Professional Documents
Culture Documents
รายงานการสังเคราะห์คณิตศาสตร์
รายงานการสังเคราะห์คณิตศาสตร์
บทที่ 1
บทนำ
ปัญหำและขอบเขตของปัญหำ
กำรขับ เคลื่อ นกำรปฏิรู ป กำรศึก ษำในทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552 -
2561) โดยมี วิ ส ยั ทัศ น์ "คนไทยได้ เ รี ย นรู ้ต ลอดชี วิ ต อย่ ำ งมี คุ ณ ภำพ"
มี เ ป้ ำ ห ม ำ ย ภ ำ ย ใ น ปี 2561
จะต้อ งมี ก ำรพัฒ นำคุณ ภำพมำตรฐำนกำรศึก ษำและกำรเรีย นรูข ้ องคนไทย
เพิ่ ม โอก ำสท ำงก ำรศึ ก ษ ำ แ ละก ำรเรี ย น รู ้ อ ย่ ำ งทั่วถึ ง แ ละมี คุ ณ ภ ำพ
ซึ่ ง มี ก รอบแนวทำงในกำรปฏิ รู ป กำรศึ ก ษำและกำรเรี ย นอย่ ำ งมี ร ะบ บ
โด ย ต้ อ งพั ฒ น ำคุ ณ ภ ำพ ค น ไท ย ยุ ค ให ม่ พั ฒ น ำคุ ณ ภ ำพ ค รู ยุ ค ให ม่
แ ล ะ พั ฒ น ำ คุ ณ ภ ำ พ ส ถ ำ น ศึ ก ษ ำ แ ล ะ แ ห ล่ ง เ รี ย น รู ้ ใ ห ม่
และกำรพัฒ นำคุณ ภำพคนไทยยุค ใหม่น้น ั ต้อ งมี ก ำรจัด กระบวนกำรเรีย นรู ้
โดยสถำนศึกษำและผูท ้ ีเ่ กีย่ วข้องจะต้องจัดเนื้ อหำสำระและกิจกรรมให้สอดคล้
อ ง กั บ ค ว ำ ม ส น ใ จ แ ล ะ ค ว ำ ม ถ นั ด ข อ ง ผู้ เ รี ย น
โ ด ย ค ำ นึ ง ถึ ง ค ว ำ ม แ ต ก ต่ ำ ง ร ะ ห ว่ ำ ง บุ ค ค ล
แ ล ะ จั ด กิ จ ก ร ร ม ใ ห้ ผู้ เ รี ย น ไ ด้ เ รี ย น รู ้ จ ำ ก ป ร ะ ส บ ก ำ ร ณ์ จ ริ ง
ฝึ ก ก ำ ร ป ฏิ บั ติ ใ ห้ ท ำ ไ ด้ คิ ด เ ป็ น ท ำ เ ป็ น รั ก ก ำ ร อ่ ำ น
แ ล ะ เ กิ ด ก ำ ร ใ ฝ่ รู ้ อ ย่ ำ ง ต่ อ เ นื่ อ ง
ซึ่งวิชำคณิ ตศำสตร์มีบทบำทสำคัญยิง่ ต่อกำรพัฒนำควำมคิดมนุ ษย์ทำให้มนุ ษ
ย์ มี ค ว ำม คิ ด ส ร้ ำ งส ร รค์ คิ ด อ ย่ ำ งมี เห ตุ ผ ล เป็ น ระบ บ มี แ บ บ แ ผ น
ส ำม ำร ถ วิ เ ค ร ำ ะ ห์ ปั ญ ห ำห รื อ ส ถ ำ น ก ำร ณ์ ไ ด้ อ ย่ ำ งถี่ ถ้ ว น ร อ บ ค อ บ
ช่ ว ย ใ ห้ ค ำ ด ก ำ ร ณ์ ว ำ ง แ ผ น ตั ด สิ น ใ จ
แก้ปญ ั หำและนำไปใช้ในชีวต ิ ประจำวันได้อย่ำงถูกต้องเหมำะสม
จำกทีข ่ ำ้ พเจ้ำได้รบ ั มอบหมำยให้จดั กำรเรียนกำรสอนรำยวิชำคณิตศำส
ต ร์ พื้ น ฐ ำน ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ ำ ปี ที่ 5 ปี ก ำร ศึ ก ษ ำ 2 5 5 9 นั้ น
แ ล ะ ไ ด้ ท ำ ก ำ ร ท ด ส อ บ ห ลั ง เ รี ย น เ รื่ อ ง ล ำ ดั บ เ ล ข ค ณิ ต
ท ำ ใ ห้ ข้ ำ พ เ จ้ ำ ไ ด้ พ บ ปั ญ ห ำ ใ น ก ำ ร จั ด ก ำ ร เ รี ย น ก ำ ร ส อ น
ซึ่ ง นั ก เ รี ย น บ ำ ง ค น เ กิ ด ค ว ำ ม สั บ ส น เ กี่ ย ว กั บ ล ำ ดั บ เ ล ข ค ณิ ต
ไ ม่ ส ำ ม ำ ร ถ บ อ ก ค ว ำ ม ห ม ำ ย แ ล ะ ด ำ เนิ น ก ำ ร แ ก้ ปั ญ ห ำ ล ำ ดั บ ไ ด้
ท ำ ใ ห้ เ รี ย น ไ ม่ ทั น เ พื่ อ น ข ำ ด ค ว ำ ม มั่ น ใ จ ใ น ก ำ ร เ รี ย น
แ ล ะ ไ ม่ ส ำ ม ำ ร ถ ท ำ แ บ บ ฝึ ก หั ด ห รื อ ก ำ ร บ้ ำ น ส่ ง ค รู ไ ด้ ต ำ ม ก ำ ห น ด
และในปัจจุบน ั กำรจัดกำรเรียนกำรสอนในกลุม ่ สำระกำรเรียนรูค ้ ณิ ตศำสตร์มี
ปั ญ หำหลำย ๆ อย่ ำ ง เพรำะคณิ ต ศำสตร์ ม ก ั จะเป็ นปั ญ หำกับ ผู้ เรี ย นมำก
เ นื่ อ ง จ ำ ก ค ณิ ต ศ ำ ส ต ร์ เ ป็ น วิ ช ำ ที่ เ ป็ น น ำ ม ธ ร ร ม
แ ล ะ นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ค น มี ค ว ำ ม แ ต ก ต่ ำ ง กั น ท ำ ง ก ำ ร เ รี ย น
นัก เรีย นบำงคนขำดควำมรับ ผิด ชอบในกำรท ำงำนหรือ ท ำงำนไม่เรีย บร้อ ย
ข ำ ด ค ว ำ ม ล ะ เ อี ย ด ค ว ำ ม ร อ บ ค อ บ ใ น ก ำ ร คิ ด ค ำ น ว ณ
2
จุดมุง่ หมำย
1. เพือ
่ พัฒนำทักษะทำงกำรเรียนของนักเรียนชัน
้ มัธยมศึกษำปี ที่ 5
โรงเรียนผดุงปัญญำโดยใช้กจิ กรรมเสริมทักษะทำงคณิตศำสตร์ เรือ ่ ง
ลำดับเลขคณิต
3
2.
