Elektrotehnički fakultet

Univerzitet u Beogradu

Javni mobilni radio-sistemi

prof. dr Aleksandar Nešković

Javni mobilni radio-sistemi
- osnovni pregled -
Javni mobilni radio-sistemi
- sadašnjost i budućnost -
Javni mobilni radio-sistemi
- zaposlenje -
Raspodela korisnika po regionima

u milionima
Raspodela pretplatnika po regionima
(ne računajući M2M konekcije)

u milionima
Raspodela konekcija po tehnologijama

u milionima
Mobilni širokopojasni pristup
 Javni mobilni radio-sistemi
- stanje u svetu -
Konvergencija govornog saobraćaja ka mobilnim radio-sistemima

I milijarda
kraj 2003

II milijarda
Q3 2006

• GSM – Global System for Mobile Communications.

• GSM/3GSM pokriva preko 84% svetskog tržišta (Q1 2007).
• preko 30% svetske populacije danas koristi GSM.
 Evolucija GSM standarda

Osnovni GSM 2G standard

GPRS (General Packet Radio Services),

EDGE (Enhanced Data for GSM Evolution), i

3GSM (tehnologija 3G mobilnih sistema primenjena na

evoluiranoj GSM strukturi - UMTS).

....
 Osnovni GSM 2G standard

1982 CEPT. početak formiranja standrda

1990. ETSI postavljeni standardi (faza 1)

1992. prve komercijalne GSM instalacije

1993. Australija se priključuje grupi zemalja koje planiraju GSM.

.....
 Arhitektura GSM mreže

PSTN / ISDN

MSC MSC

•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
BSS

Osnovni
BSS
GSMBSS2G BSS
•
•
•

•
•
•
standard

Second Generation Mobile Network Architecture

 Tehničko-tehnološka koncepcija
GSM sistema
AUC other VLRs

Base Station Subsystem (BSS) H G

D
EIR HLR VLR OMC

F C B
BTS other BSSs
A-bis Mobile
A Services
BSC Switching
BTS PSTN
Centre
(MSC) ISDN
Um
CSPDN
BTS
PSPDN
E
MS other MSCs

BTS: Base Transceiver Station

BSC: Base Station Controller
HLR: Home Location Register
VLR: Visited Location Register
Basic Architecture of GSM OMC: Operation & Maintenance Centre
EIR: Equipment Identity Register
AUC: Authentication Centre
 GSM sistema
- frekvencijski opsezi -

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM sistema
- osnovne specifikacije -

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM sistema
- osnovne specifikacije -

Osnovni GSM 2G
standard
 Frekvencijski opsezi i radio-kanali
- 900 MHz -
Uplink 890 – 915 MHz 25 MHz
Downlink 935 – 960 MHz 25 MHz

1 2 3 4 ……………. 124

100 KHz 200 KHz 100 KHz

A 200 KHz carrier spacing has been chosen. Excluding 2x100 KHz edges of
the band, this gives 124 possible carriers for the uplink and downlink. The
use of carrier 1 and 124 are optional for operators.

Multiple Access Technique

FDMA/TDMA. The total band is divided into 124x200 KHz bands (FDMA).
Each group of 8 users transmit through a 200 KHz band sharing
transmission time (TDMA).
 GSM sistem
- radio interfejs (TDMA) -
 Radio interfejs (TDMA)
- problem vremenskog kašnjenja -
Radio interfejs (TDMA)
- timing advance -
 Blok dijagram GSM radio-sistema

Mobile Station (MS) Base Station System (BSS)

FEC Encoder De- Burst-to FEC Dncoder

Speech & Burst modulator -Continous &
Modulator Tx Rx Transcoder
Encoder Interleaving Former Rate DeInterleaving
Converter

to MSC

Speech FEC Dncoder Burst-to Burst FEC Encoder

De- Modulator
& -Continous Rx Tx & Transcoder
Decoder modulator Former
Delnterleaving Rate Interleaving
Converter

from MSC
GSM sistem

GMSK
(Gaussian Minimum
Shift Keying)
modulacija
 Tipovi mobilnih uređaja

Mobile station can have three forms:

1. Vehicle – Mounted units
2. Portable units
3. Handheld units
Class GSM
Deleted 1 20W
2 8W
3 5W
4 2W
5 0.8W
Mobile Station Power Class

Base stations are also classified in a similar way to mobile

stations with 8 classes in 3 dB steps from 2.5 watts to 320 watts.
Power control

• RF power control will be used in the GSM MS and BS to reduce

the transmit power to the minimum required to achieve the
minimum quality objective and hence reduce the level of co-channel
interference

