Inženjerska komora Srbije

Program permanentnog usavršavanja

Kurs
NOVE EVROPSKE NORME ZA PROJEKTOVANJE -
- EVROKOD 2 ZA PRORAČUN BETONSKIH
KONSTRUKCIJA

Prof. Dr Života Perišić, dipl.građ.inž.

Mr Nenad Pecić, dipl.građ.inž.
Mr Nataša Stojanović, dipl.građ.inž.

Beograd, 17. Februar 2005.

Za konstrukciju parkinga na skici uraditi proračun prema
Evrokodovima za konstrukcije.
U primeru će se prikazati detaljan proračun ploče POS 1 i
grede srednjeg rama POS 3 {0}
A B C
POS 2

POS S1

POS S1
POS S2
4 4
POS 3

λ
POS S4
POS S3

POS S3
S1
3 PO
3
POS 3

λ
POS S4
POS S3

2 POS S3 2
POS 2
λ
POS S1

POS S1
POS S2

1 1
L L

A B C
Osnovni podaci o konstrukciji, materijalima i opterećenjima:

Namena konstrukcije: parking

Kategorija 4 (EN1990: 2.3(1), Tabela 2.1, {2})
proračunskog
upotrebnog veka:
Kategorija korišćenja F (EN1991-1-1:6.3.3.1(1),Tabela 6.7,{3})
površina:
Klasa izloženosti: XD3 (EN1992-1-1: 4.2(2), Tabela 4.1,{4})
XC3 (EN1992-1-1: 4.2(2), Tabela 4.1,{4})
Materijali:
Beton C25/30 (EN1992-1-1:3.1.2,Tabela 3.1,{5})
Armatura RA 400/500 (EN1992-1-1:3.2.2, {6})
Za definisanje seizmičkog opterećenja potrebno je još i:
Kategorija tla: B (EN1998-1: 3.1.2(1), Tabela 3.1, {7})
Klasa važnosti: II (EN1998-1: 4.2.5(4), Tabela 4.3 ,{8})
Analiza opterećenja {9}
Stalna dejstva:
• sopstvena težina konstrukcije • Automatski obuhvaćeno
programom {10}
• ostali stalni teret (izolacija, • 1,0 kN/m2 (usvojeno) {10}
zastor, instalacije)

Promenljiva dejstva:
• korisna opterećenja na parkingu
površinsko • q=2,50 kN/m2 (EN1991-1-1:
6.3.3.2(1),Tabela 6.8, {11})
osovinsko opterećenje • Q=20,0 kN (EN1991-1-1:
6.3.3.2(1),Tabela 6.8, {11})
(u primeru nije analizirano)
• sneg • q=1,00 kN/m2 (treba da bude u
NA; ovde usvojeno, {12})
• vetar • (treba da bude u NA; ovde
zanemaren) {12}
Seizmika:
• ag=0,20 g (treba da bude u
• vršno ubrzanje tla
NA; ovde usvojeno) {13}
 PRORAČUN
B-B
A
Dispozicija ∆g, q

POS 1

hp
±S

L=8,0m

h
POS 3

λ=5,5m POS S3 POS S4 POS S3

H
hs hs hs
b/h=300/600mm {14}
hp=180mm A
L L
hs=500mm A B C

A B C A-A
B
POS 2 ∆g, q
POS S1

POS S1
POS S2

POS 1
4 4

hp
POS 3

h
λ
POS S4
POS S3

POS S3

S1 POS 2 POS 3 POS 3 POS 2

3 PO 3
POS 3
POS S1 POS S3 POS S3 POS S1
λ
POS S4
POS S3

POS S3

b b b b
2 2
POS 2
λ

B
POS S1

POS S1
POS S2

1 1 λ λ λ
L L
1 2 3 4
A B C
POS 1 – kontinualna AB ploča
1. Statički sistem
2. Analiza opterećenja
• Granično stanje nosivosti (GSN)
• Granično stanje upotrebljivosti (GSU)
3. Statički uticaji
• Statički uticaji - GSN
• Statički uticaji - GSU
4. Proračun GSN
• Savijanje
• Smicanje
5. Proračun GSU
• Kontrola napona
• Kontrola prslina
• Kontrola ugiba
POS 1 – kontinualna AB ploča
1. Statički sistem

g,∆g, q1,q2

λ=5,5m λ=5,5m λ=5,5m

1 2 3 4
2. Analiza opterećenja

Stalna dejstva:
• sopstvena težina gst
Automatski uključena softverom, prema dimenzijama preseka i zadatoj
zapeminskoj težini.

ostali stalni teret ∆g=1,00 kN/m2

Promenljiva dejstva:
• korisno q1=2,50 kN/m2
• sneg q2=1,00 kN/m2
Šeme opterećenja:
g st + ∆ g
A gst+∆g

q2
q2
B

q1 q1
C C.1

q1

C.2 q1

q1

C.3
Granično stanje nosivosti (GSN) {15}

Kombinacija dejstava za “stalnu” proračunsku situaciju: {16}

∑ γ G ⋅ Gk + γ Q ⋅ Qk,1 + ∑ γ Q ⋅ψ 0,i ⋅ Qk,i (i ≠ 1) {17}

Parcijalni koeficijenti sigurnosti γ za dejstva {15}

Stalno dejstvo (γG) Promenljivo dejstvo (γQ)
Povoljan efekat Nepovoljan efekat Nepovoljan efekat
1,0 1,35 1,50

Statistički ψ faktori (EN 1990: A1.2.2(1) – Tabela A1.1) {15}

Opterećenje Ψ0 Ψ1 Ψ2
Korisno opterećenje
kategorije F
0,7 0,6 0,6

Sneg 0,5 0,2 0

∑ γ G ⋅ Gk + γ Q ⋅ Qk,1 + ∑ γ Q ⋅ψ 0,i ⋅ Qk,i (i ≠ 1) (6.10) {17}

(EN 1990: A1.3.1 – Tabela A1.2(B))

“STALNA”
PRORAČUNSKA Stalna dejstva Promenljiva dejstva
KOMBINACIJA
”Dominantno”
Ostala promenljiva
povoljna nepovoljna promeljivo
Jednačina (6.10)

dejstva
dejstvo {17}
EN 1990

1,0 ⋅ g 1,5 ⋅ q1 (1,5 ili 0) ⋅ 0,5 ⋅ q2

1,0 ⋅ g 1,5 ⋅ q2 (1,5 ili 0) ⋅ 0,7 ⋅ q1

1,35 ⋅ g 1,5 ⋅ q1 (1,5 ili 0) ⋅ 0,5 ⋅ q2

1,35 ⋅ g 1,5 ⋅ q2 (1,5 ili 0) ⋅ 0,7 ⋅ q1

 KOMBINACIJE - “STALNA” PRORAČUNSKA SITUACIJA: {17}

1. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C1

2. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C2
3. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C3
4. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C1 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
5. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C2 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
6. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C3 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
7. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅B
8. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C1
9. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C2
10. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C3
11. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C1
12. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C2
13. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C3
14. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C1 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
15. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C2 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
16. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C3 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
17. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅B
18. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C1
19. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C2
20. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C3
Kontrola prslina (GSU)
{18}
Kontrola ugiba (GSU)

Kvazi-stalna kombinacija ∑ Gk,j + ∑ ψ 2,i ⋅ Qk,i

Statistički ψ faktori (EN 1990: A1.2.2 – Tabela A1.1) {15}
Opterećenje Ψ0 Ψ1 Ψ2
Korisno opterećenje
kategorije F
0,7 0,6 0,6
Sneg 0,5 0,2 0
(EN 1990: A1.4.1 – Tabela A1.4)
Stalna dejstva Promenljiva dejstva
Kvazi – stalna
Korisno
kombinacija sneg
kategorije F
1,0 ⋅ g 0,6 ⋅ q1 0 ⋅ q2
Kontrola napona (GSU): {18}

