Ερωτήσεις θεωρίας µε απάντηση Φυσικής Γ΄ Γυµνασίου

(νόµοι απλού εκκρεµούς)

Από τι εξαρτάται η περίοδος της ταλάντωσης απλού εκκρεµούς;

Απάντηση
Αποδεικνύεται (θεωρητικά και πειραµατικά) ότι η περίοδος της ταλάντωσης
απλού εκκρεµούς εξαρτάται:
• από το µήκος του
εκκρεµούς1
(αυξάνεται όταν αυξάνεται το
µήκος και αντιστρόφως) και
• από το γεωγραφικό πλάτος
του τόπου στον οποίο
ταλαντώνεται το εκκρεµές
Α Β
(αυξάνεται όταν µειώνεται το
γεωγραφικό πλάτος και 0
αντιστρόφως)

η περίοδος απλού εκκρεµούς είναι:

• ανάλογη µε την τετραγωνική ρίζα του µήκους
του
• αντίστροφα ανάλογη µε την επιτάχυνση της
βαρύτητας του τόπου στον οποίο
ταλαντώνεται.

Από τι δεν εξαρτάται η περίοδος της ταλάντωσης απλού εκκρεµούς;

Απάντηση
Αποδεικνύεται (θεωρητικά και πειραµατικά) ότι η περίοδος της ταλάντωσης
απλού εκκρεµούς δεν εξαρτάται:
• από τη µάζα του σφαιριδίου του
• από την πυκνότητα του υλικού του σφαιριδίου του
• από το πλάτος της ταλάντωσης (για γωνίες απόκλισης µικρότερες από 6ο)

1
και όχι του νήµατος (µόνο) όπως γράφεται στο σχολικό βιβλίο (το µήκος του εκκρεµούς
είναι το άθροισµα του µήκους του νήµατος και της ακτίνας του σφαιρικού σώµατος).
 • Ένα απλό εκκρεµές µπορεί να χρησιµεύσει και
ως χρονόµετρο.
• Η ηµιπερίοδος εκκρεµούς µήκους 1m είναι ίση
µε 1s.
• Τα ρολόγια του τοίχου είναι κατασκευασµένα
µε τρόπο ώστε, όταν ένα βαρύ σφαιρικό σώµα
που ταλαντώνεται περνά από την κατακόρυφο,
να προστίθεται στο «καντράν» του ρολογιού
1s.
• Τα ρολόγια αυτά χαρακτηρίζοντια και ως
«ωρολόγια εκκρεµή» ή «ωρολόγια που
κτυπούν τα δευτερόλεπτα».
• Ένα «ωρολόγιο εκκρεµές» είναι ακριβές όταν
η περίοδός του είναι 2s.
• Αν η περίοδος είναι µικρότερη από 2s το
ρολόϊ “πάει µπροστά” (διότι προσθέτει στο
«καντράν» του 2s σε κάθε περίοδο ενώ ο
πραγµατικός χρόνος είναι µικρότερος), ενώ αν
είναι µεγαλύτερη από 2s το ρολόϊ “πάει
πίσω”.

(από το, υπό έκδοση βιβλίο, του Βαγγέλη Κουντούρη

“Θεωρία και Εφαρµογές Φυσικής Γ΄ Γυµνασίου”)