İÇ İN D E K İLE R :

.■.CoSrafi Kcmum . Bölüm

1. BÖ LÜ M T Ü R K İY E’NİN C O Ğ RA Fİ KONUM U...... ............................................... .................. . 7-19

ÖSYM'NİN BENZER SORULAR!
2. T Ü R K İY E ’NİN Y ER Y Ü Z Ü Ş E K İL L E R İ........................................... ........................................... 20-42 '

3. T Ü R K İY E’NİN İK LİM V E BİT K İ Ö RTÜ SÜ ....’. ............... ....................................... .................... 43-57 1 : '1 9 9 6 r ö S Y M
N evşehir - Ürgüp çevresinde peribncalannm
4. T Ü R K İY E ’D E N Ü FU S.V E Y E R L E Ş M E .....................-.................................. .............................. 52-85 oluştuğu anda aşağıdaki kayaç türlerinden han­
gisi y aygındır? i. Ulaşım
5. T Ü R K İY E'D E TARIM V E H AYVAN CILIK...... ........................................ ........ ............................ 8G-İ25 İL Turizm
A) Volkan fü/î) İli, Enaıjl Orellmi
6. T Ü R K İY E’D E M A D EN LER, E N E R Jİ K A Y N A K LA R I'V E O RM A N C ILIK ,.................................... 126-140 B) Kumiaşı IV. Sulama ve kullanma suyu sağlama alanlarında
.C) Granit’ ' yararlanılabilir.
7. T Ü R K İY E'D E.EN D Ü ST R İ, ULAŞIM , T İC A RET VE TU RİZM ,................*..... ............................... 141-168 ' D) Mermer .
E) Tebeşir' Türkiye'deki akarsulardan bu alanların on cak
Y A N IT A hangilerinde yararlanılmaktadır?
• B. T Ü R K İY E'N İN B Ö L G E L E R C O Ğ R A FYA SI.....................................i ........................................ 169-138 2Ö04/KPSS
Tdrtdya'da tonuilsrda yapı malzemesi olarak kulla­ A) I ve II B} I ve III C )I ve IV
nılan malzemeler konuliarm bulunduğu yerin iklim,
s bitki örtüsü ve jeciojik yapısına bağlı olarak değişir, D) tl ve İli E) III ve IV
j B u n i göre,-Ürgüp, Avanos ve Nevşehir çevre*
| sindeki konutlarda yapı malzemesi olarak aşağı- YANIT E
dakilerdan hangisini an eok kullanılması bekle- 2003/KPSS
pir?- • Türkiye’deki akarsulardan en çok,

TIKLAYIN: A) Kslksr (.Sulama,

B) Kumtaşî II.Elektrik enerjisi elde etme,
face book: C} Votlran .tOiü III.Ulaşım.
D) Jip s IV.Su sporları yapma
Kpss Kaynak Arşivi E) Granit'
•YANIT C Amaçlarından hangileri için yararlanılmaktadır?
Kpss Doküman Arşivi M
A) I ve !l EH ve İli C) II ve III
D) li ve IV E) 111va IV
YANIT A

2. 2ÜflQ DMS
Türkiye’deki heyelanların % 4û Inîn İlkbaharda 4. 2003 K PSS -
olmasında aşağıdakllerden alkili olduğu söyle­
nebilir? I.Endüstrinin gelişmiş olması
II.Ulaşım olanaklarının gelişmiş olması
A) Eğim . lil.Nüfus yoğunluğunun fazla elması
B) Deprem
CJ Jeolojik Yapı - İstanbul ve İzmir /imanlarının Türkiye'nin diğer
O) Orman varlığı limanlarından daha fazla gelişmesinde yukarıda-
E) Kar erimeleri ve yağış kilerdcn hangileri doğrudan etkilidir?
YANIT E
2002! K PSS A) Yalnız I B} Yalnız II C} Yalnız III
□ )! ve II E) II ve 1(1
Türkiye'de akarsuların genellikle en fazla suyu ' YANIT 0
ilkbaharda taşımalarının tema! nadan! aşağıdaki-
lerden hangisidir? 2005 KPSS
LEndOstrinln gelişmiş olması
A) Barajlardaki fazla suların boşaltılması ll.Ulaşım olanaklarının çeşitli olması
B) Taban suyu seviyelerinin yükseltilmesi lli.İklirn koşuliarının elverişli olması
C) Buharlaş manm azalması
D) Akarsuların taşıdığı msdda mllrtannın artması İstanbul ve İzmir limanlarının Türkiye'nin diğer
E) Kar erimeleri üs yağışların birleşmesi limanlarından daha fazla gelişmesinde yukarıda-
__________ ‘ YANIT E jj kilerden hangileri doğrudan etkilidir?

A) Yainız I . B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II £) II ve 111
YANIT D
 Bölüm 1 Coğrafi Komim Bölüm 1
Coğrafi Konum

5.1592 ÖYS 8.1981-ÖYS)

10.2010 - K PSS I GYGK-CS 12. 2010 - K PSS I ORTAÖĞRETİM
Türkiye’de madan yalaklan vb çeşitleri bakımın­ Aşağıdakllerden hangisi, Türkiye’de tarımsal
dan en zengin bölüm aşağtdakilerden hangisi-' TUrKiye’ da 1930 yılında otlak ve çayırla/ın aranı Aşağıdakilerden hangisinin Ega Bölgeal'ndB
%S3,9 iken 1970' tfi bu oran %33,5' e dü-jmüştür. etkinliklerle ilgili doğru bir bilgidir?
dir? . ■■ turizmin gelişmesinde rolü voktur7
Bu düşüşün nedeni aşağıdakllerden hangisidir?
A) Üretimi fazla olduğundan tahıl ürünlerinin çoğu A) Yat turizmi için doğal limanların olması
A) Yukarı Fırat dlç ülkelere satılır.
B ) Ona Kızılırmak A) Hayvan sayısının azalması 3) Pemz turizmi için uygun iklim koşullanna sahip
S) Tarımda makineleşmenin artması 5 ) Sulama olanaklannın artmasıyla birlikle pamuk olması ■
| C) Dicle üretiminde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin pa­
I O) Doğu Karadeniz C) Yem endüstrisinin yeterli düzeye ulaşması C) Sağlık turfamı için kaplıcaların bulunması
D) Bağ —bahçe tarımının yaygınlaşması yı artmıştır. • D) Kültür turizmi için tarihî eserlerin olmasr
t E} Emene C) •İklim koşullan nedeniyle şeker pancan yalnızca
s : ■ YANITA E) Otlakla nn erozyon nedeniyle verimsiz hale E) Kış turizmi için kayak tesislerinin bulunması
iç bölgelerde yetiştirilir.
2007 K PSS gelmesi
YANIT B D) Tanmda makineleşmenin en yaygın olduğu
I Türkiye’nin çeşit ve rezerv bakımından en zen-1 alan Karadeniz Bölgesl’dir. YANIT E
i gin yer altı kaypaklarına sahip coğrafi bölümü 2009 - KPSS E) İklimi uygun olduğu İçin incir üretiminde Akde­ 2011 KPSS
j nşağıdakilerden hangisidir? niz Söigesî ilk sıradadır
Türkiye’de, çalışan nüfus İçinde tanm sektörünün YANIT B Ege Bölgesi’ndc kıyı boyunca kuzeyden güneye
’A) Yukarı Fırat Bölümü oranı 19S0 yılında % 6ü İken, bu oran 2000 yılında doğru turistik amaçlı gezi yapan bir grup, aşağı-
B) Konyş OÜlOmO % 4B’e düşmüştür. dakllerdan hangisine rastlamaz?
2011 K PSS GY-GK
C) Ergene Böiümü Aşağıdakllerden hangisinin bu azalmaya neden
D) Adana Bölümü - olduğu söylenebilir? Güneydoğu Anadolu Projesi’nin hayata geçiril­ A) Antik kentlere
E) Orta Karadeniz Böiütnü mesi, bu.hölgeds yoğun olarak yetiştirilen ürün­ B) Millî parklara
A} Dış satımda tanm ürünleri payının azalması lerden hangisinin üretim miktarının artmasında C) Yat llmanlanna
•YANIT A B}Tarımda makineleşmenin artması daha etkili oImuştur7 D) Kayak, merkezlerine
C) Kent sayısının artması E) Kaplıcalara
D) Uiaşım olanaklarının artması- A} Antep fıstığı BJKırmızı mercimek YANIT D
7.(1984-- ÖSS) E) Yeliştirilen tanm ütünü çeşidinin artması C) Pamuk DJTütünE)Buğday
YANIT B
Tarım alanlarından blcyıl içinde birden çokürün
alma bakımından en elverişli koşullara sahip olan YANIT C
bölge aşağıdakllerden hangisidir? 13.1980 ÖYS
A) Marmara Belgesi I I . 2010 * K PSS I ÖN LİSANS Türkiye’nin Ege kıyrlannrn Akdeniz ve Karadeniz
B) Akdeniz Bölgesi ■ ■ Türkiye'de çay ve muz üretimi İçin, kıyılarından uzun olmasında aşağıdakilerden
hangisinin etkisi vardır?
C) Karadeniz Bölgesi l. üretilebilecek alanların sıntriı olması,
D) İç Anadolu Bölgesi Iİ. her mevsim yağış İstemesi, A) Ege kıyılarının epirojenik olaylar sa r ‘cunda
oluşması
E) Güneydoğu Anadolu Bölgesi lil. hasadının iş gücü gerektirmesi,
IV, üretimin tüketimi karşılaması B) Dağların kıyıya dik uzanması
C) Kıyıya yakın adaların olması
•-YANIT B Maniada numaralarla gösterilen yerlarln hangi­ özelliklerinden hangileri ortaktır? D) Şelf alanının geniş olması
2005 - K P S S .--v" sinde doğurganlık oram.drğerlerinden daha yük­ E) Akarsu ağızlarında oluşan birikinti ovalarının
A} I ve II B) I ve ili C) II ve III geniş yer kaplaması
seldir? .. D] II ve IV E) ll( ve IV
Aşağıdaki ovalardan hangisi yıl İçinde hlrdon YANIT B
fazla ürün almaya diğerlerinden daha elverişli­ YANIT B
A) l- ’ B) II C) (İl D) IV E) V 2011 KPSS
dir?
YANIT E Türkiye'de tanmda makineleşme ne kadar yaygınla­ 2011 KPSS
A) Erzincan B) Bafra C) ÇükurovH şırsa yaygınlaşsın yine de bazı ürünlerin yetiştiril­ Türkiye'nin coğrafi bölgeleri belirlenirken fiziki, beşe­
2 0 1 0 -KPSS/GYGK-CS mesinde insan emeğine duyulan yoğun gereksinim
D) Ergene E) Konya ri ve ekonomik özellikler göz önünde bulundurul­
devam edecektir. muştur. Fiziki özellikler İçerisînde'de yer şekilleri
Bu yargının doğruluğunu kanıtlamak İçirt önce­ belirleyici olmuştur.
YANIT C likle
Buna göre, Ege Böİgesî'nin sınırlarının, diğer
2000 KPSS
1. çeltik. kıyı bölgelerinin aksine iç kesimlere daha fazla
Tuprağı İşlemeye ve ekime elverişli süre uzundur.
Iİ buğday, sokulması, bölgedeki dağların hangi özelliğiyle
Aynı yıl içinde İki kez Örün alma olanağı vardır.
III. çay, açıklanabilir?
Elde edilen ürünlerin çeşidi fazla, ekonomik değeri
IV. mısır
yüksektir. V ‘ A) Kıyı çizgisine uzanış doğrultularıyla
ürönİErindan hangilerinin yetiştirilme koşullan B) Yükssîti değerleriyle
Tarımla ilgili bu özellikler, aşağıdaki coğrafi C) Ksyaç özellikleriyle
bölümlerden hangisine aittir? Yukarıdaki haritada gösterilen alanlann hangi­ örnek gösterilebilir?
sinde, nüfus artışının temel nedeni doğurganla O) Oluştukları dönemle
A) Yukarı Fırat B) Adana C) Konya A) I ve II B) İve III C) I ve IV E) Üzerlerindeki doğa) bitki örtüsüyle
ğm yüksek olmasıdır?
O) Orta Kızılırmak E) Ergene D) II ve I . E) 111ve İV
A)l B) II C) III D) IV E )V
YANIT E YANİT A
YANIT B

Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi

https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
 Bölüm ! Coârafl Konum
Coğrafi Konum

19B7 - ÖYS B.1995- ÖYS

1982-ÖSYM
Yeryüzünde birbirinden farklı konumlara Türkiye’nin aşağıdaki coğrafi özelliklerinden 12. 1399 -DMS
sahip ¡ki noktanın yere) saatlerinin aynı ol­ hangisi özel konumu ile Hglii de&lldlr?
¿O'd&flUbo/am¿S’doftuta>lEm gO’Jofluiıs)Ism A) Öç tarafının denizlerle çevrili olması
-ÎO’ ilCay anlam ması neyi gösterir?
Â) Güneş ışınlarının aynı eğimde geldiaini B) Doğusu ile batısı arasındaki yerel saat
B) Aym enlem üzerinde bulundukJsnnı farkının 75 dakika olması t
25' iuzoy atıUm C} Aynı bayiam üzerinde bulunduklarını C) Kıyı kesiminin, iç kesimlere göre daha fazla
D) Aynt yarımkürede yer aldıklarını yağış alması
E) Yükseltilerinin aynı olduğunu D) Asya ve Avrupa kıtafannda yer alması
j O’ kuzeyenlam
E) Farklı ekonomik düzeydeki ülkeler arasın­
Yukarıdaki haritada verilen ve yaklaşık aynı
ıs o a - ö s s da yer siması
Yukanda enlem ve baylanı dereceleriyle be­ meridyen üzerinde bulunan merkezlerden
lirlenmiş bölgenin Türkiye’ye ait olan kesimi Bir yerin matematik konumu neyi gösterir? hangisinin, Dünya dönerken birim zamanda
A) Büyü!: denizlere olan uzaklığını , 1998 Ö SS
kaç numaralı bötöm ya da bölümler içinde sidiği yol nn fazladır?
B) İşlek kara vs deniz yollarına göre yerini Türkiye’de yaz saati uygulaması İçin saatler
İta lir? A) Burdur
C) Büyük kentlere olan yakınlığını bir saat ileri alındığında aşağıdaki illerin
A) Yalnızı B) İve IH C) III ve IV S) Afyon
D) . Deniz düzeyinden atan yükseltisin!' ■ hangisinde yerel saat iie ulusal saat arasın­
D) II vb IV E) Yalnız İV O) Kütahya
E), Ekvatora ve Başlangıç meridyenine göre daki fark an az olur?
□) Bilecik
’ ■yerini A) Edime ■■ B} Çanakkale
E) İzmit
C) Diyarbakır D) Trabzon .
E) iğdtr
2. 1982-ÖYS
Aşağıdakiierden hangisi Türkiye'nin özel E. 1991 - OSS 13-2000- Ö SS
konumunun bir sonucudur? Aşrağıdakl haritada, Rize ile Bingöl il merkez
ıo. ıas9-Dsas
A) Karadeniz kıyılarının Akdeniz kıyılarından (erinin yakınından geçen boylam gösterilmiştir.
Afyon, Eskişehir ve İsparta il merkezlerinin ye­
serin olması
rel saatleri birbirine çok yakındır.
E) Doğusu ile betisi arE-smda yere! saat farkı­
nın olması «â Bu durum Âiyon, Eskişehir ve İsparta II
merkezlerinin hangi yönden de birbirine ya­
C) Mevsimler arasında belirgin, farkların alma­
kın olduğunun bir kanıtıdır? UJ<
sı
A) Boylam dereceleri >-
D) Doğu Karadeniz bölgesinde Turunçgil ye­
B) Yıllık sıcaklık ortalamaları
tiştirilmesi
C) Enlem dereceleri
E) Kış mevsiminde cephesel yağışların gö­ Türkiye'nin uç noktalarına şekildeki gibi te­
rülmesi D) Yükseltileri.
ğet olarak çizilen dikdörtgenin kuzey batıda­
E) Denize uzaklıkları Haritadaki bilgilere gare, aşağıdakilerden
ki köşesinin koordinatları aşağıdakilerden
hangisi Rize ve Bingöl'de aynıdır?
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
■11. 1999-ÖNLS A) Yarsl saat
Paralel Meridyen Aşağîdakİ haritada verilen yerleşim merkezleri­ B) Bitki örtüsü
A) 42* Kuzey 26* Doğu nin, yıl İçinde beliî bir tarihte, gündüz süreleri C) Yıllık sıcaklık ortalaması
B) 42* Kuzey 36* Doğu birbirine yakındır. D) Ekvator'a olan uzaklık
C) 35“ Kuzey 26“ Doğu E} Başlangıç meridyenine olan
3. 1986 - ÖYS
D) 36" Kuzey 45* Doğu
Güneş, yandaki gibi, Kars boylamı üzerin­
E) 26“ Kuzey 42" Doğu'
deyken Edirne'den hangi konumda görü­
nür?
14.2001 KMS
Aşağıdakilerden hangisi, Azerbaycan petrol­
1994-ÖSS leri ve Türkmenistan doğalga^mm Türkiye
Ankara, 33° Doğu meridyeni ve 40° Kuzey üzerinden Akdeniz’e ulaştırılmasının Türki­
A) paralelinde yer almaktadır. ye'ye sağlaması beklenen yararlardan biri
eı 5 sinin aşağıdakilerden hangisi bakımından
Aşağıdakllerin hangisi üzerinde bulunan bir değildir?
Edimft D birbirlerine benzer ya da yakın oluşuyia
yerde, verilen tarihte gündüzler Ankara' A) Jeopolitik öneminin artması
açıklanabilir?
C) dakinden daha ım ındur? B) Eneıji açığının kapanmasına katkıda bu­
A) Boylam derecesi
D,£ 3 A) 60° Doğu meridyeni, 23 Eylül lunması
1 3 £dmü Ü BJ Enlem derecesi
D Eaüno D B) 50° Kuzey paraleli, 21 Haziran C) Doğu Akdeniz limanlarının öneminin art­
C) Yer şekilleri
C) 3Qa Kuzey paraleli, 21 Haziran ması
E) D) İklim
D) 10° Doğu Meridyeni, 21 Mart D) Turizm gelirlerinin artması
E) Yükselti
E) 60° Kuzey paraleli, 21 Mart E) Petrole dayak sanayi kuruluşlannın arması
Coğrafi Konum BoKim 1 Coğrafi Konum B Silim 1

15. 2002-Ö SS 19. 2005 - KPSS 22. 2005 ALS 25. 2007- KPSS
Aşağıdakllerden hangisinde enlemin etkili Aşağıdaki şehirlerin hangisinde yerel saat Aşağıdaki haritada Ankara, İğdır ve Başkale’nin
olduğu savunulamaz? farkı daha fazladır? • coğrafi koordinatları verilmiştir.
A) İÇ Anadolu Bölgesinde kuzey seklöriü rüz­ A) Çanakkala - İzmir
gârların sıcaklığı düşürmesi B) Izmlt-Ksslamonu •
D) Antalya'da deniz turizmi mevsiminin Sam- C) Adana —Samsun
sun'dakinden önce başlaması D) Balıkesir- Erzincan
C) Ege Bülgssi’nden İç Anadolu Bölgesl'ndc E} Ankara - Eskişehir
doğru sıcaklığın düşmesi
D) Akdeniz Bölgesi'nden Marmara Bölgesl'ne
doğıu maki Üst sınırının alçalması yerlerin coğrafî konumları göz önüne alındı­
E) Yaz mevsiminde, Karadeniz Bölgesinde 20. 20Û6 0SS ğında, aşağıdakilerin hangisinin yerel saati
gündüz sürelerinin Akdeniz Bölgesi'nden Güneş ışınlarının hiçbir zaman dil; düşme­ diğerlerinden daha Heridir? aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
uzun sürmesi mesi, r A) I B) II C )ill * D) IV E) V A) 21 Aralıkta Başkale'de gündüz sûresi An­
II. Cisimlerin gölgesinin cismin güney yönüne kara'dan uzundur
düşmemesi,
B) 21 Haziranda İğdır’da Başkale'den daha
1B. 2002- K P SS II!. Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması 23. Ad. Bak. İcra Md. ve Md. Yard. 12006 uzun gündüz yaşanır
Aşağıdakilerden hangisinde verilen tarih­ IV. Kış mevsiminde kuzey kesimlerinde gece Türkiye'deki en uzun gündüz süresi aşağıda C) Verilen kentlerin hepsinde 23 Eylülde gü­
lerde, Sinop'ta gündüz ve gece süreleri An- uzunluğunun günsyindakilerden fazla ol­ verilen yer ve tarihlerin hangisinde yaşanır? neş değdukian 12 saat sora batar
talya’dakinden daha uzundur? ması Yer Tarih D) En uzun günle en kısa gün arasındaki far­
Özelliklerinden hangileri, Türkiye’nin Kuzey A) Anamur 24 Ekim kın en fazla olduğu yer Başkale’dir
Gündüz süresi Gece süresi Yanm Küre'd e yer aldığını gösterir? B) Dllucu 31 Aralık E) İğdır'ın yerel saati Ankara’nmldnden daha
A) 21 Mart 23 Eylül A) i ve II B) İve 111 C) il vs İli C) Tapraktuian 21 Mart İleridir
D} 23 Eylül 21 Haziran D) II vb IV E) ili ve IV D) Inceburun 21 Haziran
C) 21 Haziran 21 Aralık E) Bababumu 5 Şubat
D) 21 Aralık 21 Mart
E) 21 Ocak 23 Eylül
21 . 20D6-KPSS ÖNL 24. JO K Uzm.-J. /2QQG
Aşağıdaki haritada Türkiye'deki altı yöre numa­ Türkiye'de aynı mevsimde değişik İklim
17. 2004 KPSS ralarla gösterilmiş ve bu yörelerin coğrafi koor- özelliklerinin görülmesinin temel nedeni
Türkiye'nin en doğu ucu ile en batı ucu ara­ dînatianvİa iloiü bazı bilailer verilmiştir. aşağıdakiferden hangisidir?
sında 76 dakikalık zaman farkının olması A) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
aşağıdakllerden hangisiyle açıklanabilir?
B) İç kesimlerin deniz etkisinden uzak alması
. C) Yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi
A) Asya ve Avrupa kıtalarında topraklanma ol­
O) Doğal bitki örtüsünün farklılık göstermesi
masıyla 27. JO K -2007
E) Bölgelerin coğrafi konumlarının farklı olması
B) Yüzey şekillerinin engebeli olmasıyla Aşağıdaki haritada beş kent merkezi gösteril­
C) Başlangıç meridyeninin doğusunda olmasıy­ miştir.
la 25. 2007 ÖSS ED.SOS.
□} Geçen meridyen sayısıyla • Bu bilgilere göre, aşağıdakllerden hangisi
Türkiye'deki herhangi bir yerde, mart ve eylül
E) Kuzey Ysrımküre'de yer almasıyla bu yörelerin coğrafi koordinatlarından kay­
aylarında güneş ışınlarının düşme açtsı ve ay
naklanan bir durum değildir?
boyunca güneşten alınan ısı enerjisi tutan bir­
birine çok yakındır. Buna karşın, eylül ayı orta­
10. 2005 ÖSS A) 111. yörenin ysrel saatinin, VI. Yöreninkin-
lama sıcaklıkları mart ayı ortalama sıcaklıkla­
Antalya'dan.10 günlüğüne Sinop'a giden bir den ilen olması
rından daha yüksektir.
kişi, bu süre içinde Sinop’taki gündüz süresinin B) II. yörede Güneş ışınlarının düşme açısı­
Bu durum aşağıdakllerden hangisiyle açık­
Antalya'ddkinden uzun olduğunu ve gündüz sü­ nın, V. yoredekinden dik olması
lanabilir? Bu kentlerin aşağıdakilerin hangisi.bakı­
relerinin her gün biraz kısaldığını gözlemiştir. C) V. yârenin çizgisel hızının, I, Yüreninkin-
A }. Denize olan uzaklıkla mından farklı olmasının temel nedeni enlem
Bu gözlem, aşağıdakilerin hangisinde veri­ den azalması
B) Önceki mevsimin sıcaklık ortalamasıyla farklılığıdır?
len tarihler arasında yapılmış oiablllr? D) IV. yörenin yıllık sıcaklık ortalamasının, I.
C) Egemen rü2gâr yönüyle A) Doğal bitki örtüsünün çeşitliliği*
A) 20 Mayıs - 29 Temmuz yöraninkinden düşük olması
D) Ekvatora ve başlangıç meridyenine olan B) Yıllık sıcaklık ortalaması
B) 1 Temmuz—10 Temmuz E) 21 Haziranda gündüz süresinin, li. yörede,
uzaklıkla C) Gündüz.sDresinin uzunluğu
C) 2SEyiül-5 Ekim V. yöredekinden kısa olması ■
E) Dünya’mn dönüş hızıyla D) Tarımsal ürünlerin çeşitliliği
D) 5 Kasım -14 Kasım • E) Yıllık yağış ortalaması
E) 23 Aralık —6 Ocak

Cosrafi Konum
28. 2001JA N A
Karadeniz Bölgesl'nln aşağıdaki özellikle­
rinden hangisinin temci nedeni matematik
konumunun sonucudur?
A) Akarsu rejimlerinin düzenli oİması
B) İç kesimlerle kıyı kesimler arasında yıiiık
sıcaklık farkının olması
C) Bilkl örtüsünün çak zengin olması
D) Yıl İçerisinde gece gündüz sûreleri arasın­
daki farkın fazla olması
E) Kıyı kssiminde nüfus yoğunluğunun fasla
olması
2Ü0B ÖSYM
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin orta
kuşakta yer aldığının göstergesidir?
A) Kış mevsiminde kuzey yünlü rüzgûriann
e!M alanının geniş olması
E ) Dört mavslmin belirgin olarak yaşanması
C) Kısa mesafelerde farklı iklim koşullarının
elldü olması
D) Bölgeler arasında yıllık yağış lutannın fark­
lılık göstermesi
E ) Fön karakterli rüzgârların oluşması
30. 2C08AL5
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’nin mate­
matik konumunun bir sonucudur?
A) iki kıtada topraklarının olması
-B) . Kara sınırının deniz sınırından uzun olması
C ) Yükseltinin batıdan doğuya gidildikçe artması
D) Üç tarafının denizlerle çevrin olması
E ) Ilıman İklim tiplerinin görülmesi
31. 20 Û8 K PSS
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin Kuzey
Yarım Ktire'de yer aldığının bîr göstergesi
olamaz?
A) Akdeniz Bölgesi'ndeki akarsuların kuzey*
den güneye doğru akması
B) KaradeVıiz Böigesî'nde, aralık ayında, gün­
düz sûresinin İç Anadolu Bölgesi'nden da­
ha kısa'olması
C). Marmara Bölgesi'nin yıl boyunca güneş ışın­
larını Ega Bölgesi'nden d3ha eğik alması
D) Toros Dağları'nm güneye baltan yamaçları­
nın kuzey yamaçlarından daha sıcak olması
E) Coğrafi bölgolerin tümünde kuzey sektorlü
rüzgârların sıcaklığı düşürmesi
Bölüm 1 Coğrafi Konum Bölüm 1
32. JO K Uzm. JJ2 0 0 B 35,; 2010 KPSS
38. 2010 - K PSS / GYGK-CS
;— İstanbul Türkiye’de zeytinliklerin çıkabilüiöi yükselti sınırı
kuzeye b3 kan yamaçlarda genelde 200-250
metreyken güneye bakan yamaçlarda 500-600
metredir.
Hu duruma neden olan etmen aşağıdaklter-
den hangisidir?
A) Bakı durumu ,B) Bağıl nem oranı
Yukarıdaki haritada gösterilen kentlerde 21 C) Gündüz suresi D) Toprak türü
Haziranda gündüz sûresinin fark)) olmasının 21 haziranda, haritada gösterilen kentlerin E) Su kaynaklan
hangisinde, Kırşehir'e göre hem gündüz sü­
neden) aşağıdakilerden hangisidir?
A} Başlangıç meridyenine uşaklıkları resi daha kısadır hem de güneş daha erken
B ) Ekvatora uzaklıkJarj doğar?
C) Kıyı şekilleri A) Bolu B} Sinop C} Artvin
2010 K PSS ÖNL.
D) Bakı durumları O) Siirt E) Antalya
Aşağıdakilerden hangisi, sıcaklık dağılışında
E ) , Bulutluluk oranları
hakinin etkisine örnek gösterilebilir?
3S. 2010 K PSS OÖ A) Mersin'de yıllık sıcaklıl ortalamasının Si­
nop’tan yüksek'olması
Türkiye'nin coğrafi konumuyla ilgili oiarak
aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? B} Antalya kıyılarında deniz suyu sıcaklığının
Samsun kıytlanndakinden yüksek dmssi
A} Yengeç Dünencesl'nin kuzeyinde yer alır,
C) Edirne'de karın yerde kalma süresinin İs­
e) 21 haziranda gündüz süresi güneye gidil­
dikçe uzar. tanbul'dan fazla olması
33. 2009 K PSS
Aşağıdakilerden hangisinin Akdeniz BSlge- D) ICışın İzmir’den Afyonkarahisar 'a gidildikçrs
C) En batısı İle en doğusu arasında bir saat­
sî'yle Karadeniz Bölgesi arasında farklılık ten fasia verei saat farkı vardır. ti yağmurun yerini yağışın alması
M göstermesi enlem etkisine bağlanamaz? E) Giresun’da dağlann güney yamaçlarında
D) Avrupa, Asya vs Afrika latalarının birbirine
UJ<" kar erimelerinin kuzeydekinden erken baş­
LU< A| Ûrman üst sınırı en çok yaklaştığı yerdedir.
>- laması
>“ B) Deniz turizmine uygun sürenin uzunluğu E) Kuzey Yarım Küre'de, Ona Kuşek'ta yer
C) Yağışın mevsimlere giire dağılışı alır.
D) Tarım ürünlerinin olgunlaşma süresi
E ) Gündüz süresinin uzunluğu
37. 2010-JANA
40. 2010 JAN U
Türkiye’de,
34. 2009 - JANU
■ temmuz ve eğustas aylarının çok sıcak olma
30° 34 3fi 40 s;,
■ dağların güneye bakan yamaçlarının kuzey
yamaçlarından daha sıcak olması,
aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
• kuzeyden esen rüzgâriann hava sıcaklığını
A) 21 Ha2İran tarihinde K kentinde" gündüz sü­
düşürmesi
resi L. kentinden daha uzundur.
.aşağıdakilerden hangisinin sonucudur?
B) K kenti yıl boyunca güneşlen daha fazla
A) Topraklarının iki yarımada üzerinde yer
enerji alır.
alması
C) Yıl boyunca her iki kentte de cisimlerin göl­
B) Çeşitli yar şekillerine sahip olması
gesi kuzeye düşer.
C) Ortalama yükseltisinin fazla olması ■
D) 23 Eylül tarihinde h3r iki kentle de güneşin
Yukarıdaki Türkiye haritasında gösterilen D) Kuzey Yarım KDre’nin ona Icuşaöında yer
doğuş saati aynıdır.
yerierln hangisinde yıl boyunca gece- alması
E) Her İki kentte ulusal saatle yerel saat ara-
gündüs süreleri arasındaki fark daha azdır? E) Ûç tarafının denizlerle çevrili elması
sındakf fark aynıdır.
A) I B ) II C )l!l D) IV E) V
 Böiüm 1 Coğrafi Kontun Bölüm 1
Sj.Türkiye'de kış saati uygulaması yapıldığında 30
2011PMYO ç ö z ü m ler Doğu meridyenin ,yaz saat uygulamasında ise 45
41. 2010- LYS3 / COĞ-1 Aym yarım kürede bulunan ve ekvatora uzak- Is ­ doğu meridyenini yerelsaali UlasaS saat olarak kabui
Aşağıdaki ekonomik gelişmelerin hangisin­ 1)Turkiye. 36-42 kuzey paralelleri ,26-45 doğu me­ edilir.
lıklan farklı olan X vs Y kentlerinin aşağıdaki -
de Türkiye'nin Jeopolitik konumu doğrudan özülHkİBrinden hangisi kesinlikle aynıdır? ridyenleri Re I numaralı bölümde yer alır,
alkilidir? A) Yerşakilleri •• YANITA Buna göre, yaz saat uygulamasına geçtiğimizde 45
A) En d0 silide gelişmiş olan ülkelerin dünyaca Doğu meridyenine yakın illerde yerel saat ile ulusal
B) Yıllık yağış tutarı
ünlü markalarını üratmak ipin Türkiye'de 2) A,B,C,E şıkiannda verilenler Tüıkiye'nın mate­ saat arasındaki fark azaiır.lğdıı'da 45 Doğu merid-
C) Goce gündüz sûreleri
fabrika kurmaları matik konumu sanucuyken;Doğu Karadeniz Boiü- yenina en yakm il olduğundan doğru cevap alarak
D) Yükselti değerieri
B) Bazs ülkelerin Türkiye’de arazi satın alarak
E) Ulusal saatleri mü'nde turinçgil ve zeytin .İğdır’da pamuk yetiştiril­ kabul edilir.
organik tarım yapmaları mesi özel konumun{ yer şeklilerinin) sonucudur. YANIT E
C) Farklı dönem"vg kültürlere ait tarihi es eriş­
YANIT D
tin Türkiye turizmi açısından önemli bir
10)Yerel saatlerin aynı olduğu yerler aynı boylamda
kaynak oluşturması 3)Şekle gare Karata güneş tam tepede olup s3at bulunur .YANITA
D) Azerbaycan ve Irak petrollerinin Türlüye
12’yi gösterir. Bu sırada ülkemizin en batısındaki
. toprakları üzerinden Akdeniz’e ulaştırdmasr
Edirne'de güneşin tam tepeye ulaşması için en az 11)Aynı enlem üzerindeki yerlerde güneş ışınlarının
E) Dış piyasalarda, Türkiye'de üreliien teksti)
bir saat geçmesi gerekir. Buna göre Kars'ta güneş gelişaçıst, çizgisel hızlar) ,gece gündüz süreleri
ürünlerine talebin iazla olması lam tepede ikan Edirne'de güneş kuşluk Konumun­ aynıdır.
da oiur.Yani sabah İle öğle arası konumundadır. YANIT B
YANIT, D
42. 2011 - L.YS3 / COĞ-1 4)Aynı boylam üzerinde bulunan tüm noktalarda 12)Ekvatora yaklaştıkça çizgisel tuzlan artar.Bu
Ankara’da yaşayan ipek ile Londra'da yaşayan 45. 2011 PMYO
Hemen hemen aynt enlemler özerinde bulu­ yerel saat,{öğle vakti) aynıdır. yüzden cevap en güneyde yer alan Burdur'a aittir.
Seiin,"Bugün ham Ankara'da hem de Londra’da
nan Erzurum ve Çanakkale kentleri için YANIT C
Güneş’in doğuşuyfa batışı arasındaki süre,
21Aralık tarihîndeaşağıdakîlerden hangisi YANIT A
Dünya’nin kendi ekseni etrafındaki dönüş süre­ 5) Matematik Konum:Dunya üzerindeki hır noktanın
kesinlikle aynıdır?
sinin yansına eşit olarak yaşanacaktır." yoru­ Ekvatora(Enlem)ve Başlangıç meridyenine (Boylam)
,^ A). Güneşmişınlannın geliş açısı ,, 13) Türkiye haritasında, Rize vs Bingöl illerinin 40
munda bulunmuşlardır. göre yerine denir.
tİS t- . b ) Günlük sıcaklık faTklan • Doğu boylamı üzerinde bulundukları görülürAynı
Bu durum, aşağıdaki günlerin hangisinde
C]Egemen rüzgar yönü meridyen üzerinde bulunan bütün noktaların (Güneş
gerçekleşmiş olabilir? Üzel Konum¡Herhangi bir yerin denizlere
i^< D) En yüksek bağıl nem değeri u j< karşısından aynı anda geçtikler için )yerel saatleri
A) Türkiye'de en uzun gündüz yaşandığında
^~ E) Günün en sıcak saati .okyanuslara,kıtalara,önemli uiaşım yollarına ve de aynıdır.RIze ve Bingöl’ün,bilki örtüsü,yıllık sıcak­
B) Güneş ışınları, Oğlak Dönencesl'ne dik
önemli merkezlere göre olan yarine denir. lık ortalaması .Ekvatorla olan uzaklıklan ve Başlan­
geldiğinde gıç meridyenine olan uzaklıkları aynı değildir
C) ilkbahar ekinoksunun yaşandığı günde
Bu tanımlara göre A,B,C ve D seçenekleri özel YANIT A'.
D) Kuzey Yarım Küre'de yaz mevsimi başla­
konumu gösterirken E seçeneği matamatik konumu
dığında gösterir, 14)Pa!rol ve doğal gaz beni hatlarının Türkiye’den
E) Dünya’nın Güneş’e en uzak olduğu günde
YANIT E geçmesi jeopolitik konumundan kaynaklanır. Fakat
hu boru hatları turizmin gelişmesine neden olmaz.
GjTürkiye'nln kuzeyinden geçen enlem 42 YANITD
43. 2011 YGS dir. Batıdan geçen boylam ise 26 dir.
Türkiye'de, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla
. - Cevafi Anahtân YANITA, 15}Ege Bölge'slnden !ç Anadolu Bölge’sine doğru
yaz ve kış saati uygulanmaktadır. Bu uygulama i . sıcaklığın düşmesinin nedeni yükseltinin artmasıyla
kapsamında yılın yaklaşık bsş aylık döneminde -4' >5 6 \7 . s■ 9 10
.1 i -2 • 3' 7)A,D ve E seçeneklerinde Ekinoks tarihleri verilmiş­ ilgilidir.
30° Doğu meridyeninin, diğer dönemde İse 45° E A
D C E .. A a B tir. Bu tarihlerde gece-gündüs süreleri bölün DDn-
Doğu meridyeninin yeral saati- ulusal saat ola­ A 1 D
. 1B " . 19 20 ya’da eşittir.B seçeneklerinde 21Haziran tarihi veril­ YANÎT C
rak kullanılmakladır. Buna göre, 45e Doğu me­ İ 1 .| 12 - 14
13 • 16; •17.-
miştir. Bu tarihle Kuzey Yarımkürede 40 Kuzey enle­
ridyeninin yereJ saatinin ulusal saat olarak C D a D D
B A A D C minde yer aîan Ankara'dan kuzeye gittikçe gündüzler 15)21 Haziran tarihinde ülkemizde gündüz süresi
kullanıldığr dönemde, _Türkfye’ de, aşağıda-
‘ 23.- 24 '25 . 26- .'27 - 28 ' 29 30 uzarken, güneye gittikçe gündüzler kısalır. Buna göre güneyinde kuzeyine göre daha fazladır.
kiisrden Jıangisl yasanmaz? 2İ 22
E kuzeydeki noktalarda gündüzler daha uzun olacaktır.
A) Gûndüz-gece süresinin eşil olduğu gün D C D C' S D C D •B
YANIT B YANIT C
B) Güneş ışınlarının dike en yakın açıyla gel­ 39 40
31 32 33 34: 35 •36_ 37'. 38 17)Türkiyö'nin en doğusu ila en batısı arasında 19
diği gün
D D B B A -E D ajTürklye'nln en doğusu İle an batısı arasındaki 19 meridyen vardır.(45-26)olduğu için 45-26 =19
C) En sıcak ay A S C
meridyen,76 dakikalık yerel saat farkınm olması X4=76 dakikalık zaman farkı vardır.
D) Üğle vakti en uzun gölge hoyu •44' 45'- ' 46 ' •47 48 49 50
41' •42 . 43 matematik konumun sonucudur. YANITD
E) En uzun gündüz YANIT B
u
C D C I A

Coğrafî Konum
18)Ülkemizde en taun gündüz 21 Haziran’cJa yaşa-
nır.21 Hazirandan sonra gündüz süresi kısalmaya
başlar. Ülkenin kuzeyinde gündüz süre-
si.güneyindsn daha uzundur.Bu nedenle tarih 21
Haziran -23 Eylül arası olmalıdır.
YANIT B
19)Ealıkesirile Erzincan arsamdaki boylam farkı
diğerlerine göre daha fazla olduğu için yerel saat
farkı da fazladır.
YANIT D
2D)Türkiye'de cisimlcrin gölgesi yit boyunca kuzeye
düşer.Kış mevsiminde ülkemizin kuzey kesimlerinde
gcce uzunluğu güney kesiminden fadadır.Bu ne­
denle K . ve İV .riofu özellikier ülkemizin Kuzey Ya-
nmküre'de yer aldığını kanıtlar.
YAKIT D
21)Harttad3 görDldüğû gibi I vs IV numaralı yerler
aynı enlemlerde yeraldığığından güneş ışınları aynı
açıyla gslir.Fakal smakltldannm aynı olmaması özel
konumdan kaynaklanır.
YANIT D
22)Doğuda yerel saat batıya göre daha Hande oldu­
ğu için Itt numaralı yer doğru cevaptır.
YANIT C
23)21 Haziran.tanhinde en uzun gündüz sûresi en
kuzeyde yer alan Sinop-incahurun'a aittir.
YANIT D
24)Aynı mevsimde değişik ildim özelliklerinin görül­
mesi.özel konum yani yerşekiilerinin sonucudur.
YANIT C
25}Ekinoks tarihlerinde içinde bulunduğu Mart ve
Eylül aylarında,Dünya üzerinde herhangi bir yerde
güneş tşınlanîjı düşme açısı birbirine çok yakın-
dırj\ncak Tûriiiye gibi Kuzey Yarımkürede Eyiül ayı
sıcaklık ortalaması,Mart ayı sıcaklık ortalamasından
yüiçseldir.Bu özellik önceki mevsimin sıcaklık orta­
lamasıyla gçikianabilir.Şûyîekl.Tüıkiye'cic Eylül ayı
yaz mevsiminin bitiş ayıdır.Bu'nedenle Eylül ayı
sıcaklık ortalaması Mart syı sıcaklık cilalamasından
yüksefeir.
YANiTB
Bölüm I
25) Haritaya gore Ankara ve İğdır aynı eniemferde,
Başkale ve İğdır ise aynı haytamda yer almaktadır.
21 Aralık güneye gidildikçe gündüz süresi uzar
21Haziran'da kuzeye gidildikçe gündüz süresi uzar.
23 Eylül'de gece gündüz suresi her yenle eşittir
Türkiye’de güneyden kuzeye gidildikçe gece ile
gündüz arasındaki fark artmaktadır. Bu yüzden gece
gündüz süre farkı verilen kentler arasında en az
Başkale'dedir.
Doğudaki no!,laların yersl saati daîıa ileridedir
YANIT D
27) Gece gündüz süresini etkileyen lamel faktör
enlemdir- Çeldirici olan şık B dir. Fakat ytlltlt sıcaklık
dağılîşmda enlemin ysm sırs, detikellik karasallık,
alçaktık yükseklikte etkilidir.
YANİT C
28) Gece gündüz sureleri enlemiş İlgili olduğu için
cevap D şıkkıdır,
■• YAMiT D
29) Dört mevsimin belirgin olarak yaşandığı yerler
-ç- orta kuşsieta olan bölgelerdir,
\ % . YANIT D
.'!< ' —Şj
30) TürkJye 36-42 Kuzey enlemlerinde yer âfd.'ğı için
orta kuşaldaiılıman kuşak)yer alîr.bu duıum enlemiş
I ilgilidir.
YANIT E
31) Sorudaki B,C,D ve E seçenekten Türkiye'nin
matematik konumuna bağlı olarak Kuzey Yarımkü'
rede yer aldığını kanıtîamaktadır.Ancak Akdeniz
Böfge’sindekJ akarsuların kuzeyden güneye doğru
akması yerşekiilerinin yani Özel konumun sonucu­
dur. '
YAMiT A
32) Verilen kentlerin gündüz sürelerinin farklı olması
enlemle yani ekvatora olan uzaklıkla ilgilidir.
YANIT B
33) Akdeniz Boiga’sinden Karadeniz Bölge'slne
gidildikçe enlemin etkisine bağlı olarak,
- A)Orman üst sınırı deniz seviyesine ysklaşır.
B)Deniz turizmine uygun süre kısalı.
D)Tanm ürünlerinin olgunlaşma süresi uzar.
E)Gündü2 süreleri yazın daha uzun .kışın daha
kısadır.
Fakat;: yağışların mevsimlere göre dağılışı enlemin
eikisiyle değil,İklimlerinin farklı olmasına bağlı olarak,
değişir. YANIT C
Caera.fi Konum
34)Gece gündüz süre farkı ekvatordan kutuplara
doğru gidildikçe artar. Bu yüzden en güneyde yer
alan IV numaralı yer cevaptır.
. YANITD
35)Siirt,Kırşehir'e göre hem doğuda hsm de güney­
de yer alır.Sunun sonucu olarak hem gündüz süresi
daha kısadır hemde güneş daha erken doğar.
YANITD
36)21 Haziran tarihînde kuzeye gidildikçe gündüz
süresi artarken güneye gidildikçe azalır.
YANIT B
37)A,C,D, ve E şıklan doğru ikon K kenti Karade­
niz’de yer aldığı için L kentine göre bulutlu geçen
nün sayısı bu kentte daha fazladır. Büyürden K
kenti L kentine göre güneşten daha az yararlanır. -
YANIT B
33) Türkiye'de bakı yönü güneydir. Bakı yamaçla­
rında,
Kalıcı ksr alt sınırı
Maki ve orman üst sınırı
Yerleşme ve tarım Üst sınırı sıcaklık ortalaması
daha yüksektir.
YANIT A
' di. Bu ÖSYM'nin yanlış sorulanndan bir tanesidir.
39)Bakı güneş! gören yamacı ifade
■eder.Ülkemiz,Kuzey Yarımkürs'nin Orta Kuşağında
ysr aldığı İçin güney yamaçları kuzey yamacına
göre daha çok ısınır.
YAN İTE
4Q)Dağların gOnaye baltan yamaçlarının kuzey
yamaçlarından daha sıcak olması
Kuzeyden esen rüzgarların ülkemizin Kuzey yarım-
küre'nîn Orta Kuşağında yer aldığını gösterir.
YANIT D
41)Türidye Avrupa ile Asya arasında ysr aldığından
Azerbaycan ve Irak petrolleri Türkiye topraklan
üzerinden Akdeniz'e ulaşır.
YANİT D
Bölüm 1
42)Dünya'nın kendi ekseni etrafında tam dönüşü 24
saattir. Somda yansını kastettiği idn 12 saat gündüz
12 saat gecenin olduğu ekinos tarihleri olan iki tarih
21 Mart ve 23 Eylüî'dür.
YANIT C
43)Yaz saat uygulamsı Mart ayından Ekim ayına
kadar süren dönemdir.Bu dönemde;
A)21 Mart v& 23 Eylül'de gece gündüz süresi eşit
□lür
BJGüneş ışınlarının en dik açıyla geldiği tarih 21
Haziran'dır
C)Temmuz -Ağustos aylan ısı birikiminden dolayı
en sıcak ayiardır.
D)En uzun gölge boyu güneş ışınlarının eğik geldiği
21 Aralık tarihidir.
E)Türltiys'de en uzun gündük süresi 21 Haziran 'dır
YANIT D
44)Aslmda bu soru aynı yanm kürede bulunsn ve
Ekvatora uzaklıkları farklı değil aynı olması gerekir-
Ekvatora uzaklıkları aynı oklan yerler aym enlemler­
de yer alır. Aynı enlemde yer alan kentlerin gece-
gündüz sûresi aynıdır.
. YANIT C
45)Aynı enlemlere güneş ışınlarının geliş açısı ay­
nıdır.
YANİT A
 Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
Y eryü z ü Ş e k ille ri
Bölüm 2 Yeryilzii Şekilleri Bölüm 2

7, 1982 -Ö Y S 10. 1934- Ö Y S

1. ÖSS —1974
Deniz seviyesinden oldukça yüksek bir ülke A. İ97G - ÖYS Aşağıdakilerden hangisi, Bal) Anadolu Türkiye'de tarım atanlarının büyük bir kesimin­
olmasına rağmen Türkiye'de düzlüklerin çok Türkiye’deki akarsuların, genellikle denge akarsularının çokluğu (alüvyon) taşıdıkları­ de toprağın erozyona uğradığı bilinmektedir,
yer kaplamasının nedeni aşağıdakilerden profilin! almamış akarsular olmasının başlı­ na «n aüclü kamttır7 özellikle tahıl tanmi yapılan eğimli yerlerde
hangisidir? ca nedeni aşağıdakilerden hangisidir7 A) Sık stk taşarak çevrelerindeki ovaiarı ça­ erozyon daha etkilidir.
A) Akarsuların çok lazla aşındırma yapmış ■ A) Akarsuların çok engebeli yerlerden geç­ mur gölü haline getirmesi Aşağıdakilerden hangisi, bu durumun orta­
□İması meleri B) Kaynaklarıyla ağızlan arasında yükselti ya çıkaracağı sonuçlardan hirl olabilir?
B) Akarsuların çok alüvyon biriktirmiş olması B) Yağışların kararsızlığı nedeniyle akarsu farkının faslalığ! A) Eğimli yamaçlardaki loprağırrlazelenmesi
C) Lavların, çukurlukları doldurmuş alması rejimlerinin düzensizliği C) Geniş büklümler (menderesler) yapara^ B)- Akarsu taşanlarının asalrjıasl
D) Aşınma sonunda deniz seviyesine yaklaşan C) Türkiye'nin, bugünkü yeryüzü şeklini yakın akmaları Ç) Yağışların artması.
yüksekliklerin yeniden yüleselmiş olması bir jeolojik devirde almış olması D) Bilki örtüsünden yoksun dsğlik yörelerden D) Verimli ekim alanlarının daralması
E) Kapalı havzaların geniş yer tutması D) Mevsimler arasındaki debi farkının fazla kaynaklanmaları E) Akarsuların bollaşması
olması E) Denize döküldükleri yerlerde geniş deltalar
E) Vadi tabaniannin farklı dirençteki kayalar- oluşturmalan
■ dan meydana geimlş olması

Ö Y S - 1974 • 19S1- ÖSS

Türkiye'de, dağlara oranla daha geniş yer kap­ Akarsulardan,
layan ova ve plalolann yükseklerde bulunma­ I. Ulaşım 11. 1985-ÖYS
sının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? II. Turizm 3. 19S3 - ÖYS Türkiye'de akarsular, saniyede akıttıkları top­
A) III. zamanın sonunda peneplen halinde İH, Enerji örelim! Yer şekillerinin biçimi iç ve dış Kuvvetlerin etki- lam su miktarı bakımından fazla zengin sayıl­
iken IV. zaman başında toptan yükselmesi
M IV. Sulama ve kullanma suyu sağlama siyle sürekli olarak dsğtsir. •= 5 maz. Ancak enerji potansiyeli bakımından ol­
UJ< Alanlannda yararlanılabilir. Aşağıdukilerin hangisinde iç kuvvetlerin
B) Genç ve yüksek olan Alp-Himalaya siste­ dukça zenglpdlr."
minin uzadığı alan üzerinde bulunma-sı Türkiye'deki akarsulardan bu-alanların on payı en büyüktür?
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt
C) Durgunluk devresi olan 1!. zamanrla yük­ cok hangilerinde yararlanılmaktadır? A) Kıyı şekillenmesi ■ olabilir?
sekliklerin gşmarak geniş düzlDkisrin mey­ A) İv e li B) Mağara oluşumunda A) Akarsu yataklarında eğimin fada olduğuna
dana getirmesi B) İv e »! C) Dağ oluşumunda B) Akarsu havzalarının geniş olduğuna
D) IV. zamanın başında faaliyet halindeki C) İve IV . D) Vadilerin oluşumunda C) Akarsuların kar suyuyla beslendiğine '
volkan lavlarının yayılarak geniş düzlükler D) II ve III' E) Kayaların ufalanmasında . D) Akarsu rejimlerinin düzensizliğine
meydana getirmesi ., . E) İH ve IV E) Akarsuların sık sık yatak değiştirdiğine
E} iç AnadoİLTbölgesindeki büyük göllerin, ik­
lim değişikliği İle kuruyarak düz alanlar ha­
line gelmesi

9. 1333-Ö Y S 12. 1985-Ö Y Ş

6. 19B2-ÖYS Türkiye'de değişik mşvsirn özeliklerinin ay­ Doğu Anadolu'nun kuzey kesimlerinde akarsu­
3. 1974 —ÖY(S Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'nin bugün- nı zamanda görülebilmeslnl sağlayan bağlı­ ların çak alçakjiklan dönem kış ortalarına rasüar.
Aşağıdaki', alçak düzlüklerden hangisi ki jeomorfolojik görünümünü kazanmasın­ ca elken neçiir? . Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle İlişki­
alüvya! değildir? da en az etkili olmuştur? -A) Yer şekillerinin çeşitliliği lidir7 .
A) ■Bafra ovası A) Dağ oluşumu B) Ilıman iklim kuşağında yer alması A) Yağış biçimiyle
B) Gediz deltası B) Kara oluşumu C) Denizlerle çevrili olması B) Yağış miktanyla
C) Çarşamba ovası C) Buzullaşma □} Geniş topraklara sahip olması C) Yağtş düzeniyle
□) Antalya ovası D) Akarsu aşındırması •E) Bitki örtüsünün çeşitlilik göstermesi D) Akarsuların uzunluğuyla
E) Çukurova . E) Volkanlzms E) Akarsu yslsklannın eğimiyle

I"7
 Bölüm 2 Yeryüzü Şekilleri Bölüm 2
Yeryüzü Şekilleri.

21. 1992- Ö SS 25. 1934 - ÖSS

17, 1983- Ö S S
13. 1986- Ö S S
Türkiye’deki bazı göllerin donİ2 düzeyinden Aşağıdaklîerden hangisinde verilen göllerin Türkiye'de heyelan olaylarının çoğunun İlk­
Yüksekliği en fazla 500 metreye kadar olan
yükseklikleri söyledin tümü Göller Yöresinde bulunmaktadır? baharda görülmesinde ; aşağıdaklîerden
yerlerde yetişebilen bir bitki (öteki koşullar
Van Gölü : 1645 rn A) Çıldır, Burdur, Beyşehir hangisi diğerlerinden daha etkilidir?
elverişli İse) aşağıdaki yörelerin hangisinde
Hasar Gölü : 1248 ra B) Köyceğiz, Sapanca, Eğirdir A) Toprağın suyla doygun hale gelmesi
görülebilir? C) Burdur, Beyşehir, Eğirdir
Tuz Gölü : 925 m B) Akarsu dahilerinin artması
A) Bursa Ovasında D) Burdur, Manyas, Hazar
Marmara Gölü : 71 m C) Bitkilerin yeşermeye başlaması
B) Konya Ovasında E) Beyşehir, Eğirdir, (Jluba!
Bu bilgiler Türkiye'nin doğal özellikleri lie il* D) Yamaçlarda esen rüzgar hızının artması
C) Elazığ Ovasında
gül aşağıdaki genellemelerden hangisini E) Yamaçlardaki kaya çatlaklarının artması
D) Malatya Ovasında 22. 1S92-Ö5S
desteklemektedir?
E) İğdır Ovasında
A) Dağlar öteki yer şekillerine oranla çok yer
kaplar
14. 1987- Ö SS
B) Sıradağlar arasında İrili ufaklı gpller yer alır
Ancak SOO metrenin üstünde yetişebilen bir
C) Sıradağlar Ege kıyılarına dik olarak ulaşır
bilki öteki koşullan elverişli İse aşağıdaki
D) Yüksele 8 abdan Doğuya doğru giderek arter
yörelerin hangisinde görülebilir?
E ) v Kuzey ve Güneyde yer alan dağ sıraları
A) Harran Ovası
Doğuda birbirine yaklaşır
B) Amile Ovası YuKandski haritada işaretli merkezlerden
C) Çarşamba Ovası hangilerinin arasında enine kıyı tipi görü­
13, 1989-ÖSS
D) Muş Ovası lür?
Aşağıdaklîerden hangisi Türkiye kıyılarında Yukarıdaki haritada numaralarla gösterilen
E) Balıkesir Ovssı A) ■Zonguldak - Sinop
gelgit olayının etkili olmadığının bir kanıtı- ovalardan hangisi bir graben Içino yerleş­
B) Edremit -Kuşadası
%% dır? m iştir?
15. 1988 —ÖSS C) Antalya -Finike
Karadeniz’den Marmara’ya doğru olan üst ~5 .A) Kıyıların oldukça dik olması A) I B} II C )lll D) IV E) V
D} Alanya —Silifke
B) Kıyıların çok girintili olması
akmtınm oluşmasında, Karadeniz'in tıang! E) Ordu - Giresun
C) Kumsalların dar olması
özelliğinin bir etkisi yoldur?
D) Denizlerin sığ olması 27. 1396- Ö S S
A) Büyük akarsularla beslenmesi
' -13) Bol yağışlı bir bölgede bulunması E) Delta ovalarının bulunması ■ Aşağıdaki havralardan hangisinin akarsula­
23. 1992 - Ö SS
C) Buharlaşmanın az olması rı denize ulaşır?
Türkiye'nin Jeolojik yapısı güz önüne alındı-
D) Derinliğinin fazla olması 19. 1989-ÖSYM A) Kanya Havzası
ğjnda, aşağıdaki alanların hangisinde şid­
E ) •' Yüzeyinin Marmara’ ya göre daha yüksek- Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de toprak B) Tuz Gölü Havrası •
detli yer sarsıntılarının gorü5nıasi olasılığı
□şmmast ve yamaç süpürülmesine yol açan C) Çoruh Havzası .
ta olması ■ ' en fazladır?
etmenlerden biri değildir? D) Van Gölü Havzası
A) Gediz Havzası
. 16. ö s s - ı g c s A) Arazinin engebeli olması E) Aras Havzası
. B) Taşeli Platosu
B) Bitki örtüsünün seyrek oimssı
C) Ergene Havzası
C) Yağışların düzensiz olması
D) Mardin Eşiği
D) Yeraltı su seviyesinin düşül: olması 28. 1996 -Ö Y S
E) Konya Ovası
e) Sık sık su taşkınlarının olması Goller Yöresindeki bazı göllerin sularının tuzlu
elmasına karşın, Beyşehir ve Eğirdir gollerinin
20. 1991- Ö Y S suları tatlıdır.
2-t. 1933-Ö YS
Karadeniz'de, 200 metrenin altındaki derin­ Bu durum Beyşehir ve Eğirdir göllerinin
Aşağıdakilerden hangisi, doğal setleşmeiar-
liklerde balık yaşamasını engelleyen etken hangi özelliğinden kaynaklanır?
nin dağılışını göstermektedir? de oluşmuş bir göl değildir?
aşağıdaklîerden hangisidir? A) Ksrstik alanda yer almaları
A) Ulubat
A) Kıvrım dağlarının A) Derin sularda sıcaklığının düşük olması B) Havzalarının geniş olması
B) Bsfa
B) Deprem alanlarının B) Derinlerde kükürtlü hidrojen gazının elması C) Derinliklerinin fazla olması
C) Kö’/ceŞİz
C) Yüksek ovaların C) Deniz dibinde engebelerin az olması D) Yerailı ve yerüstü gideğenlerinin olması
D) Megan
D) Ormanların * D) Şelf alanının daralması E) Yükseltilerinin fazla olması
E) Terkas
E) Geniş düzlüklerin E) Derinlerde tuzluluğun artması
 Bolüm 2 Yeryüzü Şekilleri Bölüm 2
Yeryüzü Şekilleri

37. 1999 -DMS 41. 2000 - DMS

33. 1999-OMS
29. 199B-Ö5S Deniz'e ulaşan akarsuların havzalarına açtk Erzurum - Kars bölümünde ekonominin
Türkiye'nin en fazla sayıda sönmüş volkan
Küçük çekmece Marmara DcnizJ'no bağlt bir havza, denize uîaşama-yanlarmklne ise kapalı hayvancılığa dayalı olmasının nedenlerin­
bulunan iki bölgesi, aşağıdakılorin hangi­
koy iken, aşağıdakilerden hangisinin sonu­ havza denir. den biri aşağıdakllerdon hangisidir?
sinde birlikte verilmiştir?
cunda bir göl durumuna gelmiştir? Aşağıdakllcrln hangisinde, açık havzalı ve A) Çayır ve meralann geniş yer tutması
A) Ege-Akdeniz
A) Akarsu biriklirrnesl kapalı havzalı İki akarsu doğru olarak veril­ B) Kışların soğuk geçmesi
B) Güneydoğu Anadolu - Marmara
B) Buzul aşındırması miştir? C) Yer altı kaynaklarının az olması
C) Karadeniz—Doğu Anadolu
C) Dalga biriktirmesi Acık Havzalı Kanalı Havzalı
D ). Akdeniz-İç Anadolu D) Yağışların düzensiz olması
D) Rüzgâr aşındırması A) Araş Susurluk E) Nüfus yoğunluğunun az olması
E) içAnsdolu-Doğu Anadolu
E) Yer göçmesi B) Sakarya Aras
C) Çoruh Sakarya
30. 1997- Ö Y S D) Sakarya Susurluk 42. 2D00-DMS
34. 1399 -DMS
Aylık ortalama sıcaklıklarında fazla fark ol­ E} Araş Çoruh
mamasına karşın, Samsun’un Rize’den da­ l. Dağ
ha az yağış alması, Samsun’un hangi özelli* 33. 1999 -DMS • II. Ova '
ğina bağlanabilir? Gfinay Marmara Bölümü'ndekl başlıca göl­ . III. Plato-
A) Kuzey rüzgârlarına açık olmasına ler, oluşum bakımından hangi özelliktedir? IV, Tektonik Göi
B) Buharlaşmanın fazla olmasına A) Karstik Karadeniz Bölgesi'nde yukarıdaki yedekli­
Yukarıdaki Türkiye haritasında numaralarla B) Volkanik sel lerinden hangileri daha az yer kaplar?
C) Daha batıda yer almasına
gösterilen taralı alanlardan hangisi birinci C ). Tektonik A) l vs II
D) Gerisindeki dsğiann yükseltisinin az olma-
dereca deprem bölgesi İçinde ver almaz? D) Aîûvyal set B) ive III
■1 sına
A) I ’ • B) II C) III D) IV E) V E) Doğusunda ve batısında deltalann bulun­ E) Heyelan set lâ C) İve IV
■gi D) II ve III
As masına
LU< E) İli ve IV
31. 1999 -DMS >- 39. 1399 —DMS
‘ Aşağıdaki sönmüş volkanlardan hangisi Aşağıdaki göllerden hangisi alüvyal set gö­ 43. 2000 -DM S
35. 1999-DMS
Doğu Anadolu Bolaesi’nde değildir? lüdür? "Rüzgâr erozyonu, bitki örtüsünden yoksun ve­
Doğu Anadolu Bölgesl'nde doğan ve buradan
AJ Ağrı besienen akarsuların taşıdığı su miktarı kış ' A} ' İznik Gölü ya bitki örtüsü çok seyrek olan kurak ve yarı
B) Tendûrek B) Nemrut Gölü kurak yerlerde daha çok görülür."
mevsiminde en azdır.
C) Meiandiz Böyle bir durumu ortaya çıkaran başlıca et­ C) Beyşehir Gölü Buna göre, rüzgâr erozyonunun aşağıdaki
D) Süphan D} Tortum Göiû illerin hangisinde on az olması beklenir?
ken aşağıdakllarden hangisidir?
E) Nemrnt A) Yer altı suyu seviyesinin yüzeye, yakınlığı E) Köyceğiz Gölü A) Konya
B) Yağış rejimi B} Rize
• C} Yağış çeşidi C) Şanlıurfa
32. 1989-DMS 40. 2000-ÖSYM D) İğdır
D) Akarsu havzalanmn genişliği
Karadeniz kıyılarında deltaların oluşmasında; Türkiye'de ekim alanlarının yansından fazla­
E) Akarsuya kansan kol sayısı E) Nevşehir
!. Akarsu uzunluklarının faiklı olması sında erozyon nedeniyle çok miktarda toprak
II. Akarsuların çok miktarda alüvyon taşıması kaybı olmaktadır. 44. 2000 —DMS
III. Akarsu rejimlerinin düzensiz olması Bu durum, erozyonunu etkili olduğu ekim
35. 1999 -DM S Türkiye'deki heyelanların % 45 inin ilkbahar-
IV. Gelgit olayının sz görülmesi alanlarının aşağıdaki özelliklerinden hangi­ . da olmasında aşağıdakllerden etkili olduğu
Aşağıdakilerdcn hangisi, Türkiye’de eroz­
V. Yer şeklîlerinin çeşitlilik göstermesi sine sahip olduğunu gösterir? söylenebilir?
yon ve heyelanların {azla olmasında etkili
Etkenlerinden hangileri birlikte etkili olmuştur? .A) Toprak örtüsünün kaim olduğunu
değildir? A) Eğim
A) | ve 11 • B) ■Nöbetleşe ekimin yaygın olduğunu B) Deprem
A) Tarlaların eğim yönünde sürülmesi
H) I ve V C) Eğimin fazla olduğunu C) Jeolojik Yapı
B) Bilkl örtüsünün seyrek olması
C) 11ve III D) Toprakların humuşça zengin olduğunu D) Orman vaıiığı
C) Dağların batı-doğu yönünde uzanması
D) II vs IV E) Toprakların geçirimli olduğunu E) Kar erimeleri ve yağış
D) Yağış rejiminin düzensiz olması
E) IV ve V
E) Engebeliliğin fazla olması

71
 Bölüm 2 yeryüzü Şekilleri Bölüm 2
YeryiLzü. Şekilleri

51 2003- K P S S
45. 2000 —DMS AB. 2002 - K P S S
Türkiye'de akarsuların genellikle en fazla Aşağıdakiîerden hangisi Kuzey Anadolu 54. 2003 - K PSS
Akdeniz'in aşağıdaki Özelliklerinden hangisi
suyu ilkbaharda taşımalarının temel nedeni Oağlan’mn kıyıya parals! uzanmasının so­ Aşağıdakllerden hangisi Türkiye'de erozyo­
bu denizin sularının Marmara Denizine göre
nuçlarından biri değildir? nun doğrudan bir etkisi değildir?
daha tuzlu olmasının bir nedenidir? aşağı dahilerden hangisidir?
A) Bazı kıyı kentlerine ulaşımın zor olması A) Bitki türönûn azalması
A) Yüzölçümünün daha bûyiik olması
D) Dağların denize bakan yamaçlarında or­ B) Meraların yok olması
B) Derinliğinin daha fazla olması A) Barajlardaki iazia sularm boşaltılması
man örtüsünün zengin olması C) Koy ve körfezlerin dolması
C) Atlas Okyanusuna bağlanması ES) T aban suyu seviyelerinin yükseltilmesi
C) Korunaklı doğal limanların az olması D) Tarımsal alanların veriminin düşmesi
D) Buharlaşmanın daha fazla donası C) Buharlaşmanın azalması
D) Akarsuların taşıdığı madde milyarının D) Kıyı İle iç kesimler arasında farklı iklim tip­ E) Kırdan kente göçün artması
E) Dökülen akarsu sayısının daha fazla ol­
lerinin görülmesi
ması aıtiw-ı
E) Kar unmeleri He yağışların birleşmesi E) Yer altı kaynaklarının çeşitli olması

<!G, 2001 -DM S

Göl sularının kapladığı alan yıl içinde değişiklik 49 2002 - KPSS
gösterir. Bunda güt çanağının derinliği, buhar­ Türkiye'de yetiştirilen hayvan türleri, yörenin ik-
laşırla oranı, gölü besleyen akarsuların getirdiği limine.vs bitki örtüsüne göre değişmektedir. 52. 2GÛ3-KPSS
Buns göre, yez yağışlarının fazla olduğu ve 55. 2003 - K PSS
su miktarı etkilidir. Ege Bölûmü’nûn önemli yüzey şeitülerinl. doğu-
gûr otlakların bulunduğu yörelerde hangi Akarsu vadilerinin heyelanlar sonucu tıkan­
Buna göre, bulundukları yörelerin doğal ko­ bati yönünde uzanaıı dağlar ve bunlar arasında
hayvancılığın en vavaın olması beklenir? masıyla oluşan göllere heyelan set golü denir.
şulları da göz önüne alındığında aşağıda-kl bulunan uzun ve geniş çökünlü alanları oluşturur.
A) Büyükbaş hayvancılık Coğrafi özellikler! göz önüne alındığında,
güllerden hangisinde, suların kapladığı ala­ Buna göre, Ege BölümEî’nOn yüzey şekille­
D} Küçükbaş hayvancılık aşağıdaki bölümlerin hangisinde heyelan
nın yaz ve kış mevsimleri arasında en cok rinin aşûğrdakîlerin hangisi üzerinde etkili
C) Arıcılık sat çöllerin daha fazla olması beklenir?
değişme .göstermesi beklenir? olduğu söylenemez?
D)_ Kümes hayvancılığı A) Konya Bölümü
A) Kuzeye değm girfiidikça arman üst sınırı­ UJ<"
E} İpek böcekçiliği B) Doğu Karadeniz Bölümü
A) Beyşehir Gölü nın alçalması
C) Dlde Bölümü
B) Van Gölü B) Deniz etkisinin iç kesimlere kadar sokul­
D) Çatalca - Kocaeli Bölümü
C) Tuz Gölü ması
E) Ergene Bölümü
D) İznik Golü C) İç bölgelerle kıyı arasında karayolu ulaşı­
E) Burdur Gölü 50. 2003 ÖSYM mının kolayiıkia yapılması '
Aşağıdaki grafikte Türkiye'deki bir akarsuyun D) Kıyı ile İç kesimler arasında tarım ürünleri­
aylık ortalama akım değerleri gösterilmiştir. nin benzerlik göstermesi
AkırnlmVstı)
E) Korunaklı liman sayısının fazla olması
47. 2001 - KMS

56. 2003- K P S S
Türkiye’deki akarsulardan en cok
i. Sulama
53, 2ü03 - KPSS II. Elektrik enerjisi elde etme
Bulundukları yarlerin iklimi gözönürıe alın­ III. Ulaşım
Aytar
Yukarıda verilen haritada iaranmış platola­ dığında aşağıdaki platoların hangisinde !V. Su sparian yapma
rın hangisinde, yaz mevsimi sıcak ve kurak Bu grafikte aşağtdakllerden hangisiyle ilgili bozkırların görülmesi beklenmez? Amaçlarından hangileri için yararlanılmak-
geçmez? bilgi yoktur? A) Cihanbeyli tadır?
A) Haymana A) Yaz mevsiminde kuruyup kurumadığı B) Şanlıurfa A) I ve I!
B) Gaziantep B) Debisinin en yüksek olduğu mevsim C) Ardahan B) I ve III
Q Erzururrı-ICars C) Alcım düzeni D) Obruk . C) II ve III
Dİ Obruk D) T2şkın yapıp yapmadığı E) Haymana D) II ve IV
E) Borak E) Taşıdığı ortalama su miktarı
E) III ve IV
53B3BB
Bölüm 2 Veryüzü Şeldlleri Bölüm 2
Yeryüzü Şekilleri

50. 2005 - ÖSS G3. 2006—KPSS 67. 200S Ö SS SOS 1

57. 2004 - ÖSYM
Baraj çevrelerinin ağaçlandırılmasının tamsİ Doğu Karadeniz Bölümü’nde dağların Kıyıya, Aşağıdakllerden hangisi bir delta ovası de­ - Yeryüzündekl göl sularının tuzlu, tatlı ya da
paralel uzanmasının aşağıdakllerden hangi­ ğildir? sodalı olmasında aşağıdakllerden hangisi­
amacı aşağıdakilerden hangisidir?
si üzerinde etkili olduğu söylenin ez? ; Göksu nin etkisi yoktur?
A) Erozyonu yavaşlatarak barajın ömrünü
A) Kuzeyden esen "rüzgârların soğuk dlması Caylanptnar ' A) Golün gideğeninin olup olmaması
uzatmak B) İç kasîmlsrde deniz etkisinin görülmemesi Bafra B) Göl çanağının kayaçyapısı
B) Yeni orman alanları kazanmak C) Kıyr kesiminde bel yağış İsteyen endüstri
C) Baraj çevresinde yaban hayalını zengin­ Çarşamba C) Gölün denizden yüksekliği
bllkfletinin yeüşmesi
leştirmek D) Kıyı kesimiyle iç kesimler arasında ulaşı­ Çukurova • D) Göle ulaşan akarsuların az ya da bal su ta­
D) Baraj çevresine yerleşmeyi'ânlamele mın göç olması şıması •
E} Çevreyi güzelleştirmek E) Kuzay yamaçlardaki orman örtüsünün gü­ E ) Gölün bulunduğu yerin iklim özellikleri
ney yamaçlarrfakJnden farklı olması
S4. 2005 - KPSS
Doğu Karadeniz ve Erzurum —Kars bölüm­
lerinde büyükbaş hayvancılığın yaygın ola­
rak yapılmasında aşağıdakllerden hangisi­
nin etkili olduğu söylenebilir? 66. 200SADÜCRA
A) Elverişli çayırların bulunması ■Türkiye'de yamaçların fazla eğimli olduğu yöre­
B) Nüfus yoğunluğunun fazla olması lerde, erozyon tehlikeli boyutlara ulaşan bir çev­
C} Tarım alanlannın sın ırîı olmas1 re sorunudur.
58. 2DD4- K PSS D) Kente göçün fazla olması
S-l. 2005-K PSS
Eg= Bölgesinin kıyı ile İç kesimler arasında E) Akarsu ağının sık olması
Akarsuların kirlenmesinde aşağıriakilerdin
ürünler benzerlik gösterirken Doğu Karadeniz
\İ hangisi en az etkilidir?
bötümönde kıyı kesiminde yetişen birçok ürün A) Hidroelektrik santrali
UJ<
75—i 00 km İçsrde rastlanmaz. . P B) Endüstri atıkları
65. 2006 - K PSS • >
Ege ve Doğu Karadeniz bölgeleri arasında C) Kanalizasyon atıklan
görülen bu farkın temel nedeni nedir? Aşağıdakilerden hangisi, Ege Bölgesi akar­
D} Tarım atıklan
A) Dağların uzanışı sularının özelliklerinden biri değildir?
E) Çöp aianian
B) Tan msal nüfus yoğunluğu Af Kollarından bir kısmının kaynağının bölge Haritada numaralanmış yörelerin yer şekille­
C) Deniz akıntılar dışında olması ri göz önüne alındığında, hangisinde eğime
D }" Hâkim rüzgâr yönü B) Yalaklannda menderesler çizerek aknıalan bağlı erozyonun etkisi diğerlerinden daha
E) Toprak türü 0} Doğudan batıya doğru havza genişliklerini azdır?
farklılık göstermesi A) I B) II C) III D) IV E) V
D) Sıradağlar arasındaki çöküntü olanların­
da akmalan
E) Yi! boyunca bol su taşımaları

