‫دو مفهوم از آزادی ‪-‬آیزایا برلین ‪۸۵۹۱‬‬

‫آیسایا برلین‬

‫ثـگـػاى كبؿمی اف هتي اٍلی ثَ فثبى اًگلینی‪:‬‬

‫]‪Two Concepts of Liberty[1‬‬

‫ىیـیٌؼعت ػهیویبى‬

‫اگـ اًنبى ُب ُـگق ثب یکؼیگـ ثـ مـ ؿبیت فًؼگی‪ ،‬تلبّت آؿاء ًؼاىتٌؼ ّ اگـ ًیبکبى هب ثی ُیچ هٌؼی ػؿ ثبؽ ػؼى هبًؼٍ‬
‫ثْػًؼ‪ ،‬هطبلؼبت ربؿی “هنٌؼ آکبػهیک چیچلَ ثـای ًظـیَ ُبی ارتوبػی ّ میبمی[ ”‪ ،]۲‬پبًوی گـكتٌؼ[ ‪] ۳.‬فیـا چٌیي‬

‫هطبلؼبتی اف ػؼم تْاكن مـچيوَ گـكتَ‪ ،‬ثَ مْی آى گـایو ػاؿًؼ‪ .‬ىبیؼ کنی ثب ایي ًظـ چبلو کـػٍ‪ ،‬ثگْیؼ‪ :‬صتی ػؿ‬

‫یک ربهؼۀ هتيکل اف آًبؿىینت ُبی ًبة کَ ػؿ آى اعتالف ًظـ پیـاهْى ؿبیت ُبی ًِبیی ربیی ًؼاؿػ‪ُ ،‬وچٌبى هيکل‬

‫ُب ی میبمی اف هجیل اعتالف ثـ مـ هبًْى امبمی یب اهْؿ هبًْى گؾاؿی مـثـهی آّؿًؼ‪ّ .‬لی چٌیي اػتـاّی اف یک عطب‬

‫ثـهی عیقػ‪ .‬ػؿ ٍْؿت تْاكن ثـ مـ ُؼف ُب‪ ،‬تٌِب پـمو ُبی ثبهی هبًؼٍ‪ ،‬ثـ مـ ّمیلَ ُب ُنتٌؼ؛ ّ چٌیي پـمو‬

‫ُبیی‪ ،‬میبمی ًینتٌؼ‪ ،‬ثلکَ پـمو ُبیی كٌی ثْػٍ‪ ،‬هبًٌؼ رؼل ُبی هیبى هٌِؼمبى ّ یب پقىکبى‪ ،‬تْمٔ عجـگبى ّ یب‬

‫هبىیي ُب صل هی ىًْؼ‪ .‬اف ایي ؿّ‪ ،‬آًِبیی کَ ثَ ثـعی پؼیؼٍ ُبی ػظین ّ ػگـگْى کٌٌؼۀ ػًیب‪ ،‬اف رولَ پیـّفی هبٓغ‬

‫ػول یب اًوالة پـّلتـی‪ ،‬ػل هی ثٌؼًؼ‪ ،‬ثبیؼ ثـ ایي ثبّؿ ًیق ثبىٌؼ کَ ُوۀ هيکل ُبی میبمی ّ اعالهی ػؿ اؿتجبٓ ثب آى‬
‫ُب‪ ،‬ثَ هيکل ُبیی كٌی ثؼل هی ىًْؼ‪ .‬ایي ُوبى هٌظْؿ ػجبؿت هيِْؿ اًگلل امت ( ػؿ ثبفًْینی مي میوْى[ ‪]) ۴‬‬

‫پیـاهْى “ربیگقیٌی ػّلت هـکت اف اكـاػ ثب ًِبػ اػاؿی هـکت اف اىیبء[ ”‪]۵‬؛ ّ یب هؼٌبی پیيگْیی ُبی هبؿکل ػؿثبؿۀ‬

‫هضْکـػى ػّلت ّ آؿبف تبؿیظ اًنبًی‪ .‬ایي ػیؼگبٍ‪ ،‬اف مْی آًبًی کَ تَْؿ چٌیي ىـایٔ ُوبٌُگی کبهل ارتوبػی ؿا ثبفی‬

‫عیبلجبكی هی ػاًٌؼ‪ً ،‬بکزبآثبػگـا ًبهیؼٍ هی ىْػ‪ّ .‬لی‪ ،‬ثب ایي ُوَ تْرَ رؼی كیلنْكبى صـكَ ای ثَ هيکالت ثٌیبػیي‬

‫میبمت‪ ،‬ىبیؼ ثتْاى ػؾؿ ػیؼاؿکٌٌؼٍ ای هـیغی اف ػاًيگبٍ ُبی اهـّف اًگلنتبى یب آهـیکب ؿا هْرَ ػاًنت اگـ اػْبء آى ُب‬
‫ؿا ػؿ ّّؼیتی ثل ُوبًٌؼ ثب آى عیبلجبكی هؼَْهبًَ تَْؿکٌؼ‪.‬‬

‫ّلی‪ ،‬ایي ّّؼیت ُن صیـت اًگیق ّ ُن عطـًبک امت‪ .‬صیـت اًگیق‪ ،‬فیـا ىبیؼ ُیچ فهبى ػیگـی ػؿ تبؿیظ هؼؿى ًجْػٍ کَ‬

‫چٌیي ىوبؿ اًجُْی اف اًنبى ُب‪ ،‬چَ ػؿ ؿـة ّ چَ ػؿ ىـم‪ ،‬ػیؼگبٍ ُب ّ فًؼگی عْػ ؿا ایي چٌیي ػویوأ تـییـػاػٍ‪ ،‬ػؿ‬
‫ثـعی هْاؿػ‪ ،‬ثب ػكبع تؼَت آهیق اف آهْفٍ ُبی ارتوبػی ّ میبمی‪ ،‬ثَ عيًْت‪ ،‬پـیيبًؼٍ ثبىٌؼ‪ .‬عطـًبک‪ ،‬فیـا كکـت ُب‬

‫[ایؼٍ ُب] ػؿ ٍْؿت مِل اًگبؿی کنبًی کَ ثبیؼ آى ُب ؿا ػیؼٍ ثبًی کٌٌؼ‪ -‬یؼٌی اف مْی آًبًی کَ آهْفه ػیؼٍ اًؼ ثـای‬

‫ثـعْؿػ مٌزو گـ ثب ایؼٍ ُب – گبٍ اف چٌبى ىتبة ثی هِبؿ ّ ًیـّی مـکيی ثـ ؿّی تْػٍ ُبی اًنبًی ثـعْؿػاؿ ىؼٍ‪،‬‬

‫آًبى ؿا تب صؼی ثَ عيًْت هی کيبًؼ کَ ػیگـ ًوؼ عـػگـایبًَ ثی تأحیـ هی ىْػ‪ .‬ثیو اف ٍؼ مبل هجل‪ ،‬ىبػـ آلوبًی‪،‬‬
‫ُبیٌَ[ ‪ ،]۶‬ثَ كـاًنْیبى ُيؼاؿػاػ کَ هؼؿت ایؼٍ ُب ؿا ًبػیؼٍ ًگیـًؼ‪ :‬هلبُین كلنلی کَ ػؿ علْت هطبلؼۀ یک پـّكنْؿ‬

‫ىکل هی گیـًؼ‪ ،‬هبػؿ ثَ اًِؼام یک توؼى ُنتٌؼ‪ .‬اّ اف ًوؼ عـػ ًبة کبًت ُوچْى ىويیـی یبػکـػ کَ ثب آى عؼاثبّؿی‬
‫آلوبًی مـثـیؼٍ ىؼ‪ُ .‬بیٌَ ُوچٌیي‪ ،‬آحبؿ ؿّمْ[ ‪] ۷‬ؿا مالصی عْى آلْػ تٍْیق کـػ کَ ػؿ ػمت ُبی ؿّثنپیـ‪ً ،‬ظبم‬

‫کِي ؿا ّیـاى ًوْػ‪ُ .‬بیٌَ پیيگْیی کـػ کَ ؿّفی‪ ،‬ایوبى ؿهبًتیک كیغتَ[ ‪ ّ] ۸‬ىلیٌگ[ ‪] ۹‬ػؿ صبل ّ ُْایی ػُيت اًگیق‬

‫تْمٔ پیـّاى هتؼَت آلوبًی آى ُب ّ ثـػلیَ كـٌُگ لیجـال ؿـة‪ ،‬ثبفگـػ عْاُؼکـػ‪ .‬ؿعؼاػُب ػؿ ّاهؼیت‪ ،‬یکنـٍ عالف ایي‬

‫پیو گْیی ُب ًجْػٍ اًؼ‪ّ .‬ل ی اگـ پـّكنْؿُبیی ػؿ ػول هی تْاًنتٌؼ ایي هؼؿت هـگجبؿ ؿا آفاػ کٌٌؼ‪ ،‬آیب ایي ًیق ٍبػم امت‬

‫کَ ػیگـ پـّكنْؿُب یب ػمتکن ػیگـ هتلکـاى ( ّ ًَ ػّلت ُب ّ کویتَ ُبی پبؿلوبًی) ثَ تٌِبیی هی تْاًنتٌؼ آى ؿا علغ‬

‫مالس کٌٌؼ؟‬

‫گْیب كیلنْكبى هب ثَ ٓـف ؿـیجی اف ایي تأحیـ ّیـاًگـ كؼبلیت ُبی عْػ آگبُی ًؼاؿًؼ‪ .‬ػلت هی تْاًؼ ایي ثبىؼ کَ ثِتـیي آى‬

‫ُب‪ ،‬مـهنت اف ػمتبّؿػُبی ثبىکٍْ عْػ ػؿ هلوـُّبی اًتقاػی تـ‪ ،‬ثَ هیؼاًی کَ ػؿ آى ؿمیؼى ثَ اکتيبف ُبی‬

‫امبمی ثؼیؼ ثْػٍ ّ امتؼؼاػ تضلیل كْؿی کوتـ پبػاه هی گیـػ‪ ،‬ثَ ػیؼۀ تضویـ هی ًگـًؼ‪ّ .‬لی‪ ،‬ػلیـؿن ُوۀ تاله ُبی‬

‫گـایو هؼؿمی للع هلن ثـای رؼاکـػى میبمت اف پـميگـی كلنلی‪ ،‬میبمت‪ُ ،‬وچٌبى ثَ ٍْؿت رؼایی ًبپؾیـ ّ‬

‫ػؿُن تٌیؼٍ ثب ُوۀ ٍْؿ پـميگـی كلنلی هبًؼٍ امت‪ً .‬بػیؼٍ گـكتي ػـٍۀ تلکـ میبمی – ثَ ػلیل ثی حجبتی هّْْع‬

‫ُبی ثـؿمی ػؿ آى؛ هـفُبی تبؿ آى؛ هبثل ػؿک ًجْ ػى اف ؿاٍ هلبُین حبثت‪ ،‬هؼل ُبی اًتقاػی ّ اثقاؿُبی ظـیق هٌبمت ثـای‬

‫هٌطن ّ تضلیل فثبى ىٌبعتی؛ اًتظبؿ ّصؼت ؿّه ىٌبعتی ػؿ كلنلَ ّ پل فػى ُـ آى چَ چٌیي ؿّىی هبػؿ ثَ اػاؿۀ‬

‫هْكن آى ًینت – تٌِب ثَ ایي هؼٌب امت کَ هب ثَ عْػ اربفۀ هبًؼى ػؿ پٌبٍ ثبّؿُبی میبمی اثتؼایی ّ ًوؼ ًيؼۀ میبمی‬

‫ؿا ػاػٍ این‪ .‬ایي ثـعْؿػ‪ٍ ،‬ـكأ گًَْ ای هبتـیبلینن تبؿیغی ػبهیبًَ امت کَ هؼؿت ایؼٍ ُب ؿا اًکبؿ کـػٍ‪ ،‬آؿهبى ُب ؿا چیقی‬

‫رق هٌبكغ هبػی ػؿ لجبك هجؼل ًوی ػاًؼ‪ .‬ىبیؼ ایؼٍ ُبی میبمی ثؼّى كيبؿ ًیـُّبی ارتوبػی هـػٍ هتْلؼ ىًْؼ‪ّ :‬لی‬
‫هؼؿ هنلن آى امت کَ ایي ًیـُّب اگـ عْػ ؿا ػؿ لجبك ایؼٍ ُب ًپْىبًٌؼ‪ ،‬کْؿ ّ ُؼایت ًيؼٍ ثبهی هی هبًٌؼ‪.‬‬

‫ًظـیۀ میبمی‪ ،‬ىبعَ ای اف كلنلۀ اعالم امت کَ اف کيق یب کبؿثـػ هلبُین اعالم ػؿ كْبی هٌبمجبت میبمی‬

‫آؿبفهی کٌؼ‪ .‬ثـعالف آى چَ ًظـ ثـعی كیلنْكبى ایؼٍ آلینت هی ػاًن‪ ،‬اف ػیؼ هي‪ُ ،‬وۀ رٌجو ُبی تبؿیغی یب رؼال‬

‫ُبی اًنبى ُب هبثل تولیل ثَ رٌجو ُب یب رؼال ُبی ایؼٍ ُب ّ ًیـُّبی هؼٌْی‪ ،‬یب صتی هؼلْل آى ُب (یب مْیَ ُبیی اف‬

‫آى) ًینتٌؼ‪ .‬ثلکَ ثـآًن کَ كِویؼى چٌیي رٌجو ُب ّ رؼال ُبیی‪ ،‬كـاتـ اف ُـ چیق‪ ،‬ثَ هؼٌبی كِویؼى ایؼٍ ُب ّ ؿّیکـػ آى‬

‫ُب ثَ فًؼگی اً نبى امت؛ ػبهلی کَ ثَ تٌِبیی‪ ،‬ثـای تجؼیل چٌیي رٌجو ُبیی ثَ ثغيی اف تبؿیظ اًنبًی ّ ًَ كؤ‬

‫تبؿیظ ؿعؼاػُبی ٓجیؼی‪ ،‬کلبیت هی کٌؼ‪ّ .‬اژٍ ُب‪ ،‬هلبُین ّ کٌو ُبی میبمی هبثل كِن ًوی ىًْؼ‪ ،‬هگـ ػؿ پیو فهیٌۀ‬

‫هنبئلی کَ کبؿثـاى آى ُب ؿا اف ُن تلکیک هی کٌؼ‪ .‬ػؿ ًتیزَ‪ ،‬ؿكتبؿُب ّ كؼبلیت ُبی هب ثَ اصتوبل فیبػ ثـ هب پْىیؼٍ هی‬

‫هبًٌؼ‪ ،‬هگـ آى کَ هنبئل صبکن ثـ ػًیبی عْػ ؿا ثلِوین‪ .‬صبػتـیي ایي هنبئل‪ ،‬رٌگی ؿّثبف هیبى ػّ مینتن كکـی امت ثب‬

‫پبمظ ُبی هتلبّت ّ هتْبػ ثَ پـمو هـکقی میبمت اف ػیـثبف‪ :‬پـمو اًویبػ ّ کبؿثـػ فّؿ‪“ .‬چـا هي (یب ُـ کل ػیگـ)‬
‫ثبیؼ اف كـػ ػیگـی پیـّی کٌن”؟ ” چـا ًجبیؼ آى گًَْ کَ هی عْاُن فًؼگی کٌن”؟ ” آیب ثبیؼ آبػت کٌن”؟ ” اگـ ًبكـهبًی کٌن‪،‬‬
‫آیب ثب کبؿثـػ فّؿ هْارَ عْاُن ىؼ”؟ ” کبؿثـػ فّؿ اف مْی چَ کنی ّ ػؿ چَ ػؿرَ ای ّ ثَ ًبم چَ ّ ثَ عبٓـ چَ؟”‬

‫اهـّفٍ ػؿ ػًیب ػؿ پبمظ ثَ پـم و صؼّػ هزبف کبؿثـػ فّؿ‪ ،‬ػیؼگبٍ ُبی هتْبػی ّرْػ ػاؿًؼ کَ ُـ یک‪ ،‬هؼػی ػاىتي‬
‫ُْاػاؿاى ثنیبؿی ػؿ هیبى اًنبى ُب ُنتٌؼ‪ .‬ثٌبثـ ایي‪ ،‬ثَ ًظـ هي‪ ،‬تک تک مْیَ ُبی ایي هّْْع‪ ،‬اؿفه ثـؿمی ػاؿًؼ‪.‬‬

‫‪۱‬‬

‫کبؿثـػ فّؿ ثـ ؿّی یک اًنبى ثَ هؼٌبی هضـّم مبعتي اّ اف آفاػی امت – آفاػی اف چَ ؟ توـیجأ ُوۀ اعالم گـایبى تبؿیظ‬

‫ثيـ‪ ،‬آفاػی ؿا متْػٍ اًؼ‪ .‬آفاػی ًیق هبًٌؼ عْىجغتی ّ عْثی ّ ُوبًٌؼ ٓجیؼت ّ ّاهؼیت‪ّ ،‬اژٍ ای امت ثب هؼٌبیی چٌبى‬

‫پـىکبف کَ ػؿثـاثـ هؼؼّػ تلنیـُبیی اینتبػگی هی کٌؼ‪ .‬عیبل ثضج ًؼاؿم پیـاهْى تبؿیظ ایي ّاژۀ ػگـگْى ىًْؼٍ ّ یب‬

‫تبؿ یغچۀ ػّینت هؼٌب اف آى ثَ گقاؿه تبؿیظ ًگبؿاى كلنلَ‪ .‬پیيٌِبػ هي ثـ امبك ثـؿمی تٌِب ػّ هؼٌب اف ایي هؼٌبُب امت‬

‫کَ ثب ایي صبل‪ ،‬هؼٌبُبی هـکقی ثْػٍ‪ ،‬تبؿیظ اًنبًی مٌگیٌی پيت عْػ ػاؿًؼ ّ ثَ رـات هی گْین کَ ثیو اف ایي ًیق ػؿ‬
‫ؿاٍ امت‪ .‬اّلیي اف ػّ هؼٌبی میبمی آفاػی یب لیجـتی( کَ ُـ ػّ ّاژٍ ؿا ثَ یک هؼٌب ثَ کبؿعْاُن ثـػ ]‪) [liberty/freedom‬‬

‫هلِْهی امت کَ (ثَ پیـّی اف هؼٌبی ؿایذ تـ) آى ؿا هؼٌبی ” هٌلی ]‪” negative freedom [10‬اف آفاػی هی ًبهن ّ ػؿ اؿتجبٓ‬

‫امت ثب پبمظ ثَ پـمو فیـ‪ ” :‬کؼام كْب امت کَ ػؿ آى‪ ،‬كبػل اًؼیيٌؼٍ – كـػی یب گـُّی اف اكـاػ – ثَ صبل عْػ‬

‫گؾاىتَ هی ىْػ یب ثبیؼ ثيْػ تب ُوبى ثبىؼ ّ اًزبم ػُؼ کَ هبػؿ ثَ ثْػى ّ اًزبم آى امت‪ ،‬ثی آى کَ اف مْی كـػ ػیگـی‬
‫هٌغ ىْػ”؟ ػّهیي هلِْم‪ ،‬کَ آى ؿا هؼٌبی “هخجت” اف آفاػی]‪ positive freedom [11‬هی‪ً-‬بهن‪ ،‬ػؿ اؿتجبٓ امت ثب پبمظ ثَ ایي‬

‫پـمو‪ ” :‬چَ اهـی یب چَ کنی هٌجغ کٌتـل یب هؼاعلَ ثْػٍ‪ ،‬هی‪ -‬تْاًؼ تؼییي کٌؼ كـػ چَ ثبىؼ یب چَ ثکٌؼ ّ چٌیي ّ چٌبى‬
‫ًکٌؼ” ؟ ایي ػّ پـمو ثَ ؿّىٌی ثب یکؼیگـ تلبّت ػاؿًؼ‪ ،‬صتی ثب ّرْػ ُوپْىی پبمظ آى ُب ثب یکؼیگـ‪.‬‬

‫مفيٌم منفی از آزادی‬

‫گلتَ هی ىْػ هي ثَ ْٓؿ ٓجیؼی‪ ،‬آى هیقاًی آفاػم کَ ُوبى اًؼافٍ‪ُ ،‬یچ کل یب ُیچ روؼی اف اًنبى ُب ػؿ كؼبلیت هي‬

‫هؼاعلَ ًوی کٌٌؼ‪ .‬آفاػی میبمی ػؿ ایي هؼٌب كْبیی امت کَ ػؿ آى یک كـػ هی تْاًؼ ثؼّى رلْگیـی تْمٔ ػیگـاى‪ ،‬ػول‬

‫کٌؼ‪ .‬اگـ هي اف مْی ػیگـاى هٌغ ىْم اف اًزبم کب ؿی کَ ػؿ ؿیـ آى ٍْؿت اًزبم هی ػاػم‪ ،‬ثَ ُوبى ػؿرَ ؿیـآفاػم؛ ّ اگـ‬

‫ایي كْب اف مْی ػیگـاى‪ ،‬كـاتـ اف صؼاهلی‪ ،‬هْؿػ هؼاعلَ هـاؿ گیـػ‪ ،‬هی تْاى هـا هزجْؿ یب ىبیؼ ثـػٍ ًبهیؼ‪ّ .‬لی اػوبل فّؿ‪،‬‬

‫اٍطالصی ًینت ثـای ُـ گًَْ ًبتْاًی‪ .‬اگـ ثگْین کَ هي ًبتْاى اف پـیؼى ثیو اف ػٍ كْت ػؿ ُْا ُنتن‪ ،‬یب ثَ ػلیل ًبثیٌبیی‬

‫ًوی تْاًن ثغْاًن‪ ،‬یب هبػؿ ثَ كِن ٍلضَ ُبی ػىْاؿ آحبؿ ُگل ًینتن‪ ،‬ثیوْؿػ عْاُؼ ثْػ اگـ ثگْین ثَ ُوبى هیقاى ثَ‬

‫ثـػگی ؿكتَ یب هزجْؿىؼٍ ام‪ .‬کبؿثـػ فّؿ ثَ هؼٌبی هؼاعلۀ اعتیبؿی ػیگـ اًنبى ُب ػؿ كْبیی امت کَ ػؿ ؿیـ آى ٍْؿت‪ ،‬هي‬

‫هبػؿ ثَ کٌو ػؿ آى ثْػم‪ .‬ىوب تٌِب فهبًی كبهؼ آفاػی یب لیجـتی میبمی ُنتیؼ کَ تْمٔ اًنبى ُبی ػیگـ اف ػمتیبثی‬
‫ثَ ُؼكی هٌغ ىؼٍ ثبىیؼ[ ‪ ] ۲۲.‬ػؼم تْاًبیی الفم ثـای ػمتیبثی ثَ یک ُؼف‪ ،‬ثَ تٌِبیی‪ً ،‬ؼاىتي آفاػی میبمی‬

‫هؼٌبًوی ػُؼ[ ‪] ۲۳.‬ایي اهـ ثب اٍطالس ُبی هؼؿًی چْى “آفاػی اهتَبػی” ّ هتْبػ آى‪“ ،‬ثـػگی میبمی” ثیبى هی ىْػ‪.‬‬
‫ثَ ٍـاصت امتؼالل ىؼٍ کَ كـػی ثَ آى صؼ كویـ کَ تْاى تِیۀ آى چَ ؿیـهبًًْی ًینت ؿا ًؼاؿػ – هبًٌؼ یک هـً ًبى‪،‬‬

‫ملـ ػّؿ ػًیب‪ ،‬ػمتـك ثَ ػاػگبٍ ُبی هْبیی – ُوبى اًؼافٍ كبهؼ آفاػی ػاىتي آى امت کَ اگـ هبًْى اّ ؿا اف ػاىتي آى‬

‫هٌغ هی کـػ‪ .‬اگـ كوـ هي گًَْ ای ثیوبؿی ثْػ کَ هـا ؿا اف عـیؼ ًبى یب پـػاعت ُقیٌۀ ملـ ػّؿ ػًیب یب تيکیل ػاػگبُی ثـای‬

‫ؿمیؼگی ثَ ىکبیتن ثبفهی ػاىت‪ ،‬ػؿمت هبًٌؼ ثیوبؿی كلزی کَ ػّیؼى هـا ًبهوکي کٌؼ‪ ،‬ایي ًبتْاًی ثبلطجغ‪ ،‬كوؼاى‬

‫آفاػی ّ ثَ ٓـین اّلی‪ ،‬ك وؼاى آفاػی میبمی تٍْیق ًوی ىؼ‪ .‬هي عْػ ؿا تٌِب اف آى ؿّ هـثبًی فّؿ ّ ثـػگی هی ثیٌن کَ‬

‫گوبى ػاؿم‪ً ،‬بتْاًی هي ػؿ تِیۀ چیق هيغَی‪ً ،‬بىی اف ثـهـاؿی مبهبى ُبیی تْمٔ ػیگـ اًنبى ُب امت کَ ىغٌ هـا‪،‬‬

‫ثـعالف ػیگـاى‪ ،‬اف ػاىتي پْل کبكی ثـای عـیؼ آى هضـّم کـػٍ امت‪ .‬ثَ ثیبى ػیگـ‪ ،‬ایي کبؿثـػ ّاژٍ‪ ،‬ثنتگی ثَ تئْؿی‬

‫ارتوبػی ّ اهتَبػی عبٍی پیـاهْى ػلت كوـ یب ًبتْاًی هي ػاؿػ‪ .‬اگـ هضـّهیت هي اف اهکبًبت هبػی ثَ ػلیل هضـّهیت‬

‫ؽٌُی یب كوؼاى ظـكیت رنوی هي ثبىؼ‪ ،‬آى گبٍ تٌِب ػؿ ٍْؿتی آؿبف ثَ مغي ػؿثبؿۀ هضـّم ىؼى اف آفاػی ( ّ ًَ كؤ‬
‫پیـاهْى كوـ) هی‪ -‬کٌن کَ ًظـیَ ؿا پؾیـكتَ ثبىن[‪] ۲۴.‬اگـ ُوچٌیي عْػ ؿا ػؿثٌؼ مبهبًی ًبػبػالًَ ّ ًبٍْاة ثؼاًن‪ ،‬اف‬

‫ثـػگی یب متن اهتَبػی مغي گلتَ ام‪ .‬ؿّمْ هی گلت کَ ٓجیؼت اهْؿ هب ؿا ثَ عين ًوی آّؿػ‪ ،‬تٌِب هَؼ ًبمبلن‪ ،‬چٌیي‬
‫تأحیـی ثـ هب ػاؿػ[ ‪ ] ۲۵.‬هالک متن‪ ،‬آى ًويی امت کَ ثَ ًظـ هي ػیگـ اًنبى ُب هنتوین یب ؿیـهنتوین‪ ،‬ثب یب ثؼّى‬

‫هَؼ‪ ،‬ػؿ مـکْة آؿفُّبی هي ثبفی هی کٌٌؼ‪ .‬هٌظْؿ هي اف آفاػ ثْػى ػؿ ایي هلِْم‪ ،‬هٌغ ًيؼى اف مْی ػیگـاى امت‪ُ .‬ـ‬
‫چَ كْبی هٌغ ًيؼى ّمیغ تـ ثبىؼ‪ ،‬آفاػی هي ثیيتـ امت‪.‬‬

‫ایي ُوبى هؼٌبیی ام ت کَ كیلنْكبى میبمی اًگلینی ٌُگبم امتلبػٍ اف ایي ّاژٍ ػؿًظـ ػاىتٌؼ[‪] ۲۶.‬آى ُب ثـ مـ ایي‬

‫کَ چٌیي كْبیی اف چَ ّمؼتی هی تْاًنت یب ثبیؼ ثـعْؿػاؿ ثبىؼ‪ ،‬اعتالف ًظـ ػاىتٌؼ‪ .‬ثٌب ثَ كـُ ایي كیلنْكبى‪ ،‬چٌیي‬

‫كْبیی‪ُ ،‬وبى گًَْ کَ مبهبى گـكتَ‪ً ،‬جبیؼ ًبهضؼّػ ثبىؼ‪ .‬فیـا كْبی ًبهضؼّػ ثَ ّّؼیتی هی اًزبهؼ کَ ُوۀ اًنبى ُب‬

‫ثی ُیچ هضؼّػٍ ای ػؿ اهْؿ ُوۀ اكـاػ ػیگـ هؼاعلَ کٌٌؼ‪ .‬پیبهؼ ایي ًْع آفاػی “ٓجیؼی”‪ ،‬آىْثی ارتوبػی امت کَ ػؿ احـ‬

‫آى‪ً ،‬یبفُبی صؼاهل اًنبى ثـآّؿػٍ ًيؼٍ‪ ،‬یب آفاػی ُبی ّؼیلبى اف مْی هْی تـُب مـکْة هی گـػػ‪ .‬فیـا آى ُب‬

‫[كیلنْكبى میبمی اًگلینی] ُؼف ُب ّ كؼبلیت ُبی اًنبًی ؿا ػاؿای ُوبٌُگی عْػثَ عْػی ثب یکؼیگـ ًوی ػیؼًؼ ّ‬

‫چْى (آهْفٍ ُبی ؿموی آى ُب ُـ چَ ثْػ)‪ ،‬اؿفه ثبالیی ثَ ُؼف ُبی ػیگـ اف رولَ ػؼالت‪ ،‬عْىجغتی یب كـٌُگ یب‬

‫اهٌیت یب ػؿرَ ُبی هغتلق هنبّات هی ػاػًؼ‪ ،‬آهبػۀ هضؼّػکـػى آفاػی ثَ ًلغ ػیگـ اؿفه ُب ّ ػؿ ّاهغ‪ ،‬ثَ مْػ عْػ‬

‫آفاػی ثْػًؼ‪ّ .‬گـًَ‪ ،‬علن اروبع هطلْة ّ هْؿػ ًظـ آى ُب ًبهوکي هی ىؼ‪ .‬ػؿ ًتیزَ‪ ،‬ثَ ًظـ ایي هتلکـاى‪ ،‬كْبی کٌو آفاػ‬
‫اًنبى ثبیؼ اف مْی هبًْى هضؼّػ ىْػ‪ .‬اهب ُوچٌیي ّ ثَ ّیژٍ اف مْی ٓـكؼاؿاى اعتیبؿ آفاػ اًنبًی [لیجـتبؿیي ُب[ ‪]] ۲۷‬‬

‫چْى ربى الک[ ‪ ّ] ۲۸‬هیل ػؿ اًگلنتبى[ ‪ ّ] ۲۹‬کٌُنتبى[ ‪ ّ] ۲۲‬ػّ تْکْیل[ ‪]۲۲‬ػؿ كـاًنَ‪ّ ،‬رْػ یک كْبی صؼاهل آفاػی‬

‫كـػی کَ ثَ ُیچ ػلیلی هْؿػ تزبّف هـاؿ ًگیـػ‪ّ ،‬ـّؿی ػاًنتَ ىؼ‪ .‬فیـا ػؿ ٍْؿت تزبّف ثَ ایي كْب‪ ،‬كـػ عْػ ؿا ػؿ كْبیی‬

‫هضؼّػتـ اف آى هی یبثؼ کَ صتی آى صؼاهل ؿىؼ هٍْ ُبی ٓجیؼی – الفم ثـای ػًجبل کـػى ّ صتی ػؿک ُؼف ُبی عْة‪،‬‬

‫ػؿمت یب هوؼك اف ًظـ اًنبى ُب – تضون یبثٌؼ‪ .‬ػؿ ًتیزَ ثبیؼ هـفی هیبى كْبی فًؼگی عٍَْی ّ كْبی فیـًظـ اهتؼاؿ‬

‫ػّلتی تـمین ىْػ‪ .‬ایي کَ چٌیي هـفی کزب ثبىؼ‪ ،‬هبیۀ رؼل ّ ػؿ ػول‪ ،‬اعتالف آؿاء امت‪ .‬اًنبى ُب ػؿ هویبمی‬

‫گنتـػٍ ثَ یکؼیگـ ّاثنتَ ُنتٌؼ ّ كؼبلیت ُیچ كـػی آى اًؼافٍ یکنـٍ عٍَْی ًینت کَ ُـگق ثَ ُیچ ؿّ هبًغ فًؼگی‬
‫ػیگـاى ًيْػ‪ ” .‬آفاػی اؿٍ هبُی ُب ثَ هؼٌبی هـگ ثـای هبُیبى کپْؿ امت[”‪] ۲۲‬آفاػی ثـعی ثبیؼ ّاثنتَ ثَ هضؼّػیت‬

‫ثـعی ػیگـ ثبىؼ ‪ .‬هلِْم آفاػی ًقػ یک امتبػ اؿىؼ ػاًيگبٍ آکنلْؿػ یب ُوًْؼاى اّ‪ ،‬ثل هتلبّت امت اف آفاػی ػؿ‬
‫ؽٌُیت یک کيبّؿف هَـی‪.‬‬
‫ایي گقاؿٍ ًیـّی عْػ ؿا اف اهـی هی گیـػ کَ ُن صویوت ػاؿػ ّ ُن هِن امت‪ّ ،‬لی عْػ ػجبؿت‪ُ ،‬وچٌبى ثَ ٍْؿت یک‬

‫صـف میبمی هِول ثبهی هی‪ -‬هبًؼ‪ .‬ایي ػؿمت امت کَ اػطبی صوْم میبمی یب تْویي ػؿثـاثـ هؼاعلۀ ػّلت ثَ‬

‫اًنبى ُبیی ًیوَ ثـٌَُ‪ ،‬ثینْاػ‪ ،‬هجتال ثَ مْء تـؾیَ یب ثیوبؿ‪ ،‬ثَ هؼٌبی هنغـٍ کـػى ىـایٔ آى ُبمت؛ آى ُب پیو اف‬

‫كِن یب اكقایو هیقاى آفاػی عْػ‪ً ،‬یبف ثَ کوک پقىکی یب آهْفىی ػاؿًؼ‪ .‬آفاػی ثـای اكـاػ ًبتْاى ػؿ امتلبػٍ اف آى‪ ،‬چَ هؼٌب‬

‫هی ػُؼ؟ آفاػی‪ ،‬ثؼّى ّرْػ ىـایٔ هٌبمت ثـای امتلبػٍ اف آى‪ ،‬چَ اؿفىی ػاؿػ؟ اّل ثبیؼ اهْؿ اّلیَ تخجیت ىًْؼ‪ :‬ػؿ‬
‫ثـعی ىـایٔ‪ ،‬ثَ هْل ٌٓق ًیيؼاؿ ػامتبیْمکی[ ‪] ۲۳‬عطبة ثَ ًیِیلینت ُب‪“ ،‬چکوَ هوؼم امت ثـ [ىؼـ]‬

‫پْىکیي[ ‪]“. ۲۴‬آفاػی كـػی‪ً ،‬یبف اّلیۀ ُوگبى ًینت‪ .‬فیـا آفاػی تٌِب ؿیبة هضؼّػیت اف ُـ ًْع ًینت؛ چٌیي ثـػاىتی‬

‫هی ‪ -‬تْاًؼ هؼٌبی ایي ّاژٍ ؿا هتْؿم مبفػ ّ ػؿ ًتیزَ آفاػی‪ ،‬ثیيتـ یب کوتـ اف صؼ هؼٌب ثؼُؼ‪ .‬کيبّؿف هَـی‪ ،‬ثیو ّ پیو اف‬

‫ػمتیبثی ثَ آفاػی كـػی‪ً ،‬یبفهٌؼ لجبك ّ ػاؿّ امت‪ّ .‬لی صؼاهل آفاػی هْؿػ ًیبف اهـّف ّ صؼاکخـ ثـای كـػای اّ‪ًْ ،‬ػی اف‬
‫آفاػی هغتٌ اّ ًینت‪ ،‬ثلکَ ُوبى آفاػی هْؿػ ًظـ پـّكنْؿُب‪ٌُ ،‬ـهٌؼاى ّ هیلیًْـُب عْاُؼ ثْػ‪.‬‬

‫آى چَ ّرؼاى لیجـال ُبی ؿـة ؿا ًبؿاصت هی کٌؼ‪ ،‬ثَ ًظـ هي‪ ،‬تلبّت آفاػی هطلْة اًنبى ُب ثـ امبك ىـایٔ ارتوبػی یب‬

‫اهتَبػی آى ُب ًینت؛ ثلکَ ایي امت کَ اهلیت ثـعْؿػاؿ اف آفاػی‪ ،‬آى ؿا اف ؿاٍ امتخوبؿ یب ػمتکن‪ ،‬چين پْىی ثـ ؿّی‬

‫اکخـیت ػظین هضـّم اف آى‪ ،‬ثَ ػمت آّؿػٍ امت‪ .‬ثنیبؿی اف آى ُب ثَ صن ثـآًٌؼ کَ اگـ آفاػی كـػی‪ ،‬ؿبیت ًِبیی اكـاػ‬

‫اًنبى امت‪ُ ،‬یچ کل ًجبیؼ اف مْی ػیگـاى اف آى هضـّم ىْػ ّ ثَ ٓـین اّلی‪ً ،‬جبیؼ ثـعی ثَ هیوت هضـّهیت ثـعی‬

‫ػیگـ اف آى ثـعْؿػاؿ گـػًؼ‪ .‬فیـثٌبی اعالم لیجـال چٌیي امت‪ :‬هنبّات ػؿ ػاىتي آفاػی؛ ؿكتبؿًکـػى ثب ػیگـاى ثَ ٓـیوی کَ‬

‫هي ػّمت ًؼاؿم ُوبى گًَْ ثب هي ؿكتبؿ ىْػ؛ ثبفپـػاعت ػیي عْػ ثَ کنبًی کَ آفاػی‪ ،‬ؿكبٍ یب ؿّىٌگـی هـا هوکي‬

‫مبعتَ اًؼ؛ ّ ػؼالت ػؿ مبػٍ تـیي ّ رِبًيوْل تـیي هؼٌبی آى‪ .‬آفاػی تٌِب ُؼف اًنبى ُب ًینت‪ .‬هی تْاًن هبًٌؼ هٌتوؼ‬

‫ؿّك‪ ،‬ثلیٌنکی‪ ،‬ثگْین اگـ ػیگـاى هـاؿ امت اف آى هضـّم ثوبًٌؼ – اگـ ثـاػؿاى هي هـاؿ امت ػؿ كوـ‪ً ،‬کجت ّ فًزیـىؼگی‬

‫ثوبًٌؼ – پل هي آى ؿا ثـای عْػ ًوی عْاُن؛ هي ػّ ػمتی آفاػی عْػ ؿا ؿػ کـػٍ‪ ّ ،‬تب آعـ تـریش هی ػُن کَ ىـیک‬

‫مـًْىت آى ُب ثبىن‪ .‬اهب اف اثِبم ّاژگبًی ُیچ ًلؼی صبٍل ًوی ىْػ‪ .‬هي ثـای پـُیق اف ًوبیو ػؼم هنبّات یب كالکت‬

‫ُوَ گیـ‪ ،‬آهبػۀ كؼاکـػى ثغيی یب کل آفاػی عْػ ُنتن‪ :‬ىبیؼ ایي کبؿ ؿا ثنیبؿ آفاػاًَ ّ اف ؿّی اعتیبؿ اًزبم ػُن؛ ّلی ػؿ‬

‫ؿاٍ کنت ػؼالت یب هنبّات یب ػين ثَ ُوٌْع‪ ،‬ایي آفاػی امت کَ اف آى ٍـكٌظـ کـػٍ ام‪ .‬ػؿ ٍْؿت ػؼم آهبػگی ثـای‬

‫ایي كؼاکبؿی ػؿ ثـعی ىـایٔ‪ ،‬ثبیؼ ثَ صن‪ ،‬ػچبؿ ًبؿاصتی ّرؼاى ثيْم‪ّ .‬لی كؼاکـػى‪ ،‬اكقایيی ػؿ آى چَ كؼاکـػٍ ام‪،‬‬
‫یؼٌی آفاػی‪ً ،‬غْاُؼ ػاػ؛ ُـ هؼؿ ُن اهتْبی اعالهی یب پبػاه آى ػظین ثبىؼ‪.‬‬

‫ُوَ چیق ُوبى امت کَ ُنت‪ :‬آفاػی‪ ،‬آفاػی امت ًَ هنبّات یب اػتؼال یب ػؼالت یب كـٌُگ یب عْىجغتی اًنبى یب‬

‫ّرؼاى ؿاصت‪ .‬اگـ آفاػی هي یب ٓجوَ یب هلتن ثنتگی ػاؿػ ثَ كالکت ىوبؿی اف اًنبى ُبی ػیگـ‪ُ ،‬ـ مینتن هجلؾ چٌیي‬

‫ّّؼی‪ً ،‬بػبػالًَ ّ ّؼاعالهی امت‪ّ .‬لی اگـ هي ثـای کبُو ىـم عْػ اف ایي ًبثـاثـی‪ ،‬آفاػی ام ؿا هضؼّػ کٌن یب اف‬

‫ػمت ثؼُن ّ ثَ ٍْؿت ػیٌی‪ ،‬آفاػی كـػی ػیگـاى ؿا ًیق اكقایو ًؼُن‪ ،‬یک ثبعت هطلن آفاػی اتلبم هی اكتؼ‪ .‬ایي‬

‫ّّؼیت هی تْاًؼ ثب ُثـػی ػؿ هلوـُّبی ػؼالت یب عْىجغتی یب ٍلش رجـاى ىْػ‪ّ ،‬لی ػؿ ُـ صبل‪ ،‬اف ػمت ؿكتي آفاػی‪ ،‬اف‬

‫ًْع ُبی “ارتوبػی ّ “اهتَبػی” ‪ ،‬اكقایو یبكتَ امت‪ .‬اهب ایي ًیق ػؿمت هی هبًؼ کَ ثبیؼ آفاػی یک ػؼٍ‪ُ ،‬وقهبى‪ ،‬ثـای‬

‫تْویي آفاػی ػیگـاى‪ ،‬هضؼّػ ىْػ‪ .‬چٌیي كـایٌؼی ثب پیـّی اف چَ اٍلی ثبیؼ تضون یبثؼ؟ اگـ آفاػی‪ ،‬اؿفىی هوؼك ّ ػمت‬

