You are on page 1of 10
Chwong 4 CAC CHAT DQC (Fe, H:S, B, Mn, Al, 45 min) TRONG DAT LUA NUGC 4.1 Dé sit . . _Déc Fe chit yéu duge gay ra do sy sy hip thu qué nhiéu Fe iri ning €6 Fe trong dung dich dat cao. Ngay tir khi méi cay Ida cé thé bj anh huéng déc khi s6 Iugng Fe duge tich luy nihigu sau khi ng@p Tut, Nhimg giai doan sinh trudmg sau cay Tia bj anh huimg déc Fe do hap thy qué nhiéu Fe® boi vi do thim cia ré tang Ién va su khir cua Fe cia vi sinh vat 6 ving ré urge tang euéng. Si hip thy qué nhigu Fe lim cho hoat dng eva enzim polyphenol oxidaza ting Ién, dn dén sy hinh thank céc polyphenol bj oxi hod, nguyén nhan cia lé tre nén c6 mau dong. Sé luong Fe qua Iém trong cy c6 thé lam tang sir hinh thinh cdc géc oxi c6 6 de sinh ‘hoc cao va la nguyén nhin cia su suy gidm protein va peroxy hod lipit cua mang té bao. * Neuong gay dc F + Doi véi cay. Him lugng Fe bj anh huéng ciia de Fe thong cao (300-2000 mg Fe kg"), nhumg ndng d6 Fe gidi han phy thudec vao tudi cia cAy va tinh trang dink duémg néi chung. Nguémg ‘2i6i han thip hon 6 céc dat c6 dinh dudng khong can d Cée ey bi dBc Fe c6 him Iuong K trong la thép (thuémg <1% K). Ty 1g K:Fe ,17-18 trong rom ra va <1,5:1 18 cé thé chi thi bi déc Fe. | Bang 4.1 Khodng t61 thich va nguéng gidi han (mg kg") xudt hign dée Fe é edy lia Giai dogn sinh traémg B6 phin cay Téithich __ Ngudng gidi han d6e Dé nhanh ay 100-150 >300-500 ‘Nguan: Achim Dobermann va Thomas Fairhurst, 2000 it 8 due shi nia 10 1000 mg Fe L” chi ra ring dc Fe khong gin lién v6i ndng 49 Fe trong dung dich mot céch don doe. Skis nau gita ce nbng 49 Fe rong dang dich giét an dg gy a do cde phu thude vao giai doan sinh ruema cla cy, trang thai sinh ij va ging lia gieo trong (nang Iye oxi hod cia 8), Cac dit 06 pH (H20) <5 cting nh cde dat nghéo K, P, Ca va Mg dé tigu thuémg hay \c Fe. ic nguyen nhin gay ra dc Fe nguyén nhan chinh dan dén dc Fe bao gém: + Néng d6 Fe* trong dung dich dat cao do diéu kign khit manh trong dat hodc do pH + Tinh trang dink duéng cia cy thép va khéng can d6i. Sw oxi hoa va kha nang loai trit Fe®* cia bé ré kém do thiéu P, Ca, Mg hode K. Sy thiéu K thudng gin lign véi ham lugng bbazo cia dat thip va pH dat thép lam cho néng 46 cia Fe trong dung dich dat cao. + Kha nang oxi hod (loai trir Fe") cia r8 kém do sy tich luy céc hop chit kim him sy ho hép (vi dy nh: HBS, FeS, céc axit hitu co). * Bén sé lugng lon chat hiru co khéng bj phan giai. + Tigp tue bé sung Fe vio dat tir nude ngim hoae nude mach tir cfc day nil + Do tc dng ciia ric thai thanh phé hodc ric thai céng nghigp c6 chia nhiéu Fe. ic trudng hop xuat hign déc Fe_ . Su ddc Fe c6 thé xudt hign trén nhiéu loai dét nhumg thyrdmg xay ra 6 cdc dit loa tring bj ngdp made thudng xuyén trong qué trinh sinh trang cia hia, Diém chung cia céc noi bi dc Fe la tigu nude kém, CEC va ham luong cdc nguyén t6 dinh dudng da lugng cua dit thip. Sur déc Fe xuat hign trén dai pH dat kha rong tir 4-7. Céc dit thudng xay ra sur dc Fe bao gom cfc logi sau: + Céc dit tiéu mide kém 6 nhiing thung ling thu nhén dng chay tr cée dit de chua. 29 t kaolint c6 CEC thip va nghéo P, K a tiéu t pha sa hode dat phat trign trén sn phim dc tu. than bin 6 ving ni cao hod ving dat tring, chua. * Bign phap xit ly d6c Fe ___ + Vige xi ly d6c Fe trong thdi gian sinh trrég cia hia thudng rit khé vi vay can 06 chién luge phng ngira dé quan ly de Fe. Céc bign phép phéng ngita chinh bao gm -~ Cly cdc gidng lia chéng durge déc Fe (IR 8192-200, IR9764-45....) Xi Iy hat (néu gico thang): tim hat bang céc chit oxi hoa (vi du Ca peroxit 50-100 hi luong hat), hoje diéu chinh chém Iai théi gian cy, cy khi néng d6 Fe" trong dat gidm xudng (vi dy sau khi dat bj ngdp nude 10-20 ngay méi cay). ~ Khong tuéi muse Tién tuc, trénh dé ngip nuéc Tign tue & cée Fe** va chat hiru co, Bén cn déi NPK hode két hop bon NPK véi véi. Khéng bén qué nhiéu phan hu co 6 cae dit chita nhiéu Fe’ va chat hitu co, thodt mide kém, Sir dung ure thay cho dam sumphat. - Hoan chinh hé théng thuy néng dé c6 thé phoi ai dat saw khi thu hogch. + Khi bj ng6 de Fe c6 thé Iya chon mét trong céc cach xir If sau: - Bén bo sung phan K, P va Mg. Két hop bén vai cho lop dat mat dé nang cao pH cho cc dat chua. - Bon két hop khong 100-200 kg MnO; ha’ 6 lép dat mat dé lim giam su khit Fe* - Thyc hign tiéu gitta vy dé loai bé sy tich Inf Fe”. Gidta giai doan dé nhanh (25-30 ngiy sau cdy/gico hat, tigu muée trén rudng hia va gitt khéng bi ngap nude (giit 4m) khodng 7-10 ngay dé cai thign vige cung ep oxi trong thei gian dé nhinh. thoat made kém, gid 4.2 Doe sunphua ng d qué cao cia sunpha hydro trong dt am giam sw hp th dinh dung do kam sim sir hé hap cia 66 r8. Sunphua hydro c6 anh hiring xu dén su trao di chat Khi cay Ia hip thy m6t lugng Ion. Kia thdi CO dé oxi hod Hz 6 ving 18, Vi vay d6 gc cia HyS phy thuge vio cuimg 46 oxi hod cia b6 r8, néng d$ HyS trong dung dich dat va tinh trang cia b6 16 durge phan anh béi sir cung cap dinh dung. Nhimg cay lia non dc bigt dé bi tén throng déi véi <4Gc sunphua truéc khi trién khai céc diéu kign oxi hoa 6 ving ré * Neudng gay de sunphua éc sunphua phu thugc vao néng d6 ciia sunphua va ning luc oxi hod cia bG ré lia. ‘Dée sunphua cé thé xuit hign khi néng d6 HoS trong dung dich dat >0,07 mg L* * Cie nguyén mhn gay ra d6c sunphua éc sunphua cé thé xudt hign do céc nguyén nha sau: | + Néng d6 H,S trong dung dich dat lén (do digu kign khir manh va sy két tia FeS it). + Tinh trang dinh dudng cua cdy trong kém va khong can di lim gidm nang lye oxi hod cita bé ré (do thiéu P, Ca vi Mg, dac bigt khi thiéu K) + Sir dung qui nhiéu phan sunphat hogc réc thai cta céc tung tim dn cw hoje kiu céng nghigp cho cde dat bj Khir manh, tiéu nuée kém, * Cac trudmg hop xuat hign ddc Fe 86 long sat tir do (Fe*") di thi ndng 46 HaS thong thip do hinh thanh FeS Khéng tan. Vi vay, déc sunphua gén lién véi dit nghéo Fe. Vi vi khuan khir SO,” thanh HS ‘rg nén hoat tinh khi pH dat > nén dc HS chii yeu xudt sau khi ngdp nude kéo dai, Déc HS cé thé xudt hién nhiing loai dit sau: it ct tiéu mude tot nghéo Fe host tinh, lia bj thoai hod nghéo Fe hoat tinh. hifu co tiéu made kém, 30 c xy ra dc sunphua va déc Fe tuong ty nhau vé vé him Iugng cao cia Fe hoat tinh , CEC va ndng d6 baze trao déi thdp. * Bign php xir ly dc sunphua . _ + Vige xir ly dc sunphua trong théi gian sinh truéng cia lia thuémg rit kh6 vi vay cn c6 chién luge phing ngira dé quan 1y déc sunphua. Céc bign phap phong ngira chinh bao gdm: - Cy ede giéng lia chéng duge dc