เพือ
่ ศึกษำผลกำรทดสอบและผลสัมฤทธิท ์ ำงกำรเรียนของนักเรียนชัน้ มัธยมศึก
ษำปี ที่ 5
โรงเรียนผดุงปัญญำ ระหว่ำงก่อนเรียนและหลังเรียน
โดยกำรใช้แบบฝึ กกิจกรรมเสริมเสริมทักษะทำงคณิตศำสตร์ เรือ่ ง
ลำดับเลขคณิต
ขอบเขตของปัญหำ
กำรศึกษำครัง้ นี้มุง่ ศึกษำกำรพัฒนำทักษะทำงกำรเรียนวิชำคณิตศำสตร์
ของนักเรียนชัน ้ มัธยมศึกษำ
ปี ที่ 5 โดยใช้กจิ กรรมเสริมเสริมทักษะ เรือ ่ ง ลำดับเลขคณิต ปี กำรศึกษำ
2559 ของนักเรียนทีไ่ ม่ผำ่ นกำรทดสอบ จำนวน 20 คน
ทีผ่ ส
ู้ อนได้ทำกำรศึกษำ ค้นคว้ำเอกสำร
และสือ ่ กำรเรียนกำรสอนทำงอินเตอร์เน็ต
ดำเนินกำรโดยใช้กจิ กรรมเสริมทักษะ แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน
ตัวแปรทีศ่ ก
ึ ษำ
ตัวแปรทีศ ่ ก
ึ ษำประกอบด้วย
1. ตัวแปรต้น คือ
กำรพัฒนำทักษะทำงกำรเรียนวิชำคณิตศำสตร์ของนักเรียนชัน ้ มัธยมศึกษำปี ที่
5 โดยใช้กจิ กรรมเสริมทักษะ เรือ่ ง ลำดับเลขคณิต
2. ตัวแปรตำม คือ ผลกำรทดสอบ
และผลสัมฤทธิท ์ ำงกำรเรียนของนักเรียนชัน
้ มัธยมศึกษำปี ที่ 5 ก่อนเรียน
ระหว่ำงเรียน และหลังเรียน
ประโยชน์ทค
ี่ ำดว่ำจะได้รบ
ั
นิยำมศัพท์
1. ทักษะทำงกำรเรียน หมำยถึง ควำมสำมำรถในกำรเขียน
เพือ่ สือ่ ถึงควำมรู ้ จำกกำรฟังเสียง
2. กิจกรรมเสริมทักษะ หมำยถึง
เครือ ่ งมือทีใ่ ช้ในกำรฝึ กทักษะทำงกำรเรียน
ทีผ
่ รู้ ำยงำนจัดทำขึน ้ เองจำกกำรศึกษำ และค้นคว้ำทำงอินเตอร์เน็ต
4
3. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ ์ หมำยถึง
แบบทดสอบทีผ ้ เป็ นแบบทดสอบแบบก่อนเรียนและหลังเรียน
่ รู้ ำยงำนสร้ำงขึน
แบบปรนัย จำนวน 20 ข้อ (20 คะแนน)
4. ล ำ ดั บ ห ม ำ ย ถึ ง
ฟังก์ชน
ั ทีม
่ ีโดเมนเป็ นเซตของจำนวนเต็มบวกทีเ่ รียงจำกน้อยไปมำกโดยเริม ่ ตั้
งแต่ 1
5. ลำดับเลขคณิต หมำยถึง ลำดับทีม ่ ีผลต่ำงซึง่ ได้จำกพจน์ ที่ n + 1
ลบด้วยพจน์ที่ n มีคำ่ คงทีเ่ สมอ ซึง่ ค่ำคงทีน่ ี้เรียกว่ำ ผลต่ำงร่วม (common
difference)
บทที่ 2
เอกสำรทีเ่ กีย่ วข้อง
กำรศึกษำกำรพัฒนำทักษะทำงกำรเรียนวิชำคณิตศำสตร์ของนักเรียนชั้
นมัธยมศึกษำปี ที่ 5 โดยใช้กจิ กรรมเสริมทักษะ เรือ ่ ง ลำดับเลขคณิต
ผูร้ ำยงำนได้ศกึ ษำเอกสำรทีเ่ กีย่ วข้อง ดังนี้
1. หลักสูตรแกนกลำงกำรศึกษำขัน ้ พื้นฐำน พุทธศักรำช 2551
กลุม ่ สำระกำรเรียนรูค
้ ณิตศำสตร์
2. หลักกำรสอนคณิตศำสตร์
3. จิตวิทยำกำรสอนคณิตศำสตร์
5
6) ทั ก ษ ะ แ ล ะ ก ร ะ บ ว น ก ำ ร ท ำ ง ค ณิ ต ศ ำ ส ต ร์ :
ก ำรแ ก้ ปั ญ ห ำด้ ว ย วิ ธี ก ำรที่ ห ลำก ห ลำย ก ำรให้ เห ตุ ผ ล ก ำรสื่ อ ส ำร
กำรสือ ่ ควำมหมำยทำงคณิตศำสตร์และกำรนำเสนอ กำรเชื่อมโยงควำมรูต ้ ำ่ ง
ๆ ท ำงค ณิ ต ศ ำส ต ร์ แ ล ะก ำร เชื่ อ ม โย งค ณิ ต ศ ำส ต ร์ กับ ศ ำส ต ร์ อื่ น ๆ
และควำมคิดริเริม ่ สร้ำงสรรค์
3. คุณภำพผูเ้ รียนเมือ ่ จบชัน
้ มัธยมศึกษำปี ที่ 3
1) มี ค ว ำ ม คิ ด ร ว บ ย อ ด เ กี่ ย ว กั บ จ ำ น ว น จ ริ ง
