You are on page 1of 43

BABEŞ-BOLYAI

UNIVERSITATEA TUDOMNYEGYETEM
BABEŞ-BOLYAI PSZICHOLÓGIA ÉS
FACULTATEA DE NEVELÉSTUDOMÁNYI KAR
PSIHOLOGIE ŞI ŞTIINŢELE TAN!TÓKÉP"Ő #ŐISKOLA
EDUCAŢIEI KÉ"DIVSR$ELY
COLEGIUL UNIVERSITAR
TÂRGU SECUIESC

A GYÓGYPEDAGÓGIA ALAPJAI

ELŐADÓ
SEBESTYÉN PIROSKA

2007-2008
TARTALOMJEGY"ÉK

I. FEJEZET

A GYÓGYPEDAGÓGIA ÁLTALÁNOS KÉRDÉSEI


%& A '()'(*+,')'. /'1
2& A '()'(*+,')'. /33456,4(.9
:& A '()'(*+,')'. ;+1(+  6,4(< 3+,5=+3>?+
@& A '()'(*+,')'. <6+31+6+
& A '()'(*+,')'. >1 >5 /+1,6.9
& A '()'(*+,')'. 3+,5=+3+ >5 4'.
7& A /+1F,>5 '()'(*+,')'.. >36+1+=>5+

II. FEJEZET

A GYÓGYPEDAGÓGIA VIZSGÁLATI MÓDSZEREI


I A MEG#IGYELÉS
A +'/.'(+1>5 /34.9

III. FEJEZET

A GYÓGYPEDAGÓGIAI MUNKA SAJÁTOSSÁGA

IV. FEJEZET

A GYÓGYPEDGÓGIA SZAKTERÜLETEI
%& A" ÉRTELMI #OGYATÉKOSSG
%&%& A= >36+1. /'(6><554' /'1
1.2. Az !"#$%& '()*+",(--) ,&+$+,/$-" 0#'($*-($ "*#z3,.
1.4. Az !"#$%& '()*+",(--) (-z"$*(z-+
1.5. É!"#$%& '()*+",(--))+$ 6! -z&7!%,
2& A $ALLSSÉRLÉS
2.1. Á$"+$(- &-%#!#"#,
2.2. T#!%&($)&+
2.4. A 8+$$--!9$"#, )*)*:#7+))&6+; + -z/!7($)&+
2.5. A 8+$$--!9$- ,!(,"++ <#"&($)&6+= - (-z"$*(z-+
2.>. H+$$-%!-
2.?. A :-z&@8- '/,@&, - '($*+%+"(, 6#$$#%z3&
:& A LTSSÉRLÉS
4.1. A $"--!9$"#, :-z&@8($)&6+, <"&'$(:-z&@8($)&+= ,!7-,!#
4.2. A $"--!9$-#, #"&($)&6+ - (-z"$*(z-+
4.4. A $"--!9$"#, :-z&@8- '#6$37-#
4.5. A B!+&$$# !-  ($+--
4.>. A $"--!9$"#, -z(@&(  :!('#--z&($&- &"#)!@&6+
4.?. A $"--!9$"#, "!& - &730# +$ "6,(z7-+
@& A MO"GSSÉRLÉS
@&%& A ='455>316+< *5=.;1)'.44< <>3,>5<H3+
5.2. A %(z)--!9$-#, ,!(,"++ <#"&($)&6+= - "9#""++
5.4. A %(z)--!9$"#, (-z"$*(z-+
2
& A BES"ÉD$IBK
&%& A 1'*>,. 5=+3+*+ >5 /6554'
>.2. A 0#-z78&0, ,!(,"++ <#"&($)&6+= - (-z"$*(z-+
>.4. A 0#-z78&0, "9#""++
>.5. A 0#-z78&0, "#!:&6+
& A VISELKEDÉS ÉS MAGATARTS"AVAROK
?.1. A &-#$,#7- - %+)+"+!"- z++!(, '()+$%+, ,!9$8+"!($-+
?.2. A &-#$,#7- - %+)+"+!"-  z++!(, (,+& - '(!%&
?.4. A &-#$,#7- - %+)+"+!"-  z++!(, 8+"-+ +z &-,($+& - -z(@&(:!('#--z&($&- "#$6#-"%*!#
?.5. A &-#$,#7- - %+)+"+!"-  z++!(, :!##@&6+ + &-#$,#7- - %+)+"+!"-z++!(-(, ##$-# - -z(@&$&- &"#)!@&6+

V. FEJEZET
A GYÓGYPEDAGÓGIA HATÁRTERÜLETI PROBLÉMÁI
A A" ISKOLAI TELJES!TMÉY"AVAROK
1. Az #$-37$#)#- "#$6#-"%*z++!(,
2. A %-(7$+)(- "#$6#-"%*z++!(,
4. Az &-,($+& "#$6#-"%*z++!(, '(!%&
B A" ÉR"ELMI ÉLET "AVARAI
1. F$#$#% - -z(!()-
2. F0&,
4. G*#!%#,,(!& #/!z&-(,
5. A/"&z%/-
>. H&:#!+,"&&"- - ,(@#"!@&z++! <ADHD=
?. G*#!%#,,(!& 7#:!#--z&

VÁLASZTHATÓ/OPCIONÁLIS KÖNYVÉSZET

4
I& #EJE"ET
A GYÓGYPEDAGÓGIA ÁLTALÁNOS KÉRDÉSEI
%& A '()'(*+,')'. /'1
V&$)-"+"&-z"&,, +7+"+& -z#!&" +z "$+):#--) 4>  + '()*+",(-. V+,-) )*#)$"- -9,#"-) +)*("8+$$-
0#-z78&0+ %(z)--!9$- - +z !"#$%& '()*+",(--) %&7 ($*+ !#7#$$##--)#, %#$*#, %#)#8#z"&, + -z#%$*&-)
8+!%(&,/- ,&0("+,(z-" - +z #)* "!-+7+$%& 0#&$$#-z,#7-". K(!/, $"+$(- "!#,-# 8()* + ,9$0z3 ,!(-(7- %&+""
8"!*(- 8#$*z#"0# ,#!9$" #%0#!#, # -z&)#"#$376##, #$ 8+#% %#)"+$$6, 8#$*9,#" + @-+$7& +z &-,($+& + %/,+8#$*& - + "!-+-
,z--)0#. B#&$$#-z,#7-9,#" @-+, +,,(! "/76/, #$3-#)"#& 8+ &-%#!69, + '()*+",(- #%0#! -z#%$*&-)" +$+%&" +
'()*+",(--)(,0$ '+,+7 :-z&@8- ,#",#z%*#,#".
A '()'(*+,')'. #88#z *6" "/7(%*(- "%:("(,+" %&#$;
• A /'(6><5 '(+3+<+< *5=.;1)'.441 >5 6+34*.441J


A 6145? <,41(=66
A ?+5=>,;.?45 '(+3+<+<
'(+3+<+< 1'*>,..  *5=.;1)'.441 >5 /+1=43<)=664541
6+34*.441
• A ++1>5. +;>=5>'+6 <=) '(+3+<+< *5=.;1)'.441 >5 <+=+1>5>+1 /'11<=.<&
A )*)*:#7+))&+ %#)6#$$-!# + )*)*:#7+))&+& $$#,"+ %#$$#"" + ,9$0z3 *#$"#!9$#"#,# + '()*+",(-
+)* + ,&"#$#- +)* +z  +0(!%$&- )*#!%#,#, :-z&@8($)&6+ + -:#@&$&- :-z&@8($)&+ + %#7&,(-z(@&$&-
:-z&@8(:#7+))&+ ,&'#6#z-#,#" 8+-z$6,.
2& A '()'(*+,')'. /33456,4(.9
• A gyógypedagógiai pszichológia;
• A pszichológia;
• A pedagógia.
:& A '()'(*+,')'. ;+1(+  6,4(< 3+,5=+3>?+
A )*)*:#7+))&+ ;6436,4(9
• a pszichológia;
• a pedagógia;
• a szociológiaJ
• az orvostudomány #$#%#&" 8+-z$6+ '#$.
4. A gyógypedagógia munkaterülete
A )*)*:#7+))&+ %/,+"#!9$#"#, +:6+&,0+ %! "'()00 ")+00 +z !"#$%#z-#. A ,(!-z#! '#$'()-(, -z#!&"
%&7+z(,+" &7#-(!($8+"6/, +,&,#, "#-"&$#$,& '#6$37-" #)*& +)* "!-+7+$%& "*#z3, %#)z++!6, +)* "+!"-+ )"($6,.
H+z,0+ + )*)*:#7+))&+ "#!9$#"!# +z(, "+!"(z+,;
• A<.< /+1F,>5<?+ '4616<J
• A<.< + ++1;+6F<-<66;6)< = 416145 5=<4(5 ),5=+3+<<+1
• A /'(6><5<&
A '()*+",(- ,&'#6#z- -!"3 0" -z%/,!+. Ez!" #%z#",z& "!#,- 8()* +  '()*+",(- 8#$*#"" ($*+ #$##z-"
"+$$6++, +%#$* #% + !#7#$$##--) ($7+$!$ 6#$$& + ,!(-(7("" -z#%$*" - +%#$* ,&'#6#z- #)*0# #$) ") 8()* %&7+z(,!+
(+",(zz( +,&, -:#@&$&- (,"+"-"##$-" &)*#$#,. I$*#'(!% 8+-z$6,;
• A ,, nehezen alkalmazkodó’’<&+7+:"$"= ,&'#6#z-" + '!+@&+ *#$"#!9$#"#,#J
• A ,,kivételes’’ <#@#:@&($&-= +)* ,,akadályozott’’ <8+7&@+::#7= #$##z-" +z +)($+%#!&,+& *#$"#!9$#"#J

• A  gyenge’<&'&!%&-= + ,,gátolt’’<0#8&7#!"= +z ,,eltérő’’ + ,,felődésé!en zavart’’ ,&'#6#z-" + -6@& - + %#"

*#$"#!9$#"#,#J
• A ,, k"l#nleges gondozást igénylő’’ #$##z-" + @-#8 -z+,&!(7+$(%0+J

• A , pszichoszociálisan rosszul alkalmazkodó’’ ,&'#6#z-" + $#)*#$#,J

• A ,, defektusos’’ +)* ,,anomáliás’’ #$##z-#,#" +z (!(-z )*)*:#7+))&0+J

• A ,, fogyatékos’’ ,,hi!ás’’ ,,rendellenes’’, ,,sér"lt’’, ,,károsodott’’, ,&'#6#z-#,#" + %+)*+! - 8+z+& *#$"#!9$#"#J

• P!0$,(z"+, + '()*+",(-(, !&7 ,!9$! -+$ &- :$. + ,,gyógy$tó nevelést igénylők’’ +)* 8(--z+00+$ &- :$. +

,,speciális oktatási k#vetelményeket igénylők’’%#$#& @/ @#!&"# #7/+"&# -:#@&+$#=.


V+$60+ #)*&, -#% + $#)%#)'#$#$300 #)*&, -#% %&7# &)*" ,&#$)"3 #z!" $"+$0+ '#$$"+ 8+-z$6/, %&7#)*&,#".
& A '()'(*+,')'. >1 >5 /+1,6.9
• M&$ #$300 '#$&-%#!& - %&$ 6(00+ megismerni a fogyatékosok lelki saátosságait;
• &lőseg$teni a korrekciót és a reha!ilitációt;

M&$ +$+:(-+00+ kidolgozni - +$,+$%+z& a speciális pszichológiai %7-z#!#,#" #$6!-(,+" - terápiát;
• M&$ 6(00+ ,&7($)(z& - + $#)%#)'#$#$300# +$,+$%+z& + speciális oktatási %7-z#!#,#" #$6!-(,+" "#@8&,,+"J
5
• 'egk#nny$teni a fogyatékosoknak + @-+$70+ +z &-,($0+ + %/,0+ - + "!-+7+$(%0+ +$!eilleszkedését.
& A '()'(*+,')'. 3+,5=+3+ >5 4'.
• B++=+6>5  '()'(*+,')'.4? ; +z $"+$(- ,!7-#,#" 8+"!(zz+ %#) %&" :$. + )*)*:#7+))&+ '()+$%+ @$6+
'#$+7+"+& %7-z#!#.
• 16145 '()'(*+,')'.; + '()*+",(-(, :-z&@8($)&6+ - "#!:&6+. A '()*+",(-(, $#$,& 6#$#-)#&#$ '()$+$,(z&,
#z#, -+6"(--)+&" ,/"+"6+ - +z" 8()* + )"($" '#6$37- %&$*# $"(z-(,+" (,(z + -z#%$*&-)0#. O,"+"-/, -+6"(-
%7-z#!"+& :!(0$%&" ,/"+"6+.
• G()'(*+,')'.. '(+3+<->5 /+1F,>51>1+<6; +z" ,/"+"6+ 8()* %&$*# !#7#$$##--)#, "+$$8+", + '()*+",(-(,
'#6$37-0# %&$*# &73:("0+ - %&$*# '(!%0+ 6#$#",#z8#"#, + ,9$0z3 !#7#$$##--)#,
• G()'(*+,')'.. ++1>5->5 <66451>1+<6; +z &-,($-,(! '()*+",(-(, )*)*"##$3 (,"+"-+, + :!(0$%&+$


'()$+$,(z&,.
G()'(*+,')'.. *5=.;,.'5=6.<; + -+6"(- &z-)$+"& %7-z#!#,#" -:#@&$&- 7&+)(-z"&," - :-z&@8("#!:&"
'()$+$6+ %+)0+.
• G()'(*+,')'. <1>1+<6; + '()*+",(-(, -:#@&$&- %/,++$,+$%+--)& &z-)$+"+&+$ :$*+$+-z"-&
"+@-+7-+$ - !#8+0&$&"@&6+, :-z&@8($)&+& :!(0$%&+$ '()$+$,(z&,.
• G()'(*+,')'. 5=.41*5=.;1)'.. 4'=6; + -z(@&$&- )(7(z- :!(0$%&+$ '()$+$,(z&, %(-" + ,&+$+,/$0+.
7& A /+1F,>5 '()'(*+,')'.. >36+1+=>5+
A )*)*:#7+))&+  5=+>1(.5>'/+1F,>5 <>3,>5+.6 .=5'41 )*#!%#, -
&'6,(!0+ ($*+ 3+,+11++5 411*6< +5+6> %&" :$. + 8+$$-& $"-& !"#$%& '()*+",(--) 0#-z78&0+ +)* %(z)-z++!.
Ez#,0# +z #-#"#,0# + -z#%$*&-)'#6$37- z++!" )"($" +,+7$*(z("" + (!%$&-"$ -+6"(-+ #$"!3 $#-z. K/"+"6+ +z $"+$(-
'#6$37-& "!*-z#!-)#, -+6"(- %#)*&$/$-& '(!%&" +z #)*#- '()*+",(--)& ,+"#)!&,0+.
F#6$37-& z++! 6#$#",#z8#";
• A '#6$37- --z#"#3&0#
• A '#6$37- "#%:60+.
#+1F,>5. =3 <+1+6<+=;+69
• (iológiai tényezők rendellenessége vagy sér"lése esetén
• A)*& ,!(-(7- <@#"!$&- =
• A+$&z"(!(, -!9$-# <:#!&'#!&$&- =.
• )#rnyezeti tényezők elégtelensége folytán
 ,!*#z#"& !"+$%+" (,(z %&7++, + 8&*+ +%& + ,!*#z#" !-z!3$ + 8+!%(&,/- -z#%$*&-)'#6$37-8#z
-z9,-)#-;
 +z #$8+*+)($"-) +z !z#$%& $,9$z- + ,&"+-z"(""-) +z &)#!-z#)* ,!*#z#" +z $%*#, 8&*+ + ##$-
8&0& + )+z7+-)& *(%(! -"0.
L#))*+,!+00+ +z !z#$%& $#" + -z(@&$&- %+)+"+!"- - +z +$,+$%+z,(7,:#--) '/,@&& -!9$#, - + #/!("&,/-
"9#"#, %#$$#"" &"#$$#,"/$&- '#6$37-& z++!(,8(z &- #z#"#,.
A 0&($)&+& - + ,!*#z#"& "*#z3, -!9$-#, ,#",#z%*#& @-#@-#%3,(!0+ - ,&-)*#!%#,,(!0+ + $#)-$*(-+00+,
7# !z,#* &73:(" +z >?. - + . $#" &-.
T435,1. +';643=45 5=+3.6 341.5< tekinthet"nk mindenkit, aki munkáával és magatartásával
eredményesen !e tud illeszkedni a társadalom életé!e és #nálló életvezetésre képes.
I)# 8(--z " #z#"#"" + '()*+",(--)(, %#)"$-0# +77&) + %(7#! )(7($+"&) %#$* #$&-%#!& 8()* +z +0(!%$&-
:-z&@86 -!9$"+!!+
0#,+:@-($7-!+ @-,,#"
8()* +!", '()*+",(-
"!-+7+$(% #%0#!#,#,
#$'()+76+ 3,#" ($*++&-, 6()/, + #%0#!8#z
+%&$*##, %$" $#"!# + "!-+7+$(% $#"0# +$
- %&7# '(!%6;
• (!(-&
• :#7+))&+&
• -z(@&$&- -#)"-)#" %#)+76( -z%/,!+.
II& #EJE"ET
A GYÓGYPEDAGÓGIA VIZSGÁLATI MÓDSZEREI
A )*)*:#7+))&+& &z-)$+"& %7-z#!#, -z(,*(- #$6!-(, %&" + %#)'&)*#$- ,&,!7#z- ,-!$#" ,9$0z3 %7-z#!#& 7#
-+6"(- ,!9$%*#, ,z"" +$,+$%+z+. Ez#, +11+=F.;
• *éltudatosak; -z7,(--))+$ %#)8+"!(z("" @$ !7#,0# &!*/$+, + %#)&-%#!#73 -z#%$*!#J
• 'ódszeresek+ %#)-z+0("" #$#,#" -z#%:("(,+" ,#"#,J
• endszeresek+ + &z-)$+"& %7-z#!#, -z#%:("6+& %#)8+"!(z("" --z#'9))-0# ++, #)*%--+$
• -!ekt$vek; + &z-)$" -z#%$* %#)*&$/$-+&" #$'()/$"-) $,9$ -z#%$$&,J
• udományosak; +$+:(- -z+,%+& '#$,-z9$"-)#" &)*#$#,.

>
A )*)*:#7+))&+& &z-)$+" ,.')=.5 1*1;
• A gyógypedagógiai felődés prognózisa;
• A gyógypedagógiai tanácsadás;
• A speciális pszichoterápia.
A '()'(*+,')'. .=5'416. ),5=+3+.9

I A MEG#IGYELÉS
A +'/.'(+1>5 /34.9
A& A= H+'/.'(+1>5 = .635*+<.) #z -!9$" -z#%$*&-)#,$ ,#- %#)0z8+" +*+)(" *6";
• A ,(! %#)+,/$"+, %#)'&)*#$-# -z#)*#-; + $"8+" &$) &-%#!#"#, 8&*0+
• Az !"#$%& '()*+",(-(,; + ,#$$3 "$3,:#--) - + %#)'&)*#$3,:#--) :("(--)+ 8&*0+
• A -9,#"#,; + 0#-z7 8&*0+
• A %(z)-'()*+",(-(,; + ,#$$3 "6,(z(""-) 8&*0+.
B& A 45< +'/.'(+1>5+ = +635*+<.) %- #%0#!#, &-#$,#7-#, + '#$"!-!+ &!*/$ "!)*" ,:#z8#"&,; + 6", +
%(z)- + &-#$,#7- + 0#-z7
• N+:$, $#"!+6z(, $##$#, 6#$$#%z-#,
• H+) - &7#('#$"#$#,
• Kz#"$# ,&'#6#z3 6#$#-)#,; +!@,&'#6#z- "#-"+$,+" 0#-z7 !- !+6z(, - #)*0 +$,("-(,
@-#$#,#7#"#,.
A ;+1(+5 +'/.'(+1>5 /+16>6+1+.9
•  -z+,"/7- )*+,(!$+" %#)'#$#$3 !)z"-& "#@8&,+ ,&!",#$-& "+:+-z"+$+" -z9,-)#-J
• A &z-)$" ,!9$%*#, ,+:@-($+"0+ $#)*##, + )*#!#, $#"8#$*z#"#$ + +$-))+$J
• A $),! # $#)*# %#-"#!-)#- + &z-)$" -z#%$* # !#zz# 8()* 3" %(-" %#)'&)*#$&,J
• T!"6# +z (70+&-,($0+ <! +)* -z9#"#= @-+$7& ,!0# 6", '($*+%+"0+J


A %#)'&)*#$3
C-+, ,z#"$#9$
,9$$$," '&)*#$ -!-z" #8#"
!)z"& + "#,#*-)0#
+ $*#)#- <#)*9"" 6"-z&, !+6z($=J
%#)'&)*#$-#,#".
A +'/.'(+1>5 ),=6.9
I. A ÁTÉK MEGFIGYELÉSE
M&7# )*#!#,#, :#, - -!9$"#, #)*+!" + 6",+ + 6",%76+ + $#)6#$$#%z300 %#)*&$/$-+ #,,(!
$#)'#$#7"#00 #,,(! '#7& '#$ $#)3-z&"00# $#)*$"+00+ %+)". A )*#!#,#" +)* #)*&$#) &z-)$6/, +)* @-(:(!"(-
6",0+. L#8#"3-)#" +7/, ! 8()* "00'$# 6", ,z"" $()+--(.
J465=45 .,++ 166 +'/.'(+1< >5 1++'(+==<:
• M&$*# 6", !7#,$&; ,z- +)* #)*& '$!#(/$ %#77&) 6"-z&, + 6",,+$ 8+)+7 @-#7#- ,-z 6", !7#,$& +)*
+%& '+"z&" ,J
• H()*+ &-#$,#7&, + 6", '($*+%; '#$0"(!(7&, $#8&))+7 %#)/6+ $#$,#-#7&, 0#$#%#!9$J
• B#&$$#-z,#7&,# + 6"-z )*#!%#,#, ,z--)0#; #z#"3 +,+! $#& 0#"+!"6+# + -z+0$*(,+" +)* @-+$ ,#z7#%*#z3 +)*
)!#8+6" ":/- -"0.
A /'(6><5 '(+3+<+< 46><4< +11+=F.9
• A '()*+",(- )*#!#, 6",+ #)*($7+$ + '#6$#"" #$%+!+ 7 +z : )*#!#, 6","#,#*-)"3$; a vak gyermek +)*(
,(!$"(z("" 6",0+ #z + "#!9$#" &- 0#-z,9$" -z%!+J
• A mozgásfogyatékos gyerek &- @-+, ,#- 6",0+ "/7 !-z" #&J
• A s"ket gyerek 6",+ %! ,#-0 "! #$ +z :#, 6","$ 7# $/, &- 8+$$-8&* (,(z"+ #)*($7+$-) "+:+-z"+$8+"J
• A !eszédhi!ás gyerek 6",+ "! #$ $#),#-0 7# '$,-) + &--z+8z7- 6#$$#%z& + "00&#, @-'($7-+ %&+""J
• A s/lyos értelmi fogyatékos gyerek +$&) +)* #)*$"+$ #% "/7 %#)'#$#$3# 6"-z+& + "00&#,,#$ + 6",(" + -z60+
#-z& '$7!# 7(06+ !+,(-)+"6+ +)* ::# 8(zz -#% *$ #% !7#,$&J
• Az enyhe értelmi fogyatékos gyerek %! #)*9"" 6"-z&, + "00&#,,#$ 7# 6",+ -&! '+"z&"$+ #$%+!+7 ,(!"!-+&
6",-z(+$+ %)"".

II& A MO"GS MEG#IGYELÉSE


A '()*+",(-(, %(z)-/,0+ &- #$"!#, +z :#,"3$;
• A durva mozgások terén %%&" 6!- '/"- %-z-= #% %&7# #-#"0# %/"+"+, z++!"J
• A finom, apró mozgások #sszerendezettségé!en <%&" + 0#-z7 + !+6z($- +z !- +z +!@6", + )#-z"/-(,= +$ 6(00+
- )*+,!+00+ #$"!#,.
A ='45 +'/.'(+1>5>+< 643'( 1+;+69
?
• A helyváltoztató mozgások; 8()* 9$ 6! '/" /)!&, 8()*+ 6! $:@-3 $# - '$ %&$*# + ,+!(, - $0+, %(z)-+&+,
--z#!#7#z#""-)#J
• Az arcáték és a tagletések; "$ %(z),(* "$ $,
'#)*#$%#z#"$# )!&%+-z($ -!-J
• A !eszéd és olvasás; "#%: !&"%/- 8+)-$* 8+7+!- )!@-- %#)"(!:+-(,J
• Az $rás és a raz+ ,*#7 +)* #8z,#-# '()6+ @#!/z" $#79$#"#-# +)* %#)"(!:+-(,,+$ !J
• A ,!(- "9#"#,; 0/$"# +$+%#$*&, "#-"!-z# -"0.

III9 A VISELKEDÉS MEG#IGYELÉSE


A '()*+",(- )*#!#, &-#$,#7-#, $#!-8(z 8(zz"+!"(z&,;
• A k"lső megelenés; "#-"+$,+" +!@0#!#7#z- "#-"!-z#, +!*+ 8+6 !/8z+"J
• A vegetat$v megnyilvánulások; #$:&!/$- &zz+7-J
• A gesztusok %&%&,+ 0#-z7 :+"(%&%&,+J
• A cselekedeteinek modora;
• A megelenése; !(,(-z##- ,#$$#%#- 6#$#","#$# +)!#--z #$8+*+)($" !/8z+" :&-z,(- !#7#"$#
+)* )(7(- "&-z"+ z$-#- #)*-z#! -"0.
A $#!-/,0+ (06#,"&&"-!+ ,#$$ "!#,#7& '9))#"$#9$ + &z-)$" -z#%$* !(,(-z##--)"3$ +)* #$$#-z##--)"3$.
N# ,#",#z"#"-#,#" (6/, $# 8+#% @-+, + "*#,#" !)z"-9,. A '()*+",(-(, %#)'&)*#$-$ - &z-)$+"$ !#7,9$
'("(- + )*#!#, ,("+,"/-  ,-z-)# +)*&- +z 8()*+ $#8#" + &z-)$" )*#!%#,,#$ ,+:@-($+"(" "#!#%"#&.

IV. A BESZÉD MEGFIGYELÉSE


A )(7($,(7- -z0#$& ,&'#6#z-#, + 0#-z7#, + '#6$#""-)" +z!" &z-)$6/, %#!" +$,+$%+- +z &"#$$&)#@&+ '#6$#""-)&
'(,+, - '(!%6+, -3" +z #)-z -z#%$*&-) +$+@-(* +)* %+)+- -"!/,"/!$"-)+, + %#)"$-!#.
%. A ?+5=>, +'/.'(+1>5>+< >5 .=5'4164< 5=+*6.9
• A 0#-z7 ,#z7#"# #-#"$#) %#),-#""-)#J

A 0#-z7 '#6$37-& %##"#J
• A 0#-z7%#)!"- '(,+J
• A ,&'#6#z3,:#--) %&$*#-)#J
• A *#$"+& 8#$*#--)#J
• A 0#-z7-z#!#, :-)#J
• A 0#-z7 !"8#"3-)# "&-z"+-)+J
• A )*#!#, #!0$&- ,(%%/&,@&- ,-z-)# -"0.
2& A ?+5=>, 6361. .=5'4169
• A )(7($+" -z0#$& ,&'#6#z-# )+z7+)# '(!7/$+"(-#J
• E!#7#"&# $"(z+"(-#J
• K(,!" -&! -z#)*#- -#%+"&,/- :!&%&" -"0.
:& A ?+5=>, 1<. .=5'4169
• A 8+)(, ,&#6"-#, "&-z"+-)+J
• A 8+)-$*J
• A 0#-z7"#%: -"0.
@& A ?+5=>, ;.?4.< .=5'416&
A ?+5=>,;.?4<  /'(6><554' 546554'. 5=+3.6 416=<9
• A s"ket +z(+$ '#$&-%#!8#"3 %(("( (!!8+)z- %+)+- +)* %$* 8+) +!"&,/$$+"$+ -z+))+"("" +)!+%%+"&,/-
0#-z7!3$J
• L#)'#$"300 6#$$#)z#"#--)#& %) + z)-z)"$# 8+)(, #$#-z"-# - + !&"%/- z++!+&J
• A mozgásfogyatékosok ,z9$ + @#!#0!$&- 0/$"+, 0#-z7!# 6#$$#%z 3 + !&"%/-"+$+-) )!@---) #!3- '&"(!( ,
+!@"(!z/$-(,J
• A vakok !eszéde "+!"+$%&$+) '#6$#""#, "#"-z3 '(!%+&$+) +z(0+ )*+,!+ '#)*#$%#z#"" "+!"z,(7. B#-z78&0" $/, &-
"+$$/, %&#$ + $"- #% "/76+ #$$#3!&z& + 0#-z7-z#!#, %(z)-"J
• Az értelmi fogyatékosok !eszéde + :-z#-) $#),9$0z300 $"(z+"+&" - '(,+&" %/"+"6+ -z&"# +z !"8#"#"$#-)&) -3" +z
+!"&,/$$+"$+ 8+)(,&);
 + Q&--z8+) 0#-z7 <#@8($$&+= + Q)!+%('( 0#-z7 $"(z+"+&" +z ($&)('!&+ -$*(-+00 '(!%&0+J
 +z #*8# !"#$%& '()*+",(-(, 0#-z7!# :#7&) @-+, + 0#-z7 '#6$#"$#-)# - :("+"$+-)+
6#$$#%z3.
A GYÓGYPEDAGÓGIBAN $AS"NLT MS MÓDS"EREK9
• A <>3,F+5 +14345

• A <1..<. ?+5=>1'+6>5 ),5=+3+
• A <.<>3,+=>5. +14345<; 
 A -z#%$*& +7+"(, '#$"#$#
 A :++-z '#$"#$# <+ )*#!#, :!(0$%&=
 Az ++%z&- <+ ,!#$3z%* +7+"+&=
 Az #:$(!@& <+ 6#$# 8#$*z#" '#$"!-+=
 A ,!*#z#""+/$%* <+ "!-+7+$%&,/$"/!$&- ,!*#z#"& "*#z3,=.

• A <5>31+69 0#8+"00 :("(-+00 "#!#z#""#00 +,"+00 %#)'&)*#$-


• A *3)?),5=+3+< 6+5=6+<;
 E%$,#z#"&z-)$+"& :!0,



F&)*#$#%&z-)$+"
K&-)*#!%#, & :!0,
'#6$37-& "#-z"#,
 Á$"+$(- &"#$$&)#@&+ "#-z"#,
 B#-z7!"- - 0#-z7'#6$#""-)& :!0,
 Sz#%$*&-)"#-z"#,.
• A *+,')'.. .=5'416;
 A )*#!#, "/7--z&"6#, + '#$%!-# - $#",(!& -z&"68#z +$ &-z(*"-+
 A '#$+7+"%#)($7-& ,-z-) &z-)$+"+
 A -z%'()+$%& '#6$#""-) - -z%"+& )(7($,(7- '#$%!-#.
• A= 1545*3)? >5 345*3)?&
• A 3=.=5'4169 -
 A )*#!#, !+6z,-z-)#, '#$%!-#
 A 7&-z$#&+ - 7&-z)!'&+ #-z$*#z"#"#""-) '#$%!-!#
 É!z#$%& 8+)/$+"& - 6#$$#%(-(, %#)&-%#!-!#

 Az !"#$%& '#6$#""-) +)* '()*+",(--) '#$%!-!#.


• É3=+1. +11+' .=5'416<; + #/!z&- '(," %!3 '!/-z"!@&- "#-z"#,.

KH+6<+=6+6>59
A )*)*:#7+))&+& 7&''#!#@&$7&+)(-z"&,+ @$6+ + '()*+",(--) '(!%6+, - %!",#, + %#)$$+:"-+ + '#6$37-&
:!()z&- '#$%!-# + $#)%#)'#$#$300 ##$-&(,"+"-& '(!%+ 0&z"(-"-+.
III& #EJE"ET
A GYÓGYPEDAGÓGIAI MUNKA SAJÁTOSSÁGA
 A /'(6><5 5>316 '(+3+<+< <H=1 =< <+31+< '()'(*+,')'.. ++1>53+, akiknél+
• Az átlagos nevelés sikertelennek !izonyul;
• A saátos nevelés eredményes lehet;
• A nevelhetőség feltételei módosultak.

Az "$+)(-&-z(*"+
##$-8#z ##$- #!#7%*"#$#-)# + ,/7+!@8#$*z#"
6#$$#%z& + )*#!#,#". A,& +z "$+)(- +z +,+7$*(z(""-)
##$--#$ + ,(!$"(z(""-)
#% ##$8#"3 (,"+"8+"@-+, +z "$+)(- +z
#!#7%*#-# $"+$(- &-,($+&
$#8#" +$0+
(,"+"8+"+"$+ 7# $#8#" + -:#@&$&- ##$- %7-z#!#&#$ #$6!-+&+$ (,"+"8+" &-. A -:#@&$&- ##$- ,!0# "+!"(z :-z&@8&,+&
$$+:(" - +z (,"+"8+"+"$+-) ,z""& 8+"!(+$ %#)$$+:"-8(z &@-##, $"+$(- !* !, !*#--) ,!&"!&/%(,.
A gyógypedagógiai intézmények oktató0nevelő munkáa intézményt$pusonként k"l#n!#ző saátosságokat mutat. E003$
,#",#z3#;
• A -+6"(- ##$-#, &@- $"+$(- +$+:'(!%6+ &@- $"+$0+ )*)*:#7+))&+& #$6!- %7-z#!J
• A -+6"(- ##$- '/,@&6+ ::# +z 8()* +z "$+)(- ##$-"3$ #$"!# + ##$" ,9$$#)#- ##$-& +7(""-)+&8(z
&)+z(7+ -+6"(- %7( ($76+ %#) '#$+7+"+&"J
• A -+6"(- ##$- 8+",(*-)+ ::# + -+6"(-- $-+, %!","3$ '9)).
 A '()'(*+,')'. 1+''(<3.?? 5465 ),5=+3+. +14345.9
• Az "$+)(- ##$- 9"#%#, $#$+--"-+J
• A "#!-z#! &!*"("" 8+"-(, ,!#, + 03"-J
• Az #)*& '()$+$,(z- #$3"!0# ,#!9$-#J
• A -+6"(- ,-z-) - -z(,-!#7-z#!#, ,&:"-#J
• A 8&0- ,-z-) - -z(,-!#7-z#!#, $#0("-+J


• A -z#%$*&-)"(!z/$-(, ,&&)+z"-J
• A "#@8&,+& -#)7#-z,z, +$,+$%+z-+.
 A -+6"(- ##$-!# +$ !/"+$"-) + %7(-/$" ##$8#"3-) $"+$0+ #)*9"" 6! + ,!*#z#"8#z +$ +$,+$%+z,(7-& ,-z-)
%#)$"(z-+$.
• Ez!" + -+6"(- ##$- +$+*+&+, $"+$0+ #% @-+, + ##$-& 8#$*z#"0# 8+#% = >1+6 6H?? 6+31+6> .5
5465 ?445),3 "#-"&$#$,& $$+:("/,+" '&)*#$#%0# #3 &"z,#7-#,!# %+)+"+!"--z+0$*(z-!+ + -z9,-)9,.
• Ez + -+6"(- ##$-!# +$ !/"+$"-) "#-z& -z9,-)#--  <1H?H=F 5=<+?+3+<9 (!(- :-z&@8($)/-
)*)*:#7+))/- -z(@&$&- )(7(z $()(:7/- )*)*"(!-z 6()-z $#$,-z ,z)+z7-z -"0. <44< =
H55=+;'14546  5.<+3+5 3+;?.1.64.) >3,+<>?+&
• A '()*+",(- )*#!%#,#, -z#%$*&-)'#6$37-" &z-)$ 6+00 ,/"+"-(, "+:+-z"+$+"+& #)*!# &,00 '#$86, +
'&)*#$%#"
%7 +!!++8()*
+8()*+ + )*#!%#,#,
-z9$3, '#6$37-0#
'#$7($)(zz, %+)/,0+ %&$*# +)* -z#!#:#
+z" +z $%*" 8()* + 5=1+.< /+1><
!#7#$$##- .34(1) '636454<
-!9$" '()*+",(- . Az ++
)*#!#,9, + ,&8+"
-z9$3 &-#$,#7-!# +%& &-z(" 0#'($*-($6+ + )*#!#, -z#%$*&-)". Ez!" + -z9$3#$ +$ "!37- - + -z9$3#$ +$
#)*9""%,7- -z#!#- !-z" ,#$$ ,:#zz# + !#8+0&$&"@&- %/,+,
IV& #EJE"ET
A GYÓGYPEDGÓGIA S"AKTERLETEI

%& A" ÉRTELMI #OGYATÉKOSSG


%&%& A= >36+1. /'(6><554' /'1
Az !"#$%& '()*+",(--)(" &- -(,'$# ,&'#6#z--#$ &$$#"&,. A $#))*+,!+00+ #$3'(!7/$, ,z9$ %#)#%$"8#"3 +z >36+1. 5>31>5
>36+1. +1>'6+1+5>' 1.'/3>. '(+3+<<3. ++*;1*46. ,+?.1.645 >36+1. 5=?31.645 -"0.
Ez#, ,z9$ +z >36+1. /'(6><5 ,&'#6#z-" '()6/, 8+-z$& %#$* +z >36+1. <,41(=66 -z&(&%6+ 7# #z /"00& %#)"#-z"3
$#8#" %&#$ #% '#6#z& ,& ,#$$3,::# + '()*+",(--) -$*(--)& '(,". A 1késés2, 1hátrány2 ,&'#6#z-#, /)*+&- +z" -/)+$$6,
8()* &--z+$$8+" + (!%$&- $$+:(". Az ,,oligofrénia2 - ,,gyermekkori encephalopátia2 ,&'#6#z-#, :#7&) &,00 (!(-& 6#$$#)#,
+z &7#)!#7-z#!& -!9$-" 8+)-$*(zz,.
Az &"#$$&)#@&+"#-z"#, ,&%/"+"6, 8()* #)*#- "#!9$#"#,# + )*#!%#,:(:/$@& >   +, = .6+11.'+. ;4(,5 70 166.
%#$* -z9,-)# - "#-z& + -:#@&$&- &"z,#7 -#,#". B!%&$*# '()*+", (--)!$ &- $#)*# -z + -z(@&$&- -z+,%+ & &"#)!@&
%#)+$-"-8(z -z9,-)#-;
 ,9$0z3 !#8+0&$&"@&- ##$-& :!()!+%(, ,&7($)(z-+
 %#$*#, '&)*#$#%0# #-z&, + -z#%$*#, :-z&@8($)&+& '&z&,+& -+6"(--)+&"
 +$+%&" + "#,#*-) (:"&%+$&z$-8(z ,&0("+,(z"+"8+" $#8#"3-)#&,#".
• A= >36+1. /'(6><554' +';643=459 R## Z+zz (=. A de!ilitás az értelmi fogyatékosság legenyhé!! formáa,
amikor az egyén a társadalmi elvárásoknak képtelen megfelelni. Ez + +'/+1+1>5. <>*6+1+5>' +z(0+ !#$+" /)*+&- +
"!-+7+$%& #$!-(, "!-+7+$%+," $#",(!(," $"(z+,. A %#)'#$#$-& ,:"#$#-)#" 0&($)&+& <(!%$&- -
:+"($)&-= "*#z3, 8+"!(zz, %#) %#$*#, 8+"-+& %+& &-%#!#"#&, -z#!&" &!!##!z&0&$&-#,.

