1

บทททที่ 1
บทนนน

1.1 คนนนนน
การคคัดเลลือกบบุคคลเขข้าททางานในบรริ ษทคั องคค์กร หนนวยงาน เปป็ นเรลืรื่ องสทาคคัญ และจทาเปป็ นททรื่จะตข้องไดข้คนททรื่มท
ความรร ข้ความสามารถตรงกคับงาน ผรทข้ ทรื่จะททาการคคัดเลลือกบบุคคลเขข้าททางานจจึงตข้องมทความรร ข้ในเบลืบ องตข้นกนอนวนา บบุคคลททรื่
จะททางานในตทาแหนนงงานททรื่กาท หนดนคับน จะตข้องมทคบุณสมบคัตริเบลืบองตข้นอะไรบข้าง และจะตข้องมทคบุณสมบคัตริอลืรื่นอะไรอทก
นอกจากนทบจะตข้องมทคบุณลคักษณะ ความรรข้ ความสามารถ อะไรตนอมา
โดยทคัวรื่ ไป การคคัดเลลือกบบุคคลเขข้าททางานมคักจะกทาหนดคบุณวบุฒริทางการศจึกษากนอน เชนน สทาเรป็ จการศจึกษา
ระดคับใด หรลื อสทาเรป็ จการศจึกษาในดข้านใด หลคังจากนคับนจจึงจะกทาหนดคบุณสมบคัตริและคบุณลคักษณะเพริรื่มเตริม แลข้วจจึง
ประกาศรคับสมคัครเพลืรื่อททาการคคัดเลลือกตนอไป
การคคัดเลลือกบบุคคลเขข้าททางาน จจึงประกอบดข้วย
(1) การพริจารณาใบสมคัครและหลคักฐานอลืรื่น เชนน คทาแนะนทาของบบุคคลททรื่อาข้ งอริง ประวคัตริสนวนตคัว
ประวคัตริการเรท ยน งานอดริเรก ผลการเรท ยน ชลืรื่อสถาบคันททรื่ศจึกษา
(2) การหาขข้อมรลอลืรื่นเพริรื่มเตริม เชนน การทดสอบดข้วยแบบทดสอบ การประเมรินผลงาน/ภาคปฏริบตคั ริ การ
สคัมภาษณค์ การทดลองใหข้ปฏริบตคั ริงานระยะตข้น หรลื อเครลืรื่ องมลืออลืรื่น เชนน ผลการทดสอบสภาพรน างกาย
จริตใจ เปป็ นตข้น
การหาขข้อมรลอลืรื่นเพริมรื่ จจึงเกทรื่ยวขข้องกคับเครลืรื่ องมลือหาขข้อมรล ซจึรื่ งไดข้แกน แบบทดสอบตนางๆ แบบสคัมภาษณค์
แบบสอบถามความคริดเหป็น แบบสคังเกตพฤตริกรรม แบบประเมรินการปฏริบตคั ริงาน ซจึรื่ งในจทานวนนทบ แบบทดสอบเปป็ น
เครลืรื่ องมลือททรื่ใชข้กนคั เปป็ นสน วนมาก
1.2 ควนมสน นคคัญของแบบทดสอบ
จากวริธทการหาขข้อมรลโดยการพริจารณาจากใบสมคัคร ใบแนะนทา (Recommendation) การสคัมภาษณค์ การ
สคังเกตพฤตริกรรมในการทดลองปฏริบตคั ริงาน ฯลฯ พบวนา ตนางมทจบุดอนอนในการใหข้คนา/คะแนน เครลืรื่ องมลือททรื่ไดข้รคับ
ความนริ ยมมากสบุ ด ไดข้แกน แบบทดสอบ เพราะเชลืรื่อวนาสรข้างไดข้ไมนยาก ตรวจใหข้คะแนนไดข้ตรง นทาคนา/คะแนนไป
วริเคราะหค์และแปลความหมายไดข้งนาย แบบทดสอบจจึงไดข้รคับความนริ ยมในฐานะเปป็ นเครลืรื่ องมลือใหข้ขอข้ มรลเพลืรื่อคคัดเลลือก
บบุคคลเขข้าททางานมากกวนาเครลืรื่ องมลือแบบอลืรื่น
นอกจากนทบ คะแนนสอบยคังใชข้เปป็ นเหตบุผลในการรคับหรลื อไมนรคับคนเขข้าททางานเนลืรื่ องจากคะแนนตนางกคันไดข้ดวข้ ย
เชนนในกรณท ฝากคนเขข้าททางาน ถข้าผรสข้ มคัครททรื่ไดข้รคับการฝากมทคะแนนตทรื่ามาก บรริ ษทคั อาจลทาบากใจททรื่จะรคับฝาก แตนถาข้
อข้างเหตบุผลเรลืรื่ องคะแนนตทรื่า กป็อาจททาใหข้ความลทาบากใจลดลง

1.3 เครรที่องมรอททที่ใชช้ ในกนรคคัดเลรอกบบคคลเขช้ นทนนงนน

เครลืรื่ องมลือคคัดเลลือกบบุคคลเขข้าททางาน ไดข้แกน
(1) แบบทดสอบความรรข้ (Test)
(2) แบบสคังเกตพฤตริกรรม (Observation Form)
 2
(3) แบบสอบถาม (Questionnaire)
(4) แบบสคัมภาษณค์ (Interview Schedule)
(5) แบบวคัดทางจริตวริทยา (Psychological Test)
(6) ใบสมคัคร (Application Form)
(7) ใบรคับรองแพทยค์
(8) ปรริ ญญา ประกาศนทยบคัตร
(9) จดหมายรคับรอง (Recommendation)
1.4 กนรจนนแนกประเภทของแบบทดสอบ
แบบทดสอบจทาแนกไดข้หลายประเภท ขจึบนอยรกน บคั เกณฑค์ททรื่ใชข้ คลือ
(1) เปป็ นแบบทดสอบททรื่ใชข้ภาษาหรลื อรร ปภาพ
(2) เปป็ นแบบทดสอบททรื่สอบกลบุนมหรลื อเดทรื่ยว
(3) เปป็ นแบบทดสอบททรื่ใหข้ทาท โดยปริ ดหนคังสลื อหรลื อเปริ ดหนคังสลื อ
(4) แยกตามสาระททรื่วดคั คลือ
(4.1) Cognitive เชนน ความรร ข้ ความจทา วริเคราะหค์
(4.2) Affective เชนน ทคัศนคตริ คนานริ ยม
(4.3) Psycho-motor เชนน การปฏริบตคั ริงาน
(5) แยกตามคทาสคังรื่ ททรื่ใหข้ คลือ
(5.1) แบบเปป็ นปรนคัย มทคาท ตอบมาใหข้ เพลืรื่อททาเครลืรื่ องหมายตอบ เลลือกตอบ จคับคร น ผริด-ถรก
(5.2) แบบเปป็ นอคัตนคัย ไดข้แกน ใหข้เขทยนตอบ เตริมคทา วลท ประโยค เขทยนความเรท ยง ททารายงาน
(6) แยกตามพฤตริกรรมการตอบ คลือ
(6.1) ททาเครลืรื่ องหมายตอบโดยผรรข้ คับการทดสอบ
(6.2) เขทยนขข้อความตอบโดยผรรข้ คับการทดสอบ
(6.3) พรดโดยผรใข้ หข้การทดสอบและผรรข้ คับการทดสอบ
(6.4) แสดงโดยผรรข้ คับการทดสอบ
(6.5) สคังเกตโดยผรใข้ หข้การทดสอบ
(6.6) พริจารณาผลงานโดยผรใข้ หข้การทดสอบ

แบบทดสอบในหนคังสลื อนทบ จะแยกเปป็ น 3 ประเภท คลือ

1. แบบทดสอบความรรข้ ความคริด (Cognitive) ซจึรื่ งแยกไดข้ 3 ประเภทยนอย คลือ
1.1 แบบทดสอบผลสคัมฤทธริธ (Achievement Test)
1.2 แบบทดสอบสตริปคัญญา (Intelligence Test)
1.3 แบบทดสอบความถนคัดทคัวรื่ ไปและเฉพาะ (Aptitude Test)
2. แบบทดสอบความรรข้สจึก พฤตริกรรม (Psychological) ซจึรื่ งแยกไดข้ 2 ประเภทยนอย คลือ
2.1 แบบทดสอบความรรข้สจึก อารมณค์
2.2 แบบทดสอบบบุคลริกภาพ
แบบทดสอบทางจริตวริทยา บางททใชข้คาท วนา “มาตร” หรลื อ “แบบววัด”
 3
3. แบบทดสอบทคักษะในการปฏริบตคั ริงาน (Performance Skill หรลื อ Practical Performance) ซจึรื่ งแยกไดข้
3 ประเภทยนอย คลือ
3.1 แบบทดสอบความรรข้ในการปฏริบตคั ริงาน
3.2 แบบทดสอบกระบวนการ (Process) หรลื อขคับนตอนในการปฏริบตคั ริงาน ซจึรื่ งสน วนใหญนใชข้การสคังเกต
3.3 แบบประเมรินผลงาน (Product)
ความแตกตนางระหวนางแบบทดสอบททรื่วดคั ดข้าน Cognitive, Psychological และ Practical Performance
ประเดด็น Cognitive Psychological Practical Performance
วคัดอะไร ความสามารถของสมอง ความรร ข้สจึก จริตใจ อารมณค์ ทคักษะในการปฏริบตคั ริงาน
บบุคลริกลคักษณะ
ตคัวอยนาง สตริปคัญญา บบุคลริกภาพ กระบวนการปฏริบตคั ริงาน
ความถนคัด (Aptitude) ทคัศนคตริ (Attitude) ผลงาน
ผลสคัมฤทธริธทางการเรท ยน ความสนใจ
ความรร ข้ ความจทา คนานริยม
ความคริด ความสามารถในการวริเคราะหค์
สคังเคราะหค์
เนข้น Maximum Performance Typical Performance Process และ Product
เครลืรื่ องมลือ แบบทดสอบ (Test) แบบวคัด มาตร (Scale) แบบทดสอบ แบบประเมริน
แบบสคังเกต
วริธทการ ถามตรง ถามอข้อม ทดสอบความรร ข้ความเขข้าใจ
หาขข้อเทป็จจรริ ง (Fact, Truth) ไมนมทผริด-ถรก สคังเกตวริธททาท งาน
มทผริด-ถรก ประเมรินผลงาน
มทยาก-งนาย (Difficulty, Easy) ไมนมทยากงนาย แตนมท Popularity

1.5 ปคัญหนททที่พบในกนรสรช้ นงและใชช้ แบบทดสอบ

1.5.1 ปคัญหนจนกผผช้สรช้ นง
ผรสข้ รข้างแบบทดสอบตข้องมทความรร ข้ในเนลืบ อหาททรื่ออกอยนางดท อทกทคับงตข้องมทวริธทออกขข้อสอบททรื่เกนง สน วนมาก
ผรสข้ รข้างแบบทดสอบมคักมทคบุณสมบคัตริเพทยงหนจึรื่งในสองขข้อ ททาใหข้ไดข้ขอข้ สอบททรื่เชลืรื่อถลือไดข้นอข้ ย
1.5.2 ปคัญหนจนกกนรระบบวคัตถบประสงคค์ ของแบบทดสอบ
ผรสข้ รข้างแบบทดสอบตข้องรรข้วนาจะเอาแบบทดสอบไปททาอะไร เชนน คคัดเลลือก จคัดประเภทคน เลลืรื่อน
ตทาแหนนง วรินริจฉคัยจบุดอนอน/แขป็ง ใหข้รางวคัล ลงโทษ ฯลฯ หรลื อนทาไปเปป็ นสน วนหนจึรื่ งของการททากริจกรรม ซจึรื่ งสน วนมาก
พบวนา ผรทข้ ทรื่ตอข้ งการใหข้สรข้างแบบทดสอบมคักไมนชดคั เจนวนา ตนตข้องการนทาผลการทดสอบไปททาอะไร
1.5.3 ปคัญหนจนกกนรระบบเงรที่อนไข
ในการสรข้างแบบทดสอบผรสข้ รข้างตข้องรร ข้วนา จะใชข้กบคั ใคร เมลืรื่อไร นานเทนาไร (เวลาสอบ) กลบุนมผรสข้ อบมท
ขนาดเลป็กหรลื อใหญน กลบุนมผรสข้ อบอนานออกเขทยนไดข้หรลื อไมน ตข้องการผลสอบเรป็ วหรลื อชข้า สอบเดทรื่ยวหรลื อกลบุนม จคับเวลา
หรลื อไมน
1.5.4 ปคัญหนจนกกนรนนนแบบทดสอบไปใชช้
 4
แบบทดสอบบางชนริดตข้องอาศคัยผรเข้ ชทรื่ยวชาญเปป็ นผรดข้ าท เนริ นการสอบ แตนบางชนริ ดผรคข้ บุมสอบอาจไมนตอข้ งมท
ความชทานาญพริเศษมากนคักกป็ไดข้ ผลจากการคบุมสอบททรื่ไมนดท และไมนเปป็ น ททาใหข้คะแนนสอบตนางกคันไดข้
1.5.5 ปคัญหนจนกกนรตรวจใหช้ คะแนน
แบบทดสอบทบุกชนริด จะตข้องระบบุคะแนนรายขข้อ และวริธทตรวจวนาจะใหข้ตรวจอยนางไร กรณท ขอข้ สอบ
อคัตนคัย แนวการตรวจใหข้คะแนนจะตข้องละเอทยดและชคัดเจน มริฉะนคับนคะแนนรวมจะคลาดเคลลืรื่อนไดข้
1.5.6 ปคัญหนจนกกนรแปลผล
คะแนนจากแบบทดสอบทางจริตใจ จะแปลผลแตกตนางจากคะแนนจากแบบทดสอบทางสมอง
ดคังนคับน การแปลผลจะตข้องอาศคัยผรทข้ ทรื่มทความรรข้ ความสามารถ และไดข้รคับการฝจึ กหคัดมาเพลืรื่อใชข้แบบทดสอบดคังกลนาว
1.5.7 ปคัญหนจนกกนรนนนแบบทดสอบของคนอรนที่ มนใชช้
แบบทดสอบททรื่ใชข้กนคั อยรตน นางมทททรื่มาททรื่เรท ยกวนา พริมพค์เขทยว (Test Blueprint) ซจึรื่ งจะระบบุ วคัตถบุประสงคค์
ของแบบทดสอบ เนลืบ อหาของแบบทดสอบ นทบาหนคักททรื่เนข้น ลคักษณะและรร ปแบบของขข้อสอบ คะแนนรายขข้อ ซจึรื่ ง
ถข้าไมนเหป็นพริมพค์เขทยวดคังกลนาว เหป็นแตนแบบทดสอบ ผรใข้ ชข้แบบทดสอบจะไมนทราบเลยวนา แบบทดสอบดคังกลนาวสรข้าง
มาเพลืรื่ออะไร ใชข้กบคั ใคร ใชข้อยนางไร ตรวจใหข้คะแนนอยนางไร และแปลผลอยนางไร

1.6 ขคัขั้นตอนกนรสรช้ นงแบบทดสอบ

มท 9 ขคับนตอน คลือ
(1) ระบบุวตคั ถบุประสงคค์ในการใชข้ เนลืบ อหา และนทบาหนคักททรื่เนข้น (เนข้นเนลืบ อหาใดมากกวนากคัน หรลื อเนข้น
วคัตถบุประสงคค์ใดมากกวนากคัน
(2) ระบบุเงลืรื่อนไข การใชข้แบบทดสอบวนาจะใชข้กบคั ใคร เมลืรื่อไร จทานวนผรรข้ คับการทดสอบ สอบนานเทนาไร
ตข้องการคะแนนสอบเมลืรื่อไร นทาเสนอคะแนนสอบในรร ปใด (คนาสถริตริ หรลื อกราฟ หรลื อบรรยาย)
(3) การททาพริมพค์เขทยว (Test Blueprint) จคัดททาตาราง 2 มริตริ ททรื่แสดงความสคัมพคันธค์ระหวนางวคัตถบุประสงคค์
ของแบบทดสอบ เนลืบ อหา และนทบาหนคัก
(4) ออกขข้อสอบตามพริมพค์เขทยวและเงลืรื่อนไข ระบบุคาท ชทบ แจงในการตอบ และจคัดททาเปป็ นฉบคับ
(5) การทดลองใชข้เบลืบองตข้น
(6) การสอบ วริธทคบุมสอบ
(7) การวริเคราะหค์ขอข้ สอบ และแบบทดสอบ
(8) การททาเปป็ นมาตรฐาน
(9) การททาคลคังขข้อสอบ

ซจึรื่งเขทยนไดข้ดงคั นทบ ระบบุวตวั ถบุประสงคค์และเนน นื้อหา

ระบบุเงนงื่อนไข

ททา Blueprint

ออกขข้ อสอบ
 5

ทดลองใชข้ เบน นื้องตข้ น

การสอบ

การววิเคราะหค์ขข้อสอบ
และแบบทดสอบ

การททาเปป็ นมาตรฐาน

การททาคลวังขข้ อสอบ

บทททที่ 2
กนรวคัดควนมสนมนรถทนงสมอง

2.1 นนิยนม
ความสามารถทางสมอง ไดข้แกน ผลสคัมฤทธริธ ทางการเรท ยนวริชาตนางๆ ผลจากการเรท ยนรร ข้ ผลสคัมฤทธริธ หลคังจาก
การรคับการฝจึ กอบรม สตริปคัญญา และความถนคัด (Aptitude)
ความสามารถทางสมอง สามารถแยกไดข้เปป็ นลทาดคับขคับนดคังนทบ
(1) ความสามารถในการจทาสริรื่ งตนางๆไดข้เรป็ ว หรลื อวริธทการตนางๆ
(2) ความเขข้าใจเรลืรื่ องตนางๆ
(3) ความสามารถในการประยบุกตค์สริรื่งททรื่รรข้เขข้ากคับสถานการใหมน
(4) ความสามารถในการวริเคราะหค์ แยกแยะ
(5) ความสามารถในการสคังเคราะหค์ สรบุ ป
(6) ความสามารถในการประเมรินคบุณคนาของสริรื่ งตนางๆ เหตบุการณค์ตนางๆ พฤตริกรรมตนางๆ การกระททาตนางๆ

2.2 ลคักษณะของควนมสนมนรถทนงสมอง
ความสามารถทางสมอง ไดข้แกน ความรร ข้และความคริด ซจึรื่ งแยกไดข้ 3 ประเภท คลือ
1. ผลสคั มฤทธนิธิ์ (Achievement) จากการอบรม การสอน เปป็ นความสามารถจากการรคับรร ข้ การเรท ยนรร ข้
การฝจึ กปฏริบตคั ริ โดยอริงวคัตถบุประสงคค์ของการอบรมหรลื อสอนและเนลืบ อหาททรื่อบรมหรลื อสอน ตลอดจน
การสรข้างประสบการณค์เรท ยนรรข้
2. สตนิปคัญญน (Intelligence)
สตริปคัญญา (Intelligence) คลือ สริรื่ งททรื่มทอยรใน นตคัวบบุคคลตคับงแตนเกริด และสรข้างสมมาจากประสบการณค์
การวคัดสตริปคัญญาจะวคัดในประเดป็นการแกข้ปคัญหา ความสามารถทางภาษา ความไวในการปรคับตคัวเขข้ากคับสริรื่ ง
แวดลข้อมหรลื อเรท ยนรรข้สริรื่งใหมน ตคัวแปรททรื่เกทรื่ยวขข้อง เชนน สตริปคัญญาของพนอ-แมน สบุ ขภาพของแมน เชลืบอชาตริ วคัฒนธรรม
อายบุ เปป็ นตข้น
 6
ทฤษฎทของสตริปคัญญา (Intelligence) มทหลายทฤษฎท เชนน
ทฤษฎฎี 1 สตริปคัญญาประกอบดข้วย : Verbal Comprehension, Word Fluency, Number, Concept,
Spatial Relations, Perception Speed และ Reasoning

ทฤษฎฎี 2 สตติปวัญญาประกอบดด้ วย : ปฏริกริรริยาระหวนาง เนลืบ อหา การปฏริบตคั ริ และผลงาน

(Content x Operation x Product)
เนลืบ อหา ไดข้แกน ภาพ รร ปรน าง สคัญลคักษณค์ ภาษาและความหมาย พฤตริกรรม
การปฏริบตคั ริ ไดข้แกน การรร ข้และการเขข้าใจ การจทา การคริดแบบกระจาย การคริดแบบ
กระจบุก การประเมรินคนา
ผลงาน ไดข้แกน หนนวยยนอยๆ ประเภท ความสคัมพคันธค์ ระบบ, การแปลงรร ปอลืรื่น
ทฤษฎฎี 3 สตติปวัญญาประกอบดด้ วย : ความสามารถทางภาษา ความสามารถทางตคัวเลข
ความเรป็ วในการปรคับตคัว ความเขข้าใจนามธรรม
3. ศคักยภนพหรรอควนมถนคัด (Aptitude)
คลือคบุณลคักษณะททรื่แสดงถจึงความสามารถของบบุคคล ซจึรื่ งหากไดข้รคับการเรท ยนรร ข้ หรลื อฝจึ กฝนทคักษะบาง
อยนางแลข้ว จะททาใหข้บบุคคลนคับนประสบความสทาเรป็ จในการกระททาสริรื่ งใดสริรื่ งหนจึรื่ งในอนาคต เชนน การเรท ยนหรลื อการ
ประกอบอาชทพ ตคัวแปรททรื่เกทรื่ยวขข้อง เชนน เพศ อายบุ ประสบการณค์ สภาพแวดลข้อม ผลการเรท ยน เปป็ นตข้น
ความถนคัดแยกไดข้หลายประเภท เชนน
3.1 ควนมถนคัดทนงศนิลปค์ (Artistic Aptitude)
ความถนคัดเชริงศริลปะ หมายถจึง ขทดระดคับความชทานริ ชาท นาญ หรลื อทคักษะททรื่ไดข้จากประสบการณค์
และการถนายทอดตามจรินตนาการใหข้เปป็ นวคัตถบุททรื่มทสบุนทรท ยภาพ
สริรื่ งททรื่วดคั เชนน การจคัดองคค์ประกอบของรร ปทรง (Forms) เสข้น (Lines) สท (Colours) เสท ยง
(Sounds) พลืบนททรื่ (Space) ความเคลลืรื่อนไหว (Movement) ถข้อยคทา (Word) อารมณค์ (Emotions) รวมทคับงแนวความ
คริด (Ideas) และวคัสดบุตนางๆ (Materials) ซจึรื่งสะทข้อนสริรื่ งททรื่ไดข้เรท ยนรร ข้หรลื อมทประสบการณค์ผาน นพบมาเพลืรื่อถนายทอดเรลืรื่ อง
ราวใหข้ผอร ข้ ลืรื่นรร ข้เหป็นเขข้าใจในความหมายเทนาททรื่จะสามารถแสดงออกไดข้ ตคัวแปรททรื่เกทรื่ยวขข้อง ไดข้แกน ความรร ข้/ประสบ-
การณค์ททรื่ไดข้รคับ รวมทคับงระยะเวลาในการศจึกษาเกทรื่ยวกคับศริลปะ ความชอบ/ความสนใจเกทรื่ยวกคับศริลปะ
3.2 ควนมถนคัดเชนิงกล (Mechanical Aptitude)
หมายถจึง ความถนคัดหรลื อความสามารถพริเศษททรื่เกทรื่ยวขข้องกคับอาชทพททรื่ตอข้ งการใชข้ฝทมลือหรลื อใชข้
กทาลคังเครลืรื่ องจคักรหรลื อเครลืรื่ องมลือตนางๆ ททรื่ใชข้
สริรื่ งททรื่วดคั ไดข้แกน การรคับรรข้เชริงอวกาศ (Spatial) เหตบุผลเชริงกลและความรร ข้เกทรื่ยวกคับกลไก
(Mechanical Comprehensive) ตคัวแปรททรื่เกทรื่ยวขข้อง ไดข้แกน อายบุ เพศ เวลารคับรร ข้
3.3 ควนมถนคัดเชนิงเสมทยน (Clerical Aptitude)
ความถนคัดเชริงเสมทยน (Clerical Aptitude) หมายถจึง ความสามารถในการททางานในสทานคักงาน
เชนน การแยกประเภท การคคัดเลลือก การตรวจสอบ การเขทยนและเยป็บเขข้าเลนม ตลอดจนการพริมพค์ การเกป็บรคักษา
เอกสาร
 7
สริรื่ งททรื่วดคั ไดข้แกน ความสามารถในการสคังเกตเหป็นอยนางรวดเรป็ วและแมนนยทา ความสามารถในการ
เกป็บขข้อความสาระ และการตคัดสริ นใจไดข้ถรกตข้อง ความสามารถในการใชข้เครลืรื่ องใชข้ในสทานคักงาน ทคักษะทางเลขคณริ ต
การสะกดตคัว เครลืรื่ องหมายวรรคตอน และการใชข้ภาษาไดข้อยนางถรกตข้อง
2.3 ลนนดคับขคัขั้นของควนมสนมนรถทนงสมอง
อาจจคัดลทาดคับจากผริวเผรินไปถจึงลจึกซจึบ งไดข้ 6 ระดคับ คลือ
1. ควนมจนน
ความจทา จทาแนกออกเปป็ นขคับนยนอยๆ เรท ยงจากททรื่ซบคั ซข้อนนข้อยสบุ ดไปหาททรื่ซบคั ซข้อนมากสบุ ด คลือ
1.1 ความจทาในเรลืรื่ องเฉพาะๆ เชนน สคัญลคักษณค์
1.2 ความจทาในขข้อเทป็จจรริ งบางอยนาง เชนน วคันททรื่ เหตบุการณค์ บบุคคล สถานททรื่
1.3 ความจทาในเรลืรื่ องวริธทการจคัดกระททาเฉพาะเรลืรื่ อง ไดข้แกน ในเรลืรื่ องวริถททาง วริธทการ การจคัดระเบทยบ
รวมทคับงการวริพากษค์วจริ ารณค์ ไดข้แกน
1.3.1 ความจทาในเรลืรื่ องการประชบุม
1.3.2 ความจทาเรลืรื่ องแนวโนข้มและลทาดคับเหตบุการณค์
1.3.3 ความจทาเรลืรื่ องประเภทและจทาพวก
1.3.4 ความจทาเรลืรื่ องเกณฑค์
1.3.5 ความจทาเรลืรื่ องระเบทยบวริธทการ เชนน วริธทการสลื บสวน
1.4 ความจทาเรลืรื่ องททรื่เปป็ นสากลและนามธรรม ไดข้แกน
1.4.1 เรลืรื่ องหลคักและขข้อสรบุ ป
1.4.2 เรลืรื่ องทฤษฎทและโครงสรข้าง
2. ควนมเขช้ นใจ (Comprehension)
ความเขข้าใจ หมายถจึง
2.1 การแปล (Translation)
โดยแปลความจากนามธรรมระดคับหนจึรื่ งไปยคังอทกระดคับหนจึรื่ ง หรลื อแปลรร ปสคัญลคักษณค์หนจึรื่ งไปสร น
อทกสคัญลคักษณค์หนจึรื่ง หรลื อแปลจากภาษาหนจึรื่งไปสรน อทกภาษาหนจึรื่ ง
2.2 การตทความ (Interpretation)
เปป็ นการแปลความทบุกสน วนแลข้วอธริ บายความสคัมพคันธค์ของสน วนตนางๆ ออกมา
2.3 การขยายความและสรบุ ปความ (Extrapolation)
เปป็ นการแสดงความเขข้าใจ โดยอาศคัยการเสรริ มแตนงขข้อความในชนองวนางระหวนางความสคัมพคันธค์
ของสน วนตนางๆ เพลืรื่อใหข้เกริดความหมายททรื่ชดคั เจนขจึบน