มี ค ว ำ ม เ ข้ ำ ใ จ เ กี่ ย ว กั บ อั ต ร ำ ส่ ว น สั ด ส่ ว น ร้ อ ย ล ะ
ล ำ ดั บ แ ล ะ อ นุ ก ร ม ที่ มี เ ล ข ชี้ ก ำ ลั ง เ ป็ น จ ำ น ว น เ ต็ ม
ร ำ ก ที่ ส อ ง แ ล ะ ร ำ ก ที่ ส ำ ม ข อ ง จ ำ น ว น จ ริ ง
ส ำ ม ำ ร ถ ด ำ เ นิ น ก ำ ร เ กี่ ย ว กั บ จ ำ น ว น เ ต็ ม เ ศ ษ ส่ ว น ท ศ นิ ย ม
ล ำ ดั บ เ ล ข ค ณิ ต ร ำ ก ที่ ส อ ง แ ล ะ ร ำ ก ที่ ส ำ ม ข อ ง จ ำ น ว น จ ริ ง
ใ ช้ ก ำ ร ป ร ะ ม ำ ณ ค่ ำ ใ น ก ำ ร ด ำ เ นิ น ก ำ ร แ ล ะ แ ก้ ปั ญ ห ำ
และนำควำมรูเ้ กีย่ วกับจำนวนไปใช้ในชีวต ิ จริงได้
2) มีควำมรูค ้ วำมเข้ำใจเกีย่ วกับพื้นทีผ่ วิ ของปริซึม ทรงกระบอก
แ ละป ริ ม ำต ร ข อ งป ริ ซึ ม ท ร งก ร ะบ อ ก พี ร ะมิ ด ก ร ว ย แ ละท รงก ล ม
เลื อ ก ใ ช้ ห น่ ว ย ก ำ ร วั ด ใ น ร ะ บ บ ต่ ำ ง ๆ เกี่ ย ว กั บ ค ว ำ ม ย ำ ว พื้ น ที่
แ ล ะ ป ริ ม ำ ต ร ไ ด้ อ ย่ ำ ง เ ห ม ำ ะ ส ม
พร้อมทัง้ สำมำรถนำควำมรูเ้ กีย่ วกับกำรวัดไปใช้ในชีวต ิ จริงได้
3)
สำมำรถสร้ำงและอธิบำยขัน ้ ตอนกำรสร้ำงรูปเรขำคณิตสองมิตโิ ดยใช้วงเวียน
และสันตรง อธิบำยลักษณะและสมบัตข ิ องรูปเรขำคณิตสำมมิตซ ิ งึ่ ได้แก่ ปริซึม
พีระมิด ทรงกระบอก กรวย และทรงกลมได้
4)
มีควำมเข้ำใจเกีย่ วกับสมบัตข ิ องควำมเท่ำกันทุกประกำรและควำมคล้ำยของรูป
ส ำ ม เ ห ลี่ ย ม เ ส้ น ข น ำ น ท ฤ ษ ฎี บ ท พี ท ำ โ ก รั ส แ ล ะ บ ท ก ลั บ
และสำมำรถน ำสมบัติ เ หล่ ำ นั้น ไปใช้ ใ นกำรให้ เ หตุ ผ ลและแก้ ปั ญ หำได้
มี ค ว ำ ม เ ข้ ำ ใ จ เ กี่ ย ว กั บ ก ำ ร แ ป ล ง ท ำ ง เ ร ข ำ ค ณิ ต ( geometric
transformation) ใน เรื่ อ งก ำร เลื่ อ น ข น ำน (translation) ก ำร ส ะ ท้ อ น
(reflection) และกำรหมุน (rotation) และนำไปใช้ได้
5)
สำมำรถนึกภำพและอธิบำยลักษณะของรูปเรขำคณิตสองมิตแ ิ ละสำมมิติ
6) สำมำรถวิ เ ครำะห์ แ ละอธิ บ ำยควำมสัม พัน ธ์ ข องแบบรู ป
สถ ำน ก ำรณ์ ห รื อ ปั ญ ห ำ แ ละสำม ำรถ ใช้ สม ก ำรเชิ งเส้ น ตัว แ ป รเดี ย ว
ร ะ บ บ ส ม ก ำ ร เชิ ง เส้ น ส อ ง ตั ว แ ป ร อ ส ม ก ำ ร เชิ ง เส้ น ตั ว แ ป ร เดี ย ว
และกรำฟในกำรแก้ปญ ั หำได้
7) ส ำ ม ำ ร ถ ก ำ ห น ด ป ร ะ เ ด็ น
เขี ย นข้ อ ค ำถำมเกี่ ย วกับ ปั ญ หำหรื อ สถำนกำรณ์ ก ำหนดวิ ธี ก ำรศึ ก ษ ำ
7
เก็ บ ร ว บ ร ว ม ข้ อ มู ล แ ล ะ น ำ เส น อ ข้ อ มู ล โ ด ย ใ ช้ แ ผ น ภู มิ รู ป ว ง ก ล ม
หรือรูปแบบอืน ่ ทีเ่ หมำะสมได้
8) เข้ำใจค่ำกลำงของข้อ มู ลในเรื่อ งค่ำเฉลี่ย เลขคณิ ต มัธยฐำน
แ ล ะ ฐ ำ น นิ ย ม ข อ ง ข้ อ มู ล ที่ ยั ง ไ ม่ ไ ด้ แ จ ก แ จ ง ค ว ำ ม ถี่
แ ล ะ เ ลื อ ก ใ ช้ ไ ด้ อ ย่ ำ ง เ ห ม ำ ะ ส ม
รวมทัง้ ใช้ควำมรูใ้ นกำรพิจำรณำข้อมูลข่ำวสำรทำงสถิติ
9) เ ข้ ำ ใ จ เ กี่ ย ว กั บ ก ำ ร ท ด ล อ ง สุ่ ม เ ห ตุ ก ำ ร ณ์
แ ล ะ ค ว ำ ม น่ ำ จ ะ เ ป็ น ข อ ง เ ห ตุ ก ำ ร ณ์