- Kvazi-stalna kombinacija (vidi napred), i

- Karakteristična kombinacija ∑ G k + Qk,1 + ∑ ψ 0,i ⋅ Qk,i (i ≠ 1)

Statistički ψ faktori (EN 1990: A1.2.2 – Tabela A1.1)

Opterećenje Ψ0 Ψ1 Ψ2

Korisno opterećenje
kategorije F
0,7 0,6 0,6

Sneg 0,5 0,2 0

(EN 1990: A1.4.1 – Tabela A1.4)

Stalna
Promenljiva dejstva
dejstva
Karakteristična “dominantno” ostala
kombinacija
1,0 ⋅ g 1,0 ⋅ q1 0,5 ⋅ q2
1,0 ⋅ g 1,0 ⋅ q2 0,7 ⋅ q1
 IZABRANE (OČEKIVANE MERODAVNE) KOMBINACIJE
ZA PRORAČUN GSU {19}

KVAZI - STALNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA:

1. A + 0,6 ⋅ C1 + 0 ⋅ B - kontrole u 1. polju

2. A + 0,6 ⋅ C2 + 0 ⋅ B - kontrole u 2. polju

3. A + 0,6 ⋅ C3 + 0 ⋅ B - kontrole nad osloncem

KARAKTERISTIČNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA:

1. A + C1 + 0,5 ⋅ B - kontrole u 1. polju

2. A + C2 + 0,5 ⋅ B - kontrole u 2. polju

3. A + C3 + 0,5 ⋅ B - kontrole nad osloncem

 27.27
1

31.18
(kombinacija 14)

34.51
2

-37.95
39.69 (kombinacija 16)
3. Statički uticaji - GSN

14.70 -1.51
(kombinacija 15) (kombinacija 8)

39.69 -37.95
3

34.51 (kombinacija 16)

31.18
(kombinacija 14)
4

27.27

Rmax
Rmin
VEd
MEd

[kN/m]
[kN/m]

[kNm/m]
3. Statički uticaji - GSU
KVAZI - STALNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA:

-21.92
M
[kNm/m]

7.57
17.86

17.86
KARAKTERISTIČNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA:

-26.96
-26.96

M
[kNm/m]
10.22
22.11

22.11
4. Proračun - GSN
1. Savijanje
• Preporučena klasa čvrstoće s obzirom na trajnost : {20}

E1.(2)
XD3 C35/45 Tabela E.1N

Odredbe informativnog aneksa E nisu obavezujuće, osim ukoliko se

tako ne propiše u NA.
U primeru se zadržava klasa C25/30.
• Zaštitni sloj: {21}

cnom=cmin+∆cdev (4.1) 4.4.1.1

cmin,b
cmin ≥ cmin,dur + ∆cdur,γ - ∆cdur,st - ∆cdur,add 4.4.1.2
10 mm

∅ - prečnik pojedinačne šipke

cmin,b ≥ = 12 mm (očekivani max ∅)
∅n - prečnik šipke u svežnju
4.4.1.2(3)
(tabela 4.2)
 12 mm
cmin ≥ cmin,dur + ∆cdur,γ - ∆cdur,st - ∆cdur,add
10 mm

cmin,dur :

Modifikacija klase konstrukcije prema 4.4.1.2(5) - Tabela 4.3N:

Klasa S4 umanjuje se za 1 klasa S3 {22}

Iz 4.4.1.2(5) - Tabela 4.4N: cmin, dur = 40 mm {23}

Preporučene vrednosti (za NA) korekcija cmin,dur:

∆cdur,γ = ∆cdur,st = ∆cdur,add =0 4.4.1.2(6),(7),(8)

12 mm
cmin ≥ 40+0+0+0 = 40 mm = 40 mm
10 mm
 cnom=cmin + ∆cdev (4.1)

Vrednost ∆cdev definiše se u NA.

Preporučena vrednost (4.4.1.3(1), {24}) je 10 mm. Usvojeno:

∆cdev = 10 mm

Konačni zaštitni sloj:

cnom= cmin+∆cdev = 40 + 10 = 50 mm

cnom= 50mm
• Dimenzionisanje ploče POS 1:

• Materijali: beton C25/30: fck = 25 MPa

{25} fcd = αcc⋅fck/γc
αcc=1,0: fcd = 25/1,5= 16,67 MPa

armatura RA400/500: fyk = 400 Mpa

{26} fyd = fyk/γs= 400/1,15= 348MPa

• Geometrijske karakteristike: h =18,0 cm {14}

cnom = 5,0 cm
D1 = cnom + ∅/2=
= 5,0+1,2/2=5,6 cm
D = h-d1= 18-5,6= 12,4 cm
• Minimalna površina armature za savijanje: {29}

fctm
As,min = 0,26 bt d ali ne manje od 0,0013 bt d (9.1N)
fyk

C25/30: fctm=2,6 MPa (tabela 3.1)

2, 6
A s,m in = 0, 26 ⋅ ⋅ 100 ⋅ 12, 4 = 2,09 < 0,0013 ⋅ 100 ⋅ 12, 4 = 1, 6
400

As,m in = 2, 09 cm 2 / m
1. polje: MEd=31,18 kNm/m

αcc=1,00: µ =
31,18
= 0,1216 ⇒ Tablice {28}
12, 4 2 ⋅ 1, 667
ω = 0,1304
16, 67
A = 0,1304 ⋅ 100 ⋅ 12, 4 ⋅ = 7, 74 cm 2 / m '
s1 348

Usvojeno: R∅ 10/10 (7,85 cm2/m)

2
A s,m in = 2, 09 cm / m < 7,85 cm 2 / m

Podeona armatura: {30}

As,p = 0, 2 ⋅ 7,85 = 1,57 cm 2 / m
Usvojeno: R∅ 8/20 (2,5 cm2/m)
2. polje: MEd=14,70 kNm/m

αcc=1,00: µ =
1 4, 7 0
= 0, 0 5 7 ⇒ Tablice {28}
1 2, 4 2 ⋅ 1, 6 6 7
ω = 0, 0 5 9
1 6, 6 7
A = 0, 0 5 9 ⋅ 1 0 0 ⋅ 1 2, 4 ⋅ = 3 , 5 1cm 2 / m '
s1 348

Usvojeno: R∅ 10/20 (3,92 cm2/m)

2
A s,m in = 2, 09 cm / m < 3,53 cm 2 / m

Podeona armatura:
As,p = 0, 2 ⋅ 3,53 = 0,706 cm 2 / m

Usvojeno: R∅ 8/20 (2,5 cm2/m)

Oslonac: MEd=37,95 kNm/m

αcc=1,00: µ =
37,95
= 0,148 ⇒ Tablice {28}
12, 4 2 ⋅ 1, 667
ω = 0,1614
16, 67
A = 0,1614 ⋅ 100 ⋅ 12, 4 ⋅ = 9, 59 cm 2 / m '
s1 348

Usvojeno: R∅ 12/10 (11,3 cm2/m)

2
A s,m in = 2,09 cm / m < 11,3 cm 2 / m

Podeona armatura:
As,p = 0, 2 ⋅ 9,76 = 1,95 cm 2 / m
Usvojeno: R∅ 8/20 (2,5 cm2/m)
2. Kontrola smicanja {31}
Ploče debljine do 20cm ne mogu se osiguravati na smicanje (9.3.2(1)), pa mora
biti ispunjeno:
VEd< VRd,c 6.2.1(3)

Izračunaće se minimalna proračunska nosivost pri smicanju po Formuli (6.2b).