3. กนรประยบกตค์ (Application)
การประยบุกตค์ประกอบดข้วยขคับนตนางๆ 6 ขคับน ดคังแสดงในรร ป ดคังนทบ

ปคั ญหาททรื่เสนอ
 8

รคับรร ข้ปคัญหาโดยผรเข้ รท ยน

ความไมนคบุนข้ เคยขคับนตข้น มทความคบุนข้ เคยทคันทท

ขคัขั้น 1 ผรเข้ รท ยนคข้นหาสริรื่ งททรื่คบุนข้ เคย เพลืรื่อแนะทางใหข้ปฏริบตคั ริการ

ขคัขั้น 2 ผรเข้ รท ยนใชข้สริรื่งททรื่คบุนข้ เคย ผรเข้ รท ยนสรข้างเคข้าโครงใหมน

เพลืรื่อจคัดเคข้าโครงปคัญหา เพลืรื่อททาใหข้คลข้ายคลจึงกคับเคข้าโครงเดริม
ในรร ปแบบททรื่คบุนข้ เคย และใหข้สมบรรณค์มากขจึบน

ขคัขั้น 3 การจทาแนกปคั ญหา

ททรื่คบุนข้ เคยตามประเภท

การเลลือก
ขคัขั้น 4
ทฤษฎท หลคัก ความคริด วริธท
ททรื่เหมาะสมกคับประเภทปคั ญหา

ขคัขั้น 5
แกข้ปคัญหา

ขคัขั้น 6
ไดข้คาท ตอบของปคั ญหา

การประยบุกตค์แตกตนางจากความเขข้าใจคลือ การประยบุกตค์จะเรริรื่ มจากขคับน 1 ถจึง 6 ในขณะททรื่ความเขข้าใจ

เรริรื่ มจากขคับน 1 ถจึง 5 โดยขคับนททรื่ 5 เปป็ นขคับนททรื่ผเรข้ รท ยนเรริรื่ มเขข้าใจปคั ญหา
ลคักษณะการทดสอบความสามารถในการประยบุกตค์ ประกอบดข้วย (ก) สรข้างสภาพการหรลื อ
สถานการณค์ขบ จึนใหมน และ (ข) ใชข้ความรรข้ททรื่ไมนเคยเรท ยนมากนอนมาแกข้ปคัญหา
4. กนรวนิเครนะหค์ (Analysis)
ความแตกตนางระหวนาง ความเขข้าใจ การประยบุกตค์ และการวริเคราะหค์กคป็ ลือ ความเขข้าใจ เนข้นการจคับ
ความหมายตลอดจนจบุดหมายของผรเข้ ขทยนบทความนคับน สน วนการประยบุกตค์เนข้นการจทาและการนทาเนลืบ อหามาสรบุ ปหรลื อ
สรข้างหลคักการหรลื อหาคทาตอบททรื่เหมาะสม แตนการวริเคราะหค์เปป็ นการแยกเนลืบ อหาใหข้เปป็ นสน วนยนอยแลข้วระบบุความ
สคัมพคันธค์ระหวนางสน วนยนอยเหลนานคับน การวริเคราะหค์คลือจบุดเรริรื่ มตข้นของการประเมรินเนลืบ อหานคันรื่ เอง
การวริเคราะหค์มท 3 ประเภท คลือ
 9
4.1 การวริเคราะหค์ใหข้ไดข้หนนวยยนอย (Analysis of Elements)
4.2 การวริเคราะหค์ความสคัมพคันธค์เชริงเนลืบ อหา (Analysis of Relationship)
4.3 การวริเคราะหค์เนลืบ อหาหลคัก (Analysis of Organizational Principles)
5. กนรสคั งเครนะหค์ (Synthesis)
การสคังเคราะหค์ในททรื่นบ ท คลือการรวมหนนวยยนอยเขข้าดข้วยกคัน กลายเปป็ นสริรื่ งใหมน 1 อคัน เปป็ นการผสมผสาน
สน วนยนอยจนไดข้สริรื่งใหมนททรื่ไมนใชนการรวมแตนเพทยงอยนางเดทยว หากแตนเปป็ นสริรื่ งใหมนททรื่มทลกคั ษณะแตกตนางจากสน วนยนอยททรื่นาท
มาบรรณาการ การสคังเคราะหค์ตอข้ งอาศคัยความสามารถในการผสมกคับความคริดรริ เรริรื่ มของผรสข้ งคั เคราะหค์ การสคังเคราะหค์
มท 3 ประเภท คลือ
5.1 สคั งเครนะหค์ ใหช้ ไดช้ ผลเฉพนะเรรที่อง (Production of a Unique Communication) เชนน สามารถ
ในการแตนงกลอน ความสามารถในการนทาคทาตนางๆ (หนนวยยนอย) มาประมวลเขข้าดข้วยกคันจน
เปป็ นเรลืรื่ องททรื่นนาอนาน ใหข้สาระแกนผอร ข้ นาน เปป็ นตข้น
5.2 สคั งเครนะหค์ ใหช้ ไดช้ แผนงนนหรรอแผนปฏนิบคัตนิกนร (Production of a Plan of Proposed Set of
Operations) เชนน การรวบรวมความตข้องการ ปคัญหาของคนในชนบท นทามาประมวลเขทยน
เปป็ นแผนปฏริบตคั ริการเพลืรื่อสนองความตข้องการดคังกลนาว เปป็ นตข้น
5.3 สคั งเครนะหค์ ใหช้ ไดช้ ระดคับนนมธรรมททที่สผงขขนขั้ (Derivation of a Set of Abstract Relations) เชนน
ความสามารถในการสรข้างสมมบุตริฐานททรื่เหมาะสมกคับปคั จจคัยและเงลืรื่อนไข หรลื อความสามารถใน
การสรข้างทฤษฎทการเรท ยนรร ข้โดยอาศคัยขข้อมรลในหข้องเรท ยน เปป็ นตข้น

6. กนรประเมนิน (Evaluation)
การประเมรินในททรื่นบ ท หมายถจึง การตคัดสริ นเกทรื่ยวกคับคบุณคนาของความคริด งาน คทาตอบ วริธทการ เนลืบ อหา
ฯลฯ การประเมรินเกทรื่ยวขข้องกคับเกณฑค์และมาตรฐานเพลืรื่อระบบุความถรกตข้อง ประสริ ทธริ ผล ประหยคัด ความพจึงพอใจ
การตคัดสริ นนทบ อาจททาในเชริงตคัวเลขหรลื อเชริงบรรยายกป็ไดข้ และเกณฑค์กอป็ าจกทาหนดโดยผรสข้ อน ผรเข้ รท ยน หรลื อผรอข้ ลืรื่นกป็ไดข้
การประเมรินเปป็ นขคับนสบุ ดทข้ายของความสามารถทางสมอง เพราะตข้องอาศคัยความสามารถในระดคับตข้นๆ
เชนน ความรร ข้ ความเขข้าใจ การประยบุกตค์ การวริเคราะหค์ และการสคังเคราะหค์เขข้ามา การประเมรินนอกจากจะเปป็ น
ระดคับสบุ ดทข้ายของความสามารถทางสมองแลข้วยคังเกทรื่ยวขข้องกคับความรร ข้สจึก (Affective) ดข้วย การททรื่ผสร ข้ อนสามารถ
สอนจนถจึงขคับนททรื่ผเรข้ รท ยนสามารถประเมรินออกมาไดข้ จะพบวนา ผรเข้ รท ยนจะเกริดพฤตริกรรมความอยากรร ข้อยากเหป็นใน
สริรื่ งใหมนตามมาดข้วย
การประเมรินในททรื่นบ ท จาท แนกไดข้ 2 ประเภท คลือ
6.1 กนรประเมนินททที่องนิ เกณฑค์ ภนยใน (Judgments in Terms of Internal Evidence)
เกณฑค์ภายในในททรื่นบ ท อริงความรร ข้สจึกของผรปข้ ระเมริน
6.2 กนรประเมนินททที่องนิ เกณฑค์ ภนยนอก (Judgments in Terms of External Evidence)
เกณฑค์ภายนอกในททรื่นบ ท หมายถจึง หลคักฐานททรื่แสดงประสริ ทธริ ผล ความประหยคัด ประโยชนค์
ประกอบการพริจารณา ตคัดสริ น
2.4 ประโยชนค์ ของกนรวคัดควนมสนมนรถทนงสมอง
 10
ผลการวคัดความสามารถทางสมองนทาไปสรน ขอข้ สรบุ ปวนาเปป็ นคน “เกนง” หรลื อไมน บรริ ษทคั ทบุกแหน งตนางตข้องการคน
เกนง ดคังนคับน ผลการวคัดความสามารถทางสมองจะบอกใหข้รรข้วนา เปป็ นคนมทความจทาดทหรลื อไมน คริดเกนงหรลื อไมน เขข้าใจ
อะไรไดข้งนายหรลื อไมน วริเคราะหค์แยกแยะไดข้เกนงหรลื อไมน ตทความ แปลความ ขยายความไดข้หรลื อไมน
2.5 ปคัญหนททที่พบในกนรใชช้ แบบทดสอบควนมสนมนรถทนงสมอง
ในการใชข้แบบทดสอบทางสมอง ผรใข้ ชข้ตอข้ งรร ข้วาน แบบทดสอบนทบ วดคั อะไรของความสามารถทางสมอง เชนน
ความจทา เขข้าใจวริเคราะหค์ ประยบุกตค์สงคั เคราะหค์ หรลื อวคัดความถนคัดในงานตนางๆ หรลื อแสดงความสามารถรวม ซจึรื่ ง
สน วนใหญนไมนไดข้แยกแยะวนาตนตข้องการอะไรในเรลืรื่ องความสามารถทางสมอง และเมลืรื่อใชข้ไปแลข้วมคักตทความรวมๆ วนา
เปป็ นคน “เกนง” แตนมริไดข้มทความชคัดเจนวนา “เกนงอะไร”
นอกจากนทบ ยคังมทความเขข้าใจผริดเกทรื่ยวกคับคทาวนา “สตริปคัญญา” โดยเหมารวมวนา มทคะแนนสตริปคัญญานข้อย
แปลวนา “โงน” มทคะแนนสตริปคัญญามาก แปลวนา “ฉลาด” ซจึรื่ งในการแปลคะแนนจากแบบทดสอบสตริปคัญญา ผรใข้ ชข้
ตข้องเขข้าใจวนาแบบทดสอบสตริปคัญญานทบ สรข้างมาจากทฤษฎทอะไร หรลื อทฤษฎทของใคร ซจึรื่ งคะแนนจะตามการวคัด
ทฤษฎทดงคั กลนาว คะแนนของแบบทดสอบททรื่วดคั ตนางทฤษฎทจะแปลความตนางกคัน

2.6 เครรที่องมรอวคัดควนมสนมนรถทนงสมองและตคัวอยย่ นง
เครลืรื่ องมลือททรื่ใชข้กนคั มาก ไดข้แกน แบบทดสอบ ซจึรื่ งจทาแนกไดข้หลายประเภท คลือ
1. แบบเปด็ นอคัตนคัย ไดข้แกน
1.1 การเตริมคทา วลท
1.2 การเขทยนประโยค
1.3 การเขทยนความเรท ยง เรลืรื่ อง
2. แบบเปด็ นปรนคัย ไดข้แกน
2.1 การเลลือกตอบ
2.2 การจคับครน
2.3 การเลลือกผริด-ถรก
3. แบบททที่เปด็ นรผ ปภนพ
ใหข้รรปภาพมาแลข้ว หาคทาตอบททรื่ถรกตข้อง
4. แบบอบปมนอบปมคัย เชนน
กลางวคัน : กลางคลืน : เชข้า : ?
ก. สาย ข. บนาย ค. เททรื่ยง
ง. เยป็น จ. คทรื่า
5. แบบใหช้ ระบบควนมจนนระยะยนว เชนน
จงบอกพฤตริกรรมททรื่ใกลข้เคทยงททรื่สบุดกคับลคักษณะของสคัตวค์ททรื่กาท หนดใหข้ เชนน แมว

ก. ขรน ข. ขนวน ค. ขบ
ง. กคัด คทาราม
 11
6. แบบใหช้ ระบบควนมจนนระยะสคัขั้ น เชนน
จงดรภาพตนอไปนทบ (นาน 1 นาทท) แลข้วตอบคทาถามวนา อะไรอยรใน นโตต๊ะ
ก ตข้นไมข้ ข. แฟข้ ม ค. โทรศคัพทค์
ง. ปข้ าย “Information”

7. แบบใหช้ ระบบควนมสคั มพคันธค์ เชนน

เลนม :
ก. ฟคัก ข. สมบุด ค. แขนงขคัน
ง. หริว จ. เหนลืรื่ อย
8. แบบใหช้ ระบบควนมหมนยเหมรอน/ตรงขช้ นม เชนน
เสท ยใจ :
ก. ทบุกขค์ ข. สลด ค. หดหรน
ง. โทมนคัส จ. นข้อยใจ
ลคังเล :
ก. สนใจ ข. ตคับงใจ ค. มคันรื่ ใจ
ง. หวคันรื่ ใจ จ. เตป็มใจ
9. เปด็ นโจทยค์ คณนิตศนสตรค์ เชนน
มทเงริน 15 บาท จะซลืบ อมะนาวไดข้กทรื่ลรก ถข้ามะนาว 5 ผล ราคา 3 บาท
10. ใหช้ โจทยค์ ภนพแกช้ปคัญหน เชนน

มทรรปสามเหลทรื่ยมทคับงหมดกทรื่รรป
ก. 8 ข. 9 ค. 10 ง. 11
11. ใหช้ กนรจคัดประเภท เชนน
เปรทบ ยว หวาน เคป็ม …………
ก. ฉบุน ข. เยป็น ค. รข้อน
ง. หอม จ. เผป็ด
 12

12. ใหช้ สรบ ปควนม เชนน

นคักเรท ยนททรื่สอบไลนไดข้ เพราะมาเรท ยนทบุกๆ วคัน นาย ก สอบไลนตก ฉะนคับน
ก. นาย ก มาเรท ยนไมนถจึง 80% ข. นาย ก สมองไมนดท
ค. นาย ก ขาดเรท ยนมาก ง. ครร ไมนคนอยเอาใจใสน นาย ก
จ. ยคังสรบุ ปแนนนอนไมนไดข้
13. ใหช้ แปลควนมหมนยของคนนศคัพทค์ เชนน
สคันโดษ หมายถจึง อะไร
14. ใหช้ เรทยงลนนดคับตคัวเลข เชนน
4 12 36 108 ……….
ก. 244 ข. 341 ค. 324 ง. 334 จ. 344
15. ใหช้ เรทยงลนนดคับใหมย่ เชนน
2 5 8 10 11 14 17
16. วคัดควนมละเอทยด เชนน ใหข้ดรวนาขข้อความทางซข้ายมลือกคับขวามลือ ขข้อใดเหมลือนกคัน
(1) Turnley & Son …….……Turnley & Son
(2) Victoree Food Products ………..Victores Food Products
(3) Blick’s Inn ………………Blick’s Inn
(4) Moran & Cato …………..Moran & Cato
(5) Kodak (A’sia) Ltd …………….. Kodak A’asia) Ltd
17. ควนมคนิด
จงนทาอคักษรตนอไปนทบ มาสรข้างเปป็ นคทาททรื่มทความหมาย
า ม ร ส ด กถ เ
18. ใหช้ สถนนกนรณค์ แลช้วแสดงปฏนิกรนิ นิยนโตช้ ตอบ
ใหข้สถานการณค์ ตามปฏริกริรริยา
19. ใหช้ ประเมนิน ตนมควนมมนกนช้ อยของควนมรผช้ สขกตย่ อขช้ อควนม
20. ใหช้ จคัดลนนดคับ เชนน
ใหข้ชลืรื่อไมนเกริน 15 ชลืรื่อ ใหข้จดคั ลทาดคับตามคทาสคังรื่ หรลื อลคักษณะททรื่ตอข้ งการ

ตคัวอยย่ นงแบบทดสอบ
ชลืรื่อ-สกบุล………………………………………………. วคันททรื่ ……………………………………...
13
 14

บทททที่ 3
กนรวคัดลคักษณะทนงจนิต

3.1 นนิยนม
ลคักษณะทางจริต เปป็ นลคักษณะททรื่ซนอนเรข้นอยรใน นใจ ตข้องอาศคัยการตทความผนานพฤตริกรรมททรื่แสดง เชนน หคัวเราะ
หมายถจึง มทความสบุ ข รข้องไหข้ หมายถจึง มทความทบุกขค์
การวคัดลคักษณะทางจริต ตข้องอาศคัยการหาความหมายของคทากนอนจจึงจะวคัดไดข้ เชนน
(1) วบฒนิภนวะ (Maturity) หมายถจึง ลคักษณะของคนททรื่แสดงพฤตริกรรมททรื่เหมาะสมตามชนวงอายบุ
เชนน ผรใข้ หญน ไดข้แกน ผรทข้ ทรื่
1) มทอารมณค์มนคัรื่ คง อบอบุนน
2) เขข้ากคับคนอลืรื่นไดข้
 15
3) ไวข้ใจผรอข้ ลืรื่น มองโลกในแงนดท
4) สรข้างสรรคค์
5) มบุนงมคันรื่ กระตลือรลื อรข้น
6) เปป็ นตคัวของตคัวเอง รรข้จกคั ตคัวเอง
7) มทความพอดทระหวนางความตข้องการทางรน างกายกคับสภาพแวดลข้อม
(2) ควนมรคับผนิดชอบ
หมายถถึง ความรรข้สจึกเชลืรื่ออยนางฝคังใจ และแสดงออกมาถจึงความมบุนงมคันรื่ ความตคับงใจททรื่จะปฏริบตคั ริหนข้าททรื่
ดข้วยความพากเพทยร ละเอทยดรอบคอบเอาใจใสน เพลืรื่อใหข้บรรลบุผลสทาเรป็ จตามความมบุนงหมาย และพยายามททรื่จะ
ปรคับปรบุ งการปฏริบตคั ริในหนข้าททรื่ใหข้ดทขบจึน
พฤตติกรรม ไดข้แกน มทระเบทยบวรินยคั ในตนเอง มานะพยายาม เอาใจใสน ตคับงใจ มบุนงมคันรื่ รคักษาเวลา
ใชข้ความสามารถเตป็มททรื่ ยอมรคับผลการกระททาของตน กระททาตามหนข้าททรื่อยนางมทประสริ ทธริ ภาพ
(3) ควนมซรที่อสคั ตยค์
หมายถถึง ความรรข้สจึกเชลืรื่ออยนางฝคังใจททรื่ไดข้รคับการปลรกฝคังมา และททาใหข้มทการแสดงออกเปป็ นการ
ประพฤตริปฏริบตคั ริอยนางเหมาะสม และตรงตนอความเปป็ นจรริ ง คลือ ประพฤตริปฏริบตคั ริอยนางตรงไปตรงมาทคับงกาย วาจา
ใจ ทคับงตนอตนเองและผรอข้ ลืรื่น
พฤตริกรรม ไดข้แกน ประพฤตริตามททรื่พดร ไมนคดโกงผรอข้ ลืรื่น ไมนทาท การหรลื อไมนรนวมมลือกคับการกระททาใดๆ
ททรื่ผริดกฎหมาย มคันรื่ คงตนอการกระททาดทของตน โดยไมนคลข้อยตามผรอข้ ลืรื่นไปในทางททรื่เสลืรื่ อมเสท ย