สำมำรถใช้ควำมรูเ้ กีย่ วกับควำมน่ ำจะเป็ นในกำรคำดกำรณ์ และประกอบกำรตั
ดสินใจในสถำนกำรณ์ ตำ่ ง ๆ ได้
10) ใ ช้ วิ ธี ก ำ ร ที่ ห ล ำ ก ห ล ำ ย แ ก้ ปั ญ ห ำ ใ ช้ ค ว ำ ม รู ้
ทั ก ษ ะ แ ล ะ ก ร ะ บ ว น ก ำ ร ท ำ ง ค ณิ ต ศ ำ ส ต ร์
และเทคโนโลยี ใ นกำรแก้ ปัญ หำในสถำนกำรณ์ ต่ำ ง ๆ ได้ อ ย่ ำ งเหมำะสม
ใ ห้ เห ตุ ผ ล ป ร ะ ก อ บ ก ำ ร ตั ด สิ น ใ จ แ ล ะ ส รุ ป ผ ล ไ ด้ อ ย่ ำ ง เห ม ำ ะ ส ม
ใช้ ภ ำษำและสัญ ลัก ษณ์ ท ำงคณิ ต ศำสตร์ ในกำรสื่อ สำร กำรสื่อ ควำมหมำย
และกำรน ำเสนอ ได้ อ ย่ ำ งถู ก ต้ อ ง และชัด เจน เชื่ อ มโยงควำมรู ้ ต่ ำ ง ๆ
ใ น ค ณิ ต ศ ำ ส ต ร์ แ ล ะ น ำ ค ว ำ ม รู ้ ห ลั ก ก ำ ร
ก ร ะ บ ว น ก ำ ร ท ำ ง ค ณิ ต ศ ำ ส ต ร์ ไ ป เ ชื่ อ ม โ ย ง กั บ ศ ำ ส ต ร์ อื่ น ๆ
และมีควำมคิดริเริม ่ สร้ำงสรรค์
หลักกำรสอนคณิตศำสตร์
กำรสอนคณิตศำสตร์ทจี่ ะให้ผเู้ รียนเกิดกำรเรียนรูแ ้ ละผลสัมฤทธิท ์ ำงกำร
เรี ย น ไ ด้ ดี นั้ น ผู้ ส อ น จ ะ ต้ อ ง มี ก ำ ร เต รี ย ม ค ว ำ ม พ ร้ อ ม ข อ ง ผู้ เรี ย น
และจ ำเป็ น ต้ อ งห ำเท ค นิ ค และวิ ธี ก ำรก ำรสอน ม ำใช้ อ ย่ ำ งห ลำก ห ลำย
ร ว ม ถึ ง แ บ บ ฝึ ก ทั ก ษ ะ เ พื่ อ ก ร ะ ตุ้ น ค ว ำ ม ส น ใ จ ที่ จ ะ เ รี ย น รู ้
ล ด ค ว ำ ม เ บื่ อ ห น่ ำ ย ใ น ก ำ ร เ รี ย น แ บ บ ซ้ ำ ซ ำ ก
แ ล ะ ผู้ เ รี ย น ส ำ ม ำ ร ถ ที่ จ ะ ใ ช้ ศั ก ย ภ ำ พ ข อ ง ต น เ อ ง อ ย่ ำ ง เ ต็ ม ที
และหลักกำรสอนทีด ่ ีตอ
้ งสอนให้ผเู้ รียนรูจ้ กั ลำดับขัน้ กำรฝึ กสำหรับผูเ้ รียนในก
ำรเรียนคณิตศำสตร์ ดังนี้
1 ) ก ำ ร ฝึ ก พื้ น ฐ ำ น ค ว ร ฝึ ก ใ ห้ เ กิ ด ทั ก ษ ะ เ บื้ อ ง ต้ น
ก่อ นไม่ค วรมองข้ำ มว่ำ ง่ำ ยเกิน ไปที่ว่ำง่ำยเพรำะคิด แบบไม่จำกัด เวลำ
ถ้ำ ให้ เวลำน้ อ ยลงจะท ำให้ ย ำก ขึ้น แบบฝึ กคิด เลขเร็ ว นี้ ต้อ งให้ เวลำตัว เอง
ถ้ ำ เ ห็ น ว่ ำ ง่ ำ ย ก็ ใ ห้ เ ว ล ำ น้ อ ย ล ง
ถ้ำเห็นว่ำยำกให้เวลำกำรทำมำกขึน ้ ตำมควำมสำมำรถของแต่ละคน
2) กำรฝึ กควรมีสมำธิ หำทีส ่ งบเงียบแล้วจับเวลำหรือแข่งขันกับเพือ ่ น
ตัง้ ใจทำให้เต็มควำมสำมำรถ และควรฝึ กทุกวัน
8
จิตวิทยำกำรสอนคณิตศำสตร์
วิชำคณิตศำสตร์เป็ นนำมธรรม กำรจะเรียนรูค ้ ณิตศำสตร์ให้ได้ผลนัน ้
จะต้อ ง มี ห ลัก กำรสอนหลำย ๆ วิธี เช่ น กำรเตรี ย มควำมพร้อ มก่อ นสอน
ส อ น จ ำ ก สิ่ ง ที่ เ ด็ ก มี ป ร ะ ส บ ก ำ ร ณ์ ห รื อ ไ ด้ พ บ เ ห็ น อ ยู่ เ ส ม อ
ส อ น จ ำ ก ง่ ำ ย ไ ป ห ำ ย ำ ก ส อ น จ ำ ก รู ป ธ ร ร ม ไ ป ห ำ น ำ ม ธ ร ร ม
ดังนัน ้ จึงมีนกั คณิตศำสตร์ได้กล่ำวถึงกำรสอนไว้ดงั นี้
สุรชัย ขวัญเมือง (2533:32- 37)
ได้กล่ำวถึงจิตวิทยำกำรสอนคณิตศำสตร์ ดังนี้
1) ใ ห้ นั ก เ รี ย น มี ค ว ำ ม พ ร้ อ ม ก่ อ น ที่ จ ะ ส อ น
ครู ส ำรวจว่ ำ นัก เรี ย นพร้อ มที่ จะเรี ยนหรื อ ยัง ควำมพร้อ มในที่ นี้ หมำยถึ ง
ควำมสำมำรถและประสบกำรณ์ ของเด็ ก เรำจะทรำบได้ โ ดยกำรสัง เกต