• The MS will be capable of varying its transmit power form its

maximum output down to 20 mW in steps of nominally 2 dB

• The BS calculates the RF Power level to be used by the MS and

sends a 4 bit number instruction to the corresponding MS
GSM mandatory features
1. Discontinuous transmission and reception (with the aid of
Voice activity detector)

Advantages:

• The level of co-channel interference is, on average, reduced

By about 3 dB

• For a hand-held portable unit, the battery life can be significantly

extended
2. Slow frequency hopping

Advantages:

1. The receive TDMA bursts with high error rates will be more
spread in time

2. The co-channel interference is more evenly spread between

all the MSs
 Channel Types

1. Traffic channels (TCHs)

The traffic channels are intended to carry encoded speech or

user data.

2. Control Channels (CCHs)

The control channels are intended to carry signalling and

synchronization data between the base station and the
Mobile station.
 Logical Channel Types
Traffic Channels
Traffic channels are intended to carry encoded speech and
user data.
• Full rate traffic channels at a net bit rate of 22.8 Kb/s (TCH/F)
• Half rate traffic channels at a net bit rate of 11.4 Kb/s (TCH/H)

Speech Channels
Speech channels are defined for both full rate and half rate
traffic channels. The latter for the future system.

Data Channels
Data channels support a variety of data rates (2.4, 4.8 and
9.6 Kb/s) on both half and full rate traffic channels. The 9.6
Kb/s data rate is only defined for full rate application.
 Logical Control Channels

Downlink Uplink
Broadcast Control Channels
• Frequency Correction - FCCH
• Synchronization – SCH -
• Broadcast - BCCH

Common Control Channels Common Control Channels

• Access Grant - AGCH • Random Access - RACH
• Paging - PCH

Dedicated Control Channels

• Stand – alone Dedicated - SDCCH
• Slow Associated – SACCH
• Fast Associated - FACCH
 Broadcast Control Channels
(Downlink only Channels)

• Frequency Correction Channels (FCCH) – for mobiles for

frequency correction.
• Synchronization Channels (SCH) – for frame synchronization of
mobiles and identification of the base station.

• Broadcast Control Channels (BCCH) – Broadcasts to all mobiles

general information regarding their own cell as well as the
neighbouring (up to 16) cells, e.g. information used for cell
selection and for describing the current control channel structure.
 Common Control Channels

For downlink
• Access Grant Channels (AGCH) – for assignment of a dedicated
Channel after a successful random access.
• Paging Channels (PCH) – for paging to mobiles.

For uplink

• Random Access Channels (RACH) – used for random access

Attempts by mobiles.
 Dedicated Control Channels

• Stand-alone Dedicated Control Channels (SDCCH) – are major

signalling channels used for location updating, registration,
point-to-point SMS and handover preparation.

8 SDCCH sent through one physical channel each having a bit rate
of approximately 782 bits/s.

• Slow Associated Control Channels (SACCH) – always associated

with TCH, SDCCH or FACH and carry timing advance and power
control measurement results and information.

The bit rate per channel is 391 bits/s.

• Fast Associated Control Channels (FACCH) – carry the same
Signalling data as SDCCH. They are used in the case when a very
fast exchange of information is needed, e.g. , in the case of a
hand-over. It accesses to the physical resource by stealing frames
From the TCH.

The bit rate of this channel is 9.2 kbits/s.

 Kodovi GSM mreže

• Kodovi GSM mreže su brojevi koje GSM mreža koristi u procesu

lociranja i praćenja mobilnog korisnika kako bi sa njim mogla da
se uspostavi veza
• S obzirom na činjenicu da se rad mreže zasniva na ovim
kodovima, veoma je važno da svaki od kodova bude na jedinstven
način definisan u celokupnoj GSM mreži.
 ISDN broj mobilnog pretplatnika
(MSISDN - Mobile Subscriber ISDN number)
 Međunarodni identitet mobilnog pretplatnika
(IMSI –International Mobile Subscriber Identify)
Privremeni identitet mobilnog pretplatnika (TMSI)
Međunarodni identitet mobilnog aparata (IMEI)
Međunarodni identitet mobilnog aparata
i verzije softvera (IMEI)
Roaming broj mobine stanice (MSRN)
Location Area Identity (LAI)
Cell Global Identity (CGI)
Base Station Identity Code (BSIC)
 GSM sistem
- osnovna jedinica je ćelija-

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM sistem
- Location Area & Service Area -

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM sistem
- Location Area & Service Area -

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM sistem
- fizička struktura mreže -