sunphua, vi dy céc ging lia lai c6 he théng 8 hoe va ning lye 6 xi hod ciia b9 ré manh hon néu durge cung cép day di dinh dutng., ___ = Xit ly hat (néu gieo thang): tim hat bing céc chit oxi hoa (vi dy Ca peroxit 50-100 Khéi trong hat) dé ting sy nay mam ca hat. . - Khéng tuéi nude lign tuc, tran dé ngdp nude lién tue 6 cdc dit thoat nude kém, gidu S va chét hitu co. Bén can d6i NPK hoe két hop bon NPK véi v6i dé trinh sy cng thing vé dinh duéng va cai thign nang lyc oxi hoa cia bé ré. Cung cap day dit phan K. Trénh sit dung qua phan hifu co, rom ra 6 céc dat chira nhiéu Fe” va chat hitu co, thodt made kém, - Hoan chinh hé théng thuy néng 4é cé thé phoi ai dét sau khi thu hoach. + Khi bj ng6 ddc sunphua c6 thé Iya chon mét trong céc céch xitIy sau: - Bén phan K, P va Mg. Bén Fe (dang mudi hode oxit)cho i dang Fe - Thy hign tigu gitta vu dé logi bé su tich lu HS vi Fe”. Gitta giai doan 48 nhdnh (25-30 ngay sau céy/gieo hat), tiéu nuéc trén rudng lia va gitt khdng bi ngdp made (gitt m) Khodng 7-10 ngiy dé edi thign vige cung cp oxi trong thdi gian dé nhanh. ic c dit nghéo Fe dé lam ting kha nang cé dinh cia 43Djcbo . __Sinh Ij vé tinh chéng chia B va dc B cho dén nay vin cha éuge higu 15, Shap thy B gan lignd véi néng 46 B trong dung dich dat va téc d6 thoat hoi mréc. Khi néng dé b trong dung dich dit cao. Khi néng 49 B trong dung dich dit cao, B duge phan bé trong toan cy theo dang thoat hoi nuée binh thudmg gAy ra sy tich lu B 6 cdc mép va dink Id. Su du thia B xuit hign s® han ché si hinh than tinh bot tir duéng hoge gay ra sy hinh thanh céc phite chat B-hydratcacbon lam chim sy chic hat mic di cy van sinh truéng binh thyéng. * Neuing gay déc B + Déi véi cay: Bang 4.2 Khoang t6i thich va nguéng gidi han (mg kg!) xudt hin doc B 6 c Giai doan sinh truong B6 phin cay Toithich —_Ngurdmg gidi han dc Dé nhinh Lay 6-15 100 Dé nhénh Ngon 35 Chin Rom 100 ‘Nguon: Achim Dobermann va Thomas Fairhurst, 2000 * Déi véi di Nawing gidi han déc B trong dat nhur sau: ->4 mg B kg" (chiét rit B bang HCI 0,05N) - >$ mg B kg" (chiét rit B hoa tan bing nuée néng). >2,5 mg BL” dung dich dat. + Doi voi nude tudi ng d6 B trong nurée tdi >2 mg L” la dpe. * Cac nguyén mhén gay ra déc B Céc nguyén nhan chinh din dén déc B bao gbm: 1g 49 B trong dung dich dat cao do sir dung nuée ngim gidu B va nhigt 46 cao. + Néng 46 B trong dung dich dat cao do mau chat hinh thanh dat gidu B. Him Irong B cao cae trim tich bign, dé plutonic (dé su) va céc vat chat mii la khéc (vi dy, tu. + Bén qué nhigu borac hode céc phé thai thinh phé. 31 * Cie truimg hop xuit hign dc B Sur dc B thuéng xay ra 6 cdc ving khé han va bin kh6 han nhung ciing c6 thé xy ra é céc ving khéc. Cac dat dé xay ra thiéu B bao gbm céc logi sau + Cie dat duge hinh thinh trén mdu chat mii hia, thuong gin lién véi sic dung nude tudi bing bom tr cfc giéng siu o6 ndng 49 B cao. + Mét s6 dat man ven bién. * Bign php xir ly d6c B + Sit dung giéng chiu dc B: IR42, IR46, IR48, IRS4, IR9S84-54. dung nude mat nghéo B dé lim nude tuéi, Néu ding nuée ngim dé tu6i cin phi kkidm tra thaéng xuyén, Néu nuée ngim chita nhiéu B khi ding lim nude twéi phai duge pha Jodng bang neubn nuée kde nghéo B. ¥y dat khi dit khd €& B tich luy trén lop dt mat, sau d6 rita ‘ing