 Matanglawin: tagahasik ng kasamaan

 Pagsalakay sa sunud-sunran sa maykapangyarihan

 Pagsamsam ng sanata ng mapang-alipin n a guwardiya sibil
 Pagsunong sa mga kabyawan ng mga mapang-aping pamilya
 Manananim ng tubo sa Batangan
 Pinapatay ang mga hukom na walang katarungan sa Tiani
 Hindi makakalimutan ni Matanglawin
 ”mapagpalang” simbahan at “mapag-arugang” pamahalaan
 Pagkamkam sa lupa
 Pagkakasakit ng asawa
 Pagiging pipi ng ama
 Pagiging Carolino ng anak niya
 Pagkamatay ng anak niyang dalagita
 Pagtalon ni Juli na tanging pag-asa
 lahat ng sumpa ng langit: lalong umalma
 salakayin ang Cavite, Tayabas at Pangasinan
 pati Albay at Cagayan
 Hinuli ng pamahalaang panlalawigan ang lahat ng makasalubong
na magsasaka na may baril o gulok
 kawalan ng katarungan = pagbukas sa isip ng mga mamamayan
 dalawang puwersa
 Mapaniil na pamahalaan o mapangwasak na kamao ng
bandido
 Sa pangaalipin nanaranasan pinili ng mga katutubo na
sumama sa agos
 Tiningala bilang pinuno si Matanglawin
 Pakikipaglaban ng mga naapi
 Naapektuhan ang ekonomiya
 Walang gustong magtinda
 Walang gustong bumili
 Takot ang lahat sa guwardiya sibil
 Pitong taong tinanggalan ng karapatan magpaliwanag
 Itinali parang hayop at pinalakad sa bundok
 Alipin ng guwardia sibil: walang tigil sa parusa
 Pitong mandarambong: pitong magsasaka
 Bawat isa ay may 2 guwardiya sibil na babaril kapag tumakas
 Sobrang init ng araw
 Sundalo nakasumbrero: bihag wala
 Lahat nagdudusa sa pawis
 Sinasaktan ng mga sundalo ang mga bihag upang makaganti
 Duguan ang paa
 Nadapa: sinisipa ang dinadagukan at pinapalo ng baril
 Humihingal silang lahat
 Napapangiwi sa mga palo
 Napapaaray sa mga bigwas
 Kamay na bakal na nagpaparusa
 Sunud-sunuran lamang patungo sa kamatayan
 Ang pinakabatang sundalo ay walang galit sa mukha
 Maawa naman sa bihag naiika-ika
 Mautang: pagiging berdugo na kailangang lumatigo at pumatay sa
nag-aalsa sa pamahalaan
 Trabaho ang pagiging mapang-alipin ng sundalo, isantabi ang
awa, may dapat magparusa at parusahan
 May magsasaka na namimilipit sa sakit ang tiyan, pupunta lamang
sa likod ng manggahan
 Mautang: Bilisan dahil maraming bandido
 Sinagot ng magsasaka na mas masahol pa ito sa mga Kastilang
tunay na kaaway
 Pinagsisipa at pinalo gamit ang riple
 Narinig ang sunod-sunod na putok mula sa tuktok ng kabundukan
 Sigaw ng korporal na namumuno: dumapa mula sa mga tulisan
 Pagkatapos ay tinuloy ni Mautang ang pagparusa
 Sumunod ang ilan pang mga putok
 “Humanda na sa digmaan!”: korporal
 Nagpalitan ng putok ng baril: walang tinamaan
 Korporal nakita ang binatang sundalo
 Asintahin ang sinumang makita
 Huwag bumalik na walang dalang bangkay
 May naaninag na anino ng matandang may dalang mahaba na
riple
 Korporal: paputukan na, ngunit hindi kaya ng binatang sundalo
 Napansin nito na siya nalang ang natirang Pilipino sa mga
sundalo, binaril ang matanda
 Taliwas ito sa kaniyang mga paniniwala