‫ًغْؿػًی امت‪ ،‬چٌیي اٍلی اهکبى ّرْػ ًؼاؿػ‪ .‬ػؿ ُـ مطش ػولی‪ ،‬یکی اف ایي هْاػؼ یب اٍْل هتغبٍن‪ ،‬اف ػیگـی پیيی‬
‫عْاُؼ گـكت‪ُ .‬ویيَ ُن ػالیلی ؿّىي ّ ثیبى ىؼًی ػؿ کبؿ ًینت‪ ،‬چَ ؿمؼ ثَ تؼوین ػؿ هبلت هْاػؼ یب پٌؼُبی‬
‫رِبًيوْل‪ .‬اهب ُوچٌبى ثبیؼ مبفىی ػول گـایبًَ یبكت ىْػ‪.‬‬

‫كیلنْكبى عْىجیي ثَ اهکبى ُوبٌُگی هیبى هٌبكغ اًنبى ُب‪ ،‬هبًٌؼ [ربى] الک یب آػام امویت[ ‪ ّ] ۲۵‬یب ػؿ ثـعی هْاؿػ‪،‬‬

‫[ربى امتیْاؿت] هیل‪ ،‬ثـ ایي ثبّؿ ثْػًؼ کَ ُوبٌُگی ارتوبػی ّ پیيـكت‪ُ ،‬وغْاى ُنتٌؼ ثب صلع كْبیی ّمیغ ثـای‬

‫فًؼگی عٍَْی کَ ًَ صکْهت ّ ًَ ُیچ اهتؼاؿ ػیگـی‪ ،‬اربفۀ ػمت ػؿافی ثَ آى ؿا ًؼاىتَ ثبىؼ‪ُ .‬بثل ّ هْاكوبى ثب اّ‪،‬‬

‫ثَ ّیژٍ هتلکـاى هضبكظَ کبؿ یب ّاپنگـا‪ ،‬امتؼالل هی کـػًؼ کَ اگـ هـاؿ امت اًنبى ُب اف ًبثْػکـػى یکؼیگـ ّ تجؼیل فًؼگی‬

‫ارتوبػی ثَ رٌگل یب هلوـّ ّصو هٌغ ىًْؼ‪ ،‬تْویي ُبی ثق ؿگ تـی ثبیؼ ثـهـاؿ ىًْؼ تب آى ُب ؿا ػؿ ربی عْػ ًگَ ػاؿًؼ‪ .‬اف‬

‫ایي ؿّ اّ [ُبثل] عْاُبى اكقایو كْبی کٌتـل هـکقی ّ کبُو كْبی كـػی ثْػ‪ّ .‬لی ُـ ػّ ٓـف تْاكن ػاىتٌؼ کَ‬

‫ثغيی اف ّرْػ اًنبى ثبیؼ هنتول اف كْبی کٌتـل ارتوبػی ثوبًؼ‪ .‬تِبرن ثَ آى ثغو صلبظت ىؼٍ‪ُ ،‬ـ هؼؿ ُن هضؼّػ‪،‬‬

‫ُوچٌبى متوگـی عْاُؼ ثْػ‪ .‬ثٌژاهي کٌُنتبى‪ ،‬هْهـتـیي هؼاكغ آفاػی ّ صـین عٍَْی کَ ػیکتبتْؿی ژاکْثي ُب ؿا كـاهْه‬

‫ًکـػٍ ثْػ‪ ،‬اػالم ػاىت کَ ػمتکن ثبیؼ‪ ،‬آفاػی ػیي‪ ،‬ػیؼگبٍ‪ ،‬ثیبى ّ هبلکیت ػؿ ثـاثـ تِبرن ُبی ػلجغْاٍ هضبكظت ىًْؼ‪.‬‬

‫رلـمْى‪ ،‬ثْؿک‪ ،‬پیي ّ هیل كِـمت ُبی هتلبّتی ثـای آفاػی ُبی كـػی تؼّیي کـػًؼ‪ّ ،‬لی ػؿ ایي امتؼالل کَ ثبیؼ اهتؼاؿ‬
‫ؿا ُوْاؿٍ ػؿ صبىیَ ًگَ ػاىت‪ ،‬اىتـاک ًظـ امبمی ػاىتٌؼ‪ .‬اگـ ػؿ پی “عْاؿػاىت یب اًکبؿ ٓجیؼت عْػ ًینتین[ ”‪،]۲۶‬‬

‫ثبیؼ صؼاهلی اف كْبی آفاػی كـػی ؿا پبك ثؼاؿین‪ .‬هب ًوی تْاًین یکنـٍ آفاػ ثوبًین ّ ثبیؼ اف ثغيی اف آفاػی عْػ ثگؾؿین تب‬

‫ثبهی آى ؿا صلع کٌین‪ّ .‬لی تنلین کبهل ثَ هؼٌبی ؿهن فػى ىکنت عْػ امت‪ .‬پل ػؿ ایي ٍْؿت‪ ،‬آفاػی صؼاهل‪ ،‬چَ ثبیؼ‬

‫ثبىؼ؟ [پبمظ‪ ]:‬آى چَ یک اًنبى‪ ،‬ثؼّى پؾیـه تُْیي ثَ رُْـ ٓجیؼت اًنبًی عْػ ًوی تْاًؼ اف ػمت ثؼُؼ‪ .‬ایي رُْـ‬

‫کؼ ام امت؟ چَ امتبًؼاؿػُبیی ثـ آى صبکن امت؟ ایي پـمو ُوْاؿٍ هٌيبء رؼل ثْػٍ ّ ىبیؼ هّْْع رؼل ُبی ثیيوبؿ‬

‫ثبهی ثوبًؼ‪ّ .‬لی اٍلی کَ كْبی ػؼم هؼاعلَ ثَ کوک آى تؼییي هی ىْػ‪ُ ،‬ـ چَ ثبىؼ – عْاٍ اٍل هبًْى ٓجیؼت ثبىؼ‬
‫یب صوْم ٓجیؼی یب اٍبلت كبیؼٍ یب ثیبى یک ػمتْؿ هطلن[ ‪] ۲۷‬یب توؼك هـاؿػاػ ارتوبػی ّ ُـ هلِْم ػیگـی کَ اًنبى ُب‬

‫اف ٓـین آًِب مؼی ػؿ تّْیش یب تْریَ اػتوبػُبی عْػ ػاىتَ اًؼ – ػؿ ُـ صبل‪ ،‬آفاػی ػؿ ایي هلِْم ثَ هؼٌبی آفاػی اف‪،‬‬

‫ؿیبة ػعبلت ػؿ ّؿای هـفُبی هتـیـ ّلی ُوْاؿٍ ثبفىٌبمی ىؼٍ امت‪ .‬یکی اف هيِْؿتـیي هؼاكؼبى ایي ػیؼگبٍ گلت‪” :‬‬
‫تٌِب آفاػی ىبینتۀ ایي ًبم‪ ،‬آفاػی ؿكتي ثَ ػًجبل عیـ عْػ اف ؿاٍ ُبی عبً عْیو امت[ ‪] ۲۸”.‬اگـ چٌیي امت‪ ،‬آیب ارجبؿ‬

‫ُیچ تْریِی هی یبثؼ؟ هیل تـػیؼی ًؼاىت کَ تْریِی ػاؿػ‪ .‬چْى ثَ اهتْبی ػؼالت‪ُ ،‬وۀ اكـاػ ثبیؼ اف صؼاهلی اف آفاػی‬

‫ثـعْؿػاؿ ثْػٍ‪ ،‬کلیۀ اكـا ػ ػیگـ ثبیؼ القاهأ اف هضـّم کـػى ػیگـاى اف آى هٌغ ىًْؼ‪ ،‬صتی ػؿ ٍْؿت ًیبف‪ ،‬اف ؿاٍ کبؿثـػ فّؿ‪ .‬ػؿ‬

‫ّاهغ‪ ،‬توبم کبؿکـػ هبًْى‪ ،‬رلْگیـی اف هـاؿگـكتي هي ػؿ هؼـُ چٌیي تَبػم ُبیی امت‪ .‬ػّلت ثَ آى چَ المبل ثب لضٌی‬
‫تضویـ آهیق‪ ،‬کبؿکـػ ػیؼٍ ثبى ىجبًَ یب پلیل ؿاٌُوبیی ّ ؿاًٌؼگی هی ػاًنت‪ ،‬تولیل یبكت‪.‬‬

‫چَ چیق صلبظت اف آفاػی كـػی ؿا ثـای هیل تب ایي صؼ هوؼك هی کـػ؟ اّ ػؿ ؿمبلۀ هيِْؿ عْػ اػالم ػاىت کَ توؼى‬

‫پیيـكت ًغْاُؼ کـػ‪ ،‬هگـ كـػ ػؿ اًتغبة ؿّه فًؼگی ّ ” فًؼگی عٍَْی” عْػ‪ ،‬آفاػ ثبىؼ‪ّ .‬گـًَ‪ ،‬ثَ ػلیل کوجْػ یک ثبفاؿ‬

‫آفاػ ایؼٍ ُب‪ ،‬صویوت ؿّىي ًيؼٍ‪ ،‬ػـٍَ ثـ عْػرْىی‪ ،‬اثتکبؿ‪ً ،‬جْؽ‪ ،‬اًـژی ؽٌُی ّ ىِبهت اعالهی تٌگ ىؼٍ‪ ،‬ارتوبع‬
‫فیـ آّاؿ “هتْمٔ ثْػى ػوْهی[ ”‪ ،]۲۹‬كـّعْاُؼ ؿكت[ ‪ُ] ۳۲.‬ـ آى چَ ؿٌی ّ هتکخـ‪ ،‬عـػ ىؼ فیـ ّفى مٌگیي ؿمْم ّ‬

‫گـایو اًنبى ثَ گـػى ًِبػى ثَ ّّغ هْرْػ کَ تٌِب “ظـكیت ُبی مْعتَ” ّ “اًنبى ُبی مـکْة ىؼٍ ّ ّافػٍ”‪” ،‬‬

‫ىکنتَ ّ عْاؿىؼٍ” ثَ رب هی گؾاؿػ‪“ .‬عْػثیبًگـی ثت پـمتبًَ” ُوبى هؼؿ هی اؿفػ کَ “عْػاًکبؿگـی‬

‫هنیضی[ ‪ ] “۳۲”.‬کل تغطی ُبی كـػ اف اعطبؿ ّ تٍْیَ‪ ،‬ثَ پبی ایي ىـ ًوی ؿمٌؼ کَ ثَ ػیگـاى هزْف ثؼُؼ ثـای هضؼّػ‬
‫کـػى اّ ثَ آى چَ ثـایو عیـ هی ‪-‬ػاًٌؼ[ ‪] ۳۲”.‬ػكبع اف آفاػی‪ ،‬هيوْل امت ػؿ ُؼف ” هٌلی” رلْگیـی اف ػعبلت‪ .‬تِؼیؼ‬

‫یک اًنبى ثَ پیگـػ ّ آفاؿ هگـ آى کَ تي ثَ فًؼگی كبهؼ گقیٌۀ ُؼف ُبی عْػ ثؼُؼ ّ ًیق‪ ،‬ثَ ؿّی اّ ثنتي ُوۀ ػؿُب رق‬

‫یکی‪ُ ،‬ـ هؼؿ ُن گيْػٍ ثَ ؿّی ُؼف ُبی ىـیق یب ُـ اًؼافٍ ثب هَؼ عیـعْاُبًۀ مبهبى ػٌُؼگبى‪ ،‬ثَ هؼٌبی گٌبٍ ػؿثـاثـ‬

‫ایي صویوت امت کَ اّ اًنبى ثْػٍ‪ ،‬یک فًؼگی ثـای فینتي ػاؿػ‪ .‬ایي هؼٌبی آفاػی امت ثَ ؿّایت لیجـال ُبی ػًیبی‬
‫هؼؿى اف اؿاموْك[ ‪] ( ۳۳‬ثـعی هی گْیٌؼ اکتْى[ ‪] ) ۳۴‬تب فهبى هب‪ُ .‬ـ گًَْ هطبلجۀ صوْم هؼًی ّ كـػی‪ُ ،‬ـ اػتـاُ ػلیَ‬

‫امتخوبؿ‪ ،‬تضویـ‪ ،‬ػمت ػؿافی ُبی هوبهبت ػّلتی ّ یب ُیپٌْتیقم روؼی تْػٍ ُب اف ؿاٍ آییي ُب ّ آّافٍ گـی ُبی مبفهبى‬
‫یبكتَ‪ُ ،‬وگی اف ایي هلِْم كـػگـایبًَ ّ ثل آفهْػٍ مـچيوَ هی گیـػ‪.‬‬

‫تّْیش مَ ػاػۀ ایي موتگیـی الفم امت‪[ .‬ربى امتیْاؿت] هیل اف اثتؼا ثیي ػّ هلِْم هتوبیق‪ ،‬اثِبم ایزبػ هی کٌؼ‪.‬‬

‫ًغنت‪ُ :‬ـ کبؿثـػ فّؿ‪ ،‬ثَ ُوبى هیقاى مـکْة اهیبل اًنبى‪ ،‬ثؼ امت‪ُ ،‬ـ چٌؼ ثـای رلْگیـی اف ثؼی ُبی ثقؿگ تـی ثَ‬

‫کبؿثـّػ؛ ػؿ صبلی کَ ػؼم هؼاعلَ کَ ًوطۀ هتْبػ کبؿثـػ فّؿ امت‪ ،‬ثَ ُوبى ًنجت عْة امت‪ُ ،‬ـ چٌؼ کَ تٌِب عْثی‬

‫ًینت‪ .‬ایي هلِْم “هٌلی” اف آفاػی ػؿ ىکل کالمیک عْػ امت‪ .‬ػاػۀ ػّم‪ :‬اًنبى ُب ثبیؼ یب ػؿ رنتزْی صویوت ثْػٍ‪،‬‬

‫یب اف عْػ گًَْ ای ىغَیت ثنبفًؼ کَ هْؿػ تأییؼ هیل امت – یؼٌی مٌزيگـ‪ ،‬اٍیل‪ ،‬ػاؿای تغیل‪ ،‬هنتول‪ ،‬تب صؼ گـیق اف‬

‫هـکق‪ ،‬تي ًؼاػٍ ثَ ّّغ هْرْػ‪ ّ ،‬ؿیـٍ‪ .‬اف مْی ػیگـ‪ ،‬تٌِب ػؿ ىـایٔ آفاػی‪ ،‬آى صویوت ػمت یبكتٌی ّ آى ىغَیت‪ ،‬هبثل‬

‫پـّؿه عْاُؼ ثْػ‪ .‬ایي ُـ ػّ‪ ،‬ػیؼگبٍ ُبیی لیجـال ُنتٌؼ ّلی ثب ُن یکی ًجْػٍ‪ ،‬اؿتجبٓ هیبى آى ُب ػؿ ثِتـیي صبلت‪،‬‬

‫تزـثی امت‪ُ .‬یچ کل ًوی گْیؼ صویوت ّ آفاػی عْػثیبًگـی هی تْاًٌؼ ربیی کَ رقم ُب ُـ گًَْ تلکـ ؿا ػؿ ُن هی‬

‫ىکٌٌؼ ‪ ،‬ىکْكب ىًْؼ‪ّ .‬لی ىْاُؼ تبؿیغی‪ ،‬ثیيتـ ًيبى هی ػٌُؼ کَ ٍؼاهت‪ ،‬هِـ‪ ،‬صویوت ّ كـػگـایی آتيیي‪ ،‬ػمتکن‬

‫اؿلت‪ ،‬ػؿ رْاهؼی ؿىؼ هی کٌٌؼ کَ ثَ ْٓؿ رؼی ػاؿای اًْجبٓ ُنتٌؼ (ُوبى گًَْ کَ ریوق امتلبى ػؿ صولۀ ىؼیؼ عْػ‬
‫ثَ هیل ػؿ آفاػی‪ ،‬ثـاثـی ّ ثـاػؿی هطـس کـػ)؛ یؼٌی ثیيتـ ػ ؿ رْاهغ کبلْیٌینت ُبی پیْؿیتي امکبتلٌؼ‪ً ،‬یْایٌگلٌؼ ّ یب ػؿ‬

‫ًظن اؿتو ػؿ هوبینَ ثب رْاهغ هؼاؿاگـتـ یب ثی تلبّت‪ .‬اگـ چٌیي ثبىؼ‪ ،‬امتؼالل هیل ثـای ّرْػ آفاػی ُوچْى ىـٓ‬

‫ّـّؿی ؿىؼ ًجْؽ اًنبًی‪ ،‬كـّهی ؿیقػ‪ .‬ػؿ ٍْؿت احجبت ًبُوغْاًی ایي ػّ ُؼف‪ ،‬آى گبٍ‪ ،‬هیل ثب ػىْاؿٍ ای ثیـصوبًَ ؿّثَ‬

‫ؿّ هی ىْػ اّبكَ ثـ هيکالت ثؼؼی صبٍل اف ًبُوغْاًی آهْفٍ ُبی مغت ػؿثٌؼ اٍبلت كبیؼٍ ّ الجتَ‪ ،‬اًنبى گـای‬
‫اّ[ ‪]۳۵.‬‬

‫ػؿ ػؿرۀ ػّم‪ ،‬ایي آهْفٍ ثَ ًنجت هؼؿى امت‪ .‬ثَ ًظـ هی ؿمؼ کَ ثَ ًؼؿت ُـگًَْ ثضج آفاػی كـػی ػؿ هوبم ّرؼاى آؿهبى‬

‫میبمی ػؿ ػًیبی ثبمتبى ّرْػ ػاىتَ امت(ثـعالف ّرْػ آى ػؿ ػًیبی کًٌْی)‪ .‬کًْؼّؿمت‪ ،‬پیيتـ‪ ،‬هلِْم صوْم كـػی‬

‫ؿا ػؿ هلِْم پـػافی ُبی ؿّهیبى ّ یًْبًیبى ؿبیت ػاًنت؛ ُویي اهـ ػؿ هْؿػ توؼى ُبی یِْػ ّ چیي ّ ػیگـ توؼى ُبی‬
‫ثيـی‪ٍ ،‬بػم امت[ ‪] ۳۶.‬چیـگی ایي آؿهبى‪ ،‬صتی ػؿ تبؿیظ اعیـ ؿـة‪ ،‬ثیيتـ امتخٌبء ثْػٍ تب هبػؼٍ‪ُ .‬وچٌیي آفاػی ػؿ ایي‬

‫هلِْم ثَ ًؼؿت ثَ كـیبػ هطبلجۀ تْػٍ ُبی ثيـیت تجؼیل ىؼٍ امت‪ .‬گـایو اكـاػ ّ رْاهغ ثَ مـکْة ًيؼى ّ ػاىتي‬

‫صـین آفاػ‪ً ،‬يبًۀ توؼى ثنیبؿ ثبال ثْػٍ امت‪ .‬گـایو ثَ صلبظت اف صـین ىغَی ّ ؿّاثٔ عٍَْی‪ُ ،‬وچْى اهـی كی‬

‫الٌلنَ هوؼك ص بٍل هلِْهی اف آفاػی امت کَ ثب ّرْػ ُوۀ ؿیيَ ُبی ػیٌی آى‪ ،‬هؼهتی كـاتـ اف ًْفایی ّ ًِْت‬
‫اٍالصبت ًؼاؿػ[ ‪] ۳۷.‬ثب ایي ُوَ‪ ،‬موْٓ آى‪ً ،‬يبًۀ هـگ یک توؼى اف کل هٌظـ اعالم عْاُؼ ثْػ‪.‬‬

‫مْهیي ّیژگی ایي هلِْم اف آفاػی اُویت ثیيتـی ػاؿػ‪ .‬آفاػی ػؿ ایي هلِْم‪ ،‬ثب ثـعی اف اًْاع عْػکبهگی ُوغْاى ًینت‬

‫ّ ثَ ُیچ ؿّ ثب ؿیبة عْػگـػاًی مبفگبؿی ًؼاؿػ‪ .‬ایي هلِْم اف آفاػی‪ ،‬اف ًظـ اٍْلی‪ ،‬ػلويـْل كْبی کٌتـل امت ّ ًَ‬

‫هٌيبء اػوبل کٌتـل‪ .‬ػؿمت ُوبى گًَْ کَ یک ػهْکـامی ػؿ ػول هوکي امت كـػ ىِـًّؼ ؿا اف ثنیبؿی آفاػی ُبی‬
‫هْرْػ ػؿ رْاهؼی اف ًْع ُب ی ػیگـ هضـّم کٌؼ‪ ،‬ثَ ُویي تـتیت ُن هبثل كِن امت کَ یک هنتجؼ ػاؿای ؽٌُیت لیجـال ثَ‬

‫فیـػمتبى عْػ هیقاى ثبالیی اف آفاػی كـػی ثؼُؼ‪ُ .‬ویي صبکن هنتجؼ هوکي امت ظبلن ثبىؼ ّ یب ىؼیؼتـیي ًبثـاثـی ُب ؿا‬

‫هیؼاى ثؼُؼ؛ هوکي امت اُویت کوی ثَ ًظن‪ ،‬كْیلت یب ػاًو ثؼُؼ؛ ّلی تٌِب اگـ آفاػی فیـػمتبى ؿا هضؼّػ ًکٌؼ‪ ،‬یب‬
‫ػمتکن کوتـ اف ؿژین ُبی ػیگـ ثـ آى هضؼّػٍ ثگؾاؿػ‪ ،‬آى گبٍ‪ ،‬اّ ّارؼ ىـایٔ هْؿػ ًظـ هیل عْاُؼ ثْػ[ ‪]۳۸.‬‬

‫آفاػی ػؿ ایي هلِْم‪ ،‬ثَ ُیچ ؿّ هٌطوی ّ ُوپیًْؼ ثب ػهْکـامی یب عْػگـػاًی ًینت‪ .‬عْػگـػاًی ىبیؼ ػؿ کلیت عْػ‪ ،‬ثَ‬

‫ًنجت ػی گـ ًظبم ُب تْویي ثِتـی ثـای صلبظت آفاػی ُبی هؼًی كـاُن کٌؼ ّ ثَ ُویي ػلیل‪ ،‬هْؿػ ػكبع لیجـتبؿیي‬

‫ُب[ُْاػاؿاى اعتیبف آفاػ اًنبًی] هـاؿ ػاؿػ‪ّ .‬لی القاهأ ُیچ اؿتجبٓی هیبى آفاػی كـػی ّ صکْهت ػهْکـاتیک ّرْػ ًؼاؿػ‪.‬‬

‫پبمظ ثَ پـمو “چَ کنی ثـ هي صکْهت هی کٌؼ؟” اف ًظـ هٌطوی هتوبیق امت ثب ایي پـمو کَ” ػّلت تب چَ صؼ ػؿ‬

‫ػؿ ُویي تلبّت امت کَ تْبػ ثقؿگ هیبى ػّ هلِْم ” هٌلی” ّ “هخجت” اف آفاػی ىکل هی‬ ‫اهْؿ هي ػعبلت هی کٌؼ؟”‪.‬‬
‫گیـػ[ ‪] ۳۹.‬فیـا هلِْم “هخجت” اف آفاػی ثـای تاله ػؿ پبمظ ثَ ایي پـمو ثَ هیبى هی آیؼ‪ ” :‬چَ کنی ثـ هي صکْهت‬

‫هی کٌؼ؟” ّ یب‪ ” :‬چَ کنی هی تْاًؼ ثگْیؼ هي چَ ُنتن ّ چَ ًینتن ّ چَ ثبىن ّ چَ ثکٌن؟”‪ٌُ ًَ ّ ،‬گبم پبمظ ثَ‬

‫ایي پـمو کَ‪ ” :‬هي ثـای چَ ثْػى ّ چَ کـػى آفاػم؟” اؿتجبٓ هیبى ػهْکـامی ّ آفاػی كـػی ثنی ًیـّهٌؼتـ اف آى امت‬

‫کَ هؼاكؼبى ُـ ػّ هی اًگبىتٌؼ‪ .‬عْامت اػاؿٍ ىؼى تْمٔ عْػم ّ ثَ ُـ هیقاى‪ ،‬هيبؿکت ػؿ كـایٌؼی کَ فًؼگی هـا‬

‫کٌتـل هی کٌؼ‪ ،‬هی تْاًؼ آؿفّیی ثَ ػون عْامت كْبیی آفاػ ثـای ػول ثبىؼ ّ اف ًظـ تبؿیغی ىبیؼ اف آى ُن‪ ،‬هؼیوی تـ‪.‬‬

‫ّلی ایي ػّ‪ ،‬عْامت یک اهـ ّاصؼ ًینتٌؼ؛ ػؿ ّاهغ‪ ،‬عیلی ُن كـم ػاؿًؼ ّ ثَ ُویي ػلیل‪ ،‬مـاًزبم ثَ ثـعْؿػ ىؼیؼ‬

‫ایؼئْلْژی ُبی صبکن ثـ ػًیبی اهـّف اًزبهیؼٍ اًؼ‪ .‬اف ایي ؿّ‪ ،‬هؼاكؼبى هلِْم “هٌلی” اف آفاػی‪ ،‬ایي هلِْم “هخجت” اف آفاػی –‬

‫ًَ آفاػی اف‪ ،‬ثلکَ آفاػی ثـای – ّ فًؼگی ثـ امبك ًنغَ ای تؼییي ىؼٍ ؿا ثبؿُب پؼیؼٍ‪ -‬ای ػاًنتَ اًؼ كبهؼ ُیچ ثـتـی ثـ‬
‫هنبّت صیْاًی ػؿ لجبك هجؼل ّ ظبُـ هْرَ‪.‬‬

‫‪۲‬‬

‫مفيٌم مثبت از آزادی‬

‫هلِْم “هخجت” اف آفاػی ثب عْامت عْػمـّؿی آؿبف هی کٌؼ‪ .‬عْامت هي ایي امت کَ فًؼگی ّ تَوین ُبین ثَ عْػم‬

‫ثنتگی ػاىتَ ثبىٌؼ ًَ ثَ ُیچ گًَْ ًیـّی ثیـًّی‪ .‬هي هی عْاُن کَ اثقاؿ کٌو ُبی اعتیبؿی عْػ ّ ًَ کٌو ُبی‬

‫اًنبى ُبی ػیگـ ثبىن‪ .‬عْامت هي ایي امت کَ مْژٍ [كبػل ىٌبمٌؼٍ] ثبىن ّ ًَ اثژٍ[هّْْع ىٌبمبیی]؛ ثَ ًیـّی‬

‫عـػ ّ ُؼف ُبی عْػآگبُن صـکت کٌن ّ ًَ ثَ ًیـّی ػلت ُبی ثیـًّی تبحیـگؾاؿ ثـ هي‪ .‬هی عْاُن یک کنی ثبىن ّ‬

‫ُیچ کل ثَ ىوبؿًـّم؛ کٌيگـ ّ تَوین گیـًؼٍ ثبىن ّ ًَ ایي کَ ثـاین تَوین گـكتَ ىْػ؛ عْػ رِت گیـی ام ؿا تؼییي‬

‫کٌن ؛ ًَ ایي کَ تْمٔ ٓجیؼتی عبؿری یب اًنبى ُبی ػیگـ رِتی هؼیي ثگیـم‪ ،‬چٌبى چَ گْیی یک ىییء‪ ،‬ربًْؿ یب ثـػٍ‬

‫ای ًبتْاى اف ایلبی ًوو اًنبًی ُنتن؛ ًويی کَ ػجبؿت امت اف تؼییي ُؼف ُب ّ ؿاُجـػُبی عبً عْػم ّ تضون آى‬

‫ُب‪ .‬ایي اهـ‪ ،‬ػمتکن ثغيی اف هٌظْؿ هي اف ایي صـف امت کَ هي عـػّؿف ُنتن ّ عـػ هي هـا ُوچْى یک اًنبى اف ػیگـ‬

‫ارقاء رِبى هتوبیق هی کٌؼ‪ّ .‬ؿای ایي ُوَ‪ ،‬عْامت هي‪ ،‬عْػآگبٍ ثْػى هبًٌؼ هْرْػی اًؼیيٌؼٍ‪ ،‬ثباؿاػٍ‪ ،‬كؼبل‪ ،‬هنئْل ػؿ‬

‫ثـاثـ گقیٌو ُبی عْػ ّ هبػؿ ثَ مٌزو آى ُب ثب آؿهبى ُب ّ ُؼف ُبین امت‪ .‬هي ثَ هیقاًی اصنبك آفاػ ثْػى هی کٌن‬
‫کَ ثبّؿ ثَ صویوت ثْػى ایي هْاؿػ ػاىتَ ثبىن ّ ثَ آى ػؿرَ ثـػٍ ُنتن کَ عالف آى ُب ثَ هي الوب ىْػ‪.‬‬
‫آفاػی امتْاؿ ثـ عْػمـّؿی ّ آفاػی امتْاؿ ثـ هضـّم ًيؼى هي اف اًتغبة ػؿ احـ هؼاعلۀ اًنبى ُبی ػیگـ‪ ،‬ىبیؼ ػؿ ظبُـ‪،‬‬

‫چٌؼاى ًبُوغْاى ثب هلبُین “هٌلی” اف آفاػ ی ثَ ًظـ ًـمٌؼ کَ ٓی تبؿیظ ّ ًَ ُویيَ اف ؿّی هٌطن‪ ،‬ػؿ رِت ُبی‬
‫هتلبّت ىکل گـكتٌؼ‪ .‬اهب ایي ػّ ًْع هلِْم ػؿ آعـ عٔ ثب یکؼیگـ ثَ تْبػ هنتوین هی ؿمٌؼ‪.‬‬

‫ثب ثـؿمی رِت‪/‬ىتبة ‪ momentum‬هنتولی کَ امتؼبؿۀ “عْػمـّؿی” ثب ّرْػ ظبُـ اثتؼایی ثی ّـؿ آى پیؼاهی کٌؼ‪ ،‬ایي‬

‫هّْْع ؿّىي تـ هی ىْػ‪“ .‬هي مـّؿ عْػ ُنتن”؛ ” هي ثـػۀ ُیچ اًنبى ػیگـی ًینتن”‪ّ .‬لی آیب (ثَ هْل ُْاػاؿاى‬

‫اكالتْى ّ ُگل) هي ثـػۀ ٓجیؼت ًینتن؟ یب ثـػۀ مْػاُبی “هِبؿًيؼًی” عْػم؟ آیب ایي ُب اًْاع گًْبگْى اف ًْع ّاصؼ‬

‫هْرْػی ثَ ًبم “ثـػٍ” ًینتٌؼ؟ ثـعی ثـػۀ میبمی‪ ،‬ثـعی صوْهی‪ ،‬ثـعی اعالهی ّ ثـعی ػیٌی؟ آیب اًنبى ُب تزـثۀ‬

‫ؿُبیی اف ثـػگی ػیٌی یب ثـػگی ٓجیؼت ؿا ًؼاىتَ ّ ػؿ رـیبى آى اف یک مْ هتْرَ عْػی کَ صبکن هی ىْػ ّ اف مْی‬

‫ػیگـ چیقی ػؿ ّرْػ آى ُب کَ ثَ فاًْ ػؿآهؼٍ‪ً ،‬يؼٍ اًؼ؟ مپل ایي عْػ صبکن ىؼٍ‪ ،‬ثَ ىکل ُبی گًْبگْى‪ُ ،‬ونبى‬

‫ػاًنتَ ىؼٍ ثب ػول‪ٓ“ ،‬جیؼت ّاالتـ هي” ّ عْػی کَ هضبمجَ هی‪ -‬کٌؼ چگًَْ ػؿ ثلٌؼ هؼت آى ؿا تضون ثغيؼ‪ :‬اف ؿاٍ عْػ‬
‫“ّاهؼی” یب عْػ “آؿهبًی” یب عْػ “عْػهغتبؿ”‪ ،‬یب “ثِتـیي ًنغۀ عْػ‪”.‬‬

‫پل چَ چیق ػؿ تٌبهِ امت ثب اًگیقه آًی ؿیـػوالًی ّ اهیبل هِبؿًيؼٍ؟ ٓجیؼت “كـّػمت” هي؟ ثَ ػًجبل لؾت ُبی‬

‫كْؿی ؿكتي؟ عْػ “تزـثی” یب “ًبهتزبًل” هي کَ ثب ّفه ُـ هیل ّ مْػایی اف رب کٌؼٍ هی ىْػ ّ ثبیؼ ثَ مغتی تٌجیَ‬

‫ىْػ ُـ ثبؿ کَ ثَ اّد ٓجیؼت “ّاهؼی” عْػ هی ؿمؼ؟ ایٌک ایي ػّ عْیيتي هی تْاًٌؼ رؼاىؼٍ‪ ،‬تْمٔ ىکبكی ثقؿگ‬

‫ًوبیبًؼٍ ىًْؼ؛ عْیيتي ّاهؼی ؿا هی تْاى اهـی ثقؿگ تـ اف عْػ كـػ ػاًنت (ثَ هؼٌبی ؿایذ ایي اٍطالس)‪ ،‬هبًٌؼ یک “کل”‬

‫ارتوبػی کَ كـػ‪ ،‬یک ػٌَـ یب مْیۀ آى امت‪ :‬یک هجیلَ‪ ،‬یک ًژاػ‪ ،‬یک ًِبػػیٌی‪ ،‬یک کيْؿ‪ ّ ،‬روغ ثقؿگ فًؼٍ ُب ّ هـػٍ‬

‫ُب ّ ٌُْف ػًیبًیبهؼٍ ُب‪ .‬پل ایي هْرْػیت‪ ،‬ثب عْیيتٌی صویوی یکی ػاًنتَ هی ىْػ کَ اؿاػۀ روؼی یب “اًؼاهْاؿٍ” یب‬

‫تک عْػ ؿا ثـ ػیگـ “اػْبء” ًبكـهبى تضویل کـػٍ‪ ،‬آفاػی ” كـاػمت” عْػ ّ مپل آى ُب ؿا ثَ ػمت هی آّؿػ‪ .‬عطـُبی‬

‫امتلبػٍ اف امتؼبؿٍ ُبی اًؼاهْاؿگی ثـای تْریَ کبؿثـػ فّؿ تْمٔ ثـعی ثـ ؿّی ثـعی ػیگـ رِت اؿتوبء آى ُب ثَ مطضی‬

‫“ثبالتـ” اف آفاػی‪ ،‬اؿلت گْىقػ ىؼٍ اًؼ‪ّ .‬لی کبؿثـػ ایي آؿایۀ فثبًی ّهتی تْریَ هی ىْػ کَ ثپؾیـین هوکي ّ گبُی هْرَ‬

‫امت کَ ثـ ؿّی اًنبى ُب فّؿ اػوبل ىْػ ثَ ًبم ؿمیؼى ثَ ُؼف ُبیی ( هبًٌؼ ػؼالت یب ثِؼاىت ػوْهی) کَ اگـ آگبٍ تـ‬

‫ثْػًؼ‪ ،‬عْػ ػًجبل هی کـػًؼ‪ّ ،‬لی چٌیي ًوی کٌٌؼ‪ ،‬فیـا ثی ثَیـت‪ً ،‬بػاى یب كبمؼ ُنتٌؼ‪ .‬چٌیي امتؼاللی ؿاٍ ؿا ثـای هي‬

‫ُوْاؿ هی کٌؼ کَ ثـ ؿّی اًنبى ُبی ػیگـ ثَ عبٓـ ًلغ عْػ آى ُب اػوبل فّؿ کٌن؛ ثـای ًلغ آى ُب ّ ًَ ًلغ هي؛ ّ آى ُب‬

‫ػؿثـاثـم هوبّهت ًوی کٌٌؼ اگـ هٌطوی ّ ثَ اًؼافۀ هي ػبهل ثبىٌؼ ّ هٌبكغ عْػ ؿا ثَ اًؼافۀ هي ثلِوٌؼ‪ّ .‬لی هي ػؿ ایي رب‬

‫هٌظْؿُبی ػیگـی ُن ػاؿم‪ .‬هوکي امت اػالم کٌن کَ آى ُب ػؿ اٍل ُؼكی ػاؿًؼ کَ اف مـ ًبػاًی ثَ ػوؼ ػؿثـاثـ آى‬

‫هوبّهت هی کٌٌؼ‪ ،‬فیـا ػؿ ػؿّى آى ُب هْرْػیتی هـهْف ُنت – عْامت ػوالًی پٌِبى یب ؿبیت “صویوی” آى ُب‪ُ .‬ـ چٌؼ‬

‫ایي هْرْػیت‪ ،‬ػؿ هْؿػ ُـ چَ ثَ ظبُـ صل کـػٍ‪ ،‬اًزبم هی ػُؼ ّ هی گْیؼ ػؿّؽ ىٌیؼٍ – ّلی ُوبى عْػ “ّاهؼی” آى‬

‫ُبمت کَ عْػ تزـثی ّؼیق ّ ّاثنتَ ثَ فهبى ّ هکبى آى ُب ىبیؼ ػؿثبؿٍ اه ُیچ یب عیلی کن ثؼاًؼ؛ ایي ؿّس ػؿًّی تٌِب‬
‫عْ ِػ ىبینتۀ ثـآّؿػٍ ىؼىِ عْامت ُبیو هی ثبىؼ[‪] ۴۲.‬هي ثَ هضِ اتغبؽ ایي ػیؼگبٍ‪ ،‬هـاؿهی ‪-‬گیـم ػؿ هّْغ ًبػیؼٍ‬

‫گـكتي عْامت ُبی ّاهؼی اًنبى ُب ّ رْاهغ ّ اؿػبة ّ مـکْة ّ آفاؿ آى ُب ثَ ًوبیٌؼگی ّ ثَ ًبم آى عْػُبی ّاهؼی‪ .‬ایي‬

‫ُوَ ثَ ایي عیبل کَ ُؼف صویوی اًنبى ُـ چَ ثبىؼ (عْىجغتی‪ ،‬اًزبم ّظیلَ‪ ،‬عـػ‪ ،‬ربهؼۀ ػبػالًَ ّ اؿّبی ًیبفُب)‬
‫ُونبى امت ثب آفاػی اّ ّ ُوبى اًتغبة آفاػ عْػ “صویوی” اّ‪ُ ،‬ـ چٌؼ اؿلت عْػی پٌِبى ّ ثی فثبى‪ ،‬ثبىؼ‪.‬‬
‫ایي ًبمبفٍ اؿلت چِـٍ ًوْػٍ امت‪ .‬یک صـف امت اگـ ثگْین هي عیـ ىغٌ الق ؿا هی ػاًن‪ّ ،‬لی عْػ اّ ًوی ػاًؼ ّ هي‬

‫صتی عْامت ُبی اّ ؿا ثـای ٍالس عْػه‪ً ،‬بػیؼٍ هی گیـ م‪ّ .‬لی ایي یک صـف ثنیبؿ هتلبّت امت کَ ىغٌ الق عیـ ّ‬

‫ٍالس عْػ ؿا ًَ آگبُبًَ ّ ػؿ فًؼگی ؿّفهـٍ‪ ،‬ثلکَ ػؿ ًوو عْػی ػوالًی کَ عْػ تزـثی اّ اف آى ثیغجـ امت‪ ،‬ثـگقیؼٍ‬

‫امت؛ یؼٌی گقیٌو اف مْی عْػ ّاهؼی کَ هَلضت كـػی ؿا تيغیٌ ػاػٍ ّ ػؿ ًتیزَ ػیگـ ًوی تْاًؼ اف گقیٌو آى‬

‫عْػػاؿی کٌؼ‪ .‬ایي رؼل ُْیت ُیْالّاؿ – یؼٌی هنبّی هـاؿػاػى گقیٌو ىغٌ الق اگـ چیق ػیگـی ثْػ کَ صبال ًینت یب‬

‫ػمتکن ٌُْف ًینت ثب آى چَ الق ػؿ صبل صبّـ هی عْاُؼ ّ رنتزْ هی کٌؼ – ُنتۀ هـکقی ُوۀ ًظـیَ ُبی میبمی‬

‫“تضون عْػ” امت‪ .‬یک صـف هی ىْػ اگـ ثگْین هوکي امت ثَ عبٓـ ًلؼی کَ اف ػیؼى آى ًبتْاًن‪ ،‬ؿّی هي اػوبل فّؿ‬

‫ىْػ‪ :‬ایي کبؿ ىبیؼ گبُی ثَ ًلغ هي ثبىؼ ّ ػؿ ّاهغ هی تْاًؼ هضؼّػۀ آفاػی هـا گنتـػٍ تـ مبفػ‪ .‬اهب صـف ػیگـی امت‬

‫ّهتی ثگْین‪ :‬اگـ اػوبل فّؿ ثَ ًلغ هي امت‪ ،‬پل اٍأل هْؿػ اػوبل فّؿ هـاؿ ًگـكتَ ام‪ ،‬فیـا چَ آگبُبًَ ّ چَ ًبعْػآگبٍ‪،‬‬

‫عْاُبى آى ثْػٍ ام؛ اف ایي ؿّ هي آفاػم ( یب آفاػ صویوی ُنتن) صتی اگـ رنن عبکی صویـ ّ ؽُي ًبػاًن ثَ تلغکبهی‬
‫اػوبل فّؿ ؿا پل فػٍ ّ ػبرالًَ هجبؿفٍ کٌن ثب آى ُبیی کَ عیـعْاُبًَ آى ؿا ارـا هی کٌٌؼ‪.‬‬

‫ایي تجؼیل ربػّیی یب تـػمتی (کَ ّیلیبم ریوق‪ٌٓ ،‬بفا ًَ ُگلیبى ؿا ثَ عبٓـ آى هنغـٍ کـػ)‪ً ،‬وی تْاًؼ ثَ ُویي مبػگی‬

‫ُب ػؿ چِبؿچْة هلِْم “هٌلی” اف آفاػی ارـا ىْػ؛ فیـا ثـ امبك آى‪ ،‬عْػی کَ ًجبیؼ هْؿػ تؼـُ هـاؿ گیـػ‪ ،‬ػیگـ كـػی‬

‫ًینت ثب عْامت ُب ّ ًیبفُبیی کَ ثَ ْٓؿ هؼوْل كِویؼٍ هی ىْػ‪ ،‬ثلکَ اًنبى ” ّاهؼی” ػؿّى اّ امت کَ ثب هطبلجۀ‬

‫ػولی ُؼكی آؿهبًی ُونبى اًگبىتَ هی ىْػ ّ ًَ عْامت عْػ تزـثی اّ ػؿ ایي ثبؿٍ‪ .‬عْػ آفاػ ػؿ هلِْم “هخجت” اف‬