ก ำ ร ชั ก ถ ำ ม ก ำ ร ท ด ส อ บ ดู ว่ ำ เ ด็ ก มี พื้ น ฐ ำ น เ ล ข ม ำ ก แ ค่ ไ ห น
คิ ด ไ ด้ ถู ก ต้ อ ง ห รื อ ไ ม่ เพ ร ำ ะ เด็ ก ส่ ว น ม ำ ก ก่ อ น ที่ จ ะ ขึ้ น ชั้ น ป .1
มั ก จ ะ เ รี ย น ม ำ บ้ ำ ง ใ น ชั้ น อ นุ บ ำ ล
ทัง้ นี้ควำมพร้อมของเด็กนักเรียนอำจไม่เท่ำกัน
2) สอนจำกสิ่ ง ที่ เด็ ก มี ป ระสบกำรณ์ หรื อ ได้ พ บเห็ น อยู่ เสมอ
กำรให้เด็กเรียนจำกประสบกำรณ์ ได้เรียนจำกสิ่งที่เป็ นรูปธรรม ได้คิด ได้ใช้
ได้ ท ำด้ ว ยตนเอง ท ำให้ เ ด็ ก เข้ ำ ใจและเรี ย นได้ ร วดเร็ ว ขึ้ น เป็ นต้ น เช่ น
ให้ เ ด็ ก นั บ ผลไม้ สมุ ด ดิ น สอ ม้ ำ นั่ ง กระท ำโดยกำรจับ คู่ แบ่ ง พ วก
แ บ่ ง เ ป็ น ห มู่
เล่นเกมง่ำยทำงคณิตศำสตร์เด็กจะได้รบ ั ควำมสนุกสนำนเพลิดเพลินโดยไม่ได้
คิดว่ำนั่นคือกำรเรียนรู ้
3) สอนให้เด็ ก เข้ำใจ และมองเห็ น ควำมสัม พัน ธ์ ระหว่ำง
ส่วนย่อยกับส่วนย่อย และส่วนย่อยกับส่วนใหญ่ เช่น 4 + 5 = 5 + 4 หรือ
18 = 10 + 8 เ ด็ ก จ ะ มี ค ว ำ ม เ ข้ ำ ใ จ ไ ด้ ดี
เ พ ร ำ ะ ไ ด้ ล อ ง โ ด ย ใ ช้ เ ส้ น จ ำ น ว น ว น ห รื อ ข อ ง จ ริ ง
ซึง่ ได้ผลดีกว่ำกำรใช้กฎหรือกำรแยกกฎท่องเป็ นข้อ ๆ
4) สอนจำกง่ ำ ยไปหำยำก วิ ธี นี้ ควรใช้ ใ ห้ เ หมำะสมกับ วัย
และควำมสำมำรถของเด็กทัง้ นี้ครูจะต้องพิจำรณำว่ำเด็กของตนมีควำมสำมำร
ถ เ พี ย ง ใ ด ค ว ร จ ะ ส อ น ใ น ร ะ ดั บ ไ ห น
9
บทที่ 3
10
วิธก
ี ำรดำเนินกำร
ในกำรศึกษำครัง้ นี้
มีวตั ถุประสงค์เพือ ่ พัฒนำทักษะทำงกำรเรียนวิชำคณิตศำสตร์
และศึกษำผลกำรทดสอบและผลสัมฤทธิท ์ ำงกำรเรียนวิชำคณิตศำสตร์ของนักเ
รียนชัน ้ มัธยมศึกษำปี ที่ 5 โรงเรียนผดุงปัญญำ
ระหว่ำงก่อนเรียนและหลังเรียน
โดยกำรใช้กจิ กรรมเสริมทักษะทำงคณิตศำสตร์ เรือ ่ ง ลำดับเลขคณิต
กำรศึกษำครัง้ นี้เป็ นกำรศึกษำเชิงทดลอง เป็ นรูปแบบกำรศึกษำกลุม ่ เดียว
วัดผลกำรเรียนรูก ้ อ่ นและหลังกำรทดลอง
ซึง่ ผูศ
้ ก
ึ ษำได้ดำเนินกำรศึกษำตำมลำดับขัน ้ ตอน ดังต่อไปนี้
1. ประชำกรทีใ่ ช้ในกำรศึกษำ
2. เครือ่ งมือทีใ่ ช้ในกำรศึกษำ
3. แบบแผนกำรทดลอง
4. กำรสร้ำงเครือ ่ งมือทีใ่ ช้ในกำรศึกษำ
5. กำรเก็บรวบรวมข้อมูล
6. กำรวิเครำะห์ขอ ้ มูล
7. สถิตท ิ ใี่ ช้ในกำรวิเครำะห์ขอ ้ มูล
ประชำกรทีใ่ ช้ในกำรศึกษำ
ประชำกรที่ใช้ในกำรศึก ษำครัง้ นี้ คือ นัก เรีย นชั้นมัธ ยมศึก ษำปี ที่ 5
ปี กำรศึ ก ษำ 2559 โรงเรี ย นผดุ ง ปั ญ ญำ อ ำเภอเมื อ งตำก จัง หวัด ตำก
ทีไ่ ม่ผำ่ นเกณฑ์กำรทดสอบ เรือ่ ง ลดับเลขคณิต จำนวน 20 คน
เครือ
่ งมือทีใ่ ช้ในกำรศึกษำ
1. กิจกรรมเสริมทักษะทำงคณิตศำสตร์ เรือ ่ ง
ลำดับเลขคณิตสำหรับนักเรียนชัน
้ มัธยมศึกษำปี ที่ 5
2. แบบทดสอบก่อนเรียน – หลังเรียน เรือ
่ ง ลำดับเลขคณิต
แบบแผนกำรทดลอง
ผูศ
้ กึ ษำได้ดำเนินกำรศึกษำค้นคว้ำโดยใช้แบบแผนกำรศึกษำแบบกำรทดล
องกลุม่ เดียว มีรูปแบบดังตำรำงที่ 1