Pokazaće se da je to dovoljno (VRd,c,min >VEd ) za sve preseke.

VRd,c = (vmin + k1 σcp) bwd (6.2b)

vmin = 0,035 k 3/2 · fck1/2 = 0,035⋅2,0 3/2 · 251/2 = 0,495

200 200
k = 1+ = 1+ = 2,27 > 2,0 ⇒ k = 2,0
d 124
k1= 0,15

σcp= NEd /Ac =0

VRd,c = [0,495 + 0,15 ⋅ 0] ⋅1000 ⋅ 124 ⋅ 10-3= 61,38 kN

 max VEd = 39,69 kN < VRd,c,min=61,38 kN

Nije potrebno osiguranje

smicanja

39.69

34.51

27.27
27.27

34.51

39.69
5. Proračun GSU
Kontrola napona: {35}
Naponi u preseku, za stanje eksploatacije (GSU), izračunavaju se uobičajenim
postupcima koji podrazumevaju Hukov zakon, Bernulijevu hipotezu i isključenje
zategnutog betona.
KVAZI - STALNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA: 7.2(3)
σ c ≤ 0, 4 5 ⋅ fc k
C25/30: σc ≤ 0,45⋅25=11,25 MPa
ploča POS 1 1. polje 2. polje oslonac
M (kNm/m) 17,86 7,57 21,92
As1 (cm2/m) 7,85 3,925 11,3
s 0,2478 0,1827 0,289
σc (MPa) 10,22 5,74 10,91
0,45⋅fck <11,25 <11,25 <11,25
σs1 (MPa) 200 165 173
 KARAKTERISTIČNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA: {35}

σ c ≤ 0, 6 ⋅ fc k 7.2(2) σ s 1 = 0, 8 ⋅ f yk 7.2(5)

C25/30: σc ≤ 0,60⋅25=15 MPa

RA400/500: σs1 ≤ 0,80⋅400=320 MPa
ploča POS 1 1. polje 2. polje oslonac
M (kNm/m) 22,1 10,22 26,96
As1 (cm2/m) 7,85 3,925 11,3
s 0,2478 0,1827 0,289
σc (MPa) 12,64 7,75 13,42
0,60⋅fck <15,0 <15,0 <15,0
σs1 (MPa) 247,49 223,6 212,93
0,80⋅fyk <320 <320 <320
Kontrola prslina
• Minimalna površina armature za ograničenje širine prsline: {37}
As,min ⋅σs = kc⋅k ⋅ fct,eff ⋅ Act (7.1) 7.3.2(2)

σc
k c = 0, 4 ⋅ (1 − ) ≤ 1, 0 (7 .2 )
⎛ h ⎞
k1 ⋅ ⎜ ⋅f
⎜ * ⎟⎟ c t,e ff 7.3.2(2)
⎝h ⎠

σc = 0
kc = 0,4
k = 1,0 (h ≤ 300 mm)
fct,eff = fctm = 2,6 MPa 7.3.2(2)
Act = 0,5⋅b⋅h =0,5⋅18 ⋅100 =900 cm2
σs = fyk = 400 MPa
0, 4 ⋅ 1, 0 ⋅ 2, 6 ⋅ 9 0 0 2 Usvojene armature prema GSN
A s ,m in = = 2 , 3 c m zadovoljavaju ( > od A
400 s,min ).
Kontrola prslina {38}

• Za ploče čija debljina ne prelazi 200 mm posebna kontrola nije

potrebna ukoliko su obezbeđene bar minimalne površine armature
({29}, {37}) i ispoštovani zahtevi u pogledu maksimalnih razmaka
armature {30} , što je obezbeđeno.
7.3.3(1)

h=180 mm < 200 mm OK

Kontrola ugiba {40}

• Kontrola graničnog stanja deformacija ograničenjem odnosa

raspon / statička visina preseka (l/d) :
7.4.2

ρ0 = fck ⋅ 10 − 3 = 25 ⋅ 10 − 3 = 5 ⋅ 10 − 3 =0,005

1. polje: (očekivani najveći ugib)

As 7,85
ρ = = =0,00634
b ⋅d 100 ⋅ 12, 4
ρ > ρ0
Jednačina (7.16.b )
l ⎡ ρ0 1 ρ'⎤
= K ⎢11 + 1, 5 fck + fck ⎥
d ⎢⎣ ρ − ρ ' 12 ρ 0 ⎦⎥
K = 1,3 (NA) (Tabela 7.4N)
ρ’ = 0
 l ⎡ 0, 005 ⎤
= 1, 3 ⎢11 + 1, 5 25 ⎥ =22,0
d ⎣ 0.00634 − 0 ⎦

Korekcioni faktor koji uvodi različiti napon u armaturi i razliku usvojene

i potrebne računske armature:
500 A s,prov 500 7, 85
⋅ = ⋅ = 1, 2 7
f yk A s,req 400 7, 74

22, 0 ⋅ 1, 27 = 27, 9
⎛ l ⎞
⎜d ⎟ = 27, 9
⎝ ⎠ lim it

⎛ l ⎞ ⎛ 550 ⎞ ⎛ l ⎞
⎜d ⎟ = ⎜ ⎟ = 4 4, 4 > 2 7, 9 = ⎜d ⎟
⎝ ⎠ stvarno ⎝ 12, 4 ⎠ ⎝ ⎠ lim it

⎛ l ⎞ ⎛ l ⎞
Dokaz nije uspeo ( potrebno je da bude ⎜d ⎟ < ⎜ ⎟ )
⎝ ⎠ stvarno ⎝ d ⎠ lim it
Postupak kontrole ugiba pomoću graničnog odnosa l/d je generalno
na strani sigurnosti i moguće je da bi proračun ugiba (takođe
predviđen u EC2 (EN 1992-1-1: 7.4.3) – postupak je sličan
prikazanom u priručniku za primenu PBAB87) dao zadovoljavajući
rezultat {39} .

Ukoliko se nastavi sa kontrolom ugiba bez direktnog proračuna,

potrebno je izmeniti karakteristike konstrukcije.
Ako se ne želi promena statičke (a time i ukupne) visine preseka,
može se povećati usvojena površina armature, što će se ovde i učiniti.

Prethodno usvojeno: R∅ 10/10 (7,85 cm2/m)

Novo : R∅ 14/10 (15,4 cm2/m) (dvostruko više As u polju, u odnosu na

GSN)
Kontrola se ponavlja.
1. polje: (sa korigovanom armaturom) {40}
As 15,4
ρ = = =0 ,0124 ; ρ > ρ0
b ⋅d 100 ⋅ 12, 4
l ⎡ 0, 00 5 ⎤
= 1, 3 ⎢11 + 1, 5 25 ⎥ =18,23
d ⎣ 0.0124 − 0 ⎦
Korekcioni faktor koji uvodi različiti napon u armaturi i razliku usvojene
i potrebne računske armature:
500 A s,prov 500 1 5, 4
⋅ = ⋅ = 2, 4 8
f yk A s,req 400 7,74
⎛ l ⎞
18, 23 ⋅ 2, 48 = 45, 21 = ⎜ ⎟
⎝ d ⎠ lim it
⎛ l ⎞ ⎛ 550 ⎞ ⎛ l ⎞
⎜d ⎟ = ⎜ 12, 4 ⎟ = 44, 4 < 45, 2 = ⎜d ⎟
⎝ ⎠ stv arno ⎝ ⎠ ⎝ ⎠ lim it

Kriterijum je sada zadovoljen ((l/d)stv< (l/d)limit).