G2. 2005-K PSS

Ege BÖlgesl’nln aşağıdaki Özelliklerinden
hangisi, diğer dördünün nedeni olarak gös­
59. 2004- K P S S 66. 2006- K P SS 09, JO K U z m . J . / 2 Ü0G •
ı terilebilir?
Aşağıdakîlerin hangisi Ege Bölgesl’ndekl Aşağıdaki göllerden hangisi bir koy önünün Aşağıdaki göllerin hangisinde, yazın buhar­
A} Ulaşımın batı-doğu yönünde gelişmesi
delta ovalarının ortak Özelliği deSlldİr? dalgalarla taşman kumlar tarafından kapa­ laşmanın etkisiyle suların kapladığı alan en
B) Dağlann kıyıya dik uzanması
A) Kıyıda büyük göllerin oluşması tılması sonucu oluşmuştur? cok değişme gösterir?
C) Deniz etkisinin iç kısımlara kadar sokul­
B) Tanmsal etkinliklerin yoğunlaştığı. alanla­ A) Beyşehir Gölü A) İznik Gölü BJAbantGölû
ması
rın olması B) Tortum Gölü . C) Eğirdir Gölü D} Tuz Gölü
D) ÇcE'sayıda koy ve körfezin olması .
C) Endüstri bitkilerini daha fazla yetişmesi C) Büyük Çekmece Gölü E) Van Gölü
E) Umanların art bölgesinin geniş olması
D) Önemli turizm merkezlerinin bulunması D) İznik Göiü
E) Yerleşimin yoğun olması E) Kuş Gölü

7.5
 Bölüm 2 Ş Yeryüzü Şekilleri . Bölüm 2
Yeryüzü Şekilleri

70. 2006 JANA 73. 2007 K PSS 76. 2008 K PSS

Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de batıdan Doğu Anadolu, Akdeniz ve Karadeniz bölge­ 1; Yamaç eğiminin fazlalığı
doğuya gidildiğinde yükseltinin artması so­ lerindeki sıradağlarla ilgili aşağıdaki irâde­ II. Orman üst amtrı
nucu oluşmaz? lerden hangisi vantıstır? III. Ytllfk yağış tutan
A) Hayvancılığın önemli gelir ve geçim kay­ A) Etkin volkanlara rasllamr. IV. Köriez ve yanmada sayısı
nağı olması B ) Alp orajenezi döneminde oluşmuşlardır. Dağların kıyıya göre uzanışlarının farklı ol­
B) Yer allı kaynaklarının rezervinin fazia ve C) Genelde yükseltileri 1500 m’yl geçer. ması, Ege Bölümü kıyılarıyla Doğu Karade­
çeşitli elması D) Bazıları 4. saman buzullaşmasından etki­ niz Bölümü kıyılarının yukarıdakilerden tian-
C) T arım ürünü çeşidinin adatması lenmişlerdir. güari bakımından farklı atmasında etkilidir?
D) Kış mevsiminin uzun vo soğuk olması E} Gefie/ds doğu-batı yönünde ulanırlar. A) 1ve II B) 1vs 11! C) U ve İH
E ) Kalıcı kar sınırının düşük olması D} (1vs IV E) Ifl ve IV

74. 2Ö0 7JDK 77. 2008 KPSS

Beyşehir Göfü'nün sularından Jçma ve kul­ Türkiye’nin tayt ovalarında aşağıdaki toprak
lanma suyu olarak yararlanıtabilmeslndo türlerinden hangisi yaygın olarak görülür?
aşağıdakllerden hangisi etkilidir? A) T&flü topraklar B) Kırmızı topraklar
71. 2006 JAH A A) Fazla sularını yer aîtı ve yer üslü gideğen­ C) Alüvyal topraklar D) Kahverengi topraklar
Taşeü Platosu'nda kırmızı renkli topraklar, leriyle dışarıya akıtması E) LÖster
Nevşehir Ürgüp çevrelerinde tüttü topraklar bu­ B) Göller YöresI’ndekJ kapak bir havzada yer
lunmaktadır. alması
Bu yörelerde farklı toprak lürleri bulunma­ C) Göl çanağının oluşumunda tektonik olayla­ 70. 200Ö JQ K
sında aşağıdakilcrden hangisinin etkili ol- ^ rın etkili olması Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin fiziki
duğu savunulabilir? - D) -İçinde irili ufaklı adaların olması özelliklerinden biri değildir?
A) Ana taya yapısının i E) Yüz Ölçümünün büyük olması A) Ortalanın yükseltisi batıdan doğuya doğru
B) Ortalama yükseltinin genelde artmakladır.
C) Doğal bitki örtüsünün
B) Kıyı kesimlerinde doğa! btlki örtüsü mafcî
D) .Eğim farklılığının 75. JÛK20Û7 Haritada numaralarla gösterilen akarsular.
• vsys ormandır.
E) Yer altı su seviyesinin aşağıdaUilerin hangisinde doğru olarak ve­
O) Batı, kuzey ve doğusunda sikin fay Hatları
rilm iştir?
bulunur.
i il İli
D) Dağlık ve engebeli alanlarda dağınık yer-
A) Kızılırmak Göksu Dicie
ieşmsfer yaygındır.
B) Yeşilımıak Seyhan Fırat
E ) Balıdalti graben tabanlan alüvyaf topraklar-
c ). Çoruh Ceyhan .. Murat
. la kaplıdır.
D) Yeşilımıak Seyhan Dicle
E) Kızılırmak Göksu Fırat
72: 2007 ÖSYM ED SOS
Haritada taramalarla gösterilen yörelerin 70. JO K 2003
coğrafi özellikleri gâz önüne alındığında, bu Aşağıdakilerden hangisi Egs Bölgesi’ni,
l.. Falez 82. 2009 JANA
yörelerde toprak erozyonunu önlemek için Karadeniz ve Akdeniz Böİge|erî‘nden ayıran
İt. Delta j Dağlann denize dil; olarak uzanması Ege
yapılabilecek aşağıdaki uygulamalardan bir özelliktir?
İli. Lagün \ Bölgesi kıyılarında aşağıdaki özelliklerden
hangisine duyulacak gereksinimin daha az A) Kaplıca ve sıcak su kaynaklarının olması
IV. Kıyı Kordonu hangisini en az etkilemiştir?
atması beklenir? B) Kıyıyla İç kesimler arasındaki doğal biti« ör­
Türkiye'de görülen yukandaki kıyı şekille­ A) Kıyı uzunluğu
A) Tarım ürünlerinin nöbelleşe ekilmesi tülerinin farklı olması
rinden hangileri dalga aşındırması sonucu B) Yanmada ve ada sayısı
B) Eğimli yerlerde taraça yapılması C) Koy, kânez ve ada sayısının fazla olması
oluşur? C) Doğal bilici Örtüsünün lürü
C) Çıplak alanların ağaçlandırılması D) Tanm ürünü çeşidinin fazla olması
D) iç kesimlerle ulaşım
A) Yalnız IB) Yalnız il C) I ve lll D) Nadas uygulamasının azaltılması E ) Dogj-balı uzsnışlı dağ sıralarının bulun­
E) Doğal limanların sayısı
D) II ve lllE) lll ve IV E) Otlakların aşırı kullanımının engellenmesi ması

97

Y eryüzü Şekilleri
53. 2009 K PSS
Bir Türkiye fiziki haritasında kahverengi
tonlarının fazla olduğu yarlerle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kann yerde kalma süresinin uzun olduğu
B ) Yıllık sıcaklık farkının az. olduğu
C) Gerçek alanla İz düşümsel slan arasındaki
farkın fazla olduğu
D} Akarsuların çağlayanlar oluşturduğu
E) Ulaşımda güçlüklerle karşılaşıldığı
34. 2009 JANA
Aşağıdakİlerln hangisinde birlikte verilen
coğrafi bölümlerde, çok sayıda doğal gölün
bir arada bulunduğu yöreler vardır?
A) GDney Marmara - Antalya
B ). Ege *r İç Batı Anadolu
. C) Dicle - Güney Marmara
D) Antalya - Ege
E) İç Batı Anadolu —Dicle
¡55. 2009 KPSS
Yukarıdaki Türkiye haritasındaki taralı alan-
ds yıl İçinde çığ olasılığının fazia olmasında,
I. mutlak nem oranının az olması,
II. arazinin eğimli olması,
Sil. ortalama yükseltinin fazla olması,
IV. kar yağışının fasla olması
etmenlerinden hangileri etkilidir?
A] 1ve II B) 1ve III C) II ve III
D) II ve IV E} III ve IV
Bölüm 2
86. 2003 - ÖSS / 505-1
Bir grup coğrafyacı mayıs ayında Ankara'dan
yoia çıkarak, öç gün süren araştırma gezisi so­
nunda Konya Cizarinden Antalya'ya ulaşmışlar­
dır.
Yolculuk boyunca ve yolculuksonundaki
gözlemlerle İlgili aşağıdaki değerlendirme­
lerden hangisi vapriamaz?
A) ’ Tuz Gölü çevresindeki toprakların bir kıs­
mında ekim yapılmadığı
B) Akdeniz’e yaklaştıkça bozkırın yerini orman
örtüsünün ve makinin aldığı
■C) Güneye gidildikçe geceyle gDndüzarasın­
daki sıcakiık farkının azaldığı
D) Dağlık alanlarda rüzgâr erozyonunun oluş­
turduğu biriktirme şekillerinin yaygın olduğu
E) Torosiarın güneyine geçildiğinde arpa,
buğday tarlalarının yerini sebzs ve meyve
bahçelerinin aldığı
B7. 2009 JANU
A<
Zv:
LU<
>
91, 2010-JAN A
Haritada gösterilen yerlerin hangisinde su­
lama olanaklarının ktsıüt olması, topraktaki
çoraklaşma ve şiddetli rüzgâr erozyonu ne­
deniyle tarımsal verim düşüktür?
A) I . B) II C )lll D) IV E )V
88. 2010- KPSS/GYGK-CS
Türkiye'nin aşağıdaki özelliklerinden hangisi
92. 2010-JANA
yükseltinin fazla olmasının sonucu değildir?
A) Bitki türleri bakımından zengin olmaca
B) Kara yolu ve demir yolu yapım maliyetinin
yüksek olması
C) Sıra dağların genelde doğu batı gönünde
uzanması
P) Nüfus.dağılışının düzensiz olması
E}- Yaylacılığın önemli bir etkinlik olması
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
Yeryüzü Şekilleri Bölüm 2
gg. 2010 —K PSS I ÖNL 93. 2010-JANA
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de toprak Aşağıdakİlerln hangisi Kuzey Anadolu Dağ-
lan'yia Taraş Dağları'nm ortak özelliklerin­
erozyonunun fazla olduğu bölgelerde ortaya
den biri değildir?
çıkan sorunlardan biri değildir? A) Denize bakan yamaçlarında ormanların
A) Toprak kaiınlığının azalması yaygın olması .
B) Kıyı İle iç kesimler arasındaki ulaşımın ge­
B} Baraj tabanında biriken msteryalln artması
çitlerden sağlanması
C) Delta alanlarının genişlemesi C) Yaylacılık etkinliklerinin yaygın olması
D) Çayır ve mera alanlarının azalması D) Akarsularının hidroelektrik potansiyellerinin
yüksek olması
E ) Tsnmsal verimin ve üretimin düşmesi
E) Geniş karstik ovalann bulunması
90. 2010 —YGS ! SOS
Bir garp coğrafyacı Doğu Anadolu Bölgcsl'nde
araştırma yapmış ve bölgenin özellikleriyle ilgili
şu saptamalarda bulunmuşlardın
I. Rüzgâr erazyanu fazladir.'
II. Akarsu vadileri derindir.
III. Bazı göllerin oluşumunda tektonizma etkili­
dir.
94, 2010 -JANU
IV. Termal kaynaklar yaygındır.
Çok geniş bir havzada akan, bazı kollan yağ­
V. Kısa mesafelerde sıcaklık fsrkiıltklan görü­
lür. mur sularıyla bazıları da eriyen kar, buz ve
Bu özelliklerden hangileri bölgenin yiiksok kaynak sularıyla beslenen akarsulara karma re-
Jimll akarsular denir.
ve engebeli olmasıyla açıklanabilir?
Buna göre, aşağıdaki akarsulardan hangisi­
A) I ve 11 B) II ve IİI C) l! ve V
45 nin karma rejlmli olduğu söylenebilir?
D) III ve IV E) IV vs V
A) Kızılırmak
'P B) Manavgat
C) Bakıçay
D) Filyos
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de yüksel­ E) Dalaman
tinin genelde batıdan doğuya doğru gidil­
dikçe artmasıyla açıklanamaz?
A) Batıyla doğu arasında yere! saat farkının
alması
B) Batıdan doğuya gidildikçe sıcaklık ortala-
-masının azalması
' C) Doğudaki kara yolu ulaşımının halıya göre
daha zor olması
D) Batıdan doğuya gidildikçe tarımsal ürünle­
rin olgunlaşma süresinin uzaması
E) Batıdan doğuya gidildikçe kann yerde kak
ma süresinin uzaması
95. 2010 -JANU
Türkiye'deki yağış dağılışında,
•I. boylam,
.I!. denizeitîk,
Edirne'yle Balıkesir’in gerçek alanlarıyla iz III. yükselti,
düşüm alanları arasındaki farkın aynı olma­
IV. enlem
ması, bu iki kentin aşağıdakilerin hangisi
etmenlerinden hangileri etkilidir7
bakımından farklı olmasıyla açıklanabilir? A) Yalnız I
A) Enlem derecesi
B) Yalnız II
B ) iklim koşullan
C )I ve IV
C) Bulunduğu kıla
D) Denize yakınlık D) II ve İli
E) Yer şekillerindeki eğim ve engebe E) III ve İV
 Bölüm 2 Yeryüzü Şekilleri Böiüra 2
Yeryüzü Şekilleri
99. 2011 -YGS/ SOS 102.2011 -K PSS I GYGK-CS ■
97. 2010 - LYS3 I COĞ-1 Türkiye'nin coğrafi bölgeleri belirlenirken fiziki,
96. 2010 -JANU Aşağıdaki tabloda Türkiye arazilerinin eğim de­ beşerî ve ekonomik özellikler güz önünde bu­
receleriyle bunların ülke topraklarına oranı ve­ lundurulmuştur. Fiziki özellikler içerisinde de yer
rilmiştir. şeklileri belirleyici olmuştur.
Buna göre, Ege Bölgosi'nln sm’ırlnrmın, di­
' ülke topraklarına oranı (%) ğer kıyı bölgelerinin aksine iç kesimlere da­
Eğim (%)
ha fazla ve sokulması, bölgedeki dağların
hangi özelliğiyle açıklanabilir?
0-5 S.= A) Kıyı çizgisine uzanış doğrultularıyla
B) Yükseiü değerleriyle
Haritada numaralarla gösterilen yerlerdeki
D-10 12,8 dağlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi C) Kayaç özellikleriyle
yanlıştır? O) Oluşturan dönemle
E) Üzerlerindeki doğal bitki örtüsüyle
10-15 1S.2 A) V. yerdeki dağ sönmüş volkan dağıdır.
Türkiye'nin yer şekilleri göz finiine alındı­ B) II. yerdeki dağın doruklarında bulutlar var­
ğında, haritadaki li-G doğrultusunun profili dır.
aşağıdakilerden hangisiyle benaerük göste­ la ’ten fazla 62,5
C) I. yerdeki dağların kuzey ve güney yamaç-
rir? lan bitki örtüsü bakımından farklıdır.
Yalnızca bu tabladaki bilgilere dayanarak D) ili. yerdeki dağlar kınlma'yla oluşmuştur.
Türkiye'yle Uglll aşağıdaki yargılardan han­
A) E) . IV .yerdeki dağlarda karstlk şekiller yay­
gisine ulaşılabilir?
gındır. 102.2011 -JANU
İK
A) Engebeli bir Dikedir. Aşağıdakilerin hangisinde İç kuvvetlerin et­
B ) iç kesimlerde ova ve platolar yaygındır. kisi vardır?
C) Eğimin (szla .olduğu yerlerde orman örtüsü A) Nemrut Kalderası'nm oluşması
azdır. B) Antalya falezlerinin oluşması
D) Ülke topraklarının yansından favasını sıra C) Büyük Çekmece Gölö'nün oluşması
dağlar oluşturur. O) 8 aİra Deltasının oluşması
100.2011 -YGS t SOS 2 E) Iztuzu Kumsalı'nın oluşması
E ) Kıyı bölgelerinde eğim azdır . I. Anadolu aktif deprem kuşaklan üzerinde
yer elır.
M. Anadolu'da volkanik alanlarla fay hatlarının S<
çakıştığı b¡iIgeler vardır.
lü. Anadolu'da çok sayıda göl vardır
IV. Anadolu’daki yeryüzü şekilleri çok engebe­
lidir.
"Türkiye sıcak su bakımından zengindir,' 104.2011- JANU
diyen bir araştırmacı ,yukandakilerden han­ Türkiye'deki iklim ve ana kaya çeşitliliği,
aşağıdaki oprak türlerinden hangisinin
gilerine dayanarak bu yargıya ulaşmış olabi­ oluşmasında etkili değildir?
lir? A) Çemezyom
A) ive II B)! ve İH - C)ll ve [il . B) Aiüvyal
SÖ. 2010 —LYS3 / COĞ-1 C) Vertisol
Aşağıdaki haritada yükseltileri birbirinden farklı D} İi ve IV E)HI ve IV D)Terrarassa
beş ova gösterilmiştir ' E) Kahverengi bozkır
ŞzÎTjijiö ^ ---7
ıs» — t
Adapazarı Erzincan '•-j*

¿ 3 Î^- 101.2011-K PSS / GYG1C-CS

Yüksekova
I. Topraklannın mineral bakımından genellik­
le zengin olması
II. Turizm açısından önemli yer şekillerine sa-
' hip olması
Bu ovaların yükseltilerinin farklı olması aşa- ili. Aktif volkanların bulunması
ğıdakilerden hangisini etkilemez? IV. Fay hatları ve püskürük kayaçlarm olduğu
A) Endüstriyel tanm ürünlerinin çaşilliliğt'ni yerlerde bulunması
B) Kar yağışlı gürt sayısını Yukarıdakİlerden hangileri Türkiye’deki vol­
C) Ürünlerin hasat samanını kanik arazilerin tümü için ortak bir özelliktir?
D) Sulamaya duyulan gereksinimi A) i ve II B) I va IV C) II ve III
E ) Tarımda makine kullanımım D) II vs IV E) III ve IV
1Ö5.2011-JANA
Türkiye'yle ilgili aşağıdaki yargılardan han­
gisi diğer dördünün nedenidir?
A) Hidroelektrik potansiyel yükseldir.
S) Ortalama yükselti ve engebeiillk fazladır.
C) Platoların yOksellisi fazladır.
D) Çıâ ve heyelan olaylan kara ulaşımını za­
man zaman güçleştirir.
E) Akarsular derin vadilerde akmaktadır
 Bölüm 2 Yeryüzü Şekilleri
Yeryüzü Şekilleri
ÇÖZÜMLER
106.2011-JAN A
1)Ülkemiz arazisi lll. Zamanın sonunda peneplen
Dslgs biriktirme şekillerinden bîri olan tombolo,
İken iV.zamanın başında toptan yükseldiği İçin
kıyıya yakın bir adanın kıyı kordonuyla karaya
(epirojenez)dQzIûWar yüksekle kalmıştır.
bağlanması sonucunda oluşur.
VAHİT. D
2)Ülkemiz arazisi llljzamanln sonunda peneplen
{Yontukdüz) halinde iken IV.zaman başında toptan
yükseldiği İçin ova ve platolar yüreklerde bulunur.
■YANIT. A
Bölüm 2
9)Aym anda cJart mevsimin görülmesinin teme! ne­
deni ülkemizin yerşekülerinin çeş'itliliginden kaynak­
lanır.
YANIT. A
10)Ülkemiz topraklarının %Q0 'inden fazlasında
erozyon şiddstlidir.Ûrmanl ardan ve otlaklardan
kazanılarak tarım haline getirilen eğimli arazilerde
erozyon şiddetlidir.Eroryon sonucunda ülkemizdeki
verimli tarım alanları daraltmaktadır.
YANIT. D.

11 (Ülkemiz akarsuların yatak eğinilen fazla olduğu

3)Bafra,Gedi2 .Çarşamba .Çukurova birer delta İçin enerji potansiyelleri bakımından zengindir.
Buna göre yukarıdaki haritada verilen yarı­
ovasıyken Antalya Ovası oluşum bakımından ksrsllk YANIT. A -
madalardan hangi ikisinin oluşumu
lomboloya örnektir? ovalardır. .
A) Datça ve Gelibolu YANIT. D 12) Doğu Anadolu Bölgs’sinde akarsulann kış mev­
B) Kaptdağ ve Sinop siminde alçalmalarının nsdeni;yağış biçimi olan kar
C) Gelibolu ve Sinop
D) Datça ve Kapıdağ 4}Ülkemiz arazisi bugünkü görünümünü yakın bir ve don olaylarından kaynaklanır.
E) Datça ve Sinop -••V Cevap Anahtarı; - i. jeolojik devirde aldığı için akarsular denge profilini YANIT. A
•3- 4 •.' s' B VJ. 7' v 9’ ' 3 '.10: kazanmamışlardır.
■•-'i- I YANIT. C 13)Ülkemizde yükseltinin en az olduğu bölge Mar-
E □
Af Q | A
•11 :12-'.
D
İ3 ;\ 14
C E
15'
C.
1G\ 'Î7_-'
C A
18 ; .19/ ;3G.
5).0lkemiz akarsu yataklarının fazla olmasından
mara'dır.Bu yüzden denize kıyısı olan Bursa Ovası
UJ< doğru cevaptır.
UJ< D E D B :
A D -ti B
>- A | A dolayı akış hızı fazladır. Dar bi yatak içerisinden YANIT. A
.26 27- '.20 29 ' ;3d; akan akarsulardan hidroelektrik enerji üretiminden
21 1-22 :: .23 ■ 24 ■25: 14)Yükselllnin en fazla olduğu bölgemiz Doğu Ana­
A A A D C D C C fazla yararlan ir.Akarsu!anmiz denge profiline ulaş- dolu olduğundan cevap Muş ovasıdır.
c | B
35 -.36’ 37 /3B : 39' 45 madıklanndan ulaşımda kullanılmaz. YANİT. D '
'31 ,'j '.32/: ¿33'. ‘ 34"
O YANIT. E
C D E D 'c 1 C B C E
15)Llst ve alt akıntıların oluşmasında derinliğin etkisi
44 - 45 ' 46 >7 ■
; '••43; ■49 ■H,
- 41'- 42: 6)Ülkemiı orta kuşakta yar aldığı İçin .buzullar en az yoktur.A,B,C,E şıkları ise akıntıların oluşmasının
A E B E D c c E A eikili olan dış kuvvattîr. sebepleridir.
YANIT. D
•53-: -Şİ-';: ‘ 55/ . :ss.’. .57' '5B; 59-, 61,■ YANIT. C
■'-■51-
B A A A A A 1S)Haritaya baktığımızda Karadeniz,Ege,Doğu
E A C E 7)Batı Anadolu akarsularının Gediz, Bakırçay, BÜ- Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde bazı
6'2 "' .-63 ' :e4-
,61.•■■ ■55 ' "66 67.'- -ca; .,69 , •,7i yOk ve Küçük Menderes 'İn denize döküldükleri işaretler gürüimeİdedir.
107.2011 YGS Su işaretler Taraşlar hiç gösterilmediğinden kıvnm
OrograRk yağışlar, denizden gelen nemli hava E ' C c c D B. yerlerdeki ağız kısımlarında geniş deltalar oluştur­
kütlelerinin kıyı çizgisine paralel usanan dağ sı­
A B B A dağlarını göstere maz;Ege 'de yüksek ovalar olma­
75 ' .76 ;■ 77 -.78 79\ £! dukları 2oriilmeklcdir.au durum bal alüvyon taşıdık­ dığından;^ Anadolu ‘dsKi gsnlş düzlükler gösteril­
ralarına çarparak-yükselmesi sonucu meydana 71 : •72. •73: j;-;74 mediğinden bu seçenekler de doğru cevap ola-
gelir. S E C B C i. larının en önemli kanıtıdır.
A A A A maz.Harita dakî işaretler fay hatlarını dolayısıyla
Buna göre, .aşağıdaki yerlerin hangisinde yıl YANIT. E
85 .8 7 ' as .89“ /•ti deprem alanlarını göstermekledir.
içinde orog'raflk yağışların daha fazla görül- r fl1 : 82:. E3 84- ; as- YANIT.B
mesî beklenir? C c C c
A) llgaz Dağları’nın gönoy yamaçlarında A C B A D D
BJKıyıların şekillenmesinde dalgaların; mağara olu­
B) Doğu-Karadenlz DağlarTnın güney yamaç­ .93- •94- '9 5 .96- 9B: '
97' ■ 99 ,1i şumunda, karstik olayların; vadilerde, akarsuların;
•.91 • /9± 17)Marmara Götü Ege bölgesinde.Tuz Gölü İç Ana­
larında
C) Aydın Dafiları'nın kuzey yamaçlannda E A O A A E B A! kayaların ufalanmasında ise kayaların çözülmesi dolu'da ,Hazar ve Van Gölü Doğu Anadolu Bölge­
A E sinde yer alır.ÜIkemizde batıdan doğuya gidildikçe
D) Kilre Dağları’nın kuzey yamaçlarında 1i elkilldir. Bu olaylann hepside dış kuvvetlerin oluşur­
;.101 ••102 ■-'-103 104 ■105 İ 06 ,107 •■108 109 yükselil arttığı için oöllerln yükseltiierlde artmıştır.
E) Taraş Dağları’nın kuzey yamaçlarında ken, dağ oluşumunda iç kuvvetler etkili olmuştur. YANIT. D
A B B B D J
B
YANIT. C

Yeryüzü Şekilleri
10}Gal- git genliğinin fazla olduğu kıyılarda akarsu
ağızlarında haliçler oluşur. Gelgitin az etkili olduğu
kıyılarda alcarau anızlarında delta ovası oluşur.
YANIT.E
19)Toprak 6rozyonu ile yer allı sulan arasında ilişki
yoktur. Erozyonu artıran elken eğimin fazla elması,
bitki örtüsünün seyrek olması gibi Etkenlerdir.
YANIT. D
20) Karadeniz'in 200 m altında kükürtlü hidrojen
gazı etkisiyle canlı yasamı yoktur. -
YANIT. B
21)Beyşshir,=ğirdir,Burdur,Acıgöi gibi goller Goller
yöre'slnde yer alır.
YANİT. C
•22)Dağ!ann kıyıya dik usandığı Ege Bölge’sl kıyıla­
rında enine kıyı tip! görülür. •
YANIT, B
23)B,Ç,D,E şıklannda verilen yerler deprem riskinin,
en az olduğu alanladır. Yalnız A şıkkındaki Gediz
Havzası Batı Anadolu Fay kuşağında yer alır.
YANIT. A
24)Bafa,Küyceğiz,MDğan,-Alüvyon set
Terkos-Kıyı sstGölü iken Ulubai Gülü ise Marma­
ra'da yer alan tektonik bir göldür.
YANIT. A
25)llkbahar aylarında kar ve üuz erimelerinin etki­bir faktör değildir.
siyle (oprak suyla doygun hale gelIr.Bu nedenle
heyalan oluşumu hızlanır.
YANIT. A
2 G)lV.numsr3İı akarsu Gediz Nehridir.Gediz Nehri
nraben İçerisinde akmaktadır. ■ erimesi etkilidir.
YANIT. D
27)A,B,D,E şıklannda verilenler kapalı havzadır.
Fakat C şıkkında verilen Çoruh Havzası sularını
Karadeniz’e döker.
YANIT. C
2B)Bsyşehir vs Eğirdir gölleri fazla sularını gideğen­
lerle dışarıya boşalttıkları için suları tatlıdır. .
' 7 ■ : ' YANIT. D
2S)Küçük Çekmece,Büyük Çekmece vs Tsrkos
(Durusu) göllerl\da!ga ve alttniilann koyun ününü
kapatmasıyla oluşmuştur.
YANIT. C
30)Ülkemizde Tuz Gölü çevresi deprem riskinin en
az olduğu yerlerdendir,
YANIT. C
Bölüm 2
31jAğn.Tendürek.Süphan,Nemrut dağ Isn Doğu
Anadolu Bölgesi'nln sönmüş vdkanlk dağlarıyken
Melendiz İç Anadolu Böige’si sönmüş vollcanik da­
ğıdır.
YANIT. C
32)Akarsu!ann alüvyon taşımasıyla,gel-glt olayının
az görülmesi deltaların oluşmasındaki ara etkenler­
dir.
YANIT. □
33)Dlkömİ2ln sönmüş volkanik dağlan en fada Do­
ğu Anadolu'da :Ağrı, Tandurek.Suphan ve Nem­
rut'tur,, • 53}£nzurum, Kars ve Ardahan'da, yaz yağışlarından
iç Anadolu'da: Erciyss, Mslendiz, Karadağ Ha-
•san.Karacadag'dır.
YANIT.E
34)Y3ğışı eİkileyen en önemli Îakıör;DağIarın uzanı­
şı ve yiikseltidir.Samsun’da yükselimin as olmasın­
dan dolayı Rize ‘ye göre daha az yağış alır.
YANIT. D
35)Doğu Anadolu’da kış mevsiminde yağışların kar
olarak düşmesi v e düşen karın soğuktan donma­
sından dolayı akarsuyun akımı dûşer.Çeldirici olarak
rejim verilmiş yalnız rejim akarsuyun akım düzenin!
gösterir.
YANIT, C
3Q)Dağların uzanışı erozyon veya hey3İant elkile-
yan önsmll
YANİT. C
>“
37)Sakarya Mehri sularını denize boşaltırken Aras
Nehri sulDnnı Hazar Gölö’ns boşaltarak kapalı hav­
za olmuştur.
YANIT, B
3S)Güney Marmara'da yer alan Man­
ya s,Ulubat,İznik ve Sapanca gölleri oluşum bakı­
mından tektonik c2ell)k gösterir.
YANIT, C
39)Qluşumlartna göre Güller;
İznlk-Tekionik
N=mrut-Volkanik(Kaldera}
Beyşshir-Hem Tektonlk-Hem karstlk
Tortum-Heyelan set
Köyceğiz -Alüvyon set
YANIT.E
40)Toprak tabakasının üst kısmının akarsular ,sel
suları ve rüzgarlar gibi dış kuvvetlerin etkisiyle
akarsular ,sel sulan ve rüzgarlar gibi dış kuvvetlerin
etkisiyle taşınıp sürüklenmesi olayına erozyon de-
nlr.Türkiye yüzölçümünün yaklaşık %36'si şiddetli
aşınmaya uğrarken ,%23 side çok şiddetli aşınmaya
uğramaktadır.Bu durum ülkemiz arazîsinin eğiminin
fazla olduğunun hlr göstergesidir.
YANIT. Ç
Yeryüzü Şekilleri
41 )Erzurum-Kars bölümünde yaz yağışlarına bağlı
olarak çayırlar fazladır. Bu bölümde büyükbaş hay­
vancılığın gelişmesinin en önemü faktörü de bu gür
otlaklardır.
YANIT.' A
42)Kar3denlz BölgesIYıde dağ vs ovalar fazla yer
alırken, plato ve tektonik göller ez yer kaplar.
YANIT. E
43)Ooğu Karadeniz Bölümü’nde nemliliğin fazla
olmasından dolayı bitki örtüsü fazladır. Bu yüzden
bu bölümde rüzgar erozyonu az olur.
YANIT. B
44}Heyelan olayının ilkbaharda olmasının neden!
kar erimelerinin boşlaması vs ilkbahar mevsiminin
yaöıslı geçmesidir.
YANIT. E
45)Tuzluluğu etkileyen faktörler; enlem, sıcaklık ve
buharlaşmadır.
YANIT. D
-46)Tuz Gölü ve çevresi ülkemizde en az yağış alan
yöredir. Yaz.mevsiminde yağış azlığı ve şiddetli
buharlaşma sonucu göl seviyesi alçalır. Kış mevsi­
minde ise artan yağışlar ve azalan buharlaşma
sonucu göl seviyesi yükselir. Böylece yaz ve kış
seviyesi en colc deölsen göldür.
YANIT. C
\j =5, yelan set gülleri; Yedigöller, Abani, Sara ve Tor-
47)Erzurum-K3r5 Dölümü, en çok yağışı yaz mev­
siminde alır.
YANIT. C
-IBJTurkiys'nîn akarsularının akım seviyesi genel
olarak İlkbahar mevsiminde artar. Bu durumun üze­
rinde ktş mevsiminde dağ doruklarına biriken İcarla­
rın ilkbahsnn gelişiyle artan sıcaklıklar yüzünden
YANIT.E
49)Süyû!cbaş hayvancılığın geliştiği yerler genellikle
çayırların fazla olduğu alanlardır.
YANIT. A,
5û}Graıikta verilen ülkemizdeki bîr akarsuyun aylık
ortalama akım değerlerinden yazın kuruyup kuru­
madığı, debisinin yüksek alduğu mevsim, akım
düzeni ve taşıdığı ortalama su miktarına ulaşabiliriz.
Ama taşlan yapıp yapmadığına ulaşamaye. Çünkü
taşkın, ani sağanak yağış sonucunda oluşur. Gün
içerisinde akım artar, senra azalır. Aylık ortalama
akını grafiğinden günlük akımlar görülemeyeceği
İçin taşkın yapıp yapmadığını bilemeyiz.
YANIT. D
51)Yeraltı kaynaklarının çeşitli alması; arazinin
jeolojik yapısı, volkanizmayla ilgilidir. Dağların uza­
nışı ise A,B,C,D şıklarını etkilerken E şıkkını etkile­
mez.
YANIT. E
52)Ege Eülgesi'nde dağların dik uzanmasının sonu­
cu;
> Deniz etkisinin iç kesimlere kadar sokulması,
> İç kesimlerde ulaşımın kolay olması,
> Kıyı ile İç kesimler arasında iklim benzerliğin­
den dolayı tanm ürünlerinin da benzer olması,
> Doğal limanın fazla olmasıdır.
A şıkkındaki .orman üst sınırı İse, dağların uzanışıyla
ilgili değil enlemle Hailidir.
YANIT. A
dolayı bitki iirtüsG cayırdır.'
YANIT. C
54}A.B,C,0 şıkları erozyonu doğrudan etkilerken;
kırdan kente göçün artması erozyonun dolaylı sonu­
cudur.
YANIT. E
55)Ü!kemizde eğim ve suyun razia olmasından
dolayı heyelan ve heyelan set gölleri en çok Donu
. ^ Karadeniz Bölümü’nde yer alır. Karadeniz’deki he-
tum’dur.
YANIT. B
5S)Tüıkiye’de akarsuların akış hrzı fazla olduğu için
enerji potansiyelleri yüksektir. Barajlar aracılığıyla
sulamadan yararlanılır. Su sporlarına ve ulaşıma
fazla uygun değildir.
YANIT. A
57)8araj çevrelerinin ağaçlandırmasının temel
nedeni; erozyonu yavaşlatarak barajın toprakla
dolmasını önleyerek barajın ömrünü uzatmaktır.
Hidrolik enerji temiz ve çevre dostudur. Fakat akar­
suların taşıdığı alüvyonlarla barajlar dolduğu için
uzun ömürlü değildir. Erozyonun şiddetli olduğu
akarsu Önlerindeki barajların ömrü tahmin edilenden
de kısa olmaktadır.
YANIT. A
SS)Ege Bölgosl'ndeki dağların kıyıya dik uzanma­
sından dolayı İldim ve tarım ürünü benzerlik gösterir.
Doğu Karadeniz'de dağların kıyıya paralel uzanması
nedeniyle, kıyı ile iç kesimler arasında iklim ve rarım
ürünü farklılaşır. Su durumun temel nedeni dağların
uzanışıdır,
YANIT. A
Yeryüzü Şekilleri
59) Ege Bölgesf’nde delta ovalarının bulunduğu
alanlarda;
> Verimli tarım arazileri bulunur.
> Yüksek gelir getiren ürün yetiştirilir.
> Denk kıyısında yer aldığı ipin önemli turizm
merkezidir.
> Tarım vc turizmden dolayı nüfusu kalabalıktır.
Fakat delta ovalarının hepsinin kıyılarında büyük
göller yoktur. Bir lek Büyük Menderes nshri Ba-
fa(Çamiçi) golünü oluşturur.
YANIT. A
GOJKuzsyden esen rüzgarların soğuk olması dağla­
rın utanışıyla ilgili değil, enlemle ilgilidir.
YANIT. A
61)Hidroelektrik santralleri en temiz enerji kaynakla-
n arasında yer alır.
YANIT. A
62)Ege Bölgesi’nde dağların kıyıya dik uzanması
A,C,D.E sıklarında verilenleri etkiler.
YANIT. B
63)Göksu, Bafra, Çarşamba, Çukurova birer delta
ovasıyken Ceylanpmar ovası tektoniktir.
YANIT, B
64}Elvertşli çayırlar Erzurum-Kars Böfümü’nde bü­
yükbaş hayvancılığın gelişmesine neden olur.
YANIT.A
G5)Ege Belgesi akarsuları Akdeniz ikliminden dolayı
yaz mevsiminde kuraktır. Bu yüzden yıl boyunca bol
su taşımaz;
YANFT. E
66}Marmar3 Bölgesi'nde yer alan Büyük Çekmece
Gölü dalgaların biriktirdiği kumlann bir koy ve körfe­
zin önünü kapatması i)e oluşmuş kıyı set gölüdür.
YANIT. C
G7) Göl sularının kimyasal özelliğinde,gölün deniz­
den yüksekliğinin doğrudan etkisi yoktur
YANIT. C
SBJİç Anadolu ve Güneydoğu’da bitki örtüsünün
yoksun olmasından dolayı rüzgar erozyonu fazladır.
Faksl eğime faeöiı rüzgar erozyonu 111numaralı
yerdeki İç Anadolu’da azdır.
YANIT. C
69)Tuz GöVunîın sığ ve sz yağış almasına bağlı
olarak sularınmikapiadığı alan fazla değişir.
\ * YANIT. D
! SOjKaçkar, Ağn, Bey, Bolkar dağlarının ürerinde
70)Yükselliyle ve dağların uzanışıyla yeraltı kaynak­
lan arasında bir bağlantı yoktur.
YANIT. B
71)Toseü platosunda kırmızı renkli iopraklann olma­
sı, Nevşehir-Clrgüp çevresinde volkan tülîü arazilerin
yaygın elmasının nedeni ana kayadan kaynaklanır.
YANIT, A
Bolüm 2
72}Falaz(Yaiıyar), dalga aşınması sonucu oluşmuş
kıyı şeklidir. Lagün(Denlz Kulağı) ve Kıyı Kordonu
sığ kıyılarda dalga ve akıntıların bîrikürici etkisiyle
oluşmuş tayı ovalandır. Buna göre, Türkiye'de özel­
likte Bao ve Ooğu Karadeniz kıyılan ile Antalya
kıyılarındaki falezler dalga aşındırmasıyla oluşmuş­
tur.
YANIT. A
73JBS2! bölgelerimizde sönmüş voikaniar bulunmak­
ladır. Ancak Türkiye’de etkin volkanlara rastlanıl­
mamakla dır.
' -.YANIT. A
74) Gol sularının tatlılığını veya acılığını etkileyen
. faktör, gideğenleriyle dışarıya akmasıdır.
YANIT. A
75)Haritada beîiriiien yerler, iç Anadolu Bölgesi ile
Güneydoğu Anadolu Bölgesidir. Bunalanda eğim
fazla olmadıöı Idn taraça yapılmasının önemf yok­
tur.
YANIT, B
76)Dafgalann bir yörede kıyıya göre uzanışı; kryı
şeklilerini, yağış miktarını, yağış şeklini, ulaşımı ve
tarım alanlannın genişliğini etkileyen önemli bir
unsurdur. Doğu Karadeniz ve Ege bölümlerinde
. — dağlann kıyıya uzanışının farklılık göstermesi, kör-
'II ^ fer ve yanmada sayıstntn ve yıllık yağış tutannın
farklı olmasına neden olmuştur. Fakat yamaç eğimi
yer şekilleriyle, orman üst sınırı ise enlemle İlgilidir.
,T ” VltT- E
YANIT.
77)Türkİye'nin kıyı ovalan genel olarak akarsuların
getirdikleri alüvyonlan kıyıda biriktirmeleriyle oluş­
muştur. Delta özelliği gösteren Çarşamba, Bafra,
Çukurova, KöçDk ve Büyük Menderes gibi ovalar,
akarsuların alövyonlannı kıyıda biriktirmesiyle oluş­
muş verimli tan m alaniaridir.
YANİT, C
78)Türklye‘nin kıyı .kesimlerinde doğal bitki örtüsü- '
nün mski veya orman olması îkifmine bağlıdır,.
• YANIT. B
79)Soruda tamel etken kelimeleri eksiktir. Soruda
dikkat edilecek husus Ege bölgesinde dağlar kıyıya
dik uzadığından koy ve körfez sayısı Karadeniz ve
Akdeniz’e göre daha fazladır. Türkiye'nin her yerin­
de kırıklı yapı olduğundan kaplıca ve ılıca bütün
bölgelerimizde yer alır.
YANIT. C
buzullar yer alırken; Küre Dağlan'nda yükselti düşük
olduğundan buzuİlara rastlanmaz.
YANIT. A
B1)l numaralı akarsu: Kızılırmak
II numaralı akarsu: Göksu
lif numaralı akarsu: Dide’dir.
YANIT. A
Yeryüzü Şekilleri Bölüm 2
YANIT.C
B2)Ooğa( bitki örtüsünün dağılışı iklimle ilgilidir.
YANIT.C
IV' 91)Batıyia doğu arasında yerel saat farkının elması
yülıseltlyie llgîil deyll, boylamla ilgilidir.
S3)Türkiye fiziki haritasında kahverengi tonlarıyla YÂN1T.A
gösterilmiş yerlerde ortalama yükselti fazladır.
Buna bağlı olarak;
92)Gerçeh alanla iz düşüm alanı arasındaki farkın
A) Karın yerde kalma süresi {azladır. fazla olduğu yerler, eğimli ve engebelik alanlardır.
C) ■Gerçek alan lie iz düşüm alan arasındaki fark YAN1T.E
fazladır.
D) Yüksek yerlerden akan akarsular bazı yerlerde
çağlayanlar yapar. 93)Karstik ovalar Akdeniz Bölgesi'nde yaygınken,
E) Ulaşımın her türünde zarfuklaria karşılaşrltr. Karadeniz'de yayam değildir,
Fakat yükseltinin fazla olduğu alanlarda nam az YANIT.E
olduğundan yıllık sıcaklık farkı fazladır.
YANiT.B 94)Bcylan uzun olan akarsular karma rajimll olduğu
için, Kızılırmak doğru cevaptır.
EMJÜlksmizda Güney Marmara ve Antalya Bolü- YANİT.A
mü'nda {Göller Yöresi) çok sayıda doğal göl bulu­
nur.
YANIT.A 95)Yağışlann dağılışında yükselti ve denlzellik etki­
lidir.
B5} -Haritada taralı olarak gösterilen yerler Yukarı YAN1T.D
Murat-Van İle Hakkari Bölümü'nü kapsamaktadır.
Bu bölümlerde çığ olayının meydana gelme olasılığı
daha fazladır. Çünkü çığ olayları eğimin vs kar ya­ i 36)Şekilde görüldüğü gibi; K noktası deniz seviye­
ğışının fazla olduğu yerlerde görülür. sinde başlar, Kuzey Anadolu Dağları'nda yükselir, İç
-Seçenekler arasında yar alan ‘yükseltinin fazla ^ Anadolu engebesiz olduğu İçin düz devam eder,
olması" ifadesi çeldiriddir, Bu seçeneği doğru kabul | -=, Toroslar engebelik olduğu İçin tekrar yükselir ve G
edemeyiz. Çünkü ortalama yükseltisi fazla alan ftsr noklası lekrsr deniz seviyesinde yer alır.
yerde çığ görülme olasılı yoktur. Örneğin Türkiye'nin YANİT.A
T en yüksek hölümü olan Erzurum-Kars Bölümü taralı
alan İçerisinde ysr almaz.
YANIT. D 97)Tabloda görüldüğü gibi, ülkemiz engebelik bir
yapıya sahiplir.
BGJDağlfk alanlarda rüzgar erozyonunun oluşturdu- YANIT.A
öu elken, biriktirme dağii aşındırma olmuştur.
' YANIT. D
98)Verlten arazîler ovalık alanlar olduğu için enge­
besizdir. Bu yüzden makine kullammt yütaallilerinin
B7)Tuz Gölü çevresinde yağışın azlığı ve şiddeUİ
rüzgar erozyonu nedeniyle tanmsal verim düşüktür. farklı olmasından etkilenmez.
YANIT.E
YANIT. C
Ba)Görüldüğü üzere A,B,D va E seçeneklerinde
verilenler Türkiye'nin ortalama yükseltisinin fazla
Q9)ll. yer Uludağ'dır. Bu dağın doruklarında buzulla­
olmasından kaynaklanmaktadır. Ancak dağların
ra değil, buzul şekillerine rastlanır.
uzanış yönü genel olarak 111. jeolojik dünemde mey­
dana gelen Alp-Himalaya kıvrım sisteminin hir so­ YANrT.B
nucudur. Bu soruda B şıkkı da doğrudur. Çünkü
Karayolu ve Demiryolu yapım maliyetinin yüksek
almasından yükselti deği! engebe etkilidir.
100)Sıcok suyun olduğu yorlar, -Ahtif deprem ku-
YANIT. C
saklannın ve fay hatlarının etkili olduğu alanlardır.
YANIT.A
B9)Delta ovalarının verimli tarım arazileri olmasın­
dan dolayı, loprak erozyonu oluşumuna neden ol­
maz.
YANIT. C 1ül)Volkanlk araziler; mineral bakımından zengin,
fay hatlarının ve püskürük kayaçlann olduğu yerler­
dir. III. Seçende çeldiricldir, faksl ülkemizde aktif
SD)Akarsu vadilerinin derinliğiyle kısa mesafede
volkanlar yoktur.
sıcaklıkların-farklı olması, Doğu Anadolu'nun yüksek
YANIT.B
ve engebeli olmasıyla açıklanabilir.
37
 İİd im
Yeryüzü Şekilleri

i 379 —ÜSS 1984 - ÖSYM.-!

1Ü2)Ege Bölgesi’nin sınırlarının, diğer kıyı bdlgeleri- Şubat ayı sıcaklık ortalamaları ‘C alarak: Sıcakiığın yıİ' içinde dağılışı bakımından
nln aksine, İç kesimlere kadar sokulması dağların NiğdeAnkara Merzifon Samsun birbirine en cok benzeyen kent çifti, aşağı-
kıvıva dik uyanması ile üpilidir. 0,7 1,0 2,B 6,9 dakllerden hangisi olabilir?
--------------- YANIT.A
Yukarıdaki verilere dayanarak- sıcaklığın A) Trabzon - Sivas
kuzaye gidildikçe yükseldiğini savunmak B} Zonguldak - Bolu
aşağıdakilerden hangisiyle çelişir? C) Adana - Diyarbakır
103}Nemrut kalderasının oluşumu volkanizmayla A) Matematik konum özellikleriyle . D) Zonguldak * Trabzon
ilgili olup, iç kuvveUer ile açıklanır. B) Özal konum özellikleriyle E ) İğdır-Adana
YANIT.A C) Bssmç merkezlerinin özellikleriyle
D) Ye-rşekillerinin özeiükisriyle
E) Denizcilik - karasallık özsilikleriyle
1O4)V0rimfi alüvyon topraklar, akarsuların taşımış
olduğu topraklar olduğu için iklim ve ans Kayayla 1904-ÖSYM
bağlantısı yoktur. Türkiye'de, kuzeyden esen rüzgarlar hava
Çernozyum: Erzurum-Kars Bölümü sıcaklığını düşürür, güneyden esen rüzgarlar
Vsrüsol: Muş Ovası, Ergene Ovası ı. iöü d -û ss İse yükseltir.
Terra-Rosa: Akdeniz Bölgesi Bu gözlem, sıcaklıkla neyin İlişkisine örnek
Kahverengi Step(Bozkır): İç ve G.doğu Anadolu’ da ■İ0-- 4i>~ alabilir?
■ 35 + 35-i 1
A) Yerşeltlinin
30
B) Yükseltinin
25 *1*X
J C) Boylamın
T 5 Ü) Enlemin
1Q5JTürlciys’de ovalama yükselti ve engebelik fazla tS i 1 Basıncın
T u E)
olduğu için; ıo b
> Hidroelektrik potansiyeli fszls clur.
ar K
5r i ti ü
.T ş
> Platoların yükseltileri fazladır. ' 1 a?
ilAŞIM

> Eğim ve engebeden dolayı çığ v<; heyelan olur.

> Akarsu vadileri (özellilüe Doğu Anadolu'da) 1904-ÖSYM
Yıllık yağısın mevsimlere dağılışım % alarak 6-
derindir. Birbirlerine komşu olmalarına rağmen, Doğu
YANIT.Q gösteren yukarıdaki grafikler, aşağıdaki yö­
relerden hangilerine aittir? Anadolu bölgesinin, İç Anadolu Bölgesinden
genellikle daha çok yağış aldığı görülür.
II 5u durum, aşağıdakilerden hangisiyle iliş­
l06)Karayi adaya bağlayan tombolo şeklileri; Mar­ kilidir?
A) Rize Edime
mara Bölgesi'fida Kaptdsğ Yarımsdası'rıda, Kara­ A) Enlemle
BJ Kars İstanbul
deniz Bölgesl'nde Sinop-inceburun’dadır. B) Yükseltiyle
. YANiT.Ü C) Diyarbakır Adana
□) bmir Anicara C) Boylamla
E) Antalya Samsun D) Buharlaşmayla
E) Bllkl örtüsüyle

1Q7)Qroğrafik yağış, dağların kıyıya paralel ulandı­

ğı ve denize dönük yamaçiannda görülür. Küre
Dağlan‘nın kuzey yamaçlarında lam orograftk yağış
1901 - ÖSYM 1985 -ÖSYM
görülür.
Çeldirip B şılikıdır; fal^t, burada Doğu Karadeniz. "İznik, Van ve Beyşehir gibi merkezlerin her Asnğıdaldlerden hangisi, oniemin sıcaklık
Daâları'nın güney kısmı denire değil, karaya bakar. dağılışı üzerindeki etkisine örnek gösteri­
birinde görülen günlük sıcaklık farkları, Afyon,
YANIT. D lebilir?
Çankırı va Sivas gibi merkezlerin her birinde
A } Kuzeyden esen rüzgarların Türkiye'de
görülen günlük sıcaktık farklarından daha az­
dır." hava sıcakfıâım düşürmesi
Buns göre, aşağıdaki kentlorfn hangisinde B) Karadeniz bölgesinin i iç Anadolu bölge­
günlük sıcaklık farkı sn azdır? sinden daha yağışlı olması
A) Çorum C) Doğu Anadolu’ nun Türkiye'nin en soğuk
B) Uşak bölgesi olması
C) Uria Dj Samsun’da yaz vs kış sıcaklık farkının
D) Niğde Adana’dan daha az olması
E) Ankara' da meyvelerin Erzurum’dan daha
E) Burdur
önce çiçek açması
 Bölüm 3 -i İklim BölCUn 3
İklim
1

12. 19B9 —ÖSYM 15. 1991 - ÖSYM 1B. 1993-ÖSYM

1936 —ÖSYM
Türkiye’nin deniz seviyesine indirgenmiş Genelde Karadeniz bölgesinin kıyı kesimleri He I. Asor
sıcaklıktan inceJendlğindB kuzsyi İle güneyi iç kesimleri arasında iklim özellikleri büyük II. Besra
arasında yaklaşık 7-B derecelik bir sıcaklık farklıiıkiar gösterir. Ancak Orta Karadeniz Bö­ III. İzlanda ■
farkı bulunması ne He açıklanabilir? lümünde bu farklılık azdır. IV. Sibirya
A) Denizden ufaklıkla Bu duruma neden olan temel etken aşağı- Yulıandakllerden hangileri, Türkiye İklimini
E) 'Yerşekli Özellikleriyle dakilerden hangisidir? de etkileyen vüksnk basınç merkezleridir?
C) Matematik konumla A) Kıyı akıntıları A) I VQ II
D) Yağış özellikleriyle BJ Yerşekil B) l ve Mi
E) Bastnç merkezlerinin etkisiyle C) Denizden uzaklık Yukarıdaki haritada Türkiye'nin deniz seviyesi­ C) l ve IV
D) Kıyı şekli ne indirgenmiş yıllık izotermleri gösterilmiştir. D) II ve ili
E) Bitkî örtüsü Buna göre, en yüksek sıcaklıkların Güney­ E) II ve IV
doğuda görülmesinde,
19B7-ÖSYM I. Daha güneyde yer alma
Akdeniz Bölgesinde yetişen otsu bitkilerden II. Deniz etkisine kapalı alma 19. 199B —ÖSYM
birçoğunun yüzeyi kadife gibi tüylerle kaplıdır. III. Nemli olma Aşağıda Türkiye'nin yıllık sıcaklık ortalamala­
Bu dutum, bitkinin bölge koşullarına uyma ça­ etmenlerinden hangileri etkilidir? rına göre indirgenmiş izoterm haritası verilmiş- '
basının bir sonucudur. A) 1, li ve 111 tir.
Bitkinin böyls bir özelliğe sahip olmasının 13, 1990 - ÖSYM B) 1! vs İÜ
nedeni aşağıdakllerden hangisi olabilir? Yıllık yağış miktarları birbirine çok yakın
C) İve 111
A) erozyonun şiddetli olması olmasına rağmen Güneydoğu Anadolu
D) ! ve 1!
B) Yağışın genellikle yağmur olarak düşmesi Bölgesinin, Doğu Anadolu Bölgesine göre E) Yalnız III
C} "Yazın buharlaşmanın şiddetli olması daha kurak olması, bu iki bölgenin hangi
D) Günlük sıcaklık farkının yüksek olması bakımdan farklı atmasının b!r sonucudur?
E) Topraktaki Kil oranının fazla olması Akarsu ağının sıklığı
Denize yakınlık 1
4 i İG. 1992 —ÖSYM J
¿-V Matematik konum Aşağıdakllerden hangisi, Menteşe Yöresi ile ü
U J<
Buharlaşma şiddeti Kıyı Ege Bölümünün ortak özelliklerinden ^
Toprak yapısı Bu haritayla ilgili aşağıdaki açıklamalardan
10. 1939 —ÖSYM biridir?
hangisi yanlıştır?
Türkiye'nin yıllık sıcaklık ortalamaları deniz A) Nüfus yoğunluğunun Türkiye ortalamasının
seviyesine İndirgendiğinde, en yüksek sıcaklık* üzerinde olması
A) En düşük sıcaklıkla en yüksek sıcaklık’
ların Güneyde değil Güneydoğu'da olduğu gö­ B) Geniş alüvya! ovaların yer alması
arasındaki fark fl'C den fadadır
rülür. C) Dağların Doğu - Balı doğrultusunda uzan­
B> En düşük sıcaklıklar Kuzeydoğu Anadolu’
Bu durumun nedeni aşağıdakllerden hangi­ ması dadır
sidir? D) Endüstrinin gelişmiş olması
14. 1991 -ÖSYM C) Sıcaklık genelde güneyden kuzey£ gittik­
A) Denize uzaklık E) Akdeniz İkliminin etkili olması
Yıllık Ortalama çe azalmaktadır
B) Enlem derecesi
Kentler Sıcaklık D) Aynı enlem üzerindeki yerlerde sıcaklıklar
C) Bitki örtüsü
(BC) birbirine eşittir
D) Yerşekli
İğdır 11,5 E) En yüksek sıcaklıklar Güneydoğu
E) Buharlaşma miktarı
Erzurum 6,0 Anadolu1dadır
17, 1992 - ÖSYM
Ankara 11.6 Bir yerde güneş enerjisinden yararlanma ols-
Yukarıdaki tabloda üç kentin yıllık ortalama nağı güneşli gün saytsı ve güneşlenme süresi­
20. 1999-DMS
sıcaklıkları verilmiştir. ne bağılı olarak değişir.
Aynı enlem üzerinde yer almalarına karşın i. Yükselti
11, 19B9-ÖSYM Bu bilgiler göz alındığında, aşağıdaki yerler­
Erzurum'un yittik ortafama sıcaklığının İğdır İt. Enlem
Kışın en düşük sıcaklık, genellikle Doğu Anado­ den hangisinde güneş enerjisinden yarar­
ve Ankara'dan daha düşük olmasının başlı­ III. Deniz akıntıları
lu Bölgesinde görülür. lanma olanağı azdır?
ca nedeni aşağıdakllerden hangisidir? Türkiye’de sıcaklığın dağılışı üzerinde yu-
Bu duruma yol açan etkenlerden biri aşağı- A) Ooğu Karadeniz kıyılan
A) Den'ue olan uzaklığının daha fazla olması kartdakîİGrden hangiferi etkilidir?
dakllerden hangisidir? B) Çukurova
B) Yükseltisinin daha ia2la olması A) Yalnız l
A) Yağışların kar şeklinde olması C) Ege Bölgesi kıyıları
C) Daha fazla miktarda yağış alması B) Yainızll
B} Yükseltinin fazia olması D) Konya Ovası
D) Kuzey rüzgarlarına açık olması C) Yainızlil
C) Orman bakımından fakir olması E) Harran Ovası
E) Bir ovada yer alması D) l ve II
O) Yerşekillerinin engebeli olması
E) I ve III
E) Karadeniz üzerinden rüzgar alması
 Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
B o lu m 3 İldim
ildim _______ Bölüm 3
ıw»ın»j « a« ı l m " llr 1~rr*'

24. 1333 DMS 27. 2000 DMS 30. 2001 -Ö SYM

21. 1399 -D M S Türkiye de bozkırların yaygın olarak görül­
Aylık ortalama, sıcaklıklonnda fazla fark Aşağldakllerden hangisinin (ayı kesiminde Orta -kuşak olcyanus iklimi her mevsimi yağışlı
mesinde aşağldakllerden hangisi etkilidir? İcarın yerde Içalma süresi diğerlerinden daha olan, yarın aşın sıcakların, kışın aşırı sağukla-
olmamasına karşın, Samsun’un Rize'den
A) Ortalama .yükseltinin fazla olması fazlad;V7 nn görülmediği bir Mm tipidir.
dalıa az yağış alması, Samsun'un hangi
B ) Karsiik arazinin geniş yer tutması A) Afyon Buna göre, Türkiye’nin aşağıdaki coğrafî
âzeJJîğıno bağlanabilir?
C) Platoların geniş yer tutması B) Balıkesir bölümlerinden hangisinin layı kesminde
A) Kuzey rüzgarlarına açık olmasına
D) Geniş alanda karasal iklimin görülmesi C} Çanak.kale görülen iklim Hpi orta kuşak okyanus ikli­
B) Buharlaşmanın fazla olmasına
E) Akarsu rejimlerinin farklılık göstermesi D) Sinop mine benzer özellikler gösterir?
C) Daha batıda yer almasına
D) Gerisindeki dağların yükseltisinin az olma­ E) İzmir A) Antalya Eölümü
sına B) Ergene Bölümü
E) Doğusunda ve bslısmda deltaların bulun­ 25. 1999 DMS 28. 2000-DMS O) Ege Bölümü •
Aşağrdakiierin hangisinde verilen kentlerin, D) Adana 3ölOmü
masına
aylık ortalama sıcaklık halamından btrbirine E) Doğu Karadeniz Bölümü
en valtın olması beklenir?
A) İzmir-Afyon
S) Antalya —Karaman 31. 2001 KMS
C} Malatya - Efazığ Türkiye de ağaç, ağaççık, ot, yosun gibi çeşitli
1999-DM S Yukarıdaki haritada verilen ÎI merkezlerinin D) Sivas —Samsun . cins ve familyalara alt 12 binden fazla bitki lürü
Aşağıdaki grafikte Doğu Karadeniz Bölümün­ hangisinde yıllık sıcaklık farkı en a^dif? E) Kırklareli —hm İr vardır.
deki bir merkeze ait aylık ortalama yağış mikian A) Erzurum B) Pise C ) Ankara Aşağldakllerden hangisi Türkiye deki bitki
ve bu merkezi yakınındaki bir akarsuyun aylık D) Afyon E) Hakkari çeşitliliğini sağlayan etkenlerden biri dnâil-
ortalama alcım miktarı gösterilmiştir. 29. 2000 DMS dir?
ı*J5 Aşağıda, synı bölümünde yer alan iki merkeze A) Kıtalar arası doğal geçiş alanı oimsst
htO alt aylık ertalama ait aylık onslama sıcaklık ve B) Toprak türlerinin çeşitli atması
yağış grafikleri verilmiştir. \\( 2 C) Yer şekillerinin çok çeşitli olması
a
20, 19.99 DMS 1< D) İklimin bölgeler arasında farklılık göster­
—»—¿>jrn Uj< Aşağıdaki Zonguldak .Samsun ve Rize nfn mesi
CZ3 y"î '5 >" ayıık ortalama sıcaktık ve yağış grafikleri ve­ E) Akarsu rejimlerinin farklılık göstermesi
rilmiştir.
'Ya£c){uui^
Siuhl* |<C) 32. 2002 K PSS
S 6 7 5 9 101)12' Aşağıdaki hfilümlerln hangisinde maki ve
Grafikte" görüldüğü gibi, altım miktarının orman bitki örtüleri birlikte görülür.?
yağış miktarına paralJefHk göstermemesi bu A) (ç Batı Anadolu
bölümün aşağıdaki özelliklerinden hangisiy­ B) Yukarı Sakarya
le açıklanabilir? C) Antalya
A) Yüksek dağların bulunması D) Dide
B) Nem oranının yüksek olması E) Orta Kızılırmak
C) Bitki örtüsünün gür olması
D) Toprak yapısının çeşitli olması , . ı ı i 1 r—1 :-1-1- 33. 2002 KPS5
E) Baraj sayısının az olması I 2 3 4 i D 7 S 5. tQ 11 12
Aylar .
Yalnız bu grafiklere dayanarak, Karadeniz Aşağldakllerden hangisi, bu grafiklerden
Bölgesinin Icıyı k&slml İle ilgili aşağıdaki çikanlabiieeck bir sonuçtur?
genellemelerden hangisine varılamaz? A) iki merkezde de yağışın mevsimlere dağılı­
\ A} Yıl İçinde ensıcak ay ortalaması 25 c yi şı aynıdır.
23. 1S99-DMS geçmez. B ) !kl merkezde d~ temmuz ve ağustos aylan
Aşağıdaki bölgelerden hangisinde ormanla­ B) Aylık yağış miktarları yıl boyunc3 birbirine an sıcak aylardır.
rın kapladığın atan en fazladır? yakındır. C) İki merkezin yıllık sıcaklık ortalamalar! ay­
A) İç Anadolu C) Yıllık yağış miktarı en az Orta Karadeniz nıdır, Yaz kurak tığı isteyen bir bitkinin, haritada
B) Doğu Anadolu bölümündedir. O) iki merkezde de kışın kar yağışı olmakta­ numaralarla gösterilmiş yerlerin hangile­
dır. rinde yetişmesi zordur?
C) Güneydoğu Anadolu D) Yıllık sıcaklık ortalamaları 1ûc C nin üs­
E) Ağustos, 1U merkezde de buharlaşmanın A) l ve II S) I ve İl! C) II ve IV
D) Karadeniz tündedir.
en fazla olduğu aydır. D) III ve IV £) IV ve V
E} Akdeniz E) Yaz kuraklığı görülmez.
İldim Bölüm 3 İkSim Bölüm 3

34. 2002 k p s s 2005-KPSS 42. 200G - KPSS 45. 200G JO K

Coğrafi konumları göz Önüne alındığında,
aşağıdaki ¡1 merkezlerinin hangisinde ocak
ayı ortalama sıcaklığının en dûsiik olması
beklenir?
A) Eskişehir B} Burdur C) Konya
D) Zonguldak E) Sivas
35. 2003-ÖSYM
İç Anadolu BÖlgesJ’nln aşağıdaki özellikle--
rinden hangisi üzerinde yağış azlığının etkisi
yoktur?
A) Tarımsal ürün çeşidinin az olması
B) .Nüfusun daha çok akarsu vadilerinde top­
lanmış olması
C} Doğal göllerin bulunması
D) Nadas uygulamasının sürdürülmesi
E) Küçükbaş hayvancılığın yaygın olması
3G. 2004 KPS5
Coğrafi konumları gös önüne alındığında,
aşağıdaki bölümlerin hangisinde on sıcak ay
ile en soğuk ay arasındaki farkın en fazla
olması beldeni r7
A) Orta Karsdenlz
B) Kıyı Ege
C) Güney Marmara
D) Antalya
E) Yu kan Murat -Van
37. 2005- K P SS
Yukarıdaki haritada Türkiye'nin Ocak syi izo­
term haritası verilmiştir.
3u haritaya göre aşağıdakllerden hangisi
söyleyemeyiz?
A) Kıyıdan içeriye doğru gittikçe sıcaklık de­
ğerleri! düşmektedir
3) Batıdan doğuya doğru gittikçe sıcaklık de­
ğerleri düşmektedir
C) .Bülün kıyılarımız 6 °C sıcaklığa sahiptir.
□} En düşük sıcaklık Kuzeydoğu Anadolu' da-
dır
E) En yüksek sıcaklıklar güneyde görülmekte­
dir
Türkiye'nin kıyı kesimlerinin ortak özelliği - f~ Türkiye'de aynı mevsimde değişik İklim
nedir? özelliklerinin görülmesinin temel nedeni
A) Engebenin fazla olması aşağıdakllerden hanglsldir7
9) Tarım alarslanntn sınırlı olması A) ûç larafının dsnfeierie çevrili olması
C} Deniz ikliminin içerilere kadar girebilmesi • S) Iç kesimlerin deniz etkisinden uzak elması
D) Yaz ve kış sıcaklık farkının az olması C) Yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi
E) Dağların kıyıya paralel uzanması □} Doğal bitki örtüsünün farklılık göstermesi
E) Bölgelerin coğrafi konumlarının farklı ol­
Yukarıdaki haritada numaralanmış yerlerin
ması
iklim özellikleri göz önüne alındığında, kaç
numaralı yerin,
33. 2006 ÖSS ED-SOS
Türkiye'nin aşağıdaki iklim özelliklerinden En. soğuk ay ortalamasının sıfır derecenin
altına düşmsmasi,
hangisi bakı etkisiyle açıklanabilir?
A) Orta Karadeniz Bölümü’nOn vıillk ortala­ Ytlilk yağış tutannin 2000 milimelrgnin üs­
tünde olması,
ma yağış tutarının Bat! Karadeniz Bolö-
mü’nden az olması Türkiye'de, yıllık güneşlenme süresinin en
¡3) Yazın en yüksek sıcaklıkların Güneydoğu az olduğu yer olması
'Anadolu Bolgesi’nde yaşanması özelliklerinin tümüne sahip olduğu söylene­
bilir?
C) Akdeniz BBIgesi'nde maki üst sınırının 4G. 2006 JO K
Ege Bölgesl’nden daha yüksek olması A) I B) II C JIII D) IV E) V
I. Toprakların verimli olması
D) Ege Bölümü'nde yıllık ortalama sıcaklığın II. Nem oranının yüksek olması
Iç Batı Anadolu Böiümö'ndsn yüksek el­ III. Kıyı şeridinin dar olması '
ması Yukandakilerden hangileri Karadeniz Böl-
;Iİ'i UY E) Akdeniz Bölgesl’nde dağların kuzey ya­ I gesi’nde ormanların deniz seviyesinden
maçlarında karın yerde kalma süresinin 43. 200G.KPSS
Türkiye’nin iç bölgelerinde aşağıdakllerden
başlamasının nndenlerindendir?
güney yamaçlannoan uzun olması A) Yalnız IB) Yalnız II C) Yalnız III
hangisinin yaygınlaşmasında, bu bölgelerin
kıyı bolgala ra göre daha az yağış almasının
D) I ve II E] II ve III .
rolü olduğu savunulamaz?
A) Bozkır bllkı örtüsünün
B) Küçükbaş hayvancılığın
40. 2006 ÖSS ED SOS
Sıcaklığın yüksek, yağışın fazla olduğu yerler­ C) Su kaynaklarına yakın yerleşmelerin
de kayalarda genellikle kimyasal çözünme D) Endüstri kuruluşların
E) Tahıl tanrımın
görülmektedir.
Buna göre, kimyasal çözünmenin aşağıdaki
yerlerin hangisinde diğerlerinden daha cok
olması beklenir?
A) Antalya B) Konya C) Malatya 47. 2007 KPSS
D) Tekirdağ E) Ankara Bağıl nem sıcaklıkla ters orantılı, yükseltiyle
44. 2006 KPSS
doğru orantılı olarak artar.
Yaz ve sonbaharda kuraklık istsyen bir larım
ürününün,
I. Konya
II. Erzurum -Kars
III. Dlde
41. 2006 KPSS
Türkiye’de iklimin aşağıdakilerden hangisi IV. Doğu Karadeniz
üzerinde etkisi olduğu söylenemez? bölümlerinin hangilerinde doğal koşullarda
A) Tanmsal etkinliklerin çeşitlilik göstermesi yetişmesi zordur?.
A) I ve II
B) Akarsu rejimlerinin düzensiz oiması
C) Deniz turizmine elverişli sürenin bölgeler B) I ve III . Buna göre, haritada numaralarla gösterilen
arasında farklılık göstermesi C) II ve III yerlerin hangisinde yaz mevsiminrip harjıl
D) Silki örtüsünün çeşitlilik göstermesi D) II ve IV nemin en az olduciu söylenebilir?
E) Jeolojik yapının çeşitlilik göslermesi E) III ve IV A)1 B) II C) III D) IV E) V
 Bölüm 3
İldim Böîüm 3

51. 2008 ed sos 55. 2009 ALS 58. 2005 K PSS

40. 2007 JO K
Aşağıdaki haritada Türkiye'de etkili oları bazı İklim koşullan ülkelerin beşerî ve ekonomik Karadeniz Bölgesi’yle Akdeniz Bölgesi'nin Türkiye'de tanmsai etkinliklerin zorlaşmasın­
ysrel rüzgârların esiş yönleri gösterilmiştir. etkinliklerinin dağılışını belirleyen önemli bir dar kıyı şeridinde deniz Ikümi etkili olmasına da,
etkendir. karşın 'iç kesimlerde karasal iklimin etkili I. eğimin fazla olması,
Buna göre, Türkiye’deki iklim koşullarının olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisi­ II. ortalama yükseltinin fazla olması,
aşağıdakilerden hangisi üzerindeki etkisi­ dir? III. şiddetli yaz kuraklığı yaşanması etkili ol-
nin diğerlerine göre daha az olduğu söyle­ A) Yüksek dağ sıralarının kıyıya paralel uzan­ maködir.
nebilir? ması Buna göre, 1,11 ve 111numaralı etmenlerin
A) Ege Bölümü'nün kıyı kesiminde turizm et­ B) Dağlar arşındaki çöküntü alan lan tun rüz­ daha çok etkili olduğu iller aşağıdakllerin
kinliklerinin yapılmasında gârların yönünü değiştirmesi hangisinde verilm iştir?
B) Antalya Bölümü’nde turunçgil tarımının C) Ormanların yaygın olması i 11 m
yapılmasında O) Akarsu ağlarının geniş olması A) Kars Konya Rize
C) Erzurum ~ Kars Bölümü’nde büyükbaş E) Doğu-batı doğrultusundaki uzunluklarının B) Konya Rize Kars
hayvancılığa elverişli otlakların bulunma­ i azla olması C) Rize Kars Konya
Buna göre, haritada yönleri gösterilen rüz­
gârlar aşayıdakiierln hangisinde doğru ola­ sında D) Kars Rize Konya
D) Adana Bâiümü'nde yaylacılığın yaygın ¿ö. 2009 ED SOS E) Rize . Konya Kars
rak veritmJsUr?
J olmasında Aşağıdaki tabloda X, Y ve Z bilicilerinin yetişe­
İL . ü!
Keşişleme E) Yukarı Fırat Bölümü'nde Sara] yapımına bilmemi İçin gerekli olan sıcaklık, nem ve yağış
A) İmbat Yıldız
İmbat uygun yerlerin fazla almasında koşulları verilmiştir. 59. 2010 - K PSS /GYGK
B) Poyraz Lodos
C) Keşişleme Karayel Yıldız □evlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünden
D) Karayel Poyraz • Lodos Y îIM: Ofi. Hem arant Yıllık lnpiam “İstanbul'da yann kuvvetli kara yel ve şiddetli
E ) Yıldız İmbat Karayel sıcaklık {'C ) yağı? {mm) kar yağışı beklenmektedir.” uyarısı yapılmıştır.
52. 2000 Joft uzm X bitkisi 1 0 -1 2 üüşak 300 - J 00 Bu uyarının,
I Yaz kuraklığının en az etkili olduğu bölüm 1. İstanbul’da kuzey sektörlü rüzgârların
4D> 2003 ED SO S v m .k t 1 3 -2 0 VûfcseK 5G0-1CCC
Aşağıdaki İllerin yüzey şekilleri göz önüne ^= aşağıdakilerden hangisidir? egemen olması,
2 tilkisi M -16 yOtaeJi riSDQ-2ílflD
alındığında, hangisinin gerçok olanıyla lx —S ^ ®alt Anatlo'u s ) ,ÎQnya .< 11. kıç mevsiminin yaşanması,
düşümsel alanı arasındaki farkın diğerlerin­ —— C) Catalca-Kocael! D) Eır.unım-Ksrs III. kuzeybatı yününden gelen bir hava kütlesi
lu< J
den daha az olduğu söylenebilir? y— E) Antalya ı— olması
A) Kastamonu B) Hakkâri C) Rize verilerinden hangilerine dayanarak yapıt­
D) Şanlıurfa E ) Ağrı mış olması hektenir?
| • 53. £GM poi AK A) Yalnız I B) Yalnız II C) 1ve II
50. 2DOBEDSOS Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'de yaz O) İve III E) liva 111
Gündüz, dağların güneşe dönük yamaçları aylarında yaşanan bir durum deflildir?
fezla ısındığı için yamaçların yukarı kesimlerine A} Erzurum'da yükselim (konveksiyonel) ya­ G0. 2010- Y G S /S O S
doğru esen rüzgârlara vadi meltemleri, gece ise ğışlarının görülmesi Aşağıdaki haritada, Türkiye'de yıllık ortalama
çevrelerine oranla daha fazla soğuyan dağlar­ B) Şanlıurfa'da tarımda sulamaya gereksinim
Buna g ö ^ X, Y ve Z bitkilerinin ekimi, hari­ güneşlenme süresinin 2000 saatten az ve
dan vadi tabanlarına ya da ovalara doğru esen duyulması 3000 saatten fazla olduğu yerler taramalarla
C) Antalya'ya gelen yahancı turist sayısının tada numaralanmış yerlerden hangilerinde
rüzgârlara da dağ meltemleri denir, yapılırsa alınacak Verim daha yüksek olur? gösterilmiştir.
artması-
X y_ 2
D) Adana'da yaylacılık etkinllklerinin yapıl'
A) il I III
ması ‘ .. - ■"
E) Ankara'da kırç ve kırağı olaylarının gö­ B) [ II III
C) İli II I
rülmesi ' .•
D) II ■ İli i
E) !!l l II

54. 200B EGM POL Buna göre, bu yerlerdeki güneşlenme süre­

S7. 2009 K PSS lerinin fsrkfı olmasında,
Karasallık ve yükselti, dan oiayınm görüldüğü
gün sayısı üzerinde çok etkilidir. Türkiye'de aşağıdakilerden hangisinin or­ I. doğal.bılkt örtüsü,
tada numaralarla gösterilen ye-rlcrden hangi­ mana verdiği zararın diğerlerinden daha az
lerinde dağ ve vadi meltemlerinin etkili ol­ Buna göre, aşağıdaki İllerin hangisinde don II. denize yakınlık.-'
olduğu söylenebilir? İli. bulutluluk oranı
duğu söylenemez? olayının elklii olduğu gün s ayısının diğerle­
rinden daha fazla olması beklenir? A) Tarım alanı açma B) Keçi otlatma etkenlerinden hangileri etkilidir?
A) I ve !l B) I ve IV C) II ve II! C) Yangınlar D) Heyelan
A) Kilis E). Burdur C) Manisa A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız ili
D) II ve IV E) ili ve IV E) Kaçak kesim
D) Sivas E) Amasya D) I ve II E) 11ve III

İklim
61. 2010 -ÖNL
Aşağıdakilerden hangisi, sıcaklık dağılışında
bakının etkisine örnek olarak gösterilebilir?
A) Mersin'de yıllık sıcaklık ortalamasının Si­
nop'tan yüksek olması
B) Antalya kıyılarında deniz suyu sıcaklığının
Samsun kıyılarındaklndon yüksek olması
C) Edirne'de karın yerde kalma süresinin İs­
tanbul'dan fazla olması
D) Kışın İzmir’den Afyonkarahisar’a gidildikçe
yağmurun yarini kar yağışının alması
t ) Giresun'da dağların güney yamaçlarında
kar erimelerinin kuzeydekindan erksn baş-
teması
52. 2010 -PM YO
Menteşe Yöresl’nde, temmuz ayında, sıcak­
lığın birkaç gün mevsim normallerinin üze­
rinde seyretmesi sonucu aşağıdakiierln
hangisinde bir artış görülmesi bcklonmez?
A) Orman yangınları
B) Sağlık sorunları
C) Bağıl nem oranı
D) Elektrik tüketim!
£) Deniz suyu sıcaklığı
Bölüm 3 İldim Bölüm 3
• ¡5“ . Z0İ1 •YGS I SOS
64. 2011-JANA
Aşağıdakileri» hangisinde iklimin etkili Ecsm ve Ada'mn aileleri yaşadıkları kanla yakın bîr laül
l»eldcsine glltiler. Taül dönüşü Ecem ve Âda bu yerde
olduğu savunulamaz?
geçirdikleri Ik günü, "Sabahleyin siken hareket etik.
A) Sinop'ta kıyı balıkçılığının yapılması
Yaz mevsfrıi olmasına karşın bursda havalar yeni
B) Rize ve çevresinde kivi yelfşllrllmesi ıs'nmaya başlamıştı. Otele vardığımızda sis henüz
G} Çukurova'da yılda birden fazla ürün sim- dağılmamıştı. BıMerln üzerinde çly damlacıktan vardı.
•ması Öğleye doğru hava ısındı ve sis dağıldı. Öğladen sonra
D) Karadeniz kıyılarında deniz turizmine el­ gökyüzünde fek iök buîullar görüldü. Akşama doğru
verişli sûrenin kısa olması kuvveDİ bir rüzgâr ve peşinden siyah bulutlar belirdi.
E) Alanya’da ve Anamur'da muz bahçelerinin Şimşek vs gok gürültüsünden sonra yağmur damlacık­
bulunması larının dilemesi gedkmedL Otele.girdiğimizde sağanak
çoktan başlamışlı." sozicriyis anlattılar.
Buna göte, bu tatil beldesinin aşağıdakilerden
hangisinde yor afması beklenir?
A} Çukurova'da
£5.2011-JANU
•V Çandarlı KÖffezTnde .
G>Solu Dağları'nda
Ol Gelibolu Yarımarfast’mia
E) D?Hç?Y?.ninada5i'nda

63. 2010ı —LYS31COĞ-1

Aşağıdaki haritada beş kent merkezinin yıllık
ortalama sıcaklıkları verilmiştir.
Yukarıdaki haritada gösterilen doğrultula­
rın hangisinde, yükselti farkına bağlı olarak
daha fazla bitkt katının görülmesi beklenir?
A) l B) II C )lll D) IV E )v '
■Cevap Ahahtan ••
1 2 3 •■
.4 " •5 •- 6 .T - 7". av : 9 10.
A B E D □ B A c C A
Bu kentlerin yıllık ortalama sıcaklıkları ara­ 11 : 12 1'3 14 15' .16- 17 18. ' 19’ 20.
sındaki farklılıkların nedenleriyle İlgili aşsğı- 6G. 2311 -K PSS / GVGK-CS
B B . D B D E A c D O
' daki bilgilerden hangisi yanlıştır? Televizyonda hav2 durumunu aktaran sunucu,
A) Mersin’in yıllık ortalama sıcaklığının İz­ Türidye kıyılarında rüzgârın karayel ve poy­ ■21 •22-' ' 23 : 24 • -25 ' .25 27 : 2B: ' 29- 30 •
.
mir'den yüksek olması enlem etkisinden razdan saatle 50-BD kilometre hızla estiğini D A O
66. 2011-JANA D B B- A C B E
kaynaklanmaktadır.-
31 -32 33 ; ' 34 : ' 35. 35 .37' ' 38 .33 • 4a
B) Aksaray'ın yıllık ortalama sıcaklığının İz­
mir'den düşük almasında hem karasallığm E C E E C E C D E A
hem de|yükseilinin etkisi vardır. 41 " 42'' ' 43- 44 45;' •4S .47: 48. 49 50.
C) Kars'ın yıllık ortalama sıcaklığının Si­
nop'tan buçuk olması enlem etkisinden E A D D C B E D □ C
kaynaklanmaktadır. 51 S2 53 54 : vSS ' •56' 57\ . 58 59 • . 60
D) Aksaray'ın yıllık ortalama sıcaklığının Yukarıdaki haritada kaç numarayla göstsri-
Kars'tan yüksek olmasında hem enlem Buna göre, haritada numaralanmış rüzgâr­ E D E 0 A A D C E ' C
len yerdeki orman örtüsünün diğerlerinden
■ hem de yükselti etkilidir. lardan hangisinin esiş yonû yanlış verilmiş­
seyrek olmasında iklim, jeolojik yapı ve top­ 61 ' •62 G3 64 65. ' 55 ■ 07 sa •
E) Mersin'in yıllık ortalama sıcaklığının Aksa­ tir? rak özellikleri etkilidir?
A) I B) tl C) İli D) İV E) V E C C A C C C E
ray’dan yüksek olmasında hem enlemin A) I ,B )il C>İti D) IV E) V i
hem de yükseltinin etkisi vardır.

