Professional Documents
Culture Documents
OSYM Sınavlarında Sorulan Coğrafya Soruları PDF
OSYM Sınavlarında Sorulan Coğrafya Soruları PDF
3. T Ü R K İY E’NİN İK LİM V E BİT K İ Ö RTÜ SÜ ....’. ............... ....................................... .................... 43-57 1 : '1 9 9 6 r ö S Y M
N evşehir - Ürgüp çevresinde peribncalannm
4. T Ü R K İY E ’D E N Ü FU S.V E Y E R L E Ş M E .....................-.................................. .............................. 52-85 oluştuğu anda aşağıdaki kayaç türlerinden han
gisi y aygındır? i. Ulaşım
5. T Ü R K İY E'D E TARIM V E H AYVAN CILIK...... ........................................ ........ ............................ 8G-İ25 İL Turizm
A) Volkan fü/î) İli, Enaıjl Orellmi
6. T Ü R K İY E’D E M A D EN LER, E N E R Jİ K A Y N A K LA R I'V E O RM A N C ILIK ,.................................... 126-140 B) Kumiaşı IV. Sulama ve kullanma suyu sağlama alanlarında
.C) Granit’ ' yararlanılabilir.
7. T Ü R K İY E'D E.EN D Ü ST R İ, ULAŞIM , T İC A RET VE TU RİZM ,................*..... ............................... 141-168 ' D) Mermer .
E) Tebeşir' Türkiye'deki akarsulardan bu alanların on cak
Y A N IT A hangilerinde yararlanılmaktadır?
• B. T Ü R K İY E'N İN B Ö L G E L E R C O Ğ R A FYA SI.....................................i ........................................ 169-138 2Ö04/KPSS
Tdrtdya'da tonuilsrda yapı malzemesi olarak kulla A) I ve II B} I ve III C )I ve IV
nılan malzemeler konuliarm bulunduğu yerin iklim,
s bitki örtüsü ve jeciojik yapısına bağlı olarak değişir, D) tl ve İli E) III ve IV
j B u n i göre,-Ürgüp, Avanos ve Nevşehir çevre*
| sindeki konutlarda yapı malzemesi olarak aşağı- YANIT E
dakilerdan hangisini an eok kullanılması bekle- 2003/KPSS
pir?- • Türkiye’deki akarsulardan en çok,
2. 2ÜflQ DMS
Türkiye’deki heyelanların % 4û Inîn İlkbaharda 4. 2003 K PSS -
olmasında aşağıdakllerden alkili olduğu söyle
nebilir? I.Endüstrinin gelişmiş olması
II.Ulaşım olanaklarının gelişmiş olması
A) Eğim . lil.Nüfus yoğunluğunun fazla elması
B) Deprem
CJ Jeolojik Yapı - İstanbul ve İzmir /imanlarının Türkiye'nin diğer
O) Orman varlığı limanlarından daha fazla gelişmesinde yukarıda-
E) Kar erimeleri ve yağış kilerdcn hangileri doğrudan etkilidir?
YANIT E
2002! K PSS A) Yalnız I B} Yalnız II C} Yalnız III
□ )! ve II E) II ve 1(1
Türkiye'de akarsuların genellikle en fazla suyu ' YANIT 0
ilkbaharda taşımalarının tema! nadan! aşağıdaki-
lerden hangisidir? 2005 KPSS
LEndOstrinln gelişmiş olması
A) Barajlardaki fazla suların boşaltılması ll.Ulaşım olanaklarının çeşitli olması
B) Taban suyu seviyelerinin yükseltilmesi lli.İklirn koşuliarının elverişli olması
C) Buharlaş manm azalması
D) Akarsuların taşıdığı msdda mllrtannın artması İstanbul ve İzmir limanlarının Türkiye'nin diğer
E) Kar erimeleri üs yağışların birleşmesi limanlarından daha fazla gelişmesinde yukarıda-
__________ ‘ YANIT E jj kilerden hangileri doğrudan etkilidir?
15. 2002-Ö SS 19. 2005 - KPSS 22. 2005 ALS 25. 2007- KPSS
Aşağıdakllerden hangisinde enlemin etkili Aşağıdaki şehirlerin hangisinde yerel saat Aşağıdaki haritada Ankara, İğdır ve Başkale’nin
olduğu savunulamaz? farkı daha fazladır? • coğrafi koordinatları verilmiştir.
A) İÇ Anadolu Bölgesinde kuzey seklöriü rüz A) Çanakkala - İzmir
gârların sıcaklığı düşürmesi B) Izmlt-Ksslamonu •
D) Antalya'da deniz turizmi mevsiminin Sam- C) Adana —Samsun
sun'dakinden önce başlaması D) Balıkesir- Erzincan
C) Ege Bülgssi’nden İç Anadolu Bölgesl'ndc E} Ankara - Eskişehir
doğru sıcaklığın düşmesi
D) Akdeniz Bölgesi'nden Marmara Bölgesl'ne
doğıu maki Üst sınırının alçalması yerlerin coğrafî konumları göz önüne alındı
E) Yaz mevsiminde, Karadeniz Bölgesinde 20. 20Û6 0SS ğında, aşağıdakilerin hangisinin yerel saati
gündüz sürelerinin Akdeniz Bölgesi'nden Güneş ışınlarının hiçbir zaman dil; düşme diğerlerinden daha Heridir? aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
uzun sürmesi mesi, r A) I B) II C )ill * D) IV E) V A) 21 Aralıkta Başkale'de gündüz sûresi An
II. Cisimlerin gölgesinin cismin güney yönüne kara'dan uzundur
düşmemesi,
B) 21 Haziranda İğdır’da Başkale'den daha
1B. 2002- K P SS II!. Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması 23. Ad. Bak. İcra Md. ve Md. Yard. 12006 uzun gündüz yaşanır
Aşağıdakilerden hangisinde verilen tarih IV. Kış mevsiminde kuzey kesimlerinde gece Türkiye'deki en uzun gündüz süresi aşağıda C) Verilen kentlerin hepsinde 23 Eylülde gü
lerde, Sinop'ta gündüz ve gece süreleri An- uzunluğunun günsyindakilerden fazla ol verilen yer ve tarihlerin hangisinde yaşanır? neş değdukian 12 saat sora batar
talya’dakinden daha uzundur? ması Yer Tarih D) En uzun günle en kısa gün arasındaki far
Özelliklerinden hangileri, Türkiye’nin Kuzey A) Anamur 24 Ekim kın en fazla olduğu yer Başkale’dir
Gündüz süresi Gece süresi Yanm Küre'd e yer aldığını gösterir? B) Dllucu 31 Aralık E) İğdır'ın yerel saati Ankara’nmldnden daha
A) 21 Mart 23 Eylül A) i ve II B) İve 111 C) il vs İli C) Tapraktuian 21 Mart İleridir
D} 23 Eylül 21 Haziran D) II vb IV E) ili ve IV D) Inceburun 21 Haziran
C) 21 Haziran 21 Aralık E) Bababumu 5 Şubat
D) 21 Aralık 21 Mart
E) 21 Ocak 23 Eylül
21 . 20D6-KPSS ÖNL 24. JO K Uzm.-J. /2QQG
Aşağıdaki haritada Türkiye'deki altı yöre numa Türkiye'de aynı mevsimde değişik İklim
17. 2004 KPSS ralarla gösterilmiş ve bu yörelerin coğrafi koor- özelliklerinin görülmesinin temel nedeni
Türkiye'nin en doğu ucu ile en batı ucu ara dînatianvİa iloiü bazı bilailer verilmiştir. aşağıdakiferden hangisidir?
sında 76 dakikalık zaman farkının olması A) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
aşağıdakllerden hangisiyle açıklanabilir?
B) İç kesimlerin deniz etkisinden uzak alması
. C) Yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi
A) Asya ve Avrupa kıtalarında topraklanma ol
O) Doğal bitki örtüsünün farklılık göstermesi
masıyla 27. JO K -2007
E) Bölgelerin coğrafi konumlarının farklı olması
B) Yüzey şekillerinin engebeli olmasıyla Aşağıdaki haritada beş kent merkezi gösteril
C) Başlangıç meridyeninin doğusunda olmasıy miştir.
la 25. 2007 ÖSS ED.SOS.
□} Geçen meridyen sayısıyla • Bu bilgilere göre, aşağıdakllerden hangisi
Türkiye'deki herhangi bir yerde, mart ve eylül
E) Kuzey Ysrımküre'de yer almasıyla bu yörelerin coğrafi koordinatlarından kay
aylarında güneş ışınlarının düşme açtsı ve ay
naklanan bir durum değildir?
boyunca güneşten alınan ısı enerjisi tutan bir
birine çok yakındır. Buna karşın, eylül ayı orta
10. 2005 ÖSS A) 111. yörenin ysrel saatinin, VI. Yöreninkin-
lama sıcaklıkları mart ayı ortalama sıcaklıkla
Antalya'dan.10 günlüğüne Sinop'a giden bir den ilen olması
rından daha yüksektir.
kişi, bu süre içinde Sinop’taki gündüz süresinin B) II. yörede Güneş ışınlarının düşme açısı
Bu durum aşağıdakllerden hangisiyle açık
Antalya'ddkinden uzun olduğunu ve gündüz sü nın, V. yoredekinden dik olması
lanabilir? Bu kentlerin aşağıdakilerin hangisi.bakı
relerinin her gün biraz kısaldığını gözlemiştir. C) V. yârenin çizgisel hızının, I, Yüreninkin-
A }. Denize olan uzaklıkla mından farklı olmasının temel nedeni enlem
Bu gözlem, aşağıdakilerin hangisinde veri den azalması
B) Önceki mevsimin sıcaklık ortalamasıyla farklılığıdır?
len tarihler arasında yapılmış oiablllr? D) IV. yörenin yıllık sıcaklık ortalamasının, I.
C) Egemen rü2gâr yönüyle A) Doğal bitki örtüsünün çeşitliliği*
A) 20 Mayıs - 29 Temmuz yöraninkinden düşük olması
D) Ekvatora ve başlangıç meridyenine olan B) Yıllık sıcaklık ortalaması
B) 1 Temmuz—10 Temmuz E) 21 Haziranda gündüz süresinin, li. yörede,
uzaklıkla C) Gündüz.sDresinin uzunluğu
C) 2SEyiül-5 Ekim V. yöredekinden kısa olması ■
E) Dünya’mn dönüş hızıyla D) Tarımsal ürünlerin çeşitliliği
D) 5 Kasım -14 Kasım • E) Yıllık yağış ortalaması
E) 23 Aralık —6 Ocak
Bölüm 1 Coğrafi Konum Bölüm 1
Cosrafi Konum
25) Haritaya gore Ankara ve İğdır aynı eniemferde, 34)Gece gündüz süre farkı ekvatordan kutuplara 42)Dünya'nın kendi ekseni etrafında tam dönüşü 24
18)Ülkemizde en taun gündüz 21 Haziran’cJa yaşa-
Başkale ve İğdır ise aynı haytamda yer almaktadır. doğru gidildikçe artar. Bu yüzden en güneyde yer saattir. Somda yansını kastettiği idn 12 saat gündüz
nır.21 Hazirandan sonra gündüz süresi kısalmaya
alan IV numaralı yer cevaptır. 12 saat gecenin olduğu ekinos tarihleri olan iki tarih
başlar. Ülkenin kuzeyinde gündüz süre-
21 Aralık güneye gidildikçe gündüz süresi uzar . YANITD 21 Mart ve 23 Eylüî'dür.
si.güneyindsn daha uzundur.Bu nedenle tarih 21
21Haziran'da kuzeye gidildikçe gündüz süresi uzar. YANIT C
Haziran -23 Eylül arası olmalıdır.
YANIT B 23 Eylül'de gece gündüz suresi her yenle eşittir 35)Siirt,Kırşehir'e göre hem doğuda hsm de güney
Türkiye’de güneyden kuzeye gidildikçe gece ile de yer alır.Sunun sonucu olarak hem gündüz süresi
gündüz arasındaki fark artmaktadır. Bu yüzden gece daha kısadır hemde güneş daha erken doğar.
gündüz süre farkı verilen kentler arasında en az YANITD 43)Yaz saat uygulamsı Mart ayından Ekim ayına
19)Ealıkesirile Erzincan arsamdaki boylam farkı
diğerlerine göre daha fazla olduğu için yerel saat Başkale'dedir. kadar süren dönemdir.Bu dönemde;
Doğudaki no!,laların yersl saati daîıa ileridedir 36)21 Haziran tarihînde kuzeye gidildikçe gündüz
farkı da fazladır. YANIT D
YANIT D süresi artarken güneye gidildikçe azalır. A)21 Mart v& 23 Eylül'de gece gündüz süresi eşit
YANIT B □lür
27) Gece gündüz süresini etkileyen lamel faktör
enlemdir- Çeldirici olan şık B dir. Fakat ytlltlt sıcaklık 37)A,C,D, ve E şıklan doğru ikon K kenti Karade BJGüneş ışınlarının en dik açıyla geldiği tarih 21
2D)Türkiye'de cisimlcrin gölgesi yit boyunca kuzeye
dağılîşmda enlemin ysm sırs, detikellik karasallık, niz’de yer aldığı için L kentine göre bulutlu geçen Haziran'dır
düşer.Kış mevsiminde ülkemizin kuzey kesimlerinde
alçaktık yükseklikte etkilidir. nün sayısı bu kentte daha fazladır. Büyürden K
gcce uzunluğu güney kesiminden fadadır.Bu ne
YANİT C kenti L kentine göre güneşten daha az yararlanır. - C)Temmuz -Ağustos aylan ısı birikiminden dolayı
denle K . ve İV .riofu özellikier ülkemizin Kuzey Ya-
YANIT B en sıcak ayiardır.
nmküre'de yer aldığını kanıtlar.
YAKIT D 28) Gece gündüz sureleri enlemiş İlgili olduğu için
cevap D şıkkıdır, 33) Türkiye'de bakı yönü güneydir. Bakı yamaçla D)En uzun gölge boyu güneş ışınlarının eğik geldiği
■• YAMiT D rında, 21 Aralık tarihidir.
21)Harttad3 görDldüğû gibi I vs IV numaralı yerler Kalıcı ksr alt sınırı
aynı enlemlerde yeraldığığından güneş ışınları aynı 29) Dört mevsimin belirgin olarak yaşandığı yerler E)Türltiys'de en uzun gündük süresi 21 Haziran 'dır
Maki ve orman üst sınırı
açıyla gslir.Fakal smakltldannm aynı olmaması özel -ç- orta kuşsieta olan bölgelerdir, YANIT D
\ % . YANIT D Yerleşme ve tarım Üst sınırı sıcaklık ortalaması
konumdan kaynaklanır. daha yüksektir.
YANIT D .'!< ' —Şj 44)Aslmda bu soru aynı yanm kürede bulunsn ve
30) TürkJye 36-42 Kuzey enlemlerinde yer âfd.'ğı için YANIT A Ekvatora uzaklıkları farklı değil aynı olması gerekir-
orta kuşaldaiılıman kuşak)yer alîr.bu duıum enlemiş ' di. Bu ÖSYM'nin yanlış sorulanndan bir tanesidir.
22)Doğuda yerel saat batıya göre daha Hande oldu I ilgilidir. 39)Bakı güneş! gören yamacı ifade Ekvatora uzaklıkları aynı oklan yerler aym enlemler
YANIT E ■eder.Ülkemiz,Kuzey Yarımkürs'nin Orta Kuşağında de yer alır. Aynı enlemde yer alan kentlerin gece-
ğu için Itt numaralı yer doğru cevaptır.
YANIT C ysr aldığı İçin güney yamaçları kuzey yamacına gündüz sûresi aynıdır.
31) Sorudaki B,C,D ve E seçenekten Türkiye'nin göre daha çok ısınır. . YANIT C
matematik konumuna bağlı olarak Kuzey Yarımkü' YAN İTE
23)21 Haziran.tanhinde en uzun gündüz sûresi en rede yer aldığını kanıtîamaktadır.Ancak Akdeniz 45)Aynı enlemlere güneş ışınlarının geliş açısı ay
kuzeyde yer alan Sinop-incahurun'a aittir. Böfge’sindekJ akarsuların kuzeyden güneye doğru 4Q)Dağların gOnaye baltan yamaçlarının kuzey nıdır.
YANIT D akması yerşekiilerinin yani Özel konumun sonucu yamaçlarından daha sıcak olması YANİT A
dur. '
YAMiT A
Kuzeyden esen rüzgarların ülkemizin Kuzey yarım-
24)Aynı mevsimde değişik ildim özelliklerinin görül küre'nîn Orta Kuşağında yer aldığını gösterir.
mesi.özel konum yani yerşekiilerinin sonucudur. 32) Verilen kentlerin gündüz sürelerinin farklı olması
YANIT C enlemle yani ekvatora olan uzaklıkla ilgilidir. YANIT D
YANIT B
41)Türidye Avrupa ile Asya arasında ysr aldığından
25}Ekinoks tarihlerinde içinde bulunduğu Mart ve 33) Akdeniz Boiga’sinden Karadeniz Bölge'slne Azerbaycan ve Irak petrolleri Türkiye topraklan
Eylül aylarında,Dünya üzerinde herhangi bir yerde gidildikçe enlemin etkisine bağlı olarak, üzerinden Akdeniz'e ulaşır.
güneş tşınlanîjı düşme açısı birbirine çok yakın- - A)Orman üst sınırı deniz seviyesine ysklaşır.
YANİT D
dırj\ncak Tûriiiye gibi Kuzey Yarımkürede Eyiül ayı B)Deniz turizmine uygun süre kısalı.
sıcaklık ortalaması,Mart ayı sıcaklık ortalamasından D)Tanm ürünlerinin olgunlaşma süresi uzar.
yüiçseldir.Bu özellik önceki mevsimin sıcaklık orta E)Gündü2 süreleri yazın daha uzun .kışın daha
lamasıyla gçikianabilir.Şûyîekl.Tüıkiye'cic Eylül ayı kısadır.
yaz mevsiminin bitiş ayıdır.Bu'nedenle Eylül ayı
sıcaklık ortalaması Mart syı sıcaklık cilalamasından Fakat;: yağışların mevsimlere göre dağılışı enlemin
yüksefeir. eikisiyle değil,İklimlerinin farklı olmasına bağlı olarak,
YANiTB değişir. YANIT C
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
Y eryü z ü Ş e k ille ri
Bölüm 2 Yeryilzii Şekilleri Bölüm 2
I"7
Bölüm 2 Yeryüzü Şekilleri Bölüm 2
Yeryüzü Şekilleri.
71
Bölüm 2 yeryüzü Şekilleri Bölüm 2
YeryiLzü. Şekilleri
51 2003- K P S S
45. 2000 —DMS AB. 2002 - K P S S
Türkiye'de akarsuların genellikle en fazla Aşağıdakiîerden hangisi Kuzey Anadolu 54. 2003 - K PSS
Akdeniz'in aşağıdaki Özelliklerinden hangisi
suyu ilkbaharda taşımalarının temel nedeni Oağlan’mn kıyıya parals! uzanmasının so Aşağıdakllerden hangisi Türkiye'de erozyo
bu denizin sularının Marmara Denizine göre
nuçlarından biri değildir? nun doğrudan bir etkisi değildir?
daha tuzlu olmasının bir nedenidir? aşağı dahilerden hangisidir?
A) Bazı kıyı kentlerine ulaşımın zor olması A) Bitki türönûn azalması
A) Yüzölçümünün daha bûyiik olması
D) Dağların denize bakan yamaçlarında or B) Meraların yok olması
B) Derinliğinin daha fazla olması A) Barajlardaki iazia sularm boşaltılması
man örtüsünün zengin olması C) Koy ve körfezlerin dolması
C) Atlas Okyanusuna bağlanması ES) T aban suyu seviyelerinin yükseltilmesi
C) Korunaklı doğal limanların az olması D) Tarımsal alanların veriminin düşmesi
D) Buharlaşmanın daha fazla donası C) Buharlaşmanın azalması
D) Akarsuların taşıdığı madde milyarının D) Kıyı İle iç kesimler arasında farklı iklim tip E) Kırdan kente göçün artması
E) Dökülen akarsu sayısının daha fazla ol
lerinin görülmesi
ması aıtiw-ı
E) Kar unmeleri He yağışların birleşmesi E) Yer altı kaynaklarının çeşitli olması
56. 2003- K P S S
Türkiye’deki akarsulardan en cok
i. Sulama
53, 2ü03 - KPSS II. Elektrik enerjisi elde etme
Bulundukları yarlerin iklimi gözönürıe alın III. Ulaşım
Aytar
Yukarıda verilen haritada iaranmış platola dığında aşağıdaki platoların hangisinde !V. Su sparian yapma
rın hangisinde, yaz mevsimi sıcak ve kurak Bu grafikte aşağtdakllerden hangisiyle ilgili bozkırların görülmesi beklenmez? Amaçlarından hangileri için yararlanılmak-
geçmez? bilgi yoktur? A) Cihanbeyli tadır?
A) Haymana A) Yaz mevsiminde kuruyup kurumadığı B) Şanlıurfa A) I ve I!
B) Gaziantep B) Debisinin en yüksek olduğu mevsim C) Ardahan B) I ve III
Q Erzururrı-ICars C) Alcım düzeni D) Obruk . C) II ve III
Dİ Obruk D) T2şkın yapıp yapmadığı E) Haymana D) II ve IV
E) Borak E) Taşıdığı ortalama su miktarı
E) III ve IV
53B3BB
Bölüm 2 Veryüzü Şeldlleri Bölüm 2
Yeryüzü Şekilleri
7.5
Bölüm 2 Ş Yeryüzü Şekilleri . Bölüm 2
Yeryüzü Şekilleri
97
Bölüm 2 Yeryüzü Şekilleri Bölüm 2
Y eryüzü Şekilleri
86. 2003 - ÖSS / 505-1 gg. 2010 —K PSS I ÖNL 93. 2010-JANA
53. 2009 K PSS
Bir grup coğrafyacı mayıs ayında Ankara'dan Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de toprak Aşağıdakİlerln hangisi Kuzey Anadolu Dağ-
Bir Türkiye fiziki haritasında kahverengi yoia çıkarak, öç gün süren araştırma gezisi so lan'yia Taraş Dağları'nm ortak özelliklerin
nunda Konya Cizarinden Antalya'ya ulaşmışlar erozyonunun fazla olduğu bölgelerde ortaya
tonlarının fazla olduğu yarlerle ilgili olarak den biri değildir?
dır. çıkan sorunlardan biri değildir? A) Denize bakan yamaçlarında ormanların
aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Yolculuk boyunca ve yolculuksonundaki A) Toprak kaiınlığının azalması yaygın olması .
A) Kann yerde kalma süresinin uzun olduğu gözlemlerle İlgili aşağıdaki değerlendirme B) Kıyı İle iç kesimler arasındaki ulaşımın ge
lerden hangisi vapriamaz? B} Baraj tabanında biriken msteryalln artması
B ) Yıllık sıcaklık farkının az. olduğu çitlerden sağlanması
A) ’ Tuz Gölü çevresindeki toprakların bir kıs C) Delta alanlarının genişlemesi C) Yaylacılık etkinliklerinin yaygın olması
C) Gerçek alanla İz düşümsel slan arasındaki
mında ekim yapılmadığı D) Çayır ve mera alanlarının azalması D) Akarsularının hidroelektrik potansiyellerinin
farkın fazla olduğu B) Akdeniz’e yaklaştıkça bozkırın yerini orman yüksek olması
D} Akarsuların çağlayanlar oluşturduğu örtüsünün ve makinin aldığı E ) Tsnmsal verimin ve üretimin düşmesi
■C) Güneye gidildikçe geceyle gDndüzarasın E) Geniş karstik ovalann bulunması
E) Ulaşımda güçlüklerle karşılaşıldığı daki sıcakiık farkının azaldığı
D) Dağlık alanlarda rüzgâr erozyonunun oluş
turduğu biriktirme şekillerinin yaygın olduğu
E) Torosiarın güneyine geçildiğinde arpa, 90. 2010 —YGS ! SOS
buğday tarlalarının yerini sebzs ve meyve Bir garp coğrafyacı Doğu Anadolu Bölgcsl'nde
bahçelerinin aldığı araştırma yapmış ve bölgenin özellikleriyle ilgili
şu saptamalarda bulunmuşlardın
I. Rüzgâr erazyanu fazladir.'
II. Akarsu vadileri derindir.
34. 2009 JANA III. Bazı göllerin oluşumunda tektonizma etkili
Aşağıdakİlerln hangisinde birlikte verilen dir.
94, 2010 -JANU
IV. Termal kaynaklar yaygındır.
coğrafi bölümlerde, çok sayıda doğal gölün Çok geniş bir havzada akan, bazı kollan yağ
V. Kısa mesafelerde sıcaklık fsrkiıltklan görü
bir arada bulunduğu yöreler vardır? B7. 2009 JANU lür. mur sularıyla bazıları da eriyen kar, buz ve
Bu özelliklerden hangileri bölgenin yiiksok kaynak sularıyla beslenen akarsulara karma re-
A) GDney Marmara - Antalya Jimll akarsular denir.
ve engebeli olmasıyla açıklanabilir?
B ). Ege *r İç Batı Anadolu Buna göre, aşağıdaki akarsulardan hangisi
A< A) I ve 11 B) II ve IİI C) l! ve V
45 nin karma rejlmli olduğu söylenebilir?
. C) Dicle - Güney Marmara Zv: D) III ve IV E) IV vs V
LU< A) Kızılırmak
D) Antalya - Ege 'P B) Manavgat
>
E) İç Batı Anadolu —Dicle C) Bakıçay
91, 2010-JAN A D) Filyos
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de yüksel E) Dalaman
tinin genelde batıdan doğuya doğru gidil
dikçe artmasıyla açıklanamaz?
Haritada gösterilen yerlerin hangisinde su A) Batıyla doğu arasında yere! saat farkının
lama olanaklarının ktsıüt olması, topraktaki alması
çoraklaşma ve şiddetli rüzgâr erozyonu ne
B) Batıdan doğuya gidildikçe sıcaklık ortala-
deniyle tarımsal verim düşüktür? -masının azalması
¡55. 2009 KPSS A) I . B) II C )lll D) IV E )V ' C) Doğudaki kara yolu ulaşımının halıya göre
daha zor olması
D) Batıdan doğuya gidildikçe tarımsal ürünle
rin olgunlaşma süresinin uzaması
E) Batıdan doğuya gidildikçe kann yerde kak
ma süresinin uzaması
37
İİd im
Yeryüzü Şekilleri
49
Bölüm 3 İldim ■Bölüm 3
İlelim
27) Balıkesir, Çanakkale,-Sinop ve İzmirilleri
18) Asor ve Sibirya ülkemizi etkileyen yüksek ba deniz kenarında yer aldığı için Afyon'a göre
ÇÖZÜMLER 10J Güneydoğu Ansdolu Bölgesi denizden uzaklık
sınç merkezleri, Sesra vs İzlanda ise aiç2k ba karın yerde kalma sOresî-datıa düşüktür.
nedeniyle kırsa! M m e sahiptir. Nem azlığın*
Şııbat ayında ülkemizde İç Anadolu'dan Kara sınç merkezleridir. • YANİT.A
dan dolayı yıllık indirgenmiş sıcaklığın en yük
deniz Bölgesi’ne doğru gidildikçe sıcaklığın YAN1T.C
artması enlemle çelişir. sek olduğu bölgedir.
YANfT.A
YANITA 25) A) lzmir{Denlzetlili}- Afyon(Karasallık)
19) Soruda Türkiye'nin yıllık sıcaklık ortalamalarına B) Antaiya(Denizellik)-Karaman(Karasüllık)
göre İndirgenmiş izoterm haritası verilmiştir. Bu D) Sivas(Karasallık)- Samsun(Denizellik)
11) Atmosferden yansıyan ¡şfnlar yere çarptıktan
). şekilde yazın en çok yağış alan alanımız: haritayla ilgili D seçeneğindeki bifgi yanlıştır. E) K'ırldareli(Karasollık)- izmir(Denlzelük)
sonra yeryüzünü ısıur. Bu yüzden yükseklere
Erzurum-Ka r-Ardahan'dır. •ÇünKü aynı enlem üzerindeki Akdeniz ve C şıkkında Malatya ve Elazığ kentlerinde
II. şekil ise en çak yağışı kışın almakta, Akdeniz çıkıldıkça sîcaklıkdüşer. Bundan dolayı en
G.doğu Ânsddiu bölgelerindeki sıcaklıklar birbi karasallık yaygın olduğu için ortalama sıcaklık
iklimini yansıtmakta olduğundan, İstanbul’dur. düşük sıcaklıklar Doğu Anadolu Bölgesi’nde
rine esil değildir. ları birbirine yakındır.
YAMİT.B aörülür. YANiT.D
YANÎT.B YAN İT.C
İznik, Van ve Beyşehir gibi merkezler göllerin 20}Türkiye'nin sıcaklık dağılışı üzerinde, yükselti ve 29) Graiiklere bakıldığında sıcaklıkların en yüksek
etkisiyle nem oranı çevrelerine göre fazladır. Bu 12} Orta Karadeniz Bcifürnü'nde yükselti, gali ve
Doğu Karadeniz'e göre daha düşüktür. Bu enlem etkilidir. Deniz akıntıları özellikle okyanus olduğu aylar temmuz ve aöustostur.
nedenle sıcaklık farkı ezdir. Burdur’da göl oldu kıyılannds etkilidir. Ülkemiz iç denizlerle çevrili Y A N IT .B
yüzden kıyj ile iç kesimler arasında iklim farklı
ğu İçin sıcaklık farkı seçeneklerde verilen diğer Olduğu İçin deniz akıntıları fazla etkili değildir.
laşması Orta Karadeniz’de azdır.
kentlere göre azdır. YAMfT.B YANIT.D
YANIT.E 30) Doğu Karadeniz Bölümü’nde; her mevsim
yağış alması, yazın aşın sıcakların ve ktşın
21)C amsun Orta Karadeniz BâlümG'nde yer aldığı aşırı soğukların olmaması nedeniyle Ilıman
Zonguldak ve Trabzon’da Karadeniz iklim! gö 13} Güneydoğu'da kuraklığın fazla olmasının
k;.in, ortalama yükseltisi Doğu Karadeniz Bülü- Okyanus İklim tipine benzer iklim aörülür.
rüldüğünden, sıcaklık bakımından birbirine çok nedeni buharlaşmadır,
YANIT.D m.Tnde ysr alan Rize’ye göre azdır. Bu yüzden YANtT.E
benzer. Samsun’un yağış miktan Rize'ye aöre düşüttür.
YANIT.D YANIT.D
14) Erzurum kentinin 1S50 m, Ankara'nın 660 m, 31) Bitki örtüsünün çeşitli olmasını başta iklim, yer
İğdır'ın 700 m yükseltisi vardır. Bu nedenle Er şekilleri, toprak tülleri etkilerken; akarsu reji
Türkiye, kuzey yarımkürede yor aldığı İçin ku 22)Grafîğg dı'ıiot edilirse yağış miktarı en fazia minin bitki örtüsü üzerinde hiçbir etkisi yüktür.
zeyden esten rüzgarlar hava sıcaklığını dCışürûr; zurum'un yıllık ortalama sıcaktıği daha düşük*
\< sonbahar mevsiminde iken, akımın en çok ol YAMIT.E
güneyden esen rüzgarlar ise hava sıcaklığını tür.