nude c6 chita iB. + Khi cay bj d@e B, diing nude nghéo B dé rita dat 44 De mangan ‘Néng 4 Mn trong dung dich dit c6 thé ting 1én 6 pH thip hode thé nang oxi hod khir thip do ngap nuéc. Sé lugng du thira cia Mn trong dung dich dat cé thé din dén sy hip thy qui nhigu Mn trong céc trudmg hop cfc co ché logi trix hodc chong lai sw déc Mn cia ré Khong dap img. Néng 46 cao cia Mn trong mé thy vat lim thay déi cdc qua trinh trao déi chat (vi du, hoat tinh enzim, cae hop chat hifu co) dan dén céc trigu chimg de Mn nur bénh, iia ving (chlorosis) hodc bénh chét hoai (necrosis) * Neudng gay déc B + Déi v6i cay: Cay Ita c6 kha nang chéng Iai de Mn tét hom cay tréng trén dat cao vi néng d6 git han d6i véi cay tréng dé xuat hign dc Mn 1én va dé thay déi, Nong 46 giéi han dé xudt hign bc Mn déi véi lia duoc din & bing 4.3, nhumg trong mét sé traimg hop v6i ndng 49 3000 ‘mg Mn kg” cy lia vin kh6ng bi dc Mn va khong anh huéng dén ning sua lia. Bang 4.3 Khong toi thich va ngudng gidi han (mg kg') xuat hign d6c Mn 6 cay hia Giai doan sinh truéng B6 phin cf Toi thich Neurone gidi han dc Dé nhanh Lay 40-700 800-2500 Dé nhanh Ngon 50-150 = Chin Rom 0,10-0,15 =0,06 ; ‘Newén: Achim Dobermann vi Thomas Fairhurst, 2000 + Déi véi dit . ___ Ham long Mn trong cy kia c6 quan hé chat ché véi ndng a6 cua Mn dé bi khir trong dit, nhumg cho dén nay vin chua duge dinh 15. * Céc nguyén nhan gay ra dc Mn Dc Mn cé thé duge gay ra béi mét trong nhimg ng 1g d6 Mn trong dung dich dat cao do pH thap sn nhan sau: (€3,5) vashose thé nang oxi hod Khir thip. + Tinh trang dinh dudmg cia cay trong nghéo va khéng cfn déi. Nang lye oxi hod va Jogi trix Fe”* ciia ré kém do: Thiéu Si, K, P, Cu hoje Mg va - Cé cde chat kim ham hé hap (vi du, HzS, FeS, cdc axit hitu co) Bon ede phé thi thanh pho hofc eng nghigpc6 cha mhibu Mi, * Cc tradmg hop xudt hign djc Mn . De Ma it khi xay ra 6 edc dat Ida tring thip. Mac di néng 4} Maotong dung dich cao hung de Mn it xy ra vi e@y lia c6 kha ning chong chiu tong d6i v6i ndng 49 Mn cao. Cac ré fia 6 kha ming loai tir Mn va chéng Iai kha manh doi véi him hong Mn cao trong, mé. Céc dit c6 thé xiy ra dc Mn bao gm: + Cc dit déc (pH <5); dc Mn thudng xudt hign cing v6i dde Al 32 + Cac dat thap chia nhiéu Mn dé bj kit, + Dat phén. + dit & ving bi anh huéng cia khai thic mé Mn. * Bign php xirIy dc Mn + Xit ly hat: tim hat bang cde chat oxi hod (vi dy Ca peroxit) dé ting site nay mim va. khi cy tang kha nang cung ca Op, Fe” va chat hitu co. . + Bén cn déi NPK hod két hop bn NPK véi véi dé tranh cng thing vé dinh duéng. Bén dit phan K. Bén voi cho dat chua dé lam gdm ndng 46 cia Mn hoat tinh. Khéng bén qué mhigu phan hitu co 6 céc dat chita nhigu Mn va chat hiru co, thoat nude kém. Sir dung ure thay cho dam sunphat. . + Téi sit dung rom ra dé bé sung thém Si va K cho dét. Cung cfp di Si c6 tac dung ngan cin déc Mn cho Ida do lam giam sy hip thy Mn va lam tang tinh chéng chiu déi véi Iuong du thita ciia Mn trong mé thy vat + Khi cay c6 biéu hign dc b c6 thé xir ly nhanh nhur sau: - Bén véi dé lam gidm bét 46 chua trén dat doc. . ~ Bon xi thach anh (1,5 dén 3 tin ha") dé lam gidm sy thiéu Si, 4.5 Dc nhom Trigu chimg quan trong nhét cia déc Al 1a han ché sy sinh truéng ciia ré, Cé thé do ‘tac dong cua