‫آفاػی‪ ،‬هوکي امت ثَ ٍْؿت گًَْ ای هْرْػیت كْم ىغَی هتْؿم ىْػ‪ :‬یک کيْؿ‪ ،‬یک ٓجوۀ ارتوبػی‪ ،‬یک هلت‪ ،‬یب‬

‫عْػ رـیبى تبؿیظ کَ آالم ُبی “ّاهؼی” تـی ثَ ًنجت عْػ تزـثی ُنتٌؼ‪ّ .‬لی هلِْم “هخجت” اف آفاػی ػؿ هؼٌبی‬

‫عْػمـّؿی‪ ،‬ثَ ػلیل پیيٌِبػ تلکیک كـػ ػلیَ عْػه‪ ،‬ػؿ ػول ّ ٓی تبؿیظ‪ ،‬ػؿ آهْفٍ ّ کبؿثـػ‪ ،‬ؿاصت تـ ثَ ػّىوَ کـػى‬

‫ىغَیت كـػ پـػاعتَ امت‪ :‬کٌتـل کٌٌؼۀ امتؼالیی ّ صبکن اف مْیی ّ چيوۀ تزـثی اهیبل ّ مْػاُبیی کَ ثبیؼ تٌجیَ ّ‬

‫تنلین ىًْؼ‪ ،‬اف مْی ػیگـ‪ .‬ایي ػیؼگبٍ اف ًظـ تبؿیغی تأحیـگؾاؿ ثْػٍ امت‪ .‬ایي اهـ احجبت هی کٌؼ ( اگـ احجبت صویوتی ایي‬

‫چٌیي ثؼیِی الفم ثبىؼ) کَ هلِْم پـػافی ُبی آفاػی‪ ،‬هنتوین اف آؿاء هـثْٓ ثَ چینتی عْػ‪ ،‬كـػ ّ اًنبى مـچيوَ‬

‫هی گیـًؼ‪ .‬آى هؼؿ هی تْ اى ػؿ تؼـیق اًنبى ّ آفاػی تضـیق ّ ػمتکبؿی کـػ تب هٌظْؿ مْء امتلبػٍ کٌٌؼٍ ثـآّؿػٍ ىْػ‪.‬‬
‫تبؿیظ اعیـ ثيـ ثَ ؿّىٌی ًيبى ػاػ کَ ایي کبؿ تٌِب ػؿ كْبی آکبػهیک اًزبم ًوی ىْػ‪.‬‬

‫پیبهؼُبی توبیق هیبى ػّ ًْع اف عْیيتي‪ ،‬آىکبؿتـ هی ىْػ ػؿ ٍْؿت تْرَ ثَ ػّ ىکل ػوؼۀ هیل ثَ عْػگـػاًی یب ُؼایت‬

‫ىؼى تْمٔ عْػ “صویوی” ػؿ ْٓل تبؿیظ‪ :‬ىکل اّل‪ ،‬مـکْة ّ اًکبؿ عْػ ثَ هٌظْؿ ؿمیؼى ثَ امتوالل؛ ىکل ػّم‪ ،‬تضون‬
‫عْػ یب عْػُْیت ثغيی کبهل اف ؿاٍ یک اٍل یب آؿهبى عبً ثـای ؿمیؼى ثَ ُوبى ُؼف[امتوالل‪].‬‬

‫‪۳‬‬

‫عقب نشینی بو قلعۀ خٌد‬

‫هي پـّكنْؿ عـػ ّ اؿاػٍ ُنتن؛ ُؼف ُب ؿا تيغیٌ ػاػٍ‪ ،‬ثَ ػًجبل آى ُب هی ؿّم؛ ّلی ػؿ ٍْؿت هضـّم ىؼى اف‬

‫ػمتیبثی ثَ آى ُب‪ ،‬ػیگـ اصنبك مْاؿثْػى ثـ ّّؼیت ؿا ًغْاُن ػاىت‪ .‬هوکي امت ثَ ػلیل هْاًیي ٓجیؼت یب صْاػث یب‬

‫کبؿُبی آػم ُب یب تأحیـ اؿلت ٓـاصی ًيؼۀ ًِبػُب هتْهق ىْم‪ .‬هوکي امت ایي گًَْ ًیـُّب ػؿثـاثـ هي ثیو اف صؼ هْی‬

‫ثبىٌؼ‪ .‬چَ ثبیؼ ثکٌن تب تْمٔ ایي ًیـُّب ػؿُن ىکنتَ ًيْم؟ ثبیؼ عْػ ؿا اف ىـ اهیبلی کَ هی ػاًن هبػؿ ثَ تضون آى ُب‬

‫ًینتن‪ ،‬عالً کٌن‪ .‬عْامت هي آى امت کَ اؿثبة هلوـّ عْػ ثبىن‪ّ ،‬لی هـفُبی هي ْٓالًی ّ ًباهي ُنتٌؼ‪ .‬اف ایي ؿّ‬

‫هـفُبین ؿا هضؼّػ هی کٌن تب كْبی آمیت پؾیـ ؿا کبمتَ یب صؾف ًوبین‪ .‬هي ثب هیل ثَ عْىجغتی یب هؼؿت یب ىٌبعت یب‬

‫ػمتیبثی ثَ ُؼكی عبً آؿبف هی کٌن‪ّ .‬لی ًوی تْاًن آى ُب ؿا كـاُن کٌن‪ .‬ثـ آى هی ىْم کَ اف ىکنت یب عنبؿت‬

‫ثپـُیقم‪ .‬اف ایي ؿّ تَوین هی گیـم کَ ُـ چَ ؿا اف کنت آى هطوئي ًینتن‪ً ،‬غْاُن‪ .‬هي ایي گًَْ عْػ ؿا تؼـیق هی کٌن‬

‫کَ ثَ آى چَ ػمت ًیبكتٌی امت‪ ،‬هیلی ًؼاىتَ ثبىن‪ .‬صبکن هنتجؼ هـا تِؼیؼ ثَ تغـیت هلک‪ ،‬فًؼاى‪ ،‬تجؼیؼ یب هـگ‬

‫ػقیقاًن هی کٌؼ‪ّ .‬لی اگـ هي ػیگـ ُیچ ّاثنتگی ػؿًّی ثَ هلک‪ ،‬اصنبك ًکٌن‪ ،‬ػیگـ ثـاین هِن ًجبىؼ کَ ثَ فًؼاى‬

‫ثیلتن‪ ّ ،‬اگـ ػؿ ػؿًّن هضجت ُبی ٓجیؼی ؿا کيتَ ثبىن‪ ،‬آى گبٍ‪ ،‬صبکن هنتجؼ ًوی تْاًؼ هـا ثَ پیـّی اف عْامت ُبیو‬

‫ّاػاؿػ؛ فیـا تـك ُب ّ اهیبل تزـثی ثَ ثوبیبی هي ػیگـ ؿاٍ ًؼاؿًؼ‪ .‬هبًٌؼ آى امت کَ هي یک ػوت ًيیٌی امتـاتژیک ثَ‬

‫ػؿّى هلؼۀ عْػ – ػول هي‪ ،‬ؿّس هي‪ ،‬كِن ًظـی اف عْػم – کـػٍ ثبىن تب ٓجن آى ُب ػول کٌن ّ ػؿ ُوبى صبل‪ ،‬ػمت‬

‫ًیـّی کْؿ ثیـًّی ّ ؿؽالت ُبی اًنبًی ثَ آى ُب ًـمؼ‪ .‬هي ثَ ػؿّى عْػ ػوت ًينتَ ام؛ ػؿ آى رب ّ كؤ آى رب اهٌیت‬

‫ػاؿم‪ .‬هبًٌؼ آى کَ ثگْین‪ ” :‬پبین فعن ىؼٍ ّ ػّ ؿّه ثـای ؿُبیی اف ػؿػ ّرْػ ػاؿػ‪ .‬یکی آى کَ فعن ؿا ػؿهبى کٌن‪ّ .‬لی اگـ‬

‫ػؿهبى ثیو اف صؼ مغت یب ًبهطوئي ثبىؼ‪ ،‬ؿّه ػیگـی ُن ُنت‪ .‬هی تْاًن ثب ثـیؼى پبین اف ىـ ػؿػ ًزبت پیؼاکٌن‪ .‬اگـ‬

‫عْػ ؿا ّاػاؿم کَ هیلی صل ًکٌن ثَ ُیچ چیقی کَ ثَ ّرْػ پب ًیبف ػاؿػ‪ً ،‬جْػى آى ؿا صل ًغْاُن کـػ”‪ .‬ایي ُوبى‬

‫عْػؿُبگـی مٌتی ؿیبّت کيبى‪ ،‬اػتکبف رْیبى‪ ،‬ؿّاهیْى ّ ؿّصبًیْى ثْػایی امت؛ هـػاًی اف ػیي ُبی هغتلق یب ثؼّى‬

‫ُیچ ػیٌی کَ تبؿک ػًیب ىؼٍ‪ ،‬عْػ ؿا اف یْؽ ربهؼَ یب اكکبؿػوْهی ؿُبکـػٍ اًؼ‪ .‬آى ُب ػؿ كـایٌؼ عْػعْامتۀ ػگـگًْی‬

‫عْیيتي‪ ،‬ثَ ُیچ یک اف اؿفه ُبی ربهؼَ اُویت ًؼاػٍ‪ ،‬ػؿ صبىیۀ ارتوبع ػؿ اًقّا ّ امتوالل فینتَ‪ ،‬ػیگـ ػؿثـاثـ مالس‬
‫ُبی آى آمیت پؾیـ ًجْػًؼ[ ‪ُ ] ۴۲.‬وۀ اًْاع اًقّآلجی میبمی‪ ،‬عْػکلبیی اهتَبػی ّ ُـ ىکل اف عْػهغتبؿی ػؿّى‪،‬‬

‫ػٌبٍـی اف ایي ثـعْؿػ ؿا ػؿثـػاؿػ‪ .‬هي ثب ؿُبکـػى عْػ ؿاٍ‪ ،‬اف هْاًغ ؿاٍ ػّؿی هی کٌن؛ ثَ ػاعل كـهَ‪ ،‬اهتَبػ ثـًبهَ ؿیقی‬

‫ىؼٍ تْمٔ عْػم ّ هلوـّ هٌقّی ىؼۀ عْػ ػوت هی‪ً -‬يیٌن کَ ػؿ آى ُب ًیبفی ثَ ىٌیؼى ُیچ ٍؼایی اف ثیـّى ًینت ّ‬

‫ُـ ًیـّی عبؿری ثی تأحیـ امت‪ .‬ایي ىکلی اف رنتزْی اهٌیت امت؛ ّلی ُوچٌیي‪ ،‬رنتزْی آفاػی كـػی یب امتوالل‬
‫ًیق ًبم هی گیـػ‪.‬‬

‫كبٍلَ ای ْٓالًی ُنت اف ایي آهْفٍ ّ کبؿثـػ آى ػؿ هْؿػ اكـاػ‪ ،‬تب هلِْم پـػافی ُبی کنبًی چْى کبًت کَ آفاػی ؿا ًَ ثب‬

‫صؾف اهیبل ثلکَ ثب هوبّهت ّ تنلٔ ثـ آى ُب تؼـیق هی کـػًؼ‪ .‬هي ثب یکی ػاًنتي عْػ ثب کٌتـل کٌٌؼٍ اف ثـػگی ّ کٌتـل‬

‫ىؼى‪ ،‬هی گـیقم‪ .‬آفاػ ُنتن‪ ،‬فیـا ّ تب آى رب کَ عْػگـػاى ُنتن‪ .‬اف هْاًیي پیـّی هی کٌن‪ّ ،‬لی عْػم آى ُب ؿا ثَ‬
‫عْیيتي ؿُبىؼٍ اف اػوبل فّؿ‪ ،‬تضویل هی کٌن یب ػؿًّی هی ‪-‬مبفم‪ .‬آفاػی یؼٌی تجؼیت‪ّ ،‬لی ثَ ثیبى ؿّمْ ” تجؼیت اف‬
‫ِ‬
‫هبًًْی کَ ثَ عْػ تزْیق هی کٌین[”‪]۴۲‬؛ ُیچ اًنبًی ًوی تْاًؼ عْػ ؿا ثَ ثـػگی ثگیـػ‪ .‬اػاؿٍ ىؼى تْمٔ ػیگـاى یؼٌی‬

‫ّاثنتگی ثَ ػْاهل عبؿری ّ تؼِؼ تجؼیل ثَ ثبفیچۀ ػًیبی ثیـًّی کَ ُوبى هؼؿ کَ آى ؿا کٌتـل ًکٌن‪ ،‬ثَ ُوبى ًنجت هـا‬

‫کٌتـل هی کٌؼ ّ ثَ ثـػگی هی گیـػ‪ .‬هي ثَ آى ػؿرَ آفاػم کَ ىغٌ هي اف مْی ُیچ اهـ تبثغ ًیـُّبی عبؿد اف اعتیبؿ‬

‫هي‪ ،‬هضؼّػ ًيْػ؛ هي هبػؿ ثَ کٌتـل هْاًیي ٓجیؼت ًینتن؛ اف ایي ؿّ كؼبلیت آفاػ هي ثؼّى ُیچ پیو كـّی ثبیؼ ثَ‬
‫مطضی كـاتـ اف ػًیبی تزـثی ػلت ّ هؼلْل ُب[ػلیت] كـاؿّیؼ‪ .‬ایي ًْىتَ‪ ،‬ربی ثـؿمی اػتجبؿ ایي آهْفۀ ثبمتبًی ّ‬

‫هيِْؿ ًینت؛ تٌِب یبػآّؿ هی‪ -‬ىْم کَ هلبُین آفاػی ُوچْى هوبّهت ػؿثـاثـ اهیبل ؿیـهبثل تضون (یب گـیق اف آى ُب) ّ ًیق‬
‫آفاػی ثَ ػٌْاى امتوالل اف كْبی فیـ تبحیـ ػلیت‪ ،‬ػؿ میبمت ًیق‪ً ،‬ويی کوتـ اف هلوـّ اعالم‪ ،‬ثبفی ًکـػٍ اًؼ‪.‬‬

‫فیـا اگـ رُْـ اًنبى ُب ػؿ ایي امت کَ هْرْػاتی عْػهغتبؿ ثبىٌؼ – یؼٌی هؤللبى اؿفه ُب ّ ُؼف ُبی عْػپبیٌؼٍ ثْػٍ‪،‬‬

‫ثَ ػلیل ػاىتي اعتیبؿ آفاػ‪ ،‬اهتؼاؿُبی ًِبیی ثَ ىوبؿ ثـًّؼ – پل‪ُ ،‬یچ چیق اؿفه ًؼاؿػ کَ ثَ عبٓـ آى ثب اًنبى ُب ْٓؿی‬

‫ؿكتبؿ ىْػ کَ گْیی عْػهغتبؿ ًجْػٍ‪ ،‬ثلکَ اىیبیی ٓجیؼی ُنتٌؼ ثبفیچۀ تأحیـُبی ٓجیؼی ّ هْرْػاتی ػؿ چٌگ هضـک‬

‫ُبی ثیـًّی کَ صکوـاًبى هی تْاًٌؼ گقیٌ و ُبی آى ُب ؿا ػمتکبؿی کٌٌؼ؛ عْاٍ اف ؿاٍ کبؿثـػ فّؿ ّ عْاٍ ثب ّػؼۀ پبػاه‪.‬‬

‫ؿكتبؿ ثب اًنبى ُب ثَ ایي ىکل ثَ هؼٌبی ػؼم عْػتؼـیلگـی آى ُبمت‪ .‬کبًت گلت‪ُ ” :‬یچ کل ًوی تْاًؼ هـا ثَ عْىضبل‬
‫ثْػى ثَ مجک عْػه ّاػاؿػ‪ .‬هین مبالؿی كزیغ تـیي ًْع هبثل تَْؿ عْػکبهگی امت[ ”‪] ۴۳‬چٌیي امت‪ ،‬فیـا [هین‬

‫ت عیـعْاٍ‪،‬‬
‫هي اٍالس ٓل ِ‬
‫ِ‬ ‫مبالؿی] ثب اًنبى ُب ثَ گًَْ ای ؿكتبؿ هی کٌؼ کَ گْیی آى ُب آفاػ ًینتٌؼ؛ ّلی آى ُب ثـای‬

‫هْاػی اًنبًی ُنتٌؼ ثـای ؿیغتي ػؿ هبلت ُؼف ُبی آفاػاًَ گقیٌو ىؼۀ عْػ هي ّ ًَ آى ُب‪ .‬الجتَ ایي میبمتی امت‬
‫ِلْتیْك[ ‪ ّ] ۴۴‬ثٌِتِبم[ ‪] ۴۵‬ثَ هوبّهت کـػى ثبّؿ ًؼاىتٌؼ‪،‬‬
‫کَ كیلنْكبى هؼیوی تـ هکتت اٍبلت كبیؼٍ ػؿ پیو گـكتٌؼ‪ِ ُ .‬‬
‫ثلکَ هؼتوؼ ثَ امتلبػٍ اف گـایو اًنبى ثَ ثـػگی مْػاُبی عْػ ثْػًؼ‪ .‬آى ُب اهیؼّاؿ ثْػًؼ کَ پبػاه ُب ّ هزبفات ُب ؿا‬

‫رلْی چين اًنبى ُب تکبى ثؼٌُؼ – یؼٌی فیـکبًَ تـیي ىکل هوکي اػاؿٍ ىؼى تْمٔ ػیگـاى‪ -‬ىبیؼ اف ایي ؿاٍ ثـػٍ ُب‬

‫عْىجغت تـ ثيًْؼ[‪ّ] ۴۶.‬لی كـیت اًنبى ُب ّ مْم ػاػى آى ُب ثَ مْی ُؼف ُبیی کَ تْ‪ ،‬اٍالس ٓل ِ‬
‫ت ارتوبػی‪ ،‬هی‬

‫ثیٌی ّلی آى ُب ًوی‪ -‬ثیٌٌؼ‪ ،‬ثَ هؼٌبی اًکبؿ رُْـ اًنبًی آًبى ّ ؿكتبؿ ثب آى ُب ُوچْى كؼل پؾیـُبیی ثی اؿاػٍ ّ ػؿ ًتیزَ‬

‫تضویـ اًنبى ُب هی ثبىؼ‪ .‬فیـا ػؿّؽ گلتي ثَ آػم ُب یب كـیت ػاػى – امتلبػٍ اف آى ُب ُوچْى اثقاؿُبیی ثـای ؿمیؼى ثَ‬

‫ُؼف ُبیی کَ هبل آى ُب ًجْػٍ – هنتول اف آى ُب ٍْؿت گـكتَ امت؛ ُـ چٌؼ کَ ثَ ًلغ عْػ آى ُب ثبىؼ‪ .‬ایي ػؿ ّاهغ ثَ‬

‫هؼٌبی ؿكتبؿ ثب آى ُب ُوچْى هْرْػاتی كـّػمت تـ اف اًنبى ّ ثـعْؿػ ثَ گًَْ ای امت کَ گْیی ُؼف ُبی آى ُب کوتـ‬

‫اف ُؼف ُبی هي ؿبیی ُنتٌؼ‪ .‬ثَ چَ ًبهی هی تْاًن عْػ ؿا هضن ثؼاًن ػؿ اػوبل فّؿ ثَ اًنبى ُبی ػیگـ رِت اًزبم آى‬
‫چَ عْامت ّ تْاكن آى ُب ًجْػٍ امت؟ تٌِب ثَ ًبم اؿفه ُبیی ّاالتـ اف عْػ آى ُب‪ّ .‬لی اگـ آى گًَْ کَ کبًت[ ‪]۴۷‬هؼتوؼ‬

‫ثْػ‪ُ ،‬وۀ اؿفه ُب‪ ،‬صبٍل کٌو ُبی آفاػ اًنبى ُب ُنتٌؼ ّ اّ تٌِب آى چَ ّارؼ ایي ىـایٔ ثْػ ؿا اؿفه هی ًبهیؼ‪ ،‬پل‬

‫ُیچ اؿفىی ثبالتـ اف كـػ ًینت‪ .‬اف ایي ؿّ چٌیي ؿكتبؿی ثَ هؼٌبی کبؿثـػ فّؿ ثـ ؿّی اًنبى ُب ثَ ًبم چیقی امت کَ کوتـ‬

‫اف آى عْػ آى ُب ؿبیی امت – اًنبى ُب ؿا ثَ پبی عْامت عْػم ثَ فاًْ ػؿآّؿػى یب ثَ پبی صـً کل ػیگـی ثـای‬

‫عْىجغتی یب ًلغ‪ ،‬اهٌیت یب ؿاصتی اّ‪ .‬یؼٌی ُؼف هي ؿمیؼى ثَ اهـی عْىبیٌؼ ثـای عْػم یب گـٍّ هي امت (ثَ ُـ‬

‫اًگیقٍ ّ ُـ هؼؿ ىـیق) ّلی‪ ،‬اف ؿاٍ امتلبػۀ اثقاؿی اف ػیگـ اًنبى ُب‪ .‬اهب ایي عالف ثـػاىت هي اف اًنبى ُبمت کَ آى ُب‬

‫ؿا كی الٌلنَ ُؼف هی ثیٌن‪ .‬ثٌبثـ ایي‪ُ ،‬وۀ ىکل ُبی اػوبل فّؿ‪ ،‬تِبرن ّ ثـعالف اؿاػۀ اًنبى ُب ىکل ػاػى آى ُب‬
‫هطبثن اًگبؿۀ هي‪ُ ،‬وۀ ؿّه ُبی کٌتـل كکـ ّ ىـٓی کـػى[ ‪ ،]۴۸‬ثَ هؼٌبی اًکبؿ ػٌَـی ُنتٌؼ کَ اف آى ُب اًنبى ّ اف‬

‫اؿفه ُبی آى ُب ؿبیت هی مبفػ‪.‬‬

‫كـػ آفاػ اف ػیؼ کبًت‪ ،‬هْرْػی امتؼالیی ّ ّؿای هلوـّ ػلیت ٓجیؼی امت‪ّ .‬لی ایي آهْفٍ ػؿ ىکل تزـثی عْػ – کَ ػؿ آى‬

‫هلِْم اًنبى ُوبى هلِْم فًؼگی ؿّفهـٍ امت – ُنتۀ هـکقی اًنبى گـایی لیجـال ُن اف ًْع اعالهی ّ ُن میبمی ّ‬

‫ػویوأ فیـ تأحیـ کبًت ّ ؿّمْ ػؿ هـى ُزؼُن ثْػ‪ .‬ایي آهْفٍ ػؿ ؿّایت اّلیۀ عْػ‪ ،‬ىکلی مکْالؿ ىؼٍ اف كـػگـایی‬

‫پـّتنتبى ثْػ کَ ػؿ آى‪ ،‬ربی عؼا ثَ هلِْم فًؼگی ػوالًی ّاگؾاؿىؼٍ ّ ربیگبٍ ؿّس هيتبم ّصؼت ثب عؼا ثَ كـػ عـػّؿف ّ‬
‫عْاُبى اػاؿٍ ىؼى تْمٔ عـػ ّ تٌِب عـػ؛ كـػی کَ ًوی عْاُؼ ثَ ُیچ اهـی ّاثنتَ ثبىؼ کَ ٓجیؼت ؿیـػوالًی اّ ؿا‬

‫ؿّهی آّؿػ‪ .‬عْػهغتبؿی ّ ًَ ػیگـهغتبؿی‪ :‬ػول کـػى ّ ًَ هْؿػ ػول هـاؿ گـكتي‪ .‬هلِْم ثـػۀ مْػاُبی عْػ ثْػى – ثـای‬

‫آى ُب کَ اف ایي ػؿیچَ هی ًگـًؼ – چیقی ثیو اف یک امتؼبؿٍ امت‪ .‬عْػ ؿا ؿُبًیؼى اف تـك یب ػين ّ هیل ثَ گـػى‬

‫ًِبػى‪ ،‬ثَ هؼٌبی آفاػمبعتي عْػ اف میطـۀ عْػکبهگی اهـی عبؿد اف کٌتـل هي امت‪ .‬مْكکلل کَ اكالتْى اف هْلو هی‬

‫گْیؼ مي ثبال اّ ؿا اف مْػای ػين ُوچْى یْؽ اؿثبثی ثیـصن ؿُبیی ػاػ‪ ،‬تزـثَ ای ؿا ثبفهی گْیؼ کَ ثَ اًؼافۀ آفاػکـػى‬

‫عْػ اف یْؽ اً نبًی عْػکبهَ یب ثـػٍ ػاؿ‪ّ ،‬اهؼی امت‪ .‬تزـثۀ ؿّاًيٌبعتی مپـػى عْػ ثَ اًگیقٍ ای “كـّهبیَ” یب ػول ثـ‬

‫امبك اًگیقٍ ای کَ اف آى ثیقاؿم‪ ّ ،‬یب اًزبم کبؿی کَ ػؿ ُوبى صیي ػول اف آى هتٌلـم ّ ثؼؼأ عْاُن اًؼیيیؼ کَ ػؿ آى‬

‫لضظَ عْػم ًجْػم یب اعتیبؿ عْػم ؿا ًؼاىتن‪ ،‬ثَ ایي ؿّه تلکـ ّ تجییي تؼلن ػاؿػ‪ .‬هي عْػ ؿا اف ؿّی لضظَ ُبی مٌزو‬

‫گـاًَ ّ ػوالًی ام تؼـیق هی کٌن‪ .‬پیبهؼُبی کبؿُبی هي ًوی تْاًٌؼ هِن ثبىٌؼ‪ ،‬فیـا ػؿ کٌتـل هي ًینتٌؼ؛ تٌِب اًگیقٍ‬

‫ُبی هي ایي گًَْ اًؼ‪ .‬ایي چٌیي امت ثبّؿ هتلکـی اًقّاگقیؼٍ کَ ػًیب ؿا ًلی ّ عْػ ؿا اف فًزیـ اًنبى ُب ّ اىیبء ؿُب ًوْػٍ‬

‫امت‪ .‬آهْفۀ یبػىؼٍ‪ ،‬ػؿ ایي ىکل‪ ،‬ىبیؼ ػؿ ًگبٍ اّل‪ ،‬اػتوبػی اعالهی ّ ثَ ًؼؿت میبمی ثَ ًظـثـمؼ‪ .‬ثب ایي صبل‪،‬‬

‫هؼٌبُبی تلْیضی میبمی آى ؿّىي ُنتٌؼ‪ .‬ایي آهْفٍ ّاؿػ مٌت كـػگـایی لیجـال ىؼٍ امت؛ ػمتکن ػؿ ُوبى ػووی‬
‫کَ هلِْم “هٌلی” اف آفاػی ربی ػاؿػ‪.‬‬

‫ثبیؼ گلت کَ هلِْم صکین عـػهٌؼی کَ ثَ هلؼۀ ػؿًّی عْیيتي صویوی عْػ پٌبٍ ثـػٍ‪ ،‬ػؿ ىکل كـػگـای آى‪ ،‬گْیب فهبًی‬

‫ثـآهؼ هی کٌؼ کَ هنلن هی ىْػ ػًیبی ثیـّى ثَ ْٓؿ امتخٌبیی‪ ،‬تلظ‪ ،‬ثیـصوبًَ ّ ًبػبػالًَ امت‪ .‬ؿّمْ گلت‪ُ ” :‬ـ کل‬

‫کَ ثَ کبؿ عْػ ػالهَ ػاىتَ‪ ،‬ثَ هیل عْػ ػول هی کٌؼ‪ ،‬ثَ ؿامتی آفاػ امت[ ‪] ۴۹”.‬ػؿ ػًیبیی کَ اف اًنبىِ رْیبیِ‬

‫عْىجغتی یب ػؼالت یب آفاػی‪ ،‬کبؿ فیبػی ثـًوی آیؼ‪ ،‬فیـا ثنیبؿی اف ؿاٍ ُبی کٌو ؿا ثـ عْػ ثنتَ هی یبثؼ‪ّ ،‬مْمۀ ػوت‬

‫ًيیٌی ثَ ػؿّى‪ ،‬هوکي امت هوبّهت ًبپؾیـ ىْػ‪ .‬ىبیؼ ػؿ یًْبى ایي چٌیي ىـایطی ثْػٍ ّ آؿهبى ؿّاهی یکنـٍ ثی اؿتجبٓ‬

‫ثب كـّپبىی ػهْکـامی ُبی هبهجل عْػکبهگی هـکقیت یبكتۀ هوؼًّیبى ًینت‪ .‬ثَ ػلیل ُبی ُونبى‪ ،‬ػؿ ؿم پل اف پبیبى‬

‫روِْؿی‪ ،‬ایي چٌیي ثْػ‪ .‬ایي ّّؼیت ػؿ آلوبى هـى ُلؼُن ػؿ ػّؿۀ كزیغ تـیي تضویـ هلی کيْؿ آلوبى ٓی رٌگ ُبی‬

‫می مبلَ اتلبم اكت بػ؛ فهبًی کَ چِـۀ فًؼگی ػوْهی ثَ ّیژٍ ػؿ ّالیت ُبی کْچک‪ ،‬آى ُبیی ؿا کَ ثَ کـاهت فًؼگی‬

‫اًنبًی اؿد هی ًِبػًؼ‪ّ ،‬اػاؿ ثَ هِبرـتی ػؿًّی اف ایي ػمت کـػ؛ ّ ایي ًَ اّلیي ّ ًَ آعـیي ثبؿ ثْػ‪ .‬ایي آهْفٍ کَ هي ثبیؼ‬

‫هیل ًؼاىتي ؿا ثَ عْػ ثیبهْفاًن‪ ّ ،‬هیلی صؾف ىؼٍ یب ثب هْكویت هِبؿىؼٍ ثَ ُوبى اًؼافٍ عْة امت کَ هیلی اؿّب‬

‫ىؼٍ‪ ،‬كکـتی ّاال امت؛ ّلی ثـای هي ػهیوأ ُوچْى ىکلی اف هخل هؼـّف ثَ اًگْؿُبی تـه امت‪ :‬چیقی ؿا ثؼّى‬
‫آویٌبى کبهل ًوی تْاًن ثغْاُن‪.‬‬

‫ایي اهـ ؿّىي هی مبفػ کَ چـا تؼـیق “هٌلی” اف آفاػی‪ ،‬یؼٌی آفاػی ُوچْى تْاًبیی اًزبم آى چَ كـػ هی عْاُؼ – کَ ػؿ‬

‫ّاهغ تؼـیق [ربى امتیْاؿت] هیل امت – ػؿ ایي چٌیي ىـایطی کبؿًوی کٌؼ‪ .‬اگـ ػؿیبثن کَ کبؿی رِت ػمتیبثی ثَ‬

‫عْامت ُبین اف هي ثـًوی آیؼ ّ یب ثنیبؿ رقئی ثـهی آیؼ‪ ،‬تٌِب کبكی امت کَ عْامتن ؿا كـّعْؿػٍ یب عبهْه کٌن تب آفاػ‬

‫ثبىن‪ .‬اگـ صبکن رجبؿ (یب “هتوبػؼگـ پٌِبى”) هْكن ثَ اًویبػ فیـػمتبى (یب هيتـیبى) عْػ ىْػ تب عْامتَ ُبی اٍیل عْػ ؿا‬

‫ؿُبکـػٍ‪ ،‬ىکلی اف فًؼگی اعتـاػی اّ ؿا ػؿ پیو ثگیـًؼ (“ػؿًّی کٌٌؼ”)‪ ،‬ثٌب ثَ ایي تؼـیق‪ ،‬اّ هْكن ثَ آفاػکـػى فیـػمتبى‬

‫عْػ ىؼٍ امت‪ .‬ثی ُیچ تـػیؼی اّ ثَ آًبى اصنبك آفاػی ػاػٍ امت – ُوبى گًَْ کَ اپیکتتْك عْػ ؿا آفاػتـ اف اؿثبثو‬

‫صل هی کـػ (ّ گلتَ هی ىْػ آى اًنبى ًیک توخیلی‪ ،‬عْػ ؿا ػؿ آلًْک آفاػ اصنبك هی کـػ)‪ّ .‬لی آى چَ اّ علن کـػٍ‪،‬‬
‫ػؿمت ًوطۀ هتْبػ آفاػی میبمی امت‪.‬‬
‫عْػاًکبؿگـی ؿیبّت کيبًَ ىبیؼ هٌجؼی ثـای ٍؼاهت یب آؿاهو یب هؼؿت ؿّصی ثبىؼ‪ّ ،‬لی ثنیبؿ ػىْاؿ هی تْاى آى ؿا‬

‫گًَْ ای گنتـه آفاػی ػاًنت‪ .‬اگـ هي ػؿ گـیق اف ػىوي ثَ ػؿّى عبًَ پٌبٍ ثـػٍ‪ُ ،‬وۀ ػؿُبی ّؿّػی ّ عـّری ؿا هلل‬

‫کٌن‪ ،‬ىبیؼ آفاػتـ اف ّهتی ثوبًن کَ ثَ چٌگ اّ ثیلتن؛ ّلی آیب آفاػتـ ًغْاُن ثْػ اگـ هي اّ ؿا ىکنت ػاػٍ ّ ػمتگیـ کٌن؟‬

‫اگـ عیلی پیو ؿكتَ‪ ،‬عْػ ؿا ػؿ كْبیی ثل کْچک ربثؼُن‪ ،‬علَ عْاُن ىؼ ّ عْاُن هـػ‪ .‬هٌطوأ‪ ،‬اّد صؾف ُـ چَ‬

‫اصتوبل آمیت فػى ثَ هي ػاؿػ‪ ،‬عْػکيی امت‪ .‬ػؿ ثیـّى ّ ثب گبم ًِبػى ثَ ػًیبی ٓجیؼی‪ُ ،‬یچ گبٍ ًوی تْاًن ػؿ اهٌیت‬
‫هطلن ثبىن‪ .‬آفاػىؼى کبهل ػؿ ایي هؼٌب ( چٌبى چَ ىْپٌِبّؿ[ ‪]۵۲‬ثَ ػؿمتی هی كِویؼ) تٌِب ثب هـگ تکویل هی‪-‬‬

‫ىْػ[‪]۵۲.‬‬

‫هي عْػ ؿا ػؿ ػًیبیی هی ثیٌن کَ ػؿ آى ثـای ؿمیؼى ثَ عْامتَ ُبین ثب هْاًغ ؿّیبؿّی هی ىْم‪ .‬آى ُبیی کَ هتؼِؼ ثَ‬

‫هلِْم “هٌلی” اف آفاػی ُنتٌؼ‪ ،‬ىبیؼ ػؾؿ هْرَ ػاىتَ ثبىٌؼ اگـ ثیٌؼیيٌؼ ؿیبّت کيی تٌِب ؿاٍ چیـگی ثـ هْاًغ‬

‫ًینت ّ ثـػاىتي هبًغ ُب ًیق اهکبى پؾیـ امت‪ :‬ػؿ هْؿػ اىیبء ؿیـاًنبًی ثب کٌو كیقیکی[رنوبًی]؛ ػؿ هْؿػ هوبّهت‬

‫اًنبًی [ُوچْى هبًغ] ثب کبؿثـػ فّؿ یب هتوبػؼمبعتي؛ ػؿمت هبًٌؼ تـؿیت کنی ثَ ثبفکـػى رب ثـای هي ػؿ ػؿىکۀ اّ یب‬

‫ثَ اىـبل کيْؿی کَ هٌبكغ کيْؿ هـا تِؼیؼ هی کٌؼ‪ .‬چٌیي کبؿُبیی ىبیؼ ًبػؿمت ّ ُوـاٍ ثب عيًْت‪ ،‬هنبّت ّ ثـػگی‬

‫گـكتي ػیگـاى ثبىؼ‪ّ ،‬لی مغت ثتْاى اًکبؿکـػ کَ كـػ ػبهل ػؿ ایي رب ثَ ػهین تـیي هؼٌبی کلوَ‪ ،‬هبػؿ ثَ اكقایو آفاػی‬

‫عْػ امت‪ .‬ىْعی تلظ تبؿیظ ثْػٍ کَ ایي صویوت‪ ،‬ػؿمت‪ً ،‬قػ ثـعی کَ ثب صؼاکخـ اػوبل فّؿ ثَ آى ػول هی ًوبیٌؼ‪ ،‬هکـٍّ‬

‫امت؛ یؼٌی کنبًی کَ ثب ّرْػ تنغیـ هؼؿت ّ آفاػی ػول‪ ،‬هلِْم “هٌلی” اف آفاػی ؿا ثَ ًلغ هتٌبظـ ” هخجت” آى پل هی‬
‫فًٌؼ‪ .‬ػیؼگبٍ آى ُب ثـ ًیوی اف رِبى هب صکوـاًی هی کٌؼ‪ .‬ثگؾاؿیؼ ثجیٌین ایي ػیؼگبٍ ثـ چَ ثٌیبى هتبكیقیکی امتْاؿ امت‪.‬‬

‫‪۴‬‬

‫تحقق خٌد‬

‫ثَ هب گلتَ ىؼٍ کَ تٌِب ؿّه صویوی ػمتیبثی ثَ آفاػی ػجبؿت امت اف ثَ کبؿگیـی عـػ مٌزيگـ ّ ىٌبعت اهـ ّـّؿی‬

‫ّ اهـ هوکي‪ .‬اگـ هي یک ىبگـػ هؼؿمَ ثبىن‪ُ ،‬وَ چیق رق مبػٍ تـیي صویوت ُبی ؿیبّیبت ؿا كـّیَ ُبیی هی ثیٌن کَ‬

‫ّـّؿت آى ُب ؿا ًوی كِون‪ّ ،‬لی چْى هْاًؼی ثـ مـ ؿاٍ کبؿکـػ آفاػ ؽُي هي تضویل هی ىًْؼ‪ .‬آى ُب اف مْی اهتؼاؿی‬

‫ثیـًّی‪ ،‬صویوت اػالم ىؼٍ ّ ُوچْى ّاصؼُبیی عبؿری ثَ هي اؿائَ هی ىًْؼ کَ ثبیؼ ثَ ػٌْاى ؿیبّی ػؿ مینتن عْػ‬

‫رؾة کٌن‪ّ .‬لی پل اف كِن کبؿکـػ ًوبػُب‪ ،‬هؼبػلَ ُب‪ ّ ،‬ىکل گیـی ّ ػمتکبؿی هْاػؼ – هٌطوی کَ ًتبیذ اف ؿاٍ آى ثَ‬

‫ػمت آهؼٍ اًؼ‪ ّ -‬ایي ػؿک کَ اهْؿ ثَ ٍْؿت ػیگـ ًوی تْاًٌؼ ثبىٌؼ‪ ،‬فیـا گْیی اف ُوبى هْاػؼی پیـّی هی کٌٌؼ کَ ثـ‬
‫كـایٌؼُبی ػول عْػ هي صبکن امت[ ‪ ،] ۵۲‬آى گبٍ صوبین ؿیبّی ػیگـ هْاًؼی عبؿری ّارجبؿی ثَ ًظـ ًوی‪ -‬ؿمٌؼ؛ ػیگـ‬

‫ثَ هي تضویل ًوی ىًْؼ؛ ثلکَ ایٌک‪ ،‬آ فاػاًَ ػؿ رـیبى کبؿکـػ ػوالًی عْػ‪ ،‬عْاُبى آى ُب ُنتن‪ .‬ثـای ؿیبّیؼاى‪ ،‬احجبت‬

‫ایي كـّیَ ُب ثغيی اف کبؿکـػ آفاػ هْۀ ٓجیؼی امتؼالل عْػ اّ هی ثبىٌؼ‪ .‬ثـای هْمیویؼاى‪ ،‬پل اف رؾة اًگبؿۀ ًت ُبی‬

‫آٌُگنبف ّ تجؼیل هَؼ آٌُگنبف ثَ هَؼ عْػ‪ًْ ،‬اعتي هْمیوی ػیگـ آبػت اف هْاًیي عبؿری ّ یک هبًغ ثـای آفاػی‬

‫ًینت‪ ،‬ثلکَ کٌيی ثی هبًغ امت‪ًْ .‬افًؼٍ ثَ ًت هْمیوی آى گًَْ هویؼ ًینت کَ گبّ ثَ عیو یب کبؿگـ کبؿعبًَ ثَ‬

‫ػمتگبٍ ٌٍؼتی‪ .‬اّ ًت هْمیوی ؿا ػؿ مینتن عْػ رؾة کـػٍ ّ ثب كِویؼًو ثَ ُونبى پٌؼاؿی ثب آى ؿمیؼٍ ّ آى ؿا اف‬
‫ٍْؿت یک هبًغ ثَ کٌيی آفاػ ّ ػاؿای ػٌَـی اف کٌو كـػی عْػ تجؼیل کـػٍ امت‪ .‬ایي اهـ ٍبػم ػؿ هْؿػ هْمیوی یب‬

‫ؿیبّیبت‪ ،‬چٌبى چَ ثَ هب گلتَ ىؼٍ‪ ،‬هبثل آالم ثَ ُوۀ هبًغ ُبی ػیگـی امت کَ ثَ ٍْؿت تْػٍ ای اف اهْؿ عبؿری‪ ،‬مؼ‬
‫کبؿ كـػ ثـ ؿّی ؿىؼ عْػ هی‪ -‬ىًْؼ‪ .‬چٌیي ثْػٍ ثـًبهۀ عـػ ؿّىٌگـی اف امپیٌْفا[ ‪]۵۳‬تب ىبگـػاى هتأعـ ُگل[‪] (۵۴‬کَ گبٍ‬

‫ثَ ایي اهـ عْػآگبُی ًؼاىتٌؼ[ ‪). Sapere aude.‬ثَ التیي‪ :‬ىِبهت ػبهل ثْػى ػاىتَ ثبه]‪ .‬آى چَ هی ىٌبمی ّ اف ؿّی‬

‫آى‪ّ ،‬ـّؿت ؿا ػؿک هی کٌی – ّـّؿت ػوالًی ؿا‪ -‬ػؿ ٍْؿت ػّام ػوالًیت تْ‪ً ،‬وی تْاًی ثغْاُی ثَ گًَْ ای ػیگـ ثبىؼ‪.‬‬

‫فیـا ایي عْامت کَ چیقی ثَ گًَْ ای رق آى چَ ُنت ثبىؼ‪ ،‬ثب تْرَ ثَ اٍْل هّْْػی‪ ،‬یؼٌی ّـّؿت ُبی صبکن ثـ‬