YANIT.B duğu msvsm ilkbahardır. 3u durum kar erime lu<t
yükseltir. Bu durum, sıcalüık-enlem ilişkisiyle lerine bağlı (.'tarak akımın ilkbahar mevsiminde >~
açıklanır. yûkseldiöini alsisrir. 32) Antalya Bâlümü’nde Akdeniz iklimi Görüldüğü
YANIT.D YANİT.A
15) Güneydoğu Anadolu Sölgesi’nin indirgenmiş için deniz seviyesinden 700 m ys kadar maki
yıllık ortalama sıcaklığının yüksek oimasımn ler görülürken, yükseklere çıkıldıkça maki bitki
nedeni, enlem etkisi ve fcarasallıktır. Akdeniz örtüsü yerini ormana bırakır.
Yükseltiyle yağiş arasında bir paralellik vardır. 23)Nemtiliğin en fazla -ı'duğu bilge Karadeniz oldu
Bu yüzden Doğu Anadolu Bclge’mizde yükselti BÜİgasİ iis Güneydoğu Anadolu Bölgesi aynı YAN İT. C
enlemde olmasına rağmen karasal! ığır. elkisîy- ğundan, orman miktıirı da en fazla bu bölge
daha cak olduğu ¡cin daha cok yağış alır. mizde yar alır.
.YANIT.B le Güneydoğu Anadolu daha sıcaktır.
YANIT.D YANIT.D 33) Haritada gösterilen IV. numaralı yer Doğu
Karadeniz Bölümü her mevsim yağış alırken,
Türkiye'de kuzeyden esen rüzgarların hava V. numaralı yer Erzuoım-Kars ise en fazla ya- .
1 fi) Menteşe yöresi ile Ktyj'Sge, dağların uzanışı 24)3111;! örtüsü İklimin genel sonucu olduğu için ğışı yazın almaktadır. Bu yüzden yaz kuraklığı
sıcaklığını düşürmesi, sıcaktık-enlem ilişkisiyle karasallığm etkili olduğu bölgelerde bilki örtüsü'
bakımından çok farklılık gösterir. Fakat hem isteyen tarım ürünleri buralarda yetiştirilmez.
açıklanabilir. bozkırdır.
YANfT.A Kıyı Ege’de hem ds Mentsşe'ds görülen iklim YANiT.c
Akdeniz'dir. • YANIT.D
YANtT.E
34) Sivas’ta ortalama yükselti fazla olduğu için,
Türkiye'nin güneyi He kuzeyi arasındaki sıcaklık 25)Doğu Karadeniz Bülümü'nde nemliliğin fazla ocak ayı ortalama sıcaktıkinn düşüktür.
iarkı enlem yani matematik konumla açıklanır. olmasından dolayı Rize’de günlük ve yıllık sı-
YANİT.C 17) Ülkemizde bulutluluk oranı en fazla Doğu YANIT.E
ı Karadeniz ktyılonmiadır. Yılın çoğu gönünde ’ caklık farkları düşüktür.
t hava kapalı olduğundan, Güneş'ten fazla ya- YANIT.B
\ rartanılamaz. Oysa Çukurova, Harran Ovası 35) A.S.D.E ştklannda verilen özelliklerde iklimin
9} Akdeniz Bölgssi'nde yaz stcakiıklart fazla oldu
ve Ege kıyılarında yitin çoğu gününde hava karasal ve yağışın azlığı etkiliyken, C şıkkında
ğu için, bitkiler fs2İa buharlaşma ile su kaybını 26)A,C,D,5 şıklarında verilenler Dç kent için doğru
önlemek amscıyls, olsu bitkilerin bir çoğunun açık olduğundan, Güneş eneıjisindûn Doğu verilen doğal güllerin bulunması arazinin jeolo
Karadeniz kıyılarına aöre daha fazla yararlanı iken;’B şıkkında verilen aylık yağış mürtarı birbi jik yapısıyla ilgilidir.
yüzeyi kadife gibi tüylerle kaplıdır. rine yakın değildir, Aylık yağış miktarına göre
YAflIT.C lır. YANİT.C
YANIT.A sıralanışları: l. Rize, ît. Zonguldak, İU. Sam
sun'dur.
YANIT.B
5i
Bölüm 4 Nüfus vc Yerleşim. Bölüm 4
Nüfiıs ve Yerleşme
25. 1991-Ö SS
22 . 1989-Ö SS Köy ve kasabalardaki konutlarda yapı mal 20. 1992-Ö SS
17. 1987 —ÖSS
B ir yerleşme yerinin geçici olması neye Aşağıdakllerden hangisi üzerinde yer zemesi olarak, İç Anadolu Bölgesinin İç ke
şekillerinin etkisi en azdır? simlerinde daha çok taş ve toprağın, Kuze UüİUlS»rtj3
bağlıdır?
A) Tarla tarımı yindeki dağlık kesimlerde ise ağacın kulla
A) Gelir düzeyine
B) Nüfus yoğunluğuna B) Hayvancılık nıldığı görülmektedir.
C) Ulaşım imkanlarına C) Yerleşme tipi Bu durum aşağıdakllerden hangisine
D) Madencilik örnek gösterilebilir?
D) Nüfusun hızlı artmasına
. E) Ekonomik is alİyeHerin niteliğine E) Ulaşım A). Konut büyüklüğünün, yöreden yöreye
değiştiğine
B) Konut Upinln, yerleşme bîrimi büyöklü-
1B. -19S7-ÖSS ğüns bağlı olduğuna
Aşağıdakllerden hangisi, bir yerleşme C) Doğal çevrenin, insan yaşayışı üzerin
biriminin köy ya da kent sayılmasında de etkili olduğuna
bir ölçüt olamaz? 23. 1990- Ö SS D) Temel gereksinimlerinin her yerde bir
A) Coğrafi konumu Türkiye'de büyük kentlerdeki nüfus ar^ış birine benzediğine
B) Konut sayısı oranı, küçük kentlere göre geneüikle daha E) Teknolojinin gelişmesiyle doğal çevre
13J0 ıssa ısça 1370 isse tasa
C) Nüfusu fazladır. ye olan bağımlığın azaldığına
D) Ekonomik etkinlikleri Büyük kentlerdeki hedt nüfûs artışının Yukarıdaki grafik, Türkiye genelinde ve
E) idâri yapısı temel nedeni aşağıdakilerdcn hangisi ûlkontn kentsel va kırsal alanlannda yıllara
dir? göre nüfus artış oranı göstermektedir. •
A) Alt yapı hlzmeHerinin yeterli oiması Grafikte görüldüğü •gibi, 1950 sonrala
1988- Ö S S B) Ulaşım ağının gelişmiş olması rında, kent nüfusu artış oranının kır nü
Aşağıdakllerden hangisi Türkiye’nin C) Ölüm oranının düşük olması fusundan fazla olmasında, kırsal kesimin
belirli kentlerinde görülen konut açığının D) Okur ya2ar oranının fasia olması aşağıdaki özelliklerinden hangisinin
temel nedenidir? E) İş olanaklarının fazla olması önemli bir rolfl vardır?
A) MOfuslannın hızlı artması A< 26. 1991 -Ö YS A) Kenta göçün fazla olması
B) Yerleşim alanlarının yetersiz olması Çukurova’da nüfus yaz mevsiminde B) ’ Evlenme yaşının küçük olması
C) inşaat sektörünün gaiişmemiş olması artmaktadır. Bu artışta aşağıdakllerden C) Ölüm oranının yüksek olması
D) Çok katlı konutlara öncelik verilmesi hangisinin etkisi en fazladır? D) Yerleşim yeri sayısının fazla olması
E} Yapıların iklim koşullarına uymaması A) Tgnm işçilerine olan gereksinimin art E) Yaş ortalamasının düşük olması
24. 1990- Ö SS ması
Nüfusun yaş gruplarına göre dağıtışını B) Turizmin hareketlenmesi
gösteren yandaki grafiklerden hangisi C) İnşaat etkiniikİerinİn hızlanması
20. 198B-Ö SS
gelişmiş bir ülkeye ait olabilir?
Aşağıdaki Isrıl sn hangisi, Türkiye'de D) Fuar ve panayır mevsiminin başlaması
kırsa! kesimden kente göçü artıran et- E) Endüstriyel etkinliklerinin artması fazla
ÛTVpâtfl sı kent-lerde yaşamakladır
• kenlerden biridir?
TO-
A) Besi vb shır hayvancılığın gelişmesi $0-19
I
S3.SS
~43-<g
21, 1989-O YS ÎMÛ
:d-:* 27. 1991 -Ö SS
Aşağıdakllerden hangisi - bir Dikenin 1M9
genç nüfuslu olduğunu gösterir? S4 Aşağıdaki yörelerin hangisinde nüfus
(-fQB9/11}V £\ yoğunluğu, mevsimden mevsime an cok Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
A) Sanayi lininleri Üretiminin fazla olması değişir?
B)- Çalışan nüfusun yaş ortalamasının dü
69«
Sö-!f A) Rize https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
4049
şük olması 3IU1 B) Zonguldak
C) Tarımla uğraşan nüfusun azalması 2CK29 C) Muğla
HM*
D) Nitelikli işçi sayısının fasla olması C4 ¥ D) Erzurum
", E) Ortalama yaşam süresinin uzun olması E) Trabzon
57
’E
Nüfus ve Yerleşme Bölüm 4 Nüfus ve Yerleşim Bölüm 4
a | IÎACIM
j | l'Jüfus □oğurksnlık oranı
E S ' sfiKEKr
£ı\' litt;» Docjufg
ıanj irıl^
i 2 3 ■ 4 5 c 7
Büstler
*it
ît
ı Yukarıdaki grafikte Türkiye nüfus vs yüzöl
çümünün yedi coğrafî bölgeye dağılımı
yüzde olarak gösterilmiştir.
Buna göre, grafikte 1 numara ile gösteri
Ksnl Kjf
D^ur^arJA len bölge aşağtdakiierden hangisi olabl-
n\ iîûİjî
Ms-rsal "iir?
A) Güneydoğu Anadolu milyonkiçi
0) '• Marmara Çalışma çağı, bebeklik çağı, genç nüfus
C) Doğu Anadolu vs yaşlı nüfus terimlerinin tanımlan ve
D) Karadeniz rildiğinde, hu grafikten aşağıdakilerin
E) Akdeniz hangisi ile ilgili yaklaşık bilgi elde edile
F\ mez?
A) Türkiye'nin toplam nüfusu
BJ Genç nüfusun yaşlı nüfusa oran(
Cj Erkek nüfusun kadın nüfusa oranı
32. .1995-Ö SS D) Cinsiyete göre bebek tilöm oranı
>5 Bif bölgenin nüfuslanmasında iklim va E ) Kadın ve erkeklerde çalışma çağındaki
yerşakilierinin elverişliliği, ulaşım olanakla nüfus
rının yeterliliği, tanm alaniannın verimiiiiği,
endüstrinin gelişmişliği gibi etmenler roi oy
namaktadır. .
Buna göre, aşağıdaki bölümlerin hangi
sinin nüfuslanmasında bu etmenlerin
IGmtj etkili olmuştur? (1995/1)
A) ÇataJca ve fiocseli
B) İç Batı Anadolu
C) Yukan Mural-Van
3D. 1335 - ÖSS
D) Yukarı Kızılırmak
Kemlerde tarım, sanayi, ticaret, ulaşım,
E) Doğu Karadeniz
kamu hlzmetlen. kültür, lurizm, madencilik
gibi birçok etkinlik bir arada bulunur. Bir
35. 1997- Ö SS
kentte etkinliklerin biri ya da birkaçı ön pla
na çıkabilir. Kentlerin, etkinliklerine göre sı Bir ilike nüfusunun genç olması,
33. 1396-Ö SS t. Doğum oranının yüksek olması
nıflandırılmasında bu durum göz önüne ali
Türkiye'de, genellikle, kış mevsimini li. Ortalama yaşam süresinin uzun olması,
nle. ı
serin ve yağışlı geçen yerlerde nüfus ll(. Bebek ölüm oranının düşük olması
Buna göre, aşağıdaki ksnilerden hangisi
yoğuniuğu fazladır. Aşağıdaki yerlerden IV. Yaşam standardının yüksek oiması 37) 1998- ÖYS
hem sanayi kenti ham de tarım ¡tenli ola
hangisi bu genellemeye uymaz? (199Bf1) koşullarından hangilerinin birlikte var Aşağıdaki bölümlerin hangisinde nüfus
rak niteienehiilr?
A) Doğu Karadeniz kıyı kesimi olmasının kesin sonucudur? yoğunluğu diğerlerinden daha fazladır?
A) İstanbul
B) Menteşe yöresi A) I ve II A) Çatalca Kocaeli
B) Anlalya
C) Güney Marmara B) I ve II) B) İç Batı Anadolu
C) Bursa
D) Gediz Ovası C) C) Yukarı Kızılırmak
D) Amasya
E) Çukurova m ]! ve IV D) Orta Fırat
E) Muğla
E İ 111ve IV E) Orta Karadeniz
58 59
Nüfus vc Yerleşme Bölüm 4 ; Nünıs ve Yerleşim Bölüm 4
1999-DM S
Türkiye'nin nüfusu ile İlgili aşağıdaki 46. 2001 ÖSS
Bu yörelerden hangilerinin nüfus yoğun
yargılardan hangisi yanlıştır? Aşağıdaki İllerin hangisinde yıl içinde
luğunun fazla olmasında, endüstri kuru
A) Nüfus artış hızı azalma eğilimindedir. turizme bağlı olarak nüfus miktarındaki
luşlarının yoğun oluşu ile geniş ve ve
B) Nüfusun yansından fazlası kırsal ke değişimin diğerlerinden daha az olması
rimli tanm alanlarının varlığı birlikte etkili
simde yaşamaktadır. beklenir?
olmuşturî
C) Genç nüfusun toplam nüfus İçindeki A) İstanbul
A) Yalnız 1
payı yüksektir. G rafite 1numara He gösterilen bölge B} Muğla
D) Nüfusun artması işsizliği arttırmaktadır. B) Yalnız 11
aşağıdakilerden hangisidir? C) Eızurum
C) 1ve 111
E) BDyük kentlerde nüfus artış hızı da faz D) Antalya
A)Ege BJMarmara C) Karadeniz D) II ve IV
ladır. D)lç Anadolu E)Akdeniz E) Bursa
E) III ve IV
60 61
Nüftıs ve Yerleşme Bölütn'4 i Nüfus ve Yerleşim Bölüm 4
62
Nüfııs ve Y erleşm e Bölüm 4 ■ Nüfus ve Yerleşim Bölüm 4
61. 2005 - K P S S 64. 2005- K P SS 67. 2006 05S Sos 50. 2006 - KPSS ĞNL
Aşağıdaki grafik Türkiye'deki beş bölgenin Aşağıdakllerdon hangisi, Türkiye'de Aşağıdaki grafikler 19/5-2000 yıllan ara Türkiye'de, doğurganlık oranının yüksek
nüfus ve yüzölçümleri™ göstermekledir. Yeşil Kuşak Projesi kapsamında kentle sında Türkiye'deki kentsel ve kırsal nüfu olmasının aşağıda kilerden hangisi üze
rin içinin ve çevrelerinin ağaçlandın!ma sun cinsiyete göre oranlarını göstermekte rinde etkili olduğu söylenemez?
Q « in B ItUot H M ü .lb in lî« sının amaçlarından biri olamaz? dir A) Bölgeler arasında tarımsal nüfus yo
A) Kentlerin çevresinde erozyonu önlemek Kentsel Nüfus ğunluğunun farklılık göstermesi
<Erk=H □ Kadın
B} Hava kirîiliğfnl azaltmak B) Eğitim ve sağlık hizmetlerinin yetersiz
C) Tarih eserleri korumak kalması
D) Kent çevresinde dinleme alanlarını ço • C) Kişi başma düşen milli gelirin azalması ■
ğaltmak D) Kırdan kente göçün artması
E) Gecekondulaşmayı önlemek E) Genç nüfus branınm yüksek olması
64 65
Bölüm 4 Nüfus ve Yerleşim Bolüm 4
Nüfus ve Yerleşme
77, 2007-Ö SS
X ve Y bölgelerinin yü2 ölçümleri ve tarımda
çalışanların s a s ı birbirine yakındır. Ancak,
7*1. 2Û06 —KPSS Y bölgesinin-tenmsal nüfus yoğunluğu X
bölgesinden fedadır.
Bu bilgiler, Y bölgesiyle ilgili aşağıdaki NBta arrç cıanı Dcğcmûrsnj
yargılardan hangisine varmak için yeter- Buna göre, bu bölgeyle ilgili olarak aşa
lidir? ğıdaki yorumlardan hangisine kesin ola hangisi en sık, hangisi en seyrek nüfus
A) Ekili dikili «¿anlar daha azdır. rak gidilebilir? ludur?
Bj Birim alandan alman ürün daha fazla A) Bölge dışından güç almıştır. En sık En spvrc-k
dır. B) Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalaması A) .t IV '
tteerine çıkmıştır. B) I IH
Haritada numaralarla gösterilen yerlerin C) tanmdaii dde edilen gelir daha yük
hangisinde doğurganlık oranı diğerle
C) Okuryazar nöfus oranı yükselmiştir. C) II İH
66 67
Müfias vc Yerleşme Bölüm 4 Hüüjs ve Yerleşim Bölüm 4
VII
nüfusu öç katlan Fazla artmıştır.
alındığında, III. 2000.yılında tarım alanlarının toplam B6tje
I. Zonguldak, yüz.ölçümü, 1950 yılındaklnden daha
II. Adana. Yalnızca grafikten yararlanarak aşağıda
azdır. ki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
IH. Rize, yargılarından hangilerine ulaşmak İçin 95. 2010 - YGS 1SOS
IV. İzmir yeterjidlr? Aşağıdaki tabloda, X ve Y ülkelerinde nüfu
A) İL, İli. ve IV. bölgelerin yüzölçümleri bir
¡İterinden hangilerinin kırsal kesiminde A) Yalnız I ■9) Yalnız il G) Yalnız III sun bir yıl İçerisindeki doğal artış ve gerçek
birine çok yakındır.
dağınık yerleşmelerin diğerlerinden da D) I ve II E) il ve III B) IV. ve V. böigelsrin nüfus yoğunlukları
ha fazla görülmesi beklenir?
Türkiye ortalamasının altındadır. X ülkesi (%,) Y ülitasl (“».)
A) İve II B) İve III C) II ve III
G) VII. bölge, yüzölçümü en büyük bölge
D) II ve IV E) III ve IV olmasına karşın, nüfus yoğunluğu en Doğal artış oranı 21 13
az olan bölgedir..
Gerçek arlış oranı 12 33
D) Nüfus yoğunluğu bölgelerin bölümleri
arasında farklılık gösterir. Buna göre, X vb Y ülkeleri için aşağıdakl-
86. JO K lİ2m. J. 1200B E) I, bölgenin nüfus yoğunluğu, II. ve III. lerden hangisi söylenebilir?
Aşağrdakilerin hangisinde verilen illerin bölgelerin nüfus yoğunluklarının topla A} X ülkesinin nüfusu, Y ülkesinden azdır.
ikisinde de yıl içerisinde mevsimlik nü mından fazladır. B) Y ülkesinin nüfus yoğunluğu, X ülkesin
fus değişikiikleri diğerlerinden daha cok 39. 2009 -ÖSS I SOS-2 den fadadır.
görülür? 1990yılı verilerine göre, Türkiye’de nüfusun C) X ülkesinde bir yıldaki bebek ölümleri, Y
A) Mersljı - Kahramanmaraş İkiye katlanma süresi 33 yılken bu süre Ja üresinden fazladır.
D) Antalya - Adana ponya'da 100, Fransa'da 151 yıldır. 0} X ülkesinin nüfusu, Y ülkesinden daha
C) İsparta-Adana Bu durum, Türkiye'de aşağıdakilerden 92. 2009 -JANA hızlı artmıştır.
D) Hatay - Mersin hangisinin bu ülkelerden daha faala ol Türkiye'deki İç göçlerle İlgili olarak aşa E) Y ülkesi, X ülkesinden daha fazla dış
E j Antalya - Kahramanmaraş duğunun göstergesidir? ğıdaki yargılardan hangisi doğrudur?
göç almıştır
A) Eğilim düzeyinin A) Göç hareketi genellikle doğudan batıya
B) Genç nüfus oranının doğrudur.
C) Kentsel nüfusun B) En fazfa göç eden grup 45 yaş üzeri
D) Sağlık hizmetlerinin ■ erkeklerdir.
07. 2009- ÖSS /SOS-1 C) Doğu Anadolu Bolgesi'nde göçler ço
Kırsal yerleşmeler fiziki çevre, ekonomik E} Örtalama yaşam sûresinin
ğunlukla bölge İçinde olmaktadır.
etkinlikler ya nöius bakımından çeşitli özel D) Kentten kente oian göçlerin oranı art
liklere sahiptir. Kırsal yerleşmelerin'büyük maktadır.
lüğüne, kuruluş yerine, sürekliliğine ve do E) Mevsimlik iç göç en fazla iç Anadolu 96. 2010 —KPSS I GYGK-CS
kusuna göre-sınıflandırılması bu özellikler Bölgesl'ne olmaktadır
göz önüne alınarak yapılır.
Buna göre, aşnğıdakllerden hangisinin
Türkiye’ deki kırsal yerleşmelerin ortak
özelliği olduğu söylenemez?
A) Sürakfi|lğinln geçim kaynaklarının türü 93. 2009-JANA
ne bağlı olması Aşağıdakiierdsn hangisi aynı coğrafi
B) Yapı malzemesi olarak kerpiç kullanıl 90. 2009 -JANU bölgede yer almalarına karşın ticaretin
ması \ I. Olumsuz iklim koşullan Bursa'da, Kırklareli'nden daha fazla ge
C) Kaynaklann belli sayıda nüfusu besle II. Kısıtlı İş olanakları lişmesinin nedenlerinden biri değildir?
yebilmesi III. Engebeli yüzey şekilleri A) Üretimin fazla olması Yukarıdaki haritada gösterilen alanların
D) Gereksinimlerin Önemli bir kısmının ye Türkiye’de iç göçe neden olan yukarıda B) Ulaşım ağının çeşiilt olması hangisinde, nüfus artışının tsmei nedeni
rel urelimden.karşılanması ki etmenlerden hangileri, göç veren ille C) Sermaya birikiminin fazla olması doğurganlığın yüksek olmasıdır?
E) Yerleşme şeklinde doğal koşullann et rin tümü İçin geçerlidlr? D) Yeraltı kaynaklannın çeşitli olması
kili olması A) Yalnız I B) Yalnız I I . C) Yalnız 111 E) Nüfusun fazla olması A )l B) II C) İli D) IV E) V
D) I vs II E) II ve III
63 69
Bölüm 4 Ntlfiıs ve Yerleşim Böliiıu 4
Nüñis ve Yerleşme
97, 2010- K P S S / GYGK-CS 100. 2010 - K PSS I ÖNL 106. 2010 —JANU
Türkiye’de ysşanan sürekli iç göçlerle 103.2010- K PSS IO Ö
Çalışma çağında (15-64 yaş arası) oían ve Aşağıdaki grafite 1940-2Q00 yılları ara
ilgili olarak aşağıdaki genellemelerden Türkiye'de son dönemlerde,
bir işte çalışan nüfusa aktif nüfus denir. sında Türkiye'de doğum ve ölüm oranları
Türkiye'de 1955 yılında nüfusun % B2'si hangisi yapılamaz? •tanmda çalışan işçi sayısının azalması,
gösterilmiştir.
aktifken bu oran 2005 yılında % 45'e öüş- A) En çok kırsal kesimden kentlere güç «hasat süresinin kısalması,
müş'ıûr. olmaktadır. * hassî sırasında Örün kaybının azalması ■
Türkiye'de, kalkınma hızının ve kişi ba B) Endüslrinin geliştiği yerler daha fazla aşağıdakllerden hangisinin bir sonucu
şına düşen ulusal gelirin artmasına i/ar göç almaktadır.
dur?
şın aktif nüfusun azalmasında asağıda- C) Marmara Bölgesi kıyı kentlerine olan
göçlerle Akdeniz ve Güney Ege kıyı A) Makine kullanımının yaygınlaşmasının
kilcrden hangisinin etkisi olduğu savu
nulamaz? kentlerine olan güçlerin nedeni farklıdır. •B) Sulanabilen tarım alanlarının artması
A) Kadınların çalışma hayatında daha faz D) Tarımsa! etkinliklerin çeşitlenmesi kıyı nın
la yer alması lardan ip bölgelere otan göçü artırmıştır, C) Nöbetleşe eltim yapılmasının
B) Nüfusun bir kısmının çalışmak (izere E) Küçük kentlerden metropollere olan D) Türlerin iyileştirilmesi için aşılama ya
yurt dışına göç etmesi göçlerde temel neden İşsizliktir
pılmasının
C) 15-25 arasf yaş grubundaki öğrenci
E) Kaliteli ichum kullanılmasının
sayısının artması Yıl
D) !ş olanaklarındaki artışın nüfus artışın
dan az olması Bu grafitteki bilgilere göre aşağıdaki
E) Makineli tanma geçilmesiyle tarımda yargılardan hangisi doğrudur?
çalışan kişi sayısının azalması A} Doğum oranı sürekli olarak azalmıştır.
B} Doğum oranının en yüksek olduğu yıl
101. 2010-KPSSVÖ N L 1S60'tır.
Aşaöıda, haritada beş kent gösterilmiş ve C) Doğal nüfus artışının en düşük olduğu
bıi kentlerden dördünün gelişmesinde etkili yıl 1940'tır.
elan etmenler verilmiştir D) Ölüm oranıntn en yüksek olduğu yıl
93. 2010 - KPSS I GYGK-CS 1S50'dir. ; •
Benzer topoğrafik ve klimslik özelliklere E) Doğum oranı 198ü'den sonra 20‘ni/ı
104.2010 -JANA \i( ^
sahip olmasına karşın İstanbul İlinin nûius \f = altına düşmüştür.
Hakkâri Bölümü'nde aritmetik nüfus S<
yoğunluğu Çanakkale ilinin 50 kaildir. \< yoğunluğunun az olmasına karşın ta-
Bu yoğunluk farkının oluşmasında aşa- rımsa! nüfus yoğunluğunun fazla olması S-<
ğıdakilerden hangisinin etkisi diğerle- aşağıdakllerden hangisiyle açıklanabi-
rinden daha fasladır? "'>
~ iir?
A) İstanbul'un kapladığı alanın daha kü A) Makineli lanmıri yaygın olması
çük olması B) Kış sıcaklıklarının düşük olması
B) İstanbul'da ticaret ve endüstrinin çok Geniş art bölgesi sayesinde gelişen li C) Ekilabiiecek alanın dar olması
gelişmiş olması . D) Tarımda çalışan nüfusun yaş ortalama
man kenti
C) Çanakkale Bcğazı'nın batı yakasını sının küçük elması
Tarım ve turizm fonksiyonlarının etkisiy
oluşturan Gelibolu Yarımadası'nın millî E) Tarım sektörüne yapılacak yatırımların
le gelişen kent
park olması
Kara yolu ve demiryolu ulaşımında artmış olması
D) İstanbul'da kültür ve sanat etkinlikleri
önemli kavşak noktası olan kent
nin daha fazla olması
Tanmsal endüstri ve otomotiv endüstri-
E) Çanakkale'de tarım alanlannın geniş . siyle gelişen kent
yer tutması Buna göre, yukarıda hangi kentin geliş
mesinde etkili olan etmen yoktur?
A) Bursa B) Afyonkârahİsar C) Şanlıurfa
D) Samsun E} Karabük 1P7.2Q10-PMYO
70
Nüfus ve Yerleşme Bölüm 4 Nüfus ve Yerleşim Bölüm 4
114,2011-KPSS
10B. 2010 - LYS4 I COG-2 111. 2011-JANU Aşağıda beş İle aiİ bazı beşerî ve ekonomik
Aşağıda, harilada numaralaria gösterilmiş Bir yerin ekonomik özellikleri ve topoğrafık özellikler verilmiştin
beş yöra ve bu yörelerden dördüne sil nü yapısı, o yerdeki sürekli yerleşmelerin çıka
I. Boiu'da kümes hayvancılığının yaygın
fus özettikleri verilmiştir. bileceği yükselti sınırını belirlemekledir.
Buna göre, aşağıdaki İllerin hangisinde laşması ^
yerleşme üst sınırı diğerlerin den daha II. Kars’ta kış turizminin gelişmesi
v0tt5cktJr7 III. Elazığ'da Keban Barajı'nın Işietmeya
A) Bayburt B) Muğla C) Erzurum
açılması
D) İğdır E) Tekirdağ
IV. Eskişehir’in bir üniversite ve küllür kenti
□İması
V. Surdur'da insuyu Mağarası'nın turizme
Dağların kıyının hemen gerisinden açılması
yükselmesi, nüfusun dar kıyı şsridînda
Buna göre, yukarıdaki ilierc asi beşeri ve
toplanmasına neden olmuşum. ekonomik özelliklerden hangisi, o ilin
- . Deniz turizmine bağlı olarak nüfusu sosyoekonomik yapısında diğerlerine
mevsimden mevsime değişiklik göste göre daha büyük değişime neden ol
rir. muştur? Cevap Anahtarı
- Endüstri bölgesi olması nedeniyle nü 11ÎL2011-KPSS
fus yoğunluğu İsıladır. Aşağıda beîirtiien dönem ve olayların ' 1 , ,2 ' 3 4 •5 ■6 7.“ 8 - '' 9 '1 0
A )l. 5) II C )i!i D) IV E )V
İklim koşulları elverişli olmasına karşın hangisi, Türkiye'de nüfus artış hızının
azalmasında daha az stkili olmuştur? c D D D A c E C B A
dağlık ve engebeli olması nedeniyle
nüfus yoğunluğu azdır. A) 1918-1923 döneminde savaşların ya 13 14
11 12 15 16 17 ıa ‘ 19 20
Buna göre yukarıda, kaç numarayla şanması
gösterilen yörenin nüfus özelliği voktur7 B) 1940-1945 döneminde II. Dünya Savaşı D B E D A C E A A C
nedeniyle seferberlik San edilmesi
A) I B) 11 C )lll D) IV E) V .21 " 2 2 " .23 24 ; .23 '26 ' 27 28 29 30
C) 1950-1965 döneminde Özellikle yetişkin
erkek nüfusun İşçi olarak yurt dışına a D E E C A C A A C
gitmesi
D) 197D-190O döneminde kırsal kesimden 31 '32 33 34 35 • 35 37 •38 39 -4 0
109. 2 0 1 1 -JA H A _ kentlere olan İç göçün yoğunluk ka C A a D B D A E A C
2009 yılı verilerine göre, Mersin ilinin nüfu zanması
E) 1935-2010 döneminde eğilim seviyesi 41 42 43 •44 45 46 . 47 . ■4a 49 50
su, Dalman Hinden üç kat fazla olmasına
nin yükselmesi ve kadınların iş hayatına
karşın nüfus yoğunlukları aynıdır. daha fazia katılması B C B A E C B E E A
Bu durum Mersin ¡¡inin hangi özeJHğiyİB
açıklanabilir? -51 52 ■53 54 ■ •55- 56 57 ■ 50 59 60
A) İkliminin, daha ılıman olmasıyla D C □ E C A B A E O
B) Endüstri kuruluşlarının daha fada ol
masıyla eı G2. 63 64 65 66 -
•: 67 60 •69 70
C) Yüzey şekillerinin daha engebeli olma
sıyla c A B C B' B A ' A C D
D) Yü: ölçümünün daha büyük olmasıyla •71 72 ■73 74 75 t 76 77 : 78 79 ' 60
E) Daha fazJa göç almasıyla
E A B E D C A B A E
113.2011-KPSS
Türkiye'de 1950 yılından sonra etklîl B1 .: B2 83 . 54 ■ 85 86' Z7 83 39 90
olmaya başlayan İç göçlerle ilgili olarak
E E A D a B B B B B
aşağıdakllerden hangisi sövlanamsz?