Al lén vach té bao cing nhu tac dung déc cia Al dén mang plasma cia cc té ‘bio non va & ngodi cing cia ré hode trén symplasma cia r8. Al tac ddng aén cdc che nang cia mang plasma va lam gidm dong di vao clia Ca’’ va Mg”". Mét 6 giong lia cé kha ning chéng lai néng 49 Al cao do logi trit Al ig tinh chéng chiu Al thye vat 6 symplasma, Cay bj déc Al trong mét thai gian dai sé han ché sy sinh trang cia ngon do gay ra thiéu dinh dung (Mg, Ca, P) va khéng cn bing phyto hoocmén. * Neudng gay déc Al + Déi véi cay: Bang 4.4 Khodng t0i thich va ngudng gidi han (mg kg") xudt hién déc Al 6 cdy hia Giai doan sinh trudng B6 phin cf Toithich __Nyuromg gidi han dc Dé nhanh Ngon 15-18 100 ‘Ngudn: Achim Dobermann va Thomas Fairkurst, 2000 + Déi véi dit Dé biio hoa Al >30%, pH(H2O) <5 va >1-2 mg Al L™ dung dich dat cho thdy kha ning Gc Al * Cfe nguyén nhan gay ra dc Al a . ‘Néng d6 AI’! qua cao trong dung dich dat duge gay ra do pH dat thap (<5). Nong 46 Al trong dung dich dat phu thuée vio pH dit ciing nhu néng dé cia céc hop chat hitu co va v6 co c6 thé hinb thinh phite chat véi AL * Cie trudmg hop xuat hign déc Al Sy dc Al it khi xay ra 6 céc dat hia tring thép trir 6 mét s6 loai dat c6 qua trinh khir dign ra rat, cham sau khi ngGp nuéc. Déc Al la mét trong nhimg yéu té chinh han ché ning suit cay trdng trén céc dit ddc chua va thurimg Tign quan véi su c6 dinh P rét manh va sue thigu P. Déc Al cé thé xudt hign & nhiing loai dt sau: t déc c6 him Iuong Al trao déi cao, Déc Al thudng x hign cing v6i a6, Mn. + Céc dit phén, dc bigt khi hia sinh truémg nhw cdy tring trén dit déc trong mot vai tuain truéc khi ngdp nude (6 Thai Lan). + Dit bi ngap cé pH <4 trudc khi trigu chimg déc Fe xudt hign. * Bign phap xi ly doc Al + Cy cdc gidng Ta chéng duge d}e Al (IR 43, C037...) 33 + Diéu chinh chm Iai théi gian cay sau khi ngép mréc cho dén khi pH tang én dé co inh AL + Cung cdp di nude dé duy tri digu kign khit cho dat. Gitt khong dé lop dit mat bi kh. 7 Trin dit dée bj dc Al chit ¥ bén phin Mg, Bée Al s8 gidm xubng khi Mg duge cung cp ci, Bén vei cé thé Khong di, nguge Iai bén dolomit thay cho bén véi khdng chi ting pH ma cén cung cp Mg.. Kieserite (MgSO,,7H,0) va langbeinite (K28O4 . MgSO,) c6 thé duge sit dung dé bén cho cée dit déc chua dé Khir téc dung déc Al nhung gid thinh cao hon dolomit. + Bén véi dé ting pH. Luong voi bén tinh theo 46 chua thuy phan, + C6 thé bén apatit, photphorit nghién nh6 vira nang cao pH vira lim gidm bét sw thigu P. 4.6 Dé min cita dat BO mi duge dinh nghia la sy tin tai mot lrgng mudi tan du thira trong dat (thong diuge do bing 49 din dign EC). Na, Ca, Mg, Co vi SO, 18 céc ion chit yéu c6 trong cic dat ‘mn, Anh huéng ciia d6 man dén sinh trudng cia hia nhur sau + Tac dng thim thau (cng thing ve nuéc). + An hung de cia ede ion do hip thy qui mhigu Na va CL + Giim hap thy céc chat dinh dudng (K, Ca) do téc dung d6i khang ion ‘Nguyén nhan cg ban cia sy tin thong do muéi trong cay lia la do hap thy qué mhiéu Na déc hon si cng thing vé muréc, nhung st hap thy nuéc (st bay hoi) bi gim xuéng do a6 ‘man cao. Céy thich ngbi véi digu kign mn vi trénh sw mat made bing cdch gidm dp suat thim thdu cia cdc té bao. Tuy nhién téc dé sinh trudmg cua cay vin bj gidm. Téc dung ddi