ตำรำง 1 แสดงแบบแผนกำรทดลอง
ทดสอบก่อนเรียน ใช้กจิ กรรมเสริมทักษะ ทดสอบหลังเรียน
T1 X T2
T1 หมำยถึง
กำรทดสอบก่อนกำรเรียนรูโ้ ดยใช้กจิ กรรมเสริมทักษะ
11
กำรเก็บรวบรวมข้อมูล
12
1) เตรียมควำมพร้อมเกีย่ วกับกิจกรรมเสริมทักษะทำงคณิตศำสตร์
เรือ
่ ง ลำดับเลขคณิต ให้กบ ั กลุม
่ ประชำกร คือ นักเรียนชัน
้ มัธยมศึกษำปี ที่ 5
โรงเรียนผดุงปัญญำ ทีไ่ ม่ผำ่ นเกณฑ์กำรทดสอบ จำนวน 20 คน
2) ดำเนินกำรทดสอบก่อนเรียน
3) จัดกำรเรียนรูต
้ ำมแผนกำรจัดกำรจัดเรียนรู ้
4) ทดสอบหลังเรียน
กำรวิเครำะห์ขอ้ มูล
1. กำรวิเครำะห์เปรียบเทียบผลสัมฤทธิก์ บั เป้ ำหมำย
โดยนำคะแนนทดสอบหลังเรียนมำหำค่ำเฉลีย่
ค่ำร้อยละแล้วเปรียบเทียบกับเป้ ำหมำยร้อยละ 60
สถิตท
ิ ใี่ ช้ในกำรวิเครำะห์ขอ
้ มูล
1. กำรหำค่ำคะแนนเฉลีย่ ใช้สูตรดังนี้
∑x
𝜇 =
N
เมือ
่ 𝜇 คือ คะแนนเฉลีย่
∑ x คือ ผลรวมคะแนนเฉลีย่
N คือ จำนวนคะแนนในกลุม ่
13
บทที่ 4
ผลกำรศึกษำ
ใ น ก ำ ร ศึ ก ษ ำ ค รั้ ง นี้
ผูศ
้ ก
ึ ษำได้วเิ ครำะห์ผลกำรศึกษำกำรพัฒนำทักษะทำงกำรเรียนวิชำคณิตศำสต
ร์ โ ด ย ใ ช้ กิ จ ก ร ร ม เ ส ริ ม ทั ก ษ ะ เ รื่ อ ง ล ำ ดั บ เ ล ข ค ณิ ต
ของนักเรียนชัน ้ มัธยมศึกษำปี ที่ 5 ซึง่ มีผลกำรรำยงำนข้อมูล ดังนี้
ต ำ ร ำ ง 1 แ ส ด ง ผ ล ก ำ ร ศึ ก ษ ำ ค ะ แ น น ท ด ส อ บ ก่ อ น เ รี ย น
แ ล ะ ห ลัง เรี ย น จ ำก ก ำร พั ฒ น ำทั ก ษ ะท ำงก ำร เรี ย น วิ ช ำค ณิ ต ศ ำส ต ร์
โ ด ย ใ ช้ กิ จ ก ร ร ม เ ส ริ ม ทั ก ษ ะ เ รื่ อ ง ล ำ ดั บ เ ล ข ค ณิ ต
ของนักเรียนชัน ้ มัธยมศึกษำปี ที่ 5 ดังนี้
คะแนนก่อนเรียน Z - T- คะแนนหลังเรียน
ลำดับที่ ชือ
่ - สกุล
(15) Score Score (15)
น.ส.พิมพร
1
แหยมนำค 8 1.35 63.53 13
2 น.ส.อนุตตรีย์ อินอยู่ 5 -0.58 44.20 8
น.ส.พิมผกำ
3
เณรจำที 6 0.06 50.64 9
4 น.ส.สุนนำรี แซ่เกอ 7 0.71 57.08 12
น.ส.จันจิรำ
5
เครือแบน 4 -1.22 37.76 8
น.ส.สุดำรัตน์
6
ขัดหย่อม 7 0.71 57.08 12
น.ส.สุทธิดำ
7
ประทุมทอง 5 -0.58 44.20 8
น.ส.ปนัสยำ
8
บุญมำลีรตั น์ 7 0.71 57.08 9
9 น.ส.จรรยำ แซ่กือ 4 -1.22 37.76 8
น.ส.พรรณิกำ
10
เสนแก้ว 6 0.06 50.64 9
11 น.ส.นพจิรำ ต๊ะวัน 9 2.00 69.97 15
น.ส.สุธำสินี
12
ศรีวตั ถำ 5 -0.58 44.20 9
14
จ ำ ก ต ำ ร ำ ง 1 ผ ล ก ำ ร ศึ ก ษ ำ ค ะ แ น น ท ด ส อ บ ก่ อ น เ รี ย น
แ ล ะ ห ลัง เรี ย น จ ำก ก ำร พั ฒ น ำทั ก ษ ะท ำงก ำร เรี ย น วิ ช ำค ณิ ต ศ ำส ต ร์
โ ด ย ใ ช้ กิ จ ก ร ร ม เ ส ริ ม ทั ก ษ ะ เ รื่ อ ง ล ำ ดั บ เ ล ข ค ณิ ต
ข อ ง นั ก เ รี ย น ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ ำ ปี ที่ 5 พ บ ว่ ำ
นั ก เรี ย น มี ค ะ แ น น ท ด ส อ บ ก่ อ น เรี ย น เฉ ลี่ ย เท่ ำกั บ 5.90 ค ะแ น น
คิ ด เ ป็ น ร้ อ ย ล ะ 39.33 มี ค่ ำ ที เ ฉ ลี่ ย เ ท่ ำ กั บ 50.00 แ ล ะ
คะแนนทดสอบหลังเรียนเฉลี่ย 10.55 คิด เป็ นร้อยละ 70.33 มี ค่ำทีเฉลี่ย