31 ■92 ■33 94 95 96 ■97. . 96 99 10C
110. 2011-JANA A) Denize kıyısı olan coğrafi bölgelerin
tümünde nüfus artışının başlıca nedeni E A . D B E E A S ■ A D
Asağıdakilerden hangisi Rize ve çevre
sinden büyük kentlere yapılan İç göçün bölge dışından alınan göçlerdir. 101 .102 •1 0 3 ; 104 105 106' 107 105 109 1İC
nedenlerinden biri değildir? B) İç göderin önemli bir bölümü ekonomik
ve sosyal alanlardaki değişimler vs do E ' E A C D C D E D A
A} Makinel^tarımın yaygınlaşması
B) Toprağın miras yoluyla bölünmesi ğal afetler gibi nedenlerle olmaktadır.
111 112 113 114 ■ •!
C) Endüstri kuruluşlarının az oiması C) Göç hareketi daha çok doğudan batıya
D) Tanma aynlan toprakların yetersiz ol doğru olmaktadır. c D A D i |
ması D) Göç veren ilierda doğum oranı genellik
E ) Hayvancılıktan elde edilen gelirin azal le yüksektir.
ması E) Türkiye’de nüfus hareketlerinin böyük
çoğunluğunu iç göçler oluşturmaktadır
72 73
Nüfus ve Yerleşme Bölüm 4 Nüfus ve Yerleşim Bulum 4
74
L
N üfus -ve Y erleşm e tfüfus ve Y erleşim - Bölüm 4
33} Kış mevsiminin serin ve yağışlı geçtiği Doğu 41) Ülkemizde nüfusun %65’l kentte yaşarken 50) Marmara Bölgesi, Türkiye'de nüfus yoğun 57) Verilen grafiktealarive nüfus verildiği için
Karadeniz kıyı kesimi, Güney Marmara, %35’l kırda yaşamaktadır. bülaeSerin nüfus yoğunluğunu-bulabiliriz
luğu en yüksek olan bölgedir. Ege Bölgesi
Gediz Ovası ve Çukurova'da nüfus yoğun YANIT.B '“ ' ‘ YÂNET.B
luğu fazla ikan, aynı İklim özelliğine sahip ve .GQrieyöoğu.AnadoIu:Böigesi, Marmara
Menteşe yöresinde yer şekilleri dağlık, en- - Bölgesi'nden sonra enyoğun nüfuslu
gebeli olduğundan ve ulaşım yollarına sapa 42) Tarımla uğraşan nüfusun tarım alanları bölgelerdir. 58} Ürgöp, Göreme, Avanos ve Nevşehir Yöre-.
kaldığından dolayı nüfus yoğunluğu diğerle yüzölçümüne bölünmesiyle tarımsal nüfus YAN IT. A st'nde yaygın olan kolay işlenebilen, ısı yalı
rinden daha azdır. yoğunluğu elde edilir. O halde, bir bölgedo
YANIT.B tarım alanı ne kadar az ise, tarımsal nüfus tımı iyi olan volkanik tüller konut yapımında
yoğunluğu da o kadar fada olur. Tarımsa! 51) öoğu Karadeniz'Böiümü. dağlık ve engebeli kullanılır.
34) D seçeneğindeki nüfus grafiğinde 0-30 yas nüfus yoğunluğu en çok olan bölge IH'tür. yüzey şekllne sahip olduğu İçin, tarım alan YANIT.A
orası diğer grafiklerden daha fazla olduğu YANIT.C ları dar, Tarımsal nüfus yoğunluğunun fazla
için genç nüfus oranının en fazla olduğu Di olduğu bölümdür.
keye aitür. YANIT.D 59) Nüfus yoğunluğunun bilinmesi İçin Glkanin
YANIT.D
alanının bilinmesi gerekir. Grafikle alanla İl
43) Ülkemizde nüfusun en fazla olduğu bölge gili bir bilgi verilmemiştir.
35) Dünya'da genç nüfuslu ülkeler genelde az Marmara'dır. YANIT.E
gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerdir. Bu YANIT.B 52} Tanm ve turizm etkinliklerinin yoğun olduğu
ülkelerde doğum oranı fazla, ortalama ya yerler mevsimlik göç alabilirler. Endüstri va
şam süresi kısa, çalışan nüfus genç ve da ticaretin geliştiği yarlere göç edenler çoğun
ha çok tarım SBktÛrönde çalışır. Soruda 44} Grafikler incelendiğinde, 0-19 yaş arasında lukla gittikleri yerlere yerleşirler. 60}Tarımsal nüfus yoğunluğu, tarımsal nüfusun
genç nüfuslu ülke sorduğu İçin, gelişmiş ül ki nüfusun azaldığı görülür. Bu durum bize YANİT.C tarım alanlarına bölünmesiyle hesaplanır.
kelere alt II. ve IV. özellikler elenerek 1. ve doğum oranının azaldığını goslerir, Ortala .Dağlık, arazilerde tanm alanları dar, tanmsal
III. özellikler işaretlenir. ma yaşam sûresi uzasaydı, yaşlı nüfusun nüfus yoğunluğu fazladır. Ovalık arazilerde
y a n it .b artması gerekirdi. İkinci grafikte yaşlı nüfus tarım alanları gehiş, tanmsal nüfus yoğunlu
sayısının aynı olduğunu görüyoruz. Dışarıya 53} Karadeniz Bölgesi ile Doğu Anadolu B üIgb- ğu azdir. Toprakların verimli veya verimsiz
3G) Grafikte Türkiye'nin 1330 yılındaki nüfusun göçün artması grafiklerden anlaşılamaz. O srnde engebelik yüzünden tanm alanları az
yaş gruplarına ve cinsiyete göre dağılımı olması da larimsal nOfus yoğunluğunu etki
halde nüfusun yaş gruplarına göre dağılı olduğu için tanmsal nüfus yoğunluğu yük ler. Ancak eğitim düzeyi ve yaş durumu tâ-
gösterilmiştir. Nüfus piramidinden toplam şında meydana gelen bu değişme üzerinde, sektir.
nüfus, genç ve yaşlı nüfus oranı, erkek- _ rımsal nüfusu etkilemez.
Itsdın nüfus oranı ve çalışma çağındaki nü
ili 2
^
yalnızca doğum oranının düzenli olmasında
etkilidir.
YANIT.D IŞIjâ YANIT.D
V<
fus anlaşılabilirken, bir önceki sayım sonuç z3 YANIT.A
ları verilmediğinden, bebeklerin veya diğer uj<
yaş gruplarının ölüm oranlarının biiinmesi 45} Ülkemizdeki hızlı nüfus artışı sonucunda ]>- 61} Aritmetik nüfus yoğunluğu btr.yerdeki top
... , ....... - , , Toplam nüfus
mümkün değildir. kalkınma hızı azalmış, İşsizlik oranı artmış, 5*1) Arılmelık yoğunluk =--------- ;— tt lam nüfusun, alana oranıdır. Verilen bölge
Yüzölçümü (Km")
YANIT.D doğa! kaynakların tüketimi hızlanmış, İp ve lerin nüfus ve alanları oranlandığında !., (II.
dış göçler artmıştır. Ama hızlı nüfus artışı formülünden yüzölçümünü çekersek, ve V. bölgelerin nüfus yoğunluğunun yüksek
37) Çatalca-Kocaeli BBİümü, hem Marmara kadın ve erkek nüfus oranını çok sz alklle- Nüfus
Bölgesi’nln hem de Türkiye'nin en yoğun (I. Bölgenin en yüksek), II. ve IV. bölgenin
miştlr. Yüzölçüm=-------İse, buna göre;
nüfuslu bölümüdür. nüfus yoğunluklarının düşük olduğu anlaşı
YANIT.E A.N.Y
. YANIT.A != 80.000 km1 lır. III. bölgenin nüfus yoğunluğu, IV. bölge
11=200.000 km2 nin nüfus yoğunluğundan yüksektir.
33} Haritadaki III ve IV numaralı yöreler, Türki 45) Islanbul ve Bursa tarihi güzelliklerine bağlı 111=200-000 kmz YANİT.C
ye'de endüstrinin Bn çok geliştiği yörelerdir. olarak yıl boyunca iurîst çeker. Anîalya ve IV= 170.000 km1
Buralarda aynı zamanda geniş ve verimli ta Muğla tfeniz turizmine bağlı olarak otelle V= 60.000 km2
rım alanları da bulunur (IV-Gedlz Ovası,' III- • yaz mevsiminde çok turist çeker. Ama Erzu YANIT.E
Çukurova). Bunun sonucu olarak III ve IV rum kış turizmine yönelik az turist çeker.
numaralı yörelerde nüfus yoğundur. I va II 62) Doğal bitki örtüsü nüfus dağılışında diğer
deki nüfus yoğunluğunun fazlalığında İse YANİT.C seçeneklerde verilenler kadar etkili değildir.
yalnızca endüstri kuruluşları etkili olmuştur. 55) 1,11ve III. Şıklar Türkiye’de göç eden nüfu YANIT.A
YAN IT. E 47) Kıyılarda Mm şartlarının elverişli olmasın sun özelliklerini yansıtırken, IV. şıkta verilen
dan dolayı İç kesimlere göre daha fazladır. göç eden nüfusta yaşlı nüfus yer almaz.
39) Kırıkkale, Denizli, İ2mll ve Gaziantep kent YANIT.B YANİT.C
lerindeki sanayifeşme Erzurum kentinden, 63) Dağınık yerleşmelerin çok olmasının en
daha fazladir. Bu nedenle Erzurum’da hava 46) İdare değişiküklarin olması yerleşim merkez □nemli nedeni engebeli aratinin fazla olma
kirliliğinde sanayi tesislerinin payı azdır. lerini etkilememiştir. sıdır.
56) Türkiye’de doğal göller nüfus dağılışında YANIT.B
\ YANIT.A YANIT.E
verlien diğer özellikler kadar etkili olmamış
tır. Özellikle doğal göllerin suları tatlı değil
4D) Ülkemizde erkeklerde okuma yasma oranı, 49) Endüstri ve tanının geliştiği yerler, IV. Nu-, se, iklim özellikleri ve yer şekilleri yerleşme
kadınlara göre daha fazladır. maralı yen Kıyı Ege Böiümü'dür, III. Numa ye elverişli olmayan bir yerde bulunuyorsa
YANİT.C ralı yen Adana Böliimü'dür. nüfusun artmasını sağlamaz.
YANIT.E YANIT.A
76 77
Nüfus ve Yerleşme ' Bölüm 4; •■Nüfus ve Yerleşim Bölüm
64) Btr yerde ağaçlanmanın yapılması; 76) İstanbul ve Bolu'da nüfusun fazla olmasının B3) l numaralı yer Çatalca- Kocaeli bölümü,
A) Ağaların kökleriyle toprağı tutması 71) İğdır Ovası'nda karasal iklim görülür, lan m nedeni orman alanlannın varlığı değildir. Türkiye’nin en kalabalık bölümüdür. IV. nu
sonucunda erozyonu azaltır. Ormanlar diğer ekonomik etkinlikleri kısıtla maralı yer Yukarı Murat-Van bölümü, arazi
B) Ağadar fotosentez yaparak hava kirliliği ürünleri çsşililllöi ve geliri yüksek ürünler
azdır. Bu yüzden nüfus yoğunluğu diğarls- dığı için nüfus çeken yarler değildir. şekillerinin elverişsiz olmasından dolayı ten
ni azaltır. ■
D) Ormanlık alanlar insanların dinlenmesi rinden azdır. YANIT.C hadır.
için doğal mesire aianlandır. YAKIT. E Y AMİT.A
E) Boş alanların ağaçlandırılması gecekon
77) Bir yerde tarım!« uğraşan nüfusun, tanm
dulaşmayı engeller.
Fakat ağaçlandırma işlemi tarihi eserleri alanları yüzölçümüne bölünmesiyle elde
korumak için yapılmaz. edilen nüfus yoğunluğuna tarımsal yoğun-
YANIT.C •lulr denir. X ve Y bölgelerinin yüzölçümleri 84} İki kıtada topraklarının bulunması Türki
72) Orta Karadeniz Bölümü, Karadeniz Bölge-
ve tarımda çalışanların sayısı birbirine ya ye'nin jeopolitik önemini anırırken, nüfus
si'nin engebesi ve yükseltisi en az olan bö
kın olduğuna göre, Y bölgesinin tarımsal dağılışı üzerinde etkili değildir.
65) Köyaltı yerleşmelerinden olan çiftliklergenlş lümüdür. Bu yüzden nüfus bölüm İçinde da
nüfus yoğunluğunun X bölgesinden fazla ■ YANIT.D
araziye sahip tarımsal işletmelardir. Ülkemi ha dengeli dağılmıştır.
zin yüzBy şekilleri ile iklim koşulları göz olması Y bölgesindeki tarım alanlannın sı
YANIT.A
ününe alındığında II no lu yöre dağınık- nırlı olmasıyla açıklanır.
engebeli yüzey şekil Özelliğiyle çiftlik kurut YANIT.A
masına en az elverişli yöredir.
YAN İT, B
78)Grafikte görüldüğü gibi kentten köye göç
73) Doğum oran! kırsal alanbrfa daha yüksek - J %22 de iken, köyden kente göç “¿11 dır. Bu 35) Arazinin engebelik, su kaynaklanmn fazla
66) Tarımın yoğun olarak yapıldığı, insan gü atmasına rağmen kırdan kente göç nedeniy- . durumda köylerde yaşayan nüfusun arttığı olduğu Karadeniz'de dağınık yerleşmeler
cünün kullanıldığı verimli arazilerde kırsal Is kentsel nüfus hızla artmakladır. Kırdan görülür. yaygındır.
nüfııs artar. Tarım gelirlerinin artması kırsa! kente göçün nedenleri arasında ise B seçe- .>. YANIT.B YANIT.B
nüfus oranının azalmasına yol açmaz. Ma Değindeki İfade gösterilemez, Tanm gelirle
kineleşme, kentlerde iş olanaklarının fazla rinin artması kırdan kente göçün nedeni
alması, kentlerde sağlık ve eğitim kuruluşla- llj = olamaz. -i
YANIT.B | 7S)Blr y orade doğum oranı düşük, nüfus artış
rının fazla olması, arazinin miras yoluyla
oranı yüksekse, nüfus dışardan alınan göç-
bölünerek küçülmesi köyden kente göçü ar- ' t
:| ■ lerle artmış demektir. ■£5 86) Antalya'nın turizmden, Adana’mn ise pamuk
liran etkenlerdir.
YANIT.A tarımından dolayı yazın nüfusu artmakladır.
YANIT. B
YANIT.B
74) Doğurganlık oranlan Türkiye’nin değu yöre
67) Grafikler dikkatlice incelendiğinde kırsal
kesimde kadın nüfus oranının, erkek nüfus lerinde yüksek batı yörelerinde iss dsha dü
şüktür. Ayrıca, kentlerde düşük, kırsa! ke 80) Ege Bülgesl'nde geniş vadi tabanlan verimli
oranından fazla olduğu görülür.
simde yükselttir. Verilenler Içînda en yüksek tanm aianlandır. Ulaşım kolay olduğu için
■YANIT.A
doğurganlık oranı V numara ile İşaretlenmiş buralarda endüstri ve ticaret de gelişmiştir.
olan yörede (Doğu Anadolu) görülür. Bu yüzden vadi tabanlarının geniş alması
60} Tarımsal nüfus oranlarının farklılık göster 87) Kırsal yerleşmelerde; İç Anadolu ve G.doğu
mesi, tarımla geçinen nüfus sayısı iie tarım YANIT. E nüfusu artıran bir özellik olmuştur.
Anadolu'da kerpiç evler varken, Doğu Ana
alanlarının genişliğine —yar şekillerine bağ YANIT.E dolu'da taş, Karadaniz'de ahşap meskenler
lıdır. Doğurganlık oranı ile ilgili değildir. vardır.
YANIT. A YANIT.B
81} Köyaltı yerleşmeleri şehir yerleşmeleri ile
en az ilişkili alan yerleşmelerdir. Köy sltı
75) A) ÇstalhöyDk-Konya yerleşmelerinin yerini kent merkezlerine
69) Grafikten yararlanarak verilen bölgeler 8B) I. Madde olmayışının nedeni nüfus yoğunluk
B) Gordîon-Ankara uzak veya yakın olması belirlemez.
içinde, tarım dışı sektörün en fazla Marma larında kıraa! ya da kenlsel nüfus hakkında
C) Güreme-Nevşehlr YANIT.E
ra Bölgesinde olduğu anlaşılır. bilgi verilmez.
E)KüttepE-Kayseri
( YANIT. C . II. Madde iss 1950-2000 yıllan arasında yüz
I D sıkkındaki Perge-Antstys’da {Akdine ölçümümüz sabit kaldığı İçin dsğlşsn nüfus
Bdilgasİ) yer alır. 02) İzmir, İstanbul. Zonguldak, İskenderun miktandır.
70) Enlemin Türkiye'de nüfus dağılışı üzerinde
YANIT.D limanlarının gelişmesinde endüstri etkiliy
doğrudan etkisi yoktur. Ul. Madde İçin 1950-2000 yılları arasında
ken, Antalya Umam'nın gelişmesinde tu tarım arazileri mi yoksa tarımla uğraşan nü
YANIT.D
rizm etkilidir. fûs mu değişmiş bilinmemektedir,
YANIT.E YAMIT. B
78 79
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
Nüfus ve Yerleşme B ö1ühi4 Nüfus ve Yerleşim Bölüm 4
89) Nüfus artış hızının Türkiye'de fazla olması, 97) Kadınların çalışma hayatında daha fazla yer
genç nüfus oranının fazla olmasına neden alması çalışan nüfusu artıracağından aktif 104) Hakkari Böiümü'nde tarımsal nüfus yoğun 11!)Erzurum-Kars Bölümü ortalama yükseltisi
olmuştur. nüfus oranında artmasına neden olmakta luğunun fazla olmasının nedeni, tarıma el 2000-220D m dir. Bölüm engebesi de fada
YANIT.B dır. verişli arazinin az-oîmasıdır. olmadığı için yerleşme üst sının fazladır.
YANIT, a YAN1T.C YANST.C
90) Dogu Anadolu; arazisinin engebelik ve iklim
koşullarının elverişsiz olmasından dolayı 98) Bir kentle sanayi, turizm ve ticaret gibi eko
güç verirken, Doğu Karadeniz ise iklim şart nomik etkinlikleri gelişmiş oiması doğal özel 105) Köyden kente doğru göçün olması A,B,C,D
lan elverişli olmasına rağmen yer şekillerin likleri nasıl olursa olsun nüfusun fazla olma şıklarının nedenidir, 112.Bir ölksda yaşanan iç savaşlar, yoğun yurt
den doiayı göç verir. İş olanaklarının kısıllı sına neden olur. dışı güçleri ve eğitim seviyesinin yükselmesi
YAMT.D
olması bülün göçlerin ortak nedenidir. YANIT.B ile oluşan billnçlenma nüfus artış hızının
YANIT.B azalmasında elkiai-fazia olan etkenlerdir. D .
seçeneğindeki 1970- 1900 döneminde kır
95) Geçim kaynaklan sın iril, enerji tüketimi as, sal kesimden kentlere olan İç göçün yoğun
91) I. bölgenin nüfus yoğunluğu yaklaşık 225 106) Doğum oranıyla ölüm oranı arasındaki
tarımla uğraşan kişi sayısı fazla va doğum luk kazanması diğer seçeneklerde ifade edi
farkın az olmasından dolayı doğai nüfus ar len etkenlere göre nüfus artış hızını azaltıcı
kişidir. Oysa ki II, Ve III. şıklar yaklaşık oranlan yüksek olan bir yöre geri kalmıştır.
tışının en düşük olduğu yıl 1940'tır. etkisi daha azdır. Bu seçenek daha çok nü
10Q’e yakındır. Fakat İl. ve III. şıklan topla Gelişmemiş bölgelerde ise vasıfsız eleman
dığımızda, |. şıkkın nüfus yoğunluğuna ula YANIT.C fus dağılımının düzensizliğini belirtmeye yö
.fazladır.
neliktir.
şamaz
YANIT.A YANIT. D
YANIT.E S
92) Ülkemizde göçlerin doğudan banya doğru 100)A,B,C,Eşıklan Türkiye’de yaşanan sürekli 107)Ülkemizde kırsal nüfus oranının en fazla
ofmasının nedeni, batıda İş olanakların faz iç göçlere ömekîir. Fakat D şıkkında, kıyı olduğu bölge Karadeniz'dir.
lalığıdır. larda İklim şartlan zaten iç. bölgelere göre YANIT. D
YANIT.A daha elverişlidir. 113.Gir bölgede doğal nüfus artışı bölgedeki
doğum ve ölüm aranlanna göre hesaplanır.
YANtT.D
Gerçek nüfus atışı ise doğum ve ölüm oran
93) Bursa’nın Kırıkkale'den daha fazis gelişme £ 100) -Dağların kıyının hemen gerisinde yüksel larının yanında göç faktörü de gözetilerek
sinin nedenleri A.B.C.E şıklarında verilmiş mesi, nüfusun dar kıyı şeridine toplanması —lui hesaplanır. Buna güre A seçeneğinde başlı
L L Î<
tir. D şıkkında yeraltı kaynaklarının çeşitli 101) -Geniş art bölgesi sayesinde gelişen liman na neden olrnuşlur.=tl ca neden olarak göçlerin verilmesi yanlış bir
olması Bursa’nın Kırıkkale'den daha fazla •Deniz turizmine bağlı olarak nüfus mev ifade olduğunu gösterir. Marmara, Ege ve
kenti: Samsun,
geliştiğinin kanıtı olamaz. Akdaniz Bölgelsrfnin bazı kesimlerinde göç
-Tarım ve turizm fonksiyonlarının etkisiyle simden mevsime değişiklik göstorlr.=IV ler önemli nüfus artışına neden olurken Do
YANJT.D gelişen kent Şanlıurfa, -Endüstri bölgesi olması nedeniyle nüfus ğu Karadeniz ve Yıldız Dağları BÖlümle-
-Karayolu ve demiryolu ulaşımında önemli yoğunluğu fazladır.=l fi’nde nüfus artışında doğum ve ölüm oran
94) Matematik ve özel konum bir merkezin uzun -İklim koşuîlan elverişli olmasına karşın ları etkilidir.
kavşak noktası olan kent Afyonkarahisar,
YANIT. A
yıllar önemini korumasında stkitidlr -Termsal endüstri ve otomotiv endüstrisiyle dağlık ve engebeli olması nedeniyle nüfus
YANIT.B gelişen kent Bursa'dır. yoğunluğu azdır. III
Görüldüğü gibi E şıkkında Karabük kentine V, numaralı ere ait bir özellik yoktur.
95) Y bölgesindeki doğal nüfus srtrş oranının alt bir bilgi yoktur. YAN İT.E
X'e göre düşük olmasına rağmen, Y ülkesi YANIT.E 114 Somdaki I, II, İli ve V numaralı öncüller daha
nin gerçek nüfus artış oranının >Ce göre da çok ekonomik yapıyı ilgilendirirken IV. ön
ha fazla oiması, bölgenin dışardan göç al cüldeki üniversite ve kültür kenti olma özelli
109) Mersin'in nüfusunun Batman’dan fazla
masına bağlıdır. ği Eskişehir’in ekonomik yapısıyla birlikte
102) İl sayısının artması, idare yapı İle ilgll! bir olmasına karşılık nüfus yoğunluklarının aynı sosyal yapısında da gözle görünür değişme
YANIT.E olması, Mersin alanının Batman’dan fazla lere sebep olmuştur. Çünkü üniversite ve
gelişme olduğu için Türkiye'nin hi2lı nüfus
artışı ile açıklanamaz. olduğunu gösterir. kültürel faaliyetler hlr şehirde ekonomik ya
9n) Ekonomik gelişmenin yetersiz eğitim düze YAN 17.D pının yanında eğitim, sağlık vb. alanlarında
YA N IT.E tetikleyicisidir..
yinin düş&k olduğu yörelerde ise doğum
YANIT. D
oranları yüksektir. Maniadaki I, ||, III ve IV
numaralı Çâreler Türkiye'nin en çok göç
103) Tanmda çalışan işçi sayısının azalması, 110) Doğu Karadeniz'de yer alan Rize’de arazi
alan yöreleridir. V numaralı gösterilen yöre
de ekonomik ve sosyal bakımdan geri olan hasat süresinin kısalması, ürün kaybının nin engebeli olması nedeniyle makineli ta
yerlerdir. azalması tarımda makineleşmenin bir sonu rım yaygınlaşmaz.
cudur. YANIT.A
YANIT.E
YANIT.A
80 Sİ
Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5 : ^Tanra ve Hayvancılık Bölüm 5
1. 19B1-ÖYS A, 1981 ÖSS
Kars ve Konya itlerinde, 1975 sayımlarına göre, “Türkiye'de, tarım alanlarında kullanılan traktör 19Sİ ÖYS 10. 1982 OYS
sağılan hayvan ssyısı ve üretilen sütle ilgili ve sayısı ne denli artarsa artsın, tanm alanında Türkiye’de buğday hasadının çeşitli yöre A bitkisinin ekim
İli
hayvan gücüne duyulan gereleşinim tümüyle ar. lerde farldı zamanlarda başlaması aşsğıda- alanı (hektar)
riler şöyledlr "
kflerln hangisinden kaynaklanmaktadır? Afyon 13.157
Sağtfan Hayvan Üretilen tadan kalkmayacaktır."
Sayısı________ Süt /ton) Toprak çeşidinden Ankara 7.290
Bu görüşün doğruluğu, aşağıdakilerden
Kars : BOOOÛO 273000 hangisine bağlıdır? Bakım yönteminden K.Maraş 5.5SS
Konya : 2355000 182000 A) Traktör kullanımıyla ilgili bilgi eksikliğinin Sıcaklık farkından Ordu
Ekim yönteminden Sakarya 11.601
Bu tkl yörede sağılan hayvan sayılsn İle ürati- sürüp gitmesine
B) Traktörden, toprak işleme dışındaki emaç- Ekim zamanından Tokat 14.398
len süt miirtarian arasında bir uyumsuzluk gö
Yukarıda, bazı illerde A bitkisi tanmı İçin aynlan
rülmekledir. - ' farda da yararlanılmasına
C }' Hayvan gübresine dıiyulan gereksinimin skim alanlarının militarían verilmişti.'.
Bu uyumsuzluk, iki yarenin en cok hangi
yönden farklı olmalarıyla nçıkianabilir? sürmesine Hu biikl aşağıdakilerden hangisi olabilir?
D) Tanm alanlanndari bir bölümünün ¿aktörle A) Pamuk E) Tütün
A) Otlakların genişliği
işlenerneyecek durumda olmasına C) Haşhaş D) Şeker pancarı
8) Hayvan yetiştirme yöntemleri
E) Hayvancılığın, ülke ekonomisindeki önemi E) Soya fasulyesi
C) Sağılan inek ve koyun sayılan
D) Yem üretimi miktarları ni korumasına
E) Süt fiyattan
1902 ÖSS ■ 11. 1982ÖYS
Akdeniz ve Karadeniz iklimlerinin özellikle Türkiye'de çifiçilere yeterli tarım ilacı, gübre yo
2. 19Di «Ö SS rini srnyi tanıtan bitki çifti hangisidir? sulama suyu sağlanması, tanmsal üretimi arımr.
B ir çiftlikte, bir mevsim boyunca üretilen 1931 ÖSS A) Buğday -rnısır Bu cümlede belirtilen önlemlerin beklenen
B) Fındık-zeytin sonucu vermesi, Türkiye koşullarında, aşa-
süt miktarıyla o çevreye düşen yağış miktarı “Qu yıl yağışların bol olması çiftçilerin yüzünü
arasında, hangi durumda bir paralellik görü güldürdü," C) Pamuk - tütün ±î ğıdakllerden en cok hangisine bağlıdır?
ıu< A) Yeni ekim alanları açılmasına
lür? Sözü, daha çok buğday üreticisi için söy D) Fındık—çay
A) Ahir hayvancılığı yapılıyorsa lenmişse bu sö2, bugdav tarımıyla ilgili ola E) Mısır - lütün B) Bakım gide/letlnin kredilerle karşılanmasına
B) Mera hayvancılığı yapılıyorsa rak aşağıdakilerden hangisine bir kanıttır? C) Madasa bırakma yönteminin terk edilmasîtıs
C) Hayvan sayısı çoksa A) Ekim alanlarının genişliğine D) Tarımsal ürün çeşitlerinin azaltılmasına
D) Hayvanlar büyükbaş ise B) Kuru tanm yontamlnln yaygınlığına E) Makineli tarıma geçilmesine
E) Hayvanlar iyi cins ise C) Buğday tarımının masraflı dduğuna
' D) Çiftçilerin sadece buğday ürettiğine
E) Ekimin daha çok sonbaharda yapıldığına 12. 1983 ÖSS
3. 1981 Ö SS Türkiye'de sebzs ve meyvü konserveciliği ileri
Pamuk yetiştirilen Gediz Vadisi’nde zeytin de bir düzeye geldiği halde, konserve tüketimi
yetiştirilmektedir. . beklendiği kadar artmamıştır.
İğdır Ovası'nda pamuk yetiştirildiğine göre, 19S2 —OSS Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açık
burada zeytin yetiştirilip yetiştirilemeyaceği İç Anadolu Bölgssî’nln ekim yapılan yörelerinde lanamaz?
ve nedeni hakkında ne söylenebilir? 6. 1381 ÖYS ekilen tohumun niteliği ve ekim yöntemleri de
lûrkiye'de 1938 yılında otlak ve çayırlann oranı ğişmediği halde buğday verimi, kurak yıllarda A) İç pazarlara sunulan konservenin yetersiz
A) Yetlştijileme?.; çünkü, İğdır yöresinin yazla %53,9 iken 1970'te bu aran %33,5'e düşmüştür.-
hektar başına 100-200 kilograma düşerken olmasıyla
rı yağışlıdır. Bu düşüşün nedeni aşağıdakilerden hangi B) Her mevsimde taze sebze ve mey1/- bulu
yağışlı yıllarda 2000 kilograma çıkmakladır.
E) Yetiştirilir: çünkü, İğdır Ovasi’nria pamuk sidir? nabilmesiyle
Bu gözleme göre, İç Anadolu Balgesİ'nde
yetişebilmektedir. A) Hayvan sayısının azalması C} Halkın, konservenin besin değerinin düşük
buğday veriminin artması neye bağlıdır?