khang ion dén sy hap thy dinh duéng cé thé xudt hign gay ra sy thiéu dinh dudmg, dac bigt K va Ca do him kong Na lin. . . Sy ite ché hap thy va van chuyén Ca gay ra do Na han ché sy sinh truéng ciia ngon. Tang 49 man sé te ché hoat tinh Khir nitrat, lim gidm ham lugng digp luc va toc d> quang hgp, lim ting t6e d6 h6 hip vi him Iuong N trong cdy. Him lugng K va Ca gidm xudng mhung néng 49 cia N-NOs, Na, S va Cl trong mé cia ngon ting lén, Cay hia chéng chiu voi 46 man trong thdi gian nay mim, dé nhénh va kéo dai Iéng, ahumg rat min cim trong thoi ky dau sinh tradng (giai doan 1-2 16), va min cém 6 thoi ki ra hoa. * Neudng giéi han man + Déi véi cay Ham hong Na cao hon 6 cy hia cé thé 1a chi thi cho su tén hai cia d6 min dan dén iim ning sudt hia, Néng d6 gidi han ciia mudi (NaCI) 6 mé 1é ma tai €6 trigu chimg mhiém dc xuat hign khac nhau rat lén gitta cic giéng lia khéc nhau. ‘tuong quan gitta ty 1g Na:K va tin chéng chiu man da duge xée dink, tuy nhién vin chu biét duge ngudng giéi han chic chin trong mo cy. Ty If Na:K <2:1 trong hat c6 thé chi biét ld giéng chiu man. Ty 1g Na:Ca trong mo thye vat khong phai la chi thi tin cfy 46i voi tinh chiu man cia Ta. N6 khéng c6 anh huéng dén sinh trang hode néng 46 NaCl trong ngon tim duge vuot qué ty 1g Na:Ca (5-25:1) thuomg thay trén ding rudng. + Déi véi dit - EC cita dich chiét bao héa hoac dung dich dat: Béi v6i lua sinh traéng 6 dat ngap lut, EC dug do & dung dich dat hoae dich chiét bao héa (EC,). Déi véi Kia canh téc trén dit déc, EC cia dung dich dét 1én hon khoang ba lin EC cia dich chiét bio hoa. Theo Achim Dobermann va Thomas Fairhurst (2000) tinh ton gin ding sy giam cia ning suit lia do 45 min géy ranhw sau; ‘Nang suat tuong déi (%) = 100 — 12(EC.- 3) EC. <2 dS m”: Thich hgp, khéng lam gidm ning suét EC, >4 dS m': Lam gidm ning sudt nhe (10-15%) 34 EC, >6 dS m*: Lam gim sinh truéng va nang suat trang binh (20-50%) . 10 dS m”: Lam gidm nang suét manh (>$0%) - Phin tram Na trao déi (ESP) ESP <20%: Gidm nang suit khong ding ké ESP >20-40%: Nang suat gidm mhe (10%) ESP >80%: Giém 50% ning suit ~ Ty natri trao d6i (SAR) . . SAR >15: Dit sodic - dit chira nhigu Na hoe NaCl trong dung dich dat hoa ‘rao déi (do cation trong dich chiét bio héa) + Di véi nude tad | pH 6,5-8,0, EC <0,5 dS m''; Nuéc tudi chit lrgng tét . + pH 8,0-8,4, BC 0,5-2 dS m": Nude tudi chit lurgng trung binh dén xéu pH >8,4, EC >2 dS mt!: Nude khong thich hop cho tuéi SAR <15: Chat ugng nude tu6i tét, Na thép SAR 15-25: Chit tong marée tu6i trang binh dén thap, Na cao SAR >25: Nuée khéng thich hp cho tudi, Na rat cao. Chi ¥ Vige do EC - mét chi thi cia d6 man rit nhanh va don gidn. Tuy nhién, chi riéng EC chua dit dé dénh gid anh huémg cia 4} man yy do nong 49 mudi 6 be mit r8 c6 thé cao hon trong dat rét nhiéu, Thém vio 6, gid tri EC chi cho biét ham long ‘téng sé mudi tan ma khéng cho biét thanh phn cia nd. D6 man bién déng rit 1én trén cénh dng ca gita cde mia Hin gita cdc khu vue Khe nhau trén cénh déng. Tir EC, dp suat thim thu cua dich cbiét bao hoa c6 thé duge tinh theo céng thit: Apuat thim thiu (Mpa) = EC x 0,036 Néu mau dat khong cé6 thach cao cé thé chuyén déi tir EC sang EC, nhu sau: EC. = 2,2 x ECix (ECi: duge do trong huyén phi datsmrée = 