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM sistem
- softverska struktura mreže -

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM
- Saobraćajne procedure -

• Mobilna stanica u neaktivnom (idle) modu

• Mobilna stanica u aktivnom modu
• Roaming
• Slanje i prijem kratkih poruka - SMS
 GSM
-MS neaktivna –
(MS in idle mode)
 GSM sistem
- prijavljivanje -

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM sistem
- location updating (promena LA) -

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM sistem
- promena ćelije u okviru LA -

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM sistem
-location updating
(isti MSC/VLR) -
 GSM sistem
-location updating
(novi MSC/VLR) -
 GSM sistem
-location updating (periodična registracija) -
 GSM sistem
- odjavljivanje -
 GSM sistem
- odjavljivanje -
 GSM sistem
- MS aktivna -
 Iniciranje poziva
- MS prema PSTN -
 Iniciranje poziva
- PSTN prema MS -

Osnovni GSM 2G
standard
 Iniciranje poziva
- PSTN prema MS -
 Handover

Osnovni GSM 2G
standard
 Tipovi handover-a u GSM-u

Razlikuje se više tipova handover-a:

unutarćelijski handover (intra-cell),

handover između ćelija koje kontroliše isti BSC,

handover između ćelija koje kontrolišu različiti BSC, ali koje
pripadaju istom MSC/VLR,

handover između ćelija koje kontrolišu različiti MSC/VLR.
Unutarćelijski handover (intra-cell)
 Handover
- u okviru istog BSC-a -

Osnovni GSM 2G
standard
 Handover
- u okviru istog BSC-a -
 Handover
- u okviru istog MSC-a -

Osnovni GSM 2G
standard
 Handover
- u okviru istog MSC-a -

Osnovni GSM 2G
standard
 Handover
- u okviru različitih MSC -

Osnovni GSM 2G
standard
 Handover
-u okviru
-različitih MSC -
Roaming
Roaming
 Roaming
- realizacija poziva -

Osnovni GSM 2G
standard
Short message service - SMS
(slanje poruke)

Osnovni GSM 2G
standard
 Short message
service - SMS
(prijem poruke)

Osnovni GSM 2G
standard
 GSM servisi

Više desetina postojećih servisa i stalni razvoj novih servisa.

Teleservisi
Dodatni servisi

- pre-paid telefonija, - razne kontrole poziva,
- post-paid telefonija, - konferencijska veza,
- fax, - govorna pošta,
- SMS, ... - faks-pošta,

Bearer servisi - međunarodni roaming,
- više tipova prenosa - virtualne privatne mreže (VPN)
podataka do 9600bps, ... - Direktna veza PABX ↔ MSC, ...
 Javni mobilni radio sistemi
- pregled stanja u Srbiji -

Tri GSM operatora u opsezima GSM900 i GSM1800:

TELENOR (MOBTEL) – 063 (od 1996.god),
TELEKOM – 064 (od 1998.god),
VIP MOBILE – 060 (od 2007.)

Teritorijalna pokrivenost GSM servisom (064 i 063)
oko 88% teritorije i oko 95% stanovništva.

TELEKOM I TELENOR imaju oko 4.0/3.5 miliona korisnika.

Ambiciozni planovi razvoja u narednim godinama.
Javni mobilni radio
sistemi
( pregled stanja
u Srbiji )
900MHz
25.10.2011
 Javni mobilni radio
sistemi
( pregled stanja u Srbiji )
900MHz
25.10.2011
 Javni mobilni
radio sistemi
( pregled stanja u
Srbiji )

1800MHz
25.10.2011
Upravljačko-komutacioni sistem (6 000 000 – korisnika)
 Povećanje pokrivenosti teritorije
upotrebom repeatera

Nekoliko repeater-a se može povezati na

jednu baznu stanicu i na taj način pokriti
“rupe” u zoni pokrivanja bazne stanice.
 Realizacija indoor sistema
upotrebom GSM tehnologije

U slučaju nadzemnih objekata GSM radio-servis je najčešće već

obezbeđen unutar objekta i bez fizičkih indoor instalacija.

Podzemne instalacije se realizuju mikro-baznim stanicama.

Veliki broj ovih sistema je realizovan (TC “City Passage”,
podzemna stanica “Vukov Spomenik”, hotel “Intercontinental”,
hotel “Hyatt”, TC “Merkator”, itd. )

Korišćenjem VPN servisa formiranje indoor poslovnog mobilnog
sistema najčešće se može sprovesti za manje od 1h.