C) Yetiştirilemez; çünkü, zeytin deniz kıyısın E) Tarımda makineleşmenin artması olduöuna inanmasıyla
A} Sulama gereksiniminin karşılanmasına
C) Yem endüstrisinin yeteri! düzeye ulaşması &
da yetişen bir bitkidir. B) Ekili alanların gübrelenmesine D) Konserve kullanma alışkanlığının yaygın
D) Yetiştirilir; çünkü, her iki yöre ds alüvyaldir. D) Bağ - Bahçe tarımının yaygınlaşması laşmamış olmasıyla
C) Ekim alanlarının genişlefilmesine
■ E} Yetiştirilemez; çünkü, bu iki yârenin kış sı-' E} Otlakların erozyon nedeniyle verimsiz hale E) Konservenin, mevsimin sebze ve meyvele
D) Nitelikli tohum kullanılmasına
çaktıkları farklıdır. . gelmesi rinden pahalı olmasıyla
E} Makine gücünden yararlanılmasına
Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5 Tarım ve Hayvancılık. Bölüm 5
21. 1985. ÖSS 23. 1985 ÖYS
13. 19B3ÖYS 17. 19B4-ÖS5 Şeker pancarı tarladan söküldükten sonra uzun Yaz ayiannda akarsularımızın debilerindeki
Mısır tarımının Marmara, Karadeniz ve Ege buğ Poğu Anadolu'da hayvancılık Önemli bir yer sûre bekletilmeden işlenmesi gereken bir en azalma, tarımda sulama İçin garekll suyu sağ»
day tarımının ise İç Anadolu ve Güneydoğu Ana tutar. Özellikle Kars yöresinde büyükbaş düstri bitkisidir. iamayı güçleştirir.
dolu bölgelerinde yoğunluk kazandığı göçülür. hayvancılığın çok gelişmiş olması aşağıda- Aşağıdakilerden hangisi bu gerekliliği karşı Bu durumda, tanmda üretimin artması aşa-
3u gözlem, buğday ve mısır farımı yapılan kilerden hangisiyle açıklanabilir? layıcı bir önlem olabilir? ğıdakilerln hangisine bağlıdır?
bölgelerin hang! bakımdan farkJı olduğuna A) Uzun yıllarda kazanılan deneyimlerle A) Şeker pancarı üretiminin devletçe teşvik A) Baraj sayısının çoğaltılmasına
bîr işaret sayılabilir? B) DevleI desteği ve özendirmelerle edümasi B) Tarım alanlarının daraltılmasına
A) Enlem B) Yer şekil C) Sıcaklık C) Hayvan ıslahındaki gelişmelerle BJ Şeker pancarının sulak bölgelerde yetişti C) Tarımsal nüfus yoğunluğunun azaltılması
D) NemlilikE) Toprak çeşidi D) Suni yem teminindeki kolaylıklarla rilmesi na
B) Yas yağışıyla oluşan cûr otlaklarla C) Oralım alanlarının sınırlı tutulması D) Tarımsal faaliyetlerin yağışlı bölgalsra kay
. D) Şeker fabrikalarıyla üretim alanlarının ya dırılmasına
kın cima3s E) T arım aianiarınm otlak haline getirilmesine
14. 1983 ÖYS E) Aynı tarlaya iki yılda bir ekim yapılması
Ei;im alanlarının nadasa bırakılması, toprak 18. 1984 ÖSS
nemliliği, hava sıcaklığı ve yağış miktarı İle ya Türkiye'nin az çok her tarafında yetişebilen
kından ilişkilidir. mercimek, tarım ürünleri arasında nem İhtiyacı
24. 1905 ÖYS
Aşağıda verilen yörelerin yıllık yağış miktar en az oian bllkiîerdendir.
Eskiden bari sadeca tahıl üretilen bir yörede
larının eşit olduğu kabul edilse, hangisinde Tarım alanlarının, bitkilerin nem ihtiyaçlarına
son birkaç yıldır sebze de üretilmeye başlan
nadasa daha cok gereksinim duyulabilir? göre bölümlere ayni arak kullanıldığı düşü
mıştır.
A) Urfa B) Eskişehir C) Edime nülse, mercimek tanmı İçin en uygun bölge
Tanmı etkileyen koşullar göz önüne
D) Sivas E) Kars aşağıdakilerden hangisidir?
alındığında, bu yörede aşağıdakllerln hangi
\l( 3 A) Güneydoğu Anadolu bölgesi
sinde bir değişme olduğu savunulabilir?
B} Doğıı Anadolu bölgesi
A) Tanm alanlarının genişliğinde
C) Karadeniz bölgesi UJ< 8 ) Nüfus miktarında
15. 1983 ÖYS D) Marmara bölgesi
C) Gübreleme yönteminde
Türkiye'de turunçgillerin yetişme alanı kıyı, E) Ege bölgesi
D) Tarım aletlerinde
kesimleri olduğu halde, kıyıdan 100 km. içeride E) Sulama imkânlarında
bulunan Nazilli yöresinde de turunçgll tanmı 22. 1905 ÖSS
yapılmaktadır, Türkiye'de 1975 ve 1993 yılları arasında çay
Bu durum, yörenin en cok hangi özelliği İle 19. 1984, ÖYS
üretimi ile iigiii bazı bilgiler şöyiedir.
açıklanabilir? Türkiye'de seracılık, hangi etmeni kontrol
Yıllar : 1375 19B0 19B3 25.1935 ÖYS
A) Deniz düzeyine yakın olmasıyla altına almayı amaçlar?
Üretici Sayısı "1975 yılı dünya pirinç üretimi yaklaşık 348
D) Yer şekillerinin elverişli olmasıyla A) Sıcaklığı B) Nemf C) GDbreyl fBinkisii:- 128 179 163 milyon ton, buğday üretimi İse' 356 milyon ton
C) Soğuk rüzgârlara kapalı olmasıyla D) Toprağı E) Rüzgârı
Üretilen yaş çay dur. Üretim miktarı bakımından buğdaya çok
D) Bitek bir ova olmasıyla (Bin (on): 262 476 436 yakın olan pirinç, dünya ticaretinde buğday ka
E) Yeterince yağış almasıyla Belirtilen yıllarda, çay üretimi İle ilgili diğer dar önemli değildir."
koşullarda değişme olmadığı farz edilse, Pirincin dünya ticaretinde buğday kadar
29.19B4. ÖYS
yalnız verilen bilgilere göre aşağıdakilerden önemli olmamasının başlıca nedeni aşağı-
16. 1984-ÖSS Genelde iklim bakımından sebze tarımına en
hangisi söylenebilir? dakilcrden hangisidir?
Tanm alanlarından bir yıl içinde hlrden çok az elverişli olan bölge aşağıdakilerden han
A) Üretici sayısı arttıkça ürün de artmıştır. A} Büyük Ölçüde, yetiştirildiği ülkelerde tüke
ürün alma bakımından en elverişli koşullara gisidir?
B) Yaş çay üretimi yıldan yıla düzenli olarak tilmesi
sahip olan bölge aşağıdakilerden hangisidir? A) Marmara Bölgesi
artmıştır. B) Besin maddesi olarak büyük bir değer ta
A) Marmara Bölgesi B) Akdeniz Bölgesi
C) Birim alanda en yüksek verim 19BQ’de alın şımaması
B) Akdeniz Bölgesi - C) İç Anadolu Bölgesi
mıştır. C) Çok çabuk bozulan biriahıl olması
C) Karadeniz Bölgesi D) Karadeniz Bölgesi
D) 1983'te üretici başına 4 ton çay üretilmiştir. D) Yeryüzünün Iıer yerinde kolaylıkla yelişliri*
D) İç Anadolu Bölgesi E) Doğu Anadolu Bölgesi
E) Üretici başına düşen yaş çay miktarı dü lebilmesl
E) Güneydoğu Anadolu Bölgesi zenli olarak artmıştır. E) Ekmek yapımına elverişli olmaması
Tanm ve Hayvancılık Bölüm 5 :;.-Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5
87
Tanm ve Hayvancılık Bölüm 5 •janm ve Hayvancılık . Bölüm 5
39. 1939 ÖSS 43. 1989 ÖYS y 46.1990 ÖSS 47. 199İÖSS
Karadeniz Bâlgesi’nin bazı kesimlerinde naren- Aşağıdaki grafik, Güneydoğu Anadolu Böige- Türkiye'de, İki farklı ütünün yetiştirildiği alanlar l
Bir (arım ürününün yoğun alarak üretildiği yöre
riye tanmı yapılabilmektedir. . . sinde yetiştirilen bazı ürünlerin bugünkü üretim ve II numaralı haritalarda gösterilmiştir.
lere o ürünün tanm bölgesi denir. Her bölgede
tarımı yapılabilen bitkiler için tarım büigasl belir Bunu sağlayan temel elken aşağıdakilerden miktarları ile GAP tamamlandığında eide edil
lemek güçtür. hangisidir? mesi beklenen üretim miktarlarını göstermekte
Buna göre, Türkiye'de aşağıdaki bitkilerden A) Yer şeklilerinin engebeli olması dir.
lıanglsi İçin belirli bir tarım bölgesinden söz B) Tanm alanlarının sulanabilmesi
G ralim tAHtaıi
edilemez? C) Akdeniz iklimi özellikleri görülmesi {10013Tan) tîurri'K", Ün-b.Ti Militan
QHRk!<uıen Oralira Wrtnfl
A) Şeker PancarıB> Fındı.it • C} Zeytin D) Toprakların verimli olması
D) İncir E) Çay E) Deniz etkisine açık olması
89
■Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5
Tatım ve Hayvancılık ' Böiurn 5
1993 ÖYS
Aşağıdaki tanm ürünlerinden hangisi, Tür 58. 1994 ÖYS
50. -1992-Ö SS 53. 1393 —ÖSS " • Toprağın verimini artırmak ve tarımı geliş
kiye'nin İç tarım bölgelerinin ekonomisinde
Türkiye'deki büyükbaş ve küçükbaş hay Balıklar mevsime göre sıcak denizlsnden soğuk tirmek için, aşağıdakilerden hangisi gerekil
riaha büvülc bir paya sahiptir?
vancılığın geliştirilmesi ve verimin artırılma denizlere, soğuk denizlerden sıcak deniziere değildir?
A) ZeylinB) Tülün ' C) Şeker Pancarı
sında aşağıdakilerden hangisi en az etkili göçerler. Bü göçlerin yapıldığı yollar balıkçılığa A) Tohum ıslahı
D) Fındık E) Mısır
dir? elverlşii aîanlan oluşturur. B) Gübreleme
A) Besicilikle ilgili eğilime Önem verilmesi Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin Tür CJ Tarımda makineleşme
B) Sfll kuzu ve silt dana kesimlerinin önlen kiye'de balıkçılığa cn elverişli yer almasi D) Sulama
mesi beklenir? E) Üretici sayısını artırma
C) Yeril ırkların ıslah edilmesi A) İskenderun Körfezi
D) Düşük faizli kredi olanaklarının sağlanması . S) An3mur kıyılan
E) Yaylacılığın yaygınlaştırılması C) Edremit Körfezi
D) Boğazlar ' 55. 1333 ÖYS
E) Antalya Körfezi Türkiye'de radara ayrılan alanlarda son yıllar-
\ 51. 1992 ÖSS , da azalma görülmektedir.
Türkiye'deki coğrafi bölgelerin İklim özellik Aşağıdakilerden hangisi bu durumun ortaya 59. 1994 Ö SS
leri göz önüne alındığında, aşağıdakilerden çıkmasında etkili da Sildir? T ü rkiye 'd e seracılığın Akdeniz ve Ege böl
hangisi iğdir Ovast'nda pamuk yetiştirilme A) Sulama olanaklarının artması gelerinde daha yaygın olmasının en önemli
sine benzer bir durumdur? B) Gübreleme olanaklarının anması nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gemlik'te zeylin yetiştirilmesi C) Makineli tarımın yaygınlaşması A) Güneşli gün sayısının fazla elması
B) Aydm'da İncir yetiştirilmesi D) Tarımla uğraşan nüfusun azalması B) Kış mevsiminin yağışlı geçmesi
C) Giresun'da fındık yetiştirilmesi
Hjj 2 5-t. 1393 ÖSS
E) Nöbetleşe skimin yaygınlaşması «yigŞ. C) Toprağın verimli olması
D) Rize’de tumnçgii yetiştirilmesi O] Tarımsal nüfusun fazla olması
Bir ianm ürününün, bir Glke İçindeki yetişme
E) Konya'da buğday yetiştirilmesi. 3< E) Sulama olanaklarının gelişmiş olması
¡73^7 alanı ne kadar yaygınsa a ülkekoşullarına
>- uyumu o kadar iyi demektir,
Aşağıda, Türkiye'nin coğrafî bölgelerine
52.1992 ÖYS
göre dağılışı verilen ürünlerin toplam üre
Aşağıdaki haritada ® ^ İşaretleri ile 57, 1394 -Ö YS
timleri birbirine yakın olduğuna göre, bun K=5lL£N HAYWM
belirtilen üp ayrı ürünün Türkiye'deki başlıca ye lardan hangisinin Türkiye koşullarına diğer
tişme alanları gösterilmiştir. lerinden daha uvumlu olduğu söylenebilir?
EO. 1994 ÖSS
Aşağıdaki grafiklerde bir ülkede yetiştirilen beş
tarla ürününün ekim alanı ve üretim oranları
gösterilmiştir.
91
Tarım ve Hayvancılık fjarını ve Hayvancılık Bölüm 5
Bölürn;5i
Antalya
35
20
« Arı Kıl keçisi Tiftik keçisi A) Çay
D) Pamuk
B) Çavdar
E) Çeltik
C) Tütün
93
Tanın ve Hayvancılık Böiüm Tarım ve Hayvancılık .. Bölüm 5
73. 1397 ÖSS. Aşağıdaki grafikte, bir bülgede 76. 1999—DMS J5. 1999 DMS B1. 2000 OSS-
yetiştirilen beş farklı ürünün belli bir ytidaki Türkiye’de tarımsal üretimin artmasında' Aşağıdaki grafikler Türkiye'de belli bir yılda -sa Aşağıdaki grafiklerde dön yağ bitkisinin Türki
Etóm alanları ve üretim militarían verilmiştir. aşağıdakilerden hangis! etkili değildir? ğılan hayvan sayısının ve bunlardan elde edilen ye'de 1993 ve 1995 yıllarındaki ekim alanları ve
A> Nadasa bırakma süt miktarının dört hayvan türüne göre oransal üretim mlki3rİ3rı gösterilmiştir.
I I Ekim atara Uralfrı fil iki arı B) Gübreleme dağılımım göstermektedir. D B iıs a n
Hcî.tor Ten s r™
C) ¡küme uygun ekim yapma
D) Toprağa uygun Ortln ekme S.-irılJh
I i I
Bu grafiklerde III numara ile gösta'rilen hay
van türü aşağıdakilerdan hangisi olabilir? Bu grafiklere dayanarak, söz konusu yıllarla
77. DMS -1999 ilgili aşağıdaki yaralardan hangisine yan
A) Koyun
Grafikte bilgilere göre, bu beş ürünün han I. Yüzey Şekilleri
BJ Ktl keçisi lamaz?
gisinde söz konusu yılda birim alandan alı II. Jeopolitik yapı A) Pamuk ekim alanı ve üretimi artmıştır.
C) Tiftik keçisi
nan verim en riüsGlrtür? III. Otlakların dağılışı B) Dört bitkide de üretim arıışı olmuştur.
D} İnek
A) I B) 1! C )IJI D) IV E )V Türkiye'de büyükbaş ve Küçükbaş hayvan C) Her iki yılda da birim alandan elde edilen
E} Manda.
cılığın dağıljşmda yuirandaSciierden hannlîe- Örün, mısırda en çoktur.
ri etkilidir? D) Her İki yılda pamuk ve susam üraümlnin
A) Yalnız I tnplamı mısır üretiminden daha azdır.
\l. | 2
1999-D M S. il B) YalnızIl
C) I vs II — _J
LU 7
E ) . Ayçiçeği ekim alanı azalırken üretimi arı-
mıştır.
Türkiye’nin aşağıdaki özeliklerinden hangi D) İv e li!
si, tarım ürünteri çeşitliliğinin fazla olması E ) il ve 111
nın nedenlerinden btridîr7
A) Farklı iklim llplertni etkisi altında kalması
B) Asya ve Avrupa kıtalsn arasında yor alması
C)Bol su taşıyan’akarsulara sahip elması
D)Grtatams yükseltisinin fazla olması 7ü. DMS 1999
E)Tanmsa! nüfus yoğunluğunun yüksek olması Aşağıda Türkiye'deki bir yörenin aylık ortalama
sıcaklık grafiği verilmiştir.
Sıcaklık c
20-J
154
T
00. 20ü0 ÖSS
75. 1993 -DMS 10
Temmuz ayı başında Izmlr'den Kars'a giden bir
Güneydoğu Anadolu Projesi {GAP) ve Konya
\ kişi, İzmir'de tamamlanmış olan buğday hasa
Ovası Sulama Projesi (KOP) günümüzde Tür
kiye'de yürütülen büyük projelerden ikisidir. Bu -s- K 2 .1 4 £ G u
D 1ü 1 dının Kars'ta yeni başlamakta olduğunu gör
- 10 - Aylar
müştür.
iki proje tamamlandığında, ilgili yoralercie
Yalnızca grafikteki bilgilere göre, bu yörede Bu göalome dayanarak, Türkiye’nin doğusu
asağtdakilerin hangisinde artış olması bek-
■\
aşağıdaki bitkilerden hangisinin tarımı yapı ve batisi İle ilgili aşağıdaki yorumlardan
lensmez?
labilir? hangisi yapılabilir?
A) Nüfusla '
A) Zeytin A ) Sıcsk lık doğuda daha düşüktür.
B) Ulaşım olanaklannda
B) Elma E) Elum alanları doğuda daha geniştir.
C) Tarımsa! üretimde
C) Muz C) Makineli tarım doğuda daha azdır.
0} Endüstri kuruluştan sayısında
0) Fındık D) Kurak mevsim doğuda daha kısadır.
E) Yeraltı zenginliklerinde
E)’ Mandalina E) Sulu tanm doğuda daha azdır.
95
J l
Tarım v c H ayvancılık Bölün5 5 ^ | |
B51üm 5
62. 2000 ÖSS
Aşağıdaki tabloda, Törîtjye'de 198(5-1993 yılları 64. 2001 ÖSS 2 D 02Ö SS 87. 2002 ÖSS
arasında deniz ürünleri, kültür balıkçılığı ve I alil Aşağıdaki grafikte Türkiyede 1930-1995 yıllan Aşağıdaki tabloda Türkiye‘cJe 1391-1995 yılları
su ürünleri ile ilgili yaklaşık üretim mlklsrlan ve arasında üretilen buğday, arpave mısır miktarla orasında dört hayvan türündeki hayvan sayılan
rilmiştir. (binadst) verilmiştir.
rı gösterilmiştir.
ÍTSSG 1387 I9aa IM S 1930 15SÎ T H 3 m ı
Os/ıiz
553 ÜG2 Z7U 19 3 1 1 S92 1393 1394 t 9 S 5
\tin
Urünlaıl
ten}
303 DID 44ÎJ
i f EJBuğday.gArps. B Mısır Sfgır 12G00 11 350 11 9t0 11 900 11 BSD
lUftûr
Paiık:ıb£:
(Wn b n )
2,1 3.3 '■M 5,0 7>D 5 2 1Z.< Don olayı ç.ok az görûten ve yaz kuraklığı. ■ f e :
Mands 370 350 320 300 250
Taılıttı □Imavan yerlerde yetişebilen bir bitki, yuka- Koyun 40500 39SG0 375G0 35G00 34ÛD0
UrûnJtrrf
|tín ton) 4Ü.2 < tTa 37,3 3 9 / 4Q.4, <1,5
rtdaki haritada numaralarla gösterilen alan- ' Kop 10 800 1D500 1D150 9 £00 9 100
ların hangilerinde yetiştirilebilir?
Yalnızca tablodaki bilgilere dayanarak aşa
Yaînuca bu tablodaki bilgilere dayanarak A) i ve II
ğıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşıla 0) I ve V
maz? C) İl ve III A] Sığır sayısında bir önceli! yıla göre azal
manın en çok olduğu yıl 1993 tür-
A) Kültür balıkçılığında sürekli bir üretim artışı D) III ve IV
vardır. • ' 1990 199MS32 1333 1.3S4’1S95 S) Manda iaytsı 1991 yılına göre 1995 yılında
E) IV ve V
B) En yüksek üretim miktart deniz ürünlarin-
dendir.
i Aşağıdaklierden hangisi bı grafikten ulaşı
labilecek bilgilerden biri değildir?
%5ü azalmıştır.
C) Verilen yıllarda, dürl türün tümünde hayvan
sayılan sürekli azalmıştır.
C) Tatlısu ürünleri üretiminde, 198S'den A) Verilen yıllardaki toplam mısır ürelimi, bir
lSS9 ’a ve 19fl9'dan 19S0’a geçişte belirgin D) Bazı yıllar, keçi sayısı sığır sayısıyla aynı
yıllık buğday üretiminden azdır.
bir düşüş olmuştur. dır.
3} Üç ürününde en fada üretildiği yıl ig93‘
E) 1992 ile 1993 yıllan arasında, keçi sayısın
D) Deniz ürünleri Örelim militan, 1908 yılın u. tür. İ- daki azalma koyun sayısındakinden fazla
dan sonra hızla düşmesine karşın, 19S3 45 C) Her yıl buğday ürelimi arpa üretiminin iki
yılında eski üretim düzeyine ulaşmıştır. . dır.
katından fazladır. ş<
E) Danlz ürünleri ile tallısu ürünleri üretimdeki - D) Birim alandan en fazla üretim buğdaydan
dalgalanmalar birbirine benzemektedir. elde edilmekledir.
E) Her yıl, arpa ve mıır üretimlerinin toplamı
82. 2002KPSS
buğday üretiminden fazladır.
Türkiye de aşağıdaki tahıllardan hangisinin
üretimi diğerlerinden daha fazladır?
A) Çelük
■ B) Çavdar
' C) Mısır
D) Buğday
E) Arpa
05. 2002-Ö SS ■
83. 2000 DMS Tîirklye' de tarımda görülen aşağıdaki ge
Pamuk, yaz mevsimi uzun ve kurak geçen, lişmelerden hangisi, sulanabllen alanların
gerekliği zaman sulama olanaklarına sahip yer genişletilmesinle bağlı denlidir?
lerde yetişir. A) Ürüne uygun gübre kullanımının yaygın
89. 2002 KPSS
Buna göre, aşağıda verilen ovaların hangi laşması
Türkiye'de, ekim alanı en vavoın olan yağ
sinde pamu ^yetiştirilmesi daha_zonfur? 3) Birim alandan elde edilen örün miktarının
bitkisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Büyük Menderes artması
A) Ayçiçeği
B) Gediz C) Yılda birden fazla ürün aiınan tarım alanla
B) Pamuk
C) .Altınbaşak (Harran) rının genişlemesi
D) Nadasa ayrılan toprakların azalması C) Haşhaş
D) Çukurova
D) Soya fasulyesi
E) Bafra E) Sebze ve endüslri bitkileri üretimin) yaygın
E) Yer fıstığı
laşması
Q7
Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5 Tanro ve Hayvancılık Bölüm 5
rü*» oo
Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5 Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5
100.2004 Ö S S 103.2004 KPSS
Türkiye de yetiştirilen büyükbaş hayvanlan İncir ağacı soğuğa dayanıklı olmadığı için kış 106.2004 KPSS 109.2005- KPSS
ve bunların belirli yıllardaki sayısını göste mevsimi ılık geçen yerlerde yetiştirilir. Aşağıdaki grafikte, 1983-1996 yıllan arasın Aşağıdakllerden hangisi, Türkiye'de tarımın
ren bir tablo ya da grafiğe dayanarak aşağı Buna göre, Türkiye de incirin yetiştirilmesi da Türkiye de tatlı su balıkçılığındaki üretim gelişmesini sağlayacak yaklaşımlardan biri
daki bilgilerden hangisine ulaşılamaz? nin en zor olduğu bölge aşağıdakllerden gösterilmiştir. deâîldir?
A} Verilen yıllarda hayvan sayılan arasındaki hangisidir? Üretim (Ton) A) Toprağın nadasa bırakılması
aran A) Ege 60 000-r- B) Gübreleme ve ilaçlamanın btlinçiik yapıl
50 OOO” |
Belir bir hayvan sayısında verilen yıllara B) Doöu Anadolu ması
40 000"
göre artış ya da azalış oranı C) Güneydoğu Anadolu 30 000-- C) iyi- cins tohum kullanımının yaygınlaştırıl
En çok yetiştirilen hayvan . D) Marmara 20 000 -H ması
10 000 4 ’
Birim hayvandan alman verim E) Karadeniz 0 D) Toprağın, uygun koşullarda sulanması
Belli bir yıldaki toplam hayvan sayısı 19BB 1390 19S2 1994 1990 13SB E) Dönüşümlü ürün ekimiyle toprak kalite
Yıl sinin korunması
101.2004 K PSS Yalnızca bu grafikten yararlanarak,
Aşağıdaki tarım ürünlerinden hangisi,Orta [.üretimde en büyük paya sahip olan batık cinsi
Karadeniz,Ergene ve Adana bölümlerinin II.üretimin y (Harca arasındaki değişimi
üçünde de yetişmektedir. III.ürelimin en fazla olduğu yt!
A) Pirinç Bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?
B) Turunçgil 104. 2004- KPSS A) Yalnız I
C) Yerfıstığı Türkiye'de geçimin gelenekse! yöntemierİE B) Yalnız I!
D) Susam yapılan hayvancılıktan sağlandığı ve küçük C) Yakuz Hl 110. 2005- K P S S
E} Zeytin baş hayvancılığın ysygm olduğu iki yörenin D) I ve Iİ Engebeni çok fazla olduğu yerlerde makineli
E) II ve III
aşağıdakilerden hangisi bakanından banker U'< tarım yapılması zordur.
—5 olmast beklenir7 Buna göre, aşağıdaki İllerin hangisinde ma
1ti2. 2004 K PSS ÜJ< A) fJölus yoğunluğu ıu< kineli tarımın en az yapılması beklenir?
>-
Ajaüıdakl haritada, Türkiye de tütün üretilen B) Hakim rüzgar yönü A) Samsun
bastıca yerler taralı alanlarla gösterilmiştir. C) Tarım ürünleri 107.2005 ÖSS B) Malatya
D) Doğal bitki örtüsü I. Tarım ürünlerinin çeşitli olması C) Aydın
E) Akarsu ağı H. Milli gelir İçinde tarım ürünlerinin payının D) Şanlıurfa
fazla olması E) Artvin
111. Tanmsal nüfus yoğunluğunun fazla olması
Yukandakllerden hangileri bir ülkenin eko
nomisinde en büyük payın tanma ait oldu
ğunun kesin göstergesidir.
AJYsinız I BJYalntz II C) Yalnız III
Aşağıdakllerden hangisi bu haritadan çıka-
D)l ve II E)l ve III
racalacak bilgilerden biridir?
A) Tülün, üretimi yapılan yörelerde başlıca
geçim kaynağıdır. 105.2004 KPSS
S) Deniz kıyısına yakın yerlerin yanı stra ka Aşağıdakllerden hangisi Türkiye de balıkçı 111. 2006 ÖSS Sûs-1
lığın gelişmesini olumsuz yönde etkileyen 108. 2005 —KPSS Aşağıdakllerden hangisinin Türkiye ekono
rasal iklimin egemen olduğu yerlerde de tü* misini olumlu yönde etkilediği savunula
nedenlerden biri deöildir7 Aşağıdaki ovalardan hangisi yıl İçinde bir
tün ürelimi yapılır. maz?
A) Deniz kirliliğinin fada olması den fazla ürün almaya diğerlerinden daha ‘ A) Çeşitli toprak türlerinin bulunması
C) Tütün Drahminin yapıldığı yörelerde sigara
elverişlidir? B) Avrupa ve Asya kıtalarını birbirine bağla
fabrikası vardır. B} Dış ülkelere pazarlama olanaklarının sınırlı
yan önemli ticaret yalları üzerinde olması
olmast A) Erzincan
D) ¡{aradeniz Bölgesinde tülün üretimi en çok C) Ortalama yükseltisinin fazla olması
C) Usulsüz avlanma yapılması B) Bafra D) Kıyılarda, İç kesimierdekinden farklı tanm
Bafra Oyası’nda yapılır.
C) Çukurova ürünlerinin yetişiirilebilmesi
E) Türkiye de yetiştirilen tütünlerin kalitesi □) Belli dönemlerde av yasağı uygulanması
E) Enerji potansiyeli yüksek akarsularının bu
E) Balık İşleme yerlerinin ve buzhanelerin ye D) Ergene
yüksektir. lunması
tersiz olması E) Konya
IQ I
Bolüm 5
Tanm ve Hayvancılık
Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5
118,2006- K P S S '•
' İİ.7.KPŞS/2-GYGK-ÖU2006
A şağ ıd a k i grafiklerde Türkiye’deki iki yarenin Aşağıdaki grafik Türkiye' de: pamuiî'üretimi
112.2006 -Ö SS Sos-1 ayilk ortalama sıcaklık ve yağış değerleri göste
Aşağıdaki Türkiye haritasında belirli bir tarım • yapılan, bölgelerdeki- üreüinlhj Türkiye’nin,
115.2006 KPSS rilmiştir. ___________________ _____ _____
ürününün yetiştiği yöreler numaralanarak göste toplam: parnuk -üretimi; .İşIndelUirpayİaTjni:
rilmiştir. göstermektedir.
■Doğu . ¿f
Haritada numaraJaria gösterilen yerlerde AnüÖolu.J“
yetiştirilen ve Türkiye ekonomisinde önemli
İklim koşulları göz önüne alındığında, bu yeri olan tanm ürünleri aşağıdakil erin han
tanm ürününün ilk önce hangi yörede olgun-
laşması beklenir? gisinde doğru olarak verilmiştir?
[ li i!l IV
A) I B) İt C) III D) İV E )V
A) Üzüm Zeytin . Pamuk Fındık YgİVılzca" grafikteki bllgilerdan:'yararlanarak,
A) Et tüketiminin teşvik edilmesi J tanm ürünleri aşağidaicilerirı hangisinde bir nı< D) Bölgelerin pamuk üretimi, bölge yüz öfçüm-
likte verilmiştir?. >- Isriyla crantılıdır.
B) Hayvan soylarının ıslah edilmesi ü
'i. Yöre
v"“ li. Yöre
C) Otlakların ıslah edilmesi A) Çay Pamuk E) Toplam üretimin yandan fazlası güneydeki
Hayvan sağlığı ile İlgili denetimlerin dü B) Pamuk Muz gölgelerden elde edilir.