1:1) EC. = 6,4 x ECs (ECs duge do trong huyén phi dat:marée = 1:5) * Cc nguyén nbn gay min Sinh truémg cia cdy trén dit man c6 thé bj anh hung béi néng d6 cao cia musi tan (NaCl gly ra dbe ion, mit cd ddi ion va cén bang muse bi phd huy. O cée dit sodic, sinh ‘rémg ciia cay chi yéu bj anh nrong béi pH vi néng €9 HCOy cao, Céc nguyén nhin chinh gy din dén dit bi man hod tich uy Na nh saw + Mua it, khong di: nude tuéi trong nim. + Bay hoi nuée manh, 46 man thuémg Iugng béc hoi 16n hon lung mua. | + Sy dang cao ciia mac ngim c6 chita muéi. + Sw xm nh§p ciia made bién 6 nhimg ving ven bién. * Cac trudmg hop xudt hign man bi nhiém mn (@ ving Nam va dng Nam chiu A e6 khodng 11 trigu ha) thyimg xuit hign & ving ven bién hoje néu 6 sdu trong ngi dia thi ving 46 c6 ugng mua nhé hon Iuong béc hoi. Céc dat bj nhim man khéc nhau vé céc dic tinh hoa hoc va vat ly, mhumg 46 ‘man thyimg di kém véi su thigu P va Zn, nguge lai d6 dc Fe thumg xuit hign & céc dat phen min. Na’ dit kiém 6 cae viing dit 6 ic dit bj nhidm man c6 thé duge chia thinh cde hom + Dt man (EC >4 dS m', ESP <15%, pH <8,5) + Dit man-Na (EC 4 dS m'', ESP >15%, pH ~8,5) + Dit sodic (EC <4 dS m', ESP >15%, pH 8,5, $>15) * Bign phip xirly man + Sit dung giéng chiu mn (IR2151, IR6...), bé tri thai vu hop ly. + Xir ly hat: tim hat bing cdc chit oxi hod (vi dy Ca peroxit) dé tang sire nay mim va khi cy tang kha nding cung c4 O2, Cé thé xir ly hat bing CaCl, dé ting néng 46 Ca” cuia hat. 35 + Bign phép quan ly nude: Giit ngdp made trén dng rudng hai dén bén tudn trade Khi cdy. Khéng tudi bing made c6 chita nhigu Na, Rita dét sau khi thu hoach & gam mu6i tan trong dit. Ngan chan sir xirm nh§p cia nude bién trin vio déng rudng. ‘v6i dit sodic can bén thach cao + Bén phan kém (5-10 kg Zn ha") dé lam giam sy thiéu Zn, cung cdp di N, P va K. Bon K cé tc dung cai thign ty 16 K:Na, K:Mg va K:Ca trong cy. Sir dung dam sunphat thay cho cée dang dam khée vi bén thie vao céc giai doan sinh trréng khiing hodng dinh dang cia lia. G cdc dit sodic vige thay thé Na bang Ca (bén thach cao) c6 thé lam gidm mite 46 dé cuat P din dén nhu in P tang Ién. Bén phn hitu co hoc rom ra dé ting CO>, Tam gidm pH 6 céc dat sodic va bd sung thém K cho dat. TAI LIEU THAM KHAO 1. Broadbent, F. E. and Stojanovic, B. F., The effect of partial pressure of oxygen on some soil nitrogen transformations. Proc. Soil Sci. Soc. Amer. 16 : 359 363, 1952. 2. Conner, S. D., Soil acidity as affected by moisture conditions of the soil. Jour. Agric. Res. 15: 321 ~329, 1918. 3. Demnett, J. H., A preliminary note the reaction of padi soils. Malayan Agric. Jour. 20 : 518, 1932, 4, Dobermann A., T. Fairhurst, Rice: Nutrient disorder and nutrient management. IRRI, 2000. 5. Gillespie, L. J., Reduction potentials of bacterial cultures and of waterlogged soil. Soil Sci. 9: 199 ~216, 1920, 6, Harrison, W. H.. and Aiyer, P. A. S., The gases of swamp rice soils. I. Their composition and relationship to crop. Mem. Dept. Agric. Ind. 3 : 65 — 104, 1915. 7. Hemstock, G. A. and Low, P. F. Mechanisms resposible for retention of manganese in the colloidal fraction of soil, Soil Sci. 76 : 331 - 43, 1953. 8. Jofire, J. S., Soil profile studies. VII. The glei process. Soil Sci. 39 : 391 ~401, 1935. 