Usvaja se R∅ 14/10 (15,4cm2/m) (u prvom polju, donja zona)
2. polje: S obzirom da je 1. polje zahtevalo korekciju armature,
potrebno je proveriti i drugo polje. Da nije bilo korekcije, kontrola ne bi
bila potrebna jer je visina preseka ista, a koeficijent konturnih uslova (K)
ima veću vrednost (“unutrašnje polje”, K = 1,5). {40}
As 3,92
ρ = = =0,00316
b ⋅d 100 ⋅ 12, 4
ρ < ρ 0 = 0,005
Jednačina (7.16.a )

⎡ ρ ⎛ ρ ⎞
3
2 ⎤
l
= K ⎢ 1 1 + 1, 5 f c k 0
+ 3, 2 f c k ⎜ 0
− 1⎟ ⎥
d ⎢ ρ ⎝ ρ ⎠ ⎥
⎣ ⎦
l ⎡ 0, 005 ⎛ 0, 005 ⎞ ⎤
3/2

= 1, 5 ⎢11 + 1, 5 25 + 3, 2 25 ⎜ − 1 ⎟ ⎥ = 45, 0
d ⎢⎣ 0, 00316 ⎝ 0, 00316 ⎠ ⎥⎦

⎛ l ⎞ 500 3,92
⎜d ⎟ = 45, 0 ⋅ ⋅ = 45, 0 ⋅ 1, 4 = 62, 8
⎝ ⎠ lim it 400 3,51
⎛ l ⎞ ⎛ l ⎞
⎜d ⎟ = 44, 4 < 62, 8 = ⎜d ⎟ OK
⎝ ⎠ stvarno ⎝ ⎠ lim it
Ostali potrebni proračuni (vođenje armature duž raspona, dužine
ankerovanja) kao i pravila za oblikovanje armature detaljno su
obrazloženi u EN 1992-1-1, i ovde se ne prikazuju.
U ovim odredbama nema većih principijelnih razlika u odnosu na PBAB
87.
 4
3
POSS1

2
1. Statički sistem

POSS3 POS2

1
POS 3 – AB GREDA

POSS3 POS3
POSS1
POS3

A
POSS1

POS2
POSS4

POSS4

B POSS2 POSS1

POSS3

POSS3

POSS1
C
2. Analiza opterećenja

Stalna dejstva
• sopstvena težina gst
Automatski uključena softverom, prema dimenzijama preseka i zadatoj
zapeminskoj težini.

• ostali stalni teret na ploči POS 1 ∆g=1,00 kN/m2

Promenljiva dejstva na ploči POS 1

• korisno q1=2,50 kN/m2
• sneg q2=1,00 kN/m2
Seizmičko dejstvo: {13}
- Osnovni period konstrukcije T=0,694 sec
¾ Model konstrukcije za određivanje perioda formiran prema preporukama EC8.
Proračun se ovde ne prikazuje.

- Projektni spektar Sd (T)/ag = 0,655

Sd (T)/g = Sd (T)/ag*ag/g = 0,131
¾ Usvojen je elastični spektar ubrzanja tla Tip 1 (EN1998: 3.2.2.2(2)), kategorija tla
B, i ubrzanje tla od ag = 0,2g (što odgovara intenzitetu VIII po MCS skali)
¾ Usvojena je srednja klasa duktilnosti (DCM) i faktor ponašanja q=3,3

- Seizmička smičuća sila Fb=309,27 kN

¾ Fb = S d (T1 ) ⋅ m ⋅ λ (4.5) (EN1998: 4.3.3.2.2(1))

W = m ⋅g = ∑ Gk,j + ∑ ψ E,i ⋅ Qk,i = 1965,0 + 0,6 ⋅ 660 = 2361,0 kN

λ = 1,0
opterećenje
Stalna dejstva:
A • sopstvena težina (automatski obuhvaćeno programom)
• ostali stalni teret ∆g=1,00 kN/m2
opterećenje
Promenljiva dejstva:
B
• sneg q2=1,00 kN/m2
opterećenje
Promenljiva dejstva:
C.1
• korisno q1=2,50 kN/m2
opterećenje
Promenljiva dejstva:
C.2
• korisno q1=2,50 kN/m2
opterećenje
Promenljiva dejstva:
C.3
• korisno q1=2,50 kN/m2
opterećenje
Seizmičko dejstvo:
D Fb=309,27 kN Fb1=103,0 kN
Fb2= 51,5 kN
Granično stanje nosivosti (GSN) {15}

Kombinacija dejstava za “stalnu” proračunsku situaciju: {16}

∑ γ G ⋅ Gk + γ Q ⋅ Qk,1 + ∑ γ Q ⋅ψ 0,i ⋅ Qk,i ( i ≠ 1) {17}

Parcijalni koeficijenti sigurnosti γ za dejstva {15}

Stalno dejstvo (γG) Promenljivo dejstvo (γQ)
Povoljan efekat Nepovoljan efekat Nepovoljan efekat
1,0 1,35 1,50

Statistički ψ faktori (EN 1990: A1.2.2(1) – Tabela A1.1) {15}

Opterećenje Ψ0 ψ1 Ψ2
Korisno opterećenje
kategorije F
0,7 0,6 0,6

Sneg 0,5 0,2 0

∑ γ G ⋅ Gk + γ Q ⋅ Qk,1 + ∑ γ Q ⋅ψ 0,i ⋅ Qk,i ( i ≠ 1) (6.10) {17}

(EN 1990: A1.3.1 – Tabela A1.2(B))

“STALNA”
PRORAČUNSKA Stalna dejstva Promenljiva dejstva
KOMBINACIJA
”Dominantno”
Ostala promenljiva
povoljna nepovoljna promeljivo
Jednačina (6.10)

dejstva
dejstvo {17}
EN 1990

1,0 ⋅ g 1,5 ⋅ q1 (1,5 ili 0) ⋅ 0,5 ⋅ q2

1,0 ⋅ g 1,5 ⋅ q2 (1,5 ili 0) ⋅ 0,7 ⋅ q1

1,35 ⋅ g 1,5 ⋅ q1 (1,5 ili 0) ⋅ 0,5 ⋅ q2

1,35 ⋅ g 1,5 ⋅ q2 (1,5 ili 0) ⋅ 0,7 ⋅ q1

 KOMBINACIJE - “STALNA” PRORAČUNSKA SITUACIJA: {17}

1. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C1

2. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C2
3. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C3
4. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C1 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
5. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C2 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
6. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C3 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
7. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅B
8. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C1
9. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C2
10. 1,0 ⋅ A + 1,5 ⋅ C3
11. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C1
12. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C2
13. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅B + 1,5 ⋅ 0,7 ⋅ C3
14. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C1 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
15. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C2 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
16. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C3 + 1,5 ⋅ 0,5 ⋅ B
17. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅B
18. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C1
19. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C2
20. 1,35 ⋅ A + 1,5 ⋅ C3
Granično stanje nosivosti (GSN) {15}

Kombinacija dejstava za seizmičku proračunsku situaciju {16}

∑ Gk,j + AEd + ∑ ψ 2,i ⋅ Qk,i (6.12b) {17}

Statistički ψ faktori (EN 1990: A1.2.2(1) – Tabela A1.1) {15}

Ψ0 Ψ1 Ψ2
Korisno opterećenje
kategorije F
0,7 0,6 0,6
Sneg 0,5 0,2 0

(EN 1990: A1.3.2 – Tabela A1.3)