‫رِبى‪ ،‬ثَ هؼٌبی ًبػاًی یب ّؼػوالًی ثْػى امت‪ .‬مْػاُب‪ ،‬تجؼیِ ُب‪ ،‬تـك ُب ّ اعتالل ُبی ؿّاًی‪ ،‬ثـعبمتَ اف ًبػاًی‬

‫ُنتٌؼ ّ ثَ ىکل امطْؿٍ ّ هُْْهبت رلٍْ هی کٌٌؼ‪ .‬فیـ ملطۀ امطْؿٍ ُب ثْػى‪ ،‬عْاٍ ثـعبمتَ اف تغیل فًؼۀ‬

‫کالُجـػاؿاى ثی پـّا کَ ثَ هٌظْؿ امتخوبؿ‪ ،‬هب ؿا كـیت هی ػٌُؼ‪ ،‬عْاٍ ًبىی اف ػلت ُبی ؿّاًيٌبعتی یب ربهؼَ‬

‫ىٌبعتی‪ ،‬ػؿ ُـ صبل‪ ،‬گًَْ ای ػیگـهغتبؿی ّ میطـۀ ػْاهل ثیـًّی ػؿ رِتی ًَ القاهأ ُونبى ثب عْامت كـػ ػبهل‬

‫امت‪ .‬پیـّاى رجـگـایی ػلوی هـى ُزؼُن‪ ،‬كـُ ؿا ثـ آى هی گؾاىتٌؼ کَ هطبلؼۀ ػلن ٓجیؼت ّ ىکل گیـی ػاًو ُبی‬

‫ارتوبػی ثـ امبك اًگبؿۀ هيبثَ‪ ،‬چگًْگی کبؿکـػ ایي ػلت ُب ؿا ىلبف ّ ؿّىي مبعتَ‪ ،‬ػؿ ًتیزَ‪ ،‬كـػ ؿا هبػؿ ثَ‬

‫ثبفىٌبمی مِن عْػ ػؿ کيبکو ػًیبیی ػوالًی عْاُؼکـػ؛ ػًیبیی کَ تٌِب ػؿ ٍْؿت كِویؼٍ ًيؼى‪ ،‬ؿًذ آّؿامت‪ .‬ثَ‬
‫هْل اپیکْؿّك[ ‪ ] ۵۵‬ػؿ فهبًی ػّؿ‪ ،‬ىٌبعت‪ ،‬ثب صؾف عْػ ثَ عْػی تـك ُب ّ اهیبل ؿیـػوالًی‪ ،‬عَلت ؿُبیی ثغو ػاؿػ‪.‬‬

‫ُـػؿ[‪ُ ،]۵۶‬گل ّ هبؿکل[ ‪] ۵۷‬هؼل ُبی عْػ اف فًؼگی ارتوبػی ّ هجتٌی ثـ ّرْػ یک ػٌَـ صیبتی‪ vitalistic‬ؿا ربیگقیي‬

‫هؼل ُبی هکبًینتی هؼیوی تـ مبعتٌؼ‪ّ .‬لی آى ُب کوتـ اف صـیلبى عْػ هؼتوؼ ًجْػًؼ کَ ىٌبعتي رِبى[ّـّؿت ُب] ثَ‬

‫هؼٌبی آفاػ ىؼى امت‪ .‬تٌِب تلبّت آى ُب ػؿ ثیبى ًوو تضْل ّ ؿىؼ ثـ اًنبى ىؼى اًنبى امت‪ .‬فًؼگی ارتوبػی ؿا ثَ‬

‫کوک ُیچ گًَْ ایٌِوبًی [هیبك] هٌتذ اف ػلْم هکبًیک ّ كیقیک ًوی تْاى كِویؼ‪ .‬ثبیؼ تبؿیظ ؿا ًیق ػؿک کـػ کَ هْاًیي‬
‫عبً ؿىؼ هؼاّم امت؛ عْاٍ اف ؿاٍ رؼال ػیبلکتیکی[ ‪][۵۸‬ػّ اٍل‪ :‬تق‪/‬آًتی تق‪/‬مٌتق ّ تجؼیل تـییـ کوی ثَ کیلی]‪ ،‬یب ػؿ‬

‫ؿیـ آى ٍْؿت‪ ،‬رؼال صبکن ثـ اكـاػ ّ گـٍّ ُب ػؿ رـیبى هٌبمجت ثب یکؼیگـ یب ثب ٓجیؼت صبکن‪ .‬اف ػیؼ ایي هتلکـاى‪ ،‬ػؿک‬

‫ًکـػى ایي اهـ ثَ هؼٌبی اكتبػى ػؿ ػام عطبیی هيغٌ امت‪ :‬ایي ثبّؿ کَ ٓجیؼت اًنبى اینتب ثْػٍ‪ّ ،‬یژگی ُبی امبمی‬

‫آى ُوَ رب ّ ػؿ ُوۀ فهبى ُب ُونبى ّ تبثغ هْاػؼ ٓجیؼی حبثت هی ثبىؼ‪ .‬پیـّی اف چٌیي ػیؼگبُی‪ ،‬عْاٍ اف هٌظـ الِیبت‬

‫ّ عْاٍ اف ػیؼ اٍبل ت هبػٍ‪ ،‬ثَ ایي ملنطَ هی اًزبهؼ کَ یک هبًًْگؾاؿ ػبهل ػؿ اٍل‪ ،‬هی تْاًؼ اف ؿاٍ آهْفه هٌبمت ّ‬

‫هبًًْگؾاؿی‪ ،‬ػؿ ُـ فهبى‪ ،‬ربهؼَ ای یکنـٍ ُوبٌُگ ثیبكـیٌؼ؛ فیـا اًنبى ُبی عـػّؿف ػؿ ُوۀ ػّؿاى ُب ّ کيْؿُب ُوْاؿٍ‬

‫هطبلجَ گـ اؿّبی ُونبى ًیبفُبی اّلیۀ ُونبى هی ثبىٌؼ‪ُ .‬گل ثـ آى ثْػ کَ هؼبٍـاى اّ (ّ ػؿ ّاهغ‪ُ ،‬وۀ هتلکـاى پل‬

‫اف اّ) ٓجیؼت ًِبػُب ؿا ؿلٔ كِویؼًؼ‪ ،‬فیـا هْاًیي صبکن (هبثل كِن اف ؿاٍ ػوالًیت ثَ ػلیل ّرْػ عبمتگبٍ آى ُب ػؿ کبؿکـػ‬

‫عـػ) ثـ علن ّ اٍالس ًِبػُب ّ تضْل ىغَیت ّ ؿكتبؿ اًنبى ُب ؿا ػؿًیبكتٌؼ‪ .‬هبؿکل ّ پیـّاى اّ هؼتوؼ ثْػًؼ کَ هنیـ‬

‫اًنبى ُب ًَ تٌِب ثب هْاًغ هْاًیي ٓجیؼت یب ًبکبهل ثْػى ىغَیتی مؼ هی ىْػ‪ ،‬ثلکَ ثیيتـ‪ ،‬کبؿکـػ ًِبػُبی عْػمبعتۀ‬

‫ثيـ (ًَ ُویيَ آگبُبًَ) ثـای ثـعی هوبٍؼ‪ ،‬کَ ثَ گًَْ ای ًظبم هٌؼ ثَ ثؼكِوی اًزبهیؼٍ‪ ،‬هبًغ هنیـ پیيـكت عبلوبى‬
‫آى ُب ىؼٍ امت[‪]. ۵۹‬هبؿ کل پیو كـُ ُبیی ارتوبػی‪ ،‬اهتَبػی اؿائَ ػاػ تب ًبگقیـی چٌیي ثؼكِوی ُبیی ؿا ًيبى‬

‫ػُؼ؛ ثَ ّیژٍ ایي پیو كـُ تُْن آهیق کَ ایي مبهبى ُبی ػمت مبف اًنبى‪ً ،‬یـُّبیی هنتول ثْػٍ‪ ،‬هبًٌؼ هْاًیي‬

‫ٓجیؼت‪ ،‬گـیقًبپؾیـ ُنتٌؼ‪ .‬اّ ًوًْۀ چٌیي ًیـُّبی ػیٌی ًوب ؿا ػؿ هْاًیي ػـَّ ّ توبّب یب ًِبػ هبلکیت عٍَْی یب تلکیک‬

‫ربّػاًی ارتوبع ثَ ؿٌی ّ كویـ یب ثَ کبؿعبًَ ػاؿاى ّ کبؿگـاى ّ ثنیبؿی ػیگـ اف هوْلَ ثٌؼی ُبی تـییـًیبكتۀ اًنبًی‪ ،‬هی‬
‫یبكت‪ .‬تٌِب فهبًی‪ ،‬ػًیبی کِي ّیـاى ىؼٍ ّ مبفّکبؿ ارتوبػی هٌبمت تـ ّ ؿُبیی ثغو تـی ربیگقیي آى عْاُؼ گيت کَ‬

‫ث َ هـصلۀ ىکنتي ٓلنن ایي تُْن ُب ثـمین؛ یؼٌی ّهتی ىوبؿ کبكی اًنبى ُب ثَ هـصلَ ای ارتوبػی ثـمٌؼ کَ‬
‫ػؿیبثٌؼ ایي هْاًیي ّ ًِبػُب ػمت مبعت ّ صبٍل ؽُي اًنبًی ثْػٍ اًؼ‪.‬‬

‫هب اف مْی ًیـُّبی هِبؿی ثَ ثـػگی گـكتَ ىؼٍ این – ًِبػُب‪ ،‬ثبّؿُب ّ اعتالل ُبی ؿّاًی‪ -‬کَ تٌِب ّهتی کٌبؿفػٍ هی‬

‫ىًْؼ کَ تزقیَ تضلیل ّ كِویؼٍ ىًْؼ‪ .‬هب ثَ تنغیـ اؿّاس ىـّؿی ػؿ آهؼٍ این کَ عْػ هب‪ُ ،‬ـچٌؼ ًبآگبُبًَ‪ ،‬آى ُب ؿا آكـیؼٍ‬

‫این ّ تٌِب اف ؿاٍ عْػآگبٍ ىؼى ّ ػؿمت ػول کـػى‪ ،‬هی تْاًین آى ُب ؿا ثیـّى ثـاًین‪ :‬ػؿصویوت اف ػیؼ هبؿکل‪ ،‬كِویؼى‪،‬‬

‫عْػ‪ ،‬ػول ػؿمت امت‪ .‬هي آفاػم‪ ،‬كؤ ّ كؤ اگـ فًؼگی ام ؿا ثـ امبك عْامتن ثـًبهَ ؿیقی کٌن‪ .‬ثـًبهَ ُب ثَ ػًجبل‬

‫عْػ هْاػؼ ؿا هی آّؿًؼ؛ یک هبػؼٍ هـا مـکْة ًوی کٌؼ ّ ثَ ثـػگی ًوی گیـػ اگـ آى ؿا آگبُبًَ ثَ عْػ تضویل کٌن یب‬

‫آفاػاًَ ثپؾیـم ّ ثلِون؛ ثَ ىـٓی کَ هبػؼٍ‪ ،‬چَ اعتـاع عْػم چَ ػیگـاى‪ ،‬ػوالًی‪ ،‬یؼٌی ُوغْاى ثب ّـّؿت ُبی اهْؿ‬

‫ثبىؼ‪ .‬كِویؼى ایي کَ چـا اهْؿ ثبیؼ ثَ گًَْ ای ثبىٌؼ کَ ُنتٌؼ‪ ،‬ثَ هؼٌبی عْامت حجبت آى ُب ػؿ ُوبى ّّغ امت‪.‬‬

‫ىٌبعت‪ ًَ ،‬اف ؿاٍ اؿائۀ اهکبى ُبی گنتـػٍ تـ ثَ هب ثـای گقیٌو‪ ،‬ثلکَ اف ؿاٍ صلبظت هب ػؿثـاثـ ؿًذ هَؼ اًزبم ًبهوکي ُب‪،‬‬

‫هب ؿا ثَ آفاػی هی ؿمبًؼ‪ .‬ایي عْامت کَ هْاًیي رجـی ثَ گًَْ ای رق آى چَ ُنتٌؼ ثبىٌؼ‪ ،‬یؼٌی اكتبػى ثَ ػام هیلی‬

‫ّؼػوالًی کَ آى چَ الق امت ُوقهبى الق ًجبىؼ‪ .‬كـاتـ ؿكتي ّ ایي عْامت کَ هْاًیي رجـی‪ ،‬آى چَ کَ ثَ ّـّؿت‬

‫ُنتٌؼ‪ً ،‬جبىٌؼ‪ ،‬ػیْاًگی امت‪ .‬ایي هلت هتبكیقیکی ػول گـایی امت‪ .‬آى هلِْم اف آفاػی کَ ایي رب هطـس امت‪ ،‬هلِْم‬

‫“هٌلی” ػؿ صْفٍ ای ًینت کَ ػؿ آى هبًغ ّرْػ ًؼاىتَ ّ عال هبًغ ثـای هي ثبىؼ‪ ،‬ثلکَ هلِْهی امت ػؿ ؿامتبی‬

‫عْػرِت ػُی ّ کٌتـل عْػ‪ .‬هي ثب عْػم ُـ کبؿ کَ ثغْاُن اًزبم هی ػُن‪ .‬هي یک هْرْػ عـػّؿف ُنتن؛ اگـ ثَ عْػ‬

‫احجبت کٌن کَ ّرْػی ّـّؿی ػاؿم ّ ػؿ یک ربهؼۀ عـػّؿف – ُؼایت ىؼٍ ثب ؽُي ُبی عـػّؿف ثَ مْی ُؼف ُبی هتٌبمت‬

‫ثب یک هْرْػ عـػّؿف – ًوی تْاًن ثَ گًَْ ای ػیگـ ثبىن؛ آى گبٍ ًوی تْاًن ُن عـّؿف ثبىن ّ ُن عْامتبؿ ثیـّى ؿكت اف‬

‫ؿاٍ کًٌْی عْػ‪ .‬هي آى ؿا ثب مـىت عْػ ػؿهی آهیقم؛ ُوبى ثـعْؿػ ثب هْاػؼ هٌطن ّ ؿیبّیبت‪ :‬اف آى ُب ُیچ گبٍ ًوی‬
‫گـیقم‪ ،‬فیـا ًوی عْاُن ثَ گًَْ ای رق آى چَ ُنتٌؼ‪ ،‬ثبىٌؼ‪.‬‬

‫ایي ثْػ آهْفۀ امتْاؿ ثـ تضون[هخجت] ػؿ فهیٌۀ آفاػىؼى اف ؿاٍ عـػ‪ .‬ىکل ُبی ارتوبػی آى کَ ثنیبؿ هتٌْع ّ هتْبػ ثب‬

‫یکؼیگـ ُنتٌؼ‪ُ ،‬ن تۀ هـکقی ثنیبؿی اف اػتوبػُبی هلی گـا‪ ،‬کوًْینت‪ ،‬اهتؼاؿگـا ّ توبهیت عْاٍ ؿّفگبؿ هب ؿا تيکیل‬

‫هی ػٌُؼ‪ .‬ىبیؼ ایي آهْفٍ ٓی كـایٌؼی تکبهلی اف عبمتگبٍ ُبی عـػگـای عْػ ثنیبؿ هٌضـف ىؼٍ ثبىؼ‪ .‬ثب ایي صبل‪،‬‬

‫ُویي آفاػی امت کَ اهـّفٍ ػؿ ثنیبؿی اف ًوبٓ ػًیب‪ ،‬ػؿ ػهْکـامی ُب ّ ػیکتبتْؿی ُب هْؿػ کٌؼّکبّ ثْػٍ‪ ،‬ثـای آى هجبؿفٍ‬
‫هی ىْػ‪.‬‬

‫‪۵‬‬

‫معبد ساراسترً‬

‫آًبًی کَ آفاػی ؿا تؼییي هنیـ عْػ ثَ ؿّه ػوالًی هی ػاًٌؼ‪ ،‬ػیـ یب فّػ ثَ ایي پـمو هی ؿمٌؼ کَ چگًَْ ثبیؼ آى ؿا ًَ‬

‫تٌِب ثـ فًؼگی ػؿًّی اًنبى‪ ،‬ثلکَ ثـ ؿّی ػیگـ اػْبء ارتوبع پیبػٍ کٌٌؼ‪ .‬صتی كـػگـاتـیي آًبى – اف رولَ ؿّمْ ّ کبًت ّ‬
‫كیغتَ کَ ثی تـػیؼ‪ُ ،‬وچْى كـػگـا ىـّع کـػًؼ – ربیی اف عْػ پـمیؼًؼ کَ آیب یک فًؼگی عـػّؿفاًَ ًَ كؤ ثـای كـػ‪،‬‬

‫ثلکَ ُوچٌیي ثـای ربهؼَ‪ ،‬هوکي امت؟ ّ اگـ ُنت‪ ،‬چگًَْ هی تْاى ثَ آى ؿمیؼ؟ هي هی‪ -‬عْاُن آفاػ ثبىن تب ثـ‬

‫امبك عْامت ّ اؿاػۀ عـػّؿفاًۀ عْػ فًؼگی کٌن ( عْػ “ّاهؼی” هي)‪ّ ،‬لی ػیگـاى ًیق ثبیؼ چٌیي ثبىٌؼ‪ .‬چگًَْ هی تْاًن‬

‫اف تَبػم ثب عْامت ُبی آى ُب پـُیق کٌن؟ هـف هیبى صوْم هي (ثَ تؼـیلی عـػّؿفاًَ) ّ ُوبى صوْم ثـای ػیگـاى‬

‫کزبمت؟ فیـا اگـ هي عـػّؿف ُنتن‪ ،‬ربی اًکبؿ ًوی هبًؼ کَ آى چَ ثـای هي صن امت‪ ،‬ثَ ػالیل ُونبى ثبیؼ ثـای‬

‫عـػّؿفاى ػیگـی چْى هي صن ثبىؼ‪ .‬یک ػّلت‪/‬هـػم عـػّؿف ثبیؼ ثب چٌیي هْاًیٌی کَ ُوۀ اًنبى ُبی عـػّؿف آفاػاًَ ثب آى‬

‫هْاكوٌؼ‪ ،‬اػاؿٍ ىْػ؛ یؼٌی ثب چٌبى هْاًیٌی کَ اگـ اف آى ُب پـمیؼٍ هی ىؼ ػؿ هوبم هْرْػاتی عـػهٌؼ عْاُبى چَ‬

‫ُنتٌؼ‪ُ ،‬وبى ُب ؿا هطـس هی کـػًؼ‪ .‬اف ایي ؿّ هـفُب ثبیؼ ثَ گًَْ ای ثبىٌؼ کَ ُوۀ اًنبى ُبی عـػّؿف آى ُب ؿا ثـای‬
‫هْرْػات عـػهٌؼ‪ ،‬ػؿمت ثؼاًٌؼ‪.‬‬

‫ّلی ػؿ ّاهغ‪ ،‬چَ کنی هـاؿثْػ ایي هـفُب ؿا تؼییي کٌؼ؟ هتلکـاى ایي ؿػٍ امتؼالل کـػًؼ کَ اگـ هنبئل اعالهی ّ میبمی‬

‫ّاهؼی ثبىٌؼ – کَ ثی تـػیؼ ثْػًؼ – ثبیؼ اٍْأل هبثل صل ثبىٌؼ؛ یؼٌی ثـای ُـ هيکلی ثبیؼ یک ّ تٌِب یک ؿاٍ صل صویوی‬

‫ّرْػ ػاىتَ ثبىؼ‪ُ .‬وۀ صوبین‪ ،‬اٍْأل هی تْاًٌؼ تْمٔ ُـ هتلکـ عـػّؿفی کيق ّ ثب چٌبى ّّْصی احجبت ىًْؼ کَ ُوۀ‬

‫اًنبى ُبی عـػّؿف اف پؾیـه آى ُب گـیقی ًؼاىتَ ثبىٌؼ‪ .‬ػؿ ّاهغ‪ ،‬ایي اهـ ػؿ هویبمی گنتـػٍ ػؿ هْؿػ ػلْم ٓجیؼی‬

‫هؼؿى ٍبػم ث ْػ‪ .‬ثـ ایي امبك‪ ،‬هنئلۀ آفاػی میبمی ثب امتوـاؿ ًظوی ػبػالًَ کَ ثَ ُـ اًنبى ُوۀ آفاػی ىبینتۀ‬

‫هْرْػی عـػّؿف ؿا ثؼُؼ‪ ،‬هبثل صل ثْػ‪ .‬ػؿعْامت آفاػی ثیضؼ اف مْی هي ػؿ ًظـ اّل‪ ،‬گبُی ًوی تْاًؼ ثب ػؿعْامت‬

‫ُونبى ّ ُوبى اًؼافٍ ًبهْرَ تْ‪ ،‬آىتی پؾیـ ثبىؼ؛ ّلی هوکي ًینت ؿاٍ صل ػوالًی یک هنئلَ ثب ؿاٍ صل ُوبى اًؼافٍ‬

‫ػوالًی هنئلۀ ػیگـ‪ ،‬تَبػم کٌؼ؛ فیـا ػّ صویوت‪ ،‬اف ًظـ هٌطوی ًوی تْاًٌؼ ًبُوغْاى ثب یکؼیگـ ثبىٌؼ‪ .‬اف ایي ؿّ یک ًظن‬

‫ػبػالًَ ثبیؼ امبمأ کيق ىؼًی ثبىؼ – ًظوی کَ هْاػؼ آى‪ ،‬یبكتي ؿاٍ صل ُبی ػؿمت ثـای ُوۀ هنبئل مـثـآّؿػًی‬

‫ؿا هوکي مبفػ‪ .‬ایي ّّؼیت آؿهبًی ّ ُوبٌُگ اف اهْؿ‪ ،‬گبُی چًْبى ثبؽ ػؼى پیو اف اعـاد آػم ّ صْا تَْیـ هی ىؼ؛ ثبؽ‬

‫ػؼًی کَ هب اف آى ؿاًؼٍ ىؼٍ‪ّ ،‬لی ُوچٌبى ػؿ اىتیبم آى ُنتین؛ یب ُوچْى ػّؿاًی ٓالیی ّ پیيبؿّی هب کَ ٓی آى‪،‬‬

‫اًنبى ُبی عـػّؿفىؼٍ‪ ،‬ػیگـ ” فیـ اػاؿۀ ػیگـاى ” ًینتٌؼ یب یکؼیگـ ؿا “ثیگبًَ” ًوی مبفًؼ ّ ؿًذ ًوی ػٌُؼ‪ .‬ػؿ رْاهغ‬

‫هْرْػ‪ ،‬ػؼالت ّ ثـاثـی‪ ،‬آؿهبى ُبیی ُنتٌؼ کَ ٌُْف هیقاًی اف کبؿثـػ فّؿ ؿا ًبگقیـ هی مبفًؼ؛ فیـا ثـػاىتي فّػؿك کٌتـل‬

‫ُبی ارتوبػی‪ ،‬هوکي امت ثَ متن ثـ ّؼیق تـُب ّ ًبػاى تـُب اف مْی هْی تـ ُب‪ ،‬تْاًبتـُب‪ ،‬پـًیـّتـُب یب ثی پـّاتـُب‬

‫ثیٌزبهؼ‪ .‬اًنبى ُبی عـػّؿف‪ ،‬اٍْل عـػ ؿا ػؿ ّرْػ یکؼیگـ اصتـام هی گؾاؿًؼ ّ اف ُـ گًَْ هیلی ثـای رٌگیؼى یب چیـگی ثـ‬

‫یکؼیگـ پـُیق ػاؿًؼ‪ .‬هیل ثَ صبکن ثْػى‪ ،‬عْػ‪ ،‬گًَْ ای ػبؿّۀ ثیغـػی امت ّ هی تْاًؼ ثب ؿّه ُبی عـػّؿفاًَ تيغیٌ ّ‬

‫ػؿهبى ىْػ‪ .‬امپیٌْفا یک ًْع تيغیٌ ّ ػؿهبى اؿائَ هی ػُؼ‪ُ ،‬گل ًْع ػیگـ ّ هبؿکل ًْع مْهی‪ .‬ثـعی اف ایي ًظـیَ ُب‬

‫ىبیؼ ثَ ػؿربتی یکؼیگـ ؿا تکویل کٌٌؼ ّ ثـعی ػیگـ هوکي امت هبثل تـکیت ثب یکؼیگـ ًجبىٌؼ‪ّ .‬لی آى ُب ُوَ ًتیزَ هی‬

‫گیـًؼ کَ ػؿ ربهؼَ ای اف اكـاػ ثَ توبهی عـػّؿف‪ ،‬ىِْت صکوـاًی ثـ اًنبى ُبی ػیگـ ربیی یب تأحیـی ًغْاُؼ ػاىت‪.‬‬

‫ّرْػ مـکْة یب صـً ثَ اػوبل آى‪ ،‬اّلیي ًيبًَ ثـ ایي ّاهؼیت هی ثبىؼ کَ ؿاٍ صل هنبئل فًؼگی ارتوبػی ٌُْف یبكت‬
‫ًيؼٍ امت‪.‬‬

‫ایي اهـ ؿا ثَ گًَْ ای ػیگـ هی تْاى ثیبى کـػ‪ .‬آفاػی ثَ هؼٌبی عْػمـّؿی‪ ،‬یؼٌی‪ :‬صؾف هبًغ ُب اف مـ ؿاٍ عْامت هي؛‬

‫هبًغ ُبیی اف هجیل ًیـّی هغبلق ٓجیؼت‪ ،‬مْػاُبی هِبؿًيؼۀ هي‪ًِ ،‬بػُبی ًبثغـػاًَ‪ ،‬یب عْامت ُبی هتْبػ ػیگـاى یب‬
‫ؿكتبؿ آى ُب‪ .‬اهب آیب ثـعْؿػ ثب اًنبى ُبی ًبكـهبى ثَ ػِؼۀ هي امت؟ اگـ ثتْاًن ثبیؼ عْامت عْػ ؿا ثَ آًبى ًیق تضویل ّ آى‬

‫ُب ؿا ػؿ اًگبؿۀ عْػم هبلت گیـی کـػٍ‪ ،‬ػؿ ثبفی عْػم ًويی ثؼُن‪ .‬اهب آیب ایي ثؼاى هؼٌب ًینت کَ كؤ هي آفاػم ّ آى ُب‬

‫ثـػٍ ُنتٌؼ؟ یب ٓـس هي ُیچ کبؿی ثب عْامت ُب ّ اؿفه ُبی آًبى ًؼاىتَ‪ ،‬كؤ ثَ [عْامت ّ اؿفه] هي هی پـػافػ؟‬

‫ّلی اگـ ٓـس هي یکنـٍ عـػّؿفاًَ امت‪ ،‬اهکبى ؿىؼ کبهل ٓجیؼت ُبی “صویوی” ّ تضون ظـكیت ُبی آًبى ثـای تَوین‬

‫گیـی عـػّؿفاًَ ؿا ُن هزبف هی ػاًن تب ُوچْى ثغيی اف تضون عْیيتي “صویوی” عْػم‪ ،‬آى ُب ًیق ثَ ” ثِتـیي ًنغۀ‬

‫عْػ” تجؼیل ىًْؼ‪ُ .‬وۀ ؿاٍ صل ُبی ػؿمت ثـای هنبئل ّاهؼی ثبیؼ ثب ُن ُوغْاى ثبىٌؼ‪ :‬اكقّى ثـ ایي‪ ،‬ثبیؼ ػؿ یک کل‬

‫مبػٍ کٌبؿ یکؼیگـ ربثگیـًؼ؛ فیـا ثَ ایي ػلیل آى ُب ؿا عـػهٌؼاًَ ّ ُوبٌُگ هی‪ً -‬بهین‪ُ .‬ـ اًنبًی ىغَیت ّ ًیق تْاًبیی‬

‫ُب‪ ،‬آؿفُّب ّ ُؼف ُبی عبً عْػ ؿا ػاؿػ‪ .‬ثب ػؿک ایي ُؼف ُب ّ ٓجیؼت ُب ّ چگًْگی ّاثنتگی آى ُب ثَ یکؼیگـ‪ ،‬ػمتکن‬

‫ػؿ ٍْؿت ػاىتي ىٌبعت ّ تْاًبیی‪ ،‬هی تْاًن ُوۀ آى ُب ؿا ثَ تٌبمت ػوالًیت ّ ٓجیؼت ُؼف هْؿػ ًظـ‪ ،‬ثـآّؿػٍ مبفم‪.‬‬

‫ػوالًیت یؼٌی ىٌبعت اف اىیبء ّ هـػم آى گًَْ کَ ُنتٌؼ‪ .‬هي ًجبیؼ ثـای مبعتي ّیْلي اف مٌگ امتلبػٍ کٌن؛ ّ یب ًجبیؼ‬

‫اكـاػی ثب امتؼؼاػ هبػؿفاػی ًْاعتي ّیْلي ؿا هزجْؿ ثَ ًْاعتي كلْت ثکٌن‪ .‬اگـ رِبى‪ ،‬فیـ تؼثیـ عـػ امت‪ ،‬پل ُیچ ًیبفی ثَ‬

‫کبؿثـػ فّؿ ًغْاُؼ ثْػ‪ .‬فًؼگی ای کَ ثَ ػؿمتی ثـای ُوَ ٓـاصی ىؼٍ ثب آفاػی کبهل ثـای ُوَ ُوـاٍ عْاُؼ ثْػ –‬

‫ػُی عـػّؿفاًَ‪ .‬ایي چٌیي عْاُؼ ثْػ اگـ ّ كؤ اگـ‪ٓ ،‬ـس‪ ،‬ػؿمت ثبىؼ؛ یؼٌی ٓـس یگبًَ ای کَ ثَ‬
‫ِ‬ ‫آفاػیِ عْػرِت‬

‫تٌِبیی ُوۀ اهتْبُبی عـػّؿفی ؿا ثـآّؿػٍ کـػٍ‪ ،‬هْاًیي آى تزْیق ػوالًیت ثبىٌؼ‪ .:‬چٌیي ٓـصی تٌِب ثَ ًظـ کنبًی‬

‫ًبعْىبیٌؼ هی آیؼ کَ عـػ آى ُب ثَ عْاة ؿكتَ ّ “ًیبفُبی” صویوی عْیيتي ُبی “ّاهؼی” عْػ ؿا ًوی ىٌبمٌؼ‪ .‬تب ّهتی‬

‫ُـ ًْافًؼٍ ثغو عْػ ؿا کَ تْمٔ ػول تؼییي ىؼٍ – ػول ُوچْى هٍْ ای کَ ٓجیؼت ّاهؼی اّ ؿا كِویؼٍ‪ُ ،‬ؼف ُبی‬

‫صویوی اه ؿا تویق هی ػُؼ – ثيٌبمؼ ّ ثٌْافػ‪ُ ،‬یچ رؼالی ػؿ هیبى ًغْاُؼ ثْػ‪ُ .‬ـ اًنبى‪ ،‬ثبفیگـی عْػؿُبکـػٍ ّ‬

‫عْػرِت ػاػٍ ػؿ ًوبیيی کیِبًی عْاُؼ ثْػ‪ .‬اف ایي ؿّ امپیٌْفا ثَ هب هی گْیؼ کَ کْػکبى ُـ چٌؼ ُن هْؿػ اػوبل فّؿ‬

‫هـاؿ ثگیـًؼ‪ ،‬ثـػٍ ًینتٌؼ‪ ،‬فیـا آى ُب ثَ عبٓـ ًلغ عْػ‪ ،‬اف ػیگـاى پیـّی هی کٌٌؼ‪ .‬کنی کَ ػؿ حـّت ػوْهی مِن ػاؿػ‪،‬‬
‫ثـػٍ ًینت‪ ،‬فیـا هٌبكغ ػوْم ىبهل ًلغ اّ ًیق ُنت[ ‪] ۶۲.‬الک ثَ ُویي تـتیت هی گْیؼ‪ ”:‬ربیی کَ ُیچ هبًًْی ًینت‪،‬‬

‫ُیچ آفاػی ًیق ّرْػ ًؼاؿػ”‪ ،‬فیـا هبًْى عـػّؿف‪ ،‬ربػٍ ای ثَ مْی “هٌبكغ ثضن” اًنبى یب “عیـ ػوْهی” امت‪ .‬الک هی‬

‫اكقایؼ‪ ،‬هبًًْی اف ایي ػمت‪ُ ،‬وبى چیقی امت کَ “كؤ هب ؿا ػؿ ثـاثـ صيـات ّ ثبؿًؼگی پٌبٍ هی ػُؼ ّ ىبینتۀ ًبم‬
‫فًؼاى ًینت[ ‪] ۶۲”.‬الک‪ ،‬هیل ثَ گـیق اف آى ؿا ًبثغـػاًَ‪ ،‬ىکل ُبیی اف “عْػهزْفػُی” ّ “صیْاًیت” ّ ؿیـٍ هی‬

‫ًبهؼ[‪ ] ۶۲.‬هًْتنکیْ ثب كـاهْه کـػى لضظَ ُبی لیجـال عْػ‪ ،‬اف آفاػی میبمی‪ُ ًَ ،‬وچْى اربفۀ اًزبم آى چَ هی‪-‬‬

‫عْاُین یب صتی آى چَ هبًْى هزبف هی ػاًؼ‪ ،‬ثلکَ تٌِب ُوچْى ” هؼؿت اًزبم آى چَ ثبیؼ ثغْاُین”‪ ،‬مغي هی‪-‬‬

‫گْیؼ[ ‪] ۶۳.‬کبًت ًیق ثَ گًَْ ای ػیگـ ُویي ًظـ ؿا تکـاؿ هی کٌؼ‪ .‬ثْؿک[‪]۶۴‬اػالم هی ػاؿػ کَ آفاػی كـػ ثَ ًلغ عْػ اّ‬

‫هضؼّػ هی ىْػ‪ ،‬فیـا “ تْاكن صبٍل ثـای ُـ هْرْػ عـػّؿف ػؿ ّصؼت امت ثب ًظن اف پیو تؼییي ىؼۀ اهْؿ[ ‪]۶۵”.‬‬

‫ًتیزَ گیـی هيتـک ایي هتلکـاى (ّ ًیق ثنیبؿی اف هؼؿمبى پیو اف آى ُب ّ ژاکْثي ُب ّ کوًْینت ُبی پل اف آى ُب) ایي‬

‫امت کَ ثبیؼ ُؼف ُبی ػوالًی ثـعبمتَ اف ٓجیؼت ُبی “صویوی” هب ُوگبم ىؼٍ یب ثَ ُوگبهی ثـمٌؼ ثب عْػُبی هب‬

‫کَ ػلیَ ایي كـایٌؼ‪ ،‬كـیبػ اػتـاُ مـهی ػٌُؼ‪ُ -‬ـ هؼؿ [عْػُبی هب] مغت کن هبیَ‪ً ،‬بػاى‪ ،‬لگبم مپـػٍ ثَ اهیبل‪،‬‬

‫ُیزبًی ّ تزـثی ثبىٌؼ‪ .‬آفاػی ثَ هؼٌبی آفاػثْػى ثـای اًزبم ُـچَ ّؼػوالًی‪ ،‬اصووبًَ یب ًبػؿمت‪ً ،‬ینت‪ّ .‬اػاىتي‬
‫عْػُبی تزـثی ثَ ّؿّػ ػؿّى اًگبؿۀ ػؿمت‪ ،‬ثَ ُیچ ؿّ متوگـی ًینت‪ ،‬ثلکَ آفاػمبفی ثَ ىوبؿ هی ؿّػ[‪] ۶۶.‬ؿّمْ ثَ‬

‫هي هی گْیؼ کَ اگـ آفاػاًَ ُوۀ ثغو ُبی فًؼگی عْػ ؿا تنلین ربهؼَ کٌن‪ّ ،‬اصؼی علن کـػٍ ام کَ چْى اف ؿاٍ كؼاکبؿی‬
‫هنبّی ُوۀ اػْبء آى مبعتَ ىؼٍ‪ً ،‬وی تْاًؼ عْاُبى آمیت فػى ثَ ُیچ یک اف آًبى ثبىؼ‪ .‬ػؿ چٌیي ربهؼَ ای ثَ هب‬

‫آالع ػاػٍ ىؼٍ کَ آمیت فػى ثَ ُیچ کل ثَ ًلغ هب ًینت‪ ” .‬هي ثب كؼاکـػى عْػ ػؿ ؿاٍ ػیگـاى‪ ،‬عْػ ؿا ثـای ُیچ کل‬
‫كؼاًکـػٍ ام[”‪ ]۶۷‬؛ ّ ُـ چَ اف ػمت ػاػٍ ثبىن ؿا پل هی گیـم ثب ًیـّیی رؼیؼ ّ کبكی ثـای صلبظت اف ػمتبّؿػُبی تبفۀ‬

‫عْػ‪ .‬کبًت ثَ هب هی گْیؼ کَ ّهتی ” كـػ‪ ،‬یکنـٍ آفاػی ّصو ّ ثی هبًْى عْػ ؿا ؿُب کٌؼ تب آى ؿا ثَ ٍْؿت ثی ًوٌ ػؿ‬

‫ّّؼیت امتواللی ُوبٌُگ ثب هبًْى ثبفیبثؼ‪ُ ،‬ویي‪ ،‬عْػ‪ ،‬آفاػی صویوی امت؛ فیـا ایي امتوالل‪ ،‬هضَْل عْامت عْػ هي‬
‫ثـای کٌو ػؿ ربیگبٍ هبًًْگؾاؿ امت[ ‪] ۶۸”.‬آفاػی‪ ،‬کَ ثب اهتؼاؿ ُوغْاى ًینت‪ ،‬ثَ گًَْ ای هزبفی ثب آى ُونبى هی‬

‫ىْػ‪ .‬ثـ ُویي امبك امت كکـ ّ فثبى ُوۀ ثیبًیَ ُبی صوْم ثيـ ػؿ هـى ُزؼُن ّ ًیق ُوۀ آى ُب کَ ثَ ربهؼَ‬

‫ُوچْى ٓـصی پی ؿیقی ىؼٍ ثـ امبك هْاًیي ػوالًی هبًًْگؾاؿ عـػّؿف‪ ،‬یب ٓجیؼت‪ ،‬یب تبؿیظ‪ ،‬یب ّرْػ امتؼالیی هی‬

‫ًگـًؼ‪ .‬ثٌتِبم‪ ،‬توـیجأ ثَ تٌِبیی‪ ،‬مـمغتبًَ تکـاؿهی کـػ کَ کبؿ هبًْى‪ ًَ ،‬آفاػکـػى‪ ،‬کَ هضؼّػ مبعتي امت‪ُ :‬ـ هبًًْی‬
‫یک تزبّف ثَ آفاػی امت[ ‪] – ۶۹‬صتی اگـ چٌیي تزبّفی ثَ اكقایو هزوْع هیقاى آفاػی ثیٌزبهؼ‪.‬‬

‫اگـ پیو كـُ ُبی یبػىؼٍ ػؿمت ثْػٍ‪ ،‬ؿّه ُبیی ىجیَ ؿاٍ صل ُبی هنبئل ػلْم ٓجیؼی ثـای صل هنبئل ارتوبػی‬

‫یبكت هی ىؼ ّ اگـ عـػ آى چیقی ثْػ کَ عـػگـایبى هی گلتٌؼ‪ ،‬ىبیؼ چٌیي ًتیزَ ای گـكتَ هی‪ -‬ىؼ‪ .‬ػؿ صبلت آؿهبًی‪،‬‬

‫آفاػی ثب هبًْى ُوپْىبًی پیؼاهی کٌؼ‪ :‬گًَْ ای عْػهغتبؿی ُوـاٍ ثب اهتؼاؿ‪ .‬هبًْىِ هبًغ آى چَ ًوی تْاًن ُن هْرْػی ثب‬

‫ػول مبلن ثبىن ّ ُن عْاُبى اًزبم آى‪ ،‬هضؼّػیتی ثـای آفاػی هي ثَ ىوبؿ ًوی ؿّػ‪ .‬هْاًیي‪ ،‬ػؿ ربهؼۀ آؿهبًی هـکت اف‬

‫اكـاػ یکنـٍ هنئْل‪ ،‬چْى هي ثَ ًؼؿت ًنجت ثَ آى ُب عْػآگبُن‪ ،‬ثَ تؼؿیذ هضْ هی ىًْؼ‪ .‬تٌِب یک رٌجو ارتوبػی آى‬

‫م‬
‫هؼؿ رنْؿ ثْػ کَ آىکبؿا ثَ ایي ًتیزَ ؿمیؼٍ‪ ،‬پیبهؼُبی آى ؿا پؾیـكت‪ :‬رٌجو آًبؿىینت ُب‪ّ .‬لی ُـ ىکل اف لیجـالیق ِ‬
‫امتْاؿ ثـ هتبكیقیک عـػگـا‪ ،‬کوبثیو‪ً ،‬نغَ ُبی آة ؿكتۀ ایي ثبّؿ امت‪.‬‬

‫ػؿ ایي هیبى‪ ،‬هتلکـاًی کَ ًیـّی عْػ ؿا ثـای صل هنئلَ ػؿ ایي هنیـ ثَ رـیبى اًؼاعتٌؼ‪ ،‬اف هْب ثب ایي پـمو ؿّ ثَ ؿّ‬

‫ىؼًؼ کَ چگًَْ ػؿ ػول‪ ،‬اًنبى ُب ثبیؼ چٌیي عـػّؿف ىًْؼ؟ ثی تـػیؼ ثبیؼ آهْفه ثجیٌٌؼ‪ .‬فیـا اكـاػ تضَیل ًکـػٍ‪،‬‬

‫ؿیـػوالًی ّ ًبهتزبًل ُنتٌؼ؛ ّ اگـ ثبیؼ ثب اكـاػ عـػّؿف ػؿ یک ربهؼَ فینت کٌٌؼ‪ً ،‬یبف ثَ کبؿثـػ ارجبؿ ػاؿًؼ؛ اگـ فًؼگی‬

‫ثبیؼ ثـای عـػّؿفاى هبثل تضول ثبىؼ‪ً ،‬بچبؿ اف مـگؾاىتي ثَ ٍضـا یب پٌبٍ گـكتي ػؿ ثلٌؼایی الوپ ّاؿ ًوی ىًْؼ‪ّ .‬لی اف‬