49

İlelim
ÇÖZÜMLER
Şııbat ayında ülkemizde İç Anadolu'dan Kara­
deniz Bölgesi’ne doğru gidildikçe sıcaklığın
artması enlemle çelişir.
YANITA
). şekilde yazın en çok yağış alan alanımız:
Erzurum-Ka r-Ardahan'dır.
II. şekil ise en çak yağışı kışın almakta, Akdeniz
iklimini yansıtmakta olduğundan, İstanbul’dur.
YAMİT.B
İznik, Van ve Beyşehir gibi merkezler göllerin
etkisiyle nem oranı çevrelerine göre fazladır. Bu
nedenle sıcaklık farkı ezdir. Burdur’da göl oldu­
ğu İçin sıcaklık farkı seçeneklerde verilen diğer
kentlere göre azdır.
YANIT.E
Zonguldak ve Trabzon’da Karadeniz iklim! gö­
rüldüğünden, sıcaklık bakımından birbirine çok
benzer.
YANIT.D
Türkiye, kuzey yarımkürede yor aldığı İçin ku­
zeyden esten rüzgarlar hava sıcaklığını dCışürûr;
\<
güneyden esen rüzgarlar ise hava sıcaklığını
yükseltir. Bu durum, sıcalüık-enlem ilişkisiyle
açıklanır.
YANIT.D
Yükseltiyle yağiş arasında bir paralellik vardır.
Bu yüzden Doğu Anadolu Bclge’mizde yükselti
daha cak olduğu ¡cin daha cok yağış alır.
.YANIT.B
Türkiye'de kuzeyden esen rüzgarların hava
sıcaklığını düşürmesi, sıcaktık-enlem ilişkisiyle
açıklanabilir.
YANfT.A
Türkiye'nin güneyi He kuzeyi arasındaki sıcaklık
iarkı enlem yani matematik konumla açıklanır.
YANİT.C
t hava kapalı olduğundan, Güneş'ten fazla ya-
\ rartanılamaz. Oysa Çukurova, Harran Ovası
9} Akdeniz Bölgssi'nde yaz stcakiıklart fazla oldu­
ğu için, bitkiler fs2İa buharlaşma ile su kaybını
önlemek amscıyls, olsu bitkilerin bir çoğunun
yüzeyi kadife gibi tüylerle kaplıdır.
YAflIT.C
Bölüm 3
10J Güneydoğu Ansdolu Bölgesi denizden uzaklık
nedeniyle kırsa! M m e sahiptir. Nem azlığın*
dan dolayı yıllık indirgenmiş sıcaklığın en yük­
sek olduğu bölgedir.
YANfT.A
11) Atmosferden yansıyan ¡şfnlar yere çarptıktan
sonra yeryüzünü ısıur. Bu yüzden yükseklere
çıkıldıkça sîcaklıkdüşer. Bundan dolayı en
düşük sıcaklıklar Doğu Anadolu Bölgesi’nde
aörülür.
YANÎT.B
12} Orta Karadeniz Bcifürnü'nde yükselti, gali ve
Doğu Karadeniz'e göre daha düşüktür. Bu
yüzden kıyj ile iç kesimler arasında iklim farklı­
laşması Orta Karadeniz’de azdır.
YAMfT.B
13} Güneydoğu'da kuraklığın fazla olmasının
nedeni buharlaşmadır,
YANIT.D
14) Erzurum kentinin 1S50 m, Ankara'nın 660 m,
İğdır'ın 700 m yükseltisi vardır. Bu nedenle Er­
zurum'un yıllık ortalama sıcaktıği daha düşük*
tür.
YANIT.B
15) Güneydoğu Anadolu Sölgesi’nin indirgenmiş
yıllık ortalama sıcaklığının yüksek oimasımn
nedeni, enlem etkisi ve fcarasallıktır. Akdeniz
BÜİgasİ iis Güneydoğu Anadolu Bölgesi aynı
enlemde olmasına rağmen karasal! ığır. elkisîy-
le Güneydoğu Anadolu daha sıcaktır.
YANIT.D
1 fi) Menteşe yöresi ile Ktyj'Sge, dağların uzanışı
bakımından çok farklılık gösterir. Fakat hem
Kıyı Ege’de hem ds Mentsşe'ds görülen iklim
Akdeniz'dir. •
YANtT.E
17) Ülkemizde bulutluluk oranı en fazla Doğu
ı Karadeniz ktyılonmiadır. Yılın çoğu gönünde
ve Ege kıyılarında yitin çoğu gününde hava
açık olduğundan, Güneş eneıjisindûn Doğu
Karadeniz kıyılarına aöre daha fazla yararlanı­
lır.
YANIT.A
İldim
18) Asor ve Sibirya ülkemizi etkileyen yüksek ba­
sınç merkezleri, Sesra vs İzlanda ise aiç2k ba­
sınç merkezleridir.
YAN1T.C
19) Soruda Türkiye'nin yıllık sıcaklık ortalamalarına
göre İndirgenmiş izoterm haritası verilmiştir. Bu
haritayla ilgili D seçeneğindeki bifgi yanlıştır.
•ÇünKü aynı enlem üzerindeki Akdeniz ve
G.doğu Ânsddiu bölgelerindeki sıcaklıklar birbi­
rine esil değildir.
YANiT.D
20}Türkiye'nin sıcaklık dağılışı üzerinde, yükselti ve
enlem etkilidir. Deniz akıntıları özellikle okyanus
kıyılannds etkilidir. Ülkemiz iç denizlerle çevrili
Olduğu İçin deniz akıntıları fazla etkili değildir.
YANIT.D
21)C amsun Orta Karadeniz BâlümG'nde yer aldığı
k;.in, ortalama yükseltisi Doğu Karadeniz Bülü-
m.Tnde ysr alan Rize’ye göre azdır. Bu yüzden
Samsun’un yağış miktan Rize'ye aöre düşüttür.
YANIT.D
22)Grafîğg dı'ıiot edilirse yağış miktarı en fazia
sonbahar mevsiminde iken, akımın en çok ol­
duğu msvsm ilkbahardır. 3u durum kar erime­
lerine bağlı (.'tarak akımın ilkbahar mevsiminde
yûkseldiöini alsisrir.
YANİT.A
23)Nemtiliğin en fazla -ı'duğu bilge Karadeniz oldu­
ğundan, orman miktıirı da en fazla bu bölge­
mizde yar alır.
YANIT.D
24)3111;! örtüsü İklimin genel sonucu olduğu için
karasallığm etkili olduğu bölgelerde bilki örtüsü'
bozkırdır.
YANIT.D
25)Doğu Karadeniz Bülümü'nde nemliliğin fazla
olmasından dolayı Rize’de günlük ve yıllık sı-
’ caklık farkları düşüktür.
YANIT.B
26)A,C,D,5 şıklarında verilenler Dç kent için doğru
iken;’B şıkkında verilen aylık yağış mürtarı birbi­
rine yakın değildir, Aylık yağış miktarına göre
sıralanışları: l. Rize, ît. Zonguldak, İU. Sam­
sun'dur.
YANIT.B
■Bölüm 3
27) Balıkesir, Çanakkale,-Sinop ve İzmirilleri
deniz kenarında yer aldığı için Afyon'a göre
karın yerde kalma sOresî-datıa düşüktür.
• YANİT.A
25) A) lzmir{Denlzetlili}- Afyon(Karasallık)
B) Antaiya(Denizellik)-Karaman(Karasüllık)
D) Sivas(Karasallık)- Samsun(Denizellik)
E) K'ırldareli(Karasollık)- izmir(Denlzelük)
C şıkkında Malatya ve Elazığ kentlerinde
karasallık yaygın olduğu için ortalama sıcaklık­
ları birbirine yakındır.
YAN İT.C
29) Graiiklere bakıldığında sıcaklıkların en yüksek
olduğu aylar temmuz ve aöustostur.
Y A N IT .B
30) Doğu Karadeniz Bölümü’nde; her mevsim
yağış alması, yazın aşın sıcakların ve ktşın
aşırı soğukların olmaması nedeniyle Ilıman
Okyanus İklim tipine benzer iklim aörülür.
YANtT.E
31) Bitki örtüsünün çeşitli olmasını başta iklim, yer
şekilleri, toprak tülleri etkilerken; akarsu reji­
minin bitki örtüsü üzerinde hiçbir etkisi yüktür.
YAMIT.E
lu<t
>~
32) Antalya Bâlümü’nde Akdeniz iklimi Görüldüğü
için deniz seviyesinden 700 m ys kadar maki­
ler görülürken, yükseklere çıkıldıkça maki bitki
örtüsü yerini ormana bırakır.
YAN İT. C
33) Haritada gösterilen IV. numaralı yer Doğu
Karadeniz Bölümü her mevsim yağış alırken,
V. numaralı yer Erzuoım-Kars ise en fazla ya- .
ğışı yazın almaktadır. Bu yüzden yaz kuraklığı
isteyen tarım ürünleri buralarda yetiştirilmez.
YANiT.c
34) Sivas’ta ortalama yükselti fazla olduğu için,
ocak ayı ortalama sıcaktıkinn düşüktür.
YANIT.E
35) A.S.D.E ştklannda verilen özelliklerde iklimin
karasal ve yağışın azlığı etkiliyken, C şıkkında
verilen doğal güllerin bulunması arazinin jeolo­
jik yapısıyla ilgilidir.
YANİT.C
5i
 Bölüm 4 Nüfus vc Yerleşim. Bölüm 4
Nüfiıs ve Yerleşme
25. 1991-Ö SS
22 . 1989-Ö SS Köy ve kasabalardaki konutlarda yapı mal­ 20. 1992-Ö SS
17. 1987 —ÖSS
B ir yerleşme yerinin geçici olması neye Aşağıdakllerden hangisi üzerinde yer zemesi olarak, İç Anadolu Bölgesinin İç ke­
şekillerinin etkisi en azdır? simlerinde daha çok taş ve toprağın, Kuze­ UüİUlS»rtj3
bağlıdır?
A) Tarla tarımı yindeki dağlık kesimlerde ise ağacın kulla­
A) Gelir düzeyine
B) Nüfus yoğunluğuna B) Hayvancılık nıldığı görülmektedir.
C) Ulaşım imkanlarına C) Yerleşme tipi Bu durum aşağıdakllerden hangisine
D) Madencilik örnek gösterilebilir?
D) Nüfusun hızlı artmasına
. E) Ekonomik is alİyeHerin niteliğine E) Ulaşım A). Konut büyüklüğünün, yöreden yöreye
değiştiğine
B) Konut Upinln, yerleşme bîrimi büyöklü-
1B. -19S7-ÖSS ğüns bağlı olduğuna
Aşağıdakllerden hangisi, bir yerleşme C) Doğal çevrenin, insan yaşayışı üzerin­
biriminin köy ya da kent sayılmasında de etkili olduğuna
bir ölçüt olamaz? 23. 1990- Ö SS D) Temel gereksinimlerinin her yerde bir­
A) Coğrafi konumu Türkiye'de büyük kentlerdeki nüfus ar^ış birine benzediğine
B) Konut sayısı oranı, küçük kentlere göre geneüikle daha E) Teknolojinin gelişmesiyle doğal çevre­
13J0 ıssa ısça 1370 isse tasa
C) Nüfusu fazladır. ye olan bağımlığın azaldığına
D) Ekonomik etkinlikleri Büyük kentlerdeki hedt nüfûs artışının Yukarıdaki grafik, Türkiye genelinde ve
E) idâri yapısı temel nedeni aşağıdakilerdcn hangisi­ ûlkontn kentsel va kırsal alanlannda yıllara
dir? göre nüfus artış oranı göstermektedir. •
A) Alt yapı hlzmeHerinin yeterli oiması Grafikte görüldüğü •gibi, 1950 sonrala­
1988- Ö S S B) Ulaşım ağının gelişmiş olması rında, kent nüfusu artış oranının kır nü­
Aşağıdakllerden hangisi Türkiye’nin C) Ölüm oranının düşük olması fusundan fazla olmasında, kırsal kesimin
belirli kentlerinde görülen konut açığının D) Okur ya2ar oranının fasia olması aşağıdaki özelliklerinden hangisinin
temel nedenidir? E) İş olanaklarının fazla olması önemli bir rolfl vardır?
A) MOfuslannın hızlı artması A< 26. 1991 -Ö YS A) Kenta göçün fazla olması
B) Yerleşim alanlarının yetersiz olması Çukurova’da nüfus yaz mevsiminde B) ’ Evlenme yaşının küçük olması
C) inşaat sektörünün gaiişmemiş olması artmaktadır. Bu artışta aşağıdakllerden C) Ölüm oranının yüksek olması
D) Çok katlı konutlara öncelik verilmesi hangisinin etkisi en fazladır? D) Yerleşim yeri sayısının fazla olması
E} Yapıların iklim koşullarına uymaması A) Tgnm işçilerine olan gereksinimin art­ E) Yaş ortalamasının düşük olması
24. 1990- Ö SS ması
Nüfusun yaş gruplarına göre dağıtışını B) Turizmin hareketlenmesi
gösteren yandaki grafiklerden hangisi C) İnşaat etkiniikİerinİn hızlanması
20. 198B-Ö SS
gelişmiş bir ülkeye ait olabilir?
Aşağıdaki Isrıl sn hangisi, Türkiye'de D) Fuar ve panayır mevsiminin başlaması
kırsa! kesimden kente göçü artıran et- E) Endüstriyel etkinliklerinin artması fazla­
ÛTVpâtfl sı kent-lerde yaşamakladır
• kenlerden biridir?
TO-
A) Besi vb shır hayvancılığın gelişmesi $0-19

B) Tarımda verimin artması 40-in

ıtua
C) Tanmın makineleşmesi
D) Seracılığın yaygınlaşmasr D-fl
E) Sulanabllen tarım alaniannm artması

I
S3.SS
~43-<g
21, 1989-O YS ÎMÛ
:d-:* 27. 1991 -Ö SS
Aşağıdakllerden hangisi - bir Dikenin 1M9
genç nüfuslu olduğunu gösterir? S4 Aşağıdaki yörelerin hangisinde nüfus
(-fQB9/11}V £\ yoğunluğu, mevsimden mevsime an cok Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
A) Sanayi lininleri Üretiminin fazla olması değişir?
B)- Çalışan nüfusun yaş ortalamasının dü­
69«
Sö-!f A) Rize https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
4049
şük olması 3IU1 B) Zonguldak
C) Tarımla uğraşan nüfusun azalması 2CK29 C) Muğla
HM*
D) Nitelikli işçi sayısının fasla olması C4 ¥ D) Erzurum
", E) Ortalama yaşam süresinin uzun olması E) Trabzon

57
 ’E
Nüfus ve Yerleşme Bölüm 4 Nüfus ve Yerleşim Bölüm 4

23. 1993- Ö SS 34. 1396-Ö SS

Marmara Bölgesi'nln ekonomik ve sos­
yal yapısı göz önüne alındığında, kent­
sel ve kırsal nüfus ile doğurganlık oran­
larını gösteren yandaki grafiklerden
hangisi bu bölgeye alı o1abillr7
3i. 1395- O SS 3D yaşın altındaki nüfus "genç nüfus"
olarak kabul ediiir.Bu tanıma ğore, yan­
da nüfusun yaş gruplarına göre dağılışı
verilen beş ülkeden hangisinde genç nü­
fus oram en fazladır?
36. 1998- Ö SS
Aşağıdaki grafik 1990 yılında Türkiye nüfu­
sunun yaşı gruplarına ve cinsiyete gors da­
ğılımını göstermekledir. ;
yaj givplsn

a | IÎACIM
j | l'Jüfus □oğurksnlık oranı
E S ' sfiKEKr
£ı\' litt;» Docjufg
ıanj irıl^
i 2 3 ■ 4 5 c 7
Büstler
*it
ît
ı Yukarıdaki grafikte Türkiye nüfus vs yüzöl­
çümünün yedi coğrafî bölgeye dağılımı
yüzde olarak gösterilmiştir.
Buna göre, grafikte 1 numara ile gösteri­
Ksnl Kjf
D^ur^arJA len bölge aşağtdakiierden hangisi olabl-
n\ iîûİjî
Ms-rsal "iir?
A) Güneydoğu Anadolu milyonkiçi
0) '• Marmara Çalışma çağı, bebeklik çağı, genç nüfus
C) Doğu Anadolu vs yaşlı nüfus terimlerinin tanımlan ve­
D) Karadeniz rildiğinde, hu grafikten aşağıdakilerin
E) Akdeniz hangisi ile ilgili yaklaşık bilgi elde edile­
F\ mez?
A) Türkiye'nin toplam nüfusu
BJ Genç nüfusun yaşlı nüfusa oran(
Cj Erkek nüfusun kadın nüfusa oranı
32. .1995-Ö SS D) Cinsiyete göre bebek tilöm oranı
>5 Bif bölgenin nüfuslanmasında iklim va E ) Kadın ve erkeklerde çalışma çağındaki
yerşakilierinin elverişliliği, ulaşım olanakla­ nüfus
rının yeterliliği, tanm alaniannın verimiiiiği,
endüstrinin gelişmişliği gibi etmenler roi oy­
namaktadır. .
Buna göre, aşağıdaki bölümlerin hangi­
sinin nüfuslanmasında bu etmenlerin
IGmtj etkili olmuştur? (1995/1)
A) ÇataJca ve fiocseli
B) İç Batı Anadolu
C) Yukan Mural-Van
3D. 1335 - ÖSS
D) Yukarı Kızılırmak
Kemlerde tarım, sanayi, ticaret, ulaşım,
E) Doğu Karadeniz
kamu hlzmetlen. kültür, lurizm, madencilik
gibi birçok etkinlik bir arada bulunur. Bir
35. 1997- Ö SS
kentte etkinliklerin biri ya da birkaçı ön pla­
na çıkabilir. Kentlerin, etkinliklerine göre sı­ Bir ilike nüfusunun genç olması,
33. 1396-Ö SS t. Doğum oranının yüksek olması
nıflandırılmasında bu durum göz önüne ali­
Türkiye'de, genellikle, kış mevsimini li. Ortalama yaşam süresinin uzun olması,
nle. ı
serin ve yağışlı geçen yerlerde nüfus ll(. Bebek ölüm oranının düşük olması
Buna göre, aşağıdaki ksnilerden hangisi
yoğuniuğu fazladır. Aşağıdaki yerlerden IV. Yaşam standardının yüksek oiması 37) 1998- ÖYS
hem sanayi kenti ham de tarım ¡tenli ola­
hangisi bu genellemeye uymaz? (199Bf1) koşullarından hangilerinin birlikte var Aşağıdaki bölümlerin hangisinde nüfus
rak niteienehiilr?
A) Doğu Karadeniz kıyı kesimi olmasının kesin sonucudur? yoğunluğu diğerlerinden daha fazladır?
A) İstanbul
B) Menteşe yöresi A) I ve II A) Çatalca Kocaeli
B) Anlalya
C) Güney Marmara B) I ve II) B) İç Batı Anadolu
C) Bursa
D) Gediz Ovası C) C) Yukarı Kızılırmak
D) Amasya
E) Çukurova m ]! ve IV D) Orta Fırat
E) Muğla
E İ 111ve IV E) Orta Karadeniz

58 59
Nüfus vc Yerleşme Bölüm 4 ; Nünıs ve Yerleşim Bölüm 4

30.1999 ÖSS 44. 2000 ÖSS 47. 2001 KM S

Aşağıdaki haritada Türkiye de nüfııs yoğun­ 42. -1999 053 Bir ülkede nüfusun yaş gruplarına göre Aşağıdakîlorden hangisi, Türkiye'nin
luğu fazla olan yöreler numaralarla göste­ Bir yerin toplam nüfusunun, o yerin yüzöl­ dağılışı,son 15 yıl içinde l.şekilden II,şekle denize kıyısı olan bölgelerinin ortak özel­
rilmiştir çümüne bölünmesiyle aritmetik nüfus yo­ gelmiştir. liğidir?
ğunluğu; tanmla uğraşan nüfusunun, tarım i. A) Dağların kıyıya paraisl uzanması
alanlan yüzölçümüne bölünmesiyle tarımsa! B) Kıyı kesiminde nüfusun İç kesimden
nDfus yoğunluğu elde edilir. Bir bölgede farfa olması
aritmetik nüfus yoğunluğunun tarımsal nü­ C) Tarım gelirinin endüstri gelirinden fazla
fus yoğunluğundan düşük olması, o bölge­ olması
de tarıma ayrılan alanın az clduğunu göste­ □) Halkın temel geçim kaynağının balıkçı­
rir.' lık olması
Aşağıdaki, tabloda yüzölçümleri, toplam E) Kıyı boyunca geniş kumsalların butun-
luğunun fazla olmasında, endüstri kuru­ nüfusları ve tanmla uğraşan nüfusları birbi­ ’ ması
luşlarının yoğun oluşu İle geniş vs ve­ rine yakın olan beş bölgenin aritmetik ve ta­
rimli tarım alanlarının varlığı birlikte ol­ rımsal nüfus yoğunlukları verilmiştir. İ 4 İ B İH 12 Û z * e 6 m ıs-
muştur? KIj( sayısı (mflyon) Ki;! :ayrsı (milyon)
A) Yalnız l BJYalmzll C)l vs III Aritmetik Tarımsal 48. 2001 KM5
D) II ve IV E)IIİV 6 İV Nüfusun yaş gruplarına göra dağılışında
nüfus nüfus Türkiye'de bazı yerleşim birimleri ilk kurul­
Bölge meydana gelen bu değişmeye,
yoğunlu- yoğun- duğu konumda kalmamış, bunların yerleri
I. Doğum oranının düzenli olanak azal­
öu İUpü değişmiştir.
39. 1999 ÖSS ması
I 70 73 Aşağıdakilerdcn hangisi, bu tür yer de­
Ekonomik etkinlikleri göz önüne alındı­ II. Ortalama yaşam süresinin uzaması
ğişiklerine neden otan etkenlorlndsn biri
ğında aşağıdaki kentlerin hangisinde II 68 67 11!. Dışarıya göçün artması
değildir?
görülen hava kirliliğinde endüstri kuru­ Etmenlerinden hangilerinin nadan oldu­
luşlarının payının an az olduğu söylene­ III 57 67 ’ A) Yeni ulaşım yollarına sapa kalması' ■
ğu söylenebilir?
bilir? B) Yapılacak barajın gölü altında kalması
A) Erzurum
D) İzmit
B) Kırıkkale
E) GazianLep
C) Denizli
IV
V
69
68
75
50
A) Yalnis 1
D} İve II
B) Yalnız 11
E) II ve III
CJYaİmz III
il
□<
C) Doğal afetlerin tehdidinde olması
D) Yen! endüstri kuruluşlarına uzak olması
>- E) İdari bölümlemelerde değişiklik olması
Yukarıdakilere göre, bu beş bölgeden
hangisinde tartma aynlan alan diğerleri- .
•İÜ. 1999 -DMS ne göre daha azdır.
A)l B)ll C)ll! ' ' D)1V E)V 45. Z0G1 ÖSS
Aşağıdakilarden hangisi Türkiye'nin
nüfus yapısına ait bir özellik doolldlr? Aşağıdakilarden hangisinin Türkiye’deki
43. 2001 -Ö SS
A) Doğum oranının yüksek olması • hızlı nüfus artışından en az etkilenmesi
Aşağıdaki haritada Türkiye'de nüfus yoğun­
D) Genç ve dinamik yapı göstermesi beklenir?
luğu fazla dan bası yöreler numaralarla
C) Kadınlar arasındaki okuryazar oranının A) Kalkınma hızı
gösterilmiştir.
erkeklerden fazla olması 43. 19SSD M S B} İşsizlik oranı
D). Çalışmaya başlama yaşamının küçük Aşağıdaki grafikle, 1990 genel nüfus sayı­ C) Doğal kaynakların tüketimi
olması mına göre Türkiye nüfusunun coğrafi bölge­ D) İç ve dışgöçler
E) Endüstride çalışan nüfusun artmakta lere oransal dağılımı gösterilmiştir. E) Kadın ve erkek nüfus oranı
alması . ■ .
Vif

1999-DM S
Türkiye'nin nüfusu ile İlgili aşağıdaki 46. 2001 ÖSS
Bu yörelerden hangilerinin nüfus yoğun­
yargılardan hangisi yanlıştır? Aşağıdaki İllerin hangisinde yıl içinde
luğunun fazla olmasında, endüstri kuru­
A) Nüfus artış hızı azalma eğilimindedir. turizme bağlı olarak nüfus miktarındaki
luşlarının yoğun oluşu ile geniş ve ve­
B) Nüfusun yansından fazlası kırsal ke­ değişimin diğerlerinden daha az olması
rimli tanm alanlarının varlığı birlikte etkili
simde yaşamaktadır. beklenir?
olmuşturî
C) Genç nüfusun toplam nüfus İçindeki A) İstanbul
A) Yalnız 1
payı yüksektir. G rafite 1numara He gösterilen bölge B} Muğla
D) Nüfusun artması işsizliği arttırmaktadır. B) Yalnız 11
aşağıdakilerden hangisidir? C) Eızurum
C) 1ve 111
E) BDyük kentlerde nüfus artış hızı da faz­ D) Antalya
A)Ege BJMarmara C) Karadeniz D) II ve IV
ladır. D)lç Anadolu E)Akdeniz E) Bursa
E) III ve IV

60 61
Nüftıs ve Yerleşme Bölütn'4 i Nüfus ve Yerleşim Bölüm 4

50. 2001 - KMS 5ü, 2003- K P S S

Aşağıdaki eşleştirilmiş bölgelerden 53, 2002- K P S S Türkiye'de nüfusun bölgelere dağılışın­ 59. 2004- K P S S
hangl-sinçie nüfus yoğunluğu öteki veri­ Tarımsal nüfus yoğıinfuğu bir ülküde veya da aşağrdaicilerden hangisi en az etkiii- Aşağıdaki grafik, 2000 yılında Türkiye nüfu­
lenlerden fazladır? bir bölgede tarım ve hayvancılıkla geçinen dir7 sunun cinsiyete ve yaş gruplanna göre da­
A) Marmara-Ege nüfusun o ülke veya bölgedeki tarım İçin A) Doğal göller ğılışım göstermekledir.
B) Karadeniz - İç Anadolu kullanılan alatıa bölünmesiyle elde edilir, B) Toprakiann verimliliği Ya? Gruplan
C) Ege - Akdeniz Buna göre, Doğu Anadolu bölgesinde C) Yerşekilleri est-pmasBms
D) Marmara - Doğu Anadolu tarımsal nüfus yoğunluğu fazla olması D) İklim koşulları
E) )ç Anadolu —Güneydoğu Anadolu aşağıciaküerden hangisi ile açıklanabilir? E) Ulaşım Kolaylığı
A) Genç nüfusun fazla olmasıyla
B) 85!ga dışına göçün fasla olmasıyla
C) Sebze tarımının yayğm olmasıyla
D) Tanma elverişli alanların az olmasıyla
E) Endüstrinin belirli yerlerde toplanmış 57. 2003- K P S S
olmasıyla □«* Q"

51, 2002- Ö SS c Eco ıcou ısatj zaoa uca 2a:-o «co

Merhangl'bir bölgede tarım ve hayvancılıkla 54. 2003 ÖSS '
geçinen nüfusun o bölgedeki tarım alanla­ Belirli bir bölgede yaşayan toplam kişi sayı- Bin ICrşî
rının yüzölçümüne bölünmesiyle elde edi­ sının o bölgenin yüzölçümüne bölünmesiyle Yalnızca yukarıdaki grafikten yararlana­
len nüfus yoğunluğuna tarımsal nüfus yo­ . aritmetik nühJS yoğunluğu elde edilir, rak aşağıdaki bilgilerden hangisine ula­
ğunluğu denir. Aşağıdaki tabloda beş bölgenin nüfusları ve şılamaz?
aritmetik nüfts yoğunluklar; verilmiştir.______ A} Toplam nüfusun kadın nüfusuna oranı
Bölge Nüfus Aritmetik nüfus B) Nüfusu en fazla olan yaş grubu
voqijrtlUQu fkîsMknr) Bölpe C) Kadın nüfus He erkek nüfusu arasındaki
1 16 ÜÛ0 200 Yukarıdaki grafikte, Türkiye'nin beş bölge*
u. fark
000 sinin yüz ölçümleri ve nüfusları gösterilmiş­
—i D) On bsş yaşın altındaki nüfusun toplam
li 14 000 70 tir. nüfustaki payı
000 AşsgıdaliiJerden hangisi bu grafikten E) Nüfus yoğunluğu
111 12 000 <3Q ulaşılabilecek bilgilerden biridir?
Buna göre, yukarıdaki haritada numara­ 000 A) Bölgelere olan iç göç miktarı
lanmış yerlerin hangisindıa tarım alanları IV a 500 ooo 50 BJ Bölgelerin nöıus yoğunluğu
dar; ancak tarımsal nüfus yoğunluğu V 6 DOO OOO 100 C) Bölgelerdeki genç nüfus oranı
daha fabladır? Tablodaki bilgilere göre, hangi bölgenin □} Bölgelerdeki doğum oranı
A) I B) II C) 11! D) IV £)V yüzölçümü en küçüktür? E) Nüfusun bSlge İçindeki dağılışı
A.}! " B)ll C)llt D)IV ' E )V '
SO. 2005 ÖSS
Tarımsal nüfus yoğunluğu, geçimini tarım
sektöründen sağlayan nüâısun loplam tarım
55. K P S S -2003 alanına bolünmsslyta hesaplanır. Türki­
I. İşsiz oranının yüksek olması 33. 2004- K P S S ye'de coğrafi bölgelerin tarımsal nü/us yo­
II. Erkek oranının yüksek olması Türkiye'de konutlarda yapı malzemesi ğunluktan birbirinden farklıdır.
II. Çoğunluğunu tarımla uğraşanların oluş­ olarak kullanılan taşlar, konuilsrm bulundu­ Bu farklılığın bölgede,
52. 2002 - K PSS turması ğu yerin jeolojik yapısına bağlı olarak deği­ I. tarımla uğraşan nüılısun eğitim düzeyi­
Hatay İlinin genelde mevsimlik aoç alması­ IV. Yaşlı oranının yüksek olmssı şir. nin yüksek ya dadüşük olması,
na karşın, bü ildeki İskenderun ilçe merkezi Yukarıdakilerden hangileri, Türkiye için­ Buna göre, Ürgüp, Avanos ve Nevşehir II. arazinin dağlık ya da ovalık olması
yerleşme amaçlı göç almaktadır. de göç eden nüfusun özelliklerinden rk- çevresindeki konutlarda yapı malzemesi İli. tanmla uraşan nüfusun genç ya ds yaş­
İskenderun' un bu özelliği aşağıdakilar- öiidir? olarak aşağıdaklierdan hangisinin en lı olması
den hangisiyle açıklanabilir? A) Yalnız II cok kullanılması beklenir? IV. toprakların verimli ya da verimsiz olma­
A) Tarım alanlarının geniş alması B) Yalnız 111 A) Volkan tüfu sı
B) Balıkçılığın gelişmiş alması C) Yalnız IV B) Kumîaşr Özelliklerinin hangilerinden kaynaklan­
C) Endüstri kuruluşlarının yoğun alması D) 1ve 111 C) Kireçtaşı dığı savunabilir?
D) Ulaşım olanaklarının yeterli olması E) II ve IV D) Bazalt A) 1ve !1 B) 1ve III C)ll v= l!t
E) Eski bir yerleşim merkezi olması E) Granit D) 11vb IV E) III ve IV

62
Nüfııs ve Y erleşm e Bölüm 4 ■ Nüfus ve Yerleşim Bölüm 4

61. 2005 - K P S S 64. 2005- K P SS
Aşağıdaki grafik Türkiye'deki beş bölgenin Aşağıdakllerdon hangisi, Türkiye'de
nüfus ve yüzölçümleri™ göstermekledir. Yeşil Kuşak Projesi kapsamında kentle­
rin içinin ve çevrelerinin ağaçlandın!ma­
Q « in B ItUot H M ü .lb in lî« sının amaçlarından biri olamaz?
A) Kentlerin çevresinde erozyonu önlemek
B} Hava kirîiliğfnl azaltmak
C) Tarih eserleri korumak
D) Kent çevresinde dinleme alanlarını ço­
ğaltmak
E) Gecekondulaşmayı önlemek
67. 2006 05S Sos 50. 2006 - KPSS ĞNL
Aşağıdaki grafikler 19/5-2000 yıllan ara­ Türkiye'de, doğurganlık oranının yüksek
sında Türkiye'deki kentsel ve kırsal nüfu­ olmasının aşağıda kilerden hangisi üze­
sun cinsiyete göre oranlarını göstermekte­ rinde etkili olduğu söylenemez?
dir A) Bölgeler arasında tarımsal nüfus yo­
Kentsel Nüfus ğunluğunun farklılık göstermesi
<Erk=H □ Kadın
B) Eğitim ve sağlık hizmetlerinin yetersiz
kalması
• C) Kişi başma düşen milli gelirin azalması ■
D) Kırdan kente göçün artması
E) Genç nüfus branınm yüksek olması

Aşağıdakilerin hangisi bu grafikten çıka- 59. 2006- K PSS ÖNL

rılabii çek.sonuçlardan biri değildir7 Aşağıdaki tabloda Türkiye’nin kıyı bölgele­
A) Alanı eri küçük olan bölge, V. bölgedir rinde, etkin nüfus İçinde tarımda çalışania-
R) Nüfuslan birtirinB en yakın olan bölge­ 55, 2005-ÖSS rın oranları verilmiştir.
ler, İl. ve V. bölgelerdir Türkiye’de köyaltı yerleşim birimlerinden biri D HrKaK O Kacm Etkin nüfus içinde tanmda
C) IV. bölgenin nüfus yoğunluğu III. bölge­ alan çlfllikier, yerleşim merkezlerinden Bölge çalışan nüfus oram
nin nüfus yoğunluğundan fazladır uzakta, bir ya da birkaç evje geniş araziye W
D) Nüfusun yoğunlukları birbirine en yakın sahip büyük tanmsai işletmelerdir. Karadeniz ■ 72
alan bölgeler III. ve V. bölgelerdir Marmara 30
E) V. Bölgenin nüfus yoğunluğu l. bölge­
nin nüfus yoğunluğundan daha düşük­
tür.
1
ıu<
İl
¿.Jnİ
Eae
Akdeniz
54
58
Yalnızca bu tabloya dayanarak aşağıdaki
>5 yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Akdeniz Bölgesi nde tanmsai nüfus yo­
ğunluğu Türkiye ortalamasının altında­
G2. 2005- K P S S Yüzey şekilleriyle iklim koşullan göz dır
Türkiye’nin coğrafi bölgelerinin nüfus önüne alındığında, yukarıdaki haritada B) Karadeniz Bölgesinde tarım alanları
yoğunluklarının birbirinden farklı olma­ numaralanmış yerlerin hangisi, çiftlikle­ dardır.
sında aşağıdakilerden hangisini diğerle­ rin kurulmasına diğerlerinden daha az 3u grafiklere dayanarak aşağıdaki yargılardan
rinden daha az etkili olduğu söylenebi­ hangisine varılabilir? C) Marmara Bölgesl’nde etkin nüfusun ço­
elverişlidir? ğunluğu tanm dışı alanlarda çalışmak­
lir? A)1 B) II C )ll! D) IV E )V A) Kırsal kesimde kadın nüfus oranı, erkek nüfus tadır.
A) Doğal bitki örtüsünün oranından faziadır.
D) Tarımsal nüfus yoğunluğu, her bölge
B) YGzey şekillerinin
B) Kırsal ve kentsel kesimlerde yıllın nüfus artış hızı İçinde-holümden bölüme büyük farklılık
C) İklim koşullarının aynıdır. gösterir.
D) Endüstri kuruluşlarının
E) Coğrafi konumlannın C) Verilen yıllarda kentsel kesimde erkek nüfus ve E) Bölgelerin ekonomik gelişme düzeyine
kadın nüfus oranlan arasındaki fant değişme­ göre tarımda çalışma oranlan da deği­
niettedir. şiklik gösterir.
O) 1365 yılında kentsel nülus ve kırsal nüfus oran­
56. 2005- K P SS lan eşitlenmiştir.
Türkiye’ de kırsal nüfus oranı azalırken
63, 2QQ5-KPSS kentsel nüfus oranının artmasında aşa- E) 1SG0 yılındaki KEnlsel nüfus oranı 2C00 yılındaki
Kırsa! nüfus cranryla nynıdır. 70. 2006- K P S S
Aşağıdakilerdan hangisi Türkiye’de ğıdakilerden hangisi etkili değildir? Aşağıdaklierden hangisinin Türkiye'deki
dağınık yerleşme görülen yerlerin ortak A) Tarımda makineleşmenin hızlanması ntlfus dağılışı üzerinde etkisi yoktur?
özelliklerinden biridir? B) Tanm gelirlerinin artması A} Ulaşım kolaylığının
A) Tarım alanlarının geniş olması C) Kentlerde iş olanaklarının fazla olması B) Yer şekillerinin
D) Engebenin fazla olması D) Kentlerde eğilim ve sağlık kuruluşları­ C) iklimin
C) Endüstrinin yaygın olması nın fazla olması D} Enlemin
D) Ticaretin gelişmiş olması E) Arazinin miras yoluyla parçalanması E) Yükseltinin
E) Ulaşım olanaklarının fazla olması

64 65
 Bölüm 4 Nüfus ve Yerleşim Bolüm 4
Nüfus ve Yerleşme

71. 20D6-KPSS 75. 2Ü06 ~ K PSS

Aşağıdaki ovaların hangisinde nüfus
yoğunluğu en azdır?
A) Çukurova
B) Bursa Ovası
C) Bafra Ovası
D) Balıkesir Ovası
E) İğdır Ovası
72. 20DB-KPSS ORTAÖĞRETİM
Orta Karadenlt Bölümünde nüfus dağılışı
Doğu Karadeniz Bölümü'rıden iarklt olarak
iç kısımda da yoğundur.
Bu dunım, aşağıdakiierden hangisinin
iki bölüm arasında farklılık gösterme­
sinden kaynaklanmaktadır?
A) Yüzey şekilleri
B) Yıllı); yağış luları
C) Akarsu ağı
D) Doğal bitki örtüsünün dağılışı
E) Yer alt) zenginliği
İ Ş
73, 200G-KPSS
Türkiye'de kırsal nüfus oram azalırken
kentsel nüfus oranının artmasında aşa*
ğıdakilcrden hangisi etkili değildir?
A) Tanmds makineleşmenin hızlanması
B ) Tanm gelirlerinin .artması
C) Kentlerde iş olanaklarının fasla olması
D) Kentlerde eğitim ve sağlık kuruluşları­
nın fazla olması
E} Arazinin miras yoluyla parçalanması
Aşağıdaki ora» yerlerinden hangisi, İç
Anadolu Bölgesinde ver almaz?
A} ÇatalhöyDfc
B) Gordian
C) Göreme
D) Perge
E) KOllepe
76. 2007 KPSS.
İstanbul ve Bıfej kentlerinin deprem riski
taşıtnalanna fcaşra, bu kentlerde va arşla­
rında kalan yeıterde nüfus yoğunluğu Türki­
ye ortalaması tteEiârdedir.
Bu yerlerin aşağıdaki, özelliklerinden
hangisi nüfus yoğunluğunun yüksek ol*
masının nedseferinden bİri değildir7
<
0
A) Verimli oınfenn yarlığı.
B) EndüstrflasiiÎLişlarinin çokluğu
G) Orman alanlarının varlığı
>-‘ D) iklim koşularının elverişliliği
E) Ulaşım olsnsiJsnnm çeşitliliği
78. ÖSS EO-SOS 12008
Aşağıdaki grafik, Türkiye'de 2000 yılında
gerçekleşen göç hareks Uerinln yerieşim
yerlerine göre dağılımını .göstermektedir
Koydan
köye
e/a 5
’ Yalnızca grafikteki hilgîlerden yararlana­
rak, 2000 yılı için aşağıdakiierden hangi­
sine ulaşılabilir?
A) Köyden köye olan göçün azaldığına
B) Köylerde yaşayan nüfusun arttığına
C) Kentlerde nüfus yoğunluğunun fazla
olduğuna
D} Köyden kente olan göçlerin mevsimsel
olduğuna
E) Kentsel nüfus oranının kırsal nüfus ora­
nından fazla olduöuna
lı
73. KPSS-GYGK-CS12008
Aşağıdaki grafik, Türkiye'deki bir coğrafî
bölgenin İta' sayım dönemi arasındaki nüfus
artış ve doğum oranlarını göstermektedir.
00. KPSS-GYGK-CS / 200B. ■
Aşağıdakflerin hangisinde verilen bölge
özellikleri o bölgenin nüfusunu artırıcı
rol oynar?
A) Doğu Anadolu Bülgesl'nde volkanik
dağların geniş alan kaplaması
B) Karadeniz Bfilgesfnde engebenin fanla
olması
C) Güneydoğu Anadolu Bûfgesi'nda ya;
■ kuraklığının şiddetli olması
D) Akdeniz Bölgesi'nde karsllk alanların
yaygın olması
E) Ege Bölgesi'nde akarsuların vadi taban­
larının geniş olma
81. KPSS-GYGK-CS / 2008
Aşağıdakiierden hangisi Türkiye'de köy
alü yerleşmelerinin özelliklerinden biri
değildir?
A) Ekonomik etkinliklerinin tarım vs hay­
vancılığa dayalı alması
S) Dağınık tip yerleşmenin yaygın olması
C) -'Su kaynaklarına yakın olması
D) Genellikle küçükle az nüfuslu olmssı
E) Kent merkezlerine yakın olması
KPSS-ORTAÖĞR. ! 2008
Tarım, ticaret, turizm, endüstri ve ulsşım.
kentlerin büyümesinde etkilidir.
Buna göre, aşağıdaki kıyı kentlerinde.*«
hangisinin gelişmesinde bu etkenlerin
daha az etkili olduğu söylenebilir?
A) İzmir
B) İstanbul
C) Zonguldak
D} İskenderun
E) Antalya
83. KPSS-ORTAÖĞR./2003

77, 2007-Ö SS
X ve Y bölgelerinin yü2 ölçümleri ve tarımda
çalışanların s a s ı birbirine yakındır. Ancak,
7*1. 2Û06 —KPSS Y bölgesinin-tenmsal nüfus yoğunluğu X
bölgesinden fedadır.
Bu bilgiler, Y bölgesiyle ilgili aşağıdaki NBta arrç cıanı Dcğcmûrsnj
yargılardan hangisine varmak için yeter- Buna göre, bu bölgeyle ilgili olarak aşa­
lidir? ğıdaki yorumlardan hangisine kesin ola­ hangisi en sık, hangisi en seyrek nüfus­
A) Ekili dikili «¿anlar daha azdır. rak gidilebilir? ludur?
Bj Birim alandan alman ürün daha fazla­ A) Bölge dışından güç almıştır. En sık En spvrc-k
dır. B) Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalaması A) .t IV '
tteerine çıkmıştır. B) I IH
Haritada numaralarla gösterilen yerlerin C) tanmdaii dde edilen gelir daha yük­
hangisinde doğurganlık oranı diğerle­
C) Okuryazar nöfus oranı yükselmiştir. C) II İH

rinden daha yüksektir?

sektir. O) Kadın nüfus oranı erkekten fazlaoır. D)
A) i S) II C)H1 D) IV E )V
D) Tanmsal ürün çeşidi daha fazladır.
E ) Tarıms cayalı endüstri gelişmiştir
E) Genç nüfus orsnı yükselmiştir. E) ¡II

66 67
Müfias vc Yerleşme Bölüm 4 Hüüjs ve Yerleşim Bölüm 4

31. 2009-JANU 94. 2010 —YGS / SOS

84. KPSS-ORTAÖĞR.'/200B 38. 2009 - K PSS / GYGK
Aşağıdaki grafikte, Türkiye'de 2000 yılında Bir yerleşim merkezinin uzun yıllar öne­
Aşağnlakilerderi-hangisiTürkÎye'dekl Aşağıdaki tabloda 1950 vs 2000 yıllarında
coğrafi bölgelerin nüfus yoğunlukları veril­ mini koruyabilmesi aşağtdakllerden
nüfus dağılışı üzerinde etkili değildir? Türkiye’nin aritmetik, fizyolojik ve tarımsal
A) Ekonomik etklnfikîerin farklı olması nüfus yoğunluklar! Verilmiştir. miştir. hangisinin sonucudur?
B) Toprak verimliliğinin farklı.oiması IBfusyoğunluğu(kişi} A) Yüz ölçümünün geniş olmasının
1950 Z0Ü0. . S} Coğrafi konumunun elverişli olmasının
C). Geniş-dekalann bulunması Aritmetik nüfus yoaunluâu 2E ■ .03 250'
C) Sağlık ve eğitim Kurumlannın yeterli
D) ‘ İki kıtada topraklannm bulunması ' Fizyolojik nüfus.YCİjunluötı. 131 •282' 2DO olmasının
E) Yer şekillerinin çeşilijlik gpslermeşl Tarımsal nülus yoğunluğu 107 95 150 D) Ornıan örtüsünün gür olmasının
BUtablo'daki bilgiler, E} Nüfus yoğunluğunun az olmasının
I. 200D yılında kırsal kesimde yaşayan in­
85,. EĞM Pöl. Ak. 12008’
Eğitim ve enğebe koşullan göz önüne
san sayısı 195Û yılmdakinden azdır.
II. 1950.—2000 yılları arasında Türkiye’nin
l İt
“H u r
III IV V VJ
¡533
H

alındığında,
I. Zonguldak,
II. Adana.
IH. Rize,
IV. İzmir
¡İterinden hangilerinin kırsal kesiminde
dağınık yerleşmelerin diğerlerinden da­
ha fazla görülmesi beklenir?
A) İve II B) İve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
86. JO K lİ2m. J. 1200B
Aşağrdakilerin hangisinde verilen illerin
ikisinde de yıl içerisinde mevsimlik nü­
fus değişikiikleri diğerlerinden daha cok
görülür?
A) Mersljı - Kahramanmaraş
D) Antalya - Adana
C) İsparta-Adana
D) Hatay - Mersin
E j Antalya - Kahramanmaraş
07. 2009- ÖSS /SOS-1
Kırsal yerleşmeler fiziki çevre, ekonomik
etkinlikler ya nöius bakımından çeşitli özel­
liklere sahiptir. Kırsal yerleşmelerin'büyük­
lüğüne, kuruluş yerine, sürekliliğine ve do­
kusuna göre-sınıflandırılması bu özellikler
göz önüne alınarak yapılır.
Buna göre, aşnğıdakllerden hangisinin
Türkiye’ deki kırsal yerleşmelerin ortak
özelliği olduğu söylenemez?
A) Sürakfi|lğinln geçim kaynaklarının türü­
ne bağlı olması
B) Yapı malzemesi olarak kerpiç kullanıl­
ması \
C) Kaynaklann belli sayıda nüfusu besle­
yebilmesi
D) Gereksinimlerin Önemli bir kısmının ye­
rel urelimden.karşılanması
E) Yerleşme şeklinde doğal koşullann et­
kili olması
VII
nüfusu öç katlan Fazla artmıştır.
III. 2000.yılında tarım alanlarının toplam B6tje
yüz.ölçümü, 1950 yılındaklnden daha
Yalnızca grafikten yararlanarak aşağıda­
azdır. ki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
yargılarından hangilerine ulaşmak İçin 95. 2010 - YGS 1SOS
yeterjidlr? Aşağıdaki tabloda, X ve Y ülkelerinde nüfu­
A) İL, İli. ve IV. bölgelerin yüzölçümleri bir­
A) Yalnız I ■9) Yalnız il G) Yalnız III sun bir yıl İçerisindeki doğal artış ve gerçek
birine çok yakındır.
D) I ve II E) il ve III B) IV. ve V. böigelsrin nüfus yoğunlukları
Türkiye ortalamasının altındadır. X ülkesi (%,) Y ülitasl (“».)
G) VII. bölge, yüzölçümü en büyük bölge
olmasına karşın, nüfus yoğunluğu en Doğal artış oranı 21 13
az olan bölgedir..
Gerçek arlış oranı 12 33
D) Nüfus yoğunluğu bölgelerin bölümleri
arasında farklılık gösterir. Buna göre, X vb Y ülkeleri için aşağıdakl-
E) I, bölgenin nüfus yoğunluğu, II. ve III. lerden hangisi söylenebilir?
bölgelerin nüfus yoğunluklarının topla­ A} X ülkesinin nüfusu, Y ülkesinden azdır.
mından fazladır. B) Y ülkesinin nüfus yoğunluğu, X ülkesin­
39. 2009 -ÖSS I SOS-2 den fadadır.
1990yılı verilerine göre, Türkiye’de nüfusun C) X ülkesinde bir yıldaki bebek ölümleri, Y
İkiye katlanma süresi 33 yılken bu süre Ja ­ üresinden fazladır.
ponya'da 100, Fransa'da 151 yıldır. 0} X ülkesinin nüfusu, Y ülkesinden daha
Bu durum, Türkiye'de aşağıdakilerden 92. 2009 -JANA hızlı artmıştır.
hangisinin bu ülkelerden daha faala ol­ Türkiye'deki İç göçlerle İlgili olarak aşa­ E) Y ülkesi, X ülkesinden daha fazla dış
duğunun göstergesidir? ğıdaki yargılardan hangisi doğrudur?
göç almıştır
A) Eğilim düzeyinin A) Göç hareketi genellikle doğudan batıya
B) Genç nüfus oranının doğrudur.
C) Kentsel nüfusun B) En fazfa göç eden grup 45 yaş üzeri
D) Sağlık hizmetlerinin ■ erkeklerdir.
C) Doğu Anadolu Bolgesi'nde göçler ço­
E} Örtalama yaşam sûresinin
ğunlukla bölge İçinde olmaktadır.
D) Kentten kente oian göçlerin oranı art­
maktadır.
E) Mevsimlik iç göç en fazla iç Anadolu 96. 2010 —KPSS I GYGK-CS
Bölgesl'ne olmaktadır
93. 2009-JANA
Aşağıdakiierdsn hangisi aynı coğrafi
90. 2009 -JANU bölgede yer almalarına karşın ticaretin
I. Olumsuz iklim koşullan Bursa'da, Kırklareli'nden daha fazla ge­
II. Kısıtlı İş olanakları lişmesinin nedenlerinden biri değildir?
III. Engebeli yüzey şekilleri A) Üretimin fazla olması Yukarıdaki haritada gösterilen alanların
Türkiye’de iç göçe neden olan yukarıda­ B) Ulaşım ağının çeşiilt olması hangisinde, nüfus artışının tsmei nedeni
ki etmenlerden hangileri, göç veren ille­ C) Sermaya birikiminin fazla olması doğurganlığın yüksek olmasıdır?
rin tümü İçin geçerlidlr? D) Yeraltı kaynaklannın çeşitli olması
A) Yalnız I B) Yalnız I I . C) Yalnız 111 E) Nüfusun fazla olması A )l B) II C) İli D) IV E) V
D) I vs II E) II ve III

63 69

Nüñis ve Yerleşme
97, 2010- K P S S / GYGK-CS
Çalışma çağında (15-64 yaş arası) oían ve
bir işte çalışan nüfusa aktif nüfus denir.
Türkiye'de 1955 yılında nüfusun % B2'si
aktifken bu oran 2005 yılında % 45'e öüş-
müş'ıûr.
Türkiye'de, kalkınma hızının ve kişi ba­
şına düşen ulusal gelirin artmasına i/ar­
şın aktif nüfusun azalmasında asağıda-
kilcrden hangisinin etkisi olduğu savu­
nulamaz?
A) Kadınların çalışma hayatında daha faz­
la yer alması
B) Nüfusun bir kısmının çalışmak (izere
yurt dışına göç etmesi
C) 15-25 arasf yaş grubundaki öğrenci
sayısının artması
D) !ş olanaklarındaki artışın nüfus artışın­
dan az olması
E) Makineli tanma geçilmesiyle tarımda
çalışan kişi sayısının azalması
93. 2010 - KPSS I GYGK-CS
Benzer topoğrafik ve klimslik özelliklere
sahip olmasına karşın İstanbul İlinin nûius
yoğunluğu Çanakkale ilinin 50 kaildir.
Bu yoğunluk farkının oluşmasında aşa-
ğıdakilerden hangisinin etkisi diğerle-
rinden daha fasladır?
A) İstanbul'un kapladığı alanın daha kü­
çük olması
B) İstanbul'da ticaret ve endüstrinin çok
gelişmiş olması .
C) Çanakkale Bcğazı'nın batı yakasını
oluşturan Gelibolu Yarımadası'nın millî
park olması
D) İstanbul'da kültür ve sanat etkinlikleri­
nin daha fazla olması
E) Çanakkale'de tarım alanlannın geniş
yer tutması
99. 2010 - K PSS / ÖNL.
Türkiye'deki bir yörede, geçim ¡oynaklan
sınırlı, enerji tüketimi az, tarımls uğraşan ki­
şi sayısı fşzis ve doğum oranı yükselttir.
Buna göre, bu yöre İçin aşagıdaküerden
hannisi itesin olarak söylenebilir?
A) Niteliksiz İş gücü fasladır.
B) Ulaşım olanakları gelişmiştir,
C) Ahır hayvancılığı yaygındır.
D} Okullaşma oran; yüksektir.
E) Nüfus yoğunluğu fazladır
Bölüm 4
100. 2010 - K PSS I ÖNL
Türkiye’de ysşanan sürekli iç göçlerle
ilgili olarak aşağıdaki genellemelerden
hangisi yapılamaz?
A) En çok kırsal kesimden kentlere güç
olmaktadır.
B) Endüslrinin geliştiği yerler daha fazla
göç almaktadır.
C) Marmara Bölgesi kıyı kentlerine olan
göçlerle Akdeniz ve Güney Ege kıyı
kentlerine olan güçlerin nedeni farklıdır.
D) Tarımsa! etkinliklerin çeşitlenmesi kıyı­
lardan ip bölgelere otan göçü artırmıştır,
E) Küçük kentlerden metropollere olan
göçlerde temel neden İşsizliktir
101. 2010-KPSSVÖ N L
Aşaöıda, haritada beş kent gösterilmiş ve
bıi kentlerden dördünün gelişmesinde etkili
elan etmenler verilmiştir
\f =
\<
"'>
~ iir?
Geniş art bölgesi sayesinde gelişen li­
man kenti
Tarım ve turizm fonksiyonlarının etkisiy­
le gelişen kent
Kara yolu ve demiryolu ulaşımında
önemli kavşak noktası olan kent
Tanmsal endüstri ve otomotiv endüstri-
. siyle gelişen kent
Buna göre, yukarıda hangi kentin geliş­
mesinde etkili olan etmen yoktur?
A) Bursa B) Afyonkârahİsar C) Şanlıurfa
D) Samsun E} Karabük
102. 2010- K PSS /ÖNL
Aşağtdakilerden hangisinin artışı, Türki­
ye'deki hisli nüfus artışıyla açıklanamaz?
A) Gelir dağılımındaki dengesizliğin
3) işsizliğin
C) Okul gereksiniminin
D) Alt yapı gereksiniminin
E) li sayısının
70
Ntlfiıs ve Yerleşim Böliiıu 4
106. 2010 —JANU
103.2010- K PSS IO Ö
Aşağıdaki grafite 1940-2Q00 yılları ara­
Türkiye'de son dönemlerde,
sında Türkiye'de doğum ve ölüm oranları
•tanmda çalışan işçi sayısının azalması,
gösterilmiştir.
«hasat süresinin kısalması,
* hassî sırasında Örün kaybının azalması ■
aşağıdakllerden hangisinin bir sonucu­
dur?
A) Makine kullanımının yaygınlaşmasının
•B) Sulanabilen tarım alanlarının artması­
nın
C) Nöbetleşe eltim yapılmasının
D) Türlerin iyileştirilmesi için aşılama ya­
pılmasının
E) Kaliteli ichum kullanılmasının
Yıl
Bu grafitteki bilgilere göre aşağıdaki
yargılardan hangisi doğrudur?
A} Doğum oranı sürekli olarak azalmıştır.
B} Doğum oranının en yüksek olduğu yıl
1S60'tır.
C) Doğal nüfus artışının en düşük olduğu
yıl 1940'tır.
D) Ölüm oranıntn en yüksek olduğu yıl
1S50'dir. ; •
E) Doğum oranı 198ü'den sonra 20‘ni/ı
104.2010 -JANA \i( ^
altına düşmüştür.
Hakkâri Bölümü'nde aritmetik nüfus S<
yoğunluğunun az olmasına karşın ta-
rımsa! nüfus yoğunluğunun fazla olması S-<
aşağıdakllerden hangisiyle açıklanabi-
A) Makineli lanmıri yaygın olması
B) Kış sıcaklıklarının düşük olması
C) Ekilabiiecek alanın dar olması
D) Tarımda çalışan nüfusun yaş ortalama­
sının küçük elması
E) Tarım sektörüne yapılacak yatırımların
artmış olması
1P7.2Q10-PMYO
105.2010 -JANA
Türkiye'de son yıllarda görülen aşağı­
daki durumlardan'hangisi diğerdördü-
nûn nedenidir?
A) Endüstri kuruluşlarının kent içinde kal­
ması
B) Niteliksiz !ş gücü sayısının artması
îen alanların hangisinde kırsal nüfus
C) Ait yapı hizmetlerinin yetersiz kalması
oranı dinerlerinden daha fazladır?
D) Köyden kente gücün artması ' ■
A )l B} it ' C) III D) IV E )V
E) Gecekondu sayısının artması :
Nüfus ve Yerleşme Bölüm 4 Nüfus ve Yerleşim Bölüm 4

114,2011-KPSS
10B. 2010 - LYS4 I COG-2 111. 2011-JANU Aşağıda beş İle aiİ bazı beşerî ve ekonomik
Aşağıda, harilada numaralaria gösterilmiş Bir yerin ekonomik özellikleri ve topoğrafık özellikler verilmiştin
beş yöra ve bu yörelerden dördüne sil nü­ yapısı, o yerdeki sürekli yerleşmelerin çıka­
I. Boiu'da kümes hayvancılığının yaygın­
fus özettikleri verilmiştir. bileceği yükselti sınırını belirlemekledir.
Buna göre, aşağıdaki İllerin hangisinde laşması ^
yerleşme üst sınırı diğerlerin den daha II. Kars’ta kış turizminin gelişmesi
v0tt5cktJr7 III. Elazığ'da Keban Barajı'nın Işietmeya
A) Bayburt B) Muğla C) Erzurum
açılması
D) İğdır E) Tekirdağ
IV. Eskişehir’in bir üniversite ve küllür kenti
□İması
V. Surdur'da insuyu Mağarası'nın turizme
Dağların kıyının hemen gerisinden açılması
yükselmesi, nüfusun dar kıyı şsridînda
Buna göre, yukarıdaki ilierc asi beşeri ve
toplanmasına neden olmuşum. ekonomik özelliklerden hangisi, o ilin
- . Deniz turizmine bağlı olarak nüfusu sosyoekonomik yapısında diğerlerine
mevsimden mevsime değişiklik göste­ göre daha büyük değişime neden ol­
rir. muştur? Cevap Anahtarı
- Endüstri bölgesi olması nedeniyle nü­ 11ÎL2011-KPSS
fus yoğunluğu İsıladır. Aşağıda beîirtiien dönem ve olayların ' 1 , ,2 ' 3 4 •5 ■6 7.“ 8 - '' 9 '1 0
A )l. 5) II C )i!i D) IV E )V
İklim koşulları elverişli olmasına karşın hangisi, Türkiye'de nüfus artış hızının
azalmasında daha az stkili olmuştur? c D D D A c E C B A
dağlık ve engebeli olması nedeniyle
nüfus yoğunluğu azdır. A) 1918-1923 döneminde savaşların ya­ 13 14
11 12 15 16 17 ıa ‘ 19 20
Buna göre yukarıda, kaç numarayla şanması
gösterilen yörenin nüfus özelliği voktur7 B) 1940-1945 döneminde II. Dünya Savaşı D B E D A C E A A C
nedeniyle seferberlik San edilmesi
A) I B) 11 C )lll D) IV E) V .21 " 2 2 " .23 24 ; .23 '26 ' 27 28 29 30
C) 1950-1965 döneminde Özellikle yetişkin
erkek nüfusun İşçi olarak yurt dışına a D E E C A C A A C
gitmesi
D) 197D-190O döneminde kırsal kesimden 31 '32 33 34 35 • 35 37 •38 39 -4 0
109. 2 0 1 1 -JA H A _ kentlere olan İç göçün yoğunluk ka­ C A a D B D A E A C
2009 yılı verilerine göre, Mersin ilinin nüfu­ zanması
E) 1935-2010 döneminde eğilim seviyesi­ 41 42 43 •44 45 46 . 47 . ■4a 49 50
su, Dalman Hinden üç kat fazla olmasına
nin yükselmesi ve kadınların iş hayatına
karşın nüfus yoğunlukları aynıdır. daha fazia katılması B C B A E C B E E A
Bu durum Mersin ¡¡inin hangi özeJHğiyİB
açıklanabilir? -51 52 ■53 54 ■ •55- 56 57 ■ 50 59 60
A) İkliminin, daha ılıman olmasıyla D C □ E C A B A E O
B) Endüstri kuruluşlarının daha fada ol­
masıyla eı G2. 63 64 65 66 -
•: 67 60 •69 70
C) Yüzey şekillerinin daha engebeli olma­
sıyla c A B C B' B A ' A C D
D) Yü: ölçümünün daha büyük olmasıyla •71 72 ■73 74 75 t 76 77 : 78 79 ' 60
E) Daha fazJa göç almasıyla
E A B E D C A B A E
113.2011-KPSS
Türkiye'de 1950 yılından sonra etklîl B1 .: B2 83 . 54 ■ 85 86' Z7 83 39 90
olmaya başlayan İç göçlerle ilgili olarak
E E A D a B B B B B
aşağıdakllerden hangisi sövlanamsz?
31 ■92 ■33 94 95 96 ■97. . 96 99 10C
110. 2011-JANA A) Denize kıyısı olan coğrafi bölgelerin
tümünde nüfus artışının başlıca nedeni E A . D B E E A S ■ A D
Asağıdakilerden hangisi Rize ve çevre­
sinden büyük kentlere yapılan İç göçün bölge dışından alınan göçlerdir. 101 .102 •1 0 3 ; 104 105 106' 107 105 109 1İC
nedenlerinden biri değildir? B) İç göderin önemli bir bölümü ekonomik
ve sosyal alanlardaki değişimler vs do­ E ' E A C D C D E D A
A} Makinel^tarımın yaygınlaşması
B) Toprağın miras yoluyla bölünmesi ğal afetler gibi nedenlerle olmaktadır.
111 112 113 114 ■ •!
C) Endüstri kuruluşlarının az oiması C) Göç hareketi daha çok doğudan batıya
D) Tanma aynlan toprakların yetersiz ol­ doğru olmaktadır. c D A D i |
ması D) Göç veren ilierda doğum oranı genellik­
E ) Hayvancılıktan elde edilen gelirin azal­ le yüksektir.
ması E) Türkiye’de nüfus hareketlerinin böyük
çoğunluğunu iç göçler oluşturmaktadır