(4) กนรประหยคัด
หมายถถึง ความรรข้สจึกเชลืรื่ออยนางฝคังใจ ททรื่ไดข้รคับการปลรกฝคังมาและนทาใหข้มทการแสดงออกในการใชข้สริรื่งทคับง
หลายพอเหมาะพอควร ใหข้ไดข้ประโยชนค์มากททรื่สบุด ไมนยอมใหข้มทสนวนเกรินมากนคัก รวมทคับงการรร ข้จกคั ระมคัดระวคัง รร ข้จกคั
ยคับยคับงความตข้องการใหข้อยรใน นกรอบและขอบเขตททรื่พอเหมาะพอควร
พฤตติกรรม ไดข้แกน ไมนเลทยนแบบความฟบุข้ งเฟข้ อ ใชข้ของอยนางคบุมข้ คนา เกป็บสะสม ไมนฟมเฟลื บุน อย ใชข้จนาย
ทรคัพยค์เทนาททรื่จาท เปป็ น ใหข้สมควรแกนอตคั ภาพ
(5) กนรรคับรผช้ (Perception)
การรคับความรรข้สจึกดข้วยประสาทสคัมผคัสทคับง 5 คลือ ตา หร ลริบน จมรก ผริวหนคัง
(6) คย่ นนนิยม (Values)
คนานริยม คลือ คบุณลคักษณะททรื่บบุคคลไดข้พริจารณาแลข้วเหป็นวนา มทคบุณคนา มทความสทาคคัญ มทความหมาย และ
เกทรื่ยวขข้องกคับชทวริตประจทาวคัน เปป็ นสริรื่ งททรื่ยอมรคับของคนสน วนใหญนในสคังคม สภาพสคังคม เพศ อายบุ ศาสนา
พฤตริกรรม ไดข้แกน การปฏริบตคั ริตามกฎระเบทยบของสถาบคัน ยอมรคับผริดเมลืรื่อททาความผริด สน งงานตรงตนอ
เวลา ไมนทาท ลายสริรื่ งของของสถาบคัน เนข้นการปฏริบตคั ริตามกฎระเบทยบของสคังคม องคค์กร หรลื อสถาบคัน
(7) ทคัศนคตนิ (Attitude)
ทคัศนคตริ คลือ ความเชลืรื่อ ความรร ข้สจึกของบบุคคลททรื่มทตนอสริรื่ งตนางๆ รวมทคับงทนาททททรื่แสดงออกชทบ บนงถจึงสภาพ
จริตใจททรื่มทตนอสริรื่ งใดสริรื่ งหนจึรื่ง ทคัศนคตริมททบ งคั บวกและลบ มากและนข้อย และมททริศทางไปสรน เปข้ าหมายททรื่แสดงออก
 16
(8) ควนมสนใจ (Interest)
ความสนใจ คลือ อาการททรื่จริตใจจดจนอเอาใจใสน ในสริรื่ งททรื่ตนพจึงพอใจ และตนมคักเอาใจใสน หรลื อกระททาสริรื่ ง
นคับนดข้วยความกระตลือรลื อรข้น ความสนใจอาจใชข้เวลานาน หรลื อเปป็ นเพทยงความรร ข้สจึกชคัวรื่ ครรน กไป็ ดข้
(9) บบคลนิกภนพ (Personality)
บบุคลริกภาพ คลือ ลคักษณะของพฤตริกรรมของแตนละคนททรื่แสดงออกมา ทางกาย อารมณค์ และกริรริยา
ทนาทางททรื่ทาท เปป็ นประจทา
บบุคลริกภาพดท หมายถจึง การกระททาหรลื อการแสดงพฤตริกรรมของคน ในลคักษณะตนอไปนทบ
1) การแตนงกาย เชนน การแตนงกายสะอาด เรท ยบรข้อย ถรกกาลเทศะ
2) กริรริยาทนาทาง เชนน การเดรินอยนางสงนาผนาเผย ตคัวตรง สทารวมในการนคังรื่ การเขข้าหาผรใข้ หญนดวข้ ย
ทนาทางสบุ ภาพอนอนนข้อม กลข้าแสดงออก
3) การพรด เชนน พรดไดข้ชดคั เจน ใชข้ถอข้ ยคทาสบุ ภาพเหมาะสมกคับกาละเทศะ ไพเราะ กลข้าแสดงความ
คริดเหป็น ไมนพดร เทป็จ หรลื อพรดเพข้อเจข้อ

4) การควบคบุมอารมณค์ เชนน ไมนแสดงออกทางสท หนข้า ทนาทาง หรลื อคทาพรด เมลืรื่อไมนพอใจในสริรื่ ง

ตนางๆ มทความมคันรื่ คงในอารมณค์
5) มนบุษยสคัมพคันธค์ เชนน การมทเพลืรื่อนมาก ททางานรน วมกคับผรอข้ ลืรื่นไดข้ดท รร ข้จกคั ทคักทายผรอข้ ลืรื่น ปรคับตคัวเขข้า
กคับผรอข้ ลืรื่นไดข้รวดเรป็ ว ยริมบ แยข้มแจนมใส ขคัดแยข้งกคับผรอข้ ลืรื่นนข้อยครคับง มองผรอข้ ลืรื่นในแงนดท
(10) ควนมชรที่นชม (Appreciation)
การใชข้ดบุลพรินริจพริจารณาสริรื่ งตนางๆ โดยเฉพาะงานดข้านศริลปะแลข้วประเมรินคนาของสริรื่ งนคับนออกในลคักษณะ
ของความซาบซจึบ ง ความนริยม ชมชอบ
(11) กนรปรคับตคัว (Adjustment)
หมายถจึงการจคัดตคัวใหมนใหข้อยรใน นสภาพการณค์ททรื่เปลทรื่ยนแปลงไป ททาใหข้เกริดสภาพความสมดบุลยค์ระหวนาง
รน างกายกคับสริรื่ งแวดลข้อม โดยททรื่ความตข้องการของรน างกายทบุกอยนาง ไดข้รคับการตอบสนองครบถข้วนและสน วนตนางๆ
ของรน างกายยคังคงททาหนข้าททรื่ของมคันอยนางตนอเนลืรื่องปกตริ
(12) จรนิยธรรม (Eltic)
คลือ ความประพฤตริ (Code of Conduct) ททรื่ยอมรคับในสคังคมหนจึรื่ งๆ เปป็ นการกระททาหรลื อการแสดง
พฤตริกรรมของคน ในลคักษณะตนอไปนทบ
1) การควบคบุมตนอง เชนน การไมนสรบบบุหรทรื่ ไมนดลืรื่มเหลข้า ไมนเลนนการพนคัน ไมนเททรื่ยวเตรน หรลื อไมน
เสพยาเสพยค์ตริดทบุกประเภท
2) มทความซลืรื่อสคัตยค์ เชนน การไมนพดร เทป็จ การรคักษาคทามคันรื่ สคัญญา การไมนทบุจรริ ตในการสอบ หรลื อ
การลอกการบข้านเพลืรื่อน การยอมรคับเมลืรื่อททาผริด ไมนลกคั ขโมย
3) ความเมตตากรบุ ณา เชนน ใหข้ความชนวยเหลลือเพลืรื่อนททรื่เดลือดรข้อน ไมนซบ าท เตริมเพลืรื่อนเมลืรื่อเพลืรื่อน
ททาความผริด ไมนรคับแกเพลืรื่อน
4) มทความรคับผริดชอบ เชนน สน งงานตรงเวลา ททางานสมทรื่าเสมอ ททางานททรื่ไดข้รคับมอบหมาย และ
สน งทคันเวลา รคักษาความสะอาดของสถานททรื่ตามททรื่ไดข้รคับมอบหมาย เสนอตนเพลืรื่อแกข้ไขงานททรื่
 17
กทาลคังลข้มเหลว อบุทริศตนเพลืรื่องานตลอดเวลา แตนงกายถรกระเบทยบของสถานททรื่ ทริบงขยะในภาชนะ
ททรื่จดคั ไวข้ใหข้ เอาใจใสน ตริดตามผลงานใหข้ลบุลนวงดข้วยดท
5) ความมทวนริ ยคั เชนน ปฏริบตคั ริตามกฎระเบทยบของสถาบคัน ไมนไปสาย ตคับงใจททางานททรื่ไดข้รคับมอบ
หมายโดยไมนมทใครบคังคคับ ไมนนงคัรื่ หลคับในททรื่ทาท งาน ไมนหนท งาน ไมนยกพวกตทกนคั
6) พจึรื่งตนเอง เชนน ซคัก-รท ดเสลืบ อผข้าเอง ททางานหารายไดข้พริเศษในเวลาวนาง ททางานบข้านเอง ททางาน
ตนางๆ ททรื่ตนททาไดข้เอง รวมทคับงเลทบยงชทพเองดข้วย
(13) ควนมเชรที่อ (Beliefs)
คลือ สารสนเทศ ททรื่แตนละบบุคคลไดข้รคับจากประสบการณค์ตรงหรลื ออข้อม ผรทข้ ทรื่แสดงความเชลืรื่อ เพราะมท
ขข้อมรลสารสนเทศในเรลืรื่ องนคับน

(14) กนรปรคับตคัวเขช้ นกคับสนิที่ งแวดลช้อม หมายถจึง พฤตริกรรมททรื่บนงบอกกริจการจคัดตคัวใหมนใหข้เขข้ากคับสริรื่ งตนางๆ ททรื่

อยรรน อบบบุคคลนคับน ไมนวนาจะเปป็ นสริรื่ งททรื่ไมนมทชทวริต เชนน ดริน ฟข้ าอากาศ เทคโนโลยท หรลื อสริรื่ งมทชทวริต ไดข้แกน
1) การปรคับตคัวดข้านสบุ ขภาพรน างกาย
2) การปรคับตคัวเขข้ากคับททรื่อยรอน าศคัย
3) การปรคับตคัวเขข้ากคับสถานททรื่ และงานททรื่ตอข้ งรคับผริดชอบ
4) การปรคับตคัวกคับสภาพภายในครอบครคัว
5) การปรคับตคัวเขข้ากคับเพลืรื่อน
6) การปรคับตคัวเขข้ากคับบบุคคลทคัวรื่ ไป
7) การปรคับตคัวเขข้ากคับเครลืรื่ องมลือเครลืรื่ องใชข้ ตามวริทยาการททรื่ทนคั สมคัย
(15) ควนมรคับผนิดชอบตย่ อสคั งคม หมายถจึง พฤตริกรรมของบบุคคลททรื่ปฏริบตคั ริในฐานะพลเมลือง ซจึรื่ งเปป็ นสน วน
หนจึรื่งของสคังคม โดยพฤตริกรรมจะมทลกคั ษณะดคังนทบ
1) ปฏริบตคั ริงานตามขคับนตอนททรื่กาท หนดจนงานเสรป็ จเรท ยบรข้อย แมข้วนาจะมทสริรื่งใดมาขคัดขวางการปฏริบตคั ริ
กป็ตาม
2) ปฏริบตคั ริตามสริ ทธริและหนข้าททรื่ โดยไมนละเมริดสริ ทธริ และหนข้าททรื่ของผรอข้ ลืรื่น
3) ปฏริบตคั ริตนตามกฎหมาย สคัญญา และขข้อตกลง
4) ยอมรคับผลททรื่เกริดขจึบนจากการปฏริบตคั ริของตนไมนวนาจะเปป็ นผลดทหรลื อไมนกตป็ าม
5) รคักษาสาธารณสมบคัตริ
(16) คบณธรรม หมายถจึง คบุณงาม ความดท ททรื่ควรกระททา และถรกตข้องททรื่สะสมไวข้ในความรร ข้สจึกนจึ กคริดทาง
จริตใจของบบุคคล และพฤตริกรรมจะมทลกคั ษณะดคังนทบ
1) ความเมตตากรบุ ณา และชนวยเหลลือผรอข้ ลืรื่น
2) การประกอบอาชทพดข้วยความสบุ จรริ ต
3) สทารวมในกาม
4) พรดความจรริ ง ไมนกลนาวรข้ายผรอข้ ลืรื่น
5) พริจารณาสริรื่ งตนางๆ ดข้วยความยบุตริธรรม ถรกตข้อง
คบุณธรรมในการปฏริบตคั ริงาน หมายถจึง การกระททาหรลื อการแสดงพฤตริกรรมของคนในลคักษณะตนอไปนทบ
1) มทความอดทน เชนน ไมนหนท งาน ไมนละทริบงหนข้าททรื่ ไมนหลทกเลทรื่ยงงานททรื่มทอบุปสรรค
 18
2) ประหยคัด เชนน รรข้จกคั เลลือกใชข้สริรื่งของราคาถรกแตนมทคบุณภาพ รร ข้จกคั ดคัดแปลงสริรื่ งของททรื่เหลลือใชข้ใหข้
เกริดประโยชนค์ ซลืบ อสริรื่ งของเทนาททรื่จาท เปป็ น
3) มทเหตบุผล เชนน ไมนเหป็นแกนพวกพข้อง ยอมรคับในความคริดเหป็นของผรอข้ ลืรื่น
4) มทความเสท ยสละ เชนน ททางานชนวยเพลืรื่อนเมลืรื่อมทโอกาส บรริ จาคทรคัพยค์สริรื่งของเมลืรื่อเหป็นเพลืรื่อน
เดลือดรข้อน

5) ขยคันในการททางาน เชนน ไมนปลนอยเวลาใหข้ผาน นไปโดยเปลนาประโยชนค์ อาสาททางาน ชอบชนวย

เหลลือผรอข้ ลืรื่น ททางานไดข้รวดเรป็ วและคลนองแคลนว ใจจดจนออยรกน บคั งานตลอดเวลา ททางานกนอนเวลา
และกลคับหลคังเวลา
(17) จนิตสน นนขกในกนรพคัฒนนสคั งคม หมายถจึง
1) ปฏริบตคั ริตามกฎ ระเบทยบ แบบแผนของสคังคม
2) สนใจ ตริดตามขนาวสาร ความเคลลืรื่อนไหวในสคังคม
3) ประพฤตริตนเปป็ นแบบอยนางททรื่ดทแกนชบุมชน
4) ใหข้ความชนวยเหลลือสคังคมตามความสามารถของตน
5) ททากริจกรรมททรื่กนอใหข้เกริดประโยชนค์ตนอสคังคมอยนางตนอเนลืรื่ อง
(18) ควนมคนิดสรช้ นงสรรคค์ หมายถจึง
1) อยากรรข้อยากเหป็น มทความกระหายอยากรร ข้เปป็ นนริ จ
2) ชอบเสาะแสวงหา สทารวจ ศจึกษา คข้นควข้า และทดลอง
3) กลข้าหาญและกลข้าเผชริญความจรริ ง
4) ยอมรคับและสนใจสริรื่ งแปลกๆ ใหมนๆ
5) ขทบเลนน รน าเรริ ง มทอารมณค์ขนคั
6) ไมนคนอยเครน งครคัดกคับระเบทยบแบบแผน
7) สามารถดคัดแปลง แกข้ไขวริธทการคริดและการททางานไดข้คลนองแคลนว
8) ชอบแสดงออกมากกวนาเกป็บกด สงสคัยสริรื่ งใดใครน ถาม
(19) ควนมตระหนคักในคบณคย่ น หมายถจึง พฤตริกรรมหรลื อกริจกรรมททรื่เกริดจากการรคับรร ข้ โดยผนานทางประสาท
สคัมผคัสในดข้านใดดข้านหนจึรื่ง หรลื อหลายๆ ดข้านพรข้อมกคัน ททาใหข้เกริดความรร ข้ความเขข้าใจททรื่บบุคคลมทตนอสริรื่ ง
หนจึรื่งสริรื่ งใดโดยแสดงออกในทางททรื่ดท ตคัวอยนางเชนน การตระหนคักในคบุณคนาของวริชาวริทยาศาสตรค์ กป็จะ
แสดงออกทางพฤตริกรรม ดข้วยความพยายามททรื่จะปฏริบตคั ริงานททรื่ไดข้รคับมอบหมายใหข้สาท เรป็ จ ไมนแสดง
ความทข้อแทข้ตนออบุปสรรคในการปฏริบตคั ริงาน แสดงความตคับงใจในการศจึกษาวริชานทบ โดยเอาใจใสน ตนอการ
เรท ยนอยนางสมทรื่าเสมอ
(20) นนิสคัยใฝย่ หนควนมรผช้ หมายถจึง พฤตริกรรมททรื่แสดงการยจึดมคันรื่ ตนอกระบวนการแสวงหาความรร ข้ ซจึรื่ ง
แสดงออกดข้วยการอนาน ฟคัง และสคังเกต ขนาวสารตนางๆ ชอบแลกเปลทรื่ยนความคริดเหป็น และจดบคันทจึก
เชนน คนททรื่มทนริสยคั ใฝน หาความรรข้ เมลืรื่อถรกชคักถามในเนลืบ อหากป็แสวงหาคทาตอบ
(21) ควนมเปด็ นผผช้นนน หมายถจึง ลคักษณะตนอไปนทบ
1) ความสามารถในการชวนใหข้ผอร ข้ ลืรื่นมารน วมมลือกคับตน
2) ความสามารถในการพริจารณาประเมรินตคัวบบุคคล
3) ความสามารถในการมองเหป็นภาพรวม
 19
4) ความสามารถในการจคัดลทาดคับความสทาคคัญกนอนหลคัง 15) รคับรร ข้การเปลทรื่ยนแปลงไดข้รวดเรป็ ว
5) ความสามารถในการททาความคริดของผรอข้ ลืรื่นใหข้กระจนาง 16) ควบคบุมตคัวเองไดข้
6) ความสามารถในการสลืรื่ อความหมายความเขข้าใจกคับผรอข้ ลืรื่น 17) ไวตนอความรร ข้สจึกของผรอข้ ลืรื่น
7) ความสามารถในการตคัดสริ นใจ 18) ชทานาญในการจรงใจคน
8) ความสามารถในการประเมริน (คน งาน) 19) เหป็นความสทาคคัญของเวลา
9) รร ข้จกคั ใหข้เกทยรตริผอรข้ ลืรื่นเมลืรื่อถจึงคราวตข้องใหข้เกทยรตริ 20) ไดข้รคับการสนคับสนบุนจากลรกนข้อง
10) มทความสนใจในเรลืรื่ องมนบุษยค์มากกวนาวคัตถบุ 21) รริ เรริรื่ มงานดข้วยตนเอง
11) มทวจริ ารณญาณ 22) วริเคราะหค์สถานการณค์ไดข้ถรกตข้อง
12) มทมนบุษยสคัมพคันธค์ 23) มทความรรเข้ รลือรื่ งเทคนริคการปฏริบตคั งริ านในสาขาของตน
13) มทความสามารถในการวางแผน 24) คนอลืรื่นรร ข้สจึกสบายใจเมลืรื่ออยรใน กลข้
14) มทความสามารถในการโนข้มนข้าว 25) เตป็มใจฟคังความเหป็นผรใข้ ตข้บงคั คคับบคัญชา

3.2 ลคักษณะ
ไดข้แกน ความรรข้สจึก อารมณค์ การแสดงออก คนานริยม ทคัศนคตริ ความชลืรื่นชม การปรคับตคัว ความเปป็ นผรนข้ าท
มนบุษยสคัมพคันธค์ททรื่ดท มองโลกในแงนดท ขทบกงคั วล เจข้าระเบทยบ มคันรื่ ใจในตนเอง รคับผริดชอบ ขนมขรนผอร ข้ ลืรื่น จงรคักภคักดท
เจข้าอารมณค์ เขข้มแขป็ง อดทน อยากรรข้อยากเหป็น กลข้าไดข้กลข้าเสท ย ทะเยอทะยาน มทนบ ทาใจ พอใจในสริรื่ งททรื่ตนมทอยรน โลเล
มทอารมณค์ขนคั ซลืรื่อสคัตยค์ ขวนขวายหาความรรข้ กข้าวรข้าว อารมณค์ไมนมนคัรื่ คง ปรคับตคัวเกนง ยลืดหยบุนน สทารวม ชอบสคังคม
อารมณค์อนอนไหว อารมณค์มนคัรื่ คง ถนอมตน ถลือตนเปป็ นใหญน ถทรื่ถวข้ น ตามสบาย ไมนทาท ตามกฎ ซลืรื่ อตรงตนอหนข้าททรื่
ขทบอาย กลข้า จริตใจกลข้าแขป็ง อนอนแอ ไวข้ใจคน ระแวง ททาตามความจรริ ง เพข้อเจข้อ ตรงไปตรงมา มทเลนหค์เหลทรื่ยม
ประสาทมคันรื่ คง หวาดกลคัว อนบุรคักษค์ ชอบทดลอง ตามกลบุนม เปป็ นตคัวของตคัวเอง ขคัดแยข้งในตคัว ควบคบุมตคัวเอง
ผนอนคลาย เครน งเครท ยด ใฝน สคัมฤทธริธ สรง ขนมคนอลืรื่น ยกยนองผรอข้ ลืรื่น ถนอมตน ชอบแสดงออก ชอบการเปลทรื่ยนแปลง
ชอบอริสระ มทไมตรท กบคั ผรอข้ ลืรื่น ชอบคบเพลืรื่อนตนางเพศ เขข้าใจตคัวเองและผรอข้ ลืรื่น ชอบชนวยเหลลือผรอข้ ลืรื่น กลข้าเสทรื่ ยง วริตก
กคังวล

ทะเยอทะยาน เขข้าสคังคม ลคังเล ไวข้ใจคนอลืรื่น ขนมคนอลืรื่น คริดในแงนบวก จงรคักภคักดท อยากรร ข้อยากเหป็น มองตนเอง
ในแงนดท เมตตา กรบุ ณา เปป็ นตข้น

3.3 ลนนดคับขคัขั้นของลคักษณะทนงจนิต
จทาแนกตามความรรข้สจึกไปจนถจึงนริสยคั ไดข้ดงคั นทบ
1. กนรรคับ (Receiving, Attending) การรคับในททรื่นบ ท มท 3 ระดคับ คลือ
1.1 การแสดงอาการรรข้ตวคั (Awareness)
1.2 การแสดงอาการตคับงใจ (Willingness to Receive)
1.3 การแสดงอาการตคับงใจบางอยนางททรื่เลลือก (Controlled or Selected Attention)
 20
2. กนรตอบสนอง (Responding)
การตอบสนองตนอสริรื่ งเรข้ามท 3 ระดคับ คลือ
2.1 การตอบสนองโดยยรินยอม (Acquiescence in Responding) เชนน อาการททรื่แสดงออกซจึรื่ งการ
เชลืรื่อฟคัง
2.2 การแสดงความตคับงใจททรื่จะตอบสนอง (Willingness to Respond) เชนน แสดงอาการเตป็มใจ
สมคัครใจ
2.3 การแสดงความพจึงพอใจในการตอบสนอง (Satisfaction in Response)
3. กนรใหช้ คบณคย่ น (Valuing)
การใหข้คบุณคนาโดยตคัวผรเข้ รท ยนเองมท 3 ระดคับ คลือ
3.1 การยอมรคับคบุณคนา (Acceptance to a Value) โดยการแสดงพฤตริกรรมททรื่สมทรื่าเสมอ
3.2 ความพจึงพอใจททรื่จะเลลือกคบุณคนาบางอยนาง (Preference for a Value) ระดคับนทบ มบุนงถจึงการแสดง
ตคัวอยนางเปริ ดเผยวนาตนเองมทคบุณคนาอะไรบข้าง
3.3 การยอมรคับ (Commitment) ระดคับนทบ เปป็ นททรื่ความเชลืรื่อและการแสดงออกอยนางแนนนอน
4. กนรจคัดระบบ (Organization)
เมลืรื่อผรเข้ รท ยนเกริดคบุณคนาหลายอยนางในตคัวเอง เขาจะจคัดระบบคบุณคนาตนางๆ กทาหนดความสคัมพคันธค์ระหวนาง
คบุณคนา และจทาแนกจบุดรน วมจบุดแตกตนางระหวนางคบุณคนา มท 2 ระดคับ คลือ
4.1 การสรข้างมโนทคัศนค์ของคบุณคนา (Conceptualization of a Value) เปป็ นการสรข้างภาพพจนค์ในเชริง
นามธรรมของคบุณคนาตนางๆ
4.2 การจคัดเรท ยบเรท ยงคบุณคนาใหข้เปป็ นระบบ (Organization of a Value System) เปป็ นการนทาคบุณคนา
ตนางๆ มาจคัดเรท ยงลทาดคับตามความสคัมพคันธค์

5. กนรสรช้ นงลคักษณะตนมคบณคย่ น (Characterization by a Value or Value Complex)

เมลืรื่อผรเข้ รท ยนเกริดระบบของคบุณคนาบางอยนางแลข้ว เขาจะแสดงพฤตริกรรมททรื่แสดงลคักษณะดคังกลนาวออกมา
การสรข้างลคักษณะมท 2 ระดคับ คลือ
5.1 ลคักษณะททรื่สอดคลข้องฝคังแนนน (Generalized Set)
5.2 การสรข้างบบุคลริก นริสยคั สคันดาน (Characterization)
21
 22