Seizmičko Promenljiva
Seizmička Stalna dejstva
dejstvo dejstva
proračunska
kombinacija
1,0 ⋅ g 1,0 ⋅ AEd 0,6 ⋅ q1
 SEIZMIČKA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA: {17}

1. 1.0 ⋅ A + 1.0 ⋅ D + 0,6 ⋅ C1

2. 1.0 ⋅ A + 1.0 ⋅ D + 0,6 ⋅ C2
3. 1.0 ⋅ A + 1.0 ⋅ D + 0,6 ⋅ C3
4. 1.0 ⋅ A - 1.0 ⋅ D + 0,6 ⋅ C1
5. 1.0 ⋅ A - 1.0 ⋅ D + 0,6 ⋅ C2
6. 1.0 ⋅ A - 1.0 ⋅ D + 0,6 ⋅ C3
Kontrola prslina (GSU)
{18}
Kontrola ugiba (GSU)

Kvazi-stalna kombinacija ∑ Gk,j + ∑ ψ 2,i ⋅ Qk,i

Statistički ψ faktori (EN 1990: A1.2.2 – Tabela A1.1) {15}
Opterećenje Ψ0 Ψ1 Ψ2
Korisno opterećenje
kategorije F
0,7 0,6 0,6
Sneg 0,5 0,2 0
(EN 1990: A1.4.1 – Tabela A1.4)
Stalna dejstva Promenljiva dejstva
Kvazi – stalna
Korisno
kombinacija sneg
kategorije F
1,0 ⋅ g 0,6 ⋅ q1 0 ⋅ q2
Kontrola napona (GSU) {18}

- Kvazi-stalna kombinacija (vidi napred), i

- Karakteristična kombinacija ∑ G k + Qk,1 + ∑ ψ 0,i ⋅ Qk,i ( i ≠ 1)

Statistički ψ faktori (EN 1990: A1.2.2 – Tabela A1.1)

Opterećenje Ψ0 Ψ1 Ψ2

Korisno opterećenje
kategorije F
0,7 0,6 0,6

Sneg 0,5 0,2 0

(EN 1990: A1.4.1 – Tabela A1.4)

Stalna
Promenljiva dejstva
dejstva
Karakteristična “dominantno” ostala
kombinacija
1,0 ⋅ g 1,0 ⋅ q1 0,5 ⋅ q2
1,0 ⋅ g 1,0 ⋅ q2 0,7 ⋅ q1
 IZABRANE (OČEKIVANE MERODAVNE) KOMBINACIJE
ZA PRORAČUN GSU {19}

KVAZI - STALNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA:

1. A + 0.6 ⋅ C1 + 0 ⋅ B - kontrole u polju levo

2. A + 0.6 ⋅ C2 + 0 ⋅ B - kontrole u polju desno

3. A + 0.6 ⋅ C3 + 0 ⋅ B - kontrole nad osloncem

KARAKTERISTIČNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA:

1. A + C1 + 0.5 ⋅ B - kontrole u polju levo

2. A + C2 + 0.5 ⋅ B - kontrole u polju desno

3. A + C3 + 0.5 ⋅ B - kontrole nad osloncem

3. Statički uticaji - GSN

MEd
[kNm]

Anvelopa dijagrama momenata

 196.87
155.28

VEd
[kN]

-155.28
-196.87

Anvelopa dijagrama sila smicanja

 NEd
[kN]

Anvelopa dijagrama normalnih sila

3. Statički uticaji - GSU
KVAZI - STALNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA

M
[kNm]

Anvelopa dijagrama momenata

KARAKTERISTIČNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA

M
[kNm]

Anvelopa dijagrama momenata

4. Proračun - GSN
1. Savijanje
• Preporučena klasa čvrstoće s obzirom na trajnost : {20}
Prema klasi izloženosti gornje zone:
E1.(2)
XD3 C35/45 Tabela E.1N

Prema klasi izloženosti donje zone:

E1.(2)
XC3 C30/37 Tabela E.1N

C35/45

Odredbe informativnog aneksa E nisu obavezujuće, osim ukoliko se

tako ne propiše u NA.
U primeru se zadržava klasa C25/30.
• Zaštitni sloj: {21}

Greda (gornja zona) = ploča

cnom= 5,0 cm

Greda (donja zona) = ?

Usvojiće se veća vrednost od dve:

vrednosti koja odgovara uzengiji i vrednosti koja odgovara armaturi
za savijanje. Time se postiže istovremeno zadovoljenje uslova
zaštite armature od korozije (koji ne zavisi od dimenzija armature) i
uslova prianjanja armature. Tako se, načelno, može postići
racionalnije rešenje jer je sloj koji obuhvata glavnu armaturu veći od
sloja koji pokriva uzengiju za njen prečnik.
• Zaštitni sloj (prema uzengiji): {21}
Donja zona grede

cnom=cmin+∆cdev (4.1) 4.4.1.1

cmin,b
cmin ≥ cmin,dur + ∆cdur,γ - ∆cdur,st - ∆cdur,add 4.4.1.2
10 mm

∅ - prečnik pojedinačne šipke

cmin,b ≥ = 10 mm (očekivani max ∅u)
∅n - prečnik šipke u svežnju
4.4.1.2(3)
Ø (tabela 4.2)
prema uzengiji
c nom
 10 mm
cmin ≥ cmin,dur + ∆cdur,γ - ∆cdur,st - ∆cdur,add
10 mm

cmin,dur :

Modifikacija klase konstrukcije prema 4.4.1.2(5) - Tabela 4.3N: Klasa S4

ostaje nepromenjena {22}

Iz 4.4.1.2(5) - Tabela 4.4N: cmin, dur = 25 mm {23}

Preporučene vrednosti (za NA) korekcija cmin,dur:

∆cdur,γ = ∆cdur,st = ∆cdur,add =0 4.4.1.2(6),(7),(8)

10 mm
cmin ≥ 25+0+0+0 = 25 mm = 25 mm
10 mm
 cnom=cmin + ∆cdev (4.1)

Vrednost ∆cdev definiše se u NA.

Preporučena vrednost (4.4.1.3(1), {24}) je 10 mm. Usvojeno:

∆cdev = 10 mm

Potreban zaštitni sloj prema uzengiji:

cnom= cmin+∆cdev = 25 + 10 = 35 mm

Zaštitni sloj od 35 mm obezbeđuje 35+10=45 mm zaštitnog sloja za

glavnu armaturu.
• Zaštitni sloj (prema armaturi za savijanje): {21}
Donja zona grede

cnom=cmin+∆cdev (4.1) 4.4.1.1

cmin,b
cmin ≥ cmin,dur + ∆cdur,γ - ∆cdur,st - ∆cdur,add 4.4.1.2
10 mm

∅ - prečnik pojedinačne šipke

cmin,b ≥ = 22 mm (očekivani max ∅ )
∅n - prečnik šipke u svežnju
4.4.1.2(3)
Ø (tabela 4.2)
prema armaturi
za savijanje
cnom
 22 mm
cmin ≥ cmin,dur + ∆cdur,γ - ∆cdur,st - ∆cdur,add
10 mm

cmin,dur :

Modifikacija klase konstrukcije prema 4.4.1.2(5) - Tabela 4.3N: Klasa S4

ostaje nepromenjena {22}

Iz 4.4.1.2(5) - Tabela 4.4N: cmin, dur = 25 mm {23}

Preporučene vrednosti (za NA) korekcija cmin,dur:

∆cdur,γ = ∆cdur,st = ∆cdur,add =0 4.4.1.2(6),(7),(8)

22 mm
cmin ≥ 25+0+0+0 = 25 mm = 25 mm
10 mm
 cnom=cmin + ∆cdev (4.1)

Vrednost ∆cdev definiše se u NA.