72 73
Nüfus ve Yerleşme
1) Tarımsal nüfus yoğunluğunun fazla olduğu
yerlerde; arazi engebelik,tanm arasÜGri az
olur.Doğu Anadolu’da tarımsal nüfus yoğun­
luğunun fazla olması nedeni de;tanma elve­
rişli srasinln az olmasıdır.
YANIT, C
2} Kentlerde iç göçlerin etkisiyle nüfus anısı
fazla olduğu İçin konut yetersizliği ortaya
çıkmıştır.Konulların maliyetli alması,küçük
ve ucuz konutlara öncelik verilmemesi ye­
tersizliği artırmışlır.Halkın küçök konutlara
ilgi göstermemesi etkin denlidir.
YANIT. D
3} Karadeniz Ereğlisi ülkemizin ağır sanayi tesis­
lerinden demlr-çeük fabrikasının bulunduğu
bir ilçemizdir. Sanayiye bağlı olarak nüfusu
artan bir kenttir. Benzer durum Kırıkka­
le,Karabölc vs İskenderun ‘da da görü- .
lür.Buralarda ds demir çelik sanayisi bu-
lunmaktadır.Balman'da ise petrol rafinerisi
bağlı olarak nüfus anmaktadır. Akhisar bir
tarım kentidir. Nüfus artışı bu yönüyle diğer­
lerinden farklı olur.
YANIT, D
t({ 2
v "
4) Muğla (Menteşe yöresljkarslik yapılı ve
daölık olduğu tein nüfus yoğunluğu azdır.
YANIT. D
5} Kırsal kesimden kentlere olan göçün hız­
lanması sonucunda nüfus ülke geneline dü­
zensiz dağılır. Çarpık kentleşme yani gece­
kondulaşma ortay3 çıkar. Yatınmlar ülke
genelinde dengesiz dağılır. Ancak iç güçler
nüfusun hızlı artışı üzerinde etkili değildir.
Tam tersi nüfusun kırsalda h!2lı artması iç
göcû doğurur.
YANIT.A
6) Tarım alanlarının sulanabilir hale getirilme­
siyle tarımsal üretim artacaktır. Boy! ece mi­
ras yoluyla toprakların daralmasının olum­
suz etkisi azaltılacaktır.
YAMİT.C
f leri oluşur, fabrikalar kont İçinde kalır. Ula­
7) Bir yerin riürus artışında en büyük etken
endüstridir.
-YANIT.E
0) Toplu ya da dağınık yerleşmeyi etkileyen iki
önemli faklar, ver şekilleri ve sudur.
YAN1T.C
74
Bölüm 4
9) Türkiye'de 1935'te aktif nüfusun %Ö1"ı tarım
sektöründe çalışırken bu oran 1970‘te
%67‘ye, günümüzde ise %50'nln altına
düşmüştür. Bunun nedeni ülkemizin hızlı bir
sanayileşme sürecinde almasıdır. Tanm dışı
sektörlerin gelişmesine paralel olarak ülke­
mizde'nüfusun yerleşme durumu da değiş­
miştir.
YANfT.B
10) Nüfus yoğunluğu, [oplam nüfusun yüzölçü­
müne bölünmesi sonucu bulunur. Oysa so­
ruda sadece yoğunluk verilmiş olduğundan
ve toplam nüfusla yüzölçümü verilmediğin­
den merkezlerin nüfusu hakkında bir şey
söylenemez.
YANIT.A
11) Ülkemizde 1950'li yıllardan başlayarak kırsal
kesimden kentlere yoğun göç olmuştur. Su
nedenle kentlerde nüfus, kırsal kesimdeki
nüfustan çok fazla artmıştır.
YANIT.D
12)Orta ve Doğu Karadeniz Bölümü'nde nüfus
yoğunluğu faala olduğu için kişi başına dü~
şen yıllık aelir sidir.
YANIT.B
13]Bir yerleşim merkezinin büyümesinde endüst-
ri, maden, turizm ve ticaretin önemli rolü
vardır. Mimarinin rolü en azdır.
YAHİT.E
14)Ülkemizd£ tanmaai nüfus yoğunluğu fazla
olan alanlar, Doğu Karadeniz va Erzurum-
Kars bölümleridir. Buralarda tarım alanları­
nın dar olmasının sebebi, arazilerinin enge­
belik olmasıdır.
YANIT.D
15)iç Anadolu Bölgesi, ülkemizin en az yağış
alan bölgesidir. Bu nedenle kırsal kesimde
yerleşmelerin yapı malzemesi kerpiçli:..
YANIT.A
16)Plansız kanileşme sonucu gecekondu semt­
şım güçlüğü çekilir, altyapı hizmetleri yeter­
siz kalır. Ama konut yapımının hızlanması
olsnsız kentleşmeden kaynaklanmaz.
YANIT.C
17) Yayla, oba, kom, dam gibi geçici yerleşme­
ler tarım ve hayvancılığa dayalı köylatı yer­
leşmeleridir.
YANIT. E
L
Nüfus ve Yerleşim
18) Bir yerin küy veya kent sayılmasında nüfus,
ekonomik etkinlik, idari yapı ve konut sayısı
ölçü alabilir. Coğrafi konum ölçü olamaz.
YANIT. A
t9) Ülkemizde İstanbul, Ankara, İzmir gibi bü­
yüle kentlerde nüfus göçlerle çok hızlı arttığı
için konut açığı ortaya çıkmıslır. Konut açığı
gecekondu semtlerini ortaya çıkarmıştır.
YANIT. A
20) Tarımda makineleşme üs birlikte insan
emeğine alan talep azalır. Bu da iç göçü ar­
tırır,
YANIT. C
21) Genç nüfus fazlalığı o ülkede doğurganlık
oranının yüksek olduğunun göstergesidir,
çatışan nüfusun yaş ortalamasının dûşüic
olması, genç nüfuslu ülke olduğunun kanıtı­
dır.
YANIT. B
22) Madencilik yer şekilleriyle ilgili olmayıp,
arazinin jeolojik yapısı île yani
volkanırmayla ilgilidir.
YANIT. D
23) Büyük kentlerde nüfus artış oranının küçük
. kentlere güre daha fazla olduğu görülür.
Çünkü, büyük kentlerde İş imkanf daha faz­
ladır. Bu da dışardan göçle nüfus artışına
neden olur.
YANIT. E
24) Gelişmişlik ils yaş gruplarının oranı arasın­
da bir İlişki bulunmaktadır. Gelişmiş ülkeler­
de yaşlı v= olgun nüfus fazla, genç nüfus
azdır. Az gelişmiş ülkelerde ise genç nüfus
oranı fazla, olgun ve yaşlı nüfus oranı azdır.
E seçeneği yaşlı ve olgun nüfusun fazla,
genç nüfusun az olduğunu göstermektedir.
Bu arafık, gelişmiş ülkeleri karaktsrize eder.
YANIT. E
25) iç Anadolu Böigesi’nde ormanlar çok azdır.
Çevrede taş ve toprak daha çok yaygındır.
Bu yüzden kırsa! kesimdeki konutların ya­
pımında ehşaptan çok taş ve toprak mal­
zemeler kullanılır. Bu da çevredeki malze­
melerin insan vasamındaki etkisini gösterir.
YANIT. C
Bulum 4
26) Çukurova'da pamuk, soya, buğday, yer
fıstığı vb. ürünlerin tanmı yaygındır. Özellik­
le pamuk hasadı sırasında başta Güneydo­
ğu Anadolu olmak üzere çeşitli bölgelerden
tarımsal İş gOcü göçü görülür. Buna bağlı
olarak nüfus artar.
YANIT.A
27) Muğla çevresinde deniz turizmine bağlı
olarak nüfus yoğunluğu değişimi fazladır.
YANIT. C
2B) Türkiye'de 1950-1990 yılları arasında grafik­
te de görüldüğü gibi kentsel nüfusta artış
görülmelrtedir. Bund2 sanayileşmenin payı
önemlidir. Sanayileşmeye bağlı olarak kırsal
alanlardan kentlere doğru hızlı göç başla­
mıştır.
YANIT.A
29) Marmara Bölgesi, ülkemizin en kalabalık
nüfuslu bölgesidir. Kent nüfusu, kır nüfu­
sundan fazladır. Kentlerde doğurganlık cra-
nı az, nüfus fazladır. Çünkü kırdan kente
olan göçler nüfusu artırmıştır. Kır yerleşme­
lerinde doğuraanlık fazla, nüfus azdır.
YANIT.A
■=.-
30) Tarım ve endüstri alanında verilen kentler
İçerisinde en çok gelişen kentimiz Bursa’dır.
YAMİT.C
31) 1. sütunda yüzülçümün en fazla olduğu
görülür. Yüzölçümü en fazla olan bölgemiz
ise Doğu Anadolu'dur. Doğu Anadolu aynı
zamanda nüfus yoğunluğunun en az olduğu
bölgedir.
YAMİT.C
32} Çatalca- Kocaeli Bölümü hem Marmara
Bölgesİ’nin hem ds Türkiye'nin en gelişmiş
bölümüdür. Nüfusun yoğun almasında iklim
ve yer şekillerinin elverişliliği, ulaşım olanak­
larının yeterliliği, tanm alanlarının verimliliği,
sanayinin gelişmişliği gibi etmenler etkili ol­
muştur.
YANiT.A
N üfus -ve Y erleşm e
33} Kış mevsiminin serin ve yağışlı geçtiği Doğu
Karadeniz kıyı kesimi, Güney Marmara,
Gediz Ovası ve Çukurova'da nüfus yoğun­
luğu fazla ikan, aynı İklim özelliğine sahip
Menteşe yöresinde yer şekilleri dağlık, en- -
gebeli olduğundan ve ulaşım yollarına sapa
kaldığından dolayı nüfus yoğunluğu diğerle­
rinden daha azdır.
YANIT.B
34) D seçeneğindeki nüfus grafiğinde 0-30 yas
orası diğer grafiklerden daha fazla olduğu
için genç nüfus oranının en fazla olduğu Di­
keye aitür.
YANIT.D
35) Dünya'da genç nüfuslu ülkeler genelde az
gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerdir. Bu
ülkelerde doğum oranı fazla, ortalama ya­
şam süresi kısa, çalışan nüfus genç ve da­
ha çok tarım SBktÛrönde çalışır. Soruda
genç nüfuslu ülke sorduğu İçin, gelişmiş ül­
kelere alt II. ve IV. özellikler elenerek 1. ve
III. özellikler işaretlenir.
y a n it .b
3G) Grafikte Türkiye'nin 1330 yılındaki nüfusun
yaş gruplarına ve cinsiyete göre dağılımı
gösterilmiştir. Nüfus piramidinden toplam
nüfus, genç ve yaşlı nüfus oranı, erkek-
Itsdın nüfus oranı ve çalışma çağındaki nü­
ili 2
fus anlaşılabilirken, bir önceki sayım sonuç­
ları verilmediğinden, bebeklerin veya diğer
yaş gruplarının ölüm oranlarının biiinmesi
mümkün değildir.
YANIT.D
37) Çatalca-Kocaeli BBİümü, hem Marmara
Bölgesi’nln hem de Türkiye'nin en yoğun
nüfuslu bölümüdür.
. YANIT.A
33} Haritadaki III ve IV numaralı yöreler, Türki­
ye'de endüstrinin Bn çok geliştiği yörelerdir.
Buralarda aynı zamanda geniş ve verimli ta­
rım alanları da bulunur (IV-Gedlz Ovası,' III-
Çukurova). Bunun sonucu olarak III ve IV
numaralı yörelerde nüfus yoğundur. I va II
deki nüfus yoğunluğunun fazlalığında İse
yalnızca endüstri kuruluşları etkili olmuştur.
YAN IT. E
39) Kırıkkale, Denizli, İ2mll ve Gaziantep kent­
lerindeki sanayifeşme Erzurum kentinden,
daha fazladir. Bu nedenle Erzurum’da hava
kirliliğinde sanayi tesislerinin payı azdır.
\ YANIT.A
4D) Ülkemizde erkeklerde okuma yasma oranı,
kadınlara göre daha fazladır.
YANİT.C
41) Ülkemizde nüfusun %65’l kentte yaşarken
%35’l kırda yaşamaktadır.
YANIT.B
42) Tarımla uğraşan nüfusun tarım alanları
yüzölçümüne bölünmesiyle tarımsal nüfus
yoğunluğu elde edilir. O halde, bir bölgedo
tarım alanı ne kadar az ise, tarımsal nüfus
yoğunluğu da o kadar fada olur. Tarımsa!
nüfus yoğunluğu en çok olan bölge IH'tür.
YANIT.C
43) Ülkemizde nüfusun en fazla olduğu bölge
Marmara'dır.
YANIT.B
44} Grafikler incelendiğinde, 0-19 yaş arasında­
ki nüfusun azaldığı görülür. Bu durum bize
doğum oranının azaldığını goslerir, Ortala­
ma yaşam sûresi uzasaydı, yaşlı nüfusun
artması gerekirdi. İkinci grafikte yaşlı nüfus
sayısının aynı olduğunu görüyoruz. Dışarıya
göçün artması grafiklerden anlaşılamaz. O
halde nüfusun yaş gruplarına göre dağılı­
şında meydana gelen bu değişme üzerinde,
^
yalnızca doğum oranının düzenli olmasında
etkilidir.
z3 YANIT.A
uj<
45} Ülkemizdeki hızlı nüfus artışı sonucunda
kalkınma hızı azalmış, İşsizlik oranı artmış,
doğa! kaynakların tüketimi hızlanmış, İp ve
dış göçler artmıştır. Ama hızlı nüfus artışı
kadın ve erkek nüfus oranını çok sz alklle-
miştlr.
YANIT.E
45) Islanbul ve Bursa tarihi güzelliklerine bağlı
olarak yıl boyunca iurîst çeker. Anîalya ve
Muğla tfeniz turizmine bağlı olarak otelle
• yaz mevsiminde çok turist çeker. Ama Erzu­
rum kış turizmine yönelik az turist çeker.
YANİT.C
47) Kıyılarda Mm şartlarının elverişli olmasın­
dan dolayı İç kesimlere göre daha fazladır.
YANIT.B
46) İdare değişiküklarin olması yerleşim merkez­
lerini etkilememiştir.
YANIT.E
49) Endüstri ve tanının geliştiği yerler, IV. Nu-,
maralı yen Kıyı Ege Böiümü'dür, III. Numa­
ralı yen Adana Böliimü'dür.
YANIT.E
76
tfüfus ve Y erleşim
50) Marmara Bölgesi, Türkiye'de nüfus yoğun­
luğu en yüksek olan bölgedir. Ege Bölgesi
ve .GQrieyöoğu.AnadoIu:Böigesi, Marmara
Bölgesi'nden sonra enyoğun nüfuslu
bölgelerdir.
YAN IT. A
51) öoğu Karadeniz'Böiümü. dağlık ve engebeli
yüzey şekllne sahip olduğu İçin, tarım alan­
ları dar, Tarımsal nüfus yoğunluğunun fazla
olduğu bölümdür.
YANIT.D
52} Tanm ve turizm etkinliklerinin yoğun olduğu
yerler mevsimlik göç alabilirler. Endüstri va
ticaretin geliştiği yarlere göç edenler çoğun­
lukla gittikleri yerlere yerleşirler.
YANİT.C
53} Karadeniz Bölgesi ile Doğu Anadolu B üIgb-
srnde engebelik yüzünden tanm alanları az
olduğu için tanmsal nüfus yoğunluğu yük­
sektir.
YANIT.D
... , ....... - , , Toplam nüfus
5*1) Arılmelık yoğunluk =--------- ;— tt
Yüzölçümü (Km")
formülünden yüzölçümünü çekersek,
Nüfus
Yüzölçüm=-------İse, buna göre;
A.N.Y
!= 80.000 km1
11=200.000 km2
111=200-000 kmz
IV= 170.000 km1
V= 60.000 km2
YANIT.E
55) 1,11ve III. Şıklar Türkiye’de göç eden nüfu­
sun özelliklerini yansıtırken, IV. şıkta verilen
göç eden nüfusta yaşlı nüfus yer almaz.
YANİT.C
56) Türkiye’de doğal göller nüfus dağılışında
verlien diğer özellikler kadar etkili olmamış­
tır. Özellikle doğal göllerin suları tatlı değil­
se, iklim özellikleri ve yer şekilleri yerleşme­
ye elverişli olmayan bir yerde bulunuyorsa
nüfusun artmasını sağlamaz.
YANIT.A
- Bölüm 4
57) Verilen grafiktealarive nüfus verildiği için
bülaeSerin nüfus yoğunluğunu-bulabiliriz
'“ ' ‘ YÂNET.B
58} Ürgöp, Göreme, Avanos ve Nevşehir Yöre-.
st'nde yaygın olan kolay işlenebilen, ısı yalı­
tımı iyi olan volkanik tüller konut yapımında
kullanılır.
YANIT.A
59) Nüfus yoğunluğunun bilinmesi İçin Glkanin
alanının bilinmesi gerekir. Grafikle alanla İl­
gili bir bilgi verilmemiştir.
YANIT.E
60}Tarımsal nüfus yoğunluğu, tarımsal nüfusun
tarım alanlarına bölünmesiyle hesaplanır.
.Dağlık, arazilerde tanm alanları dar, tanmsal
nüfus yoğunluğu fazladır. Ovalık arazilerde
tarım alanları gehiş, tanmsal nüfus yoğunlu­
ğu azdir. Toprakların verimli veya verimsiz
olması da larimsal nOfus yoğunluğunu etki­
ler. Ancak eğitim düzeyi ve yaş durumu tâ-
_ rımsal nüfusu etkilemez.
IŞIjâ YANIT.D
V<
]>- 61} Aritmetik nüfus yoğunluğu btr.yerdeki top­
lam nüfusun, alana oranıdır. Verilen bölge­
lerin nüfus ve alanları oranlandığında !., (II.
ve V. bölgelerin nüfus yoğunluğunun yüksek
(I. Bölgenin en yüksek), II. ve IV. bölgenin
nüfus yoğunluklarının düşük olduğu anlaşı­
lır. III. bölgenin nüfus yoğunluğu, IV. bölge­
nin nüfus yoğunluğundan yüksektir.
YANİT.C
62) Doğal bitki örtüsü nüfus dağılışında diğer
seçeneklerde verilenler kadar etkili değildir.
YANIT.A
63) Dağınık yerleşmelerin çok olmasının en
□nemli nedeni engebeli aratinin fazla olma­
sıdır.
YANIT.B
77
Nüfus ve Yerleşme ' Bölüm 4;
64) Btr yerde ağaçlanmanın yapılması;
A) Ağaların kökleriyle toprağı tutması
sonucunda erozyonu azaltır.
B) Ağadar fotosentez yaparak hava kirliliği­
ni azaltır. ■
D) Ormanlık alanlar insanların dinlenmesi
için doğal mesire aianlandır.
E) Boş alanların ağaçlandırılması gecekon­
dulaşmayı engeller.
Fakat ağaçlandırma işlemi tarihi eserleri
korumak için yapılmaz.
YANIT.C
65) Köyaltı yerleşmelerinden olan çiftliklergenlş
araziye sahip tarımsal işletmelardir. Ülkemi­
zin yüzBy şekilleri ile iklim koşulları göz
ününe alındığında II no lu yöre dağınık-
engebeli yüzey şekil Özelliğiyle çiftlik kurut­
masına en az elverişli yöredir.
YAN İT, B
66) Tarımın yoğun olarak yapıldığı, insan gü­
cünün kullanıldığı verimli arazilerde kırsal
nüfııs artar. Tarım gelirlerinin artması kırsa!
nüfus oranının azalmasına yol açmaz. Ma­
kineleşme, kentlerde iş olanaklarının fazla
alması, kentlerde sağlık ve eğitim kuruluşla-
rının fazla olması, arazinin miras yoluyla
bölünerek küçülmesi köyden kente göçü ar-
liran etkenlerdir.
YANIT. B
67) Grafikler dikkatlice incelendiğinde kırsal
kesimde kadın nüfus oranının, erkek nüfus
oranından fazla olduğu görülür.
■YANIT.A
60} Tarımsal nüfus oranlarının farklılık göster­
mesi, tarımla geçinen nüfus sayısı iie tarım
alanlarının genişliğine —yar şekillerine bağ­
lıdır. Doğurganlık oranı ile ilgili değildir.
YANIT. A
69) Grafikten yararlanarak verilen bölgeler
içinde, tarım dışı sektörün en fazla Marma­
ra Bölgesinde olduğu anlaşılır.
( YANIT. C
I D sıkkındaki Perge-Antstys’da {Akdine
70) Enlemin Türkiye'de nüfus dağılışı üzerinde
doğrudan etkisi yoktur.
YANIT.D
71) İğdır Ovası'nda karasal iklim görülür, lan m
ürünleri çsşililllöi ve geliri yüksek ürünler
azdır. Bu yüzden nüfus yoğunluğu diğarls-
rinden azdır.
YAKIT. E
72) Orta Karadeniz Bölümü, Karadeniz Bölge-
si'nin engebesi ve yükseltisi en az olan bö­
lümüdür. Bu yüzden nüfus bölüm İçinde da­
ha dengeli dağılmıştır.
YANIT.A
73) Doğum oran! kırsal alanbrfa daha yüksek
atmasına rağmen kırdan kente göç nedeniy-
Is kentsel nüfus hızla artmakladır. Kırdan
kente göçün nedenleri arasında ise B seçe-
Değindeki İfade gösterilemez, Tanm gelirle­
rinin artması kırdan kente göçün nedeni
llj = olamaz.
YANIT.B
74) Doğurganlık oranlan Türkiye’nin değu yöre­
lerinde yüksek batı yörelerinde iss dsha dü­
şüktür. Ayrıca, kentlerde düşük, kırsa! ke­
simde yükselttir. Verilenler Içînda en yüksek
doğurganlık oranı V numara ile İşaretlenmiş
olan yörede (Doğu Anadolu) görülür.
YANIT. E
75) A) ÇstalhöyDk-Konya
B) Gordîon-Ankara
C) Güreme-Nevşehlr
E)KüttepE-Kayseri
Bdilgasİ) yer alır.
YANIT.D
78
•■Nüfus ve Yerleşim
76) İstanbul ve Bolu'da nüfusun fazla olmasının
nedeni orman alanlannın varlığı değildir.
Ormanlar diğer ekonomik etkinlikleri kısıtla­
dığı için nüfus çeken yarler değildir.
YANIT.C
77) Bir yerde tarım!« uğraşan nüfusun, tanm
alanları yüzölçümüne bölünmesiyle elde
edilen nüfus yoğunluğuna tarımsal yoğun-
•lulr denir. X ve Y bölgelerinin yüzölçümleri
ve tarımda çalışanların sayısı birbirine ya­
kın olduğuna göre, Y bölgesinin tarımsal
nüfus yoğunluğunun X bölgesinden fazla ■
olması Y bölgesindeki tarım alanlannın sı­
nırlı olmasıyla açıklanır.
YANIT.A
78)Grafikte görüldüğü gibi kentten köye göç
- J %22 de iken, köyden kente göç “¿11 dır. Bu
. durumda köylerde yaşayan nüfusun arttığı
görülür.
.>. YANIT.B
-i
| 7S)Blr y orade doğum oranı düşük, nüfus artış
oranı yüksekse, nüfus dışardan alınan göç-
' t
:| ■ lerle artmış demektir.
YANIT.A
80) Ege Bülgesl'nde geniş vadi tabanlan verimli
tanm aianlandır. Ulaşım kolay olduğu için
buralarda endüstri ve ticaret de gelişmiştir.
Bu yüzden vadi tabanlarının geniş alması
nüfusu artıran bir özellik olmuştur.
YANIT.E
81} Köyaltı yerleşmeleri şehir yerleşmeleri ile
en az ilişkili alan yerleşmelerdir. Köy sltı
yerleşmelerinin yerini kent merkezlerine
uzak veya yakın olması belirlemez.
YANIT.E
02) İzmir, İstanbul. Zonguldak, İskenderun
limanlarının gelişmesinde endüstri etkiliy­
ken, Antalya Umam'nın gelişmesinde tu­
rizm etkilidir.
YANIT.E
Bölüm
B3) l numaralı yer Çatalca- Kocaeli bölümü,
Türkiye’nin en kalabalık bölümüdür. IV. nu­
maralı yer Yukarı Murat-Van bölümü, arazi
şekillerinin elverişsiz olmasından dolayı ten­
hadır.
Y AMİT.A
84} İki kıtada topraklarının bulunması Türki­
ye'nin jeopolitik önemini anırırken, nüfus
dağılışı üzerinde etkili değildir.
YANIT.D
35) Arazinin engebelik, su kaynaklanmn fazla
olduğu Karadeniz'de dağınık yerleşmeler
yaygındır.
YANIT.B
■£5 86) Antalya'nın turizmden, Adana’mn ise pamuk
tarımından dolayı yazın nüfusu artmakladır.
YANIT.B
87) Kırsal yerleşmelerde; İç Anadolu ve G.doğu
Anadolu'da kerpiç evler varken, Doğu Ana­
dolu'da taş, Karadaniz'de ahşap meskenler
vardır.
YANIT.B
8B) I. Madde olmayışının nedeni nüfus yoğunluk­
larında kıraa! ya da kenlsel nüfus hakkında
bilgi verilmez.
. II. Madde iss 1950-2000 yıllan arasında yüz
ölçümümüz sabit kaldığı İçin dsğlşsn nüfus
miktandır.
Ul. Madde İçin 1950-2000 yılları arasında
tarım arazileri mi yoksa tarımla uğraşan nü­
fûs mu değişmiş bilinmemektedir,
YAMIT. B
79
 Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
Nüfus ve Yerleşme
89) Nüfus artış hızının Türkiye'de fazla olması,
genç nüfus oranının fazla olmasına neden
olmuştur.
YANIT.B
90) Dogu Anadolu; arazisinin engebelik ve iklim
koşullarının elverişsiz olmasından dolayı
güç verirken, Doğu Karadeniz ise iklim şart­
lan elverişli olmasına rağmen yer şekillerin­
den doiayı göç verir. İş olanaklarının kısıllı
olması bülün göçlerin ortak nedenidir.
YANIT.B
91) I. bölgenin nüfus yoğunluğu yaklaşık 225
kişidir. Oysa ki II, Ve III. şıklar yaklaşık
10Q’e yakındır. Fakat İl. ve III. şıklan topla­
dığımızda, |. şıkkın nüfus yoğunluğuna ula­
şamaz
YANIT.E
92) Ülkemizde göçlerin doğudan banya doğru
ofmasının nedeni, batıda İş olanakların faz­
lalığıdır.
YANIT.A
93) Bursa’nın Kırıkkale'den daha fazis gelişme­
sinin nedenleri A.B.C.E şıklarında verilmiş­
tir. D şıkkında yeraltı kaynaklarının çeşitli
olması Bursa’nın Kırıkkale'den daha fazla
geliştiğinin kanıtı olamaz.
YANJT.D
94) Matematik ve özel konum bir merkezin uzun
yıllar önemini korumasında stkitidlr
YANIT.B
95) Y bölgesindeki doğal nüfus srtrş oranının
X'e göre düşük olmasına rağmen, Y ülkesi­
nin gerçek nüfus artış oranının >Ce göre da­
ha fazla oiması, bölgenin dışardan göç al­
masına bağlıdır.
YANIT.E
9n) Ekonomik gelişmenin yetersiz eğitim düze­
yinin düş&k olduğu yörelerde ise doğum
oranları yüksektir. Maniadaki I, ||, III ve IV
numaralı Çâreler Türkiye'nin en çok göç
alan yöreleridir. V numaralı gösterilen yöre­
de ekonomik ve sosyal bakımdan geri olan
yerlerdir.
YANIT.E
B ö1ühi4
97) Kadınların çalışma hayatında daha fazla yer
alması çalışan nüfusu artıracağından aktif
nüfus oranında artmasına neden olmakta­
dır.
YANIT, a
98) Bir kentle sanayi, turizm ve ticaret gibi eko­
nomik etkinlikleri gelişmiş oiması doğal özel­
likleri nasıl olursa olsun nüfusun fazla olma­
sına neden olur.
YANIT.B
95) Geçim kaynaklan sın iril, enerji tüketimi as,
tarımla uğraşan kişi sayısı fazla va doğum
oranlan yüksek olan bir yöre geri kalmıştır.
Gelişmemiş bölgelerde ise vasıfsız eleman
.fazladır.
YANIT.A
S
100)A,B,C,Eşıklan Türkiye’de yaşanan sürekli
iç göçlere ömekîir. Fakat D şıkkında, kıyı­
larda İklim şartlan zaten iç. bölgelere göre
daha elverişlidir.
YANtT.D
£ 100) -Dağların kıyının hemen gerisinde yüksel­
101) -Geniş art bölgesi sayesinde gelişen liman
kenti: Samsun,
-Tarım ve turizm fonksiyonlarının etkisiyle
gelişen kent Şanlıurfa,
-Karayolu ve demiryolu ulaşımında önemli
kavşak noktası olan kent Afyonkarahisar,
-Termsal endüstri ve otomotiv endüstrisiyle
gelişen kent Bursa'dır.
Görüldüğü gibi E şıkkında Karabük kentine
alt bir bilgi yoktur.
YANIT.E
102) İl sayısının artması, idare yapı İle ilgll! bir
gelişme olduğu için Türkiye'nin hi2lı nüfus
artışı ile açıklanamaz.
YA N IT.E
103) Tanmda çalışan işçi sayısının azalması,
hasat süresinin kısalması, ürün kaybının
azalması tarımda makineleşmenin bir sonu­
cudur.
YANIT.A
80
Nüfus ve Yerleşim
104) Hakkari Böiümü'nde tarımsal nüfus yoğun­
luğunun fazla olmasının nedeni, tarıma el­
verişli arazinin az-oîmasıdır.
YAN1T.C
105) Köyden kente doğru göçün olması A,B,C,D
şıklarının nedenidir,
YAMT.D
106) Doğum oranıyla ölüm oranı arasındaki
farkın az olmasından dolayı doğai nüfus ar­
tışının en düşük olduğu yıl 1940'tır.
YANIT.C
107)Ülkemizde kırsal nüfus oranının en fazla
olduğu bölge Karadeniz'dir.
YANIT. D
mesi, nüfusun dar kıyı şeridine toplanması­
na neden olrnuşlur.=tl
•Deniz turizmine bağlı olarak nüfus mev­
simden mevsime değişiklik göstorlr.=IV
-Endüstri bölgesi olması nedeniyle nüfus
yoğunluğu fazladır.=l
-İklim koşuîlan elverişli olmasına karşın
dağlık ve engebeli olması nedeniyle nüfus
yoğunluğu azdır. III
V, numaralı ere ait bir özellik yoktur.
YAN İT.E
109) Mersin'in nüfusunun Batman’dan fazla
olmasına karşılık nüfus yoğunluklarının aynı
olması, Mersin alanının Batman’dan fazla
olduğunu gösterir.
YAN 17.D
110) Doğu Karadeniz'de yer alan Rize’de arazi­
nin engebeli olması nedeniyle makineli ta­
rım yaygınlaşmaz.
YANIT.A
Bölüm 4
11!)Erzurum-Kars Bölümü ortalama yükseltisi
2000-220D m dir. Bölüm engebesi de fada
olmadığı için yerleşme üst sının fazladır.
YANST.C
112.Bir ölksda yaşanan iç savaşlar, yoğun yurt
dışı güçleri ve eğitim seviyesinin yükselmesi
ile oluşan billnçlenma nüfus artış hızının
azalmasında elkiai-fazia olan etkenlerdir. D .
seçeneğindeki 1970- 1900 döneminde kır­
sal kesimden kentlere olan İç göçün yoğun­
luk kazanması diğer seçeneklerde ifade edi­
len etkenlere göre nüfus artış hızını azaltıcı
etkisi daha azdır. Bu seçenek daha çok nü­
fus dağılımının düzensizliğini belirtmeye yö­
neliktir.
YANIT. D
113.Gir bölgede doğal nüfus artışı bölgedeki
doğum ve ölüm aranlanna göre hesaplanır.
Gerçek nüfus atışı ise doğum ve ölüm oran­
larının yanında göç faktörü de gözetilerek
—lui hesaplanır. Buna güre A seçeneğinde başlı­
L L Î<
ca neden olarak göçlerin verilmesi yanlış bir
ifade olduğunu gösterir. Marmara, Ege ve
Akdaniz Bölgelsrfnin bazı kesimlerinde göç­
ler önemli nüfus artışına neden olurken Do­
ğu Karadeniz ve Yıldız Dağları BÖlümle-
fi’nde nüfus artışında doğum ve ölüm oran­
ları etkilidir.
YANIT. A
114 Somdaki I, II, İli ve V numaralı öncüller daha
çok ekonomik yapıyı ilgilendirirken IV. ön­
cüldeki üniversite ve kültür kenti olma özelli­
ği Eskişehir’in ekonomik yapısıyla birlikte
sosyal yapısında da gözle görünür değişme­
lere sebep olmuştur. Çünkü üniversite ve
kültürel faaliyetler hlr şehirde ekonomik ya­
pının yanında eğitim, sağlık vb. alanlarında
tetikleyicisidir..
YANIT. D
Sİ
Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5 : ^Tanra ve Hayvancılık Bölüm 5
1. 19B1-ÖYS A, 1981 ÖSS
Kars ve Konya itlerinde, 1975 sayımlarına göre, “Türkiye'de, tarım alanlarında kullanılan traktör 19Sİ ÖYS 10. 1982 OYS

sağılan hayvan ssyısı ve üretilen sütle ilgili ve­ sayısı ne denli artarsa artsın, tanm alanında Türkiye’de buğday hasadının çeşitli yöre­ A bitkisinin ekim
İli
hayvan gücüne duyulan gereleşinim tümüyle ar. lerde farldı zamanlarda başlaması aşsğıda- alanı (hektar)
riler şöyledlr "
kflerln hangisinden kaynaklanmaktadır? Afyon 13.157
Sağtfan Hayvan Üretilen tadan kalkmayacaktır."
Sayısı________ Süt /ton) Toprak çeşidinden Ankara 7.290
Bu görüşün doğruluğu, aşağıdakilerden
Kars : BOOOÛO 273000 hangisine bağlıdır? Bakım yönteminden K.Maraş 5.5SS
Konya : 2355000 182000 A) Traktör kullanımıyla ilgili bilgi eksikliğinin Sıcaklık farkından Ordu
Ekim yönteminden Sakarya 11.601
Bu tkl yörede sağılan hayvan sayılsn İle ürati- sürüp gitmesine
B) Traktörden, toprak işleme dışındaki emaç- Ekim zamanından Tokat 14.398
len süt miirtarian arasında bir uyumsuzluk gö­
Yukarıda, bazı illerde A bitkisi tanmı İçin aynlan
rülmekledir. - ' farda da yararlanılmasına
C }' Hayvan gübresine dıiyulan gereksinimin skim alanlarının militarían verilmişti.'.
Bu uyumsuzluk, iki yarenin en cok hangi
yönden farklı olmalarıyla nçıkianabilir? sürmesine Hu biikl aşağıdakilerden hangisi olabilir?
D) Tanm alanlanndari bir bölümünün ¿aktörle A) Pamuk E) Tütün
A) Otlakların genişliği
işlenerneyecek durumda olmasına C) Haşhaş D) Şeker pancarı
8) Hayvan yetiştirme yöntemleri
E) Hayvancılığın, ülke ekonomisindeki önemi­ E) Soya fasulyesi
C) Sağılan inek ve koyun sayılan
D) Yem üretimi miktarları ni korumasına
E) Süt fiyattan
1902 ÖSS ■ 11. 1982ÖYS
Akdeniz ve Karadeniz iklimlerinin özellikle­ Türkiye'de çifiçilere yeterli tarım ilacı, gübre yo
2. 19Di «Ö SS rini srnyi tanıtan bitki çifti hangisidir? sulama suyu sağlanması, tanmsal üretimi arımr.
B ir çiftlikte, bir mevsim boyunca üretilen 1931 ÖSS A) Buğday -rnısır Bu cümlede belirtilen önlemlerin beklenen
B) Fındık-zeytin sonucu vermesi, Türkiye koşullarında, aşa-
süt miktarıyla o çevreye düşen yağış miktarı “Qu yıl yağışların bol olması çiftçilerin yüzünü
arasında, hangi durumda bir paralellik görü­ güldürdü," C) Pamuk - tütün ±î ğıdakllerden en cok hangisine bağlıdır?
ıu< A) Yeni ekim alanları açılmasına
lür? Sözü, daha çok buğday üreticisi için söy­ D) Fındık—çay
A) Ahir hayvancılığı yapılıyorsa lenmişse bu sö2, bugdav tarımıyla ilgili ola­ E) Mısır - lütün B) Bakım gide/letlnin kredilerle karşılanmasına
B) Mera hayvancılığı yapılıyorsa rak aşağıdakilerden hangisine bir kanıttır? C) Madasa bırakma yönteminin terk edilmasîtıs
C) Hayvan sayısı çoksa A) Ekim alanlarının genişliğine D) Tarımsal ürün çeşitlerinin azaltılmasına
D) Hayvanlar büyükbaş ise B) Kuru tanm yontamlnln yaygınlığına E) Makineli tarıma geçilmesine
E) Hayvanlar iyi cins ise C) Buğday tarımının masraflı dduğuna
' D) Çiftçilerin sadece buğday ürettiğine
E) Ekimin daha çok sonbaharda yapıldığına 12. 1983 ÖSS
3. 1981 Ö SS Türkiye'de sebzs ve meyvü konserveciliği ileri
Pamuk yetiştirilen Gediz Vadisi’nde zeytin de bir düzeye geldiği halde, konserve tüketimi
yetiştirilmektedir. . beklendiği kadar artmamıştır.
İğdır Ovası'nda pamuk yetiştirildiğine göre, 19S2 —OSS Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açık­
burada zeytin yetiştirilip yetiştirilemeyaceği İç Anadolu Bölgssî’nln ekim yapılan yörelerinde lanamaz?
ve nedeni hakkında ne söylenebilir? 6. 1381 ÖYS ekilen tohumun niteliği ve ekim yöntemleri de­
lûrkiye'de 1938 yılında otlak ve çayırlann oranı ğişmediği halde buğday verimi, kurak yıllarda A) İç pazarlara sunulan konservenin yetersiz
A) Yetlştijileme?.; çünkü, İğdır yöresinin yazla­ %53,9 iken 1970'te bu aran %33,5'e düşmüştür.-
hektar başına 100-200 kilograma düşerken olmasıyla
rı yağışlıdır. Bu düşüşün nedeni aşağıdakilerden hangi­ B) Her mevsimde taze sebze ve mey1/- bulu­
yağışlı yıllarda 2000 kilograma çıkmakladır.
E) Yetiştirilir: çünkü, İğdır Ovasi’nria pamuk sidir? nabilmesiyle
Bu gözleme göre, İç Anadolu Balgesİ'nde
yetişebilmektedir. A) Hayvan sayısının azalması C} Halkın, konservenin besin değerinin düşük
buğday veriminin artması neye bağlıdır?
C) Yetiştirilemez; çünkü, zeytin deniz kıyısın­ E) Tarımda makineleşmenin artması olduöuna inanmasıyla
A} Sulama gereksiniminin karşılanmasına
C) Yem endüstrisinin yeteri! düzeye ulaşması &
da yetişen bir bitkidir. B) Ekili alanların gübrelenmesine D) Konserve kullanma alışkanlığının yaygın­
D) Yetiştirilir; çünkü, her iki yöre ds alüvyaldir. D) Bağ - Bahçe tarımının yaygınlaşması laşmamış olmasıyla
C) Ekim alanlarının genişlefilmesine
■ E} Yetiştirilemez; çünkü, bu iki yârenin kış sı-' E} Otlakların erozyon nedeniyle verimsiz hale E) Konservenin, mevsimin sebze ve meyvele­
D) Nitelikli tohum kullanılmasına
çaktıkları farklıdır. . gelmesi rinden pahalı olmasıyla
E} Makine gücünden yararlanılmasına
Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5 Tarım ve Hayvancılık. Bölüm 5
21. 1985. ÖSS 23. 1985 ÖYS
13. 19B3ÖYS 17. 19B4-ÖS5 Şeker pancarı tarladan söküldükten sonra uzun Yaz ayiannda akarsularımızın debilerindeki
Mısır tarımının Marmara, Karadeniz ve Ege buğ­ Poğu Anadolu'da hayvancılık Önemli bir yer sûre bekletilmeden işlenmesi gereken bir en­ azalma, tarımda sulama İçin garekll suyu sağ»
day tarımının ise İç Anadolu ve Güneydoğu Ana­ tutar. Özellikle Kars yöresinde büyükbaş düstri bitkisidir. iamayı güçleştirir.
dolu bölgelerinde yoğunluk kazandığı göçülür. hayvancılığın çok gelişmiş olması aşağıda- Aşağıdakilerden hangisi bu gerekliliği karşı­ Bu durumda, tanmda üretimin artması aşa-
3u gözlem, buğday ve mısır farımı yapılan kilerden hangisiyle açıklanabilir? layıcı bir önlem olabilir? ğıdakilerln hangisine bağlıdır?
bölgelerin hang! bakımdan farkJı olduğuna A) Uzun yıllarda kazanılan deneyimlerle A) Şeker pancarı üretiminin devletçe teşvik A) Baraj sayısının çoğaltılmasına
bîr işaret sayılabilir? B) DevleI desteği ve özendirmelerle edümasi B) Tarım alanlarının daraltılmasına
A) Enlem B) Yer şekil C) Sıcaklık C) Hayvan ıslahındaki gelişmelerle BJ Şeker pancarının sulak bölgelerde yetişti­ C) Tarımsal nüfus yoğunluğunun azaltılması­
D) NemlilikE) Toprak çeşidi D) Suni yem teminindeki kolaylıklarla rilmesi na
B) Yas yağışıyla oluşan cûr otlaklarla C) Oralım alanlarının sınırlı tutulması D) Tarımsal faaliyetlerin yağışlı bölgalsra kay­
. D) Şeker fabrikalarıyla üretim alanlarının ya­ dırılmasına
kın cima3s E) T arım aianiarınm otlak haline getirilmesine
14. 1983 ÖYS E) Aynı tarlaya iki yılda bir ekim yapılması
Ei;im alanlarının nadasa bırakılması, toprak 18. 1984 ÖSS

nemliliği, hava sıcaklığı ve yağış miktarı İle ya­ Türkiye'nin az çok her tarafında yetişebilen
kından ilişkilidir. mercimek, tarım ürünleri arasında nem İhtiyacı
24. 1905 ÖYS
Aşağıda verilen yörelerin yıllık yağış miktar­ en az oian bllkiîerdendir.
Eskiden bari sadeca tahıl üretilen bir yörede
larının eşit olduğu kabul edilse, hangisinde Tarım alanlarının, bitkilerin nem ihtiyaçlarına
son birkaç yıldır sebze de üretilmeye başlan­
nadasa daha cok gereksinim duyulabilir? göre bölümlere ayni arak kullanıldığı düşü­
mıştır.
A) Urfa B) Eskişehir C) Edime nülse, mercimek tanmı İçin en uygun bölge
Tanmı etkileyen koşullar göz önüne
D) Sivas E) Kars aşağıdakilerden hangisidir?
alındığında, bu yörede aşağıdakllerln hangi­
\l( 3 A) Güneydoğu Anadolu bölgesi
sinde bir değişme olduğu savunulabilir?
B} Doğıı Anadolu bölgesi
A) Tanm alanlarının genişliğinde
C) Karadeniz bölgesi UJ< 8 ) Nüfus miktarında
15. 1983 ÖYS D) Marmara bölgesi
C) Gübreleme yönteminde
Türkiye'de turunçgillerin yetişme alanı kıyı, E) Ege bölgesi
D) Tarım aletlerinde
kesimleri olduğu halde, kıyıdan 100 km. içeride E) Sulama imkânlarında
bulunan Nazilli yöresinde de turunçgll tanmı 22. 1905 ÖSS
yapılmaktadır, Türkiye'de 1975 ve 1993 yılları arasında çay
Bu durum, yörenin en cok hangi özelliği İle 19. 1984, ÖYS
üretimi ile iigiii bazı bilgiler şöyiedir.
açıklanabilir? Türkiye'de seracılık, hangi etmeni kontrol
Yıllar : 1375 19B0 19B3 25.1935 ÖYS
A) Deniz düzeyine yakın olmasıyla altına almayı amaçlar?
Üretici Sayısı "1975 yılı dünya pirinç üretimi yaklaşık 348
D) Yer şekillerinin elverişli olmasıyla A) Sıcaklığı B) Nemf C) GDbreyl fBinkisii:- 128 179 163 milyon ton, buğday üretimi İse' 356 milyon ton­
C) Soğuk rüzgârlara kapalı olmasıyla D) Toprağı E) Rüzgârı
Üretilen yaş çay dur. Üretim miktarı bakımından buğdaya çok
D) Bitek bir ova olmasıyla (Bin (on): 262 476 436 yakın olan pirinç, dünya ticaretinde buğday ka­
E) Yeterince yağış almasıyla Belirtilen yıllarda, çay üretimi İle ilgili diğer dar önemli değildir."
koşullarda değişme olmadığı farz edilse, Pirincin dünya ticaretinde buğday kadar
29.19B4. ÖYS
yalnız verilen bilgilere göre aşağıdakilerden önemli olmamasının başlıca nedeni aşağı-
16. 1984-ÖSS Genelde iklim bakımından sebze tarımına en
hangisi söylenebilir? dakilcrden hangisidir?
Tanm alanlarından bir yıl içinde hlrden çok az elverişli olan bölge aşağıdakilerden han­
A) Üretici sayısı arttıkça ürün de artmıştır. A} Büyük Ölçüde, yetiştirildiği ülkelerde tüke­
ürün alma bakımından en elverişli koşullara gisidir?
B) Yaş çay üretimi yıldan yıla düzenli olarak tilmesi
sahip olan bölge aşağıdakilerden hangisidir? A) Marmara Bölgesi
artmıştır. B) Besin maddesi olarak büyük bir değer ta­
A) Marmara Bölgesi B) Akdeniz Bölgesi
C) Birim alanda en yüksek verim 19BQ’de alın­ şımaması
B) Akdeniz Bölgesi - C) İç Anadolu Bölgesi
mıştır. C) Çok çabuk bozulan biriahıl olması
C) Karadeniz Bölgesi D) Karadeniz Bölgesi
D) 1983'te üretici başına 4 ton çay üretilmiştir. D) Yeryüzünün Iıer yerinde kolaylıkla yelişliri*
D) İç Anadolu Bölgesi E) Doğu Anadolu Bölgesi
E) Üretici başına düşen yaş çay miktarı dü­ lebilmesl
E) Güneydoğu Anadolu Bölgesi zenli olarak artmıştır. E) Ekmek yapımına elverişli olmaması
 Tanm ve Hayvancılık Bölüm 5 :;.-Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5

2G. 1305 ÖYS

Zeytin, muz, incir, çay, kahve, kauçuk vb. yer­
yüzünün belli kesimlerinde yetişebilen bitki çe­
şitleridir.
Bu bitkilerden birçoğunun Türkiye'de yetiş-
mesi aşağıdakilerden hangisine bağlanabilir?
A) Bol yağışlı bir Üllcs atmasına
8) Dağtılt bir ülke olmasına
C) Tanm alanlarının genişliğine
D) Tanmm gelişmiş almasına
E) İklimin çeşitliliğine
27. 198G.ÖSS
Türkiye’de tütün üretiminde yıllara göre dal­
galanmaların az olması aşağıdakilerden
hangisiyle açıklanabilir?
A) Toprağın her yıl ekilmesiyle
B) Ihrap imkânlarının sınırlı olmasıyla
C) İç tüketim mlktanntn sabit kalmasıyla
D) Üretimin devlet kontrolünde olmasıyla
E) Üreticiye sağladığı gelirin yetersiz olmasıyla
•22. 19B6 ÖSS
Türkiye’de besi ve ahır hayvancılığının genel­
likle şeker fabrikası bulunan yörelerde yo­
ğunlaşması aşağıdakilerden hangisine bağ­
lanabilir?
A) Şeksrpancannın yem bitkileriyle dönüşümlü
ekilmesine^
S) Otlakların pancar üretimine ayrılmasına
C) Şekerpancarından sağlanan gelirin yetersiz
elmasına
D) Çiftlik gübresinin pancar tarlalarında kulla­
nılmasına
E) Şekerpancarı küspesinin hayvan yemi ola­
rak kullanılmasına
23. 19ÖGOYS 32. 1987 ÖSS
Ysiişm e alanları dikkato alındığında, aşağı­
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'de naren­
daki bitkilerden hangisinin soğuğa en daya­
ciye tarımının yaygın olduğu yörelerde görü­
nıklı olduğu söylenebilir?
len İklimin temel^Szelllgidlr?
A) Zeytin 8 ) incir C) Portakal
A) ■Yazın çok sıcsk, kişin soğuk olması
D) Üzüm E) Muz
B) Sıcaklığın bütün yıl sıfır derecenin üstünde
olması
C) Yaz mevsimini ılık ve yağışlı olması
D) ilkbaharın çak sıcak. Sonbaharın ılık olmast
E) Ocak, Şubst aylarında sıcaklığın stfır dere­
cenin altına inmesi
33. 1307 ÖSS
Türkiye, ger.sl olarak, tanm üretimi kendine
yetebilen ve bir ölçüde de bazı tarım ürünlerin­
de fazlası bulunan bir ülkedir.
Bu olguya dayanılarak iteri sürülen ‘Tanm
için ayrılan kaynaklardan bir kısmının sanayiye
30. 1986.ÖY5
aktarılması gerekir." Önerisine, Türkiye koşul­
Türkiye'de bazı ünm ürünlerinde 1935 yılında
larında aşağıdakilerden hangisi uygun bir
giirülön ürelim artışları, yurt dışından sağlanan
kaliteli tohumluklar sayesinde gerçekleşmiştir. itiraz olur?
A) Tarıma ayrılan toynaklarda Türkiye'de ye­
Bu durum aşağıdakilerden. hangisine kanıt
gösterilebilir? tişmeyen ürünler yetiştirilebilir.
□} Tarım ürünleri, sanayi ürünlerinden dshs
A) Türkiye'de tartm alanlarından, dalış çok
karlıdır.
verim alınabileceğine
C) Nüfusun hızfa artması, tarımdaki üretimi
3) Türkiye'de dengesiz beslenme sorununun
bulunmadığına kısa sürede yeterse kılabilir.
D) Tartma ayrılan kaynaklarla, tarım alanları
C) Türkiye’de modern tarımın yaygınlaştığına
genişleîliebilir.
D) Türkiye’nin, gıda üretimi kendine yeten bir
üike olduğuna E) Dış satımda sanayi ürünlerinin payı tsrım
t) Tarımda tek tip ürün yetiştiriciliğinin geliş li­ ürünlerinkinden fazladır, kaynak aktarımı
gerelemez.
gine
31. 19BGÖY3
34. 19S8 ÖSS '
Aşağıdakilerden hangisi, üreticinin ürününü
dağerlandirmesl ve elverişsiz piyasa dönem­ Aynı ikiim bölgesinde doğal ofanık yetişme­
si en zor olan bitki çifti aşağıdakilerden
lerinde zarar görmemesi için alınan önlem­
lerden biridir? hangisidir?
A) Ekilecek ürünü belirleme A) 2eyiin —çay
S) Kaliteli tohum sağlama B) Pamuk —buğday
C) Gübre sağlama • C) Buğday-tülün
D) Tütün —pamuk
D) Tarımsal faaliyetleri yavaşlatma
E) Desîekleme atımları E) Çay —fsndık
35. 1988ÖSS
Çukurova'da yellşen pamuk, yülcsettisinln fazlu
olması nedeniyle iç Anadolu'da yetişmez.
Yükselti pamuğun yetişmesini neden engel­
ler?
A) Sıcaklığı düşürdüğünden
B) Kar yağışlarını artırdığından
C) Buhariasmayt azalttığından
D) Akarsu düzanlnl bozduğundan
E) Erozyonu hızlandırdığından
36. 1988 ÖSS
Türkiye'de, doğal koşullarıbakımından arpa
üretimine en sz elverişli bölge aşağıdakiler-
den hangisidir, neden?
A) Güneydoğu Anadolu. Çünkü Güneyden ge­
len sıcak rüzgârlara açıktır.
B ) Doğu Anadolu. Çünkü kışiarı çok sert geçer.
C) Doğu Karadeniz. Çünkü her mevsimi yağış­
lıdır.
D) !ç Anadolu. Çünkü kural.' mevsimi uzundur,
i g- E) Marmara. Çünkü yükseltisi azdır.
—5
37. 13BBÖSS
Yaz kuraklığı, bir bölgedeki İklimin özellikle-
j ‘ rinden biri ise, bu bölgede aşağıdaki bitki-
j lerden hangisinin tarımı zorlaşır?
A)Buğday B) Mısır C) Tülün
D) Pamuk E) Mercimek
38. .1983- Ö S S
Türkiye'de küçükbaş hayvancılığın yaygın oldu­
ğu yörelerde, el tezgahlarında yapılan halı ve
kJüm dokumacılığı da yaygındır.
Bu durum, aşağıdaki yargılardan hangisine
bir örnektir?
A) E! dokuması halı ve kilimler, fabrika ürün­
lerinden daha çol: kullanılmaktadır
B) Kırsal yörelerde geleneksel el sanatlarına
ilgi fasladır
C) Kırsal yörelerde ekonomik etkinlikler daha
çeşitlidir
D) Kırsal yörelerde küçükbaş hayvancılık
başlıca geçim toynağıdır
E) Kırsal yörelerde sürdürülen ekonomik et­
kinlikler blrbirieriyle sıkı ilişki içindedir

87
Tanm ve Hayvancılık
39. 1939 ÖSS
Bir (arım ürününün yoğun alarak üretildiği yöre­
lere o ürünün tanm bölgesi denir. Her bölgede
tarımı yapılabilen bitkiler için tarım büigasl belir­
lemek güçtür.
Buna göre, Türkiye'de aşağıdaki bitkilerden
lıanglsi İçin belirli bir tarım bölgesinden söz
edilemez?
A) Şeker PancarıB> Fındı.it • C} Zeytin
D) İncir E) Çay
40. 1909 ÖYS
Aşağıdakllerden lıanglsi bir ülke ekonomi­
sinde tanmın büyük önem taşıdığına kanıt
olamaz?
A) Tarımın milli gelfr İçerisindeki payının yük­
sek olması
B) Tarım ürünleri İhracatının fazla olması
C) Endüstrinin tanm ürünlerine dayalı olarak
gelişmesi
D) Tarım kesiminde çalışan nüfusun, toplam
nüfus oranının yüksek olması
E) Çeşit)! tarım ürünlerinin yetişmesi
41. 1939 ÖYS
Aşağıdakilerden hangisi şoker fabrikaları­
nın, Türkiye'nin her yerine yayılmasına ola­
nak sağlamaktadır?
A) Şeker fabrikasının ucuza mal olması
B) Şeker gereksiniminin fa2İa oiması
C) Pancar tarımının kolay dması
D) Pancar küspesinin yem olarak kullanılması
E) Pancarın birçok yerde yeiiştlrilebilmesî
42. 1939 ÖYS
İç Anadolu Bölgesi İkliminin hangi özelliği,
sebre türü bitkiler üzerinde olumsu; etki
yapar? \ Akdeniz-Ege, Marmara ve Karadeniz şeklinde
A) Yaz kuraklığının erken başlaması
8 ) Kışın yeterli kar yağmaması
C) Sonbaharın uzun sürmesi
D) ilkbaharın uzun sürmesi
E) Kışın çok soğuk geçmesi
Bölüm 5
43. 1989 ÖYS
Karadeniz Bâlgesi’nin bazı kesimlerinde naren-
riye tanmı yapılabilmektedir.
Bunu sağlayan temel elken aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Yer şeklilerinin engebeli olması
B) Tanm alanlarının sulanabilmesi
C) Akdeniz iklimi özellikleri görülmesi
D) Toprakların verimli olması
E) Deniz etkisine açık olması
44. 1990-Ö YS
Kuzeydoğu Anadolu'da büyükbaş hayvancı­
lığın yaygın olması aşağıdakilerden hangi*
siyle ilişkili değildir?
A) Çayır ve a¡lakların geniş yer iutmasf
B} Y aî mevsiminin yağıştı geçmesi
|. ^ C} Tanma elverişli düzlüklerin az olması
\j£ D) Yaz mevsiminin tarla tanmt için kısa olması
E) Nüfus yoğurduğunun az olması
ID<
^>—
45.1990 ÖSS
Tarımda makine kullanımı önemli ölçüde verim •
artışı sağlamasına rağmen, Türkiye'de hayvan
gücünden yaradanma ve basit araçiann kulla­
nımı sürmekledir.
Tarımda tümüyle makineleşmeye geçile­
memiş olmasında aşağıdakllerden hangisi­
nin önemli bir rolü yoktur?
A) Tanm alanlarının bir kısmının makineli ts-
nma elverişsiz olması
B) Tanm çalışmalarının kısa süreli olması
C) Makine fiyatlarının bazı üreticilerin ödeme
gücünün üstünde olması
D) Kırsal kesimde, işgücünün daha ucuz ol­
ması
E) Makineli tarımın ekonomik olamayacağı
•’ kadar küçük işletmelerin bulunması
•janm ve Hayvancılık . Bölüm 5
y 46.1990 ÖSS 47. 199İÖSS
Aşağıdaki grafik, Güneydoğu Anadolu Böige- Türkiye'de, İki farklı ütünün yetiştirildiği alanlar l
. . sinde yetiştirilen bazı ürünlerin bugünkü üretim ve II numaralı haritalarda gösterilmiştir.
miktarları ile GAP tamamlandığında eide edil­
mesi beklenen üretim miktarlarını göstermekte­
dir.
G ralim tAHtaıi
{10013Tan) tîurri'K", Ün-b.Ti Militan
QHRk!<uıen Oralira Wrtnfl
Buna göre, yetişme koşullan bakımından I.
Haritadaki ürünO II, Haritadaki üründen ayı­
ran en önemli özellik aşağıdakllerden han­
!S S5|
B u îia y A rpa A ypçeŞ M » ır Pirinç
gisidir?
A) Humus bakımından zengin topraklarda ye­
Mısır, pirinç ve ayçiçeği Üretim oranlarında tişebilmesi
daha büyük artışlar bakienmeslnin baştıca B) Geniş düzlüklerde yetişebilmesi
nedeni bu ürünlerin hangi özelliğidir? C) Olgunlaşma döneminde yüksek sıcaklığa
A) Olgunlaşma surelerinin daha kısa olması gereksinim duyması
Z ıi
B) Yetişmeleri İçin geniş düzlüklerin gerekil LU< D) Suya alan gereksinimin f32İa elması
>~
olması E) Şiddetli rüzgârlara kapalı yerlerde yetişe­
C) Suya İhtiyaçlarının daha fazla oiması bilmesi
D} Bölge içindeki tüketimlerin fazla olması
E) Makineli tartma daha eivsrişli olmaları 4e. 1091-Ö YS
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de küçük­
baş hayvancılığın yoğun olduğu yörelerin
bir Bze(lîğidir7
A) Yıllık ortalama yağış miktarının fazla olması
B) Tarım gelirlerinin yüksek olması
C ). Akarsu ağının sık olması
D) Bozkırların geniş yer kaplaması
E) Yaz mevsiminin serin geçmesi
49. 1991 ÖYS
Türkiye’nin kıyı kesimleri, iklime bağlı olarak
üç farklı tarım bölgesine ayrılmıştır.
Aşağıdaki tanm ürünlerinden hangisi, bu
tarım bölgelerinin üçünde de yetişir?
A)Tülün B) Çay C) Yerfıstığı
□} Muz E) Susam
89
 ■Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5
Tatım ve Hayvancılık ' Böiurn 5
1993 ÖYS
Aşağıdaki tanm ürünlerinden hangisi, Tür­ 58. 1994 ÖYS
50. -1992-Ö SS 53. 1393 —ÖSS " • Toprağın verimini artırmak ve tarımı geliş­
kiye'nin İç tarım bölgelerinin ekonomisinde
Türkiye'deki büyükbaş ve küçükbaş hay­ Balıklar mevsime göre sıcak denizlsnden soğuk tirmek için, aşağıdakilerden hangisi gerekil
riaha büvülc bir paya sahiptir?
vancılığın geliştirilmesi ve verimin artırılma­ denizlere, soğuk denizlerden sıcak deniziere değildir?
A) ZeylinB) Tülün ' C) Şeker Pancarı
sında aşağıdakilerden hangisi en az etkili­ göçerler. Bü göçlerin yapıldığı yollar balıkçılığa A) Tohum ıslahı
D) Fındık E) Mısır
dir? elverlşii aîanlan oluşturur. B) Gübreleme
A) Besicilikle ilgili eğilime Önem verilmesi Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin Tür­ CJ Tarımda makineleşme
B) Sfll kuzu ve silt dana kesimlerinin önlen­ kiye'de balıkçılığa cn elverişli yer almasi D) Sulama
mesi beklenir? E) Üretici sayısını artırma
C) Yeril ırkların ıslah edilmesi A) İskenderun Körfezi
D) Düşük faizli kredi olanaklarının sağlanması . S) An3mur kıyılan
E) Yaylacılığın yaygınlaştırılması C) Edremit Körfezi
D) Boğazlar ' 55. 1333 ÖYS
E) Antalya Körfezi Türkiye'de radara ayrılan alanlarda son yıllar-
\ 51. 1992 ÖSS , da azalma görülmektedir.
Türkiye'deki coğrafi bölgelerin İklim özellik­ Aşağıdakilerden hangisi bu durumun ortaya 59. 1994 Ö SS
leri göz önüne alındığında, aşağıdakilerden çıkmasında etkili da Sildir? T ü rkiye 'd e seracılığın Akdeniz ve Ege böl­
hangisi iğdir Ovast'nda pamuk yetiştirilme­ A) Sulama olanaklarının artması gelerinde daha yaygın olmasının en önemli
sine benzer bir durumdur? B) Gübreleme olanaklarının anması nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gemlik'te zeylin yetiştirilmesi C) Makineli tarımın yaygınlaşması A) Güneşli gün sayısının fazla elması
B) Aydm'da İncir yetiştirilmesi D) Tarımla uğraşan nüfusun azalması B) Kış mevsiminin yağışlı geçmesi
C) Giresun'da fındık yetiştirilmesi
Hjj 2 5-t. 1393 ÖSS
E) Nöbetleşe skimin yaygınlaşması «yigŞ. C) Toprağın verimli olması
D) Rize’de tumnçgii yetiştirilmesi O] Tarımsal nüfusun fazla olması
Bir ianm ürününün, bir Glke İçindeki yetişme
E) Konya'da buğday yetiştirilmesi. 3< E) Sulama olanaklarının gelişmiş olması
¡73^7 alanı ne kadar yaygınsa a ülkekoşullarına
>- uyumu o kadar iyi demektir,
Aşağıda, Türkiye'nin coğrafî bölgelerine
52.1992 ÖYS
göre dağılışı verilen ürünlerin toplam üre­
Aşağıdaki haritada ® ^ İşaretleri ile 57, 1394 -Ö YS
timleri birbirine yakın olduğuna göre, bun­ K=5lL£N HAYWM
belirtilen üp ayrı ürünün Türkiye'deki başlıca ye­ lardan hangisinin Türkiye koşullarına diğer­
tişme alanları gösterilmiştir. lerinden daha uvumlu olduğu söylenebilir?
EO. 1994 ÖSS
Aşağıdaki grafiklerde bir ülkede yetiştirilen beş
tarla ürününün ekim alanı ve üretim oranları
gösterilmiştir.

Yukarıdaki grafikler Türkiye'de kesilen hayvan

sayısının ve et üretiminin hayvan türlerine göre
Bu üç ürün, aşağıdnkilerîn hangisinde doğ' oransal dağılımını göstermektedir.
ru olarak verilm iştir? Suna göre, grafiklerde V humara İle gösteri­
len hayvan türü aşağıdakilerden hangisi
\
© \ A * olabilir?
Bu ürünlerde, birim'alandan alınan verim yum­
A) Fındık Zeytin Ayçiçeği A) Ktl keçisi
ru blıkllerde en fazladır.
B) Portakal Buğday Pamuk B) Koyun Buna göre, kaç numaralı alan yumru bitkile­
C) Çay YerFıstıği İncir C) Tiftik keçisi
re aittir?
Q) Mısır Muz Elms D) Sığır
A) i B ) 11 C) III O) IV E jy
E) Mercimek Tütün Ş.Pancarı E) Manda

91
Tarım ve Hayvancılık fjarını ve Hayvancılık Bölüm 5
Bölürn;5i

51. 1994 ÖSS 64. 1995 ÖYS 65. 1995- Ö S S

■(937-Ö Y S
Türkiye'de aşağıdaki ürünlerden hangisinin Haritada üç hayvan türünün Türkiye'de yotişli- Türkiye'de aşağıdaki hayvancılık faaliyetle«
Aşağıdaki yerlerin hangisinde, karşısında^
tarımının yoğun olduğu yörede, küçükbaş n'ldlği başlıca yerler numaralarla gösterilmiştir. rinden hangisi tie bitki örtüsü ya ds bitki
bulunan tanm ürünü yetiştirilm ez?
hayvancılık en azdır? türleri arasındaki İlişki en azdır?
A) Ayçiçeği B) Buğday C) Susam Yer A) Büyükbaş hayvancıiık
Clrûn
D) Şeker Pancan E) Çay B) Küçükbaş hayvancılık
A) Adapazarı Ovası Şekerpancarı
Antalya Yöresi C) Kümes hayvancılığı
B) Tuıunçgıl
C) Ergene Havzası Ayçiçeği D) Arıcılık
Eskişehir Ovası E) ipek böcekçiliği
D) Zeytin
E) Kastamonu Yöresi Kenevir Bu hayvan türleri aşağıdakilarin hangisinde
■.İV".
62. 1996 ÖSS doğru olarak verilmiştir?
X Bitkisi Y Bitkisi JL _IU
m <%> i Kıl keçisi Koyun Manda 70. 1998-Ö SS
Rize 70 0,20 [pek böceği Tiftik keçisi Arı Her mevsimi yağışlı, güneşli giln sayısı az
Trabzon '20 0,05 65. .1996 ÖYS Manda ipek böceği Tavuk olan bir yöre, aşağıdaki ürünlerden hangisi*
Tavuk Manda Koyun nin tanmı İçin en elverişlidir?
İçel

Antalya
35

20
« Arı Kıl keçisi Tiftik keçisi A) Çay
D) Pamuk
B) Çavdar
E) Çeltik
C) Tütün

Yukarıdaki tabloda iki tarım ürününün belirti

tilerdeki Örelim oranlan verilmiştir.
Tablodaki bilgilere göre, bu iki örün aşağı-
dakllerm hangisinde doğru olarak verilmiş* H!
1998 ÖYS
tir?
LÜ< Aşağıdaki kültür bitkilerinden hangisinin
X Bitkisi Y Bitkisi >~ Türkiye'deki toplam üretiminde Ergene Bö-
A) Ç^y Turunçgil
başlıca yerler ve bu ürünü işleyen fabrikalar lümü'nün payı, diğerlerine göre daha fazla­
0) Mısır Muz gösterilmiştir. dır?
C) Fındık 2 eyiin Bu ürün aşsğıdakilcrdsn hangisidir? A) Buğday B) Çeltik
D} Tütün incir
A) Şekerpancan B) Tütün Cjtküm C} Şekerpancarı D) Ayçiçeği
E) Kenevir Susam 63. 1997 ÖSS.
D) Fındık E) Pamuk E) Üzüm
Beş meyvenin Akdeniz Bölgesindeki ağaç
sayıları ve üretim miktarları bulunmuş ve bunla­
rın Türtaye toplamı içindeki payı hesaplanmış­
63. 1996 Ö SS ; tır. Bu paylar aşağıdaki grafikte yüzde olarak
Bîr yerde iklim, toprak koşullan veya ekonomik 66. 1937- Ö SS hesaplanmıştır. 72. Aşağıdaki haritada bir sanayi bitkisinin Türki­
koşullar gibi nedenlerle bir bitki turu çok yaygın
Türkiye'de [anma elverişli alanların bir kısmı ye'deki başlıca üretim alanlan gösterilmiştir.
olarak yeüşliriiiyorsa, böyle bitkilere o yöre İçin
sanayi kuruluşları ve kent alanları İçinde kal­
"mono kültür bltkisf denir.
makta, gün geçtikçe tarım İçin daha elveriş-siz
Bu tanıma göre, aşağı dakllerm hangisinde
•oían çayır ve meralar üe orman alanları tarım
verilen tanm bitkisi, karşısında verilen yöre topraklarına dahi) edilmektedir.
için bir mono kültür bitkisi değildir?
Aşağıdakllerden hangisi bu durumun so­
Bitki Yâre nuçlarından biri değildir?
A) Zeytin Edremit Körfezi A) Erozyonun hızlanması 1 2 3 4 5
B) Çay Rize Yöresi B) Tarımda verimin düşmesi Bu grafikte, muz kaç numara İle gösterilmiş­
C) Fındık Ordu-GIresun Yöresi dlr?
C) Doğal bitki türlerinin yok olması
D) Ayçiçeği tir?
Ergene Havzası D) Sulanabilir tanm alanlarının genişlemesi A) Tütün B) Pamuk C} Zcyfin
E) Pamuk A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Antalya Yöresi E) Doğal çevrenin kirlenmesi D) Şekerpancarı E) Kenevir-

93
Tanın ve Hayvancılık Böiüm Tarım ve Hayvancılık .. Bölüm 5

73. 1397 ÖSS. Aşağıdaki grafikte, bir bülgede 76. 1999—DMS J5. 1999 DMS B1. 2000 OSS-
yetiştirilen beş farklı ürünün belli bir ytidaki Türkiye’de tarımsal üretimin artmasında' Aşağıdaki grafikler Türkiye'de belli bir yılda -sa­ Aşağıdaki grafiklerde dön yağ bitkisinin Türki­
Etóm alanları ve üretim militarían verilmiştir. aşağıdakilerden hangis! etkili değildir? ğılan hayvan sayısının ve bunlardan elde edilen ye'de 1993 ve 1995 yıllarındaki ekim alanları ve
A> Nadasa bırakma süt miktarının dört hayvan türüne göre oransal üretim mlki3rİ3rı gösterilmiştir.
I I Ekim atara Uralfrı fil iki arı B) Gübreleme dağılımım göstermektedir. D B iıs a n
Hcî.tor Ten s r™
C) ¡küme uygun ekim yapma
D) Toprağa uygun Ortln ekme S.-irılJh

E) Sulamayı samanında yapma IV

I i I
Bu grafiklerde III numara ile gösta'rilen hay­
van türü aşağıdakilerdan hangisi olabilir? Bu grafiklere dayanarak, söz konusu yıllarla
77. DMS -1999 ilgili aşağıdaki yaralardan hangisine yan­
A) Koyun
Grafikte bilgilere göre, bu beş ürünün han­ I. Yüzey Şekilleri
BJ Ktl keçisi lamaz?
gisinde söz konusu yılda birim alandan alı­ II. Jeopolitik yapı A) Pamuk ekim alanı ve üretimi artmıştır.
C) Tiftik keçisi
nan verim en riüsGlrtür? III. Otlakların dağılışı B) Dört bitkide de üretim arıışı olmuştur.
D} İnek
A) I B) 1! C )IJI D) IV E )V Türkiye'de büyükbaş ve Küçükbaş hayvan­ C) Her iki yılda da birim alandan elde edilen
E} Manda.
cılığın dağıljşmda yuirandaSciierden hannlîe- Örün, mısırda en çoktur.
ri etkilidir? D) Her İki yılda pamuk ve susam üraümlnin
A) Yalnız I tnplamı mısır üretiminden daha azdır.
\l. | 2

1999-D M S. il B) YalnızIl
C) I vs II — _J
LU 7
E ) . Ayçiçeği ekim alanı azalırken üretimi arı-
mıştır.
Türkiye’nin aşağıdaki özeliklerinden hangi­ D) İv e li!
si, tarım ürünteri çeşitliliğinin fazla olması­ E ) il ve 111
nın nedenlerinden btridîr7
A) Farklı iklim llplertni etkisi altında kalması
B) Asya ve Avrupa kıtalsn arasında yor alması
C)Bol su taşıyan’akarsulara sahip elması
D)Grtatams yükseltisinin fazla olması 7ü. DMS 1999
E)Tanmsa! nüfus yoğunluğunun yüksek olması Aşağıda Türkiye'deki bir yörenin aylık ortalama
sıcaklık grafiği verilmiştir.
Sıcaklık c
20-J
154
T
00. 20ü0 ÖSS
75. 1993 -DMS 10
Temmuz ayı başında Izmlr'den Kars'a giden bir
Güneydoğu Anadolu Projesi {GAP) ve Konya
\ kişi, İzmir'de tamamlanmış olan buğday hasa­
Ovası Sulama Projesi (KOP) günümüzde Tür­
kiye'de yürütülen büyük projelerden ikisidir. Bu -s- K 2 .1 4 £ G u
D 1ü 1 dının Kars'ta yeni başlamakta olduğunu gör­
- 10 - Aylar
müştür.
iki proje tamamlandığında, ilgili yoralercie
Yalnızca grafikteki bilgilere göre, bu yörede Bu göalome dayanarak, Türkiye’nin doğusu
asağtdakilerin hangisinde artış olması bek-
■\
aşağıdaki bitkilerden hangisinin tarımı yapı­ ve batisi İle ilgili aşağıdaki yorumlardan
lensmez?
labilir? hangisi yapılabilir?
A) Nüfusla '
A) Zeytin A ) Sıcsk lık doğuda daha düşüktür.
B) Ulaşım olanaklannda
B) Elma E) Elum alanları doğuda daha geniştir.
C) Tarımsa! üretimde
C) Muz C) Makineli tarım doğuda daha azdır.
0} Endüstri kuruluştan sayısında
0) Fındık D) Kurak mevsim doğuda daha kısadır.
E) Yeraltı zenginliklerinde
E)’ Mandalina E) Sulu tanm doğuda daha azdır.

