Grave of the Fireflies
Hotaru no haka (1988)
Χώρα: Ιαπωνία | Διάρκεια: 89’ | Σκηνοθεσία: Isao Takahata
Είδος: Κιν. σχέδια, Δραματική, Ιστορική, Αντιπολεμική
Το «Grave of the fireflies» αποτελεί μια από τις πιο
διαχρονικές ταινίες anime που έχουν δημιουργηθεί
και βασίστηκε στο ομότιτλο διήγημα του   Akiyuki
Nosaka  το οποίο εμπνεύστηκε από πραγματικά
γεγονότα που βίωσε ο ίδιος στην διάρκεια του
δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, γεγονός που
προσδίδει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στο περιε-
χόμενό της.
Σκηνοθετημένη από τον  Isao Takahata, τον
άνθρωπο πίσω από το εκπληκτικό «Only Yesterday»
και πολλά ακόμη υπέροχα anime, η ταινία είχε από
την αρχή τα βασικά στοιχεία για να εξελιχθεί σε κάτι
μοναδικό.
Η ιστορία περιγράφει την ζωή του Seita και της
μικρής αδελφής του Setsuko που διαμένουν στην
πόλη Kobe την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου
πόλεμου. Από την αρχή γίνεται αντιληπτό πως η
συγκεκριμένη ταινία θα οδηγήσει τον θεατή σε ένα
ιδιαίτερο ταξίδι με προκαθορισμένο τέλος, αφού τα
πρώτα λεπτά της αποτελούν ουσιαστικά το τέλος
των ηρώων μας και την αρχή ενός flashback που
παρουσιάζει όλα όσα οδήγησαν σε αυτό.
Όλη η αφήγηση περιστρέφεται γύρω από τις μικρές
στιγμές, από δυο απλά παιδιά που γίνονται αμέσως
αγαπητά στον θεατή και από κάθε μορφή δυσκολί-
ας που έρχονται αντιμέτωπα σε αυτές τις συνθήκες.
Δεν υπάρχουν ακραίες πράξεις ηρωισμού ή
αναπάντεχα θετικές αλλαγές. Πρόκειται για ένα
ρεαλιστικό anime που καταφέρνει να μεταδώσει
αυτούσιες τις συνθήκες και τα συναισθήματα των
χαρακτήρων, αξιοποιώντας συχνά παύσεις που
επιβραβεύουν τον υπομονετικό θεατή.
Στην παράδοση της γιαπωνέζικης ποίησης, αλλά
και του μεγάλου σκηνοθέτη Yasujiro Ozu, το «Grave
of the fireflies» χρησιμοποιεί τα λεγόμενα “pillow
shots” (πλάνα λεπτομέρειες, κυρίως από τη φύση,
που εμφανίζονται εμβόλιμα ανάμεσα σε δύο
σκηνές), δίνοντας μία ποιητική διάσταση. Αν και
υπάρχουν σκηνές δράσης, η ταινία δεν εστιάζει σε
Πηγές: Ελένη Αναστασιάδου [wlgaming.org], Roger Ebert [www.rogerebert.com]
site: http://cinediadromes.weebly.com | e-mail: cinediadromes@gmail.com | facebook: cineδιαδρομές
αυτές αλλά περισσότερο στα αποτελέσματα -
επακόλουθα της κάθε δράσης. Οι περιοχές και ο
περιβάλλων χώρος έχουν κάτι από το στιλ του
Ιάπωνα καλλιτέχνη του 18ου αιώνα Hiroshige και
του πιο μοντέρνου απόγονού του, Herge (δημι-
ουργού του Τεν-Τεν).
Αν και πολλοί υποστηρίζουν πως πρόκειται για μια
καθαρά αντιπολεμική ταινία, ο σκηνοθέτης της δεν
συμφωνεί με αυτή την άποψη. Πρόκειται για μια
ιστορία αγάπης, μια ιστορία ανθρώπινων ορίων που
ξεπερνιούνται. Δεν αφορά ήρωες πολέμου, νικητές
και ηττημένους, αλλά έναν αδελφό που θέλει να
προστατέψει τη μικρή του αδελφή και το γενικό
κανόνα πως στις δύσκολες καταστάσεις ο καθένας
θα προσπαθήσει να σώσει τους δικούς του
ανθρώπους.
Ο Takahata παρουσιάζει δυο απομονωμένα
αδέλφια που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις
δύσκολες συνθήκες που επιβάλλει ο πόλεμος και
μια κοινωνία ανίκανη να προστατέψει «τους δικούς
της ανθρώπους» περνώντας έτσι πέρα από το
αρχικό αντιπολεμικό μήνυμα, ένα εντελώς διαφο-
ρετικό:
Όταν η κοινωνία περιθωριοποιεί όσους δε διαθέ-
τουν τα απαραίτητα εφόδια για επιβίωση, τότε τους
αναγκάζει να απομακρυνθούν και να αποζητήσουν
ασφάλεια μακριά από εκείνη. Και αυτό όμως δεν
είναι παρά μία ψευδαίσθηση, ένας απελπισμένος
αγώνας τον οποίο είναι εξαρχής καταδικασμένοι να
χάσουν.
Το “Grave of the fireflies” αποδεικνύει εμφατικά
πως το animation έχει τη δυνατότητα να υποκινεί
αληθινά συναισθήματα με έναν ξεχωριστό τρόπο.
Και το καταφέρνει μη αναπαράγοντας πιστά την
πραγματικότητα, αλλά ανυψώνοντάς την και
απλοποιώντας την, έτσι ώστε πολλές σκηνές να
επικοινωνούν ιδέες, αντί για στεγνές – επιφανειακές
εμπειρίες.