%&2& A= >36+1. /'(6><554' <.1<14546 ?+/1(451) 6>(+=F<&


A káros$tó tényezők, attól f"ggően, hogy mikor és milyen k#rnyezeti feltételek k#z#tt hatnak a szervezetre, feloszthatóak
#r#kl#tt, genetikai és szerzett tényezőkre.
A& A= H3H<1H66 6>(+=F< ,z9$ $#))*+,!+00+ + ,!(%(-z%+ !#7#$$##--)#,,#$ "+$$,(z/,. A ,!(%(-z%+!#7#$$##--)#,
,#",#z%*# + )##"&,+& #)*#-$* 8&*+. A ,!(%(-z%+!#7#$$##--)#, ,z9$ + $#)&-%#!"#00 + D(-z&7!%+ <+
!#7#$$##--) + 21#- ,!(%(-z%+:!$ ,#$#",#z&,= + D( -z&7!%+ #)*&, (,+ $#8#" +z +*+ #$3!#8+$+7("" $#",(!+ + "#!8#--)
&7#6.
B& A 5=+3=+66 6>(+=F<9
Az !"#$%& '()*+",(--) -$*(--)+ +""$ '9)) 8()* + '#6$37- '($*+%+"0+
• M&,(! ,#",#z#"" 0# + ,!(-(7-J
• A ,!(-" "*#z3 8+"-+ %#*&!# ($" +)!#--zJ
• M#,,(!+ ($" + ,&"#!6#7-#.
A""$ '9))3# 8()* + ,!(-" "*#z3 %&,(! 8+" + -z#!#z#"!# + ,#",#z3 :#!&7/-(,+" ,9$"69, #$;
1. :!#+"$&- -z+,+-z; + %+)z+"& '#6$37- &7#6J
2. :#!&+"$&-; + -z9$- ,z0# &$$#"# + -z9$- /"& 8* +:=J
4. :(-z"+"$&-; +z #$-3 8!(%  - + ,-300& $#"-z+,+-z(,=.
Az !"#$%& '()*+",(--) ,&+$+,/$-8(z "#8" #z#"8#"#,;
P3+641.5 6>(+=F<9
• A -/)!z-(, <!")# +$'+ 0"+ )+%%+=. P$7/$ +z(, + )*#!%#,#, +,&,#, +*6+ +)* +7+) -/)+!+" ,+:("" <H&!(-&%!+ -
N+)+-+,&!+ 7(0("" +"(%0(%0+= -+6"(- '&z&,/%+,; )"+)6+&, 8(--z+, '#69, ,&@-& ,9$0z3 "(!z/$-(, 6#$#",#z#, #z#
,9$ :#7&) -$*(- !"#$%& '()*+",(-(,.
• Az +)*,!#) -z&"6 6#$#",#z3 '#6$37-& z++!. P$7/$; 8&7!(@#:8$&+ %()($(&z%/-J

• Az #!3- :-z&@8- -(,, $"(z-(,+" 8(z $"!# + @-!+-#6"#,0#
• A @/,(!0#"#)-) + :#"#-#6"#, -(!+7-" - #%& '/,@&z++!(,+" (,(z8+"J
• A '&z&,+& ,%&+& "*#z3, <+"(%-/)!z- . -/)!z- -z%((&7 #8z'%#, -&; &,,#$ @&, ,(0+$" 8&)+*
$(%%!)#z-=J
• A )*)*-z#!#, <@&"(-z"+"&,/%(, +"&7#:!#--z-(, ,0"-z#!#,= + :#"#-#6" :/-z"/$-8(z +)* )##"&,+& %/"@&,8(z
#z#"#,J
• A '#!"3z3 !/-(- 0#"#)-)#, <!z-+8&%$3=J
• Az +*+ :!()!#--z 0#"#)-)# <TBC "'/-z %+$!&+ &"+%&8&* ":+*+)8&*=J
• F&z&,+& "!+/%,.
P+3.641.5 6>(+=F< <'3$#) ($*+ 0+$#-#"#,!# (+",(z+, %#$*#, + -z9$- +$+"" ,#",#z#, 0#=;
• F()- -z9$-J

O&)8&*(- $$+:(" 0#,#",#z-# 8(--z+"+!" #8z -z9$- +$+""J
• A ,$7,z-&! $"+$& '/$$+7- -"0.
P5=6641.5 6>(+=F<9
• Az +)*+" "%+7 '#!"3z3 0#"#)-)#, <+)*8!"*+ - +)*#$3)*/$$+7- TBC=J
• F#!"3z3 0#"#)-)#, %#$*#, 8+"--+$ ++, +z +)* %,7-!# <-,+!$" 8&%$3 !/-(- -!)+-)=J
• K(:(*+-!9$-#, - +)*& "!+/%,J
• A,/" +)* ,!&,/- %!)#z-#, <$(% +$,(8($=J
• O$"-(, <8&%$3 #$$#=J
• N#% %#)'#$#$3 ":$$,(z-J
• A )*#!%#, !z#$%& $#"#, -&!-)+)+ ,&8+" !"#$%& - :-z&@8- '#6$37-!#.

%&:& A= >36+1. /'(6><554' 5=641(=45


A= >36+1. /'(6><554'6 1+''(<3?? = .6+11.'+.-5=.6 IQ >5  /+1F,>5. ;4(,5 1*4 5=641(==<
%#$*#" "#-z"#,,#$ $#8#" %!&. F#$%!69,


Az &"#)!@&
Az +7+:"@&--z&"6"J
,:#--)#,#"J
• A ,(%%/&,@&- &-#$,#7-" %#$* + ,+:@-($+""#!#%"- #-z,z#.

A $643-.6+11.'+.
A (!%+$&"- - +z !"#$%& '()*+",(--) ,z"" + #)* -+6"(- ,+"#)!&+ + 8+"!&"#$$&)#@&6+, @-(:(!"6+ +,&,#, IQ- 80-8-
0. G*+,(!$+"&$+) #z +z #z#" + 31.645 >5 = >36+1. /'(6><554' <H=H66 ;+1(+=<+,.< +1. A 8+"!&"#$$&)#@&+ '()+$%+
&-z(*$+) 6 ,#$#".
A 6145 6+3> +1<1H6;+6< >;4( 546554'6 +1(+< 1*4  ;643.6+11.'+. <H(+ =56;6);
• Ez#,#, + )*#!%#,#, ,(%($* #8z-)#&, ++, +z !- ($+-- -z%($- %#)"+/$-0+ <7&-z$#&+ 7&-z)!'&+
7&-z,+$,/$&+=.
• L#8#"#, ($*+ '/,@&z++!+&, %#$*#,#" + :#7+))/- #% "/7 ,&,9-z0$& + (!%$ (-z"$*0+ 8+)*(%*(-+ '($*
'#6$#-z"--#$ "00-)9, 8&:#!+," ,&#)*#-$*(z+"$+ -z)*#$3- &--z+8z7 )"$-(- #%(".
• G(7($+"%##"9, z++!" )(7($,(7-& '($*+%+"+&, $#$+--/$"+, )"($"+, 8&*(-+,.
• A 8+"!&"#$$&)#@&6 )*#!%#,#, + '#$+7+"(,+" @-+, 0&z(*(- ,(%:$#&"-& - +0-z"!+,@&- -z&"&) "/76, %#)($7+&.
• E#, ,#",#z"0# )*+,!+ &-,($+& ,/7+!@(" $#, %#) %#$* '#-z9$"-)8#z - #$$#,#z-8#z #z#" %#$*#, )9$ &-
&-#$,#7-z++!(, %#)6#$#-0# @-@-(-(7+, ,&J
• A "!& -"!/,"/! $- -z#%:("60$ 8&*z&, $/, + &z/(%("(!(- ,((!7&@& '3$#) + )!+'(%("(!(- '#$+7+"(,0+
9",z#, #8z-)0# ,:"#$##, + '(!%+ +)*-) +!*(, - "!& &!*(, 0#"+!"-!+.
• Sz(@&$&- - !z#$%& "!# !#"$##, #8z-)#&, ++, + %-(,,+$ +$ ,+:@-($+"(, ,&+$+,"-0+ - '#"+!"-0+
!#+,@&&, -(,-z(! ,&-z%"8+"+"$+(, #% &7(,($"+,.
• A 8+"!&"#$$&)#@&6 -z#%$*#, "#,#*-)# -(,-z(! ,/7+!@0+ '/$$+7 %#$* +z &)*-z&" @-,,#-" #!#7%*#z&
,/7+!@,#!9$3 "#-z& + -z#%$*" %#)6#$#8#" +z #!3'#-z"--#$ -z#%0#& #)+" +""&"7 +z &z($$"-) - + '!/-z"!@&.
E=+<  '(+3+<+< 5*+.41.5 ),5=+3+<<+1 /+1+5=6;+6F< +'<H=+16;+6.<  341.5 *5=.;>5 /+1F,>5++6+6 >5 5.<+3+5+
.6+'341;6)< = 416145 .5<14?. Az &-,($+& &"#)!@& -(! '&)*#$#%0# ,#$$ #9, +z +$00& ,#"#$%*#,#";
• A 5>316 '(+3+<+<+< +'(>. ?445),3  5=<5>'<
• A= 1<1=66 ),5=+3+<+6
• A= .5<1. 66+3+<+6 .,.' ,*641< <+11  1+;+6F5>'+.<;+=.
• A= V. &$$#"# VI. (-z"$*"$ ,#z7# (,"+"-/ ,0+  '(<316. <>5=5>'+< - + 5=.41.5 <*+6+. /+1+5=6>5+ $&,
8+)-$*(--.
Az +7+:"@&- :#!&7/- $#"#$"#$ + 8+"!&"#$$&)#@&6 )*#!%#, #$) 6$ 0#&$$#-z,#7&, +z &-,($+& -z+,%+& ,z--)0# - ,:#-
1
#$0($7()/$& +z $#"0# +z :#, - + ,z"9, $3 ,9$0-)#, )*+,(!$+"&$+) #$"!:9$#,.

B E(;+ >36+1. <,41(=6654'


A= IQ 0-8 <H=H66. %#$* + 12 #- ,(!& (!%$; '#6$37-%##"#, '#$#$ %#).
A 7#0&$&"- +z &"#$$&)#@&+ '#6$37-#, #$)"#$#-)03$ -z!%+z 8&*$$+:(" %#$* $#8#"3 "#-z& + -z(@&$&- +/"(%&" &-z("
+ 7#0&$&- -(8+ #% $#-z "#$6#- %!",0# '#$#$3- "#""#&!" &-#$,#7-!". A 7#0&$&- ##$8#"3 ,:#- %#"$&- ,(!+, %#)'#$#$3
&-,($+& "#$6#-"%*!#. A %#"$&- ,(! '9)) + '()*+",(--) -$*(--)"$.
A /'(6><554' 51(554' 1*4 +1<1H6< ;43 <6+')3.469
- +(;+
- <H=>*51(5 >5
- 51(5 ,+?.1.56&
A ,+?.1.5+< *5=.;.<5 6+><+(5>'>+< +11+=F.9
• É5=1+1>5
Az #*8# !"#$%& '()*+",(-(, #8z-)0# 9",z#, +z #$#%z-0# - -z&"z&-0#. Az -z$#$" "!)*+, ,:#, !-z$#"#&" ,:"#$##,
%#),9$0z"#"& :#!@#:@&6/, 8&*(- z++!(-. E)*#- !-z$#"#, #$'#7&, + "00&" +)*&- ,*#00# -z$#$&, + :#!&'!& $#3
#$#%#,#" +)* +z(,+" +%#$*#, :("(-+ ,!9$8+"!($"+, +)* -z#-#,J
N#8#z#00# -z$#$&, + "!)*+, -$*" '(!%6" &$$#"# +z +*+) %&3-)" +%#$*03$ + "!)* ,-z9$".
Az #*8# !"#$%& '()*+",(-(, %-&, 6#$$#%z36# + :#!@#:@&- "! 0#-z,9$-# <+7("" &73#)*-)# 0#$9$ ,##-#00 -z% #$#%#"
-z$#$#, %&" + (!%$&- -z#%$*#,=. Ez + "!0#$& "6,(z7- &$$#"# + "!)*+, ,z""& !#$@&, %#)$$+:"-+, z++!" (6+
%+)+ /".
• G,1<,45
Az #*8# !"#$%& '()*+",(- )(7($,(7-!+ - :#!@#:@&6!+ + %#!#-) + !/)+$%+--) 8&*+ 6#$$#%z3.G(7($,(7-!+ +z
#$-+6"" '/,@&, "$-$*+ 6#$$#%z3. T#8" )(7($,(7 -+ #% ,!#+" 8+#% !#:!(7/,". Az #*8# !"#$%& '()*+",(-
,*#00# %#)$$+:"6+ + ,9$0-)#,#" %&" + 8+-($-)(,+" #z + 6#$$#%z3 +)*(00 $#",(!0+ &- '#%+!+7. A %#)!"-
#8#z#00 %&#$ +z 6 &'(!%@&,+" #8#z# ,+:@-($6+ --z# + %! &-%#!"#,,#$.
• B+5=>, (+1
A 7#0&$&- )*#!#, 0#-z7'#6$37-# %&7# -z#%:("0$ %#),-#"". Az #*8# !"#$%& '()*+",(-(, #$-3 -z++& 2 #- <+z :
)*#!%#,$ 1 #- ,(!0+= ,(! ,!9$ 6#$##, %#). A %(7+"(, 8+-z$+"+ ,0. 4 #- ,(! ,!9$ ,#z737&, <+z : )*#!%#,$ %-'$
#- ,(!0+=. Az --z#'9))3 0#-z7 5 #- ,(! ,!9$ 6#$#&, %#) <+z :#,$ %-'$ #- ,(!0+=.
A 7#0&$&- )*#!%#,#, -z,&@-# -(,,+$ -z#)*#-#00 %&" +z : &"#$$#,"/-+,. H&*(z+, +z #$(" '()+$%+, + +)*-)
'()+$(% + !#$@&- -z++, 6#$z3,. Sz,&@-9,#" + '3##, /!+$6, +z &), -z%+ ,#- #8#z# !"&, %#) - !&", 8&0-+
8+-z$6, + 8+-($+"(,+" %#"+'(!,+" - 6#$z3,#".
Az --z#"#"" %(7+" ,##-#00 -z0$ $$ $"+$0+ *#$"+& -z#!,#z#"# 8&0- <8&*z&, +z +$+* - $$"%* ,z"& -z#%$* - -z%
-z#!&"& #)*#z"#"- 8&*(z8+" +z $$"%* +)* +z +$+*=. A 8+)-$*" 8+)$#6"-" - 0#-z7!&"%/-" &- 8&0-+ 8+-z$6,.
A :-z&@8- '#6$37- --z#- #8z-)# #$$#!# + ,(%%/&,@&- ,:#--) %#)'#$#$3 ##$-& ,!*#z#"0# '#6$#-z"8#"3.
• E1><+=+6
A 0#-- #% #$)) +,+!+"$+)(-. A 7#0&$&- #% !#7-z#!#z& + 0#-#73 +*+)(" + '#$&7z-" #8#z"& 8()* + ,9$0z3
#$#%#,#" #8#z# "!-"6+ #)* +7("" "%8(z.
Az #%$,#z#"9,!# 6#$$#%z3 + 0#-- - + '#$&7z- %#!#-)# %#$* + "!+-z'#! %#)+$-"-+, #8z-)#&" (6+ %+)+ /".
E%$,#z#"9,#, #)* %-&, -+6"(--)+ + %#)0z8+"-) 8&*+ <'#$&7z-,(! 0#"($78+"+, &7#)# #$#%#,#" %#$*#, #)* ,(!00&
8+-($ "+:+-z"+$+"0$ -z!%+z+,=.
• M63..645
M&$ -$*(-+00
*&$+$; +z !"#$%&
+ %(z)-(, '()*+",(--)
-#0#--)# +$<'3$#)
:("(--)+ #8#z"#""#00 + %(z)- &-.+ A
+ '&(%%(z)-(,= %("!&@&"- z++!+
%(z)-/"z- <%#$*'3$#) + ,#",#z3
#8#z"& "#!9$#"#,#
+ $#)"00 6!"+--)
,&+$+,/$-"= +z &z(%#!3 -z+0$*(z-+ -"0.
Az #*8# !"#$%& '()*+",(-(,!+ +z :#,$ +)*(00 -zz+$,0+ 6#$$#%z3 + 0+$,#z#--) +)* + ,",#z#--) %#$* + "!)*+,
%+&:/$$-" #8#z"&.
A )*+,(!$-& $#8#"3-)#, 0&z"(-"-+$ + %("!&@&"- !#z8#"3# 6+"8+" %#),z#$"8#"& +z :#, -z&"6".
• A<36
Az +,+!+"& "#,#*-) %&7# (+",(z-+ -!9$";
Az #*8# !"#$%& '()*+",(- @$6+&" :&$$++"*& -z9,-)$#"#& - !7#,$37-# 8+"!(zz+ %#). A%&" #8z-)0# 9",z&, #$"! +
,&"z"" @$"$ - +$+%&$*# ,*#00 "#,#*-)0# '().
A "#,#*-) ,&&"#$#z-#, #8z-)#& +778+"+, #%$,#z#"& +)* '&)*#$%& z++!+&0$ &-. Az !"#$%& '()*+",(- #% !6+
%#) +z /"+-"-(,+" #% '&)*#$ (7+ +z(,!+ #$#6"3$ + )&) 8+#% +z(+$ 8(zz'() + "#,#*-)8#z.
G*+,(!& + #)+"&&z%/- +%&" + ,z:("& &7#)!#7-z#! %/,+,:#--)#, @-,,#-# $" ,&
• V.5+1<+,>5
Az #*8# !"#$%& '()*+",(- "#,#*-)!# #$-3-(!0+ +z !#"$#-) 6#$$#%z3 <+z &-,($-,(! #*8# !"#$%& '()*+",(- !z#$%&
%#)*&$/$-+& +z : (7-(,!+ 8+-($"=.
• É3=+1. +'(.14145<

11
Az !z#$%& !#+,@&&, -(,-z(! -(,,+$ 8##-#00#, %&" +%#*&!# + 8#$*z#" &7(,($. A 8##--) + 798!(8+%&) '(,(z78+"
+)!#--z $8+" + ,!*#z#"0# $#3,,#$ --z#"!8#" "!)*+,+" +)* -+6" %+)". Az !% &- "@-+:8+" $/, ##"-& )!@-0#
%#$*#" #% "/7+, /!+$& - ,("!($$$&.
Az !z#$%#, '#$#""& #$$#3!z- 8&*+ 0(*($"6+ + ,!*#z#"#$ +$ ,+:@-($+"". V++, +z(0+ ($*+ #*8# !"#$%&
'()*+",(-(, +,&,!# +z #$%(-7("" !z#$%#, 6#$$#%z3#, #z!" ,:"#$##, %#)'#$#$3 !z#$%& ,+:@-($+"(" $"#-"#& %-(,,+$ +)*
,(!@-(:(!"6/,,+$.
A 8/$$%z $#$,&$$+:(" 6#$$#%z3 $"+$0+ !6/,; ($*,(! #/'!&,/-+, %-,(! +:+"&,/-+, +)* ::# &)#!9$"#,.
• C514,. >5 5=.-*3/+55=.41.5 .6+'34.)
F()*+",(- )*#!%#, -z9$#"-# - 6#$#$"# +)* %#):!0$"+"- + @-+$7 -z%!+. S(, -z9$3 #% &- "/76+ #$&-#$& #z" + "#!8#" -
#z!" ,:"#$# + '()*+",(- )*#!#, #$'()+7-!+.
M) +,,(! &- +%&,(! + )*#!%#, '#6$37-#, %#),-#""-)# -z#%0#"3 ,9$'$# %+)*+!z+"(,+" ,#!#-#, #!!#. O$*+ -z9$3, &-
++, +,&,#, 0"/7+"/, + )*#!%#,9,,#$ -z#%0# '#$#$3-#, !z&, %+)/,+" - #$,#-#!#7#""# ,#!#-&, + 8#$*z#"03$ +$
,&$:- $#8#"3-)#&". Az #*8 !"#$%& '()*+",(- )*#!%#, %)&- ,:#- 0#&$$#-z,#7& + @-+$70+ 8+ + -z9$3, +""&"76# %#)'#$#$3.
O,"+"-/, - ##$-9, ,&-#)"3 &-,($0+ #)*#- #-#"#,0# +,! +z $"+$(- &-,($0+ &- "!"8#" +8($ #$-+6""6, +z !-"
($+--" -z#!" "#-z#, +$+:#"3 %+"#%+"&,+& &-%#!#"#,!#. Az #*8# !"#$%& '()*+",(- ,:#- #$-+6""+& +$+%&$*# #)*-z#!00
-z+,%" <+-z"+$(- :"3 @/,!-z -z+0 $$+")(7(z %8-z -"0.=.
K1..<. 5*365645
K$&&,+& -z#%:("0$ + 7#0&$&"- + ,#",#z3,::# @-(:(!"(-"8+";
& $3.<5 ,+?.1.5& I$*#,(! +z !"#$%& '()*+",(--) /!+$6+ + -z#%$*&-)#".
Az +z !"#$%& '()*+",(--) +z &-,($+& "#$6#-"%* +z &-%#!#"-z#!z- "#! *&$/$ %#). Az &$*# -z#%$*#, +z(0+ -&,#!#-#,
&- $#8#"#, 8+ '($*+%+"(-+ &)*#,#z#, - ,!*#z#"9, !z#$%&$#) "%()+"6+ 3,#". A 8+!%(&,/- 7#0&$&- 7($)(- -z'()+7 ,:#-
%#)"+/$& +$+%&$*# %#-"#!-)#" - +z" (!%$&- ,!9$%*#, ,z"" z& ,:#- +$,+$%+z,(7& ,!*#z#"8#z.
?& D.5=;3.<5 ,+?.1.5 +%&,(! +z !"#$%& -!9$-8#z !z#$%& z++!(, &- "!-/$+,. A 7&-z8+!%(&,/- 7#0&$&-!# '3$#)
!z#$%& - &-#$,#7-z++!(, 6#$$#%z3#,.
A %#)*&$/$-& '(!%+ +$+:6 "(00& +$@-(:(!"(,+" ,9$"8#"9, #$;
A= .56?.1 ,.5=;3.<5 ,+?.1.5 +,& #% ,:#- ,(@#"!$& '&)*#$& 7# +)*( ,@-& '($*"( &z)+"("" ,!(- 8+z/7(z
+7+:"@&- #8z-)#& ++,.
A= .='666
$$+7 ,.5=;3.<5
%("(!(- ,+?.1.5
*/)"+$+-))+$ !# 6#$$#%z3
:!(-/$. %&7+z
G*+,!+ +%& +z &-"+0&$
,#!9$ #/'!&,/- @-(:(!"!+
$$+:("0+ '($*"(7#0#-z$
$/,-+z8&*z&,
!"#$%& 0#$3$#
'()*+",(--)
+ +$7& -$*(-+00
!7#,$37-.-
A= +6 ,.5=;3.<5 ,+?.1.5" +z ,9$0z"#"& %#) +z &-"+0&$"$ 8()* !z#$%& !#+,@&& #$"$z(""+, - ,&-z%"8+"+"$+(,
$"+$0+ + 6(00 &"#$$#,"/-+, ,!0# "+!"(z&,. K#!#-& + ,!*#z#"#, +z #$'()+7-" + 68+)*-" !z,#* + ,!&"&,!+.
& B6
A. B&#" <1>= !"+ $# %&" +z &"#$$&)#@&+ +$+@-(* -z&"6" %#$*!# &-#$,#7-z++!(, !7#,$37-8&* +&&"-
0#'($*-($8+"-) - +)*'(, 8&-z,#*-) 6#$$#%z3. Az #%$,#z#"& "#$6#-"%*# %#)'#$#$3.
A 0/"!+ +z !"#$%& ,:#--)#, :+"($)&- $$+:("+ 6#$$#%z3 8+)-$*(z("" +:"&+$ %#!#-))#$ $+0&$&"--+$ - +$,+$%+z,(7-&
#8z-)#,,#$ :!(-/$+.

C A <H=>*51(5 >36+1. <,41(=6654'-.?+.11.645


A= IQ 20-0 <H=H66. %#$* + (!%$&- '#6$37-%##" 4   #- ,(!+, '#$#$ %#).
E!!# + ,+"#)!&!+ 6#$$#%z3#, + -z(%+"&,/- %+$'(!%@&, '3$#) + ,(:(*+ - +!@ 7#'(!%$"-)+ +--z&%#"!&& <"($ 9$3 -z#%#,
'+!,+-"(!(, *$+6+, #$"(!z/$" '9$#, 79$$#7" -z#%)($*,=.
• M63..645
F#6$#"$#
7+!+0(-+,.- ,#-- 7&''#!#@&$". N#% "/7 ,9$$$ %(z)-(,+" )!#8+6"+& <:$7/$ ,:"#$# ,+@-&"+&= %(z7/$+"+& #-#"$##,
• B+5=>, (+1
B#-z79, ",$#"$# ,&#6"-z++!(, 6#$$#%z&, + 0#-z7!"8#"3-) @-,,#"#"". A -z,&@-9, ,z+:& -z++,!+ ,(!$"(z7&,. N#%
,:#-#, #$-+6""+& + *#$"+& -z#!,#z#"#, 8#$*#- 8+-z$+"" #z!" 0#-z79, +)!+%%+"&,/-.
• G,1<,45
K(,!" - 8#$*z#"'9))3 %+!+7 + %#@8+&,/- :!(0$%+%#)($7- 6#$$#%z3 !6/,. A %+&%$&- '#6$#""-)& -z&"69, + '()+$%&
)(7($,(7-" !& #$ )(7($,(7-& %#$#"#&, :#7&) +  #- (!%$&-+ '#6$373 )*#!#,#$ #)*#!",#,. N#% ,:#-#, %#)!"#&
+ "!& !#$@&,+" #% -+6""6, #$ + -z%'()+$%+".
• T+><+(5>'
M&7&) +)*( !#"$# - $+0&$&- + -z9$3,: +z #)*#"$# &-z(*"-& ,: +z #)*#"$# ,+:@-($+"& "+:+-z"+$+" #003$ &- ,#",#z&,
&'+"&$&z%/-/,.
• V.5+1<+,>5
N+)*'(, 0&z"(-) &)*9, + +)*( #!3- !#+,@&,+" :!(7/,$+, +z #$8+)*-(- 8#$*z#"0#. K&+$+,/$8+" $/, +z (0-z#--z
&-#$,#7-.V&#$,#7-9, !z#$%#&, $"+$ %#)8+"!(z("" 8&*z&, + "/7+"(- ,("!($$.

0&z+!! .&-#$,#7-9, +$60+ @-+, 0&z(*"+$+-)& ,/7+!@,#!9$3 !#+,@& +)* + 8+!+) ,&'#6#z37-#
É3=+1+<
N+)*( -(,
É!z#$%& $#"9, )*#!#,#- z3 )*+,!+ #$$#-)#- !#+,@&&, ++, %#$* %#)#8#z"& -z(@&$&- &"#)!@&6/,+".
12
• #.'(+1+
I-"+0&$&"- 6#$$#%z& ($*+,(! &- +%&,(! +$+%& &!" !7#,$37&, !&7 &7#&) ,:#- ,(@#"!$&.
• E1><+=+6
B&z(*(- #-#"#,0# +z(0+ +,! ,&"#$#-# 6 %#%!&6/, $#8#" +z &$*# 8&:#!%z&- -z#%$*#,#" &7&(" -++"+, &- ##z&,
+)* 0%/$+"(- &%0#@&$$&-#, %#$* /)*++,,(! +z !"#$%& '#6$37-0# 7&-z8+!%&" &- (,(z <:$7/$ ,:#-#, "00-zz -(!"
%#)6#)*#z& #)*-z#!& #$($+-- +)* %#)8+$$)+"- +$+:6=. A 0%/$+"(- ,z:-$*(- !"#$%& '()*+",(-(, @-(:(!"60+ "+!"(z+,
%) +z(, &- +,&,#, ,9$$#)#- ,:#--)#& + ,#",#z3 "#!9$#"#,# *&$/$+, %#);
 Sz%($-  +,&, +)*( )*(!-+ <+ -z%"):#" "$-z!*+$+= "/7+, '#60# --z#+7& ,&(& -z(!(z& +)* (-z"+&J
 R+6z  :$7/$ + @&@, R+:8+#$$6+  +,&" #)-z E/!:0+ &-%#!"#,
 Z##  8+$$- /" ,:#-#, 8(--z - 0(*($/$" 7+$$+%(, &--z++7-!+
 B%/$+"(- -z+)$!z,,#$ !#7#$,#z3,  +)*( ,*# 7&''#!#@&$6, + ,9$0z3 &$$+"(,+" -z+)(,+".
• S=.41.5 >5 514,. ?+.11+5=<+,>5
A -$*(- '()*+",(- ,:"#$# + ,+:@-($+"+& &!*"-!+ #z!" '($*+%+"(-+ -#)"-)!# - '#$9)*#$#"!# -z(!/$. A +)*( -$*(-
!"#$%& +,+7$*(z("" -z"&$)0+ $.
A ,&#)*#-$*(z("" ,z:-$*(- '()*+",(-(, ,:#-#, +z #$#%& -z(@&$&- #$!-(,+, %#)'#$#$& %-(,+, +z(0+
:-z&@8(:"&- %#)*&$/$-+&, $#8#"#, %#$*#, -z9,-)#-- "#-z&, &"z#"& #$8#$*#z-9,#". Ez /"00&+, &%:/$z&&"-/, - +z
"$3,:#--) 8&*+ %&+"" ,:#-#, +,! )*&$,($& $(:& +)* -z#/$&-+ 0"+$%+z& %-(,+". M&7#z#, %#$$#"" %#)"+"8+",
+z #$#%& ,&-z($)$-!+ - #)*-z#! %/,+)z-!# '#$9)*#$#" %#$$#"".
A <H=>*51(5 >36+1. /'(6><5< ++1>5>+< /F >1.  <>*+55>'/+1+5=6>5 .11+6+  5=.41.5 <>5=5>'+< 1<645 +1(
1+;+6F> 6+5=. 1.1(+ +'(5=+3 *3,<6 6+><+(5>' >'=>5>6 >5  <<H=H55>'?+ 1) ?+.11+5=<+,>56.

D A 51(5 >36+1+. <,41(=6654' .,.6.=5&


A= IQ 20-2 <H=H66. + (!%$&- '#6$37-0# + 8!(% #- ,(! +$+""&+, '#$#$ %#).
• A ?+5=>,
A 0#-z7#, @-+, +)*( #)*-z#! '(!%6" -+6""6, #$. K:"#$# +z #z!$-!# #% "/7 +z #-#"$#)#- #-z$*#, #$$# 7#,#z&.
• K11<
#$$#%z3, !6/, + ,(:(*+7#'(!%&"-(, %&,!(@#:8$&+ 8&7!(@#:8$&+ "($ 9$3 -z#%#, '()!#7#$$##--)#, 8")#!&@'#!79$-#,.
A '#!"3z-#,!# +$ ,9$- !z,#*-)9, %+)*+!zz+ ,(!+& #$8+$$(z-/, )*+,(!&-)". Á"$+)$#",(!/, 1  %) + ,z:-$*(-
!"#$%& '()*+",(-(, 2? .
• M63..645
A :-z&@8(%("(!(- -"!/,"!+ #)*-z#! #% 7&''#!#@&$". M#)*&$/$-+& &- :!&%&"#,; #)*-z#! 8&%0$z- 79$)$-
)!&%+-z($- - 8&!"#$# ,#$#",#z3 %("(!(- &%:/$z/-(,.
• É3=+1. >1+6<
P!&%&" -z"#&,8#z + "#-"8#z - +z #!() z,8(z +$ !@&-z"&,/- !+)+-z,(7-8(z ,""".
• S=.41.5 .6+'34.)
A :-z&@8- '#6$37- '9))*0# +$-/$ %#). A -z(@&$&- &"#)!@& -z#%:("60$ #$,9$"8#"3 + "#$6#- - + !-z$#)#- &7&("&z%/-.
A,& #% "#$6#-# &7&"+ %/"+" 0&z(*(- !z#$%#,#" + ,!*#z#"# &!" - #z $#8#"3 "#-z& %("(!(- - #)#"+" '/,@&&+,
"!&)6". A 0#-z70# #% ,:#- #)* -z"+) -z++,$ #)*#0#" #$-+6""+&.
A +)*( -$*(- !"#$%& '()*+",(- )*#!%#, 6#$#$"# + @-+$70+ %$*# !&"& ++, -"+0&$&"-" - + "!-+7+$(%%+$ +$
,+:@-($+"". A%&,(! + @-+$7 #% ,:#- %#)0&!,z& + -!9$" )*#!%#, ##$-#$ - &@-##, %#) ##, +*+)& '#$""#$#& -#%
+,,(! + $#)6(00 %#)($7- + )*#!%#, -:#@&$&- &"z#"0# +$ #$8#$*#z-#.

%&@& É36+1. /'(6><554''1 43) 5=.,3)4<


A D 5=.,3)
Ez" + -z&7!%" L+)7( D( !"+ $# 1??0+ - 8!(% '3 6#$$#%z36#;
 + -+6"(- '&z&,/%
 +z !"#$%& '()*+",(--) -
 + ,!(%(-z%+ !#7#$$##--).
• A D( -z&7!%- -z#%$*#, '#6# ,&@-& +!@/, ,#!#, $+:(- 8&*(z+, + :('+@-("(, - + -z#%,!9$& ,&#%#$,#7-#,.
A!@/, - (!!/, 8#)*# :&!(- %#$* W0(8@+!@ "#-z& 3,#".
• Sz#%9, ($7+$"9$3 -z6/, ,&@-& - $$+7+ '$&) *&"+ + '()+&, -z+0$*"+$+(, !(%$,(*+, #)*#$3"$##, *#$9,
+)* '9$#&, ,&@-&, +--z&%#"!&,/-+,. N*+,/, !&7 %#$$,+-/, -z$#-.
• K#z9, ,&@-& ,+!6/, !&7 /66+&, $+:(-+, "%:, - -z"$$+,. L0/, - $0/66+&, !&7#,.
• A %()($(&7 )*#!%#,#, $+--+, +:+"&,/-+, :+--z+, %(z)-/, %(("(. K:#-#, !,&) #)*8#$*0# 9$&.
• P-z&@8(%("(!(- $+0&$&"- 6#$$#%z3 !6/, $"+$0+ -z#$7#, 7# "$"8+"+, +/"( +)* 8#"#!(+)!#--z&&"-0+ &-.
• F&)*#$%9, $#",(!/,"$ '9))#"$#9$ &)+7(z. Ez %#)#8#z"& ##$-9,#".

F#$'(),:#--)9, ,(!$"(z("" %#@8+&,/- #%$,#z#"9, - + 0#-z7 '#6$37-# 6#$#"3-# %#),-#"". A $#)"00# #%
"+/$+, %#) !& !+6z+&, :!&%&"#, - &#-z"#"&,/-+,.
14
• H+)6/, !#,#7"#- %(("(. B#-z79, &'+"&$&- )*+,!+ 0#-z78&0-(,. G#-z"/-+&, ,(,!"+, -z"#!#("&:#, @-+,
-z"#!#(":&, #$-+6""-!+ ,:#-#,.
• E%$,#z#"9, #$-3-(!0+ %#@8+&,/- - + 0#-- !&7 " + '#$&7z- #8z ,(,!" 8#$*z#"8#z ,""". É!7#,#- &-z("
8()* +)*( 6 + !&"%/-!z,9, -z#!#"&, + z#" - + "@(".
• Á$"+$0+ &7%+, +z &-%#!3-,,#$ 0+!"-)(-+, &)*$&, + '&)*#$%#" - + -z#!#"#"#". V&-#$,#7-9,!# +z /"z- +
6#$$#%z3 #z!" 0&z"(-"+/, ,#$$ -z%/,!+ + :(z&" &-#$,#7-%(7#$$".
Ez" + -z&7!%" 21#- "!&-z%&+, &- -z(,", ##z& %&#$ + 21. ,!(%(-z%+:!( 6#$#&, %#) #)* :$/-z ,!(%(-z%+ )* +
D( -z&7!%-(,+, 5? ,!(%(-z%+ 8#$*#"" 5 ,!(%(-z%6/, +.
A D( -z&7!%-(, '#6$37-& !#7#$$##--)#&, %&+"" + ,z:-$*(- +)* -$*(- +)*( !&", +z #*8# !"#$%&
'()*+",(--)(, ,z -(!($8+"+,.
2& A $ALLSSÉRLÉS

2&%& 16145 .5+3+6+<


$=4<?  ;11455>316+<<+1 1) 6H3F,>5 "00 %&" 1 #- %$"!+ "#,&" &--z+. 140+ D! D+&$+ K!($* $+,-+ %#$$#""
8(z $"!# #)* &-,($+-z#! &"z#"#" %#$* + ,-300&#,0# +z WE!z-0#" O""8( !-z$#) $&, %+67 + F(@X+&0+ %,73
&"z#"8#z <1?>= ,+:@-($6,.
Az 125#- + "+9)*& "!* #$3!6+ 8()* #)*#- &-,($,0+ -:#@&$&- (-z"$*(, %,76##, '()*+",(-(,+,. #$#$#) 8+z,0+
+)*("8+$$, - -9,#"#, -z%!+ (7, $"+$(- - -z+,&-,($, +$+%&" "#@8&,/%(, %,7#,.
A ;11455>31>5 '(<3.54'46 5=45 6>(+=F ?+/1(451; '$7!+6z& !,$#"#- @-+$7& (!(-& #% %#)'#$#$3 (!(-& ,#z#$-
!/-(, 6!*(, 0+$#-#"#, +$,(8($&z%/- -/)!z- +$/$":$$"-) z+6!"+$(%.
A ;=. >5 +=+6<H=. 566.5=6.<. ,6< +$+:6 #$%(78+" 8()* + $+,(--) ,!9$0#$9$ 1  + <#$#-z9$#"#"" +)* ,(!+
)*#!%#,,(!0+ -z#!z#""= 8+$$--!9$". Az $#",(! #$3!#8+$+7"+$ #z +z +!* #,-z&,.
A +)*,(!-) #$!-#,(! + 8+$$-z#!& #$$"(z-(, - z++!(, +!*+ %! 1!+ 3 +z &73-#, ,!0# :#7&) %! #$!& +z >
(".

2&2& T+3.1)'.
A "/7(%*
!eszélő, 0+ &$$#"#
hallássér"lt, + ,z*#$0
audit$v # nagyothalló,
diszfunkció, ;5=416 /'1<  ;1145=3<
hallásfogyatékos, késő!!+'++=>5>3+
s"ket"lt. + ,#",#z3,; s"ketnéma, s"ket0

2&:& A ;11455>316+< '()'(*+,')'.49  5=3,1)'.


- E '()*+",(--)":/- "+/$%*(z-+$ $#!-+$ '()$+$,(z&,
 M#):!0$ ($*+ 8+",(* %7-z#!# ,#" - "#@8&,,+" ,&7($)(z& %#$*#, $#8#"3 "#-z&, + !#8+0&$&"@&" - + -z(@&$&-
&"#)!@&" ,(%:#z$6, + -!9$-".
 T+/$%*(zz+ + :-z&@8('&z&,+& '#6$37- -+6"(--)+&" + 8+$$-z++!(,+" -
 A ,(%:#z$- (,"+"- ##$- - + !#8+0&$&"@& %#)'#$#$3 #-z,z#&" ,#!#-&.
- A 8+$$--!9$-#, (,+&" - + #-z$*#z"#"3 "*#z3, :!##@&6+, $#8#"3-)#&" ,/"+"6+J
 M#)$$+:"6+ - %+)*+!zz+ + 8+$$--!9$- 0#,#",#z-#, &7#6" - -$*(--)& '(,".
 E$3,-z"& +z (!(-& 0#++",(z-(,+" <7(08!"*+%""= + "#@8&,+& 0#++",(z-(,+" <8+$$,-z9$,,#$ +$ #$$"-= - +z +/7&"
,(%:#z@&- 0#++",(z-(,+"J
 K&7($)(zz+ +z(,+" +z #$#,#" %#$*#, +$+:6 + 8+$$--!9$" '#$#8#"3 (!%$&- $"+$(- +)* -:#@&$&- &-,($0+ +$+%&" %#$*#,
+$+:6 ,:#- 0#&$$#-z,#7& + "!-+7+$(%0+ - + :!(7/," %/,0+J
-z(@&$&-
T+/$%*(zz+ + 8+$$--!9$"
##$3 8+"-(, -z#!#:" )*#!%#, $#"#,
+ 8+$$--!9$"#, - "#,#*-)#,
-z#%$*&-) -+6"(--)+&" @-+$7& - -z(@&$&- 6#$$#%z3&" - ,&#%#$& +
#, '(!%$-0+.
• A ;11455>316+< '()'(*+,')'.4 64??. 6,4(4'<3 5=1.<;
+= A 5=,*+,')'.43 <+ -z/!7(:#7+))&+ "!"#"# -z/!7(7&7+,"&,+ 8+$$--!9$"#, "+"-+, %7-z#!"++
(7-,(!& - &-,($-,(!& -z/!7(:#7+))&+=
0= A 5=3,*5=.;1)'.43 <+ -z/!7(:-z&@88($)&+ "!"#"# 8+$$--!9$"#, ,-!$#"& $$#,"++ + 8+$$--!9$"
,&-)*#!%#, &-,($- :-z&@8($)&6+ 8+$$--!9$"#, $"+$(- $$#,"++ 8+$$--!9$"#, %/,+$$#,"++=
@= A 5=3,6+;.< + 8+$$-%+!+7* %+&%$&- ,&8+-z$-8(z -z9,-)#- "#@8&,+& -#)7#-z,z,
'#$'#7#z-#$ ",$#"#-"-#$ - )*!"-+$ '()$+$,(z&,
7= A ;11455>316+< 5=.1)'.4.
A ;11455>316+< *+,')'.4 "+/$%*(zz+ - %#)$$+:"6+ + 8+$$-#-z"#-) +z(+$& - "$+"& 8+"-+&" + 8+$$-#-z"#-)
0#,#",#z-#, &7#6# - -$*(--)+ <-9,#" +)*("8+$$ ,-300 -9,#"9$"= $"+$ 0#'($*-($" 0#-z7&7"- - 0#-z7'#6$#-z"- #$#&"
+$+%&" $"+$(- - -:#@&'&,/- %7-z#!#&" '#6$#-z"& + 0#-z7%#)!"-" -z6!$ ($+---+$ + 0#-z7#" ,(!!&)$6+ %&7#z#,8#z
&)*0# #8#"& "#@8&,+& -#)7#-z,z," + 8+$$,-z9$,#".