95
 J l
Tarım v c H ayvancılık Bölün5 5 ^ | |
B51üm 5
62. 2000 ÖSS
Aşağıdaki tabloda, Törîtjye'de 198(5-1993 yılları 64. 2001 ÖSS 2 D 02Ö SS 87. 2002 ÖSS
arasında deniz ürünleri, kültür balıkçılığı ve I alil Aşağıdaki grafikte Türkiyede 1930-1995 yıllan Aşağıdaki tabloda Türkiye‘cJe 1391-1995 yılları
su ürünleri ile ilgili yaklaşık üretim mlklsrlan ve­ arasında üretilen buğday, arpave mısır miktarla­ orasında dört hayvan türündeki hayvan sayılan
rilmiştir. (binadst) verilmiştir.
rı gösterilmiştir.
ÍTSSG 1387 I9aa IM S 1930 15SÎ T H 3 m ı
Os/ıiz
553 ÜG2 Z7U 19 3 1 1 S92 1393 1394 t 9 S 5
\tin
Urünlaıl
ten}
303 DID 44ÎJ
i f EJBuğday.gArps. B Mısır Sfgır 12G00 11 350 11 9t0 11 900 11 BSD
lUftûr
Paiık:ıb£:
(Wn b n )
2,1 3.3 '■M 5,0 7>D 5 2 1Z.< Don olayı ç.ok az görûten ve yaz kuraklığı. ■ f e :
Mands 370 350 320 300 250
Taılıttı □Imavan yerlerde yetişebilen bir bitki, yuka- Koyun 40500 39SG0 375G0 35G00 34ÛD0
UrûnJtrrf
|tín ton) 4Ü.2 < tTa 37,3 3 9 / 4Q.4, <1,5
rtdaki haritada numaralarla gösterilen alan- ' Kop 10 800 1D500 1D150 9 £00 9 100
ların hangilerinde yetiştirilebilir?
Yalnızca tablodaki bilgilere dayanarak aşa­
Yaînuca bu tablodaki bilgilere dayanarak A) i ve II
ğıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşıla­ 0) I ve V
maz? C) İl ve III A] Sığır sayısında bir önceli! yıla göre azal­
manın en çok olduğu yıl 1993 tür-
A) Kültür balıkçılığında sürekli bir üretim artışı D) III ve IV
vardır. • ' 1990 199MS32 1333 1.3S4’1S95 S) Manda iaytsı 1991 yılına göre 1995 yılında
E) IV ve V
B) En yüksek üretim miktart deniz ürünlarin-
dendir.
i Aşağıdaklierden hangisi bı grafikten ulaşı­
labilecek bilgilerden biri değildir?
%5ü azalmıştır.
C) Verilen yıllarda, dürl türün tümünde hayvan
sayılan sürekli azalmıştır.
C) Tatlısu ürünleri üretiminde, 198S'den A) Verilen yıllardaki toplam mısır ürelimi, bir
lSS9 ’a ve 19fl9'dan 19S0’a geçişte belirgin D) Bazı yıllar, keçi sayısı sığır sayısıyla aynı­
yıllık buğday üretiminden azdır.
bir düşüş olmuştur. dır.
3} Üç ürününde en fada üretildiği yıl ig93‘
E) 1992 ile 1993 yıllan arasında, keçi sayısın­
D) Deniz ürünleri Örelim militan, 1908 yılın­ u. tür. İ- daki azalma koyun sayısındakinden fazla­
dan sonra hızla düşmesine karşın, 19S3 45 C) Her yıl buğday ürelimi arpa üretiminin iki
yılında eski üretim düzeyine ulaşmıştır. . dır.
katından fazladır. ş<
E) Danlz ürünleri ile tallısu ürünleri üretimdeki - D) Birim alandan en fazla üretim buğdaydan
dalgalanmalar birbirine benzemektedir. elde edilmekledir.
E) Her yıl, arpa ve mıır üretimlerinin toplamı
82. 2002KPSS
buğday üretiminden fazladır.
Türkiye de aşağıdaki tahıllardan hangisinin
üretimi diğerlerinden daha fazladır?
A) Çelük
■ B) Çavdar
' C) Mısır
D) Buğday
E) Arpa
05. 2002-Ö SS ■
83. 2000 DMS Tîirklye' de tarımda görülen aşağıdaki ge­
Pamuk, yaz mevsimi uzun ve kurak geçen, lişmelerden hangisi, sulanabllen alanların
gerekliği zaman sulama olanaklarına sahip yer­ genişletilmesinle bağlı denlidir?
lerde yetişir. A) Ürüne uygun gübre kullanımının yaygın­
89. 2002 KPSS
Buna göre, aşağıda verilen ovaların hangi­ laşması
Türkiye'de, ekim alanı en vavoın olan yağ
sinde pamu ^yetiştirilmesi daha_zonfur? 3) Birim alandan elde edilen örün miktarının
bitkisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Büyük Menderes artması
A) Ayçiçeği
B) Gediz C) Yılda birden fazla ürün aiınan tarım alanla­
B) Pamuk
C) .Altınbaşak (Harran) rının genişlemesi
D) Nadasa ayrılan toprakların azalması C) Haşhaş
D) Çukurova
D) Soya fasulyesi
E) Bafra E) Sebze ve endüslri bitkileri üretimin) yaygın­
E) Yer fıstığı
laşması

Q7
Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5 Tanro ve Hayvancılık Bölüm 5

95. 2003-1 K PSS 38. 2003 K PSS

90. 2002 KPSS 92. 2002 K PSS
Türkiye'de aşağıdaki ürünlerden hangtsiritn
Coğrafî koşullan göz önüne alındığında, ' Türkiye de besicilik ve ahır hayvancılığının
elcim alanını sınırlı oluşu yalnızca iklime
nadas uygulaması en uz olan iki coğrafî geliştirilmesi için,
bañil değildir?
bölge aşağıdakllerden hangisinde birlikte 1. yerli ırktan hayvan sayısının çoğaltılması,
verilmiştir? 1!. hayva nlarınin yulaf, yonca, fiğ ve korjnga A) Fındık
A) İç Anadoiu-Üoğu Anadolu O) Zeylin
gtbl yüksek kaliteli yem bitkileriyle başlan-
B) Karadeniz-M armana C) Çay
mesl,
C) İç Anadolu-Güneydoğu Anadolu D) Haşhaş
III. çayır ve mera alanlarının genişletilmesi,
D) Marmara-Güneydoğu E) İncir
IV. devletin Üreticiye uygun koşullu kredi ver­
Yukarıdaki, grafik Türkiye de şeker pancarı
E) Karadeniz—iç Anadolu mesi
üretiminin bölgelere göre dağılımını yüzde cla-
Koşullarından hangilerinin sağlanması ge­
rak göstermektedir.
rekir?
Grafikte VI numarayla gösterileri bölge nşa-
A) İve II
95. 2003- K P S S ğıdakllerden hangisi olabilir?
B ) II ve D)
Türkiye'de hem küçükbaş hem de büyükbaş A) Karadeniz
C) İ ve îll
hayvanlarda, kesilen hayvan başına elda edilen Güneydoğu
D} li ve IV
et miktarının düşük olduğu görülmektedir. Marmara
E] III ve IV
Aşağıdakilerden hangisi et verimin! artırmak iç Anadolu
için alınması gereken önlemlerden biri de­ Doğu Anadolu
ğildir?
A) Hayvancılık eğilim konusundaki çalışma­
ların artırılması
«3. 2003 a s s
B) Hayvan soylarının iyiIeş tirilmss i 9S. 2004 OSS
91. 2002 KPSS AsîjgıdaiOierden hangisi, Türkiye’ de tada
LU< C) Besi vs ahır hayvancılığının gslisürilmesl Aşağıdaki grafikler, dörder yöresi bulunan vc-
Aşağıdaki grafikte 1908-1995 yılları arasında, tarımında birim alandan alman'ürün mikta­
D) Besin değeri yüksek yem kullanımının ar­ yüzölçümleri birbirine yakın olan beş bjlaede
Türkiye'de zeylin ağacı sayısı ile üretim miktar­ rını artıracak önlemlerden biri değildir?
tırılması yörelere göre buğday üretimleri göstermekledir.
ları gösterilmiştir. A) Tarım alanlarının genişletilmesi
m Ağaç sayısı 7
Ağa sayısı
E) Küçükbaş ve büyükbaş hayvan sayısının
Uraıim Miktarı B) Bilindi gübre kullanımınyaygınlaşlınlması X £c(qt
(bin ton) — ÜrelJm miktarı (bin adcl) artırılması.
100~ C) Sulama olanaklannın artırılması
-90- D) Nöbetleşe ekimin yaygınlaştırılması
8Q - —■121)0
7D - - 1000 E) Tohum ıslahı çalışmaları yapılması
DO -
50 - \ / \ -aoo
40 ~ -e o o
30 - -40Q
20 -
10 - - 200
o - - 0 97. 2003- K P S S
1SB61S0919901S911SS219S313941S35 Türkiye hayvancılığının aşağıdaki özellikle­
2003- K P S S
Aşağıdakllarden hangisi, bu grafikten çıkarı­ rinden hangisi doğal etmenlerin bir sonucu ^ıpıotlm (fjln Uin| V.Bâfıjc
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'de tarım
labilecek bir sonuç değildir? denildîr?
alanlarında sulamanın yaygınlaştırılmasıyla 10 ■
A) En fazla ürün 1594 yılında alınmıştır. A) Küçükbaş hayvancılığın bozkırlarda yaygın
sağlanacak yararlardan biri değildir?
B) 1909 ve (1993' yıllarındaki üretim toplamı olması
A) Otlak alanlarının genişlemesi
199<5 yılındaki üretimden a~dır. B) Kıl keçisinin makilik alanlarda yaygın olma­
B) iklim koşullarına bağımlılığın azalması
C) Ağaç sayısının fazla değişmemesine kar­ sı Yalnızca grafikteki bilgiler göz önüne alın­
C) Nadasa bırakılan alanların azalması
şın,üretim değişmekledir. C) Büyükbaş hayvancılığın daha çak yüksek dığında,bu beş bölgenin hangisin düştüm
D) Birim alanlarından alınan ürün miktarının
D) Üretimde bir öncelci yıla göre düşüş görü­ platolarda yapılması yörelerin buğday üretimi için daha elverişli
artması
len yıllar 1939,1991,1933 ve 1995‘lir. D) Akarsu ve göllerde balıkçılık yapılması. olduğu söylenebilir?
E) Endüstri bitkilerin! ekim alanlarının geniş­
E) Üretımcfel-.i dalgalanmalar giderek asalmış- E) Kümes hayvancılığının kent çevrelerinde A )! B) II C) II! D) IV E )V
lemesi
tır. yaygın olması

rü*» oo
Tanın ve Hayvancılık Bölüm 5 Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5
100.2004 Ö S S 103.2004 KPSS
Türkiye de yetiştirilen büyükbaş hayvanlan İncir ağacı soğuğa dayanıklı olmadığı için kış 106.2004 KPSS 109.2005- KPSS
ve bunların belirli yıllardaki sayısını göste­ mevsimi ılık geçen yerlerde yetiştirilir. Aşağıdaki grafikte, 1983-1996 yıllan arasın­ Aşağıdakllerden hangisi, Türkiye'de tarımın
ren bir tablo ya da grafiğe dayanarak aşağı­ Buna göre, Türkiye de incirin yetiştirilmesi­ da Türkiye de tatlı su balıkçılığındaki üretim gelişmesini sağlayacak yaklaşımlardan biri
daki bilgilerden hangisine ulaşılamaz? nin en zor olduğu bölge aşağıdakllerden gösterilmiştir. deâîldir?
A} Verilen yıllarda hayvan sayılan arasındaki hangisidir? Üretim (Ton) A) Toprağın nadasa bırakılması
aran A) Ege 60 000-r- B) Gübreleme ve ilaçlamanın btlinçiik yapıl­
50 OOO” |
Belir bir hayvan sayısında verilen yıllara B) Doöu Anadolu ması
40 000"
göre artış ya da azalış oranı C) Güneydoğu Anadolu 30 000-- C) iyi- cins tohum kullanımının yaygınlaştırıl­
En çok yetiştirilen hayvan . D) Marmara 20 000 -H ması
10 000 4 ’
Birim hayvandan alman verim E) Karadeniz 0 D) Toprağın, uygun koşullarda sulanması
Belli bir yıldaki toplam hayvan sayısı 19BB 1390 19S2 1994 1990 13SB E) Dönüşümlü ürün ekimiyle toprak kalite­
Yıl sinin korunması
101.2004 K PSS Yalnızca bu grafikten yararlanarak,
Aşağıdaki tarım ürünlerinden hangisi,Orta [.üretimde en büyük paya sahip olan batık cinsi
Karadeniz,Ergene ve Adana bölümlerinin II.üretimin y (Harca arasındaki değişimi
üçünde de yetişmektedir. III.ürelimin en fazla olduğu yt!
A) Pirinç Bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?
B) Turunçgil 104. 2004- KPSS A) Yalnız I
C) Yerfıstığı Türkiye'de geçimin gelenekse! yöntemierİE B) Yalnız I!
D) Susam yapılan hayvancılıktan sağlandığı ve küçük­ C) Yakuz Hl 110. 2005- K P S S
E} Zeytin baş hayvancılığın ysygm olduğu iki yörenin D) I ve Iİ Engebeni çok fazla olduğu yerlerde makineli
E) II ve III
aşağıdakilerden hangisi bakanından banker U'< tarım yapılması zordur.
—5 olmast beklenir7 Buna göre, aşağıdaki İllerin hangisinde ma­
1ti2. 2004 K PSS ÜJ< A) fJölus yoğunluğu ıu< kineli tarımın en az yapılması beklenir?
>-
Ajaüıdakl haritada, Türkiye de tütün üretilen B) Hakim rüzgar yönü A) Samsun
bastıca yerler taralı alanlarla gösterilmiştir. C) Tarım ürünleri 107.2005 ÖSS B) Malatya
D) Doğal bitki örtüsü I. Tarım ürünlerinin çeşitli olması C) Aydın
E) Akarsu ağı H. Milli gelir İçinde tarım ürünlerinin payının D) Şanlıurfa
fazla olması E) Artvin
111. Tanmsal nüfus yoğunluğunun fazla olması
Yukandakllerden hangileri bir ülkenin eko­
nomisinde en büyük payın tanma ait oldu­
ğunun kesin göstergesidir.
AJYsinız I BJYalntz II C) Yalnız III
Aşağıdakllerden hangisi bu haritadan çıka-
D)l ve II E)l ve III
racalacak bilgilerden biridir?
A) Tülün, üretimi yapılan yörelerde başlıca
geçim kaynağıdır. 105.2004 KPSS
S) Deniz kıyısına yakın yerlerin yanı stra ka­ Aşağıdakllerden hangisi Türkiye de balıkçı­ 111. 2006 ÖSS Sûs-1
lığın gelişmesini olumsuz yönde etkileyen 108. 2005 —KPSS Aşağıdakllerden hangisinin Türkiye ekono­
rasal iklimin egemen olduğu yerlerde de tü* misini olumlu yönde etkilediği savunula­
nedenlerden biri deöildir7 Aşağıdaki ovalardan hangisi yıl İçinde bir­
tün ürelimi yapılır. maz?
A) Deniz kirliliğinin fada olması den fazla ürün almaya diğerlerinden daha ‘ A) Çeşitli toprak türlerinin bulunması
C) Tütün Drahminin yapıldığı yörelerde sigara
elverişlidir? B) Avrupa ve Asya kıtalarını birbirine bağla­
fabrikası vardır. B} Dış ülkelere pazarlama olanaklarının sınırlı
yan önemli ticaret yalları üzerinde olması
olmast A) Erzincan
D) ¡{aradeniz Bölgesinde tülün üretimi en çok C) Ortalama yükseltisinin fazla olması
C) Usulsüz avlanma yapılması B) Bafra D) Kıyılarda, İç kesimierdekinden farklı tanm
Bafra Oyası’nda yapılır.
C) Çukurova ürünlerinin yetişiirilebilmesi
E) Türkiye de yetiştirilen tütünlerin kalitesi □) Belli dönemlerde av yasağı uygulanması
E) Enerji potansiyeli yüksek akarsularının bu­
E) Balık İşleme yerlerinin ve buzhanelerin ye­ D) Ergene
yüksektir. lunması
tersiz olması E) Konya

IQ I
 Bolüm 5
Tanm ve Hayvancılık
Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5
118,2006- K P S S '•
' İİ.7.KPŞS/2-GYGK-ÖU2006
A şağ ıd a k i grafiklerde Türkiye’deki iki yarenin Aşağıdaki grafik Türkiye' de: pamuiî'üretimi
112.2006 -Ö SS Sos-1 ayilk ortalama sıcaklık ve yağış değerleri göste­
Aşağıdaki Türkiye haritasında belirli bir tarım • yapılan, bölgelerdeki- üreüinlhj Türkiye’nin,
115.2006 KPSS rilmiştir. ___________________ _____ _____
ürününün yetiştiği yöreler numaralanarak göste­ toplam: parnuk -üretimi; .İşIndelUirpayİaTjni:
rilmiştir. göstermektedir.

İklim koşulları göz önüne alındığında, bu
tanm ürününün ilk önce hangi yörede olgun-
laşması beklenir?
■Doğu . ¿f
Haritada numaraJaria gösterilen yerlerde AnüÖolu.J“
yetiştirilen ve Türkiye ekonomisinde önemli
yeri olan tanm ürünleri aşağıdakil erin han­
gisinde doğru olarak verilmiştir?

[ li i!l IV
A) I B) İt C) III D) İV E )V
A) Üzüm Zeytin . Pamuk Fındık YgİVılzca" grafikteki bllgilerdan:'yararlanarak,

Pamuk Fındık Üzüm 7j3'Hf_lya'njÇ^ edrr|)yj.çjlc|{|i- iışağ ı^akr

B) Zeylin
Üzüm yöajmlarrfari hangi sına' nidilmez?
C) Pamuk Fındık Zeytin
A); -Kıy/- bölgelerinin..loplarrv üretimi iç bölgeie-
O) Zeylin Üzüm Pamuk Fındık
nıidekiridan fadaüır/' ’
E) Fındık Pamuk Üzüm Zeylin
113. 200C —ÖSS B)' Türkiye'nin pamuk üretiminde Marmara
Aşağıdnküerden hangisi Türkiye'de hayvan­ Bölgesi'nin payı en'azdır.
cılıkta verimin artırılması için alınması gere- Grafiklerdeki.İklim koşulları göz Önüne alın­ C) Karadeniz Bölgesi dışında tüm kivi bölge­
ken önlemlerden biri denlidir? dığında bu iki yöredB yetiştirilmeye uygun lerinde pamuk üretilir.

A) Et tüketiminin teşvik edilmesi J tanm ürünleri aşağidaicilerirı hangisinde bir­ nı< D) Bölgelerin pamuk üretimi, bölge yüz öfçüm-
likte verilmiştir?. >- Isriyla crantılıdır.
B) Hayvan soylarının ıslah edilmesi ü
'i. Yöre
v"“ li. Yöre
C) Otlakların ıslah edilmesi A) Çay Pamuk E) Toplam üretimin yandan fazlası güneydeki
Hayvan sağlığı ile İlgili denetimlerin dü­ B) Pamuk Muz gölgelerden elde edilir.
D)
C) Buğday Çay
zenli yapılması Buğday
D) Muz
E) Besi hayvancılığının yaygınlaştırılması E} Pamuk Buğday

114.200 G K PSS
Türkiye'nin kıyı bölgelerinin tanmsal özellik­ 119.2006 - K P S S
leriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi Türkiye'de bazı balıklar mevsimine göre Kara­
yanlıştır? deniz ve Ege Üenid arasındaki göçleri sırasın­
A) Dışsatımda önemli payı olan lanmsal ürün­
lerin bir bölümü kıyı bölgelerde üretilmek­ da avianmsktadır.
ledir. Coğrafî konumlan göz önüne alındığında,
B} Tarımsal sulamaya, Aldanız Bölgcst’nde 1İG.200G K PSS ORTAÖĞRETİM aşağıdaki yerlerin hangisinde mevsimlik
Ege Bölgesinden daha fazla ihtiyaç du­
yulmaktadır.' göçleri sırasında avlanan balık miktarının
C) Tarımsal etkinliklerin yıl boyunca en uzun diğerlerinden daha fazla olması beklanir?
süre yapıldığ1 ^yerler Akdeniz Bölgesi'nin
kıyı kesimleridir. A} Yalova
D) Kıyı bölgelerin tümünde, kuzey yamaçlar­ D) Mudanya
daki tanm alanlarının aranı güney yamaç­ C) Gelibolu
lara göre daha azdır.
E} Bölge yüzofçümlerme göre ekili dikili alan­ Haritada numaralarla gösterilen yerlerin D) Gemlik
lar oranının en fazla olduğu bölge Îvlarmar2 hangisinde zeytin üretimi en fasladır? E) Bandırma
A )f B) II C) III D! IV E)V
Bölgesl'dir

ın ?
Tarını vc Hayvancı Lılc Bölüm 5" Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5
■«•Hi
120. 200G K PSS ORTAĞRETİM 124.2007 K P SS 129.JO K Uzm. J./ 2007
127.200? KP55 Kuraklığın şiddetli vq yağışın fazla olması şeker
t. İldim koşullarının uygun olması Bir ürünOn herhangi bir yerde üretilmesi her Aşağıdaki grafikte Türkiye'de dört tarım ürünü­
II. Tüketimin fazla olması zaman mümkün olsa bile, û üründen ekonomik: nün, 2000-2004 yıllan arasındaki üretimleri lon pancarı tanmını engeller. Buna göre, aşağıda­
III. Dış satım ürünler! arasında yer alması değer taşıyacak Ölçüde yüksek verim alınması olarak gösterilmiştir. ki İllerin hangisinin şuker pancarı tarımına
Yukandakilerden hangileri Türkiye’de, kû> İklim koşullarına bağlıdır. daha elverişli olduğu söylenebilir?
mes hayvancılığının büyükkenUsr çevre­ Buna göre, aşağıdaki İllerin hangisinde y e ­ A) Şanlıurfa B) Bayburt
sin d e y o ğ u n la ş m a s ın d a etkilidir? tiştirilen üzümde verimlilik ekonomik değer C) Afyonksrahisar D) Gaziantep
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III taşıyacak ölçüde değildir? E) Diyarbakır
D) I vs îl E) II ve III A) Nevşehir B) İzmir C) Denizli
D} Tekirdağ E) Artvin

130.JO K Uzm. J./2007

121.ida. Y argı Hâk. A day. / 2006 Aynı ürünün yetişebildiği aşağıdaki yerler­
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'de tarım den hangisinde, bu ürünün diğerlerinden
sektöründe verim ve kaliteyi artırmak için daha geç olgunlaşması beklenir?
alınması gereken önlemlerden bir) değildir? A) Bakırçay Vadisi
A) Eğimin fasla olduğu yerlerde teraslama ya­ 125.2007- K P S S Buna göre, aşağıdaki yorumlardan hangisi B} Muş Ovası
pılması yanlıştır?
Güney'doğu Anadolu Bölgesİ'nde, sulan abı* C) Haymana Platosu
B) Sulama ve gübreleme yaparak nadas top­ D) AKmbaşafc Ovası
len alanların genişlemesi sonucunda, aşa­ A) En büyük dalgalanma zsylin üretiminde gö­
raklarının azaltılması E} Ergene Havzası
C) Verimste alanların ıslah edilerek tanma ğıdaki endüstri bitkilerinden hangisinin rülmektedir.
açılması ekim alanındaki genişlemenin, diğerlerinden B) Yaş çay yaprağı üretimindeki en belirgin
artış 2003-2004 yıllan arasında olmuştur.
- D) Toprağın belirli aralıklarla analiz ettirilmesi daha fazla olduğu söylenebilir?
C} 2D02 yılında tüm ürünlerin üretimi en fazla­
ve mineral eksikliklerinin giderilmesi U A) Antep fıstığı .
dır.
E) Her toprağın özelliğine uygun örün ekimi­ as B) Zeytin D) Yıllara gÖre en az dalgalanma, portakal
nin yapılması LLİ<
>5 C) -Tülün üretiminde görülmektedir.
D) Pamuk E) 20Dİ yılından İtibaren fındık üretiminde
131.2008 ÖSS ED SOS
E) Üzüm düşme olmuştur.
I. Toprakların yıkanmış olması
1!. Kış aylannda sıcaklık ortalamasının Q
122.JOK Uzm. J . 12006
“Cnin altına düşmesi
Pamuğun yetiştirme koşullan göz önüne
ili. Her mevsimin yağışlı olması
alındığında, aşağıdaki yerlerden hangisinde
IV. Eğimi) alanların fazla olması
yetişmesi diğerlerinden daha zordur?
Yukandakilerden hangileri Türkiye'de çay
A) Iğçitr Ovası
' tarımının yapıldığı alanların özelliklerinden
B} Gaziantep - Şanlıurfa Platosu
deölldlr?
C) Gediz Ovası
A) YalnızI B) Yalnız II C) II ve III
D) Amlk Ovası
126.2007- K P S S D) II ve IV ' E) III va İV
E) Çarşamba Ovası

123.200? K P S S

Türkiye’de ekili utanların artmasınln aşağı- 132.2008 ÖSS Sos-1

12fi.Ad, Bak. icra Md. va Md. Yârd. 12007 l. Örün ioplama süresi
dakllcrden hangisine yol açması beklen­
mez? \ • Aşağıdakilerden hangisinin Türkiye ekono­ li: Kırsal nüfus
misindeki payı diğer yerlerdeki üretiminden İli Ekim alanı
A) Sulama ağının genişlemesi hangisinde arazinin engehcli olması nede­ dahaazdır? IV. Tarımsal üretim
B) Küçükbaş hayvancılığın yaygınlaşması niyle, balıkçılık önemli bir geçim kaynağı­ A) Malatya’da üretilen kayısı Bir bölgede tarımda makine kullanımının
C) MaHin.ell tarımın artması dır? B) Mersin’de üretilen muz yaygınlaşmasıyla yukarı dakilerden hangile­
A) I B) il C) lir D) IV ‘ E )V C) İğdır’da üretilen pamuk rinde azalma beklenir?
D) Tarımsal gelirin artması
0} Afyonkarahisar’da üretilen haşhaş A) İve II B) I ve III • C) II ve III
E) Gübre lüketimlnln artması
E) İzmir'de üretilen Özüm D) II ve IV E) III ve IV

104 105
Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5 Tarım ve Hayvancılık Bö lü m 5

« D JO K A s t s b / M O B 144.2009* K PSS l GYGK-CS

■J33.200B K PSS 136, 2000 KPSS Yaz aylarının yağışlı geçtiği yerlerde buğday­ Türkiye'nin büyükbaş hayvancılığıyla ilgili
Türkiye'de koyun, kısa boylu otluk alanların dan alınan verim düşük olmaktadır. olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru­
Aşağıdaki haritada ild farklı tarım ürününün
bulunduğu düzlüklerde yaygın olarak yetiştirilir. Buna göre, aşağıda verilen illerden hangi dur?
Türkiye'de yetiştirildiği bslli başlı yöreler vç işa­
ikisinde buğdaydan alınan verim diğerlerin- A) E l Ve süt verimleri yüksek olan ırklar ço­
retleriyle gösterilmiştir. dan daha düşüktür? ğunluktadır.
A) Giresun - Gümüşhane B) Büyükbaş hayvancılık için uygun otlaklar
B) Sinop-Samsun giderek artmalcradır.
C) Kastamonu —Artvin C) Küçükbaş hayvancılığa göre daha yaygm
D) Rize - Trabzon btr etkinliktir.
E) Baran-Zonguldak D} Besicilik ve ahır hayvancılığı, kentlerin ya-
krri çevresinde gelişmiştir.
E) Dış satımda canlı büyükbaş hayvanların
payı fazladır.
141.EGM Pol,Alf./200fl
Bu İşaretler hangi tarım ürünlerine ait oiabi- Buna göre, yukarıdaki haritada numaralarla Aşağıdakllerin hangisinde birlikte verilen
gösterilen yerlerin hangisi koyun yetiştiril­ illerde yetiştirilen tanm ürünleri, birbirine
lir? 145.2009 JA N A
mesi için daha az elverişlidir? diğerlerinden daha cok benzerlik gösterir?
es? S?- A} I B) II C jlll D) IV E )V A) Antalya - İzmir
6) Sinop-Çorum
A) Turunçgil ■Tütün C} Hatay-Şanlıurfa
B) Zeytin Fmdık D) Trabzon - Gümüşhane
E) İstanbul-Van
C) Tülün Zeytin İ37.JGK Uzrn. J. / 200S
D) Pamuk Mısır I. Öoğu Anadolu
II. Karadeniz 142.2009 -K PSS 1GYGK-CS
E) Soya fasulyesi Turunçgil İli, Güneydoğu Anadolu Aşağıdaki tabloda dört bölgede yetiştirilen dört
IV. Akdeniz farktı tarım ürününün, Türkiye üretimindeki pay­ otlakların hangisinde, kurak dönem olma­
iklim koşullan dikkate alındığında yukarıdaki ları verilmiştir. masından dolayı otlak veriminin daha yük­
bölgelerin hangilerinde yılda en az İki ürün sek olması beklenir?
Bölgeler Oran («.] A) I D) II C} III D) IV E) V
alınabilir?
A) i ve II B) I ve Ijl C) II ve III Akdeniz 100
D) II ve IV E) (II ve IV
134.KPS5-GYGK-CS / 2000 146.2002JAN A
Güneydoğu Anadolu S3
Karadeniz Bölgesi'nde fındık ve çay tarımı Aşağıdaki grafik, on beşer yıllık aralığa sahip iki
genelde 500-500 metrelerden dah2 yüksekte Marmara 77 rarklı dönemde, Türkiye’deki koyun, keçi vs sı­
yapılmamaktadır. ğır sayısını göstermektedir.
Doğu Anadolu 54 .••••rrcynnt»? OKcyun QKsçl GSıŞır
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilcrden
hangisidir? 13B.JOK Uzm. J . ! 2008 Bu bilgilere göra tabloda, aşağıdaki ürünler­
A) Farklı tarım ürünlerinin yetiştirilmesi [. Kenevir den hangisine ver verilmemisilr?
3) Ormanların sıklaşması II. Arpa , A) Tütün B) Kırmızı mercimek
C) Yerleşim yerlerinin seyrekleşmesi İli. Tütün C) Muz D) Ayçiçeği .
IV. Pamuk 1 E) Kayısı
D) Sıcaklık ve yağış koşullarının değişmesi Türkiye'de, yukarıda verilen tarım ürünlerin­
E) Ulaşım koşullarının zorlaşması den hangilerinin üretimi devlet denetimi al-
143.2009 - K PSS t GYGK-CS
»nriadır?
Türkiye'nin tarım poliiikalariyis ilgili önemli
A) I ve II B) I ve ili C) l ve İV
uygulamalarından biri de dsslekleme atımları­
D) İ! ve İÜ E) II ve IV
dır. Bu politikanın t2meli, devletin üreticiye ön­
ceden İlan siliği taban fiyakan ürününü satın Buna göre, grafikte verilen dönemlerle ilgili
alma garantisi vermesidir. alarak aşağıdakılerden hangisi kesinlikle
135.KPSS-GYGK-CS / 2000 Buna göre, aşağıdakilerden hangisi destek­ doğrudur?
leme alımlannın amaçlarından biri deoîlrfir? A) 11. dönemde hayvancılıkla uğraşan kişi sa­
Buğday, Akden'c kıyılarında Doğu Anadolu A) Üreticinin ürettiği üıünierin elde kalmasını yısı, i. dönemdeklnden fazladır.
platolarından daha erkan hasat edilir. 132.JOKUzm. J./20Û8 engellemesi 3) 1. dönemde keçi ve sığır yetiştirilen alanlar­
Bu durum üzerinde etkili olan çimenler aşa- Şeker pancarının artıl-: maddesi olan melas, B) Üreticinin fiyatlardaki ani iniş ve çıkışlardan da, )l. dönemde sığır yetiştiriciliği ağıılık
ğıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir? büyükbaş hayvancılıkta yem olarak kullanıldı­ sarar görmesini engellemesi kazanmıştır.
ğından şeker fabrikalarının çevresinde besi vs C) Ürünlerin uygun fiyatlarla piyasaya sunul­ C) II. dönemde otlakların kapladığı alan, I. dö-
A) Yağış tutarı - Enlem
ahır hayvancılığı yoğunlaşmıştır. ması ve keyfî fiyat artışlarının önüne geç­ nemdekinden fazladır.
B) Enlem —Yükselti
Buna göre, aşağıdaki İllerin hangisinde me­ mesi D) Dönemler arasında en fazla değişim koyun
C) Yağış tutarı —Bakı lasa dayalı besi ve ahır hayvancılığı geliş­ D) Aynı tarım ürünlerinin ülke genelinde ben­ sayısında olmuştur.
D) Bakı - Enlem miştir? zer fiyatlarla satılmasını sağlaması E) I. dönemde otlak, II. dönemde ise ahır hay­
E) Yükseli! - Bakı A) Uşak B) Rize . C) Ordu E) Pazarlarda belli tarımsal ürünlere olan ta­ vancılığı daha yaygındır.
D) Aydın E) Mersin lebin artırılması

106
Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5 Tarım ve Hayvancılık Bölüm 5

147.2003 -JAN U 151.2010-KPSS/GYGK-CS

155.201° —KPSS I ÖNL
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndo tarımsal Aşağıdaktlerden hangisi, Türkiye'de tarımsal 15B.20İ0-KPSS OÖ
üretimin artması ve ürünlerin çeşitlenme­ etkinliklerle ilgili doğru bir bilgidir?
sinde aşağıdakilarden hangisinin temel et­ A) Üretimi fazla olduğundan tahıî ürünlerinin
ken olduğu savunulabilir? çoğu dış ülkelere satılır.
A) Tarımda makine kullanımının yaygınlaş­ B) Sulama oîanaklannın artmasıyla birlikte
ması pamuk üretiminde Güneydoğu Anadolu
B) Sulama olanaklarının artması Bölgasi’nin payı artmıştır.
C) Tarıma dayalı endüstri Kuruluşlarının sayı­ C) iklim koşullan nedeniyle şeker pancan yal­
ca artması nızca İç bölgelerde yeüştlrlfir.
D) Seracılığın yaygınlaşması D) Tanmda makineleşmenin en yaygın olduğu
E) Ulaşım olanaklarının iyileştirilmesi alan Karadeniz Böİgesi'dir.
Yukarıdaki haritada X, Y ve Z ile gösterilen
E) İklimi uygun olduğu İçin incir üretiminde
Doğal koşullan göz önüno alındığında hari­ yerlerde lıangi tanm ürünleri yoğun olarak
Akdeniz Bölgesi İlk sıradadır.
tada numaralarla gösterilen yerlerin hangi­ yetiştirilir?
sinde eklien aynı tür buğdaydan, yıl İçinde • X_ Y_ 2
birim alandan daha yüksek verim alınması A} Fmdık Haşhaş Muz
148.2010 —K PSS l GYGK-CS . 152.2010 -JANA
■beklenir? B) Mısır Haşhaş Zeytin
Türkiye’nin arta kuşakta bulunması, aşağı­ Türkiye'de genel olarak yaz aylan kurak geç­
C) Fındık Buğday Mercimek
daki ekonomik özelliklerinden hangisini etki­ mekte ve bu nedenle tanmda sulama gereksi­ D) Çay Mısır Ayçiçeği
lemiştir? nimi artmaktadır. A) t B )II C) III D) IV E)V
E) Çay Buğday Muz
A) Tarihi eserlerin ve doğal güzelliklerin olma­ Buna göre,
sı I. Pasinler,
B) Kişi başına düşen ulusal gelirin büyük kent­ II. Bafra,
lerde daha yüksek olması III. KOçük Menderes,
C) İşletilen ve işletmeye açılacak çeşitli ma­ IV. Caylanpınar
denlerin olması ovalarının hangilerinde, yazm tanmda sula­
D) Çeşidi tarım ürünlerinin yetiştirilmesi maya duyulan gereksinim dlğerierinden da­
E) Kara yolu ve deniş yolu transit taşımacılı­ ha azdır?
ğının gelişmiş olması A) ive il B) İve III C )i!v e !li
D) II ve IV E} III ve IV
•5 159.2010-KPSS OO
aı< Aşağıdaki coğrafi bölgelerden hangisi, kar­
153.201 D-JANA
155.2010- KPSS / ONL şısında verilen tanm ürününün üretim mikta­
Türkiye'de ağaçlandırma konusundaki önemli
Türkiye'de çay ve muz üreîimi için, rı bakımından Türkiye'de ilk sırada ver al­
çalışmalardan biri de baltalıklar ya da diğer
149.2010- K PSS I GYGK-CS I. üretilebilecek aîaniann sınırlı olması, maz?
adıyla enerji ormanları oluşturmaktır. Bu alan­
5on yıllarda, Türkiye’de, tarımdaki gelişme­ îl. her mevsim yağış istemesi, A) İç Anadolu - Arpa
larda, kendini yenileyebilen ağaçlar yetiştiril­
lere bağlı olarak aşağıdaltilerin hangisinde MI. hasadının İş gücü gerektirmesi, B) Akdeniz - Turunçgiller
mekle ve bu ağaçlar betti aralıklarla kesilerek
azalma olduğu söylenebilir? IV. üretimin tüketimi karşılaması C) Marmara - Zeylin
yakarak odun gereksinimi karşılanmaktadır.
A) Tarımsal etkinliklerin iklime bağımlılığında özelliklerinden hangileri ortaktır? D) Karadeniz-Fındık
Buna göre, aşağıdaki itlerin hangisinde ya­
B) Tarımsal ürünleri pazarlama olanaklarında A) i ve II B} I ve III C} II ve III E) Ege - İncir
kacak odun sağlayabilmek İçin ener]] ormanı
C) Tarımsal ürünlerin tüketiminde D) II ve IV E) III ve IV
oluşturulmasına duyulan gereksinimin dah3
Ol Tartma dayalı endüstri kuruluşlarının sayı­ fazla olması beklenir?
sında
A) Kastamonu B) Rize
E) Tarımdan elde edilen gelirde C) Bursa D) Adıyaman
E) Antalya

154.2010 - KPSS / ÖNL

150.2010 - KPSS I GYGK-CS
Türkiye'de bir yıla ait buğday ve arpa üretim
miktarları ile ekim alanlarının illere göre da­
ğılışını gösteren btr grafikten yararlanılarak
aşağıdakilarden hangisine ulaşılamaz?
A) Buğdaydan en yüksek verimin hangi ilden
aiındığına^
B) Türkiye'nin yıiiık toplam arpa üretimine
C) Buğday üretimi için hangi illerin daha uy- ■
pun îkiim koşullarına sahip olduğuna
D) Buğday ve arpanın hangisinden daha yük­
sek verim alındığına
E ) Aıpa üretim miktarının en fazla olduğu ile
Türkiye’deki tarımsal etkinliklerle İlgili ola*
rak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) İklim koşuBannin uygun olması nedeniyle 160.2010-KPSS OÖ
pirin? yalnız iç bölgelerda yetiştirilir. Bir yerde geleneksel yöntemlerle yapılan hay­
B) İklim koşullan benzer olmasına karşın Ege vancılıkla o yerin İklimi, bitki örtüsü ve yer şekil­
Bölgesfndeki zeylin (İrelimi Akdeniz Böl- leri gibi doğal koşullar etkili olmaktadır.
gesfndekinden daha fazladır. Buna göre, aşağıdaki illerin hangisinde,
C) İç Anadolu Bölgesinde yetiştirilebiien tarım 157.2010- K PSS/O N L
Türkiye’de, aşağıdakllerin hangisinde veri­ karşısında verilen hayvancılık türünün ya­
ütünO çeşidi. Marmara Bölgesi’nde yeliştiri- pılması beklenmez?
lebilenferden daha fazladır. len ekonomik etkinliklerin aynı yörede ve bir
arada yürütülmesi daha zordur? İl Hayvancılık lüril
D) İç bölgeler arasında suiama gereksiniminin A) Bartın Balıkçılık
en fazla olduğu bölge Doğu Anadolu'dur. A) Büyükbaş hayvancılık-Şeker pancarı tanmı
B) Balıkçılık-Buğday lanmı B) Sivas İpek böcekçiliği
E ) Kırsal nüfusun fazla olduğu yerler aynı za­ C) Rize Büyükbaş hayvancılık
manda tanmda makine kullanımının da C) Fmdık tanmı - Pamuk tarımı
D) Küçükbaş hayvancılık - İpek böcekçiliği D) Hakkâri Analık
fazla olduğu yerlerdir.
E) Mısır tanmı - Zeytin tarımı E) Konya Küçükbaş hayvancılık

t nn
Tanm ve Hayvancılık Bölüm 5. Tanm ve Hayvancılık Bülüıu 5

İ61.2010-LYS4/COG-2 164.20.11 K PSS GYGK 163.2011 -JA N U

Aşağıdaki haritada, Türkiye'de pamuk üretimi­ Türkiye'de tanmda makineleşme ne kadar I. Bozkır - Koyun yetiştiriciliği ve buğday tarımı
nin yapıldığı elanlar gösterilmişilr. yaygınlaşırsa yaygınlaşsın yine de bazı ürünle-. . Cevap Anahtarı;
II. Maki - Keçi yetiştiriciliği ve seracılık
rin yetiştirilmesinde İnsan emeğine duyulan yo­ İli. Orman - Sığır yatişliriciliği ve buğday tanmı i 2 ■ 3 4 ■ 5 . ; ■'6 .7 ■ 8 •9 10
ğun gereksinim devam edecektir. iV. Dağ çayırı - Koyun yetiştiriciliği ve sebze
Bu yargının doğruluğunu kanıtlamak için ' c B E D B B C B A D
tarımı
öncelikle, Yukarıdakiierin hangilerinde Türkiye'de
11 - ; 1 2 . .13 '1 4 15 1B . 17 18 19 20
I. çeltik', görülen doğal bitki örtüsü, o yörelerde yürü­
İL buğday, tülen hayvancılık türü ve tanınsa! etkinlik c A D A B B E A A E
III.çsıy doğru olarak verilmiştir?
21 : 22 23 •' 24 25 17. 2G 20 30
IV.mısır A) İve II B) ive İli C) II ve İli • 2^'.'
Ürünlerinden hangilerinin yetişme koşullan D) II vs IV E ) ül ve IV D C A E A E' D E B A
Buna göre, pamuk üratiminin yapıldığı alan­ örnek gösterilebilir?
ların ortak özelliği asağıdalcilerden hangisi­ A) İve II B) İve III C) I ve IV 31 . 32 ■33 ' 34.. 35 ' '• 36 37 30 .39 40
dir? D) II ve III E) III ve IV
A) Terra rossa toprak türü yaygındır. E D C A A C B E A E
B) Kış aylarında kar yağışı görülmez., 169.2011 PMYO 43 44. '45''. •46 47 . 43 49 50
41 42
C) Ortalama yükselti 100 metreden azdır. 1G5.2D11 K PSS GYGK Dünya pirinç üretiminde, Çin Halk Cumhuriye­
D) Yas mevsimi sıcak ve kuraktır. tinin çok büyük bir payı olmasına karşın, üreti­ E A C E B C D D A E
E) Yıllık toplam yağış tutarı 1000 milimetrenin I.Orman örtüsünün zengin otması
min büyük bir kısmı iç piyasada tüketilmektedir. 56 60
üzerindedir. II.Tarla tanınma elverişli alanların sınırlı olması 51 32 ..53 54 55 / ''56 ' 57 5 9 .‘
Türkiye'de hangi coğrafi bölge ve bu bölge­
III.Yaz kuraklığının az görülmesi de üretilen tanm tirünü eşleştirmesinde D A D A C D B E A E
IV.Dağmık yerleşmenin yaygın alması benzer bir durum söz konusudur?
A) Karadeniz —fındık 51 62 ' 63 . 64 65 ■66,. 67 68 69 70
Yukandakîlerden hangileri, Doğu Karadeniz B) Ege —üzüm E A E D B D B E C A
Bölümü'nde büyükbaş hayvancılığın önemli C) Akdeniz - pamuk
bir ekonomik etkinlik olmasının nedenidir? D) Karadeniz-mısır 71 . 72 73- 74 75 76 .7 7 78 79 80
E) Ege - incir
A) l ve II D Q B A E A O E D A.

1 B) İve III aı 82 ' .63 84 H5 as . . 37 8B ao 90

162.2010-LYS4/COĞ-2 C) II ve III —_ 1
B D E C A D C D D
Ortalama yükseltisi oldukça fazla olan bu yöre­ D) ll've IV 170.2011 -LYS4/COĞ-2
de, dağlık ve engebeli alanlar çok yer tutuyor. E) İti ve IV Aşağıdaki haritada çeşilll hayvancılık etkinlikle­
y~ •91 32 • 33 94 95 ’ ••96'. 97 '• 93 .99 100
Tanm etkinlikleri ancak dağlar arasındaki ova­
larda yapılabiliyor. Yere halkı, yaz mevsiminin
rinin yapıldığı yarler gösterilmiştir. E D A A O .E E O B

kısa, kış mevsiminin uzun ve çok sert geçme­ 1G6.2D11-JANÜ ' 103 11ü
101 102 103 104 105 106 .107 10Ö
sinden dolayı birçok tanm ürününü yetiştire­ Türkiye’de nadasa bırakılan tarım alanlarının
memekten yakınıyor. azallılmasriçin A B B D O E B c A E
Bu parçada sözü adilen yörenin coğrafi I. aşılama, ‘
II. gübreleme, 111 112- '1 1 3 114 115 1.16 117 '113 119. 120
koşullan aşağıdaki ürünlerden tıangisinin
III. pazarlama,
yetiştirilmesi için daha uygundur?
IV. sulama ■
c B A D D A A D C E
A) Fındık B) Mercimek C) Arpa
D> Pirinç E) Ayçiçeği çalışmalanndan hangilerinin yapılması ge­ 121 122 .123 124' 125. 126 127- İ2S •123 130
rekir?
A) İve II B) İve ili C) II ve III A E B □ C C C C a
D) II ve IV E) İli ve IV Buna göre, yapılan hayvancılık otkinüği Üzerinde, .131 132 133 ,134 135 136 137 13a 139 140

167,2011-JANU l jeolojik yapı, B' A A ; D B D E c A O

Doğu Karaden'c kıyılannds çay vs kivi gibi
ürünlerin üretiminde son yıllarda artış görülmek­ 11. bitki örtüsü, 141 : 142 ,1 4 3 ' ■144 145 146. 147 .148 149 i sn
tedir. c
İÜ. yar şekilleri, A A E D C D D A
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun neden­ I B
leri arasında gösterilemez? IV. enlem 151 152 . 153 154 155. •156 157 150 159 1GG
sA) Tüketiminin anmasına paralel olarak ticari
değerinin artması azell ikiorinden hangilerinin etkili olduğu söylene­ B -A □ B B B I c E C B
163.201 D- PMYÛ i
D) ülke nüfusunun anmasına bağlı olarak tü­ bilir? . . 170
Doğu Karadeniz Bölümü'nde pamuk tarımı­ 161 '162 163 164 165 .'166 167 •1G8 ■16S
nın yapılamaması, aşağıdakllerden hangisiy­ ketiminin artması
le açıklanabilir? C) Gıda endüstrisinde kullanım alanının ge­ D i C E B C D i E A D O
A) Düzlük atanlann az olması nişlemesi A) Yal ne İt BJYalnrrlIl C) I ve IV
B) Fon (Föhn) rüzgârlarının elkili olması D) Pazarlama olanaklarının artmasıyla birlikle,
C) Yaz sıcaklıklarının 25'Ç'nin altında olması daha geniş tüketici kitlesine ulaşılması D) II ve lit =)l, HvetV
D).Killi toprakların yaygın olması E) Yeni barajların yapılmasına bağlı olarak
E) Y a: aylarının yağışlı geçmesi sulama olanaklarının artması

11 1
 Tarım ve Hayvancılık
ÇÖZÜMLER
1) Kars yöresinde beslenen hayvan törü daha çok
büyükbaş hayvanlar iken, Konya yöresinde küçük-
haş hayvan daha çak beslenir. Bu nedenia Kars’la
sağılan hayvan sayısının az olmasına rağmen süt
üretimi fadadır.
YANİT.C
2}Blr çiftlikle bir mevsim boyunca üretilen sû! miktarı
ile yağış arasında doğrudan ilişkinin bulunması,
mera hayvancılığını gösterir.
YANFT.B
3)Zeytin yalnızca Akdeniz ikiim şartlannda yetişen,
soyuğa ksrşı hassas bir üründür. Pamuk İse yaz.
kuraklığı isleyen mevsimlik üründür. Bu nedenle
Malatya, İğdır gibi Doğu Anadolu’nun yaz kuraklığı
görülen yörelerinde tarım yapılabilir. Zeytin ise kışlar
soğuk geçtiği içân Doğu Anadolu’nun hiçbir yerinde
yetiştirilemez.
YANIT.E
<i)Ülkemiz dağlık ve engebelik bir topografyaya
sahip olduğu için, tarım alanlarının bir bölümü trak-
lûıle işlsnemeyecek durumdadır. Bu nedenle Iraktûr
sayısının artmasına rağmen hayvan gücüne duyu­
lan ihtivac tümüyle ortadan kalkmayacaktır. .. ^
- ' ' . YANIT.D
5)Buğd2y ÎÛÛ m ile 1000 m arasındaki yağış şartla­
İl
rına dayanıldı, yaz kuraklığı isteyen bir üründür. Bu
özelliği nedeniyle sulamanın yetersiz olduğu kurak
iklim bölgelerinde tarımı yaygındır. Jklimin yağışlı
geçtiği yıllarda alınan ürün mlklsrî, kurak geçen
yıllara göre 2-3 irat artmakta ve çiftçinin de yüzü
gülmektedir. 3u bilgilere bakarak kum tarımın yay­
gın olduğu anlaşılabilir.
YANIT .B
5)Üikemizde 1933'den 1970 yılına gelindiğinde
tarımda makineleşmenin artması sonucu otlak ve
çayırların oranı azalırken tarım alanlannın oranları
artmıştır.
YANtT.B
“ lülkenvzds buğday hasadının çeşitli yörelerde
faiklı zamanlarda başlamasının temel nedeni sıcak­
lık farkıdır. . •
YANİT.C
B)Akdeniz yazları sıcak vs kurak, kışlan ise ılık ve
yağışlı iklimin etkisindedir. Karadeniz ise nemli ve
serin İklime sahiptir. Zeylin, Akdeniz ikliminin karak­
teristik lanm ürünüdür. Dünya zeytin üreticisi ülkeler
Akdeniz çevresinde yer alır. Fındığın anavatanı
Karadeniz kıyılarıdır. Dünya fandık üretiminin %BG’l
Türkiye'ye ve Karadeniz Böloesi’ne aittir.
YANIT.B
ın
Bolüm 5
9)îç Anadolu Bölgesi sulama samnunu çözdüğünde
tarımda elde edilen verim artacaktır,
YANIT.a
• '-'i/
10)Ülkemizdeşekerpancan Karadeniz, Ege. Akde­
niz kıyılan !le G üneydoğu A nadolu dışında kalan
bölgelerde yetiştirilir. Bu nedenle Ordu hariç iç böl­
gelerdeki illerde yetiştirilen ürün şeker pancandır.
YANIT.D
11)Tütkiye’de tarımsa! üretimi artırmak İçin çiftçile­
rimizin nadasa bırakma yöntemini terk etmelerini
sağlamak gerekir. Bu da çiftçilere yeterli tanm ilacı,
gübre ve sulama suyu saölanmasma bağîıdır,
YANİT.C
12)Töıttye'de konserve sanayi gelişmiş olup, yurt
dışına İhracat! yaygındır. Buna karşın Türkiye'de
tüketiminin ar olması B,C,D ve E seçeneklerindeki
özelliklerden kaynaklanırken, A seçeneğindeki özel­
lik buna neden olarak gösterilemez.
YANIT.A
■
13)Buğday tarımı yan kural; ikiim bölgelerinde su-
lama koşullarının gelişmediği tanm alanlarında
yapılır. Mısırlarımı ise sıcaklığın ve sulama koşulla­
rının yeterli olduğu bölgelerde yapılır. Bu nedenle
buğday tanmı İç bölgelerde, mısır tarımı kıyı bölge­
lerde yoğunlaşmıştır. Bu iki bitkinin tarımının yapıl­
dığı bölgelerin nemlilik oranlarının farklı olduğunun
İşaretidir.
YANIT.D
14)Urfa’da yaz mevsimi çok sıcak geçtiği için buhar­
laşma miktarı fazladır. Bu nedenle sulama koşulları
da gelişmediği İçin bu yörede nadasa gereksinim
daha fazladır.
YANIT.A
15)Ege Böîgesİ'n'tn Ktyt(Asıl) Ege Böîümö’nde dağ­
lar kıyıya dik uzanmıştır. Bu nedenle Akdeniz iklimi­
nin yayılış alanı kıyıdan 100 km İçerilere kadar gir­
miştir. Buna bağlı olarak Nazilli'de lurunçgil tanmı
yapılmaktadır.
YANtT.B
lG)Ü!kemizde yıllık ortalama sıcaklığın fazla olması,
kışların ılık geçmesi ve verimli arazilerin etkisiyle
yılda birden fa2İa ürün aima bakımından en elverişli
bölge Akdeniz'dir.
YAN ÎT.B
-¡'arun vc Hayvancılık
17)Erzurum-Kars yöresinde yaz mevsimi en yağışlı
1’ mevsimdir. Yaz yağışlarının etkisiyle oluşan gür
otlaklar bu yörede bdytlkbaş hayvancılığın gelişme­
sini sağlamıştır.
YANIT.E
18)Mercimele, kurak iklim şartlarını seven bir tarım
ürünüdür. Bu nedenle G.doğu Anadolu Bölgesi
mercimek tarımına en elverişli bölgedir.
YANÎT.A
19JSeracılık, naylon vs cam örtülerle sıcaklığı kont­
rol ederek sebze ve meyve yetiştirmeyi amaçlayan
yöntemdir,
YANIT.A
2û)ŞiddeUi karasal iklim özelliklerine sahip olan
Doğu Anadolu Bölgesi sebze tarımına en az elverişli
bölgedir,
YANIT.E
21JŞekerpancartnm topraktan söküldükten kısa süre
içinde işlenmesi gerekliği gerçeğine karşın yapılma­
sı gereken şey, şeker fabrikalarının pancar ekimi
alanlannın yakınına kurulmasıdır.
YANIT.E
%
ÜJ< 3Q)Ütkemlzds modem tarım(intansi(] yöntemi ile
22)Veriien soruda netlik yoktur. Çünkü birim alan
>- verim artışı olacağına kanıt 1985 yılında yurt dışın­
verilmemiştir. Fakat diğer koşullar değişim olmadığı
cümlesinden dolayı birim alanda en yüksek verim
1980 yılma aittir,
YANİT.C
23)Tanmöa sulama suyu sağlamak İçin baraj sayı­
sının artırılması gerekir.
YANIT.A
24}Bir bölgede tahıl tarımından sebze tarımına
geçilebilmesi için öncelikle sulama İmkanlarının
gelişmiş olması gerekir. Örnek olarak GAP İle birlik­
te Güney Doğu Anadolu’da sebze tarımı artmıştır.
YANIT.E
25)Plrinç en fazla Güneydoğu Asya ülkelerinde
yetiştirilir. Bu bölge Dünya’nın en kalabalık nüfuslu
alanıdır. Bu nedenle yetiştirilen pirincin büyük bir
kısmı bu ülkelerde tüketildiği için ekonomik değeri
buödaydan azdır.
YANIT.A
26)Ülkemİ2de iklim çeşitliliğinden dolayı yetiştirilen
tarım ürünleri çeşitlenmiştir.
YANIT.E
113
Bolüm 5
27}Tülün her türlü toprak ve İkiim şarjlanna.dayanık­
lı olup, yüksek platolarda verimli olarak yetişir. Bu
durum kalitesini de etkiler. Tütün öratimi fiyat uygu­
laması İle devlet kontrolündedir. Çiftçinin üreteceği
tülünü devlet veya özel sektör her yıl artan bir fiyat­
tan satın alır bu nedenle ffllün ürelimlnde yıllara
göre f3xla bir değişme görülmez. Fakat soğan, pata­
tes gibi ürönierds bfiyle bir destekleme alımı yapıl­
madığından fiyatları her yıl değişir. Bu da üretimi
dengesizlestlrir.
YANIT.D
2a)Şekerpancarindan şeker, ispirto ve hayvan yemi
olarak da küspe olde edilir. Bu nedenle besi hay­
vancılığı şeker fabrikaları çevresinde yaygındır.
YANIT.E
29)Narenclye{turunçgü)Î3rımının yapıldığı yerlerde
muîlaka sıcaklık bülün yıl sıfır derecenin üstünde
olmalıdır. Çünkü turunçgiller soğuğa dayanıksız
ürünlerdir,
YANIT.B
dan alınan kaliteli tohumlardan sağlanan üretim
artışıdır.
YANIT.A
31)Deulet, tarım ürünleri piyasasını düzenlemek
amacıyla destekleme alım yapmaktadır. Üreticiye
önceden ilan etliği taban fiyatlardan, ürün alma
garantisi vermektedir. BÖyiece üreticinin sarar gör­
mesi engellenir.
YANIT.E
32)Qlkemizdekl tarım Ürünlerinden elma, üzOm,
ayva, şekerpancarı soğuğa dayanıklı olup tüm Tür­
kiye’de tanmı yapılmakladır. Fakat diğer ürünler
sadece kışların ıfık nediği kıyı bölgelerinde üretilebi­
lir.
YANIT.D
33]Q|kem(ıln genç nüfus yapısına sahip olması ve
nüfus artışının hızlı olmasından dolayı tarım üretimi
kısa sürede yetersiz kalabilir.
YANİT.C

T a n ın v e H a j’v a n c ı lık
34)3 azı tanm ürünleri sıcaklık ve yaz kuraklığı isler­
ken. bazıları bol yağış ister.
B seçeneğindeki pamuk ve buğday Akdeniz ve Ege
Bölgelerinde yetişebilir. C seçeneğindeki buğday ve
{ölün Ege ve Marmara bölgelerinde yetişebilir. D
seçeneğindeki tütün ve pamuk Ege bölgesinde
yetişebilir. E seçeneğindeki çay ve fındık Doğu
Karadeniz kıyılarında yetişebilir. Fakat A seçene­
ğindeki zeytin, yaz kuraltirğt istediğinden daha çok
Akdeniz, Ege bölgelerinde yetişirken çay her mev­
sim yağış istediğinden Doğu Karadeniz kıyılannda
yetişebilir. Dolayısıyla çay ve zeylinin aynı İklim
bölgesinde yetişmesi zordur.
YAN İT.A
35)Ülkemlzde pamuğun yetişmesi için yazların ku­
rak geçmssl ve yaz sıcaklığının yüksek olması ge­
rekir. İç Anadolu Bölgesi, Çukurova’ya güre 900-
1000 m daha yüksek olduğundan sıcaklık daha
düşüktür. Bu nedenle pamuk yetişmez.
YAN İT.A
35)Tahıllardan olan arpa yaz kuraklığı ister. Doğu
Karadeniz kıyısı her mevsim yağış aldığı.için arpa
üretimine elverişsizdir.
YANIT.C
37}Mıstr nemli ortamlar ya da sulanabilen arazilerde
yetiştiği İçin yaz kuraklığından eikllenir.
YANIT.B
3D}H2İı, kilim, battaniye vb. tezgahlarda dokunan,
Anadolu halkının geleneksel e! sanatlannı oluşturan
dokumacılıkla kullanılan malzeme yündür, küçükbaş
hayvandan temin edilen yün kırsala sahalarda ka-
dinisnn evlerindeki tezgahlarda işlenir.
YANIT. E
39)Bir.tanm ürünü yoğun olarak üretildiği yöreye o
ürünün tarım bölgesi denir.
Buna göre İncirin daha çok Aydın çevresinde, iindt-
ğın Karadeniz kıyılannda, çayın Rize çevresinde,
zeylinin Ege, Marmara ve Aktfentz kıyılarında yay­
gın olması yukarıdaki tanıma uygunluk gösterir.
Fakal şekerpancan İçin böyle bir tarım bölgesinden
bahsedilemez. Şekerpancan Türkiye'nin bütün böl­
gelerinde yetiştirilebilir.
. \ YAN İT.A
<,
4û)Blr ülkede çeşitli tanm ürünlerini yetiştirilmesi,
ülke ekonomisinde tarımın önemli olduğuna kanıt
olamaz.
YANIT.E
Bolöra 5
•31)Şekerpancarı ülkemizin her bölgesinde yetiştiril- ■■
msktedir. Şekerpancarı tBriadan söküldükten sonra :
hemen fabrikada işlenmesi zorunluluğundan doiayı
şeker fabrikaları ülkemizin her yerine yayılmıştır.
yanit . e
42}lç Anadolu’da yaz. kuralîlığı erken başlar. Sulama
imkanları da gelişmediği İçin sebze tarımı zorlaşır.
YANI7.A
•13)Glkemîzde narenciye tarımı Akdeniz İkliminin
etkili olduğu yerlerde yapılır, çünkü narencl-
ye(turunçgiller) kış ılıklığı İster. Karadeniz'de ffizs-
Trabzort kıyılarında kış sıcaklığının yüksek olduğu
■yerlerde mandalina tarımı yapılır.
YANIT.C
44)Kuzeydoğu Anadolu'da büyükbaş hayvancılık
yaygındır. Çünkü bu yörede yazlar yağışlı geçer,
çay ve otlaidar gürdür, tarım alanları azdır, yaz sı­
caklığı tarla tarım) İçin yetersizdir. Fakat nüfus yo­
ğunluğunun az elması büyükbaş hayvancılığın ysy-
gm olmasıyla ilişkili değildir,
YAMTT.E
u\< 45)Türklye tanmtnda hüiünüyle makineleşmeye
geçilmemiş olmasmda mam çalışmalarının kısa
süreli olması gibi bir hususun rolü yoktur. Buna
karşın maliins fiyatlarının çiftçinin alım gücünün
üzerinde olması, bazı yerlerde yer şekillerinin maki­
ne kullanımına elverişsizliği, makineleşmenin eko­
nomik olmayacağı küçük arazilerin varlığı gibi fak-
tünerin rolü vardır.
YA»rT,B
4G}Sonjda verilen grafik İncelendiğinde, GAP'ın
tamamlanmasıyla mısır, pirinç, ayçiçeği gibi ümitle­
rin üretimindeki artışın daha fazla olacağı görtiiür.
Çünkü bu ürünler bol su ve sıcaklık isteği oîan ürün­
lerdir. Sıcaklık bölgedB vardır. GAP ile de su mese­
lesi çözüleceğinden bu ürünlerde artış alacaktır.
YANIT.C
47)Soruda verilen haritalardan l.si nemli, li.si kurak
İklim bölgelerini göstermekledir. Buna göre İki hari­
tada belirtilen ürünlerin farklı yünleri suya olan îhli-
y2dandtr.
YANIT.D
4fl)Küçukbaş hayvanlar kuraklığa ve susuzluğa
dayanıklıdır. Küçük otlaklarla beslendikleri için ül­
kemizde karasal iklimin etkili olduğu bozkır alantn-
rında yetiştlr/cNiği yapılmaktadır.
YANIT-D
Tanın vs Hayvancılık
49)Ülkemlzde tütün iç Anadolu Bölgesi hariç her
bölgede yetiştirilir. Bu nedenle Akdeniz, Ege, Mar­
mara ve Karadanız tanm bölgelerinin üçünde de
tütün yetiştirilir.
YAN1T.A
50¡Türkiye'de hayvancılığın geliştirilmesi için yerli
(rklar ıslah edilmeli, besiciye kredi sağlanmalı, süt
kuzusu kesimi önlenmeli, ahır hayvancılığı geliştiril­
melidir. Fakat E seçeneğindeki özellik verimi çok
eikilemez. Çünkü ülkemizde zaten mera ve yayla
alanları yetersizdir.
YANIT.E
51)iğdır Ovası’nda pamuk tarımı yapılmasıyla Ri­
ze'de turunçgil tanmıntn yapılması bu yörelerin
mikrcklima özelliklerinden kaynaklanır.
YANIT.D
52}Haritada çember işaretiyle gösterilen ünün fındık,
üçgen işaretiyle gösterilen ürün zeytin ve yıldız
işaretiyle Gösterilen ürün ayciceğldir,
YAMİT.A
53}ÜII;emizds İstanbul ve Çanakkale Boğazları,
balıkların sıcak denizlerden soğuk denizlere geçiş
yolu olduğu için balıkçılığa elverişlidir.'
YANIT.D
54}Saıuda verilen grafikler incelendiğinde tarım
ürününün tüm Türkiye'de yetiştiği görülür. Diğer
seçeneklerde verilen ürünlerin bazı bölgelerde ye­
tişmediği anlaşılmaktadır.
YANIT.A
55)Ülkemizde iç bölgelerde en fazla yetiştirilen tarım
ürünlerinin basında şekerpancan oelir.
YANIT.C
56)Nadas, yağışların yelersiz, sulamanın yapılama- *
dığı alanlarda yaygındır. Kuru tanm yöntemidir.
Sulama, güorelemû, makine kullanımı ve nöballeşe
eWm nadas alanını azaltır. Ancak tarımla uğraşan
nüfusun azalması nadas alanlarını azaltmaz.
YANIT.D
Dölüm 5
57)Türkiya’de en çok beslenen hayvan türü koyun­
dur. Kesilen hayvan sayısında koyunun payı en
fazJadır. Küçük yapılı olan koyunun et üretimindeki
payı sığırdan sonra gelir.
YAMIT.E
58)Toprak ve bakımı, tohum ıslahı, sulama, gübre­
leme, tarımda makineleşme, ilaçlama, ürünlerin
pazarlanması, tarımı ve tarımsal verimliliği etkiler.
Üretici sayısının artması toprağın verimini artırrnak
ve t3nmı geliştirmek' için gerekli değildir.
' • YANIT.E
59)Seracılıktanmı için kışların ılık ve güneşli gün
sayısının fazla olması gerekir. Ülkemizde bu koşul­
ları sağlayan bölgelerin başında Akdeniz ve Ege
gelir.
YANIT. A
G0)Grafîkler incelendiğinde ekim alanı %2, üretimi
ise% 11 dan V numaralı sütunda ekim İle üretimi
arasında yaklaşık 5 katlık bir fark vardır. Diğer sü­
tunlarda bu kadar fark olmadığından ve yumrulu
y< bitkilerde verim artışı yülcsek olduğundan doğru
seçenek E dlr.
YANIT.E
fi-f)Çay tarımı yalnızca Doğu Karadeniz'de Rize
çevresinde yapılır. Daima yağışlı ve ılıman iklimin
atlclfı olduğu yerlerde yetişen çay, yağışın 2O0Ü mm
nin akında elan yerlerde yetişmez. Küçükbaş hay­
vancılık ise dalma yağışlı iklim bölgelerinde en az­
dır. Fakat yarı kurak iklim bölgelerinde ve bozkırların
geniş ver kapladığı yerlerte daha yaygındır.
YANIT.E
62)Sarudakl tabloya baktığımızda X bitkisinin c/j9CI
inin Rize ve Trabzon'da, Y bitkisinin %55 inin İçel ve
Antalya'da üretildiği görülmektedir.
Buna göre sadece X bitkisi dikkat edilse mısır, ân­
dık, lütün ve kenevirin %90 inin Rbe ve Trabzon'da
üretilmediği, anlaşılır. Bu ürün ancak çay bilkisi
olabilir. Y bitkisi de ancak tumnçgii olabilir.
YAMIT.A
63)Sûruda mono kültür bitkisinin tanımı verilmiştir.
Bu tanıma göre zeytin, çay, fındık ve ayçiçeği en
fazla.sonrda verilen yörelerde yetiştirilirken, pamuk
en fazla Antalya yöresinde değil de Çukurova ve
G.doğu ovalannda daha yaygın olarak yeılştirilir.
YANIT. E
Tanm vc H ayvan cılık
54) Zeytin sğacı; kışlan ılık ve yağışlı, yazlan sıcak
va kurak geçen alanlarda yetişir. Eskişehir'de
kışlar soğuk ve karlı geçtiği için zeytin yetiştirici­
liği yapılmaz.
YANIT.D
G5) Samsun, Tokat. İstanbul, İzmir, BMtls v b Malat­
ya'da sigara fabrikaları vardır. Sigara fabrikala­
rında tülün islenmektedir.
YANIT.B
65) Türkiye'de tanmş elverişli alanların bir kısmı,
sanayi kuruluşları vs kent içinde kaldığı için ça­
yır ve meralarla orman alanian mecburen tarı­
ma açılmaktadır.
Bunun sonucu olarak erozyon hışlanır, toprağın
verimi düşer, doğal bitki türleri yok olur ve doğal
çevre kirlenir. Fakat sulanabilir tarım alanian
arlsaydt, o zaman yeni tarım alanlarına İhtiyaç
daha az olur, dolayısıyla yukarıdaki sonuçlar or­
taya çıkmazdı.
' YANIT.D
67} Güney Marmara'da yoğun olarak yapılan hay­
vancılık türü ipek böcekçiliğidir. İç Anadolu’da
Ankara çevresinde Tiftik Keçisi ve Hakkari çev­
resinde arıcılık oelismiştir.
" '• YANIT.B
LU<
CB) TGıkiys'de muzun tsk yetiştirildiği bölge Akde­
niz'dir. Bu yüzden muz üretiminin tamamı ve
hacların hepsi aynı bölgededir.
YANIT. E
G9) Kümes hayvanları daha çok ysmie beslendiği
için dağılımında bitki örtüsünün etkisi azdır. Bu
nr.denle kümes hayvancılığı genelde büyük şe­
hirlere vakın yerlerde gelişmiştir.
YANIT.C
70} Hsr rrevsim yağışlı ve güneşli gün sayısı az
olan bir yöre Türkiye'de Rize çevresidir. Dolayı­
sıyla bu yörede, verilen ürünler İçinde çay tarı­
mı daha elverişlidir. Pamuk, çavdar, tütün her
mevsim yağıştan hoşlanmadığından, çeltik için
cJ b bol güneşli hava gerektiği için bu yöre tanını
yapılamaz. ‘i
YAN İT.A
71) Ergsns DcMömü'nde en çok yetiştirilen tanm
ürünü ayçlçeğidir. Türkiye üretiminin yaklaşık
VoGO ini karsılar.
YANIT.D
Bölüm 5 '
72)Harfeda başlıca üretim alanian gösterilen
sanayii bitkisi pamuktur. G.doğu Anadolu, Akdeniz,
Ego ve Doğu Anadolu Bölgesi 'nin İğdrr ovasında
yetiştirilen ürünü de pamuktur.
YANİT.B
73}Tablodaki ürünlerin hapsinin ekim sian sütunu,
üretim miktarı sütunundan .kısadır, Buns göre, üre­
tim miktarı sütunu, ekim alanı sütununa ne kadar •.
yakın ise, birim alandan siman verim'en düşük olur.
Buna güre II numaralı üründe üretim miktarının elam
alanına daha yakın olduğunu görüyoruz.
YANIT, h
74|Farkiı iklimlerin etkili olması bitki örtüsü çeşitliliği
ve tarım ürünü çeşitliliğinin fazia olmasına neden
olur.
YAHİT. A
75JGAP Projesinin tamamlanmasıyla birlikte
■,A,B,C,D şıklanndaki özellikler değişirken ,E şıkkın*
riaki yer altı kaynaklarıyla sulama arasında hiçbir
bağlantı yoktur.
YANIT, E
7G.Nadas uygulaması {kuru tanm)tarrmsal üretimde
azalmaya neden olur.
YANİT. A
77Mera hayvancılığının özellikle yüzey şekltterl va
dHaklann dağılışıyla paralelliği vardır-
YANIT. D
7Q)Verllen grafikte sıcaklık değerinin Om altına düş­
tüğü görülmektedİr.Zeylm,Muz,Fındık ve Mandalina
yeliştiralemcz-Burada ancak kış soğukluğuna daya­
nıklı olan elma yetlştiriilr.
YANIT. B
79)Sağılan hayvan sayısı az olmasına rağmen süt
miktan en fazia olan hayvan inektir.
YANIT. D
BO)Ürünlerin olgunlaşma sûresi enlem ve yükseltiye
göre değişir.Kars,İzmir'den daha yüksek olduğu için
sıcaklık azalmasına bağlı olarak buğday bitkisinin
olgunlaşma süresî daha u2Undur,
YANIT. A
Tanm ve Hayvancılık
¡31)1993-1995 yıllan arasında tüm ürünlerde üretim
artışı olmamıştır. Mısır üretiminde 1995 yılında
azalma olmuştur.
YANIT. B
82)Doniz ürünlerinde 1988 yılından sonra üretimde
azalma olmuş, 1993 yılında artmasına rağmen eski
üretim düzeyine ulaşılamamıştır.
YANIT. D
S3)Pamuk yüksek sıcaklık ve kuraklık İstediğinden
Karadeniz’de bulunan Bafra Ovası'nda yetiştirile­
mez.
YANIT. E
84)Üfkemizde don olayın ın çok az görüldüğü ve yaz
kuraklığının yaşanmadığı yerler Karadeniz kıyılan­
dır. Buna göre, bu bitki II ve lîl nolu alanlarda yetişti­
rilebilir,
YANIT. C
SSJTsrımda sulama imkanlarının artmasıyla birim
alandan elde adilen verim artar, yılda birden fazia
ürün alınan tarım alanian genişler,nadas alanian
azalır Sebze ve en düstrl bitkilerinin üretimi yaygın­
laşır.Ancak gübre kullanımının yaygınlaşmasıyla
sulama imkanlanna bağlı değildir.
■ YANIT. A
as)Grafikîsn 1990-1995 yılları arasında ülkemizde
üretilen buğday, mısır ve arpa üretim mlktariarı
Verilmiştir. Birim atandan’en fazla verimin buğday
olduğu söyleyebilmek için buğday, mısır ve arpa
ekim alanlannı bilmemiz gerekir.
YANIT. D
87)Gr3£ik incelendiğinde verilen yıllarda dört hay-
vsntürününde sayıları sürekli azalmıştır.'
YANIT, C
B8)Buğdayın temai besin kaynağı olmaaından, aynı
zamanda buğday ekimine uygun ildim koşulları
elverişli olduğundan üretimi fazladır.
YANIT. D
S9)Ayçiceği en yayam yağ bitkisidir.
YANIT. A
9 Q)Karadeniz'de sürekli yağış olduğundan Marma­
ra'da lntansif(Modem}tarımı uygulandığından na­
das uygulaması sz olur.
YANIT. B
Bölüm 5
91)Zeytin üretimindeki dalgalanmalar artmıştır.
. YANIT. E
92) l.Ycrlt ırk verimsizdir.
U.Hayvaniara yüksek kaliteli yem bitkileri var-
mek verimi artınr
III.Çayır ve jneraiarın genişletilmesi de­
ğil,oüaklarm ıslah edilmesi gerekir.
IV.Devletin üreticiye uygun krediler vermeside
verimi artınr.
YANIT. D
93)Tanm alanlarının genişletilmesi birim alandan
verimi artırmaz.Sulama,gübreleme,nöbetleşe
ekim,(ahum ıslahı .makina kullanımı verimi artrran
faktörlerdir.
YANIT. A
94)Soruda tarım alanlarında sulamadan bahsediyor.
Sulamadan B,C,D,E şıkları etkilenirken A şıkkındakl
otlaklann genişletilmesi hayvancılıkla ilgilidir.
YAMIT. A
S5)Haşhaş uyuşturucu etki gösterdiğinden ekim
alanları devlet kontrolündedadir.
„ ^ YANIT. D
%
—J
2 ü 96)ÜIkemizde hayvan sayısı fazladır,fakat önemli
^ 5 olan hayvan sayısının çokluğu değil hayvanklann
verimliliğidir,
ı YANIT. E
97)Kümes Hayvancılığı daha çok yapay yemlerle
olduğu için iklim şartlarından fazla bahsedilmez.
YANIT. E
9B)Ülkemizde şeker pancan üretmenin en fazla
olduğu bölge iç Anadolu'dur.
YANIT. D
ggjBuğday üretimi İçin elverişli olan bölgenin tüm
yörelerinde üretim mlktarlarrnm birbirine yakın ol­
ması gerekir. Seçeneklerde II. bölgede lüm yöreler­
de buğday üretim miktarı birbirine yakındır.
YANIT. B
1QQ)Sirim hayvandan alınan verim grafikten çıkartı­
lanıaZ.ÇOnkü büyükbaş hayvanların yıllara göre
sayıiannın yanında ot vs süt üretim mifctarıda veril­
mesi gerekir.Böylece hayvan sayısı İle üretim mik­
tarları karşılaştırılarak birim hayvandan elde edilen
verime ulaşılabilir.
 Tanın ve Hayvancılık
B ö lü m e.
YANIT. D
1a.İJPÎrinç her öç bölümde yetiştirilir. 111)A, B, D vs E şıklarında verilen özellikler Türkiye'
YANIT. A ekonomisini olumlu yönde etkilerken, ülkemizin •• '
' balıkiar, İstanbul ve Çanakkale Boğazlarından geçe­
ortalama yükseltisinin fazla olması ülke ekonomisini
olumsuz etkiler.
YANIT. C
102)Qsnfe'e kıyısı olan yarlerde va IçAnadolu B5I-
ge'al hariç bülün iç kesimlerde tütün'yslislirilir.
YANİT.B 112)Sıc3klık ortalamasının yüksek olduğu alanlarda 1
îanm ürünleri erken olgunlaşır. Haritada verilen
yöreler içarlslnde sıcaklık ortalamasının yüksel;
olduğu yöre enlem etkisiyle II nolu yöredir.
103)lnclr soğuğa dayanıksız olduğa İçin Doğu Ana­ YAMIT. B
dolu'da yetiştirilmez.
YANIT, B
1l3)Tiirlıiyo'de hayvancılığın gelişmesinde et tüks-
Hininin tsşvlk edilmesi verimin artınlmasmda alın­
ması gereken bir önlem değildir. B, C, D va E seçe­
104)Bozkır biiki örtüsünün yaygın olduğu yerlerde neklerinde belirtilen önlemler hayvancılıkta venmîn
küçükbaş hayvancılık yaygındır. artınlması için etkilidir.
YANIT. D YANIT. A
114] Kıyı bölgelerinin tümünde, ku^ey yamaçlardaki
105)Bdir|i dönemlerde av yasağı olması balık üre­
timi artırdığından balıkçılığı etkileyen olumsuz bir tarım alanı güney yamaçlardan az değildir. Özellikle
durum değildir. Marmara ve Ege Bölgelerinde bası dağların hem
YANIT. D kuzey )ıem da güney yamaçlarında tarım alanları
, ^ geniştir. Diğer seçeneklerde verilen yargılar kıyı
sİ S- bülgeleri için ortak özelliktir.
106) Grafikle balık üretiminin yıllar arası değişimi ile, YANİT. D
ürelimm en fazla olduğu yı! bellidir. Fakat I. numara­
da verilen balık cinsi değil, balık üretimi hakkında
bilgi vardır. 115) Kıyı Ege Bölümü, çok çeşitli ürünlerin yetiştiril­
YANIT, E diği bir yöredir. Manisa - İzmir yöresinde üzüm.
(çekirdeksiz'üzüm) en yaygın bitkilerdendir, kuzeye
doğru zeylin ürslimi artar. Çukurova Yöresi eskiden
beri çak pamuk yeliştirilen bir yöredir. Fındık en çok
107)Mitti gelirdeki tarım payıntn lada olması bu
ülkenin ekonomisinin tarıma dayalı olduğunu gösle- Ordu —Giresun Yöresinde yetiştirilen bir bitkidir.
rir. YANIT. D
■ - YANIT. B
HöJTûrklye'de zeytinin en çak yetiştiği yöre, Edre­
mit- Ayvalık yöresidir.
1û9)Akdente BBlgesl'nde özellikte Çukurova yöre­ YANIT.A
sinde iklim şartlarının elverişliliği ve sulama sorunu
olmsdıöı için yıl içinde birden fazla ürür, elde edilir. 117) l. yöre her mevsimi yağışlı ılıman bir iklim
YAttrr. C görülen bir yöredir (Karadeniz IV-iiml): çay tarımına
elverişlidir.
!t. yörede (Akdeniz İklimi) yazlar sıcak ve kuraktır
1ö3)Taprağı nadasa bırakmak tarımsal verimi azal­ pamuk tarımına elverişlidir.
tır. ( hasaf edilmesinin icmal nedeni sıcaklıktır.Sıcaklığı
YANIT. A
. YAMIT. A
113) Grafiğe göre yüzölçümü en büyük olan Doğu
Anadolu Bolgesi'nln pamuk üretimindeki payı 7a3
110]Yer şekillerinin engebeli olmasından dolayı iken, en küçük bölge olan Güneydoğu Anadolu
Doğu ICaradeniz (Artvin) makineli tarım için uygun Bölgesl'nrn payı °M 0' tır. Bölgelerin yüzölçümü iîe
değildir.
pamuk üretimi arasında bir bağlantı yoktur.
YAMIT. E
YANİT. D
Tarım ve H a y v a n c ılık
119) Karadeniz ve Ege Denizi arasında göç eden
rek en kısa yolu kullanırlar. Gelibolu, Çanakkale
Boğarında ysr aldığı için burada verilen diğer yerle­
re göre daha çok balık tutulması beklenir.
YANIT. C
120) Kümes hayvancılığı tüketimin fazla olduğu
büyük kentlerin çevresinde yoğunlaşmıştır.
YANIT. B
12l)Eğlrr)Ii yerlere laraça yapılması, erozyon ve
heyelandan toprağı koruma amaçlıdır.
y YANIT. A
122)Pamuk, yaz kuraklığı istediğinden Çarşamba
Ovası'nda yetiştirilmez.
YAMtT.E
123)Küçükbaş hayvancılık tanıma bağlı bir etkinlik
değildir.
YANİT. B
124) Artvin ili Doğu Karadeniz Böiümû'nde ysr sidiği
için güneşli gecen gün sayısı az olduğundan üzüm­
de verimlilik olmaz.
YANİT.E
125)GAP'ın uygulanmasıyla birlikte özellikle geiir
aetiren pamuk üretimine önem verilmiştir.
YANIT. D
126)Soruda "arazinin engebeli olması nedeniyle"
cümlesinde, tanm alanlarını az olduğu, sanayinin
gelişmediği ve bu nedenle halkın balıkçılık yapmak
zorunda kaldığı yerler kastedilmekledir. Buna da en
uygun yer !!l numarayla gösterilen Doğu Karadeniz.
Bölümü’dür.
YANIT, C
127}Grafikle Türkiye'de 2O00-2Û04 yılları arasında
zeylin, portakal, yaş çay yaprağı ve fındık üretim
değerleri için gösterilen bilgiler doğrudur. Ancak
2002yılında tüm ürünlerin üretimi sn fazladır diye­
meyiz.- Çünkü portakal ve yaş çay yaprağının en
fazla üretildiği yıl 2QQ4'tür. Fındık üretiminin İse
2001’dlf. Ayncs Zeylin üretimi 20G0 ve 2002 yılla­
rında yaklaşık aynı değerlerde urelilmliür.
Doğru yanır “C" seçeneğidir.
Bölüm 5
Y A N IT , c
I 123)A, B, D, E şıklarında verilenler o yöreye ait
monoküllür bltkisiyken, İğdır’da pamuğun yetlşllril-
mes! özel konumun sonucudur.
YAMIT. C
123)A) Şaniıurfa-Kuraklılc
B) Bayburt- Kısmen yaöişlsf Çeldirici şılctır.)
D) Gszlantep-Kurakiık
E) Diyarbakır-lCuraklık
C şıkkında Afyonfccrahisar ise kuraklık fazla
olmadığı gibi aşırı yağış elmamasından dolayı
şekerpancarı tarımı id'n elverişlidir.
YANIT. C
l30)Muş Ovası'nds karassllığm şiddetli olması
nedeniyle tarım ürünleri geç olgunlaşır.
YANIT. B
131)Çay tarımı lçin;Toprakların yıkanmış olması,her
mevsim yağışlı olmast gerekir,eğimli arazilerde
yetişirken kesinlikle kış aylarında sıcaklıkların 0
altına düşmemesi gerekir.
YANIT. B
132)Maklneleşmeyle birlikte ürün toplama süresiyle
kırsal nüfus azalır.
YANİT, A
133)Çizuin çember lurunçgili gösterirken' n'olaalı
çember tütüne aittir.
YANIT. A
134)Fındık ve çay kış ılıklığı İster Soğuk olan İldim
kuşaklarında yetiştirelemez.
Yerden'yükseldikçe sıcaklık ortalaması azaldığı için
belirli bir yükseltiden sonra fındık ve çay tanmı yapt-
iamaa.Aynca yükselU arttıkça yağış miktarında da
artış gözientr.Bu da 500-600 metre yükseltiden
sonra çay vs fındık yetismesinl engeller.
YANIT. D
13îjBuğdayın farklı bölgelerde farklı zamanlarda
etkileyen en Önemli feldörde enlem ve yükseltidir.
YANIT. B
136JİV. numaralı merkez Dcğu Karadeniz Bclü-
mü'nde yer ahr. Yükseklerde ise sığırlar İçin uygun
yasama alanı sağlayan gür çayırlar bulunur.
YAMIT. D
 Tarım ve Hayvancılık
137)Aynt ytl içinde birden fada tanm ürünü almak
için sıcaklık etkili olduğundan buna uygun bölgeler
Akdeniz vb Güneydoğu'dur.
YANIT. E
13H)TütDn(i:alite ve pazarlama), Kenevir (Uyuşturu­
cu) etkJ gösterdiğinden devlet kontrolü altındadır.
YANIT. C
139)Melasa bağlı fasst hayvancığının yapıldığı yar
ilk şeker fabrikalarımızdan otan Uşak’tır.
YANIT. A
l4Q)Rize ve Trabzon Doğu Karadeniz kıyılarında
yer a!ıp yaz kuraklığı olmadığından dotayı buğday­
daki verimi düşüktür.
YANIT. D
141)ftnlslya ve Izmir'deAkdeniz iklimi görüldüğün­
den tarım ürDnleride benzerlik göslerir.
YANIT. A
142)Tablodaki verilere tarım flrünlsrininde oranının
%50 den fazia görülmektedir
Akdeniz %100-Muz
G üneydeğu %93-Kırmızı Mercimek
Marm3ra%77-Ayçiçeği
Doğu Anadolu%G4-Kaytsı
Ancak Sütün üretiminin en fazla olduğu bölge olan
Ege seçeneklerde voklur.
YANIT. A
143)A,8,C ve D verilenler çiftçiyi olumlu yönde etki­
lemektedir. Ancak devletin destekleme alım yapı­
sındaki amaçlarından biri pazarlarda belli tarım
ürünlerine olan talebin artınlmasr olamaz.Çünkü
üreticiler arasında ayrım yapılmasına neden olaca­
kından üreticinin sararına olan bir durumdur.
YANIT. E
Bölüm 5
146)A şıkkında hayvancılıkla uğraşan kişi sayısı
verilmiştir. Oysaki grafikle hayvan sayısı vardır.
B ve C şıklarında alan verildiği İçin cevap olmamış­
tır. E sıkında ise hayvan yetiştirme yöntemleri var-
dır. Dsıkkında en çok değişim koyundadır.
YA n IT.d
147)GDneydoğü’da lanm ürünlerinin çeşillenmesinin
temel nedeni Gap’tan dolayı sulama danaklannın
artmasıdır.
YANIT. B
148) Türkiye'nin orta kuşakta bulunması dört mev­
simin yaşanmasına neden olur. Bu yüzden çeşitli
tanm ürünleri görülür.
Cevap: D
■149)Tanm5al gelişmelerinden bîridB sulamadır.Bir
yerde sulamanın artması tanmsal etkinliklerde ikli­
me bağlılığın azalmasını sağlar.
YANIT. A
150) Efiyle bir grafikten yargılanılarak, ■
Veri
~ Toplam Örelim bilgilerine uîaşılaöUfr.
İZ?ü - Buğday ve arpa üretiminin kıyaslanması yapı-
. LU < labilir_Ancak İklim hakkında bilgi edinilemez.
>-
■ Cevap:C
151) GAP'la birlikte sulama olanaklarındaki artış
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin pamuk üretimdeki
payım ilk sıraya çıkarmıştır.
Cevap: B
152)Pa3İnler-£rzutum
Bafra-Samsun
Bu ovaların ikiside yazın yağışlı olmastndan dolay»
tarımda sulamaya duyulan gereksinim azalır.
Cevap: A
Tarım ve Hayvancılık
155)Ege Böige’slnde yar alan il numaralı bölgede
intansif{modemHarım yöntemi kullanıldığından buğ­
daydan daha yüksek verim alınması beklenir.
Cevap: B
155)Çay ve muzun ekim alnları İklimden dolayı
darkan hasatlarda insan gücüne dayalıdır.
Cevap: B
157)Pamuk yaz kuraklığı isterksn fındık yıl boyunca
nemlilik isler .Çeldirlcl B şıkkıdır.yalnız Beyşehir
Göiündede balıkçılık yapılırken çevresinde buğday
yetiştirilir.
Cevap: C
15Ö)X Karadeniz’de olduğu için=Çay
Y İçAnadolu'da olduğu lçin=Buğday
Z Akdeniz'de olduğu için=Mu2 dur.
Cevap: E
159)2eytlnin en fazla yetiştiği yer Marmara değil
Ege'dir.
Cevap: C
160)Sivas’ta daha çok. büyükbaş ve küçük baş hay­
vancılık yapılır,
- Cevap: 3
1E1)Pamuk olgunlaşma döneminde kuraklık istedi­
ğinden D şıkkı doğru cevaptır.
Cevap; D
1G2)Bahsedlİen yer Erzurum Kars'tır. Arpa kış
soğuna dayanıklı olduğu idn parçada anlatılan yö­
reye en uygun tarım ürünüdür.
Cevap: C
1G3) Pamuk yaz kuraklığı İsteyen bir tanm ürünü
olduğu için Doğu Karadeniz kıyılarında yetişmez.
Cevap: E
Bolüm 5
165) Doğu Karadeniz Bölümlln’de aşırı engebeli
arazi tarım olanaklarını son derece kısıtlamış, yaz
kuraklığının az olması ise çayır bitki örtüsünün yay­
gınlaşmasına neden olmuştur. Ekonomik bakımdan
olumsuz olan I. üncül İle bitki örtüsü bakımından
olumlu oian İH. öncül Doğu Karadeniz Bolümün'de
özellikle büyükbaş hayvancılığın Önemini arttırmıştır
Cevap: C
1BG)3oruda dikkat edilirse tarımın gelişmesi için
neler yaptığımız doğli nadas için neler yapmamız
gerektiğini sormaktadır. Sulama ve gübreleme na­
dası azaltacaS; en önemli faktörlerdir.
Cevap: D
1G7)Çay vs kivi Idn;A,B,C,D şıkları doğru
iken,Karadeniz her mevsim yağış aldığından sulama
amaçiı baraj yapılmaz.
Covap: E
16B)İklimin karasal olduğu yerde bitki ertünü bozkır,
. ^ hayvan tipi küçükbaş, tarım ürönO yoğun olarak
s[ buğdaydır. Akdeniz İkliminin bil):! örtüsü maki, hay-
van tipi kil fcsç/sf, tarımda seracılık yaygındır.
Cevap: A
ıu< ^
169)Karadeniz’do fazia buğday yotiştirümediğinden
üretilen mısırın çoğu lamel besin kaynağı alarak
tûkslilîr.
Cevap: A
170}Hayvan türünü etkileyen lemei faktör,
bitklörtüsü ve yer şekilleridir.
Cevap; D

