Professional Documents
Culture Documents
Σχεδόν 30 χρόνια μετά την κρίση της δεκαετίας του 1990, πόσα έχουμε
καταλάβει για το Μακεδονικό; Ενώ η Ελλάδα επικαλείται την «ιστορική
αλήθεια», το έλλειμμα πληροφόρησης χαρακτήρισε εξ’ αρχής την ελληνική στάση
στο ζήτημα αυτό -κυρίως ως προς τις εξελίξεις στη νεότερη εποχή, την εποχή των
εθνικών κινημάτων και των πολιτικών και πολεμικών συγκρούσεων του 20ού
αιώνα.
Πριν από λίγες μέρες ο αρχηγός των ΑΝ.ΕΛΛ. και υπουργός Άμυνας Π. Καμμένος
επανέφερε την πρόταση να ονομαστεί η χώρα Βάρνταρσκα. Η ανακύκλωση
αυτής της ιδέας είναι ενδεικτική της ημιμάθειας (ή της εσκεμμένης
παραπληροφόρησης) που επικρατεί στην Ελλάδα ως προς το Μακεδονικό.
Γεγονός είναι πως μεταξύ 1929-1941 η περιοχή είχε ονομαστεί Βάρνταρσκα
Μπανόβινα (δηλαδή Επαρχία του Βαρδάρη).
Την εποχή εκείνη, ως μέτρο κατά των τοπικών εθνικισμών, όλες οι επαρχίες του
Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας ονομάστηκαν από τα ποτάμια τους.
1 of 4 1/25/2018, 1:57 AM
Όλη η αλήθεια για το Μακεδονικό: Πόσο γνωρίζουμε την Ιστορία; http://www.koutipandoras.gr/article/makedoniko-poso-gnwrizoyme-thn...
Αποτελεί κοινό τόπο στην Ελλάδα πως οι λεγόμενοι «Σκοπιανοί» είναι ένα
«τεχνητό» έθνος, δημιούργημα του Τίτο. Πράγματι, η εθνική και κρατική
συγκρότηση των (Σλαβο)Μακεδόνων συντελέστηκε το 1944. Ωστόσο δεν
προέκυψε εκ του μηδενός.
Είναι τεκμηριωμένο πως η ιδέα της αρχαίας καταγωγής των σλαβόφωνων της
Μακεδονίας προωθήθηκε από την ελληνική προπαγάνδα στα τέλη του 19ου
αιώνα, προκειμένου να απομακρύνει τους πληθυσμούς αυτούς από το βουλγαρικό
κίνημα. Η Μακεδονία, ως κοιτίδα ενός ένδοξου αρχαίου πολιτισμού και πατρίδα
του Μεγάλου Αλεξάνδρου, πρόσφερε ένα πολύ ελκυστικό αφήγημα, το οποίο
τελικά υιοθετήθηκε από δύο αντιτιθέμενους εθνικισμούς.
Ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα πολλοί χρησιμοποιούσαν τον όρο Μακεδόνες με
γεωγραφική ή εθνοτική έννοια. Στις αρχές του 20ού αι. οι Έλληνες εθνικιστές
(όπως ο Ίων Δραγούμης) μιλούσαν κι αυτοί για Μακεδόνες ή Μακεδονοσλάβους
αναφερόμενος στους σλαβόφωνους της Μακεδονίας.
2 of 4 1/25/2018, 1:57 AM
Όλη η αλήθεια για το Μακεδονικό: Πόσο γνωρίζουμε την Ιστορία; http://www.koutipandoras.gr/article/makedoniko-poso-gnwrizoyme-thn...
Μια από τις πηγές παρεξήγησης μεταξύ των δύο χωρών είναι η διαφορά στο πώς
ορίζουμε γεωγραφικά τη Μακεδονία. Για την Ελλάδα η περιοχή ορίζεται με
αναφορά στην αρχαία Μακεδονία, θεωρώντας πως αυτή συμπίπτει με τη
σύγχρονη ελληνική Μακεδονία. Ούτε αυτό είναι ακριβές όμως, γιατί τα όρια της
περιοχής διευρύνονταν ή συρρικνώνονταν προς βορράν και προς ανατολάς, τόσο
στην αρχαία, όσο και στη βυζαντινή εποχή, ανάλογα με τις κατακτήσεις.
Για την άλλη πλευρά, όπως και για τη διεθνή διπλωματία, η Μακεδονία νοείται
όπως ορίστηκε το 1878 στο Συνέδριο του Βερολίνου ως ευρεία γεωγραφική
περιφέρεια. Με βάση αυτόν τον χάρτη χωρίστηκαν τα εδάφη της μείζονος
Μακεδονίας μεταξύ Ελλάδας (51%), Σερβίας (39%), Βουλγαρίας (9%) και
Αλβανίας (1%) με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913.
Για τους παραπάνω λόγους, έως τις αρχές της δεκαετίας του 1990, το όνομα δεν
αποτελούσε σε καμιά περίπτωση επίδικο ζήτημα. Μετά τη ρήξη Τίτο - Στάλιν το
1948 και καθ’ όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου οι σχέσεις της Ελλάδας με τη
Γιουγκοσλαβία ήταν από καλές έως άριστες. Το μόνο αγκάθι ήταν οι διεκδικήσεις
αναγνώρισης μειονότητας στη βόρεια Ελλάδα εκ μέρους της Σοσιαλιστικής
Δημοκρατίας της Μακεδονίας.2
3 of 4 1/25/2018, 1:57 AM
Όλη η αλήθεια για το Μακεδονικό: Πόσο γνωρίζουμε την Ιστορία; http://www.koutipandoras.gr/article/makedoniko-poso-gnwrizoyme-thn...
Κατά τα άλλα, οι μειονοτικές διεκδικήσεις (είτε γίνουν δεκτές είτε όχι) δεν έχουν
σχέση με το όνομα και δεν αποτελούν εθνική απειλή σε ένα σύγχρονο
δημοκρατικό κράτος.
Η σημερινή κυβέρνηση SDSM υπό τον Ζόραν Ζάεφ δεν είναι ευκαιριακά μόνο
μετριοπαθής, όπως λέγεται εδώ. Επικράτησε μέσα από τη σύγκρουση με τις αντι-
δημοκρατικές πρακτικές, τον εθνικισμό και την αρχαιόπληκτη ρητορεία της
προηγούμενης κυβέρνησης. Μπορεί και θέλει να λύσει τη διαφορά με την
Ελλάδα. Αρκεί οι αδιάλλακτοι εκατέρωθεν να μην τορπιλίσουν πάλι την όποια
λύση.
ΠΗΓΗ: avgi.gr
4 of 4 1/25/2018, 1:57 AM