Preporučena vrednost (4.4.1.3(1), {24}) je 10 mm. Usvojeno:

∆cdev = 10 mm

Potreban zaštitni sloj do armature za savijanje:

cnom= cmin+∆cdev = 25 + 10 = 35 mm

Merodavan je zaštitni sloj sračunat prema uzengiji i iznosi 35

mm. On obezbeđuje armaturi za savijanje 45 mm zaštitnog sloja što
je više od potrebnih 35 mm.

cnom= 35mm Čist zaštitni sloj do uzengije

• Dimenzionisanje grede POS 3:

• Materijali: beton C25/30: fck = 25 MPa

{25} fcd = αcc⋅fck/γc
αcc=1,0: fcd = 25/1,5= 16,67 MPa

armatura RA400/500: fyk = 400 Mpa

{26} fyd = fyk/γs= 400/1,15= 348MPa

• Geometrijske karakteristike: h = 60,0 cm {14}

bw = 30,0 cm
• Efektivna širina flanši: {41}

L1 = L2 = 800cm
l0 = 0,85 ⋅ 800 = 680cm
5.3.2.1(3)

550 − 30
b1 = = 260 cm
2

beff,1=beff,2 = 0,2 ⋅ 260 + 0,1⋅ 680 = 120 < 0,2 ⋅ 680 = 136cm (5.7a)
beff,1=beff,2 = 120cm < 260cm (5.7b)

beff =beff,1+beff,2 +bw = 120 + 120 + 30 = 270cm (5.7)

beff =270 cm
• Minimalne i maksimalne površine armature za savijanje: {29}
fc tm
A s ≥ 0, 2 6 ⋅ ⋅ bt ⋅ d
f yk 9.2.1.1(1)

A s ≥ 0, 0 0 1 3 ⋅ b t ⋅ d

A s ≤ 0, 0 4 ⋅ A c

C25/30: fctm=2,6 MPa (tabela 3.1)

2, 6 2
A s,m in = 0, 26 ⋅ ⋅ 30 ⋅ d = 0.0507 ⋅ 0,9 ⋅ 60 = 2,74 cm
400
2
A s,m in = 0,0013 ⋅ 30 ⋅ d = 0,039 ⋅ 0, 9 ⋅ 60 = 2,1cm

2
A s,m in = 2,74 cm
Konačna vrednost As,min odrediće se nakon izračunavanja i trećeg uslova –
minimalne armature za kontrolu širine prslina {37}
2
A s,m ax ≤ 0, 04 ⋅ 30 ⋅ 60 = 72, 0 cm
• Dimenzionisanje:

M Eds = M Ed − NEd ⋅ (h / 2 − d1)

M Eds Tablice {28}
µ =
2
b d fc d
fc d NEd
As 1 = ω bd +
fy d fyd
S obzirom da su vrednosti normalnih sila male, one će u daljim
proračunima biti zanemarene.

NEd
[kN]
d I = c n o m (p re m a u ze n g iji) + ∅u + ∅ / 2

c Ø Ø a Ø
d I − te žiš te 1 . re d a a rm a tu re

Ø
d I I − te žiš te 2 . re d a a rm a tu re

c Ø Ø a

d
d 1 − te žiš te za te g n u te a rm a tu re

d
d
U polju:

d 1 = d I = 3 , 5 + 1, 0 + 2 , 2 / 2 = 5 , 6 c m

pretpostavljeno: d1 = 6,0cm

Nad osloncem:

d 1 = d I = 5 , 0 + 1, 0 + 2 , 2 / 2 = 7 ,1c m

pretpostavljeno: d1 = 7,5cm
polje: MEd = 267,16 kNm
pp. d1=6 cm
d= 60-6=54 cm
b=beff = 270 cm (“T” presek)

267,16 ⋅ 100
µ = = 0,0204 ⇒ Tablice {28}
2
270 ⋅ 54 ⋅ 1, 667
x
= 0,025 ⇒ x = 0, 025 ⋅ 54 = 1, 4 cm < h p = 18,0cm
d
ω = 0, 0206
16, 67
A = 0, 0206 ⋅ 270 ⋅ 54 ⋅ = 14, 37 cm 2
s1 348

Usvojeno: 4R∅ 22 (15,21 cm2)

2 2
A s,m in = 2, 74 cm < 14, 37 cm
 Srednji
MEd=453,81 kNm
oslonac:
pp. d1=7,5 cm
d= 60-7,5=52,5 cm
453,81⋅ 100 Tablice {28}
µ= = 0,329
30 ⋅ 52,52 ⋅ 1,667 (x/d)lim ωlim z lim µ lim
µ > µlim = 0,295 ⇒ dvojno armiranje 0.448 0.363 0.814 0.295
x x
usvojeno : = ( )max = 0,448 ⇒ µlim = 0,295 ⇒ ωlim = 0,363
d d
M = µ ⋅ b ⋅ d 2 ⋅ fcd = 0,295 ⋅ 30 ⋅ 52,52 ⋅ 1,667 ⋅ 10−2 = 406,63kNm
∆M = MEd − M = 453,81− 406,63 = 47,18kNm
d2 = 6,0cm
fcd ∆M 16,67 47.18 ⋅ 102
A = ω ⋅b⋅d ⋅ + = 0,363 ⋅ 30 ⋅ 52,5 ⋅ + = 30,31cm2
s1 fyd (d − d2 ) ⋅ fyd 348 (52,5 − 6) ⋅ 34,8
∆M 47.18 ⋅ 102
A = = = 2,92 cm2
s2 (d − d2 ) ⋅ fyd (52,5 − 6) ⋅ 34,8 Usvojeno: 9R∅ 22 (34,21 cm2)
2R∅ 22 ( 7,60 cm2)
Krajnji
MEd = 87,43 kNm
oslonac:
pp. d1=7,5 cm
d= 60-7,5=52,5 cm
b= 30 cm

87, 43 ⋅ 100
µ = = 0,063 ⇒ Tablice {28}
2
30 ⋅ 52,5 ⋅ 1, 667
ω = 0, 0656
16, 67
A = 0, 0656 ⋅ 30 ⋅ 52, 5 ⋅ = 4, 95 cm 2
s1 348

Usvojeno: 2R∅ 22 (7,60 cm2)

2 2
A s,m in = 2, 74 cm < 4, 95 cm
2. Kontrola smicanja
• Kontrola da li je potrebna armatura za smicanje {31}
VEd< VRd,c 6.2.1(3)

VRd,c = [CRd,c k (100 ρfck)1/3 + k1σcp]bwd (6.2a)

ali ne manje od:

VRd,c = (vmin + k1 σcp) bwd (6.2b)

Krajnji oslonac: d=52,5 cm
2R∅22: As1=7,60 cm2

200 200
k = 1+ = 1+ = 1,62 ≤ 2,0
d 525
vmin = 0,035 k 3/2 · fck1/2 = 0,035⋅1,62 3/2 · 251/2 = 0,360

CRd,c = 0,18/γC=0,18/1,5=0,12
Asl 7,6
ρ= = = 0,0048 ≤ 0,02
bw d 30 ⋅ 52,5

k1= 0,15

σcp= NEd /Ac =0 (zanemarene normalne sile zbog male vrednosti)