2&@& A ;11455>31>5 <)3<6 +6.1)'.4 >5 5=641(=45


A 8+$$--!9$"#, )*)*:#7+))&60+ + 8+$$--!9$-" #$-3-(!0+ + ,!(,(z "*#z3, - + 0#,#",#z- &7#6# +$+:6
15
(-z"$*(zz,. K" +)* @-(:(!"(" ,9$"##, #$ %#$*#, "(00& -:#@&$&- '(!%,+" "+!"+$%+z+,. A 8+$$--!9$-#, "#8" $#8#"#,;
• 3H<1H66 ;11455>31>5
• S=+3=+66 ;11455>31>5
 P3+641.5 ;11455>31>5
O<.9 + "#!8#- 3 '#!"3z3 0#"#)-)#& !/0#($+ !/- %/%:-z ,+*+! -!)+-) +z +*+ %+$!&- %#)0#"#)#7-# %#"+0($&z%/-
z++!(, #7(,!& z++!(, <:$. C-+$70+ #$3'(!7/$ :+6z-%&!&)* #$)"#$#-)= @/,(!0#"#)-) !z-#, 0+,"#!&$&- '#!"3z-#,
<"/0#!,/$z&- -z&'&$&-z= ,0"-z#!#, <%(!'&/% ,(,+& 8#!(& %+!&8/+ ,("#!)=J ,%&+& - 8(!%($&- (,(, %&" :$7/$ +
'()+%z-)"$, <,&& #!)("& $%(- z=. Ez# ,9$ :!#+"$&- 8+$$--!9$-" (,(z8+" + "#!8#--) +$+""& !")#-/)!z- +z +*+&
+$,(8($&z%/- &$$#"# + !@-(:(!" --z#'!8#"#"$#-) +z +*+ - + %+)z+" ,z"".
A :!#+"$&-+ -z#!z#"" 8+$$-- !9$- $#8#" &-%#!#" $# #!#7#" &- +)* ($*+ "*#z3,!# &- &--z+#z#"8#"3 %#$*#, #8#z#
+z((-"8+"+,.
I$*# :$7/$ + %8# 0#$9$& @&"(%#)+$(!/- '#!"3z- <%&!&)*)*/$$+7-= +)* + !/0#$+ !/- %#$*#, +z +*$ +)*( ,*
$#'($*- 0#"#)-)#, 7# + %+)z+"!+ ,+"+-z"!('$&- $#8#"#,.
? P+3.641.5 ;11455>31>5
O<.9 + -z9$- ,z0# 0#,#",#z3 ++"%&+& -!9$- ,(:(*+"!& 0#!z-#, !@-(:(!" --z#'!8#"#"$#-) @(@8$#+  -!9$-.
U)*++,,(! 8+$$--!9$- (,(z8+" +z (&)8&* &- <,, +-z'&&+= +)* + -z9$- ,z0#& '/$$+7-(- $$+:(" %#$*#" (,(z8+" +
,$7,z-&! *+,!+ "#,#!#7-# &-. M&7#z#, %#)z++!6, + ,z:("& &7#)!#7-z#! ,-300& '#6$37-". A -z9$- ,z0#& "!+/%, +
0#$-3 '9$0# !z-" &7z8#"#, #$3.
 P5=6641.5 ;11455>31>5
O<.9 ,(:(*+ +)* +)*-!9$- '#!"3z3 0#"#)-)#, <+)*8!"*+)*/$$+7- +)*#$3)*/$$+7- -,+!$" !/0#($+ %/%:-z ,+*+!
"'/-z -z+%!,8)- -"0.= ,z:'9$)*/$$+7- %!)#z-#, !!#7-z#!& 0#"#)-)#, ,!&,/- +$/$":$$"-) z+6!"+$(% <z+6(-
,!*#z#"= + )*)*-z#!#, ,z9$ + -z"!#:"(%&@& #(%&@& ,++%&@& )#"+%&@& "!(%0(%&@& - +,! + +)* 7z&-0+ +7(""
+-z:&!& +)* + ,&& &- (,(z8+" 8+$$--!9$-". Ez#, %#$$#"" ++, %- #)+" 8+"-(, %#$*#, + ,9$-3 ,z: +)* + 0#$-3 '9$!#
8+"+,.
• A ;11455>31>5 51(554'. /< 5=+3.6. 5=641(=45
A 341.5 ;1145 -z#%$*#, ,:#-#, %#)8+$$+&  0-20-:0 ,B #!3--) 8+)(,+".
A,& @-+, + 20 ,B /H1H66. 8+)(" 8+$$6+ +z +(;+ <H=+*+5 '( 51(5 ;11455>316.
A '( 51(5
A N+=+6<H=. ;11455>316+<>1
A,./1)'.. 0 ,B
I3, /H1H66
,6. +5=6+5>'+6 66< <.&
-z#!&";
• 0-20 ,B <H=H66 - 341.5 ;1145 <+ 0#-z7#" :!(0$%+%#"#-# 8+$$6+=J
• 20-@0 ,B <H=H66 - +(;+ ;1145+5=6+5>' <8+ &@- +)* "($-)!+ + 0#-z$3"3$ +,,(! 8+$$6+ + 0#-z7#"=J
• @0-70 ,B <H=H66- <H=>*51(5 ;1145+5=6+5>'. <8+$$,-z9$,#" &)*#$ # $,9$ + ,z#$& 0#-z7#" &- @-+, #8#z# !"&=J
• 70-0 ,B <H=H66- 51(5 ;1145+5=6+5>' <z!#6#,#" &$$#"# #)*#- %+)8+)z,+" 8+$$=. H+$$,-z9$,,#$ 6+"8+"J
• 0 ,B /H1H66- '( 51(5 ;1145+5=6+5>' <+)*( 8+)(- z!#6#,#" &- %#)8+$$ '67+$(%,9-z0# &- @-,,#"#"" $#8#"
+)*&- + %#)8+$$("" 8+) '67+$(%!z#"#" $"8+" ,&.= S:#@&$&- 8+$$,-z9$,#" &)*#$#,.
M- ":/- '#$(-z"-(, &- 8+-z$+"(-+, + 8+$$--!9$"#, )*)*:#7+))&60+. A 5>31>5 ;+1(+ 5=+3.6= 1.=463< +1(.<
3>5=+ 5>316 %#),9$0z"#"9,;
 V+=+6>5+5 ;11455>31>5. A 8+$$-#-z"#-) ,!9$0#$9$ ? 7B.
E$300 %""& ,(!!#,@&" 8+6"++, )!# #z/" ,#",#z&, + 8+$$,-z9$,,#$ +$ #$$"-. Á$"+$0+ 6 #!#7%*#,#" $#8#" #$9,
#$!&. (00+ !"&, + %+)+- %&" + %$* 8+)(,+".
? P+3+*.)5 ;11455>31>5. M"8#"#"$# -:#@&$&- 8+$$,-z9$,#" - ,$+--z&,/- 0#-z78&0+6+"-" &)*#$#,. A
8+$$-#-z"#-)9,
0#-z7#". %#)8+$+78+"6+ + 12 7B". Az $#- 8+)(, :#!@#:@&6+ z++!". N#% !"&, -#% + -/""() -#% + "$ 8+)(-
 K++36 ;11455>31>5. A #z#"-#- z++!(, %#$*#, 8+$$,-z9$,,#$ 6+"8+", - + :#!@#:@&- z++!(, #)*+!" 6#$# ++,.

2&& $1145>3>5
• A ;'+3F >3>5+ ,+.?+15<414<
A ,+.?+1 + 8+)#!3--) #)*#z%*#- %!",#)*-)#, $#),&-#00 #)*-)#.
A 0#$ 11" 6#$#"& - %#)'#$#$ ,!9$0#$9$ + *!'+$#$ -z$@-#70# ,#$"#"" 8+)6+,.
A+, + $#),&-#00 8+)#!3#, %#$* +z #%0#!& '9$ -z%!+ %) !z,#$8#"3 +%:$&"76+ 2 %&,!(:+-@+$. Az #%0#!& '9$ ##,
1 -z#!#-" &- ,:#- "($#!$&. A 7#@&0#$-,$+ $()+!&"%/--,$+ - 8+$$-,9-z0," + 2 A" 8+-z$6+ #z + -"+7+!7 +)* +
&-z(*"-& 8+).
A /3+<+.46 H#!"z0# %!&,. Az #%0#! 8+$$-+ 2 - 2 Hz ,z""&.
A ;' #)* ##!)&+'(!%+ %#$*#" + !#z)- 8(z $"!#. Az #%0#!& '9$ (!%$&-+ #% '()6+ '#$ +z --z#- !#z)-" <:$. /$"!+8+)(,=. A
8+$$,-z9$,#" &-#$3 -z%!+ + 8+)#!3 - 8+)%+)+--) -(,,+$ '("(-+00 6#$$#%z3, %&" + (!%$&- 8+$$-+, -z%!+.
A $+36= + !#z)- %!",#)*-)#. M&$ )*(!-+00 + !#z)- +$ %+)+-+00 + 8+) '!#,# @&6+ %+)+--)+. A 8+)#!3 '9)) +
*(%+","$
##!)&+ +)*&-%#$*#" 7B  +$
+ 7B !", 0# %!9,. M&$ #!3-#00 + &0!@& +$ -z$#-#00 + $##)3 )!06# #!3"#$6#-#00 + "(00+7(""
+)*(00.
A 8/% :#!@#:@& -+6"(--)+&" '&)*#$#%0# # + )*#)# 8+)(, 247B-#, +z #!3-#, :#7&)  +)* +)*(00 7B !",#, <
1>
6+3>5=+6+5 ?+5=>1'+6>5 ;'+3++ <? 0 ,B&
Az +/7&(%#"!&+& ,/"+"-(, +$"%+-z"6, 8()* + 8+$$--!9$"#, +, + +$+%&$*# 8+$$-%+!+7*+. Ez" +
8+$$-%+!+7*" ,9$0z3 %7-z#!#,,#$ - "#@8&,,,+$ $#8#" '#$"!,:#z& %&" :$7/$;
A ;1145>1+55>' >3>5+9  ;1145 6+5=6+1>5+ ?+5=>,;''1
G*(!- - + -z+,#%0#! +$+%&" + -z9$3, -z%!+ ,z#'#,3 %7-z#!.
A &z-)$+" -(! + ,9$0z3 8+)#!3" 8+-z$/, <-/""() (!%$ - ,&+0$ 8+)("=.
A &z-)$+" "#@8&,6+; + )*#!%#, $#9$ + -z,!# 8""+$ + &z-)$+"#z#"3#,. E)*&, '9$# -z+0+7( + + %-&,+" $#"+,+!6+. A
&z-)$+"(" #)* @-#7#- -z(00+ )#zz9, %#$* $#)+$00 ? % 8(--z. A ? %"#!#- "($-)(" ,!"+$ 6#$$69,. A &z-)$+"#z#"3
," +)* 8!(% -z"+)0$ $$ -z++,+" %(7 #$300 %$* %+67 %+)+- 8+)z-+,+". A )*#!%#, +z" +z /"+-"-" ,+:6+ 8()*
&-%"#$6# %#) %&7# #)*#- 8+$$("" -z". H+ #% 8+$$6+ +)* 8&0-+ &-%"#$ +,,(! + &z-)$+"#z#"3 '(,(z+"(-+ ,z#$#7&,
8(zz - /)*++zz+$ + 8+)#!3#$ %#)&-%"$& + -z" %(-" %! ,z#$#00!3$.
 A (!%$&- 8+$$- '#$""#$#z& 8()* + 0#-z78+)(" ? %!3$ '#$&-%#!&J
 H+ + -z#%$* @-+, 5? % "($-)0$ 8+$$6+ %#) + 8+)(" +,,(! #*8# 8+$$-@-,,#-
 H+ 15 % ,z"" +,,(! #!3- 8+$$-@-,,#- $$+:"8+" %#) $+.
A 0#-z7 8+))+$ +$ &z-)$+"+ "6 @-+, + -!9$- -$*(--)" $#8#" %#)$$+:"+& #% $#8#" + -!9$-" $(,+$&z$&.
E5=<H=.'>(+5 ;1145>3>5
Ez #)* %-&, %7-z#! %#$* 8+)&$$+ -#)"-)" &)*$& --z# $#8#" 8+-($"+& + $)#z#"-#- - @-("#z#"-#- 8+$$-". B#"z($7
7($)(z"+ ,& #z" + %7-z#!" +%#$*0# #)* -(! 8+)&$$" 8+-z$+, %#$*#,#, + 8+)%+)+--)+ (,"(," $"(z&,. Ez#,
-#)"-)#$ %#) $#8#" $$+:"+& 8()* + 8+$$ ++$&z"(! %#$*&, !-z# !&"#"$# <:$7/$ 8+ + 8+)#z#"- -!9$" +,,(! + #z#"-#-
8+$$--!9$" + %$* 8+)(,+" -z$#$&.

2&& A *5=.;>5 /<.)< >5 /1(6< +11+=F.


A 8+$$--!9$-#, #)*#- '(!%& !"#$%& '()*+",(--)(" &- (,(z8+"+, %&#$ '#$0(!/$ + )(7($,(7- - + *#$ ,z""& #)*#-$*.
• G,1<,45
A -9,#"%+ )(7($,(7-+ ,:& - ,&'#6#z3#-z,z# + 6#$*#$. M&#$ $"+$(-"("" ,:#,,#$ 7($)(z&, %#$*0# +z ++$z&-
-z&"z&- --z#8+-($"- #$(+",(z"+"- - +z $"+$(-"- #$-3-(!0+ &z/$&-+ "!"&, ,(!$"(z("" $&,. G(7($,(7-/, "#8"
,(,!" %#!# -+0$((- 0#-z,"#"".
--z#8+-($"+ + 8+$$, )(7($,(7-+$ + 8+$$--!9$"#, )(7($,(7-+ ,(,!" '#6$#"$# +z #$(+",(z"+"- #8#z# 6 $"!#.
Az #$(+",(z"+"- +z(0+ + '()+$%&#!0$&- )(7($,(7- $"!#6""#$ '#6$37& , #z /"00& :#7&) + 0#-z7&7"-"$ - +
0#-z7'#6$#-z"-"3$ '9)).
A 7#%/"&z$- '($*+%+"0+ + 8+$$--!9$" + 6#$*#$!3$ $+--+ ""! + -z*#$!# - ,:& )(7($,(7 -+ '()+$%& #!0$&-
)(7($,(7-- '#6$37&,. )* + -z#z(!&$&- &'(!%@&,+" +z &"#$$#,"/$&-+, ,&#)-z"&, $#8#"3 $&, + "!)* $*#)#-
"/$+67(-)+&+, ,&#%#$-# +$+%&" +z (,-)& --z#'9))-#, '#$$$"-+. A88(z 8()* &7# '#6$376  ;11455>316 ',1<,45
<1H?H=F /4=.5< ;1, 469
a3 a gondolkodás konkrét tárgyakkal és képekkel operál;
!3 a gondolkodás konkrét ver!ális fogalmakat használ;
c3 a gondolkodás a!sztrakt fogalmakat és relációs rendszereket használ, %#$*#, $#8#"3 "#-z&, +
)(7($+"(, ,&7($)(z-".
A )(7($,(7- - + 0#-z7 '#6$37-# +)*%!",0# '9)) +""$ 8()* + 8+$$--!9$" + 7#%/"&z$- %#$*&, -z+,+-z0+ +
%#*&!# -+6""(""+ #$ + -z *#$#".
A ,+6.=4145 5=<5=.;
a. A demutizálás előtti szakasz, mely!en a gondolkodás és a nyelv főleg képi;
!. A demutizálás kezdeti szakasza 0 a gondolkodás és a !eszéd még mindig főleg képi, de már megelennek a szavak is;
c. Az előrehaladott demutizálás, mely!en a gondolkodás és a !eszéd egyre o!!an hasonl$t a hallókéhoz.
A )(7($,(7- - + 0#-z7 '#6$37-# :(z&"+ 0#'($*-($6+ + "#$6#- :-z&@8&,/- '#6$37-".
• K>*=+6+<
A -9,#"#,$ + ,:z#" + '()+$(%%+$ ++$) 7# #% #)*#$3 #$#. Az $"+$(-"("" ,:z#" "+!"+$(%%+$ "$"& ,& + -z#z(!&$&- - +
-z#z(!(%("(!(- "9,!z-#,#". A 8+$$--!9$"#, "#!%-z#"#- -+6"(--)+ 8()* ,:z#"#&,0# + &z/$&- - %("(!(- 6#)*#,
7(%&$+,. A %#)&-%#!- -z#z(!&$&- -z&"6!# <!z#"#, - :#!@#:@&,= + 6#$*#$ - +z $"+$(- ,:z#"#, *(%6, ! 0$*#)9,#".
• E1><+=+6
É!z#$%& - %("(!(- #%$,#z#"9, 6#$$#%z3& %#)#)*#z#, + 8+$$,&+$ -3" 0&z(*(- "#,&"#"0# %) '#6$#""#00 &-. A ,()&"
#!0$&- #%$,#z#" &-z(" $+--+00+ +$+,/$ ,& + 0#-z7"+/$--+$ :!8/z+%(-+ '#6$37&,.
• K>*=+1+6
A 8+$$--!9$"#, ,:z#$#"0# + &z/$&- %("(!(- #$#%#, 7(%&$+,. A 8+$$--!9$" &- ,:#- +z #$3z#"#- &-%#!#"#, )(7($+"(,
!z#"#, - :#!@#:@&, +$+:6 6 ,:z#"#,#" $"!#8(z&.
• R.41.5 ',1<,45
A 7#%/"&z$- ,#z7#" "$#"#&, - !+@&($&- )(7($,(7-/, képek, és rész!en szavak alapán m4k#dik. A 8+$$--!9$" 7# 0#-z$3
-z#%$* :#7&) '3$#) -z++,+" - !-z0# ,:#,#" 8+-z$. A %("(!(- - (!$&- "+/$- + ##$- "#$6#- '($*+%+"" ,-!&. A
7#%/"&z$- -(! &$$#"# + +)*("8+$$, 0#-z7'#6$#-z"-# -(! '($*+%+"(-+ 039$ + -z,&@- 6+/$ + ,&#6"- )* + "+/$" -z++,
#)*!# )*+,!+0 0+ 8#$*#""#-"&, + )#-z"/-(,+". A hallássér"lés azon!an tová!!ra is meghatározza a kifeezésmódot, a !eszéd
1?
minősége nem éri el a hallókét, az intonáció, ritmus, artikuláció zavarai fennmaradnak, és !efolyásolák a !eszéd érthetőségét.
• B+5=>, (+1 >5 >3=+1+<
A -z*#$ - + 6#$*#$ -z(!(- ,+:@-($+"0+ $$ '#6$37-9,"3$ '9)) + ,(%%/&,@&- ,:#--) ,&+$+,/$-+ %#$* + 8+$$,
"!-+7+$%0+ +$ 0#&$$#-z,#7- '#$""#$#. A elnyelv használata azon!an a társadalom!a való !eilleszkedés gáta is lehet.
H+ + ,(!+& $#"#,0# #$-+6""6+ + 6#$*#$#" +,,(! + 6#$*#$8+-z$+"!$ #)*##-# +z !-!+ "! " +$,9$ 8()* + -z*#$#"
8+-z$. Ez!" + 8+$$--!9$" )*#!%#, ,(!+& ##$-0# + 0&$&)&z%/-" ,#$$ #$3*0# !-z#-"#& +)*&- a elnyelvet és a szó
*#$#" párhuzamosan kell tan$tanunk. M! + ,(!+& ##$- -(! &- 0&z"(-"+/, ,#$$ + 8+",(* ,(%%/&,@&" + )*#!%#, -
,!*#z#"# ,z"".
A -z*#$ )$(0$&- -z&"6# +z !- - ($+-- -z&"6# +)*( +$+@-(* +z(,$ +,&, ,&z!$+) +z (!$&- %7-z#!" +$,+$%+zz,. A
korai nevelés!en az orális módszer kizárólagos alkalmazása megfoszta a gyermeket a reális kommunikációtól, mivel szónyelve
nincs kellőképpen kialakulva.
A 5=)(+1 /+1+5=6>5>+< <H+6+1>(+.9
• A )*#!%#,#" 8+$$ - 0#-z$3 ,!*#z#"0# 8#$*#zz9, <0$@-37# (7+ &-,($+=J
• B# ,#$$ #z#"9, +/7&" %7-z#!#,#" + ##$-0#J
• P!8/z+%(-+ '#6$#-z"#9, ,#$$ + -z6!$ ($+--& ,:#--)#" - + &z/$&- :#!@#:@&"J
• A ,(!+& ##$-0# 8+-z$/, ,#$$ + 6#$*#$#" &- %#$* #$3-#)"& +z !z#$%#, ,&'#6#z-" $#8#"3 "#-z& +z #!3'#-z"-
$,9$& &'(!%@&-z#!z-" + -z(@&$&- 0#&$$#-z,#7-" - +z $"+$(- :-z&@8- '#6$37-" -"0.
A 6#$*#$ "$z("" 8+-z$ +"+ + -z*#$ #$-+6" "-" )"($6+. A '#$3"" 8+$$-- !9$"#, +,,(! '#6$37 #, + $#)6(00+ 8+ ,"
,z--)8#z &- "+!"(z8+"+,; + 8+$$,8(z - + 8+$$--!9$"#,8#z #)*+!". Az (!+$&z%/-" &$$#"# + ,"*#$-)#" &- %!$#)#$9,
,#$$.
A= 341.5 ),5=+3 5.<+3+5 1<1=454< /+16>6+1+.9
• A ,(%%/&,@& )*+, '#$,#$"-# - -z9,-)#--)#, %#)"+:+-z"+$"+"-+ + ,&#-z"#"&,/- -z$#$- '#6$#-z"-#
<"+:()+"- &0!@& $)z- - +!"&,/$@&- %(z)-(,=J
• V&z/$&- -z$#$- '#6$#-z"-# <"#-"%(z)-(, %&%&,+ -z6%(z)-(, /"z-+ -"0.=J
• A 8+$$,-z9$, -#)"-)#$ +z +/7&" -z$#$- '#6$#-z"-#J !z#$%& ,+:@-($+"(, ,&+$+,"-+J
• A '&)*#$#% #%$,#z#" '#6$#-z"-# 6",(,,+$ -z#!#:6",,+$ !+6zz+$ - -",,+$.
A ,#z#, %(z)-+
-z&%0($&,/- ,&#)-z"8#"&
)#-z"/-(, 8+-z$+"++ #!0$&- ,&'#6#z- #8z-)#&".
,z"" ,(!!#$@&" Az #)*#7'#6$37-
$$+:"(""+, %#). A )#-z"/-(, -(!
+)*(+z,(!+&
#$-3 $#",(!(,"$
-z++, %#)6#$#-#
,-!&, ++$+%&"
0#-z7#".+
V++, ($*+ )#-z"/-(, %#$*#, + 6#$#"-" 8+)-$*(zz, <-z&%0($&,/- 0#%/"+" '&)/!+" )#-z"/-(,= - ++, ($*+(, %#$*#,
+ ,(%%/&,@& &"#)!$-" <!&"%/- 8+)#!3 8+)$#6"-= -z($)$6,. U)*++,,(! + )#-z"/- ,&'#6#z& + 0#-z$3 $#$,&$$+:("" &-.
T#8" + )#-z"/- + ,z%(z)- ,&'#6#z& - "9,!z& +z !z#$%#,#" + '#$+7+"0+ +$ !-z"#$" +z 0&z+$%+" + '#-z9$"-)-z&"#".
:& A LTSSÉRLÉS

:&%& A 146455>316+< *5=.;1)'.44< 6./1*5=.;1)'. <>3,>5<H3+


• A 6./1*5=.;1)'. + )*)*:#7+))&+ #)*&, )+ "!)*+ + $"--!9$"#, '#6$37-#, "!*-z#!-)#& -+6"(--)+&
(,"+"-/, - ##$-9, + !#8+0&$&"@&0+ - + -z(@&$&- &"#)!@& #$3-#)"-0# +$,+$%+z("" #$6!-(, - %7-z#!#,
"/7(%*(- %#)+$+:(z-+.
A $"--!9$- + &-#$,#7- ,&#)*#-$*(z+"$+-)" #!#7%*#z& %#$* #)+"+ 8+" + -z#%$* - ,!*#z#"# ,z"& ,+:@-($+"!+. A
#$#-z9$#"#"" $"--!9$"#, 8+0! + ,+:@-($+""#!#%"-& #8z-)#&, ++, ,##-#00 0#$-3 '#-z9$"-))#$ ,9z7##, %&" +z(,
+,&,$ + -!9$- ,-300 <0#"#)-) 0+$#-#"= ,#",#z#"" 0#. Ez /"00&+, -(,,+$ &"#z#00# $&, %#) $"-#-z"-9,#" + -!9$--#$
,+:@-($+"(-
F("(- #)* )(7($+"(, #)-z
($*+ ,!*# z#"$#"9,#"
$"!#8(z%#)8+"!(zz,.
-+ %#$* 0&z"(-)(- + -!9$" -z%!+ %#$* #$'()+7 #$# -z#%0# +88(z 8()*
-z#%$*&-)'#6$37-9, %&$ z++!"+$++00 $#)*# ,:#-#, $#)*##, &"#)!$7& + ,z--)0#.
• A "&'$(:-z&@8($)&+ #%@-+, + "#$6#- +,-) $$+:("" "+/$%*(zz+ 8+#% + $"-#-z"#-) ,9$0z3 -$*(--)& '(!%&"
+ +)*( #*8# )*#)$"-"$ + -$*(- )*#)$"- - + )*+,(!$+"& +,-) $$+:("" &-.
• A 6./11)'. >5 4'. ;  6./1*5=.;1)'. -  6./1*+,')'. + )*)*:#7+))&+ "/7(%*8(z "+!"(z&, + $"--!9$"#,
-+6"(--)+&" '#6$37-%##"" )(7($,(7-/, - -z#%$*&-)9, +$+,/$-" + "#,#*-)9, -z#!#z-" "+/$%*(zz+.
U)*++,,(! ,/"+"6+ +z(,+" + ##$-& (,"+"-& !#8+0&$&"@&- %7-z#!#,#" %#$*#,,#$ + $"--!9$"#,#" '#$ $#8#" ,-z"#&
+z $#"!#.
• Ez!" + "&'$(:-z&@8($)&0$ ,&$"  6./1+6,.< %&" ,9$$$ "/7(%*) %#$*#, @$6+ +z &-,($+& :!()!+%0+
-z#!#:$3 "+"!)*+, -:#@&$&- %7-z#!"++, + ,&7($)(z-+.
• U)*+@-+, + "&'$(:-z&@8($)&0$ $" ,&  6./16+;.< %#$* + ,9$0z3 (,"+"-& -#)7#-z,z, )*+,(!$+"&
,&&"#$#z-#$ '()$+$,(z&, +$+%&" +z #-z,z, 8+-z$+"+, #$%$#"& %#)+$+:(z-" &- '#$$$+$6+.
• A "&'$($)&+ -z #"&%($)&6+ <)!) #!#7#" "&'(- [ +, - $()(- [ "/7(%*= &- !%/"+" +!!+ 8()* #z #)* 6$ ,!9$8+"!($"
"#!9$#" %#$*0# + -z+,#%0#!#, '&)*#$%# #%@-+, + +,(,!+ 8+#% + )*#)$",!+ &- ,&"#!6#7. A $"--!9$"#,,#$ +$
%/,0+ '&)*#$#%0# ,#$$ "#8" #& + '()*+",(--) ":/-" - -$*(--)". K9$0z3 -:#@&$&- %7-z#!#,#" 7($)(z"+,

1
,& +,(, -z%!+ + $"-%+!+7*(,,+$ !#7#$,#z3, -z%!+ +)* + @#"!$&- $"--!9$"#, -z%!+ +,&,#,
$"-$#--)# > 2 <)*#)$",=..

:&2& A 146455>31>5+< +6.1)'.4 >5 5=641(=45


N&@-##, ($*+ ,9$$#)#- "*#z3, %#$*#, +)* + "#$6#- +)* !-z$#)#- $"-#-z"#-)#" #$3&7z, #z!" + )*#)$"- - +
+,-) (,+&" #% $#8#" ,9$,9$ "!)*+$&
A 146455>31>5 1+''(<3.?? >5 1+'.5+36+?? <. >5 /34.9
• A />(6H3>5. =3< +63)*.4<=
A !#"& ,&+$+,/$ (!%$&- ,: ,&+$+,/$-+ ," '3 --z#"#3"3$ '9));
 #$-3-(!0+ + -z#% '*"!-& ,:#--)"3$
 %-(7-(!0+ :#7&) + '*"!-& ,z#)#, ",$#"#- "!+-z:+!#@&6"$.
E003$ ,#",#z&,
'*"!-& 8()*0!
,:#--))#$ + !#"&
-z#%#",&+$+,/$
##z&, ,: +,,(!-z#%#,
#%#"!: $#-z 8#$*#- - %#)'#$#$3
+ '*"!-& 8+ +)*6"3##
z++!(, -z#%)($*:#7&)
-z#!,#z#"# (!%$&-. A
+z +%#"!:&,. A (!%$&-
(!%$&-
%,7- + ,9$-3 - 0#$-3 "*#z3, #)*-)03$ +77&,.
• $43 6*5 +63)*.46 <1H6< +19
& M.)*.
A !&7$" -z#%# %(!'('/,@&($&- !#7#$$##--)#,#" "+:+-z"+$/, %#$*#, ,#",#z"0# + '*-/)+!+, + !#"&+ #$3""
"+$$,(z+, + !#"& ,#$#",#z3 ,: 8(%$*(- $#-z.
A !&7$" $#-# $"6+ + ,z#$& "!)*+,+" #z#,#, + ,:# :("(-+ + !#"& +$+,/$ ,& + "($& "!)*+, &-z(" #$%(-7+,. A
3H.,146456 <<4 1+5>+1 1+;+6 <33.'41. 55=1 +1H1.<&
A 3H.,14645 <>6 6*546 <1H6< +19
- I5<1. 3H.,14645
L+-- $"-!(%$- 6#$$#%z& %#$* 221 #- ,(!&) "+!" +77&) +%) + -z#!#z#" '#6$37-0# +. Ez + '+6"+ !&7$"- #% 8+$+76+
%#) + ?  1 7&(:"!&".
Az &-,($+& !&7$"- %#)##z- (+ -z!%+z&, 8()* +z(, + "#,#*-)#, %#$*#, :("(- ,z#$!# z3 (:"&,+& #!3'#-z"-"
,+, %&" :$7/$ +z !- 0#"-z#73 +)* +z &-,($+& "#,#*-)#, <($+-- %-($- 8+ +z (-z"$*"#!#% #% ,#$$3#
%#)&$)"(""= ,!(-+ 8+"+, + !&7$"-!+.
A !&7$"- (:"&,+& ,(!!#,@&6+ "#$6#-# %#)+$-"8+" -z9,-)#- - ,"#$#z3 %#!" #z $"+$ %#) $#8#" #$3z& + %-(7$+)(-
-!9$-#, ,&+$+,/$-"; <:$7/$ '&z&,+& 7#'(!%&"-(, ,&+$+,/$-" 8")#!&@'#!79$-=. K(!!#,@& 8&*0+ 8&0- +""&"7, -z#)*#-
:#!@#:@&- ,: - 8&0- &z/$&- !#:!#z#"@&, ,#$#",#z#, %#$*#, #$&, + %/,+8#$*& +)* + ,z$#,#7-& 0+$#-#"#,
#$3'(!7/$-+, $#8#"3-)".
- E3F5 *3'3+55= 3H.,14645
Ez #)* -$*(- !#7#$$##--) %&#$ :!()!#--z 6#$$#) )*+,!+ !(%$&, + -z#% 1>5 7&(:"!&&). Az &$*# -$*(- !&7$"-" @-+,
!-z0# $#8#" ,(!!&)$&. G*+,!+ "!-/$ 8(zz + !#"&+ -(!+7-+ 0#!z-# +)* $#$-+.
P!()z&-+ #% +$+%& 0z"+" #)*&, #z#"3 (,+ + -$*(- )*#)$"-+, - + +,-)+,. Ez#, + ,(%:$&,@&, + -z#%)($*
#,#7-#, "/$+67("8+", %#$* + -z#% -z#"#&#, ,(*(7-" - 7#z(!)+&z$7-" (,(zz+. A :!()!#--z !&7$"-
$"+$0+ +z !,$#"#- 8+6$+% - + '+(!&z$ ,!*#z#"& "*#z3, ,$@-8+"-+, #!#7%*#," 6#$#",#z&,.
A !&7$" )*#!%#,#" %#) ,#$$ & + &z/$&- #!3'#-z"-#,"3$. A '&z&,+& #!3'#-z"-" &- ,#!9$&# ,#$$ <:$7/$ -$*#%#$-= %&#$ #z
!#"&+$#$-" (,(z8+".
?& $.*+3+63)*.
A '*"!-& ,:#--) @-,,#"#"" +)* + -z#%"#)#$* !&7#00 + (!%$&-$ #z!" + '*-/)+!+, + !#"&+ %)"" "+$$,(z+, +
!#"& ,#$#",#z3 ,: "#8" 8(%$*(-. A "($& "!)*+,+" &$)(-+00+ %) + ,z#$&#,#" 8(%$*(-+ $"6+. O*6.<. <33+<.)
&- "!-/$.+1H16 1+5>+1 1+;+65>'+5& Az (:"&,+& ,(!!#,@& +z(,0+ +z #-#"#,0# &- 6++-($" 8+ + $+"#- "($$"-8(z
<+ *155=1
,+@-+$-)
& A= 5=6.'6.=5
A -z+!/8!"*+ !#7#$$##- -z#!,#z#"# (,(zz+ %#$*#, '*"!-& ,:#--)# "#)#$*#," $"(z. E!#7%*#,::# + !#"&
,#$#",#z3 ,: "(!zz $&, <+ :("(" #--z3#, + ,!" #$$&:-z&-#, $"8+"6+=.

:&:& A 146455>316+< *5=.;>5 /+1F,>5+


A $"--!9$"#, :-z&@8($)&+& '#6$37-# &-z(*$+) (!%$&- 8+ @-+, + $"--!9$" -z#%$* #% ,#!9$ ($*+ ,!*#z#"0# %#$*
#$$#-)#-# ,#z#$& '()*+",(--)+ %&+"".
• É5=1+1>5
A )*#)$",$ + &z/$&- &)#!#, '#$"!,:#z-#, 0#&7/$-+ -z#!#z-# z++!" + (!%$&- $"-+,"$ #$"!3 -+6"(--)(,+"
%/"+".
Az +$&)$",$ + :#!@#:@&- ,: -z#)*#- 8&*(- - 8&0- 6#$$#)# #!3"#$6#-#00 $&, #z!" + :#!@#:@&- -%, #% #-z#,
!-z" ,z#"$#9$ + !#:!#z#"@&, $"!#8(z-0+ - + ,(%:$# ,:#, '#$&7z-0#.
A ,(%:$# ,:#, '#$&7z-#, #8z-)# %&+"" + %#"$&- "#$6#-"%* @-,,#"#"" #z!" + )(7($,(7- '#6$37-# - +
)(7($,(7-& %#$#"#,
E)-z -(! #$6!- $"#z&,,&+$+,/$-+ %#),-&,. +$+:(z+ + &z/$&- -z$#$- )*+,(!$-" ",$#"#-"-" - '#6$#-z"-" -z($)$6,.
%#$*#, + ,(%:#z@&!+
Ez#, '3$#) +,,(! 8+-z(-+, 8+ %- -z$#$-& %7(z+"(,,+$ #)*9"" +$,+$%+zz/, :$7/$ + "+,"&$&- ,&#-z"z&- -z$#$--#$ - %&$
1
)*+,!+00+ &7z"#"69, '#$ + -z#%$* #$3z#"#- (:"&,/- "+:+-z"+$+"+&".
• K>*=+6+<
A ,:z#"#, 6#$$#%z3& +""$ '9))#, 8()* %&,(! ,#",#z#"" 0# - %&$*# ":/- + $"--!9$-.
H+ + $"--!9$- #$#-z9$#"#"" +,,(! &@-##, &z/$&- ,:z#"#&,. Ez#, +,,(! -#% %+!+7+, %#) 8+ + $"--!9$- 45 #- ,(!
#$3"" ,#",#z&, 0#. A 5 #- ,(! /" 0#,#",#z3 $"-#-z"- #-#"0# %#)3!z37#, 0&z(*(- &z/$&- ,:z#"#, %#$*#,#,
!&-& -z#!#:# $#-z + :-z&@8($)&+& '#6$37-0# - ++, -+6"(--)+&0+. M&$ ,-300 ,#",#z&, 0# + -!9$- +$ &$)(-+00+, +
&z/$&- ,:z#"#, - ,:#, - +$ +)*(00 -z%0+ ++, 6#$#.
A #$#-z9$#"#"" $"--!9$"#, ,:z#"#& '3$#) +z +/7&" -z$#$-!# +$+:(z+,. A ,-300 0#,#",#z3 +,-) +)* + )*#)$"-
#-#"#&0# '#%+!+ 7+, %#"$&- ,:#, %#$*#,#" #!0$&- + $#8#" %#)#!3-"#&. A +,(, "!& ,:z#"#& + "!)*+, "+,"&$&-
,&#-z"#"&,/- %#)&-%#!-# +$+:6 +$+,/$+, ,&.
• G,1<,45
A )(7($,(7- '#6$37-# +z!" %+!+7 #$ + (!%$&-"$ %#!" &-z(*$+) ,#- ,: +$+:6 '#6$37&, + *#$ - + ,(%%/&,@&. Ez +z
#$"($7- "#!%-z#"#-# + 0#-z7 6+!+ "!"&, %&#$ + $"--!9$" +z -z$#$" ,:#,#" #8#z# "/76+ '#$&7z&. Ez + 6#$#-) +
)(7($,(7-" @-+, !-z0# -#!,#"& + -z++,+, &@- +$- "+:+-z"+$+"& +$+:6+ #z!" +z #$(+",(z"+"- - +z $"+$(-"- &-
#8#z"#"". A &z/$&- ++$z&- - -z&"z&- &- z++!" %#$* %) 8+)-$*(-+00 $&, 8+ #-#"$#) !"#$%& '()*+",(--) &- "!-/$ +
$"--!9$-8#z.
T00*&!# #8z-)#,0# 9",z&, + )(7($,(7-& %#$#"#, #$-+6""-+ &-. A )(7($,(7- - + 0#-z7 +z (06#," +$-)
-z#z(!&$&- +7+"+&!+ "%+-z,(7&, #z#, +$+:6 6#, $"!# + '()+$%+, 7"-#, "$#"#,.
A +,(,$ + -z#z(!(- +7+"(, 8&*(--)+& #$"!-" 8(z+, $"!# +z +0-z"!+," - + ,(,!" %#)&-%#!- ,z"". E#, ,#",#z"0#
+ +,(, -z,&@-# )*(!-+ 039$ &-z(" )*+,!+ 8+-z$+, ($*+ -z++,+" %#$*#,#, &@- !#$&- +$+:6+ #% &-%#!&, +z" +
"!)*+" 6#$#-)#" %#$*#" %#)##z#,. Ez +z #$"!- '3$#) + "+"- #$-3 #&0# 6#$$#%z3 + +,(,!+. A "+,"&$&- ,&#-z"z&-
:#!@#:@&+, ,-z8#"3# + +,(, &- "!)*&$+)(- &-%#!#"8#z 6/"+, + $#"+:()+"("" "!)*+,!$.
M&#$ + "+:+-z"+$"( +$+:/$ "/7- 8&*z&, + 6#$#-)#,#" - "!)*+,+" @-+, '(!%$&-+ &-%#!&, #z!" -z9,-)#- + -z0#$&
/"+-"-(,+" - $#!-(,+" + :($&-z#z(!(- !z,#$"#"--#$ --z#,+:@-($&.
• #.'(+1+ >5 +1><+=+6
A /.'(+1+ >5 = +1><+=+6  << +3F55>'+.& A '&)*#$#% !#$+" 6$ '#6$#"" #$3-#)"& + *#$ %#)'#$#$3 '#6$37-" "#8" +/7&"
"( &!*"6+ + ,()&" "#,#*-)#". A +, #% "/76+ ($*+ :("(-+ !z,#$& 8+$$- "6 #)* +,+7$* 6#$#$"" +)* #)*
"!)* "!0#$& %(z)-" %&" + $" #z!" '&)*#$%" '($*"((-+ &!*"+&+ ,#$$ + '#$'()("" &)#!#, #!3--)#, - 6#$#"-#,
'9))*0#.
Az #%$,#z#"9, +)*( 6$ '#6$#"" - %&#$ $$+7+ #!!# ,#$$ "%+-z,(7&+ +z $$+7 )*+,(!$- "(00 '#6$#-z"& +z". A
'#$8+$%(z("" &'(!%@& %#*&-)03$ -(,,+$ "00#" "/7+, +,"/+$&z$& %&" + $", "#8" #%$,#z#"9, 8+",(*+00 + $",$.