3.4 ประโยชนค์ ของกนรวคัดลคักษณะทนงจนิต

ผลการวคัดลคักษณะทางจริต จะไดข้ขอข้ สรบุ ปคลือเปป็ นคน “ดท” ซจึรื่ งคทาวนา “ดท” นทบตอข้ งใหข้คาท จทากคัดความวนาหมายถจึง
อะไร ดทแบบใด หรลื อดทอยนางไร ทบุกบรริ ษทคั ตข้องการ “คนดท” มาททางาน ดคังนคับน การวคัดคนดทจจึงเปป็ นสริรื่ งสทาคคัญ และ
บางครคับงสทาคคัญกวนาคนเกนง
คะแนนททรื่ไดข้จากการวคัดลคักษณะทางจริตททรื่เชลืรื่อถลือไดข้ สะทข้อนความเปป็ นคนดทของผรสข้ อบในระดคับตนางๆ ดคังนคับน
คะแนนจจึงชนวยใหข้ผใรข้ ชข้แบบทดสอบ/มาตรวคัดไดข้ขอข้ มรลดข้านความเปป็ นคนดทของผรสข้ อบไดข้
3.5 ปคัญหนททที่พบในกนรใชช้ มนตรวคัดลคักษณะทนงจนิต
เนลืรื่ องจากลคักษณะทางจริตเปป็ นนามธรรม ตข้องอาศคัยการตทความ หรลื อใชข้นริยามเชริงปฏริบตคั ริการจจึงจะวคัดไดข้ การ
ใหข้นริยามจจึงขจึบนอยรกน บคั ผรใข้ หข้นริยามวนาจะอริงทฤษฎทหรลื อแนวคริดของใคร และอข้างอริงไปยคังพฤตริกรรมใด
ดคังนคับน คะแนนจากมาตรวคัดลคักษณะทางจริตจจึงตข้องรร ข้ททรื่มาของการสรข้างขข้อคทาถามและวริธทสรข้างวนา สามารถ
ลข้วงลจึกถจึงสริรื่ งททรื่ซนอนเรข้นในใจไดข้มากนข้อยเพทยงใด
โดยปกตริ คะแนนจากมาตรวคัดลคักษณะทางจริตจะเชลืรื่อถลือไมนไดข้เตป็มททรื่ แตนเชลืรื่อถลือไดข้บาข้ ง ดคังนคับน การนทา
คะแนนไปตทความจจึงตข้องระวคัง ไมนสรบุ ปวนาเขาเปป็ นคนดทจรริ ง หากแตนสรบุ ปวนามทแนวโนข้มททรื่จะเปป็ นคนดทแทน
3.6 มนตรวคัดลคักษณะทนงจนิตและตคัวอยย่ นง
เครลืรื่ องมลือวคัด ไดข้แกน มาตรตนางๆ (Scale) แบบสคังเกตพฤตริกรรม แบบสคัมภาษณค์ความรร ข้สจึก แบบวคัด
ความรร ข้สจึก ฯลฯ
ตคัวอยนางมาตรวคัดลคักษณะทางจริต ไดข้แกน
 23

แบบวคัดควนมรคับผนิดชอบ

คทาชทบแจงในการตอบ
โปรดกาเครลืรื่ องหมาย  ลงในชนอง  ถข้าทนานคริดวนาคทาตอบนคับนตรงกคับตคัวทนาน และกา X ลงในชนอง 
ถข้าคทาตอบนคับนไมนตรงกคับตคัวทนาน (ใชข้เวลาในการททา 5 นาทท)

1. เมลืรื่อมทการประชบุม หากทนานประสบเหตบุขดคั ขข้องททาใหข้เขข้าประชบุมไมนทนคั ทนานแจข้ง 

ใหข้ททรื่ประชบุมทราบกนอนทบุกครคับง
2. ทนานจะไมนเดรินตากฝน เพลืรื่อปข้ องกคันไมนใหข้ตนเองเปป็ นหวคัด 
3. ทนานสคังรื่ งานใหข้ลรกนข้องททาแลข้วทนานมคักจะสอบถามผลของงานนคับนทบุกครคับง 
4. ทนานสนใจกคับคทาเตลือนของครนชทวริตเสมอ 
5. เมลืรื่อทนานไปงานเลทบยง ทนานจะดลืรื่มเหลข้า สร บบบุหรทรื่ จนดจึกดลืรื่น 
6. ทนานมคักใหข้ความสนใจตนอขข้อรข้องเรท ยนจากลรกนข้องทบุกครคับง 
7. ทนานมคักจะชอบพาครอบครคัวของทนานไปพคักผนอนในวคันหยบุดเสมอ 
8. ทนานจะมทขอข้ แกข้ตวคั บนอยเมลืรื่อทนานททาผริดทบุกครคับง 
9. ทนานชอบเปริ ดวริทยบุเสท ยงดคังเพลืรื่อแบนงใหข้เพลืรื่อนบข้านฟคังดข้วย 
10. ทนานมทความพริถทพริถนคั ในการแตนงตคัว 
11. ทนานขอบทนานขนมจบุกจริกในขณะททางาน 
12. เมลืรื่อทนานเหป็นไฟจราจรสท เหลลือง ทนานจะชลอทบุกครคับง 
13. ทนานจะรรข้สจึกเสท ยใจทบุกครคับงททรื่ทนานททาผริดโดยมริไดข้ตบ งคั ใจ 
14. ทนานมคักจะมทความคริดเหป็นแตกตนางจากเสท ยงสน วนใหญนเสมอ 
15. ทนานจะรรข้สจึกหงบุดหงริดเมลืรื่อเหป็นถนนสกปรก 
 24

แบบวคัดบบคลนิกลคักษณะ : มองโลกในแงย่ ดท

คทาชทบแจงในการตอบ
โปรดกาเครลืรื่ องหมาย  ลงในชนอง  ถข้าทนานคริดวนาขข้อความนคับนตรงกคับตคัวทนาน และกา X ลงในชนอง 
ถข้าขข้อความนคับนไมนตรงกคับตคัวทนาน (ใชข้เวลาในการททา 7 นาทท)

1. เมลืรื่อทนานมทนดคั กคับเพลืรื่อนหลายคน ทนานมคักจะไปถจึงสถานททรื่นบ นคั กนอนเวลาเสมอ 

ดข้วยความเตป็มใจ
2. ทนานคริดวนาในโลกนทบ ทบุกคนเปป็ นคนดท 
3. ทนานคริดวนายคังมทคนอลืรื่นอทกมากททรื่มทความสามารถมากกวนาทนาน 
4. ทนานชอบไปไหนโดยลทาพคังยามวริกาล 
5. หากมทคนโทรศคัพทค์มาททรื่บาข้ นในยามวริกาล ทนานมคักจะไมนรคับโทรศคัพทค์ 
6. ทนานจะควบคบุมอารมณค์ไดข้เสมอเมลืรื่อผรอข้ ลืรื่นพรดหรลื อแสดงกริรริยาไมนดทกบคั ทนาน 
7. เมลืรื่อทนานไปตรวจรน างกายและแพทยค์ไดข้ใหข้ความเหป็นวนาทนานเปป็ นโรครข้าย 
ทย่ นนไมย่ รช้ผ สขกกคังวลใจเลย
8. เมลืรื่อเพลืรื่อนรรข้สจึกไมนสบายใจ ทนานมคักจะเปป็ นผรใข้ หข้คาท ปรจึ กษาแกนเพลืรื่อนเสมอ 
9. หากทนานฝคันรข้ายตริดตนอกคันหลายเดลือน ทนานไมนเคยรร ข้สจึกยรินดทยนริ รข้าย 
กคับความฝนนคับนเลย
10. ทนานคริดวนา หากทนานมทเรลืรื่ องเดลือดรข้อน คนอลืรื่นๆ สามารถชนวยทนานไดข้เสมอ 
11. ทนานไมนเคยเตรท ยมยาสามคัญประจทาตคัว ตริดตคัวไปในเวลาททรื่เดรินทางไกลไปหลายวคัน

12. ทนานเปป็ นคนไมนชอบดรภาพยนตค์สงครามหรลื อความโหดรข้าย 
13. ทนานไมนชอบฝากกบุญแจบข้านไวข้กบคั เพลืรื่อนเพลืรื่อน เวลาทนานไปเททรื่ยวหลายๆ วคัน 
14. ทนานไมนเคยใหข้อภคัยเพลืรื่อนรน วมงานเมลืรื่อเขาททาความผริด 
15. ทนานกลข้าเขข้าไปเททรื่ยวในปน าเปลทรื่ยวโดยลทาพคัง 
16. ทนานเปป็ นคนททรื่ไมนยอมพรดกคับคนแปลกหนข้าเมลืรื่อเขาเขข้ามาถามเสข้นทางจากทนาน 
17. ทนานเปป็ นคนไมนเคยวริตกกคังวลกคับเหตบุการณค์ใดๆ ททรื่รข้ายแรงและผนานเขข้ามา 
ในชทวริตของทนาน
18. ในททรื่ทาท งาน ทนานพบวนาเงรินในกระเปป๋ าหายไป ทนานคริดวนาเพลืรื่อนรน วมงานเอาไป 
ใชนหรลื อไมน
19. ทนานกคับเพลืรื่อนๆ นคัดกคันไปงานพบปะสคังสรรคค์รบุนน แตนพอถจึงวคันงานมททนานไปคนเดทยว 
ทนานคริดวนาถรกเพลืรื่อนหลอกหรลื อไมน
20. ไมนมทใครสวยหรลื อหลนอเลยในสายตาของทนาน 
แบบวคัดบบคลนิกภนพ
คทาชทบแจงในการตอบ
 25
โปรดกา  ลงใน  ถข้าทนานคริดวนาคทาตอบนคับนตรงกคับตคัวทนาน และกา X ลงใน  ถข้าคทาตอบนคับนไมนตรง
กคับตคัวทนาน
1. คบุณเคยพยายามททรื่จะททาตคัวใหข้เขข้ากคันไดข้กบคั บบุคคลททรื่คบุณไมนชอบหรลื อเปลนา 
2. คบุณชอบสถานททรื่ตากอากาศททรื่อจึกทจึกครจึ กโครมมากกวนาสถานททรื่เงทยบๆ หรลื อเปลนา 
3. คบุณชอบไปงานปารค์ตบ ท ไปเตข้นดริสโกข้ และผคับททรื่มทเสท ยงดคังหรลื อเปลนา 
4. คบุณสรข้างมริตรภาพกคับคนแปลกหนข้าในขณะเดรินทางบนอยๆ ไหม 
5. คบุณชอบไหมททรื่เพลืรื่อนฝรงโผลนหนข้ามาโดยไมนบอกลนวงหนข้า 
6. คบุณเคยรรข้สจึกรทาคาญไหมททรื่คนแปลกหนข้ามาชวนคบุยขณะททรื่คบุณเดรินทางไกล 
7. คบุณชอบจคัดเลทบยงหรลื อจคัดงานปารค์ตบ ทไหม 
8. คบุณมทเพลืรื่อนมากไหม 
9. คบุณชอบใชข้เวลาตอนกลางคลืนในสถานททรื่มทเสท ยงดคังๆ มากกวนาใชข้เวลาอยรบน าข้ นเงทยบๆ หรลื อเปลนา 
10. คบุณชอบเลนนเกมกคับเพลืรื่อนๆ ในงานปารค์ ตบ ทไหม 
11. คบุณรร ข้จกคั เพลืรื่อนบข้านมากไหม 
12. คบุณชอบเลนนเกมโดยไมนอยากเปป็ นผรชข้ นะบข้างไหม 
13. คบุณชอบคนมากกวนาเครลืรื่ องจคักเครลืรื่ องยนตค์ไหม 
14. คบุณชอบชนวยผรอข้ ลืรื่นหรลื อเปลนา 
15. หากคบุณไปงานเลทบยงและเจข้าภาพเสริ รค์ฟอาหารททรื่คบุณคริดวนาแยนททรื่สบุด คบุณจะรคับประทาน 
อาหารจานนทบ ไหม
16. คบุณเคยสน งบคัตรอวยพรปท ใหมนไปใหข้คนททรื่คบุณไมนชอบบข้างไหม 
17. เคยมทเพลืรื่อนบอกวนาคบุณคลือ คนททรื่ชอบงานปารค์ ตบ ทมากททรื่สบุดบข้างไหม 
18. คบุณชอบพอคนแปลกหนข้าไหม 
19. คบุณรร ข้สจึกสบายใจไหมเมลืรื่อกข้าวไปในหข้องททรื่เตป็มไปดข้วยคนททรื่คบุณไมนรรข้จกคั 
20. คบุณชอบเดป็กๆ ไหม 
21. คบุณชอบเขทยนจดหมายมากกวนาพรดโทรศคัพทค์ใชนไหม 
22. คบุณมทเพลืรื่อนงนายไหม 
23. คบุณเคยแสรข้งททาเปป็ นวนาไมนอยรบน าข้ นไหมเมลืรื่อเหป็นบบุคคลททรื่ไมนชอบหนข้ามาเคาะประตรบาข้ น 
24. คบุณเคยเชริญใหข้เพลืรื่อนมาพคักคข้างคลืนททรื่บาข้ นทคับงๆ ททรื่บาข้ นของคบุณคคับแคบบข้างหรลื อเปลนา 
25. คบุณเคยวริตกวนาผรอข้ ลืรื่นจะคริดอยนางไรกคับคบุณหรลื อเปลนา 

บทททที่ 4
กนรวคัดทคักษะในกนรปฏนิบคัตนิงนน

4.1 นนิยนม
ทคักษะในการปฏริบตคั ริงาน หมายถจึง ความคลนองแคลนว รวดเรป็ ว ถรกตข้อง ในการปฏริบตคั ริงาน ซจึรื่ งไดข้จากการ
ฝจึ กฝนบนอยๆ
 26

4.2 ลนนดคับขคัขั้นของลคักษณะของทคักษะในกนรปฏนิบคัตนิงนน
ลทาดคับขคับนจากผริวเผรินจนถจึงการมททกคั ษะ หรลื อททาโดยอคัตโนมคัตริ ไดข้แกน
1. การรคับรรข้
2. การเตรท ยมพรข้อม
3. การตอบสนองตามแนวทางททรื่ใหข้
4. การสรข้างกลไก
5. การตอบสนองททรื่ซบคั ซข้อน
6. การดคัดแปลง
7. การรริ เรริรื่ มสริรื่ งใหมน
รายละเอทยดมทดงคั นทบ
1. กนรรคับรผช้ (Perception)
ขคับนตอนของการเรริรื่ มกริจกรรมใดกป็ตาม มคักเกทรื่ยวขข้องกคับการรคับรร ข้ ซจึรื่ งแบนงเปป็ น 3 อยนางยนอยๆ คลือ
1.1 กนรเรช้ นควนมรผช้ สขก (Sensory Stimulation) เปป็ นการกระตบุนข้ ตนอโสตประสาทความรร ข้สจึกอยนางใด
อยนางหนจึรื่งหรลื อหลายอยนางคลือ
1.1.1 ทางหร การไดข้ยนริ
1.1.2 ทางตา การเหป็นภาพ หรลื อเกริดภาพในสมอง
1.1.3 ทางมลือ จากการสคัมผคัส
1.1.4 ทางลริบน การกระตบุนข้ ใหข้ไดข้รส
1.1.5 ทางจมรก การกระตบุนข้ ใหข้ไดข้กลริรื่น
1.1.6 ทางกลข้ามเนลืบ อ การกระตบุนข้ ททรื่กลข้ามเนลืบ อ เอป็น ขข้อตนอ

1.2 ใหช้ ทนงเลรอก (Cue Selection)

เปป็ นการตคัดสริ นวนาจะเลลือกสริรื่ งเรข้าใดททรื่ตนจะตอบสนอง
1.3 กนรแปลควนมหมนย (Translation)
เปป็ นการแปลความเกทรื่ยวขข้องของสริรื่ งเรข้า และอาการททรื่ตอบสนองออกมา
2. กนรเตรทยมพรช้ อม (Set)
เปป็ นการปรคับตคัวทคับงทางรน างกาย อารมณค์ จริตใจ และสมอง ใหข้พรข้อมททรื่จะททาการอยนางใดอยนางหนจึรื่ ง
2.1 กนรพรช้ อมทนงสมอง เปป็ นการพรข้อมในเชริงความคริดททรื่ตอข้ งมทมากนอน อาศคัยความรร ข้ททรื่มทมากนอน
2.2 กนรพรช้ อมทนงรย่ นงกนย เปป็ นการจคัดอวคัยวะของรน างกายใหข้พรข้อม
2.3 กนรพรช้ อมทนงอนรมณค์ เปป็ นการปรคับทคัศนคตริใหข้เกริดความตคับงใจตอบสนอง
3. กนรตอบสนองตนมแนวทนงททที่ใหช้ (Guided Response) ไดข้แกน
3.1 กนรเลทยนแบบ เปป็ นการตอบสนองตามแบบททรื่ใหข้ เชนน การแสดงใหข้ดรแลข้วใหข้ทาท ตาม
3.2 กนรลองผนิดลองถผก เปป็ นความพยายามททรื่จะตอบสนองในรร ปแบบตนางๆ
 27
4. กลไก (Mechanism)
เปป็ นการสรข้างระบบ วริธทการ จากประสบการณค์ ความรร ข้ททรื่สะสมไวข้แลข้วแสดงการตอบสนองอยนางมท
ความเชลืรื่อมคันรื่
5. กนรตอบสนองททที่ซคับซช้ อน (Complex Over Response)
การตอบสนองในระดคับนทบ ตอข้ งมททกคั ษะ มทการกระททาททรื่มทประสริ ทธริ ภาพมากนอน จทาแนกไดข้ 2 แบบ คลือ
5.1 กนรตอบสนองโดยไมย่ ลงคั เลใจ เปป็ นการตอบสนองอยนางเดป็ดเดทรื่ยว
5.2 กนรตอบสนองแบบอคัตโนมคัตนิ เปป็ นการตอบสนองททรื่ประสานระหวนางพลคังภายใน ทคักษะททรื่
ฝจึ กฝน และกลข้ามเนลืบ อ
6. กนรดคัดแปลงใหช้ เหมนะสม (Adaptation)
เปป็ นการปลทรื่ยนกริจกรรมทางมอเตอรค์ ในสมองใหข้สอดคลข้องกคับความตข้องการในปคั ญหาแบบใหมนททรื่
สอดคลข้องกคับความตข้องการทางกาย
7. กนรรนิเรนิที่มสนิที่ งใหมย่ (Origination)
เปป็ นการหาวริธทการใหมนมาจคัดกระททาตามวคัตถบุประสงคค์ โดยไมนเคยททามากนอน

4.3 ประโยชนค์ ของกนรวคัดทคักษะในกนรปฏนิบคัตนิงนน

คะแนนททรื่ไดข้จากแบบวคัดทคักษะการปฏริบตคั ริงานสะทข้อนใหข้เหป็น ความคลนองแคลนว รวดเรป็ ว ถรกตข้อง ในงานททรื่
ตข้องกระททา ถข้าเขามททกคั ษะมากแสดงวนาเขาฝจึ กบนอยและฝจึ กมาอยนางดท การคคัดเลลือกคนททรื่มททกคั ษะสร งในงานนคับนกป็
เทนากคับไดข้คนมาททางานทคันทท และททางานไดข้อยนางดทดวข้ ย บรริ ษทคั ทบุกแหน งตนางตข้องการคนมาใชข้งานทคันทท แทนการมา
ฝจึ กอบรม เพราะททาใหข้เสท ยเวลาและคนาใชข้จนาย ดคังนคับน การวคัดทคักษะในงานททรื่ตอข้ งมทการกระททาและวคัดไดข้จะททาใหข้ไดข้
คนคลนองมาททางาน
คะแนนจากการวคัดทคักษะททาใหข้แยกไดข้วนา ใครคลือคนมททกคั ษะสร ง หรลื อตทรื่า
4.4 เครรที่องมรอวคัดและตคัวอยย่ นง
เครลืรื่ องมลือวคัดทคักษะในการปฏริบตคั ริงาน ไดข้แกน แบบทดสอบความรร ข้ในงาน แบบสคังเกตพฤตริกรรมททรื่ปฏริบตคั ริงาน
และแบบประเมรินผลงานททรื่ทาท
 28

ตวัวอยย่ างทฎีที่ 1

ผลกนรประเมนิน ผลงนน ควนมรผช้ ควนมสนมนรถ พฤตนิกรรม

(คนิดเปด็ นรช้ อยละ) ในกนรปฏนิบคัตนิงนน
ระดคับดทเยทยรื่ ม ปฏริบตคั ริงานททรื่ไดข้รคับมอบหมาย มทความรร ข้ความสามารถในการ มทความรคับผริดชอบสร งมาก เสท ย
96.00-100 ไดข้สาท เรป็ จตามมาตรฐานหรลื อสร ง ปฏริบตคั ริงานในหนข้าททรื่ไดข้ดทเยทยรื่ ม สละและอบุทริศเวลาใหข้กบคั งาน
กวนางานททรื่หนนวยงานกทาหนด สามารถพคัฒนาและปรคับปรบุ ง เปป็ นอยนางมาก จคัดระเบทยบ
ผลงานมทคบุณภาพดทเยทยรื่ ม ถรกตข้อง ระบบการททางานใหข้มทประสริ ทธริ - วรินยคั ของตนโดยเครน งครคัด
สมบรรณค์ หรลื อเสรป็ จกนอนกทาหนด ภาพและประสริ ทธริผลไดข้ดทเยทยรื่ ม มทมนบุษยสคัมพคันธค์ดท มทการ
เวลา รวดเรป็ว ประหยคัดทรคัพยา- สามารถแกข้ไขปคั ญหาททรื่เกริดขจึบน พคัฒนาตนเองอยรตน ลอดเวลา
กร ในงานไดข้ มทความคริดรริ เรริรื่ มสรข้าง มทลกคั ษณะของการเปป็ นผรนข้ าท ททรื่
สรรคค์ สามารถตริดตนอประสาน ดท มทความคริดรริ เรริรื่ มสรข้างสรรคค์
งานไดข้ดท มทศกคั ยภาพสร งกวนา
ตทาแหนนงในสคัญญาเดริม
ระดคับดทมาก ปฏริบตคั ริงานททรื่ไดข้รคับมอบหมาย มทความรร ข้ความสามารถในการ มทความรคับผริดชอบสร ง
91.00-95.99 ไดข้สาท เรป็ จตามมาตรฐานงาน ปฏริบตคั ริหนข้าททรื่ไดข้ดทมาก สามารถ เสท ยสละและอบุทริศเวลาใหข้กบคั
ททรื่หนนวยงานกทาหนด ผลงานมท พคัฒนาและปรคับปรบุ งระบบการ งานเปป็ นอยนางมาก จคัดระเบทยบ
คบุณภาพดทมาก ถรกตข้อง รวดเรป็ ว ททางานใหข้มทประสริ ทธริภาพและ วรินยคั ของตนเปป็ นอยนางดท มท
เสรป็ จทคันตามกทาหนดเวลา ประสริ ทธริผลไดข้ดทมาก สามารถ มนบุษยสคัมพคันธค์ดท มทการพคัฒนา
ประหยคัดทรคัพยากร แกข้ไขปคั ญหาททรื่เกริดขจึบนในงานไดข้ ตนเองอยรเน สมอ
มทความคริดรริ เรริรื่ มสรข้างสรรคค์
สามารถตริดตนอประสานงานไดข้ดท
ระดคับดท ปฏริบตคั ริงานททรื่ไดข้รคับมอบหมาย มทความรร ข้ความสามารถในการ มทความรคับผริดชอบคนอนขข้าง
80-00-90-99 ไดข้สาท เรป็ จตามมาตรฐานงานททรื่ ปฏริบตคั ริงานในหนข้าททรื่ไดข้ดท สรง เสท ยสละและอบุทริศเวลาใหข้
หนนวยงานกทาหนด ผลงานมท สามารถพคัฒนาและปรคับปรบุ ง กคับงานโดยสมทรื่าเสมอ จคัด
คบุณภาพดท ถรกตข้อง รวดเรป็ ว ระบบการททางานใหข้มทประสริ ทธริ - ระเบทยบวรินยคั ของตนคนอนขข้าง
เสรป็ จทคันตามกทาหนดเวลา ภาพ สามารถแกข้ไขปคั ญหาททรื่เกริด ดท มทมนบุษยสคัมพคันธค์ดท มทการ
ประหยคัดทรคัพยากร ขจึบนในงานไดข้ มทความคริดรริ เรริรื่ ม พคัฒนาตนเองบข้าง
สรข้างสรรคค์ สามารถตริดตนอ