‫اكـ اػ ثینْاػ ًوی تْاى اًتظبؿ كِن ُؼف ُبی هـثیبى عْػ ّ ُوکبؿی ثب آى ُب ؿا ػاىت‪ .‬كیغتَ هی گْیؼ کَ آهْفه ثبیؼ‬
‫ًبگقیـ ثـ ایي امبك ثبىؼ کَ “تْ کبؿ اهـّف هـا ثؼؼُب ػؿهی یبثی[ ‪] ۷۲”.‬کْػکبى ًوی كِوٌؼ چـا ّاػاؿ ثَ ؿكتي ثَ هؼؿمَ‬

‫ىؼٍ اًؼ؛ ثَ ُویي ؿّال ًیق‪ ،‬اكـاػ ثینْاػ کَ اهـّفٍ اکخـیت هـػم ػًیب ؿا تيکیل هی ػٌُؼ‪ً ،‬وی كِوٌؼ چـا ًبچبؿ ثَ پیـّی‬
‫اف هْاًیٌی ُنتٌؼ کَ آى ُب ؿا عـػّؿف عْاٌُؼ کـػ‪ّ“ .‬اػاىتي ًیق گًَْ ای آهْفه امت[ ‪] ۷۲”.‬تْ كْیلت ثقؿگ آبػت اف‬

‫اكـاػ هبكْم ؿا هی آهْفی‪ .‬اگـ ُوچْى هْرْػی عـػّؿف ًتْاًی هٌبكغ عْػ ؿا ثلِوی‪ ،‬ػؿ رـیبى عـػّؿفمبفی تْ ًوی تْاى اف‬

‫هي اًتظبؿ هيْؿت ثب تْ یب ُوـاُی ثب عْامت ُبیت ؿا ػاىت‪ .‬هي ػؿ ًِبیت ثبیؼ تْ ؿا هزجْؿ ثَ ایوي مبفی ػؿثـاثـ آثلَ‬

‫هـؿبى کٌن‪ ،‬صتی اگـ عْػت ًغْاُی‪ .‬صتی [ربى امتیْاؿت] هیل‪ ،‬ایي آهبػگی ؿا ػاؿػ کَ ثب اػوبل فّؿ‪ ،‬رلْی كـػی ؿا ثگیـػ‬

‫کَ هَؼ ػجْؿ اف ؿّی پلی ػؿ صبل موْٓ ؿا ػاؿػ ّ كـٍت تّْیش ُن ًینت؛ فیـا هی ػاًن ّ ػؿ ایي كـُ هْرِن کَ اّ ًوی‬

‫عْاُؼ ػؿ آة ثیلتؼ‪ .‬كیغتَ هی ػاًؼ کَ آلوبًی ثینْاػ ؿّفگبؿ اّ ثیو اف آى کَ عْػ ثؼاًؼ‪ ،‬عْاُبى ثِجْػ ّ اًزبم ثِتـ اهْؿ‬

‫امت‪ .‬كـػ عـػهٌؼ‪ ،‬ىوب ؿا ثِتـ اف عْػتبى هی ىٌبمؼ‪ ،‬فیـا ىوب هـثبًی مْػاُبی عْػ ُنتیؼ ّ ثـػۀ فینتي یک فًؼگی‬

‫اػاؿٍ ىؼٍ تْمٔ ػیگـاى ّ ثَ ػلیل ػؼم ثَیـت‪ً ،‬بتْاى اف تيغیٌ ُؼف ُبی صویوی عْػ‪ .‬هی عْاُیؼ اًنبى ثبىیؼ ّ‬

‫ایي ُؼف صکْهت امت کَ عْامت ىوب ؿا ثـآّؿػ‪“ .‬رِت تـثیت ثـای ثَیـت هٌؼی آیٌؼٍ‪ ،‬کبؿثـػ ارجبؿ‪ ،‬هْرَ‬
‫امت[ ‪] ۷۲”.‬عـػ ػؿّى هي اگـ هـاؿامت پیـّف ىْػ‪ ،‬ثبیؼ ؿـایق “كـّػمت” ّ مْػاُب ّ اهیبلی ؿا کَ هـا ثـػۀ عْػ هی‬

‫مبفًؼ‪ ،‬صؾف یب مـکْة کٌؼ‪ .‬ثَ ُویي هٌْال ( اف آى رب کَ گؾاؿ هـگجبؿ هلبُین كـػی ثَ هلبُین ارتوبػی‪ ،‬توـیجأ‬

‫ًبهضنْك امت)‪ ،‬ػٌبٍـ ثبالتـ ربهؼَ – یؼٌی ػاؿای تضَیالت ثِتـ‪ ،‬ػبهل تـیي ُب ّ آًبًی کَ “ثبالتـیي ثَیـت ؿا ػؿ هیبى‬
‫هـػهبى فهبى عْػ ػاؿًؼ[”‪] – ۷۳‬هی تْاًٌؼ ثـای عـػّؿفمبفی هيـُبیی کَ چٌیي ًینتٌؼ‪ ،‬اف ارجبؿ ّ فّؿ امتلبػٍ کٌٌؼ‪.‬‬

‫افایي ؿّ‪ ،‬چٌبى چَ اؿلت ُگل‪ ،‬ثـػلی ّ ثْفاًکَ آویٌبى ػاػٍ اًؼ‪ ،‬هب ثب آبػت اف كـػ عـػّؿف‪ ،‬اف عْػ آبػت کـػٍ این؛ ًَ اف‬

‫ایي هْرْػیت كؼلی ّ ؿـم ػؿ ًبػاًی ّ مْافػگی‪ ،‬یؼٌی هغلْم ُبیی ّؼیق ّ هجتال ثَ ثیوبؿی ُبیی ًیبفهٌؼ ػؿهبًگـ ّ‬

‫ّاصؼُبیی هضتبد ًگِجبى؛ ثلکَ ثؼاى گًَْ کَ اگـ اکٌْى عـػّؿف ثْػین‪ ،‬ػول هی کـػین؛ ّ ػؿ ٍْؿت گْه مپـػى ثَ ػٌَـ‬
‫عـػّؿفی کَ ثی امتخٌبء ػؿّى ُـ اًنبى فیجٌؼۀ ایي ًبم ّرْػ ػاؿػ‪.‬‬

‫كیلنْكبى ُْاػاؿ “عـػ ػیٌی”‪ ،‬چَ كیغتَ ػؿ هبلت ػّلت اًؼاهْاؿ مغتگیـ ّ ػاؿای هـکقیت آٌُیي ّ چَ ػؿ هلِْم تی‪ .‬اچ‪.‬‬

‫گـیي اف آفاػمبفی هالین ّ لیجـالینن اًنبًی‪ُ ،‬ـ ػّ ثی تـػیؼ‪ ،‬عْػ ؿا ػؿ هوبم ثـآّؿػى ّ ًَ هوبّهت ػؿثـاثـ ًیبفُبی‬
‫عـػّؿفاًَ ای هی ػیؼًؼ کَ ُـ چٌؼ ًبؿك‪ّ ،‬لی ػؿ میٌۀ ُـ هْرْػ صل پؾیـی یبكت هی ىْػ‪.‬‬

‫هي ًْػی‪ ،‬ایي گًَْ عْىجیٌی ػهْکـاتیک ؿا ؿػ کـػٍ‪ ،‬ثب صـکت اف رجـگـایی ایؼئْلْژیک ُگلی ثَ موت كلنلَ ای‬
‫ِ‬ ‫ّلی‬

‫اؿاػٍ گـاتـ‪ ،‬ایؼۀ تضویل ٓـس عْػ ثَ ربهؼَ ثـای عیـ آى ؿا ىکل هی ػُن کَ ىبیؼ ثـعالف عْامت ُبی ػائوی اکخـیت‬

‫ىِـًّؼاى ػیگـ ثْػٍ‪ُ ،‬ـگق ثَ ًتیزَ ًـمؼ‪ .‬یب آى کَ یکنـٍ هلِْم عـػ ؿا ؿُبکـػٍ‪ ،‬عْػ ؿا ٌُـهٌؼی پـ الِبم هی ثیٌن کَ‬

‫اًنبى ُب ؿا ثب ػّؿًوبی هٌضَـ ثَ كـػ عْػ ػؿ اًگبؿٍ ُبیی هبلت هی گیـم؛ ُوبى گًَْ کَ ًوبىبى‪ ،‬ؿًگ ُب ؿا ّ‬

‫هْمیویؼاًبى‪ٍ ،‬ؼاُب ؿا تـکیت هی کٌٌؼ؛ ثيـیت‪ ،‬هبػۀ عبهی امت کَ هي ثـ ؿّی آى عْامت ٌُـهٌؼاًۀ عْػ ؿا پیبػٍ هی‬

‫کٌن؛ صتی اگـ اًنبى ُب ػؿ ایي ؿًّؼ ؿًذ کيیؼٍ‪ ،‬ثویـًؼ؛ فیـا آى ُب ثَ ثلٌؼایی اؿتوب یبكتَ اًؼ کَ ُـگق ثؼّى تزبّف ػؿ ػیي‬

‫صبل عالم هي ثَ فًؼگی آًبى‪ ،‬تزـثَ ًوی کـػًؼ‪ .‬ایي امتؼالل ُـ ػیکتبتْؿ‪ ،‬هلتو ػوبیؼ ّ هلؼؿی امت ػؿ تْریَ اعالهی‬

‫یب صتی فیجبىٌبعتی ؿكتبؿ عْػ‪ .‬هي ثبیؼ ثـای اًنبى ُب ( یب ؿّی اًنبى ُب) آى کبؿی ؿا ثکٌن کَ عْػ ًوی تْاًٌؼ ثـای‬

‫عْیيتي اًزبم ػٌُؼ؛ ّ هي اف آى ُب اربفٍ یب اػالم تْاكوی ًوی گیـم‪ ،‬فیـا ػؿ ُیچ ىـایطی ًوی‪ -‬ػاًٌؼ چَ چیق ثـای آى‬

‫ُب عْة امت؛ ػؿ ّاهغ‪ ،‬آى چَ آًبى هزبف ػاًنتَ ّ هی پؾیـًؼ‪ ،‬هوکي امت یک فًؼگی هتْمٔ تِْع آّؿ ثبىؼ یب صتی‬
‫تجبُی ّ عْػکيی‪ .‬ثگؾاؿیؼ یک ثبؿ ػیگـ اف كیلنْف مـآهؼ آهْفۀ هِـهبى گـا‪ ،‬كیغتَ ًول هْل ثیبّؿم‪:‬‬

‫”ُیچ کل ثـ ػلیَ عـػ‪ٍ ،‬بصت صن ًینت”‪ ” .‬اًنبى اف ثَ اًویبػ ػؿآّؿػى ؽٌُیت عْػ ػؿثـاثـ هْاًیي ػول‪ُ ،‬ـاك ػاؿػ‪ .‬اّ‬

‫مٌت یب کؼعؼاهٌيی ؿا تـریش هی ػُؼ[ ”‪]. “۷۴‬ثب ایي صبل‪ ،‬اّ ثبیؼ تبثغ ثبىؼ[ ‪] ۷۵”.‬كیغتَ اػػبُبیی پیـاهْى آى چَ عـػ‬

‫هی ًبهیؼ پیو هی کيیؼ‪ً .‬بپلئْى یب کب ؿالیل یب اهتؼاؿگـایبى ؿهبًتیک‪ ،‬اؿفه ُبی ػیگـی ؿا پـمتو کـػٍ‪ ،‬ثـهـاؿی آى ُب اف‬
‫ؿاٍ اػوبل فّؿ ؿا تٌِب ؿاٍ هوکي ثَ مْی آفاػی “صویوی” هی ػیؼًؼ‪.‬‬

‫ُویي ثـعْؿػ ثب رؼیت تْمٔ آگْمت کٌت تکـاؿ ىؼ کَ پـمیؼ‪ :‬چـا هب کَ اًؼیيۀ آفاػ ؿا ػؿ ػلْم ىیوی ّ فینت‬
‫ىٌبمی هزبف ًوی ػا ًین‪ ،‬ثبیؼ آى ؿا ػؿ صْفٍ ُبی اعالم ّ میبمت هزبف ثيوبؿین؟[ ‪] ۷۶‬ثَ ؿامتی چـا؟ اگـ مغي گلتي‬

‫اف صویوت ُبی میبمی‪ ،‬چَ ثـای كـػ ّ چَ ارتوبع‪ ،‬هزبف امت – ثیبى ُؼف ُبی ارتوبػی کَ ُوۀ اًنبى ُب ثَ ػلیل‬

‫اًنبى ثْػى ثبیؼ ثَ هضِ کيق ثب آى هْاكوت کٌٌؼ‪ ّ -‬اگـ کٌت هؼتوؼ ثْػ کَ ؿّه ػلوی ػؿ رـیبى عْػ‪ ،‬صوبین ؿا‬
‫آىکبؿهی ‪ -‬مبفػ‪ ،‬پل چَ ربیی هی هبًؼ ثـای آفاػی ػیؼگبٍ ّ کٌو؟ چـا ُـ گًَْ ؿكتبؿی کَ کبؿىٌبمبى هزبف ًؼاًنتَ‬

‫اًؼ‪ ،‬تضول ىْػ؟ کٌت ًکتَ ای هنتتـ ػؿ ًظـیۀ میبمت اف ُوبى اثتؼای آى ػؿ یًْبى ثبمتبى ؿا ثی پـػٍ ثَ هیبى آّؿػ‪ .‬ػؿ‬
‫اٍل‪ ،‬تٌِ ب یک ؿاٍ ػؿمت فًؼگی اهکبى ػاؿػ‪ .‬عـػهٌؼاى آى ؿا ثَ گًَْ ای عْػرْه ارـا هی کٌٌؼ ّ اف ایي ؿّ عـػهٌؼ ًبهیؼٍ‬

‫هی ىًْؼ‪ً .‬بثغـػاى ثب کوک ُوَء اثقاؿُبی ارتوبػی ػؿ کق عـػهٌؼاى‪ّ ،‬اػاؿ ثَ اًزبم آى هی گـػًؼ‪ .‬چـا عطبیی کَ‬

‫ًبػؿمتی آى احجبت ىؼٍ‪ ،‬هضکْم ثَ ؿًذ ثوب ّ ثبفتْلیؼ ثبىؼ؟ اكـاػ ًبپغتَ ّ آهْفه ًؼیؼٍ ؿا ثبیؼ ّاػاىت تب ثَ عْػ ثگْیٌؼ‪” :‬‬

‫تٌِب‪ ،‬صویوت‪ ،‬آفاػیجغو امت ّ تٌِب ؿاٍ هي ثـای آهْعتي صویوت‪ ،‬اًزبم کْؿکْؿاًۀ آى چیقی امت کَ تْیی کَ هی ػاًی‪،‬‬

‫ثَ هي ػمتْؿ هی ػُی یب هـا ثَ اًزبم آى ّاهی ػاؿی؛ فیـا تْ هی ػاًی کَ هي تٌِب ایي گًَْ ثَ ػّؿًوبی ؿّىي ػمت‬
‫یبكتَ‪ ،‬هبًٌؼ تْ آفاػ عْاُن ىؼ‪”.‬‬

‫ػؿ ّاهغ‪ ،‬ایي رب هب اف آؿبفگبٍ لیجـال عْػ ػّؿ ىؼٍ این‪ .‬ایي امتؼالل ثَ کبؿؿكتَ تْمٔ كیغتَ ػؿ اّاعـ ػوـ‪ ّ ،‬پل اف اّ تْمٔ‬

‫ُْاػاؿاى اهتؼاؿ – اف ػاًيگبُیبى ػّؿاى ّیکتْؿیب تب اػاؿٍ کٌٌؼگبى هنتؼوـات ّ رؼیؼتـیي ػیکتبتْؿُبی ًبمیًْبلینت یب‬

‫کوًْینت – ػؿمت ُوبى امت کَ اعالم ؿّاهی ّ کبًتی ثَ ًبم عـػ كـػ آفاػ ّ پیـّ ًْؿ ػؿّى‪ ،‬ثَ تلغی ثَ آى اػتـاُ هی‬

‫کٌٌؼ‪ .‬ثَ ایي تـتیت‪ ،‬امتؼالل ًظـی ّ ًتیزَ گیـی ػؿ فهیٌۀ ّرْػ یک ؿاٍ صل صویوی ّاصؼ‪ ،‬ثب اهؼاهبتی ُوـاٍ ىؼٍ کَ ُـ‬

‫چٌؼ كبه ؼ اػتجبؿ هٌطوی‪ّ ،‬لی اف ًظـ تبؿیغی ّ ؿّاًيٌبعتی چْى آهْفٍ ای اعالهی هجٌی ثـ هنئْلیت كـػی ّ تکویل عْػ‬

‫ػؿ ثـاثـ یک صکْهت اهتؼاؿگـا‪ ،‬هبثل كِن ُنتٌؼ؛ چٌیي صکْهتی ًیق‪ ،‬تبثغ ػمتْؿػول ُبی ًگِجبًبًی ًغجَ ػؿ هلِْم‬
‫اكالتًْی [ىبٍ‪/‬كیلنْف] امت‪.‬‬

‫چَ چیق هٌزـ ىؼ ثَ چٌیي ّا ؿًّگی ؿـیجی‪ ،‬یؼٌی تجؼیل كـػگـایی رؼی کبًت ثَ چیقی ًقػیک ثَ توبهیت عْاُی ًبة ًقػ‬

‫هتلکـاًی کَ ثـعی ىبگـػاى اّ ثْػًؼ؟ ایي پـمو تٌِب ثـای تبؿیظ گؾىتَ اُویت ًؼاؿػ‪ ،‬فیـا گـُّی اف لیجـال ُبی هؼبٍـ‬

‫کَ اًؼک ىوبؿ ُن ًجْػٍ اًؼ‪ ،‬ػؿ چٌیي ػگـػینی عبٍی گبم گؾاىتَ اًؼ‪ .‬ایي صویوت ػاؿػ کَ کبًت ّ ثَ ػًجبل اّ ؿّمْ‬

‫اٍـاؿػاىتٌؼ کَ ظـكیت عْػرِت ػُی ػؿ ُوۀ اًنبى ُب ُنت ّ ًیبفی ثَ کبؿىٌبك اعالم ًینت‪ ،‬فیـا اعالم‪ًَ ،‬‬

‫هّْْع ػاًيی عبً (ثَ ثبّؿ هتلکـاى اٍبلت كبیؼٍ ّ كیلنْكبى كـاًنْی هـى ُزؼُن)‪ -‬ثلکَ‪ ،‬امتلبػۀ ػؿمت اف یک هْۀ‬

‫رِبًيوْل اًنب ًی ثَ ىوبؿهی ؿكت‪ .‬ػؿ ًتیزَ‪ ،‬ایي ًیق صویوت ػاىت کَ آى چَ اًنبى ُب ؿا آفاػ کـػ‪ ،‬ارجبؿ ثَ ؿكتبؿ ػؿ‬

‫رِت ثـعی ؿاٍ ُبی عْػتکویل گـی ًجْػ‪ ،‬ثلکَ كِن لقّم چٌیي ؿكتبؿی ثْػ کَ کنی ثـای ػیگـی یب ثَ ربی اّ ًوی تْاًؼ‬

‫اًزبم ػُؼ‪ّ .‬لی صتی کبًت ثَ هضِ پـػاعتي ثَ هنبئل میبمی‪ ،‬ػؿیبكت کَ ُیچ هْاًیٌی – هگـ ّهتی اف هي پـمیؼٍ‬

‫ىْػ‪ ،‬ثَ ػٌْاى هْرْػی عـػّؿف آى ؿا تأییؼ کٌن – ًوی تْاًؼ هـا اف ُیچ ثغيی اف آفاػی ػوالًی ام هضـّم کٌؼ‪ .‬ثب ایي‬

‫ػیؼگبٍ ػؿُب یکنـٍ ثَ ؿّی صبکویت عجـگبى گيْػٍ ىؼ‪ .‬هي ًوی تْاًن پیـاهْى ُوۀ کبؿُب ػؿ ُوَ ّهت اف ُوۀ آػم ُب‬

‫ًظـثغْاُن‪ .‬ػّلت ًوی تْاًؼ هؼام ثـای ُـ اهـی اف هـػم ؿأی گیـی کٌؼ‪ .‬اكقّى ثـ ایي‪ ،‬ثـعی اًنبى ُب ثَ عْثی ثـعی‬

‫ػیگـ‪ُ ،‬ونبف ثب ًؼای ػول عْػ ًینتٌؼ‪ :‬ثـعی گْیی ثَ کلی ًبىٌْایٌؼ‪ .‬اگـ هي هبًًْگؾاؿ یب صبکن ثبىن‪ ،‬ثبیؼ ًتیزَ ثگیـم‬

‫کَ اگـ هبًْى اػوبل ىؼٍ تْمٔ هي‪ ،‬ػوالًی امت (ّ هي ُن تٌِب هی تْاًن اف ػول عْػ هيْؿت ثگیـم)‪ ،‬پل ثَ ْٓؿ‬

‫عْػکبؿ‪ُ ،‬وۀ اػْبء ربهؼۀ هي ػؿ ٍْؿت عـػّؿفثْػى‪ ،‬آى ؿا تأییؼ هی کٌٌؼ؛ فیـا ػؿ ٍْؿت هغبللت‪ ،‬القاهأ ًبثغـػ ُنتٌؼ‪.‬‬

‫پل آى ُب ًیبفهٌؼ اػوبل كيبؿ ػوالًی ُنتٌؼ؛ كـم ًوی کٌؼ کَ كيبؿ عـػ عْػ آى ُب ثبىؼ یب عـػ هي؛ فیـا تزلی ُبی‬

‫عـػ هـاؿ امت ػؿ ُوۀ ؽُي ُب یکنبى ثبىؼ‪ .‬هي تـتیت ُب ؿا تؼییي هی کٌن ّ اگـ تْ هوبّهت کٌی‪ ،‬ثـ هي امت کَ ػٌَـ‬

‫ؿیـػوالًی ؽُي تْ ؿا کَ ثب ػول ػؿ تْبػ امت‪ ،‬کٌبؿثقًن‪ .‬کبؿ هي آمبى تـ هی ىؼ اگـ تْ عْػ آى ؿا پل هی فػی؛ هی‬

‫کْىن ثـای ایي ک بؿ ثَ تْ آهْفه ػُن‪ّ .‬لی هي هنئْل ؿكبٍ ػوْهی ُنتن ّ ًوی تْاًن هٌتظـ ثوبًن تب ُوگبى عـػّؿف‬

‫ىًْؼ‪ .‬کبًت هوکي امت هغبللت کـػٍ‪ ،‬ثگْیؼ کَ رُْـ آفاػی مْژٍ [كبػل اًؼیيٌؼٍ] ػؿ آى امت کَ اّ ّ تٌِب اّ ثَ عْػ‪،‬‬

‫ػمتْؿ آبػت ػاػٍ ثبىؼ‪ّ .‬لی ایي یک ػمتْؿػول ػؿ رِت کوبل اًنبى امت‪ .‬اگـ تْ ػؿ ثَ ًظن کيیؼى عْػت ىکنت‬
‫ثغْؿی‪ ،‬هي ثَ ربی تْ ایي کبؿ ؿا ثبیؼ اًزبم ػُن؛ ّ تْ ًوی تْاًی اف ًجْػ آفاػی ىکبیت کٌی‪ ،‬فیـا ایي کَ هبّی عـػّؿف‬

‫کبًت تْ ؿا ثَ فًؼاى كـمتبػٍ‪ ،‬گْاٍ امت کَ ثَ ًؼای عـػ ػؿّى عْػ گْه ًؼاػٍ‪ ،‬هبًٌؼ یک کْػک‪ ،‬یک اًنبى ّصيی‪ ،‬یک‬
‫اثلَ‪ ،‬ثَ ىـایٔ عْػرِت ػُی ًـمیؼٍ ای ّ ثـای ُویيَ ًبتْاى اف آى ُنتی[‪]۷۷.‬‬

‫صبل کَ ایي ػیؼگبٍ ثَ عْػکبهگی هی اًزبهؼ‪ُ ،‬ـ چٌؼ عْػکبهگی تْمٔ ثِتـیي ّ ػبهل تـیي ثبىؼ‪ -‬کَ ثَ هؼجؼ مبؿامتـّ‬

‫ػؿ ػامتبى كلْت مضـآهیق عتن هی‪ -‬ىْػ – ّلی ُوچٌبى عْػکبهگی‪ ،‬ثَ ػٌْاى آفاػی ربفػٍ هی ىْػ‪ .‬پل‪ ،‬آیب هی تْاى‬

‫گلت ًکتَ ای ػؿ پیو كـُ ُبی امتؼالل اف هلن اكتبػٍ امت؟ ّ ایي کَ كـُ ُبی پبیَ ای‪ ،‬ربیی‪ ،‬ػمتغْه عطب ىؼٍ‬

‫اًؼ؟ ثگؾاؿیؼ یک ثبؿ ػیگـ ایي كـُ ُبی پبیَ ای ؿا تکـاؿ کٌن‪ .‬اّل‪ُ :‬ـ اًنبًی یک ّ تٌِب یک ؿبیت “صویوی” ػاؿػ کَ ُوبًب‬

‫عْػرِت ػُی ػوال ًی امت؛ ػّم‪ُ :‬ؼف ُبی ُوۀ اًنبى ُبی عـػّؿف ثبیؼ القاهأ ػؿ یک اًگبؿۀ ّاصؼ رِبًيوْل ّ‬

‫هتزبًل ثگٌزؼ کَ ثـعی ىبیؼ آى ؿا ؿّىي تـ اف ػیگـاى تویقػٌُؼ؛ مْم‪ُ :‬وۀ رٌگ ُب ّ ػؿ ًتیزَ ُوۀ تـاژػی ُب تٌِب‬

‫صبٍل تَبػم عـػ ثب اهـ ّؼػوالًی یب ػاؿای ػوالًیت ًبکبكی امت – ػٌبٍـ ًبؿك ّ ؿىؼًیبكتَ ػؿ فًؼگی كـػی یب‬

‫ارتوبػی‪ ّ -‬ایي کَ چٌیي تَبػم ُبیی ػؿ اٍل‪ ،‬ارتٌبة پؾیـ ّ ثـای كـػ کبهأل عـػّؿف‪ً ،‬بهوکي امت؛ مـاًزبم‪ ،‬ایي کَ‬

‫ّهتی ُوۀ اًنبى ُب عـػّؿف ىؼًؼ‪ ،‬اف هْاًیي ػوالًی ٓجیؼت عْػ پیـّی عْاٌُؼ کـػ کَ ػؿ هیبى ُوَ یکی ّ یکنبى هی‬

‫ثبىٌؼ؛ ای ي گًَْ آى ُب ُوقهبى‪ُ ،‬ن یکنـٍ تبثغ هبًْى ّ ُن ثَ توبهی آفاػ ُنتٌؼ‪ .‬آیب هوکي امت کَ موـآ ّ عبلوبى‬

‫مٌت اعالم ّ میبمت ػؿ اؿّپبی هـکقی کَ اّ ؿا ػًجبل کـػًؼ‪ ،‬ثـای ثیو اف ػّ ُقاؿٍ ػؿ اىتجبٍ ثْػٍ ثبىٌؼ کَ كْیلت‪،‬‬

‫ُوبى ىٌبعت ًینت ّ آفاػی ثب ُیچ یک ُونبى ًوی ثبىؼ؟ ّ آیب ػؿمت امت کَ ُـ چٌؼ ایي ػیؼگبٍ‪ ،‬اهـّف ثیو اف ُـ‬

‫فهبى ػیگـی ػؿ تبؿیظ ْٓالًی عْػ ثـ فًؼگی ثیيتـیي ىوبؿ اًنبى ُب صبکن ىؼٍ‪ّ ،‬لی صتی یکی اف پیو كـُ ُبی ایي‬

‫ػیؼگبٍ هيِْؿ ثَ احجبت ًـمیؼٍ یب صتی صویوت ًؼاؿػ؟‬

‫‪۶‬‬

‫در جستجٌی جایگاه رسمی‬

‫ٌُْف ثـؿمی یک ؿّیکـػ تب ؿیغی هِن ػیگـ ثَ ایي هّْْع [آفاػی] ثبهی امت؛ ؿّیکـػی کَ ثب اىتجبٍ گـكتي آفاػی ثب‬

‫عْاُـاى آى‪ ،‬یؼٌی ثـاثـی ّ ثـاػؿی‪ ،‬ثَ ًتبیزی آفاػی متیق اف ُوبى ػمت هی اًزبهؼ‪ .‬اف فهبى ٓـس ایي ؿّیکـػ ػؿ پبیبى هـى‬

‫ُزؼُن تب پبیبى هـى ًْفػُن‪ ،‬ایي پـمو کَ “كـػ کینت”‪ ،‬پیْمتَ ثَ هیبى آهؼٍ ّ تأحیـی ؿّفاكقّى ػاىتَ امت‪ .‬تب فهبًی‬

‫کَ ػؿ ربهؼَ فًؼگی هی کٌن‪ُ ،‬ـ کبؿ هي ًبگقیـ‪ ،‬کبؿُبی ػیگـاى ؿا تضت تأحیـ هـاؿهی ػُؼ؛ چٌبى چَ کبؿُبی آى ُب ًیق ثـ‬

‫هي احـهی گؾاؿًؼ‪ .‬صتی تاله مغت [ربى امتیْاؿت] هیل ثـای توبیق هیبى كْبُبی عٍَْی ّ ارتوبػی فًؼگی‪ ،‬هْكن اف‬

‫آفهْى ثیـّى ًوی آیؼ‪ .‬ثَ ّاهغ‪ُ ،‬وۀ هٌتوؼاى هیل گلتَ اًؼ کَ ُـ کبؿ هي هی تْاًؼ ًتبیذ آمیت ؿمبى ثَ ػیگـ اًنبى ُب‬

‫ػاىتَ ثبىؼ‪ .‬اكقّى ثـ ایي‪ ،‬ارتوبػی ثْػى هي‪ ،‬هؼٌبیی ػوین تـ اف ٍـكأ ػؿ اؿتجبٓ ثْػى ثب ػیگـاًنبى ُب ػاؿػ‪ .‬فیـا آیب هي ثَ‬

‫ػؿربتی آى چیقی ًینتن ک َ ػیگـاى كکـ ّ صل هی کٌٌؼ کَ ُنتن؟ ّهتی اف عْػم هی پـمن چَ ُنتن ّ پبمظ هی‬

‫ػُن‪ :‬یک هـػ اًگلینی‪ ،‬یک چیٌی‪ ،‬یک ثبفؿگبى‪ ،‬یک كـػ هؼوْلی‪ ،‬یک هیلیًْـ یب یک هضکْم فًؼاًی – ٌُگبم تضلیل ػؿهی‬

‫یبثن کَ اكـاػ ارتوبع اف ؿّی ایي عَلت ُب ّ تؼلن هي ثَ گـٍّ یب ٓجوَ ای هؼیي‪ ،‬هـا ثبفهی‪ -‬ىٌبمٌؼ‪ .‬ایي ثبفىٌبمی ًیق‬

‫ثغيی اف هؼٌبی ثیيتـ ّاژٍ ُبی ػال ثـ ثـعی اف كـػی تـیي ّ ػائوی تـی ّیژگی ُبی هي امت‪ .‬هي عـػ هٌلک ىؼٍ اف‬

‫رنن ًینتن‪ُ .‬وچٌیي ؿاثیٌنْى کـّفّئَ ای تٌِب ػؿ رقیـۀ عْػ ًوی ثبىن‪ .‬تٌِب فًؼگی هبػی هي ثَ اًنبى ُبی ػیگـ‬
‫ّاثنتَ ًینت ّ ك ؤ ًتیزۀ ًیـُّبی ارتوبػی ًینتن؛ ثلکَ ثـعی ّ ىبیؼ ُوۀ اكکبؿ هي ػؿثبؿۀ عْػم‪ ّ ،‬ثَ ّیژٍ ػؿک هي‬

‫اف ُْیت اعالهی ّ ارتوبػی ام تٌِب ػؿ چبؿچْة هؤللَ ُبی ىجکۀ ارتوبػی کَ یک ػٌَـ آى ُنتن (ایي امتؼبؿٍ ًجبیؼ‬
‫ثیو اف ایي گنتـه یبثؼ)‪ ،‬هبثل ػؿک هی ىًْؼ‪.‬‬

‫اؿلت‪ ،‬ىکبیت اًنبى ُب ّ گـٍّ ُب ػؿ هْؿػ هضـّهیت اف آفاػی‪ُ ،‬وـاٍ امت ثب ىکبیت اف ػؼم ثَ ؿمویت ىٌبعتي آى ُب‪.‬‬

‫هي هوکي امت ػؿ رنتزْی آى چَ [ربى امتیْاؿت] هیل اف هي هی عْاُؼ ًجبىن – هبًٌؼ اهٌیت ػؿثـاثـ فّؿ‪ ،‬ػمتگیـی‬

‫عْػمـاًَ‪ ،‬ىوبّت‪ ،‬هضـّهیت اف كـٍت کٌو گـی یب كْبیی کَ ػؿ آى اف ًظـ صوْهی‪ ،‬ػؿثـاثـ ُیچ کل ثـای کبؿُبین‬

‫پبمغگْ ًجبىن‪ُ .‬وچٌیي‪ ،‬ىبیؼ ثَ ػًجبل ٓـصی ػوالًی ثـای فًؼگی یب عْػکبهل گـی ػبؿكی ًلل فػّػٍ‪ً ،‬جبىن‪ .‬چیقی‬

‫کَ اف آى ػّؿی هی رْین‪ ،‬ىبیؼ عیلی مبػٍ‪ً ،‬بػیؼٍ گـكتَ یب پبییؼٍ ىؼى‪ ،‬هْؿػ ًلـت ثْػى یب ثی اؿفه هلوؼاػ ىؼى‬

‫ثبىؼ؛ کْتبٍ م غي‪ ،‬هبًٌؼ یک كـػ‪ ،‬ثَ صؼ کبكی رٌجۀ هٌضَـ ثَ كـػ هي ثَ ؿمویت ىٌبعتَ ًيؼٍ امت؛ هي ثَ ػٌْاى‬

‫ػْْ هلـوَ ای ثی ىکل‪ ،‬یک هوْلَ ّ ُوچْى ّاصؼی آهبؿی ّ ثؼّى ُْیت ّ ُؼف عبً‪ ،‬اؿفیبثی ىؼٍ ام‪ .‬ایي تضویـی‬

‫امت کَ ثب آى هجبؿفٍ هی کٌن؛ ػؿ رنتزْی صوْم هنبّی یب آفاػی ػول ثَ عْامت ُبین ًینتن (ُـچٌؼ هوکي امت‬

‫عْاُبى آى ُب ًیق ثبىن)؛ ثلکَ ىـایطی ؿا هی عْاُن ثـای اصنبكِ ثْػى ّ ثَ صنبة آهؼى ُوچْى کٌيگـی هنئْل‬

‫کَ عْامت اّ ثَ صنبة هی‪ -‬آیؼ؛ فیـا هي هنتضن آى ُنتن؛ صتی اگـ ثَ عبٓـ ُـ چَ ُنتن یب کٌو اًتغبثی عْػ‪،‬‬
‫هْؿػ صولَ یب پیگـػ هـاؿثگیـم‪.‬‬

‫ایي یؼٌی رنتزْی ربیگبٍ ؿموی ّ ثبفىٌبمی‪“ :‬كویـتـیي كـػ اًگلنتبى‪ ،‬هبًٌؼ ثبالتـیي كـػ آى‪ ،‬یک فًؼگی ثـای فینتي‬
‫ػاؿػ[ ”‪ ]. ۷۸‬هي هیل ػاؿم کَ كِویؼٍ ّ ثَ ؿمویت ىٌبعتَ ىْم‪ ،‬صتی ثَ ػٌْاى ثؼًبم یب هٌلْؿ‪ .‬تٌِب کنبًی کَ هی تْاًٌؼ‬

‫ثَ هي صل کنی ثْػى ؿا ثؼٌُؼ‪ ،‬اػْبی ربه ؼَ ای ُنتٌؼ کَ اف ًظـ تبؿیغی‪ ،‬اعالهی‪ ،‬اهتَبػی ّ ىبیؼ هْهی‪ ،‬اصنبك‬
‫تؼلن ثَ آى ُب ػاؿم[ ‪ ] ۷۹.‬عْیيتي كـػی هي رؼاىؼًی ًینت اف هٌبمجبتن ثب ػیگـاى یب ّیژگی ُبی ؿكتبؿ آى ُب ثب هي‪ .‬ػؿ‬

‫ًتیزَ ٌُگبم ٓلت آفاػی اف ّاثنتگی میبمی یب ارتوبػی‪ ،‬عْامت هي‪ ،‬اٍالس ؿكتبؿ آى ُبیی امت کَ ثب ػیؼگبٍ ُب ّ‬
‫ؿكتبؿُبی عْػ ًويی ػؿ تؼییي تَْیـ هي اف عْػم ػاؿًؼ‪.‬‬

‫ّ آى چَ ػؿ ایي فهیٌَ ثـای كـػ ٍبػم امت‪ ،‬ػؿ هْؿػ گـٍّ ُبی ارتوبػی‪ ،‬میبمی‪ ،‬اهتَبػی ّ ػیٌی‪ ،‬ثَ ػٌْاى اًنبى‬

‫ُبیی آگبٍ ثَ ًیبفُب ّ ُؼف ُبی عْػ ػؿ هوبم ػْْ ایي گـٍّ ُب ًیق‪ٍ ،‬ؼم هی کٌؼ‪ .‬هطبلجۀ ٓجوبت ّ هلت ُبی مـکْة‬

‫ىؼٍ‪ ،‬هبػؼتأ‪ ًَ ،‬كؤ آفاػی هؼاعلَ ًيؼٍ ثـای اػْبی عْػ ّ ًَ صتی هنبّات یب كـٍت ارتوبػی ّ اهتَبػی ثـاثـ ّ کوتـ‬

‫اف آى‪ ،‬ربیگبُی ػؿ کيْؿ ثی اٍطکبک ّ اًؼاهْاؿ ٓـاصی ىؼٍ تْمٔ هبًًْگؾاؿ عـػّؿف امت‪ .‬عْامت اٍلی آى ُب اف ایي‬

‫هـاؿ امت‪ :‬ؿمویت یب كتي ٓجوَ یب هلت یب ؿًگ ّ ًژاػ آى ُب ُوچْى عبمتگبٍ هنتول كؼبلیت اًنبًی ّ چًْبى ّاصؼی ثب‬

‫اؿاػۀ عبً عْػ ّ ػؿ ٍؼػ ػول ثـ امبك آى اؿاػٍ (عْاٍ عْة یب هيـّع ّ عْاٍ ؿیـ آى)؛ ّ ایي عْامت کَ ػیگـاى صتی ثب‬
‫ًـهو ثـ ؿّی اّ صکوـاًی‪ ،‬تـثیت ّ ؿاٌُوبیی ًؼاىتَ ثبىٌؼ‪ ،‬فیـا گْیی اًنبى توبم ّ ػؿ ًتیزَ‪ ،‬یکنـٍ آفاػی ًینت‪.‬‬

‫اف ایي فاّیَ‪ ،‬گلتۀ کبًت هؼٌبیی ثل گنتـػٍ تـ هی‪ -‬یبثؼ‪ :‬هین مبالؿی”كزیغ تـیي ًْع عْػکبهگی هجبل تَْؿ امت”‪ .‬هین‬

‫مبالؿی عْػکبهَ امت‪ ًَ ،‬اف آى ؿّ کَ متوکبؿاًَ تـ امت اف امتجؼاػ ػـیبى‪ ،‬عيي ّ ثیغـػاًَ؛ ّ ًَ ثَ ػلیل اًکبؿ ػول‬

‫امتؼالیی ػؿّى هي؛ ثلکَ اف آى ؿّ کَ تُْیٌی ثَ ثـػاىت هي اف عْیيتي امت ثَ ػٌْاى یک اًنبى هَون ػؿ مبعتي‬

‫هنتضن ثبفىٌبمی ػؿ ایي چبؿچْة‬

‫ِ‬ ‫فًؼگی ثـ امبك ُؼف ُبی عْػ(ًَ القاهأ عـػّؿفاًَ ّ عیـعْاُبًَ) ّ كـاتـ اف ُـ چیق‪،‬‬
‫تْمٔ ػیگـاى‪ .‬فیـا اگـ ایي گًَْ ثبفىٌبمی ًيْم‪ ،‬هوکي امت ثَ اػػبی امتوالل کبهل اًنبًی عْػ ىک کـػٍ‪ ،‬آى ؿا ثَ‬

‫ؿمویت ًيٌبمن‪ .‬فیـا هي ػؿ هویبمی ّمیغ آى چیقی ُنتن کَ عْػم صل هی کٌن ّ هی اًؼیين؛ ّ آى چَ هي صل‬

‫هی کٌن ّ هی اًؼیين اف مْی اصنبك ّ كکـ ؿایذ ػؿ ربهؼَ ام‪ ،‬تؼییي هی ىْػ؛ ثَ هؼٌبیی ًقػ ثْؿک‪ ،‬هي ًَ یک اتن‬

‫هبثل اًلـاػ‪ ،‬ثلکَ یک ؽؿۀ ثٌیبػی ُنتن (امتلبػٍ اف امتؼبؿٍ ای عطـًبک ّلی هبثل كِن) ػؿ یک اًگبؿۀ ارتوبػی‪ .‬هوکي‬

‫امت ثَ ػٌْاى یک اًنبى عْػهغتبؿ ػؿ احـ ثَ ؿمویت ىٌبعتَ ًيؼى‪ ،‬اصنبك آفاػًجْػى ثکٌن؛ ّلی ُوچٌیي ایي‬

‫اصنبك ؿا هوکي امت ثَ ػٌْاى ػْْ گـُّی ػاىتَ ثبىن کَ اف ؿمویت ّ اصتـام کبكی ثـعْؿػاؿ ًینت‪ .‬آى گبٍ امت‬

‫کَ عْامت ؿُبیی کل ٓجوَ‪ ،‬ربهؼَ‪ ،‬هلت‪ً ،‬ژاػ یب صـكۀ عْػ ؿا ػؿ پیو هی گیـم‪ .‬ىبیؼ آى هؼؿ ػؿ ایي هیل‪ ،‬رؼی ثبىن‬