D)
C) Buğday Çay
zenli yapılması Buğday
D) Muz
E) Besi hayvancılığının yaygınlaştırılması E} Pamuk Buğday
114.200 G K PSS
Türkiye'nin kıyı bölgelerinin tanmsal özellik 119.2006 - K P S S
leriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi Türkiye'de bazı balıklar mevsimine göre Kara
yanlıştır? deniz ve Ege Üenid arasındaki göçleri sırasın
A) Dışsatımda önemli payı olan lanmsal ürün
lerin bir bölümü kıyı bölgelerde üretilmek da avianmsktadır.
ledir. Coğrafî konumlan göz önüne alındığında,
B} Tarımsal sulamaya, Aldanız Bölgcst’nde 1İG.200G K PSS ORTAÖĞRETİM aşağıdaki yerlerin hangisinde mevsimlik
Ege Bölgesinden daha fazla ihtiyaç du
yulmaktadır.' göçleri sırasında avlanan balık miktarının
C) Tarımsal etkinliklerin yıl boyunca en uzun diğerlerinden daha fazla olması beklanir?
süre yapıldığ1 ^yerler Akdeniz Bölgesi'nin
kıyı kesimleridir. A} Yalova
D) Kıyı bölgelerin tümünde, kuzey yamaçlar D) Mudanya
daki tanm alanlarının aranı güney yamaç C) Gelibolu
lara göre daha azdır.
E} Bölge yüzofçümlerme göre ekili dikili alan Haritada numaralarla gösterilen yerlerin D) Gemlik
lar oranının en fazla olduğu bölge Îvlarmar2 hangisinde zeytin üretimi en fasladır? E) Bandırma
A )f B) II C) III D! IV E)V
Bölgesl'dir
ın ?
Tarını vc Hayvancı Lılc Bölüm 5" Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5
■«•Hi
120. 200G K PSS ORTAĞRETİM 124.2007 K P SS 129.JO K Uzm. J./ 2007
127.200? KP55 Kuraklığın şiddetli vq yağışın fazla olması şeker
t. İldim koşullarının uygun olması Bir ürünOn herhangi bir yerde üretilmesi her Aşağıdaki grafikte Türkiye'de dört tarım ürünü
II. Tüketimin fazla olması zaman mümkün olsa bile, û üründen ekonomik: nün, 2000-2004 yıllan arasındaki üretimleri lon pancarı tanmını engeller. Buna göre, aşağıda
III. Dış satım ürünler! arasında yer alması değer taşıyacak Ölçüde yüksek verim alınması olarak gösterilmiştir. ki İllerin hangisinin şuker pancarı tarımına
Yukandakilerden hangileri Türkiye’de, kû> İklim koşullarına bağlıdır. daha elverişli olduğu söylenebilir?
mes hayvancılığının büyükkenUsr çevre Buna göre, aşağıdaki İllerin hangisinde y e A) Şanlıurfa B) Bayburt
sin d e y o ğ u n la ş m a s ın d a etkilidir? tiştirilen üzümde verimlilik ekonomik değer C) Afyonksrahisar D) Gaziantep
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III taşıyacak ölçüde değildir? E) Diyarbakır
D) I vs îl E) II ve III A) Nevşehir B) İzmir C) Denizli
D} Tekirdağ E) Artvin
123.200? K P S S
104 105
Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5 Tarım ve Hayvancılık Bö lü m 5
106
Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5 Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5
t nn
Tanm ve Hayvancılık Bölüm 5. Tanm ve Hayvancılık Bülüıu 5
162.2010-LYS4/COĞ-2 C) II ve III —_ 1
B D E C A D C D D
Ortalama yükseltisi oldukça fazla olan bu yöre D) ll've IV 170.2011 -LYS4/COĞ-2
de, dağlık ve engebeli alanlar çok yer tutuyor. E) İti ve IV Aşağıdaki haritada çeşilll hayvancılık etkinlikle
y~ •91 32 • 33 94 95 ’ ••96'. 97 '• 93 .99 100
Tanm etkinlikleri ancak dağlar arasındaki ova
larda yapılabiliyor. Yere halkı, yaz mevsiminin
rinin yapıldığı yarler gösterilmiştir. E D A A O .E E O B
kısa, kış mevsiminin uzun ve çok sert geçme 1G6.2D11-JANÜ ' 103 11ü
101 102 103 104 105 106 .107 10Ö
sinden dolayı birçok tanm ürününü yetiştire Türkiye’de nadasa bırakılan tarım alanlarının
memekten yakınıyor. azallılmasriçin A B B D O E B c A E
Bu parçada sözü adilen yörenin coğrafi I. aşılama, ‘
II. gübreleme, 111 112- '1 1 3 114 115 1.16 117 '113 119. 120
koşullan aşağıdaki ürünlerden tıangisinin
III. pazarlama,
yetiştirilmesi için daha uygundur?
IV. sulama ■
c B A D D A A D C E
A) Fındık B) Mercimek C) Arpa
D> Pirinç E) Ayçiçeği çalışmalanndan hangilerinin yapılması ge 121 122 .123 124' 125. 126 127- İ2S •123 130
rekir?
A) İve II B) İve ili C) II ve III A E B □ C C C C a
D) II ve IV E) İli ve IV Buna göre, yapılan hayvancılık otkinüği Üzerinde, .131 132 133 ,134 135 136 137 13a 139 140
11 1
Tarım ve Hayvancılık Bolüm 5 -¡'arun vc Hayvancılık Bolüm 5
ÇÖZÜMLER 17)Erzurum-Kars yöresinde yaz mevsimi en yağışlı
1) Kars yöresinde beslenen hayvan törü daha çok 9)îç Anadolu Bölgesi sulama samnunu çözdüğünde 1’ mevsimdir. Yaz yağışlarının etkisiyle oluşan gür 27}Tülün her türlü toprak ve İkiim şarjlanna.dayanık
büyükbaş hayvanlar iken, Konya yöresinde küçük- tarımda elde edilen verim artacaktır, otlaklar bu yörede bdytlkbaş hayvancılığın gelişme lı olup, yüksek platolarda verimli olarak yetişir. Bu
haş hayvan daha çak beslenir. Bu nedenia Kars’la sini sağlamıştır. durum kalitesini de etkiler. Tütün öratimi fiyat uygu
YANIT.a YANIT.E laması İle devlet kontrolündedir. Çiftçinin üreteceği
sağılan hayvan sayısının az olmasına rağmen süt • '-'i/
üretimi fadadır. tülünü devlet veya özel sektör her yıl artan bir fiyat
YANİT.C tan satın alır bu nedenle ffllün ürelimlnde yıllara
göre f3xla bir değişme görülmez. Fakat soğan, pata
10)Ülkemizdeşekerpancan Karadeniz, Ege. Akde tes gibi ürönierds bfiyle bir destekleme alımı yapıl
niz kıyılan !le G üneydoğu A nadolu dışında kalan 18)Mercimele, kurak iklim şartlarını seven bir tarım
2}Blr çiftlikle bir mevsim boyunca üretilen sû! miktarı ürünüdür. Bu nedenle G.doğu Anadolu Bölgesi madığından fiyatları her yıl değişir. Bu da üretimi
bölgelerde yetiştirilir. Bu nedenle Ordu hariç iç böl
ile yağış arasında doğrudan ilişkinin bulunması, gelerdeki illerde yetiştirilen ürün şeker pancandır. mercimek tarımına en elverişli bölgedir. dengesizlestlrir.
mera hayvancılığını gösterir. YANÎT.A YANIT.D
YANFT.B YANIT.D
19JSeracılık, naylon vs cam örtülerle sıcaklığı kont
3)Zeytin yalnızca Akdeniz ikiim şartlannda yetişen, rol ederek sebze ve meyve yetiştirmeyi amaçlayan
soyuğa ksrşı hassas bir üründür. Pamuk İse yaz. yöntemdir, 2a)Şekerpancarindan şeker, ispirto ve hayvan yemi
11)Tütkiye’de tarımsa! üretimi artırmak İçin çiftçile
kuraklığı isleyen mevsimlik üründür. Bu nedenle YANIT.A olarak da küspe olde edilir. Bu nedenle besi hay
rimizin nadasa bırakma yöntemini terk etmelerini
Malatya, İğdır gibi Doğu Anadolu’nun yaz kuraklığı vancılığı şeker fabrikaları çevresinde yaygındır.
sağlamak gerekir. Bu da çiftçilere yeterli tanm ilacı, YANIT.E
görülen yörelerinde tarım yapılabilir. Zeytin ise kışlar gübre ve sulama suyu saölanmasma bağîıdır,
soğuk geçtiği içân Doğu Anadolu’nun hiçbir yerinde YANİT.C 2û)ŞiddeUi karasal iklim özelliklerine sahip olan
yetiştirilemez. Doğu Anadolu Bölgesi sebze tarımına en az elverişli
YANIT.E bölgedir,
YANIT.E
29)Narenclye{turunçgü)Î3rımının yapıldığı yerlerde
12)Töıttye'de konserve sanayi gelişmiş olup, yurt
<i)Ülkemiz dağlık ve engebelik bir topografyaya muîlaka sıcaklık bülün yıl sıfır derecenin üstünde
dışına İhracat! yaygındır. Buna karşın Türkiye'de
sahip olduğu için, tarım alanlarının bir bölümü trak- 21JŞekerpancartnm topraktan söküldükten kısa süre olmalıdır. Çünkü turunçgiller soğuğa dayanıksız
tüketiminin ar olması B,C,D ve E seçeneklerindeki
lûıle işlsnemeyecek durumdadır. Bu nedenle Iraktûr özelliklerden kaynaklanırken, A seçeneğindeki özel içinde işlenmesi gerekliği gerçeğine karşın yapılma ürünlerdir,
sayısının artmasına rağmen hayvan gücüne duyu sı gereken şey, şeker fabrikalarının pancar ekimi YANIT.B
lik buna neden olarak gösterilemez.
lan ihtivac tümüyle ortadan kalkmayacaktır. .. ^ YANIT.A alanlannın yakınına kurulmasıdır.
- ' ' . YANIT.D
ın 113
Tanın vs Hayvancılık Dölüm 5
T a n ın v e H a j’v a n c ı lık Bolöra 5
34)3 azı tanm ürünleri sıcaklık ve yaz kuraklığı isler 49)Ülkemlzde tütün iç Anadolu Bölgesi hariç her 57)Türkiya’de en çok beslenen hayvan türü koyun
•31)Şekerpancarı ülkemizin her bölgesinde yetiştiril- ■■
ken. bazıları bol yağış ister. msktedir. Şekerpancarı tBriadan söküldükten sonra : bölgede yetiştirilir. Bu nedenle Akdeniz, Ege, Mar dur. Kesilen hayvan sayısında koyunun payı en
B seçeneğindeki pamuk ve buğday Akdeniz ve Ege mara ve Karadanız tanm bölgelerinin üçünde de fazJadır. Küçük yapılı olan koyunun et üretimindeki
hemen fabrikada işlenmesi zorunluluğundan doiayı
Bölgelerinde yetişebilir. C seçeneğindeki buğday ve şeker fabrikaları ülkemizin her yerine yayılmıştır. tütün yetiştirilir. payı sığırdan sonra gelir.
YAN1T.A YAMIT.E
{ölün Ege ve Marmara bölgelerinde yetişebilir. D yanit . e
seçeneğindeki tütün ve pamuk Ege bölgesinde
yetişebilir. E seçeneğindeki çay ve fındık Doğu
Karadeniz kıyılarında yetişebilir. Fakat A seçene 42}lç Anadolu’da yaz. kuralîlığı erken başlar. Sulama
ğindeki zeytin, yaz kuraltirğt istediğinden daha çok 50¡Türkiye'de hayvancılığın geliştirilmesi için yerli 58)Toprak ve bakımı, tohum ıslahı, sulama, gübre
imkanları da gelişmediği İçin sebze tarımı zorlaşır.
Akdeniz, Ege bölgelerinde yetişirken çay her mev (rklar ıslah edilmeli, besiciye kredi sağlanmalı, süt leme, tarımda makineleşme, ilaçlama, ürünlerin
YANI7.A pazarlanması, tarımı ve tarımsal verimliliği etkiler.
sim yağış istediğinden Doğu Karadeniz kıyılannda kuzusu kesimi önlenmeli, ahır hayvancılığı geliştiril
yetişebilir. Dolayısıyla çay ve zeylinin aynı İklim melidir. Fakat E seçeneğindeki özellik verimi çok Üretici sayısının artması toprağın verimini artırrnak
bölgesinde yetişmesi zordur. •13)Glkemîzde narenciye tarımı Akdeniz İkliminin eikilemez. Çünkü ülkemizde zaten mera ve yayla ve t3nmı geliştirmek' için gerekli değildir.
alanları yetersizdir. ' • YANIT.E
YAN İT.A etkili olduğu yerlerde yapılır, çünkü narencl-
ye(turunçgiller) kış ılıklığı İster. Karadeniz'de ffizs- YANIT.E
Trabzort kıyılarında kış sıcaklığının yüksek olduğu
35)Ülkemlzde pamuğun yetişmesi için yazların ku ■yerlerde mandalina tarımı yapılır.
rak geçmssl ve yaz sıcaklığının yüksek olması ge 59)Seracılıktanmı için kışların ılık ve güneşli gün
YANIT.C
rekir. İç Anadolu Bölgesi, Çukurova’ya güre 900- sayısının fazla olması gerekir. Ülkemizde bu koşul
1000 m daha yüksek olduğundan sıcaklık daha 51)iğdır Ovası’nda pamuk tarımı yapılmasıyla Ri ları sağlayan bölgelerin başında Akdeniz ve Ege
düşüktür. Bu nedenle pamuk yetişmez. 44)Kuzeydoğu Anadolu'da büyükbaş hayvancılık ze'de turunçgil tanmıntn yapılması bu yörelerin gelir.
YAN İT.A mikrcklima özelliklerinden kaynaklanır. YANIT. A
yaygındır. Çünkü bu yörede yazlar yağışlı geçer,
çay ve otlaidar gürdür, tarım alanları azdır, yaz sı YANIT.D
caklığı tarla tarım) İçin yetersizdir. Fakat nüfus yo
ğunluğunun az elması büyükbaş hayvancılığın ysy-
gm olmasıyla ilişkili değildir,
35)Tahıllardan olan arpa yaz kuraklığı ister. Doğu G0)Grafîkler incelendiğinde ekim alanı %2, üretimi
YAMTT.E
Karadeniz kıyısı her mevsim yağış aldığı.için arpa 52}Haritada çember işaretiyle gösterilen ünün fındık, ise% 11 dan V numaralı sütunda ekim İle üretimi
üretimine elverişsizdir. üçgen işaretiyle gösterilen ürün zeytin ve yıldız arasında yaklaşık 5 katlık bir fark vardır. Diğer sü
işaretiyle Gösterilen ürün ayciceğldir, tunlarda bu kadar fark olmadığından ve yumrulu
YANIT.C u\< 45)Türklye tanmtnda hüiünüyle makineleşmeye
geçilmemiş olmasmda mam çalışmalarının kısa YAMİT.A y< bitkilerde verim artışı yülcsek olduğundan doğru
süreli olması gibi bir hususun rolü yoktur. Buna seçenek E dlr.
YANIT.E
karşın maliins fiyatlarının çiftçinin alım gücünün
37}Mıstr nemli ortamlar ya da sulanabilen arazilerde üzerinde olması, bazı yerlerde yer şekillerinin maki
yetiştiği İçin yaz kuraklığından eikllenir. ne kullanımına elverişsizliği, makineleşmenin eko
YANIT.B nomik olmayacağı küçük arazilerin varlığı gibi fak- 53}ÜII;emizds İstanbul ve Çanakkale Boğazları,
tünerin rolü vardır. balıkların sıcak denizlerden soğuk denizlere geçiş fi-f)Çay tarımı yalnızca Doğu Karadeniz'de Rize
YA»rT,B yolu olduğu için balıkçılığa elverişlidir.' çevresinde yapılır. Daima yağışlı ve ılıman iklimin
3D}H2İı, kilim, battaniye vb. tezgahlarda dokunan, YANIT.D atlclfı olduğu yerlerde yetişen çay, yağışın 2O0Ü mm
Anadolu halkının geleneksel e! sanatlannı oluşturan nin akında elan yerlerde yetişmez. Küçükbaş hay
dokumacılıkla kullanılan malzeme yündür, küçükbaş 4G}Sonjda verilen grafik İncelendiğinde, GAP'ın vancılık ise dalma yağışlı iklim bölgelerinde en az
hayvandan temin edilen yün kırsala sahalarda ka- tamamlanmasıyla mısır, pirinç, ayçiçeği gibi ümitle dır. Fakat yarı kurak iklim bölgelerinde ve bozkırların
dinisnn evlerindeki tezgahlarda işlenir. rin üretimindeki artışın daha fazla olacağı görtiiür. geniş ver kapladığı yerlerte daha yaygındır.
YANIT. E Çünkü bu ürünler bol su ve sıcaklık isteği oîan ürün 54}Saıuda verilen grafikler incelendiğinde tarım YANIT.E
lerdir. Sıcaklık bölgedB vardır. GAP ile de su mese ürününün tüm Türkiye'de yetiştiği görülür. Diğer
lesi çözüleceğinden bu ürünlerde artış alacaktır. seçeneklerde verilen ürünlerin bazı bölgelerde ye
39)Bir.tanm ürünü yoğun olarak üretildiği yöreye o YANIT.C tişmediği anlaşılmaktadır.
ürünün tarım bölgesi denir. YANIT.A 62)Sarudakl tabloya baktığımızda X bitkisinin c/j9CI
Buna göre İncirin daha çok Aydın çevresinde, iindt- inin Rize ve Trabzon'da, Y bitkisinin %55 inin İçel ve
ğın Karadeniz kıyılannda, çayın Rize çevresinde, Antalya'da üretildiği görülmektedir.
zeylinin Ege, Marmara ve Aktfentz kıyılarında yay 47)Soruda verilen haritalardan l.si nemli, li.si kurak Buna göre sadece X bitkisi dikkat edilse mısır, ân
gın olması yukarıdaki tanıma uygunluk gösterir. İklim bölgelerini göstermekledir. Buna göre İki hari 55)Ülkemizde iç bölgelerde en fazla yetiştirilen tarım dık, lütün ve kenevirin %90 inin Rbe ve Trabzon'da
Fakal şekerpancan İçin böyle bir tarım bölgesinden tada belirtilen ürünlerin farklı yünleri suya olan îhli- ürünlerinin basında şekerpancan oelir. üretilmediği, anlaşılır. Bu ürün ancak çay bilkisi
bahsedilemez. Şekerpancan Türkiye'nin bütün böl y2dandtr. YANIT.C olabilir. Y bitkisi de ancak tumnçgii olabilir.
gelerinde yetiştirilebilir. YAMIT.A
YANIT.D
. \ YAN İT.A
<,
56)Nadas, yağışların yelersiz, sulamanın yapılama- * 63)Sûruda mono kültür bitkisinin tanımı verilmiştir.
4û)Blr ülkede çeşitli tanm ürünlerini yetiştirilmesi, 4fl)Küçukbaş hayvanlar kuraklığa ve susuzluğa dığı alanlarda yaygındır. Kuru tanm yöntemidir. Bu tanıma göre zeytin, çay, fındık ve ayçiçeği en
ülke ekonomisinde tarımın önemli olduğuna kanıt dayanıklıdır. Küçük otlaklarla beslendikleri için ül Sulama, güorelemû, makine kullanımı ve nöballeşe fazla.sonrda verilen yörelerde yetiştirilirken, pamuk
olamaz. kemizde karasal iklimin etkili olduğu bozkır alantn- eWm nadas alanını azaltır. Ancak tarımla uğraşan en fazla Antalya yöresinde değil de Çukurova ve
YANIT.E rında yetiştlr/cNiği yapılmaktadır. nüfusun azalması nadas alanlarını azaltmaz. G.doğu ovalannda daha yaygın olarak yeılştirilir.
YANIT.D YANIT. E
YANIT-D
Tanm vc H ayvan cılık Bölüm 5 ' Tanm ve Hayvancılık Bölüm 5
54) Zeytin sğacı; kışlan ılık ve yağışlı, yazlan sıcak 72)Harfeda başlıca üretim alanian gösterilen ¡31)1993-1995 yıllan arasında tüm ürünlerde üretim 91)Zeytin üretimindeki dalgalanmalar artmıştır.
va kurak geçen alanlarda yetişir. Eskişehir'de sanayii bitkisi pamuktur. G.doğu Anadolu, Akdeniz, artışı olmamıştır. Mısır üretiminde 1995 yılında . YANIT. E
kışlar soğuk ve karlı geçtiği için zeytin yetiştirici Ego ve Doğu Anadolu Bölgesi 'nin İğdrr ovasında azalma olmuştur.
liği yapılmaz. yetiştirilen ürünü de pamuktur. YANIT. B 92) l.Ycrlt ırk verimsizdir.
YANIT.D U.Hayvaniara yüksek kaliteli yem bitkileri var-
YANİT.B mek verimi artınr
82)Doniz ürünlerinde 1988 yılından sonra üretimde III.Çayır ve jneraiarın genişletilmesi de
G5) Samsun, Tokat. İstanbul, İzmir, BMtls v b Malat azalma olmuş, 1993 yılında artmasına rağmen eski ğil,oüaklarm ıslah edilmesi gerekir.
ya'da sigara fabrikaları vardır. Sigara fabrikala 73}Tablodaki ürünlerin hapsinin ekim sian sütunu, üretim düzeyine ulaşılamamıştır. IV.Devletin üreticiye uygun krediler vermeside
rında tülün islenmektedir. üretim miktarı sütunundan .kısadır, Buns göre, üre YANIT. D verimi artınr.
YANIT.B YANIT. D
tim miktarı sütunu, ekim alanı sütununa ne kadar •.
yakın ise, birim alandan siman verim'en düşük olur.
Buna güre II numaralı üründe üretim miktarının elam S3)Pamuk yüksek sıcaklık ve kuraklık İstediğinden
65) Türkiye'de tanmş elverişli alanların bir kısmı, alanına daha yakın olduğunu görüyoruz. Karadeniz’de bulunan Bafra Ovası'nda yetiştirile 93)Tanm alanlarının genişletilmesi birim alandan
sanayi kuruluşları vs kent içinde kaldığı için ça YANIT, h mez. verimi artırmaz.Sulama,gübreleme,nöbetleşe
yır ve meralarla orman alanian mecburen tarı YANIT. E ekim,(ahum ıslahı .makina kullanımı verimi artrran
ma açılmaktadır. faktörlerdir.
Bunun sonucu olarak erozyon hışlanır, toprağın YANIT. A
verimi düşer, doğal bitki türleri yok olur ve doğal 74|Farkiı iklimlerin etkili olması bitki örtüsü çeşitliliği 84)Üfkemizde don olayın ın çok az görüldüğü ve yaz
çevre kirlenir. Fakat sulanabilir tarım alanian ve tarım ürünü çeşitliliğinin fazia olmasına neden kuraklığının yaşanmadığı yerler Karadeniz kıyılan
arlsaydt, o zaman yeni tarım alanlarına İhtiyaç olur. dır. Buna göre, bu bitki II ve lîl nolu alanlarda yetişti 94)Soruda tarım alanlarında sulamadan bahsediyor.
daha az olur, dolayısıyla yukarıdaki sonuçlar or rilebilir, Sulamadan B,C,D,E şıkları etkilenirken A şıkkındakl
YAHİT. A
taya çıkmazdı. YANIT. C otlaklann genişletilmesi hayvancılıkla ilgilidir.
' YANIT.D YAMIT. A
A) Sarayköy
1991—ÖYS
E) Ûyrnapmar 12. 1997-0YS
Aşağıdaki yörelerin hangisinde alüminyum
C) Yatağan Aşağıdaki yer altı zenginliklerinin hangisin
işletmesi-bulunmaktadır?
D) Afşin - Elbistan den enerji elde edilmez?
A) Elbistan
E) Hinaniı A) Linyit S ) Bor mineralleri
B} Murgul
C) Keban C) Doğal gaz D) Pelrol
1932-ÖSS D) Seydişehir E) Radyoaktif mineraller
Türkiye’nin bir yılda ürettiği, tükettiği Ve E) Keçiborlu
dışardan satın aldığı petrol miktarlarını gös
teren grafik, aşağıdakilerden hangisi alabi
lir?- 6. 1333 —ÖSS
A) B). C).
13. 1993-Ö YS
rr 0 1995-ÖSS Simrian İçinde buhar gücü, su gücü ya da
k
i
fjt T TH Türkiye de doğal koşullar göz önüne kömür İle çafışan elektrik santrali bulunan
m aiındıdığında, aşağıdaiçi bölgelerin hangi
m üç il, aşağıdakilerin hangisinde doğru ola
sinde hidroelektrik potansiyelin en fâzla ol-
rak .veril mistir?
duğu söylenebilir? Buhar gücü Su nftcü Kam fır
Yukarıdaki haritada, her biri bir madenin çı
r T A) Marmara A) KQÎ3hya Elazığ Denizü
û karıldığı yer ile işlendiği yeri birleştirmek
*» D 11 D B) Güneydoğu Anadolu Kütahya Denizli
İçin çimilmiş olan beş oktan hangisi vaniıs- S} Elazığ
1 u l 5 C) İç Anadolu
I C) Denizli Elazığ Kûlahya
1 ı 1 1 tır?
m
D) Ege Kütahya
m m
i ra A) I S) il C) IH D) IV E) V D) Elazığ Denizli
E) Dağu Anadolu E) Dsnizll Kütahya * Elazığ
•~ş
Madeni cr-Enerj i Kaynaklan-Orrnancılık' Bölüm 6 M a d e n i er-E neıj i Kayn aldarı-Ormancılık Bölüm 6
1'İA
MadenJer-Enerji K aynaklart-O rm ancılık Bölüm 6 Madetıler-EnerjiKaynalelan-Ormancüık
ı T/T
M n ıicn lcr- En cjji K aynaklan -O rm aacıhlt Bö lü rn 6 fviadenler-Enerji Kaynaidarı-Ormanctlık .•Bolüm û
nu
Madenlér-Enerji Kaynaidarx-Onnancihlc Bölüm 6 Madeni er-Hnecj i ECaynsüdan-Ormancılık BöLüm 6
20
43) J O K A s t s b / O a '51) 20Û9-JANÜ 53. 2009 -K PSS / GYGK-CS 56.2010-K PSS/O N L
Türkiye'de aşağıdaki enerji kaynaklarından I. Güneş ışınlarının düşme açısı Aşağıdaki grafikte Türkiye'de 1975 -2000 yılları
hangisi elektrik üratiminde kullanılmamak II. Rüzgârrn hızı arasındaki taş liömüri) üretim vs tüketim mikısr-
tadır? II!. Yer şekillerinin uzanış doğrultusu ları gösterilmiştir,
A) Jeotermal kaynaklar IV. Rüzgârın esme sıktığı
Elti Ten
B) Radyoaktif mineraller Ege Bölgesl'ndeki bazı yerleşim alanlarının
C) Doğal gaz rüzgâr enerjisi üretimine elverişli olmasında
D) Akarsu yukarıdaki özelliklerden hangilerinin etkisi
E) Rüzgar yoldur?
A) Yalnız! B) Yalnız H C) Yalnız III
D) il ve III E) lil ve IV
Haritada numaralarla gösterilen yerlerdeki
49) ALS-20DB enerji kaynaklarıyla ilgili olarak aşağıdaki
t. Karabük bilgilerden hangisi yanlıştır?
II. Afşin A) l numaralı yer, Türkiye'deki doğal gaz üre
III. Iskenderun timinde büyük paya sahiptir.
• IV. ■Soma ' B) !! numaralı yerdeki barajlardan hidroelektrik
Yukarıda verilen merlcezierden hangilerinde enerji üretilmektedir.
demir-çe{iîi fabrikası bulunmakladır? C) Ut numaralı yerde, rüzgâr enerjisinden ya
A) I ve II' B) İve ¡11 C) II ve 111 rarlanmak amacıyla rüzgâr sanlralleri ku
D) II ve İV E) III va IV rulmuştur.
Yalnızca grafikten yararlanılarak aşağıdaki D) IV numaralı yerde, jeotermal enerjiyi elekt
sonuçlardan hangisine ulaşılabilir? rik enerjisine dönüştüren santraller bulun
A) Taş kömürü rezervinde azaima olmuştur. maktadır.
B) Taf kömürü örelim teknolojisinde değişme E) V numaralı yerde, güneşlenme süresi ve
50)KPSS 2008 olmuştur.
C) Tüketimde diğer kömür türlerinin payı art güneşli gün sayısı fazla olduğundan güneş
Aşağıdaki grafikte, Türkiye'de 1999 ve 2C02 52) 20D3 -OS5/SQS-2
Aşağıdaki grafikte dünyadaki petrol rezervleri mıştır. ■ ,î 5 enerjisinden yararlanılmaktadır
yıüannda örstilen elektriğin enerji kaynaklarma D) Üretimin tüketimi karşılama oranı düsmûs- V.
V< yg petrol tüketiminin atlı bölgeye göre dağılış
oöre dağılışı gösterilmiştir. tür. ' ' ’ 45
oranlan gösterilmiştir,
% D Rezerv ¡3 TüKsütn E) Tsş kömürünün kullanım alanları artmıştır
£
57. 2010-LYS3/COĞ-1
I. Dalga
II. Petrol
54) 2810'- K PSS t ÖNL İli. Jeotermal
Türkiye'nin yüksek ve engebeli bir ülke ol Yukarıdaki enerji kaynaklarından hangileri,
Doğal StıgCcB Linyit Taç. A farplU masının aşağıdaki ekonomik etkinliklerden bulunduğu bölgenin jeolojik yapısıyla doğ
S ii KSmCrü
hangisi üzerinde etkisi.vaktur? rudan ilgilidir?
Yalnızctf grafikteki bilgilerden yararlanarak
A) Kış turizmi B) Büyükbaş hayvancılık A) Yalnız I.B) Yalnız lı C) Yafhiz III
.aşağıdaki yorumlardan hangisine uiajyla^
C) Yaylacılık ' D) Madencilik D) t ve-İt E) II ve III
mazi?
E} Orman İşletmeciliği
A) 1999 yılında tíogál.gáz, su gücü ve linyitten Bu grafikteki bilgilere dayanarak’aşağıdaki so
elde edilen enerji miktarları birbirine yakın nuçlardan hannislrie ulaşılamaz?
dır.
Â) V. bölgenin rezervi diğer bölgelerin toplamından 50) 2011-JANU
B) En büyük artış rhlktarı doğal aszla üretilen fasladır.
enerji de olmuştur. Aşağıdakîlerden hangisi Türkiye'de jeoter-
55) 2Ü10-JÂNA
S) En (aıla tüketim I. bölgeye altllr. I. Orojenik hareketlerin etkili olması mal kaynakların kullanımıyla ilgili bir örnek
C) Su gücünden elde edilen enerji miktarında
ki artış, (aş kömüründen elde edilenden II. Ortalama yükseltinin fasla olması daöitdir?