9. Kohnke, H., Somes factors affecting the oxidation-reduction potentials of soils. Ph. D. Thesis, Ohio State Univ., 1934. . 10, Nguyén Van Ludt. Cay hia Vigt Nam thé ky 20 (t8p III). Nha xudt ban Nong nghigp, 2003. 11, Mizutani M, S. Hasegawa, K. Koga, A. Goto, V.V.N. Murity. Advanced Paddy field engineering, SHIZAN-SHA Sci.& Tech. 1999. 12, Mortimer, C. H., The exchange of dissolved substances between mud and water in lakes. Jour. Ecol. 29 : 280 ~ 329, 1941 13, Mortimer, C. H., The exchange of dissolved substances between mud and water in lakes. Jour. Ecol. 30 : 147 ~ 199, 1942 14, Ponnamperuma P.N. Hod hoc cia dat hia ng§p nuée va méi quan hé déi voi sy sinh trang cia kia, Neuyén Lan Ding va Té Minh dich. Nha xudt bin Khoa hoc, 1964, 15, Reed, F. J. and Sturgis, M. B., Chemical characteristics of the rice area of Louisiana. Louisiana Bull. No. 307, 1939 16, Sturgis M. B., Changes in the oxidition-reduction in soils as related to the physical properties of the soil and the growth of rice. Louisiana Bull, No. 271, 1936. 36 NONG DQ CHAT DINH DUONG TRONG MO CAY LUA Bing 38. khodng t6i thich va ngudng gidi han thiéu hode gay déc ot mé cla lia. ‘Nguyént6 | Giaidogn | BO phénciy | Khoang t6i | Nguimg gici | Ngudng gigi sinh tradmg thich han thigu han doe Dénhinh | LAY 2,9-4.2% 25% >45% N Ra hoa 2,2-2,5% <2.0% Chin 0,6-0,8% Dé nhanh 0,20:0,40% | <0,10% 30.50% Pr Ra hoa 0,20-0,30% | <0.18% Chin 0,10-0,15% | <0,06% Dé nha 1.8:2,6% 5% 33.0% K Ra hoa 14-2,0% =1.2% Chin 15-2,0% «12% Za Dé nhinh 25-50 mg kg" | <20mgkg™ | >500 mg kg” Dé nhanh 25-50 mg kg" | <10mgkg™ | >500 mg kg” Dénhinh <0,16% Dé nhinh 0.15-0,30% | <0,11% s Ra hoa 0,10-0,15% | <0,10% Ra hoa <0,07% Chin <0,06% si Dé nhéuh <5% s Chin 810% <5% ‘Dé nhinh 0.15-0,30% | <0,12% 30,50% Mg — [Dé mhdnh 0,15-0,30% | __<0.13%. Chin 0,20-0,30% | <0,10% Dé nhinh 0,2-0,6% <0,15% 507% Ca Dé nhénh 0,3-0,6% =0.15% Chin 0,3-0,5% 0.15% Ye Dénkinh [LAY 75-150 mg kg"| <70 mg ke" | >300 mg kg" Dé nhanh ‘gon (60-100 mg kg"| <50 mg ke™ Ma ‘Dé nhénh| Lay 40-700 mg kg"| <40 mgkg™ | >800 mg kg™ Dénhinh | Ngon 50-150 mg ke™| <20 mg ke” ce Dé nhanh [LAY 7-15 mg kg’ | 25mgkg™ Chin Rom <6 mgkg" | >30mgkg™ B Dé nhinh | LAY G15 mgkg™ | 100 mg kg Chin Rom =<3mg kg" | >100 mg kg" ‘Dé nhénh ‘Ngon 15-18 mg kg! | <5 mg kg! | >100 mg ke™ ‘Ngudn: Achim Dobermann va Thomas Fairhurst, 2000 Bang 39, Lugng dinh duémg trung binh bj ldy di bai cdc gidng Ida hign nay ving c6 tudi va ndng 449 va ndng dé khodng trong het va rom, N | Pe | K [a] s | Si | Mg] Ca [ Fe [Mn | Cu [ B ‘Téng lung dinh duémg trung binh bj léy di cling véi hat + rom (kg that) 175 | 30 | 170 | 005 | 18 | so | 35 | 40 | 050 | 0,50 | 0012 | 001s Lugng dinh duéng trung binh bj lay di cimg véi hat (kg " hat) 105 | 20 [25 [002 | 10 | 15 | 15 [| 05 | 0.20 | 0.05 [0,009 | 0.005 Lugng dinh dudng trung binh bj liy dieing voi rom (kg t! hat) 70 | 10 [145 | 003 | os | 65 | 20 | 35 [030 | 045 [0,003 | 0.010 : Tam lugng Khodng trong hat (6) 1,10 | 0.20 [ 0,29 [0,002 [0,100 | 2,0 | 0.15 | 0.05 | 0,025 | 0,005 | 0,0010 | 0,005 Ham lugng khoang trong rom (6) 0,65 | 0,10 | 1,40 [0,003 | 0,075 | 5,5 | 0.20 | 0,30 | 0,035 | 0,045 | 0,0003 [0.0010 Ngudn: Achim Dobermann va Thomas Fairhurst, 2000

You might also like