153)Adıyaman'da kış soğuklukları diğer verilenler­

144)Twkiye'de besi ve ahır hayvancılığı tüketici
nüfusun fazla olması ulaşım ve pazarlama olanakla­
rının gelişmiş olmasına bağlı olarak kentlerin çevre­
sinde yapılır. i çay toplanma esnasında en az örün kaybı için
\ YAN1T.D
I
145)Kuzeydayu Anadolu'da yaz mevsiminin yağışlı
olmasından dolayı otlaklar fazladır.
YANIT. C
den daha fazla olduğundan enerji ormanı ihtiyacı 1G4) Bazı ürunîerfn hasat dönemlerinde insan
daha fazla olur. emeğine İhtiyaç daha fazladır. Öncüller de verilen
Cevap: D
dikkatli bir şekilde elle toplanmalıdır. Çeltik ise yine
insan emeği yoğun olarak sulak arazilerde (daha
154)1 küm koşullan benzer olmasına rağmen zeytin çok akarsu baylarında) yapılmaktadır. Buğday ve
üretiminin Ege 'de Akdeniz'e göre dah3 fazla olma­ mısır ise olgunlaşma döneminden sonra makine Be
sının nedeni Akdeniz’in çok gelir getiren ürünlere toplanması toplanma esnasındaki ürün ve zaman
ayrılmasıdır. kaybının en az oiduğu ürünlerdir.
Cevap: B
Cevap: B
M ad enler-En e rj i Kay n ald a n -0 rm incilik Bölüm 6 Îvladeoler-Eneıji ICaycıaldan-Onnancdık Dölüm 6

1981 - ÖSS 1904- Ö S S 1994 - Ö SS 10. 1995-Ö Y S

Türkiye'de ormanların bölgelere göre dağılı­ Türkiye, dış ülkelere krom cevheri ve krom bile­ Tüıkiye'de elektrik enerjisinin bir kısmı Soma, Aşağıdakilerin hangisinde bir yöre, burada
şı % olarak şöyledlr; şikleri satan birkaç ülke arasında yer alır, Yatağan, Afşin - Elbistan gibi termik santraller­ nıkarıtmavan madenle birlikte verilmiştir?
Karadeniz bölgesi........................ 27 Türkiye’de üretilen kromun dış piyasada her den elde edilmektedir. Yorg Maden
Alîdeniz bölgesi....... ....................21 zaman alıcı bulması, aşağıdakilerden hangi- Bu santrallerin kuruluş yerlerinin belirlen­ A) Murgui Bakır
Marmara bölgesi...........................19 sine bağlanabilir? mesinde öncelikle aşağıdakilerden hangisi B) Divriği Demir
Ege bölgesi.......... ....................._.İ6 A) Kolay işlenebilir almasına göz önünde tutulmuştur? C) Eslüşehir Lületaşı
İç Anadolu bölgesi..........................9 B) Kullanım alanının yaygınlığına D) Somu Llnyll
Doğu Anadolu bölgesi........... ....... 7 C) Alıcı ülkelere yakınlığına A) Yoğun nüfuslu merkezlere yakınlık E) Zonguldak Cıva
Güneydoğu Anadolu bölgesi..... D) Kalitesinin yüksek olmasına B) Enerji lüketim merkezlerine yalanlık
aşağıdaki yorumlardan hangisi, bu dağılışa E) Üretim teknolojisinin gelişmişliğine C) Ulaşım kolaylığı
göre vanlıstır7 D) Linyit yataklarına yakınlık
A) Ormanların yaklaşık %50'si Alideniz ve E) Enerji nakil hatlarına yakınlık
Karadeniz bölgelerinde yer alır. 19B5-OYS 11. 1995-Ö Y S
B) Ormanların yaklaşıl; %90'r Arivın- Edremit, Hekimhan vs Divriği yörelerinde Aşağıdaki petrol arıtma tesislerinden hahrji-
Iskendemn hattının batısında yer almak­ bulunan maden aşağıdakilerden hangisidir? slnin.yakınında petrai de çıkarılmaktadır?
tadır. A) Kurşun A) Batman
C) Ormanlar, bölgelere genişlikleriyle oranlı B} Çinko 0} Aliağa
olarak dağılmıştır. C} Bakır C) Ataş
D) Orman yönünden en zengin bölge Kara­ D) Demir D) Orta Anadolu
deniz bölgesidir. E) Kalay 1994-Ö YS E) ipraş
E) Ormanların ülke yüzeyinde dağılımı dü­ Aşağıdaki santrallerin hangisi jeotermai
zensizdir. enerji ile çalışır?

A) Sarayköy
1991—ÖYS
E) Ûyrnapmar 12. 1997-0YS
Aşağıdaki yörelerin hangisinde alüminyum
C) Yatağan Aşağıdaki yer altı zenginliklerinin hangisin­
işletmesi-bulunmaktadır?
D) Afşin - Elbistan den enerji elde edilmez?
A) Elbistan
E) Hinaniı A) Linyit S ) Bor mineralleri
B} Murgul
C) Keban C) Doğal gaz D) Pelrol
1932-ÖSS D) Seydişehir E) Radyoaktif mineraller
Türkiye’nin bir yılda ürettiği, tükettiği Ve E) Keçiborlu
dışardan satın aldığı petrol miktarlarını gös­
teren grafik, aşağıdakilerden hangisi alabi­
lir?- 6. 1333 —ÖSS
A) B). C).
13. 1993-Ö YS
rr 0 1995-ÖSS Simrian İçinde buhar gücü, su gücü ya da
k
i
fjt T TH Türkiye de doğal koşullar göz önüne kömür İle çafışan elektrik santrali bulunan
m aiındıdığında, aşağıdaiçi bölgelerin hangi­
m üç il, aşağıdakilerin hangisinde doğru ola­
sinde hidroelektrik potansiyelin en fâzla ol-
rak .veril mistir?
duğu söylenebilir? Buhar gücü Su nftcü Kam fır
Yukarıdaki haritada, her biri bir madenin çı­
r T A) Marmara A) KQÎ3hya Elazığ Denizü
û karıldığı yer ile işlendiği yeri birleştirmek
*» D 11 D B) Güneydoğu Anadolu Kütahya Denizli
İçin çimilmiş olan beş oktan hangisi vaniıs- S} Elazığ
1 u l 5 C) İç Anadolu
I C) Denizli Elazığ Kûlahya
1 ı 1 1 tır?
m
D) Ege Kütahya
m m
i ra A) I S) il C) IH D) IV E) V D) Elazığ Denizli
E) Dağu Anadolu E) Dsnizll Kütahya * Elazığ
 •~ş
Madeni cr-Enerj i Kaynaklan-Orrnancılık' Bölüm 6 M a d e n i er-E neıj i Kayn aldarı-Ormancılık Bölüm 6

13. 2000-DMS 21. Z001-ÖSS

14. 1999-DMS 1G. 1999-DMS Aşağıdaki grafikte, Türkiye'de çıkarılan dört
Taşıdığı su miktan ve vadisindeki yer şekil­
Aşağıdaki illerden hangisinin sınırları içinde Türkiye'nin büytlk hidroelektrik santralleri­ leri göz önüne alındığında, aşağıdaki akar­ maden covherinin 19B0-1995 yıllan arasındaki
petrol çıkarılmaktadır? nin üzerinde bulunduğu akarsu kaynaklan üretim miktarları verilmiştir.
suların hangisinden sağlanan hidroelektrik
A) Adıyaman aşağıdaki coğrafi bölgelerin hangisinde yer enerjinin en fazla olması beklenir?
B) Gaziantep almaktadır? -O- Dcmlf -O- Mstıyrclt
A) Susuıluk -*►- B a k ır - O - B o r fliffteraU orl
C) İçel A) Güneydoğu Anadolu bölgesi B) Yeşilırmak
Ü) Kocaeü
S) Dq§u Anadolu bölgesi C) Fırat
E) Elazığ C) Karadeniz bölgesi D) Dalaman
D) Akdeniz bölgesi E) Gediz
E) Ege bölgesi.

17. 1999 - DMS

Aşağıdaki bölgelerin hangisinde ısıtmada
yıl boyu güneş eneıjisinden yararlanma
olanağı en .fazla dır?
A) Marmara B) Karadeniz; C) Akdeniz
D) İç Anadolu E) Doğu Anadolu Yalnızca grafikteki bilgilere dayanarak, aşa­
ğıdaki yargılardan hangisine varılamaz?

15. 1S99-ÖSS A) Verilen yıllarda yalnızca bor minerallerinin

Aşağıdaki grafiklerde, dörder bölgesi bulunan üretiminde sürekti artış olmuştur
% 18. 1399-Ö SS (İPTAL) ' f-zr—
şi B) 1975-1995 yılları arasında bakır üretimin­
vs yüzölçümleri- birbirine yakın olan beş ülke­ Türkiye'de 1985,1990 ve 1995 yıllarında harca­
LLf< deki dalgalanma, manyezit üretimindekln-
nin, bölgelerine .güre elektrik enerjisi tüketimleri nan suyun kullanım alanlanr® göre dağılımı >- den fazladır
gösterilmiştir. aşağıdaki gibidir.
C) 1095 yılındaki demir üretimi. 1950 yılın­
Kutanım alanı 13ES 1590 İS 05 daki üretimin iki katından fazla olmuştur
¡çmo vo taflanma (milyar m3} 5 e 0 O) Verilen yıllar arasında, bor mineralleri üre­
Sanayi {mDyarm’J 4 5
timindeki artış, manyezit ürellminde-
5
kinden farladır
Sulama (milyar ms) 33 AS 55
E) Bakır üretiminde, 1970-1975 yıllan ara­
Bu tablodaki bilgilere dayanarak aşağıdaki sındaki artış, 19S5-1990 yılları arasında-
sonuçlardan hangisine ulaşılamaz? kinden fazladır
A) Sulama için harcanan su miktarı en fazla­
dır.
B) 1985‘tsn 1995'e kadar, kullanım atanları­
nın üçünde dB harcanan su miktan artmış­
20. 2001-Ö SS
tır. 2001 KMS
Aşağıdaki enerji kaynaklanma hangisiyle Türkiye de aşağıdaki madenlerden hangisi­
C) Sanayide kullanılan su miktanndaki artış,
çalışan santraller, kullandığı enerji kayna­
Ü/kelsrdc tüketilejı elektrik enerjisinin bü­ içme ve kullanma için harcanan su mikta­ nin çıkarıldığı yöre sayısı diğerlerinden daha
ğından U2ak bir yere kurulamaz?
yük bir kısmının endüstride kullanıldığı ka­ rındaki artıştan fazladır. azdır?
A) Pelrol
bul cdilecek olursa, yukarıda grafikleri veri- D) 19B5-19S5 yılları arasındaki artış miktarı, A) Demir
Bj Akarsu
len ülkelerin hangisinde endüstri kuruluşları sulama suyunda en çoktur. B) Bakır
C) Kömür
bölgeler arasında diğerlerinden daha den­ E) 1990 yılında, sulamada kullanılan su mik- C) Linyit
D) Doğatgaz
geli dağıtılmıştır? tan, sanayide kullanılan su miktarının 8 D) Krom
E) Uranyum
A) l. B) II. C) III. D) IV. E)V. katından fazladır. E) Taşkömürü

1'İA
MadenJer-Enerji K aynaklart-O rm ancılık Bölüm 6 Madetıler-EnerjiKaynalelan-Ormancüık

23. 2002 K PSS 27.2002 K PSS

Aşağıdaki endüstri kollarının hangisinde ¡.Samsun -Bakır işletmesi 29. 2003-Ö SS • 32. 2004- O SS
hammadde alarak orman ürünlerinden ya­ 11.İskenderun -Demir—çelik tesisleri Türkiye’nin dışsatımında önemli yeri alan I. Petrol
rarlanılmaz? IILAIIağa-Petrol raiin esi bar mineralleri va kromun sürekti dış pazara II. Linyit
A) Kağıt IV.Murgul- Bakır İstetmesi sahip olmasında, !lt. Su gücü
B) Suni gübre V.Seydlşelıir-Afümlnyum tesisleri î. Taşınmalarının kolay olması IV. Doğa) gaz
C) ilaç Yukarıdaki endüstri kuruiuşiarından hangile­ II. Endüstride başka madenlerle birlikte kul-' Türkiye'de yukarıdaki enetji kaynaklarının
D) Kozmetik ri'hammaddesi çıkarıldığı yarde kurulmuş- Sanılmaları hangilerinden elde edilen elektriğin diğerle­
E) Mobilya tur? ■ ili. Kuilanım alanlannın fazla olması rinden daha ekonomik oiması beklenir?
A) İv e II B) I velll C) İve IV IV. Kalitelerinin yüksek olması A) I ve II
D) III ve IV E) IV ve V durumlarından hangilerinin etkili olduğu sa- B) Iv e ill
vunulahilir? C) il ve ili
24) 2002 ICPS5 A) Yalnız I D) II ve IV
Aşağıdaki elektrik santrallerinden hangisin­ B) ■Yainızll . E) III va IV
de enerji kaynağı olarak su gücünden yarar­ C) ive II
lanılır? D) II va III
A)Yatağan E) fil vs [V
B)Karakaya 2a. 2003- Ö S S 1
CJTunçbilek Aşağıdaki grafik, 1991-1993 yılları arasında
D)Çatalağzı Türkiye’de elektrik enerjisi ün-îimi içinde termik
E)3oma vc hidroelektrik ener]! üretimlerinin paylarını
30. 2003- K P S S
göstermektedir. Doğu Anadolu. BSigesl’nin hidroelektrik ■
m2
enerji potansiyelinin yüksek olmasında 33. 200-1 K PSS
25} 2002 K PSS aşağıdakilerden hangisi ctltlü değildir? Atatürk Barajı aşağıdaki verilenlerden hnn-
I.Jeotermal sanıra! >r A) Akarsuların rejimlerinin düzensiz olması ^>— gisi bakımından ülke ekonomisine katkısı en
II.Petroklmya B) Akarsutenn taşıdığı su miktarının çak ol­ azdır?
III.TermiK santral ması A) Sulama suyu sağlama
Yukarıdakilerden hangilerinin, kullanılan O) Akarsu ağının sık ve geniş olması E] Enerji üretme
hammaddenin çıkanldığı yerin yakınına ku­ D) Akarsuların yatak eğimlerinin ve akış hız- C) Turizm olanaklarını artırma
rulması zorunludur? .larının fazla oiması D) İş olanaklarını artırma
A) Yalnız I . Bu grafikteki bilgilere dayanarak aşağıdaki E) Akarsu. vadileri boyunca boğazların yer E) Su yolu İle ulaşım sağlama
B) Yalnız I! yargılardan hangisine ulaşılamaz? alması .. ...
C) Yalnız IH A) Termik enerji üretimi ila hidroelektrik enerji
D )iv e II üretimi arasında 1931 yıiındaki fark, 1999
E) II ve III yılında kinden azdır 31.2003 KPSS
B) Termik enerji üretimi ile hidroelektrik enerji Türkiye'de madan va madencilikle ilgili aşa­
üretimi arasındaki farkın en fazla dduöu ğıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
yıl 1997'dlr A) Madenlerin, endüstrinin gelişmesine katkısı
26) 20Û2 K PSS vardır.
C) Verilen yıllarda, termik enerji üretimindeki 34. 2005 K PSS
Karabük, Murgul ve Seydişehir 'de bulunan artış hidroelektrik eneıji üretimindeki aras­ B) Maden yataklarının oluşumu, Türkiye'nin Aşağıdakilerden hangisinin Türkiye'de su
endüstri kuruluşlarının ortak adı aşağıriaki- tan fazladır jeclajik yapısıyla ilgilidir. kirliliği üzerindeki etkisi en azdır?
lerden hangisidir? C) Türkiye maden çsşllfliîğl bakımından zen­
D) Hidroelektrik enerji üretiminde en f3ds ar­ A} Hidroeleklrik santraller
A) Otomotiv endüstrisi tış, ¡991-1993 yılları a/ssmda almuşiur gin bir Dikedir. B) Endüstriyel atıklar
B) Kâğıt endüstrisi E) 1993 yılından sonra hsdraeleklirik enerji D) Türkiye bazı madenlerin rezervi bakımın­
C} Tanm İlaçlan
C) İlaç endüstrisi dan dünyada ilk sıradadır.
üretiminin topiam enerji üretimindeki payı D) Kanalizasyon alıldarı
D) Maden endüstrisi giderek azalmıştır E) Dış satımda madencik en büyük paya sa­ E) Kent çöplükleri
S) Çimento endüstrisi hiptir.

ı T/T
M n ıicn lcr- En cjji K aynaklan -O rm aacıhlt Bö lü rn 6 fviadenler-Enerji Kaynaidarı-Ormanctlık .•Bolüm û

2DDG —K P S S 37.2005 - K P S S 39. K PSSy2-GYGK-00/2006

Aşayıdski grafik, 1998 yılında Türkiye’deki or­ Türkiye'de elektrik enerjisi üretiminde aşa­
Aşağıdaki grafikte, 2000 yılında Türkiye'deki ğıdaki enerji kaynaklarından hangisinin kul­
manların coğrafi bölgelera dağılışını göstermek­ petrol tüketiminin selctörlere dağılışı gösteril- lanımının artması, üretim maliyetinin artma­
tedir. miştir. sına yol açar?
GUnoydoiJıı A) Güneş B) Akarsu C) Rüzgâr
D) Pelrol E ) Sıcak su

40. 2006 KPSSÖNL

Aşağıdaki illerin hangisinde maden endüst­
risi bulunmaktadır? Haritada numaralarla gösterilen yerlerin
A) Sakarya B) Nevşehir hangilerinde termik santral vardır?
C) Elazığ D} Muş A) I ve II B) I ve IV ■ C) II ve III
E ) Şanlıurfa D) il ve IV E) tu ve IV

Yalnızca bu grafikteki bilgilere dayanarak

aşağıdaki yargılardan hangisine ulasıla- 41. JO K Uzm. J J 2007
Aşağıdaki enerji kaynaklarından hangisi 45) Ö SS ED-SOS / 2003
Yalnızca bu grafikten yararlanarak aşağıdaki roaz?-
Türkiye’ da elektrik santrallerinde kullanıl­ I. Hidroelektrik potansiyel
yargılardan hangisine ulaşılabilir? mamaktadır? it. Endüstri tesislerinin kuruluşu
A) Tüketilen petrolün yansına yakını ulaştır­ İÜ. Dağcılık ve kış turizmi
A) Petrol B) Taş kömürü C) Linyit IV. Ekilebilen alanlann oranı
A) Batıdan doğuya gidildikçe ormanların ma sektöründe kullanılmakladır.
D} Doğal gaz E) Uranyum Türkiye’de ortalama yükselti vb eğimin fazla
kapladığı alan artmaktadır. B) Tüketilen petrolün bir kısmı yerli kaynak­ olması yukarıdakilerden hangilerini olumlu
H) Ormanların kuzeyde ysr alan böiömünün lardan sağlanmaktadır. etkiler?
A) Yalnız I S) Yairıtz li C) i ve III
oranıyla güneyde yer alan bölümünün C) Petrolden elektrik enerjisi sağlanmaktadır.
D) II ve IV E) III ve IV
D) Petrolün bîr kısmı ham petrol arıtımında ¿2. ALS 2007
aranı birbirine yakındır.
kullanılmaktadır. r,
C) Denize Kıyısı olan coğrafi bölgelerde
arnranlann tür çeşitliliği, iç bölgelerdeki E) (sıtmada tüketilen petrol miktarı, tarım ş<
ormanların fazladır. sektöründe lüketllens yakındır. 4G) ÖSS ED-SOS/2000
DJ Orman miktarının azalma en çok güney ve iklim koşulları ülkelerin beşeri ve ekonomik
etkinliklerinin dağılışını beliriayen önemli bir et­
batı bölgelerde görülmektedir. kendir.
F) Ormanların % 75’inden fazlası denize kıyısı Haritada numaralarla gösterilen İllerden Buna göre, Türkiye'deki İklim koşullarının
hangisi, güneş enerjisinden diğerlerinden aşağıdakilerden hangisi üzerindeki etkisinin
olsn coğrafi bölgelerde yer atmaktadır.
38. K PSS/2-GYGK-00/2006 daha fazla yararlanabilir? diğerlerine göre daha az olduğu söylenebi­
lir?
36.2006- K P S S A) l B) I C )l D)IV E)V A) Ege SûlümüYıün kıyı kesiminde turizm et­
Aşağıdaki grafik beş maden cevherinin 1994 yı­
lında Türkiye'deki üretim ve tüketim miktarlarını kinliklerinin yapılmasında
göstermektedir. B) Antalya Bölömü'nde lurunçgll lanmının ya­
43. 2007- K P SS pılmasında
IMiyon lan
C) Erzurum -Kars Bölümü'nde büyükbaş hay-
□Üretim ‘ BTCtolIm 1. Petral vanerirğa elverişli otlakların bulunmasında
11. Jeo termal 0} Adana BölOmü'nde yaylacılığın yaygın ol­
masında
lil. Taş kömürü E) Yukarı Fırat Böiümü'rtda baraj yapımına
Haritada numaralarla gösterilen yerlerin IV. Akarsu ■ uygun yerlerin fazla olmasında
hangilerinde doğalgazta çalışan termik V. Güneş
santral vardır? j Türkiye' de yukarıdaki kaynakların hangile­
A) I ve II \ rinden sağlanan enerji miktarı iklim koşulla­ 47) ö ss s o s -1 / 2oaa
rına bağlı olarak değişir? Termik santraller, hidroelektrik santrallere göre
3) I ve V \
daha fazla hava kirliliğine neden olur.
C) » v g III A) i ve 11 Buna göre, aşağıdaki yerleşmelerden hangi­
D) III ve IV Yalnızca grafikteki bilgilere dayanarak, han­ B) II ve III sinde, santrallere dayalı hava kirliliğinin da­
gi madenlerin dış altmma gereksinim duyul­ ha az olması beklenir?
E) IV v e V C) 11ve IV
duğu söylenebilir? A) Yatağan B) Manavgat
A) I ve II 8) I ve V C) tl ve İli D) III ve V C) Soma Of Elbistan
D) İl ve IV E) III ve V E) IV ve V S) Tavşanlı

nu
Madenlér-Enerji Kaynaidarx-Onnancihlc Bölüm 6 Madeni er-Hnecj i ECaynsüdan-Ormancılık BöLüm 6

20
43) J O K A s t s b / O a '51) 20Û9-JANÜ 53. 2009 -K PSS / GYGK-CS 56.2010-K PSS/O N L
Türkiye'de aşağıdaki enerji kaynaklarından I. Güneş ışınlarının düşme açısı Aşağıdaki grafikte Türkiye'de 1975 -2000 yılları
hangisi elektrik üratiminde kullanılmamak­ II. Rüzgârrn hızı arasındaki taş liömüri) üretim vs tüketim mikısr-
tadır? II!. Yer şekillerinin uzanış doğrultusu ları gösterilmiştir,
A) Jeotermal kaynaklar IV. Rüzgârın esme sıktığı
Elti Ten
B) Radyoaktif mineraller Ege Bölgesl'ndeki bazı yerleşim alanlarının
C) Doğal gaz rüzgâr enerjisi üretimine elverişli olmasında
D) Akarsu yukarıdaki özelliklerden hangilerinin etkisi
E) Rüzgar yoldur?
A) Yalnız! B) Yalnız H C) Yalnız III
D) il ve III E) lil ve IV
Haritada numaralarla gösterilen yerlerdeki
49) ALS-20DB enerji kaynaklarıyla ilgili olarak aşağıdaki
t. Karabük bilgilerden hangisi yanlıştır?
II. Afşin A) l numaralı yer, Türkiye'deki doğal gaz üre­
III. Iskenderun timinde büyük paya sahiptir.
• IV. ■Soma ' B) !! numaralı yerdeki barajlardan hidroelektrik
Yukarıda verilen merlcezierden hangilerinde enerji üretilmektedir.
demir-çe{iîi fabrikası bulunmakladır? C) Ut numaralı yerde, rüzgâr enerjisinden ya­
A) I ve II' B) İve ¡11 C) II ve 111 rarlanmak amacıyla rüzgâr sanlralleri ku­
D) II ve İV E) III va IV rulmuştur.
Yalnızca grafikten yararlanılarak aşağıdaki D) IV numaralı yerde, jeotermal enerjiyi elekt­
sonuçlardan hangisine ulaşılabilir? rik enerjisine dönüştüren santraller bulun­
A) Taş kömürü rezervinde azaima olmuştur. maktadır.
B) Taf kömürü örelim teknolojisinde değişme E) V numaralı yerde, güneşlenme süresi ve
50)KPSS 2008 olmuştur.
C) Tüketimde diğer kömür türlerinin payı art­ güneşli gün sayısı fazla olduğundan güneş
Aşağıdaki grafikte, Türkiye'de 1999 ve 2C02 52) 20D3 -OS5/SQS-2
Aşağıdaki grafikte dünyadaki petrol rezervleri mıştır. ■ ,î 5 enerjisinden yararlanılmaktadır
yıüannda örstilen elektriğin enerji kaynaklarma D) Üretimin tüketimi karşılama oranı düsmûs- V.
V< yg petrol tüketiminin atlı bölgeye göre dağılış
oöre dağılışı gösterilmiştir. tür. ' ' ’ 45
oranlan gösterilmiştir,
% D Rezerv ¡3 TüKsütn E) Tsş kömürünün kullanım alanları artmıştır
£
57. 2010-LYS3/COĞ-1
I. Dalga
II. Petrol
54) 2810'- K PSS t ÖNL İli. Jeotermal
Türkiye'nin yüksek ve engebeli bir ülke ol­ Yukarıdaki enerji kaynaklarından hangileri,
Doğal StıgCcB Linyit Taç. A farplU masının aşağıdaki ekonomik etkinliklerden bulunduğu bölgenin jeolojik yapısıyla doğ­
S ii KSmCrü
hangisi üzerinde etkisi.vaktur? rudan ilgilidir?
Yalnızctf grafikteki bilgilerden yararlanarak
A) Kış turizmi B) Büyükbaş hayvancılık A) Yalnız I.B) Yalnız lı C) Yafhiz III
.aşağıdaki yorumlardan hangisine uiajyla^
C) Yaylacılık ' D) Madencilik D) t ve-İt E) II ve III
mazi?
E} Orman İşletmeciliği
A) 1999 yılında tíogál.gáz, su gücü ve linyitten Bu grafikteki bilgilere dayanarak’aşağıdaki so­
elde edilen enerji miktarları birbirine yakın­ nuçlardan hannislrie ulaşılamaz?
dır.
Â) V. bölgenin rezervi diğer bölgelerin toplamından 50) 2011-JANU
B) En büyük artış rhlktarı doğal aszla üretilen fasladır.
enerji de olmuştur. Aşağıdakîlerden hangisi Türkiye'de jeoter-
55) 2Ü10-JÂNA
S) En (aıla tüketim I. bölgeye altllr. I. Orojenik hareketlerin etkili olması mal kaynakların kullanımıyla ilgili bir örnek
C) Su gücünden elde edilen enerji miktarında­
ki artış, (aş kömüründen elde edilenden II. Ortalama yükseltinin fasla olması daöitdir?
C) V. ve V!. bölgelerin lopfam tüketim oranı, ili. böl­ A) Buhar enerjisiyle elektrik üretilmesi
fasladır. ‘ \ geden fasladır. İli. Geniş alanlarda volkanizma ve .
metamomzma ataylanmn görülmesi B) Fay kaynaklarından gelen sularla kaplıca
D) 2003 yılinda, yalnızca linyitten elde edilen D) 111. ve IV. bölgelerin ¡ütelim oranları birbirine IV. Doğu-batı uzunluğunun fazla olması turizmine yönelik tesislerin yapılması
enerji üratiminde azalma olmuştur. eşittir. Yukandakiierden hangileri Türkiye’nin ma­ C) Buhar enerjisiyle konutların ısıtılması
E) 2003 yılında, taş kömürü ve akaryakıt kul­ den çeşitliliği açısından dünyanın en zengin
5) II. belgenin iükt-lim ve rezsrvl, VI. belceden (az­ D} Gayzerlerden elektrik enerjisi elde edilmesi
lanılarak elde edilen enerj! mlkıarı birbirine ülkelerinden biri olmasının nedenidir?
ladır. E) Sıcak su ve su buharı İle seralann ısıtılma-
yakındır. A) l ve !l B ) ! ve »I C) II ve lif
D) i! vs IV 5) III ve |V
 Madenler-Enctji Kayaaklan-Orrnancılık Bölüm 6
İacteııler-Enerji Kaynaldan-Ormancüık Bölüm 6
ÇÖZÜMLER
9) Ülkemizde hidroelektrik potansiyelinin en fazla
3.2011 YGS olduğu bölge Doğu Anadolu'dur. Nedeni yüksel­
I. Anadolu alrtlf deprem kuşaklan üzerinde 1) Soru metninde verilen bölgelere göre orman
yüzdeleri incelendiğinde bölgelerin genişlikleriy­ tinin fazla ve akarsulann akış hızlarının yüksek
yçr alır. olmasıdır.
!!. Anadolu'da volkanik alanlarla fay hatlarının le orantılı alarak ormanların dağılışından bah­
sedilemez. Söz gelimi Doğu Anadolu Türkiye YANIT.E
çakıştığı bölgeler vardır.
yüzölçümünün %21 ilk oranına sahipken, or-
III. Anadolu'da çok sayıda göl vardır. manlann ise %7 sine sahiplir. İç Anadolu ise
IV. Anadolu'daki yeryüzü şekilleri engebelidir. yû2ölç0mün %20 sine, ormanlann Isa %9 una
sahiptir. 10} Zonguldak havzasında taşkömürü çıkarılır.
“Türkiye, sıcak su kaynaklan bakımından sıcak- Taşkömürünün %1Q0 ü Karadeniz Bälge—
YANİT. C
l;r.“ diyen bir araştırmacı, yukarıdakilerden sfndedir.
hangilerine dayanarak bu yargıya ulaşmış YANIT.E
olabilir? 2) Türkiye'nin ürettiği petrol, tükettiği petrolün %2Ö
İlk kısmını ancak karşılayabilmektedir. Geri ka­
A)l ve ii B)i ve ili C)ll ve fan ‘/¿80 İlk kısım dış alımla karşılanır. Su du­
OJli ve IV E}lll ve IV rumu E seçeneği gösterir. 11) Bstman'daki petrol rafinesi kendi petrolümüzü
YANIT.E İşlerken; Aliağa, Ataş, Orta Anadolu, Ipraş İthal
petrolü islemektedir.
YANIT.A
3) Türkiye krom üretiminde Dünya'da İlk sıralarda
yer alır. Krom, demire ve çeliğe paslanmaya
karşı direnç verir, parlak yüzey oluşturur. Kulla­
nım alanı sanayide çok yaygındır. Bu nedenle 12) Linyit, petrol ve doğalgazdan termik eneıjl,
Türkiye'de çıkan kroma mutlaka alıcı bulunmak­ radyoaktif minerallerden atom enerjisi elde edi­
tadır. lir, Bordan eneıjl elde edilmss,
YANIT. S YANfT.B

. 4) Edremli(Balıkesir}, Hekimhan(Malatya) ve Div-

II
Z v:
riği(Slvas) yörelerinde demir yatakları vardır.
YANIT.D
W—

u-K
13) Buhar= Denizli(S arayköy)
Su Gücü= Elazığ(Keban)
Kömür(linyil)= Kütahya(Tavşanlı, Seyilömer,
tu<
Tunçbilek)
>-
5) Konya Seydişehir’de alüminyum İşletme tesisi YANIT.C
vardır.
YANIT.D

' CevapAnahtan 14) Adıyaman Kahta'da petrol çıkarılmaktadır.

6) Emet’teki bor madeni Bandırma'da, Divriği'de!!! YANITA
-1 2 . 3:' .-4 . 5‘ . . S 7 '. * 8 ' * . 9 ' -10
demir madeni Karabük'te, Akseki va Seydişe­
C E B D D C . D A E E hir'deki alüminyum madeni Seydişehir’de, Adı­
yaman'daki petrol Batman'da İşlenirken; Gule-
.11 • /I2 13- ‘ 14 / ' 15 ; ^ı b . =••17 •■1a =>19.' 20'' man'dakl krom madenleri Murgufda Işlenmeyip, 15)Endüslrl kuruluşlarının bölgeler arasında diğerle­
Elazığ'da işlenir. Murgul'da isa bakır madenî iş­ rinden daha dengeli dağıldığını söyleyebilmek
A a C A C B C c C B için, en .az enerji kullanan bölgeler arasındaki
lenir.
21 ' 22 ■23 ■'.24 . ■
■25 ' ■26' . 27. 2a: 29 30 YANIT.C farkın en az olduğu ülkeyi tespit etmek gerekli­
dir. Bu duruma uyan ülke, III. ülkedir.
E E B B A D E B E A YANIT.C
.31 :32 . •33’ 34': ,35:. '36- 37 -30 : 39 7) Sama, Yatağan, Afşfn-Elüislan ülkemizin zen­
gin linyit yalaklartnın hulundüğu yellerdir. 0u
E c E A E A B | A D C yüzden elektrik üreten termik santraller buralara
kurulmuştur. Çûnkö linyiti başka yere taşıyarak 16) Doğu Anadolu Bölgesi engebelik yağıya sahip
41- -42.' •43 ■ 44 ; 45- -'4G 47- 48. • 49 ' 50 olduğundan, Fırat ve Dicle nehillerinin enerji
elektrik üretmek ekonomik değildir. Diğer seçe-
E C E B C E B B B C nsklardekl özellikler başka merkezlerde de gö­ potansiyeli fazladır.
rülebilir. YANIT.B
■51 •. 52 : '53 54- 55 ■ 56 .57 • 50:. 59-' i'".-. YANIT.D
A C D D ' B B E D A
]
9) Denizli-Sarayköy'de jeotemıal santrali vardır. 17) Enlem faktöründen dolayı güneş eneıjislnden
Sıcak su kaynağından elektrik enerjisi üreten en fazla yararlandığımız bölge Akdeniz'dir.
sanlraldir.
YAN İT.A YANIT.C

133
 Madeni er-Erierji Kaynaklan-Ormancılık
T™ ^ ............ . ■ ---—----------
18) Tablodaki bllği'.era göre, “Sanayide kullanılan
su miltiarindakl artış,-Içnış vekuliarima için har­
canan su miktarındaki artıştan fazladır." sonucu
çıkarılamaz. Çünkü, sanayide kullanılan su mik­
tarındaki artış %50 olduğu halde, içme ve kul­
lanma soyundaki artış %50‘dsn feladır.
YANIT.C
19)Fırai nehri kaynağım Doğu Anadciu Sfllge-
si'nden aldığı İçin enerji potansiyel! fadadır,
ürerinde büyük barajlar vardır. Bunlar; Atatürk,
K3raksya ve Keban'dır.
YANIT.C
20)Akarsulardan yararlanılarak çalışan hidroelektrik
santrallerin, akarsular üzerinde kurulması gere­
kir, Akarsulann uzağında kurulamaz. Ancak
petrol, kömür, doğaigaz ve uranyum ile çalışan
termik ve nükleer santraller enerji kaynağının
uzağında kurulabilir.
YAMIT.B
21) Verilen grafik İncelendiğinde bakır üretiminde,
1970-1975 yıllan arasındaki artış, 1585*1990
villan arasındaki artıştan daha azdır.
YANIT.E
■22) Ülkemizin geneli III. Ve IV. ramanda oluşmuş­
tur. I. samanda oluşan taşkömürü sadece Batı
Karadeniz’de, Zonguldak, Ereğli, Amasra civa-
nndadtr. Bu yüzden ülkemizde çıkarıldığı yer
ezdir.
YAMIT. E
23)Suni gûbrs; azot, kükürt ve fasfaltan elde edilir.
Ormanlardan kağıt, ilaç, kozmetik ve mobilya­
dan îaydalamlırken suni gübreden İse orman­
lardan yararlanılmaz.
YAN İT. B
24)Firal’ın özetinde Kerakaya hidroelektrik santrali
vardır. Yatağan, Tunçbîiek, Çatalağzı, Soma
termik santrallerdir.
YANIT. B
Bölüm 6
25) - Pstroklmya tesislerinin ham maddesi çeşitli
yollarla üretim merkezine getirilebilir.
-Termik santrallerde kullanılan linyit çeşitli
yollarla termik santrallere getirilebilir. •
Fakat hidroelektrik santralleri akarsular; jeoler-
mal enerji santralleri sıcak sü kaynakları üzeri­
ne kurulduğundan ham maddeye yakın olarak
kurulmak zorundadır.
YANIT.A
2G) Karabük'te^ Demir-Çelık fabrikası
Murgul‘da= Bakır İşletmeleri
Seydişehir'de^ Alüminyum tesisleri maden
endüstrilerdir. .
YANIT. D
27) -Samsun bakır işletmelerinin ham maddesi-
Murgul ve Küre’deki bakır yataklarından sağla­
nır.
- İskenderun demir-çellk fabrikasının ham mad­
desi Hekimhan’dan getirilir.
-Aliağa petrol rafinesine ham madde gemilerle
getirilir.
Fakat, Seydişehir'de boksit, Murgul'da bakır
çıkarılmaktadır.
YANîT.E
28) Grafik dikkatli şekilde İncelendiğinde termik
•¿ 3
UJ<j*
enerji üretimi ile hidroelektrik enerji üretimi ara­
sındaki fariun eni22İ3 olduğu yıl 1997 deöll
1399'dur,
YANIT.B
29) Ülkemizde çıkarılan bor minerallerinin kullanım
alanlarının çok ve kromun kalitesinin yüksek
olmasından dolayı dış pazarda alıcısı fazladır.
YANFF-E
30) Doğu Anadolu Böîgesİ'nde hidroelektrik potan­
siyelinin fazla olmasının nedanileri arasında
alusrsu rejimlerinin düzensiz olmasının bir etkisi
yoldur.
YANIT. A
31) A, B, C ve D şıklarında verilenler, madencilikle
İlgili doğru bilgilerdir, Türkiye'nin dış satımında
ctî büyük paya msdenciiik değil, otomotiv ve
yedek parça seldörü sahiptir.
YANîT.E
32) Ülkemiz tükettiği petrolün %15’lni, doğalgazın
%5'ini kendi imkanlarıyla üretir. Ancak linyit re­
zervleri ve hidroelektrik potansiyeli bakımından
zengindir. Bu nedenle linyit ve su gücünden
sağlanan elektrik enerjisi daha ekonomiktir.
YANIT.C
Madenler-Enerji Kaynaklan-Ormancıh];
33) Atatürk Barajı'ndan sulama suyunda yararlanı­
lır, enerji üretilir, turizm olanakları artar, Iş ola­
nakları artar. Fakat barajlar engebelik yerler ol­
duğu için ulaşım sağlanamaz.
YANIT.E
34) S, C, D vs E şıklarında verilenler su kirliliğini
artırırken, hidroelektrik santralleri dünyanın en
temiz enerji toynakları arasında yer alır.
YAMİT.A
35) Kıyı bölgelerin orman oranlan toplandığında
%79 olduğu görülür.
YANIT. E
35) Çatslağzı'ndaki termik santralde taşkömürü,
Yatağan ve Afşin - Elbistan termik santrallerin­
de linyit Hamltabat ve Ambsrit'daki termik sant­
rallerde doğalgaz kullanılır.
YANIT. A
37) Grafikte verilenlere dayanarak Türkiye'de tüketi­
len petrolün bir kısmının yeril kaynaklardan
sağlandığı bilgisine ulaşılamaz. (Türkiye'de tü­
ketilen petrolün bir kısmının yerli kaynaklardan
sağlandığı doğrudur. Ancak grafikle büyle bir
bilgi verilmemiştir.)
YANIT. B
38) Grafikte görüldüğü gibi I ve. II numaralı yerlerde
üretim tüketimi karşılayamamaktadır.
YANIT. A
39) Dünya’da petrolü en pahalı kullanan ülke oldu­
ğumu2 İçin, petrol kullanımı maliyeti ariınr.
YANIT. D
-İÜ) Elazığ maden bakımından en zengin kentimiz­
dir. Burada; bakır, krom, kurşun-çlnko İşletme­
leri vardır.
YANIT. C
Bölüm u
41)Ülkemizda petrol, taşkömürü, linyit, doğalaazdari .
elektrik enerjisi eld& edilir. Uranyum ve Toryum
radyoaktif mineralleridir. Nûkîeer-sanlralin.ham
maddesidir. Ülkemizde ise nükleer santralleri
kuruluş aşamasındadır,
YAMIT. E
42) ii). numaralı yer enlem faktöründen dolayı Gü­
neş enerjisinden fazJa yararlanmadadır.
YANIT. C
43) Petrol, jeotermal ve taşkömürü yeraltı kaynakla­
rı içerisinde olup İklim koşullarından etkilenme;.
Fakat akarsuların akımı iklime göre değiştiği
içtn barajlardan elde edilen enerji miktarı da ik­
lime güre değişir. Yine güneşli gön sayısı iklime
gars değiştiği için güneşlen elde ediien enerji
mlktan da iklime göre değişir.
YANnY.E:
44) Keban ve Oymapınar hidroelektrik sanfraiidfrl
M= Çatalağzı'nda taşkömürü ile Yatağan'da linyit
\< kömürü ile çalışan termik santraller vardır.; '
I
LU<f
YANIT. B
45) Türkiye'de ortalama yükselti ve eğimin fazla
olması, hidroelektrik ile dağcılık ve kış turizmini .
olumlu etkiler.
YANIT. C
46) Yutan First Bölümü'nde baraj yapımına uygun
yörelerin fazla olması iklimle ilgili değil, yer şe-
■
killerinin engebelik olmasıyla ilgilidir.
YANIT, E
47) Yatağan, Sama, Elbistan, Tavşanlı Termik
Santraller olup, hava kirliliğine neden olmakta­
dır, Manavgat nehrinin üzerinde yer alan Oy-
mspınar barajı hava kirliliğine neden olmaz. .
!' YANIT.B
48) Ülkemizde nükleer enerji Mersin (Akkûyu) vs
Sinop (inoeburun)’ta kuruluş aşamasındadır.
YANiT. B
 Maden]cr-Encıji Kaynaldan-Onnancüık Bölüm 6 Endüstri-Ulaşım-Ticaret-Turizm _________ Bolum 7

•43} Karabük'te demir-çelik fabrikası olmasının 56) A} I numaralı yer KırklaretifHamitabatl'ni gös­
nedeni enerji kaynağıyken, İskenderun'da olma 1. 1932 ÖYS 1 9 B 2 -Ö 5 S
terir. Burada doğaigaz termik santrali var-
nedeni ulaşımdır. drr. Türkiye’de Cumhuriyet Döneminden sonra bir­ Türkiye, günümüzde sanayi ürünlerinin bir kıs­
YANIT. B C) İli numaraîı yerde lzmir(Aİ3çatı) rüzgar çok sanayi dalında önemli gelişmeler olmuş ve mını dış ülkelere salar hale gelmiştir. Birçok sa­
santralimiz vardır. bunlardan bazılanntn Ürünleri dış ülkelere satıl­ nayi dalında ise henüz islenen düzeye erişe­
D) (V numaralı yer Denizil(Sarayköy) jeoter- maya başlamıştır. memiştir.
mal santrali vardır. Aşağıdaki sanayi dallarından hangisi bun­ Ürünleri dışsatımda önemli yer tutan sanayi
50) Taşkâmüründen elde edilen elektrik üretimin­ E) V numaralı yer Akdeniz olduğu için güneş dallarının bugünkü düzeye ulaşmalarında'
lardan biri değildir?
deki artış, su gücünden elde edilen elektrikteki enerjisinden yararlanma olanağı fazladı aşağıdakllerden hangisinin katkısı en azdır7
A) Dokuma
artıştan fazladır. Diğer verilenler grafikten elde YANIT, B
B) Konserve A) Yatırım giderlerinin az olması
edilebilecek bilgi/endir.
C) Kâğıt B) Üretim teknolojilerinin basit olması
YANIT. C ' 57) Petrol; canlı kalıntıların bulunduğu 111. jeolojik
D) Çımenlo C) Hammaddelerinin yurt içinden sağlanması
zamanda oluşmuş yeraltı zenginliğiyken, )eo-
E) Mobilya D) Cumhurlyertert önce üretime geçmiş ol­
■■ termal kırıkiı yapıların etkili olduğu yerdedir. Bu
yüzden İt ve III nolu seçenekler jeolojik yapıdan maları
etkilenmişlerdir. E) Pazar bulma olanaklannın elverişliliği
51} Güneş ışınlarının düşme açısıyla rüzgar enerjisi
arasında bağlantı yoktur. Rüzgarın hızı, yer şe­ YANİT. E
killerinin uzanış doğrultusu, rüzgarın esme sık­ 2. 1932 -Ö SS ..
lığı rüzgar gücünü etkileyen faktörlerdir. Aşağıdaki)erden hangisinin, bir bölgedeki
YANIT. A 58) Türkiye'nin jeotennal kaynaklarından; sanayileşme ile yakından ilişkili olduğu söy­
A) Buhar enerjisiyle elektrik elde edilir. lenemez?
B J Fay hatlarından gelen sularla kaplıca tu­ A) Bölgenin pazar olarak genişlemesinin 5. 1982-Ö YS
rizminden faydalanılır. B) Ticarî ve mali etkinliklerdeki artışın Türkiye'de ulaşım ağı, uzunluk ve nitelik yönün­
ti C) Afyon Sandıklı’da olduğu gibi, buhar ener- C) Ulaştırma hizmetlerindeki gelişmenin den henü= istenen düzeye çıkanlamamıştır.
52) Tablcdakî verilere dikkat edilecek olursa;- ¡İ5i ile konutlar ısıtılır. - Ulaşım ağının gelişimini engelleyen koşullar
• D) Turizm yatırımlarındaki artışın
V. vb VI. Bölgelerin toplam tüketim oranının 111. tu< E) Sıcak su buharıyla DenlzJİ-Sarayköy'de ol­ göz önüne alındığında, bunlardan hangisi­
E} Nitellklllşgücüsayısındakfartişın
bölgeden az olduğu görülmektedir. duğu gibi seralar ısıtılır. nin etkisi artarak sürmektedir?
YANIT. C Fakat D şıkkında gayİterden elektrik enerjisi
A} InsangOcü
elde edilmez. Çünkü gayzerler aktif volkan dafj-
E) Yapım giderleri
lannin olduğu yerde görülür. Ülkemizde aktif
volkan dağı yoktur. 3. 1332-ÖSS . C) Yerşokllleri
53) Grafikte görüldüğü gibi Taşkömürü üretimini "Ekonomik yünden gelişmiş ülkeler, gelişmekle D) İklim
YANIT. O
tüketimini karşılama oranı düşmüştür. Dikkat E) Teknoloji
olan ülkelere bağış, kredi vb. biçimlerde serma­
edilirse yıllara göre taş kömürü üretim miktan
azalmış ancak tüketim miktan artmıştır. ye aklarmakiadırfar.*
59) Bir yerde fay hallan varsa bu yerde; Gelişmiş ülkelerin höyle davranmaları aşa-
YANIT. D
- Depremin, ğıdakilerden hangisi île en az ilişkilidir?
- Volkanik arazinin,
- Sıcak su kaynaklarının mutlaka var olduğunu A) Pazar bulma ve İhracat yapma olanakları­
54} Madencilik; Jeolojik yapı, volkanizma gibi olay­
lardan etkilenir. nı artırma 6. 1933- Ö SS
unulmamaiıytz.
B) Gelişmekte olan ülkelerdeki hammadde Yurt dışında çalışan Türk işçilerinden yurda
YANIT. D YANIT.A
üretimini artırarak kendi gereksinimlerini dönenler İçin alınabilecek aşağıdaki önlem­
giderme lerden hangisinin Türk ekonomisi İçin yarar­
C) Sermaye akianian ülke üzerindeki siyasal lı olması beklenir?
55) Ülkemizde maden çeşitliliğini etkileyen faktör­
ler, \ etkilerini artırma ' A} Emekliye ayırarak emekti aylığı bağlamak

I. Alp-Himalaya orojenizînden etkilenmiş olması D) Gelişmekte olan ülkelerde hammaddelerin B) Küçük esnaf olmaya Özendirmek
yarı işlenmiş hale getirilmesini sağlayarak C) işsizlik sigortası kapsamına almak
II. Volkanlzma vs metamorfızmanın (değişim)
etkili ölmesidir. maliyeti düşürme D) Taşınmaz mallar (gayrimenkul) almaya
YANIT. B E) Ülkelerindeki kamuoyunun gelişmekle özendirmek
olan ülkelere yardım edilmesi yolundaki is­ E) Birleşersk sanayi işletmeleri kurmalannı
teklerini karşılama sağlamak

116 tM
 Hndüsıri-Ulaşım-Ticaret-Tuıizm Bölüm 7 Eııdfıstri-Ula^un-Ticaret-T ur İzm Bölüm 7

7. 1983 - ÖYS 11,1909-ÖYS

15. 1991 ÖYS 19 1993-Ö Y S
Dış ticaretle Ugiti yükleme ve boşaltma ola-' Trabzon'un bir liman kenti olarak, Giresun * B ir ülkenin ithalatında ham ve yan işlenmiş Türkiye’de karayoluyla yapılan taşımacılığın
naklanna göre aşağıdaki liman küntierini bir ve Rize'ye oranla daha çok gelişmiş olması maddeler, ihracatında ise yapılmış eşya bü­ diğer ulaşım biçimlerinden daha fazla olma­
sıraya koymak gerekse, bunlardan hangisi aşağıdakllerden hangisine bağlanabilir? yük bir paya sahipse, bu ülkede aşağıdaki sında en önemli etken aşağıdakllerden han­
ilk sırayı alır?
A) Nüfusunun fazla olmasına gruplardan hangisine girer?
A) Samsun gisidir?
B) Tarımsal üreti/nln çak fszte almasına A) Turizm! gelişmiş A)‘ Taşıtların bîr kısmının Tür'itye'de üretilme­
B) Mersin C) Kıyılarının'elverişli elmasına B) Endüstrisi gelişmiş si
C) İzmit D) Bâlıkçilığin-çaîc geiişmişdmasmş C) Tarım ürünü fazlası olan B) Karayolu taşımacılığinin ucuz alması
D) Anöiya
E) Iç-bölgalers ulaşımın koby elmasına D) Nüfus yoğunluğu fszia C) Yal boyunca konsliiama.tesislerlnin bulun­
E) İskenderun
E) Yer altı enginliği fazla ması
D) Taşıt kapasitelerinin artması
' E} Karayoluyla Türkiye'nin her yerine ulaşıla­
8, 1905 —ÖSS 12 19SD —ÖSS
bilmesi
İleri üretim teknolojisine sahip olan bir ülke­ Aşağıdakilerden hangisi, bir ülkede endüst­ 16. 1392-Ö Y S
de aşağıdakllerden hangisinin görülmesi rileşme İle birlikte görülen bir değişme de­ Türkiye' de ipekli dokumacılığın geliştiği
beklenmez? ğildir? başlıca yerler a§3ğıdakllerin hangisinde bir­
A) Birim zamandaki Üretfmin fasla olması A) Hammadde İhracatının anması likte verilm iştir?
9) İhtiyaçların karşılanmasında bilimsel bilgi­ B) Mllelildi İşgücünün önem tezanması A) İzmir- Nazilli —Uşak
lerden yararlanılması C) Dış öcaret hacminin büyümesi Sj Denizli —Uşak - Şile
C) Üretimde standartlara uygunluğun sağlan­ D) Tarımda çalışan nüfus öreninin düşmesi C) Buldan —Adana —İzmir
ması • I
E) Ortalama yaşam düzeyinin yükssimssi D) Burss —Kayseri —Malatya
D) Mesleki eğitimin usla-çırak İlişkisi içinde (t| ^ 20 1993 - ÖYS
E) Gemlik - Bursa - İstanbul Aşağıdakllerden hangisi, bir yörede turizme
yapılması — _j
~~ paralel olarak gelişmesi beklenen bir etkin-
E) İnsan gücünden tasarruf sağlanması
İlk deöildir?
A) Ticaret
B. 1987 —ÖSS E) Haberleşme
13 1990-Ö Y S -17 1932 —ÖSS
Endüstri kuruluşlarının yeryüzüne dağılışı C) Tarım
Aşağıdakllerden hangisi, fabrika kurulacak Türkiye’de aşağıdaki endüstri ürünlerinden
aşağıdakllerden en cok hangisiyle ilişkili­ D) İnşaat
hir yörede bulunması gereken özelliklerden hangisinin yıllık üretim miktarı hava koşula­
dir? E) Ulaşım
biri değildir? rına hağlı olarak değişir?
A} Ulaşım
A) Su kaynaklarının bol olması A) Cam
B) Yükselti ‘
B) Hammadde sağlamanın teiay olması B) Şeker
C) Yağış
C) Enerji sağlamanın kolay cuması C) Çimento
D) SicsUitk
D) ' Nüfus yoğunluğunun fazla olması ■ D) Seramik
E) Bilkl örtüsü
E) Ulaşım olanaklarının yetsö olması E) Kâğıt
21 1993 —Ö SS
Genelde, tarım ürünlerini işleyen fabrikalar üre­
10. 19B7-ÖSS- tim alanına yakın yerlere kurulur.
1S 1993-Ö YS Türkiye'de aşağıdaki sanayi kollarından
Bir ülkede üretilen otomobil ve radyo gibi 14 1991-Ö Y S Türkiye' de kereste fabrikalarının çoğunun •hangisindeki fabrikaların kurulduğu yerler
dayanıklı tüketim mallarının dış satımında
Aşağıdaki limanlardan hangisinin hinterlan- Karadeniz Bölgesinde yer almasının iamel bu genellemeye en az uymaktadır?
aşağıdakllerden hangisi cn a; etkilidir? dj, diğerlerinden daha geniştir? nedeni aşağıdakllerden hangisidir? A) Pamuklu dokuma
A) Üretim miktarı
A) T rabzon A) Tanm alanlarının dar olması
B) Ürünün kalitesi B) Zeytinyağı
B) İzmir • B) Hammaddenin bol olması
C) iç ülkeye yakınlık C) Salça
C) Antalya C) Nüfusun yoğun olması
D) Alıcı ülkeye yakınlık D) Fındık işleme
D) Samsun D) Su kaynaklarının bal olması
E) Ürünün fiyatı E) Çay işleme
E) Zonguldak E) Ulaşım olanaklarını anması

133 no
 Endüstri-UIaşım-Ticaret-Turizm
Bölüm 7
Endüsü’i-Ulaşım-Ticaret-Turiztn
22 1S95—ÖYS
24 1995-ÖSS
Aşağıdaki haritalarda O, O, A işaretleri bazı zey­
tinyağı, kâğıt ve sigara fabrikalarının yerlerini Aşağıdaki haritada, bölgedeki karayolları, bu 27 1998 - ÖYS 30 1399- Ö S S (İPTAL)
göstermektedir. yollardaki trafiğin yoğunluğuyla orantılı alarak Aşağıdaki Türkiye haritasında, belli bir dalda Aşağıdaki İki şskil, iki ayn bölgedeki yerleşim
değişen kalınlıktaki çizgilerle gösterilmiştir, üretim yapan sanayi kuruluşlarının bulunduğu merkezlerini ve bu merkezleri birbirine bağla­
i----- 3----- —--------' başlıca yerleşim merkezleri gösterilmiştir. yan aynı standarttaki karayolları ağını göster­
mektedir.
ı. BÖLGE II. BÖLGE

__________________ i _______l
Bu işaretlerin hangi fabrikalara alt olduğu
aşağıdaklisrden hanglsinda doğru olarak ve­ Bu sanayi kuruluşlarında, aşağıdaklterden
rilmiştir?
Yalnızca bu haritadaki bilgilere dayanarak, X hangisi üretilmektedir?
o A ile gösterilen merkez hakkında aşağıdakller- A) Sigara fc 25.000 nûfusiü
A) Zeytinyağı * yciloşimyari
Kâğıt Sigara den hangisi ile İlgili fikir edinilebilir? B} Seramik t Sütja nüfuslu
a) Sigara Kâğıt A) İklimi y e r ls ş im y e ri
zeytinyağı C} Konserve
C) Zeytinyağı Sigara B) Yer şekilleri Yalnızca şekillerdeki bilgilere dayanarak, bu
Kâğıt D) Kâğıt
D) Kâğıt Zeytinyağı Sigara C) Konut tipi İki bölge arasında hangi bakımdan fark ol­
E) Cam
2) Kâğıt Sigara D) Tarımsal nüfus yoğunluğu duğu söylenebilir?
Zeytinyağı
E) Bölge ticaretindeki yeri
A) Nüfus yoğunluğu
B) Yerleşim tipi
2B 1999- Ö SS (İPTAL)
Aşağıdaki endüstri kuruluşlarının Türki­
ye’deki coğrafi dağılışı göz önüne alındığın­
1
LÜ<*
C)
Û)
Ulaşım ayı sıklığı
İdari bölünüş
25 1395 - ÖYS E) Yerşekilleri
da, fabrikaların yeri belirlenirken, hammad­
Aşağıdaki yörelerden hangisinin turizmde deye yakınlık hangisinde öncelikle etkili ol­
karstik oluşumu önemli bir yer tutar? muştur?
23 1995- ÖSS A} Marmaris
A) Demir-çelilc
Aşağıdaki grafiklerde bir Dikenin ithalat ve ihra­ B) Ürgüp - Göreme B) Şeker
catında yar aian malların oranlan görülmekte­ C) Pamukkale C) Deri
dir. Çeşme D) Otomotiv
İTHALAT İHRACAT
E) Gardiyan E) Pefro-kimya
.Yalırtm mallan 'în3nl
^Tüketim malları Maden

29. 1399 -OSS

Hammadde Sanayi üriinleri Arazideki engebeler arttıkça, aynı standarttaki

Grafikteki bilgiler göz önüne alındığında, bu karayollarının kilometre maliyeti de artmaktadır.