‫کَ ػؿ ٓلت تلغکبهبًۀ عْػ ثـای ربیگبٍ ؿموی‪ ،‬تـریش ثؼُن کَ هْؿػ فّؿگْیی ّ مْء اػاؿۀ ثـعی اف اػْبی ًژاػ یب ٓجوۀ‬

‫ارتوبػی عْػم هـاؿثگیـم کَ ػمتکن ػؿ چبؿچْة آى ُب یک اًنبى ّ یک صـیق ُنتن – ایي ػّ ثب ُن هنبّی هی ىًْؼ‬

‫– تب آى کَ فیـ اػاؿۀ کنی ثبىن ػؿ ؿأك گـُّی ثبالتـ ّ ػّؿ کَ صل هي ًنجت ثَ عْػم ؿا هجْل ًؼاؿػ‪ّ ،‬لی ثب هي ؿكتبؿی‬
‫ػؿمت ّ هؼاؿاگـ ػاؿػ‪.‬‬

‫ایي ُنتۀ ه ـکقی كـیبػ ثلٌؼ عْامت ؿمویت اف مْی اكـاػ ّ گـٍّ ُب ّ ػؿ فهبًۀ هب اف مْی ٓجوبت‪ ،‬هلت ُب ّ‬

‫ًژاػُبمت‪ُ .‬ـ چٌؼ کَ هي آفاػی “هٌلی” ؿا اف اػْبی گـٍّ عْػ ًوی گیـم‪ّ ،‬لی آى ُب ُوچٌبى اػْبی گـٍّ هي ُنتٌؼ؛‬

‫ُوبى گًَْ کَ هي ایيبى ؿا هی كِون‪ ،‬آًبى ًیق هـا ػؿک هی کٌٌؼ؛ ّ ایي ػؿک ػؿًّی ثَ هي‪ ،‬اصنبك “کنی ثْػى” ػؿ‬

‫ػًیب ؿا هی‪ -‬ػُؼ‪ُ .‬ویي ًیبف ثَ ثبفىٌبمی امت کَ ثَ ىکل گیـی اهتؼاؿگـاتـیي ػهْکـامی ُب هی اًزبهؼ ّ ایي کَ‬

‫اػْبی آى ُب ػؿ هْاؿػی آگبُبًَ آى ؿا ثَ عـػگـاتـیي الیگبؿىی ُب تـریش هی ػٌُؼ‪ .‬ثَ ُویي ػلیل امت کَ ػؿ هْاؿػی‬

‫ػْْی ا ف ثـعی کيْؿُبی آكـیوبیی ّ آمیبیی ًْآفاػ‪ ،‬ىکبیت کوتـی ػاؿػ اف ؿكتبؿ عيي اػْبی ًژاػ ّ هلت عْػ ثَ ًنجت‬

‫ّهتی کَ فیـ صبکویت ػّلت ُبی عبؿری هضتبٓ‪ ،‬ػبػل‪ ،‬هالین ّ عْه ًیت هـاؿػاىت‪ .‬تٌِب ػؿ ٍْؿت كِن ایي پؼیؼٍ امت‬
‫کَ ًبمبفٍ ای ؿیـهبثل كِن ػؿمت ًوی ‪-‬ىْػ ثب ػیؼى آؿهبى ُب ّ ؿكتبؿ هـػهبًی کَ ثَ هؼٌبیی ُونْ ثب [ربى امتیْاؿت]‬

‫هیل‪ ،‬هضـّم اف صوْم اًنبًی اّلیَ ثْػٍ‪ّ ،‬لی ٍبػهبًَ هی گْیٌؼ کَ اهـّف ثیو اف ػّؿاى آفاػی ُبی گنتـػٍ تـ عْػ‪،‬‬
‫ؿّبیت ػاؿًؼ‪.‬‬

‫ّلی عْامت ربیگبٍ ؿموی ؿا ثَ مبػگی ًوی تْاى ثب آفاػی كـػی‪ ،‬عْاٍ ػؿ هلِْم “هٌلی” یب ” هخجت”‪ُ ،‬ونبى ػاًنت‪.‬‬

‫ثـای اًنبى ُب هجبؿفٍ ثـای ثَ ؿمویت ىٌبعتَ ىؼى اف ُوبى ػون ثـعْؿػاؿ امت ّ ػؿ ؿاٍ آى ثب ُوبى ىیلتگی هجبؿفٍ‬

‫هی ىْػ‪ .‬ثَ ؿمویت ىٌبعتَ ىؼى‪ُ ،‬وـػیق آفاػی امت ّلی عْػ آفاػی ًینت ّ ُـچٌؼ ثـای کل گـٍّ‪ ،‬آفاػی “هٌلی”‬

‫ثَ ُوـاٍ هی آّؿػ‪ ،‬ثیيتـ ًقػی ک امت ثَ ُوجنتگی‪ ،‬ثـاػؿی‪ ،‬كِن هتوبثل ّ ًیبف ثَ ثـعْؿػ هنبّی کَ ُوگی گبُی ثَ‬

‫ؿلٔ‪ ،‬آفاػی ارتوبػی ًبهیؼٍ هی ىًْؼ‪ .‬اٍطالس ُبی ارتوبػی ّ میبمی‪ً ،‬بگقیـ‪ ،‬گٌگ ُنتٌؼ‪ .‬تاله ثـای ػهت ثیو اف‬

‫صؼ ّاژگبى میبمت‪ ،‬آى ُب ؿا ثی امتلبػٍ هی کٌؼ‪ .‬اهب امتلبػۀ ثی ػهت ّ ؿیـّـّؿی اف آى ُب ُن عؼهتی ثَ صویوت‬

‫ًینت‪ .‬رُْـ هلِْم آفاػی ػؿ ُـ ػّ ًنغۀ ” هٌلی” ّ ” هخجت”‪ ،‬رلْگیـی اف کنی یب چیقی هقاصن ّ تضویل گـ امت –‬

‫هبًٌؼ کنبًی کَ ثَ هضؼّػۀ هي تؼـُ یب اهتؼاؿ عْػ ؿا ؿّی هي اػوبل هی کٌؼ؛ یب رلْگیـی اف ّمْاك ُب‪ ،‬تـك ُب‪،‬‬

‫اعتالل ُبی ؿّصی ّ ًیـُّبی عـػمتیق‪ .‬عْامت ربیگبٍ ؿموی‪ ،‬هیل ثَ اهـی هتلبّت امت‪ :‬هیل ثَ اتضبػ‪ ،‬كِن ًقػیک‬

‫تـ‪ُ ،‬وگـایی هٌبكغ‪ ّ ،‬فًؼگی ُوـاٍ ثب ّاثنتگی ّ كؼاکبؿی هتوبثل‪ُ .‬ویي اىتجبٍ گـكتي آفاػی ثب اىتیبم ػوین ّ‬

‫رِبًيوْل ثَ ربیگبٍ ّ كِن هتوبثل امت کَ ػؿ هؼم ثؼؼی اىتجبٍ گـكتَ هی ىْػ ثب هلِْم عْػرِت ػُی ارتوبػی کَ‬

‫ٓی آى‪ ،‬عْػی کَ هـاؿ امت آفاػ ىْػ‪ ،‬ػیگـ ًَ كـػ‪ ،‬ثلکَ “یک کل ارتوبػی” امت‪ .‬ایي اهـ‪ ،‬اًنبى ُب ؿا ّاهی ػاؿػ تب‬
‫ُوقهبى ثب گـػى ًِبػى ثَ اهتؼاؿ الیگبؿىی ُب ّ ػیکتبتْؿی ُب‪ ،‬اػػبکٌٌؼ کَ ایي کبؿ ثَ گًَْ ای اعتَبٍی‪ ،‬آى ُب ؿا آفاػ هی‬
‫مبفػ‪.‬‬

‫ثنیبؿ ًْىتَ ىؼٍ ػؿ هْؿػ ملنطۀ ًگبٍ ثَ گـٍّ ُبی ارتوبػی ُوچْى روغ اكـاػ یب عْػُبی اًنبًی؛ ّ ایي کَ کٌتـل‬

‫ّ ثَ ًظن ػؿآّؿػى اػْبی آى ُب ُوبى عْػرِت ػُی ّ کٌتـل ػآّلجبًۀ عْػ هلوؼاػ هی ىْػ کَ ثَ كـػ ػبهل‪ ،‬آفاػی هی‬

‫ػُؼ‪ّ .‬لی آیب صتی اف ػیؼگبُی اًؼاهْاؿ‪ٓ ،‬جیؼی ّ ثزب عْاُؼ ثْػ اگـ عْامت ثبفىٌبمی ّ ربیگبٍ ؿموی ؿا عْامت‬

‫آفاػی ػؿ هلِْهی مْم ثٌبهین؟ ایي ػؿمت امت کَ گـٍّ عْامتبؿ ؿمویت‪ ،‬عْػ ثبیؼ اف هیقاى کبكی آفاػی ػؿ هلِْم‬

‫“هٌلی” ثـعْؿػاؿ ثبىؼ – آفاػی اف کٌتـل اهتؼاؿ عبؿری – ػؿ ؿیـ ایي ٍْؿت‪ ،‬ثبفىٌبمی ُن‪ ،‬ربیگبٍ ؿموی هطبلجَ ىؼٍ ؿا‬

‫ثَ هؼػی آى ًغْاُؼ ػاػ‪ .‬آیب ایي ًجـػ ثـای ربیگبٍ ثبالتـ ّ عْامت گـیق اف هْهؼیتی كـّػمت ؿا هی تْاى ًجـػ ثـای آفاػی‬

‫ًبهیؼ؟ آیب ایي كؤ یک ّمْاك للع هلن امت کَ ّاژۀ آفاػی ؿا ثَ هلبُین یبػىؼٍ هضؼّػ کٌین؟ یب هب‪ ،‬آى گًَْ کَ ظي هي‬

‫ًیق ُنت‪ ،‬ػؿ عطـ ًبهیؼى ُـ گًَْ ثِجْػ ػؿ ّّؼیت ارتوبػی یک اًنبى‪ُ ،‬وچْى اكقایو آفاػی اّ ُنتین؟ ّ آیب چٌیي‬

‫کبؿی‪ ،‬ایي ّاژٍ ؿا آى هؼؿ هجِن ّ كبهؼ رِت ًوی مبفػ کَ ثَ کلی اف امتلبػٍ ثیلتؼ؟ ّلی ثب ایي صبل ًوی تْاًین یکنـٍ‬

‫ایي هْؿػ ؿا ُوچْى یک اىتجبٍ گـكتي مبػۀ هلِْم آفاػی ثب ربیگبٍ یب ُوجنتگی یب ثـاػؿی یب ثـاثـی یب تـکیجی اف ُوۀ آى‬

‫ُب هٌتلی کٌین‪ .‬فیـا عْامت پـىْؿ ػاىتي ربیگبٍ ؿموی‪ ،‬اف ثـعی رٌجَ ُب‪ ،‬ثنیبؿ ًقػیک امت ثَ كـػ ػبهل ّ آفاػ‬
‫ثْػى‪.‬‬

‫هوکي امت اف ػاػى ػٌْاى آفاػی ثَ ایي ُؼف عْػػاؿی کٌین؛ ّلی ُوچٌبى کْتَ ًظـی عْاُؼ ثْػ اگـ ُونبًی ُب هیبى‬

‫اكـاػ ّ گـٍّ ُب یب امتؼبؿٍ ُبی اًؼاهْاؿ ّ هؼٌبُبی هتؼؼػ “آفاػی” ؿا ملنطَ ثؼاًین‪ ،‬عْاٍ ػلیل هب پـُیق اف اػالم ىجبُت‬

‫هیبى هْرْػیت ُبیی ًبُونبى ثبىؼ ّ یب ثَ ػلیل مبػۀ اثِبم ًيبًَ ىٌبعتی‪ .‬عْامت آى ُبیی کَ صبّـًؼ آفاػی ػول‬

‫عْػ ّ ػیگـاى ؿا ػؿ ؿاٍ کنت ؿمویت ثـای گـٍّ عْػ ّ ربیگبٍ عْیو ػؿّى گـٍّ كؼاکٌٌؼ‪ ،‬كؤ تنلین آفاػی ًینت ػؿ افای‬

‫اهٌیت ربیگبُی هطوئي ػؿ ملنلَ هـاتجی ُوبٌُگ؛ ربیگبُی کَ ُوۀ اًنبى ُب ّ ٓجوبت ربی عْػ ػؿ آى ؿا ثؼاًٌؼ ّ‬

‫آهبػۀ هؼبهلۀ اهتیبف ػؿػًبک گقیٌو – “ثبؿ مٌگیي آفاػی”‪ -‬ثب ٍلش ّ آمبیو ّ هالیوت ًنجی مبعتبؿی اهتؼاؿگـا یب توبهیت‬

‫عْاٍ ثبىٌؼ‪ .‬ثی ُیچ تـػیؼی‪ ،‬چٌیي اًنبى ُب ّ چٌیي گـایو ُبیی ّرْػ ػاؿًؼ؛ ّ تـػیؼی ًینت کَ ایي گًَْ تنلین‬

‫کـػى ُبی آفاػی كـػی هی تْاًٌؼ اتلبم ثیلتٌؼ ّ ػؿ ّاهغ‪ ،‬اؿلت ؿط ػاػٍ اًؼ‪ّ .‬لی ثؼكِوی ػویوی اف صبل ّ ُْای ػّؿاى هب‬

‫عْاُؼ ثْ ػ اگـ ًتیزَ ثگیـین کَ ایي ُوبى ػبهل رؾاثیت ًبمیًْبلینن یب هبؿکنینن ًقػ هلت ُبی فیـ ملطۀ اؿثبثبى‬

‫عبؿری یب ٓجوبتی ّ فیـ ؿژین ُبی ًیوَ كئْػالی یب ػاؿای ملنلَ هـاتت مبفهبى یبكتۀ ملطۀ ٓجوبت ػیگـ امت‪ .‬هّْْع‬

‫عْامت آى ُب ثیيتـ ُونبى امت ثب آى چَ [ربى امتیْاؿت] هیل “عْػثیبًگـی ثت پـمتبًَ” ًبهیؼ‪ّ ،‬لی ػؿ ىکلی‬

‫روؼی ّ ارتوبػی ىؼٍ‪ .‬ػؿ ّاهغ‪ ،‬ثغو ثقؿگی اف صـف ُبی هیل پیـاهْى ػالیل گـایو عْػ اّ ثَ آفاػی – اف رولَ اؿفىی‬

‫ػُی ثَ ؿُبیی اف ثٌؼُب ّ ػؼم تجؼیت کْؿکْؿاًَ‪ ،‬ثیبى اؿفه ُبی كـػی ؿّػؿؿّی ػیؼگبٍ ُبی ؿایذ‪ ،‬ىغَیت ُبی امتْاؿثـ‬

‫عْػ ّ آفاػ اف ثٌؼُبی ؿُجـی هبًًْگؾاؿاى ؿموی ّ هؼؿمبى ربهؼَ – کبؿ چٌؼاًی ثب هلِْم آفاػی ُوچْى ػؼم هؼاعلَ‬

‫ًؼاؿػ؛ ثلکَ ثیيتـ ثب ایي هیل اًنبى ُب مـّکبؿ ػاؿػ کَ ىغَیت آى ُب ًَ ثی اؿفه ّ ًبتْاى اف ؿكتبؿ عْػهغتبؿ‪ ،‬ثلکَ اٍیل‬
‫ّ “هؼتجـ” ىوـػٍ ىْػ؛ صتی اگـ ػؿ ٍْؿت لقّم‪ ،‬اف ؿاٍ هٌغ‪ ،‬هضؼّػیت ُبی ارتوبػی یب هبًْى ُبی ثبفػاؿًؼٍ ثبىؼ‪.‬‬
‫ایي عْامت ثیبى گـی ثـای “ىغَیت” ٓجوَ‪ ،‬گـٍّ یب هلت هي ػؿ اؿتجبٓ امت ثب پبمظ ثَ پـمو ” كْبی ػؿ اعتیبؿ اهتؼاؿ‬

‫کؼام امت؟” (فیـا گـٍّ ثبیؼ اف مْی اؿثبثی عبؿری هؼاعلَ ىْػ)‪ ّ ،‬صتی ًقػیک تـ‪ ،‬ثب پبمظ ایي پـمو کَ‪ ” :‬چَ کنی‬

‫هـاؿامت ثـ هي صکْهت کٌؼ؟” – صکوـاًی – عْاٍ ثَ ؿّه عْة‪ ،‬عْاٍ ثؼ؛ آفاػهٌيبًَ یب مـکْثگـاًَ – ثبالتـ اف ُوَ ثب‬

‫پـمو “چَ کنی؟” اؿتجبٓ ػاؿػ‪ .‬پبمظ ُبیی ًظیـ “ًوبیٌؼگبى هٌتغت تْمٔ گقیٌو هؼاعلَ ًيؼۀ هي ّ ػیگـاى” یب “ُوۀ‬

‫هب کَ ػؿ اًزوي ُبی ػبػی گـػهی آیین”‪ ،‬یب “ثِتـیي ُب” یب “ػبهل تـیي ُب” یب “هلتی کَ ػؿ ایي یب آى ىغٌ یب ًِبػُب‬

‫تزنن یبكتَ” یب “ؿُجـ الِی”‪ .‬ایي ُب ُوگی پبمظ ُبیی ُنتٌؼ هٌطوی ّ ػؿ هْاؿػی‪ ،‬ارتوبػی ّ میبمی ّ هنتول اف‬

‫هیقاى آفاػی ” هٌلی” کَ هي ثـای عْػ یب كؼبلیت گـٍّ عْػ هطبلجَ هی کٌن‪ .‬اگـ پبمظ ثَ پـمو ” چَ کنی هـاؿامت ثـ‬

‫هي صکْهت کٌؼ؟”‪ ،‬کنی یب چیقی ثبىؼ کَ هی تْاًن “اف آى عْػ” ثؼاًن – چٌبى چَ گْیی چیقی ثَ هي تؼلن ػاؿػ یب هي‬

‫ثَ اّ – آى گبٍ‪ ،‬ثب امتلبػٍ اف ّاژٍ ُبی الوبگـ ثـاػؿی ّ ُوجنتگی ّ ًیق ثغيی اف هؼٌبی تلْیضی آفاػی “هخجت” ( کَ‬

‫ت ؼهین آى ػىْاؿ امت) هی تْاًن پبمظ ؿا ػؿ هبلت ىکلی تللیوی اف آفاػی ثیبى کٌن؛ ػؿ ُـ صبلت‪ ،‬ایي آؿهبًی امت کَ‬

‫ىبیؼ ثـرنتَ تـیي ػؿ هیبى آؿهبى ُبی اهـّف ػًیب ثبىؼ‪ّ ،‬لی ُیچ ّاژۀ هْرْػی ثـای ثیبى ػهین آى هٌبمت ًینت‪.‬‬

‫کنبًی کَ آى ؿا ثَ هیوت آفاػی عْػ ػؿ هلِْم “هٌلی” [ربى امتیْاؿت] هیل هی عـًؼ‪ ،‬ثی تـػیؼ اػػبی آفاػىؼگی ػؿ‬
‫ایي هؼٌبی هجِن ّلی ثَ ىؼت اصنبمی ػاؿًؼ‪ .‬ػجبؿت “کَ عؼهت اّ آفاػی کبهل امت”‪ ،‬هی ‪-‬تْاًؼ ثَ ایي ؿّه‪،‬‬

‫مکْالؿیقٍ ىْػ؛ کيْؿ یب هلت یب ًژاػ یب یک اًزوي یب یک ػیکتبتْؿ یب عبًْاػٍ ّ هضلل ػّمتبى هي یب عْػم‪ ،‬هی تْاًؼ ربی‬
‫“الُْیت” ؿا ثگیـػ‪ ،‬ثی آى کَ ّاژۀ آفاػی‪ ،‬یکنـٍ ثی هؼٌب ىْػ[ ‪]۸۲.‬‬

‫ثی تـػیؼ‪ُ ،‬ـ تلنیـی اف ّاژۀ آفاػی‪ُ ،‬ـ هؼؿ ؿیـهؼوْل‪ ،‬ثبیؼ ىبهل آى چَ هي آفاػی ػؿ هلِْم ” هٌلی” ًبهیؼٍ ام‪ ،‬ثبىؼ‪.‬‬

‫ُیچ ربهؼَ ای ثَ هؼٌبی ػهین کلوَ‪ُ ،‬وۀ آفاػی ُبی اػْبی عْػ ؿا مـکْة ًوی‪ -‬کٌؼ؛ هْرْػی کَ تْمٔ ػیگـاى اف‬

‫اًزبم ُـ گًَْ عْامت عْػ هٌغ ىْػ‪ ،‬ثَ ُیچ ؿّ یک كبػل اعالهی ًینت ّ اف هٌظـ هبًْى ّ اعالم‪ً ،‬وی تْاى اّ ؿا اًنبى‬

‫ػاًنت – صتی اگـ یک هتغٌَ كیقیْلْژی یب فینت ىٌبك یب صتی ؿّاًيٌبك‪ ،‬هبیل ثَ ٓجوَ ثٌؼی اّ ُوچْى اًنبى‬

‫ثبىؼ‪ّ .‬لی پؼؿاى لیجـالینن – هیل ّ کٌُنتبى – عْامتبؿ ثیو اف ایي صؼاهل ُنتٌؼ‪ :‬آى ُب صؼاکخـ ػؿرۀ ػؼم هؼاعلۀ‬

‫هتٌبمت ثب صؼاهل ًیبفُبی فًؼگی ارتوبػی ؿا ٓلت هی کٌٌؼ‪ .‬ثؼیؼ هی ًوبیؼ کَ ایي هطبلجۀ صؼاکخـ آفاػی ُـگق رق تْمٔ‬

‫اهلیت کْچکی اف اًنبى ُبی ثنیبؿ هتوؼى ّ عْػآگبٍ هطـس ىؼٍ ثبىؼ‪ .‬ثغو ػوؼۀ ثيـیت‪ ،‬ثی تـػیؼ ػؿ ثیيتـ فهبى ُب‬

‫آهبػۀ كؼاکـػى آى [هطبلجۀ صؼاکخـ آفاػی] ػؿ ؿاٍ ُؼف ُبی ػیگـ ثْػٍ امت‪ :‬اف رولَ اهٌیت‪ ،‬ربیگبٍ ؿموی ؿكبٍ‪ ،‬هؼؿت‪،‬‬

‫كْیلت‪ ،‬پبػاه آًزِبًی؛ یب ػؼالت‪ ،‬ثـاثـی‪ ،‬ثـاػؿی ّ ثنیبؿی ػیگـ اف اؿفه ُبیی کَ توبم یب ثغيی اف آى ُب ثب کنت‬

‫ثب التـیي ػؿرۀ آفاػی كـػی ًبُوغْاى ثْػٍ‪ ،‬ثی تـػیؼ آى ؿا پیو ًیبف تضون عْػ ًوی ػاًؼ‪ .‬ایي هطبلجَ ای ثـای‬
‫[‪lebensraum‬كْبی صیبتی – اف ّاژگبى صقة ًبفی آلوبى] ثـای ُـ كـػ ًینت کَ هْرت ثـاًگیغتي ىْؿه ُب ّ رٌگ ُبی‬

‫آفاػیجغو ثْػٍ ّ ػؿ گؾىتَ ّ فهبى صبل‪ ،‬اًنبى ُب صبّـ ثَ كؼاکـػى ربى عْػ ثـای آى ىؼٍ اًؼ‪ُ .‬ؼف هيتـک اًنبى‬

‫ُبیی کَ ثـای آفاػی رٌگیؼٍ اًؼ‪ً ،‬جـػ ثـای صن صکوـاًی ىؼى تْمٔ عْػ یب ًوبیٌؼگبى عْػ ثْػٍ امت – یب ػؿ ٍْؿت لقّم‬

‫هبًٌؼ امپبؿتبى ُب‪ ،‬صکوـاًی عيي ّ ثب آفاػی اًؼک كـػی کَ ثب ایي صبل‪ ،‬اهکبى یب تَْؿ ىـکت ػؿ هبًًْگؾاؿی ّ اػاؿۀ‬

‫فًؼگی روؼی ػؿ ػؿرَ ُبی گًْبگْى ؿا ثَ آى ُب هی ػاػ‪ .‬هٌظْؿ اًوالة کٌٌؼگبى اف آفاػی‪ ،‬اؿلت چیقی ثیو اف ثَ ػمت‬

‫آّؿػى هؼؿت ّ اهتؼاؿ تْمٔ كـهۀ هؼیٌی اف ُْاػاؿاى یک آهْفٍ‪ ،‬یک ٓجوَ یب ػیگـ گـٍّ ُبی ارتوبػی کِي یب ًْیي ًجْػٍ‬

‫امت‪ .‬پیـّفی آى ُب ثی تـػیؼ‪ ،‬ؿً ذ ؿاًؼٍ ىؼگبى اف هؼؿت ؿا ثَ ُوـاٍ ػاىت؛ آًبى ػؿ ثـعی هْاؿػ‪ ،‬ىوبؿ ثنیبؿی اف اًنبى‬

‫ُب ؿا مـکْة ّ امیـ یب ًبثْػ کـػًؼ‪ّ .‬لی ثب ایي ُوَ‪ ،‬ایي گًَْ اًوالثیْى‪ ،‬اؿلت الفم ػیؼٍ اًؼ کَ ّوي اػػبی رِبًيوْل‬
‫ثْػى آؿهبى عْػ ثگْیٌؼ کَ آى ُب صقة آفاػی یب آفاػی “صویوی” ؿا ًوبیٌؼگی کـػٍ اًؼ؛ ّ ایي کَ “عْػ صویوی” صتی‬

‫هوبّهت کٌٌؼگبى‪ ،‬عْاُبى ُوبى آؿهبى ثْػٍ اًؼ‪ُ ،‬ـچٌؼ کَ ؿاٍ ػمتیبثی ثَ ُؼف ؿا گن کـػٍ ّ یب ُؼف ؿا ثَ ػلیل گًَْ ای‬

‫کْؿی اعالهی ّ هؼٌْی‪ ،‬ػؿمت ًلِویؼٍ ثْػًؼ‪ .‬ایي ُوَ‪ ،‬چٌؼاى کبؿی ًؼاؿػ ثب هلِْم هیل اف هضؼّػ مبعتي آفاػی تٌِب ػؿ‬

‫ٍْؿت عطـ آمیت ؿمبًی ثَ ػیگـاى‪ .‬ىبیؼ ػؼم تيغیٌ ایي ػاػۀ ؿّاًيٌبعتی ّ میبمی ( ًِلتَ پيت اثِبم هنلن‬
‫هلِْم آفاػی) ثبىؼ کَ چين ثـعی لیجـال ُبی هؼبٍـ ؿا ثـ ؿّی ػًیبیی کَ ػؿ آى فًؼگی هی ‪-‬کٌٌؼ‪ ،‬ثنتَ امت‪ .‬اػػبی‬

‫آى ُب ؿّىي ّ ُؼف ػؿمت امت‪ّ ،‬لی تٌْع ًیبفُبی اّلیۀ اًنبى ؿا ػؿًظـ ًوی‪ -‬گیـًؼ؛ ُویي ْٓؿ فیـکی اًنبى ُب ؿا کَ‬
‫هبػؿًؼ ثـای تْریَ عْػ احجبت کٌٌؼ کَ ؿاٍ یک آؿهبى هی تْاًؼ ثَ عالف آى هٌتِی ىْػ‪.‬‬

‫‪۷‬‬

‫آزادی ً سرًری‬

‫اًوالة كـاًنَ هبًٌؼ ُوۀ اًوالة ُبی ػظین‪ ،‬ػمتکن ػؿ ىکل ژاکْثٌی عْػ‪ ،‬تٌِب یک چٌیي اًلزبؿی ثْػ اف هیل ثَ آفاػی‬

‫ػؿ هلِْم “هخجت” آى ّ ثـای ػمتیبثی ثَ عْػرِت ػُی اف مْی ثغو ثقؿگ كـاًنْیبًی کَ صل هی کـػًؼ ثَ ػٌْاى‬

‫یک هلت آفاػ ىؼٍ اًؼ؛ ُـ چٌؼ کَ ًتیزَ ثـای ثنیبؿی اف آًبى‪ ،‬هضؼّػیت رؼی آفاػی ُبی كـػی ثْػ‪ .‬ؿّمْ ثب ىْؿ‬

‫پیـّفهٌؼاًَ ای اف ایي ّاهؼیت گلت کَ هْاًیي آفاػی هوکي امت ؿیبّت کيبًَ تـ اف یْؽ عْػکبهگی اف کبؿ ػؿآیٌؼ‪.‬‬

‫عْػکبهگی‪ ،‬عؼهت ثَ اؿثبثبى اًنبًی امت‪ .‬هبًْى ًوی تْاًؼ عْػکبهَ ثبىؼ‪ .‬هٌظْؿ ؿّمْ اف آفاػی‪ ،‬هلِْم “هٌلی” اف‬

‫آفاػی كـػی ّ ػؼم هؼاعلَ ػؿ هضؼّػٍ ای هؼیي ًینت‪ .‬ثلکَ‪ ،‬ؿّمْ ثَ ػاىتي مِوی اف هؼؿت ػّلتی هزبف ثـای هؼاعلَ‬

‫ػؿ ُوۀ اثؼبػ فًؼگی ُـ ىِـًّؼ تْمٔ ُوَ ّ ًَ ثـعی اف اػْبی ّارؼ ىـایٔ ربهؼَ ًظـػاؿػ‪ .‬لیجـال ُبی ًیوۀ اّل هـى‬

‫ًْفػُن‪ ،‬ثَ ػؿمتی پیو ثیٌی کـػًؼ کَ آفاػی ػؿ ایي هلِْم “هخجت” ثَ ؿاصتی هی تْاًؼ ثنیبؿی اف آفاػی ُبی “هٌلی” ؿا‬

‫کَ هوؼك ػاًنتَ ىؼٍ اًؼ‪ ،‬اف ثیي ثجـػ‪ .‬آى ُب اػالم کـػًؼ کَ مـّؿی هلت ثَ ؿاصتی هی تْاًؼ مـّؿی اكـاػ ؿا ًبثْػ کٌؼ‪.‬‬

‫هیل‪ٍ ،‬جْؿاًَ تّْیش کبهل ػاػ کَ ػؿ ایي هؼٌب‪ ،‬صکوـاًی هـػم‪ ،‬القاهأ ثَ هؼٌبی آفاػی ُوگبى ًینت؛ فیـا صکوـاًبى‪ ،‬لقّهأ‬

‫ُوبى “هـػم” هْؿػ صکوـاًی ًینتٌؼ؛ ُوچٌیي‪ ،‬عْػگـػاًی هـػم مبالؿاًَ ًَ ثَ هؼٌبی صبکویت “ُـ ًلـ ثـ عْػ”‪ ،‬ثلکَ ثَ‬
‫هؼٌبی اػاؿٍ ىؼى “ُـ ًلـ تْمٔ ػیگـاى” امت[ ‪] ۸۲.‬هیل ّ پیـّاى اّ اف “عْػکبهگی اکخـیت ّ عْػکبهگی ػیؼگبٍ ّ‬

‫اصنبك صبکن” مغي گلتٌؼ[ ‪] ۸۲.‬آى ُب ُیچ تلبّت كبصيی ًؼیؼًؼ هیبى ایي عْػکبهگی ّ عْػکبهگی ُبی اًْاع ػیگـ کَ‬

‫هـفُبی توؼك صـین فًؼگی عٍَْی ؿا ػؿًْؿػیؼٍ‪ ،‬عْػ ؿا ثـ كؼبلیت ُبی اًنبى ُب صبکن هی مبفًؼ‪.‬‬

‫ُیچ کل تْبػ هیبى ػّ ًْع آفاػی ؿا ثِتـ اف ثٌژاهي کٌُنتبى هتْرَ ّ هتؾکـ ًيؼ‪ .‬اّ عبٓـًيبى کـػ کَ ثـآهؼ هْكن یک‬

‫اهتؼاؿ ؿّ ثَ ؿىؼ ّ اًتوبل هؼؿت اف ػمتی ثَ ػمت ػیگـ‪ ،‬کَ مـّؿی ًبهیؼٍ هی ىْػ‪ ،‬آفاػی ؿا اكقایو ًوی ػُؼ‪ ،‬ثلکَ‬

‫تٌِب یْؽ ثـػگی ؿا رب ثَ رب هی مبفػ‪ .‬اّ ثَ ػؿمتی پـمیؼ کَ چـا یک اًنبى ثبیؼ ػویوأ ػلويـْل آى ثبىؼ کَ آیب تْمٔ‬

‫ػّ لت ػؿُن کْثیؼٍ هی ىْػ یب تْمٔ صکْهت هطلوۀ یک ًلـ یب صتی هْاًیي مـکْثگـ؟ اّ ػیؼ کَ هنئلۀ اٍلی عْامتبؿاى‬

‫آفاػی كـػی ػؿ هلِْم” هٌلی”‪ ،‬ایي ًینت کَ چَ کنی اهتؼاؿ ؿا اػوبل هی کٌؼ؛ ثلکَ ایي امت کَ چَ اًؼافٍ اهتؼاؿ ثبیؼ‬

‫ػؿ آى ػمت ُب‪ُ ،‬ـ کَ ُنتٌؼ‪ ،‬هتوـکق ىْػ؟ فیـا اّ هؼتوؼ ثْػ کَ توـکق صؼاکخـ اهتؼاؿ ػؿ ػمت یک ًلـ‪ ،‬ػیـ یب فّػ ثَ‬

‫ًبثْػی یک ًلـ ػیگـ هی اًزبهؼ‪ .‬اّ ثـ آى ثْػ کَ ػوْهأ فهبًی اًنبى ُب ػلیَ ایي یب آى هزوْػَ صبکوبى متوگـ اػتـاُ‬
‫کـػٍ اًؼ کَ ػلت ّاهؼی متن‪ ،‬ػؿ عْػ توـکق هؼؿت ثْػٍ؛ چـا کَ آفاػی تٌِب ثَ ػلیل ّرْػ اهتؼاؿی اف آى ػمت ثَ عطـ‬

‫اكتبػٍ ثْػ‪ .‬اّ ًْىت‪ً “ :‬جبیؼ ػلیَ ػمتی ثـعبمت کَ ىلیک هی کٌؼ‪ .‬ثبیؼ ػلیَ املضَ ثْػ‪ .‬ثـعی اف ّفًَ ُب ثـای ػمت‬
‫ُبی اًنبًی ثیو اف صؼ مٌگیي ُنتٌؼ[ ‪] ۸۳”.‬ػهْکـامی هوکي امت یک الیگبؿىی یب كـػی ثب اهتیبفُبی هبكْم یب یک‬

‫گـٍّ ؿا علغ مالس کٌؼ‪ّ ،‬لی ُوچٌیي هی تْاًؼ هبًٌؼ صبکوبى هجلی‪ ،‬اكـاػ ؿا ثیـصوبًَ ػؿُن ثکْثؼ‪ .‬صن هنبّی‬
‫مـکْثگـی – یب هؼاعلَ – هنبّی ثب آفاػی ًینت‪.‬‬

‫ُوچٌیي تْاكن ػوْهی ثـای اف ػمت ػاػى آفاػی ثَ ػلیل ػوْهی ثْػى یب تْاكوی ثْػى‪ ،‬ثَ گًَْ ای هؼزقٍ آمب آفاػی ؿا‬

‫صلع ًوی کٌؼ‪ .‬اگـ هي ثب مـک ْة عْػ هْاكوت کٌن‪ ،‬یب هِـکـػٍ‪ ،‬یب ثب ٌٓق تلظ ّمکْت‪ ،‬آى ؿا ثپؾیـم‪ ،‬آیب کوتـ مـکْة ىؼٍ‬

‫ام؟ اگـ هي عْػ ؿا ثَ ثـػگی ثلـّىن‪ ،‬آیب کوتـ ثـػٍ عْاُن ثْػ؟ آیب ػؿ ٍْؿت عْػکيی چْى عْػ ثَ فًؼگی ام پبیبى ػاػٍ‬

‫ام‪ ،‬کوتـ هـػٍ ثَ ىوبؿ هی ؿّم؟ “ػّلت هـػهی تٌِب گًَْ ای عْػکبهگی ًبهتوـکق امت ّ صکْهت ملطٌتی‪ ،‬عْػکبهگی‬
‫هتوـکقتـ[ ”‪] ۸۴‬کٌُنتبى ػؿ ّرْػ ؿّمْ عطـًبک تـیي ػىوي آفاػی كـػی ؿا هی ػیؼ‪ ،‬فیـا ؿّمْ اػالم ػاىت‪ّ ” :‬هتی هي‬

‫عْػ ؿا ػؿ اعتیبؿ ُوَ هی گؾاؿم‪ ،‬یؼٌی عْػ ؿا ػؿ اعتیبؿ ُیچ کل ًگؾاىتَ ام[ ”‪]۸۵.‬کٌُنتبى ًوی تْاًنت ثجیٌؼ چـا صتی‬

‫ّهتی “ُوَ” ػؿ ربیگبٍ مـّؿ امت‪ً ،‬جبیؼ‪ ،‬اگـ تَوین ثـ آى ثبىؼ‪ ،‬یکی اف ” اػْبی” عْػ ًبػیؼًی اه ؿا مـکْة کٌؼ‪ .‬الجتَ‬

‫ىبیؼ هي تـریش ثؼُن کَ تْمٔ یک هزلل یب یک عبًْاػٍ یب یک ٓجوَ کَ ػؿ آى اهلیت ُنتن اف آفاػی عْػ هضـّم ىْم‪.‬‬

‫ؿّفی هوکي امت ایي اهکبى ؿا ثَ عْػ ثؼُن کَ ػیگـاى ؿا هتوبػؼ ثَ اًزبم کبؿی ثٌوبین کَ صل هی کٌن هنتضن آى‬

‫ُنتن‪ّ .‬لی هضـّم ىؼى اف آفاػی ثَ ػمت عبًْاػٍ یب ػّمتبى یب ىِـًّؼاى‪ ،‬ثَ هؼٌبی هضـّم ثْػى ثَ ُوبى ىؼت امت‪.‬‬

‫ُبثل ثل ٍبػم تـ ثْػ‪ :‬اّ هؼػی ًجْػ کَ مـّؿی‪ ،‬کنی ؿا ثَ ثـػگی ًوی گیـػ؛ اّ ایي ثـػگی ؿا تْریَ ًوْػ؛ ّلی‬
‫ػمتکن‪ ،‬رنبؿت ًکـػ آى ؿا آفاػی ثٌبهؼ‪.‬‬

‫ػؿ ْٓل هـى ًْفػُن‪ ،‬هتلکـاى لیجـال ثـ آى ثْػًؼ کَ اگـ آفاػی هضؼّػٍ ثگؾاؿػ ثـ هؼؿت ُـ كـػ ػؿ ارجبؿ هي ثَ اًزبم آى چَ‬

‫اًزبم ًوی ػُن ّ ًوی عْاُن ثکٌن‪ ،‬آى گبٍ‪ ،‬كـم ًوی کٌؼ ثَ عبٓـ چَ آؿهبًی هْؿػ ارجبؿ هـاؿگـكتَ ام؛ ػؿ ُـ صبل‪ ،‬هي‬

‫آفاػ ًینتن؛ ّ ایي کَ آهْفۀ مـّؿی هطلن ثَ عْػی عْػ‪ ،‬یک آهْفۀ عْػکبهبًَ امت‪ .‬اگـ هبیل ثَ صلع آفاػی عْػ ُنتن‪،‬‬

‫کبكی ًینت ثگْین‪ً :‬جبیؼ ثَ آى تزبّف ىْػ‪ ،‬هگـ ایي یب آى كـػ– اف رولَ صبکن هطلوَ یب اًزوي هضجْة یب ىبٍ پبؿلوبى یب‬

‫هْبت یب تـکیجی اف ایي هـارغ اهتؼاؿ‪ ،‬یب عْػ هبًْى ُب ( فیـا هْاًیي هی تْاًٌؼ مـکْثگـاًَ ثبىٌؼ)‪ -‬تزبّف ثَ آى ؿا هزبف‬

‫ثيوبؿًؼ‪ .‬هي ثبیؼ ربهؼَ ای ثنبفم ثب ثـعی هـفُبی آفاػی کَ ُیچ کل اربفۀ ػجْؿ اف آى ُب ؿا ًؼاىتَ ثبىؼ‪ .‬هی تْاى ًبم‬

‫ُب یب ٓجیؼت ُبی هغتللی ثَ هبًْى ُبی تؼییي کٌٌؼۀ ایي هـفُب ػاػ‪ :‬هی تْاى آى ُب ؿا صوْم ٓجیؼی یب کالم عؼا یب هبًْى‬

‫ٓجیؼت یب اهتْبُبی كبیؼٍ گـایی یب “هٌبكغ حبثت اًنبى” ًبهیؼ؛ ىبیؼ هي آى ُب ؿا ػاؿای اػتجبؿ پیيیٌی یب ُؼف ُبی ًِبیی‬

‫یب ربهؼَ ّ كـٌُگ عْػ ثؼاًن‪ .‬كَل هيتـک ایي هْاًیي ّ ػمتْؿُب ایي امت کَ ثَ صؼی گنتـػٍ هْؿػ هجْل ُنتٌؼ ّ‬

‫ٓی تبؿیظ‪ ،‬چٌبى ػووی ػؿ ًِبػ اًنبى یبكتَ اًؼ کَ اهـّف ثغيی امبمی اف هلِْم اًنبى ثٌِزبؿ ثَ ىوبؿ هی ؿًّؼ‪ .‬ثبّؿ‬

‫صویوی ثَ تزبّفًبپؾیـ ثْػى صؼاهلی اف آفاػی كـػی‪ ،‬چٌیي موتگیـی هطلوی ؿا ثَ ػًجبل ػاؿػ‪ .‬فیـا ؿّىي امت کَ اهیؼ‬

‫اًؼکی هی تْاى ثَ صبک ویت اکخـیت ُب ػاىت‪ .‬ثَ ایي تـتیت‪ ،‬ػهْکـامی‪ ،‬هٌطوأ هتؼِؼ ثَ آفاػی ًینت ّ اف ًظـ تبؿیغی‬