:&@& A B3.11+ 345 - 1545


• A '(+'>146)< ,&# + :!()!#--z $"--!9$-0# -z##73, +,&, #$300/" 00 "#$6#-# %#)+,/$ +, <>*+5+<
+'61.  5<3456 <'#,#"#'#8!=. E88#z +z(0+ -:#@&$&- -#)7#-z,z,!# + -z9,-)9,; :$7/$ +z +-z"+$ 73$-
-z)#, %#)$"(z"+"-!+ ++, !7#,0# 8()* + '*&-z(*(, 6(00+, $#)*##, + "#!#%0# 0&z"(-"+& ,#$$ +
%#)'#$#$3 %#)&$)"-" $#8#"3$#) "#!%-z#"#- '*" +$+%&" -z9,-) $#8#" -:#@&$&- +)*(+$,z '9z#"#,!# - +)*(00
0#",+!+,"#!#,,#$ !("" ,*#,!#.
• A << 5*+.41.5 345-1545-3+,5=+36 ;5=41< +1(?+ +=+6F 563  6<6.1.5-<.+5=6+6.<5 >5=1+1>5. A
+,(, -z%!+ &- 8(zz'!8#"3 !-%7 ,&"+$$-+ %! + $#)!)#00& &73,0# &- '()$+$,(z"+""+ + -z+,#%0#!#,#". A $#)#$#6
0()(,+" 8+-z$"+, 1  %-'$ %"#! 8(--z z-&!( - + ,z"9, $#3 "($-) + +-"+)-)/, + ,"-%7
<"#)#!-z@-(%  ,0 4 '+6"+ $"#z&,= $"+$ *#!"#, 6#$#"-"; 0#",#" -z++,+" -z&%0($&z$"+,. H+-z$", %) + 7(%0(!
!-" :+$+"0$!+ +)* ,#,#" 8#$*#z"#, #$ 8(%(,(- $70+ %#$*#, 0#",#" -z&%0($&z$"+,.
• M&7#z# !-%7(, ,(!$"($"+, ($"+,. %0-?+ L.5 B3.11+ +,& #)* 0+$#-#" ,#",#z"0# %#)+,/$" *6<?)1
<.,1'=66 +'( 1'.<5 ?+6 >5 +13+,5=+36& B3.11+ 4?>>+ 7 <1H?H=F +1?F1 411 .,+.< %- *6?)1 411 . A
:("(, %+)+--)+ 1 %% - + ,z""9, $#3 "($-) 2> %% <+ :(" ,z#:"3$ -z%($+=. É!7#,#- 8()* B!+&$$# 0! #%
($" :-z&@8($)/- #z#,,#$ + %!#"#,,#$ 0#"+!"(""+ + "+,"&$&- !z,#*-) ,9-z0!",#&". S+6" 0@6" ",$#"#-"# #$6/"(""
?5 ,(%0&@&&)   *6 ;+1(=+6>6 416=66 +'1<66  @ 3+1.+/ *6?)1 411) *64?>>>6 . Ez +z 0@
/)*+($*+ )!+'&,/- ,&'#6#z-& $#8#"3-)#" 0&z"(-" %&" + -,!-.
• A B3.11+ 3+,5=+3 +15466454? >'( 1.=463 +5= 3>5=69 =-,.6  +3?41.5-<.+5=6+6.<5  6<6.1.5 >5 
<.+5=6+6.<5&
A= ,.6 1.=463 -#)"-)#$ +$-"8+" %#) + '(#"&,+& 7&-z,!&%&@& - + 8#$*#- 8+),:z-. A +3?41.5 <.+5=6+6.<5
1.=463 -#)"-)#$ +$-"8+" %#) + -z++, 8+)(,!+ 0("-+ - #z#, -z#%+"&,/- #)*-)," +$ %#)!"-# #z$"+$
$#8#"3 $&, + -z $#!-+ )!+'%,, +$+,"-+ %#$*  6<6.1.5 - <.+5=6+6.<5 1.=463 -#)"-)#$ $#8#"-)#-. Az 0@ +z
!-6#$#, - + -z%(, + 8+" :(" ,(%0&@&60$ +$+,"8+", ,& + :("(z"0$+ %&7# @#$$60+ #)* ,+!+,"#! !8+".Ez +z 0@ +
"&z#7#, #$!# :9$.
Az #$-3 "&z#7 "$ &) "#!6#73 0#",#" '()$+$6+ %+)0+. Ez#,#" + 0#",#" +z 1 2 4 5 - >- :("(,0$ ,(%0&$6/,.
 [ 1 :(" ? [ 1 - 2 :("   [ 1 - 5 :(" , [ 1 5 - > :(" + [ 1 - > :("  / [ 1 2 - 5 :("  ' [ 1 2 5 - > :("  ; [ 1 2 - >
:(" . [ 2 - 5 :("   [ 2 5 - > :("
1
A %-(7&, "&z#7 + <  6 0#",#" "+!"+$%+zz+ #z#, +z((-+, +z #$-3 "&z#7 0#"&#$ %#$*#,8#z 8(zz+76/, + 8!%+- :("(".
, [ + \ 4 <+)* 1 \ 4=  $ [ 0 \ 4 < +)* 1 5 \ 4= % [ @ \ 4 <+)* 1 5 \ 4= -"0.
A 8+!%+ 7&, "&z #7 +z   = 0#",#" "+!"+$%+zz+. Ez#,#" + 0#",#" )* +$,("6/, %#) 8()* +z #$-3 "&z#7 :(",(%0&@&&8(z
8(zz"#--z9, + 4+- - ?(- :("(,+".
/ [+.\4.\?  [ 0 \4.\? -"0.
A #)*#7&, "&z#7 + (+1-5*+./.<5 ?+6<+6 "+!"+$%+zz+.
A +)*0#" 6#$# 5 #- - ?(- :(" %#$*#" ,z#"$#9$ + 0#" /" ,#$$ "#&. Az !-6#$#,#" -z&" + 8+" :(" -:#@&'&,/-
,(%0&@&& +$,("6,.
A 5=4< 1  1&) +z #$-3 "&z#7 :(",(%0&@&& %#$*#,#" %#)#$3z + -z%6#$ %#$*#" + 4 5 > ? (- :("(, +$,("+,.
A B3.11+ 345? = 366 ?+6 + =5 = 15661 ;+ <  6<H3<>*+.
Az !-8(z #)* $*/,+@-(- "0$@-," 8+-z$+,. M&7# ,&- ")$+$+:0+ #)* +)* 8+" :("(" $#8#" + :("(z+$ 0#6#$$& - + 0#" +
,+!"( %-&, ($7+$  '() ,&7(%0(! (7&. J??3)1 ?13 ;1,) 345),  8()* +z"  ?13)1 ??3 1+;+55+ 15. + :+:!
%#)'(!7"-+ /". A :("(z" 6(00 ,z0# '()+ + 0+$$+$ ,#"& +z !-" %#),#!#-& + ,#",#z3 -(!". Az ($+-- + 6(00 ,z "+,"&$&-
- ,&#-z"z&- !z,-z#!#$ "!"&, + 0#",#" + 6(00 ,z /660#)*# +z((-"6+ %) + 0+$ ,z #$$#3!z3 '/,@&" "$" 0#. A
)*+,(!$- -(! 3 + -#0#--).
A $"--!9$"#, +z !-8(z 8+-z$8+"+, ,9$0z3 "#@8&,+& -#)7#-z,z,#" &-. P$7/$ +z OPTACON +)* 8+-($ #$ +$+:6
%,73 ,-z9$,#" %#$* + -,!-" B!+&$$#!-- +$+,"6+. Ez + ,-z9$, + $"8+" 0#",#" "+:&"8+",, +$+,"6+.

:&& A 146455>316+< 5=. - *3/+55=.41.5 .6+'34.)


S!9$-9,03$ ,&'($*$+) + $"--!9$"#, -z9,-)#-#, !z&, + ",$#"#- !#7 %#)"+!"-" + "!)*+, 8#$*# %&7&) 6$ %#)8+"!(z(""
&-%#!" )* ,*# %#)"+$$8+"+,. F#)*#$%#z#""#, -+6" &-#$,#7-9,#" ,&"3# ,:#-#, -z+0$*(z& +)* ,("!($$+$
!#7#$,#z#, - %&7#z" '#$8+-z$6, +88(z 8()* 6$ 0#&$$#-z,#78#--##, + ,z--)0# - +$,+$%+z,(7+, + "00&#,8#z.
N*.<? <>6 .34(=6 1>6+=.<  146455>316+< <664543 6<=)9
• Az #$-3 <+ !)#00&= +z" $$"6+ 8()* + $"--!9$"#,#" 5*+.41.5 ),5=+3+<<+1 <1H 5=641(<? 5*+.41.5 .5<14? ,#$$
##$& +z $#"0# +$ &"#)!@&" '(,(z+"(-+ $#8#" %#)+$-"+&.
• A %-&, z3:(" + (!%+$&z@&" "+!"6+ -z#% #$3"" %#$*03$ ,#",#z&, .6+'34.)- 6#$$#)#. E -z#!&" + +,(, ##$-" 
341.5 '(+3+<+< <H=H55>'>?+ ,#$$ #$,#z7#& + $#8#"3 $#),(!00& $#",(!0+.
M&7," (,"+"-& '(!%" %#)"+$$6/, + )*+,(!$+"0+. V< 5*+.41.5 .5<14< >5 5=641(< .11+6+ < .<1= .5<14<.
H+z,0+ &- ++, #$#%& - )&%z&/%& (-z"$*(, -z+,&-,($, - "#@8&,/%(, + )*#)$", - +,(, -z%!+ %#$*#,0# +
$"--!9$"#, -:#@&$&- %7-z#!#,,#$ %#)'#$#$3 ,:z-" ,+:8+"+,.
A $"--!9$"#,#" <'3$#) + +,(,+"= -:#@&$&- -z+,&-,($,0+ - -z+,,z:&-,($,0+ +$+%&$*# -z+,%+ )*+,(!$-!+ ,-z"&, '#$. A
-z+,%" )* $+-z"6, ,& 8()* + $"--!9$" %+&%$&- "#$6#-"%*" *6"-( - /)*++,,(! -z#!#--# &- %/,6". A $#))*+,(!&00
%#-"#!-)#, + ,#",#z3,; %+--z3! (!(-& +--z&-z"#- 0"(!,-z"3 "#$#'((- !7&"#$#'((- 8+)-z#!,-z"3 - 8+)($ -#:!
- ,#'#,-z"3, #--z303$ ,-z"##, ,9$0z3 "!)*+,+" ,+!"(@-(%+)($-,-z"3, "+:"z, :+:$+,-z"3, - %-(,. E)*!#
"00 $"--!9$" &!+",(z&, 0# + '#$-3'(, "+&"z#"#,0# +8($ $" "!-+&,,+$ ,z-# "+/$+, - +z +7("" "#!9$#"# +,! ,&#%#$,#73
"#$6#-"%*" &- *6"8+"+,.

:&& A 146455>316+< 6>3. >5 .,F?+ 1) 64><=),45


• A $"--!9$- -$*(- z++!(,+" (,(z + "!& "6,(z7-0+ /)*++,,(! + ,(%:#z@&- ,:#--)#, &- +,"&&z$7+,. A
+,(,!+ - + -$*(- )*#)$",!+ #%@-+, + "!& "6,(z7- z++!+& 6#$$#%z3#, 8+#% 6#$#"3- ##, +
!#-"!/,"/!$7-+ &-. Ez +z "-z#!#z37- +z(0+ #% "/76+ ,&#)*#$"#& + (!%$&- "!& "6,(z7-" - + $"--!9$"#,
%&7&) &- #8z-)#& $#-z#, #z# + "!#.
• A "!)*+, "!& 6#$$#%z3&" "+,"&$&- :#!@#:@&+$ &-%#!& %#). A "!& 8#$*z#" %#)6#)*z-# - 6!+ $"!#8(z-+, ,:#--)#
%#$* + ,&#-z"z&- - #)*#-$*& !z,# +$+:-z&, + $"--!9$"#,$ #% !&"#"". A +)* "!0# +$ "6,(z7- %#$*
$"+$0+ + &z/$&- &'(!%@&,!+ "%+-z,(7&, + +,(,$ %$*# !&"#"" - "#$6#-# %-,:: '#$:"#"".
• A $"--!9$"#, "!& "6,(z7-+ '9)) + "! +)*-)"$ - + "!& "6,(z7-0+ 0#(" ++$&z"(!(,"$. A "!& "6,(z7-
!#7-z#!-z#!# %,7&, - + ,9$0z3 ++$&z"(!(, #)*9""#- %,7-# ! +$+,/$ ,&.
@& A MO"GSSÉRLÉS
@&%& A ='455>316+< *5=.;1)'.44< <>3,>5<H3+
A %(z)--!9$"#, )*)*:#7+))&6+ +)*  5=6*+,')'. + )*)*:#7+))&+ #)*&, )+ %#$* +z(,+, + -z#%$*#,#, +
:-z&@8($)&6" "+/$%*(zz+ +,&, -z(%+"&,/-+ #$"!#, + (!%$&-"$ - :-z&@8($)&+& -z(@&$&- - -z+,%+& "!# '()*+",(-(,.
M- '()*+",(--)":/-(,"$ #$"!3# + %(z)--!9$"#,#" )*)*:#7+))&+& -z#%:("0$ -(,,+$ ,#-0 "+/$%*(z", &-z("
+z (!(-"/7(%*0+ +$ "/7+"(-+00 ,/"+"-(, '($*"+, #z &!*0+. A )*)*:#7+))&+& #$8+*+)($"-) +zz+$ &- %+)*+!z8+"
8()* + %(z)--!9$"#, +)*( -(, #-#"0# ,:#-#, :!(0$%+%#"#-# 0#&$$#-z,#7& + (!%$&- -z+,%+& - -z(@&$&- $#"0#.
A %(z)--!9$-#, - + :-z&@8(%("(!(- z++!(, +)*( $"(z+"(- '(!%" $"8#"#, -$*(--)/, - ,&"#!6#7-9, &- ,9$0z8#";
• A $#)#*800 '(!%& #% +,+7$*(zz, + (!%$&- $#"&"#$" + -$*(-+00+, &-z(" ,&8+"--+$ ++, + -z#%$* "#$6#-
$#"!#. A%&,(! + '()*+",(--) +)*( #*8# '(!%6 +,,(! &@- -z9,-) -:#@&$&- 0#++",(z-!+ + )*#!%#,#, %&7#
#8z-) $,9$ ,:#-#, $#-z#, 0#&$$#-z,#7& + -z(@&$&--z+,%+& $#"0#.
2
• Z++!(, 6#$#",#z#, &-z(" +z(,$ + )*#!%#,#,$ +,&,#, '()*+",(--)+ %#)+,+7$*(zz+ +z $#",(!/,+,
%#)'#$#$3 "#,#*-)#, )z-". Sz%/,!+ '("(- + 7&''#!#@&$" :!()!+%(, +$,+$%+z-+ %#$*#, ++, (!(-&
)*)*:#7+))&+& - -z(@&$&- (+",(z-+& ++, !7#,0# 8()* + )*#!%#, %#)%+!+7" :("#@&$6" %+&%$&-+
,&0("+,(z"+"8+--+. F#$ ,#$$ ,#$"#9, !7#,$37-" - ,#7" + "#,#*-) &!" &--z+ ,#$$ +7/, 0&z+$%" + -+6"
,:#--)#&0# #"#"" 8&"" - @-,,#"#9, ,#$$ '!/-z"!@&6" - -z(!()-".

@&2& A ='455>31>5+< <)3<6 +6.1)'.4 >5 6+66


A %(z)--!9$-#, $"+$0+ %&" "#-"& !(,,+"-) 6#$#",#z#, %#$*#, @-,,#"&, + -z#!#z#" #!#6" - %(0&$&"-". A
-z#!#z#"0# ,9$-3 +)* 0#$-3 :+"($)&- #$$"(z-(, ,#$#",#z#, %#$*#, + ,&"#!6#7-# $"(z $#8#" ,&"#!6#78#" +z #)-z "#-"!#
+)* @-+, #)*#"$# "#-"!-z!#.
Az +7("" @-(:(!"+, + %("!&@&"- z++!+& %#$$#"" #)*0 0#"#)-)#& &- $#8#"#, <$)z-z++!(, -z0#"#)-) @/,(!0+6 -"0.= %#$*#,
"(00 !("6, + '&z&,+&
A ='455>31>5 .6,:#--)#,#".
= H55=+5 T+!"(z8+"+, &7# $"- +)*
6H??. /'(6><554' 8+$$--!9$" 1)
 341.56)1 -z#%$*# , &-. 3/-/<.41.5 +1416=45 +1(
+16>3>5
+'?6  /+1F,>5 ;3).446. A %(z)--!9$"#, &"#$$&)#@&6+ (!%$&- 8+ &@- %- 0#"#)-)9, +)* '()*+",(--)/,.
Az(0+ ,&"#$#- ,!9$%*#, ,z"" '3$#) 8+ ,!*#z#"9, #% %#)'#$#$3 -z#%$*&-)9, z++!"" $8+" + '!/-z"!@&6/, - +
-z(!()-/, 3 0#$-3 ,('$&,"/-+&, - '#-z9$"-)#&, '#$#!3-7#, !z,#*#,, $+,.
M&7#z +,+7$*(zz+ + ,!*#z#"8#z +$ +$,+$%+z,(7-/,+" - + "00&#,,#$ +$ ,+:@-($+"(, ,&+$+,"-" #z!" #8#z#00 $&,
-z(@&$&- - -z+,%+& &"#)!@&6/,.
A ='45 5>31>5>6 <.416) <<
A %(z)--!9$-#, +)*( $"(z+"(- (,+& $#8#"#, %#$*#, ,9$0z3 %!",0# 8+"+, + -z#!#z#"!#. K9$0z3 ,!&"!&/%(,
+$+:6 $#8#" 3,#" @-(:(!"(-"+&.
• Az #$-3 ,!&"!&/% +$+:6 '#$(-z" 8+"+, ,9$-3 - 0#$-3 (,(,!+ . A ?+15F <<6 + '#6$37-& '($*+%+"(, + -z(%+"&,/-
(!)+&,/- - :-z&@8&,/- '/,@&, 8+"!(zz, %#). A <15F <<6 :#7&) +z $#",!9$%*#, + ,!*#z#" 8+"!(zz+ %#).
• E)* %-&, ,!&"!&/% -z#!&" +z (,(, $#8#"#, ,z#"$##, - ,z#"#""#,. A <H=+61+ << + '()*+",(--) +$+%#$*
#$#%!# (+",(z+,  <H=+6+66+< :#7&) +$+%&$* # %(!'($)&+& +)* '/,@&($&- !#7#$$##--)#" 8(z+, $"!#.
B#'($*-($8+"6, + "#$6#- -z#!#z#"#" )$(0$&- +)* "("$&- '()*+",(--)(" (,(z+ +)* #)*#- !)&,!+  "+)(,!+
,(!$"(z7&, $(,$&- '()*+",(--)(" (,(z+. A -!9$-#, -$*(--)+ $"(z $#8#".
• G*+,!+ + -z#!&" &- '#$(-z"6, +z (,(,+" 8()* +z(, :!#7&-z:(z@&, '+(!&z$ "*#z3, +)* ,&$" (,(,.
+. A /3.=41) '( *3+,.5=*41) 6>(+=F<+6 +z !,$37- 8+"!(zz+ %#). A $#-z!%+z(""+, $"+$0+ + '#$%#3
)& - ($7+$)& <"#-"!#, ,z#$& !(,((,= !(,((,,+$ 8+-($ %(!'($)&+& - '/,@&($&- 6#$$#%z3,,#$ 0!+,.
• K!(- 8+"-(, &- %#$*#, + %8# 0#$9$ !&, + %+)z+" -z#!#z#"J
• A #$#-z9$#"#"" 7#0&$&"- - !#"$#-) + ,(!+-z9$""-) - + -z9$- ,z0#& 0+$#-#"#,J
• A #% %#)'#$#$3 $#" - 8&)&&+& ,!9$%*#,J
• Az +," - */)+$%& :#!&7/-(, -z#!#z#"" $"+,(z"+"-+, 8&*+J
• A #% %#)'#$#$3 ":$$,(z-& -z(,-(,J
• A #% %#)'#$#$3 %#)&$)"- - $##)3%#*&-) + $+,-0+J
• K*#$%#"$# !(--z -z+0- !/8+J
• T$ :/8+ )*0+ +$ +$- "$ -(, :!+ %#$*0# + "#-" 0#$#-9::#7 +)* ::# #$$#,#z3$#) + "$ ,#%* ,*#$%#"$#
)* %#$* -z&" #% -#)"& #$3 + -0# $#3 )*#!%#,#, (!%$&- :&8#-"J
• A 8&0- $#"&"#$ + -z9$3& - + ##$3& '#$9)*#$#" #$$#3!z- 8&*+.

A ,!&,/- 0#"#)-)#, + 8(--z $0+7(z- + %""#, + '&z&,+& 7#0&$&"- + ,!&,/- z++!(, <(!)+&,/- - :-z&@8-=J
• E)*#- -z#z(!&$&- #$$"(z-(, <,9$- "#,&"#""#$ + $"- - 8+$$--!9$-!#= &- #$3-#)"8#"&, + %(z)--!9$-
%#)6#$#-" - )*(!- ,&0("+,(z-".
?&A <.416) 6>(+=F< + %8# 0#$9$ 8+"+, - ," @-(:(!"0+ -(!($8+"+,;
• A= +15F 5*36? =< 636=< +1(+<  6+56 3+,+11++5 /+1F,>5>6 <==4<& Ez %#)*&$/$8+" +,! #)*#-
"#-"!-z#, '#6$37-#, #$%+!+7-0+ +)* 8&*0+ &-. I$*# z++!(,+" (,(z8+"+, + ,!&,/- )*/$$+7-(, <-z&'&$&-z %+$!&+
"/0#!,/$z&-= $+-- %!)#z-#, <+$,(8($&z%/- )*)*-z#!#, !+7&(+," -z#!#,= #7(,!& +)* #/!(:-z&@8($)&+& z++!(,
+$/$":$$"-) +)* &"+%&8&* + !,#!&)- 0#"#)-)#& - %-(,.
• A 45,.< 5*36?  <H3(+=+6. <4356) 6>(+=F< 636=<&
 Az(, + "*#z3, %#$*#, a magzatra az anya szervezetén kereszt"l hatnak ; + "$ +$+@-(* +)* "$ %+)+- 83%!-,$#" #"!%
:!+"+!"+$(% !")#-/)+!+, + "#!8#- 3 8+-+, -!9$-#& #% %#)'#$#$3 $#" - %/,+,!9$%*#, + -z9$3, #$3!#8+$+7(""
$#",(!+.
 A sz"lés k#z!en ható k#zvetlen hatás/ tényezők ; +z +*+ $"+$ ,&'#6"#"" "$z("" #!3'#-z"- "!+/%+"&z$ 0#++",(z-(, %#$*#,
)*/$$+7-(,+" 0#!z-#,#" (,(z8+"+, %#$*#, -$*(- ,#",#z%*#,,#$ 6!+, + )*#!%#, '#6$37-!#. U)*+@-+, + "!+/%,8(z
"+!"(z&, +z &- 8+ + )*#!%#, '#6# !(--z/$ ,#$37&, +)* !(--z/$ :!0$6, #$3-#)"#& + %#)-z9$#"-". M&7#z + @-("(, z9$#"#,
-z#"#, -!9$-" #!#7%*#z8#"& 7# -!9$8#" + %#$$,+- + *+, - ,+!(, &- %#$*#, -$*(- ,#",#z%*#& + '#$-3 )"+)
21
%,7-0# +)* -z#!,#z#"0# %/"+",(z+, %#).
 A )*#!%#,,(!& ,!(-" "*#z3, %#$*#, + -z#!#z#" '#6$37-" #)+"+ 0#'($*-($6,.
 A %(!'($)&+& +)* '/,@&($&- #$$"(z-(,+" (,(z 0#"#)-)#, - 0+$#-#"#,. Ez#, ,z9$ + $#))*+,(!&00+, + 8#$*$"(z"+"
,-z9$,#" !&"&, <@-("(, z9$#"#, &z%(, &7#)#,=.
 A @-("z %#$* + "#-" $#)'("(-+00 "%+-z"-z#!,#z#"# +--z&%#"!&6+ %&+"" +)* #$#%#&#, #$$"(z-+ %&+"" + '()*+",(--)
)*+,(!& (, $8+". A !(--z/$ --z#'(!!" "!-#, +z (-"#(%&#$&"&-z + @-(""/0#!,/$z&- - %- !(@-($7-8(z #z#"3 @-("
0#"#)-)#, $$+, + $#)-$*(-+00 !(,,+"-)(, 8""#!0#.
 Az z9$#"#, "$ +)* +)* @-,,#"#"" %(z),(*-)+ &- ,&$"8+" %(!'($)&+& +)* '/,@&($&- -!9$-#,#" ,9$-,::# +
%("(!(- #$#%#, ,((!7&@&6+, ,:#--)" @-,,#"&,.
 A "+!"- !#7#$$##--)#, %#$*#, 8")#!&@'#!79$-#,#" <@&'z&- $(!7z&- -z,($&z&- ,#!#, ::(- 8"= (,(z8+"+,.
 Az &z%(, -z#!,#z#"#, +)* %,7-#, :+"($)&- #$$"(z-+& &- (,(z8+"+, %(z)--!9$-"; +z &z(%"%#) @-,,#-# +z
&z(%#!3 - "/- @-,,#-# <+"&, +)* 8&:("&,=J +z &z(%"/- '(,(z7-+ <)!@-, %#!#-) -"0.=. Ez#, + '(!%, +
,z:("& &7#)!#7-z#! '!+7-+ *(% ,#$#",#z#, &$*# #-#"#,0# +z +)*,!#) #$$#3!z3 ,:#--)# @-,,# %#$* #%
%#)'#$#$3 "+!"-8(z #z#"8#".
 A #/!(%/-z,/$!&- 0#"#)-)#,#" + :($&(%&#$&"&-z +)*8!"*+ - +)*#$3)*/$$+7- (,(z8+"6+ %#$*#, +)*( )*+,(!& "*#z3, +
!(,,+"-) ,!(,"+0+.
 A %#"+0($&z%/- - 8(!%(z++!(, )-& -#0#, - 8#)#, -(!+7-(, ,+$@&/% $#!+,7-  &z(%-(!+7- :!()!#--z
&z(%$#:9$-.

@&:& A ='455>316+< 5=641(=45


A %(z)--!9$-#, ," +)* @-(:(!"6" ,9$"69, #$;
%& 3/1)'.. '( 563<6341.5
2& /<.41.5 '( <H,>5+5&
E)*&,#" &- %-&,+" &- "(00& +$@-(:(!"(,!+ $#8#" (-z"+& +""$ '9))3# 8()* + -!9$- %#*&!# -$*(- &$$#"# %#,,(!+ ,&"#!6#7-;
%& '1?41.5 416145 46/')
2& 3>5=1+'+5 3+'.41.5 '( 1<41.5&
%& A '1?41.5 3/1)'.. 3+,+11++55>'+< 15*3643 +11+=F 546554'<9

NH+<+,>5. =3<
 N#,#7-& #$)"#$#-) "!:#- <+)*( +$+@-(* "#!%#"= +)* )&)+"&z%/- <+)*( %+)+- "#!%#" "$%!#"#z#""-)=
 D&-z8+!%&, <%+)+- - -(* +)* +$+@-(* - ,!= +!*"+$+-)(, <8(--z-) %+)+--) - "!'()+" ,z""J + '#6 - "!z-
,z""=.
• T4*141<=45. =3<
 Az #$8z- <+-"+) "$ -(, z-!-z#"= - + '&z&,+& 7#0&$&"- <-z(%+"&,/- +$/$'#6$#""-) %#$* ":$$,(z-& z++!(,,+$ "!-/$=.
• T3645=3<
 M#$*#,#" (,(z8+"6+ + )$(0$&- "+!"!#7-z#! #$)"#$#-)# %#!#-)# <'(,(z("" "/-= + )$(0$&- "+!"!#7-z#! +--z&%#"!&6+ <+
@-("z - +z z9$#"#, +--z&%#"!&,/- 8#$*z#"#=.
• BF3-3+,+11++55>'+<
 L#8#" -:+7" $&$- -z <@&+("&,/-= -z!+z +)* #7#- "+:&"- %#)6#$#8#"#, ,9$0z3 '($"(, 8#)#, +)* #,@%, +)*
+z #)-z "#-"'#$9$#" $#8#" +)*( -z3!3-.
• I=< 3+,+11++55>'+.
 R#7#$,#z8#" ,z#:#- @-,,#"#"" +)* #!3-# @-,,#"#"" (!%$&- '(,(z("" +)* #$)"#$# &z(%"/--+$.
• C56< 3+,+11++55>'+.
 L#8#"#, ,(*+, +)* +-"+)(, 8(--z+, +)* !&7#, 6#$# $#8#"#, "!+/%, %+!+7* "9#"#& !+@8&"&z%/- -"0.
• !=1+6. 3+,+11++55>'+<
 L#8#"#, 7#'(!%$"+, 6#$$#%#z8#"& + @-,,#"#"" +)* "$z("" %(z),(*-).
2& A 3>5=1+'+5 3/1)'.. /'(6><554' 15*3643 +11+=F 546554'<9
• A /+ = 3 >5  (< 3+,+11++55>'+.
 M+,!(@#:8$&+ <"$ +)* '#6= +)*. %&,!(@#:8$&+ <"$ ,&@-& '#6=J
 H&7!(@#:8$&+ <+)*( +)* -+6"(- 03!-z '#6J z'#6= +--z&%#"!&,,+$J
 O$&- 8(--z,- +)* $+:"("" +--z&%#"!&,/- 7#'(!%$" 8#)#- +!@ %#$*# %#)6#$#8#"#, 0/$-(, + -z#% !#7#$$##--)#&
<,+@-+$-) "-,- +)* "$ ,z#$ $$ -z#%#,= +z (!! - '9$ !#7#$$##--)#& '()-(!!#7#$$##--)#, 0($"#- -z6:+7J
 A *+, $#8#" "$ 8(--z +)* "$ !&7 ,(* +)* +-"+) '#!7# +)* +--z&%#"!&,/-.
• A 6H3=5 3+,+11++55>'+.
 A %#$$,+- $#8#" "$ 8(--z +)* "$ !&7 ,#-,#* +)* -z$#- 8(!:+7" $+:(- +z +$+:$ +)* + "#"3 -z$#-#73 +--z&%#"!&,/-
!+@8&"&,/- 6#$$#) #$,#-,#*#73 <+ %#$$ '$"" +)* +$+""= + %#$$@-(" "$@-! +)* "+!+6 +$+,J
 + 8+- #$3!#/)(!8+" $#8#" ,"$#0#*#- $#8#" '#-z#- +)* $+z+ !/)+*(- -"0. %#)6#$#8#" -! +)* 8+-&z(%!#:#7-J
 A 8" $#8#" #)*##- ,("("&,/- $(!7("&,/- -z,($&("&,/- ::(- +)* +--z&%#"!&,/-J
 A )#!&@(-z$(:  + 8/% W"+!"(-z$(: +)* + 8/% #!"&,$&- "#)#$* -(, %7(-/$-" -z##78#" +z$"+$ 8()* + '&z&($)&+&
)!09$#"#& 8+)-$*(-+00+,, $+,J
22
 A $$+, +--z&%#"!&6+J
 A %#7#@# +--z&%#"!&6+ $#8#" -z$#- +)* ,#-,#* ($7+$!+ 8+6$ #% %#)'#$#$3 -z&" <#$3!# - $#'#$# #-3 #$3!# - '#$'#$# $$
8"!+'#$# $$=.
• A /+15F >'6'< 3+,+11++55>'+.
 T#$6#-# #)*#$3"$##, <8(--z-)0+ - +-"+)-)0+=J
 A--z&%#"!&,/-+, !#7#$$##-#, <'!("$&- -,0+ +)* ,#!#-z"&!*0+=J
 E$3!#$$, +)* 8"!+%+!+7(""+,J
 L#8#"#, 8+6$"(""+, +)* *6"(""+, + "!z-8z -&%/$, +)* +""$ #$$$,J
 L#8#"#, "$ 8(--z+, +)* "$ ,(*+,J
 E$#!*#7"#, +)* %#!##, -z!-+, 0#'#$ +)* ,&'#$ )!09$"#, +--z&%#"!&,/-+,J
 A ,*, $#8#" 8+6$"("" +)* *6"("" 0#'#$ <( +$+,= +)* ,&'#$ < +$+,0+= 8+6$"("" +$,+!J
 Az +$,+! +-"+)-)0#$& +)* 8(--z-)0#$& #)*#$3"$#-)#& )!09$#"#& +--z&%#"!&&J
 Az /66+, #$#-z9$#"#"" !#7#$$##--)#& *6"(""+, +)* 0#)!0"#""#, #$"!3#,J
 A $+:(@,, $#8#"#, "$ ,z#$ +)* "$ "($ #)*%-"$ #%#$"#, +)* $##)#7#""#, $#!+)+7"+, +)* -z"$+-z"(""+, $&00#3
%!$#)8#z 8+-($+, +--z&%#"!&,/-+,.
• A= 15) >'6'< 3+,+11++55>'+.
 T#$6#-#, <+ @(%0 !#7#$$##--)#& %#$* + $"*" &- %#)8+"!(zz+=J $#8#"#, #)*#$3"$##, 8(--z-)0+ +)* +-"+)-)0+
:(z@&6/, - )!09$#"9, $#8#" #)*#$3"$# 6#$# $#8#"#, 0/$-(, +)* "!+/%, %+!+7* "9#"#&J
 G!@-, +)* %(!'($)&+& z++!(,J
 K&$$ @-:3 <z-!-z#" $#!+,7-=J +--z&%#"!&,/- @-:3 <#$#-z9$#"#"" @-:3'&@+%=J #% %#)'#$#$3 8#$*z#"0# +$ %#!##7-#,
+)* @-("(-(7-(,J
 A @(%0@-(" '#6#, 7#'(!%&"-+& +)* )!@-,J
 A "!7#, 8+6$"(""+, +)* "$*6"(""+, 0/$- +)* "!+/%+ %+!+7* "9#"#& -z$#$8#"3#, +--z&%#"!&,/-+,J
 A $0-z! )!0# "!+/%+ /" '#%+!+7" 8#)#, $"8+"+, 0/$- %+!+7*"9#"#& -z$#$8#"3#, +--z&%#"!&,/-+, 8(--z-)/,
+)* +-"+)-)/, #% #)*'(!%+J
 A 0(,, - + $0+, $#8#"#, +--z&%#"!&,/-+, )!0, < +) ( +$+,+,= ,&'#$# +)* 0#'#$# 8+6$ +, 9!#)#-#, + "+$:
!#7#$$##--)#& <,&'#$# +)* 0#'#$# $: $7"+$:=J
 A $0/66+,
+)*/66 ,&'#$#$#8#"#,
$$ -"0.,+$+:@-+$+,+, <8+6$(""+, +z /660#)*!# "%+-z,(7+,= $#8#"#, '#!7, #)*%-!+@--z(""+, 7#'(!%$"+, +
A /<.41.5 =3< <H=1 +'+16<;
• A +35=<143.5 3+,5=+3 =3.
- K9$0z3 ":/- - '(!%6 0/$-(, <%&" + :&!+%&7$&- +)* #"!+:&!+%&7$&- !#7-z#! -"0. -z&7!%&+, "9#"#=J
 A"#"z&-(- %(z)-(, <+,+!+"$+ !&"%/-"+$+ $+-- %(z)-=J
- H(!#(+"#"("&,/- %(z)-(, 6!- #)*#-$* ,((!7&@& !&"%/- '()-z++!(, -"0.
• A /F?? /<.)< >5 '(?? 5=+33+,5=+3 =3.
 A $)z3 !#7-z#! z++!+& <$)z-#$)"#$#-)=J
 A -z - !!#7-z#! z++!+& <,#!&)-& #$)"#$#-)= %#$*#, "9#"#& +z 7%, #$,,9$- + )*#!%#,#, +$/$'#6$#""-)# <,&@-&,
,(*+, ##!)&+8&*(-+, 8+%+! '!+7+, #% ,:#-#, '&z&,+& #!3,&'#6"-!#=J
 A ":@-+"(!+ - + ":$$,(z- z++!+& <#$3!#$$ 8+- 0#$-3 -z#!#, -9$$*#7-# '&z&,+& 7#0&$&"- +)* (0#z&"- -"0.=J
 Az #7(,!& !#7-z#! z++!+ %#)*&$/$8+" #,#7-& - '#6$37-& z++!(,0+ <8&:('&z$&- "!:#- )&)+"&z%/- +z
#7(,!& !#7-z#! - &+!-z#!#, '#6$#"$#-)#$ 6! #$8z- -"0.=J
 Az !z,-z#!#, -!9$-#& <+ $"- +)* + 8+$$--!9$- $"!#8(z8+" ,9$0z3 "+!"-z++!(,+" %#$*#, ,9$0z3
8")#!&@'#!79$-#,8#z #z#"8#"#,=.
& A BES"ÉD$IBK
&%& A 1'*>,. 5=+3+*+ >5 /6554'
• E"&%($)&+&$+) + $()(:7&+ ,&'#6#z- + )!) $()(- <-z= - + :+&7#&+ <##$-= -z--z#""#$03$ -z!%+z&,. A 1'*>,. 5=<
>36+1+?+  ?+5=>, 341.5 >5 366 ++1>5+  ?+5=>,;.?4< 645. H+)-$*(z(""+ )*+,(!$+"& 6#$$#) "/7(%* +)*&-
($*+ "#@8&,,+" - %7-z#!#,#" 7($)(z ,& %#$*#, 8+",(*+, - + $#8#"3 $#)!&7#00 &73 +$+"" $#8#"3 "#-z&, + 0#-z78&0,
,&6+"-".
• M,+3 >36+1+?+  1'*>,. 64'?? >36+1+=>56 <*669
- ?+1+636=.<  ?+5=>,;.?4< +'+1F=>5+
-  (+1/+1F,>5?+ 5=+3+*+6 465=) *5=.;1)'.. >5 +3-/.=.1)'.. +;.=5< +1>1+6. 614(=45
-  (+1/+1F,>5 ?+<6 >5 5=?+<6 /+16>6+1+.+< /+16>3<>*+=>5+
-  +3?41.5 <.<4.) +'1)5645 >5 ++< /6554' = +?+3. 5=+>1(.5>' <.?6<=454?&
• A 1'*>,.. 6+><+(5>'+< >19
 A 5=+>1( 416145 *5=.;>5 /+1+5=6>5+
 A= .6+3*+35=41.5
A <H=H55>'?+ <*516< 5+'6>5+
1) ?+.11+5=<+,>5 <.1<645 '( 31<645

24
 A 5=+>1(.5>' /+1+5=6>5+  +'1>F <*+6+.4. >5 1+;+6F5>'+.+< /''>(>?+&
16145 >1<
1. A $()(:7&+ @$6+ #$-3 -(!0+ ##$3 6#$$#)J 8(zz6!/$ +z #%0#! '(!%$-8(z.
2. A )*#!%#,#, -#)" +z &-,($+& - +z +7+:"@&- #8z- )#, $#,9z7-0#. E00# + :#!-:#,"0+ #)*+! " '("(-+, +
0#-z78&0, %#)#$3z-!# &$$#"# ,(!!#,@&6!+ &!*/$ $:-#,. Az (7-,(!0+ &$$#"# ,&-&-,($-,(!0+ )z#"" $()(:7&+&
"#!:&, + $#)8+",(*+00+,.
4. T#!%-z#"#-# + 0#-z7z++!(, '#$3"",(!0+ &- 6+"8+"+, <,#$$ - $#8#" 6+"+&= %&#$ + 0#-z78&0, + -z(@&$&- 0#&$$#-z,#7-"
#8#z"&, -z#%$*&-)z++!(,8(z #z#"8#"#, +)* %#)z++!8+"6, + -z#%$* -z(@&$&- -""/-".
5. E$%$#"& -z#%:("0$ + $()(:7&+ )+z7+) &-%#!#"+*+))+$ !#7#$,#z&, + 0#-z7 :-z&@8($)&6+ - + )*)*:#7+))&6+ "#!9$#"!3$.
S*+./.<5 >1<;
1. A ,(%%/&,@& "+/$%*(z-+ +$+%&" %#)'#$#$3 $),! "#!#%"-# '#6$#-z"-8#z - -"&%/$$-8(zJ
2. A *#$& z++!(, ,&+$+,/$-+, %#)#$3z-#J
4. A 0#-z78&0, "9#"#&#, "+/$%*(z-+ - +7#," 6+"-/, %7-z#!"++, ,&7($)(z-+J
5. A ,9$0z3 '()*+",(--)(, 8+"-+, %#)&-%#!-# - #)+" 0#'($*-/, %#)#$3z-# + 0#-z78&0- -z#%$* &-#$,#7-!# -
-z#%$*&-)!#J
>. A $()(:7&+& 7&''#!#@&$7&+)(-z"&,+ - :!()(-z"&,+ %7-z#!"++, ,&7($)(z-+J
?. A $()(:7&+ "/7(%*+, :-z#!-"-#J
. A @-+$7 - +z &-,($+ '#$,-z"-# + 0#-z78&0- )*#!%#, #$'()+7-!+ - "%()+"-!+J
. Az !z,-z#!& - +z !"#$%& '()*+",(--)(, +z( +-:#,"/-+&+, "+/$%*(z-+ - %#)&-%#!-# %#$*#, + *#$'#6$37-!#
8+"--+$ ++,J
. A $()(:7&+& "#,#*-) (:"&%&z$-+ %&7 + 0#-z78&0, 6+"-" %&7 :#7&) +z &-,($+& ,/7+!@ - &-#$,#7-z++!(,
,&+$+,/$-+, %#)#$3z-" &$$#"3#J
1. A 0#-z78&0-(, -z!-# (7-,(!"$ - + 0#-z78&0, ,&+$+,/$-+, %#)#$3z-" &$$#"# 6+"-" -z($)$ "#,#*-)#,
-z#!#z-#J
11. A *#$ :-z&@8($)&6+, '()+$(%!#7-z#!#, - #$%$#"!#7-z#!#, %#)+$,("-+ - ,&7($)(z-+.