26 1398—ÖSS 31 1999- Ö SS (İPTAL)
Buna göre, aşağıdakileri» hangisinde veri­
ülkeyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan Ekonomik etkinlikleri göz önüne alındığın­
hangisine ulaşılabilir? Aşağıdaki endüstri dallarının hangisi, üre­ len yerleşim birimleri -arasında yapılacak
timde hayvansal hammaddeden varalana- da, aşağıdaki kentlerin hangisinde görülen
A) İşsizlik oranı fazladır, yeni karayolunun kilometre maliyetinin er}
maz? hava kirliliğinde endüstri kuruluşlarının pa­
B) Nüius dağılım! dengelidir. az olması beklenir?.
A) Konserve yının en az olduğu söylenebilir?
C) Tarımsal üretimi yatersizdir.
B) Konfeksiyon A) Erzurum
D) Gelişmiş bir ülkedir. Zonguldak -Ankara
C) Seramik B) Kırıkkale
E) İthalat giderleri ihracat gelirlerinden fazla­ Antalya - Burdur
D) Dokuma Erzurum -Trabzon C) Denizli
dır.
E) İlaç D) İzmit
İzmir-Denizli
E) Gaziantep
Van - Hakkari
 Endüstri-Ulaşım-Ticaret-Turizm
Bölüm 7
32, 1599 DMS • •
Yerşekllleri göz Önüne alındığında, 37.1999-DMS -14. 2002- K P S S
2001 -K M S
I. Marmara Türkiye’de çay işleme kuruluşlarının yeri. Türkiye'de aşağıdakilerden hangisini üreten
Çay ve fındık fabrikaları ile orman ürünleri İş­
II. Karadeniz endüstri kuruluşlarının sayısı diğerlerinden
lif. Güneydoğu Anadolu belirlenirken, aşağıdaki özelliklerden hangi- . letmeleri Doğu Karadeniz Bölümünde yaygındır.
IV. Doğu Anadolu sine öncelik verildiği söylenebilir? Su durum, endüstri tesislerini kuruluş yeri daha azdır?
Bölgelerinin hangi ikisinde, demiryolu yapı­ A) Hammaddeye yakınlık ile aşağıdakilerden hangisi arağındaki İlişki­
mında kilometre maliyetinin diğerlerine göre A) Pamuklu dokuma
daha az olması beklenir? B) Enerji üretim merkezlerine yakınlık ye örnektir?
A) J ve İli C) İşgücü sağlamada kolaylık A) Su kaynaklarının fazlalığı B) Çimento
B) I ve IV G) Şeker
D} Pazarlama olanaklarının varlığı B ) Hammadde sağlama kolaylığı
C) II ve IV
D) ll vs V E) Ulaşım olanaklarının gelişmişliği Q) Demir-Çelik
C) Eneqi kaynaklarının varlığı
E ) III ve V E) Bitkisel yağ
D) Kara ve deniz ulaşımının gelişmişliği
E) Tükslim alanlarına yakınlığı
30. 20DD-ÖSS 45) 2002 KPSS
Aşağıdakilerden hangisi, bir ülkede sanayi­ Türkiye’de iç ve dış turizmin gelişmesinde
33. 1999. DMS aşağıdakilerden hangisinin katkısı cn azdır?
nin gelişmekte olduğunun göstergelerinden 2D02-ÖS5
Aşağıdaki endüstri kollarından hangisi tarı­
ma dayalı değildir? biri değildir? A) Turizm eğilimine önem verilmesi
Her tür uiaşim olanağı bulunan bir ülkede
A) Yünlü dokuma A) Hammaddeye duyulan gereksinimin artması 0) Ulaşım olanaklarının geliştirilmesi
demir cevheri, kömür gibi madenlerin dışa­
B) Cam C) Tarihi eserlerin korunması
C) Şeker • B) Tarımsal Oratimin azalması lım ve dışsatımından yararlanılan,
D) Sigara C) Enerji tüketiminin arimast D) Yöresel özelliklerin, lanıtılması
I. Demiryolu
E) Kağıt D) Teknolojl kullanımının artması E) Bankacılık hizmellerinin hızlandırılması
II. Karayolu
E} Çalışan nüfus içinde, niteliksiz işçi payının [II. Denizyolu
aralması taşımacılıkları, aşagıdakilerin hangisinde ta­ 46. 2002 KPSS
'!( S- Türkiye'nin aşağıdaki Avrupa ülkelerinden
34. 1999 DMS şıma maliyeti en yüksek olandan en düşük
\ **i" hangisiyle olan dış ticareti diğerlerinden da-
Aşağıdaki endüstri kuruluşlarından hangisi, olana doğru sıralanmıştır?
işlediği hammaddenin üretildiği çevrede ku­ tü< 39. 200Ü K PSS ha fazladır?
rulmuştur? A) !, II vs III
^ Zeytinyağı Edremit Körfezi çevresinde, ayçiçeği A) İtalya B)Almanya C)Ponekiz
A) Mersin'de petrol rafinerisi B) 1,111 ve II
B) Ereğli'deki demir çelik fabrikası yağı Ergena Havzasında, mısırözü yağı Kara­ D) Belçika E)Hollanda
C ) il, i ve ¡11
C) İstanbul'daki sigara fabrikası deniz 'in kıyı kesiminde diğer yörelerdekîne gö­ D) II, III ve 5
D) Erzincan'daki pamuk İpliği fabrikası re daha fazla üretilmektedir.
E) Murgul'daki bakır işletmesi E) III, t ve II
Bu durum, Turkiye'debltklsel yağ üretiminin 2003 - K PSS
belirli yerlerde yoğunlaşmasında aşağıdakl- Dokuma endüstrisinin bir kolu olan hazır
lerden hangisinin etkili olduğunun göster­ giyim, aşağıdaki İllerin hangisinde diğerle­
2ÜD2-OSS
35. 1995 DMS gesidir? Türkiye'nin dışalımının giderek büyümesine rinden daha fazla gelişmiştir?
Karadeniz Bölgesinde kağıt endüstrisinin A) Ulaşım olanaklarının elverişliliği İstanbul
karşın, drşsaUmi islenilen düzeye henüz ula-'
bulunduğu merkezler aşcğfdpkilerden han* Samsun
glsln de birlikte verilmiştir? B) ■Hammaddeye yakınlık
şamamıştır.
A ). •Çatalağzt-Samsun C) Tüketiciye yakınlık Dış ticaretin sürekli açık vermaslnde aşağı- İzmir
B) Karabük -Çorum D) Dışsatım olanaklarının fazlalığı Antalya
C) EreğlI-Amasya dâkilerden hangisinin etkili oldUou savunu­
D) Aksu-Çaycuma E ) Kalifiye işçi sağlamada kolaylık Malatya
lamaz?
E) Sinop-Bafra
4ü. 2ÜÖ0KMS 4Ü. 2003- K P S S
A) Dış pazarlarda rekabet güçlüklerinin ya­
Türkiye'de turizmin gelişmesi, aşağıdaki Türkiye’de aşağıdaki endüstri dallarının
I şanması
sorunlardan hangisinin ortaya çıkmasında hangisinde ürctlrn yapan kuruluşlar diğeri-
l B) Dışsatımda tanm ürünlerinin payının fazla
. i en cok etkili olmuştur? ne göre daha fazladır?
36. 1999 DMS \ olması
Türkiye'de aşağıdaki endüstri kollarından A) Denizlerin atıklarla kirlenmesi C) Üretimdeki artışın nüfus amş hızından dü­ A) Sigara
hanoîsi diğerlerine göre daha aa yaygındır?, B) Büyük kentlere göçlarin artması B) Dokuma
A) Şeker. B) Kağıt' şük olması
C) Kıyıların doğal dokusunun bozulması D) Bazı sanayi ürünleri için yapılan dış öde­ C} Otomotiv
C) Çimento - D) Gıda
E) Dokuma D) Tarımsal İlaç kullanımının yaygınlaşması melerin dışsalım gelirinden yüksek olması . D) Kağıt
E) Tarihi eserlerin yurt dışına kaçırılması E) Transit taşımacılığın gelişmiş olması E) Demir-Çefik
 Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
ündasti’i-Ulaşıra-Ticaret-Turizm Bölüui7
Bölüm 7 ' Endüstri-Ulaşım-Ticaxet-Turiznı

49. 2003-KPS5 52-2004 KPSS 55. 2005- Ö SS

Aşağıdaki grafik, bir ülkede 1995-2004 yıllan 57. 2005- Ö S S
I. Dış pazarlara rekabet gücü yüksek ürünler *
Yerşekillerl karayolu uzunlukları ürerinde-etkili­
¿•Ç5»-- “ K^aeii . sunma arasında yurtdışına giden ve yurtdışındân ge­
\ “ Bozüyük dir. Aşağıdaki şekilde X kentiyle beş mürkez
II. Dış raüm İçin yeni pazarlar bulma - len turist sayılarını göstermektedir.
Ç“ izmir g to e n l u r s t
arasındaki karayolu uzunlukları ve kuş ucumu
III. Endüsrtrt ürünleri dışalımını artırma
Miiyonkty CJYurrirçınjjBJVçofon1utis1 uzaklıklar verilmiştir.
YukandaialenSen hangileri, Türkiye’nin dış
ticaret açığının kapanmasına katkıda bulu­
Haritada gösterilen merkezlerde •bulunan nabilecek gelişmelerdendir?
endüstri kolu aşağıdakllerden hangisidir? AJ Yalnız I
A) Kağıt B) Yalnız il,
E) Cam C) iv e »
C) Seramik D) i ve ili ■
D) Kimya E) H ve İli
E) Otomoİtv Yalnızca bü grafiğe bakılarak, verilen dö­
53, 2004 KPSS nemde bu ülkeyle İlgili aşağıdaki bilgilerden
Aşağıdaki hartada, Türkiye'de demiryolu ağı hangisine ulaşılamaz?
gSrû)mektedir.
A} Yuridişına giden turist sayısı toplamına
Buna göre, X kentiyle'hangi merkez arasın?
B) Yurtdışındân en fazla turistin hangi yıl
daki arazinin ötekilere göre daha enoebelj
50. 2 0 0 4 - Ö S S geldiğine
olduğu söylenebilir?
Bir ülkede demiryolu taşımacılığının geliş­ C) En çok hangi ülkeden turist geldiğine
A) I ' B ) I) C> III D; IV e)V
D) Yurtdışına giden ve yurtdışındân gelen tu­
mesinin aşağıdakilerden hangisine en az 1
katkı sağlaması beklenir? rist sayılan arasındaki orana Zv
UJ<
A) Ülkenin çeşitli kesimleri arasındaki İlişkile­ is Bu haritadan aşağıdaki yargılardan hangisi­
E) Yurtdışındân gelen iurist sayısındaki de­
>r
rin artmasına ne ulaşılamaz? ğişmelere
0) Karayollarında seyreden araç sayısının A) DemiryoGan löm komşu ülkelerin sınırları­
artmasına na kadar ulaşmaktadır.
C) Bazı yerleşim merkezlerinin demiryolu ya­ B) Adana BÖümü’ndeki demir yolu ağı, Batı
kınlarına kaymasına Karadeniz. Bfllümû'nde kinden daha sıktır,
D) Ulaşım maliyetlerinin düşmesine C) Büyük limanların çoğu demlryollanyla bağ­
5) İç ve dış iuTÎzmin gelişmesine lantılıdır..
D) Doğu Anadolu Bolgesi’ndeki demiryolları
genellikle Doğu - Batı doğrultusundadır.
E) Menteşe ve Teke yörelerine demiryolu ula­ 50. 2005-K PSS
şımı yoldur. 5B. 2005-Ö SS
I. Endüstride kullanılan hammadde (ürü
üt. 2004 KPSS Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'nin İç tica­
II. Yer altı kaynaklarının çeşitliliği
Aşağıdakllardon hangisi, Türkiye’de aynı 54. 2004 KPSS ret etkinliklerinin sürekli artmasının neden­
III. Nüfusun bölgelere dağılışı
bölgede bulunan tkl kentten birinin endüstri Türkiye'ye hava yoluyla gelen turist sayısı­ leri arasında gösterilemez?
IV. Yerleşim yari sayısı
bakımından diğerinden daha fasla gelişmiş nın kara ve deniz yoluyla kalan tu rist sayı­ A) iletişim teknolojisindeki gelişmeler saye­
V. Kişi başına düşen milli gelir
olduğunu gösteren en oüelû kanıttır? sından İki kat fazla olması, bu ulaşım yolla- sinde ürünlerin daha geniş kitlelere tanıtı­
Yukarıdakilerden hangileri Türkiye’nin ge­
A) Eğitim seviyesinin yüksek olması nnın Özellikle ajağıdakilerden hangisi bakı­ labilmesi
lişmişlik düzeyi hakkında bilgi verebilir?
0) Ulaşım olanaklarının çeşitti olması mından farklı olmasıyla açıklanabilir? B) Endüstri kuruluşlarının sayısının artması
A) I ve li
C) Enerji tüketiminin fasla olması A) Ulaşım araçlarının taşıma kapasitesi C) Endüslri ürünlerinin çeşidinin artması
B) I ve V
D) Yar altı ve yerüstü kaynaklarının çeşitli ol­ B) Yolculuk sûresi D) Bölgelerin enerji Orallmleri arasındaki far­
C) II ve IV
ması C) Çalışan peısonsl sayısı kın büyümesi
D) III ve IV
E) Nüfus yoğunluğunun t'azla olması D)" Yolculuk Için.ödenen ücret E) Farklı iklim özelliklerinden yararlanarak ta­
E) ¡V veV
E ) Ulaşılabilen merkez sayısı rımsal ürünlerin çeşitlendirilmesi

144 145
 Endüstri-UIaşım-Ticaret-Tumm Endüstri-Ulaşım-Ticaret-T urizm Bolüm 7
Bölüm 7

59. 2005 KPS5 E7. 2006 KPSS OÖ 70.200S K PSS

62. 2005- Ö S S
Türkiye’nin dış ticaretiyle llgiii aşağıdakiler- B ir ülkenin dış ticaret hacminin büyümesin­
den hangîsi söylenemez? de aşağıdaki! erden hangisinin etkHt olduğu
A) Avrupa Birliği ülkeleri hem dışalımda hem
söylenemez?
de dışsalımda önemli bir paya sahiplir. A) Endüstride ürellmln artınlması
3) Toplam dışsatım gelirlerinin yarıdan fazla­ E) SsrbesL'bötgcler kurulması
sını endüstri ürünleri oluşturur C) Orun kalitesinin yükseltilmesi
C) Dışsatımda tarım ürünleri, payı giderek D) Fuarların düzenlenmesi
a23İsD da önemli birysrs sahiptir,' E) işçi ücretlerinin ariiplması T
D) Türkiye'nin coğrafi konumu transit ticaretin ‘
gelişmesine elverişlidir. ■
E) Turizm gelirleri diş ticaret açığını kapatabi­
63. 200G KP55 ' ' !
• Türkiye'de endüstri ürünleri dışsatımı yıldan yıka
lecek düveye gelmiştir. artmaktadır.
Bu durumun temel nedeni asağıdaklierden
hangisidir?
A) Yurtiçi tüketimin azalması
B) Taşımacılığın hızlı ve gelişmiş olması
GO. 2005 K PSS
C) Kalifiye işçi sayısının artması
Aşağıd’akilerdcn hangisi, endüstrinin Türki­ D) Hammadde üretiminde artış olması
ye ekonomisine katkısını artırmak için alın­ E) Ürünlerin uluslararası standartlara ulaşms-
ması gereken önlemlerden biri denlidir?
A} iç vc dış paz3rfann gereksinimlerine göre
(|'-5 G4. 200GKP5S
üretim yapmak.
^ Karadeniz ve Akdeniz bölgelerini İç kesimle-
B) Hammaddesi yeterli olan endUsırl kuruluş­ re bağlayan karayoilannın yapım maliyetinin
larına öncelik vermek yüksek olmasında aşağtdakilerden hangisi-
C) Endüstri laıniluşlarınds modem teknoloji­ tıin etkili olduğu söylenebilir?
den yararlanmak A) Yedesim merkezlerinin çokluğu
B) Bitki Örtüsünün çeşftîlllği
D) Endüstri, kuruluşlarının elektrik enerjisi üre­
C} Kar yağışiannın çokluğu
tim merkezlerine yakin olmasına sağlamak
D) Tarım etkinliklerinin fazlalığı
E) Belli standartlara uygun, kaliteli endüstri Ej Engehenln fazlalığı
• ürünleri üretmek
65. 2QÛ6 KPSS
Aşağıdaki körfezlerin hangisinde, endüstri
61. 200D-ÖSS kuruluşlarının oluşturduğu çevre kirliliği ne­
deniyle denizturizmi diğerlerinden daha 32
gelişmiştir?
A) İzmit B) Gökova C) Edremit
D) Anlaiya E) İskenderun
Aşağıdaki illerin hangisinde maden endüst­ Aşağıdaki grafik 1998-2001 yıllan orasında
risi bulunmaktadır? Türkiye'ye deniz, hava ve kara yoluyla gelen tu­
rist sayılarını göstermektedir,
Aj Sakarya B) Nevşehir
Miystıklfl e Osnizydu D Hava yolu a Karayolu
C) Elazığ D) Muş"
5 t ...................... ... ................... -..........
Ej Şanlıurfa
- n -
■i333
E
I jü S
W
2001
Yıl
Yalnızca bu grafikteki bilgilere dayanarak
aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşıla­
maz?
A) Turist sayısındaki en fasla değişildik hava
yoluyla gelenlerde görülür.
E3. 200S K PSS ÖNL
Türkiye'de transit taşımacılığın gelişmesin­ B) Kara yoluyla gelen turist sayısı sürekli art­
mıştır.
de aşağıdakllerden hangisinin eikiii olduğu
C) Kara yoluyla gelen turist sayısı hava yoluy­
söylenemez? la gelenlerin yarısından daha azdır.
A) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
S) İstanbul ve Çanakkale boğadamın bulun­ D) Deniz yoluyla gelen turist sayısı.nava ve
İl § kara yoluyla gelen turist sayısından âzdır.
ması E} Hava, kara ve deniz yoluyla gelen lopiarr, tu­
C) Kara yoluyla demiryolu taşımacılığının bir­
rist sayısının en az olduğu yıl 19S9'dur.
birini tamamlaması
D) Ulaşım sektörüne önemli yatırımlann ya­
pılması
E) Olke yüz ölçümünün geniş olması
r1. 200c jo k
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin iç ticâ­
ret hacminin büyümesinde etkili değildir?
A} Tarım ürünlerinin çeşitlenmesi
B) Endüstri ürünlerinin artması
C} Dış ölımların gittikçe artması
D) Pazarlama kaşullannın iyileşmesi
E ) Ulaştırma olanaklarının anması

56. 2Q0e K PSS ÖNL

Aşağıdaklİerden hangisi, endüstriden elde
edilen geliri artırmak İçin alınması gereken
temel önlemferden biri olamaz?
A) Ürünlere yeni pazarlar bulunması 69. 2006 JÛ K
hangilerine demiryoluyla ulaşılamaz? 72. 2006 A LS
B) Yüksek kalitede ve belli standartlarda üre­ Güiek Geçidi aşağıdaki coğrafi bölgelerden
Aşağıdaki platolardan hangisi, karayolu
A) I ve II tim yapılması hangilerini birbirine banlar?
ulaşımı bakımından diğerlerinden daha fazla
B) İve il! ' C) Teknolojik gelişmelere ayak uydurulması A) Eg e-İç Anadolu
yoğunluk gösterir?
C) II ye ¡II D) Endüstride, niteliksiz işçi payının azaltılma­ B) Akdeniz - jç Anadciu A) Haymana B) Çatalca —Kocaeli
sı C) Akdeniz - Doğu Anadolu
D) II ve IV C) Cihanbeyli D) Taşalı
E) Dış alımı yapılan ham madde çeşidinin sı­ D) Güneydoğu Anadolu —Doğu Anadolu
E) IV ve V E ) Erzurum - Kars
nırlandırılması E ) Karadeniz - Doğu Anadolu
 Endüstri-Ulaşmı-Ticarct-Turlzm
Böiüöi 7 gcdüstri-Ulaşım-Ticaret-T uriztn Bölüm 7
73. 2007- Ö SS
Aşağıdaki grafik 2003 yılında Türkiye'nin beş Di­
75. 2007-Ö SS 79. 2007 JO K 82. 2008 SOS 1
keyle yaptığı Ucaretle ilgili dış satım gelirleri ve
dış alım giderlerini göstermektedir. Aşağıdakltcrln hangisinde verilen endüstri ’ Türkiye'nin dış satım gelirlerinde tanm ürünleri­ Tarım ve hayvancılık etkinlikleri göz önüne
kuruluşunun işlediği hammadde, kuruluşun nin payı 1970 yılında %75 civarındayken, bu alındığında,Türkiye'de,
3&(s&ıim n El? 3hm
bulunduğu yörenin dışından getirilmektedir? oran 20Ö1 yılında yaklaşık %7'ye düşmüştür. I. ksten dokuma,
A) Uşak’ tak! şeker fabrikası Bu durumun meydana gelmesindeki ‘emel II. ipekli dokuma,
B) Seydişehir1deki alüminyum tenisleri neden aşağıdakTlerden hangisidir? III. deri işlemeciliği,
C) Soma1daki termik santral IV. pamuklu dokuma
A) Dış ülkelerden gıda ürünlerinin satın alın­ sektörlerinden hangi ikisinin ham madde
D) Isksnderun’ daki demir - çelik fabrikası
maya başlanması üretimi diğerlerinden daha fazladır?
E) Elazığ1daki ferrokrom fabrikası
B) Tarımsal ürünlerin çeşidinin artması A) l ve II B) l ve III C) II ve III
C) Tarımda makineleşmenin artması D) fl ve IV E) lil ve IV
D) Tarım yapılabilen alanların daralması
E) Endüstriyel ürünlerin payının artması

83. 2006 S O5-1

İstanbul ve Çanakkale boğazlarının aşağıda­
76. 2007 KPS5 ki özelliklerinden hangisi diğer dördünün
Marmara Bölgesî’nde en az görülen turizm nedeni olarak gösterilebilir?
etktnliği.aşağıdakilerden hangisidir? A) Balıkların mevsimlik göç dönemlerinde,
Grafikteki bilgilere dayanarak aşağıdakiler- A) Deniz turizmi B) Sağlık turizmi yoğun birer avlanma alanı olmaları
den hangisine ulaşılamaz? C) Kış turizmi D) Yayla lurismî B) Karadeniz'i Ege Denizi’ne bağlamslan
A) ABD ve İngiltere'ye yapılan dış salım bu ül­ E ) Kültür lurlzml C) Deniz ticareti bakımından stratejik önem
30.2007 JO K UZIUI. taşımaları
kelerden yapılan dış alımdan fazladır.
B) Baş ülke içinde an fazla dış ticaret Alman­ D) Alt ve üsl akıntıların olması
ya’yla yapılmakladır. E) Bulgaristan ve Romanya gibi ülkelerin ok­
yanuslara açılabildikleri tek suyolu alması
C) Ingiltere ve İtalya’ya yapılan dış satım Top­ .V?
lamı Almanya’ya yapılan dış salımdan az­
dır. SS -zjâ
LU<

D) £n az dış satım yapılan ülke Fransa'dır.

E) Almanya'ya yapılan dış satım ile bu ülks-
dsn yapılan dış alım arasındaki fark diğer 77. 2007 KPSS 84. 200BKPSS
ûlkeiarinkinden fazladır. Türkiye’de İç ticaret hacminin büyümesinde Aşağıdaki endüstri kuruluşlarından hangisi •
aşağıdakllerdon hangisinin diğerlerinden Türkiye’nin kıyı bölgelerinin tümünde var­
daha az etkili olduğu söylenebilir? dır?
hangilerinde petrokimya endüstrisi bulun' A) Otomoliv H) Ç/mento
A) Pazarlama koşullarının iyileşmesi maktadır? C} Petrokimya D) Demir-çelik
■ B) Endüstri ürünlerinin çeşitlenmesi A} İ ve II B) 1ve III C) II ve III E) Seramik
C) il sayısının artması D} Itt ve IV E) IV ve V
O) Ulaşımın gelişmesi
E ) Tanm ürünlerinin çeşitlenmesi
05. JO K UZM 2008
74. 2007 K PSS Aşağıda verilen meyvelerden hangisi Türki­
A şağıdakilerden h an g isi Türkiye!dekî demir ye'nin dış satımında önemli bir paya sahip
yolu ayının özelliklerinden biri dcoıldlr? değildir?
A) Fındık B}0züm C) Kayısı
A) Engebeli alanlarda akareu vadilerini izle­ D) Muz E) incir
mesi \ fl1. 2008 ED SOS
3) Çoğunlukla ddğu-batı doğrultusunda uzan­ Aşağıdaki bölümlerin hangisinde hem İklime
ması hem de yer şekillerine bağlı ulaşım güçlüğü
C) Sazı liman kentlerini art bölgelerine bağla­ 78. 2007 JO K diğerlerinden daha fasladır? 86. JO K AST2008
ması Aşağıdaki İllerin hangisinde hem .silah fabri­ A) Yukarı Murat -Van Türkiye'de, aşağıdaki endüstri kollarından
D) Bülûn il merkezlerine ulaşması kası hem de petrol rafinerisi bulunur? B) Adana. hangisi diğerlerinden daha yaygındır?
E) Komşu (ilkelerle hağlanlı sağlaması A) Hatay B) İzmit C) Batman C) Çatalca - Kocaeli A) Çay İşleme 8) Otomotiv
D) Kırıkkale E) Mersin O) Güney Marmara C} Cam D) Demlr-çelik
E) Ege E) Çimento
i 48
140
 Endüstri-Ulaşiın-Ticaret-Turizm Endûstri-Ulaytm-Ticarel-Turtznı Böltlra 7
Bölüm 7

07. EGM Pal. Ak. I 200B 97, 2009 JA N A

31. 2009 ED SOS 94. 20Ü9 KPSS
İstanbul'da, endüstri kurutuşlarının fazla ve Aşağıdaki körfezlerden hangisinde deniz
Ham maddenin vsrfıgı, bir endüstri kolunun I. Afyonkaralı! sar - Et vs süt ürünleri
çaşltll olmasında asağıdakilerden hangisinin kirliliğinin dloerlarinden daha olması bek­
kurulması ve gelişmesi için önemli bir etkendir. II. KırıkJîale —Petroklmya
atkls! daha az olmuştur? lenir?
Buna göre, bir yerde, III. Zonguldak —Orman ürünleri
A) Sermayenin fazla olması A) İzmit 6) Saros C) İskenderun
i. yünlü dokuma, IV. İstanbul - Pamuklu dokuma
B) Pazarlama olanaklarının fada olması Yukarıdaki illerden hangiierl, birlikte verilen D) İzmir E) Gsmlik
II. süt,
C) Ham madde gereksiniminin çoğunun yöre III. şeker, endüstri kolu için gerekli ham madde bakı­
dışından karşılanması IV. et mından zengindir?
D) Kara, hava, deniz ve demir yolisnrıın tü­ endüstrilerinden hangilerinin, büyükbaş A) I veli B) i ve III C) II ve İli
münden yararlanabilmesi hayvancılığa bağlı olarak gelişmesi beklen­ D) II ve IV t ) III ve IV
• E) İş gücünün kolaylıkla sağlanabilmesi mez?
A) i ve tl B) l ve III , . C) I ve IV
9G. 20QS JA N A
D) Ji vs III E) ll ve IV Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'de turizmin
08. EGM Pol.Alc./20ÖB
Afyonkarahisar, Aksaray, Gaziantep ve Kay­ gelişmesi için devlet tarafından desteklenen
32. 2009 ÖSS 93. 2009 KPSS
seri kentlerinde, uygulamalardan biri değildir?
Aşağıdaki grafik Türkiye'de'2003 yılında dış Türkiye'nin ekonomik etkinliklerine ait aşa­
I. tarım ürünlerini işleyen bazı endüstri A) Yerli seyahat acenteleri ve tur organizas-
alım ve dış salimin aylara göre dağılımını gös­ ğıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
kuıuluşlanninbulunması, • yonlannın uluslararası standartlara uygun
termektsdir. A) Elektrik enerjisinin bOyük bir kısmı yenile­
II. kış turizmi İçin tesislerin bulunması. hâle getirilmesi
mîiyar doıar ¡a D^siım □ Dıj satım nebilir enerii kaynaklarından elde edilir.
III. kıyı bölgelerini iç bölgelere bağlayan kav­ B) Küçük k3pss!tell tesislerin ve aile İşletmeci­
3) Kırsal kesimde en yaygın hayvancılık etkin­
şak noktasında olması, liğinin teşvik edilmesi
liği 3ncılık ve balıkçılıktır.
İV. mermer üretiminde böyök pays sahip ol- C) Milli parklarda turistik tesis yapımına ağırlık
Ç) Tarım sektörünün milli gelirdeki payı diğer
mas) verilmesi
sektörlerden fazladır.
ö z e llik le r in d e n h a n g ile r ! o r ta k tır ? D) Mevcut turistik tesislerde etkinlik sûrelerin!
D) Dış ticarette ilk sırada yer alan ülke Ameri­
A) 1ve I! B ) I ve Sil C) ¡1vs IIJ uzatıcı çalışmalar yapılması
ka Birleşik Devi etleri'dir. , -r
D) il ve IV E) İli ve IV E) Yatak kapasiteleri ve nitelikleri yüksek yeni
E) Gıda endüstrisinde ham maddenin büyük ^
leslslerekradi sağlanması
bir kısmi ülke İçinden karşılanmakladır; •
LUS
■ " - y — t “ -» — ı— i- ,— - — r - —*ı—

89. EGM Pot, Ak, 12008 O 5 M !J M H T A E E K A

Ay
Aşağıdakilerden hangisi, hem doğal hem de
tarihi bir değer olarak Türkiye turizmine kat­ Yalnızca bu grafiğe bakarak Türkiye’nin
kı sağlayan oluşumlardan hin değildir? 2003 yılına ait, 93.20Ü9JANU
I. dış ticaret açığı, 95. 2003 KPSS İç bölgelerle karayolu ve demir yolu bağlan­
A) Pamukkale (Denizli) Aşağıdaki harilsda, Selçuklu Döneminde Ana­
B) Peri bacaları (Nevşehir) II. dış ticaret ürünleri, tılı, endüstri kuruluşları fazla, dış alım ve dış
dolu'daki kervan licsrelinin yapıldığı yollar gös­
C) Yedigöller {Zonguldak) ili. ulusal gelir İçinde dış ticarstin pays, satımda ilk sırada yer alan liman kenti aşa-
IV. dış ticaret hacmi terilmiştir.
D) Karain Mağarası (Ama|ya) ğıdakilerden hangisidir?'
E) Nemrut Dağı (Adıyaman) özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Zonguldak B) Trabzon C) Antalya
A) İ ve II B) 1ve III C) I ve IV D) İstanbul E ) Tekirdağ
D) II ve İV E) ¡11ve IV
90. 2009 ED SOS
Türkiye’nin ulaşımla ilgili aşağıdaki özellik­
93. 2009 S O S -2
lerinden hangisi coğrafi konumunun bir so­
nucudur? Son yıllarda, Türkiye’deki turizm etkinlikleri
A) Dağ sıralarını vadiler boyunca aşan da mir arasında rafting, yamaç paraşütü, mağaracı­
yollarının, doğu-batı doğrultusunda ulan­ lık ve dağcılık gibi alternatif sporların önemli B u haritadaki y o llar dikkate alındığında, 100.2003 JAMU
ması ı yer tutmasında aşağıdakilerden hangisinin Anadolu'daki ulaşım la ilg ili aşağıdaki sonuç­ I. Erzurum-Kars
B) Kesintisiz uzanan dağ sıralarının hava ii- rolünün daha fazla olduğu söylenebilir? lardan hangisine ulaşılab ilir? . II, Ergene
manlannın yapılmasın! zorlaştırması A) Yer şekillerinin çok çeşitli alması A) -Akdeniz kıyılarına ulaşmada Toroslar üze­ İli. Orta Fırat
C) Kıyı kesimlerle İç kesimler arasındaki ula­ B ) Yere! kültür oıelîikierinin tanıtımının yapıl­ rindeki doğal geçitlerin kullanıldığı Yukarıda verilen coğrafî bölümlerden hangi­
şımın bazı doğal geçitlerden sağlanması ması B) Kıtalar arasında ulaşımın gelişmiş olduğu leri, kış turizmi için diğerlerinden daha uy-
D) Earı ülkelerin mallarının transit taşımacılı­ C) Turistik tesis sayısının yeterli olması C) Deniz taşımacılığında Ege limanlarının kul­ oun koşullara sahiptir?
ğına olanalrsağlaması D) Kıyı uzunluğunun fazla olması A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
lanıldığı
E) Birçok <ieğa! [iman, kay ve körfezin btılım- E) Deniz turizmine elverişli sürenin uzun ol- _ D) Kıyı boyunca ulaşımın gelişmiş olduğu D} I va II E) I ve III
.ması ması E) Tüm yolların akarsu vadilerin/ İzlediği

150
 EmlÜjLri-Ulaşım-Ticaret-Turizm Bölüm 7 Endöstri-Ul aşıra-Ticarel-Turizm ' Bölüm 7

1Q1.2Q09 JANU
Türkiye'deki endüstrinin dağılışıyla Ugili
aşağıda verilen neden-sorıuç ilişkilerinden
hangisi doğrudur?
A) Yeraltı zenginlikleri vb enerji kaynaklan
yetersiz olduğu İçin Doğu Anadolu Bölge-
si'nc's endüstri kuruluşları azdır,
B) Ham madde üreümi yetersiz olduğu İçin
Karadeniz Solgesi’nde endüstri Kuruluşları
azdır.
C) İ lam madde ve enerçi kaynakları zengin ol­
duğu için, İstanbul'da endüstri çok geliş­
miştir.
D) Kömür yataklarına yakın olduğu için Isken*
derun'öa dernir-çelik endüstrisi kurulmuş­
tur.
E) Boksit yalaklan zengin olduğu için Seydi­
şehir'de alüminyum endüstrisi gelişmiştir.
102.2010- K P S5 I ÖNL
Kösele imalatı yapan bir yatırımcı, yeni fabrika­
sını bu iş İçin gerekil olan büyükbaş hayvan de­
risinin kolay vs ucuza temin edildiği bir yere
kurmak istemektedir.
104.2010 —K PSS I ÖNL 109.2010 - K PSS / GYGK-CS .112.2010 —K PSS ( GYGK-CS
Aşağıdaki limanlardan hangisinin gelişme­ İskenderun'un, bir liman kenti olarak Sinop Aşağıdakilerden hangisi, son yıllarda Türki­
sinde, hem kara yolu hom de demir yoluyla ve Trabzon’a göre daha fazla gelişmesindeki ye’ye gelen yabancı turist sayısının artma­
ulaşımın mümkün olması, çevresinde önem­ temel neden aşağıdakilerden hangisidir? sında etkili olmamıştır?
li endüstri kuruluşlarının bulunması, serbest A) Korunaklı liman olması A) Bilinci sınıf turistik tesislerin yaygınlaşması
ticaret bölgesinin bulunması özelliklerinin B) Eski bir yerleşim yeri olması B) Metropol kenllarde uluslararası kongre ve
üçü de etkili olmuştur? C) Gelişmiş ulaşım ağının olması fuaılartn düzenlenmesi
A) Mersin B) Tekirdağ C) Trabzon D) Ağır endüstri kuruluşlarının bulunması C) Turistik bölgelerdeki nüfusun İç göçlerle
D) Antafya E) Çanakkale E ) Verimli lanm alanlarının bulunması artması
D) Formula 1 gibi tekrarlanan büyük spor or­
ganizasyonlarının yapılması
E) Yamaç paraşülü, raftlng, kano gibi elkinlik-
105.2010 - K PSS i ÖNL lerin yaygınlaşması
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'deki İnanç
turizmi merkezlerinden biri değildir?
A) Meviana Türbesi —Konya
B) Meryem Ana - Selçuk 110.2010 - K PSS ! GYGK-CÖ
C) Cennet-Cehennem —Silifke Bir yerde endüstrinin gelişebilmesi, ham mad­
D) Akdamar Kilisesi —Van denin varlığı, enetji kaynaklarına yakınlık, iş
E) Sumela Manastın —Trabzon gücü temininin kolaylığı, ulaşımın kolaylığı, üre­
tim araçtan ve ham maddenin getirilmesinin ko­ 113.2010 -JANA
laylığı gibi elmenlers bağlıdır. Ağır metal eşyaiann,
106.2010-KPSS/O Ö Buna göre, aşağıdakilerln hangisinde veri­ i. İstanbul'dan Trabzon'a,
Türkiye'de, II. Eskişehir’den Ankara'ya,
len yerdeki endüstri kolu diğerlerinden farklı
^ l. küçükbaş hayvancılığın, bir etmene bağlı eiarak gelişmiştir? III. Antalya'dan İsparta’ya
n1 taşınmasında kullanılabilecek en uygun ula­
i7> il, sebze ve meyveciliğin, A) Adana ve çevresinde dokuma endüstrisi \ı
III. seracılığın, B} Bdrömit-Ayvalık vs çevresinde sıvı yağ en­ şım yolu aşağıdakilerden hangisidir?
«3
;< IV. tahıl tarımının U J< II _i!i
düstrisi •
yapıldığı yerlerin hangilerinde konserve C) Çanakkale'de konserve balık endüstrisi A) Deniz yolu Demiryolu Kara yolu
, fabrikaları da yaygındır? D) Seydişehir'de alüminyum endüstrisi B) Demir yolu Kara yolu Hava yolu
! A) İve II S) İve IH C) II ve III E) Sursa ve çevresinde otomotiv endüstrisi CJ Hava yolu Demir yolu Kara yolu
D) II ve IV E) III ve IV D) Deniz yolu Kara yolu Demir yolu
E) Kara yolu Hava yolu Demir yolu

107.2010 - K PSS } OÖ
Türkiye'de endüstri kuruluşlarının yoğun
olduğu yerler,
Buna göre, bu yatırımcının fabrikayı haritada
numaralarla gösterilen yerlerden hangisine l, . aynı coğrafi bölgede yer almaları, 111.2010-KPSS/O O
I!. fazla göç almaları,
kurması maliyetin yüksalmesine neden
olur? İli. enerji kaynakları bakımından zengin olma-
lan, 114.2010 JANU
A) I 5) II C) İli D) IV E} V
IV. ulaşım olanaktan bakımından gelişmiş ol­ Türkiye'de bazı ham maddelerden yarı mamul
maları ve mamuî madde üretimi sırasında ortaya çıkan
özelliklerinin hangileri bakımından ortaktır? atık maddelerden başka ûrünlsr elde edilmek­
A) I ve II B) I ve III C) II ve III tedir.
D) If ve IV E) İli ve IV Buna göre, aşağıdakilerln hangisinde bir
ham madde, atıklarından elde edilen bir
Yukarıdaki haritada numaralarla gösterilen ürünle birlikte verilmiştir?
103.2D10 - K PSS / ÖNL
10E.20İÖ —K PSS I OÖ ve kuş uçumu uzakltklan aynı olan yerlerin Hammadde ürün
Aşağıdaki ürünlerden hangisi Türkiye İçin
Aşağıdaki ürünlerden hangisinin Türkiye'nin doğal koşullan gaz önüne alındığında, han­ A) Pamuk İplik
ham dış alım hem de dış satımda diğerlerin­ gilerinde demir yolu yapım maliyetinin daha
dış satımındaki payı diğerlerinden daha faz­ B) Şeker pancarı Hayvan yemi
den daha onemli bir yar tutar?
ladır? yüksek olması beklenir? C) Petrol Benzi!
A) Pstrol E) Doğal gaz C) Kahve
A) Elma S) Şeker pancan'C) Fındık A) I ve II B ) I ve IV C) II ve III D) Buğday. Un -
D) Üzüm E) Beyaz eşya
D) Mısır E) Pirinç D) II ve IV E) III ve IV E) Boksit Alüminyum

152
 Endüstri-Ulaşızn-Ticaret-Turizm Bndustri-Ulaşım-T icaret-Turizrn
Bulum 7 Bolüm 7
123.2011 -LYS3/C0Ğ-1 ÇÖZÜMLER
Türkiye’de, 9)Endüstrl kuruluşlarının yeryüzüne dağılışı, en çok
endüstrileşmenin artması. 1)Kağıtendüstrisinde dış satım yerine dış-.slım ya­ ulaşım ile ilişkilidir. Örneğin ülkemizdeki Marmara
■gelir düzeyinin yükselmesi, Cevap Anahtarı pılmaktadır. Bölgesl’nin çok gelişmesinin eri önemli sebeplerin­
YANIT. C den biri, ulaşım imkanlarının col; olmasındadır.
utasım olanaklarının gelişmesi ve çeşit­ 3•
YAN1T.A
lenmesi,
kent nüfusunun artması 2)Turlzm yatırımlarındaki artış, sânayinin gelişmesi­
durumlarına paralel olarak son yıllarda bü- 11 12 13 14 15 16 17 1a ne bağlı olamaz. Turizm ayrı bir sektördür, örneğin 10)A, S, G ve E seçeneklerinde verilenler, dayanıklı
10
• yük gelişme gösteren ekonomik etkinlik Muğla çevresinde turizm geliştiği halde sanayi ge­ tüketim mallanmn satımında, □ seçeneğine gflre
aşağıdokllsrden hangisidir? lişmemiştir. daha çek etkili almaldadır.
21 23 26' 28 YANIT. D VAHİT. D
Â) Tarım B) Turizm
C) Madencilik D) Balıkçılık
E) Ormancılık 3)GsIişmiş ülkelerin, gelişmekle olan ülkelere para 11}Trabzon limanını İç kesimlere bağlayan 2igana
32 33 .35 36. 37 3S 39 ve Kep geçitlerinden dolayı, komşu limanlara göre
yardımı yapmalarının nedenleri arasında kendi
■E kamuoyunun isteklerini yerine getirme yoktur. Bura­ bu liman daha cok gelismişlfr.
da amaç gelişmekte olan ölkeler üzerindeki siyasal YAMIT.E
41 42 !44 45 - '46 47 4B
129.2011 - PMYO 49. etkinliklerini, Pazar ve ihracat yapma olanaklarını
artırma, ham madde ihtiyaçlarını ucuza mal etme
Türkiye'de demiryolu ağının geliştirilmesi­
Qİbl nedenler rol oynar. 12)Endüstrileş en öir ülkede dış ticaret hacmi büyür.
nin aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkisi '51 52 53. '54 -55 5G- YANIT. E Nitelikli iş gücü önem kazanır. Tanmsai nüfus oram
57' 5Q 59
olduğu söylenemez? azalır, sanayi nüfusu artar. Buna karşın ham madde
A) Transit taştmaetliğin gelişimine liatfcı sağlar ihtiyacı anmaz. Bilakis ülke-kandi endüstrisinde
B) Ulaşım maliyeti azalır. G1 62
L2J kullanacağı için azalır.
S3 64 55 66 ’ 67 68 69 i 701
C) Ülke ekonomisine katkı sağlanır. 4}Ûlksmizde sanayileşme 1950 ve 1E60'lı yıllardan YANIT.A
D)
E)
Kara yollarındaki trafik sorunu azaltır.
Bağlantısı olan limanlarda deniz laşımacı- 71 72 73 74 76 '77 73 79
aE0 !
sonra hız kazanmıştır. Tekstil, mobilya, konserve,
beyaz eşya vb. bir çok sanayi urûniinü dışarıya
tlıraç eder hale gelinmiştir. Bu noktaya ulaşılmasın­ 13)Sanayl kuruluşunun yeri seçilirken nüfus yoğun-
(ıgının önemi azalır. ^ luğunun fazla olması elken değildir.
da, bu ürünlerin üretimine'cumhuriyel öncesinde
geçilmiş olmasından söz edilemez. YAMIT.D
87 "SB 03 Sû! YANIT. D
130.2011 -LYS4/CDĞ-2 >~i
Türkiye'nin en üginç volkan baylarından biri l4)Hint5rland(Art Bölge), bir limanın gerisinde bulu­
93 94 -.95 96 97 93 .99 nan ve ürettiği malları o limana gönderen alandır,
dan Nemrut Dağı, Bitlis’in Tatvan ilçe merkezi ıas
SJÜlkemlzde ulaşım ağının gelişmesini engelleyen İzmir limanının gerisindeki alanın yer sakilleri ve
yakınlarında bulunmaldadır. Van Gölü'nün he­ koşullardan yapım giderlerinin her geçen gün yük­ üretim Özelliklerinden dolavı hinterland aenistir.
men batısında bulunan bu dağ, aynı samanda 101 102 103 104 105 106 ■107 : loo selmesi sonucunda etkisi artarak sürmektedir. YAMIT.B
.109 110
Van Gölü'nün oluşumu ve şekillenmesinde etkili YANIT. E
olmuştur. Nemrut Dağı, Jll. Jeolojik zamanda
oluşmuş, Itraterinin ise IV. jeolojik mamanda 111 112 .113 114 115 15)Blr Ülkenin ithaİ3tında(dış alım) ham ve yan
11G _ jı ~ ; j ; ı ı a
çökmesiyle geniş bir kaldera meydana gelmiş­ işlenmiş maddeler, ihrâcatında(dış satım) yapılmış
G)Yurt dışında çalışan Türk işçilerden yurda kesin eşyalar bOyük paya sahipse, o ü|ke sanayileşmiş
tir, Bu çöküntünün içerisinde Türkiye'nin en bü­
dönüş yapanların elde ettikleri sermayelerini birleş­ {ilitedlr.
yük kaldera gölü olan Nem/ut Gülü bulunmak­ 121 -122 123; 124 125 ■125.. 127 ‘128 L129 130 tirmelerini sağlayarak sanayi işletmeleri kurmaları YAHIT.B
tadır. Ancak Nemrut Dağı'nın asıl Dnü bu fiziki E ülke ekonomisine büyük-yarar sağlar;
C
özelliklerinden çok MÖ 50 -MS 72 yıllan ara­ YAMT-E
sında Commsgene Krallığı döneminde yapılan 1G)Ülkemizde İpekli dokumacılık, Gemlik, Eursa ve
tümülüs ve lanrı heykellerini üzerinde bulun­ İstanbul'da çok gelişmiştir.
durmasıdır. YANIT.E
7]Mersin limanı son yıllardaki gelişmesiyle ülkemizin
Yukarıdaki parçada sözü edilen Memrtıt büyük limanlarından biri haline gelmiştir. Ortado­
volkanik dağıyla İlgili verilen bilgilerden ğu'ya yönelik ticaretin büyük bir bfllümü Mersin 17)Cam, seramik ve çimento, toprak ham maddeli
hangisi yanlıştır? j limanı üzerinden gerçekleşmektedir. seramik ürünleridir. Kağıdın hain maddesi ağaç,
A) Sillis II sınırları İçerisinde yaratması YAHIT.B saman ve pamuktur. Şeker İse şekerpancarı vb.
B) III. Jeolojik zam anda oluşm ası tarım'ürünlerinden elde edilir. Üretim rnikiart İle iklim
C) Üzerindeki Nemrut Gölü'nün Türkiye'nin en şartlan arasında ilişki bulunur.
YAfllT.B
büyük kaldera gölü alması
Bjllari üretim teknolojisine sahip olan bir ülkede;
D) Van Gölü'nün oluşumu ve şekillenmesinde mesleki eğilimin uste-çırak ilişkisi içinde yapılması
etkili olması beklenamez. Çünkü bu tür ülkelerde eğitim yaygın­ 18)Karadsniz‘de nemliliğin etkisiyle crmarılar fazla­
E) Üzerinde Commagene Krallığı döneminde laşmıştır. Meslekî eöllim modam okullarda yapılır. dır. Bu yüzden kereste fabrikaları yayamdir.
yapılan tümüfûs ve heykellerin bulunması YAMIT.D YAMIT.B

157
 Eudüstri-Ulaşım-Ticaret-Turizm
115.2010 JANU
I. Milattan önce 10. yüzyılda Küçük Mende­
res Nehri’nin Ege Denizi'ne döküldüğü yer­
de kurulmuş Ege Bölgesl'ndekl antik kent
II. Yapımına 1685 yıiında başlanan ve 59 yıî-
da tamamlanan Doğu Anadolu Bölge­
sindeki saray
İM. Göçmen kuşlar için önemli bir yaşam alanı
oluşturan gölü ile ünlü Marmara Bölge-
si'ndeki milli park
Bu üç turizm merkezinin adlan aşağıdakils-
rin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
II İH
A) Mllet Gazi Ahmet Pasa . Manyas Gölü
B) Efes İshale Paşa Gafa Gölü
C) Efes İshak Paşa Manyas Gülü
D) Efss Gazi Ahmet Paşa Manyas Gölü
E} Mllet İshak Paşa Gala Gölü
115.2010 - PNİYO
Aşsğıdakilerden hangisi İnsanın doğal çev­
reyi değiştirme etkinliklerinden hlrl dgfilldir?
A) Diteli Yarımadasının milli park Han edilme­
si
B) Karadeniz’in bazı kıyı kesimlerinde denizin
doldurularak kara yolu yapılması
C) İstanbul Boğazı nın her iki yakasını birbiri­
ne bağlayan köprüler yapılması
D) İç. Anadolu Bölgesl'ndekl barı çayır ve me­
raların tarlaya dönüştürülmesi
E ) Doğu Anadolu Eölgesi’ndeki büyük akarsu­
lar üzerine baraj yapılması
117.2010-PMYO
Barı tarihi yerleri görmek amacıyia yurt dışın­
dan Türkiye’ye gefan beş turist kafilesi, farklı,
kentlerdeki havaalanlarına İnmiş vs gidecekleri
yere otobüslerle devam etmiştir.
Buna göre, aşsğtdakilerin hangisinde veri­
len havaalanına İnen turist kafilesi, gideceği
tarihi yere ulaşmak için daha uzun otcbfis
yolculuğu yapmak zorundadır?
Havaalanı Tarihî ver
A} İzmir / Bergama AnUK Kenti
3) Kayseri '^Hniiuşaş
C) Ayn
Doğubeyazıt İshak Paşa Sarayı
D) Adıyaman
Nemrut Dağı Heykelleri
E) Çan3ltkale Truva Antik Kenli
154
Bülilrn 7.
121.2011 K PSS -GYGK
113.2011 K PSS -GYGK
Ülke sınırlan içerisinde bölge, bölüm vs yöreler
arasında yapılan ticarete “İç ticaret" denir.
Buna göre, Türkiye'de hareketli bir iç ticare­
tin olması aşağıdakilcrdan hangisiyle ilgili
deüîldir?
A) Endüstri kuruluşlarının belirti bölgelerde
toplanmasıyla
B) Bölgeler arasında yelJşen tarım ürünlerinin
farklı olmasıyla
C) Nüfus artış hızının yöksak olmasıyla
D) İnsanların satm alma gücünün artmasıyla
E) Bölgelerin yüz ölçümlerinin farklı olmasıyla
119.2011 K PSS -GYGK
Türkiye’de, 1990 yılında tarımsal ürünlerin dış
sanırımdan yaklaşık 2,4 milyar Amerikan dolan
gelir elde edilmiş ve bu değer toplam dış satı­
mın % ia,^’Ini oluşturmuştur. 2007 yılında İse
yaklaşık 11,4 milyar Amerikan dolarifk tanmsat
<i ürün dış satımının, toplam dış satımdaki payı %
10,7 olmuştur.
Buna göre, 1990-2007 ytilan arasında Türki­
S2 ye ekonomisiyle İlgili aşağıdakilerden han­
gisi söylenebilir?
A) Dış satımda madenlerin ve endüstri ürünle­
rinin payı artmıştır.
Bj Türkiye'nin tarımsa! ürünlerine olan latap
azalmıştır.
C) Dış ticaret açığı azalmıştır.
D) Tarımda modem tekniklerin uygulanması
yaygınlaşmıştır.
E ) Ulusal gslir yükselmiştir
120.2011 K PSS -GYGK
Aşaüıtia bazt il ve İl merkezleriyle özdeşleşmiş
ifadeler verilmiştir
Gündüz seyranlık, gecs gerdanlık -Mardin
Tahıl ambarı -Konya
Serhat şehri - Edirne
Güller ve göller şehri - İsparta
- ' Ege'nin incisi - İzmir
Bu ifadelerde, il vb il merkezlerinin aşağıda­
ki özelliklerinden hangisi voroulanmamıstır?
A) Turizmi . Bjikiimî
C) Jeopolitik konumu DJTanmı
E ) Yer şekilleri
£ndüstri-Ulaşım-Ticaret-Turİ2in
Endüstrileşme ve teknolojik gelişmelerin ortaya
çıkardığı çevre sorunlanndan biri de hava kirlili­
ğidir.
Buna göre, haritada numaralarla gösterilen
liman kentlerinin hangisinde endüstrileşme­
ye bağlı olarak hava kirliliğinin daha fazla ■
alması beklenir?
A) I B) II C )lll D) IV E) V
122.2011-JANll
Aşağıdaki endüstri kuruluşlartndan hangisi- ■
nin yeri belirlenirken ham maddeye yakınlık
göz önüne alınmıştır?
A} Bozüyük’teki seramik endüstrisi
B) Adapazan'ndaki otomotiv endüsirisi
C) İstanbul'daki dokuma endüstrisi
D) İzmit'teki petro-kimya endüstrisi
E) Ankara'daki elektronik endüstrisi
123.2011-JANU
Din ve kültür yapılan farklı olan bîr grup için
Türkiye’deki kutsal yerleri ziyaret elmek sma-
cıyîa tur düzenlenmiştir.
Buna göre aşağıdakllorin hangisinde verilen
yerlere gidilmesi bu etkinlik için uygun de­
ğildir?
A) Kapadokya vb Sümela
B) Meryem Ana ve Mevlana
G) Ayasofya ve Akdamar
D} Hacı Bektaş ve Deyrü-2 Zafaran
E) Aspendos ve Truva
124.2011-JANA
Aşağıdaki yerlerin hangisindeki endüstri
kuruluşunun kullandığı ham maddo bölge
dışından gelmektedir?
A) Ordu - Fındık işleme tesisi
S) Tokat-Meyve suyu fabrikası
C) Ereğli - Demlr-çelik işletmesi
D) Murgul - Bakır işletmesi
E) Çaiaiağzı - Termik santrali
Bölüm 7
125.2011-0ANA
- Demir yolu ve kara yalu bağlantısı vardır.
- Önemli bir endüstri merkezidir,
-Doğal bir limana sahipiir.
Bu özelliklerin tümüne sahip olan kent aşa-
ğıdaktlcrden hangisidir?
A) Çanakkale E) Giresun C) İzmir
D) Antalya E) Trabzon
12G.2011-JANA
Akdeniz Bölgesi'nde, raftlng, yamaç paraşü­
tü, yayla turizmi, mağara turizmi ve deniz tu­
rizmi gibi etkinliklerin önemli yer tutmasında
aşağıdakilerden hangisinin rofû voktu>7
A) Yer şeklilerinin çeşitli olması
B) Sıcak dönemin uzun olması
C) Karstlk arazinin geniş olması
D) Engebellliğin ve yükseltinin fazla olması
E) Dağların kıyıya paralel uzanması
5
^
127.2011 -LYS3/GOĞ-1
Dağ, boğaz ve vadi gibi yer şekilleri, Türkiye'de 1
kara yolu ulaşımını etki ler
Suna göre, Edirne’den Adana'va en kısa
güzergâhtan kara yoluyla gitmek İsteyen bir
kişi, sırasıyla hangi doğal eneellerl geçmeli-
dlr?
A} İstanbul Boğazı, Bolu Dağlan, Orta
Taraşlar
a) Çanakkale Boğazı, Gediz Vadisi, Batı
Tdraslar
c> İstanbul Boğazı, İlgaz Dağları, Batı
Taraşlar
D) Çanakkale Boğazı, Bplu Dağları, Orta
Taraşlar
E) İstanbul Boğazı, Kızılırmak Vadisi, Batı
Torosiar

https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
Endüstri-Ulaşun-Ticaret-T umm
19)Ülkemizde en {azla kullanılan ulaşım türünün
Karayolu olmasının temel nedeni, karayaluyla ülke­
mizin har yerine ulaşılabilmesldir,
VANİT.E
20)Bir yörede !lirizmin gelişmesi, o yörede Ucarai,
haberleşme, ulaşım, İnşaat, bankacılık gibi sektörle­
rin de gelişmesini pağlar. Ancak tarımın gelişmesini
saolamaz.
YANIT.C
21)Zeytinyağı, salça, fındık işleme, cay işleme fabri­
kaları, genellikle ham maddenin üretildiği yerlere
yakındır. Pamukta İse aynı durum görülmez. Uzun
süre ham madde olarak bozulmadan durabilme
özelliğine bağlı olarak çok farklı yerlerde işlenir.
Dokuma fabrikalarını,hem Malatya'da, ham İstan­
bul'da îıem de Adana'da aörebilmemlz buns İspattır.
YANITA
22)Kare işareti Giresun Aksu, Zonguldak Çaycuma
ve Muğla Dataman'daki kağıt fabrikalarını göster­
mektedir.
Yuvarlak işareti Bursa, Edremit ve Gaziantep'teki
zeytinyağı işleyen fabrikaları göstermektedir.
Üçgen İşareti Samsun, İzmir ve Billis'teki sigara
fabrikalarını göstermektedir.'
YANIT.D \!|5
23)Sorudaki grafiklere bakıldığında, ham madde
ithalatının ve sanayi ürünleri ihracatının fazla olduğu
¿ < 32)Marmara'da yükselimin az olması, Güncydo-
görülmektedir. Bundan ds bu ülkenin ekonomik
bakımdan aelismis olduğunu anlayabiliriz.
YANIT.D
24)Haritaya bakılarak X kentinin iklimi, yer şeklileri,
konut tipi, tarımsa! nüfus yoğunluğu hakkında bilgi
sahibi olamayız. Yolların X kentine doğru birleşme­
leri ve trafik yoğunluğunun artması, bülgs ticaretin­
deki yerinin artması bölge ticaretindeki yerinin fszia
olduğunu gösterir,
YANIT.D
25)Pamukka!e travertenleri, CO-.'li suların içinde
erimiş halde kalker, CO; gazının uçmasıyla çekele'
reli oluşmuş basamaklı karstik birikim şeklidir.
YAMIT.C
26}l<onserve sanayiinde balıktan, konfeksiyon
sanayiinde deriden, dokuma sanayisinde yön ve
tiftikten, ilaç sanayisinde ba! ve yılan, akrep zehri vs.
yararlanılırken, seramik sanayinin ham maddesi
hayvansal ürünler değil, toprak veya kâyaciardır.
\ ‘ YANIT.C
27)Glresun Aksu, Zonguldak Çaycuma, Mersin
Taşucu, Muğla.Dalaman vs İzmit'te kağıt fabrikaları
vardır.
YANIT.D
KS
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
m Bölüm 7
BöJiirn 7
2Q)Şekerpancan tarladan söküldükten sonra kısa
sürede işlenmesi gereldr. Çünkü çabuk bozulabilen
bir bitkidir. Bu nedenle şeker fabrika/arı lîe şeker
pancarı üretim alanları arasında bir paralellik söz
konusudur.
YANİT.B
29)YerIeşirjı birimleri arasında yapılacak karayolu­
nun kilometre maliyetinin sn az olması İpin, engebe­
nin en az olması gereldr. Seçeneklerde verilen iller
arasındaki en az engebe, İzmir He Denizli arasında­
dır.
YANIT.D
30)1. ve 1!. bölgenin karayolları ağı İncelendiğinde, ¡1.
•bölgedeki karayollarının biraz daha düzgün uzandığı
görülür. Bu durum, bize İki bölgenin yer şekillerinin
farklı olduğunu gösterir.
YANIT.E
31)Endüstrisl az gelişen illerdeki hava kirliliğinde,
endüstri kuruluşî3nnın payının daha az olduğu söy­
lenebilir. O halde, seçeneklerdeki İllerden endüstrisi
en az gelişmiş olanım tespit etmemiz gerekir. En­
düstrisi en az gelişen 11Erzurum'dur.
YA WİT.A
1 deniz yolu daha çok tercih sdiür. Demiryolu taşıma­
Öu’da düz arazilere sahfp ofmasından dolayı demir-
yolu maliyeti düşüktür.
YAM1T.A
33)Camm ham maddesi kum olduğu için, tarıma
bağlı değildir.
YANIT, B
34)Artvtn(Uurguiyde çıkarılan bakır, olduğu .yerde
İşlenir.
YANIT.E
35)G)resun (Aksu), Zonguldal:(Çaycuma)'ta kağıt
fabrikaları vardır,
YANIT.D
36)0lkemlzde şeker, çimento, gıda, dokuma fabrika-
lan oldukça fazlayken, kağıt fabrikalanmızm sayısı
azdır va çoğu da kapanmıştır.
YANİT.B
37}Çay çabuk bozulduğu için hammaddeye yakın
olmak zorundadır.
YANIT.A
£ n dü5 tr i - U la ş ım - T ic a r e t- T u r h m
4B)Üikemlzde dokuma, besin endüstrisi oldukça
30)Ham maddenin mamul ve yarı mamul durum
oellsmisUr.
r iv getirilmesi
geuıımı&uı faaliyetlerine
------ --, _
üretim, öreUm tekniğine de YANİT.B
sanayi ya da-ı- endüstri denir. A,
a rr
C, n
D, P ^fvvanftkl
E seçenekle­
rinde verileplar, biröîkede sanayinin gelişmekte
olduğunun göstergesidir. Sanayinin geliştiği ülkelar-
49)Kütahya, Çanakkale(Çan). Bilecik(Sazhayük).
ds,’tarımsal üretimin.azalması söz konusu olamaz.
İzmir ve Kacaeli'nds seramik fabrikaları vardır.
Bilhassa, teknoloji de gelişeceğinden tarım modem YANIT.C
yöntemlerle yanılır ve tarımsal üretim artar." ;
‘ . YAİI1T.B
5ü)Blr Ülkede demiryolu taşımacılığı gelişirse kara­
yolu taşımacılığmın önemi azalır. Bu nedenle kara­
39)Çay, -şekerpancarı, bilklşel yağlar çabuk bozul­
yollarında seyreden araç sayısı artmaz, a2a!ır. de­
duöundsn hamma'dtJeyayakın olmak zorundadır.
YANİT.B miryolu taşımacılığında maliyet karayoluna görs
düşülctçr: İç ve dış turizm gelişir. Bazı yerleşmeler
demiryolu yakınlarına yaklaşır. Ülke içerisinde tica­
ret gelişir.
40)Turizm!n gelişmesiyle özellikle deniz kıyılarımız­ YANİT.B
da doğal dokusu bozularak, 3şırı kirlenmeye neden
ûlur.
YAMIT.C
51)Bir ysrin endüstri bakımından daha fazla geliş­
miş olduğunu gösteren en Önemli özellik enerji tüke­
timinin fazla olmasıdır.
4*f]Çay ve fındık Ooğu Karadeniz’de yaygın olarak YANIT.C
yetiştirilir,
YANIT.B
52)ülkemizde dış ticaret açığını kapatmak İçin, dış
pazarlarda kaliteli ürünler yapmak ve yeni pazarlar
42)l<arayalu( tasıma maliyeti en yüksek olan ulaşım
bulmak gerelıir. Endüstri ürünleri dış alımı artırmam,
türüdür. Denizyolu ise taşıma maliyeti en düşük
dış ticaret açığını artırır.
olan ulaşım türüdür. Bu nedenle dünya ticaretinde YAMIT.C
cılığının İs - karayoluna gara tasıma maliyeti daha
düşüktür.
YANIT. C 53} Türlcjye'nin Dazı ülkelere demiryolu baçjlanliM
yoktur (Gürcistan, Nahcivsn). Bu durum haritadan .
43)Ülksmizda dış ticaret açığının giderek artmasın­ da anlaşılm ak tadır. Diğer seçeneklerde verilen
da transit taşımacılığının gelişmiş olması etkili de­
bilgiler doğrudur.
ğildir. Transit taşımacılık ülkeye önemli döviz girdisi
YANIT. A
saöîamaktsdır.
YAN İT.E
54) Turistlerin havayolunu tercih etmelerinin en
44)Ülkemlzde demir- çelik fabrikaları Karabük, Ereğ­ önemli nedeni yolculuk süresinin kısa olmasıdır.
li İzmir, Sivas ve İskenderun'dadır. YANIT. B
YANIT.D
55)Daha önceki yıllarda da bu soruya benzer sonj-
lar çıkmıştır, Verilen grafik 1995-200-i yıftan arasın­
45}Bankacılık hizmetlerinin hızlandırılmasının iç ve
dış turizmin gelişmesinde kalkışı azdır. da bir ülkede, yurt dışına giden turist ve yurt dışın­
YANîT.c dan geien turist sayılarını göstermektedir. A, B, O vs
E seçeneklerine grafikten yararlanılarak ulaşılır,
ancak en çok hangi ülkeden turist geldiğine ulaşıla­
4G)Ülkemizm en çok ihracai(dışsatırn) yaptığı ülke
bilecek veri grafikte yoktur.
Almanya’dır.
YANİT.B YANIT. C
47)Hazır giyim endüstrisi nüfusun fazla olduğu yer­ 5 fi)Üll;emlzde bölgeler arasındaki gelişmişlik farkın­
lerde geliştiğinden, en çak nüfus barındıran İstan­ dan dolayı canlı bir İç ticaret '/ardır. İç ticaretin ge­
bul'da gelişmiştir. lişmesinde bölgeler arası enerji üretimlerinin farktı
YANIT.A
olması etkili değildir.
YANIT. D
 EudılsUi-Ulaşun-Ticaret-Turiznı
57)Yer şekillerinin engebeii olduğu yerlerde karayol-
larındakl eğim dönemeçlerle azaltılırken; yolun
uzunluğu artar. Bu nedenle engebeli arazilerde kuş
uçumu uzaklık ile karayolu uzunluğu arasındaki
oransal fark'fazladır." Verilen nokîaîar ile X kenti
arasındaki karayolu uzunluğu ile kus uçumu uzaklık
arasındaki oransa) farkın en fazla olduğu I nolu
&razl daha engebelidir,
YANIT, A
5S)Endüstride kullanılan hammadde turu ila Ulşl
başına düşen gelir Türkiye'nin gelişmişlik düzeyi
hakkında bilgi verir.
YANIT. B
59} Turizm gelirleriyle Türkiye’nin dış ticaret açığının
bir kısmı kapatılır. Ancak turizm gelirleri dış ticaret
açığının tamamını karşılamam
YANIT. E
S0)1 ürkiyc'dc endüstrinin Türkiye ekonomisine olan
katkır.ını artırmak için;
A} İç vs dış pazarların ihtiyaçlarına uygun olarak
üretim yapılmalıdır.
B) Hammadde sorunu yaşanmayan ve hammadde
temir.i kolay endüstri kuruluşlarına öncelik verilmeli­
dir.
C) Endüstri kuruluşlarında modern teknolojiden
yaraılanniHİıdır.
E) Standartları yüksek üretim yapmak gereklidir.
Fakat endüstri kuruluşlarının elektrik enerjisi Örelim
merkezlerine yakın olma zorunluluğu yoktur,
YANIT, D
6i ) Ülkemizin her köşesine ve her Ha ulaşan bir
demiryolu bağlantısı yoktur. Demiryolu uzunluğu ve
taşımacılığı gelişmiş ülkelere göre son derece ye­
tersizdir, Haritada numaralarla gösterilen 1nolu
merkez, otan Kastamonu’ya ve II) nolu merkez olan
Antalya'ya ulaşan demiryolu bağlantısı yoktur.
YANIT. B
G.’îJBir ülkede dış ticareihacminin büyümesinde işçi
ücretlerinin artırılması olumsuz yönde etkili olur.
Afiyle ki işçi ücretlerinin artırılması yatınmcılart
olumsuz etkiler. Büyiace yatırımcılar azalır.
YANIT. E
Bölüm 7, •M^I^Badılstri-Ulaştm-Ticaret'-Türizm
63)Son yıllarda üretimimiz uluslararası standartlar
gör önüne alınarak yapıldığından endüstri ürünlerim j W
nin dış satımı artmaktadır. : ;;r/vİ
YANIT. S ;- 4
64)Karadeniz’d3 Kuzey Anadolu Dağlan, Akde­
niz’de Toroslar yer almaktadır. Bu iki dağın ortala­
malar) yüksek ve dağların kıyıya paralel uzanma­
sından dolayı ulaşım maliyeti yüksek olur.
' YANIT. E
55}Saruda verilen seçeneklerdeki hangi kentin en­
düstri bakımından daha çok gelişmiş olduğunu
sormaktadır. Çünkü endüstrinin geliştiği yerlerde
hava kirliliği fazla Diur. İzmit kentinde diğerlerine
göre endüstıi daha çok geliştiğinden, hava kirliliği
daha fazladır.
YAKIT. A
^ 66)Dış alımı yapılan ham madde çeşidinin sınırlan-
<" dırıiması, endüstride elde edilen geliri artırıcı özeîitk
oîamaz.
UJd
YANIT,E
57)£lazığ'da bakır, krom ve kurşun endüstrileri
bulunmaktadır.
. YANIT. C
6B)A, B, C, D ştkîannda verilenler transit taşımacılı­
ğın gelişmesinde etkiliyken, yüzölçümünün geniş
ofmasınm transit taşımacılığın gelişmesinde Btkili
değildir.
YAN1T.E
G9)Gülek Geçidi, Akdeniz Böigesi'ni İç Anadolu’ya
bağlar.
YANiT.B
70} Karayoluyla gelen turist sayısı verilen ilk üç
yılda artmış, ancak 20D1 yılında 2000 yılına göre
azalmıştır.
YANÎT. B
160
<
:t'": ,7l]0 iş alımlar İç ticaretle ilgili değil, dış ticaretle
^■'ilgilidir.
YANfT. C
72)Çata!ca- Kocaeli’nde endüstri ve ticaret çok
,•geliştiğinden karayolu ulaşımı daha fazla yoğunluk .
kazanır.
YANIT. B
73) Grafiğe bakıldığında dış satım ile dış alım ara­ 7S)Hem silah fabrikası hem de petrol rafinesi olan
sındaki farkın en fazla olduğu ülke Almanya değit
İtalya olduğu görülmektedir.
YANIT. E
74JBU soru bir bilgi sorusudur. Bu nedenle TüjKI-
ys’deki demiryolu ağınm özelliklerinin bilinmesi
gerekir.
A) Ülkemiz çok dağınık olduğundan akarsu vadileri
doğal geçit olmuştur,
B) Dağlarımız doğu-batı doğrultusunda uzandığı için
ulaşım da doğu- batı yönünde sağlanır.
C) İzmir, İstanbul, Samsun, Mersin limanlan art
bölgelerine demir yoluyla bağlanır.
E) Bulgaristan'a, İran’a, Suriye'ye bağlantı sağlar.
Fakat Türkiye’nin bütün illerine demiryolu bağlantısı
yoktur.
örnek: Karadeniz kıyıianndaki Giresun, Trabzon,
Rize ile Akdeniz kıyılarındaki Antalya gibi kentlerde
demiryolu bağlantısı bulunmaz.
YANIT. D
75}A) Uşak'ta şekerpancan yetiştirilir.
B) Seydişehir'de alüminyumun ham maddesi
boksit çıkanlir.
C) Soma’da linyit çıkartılmaktadır.
E) Elazığ Gulemanda krom çıkanlır.
DJİskendsrun'da demir, MalaJya(Hekimhan) ve
Sivaâ(Divriğl)’tan geldiğinden doğru cevaptır.
YANI* D
.- Bölüm 7
76)Yayla turizmi yüksek bölgelerde görülmektedir ■
(Doğu Karadeniz gibi). Ancak Marmara Bölgesi
ortalama yükseltisi en az bölgemiz olduğundan
yayla turizmine daha az rastlanmadadır.
YANIT,D
77)Pazar)ama, endüstri, ulaşım ve tarım, ticaretin
gelişmesinde en önemli faktörlerdir. Ancak 11sayısı­
nın az ya da çok olması ticaretin gelişmesinde daha
az etkilidir.
YANIT. C
kent Kırıkkale'dir.
YANIT. D
79)Türkiye’d2 hızlı sanayileşmeye bağlı olarak tanm
yerini endüstriyel ürünlers bırakmıştır.
YANIT. E
, ^ SQ)lzmit(lpraş),izmfr(A(iağa),’da Petro kimya endüst-
İS- risi vardır.
' < YANIT. A
■
jj<
>” SIJYukari Mural-Van Bölümü Doğu Anadolu Böl­
gelinde yer aldığı için engebelik ve yüksaktir.Bu .
yüzden ulaşım güçlüğü yaşanır.
YANIT: A
B2)Üikemizde hayvancılığın gelişmesinden doiayt
dericilikle vs pamuk üretiminin fazlo olmasından
dolayı dokuma endüstrisi gelişmiştir.
YANIT. E
03)İstanbul ve Çanakkale Boğazlan Karedeniz ve
Ege'yi birbirine bağladığından A,C,D,E şıklan mey­
dana aeiir.
YANİT.B
8-1) Türkiye'nin neredeyse tüm kanilerinde çimento
sanayisi gelişrnişlir.Türkiye’de sn.çok yaygınlık
gösteren kolu çîmentodur.Çimenta sanayisinin-
hammaddesi taş ve toprak olduğu için hammadde
sıkıntısı yaşanmaz ve her yerde çimento fabrikası
açılabilir.
-Peîrokimya .Karadeniz Bölgesi'nde
-Oemir-Çelik .Marmara Bölgesi nde
-Otamoiiv,Karadeniz Bölgesi'nde
-Seramik,Akdeniz Bölgesi'nde
Gelişme göstermeyen endüstri kollarıdır.
YANIT. B

Endüstri-UJasım'Ticaret-Turism
B5)FındılilüzQm,[î3yısı,’indr ihraç edilirken muzu
ithal etmekteyiz. ' .
YANIT. D
•85)Ülkamlzde en yaygın endüstri kollarından biriside
çimentodur.
YANST. E
•87)3ermayenin fazlalığı.pazsrisma olanaklarının
fazla olması.ulaşımın gelişmiş olması,işgücü teminin
.fazla olması İstanbul'da endüstrinin gelişmesini
sağlamiştir.Fakai İstanbul’a hammadde dışarıdan
getirilmektedir.
YANIT. C
BBJAfyonkarahisar,Aksaray, Gaziantep ve Kayseri
kentlerinin tarım ürünü işleyen endüstri kuruluşları­
nın bulunmasıyla,kıyıları İç kesimlere bağlayan
kavsak noktalarında bulunur.
YANIT. B
39)Pamukkale,peribacalan,Karnin nıağarısı ve
Kemrut Dağı hem tarihi hem doğal özellikleri var-
dır.YedlgtSHerin ise sadece doğal güzelliği vardır.
j 38)Milli parklarda kssinlikle doğal güzellikler koru-
YAHIT. C
\<
9Q)TÜrklys'nin üç tarafı denizlerle çevrili olma­
sı,önemli boğazlara sahip olması ve gelişmiş Avru­
SÜ
pa’yla geri kalmış Ortadoğu birleştirdiğinden transit
ticareti gelişmiştir.
| YANIT. D
: . YANIT. D
31)Yünlü dokuma ve şeker,büyükbaş hayvancılıkla
İlgili deölldir.
YANİT. B
S2)l.Dış satımın dış alımdan fazla almasından dola­
yı dış ticaret açığı vardır.
II.Dış satımla dış alımın toplamına dış ticaret hacmi
denir.Bu grafikten bu sonucuda ulaşabiliriz.
YANIT. C.
S3)Turizmde raîtirig,yamaçparaşülD,dagcılık gibi
alternatif cpoılann yapılmasında yerşekillerin enge
beli olmasından’kaynaklanır.
YANST. A
' i
\
■ sından dolayo böyükbaşhayvanc/lık yapılır.lV. nu­
94)Afyon!:arahisar 'da Hayvancılık faaliyetlerinin
yapılması nedeniyle st ve süt ürünlerini işleyen
endüstri tesisleri bulunmaktadır:
Zonguldak’ta ormanlık arazi geniş yer tutmakta­
dır.8 u nedenle orman ürûnîeri endüstrisinde kullanı­
lan hammadde yerel kaynaklardan sağlanmaktadır.
YANIT. B
.. Endöstn-Ulaşm ı-Ticaret-Turizın
Bölü m 1
95) A şıkkı —DoğsJgaz-Yenilemez enerji
B şıkkı - Sn yaygın hayvancılık —Küçükbaş ve
büyükbaştır.
C şıkkı - Endösüi sektörü milli gelirdeki geliri fazla.: ■
D şıkkı —İthalatla - Rusya - ihracatla Almanya yer
alır.
E şıkkı - Gıda endüstrisi hammaddesi tarım va
hayvancılık olduğu için ülke İçinden karşılanmakta­
dır. ‘ düşük olur.
Cevap; £
9S) Haritada görüldüğü gibi Akdeniz'de önemli ge- ;
çıtlar olan Çubuk, Sartavul, Gülak, Belen geçitleri
■vardır. Çeldirici E şıktadır. Fakat Ege bölgeslndeld ■
akarsu vadileri doğu —batı yönlüdür.
Cevap: A
97}Çanakkale 'de yer alan Saros yer şeklilerinin
elverişsizliğinden defayı endüstrisi fasla gelişmemiş­
tir.Bu yüzden deniz kirliliği azdır,
YANIT. B
nacağı (cin turistlik tesis açılmasına izin verilmez.
" •. YÂNIT.C
99)Dış satımda ve dış alımda en çok gelişen liman
kenli İstanbul'dur.
1Q0)Erzunjrn Karsyüksek olduğundan kış sporları
yapılır.
Ergene(Marmara)yüjtssitisi aZDİduğundsn kış spor­
larına uygun değildir.
Ona Fırat {Güneydoğu)düz arazîlere sahip olduğun­
dan kıs sporuna uycun değildir.
YANİT. A
1ü1)Seydışefıir'de boksit çıkartıldığı İçin alüminyum
isletmesi vardır.
YANIT. E
102}t,li,ili gösterilen yerierde besi hayvancılığıyla
rbüyükb2ş hayvancılık yeüştirilIrken;V.numaralı alan
Kuzeydoğu’da yar aldığı İçin otlakların fazla olma­
maralı yer ise Güneydoğu ‘da yer aldığı için küçük­
baş hayvancılık yapılır.
YANIT, D
103)Beyaz eşya hem dış a!ımd2 hem dış salımda
önemli ver tutar.
YANIT. E
i 04)Hem kara yolu hem demiryolu bağlantısı
o1an,çevrasinde önemli endüstri tesisleri bulu­
n a n , sebest ticaret bölgesi olan liman kenti Mer­
sin’dir.
YANIT. A
105}Cenn£t-Cehannem birer obruktur.Bunların
İnanç turizmiyle bağlantısı yoktur,
YANİT. C
1D5)Ssbze ve meyvecilikte,seracılık konser/enin
hammaddesi olduğundan fabrikaya yalan yerlere
kurulur.
YANIT. C
1ü7)Endüstrinln geliştiği yerler
-Faia göç almaları
-Ulaşım oianaklan gelişmiş
-Enerji üretimi fazladır.
YANIT. D
108)Fındık üretiminde dünyada birinci sırada yer
aldığımızdan ihracatımızda fazladır.
YANIT. C
109) İskenderun’da ağır endüstri kurutuşlarının
bulunması gelişmiş bir liman elmasını sağlamıştır.
Trabzon limanının hinterlandı Kop ve 2?gana geçit­
leri sayesinde gelişmiştir.
Cevap: D
110 )
A} Adana çevresinde pamuk üretilir.
B} Edremit Ayvalık çevresinde zeytin üretilir.
C) Çanakkale çevresinde hem kültür hemde
deniz balıkçılığı yapılır,
D) Seydişehir’de boksit çıkartılır.
E) Sursa ve çevresinde otomotiv endüstrisinin
gelişmesinde ise temel .neden pazarlama
olânaklandır.
Cevap: E
111) I. nokta Marmara'da Anadolu ve Avrupa kıtası­
nı birleştiren Marmaray projssldir.Denlrdsn geçece­
ği için maliyeti artırır. IV.bölge Doğu Anado
lu’dur.Engebelik olduğundan yol y£pım maliyetini
artırır. •
Cevap: E
Bölüm 7
•l12)Turfemln gelişmesine bağlı olarak turizm belge­
lerine hem katicı hem de mevsimlik göç artar. Fakat
bu durum yabancı turist sayısının artmasına neden
olmaz.
Cevap: C
113Îstanbu[-Trabzorv(Denİ2yoiuj
£skişfehir-Ankara-(Qemiryolu)
Antüly3-lsparta{KarayQİu) ulaşımı maliyet açısından
Cevap: A
114)Şeker pancarı kalan kısmı me-
las(hayvanyeml)clara({ kullanılmadadır.
Cevap: B
115)Küçükmenderes'ln oluşturduğu tarihi kent-Efes
Doöu Anadolu’daki tarihi saray-Uhak Faşa dır.
~ . - »<___ . ___milli n s r L
Göçmen kuşlarıyla ünlü Marmara ‘dak! milli park-
M anyas(kuş)Gölû'dür
Cevap: C
^ ~
Y< 116)Milli parklar kesinlikle doğayı koruma özelliğine
—S sahiptir.
u j< Cevap: A
> _
117)Aslında soruda İlin karşısındaki tarifli y e r in
doğru olup olmadığı sorulmaktadır.
A)lzmir-Bergama .
C)Ağri-lshakpaşa
D)Adıyaman-Nemrut Dağı Heykelleri
E)ÇanakkaIe-Tnıva bu kaniler ve karşılarındaki
tarihi yerler doğru alarak verilmiştir.
B)şıkkında ise Kayseri -Hatfuşaş değil Çanım-
Hattutas alacaktır.
YANIT. B
118)
Türkiye'de hareketli bir İç ticaret üncelikla sanayi
alanlarının ülke genelinde değil belirli kesimlerde
toplanmasına bağlıdır. Çünkü bu alanlara ham
madde taşınması ve bu alanlardan tüketim merkez­
lerine işlenmiş ürün taşınması İç ticareti canlandırır.
Bunun yanında Türkiye'de görülen tarımsal vs hay­
vansal farklılıklarda iç ticareti etkilemektedir. Nüfus
nnış hızının yüksekliğiyle beraber satın alma yüo>
nün ds artması tüm bunların yanında reklam, teşvik
ve rekabet unsurları da İç ticareti etkilemektedir. ■
Fakal bölgelerin yüz ölçümü büyüklüğü fe r i veya .
diğer ekonomik faaliyetlerde bir etken değildir.
Cevap: E
Endüslri-Ulaşun-Ticaret-Turizm Bolüm 7 Bölgeler Bölüm 8

11G. Verilen yıllar arasında Türkiye'nin dış satımın­
da artış olduğu görülürken oransal olarak düşüşün
nedeni
tanm dışı ekonomik faaliyetlerin dış satımda artma­
sına bağlanabilir. Paragrafta dikkat edilmesi gere*
ken unsur miktarsat artış yaşanırken oransal düşü­
şün olmasıdır. Bu durum A seçeneğinde açıklanmış­
ın-.
Cevap: A
12C-) Gündüz seyranlık, gece gerdanlık —Mardin
(Tı/rizm)
"ahi) ambarı - Konya (Tarım)
Serhat şehri - Edirne (Jeopolitik konum)
Güller ve güller şehri - İsparta (Yer şeklileri)
Ege’nin İncisi - İzmir (Tarım, Turizm,
.]çûpolltlkkünum)öse!li|(Jer(nl vurgulamaktadır.
Vtnlsn seçeneklerde doğaldan iklime vurgu yapıl-
m&nrştır.
Cevap: B
121) Halitadaki V numaralı yer İskenderun ve yakın
çevresinigöslermekte olup Iskenderunda Demir-
Çelik başta csimak üzere bir çok sanayi kotunun
bulunması hava, su, toprak gibi çevre kirliliklerine
neden olmuştur. Haritada işaretlenen diğer merkez­
lerin endüstri
faaliyetlerinin az olması V numaralı alandaki hava
kiıli'yini dana belirgin hale gelirmiştir. ;
1
Za
U J<
Cevap; E
122)Biİ5dk(Bozöyük}'ie killi toprakların iazia clrrsa-
s.ndan dolayı seramik endüstrisi gelişmiştir.
Cevap: A
12J)A,B,C,Q şıklarında verilenler dini turizm yerie-
fidir.
Antalya'da yer atan Aspenoos Roma'hlara ait bir
tiyatroyken,Çanakkale’de yer alan Truva tarihi lu-
ıizm merkezleridir.
Cevap: E
124)creğli ve Karabük 'telci demir çelik endüstrisinin
hammaddesi Sivas'ları demlryoluyla getirilmektedir.
' Gevap: C
12C)Ûnsmü bir endüstri merkezi do§a! liman İz­
mir Jir.
> CBVap: C
126)A)Yerşek!lleri çeşitlilIğl-Raftlng
B)Stcak dönemin uzun ciması-Deniz Turizmi
C)KarsUk arazi- mağara
D)Engebeiik ye yükselti- Yamaç paraşütü fakat E
şıkkında verilen dağlann kıyıya parelel uzanmasının
verilen bilgilerle alakası yoktur.
Cevap: E
127) Ed ime'den Adana'ya varmak için
İstanbul Boğazı-Bolu DağlarvOrla Taraşlara geç­
mesi gerekir.
Cevap: A
12S)Türkiye'de kişi başsna düşen gelirin artmasında
dolayı turizm gelişmiştir.
Cevap:B
129)DemiryoIu bağlantısı olan limaniardeniz taşı­
macılığında önem kazanmıştır.
Cevap: E
130)Ü!kemlzde iki tane Nemrut Dağfdır.
Lparağraka anlatılan,Bitlis'te yer alıp üzerinde
kaldera gölü vardır,
II.Adıyaman'da yer alıp Commagene krallığına art
krallığına ait heykeller vardır.
Cevap: E
1. 1931 - ÖYS 5. 1984 —ÖYS
Batı Karadeniz bölgesinin, Türkiye ekono­
İç Anadolu bölgesiyle yaklaşık aynı cnlam>
misine en önemii katkısı hangi alandadır?
)er arasında bulunmasına karşın, Doğu
Anadolu bölgesinde kış neden daha şort ve A) Endüstri tilkileri üretimi
uzun geçmektecJir7 B) Hayvancılık
A) Doğusunda büyük bir kara parçası bulun­ C) Tahıl üretimi
masından D) Maden çıkarma ve işleme
E ) Meyve ve sebzecilik
B) Deniz etkisine kapalı olmasından
C) Bölgenin sık sık yüksek basınç merkezi ol­
masından
D) Kafkaslardan sürekli soğuk hava gelme­
sinden
E) Ortalama yükseltisinin fazla olmasından
6. 19B5 —ÖSS
Marmara Bölgesi'nde yetiştHIsn başlıca
2, 19B2-ÖSS ürünler, aşağıdakilarin hangisinde bir araya
iç Anadolu Bölgesinin ekim yapılan yörelerinde, getirilmiştir?
ekilen tohumun niteliği ve ekim yöntemleri de­ A) Buğday, tındık, çay, tütün
ğişmediği halde buğday, verimi, kurak yıllarda B) Ayçiçeği, mısır, pancar, tütün
hektar başına 10D-200 kilograma düşerken ya­ C) incir, üzüm, zeytin, çay
ğışlı yıllarda 2000 kilograma çıkmaktadır. D) Buğday, arpa, pamuk, meyve '
Bu gözleme göre, iç Anadolu Bölgesinde E) Pamuk, pirinç, muz, turunçgiller
buğday veriminin artması neye bağiıdır?
A) Sulama gereksiniminin karşılanmasına
0} Eklii alanların gübrelenmesine
C) Ekim alanlarının genişletilmesine
D) Nitelikli tohum kullanılmasına
E) Makine gücünden yararlanılmasına
i
S<
'
7. 1986 —ÖSS
Marmara Bölgesinde ekiii ve dikili toprakların
oranı öteki bölgelerdekinden fazladır. Buna rağ­
3. 1982-Ö SS men Marmara Bölgesi, öteki bölgelerden, tarım
"Güneydoğu Anadolu, tarım ve hayvancılık ge­ ürünleri alır.
lirleri yüksek olan bir bölgedir. Ekili-dikilI alanla­ Bu durumun ana nedeni aşağıdakllerden
rın oranı Türkiye ortalamasının üstünde ve Do­ hangisi olabilir?
ğu Anadolu Bölgesinden iki kat fazladır." A) Nüfusun fazla oluşu
Bu parçada anlatılanlardan, Güneydoğu B) Ürünlerde çeşit azlığı
Anadolu Bölgesi ile üglü nasıl bir sonuca C) Toprakların verimsicliği
ulaşılabilir? D) İklimin elverişsizliği
A) Hayvan sayısı en çok olan bölgedir. E) Sulanabllen alanlann azlığı
B) Yüzölçümü Doğu Anadolu'dan büyüktür.
C) Yerşekilleri iarıma elverişlidir.
D) Ekonomiye katkısı her alanda en baştadır.
E) Sulu tarımın en yaygın olduğu bölgedir.
fl. 1966 - ÖSS
4, 1384 T ÖYS Türkiye'de mısır üretiminin yarısı Karadeniz
"Karadeniz Bölgesinde orman yetiştirmek, Ak­ Bölgesinden sağlanır.
deniz bölgesine göre daha kolaydır," Suna rağmen, üretilen mısırın bölge ticare­
Bu kolaylığı sağlayan etmen aşağıdakiler* tinde önemli bir yerinin olmaması nc ile
den hangisidir? açıklanabilir?
A) Yamaç eğimi fi) Bölge halkınm temel besini olmasıyla
B) Sıcaktık B) Dayanıksız bir ürün olmasıyla
C) Erozyon C) Beşin değerinin az olmasıyla
D) Nemlilik . D) Piyasa fiyatının düşük olmasıyla
E) Toprak lûrü E) Dış satım imkânlarının, sınırlı olmasıyla
 ...i.-:..