C) V. ve V!. bölgelerin lopfam tüketim oranı, ili. böl A) Buhar enerjisiyle elektrik üretilmesi
fasladır. ‘ \ geden fasladır. İli. Geniş alanlarda volkanizma ve .
metamomzma ataylanmn görülmesi B) Fay kaynaklarından gelen sularla kaplıca
D) 2003 yılinda, yalnızca linyitten elde edilen D) 111. ve IV. bölgelerin ¡ütelim oranları birbirine IV. Doğu-batı uzunluğunun fazla olması turizmine yönelik tesislerin yapılması
enerji üratiminde azalma olmuştur. eşittir. Yukandakiierden hangileri Türkiye’nin ma C) Buhar enerjisiyle konutların ısıtılması
E) 2003 yılında, taş kömürü ve akaryakıt kul den çeşitliliği açısından dünyanın en zengin
5) II. belgenin iükt-lim ve rezsrvl, VI. belceden (az D} Gayzerlerden elektrik enerjisi elde edilmesi
lanılarak elde edilen enerj! mlkıarı birbirine ülkelerinden biri olmasının nedenidir?
ladır. E) Sıcak su ve su buharı İle seralann ısıtılma-
yakındır. A) l ve !l B ) ! ve »I C) II ve lif
D) i! vs IV 5) III ve |V
Madenler-Enctji Kayaaklan-Orrnancılık Bölüm 6
İacteııler-Enerji Kaynaldan-Ormancüık Bölüm 6
ÇÖZÜMLER
9) Ülkemizde hidroelektrik potansiyelinin en fazla
3.2011 YGS olduğu bölge Doğu Anadolu'dur. Nedeni yüksel
I. Anadolu alrtlf deprem kuşaklan üzerinde 1) Soru metninde verilen bölgelere göre orman
yüzdeleri incelendiğinde bölgelerin genişlikleriy tinin fazla ve akarsulann akış hızlarının yüksek
yçr alır. olmasıdır.
!!. Anadolu'da volkanik alanlarla fay hatlarının le orantılı alarak ormanların dağılışından bah
sedilemez. Söz gelimi Doğu Anadolu Türkiye YANIT.E
çakıştığı bölgeler vardır.
yüzölçümünün %21 ilk oranına sahipken, or-
III. Anadolu'da çok sayıda göl vardır. manlann ise %7 sine sahiplir. İç Anadolu ise
IV. Anadolu'daki yeryüzü şekilleri engebelidir. yû2ölç0mün %20 sine, ormanlann Isa %9 una
sahiptir. 10} Zonguldak havzasında taşkömürü çıkarılır.
“Türkiye, sıcak su kaynaklan bakımından sıcak- Taşkömürünün %1Q0 ü Karadeniz Bälge—
YANİT. C
l;r.“ diyen bir araştırmacı, yukarıdakilerden sfndedir.
hangilerine dayanarak bu yargıya ulaşmış YANIT.E
olabilir? 2) Türkiye'nin ürettiği petrol, tükettiği petrolün %2Ö
İlk kısmını ancak karşılayabilmektedir. Geri ka
A)l ve ii B)i ve ili C)ll ve fan ‘/¿80 İlk kısım dış alımla karşılanır. Su du
OJli ve IV E}lll ve IV rumu E seçeneği gösterir. 11) Bstman'daki petrol rafinesi kendi petrolümüzü
YANIT.E İşlerken; Aliağa, Ataş, Orta Anadolu, Ipraş İthal
petrolü islemektedir.
YANIT.A
3) Türkiye krom üretiminde Dünya'da İlk sıralarda
yer alır. Krom, demire ve çeliğe paslanmaya
karşı direnç verir, parlak yüzey oluşturur. Kulla
nım alanı sanayide çok yaygındır. Bu nedenle 12) Linyit, petrol ve doğalgazdan termik eneıjl,
Türkiye'de çıkan kroma mutlaka alıcı bulunmak radyoaktif minerallerden atom enerjisi elde edi
tadır. lir, Bordan eneıjl elde edilmss,
YANIT. S YANfT.B
u-K
13) Buhar= Denizli(S arayköy)
Su Gücü= Elazığ(Keban)
Kömür(linyil)= Kütahya(Tavşanlı, Seyilömer,
tu<
Tunçbilek)
>-
5) Konya Seydişehir’de alüminyum İşletme tesisi YANIT.C
vardır.
YANIT.D
133
Madeni er-Erierji Kaynaklan-Ormancılık Madenler-Enerji Kaynaklan-Ormancıh]; Bölüm u
T™ ^ ............ . ■ ---—---------- Bölüm 6
33) Atatürk Barajı'ndan sulama suyunda yararlanı 41)Ülkemizda petrol, taşkömürü, linyit, doğalaazdari .
18) Tablodaki bllği'.era göre, “Sanayide kullanılan 25) - Pstroklmya tesislerinin ham maddesi çeşitli lır, enerji üretilir, turizm olanakları artar, Iş ola elektrik enerjisi eld& edilir. Uranyum ve Toryum
su miltiarindakl artış,-Içnış vekuliarima için har yollarla üretim merkezine getirilebilir. nakları artar. Fakat barajlar engebelik yerler ol radyoaktif mineralleridir. Nûkîeer-sanlralin.ham
canan su miktarındaki artıştan fazladır." sonucu -Termik santrallerde kullanılan linyit çeşitli duğu için ulaşım sağlanamaz. maddesidir. Ülkemizde ise nükleer santralleri
çıkarılamaz. Çünkü, sanayide kullanılan su mik yollarla termik santrallere getirilebilir. • YANIT.E
tarındaki artış %50 olduğu halde, içme ve kul kuruluş aşamasındadır,
Fakat hidroelektrik santralleri akarsular; jeoler-
lanma soyundaki artış %50‘dsn feladır. YAMIT. E
mal enerji santralleri sıcak sü kaynakları üzeri
YANIT.C ne kurulduğundan ham maddeye yakın olarak 34) S, C, D vs E şıklarında verilenler su kirliliğini
kurulmak zorundadır. artırırken, hidroelektrik santralleri dünyanın en
YANIT.A temiz enerji toynakları arasında yer alır.
YAMİT.A 42) ii). numaralı yer enlem faktöründen dolayı Gü
19)Fırai nehri kaynağım Doğu Anadciu Sfllge- 2G) Karabük'te^ Demir-Çelık fabrikası neş enerjisinden fazJa yararlanmadadır.
si'nden aldığı İçin enerji potansiyel! fadadır, Murgul‘da= Bakır İşletmeleri YANIT. C
ürerinde büyük barajlar vardır. Bunlar; Atatürk, Seydişehir'de^ Alüminyum tesisleri maden
K3raksya ve Keban'dır. endüstrilerdir. .
YANIT.C YANIT. D 43) Petrol, jeotermal ve taşkömürü yeraltı kaynakla
35) Kıyı bölgelerin orman oranlan toplandığında
%79 olduğu görülür. rı içerisinde olup İklim koşullarından etkilenme;.
YANIT. E Fakat akarsuların akımı iklime göre değiştiği
27) -Samsun bakır işletmelerinin ham maddesi-
Murgul ve Küre’deki bakır yataklarından sağla içtn barajlardan elde edilen enerji miktarı da ik
20)Akarsulardan yararlanılarak çalışan hidroelektrik nır. lime güre değişir. Yine güneşli gön sayısı iklime
santrallerin, akarsular üzerinde kurulması gere - İskenderun demir-çellk fabrikasının ham mad 35) Çatslağzı'ndaki termik santralde taşkömürü, gars değiştiği için güneşlen elde ediien enerji
kir, Akarsulann uzağında kurulamaz. Ancak desi Hekimhan’dan getirilir. Yatağan ve Afşin - Elbistan termik santrallerin mlktan da iklime göre değişir.
petrol, kömür, doğaigaz ve uranyum ile çalışan -Aliağa petrol rafinesine ham madde gemilerle
termik ve nükleer santraller enerji kaynağının de linyit Hamltabat ve Ambsrit'daki termik sant YANnY.E:
getirilir.
uzağında kurulabilir. rallerde doğalgaz kullanılır.
Fakat, Seydişehir'de boksit, Murgul'da bakır
YAMIT.B çıkarılmaktadır. YANIT. A
YANîT.E 44) Keban ve Oymapınar hidroelektrik sanfraiidfrl
M= Çatalağzı'nda taşkömürü ile Yatağan'da linyit
28) Grafik dikkatli şekilde İncelendiğinde termik \< kömürü ile çalışan termik santraller vardır.; '
21) Verilen grafik İncelendiğinde bakır üretiminde,
1970-1975 yıllan arasındaki artış, 1585*1990 •¿ 3
UJ<j*
enerji üretimi ile hidroelektrik enerji üretimi ara 37) Grafikte verilenlere dayanarak Türkiye'de tüketi I
LU<f
YANIT. B
sındaki fariun eni22İ3 olduğu yıl 1997 deöll len petrolün bir kısmının yeril kaynaklardan
villan arasındaki artıştan daha azdır. 1399'dur,
YANIT.E sağlandığı bilgisine ulaşılamaz. (Türkiye'de tü
YANIT.B ketilen petrolün bir kısmının yerli kaynaklardan
sağlandığı doğrudur. Ancak grafikle büyle bir 45) Türkiye'de ortalama yükselti ve eğimin fazla
bilgi verilmemiştir.) olması, hidroelektrik ile dağcılık ve kış turizmini .
29) Ülkemizde çıkarılan bor minerallerinin kullanım
alanlarının çok ve kromun kalitesinin yüksek YANIT. B olumlu etkiler.
olmasından dolayı dış pazarda alıcısı fazladır. YANIT. C
■22) Ülkemizin geneli III. Ve IV. ramanda oluşmuş
tur. I. samanda oluşan taşkömürü sadece Batı YANFF-E
Karadeniz’de, Zonguldak, Ereğli, Amasra civa-
nndadtr. Bu yüzden ülkemizde çıkarıldığı yer 30) Doğu Anadolu Böîgesİ'nde hidroelektrik potan
ezdir. 46) Yutan First Bölümü'nde baraj yapımına uygun
siyelinin fazla olmasının nedanileri arasında 38) Grafikte görüldüğü gibi I ve. II numaralı yerlerde
yörelerin fazla olması iklimle ilgili değil, yer şe-
YAMIT. E alusrsu rejimlerinin düzensiz olmasının bir etkisi üretim tüketimi karşılayamamaktadır.
yoldur. YANIT. A ■
killerinin engebelik olmasıyla ilgilidir.
YANIT, E
YANIT. A
23)Suni gûbrs; azot, kükürt ve fasfaltan elde edilir.
Ormanlardan kağıt, ilaç, kozmetik ve mobilya 47) Yatağan, Sama, Elbistan, Tavşanlı Termik
31) A, B, C ve D şıklarında verilenler, madencilikle 39) Dünya’da petrolü en pahalı kullanan ülke oldu
dan îaydalamlırken suni gübreden İse orman İlgili doğru bilgilerdir, Türkiye'nin dış satımında Santraller olup, hava kirliliğine neden olmakta
lardan yararlanılmaz. ğumu2 İçin, petrol kullanımı maliyeti ariınr.
ctî büyük paya msdenciiik değil, otomotiv ve dır, Manavgat nehrinin üzerinde yer alan Oy-
YAN İT. B yedek parça seldörü sahiptir. YANIT. D mspınar barajı hava kirliliğine neden olmaz. .
YANîT.E !' YANIT.B
-İÜ) Elazığ maden bakımından en zengin kentimiz
dir. Burada; bakır, krom, kurşun-çlnko İşletme
32) Ülkemiz tükettiği petrolün %15’lni, doğalgazın 48) Ülkemizde nükleer enerji Mersin (Akkûyu) vs
24)Firal’ın özetinde Kerakaya hidroelektrik santrali leri vardır.
%5'ini kendi imkanlarıyla üretir. Ancak linyit re Sinop (inoeburun)’ta kuruluş aşamasındadır.
vardır. Yatağan, Tunçbîiek, Çatalağzı, Soma YANIT. C
termik santrallerdir. zervleri ve hidroelektrik potansiyeli bakımından YANiT. B
zengindir. Bu nedenle linyit ve su gücünden
YANIT. B sağlanan elektrik enerjisi daha ekonomiktir.
YANIT.C
Maden]cr-Encıji Kaynaldan-Onnancüık Bölüm 6 Endüstri-Ulaşım-Ticaret-Turizm _________ Bolum 7
•43} Karabük'te demir-çelik fabrikası olmasının 56) A} I numaralı yer KırklaretifHamitabatl'ni gös
nedeni enerji kaynağıyken, İskenderun'da olma 1. 1932 ÖYS 1 9 B 2 -Ö 5 S
terir. Burada doğaigaz termik santrali var-
nedeni ulaşımdır. drr. Türkiye’de Cumhuriyet Döneminden sonra bir Türkiye, günümüzde sanayi ürünlerinin bir kıs
YANIT. B C) İli numaraîı yerde lzmir(Aİ3çatı) rüzgar çok sanayi dalında önemli gelişmeler olmuş ve mını dış ülkelere salar hale gelmiştir. Birçok sa
santralimiz vardır. bunlardan bazılanntn Ürünleri dış ülkelere satıl nayi dalında ise henüz islenen düzeye erişe
D) (V numaralı yer Denizil(Sarayköy) jeoter- maya başlamıştır. memiştir.
mal santrali vardır. Aşağıdaki sanayi dallarından hangisi bun Ürünleri dışsatımda önemli yer tutan sanayi
50) Taşkâmüründen elde edilen elektrik üretimin E) V numaralı yer Akdeniz olduğu için güneş dallarının bugünkü düzeye ulaşmalarında'
lardan biri değildir?
deki artış, su gücünden elde edilen elektrikteki enerjisinden yararlanma olanağı fazladı aşağıdakllerden hangisinin katkısı en azdır7
A) Dokuma
artıştan fazladır. Diğer verilenler grafikten elde YANIT, B
B) Konserve A) Yatırım giderlerinin az olması
edilebilecek bilgi/endir.
C) Kâğıt B) Üretim teknolojilerinin basit olması
YANIT. C ' 57) Petrol; canlı kalıntıların bulunduğu 111. jeolojik
D) Çımenlo C) Hammaddelerinin yurt içinden sağlanması
zamanda oluşmuş yeraltı zenginliğiyken, )eo-
E) Mobilya D) Cumhurlyertert önce üretime geçmiş ol
■■ termal kırıkiı yapıların etkili olduğu yerdedir. Bu
yüzden İt ve III nolu seçenekler jeolojik yapıdan maları
etkilenmişlerdir. E) Pazar bulma olanaklannın elverişliliği
51} Güneş ışınlarının düşme açısıyla rüzgar enerjisi
arasında bağlantı yoktur. Rüzgarın hızı, yer şe YANİT. E
killerinin uzanış doğrultusu, rüzgarın esme sık 2. 1932 -Ö SS ..
lığı rüzgar gücünü etkileyen faktörlerdir. Aşağıdaki)erden hangisinin, bir bölgedeki
YANIT. A 58) Türkiye'nin jeotennal kaynaklarından; sanayileşme ile yakından ilişkili olduğu söy
A) Buhar enerjisiyle elektrik elde edilir. lenemez?
B J Fay hatlarından gelen sularla kaplıca tu A) Bölgenin pazar olarak genişlemesinin 5. 1982-Ö YS
rizminden faydalanılır. B) Ticarî ve mali etkinliklerdeki artışın Türkiye'de ulaşım ağı, uzunluk ve nitelik yönün
ti C) Afyon Sandıklı’da olduğu gibi, buhar ener- C) Ulaştırma hizmetlerindeki gelişmenin den henü= istenen düzeye çıkanlamamıştır.
52) Tablcdakî verilere dikkat edilecek olursa;- ¡İ5i ile konutlar ısıtılır. - Ulaşım ağının gelişimini engelleyen koşullar
• D) Turizm yatırımlarındaki artışın
V. vb VI. Bölgelerin toplam tüketim oranının 111. tu< E) Sıcak su buharıyla DenlzJİ-Sarayköy'de ol göz önüne alındığında, bunlardan hangisi
E} Nitellklllşgücüsayısındakfartişın
bölgeden az olduğu görülmektedir. duğu gibi seralar ısıtılır. nin etkisi artarak sürmektedir?
YANIT. C Fakat D şıkkında gayİterden elektrik enerjisi
A} InsangOcü
elde edilmez. Çünkü gayzerler aktif volkan dafj-
E) Yapım giderleri
lannin olduğu yerde görülür. Ülkemizde aktif
volkan dağı yoktur. 3. 1332-ÖSS . C) Yerşokllleri
53) Grafikte görüldüğü gibi Taşkömürü üretimini "Ekonomik yünden gelişmiş ülkeler, gelişmekle D) İklim
YANIT. O
tüketimini karşılama oranı düşmüştür. Dikkat E) Teknoloji
olan ülkelere bağış, kredi vb. biçimlerde serma
edilirse yıllara göre taş kömürü üretim miktan
azalmış ancak tüketim miktan artmıştır. ye aklarmakiadırfar.*
59) Bir yerde fay hallan varsa bu yerde; Gelişmiş ülkelerin höyle davranmaları aşa-
YANIT. D
- Depremin, ğıdakilerden hangisi île en az ilişkilidir?
- Volkanik arazinin,
- Sıcak su kaynaklarının mutlaka var olduğunu A) Pazar bulma ve İhracat yapma olanakları
54} Madencilik; Jeolojik yapı, volkanizma gibi olay
lardan etkilenir. nı artırma 6. 1933- Ö SS
unulmamaiıytz.
B) Gelişmekte olan ülkelerdeki hammadde Yurt dışında çalışan Türk işçilerinden yurda
YANIT. D YANIT.A
üretimini artırarak kendi gereksinimlerini dönenler İçin alınabilecek aşağıdaki önlem
giderme lerden hangisinin Türk ekonomisi İçin yarar
C) Sermaye akianian ülke üzerindeki siyasal lı olması beklenir?
55) Ülkemizde maden çeşitliliğini etkileyen faktör
ler, \ etkilerini artırma ' A} Emekliye ayırarak emekti aylığı bağlamak
I. Alp-Himalaya orojenizînden etkilenmiş olması D) Gelişmekte olan ülkelerde hammaddelerin B) Küçük esnaf olmaya Özendirmek
yarı işlenmiş hale getirilmesini sağlayarak C) işsizlik sigortası kapsamına almak
II. Volkanlzma vs metamorfızmanın (değişim)
etkili ölmesidir. maliyeti düşürme D) Taşınmaz mallar (gayrimenkul) almaya
YANIT. B E) Ülkelerindeki kamuoyunun gelişmekle özendirmek
olan ülkelere yardım edilmesi yolundaki is E) Birleşersk sanayi işletmeleri kurmalannı
teklerini karşılama sağlamak
116 tM
Hndüsıri-Ulaşım-Ticaret-Tuıizm Bölüm 7 Eııdfıstri-Ula^un-Ticaret-T ur İzm Bölüm 7
133 no
Endüstri-UIaşım-Ticaret-Turizm
Bölüm 7
Endüsü’i-Ulaşım-Ticaret-Turiztn
22 1S95—ÖYS
24 1995-ÖSS
Aşağıdaki haritalarda O, O, A işaretleri bazı zey
tinyağı, kâğıt ve sigara fabrikalarının yerlerini Aşağıdaki haritada, bölgedeki karayolları, bu 27 1998 - ÖYS 30 1399- Ö S S (İPTAL)
göstermektedir. yollardaki trafiğin yoğunluğuyla orantılı alarak Aşağıdaki Türkiye haritasında, belli bir dalda Aşağıdaki İki şskil, iki ayn bölgedeki yerleşim
değişen kalınlıktaki çizgilerle gösterilmiştir, üretim yapan sanayi kuruluşlarının bulunduğu merkezlerini ve bu merkezleri birbirine bağla
i----- 3----- —--------' başlıca yerleşim merkezleri gösterilmiştir. yan aynı standarttaki karayolları ağını göster
mektedir.
ı. BÖLGE II. BÖLGE
__________________ i _______l
Bu işaretlerin hangi fabrikalara alt olduğu
aşağıdaklisrden hanglsinda doğru olarak ve Bu sanayi kuruluşlarında, aşağıdaklterden
rilmiştir?
Yalnızca bu haritadaki bilgilere dayanarak, X hangisi üretilmektedir?
o A ile gösterilen merkez hakkında aşağıdakller- A) Sigara fc 25.000 nûfusiü
A) Zeytinyağı * yciloşimyari
Kâğıt Sigara den hangisi ile İlgili fikir edinilebilir? B} Seramik t Sütja nüfuslu
a) Sigara Kâğıt A) İklimi y e r ls ş im y e ri
zeytinyağı C} Konserve
C) Zeytinyağı Sigara B) Yer şekilleri Yalnızca şekillerdeki bilgilere dayanarak, bu
Kâğıt D) Kâğıt
D) Kâğıt Zeytinyağı Sigara C) Konut tipi İki bölge arasında hangi bakımdan fark ol
E) Cam
2) Kâğıt Sigara D) Tarımsal nüfus yoğunluğu duğu söylenebilir?
Zeytinyağı
E) Bölge ticaretindeki yeri
A) Nüfus yoğunluğu
B) Yerleşim tipi
2B 1999- Ö SS (İPTAL)
Aşağıdaki endüstri kuruluşlarının Türki
ye’deki coğrafi dağılışı göz önüne alındığın
1
LÜ<*
C)
Û)
Ulaşım ayı sıklığı
İdari bölünüş
25 1395 - ÖYS E) Yerşekilleri
da, fabrikaların yeri belirlenirken, hammad
Aşağıdaki yörelerden hangisinin turizmde deye yakınlık hangisinde öncelikle etkili ol
karstik oluşumu önemli bir yer tutar? muştur?
23 1995- ÖSS A} Marmaris
A) Demir-çelilc
Aşağıdaki grafiklerde bir Dikenin ithalat ve ihra B) Ürgüp - Göreme B) Şeker
catında yar aian malların oranlan görülmekte C) Pamukkale C) Deri
dir. Çeşme D) Otomotiv
İTHALAT İHRACAT
E) Gardiyan E) Pefro-kimya
.Yalırtm mallan 'în3nl
^Tüketim malları Maden
144 145
Endüstri-UIaşım-Ticaret-Tumm Endüstri-Ulaşım-Ticaret-T urizm Bolüm 7
Bölüm 7
150
EmlÜjLri-Ulaşım-Ticaret-Turizm Bölüm 7 Endöstri-Ul aşıra-Ticarel-Turizm ' Bölüm 7
1Q1.2Q09 JANU 104.2010 —K PSS I ÖNL 109.2010 - K PSS / GYGK-CS .112.2010 —K PSS ( GYGK-CS
Türkiye'deki endüstrinin dağılışıyla Ugili Aşağıdaki limanlardan hangisinin gelişme İskenderun'un, bir liman kenti olarak Sinop Aşağıdakilerden hangisi, son yıllarda Türki
aşağıda verilen neden-sorıuç ilişkilerinden sinde, hem kara yolu hom de demir yoluyla ve Trabzon’a göre daha fazla gelişmesindeki ye’ye gelen yabancı turist sayısının artma
hangisi doğrudur? ulaşımın mümkün olması, çevresinde önem temel neden aşağıdakilerden hangisidir? sında etkili olmamıştır?
A) Yeraltı zenginlikleri vb enerji kaynaklan li endüstri kuruluşlarının bulunması, serbest A) Korunaklı liman olması A) Bilinci sınıf turistik tesislerin yaygınlaşması
yetersiz olduğu İçin Doğu Anadolu Bölge- ticaret bölgesinin bulunması özelliklerinin B) Eski bir yerleşim yeri olması B) Metropol kenllarde uluslararası kongre ve
si'nc's endüstri kuruluşları azdır, üçü de etkili olmuştur? C) Gelişmiş ulaşım ağının olması fuaılartn düzenlenmesi
B) Ham madde üreümi yetersiz olduğu İçin A) Mersin B) Tekirdağ C) Trabzon D) Ağır endüstri kuruluşlarının bulunması C) Turistik bölgelerdeki nüfusun İç göçlerle
Karadeniz Solgesi’nde endüstri Kuruluşları D) Antafya E) Çanakkale E ) Verimli lanm alanlarının bulunması artması
azdır. D) Formula 1 gibi tekrarlanan büyük spor or
C) İ lam madde ve enerçi kaynakları zengin ol ganizasyonlarının yapılması
duğu için, İstanbul'da endüstri çok geliş E) Yamaç paraşülü, raftlng, kano gibi elkinlik-
miştir. 105.2010 - K PSS i ÖNL lerin yaygınlaşması
D) Kömür yataklarına yakın olduğu için Isken* Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'deki İnanç
derun'öa dernir-çelik endüstrisi kurulmuş turizmi merkezlerinden biri değildir?
tur.
A) Meviana Türbesi —Konya
E) Boksit yalaklan zengin olduğu için Seydi B) Meryem Ana - Selçuk 110.2010 - K PSS ! GYGK-CÖ
şehir'de alüminyum endüstrisi gelişmiştir. C) Cennet-Cehennem —Silifke Bir yerde endüstrinin gelişebilmesi, ham mad
D) Akdamar Kilisesi —Van denin varlığı, enetji kaynaklarına yakınlık, iş
E) Sumela Manastın —Trabzon gücü temininin kolaylığı, ulaşımın kolaylığı, üre
tim araçtan ve ham maddenin getirilmesinin ko 113.2010 -JANA
laylığı gibi elmenlers bağlıdır. Ağır metal eşyaiann,
106.2010-KPSS/O Ö Buna göre, aşağıdakilerln hangisinde veri i. İstanbul'dan Trabzon'a,
102.2010- K P S5 I ÖNL Türkiye'de, II. Eskişehir’den Ankara'ya,
len yerdeki endüstri kolu diğerlerinden farklı
Kösele imalatı yapan bir yatırımcı, yeni fabrika ^ l. küçükbaş hayvancılığın, bir etmene bağlı eiarak gelişmiştir? III. Antalya'dan İsparta’ya
sını bu iş İçin gerekil olan büyükbaş hayvan de n1 taşınmasında kullanılabilecek en uygun ula
i7> il, sebze ve meyveciliğin, A) Adana ve çevresinde dokuma endüstrisi \ı
risinin kolay vs ucuza temin edildiği bir yere III. seracılığın, B} Bdrömit-Ayvalık vs çevresinde sıvı yağ en şım yolu aşağıdakilerden hangisidir?
«3
kurmak istemektedir. ;< IV. tahıl tarımının U J< II _i!i
düstrisi •
yapıldığı yerlerin hangilerinde konserve C) Çanakkale'de konserve balık endüstrisi A) Deniz yolu Demiryolu Kara yolu
, fabrikaları da yaygındır? D) Seydişehir'de alüminyum endüstrisi B) Demir yolu Kara yolu Hava yolu
! A) İve II S) İve IH C) II ve III E) Sursa ve çevresinde otomotiv endüstrisi CJ Hava yolu Demir yolu Kara yolu
D) II ve IV E) III ve IV D) Deniz yolu Kara yolu Demir yolu
E) Kara yolu Hava yolu Demir yolu
107.2010 - K PSS } OÖ
Türkiye'de endüstri kuruluşlarının yoğun
olduğu yerler,
Buna göre, bu yatırımcının fabrikayı haritada
numaralarla gösterilen yerlerden hangisine l, . aynı coğrafi bölgede yer almaları, 111.2010-KPSS/O O
I!. fazla göç almaları,
kurması maliyetin yüksalmesine neden
olur? İli. enerji kaynakları bakımından zengin olma-
lan, 114.2010 JANU
A) I 5) II C) İli D) IV E} V
IV. ulaşım olanaktan bakımından gelişmiş ol Türkiye'de bazı ham maddelerden yarı mamul
maları ve mamuî madde üretimi sırasında ortaya çıkan
özelliklerinin hangileri bakımından ortaktır? atık maddelerden başka ûrünlsr elde edilmek
A) I ve II B) I ve III C) II ve III tedir.
D) If ve IV E) İli ve IV Buna göre, aşağıdakilerln hangisinde bir
ham madde, atıklarından elde edilen bir
Yukarıdaki haritada numaralarla gösterilen ürünle birlikte verilmiştir?
103.2D10 - K PSS / ÖNL
10E.20İÖ —K PSS I OÖ ve kuş uçumu uzakltklan aynı olan yerlerin Hammadde ürün
Aşağıdaki ürünlerden hangisi Türkiye İçin
Aşağıdaki ürünlerden hangisinin Türkiye'nin doğal koşullan gaz önüne alındığında, han A) Pamuk İplik
ham dış alım hem de dış satımda diğerlerin gilerinde demir yolu yapım maliyetinin daha
dış satımındaki payı diğerlerinden daha faz B) Şeker pancarı Hayvan yemi
den daha onemli bir yar tutar?
ladır? yüksek olması beklenir? C) Petrol Benzi!
A) Pstrol E) Doğal gaz C) Kahve
A) Elma S) Şeker pancan'C) Fındık A) I ve II B ) I ve IV C) II ve III D) Buğday. Un -
D) Üzüm E) Beyaz eşya
D) Mısır E) Pirinç D) II ve IV E) III ve IV E) Boksit Alüminyum
152
Endüstri-Ulaşızn-Ticaret-Turizm Bndustri-Ulaşım-T icaret-Turizrn
Bulum 7 Bolüm 7
123.2011 -LYS3/C0Ğ-1 ÇÖZÜMLER
Türkiye’de, 9)Endüstrl kuruluşlarının yeryüzüne dağılışı, en çok
endüstrileşmenin artması. 1)Kağıtendüstrisinde dış satım yerine dış-.slım ya ulaşım ile ilişkilidir. Örneğin ülkemizdeki Marmara
■gelir düzeyinin yükselmesi, Cevap Anahtarı pılmaktadır. Bölgesl’nin çok gelişmesinin eri önemli sebeplerin
YANIT. C den biri, ulaşım imkanlarının col; olmasındadır.
utasım olanaklarının gelişmesi ve çeşit 3•
YAN1T.A
lenmesi,
kent nüfusunun artması 2)Turlzm yatırımlarındaki artış, sânayinin gelişmesi
durumlarına paralel olarak son yıllarda bü- 11 12 13 14 15 16 17 1a ne bağlı olamaz. Turizm ayrı bir sektördür, örneğin 10)A, S, G ve E seçeneklerinde verilenler, dayanıklı
10
• yük gelişme gösteren ekonomik etkinlik Muğla çevresinde turizm geliştiği halde sanayi ge tüketim mallanmn satımında, □ seçeneğine gflre
aşağıdokllsrden hangisidir? lişmemiştir. daha çek etkili almaldadır.
21 23 26' 28 YANIT. D VAHİT. D
Â) Tarım B) Turizm
C) Madencilik D) Balıkçılık
E) Ormancılık 3)GsIişmiş ülkelerin, gelişmekle olan ülkelere para 11}Trabzon limanını İç kesimlere bağlayan 2igana
32 33 .35 36. 37 3S 39 ve Kep geçitlerinden dolayı, komşu limanlara göre
yardımı yapmalarının nedenleri arasında kendi
■E kamuoyunun isteklerini yerine getirme yoktur. Bura bu liman daha cok gelismişlfr.
da amaç gelişmekte olan ölkeler üzerindeki siyasal YAMIT.E
41 42 !44 45 - '46 47 4B
129.2011 - PMYO 49. etkinliklerini, Pazar ve ihracat yapma olanaklarını
artırma, ham madde ihtiyaçlarını ucuza mal etme
Türkiye'de demiryolu ağının geliştirilmesi
Qİbl nedenler rol oynar. 12)Endüstrileş en öir ülkede dış ticaret hacmi büyür.
nin aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkisi '51 52 53. '54 -55 5G- YANIT. E Nitelikli iş gücü önem kazanır. Tanmsai nüfus oram
57' 5Q 59
olduğu söylenemez? azalır, sanayi nüfusu artar. Buna karşın ham madde
A) Transit taştmaetliğin gelişimine liatfcı sağlar ihtiyacı anmaz. Bilakis ülke-kandi endüstrisinde
B) Ulaşım maliyeti azalır. G1 62
L2J kullanacağı için azalır.
