www.askisopolis.

gr
16η Επαναληπτική
f t
Δίνεται συνάρτηση f συνεχής στο  0,   για την οποία ισχύει ότι f  x   ln x  
e
dt  1 για
1
3  e x
κάθε x  0 .
1
i. Να δείξετε ότι f  x   ln x 
 1, x  0 .
x
ii. Να βρείτε το πλήθος των λύσεων της εξίσωσης x ln x  1  x  α  1 , α   .
xe x  x  1
iii Να δείξετε ότι οι γραφικές παραστάσεις των συναρτήσεων g  x   e x  ln x και h  x  
x
τέμνονται ακριβώς σε ένα σημείο, το οποίο και να βρείτε.
 1
iv. Να βρείτε την εφαπτομένη της Cf στο σημείο A  e,  και στη συνέχεια να δείξετε ότι
 e
 1 
e 2  ln x     e  1 x  2e για κάθε x  2 .
 2x 
20
4
v. Να δείξετε ότι    e 1 .
5
vi. Να βρείτε συνάρτηση φ παραγωγίσιμη στο  0,   για την οποία ισχύει ότι: xφ  x   2φ  x   2f  x 
1
για κάθε x  0 και φ 1  .
2
 x  1
2

vii. Να δείξετε ότι f  x   για κάθε x  0 .

x
viii. Να λύσετε την εξίσωση f  x    x  1  0 για κάθε x  0 .
10

ix. Σημείο Μ κινείται επί της Cf και απομακρύνεται από την αρχή των αξόνων με ταχύτητα 2 μονάδες
μήκους το δευτερόλεπτο. Να βρείτε τον ρυθμό μεταβολής της τετμημένης του, τη χρονική στιγμή που
διέρχεται από το σημείο B 1,0  .
 www.askisopolis.gr
Λύση

 f  t  dt  λ   , οπότε:
e
i. Είναι
1

f t 1 λ
f  x   ln x   f  t  dt  1  ln x 
e e

1
3  e x
dt  1  ln x 
3  e x 1
3  e  x
 1 και

 λ  λ e1
 f  t  dt  λ  
e e e
 ln t   1 dt  λ   ln tdt   dt  e  1  λ 
1

1
3  e t  1
3  e t 1

1 ln t  t  dt   3  e  ln t 1  e  1  λ   t ln t 1  1 t  tdt   3  e   e  1  λ 
e λ e e e1 λ

λ  1  2e
e   t 1  e  1  λ   2  e  λ 1   2e  λ  λ  3  e και
e

3e  3  e  3e
3e 1
f  x   ln x   1  ln x   1, x  0 .
3  e x x

1
ii. x ln x  1  x  α  1  x ln x  1  xα  x  x ln x  1  x  αx  ln x  1  α  f x   α .
x
1 1 x 1
Η f είναι παραγωγίσιμη στο  0,   με f   x     2 .
x x2 x
Για κάθε x  1 είναι f   x   0 άρα η f είναι γνησίως αύξουσα στο 1,   .
Για κάθε 0  x  1 είναι f   x   0 άρα η f είναι γνησίως φθίνουσα στο  0,1 .
 1   1
Είναι lim f  x   lim  ln x   1  lim  x ln x  1  x    1     γιατί
x 0 x 0  x  x  0  x

  1
 
ln x     1 
lim x ln x  lim  lim  x  lim   x   0 και lim f  x   lim  ln x   1    0  1   .
x 0 x 0 1 DLH x 0 1 x 0
 2
x  x 
 x 
x x
Στο διάστημα Δ1   0,1 η f είναι συνεχής και γνησίως φθίνουσα, οπότε έχει αντίστοιχο σύνολο τιμών το

 
f  Δ1   lim f  x  , lim f  x    f 1 ,     0,   . Στο διάστημα Δ 2  1,   η f είναι συνεχής και
x 1 x 0

γνησίως αύξουσα, οπότε έχει αντίστοιχο σύνολο τιμών το

 
f  Δ 2   lim f  x  , lim f  x    f 1 ,     0,   .
x 1 x 

- Αν α  0 τότε το α δεν ανήκει στο σύνολο τιμών της f, οπότε η εξίσωση f  x   α είναι αδύνατη.
- Αν α  0 τότε α  f  Δ1  και α  f  Δ 2  οπότε η εξίσωση f  x   α είναι αδύνατη στα διαστήματα
Δ1 ,Δ 2 . Επειδή f 1  0 , η εξίσωση f  x   α  1 έχει ακριβώς μια ρίζα την x  1 .
- Αν α  0 τότε α  f  Δ1  και α  f  Δ 2  οπότε η εξίσωση f  x   α έχει ακριβώς μια ρίζα στο Δ1 και
ακριβώς μια ρίζα στο Δ 2 , οπότε έχει ακριβώς δύο ρίζες.

