Professional Documents
Culture Documents
Arakaendar
Arakaendar
ƚvɨgwasuyaʹosami gwarayu kaa kaa gwasu sovɨra vaʹe ɨpɨpe tuvicha oime kaa gwasu.
Gwagwasu sekoi vae remesa daɨ dae vae ivɨragwasu vireko purusa oɨgwa posanasagwa
inungar yandɨ, ɨuprivaʹe iyavei ambuaʹe.
Gwagwasu imunuasa ɨpɨsui kuña rupɨ chivae aʹe oyapoyuvireko yandɨ, avɨye opakatu
mbaʹegwa, inungar aka yoseiagwa iyavei iporusa poʹosagwa. Yaposa pare imboepuakasa
chivae rupɨ ava ogwatateɨ vae upe.
pɨayomoñetasa yaposa väera gwagwasu aposa öse opakatu ichui ko vaʹe asui ñeesa
katuiterarumu äka seisa iyavei chavo rese esepia oyekatu imboepɨukasa tuvicha iyavei
opakatu ɨvɨgwasu rupɨ ɨpe.
Mboravɨkɨ potaprɨ
Mboravɨkɨ potaprɨ ɨvɨgwasu acesio gwarayuvaʹe mboravɨkɨ ɨpotaprɨ ɨvɨgwasu santa cruz
oyekichi öi 15°19’59’’S63°30’00’’O/-15.333,-63.5
Yosusa vaʹetëɨ
Gwarayu sekoi ivigwasuomi ikwuapri vae ikaagwasu suviravae aʹeve oime gwagwasu
amove ipurusa vegwe gwarapochi poreɨ inungar aveɨ kereɨsa imboyetusavaʹe.
Sereyaukasa
ɨvɨmesavaʹe oɨ gwagwasu aposa vɨreko ipitui vaera evɨgwasu yaomi mboravɨkɨ rese.
supɨtɨpɨra yomagwasu
imbogwerisa gwagwasa poru imimesavaʹe ñepeɨ oʹɨ gwagwasu ñepeɨ oʹɨ vayaposa
serekosa vaera aka sesar iyavei chavo rekwa acsio gwarayu ve ɨvɨgwasu yaosa santa
cruz pendar
gwagwasu monua
gwagwasu monua oyeapo avarupɨ ava sui yuvɨraso yemboeapiari oyepitivi vaera yuvireko
vae naporai vae oi mese
oporavɨki vae omonua gwagwasu yuvɨreko ɨvisui anise ñepeɨ ɨvɨrapɨpe oɨtɨ yuvireko
ipokukwe veinte ikukwer vae pindorese oyeapo ɨrova aʹe iyavei imonu ava.
Gwagwasu momɨru
Gwagwasu yoka
Mbae yapopri gwagwasu yokasa iporusa vae oyoka vaerupɨ iyavei umunuasa vaʹe aʹe
ndayavaemi, invegweai iyaveɨ oime mbaesapɨvae domboavei yoka.
Yandirerekosa
Sarakosavaʹe yandɨ rerekosa aʹe mboakupipe yavei okupu vae ndae aviye vae esepia nia
ɨpɨatasa ombomegwa (ichingwer iyavei ambue ave) mombɨsar aʹe oʹɨ tivae serekosa vaʹe
yandɨ.
Yeseasa yoasa
Chavo
Chavo vɨreko atɨ porusa inungar pɨrer repɨagwa esepia ph oyuyaprɨ yande pirer rese,
dosecomemagwaichira moparasa pɨpe