VRd,c = [0,12 ⋅1,62⋅ (100 ⋅ 0,0048 ⋅ 25)1/3 + 0,15 ⋅ 0] ⋅300 ⋅ 525 ⋅ 10-3= 70,1kN
ali ne manje od:
VRd,c = [0,357 + 0,15 ⋅ 0] ⋅300 ⋅ 525 ⋅ 10-3= 56,22 kN

VRd,c = 70,1 kN
Krajnji oslonac: VEd = 155,28 kN > VRd,c=70,1 kN

Potrebna je proračunska
armatura za smicanje
155.28

196.87

-155.28
-196.87
Srednji oslonac: d=52,50 cm
9R∅22: As1=34,21 cm2

200 200
k = 1+ = 1+ = 1,62 ≤ 2,0
d 525
vmin = 0,035 k 3/2 · fck1/2 = 0,035⋅1,62 3/2 · 251/2 = 0,360

CRd,c = 0,18/γC=0,18/1,5=0,12
Asl 34,21
ρ= = = 0,0217 > 0,02
bw d 30 ⋅ 52,5

k1= 0,15

σcp= NEd /Ac =0 (zanemarene normalne sile zbog male vrednosti)

VRd,c = [0,12 ⋅1,62⋅ (100 ⋅ 0,02 ⋅ 25)1/3 + 0,15 ⋅ 0] ⋅300 ⋅ 525 ⋅ 10-3= 112,6 kN
ali ne manje od:
VRd,c = (0,360 + 0,15 ⋅ 0] ⋅300 ⋅ 525 ⋅ 10-3= 56,68 kN

VRd,c = 112,6 kN
Srednji oslonac: VEd = 196,87 kN > VRd,c=112,6 kN

Potrebna je proračunska
armatura za smicanje
155.28

196.87

-155.28
-196.87
• Maksimalna nosivost na smicanje {32}

VEd,c ≤ 0,5 ⋅ bw ⋅ z ⋅ ν ⋅ fcd (6.9) 6.2.3(3)

⎡ f ⎤ 6.2.2(6)
ν = 0,6 ⎢1 − ck ⎥ (fck u MPa) (6.6N)
⎣ 250 ⎦

VEd,c ≤ 0,5 ⋅ 30 ⋅ 0,9 ⋅ 52,5 ⋅ 0,6 ⋅ (1-25/250) ⋅ 2,5/1,5 = 638 kN

VEd, max = 196.87 ≤ VEd,c = 638 kN

• Proračun vertikalne armature za prijem smicanja: {33}6.2.3(3)
Asw
VRd,s = ⋅ z ⋅ f yw d (6.8)
s
Asw ⋅ z ⋅ fywd iz (6.8)
s≥
VEd

fyw= 400 MPa

fywd= 347.82 MPa Za VEd =196,87 kN
fck= 25 MPa
fcd= 16.67 MPa Asw 2R∅8 2R∅10
bw= 30 cm
d= 52.5 cm s ≤8,35 ≤13,1
z= 47.25 cm
ν1=ν= 0.54 Usvojeno: UR∅ 10/12,5
⎡ fck ⎤
ν = 0,6 ⎢1 −
⎣ 250 ⎥⎦
• Minimalne površine armature za smicanje: {34}
9.2.2

0,08 ⋅ fck 0,08 ⋅ 25

ρ W ,min = = = 0,001 = 0,1% (9.5N)
fyk 400
Asw 2 ⋅ 0,79
ρW = = = 0,0042 > ρ W .min = 0,001
s ⋅ bw ⋅ sin α 12,5 ⋅ 30

sl,max = 0,75 ⋅ d ⋅ (1 + ctg α ) = 0,75 ⋅ 52,5 = 39, 4 cm > susvojeno = 12,5 cm

(9.6N)

Na mestima gde nije potrebna računska armatura za prijem

smicanja
Usvojeno: UR∅ 10/25

Asw 2 ⋅ 0,79
ρW = = = 0,0021 > ρ W .min = 0,001
s ⋅ bw ⋅ sin α 25 ⋅ 30

sl,max = 0,75 ⋅ 52,5 = 39, 4 cm > susvojeno = 25 cm

5. Proračun GSU
Kontrola napona: {35}
Naponi u preseku, za stanje eksploatacije (GSU), izračunavaju se uobičajenim
postupcima koji podrazumevaju Hukov zakon, Bernulijevu hipotezu i isključenje
zategnutog betona.
KVAZI - STALNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA:
7.2(3)
σ c ≤ 0, 4 5 ⋅ fc k
C25/30: σc ≤ 0,45⋅25=11,25 MPa
greda POS 3 polje oslonac
M (kNm) 156,28 271,01
As1 (cm2) 15,21 34,21
As2 (cm2) 7,60 7,60
0,1103
s 0,3915
(x=s⋅d<hp)
σc (MPa) 3,79 17,27
0,45⋅fck < 11,25 > 11,25
σs1 (MPa) 197,0 173,2
 KARAKTERISTIČNA PRORAČUNSKA KOMBINACIJA:

σ c ≤ 0, 6 ⋅ fc k 7.2(2) σ s 1 = 0, 8 ⋅ f yk 7.2(5)

C25/30: σc ≤ 0,60⋅25=15 MPa

RA400/500: σs1 ≤ 0,80⋅400=320 MPa
greda POS 3 polje oslonac
M (kNm) 190,9 324,25
As1 (cm2) 15,21 34,21
As2 (cm2) 7,60 7,60
0,1103
s 0,3915
(x=s⋅d<hp)
σc (MPa) 4,63 20,67
0,60⋅fck <15,0 >15,0
σs1 (MPa) 240,9 207,24
0,80⋅fyk <320 <320
 Naponi u betonu u preseku nad osloncem su prekoračeni i pri kvazi-
permanentnoj i pri karakterističnoj kombinaciji.
greda POS 3 oslonac
kvazi-permanentna karakteristična
kombinacija kombinacija
σc (MPa) 17,27 20,67
ograničenje (MPa) 11,25 15,0
odnos napona 1,54 1,38

Moguća rešenja su:

• utezanje pritisnutog betona,
• povećanje visine preseka,
• povećanje širine preseka,
• viša klasa čvrstoće.
U konkretnom slučaju, ukoliko ugibi budu zadovoljeni (proračun u
nastavku), povećanjem širine preseka za oko 50% (sa 30 na 45cm,
može i lokalno vutama) napon bi se sve u dopuštene granice. Ukoliko
ni ugibi ne budu zadovoljeni, racionalnije je povećanje visine preseka.
 Kontrola prslina
• Minimalna površina armature za ograničenje širine prslina u rebru:
A ⋅σ = k ⋅k ⋅ f ⋅A (7.1) 7.3.2(2) {37}
s,min s c ct,eff ct

Odredbe iz člana 7.3.2(2) su neprecizne za razuđene poprečne

preseke. Minimalna armatura se može približno odrediti iz uslova
“pokrivanja” rezultante napona zatezanja neposredno pre formiranja
prsline. Za linearnu raspodelu napona po visini preseka, sa
maksimalnom veličinom zatezanja fct,eff na donjoj ivici rebra, sila
zatezanja, u slučaju da je čitavo rebro zategnuto, iznosi:
Fcr=0,5⋅Act ⋅fct,eff=0,5⋅30⋅42⋅0,26=163,8kN
Potrebna armatura, u skladu sa jednačinom (7.1), za σs= fyk=400MPa
As,min=163,8/40=4,1 cm2
Ovako izračunata armatura nije na strani sigurnosti jer dijagram
zatezanja nije linearan kod nižih preseka. Međutim, s obzirom da je
armatura rebra prema GSN 14,37cm2, dalji proračun nije potreban.
Kontrola prslina {38}

Preporučene računske širine prslina date su u Tabeli 7.1N (EN1992-1-

1:7.3.1(5), {36}). Za klasu XC3 preporučeno ograničenje iznosi 0,3 mm,
dok za klasu XD3, kao i za neke druge, nije data preporuka. Konačno
definisanje ograničenja za računske širine prslina prepušteno je
Nacionalnom aneksu. Za nastavak proračuna usvojeno je ograničenje
od 0,2 mm.