&2& A ?+5=>,;.?4< <)3<6 +6.1)'.4 >5 5=641(=45


A 0#-z78&0+ (," #% %&7# #-#"0# "/76/, :("(-+ %#)$$+:"+&  ?+5=>,=3 '( ?341.5 ?+5=>,/+1F,>5
;466+3>?+ 1+'6H??5=H3 <*1+ <-5*36< 411< +1(+< +5<  (+1 <.1<14543 ;6< +'6 ;+ 45
*5=.;>5 /<.)<3 .5& K#",#z-,::# + 0#-z78&0, %#)6#$#-# $"+$0+ #)* ,(%:$# '($*+%+" #!#7%*# %#$* ,&'#6"8#""#
8+"-" + %8# 0#$9$& '#6$37- -(! + -z9$- ,z0# +)* + -z9$#"- /" + $#)-$*(-+00 #-#"#,0# #-#"$#) '($*+%+"(-+
%&78!(% -z+,+-z0+.
A 6+3;+55>' 166. <<;
 K9$0z3 %!)#z-#, - '#!"3z-#, + "#!8#- 3 '#!"3z3 0#"#)-)#&J
 R8. I,(%:+"&0&$&"-J
 T:$$,(z-& #$)"#$#-)#,J
 M#@8+&,/- "!+/%, <%#$*#, + %+)z+" -z#!#z#"#, '&z&,+& -!9$-" (,(zz,=J
 A "#!8#- 3 $"+$ #$-z##7#"" :-z&@8- "!+/%, -"!#--z 0#$-3 '#-z9$"-)#, &6#7-)#,.
A 5=1>5 <H=?+ /+11>*F <<;
 E$8z7 #8z -z9$- %#$* + ,z:("& &7#)!#7-z#! -!9$-8#z #z#"J
 A-z'&&+ %#$* +z +)*,!#) 0#!z-" (,(z8+"6+J
 K9$0z3 '&z&,+& "!+/%, -"0
A 5=1+6>5-
Sz%(-+, 64. <<9 N>'( '( <6+')3.4? 5=6;6< F<+69
-(,-z#,.
%& O3'.<5 5=+3. <<
 L#8#"#, @#"!$&-+, +)* :#!&'!&-+,.
 M#@8+&,/- "!+/%, %#$*#, #)+"+ 0#'($*-($6, + ,z:("& &7#)!#7-z#! '#6$37-" +)* ,z#"$#9$ 8+"8+"+, + 8+$$-!+
+)* + 0#-z7-z#!#,!#.
 A ,z:("& &7#)!#7-z#! -!9$-#". M&$ ,&"#!6#7"#00 - %&$ %$*#00 + -!9$- +$ ,(%:$##00 z++!(,+" (,(z %&#$ )*
"00 :-z&@8- '/,@& +)*& ,z:("6+ &- !&"#"". P$7/$ + 7(08!"*+ -!9$-# + 0#-z7-z$#$-" - + 0#-z7:!(7/,@& z++!"
(,(zz+ + '()+, $$,+:(@- - +!@&z(% !#7#$$##--)#& %#)+,+7$*(zz, + 0#-z7'($*+%+"0+ !-z"#3 #$#%#, ,z""&
--z#8+)($" %,7-".
 A )*/$$+7-(, +)* %!)#z-#, <,%&+& +*+)(, )*)*-z#!#, +$,(8($= %#$*#, + 0#-z7-z#!#, #/!('&z&($)&+& -z#!,#z#"!#
<(!)+&,/-+ +)* '/,@&($&-+= 8+"+,
 Az #$-3 $#"#,0# 0#,#",#z3 -$*(-+00 0#"#)-)#, <+)*8!"*+ +)* +)*#$3)*/$$+7-= +)* )*#!%#,0#"#)-)#, <-,+!$"
!z-+8&%$3 %/%:-z -"0.= &- (,(z8+"+, @#"!$&- +)* :#!&'!&- &73-z+,(- +)* #)-z $#"# " "+!" 0#-z7z++!(,+".
2& #<.41.5 <H,>5?+1. <<
A '/,@&($&- (,(,!+ ," ":/- 0#-z7z++! #z#"8#"3 &--z+.
 É!&"8#"& + -z#z(!&$&- :#!@#:@&" &$$#"# (,(z8+" %("(!(- z++!".
 A '/,@&($&- (,(, + ,&#6"- 0!%#$* #$#%" !&"8#"&,; ,&$)z- 8+),:z- +!"&,/$@&.
25
:& P5=.;-+31)'.. <<
 F3$#) +z(,!+ + -z#%$*#,!# 8+"+, +,&,#, ++"%&+&'&z&($)&+& '#$:"-# #$#-z9$#"#""# "!,#* +)* :+"($)&-.
 Ez#,#" +z (,(,+" "+$$6/, +z !"#$%& '()*+",(- +)* 8+"!#-#" -z#%$*#,$ +z(,$ +,&,#, #%$,#z#" +)* '&)*#$#%z++!/,
+
 A $"- - 8+$$--!9$"#,$ +)* +z(,$ +,&,#, &z/$&- - +/7&" !#:!#z#"@&6/,.
@& P5=.;-5=.41.5 <<
V&-z(*$+) )*+,!+ '(!7/$+, #$3 - #)+" 8+"-/, #%@-+, + *#$ '#6$37-0# 8+#% +z #%0#! :-z&@8- '#6$37-#,
#)-z0# %#)%/"+",(z&,.
 A 8&0- ##$-& %7-z#!#,
 A 0#-z7 #$)"#$# -#!,#"-# + ,(!+& ("()#z&- '($*+%+"0+
 A )*#!%#, 0#-z78&06+, '#"+!"-+ ++, %#)#!3-"-#$ 8+ + -z9$3, <'#$3""#,= #z" 8/%(!(-+, +!+*(-+, "+!"6,.
 A 8#$*"#$# 0#-z7%(7#$$ %#$*#" + )*#!%#, /"(z& '()
 A ,('$&,"/-(- -"!#--z#$3 $#"#-#%*#, + "$ %+)+- ,#"#$%*#,.
A ?+5=>,;.?4< 5=641(=45
A $()(:7&0+ + 0#-z78&0,+, 6H?? 6*5 5=641(=45 &-%#!". Ez#,#" + @-(:(!"(,+" 5=45 <3.6>3. 1*4 8(zz, $"!#.
1. K&#6"-z++!(, <:-z#-) (!!8+)z--) 7&z+!"8!&+=J
2. R&"%/-z++!(, - + 0#-z7 '($*,(*-)+, z++!+& <7+7()- 0#-z7'$#$#% 8+7+!-=J
4. A 8+),:z- z++!+& <+'&+ 7&-z'&+ '(+-z"&+=J
5. Az !("" *#$ z++!+& <7&-z$#&++$#&+ - 7&-z)!'&++)!'&+=J
>. P($&%(!' z++!(, <+'z&+ 0#-z7,:"#$#-)=J
?. N*#$'#6$37-& z++!(, <:-z&@8() %/"&z%/- -z#$#," %/"&z%/- +,+!+"$+)(- %/"&z%/- %#),-#"" 0#-z7'#6$37-=J
. P-z&@8($)&+& z++!(, ,#",#z"0# $"!#63 0#-z7z++!(, <7&-z$()&+ #@8($$&+ z-+!)(('z&, -"0.=.

&:& A ?+5=>,;.?4< 6+66

A A36.<14.)5 >5 <.+6>5-=3<


A ,&#6"-z++!(, + 0#-z78&0, ,z9$ + $#))*+,(!&00+, '3$#) (7- - ,&-&-,($-,(!0+. A 0#-z78&0, %#)*&$/$8+"+, +
8+),:z-
&- + -z++, +#$-+6""-
%#$* +z !-($+-- %(7+"+$,("- -z&"6 &$$#"# + 0#-z7%#)!"-0#. Ez#, + 8&0, )*+,!+ %#)6#$##, +z !("" *#$0#
" #8#z"&.
• A *H5=+5>'
A 0#-z78&0, ,z9$ + $#))*+,!+00+ #$3'(!7/$ z++!. G*+,(!&-)+ - + z++! ,(%:$#&"-+ +z(0+ $#",(!(," $"(z&,. A
8!(%  +$+""& )*#!%#,#,$ + ,&#6"-& 8&0, #% -z#-#,J &-z(" (7-,(!0+ #z#,#" %! 6+"+/, ,#$$ +z!" 8()* +
0#-z78&0+ # !)z9$6 - # +$+,/$6++, ,& + 8&0- ,&#6"-& -z(,-(,. A 8!(%  +$+""& )*#!%#,#, :-z#-)# '&z&($)&+& 6#$#-)
%&#$ + 0#-z7-z#!#, &$$#"# + 0#-z7!" '#$#$3- +)*& ,z:("(, %) &@-##, ,#$$3,::# ,&'#6$37#.
 A *H5=+5>' 6+6+.9
-  ;'< 63=645
- <.;'(45
- ;+1(+66+56>5+
- '( /+15+3>1>5+.
A :-z#-) -$*(- '(!%&0+ /)*+#z#, + 6#$#-)#, %#)6#$##, + -z"+)(, -3" + -z++, -z&"6 &-.
 A%&,(! = 36.<14.)5 =3 +'(+61+ .=1416 ;'3 <3146=),.< +,,(! #*8# z++!!$ + -z +'(5=+3 3>5=1+'+5 '(
3/ *H5=+5>'+< ##zz9,.
 A%&,(!
H+ .,+ 1+'6H??
;' +;' >3.6+66
$#)"00 >5 -
-z"+)  +1+5>' <.6+3+, &-5=)6'<3
+ -z+, +)*!-z#  +,,(!
8&0-+ #6"#"" *1.3/
+,,(! '( 6+1+5##zz9,.
*H5=+5>'+<
416145 *H5=+5>'3F1 0#-z$9,. Ez +
-$*(- :-z#-)'(!%+ '3$#) + 7&z"8!&!+ 6#$$#%z3.
 A *H5=+5>' '(<3.54' - -$*(--)+
- F9)) +z +7("" *#$ -+6"(--)+&"$ +z #"&($)&+& "*#z3,"3$ %- '()*+",(--)(,,+$ +$ "!-/$-"$ - + 0#-z78&0- #)*&
-z#%$*&-)6#)*#&"3$.
 E)*#- -z#!z3, <S8#!&7+= -z#!&" +z 5 évesek korosztályá!an $#3 lányoknál a p#szeség gyakorisága 678, m$g a fi/knál 9:8. 
éves korra cs#kken, a lányoknál <58 és a fi/k <780 + 0#-z78&0-.
 A :-z#-) )*+,(!&-)+ @-,,# +z $#",(! #,#7-#$ %&#$ #)*#- ,&#6"-z++!(,+" +77&)!+ ,&6+"++,.
A $#))*+,!+00+ +z(, + 8+)(, !&"#""#, %#$*#, + )*#!%#, 0#-z70# ,-300 6#$##, %#); + :#!)3 8+) W! +z +''!&,", @-
)* @J -z&-z#)3, -z z - -/-(), - z-J + %+)8+z,    <+ %+)*+! *#$0#  9=. Az(, + %--+$8+)z, %#$*#, + 0#-z7
,(!+& -z+,+-z0+ +$+,/$+, ,& !&", !&"#""#,; 0 7 " % . M&7#z#,8#z 8(zz+77+, +z )*##z#"" ,!&"&,/- -z++, %#$*#,
:-z&@8- '#-z9$"-)#" (,(z+, + 0#-z78&0- -z%!+ #zz#$ "(00& #8z-)#" (,(z+ + #!0$&- ,&'#6#z-0#.
A *H5=+5>' <.1<14546 +1F5+'6F 6>(+=F<9
 B#-z78&0- -z#%$* /"z-+J
 K#7#z3"$# ##$-& ,!*#z#" %#$* #% -#)"& + 0#-z7'#6$37-"J
 Az (7- )*#!%#, :-z# 0#-z7#, %#)#!3-"-# + '#$3"" $"+$ <8/%(!(-= %#$* + 8&0+ !)z9$-8#z #z#"J
 A '()+, !#7#$$##- -#
2>
 Az #)*0 0#-z7-z#!& !#7#$$##--)#,; +6+, - -z6:+7 8+-+7, *$+6+, '+!,+-"(!(,J
 Az +)*& ,z:("(, -!9$-#& #% %#)'#$#$3 :-z&@8- '#6$37-J
 H+$$--!9$- '(#%+"&,+& 8+$$-z++!
 E)*#- -z#!z3, <:7/$ M. S##%+= 8+)-$*(zz, + -$*(- :-z#-) !,$#"#- "*#z3&" %#$*#, %+)*+!z+"/$ -z($)$8+"+,. A
0#-z7 !#7#$$##--)#, $#))*+,!+00+ +:+& )( !,$37#, '3$#) +%&,(! %(z)-z++!(,,+$ &- "!-/$+,. Ez#,#" + 0#-z7 -
%(z)- !#7#$$##--)#,#" + ,z:("& &7#)!#7-z#! 8&*(--)+& (,(zz,.
 A *H5=+5>' 1+''(<3?? +1F/3,1) /34  5=.'6.=5 >5 *35=.'6.=5& Ezz#$ + 6#$#-))#$ +,,(!
"+$$,(z/, +%&,(! + "(!z"("" '#$@-#!$" ,&8+)*("" 8+)(,  5=.5=+'F< '( 55')< 5*364? "+!"(z+,; 5 5= = =5  5 . Az
(7- - ,&-&-,($- )*#!%#,#, $#))*+,!+00+ ,&8+)*6, +)* "(!z"6, #z#,#" + 8+)(,+" + 0#-z78&0-(,$ #$) )*+,!+ 6#$#&,
%#) + 8#$*#""#-"- &-. A -z&)%+"&z%/-+, "00 *#$-:#@&'&,/- '(!%6+ &-%#!#"#- %#$*#, ,z9$ + $#)'("(-+00+, + ,#",#z3,;
 I6+3,+641.5 /'<H=. 5=.'6.=5& I$*#,(! + -z&-z#)3 - -/-() 8+)(,+" )* #6"&, 8()* + *#$#" + ," '()-(! ,z
8#$*#z&,. G*+,!+ 6#$#",#z&, #z + ":/- -#$*:"- '()$"-,(! %#$* (!%$&- #-#"0# +z 6 '()+, %#)6#$#-#$ '(,(z+"(-+
-:(" %7( #$"&,. Az(0+ 8+ %- !#7#$$##--)#, +)* '+(!&z$ "*#z3, <+ *#$&z%(, !#*8#-)#= &- 6#$# ++,
+,,(! '#%+!+78+".
? A 16+341.5 5=.'6.=5 8!(% '$# $#8#"
 6(00 ($7+$& $+"#!$&- -z&)%+"&z%/- +%&,(! + $##)3 + 6(00 ($7+$& -z6z/)0$ "(z&, + ,z:8#$*z#" 8#$*#""J
 0+$($7+$& $+"#!$&- -z&)%+"&z%/- +%&,(! + $##)3 + 0+$($7+$& -z6z/)0$ "(z&, -
 0&$+"#!$&- -z&)%+"&z%/- +%&,(! + $##)3 ,"($7+$( "(z&,
A $+"#!$&- -z&)%+"&z%/- )*+,(!& (,+ + *#$&z(% '$($7+$& 0/$-+ &$*#,(! + $#)!&"#""#00 + -z 8+) - + -z&-z#)3, + -/-(),
:#7&) ,#-0 "(!z/$+,.
 A,,+641.5 5=.'6.=5 )* 6 $"!# 8()* + *#$ 8#)*" + '()+,!+ "%+-z"+ ,:#z&, + 8+)(". Ez %#)+,+7$*(zz+ + $##)3
"(z-" + ," '()-(! ,z""& !-# %#$* + (!%$&- ,:z-0# %#)+$-/$. Ez + '(!%+ $#))*+,!+00+ + +)*("8+$$,$
-z$#$8#"3 %&#$ + ,&#6"- :#!@#:@&6+ -!9$ $/,. M#)6#$#8#" +,,(! &- 8+ +z $$,+:(@- #$3!#/)!&,. I$*#,(! +z $$,+:@-(, %(z)-+
#% ,#$$3# ,((!7&$" ,&#6"- ,z0#.
, P1641.5 5=.'6.=5 #-#" + -z&-z#)3,#" - -/-(),+" )* ,:#z&, 8()* + *#$ 8#)*" + -z6:+7 '#$ 8"!+8zz,J
+ A 5=63.,+5 + -z&-z#)3 8+)(, "$z(""+ 8+)(- ,:z-" 6#$#"&J
/ A =41.5 5=.'6.=56 + $)* -z6:+7 !#7#$$##--)#& (,(zz,. I$*#,(! + $)* -z6:+7 #% ,:#- -z#!#:" 0#"$"#& +z
(!!9!#)
-z6:+7 '#$ #z#"3 " #%+z(,$
8+-+7,(-(,$ z!7&,+,&,$
)* + $##)3 !-z0# "$
+ $)* -z6:+7 +)* "#$6#-#
%#!# +)*+z+z(,$
(!!9!#)# " "(z&,.
+,&,#, Ez + '+6"+ -z&)%+"&z%/-
(!!-*'#!79$-9, +. 6#$#",#z&, +
 E)* %-&, +)*( )*+,!+ #$3'(!7/$ :-z#-)'(!%+  36.=5 - + *336.=5 %#$* = 3 ;' "(!z"-" ,&
8+)*-" +)* 8#$*#""#-"-" 6#$#"&.
A 36.=5 >5 *336.=5 <.9
- A ! 8+) + )*#!%#, 0#-z70# $"+$0+ + -z&-z#)3, - -/-(), /" 6#$#&, %#). H#$*#- ,:z-# + '((+!"&,/$@&- !#7-z#!
+7("" '#6$#""-)& -z&"6" - +)*( '&(% %(z)-,((!7&@&- ,:#--)#" '#$""#$#z. Ez# (,$ '()+ + 8!(%  +$+""& )*#!%#,#,
"00-)# %) #% ,:#- + ! 8+) ,:z-!# $#))*+,!+00+ $ 8+))+$ 8#$*#""#-"&, !&",00+ 7 8 +)* #$. Ez#, + 6#$#-)#,
'#%+!+78+"+, + ,-300& $#",(!(,0+ &-.
- A *#$ ++"%&+& +)* '/,@&($&- !#7#$$##--)#  %&" :$7/$ + %&,!( +)* %+,!()$(--z&+ + *#$', $#8#" "$ !&7 +)*
"$ 8(--z -!9$8#" + *#$&z(% +,!@-+, +z +0-z($" - + '(#%+"&,+& 8+$$-.
 A )*#!%#, + ,!*#z#"0# $#3 8&0- %(7#$$" /"(zz+.
 A 0#-z78&0+, $#8#"#, :-z&@8(-z(@&$&- +)* ,/"/!$&- (,+& &-.
A 1+''(<3?? +1F/3,1) 36.=5 /34< + ,#",#z3,;
 .6+3,+641.5 36.=5 %#$* +,,(! ,#$#",#z&, 8+ *#$ 8#)*# + '#$-3 %#"-z3'()+,!+ "%+-z,(7+ :#!#) +)* !&",00+
)*&- $"!#68#"
? 1?.41.5 + :#!)-
36.=5 8()* + *#$ 8#)*#
#-"0# !#*8#+ %(z)-"
'#$-3 +6,+"+z!&"&J
+6+,:#!)#"- ,(%:#z$6+J
 1?.,+641.5 36.=5 +,,(! 6 $"!# 8+ + *#$ 8#)*# +z +$- %#"-z3'()+,+" !&"& - + '#$-3 +6+, :#!#) +)* + *#$ 8#)*#
+ '#$-3 %#"-z3'()+,+" !&"& %&,z0# +z +$- +6+, :#!#)J
, (+1;+'(. 36.=56 )* $#8#" '#$&-%#!& 8()* + ,&#6"- :&$$++"0+ + *#$ + '()%#7#!8#z "+:+7 %#$* %#)+,+7$*(zz+ +
,#$$3 :#!)#"-" &0!@&"J
+ +143.5 36.=5 #% + *#$ 8#)*# :#!#) %&" + 8#$*#-# ,:z#"" 8+)$ 8+#% + -z6:+7J
/ =41.5 36.=5 8+ + -z6:+7 - )+!+"*$- #% z!7&, %#)'#$#$3# ##, ,#",#z"0# + $)* -z6:+7 - + )+!+" 8"-
!-z# !#z)-0# 6 +z ! ,&&"#$#z-# $#- -"!&7#- +z$&- -z#z#"J
' 143.5 36.=5 +z ! ,:z-#,(! +z //$+ <*#$@-+:= :#!#)J
; ?<41.5 5=43+'. 36.=- )* 6 $"!# 8()* + $##)3 + *#$ %#$$#"" ($7+$" "(z&, +z (!@,+" +!!+ ,*-z#!"# 8()*
&0!$6++,. M&7#z + ,&#6"-" ,#$$#%#"$# "#-z&.
 K.5+?? '(<3.54''1 '( ,+  6H??. ;' 36.<14.) .5 5>31;+6;
 1,.=5 >5 *31,.=5 <+z $ 8+) 8&0- ,:z-#=J
? ?+6.=5 >5 *3?+6.=5 <+ 0 8+) 8&0- ,:z-#=J
 <**.=5 >5 *3<**.=5 <+ , 8+) 8&0- ,:z-#=J
, '.=5 >5 *3'.=5 <+ ) 8+) 8&0- ,:z-#=J
2?
+ ,+16.=5 >5 *3,+16.=5 <+ 7 8+) 8&0- ,:z-#=J
/ /.6.=5 >5 *3/.6.=5 <+z ' 8+) 8&0- ,:z-#=J
' 6.=5 >5 *36.=5 +z  8+) 8&0- ,:z-#=J
; 6.=5 >5 *36.=5<+z % 8+) 8&0- ,:z-#=J
. .6.=5 >5 *3.6.=5 <+  8+) 8&0- ,:z-#=J -"0.
 A %+)8+)z, !&",00+ !&"#""#, - ($*+,(! +%&,(! #z#, #6"-# &- 8&0- +,,(! -$*(- :-z#-))#$ $$/, -z#%0#.
 A+, +$+:6 8()* %&$*# #"&($)&+& "*#z3, $$+, + ,&#6"-z++! 8""#!0# ," @-(:(!"!+ (-z"8+"6 /, #z#,#";
3'.<5 - /<.41.5 =3<!+.
• A ,.=436;3.
A 1+'51(5?? 36.<14.)5 =3 %&#$  ?+5=>,<H=*6 >5  <H=*6. .,+'3+,5=+3 >3.6+665>'+ <==. A :-z#-) %#$$#""

!"8#"#"$#
z++!(, #$%(-7(""+ ,:#";
&- "+!,"8+"6, !&"%/-"+$+ 0#-z7
!z#$%& 6#$$#%z&.!"#$%&
-z#z(!&$&- K-!3 "9#"#
%("(!(-$#8#"
+)*+ :-z&@8(-z(@&$&-
7&-z'&+ +)* +zz++!(,.
(!!8+)z--). Ez# ,9$ #)*0
A 7&z!"8!&" #!#7#"03$ '+,+7+, +6341.5 *H5=+5>'+< &- -z(,", ##z&. T9#"#&" "#,&"# #)*#-#, 8+-($"++, +
:-z#-)!# @-+, -(,,+$ -$*(-+00 '(!%0+ 6#$#",#z#,. A 7&z!"8!&+ $#))*+,!+00+ +z !"#$%& '()*+",(-(,!+ 6#$$#%z3
0#-z78&0+. A '#$3""#,$ ,*#00# +z((-"8+" %&" + )*#!%#,#,$ %&#$ $/, + 0#-z7,z:(" "(00& !(%$-+ %#$$#"" +
0#-z7z++!(, &- -$*(-0(7+,.
• A= 33;'=)554'
Az (!!8+)z--) + -z6:+7$- #$$"(z-+& +)* '#6$#"$#-)# ,#",#z"0# +$+,/$8+" ,&. K&$"8+"6, #)*#- '#!"3z3 0#"#)-)#, &-
:($&: + $)* -z6:+7 "/-"+$+-)+ +)* 0/$-+ +6+, - -z6:+7 8+-+7, +)*("8+$$- +z &z%(, +)* + -z6:+7$-
'/,@&z++!+& %#$*#, %#)+,+7$*(zz, +z (!!8+)(, ,:z-#,(! +z (!!9!#) '#$ #z#"3 " %#)*&"-".
A= 33;'=)554' 1+'/65?? 6+6+  ;'< 3+=.44< ),5145. A 0#-z7 --z0#*(%-+ ,#$$#%#"$# %&#$ +z
&$$#"3 -z#%$* 0#-z7# 7/*().
Az (!!8+)z--) $#8#" *$" +)* z!";
+= A (16 33;'=)554' #-#"0# + $##)3!+%$+" 0#-z7 ,z0# +)*!-z" +z (!!9!#)# " "(z&,.
0= A =436 33;'=)554' +,,(! 6#$#",#z&, +%&,(! = 33;'<   ( ,:z-#,(! + $##)3!+%$+" + -z6( " "(z&,
+,!@-+,
@= Az + -z68+)(,$.
(!8+)z--) $#8#" <++36 6*5 &- +%&,(! + $##)3!+%$+" 8($ + -z6( " 8($ +z (!!( " "(z&, 8($ !-z$#)#-# &"" +)*
("" '9))#"$#9$ + 8+)(, ,:z-& -+6"(--)+&"$.
--z#--)0# "#8"  ?+5=>, >36;+6F5>'+ 31.< .11+6+  <.+6>5 <+11++61+> 41.< . A 0#-z78&0- "/7+"0+ +
#8z-)#&#, #z!" 0#$-3 &$)+ &- "00,#-0 z++!"" $&,.

B B+5=>,3.65 =3<  ?+5=>, /1(><(54'4< =3.9


A 0#-z7!&"%/- z++!(, + 0#-z7 '($*,(*-)+, z++!+&. Ez#, -(,,+$ -$*(-+00+, %&" + ,&#6"-z++!(, #%@-+,
%#)*&$/$-& '(!%6/,+" 8+#% + -z#%$*&-)!# - + &-#$,#7-!# )*+,(!($" #)+" 8+"-/,+" "#,&"# &-.
A 7+7()-!+ + -z+,#%0#!#, %! + $#)!)#00& &73,0# '#$'&)*#$"#, #z '#$0!#-z"#""# +z !7#,$37-" + 0#-z7 #)*0 z++!+& &!" &-.
• A ,,'45
V&-z(*$+) -$*(- 0#-z78&0+ %#$* #)+"+ 0#'($*-($6+ + 0#-z78&0- - + ,!*#z#"# ,z""& ,+:@-($+"(,+"
A ,,'45 6+6+  5=)+1+. '( 5=)<H=>*. ;' '( 5=)6' .5>61>5+&
Az &-%"$-#, ,z"" -z9#"#, ++, 7# %#)6#$#8#"#, + 0#-z7-z#!#, -z&"6 )!@-, %#$*#, %#)-z+,"6, +
0#-z7'($*+%+"(" %#)z++!6, + 0#-z7!&"%/-". Az #$-3 #-#"0# <1)55 ,,'45!$ 0#-z$9, %) + %-(7&, #-#"0#
6)55
A !$.
-z"+)&-%"$- '3$#) ($*+,(! 6#$#",#z&, 8+ +z +7("" #)*-) ,&#6"-8#z +)*(00 #!3'#-z"-!# + -z9,-) <:$7/$ 0$ ,! -z$=
+)* #$3'(!7/$8+" +z(,$ + 8+)(,$ &- %#$*#, +z ("()#z&- -(! ,-300 +$+,/$+, ,& - ,-300 +/"(%+"&z$7+, <! -z -
z=.
E)*#- #-#"#,0# +'+1+;+6+< /H1H51+'+5+ ?+61,66 ;'< '( 5=)6'<  ?+5=>,?+ %#$*#, + ,(%%/&,@&
'($*+%+"0+ z++!+,.
F#$3""#,$ - ,+%+-z(,$ %#)'&)*#$8#"3#, +:! !++-z-)(, :$7/$ + 0#-z7 ,z0# "+!"("" 8(--z -z9#"#, +z" +z &$$z&"
,#$"&, %&"8+ %(7+76/,( )(7($,(7+, +$60+ :#7&) + ,!&"&,/- -z++,+" ,#!9$)#"&, - 8#$*#""#-"&, -z&(&%,,+$.
A ?+5=>,5=+3+< 'H35+.6 = << +(;+ ='45. '3.5=< = 3 63=145. /+1+51+'+5 '+5=65< '( <43 6+56. 'H35H<
.5 <5>3;+6.<. T!"8#" +z(0+ :: +z #$$#,#z36# &- 6#$$#%z36# $#8#" +z #"!% %#!#-) + "#$6#- -z#!#z#" )"$-+.
A 7+7()- '(!%6"$ '9))#"$#9$ 5< 45,1'5 6+6 +1+.< +'  %#$* +z &7#)!#7-z#! "$'#-z"#""-)#, - )!@-#,
#!#7%*#;
 #/!(#)#"+" "9#"#,; +z +!@-z $"(z-+& &zz+7- +$-z++!(,
 #/!("&@&z%/- '(,(z("" &z)+"(""-)
+ $)z- !&7 - -z+))+"("" 0#$)z-0# "!"3 0#-z7.
A 7+7()- $#)-$*(-+00 '(!%& '#$3"",(!0+ +)* -#!79$3,(!0+ *&$/$+, %#). A 7+7()- $#))*+,!+00+ 2  4 #- ,(!0+
6#$#&, %#) $"+$0+ /.=.1)'.. '( >1+66. ,,'45,". H+ &@-##, '+(!&z $ "*#z3, &- %#$*#, %#)#!3-"&, -
'#"+!"6, +,,(! +z $#""+& 7+7()- #)* &73 /" %#)-z&,.
2
H+ (7-,(!0+ &- '#%+!+7 +,,(! %! ,#z#$& ,#$$ %#!" ,!&,/-- $8+".
A ,,'45 1+''(<3.?? <.9
- A ,&-)*#!%#, 7+7() '#$3""#" +)* )*#!%#,#" /"(z
 E)* +)* ," &7#)# *#$ "+/$-+ +z +*+*#$ #$-+6""-+ #$3"" <0&$&)&z%/-= %#$* "$z("" '#-z9$"-)#" (,(z8+" %&#$ +
)*#!%#, )(7($+"& ,&'#6#z-8#z #8#z#00# "+$$6+ %#) + %#)'#$#$3 -z++,+" "#8" + -z"+$$-& #8z-)#" )* :!0$6+ "8&7+$&
8()* 0&z(*(- 8+)(,+" -z"+)(,+" &-%"#$)#".
 A :-z&@8- "!+/%, +z !z#$%#, +)* -(,,8+"- $"+$ ,&$"("" -"!#--z  &6#7"-) !z#$%& #$8+*+) ($"-) '!/-z"!@& +z
&)+z-)"+$+-)!z-.
 L)z-z++!. I$*#,(! $)z-& )!@-, ,#$#",#z8#"#, $#8#"-)#- 8()* + )*#!%#, 0#$)z- ,z0# :!0$ 0#-z$& - #%
,&$)z- ,z0# +8()* (!%$&- $##.
 !,$#"#- "*#z3, &- + 8+6$+% $"+$0+ +:+& )( !,$37&,.
 A 6(00'$"#,#& 7(%&+@&+ <0+$,#z#--)= +)* +z "-z(,"+"("" 0+$,#z#--). Ez +zz+$ &- %+)*+!z8+" 8()* + :-z&@8($)&+&
'($*+%+"(, -z+0$*(z-0+ + ," +)*'$"#,# ,z"" +$!#7#$3 &-z(*(, :9$#, ,&J +z #)*&, 7(%&-- $&, %) + %-&,
+$!#7#$"". A :-z&@8($)&+& '/,@&, #% #)*'(!% $(,+$&z$"+, + ," +)*'$"#,0#. V++, ($*+ '/,@&, %#$*#, #!3-#
$+"#!+$&z$"+, %&" :$7/$ + *#$ + z## :#!@#:@&6+ + '&z&,+&  !#:!#z#"@&6+ + %("(!(- %#$#"#, <+ 8#$*$"(z"+"
%(z)-(, - + "!)*+, %+&:/$@&6+= - ++, ($*+ '/,@&, %#$*#,#, + $+"#!+$&"-+ @-#,$*#00 %&" :$7/$ + &z/$&-
:#!@#:@& + )(7($,(7-& %#$#"#, <++$z&- -z&"z&- -z%($-= + '&)*#$#% +z !z#$%& '($*+%+"(,. A (+1 %&" #!3-#
$+"#!+$&z$" '/,@& + '$"#,, #)*&,0# +$-/$ %#) 9  ?1<+=+5+<>1  ?? '(/>16+<>?+ >5  ??<+=+5+<>1  ?1
'(/>16+<>?+. A ?+5=>16 >5 366 (+1 +15466454?  ?1 '(/>16+<+. ,.. '( /65 . T#8" + 6(00'$"#,#&
7(%&+@&+ %#$* + 0+$,#z#-#,!# 6#$$#%z3 '/,@&($&- #8z-)#,#" #!#7%*#z %#$*#, 0#-z7z++!(,8(z #z#"8#"#,. A
$()(:7&+& &z-) $+"(, &- %#)#!3-"&, + '#"& )(7($+"(". A ?1<+=+5 '(+3+<+<>1 5<<1 '(<3.??<  (+1/+1F,>5.
1+3,45< >5 +'(+5 635 =3<&
A ,,'45 <.1<1454< +'(.< /3.=41) 6>(+=F+ = 46++6. ?? />16+<+. ,.. '(  16+31.645
<.1<16154'. H+ %#)#!3-"69, + 7(%&+@&" + )*#!%#, #)*!"#$%# #)*&, +)* %-&, ,#z" 8+-z$6+ +,,(! + 7+7()- &-
#*89$ ,*#00# ,#z#$8#"3 $&,. F("(- 8()* + )*#!%#,#" # #!3$"#--9, # ,*-z#!"-9, +!!+ 8()* 6(00 ,#z" 8+-z$6+
8+#% + '$"#,#& 7(%&+@&+ - +z +)*& !- 7"-# #$ 8()* %#$*&, ,#z" :!#'#!$6+.
• A ?+5=>,/>1+1+
T#!%-z#""
%&" + 7+7()-.- '(!%&"
A 7+7()-&$$#"3# -z(!(-+ ,+:@-($7&,
-$*(-0(7-+$ + 7+7()-8(z.
,&+$+,/$8+" T9#"#&
0#-z7'$#$#% &-. Ez&-'3$#)
+)*( 8+-($+,
($*+,(! '(!7/$7##$3
+ 0#-z7'$#$#%
8+ + 7+7()- -$*(-+00
#/!("&,/-
#!#7#" 8+ + 0#-z78&0+ "/7+"(-(7&, - 6#$#$"" + -z#%$* 7!+%+"&z$6+ #!3-# '!/-z"!$ 8+"-+, $& %#).
A 7+7()- + 8+)(, -z"+)(, - -z++, &-%"$-#, 6#$#-)#. A 0#-z7'$#$#% +z &-%"$-#, %#$$#"" %#)$"(z"+"6+ + 0#-z7
&!"& +""&"7". A 0#-z78&0" #)+" !z#$%& $$+:("(, ,-!&, %#$*#, )!@-,0# )!&%+-z(,0+ '#-z9$"-)0# - -z(!()-0+
*&$/$ %#). A 7+7() '$ +""$ 8()* 0#-z7 ,z0# 8&0z& '(). Az(,$ +,&,$ + #)* #/!("&,/- 8+6$+% + ,!(-"
"*#z3, ,z#"$#9$ &- ,&$"8+"6, + 0#-z7'$#$%#". A 0#-z7'$#$#% -$*(-0"6+ +z $"+$(- -z(!()-".
A 0#-z7'$#$#% - + 7+7()- #"&($)&6+ ,z-. Az 8()* + ,#""3 ,z9$ %&,(! %#$*&, 6#$#",#z& '9)) + -z#%$* :-z&@8- - '&z&,+&
$$+:(""$ &$$#"# +""$ 8()*+ $& %#) '()*+",(--)".
• T;.141. ;,345
#$$#%z3 ! + '( '(35 ?+5=>,6+*) . G*+,!+00+ 6#$#&, %#) #/!("&,/-+ &-"+0&$ -z#%$*#,$ &$$#"# +z(,$ +,&,
'(,(z(""+ &)#!#$8#"3,.
• B3,.141.
A "+8&$$&+ #$$#""# %#$* '( 155 6666 ?+5=>,?+ (.141 +' + -z++, ,z"" 8(--z -z9#"#,#" &,"+"+, 0# %#$*
+)*( $#$+--"6+ + 0#-z7'($*+%+"(".