เท่ำกับ 79.95
ต ำ ร ำ ง 2
แสดงผลกำรวิเครำะห์เปรียบเทียบผลสัมฤทธิข ์ องกำรใช้กจิ กรรมเสริ
ม ทั ก ษ ะ ท ำ ง ค ณิ ต ศ ำ ส ต ร์ เ รื่ อ ง ล ำ ดั บ เ ล ข ค ณิ ต
ของนักเรียนชัน้ มัธยมศึกษำปี ที่ 5 กับเกณฑ์เป้ ำหมำยร้อยละ 60
จ ำ ก ต ำ ร ำ ง 5
แสดงผลกำรวิเครำะห์เปรียบเทียบผลสัมฤทธิข ์ องกำรใช้กจิ กรรมเสริมทักษะทำ
งคณิ ต ศำสตร์ เรื่อ ง ล ำดับ เลขคณิ ต ของนัก เรี ย นชั้น มัธ ยมศึ ก ษำปี ที่ 5
15
กั บ เ ก ณ ฑ์ เ ป้ ำ ห ม ำ ย ร้ อ ย ล ะ 60 พ บ ว่ ำ
ค ะแ น น เฉ ลี่ ย ร้ อ ย ล ะข อ งก ำร ท ด ส อ บ ห ลัง เรี ย น มี ค่ ำ เท่ ำกั บ 7 0 .3 3
ซึง่ สูงกว่ำเป้ ำหมำย
บทที่ 5
สรุปรำยงำนกำรสังเครำะห์ผลกำรแก้ปญ
ั หำและพัฒนำผูเ้ รียน
สรุปผล
จำกรำยงำนกำรสัง เครำะห์ ผ ลกำรแก้ปัญ หำและพัฒ นำผู้เรี ย น เรื่อ ง
กำรพัฒ นำทักษะทำงกำรเรียนวิชำคณิ ตศำสตร์ โดยใช้ กิจกรรมเสริมทัก ษะ
เรื่อ ง ล ำดับ เลขคณิ ต ของนัก เรี ย นชั้น มัธ ยมศึ ก ษำปี ที่ 5 ภำคเรี ย นที่ 1
ปี กำรศึกษำ 2559 สรุปผลกำรศึกษำตำมลำดับ ดังนี้
1 .
จำกกำรศึกษำผลกำรทดสอบและผลสัมฤทธิท ์ ำงกำรเรียนของนักเรียนชัน ้ มัธย
มศึ ก ษ ำปี ที่ 5 โรงเรี ย นผดุ ง ปั ญ ญ ำ ระหว่ ำ งก่ อ นเรี ย น และห ลัง เรี ย น
โดยกำรใช้ กิ จ กรรมเสริม ทัก ษะทำงคณิ ต ศำสตร์ เรื่อ ง ล ำดับ เลขคณิ ต
พ บ ว่ ำ ค ะ แ น น ส อ บ ก่ อ น เ รี ย น มี ค่ ำ เ ฉ ลี่ ย ร ว ม ร้ อ ย ล ะ 39.33
แ ล ะ ค ะ แ น น ส อ บ ห ลั ง เ รี ย น มี ค่ ำ เ ฉ ลี่ ย ร ว ม ร้ อ ย ล ะ 7 0 . 3 3
ซึ่ ง มี ค ว ำ ม ต่ ำ ง เ ฉ ลี่ ย ร้ อ ย ล ะ 3 1 ส รุ ป ไ ด้ ว่ ำ
ก ำ ร ห ำ แ น ว ท ำ ง แ ก้ ปั ญ ห ำ ใ น ก ำ ร เรี ย น ข อ ง นั ก เรี ย น มี ก ำ ร พั ฒ น ำ
มี ค ว ำ ม ห ม ำ ย ต่ อ ก ำ ร จั ด ก ำ ร เรี ย น ก ำ ร ส อ น ข อ ง ค รู ผู้ ส อ น แ ล ะ สื่ อ
นวัต กรรมในกำรจัด กำรเรี ย น กำรสอน มี ผ ลต่ อ กำรเรี ย นของนั ก เรี ย น
เพ ร ำะ จ ะ ท ำใ ห้ นั ก เรี ย น เกิ ด ทั ศ น ค ติ ที่ ดี ต่ อ ก ำร เรี ย น ก ล้ ำ ที่ จ ะ ท ำ
และกล้ำทีจ่ ะฝึ กคิดแก้ปญ ั หำในกำรเรียนวิชำคณิตศำสตร์
2. จำกกำรเปรี ย บเที ย บผลสัม ฤทธิ ์ท ำงกำรเรี ย นวิ ช ำคณิ ต ศำสตร์
โ ด ย ใ ช้ กิ จ ก ร ร ม เ ส ริ ม ทั ก ษ ะ เ รื่ อ ง ล ำ ดั บ เ ล ข ค ณิ ต
กับเป้ ำหมำยของกลุ่มสำระกำรเรียนรู ้คณิ ตศำสตร์ ทีต ่ ง้ ั ไว้รอ ้ ยละ 60 พบว่ำ
ผ ล สั ม ฤ ท ธิ ์ ท ำ ง ก ำ ร เรี ย น วิ ช ำ ค ณิ ต ศ ำ ส ต ร์ เรื่ อ ง ล ำ ดั บ เล ข ค ณิ ต
16
มี ค่ ำ เฉลี่ ย ร้อ ยละ 70.33 ซึ่ ง มี ค่ ำ เฉลี่ย สู ง กว่ ำ เกณฑ์ ที่ ต ้งั ไว้ สรุ ป ได้ ว่ ำ
กิ จ ก ร ร ม เ ส ริ ม ทั ก ษ ะ ท ำ ง ค ณิ ต ศ ำ ส ต ร์ ที่ ไ ด้ จั ด ท ำ ขึ้ น
ส ำ ม ำ ร ถ พั ฒ น ำ ใ ห้ นั ก เ รี ย น เ กิ ด ค ว ำ ม รู ้ ทั ก ษ ะ
แ ล ะ ก ร ะ บ ว น ก ำ ร ใ น ก ำ ร เ รี ย น วิ ช ำ ค ณิ ต ศ ำ ส ต ร์ ไ ด้
ดั ง นั้ น ค รู ผู้ ส อ น ต้ อ ง ต ร ะ ห นั ก