ระดคับ ปฏริบตคั ริงานททรื่ไดข้รคับมอบหมายไดข้ มทความรร ข้ความสามารถใน
ปานกลาง สทาเรป็ จตามมาตรฐานงานททรื่
70-00-79-99 หนนวยงานกทาหนด ผลงานมท
ผลกนรประเมนิน ผลงนน
(คนิดเปด็ นรช้ อยละ)
คบุณภาพพอใชข้ไดข้แมข้มทขอข้ บก-
พรน องเลป็กนข้อย ประหยคัด
ทรคัพยากร
ระดคับตทรื่า ปฏริบตคั ริงานททรื่ไดข้รคับมอบหมาย
ตทรื่ากวนา 70 ไมนสาท เรป็ จหรลื อไมนบรรลบุตาม
มาตรฐานงานททรื่หนนวยงาน
กทาหนด ผลงานมทคบุณภาพตทรื่า
ผริดพลาด ลนาชข้า ไมนประหยคัด
ทรคัพยากร
ประสานงานไดข้ดท
การปฏริบตคั ริงานเหมาะสมกคับ
ตทาแหนนง สามารถพคัฒนางาน
ควนมรผช้ ควนมสนมนรถ
ในกนรปฏนิบคัตนิงนน
ในหนข้าททรื่ไดข้โดยตข้องมทการแนะ-
นทา สามารถตริดตนอประสานงาน
ไดข้
ไมนสามารถปฏริบตคั ริงานตามททรื่
หนนวยงานกทาหนดไดข้สาท เรป็ จ
ผลงานมทขอข้ ผริดพลาด ลนาชข้า
ไมนสาท เรป็จทคันกทาหนดเวลา ไมน
พคัฒนาปรคับปรบุ งการททางาน ไมน
สามารถตริดตนอประสานงานกคับ
ผรอข้ ลืรื่น ไมนมทความสามารถแกข้ไข
ปคั ญหาในงาน
29
มทความรคับผริดชอบเฉพาะใน
หนข้าททรื่ เสท ยสละและอบุทริศเวลา
ใหข้กบคั งาน จคัดระเบทยบวรินยคั
พฤตนิกรรม
ของตนเองไดข้นอข้ ย มทมนบุษย
สคัมพคันธค์ และการพคัฒนา
ตนเองนข้อย
ไมนรคับผริดชอบในงานททรื่ไดข้รคับ
มอบหมาย ไมนเสท ยสละและ
ไมนอบุทริศเวลาใหข้กบคั งาน
ฝน าฝลื นระเบทยบขข้อบคังคคับของ
มหาวริทยาลคัยเสมอ
 30

ตวัวอยย่ างทฎีที่ 2 แบบประเมรินผลการปฏริบตคั ริงานรวม

ดดี เลลิ ศ - ททางานไดข้ สทาเรป็ จโดดเดด่นเปป็ นเลวิศ ยอดเยยงื่ยมทยงื่สดบุ 

ดดีมาก - ประสบความสทาเรป็ จเหนนอกวด่าระดวับมาตรฐาน 
ปานกลาง - บรรลบุผลตามทยงื่ตข้องการทบุกดข้ านอยด่างนด่าพอใจ 
ไมม่ถถึงมาตรฐาน- ททางานตามทยงื่ตข้องการพน นื้นฐานสทาเรป็ จไดข้ แตด่ไมด่ทงหมด
วั นื้ 
ใชช้ไมม่ไดช้ - ททางานไดข้ สทาเรป็ จเพยยงเลป็กนข้ อยหรน อไมด่ถกถู ตข้ อง 

ตวัวอยย่ างทฎีที่ 3 แบบสคังเกตการปฏริบตคั ริงาน

ปคัจจคัย ระดคับผลกนรปฏนิบคัตนิ ไมย่ ไดช้ สคังเกต

 1. A B C D E F
สมรรถภาพในการกนอและ เขข้ากคับคนบาง นานๆ ครคับงจะ รคักษาสคัมพคันธ รคักษาความสคัม- มทประสริ ทธริภาพ
 31
รคักษาสคัมพคันธค์ภาพ เพลืรื่อใหข้ คนดทพอใชข้ แตน เกริดปคั ญหาเนลืรื่อง ภาพในการททา พคันธค์ในการททา ในการตริดตนอ
งานมทประสริ ทธริ ภาพ มคักจะมทอคตริ มาจากขข้อบก งานกคับคนอลืรื่นๆ งานกคับคนอลืรื่นๆ กคับคนอลืรื่นๆ ทบุก
และชอบตทาหนริ พรน องดข้าน ไดข้ระดคับนนาพจึง ไดข้ทบุกคนไมนวาน ประเภท แมข้
คนอลืรื่นๆ มนบุษยสคัมพคันธค์ พอใจ จะเปป็ นคน แตนในสถาน-
ประเภทใด การณค์ททรื่มทความ
ยบุงน ยากมาก
 2. A B C D E F
ประสริ ทธริ ภาพของทคักษะ แสดงใหข้เหป็น แสดงใหข้เหป็นวนา มทความรรข้ความ มทความรรข้ความ รรข้และเขข้าใจงาน
และระดคับของความเขข้าใจ ถจึงความไรข้ มทความรรข้ความ เขข้าใจงานดท เขข้าใจในงานดท ดทเยทรื่ยม สามารถ
ในงาน ประสริทธริภาพ เขข้าใจงานนข้อย นนาพอใจ กวนาระดคับเฉลทรื่ย แกข้ปคัญหาตนางๆ
ในการททาความ ไมนคนอยมทความ คอยหาวริธทการ ในงานของเขา
เขข้าใจถจึงงานททรื่ คริดในการปรคับ ตนางๆ เพลืรื่อปรคับ ไดข้ดท โดยไมน
ททา ตข้องพจึรื่งพา ปรบุ งวริธทการททา ปรบุ งงานของ ตข้องพจึรื่งคนอลืรื่น
คนอลืรื่นๆ มาก งาน ตคัวเอง
 3. A B C D E F
ความสามารถในการตคัดสริ น มทปคัญหาในการ ประสบกคับปคั ญ โดยปรกตริมท ตคัดสริ นใจไดข้ดท แสดงใหข้เหป็น
ใจ มองแงนมบุมททรื่ หาบนอย เพราะ ความสามารถ เปป็ นนริจ และ ถจึงความสามา-
สทาคคัญๆ ของ ขาดแคลน ในการวรินริจฉคัย สามารถคาด รถในการตคัด-
ปคั ญหามาก ความคริด แตน ขข้อเทป็จจรริ งททรื่ การณค์ไดข้วาน มท สริ นใจไดข้ดทเยทยรื่ ม
และกระททาการ มคักจะแกข้ปคัญหา สทาคคัญๆ ทบุก อะไรจะเกริดขจึบน เปป็ นพริเศษ
ตคัดสริ นใจททรื่ไมน ไดข้ เรลืรื่ องไดข้และ ตนอไปไดข้บนอย
สมเหตบุสมผล ตคัดสริ นใจไดข้ดท ครคับง
อยรบน นอยครคับง พอใชข้
 4. A B C D E F
ความสามารถในการคริดหา แสดงใหข้เหป็นวนา ดทาเนริ นการ จะมทคาท ถาม มคักจะมทคาท ถาม มทความตลืรื่นตคัวใน
แนวทางททรื่ไมนเหมลือนใคร มทความคริดรริ เรริรื่ ม ตามวริธทและ เกทรื่ยวกคับวริธทการ กคับวริธทการและ การปรคับปรบุ งวริธท
และหาวริธทการใหมนๆ ในการ นข้อยมาก กระบวนการททรื่ และกระบวน กระบวนการททรื่ การตนางๆอยรเน สมอ
ททาสริรื่ งตนางๆ วางไวข้แลข้ว แตน การททรื่กาท หนด กทาหนดไวข้แลข้ว และมคักจะหาวริธท
ไมนคนอยเสนอ ไวข้ เวลามทความ เสนอวริธทแกข้ การและกระบวน
การเปลทรื่ยน ยบุงน ยากเกริดขจึบน ปคัญหาททรื่นาท มา การททรื่ดทกวนาอยรน
แปลงใหมนๆ และมคักจะ ปฏริบตคั ริไดข้อยรน บนอยๆ
เสนอวริธทแกข้ บนอยๆ
ปคัญหาททรื่ใชข้ไดข้
อยรเน สมอ

บทททที่ 5
ขคัขั้นตอนกนรสรช้ นงแบบทดสอบ

5.1 หลคักกนร
การสรข้างเครลืรื่ องมลือวคัดความสามารถทางสมอง ทางจริต และการปฏริบตคั ริงาน ตนางใชข้หลคักเดทยวกคัน คลือตข้อง
สรข้างใหข้เปป็ นเครลืรื่ องมลือททรื่ใหข้ขอข้ มรลททรื่เชลืรื่อถลือไดข้
คทาวนา “เชลืรื่อถลือไดข้” มทความหมายวนา
(1) ไดข้คาท ตอบตามททรื่ตอข้ งการจะวคัด (Validity)
 32
(2) คทาตอบมทความคงเสข้นคงวา ไมนวาน จะวคัดกทรื่ครคับง (Reliability)
(3) ใครตรวจกป็ไดข้คะแนน เทนาเดริม (Objectivity) หรลื อไมนลาท เอทยงในการตรวจ
5.2 ขคัขั้นตอนในกนรสรช้ นงเครรที่องมรอ
มท 9 ขคับนตอน คลือ
(1) ระบบุวตคั ถบุประสงคค์ในการสรข้างและเนลืบ อหาททรื่ตอข้ งการวคัด ตลอดจนการเนข้นวนาเนข้นเรลืรื่ องใดมากนข้อยเพทยง
ใด
(2) ระบบุเงลืรื่อนไข
(3) การททาพริมพค์เขทยว (Test Blueprint)
(4) เขทยนขข้อสอบ/ขข้อคทาถาม
(5) การตรวจสอบเบลืบองตข้น
(6) การสอบ
(7) การวริเคราะหค์
(8) การททาเปป็ นขข้อสอบมาตรฐาน
(9) การททาคลคังขข้อสอบ
5.3 กนรระบบวคัตถบประสงคค์ เนรอขั้ หน และนนขั้นหนคัก
ผรสข้ รข้างและผรใข้ ชข้แบบทดสอบ/แบบวคัด/มาตรตข้องมทความชคัดเจนวนา เครลืรื่ องมลือนทบ วดคั อะไร ของใคร และเพลืรื่อ
อะไร เชนน ตข้องการสรข้างแบบทดสอบความเขข้าใจในงานททรื่ทาท ของผรสข้ มคัคร เพลืรื่อคคัดเลลือกผรทข้ ทรื่ไดข้คะแนนสร งไวข้
สคัมภาษณค์
การระบบุวตคั ถบุประสงคค์ในการสรข้างแบบทดสอบ สรบุ ปไดข้คลือ

ตข้องการจะวคัดระดคับใด ของความสามารถทางสมอง (ความรร ข้ หรลื อความคริด) ตข้องการจะวคัดระดคับใดของ

ลคักษณะทางจริต (ความรรข้สจึก หรลื อพฤตริกรรม) ตข้องการจะวคัดระดคับใด ของทคักษะในการปฏริบตคั ริงาน (คลนองแคลนว
รวดเรป็ ว)
ในดข้านเนลืบ อหาททรื่วดคั หมายถจึง จะวคัดอะไร เชนน ความรร ข้อะไร ความคริดอะไร ความรร ข้สจึกอะไร พฤตริกรรม
อะไร กระบวนการอะไร และผลงานอะไร
การระบบุเนลืบ อหา จจึงตข้องระบบุจากเนลืบ อหาใหญนและแตกยนอยจนถจึงระดคับททรื่มทนยคั เดทยว
ตวัวอยย่ าง : การวคัดความสามารถทางสมอง
วคัตถบุประสงคค์ เพลืรื่อวคัดความรรข้และความคริด
เนลืบ อหา การเขทยนดข้วยภาษาไทย
สน วนการเนข้นนคับน มคักนริยมใหข้คนาเปป็ นรข้อยละ เพลืรื่อบอกใหข้รรข้วาน ในการวคัดทคับงหมดผรสข้ รข้างเนข้นวคัตถบุประสงคค์ใด
เนลืบ อหาใด มากกวนากคัน
ดคังนคับน การระบบุวตคั ถบุประสงคค์ เนลืบ อหา และการเนข้น จจึงสรบุ ปไดข้ดงคั นทบ
 33
เนรอขั้ หน วคัตถบประสงคค์
I II รวม
A 18 42 60
a1 (10 (40) (50)
a2 (8) (2) (10)
B 12 28 40
รวม 30 70 100%
จากตารางขข้างบน สรบุ ปวนา
(1) เนข้นเนลืบ อหา A มากกวนา B
(2) เนข้นวคัตถบุประสงคค์ขอข้ II มากกวนาขข้อ I
(3) เนลืบ อหา A ในวคัตถบุประสงคค์ขอข้ I เนข้น 18/100 สน วนเนลืบ อหา B ในวคัตถบุประสงคค์ขอข้ II เนข้น 28/100
(4) เนลืบ อหา a1 ในวคัตถบุประสงคค์ I เนข้น 10/100
ซจึรื่งถข้ามทการระบบุวาน จะออกขข้อสอบ 100 ขข้อ ตคัวเลขในตารางแสดงจทานวนขข้อ เชนน เนลืบ อหา A
วคัตถบุประสงคค์ I จทานวน 18 ขข้อ เปป็ นตข้น

5.4 เงรที่อนไข
กนอนสรข้างเครลืรื่ องมลือวคัด ผรสข้ รข้างตข้องมทความชคัดเจนวนา เครลืรื่ องมลือนทบ จะนทาไปใชข้กบคั ใคร (ลคักษณะ หรลื อภรมริหลคัง
ของผรตข้ อบ จทานวนผรตข้ อบ ความสามารถในการตอบ) ใชข้อยนางไร (สอบเปริ ด-ปริ ดตทารา สอบเดทรื่ยว-กลบุนม สอบโดย
การททาเครลืรื่ องหมายตอบ-เขทยนตอบ สอนชข้า/เรป็ ว สอบในหข้อง/นอกหข้อง สอบดข้วยการเขทยน-ปฏริบตคั ริ-พรดโตข้ตอบ
สอบนาน เทนาใด)
เงลืรื่อนไขดคังกลนาว นทาไปสรน การตคัดสริ นใจเรลืรื่ อง
(1) รร ปแบบของขข้อสอบ/ขข้อคทาถาม (item format)
(2) จทานวนขข้อสอบ/ขข้อคทาถาม
(3) ขข้อสอบเปป็ นภาษา หรลื อรร ปภาพ หรลื อสคัญลคักษณค์
(4) การจคัดการทดสอบจะททาอยนางไร
(5) การตรวจใหข้คะแนนจะททาอยนางไร
5.4.1 รผ ปแบบของขช้ อสอบ/ขช้ อคนนถนม
รร ปแบบของขข้อสอบ/ขข้อคทาถาม จทาแนกไดข้หลายประเภท เชนน
1) จทาแนกตามคทาสคังรื่ ไดข้แกน ใหข้เขทยนตอบ (ขข้อสอบอคัตนคัย) หรลื อททาเครลืรื่ องหมายตอบ (ขข้อสอบ
ปรนคัย)
ขข้อสอบอคัตนคัย ไดข้แกน ขข้อสอบททรื่ใหข้เขทยน คทา วลท ประโยค ความเรท ยง เรลืรื่ อง
ขข้อสอบปรนคัย ไดข้แกน ขข้อสอบททรื่ใหข้เลลือกตอบ (Multiple Choice) จคับครน (Matching) ผริด-ถรก
(True-False) จคัดลทาดคับ (Ranking) ประมาณคนา (Rating)
 34
2) จทาแนกตามภาษา สคัญลคักษณค์ หรลื อรร ปภาพ ไดข้แกน ขข้อสอบททรื่ใชข้ภาพสคัญลคักษณค์เปป็ นสลืรื่ อ กคับใชข้
รร ปภาพเปป็ นสลืรื่ อ เชนน
(1) ทนานเพศใด (ใชข้ภาษา)
(2) (ใชข้รรปภาพ)
(3) 2 4 6 ……. (ใชข้สญ
คั ลคักษณค์)
3) จทาแนกตามการแสดงออก ไดข้แกน พรดตอบ (สคัมภาษณค์) กคับแสดงตอบ (ททาใหข้ดร) เชนน
(1) ททาไมจจึงอยากมาททางานททรื่นทรื่ (ใหข้พดร ตอบ)
(2) ลองใชข้เครลืรื่ องโทรสารนทบ ใหข้ดร (ใหข้ทดลองททา)
โดยปกตริ ขข้อสอบ/ขข้อคทาถามททรื่ใชข้เวลาตอบสคับน (เชนน แบบปรนคัย) จะมทคะแนนนข้อย ถข้าขข้อสอบ/ขข้อคทาถามททรื่
ใชข้เวลาตอบนาน (เชนน ขข้อสอบอคัตนคัย) จะมทคะแนนมาก

5.4.2 จนนนวนขช้ อสอบ/ขช้ อคนนถนม

ขจึบนอยรกน บคั รร ปแบบของขข้อสอบ เชนน ขข้อสอบปรนคัยจะมทจาท นวนมาก ในขณะททรื่ขอข้ สอบอคัตนคัยจะมท
จทานวนขข้อนข้อย เพราะแตนละขข้อใหข้ทาท นาน
5.5 กนรทนนพนิมพค์ เขทยว (Test Blueprint)
พริมพค์เขทยวในททรื่นบ ท หมายถจึง ตาราง 2 มริตริ ททรื่ประกอบดข้วย เนลืบ อหา วคัตถบุประสงคค์ นทบาหนคัก จทานวนขข้อ และ
เลขททรื่ขอข้ ดคังนทบ
เนรอขั้ หน วคัตถบประสงคค์
I II รวม (%)
A 18 42 60
B 12 28 40
รวม (%) 30 70 100%
ถข้าระบบุวนา จะเลลือกรร ปแบบของขข้อสอบเปป็ นปรนคัย ตคัวเลขในตารางสะทข้อนจทานวนขข้อททรื่เปป็ นสคัดสน วนกคัน ถข้า
เปป็ นขข้อสอบอคัตนคัย ตคัวเลขในตารางสะทข้อนคะแนน/คนาททรื่เปป็ นสคัดสน วนกคัน
ตคัวอยย่ นงขช้ อสอบปรนคัย 50 ขช้ อ
เนรอขั้ หน วคัตถบประสงคค์
I II รวม (ขช้ อ)
A 9 21 30
B 6 14 20
รวม (ขช้ อ) 15 35 50
ตคัวอยย่ นงขช้ อสอบอคัตนคัย 4 ขช้ อ
เนรอขั้ หน วคัตถบประสงคค์
I II รวม (คะแนน)
 35
A 18 42 60
B 12 28 40
รวม (คะแนน) 30 70 100

จากตารางสรบุ ปไดข้วาน ขข้อสอบขข้อททรื่ 1 วคัดเนลืบ อหา A วคัตถบุประสงคค์ I มทคะแนนเตป็ม 18 คะแนน เปป็ นตข้น

5.5.1 พนิมพค์เขทยวของขช้ อสอบปรนคัย 50 ขช้ อ

เนรอขั้ หน วคัตถบประสงคค์
I II รวม (ขช้ อ)
A 9 21 30
a1 5 ขข้อ (ขข้อ 1-5) 20 ขข้อ (ขข้อ 6-25) (25)
a2 4 ขข้อ (ขข้อ 26-29) 1 ขข้อ (ขข้อ 30) (5)
B 6 ขข้อ (ขข้อ 31-36) 14 ขข้อ (ขข้อ 37-50) 20
รวม (ขช้ อ) 15 35 50
5.5.2 พนิมพค์เขทยวของขช้ อสอบอคัตนคัย 4 ขช้ อ 50 คะแนน
เนรอขั้ หน วคัตถบประสงคค์
I II รวม คะแนน)
A 9 (ขข้อ 1) 21 (ขข้อ 2) 30
a1 (5) (20) (25)
a2 (4) (1) (5)
B 6 (ขข้อ 3) 14 (ขข้อ 4) 20
รวม (คะแนน) 15 35 50
หลคักในการททาพริมพค์เขทยวกป็คลือ การระบบุเนลืบ อหาใหข้ยอน ยมากททรื่สบุด จะททาใหข้สามารถเขทยนขข้อสอบ/ขข้อคทาถามไดข้
งนาย เชนน
เนรอขั้ หน วคัตถบประสงคค์
I II
A
a1
a11
a111
a112
a2
a21
a211
a212
 36
5.6 กนรเขทยนขช้ อสอบ/ขช้ อคนนถนม
ถข้าไดข้มทการแตกเนลืบ อหาใหข้ยอน ยมากททรื่สบุดจนถจึงระดคับททรื่เปป็ นนคัยเดทยว การเขทยนขข้อสอบกป็เพทยงแตนนาท เนลืบ อหามา
ใสน ในรร ปแบบ

เนรอขั้ หน วคัตถบประสงคค์ ตช้องกนรวคัดควนมสนมนรถในกนร

สะกด เขช้ นใจ
คทาศคัพทค์
พยางคค์เดทยว
กริน
ไป
นอน
สองพยางคค์
สะดวก
รน าเรริ ง

ถข้ากทาหนดรร ปแบบของขข้อสอบเปป็ นถรก/ผริด กป็สามารถเขทยนคทาถามไดข้ดงคั นทบ

(1) ขข้อใดสะกดผริด
1. กริน 2. ไป 3. นอน
4. สะดวก 5. รน าเลริง
(2) ขข้อใดมทคาท ททรื่มทความหมายตรงขข้ามกคัน
1. กริน - นอน 2. ไป - กลคับ
3. นอน - หลคับ 4. สะดวก - สะอาด
5. รน าเรริ ง - เศรข้าใจ

โดยสรบุ ป รร ปแบบของขข้อสอบ/ขข้อคทาถาม มทดงคั นทบ

1. เตริมคทา วลท ประโยค
2. เขทยนเรลืรื่ อง
3. เลลือกตอบ (จากตคัวเลลือกหลายตคัว)
4. เลลือกวนาขข้อใด ผริด-ถรก
5. ชบุดอนบุกรมตคัวเลข เชนน 2, 4, 6, …….

6. คทาสคัมพคันธค์ เชนน กลางวคัน : กลางคลืน : : พระอาทริตยค์ : ?