Za poslovne VPN sisteme primenjuje se posebna niža tarifa.
Javni mobilni sistemi - 2.5G

GPRS

EDGE
 GPRS (General Packet Radio Services)

• GPRS omogućava veće protoke podataka u okviru postojećih GSM mreža!

• GPRS se označava kao 2.5G tehnologija.

• Princip udruživanja vremenskih slotova u okviru

jednog radio-nosioca.
• Kroz GPRS uvodi se paketski prenos podataka na radio-ineterfejsu.
• Teorijski, maksimalan protok iznosi 160kbs (za korisnika 115kbs).
• U praksi raspoloživi protoci znatno manji (tipično 40-50kbps).
• Brza uspostava veze (ne uspostavlja tzv. dial-up veza).

• Praktično svi GSM operatori u svetu investirali su u GPRS.

• TELEKOM i TELENOR (MOBTEL) GPRS servis
započeli su tokom 2003.god.
 Novi dopunski GPRS servisi
(mobile Internet technology)

Client-server services, which enable access to data stored in
databases. The most famous example of this is access to the World
Wide Web (WWW) through a browser.

Messaging services, intended for user-to-user communication
between individual users via storage servers for message handling.
Multimedia Messaging Service (MMS) is an example of a well-
known messaging application.

Real-time conversational services, which provide bidirectional
communication in real-time. A number of Internet and multimedia
applications require this scheme such as voice over IP and video
conferencing.

Tele-action services, which are characterized by short transactions
and are required for services such as SMS, electronic monitoring,
surveillance systems, and lottery transactions.
 Prenos podataka – tipovi i karakteristike

Infrequent data transmission, as when the time between two

transmissions exceeds the average transfer delay (e.g., messaging
services);

Frequent transmission of small data blocks, in processes of several
transactions of less than 500 octets per minute (e.g., downloading
of several HTML pages from a browsing application);

Infrequent transmission of larger data blocks, in processes of
several transactions per hour (e.g., access of information stored in
database centers);

Asymmetrical throughput between uplink and downlink, such as
for data retrieval in a server where the uplink is used to send
signaling commands and the downlink is used to receive data as a
response of the request (e.g., WEB/WAP browser).
Zahtevi u pogledu kvaliteta servisa (QoS)

Novembar 2003
Definicija klasa saobraćaja
End User Performance Expectations-
Conversational/Real-Time Services

Novembar 2003
End User Performance Expectations-
Streaming Services
End User Performance Expectations-
Interactive Services

Novembar 2003
 Uvođenje GPRS-a u postojeću GSM mrežu
•Relativno jednostavna i elegantna instalacija
•Koristiti ista postojeća ćelijska struktura.
•Radio-pokrivanje je približno isto kao i za govorne servise.
•Nije neophodno novo frekvencijsko planiranje.
•Zahtevaju se izmene samo u upravljačko-komutacionim čvorištima.

SGSN - Serving GPRS Support Nodes Novembar 2003

GGSN - Gateway GPRS Support Node
 SGSN - Serving GPRS Support Nodes

• SGSN (Serving GPRS Support Node) je centralni element dela mreže sa

paketskom komutacijom. SGSN prosleđuje pakete ka/od mobilnih
stanica unutar svoje servisne oblasti. Preciznije, SGSN šalje upit
HLR-u da bi dobio podatak o profilu GPRS pretplatnika. SGSN
detektuje novu GPRS mobilnu stanicu u datom servisnom području,
vrši registraciju novog mobilnog pretplatnika i čuva podatke o
njegovoj lokaciji unutar predefinisanog područja. SGSN izvršava
funkcije upravljanja mobilnošću, na primer u slučaju pretplatnika
koji prelazi iz jedne u drugu ćeliju.

Novembar 2003
 SGSN - Serving GPRS Support Nodes
• Upravljanje sesijom - vrši uspostavljanje, održavanje i oslobadjanje PDP
(Packet Data Protocol) konteksta kod krajnjih korisnika. Ovo
uključuje statičku i dinamičku dodelu IP adresa, i autentikaciju i
autorizaciju prema spoljašnjoj mreži. Takođe, uključuje
funkcionalnost za uspostavljanje i oslobađanje RAB-a (Radio Access
Bearers) za transport IP podataka do krajnjih korisnika, između
SGSN-a i MS-a.