S3 64 55 66 ’ 67 68 69 i 701
C) Ülke ekonomisine katkı sağlanır. 4}Ûlksmizde sanayileşme 1950 ve 1E60'lı yıllardan YANIT.A
D)
E)
Kara yollarındaki trafik sorunu azaltır.
Bağlantısı olan limanlarda deniz laşımacı- 71 72 73 74 76 '77 73 79
aE0 !
sonra hız kazanmıştır. Tekstil, mobilya, konserve,
beyaz eşya vb. bir çok sanayi urûniinü dışarıya
tlıraç eder hale gelinmiştir. Bu noktaya ulaşılmasın 13)Sanayl kuruluşunun yeri seçilirken nüfus yoğun-
(ıgının önemi azalır. ^ luğunun fazla olması elken değildir.
da, bu ürünlerin üretimine'cumhuriyel öncesinde
geçilmiş olmasından söz edilemez. YAMIT.D
87 "SB 03 Sû! YANIT. D
130.2011 -LYS4/CDĞ-2 >~i
Türkiye'nin en üginç volkan baylarından biri l4)Hint5rland(Art Bölge), bir limanın gerisinde bulu
93 94 -.95 96 97 93 .99 nan ve ürettiği malları o limana gönderen alandır,
dan Nemrut Dağı, Bitlis’in Tatvan ilçe merkezi ıas
SJÜlkemlzde ulaşım ağının gelişmesini engelleyen İzmir limanının gerisindeki alanın yer sakilleri ve
yakınlarında bulunmaldadır. Van Gölü'nün he koşullardan yapım giderlerinin her geçen gün yük üretim Özelliklerinden dolavı hinterland aenistir.
men batısında bulunan bu dağ, aynı samanda 101 102 103 104 105 106 ■107 : loo selmesi sonucunda etkisi artarak sürmektedir. YAMIT.B
.109 110
Van Gölü'nün oluşumu ve şekillenmesinde etkili YANIT. E
olmuştur. Nemrut Dağı, Jll. Jeolojik zamanda
oluşmuş, Itraterinin ise IV. jeolojik mamanda 111 112 .113 114 115 15)Blr Ülkenin ithaİ3tında(dış alım) ham ve yan
11G _ jı ~ ; j ; ı ı a
çökmesiyle geniş bir kaldera meydana gelmiş işlenmiş maddeler, ihrâcatında(dış satım) yapılmış
G)Yurt dışında çalışan Türk işçilerden yurda kesin eşyalar bOyük paya sahipse, o ü|ke sanayileşmiş
tir, Bu çöküntünün içerisinde Türkiye'nin en bü
dönüş yapanların elde ettikleri sermayelerini birleş {ilitedlr.
yük kaldera gölü olan Nem/ut Gülü bulunmak 121 -122 123; 124 125 ■125.. 127 ‘128 L129 130 tirmelerini sağlayarak sanayi işletmeleri kurmaları YAHIT.B
tadır. Ancak Nemrut Dağı'nın asıl Dnü bu fiziki E ülke ekonomisine büyük-yarar sağlar;
C
özelliklerinden çok MÖ 50 -MS 72 yıllan ara YAMT-E
sında Commsgene Krallığı döneminde yapılan 1G)Ülkemizde İpekli dokumacılık, Gemlik, Eursa ve
tümülüs ve lanrı heykellerini üzerinde bulun İstanbul'da çok gelişmiştir.
durmasıdır. YANIT.E
7]Mersin limanı son yıllardaki gelişmesiyle ülkemizin
Yukarıdaki parçada sözü edilen Memrtıt büyük limanlarından biri haline gelmiştir. Ortado
volkanik dağıyla İlgili verilen bilgilerden ğu'ya yönelik ticaretin büyük bir bfllümü Mersin 17)Cam, seramik ve çimento, toprak ham maddeli
hangisi yanlıştır? j limanı üzerinden gerçekleşmektedir. seramik ürünleridir. Kağıdın hain maddesi ağaç,
A) Sillis II sınırları İçerisinde yaratması YAHIT.B saman ve pamuktur. Şeker İse şekerpancarı vb.
B) III. Jeolojik zam anda oluşm ası tarım'ürünlerinden elde edilir. Üretim rnikiart İle iklim
C) Üzerindeki Nemrut Gölü'nün Türkiye'nin en şartlan arasında ilişki bulunur.
YAfllT.B
büyük kaldera gölü alması
Bjllari üretim teknolojisine sahip olan bir ülkede;
D) Van Gölü'nün oluşumu ve şekillenmesinde mesleki eğilimin uste-çırak ilişkisi içinde yapılması
etkili olması beklenamez. Çünkü bu tür ülkelerde eğitim yaygın 18)Karadsniz‘de nemliliğin etkisiyle crmarılar fazla
E) Üzerinde Commagene Krallığı döneminde laşmıştır. Meslekî eöllim modam okullarda yapılır. dır. Bu yüzden kereste fabrikaları yayamdir.
yapılan tümüfûs ve heykellerin bulunması YAMIT.D YAMIT.B
157
Eudüstri-Ulaşım-Ticaret-Turizm £ndüstri-Ulaşım-Ticaret-Turİ2in
Bölüm 7
Bülilrn 7.
154
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
Endüstri-Ulaşun-Ticaret-T umm
m Bölüm 7
BöJiirn 7 £ n dü5 tr i - U la ş ım - T ic a r e t- T u r h m
47)Hazır giyim endüstrisi nüfusun fazla olduğu yer 5 fi)Üll;emlzde bölgeler arasındaki gelişmişlik farkın
27)Glresun Aksu, Zonguldak Çaycuma, Mersin
lerde geliştiğinden, en çak nüfus barındıran İstan dan dolayı canlı bir İç ticaret '/ardır. İç ticaretin ge
Taşucu, Muğla.Dalaman vs İzmit'te kağıt fabrikaları
vardır. 37}Çay çabuk bozulduğu için hammaddeye yakın bul'da gelişmiştir. lişmesinde bölgeler arası enerji üretimlerinin farktı
olmak zorundadır. YANIT.A
YANIT.D olması etkili değildir.
YANIT.A YANIT. D
KS
EudılsUi-Ulaşun-Ticaret-Turiznı .- Bölüm 7
Bölüm 7, •M^I^Badılstri-Ulaştm-Ticaret'-Türizm
57)Yer şekillerinin engebeii olduğu yerlerde karayol- 76)Yayla turizmi yüksek bölgelerde görülmektedir ■
63)Son yıllarda üretimimiz uluslararası standartlar <
:t'": ,7l]0 iş alımlar İç ticaretle ilgili değil, dış ticaretle
larındakl eğim dönemeçlerle azaltılırken; yolun
gör önüne alınarak yapıldığından endüstri ürünlerim j W (Doğu Karadeniz gibi). Ancak Marmara Bölgesi
uzunluğu artar. Bu nedenle engebeli arazilerde kuş ^■'ilgilidir. ortalama yükseltisi en az bölgemiz olduğundan
nin dış satımı artmaktadır. : ;;r/vİ YANfT. C
uçumu uzaklık ile karayolu uzunluğu arasındaki yayla turizmine daha az rastlanmadadır.
oransal fark'fazladır." Verilen nokîaîar ile X kenti YANIT. S ;- 4
YANIT,D
arasındaki karayolu uzunluğu ile kus uçumu uzaklık
arasındaki oransa) farkın en fazla olduğu I nolu
&razl daha engebelidir, 64)Karadeniz’d3 Kuzey Anadolu Dağlan, Akde
72)Çata!ca- Kocaeli’nde endüstri ve ticaret çok
YANIT, A niz’de Toroslar yer almaktadır. Bu iki dağın ortala 77)Pazar)ama, endüstri, ulaşım ve tarım, ticaretin
,•geliştiğinden karayolu ulaşımı daha fazla yoğunluk .
malar) yüksek ve dağların kıyıya paralel uzanma gelişmesinde en önemli faktörlerdir. Ancak 11sayısı
sından dolayı ulaşım maliyeti yüksek olur. kazanır. nın az ya da çok olması ticaretin gelişmesinde daha
5S)Endüstride kullanılan hammadde turu ila Ulşl YANIT. B
başına düşen gelir Türkiye'nin gelişmişlik düzeyi ' YANIT. E az etkilidir.
hakkında bilgi verir. YANIT. C
YANIT. B
55}Saruda verilen seçeneklerdeki hangi kentin en 73) Grafiğe bakıldığında dış satım ile dış alım ara 7S)Hem silah fabrikası hem de petrol rafinesi olan
düstri bakımından daha çok gelişmiş olduğunu sındaki farkın en fazla olduğu ülke Almanya değit kent Kırıkkale'dir.
sormaktadır. Çünkü endüstrinin geliştiği yerlerde İtalya olduğu görülmektedir. YANIT. D
59} Turizm gelirleriyle Türkiye’nin dış ticaret açığının
bir kısmı kapatılır. Ancak turizm gelirleri dış ticaret hava kirliliği fazla Diur. İzmit kentinde diğerlerine YANIT. E
açığının tamamını karşılamam göre endüstıi daha çok geliştiğinden, hava kirliliği
daha fazladır.
YANIT. E 79)Türkiye’d2 hızlı sanayileşmeye bağlı olarak tanm
YAKIT. A yerini endüstriyel ürünlers bırakmıştır.
S0)1 ürkiyc'dc endüstrinin Türkiye ekonomisine olan 74JBU soru bir bilgi sorusudur. Bu nedenle TüjKI- YANIT. E
katkır.ını artırmak için; ys’deki demiryolu ağınm özelliklerinin bilinmesi
^ 66)Dış alımı yapılan ham madde çeşidinin sınırlan- , ^ SQ)lzmit(lpraş),izmfr(A(iağa),’da Petro kimya endüst-
A} İç vs dış pazarların ihtiyaçlarına uygun olarak gerekir.
üretim yapılmalıdır. <" dırıiması, endüstride elde edilen geliri artırıcı özeîitk A) Ülkemiz çok dağınık olduğundan akarsu vadileri İS- risi vardır.
oîamaz. ' < YANIT. A
B) Hammadde sorunu yaşanmayan ve hammadde UJd doğal geçit olmuştur,
■
jj<
temir.i kolay endüstri kuruluşlarına öncelik verilmeli YANIT,E B) Dağlarımız doğu-batı doğrultusunda uzandığı için >” SIJYukari Mural-Van Bölümü Doğu Anadolu Böl
dir. ulaşım da doğu- batı yönünde sağlanır.
gelinde yer aldığı için engebelik ve yüksaktir.Bu .
C) Endüstri kuruluşlarında modern teknolojiden C) İzmir, İstanbul, Samsun, Mersin limanlan art yüzden ulaşım güçlüğü yaşanır.
yaraılanniHİıdır. 57)£lazığ'da bakır, krom ve kurşun endüstrileri bölgelerine demir yoluyla bağlanır. YANIT: A
E) Standartları yüksek üretim yapmak gereklidir. bulunmaktadır. E) Bulgaristan'a, İran’a, Suriye'ye bağlantı sağlar.
Fakat endüstri kuruluşlarının elektrik enerjisi Örelim . YANIT. C Fakat Türkiye’nin bütün illerine demiryolu bağlantısı
B2)Üikemizde hayvancılığın gelişmesinden doiayt
merkezlerine yakın olma zorunluluğu yoktur, yoktur. dericilikle vs pamuk üretiminin fazlo olmasından
YANIT, D örnek: Karadeniz kıyıianndaki Giresun, Trabzon, dolayı dokuma endüstrisi gelişmiştir.
Rize ile Akdeniz kıyılarındaki Antalya gibi kentlerde YANIT. E
6B)A, B, C, D ştkîannda verilenler transit taşımacılı
6i ) Ülkemizin her köşesine ve her Ha ulaşan bir ğın gelişmesinde etkiliyken, yüzölçümünün geniş demiryolu bağlantısı bulunmaz.
demiryolu bağlantısı yoktur. Demiryolu uzunluğu ve ofmasınm transit taşımacılığın gelişmesinde Btkili YANIT. D 03)İstanbul ve Çanakkale Boğazlan Karedeniz ve
taşımacılığı gelişmiş ülkelere göre son derece ye değildir. Ege'yi birbirine bağladığından A,C,D,E şıklan mey
tersizdir, Haritada numaralarla gösterilen 1nolu YAN1T.E dana aeiir.
YANİT.B
merkez, otan Kastamonu’ya ve II) nolu merkez olan
Antalya'ya ulaşan demiryolu bağlantısı yoktur.
75}A) Uşak'ta şekerpancan yetiştirilir.
YANIT. B G9)Gülek Geçidi, Akdeniz Böigesi'ni İç Anadolu’ya 8-1) Türkiye'nin neredeyse tüm kanilerinde çimento
B) Seydişehir'de alüminyumun ham maddesi
sanayisi gelişrnişlir.Türkiye’de sn.çok yaygınlık
bağlar. boksit çıkanlir. gösteren kolu çîmentodur.Çimenta sanayisinin-
YANiT.B C) Soma’da linyit çıkartılmaktadır. hammaddesi taş ve toprak olduğu için hammadde
G.’îJBir ülkede dış ticareihacminin büyümesinde işçi sıkıntısı yaşanmaz ve her yerde çimento fabrikası
E) Elazığ Gulemanda krom çıkanlır.
ücretlerinin artırılması olumsuz yönde etkili olur. açılabilir.
DJİskendsrun'da demir, MalaJya(Hekimhan) ve -Peîrokimya .Karadeniz Bölgesi'nde
Afiyle ki işçi ücretlerinin artırılması yatınmcılart
70} Karayoluyla gelen turist sayısı verilen ilk üç Sivaâ(Divriğl)’tan geldiğinden doğru cevaptır. -Oemir-Çelik .Marmara Bölgesi nde
olumsuz etkiler. Büyiace yatırımcılar azalır.
yılda artmış, ancak 20D1 yılında 2000 yılına göre YANI* D -Otamoiiv,Karadeniz Bölgesi'nde
YANIT. E azalmıştır. -Seramik,Akdeniz Bölgesi'nde
Gelişme göstermeyen endüstri kollarıdır.
YANÎT. B YANIT. B
160
Bölüm 7
Endüstri-UJasım'Ticaret-Turism .. Endöstn-Ulaşm ı-Ticaret-Turizın
Bölü m 1
•l12)Turfemln gelişmesine bağlı olarak turizm belge
B5)FındılilüzQm,[î3yısı,’indr ihraç edilirken muzu 95) A şıkkı —DoğsJgaz-Yenilemez enerji i 04)Hem kara yolu hem demiryolu bağlantısı lerine hem katicı hem de mevsimlik göç artar. Fakat
ithal etmekteyiz. ' . o1an,çevrasinde önemli endüstri tesisleri bulu bu durum yabancı turist sayısının artmasına neden
YANIT. D B şıkkı - Sn yaygın hayvancılık —Küçükbaş ve n a n , sebest ticaret bölgesi olan liman kenti Mer
büyükbaştır. olmaz.
sin’dir. Cevap: C
YANIT. A
C şıkkı - Endösüi sektörü milli gelirdeki geliri fazla.: ■
•85)Ülkamlzde en yaygın endüstri kollarından biriside
çimentodur. D şıkkı —İthalatla - Rusya - ihracatla Almanya yer
YANST. E alır.
113Îstanbu[-Trabzorv(Denİ2yoiuj
E şıkkı - Gıda endüstrisi hammaddesi tarım va 105}Cenn£t-Cehannem birer obruktur.Bunların £skişfehir-Ankara-(Qemiryolu)
hayvancılık olduğu için ülke İçinden karşılanmakta İnanç turizmiyle bağlantısı yoktur, Antüly3-lsparta{KarayQİu) ulaşımı maliyet açısından
•87)3ermayenin fazlalığı.pazsrisma olanaklarının YANİT. C
dır. ‘ düşük olur.
fazla olması.ulaşımın gelişmiş olması,işgücü teminin Cevap: A
.fazla olması İstanbul'da endüstrinin gelişmesini Cevap; £
sağlamiştir.Fakai İstanbul’a hammadde dışarıdan
getirilmektedir. 1D5)Ssbze ve meyvecilikte,seracılık konser/enin
9S) Haritada görüldüğü gibi Akdeniz'de önemli ge- ;
YANIT. C hammaddesi olduğundan fabrikaya yalan yerlere 114)Şeker pancarı kalan kısmı me-
çıtlar olan Çubuk, Sartavul, Gülak, Belen geçitleri
kurulur. las(hayvanyeml)clara({ kullanılmadadır.
■vardır. Çeldirici E şıktadır. Fakat Ege bölgeslndeld ■ YANIT. C Cevap: B
BBJAfyonkarahisar,Aksaray, Gaziantep ve Kayseri akarsu vadileri doğu —batı yönlüdür.
kentlerinin tarım ürünü işleyen endüstri kuruluşları
Cevap: A
nın bulunmasıyla,kıyıları İç kesimlere bağlayan 1ü7)Endüstrinln geliştiği yerler
kavsak noktalarında bulunur. -Faia göç almaları 115)Küçükmenderes'ln oluşturduğu tarihi kent-Efes
97}Çanakkale 'de yer alan Saros yer şeklilerinin
YANIT. B elverişsizliğinden defayı endüstrisi fasla gelişmemiş -Ulaşım oianaklan gelişmiş Doöu Anadolu’daki tarihi saray-Uhak Faşa dır.
tir.Bu yüzden deniz kirliliği azdır, -Enerji üretimi fazladır. ~ . - »<___ . ___milli n s r L
Göçmen kuşlarıyla ünlü Marmara ‘dak! milli park-
YANIT. D
YANIT. B M anyas(kuş)Gölû'dür
39)Pamukkale,peribacalan,Karnin nıağarısı ve Cevap: C
Kemrut Dağı hem tarihi hem doğal özellikleri var-
dır.YedlgtSHerin ise sadece doğal güzelliği vardır.
j 38)Milli parklarda kssinlikle doğal güzellikler koru-
YAHIT. C nacağı (cin turistlik tesis açılmasına izin verilmez. 108)Fındık üretiminde dünyada birinci sırada yer
aldığımızdan ihracatımızda fazladır. ^ ~
" •. YÂNIT.C YANIT. C Y< 116)Milli parklar kesinlikle doğayı koruma özelliğine
\<
9Q)TÜrklys'nin üç tarafı denizlerle çevrili olma —S sahiptir.
u j< Cevap: A
sı,önemli boğazlara sahip olması ve gelişmiş Avru > _
SÜ 99)Dış satımda ve dış alımda en çok gelişen liman
pa’yla geri kalmış Ortadoğu birleştirdiğinden transit kenli İstanbul'dur.
ticareti gelişmiştir.
| YANIT. D 109) İskenderun’da ağır endüstri kurutuşlarının
: . YANIT. D 117)Aslında soruda İlin karşısındaki tarifli y e r in
bulunması gelişmiş bir liman elmasını sağlamıştır.
Trabzon limanının hinterlandı Kop ve 2?gana geçit doğru olup olmadığı sorulmaktadır.
1Q0)Erzunjrn Karsyüksek olduğundan kış sporları A)lzmir-Bergama .
31)Yünlü dokuma ve şeker,büyükbaş hayvancılıkla yapılır. leri sayesinde gelişmiştir.
İlgili deölldir. Cevap: D C)Ağri-lshakpaşa
Ergene(Marmara)yüjtssitisi aZDİduğundsn kış spor D)Adıyaman-Nemrut Dağı Heykelleri
YANİT. B larına uygun değildir. E)ÇanakkaIe-Tnıva bu kaniler ve karşılarındaki
Ona Fırat {Güneydoğu)düz arazîlere sahip olduğun tarihi yerler doğru alarak verilmiştir.
dan kıs sporuna uycun değildir. B)şıkkında ise Kayseri -Hatfuşaş değil Çanım-
S2)l.Dış satımın dış alımdan fazla almasından dola 110 )
yı dış ticaret açığı vardır. YANİT. A Hattutas alacaktır.
A} Adana çevresinde pamuk üretilir. YANIT. B
II.Dış satımla dış alımın toplamına dış ticaret hacmi
denir.Bu grafikten bu sonucuda ulaşabiliriz. B} Edremit Ayvalık çevresinde zeytin üretilir.
1ü1)Seydışefıir'de boksit çıkartıldığı İçin alüminyum C) Çanakkale çevresinde hem kültür hemde
YANIT. C. isletmesi vardır.
deniz balıkçılığı yapılır,
YANIT. E 118)
D) Seydişehir’de boksit çıkartılır. Türkiye'de hareketli bir İç ticaret üncelikla sanayi
S3)Turizmde raîtirig,yamaçparaşülD,dagcılık gibi
alternatif cpoılann yapılmasında yerşekillerin enge E) Sursa ve çevresinde otomotiv endüstrisinin alanlarının ülke genelinde değil belirli kesimlerde
beli olmasından’kaynaklanır. 102}t,li,ili gösterilen yerierde besi hayvancılığıyla gelişmesinde ise temel .neden pazarlama toplanmasına bağlıdır. Çünkü bu alanlara ham
rbüyükb2ş hayvancılık yeüştirilIrken;V.numaralı alan madde taşınması ve bu alanlardan tüketim merkez
YANST. A Kuzeydoğu’da yar aldığı İçin otlakların fazla olma olânaklandır. lerine işlenmiş ürün taşınması İç ticareti canlandırır.
' i
\
■ sından dolayo böyükbaşhayvanc/lık yapılır.lV. nu Cevap: E Bunun yanında Türkiye'de görülen tarımsal vs hay
94)Afyon!:arahisar 'da Hayvancılık faaliyetlerinin maralı yer ise Güneydoğu ‘da yer aldığı için küçük vansal farklılıklarda iç ticareti etkilemektedir. Nüfus
baş hayvancılık yapılır. nnış hızının yüksekliğiyle beraber satın alma yüo>
yapılması nedeniyle st ve süt ürünlerini işleyen
endüstri tesisleri bulunmaktadır: YANIT, D 111) I. nokta Marmara'da Anadolu ve Avrupa kıtası nün ds artması tüm bunların yanında reklam, teşvik
Zonguldak’ta ormanlık arazi geniş yer tutmakta nı birleştiren Marmaray projssldir.Denlrdsn geçece ve rekabet unsurları da İç ticareti etkilemektedir. ■
dır.8 u nedenle orman ürûnîeri endüstrisinde kullanı Fakal bölgelerin yüz ölçümü büyüklüğü fe r i veya .
ği için maliyeti artırır. IV.bölge Doğu Anado
lan hammadde yerel kaynaklardan sağlanmaktadır. 103)Beyaz eşya hem dış a!ımd2 hem dış salımda diğer ekonomik faaliyetlerde bir etken değildir.
önemli ver tutar. lu’dur.Engebelik olduğundan yol y£pım maliyetini Cevap: E
YANIT. B artırır. •
YANIT. E Cevap: E
Endüslri-Ulaşun-Ticaret-Turizm Bolüm 7 Bölgeler Bölüm 8
11G. Verilen yıllar arasında Türkiye'nin dış satımın 126)A)Yerşek!lleri çeşitlilIğl-Raftlng 1. 1931 - ÖYS 5. 1984 —ÖYS
da artış olduğu görülürken oransal olarak düşüşün B)Stcak dönemin uzun ciması-Deniz Turizmi Batı Karadeniz bölgesinin, Türkiye ekono
nedeni İç Anadolu bölgesiyle yaklaşık aynı cnlam>
C)KarsUk arazi- mağara misine en önemii katkısı hangi alandadır?
tanm dışı ekonomik faaliyetlerin dış satımda artma )er arasında bulunmasına karşın, Doğu
D)Engebeiik ye yükselti- Yamaç paraşütü fakat E
sına bağlanabilir. Paragrafta dikkat edilmesi gere* Anadolu bölgesinde kış neden daha şort ve A) Endüstri tilkileri üretimi
şıkkında verilen dağlann kıyıya parelel uzanmasının
ken unsur miktarsat artış yaşanırken oransal düşü verilen bilgilerle alakası yoktur. uzun geçmektecJir7 B) Hayvancılık
şün olmasıdır. Bu durum A seçeneğinde açıklanmış Cevap: E A) Doğusunda büyük bir kara parçası bulun C) Tahıl üretimi
ın-. masından D) Maden çıkarma ve işleme
Cevap: A E ) Meyve ve sebzecilik
B) Deniz etkisine kapalı olmasından
C) Bölgenin sık sık yüksek basınç merkezi ol
127) Ed ime'den Adana'ya varmak için
İstanbul Boğazı-Bolu DağlarvOrla Taraşlara geç masından
mesi gerekir. D) Kafkaslardan sürekli soğuk hava gelme
12C-) Gündüz seyranlık, gece gerdanlık —Mardin Cevap: A sinden
(Tı/rizm)
E) Ortalama yükseltisinin fazla olmasından
"ahi) ambarı - Konya (Tarım)
6. 19B5 —ÖSS
Serhat şehri - Edirne (Jeopolitik konum)
Marmara Bölgesi'nde yetiştHIsn başlıca
Güller ve güller şehri - İsparta (Yer şeklileri)
Ege’nin İncisi - İzmir (Tarım, Turizm, 2, 19B2-ÖSS ürünler, aşağıdakilarin hangisinde bir araya
12S)Türkiye'de kişi başsna düşen gelirin artmasında
.]çûpolltlkkünum)öse!li|(Jer(nl vurgulamaktadır. dolayı turizm gelişmiştir. iç Anadolu Bölgesinin ekim yapılan yörelerinde, getirilmiştir?
Vtnlsn seçeneklerde doğaldan iklime vurgu yapıl- Cevap:B ekilen tohumun niteliği ve ekim yöntemleri de A) Buğday, tındık, çay, tütün
m&nrştır. ğişmediği halde buğday, verimi, kurak yıllarda B) Ayçiçeği, mısır, pancar, tütün
Cevap: B hektar başına 10D-200 kilograma düşerken ya C) incir, üzüm, zeytin, çay
ğışlı yıllarda 2000 kilograma çıkmaktadır. D) Buğday, arpa, pamuk, meyve '
Bu gözleme göre, iç Anadolu Bölgesinde E) Pamuk, pirinç, muz, turunçgiller
129)DemiryoIu bağlantısı olan limaniardeniz taşı
121) Halitadaki V numaralı yer İskenderun ve yakın macılığında önem kazanmıştır. buğday veriminin artması neye bağiıdır?
çevresinigöslermekte olup Iskenderunda Demir- Cevap: E A) Sulama gereksiniminin karşılanmasına
Çelik başta csimak üzere bir çok sanayi kotunun 0} Eklii alanların gübrelenmesine
bulunması hava, su, toprak gibi çevre kirliliklerine
neden olmuştur. Haritada işaretlenen diğer merkez
lerin endüstri
faaliyetlerinin az olması V numaralı alandaki hava
kiıli'yini dana belirgin hale gelirmiştir. ;
1
Za
U J<
130)Ü!kemlzde iki tane Nemrut Dağfdır.
C) Ekim alanlarının genişletilmesine
D) Nitelikli tohum kullanılmasına
E) Makine gücünden yararlanılmasına
i
S<
'
7. 1986 —ÖSS
Marmara Bölgesinde ekiii ve dikili toprakların
Lparağraka anlatılan,Bitlis'te yer alıp üzerinde
Cevap; E kaldera gölü vardır, oranı öteki bölgelerdekinden fazladır. Buna rağ
II.Adıyaman'da yer alıp Commagene krallığına art 3. 1982-Ö SS men Marmara Bölgesi, öteki bölgelerden, tarım
krallığına ait heykeller vardır. "Güneydoğu Anadolu, tarım ve hayvancılık ge ürünleri alır.
Cevap: E lirleri yüksek olan bir bölgedir. Ekili-dikilI alanla Bu durumun ana nedeni aşağıdakllerden
rın oranı Türkiye ortalamasının üstünde ve Do hangisi olabilir?
122)Biİ5dk(Bozöyük}'ie killi toprakların iazia clrrsa-
s.ndan dolayı seramik endüstrisi gelişmiştir. ğu Anadolu Bölgesinden iki kat fazladır." A) Nüfusun fazla oluşu
Cevap: A Bu parçada anlatılanlardan, Güneydoğu B) Ürünlerde çeşit azlığı
Anadolu Bölgesi ile üglü nasıl bir sonuca C) Toprakların verimsicliği
ulaşılabilir? D) İklimin elverişsizliği
A) Hayvan sayısı en çok olan bölgedir. E) Sulanabllen alanlann azlığı
12J)A,B,C,Q şıklarında verilenler dini turizm yerie-
fidir. B) Yüzölçümü Doğu Anadolu'dan büyüktür.
Antalya'da yer atan Aspenoos Roma'hlara ait bir C) Yerşekilleri iarıma elverişlidir.
tiyatroyken,Çanakkale’de yer alan Truva tarihi lu- D) Ekonomiye katkısı her alanda en baştadır.
ıizm merkezleridir. E) Sulu tarımın en yaygın olduğu bölgedir.
Cevap: E
fl. 1966 - ÖSS
4, 1384 T ÖYS Türkiye'de mısır üretiminin yarısı Karadeniz
124)creğli ve Karabük 'telci demir çelik endüstrisinin "Karadeniz Bölgesinde orman yetiştirmek, Ak Bölgesinden sağlanır.
hammaddesi Sivas'ları demlryoluyla getirilmektedir. deniz bölgesine göre daha kolaydır," Suna rağmen, üretilen mısırın bölge ticare
' Gevap: C Bu kolaylığı sağlayan etmen aşağıdakiler* tinde önemli bir yerinin olmaması nc ile
den hangisidir? açıklanabilir?
A) Yamaç eğimi fi) Bölge halkınm temel besini olmasıyla
B) Sıcaktık B) Dayanıksız bir ürün olmasıyla
12C)Ûnsmü bir endüstri merkezi do§a! liman İz
mir Jir. C) Erozyon C) Beşin değerinin az olmasıyla
> CBVap: C D) Nemlilik . D) Piyasa fiyatının düşük olmasıyla
E) Toprak lûrü E) Dış satım imkânlarının, sınırlı olmasıyla
...i.-:..
Bölüm S
Bölgeler B ö lg e le r
Bolüm S
21. 1991-Ö Y S
s, ıs o e - ö s s 17. 1989 - ÖSS Doğu Anadolu Bölgesinde tarım etkinlikleri, en
13. « 8 7 - Ö S S Aşağıdaki (erden hangisi, Ege Bölgesinin iç
Aşağıdakilerden hangisi, Doğa Anadolu'nun Akdeniz Bölgesinin Antalya Bölümü, endüslri- çok bölgenin güneyindeki çöküntü ovalarında
Batı Anadolu ve Ege Bölümlerim birbirinden
ekonomik görünümünün değişmesinde, yeî gelişim bakımından Adana Bölümünden yoğunlaşır.
ayıran özettiklerden biri değildir?
doğrudan etkıü değildir? daha geridedir. ' Bu ovalar, aşağıdaV.ilerin hangisinde bitlikte
A) Sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması Aj Yağış rejimi
Aşağtdakilerden hangtsf Antalya Bölümü verilm iştir?
