Terminologija, ravnine i

osi, tipovi zglobova,

tipovi pokreta,

osteokinematika,
artrokinematika
Izv.prof.dr.sc. Jelena Paušić
Opisna terminologija

§  Anatomska pozicija tijela – anatomski

položaj

§  Osnovna pozicija tijela – multi položaj

Opisna terminologija

§  Posteriorno - Anteriorno

§  Superiorno – inferiorno
§  Medialno – lateralno
§  Proksimalno - distalno
Opsina terminologija

§  Sinonimi:
§  Ventralno = anteriorno
§  Dorsalno = posteriorno
§  Cranial – kranialno – struktura bliža glavi
§  Caudal – kaudalno – struktura bliža
stopalima

§  Superficialno je izraz koji se koristi pri

objašnjavanju sloj mekih tkiva.
§  Ext. Obliqusi su superficijalno u
odnosu na int. Obliquse ali su u
dubljem sloju u odnosu na m. Rectus
abdominis
Tipovi kretnji

§  Linearno gibanje – translacijski pokreti

ili kretnje – kad se cijeli objekt kreće u
istom smjeru, u isto vrijeme i pređe istu
udaljenost
§  Ako se događa po ravnoj liniji zove se –
rektilinearna kretnja

§  Kutno gibanje – gibanje objekta oko

fiksne točke, kružno gibanje. Svi djelovi
objekta kreću se pod istim kutom u istom
smjeru u isto vrijeme. Ali ne pređu istu
udaljenost.
Tipovi kretnji

§  Kombinacija kutnog gibanja i

lineranog gibanja

§  Cijelo tijelo –

§  Kretnje u ramenu, laktu,
ručnom zglobu -
Tipovi kretnji

§  Lopatica
§  Pokreti elevacije i derpesije
§  Pokreti protrakcije i retrakcije
§  linearni
Kretnje – pokreti

§  Pasivni pokret

§  Aktivno-potpomognuti pokret

§  Aktivni pokret

Osteokinematika

§  Zglobovi se pokreću u različitim

smjerovima

§  Pokreću se oko osi i po ravninama

§  Sinovijalni zglobovi su zglobovi koji se
slobodno pokreću

§  Osteokinematika se bavi odnosnom

kostiju u kretnji oko zglobne osi
(humerus u odnosu na scapulu)

§  Aterokinematika se bavi odnosom

zglobnih površina u kretnji (glava
humerusa u odnosu na glenoidnu fossu
scapule)
Tipovi zglobova

§  Fibrozni zglobovi – spajaju dvije kosti,

nema pokreta
§  Synarthrosis – potpora i jakost
(lubanja)
§  Syndesmosis – ligamentosni zglobovi –
velik udio fibroznog tkiva kao š ru
ligamenti i membrane između kostiju
(interosseous) . Moguć mal pokret
okretanja i istezanja (distalni
tibiofibularni zglob)
§  Gomophosis (spoj zuba i njegove kosti
u mandibuli ili maksili)
Tipovi zglobova

§  Hrskavični zglob – hrskavični zglob ili

fibroznohrskavični zglob – zglob među
kralješcima – zglob koji stvara stabilnost,
mogući su pokreti okretanja, kompresije,
sagibanja
Tipovi zglobova

§  Sinovijalni – synovial – nepostoji direktna

povenica između dva zglobna tijela,
zglob je ispunjen sinovijalnom
tekućinom, zglobna čahura se sastoji od
vanjskog dijela fibroznog tkiva i
unutarnjeg sinovijalne membrane ( koja
sadrži sinovijalnu tekućinu)
Tipovi zglobova

§  Neaksijalni zglob – nema kretnji oko osi -

klizanje

§  Jednoaksijalni zglob – kretnja oko jedne

osi - lakat, koljeno

§  Dvoaksijalni zglob – kretnje oko dvije osi,

ručni zglob

§  Triaksijalni
zglob (višeosni) – kuglasti
zglob, rameni zglob
Tipovi zglobova

§  Labrum

§  Bursa
Najčešći patološki pojmovi

§  Fraktura – lom

§  Dislokacija – potpuno odvjanja dvije
zglobne površine

§  Subluksacija . Djelomična dislokacija,

(subluksacija ramenog zgloba)

§  Istegnuće – djelomično ili potpuno kidanje

vlakana ligamenata

§  Tendinitis (tendonitis) ulani proces tetive

§  Synovitis – upala sinovijalne membrane
§  Bursistis – upala burse
§  Capsulitis – upala zglobne kapsule
 Ravnine i osi

Sagitalna ravnina

Frontalna ravnina

Transverzalna
ravnina
Sagitalna os Frontalna os Longitudinalna os
Pokreti - oko frontalne osi,
po sagitalnoj ravnini
Pokreti - oko frontalne osi,
po sagitalnoj ravnini
Pokreti - oko sagitalne osi,
po frontalnoj ravnini
Pokreti – po transverzalnoj
ravnini, oko longitudinalne
osi
Pokreti lopatice
 Pitanja

§  Prema terminologiji:

§  Sternum je ....... U odnosu na kralježnicu

§  Kad postavimo ruku u stražnji đep hlaća koji se

rotacijski pokret događa u ramenom zglobu?

§  Koji tip rotacije u trupu se događa kad podižemo olovku

s poda dok sjedimo na stolici.? Olovka pala sa strane,
naprijed, nazad.
Artrokinematika

§  Uvod:
§  Pokreti ako fleksija, ekstenzija,
abdukcija, addukcija i sl, odvijaju se pod
voljnom kontrolom i nazivaju se klasični,
fiziološki ili osteokinematički pokreti

§  Pokreti mogu biti izvedeni kao

§  Izometrički
§  Izotonički (koncentrični, ekscentrični)
§  Izokinetički
§  kad se pokret izodi pasivno na kraju
pokreta želimo osjetiti kako pokret
završava (END FEEL)
Artrokinematika

§  Uvod:
§  End Feel – kvaliteta tkiva na kraju
pasivnog pokreta u nekom zglobu –
ispituje se laganim pritiskom na zglob
prilikom izvođenja pasivnog pokreta

§  Tri tipa end feel-a:

§  Tvrd – kad se kosti dodiruju na kraju
pokreta (ekstenzija lakta)
§  Kapsularni – kapsularno ograničenje
§  Prazan – pokret ograničen s boli