แ ล ะ เต รี ย ม ค ว ำม พ ร้ อ ม ใ น ก ำ ร จั ด ก ำ ร เรี ย น ก ำ ร ส อ น ใ ห้ มี คุ ณ ภ ำ พ
โดยจัดหำสือ ่ และพัฒนำนวัตกรรมใหม่ ๆ มำใช้ในกำรจัดกำรเรียนกำรสอน
ให้นกั เรียนได้ฝึกปฏิบตั อ ิ ย่ำงหลำกหลำย และฝึ กบ่อย ๆ จนเกิดควำมชำนำญ
และเกิดแนวคิดใหม่ ๆ ในกำรนำมำประยุกต์ใช้ในกำรเรียนกำรสอนต่อไป
ข้อเสนอแนะ
1 . ค รู ค ว ร ส่ ง เ ส ริ ม ใ ห้ นั ก เ รี ย น มี โ อ ก ำ ส ค้ น ห ำ ค ว ำ ม รู ้
แ ล ะ รู ้ จั ก แ ก้ ปั ญ ห ำ ด้ ว ย ต น เอ ง ผ่ ำ น ก ำ ร ล ง มื อ ป ฏิ บั ติ กิ จ ก ร ร ม
เพือ
่ ฝึ กให้นกั เรียนเห็นควำมรูปธรรมของวิชำคณิตศำสตร์
2 . มี สื่ อ น วั ต ก ร ร ม แ ล ะ กิ จ ก ร ร ม ที่ ห ล ำ ก ห ล ำ ย
เพ รำะจะท ำให้ ผู้ เ รี ย น ได้ เ รี ย น รู ้ สิ่ ง ให ม่ ๆ แ ละมี ค วำม สุ ข ที่ จ ะเรี ย น
แ ล ะ ค รู ผู้ ส อ น ต้ อ ง มี ค ว ำ ม เ อ ำ ใ จ ใ ส่ ติ ด ต ำ ม
และประเมินผลกำรเรียนกำรสอนอย่ำงเป็ นระบบ
3. ครูควรจัดกิจกรรมกำรเรียนกำรสอนทัง้ ในเชิงวิชำกำร
และเชิงปฏิบตั ิ เพือ ่ ส่งเสริม
และปลูกฝังให้นกั เรียนสำมำรถปฏิบตั งิ ำนได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ
และมีควำมรับผิดชอบต่อหน้ำทีท ่ ต
ี่ นเองปฏิบตั ิ
บรรณำนุกรม
กระทรวงศึกษำธิกำร. (2551). ตัวชี้วดั และสำระกำรเรียนรูแ
้ กนกลำง
กลุม
่ สำระกำรเรียนรูค
้ ณิตศำสตร์
ตำมหลักสูตรแกนกลำงกำรศึกษำขัน ้ พื้นฐำน พุทธศักรำช 2551.
กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์ กำรเกษตรแห่งประเทศไทย.
กระทรวงศึกษำธิกำร. (2553). แนวปฏิบตั ก
ิ ำรวัดและประเมินผลกำรเรียนรู ้
ตำมหลักสูตรแกนกลำงกำรศึกษำขัน
้ พื้นฐำน พุทธศักรำช 2551.
กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์ กำรเกษตรแห่งประเทศไทย.
ปิ ยะนำถ เหมวิเศษ. (2551).
กำรสร้ำงกิจกรรมกำรเรียนกำรสอนคณิตศำสตร์ทเี่ ลือกใช้กลยุทธ์
ในกำรแก้ปญ ั หำทีห
่ ลำกหลำย
เพือ่ เสริมสร้ำงควำมสำมำรถในกำรแก้ปญ ั หำทำง
คณิตศำสตร์ สำหรับนักเรียนชัน ้ มัธยมศึกษำปี ที่ 3.
ปริญญำนิพนธ์ปริญญำกำรศึกษำ
17
ภำคผนวก
19
ภำคผนวก ก
แบบทดสอบก่อนเรียน - หลังเรียนเรือ
่ ง ลำดับเลขคณิต
19. ชำยคนหนึ่งนำเงินไปฝำกธนำคำรจำนวน
10,000 บำท ธนำคำรให้
ดอกเบี้ยเงินฝำกในอัตรำ 3% ต่อปี
ถ้ำเขำฝำกเงินธนำคำร 8 ปี เขำจะ
ได้รบั เงินรวมกีบ่ ำท
ก. 13,800 บำท
ข. 13,400 บำท
ค. 12,800 บำท
ง. 12,400 บำท
20. ในกำรจัดเก้ำอี้หอประชุมเพือ ่ ชมดนตรี
โดยจัดเก้ำอี้แถวแรก 70 ตัว แถว ทีส ่ อง 82 ตัว
แถวทีส ่ ำม 94 ตัว และแถวสุดท้ำย 298 ตัว
จะจัดเก้ำอี้ ได้ทง้ ั หมดกีแ
่ ถว
ก. 19
ข. 20
ค. 21
ง. 22
เฉลย
1. ข 2. ค 3. ก 4. ง 5. ก 6. ข 7. ค 8. ค 9.
ง 10. ก
11. ง 12. ข 13. ค 14. ก 15. ง 16. ก 17. ค 18.
ค 19. ง 20. ข
22
ภำคผนวก ข
กิจกรรมเสริมทักษะ เรือ
่ ง ลำดับเลขคณิต
ภำคผนวก ค
ตัวอย่ำงผลงำนนักเรียน เรือ
่ ง ลำดับเลขคณิต
23