B) Endüstri kuruluşlarının çoğaltılması B ’l Yükselti
nün bu durumuna bir neden olarak gösteri A) Erzincsn, Pasinler, Malatya, Başkale
C) Sıcaklık
C) Yeraltı kaynaklanmn işletilmeye başlan iebiiir? B) Sadır, Elazığ, Muş, Erzunjm
ması D) Nüfus yoğunluğu
A) İklim özellikleri C) Tercan, Pasinler, Erzincan, Başkale
E) ’ Yeraltı zenginliği
0} Yatınmlara kolaylık sağlanması B} Yerseldi ve özel konumu D) Erzurum, İğdır, Tercan, Elbistan
E) Ulaşım ağmın geliştirilmesi C) Tarım toprağının verimliliği E) Elbistan, Malatya, Elazığ, Muş
D) Sulama suyu miktarı
E ) Tarım alanlarının kullanılış biçimi
10. 133G-OSS
1989 - ÖYS
• Çok kısa bir süre içinde birdenbire kabararak 22. 1992 -Ö YS
Doğu Anadolu Bölgesi'nin ekonomisinde
cûşun bir şekilde akan, sonra kuruyacak duru 1‘t. 1988 —ÖYS Türkiye’de maden yatakları ve çeşitleri bakı
aşağıdakllerden hangisinin payı en büyük
ma .gelen akarsulara "sel rejimli akarsular" de Ege Bölgesinin Kıyı Bölümü He iç Batı Bölümü mından on zangln bölüm aşağıdakilerder.
nir. tür? .
arasında, tarımı yapılan ürünler bakımından Hayvancılık hangisidir?
Bölgelerin, yağış rejimi göz onöne alındığın A)
önemli farklılıklar vardır. A} Yukarı Fırat
da, sel. rBjIrnll akarsuların daha cok hangi B) Tarla tanmı
Bu farklılığa yol açan doğa! etmen nedir? 8) Orta Kızılırmak
bölgede gSrülrncst beklenir? C) Turizm
A) Yükselti C) D!de
A) Karadeniz Bölgesinde D) Ulaştırma
B) Toprak çeşidi ■ D) Doğu Karadeniz
B) Marmara Bölgesinde E) Endüstri
C) Akarsu ağı E ) Ergene
Cj Ege Bölgesinde
il
D) Ye rşekli
D) İç Anadolu Bölgesinde (y ’v E) Buharlaşma
E) Doğu Anadolu Bölgesinde L/>
45
19. 1990- Ö Y S
s İ ¡(aradeniz Bölgesi'nin kıyı kasirni ile Akdeniz
15. 19B9-OSS Bölgesi'nin kıyı kesiminde yürütülen tarım faali 1992-Ö YS
11. 1985-Ö YS Aşağıdaki haiün\lenn hangisinde orman
Türkiye'nin her bölgesinde'sebze bitkileri yetiş yetleri birbirinden farklıdır.
iç Anadolu köylüsü ile Doğu Anadolu köylü tirilir. Ancak, bir sebzenin olgunlaşması bölge ürünleri ve ormancılık önemli bir gelir kay
Su. durum, bu iki kesimin.en colc hangi ba
sünün birbirinden farklı ekonomik etkinlik den bölgeye farklı aylara ras Kar. nağıdır?
kımdan farktı olduğuna kanıt gösterilebilir?
lerde bulunmasının ana nedeni aşağıdaki- Buna göre, doğal yetişme koşulları güz önü A) İç Batı Anadolu Bölümü
Icrdan hangisi olabilir? A) Yer şekli
ne alındığında fasulyenin hangi bölgede en S) Baîı Karadeniz Bölümü
A) Yağış . E) iklim
geç olgunlaşması beklenir? C) Adana Bölümü
B) Sıcaklık A) Ege C) Yükselti
O) Konya Bölümü
C) Yarseldi D) Akdeniz ■□) Nüfus yoğunluğu
E ) Haldiâri Bölümü
D) Denizden uzaklık C) İç Anadolu
E) Akarsu ağının sildiği
E) Toprak tQrü D) Güneydoğu Anadolu
E) Doğu Anadolu
36. 1996-Ö YS
I. Çay
32. 1995-ÖYS II. Bakır
Aşağıdaki bölümlerin hangisinde. III. Mısır 40. 1993-ÖSS (İPTALJ
Tütün IV. Taşkömürü Arazinin çok dağlık olduğu yerlerde, tanmda
28. 1994-ÖYS / makine kullanımı zorlaştığından, tarım etkinlik
Pirinç V. Fındık
Asağıdakilerden hangisinde. Batı Karade Kenevir Yukarıdakilerdcn hangilerinin Türkiye'deki leri büyük ölçüde insan emeğine dayanır,
niz’deki bir yöre, bu yörede bulunmayan bir Şekerpancarı üretiminin tümü Karadeniz Bölgesinde eide j Aşağıdakllerden hangisinde verilenlerin iki
endüstri koluyla birlikte verilmiştir? ürünlerinin hepsi yetiştirilir? edilir? si de bu durum için birer örnektir7
A) Çaycuma - Kâğıt A) Kıyı Ege Â) IV ve V A} iç Batı Anadolu Bölümü -Ergene Bölümü
B) Sinop -kristal cam B) Batı Karadeniz B) tll vs IV B) Güney Marmara Bölümü - Ege Bölümü
. C) Çalslağzı - Elektrik eneıjisi C) Yukan Kızılırmak C) (I ve V C) Orta Karadeniz Bölümü -Konya Bölümü
D) Karadeniz Ereğltsi - Demir çelik D) Çalalca-Kocaell D) I ve V D) Doğu Karadeniz Bölümü -Hakkari Bölümü
E ) Karabük-Tekstil E) Aşağı Fırat E) Orta F/ral Bölümü -Adana Bölümü
E) I ve IV
Bölgeler Bölüm 8 -Bölüm S
Bölgeler
57.2004 K PSS 61. 2004 KPSS . . ^ 65.200C K PSS 70-Ad. Bak. icra Md. v e Md. Yard. / 20QG
-Aşağıdaki bölümlerin hangisinde, yüzay Aşağıdakllerden hangisinde ekonomik de -âui j*--- iklimleri göz önOno alındığında, aşağıdaki Aşağıdaki endüstri kollarından hangisi,
şekillerinin etkisiyle tarım alanları dar ve ğer taşıyacak miktarda şeker pancarı, gül vq" •<Vj! T- bölümlerin hangisinde nemli bölge toprakla- Karadeniz Bölgesfnde yoktur?
parçalanmıştır?., anason yetiştirilmektedir? '' rı görülmesi beklenir? A) Sigara B) Şeker C) Bakır işleme
A) Günsy Marmara A) Orta Fırat 8) Orta Kızılırmak
A) Menteşa Yöresi D) Petrokimya E} Demir-çelîk
B) Ege C) Ege D) Doğu Karadeniz
B) Göller.Yöresi 5) Erzurum - Kars
C) Yukarı Sakarya C) Ergene Havzası
D) Doğu Karadeniz , D) Çukurova
E) Toprak lürü E) Bafra Ovası
66. 200C KPSSÖNL
71. 20Ö7-ÖSS
Aşağıdakllerden hangist,GAP uygulanmaya
Karadeniz Bölgesinin aşağıdaki özelliklerin
başlamadan önce Güneydoğu Anadolu Böl-
den hangtsl,- diğer dördünün nedeni olarak
53.2004 KPSS gesi'nde görülen bir durumdur?
C2J2004 KPSS gösterilebilir?
A) Enerji üretiminin fazla olması
Aşağıdakllerden hangisi.antlk dönemde bir U A) Kıyı kesimlerinde yağışın iç kesimlere gö
B) Kuru tarımın yaygın olarak yapılması
manken Küçük Menderes Nehri'nrn taşıdığı re fazla olması
C} - Bölge dışarıdan göç alması
alüvyonların bu nehrin denize döküldüğü B) Doğal liman sayısının az olması
D) Pamuk üretiminde önemli bir paya sahip
yeri doldurması sonucu Uman özelliğini C) Dağların kıyıya paralel ve yakın uzanması
olması
kaybetmiş tir? D} Kıyıyla iç kasimier arasında kara ulaşımı
E) Çok sayıda baraj gölünün bulunması
A) Sart ' ■ nın zor olması
Yukarıdaki Türkiye haritasında numaralarla B) Assos , E) Bazı kesimlerde tanm alanlarının çok dar
gösterilen yarlerin hangisinde ipekli dokuma ' C) Foça olması
fabrikaları bulunmaktadır? D) Efes
G7, 20C6JOKUZM
(\}1 E)ll C)lll D)IV t)V E) Milet
Aşağıdakîlerin hangisinde verilen bölümle
t!
-Z.Ü
' ■ .
rin doğa! özellikler! arasındaki farklılıklar di-
ğerleıinklnden daha belirgindir?
A) Batı Karadeniz - Doğu Karadeniz
•=Z—1
¿-■u.
53 2004 K PSS UJ< 72. KPSS —2QG7
B} Adana - Antalya
Aşağıdakllerden hangisi Güneydoğu Ana 53. 2006 —ÖSS Aşağıdakllerden hangisi Orîa Karadeniz Bö
C) Kıyı Ege —İç Batı Anadolu
dolu Bölgesi’nln Özelliklerinden biri değil Marmara Bölgesi'nin ekonomik gelişiminde lümüyle Adana Bölümünün ortak özellikle'
0 } Orîa Fırat ~ Dicle
dir? aşağıdakllerden hangisinin etkisi en azdır? rinden biri değildir?
E) Çatalca - Kocaeli —Güney Marmara
A} Coğrafi konumunun A) Sulamaya duyulan gereksinimin az olması
-A) Ham petrolün tamamına yakınının üretildiği 3) Turizm olanaklarının B} Nüfusun ovalarda yoğun olması
bölge olması ‘ C) İkliminin C) Maden işleyen endüstri kuruluşlarının ol
B) Yukseliinin kuzeyden güneye doğru azal D) Enerji tûksllmfnln ması
E0, 2006JQKUZM
ması E) Toprak veriminin O) Endüstriyel tanm ürünlerinin yetiştirilmesi
Ege BölgesPnde aşağıdaki endüstri dalla
C) Nüfusun bölge içinde düzenli dağılması E) Hidroelektrik enerji üretilmesi
rından hangisi yoktur?
D) Tarımda sulamanın gerekli Dİması
A) Şeker
E) Orman örtüsü en az olan bölge olması B) Yünlü dokuma
C) Çimento
D) Pelrakimya
64. 2006 KPSS ÖN LİSANS
E) Uçak
6o- 2004 KPSS 73. Ad. Bak. Ad. Yar. Hkm. va Sav. Aday. /2007
Aşağıdakllerden hangisi, Antalya'da nüfus Marmara Bölgesi, ekiil dikili toprakların bölge
69. Ad. Bak. İcra Md. ve Md. Yard. i 2005
yoğunluğunun Burdur*dan fazla olmasının yüz ölçümüne oranının en fazla olduğu bölge
I. Akarsu boyunca vadi tabanları çok geniştir.
nedenlerinden biri değildir? olmasına karşın diğer bölgelerden larım ürün
II. Genellikle ulaşıma elverişlidir.
A) önemi; bir llmân kenti alması leri satın almaktadır. Bu durumun nedeni
III. Enerji potansiyelleri yüksektir.
B) İş olanaklarının daha fazla olması aşağıdakllerden hangisidir?"
IV. Genellikle aşındırma gOçlsri fadadır.
C) İç ve dış licarelin daha fe2İa gelişmiş ol A) Nüfusunun fazla olması •.
Yukarıda verilen akarsulara alt özelliklerden
ması B ) Bölge Içlnds ulaşımın kolay olması
Yukarıdaki haritada numaralanmış yerlerin hangileri, Doğu Anadolu Bölgesl’ndeki akar
D) Tarımsal ürünlerde çeşitliliğin fazla, verimin hangisinde scracrlık etkinlikleri diğerlerin C) Ortalama yükseltisinin az elması
sulara alt özellikler değildir?
yüksek olması den daha fazla gelişmiştir 7 D) Besi hayvancılığının yaygın olması
A) Yalnız! B) Yalnız II C) i veII
E ) Yüzölçümünün daha büyült olması A) I B) II C )lll D) IV E) V E) Modern tarımın yaygın olması
O) II ve III E) III ve IV
177
Bölgeler
Bö lü m S B ö lg e le r
1 1_ 11...•..... -- 11
74. ALS-2007 77. ÖSS ED-SOS/ 2005 83. 2009KPSS
80. JOKUzm . J. i 2008
Aşağıdakil erden hanesi yer şekillerinin Ege- Doğu Karadeniz ve Hakkâri bölümlerinde,
Aşağıdakliardon hangisi Ege BölgesI'ni, Ka
Bolnesl'ne kazandırdı özelliklerden biri t. akarsuların ak/ş hızının yüksek olması,
radeniz ve Akdeniz Bölgel eri’nden ayıran bîr
değildir? II. tarımsal Orön çeşidinin sz olması,
özelliktir?
A) Tarımın bölge ekonomisinde önemli yeri III. yayla ve dağ turizminin gelişmiş olması,
A) Kaplıca ve sıcak su kaynaklarının olması
□İması IV. bölüm dışına göçün fazla alması
B ) Ktyıyla İç kesimler arasındaki doğal bitki
B) Kıyı kesimde nüfus yoğunluğunun iç ke özelliklerinden hangileri ortaktır?
örtülerlninfarklı olması
simlerden fazla cfcssı A) I vo 11 S ) I ve 111 C) 1ve IV
C) Koy, körfez ve ada sayısının fazla olması
C) Ulaşım yollarının şaside doğu -batı doğ D) II ve 111 E ) III ve tV
D) Tanrn ürünü çeşidinin fazla olması
rultusunda U2aro® 2 E) Doğu-balı uzamşlı dağ sıralarının bulun
' Aşağtdakilerden hangisi haritada gösterilen
D) Yat turizmi açtsjnsj önemli limanların al- • ması
. bölümlerin ortak özelliğidir?
ması
A) Yağışların mevsimlere dağılışı
E) Enerji iiretÜninds fenik sanirallerin payı
B) Delta ovalarının varlığı
nın olması
C) Akarsu rejimleri
D} Danlu gün sayılar!
E) Ûrürı çeşitleri
04-2ÛÛ3JANA
76. JDK2D0D7 j
Meriç, Bakırçay, Gediz ve Büyük Menderes 22. 20D9KPSS
akarsuları asağıdakllerin hangisi bakımın AşağıdakİJerden hangisi, Güneydoğu Ana
79. 2008 ALS
dan benzerlik gösterir? dolu Bölgesi’nde nüfusun yoğun olduğu
Aşağıdaki bölgelerden hangisi ulaşım, iklim alanlar arasında ver almaa?
A) Uzunlukları Yukarıdaki Doğu Anadolu Bölgesi haritasın
ve ekonomik etkinlikte"yönünden diğerleri A) Su kaynaklarına yakın alanlar
B) Döküldükleri deniz da gösterilen il merkezlerinin hangisinde kış
ne göre daha fazla çeşitlilik gösterir? ¡3) Sulama olanakları iyiieşen ovalar
C) Kaynaklarım aldıkları bölge sıcaklıkları ortalaması diğerlerinden daha
A) İç Anadolu B) Akdeniz
D) Havza genişlikleri C) Ulaşım açısından önemli kavşaklar
C) Karadeniz D) Güneydoğu Anadolu düşüktür?
E) Vadi tipleri D) Endüstrinin yoğun olduğu yerler A) I B) 11 ’ C) IH D) IV E) V
E) Marmara
E) Hidroelektrik enerjinin üretildiği yerler
Bölgeler 'Bölüm 8
¡35. 2010 - K P S S t GYGK-CS 88. 2010-K PSS/O O 90. 2010 —LYS3 / COĞ-1 2011KPSSGY-GK
Aşağıda kilerden hangisinin Ege Bölgcsi'nde Doğu Karadeniz Bötümû'ne tur düzenleyen bir Ege Eölgesl'nln elektrik üretimi gaz önüne alın
turizmin gelişmesinde rolü yoktur? turizm şirketi, gazetelere aşağıdaki llanî vermiş dığında,
A) Yat turizmi için doğal limanların olması tin “İlİt gûn, heyelan sonucu oluşan SBra Gölö I. akarsu,
B) Deniz turizmi için uygun İklim koşullarına ziyaret edilecek; ikinci giln, Trabzon İlindeki İl. linyit,
sahip olması 5üme!a Manastırı gezilecek; üçüncü gün, Kaç* IH. rü2gâr,
C) Sağlık turizmi İçin kaplıcaların bulunması . kar Dağlan'nda 2000 metrenin üzerindeki krater IV. jeolermal
D) Kültür turizmi için tarihi eserlerin olması güllerine gidilecek; son gün İsa buzulları gör enerji kaynaklarından hangilerinin payı daha
E} Kış turizmi için kayak tesislerin bulunması mek için 3000 metreye çıkılacaktır. Gezi bo fazladır?
yunca, Doğu Karadeniz Dagian'ndaki yayia yer- A) iv e li
• (eşmelerinde mola verilecektir." B) I ve İti
Turizm şirketinin ilanında aşağıdakilerden C} II ve Ut
hangisiyle ilgili olarak verilen bilgi yanlıştır? O) (İve IV
Yukarıdaki İç Anadolu Bölgesi haritasında A) Doğu Karadeniz Dağlan’nda görülen kırsal E) III ve IV
numaralarla gösterilen alanların hangisinde, yerleşme tiplerinden biri
çoraklaşma nedeniyle tarımda yüksek verim S } Doğu Karadeniz Dağlan'nda buzulların İn
atmak daha zordur? diği yükselti
A) i B) II C) ¡11 D) IV E) V C) Kaçkar Dağlan'nda 2000 metrenin üzerin
de yaygın olarak bulunan göllerin oluşum
biçimi --
D) Sera Gölü'nün oluşum biçimi
E) Sümela Manastın'nın bulunduğu il
10)lç Anadolu Bölgesrndeki akarsular sel rejimUcStr. 15)Qrta)ama sıcaklığı en az olan yerde, aynı tûr-bitki 19)Karadeniz Bölgesi'ntn kıyı kesimi ile Akdeniz 24)Kıyt Ege ve Menteşe A, B, C, D şıklarında veri
İlkbahar aylarında kırkikindi yağmurlan İle birlikte ani Bölgesi'nin kıyı kesiminde tanırı faaliyetlerinin farklı leri özellikler bakımından farklılıklar göstermesine
ve sebze diğer yerlere göre en geç olgunlaşır. Se
sağanak yağışlar, bitki örtüsünün ettiZ vs seyrelt olmasının temel nedeni iklim farklılığıdır. ' rağmen, ortak özellik olarak Akdeniz iklimi görül
çeneklerde verilen Doğu Anadolu, yükseltisinin fazia
simasının elkisiyle akışa geçerek akarsuların akım- olması nedeniyle sıcaklığı en az olan bölgedir. Seb YANfT. 0 mektedir.
annı artırarak sellere neden olurlar. YANIT. E
ze tarımımla olgunlaşma en geç burada görülür.
YAKIT. D YANIT. E
11)lç va Doğu Anadolu'nun yüzey şekilleri farklı 16}Batı ve Doğu Karadeniz Bölümleri’nde kıyı İle iç 20)Maklneli tarım, yer şekillerinin daha sade olduğu 25)Yukarı Kızılırmak Bölümü’nde nüfus yoğunluğu
ılduöu için yürütülen ekonomik faaliyetler de larfclı- kesim arasında iKlim özellikleri çok farklıdır. Bunun Marmara, Ege, Iç Anadolu'da yaygınlaştığı halde nun az olmasında, bölümün yüzölçümünün küçük
lır. nedeni dağların kıyıya paralel uzanmasından ve dağlık ve engebeli yer şekillerine sahip olan Kara dması etken değildir.
YANIT. C yüksek olmasından dolayı .deniz ikliminin Iç kesimle deniz Böigesi’nde yaygınlaşmamıştır. Nedeni, maki YANIT. D
re girememeslndendir. ne kullanıma elverişli tarım alanlarının sınırlı olma
Oysa, Orta Karadeniz Bölümü'nde yer şekilleri daha sıdır,
alçak ve vadilerle yanldığmdan deniz İkimi diğer- YAHU. B
bölümlere göre daha çok etkili olmaktadır.
Samsun iie Amasya arasında sıcaklık ve yağış
farklılığı azalırken, Zonguldak İle Kastamonu ve ■
!2)Qün3ydoyu Anadolu Böigesi'nde karasal iklim Rİzb ile Gümüşhane arasında iklim farklılığının çok
¡İkilidir. Ou nedenle kış sıcakiıkları sıfır derecenin olması bunu ispatlamaktadır.
tlnna düşsr. Diğer yandan sorunun sorulduğu yıl YANIT. B 26)Karadenlz Böigesi'nde eskiden beri nüfus kıyı-
arda bDige ülkemizin en az nüfus yoğunluğuna larda yoğunlaşmış olduğundan san yıllardaki turizm
-zd
■p.hipli. Ancak bugün(2G0Q nüfus sayımına göre) en U J< 21)Dûğu Anadolu Bölgesi’nin güneyindeki çöküntü artışında bir etkisi oimaz. Fakat diğer seçenekler
ız nüfu- yoğunluğuna sahip bölgemiz Doğu Anado- ovaları Elbistan, Malatya, Elazığ ve Muş ovalarıdır. son yıllarda gelişen olaylardır.
j ’tiur. YANIT. E YANfT. E
YANIT. C
3)Antslya Bölümü’nün endüstriye) gelişimde daha 17)Egs Böigesi'nde İç batı Anadolu ve Ege bölü
¡eri olması, yer şekilleri ve öze! konumunun daha münü ayıran yer attı kaynakları olamaz.Orneğin 22)Ülkemİzde maden yatakları ve çeşitliliği bakı 27jHakkari Sölümü’nde nüfus yoğunluğunun az
■Iverişsiz olmasındandır. ' hem kıyda ham iç kesimde linyit ortaktır. mından en zengin bölgemiz Doğu Anadolu, bölüm olmasında bitki örtüsünün seyrek olması en az etki
YANIT. B YANIT. E ' Yukan Fırat, il Elazığ'dur. lidir.
YANIT. A •YANIT. D
i sn 181
Bölüm S
B ö lg e le r
Bolseler Bölüm 8
45)[ç Anadolu Bölgesi’nin en çok yağış aldığı mev
40}Ûİİ<emizin engebelik olan Doğu Karadeniz ve
29)A, C, □, E seçeneklerinde verilen bölümlerin 35)ÜlkemIzde en yağışlı mevsimin y'a2 olduğu, pla Hakkari. Bölümlerinde tanmda makine kullanımı sim ilkbahardır.
yöreleri arasında fark fazla belirgin değildir. B seçe toların geniş yer kapladığı ve geçim kaynağının YANIT. D
zordur.'
neğinde verilen Doğu Karadeniz’in çeşitli yöreleri büyükbaş hayvancılık olduğu yâre Erzurum- Kars ve YANIT. D
arasında sıcaklık, yağış gibi faktörler belirgin farklr- Ardahan yöresidir,
lıkiar gösterir. Rize ila Gümüşhane arasındaki iklim YANIT. E
farklılığı buna en güzel örnektir. -
YANIT. B
TKİ
Bölgeler Bölüm 8 Bölgeler Bölüm 8
5Q)Akdanlz iklimini karakterlze Biten tarım ürflni) 55)-Ağn-Döğubeyant'ta İshafc Paşa SafayıfDoğu ' GO}Antalya'nın yüzölçümünün fazla olmasından 65)Doğu Karadeniz'de nemli topraklar olan laterit
zeytindir. Bu yüzden Güneydoğu'nun batısında Anadolu), dolayı B.urdur’a göre kalabalık olma İhtimali yoktur. yaygm olarak görülür.
zeytin yetiştirilmesi, burada Akdeniz ikliminin görül -Bstman’da Hasankeyf(Güneydoğu), YANIT. E. YANIT. D
düğünün kanıtıdır. -Trabzon'da Sümala Manastın(Karadeniz),
YANIT. D -Aydın'da Milet(Ege),
-Antalya'da Karain MağarasıfAkdanlzlyer alır.
YANIT. A
İR S
'B ö lg e le r
Bölüm 8 Bölgeler Bölüm S
ZSİm
. ıffir»aaS^amaai^S=^^l"'''^ " r~’—',—ü.Tnıi i i“—-rmırtıi-rııtıırr
.. 70)Karadaniı vB Doğu Anadolu Bölg'esl'nde petro- 74)Orta Karadeniz Bölümü ve A dsa Eöîümu nün 79)Karadeniz Bölgeşl'nde dağİ3rın kıyıya paralel .83. Doğu Karadeniz ve Hakkari bölümlerinde enge
.' klmya efidûstrisi yoktur. ortak özelliği delia ovalarının buliKzrssîdır. uzanması ve yükseltinin fazla olması sonucunda, be fazla’olduğu için akarsu akış frızian yüksek ve
YANIT. D YANIT. B kıyı ile İç kesimler arasında.çok farklı değişiklikler bölüm dışında göçler fazladır. Tarımsal ürün çeşidi
meydana gelir. nin e z olması ila yayla ve'dağ'turizminin gelişmiş
YANIT. C □İması ortak özellik değildir. Doğu Karadeniz bolü-'
mönde tarım örijn çeşidi fazla, Hakkari bölümünde:
yayla ve dağ turizmi gelişmemiştir.
YANIT. C
M '!(^
A?
7C)Meriç, Baktrçsy, Gediz ve Büyük ILsnderes
neftilerinin Ege Denizi’ne dökülmesortak özellikle*
72)B) Orta Kar3deni2(Bafra-Çarşamba) ve Adana > - fidir.
: 9'jlûmü(Çukurova-Silifke) ücralarında nüfus yodun- YANIT, B
85.Tuz gölü ve çevresinde hem erozyon çak şiddet
■r ılur. £J1)Akdeniz'do deniz tuzluluğunun fazla olmasından
li hem de topraktaki tuzluk"oranı fazladır. Bu yüzden
C) Orta Karadeniz'de: Samsun’da bakır işletme dolayı bafık miktarı azdır. Bu yüzden Akdeniz’de kıyı
nüfusu seyrektir.
si, Adana Bölûmü’nda: İskenderun demir-çelik fsbri- balıkçılığı gelişmemiştir.
YANIT. A YANIT. C
wsı vardir.
0) Orta Karadeniz'de IDlûn, Adana Eölümü'nde
^amuk yetiştirilir,
E} Hidroelektrik santralleri, Orta Karadeniz’de
: feşilırmak'ın üzerinde Haşan Uğurlu, Suat Uğurlu 77)Ege Bölgesi’ndekl termik sanbsfierSnyltls İlgilidir.
:. /e Almus’ken; Adana Bölümü’nde Seyhan ve Cey- Yeraltı zenginlikleri yar şekilleri ile Bd5 değil, arazi
■ian nehirlerinde, Aslantaş, Menzblet, Berke ve nin jeolojik yapısı ile İlgilidir.
■; Seyhan nehirleri vardır. YANIT. E
\şıkkında ise sulamaya duyulan gersksinîm Adana
. ; 3ölümD'nde fazladır.
! YAN İT. A B2) Güneydoğu Anadolu Bölgeşl'nde
A) 3u kaynaklarının az olmasına bağlı olarak,su
kaynaklarına yalcın alanlar
B) Sulamanın verimliliği artmasına b3Öİı olarak,
sulama olanakları iyileşen ovalar
C) Ulaşım açısından önemli kavşaklar
78)A, B; C ve E şıklarında verilen bSSnı ve ekono D) İş imkanlarının iazla, endüstrinin yoğun olduğu 86. Marmara Bölgesi, Türkiye’nin;
mik etkinlikler doğru olarak verllmfefe-B şıkkında yarier çok ntifuslanmıştır. - Turizm geliri en yüksel;
f3)Marmara Bölgesi, nüfusun kalabalık elmasından variien Konya Böiümü'nde madandı: değil, daha E) Fakat hidroelektrik enerjisinin üretildiği yerler
- Sanayisi en gelişmiş,
¿olayı diğer bölgelerden (arım ürünü alır. cak tarım ve sanayi gelişmiştir. fazla nüfuslanmamıştır.
*- Okuma yazma oranı en fazla olan bölgemizdir.
YANIT. A YANIT. D YANIT. E
YANIT. C
Bölgeler Bölüm 8 Bülgcler Bölüm 8
ar. Fındık ülkemizde sadcce Karadeniz ve Marma 91 Güneydoğu Anadolu Projesrnin hayata geçiril 95
ra'da yetişlirüir. iç Batı Anadolu'da görülen iklim mesi ile Pamuk üretimi Güneydoğu Anadolu Enerji ile İlgili;
ksrjsat olduğundan imdik yetiştirilmez. Bölgesi’nde' önemli derecade artmıştır. Bu proje Türkiye'de ilk jeotermal enerji santrali. Ege Bfilge'de
ye* şekilleri ve İklim açısından el verişil alan Denizit-Sarayköy'dür. Marmara'da Kirklarell-
YANIT. B
bölgeye sulama imkanı da sağladığı için bölge Hsmitabst'ta doğalgez santrali vardır. 22barsj ve 1S
de-ekonomik değeri yüksek olan pamuğun ta hidroelektrik santrali Gap projesine aittir. Bölge
rımı artmıştır. Diğer ürünlerin ekonomik getirisi Günaydağu’dur.
pamuk kadar olmadığı İçin proje ile en çok artış Taşkömüründe enerçi ürettiğimiz tek bölge Karade
yaşartan pamuktur . niz'dir. Görüldüğü gibi Akdeniz'in enerji kaynaklarına
YANIT. C alt bilgi yoktur.
YANIT. D
YANIT. E
92-Bölgede dağlık yapı aşın sıcaklardan dolayı yaz
aylarında yüksek kesimlerde yapılan yaylacılık faali
yeti ve yine doğa ve kış turizmi Akdeniz Bfllge-
si’ndekl dağlık alanlardan olumlu yönde etkilenmiş
tir.
YANIT, B
TIKLAYIN :
tl
.¿-¡vi
- ■
|| facebook:
Kpss Kaynak Arşivi
LU<
SG.Unyitten termik santralde elektrik üretimi, turuçgil ?<
>~ tarımı, turizm eikinllkier ile İlgili özellik haritada Ege Kpss Doküm an Arşivi
B9.Karade.niz'de anlatılan; Bölge’ne aittir. ,
Endüstrinin geliştiği, nüfusun kalabalık-olduğu . YANIT. C I
kent Ereğli'dir
Ege'de anlatılan
Endüstrinin gelişmediği 93. Ut. zaman oluşumlu Linyit madeni Ege Bölge-
Hizmet sektörünün geliştiği yer Bodrum'dur. si'nde fazlaca bulunmakta ve buna bağlî alarak
YANIT. B bölgedeki birçok termik santralde (özellikle Kütahya,
Muğla ve Manisa illerinde) ünyit madenine bağlı
iken akarsu ve jeotermal kaynaklarından elektrik
üretimi ünyit ve rüzgar kadar fazla değildir.
YANIT. C
}fl. Parçada anlatılanlardan A.B.D.E şıklarında 94.Yıl!ık yağış (utan 2000 mm civarıyken,Orta Kara 97.Marmara Bülgesi'nde petrol çikarmak için kuru
verilenler doğruyken. Kaçkar Dağı’nın üzerin deniz ’da yökselii az olduğu için 1000 mm civarın- lan platformlar fazla olmadığından denizdeki oluş
deki gül krater değil,Buzu) gölüdür. dadır.Bu yüzden kıyılar aramdaki benzerlik azdır. turduğu kirlilik azdır.
Cevap: C YANIT. B
.YANIT. B