C $'<>*=>5 ;.?4<
A ;'<>*=>5. ;.?4<  ?+5=>, ,1146  ;'+3F6 >5  ;'5=6 =34<&
• A ;'5= *61)'.45 +1416=45.
A 8+)-z :+"($)&- #$$"(z-+& $"+$0+ +z #7(,!& !#7-z#!0# "!"3 "+$+,/$-(, ,#",#z%*#& %#$* + 8&:('z&-
%#)$"(z("" %,7-0# +$+%&" + -z#/$&- 8(!%("#!%#$- $"(z-+&0+ 6#$#",#z&,. Az #7(,!& z++!(, ,z9$ +
$#)-z#%0#"300 = <3+'41.. A '(+3+<+<  ;' />3/.554 41.<. A #$#-z9$#"#"" 0#-z7-z#!& +::+!"/- '#6$#"$#-)
#-#" + 8+) %/"$-+ + -z(,(""$ 8+%+!+00   11 #- ,(!0+ ,#",#z&, 0#. E#, + 6#$#-)#, +z #$$#,#z36# + 8+)
$"(z-+, ,--# %#$* + 0#-z7#, &'+"&$&- 6#$$#)#" ,$@-z + 8+) 8+7+! $&, + 8+)-z /)!$ $&,.
• R+<+,65>'
T9#"#&  ;'+3F >5  ;' <./++=F<>*+55>'>+< +1+5=6>5+. G*+,(!& (,+ + ))# %#)0#"#)#7-# + $)"& 0#"#)-)#, +)* +
8+)-z+$+)7@(, 0#"#)-)#&.
A !#,#7"-) $#8#" (!)+&,/- #!#7#" +%&,(! + 8+) %#)+-"+)(7&, %$*9$ - 0#-z7 ,z0# + z)#,:z- %#)%#)-z+,+7 -
$#8#" '/,@&($&- #!#7#" %#$* + 8+)(" -/""() '(6"("" "#-z&. A '/,@&($&- !#,#7"-) $"+$0+ #!3- !z#$%& $$+:("0+ +)* +
8+) "$#!3$"#"-#,(! ,#$#",#z&, %#$* + 8+),:z3 -z#!#, '!+7-8(z #z#".

#5=6>.
L#))*+,!+00+ >5 *5=+,/5=6>.
'/,@&($&- z++!. A 0#-z78+) 8#$*"#$# 8+-z$+"+ +)*  ;' '(  ;'5=1'< 61+3F16+6>5+ 416 <.&
F3$#) #,#-#,$ "+!(,$ -z(,(,$ 6#$#",#z&,. Az $'(+-z"&+ (7-(,$ 6#$#",#z&, ($*+,(! +%&,(! 8+)6/,+"
2
"$#!3$"#"&, +)* %) &,00 #!3- !z#$%& '#-z9$"-) ,&'#6#z37-#,". A '(+-z"&+, $#)"00 #-#"0# -z%(- :-z&@8- ,-!3
"9#"# + <'!/-z"!@& 0&z(*"+$+-) '$#$#% - -z(!()-= %#$*#, '#"+!"6, -3" -$*(-0"8+"6, +z $$+:("(". A /5=6>.
?43+1( /34  ;'+3F 5H<<+>5>;+= +=+6  ,11554' +1>5=  ;' +'5=<, <.;'( 3++' >5  ?+5=>,
/435=6  5=+>1(6&
• D.5=/).
A ))# &z%+&+, + 8+)-z+$+)(,+, !-z$#)#- z++!+& &$$#"# + -z60+ ,#$#",#z3 @-(%, +)* + :($&: $"6, ,&. A ,.5=/).
+5+6>?+  ;' ;.5 ?.641.5 6 =41.5 <H;H'F /46(15  ;'+3F 5H<<+6+66  ;'5= +'(++61+. A $)z-
-z+0$*"+$+-)+&" +)* + $)z-& )!@-,#" + @-,,#"#"" &z(%"/- &- (,(z8+"6+ 7# %#)6#$#8#"#, + -z(!()- !z#$%#,
-(,,8+"- 8+"-!+ &-.
• A/).
A $#)-$*(-+00 8+),:z-& 8&0+. A ))# +,/" +)* ,!&,/- %#)0#"#)#7-# +z &z%(, :+!z&-# +)* )*/$$+7-+ (,(zz+. A 8+)
&$*#,(! #% "&, #$ "#$6#-# 7# -/""() $&, %&#$ + 8+)-z$+, #% !#z#)#,. E1F?? 3+<+,65>' +1+6<+=.< %+67 +z $$+:("
-$*(-0(7-+$  ;'+3F +5=6 .6+=.6454?)1 155 566')4 41.< ,  5=+>1( ;'<>*=>53+ 6+1+5+ <>*6+1+>
41.<. E,,(! + -z#%$* '#-z9$" &z)+"("" $#-z -$*(-+00 #-#"0# :-z&@8- z++!(, &- %#)6#$##,.

D A *1.3/ =3<
N#%@-+, + ,(%%/&,@&" - + ,!*#z#""#$ +$ ,+:@-($+"(,+" 0#'($*-($6, 8+#% + -z#%$* :-z&@8($)&+& '#6$37-#, #)-z".
)* = 141. >5 = /4=.  ?+5=>,+'>36>56 >5  ?+5=>,*3,<.)6 <,41(==&
• A= 141.
Az +$$&" ;11)>54'+, #$#-z9$#"#"" 0#-z7'#6$37-& $#%+!+7-+, &-%#!#"$# (, %+-)+, &- ##zzz&,.
Az +$$&-(, #% '#$""$#9$ !"#$%& -!9$"#, 8+0! + :#!@#:@& + )(7($,(7- + ,:z#$#" + ,(%%/&,@& - + %("(!(- z++!(,
*&$+$+,. Ez#, + 6#$$#%z3, '9))#, +z +$$&+ ":/-"$ &-.
P$7/$  635 141. #-#"0# + -z#%$* >36.  5=< +1+6>5>6 +'+'(=. =<6 ,+ <>*6+1+ <.+6+. F<+6& A #!0$&-
/"+-"-(,+" ,#"& - %#)%/"+"6+ + ,!" "!)*+,+". K:#- +!"&,/$"$+ 8+)(,+" ,&+7& ,:#- $#8#" #)* +)* ," -z"+)(- -z++,
,&#6"-!# &-.
A 5=+=3.41.5 141.4? :: #$$#,#z3$#) + -z#%$* + >36.  ?+5=>,+6  7# <>*+5 +z #)*-z#! -z#!,#z#" -z++, -z"+)(,
8+)(, +'.5>61>5>3+..
K.416) <.9
- + -z9$3, +$,(8($&z%/-+
 + -z9$3, ,z"& !!(,(-)
 + -z9$3, 0#"#)-)#& ,z9$ + -z&'&$&-z + "/0#!,/$z&-
 + )*#!%#, -$*(- - &-%"#$" 0#"#)-)#&; +)*8!"*+)*/$$+7- 0!*8&%$3 +)($,!
 0#"#)#- '$#$#% - '$,-)
 @-,,#" :-z&@8- "/- $"+$(- %(z)-'#6$37- ,--# +)* z++!+.
• A= //4=.
M&" $""/, +z +$$&+ %#)'(-z"6+ + -z#%$*" + 0#-z7,:#--) #$-+6""-"$. Ezz#$ #$$#""0# +z +'z&+ + #!0$&- %+)+"+!"-
,&+$+,/$-+ /" ,#$#",#z&, +)*(00 )*+,(!&-))+$ '#$3""#,$ +)* !#)#,$ %&#$ 3, ++, 6(00+ ,&"# +z(,+, +
"*#z3,#, %#$*#, ##, + -$*(- z++!+, (,(z& $#8#"#,. A= /4=.  ?+5=>,+'>36>56 >5 ?+5=>,*3,<.)6 +'(346
>3.6.  (+1 563<6344< >1(+?? 3>6+'+.?+ <= 416=45<6 >5 <1( <43<6 .,>= +1F  ?+6+' 5=+>1(.5>'>?+&
A/4=.46 <=;6 +z +)*!z- + ,z:("& &7#)!#7-z#! -!9$-#. A z++! -$*(--)+ #z#,#, + -!9$-#,#, + -$*(--)"$ -
,&"#!6#7-"3$ '9)). H+0! + $#)-z#%0#"300 $"(z-(, $"+$0+ + #!0$&- %#)*&$/$-(, "#!9$#" %/"+",(z+, + "#$6#-
:-z&@8- -"!/,"!0+ -z%"8+"/, ,&-#00 -z+0$*"+$+-)(,!+.
A z++! -$*(--)+
!#8+0&$&"$8+" #$$#!# = /4=.
%#)+$-"8+" *3')=.5
+ -z(@&$&- '3$#). H+
<+,+=F
&"#)!@& -:#@&$&-
+,,(! 8+ + '#$,-z9$"-) $()(:7/-
z++! #% "!-/$ ,#z#$& +,,(! + -z#%$*
#)*0 '()*+",(--)(,,+$. Az"#$6#-#
+'z&-
-z,&@-# -z#)*#-- $&,. E)*#"$# -z %(7+"-z#!#:#" ,+:8+" +)*&- + 0#-z7 "&!+"& -"$/- $&,. E)*#- +'z&-(,$
W"/7(%*(- 0#-z7%(7(! +$+,/$ ,& %#$*0# "$"#)##, + :!#:(z@&,.
U)*++,,(! -!9$ + 8+)-$*(z- - + 0#-z7 +)!+%%+"&,/-- $&,.
Az +'z&- 0#-z70# -!9$8#"#, + #!0$&- +/"(%+"&z%/-(, &- <:$. Az +/"(%+"&,/- '#$-(!($-(,; -z%$$- -z+,(, + 8"
+:6+&= - %#)6#$##, '#$#-$#)#- -z++, + 0#-z70#.
M-(7$+)(- "9#"," %#)6#$##, 8+)8&0, $)z-z++!(, - +)*( #!3- !z#$%#,. M&7#88#z $#)"00-z! #%$,#z#"z++! &-
"!-/$ +z +'z&-(,$ +z #%$,#z#"& "#$6#-"%* @-,,#. A !#:!(7/,@& )*#)00 %&" + '#$&-%#!- - "+/$-.
Az +/7&" #%$,#z#" )*#)00 %&" + &z/$&-. Ez#,#, + z++!(,+, + -$*(--)+ '9)) +z +'z&- -z#%$*&-)"3$ "+/$"-)"$
,/$"/!$"-)"$ $#",(!"$ -"0.
A !#8+0&$&"@& 8+",(*-)+ &- '9)) #z#,"3$ + "*#z3,"3$ 7# '3$#) +""$ + ,!*#z#""3$ +%#$*0# +z +'z&- $ %&#$ +z +'z&-+,
-z9,-)# + + %#)!"-!# -z#!#"#"!# #!,$@-& - 8+)/$+"& "%()+"-!+.

E A (+1 /+1F,>5>+< =3.


Sz#$#,"A%+-)!$
5=+1+<6 6.=5
+ -z %#$*#" ##z8#"9, :-z&@8- +)* +,+!+"$+)(- %+-)+, &-. A 5=+>1( 6+1+5+ '( 3>5=1+'+5+
+1656  ?.=(5 5=+>1(+<<+1 1) <.<4.)6& A $#)-$*(-+00 #-#"#,0# #z +z #$/"+-"- + "#$6#- ,!*#z#"!# ,&"#!6#7.
2
A %+-) &73-z+,(- 0! 8* 8""3$ 8+:"$ +,! #,&) &- #$"+!"8+". A -z#$#," %/"&z%/- $"+$0+ + +)*( !z,#*
)*#!%#,#,$ 6#$#&, %#) - ,9$0z3 &-#$,#7-z++!(,,+$ "!-/$ #z $#8#"; %+,+@--) '$,-) +)!#--z& &)#!#$8#"3-). A
$#)"00 #-#"0# + '()*+",(--)(" ##$-& 8&0+ 8+"!(zz+ %#) %#$* !z#$%&$#) "!+/%+"&z$6+ + )*#!%#,#". Az #!3- !z#$%#, +
-(,, + -"!#--z +z &-%"#$" ,/7+!@$%* - '!/-z"!@& -z&" ,&$"8+" + -z#$#," %/"&z%/-". H+0! + )*#!%#, #% ,(%%/&,$
%#)!"& + 0#-z7#" - !"#$%& !#7#$$##--) -#% '#7#z8#"3 '#$. A ,(%%/&,@& 8&*+, 8(--z"( +z(0+ #)+"
,#",#z%*#& ++,; + -z,&@- + $()&,/- - *#$"+&$+) 8#$*#- ,&'#6#z-%7 '#6$37-# #$%+!+7 - %&7#z &--z+8+" +z
&"#$$&)#@&+ '#6$37-!# &-.
• A +'<>5+66 ?+5=>,/+1F,>5
Az $"+$(- 0#-z7'#6$37- %#),-&, +)* &--z+'#6$37&, )* + 0#-z7 '#6$#""-)& -z&"6# #% !& #$ +z $#",(!+, %#)'#$#$3
-z&"#". A 0#-z7'#6$37- +,+7$*(z(""-)+ $"!#68#" +z !"#$%& '()*+",(--) !z,-z#!& z++!(, +)* %- 0#-z78&0+ ,-!3
"9#"#," 7# %#)6#$#8#" $$ ,!,:," &-. A 0#-z7'#6$37- ,--#, 6#$z-#& + -z#)*#- -z,&@- +z --z#'9))3 $()&,/-
%(7+"(,0+ +$ ,&'#6#z-!# +$ ,:"#$#-). A 0#-z7 '#6$#"$#-)# -(,-z(! ,&"#!6#7 + *#$ 8+)"+& $#&,+& - *#$"+&
(+",(z-+&!+ &-. N#8#z# !"& %-(, 0#-z7" +%& #)+"+ 0#'($*-($6+ +z $"+$(- :-z&@8- '#6$37-" - + &-#$,#7-" &-.
A +'<>5+66 ?+5=>,/+1F,>5 <.;
 A ,z:("& &7#)!#7-z#! 8&*(--)+&J
 Sz9$- ,z0# 0#,#",#z3 +)*-!9$-#,J
 M+)z+"& -!9$-#,J
 K&-)*#!%#,,(!& -$*(- 0#"#)-)#,J
 A ,(%%/&,@&- -#!,#"-#, 8&*+ ,&-)*#!%#,,(!0+J
 A -z#z(!&$&- - !"#$%& '()*+",(--)+, 8+-($ ,#",#z%*#& - "9#"#& $#8#"#, %&#$ + (!%$&- *#$& '#6$37-
+,+7$*(z("" $&,.

# A *5=.;>5 =3< <=6 ?+5=>,;.?4<


A :-z&@8- --z#"#3, ,z9$ 0!%#$*&, -!9$ ,&8+"--+$ + + "00&#,!# &- - /)*+($*+ %!",0# ,&8+" + *#$!# &-. A *#$&
z++!(, '9))#, + :-z&@8- z++! -$*(--)"$ - +z +7("" #-#" #"&($)&6"$ &-. A :-z&@8- z++!(, (,(z"+ 0#-z78&0, 6#$$#%z3&;
 A %#)'()+$%+z- $"+$(- !#7#$$##--)#&J
 A #% %#)'#$#$3 #!0$&- ,&'#6#z-%7 - + 0#-z7!"- @-,,#"-)#J
 G*+,(!& + $()(!#+ 6#$#-)# %#$* /)*++,,(! --z#'9))-"#$# ,&'#6#z-%77+$ "!-/$J
 Az !("" *#$ z++!+&  %&#$ +z !-($+-- +)*( :("(-+ "9,!z& + -z#%$* -z#%$*&-)-"!/,"!6".
 A "#$6#- :-z&@8- %,7- 7&-z'/,@&6+ *(%6+ ! + 0$*#)".

&@& A ?+5=>,;.?4< 6+34*.4


A 0#-z78&0, 6+"-" #$-3-(!0+ (7- - ,&-&-,($-,(!0+ ,#$$ #$,#z7#9,. )* %#)#$3z8#"3 + 0#-z78&0+ !)z9$-# + #%
%#)'#$#$3 +!"&,/$@&--z(,-(, ,&+$+,/$-+.
Ez #% 6#$#"& +z" 8()* + 0#-z78&0- +)*(00 )*#!%#,#,#" ,+%+-z(,+" +)* + '#$3""#,#" #$8+*+)($6/,. A$ &- &,00 %#!"
$/, + 0#-z78&0+ (,(z"+ 0#$-3 '#-z9$"-) -(,,+$ &"#z#00 -z#%$*&-)9, -"!/,"!6" #)+"+ 0#'($*-($6+ - #8#z"#""
$&, +z +7+:" &-#$,#7-%7(, ,&7($)(z-+.
A $()(:7&+& "#!:&0+ 8+-z$8+" %7-z#!#, - #$6!-(, ,+"#)!&," ,9$0z3#, ,&$+-z"-/, %&7# #-#"0# +z #)*&
-+6"(--)(, <+ '()*+",(--) ":/-+ -$*(--)+ + -z#%$* $#",(!+ :-z&@8- '#6$37-#, -z&"6# + 0#-z78&0+ #"&($)&6+ -
"9#""++= '9))*#.
A $()(:7&+& 7&+)z&- '#$$$"-+ $"'("(--) #""3$ '9)) + -z#%$* @-(:(!"0+ +$ -(!($-+ - 0#(-+ + ,9$0z3 $()(:7&+&
"#,#*-)#,0# 7# + $()(:7&+& "#!:&+ %##"" - ,(%:$#&"-" &- #z 8+"!(zz+ %#).
A +$
$" 1'*>,..
(-+, -6+34*.4?
%&7# '()<>6
*+"'(
,(--),5=+3<6+')3.46
) @-(:(!"0+ ,z-#>5,=%)
+=+<+<
%-(,+'/+1+1F
-:#@&'&,/+14345<6
-+, - %&;5=41<& Ez#,
7# #)*#- #-# "!# ,z9$
,9$#)*#-#,
,9$
+7+:"$8+"+,. A $#)"00 #-#"0# + %7-z#!#,#" ,(%0&$"+ +$,+$%+zz,. C>1< <+66F5 +'(+1F >36><?+ 64<  ?+5=>,+6
>5 5+3<+6.< = 416145 *5=.;>5 6+><+(5>'+6&
16145 +11+' ),5=+3+< >5 +14345<
• L>'=>55=?41(=45  ?+1>'=>5 >5 <.1>'=>5 <H=6. ;3). <.1<645
A $##)3!+%$+" -z+0$*(z-+ -z9,-)#- +88(z 8()* + 0#-z7:!(7/,@& 8#$*#- - !&"%&,/- $#)*#. Ez '#$""#$#z& + %#)'#$#$3
$##)3!+%$+" ,&0(@-"-" %#$$*#$ + 8+)(,+" -z++,+" ,:#z& "/76/, + 0#$)z- - ,&$)z- ,z"& #)*#-$*" %#$* + ,"
'($*+%+" !&"%&,/- $"()+"-" &- 6#$#" )* %,7-0# 8(z8+"+, + 8+),:z3 -z#!#,.
Ez#, ,&$)z- ,z0# !#z#)#,. A !#z)- #!3--)# $"(z"+"6+ + $##)3 *(%-" + ,9$0z3 8+)(, ,&#6"-#,(!. P$7/$ +
,&$)z- *(%-+ +)*(00 + z)"$# %--+$8+)z, ,&#6"-#,(! %&" + z)-#,$. A ,&$)z-0# !-z"#3 &z%(,+" #7z#9,
,#$$ ,9$-# )*#!%#,#,$ %&#$ #z#, %) #% ,#$$3,::# '#6$#""#,.
M-!-z" &-z(" +)*( -(, 0#-z78&0- 8+6$+%(- + 0#$)z-0# +$ 0#-z7!# <- #% ,&$)z- ,z0# +8()*+ +z (!%$&-
$##=.
A 0#-z78&0, #-#" + $)z-& !&"%/-"+$+-)(, '#$#!3-7#, #)*#- #-#"#,0# ::# #z#, + !&"%/-"+$+-)(, 8+"!(zz, %#) +
0#-z7!&"%/- - + 0#-z7'($*,(*-) z++!+&". P$7/$ + !&"%/- - 0#-z7'($*+%+"(--) z++!+ #-#"0# %#)6#$#&, + 0#$)z-0#
+$ 0#-z7!# +$ 8+6$+% %#$* "(00 -$*(-0"6+ + 0#-z78&0" - + -z#%$* 0#-z7 ,z0# 8+%+!+00 '!+7.
Az &$*# ":/- z++!(, :!##@& 60+ - ,(!!#,@&60+ ($*+ '(<316<+" $#8#" 8+-z$& %#$*#, ,&,9-z0$&, + $)z-&
4
!#7#$$##--)#,#" - #$&, + $)z- "!'()+"" - ,+:+@&"-". A $#)'("(-+00+, #z#, ,z9$ + -z+0+70+ +$ 6", +
$)z-)*+,(!$+"(, %#$*#,0# + )*#!%#, -z+0$*(zz+ + 0#$)z- - + ,&$)z- 8(--z" $)z-%!30# +$ '6- $/'& '#$'6-+ <+
%#$$,+- ,+:+@&"-+, #$-#= +$"#!+" 0#$)z- - ,&$)z- (!!( &$$#"# -z6( " 8+)(, - -z++, ,&#6"-#& --z#,+:@-($"
$)z3 )*+,(!$+"(, !&"%/-(- %(7,, #!-&,, -z++$-+ -z,+:@-($+"(, ($+--+ -"0.
E '(<316< >1  1>'=>5 >5 ?+5=>, H55=+;'145  +3?41.5 <./++=>5+< +1F5+'6>5+&
• A /+6.<5 ;1145 /+1+5=6>5+
A '(#%+"&,+& 8+$$-+, '("(- -z#!#:# + + 8+)(, 7&''#!#@&$-0+ + -z"+)(, - -z++, %&" *#$& #)*-)#,
+z((-"-0+. A '(#%+"&,+& 8+$$- z++!+ +)* )*#) '#6$#""-)# + 0#-z7-z$#$- z++!+&8(z #z#" %#$* 8&0- +!"&,/$@&8(z
#z#". A 8#$*#- ,&#6"- $"!#8(z-+ !7#,0# %&7# -z#%$*#, #)*!-z" --z# ,#$$ 8+-($"+& + -+6" ,&#6"-%76" +
,!*#z#"0# $#3,#$ %-!-z" :#7&) '($*+%+"(- ,("!($$!+ &- -z9,-)# + %#$*#" -+6" ,&#6"-#, 8+$$-+ "6 +$
-z+0$*(z-+$ $#8#" %#)+$-"+&.
A '(#%+"&,+& 8+$$- z++!+& #z" + "#$6#-"%*" $#8#"#"$# "#-z&, #8#z"&, + #!0$&- /"z-" - #z!" %#)6#$#8#"#, +
0#-z78&0,.
A /+6.<5 ;1145 /+1+5=6>5+ = ),45 '(+3+<+<>1 46><5 /34? 1)51 +'& P$7/$; "+$$7 ,& ,& -z$"("" <+ 8+)
+$+:6=J + z!#6#, 0#-z78+)(, 7&''#!#@&$-+J $$+"8+)(, /"z-+ - +z((-"-+ <,)*-z&-z#)- + )! 8+)6+ -"0=. A
+)*(00+,$; -z&(%, - :+!(%, 7&''#!#@&$-+ - +z((-"-+J !&"%&,/- #!-&,, -z++$-+J 8+-($ )!+'%,
7&''#!#@&$-+ - #zz#$ #)*&730#& ,&#6"-# <:$. 0: % -"0.=
A '(#%+"&,/- 8+$$- z++!+& *&$+$ $+, :$7/$ &7#)# *#$ "+/$-+,(! +%&,(! + -z#%$* + 8#$*#- ,&#6"-" +)*(
#8#z# -+6""6+ #$. Az &)#7# -z++, 7&-z,!&%&@&6+, )*+,(!$-+ #)*""+$ + '(#%+"&,+& 8+$$-" &- '#6$#-z"&.
• 16145 >5 ?+5=>,-='45< /+1+5=6>5+
Az $"+$(- %("(!(- ,:#--)#, - ,9$-# + :-z&@8(%("(!(- '#6$#""-) +)*( '("(-+, + 0#-z7:!(7/,@&0+ -z#!#:#" 6"-z
%(z)-(, ,&&"#$#z-0# --z#8+)($-0+. Ez!" '#6$#-z"-9, +)*%!",0# 8(zz6!/$ + 0#-z7:!(7/,@& 8+",(*-)+,
#$-8#z.
E003$ + -z#%:("0$ #$-3-(!0+ '("(-+, +z $"+$(- )*+,(!$+"(, %#$*#, %#)#!3-"&, + -z#!#z#"#" <"!z- *+, )"+)(,=. Az &-
+6$("" 8()* #z#,#" + )*+,(!$+"(,+" $)z3 )*+,(!$+"(,,+$ :!(-"-/,.
A= 416145 ='45-'(<316<+" + )*#!%#,#,,#$ 6",(-+ ,#$$ )#z"#"& )* -(,,+$ 8+",(*+00 + '#6$#-z"-. H+ %&7#z"
+7("" !&"%/-0+ )#z"#"69, +,,(! #)*""+$ + !&"%/-!z,#" &- '#6$#-z"69, %#$* + 0#-z7!&"%/-!+ &- 8+". Az $"+$(-
%(z)-)*+,(!$+"(, +" + 0#-z7'#6$#-z"
A ?+5=>,5=+3+< ='454< --#$ :!8/z+%(-+
/+1+5=6>5> ,#$$ )#z&.
0# ,& ,#$$ "!9, +z +!@%(z)-!+ %&%&,+& &z%(, '#6$#-z"-!# + *#$&z%(, +$-
$$,+:(@- +6,+, &z%+&+, %(z)+"-!+. H+",(* )*+,(!$+" :$7/$ +z +!@ +$"#!+" '#$'6-+ + ##"- !&"%&,/- /"z-+ +
-z#%:&$$, !&"%/-(- %(z)+"-+ !&"%/-(- :&-$()- -"0. A *#$)*+,(!$+"(, ,z9$ %#)#%$"8#"69, + ,#",#z3,#"; + -z6 ,&*&"-+$
+ *#$ !&"%/-(- ,&$")#"-# + *#$ ,&#%#$-# + '#$-3+6+, '$ +z (!! &!*0+ - +z +$- +6+, +$ +z $$ &!*0+ + *#$
'#$#%#$-# + -z6:+7$-8(z %+67 8+) ,&+7-+$ $##)#7- <@-#""&"-= !#z)- /"z-+ $$+"8+)(, /"z-+ -"0.
A 1?.41.5 ='45< /+1+5=6>5+ &- +)*( '("(- + :-z#-) #-#" '3$#) +z +/7&" :-z#-)0# <:$7/$ + +)*("8+$$,= +)* +
*#$ - +6+, !#7#$$##--)#, 6#$#$"#,(!. F(!%$8+"/, "$@-! +$+, *#$#" <%&" +z ( / #6"-#,(!= --z#-z(!"8+"6/, +6,/,+"
- ,z0# #!3"#$6#-# ,&'66/, + $##)3" %&" + : - 0 8+) #6"-#,(! + -z6z/)(, --z#8z-+ - ,&-z$#-"-# <@-9@-!"- ##"-=
-"0.
• S=+>1(.5>'/+1+5=6>5 >5 ,*6 .5+1<+,>5),< +'+3F56>5+
A *#$ #)*&, $"'("(--) '/,@&6+ + -z+0$*(z - -z+0$*(z '/,@&. A *#$& '()*+",(--)(, #-#"0# #z + '/,@& #%
,:#- !*#-9$& #z!" + :-z&@8- "#,#*-)#, !#7-z#!0# -z#!#z-# z++!"" $&, @-,,# + -z#%$* %+)0+ #"#"" 8&"#
'#-z9$" $$+:("0+ ,#!9$ */)"+$+ $&, '$ - +))7&, +z!" 8()* %&$*# 0#*(%-" ,#$" + ,!9$""# $3,0#. A -$*(-
0#-z7z++! 0#'($*-($6+ + 0#-z7%#)!"-" - + 0#-z7:!(7/,@&" &- #z$"+$ %#)#8#z"& + ,+:@-($+""#!#%"-" - + 0#-z78&0-
+)*( #8#z# "/7 0#&$$#-z,#7& + ,z--)0#. M&$ -$*(-+00 + 0#-z78&0+ +$ &,00 3 + '#-z9$"-) - + -z#%$* #z" +
6#$#-)#" :-z&@8-# 7!%+," $& %#).
& A VISELKEDÉS ÉS MAGATARTS"AVAROK

&%& A .5+1<+,>5 >5 '63645 =3< /'14< <H31;643145


K9$0-)#" ,#$$ "#9, + &-#$,#7- - + %+)+"+!"- ,z"" %&#$ #z#, #% -z&(&%, + 6#$#"-9, #% '#7& "#$6#-# #)*%-".
A .5+1<+,>5 /'1<H3+ 5<<1 5=>1+5+?? .6  '63645 /'14>.
$  .5+1<+,>56 '( 6+<.6< .6  *5=.;>5 /+1F,>56  5=+>1(.5>' 1<14546 >5  <H3(+=+6 +1(?+  5=+>1( >1
<H=H66. .5=( <./++=F,>5>6 <<3  .5+1<+,>5=36 '( ;643=;6< +' .6 =<6)1  34<6)1 >5 ;4
>36><+<6F1 1) +16>3>56 +%#$*#" +z +7("" "!-+7+$(% "&-z"#$.
A .5+1<+,>5?+1. +16>3>5+< = .,*64.)5 +1+5>'+< '( 5*364? 636=< P5=.;1)'.. 5=+*6?)1 + ,#",#z3
"#!9$#"#,#" !&"& + &-#$,#7-z++!;
• P-z&@8($)&+& !#""-)J
• Az "/7+" - + -z(@&$&- "/7+" -z#!,#z#"#J
• A (!%, - + -z(@&$&- ,/$"/!$&- !",#, 0#$-3 ""#$#J
• A 6#$$#% - + %("&@&, -"!/,"!6+J
• A -z(@&$&- !#""-).
41
A &-#$,#7- +z &"#$$#,"/$&- -z&" +z $#""+:+-z"+$+"(, - + "/7--z&" +$+%&" + -z(@&$&- -z#!#z#""-) -+6"(--)+&+, - +
-z#%$*,z& ,+:@-($+"(, 8+",(* %,7-#, + '9))*#.

&2& A .5+1<+,>5 >5 '63645 - =3< <. >5 /34.


• A ?+15F =3< 5*369 -z(!()- 8(--z+- '!/-z"!@& !z#$%& $+0&$&"- - 7#:!#--z& #$$#-)#--) - +z
#)*9""%,7- #$/"+-"-+ +z !z#$%& '#6$#"$#-) - ,z%0--) +)* '#$'(,(z("" '#-z9$"-)#, %#)$-#. M&7#z +z!" +$+,/$ ,&
%#!" "/7+"(-"6+ '()*+",(--)" #)*#- :-z&@8- '/,@&, -z+0$*(z-+ z++!"" $&, + "#,#*-))#$ -z#%0# ,&+$+,/$ +z
#$$#-z#.
Ez#, + 0#$-3 -z+0$*(z- z++!+, -$*(--)"$ '9))3# ,9$0z3 '(!%6 - -$*(--) &-#$,#7-z++!(,+" (,(z+, ,&'#$#
:#7&) ,9$0z3,::# ,(,!#"&z$7+,; &-"+0&$ !z#$%& !#+,@&, <'$#$#% 8+!+) 798 ,("!($$8+"+"$+ -!- +)* ##"-=
%("(!(- */)"+$+-) - !#7#z#"$# %(z)-(, #)+"&&z%/- - +:"&+ "#$"-) $(:- - @-++!)- ,#)*#"$#-) - -z#/$&-
z++!(,. V+1+5=1+6+66 ;1<9 +)*& ,!(-(7- %+!+7*"9#"#& %#$*#, +)*8!"*+ +)*#$3)*/$$+7- +)* "!+/%,

,#",#z"0# 6""#, $"!#.


• KH3(+=+6. 6>(+=F< ,#",#z"0# ,&+$+,/$ #7(,!& z++!(, - :-z&@8- ,!(-(7-(,.
A .5+1<+,>5=3< '(<3.54' $#",(!(," $"(z&,. A &-#$,#7-z++!(, )*+,(!&-)+ 15  1? #- ,(!0+ + $#)+)*(00.
A .5+1<+,>5=3< 1+'5=+?+6F?? /34.
• A ;='54'
E)*-z#! &-#$,#7-z++! %#$* + -z#%$*&-) #)+" -+6"(--)+&+, +$+,/$-" 6#$z&. Az $#",(!"$ '9))3# '#6$37-# &- $"(z.
H!(% #- ,(!&) + 8+z/)-) #% 6#$#" -z#%$*&-)z++!" 8+#% #-#"$#) @-+, +z 6 ,!9$%*#,8#z +$ +$,+$%+z,(7- #)*&,
%76" &73#$ 8+ &-%"$37&,. -z(,-- $&, - #)+" -z#%$*&-)(-- +$+,/$8+".
• L*45
Á$"+$0+ -$*(-+00 ,#",#z%*#& ++,. E#, + &-#$,#7-& z++!+, + 8""#!0# + -z(!()- - '!/-z"!$"-) $$. A 0+70+
#!373 '&+"+$(, $(:-+ %) -$*(-+00 "#"". G*#!%#,,(!0+ ,#z7#"& '(!%0+ + $(:- )* *&$/$ %#) 8()* + )*#!%#,
#!3-z+,,+$ #$#-z& + %-&, )*#!%#, 6",-z#!" + ,-300&#,0# +z 8+6"("" "!)*+" "&"(,0+ #-z& #$ %#$* )*+-)," &-
!"#$%#z8#"3.

R?145
N+)*( -$*(- &-#$,#7-z++!. Á$"+$0+ + '#*#)#"#""-) %("&$6+ +)* #!3-z+,(- "#""," 6#$#",#z&,. A 8#$*z#" +)*(
,(%:$# - "!+)&,/-- '(,(z7&, +%&,(! + !+0$-" #)* 0+7+ ,#"& #$. I$*#,(! %&7&) '#$-z!# ,#!9$#, + 7&-z8+!%(&,/-
-z#%$*&-) 6#$$#%z3& + :-z&@8- '#6$#""-) +,+7$*(z(""-)+ %#$*0# + 7"-,:#--) ,(!$"(z("".
• S=H<>5 >5 53'45
A -z,- - + @-++!)- ($*+ )*#!%#,#,$ '(!7/$ #$3 +,&, &"!(#!"$"+, -z(!()+, &z)/$,(*+, &$$#"# +z(,$ +,&,
&z)+"(""+, !z#$%&$#) '!/-z"!$"+, ,('$&,"/-(-+, - $+0&$&-+, +$+%&" %&7+z(,$ +,&, #% ,:#-#, 0#&$$#-z,#7& + ,z--)0#.
A @-++!)- -$*(- &-#$,#7-z++! %#$* $"+$0+ %- &-#$,#7-z++!(,,+$ "!-/$ %&" + :!(-"&"@& - + -z#/$&- :#!#!z&"-.
Az &7#)& +$+:( +$ ,&%#!9$- )*(!-+ @-,,#"& +z &"#$$#,"/$&- "#,#*-)#" %#$* %+)+ /" (6+ +z #)*0
&-#$,#7-z++!(, ,&+$+,/$-". Az &$*# ,&%#!9$- +-z"&8(z #z#" %#$* :-z&@8- z++!(,+" 8(z $"!#; @-,,# +z #%$,#z#"&
"#,#*-) + ,(@#"!@&- ,:#--) - + ,(%:$# '#$+7+"(, ,&&"#$#z-#, ,:#--)# Ez %+)+ /" (6+ + '#$+7+"(, #$3$&
%##,-" &- +z +,+7$*(, ,#!9$-" + #$9, +$ -z#%0#-z$$- 8#$*#"".