‫ػؿ هْاؿػی صیي ّكبػاؿی ثَ اٍْل عْػ‪ ،‬ػؿ پبمؼاؿی اف آى ُب ىکنت عْؿػٍ امت‪ .‬ػّلت ُبی اًؼکی‪ ،‬آى گًَْ کَ‬

‫هيبُؼٍ ىؼٍ‪ ،‬ثب ػىْاؿی ُبی فیبػ ػؿ ّاػاىتي اكـاػ تبثغ عْػ ثَ تْلیؼ ُوبى اؿاػۀ هْؿػ ًظـ ػّلت‪ ،‬ؿّیبؿّی ثْػٍ اًؼ‪.‬‬

‫پیـّفی عْػکبهگی ػؿ ّاػاىتي ثـػگبى ثَ اػالم آفاػثْػى عْػ امت‪ .‬هوکي امت ایي کبؿ ًیبفی ثَ کبؿثـػ فّؿ ًؼاىتَ ثبىؼ؛‬

‫ىبیؼ ثـػگبى‪ ،‬ثل ٍبػهبًَ اػػبی آفاػی ثکٌٌؼ؛ ّلی چیقی اف ثـػٍ ثْػى آى ُب کبمتَ ًوی ىْػ‪ .‬ىبیؼ اؿفه کلیؼی‬
‫هيبؿکت ػؿ ػّلت‪ً ،‬قػ لیجـال ُبی ُْاػاؿ صوْم میبمی “هخجت صلبظت آى چَ اؿفه ؿبیی هی ػاًٌؼ‪ ،‬ثبىؼ‪ .‬یؼٌی‪:‬‬
‫آفاػی كـػی ػؿ هلِْم “هٌلی‪”.‬‬

‫ّلی اگـ ػهْکـامی ُب هی تْاًٌؼ آفاػی ؿا هضؼّػ مبفًؼ‪ ،‬ثی آى کَ اف ػهْکـامی ثْػى ثیلتٌؼ‪ ،‬پل چَ ػبهلی یک ربهؼۀ‬

‫آفاػ صویوی هی مبفػ؟ اف ًظـ کٌُنتبى‪ ،‬هیل‪ ،‬ػّتْکْیل ّ مٌت لیجـالی آى ُب ُیچ ربهؼَ ای آفاػ ًینت هگـ ػّ اٍل‬

‫هـتجٔ ثب ُن ثـ آى صبکن ثبىؼ؛ ًغنت‪ُ ًَ ،‬یچ هؼؿتی‪ ،‬ثلکَ كؤ صوْم‪ ،‬هطلن ػاًنتَ ىًْؼ تب ُوۀ اًنبى ُب – هؼؿت‬

‫صبکن ُـ چَ ثبىؼ – صن هطلوی ػؿ ؿػ ؿكتبؿ ؿیـاًنبًی ػاىتَ ثبىٌؼ‪ .‬ػّم‪ّ ،‬رْػ هـفُبیی هٌطوی کَ ػؿّى آى ُب‬

‫اًنبى ُب اف ُـ تزبّفی هَْى ثبىٌؼ؛ هـفُبیی کَ ثب هؤللَ ُبی هبًًْی تؼـیق ىؼٍ‪ ،‬هْؿػ هجْل ػبم ثبىٌؼ ّ ؿػبیت آى ُب‬

‫ّاؿػ عْػ هلِْم اًنبى ثٌِزبؿ ىؼٍ ثبىؼ؛ مپل‪ ،‬هـفثٌؼی ُونبًی ثـای تؼـیق ؿكتبؿُبی ؿیـاًنبًی ّ ًبمبلن ّرْػ‬

‫ػاىتَ ثبىؼ؛ ّ ػؿ ثـ اثـ هْاًیي ایي هـفُب ًتْاى گلت کَ ٓی ؿًّؼی ؿموی ثـای هخبل اف مْی یک ػاػگبٍ یب ّاصؼ مـّؿی‪،‬‬

‫هبثل اؿوبُ ُنتٌؼ‪ .‬ثغيی اف هٌظْؿ هي اف اًنبى ثٌِزبؿ ایي امت کَ اّ ًوی تْاًؼ ثؼّى اصنبك ثیقاؿی اف عْػ‪ ،‬ایي‬

‫هبًْى ُب ؿا ثَ ؿاصتی فیـپب ثگؾاؿػ‪ .‬ایي هجیل هبًْى ُب ىکنتَ ىؼٍ اًؼ ّهتی كـػی ثؼّى اصْبؿ ثَ ػاػگبٍ هزـم اػالم‬

‫ىؼٍ یب ػؿ احـ ارـای ػطق ثَ هبمجن یک هبًْى هضبکوَ هی ىْػ؛ ّهتی اف کْػکبى عْامتَ هی ىْػ کَ آالػبت ّالؼیي‬

‫عْػ ؿا اكيب کٌٌؼ یب ػّمتبى ثَ یکؼیگـعیبًت ّؿفًؼ؛ یب مـثبفاى ؿّه ُبی ثـثـّاؿ ثَ کبؿگیـًؼ؛ ّهتی اًنبى ُب ىکٌزَ ّ‬

‫کيتبؿ هی ىًْؼ؛ یب اهلیت ُب ثَ ػلیل ًبؿّبیتی یک اکخـیت یب یک عْػکبهَ هتل ػبم هی ىًْؼ‪ .‬چٌیي اػوبلی‪ ،‬صتی اگـ اف‬

‫مْی هـرغ مـّؿی هبًًْی اػالم ىًْؼ‪ ،‬صتی ػؿ ؿّفگبؿ هب ّصيت هی آكـیٌٌؼ‪ ،‬فیـا اػتجبؿ اعالم – ٍـكٌظـ اف هبًْى‪ -‬ثَ‬

‫ؿمویت ىٌبعتَ ىؼٍ‪ ،‬ثـعی هـفُبی هطلن هٌغ تضویل اؿاػۀ یک اًنبى ثـ اًنبى ػیگـ ؿا تؼییي هی کٌؼ‪ .‬آفاػی یک‬

‫ربهؼَ یب ٓجوَ یب گـٍّ ػؿ ایي هؼٌب اف آفاػی‪ ،‬اف ؿاٍ امتضکبم ایي هـفُب ّ تؼؼاػ ّ اُویت ؿاٍ ُبی ثبف هبًؼٍ ثـای اػْبء‪ -‬اگـ‬
‫ًَ ثـای ُوَ ّلی ػمتکن ثـای ىوبؿ ثنیبؿی اف آًبى – مٌزو هی ىْػ[ ‪]۸۶.‬‬

‫ایي توـیجأ هطت هغبلق ؿبیت آًبًی امت کَ ثَ آفاػی ػؿ هلِْم ” هخجت” آى ّ عْػرِت ػُی ثبّؿ ػاؿًؼ‪ُْ .‬اػاؿى هلِْم‬

‫“هٌلی” اف آفاػی‪ ،‬ثَ ایي ؿّه‪ ،‬عْاُبى هضؼّػیت اهتؼاؿ ُنتٌؼ‪ّ .‬لی ُْاػاؿاى آفاػی ػؿ هلِْم “هخجت”‪ ،‬اهتؼاؿ ؿا ػؿ ػمت‬

‫ُبی عْػ هی‪ -‬عْاٌُؼ‪ .‬ایي ًکتَ‪ ،‬اُویت امبم ی ػاؿػ‪ .‬ایي ُب ػّ تلنیـ هتلبّت اف یک هلِْم ًینتٌؼ‪ ،‬ثلکَ ػّ ؿكتبؿ‬

‫ػویوأ هتْبػ ّ آىتی ًبپؾیـ ػؿ ثـاثـ ُؼف ُبی فًؼگی ثَ ىوبؿ هی ؿًّؼ‪ُ .‬وچٌیي ایي تلبّت ؿا ثبیؼ ثبفىٌبعت‪ ،‬صتی ثب‬

‫آى کَ ػؿ ػول‪ ،‬اؿلت آىتی هیبى ایي ػّ ؿكتبؿ‪ّ ،‬ـّؿی هی ىْػ‪ .‬فیـا ُـ یک اف ایي ػّ ؿّیکـػ‪ ،‬اػػبُبیی هطلن ثَ هیبى‬

‫هی آّؿػ‪ .‬ایي اػػبُب ُـ ػّ ًوی تْاًٌؼ ثَ توبهی تضون یبثٌؼ‪ّ .‬لی كوؼاى ػوین كِن ارتوبػی ّ اعالهی عْاُؼ ثْػ اگـ‬

‫تيغیٌ ًؼُین کَ ثـآّؿػٍ ىؼى ُـ یک‪ ،‬اؿفىی ؿبیی امت کَ ُن اف ًظـ تبؿیغی ّ ُن اعالهی‪ ،‬صوی هنبّی ثـای‬
‫ٓجوَ ثٌؼی ىؼى ثَ هٌقلۀ ػوین تـیي هٌبكغ ثيـیت ػاؿػ‪.‬‬

‫‪۸‬‬

‫یکی ً ىمو‬
‫یک ثبّؿ ثیو اف ُوۀ ثبّؿُب هنئْل کيتبؿ اكـاػ اًنبًی ػؿ هـثبًگبٍ ایؼٍ ُبی ثقؿگ تبؿیظ امت – ایؼٍ ُبیی چْى ػؼالت یب‬

‫تـهی یب عْىجغتی ًنل ُبی آیٌؼٍ یب ؿمبلت هوؼك یب ؿُبیی یک هلت‪ً ،‬ژاػ‪ٓ ،‬جوَ ّ یب صتی عْػ آفاػی کَ ًیبفهٌؼ‬

‫كؼاکبؿی اكـاػ ػؿؿاٍ آفاػی ربهؼَ امت‪ ّ .‬آى‪ ،‬ثبّؿ ثَ ایي اهـ امت کَ ربیی‪ ،‬ػؿ گؾىتَ یب آیٌؼٍ‪ ،‬اف ؿاٍ ّصی الِی یب ؽُي‬

‫كـػ هتلکـ‪ ،‬ػؿ تزلی ُبی تبؿیظ یب ػلن یب ػؿ هلت مبػۀ اًنبًی ًیک ّ ػّؿ اف كنبػ‪ ،‬یک ؿاٍ صل ًِبیی ّرْػ ػاؿػ‪ .‬ایي ایوبى‬

‫ثبمتبًی ثـ ایي اػتوبػ امتْا ؿ امت کَ ُوۀ اؿفه ُبی هخجت ّ هْؿػ ثبّؿ اًنبى ُب ثبیؼ ػؿ ًِبیت ثبیؼ ثب ُن ُوغْاى ثْػٍ‬

‫یب یکؼیگـ ؿا ثَ ػًجبل ثیبّؿًؼ‪ٓ ” .‬جیؼت‪ ،‬صویوت‪ ،‬عْىجغتی ّ كْیلت ؿا ثب فًزیـی ًبگننتٌی ثَ ُن گـٍ هی فًؼ”‪ .‬ایي‬

‫مغٌی امت اف یکی اف ًیک تـیي هـػاى ػبلن کَ تب کٌْى ّرْػ ػاىتَ ّ ثب ُویي هؼٌبُب اف آفاػی‪ ،‬ثـاثـی ّ ػؼالت گلتَ‬
‫امت[ ‪]۸۷.‬‬

‫ّلی آیب ایي صویوت ػاؿػ؟ هی ػاًین کَ ًَ ثـاثـی میبمی‪ ًَ ،‬مبفهبًؼُی کبؿآهؼ ّ ثی تـػیؼ ًَ]‪ًlaissezfaire [88‬بهضؼّػ‪،‬‬

‫صتی ؽؿٍ ای ُوغْاًی ثب آفاػی ًؼاؿًؼ ّ ػؼالت ّ مغبّت‪ّ ،‬كبػاؿی ارتوبػی ّ عٍَْی‪ ،‬عْامت ُبی ًْاثؾ ّ تْهغ ُبی‬
‫ربهؼَ هی ‪ -‬تْاًٌؼ ثَ ىؼت ؿّػؿؿّی یکؼیگـ هـاؿگیـًؼ‪ .‬اف چٌیي ًوطۀ صـکتی‪ ،‬ؿاُی هبثل هالصظَ ثبهی ًوی هبًؼ ثَ مْی‬

‫احجبت ایي صکن ػبم کَ ُوۀ اهْؿ عْة ّ ثَ ٓـین اّلی‪ ،‬ایؼٍ ُبی ثيـیت‪ ،‬القاهأ ُوغْاى ُنتٌؼ‪ّ .‬لی ثَ هب گلتَ عْاُؼ‬

‫ىؼ کَ ثبیؼ ُوقینتی ُوۀ ای ي اؿفه ُب هوکي ثبىؼ‪ ،‬فیـا ػؿ ؿیـ ایي ٍْؿت‪ ،‬تْبػ اؿفه ُب ؿا ثبیؼ ُوچْى ػٌَـی ؽاتی‬

‫ّ پبک ًيؼًی اف فًؼگی اًنبًی پؾیـكت‪ .‬پؾیـه ایي کَ تضون ثـعی اف آؿهبى ُبی هب ػؿ اٍل هی تْاًؼ تضون ثـعی ػیگـ‬

‫ؿا ًبهوکي مبفػ‪ ،‬ثَ ایي هؼٌب امت کَ هلِْم ؿّبیت کبهل اًنبى‪ ،‬ؿموأ یک تٌبهِ ّ امطْؿٍ ای هتبكیقیکی هی ثبىؼ‪.‬‬

‫ثـای ُـ هتلکـ هتبكیقیکی عـػگـا اف اكالتْى تب آعـیي پیـّاى ُگل یب هبؿکل‪ ،‬پيت کـػى ثَ هلِْم ُوبٌُگی ًِبیی–‬

‫ّّؼیتی کَ ػؿ آى ُوۀ هؼوبُب صل ىؼٍ ّ تٌبهِ ُب ثَ آىتی ؿمیؼٍ اًؼ – مغٌی ػبهیبًَ ّ عبم‪ ،‬ىکنت ػؿثـاثـ ػاػٍ‬

‫ُبی عيي‪ّ ،‬ؿىک نتگی تضول ًبپؾیـ عـػ ػؿ ثـاثـ ّّغ هْرْػ اهْؿ‪ ،‬ىکنت ػؿ تيـیش‪ ،‬تْریَ ّ تولیل ُوۀ اهْؿ ثَ یک‬
‫مینتن امت کَ ػول اهکبى آى ؿا عيوگیٌبًَ ؿػ هی کٌؼ‪.‬‬

‫ّلی اگـ هب هزِق ثَ تْویٌی پیيیٌی ثـای ایي گقاؿٍ ًجبىین کَ ُوبٌُگی کبهل هیبى اؿفه ُبی صویوی ربیی یبكت‬

‫هی ىْػ – ىبیؼ ػ ؿ هلوـّیی آؿهبًی کَ ّیژگی ُبی آى ؿا ػؿ ّّؼیت عْػ ُوچْى هْرْػی كبًی ًوی تْاًین ػؿک کٌین –‬

‫آى گبٍ ثبیؼ ثبفگـػین ثَ هٌبثغ هؼوْل هيبُؼۀ تزـثی ّ ىٌبعت اًنبًی هؼوْل‪ .‬ثی تـػیؼ ایي ُب ثَ هب تْویٌی ًوی‬

‫ػٌُؼ کَ كـُ کٌین ( یب صتی ػؿک کٌین چَ هؼٌبیی عْاُؼ ػاىت اگـ ثگْیین) ُوۀ اهْؿ عیـ ّ ىـ اف ؿاٍ آى تْویي‪ ،‬هبثل‬

‫آىتی ثب یکؼیگـ هی ىًْؼ‪ .‬ػًیبی ؿّیبؿّی هب ػؿ تزـثۀ هؼوْل‪ ،‬ػًیبیی امت کَ ػؿ آى ثب گقیٌو اف هیبى ُؼف ُبیی ؿّ ثَ‬

‫ؿّ ُنتین کَ ثَ اًؼافۀ یکؼیگـ ؿبیی ُنتٌؼ؛ ّ ًیق ثب اػػبُبیی کَ یک اًؼافٍ هطلن ثْػٍ‪ ،‬تضون ثـعی اف آًِب ًبگقیـ‪،‬‬

‫كؼاکـػى ثـعی ػیگـ ؿا ثَ ػًجبل ػاؿػ‪ .‬ػؿ صویوت‪ ،‬ثَ ػلیل ُویي ّّؼیت امت کَ اًنبى ُب اؿفىی تب ایي صؼ ػظین ثَ‬

‫آفاػی اًتغبة هی ػٌُؼ؛ فیـا اگـ آویٌبى ػاىتٌؼ کَ ػؿ صبلتی کبهل ّ هبثل تضون ثـای اًنبى ُب ػؿ فهیي‪ُ ،‬یچ یک اف‬

‫اُؼاف آى ُب ثب یکؼیگـ ػؿ تْبػ هـاؿ ً وی گـكت‪ ،‬آى گبٍ‪ :‬اًتغبة ّ ؿػ گقیٌَ ّ ثَ ُوـاٍ آى‪ ،‬اُویت هـکقی آفاػی گقیٌو‪ ،‬اف‬

‫هیبى هی ؿكت؛ ُـ ؿّه رلْاًؼاعتي ایي ّّؼیت ًِبیی‪ ،‬یکنـٍ هْرَ هی ثْػ؛ ّ اُویت ًؼاىت چَ اًؼافٍ آفاػی ثـای‬
‫رلْاًؼاعتي آى هـثبًی هی ىؼ‪.‬‬

‫هي ُیچ تـػیؼی ًؼاؿم کَ یک چٌیي آویٌبى رقم گـایی‪ ،‬هنئْل اػتوبػ ػویوأ هضکن ّ تقلقل ًبپؾیـ ثیـصن تـیي صبکوبى‬

‫عًْغْاؿ ّ مـکْثگـاى تبؿیظ ثْػٍ ّ ثَ آًبى یویي هی ثغيیؼٍ کَ اػوبلی یکنـٍ هْرَ ػاىتَ اًؼ‪ .‬هي ًوی گْین کَ آؿهبى‬

‫کوبل ثغيیؼى ثَ عْػ – ثـای اكـاػ یب هلت ُب یب ًِبػُبی ػیٌی یب ٓجوَ ُب – كی الٌلنَ ثبیؼ هضکْم ىْػ؛ ّ یب فثبى ػكبع‬
‫اف آى ُوْاؿٍ‪ ،‬صبٍل کبؿثـػ ّاژگبًی هجِن یب تولجی یب اًضـاف اعالهی یب كکـی ثْػٍ امت‪ .‬ثلکَ‪ ،‬ػؿ ّاهغ‪ ،‬کْىیؼٍ ام ًيبى‬

‫ػُن کَ ایي آفاػی ػؿ هلِْم “هخجت” آى امت کَ ُنتۀ هـکقی هطبلجَ ُبی هلی یب ارتوبػی ثـای عْػرِت ػُی ثْػٍ‪،‬‬

‫هؼؿتوٌؼتـیي ّ اف ًظـ اعالهی‪ ،‬هْرَ تـیي رٌجو ُبی فهبى هب ؿا ثَ صـکت ػؿهی آّؿػ؛ ّ ثبفًيٌبعتي ایي اهـ‪ ،‬ثَ هؼٌبی‬

‫ثؼكِویؼى صیبتی تـیي ػاػٍ ُب ّ ایؼٍ ُبی ػّؿاى هب هی ثبىؼ‪ّ .‬لی ثَ ُوبى اًؼافٍ هؼتوؼم کَ ثبّؿ ثَ یبكت ىؼى كـهْل‬

‫ّاصؼی کَ ثـ امبك آى‪ُ ،‬وۀ ُؼف ُبی گًَْ گْى اًنبى ُب ثب ُوبٌُگی تضون یبثٌؼ‪ ،‬ثَ تضوین‪ ،‬ؿلٔ امت‪ .‬اگـ‪ ،‬آى‬

‫گًَْ کَ هي هؼتوؼم‪ُ ،‬ؼف ُبی اًنبى ُب ثنیبؿًؼ ّ ُوَ ثب ُن ُوبٌُگ ًینتٌؼ‪ ،‬آى گبٍ‪ ،‬اهکبى رؼال – ّ اهکبى تـاژػی‪-‬‬

‫ُـگق ثَ توبهی اف فًؼگی اًنبًی‪ ،‬عْاٍ كـػی ّ عْاٍ ارتوبع صؾف ىؼًی ًینت‪ .‬اف ایي ؿّ‪ّ ،‬ـّؿت گقیٌو اف هیبى‬

‫اػػبُبی هطلن‪ ،‬یک ّیژگی ًبگقیـ ػؿ ىـایٔ اًنبًی امت‪ُ .‬وبى گًَْ کَ اکتْى ػؿیبكت‪ ،‬ایي اهـ ثَ اؿفه آفاػی هی‪-‬‬

‫اكقایؼ؛ آفاػی ُوچْى ُؼكی كی الٌلنَ ّ ًَ ًیبفی هْهت ّ ثـعبمتَ اف هلبُین گٌگ ّ فًؼگی ؿیـػوالًی ّ پـیيبى هب یب‬
‫ُوچْى یک ًبعْىی کَ ؿّفی ًْىؼاؿّیی آى ؿا ػؿهبى عْاُؼ کـػ‪.‬‬

‫ًوی عْاُن ثگْین کَ آفاػی كـػی‪ ،‬صتی ػؿ لیجـال تـیي رْاهغ‪ ،‬تٌِب هالک یب صتی هالک ؿبلت ثـ کٌو ارتوبػی امت‪ .‬هب‬

‫کْػکبى ؿا ثَ تضَیل ّاهی ػاؿین ّ اػؼام ػؿ هالء ػبم ؿا هوٌْع هی کٌین‪ .‬ثی تـػیؼ ایي ُب عویؼگی ُبیی ػؿ آفاػی‬

‫ُنتٌؼ‪ .‬هب آى ُب ؿا ثب ایي امتؼالل تْریَ هی کٌین کَ ثینْاػی یب ثـثـ ثبؿآهؼى یب لؾت ُب ّ ُیزبى ُبی ثیـصوبًَ ثـای هب‬

‫ّـؿ ثیيتـی ػاؿًؼ تب هیقاى آفاػی هضؼّػ ىؼٍ ثـای رلْگیـی اف آى ُب‪ .‬چٌیي صکوی ثَ ًْثۀ عْػ ثنتَ ثَ آى امت کَ‬

‫چگًَْ عیـ ّ ىـ ؿا تؼـیق هی کٌین؛ یؼٌی ػؿ چبؿچْة اؿفه ُبی اعالهی‪ ،‬ػیٌی‪ ،‬كکـی‪ ،‬اهتَبػی ّ فیجبیی ىٌبعتی کَ‬

‫آى ُب ًیق ثَ ًْثۀ عْػ ػؿ پیًْؼ ُنتٌؼ ثب هلِْم پـػافی هب پیـاهْى اًنبى ّ ًیبفُبی پبیَ ای ٓجیؼت اّ‪ .‬ثَ ثیبى ػیگـ‪ ،‬ؿاٍ‬

‫صل هب ثـای چٌیي هنبئلی ثـ پبیۀ ػّؿًوبیی هـاؿػاؿػ کَ آگبُبًَ یب ًبآگبُبًَ اف آى پیـّی ًوْػٍ‪ ،‬ثـ امبك آى‪ ،‬فًؼگی‬

‫اًنبًی ؿّبیت آهیقی ؿا ػؿ توبثل ثب ٓجیؼت “اًنبى ُبی مـکْة ىؼٍ ّ ّافػٍ”ّ ” ىکنتَ ّ عْاؿىؼٍ” ثَ ثیبى [ربى‬

‫امتیْاؿت]هیل امتْاؿ هی کٌین‪ .‬اػتـاُ ثَ هْاًیي مبًنْؿ یب اعالهیبت كـػی ُوچْى تؼـُ ُبی ؿیـهبثل تضول ثَ آفاػی‬

‫كـػی‪ً ،‬یبفهٌؼ ثبّؿی پیيیٌی ثَ ایي اهـ امت کَ كؼبلیت ُبی هٌغ ىؼٍ تْمٔ ایي هْاًیي‪ً ،‬یبفُبی امبمی اًنبى ُب ػؿ‬

‫هوبم اًنبى ػؿ یک ربهؼۀ عْة ُنتٌؼ(ّ ػؿ ُـ ربهؼَ ای)‪ .‬ػكبع اف ایي چٌیي هْاًیٌی ثَ هؼٌبی اػتوبػ ثَ امبمی ًجْػى‬

‫آى ًیبفُب یب ثَ عطـاكتبػى ػیگـ اؿفه ُبی ثـتـ آفاػی كـػی – ُوبًب اؿّبی ًیبفُبی ػوین تـ‪ -‬ػؿ ٍْؿت ثـآّؿػى آى ُب‬

‫امت؛ اؿفه ُبیی تؼییي ىؼٍ اف مْی امتبًؼاؿػی کَ كؤ ؽٌُی ًجْػٍ‪ ،‬ثـعی ّّؼیت ُبی ػیٌی – عْاٍ تزـثی یب‬
‫پیيیٌی – آى ؿا تأییؼ هی کٌٌؼ‪.‬‬

‫هیقاى آفاػی كـػ یب هـػم ػؿ گقیٌو فًؼگی هْؿػ ػالهۀ عْػ‪ ،‬ثبیؼ ػؿ کلۀ هوبثل اػػبی اؿفه ُبی چٌؼگبًۀ ػیگـی هـاؿ ثگیـػ‬

‫کَ اف هیبى آى ُب‪ ،‬هنبّات‪ ،‬ػؼالت‪ ،‬یب عْىجغتی یب اهٌیت یب ًظن ػوْهی ّاّش تـیي ُب ُنتٌؼ‪ .‬ثَ ایي ػلیل‪ ،‬آفاػی‬

‫اًنبى ًوی تْاًؼ ًبهضؼّػ ثبىؼ‪ .‬آؿ‪ .‬اچ تًْی ثَ ػؿمتی ثَ هب یبػآّؿ ىؼ کَ آفاػی هْی تـُب‪ ،‬عْاٍ ػاؿای هؼؿت رنوبًی ّ‬

‫عْاٍ اهتَبػی ثیيتـ‪ ،‬ثبیؼ هضؼّػ ىْػ‪ .‬ایي پٌؼ‪ ،‬هبثل اصتـام امت‪ ًَ ،‬ثَ ػلیل ایي هبػؼۀ پیيیٌی کَ اصتـام ثَ آفاػی یک‬

‫اًنبى‪ ،‬هٌطوأ اصتـام ثَ آفاػی اًنبى ػیگـ ؿا اف پی عْاُؼ ػاىت؛ ثلکَ ثَ مبػگی اف ایي ؿّ کَ اصتـام ثَ اٍْل ػؼالت یب‬

‫ىـم اف ًبثـاثـی عيي ػؿ ؿكتبؿ‪ ،‬ثَ ُوبى اًؼافٍ ػؿ ًِبػ اًنبى امت کَ هیل ثَ آفاػی‪ .‬ایي کَ هب ًوی تْاًین ُوَ چیق ؿا ثب‬

‫ُن ػاىتَ ثبىین‪ ،‬صویوتی رجـی امت ّ ًَ اصتوبلی‪ .‬پیيٌِبػ ثْؿک ثـای ًیبف ػائوی ثَ رجـاى‪ ،‬آىتی ّ ثَ تؼبػل‬

‫ؿمبًؼى؛ پیيٌِبػ هیل ثـای “تزـثَ ُبی فینتۀ” ًْیي ثب اهکبى ػائوی عطب – ىٌبعتی کَ ػمتیبثی آى ثَ پبمظ ُبی‬
‫ؿّىي ّ هبٓ غ صتی ػؿ ػًیبیی آؿهبًی مـامـ اف اًنبى ُبی عْة ّ عـػّؿف ثب ایؼٍ ُبی یکنـٍ ؿّىي‪ ًَ ،‬كؤ ػؿ ػول‪،‬‬

‫ثلکَ ػؿ اٍْل ًیق هوکي ًینت – رْیٌؼگبى ؿاٍ صل ُبی ًِبیی ّ مینتن ُبی تک ّ كـاگیـ ّ تْویي ىؼٍ ثـای اثؼ ؿا‬

‫عيوگیي هی کٌٌؼ‪ّ .‬لی‪ ،‬ایي ًتیزَ ای امت ًبگقیـ ثـای کنبًی کَ اف کبًت ایي صویوت ؿا آهْعتَ اًؼ‪ ” :‬اف ىبعۀ کذ‬
‫ثيـیت‪ُ ،‬یچ چیق ؿامت ُـگق ًـّییؼ[”‪]۸۹.‬‬

‫ًیبف ثَ تبکیؼ ًینت کَ ّصؼت گـایی ّ ایوبى ثَ هالکی یگبًَ‪ُ ،‬وْاؿٍ هٌجغ ػویوی ثـای اؿّبی ػول ّ ػْآق ثْػٍ امت‪.‬‬

‫عْاٍ هالک ػاّؿی اف ػّؿًوبی آؿهبًی کوبلی ػؿ آیٌؼٍ ثـعیقػ هبًٌؼ ؽٌُیت كیلنْف ُبی كـاًنْی هـى ُزؼُن ّ‬
‫ربًيیٌبى تکٌْکـات آى ُب ػؿ فهبى هب‪ ،‬یب اف گؾىتَ[‪ la terre et les morts‬فهیي ّ هـػگبى]‪ ،‬هبًٌؼ هؼتوؼاى آلوبًی ثَ اٍبلت‬

‫تبؿیظ یب ثبّؿهٌؼاى كـاًنْی ثَ صکْهت الِی یب ًْهضبكظَ کبؿاى ػؿ کيْؿُبی اًگلینی فثبى‪ ،‬ػؿ ُـ صبل‪ ،‬ایي ػّؿًوب كبهؼ‬

‫اًؼطبف پؾیـی کبكی ػؿ ؿّیبؿّیی ثب ثـعی ؿًّؼُبی ؿىؼ اًنبًی پیو ثیٌی ًيؼٍ ّ ؿیـهبثل پیو ثیٌی ثْػٍ‪ ،‬هبػؿ ثَ‬
‫ُوغْاًی ثب آى ُب ًینت‪ّ .‬صؼت گـایی ّ ایوبى ثَ هالکی یگبًَ ػؿ عؼهت تْریَ هنبّت ُبی پـّکـامت ُب[ ‪] ۰۹‬هی‬

‫ثبىؼ ثـای تيـیش رنن فًؼۀ رْاهغ کًٌْی ثيـی ّ ت جؼیل آى ثَ اًگبؿٍ ای حبثت ّ ثـعبمتَ اف كِن مطضی گؾىتَ ای‬

‫ثل هُْْم ّ آیٌؼٍ ای یکنـٍ عیبلی‪ .‬پبمؼاؿی اف هوْلَ ُب یب آؿهبى ُبی هطلن هب ثَ هیوت ربى اًنبى ُب‪ ،‬تُْیٌی‬

‫یکنبى ثَ اٍْل ػلن ّ هجبًی تبؿیظ امت؛ ثـعْؿػی امت کَ ثَ هیقاى هنبّی ػؿ رٌبس ُبی ؿامت ّ چپ ػًیبی اهـّف‬
‫ػیؼٍ هی ىْػ ّ ثب اٍْل صـهت گقاؿاى ثَ ّاهؼیت ُب مبفگبؿ ًینت‪.‬‬

‫کخـت گـایی ثب ػؿثـػاىتي هیقاى ثبالی آفاػی ػؿ هلِْم “هٌلی”‪ ،‬ثَ ًظـ هي آؿهبًی صویوی تـ ّ اًنبًی تـ ػؿ هیبك ثب‬

‫ُؼف ُبی آًبًی امت کَ ثَ ػًجبل آؿهبى مبعتبؿُبی ػظین ًظبم هٌؼ ّ اهتؼاؿگـا ّ عْػمـّؿی ٓجوبت‪ ،‬هلت ُب یب کل‬

‫ثيـیت ػؿ هلِْهی “هخجت” ُنتٌؼ‪[ .‬کخـت گـایی] صویوی تـ امت‪ ،‬فیـا ػمتکن ایي ّاهؼیت ؿا ثَ ؿمویت هی ىٌبمؼ‬

‫کَ ُؼف ُبی اًنبًی هتؼؼػ ثْػٍ‪ُ ،‬وَ ثبُن ػؿ ُوغْاًی ًینتٌؼ ّ ُوْاؿٍ ثب یکؼیگـ تْبػ پیؼا عْاٌُؼ کـػ‪ .‬ایي ًتیزَ‬

‫گیـی کَ ُوۀ اؿفه ُب ؿا هی تْاى ثـ ؿّی یک تـافّ مٌزیؼ – گْیی تٌِب ایي ثـؿمی ثبهی هی هبًؼ کَ کؼاهیک ثبالتـیي‬

‫امت – ثَ ًظـ هي‪ ،‬ىٌبعت هب ثَ ایي اهـ کَ اًنبى ُب ػبهل ُبی آفاػ ُنتٌؼ ؿا ػمتغْه ملنطَ هی کٌؼ تب تَوین‬

‫اعالهی ؿا ُوچْى ػولیبتی رلٍْ ػُؼ کَ اف ػِؼۀ یک چـتکَ ُن ثـ هی آیؼ‪ .‬ایي کَ ثگْیین ػؿ گًَْ ای تـکیت ًِبیی هبثل‬

‫تضون ّ آىتی ػٌُؼۀ ُوَ ثب ُن‪ّ ،‬ظیلَ ُوبى ًلغ امت ّ آفاػی كـػی ُوبى ػهْکـامی ًبة یب صکْهت توبهیت عْاٍ‪،‬‬

‫ثَ هؼٌبی گؾاىتي ًوبثی هتبكیقیکی ثـ ؿّی عْػكـیجی یب ػْام كـیجی ػبهؼاًَ امت‪[ .‬کخـت گـایی] اًنبًی تـ امت‪ ،‬فیـا‬

‫(ثـعالف مینتن مبفاى) اًنبى ُب ؿا ثَ ًبم آؿهبًی ػّؿػمت یب ًبهتزبًل هضـّم ًوی کٌؼ اف ثیيتـ اهْؿی کَ ػؿ هوبم‬
‫اًنبى ُبیی ػؿگیـ تضْل پیو ثیٌی ًيؼۀ عْػ‪ ،‬ىـٓ ّـّؿی فًؼگی هی ػاًٌؼ[ ‪]۹۲.‬ػؿ ًِبیت‪ ،‬اًنبى ُب هیبى اؿفه ُبی‬

‫ًِبیی اًتغبة هی کٌٌؼ؛ فیـا فًؼگی ّ كکـ آى ُب اف مْی هوْلَ ُبی امبمی اعالم ّ هلبُیوی تؼییي هی ىًْؼ کَ ػؿ‬

‫ُـ صبل‪ ،‬اهتؼاػُبی كْم ّمیغ فهبى ّ هکبى‪ ،‬ثغيی اف ُنتی‪ ،‬كکـ ّ صل ُْیت آى ُب ثَ ىوبؿ هی ؿًّؼ؛ ثغيی اف آى‬
‫چَ اف آًبى اًنبى هی مبفػ‪.‬‬

‫ىبیؼ ایي گًَْ ثبىؼ کَ آؿهبى آفاػی گقیٌو هیبى ُؼف ُب ثؼّى اػػبی اػتجبؿ اثؼی ّ کخـت اؿفه ُبی ّاثنتَ ثَ آى ُب‪،‬‬

‫هٌضَـأ هیْۀ ػیـؿك توؼى مـهبیَ ػاؿی ػؿ صبل فّال هب هی ثبىؼ‪ :‬ایؼٍ ای کَ ػّؿاى ُبی ػّؿ یب رْاهغ اثتؼایی اف آى‬

‫ثیغجـ ثْػٍ اًؼ؛ كکـتی کَ آیٌؼگبى ثبکٌزکبّی ّ صتی ُوؼؿػی آى ؿا ًگـینتَ‪ّ ،‬لی ثَ مغتی ػؿک عْاٌُؼ کـػ‪ .‬ىبیؼ‬

‫چٌیي ثبىؼ؛ ّلی ثَ ًظـ هي ایي ُب ُیچ تـػیؼی ثَ ًتیزَ گیـی ّاؿػ ًوی کٌٌؼ؛ اٍْل ثَ ػلیل ؿیـهبثل تْویي ثْػى‪ ،‬اف‬

‫توؼك کوتـی ثـعْؿػاؿ ًوی ىًْؼ‪ .‬ػؿ ّاهغ‪ ،‬عْامت تْویي امتوـاؿ اؿفه ُبی هب ػؿ گًَْ ای ػـه ػیٌی اثؼی ّ اهي‪،‬‬
‫ىبیؼ كؤ اىتیبهی ثبىؼ ثـای آویٌبى ػّؿاى کْػکی یب اؿفه ُبی هطلن گؾىتۀ اثتؼایی هب‪ًْ .‬ینٌؼٍ ای متْػًی ػؿ‬

‫ػّؿاى هب گلت‪ ” :‬پؾیـه اػتجبؿ ًنجی اػتوبػ عْػ ّ ُوچٌبى‪ ،‬اینتبػگی مـمغتبًَ ثـای تضون آى‪ُ ،‬وبى چیقی امت کَ‬
‫اًنبى هتوؼى ؿا اف ثـثـُب هتوبیق هی کٌؼ[‪] ۹۲”.‬عْامت ثیو اف ایي‪ ،‬ىبیؼ ًیبف هتبكیقیکی ػوین ّ چبؿٍ ًبپؾیـی ثبىؼ‪.‬‬

‫ّلی اگ ـ اربفٍ ػُین کَ ایي ًیبف‪ ،‬کٌو كـػ ؿا تؼییي کٌؼ‪ً ،‬يبًی عْاُؼ ثْػ اف یک ًبپغتگی اعالهی ّ میبمی کَ ُوبى‬
‫اًؼافٍ ػوین‪ّ ،‬لی عطـًبک تـ امت‪.‬‬

‫[‪]۱‬ثـگـكتَ اف‪:‬‬

‫‪Berlin, Isaiah.: (1969) Four Essays on Liberty. Oxford: Oxford University Press‬‬

‫[‪] The Chichele Chair of Social and Political Theory۲‬‬

‫[‪]۳‬ایي هوبلَ ثـ امبك مغٌـاًی اكتتبصیَ ػؿ مبل ‪ًْ ۱۰۹۱‬ىتَ ىؼٍ امت‪.‬‬

‫[‪)۱۱۲۹ –۱۶۷۹] Claude Henrie De Saint Simon ( ۴‬‬

‫[‪] Engles in Anti-Diihring (1877-8): Krl Marx, Fredrich Engels, Werke ( Berlin 1965 -8), vol.19,p. 195. Cf.“Lettres de ۹‬‬

‫‪Henri de Saint-simone à un American“, eighth letter, in L‟industrie (1817), vol. 1: pp. 182 -91 in Oeuvres.‬‬

‫[‪)۱۱۹۷ –۱۶۰۶] Christian Johann Heinrich Heine (۷‬‬

‫[‪)۱۶۶۱ –۱۶۱۲]Jean-Jacques Rousseau (۶‬‬

‫[‪)۱۱۱۴ –۱۶۷۲] Johann Gottlieb Fichte (۱‬‬

‫[‪)۱۱۹۴–۱۶۶۹] Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling (۰‬‬

‫[‪ ]Negative Freedom : ۱۹‬یبػػاىت هتـرن كبؿمی‪ :‬هؼبػل كبؿمی ػؿمت تـ ایي اٍطالس ثَ ًظـ هتـرن‪ ” ،‬آفاػی اف هبًغ”‬

‫امت‪ .‬فیـا ّاژٍء هٌلی ػؿ كبؿمی تٌِب یک هؼٌب ػاؿػ‪ّ ،‬لی ػؿ فثبى اًگلینی هؼٌبی ملت ُن هی ػُؼ کَ هٌظْؿ ًظـ ثـلیي‬
‫امت‪.‬‬

‫[‪]Positive Freedom: ۲۲‬یبػػاىت هتـرن كبؿمی‪ ” :‬آفاػی تضون”‪ّ .‬اژٍء هخجت ػؿ كبؿمی تٌِب یک هؼٌب ػاؿػ‪ّ ،‬لی ػؿ فثبى‬

‫اًگلینی هؼٌبی تضون ّ احجبت ُن هی ػُؼ کَ هٌظْؿ ًظـ ثـلیي امت‪.‬‬

‫[‪]۱۲‬الجتَ هٌظْؿ هي صویوت ػاىتي هؼکْك ایي صبلت ًینت‪.‬‬

‫[‪ُ] ۲۳‬لْتیْك ایي ًکتَ ؿا ثَ ؿّىٌی ثیبى ػاىت‪ ” :‬اًنبى آفاػ‪ ،‬اًنبًی امت کَ ثَ فًزیـ آٌُیي ثنتَ ًینت‪ ،‬فًؼاًی‬

‫یک ُؼف ّ هبًٌؼ ثـػٍ ای هٌکْة تـك اف هزبفات ًینت‪ .‬ایي کوجْػ آفاػی ًینت اگـ ًتْاى هبًٌؼ كـىتَ ُب پـّاف یب هبًٌؼ‬
‫ًٌِگ ُب ىٌبکـػ”‪ .‬ػؿ ‪: De l‟esprit, first discourse, chapter 4‬‬
‫ ػٌَـ‬،َ‫ ىٌبعتَ ىؼٍ تـیي ًنغۀ ایي ًظـیَ امت؛ ّلی ایي ًظـی‬،‫ ] الجتَ هلِْم هبؿکنینتی اف هْاًیي ارتوبػی‬۱۴[

.‫هِوی ػؿ ثـعی اف آهْفٍ ُبی هنیضی ّ اٍبلت كبیؼٍ ّ ُوۀ آهْفٍ ُبی مْمیبلینتی ًیق ثَ ىوبؿ هی ؿّػ‬

] Emile, book 2: p 320 in Oeuvres completes, ed. Bernard cagnebin nd others (Paris, 1959), vol. 4.۱۹[

:‫” ػؿ‬.‫ هٌغ ًيؼٍ ثبىؼ‬،‫اًنبى آفاػ کنی امت کَ…اف اًزبم آى چَ هی عْاُؼ‬:‫ ”]ُبثل گلت‬۱۷[

Leiathan, chapter 21:p. 146 in Richard Tuck‟s edition (Cambridge 1991).