Bölüm S
Bölgeler B ö lg e le r
Bolüm S
21. 1991-Ö Y S
s, ıs o e - ö s s 17. 1989 - ÖSS Doğu Anadolu Bölgesinde tarım etkinlikleri, en
13. « 8 7 - Ö S S Aşağıdaki (erden hangisi, Ege Bölgesinin iç
Aşağıdakilerden hangisi, Doğa Anadolu'nun Akdeniz Bölgesinin Antalya Bölümü, endüslri- çok bölgenin güneyindeki çöküntü ovalarında
Batı Anadolu ve Ege Bölümlerim birbirinden
ekonomik görünümünün değişmesinde, yeî gelişim bakımından Adana Bölümünden yoğunlaşır.
ayıran özettiklerden biri değildir?
doğrudan etkıü değildir? daha geridedir. ' Bu ovalar, aşağıdaV.ilerin hangisinde bitlikte
A) Sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması Aj Yağış rejimi
Aşağtdakilerden hangtsf Antalya Bölümü­ verilm iştir?
B) Endüstri kuruluşlarının çoğaltılması B ’l Yükselti
nün bu durumuna bir neden olarak gösteri A) Erzincsn, Pasinler, Malatya, Başkale
C) Sıcaklık
C) Yeraltı kaynaklanmn işletilmeye başlan­ iebiiir? B) Sadır, Elazığ, Muş, Erzunjm
ması D) Nüfus yoğunluğu
A) İklim özellikleri C) Tercan, Pasinler, Erzincan, Başkale
E) ’ Yeraltı zenginliği
0} Yatınmlara kolaylık sağlanması B} Yerseldi ve özel konumu D) Erzurum, İğdır, Tercan, Elbistan
E) Ulaşım ağmın geliştirilmesi C) Tarım toprağının verimliliği E) Elbistan, Malatya, Elazığ, Muş
D) Sulama suyu miktarı
E ) Tarım alanlarının kullanılış biçimi

10. 133G-OSS
1989 - ÖYS
• Çok kısa bir süre içinde birdenbire kabararak 22. 1992 -Ö YS
Doğu Anadolu Bölgesi'nin ekonomisinde
cûşun bir şekilde akan, sonra kuruyacak duru­ 1‘t. 1988 —ÖYS Türkiye’de maden yatakları ve çeşitleri bakı­
aşağıdakllerden hangisinin payı en büyük­
ma .gelen akarsulara "sel rejimli akarsular" de­ Ege Bölgesinin Kıyı Bölümü He iç Batı Bölümü mından on zangln bölüm aşağıdakilerder.
nir. tür? .
arasında, tarımı yapılan ürünler bakımından Hayvancılık hangisidir?
Bölgelerin, yağış rejimi göz onöne alındığın­ A)
önemli farklılıklar vardır. A} Yukarı Fırat
da, sel. rBjIrnll akarsuların daha cok hangi B) Tarla tanmı
Bu farklılığa yol açan doğa! etmen nedir? 8) Orta Kızılırmak
bölgede gSrülrncst beklenir? C) Turizm
A) Yükselti C) D!de
A) Karadeniz Bölgesinde D) Ulaştırma
B) Toprak çeşidi ■ D) Doğu Karadeniz
B) Marmara Bölgesinde E) Endüstri
C) Akarsu ağı E ) Ergene
Cj Ege Bölgesinde

il
D) Ye rşekli
D) İç Anadolu Bölgesinde (y ’v E) Buharlaşma
E) Doğu Anadolu Bölgesinde L/>
45
19. 1990- Ö Y S
s İ ¡(aradeniz Bölgesi'nin kıyı kasirni ile Akdeniz
15. 19B9-OSS Bölgesi'nin kıyı kesiminde yürütülen tarım faali­ 1992-Ö YS
11. 1985-Ö YS Aşağıdaki haiün\lenn hangisinde orman
Türkiye'nin her bölgesinde'sebze bitkileri yetiş­ yetleri birbirinden farklıdır.
iç Anadolu köylüsü ile Doğu Anadolu köylü­ tirilir. Ancak, bir sebzenin olgunlaşması bölge­ ürünleri ve ormancılık önemli bir gelir kay­
Su. durum, bu iki kesimin.en colc hangi ba­
sünün birbirinden farklı ekonomik etkinlik­ den bölgeye farklı aylara ras Kar. nağıdır?
kımdan farktı olduğuna kanıt gösterilebilir?
lerde bulunmasının ana nedeni aşağıdaki- Buna göre, doğal yetişme koşulları güz önü­ A) İç Batı Anadolu Bölümü
Icrdan hangisi olabilir? A) Yer şekli
ne alındığında fasulyenin hangi bölgede en S) Baîı Karadeniz Bölümü
A) Yağış . E) iklim
geç olgunlaşması beklenir? C) Adana Bölümü
B) Sıcaklık A) Ege C) Yükselti
O) Konya Bölümü
C) Yarseldi D) Akdeniz ■□) Nüfus yoğunluğu
E ) Haldiâri Bölümü
D) Denizden uzaklık C) İç Anadolu
E) Akarsu ağının sildiği
E) Toprak tQrü D) Güneydoğu Anadolu
E) Doğu Anadolu

12. 1985 - ÖYS 20. 1991- Ö SS

Aşağıdakilerden hangisi Güneydoğu Ana­
1S. ¡989- Ö SS
dolu Bölgesi'nin özelliklerinden bîri değil­
dir?
A) Yazın Türkiyelin en kurak bölgelerinden
bîri olması ^ liğinin bir sonucudur?
B) Bölgede düzlüklerin geniş yer tutması
C) Sıcaldığın bütün yıl sıfır derecesinin üs­
tünde olması
D) Töıklye’de nüfus yoğunluğunun sn sz ol­
duğu bölge olması
E) Türkiye'de petrolün en çok çıkarıldığı böl­
ge olması
Makineli tarım, Marmara, İç Anadolu ve Ege
24, 1992-Ö Y S
belgelerinde yaygınlaştığı halde Karadeniz
Genelde Karadeniz Bölgesinin kıyı kesimleri İle Aşağıdakllerden hangisi, Menteşe yöresi İh
Bölgesinde yaygınlaşmamıştır.
İç kesimleri arasında İklim özellikleri büyük fark­ Bu durum Karadeniz Bölgesinin hangi özel­ Kıyı Ege Bölümü’niln ortak özelliklerinden
lılıklar gösterir. Anca!: Orta Karadeniz Bölümün­ biridir?
de bu farklılık azdır. A) Nüfus yoğunluğunun Türkiye cilalaması­
A) Hayvancılığın gelişmiş olması
Bu duruma neden olan temel etken aşağı- B) Makine kullanımına elverişli tarım alanla­ nın üzerinde olması
dakilerden hangisidir? B ) Geniş alüvyon ovaların yer alması
rının sınırlı olması
A) Kıyı akıntıları C) Dağların Doğu - Baîı doğrultusunda uzan­
C) . Tarım gelirlerinin düşük olması
B ) Yerseldi D) Tarım etkinliklerine elverişli sürenin kısa ması
D) Endüstrinin gelişmiş olması
C) Denizden uzaklık
olması
D) Kıyı şekli E ) Tarımsal nüfus yoğunluğunun fazla olması E ) Akdeniz İkliminin etkili olması
E) Bilki örtüsü
 Bölgeler 'Bölüm 8

25. 1993-Ö YS 37} 1997-Ö5S

33. 1995-Ö YS
Yukarı Kızılırmak Bolümü, iç Anadolu BÖlge- 29. 1995 —ÖSS Aşağıdaki bölümlerin hangisinden, Türkiye Türkiye’de karstik yapının yaygın olduğu yerler­
si'nin nüfus yoğunluğu en az; olan bölümüdür. Bir coğrafi böltlmün çeşitli yöreleri arasında ik­ toplam ayçiçeği üretiminin yarısından fazla­ de yağişın fazla olmasına karşın yeraltına sız­
Aşağıdakllerden hangisi bu durumun bir ne­ lim ve h'rtki örtüsü bakımından farklılık görülebi­ sı elda adllir? manın çok olması,.ysrOstvi sularının zayıf olma­
deni olamaz? lir. sına yol açar. Bu nedenle de bu yerlerde nüfus
A) Adana
A) Yükselimin fazla olması Aşağıdaki bölümlerinin hangisinde bu fark­ 0} Yukan Sakarya yoğunluğu azdır.
B) İklimin sari olması lılık dlğerlerlndekine oranla daha belirgin­ C) Orta Kızılırmak Aşağıdaki yerlerin hangisindeki nüfus yo­
C) Endüstrinin yetersiz olması dir? ğunluğunun azlığı hu dürüma örnektir?
D) Ergene
D) Yüz ölçümünün küçük olması A) Güney Marmara .E ) iç Batı Anadolu A)Tsşali Plalosu
E) Tarım alanlarının siniri« olması B) DoSu Karadeniz B)Ağn Yöresi
C) Yukarı Kızılırmak C)Tuz Gölü Çevresi
D) Kıy) Ege D)lğdır Ovası
E) Orta Karadeniz E)Yıldız Dağları Dölümü
34. 1995-Ö YS
2G. 1994-Ö SS
Marmara Bölgesi, Türkiye'nin en fazla nüfus
İklim bakımından deniz turizmine elverişli mev- yoğunluğuna sahip bölge olmasına karşın, Yıl­
. simi kısa olan- Karadeniz Bölgesinde son yıllar­ 30. 1995- ÖYS dız Dağlan Bölümünde yoğunluk Türkiye orta­
da iç ve dış turizmde artış görülmektedir. Aşağıdakllerden hangisi Erzurum - Kars lamasının altındadır. 38 1997-Ö YS
Karadeniz Bölgesi turizminin canlanmasın­ BâlGmCTnOn bir özelliği değildir? Aşağıdakllerden hangisl-Yıldız Dağlan Bölü­ Karadeniz Böigesl’nde aşağıdakllerden han­
da aşağıdakllerden hangisinin önemli bir A) Yaz yağışlarının görülmesi mündeki bu durumun bir nedeni olamaz? gisinin üretimi yapılmamaktadır?
katkısı yoktur? B) Platoların geniş yer kaplaması A) Elektrik ener/İsi
A) Tanıtı alanlarının sınırlı olması
A) Turizm etkinliklerinin çeşitlenmesi C) Turizm gelirlerinin fazla olması B} Sanayi kuruluşlarının az olması B) Kâğıt
D) Turisfik değerlerin tanıtımına önem veril­ D) Ekonomisinin büyükbaş hayvancılığa do­ C) Önemli kara yollarına sapa kalması C} Demlr-çeliV;
mesi yalı olması D) Sigara
□} Hayvancılığın yaygın olması
C) Ucl'i tatil olanaklarının bulunması E) Nüfus yoğunluğunun Türkiye ortalaması­ E) Arazinin dağlık olması E) Otomobil lastiği
ü) Sarp sınır kapısının açılması nın altında olması
E) Nüfusun kıyı kesiminde yoğunlaşması
tu<
Ö
35. 199G-ÖYS
Ekonomisi büyükbaş hayvancılığa daya­
Şi
nır. 39. 1997-Ö YS
31. 1S95 —ÖYS En yağışlı mevsim yazdır. Aşağıdakllerden hangisi Marmara Bölgesi
27, -t904-Ö YS ile Ege Hölgesl’nin ortak özelliklerinden bir)
Turizm gelirlerinin fazla olması Platolar geniş yer kaplar.
Doğu Anadolu Bölgesi’nin Hakkâri Bölii- Yaygın olarak seracılık yapılan Yukarıdaki özellikler Türkiye’nin hangi yöre­ değildir?
nü'ndc nüfus yoğunluğunun az olmasında Kükürt ve bakslt üretilen sine aittir?. A) Endüstri ve ticaretin gelişmiş olması
aşağıdakllerden hangisi en az clkilidlr7 bölüm aşağıdakllerden hangisidir? A) İğdır Yöresi B) Tarım ürünlerinin çeşitlilik göstermesi
A) Arazinin çok engebeli olması A) Doğu Karadeniz B) Göller Yöresi C} Turizm gelirinin yüksek olması
ü) Ulaşım olanakiannın sınırlı olması B) Ergene C) Menteşe Yöresi D) Ortalama yükseltinin yaklaşık 500 m ol­
C) Tarım alanlanntn dar olması C) Antalya D) Hakkâri Yöresi ması
D) Bitki örtüsünün seyrek olması D} Yukan Kızılırmak E) Kars-Ardahan Yöresi E) Ulaşım olanaklarının gelişmiş olması
E) Endüstrinin gelişmemiş olması E) Yukan Murat - Van

36. 1996-Ö YS
I. Çay
32. 1995-ÖYS II. Bakır
Aşağıdaki bölümlerin hangisinde. III. Mısır 40. 1993-ÖSS (İPTALJ
Tütün IV. Taşkömürü Arazinin çok dağlık olduğu yerlerde, tanmda
28. 1994-ÖYS / makine kullanımı zorlaştığından, tarım etkinlik­
Pirinç V. Fındık
Asağıdakilerden hangisinde. Batı Karade­ Kenevir Yukarıdakilerdcn hangilerinin Türkiye'deki leri büyük ölçüde insan emeğine dayanır,
niz’deki bir yöre, bu yörede bulunmayan bir Şekerpancarı üretiminin tümü Karadeniz Bölgesinde eide j Aşağıdakllerden hangisinde verilenlerin iki­
endüstri koluyla birlikte verilmiştir? ürünlerinin hepsi yetiştirilir? edilir? si de bu durum için birer örnektir7
A) Çaycuma - Kâğıt A) Kıyı Ege Â) IV ve V A} iç Batı Anadolu Bölümü -Ergene Bölümü
B) Sinop -kristal cam B) Batı Karadeniz B) tll vs IV B) Güney Marmara Bölümü - Ege Bölümü
. C) Çalslağzı - Elektrik eneıjisi C) Yukan Kızılırmak C) (I ve V C) Orta Karadeniz Bölümü -Konya Bölümü
D) Karadeniz Ereğltsi - Demir çelik D) Çalalca-Kocaell D) I ve V D) Doğu Karadeniz Bölümü -Hakkari Bölümü
E ) Karabük-Tekstil E) Aşağı Fırat E) Orta F/ral Bölümü -Adana Bölümü
E) I ve IV
 Bölgeler Bölüm 8 -Bölüm S
Bölgeler

41.1933 DMS 45. 2000 KM S 53. 2002 K PSS

49. 2001- K P S S
Doğu Karadeniz Bölümünün kıyı kesimi ile İç Anadolu Bölgesinin bölümleri oşağıdaki- Aşağıdakilerden hangisi İç Anadolu Bölge-
Yurdumuzun yedi coğrafi bölgesi farklı özellik­
İç kesimi aşağıdakilerden hangisi bakımın- ierdenhsnglsl bakımından en cok benzerlik, sî'ntn iklim özelliklerinden biridir?
ler gösteri.
. dan benzerlik gösterir? gösterir? A) Wem oranın yıl boyunca yüksek, olması
Buna göre, yurdumuzun diğerlerine göre or­
A) Yıllık yağış mürtsn A} Yerşekiiisri B ) Gece ve gündüz sıcaklarının birbirine yakın
talama yükseltisi daha 32, ranın alanlarının
B) Dağların uzanış yünü B) Endüstri kuruluşlarının yoğunluğu olma sı
payı daha yüksek ve sulama olanakları daha
C) Nüfus yoğunluğu C) Tarım olanakları C) Yaz ve kış mevsimi arasında sıcaklık (arkı­
çok olan bölgesi aşağıdakilerden hangisi­
D) Yetiştirilen tarım ürünleri D) Yağışın mevsimlere dağılışı nın fazla olması
dir?
E) Ekonomik etkinlikler E) Nüfus yoğunluğu D) En çok yağışın sonbaharda olması
A) Karadeniz
E) Yılda alü ay süreyle sıcaklığın 0 C altında
B) Marmara
C) Doğu Anadolu olması
D) İç Anadolu
E) Akdeniz
42. 1999 DM5 46. 2000 KMS.
Aşağıdakilerden hangisi, İç Anadolu Bölgesinin Aşağıdakilerden hangisi Güneydoğu Anado:
Yukarı Kırılirmak Bölümünün bir özelliği lü Bölgesinde orman örtüsünün, Türkiye’nin 54.2002 K P S S
değildir? 50. 2001 - K P S S
diğer bölgelerinden az oimasintn nedenle­ Güneydoğu Anadolu Sölgesl'nin ekonomi-
Aşağıdakilerden hangisinin Güneydoğu
A) ikliminin karasal olması rinden biridir? .sirt de, aşağıdakilerden hangisinden elde
Anadolu’nun kimi yerlerinden yetîştirilebU-
Bj Bitki örtüsünün bazkır olması A) Ysz kuraklığın fazia olması edilen elerin payı diğerlerinden daha a^d ır?
mesî, bu bölgede Akdeniz İklimi dörüldüğü-
C) Nüfus yoğunluğunun sz olması B) Güneydoğu Toroslann eteklerinde yer at­ A ) Petrol .üretimi
D) Arazinin engebeli olması nün bîr kanıtıdır?
ması B) E l sanatları
E) endüstrinin gelişmiş olması A) Mercimek
C) Ortalama yükseltinin az alması 8) Buğday C] Enerji üretimi
D) Büyük akarsularla parçalanmış olması D) Tarım ürünleri
C) Kayısı
E) Tarımın yaygın olması E) Hayvansal ürünler
D) Zeytin
E) f;£üm. l i . '
h
•13. 2000 - ÖSS
Akdeniz Bölgesinin genelde engebeli olma­
sının, aşağıdakilerden hangisi üzerinde en 51. 2002 K PSS
47. 2001 - Ö SS Akdeniz İkliminin -egemen olduğu Ege Bölge- 55.2002KPSS
nsetlciJi Dİduğu söylenebilir? Bir bölgede yaygın ve yoğun olarak ırvaklpeii te- Aşağıdaki turistik yerlerden hangisi Doğu
A) Nüfus dağılışı sl'nin kıyı kesimi He İç kesimi ve kuzeyi ile gü­
nm yapılması,-tarım filanlarının geniş ve erige- neyi arasında sıcaklık terki vardır. Anadolu Bölgesl'ndü,yer alır?
B) Kara ulaşımı bslillğln az olmasına bağlıdır. A) Ishak Paşa Sarayı
C) •Bitki örtOsD Bu farkın görülmesine neden olan' etkenler,
Buna göre, aşağıdaki bölümlerin hangisinde aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak B) Hasankayi
D) Turizm olanaklarının çeşitliliği makineli tahmin en yaygın olması’beklenir? ■C) Sümela Manastın
E) Sanayi ürünü çeşitliliği verilm iştir?
A) Antalya Bölümü D) Millet
E) Güney Marmara Bölümü E) Kara/n Mağarası
Kıyı kesimi ve
C) Doğu Karadeniz Bölümü 1c kesim
D) Yukan Murat -Vah Bölümü
A) Enlem
E) Yukarı Kızılırmak Bölümü B) Yükselil
C) BHkl örtüsü
, Z000 KPSS D) Yükselil
£} Bakı 5ö. 2004 KPSS
I.Çatalca-Kocaell Aşağıdakilerden hangisi yalnızca Karadcnl;
İt.Ergene , BSJgesî'nde görülen bir özelliktir?
III.Güney Marmara( 4S. 2001 KMS • A ). Kıyı He İç kesim arasında ulaşımın güç ol­
IV. Yıldız Dağlan ı Aşağıdaki bölümlerin hangisi hem ulaşım
52. 2002 K PSS ması
Yukarıdaki bölümlerin hangilerinde nüfus . hem de endüstri kuruluşu bakımından diğer­ B) Dağların yüksek kesimlerinde buzulların
ynğunlıığu diñarierlnden'riaha fazladır? Tiftik keçisinin yaygın olarak beslendiği
lerinden daha vz gelişm iştir? coğrafî bölge aşağıdakilerden hangisidir? bulunması
A) I ve İl C) Akarsuların akımında yaz ve kıs arasında
A) Yukarı Kızılırmak Bölümü
B ) l ve lif . AjMarmars Bölassi
B) Güney Marmara Bölümü değişme olması
C) İl ve III B)Doğu Anadolu Bölgesi
C) İç Balı Anadolu Bölümü D) Balıkçıİğin yaygın elması
D) II ve ¡V C)!ç Anadolu Bölgesi
D) Ege Bölümü E ) Yıllık yağış tufan 2300 nn'nin üzerinde olan
E) 111ve IV D)Karadenlz Bölgesi
E) Adana Bölümü yerlerin bulunması
E)Akdeniz Bölgesi -
Bölgeler Böiüm 8 ; i # 'B ö l g e l e r ‘Bölüm 8

57.2004 K PSS 61. 2004 KPSS . . ^ 65.200C K PSS 70-Ad. Bak. icra Md. v e Md. Yard. / 20QG
-Aşağıdaki bölümlerin hangisinde, yüzay Aşağıdakllerden hangisinde ekonomik de­ -âui j*--- iklimleri göz önOno alındığında, aşağıdaki Aşağıdaki endüstri kollarından hangisi,
şekillerinin etkisiyle tarım alanları dar ve ğer taşıyacak miktarda şeker pancarı, gül vq" •<Vj! T- bölümlerin hangisinde nemli bölge toprakla- Karadeniz Bölgesfnde yoktur?
parçalanmıştır?., anason yetiştirilmektedir? '' rı görülmesi beklenir? A) Sigara B) Şeker C) Bakır işleme
A) Günsy Marmara A) Orta Fırat 8) Orta Kızılırmak
A) Menteşa Yöresi D) Petrokimya E} Demir-çelîk
B) Ege C) Ege D) Doğu Karadeniz
B) Göller.Yöresi 5) Erzurum - Kars
C) Yukarı Sakarya C) Ergene Havzası
D) Doğu Karadeniz , D) Çukurova
E) Toprak lürü E) Bafra Ovası
66. 200C KPSSÖNL
71. 20Ö7-ÖSS
Aşağıdakllerden hangist,GAP uygulanmaya
Karadeniz Bölgesinin aşağıdaki özelliklerin­
başlamadan önce Güneydoğu Anadolu Böl-
den hangtsl,- diğer dördünün nedeni olarak
53.2004 KPSS gesi'nde görülen bir durumdur?
C2J2004 KPSS gösterilebilir?
A) Enerji üretiminin fazla olması
Aşağıdakllerden hangisi.antlk dönemde bir U A) Kıyı kesimlerinde yağışın iç kesimlere gö­
B) Kuru tarımın yaygın olarak yapılması
manken Küçük Menderes Nehri'nrn taşıdığı re fazla olması
C} - Bölge dışarıdan göç alması
alüvyonların bu nehrin denize döküldüğü B) Doğal liman sayısının az olması
D) Pamuk üretiminde önemli bir paya sahip
yeri doldurması sonucu Uman özelliğini C) Dağların kıyıya paralel ve yakın uzanması
olması
kaybetmiş tir? D} Kıyıyla iç kasimier arasında kara ulaşımı­
E) Çok sayıda baraj gölünün bulunması
A) Sart ' ■ nın zor olması
Yukarıdaki Türkiye haritasında numaralarla B) Assos , E) Bazı kesimlerde tanm alanlarının çok dar
gösterilen yarlerin hangisinde ipekli dokuma ' C) Foça olması
fabrikaları bulunmaktadır? D) Efes
G7, 20C6JOKUZM
(\}1 E)ll C)lll D)IV t)V E) Milet
Aşağıdakîlerin hangisinde verilen bölümle­

t!
-Z.Ü
' ■ .
rin doğa! özellikler! arasındaki farklılıklar di-
ğerleıinklnden daha belirgindir?
A) Batı Karadeniz - Doğu Karadeniz
•=Z—1
¿-■u.
53 2004 K PSS UJ< 72. KPSS —2QG7
B} Adana - Antalya
Aşağıdakllerden hangisi Güneydoğu Ana­ 53. 2006 —ÖSS Aşağıdakllerden hangisi Orîa Karadeniz Bö­
C) Kıyı Ege —İç Batı Anadolu
dolu Bölgesi’nln Özelliklerinden biri değil­ Marmara Bölgesi'nin ekonomik gelişiminde lümüyle Adana Bölümünün ortak özellikle'
0 } Orîa Fırat ~ Dicle
dir? aşağıdakllerden hangisinin etkisi en azdır? rinden biri değildir?
E) Çatalca - Kocaeli —Güney Marmara
A} Coğrafi konumunun A) Sulamaya duyulan gereksinimin az olması
-A) Ham petrolün tamamına yakınının üretildiği 3) Turizm olanaklarının B} Nüfusun ovalarda yoğun olması
bölge olması ‘ C) İkliminin C) Maden işleyen endüstri kuruluşlarının ol­
B) Yukseliinin kuzeyden güneye doğru azal­ D) Enerji tûksllmfnln ması
E0, 2006JQKUZM
ması E) Toprak veriminin O) Endüstriyel tanm ürünlerinin yetiştirilmesi
Ege BölgesPnde aşağıdaki endüstri dalla­
C) Nüfusun bölge içinde düzenli dağılması E) Hidroelektrik enerji üretilmesi
rından hangisi yoktur?
D) Tarımda sulamanın gerekli Dİması
A) Şeker
E) Orman örtüsü en az olan bölge olması B) Yünlü dokuma
C) Çimento
D) Pelrakimya
64. 2006 KPSS ÖN LİSANS
E) Uçak
6o- 2004 KPSS 73. Ad. Bak. Ad. Yar. Hkm. va Sav. Aday. /2007
Aşağıdakllerden hangisi, Antalya'da nüfus Marmara Bölgesi, ekiil dikili toprakların bölge
69. Ad. Bak. İcra Md. ve Md. Yard. i 2005
yoğunluğunun Burdur*dan fazla olmasının yüz ölçümüne oranının en fazla olduğu bölge
I. Akarsu boyunca vadi tabanları çok geniştir.
nedenlerinden biri değildir? olmasına karşın diğer bölgelerden larım ürün­
II. Genellikle ulaşıma elverişlidir.
A) önemi; bir llmân kenti alması leri satın almaktadır. Bu durumun nedeni
III. Enerji potansiyelleri yüksektir.
B) İş olanaklarının daha fazla olması aşağıdakllerden hangisidir?"
IV. Genellikle aşındırma gOçlsri fadadır.
C) İç ve dış licarelin daha fe2İa gelişmiş ol­ A) Nüfusunun fazla olması •.
Yukarıda verilen akarsulara alt özelliklerden
ması B ) Bölge Içlnds ulaşımın kolay olması
Yukarıdaki haritada numaralanmış yerlerin hangileri, Doğu Anadolu Bölgesl’ndeki akar­
D) Tarımsal ürünlerde çeşitliliğin fazla, verimin hangisinde scracrlık etkinlikleri diğerlerin­ C) Ortalama yükseltisinin az elması
sulara alt özellikler değildir?
yüksek olması den daha fazla gelişmiştir 7 D) Besi hayvancılığının yaygın olması
A) Yalnız! B) Yalnız II C) i veII
E ) Yüzölçümünün daha büyült olması A) I B) II C )lll D) IV E) V E) Modern tarımın yaygın olması
O) II ve III E) III ve IV

177
 Bölgeler
Bö lü m S B ö lg e le r
1 1_ 11...•..... -- 11
74. ALS-2007 77. ÖSS ED-SOS/ 2005 83. 2009KPSS
80. JOKUzm . J. i 2008
Aşağıdakil erden hanesi yer şekillerinin Ege- Doğu Karadeniz ve Hakkâri bölümlerinde,
Aşağıdakliardon hangisi Ege BölgesI'ni, Ka­
Bolnesl'ne kazandırdı özelliklerden biri t. akarsuların ak/ş hızının yüksek olması,
radeniz ve Akdeniz Bölgel eri’nden ayıran bîr
değildir? II. tarımsal Orön çeşidinin sz olması,
özelliktir?
A) Tarımın bölge ekonomisinde önemli yeri III. yayla ve dağ turizminin gelişmiş olması,
A) Kaplıca ve sıcak su kaynaklarının olması
□İması IV. bölüm dışına göçün fazla alması
B ) Ktyıyla İç kesimler arasındaki doğal bitki
B) Kıyı kesimde nüfus yoğunluğunun iç ke­ özelliklerinden hangileri ortaktır?
örtülerlninfarklı olması
simlerden fazla cfcssı A) I vo 11 S ) I ve 111 C) 1ve IV
C) Koy, körfez ve ada sayısının fazla olması
C) Ulaşım yollarının şaside doğu -batı doğ­ D) II ve 111 E ) III ve tV
D) Tanrn ürünü çeşidinin fazla olması
rultusunda U2aro® 2 E) Doğu-balı uzamşlı dağ sıralarının bulun­
' Aşağtdakilerden hangisi haritada gösterilen
D) Yat turizmi açtsjnsj önemli limanların al- • ması
. bölümlerin ortak özelliğidir?
ması
A) Yağışların mevsimlere dağılışı
E) Enerji iiretÜninds fenik sanirallerin payı­
B) Delta ovalarının varlığı
nın olması
C) Akarsu rejimleri
D} Danlu gün sayılar!
E) Ûrürı çeşitleri

01. 2009 KPSS

Akdeniz Bölgesi’nin ekonomik balamdan
•75. JOK2DÖ7 gelişmesinde aşağıdakilerden hangisinin et­
4^ 73. KPSS-GYGK-CS 12&3S kisi diğerlerinden daha azdır?
i. . Akarsu boylarının kısa olması
Aşağıdakilerin b3ngisstde bir bölüm, yer A] Kıyı balıkçılığının yapılması
1!. Mem oranının bölge içerisinde farklılık gös­
aldığı bölgenin ekonasâsltıe katkısı az oian B} Tarıma daya!ı endüstri kuruluşlarının bu­
termesi
bir etkinlikle blrliktfl vedimlştlr?
III. Yüzey şekillerinin engebeli olması lunması
A) Ege Bölümü - Tics= C) Turfanda meyve ve sebze üretiminin fazla
IV. Toprak türünün farklılık göstermesi
B} Antalya Bölümü-Turizm
Yukandakilerden hangileri, Karadeniz Böl­ olması
C) Çatalca-Kocaeli BcErmû - Endüstri D) Turizm etkinliği ve polansiyall bakımından
gesi'nin bitki çeşidi bakımından zengin ol­
D) Konya Bölümü —Madencilik zengin olması
masında etkili değildir?
E) Hakkâri Bölümü - Hayvancılık E) Dış ticarette önemli yeri olan büyük liman­
. A) Yalnızl B) Yalnız 11 C) ive 11
D) 11ve 1(1 E ) 111ve IV lara sahip olması

04-2ÛÛ3JANA

76. JDK2D0D7 j
Meriç, Bakırçay, Gediz ve Büyük Menderes 22. 20D9KPSS
akarsuları asağıdakllerin hangisi bakımın­ AşağıdakİJerden hangisi, Güneydoğu Ana­
79. 2008 ALS
dan benzerlik gösterir? dolu Bölgesi’nde nüfusun yoğun olduğu
Aşağıdaki bölgelerden hangisi ulaşım, iklim alanlar arasında ver almaa?
A) Uzunlukları Yukarıdaki Doğu Anadolu Bölgesi haritasın­
ve ekonomik etkinlikte"yönünden diğerleri­ A) Su kaynaklarına yakın alanlar
B) Döküldükleri deniz da gösterilen il merkezlerinin hangisinde kış
ne göre daha fazla çeşitlilik gösterir? ¡3) Sulama olanakları iyiieşen ovalar
C) Kaynaklarım aldıkları bölge sıcaklıkları ortalaması diğerlerinden daha
A) İç Anadolu B) Akdeniz
D) Havza genişlikleri C) Ulaşım açısından önemli kavşaklar
C) Karadeniz D) Güneydoğu Anadolu düşüktür?
E) Vadi tipleri D) Endüstrinin yoğun olduğu yerler A) I B) 11 ’ C) IH D) IV E) V
E) Marmara
E) Hidroelektrik enerjinin üretildiği yerler
 Bölgeler 'Bölüm 8

¡35. 2010 - K P S S t GYGK-CS 88. 2010-K PSS/O O 90. 2010 —LYS3 / COĞ-1 2011KPSSGY-GK
Aşağıda kilerden hangisinin Ege Bölgcsi'nde Doğu Karadeniz Bötümû'ne tur düzenleyen bir Ege Eölgesl'nln elektrik üretimi gaz önüne alın­
turizmin gelişmesinde rolü yoktur? turizm şirketi, gazetelere aşağıdaki llanî vermiş­ dığında,
A) Yat turizmi için doğal limanların olması tin “İlİt gûn, heyelan sonucu oluşan SBra Gölö I. akarsu,
B) Deniz turizmi için uygun İklim koşullarına ziyaret edilecek; ikinci giln, Trabzon İlindeki İl. linyit,
sahip olması 5üme!a Manastırı gezilecek; üçüncü gün, Kaç* IH. rü2gâr,
C) Sağlık turizmi İçin kaplıcaların bulunması . kar Dağlan'nda 2000 metrenin üzerindeki krater IV. jeolermal
D) Kültür turizmi için tarihi eserlerin olması güllerine gidilecek; son gün İsa buzulları gör­ enerji kaynaklarından hangilerinin payı daha
E} Kış turizmi için kayak tesislerin bulunması mek için 3000 metreye çıkılacaktır. Gezi bo­ fazladır?
yunca, Doğu Karadeniz Dagian'ndaki yayia yer- A) iv e li
• (eşmelerinde mola verilecektir." B) I ve İti
Turizm şirketinin ilanında aşağıdakilerden C} II ve Ut
hangisiyle ilgili olarak verilen bilgi yanlıştır? O) (İve IV
Yukarıdaki İç Anadolu Bölgesi haritasında A) Doğu Karadeniz Dağlan’nda görülen kırsal E) III ve IV
numaralarla gösterilen alanların hangisinde, yerleşme tiplerinden biri
çoraklaşma nedeniyle tarımda yüksek verim S } Doğu Karadeniz Dağlan'nda buzulların İn­
atmak daha zordur? diği yükselti
A) i B) II C) ¡11 D) IV E) V C) Kaçkar Dağlan'nda 2000 metrenin üzerin­
de yaygın olarak bulunan göllerin oluşum
biçimi --
D) Sera Gölü'nün oluşum biçimi
E) Sümela Manastın'nın bulunduğu il

S C. 20 10 - K F 5 S i GYGK-CS SS 91. 20İ1KPSSGY-GK ,

Turizm geliri en yüksektir. Güneydoğu Anadolu Projesî’nin hayata
Endüstri kolu çeşitliliği en fazıladır. geçirilmesi, hu bölgads yoğun olarak yetişti­
"Enerji lükeümi en fazladır.
rilen ürünlerden hangisinin üretim miktarı­
Okullaşma oranı en yüksektir.
nın artmasında dahs etkili olmuştur?
ftı> üzelliklerln lümüne sahip alan bölge 89. 2010-AL5
aşağıdakilerden hangisidir? A) Antep fıstığı B)Ktrmta mercimek
A) Akdeniz 0) Karadeniz - Karadeniz'e 00 kilometrelik kıyısı olan ken­ C) Pamuk • D)Tüdün
C) Marmara D)-lç Anadolu tin büyük bir kısmı ormanlaria kaplıdır. On E)Buğday
E) Ege beş ağır endüstri kunjluşu bulunduğundan
kent merkezinde nüfus gündüz yüz bini
aşmaktadır. Kıyı boyunca yükleme ve bo­
şalıma yapılan limanlar ve tersaneler var­
dır.
- Ege Denizi kıyısındaki kentin ekonomik 92. 2011KPSSGY-GK
hayalında bağcılık, zeytincilik, turunçgll Akdeniz Bölgesi'nin dağlık ve plaloluk kesimle­
üretimi ve süngercilik önemli bir yara sahip­ rinin jeomorfolojik özellikleri,
tir. Kentte bunlarla ilgili endüstri kuruluşu I. yaylacılık, 94. 2011-JAHU - ‘
B7. 2 01 0- K P S S i GYG K-CS yoktur. Hizmet sektörü ise çok gelişmiştir. II. ticaret, Karadenf2 BSIgesi’nln kıyısında yaralan
Açağıdakllarden hangisi Orta Karadeniz ve Bu özellikler aşsğıdakilerin hangisinde veri­ III. turizm, kentler.aşağıdakilerm hangisi bakımından
İç Batı Anadolu bölümlerinin ortak özelliği len kentlere alt olabilir? en az benzerlik gösterir?
IV. ulaşım .
değildir? \ A} Balıkçılığın, geçim kaynaklarından biri ol­
etkinliklerinden hangilerini olumlu yönde
A) Termal kaynakların yaygın olması ması . ■
Karadeniz Eae etkilemiştir?
B) Fındık, mısır ve tülün üretiminin fazla ol­ B) Yıllık yağış iutannın 1000 mm'den fazla
ması A) Sinop Kuşadası A) 1ve 11 olması.
C) Linyit rezervlerinin zengin olması- B) Ereğli Bodrum B) 1ve 111 C) Deniz turizmi süresinin kısa olması
□) Büyükbaş hayvancılığın yaygın olması • C) Giresun Foça C) II ve 111 D) Güneş ışınlarının yıl boyunca dik düşme­
E ) Kara yolu ulaşımında önemli kavşak nokta­ D) Hopa Çe|me mesi
D) 11ve IV
larına sahip olması E) Samsun Marmaris E) Kıyılarda girinti ve çıkıntının azalması
E) tll ve IV
 K p s s K a y n a k A rş iv i - K p ss D o k ü m a n A rş iv i
h ttp s ://w w w .fa c e b o o k .c o m /K p s s K a y n a k A rs iv i

Bölgeler Bölüm 8 Bölgeler Bültırn S

ÇÖZÜMLER
95. 2Û11 * LYS4 / COĞ-2 1)Doğu Anadolu ve iç Anadolu aynı enlemlerde yer C)Marmara Bölgesi ayçiçeği ürdimlnde ülkemizde
97. 2011 -PMYO
Aşağıda, Türkiye'deki dört coğrafi bölgenin aimasıha karşın, Doğu Anadolu'nun daha soğuk itk sırayı alır. Mısır, zeyün, tütün ve pancar üretimin­
enerji kaynaklarıyla ilgili bilgiler verilmiştir. Aşagjd3İtllerdBn hangisinin Marmara Denl- de de ilk sıralarda yer alır. A ve B seçeneğindeki
olmasının nedeni yükseltinin fazla olmasıdır.
Türkiye’deki ilk jeotermat enerji santrali bu zi’ndeki Kirlilikte daha az etkili olduğu söy­ çay Karadeniz'de, D ve E.seçeneğtndeki pamuk
YANIT. E
bölgede kurulmuştur. lenebilir? Akdeniz veEgs'de daha çok üretildiğinden Marma­
Yöreden çıkanları doğal gazın kullanıldığı
A) Kıyı kentlerinin katı ve sıvı atıkları ra'nın payı çok azdır.
bir termik santral vardır.
Planlaması yapılan 22 baraj ve 19 hidroe­ B) Petrol çıkarmak idn kumlan platformlar YANIT. B
lektrik santra) ile sulama kanallarının bir C) Kıyılardaki endüstri tesislerinden çıkan
. kısmının yapımı tamamlanarak bunlar iş­ atıklar
letmeye açılmıştır. •
Büyük bir bölümü endüstride ve elektrik D) Tanker ve diğer deniz araçlarının kazaları
üretiminde kullanılan 1aş kömürü yatakları­ sonucu meydana gelen sızıntılar
nın tümü buradadır. E) Akarsularla dentee taşınan tarımsal ilaç ve
Bu dört madde İçerisinde, aşağıdaki coğrafi gübre atıkları
bölgelerden hangisinin enerji kaynağına ait 2>lç Anadolu'da buğday tarımı labiata{Ü:!lme) bağlı 7)Marmara Bölgesi’nde ekiil-dlkili alanların oranının
bilgi yoktur? olarak yürülüimektedir. Bu nedenle iturale dönemde fazla elmasına karşın, bölgenin nüfusunun fazla
A) Güneydoğu Anadolu olması diğer bölgelerden de tarım ürünü almasına
hektardan 200 kg, yağışlı'dönemde cje <100 kg ürün
B) Marmara
alınmaktadır. Buna göre İç Anadolu'da buğday ve­ neden olur.
C) Ege Cevap;An ah tart' ı:V- ;>:■;*:: *7 « riminin artması sulamanın yaygınlaştırılmasına YANIT. A
D) Akdeniz
E) Karadeniz. 1 • 2 ' 3 • . 4... ' -5. • ' •D.:. ] 7: V.£> V1D; bağlıdır.
YANIT. A
£ A C D D B ■A n. A-. D
İl 12. ■13 14f .: İS-’ . J6 17'; •18 ' 1!) '20
c C B A E E E ' A B B
21. 22' '23- .24 " 25 . 26 2.7 '. 2ii 29 >: 3II.
E A B E D-' E D E. B C '■ fl)Soruriun sorulduğu yıllarda ülkemizde üretilen
mısırın yarıcı Karadeniz Bölgesi'nden sağlanırdı.
•31 . :32. ■•35 '•.‘,3 i: -37
331 : -34 ■ •3S ; ';39,: : 40 •
Günümüzde ise en fazla mısır üretimi Akdeniz Eöl-
C B D D E . E A E •D D >s gesi’nden sağlanır. Karadeniz Eölgesi'nin kıyı ke­
41 42 . -13 47 ' •'4H- 3)Guneydoğu Anadotu Bölgesi Türkiye yüzölçümü­ simlerinde her mevsim yağış olmasından dolayı
45. ' 4 6 ; M , '.50
nün %7'sine sahip en küçük bolgemizdir. Buna buğday yetiştirilmez:. Bu nedenle bu kesimde halkın
B E E B D A B A B: D karsın Türkiye yüzölçümünün %21’lne sahip olan en teme! besin maddesi mısırdır. Buna bağlı olarak
;51 52 .' ' 53 ' 54,v .'.‘55';;-' ■’5o' ■' 57 ; . 58' : ••'59 ; iIO büyük bölgemiz Doğu Anadolu'ya göre ekili-dikili ekonomik değeri yoktur.
alanın 2 kat fazla olması yar şeklilerinin, tarıma YANIT. A
B C C B A E D A c E
elverişli düz alanlardan oluştuğunu gösterir.
ö l. 62.;; 63- ■■M: ■js-i : 66i: vifi7v: . ÎÎS •; ;,7ö YANIT. C
B D D B D' B c E. c. D
96, 20.1.1 -PMYO - 71 ' 72 73 74 ■■■75'-- :.77. •']78\ 7i)-'i;
C A' A B A B E D c c
0 .1 !
Si . 82 : 83' •34 35 •: yStf'. «s-.; ■.'89/': .••9û;
A E C B C C B E B c 4}Karadsnİz’ds nemlilik fazla olduğu için, orman
9i 93 ' ' !)■( 95.. örtüsü Akdeniz'e güre daha farladır.
•r‘J2 •97 ■ 93' •
YANIT. D
C B C U D C B 9)Doğu Anadolu Bölgesi Ülkemizin en az gelişmiş
bölgelerindendir. Bölgedeki yeraltı kaynaklarının
işletilmeye başlanması, ssnayt tesislerinin artması,
Yukarıdaki haritada gösterilen alanların -
hangisinde, ulaşım ağının gelişmesi, yatırımların kolaylaştırılma­
linyit çıkarımı, sı gibi etkenler bölgeyi ekonomik yönden geliştirir.
termik santralden elektrik üreiimi, 5)Baü Karadeniz BâtOmü'nâe 2onguldak-Ereğli ve Fakat sağlık hizmetinin yaygınlaştırılması bölganin
tuninçgll. tarımı, ■ Amasra'da taşkömürü olduğu için madan çıkarmada ekonomik görünümünün değişmesinde doğrudan
iurism etkili deöüdir.
ön plandadır.
etkinliklerinin tümü gelir kaynağıdır? YANIT, A
YANIT. D
A) l Q) 11 C )ll| o“} İV E)V
Bölgeler
10)lç Anadolu Bölgesrndeki akarsular sel rejimUcStr.
İlkbahar aylarında kırkikindi yağmurlan İle birlikte ani
sağanak yağışlar, bitki örtüsünün ettiZ vs seyrelt
simasının elkisiyle akışa geçerek akarsuların akım-
annı artırarak sellere neden olurlar.
YAKIT. D
11)lç va Doğu Anadolu'nun yüzey şekilleri farklı
ılduöu için yürütülen ekonomik faaliyetler de larfclı-
lır.
YANIT. C
!2)Qün3ydoyu Anadolu Böigesi'nde karasal iklim
¡İkilidir. Ou nedenle kış sıcakiıkları sıfır derecenin
tlnna düşsr. Diğer yandan sorunun sorulduğu yıl­
arda bDige ülkemizin en az nüfus yoğunluğuna
■p.hipli. Ancak bugün(2G0Q nüfus sayımına göre) en
ız nüfu- yoğunluğuna sahip bölgemiz Doğu Anado-
j ’tiur.
YANIT. C
3)Antslya Bölümü’nün endüstriye) gelişimde daha
¡eri olması, yer şekilleri ve öze! konumunun daha
■Iverişsiz olmasındandır.
YANIT. B
4)Ege Bölgosi’rin Kıyı EgsıBölümü'nde yükselil az
Iduğu için Akdeniz iklimi etkilidir. Pamuk, zeytin,
ıcir, turuhçgil gibi ürünler yetiştirilir, iç Batı Anadolu •
lölümu nde yükselti fazla'olduğu için karasal Mim
akimdir. Bu nedenle tahıllar, haşhaş gibi ürünler
etişlirilir.
YAN m-A
Bölüm 8
15)Qrta)ama sıcaklığı en az olan yerde, aynı tûr-bitki
ve sebze diğer yerlere göre en geç olgunlaşır. Se­
çeneklerde verilen Doğu Anadolu, yükseltisinin fazia
olması nedeniyle sıcaklığı en az olan bölgedir. Seb­
ze tarımımla olgunlaşma en geç burada görülür.
YANIT. E
16}Batı ve Doğu Karadeniz Bölümleri’nde kıyı İle iç
kesim arasında iKlim özellikleri çok farklıdır. Bunun
nedeni dağların kıyıya paralel uzanmasından ve
yüksek olmasından dolayı .deniz ikliminin Iç kesimle­
re girememeslndendir.
Oysa, Orta Karadeniz Bölümü'nde yer şekilleri daha
alçak ve vadilerle yanldığmdan deniz İkimi diğer-
bölümlere göre daha çok etkili olmaktadır.
Samsun iie Amasya arasında sıcaklık ve yağış
farklılığı azalırken, Zonguldak İle Kastamonu ve ■
Rİzb ile Gümüşhane arasında iklim farklılığının çok
olması bunu ispatlamaktadır.
YANIT. B
-zd
U J<
17)Egs Böigesi'nde İç batı Anadolu ve Ege bölü­
münü ayıran yer attı kaynakları olamaz.Orneğin
' hem kıyda ham iç kesimde linyit ortaktır.
YANIT. E '
18)Döğu Anadolu Bfilgesi’nin ekonomisinde hay­
vancılığın payı fazladır. Bölgedeki yer şekilleri ve
İklim özellikleri diğer ekonomik etkinliklerin gelişme­
sini olumsuz etkiler.
YANIT. A
i sn
Bölgeler
19)Karadeniz Bölgesi'ntn kıyı kesimi ile Akdeniz
Bölgesi'nin kıyı kesiminde tanırı faaliyetlerinin farklı
olmasının temel nedeni iklim farklılığıdır. '
YANfT. 0
20)Maklneli tarım, yer şekillerinin daha sade olduğu
Marmara, Ege, Iç Anadolu'da yaygınlaştığı halde
dağlık ve engebeli yer şekillerine sahip olan Kara­
deniz Böigesi’nde yaygınlaşmamıştır. Nedeni, maki­
ne kullanıma elverişli tarım alanlarının sınırlı olma­
sıdır,
YAHU. B
21)Dûğu Anadolu Bölgesi’nin güneyindeki çöküntü
ovaları Elbistan, Malatya, Elazığ ve Muş ovalarıdır.
YANIT. E
22)Ülkemİzde maden yatakları ve çeşitliliği bakı­
mından en zengin bölgemiz Doğu Anadolu, bölüm
Yukan Fırat, il Elazığ'dur.
YANIT. A
23)Batı Karadeniz'de hammadde kaynaklanılın
zengin olması nedeniyle orman endüstrisi gelişmiş­
tir.
YANIT. B
181
Bölüm 8
24)Kıyt Ege ve Menteşe A, B, C, D şıklarında veri­
leri özellikler bakımından farklılıklar göstermesine
rağmen, ortak özellik olarak Akdeniz iklimi görül­
mektedir.
YANIT. E
25)Yukarı Kızılırmak Bölümü’nde nüfus yoğunluğu­
nun az olmasında, bölümün yüzölçümünün küçük
dması etken değildir.
YANIT. D
26)Karadenlz Böigesi'nde eskiden beri nüfus kıyı-
larda yoğunlaşmış olduğundan san yıllardaki turizm
artışında bir etkisi oimaz. Fakat diğer seçenekler
son yıllarda gelişen olaylardır.
YANfT. E
27jHakkari Sölümü’nde nüfus yoğunluğunun az
olmasında bitki örtüsünün seyrek olması en az etki­
lidir.
•YANIT. D
28)Karabük‘tû demir-çelik fabrikası vardır. Tekstil
sektörü bu yörede fazla gelişmemiştir.
YANIT. E

Bolseler
29)A, C, □, E seçeneklerinde verilen bölümlerin
yöreleri arasında fark fazla belirgin değildir. B seçe­
neğinde verilen Doğu Karadeniz’in çeşitli yöreleri
arasında sıcaklık, yağış gibi faktörler belirgin farklr-
lıkiar gösterir. Rize ila Gümüşhane arasındaki iklim
farklılığı buna en güzel örnektir. -
YANIT. B
30)Ercurum-Kars Eölümü’nde turi“m gelirleri iazla
değildir.
YANIT. C
31)lsparta Keçiborlu’da kükürt, Konya Seydişehir'de
bûksit(alüminyum) üretilir. Seracılığın geliştiği, tu­
rizm gelirlerinin fazla olduğu bolüm Antalya Bölü-
mü'dür.
YANIT. C
32)Sorud2 verilen tülün, pirinç, kenevir ve şeker-
pancarımn hepsi Balı Karadeniz'de yetiştirilir.
YANIT. B
33}Ülkemizde üretilen ayçiçeğinin %80'i Marmara
Bölges’ı'nin Ergene BölümD'nde yetiştirilir.
YANIT. D
34)Yı!dız Dağlan Bölümü'nÜe nüfusun ar olmasında
hayvancılığın gelişmiş elması etkili değildir. Bolüm
dağlık engebelik yer şekline sahip olduğu için tanm
alanları sınırlıdır. Sanayileşmemiş olması ve ana
/olların uzağında'kalması nüfus yoğunluğunun az
simasında etkendir.
YANIT. D
Bölüm 8
35)ÜlkemIzde en yağışlı mevsimin y'a2 olduğu, pla­
toların geniş yer kapladığı ve geçim kaynağının
büyükbaş hayvancılık olduğu yâre Erzurum- Kars ve
Ardahan yöresidir,
YANIT. E
3fi)Çsy ve laşkotnürü ülkemizde sadece Karadeniz
Bölaesi'nde ter alır,
. ■ YANIT, E
37)Taşelî Plalosu kolay eriyebilen kayadann yaygın
clduğu alan olduğu için nüfus yoğunluğu azdır.
YANIT, A
3a)Karadenîz Bölgesl'nde Çataîağzı termik santrali,
Çaycuma kağıt fabrikası, Ereğli ve Karabük damir-
çelik fabrikaları, Samsun ve Tokat;sigara fabrikaları
vardır. Otomobil lastiği üreten bir fabrika yoktur.
YANIT. E
39)A, B, C ve E seçeneklerinde verilenler Marmara
ve Eyu bölgelerinin onalı özellikleridir. Ama Ege
Bülgesi'ndelti ortalama yükselti Marmara Bölge-
si'nden daha fazladır.
YANIT. D
Bölüm S
B ö lg e le r
45)[ç Anadolu Bölgesi’nin en çok yağış aldığı mev­
40}Ûİİ<emizin engebelik olan Doğu Karadeniz ve
Hakkari. Bölümlerinde tanmda makine kullanımı sim ilkbahardır.
YANIT. D
zordur.'
YANIT. D
4G)Güneydoğu'da buharlaşmanın etkisiyle kuraklı­
41)Doğu Karadeniz Bölümü'nde dağların kıyıya
ğın elkisi fazladır.
paralel uzanması, kıyı ile iç kesim arasındaki ben­ YANIT, A
zediktir.
YANIT. B
<i7}Vârllsn b¡ilörn!erin İçinde engebe ve yükseltinin
42)Yukarı Kızılırmak Bolümü, İç Anadolu'da enge- -5
banin en iazla olduğu bölümüdür. Bölümde endüstri- en az olduğu bölüm. Güney Marmara'dır.
YANIT. B
Issme fazla gelişmemiştir.
YANIT. E ir><
4û)Yûkan Kızılırmak Bölümü engebelik ve dağlık
43}Akdeniz Bölgesi genel olarak engebeli va dağlık­
olduğu için, verilen bölümler arasında en geri kalmış
tır. Bölgenin %80'lni kıyıya parafe! uzanan Taraş
bölümdür.
Dağları İle yüksek platolar oluşturur. Bu durum,
YANIT. A
bölgede nüfus dağılışını, kara ulaşımını, bilki örtü­
sünü, turizm çeşitliliğini çok etkiler. Sanayi ürünleri .
çeşitliliği İse bu durumdan en az etkilenir,
YANIT. E
44)Marmara Bölgesl'nde yer alan Çatalca-Koraefi
49)Ü lk20ilzde yükseltinin e n a s , tanm alanlarını p syı
ve Günay Marmara Bölümlerinde nüfus yoğunluğu
y ü k se k olan b ö lg e M arm ara'd ır.
fazladır. YANIT. B
YANIT. B
TKİ
Bölgeler Bölüm 8 Bölgeler Bölüm 8

5Q)Akdanlz iklimini karakterlze Biten tarım ürflni)
zeytindir. Bu yüzden Güneydoğu'nun batısında
zeytin yetiştirilmesi, burada Akdeniz ikliminin görül­
düğünün kanıtıdır.
YANIT. D
55)-Ağn-Döğubeyant'ta İshafc Paşa SafayıfDoğu ' GO}Antalya'nın yüzölçümünün fazla olmasından 65)Doğu Karadeniz'de nemli topraklar olan laterit
Anadolu), dolayı B.urdur’a göre kalabalık olma İhtimali yoktur. yaygm olarak görülür.
-Bstman’da Hasankeyf(Güneydoğu), YANIT. E. YANIT. D
-Trabzon'da Sümala Manastın(Karadeniz),
-Aydın'da Milet(Ege),
-Antalya'da Karain MağarasıfAkdanlzlyer alır.
YANIT. A

61)Göller yöresinde şekerpancarı, gül ve anason

yetiştirilir. GSJGAP uygulanmadan önce kuru tarım yöntemi
51)Eae Balgesl’nin kıyı ile İç kesimler arasındaki ,56)Dağîarm uzanışı va yükseltiden dolayı yıllık ya­ YANIT. B fazlaca görülürdü.
sıcaklık farkı yükselti İle açıklanırken, kuzeyi İle ğış miktarının 2300 mm üzerinde olan yerlerin bu­ YANIT. B
güneyi arasındaki sıcaklık farkı olması enİBmle lunması, Karadepiz Bölgesl'ne ait bir özelliktir.
açıklanır. YANIT. E
YANIT. B

52)Küçük Menderes nehrinin oluşturmuş olduğu

tarihi kent Efes'tir.
45 YANİT. D 67)Ege Bölgesi'nde yer alan Kıyı Ege'de Akdeniz
52)Tiftik keçisinin en fazla olduğu bölge İç Anadolu, 57}Doğu Karadeniz Bölümü dağlık ve engebelik u-K iklim Özellikleri görülürken, İç Batı Anadolu'da yük-
ördükle Ankara çevresidir. ,sa olduğu için tarım atatılan dar vb parçalıdır. seltiriin etkisiyle karasallık görülür.
YANIT. C YANIT. D YANIT. C

G3)Marmara Bölgesî'nin ekonomik gelişiminde coğ­

rafi konumun, turizm olanaklarının, iklimin ve toprak
veriminin etkisi fazladır. Ancak Marmara Bölgesi
>3}iç. Anadolu BBIgesi'nde karasal İldim görülür, SS} İpekil dokiıma endüstrisinin en fazla geliştiği ülkamtılrt en az enerji üreten ve en fazla enerji tüke­ 6B)Uçak endüstrisi Ankara-Eskjşehir'ln olduğu iç
(sıasallıyın da en önemli özelliği sıcaklık farkının bölüm Güney Marmara'dır. ten bölge olması nedeniyle bölgenin ekonomik geli­ Anadolu Bölgesi’ndedir.
M'lunmasıdır. YANIT. A şiminde en az etkilidir. YANIT. E
YANJT, C YAN İT. D

59)Güneydoğu Anadolu Bölgesl’nde özellikle

4)Güneydogu'da sİ sanallarından elde edilen gelir GAF’tan dolayı sulamanın yapıldığı alanlar kalabalık 69)Akarsu vadileri dar ve derindir. Engebenin fazla
üşûlttür. olurken, diğer yerler tenha kalmıştır. 54)Antalya Bölümü'nde seracılık çok gelişmiştir. □imasından dolayı ulaşıma elverişsizdir.
YANIT. B YANIT. C YANIT. B YANfT. C

İR S
 'B ö lg e le r
Bölüm 8 Bölgeler Bölüm S
ZSİm
. ıffir»aaS^amaai^S=^^l"'''^ " r~’—',—ü.Tnıi i i“—-rmırtıi-rııtıırr

.. 70)Karadaniı vB Doğu Anadolu Bölg'esl'nde petro- 74)Orta Karadeniz Bölümü ve A dsa Eöîümu nün 79)Karadeniz Bölgeşl'nde dağİ3rın kıyıya paralel
.' klmya efidûstrisi yoktur. ortak özelliği delia ovalarının buliKzrssîdır. uzanması ve yükseltinin fazla olması sonucunda,
YANIT. D YANIT. B kıyı ile İç kesimler arasında.çok farklı değişiklikler
meydana gelir.
YANIT. C
.83. Doğu Karadeniz ve Hakkari bölümlerinde enge­
be fazla’olduğu için akarsu akış frızian yüksek ve
bölüm dışında göçler fazladır. Tarımsal ürün çeşidi­
nin e z olması ila yayla ve'dağ'turizminin gelişmiş
□İması ortak özellik değildir. Doğu Karadeniz bolü-'
mönde tarım örijn çeşidi fazla, Hakkari bölümünde:
yayla ve dağ turizmi gelişmemiştir.
YANIT. C

75)Akarsu boylarının kısa olması, Ks^daniz Bölge­

.. 71)Karadeniz Bolgest’nde dağlar kıyıya pardlol ve si’nin bitki örtüsü çeşidi bakımından rsngin olma­
denize yakın uzanır. Bunun sonucunda kıyı kesimle- sında etkili değildir.
: rinde yağışiç bölgelere göre daha fazladır. Doğa! YANIT. A 80)Da{jIann kıyıya uzanışianndan dolayı Ege'de koy
8ii.ll,numaraiı alanda yükselti fazla olmasından
■V; liman sayıat azdır. Kıyıyla iç Kesimler arası kara ve körfez vs ada sayısı Akdeniz ve Karadeniz'e dolayı kış sıcaklık ortalaması düşüktür.
ulaşımı zordur. Kıyı kesimlerinde {Orta Karadeniz güre daha fazladır. YANIT, B
. ! hariç) tarım alanları çek dardır. YANIT. C
YANIT. C

M '!(^
A?
7C)Meriç, Baktrçsy, Gediz ve Büyük ILsnderes
neftilerinin Ege Denizi’ne dökülmesortak özellikle*
72)B) Orta Kar3deni2(Bafra-Çarşamba) ve Adana > - fidir.
: 9'jlûmü(Çukurova-Silifke) ücralarında nüfus yodun- YANIT, B
85.Tuz gölü ve çevresinde hem erozyon çak şiddet­
■r ılur. £J1)Akdeniz'do deniz tuzluluğunun fazla olmasından
li hem de topraktaki tuzluk"oranı fazladır. Bu yüzden
C) Orta Karadeniz'de: Samsun’da bakır işletme­ dolayı bafık miktarı azdır. Bu yüzden Akdeniz’de kıyı
nüfusu seyrektir.
si, Adana Bölûmü’nda: İskenderun demir-çelik fsbri- balıkçılığı gelişmemiştir.
YANIT. A YANIT. C
wsı vardir.
0) Orta Karadeniz'de IDlûn, Adana Eölümü'nde
^amuk yetiştirilir,
E} Hidroelektrik santralleri, Orta Karadeniz’de
: feşilırmak'ın üzerinde Haşan Uğurlu, Suat Uğurlu 77)Ege Bölgesi’ndekl termik sanbsfierSnyltls İlgilidir.
:. /e Almus’ken; Adana Bölümü’nde Seyhan ve Cey- Yeraltı zenginlikleri yar şekilleri ile Bd5 değil, arazi­
■ian nehirlerinde, Aslantaş, Menzblet, Berke ve nin jeolojik yapısı ile İlgilidir.
■; Seyhan nehirleri vardır. YANIT. E
\şıkkında ise sulamaya duyulan gersksinîm Adana
. ; 3ölümD'nde fazladır.
! YAN İT. A B2) Güneydoğu Anadolu Bölgeşl'nde
A) 3u kaynaklarının az olmasına bağlı olarak,su
kaynaklarına yalcın alanlar
B) Sulamanın verimliliği artmasına b3Öİı olarak,
sulama olanakları iyileşen ovalar
C) Ulaşım açısından önemli kavşaklar
78)A, B; C ve E şıklarında verilen bSSnı ve ekono­ D) İş imkanlarının iazla, endüstrinin yoğun olduğu 86. Marmara Bölgesi, Türkiye’nin;
mik etkinlikler doğru olarak verllmfefe-B şıkkında yarier çok ntifuslanmıştır. - Turizm geliri en yüksel;
f3)Marmara Bölgesi, nüfusun kalabalık elmasından variien Konya Böiümü'nde madandı: değil, daha E) Fakat hidroelektrik enerjisinin üretildiği yerler
- Sanayisi en gelişmiş,
¿olayı diğer bölgelerden (arım ürünü alır. cak tarım ve sanayi gelişmiştir. fazla nüfuslanmamıştır.
*- Okuma yazma oranı en fazla olan bölgemizdir.
YANIT. A YANIT. D YANIT. E
YANIT. C
Bölgeler Bölüm 8 Bülgcler Bölüm 8

ar. Fındık ülkemizde sadcce Karadeniz ve Marma­
ra'da yetişlirüir. iç Batı Anadolu'da görülen iklim
ksrjsat olduğundan imdik yetiştirilmez.
YANIT. B
91 Güneydoğu Anadolu Projesrnin hayata geçiril­
mesi ile Pamuk üretimi Güneydoğu Anadolu
Bölgesi’nde' önemli derecade artmıştır. Bu proje
ye* şekilleri ve İklim açısından el verişil alan
bölgeye sulama imkanı da sağladığı için bölge­
de-ekonomik değeri yüksek olan pamuğun ta­
rımı artmıştır. Diğer ürünlerin ekonomik getirisi
pamuk kadar olmadığı İçin proje ile en çok artış
yaşartan pamuktur .
YANIT. C
95
Enerji ile İlgili;
Türkiye'de ilk jeotermal enerji santrali. Ege Bfilge'de
Denizit-Sarayköy'dür. Marmara'da Kirklarell-
Hsmitabst'ta doğalgez santrali vardır. 22barsj ve 1S
hidroelektrik santrali Gap projesine aittir. Bölge
Günaydağu’dur.
Taşkömüründe enerçi ürettiğimiz tek bölge Karade­
niz'dir. Görüldüğü gibi Akdeniz'in enerji kaynaklarına
alt bilgi yoktur.
YANIT. D

85.£ge bölgesi'nde kış turizmi fazla gelişmediğinden

kayak merkezleri yoktur.

YANIT. E
92-Bölgede dağlık yapı aşın sıcaklardan dolayı yaz
aylarında yüksek kesimlerde yapılan yaylacılık faali­
yeti ve yine doğa ve kış turizmi Akdeniz Bfllge-
si’ndekl dağlık alanlardan olumlu yönde etkilenmiş­
tir.
YANIT, B
TIKLAYIN :
tl
.¿-¡vi
- ■
|| facebook:
Kpss Kaynak Arşivi
LU<
SG.Unyitten termik santralde elektrik üretimi, turuçgil ?<
>~ tarımı, turizm eikinllkier ile İlgili özellik haritada Ege Kpss Doküm an Arşivi
B9.Karade.niz'de anlatılan; Bölge’ne aittir. ,
Endüstrinin geliştiği, nüfusun kalabalık-olduğu . YANIT. C I
kent Ereğli'dir
Ege'de anlatılan
Endüstrinin gelişmediği 93. Ut. zaman oluşumlu Linyit madeni Ege Bölge-
Hizmet sektörünün geliştiği yer Bodrum'dur. si'nde fazlaca bulunmakta ve buna bağlî alarak
YANIT. B bölgedeki birçok termik santralde (özellikle Kütahya,
Muğla ve Manisa illerinde) ünyit madenine bağlı
iken akarsu ve jeotermal kaynaklarından elektrik
üretimi ünyit ve rüzgar kadar fazla değildir.
YANIT. C

}fl. Parçada anlatılanlardan A.B.D.E şıklarında
verilenler doğruyken. Kaçkar Dağı’nın üzerin­
deki gül krater değil,Buzu) gölüdür.
Cevap: C
94.Yıl!ık yağış (utan 2000 mm civarıyken,Orta Kara­
deniz ’da yökselii az olduğu için 1000 mm civarın-
dadır.Bu yüzden kıyılar aramdaki benzerlik azdır.
YANIT. B
97.Marmara Bülgesi'nde petrol çikarmak için kuru­
lan platformlar fazla olmadığından denizdeki oluş­
turduğu kirlilik azdır.
.YANIT. B