&:& A .5+1<+,>5 >5 '63645 - =3< ;645 = .5<1. >5 5=.-*3/+55=.41.5 6+1+56>(3+
Az &-,($+& &$$#"# -z+,%+& "!# %#)*&$/$ &-#$,#7-z++!(, 8""#!0#.-z%(- "*#z3 $$8+". Ez#, $"+$0+ + -z9$3, $"+$
#$,#"#"" ##$-&+z8&0,,+$
%+67 ,&"#!6#7#, <+ "!37- 8&*+
&-,($+ :!(0$%,!+ !z#$%&
&- <'#-z9$" ,z%0--)
&-,($+& ,!*#z#" ++:#7+))&+&
)*#!%#, -z#%$*&-)'#6$37-" #% -#!,#"&,=
!!z- 8&*+ ,&"#$#z- ,#z737#,
- #)*#- "+/$,
#$0"(!"+$+"-+ &-%"#$" &-,($+& ,/7+!@=. M&7#z + 8&*z-(, 8+$%(z7-8(z @-++!)-8(z $/-"+-)8(z - +z &-,($+&
"#,#*-)#,,#$ -z#%0#& #)+"&z%/-8(z #z#". Á$"+$0+ + ,()&" #!3'#-z"-#,#" #$,#!9$&, + ,z--))#$ -z#%0# #)+"
%+)+"+!"-" "+-"++, - %-(, "#,#*-)" z++!6,. ], +88(z + )*#!%#,@-(:(!"8(z "+!"(z+, +,&, #% "/7+,
+$,+$%+z,(7& +z &-,($+& $#"8#z. N+)* ,9$0-) + + ,:#--)#, - +z #!3'#-z"-#,,z"" &$$#"# #z#,8#z ,:#-" +z (,"+"-&
##$-& '($*+%+" ,#"#$%*#& - #$!-+& -(,,+$ %+)+-+00+,. K#",#z-,::# +z +$,+$%+z,(7- 8&*+ -z/06#," <'&z&,+&
- %#"$&- +$+%&" !z#$%& '#6$37-8#z 6#$$#%0#$& "/$+67(-)(,8(z - "#%:#!+%#"/%":/-8(z ,+:@-($7+,= - (06#,"
<@-+$7& &-,($+&:#7+))&+& ,/$"/!$&- %(!$ &- )+z7+-)& -z(@&$&-= "*#z3,,#$ &- "!-/$+ 8+"!(zz+ %#) + "+/$ - &-,($+
,z""& #)*#-$*z++!" + %#)'#$#$- 8&*(--)+&".
A '()'(*+,')'. ;645<H3>?+ 636=< .,= '(+3+<+< 61)< <.< ;11455>316+< 146455>316+< >36+1.
/'(6><5< '( 6145. =35<. Az &$*# )*#!%#,#, -z%!+ $"#z#, -:#@&$&- &"z#"#, +)* &-,($, - +z #*8# #-#"#,
&"#)!$8+"+, +z $"+$(- &-,($0+. A 8+"!&"#$$&)#@&6 - + "+/$-& z++!(- )*#!%#,#, $"+$(- &-,($0+ +$ (,"+"-+
+z(0+ -(,,+$ +)*(00 #!3'#-z"-" 6#$#". O$*+ '#$""#$#,#" ,#$$ "#!#%"#9, %#$*#, ,z"" $#)*3z8#"&, 0&z(*(- '()+$%+,
#$-+6""-+, #8z-)#&" +z +$,+$%+z("" %7-z#!#,#" $$+7+ $#8#"3-)#&,8#z ,#$$ &)+z"+/,.
?   #- ,(!0+ + )*#!%#,#, 1+ #% &-,($+!#"" +)*&- ,:"#$# %#)'#$#$& + -z#!#z#"" &-,($+& "+/$-
,#"#$%*!#7-z#!#,. Ez!" ,&+$+,/$8+"+, ,9$0z3 .,*64.)5 =3<9
 &-,($+!#"$##, <+z(, + )*#!%#,#, +,&, $+--+00+ '#6$37#,
42
 :-z&@8-# - %("(!(-+ &z)+"(""+, +)* :: #$$#,#z3$#) +:+"&,/-+,
 #8#z# $$+, " #)*&, "#,#*-)!3$ + %-&,!+ - &73#$
 +z &-%"#$" ,/7+!@$%*#, %#$*#, + '#-z9$"-)#, - ,('$&,"/-(, '(!!-+& @-,,#"&, + "+/$-& &!"& !7#,$37-9,#" - +,!
&-,($+,#!9$-8#z &- #z#"8#"#,=.
H+ #z#,#" + z++!(,+" #% ,9-z0$69, ,& &7#6#,(! +,,(! #z#, '(,(z7+, + '#$-300 (-z"$*(,0+ $:--#$ +z &"#$$#,"/$&-
'#$+7+"(, #,#7-#$ - + "+/$ #)*!# &,00 +z (-z"$*"!-+& -z&"6# +$+"" '() "#$6#-"#&. A $#)"00-z! + 8+"!&"#$$&)#@&6
"+/$,$ %/"+",(z+, &$*# z++!(, %#$*#, + #!0$&- z++!+&,8(z ,"373 ,/7+!@(, + ,!#+"&&"- $,9$& &"#$$&)#@&+ - +z
&"#$$#,"/$&- "#,#*-)#&,03$ 8&*z #!#7#"&-) #!#7%*# /)*++,,(! -z#!#:#" ,+: #00# +z !z#$%& - %("&@&- "*#z3,
8&*+ - + @-,,#" "+/$-& ,:#--).
Ez#, + "*#z3, %#)8+"!(zz, +z &-,($+& -&,#!"#$#-) +z( '(!%6" %#$*#" -z(!()- $" ,&. Az &-,($+'0&+ +)*%!",0#
0#'($*-($6+ + )*#!%#, -z#%$*&-)#, +$+,/$-" - &-#$,#7-". A -z(!()- &73#$ 7(%&- 6#$$#%(-- $&,
/)"+$+-)(" - :&,(" ,#$" "$'""" !z#$%& !#+,@&,+" - !z#$%& $+0&$&"-" '!+7,(*-)(" - '#6'6-" (,(z. Az &+7+:"@&
#%@-+, &-,($+& $#8#" 8+#% + "#,#*-) - +z #%0#!& ,+:@-($+"(, 0!%#$* "#!9$#" %#)6#$#8#". C. G(#" <1?= ,/"+"-+&
8!(% &+7+:"$" )*#!%#,@-(:(!"(" ,9$" #$;
% 1+1<. *5=.;>5 .,*6416< <0#$#!"# +z !"#$%& '()*+",(-(,+" &-=
2 /.=.<. .,*6416< <0#$#!"# +z !z,-z#!& '()*+",(-(,+" &-=
: 5=.41.5 .,*6416< <0#$#!"# + :-z&@8(:+",+" 0z3,#" - :-z&@8("&,/-(,+" &-=.
H+ )*#!%#,,(!0+ 8+)-$*(-+, +z &-,($+& +$,+$%+z,(7-& z++!(, + "#$6#- -z#%$*&-)!# !*(%6, 0$*#)9,#" - #,," +
&-#$,#7-z++! -"+0&$&z$7&,. A "!-+7+$(% $"+$0+ "$ ,- ++",(z&, 0# +88(z 8()* #z" + &-#$,#7-z++!" %#)-z9"#--# -
#z $"+$ !#8+0&$&"$6+ +z #)*". A%&,(! + &-#$,#7-z++! +$+%&$*# %- '()*+",(--)8(z "!-/$ +)* +$+%&$*# %-
'()*+",(--) $$ + 8""#!0# +,,(! -(,,+$ -$*( -+00 - -(,,+$ #8#z#00 ,&,9-z0$& +z". Ez +z (,+ ++, 8()* +
&-#$,#7-z++!(, %- - %- '(!%" $"##, + 8+$$--!9$"#,$ $"--!9$"#,$ %(z)--!9$"#,$ - ,9$-# +z !"#$%&
'()*+",(-(,$.

&@& A .5+1<+,>5 >5 '63645 - =3< *3++.)  .5+1<+,>5 >5 '63645=35< ++1>5+ >5 5=.41.5 .6+'34.)
A &-#$,#7-z++!(, %#)#$3z-0# 8+-z$" )*)*:#7+))&+& 0#++",(z- %7(z+"+& + ,(!+& $#",(!(,0+ +)*( '("(-+, %&#$
#$3-#)"&, + )*#!%#,& -z#%$*&-) 8+!%(&,/- '#6$37-" - + ,-300&#,0# -(, ,#$$#%#"$#-)"3$ %#),%$&,.
A%#*&0# + %+)+"+!"-z++!
+$,+$%+z8+"/, %! %#)*&$/$
%#$*#, !#8+0&$&"@&-,(!!#," +,,(! +++,
6#$$#)#, $#8#"3!7#,0#
$#)8+%+!+00 0#+,#$$
8()* ++",(z/,.
z++! O$*+ ##$-&
# $6( ,!&,/--. %7-z#!#,#"
M&7," #-#"0# +
@-+$7 %#$$#"" +z 3#, "+"+, + 6#$#"3- -z#!#:#. A ##$-& '($*+%+" -z+,+-z+&" + -z#%$* #)*& :-z&@8($)&+&
-+6"(--)+&8(z $#",(!8(z ,#$$ &)+z"+/, - %&7&) ,#",#z#"#- :#7+))&+& $:-#,#" 6#$#". Ezz#$ #)*&7#6$#) + )*#!%#,#" 0#
,#$$ (/, ($*+ "#,#*-)#,0# %#$*#,0# ,&0("+,(z8+" ,&'#6#z8#"& %+)". Az #$-3 -z+,+-z0+ ,&+$+,"6/, + ,z--)0#
+ %#)'#$#$3 $),!" '3$#) +z !z#$%&%("&@&- "*#z3, '("(--)" #%#$69, ,& #z$"+$ '#6$#-z"69, + )*#!%#,#, !z,#*-)" +
"+/$--+$ - + ,z--))#$ -z#%0#& %+)+"+!"-".
V& #EJE"ET
A GYÓGYPEDAGÓGIA $ATRTERLETI PROBLÉMI

A A" ISKOLAI TELJES!TMÉY"AVAROK


A "+/$-& ,/7+!@(, $"+$0+ +$+%&$*# -:#@&$&- "+/$-& #8z-) ,#",#z"0# $:#, '#$.
 A 5*+.41.5 6145. +;>=5>' +';643=) +11+=F.9
• V!+"$+ - %#)8+"!(z8+"+"$+ $$+:("J


O$*+ )*#!#,#,$
A "+/$- #)* +)* '(!7/$ #$3 +,&,#,
"00 "#!9$#" +z &"#$$&)#@&6+
6#$#"3- "$+)(- +)* %+)+-+00J
$#%+!+7-" %/"+"+,.
A "+/$-& #8z-) '()+$%+ &-z(*$+) 6 ,#$#" 1?2^0# S+%/#$ K&!, 8+-z$"+ #$3-z! + $#+!&) 7&-+0&$&"* <"+/$-&
,:"#$#-)= ,&'#6#z-".
 A 6145. +;>=5>'+6 <>6 5*36? 5=6<9

%& A= +15F,1+'+5 6+1+56>(=3<


Ez#, ,z "+!"(z&, + ,(,!" ,:#--) z++!+ ,#",#z%*#,::# ,&+$+,/$ "+/$-& #8z-). E00# + @-(:(!"0+ +z +$+:#"3
- $#)'("(-+00 %#)"+/$&+$, z++!+& "+!"(z+,;
• Az !- z++!+&; + 7&-z)!'&+J
• Az ($+-- z++!+&; + 7&-z$#&+J
• A -z%($- z++!+&; + 7&-z,+$,/$&+J
• A *#$ &-%#!#"#, z++!+&; + 7&-z)!+%%+"&z%/-(, + %#),-#"" 0#-z7'#6$37- - +z +,+7$*(z("" 0#-z7'#6$37-.

2& A 45,1'5 6+1+56>(=3<


E00# + @-(:(!"0+ + )*#)00 "#$6#-"%* +$+%&$*# :-z&@8- z++!+ "+!"(z&, +%#$* #% ,:#--)0#& "*#z3 z++!+, +z
#!#7%*#;
44
• A ,&"+!"- +z +,+!+"#!3 8&*+J
• Az !z#$%& $#" z++!+&J
• A -z#!#z3 ,z-) :!(0$%&J
• A '&)*#$#%z++!(,J
• A "+/$-& %("&@& 8&*+J
• A "!-+7+$%& +$,+$%+z,(7 ,:#--) z++!+&J
• A ,!*#z#"& "*#z3, ,!(- 8+"-+& + @-+$7& - +z #)*& ,('$&,"/-(, ,#",#z%*#&.
 A 6145. +;>=5>' /'146 5< 1( '(+3+<+< +5+6>?+ ;5=41<9
• A,&,#, ,(%($* "+/$-& #8z-)#&, ++,J
• A,&,#, "#$6#-"%*# 6#$#"3- %!",0# #$%+!+7 +z "$+)"$.

:& A= .5<1. 6+1+56>(=3< /34.


:&%& A DIS"LEWIA
A "+/$-& #8z-)#, $#)&-%#!"#00 - $#)"00#" "+/$%*(z("" '(!%6+ + 5*+./.<5 1545. +;>=5>'& Ez" +z $$+:("(" ##z&,
7&-z$#&+,.
 A ,.5=1+. +';643=45
A ,.5=1+. = 1545 = 345 >5  ;+1(+5345 +15466454? 66<=) +;>=5>' +%#$*#";
• H+)"+& <'(($)&+&=J
• L"-& <&z/$&-=J
• H+$$-& <+/7&"=J
• Sz"+$$-&J
• Sz#)!"#$%#z-& z++!(, 6#$$#%#z#,.
A ,.5=1+.46 '(3 5=<(+1+ 1545 '(+'+5>'+< >5 ;+1(+5345 '(+'+5>'+< ++=.<  @-+, #)*#- "#!9$#"#,#
%#)*&$/$ '#6$37-0#$& #$%+!+7-(, (,(zz, 3>5=<>*+55>' <.+5>5+< -z(,"/, ##z& -z+,*#$#.
Az !- ($+- - z++!+&+, -(,,+$ -$*(-+00 '(!%&  = 1+. >5 '34/. +1( = 345 1545 +15466454< <>*6+1+5>'+
1+;+6+61+> 41.< = 366 (+1 +1546645. Ez#, +z(0+ #% 6#$##, %#) (!%$ &"#$$&)#@&+$ !#7#$,#z3 -z#%$*#,$
8+#% -$*(- '()*+",(--)(, +)* :-z&@8&"!&+& 0#"#)-)#, ,-!36#$#-)#&.
 A ,.5=1+. +'+1+>5>+< .,++
Á$"+$0+ +,,(! 6#$#&, %#) +%&,(! + )*#!%#,#, + 0#", &-%#!#"0# %! -z++,+" - %(7+"(,+" ($+-+,.
 A ,.5=1+. <.
A 7&-z$#&+ (,+ +$+%&$*# ,(,!" ,:#--) '()*+",(--)+ #$)"#$#-)# +)* 8&*+. M&#$ "$+)(- +)* 6 &"#$$&)#@&+ -z&"
%#$$#""
A ,.5=1+. 6+6+.  ,.5=1+.45 '(+3+< +11+=F.9
 E15F,1+'+5 6+6+<9
• V&-z(*$+) :("(-+ ,:#- $#%-($& + -z#)#"J
• Az #)*#- 0#",#" 8#$*#-# ($+--+J
• A 8+) - + 0#" ,z""& "!-"- 0&z(*"+$+J
• Az #$($+-("" -z++,+" "(!z"6+J
• A 0#", -(!!#76" &$$#"# +z ($+-- &!*" '#$@-#!$&J
• B#",#" - -z"+)(,+" 8+)* ,& +)* "($7 0#J
• A 0#",#" "#-z"&J
• N#8#z# "+/$6+ %#) %) + )*+,!+ #$3'(!7/$ -z++, -z,:#& &-J
• N#8#z# ($+- 8(--z -z++,+"J
• Az ($+-("" -z++, !"#$%#z-0# #8z-)#,0# 9",z&, #% "/7 #)*-z#!!# '&)*#$& +z ($+-- "#@8&,6!+ - +z ($+-(""
-z#) !"#$%#z-!# &-J
• Sz#)*#- +z +," -z,&@-#J
• V#!0$&- #%$,#z#"# )*#)#; 6 -z++,+" -z#)#,#" #8#z# 6#)*#z %#) "(!z"6+ %#)%-"6+ #z#,#" #$3'(!7/$ 8()* ",$"&
3,#" &,00 6 -z" +$,(" 8#$*#""#-"-9,!#J
• A '()+$%+,+" )*+,!+ ,!9$!6+ + '()+$(% ,(,!" %#)##z-# 8#$*#""J
• G*+,(!&+, + %#),-#"" 0#-z7'#6$37- - + *#$"+& 8&0, <+)!+%%+"&z%/-(,= .
A '#6$37- -(! #z#, + 8&0, $+--+ 6+/$+, 7# + )*#!%#, %) -(,&) +,+7(z+ ($+- #% ($+- -z#-# #% ($+- -+6"
,#7"#$-!#. L#))9$ %! @-+, +z ($+-- %(("(-)+ %+!+7 &--z+ - + 8+)(- ($+-- ,#!9$-#.
 M45,1'5 6+6+<
• A 7&-z$#&- )*#!%#, %&7&) 7&-z)!'&- &-J

Az #)*#-$* !z, z++!+ - + 0&z(*"+$+ "#-"-%+J

45
• A "!&!*(, <6(000+$= "#-z"-# + "!& "6,(z7- z++!+ + "!0#$& &-z(*(, 8#$*#- '#$&-%#!-#, #8z-)# <+$+"" '$""
,z"" %#$$#"" -"0.=J
• A +)*- + '&(%%(z)-(, ,((!7&@&6+, z++!+J
• Az +$+,- '(!%+'#$&-%#!- z++!+J
• A )*#)# !&"%/-J
• A -(!+$,("- +z #)*%-/"&-) #8z-)#&J
• A $"-& - + 8+$$-& '&)*#$#% z++!+& + 7#,(@#"!$"-)J
• F#)*#$%#z#"$#-) &)#!$,#*-) +)!#--z&&"-J
• F!+7,(*-) + ,&"+!"- 8&*+.
 A ,.5=1+. 6*5.
Az ($+--& #8z-)#, #$"!3 6#$$#)# ,#",#z"0# %#),9$0z"#"8#"3;

A 5=+3=+66 ,.5=1+. +%#$*#, (,+ #)* &-%#!" +)*& -!9$- &7#)!#7-z#!& :!(0$%+J
• A /+1F,>5. ,.5=1+. +%#$*#, #-#"0# #/!($)& +& #$$"(z-+, &@- *(%+ #00# +z #-#"0# #$-3-(!0+ "+/$-&
:!(0$%!$ + -z
 A ,.5=1+. <.645
A 7&-z$#&+ 6+"-+ +$ -&,#!#-#00 %&$ 8+%+!+00 ,#z7&, #$;
• Az #$-3 (-z"$*0+ '#$&-%#!" 7&-z$#&, 2+ ,&6+"8+"J
• A 8+!%+7&,0+ + ,&6+"- #-$*# %! @-+, 5?(-J
• A #)*#7&, (-z"$*0+ 52J
• Az "7&, (-z"$*( '#$9$ '#$&-%#!"#,#, :#7&) #% "00 %&" 11> + 6+"8+" ,&.

:&2& A DIS"GR#IA
Az ($+--& #8z- )#,,#$ )*+,!+ #)*9"" 6!  ;+1(+5345. 5=?41(< +15466454< +;>=5>'+; + 7&-z)!'&+. E)*#-
)*#!#,#,#, +z ($+-- %#)* #8#z#00# %-(,+, +z !-.
 A ,.5='34/. <<3>6 +'+1+>5. /34.


A 0#"!-
Az #$-+6""-+,
!- )!+'&,+& %#)$+--00(7(""
,&&"#$#z-#, #8z-)#& "#%:6+J
- 8&0&J
• A -z 8+) 0#" --z#""#$#, )*#)# ++$z&-#J
• A %(7+" -z--z#""#$#, 8&0- ++$z&-# - -z"z&-#.
 A= 345=3< 6+6+.
N+)*60$ +z((-+, +z ($+--& #8z-)#, #-#"0# '#$-(!($" "9#"#,,#$. Ez#,8#z %) 8+)-$*(z(""+ 8(zz6!/$+, +
,#",#z3,;
• A $#)"00 )*#!#,#, !(--z + ,z9)*#--)# 8#$*"#$# + @#!/z+'()-+ #% '($*+%+" (- + (+$#z#"-# #)*##"$# -
($+-8+"+"$+ +z !-+J
• S(, 8&0" #6" - )* !"#$%#"$# $&, + -z#)J
• K(%($* #8z-)#& ++, + 8(--z - + !&7 %+)8+)z, - %--+$8+)z, !z,#$"#"-0# - 6#$$-0#J
• A %(7+" !-6#$#&#, #$8+)*-+ +)* 8#$*"#$# +$,+$%+z-+J
• G*+,(!&+, +z #)*0#!-& - ,9$!-& 8&0,J
• A 7&-z)!'&- )*#!#,#, #8#z# "+/$6, %#) + *#$"+& -z+0$*(,+" 8#$*"#$#9$ !+, - '()+$%+z+,J
• G*#), +z &7#)# *#$ %#)"+/$-0+J
M&#$ +z !-'#$+7+"(, #$)z-# + )*#!%#, -z%!+ ,&$"-"+$++, "&, + %-(7&,#)*#7&, (-z"$*0+ )*+,!+ #$6/" (7&)
8()* !- ! @-+, :&-z%() - -#%%&" -#% 7($)(z&, + '9z#"0#.
Az &$*# )*#!#, $/-"+, - %+,+@-+, "&, + "+" -z%!+ +$60+ @-+, )$#) ,"-)0# + #-# #z!" +z(+$
-z+,#%0#!8#z <$()(:7/-8(z= ,#$$ ,9$7#&.
 A ,.5='34/. 645
• A "+"+, #% + @-*+ - 8#$*"#$# !-!+ ,#$$ '#$8&+ + )*#!#, '&)*#$%" 8+#% +z(,!+ + ,(,!" '#$+7+"(,!+ +%&,#" +z
!-0+ ,& ,#$$ 6+"+&+ <:$. N#$7 + -(!"($-)(" :!0$7 +z !- 73$"-)" #)*#-$*0+ "+!"+& -"0.=. )* + )*#!%#,
-z%!+ !"8#"3 - "#$6#-"8#"3 '#$+7+"" $8+" +z !-+, 6+"-+.
•  %7-z#! + )*#!%#, 8#$*#-!-+, '#6$#-z"-!# + -z%"): 8#$*#-!-& :!()!+%6+&+, + '#$8+-z$-+. Ez +!!+ -z"z& +
)*#!#,#" 8()* -(, &73" "$"- 8#$*#-!-& )*+,(!$+""+$ %#!" #00# !%" $#$& %&#$ + -z%"): #%@-+, '&)*#$%#z"#"& +
8&0&!+ 8+#% #)*""+$ 6/"+$%+zz+ &- +z(+$ + ,&6+"-(,+".

:&:& A DIS"LEWIVAL TRSULÓ DIS"GR#IA


J+11++=F. +)*( $"(z+"(-+, $#8#"#, -z%(- "*#z3"3$ '9))#,;
 +z #"&($)&+& "*#z3,"3$
 +z !-($+--" %#)8+"!(z +$+:,:#--)#, '#6$#""-)& -z&"6"3$
 +z $#",(!"$ + %#"$&- ,(!"$
4>
 + -z#%$*&-)6#)*#,"3$ <:$. "#%:#!+%#"/%":/-= -"0.
A 7&-z$#&+$ "!-/$ 7&-z)!'&+, "#8" -:#@&'&,/- -"!/,"!+ - "9#""++ + +""$ '9))3# 8()* + z++!+, %#$*&, ":/-!$ +
-z.
A 1+'/65?? 15*36<  <H+6<+=F<;
%& A <.,66 '( 5*+.41.5 ,.5=1+.41 64351) ,.5='34/. . #$$#%z36# = 345 >5 1545 +15466454< <>*6+1+5>'+.
Sz%(- %#)8+"!(z #8z-) 6#$#&, %#) + "($$0+%(7- - '()+$%+z- -(! %) %-($-,(! + )!+'%,+" $#)"00-z! 8#$*#-#
!6+ $#. O$+--,(! /)*+)* -&$+0&z$ %&" +z(, +,&, +z ($+-- #$-+6""-+, ,#z7#"& -z+,+-z0+ ++,. N*&$+$ "*
8()* +z(, +,&, #00# + @-(:(!"0+ "+!"(z+, #% "+$$6, %#) + "#!%-z#"#- ,+:@-($+"(" + -z&%0$/%(, - + )!+'%, ,z"" +
8+$$("" 8+) - + $#!" 0#" ,z"".
Az(, +,&,$ #z + z++! '#$$ + 8+$$("" -z 8+) 8#$*#"" +$+%& #)*#0#" !+,. Ez + 6#$#-) %) -$*(-+00 $&, 8+ (,(z6+
8+$$- +)* $"--!9$- %#$*#, ,#",#z"0# -!9$ + 0#-z7 %(z)-(, &z/$&- +)* +/7&" :#!@#:@&6+ %#$*#,#, +)*(
'("(- -z#!#:# + + ,&#6"-0#.
2& A /+1F,>5. ,.5=1+.41 64351) ,.5='34/.  %#$*#" -"!/,"!$&-+, &- ##z#,. Az(,!+ + -z#%$*#,!# 6#$$#%z 3 +,&, nem
képesek az $rás olvasás képességének kialak$tásá!an előrehaladni, "+!"- #!#7%*#,#" #$!& ++, #$$#!# 8()* %#)'#$#$3
#!3'#-z"-" "#-z#, ##, !7#,0#. Az &$*# #-#"#,0# ,.5=36'34/. 6#$#",#z&, '3$#) !-0+.
Á$"+$0+ nehezen érti meg a )!+'&,/- -z&%0($/%(,+" + 0#",#" + $#!" ,&'#6#z-#,#" -z++,+" az olvasott vagy $rott sz#veget.
E00# +z #-#"0# + 7&-z$#&+$ "!-/$ 7&-z)!'&+ -z&"# %&7# "9#"# 6#$# +.
:& A 6>3. '( 6>3.-.,F. ,.5=1+.41 64351) ,.5='34/. ferde, átlós $rás olvasásként 6#$#",#z&,. E)*#- #-#"#,0# + -z#%$* nem
képes a sort végigolvasni, átugrik a k#vetkező sorokra. !-0+ + $+: ,z#:# '#$# &!*/$ +)* + $+: +$6+ '#$ + -z++, - %(7+"(,
!-+ #)*!# #$%(-7(""+00 #% &$$#-z,#7&, + $+: (+$+z-0+ + -(!(, ,z.
U)*++,,(! + -z++, - %(7+"(, -z"#-#, +z !- - ($+-- z++!+ #)*!# *&$+$00 $&,.
@& T.5=6 '( +'(45 64. ,.5=1+.41 64351) ,.5='34/. #-#"0# + $#!" 6#$#-)#, %&7#)*&,# %#)6#$#&, %&" "9#" -
,&"#!6#7 +z !- ($+-- -(! + )!+'%,!+ - + 0#",!#. S$*(- '(!%+ %#$* -(,0+ 8+-($" + "#$6#- ($+-- - !-,:"#$#-)8#z
<+$#&+  +)!'&+= - $"+$0+ más zavarok afázia, !eszéd képtelenség, nagyothallás, értelmi fogyatékosság  k#vetkezménye vagy
azokkal társuló elenség. I$*#,(! +z !(""($+-("" -z#) %#)!"-#, #8z-)#& &- +)*( -$*(-+,.
& M635 ,.5=1+.41 64351) ,.5='34/. )*+,(!& <7# #% ,"#$#z3= + :-z&@8(%("(!(- z++!(, - + %(z)--!9$"#,$. Ez +
'(!%+ +z !-0+ -(,,+$ *&$ +$00 - -$*(-+0 0 z++!" -z##7 + )!+'%, -z++, - %(7+"(, !-+  az $rás #sszképe
fesz"ltségről tan/skodik, rendezetlen,
& L.+43.5 ,.5=1+.41 aránytalan,
64351) ,.5='34/. egyeletlen, 8+-($"
-(, "#,&"#"0# olvashatatlan, "gyetlen.
+ "!& "!& +)* "!&&73&
7&-z$#&+$ "!-/$ 7&-z)!'&8(z 7#
++, #)*& 6#$$#%z3& &-. Ez /"00& +00+ 6#$#",#z&, 8()* a személy képtelen a lapon k#vetni a sorokat  ($+-- ,z0# #)*&,
-(!!$ "/)(!8+" + %-&,!+ !-0+ :#7&) %) +,,(! &- 8+ (+$+- $+:!+ ! ,&8+)* 8#$*#" #% ,:#- #$8#$*#z& +z &!(%*" +
$+:( + -(!(,0+.

:&@& A DIS"KALKULIA
A 7&-z,+$,/$&+ -:#@&$&- -z%($-& z++! +z &-,($+& "#$6#-"%*z++!(, #)*&, '+6"6+. N+:6+&,0+ ,#z7"#, '()$+$,(z&
&"#z#00# + -z%($-& - -z%'#$7($)(z-& #8z-)#,,#$ +%#$*#, + 7&-z,+$,/$&+ ,+"#)!&60+ "+!"z+,.
 A ,.5=<1<1. <.
• S:#@&'&,/- +)*& &7#)!#7-z#!& +)* &)#!9$#"#z#"-& z++!(, +%#$*#, + -z%($- #8z-)#&8#z #z#"#,J
• !,$"" $$+:("(, -:#@&$&- -z%($-& ,:#--) 7&-z'/,@&6+ + @-+$7( 0#$9$J
• K!*#z#"& 8+"-(, +%#$*#, ,z9$ + $#)'("(-+00 + z-#0-z%($): 8+-z$+"+ +%& ,#",#z"0# + )*#!#,#, '#6-z%($-&
,:#--)#& !(8+%(-+ !(%$(""+,J
• G*#!%#,,(!& '#6$37-z++!(, #%(@&($&- :-z&@8- z++!(,.
A ,.5=<1<1. 6+6+.
 E15F,1+'+5 6+6+<
• A -z%6#)* + -z%,: '#$&-%#!-#, #)*#z"#"-#, - )!+'&,/- 0!z($-+, #8z-)#J
• A -z%(, -(!!#7&-)#, 8&0&J
• A -z%##" -z&%0($&z$ +$+,z+"(, +z((-"-+, 8+$%+z(, #)*#z"#"-#, #8z-)#J
 M45,1'5 6+6+<
• S+6" "#-"# "!0# -,0+ &730# +$ "6,(z7- z++!+&J
• L+"#!$&- 7(%&+@&+; +z /!+$,(7 +)*'$"#,# :!(0$%6+ '#6$37-& 6(00 +)*'$"#,# -z&7!%+J
• G!+'(%("(!&,/- :!(0$%,; + ,z9)*#--) z++!+&J
• Sz% - -z#)#%$,#z#" )*#)#-)#J
• R#$@&- -z,&@- '#6$#"$#-)#J
• Az !z,#$- -z$#$- '($*+%+"+, -!9$-#J
• G(7($,(7-& %#$#"#,; $*#) ,&#%#$- ++$)&+ -z+0$* %#)'()+$%+z-+ ,#",#z"#"- $#(-+, +$+@-(* -z&"6#J
• B#-z7'#6$37-& #$%+!+7(""-) '()+$%+, ,&+$+,/$+"$+-)+ + -z&%0$/%(, '#$&-%#!-#, z++!+&J
• O$+-- - !- z++!J
• A '&)*#$#% z++!+&; 8&:#!+,"&&"- +)* +z #$$#""#J
• M+)+"+!"- z++!(,.
4?
 A ,.5=<1<1. 645
A -:#@&$&- 7&-z,+$,/$&+ 6+"-+, @$6+;
• A %+"#%+"&,+ "+/$-8(z -z9,-)#- 0&z"(- +$+:(, %#)"#!#%"-#J
• A %#)'#$#$3 ,:#--)#, '#6$#-z"-#J
• A 6!"+--)(, ,-z-)#, ,&+$+,"-+ - 0#)*+,(!$-+J
• Az #$(+",(z"+"-!+ +$,+$%+- #-z,z!#7-z#! ,&7($)(z-+J
• Az( 0#$-3 '#$""#$#, %#)"#!#%"-# + )*#!%#,0# +%#$*#, + %+"#%+"&,+ %#)"+/$-8(z $,9$z8#"#"$##,J
• A %+"#%+"&,+& '()+$(% -z&%0$/% - 6#$!#7-z#! -z+0$*!#7-z#! 0#:"-# + )*#!%#, '()+$%& !#7-z#!0# - #z#, +,"
8+-z$+"+.
A :#7+))/-+, -z(!(- ,+:@-($+"(" ,#$$ "+!"+&+ + 7&-z,+$,/$&+"#!:&" '($*"+" $()(:7/--+$ +)* + '#6$#-z"3 :#7+))/--+$.

B A" ÉR"ELMI ÉLET "AVARAI


%& #>1+1+ >5 5=3'45
 A />1+1+ + )*#!%#,,(!+, $"+$(- :!(0$%6+;
• A$&)8+ + )*#!#, +,&" +z #$-3 #,0# # z++!" ($+ + '$#$#%J
• E)*#- +7+"(, -z#!&" + )*#!#,#, >+ $ " 6#$#"3- 8+ #% &- '0&- 6#$$#) '$#$%#,#"J
• 2? #- ,(!0+ -z&"# %&7# )*#!#,$ "+:+-z"+$8+" +$+%&$*# '$#$#%J
• M) ?12 #- ,(! ,z"" &- + )*#!#,#,#, %&"#)* + '#$# -z%($ 0# &$*#!3$J
• A -#!79$3,(! #$3"" + '$#$%#, @-,,#& ,#z7##,.
 A 5=3'45 +00+ ,9$0z&, + '$#$#%"3$ 8()* + '$#$#%#, + ,9$-3 "!)*+ %) + -z(!()-+, &@-. A 8+"! +z(0+
,(!"-#% %&7&) $#-.
• A )*#!%#, )*+,!+ #$-3-(!0+ -z(!() +%&,(! $"-z$+) #)* ,9$-3 "!)*"$ '$
• Az &!!+@&($&- '$#$%#, ($"+,::# + "!)*"+$+ -z(!()--+$ #)*#$3,.
• F$#$%#, - -z(!()-(, ,#$#",#z8#"#, + )*#!%#, 0"/7+"0$ &- %#$*#" + -z9$3,,#$ -z#%0#& +)!#--z&, $"++, ,&.

F$#$%#" - -z(!()-" ,#$" 8+ + )*#!%#, 0&z+$%+ %#)!#79$ -z9$#& &!"; )*+,!+ +z !"+"$++, "3 0#@-+:-(, &-
&!!+@&($&- '$#$%#,#" ,#$"##,.
 A />1+1+< >5 5=3'45< 643'(< 5=+3.6 ;43 /F 5*36? 5=6;6)<9
1. Sz#%$*#- -!#$#%"3$ +)* -z#%$*#- #-z"#-)"3$ +$ '$#$#%J
2. F$#$#% + "#!%-z#"#- - "#!%-z#"'#$#""& #-z$*#,"3$J
4. L#$,& -"!#--z"3$ +$ '$#$#%.
 A />1+1+ >5 5=3'45 = 14??. ;+1(=+6+<?+ 6+<.6;+6F <)35<;
• #$#"3-# "$$: + -z&"/@& 6#$#"3-)#, 8+"!+&. P$7/$; %&7# )*#!#, '$ +$+%#*&!# + z"3$ %&#$3"" %#)"+/$+
-z& +$&)8+ + ($*+ )*#!#, +,& # "&$"+,(z+ +%&,(! '67+$%+- (!(-& 0#++",(z-" ,#$$ #$&-#$&#. Á"$+)(- #-#"#,0# +z(0+ +
'#$3""#, "%()+"-+$ + )*#!#,#, #$300/"00 $#,9z7&, + 8+-($ '$#$%#&,#".
• N#% $#8#" %#)%+)*+!z& +)* + )*#!#,#" $#0#-z$& !$+. E ,+"#)!&0+ "+!"(z+, +z(, + '$#$%#, +%#$*#,#, &@-
!#$&- +$+:6+; +z )* +$+"" -z!*#, ++, + '+$( $) ,: %#)#$###7&,. B! #z#,0# + 8#$*z#"#,0# + )*#!#,#, +$+%&$*#
%- +$- (,0$ ,#$#",#z#"" '$#$%9,#" - -z(!()-/,+" #""&, ,& + %#)*/)"+"- - 0#-z$)#"- #$300/"00 #$!& @$6".
• G*+,!+ $"8+"+ #% "/76+ +,+!+"$+)(-+ 0#'($*-($& +)*&- + '$#$#% &"#$$#,"/$&-+ #% 8(zz'!8#"3. A +$-)0+
+z(0+ +A$#)"00
• )*#!#, '$#$#% #-#"&)*#,-z&,
%&7#!( "%##"&$#) ,&+$+,/$0&z(*(-
#$,#!9$& &$*# 8#$*z#" % + )*#!#,
'$#$%#"#-#, '(,(z+"(-+
$"("" ,:#-
8#$*z#"#,#". Ez '#$9$,#!#,#7& !+6"+.$#8#" + #%
&- ,-!36#$#-)#
Q,!(- '$#$%#,#, &-; ,(%($* (!(-& 0#++",(z- /" + )*#!#,#, "00-)# '$ +z (!(-"$ + !#7#$3"3$ 8(--z &7#&) &- !#""#)8#"
+ ,/"*,"$ 8+ #$3'(!7/$" 8()* #)*-z#! %#)/)+"",.
• H(--z &7#&) '#$$. A )*#!%#,,(!& '$#$%#, - -z(!()-(, -+6"(--)+& ,z "+!"(z&, 8()* "%##"& 6#$$#)#, +z
$#"8#$*z#"#, %#)$"(z-+$ +z $#",(!& !"#$%& '#6$37--#$ :!8/z+%(-+ -z&"# -z!#"$#9$ %#)-z#,. A))(7+$(%!+ "#8"
+,,(! + #$-3-(!0+ (, 8+ + '$#$#% #% $"-z&, @-,,#& 8(--z &73 /" -#%.
• I+7+:". N*&$+$+ 0#++",(z-" &)*#$#, + '$#$%#, 8+ ,(%($*+ z++!6, + )*#!#,#" %&7#+:& $#"0#
"#,#*-)0# :$7/$ ,!(-+ '$ +z (70+ +)* +z &-,($0+.
• N&@- --z#'9))-0# +z $#",(!!+$ +)* +z +7("" &73-z+,,+$. A ,&-)*#!%#,,(!& '$#$%#, - -z(!()-(, 6#$$#)z#"#-#,; +
$+&,/-(, -z%!+ &- --z#'9))#, + Q%)&,/- )(7($,(7-" + -+6"(- )*#!%#,& &$),:#" 6#$$#%z3 )(7($,(7--+$. Az #""3$
#$"!3 Q'#$3""#- '$#$%#, +z(, +%#$*#, +))(7+$(%!+ +78+"+, (,(".
A />1+1+< >5  5=3'45< +'1,454? 7"3 6#$#"3-)# + + +$7& (, %#)"+$$-+, + -z9$3,0# + '#$3"" &$)0+ #"#""
0&z+$(% %#)#!3-"-#, +)* 8#$*!#$$"-+,.

2& #)?.4<
• A '0&, +00+ ,9$0z#, + '$#$#%"3$ 8()* &!!+@&($&- %#)%+)*+!z8+"+"$+ -z(!()-" (,(z+, +%#$*
4
+)*%!", z++!6+ +z +$,+$%+z,(7-" - #$$#$$ + 0#'($*-($-+,.
• A '0&, +,+!+"$+)(-+ +$&) ,("!($$$8+", #$,#!9$3 $+-z(,8(z #z#"#, - #% '9))#, --z# +z $#",(!&
-+6"(--)(,,+$.
• A '0&- '$#$%#, )##!+$&z$78+"+, - $"+$(- &--z+8z7-" &7z8#"#, #$3. Az + )*#!#, +,&#, "%#)'0&6+ +
#)* &73 /" :$7/$ "&$"+,(z&, 8()* + -z9$3#$ -!($& %#6# ,-300 :#7&) %! +00+ +z /"@0+ -#% 8+6$+7 %#&
+8($ +z 9z$#" + -"0.
• G*#!#,#,$ + '0&+ &-z(*$+) !&",+. A $#))*+,(!&00+, "+$ +z . &-,($+'0&+ "#,&"8#"3. E$3'(!7/$-" "#,&"# +z
+7+"(, #% #)*!"#$%#,; #)*#- -z#!z3, -z#!&" + :-z&@8- z++!(, 1" (,(zz+ +z &-,($+'0&+. U)*++,,(! +z
&-,($+'0&" #8z %#),9$0z"#"& +z &-,($+ #$,#!9$-!# &!*/$ -"!+")&,"$. M- #-#"#,0# +z &-,($+$ +)* +
"#$6#-"%*#$ ,+:@-($+"(- -$*(- -z(!()- '0&+ %- :!(0$%, ,&#"9$-#.
• V&,! G*!)* <1= + -z(!()- - '$#$#% -$*(- #-#"#& ,+:@- -z(!()-(- #/!z&-!$ 0#-z$. E -z(!()-(-
#/!z&-(, ,z -(!($6+ +z 6-z+,+& '#$!&+7-" + %("(!(- */)"+$+-) ,9$'$# '+6"&" - + )*#!%#,,(!& '0&,+" :$7/$
+z &-,($+'0&". I-%#!"#"#"" #-#"0# +z &-,($+'0&+ ,+:@- + )*#!%#, ($"+,::# +*6+ #$#-z"-#, '$#$%" 8#$*#z"# "
+z &-,($!+. V&,! -z#!&" + -z(!()-(- #/!z&- )*+,!+ '(!7/$ #$3 +z !"#$%& '()*+",(--) #*8# #-#"#&0# +%&,(! +
)*#!#, ,:"#$# + 8#$*z#"#, :("(- '#$&-%#!-!# - 7&''#!#@&$ ,:#--)# @-,,# + "!-+- 8#$*z#"#,0# #% "/7
#$&)+z(7&.