7. ใหข้หาคทาตรงขข้ามกคับคทาวนา ดทใจ
(1) เสท ยใจ (2) เศรข้าใจ (3) พอใจ (4) กลคับใจ
8. ใหข้หาคทาททรื่มทความหมายเหมลือนกคันกคับคทาวนา ดทใจ
(1) เสท ยใจ (2) เศรข้าใจ (3) พอใจ (4) กลคับใจ
 37
9. ใหข้ระบบุเหตบุจากผล
มทคนมบุงกคันมาก เหตบุเพราะ………………………………………..
10. ใหข้ระบบุผลจากเหตบุ
รถยนตค์ชนกคัน ดคังนคับน……………………………………………..
11. ใหข้สถานการณค์มาวริเคราะหค์
12. ใหข้สรบุ ปจากเรลืรื่ องททรื่ใหข้อนาน
13. ใหข้ตทความจากเรลืรื่ องททรื่อนาน
14. ใหข้ตบ งคั ชลืรื่อเรลืรื่ องททรื่อนาน
15. ใหข้เตริมคทาลงในททรื่วนางททรื่เวข้นไวข้
เขาเปป็ นคนขยคัน……..ไปททางานทบุกวคัน มทความ…….ในงาน
5.7 กนรตรวจสอบเบรอขั้ งตช้ น
ผรอข้ อกขข้อสอบททรื่ออกขข้อสอบเสรป็ จตามจทานวนททรื่ระบบุไวข้ในพริมพค์เขทยว แลข้วจคัดททาฉบคับเขทยนคทาชทบ แจงในการ
ตอบแลข้ว ทริบงขข้อสอบไวข้ประมาณ 1-3 วคัน (จนลลืม) แลข้วลองกลคับมาททา เพลืรื่อดรวาน
(1) ใชข้เวลาททานานเทนาใด
(2) คทาชทบแจงในการตอบวนาชคัดเจนหรลื อไมน
(3) ขข้อสอบ/ขข้อคทาถามใดกทากวม
(4) การเรท ยงลทาดคับขข้อเปป็ นไปตามเนลืบ อหา วคัตถบุประสงคค์ หรลื อความยากงนาย
แกข้ไข ปรคับปรบุ ง แลข้วจจึงจคัดพริมพค์เปป็ นฉบคับ พริสรจนค์อกคั ษร จนแนนใจวนาไมนมทการพริมพค์ผริด
ในกรณท ททรื่มทกระดาษคทาตอบ ใหข้พริจารณาวนาจะเรท ยงเลขททรื่ขอข้ อยนางไร ผรตข้ อบจจึงจะสะดวกในการตอบ
5.8 กนรสอบ
ในบางกรณท ไมนสามารถจะทดลองใชข้กบคั ผรสข้ อบกลบุนมเลป็กไดข้ เนลืรื่ องจากกลคัวขข้อสอบรคัรื่ว การนทาไปใชข้จรริ งจจึงตคับง
อยรบน นฐานของความเชลืรื่อถลือไดข้ ของการสรข้างททรื่ดท การนทาไปใชข้จรริ งมทวริธทการดคังนทบ

(1) ตรวจสอบแบบทดสอบวนา คทาสคังรื่ /คทาชทบแจง ไดข้รคับการพริมพค์ถรกตข้อง เขข้าเลนมครบทบุกหนข้า และมทจาท นวน

เทนาผรสข้ อบ
(2) การตรวจสอบหข้องสอบวนา มทสภาพททรื่เอลืบออทานวยใหข้อยากสอบ เชนน แสงสวนาง ความสะอาด
ททรื่นงคัรื่ สอบสบาย กระดานเผลืรื่อเขทยนขข้อความ การจคัดททรื่นคังรื่ สอบ (ในกรณท ททรื่กลคัวการดรกนคั ใหข้จดคั ใหข้หนาง
กคันพอสมควร) การระบบุเลขททรื่นงคัรื่ ประตรเขข้าออก
(3) ผรคข้ บุมสอบเขข้าหข้องสอบกนอน เรริรื่ มแจกขข้อสอบตามหมายเลขททรื่นงคัรื่ ตามจทานวนผรเข้ ขข้าสอบ
(4) เมลืรื่อไดข้เวลา จจึงอนบุญาตใหข้ผเรข้ ขข้าสอบเขข้านคังรื่ ตามททรื่นงคัรื่ แตนยงคั ไมนอนบุญาตใหข้ทาท ขข้อสอบ
(5) ใหข้ผเรข้ ขข้าสอบวางหลคักฐานหรลื อบคัตรเขข้าสอบ ใหข้ผเร ข้ ขข้าสอบกรอกขข้อมรล เชนน ชลืรื่อ เลขททรื่สอบ
(6) ใหข้เรริรื่ มสอบพรข้อมกคับจคับเวลา ระหวนางนทบ ใหข้ผสร ข้ อบเซป็นชลืรื่อเพลืรื่อเปป็ นหลคักฐานการเขข้าสอบ
(7) ระหวนางสอบไมนควรรบกวนผรสข้ อบ เชนน ไมนคบุยกคัน ไมนเดรินดข้วยเสท ยงดคัง
(8) จคับเวลา เตลือนเมลืรื่อเหลลือเวลาประมาณ 15 นาททกนอนหมดเวลา
(9) ผรทข้ ทรื่ทาท เสรป็ จกนอน อาจอนบุญาตใหข้ออกจากหข้องสอบไดข้ หลคังการสอบผนานไปประมาณครจึรื่ งชคัวรื่ โมง
 38
(10) เมลืรื่อหมดเวลา ใหข้ทบุกคนวางปากกา ดรินสอ แลข้วลบุกออกไป
(11) ผรคข้ บุมสอบเกป็บขข้อสอบ โดยเรท ยงตามเลขททรื่นคังรื่ ตรวจสอบความครบถข้วนตามจทานวนผรเข้ ขข้าสอบ
(12) สน งขข้อสอบ กระดาษคทาตอบใหข้ผตร ข้ รวจ

บทททที่ 6
กนรวนิเครนะหค์ ขช้อสอบและแบบทดสอบ

หลคังจากททรื่นาท แบบทดสอบ/แบบวคัดไปใชข้กบคั ผรเข้ ขข้าสอบแลข้วททาการตรวจใหข้คะแนน แลข้วนทาคะแนนมา

วริเคราะหค์ขอข้ สอบรายขข้อ และทคับงฉบคับ
6.1 กนรวนิเครนะหค์ ขช้อสอบรนยขช้ อ
เปป็ นการพริจารณาวนา การตอบขข้อสอบแตนละขข้อมทผตร ข้ อบถรกกทรื่คน ตอบผริดกทรื่คน ถข้าเปป็ นขข้อสอบเลลือกตอบกป็
พริจารณาวนา ตคัวเลลือกแตนละตคัวมทผเรข้ ลลือกกทรื่คน ในกรณท ขอข้ สอบอคัตนคัยกป็ดรวนาผรทข้ ทรื่ไดข้คะแนนตามเกณฑค์ตรวจแตนละเกณฑค์
มทกทรื่คน
วริธทวริเคราะหค์ขอข้ สอบรายขข้อททาดคังนทบ
(1) ขข้อสอบเลลือกตอบ ผริด-ถรก จคับครน ใชข้การหาคนารข้อยละของผรตข้ อบถรก
ขข้อ 1 ขข้อสอบเลลือกตอบ 4 ตคัวเลลือก

ตคัวเลรอก % ผผช้ตอบถผก
ก
 39
ข
* ค
ง
รวม 100%

ขข้อ 2 ขข้อสอบผริด-ถรก

กน % ผผช้ตอบ
X

รวม 100%

ขข้อ 3 ขข้อสอบแบบจคับครน (เชนน มท 5 ครน)

คผย่ททที่ % ผผช้ตอบถผก
1
2
3
4
5
(2) ขข้อสอบอคัตนคัย ใหข้คะแนนตามเกณฑค์
ขข้อ 4 ขข้อสอบอคัตนคัย 1 ขข้อ 8 คะแนน
เกณฑค์ ตรวจใหช้ คะแนน จนนนวนผผช้ไดช้ คะแนน
ประเดป็นททรื่ 1 (5 คะแนน)
0
1
2
3
4
5
ประเดป็นททรื่ 2 (3 คะแนน)
0
1
2
3
 40
รวมทคับง 2 ประเดป็น
0
1
2
3
4
5
6
7
8

ขข้อ 5 ขข้อสอบเตริมคทา 1 ขข้อ 5 คะแนน

เกณฑค์ ตรวจใหช้ คะแนน จนนนวนผผช้ไดช้ คะแนน
ตอบถรก (4)
สะกดถรก (1)

ขข้อ 6 ขข้อสอบเตริมวลท หรลื อประโยค 1 ขข้อ 10 คะแนน

เกณฑค์ ตรวจใหช้ คะแนน จนนนวนผผช้ไดช้ คะแนน
เตริมถรก (8 คะแนน)
สะกดถรก (1 คะแนน)
เรท ยงลทาดคับถรก (1 คะแนน)

ขข้อ 7 ขข้อสอบความเรท ยง 1 ขข้อ 10 คะแนน

เกณฑค์ ตรวจใหช้ คะแนน จนนนวนผผช้ไดช้ คะแนน
1 ตอบตรงคทาถาม 5 คะแนน
0
1
2
3
4
5
2 ภาษาชคัดเจน กระจนาง (2 คะแนน)
0
1
2
3 เรท ยงลทาดคับเนลืบ อหาดท (2 คะแนน)
0
1
 41
2
4 สะอาด เปป็ นระเบทยบ (1 คะแนน)
0
1

เกณฑค์ ตรวจใหช้ คะแนน จนนนวนผผช้ไดช้ คะแนนคนิดเปด็ นรช้ อยละ

รวม 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

(3) ขข้อสอบใหข้จดคั ลทาดคับ (Ranking)

ใหข้คะแนนความถรกตข้องในการจคัดลทาดคับ 5 ลทาดคับ (ลทาดคับละ 1 คะแนน)

ผลกนรจคัดลนนดคับ จนนนวนผผช้ไดช้ คะแนน คนิดเปด็ นรช้ อยละ

ททรื่ 1 ถรกตข้อง
ททรื่ 2 ถรกตข้อง
ททรื่ 3 ถรกตข้อง
ททรื่ 4 ถรกตข้อง
ททรื่ 5 ถรกตข้อง

(4) ขข้อสอบใหข้ประมาณคนา (Rating)

ใหข้นาท คนาททรื่ประมาณมาสรบุ ป

ขช้ อควนม จนนนวนผผช้เลรอก

5 4 3 2 1
1
คริดเปป็ นรข้อยละ
 42

6.2 กนรวนิเครนะหค์ แบบทดสอบ

6.2.1 คย่ นควนมยนก-งย่ นย
1) กรณท มทคนา/คะแนน ใหข้หาคนาเฉลทรื่ยทคับงฉบคับ (ทบุกขข้อ ทบุกคน) รวมทคับงหาคนาสถริตริพบลืนฐานอลืรื่น เชนน
Mode Median, SD, ตลอดจนใหข้ทาท ตารางแจกแจงความถทรื่ หรลื อพลต๊อตกราฟ เพลืรื่อใหข้เหป็น
ลคักษณะการแจกแจงความถทรื่ของคะแนน (ดรภาคผนวก ก)
2) กรณท ททรื่แตนละขข้อเปป็ นความถทรื่ อาจแปลงเปป็ นคนาหรลื อใหข้แจงนคับความถทรื่แลข้วแปลงเปป็ นคนารข้อยละ

ตวัวอยย่ าง ก ผลวนิเครนะหค์ แบบทดสอบ

คย่นสถนิตนิ คย่ น
คะแนนเตป็ม
Mean
Mode
Median
พริสยคั
QA
SD

นทาคนามาแจกแจงความถทรื่ (ตคัวอยนางคะแนนเตป็ม 20 คะแนน) มทคน 30 คน

จทานวนคน
12

8 12

5 8

5 5

5 10 15 20 คะแนน

ตวัวอยย่ าง ข ผลวนิเครนะหค์ แบบทดสอบ

(เทย่ นไร)
% ผรตข้ อบถรก
 43
% ผรตข้ อบผริด
% ผรไข้ มนตอบ

เมลืรื่อไดข้จาท นวนผรตข้ อบถรกในแตนละขข้อ ใหข้คาท นวณคนาดคังนทบ

(1) หาคนารข้อยละททรื่เลลือกตอบ/ตอบถรก หรลื อ
(2) คทานวณคนาเฉลทรื่ย (ในกรณท มาตรประมาณคนา)

ตวัวอยย่ างทฎีที่ 1 มทขอข้ สอบ 4 ขข้อ

ขช้ อสอบขช้ อ % ผผช้ตอบถผก

1 80
2 60
3 30
4 20

ตวัวอยย่ างทฎีที่ 2 พริจารณารร ปแบบการตอบ

ขช้ อสอบ คนททที่ รวม

1 2 3 4
1     4
2    X 2
3   X X 2
ตคัวอยนางททรื่ 2 ใชข้เมลืรื่อมทผสรข้ อบไมนมาก ใหข้พริจารณาวนา ใครตอบขข้อสอบขข้อใดถรก
ผลการพริจารณา คลือ ถข้ามทผตรข้ อบถรกมาก แสดงวนา ขข้อสอบขข้อนคับนงนายสทาหรคับกลบุนมนทบ
ในตคัวอยนางททรื่ 1 ขข้อสอบขข้อ 1 งนายมากททรื่สบุด
ตคัวอยนางททรื่ 2 ขข้อ 1 เปป็ นขข้อททรื่งนายมาก ทบุกคนตอบถรก

เกณฑค์พริจารณา ความยากงนาย

% ผผช้ตอบถผก ควนมหมนย
66-100% งนายมาก
33-65% ยากปานกลาง
0-32% ยาก

6.2.2 กนรวนิเครนะหค์ คย่นควนมเททที่ยง (Reliability)

คนาความเททรื่ยง หรลื อความสอดคลข้อง มทวริธทหาดข้วยสร ตรสหสคัมพคันธค์ (ดรภาคผนวก ข) ซจึรื่ งมาจาก
 44
1. ความสคัมพคันธค์ระหวนางขข้อทบุกๆ ครน แลข้วหาคนาเฉลทรื่ย
2. ความสคัมพคันธค์ระหวนางขข้อกคับคะแนนรวม แลข้วหาคนาเฉลทรื่ย
3. ความสอดคลข้องภายในดข้วยสร ตรของ KR-20, KR-21 และ Alpha Cronbach’s
คนาความเททรื่ยงมทคนาจาก 0 ถจึง +1 โดยมทเกณฑค์พริจารณางนายๆ ดคังนทบ

คย่ นควนมเททที่ยง ควนมหมนย ควนมเททที่ยง

0-.30 สอดคลข้องนข้อย ตทรื่า
.31-.60 สอดคลข้องปานกลาง ปานกลาง
.1-1.00 สอดคลข้องมาก สร ง

6.2.3 กนรวนิเครนะหค์ คย่นควนมตรง (Validity)

การจะหาความตรงไดข้จะตข้องมทขอข้ มรลอลืรื่น เชนน คะแนนของแบบทดสอบชบุดอลืรื่นททรื่เชลืรื่อวนาวคัดลคักษณะ
เดทยวกคัน (Criteria Related Validity) หรลื อใชข้ความเหป็นสน วนมากของผรทข้ รงคบุณวบุฒริ (Content Validity) หรลื อใชข้การ
วริเคราะหค์องคค์ประกอบโดยเททยบผลวริเคราะหค์กบคั ทฤษฎทททรื่ใชข้ในการสรข้าง (Contract Validity) หรลื อรอจนไดข้ขอข้ มรล
ประจคักษค์ เชนน เททยบคะแนนททรื่สอบคคัดเลลือกกคับผลการปฏริบตคั ริงานเมลืรื่อมาททางานจรริ ง (Predictive Validity)
ในการหาความตรงของแบบทดสอบเพลืรื่อคคัดเลลือกคนเขข้าททางาน นริ ยมใชข้ความตรงเชริงททานาย
(Predictive Validity) นคันรื่ คลือผรทข้ ทรื่ไดข้คะแนนสรง กป็นนาจะททางานไดข้ดทกวนาผรทข้ ทรื่ไดข้คะแนนตทรื่า

บทททที่ 7
กนรแปลควนมหมนย กนรทนนใหช้ เปด็ นมนตรฐนน และคลคังขช้ อสอบ

7.1 กนรแปลควนมหมนย
แบบทดสอบททรื่ใชข้คดคั เลลือกคนเขข้าททางาน มทจบุดมบุนงหมายเพลืรื่อใหข้ไดข้คนเกนง ดคังนคับน คนททรื่ไดข้คะแนนสร งจจึงมท
โอกาสไดข้รคับคคัดเลลือก
สน วนแบบวคัดทางจริต มคักเลลือกคนดท คนดทคลือคนปรกตริเหมลือนคนสน วนใหญนในสคังคม ดคังนคับน คะแนนททรื่แตนละ
คนททาไดข้จะตข้องเททยบกคับเกณฑค์กนอน คนททรื่ไดข้คะแนนสร งไมนจาท เปป็ นวนาจะไดข้รคับการคคัดเลลือก เพราะอาจผริดปรกตริกไป็ ดข้
ในการนทาคะแนนมาพริจารณาใหข้ใชข้หลคักดคังนทบ
1. แยกแบบทดสอบความสามารถทางสมองออกจากแบบวคัดทางจริตและแบบวคัดภาคปฏริบตคั ริ
2. รวมคะแนนทบุกขข้อของแตนละคน แตนละฉบคับ แลข้วพริจารณาตามเกณฑค์ผาน นของแตนละเครลืรื่ องมลือกนอน
ตวัวอยย่ าง คะแนนเกณฑค์ผาน น คลือ
 45

เกณฑค์ ผย่นน
ความสามารถทางสมอง 60/100
ทางจริต 30-60
ทคักษะ 70/100
พริจารณาคะแนนของแตนละคนตามเกณฑค์ททรื่ตดคั สริ น คคัดไวข้มากกวนาททรื่ตอข้ งการ 1-2 เทนา เพลืรื่อการ
สคัมภาษณค์ในภายหลคัง
3. การตคัดสริ น
อาจใชข้เกณฑค์แตนละตคัวกนอน เชนน คคัดจากคะแนนทดสอบทางสมอง แลข้วจจึงพริจารณาคะแนนทางจริต
ตามดข้วยคะแนนทคักษะ หรลื ออาจพริจารณารวมทคับง 3 เกณฑค์พรข้อมกคัน
ไมนควรนทาคะแนนทคับง 3 ดข้านมารวมกคัน แลข้วใชข้เกณฑค์เดทยวตคัดสริ น เพราะเปป็ นการวคัดคนละลคักษณะ

7.2 กนรทนนใหช้ เปด็ นมนตรฐนน

เมลืรื่อสรข้างแบบทดสอบไดข้แลข้ว วริเคราะหค์เบลืบ อตข้น ใชข้จรริ ง วริเคราะหค์คนาสถริตริ แกข้ไขปรคับปรบุ ง และใชข้กบคั กลบุนมททรื่มท
ขนาดใหญนขบ จึนตามลทาดคับ เชนน

กนรทดลองครคัขั้งททที่ คน วนิเครนะหค์
1 5-10
2 10-20
3 30-50 รายขข้อเพลืรื่อแกข้ไขปรคับปรบุ งรายขข้อ
4 100-200
5 500-1000 รายขข้อและทคับงฉบคับ
โดยททรื่แตนละครคับงจะตข้องแกข้ไข ปรคับปรบุ งขข้อสอบททรื่ไมนชดคั เจน งนายเกรินไป ยากเกรินไป จนถจึงครคับงททรื่ 5 จจึงจะ
เนน นื้อหา
คทานวณคนาความเทท รื่ยง ……………………….
ความตรง ของทคับงฉบคับ
ววัตถบุประสงคค์ …………………
เมลืรื่อไดข้คนาความเททโจทยค์
รื่ยงและความตรงสร งพอแลข้ว ใหข้แปลงเปป็ นคะแนน/คนามาตรฐาน เชนน คนา Z, T หรลื อ
…………………………………………………………………………..
จะใชข้เปป็ นฐานในการแปลความหมายเมลืรื่อมทการใชข้แบบทดสอบนทบ กบคั กลบุนมใหญน
Percentile (ดรภาคผนวก ค) ซจึรื่ง…………………………………………………………………………..
7.3 คลคังขช้ อสอบ เฉลย/ตรวจใหข้ คะแนน …………………………………………………………….
…………………………………………………………………………..
ขข้อสอบททรื่ไดข้รคับปรคับปรบุ งจนคงททรื่ ควรนทาไปใสน ในคลคังโดยจคัดททาเลขททรื่ขอข้ เลขททรื่วตคั ถบุประสงคค์ เนลืบ อหายนอย
จทานวนครคับงททรื่ใครวั
ชข้ งนื้ คนทยางื่ สถริ
1
ตริ ดคังนทบ คด่าสถวิตวิ ……………………….
ครวังนื้ ทยงื่ 2 คด่าสถวิตวิ ……………………….
ครวังนื้ ทยงื่ 3 คด่าสถวิตวิ ……………………….
 46

ภนคผนวก ก
รนยชรที่อแหลย่ งผลนิตแบบทดสอบ
 47

รนยชรที่ อแหลย่ งผลนิตแบบทดสอบ

1. E.F.Wonderlic & Associates, Inc.
P.O.Box 7
Northfield, Ill. 60093
U.S.A
2. The Psychological Corporation
3.4 East 45th St.
N.Y., N.Y. 10017, U.S.A
3. Richardson, Bellows, Henry & Co., Inc.
1 West 57th St.
N.Y., N.Y. 10019, U.S.A
4. Psychological Services, Inc.
4311 Wilshire Blvd,. Suite 600
L.A., CA. 90005, U.S.A.
5. Science Research Associates, Inc.
259 East Erie St.
Chicago. Ill. 60611, U.S.A.
6. Executive Analysis Corporation
76 Beaver St.
N.Y., N.Y. 1005, U.S.A.
7. Educational and Industrial Testing Service
P.O.Box 7234
San Diego, Ca. 92107, U.S.A.
8. George G. Harrap & Co., Ltd.
182 High Hilborn
London, W.C.I. England
9. Guidance Testing Associates
6516 Shirley Av.
Austin, Texas 78752, U.S.A.
10. Bobbs-Merrill Co,.Inc.
4300 West 62nd St.
Indianapolis, Indiana 76268, U.S.A.
11. Consulting Psychologist Press, Inc.
577 College Aye.
P.O.Box 11636
Palo Alto, Ca 94306, U.S.A.
 48
12. Center for Psychological Service
1835 Eye St. N.W.
Washington, D.C., 20006, U.S.A.
13. Counselor Recordings and Tests
Box 6784 Acklen Station
Nashville, Tennessee 37212, U.S.A.
14. California Test Bureau
Del Monte Research Park
Monterey, Ca. 93940, U.S.A.
15. Harcourt, Brace, Jovanovich
Polk & Geary
San Francisco, Ca. 94109, U.S.A.
16. Horace Mann – Lincoln Institute
Box 120, Teachers College
525 West 120th St.
N.Y., N.Y. 10027, U.S.A.
17. Institute for Personality & Ability Testing
1602 Coronado Drive
Champaign, Ill. 61820, U.S.A.
18. Martin M. Bruce Pub.
340 Oxford Rd.
New Rochelle, N.Y. 10804, U.S.A.
19. Oliver and Boyd, Ltd.
Tweeddale Court
14 High St.
Edinburgh, EHI 1YL
Scotland

20. Psychologists and Educators, Inc.

211 West State St., Suite 217
Jacksonville, Ill. 62650, U.S.A.
21. Pirority Innovation, Inc.
P.O.Box 792
Skokie, Ill 60076, U.S.A.
22. Leasco Information Products, Inc.
4827 Rugby Av.
Bethesda, Maryland 20014, U.S.A.
23. Springer Pub. Co., Inc.
 49
200 Park Ave. South
N.Y., N.Y. 10003, U.S.A.
24. Sheridan Psychological Service, Inc.
P.O. Box 837
Beverly Hills, Ca. 90213, U.S.A.
25. Scholastic Testing Service
480 Meyer Road,
Bensenville, Ill. 60106, U.S.A.
26. Lyons and Cornahan
407 E. 25th St.
Chicago, Ill. 60616. U.S.A.
27. Monitor,
P.O. Box 2337, Hollywood
Ca. 90028, U.S.A.
28. Psychological Test Specialists
P.O. Box 1441
Missoula, Montana 59801, U.S.A.
29. Steck-Vaughn Co.
Box 2028
Austin, Texas 78767, U.S.A.
30. Educator’s Pub. Service
301 Vassar St.
Cambridge, Mass. 02139, U.S.A.
31. Follett Pub. Co.
1010 W. Washington Blvd.
Chicago, Ill. 60607, U.S.A.
32. Ginn and Co.
2550 Hanover St.
Palo Alto, Ca. 94304, U.S.A.
33. Harcourt, Brace and World Inc.
757 Third St.
N.Y., N.Y. 10017, U.S.A.

34. Western Psychological Service

12031 Wilshire Blvd
L.A., Ca. 90025, U.S.A.
35. C.H. Stoelting Co.
424 N. Homan Ave.
Chicago, Ill. 60624, U.S.A.
36. Educator’s-Employers’Tests and Servicees
 50
120 Detzel Place
Cincinnati, Ohio 45219, U.S.A.
37. Zaner-Blose Co.
612 N. Park St.
Columbus, Ohio 43214, U.S.A.
38. Educational and Industrial Test Service Ltd.
83 High St.
Hemel Hempstead, Hertfordshire, HP1 3 AH England
39. Edits
Educational and Industrial Testing Service
San Diego, Ca. 92107, U.S.A.
40. Stoelting Co.
620 Wheat Lane
Wood Dale, Ill. 60191, U.S.A.