‫ صتی ّهتی ىوب ؿا اف کيیؼٍ ىؼى ػؿ فًزیـی کَ مٌگیي تـ اف فًزیـُبی هبًْى‬،‫هبًْى ُویيَ یک ػبهل ثبفػاؿًؼٍ امت‬

‫ ثٌتِبم ُن ثنیبؿ ًقػیک ثَ ایي هی‬.‫ صلبظت هی کٌؼ‬،‫ هبًٌؼ هبًْى یب ػـف ّاپل گـا یب عْػکبهگی ػلجغْاٍ یب آىْة‬،‫امت‬
.‫گْیؼ‬

] Libertarians۱۶[

)۱۶۹۴ –۱۷۳۲]John Locke (۱۱[

)۱۱۶۳]John Stuart Mill (1806 –۱۰[

)۱۱۳۹]Henri-Benjamin Constant de Rebecque (1767 –۲۹[

)۱۱۹۰ –۱۱۹۹]Alexis-Charles-Henri Clérel de Tocqueville (۲۱[

]R. H. Tawney, Equality (1913), 3rd. (London, 1938), chapter 5, section 2, “Equality and Liberty”, p. 208 (not in ۲۲[

previous editions).

)۱۱۱۱]Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky(1821 –۲۳[

)۱۱۳۶ –۱۶۰۰]Alexander Sergeyevich Pushkin ( ۲۴[

)۱۶۰۹-۱۶۲۳]Adam Smith (۲۹[

] Constant, “Principes de politique“, ch. 1: p. 275. (Paris 1980).۲۷[

]categorical imperative۲۶[

] J. S. Mill, On Liberty, chapter i: p. 226 in Collecte Works of John Stuart Mill, ed J. M. Robson (Toronto/London, ۲۱[

1981- ), vol. 18.

] ibid., p. 224.۲۰[

] ibid., chapter 3, p. 268.۳۹[

] ibid., p. 265-6.۳۱[
 ‫[‪] ibid., p. 2ch. 4, p. 277.۳۲‬‬

‫[‪)۱۹۳۷]Desiderius Erasmus Roterodamus (1466 –۳۳‬‬

‫[‪)۱۳۴۶ – ۱۲۱۶] William of Ockham (۳۴‬‬

‫[‪ ] ۳۹‬ایي ُیچ ًینت رق ًوبیو ػیگـی اف گـایو ٓجیؼی ُوۀ هتلکـاى ثزق اًؼک ىوبؿی کَ ثبّؿػاؿًؼ کَ ُـآى چَ عْة‬

‫هی ػاًٌؼ‪ ،‬ثبیؼ ػؿ ًِ بیت ثَ ُن هـتجٔ ثبىٌؼ‪ .‬تبؿیظ اًؼیيَ هبًٌؼ تبؿیظ هلت ُب پـ امت اف ًوًَْ ُبی ًبهغْاى یب ػمتکن‬

‫پـاکٌؼٍ ّ ػٌبٍـی کَ ػؿ یک ًظبم عْػکبهَ ثَ ْٓؿ هٌَْػی ثَ یکؼیگـ فًزیـ ىؼٍ یب ثب عطـ ػىوٌی هيتـک‪ُ ،‬وجنتَ‬

‫ًگَ ػاىتَ ىؼٍ اًؼ‪ّ .‬هتی ٓی فهبى‪ ،‬عطـ ثـٓـف هی ىْػ‪ ،‬اعتالف ُب هیبى هتضؼاى مـثـهی آّؿًؼ کَ اؿلت مینتن ؿا‬
‫ػؿُن هی ىکٌٌؼ ّ گبُی ایي‪ ،‬ثنیبؿ ثَ ًلغ ثيـیت توبم هی ىْػ‪.‬‬

‫[‪ ] ۳۶‬ثـای ؿػپبی ىکل گیـی رٌیٌی هلِْم صوْم مْثژکتیْ ًقػ اّکبم‪ً ،‬گبٍ کٌیؼ ثَ ثـؿمی اؿفىوٌؼی اف آى ػؿ‪:‬‬

‫)‪Michel Villey, Leqons d‟histoire de la philosophie du droit (Paris, 1957‬‬

‫[‪ ]۳۶‬هنیضیبى (هبًٌؼ یِْػیبى ّ هنلوبًبى) ثَ اهتؼاؿ هطلن الُْیت یب هْاًیي اعالم یب تنبّی ُوۀ اًنبى ُب ًقػ عؼا ثبّؿ‬

‫ػاؿًؼ‪ّ ،‬لی ایي ُب ثنیبؿ تلبّت ػاؿًؼ ثب ثبّؿ آفاػ فینتي ثـ امبك تـریش ُبی عْػ‪.‬‬

‫[‪]۳۱‬ػؿ ّاهغ‪ ،‬هبثل تأهل امت کَ ػؿ پـّك فیـ صبکویت كـػؿیک کجیـ یب ػؿ اتـیو ژّفف ػّم‪ ،‬هـػاى ػاؿای تغیل‪ ،‬اثتکبؿ ّ ًجْؽ‬

‫عالم کَ ػؿ اهلیت هطلن ثْػًؼ‪ ،‬کوتـ هْؿػ آفاؿ ّ فیـ اصنبك كيبؿ ًِبػُب ّ ػـف هـاؿػاىتٌؼ؛ كيبؿ ؿّی آى ُب ثنیبؿ‬
‫کوتـ ثْػ ثَ ًنجت ػهْکـامی ُبی هتوؼم ّ هتأعـ‪.‬‬

‫[‪] ۳۹‬هلِْم هٌلی آفاػی‪ ،‬اهـی امت کَ گنتـۀ آى ػؿ یک پیو فهیٌۀ عبً‪ ،‬هبثل تغویي ًینت‪ .‬هوکي امت ثَ ظبُـ‬

‫تٌِب ّاثنتَ ثَ هؼؿت گقیٌو هیبى ػّ گقیٌۀ ربیگقیي ثبىؼ‪ّ .‬لی ُوۀ گقیٌَ ُب ثَ یک اًؼافٍ آفاػ ًینتٌؼ ّ یب یکنـٍ آفاػ‬

‫ًینتٌؼ‪ .‬اگـ هي ػؿ یک ًظبم تْتبلیتـ‪ ،‬فیـ ىکٌزَ ثَ ػّمت عْػ عیبًت کٌن‪ ،‬صتی اگـ ایي کبؿ ؿا فیـ تـك اف ػمت ػاػى‬

‫ىـل عْػ ثکٌن‪ ،‬ػؿمت امت اگـ ثگْین ایي کبؿ ؿا آفاػاًَ اًزبم ًؼاػٍ ام‪ .‬ثب ایي صبل‪ ،‬الجتَ هي یک گقیٌو کـػٍ ام ّ ثَ ْٓؿ‬

‫ًظـی ػؿ ُـ صبل هی تْاًنتن کيتَ‪ ،‬ىکٌزَ یب فًؼاًی ىؼى ؿا اًتغبة کٌن‪ .‬پل‪ٍ ،‬ـف ّرْػ گقیٌَ ُبی ربیگقیي‪ ،‬کبكی‬

‫ًینت تب ػول هـا ثَ ػولی آفاػ ثَ هؼٌبی ّاهؼی کلوَ تجؼیل کٌؼ(ُـچٌؼ کَ ػآّلجبًَ ثْػٍ ثبىؼ)‪ .‬ثَ ًظـ هی ؿمؼ کَ‬

‫گنتـۀ آفاػی هي ثنتگی ػاىتَ ثبىؼ ثَ‪ ۱ :‬لق‪ :‬چَ تؼؼاػ اهکبى ُب ػؿ ثـاثـ هي گيْػ اًؼ (ُـ چٌؼ کَ ؿّه ُبی هتلبّت‬

‫ىوـػى آى ُب تلبّت هضنْك ثب یکؼیگـ ًؼاىتَ ثبىٌؼ؛ اهکبًبت ػول‪ّ ،‬اصؼُبیی هبًٌؼ میت ُب ًینتٌؼ کَ ثتْاى ثَ‬

‫ؿاصتی آى ُب ؿا ىوـػ)؛ ة‪ :‬تضون ُـ یک اف ایي اهکبى ُب چوؼؿ آمبى یب ػىْاؿ امت؛ د‪ :‬ػؿ ٓـس فًؼگی هي‪ ،‬ایي اهکبى ُب‬

‫ػؿ هوبینَ ثب یکؼیگـ تب چَ صؼ هتٌبمت ثب ىغَیت ّ ىـایٔ هؼیي هي ُنتٌؼ؛ ػ‪ :‬تب کزب ایي اهکبى ُب ثب ػول هغتبؿ‬

‫اًنبًی گيْػٍ ّ ثنتَ هی ىًْؼ؛ ٍ‪ :‬چَ اًؼافٍ اصنبك ػوْهی ارتوبع ّ ًَ كـػ ثَ اهکبى ُبی گًْبگْى اؿفه هی‬

‫گؾاؿػ‪ .‬ایي ُوَ ػْاهل ػظین ثبیؼ ػؿُن آهیقًؼ تب ًتیزَ ای کَ رجـأ ُـگق ػهین یب ثی چْى ّ چـا ًینت اف ایي كـایٌؼ ثیـّى‬

‫آیؼ‪ .‬ىبیؼ ثَ ایي ػلیل ثبىؼ کَ اًْاع ّ ػؿرَ ُبی هتؼؼػ ّ ؿیـهبثل ىوبؿىی اف آفاػی ّرْػ ػاؿػ ّ ثب یک هویبك ّاصؼ‬
‫اًؼافٍ گیـی مٌزیؼٍ ًوی ىًْؼ‪ .‬اكقّى ثـ ایي‪ ،‬ػؿ هْؿػ رْاهغ‪ ،‬ثب چٌیي پـمو ُبیی ( هٌطوأ پْچ) ؿّ ثَ ؿّ ُنتین‪ ” :‬آیب‬

‫مبهبى ایکل آفاػی ُبی آهبی الق ؿا ثَ صؼی ثیيتـ اف آفاػی آهبیبى ة ّ رین ّ ػال ؿّی ُن ؿكتَ اكقایو هی ػُؼ؟”‬

‫ُویي ػىْاؿی ُب ثب ثَ کبؿگیـی هؼیبؿ كبیؼٍ ؿمبًی پیو هی آیٌؼ‪ .‬ثب ّرْػ ایي‪ ،‬ثَ ىـٓی کَ عْامتبؿ اًؼافٍ گیـی ػهین‬

‫ًجبىین‪ ،‬هی تْاًین ػالیل هؼتجـ ثـای ایي ًظـ ثیبّؿین کَ یک كـػ هتْمٔ ػؿ صکْهت ىبٍ مْئؼ‪ ،‬اهـّف ( ‪ ،)۱۰۹۱‬اف ًظـ‬

‫کلی ثنیبؿ آفاػتـ امت اف یک ىِـًّؼ امپبًیب یب آلجبًی‪ .‬کلیت اًگبؿٍ ُبی فًؼگی ثبیؼ ثب یکؼیگـ هوبینَ ىًْؼ‪ُ ،‬ـ چٌؼ‬

‫ًوبیو ؿّه ُبی هوبینَ ّ صویوت ًتیزَ گیـی ُب‪ ،‬ػىْاؿ یب ًبهوکي امت‪ّ .‬لی اثِبم هلبُین ّ تؼؼػ هالک ُبی ػؿگیـ‪،‬‬
‫عَلت ُبی عْػ هّْْع ثـؿمی ُنتٌؼ ّ ًَ عَلت ُبی ؿّه ُبی اًؼافٍ گیـی ًبکبهل ّ ػؼم اهکبى تلکـ ػهین‪.‬‬

‫[‪ ]” ۴۹‬کوبل هطلْة آفاػی صویوی‪ّ ،‬رْػ صؼاکخـ هؼؿت ثـای ُوۀ اػْبی ربهؼۀ اًنبًی ثَ ْٓؿ یکنبى امت تب ثتْاًٌؼ ثَ‬

‫ثِتـیي صبلت عْػ ثـمٌؼ”‪ .‬ایي ؿا تی‪ .‬اچ گـیي ػؿ ‪ ۱۱۱۱‬گلت‪ .‬ػؿ ‪:‬‬

‫‪Lecture on Liberal Legislation and Freedom of Contract: p. 200 in T. H. Green,Lectures on the Principles of Political‬‬

‫‪Obligation and Other Writings, ed. Paul Harris and John Morrow (Cambridge,1986).‬‬

‫ایي ػیؼگبٍ‪ ،‬رؼا اف ایزبػ اثِبم هیبى آفاػی ّ هنبّات‪ ،‬ایي تَْؿ ؿا ثَ ػًجبل ػاؿػ کَ اگـ یک كـػ لؾتی ثیؼؿًگ ؿا ػًجبل هی‬

‫کٌؼ – کَ (اف ػیؼ چَ کنی؟) اّ ؿا هبػؿ ثَ تجؼیل ثَ ثِتـیي ًنغۀ عْػ ًوی کٌؼ (کؼام عْػ؟) – کٌيی کَ اًزبم ػاػٍ‪،‬‬

‫آفاػی صویوی ًجْػٍ امت‪ ّ :‬اگـ اف آى هضـّم هی ىؼ‪ُ ،‬یچ چیق ثباؿفىی ؿا اف ػمت ًوی ػاػ‪ .‬گـیي یک لیجـال ثَ توبم‬

‫هؼٌب ثْػ؛ ّلی ثنیبؿی اف صبکوبى هنتجؼ هی‪ -‬تْاًٌؼ ایي كـهْل ؿا ثـای تْریَ ثؼتـیي اػوبل مـکْة اف مْی عْػ ثَ‬
‫کبؿثجـًؼ‪.‬‬

‫‪ ۲۱‬اهجـّف گلت‪ ” :‬یک اًنبى ػبهل صتی اگـ ثـػٍ ثبىؼ‪ ،‬آفاػ ثَ ىوبؿ هی ؿّػ ّ اف ایي ًتیزَ هی ىْػ کَ صتی یک‬

‫صکوـاى اگـ ثیغـػ ثبىؼ‪ ،‬ػؿ ثـػگی ثَ مـهی ثـػ” ػؿ‪:‬‬

‫§ ‪(p.55).۲۴Corpus Scriptorum Latinorum, vol. 82. part 1,ed. Otto Faller (Vienna, 1968), letter 7,‬‬

‫ایي هی تْاًنت گلتۀ اپیکتتْك یب کبًت ًیق ثبىؼ‪.‬‬

‫[‪]Social Contract, book i, chapter 8: p. 365 in Oeuvres completes (op. cit., p. 195 above, note 2), vol. 3; cf. Constant,op. ۴۲‬‬

‫‪cit. (p. 198 above, note i), p. 272.‬‬

‫[‪] op. cit. (p. 16 above, note i), vol. 8, p. 290, line 27, and p. 291, line 3. ۴۳‬‬

‫[‪)۱۶۶۱ – ۱۶۱۹]Claude Adrien Helvétius (۴۴‬‬

‫[‪)۱۱۳۲ –۱۶۴۱]Jeremy Bentham (۴۹‬‬

‫[‪ ] “۴۷‬اػوبل فّؿ پـّلتـی ػؿ ُوۀ ىکل ُبی عْػ‪ ،‬اف اػؼام ُب تب کبؿ ارجبؿی‪ُ ،‬ـ هؼؿ ثَ ًظـ‪ً ،‬بمبفّاؿ‪ ،‬ؿّه هبلت گـكتي‬

‫ثيـیت کوًْینتی امت تْمٔ هْاػ عبم ػّؿاى کبپیتبلینتی”‪ .‬ایي رولَ ُبی ؿُجـ ثليْیک‪ً ،‬یکالی ثْعبؿیي‪ ،‬ثَ ّیژٍ‪،‬‬
‫ّاژۀ “هبػۀ عبم اًنبًی”‪ ،‬ثَ ْٓؿ فًؼٍ ایي گـایو ؿا تٍْیق هی کٌؼ‪ .‬ػؿ‪:‬‬
‫‪Nikolay Bukharin, Ekonomikaperekhodnogo perioda [Economics in the Transitional Period] (Moscow, 1920), chapter 10,‬‬

‫‪p. 146.‬‬

‫[‪)۱۱۹۴ –۱۶۲۴]Immanuel Kant (۴۶‬‬

‫[‪ ]۴۱‬گـایو ؿّاًيٌبمی ًقػ کبًت ّ ًیق‪ ،‬ؿّاهیْى ّ هنیضیبى‪ً ،‬تیزَ هی گـكت کَ ػٌَـی ػؿ اًنبى – مـػت ػؿًّی‬

‫ؽُي اّ – هی تْاًؼ ػؿ ثـاثـ ىـٓی ىؼى اّ ؿا هضبكظت کٌؼ‪ .‬گنتـه ؿّه ُبی ُیپٌْتیقم‪“ ،‬ىنتيْی هـقی”‪،‬‬
‫الوبُبی پٌِبى ّ ًظیـ آى ُب‪ ،‬اف اػتجبؿ ایي اػػبی پیيیٌی‪ ،‬ػمتکن ُوچْى پیو كـّی تزـثی‪ ،‬کبمتَ امت‪.‬‬

‫[‪]Op.cit. (p.195 above, note 2), p. 309.۴۰‬‬

‫[‪)۱۱۷۹ –۱۶۱۱]Arthur Schopenhauer (۹۹‬‬

‫[‪] ۹۱‬ثیوْؿػ ًغْاُؼ ثْػ اگـ ًتیزَ ثگیـین کَ ػقلت گقیٌی ػاًبیبى ىـم ثَ ُویي تـتیت‪ ،‬پبمغی ثْػ ثَ امتجؼاػ ًظبم ُبی‬

‫عْػکبهَ ّ فهبى ُبیی پبهی گـكت کَ اكـاػ‪ ،‬ػؿ هؼـُ تضویـ‪ً ،‬بػیؼٍ گـكتَ ىؼى ّ یْؽ صبکویت ُبی ثیـصوبًۀ کنبًی‬
‫ثْػًؼ کَ اثقاؿُبی كيبؿُبی هبػی ؿا ػؿ اعتیبؿػاىتٌؼ‪.‬‬

‫[‪]۹۲‬ىبیبى گلتي امت آى ُبیی کَ ػؿ ػّؿاى ػقلت گقیٌی آلوبى‪ ،‬ػؿ كـاًنَ عْاُبى آفاػی ثـای كـػ ّ هلت ثْػٍ‪ ،‬ثـای آى‬

‫رٌگیؼًؼ‪ ،‬ثَ ػام ایي ؿكتبؿ ًیلتبػًؼ‪ .‬آیب هوکي ًینت ػهیوأ ثَ ایي ػلیل ثْػٍ ثبىؼ کَ ثب ّرْػ امتجؼاػ صکْهت هطلوۀ كـػی‬

‫ػؿ كـاًنَ ّ تکجـ ّ ؿكتبؿ ػلجغْاٍ گـٍّ ُبی هوتبف ػؿ صکْهت كـاًنَ‪ ،‬ایي کيْؿ‪ ،‬هلتی هــّؿ ّ هؼؿتوٌؼ ثْػ؛ کيْؿی کَ‬

‫ػؿ آى‪ّ ،‬اهؼیت هؼؿت میبمی اف چين اكـاػ ثبامتؼؼاػ ػّؿ ًوی هبًؼ ّ اف ایي ؿّ‪ ،‬ػوت ًيیٌی اف هیؼاى ًجـػ ثَ پٌبُی اهي‬

‫ػؿ ّؿای آى‪ُ ،‬ـ چٌؼ هی تْاًنت تْمٔ كیلنْف كـاًنْی اىتیبم فػّػٍ‪ ،‬ثـؿمی ىْػ‪ّ ،‬لی تٌِب ؿاٍ ثـّى ؿكت ًجْػ؟‬
‫[‪)۱۷۶۶ –۱۷۳۲]Baruch Spinoza (۹۳‬‬

‫[‪)۱۱۳۱ –۱۶۶۹]Georg Wilhelm Friedrich Hegel (۹۴‬‬

‫[‪B.C.E.)۲۶۹–۳۴۱]Epicurus (۹۹‬‬

‫[‪)۱۱۹۳-۱۶۴۴]Johann Gottfried von Herder (۹۷‬‬

‫[‪)۱۱۱۳–۱۱۱۱]Karl Marx (۹۶‬‬

‫[‪ ] ۹۱‬یب چٌبى چَ ثـعی ًظـیَ پـػافاى هؼؿى هؼتوؼ ثْػًؼ‪ :‬اف ایي ؿّ کَ هي آى ُب ؿا ثـای عْػ اعتـاع کـػٍ ام‪ ،‬یب هی‪-‬‬

‫تْاًنتن ثکٌن‪ ،‬فیـا هْاًیي مبعت اًنبى ُنتٌؼ‪.‬‬

‫[‪] ۹۰‬ػؿ ػول صتی ثیيتـ اف تئْؿی‪.‬‬

‫[‪] Tractatus Theologico-Politicus, chapter 16: p. 137 in Benedict de Spinoza, The Political Works, ed. A. G. Wernham ۷۹‬‬

‫‪(Oxford, 1958).‬‬

‫[‪۹۶٫] Two Treatises of Government, second treatise, § ۷۱‬‬

‫[‪۱۷۳٫, ۷] ibid., §§ ۷۲‬‬

 ] De I‟esprit des lois, book n, chapter 3: p. 20$ in Oeuvres completes de Montesquieu, ed. A. Masson (Paris, 1950-5),۷۳[

vol. i A.

)۱۶۰۶]Edmund Burke (1729 –۷۴[

] Appeal from the Old to the New Whigs (1791): pp. 93-4 in The Works of the Right Honourable Edmund ۷۹[

Burke(World‟s Classics edition), vol. 5 (London, 1907).

‫ پل‬،‫ آفاػی ًینت؟ اگـ آفاػی ًینت‬،‫ “آیب آفاػی اًزبم ىـاؿت‬:‫ ]ثَ ًظـ هي ثٌتِبم ػؿ ایي هْؿػ صـف آعـ ؿا گلتَ امت‬۷۷[

:‫کٌٌؼ؟” ػؿ‬-‫ فیـا آى ُب اف آفاػی مْءامتلبػٍ هی‬،‫چینت؟ … آیب هب ًوی گْیین کَ آفاػی ػیْاًَ ّ ىـّؿ ثبیؼ گـكتَ ىْػ‬

The Works of Jeremy Bentham, ed. John Bowring (Edinburgh, 1843), vol. i, p. 301.

َ‫ “ُیچ اًنبًی ػؿ اًزبم ىـاؿت آفاػ ًینت؛ هٌغ اّ ث‬:‫ایي ؿا هوبینَ کٌیؼ ثب ػیؼگبٍ ژاکْثي ُبی ُوبى ػّؿٍ کَ ًْىتَ اًؼ‬
:‫ ػؿ‬.”‫هؼٌبی آفاػی ػاػى ثَ اّ هی ثبىؼ‬

Crane Brinton in „Political Ideas in the Jacobin Clubs‟, Political ScienceQuarterly 43 (1928), 249-64, esp. p. 257

.‫ هطـس ىؼ‬،‫ایي ػیؼگبٍ توـیجأ ثب ّاژگبى ُونبًی اف مْی ایؼٍ آلینت ُبی اًگلینی ًیوۀآعـ هـى ثؼؼ‬

]Social Contract, book i, chapter 6: p. 361 in Oeuvres completes (op. cit., p. 195 above, note 2), vol. 3. ۷۶[

]op. cit. (p. 16 above, note i), vol. 6, p 316, line 2.۷۱[

]op. cit. (p. 219 above, note 3), ibid.: „every law is contrary to liberty‟. ۷۰[

] Johann Gottlieb Fichte‟s Sämmtliche Werke, ed. I.H. Fichte (Berlin, 1846-6), vol. 7, p.176.۶۹[

]ibid., p. 574.۶۱[

]ibid., p. 578.۶۲[

]ibid p. 576.۶۳[

]ibid., pp. 578, 580.۶۴[

َ‫ ثلکَ ّظیل‬،‫ ًَ تٌِب یک صن‬،‫ تضویل صن ثَ آى ُب اف ؿاٍ فّؿ‬،‫ ] ارجبؿ اًنبى ُب ثَ ػؿ پیو گـكتي ىکل ػؿمت ػّلت‬۶۹[

:‫ ػؿ‬.”‫ای هوؼك ثـای ُـ كـػ ػاؿای ثَیـت ّ ّارؼ هؼؿت ثَ کبؿثنتي آى امت‬
 ‫‪ibid., vol. 4, p. 436.‬‬

‫[‪]See Plan des travaux scientifiques necessaires pour reorgamser la societe (1822); p. 53 in Auguste Comte, Appendice ۶۷‬‬

‫‪general du systeme de politiqne positive (Paris, 1854), published as part of vol. 4 of Systeme de politique positive (Pans,‬‬

‫‪). [Mill quotes this passage in Auguste Comte and Positivism: pp. 301-2 m his Collected Works (op. cit., p. 199۴-۱۱۹۱‬‬

‫]‪above, note i), vol. 10. H.H.‬‬

‫[‪] ۶۶‬کبًت اف ُوَ ثیيتـ ثَ هلِْم هٌلی آفاػی ًقػیک هی‪ -‬ىْػ ّهتی (ػؿ یکی افؿمبلَ ُبی میبمی عْػ) اػالم هی‪-‬‬

‫ػاؿػ‪“ :‬ثقؿگ تـیي هنئلۀ ًْع ثيـ کَ ثَ ػلیل ٓجیؼت عْػ هزجْؿ ثَ صل آى امت‪ ،‬تيکیل ربهؼَ ای هؼًی امت کَ‬

‫هطبثن هبًْى‪ ،‬صن ؿا ثَ ارـاثگؾاؿػ‪ .‬تٌِب ػؿ چٌیي ربهؼَ ای کَ ػؿ آى ثیيتـیي آفاػی ُنت… – ّ ًیق ػهین تـیي هبٓؼیت ّ‬

‫تْویي صؼّػ آفاػی ُـ كـػ ثـای ُوقینتی ثب آفاػی ػیگـاى –ثبالتـیي ؿبیت ٓجیؼت‪ ،‬یؼٌی ؿىؼ ُوۀ ظـكیت ُبی هبثل‬
‫ػمتـك ثـای ثيـیت ػًجبل هی ىْػ‪ .‬ػؿ‪:‬‬

‫‪Idee zu einer allgemeinen Geschichte in weltbürgerlicher Absicht'(1784), in op. cit. (p. 16 above, note i), vol. 8, p. 22, line‬‬

‫‪6.‬‬

‫ایي كـهْل ثٌؼی‪ ،‬رؼا اف هؼٌبی ّوٌی الِیبتی آى‪ ،‬ػؿ ًظـ اّل‪ ،‬چٌؼاى هتلبّت اف لیجـالینن اّؿتْػّکل ثَ ًظـ ًوی ؿمؼ‪.‬‬

‫ّلی ًکتۀ صنبك آى رب امت کَ چگًَْ هالک ” ػهین تـیي هبٓؼیت ّ تْویي صؼّػ” آفاػی كـػ ثَ کبؿ گـكتَ ىْػ‪ .‬اکخـ‬

‫لیجـال ُبی هؼؿى ػؿ هٌنزن تـیي صبلت ثیبى ػیؼگبٍ ُبی عْػ‪ ،‬عْاُبى ىـایطی ُنتٌؼ کَ ػؿ آى‪ ،‬ثیيتـیي تؼؼاػ اكـاػ‬

‫ثتْاًٌؼ ثیيتـیي تؼ ؼاػ ُؼف ُبی عْػ ؿا تضون ثغيٌؼ‪ ،‬آى ُن‪ ،‬ثؼّى تغویي اؿفه ایي ُؼف ُب هبػام کَ هْرت مـکْة‬

‫ُؼف ُبی ػیگـاى ًيًْؼ‪ .‬آى ُب هی عْاٌُؼ کَ هـفُبی هیبى اكـاػ ّ گـٍّ ُبی اًنبى ُب تٌِب ثب هالصظۀ رلْگیـی اف‬

‫تَبػم ُؼف ُبی اًنبى ُب ثب یکؼیگـ تـمین ىًْؼ ّ ُوۀ آى ُب ثَ عْػی عْػ‪ ،‬ثَ یک هیقاى‪ ،‬ؿبیی ّ ؿیـهبثل اًتوبػ‬

‫ثبىٌؼ‪ .‬فیـا اف ًظـ آى ُب هـفُبی آفاػی ثب کبؿثـػ هْاػؼ عـػ هيغٌ هی ىْػ کَ اهـی ثیو اف ػوْهیت هبًْى ُب ثْػٍ‪،‬‬

‫هٍْ ای امت [عـػ] عبلن ّ آىکبؿگـ ُؼف ُبی هتٌْع كـػی ّ ػلت ّرْػ تغیل ُب ّ تلبّت ُبی كـػی‪ .‬ثـای ًوًَْ‪ ،‬فیجبیی‬

‫ىٌبم ی ّ ػیگـ اًْاػی اف تضون عْػ کَ ػؿ فهیٌۀ هتلبّتی ثب ػول ُنتٌؼ‪ ،‬ىبیؼ ػمتکن ػؿ تئْؿی‪ ،‬ثَ ًبم گيْػى ؿاٍ‬

‫ثـای هْاػؼ عـػ‪ ،‬ثیـصوبًَ مـکْة ىًْؼ‪ .‬اهتؼاؿ ػول ّ ّظبیلی کَ ثَ ػِؼۀ اًنبى ُب هی گؾاؿػ‪ ،‬ثب آفاػی كـػی یکی‬

‫گـكتَ هی ىًْؼ ثب ایي ػٌْاى کَ تٌِب ُؼف ُبی ػوالًی هی تْاًٌؼ هّْْع ُبی “صویوی” ٓجیؼت “ّاهؼی” اًنبى “آفاػ”‬
‫ثبىٌؼ‪.‬‬

‫هي ُـگق مـػؿًیبّؿػٍ ام کَ “ػول” ػؿ ایي پیو فهیٌَ چَ هؼٌبیی ػاؿػ؛ ّ ایي رب تٌِب هَؼم اىبؿٍ ثَ ایي اهـ امت کَ‬

‫پیو كـُ ُبی پبیَ ای ؿّاًيٌبمی كلنلی ثب تزـثَ گـایی‪ ،‬یؼٌی ثب ُـ آهْفٍ ای کَ امتْاؿ ثـ ىٌبعت صبٍل اف تزـثۀ‬
‫چینتی اًنبى ّ ُؼف ُبی اّ ثبىؼ‪ُ ،‬وغْاى ًینتٌؼ‪.‬‬
‫[‪] Thomas Rainborow, speaking at Putney in 1647: p. 301 in The Clarke Papers: Selections from the Papers of ۶۱‬‬

‫‪WilliamClarke, ed. C. H. Firth, vol. I ([London], 1891).‬‬

‫[‪] ۶۰‬ایي اؿتجبٓی آىکبؿ ثب آهْفۀ آفاػی اًنبًی ًقػ کبًت ػاؿػ؛ کَ ًنغَ ای ارتوبػی ىؼٍ ّ تزـثی اف آى امت ّ اف ایي‬

‫ؿّ ػؿمت‪ً ،‬وطۀ هوبثل آى ثَ ىوبؿ هی ؿّػ‪ .‬اًنبى آفاػ اف ػیؼ کبًت ثَ ُیچ ثبفىٌبمی اكکبؿ ػوْهی ثـای آفاػی ػؿًّی‬

‫عْػ ًیبف ًؼاؿػ‪ .‬اگـ ثب اّ ُوچْى اثقاؿی ثـای تضون ُؼكی ثیـًّی ؿكتبؿىْػ‪ ،‬ایي کبؿ ثِـٍ کيبى ػؿ هجبل اّ ًبػؿمت امت‪،‬‬

‫ّلی ربیگبٍ “عْػپبیٌؼٍء” اّ ػمت ًغْؿػٍ ثبهی هی هبًؼ ّ اّ آفاػ ّ ثَ توبهی اًنبى امت‪ُ ،‬ـ گًَْ کَ ثب اّ ؿكتبؿىْػ‪.‬‬

‫ًیبفی کَ ػؿ ایي رب هطـس هی ىْػ‪ ،‬ػؿ ُوپیًْؼی کبهل امت ثب هٌبمجتی کَ هي ثب ػیگـاى ػاؿم؛ هي ُیچ ًینتن اگـ ثَ‬

‫ؿمویت ىٌبعتَ ًيؼٍ ثبىن‪ .‬هي ًوی تْاًن ؿكتبؿُبی رِت ػاؿ ػیگـاى ؿا ثَ کوک صل ثیقاؿی هيبثِی ثب [لـػ] ثبیـّى‬

‫ًبػیؼٍ ثگیـم ّ یکنـٍ ًنجت ثَ اؿفه ؽاتی ّ امتؼؼاػُبی عْػ آگبٍ ثبىن ّ یب ثَ ػؿّى فًؼگی عْػ ثگـیقم؛ فیـا هي ػؿ‬

‫چين عْػم‪ُ ،‬وبًی ُنتن کَ ػیگـاى هـا ه ی ثیٌٌؼ‪ .‬هي عْػ ؿا ُونبى ثب ًظـ هضلل عْػ ػؿثبؿۀ عْػم هی ثیٌن‪ :‬یؼٌی‬

‫عْػ ؿا ػؿ اؿتجبٓ ثب ربیگبٍ ّ کبؿکـػم ػؿ کلیت ارتوبػی امت کَ کنی یب ُیچکل صل هی کٌن‪ .‬ایي ثَ هؼٌبی‬
‫ػیگـهغتبؿی ػؿ ثبالتـیي ىکل هبثل تَْؿ آى امت‪.‬‬

‫[‪]۱۹‬ایي امتؼالل ثبیؼ هتوبیق ثبىؼ اف ثـعْؿػ مٌتی ثـعی اف پیـّاى ثْؿک ّ ُگل کَ هؼتوؼًؼ اف آى رب کَ هي آى چیقی‬

‫ُنتن کَ ربهؼَ یب تبؿیظ اف هي مبعتَ‪ ،‬پل گـیق اف آى ًبهوکي ّ چٌیي هَؼی‪ّ ،‬ؼػوالًی امت‪ .‬ثی ىک‪ ،‬هي ًوی‬

‫تْاًن اف پْمت عْػ عبؿد ىْم یب عبؿد اف رْ هٌبمت عْػ تٌلل کٌن؛ تٌِب یک ُوبًگْیی عْاُؼ ثْػ اگـ ثگْین هي ُوبى‬

‫ُنتن کَ ُنتن ّ ًوی تْاًن اف عَلت ُبی ؽاتی عْػ کَ ثـعیبرتوبػی ُنتٌؼ‪ ،‬تِی ىْم‪ّ .‬لی ایي ثؼاى هؼٌب ًینت‬

‫کَ ُوۀ عَلت ُبی هي ؽاتی ّ ؿیـهبثل صؾف ُنتٌؼ ّ یب ایي کَ ًوی تْاًن ثَ ػًجبل تـییـ ربیگبٍ عْػ ػؿ “ىجکۀ‬

‫ارتوبػی” یب ” ىجکۀ کیِبًی” ثبىن؛ ربیگبٍ ُبیی ک َ ٓجیؼت هـا تؼییي هی کٌٌؼ؛ اگـ چٌیي ثْػ‪ُ ،‬یچ هؼٌبیی ثَ ایي‬

‫ّاژگبى ًوی ىؼ آالم کـػ‪“ :‬گقیٌو” یب “تَوین” یب ” كؼبلیت”‪ .‬اگـ هـاؿ امت کَ ایي ّاژٍ ُب هؼٌبیی ثؼٌُؼ‪ً ،‬وی تْاى‬

‫تاله ثـای صلبظت عْػ ػؿ ثـاثـ اهتؼاؿ ّ یب صتی كـاؿ اف ” هـاؿگبٍ ّ ّظبیلن” ؿا ثیؼؿًگ‪ ،‬ثَ ػٌْاى ؿیـػوالًی ثْػى یب‬
‫عْػکيی کٌبؿگؾاىت‪.‬‬

‫[‪]op. cit. (p. 199 above, note i), p. 219.۱۱‬‬

‫[‪]ibid., pp. 219-20.۱۲‬‬

‫[‪] op. cit. (p. 198 above, note i), p. 270.۱۳‬‬

‫[‪]ibid., p. 274.۱۴‬‬

‫[‪]loc. cit. Co. 210 above, note 4); cf. Constant, ibid., p. 272. ۱۹‬‬

‫[‪]۱۷‬ػؿ ثـیتبًیب ی کجیـ‪ ،‬هؼؿت هبًًْی اف ایي ػمت‪ ،‬الجتَ ثٌب ثَ هبًْى امبمی ػؿ اعتیبؿ مـّؿی امت‪ ،‬یؼٌی ىبٍ ػؿ‬

‫پبؿلوبى‪ .‬پل‪ ،‬آى چَ ایي کيْؿ ؿا ثَ کيْؿی ًنجت آفاػ تجؼیل هی کٌؼ‪ ،‬ایي ّاهؼیت امت کَ ایي ّاصؼ ُوَ تْاًب اف لضبظ‬

‫ًظـی‪ ،‬تْمٔ ػـف یب اكکبؿػوْهی اف چٌیي ؿكتبؿی هٌغ هی ىْػ‪ .‬ثَ ؿّىٌی‪ً ،‬کتۀ هِن‪ ،‬ىکل ایي هضؼّػیت ُبی اػوبل‬
‫ىؼٍ ثـ ؿّی هؼؿت میبمی ًینت – عْاٍ هبًًْی یب اعالهی یب ّاثنتَ ثَ هبًْى امبمی – ثلکَ هیقاى هؤحـ ثْػى آى ُب‬
‫هی ثبىؼ‪.‬‬

‫[‪] ۸۷‬کٌؼّؿمت‪ ،‬کَ ایي رولَ ُب اف احـ اّ ثَ ًبم پیو ًْیل ًول ىؼٍ امت)‪(loc. cit.: see p. 136 above, note i‬‬

‫اػالم هی ػاؿػ کَ کبؿ ػلْم ارتوبػی پبمظ ثَ ایي پـمو امت کَ ” ٓجیؼت ثب کؼام پیًْؼُب ؿىؼ ؿّىٌگـی ؿا ثب ؿىؼ‬

‫آفاػی‪ ،‬كْیلت ّ اصتـام ثَ صوْم ٓجیؼی كـػ ثَ ّصؼت ؿمبًؼٍ ّ چگًَْ ایي آؿهبى ُب کَ ثَ تٌِبیی ّ ثضن‪ ،‬عْة ُنتٌؼ‪،‬‬

‫اؿلت ثَ ػلیل رؼاىؼى اف یکؼیگـ ًبُونبف اًگبىتَ ىؼٍ اًؼ‪ ،‬ثبیؼ ثـػکل‪ ،‬ثَ هضِ آى کَ ؿّىٌگـی ُوقهبى ػؿ هیبى‬

‫ىوبؿ ثنیبؿی اف هلت ُب ثَ مطضی هؼیي ثـمؼ‪ ،‬رؼایی ًبپؾیـ ىًْؼ”‪ .‬اّ اػاهَ هی ػُؼ کَ‪ ” :‬اًنبى ُب ُوچٌبى تب‬

‫هؼت ُب پل اف ىٌبعت ُوۀ صوبیوی کَ ثـای ًبثْػکـػى آى ُب الفم امت‪ ،‬عطبُبی کْػکی‪ ،‬کيْؿ ّ ػّؿاى عْػ ؿا صلع‬
‫هی کٌٌؼ ‪ ” ibid., pp. 9 .‬ثَ صؼ کبكی تْبػآهیق امت کَ ثبّؿ اّ ثَ ًیبف ثَ اهکبى ّصؼت ؿمبًؼى ُوۀ اهْؿ عْة‪ ،‬هی تْاًؼ‬

‫ػؿمت ُوبى ًْع اف عطبیی ثبىؼ کَ عْػ‪ ،‬ثَ عْثی تٍْیق کـػٍ امت‪.‬‬

‫[‪]۸۸‬یبػػاىت هتـرن كبؿمی ‪: laissez-faire‬ثَ هؼٌبی للظی ػؿ فثبى كـاًنَ‪“ :‬ثگؾاؿیؼ اًزبم ىْػ”‪ ،‬اٍطالصی ثـای آفاػی‬

‫ثؼّى هـف ثبفاؿ‪.‬‬

‫[‪] Loc. Cit. (p. 16 above, note 1).۱۰‬‬

‫[‪ ] ۰۹‬تّْیش هتـرن كبؿمی‪ :‬پـّکـامت ًبم امطْؿۀ یًْبًی کَ اًنبى ُب ؿا ثَ تغتی آٌُیي هی ثنت ّ آى ُب ؿا آى هؼؿ‬

‫هی کيیؼ تب اًؼافۀ تغت ىًْؼ‪.‬‬

‫[‪] ۰۱‬ثَ ًظـ هي‪ ،‬ثٌتِبم ًیق ػؿ ایي ثبؿٍ عْة گلتَ امت‪ ” :‬هٌبكغ كـػی تٌِب هٌبكغ صویوی هی ثبىٌؼ… آیب هيبُؼٍ ًوی‪-‬‬

‫ىْػ کَ اًنبى ُبیی آى هؼؿ هِول ُنتٌؼ کَ اًنبًی کَ ًینت ؿا ثـ اًنبًی کَ ُنت تـریش ػاػٍ‪ ،‬ثب ّاًوْػ ثَ‬

‫ثِتـمبعتي فًؼگی آى ُبیی کَ ٌُْف ثَ ػًیب ًیبهؼٍ اًؼ ّ هوکي امت ُـگق هتْلؼ ًيًْؼ‪ ،‬اًنبى ُبی فًؼٍ ؿا ؿًذ ثؼٌُؼ؟”‬
‫ػؿ‪:‬‬

‫‪op. cit. (p. 219 above, note3), p. 321.‬‬

‫ایي یکی اف اًؼک هْاؿػی امت کَ ثْؿک ثب ثٌتِبم تْاكن ػاؿػ؛ فیـا ایي ثغو اف احـ اّ ػؿ هـکق ًگبٍ ثَ میبمت اف ػؿیچۀ‬
‫تزـثی ّ ػؿ توبثل ثب هٌظـ هتبكیقیکی امت‪.‬‬

‫[‪] Joseph A. Schumpeter, Capitalism, Socialism, and Democracy (London, 1943). p. 243. ۰۲‬‬