:& G(+3+<<3. +3)=.5<


A :-z&@8- z++!(, #)* !-z$ +z(0+ #% &)+z($8+ " "#$6#- %!",0# + #/!("&,/- #!#7#". M&7# 0&z(*+$
#/!("&,/- #!#7#"#, ,z -(!($+7, +z(0+ + 8&-z"!&- - ,*-z#!#- "9#"#,.
 $.5=6>3.45 3+<.)< )*#!%#,,(!0+ &- $"#z#, 0! '#$&-%#!-9, )*+,!+ #8z.
• G*#!%#,#,$ (!%$&-+, +z(, + !#+,@&, +%#$*#,#" '#$3""#,$ 8&-z"!&-+, %&3-"#,.
• A 8&-z"!&- !#+,@&, ,z -(!($6+ V&,! az érzelmi okok!ól t#rténő lélegzetkimaradást. I$*#,(! + )*#!#, $$#)z#"# '#+,+7
#$,,9$ "#-"# "/-"+$+ $&,. Ez + !#+,@& #$-3-(!0+ 24 # +$/$& )*#!#,#,$ -z(,("" #$3'(!7/$& + $#)"00-z! + @-+$7& $#"
- + -z9$3,,#$ +$ ,+:@-($+" z++!+ !z#$%& #$/"+-"- + %)""#.
• V&,! -z#!&" + "$-)(- - - ,*#z"#"- ::# )* 8+6$+%(-" + 8&-z"!&!+ ^ + )*#!#, 6+$ +)*(00 6#$#"3-)#"
"/$+67(" -+6" "9#"#&#,  %&" + !&7#)-) +8($ + "#-"& "9#"#, '&)*#$#%'#$8 6#$$#)#,.
 A <>(5=+3+3)=.5 + )*#!%#,,(!& #/!z&-(, %-&, 6#$$#)z#"#- #-#"#.
• A ,*-z#!#/!z&-!$ -z$ '#$3"",(!& 0#-z%($, -z#!&" 1 ,*-z#!#/!("&,/- '#$3""03$ 5?$ %! )*#!#,,(!0+
6#$#",#z"#, +z #$-3 "9#"#,; + !#7!+,-& "&-z"+-)& -"0. ,*-z#!#--) #$-3 6#$#&.
• T#$6#-# (!%$&-+, "#,&"8#"3 +%&,(! + 24 #- )*#!#,#, !+)+-z,(7& &)*#,#z#, +z #-"& $#'#,- 8#z ,+:@-($7
-z#!"+!"-(- !#7-z#!8#z. B&z(*(- enyhe fok/ kényszeresség ,-300 &- %#)%+!+78+"; 6#$#$"# #% /"+$ '#$""$#9$ 0#"#)-)!#.
)* + 6 "+/$, $"+$0+ "00-z! &- &)*#,#z#, #$$#3!&z& 8()* + %#)($7-/, 6#.
• N8+ +z(0+ a szertartásosság nagyon intenz$vvé válik - +,+7$*(zz+ + )*#!#,#" + (!%$&- $#"&"#$0#. A
,*-z#!#/!("&,/-(, !"#$%&$#) 0#$"6, 8()* ,*-z#!#- @-#$#,-#&, !"#$%#"$##, 7# 8+ #!3-z+,,+$ %#)+,+7$*(zz,
3,#" )z-9,0# +,,(! -z(!()- '()6+ #$ 3,#".

@& A6.=5
• Az +/"&z%/- ,&'#6#z-" + -zz+7 #$#6 B B$#/$#! 8+-z$"+ #$3-z! %&" + %-(7$+)(- :-z&@8() z++! %#)##z-"
%#$*#" + %#)8+"!(z #$-37$#)#- z++!(, @-(:(!"68(z &-z(*"("". Ez /"00&+, %#)"+$$ 8+"+, +z +/"&z%/-0+ &- - +
,#",#z3,0# *&$/$+,
&z)+"(""-)& $$+:(" %#); + )(7($+""!-"-
%#$* 7#:!#--z&+$ z++!+ + )(7($+"%##"
$"+,(z&, + #/!(#)#"+" %#)"!-#
-z+0$*(z- 0#-z7z++!(,
z++!+ %#$*8#z - -z"#!#(":&,
8+$$/@&@&, #!3-
&- "!-/$8+"+,.
K-300 +z +/"&z%/- '()+$%+ 6$ ,!9$8+"!($"" - %#)8+"!(z("" $" 0#-(!($8+" $#"" + "00& '()*+",(--)@-(:(!" ,z.
Az(0+ %) %&7&) &"+"("" 8()* +z !&"#""#,0# %&$*# &-#$,#7-& %7(,+" - :-z&@8- '/,@&,+" #!#7%*#z - #z#,
8()*+ $"(z+, +z $#",(!!+$.
• A 5+5+F<3? +1+6<+=F 6.=5 + '#6$37- #)*&, $#)-$*(-+00 z++!+ + +$7& +/"&z%/- +z(0+ %#)$#8#"3-#
!&",+ ^ 1 )*#!#, ,z9$ > #-#"0# '(!7/$ #$3.
• A= 6.5=6.<5 +11+' 6+6+< >5 =3< #$) )*+,!+ '(!7/+, #$3 #z#, +z(0+ $*#)#-# ,*#00#
0#'($*-($8+", %&" + +$7& +/"&z%/-.
• A= 6.56 '(+3+<+< $"+$0+ -z9$#"-9,"3$ '()+ #% $:#, ,+:@-($+"0+ #% ,(%%/&,$+, ,!*#z#"9, "+)6+&+$.
N#% #-z#, '#$ -z#%,("+,"/-" -z9$#&,,#$ !7#,"#$##, 0&z(*/$+, ,!*#z#"9, &!".
• A 1),. 6.564<9
o (eszélni gyakran egyáltalán nem tanulnak meg +)* 8+ &)#  $"+$0+ csak megismétlik a hozzáuk intézett
szavakat.
o Az #-#"#, "00-)0# nagy riadalommal reagálnak + ,!*#z#" $#)+:!00 $"(z-!+ &-
o &gyes ter"leteken kiemelkedő képességeket mutathatnak %&" :$7/$ + %#%!&+

4
o M) más ter"leteken s/lyos fogyatékosságokkal rendelkeznek.
o K.<4.)<>*6+1+5>'< %&+"" + (!%$&- '#6$37-0# $"+$0+ #$%+!+7+, @-+, ,9$$#)#- %7-z#!#,,#$
,:#z8#"3,.
• F($-"#& - R/""#! &,#!,/"+"-(, "+:+-z"+$+"+& +$+:6 +!!+ + %#)$$+:"-!+ 6/"(""+, 8()* genetikus tényezők
- perinatális !iológiai k#r"lmények 6"-z++, -z#!#:#" +z +/"&z%/- ,&+$+,/$-0+.
• A= 6.=5 +'1+;+6F5+ +;+=+ ?+/1(451;6) <)3<>* 7# + -z+,#%0#!#, - + ,!*#z#" #)*9""#-
#!3'#-z"-#& #!#7%*#,#" !8#"#, #$.
A= 6.=5 +';643=45
• B1++3 )* 8+"!(zz+ %#) +z +/"&z%/-" .6  3+1.6456)1 1) +15=<,456 +1(+6  ?+15F >1+6 +131<,45 <5>3. Az
+/"&-"+ 0#$-3 &$)0+ %##,9$. G(7($,(7-0$ 8&*z&, + ,!&"&,+ -z/06#,"&&"- 6#$$#%z& - #$-z+,+7 + +$-)"$.

E"&%($)&+&+z-z#%:("0$
"* +z +/"&z%/-!$ +z +/"&z%/-
&- +%&" K+3 $$+:"("",&'#6#z-
%#) 8()*+z +/"(- -z0$
5=+>1( -z!%+z&, %#$*
.55=;=),.< +z" 6#$#"&;
H'4? -+6" '41&
>5 +1>'+,+66 %+)+. E$'()+7(""
• A= 6.=5 +11+=F.9
 $0#"#$,(! @-#@-#%3,(!0+ -#% ,:#- %#)'#$#$3 "#-"8#$*z#"#" '#$#&J
 F(,(z("" %#@8+&,/- #%$,#z#"J
 K:"#$# #!0$&-+ ,(%%/&,$&J
 K:"#$# #$(" '()+$%+, 8+-z$+"!+J
 F(,(z("" '$#$#% - !z#$%#,J
 A 6","#,#*-)03$ 8&*(z+, + ,:z#$#"& #$#%#,J
 + ,-$#$"#"#"" #@8($$&+J
 F&z&,+& - &"#$$#,"/$&- '#6$#""-)# $"-z$+) (!%$&-J
 Iz($@& - %+)0+ '(!7/$-J
 #$#","#$# "!)*+, &!"& %#)%+)*+!z8+"+"$+ !+)+-z,(7- ,"37-J
 A !#$&- #-z$* '#$ %!-#, ,:"#$#-)#J
 R&"/$&- "#,#*-)#, %#)6#$#-# - '#6$37-#J
 B&z(*(- %(z)-(, #$"$z-+ - 8(--z+- &-%"#$)#"-#J
 P+!+7( !#+,@&, 0&z(*(- &)#!#,!# <'* z+6 '67+$(% -"0.=J
 Sz"#!#(": - !#:#"&" #$#%#, 6#$#$"#J
 A ,!*#z#" %#)$"(z"+"-+,(! 0&z+!! !#+,@&, 6#$#",#z#,J
 V#!0$&- - (#!0$&- ,(%%/&,@&- z++!.
• A= 6.=5 '(<3.54'
A -z+,&!(7+$(% -z#!&" +z +/"&z%/- #$3'(!7/$-& )*+,(!&-)+ %#)#)*#z&, + -9,#"-)#$ - %+)+-+00 %&" + +,-). F&,$
-(,,+$ )*+,(!&00 ,!9$0#$9$ 4;1 +z +!*+ $*(,8(z &-z(*"+.
• E6.1)'.. 5=+*6?)1 ;43 <1H411) +1>1+65*366 5=1+6+66 +1(+< = 6.=5 1+;+65>'+5 '(34=646
<+3+5.<9
%& O3'.<5 +1>1+6+<
Ez#,#, !"#$%0# +z +/"&z%/- (!)+&,/- z++!(, 0&(,%&+& #$$"(z-(, +)* +z +)*& -"!/,"!, #$)"#$# '#6$37-#, +
,#",#z%*#.
2& P5=.;1)'.. +1>1+6+<
Az +/"&z%/-" )* !"#$%#z&, %&" :-z&@8($)&+& &--z+(/$-" %&7+""$ +%&" + -z#%$* 8&7#)#, #$$#-)#-#, 09"#"3#,
-z$#$.
:&V.5+1<+,>5
Ez#, - +1>1+6+<
#, !"#$%0#  + )*#!%#,,(!& +/"&z%/- #)-z -(! "+/$" &-#$,#7-%7 ,#",#z"0# +$+,/$ ,& %#$*#, $#"$#-z#!
6/"+$%+z- - 09"#"- $"+$ %#)#!3-"#""#,.
Ez#,,#$ :!8/z+%(-+ +'(>? << &- $"#z#, %&" :$7/$;
 '#!"3z3 )*/$$+7-(- 0#"#)-)#,J
 + "#!8#--) +)* + -z9$- +$+""& "!+/%,J
 !,$#"#- (,(,J
 +)*& !#7#$$##--)#,J
 8&7!(@#:8$&+ #:&$#:-z&+ -"0.
A 6+6+<+6  <H+6<+=F<>**+ 1+;+6 +=+<+6 5*3656.;
& K.<4.)5 >5 (+1. =3<
N+)*( 8+)-$*(-+, - + ,(!+& $#",(!(,"$ %#)*&$/$+,. A )*#!%#, #)*$"+$ #% !7#,$37&, + 0#-z7 &!" #% +,+!6+
+z" %#)"+/$&. Az +/"&-", #% $+-z($+, + #!0$&- /"+-"-(,!+ )*+,!+ #$3'(!7/$ +z &- 8()* #9,!# ,-$#$"#"# !#+)$+,. A
0#-z7#" + (!%+$&"-8(z ,:#-" +)*( %#) ,-# -+6""6, #$ - %+67#% %&7&) '#%+!+7+, + ,&#6"-& z++!(,. > #-
,(!/,0+ :$7/$ 8+)(,+" -z"+)(,+" ,:#-#, %#)&-%"#$&.=.
Az #@8($$&+ 6#$#-)# *&$+$ - &--z8+)-z#! &- $#8#" ($*+,(! 8+ + -z )" +)* + %(7+" )" &-%"$& %#). A 0#-z7
"+,+!,(- 8&*z&, + 8+)$#6"- + -z,&@- -z#)*#- )*+,(!&+, + 8+) 8&0,. A (#!0$&- ,(%%/&,@& &- z++!". A
%#)'()+$%+z("" %(7+"(, $#8#"#, ,9$-#, 0&z+!! 0#*(%-" 8+)*+,. A%&,(! %#)"+/$ #)* %(7+"(" +,,(! ) $,9$
4
&-%"#$)#"& +z".
?& A 6145 >5  /+1F,>5 5=''66654'
A00$ +77&, 8()* +z +/"&-"+ ,:"#$# -z%($& %&,z0# $#8#" 8()* ,:#- -z(!(z& #8#z# "+/$6+ %#) + 0#",#" - ,*#7
+ -z%(,+".
A "!& (!&#"@&6/, %#)'#$#$3 7# ,()&" &-#$,#7-%76/, $#8#" -z"#!#("&: %#$* +z$"+$ &- -$*(-0(7&, 8()* #% !7#,$37&, +z
6 &'(!%@&, &!" #% +,+!6+ +z(,+" #$-+6""+&.
& A <*516. >5  *+3+*641.5 =3<
N+)*( $"(z+"(-+, - %! -z9$#"-"3$ ,#z7# '#$'#7#z8#"3,. Az +/"&-"+ )*#!%#, -(,+" -! +z &73 +)* !-z0# */)"+$+
,&$"(z&, +)* :: #$$#,#z3$#) )"($" !7#,"#$# - -#%%&'$# 8+6$+7-)(" #% %/"+" + ,!*#z3 &$) %#)&-%#!-!#. E)*#-
+/"&-",+" #$0$8#"#, 0&z(*(- &)#!#, :$7/$ + '* +)* #)* @-&$$() "!)*. M-(, + "!)*+, +$,("#$#%#&" ,:"#$##,
!z,#$&. E)*#-#,#, +$7& )**!-)#" (,(z + "+,"&$&"- + "!)*+, "+:()+"-+ %) %-(,0$ #)+" !#+,@&,+" $" ,& +
"!)*+, %#)!&"-#. Az #$-3 #-#"0# +z +/"&-"+ -z#%$* %&7# (, $,9$ #!3-# ,"378#" 0&z(*(- 6#$#","#$# "!)*+,8(z +)*
8(--z+-+ %+&:/$$8+" #)*#"$# "!)*+". Az &- #$3'(!7/$ 8()* +)!#--z $+, %#!" %#)z++!"+ 3,#" #)* )/%& $##--# %-,(!
:#7&) +)*( #!3- z+6!+ -#% !#+)$+, <:#!@#:"/$&- - ,+:@-($+"& 0&z+!!-)=. E)*#-#,#, "#"-z&, + z## !z&, + !&"%/-"
%#)"+/$8+"+, +,! 8+)-z#!# &- 6"-z+&.
A= 6.564< <>*6+1++< = +'(+5 5=4 +15F 5=+>1( ;5=41643 = > 5=+>1(+5 >45&
,& V.5+1<+,>5 >5 6+><+(5>' - =3<
Ez#, + $#)$"*(-+00+, %&7 ,&"#!6#7-9,#" %&7 :#7&) ,(%:$#&"-/,+" "#,&"#. Az +/"&-", @-#$#,#7#"#& - &-#$,#7-%76+
0&z+!! -z"#!#("&:. Ez#, ,z9$ &- '#$"3 +z 0"+$%+z &-#$,#7- +%&,(! +z +/"&-"+ -z#%$* + ,&%#!9$-&) &-%"#$ #)*#)*
@-#$#,-" +)* -z&-z"#%+"&,/-+ --z#"!& %+)" <,$$#$ +)* #)* "!))*+$ 9"& %+)" +)* + '#6" #!& + '+$0+=.
U)*+#00# + ,((!7&"+!#7-z#!0# 8#$*#z8#"3 #$ +z H.'+31F .5+1<+,>5;
 ,&#-z"#"&,/- <#$3!#8"!+ 8&%0$z- + '9$@&%:+ 7!z-$-# ,zz#$=J
 "+,"&$&- <,z'#66#$ 9"& + ,*," ,!%%#$ ,+:+! +$+%& ,#%* "!)*+"=J
 +/7&" <@-#""&"- + *#$#$ +)* #)* 8+) ) $,9$& &-%"#$)#"-#=J
&z/$&- <@-&$$() "!)* '(!)+"-+ + -z#% #$3"" +)* +z /66+, 6",+, '&)*#$-#=.
E)*0 -z"#!#("&: @-#$#-#,;
 + ,+!(, '(!)+"-+ %&"8+ @-&) $##J
 #)*8#$*0#
$0/668#)*#'(!)-
6!--z79$- $,9$J
8+ +$7& ,#@-#- %(z)-.
E)*0 ,9$$#)#--)#&,; +)*( ,#- +$-&)*9, 6$ "!&, + 8&7#)#" - + '67+$%+" (, $,9$& 8+)/$+"&)+7(z- &-
%#)'&)*#$8#"3 $/,.
+& A *5=.;>5 /<.)< 61,54'< >5 /1(6< =3.
Ez#, + !#7#$$##--)#, 0!%#$* "#!9$#"# %#)6#$#8#"#, 7# = >3=+1. 6.4.)5 3+,5=+3 5>31 1+'.<4?? #z# + "#!9$#"#
"#$6#-# &$)(- + -!9$-.
Az +/"&-"+ 6+1+5+ <H=H?H5  5=.41.5 <*516< .346 #% !7#,$& + ,!9$""# $3, !z#$%& &$)+ <#)*#-#, ,9$$#)#-#
#!3-# ,"37#, 6#$#"3-) $,9$& "!)*+,8(z %-(, ,z+:& #-z$*"#$# 7($)(, &!" :+"($)&- '$#$%#" !#z=.
H+0! +z +/"&-", ,:"#$##, 8+z/7& +z" + 0#*(%-" ,#$"8#"&, 8()* +$+%&" "&",($+, %&#$ 5; + >=+<  <H31H66< 1>F
+?+3+< 5=+>?+.
É!z#$%#&!# +z !#"$#-) 6#$$#%z3 +,!@-+, +z !"#$%& '()*+",(--)(,0+. N#% +$+,"++, ,& !z#$%& ,+:@-($+"(,+" @-+, #-#"$#)
+)*( !&", - + $,9$ 8()* + ,z#$& -z#%$* &!"& :(z&" +""&"7 8(--z+-+ '#%+!+7+. L+'.<4?? .=1416< >5 H'<?
=43<)=<.
E)*#-#, %#)$8#"&, + '!/-z"!@&" -z(!()-" - + "$&)#!#$8#"3-)#")* ,9$0z3 '0&, +$+,/$8+"+, ,& +z +/"&-",$.
A= 6.56 46>< &- 0&z(*"6+ :-z&@8- '#6$37-#, %#),-#""-)" +$+@-(* -z&"6". Ez $#8#" + @-#@-#%38#z 8+-($ :$7/$ +
"!)*+, /66+,,+$ +$ %+&:/$$-+ +$,9$ 8()* + 6",+, -z&%0($&,/- !"#$%# $## +)* + $,9$ 8()* + "#,#*-) )@$6"
%#)8+"!(z.
E003$ &- ,#",#z&, 8()* = 6.=5 '(<3 64351 51(5 >36+1. /'(6><554''1&
M+;.<5 +)3.4< .5=(1' ) #)*#- #-#"#,0# $#8#" '#$'(,(z("" &- 7# + $()&,/- #%$,#z#" !(-!+ '#6$37&,. )* +z
+/"&-", ,:#-#, '#$&7z& #!0$&- ,&'#6#z-#,#" %#$*#,#" ,9$0z3 8#$*z#"#,0# 8+$$(""J #!-#,#" '#$&-%#! 7+$$+%(,+" ($*+
8#$*#,#" +8($ #,,#$ +z#$3"" 6!". M&7#z# 6#$$#%z3, +z(0+ #)+"+ 8+"+, + -z#%$*&-) - $"+$(- :-z&@8($ )&+&
'#6$37-!#.
A= 6.=5 6+34*.4 6.564< 3+;?.1.64.)
F&)*#$#%0# # 8()* +z +/"&z%/- +)*( --z#"#"" z++!  )*+,(!$+"&$+) + :-z&@8($)&+& -,$+ %&7# #$#%# !&"#"" z++!" +
-z#%$* &-#$,#7-# -  ?+6<=45< ;6><(54' <3146=66 - +)*( #8z +z(+$& #!#7%*" #$!&. (00 #!#7%*" +
:-z&@8- '#6$#-z"- "#! /F1+' = ,*6 .5+1<+,>5),< <.1<6454? 1+;+6 +1>3..
A 3+;?.1.64.) 1*  3+14.)  64'645 >5  .5+1<+,>5-6+34*.4<& E)*#- &-#$,#7-#, %#)"+/$-0+ +
$#)8+",(*+00+, + )*+,(!$- - + "+/$-& 8#$*z#" $$+7 &-%"$-# "&, +z +/"&-", !#8+0&$&"@&60+. A ,!*#z#"0# $#3
-z#%$*#, -z#%$*#- :$76+ 6 +$,+$(% +!!+ 8()* /"(zz+ 3,#" - )* %#)"+/$6+ + (!%$&- %+)+"+!"-".
T#!%-z#"#-# ++, %- !#8+0&$&"@&- %7(z+"(, &- %#$*#,#" +$,+$%+z& $#8#".
I$*##, + %/,+
-z+0$*(z- !+6z z##%#)
,:#--)" "@ ,z&%/,+
$#8#" "#!#%"#&%#$*#,,#$
+z &)#!$-'#6$#-z"#& $#8#" #)*#-$*"
- )"$- ,z"& + "#,#*-)
- +&!"& %("&@&"
&-#$,#7-" ,& $#8#" +$+,"+&
+ ,!*#z#"8#z +z
$#8#" &)+z"+&
-"0.
5
E003$ ,#",#z&, 8()* + ##$3,#, -z$#-,! #-z,z!#7-z#!9, + %#$*#,,#$ 0#++",(z8+"+, - 8(zz6!/$8+"+, +z +/"&-",
!#8+0&$&"@&68(z.
M#*&0# 0#-z$8#"9, !#8+0&$&"@&!$ 8+ #!!3$ + -z&7!%!$ 0#-z$9,_
R#8+0&$&"@&!$ +/"&z%/- #-#" ($*+," 0#-z$8#"9, 8()* #*8"8#"69, +z $$+:("(". N#% 0#-z$8#"9, $"+$(- !"#$#%0#
#"" !#8+0&$&"@&!$ %#$* + )*)*/$-" +)* + z++! ,&,9-z0$-" 6#$#"#. T#8" +z +/"&z%/- !#8+0&$&"@&60+ 8+)-$*(--
$&, + ,(7&@&($" !#'$##$%$#"# +$+:/$ "+/$-.
H+-z$6/, + +'+3F56>5" + %#)'()+$%+z("" 65645 :#7&) .,+ ;+1(=+6?+ =5. O$*+,(! +7/, /"+-"-" +%&,(! +z
+/"&-"+ (7+'&)*#$ +!!+ - !6/, + $+-z". H+ + ," #!#7%*" #$!"9, +,,(! + ,#",#z%* + 6/"+$(% %#$* $#8#" %(-($*
-&%()+"- 7&@-!#".. H+ #% -&,#!9$" #$!9, + ," !#+,@&" +,,(! +77&) &-%"#$69, +z /"+-"-" %) 0#,#",#z&, + !" $+-z.
& $.*+3<6..645 >5 <+634.)=3 AD$D
• Az +)($ #$##z -# /" ADHD <+""#"&( 7#'&@&" +7 8&:#!+@"&&"* 7&-(!7#!= # #%$"#"" &-#$,#7 -#)*9""#-
($"+,::# ,.//= 6+65*36 +%#$*#, 8""#!0# + -z+0$*,#"- - -z9$3,,#$ +$ #)*9""%,7- #8z-)#& $$+,.
• A z++!(, 7&''z ,!# + ,&$#@##- #,0# ,+:"+ +z &-%#!" ,.'5=6.<. +1++=>56 +z AD$D". A 8&:#!+,"&&"-"
$#)8+%+!+00 1 8+:(- ,(!0+ -z(,", 7&+)(-z"&z$& 7# 0+ +z &-,($0+ ,#!9$- &73-z+,0+ (,(z :!(0$%". M+ +
)*#!#,#, >1  +$ ,+:@-($+"0+ 0#-z$#, + 8&:#!+,"&&"- 7&+)z&-!$.
• B!%#$*&, "9#"@-(:(!"(" #-z9, -z#%9)*!# *&$+$ 8()* .6+3<.)5 *3?1>4!$ + -z;
 A -z9$3, )*+,!+ 0#-z%($+, +!!$ 8()* +z &-,($0+ 8&:#!+,"+, 0&z(*/$ )*#!#,#,#" 2 - 4 #- ,(!/, ,z"" 5=.6+
411,) <631141. <+11#"" #8()* %#)-!9$6##, ,!" (,(zz++,.
 I)# #8z %#)" $& 8()* + -z9$3#$ +$ -z#%0#- z#)9$-  '(+3+< 1<1=<,45. <>*6+1+5>'>#, +)* + -z9$3
#!$*"#$#-)#, #% ,#$$3 "!37-#, + ,#",#z%*##. A -z9$3 &-"!/,@&,,+$ +$ -z#%0#-z#)9$- ^ + 7+@,(!-z+, ^ +z
#)-z-)#- ,&-(7-,(! 6#$$#)z#"#- - "&:&,/- :!(0$%6+.
 A ,9$'$# "9#"#, $@-z#!# ,+:@-($78+"+, --z#; + #% %#)'#$#$3 ,#z#$" -z#%0#-z#)9$3 %+)+"+!"--+$ )*#!%#,,(!0+
-z9,-),::# #)*9"" 6! 0"/7+" - 5=3'45 ('6154'8(z #z#" 61='45554')+$  <+634.) z34+$ 6!
#)*9"".
 A */)"+$+-) "$%(z)-(--) + -z9$3,#" '(,(z("" ,("!($$!+ ,-z"#"& - ,&$"8+"6+ + -z#%0#-z#)9$- '(,(z7-". A

,&+$+,/$
+=+6;+6+<!(--z
. ,!, + "9#"#, -$*(-0(7-8(z + ,-300& 6+1+56>(=3<;= '( 45 *5=.;1)'.. *3?1>4<;=
• A /.'(+1+;.4(5 ;.*+3<6..645. =3   1+''(<3.?? <3).<5 '63645. >5 *5=.;.463.. 3+,+11++55>'.
• A 6+6+< 1>(+'>?+ ;43 /F 5*36? 531;6)<;
 Az #$-3  /.'(+1+61+5>'; + )*#!#, #% ,:#- !-z$#"#,!# '&)*#$& 8+*+) %/,6+ ,z0# )*+,!+ 8&0z&, #% ,#"&
+ '#$3""#, &-"!/,@&&".
 A %-&, "&:&,/- 6#$$#%z3 = 411,) ='45 + */)(7" "#,#*-) ,:#--)#, @-,,#" ($"+. A -z#!z3, &7#-(!($6,
+z +$,+$%+z,(7- ,:"#$#-)" &- 0! +z --z#'9))- #% -z9,-)-z#! < 61='45554' %+)0+ #% '9)) --z# +
"!-+- #$/"+-"--+$=; +z &$*# )*#!#,#,#, #8z-)#&, ++, %-(,,+$ +$ #)*9""%,7-0# #% #-z#, !-z" ,z-
6",0+.
 V)9$ + 6#$$#)z#"#- "9#"#, ,z "+!"(z&,  Q1??><(54); + )*#!#, #% Q! + -(!!+ ,z0#-z$ %&#$3"" ,!7#z,
0#$#-z$ %-(, 0#-z$)#"-0#.
• A ++1>5. +;>=5>'+< <+1+6<+=>5>?+ 5=+3+*+6 465=) 6>(+=F<;
 K9$'$# (,(,0$ #)*!# "00 )*#!#,#- @-+$7 "+!"(z&, az alacsony #vedelm4 "!-+7+$%& !"#)#, ,z. A családi erőszak

,+:@- %! #%$"#""9, +z #)z&-z"#@&$&- :!(0$%, -z#!#:".


 Ez /"00&+, - + #$9, 6! a gyerekek felnőtt k#rnyezetét )*+,!+ -6" 6#$#-)#, <+ '&z&,+& #8z-)#, %&" + -z,-
$+,-&-z(*(, 0&z(*"+$+ 6#7#$#% &$$#"# #$9, 6! :-z&@8($)&+& :!(0$%,= + -z9$3, $#)6(00 -z7,+ #-#" &- +
)*#!#, '(,(z7 */)"+$+-)8(z #z#"#,.
 N*/)"+$+-) - + *(%0+ 0#,#",#z3 "$%(z)-(--) /)*++,,(! #$3'(!7/$8+" a t/lvédett #%&+"" )*%($"+$+ -
0&z(*"+$+ )*#!%#,#, ,!0# &-.
 E!3-7&, + )*+ 8()* a nagyon korai és nagy mennyiség4 telev$ziózás  + 6",(,,+$ +$ + $+-z"-" $#8#"#"$# "#3
#$8+$%(z(""-) + ,(!$"(, "#$6#- 8&*+ &- '("(- -z#!#:#" 6"-z&, + 8&:#!+,"&&"-0+.
• A ;.*+3<6 '(+3+<+<<+1 1) ?445),0+ ,&#%#$,#73 '("(--)+ +;
 A &$)(- - ,#",#z#"#- #$!-(,+, +z ,("!($$ '#6$#-z"-#,.
 U)*+@-+, '("(- 8()* + )*#!%#,0# #-#"$#) $$+7 '#-z9$"-)#" (,(z ,!9$%*#,!# '* 7#!9$6 - + )*#!%#,
0&z"(-)+ 8#$*!#$$6(.
& G(+3+<<3. ,+*3+55=.)
• N#% ,"-)#- 8()* + )*#!#,#, + '#$3""#,8#z 8+-($+ -z(,"+, -z(%(!+, - $#8+)($"+, $#&. Az
+z(0+ &)#@-+, %#),!736#$#z8#"3 &7(,($"# +z #-#"9,0# 7#:!#--z&!$ 0#-z$&.
• A= 14??. 6+6+<+6 5314<  ,+*3+55=.) <6+')3.44?;
51
 R(--z 8+)/$+" -z(%(!-)
 A$-:++-z(, !#))#$& '!+7"-)
 G*#)# &-,($+& "#$6#-"%*
 P+--z&&"- %+)*(--)
 F#6'6- 8+-'6- 8*&)#! ")*"+$+-) #/!z&-#,(:!z&-
 É!z,#*-) :&"*#!)-
 M(!0&7 )(7($+"(,
 A"&-z(@&$&- &-#$,#7-
 G"$-(--)
 K#- 0&z+$(% )* !z& #% "/7 %-(,( -#)"#& #% "/7 %-(,!" "#&
 E$)#7#"$#-) -z&)(! ,!&"&,+
 Az !7#,$37- )*,#!#- %#)$"(z-+
 A #)+" ,: &- + 7#:!#--z&!+ /"+$ "9#"#, #)*&,#; )* !z& 8()* 3 )((-z 8()* &)+z-)(-+ 09"#"", %#) 8()*
%#)!7#%#$"# #$/"+-"6,.
• F!(%%#! 2?5 41? #- )*#!#,#" &z-)$" %#) - ##, +$+:6 ;43 ,.'5=6.<. 5*36("
7($)(z("" ,& +%#$*#, -#)"-)#$ + 7#:!#--z&0+ -z##73 )*#!%#,#, #$,9$"8#"3, + #/!("&,/- )*#!#,#,"3$;
1. Az 6-z+,+& &z#$#" - -z,$#"&--z+"+!"-& :!(0$%,,+$ 6#$$#%#z8#"3 7#:!#--z&-(,.
2. E)*!"#$%# 7#:!#--z&- )*#!#,#, +,&, &)#!$,#*#, :&"*#!#)#, &73," (, $,9$ &7/$+"!(8+%+&, ++,. A @-(:(!"
"+)6+& %-(,$ #8#z#00# %##, +$/7& !%$%+&, ++, +$+6!, +)* $%/,0+ 0#-z$#,.
4. D#:!#--z '0&- -z(!() )*#!#,#, +,&,#, -z&" "&:&,/- 7#:!#--z&- "9#"#&,.
• G*+,(!$+"&$+) &@- ($*+ )*#!#, -#% '#$3"" +,& $#"# -(! # ($+ +$,+$%+," -z(%(! $#8+)($" +,&" # )*"!#,
-z(!()-(, 0&z(*"+$+-)(,.
 E ;'16< 8+ &@- ,9$-#00 ,!*#z#"& (, 8+ %#)'#$#$3 + ,!*#z#"&,+:@-($+"& "%()+"- + %&7#+:& $#"
!&"%/-+ + )*#!#,#, #-#"0# '#$-z%($7+,
 H+ + :!#:/0#!"- #$3"" $$ )*#!#, "+!"-+ -z(%(! 8+ $#8+)($" - 0&z(*"+$+ ++, ,"-)#" ,&z!+ -$*(-
,!*#z#"& (,+& ++,.
• I)# '("(- ,!9$%* 8()* + )*#!#,#, "$*(% "00-)# + :!#:/0#!"- 0#,#",#z-# #$3"" "#!%-z#"#- 7#!#$ - :(z&"
8+)/$+""+$ 6#$$#%#z8#"3.
 H+ !"#,&"9, +z (7- )*#!#,#, !+6z+&!+ "+:+-z"+$8+"6/, 8()* +z(,( +z #%0#!" '(!%$ +:(@-,+ 8z %(-($*()
%) +z(,0+ +z #-#"#,0# &- +%&,(! %- 6#$#, ^ :$7/$ + !+6z( $"8+" '#,#"# '#$83 +)* (7 ^ 6#$z&, + -z(!()-"
• A /+16F *55=..645 +'(<+,5>'
 V+$+%&$*# '()*+",(--)
 V+)* &)# -$*(- ,!*#z#"& !"+$(% ,#",#z% *# %&" :$7/$ + ,"37- 8&*+ + -$*(-+ #$8+*+)($
0"+$%+z !z#$#%"#$# -z9$3& %+)+"+!"-.
 Az(, + )*#!%#,#, +,&, ,+("&,/- - %#)6-($8+"+"$+ ,!*#z#"0# ##$,#7#, #% ,:#-#, %#)'#$#$3 -"!+")&,+"
,&+$+,"+& +z +7+:" &-#$,#7-!# z#.
• V+5=>1(+=6+6+66+< =<  '(+3+<+< <.<+<  5=1+. '< .5 *5=.;)=.5? 5=++,+<&
 A 7#:!#--z&- "+!"-+ $#8+)($" -z(%(! +*+ ,:"#$# $#8#" ! 8()* %#)'#$#$3 "%+-z" *6"-( + )*#!#,#, -
)* + )*#!#, #% "/7 -z#!" "#& + ,(%:#"#@&+ - '9))#"$#-) ,:#--)!#.
 H+ + )*#!#,#" )(7(z -z9$3 7#:!#--z&- +z +z!" &- #-z$*#z"#"3 %#!" + 6#$$#)z#"#- "9#"#, <$#$+--/$" &-#$,#7-

"#8#"#"$#-)= %#)+,+7$*(zz, + -z9$3" '#$+7+"+& #$$"-0+.


• A $"-z$+) ,z* $#8+)($"-) #z# ,9$ $#8#" <641.5 63 <H+6<+=>(+ +%#$*#" + )*#!#, #-#"$#) -$*(-+00+ $
%#) #8#z#00# "/7 '#$7($)(z& %&" + '#$3"".
• I5<145<3?  5=3'455 411*6< '(<3.??4 41;6<
 R-z0# +z $#"%70+ 0#,#",#z#"" '("(- $"-(, ,+:@-
 R-z0# +z!" %#!" + )*#!#,#, "/7+"/,,+$ &,00 '#$'()6, + '#$3""&$) #-#%*#&" 7# + '#$3""#,$ 6+$ ,#-0
"/76, %#)"$& %&"3$ ,#$$ "+!"+&/,.
• A 5+3,1F<3. ,+*3+55=.)<.
 Az #$-3 ($*+ $#",(!& -z+,+-z +%&,(! + ,(%(! 8+)/$+"(, - 7#:!#--z&, +$0+ '#$0/,,++, + '&+"+$(, $#"0# +
-#!79$3,(!.
 S#!79$3,(!0+ - '&+"+$ '#$3"",(!0+ + '#$3""& +7+:"@&- '#$+7+"(, + &$) "*#&#$ +$ -z#%0#-9$- +z !",#$-
,(%($* '#$+7+"(" ! + '&+"+$(,!+.
 A ,!*#z#"& 8+"-(, + -#!79$3,(!& 7#:!#--z&, #-#"0# &- +)* -$$*+$ #-#, $+"0+.

52
KH6+1+=F <H(>5=+6
1. D!.Á)(-"( G*!)*; N##$-#$%$#" T+,*,&+7 B/7+:#-" 21.
2. B+,(*& P$; Az (7+& ##$- :!()!+%6+ T+,,* ,&+7 B/7+:#-" 12.
4. B#@-&, E7!#; P#7+))&+& :-z&@8($)&+ T+,* ,&+7 B/7+:#-" 1.
5. G#!0 G*!)* ^ P-z&@8($)&+ T+,*,&+7 B/7+:#-" 1
>. I$$*- G*/$ I$$*- S7(! ^ G* )*:#7+))&+& $$#,"+ A,+7%&+& K&+7 B/7+:#-" 1
?. K#$#%# L-z$; P#7+))&+& :-z&@8($)&+ T+,*,&+7 B/7+:#-" 11.
.
. K(@
K/$@-!- E%3,
T&0(!;#;I-,(
L()(:7 &+& 6#$)&+
$+:-z&@8( )*z#" T+,K*,
 D+@&+ &+7
*,&+7B/K($
7+:#-" 1
(z-  .
! 15
. M+!"( T+%- M!"+; F#6$#-z"3 :#7+))&+ ELTE  E"- K&+7 B/7+:#-" 22
1. M#-"#!8z& Z-/z-+; A #8#z# "+/$ )*#!#,#, &-,($+& ##$-# B/7+:#-"& T+",:z3 F3&-,($+ K&+7 1
11. M-z!(- A!+,+ ^ Az &-,($+ -z(@&$:-z&@8($)&+& 6#$#-)&$)+ E)*#"#%& - F3&-,($+& T+,*,&+7 ELTE ^ E"-
K&+7 B/7+:#-" 22
12. M(")8 I%!# S#:#! #3V&@z# T+%-; A )*+,(!& 0#-z78&0, T+,*,&+7 B/7+:#-" 1
14. R+-@80/!) #3  P(::#! P"#!; Sz#%$*&-)9, "&",+& M&#!+ K&+7 B/7+:#-" 1
15. R+-@80/!) #3; F$#$#% 8+!+) +)!#--z&. N#%z#"& T+,*,&+7 B/7+:#-" 1>
1>. V+67+ Z-/z-++ K-+ É+ ^ N##$-$$#,"+ T+,* + T+!,:z3 F3&-,($+ -z%!+ O-&!&- K&+7 B/7+:#-" 2>
1?.V#!z+ E%&$&+ F$(!&G*)*:#7+))&+ T+,* + "+",:z3, III. (-z"$*+ -z%!+ E7. D&7+@"&@` ș & ș "&ț &'&@` B/@.
1>.
1. Z!)3 B#6%&  R(-@+ A$#+7!/; A ,:#--)#,. T/7(%*(- ,*,&+7 B/,+!#-" 14

V!"#$%&"%'/()*+(,!+# -,01#$2%
1. C($# M C($# S. R.; F#6$37-$$#,"+ O-&!&- K*,&+7 B/7+:#-" 21.
2. B/7+ B$+; A -z#%$*&-)'#6$#-z"- - + ##$- -z(@&$:-z&@8($)&6+ N#%z#"& T+,*,&+7 1>
4. G#!3 Z-/z-+; A )*#!%#,!+6z(, #-z""&,/%+ A,+7%&+& K&+7 B/7+:#-" 15
5. G*!)* $&+; A #8#z# ##$#$8#"3 )*#!%#, M#7&@&+ ,&+7 D#0!#@# 1
>. F#/#! M!&+; A )*#!%#,!+6z(, '#6$37-$$#,"++ A,+7%&+& K&+7 B/7+:#-" 2
?. P. G($/ M. Z$+"# E. V#!z+; G*#!%#,$$#,"+T+,* +z 3- "+&",:z3, -z%!+ E7&"/!+

. M!#& F#!#@V. B&" Á)#-; G*#!%#,$$#,"+ G(7($+" K*,&+7 B/7+:#-" 1.


. M("#--(!& M+!&+; A )*#!%#, '#$'#7#z-# C+!"+:8&$/- K&+7 B/7+:#-" 22.
. L(-z T&0(!H+"(- G*/$+; "+/$%*(, + )*)*:#7+))&+ ,!03$ T+,*,&+7 B/7+:#-" 11
1. L&)#"& R0#!"; Az !-"+ /$- :-z&@8($)&6+ T+,*,&+7 B/7+: #-" 1

54

You might also like