41. Educational Testing Service

Rosedale Road
Princeton, New Jersey 01541-0001, U.S.A.
42. SRA
Science Research Associates, Inc.
259 East Eries Street, Chicago, Illinois 60611, U.S.A.
43. PRO-ED
8700 Shoal Creek Blrd.
Austin, Texas 78758
44. Stoelting
STOELTING CO.
620 Wheat Lane
Wood Dale IL 60191
45. Edits
P.O. Box 7234
San Diego, C.A. 92107, U.S.A.
 51

ภนคผนวก ข
วนิธทคนน นวณคย่ นตย่ นง ๆ
 52

1. การวริเคราะหค์ดวข้ ยสถริตริภาคบรรยายสรบุ ป (Descriptive Statistics)

สถริตริภาคบรรยายสรบุ ป (Descriptive Statistics) เปป็ นเรลืรื่ องททรื่จะชนวยใหข้ผวร ข้ ริเคราะหค์มองเหป็นทางในการสรบุ ป
ขข้อมรลไมนวนาจะอยรใน นชนวงของการสรข้าง หรลื อพคัฒนาเครลืรื่ องมลือกป็ตาม สถริตริภาคบรรยายสรบุ ปไดข้แกน
(1) การหาคนาตรงกลางซจึรื่ งมท 3 ชนริดคลือ คนาเฉลทรื่ย (Average) คนาตรงกลาง (มคัธยฐาน Median) และคนานริ ยม
(ฐานนริยม Mode)
การคทานวณหาคนาตรงกลาง มทสรตรดคังนทบ
1. คนาเฉลทรื่ย (มคัชฌริมเลขคณริ ต, Arithmatic Mean, X )
n
 X
i
X= i=1
n

2. มคัธยฐาน (Median) อาจใชข้สรตร หรลื อพริจารณาจากการนทาขข้อมรลมาเรท ยงลทาดคับกน แลข้วแบนงจทานวนขข้อมรล

เปป็ น 2 พวก คนาททรื่แบนงจทาเปป็ น 2 พวก คลือ คนามคัธยฐาน
3. ฐานนริยม (Mode) อาจใชข้สรตรหรลื อพริจารณาจากขข้อมรลดรวาน คนาใดททรื่มทผใร ข้ หข้ขอข้ มรลไดข้ซบ าท ๆ กคันมากททรื่สบุด
(2) คนาททรื่บอกการกระจาย มท 3 ชนริด ททรื่สอดคลข้องกคับคนาตรงกลาง คลือ คนาททรื่บอกความแตกตนางจากคนาเฉลทรื่ย
คนาททรื่บอกความแตกตนางของจบุด 2 ด และคนาบอกความแตกตนางของคนาหคัวและทข้าย ในทางสถริตรินริยมเขทยน
ดคังนทบ
คย่ นตรงกลนง คย่ นกนรกระจนย
เฉลทรื่ย, มคัชฌริมเลขคณริ ต สน วนเบทรื่ยงเบนมาตรฐาน
มคัธยฐาน สน วนเบทรื่ยงเบนควอไทลค์
ฐานนริยม พริสยคั

การคทานวณหาคนาการกระจายทคับง 3 คนา กป็คลือ

1. สน วนเบทรื่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
n
 ( X - X )2
i
SD =
i=1
n
 53
2. สน วนเบทรื่ยงเบนควอไทลค์ (QD)
QD =
Q 3 – Q1
2

3. พริสยคั (Range, R)
R = Max. – Min.
(3) ลคักษณะการแจกแจงของขข้อมรลแสดงดข้วยตาราง ฮริสโตแกรมและกราฟ การนทาขข้อมรลมาแจกแจงใน
ตารางแจกแจงความถทรื่ (Frequency Distribution) ฮริสโตแกรม (Histogram) หรลื อรร ปกราฟ (Graph) แสดง
ดข้วยตคัวอยนางดคังนทบ
1. ตารางแจกแจงความถทรื่ของขข้อมรลสมมบุตริ 10 คน

คะแนน คน (ควนมถทที่) ควนมถทที่สคัมพคันธค์ รช้ อยละ

5 2 .2 20
4 1 .1 10
3 3 .3 30
2 0 0 0
1 1 .1 10
0 3 .3 30
รวม 10 1.0 100.0

2. ฮริสโตแกรม
นทาขข้อมรลสมมบุตริจากตารางแจกแจงความถทรื่มาเขทยนรร ปไดข้ดงคั นทบ
ความถทรื่
3
2
1
0
0 1 2 3 4 5 คะแนน

รร ปฮริตโตแกรมแสดงพลืบนททรื่ดวข้ ยรร ปสทรื่ เหลทรื่ยมททรื่แสดงจทานวนคน (ความถทรื่) กคับคะแนน (คนา) ททรื่เขาเหลนานคับนไดข้รคับ

เชนน มท 3 คนไดข้คะแนน 0 เปป็ นตข้น
3. กราฟ
จากรร ปฮริตโตแกรมดคังกลนาว เมลืรื่อลากตนอจบุดกลางของรร ปเหลทรื่ยมแตนละรร ปเชลืรื่อมกคัน จะไดข้รรปกราฟททรื่
แสดงจทานวนและคะแนนของคน 10 คน ดคังนทบ
 54

ความถทรื่
3
2
1
0
คะแนน
0 1 2 3 4 5
2. การหาคนาความสคัมพคันธค์
เมลืรื่อมทขอข้ มรล 2 ชบุด (2 ตคัวแปร) กป็สามารถหาความสอดคลข้องของขข้อมรล 2 ชบุดไดข้ การหาคนาความสคัมพคันธค์ขบ จึน
อยรกน บคั ลคักษณะของขข้อมรลทคับง 2 ชบุด คลือ
(2.1) ขข้อมรลทคับง 2 ชบุด ใหข้ขอข้ มรลบอกประเภท เชนน หาความสคัมพคันธค์ระหวนางเพศกคับอาชทพ เปป็ นตข้น การคทานวน
หาคนาความสคัมพคันธค์ใชข้สรตร ดคังนทบ
(1) Contingency Coefficient, C
(2) Phi Coefficient, 
(3) Tschuprow’s T
(4) Cramer’s V
(5) Pearson’s P

วริธทหาคนาสคัมประสริ ทธริธ สหสคัมพคันธค์ดงคั กลนาวททาไดข้โดยอาศคัยสถริตททรื่เรท ยกวนา Chi-Square กนอน คลือ

n m


2
=
  (O - E ) 2
ij ij
i =1 j=1 E
ij

โดยททรื่ Oij คลือ จทานวนททรื่อยรใน นแถว i คอลคัมนค์ j

Eij คลือ จทานวนททรื่คาดหวคังในแถว i คอลคัมนค์ j และ N คลือจทานวนทคับงหมด
ตคัวอยนางเชนน จทานวนคนททรื่ทาท อาชทพ รคับราชการ เกษตร เอกชน ททรื่เปป็ นชายและหญริงมทดงคั นทบ

เพศ
ชนย หญนิง รวม
อนชท พ
O11 = 5 O11 = 3
 55
ราชการ E11 = 4.3 E12 = 3.7 8

O21 = 2 O22 = 4
เกษตร 6
E21 = 3.2 E22 = 2.8

O31 = 1 O32 = 0
เอกชน 1
E31 = .5 E32 = .5
รวม 8 7 N = 15

การหาคนา  2 ททาไดข้คลือ
(1) การคทานวณคนา Eij ดคังนทบ
E11 = 8 x 8 = 4.3
15
E12 = 8 x 7 = 3.7
15
E21 = 6 x 8 = 3.2
15
E22 = 6 x 7 = 2.8
15
E31 = 1 x 8 = .5
15
E32 = 1 x 7 = .5
15
(2) คทานวนคนา  จากสรตร
2

n m


2
=   (O - E ) 2
ij ij
i =1 j=1 E
ij
แทนคนาไดข้ คลือ
 = (5 – 4.3) + (3 – 3.7) + (2 – 3.2) + (4 – 2.8) + (1 – .5) + (0 – .5)
2 2 2 2 2 2 2

4.3 3.7 3.2 2.8 .5 .5

= .11 + .13 + .45 + .51 + .5 + .5 = 2.2
(3) คทานวณคนาสคัมประสริ ทธริธ ความสคัมพคันธค์แบบตนาง ๆ คลือ
(3.1) Contingency Coefficient (C)

2
2.2
C = = = .12
N+ 2
15 + 2.2

(3.2) Phi-Coefficient ()

2
 2.2
 = N = 15 = .14
 56
(3.3) Tschuprow’s T
 .14
T = (r – 1) (c – 1) = (3 – 1) (2 – 1) = .07

เมลืรื่อ r คลือ จทานวนแถว และ c คลือ จทานวนคอลคัมภค์

(3.4) Cramer’s V
V =  = (.14) = .006
2 2

m 3
เมลืรื่อ m คลือ จทานวนแถวหรลื อคอลคัมภค์ททรื่มทคนามากกวนา
(3.5) Pearson’s P
P =  = .14 = .14
1- 2
1 - (.14)2
จะเหป็นวนา คนาสคัมประสริ ทธริธ ความพคันธค์ทบ งคั 5 คนา ใหข้ตวคั เลขแตกตนางกคัน แตนเปป็ นไปในทริศทางเดทยวกคัน และสรบุ ป
ไดข้วนา อาชทพกคับเพศของคน 15 คนนทบ มทความสอดคลข้องกคันนข้อย
(2.2) ขข้อมรล 2 ชบุด ใหข้ขอข้ มรลบอกลทาดคับททรื่ เชนน ลทาดคับททรื่เกริดกคับลทาดคับททรื่สอบ เปป็ นตข้น การคทานวณหาคนาคว
สคัมพคันธค์ใชข้สรตรดคังนทบ
n
6  d2
i
i=1
rr = 1 – n (n2 – 1)
เมลืรื่อ di คลือ ความแตกตนางของลทาดคับททรื่
n คลือ จทานวนลทาดคับททรื่
(2.3) ขข้อมรล 2 ชบุด ใหข้ขอข้ มรลบอกคนา/คะแนน เชนน ความสร งกคับนทบาหนคัก เปป็ นตข้น การคทานวณหาคนาความ
สคัมพคันธค์ใชข้สรตรดคังนทบ

n
 Z Z
xi yi

r = i=1
n
เมลืรื่อ Zxi คลือ คะแนนมาตรฐานของขข้อมรลชบุด X ของคนททรื่ i
Zyi คลือ คะแนนมาตรฐานของขข้อมรลชบุด Y ของคนททรื่ i
n คลือ จทานวนขข้อมรลในแตนละชบุด

(6) การแปลงคะแนนใหข้เปป็ นมาตรฐาน

ในกรณท ททรื่มทคะแนนททรื่มทหนนวยวคัดตนางกคัน ถข้าตข้องการจะเปรท ยบเททยบกคัน ควรแปลงคะแนนดริบ (Raw
Score) ใหข้เปป็ นคะแนนมาตรฐาน (Standard Score) กนอน ซจึรื่ งกป็คลือ แปลงหนนวยของคะแนนดริบใหข้เปป็ นหนนวย
มาตรฐาน คะแนนมาตรฐาน ในททรื่นบ ท มท 2 ชนริดคลือ คะแนนมาตรฐาน ซท (Z) กคับทท (T) วริธทการ คลือ
 57
Zi = Xi– X
SD
Ti = 50 + 10 Z i
เมลืรื่อ Xi คลือ คะแนนดริบของคนททรื่ i
X คลือ คนาเฉลทรื่ยของคะแนนของกลบุนมททรื่มทคน n คน
SD คลือ สน วนเบทรื่ยงเบนมาตรฐานของกลบุนมททรื่มทคน n คน
โดยททรื่คนาเฉลทรื่ยและสน วนเบทรื่ยงเบนมาตรฐานของคะแนนซท เทนากคับ 0 และ 1 สน วนของททเทนากคับ 50 และ 10 ตาม
ลทาดคับ
(7) การแปลงตทาแหนนง
ในกรณท ททรื่มทกลบุนมคะแนนหลายกลบุนม และตข้องการจะเปรท ยบเททยบตทาแหนนงททรื่คะแนนยลืนอยรใน นแตนละกลบุนม
จทาเปป็ นตข้องแปลงขนาดของกลบุนมเดริมใหข้มทขนาดเปป็ นรข้อยสน วน เรท ยกวนา ททาเปป็ นเปอรค์ เซนตค์ไทลค์ (Percentile) ตทาแหนนงททรื่
คะแนนยลืนอยรน เรท ยกวนา Percentile Rank (PR) และคะแนนททรื่ตาท แหนนงนคับน เรท ยกวนา Percentile Score (PS) เชนน P40 = 5
อนานวนา ตทาแหนนงเปอรค์เซนตค์ไทลค์ ททรื่ 40 อยรทน ทรื่คะแนนเทนากคับ 5 และอทกรข้อยละ 60 ไดข้คะแนนสร งกวนา 5
การแปลงขนาดของกลบุมน ใหข้เปป็ น 10 สนวนกป็เชนนกคัน เรท ยกวนา Decile Rank และ Decile Score เชนน D9 = 20
อนานวนา ตทาแหนนงเดไซลค์ททรื่ 9 อยรทน คทรื่ ะแนน 20 มทความหมายวนามทผใร ข้ หข้ขอข้ มรล 9 ใน 10 คน ไดข้คะแนนตทรื่ากวนา 20 และ อทก 1
ใน 10 คนไดข้คะแนนสรงกวนา 20
การแปลงขนาดของกลบุมน ใหข้เปป็ น 4 สนวนกป็เชนนกคัน เรท ยกวนา Quartile Rank และ Quartile Score เชนน Q3 = 22
อนานวนา ตทาแนนงควอไทลค์ททรื่ 3 อยรทน คทรื่ ะแนน 22 มทความหมายวนา มทผใร ข้ หข้ขอข้ มรล 3 ใน 4 คน ไดข้คะแนนตทรื่ากวนา 22 และอทก 1 ใน
4 ไดข้คะแนนสรงกวนา คะแนน 22
การแปลงตทาแหนนงเปป็ นเปอรค์เซป็นตค์ไทลค์ เดไซลค์และควอไทลค์ นคับนเปรท ยบเททยบกคันไดข้ คลือ

P25 = D2.5 = Q1
P50 = D5 = Q2
P75 = D7.5 = Q3
P100 = D10 = Q4

3. กนรวนิเครนะหค์ รนยขช้ อ (Item Analysis)

การวริเคราะหค์รายขข้อเปป็ นการพริจารณาเฉพาะขข้อความ/ขข้อคทาถามเปป็ นขข้อ ๆ ไปวนา มทการตอบอยนางไร
การวริเคราะหค์รายขข้อสามารถจคัดกระททาไดข้ในระยะของการสรข้างเครลืรื่ องมลือวคัด และขคับนของการพคัฒนา
เครลืรื่ องมลือวคัด
3.1 ในระยะการสรข้างเครลืรื่ องมลือวคัด
การวริเคราะหค์รายขข้อกป็คลือการพริจารณาความสอดคลข้องระหวนางขข้อความ/ขข้อคทาถามททรื่สรข้างขจึบนกคับจบุดมบุนง
หมายในการสรข้างและเนลืบ อหาสาระททรื่สรข้าง
3.2 ในระยะของการพคัฒนาเครลืรื่ องมลือวคัด
การวริเคราะหค์รายขข้อใชข้ขอข้ มรลจากการทดลองใชข้/หรลื อใชข้จรริ ง มาหาคนาตนาง ๆ เพลืรื่อระบบุคบุณสมบคัตริของ
ขข้อความ/ขข้อคทาถามนคับน ๆ

1. จทานวนผรตข้ อบขข้อความนคับนมากหรลื อนข้อย

การคทานวณรข้อยละของผรตข้ อบขข้อความแตนละขข้อเททยบกคับจทานวนเตป็มเปป็ นสริรื่ งททรื่บอกความหมายไดข้หลายอยนาง
 58
เชนน ถข้าเปป็ นขข้อสอบผลสคัมฤทธริธ ขข้อสอบททรื่มทผตรข้ อบไดข้มาก หมายถจึง ขข้อสอบนคับนงนาย ขข้อสอบททรื่มทคนตอบถรกนข้อย
แสดงวนา ขข้อสอบนคับนยาก
ตคัวอยนางเชนน ขข้อสอบมท 5 ขข้อ คนสอบ 100 คน ผลการสอบสรบุ ปไดข้ดงคั นทบ
ขช้ อสอบ % ผผช้ตอบถผก รวม (100%)
1 50 100.00
2 60 100.00
3 70 100.00
4 20 100.00
5 30 100.00

ขข้อสอบ 5 ขข้อนทบ ขข้อททรื่งนายคลือ ขข้อ 3 รองลงมาคลือ ขข้อ 2 ขข้อททรื่ยากสบุ ดคลือ ขข้อ 4 ยากรองลงมาคลือขข้อ 5
ถข้าเปป็ นขข้อความ/ขข้อคทาถามททรื่เกทรื่ยวกคับจริตใจและถข้ามทผตร ข้ อบมาก กป็แปลวนาคนเลลือกตอบขข้อนคับนเพราะขข้อนคับน
บรรยายหรลื อแสดงลคักษณะททรื่ตรงกคับททรื่ตนรรข้สจึก
ตคัวอยนางเชนน ขข้อความแสดงความชอบอาหารกลางวคันททรื่โรงเรท ยนจคัดใหข้ สรบุ ปไดข้ดงคั นทบ

อนหนรคนว % ผผช้ตอบวย่ น “ชอบ”

กป๋ วยเตทตี๋ยว 50
ขนมจทน 70
ขข้าวแกง 80
แสดงวนา นคักเรท ยนสน วนใหญนขอบขข้าวแกง รองลงมาคลือ ขนมจทน เปป็ นตข้น
2. ความสอดคลข้องระหวนางขข้อ
ขข้อมรลรายขข้อเมลืรื่อนทามาคทานวณคนาสหสคัมพคันธค์จะใหข้ความสคัมพคันธค์ระหวนางขข้อ ซจึรื่ งจะบอกใหข้ทราบวนา
ขข้อความดคังกลนาวมทความสคัมพคันธค์กนคั มากนข้อยเพทยงใดเปป็ นครน ๆ
ตคัวอยนางเชนนมทขอข้ ความ 4 ขข้อ คทานวณคนาสคัมประสริ ทธริธ สหพคันธค์ระหวนางครน ไดข้ผลสรบุ ปในตารางเมตรริ ก
4 X 4 ดคังนทบ
ขช้ อ
ขช้ อ
1 2 3 4
1 - .43 .44 .81
2 - .77 .57
3 - .45
4 -

คนาความสคัมพคันธค์ในตารางนทบ จะชนวยใหข้มองเหป็นวนา ขข้อความขข้อ 1 มทความสคัมพคันธค์สรงกคับขข้อ 4 รองลงมาคลือขข้อ

2 มทความสคัมพคันธค์กบคั ขข้อ 3 การพริจารณาขข้อความดคังกลนาวจจึงควรวริเคราะหค์วนาททาไมขข้อความดคังกลนาวจจึงมทความ
สคัมพคันธค์กนคั และเปป็ นความสคัมพคันธค์ในประเดป็นเนลืบ อหาหรลื อวคัตถบุประสงคค์หรลื ออะไร
3. ขข้อททรื่บอกความแตกตนางระหวนางกลบุนม
ในกรณท ททรื่มทกลบุนมผรใข้ หข้ขอข้ มรลหลายกลบุนมททรื่มทความแตกตนางกคันชคัดเจน ขข้อความททรื่จาท แนกกลบุนมดคังกลนาวออก
ไดข้กแป็ สดงวนามทคบุณสมบคัตริในเชริงการจทาแนก
ตคัวอยนางเชนน ขข้อความ 5 ขข้อ วริเคราะหค์เปรท ยบเททยบคนาเฉลทรื่ยของกลบุนมททรื่ทดสอบ (เชนนนคักศจึกษา ครร ) กคับ
 59
กลบุนมอาชทพครร พบคนาสถริตริทดสอบ t ดคังนทบ
ขช้ อควนม คย่ น t
1 1.97*
2 2.64*
3 1.00
4 2.56*
5 3.48*
*P < 0.5
ขข้อความ 4 ขข้อ คลือ ขข้อ 1, 2, 3, 4, 5 สามารถจทาแนกคนาเฉลทรื่ยระหวนางกลบุนมนคักศจึกษาครร ออกจากลบุนมครร ไดข้
ถข้าขข้อความเหลนานคับนจะนทาไปใชข้ในการคคัดเลลือกผรเข้ รท ยนในอาชทพนคับน ๆ ควรเลลือกขข้อความขข้อ 1, 2, 4 และ 5
ง. ขข้อททรื่สมคั พคันธค์กบคั เกณฑค์ภายนอก
ในกรณท ททรื่มทเกณฑค์ภายนอกระบบุชดคั เจน ขข้อความ/ขข้อสอบใดททรื่มทความสคัมพคันธค์กบคั เกณฑค์ททรื่แสดงคบุณ
สมบคัตรินบ ท ใชข้การหาคนาความสคัมพคันธค์
ตคัวอยนางเชนน มทขอข้ ความ 3 ขข้อ ททรื่คาดวนานนาจะมทความสคัมพคันธค์กบคั ความรร ข้ในงานนคับน ๆ คทานวณคนาสห
สคัมพคันธค์ไดข้คนาดคังนทบ
ขช้ อควนม r
1 .3
2 .4
3 .7*
*P < .05
แสดงวนา ขข้อความขข้อ 3 มทความสคัมพคันธค์กบคั ความรร ข้ในงานนคับน ๆ ถข้าคริดวนาจะใชข้ขอข้ ความนทบ เพลืรื่อวคัดความรร ข้
ในเรลืรื่ องนทบ กคป็ วรเลลือกขข้อ 3
จ. ขข้อททรื่สมคั พคันธค์กบคั คะแนนรวม
การหาคนาความสคัมพคันธค์ระหวนางขข้อกคับคะแนนรวม (ทบุกขข้อ) เปป็ นการวริเคราะหค์รายขข้ออทกแบบหนจึรื่ งซจึรื่ ง
แสดงใหข้เหป็นวนา ขข้อความนคับนเปป็ นสน วนหนจึรื่งของแบบวคัดนคับนหรลื อไมน
ตคัวอยนางเชนน ขข้อความ 5 ขข้อ มทคนาสหสคัมพคันธค์กบคั คะแนนรวม (Total Score) ดคังนทบ
ขช้ อควนม r r2 %
1 .8 .64 32.00
2 .6 .36 18.00
3 .7 .49 24.50
4 .4 .16 8.00
5 .6 .36 18.00

รวม 100.00
ขข้อความขข้อ 1, 2, 3, 5 มทความสคัมพคันธค์กบคั คะแนนรวม
เกณฑค์ในการเลลือกขข้อ คลือ
1) ถข้าตข้องการวคัดสริ งททรื่เปป็ นลคักษณะเดทยวกคันกคับของแบบวคัด ควรเลลือกขข้อ 1 เพทยงขข้อเดทยว หรลื อ
2) ถข้าตข้องการขข้อททรื่รนวมกคันวคัดควรตคัดขข้อ 1 ทริบง และเลลือกขข้อ 3, 4, 5 ไวข้
 60

การคคัดเลลือกขข้อความขจึบนอยรกน บคั วคัตถบุประสงคค์ของผรสข้ รข้าง ผรสข้ รข้างบางคนตข้องการขข้อความททรื่มทคนาความเททรื่ยง

(Reliability) สรง กป็เลลือกขข้อททรื่มทความสคัมพคันธค์กนคั ระหวนางขข้อสร ง และขข้อททรื่มทความสคัมพคันธค์กบคั คะแนนรวมสร ง หลคักททรื่
สทาคคัญคลือควรเลลือกขข้อททรื่มทความสคัมพคันธค์สรงกคับเกณฑค์ภายนอก (Validity) ไวข้ แลข้วจจึงเลลือกขข้อททรื่มทความสคัมพคันธค์
ระหวนางขข้อ และกคับคะแนนรวมสรงปานกลาง เพลืรื่อใหข้ไดข้ขอข้ ความททรื่มทสนวนรน วมในการวคัดดข้วย

สรบ ปวนิธทวนิเครนะหค์ รนยขช้ อ

ขคัขั้นตอน วนิธทกนร
ระยะสรข้าง พริจารณาจากตารางโครงสรข้าง
ระยะพคัฒนา ก. จทานวนผรตข้ อบขข้อความนคับนมากหรลื อนข้อย
2. ความสอดคลข้องระหวนางขข้อ
3. ขข้อททรื่บอกความแตกตนางระหวนางกลบุนม
4. ขข้อททรื่สมคั พคันธค์กบคั เกณฑค์ภายนอก
5. ขข้อททรื่สมคั พคันธค์กบคั คะแนนรวม