Za kontrolu prslina bez direktnog proračuna potrebno je ispuniti

uslov po max ∅ (tabela 7.2N)
ili
uslov za max razmak šipki armature (tabela 7.3N)
7.3.3(2)
Kvazi-stalna kombinacija {38}
polje: σs1=197,0 MPa ≈ 200 MPa (usvojena As1: 4R∅ 22)
oslonac: σs1=173,0 MPa ≈ 170 MPa (usvojena As1: 9R∅ 22)
Tabela 7.2N
Napon u MAKSIMALNI PREČNIK ŠIPKE ∅* [mm]
čeliku [MPa]
wk = 0,4 mm wk = 0,3 mm wk = 0,2 mm

160 40 32 25
200 32 25 16
240 20 16 12
280 16 12 8
320 12 10 6
360 10 8 5
400 8 6 4
450 8 5 −

Napon u čeliku [MPa] MAKSIMALNI PREČNIK ŠIPKE ∅* [mm]

wk = 0,4 mm wk = 0,3 mm wk = 0,2 mm
160 40 32 25
170 (interpolacijom) 38 30,25 22,75
200 32 25 16
 u slučaju savijanja:
* fct ,eff hcr ⋅ k c
∅s = ∅ s ⋅ ⋅ ( 7 . 6N )
2 , 9 2 ⋅ (h- d)
Usvojeno je da se prelaz u preseku sa pritiska na zatezanje vrši na
spoju rebra i ploče (potrebno za definisanje visine zategnute zone hcr)
polje: σs1=197,0 MPa (usvojena As1: 2RΦ 22; hcr=42 cm)

2, 6 4 2 ⋅ 0, 4
∅ s = ∅ *
s ⋅ ⋅ = ∅ *
s ⋅ 1, 2 6
2, 9 2 ⋅ ( 6 0 − 5 4 )
oslonac: σs1=173,0 MPa (usvojena As1: 9RΦ 22)
2, 6 1 8 ⋅ 0, 4
∅ s = ∅ *
s ⋅ ⋅ = ∅ *
s ⋅ 0, 4 3 0
2, 9 2 ⋅ ( 6 0 − 5 2, 5 )
Napon u čeliku MAKSIMALNI PREČNIK ŠIPKE ∅ [mm]
[MPa] wk = 0,4 mm wk = 0,3 mm wk = 0,2 mm
170 38 *0,43=16,4 30,25 *0,43=13,0 22,75 *0,43=9,8
200 32 *1,26=40,3 25 * 1,26=31,5 16* 1,26=20,2

Kriterijum nije zadovoljen ni u polju (∅22 > 20,2) ni nad osloncem (∅22 > 9,8).
Ostaje da se pokuša sa drugim kriterijumom (max e∅).
Kvazi-stalna kombinacija {38}
polje: σs1=197,0 MPa ≈ 200 MPa (usvojena As1: 4RΦ 22)
oslonac: σs1=173,0 MPa ≈ 170 MPa (usvojena As1: 9RΦ 22)
Tabela 7.3N
Napon u MAKSIMALNO RASTOJANJE ŠIPKI [mm]
čeliku
[MPa] wk = 0,4 mm wk = 0,3 mm wk = 0,2 mm

160 300 300 200

200 300 250 150
240 250 200 100
280 200 150 50
23 7.5
18

320 250 100 -

360 100 50 -
60
42

23.5

Ovako usvojena armatura u polju zadovoljava

kriterijum ograničenja prslina sa maksimalnom
6

širinom od 0,2 mm (e∅=60mm < 150mm). Slično

6 3x6=18 6 se može postići i nad osloncem ( e∅=60mm <
30 187 mm).
Kontrola ugiba {40}

• Kontrola graničnog stanja deformacija ograničenjem odnosa

raspon / statička visina preseka (l/d) :
7.4.2

ρ0 = fck ⋅ 10 − 3 = 25 ⋅ 10 − 3 = 5 ⋅ 10 − 3 =0,005

As 14,37
ρ = = =0,0010 (***)
b ⋅d 270 ⋅ 54
ρ < ρ0

Jednačina (7.16.a )

⎡ ρ0 ⎛ ρ0 ⎞
3
2 ⎤
l
= K ⎢ 1 1 + 1, 5 fc k + 3, 2 fc k ⎜ − 1 ⎟ ⎥
d ⎢ ρ ⎝ ρ ⎠ ⎥
⎣ ⎦
K = 1,3 (NA) (Tabela 7.4N)
l ⎡ 0, 0 0 5 ⎛ 0, 0 0 5 ⎞
3/2
⎤
= 1, 3 ⎢ 1 1 + 1, 5 25 + 3, 2 2 5 ⎜ − 1⎟ ⎥ =229 !?
d ⎢⎣ 0, 0 0 1 0 ⎝ 0, 0 0 1 0 ⎠ ⎥⎦

Prikazane formule (7.16a,b) predstavljaju interpolacione krive urađene na

osnovu obimnih proračuna na modelu sa variranjem relevantnih parametara.
Domen njihove upotrebe se ne proteže daleko izvan referentnih procenata
armiranja (0,5 do1,5%), to jest, ekstrapolacija mora biti ograničena (ova
ograničenja su već postavljena u NA nekih zemalja). U nedostatku drugih
podataka usvojiće se vrednost izračunata za bližu granicu (0,5%) što je na
strani sigurnosti. Pokazaće se da je i to dovoljno.

l ⎡ 0, 0 0 5 ⎛ 0, 0 0 5 ⎞
3/2
⎤
= 1, 3 ⎢ 1 1 + 1, 5 25 + 3, 2 2 5 ⎜ − 1⎟ ⎥ = 2 4, 0
d ⎢⎣ 0, 0 0 5 ⎝ 0, 0 0 5 ⎠ ⎥⎦
Korekcioni faktor koji uvodi različiti napon u armaturi i razliku usvojene i
potrebne računske armature:

500 A s,prov 500 1 5, 21

⋅ = ⋅ = 1, 32
f yk A s,req 400 1 4, 37
S obzirom da je širina flanše (270 cm) više od 3 puta veća od rebra (30 cm)
limitni odnos treba redukovati faktorom 0,8:

⎛ l ⎞
24, 0 ⋅ 1, 32 ⋅ 0, 8 = 25, 4 = ⎜ ⎟
⎝ d ⎠ lim it

Za raspone l veće od 7 m predviđena je korekcija faktorom 7/l kada

konstrukcija nosi elemente osetljive na veće ugibe. To ovde nije slučaj, pa je
ovaj faktor izostavljen.

⎛ l ⎞ ⎛ 800 ⎞ ⎛ l ⎞
⎜d ⎟ = ⎜ ⎟ = 14,8 < 25, 4 = ⎜d ⎟ OK
⎝ ⎠ stvarno ⎝ 54 ⎠ ⎝ ⎠ lim it
Ostali potrebni proračuni (vođenje armature duž raspona, dužine
ankerovanja) kao i pravila za oblikovanje armature detaljno su
obrazloženi u EN 1992-1-1, i ovde se ne prikazuju.
U ovim odredbama nema većih principijelnih razlika u odnosu na PBAB
87.