iii. Αρκεί να λύσουμε την εξίσωση

xe x  x  1 1
g  x   h  x   e x  ln x   e x  ln x  e x  1   f  x   0 .
x x
Επειδή για κάθε x  Δ1  Δ 2 είναι f  x   0 και f 1  0 , η x  1 είναι η μοναδική ρίζα της εξίσωσης
g  x   h  x  . Είναι g 1  e1  ln1  e , οπότε το σημείο τομής τους είναι το 1,e  .

1 1 1 1 e 1 1
iv. Είναι f   x    2 , f   e    2  2 και f  e   .
x x e e e e
 www.askisopolis.gr
 1 e 1 2
Η εφαπτομένη της Cf στο σημείο A  e,  είναι η ευθεία ε: y  f  e   f   e  x  e   y  2 x  1 
 e e e
1 2 x  2
Η f  είναι παραγωγίσιμη στο  0,   με f   x    2  3  .
x x x3
Για κάθε x  2 είναι f   x   0 άρα η f είναι κοίλη στο  2,   και βρίσκεται κάτω από κάθε εφαπτομένη
της στο διάστημα αυτό εκτός του σημείου επαφής τους, άρα
e 1 2
f  x   2 x  1   e 2 f  x    e  1 x  e 2  2e 
e e
 1   1
e 2  ln x   1   e  1 x  e 2  2e  e 2  ln x    e 2   e  1 x  e 2  2e 
 x   x
 1
e 2  ln x     e  1 x  2e για κάθε x  2 .
 x

20 20
4 4 1 1
v.    e 1  ln    ln e 1  20  ln 4  ln 5   1  ln 4  ln 5    ln 4  ln 5  
5 5 20 20
1 1 1 1
ln 4   1  ln 5   1   f  4   ln 5  1   f  4   f  5  που ισχύει αφού η f είναι γνησίως
4 4 20 5
αύξουσα στο 1,   .

 1 
vi. xφ  x   2φ  x   2f  x   x 2 φ  x   2xφ  x   2x  ln x   1   x 2 φ  x    2x ln x  2  2x 
 x 

 x 2φ  x     x 2  ln x  x  2  3x   x 2φ  x     x 2 ln x  2x  32 x 2  
3 2 3 c
x 2 φ  x   x 2 ln x  2x  x 2  c  φ  x   ln x    2 , c   .
2 x 2 x
3 1 1 2 3
φ 1  2   c    c  c  0 και φ  x   ln x   , x  0 .
2 2 2 x 2

 x  1
2
1 x 2  2x  1 1 1
vii. f  x    ln x  1   ln x   1  x  2   ln x  x  1 ισχύει.
x x x x x

viii. f  x    x  1  0
10

Είναι  x  1  0 για κάθε x  0 και η ισότητα ισχύει μόνο για x  1 . Επίσης f  x   0 και η ισότητα
10

ισχύει μόνο για x  1 , άρα f  x    x  1  0 για κάθε x   0,1  1,   .

10

Επειδή f 1  1  1  0 , η x  1 είναι η μοναδική ρίζα της εξίσωσης f  x    x  1  0 .

10 10

x  t  x  t 
ix. Έστω M  x  t  , y  t   , όπου y  t   ln x  t  
1
 1 με y  t    .
xt x  t  x2  t 
Η απόσταση του Μ από την αρχή των αξόνων είναι s  t    OM  t   x 2  t   y 2  t  .
2x  t  x   t   2y  t  y  t  x  t  x   t   y  t  y  t 
Είναι s  t    .
2 x 2  t   y2  t  x 2  t   y2  t 
Έστω t 0 η χρονική στιγμή που το Μ διέρχεται από το Β, τότε x  t 0   1 και y  t 0   0 .
Επειδή το Μ απομακρύνεται από την αρχή των αξόνων με ταχύτητα 2 μονάδες μήκους το δευτερόλεπτο
 www.askisopolis.gr
x  t 0  x   t 0   y  t 0  y  t 0  1  x   t 0   0  y  t 0 
ισχύει ότι s  t 0   2 , άρα 2  2  x   t 0   2 μ.μ./sec
x  t0   y  t0 
2 2
1 0