4. กนรวนิเครนะหค์ ควนมเชรที่อถรอไดช้ ของเครรที่องมรอ

เครลืรื่ องมลืดวคัดประกอบดข้วยขข้อความ/ขข้อคทาถามททรื่สรข้างแลข้วนทามารวมกคันตามแบบแผนททรื่กาท หนดไวข้ลนวงหนข้า
แมข้วนาจะมทการวริเคราะหค์เปป็ นรายขข้อแลข้วกป็ตาม เมลืรื่อนทาขข้อความมารน วมกคันกป็ตอข้ งพริจารณาวนา จะจคัดเรท ยงขข้อความ
อยนางไร ขข้อใดมากนอนหลคังและเมลืรื่อรวมแลข้วจะไดข้เครลืรื่ องมลือวคัด 1 ชบุด ททรื่มทความเชลืรื่อถลือไดข้หรลื อไมน
การวริเคราะหค์ความเชลืรื่อถลือไดข้ของเครลืรื่ องมลือวคัดกป็คลือ การหาความตรง (Validity) และการหาความเททรื่ยง
(Reliability) นคันรื่ เอง
กนอนการหาความตรง (Validity) และการหาความเททรื่ยง (Reliability) ของเครลืรื่ องมลือวคัด ควรใหข้ความหมาย
ของคทาทคับงสองกนอนคลือ
(1) ความตรง (Validity)
หมายถจึง ความสอดคลข้องระหวนางเครลืรื่ องมลือวคัดลคักษณะกคับลคักษณะททรื่วดคั โดยอริงเกณฑค์ภายนอก
ความตรงมท 3 ประเภท คลือ
(1.1) ความตรงเชริงเนลืบ อหา (Content Validity) หมายถจึงวนา การวคัดนคับนครอบคลบุมเนลืบ อหาททรื่ตอข้ งการจะ
วคัดหรลื อไมน หรลื อการวคัดนคับนสบุน มเนลืบ อหาเปป็ นสคัดสน วนกคับประชากรเนลืบ อหาหรลื อไมน
(1.2) ความตรงเชริงทฤษฎท (Contruct Validity) หมายถจึงวนา การวคัดนคับนอธริ บายลคักษณะเชริงนามธรรม
ของสริรื่ งททรื่จะวคัดไดข้หรลื อไมน
(1.3) ความตรงเชริงเกณฑค์ททรื่กาท หนด (Criterion Related Validity) หมายถจึงวนา การวคัดนคับนสอดคลข้งอ
กคับเกณฑค์ภายนอกททรื่กาท หนดขจึบนหรลื อไมน
(2) ความเททรื่ยง (Reliability)
หมายถจึง ความสอดคลข้องภายในของการวคัด
ความตรงกคับความเททรื่ยงแตกตนางกคัน คลือความตรงตข้องมทเกณฑค์ภายนอก (External Criterion) สน วน
ความเททรื่ยงตข้องมทเกณฑค์ภายใน (Internal Criterion) มาเกทรื่ยวขข้อง
4.1 การตรวจสอบความเชลืรื่อถลือไดข้ในระยะการสรข้างเครลืรื่ องมลือ
ในระยะการสรข้างเครลืรื่ องมลือ เปป็ นระยะททรื่จะอธริ บายความตรงของเครลืรื่ องมลือไดข้โดยพริจารณาจากตาราง
โครงสรข้าง คลือ
 61
1) ความตรงตามเนลืบ อหา (Content Validity)
การททาตารางโครงสรข้างจะแสดงใหข้เหป็นวนาเครลืรื่ องมลือนทบ ครอบคลบุมเนลืบ อหาอยนางครบถข้วยหรลื อไมน ใน
กรณท ททรื่ไมนแนนใจผรสข้ รข้างอาจเชริญผรทข้ รงคบุณวบุฒริดาข้ นเนลืบ อหา (Content Specialist) พริจารณาตารางโครงสรข้าง โดยขอใหข้
ตอบคทาถามตนอไปนทบคลือ
1) การจทาแนกเนลืบ อหาออกเปป็ นหมวด หมรน หนนวย ถรกตข้อง ครบถข้วน สมบรรณค์ ตามหลคักกฎ ทฤษฎท หรลื อไมน
2) การระบบุนบ าท หนคักมทความถรกตข้องเหมาะสมหรลื อไมน
3) ขข้อความแตนละขข้อสอดคลข้องกคับเนลืบ อหาททรื่จะวคัดหรลื อไมน
2) ความตรงตามจบุดมบุนงหมาย (Objective Validity)
ตารางโครงสรข้างแสดงใหข้เหป็นวนา ผรสข้ รข้างกทาหนดจบุดมบุนงหมายครบถข้วน ถรกตข้องหรลื อไมน ในกรณท ททรื่ไมน
แนนใจวนาผรสข้ รข้างอาจเชริญผรทข้ รงคบุณวบุฒริดาข้ นเนลืบ อหา (Content Specialist) และจบุดมบุนงหมายมาพริจารณาตาราง
โครง
สรข้าง โดยขอใหข้ตอบคทาถามตนอไปนทบ คลือ
1) การระบบุจบุดมบุนงหมายชคัดเจน ครบถข้วนตามททรื่ควรจะเปป็ นหรลื อไมน
2) การระบบุนบ าท หคักของจบุดมบุนงหมายสอดคลข้องกคับเรลืรื่ องททรื่จะวคัดหรลื อไมน
3) ขข้อความแตนละขข้อสอดคลข้องกคับจบุดมบุนงหมายหรลื อไมน
3) ความตรงตามประเภทของเครลืรื่ องมลือ
ตารางโครงสรข้างแสดงใหข้เหป็นวนา ผรสข้ รข้างเลลือกประเภทของขข้อความ และประเภทของเครลืรื่ องมลือมาใชข้ไดข้
เหมาะสมกคับธรรมชาตริของลคักษณะททรื่จะวคัด ในกรณท ททรื่ไมนแนนใจผรสข้ รข้างอาจเชริญผรทข้ รงคบุณบุฒริดาข้ นวริธทการสรข้าง
เครลืรื่ องมลือ (Methodological Specialist) มาพริจารณาเพลืรื่อตอบคทาถามตนอไปนทบ คลือ
1) การเลลือกใชข้ประเภทของขข้อความถรกตข้อง เหมาะสมและสอดคลข้องกคับเนลืบ อหาททรื่จะวคัดหรลื อไมน
2) การเลลือกประเภทของเครลืรื่ องมลือเหมาะสมและสอดคลข้องกคับเนลืบ อหาททรื่จะวคัดหรลื อไมน
3) ขข้อความแตนละขข้อสอดคลข้องกคับธรรมชาตริของประเภทของขข้อความและประเทของเครลืรื่ องมลือหรลื อไมน
4) การกทาหนดนทบาหนคักและใหข้คนา/คะแนนถรกตข้อง เหมาะสมหรลื อไมน
ง) ความตรงตามโครงสรข้าง (Construct Validity)
ตารางโครงสรข้างแสดงความตรงตามโครงสรข้างไดข้ ถข้าผรสข้ รข้างสามารถอธริ บายหรลื อนริ ยามตคัวแปรทาง
จริตวริทยาททรื่วดคั วนาสอดคลข้องกคับทฤษฎท หรลื อใหข้นริยามเชริงปฏริบตคั ริการไดข้ หรลื ออธริ บายในเขริงนริ ยามการวคัดไดข้ ถข้าไมนแนนใจ
อาจขอใหข้ผทร ข้ รงคบุณวบุฒริดาข้ นทฤษฎททางจริตวริทยาชนวยพริจารณา โดยตอบคทาถามตนอไปนทบ
1) คทานริยามททรื่ใหข้นบ ท ชดคั เจน ถรกตข้องตามทฤษฎทหรลื อไมน
2) ขข้อความแตนละขข้อวคัดไดข้ตรงตามทฤษฎทหรลื อไมน

4.2 การหาความเชลืรื่อถลือไดข้ของเครลืรื่ องมลือในระยะพคัฒนาเครลืรื่ องมลือ

ขข้อมรลจากากรทดลองใชข้กบคั กลบุนมจรริ ง นทามาคทานวณคนาความเชลืรื่อถลือไดข้ของเครลืรื่ องมลือ คลือ
4.2.1 ความเททรื่ยง (Reliability, rxx )
ในทางทฤษฎท r = T
2
xx 2
X

Tคลือ ความแปรปรวนของคนาททรื่แทข้จรริ งของกลบุนม และ X2 คลือความแปรปรวนของคนาททรื่ไดข้รคับของกลบุนม ถข้า

2

คนา X2 ใกลข้ T2 นคันรื่ คลือ คนาความแปรปรวนของความคลาดเคลลืรื่อน (E2 ) มทคนาใกลข้ศรนยค์เพราะ X2 = T2 + E2
 62
จากทฤษฎทดงคั กลนาว ความคลาดเคลลืรื่อนจจึงมทความสทาคคัญกคับความเททรื่ยงมาก เพราะถข้าคนาความคลาดเคลลืรื่อนลด
ลง คนาความเททรื่ยงจะสรงขจึบน คนาความคลาดเคลลืรื่อนหาไดข้จากคนาความเททรื่ยงดคังนทบ
E = X 1 - rxx
แหลนงความคลาดเคลลืรื่อนททรื่เกทรื่ยวขข้องกคับการวคัดลคักษณะมทหลายประเภท เชนน ความคลาดเคลลืรื่อนอคันเนลืรื่ องมาก
จากากรตอบไมนสอดคลข้องกคันภายในกลบุนม (Instability) ของการตอบ เปป็ นตข้น การหาคนาความเททรื่ยงของเครลืรื่ องมลือวคัด
จจึงมทหลายวริธท
โดยทคัวรื่ ไป ความเททรื่ยงมท 3 ประเภท คลือ (1) ความสอดคลข้องภายใน (2) ความคงททรื่ตามชนวงเวลา และ (3)
ความสอดคลข้องระหวนางผรใข้ หข้คะแนนหรลื อแบบฟอรค์ ม
สรบุ ปประเภทของความเททรื่ยง สรตรคทานวณคนาสคัมประสริ ทธริธ ความเททรื่ยงในตาราง ดคังนทบ
ประเภทของควนมเททที่ยง ชรที่อ /สผ ตร ควนมหมนย/เงรที่อนไข
n
1. ความสอดคลข้องภายใน n  p q
i i
(Internal Consistency) KR-20 = n–1 i=1 ขข้อมรลใหข้คนา 0, 1
1– SX2

n X (n – X)
n–1 n SX2 ขข้อมรลใหข้คนา 0, 1 และ
KR-21 = 1– สคัดสน วนการตอบรายขข้อ
ใกลข้เคทยงกคัน
n
n  S2
i
n–1 i=1
Alpha = SX2 ขข้อมรลใหข้คนา / คะแนน
1–
ประเภทของควนมเททที่ยง ชรที่อ /สผ ตร ควนมหมนย/เงรที่อนไข
2
T
Hoyt = 1 – 2 ขข้อมรลใหข้คนา / คะแนน
X

n r ij
r tt = 1 + (n – 1) r ij ประมาณคนาความเททรื่ยง

2. ความคงททรื่ตามชนวงเวลา r XX = สร ตรสคัมประสริ ทธริธ สหสคัมพคันธค์แบบ

(stability) ตนางๆ ขจึบนอยรกน บคั ประเภทของขข้อมรล
3. ความสอดคลข้องระหวนาง r XX = สร ตรสคัมประสริ ทธริธ สหสคัมพคันธค์แบบตนางๆ
ผรใข้ หข้คะแนน
 63
หมายเหตบุ rtt และ rxx คลือ สคัมประสริ ทธริธ ความเททรื่ยง (ประมาณ)
n คลือ จทานวนขข้อ
pi คลือ สคัดสน วนผรตข้ อบถรก ของขข้อ i
qi คลือ สคัดสน วนผรตข้ อบผริด ของขข้อ i
SX2 คลือ ความแปรปรวนของการตอบในกลบุนม
X คลือ คนาเฉลทรื่ยการตอบของกลบุนม
Si2 คลือ ความแปรปรวนรายขข้อ
E คลือ ความแปรปรวนอคันเนลืรื่ องมาจากความคลาดเคลลืรื่อน
2

X คลือ ความแปรปรวนอคันเนลืรื่ องมาจากความแตกตนางระหวนางขข้อทคับงหมด

2

r ij คลือ คนาเฉลทรื่ยสคัมประสริ ทธริธ สหสคัมพคันธค์ระหวนางขข้อทคับงหมด

4.2.2 ความตรง (Validity)

1) ความตรงตามเนลืบ อหา (Content Validity)
นริยมใชข้การคทานวณคนาททรื่ไดข้จากความสอดคลข้องของผรทข้ รงคบุณวบุฒริในประเดป็นททรื่เกทรื่ยวกคับ
1) ความครอบคลบุมของเนลืบ อหา
2) ความสอดคลข้องระหวนางเนลืบ อหาททรื่แตกเปป็ นหมวด หนนวยยนอย ๆ
3) ความสอดคลข้องระหวนางเนลืบ อหา จบุดมบุนงหมาย และนทบาหนคัก
วริธทการหาคนาความตรงตามเนลืบ อหาคลือ การใหข้ผทร ข้ รงคบุณวบุฒริพริจารณาตารางโครงสรข้างแลข้วสรบุ ปผลตามประเดป็น
ในขข้อ ก, ข, ค วนามทผทรข้ รงคบุณวบุฒริรข้อยละเทนาไรททรื่มทความเหป็นตรงกคัน
การเลลือกผรทข้ รงคบุณวบุฒรินบ นคั ตข้องพริจารณาถจึงความสามารถในเนลืบ อหาสาระททรื่เกทรื่ยวกคับเครลืรื่ องมลือ

2) ความตรงตามโครงสรข้าง (Construct Validity)

1) การใชข้คนาสหสคัมพคันธค์
การพริจารณาคนาสหสคัมพคันธค์ระหวนางเครลืรื่ องมลือททรื่คาดวนาวคัดสริรื่ งเดทยวกคัน เชนน สรข้างเครลืรื่ องมลือ
วคัดความสนใจตนอการเรท ยน 1 ชบุด กป็นาท ขข้อมรลททรื่ไดข้จากเครลืรื่ องมลือนทบ ไปหาความสคัมพคันธค์กบคั
เครลืรื่ องมลือททรื่ไดข้รคับการยอมรคับวนาวคัดความสนใจตนอการเรท ยน ถข้าพบวนามทความสคัมพคันธค์สรงและ
เปป็ นไปทริศทางเดทยวกคันกป็สรบุ ปไดข้วาน เครลืรื่ องมลือนทบ มทความตรงเชริงโครงสรข้างแบบเดทยวกคัน
2) การใชข้เมตรริ กลคักษณะหลากหลายวริธท (Multitrait Multimethod Matrix หรลื อ MTMM)
MTMM เปป็ นวริธทททรื่ตรวจสอบความตรงเชริงโครงสรข้างททรื่แพรน หลายมาก เรริรื่ มในปท 1959 โดย Campbell และ
Fiske
ผรสข้ รข้างเมตรริ ก MTMM ไดข้เสนอคทา 2 คทา คลือความตรงเชริงลรนเขข้า (Convergent Validity) กคับความตรงเชริง
จทาแนก (Discriminant Validity)
การใชข้เมตรริ กนทบ ผรสข้ รข้างเครลืรื่ องมลือจะตข้องมทลกคั ษณะททรื่วดคั หลายชนริ ด และมทวริธทวดคั หลายวริธท เชนน ตคัวอยนางการวคัด
ลคักษณะ 3 อยนางคลือ ความสคัมพคันธค์ระหวนางเพลืรื่อน (A) ความสามารถทางรน างกาย (B) และสภาพโรงเรท ยน (C) โดยใชข้
วริธทการวคัด 2 วริธท คลือ ใหข้ตองเองกคับใหข้เพลืรื่อนสคังเกตและประมาณคนา การหาคนาสหพคันธค์ระหวนางลคักษณะททรื่วดคั และวริธท
การวคัดแสดงในตาราง ดคังนทบ
ลคักษณะททที่วคัด วนิธทททที่ 1 วนิธทททที่ 2
A1 B1 C1 A 2 B2 C2

A1 (R)
 64
วนิธทททที่ 1 B1 HM (R)
C1 (R)

A2 (VA) (R)
วนิธทททที่ 2 B2 (VB) HH (R)
C2 HH (VC) HM (R)

ในตารางขข้างบนมทการวคัดทคับงคนาความเททรื่ยง (R) กคับคนาความตรง (V) คลือ

คนา (R) บอกความสคัมพคันธค์ระหวนางวริธทวดคั วริธทเดทยวกคันททรื่วดคั ลคักษณะเดทยวกคัน นทรื่คลือ คนาความเททรื่ยงของวริธทการวคัด
คนา (V) บอกความสคัมพคันธค์ระหวนางวริธทวดคั หลายวริธทททรื่วดคั สริรื่ งเดทยวกคัน นทรื่คลือ คนาความตรงของวริธทการวคัด
คนาในรร ปสามเหลทรื่ยม HM (Heterotrait-Monomethod) เปป็ นการบอกคนาความตรง
คนาในรร ปสามเหลทรื่ยม HM (Heterotrait-Heteromethod) เปป็ นการบอกคนาสหสคัมพคันธค์ระหวนางวริธทกบคั ลคักษณะ
ททรื่วดคั ททรื่ตนางกคัน
การพริจารณาคนาใน MTMM คลือ
(1) คนา (R)ในแนวทะแยง (ใชข้ประมาณคนาความเททรื่ยงของการวคัด) ควรมทคนาสร ง เชนน สร งกวนา .75
(2) คนาความตรงเชริงลรนเขข้า (Convergent Validity) คนา V ในแนวทะแยงควรมทคนาสร งและคงเสข้นคงวาทบุกคนา
(3) คนาความตรง หรลื อ VA , VB , VC ควรมทคนาสร งกวนาคนาในสามเหลทรื่ยม HH ตามลทาดคับ
(4) คนาความสคัมพคันธค์ของการวคัดตคัวแปรเดทยวกคันดข้วยวริธทตนางกคัน ควรสร งกวนาคนาการวคัดตคัวแปรตนางกคันดข้วยวริธท
เดทยวกคัน
(5) คนาใน HM ของทคับงสองเมตรริ กควรมทคนาความสคัมพคันธค์ททรื่สอดคลข้องกคันทบุก ๆ คนา
(6) คนาใน HH ของทคับงสองเมตรริ กควรมทคนาความสคัมพคันธค์ททรื่สอดคลข้องกคันทบุก ๆ คนา
การใชข้ MTMM ไดข้หมายความวนาตข้องมทลกคั ษณะททรื่จะวคัดหลายอยนาง (traits) กคับใชข้วริธทวดคั หลายวริธท (Methods)
เมนงื่อรวบรวมขข้ อมถูลไดข้ กป็หาคด่าสหสวัมพวันธค์ทกบุ ๆ คด่าจะไดข้ ผลววิเคราะหค์ดงวั แสดงในตารางดวังกลด่าว
3) การวริเคราะหค์ตวคั ประกอบ (Factor Analysis)
เปป็ นวริธทการททรื่ศจึกษาหาความสคัมพคันธค์ระหวนางขข้อความแลข้วระบบุลกคั ษณะรน วมของขข้อความ
ทคับงหลายเหลนานคับน
หลคักการในการททาการวริเคราะหค์ตวคั ประกอบ กป็คลือการ decompose เมตรริ กสหสคัมพคันธค์ระหวนางขข้อเพลืรื่อใหข้ไดข้
eigen values และ eigen vactors และเมตรริ กนทบาหนคัก ตคัวประกอบ
การใชข้วริธทวริเคราะหค์ตวคั ประกอบเพลืรื่อหาคนาความตรงเชริงโครงสรข้างมทวริธทการ ดคังนทบ
(1) สรข้างสมมบุตริฐานเกทรื่ยวกคับตคัวแปรทางจริตวริทยาวนา นนาจะประกอบดข้วยตคัวประกอบอะไรบข้าง
(2) สรข้างขข้อความททรื่วดคั ตคัวประกอบดคังกลนาว
(3) ตรวจสอบความสอดคลข้องและถรกตข้องในเชริงวคัดกนอนรวบรวมขข้อมรล
(4) รวบรวมขข้อมรลจากกลบุนมตคัวอยนางททรื่เปป็ นตคัวแทนของประชากร
(5) ททาการวริเคราะหค์ตวคั ประกอบ วนาไดข้ตวคั ประกอบตามททรื่ตบ งคั สมมบุตริฐานไวข้หรลื อไมน ถข้าใชนกแป็ สดงวนามทความตรง
เชริงโครงสรข้าง
4) การวริเคราะหค์โดยอาศคัยกลบุนมททรื่มทลกคั ษณะสอดคลข้องกคับตคัวแปรทางจริตวริทยา (Known Group)
เปป็ นวริธทการหาความตรงเชริงจทาแนก (Discriminant Validity) วริธทการกป็คลือรวบรวมขข้อมรลโดยใชข้แบบวคัดททรื่สรข้าง
ขจึบน ทดสอบกคับกลบุนม 2 กลบุนม ซจึรื่งคาดวนามทลกคั ษณะทางจริตวริทยาททรื่ตรงขข้ามกคัน เชนน ใชข้แบบวคัดกคับกลบุนมททรื่มทความกคังวล
 65
สร งกคับตทรื่า ถข้าขข้อมรลของคน 2 กลบุนม ใหข้คนาเฉลทรื่ยแตกตนางกคันอยนางมทนยคั สทาคคัญ เครลืรื่ องมลือททรื่สรข้างสามารถจทาแนกคนออก
เปป็ น 2 กลบุนม ตามระดคับความกคังวลไดข้ แสดงวนาเปป็ นเครลืรื่ องมลือจทาแนกความกคังวลใจไดข้
3) ความตรงตามเกณฑค์ (Criterion-Related Validity)
การหาความตรงแบบนทบ จาท เปป็ นตข้องมทเกณฑค์ภายนอก ซจึรื่ งไดข้แกน
1) เครลืรื่ องมลือวคัดททรื่เปป็ นมาตรฐานแลข้ว
การหาคนาความตรงตามเกณฑค์จจึงใชข้การหาคนาความสคัมพคันธค์ระหวนางคะแนนจากเครลืรื่ องมลือททรื่
สรข้างกคับคะแนนจากเครลืรื่ องมลือททรื่เปป็ นมาตรฐาน ถข้าพบวนามทคนาสหสคัมพคันธค์สรงกป็แสดงวนาเครลืรื่ องมลือททรื่สรข้างสคัมพคันธค์กบคั
เครลืรื่ องมลือมาตรฐานนคับน และนนาจะวคัดลคักษณะเดทยวกคัน

2) ตคัวแปรททรื่เกทรื่ยวขข้องกคับลคักษณะททรื่วดคั เชนน ตคัวแปรอายบุเกทรื่ยวขข้องกคับเชาวนค์ปคัญญา คนททรื่มทอายบุ

นข้อย จะมทคะแนนเชาวค์ปคัญญานข้อย จนถจึงชนวงอายบุหนจึรื่ ง คะแนนจะไมนเพริรื่มขจึบน ดคังนคับน การใชข้ตวคั แปรอายบุมาจทาแนก
กลบุนมตามอายบุโดยใชข้การเปรท ยบเททยบคะแนนกลบุนมดคังกลนาวถข้าพบวนาแตกตนางกคัน กป็อาจสรบุ ปไดข้วนา ตคัวแปรททรื่วดคั นนาจะ
เกทรื่ยวขข้องกคับอายบุดวข้ ย อทกตคัวอยนางหนจึรื่งคลือ ตคัวแปรเพศซจึรื่ งพบวนา ผรชข้ ายไดข้คะแนนความสามารถดข้านภาษานข้อยกวนาผร ข้
หญริง ดคังนคับน ถข้าคะแนนของผรชข้ ายจากเครลืรื่ องมลือททรื่สรข้างเพลืรื่อวคัดความสามารถดข้านภาษาตทรื่ากวนาคะแนนของผรหข้ ญริง
เครลืรื่ องมลือนทบ กมป็ ทความตรงตามเกณฑค์ ตคัวแปรททรื่ระบบุดวข้ ย

สรบ ปกนรหนคย่ นควนมเททที่ยงและควนมตรง

ขคัขั้นตอน วนิธทกนร
ระยะสรช้ นงเครรที่องมรอ
1. ความตรงตามเนลืบ อหา ตารางโครงสรข้าง
2. ความตรงตามจบุดมบุนงหมาย ตารางโครงสรข้าง
3. ความตรงตามประเภทของเครลืรื่ องมลือ ตารางโครงสรข้าง
4. ความตรงตามโครงสรข้าง ตารางโครงสรข้าง

ระยะพคัฒนนเครรที่องมรอ
1. คนาสคัมประสริ ทธริธ ความเททรื่ยง สร ตร
2. คนาความตรงตามเนลืบ อหา ความสอดคลข้องของการตอบของผรทข้ รงคบุณวบุฒริ
3. คนาความตรงตามโครงสรข้าง 1) สหสคัมพคันธค์
2) MTMM
3) การวริเคราะหค์ตวคั ประกอบ
4. คนาความตรงตามเกณฑค์ 1) สหสคัมพคันธค์
2) สถริตริทดสอบจทาแนกตามตคัวแปร