• Upravljanje mobilnošću - podržava intra- i inter-sistemski handover i

roaming između mobilnih mreža (na ćelijskom nivou i na nivou
radio mreže). Moguć je roaming između WCDMA i GSM/GPRS.
• Upravljanje pretplatničkim podacima - SGSN podržava standardni
interfejs ka HLR-u za manipulaciju korisničkim podacima krajnjih
korisnika, kao što su International Mobile Subscriber Identity
(IMSI), QoS profil, imena Access Point-a, itd. Pretplatnički podaci
služe za autentikaciju korisnika i za funkcije kontrole pristupa, kao
Novembar 2003
što su zabrana pristupa korisničkim podacima za određene korisnike.
 SGSN - Serving GPRS Support Nodes
• Security - autentikacija pretplatnika pri uključenju/isključenju i procedure
za update lokacije. Čuva se log file neuspelih autentikacija.

•Tarifiranje - podržano je kako off-line tarifiranje sa generisanjem CDR,

tako i on-line tarifiranje u skladu sa CAMEL prepaid. Informacije o
tarifiranju vezane za određenog pretplatnika i sesiju paketskih
podataka može biti inicirana sa više od jedne lokacije u WCDMA
paketskoj mreži.

• Admission Control
Ovom funkcijom kontroliše se sledeće:
- maksimalni broj simultanih korisnka u SGSN-u
- maksimalni protok u SGSN-u
Vrednosti praga za gornje parametre postavljaju se uz mehanizme za
kodiranje i kriptovanje, pa se ne mogu menjati neautorizovano.
Funkcija Admission Control takođe kontroliše
Novembar 2003 QoS profil koji MS
zahteva i poredi ga sa pretplaćenim QoS profilom.
 GGSN - Gateway GPRS Support Node

• GGSN (Gateway GPRS Support Node) odgovara u funkcionalnom smislu

GMSC centrali koja se nalazi u delu mreže sa komutacijom kola. Dok
GMSC vrši rutiranje samo dolaznog saobraćaja, GGSN mora da vrši
rutiranje i odlaznog saobraćaja. Koristi se kao interfejs ka spoljnim IP
mrežama, kao što je javni Internet, servisi drugih GPRS provajdera ili
intranet. GGSN čuva informacije za rutiranje koje su neophodne za
tuneliranje PDU jedinica (Protocol Data Unit) ka SGSN-u koji
servisira određenu MS. Ostale funkcije uključuju mapiranje adrese i
sl. Jedna ili više GGSN jedinica može biti podrška za više SGSN
elemenata.

Novembar 2003
 GGSN - Gateway GPRS Support Node

• GGSN je gateway ka eksternim mrežama. Podržava kontrolnu

signalizaciju ka eksternim IP mrežama radi autentikacije i dodele IP
adresa, kao i mobilnost unutar mobilne mreže. Komunicira sa jednim
ili više SGSN-ova. GGSN obezbeđuje funkcije za prosleđivanje i
rukovanje korisničkim informacijama (IP paketi) ka i od eksternih
mreža (Internet/intranets).
• Upravljanje sesijom i mobilnošću - GGSN upravlja uspostavljanjem,
održavanjem i oslobađanjem PDP konteksta koji su započeti na zahtev
SGSN-a. Pored toga, omogućuje intra-PLMN i inter-PLMN rutiranje
IP paketa.
• Dodela IP adresa MS-u - GGSN je zadužen za dodelu dinamičkih IP
adresa. IP adrese može da dodeli ili samostalno, ili interakcijom sa
RADIUS serverom radi autentikacije krajnjeg korisnika i dobijanja IP
adrese. Dinamička dodela adresa omogućuje korišćenje
IP adresa iz zajedničkog pool-a. Novembar 2003
 GGSN - Gateway GPRS Support Node

• Funkcija prevođenje adresa - terminal u IP domenu (Internet ili Intranet)

ima IP adresu, ali na radio interfejsu ima privremenu adresu baziranu
na IMSI. Funkcija prevođenja adrese vrši prevođenje iz IP adrese na
IMSI adresu za IP pakete koji su primljeni iz spoljašnje mreže, a
adresirani ka terminalu.
•Podrška Access Point Name (APN)
Omogućeni su i normalno IP, kao i APN rutiranje. Prednost APN
rutiranja je mogućnost dodele istih privatnih IP adresa MS-ovima koje
pripadaju različitim eksternim mrežama. Druga prednost je ta što će
IP paketi uvek biti prosleđivani eksternim mrežama kojima MS
pripada.
•Security - Pored autentikacije pretplatnika koju vrši SGSN, GGSN podržava
autentikaciju krajnjih korisnika u saradnji sa RADIUS serverom koji
se nalazi u ISP servisnoj mreži. Zato u GGSN postoji RADIUS
klijent. Postoji i funkcija filtriranja paketa za sprečavanje spoljašnjih
napada. Novembar 2003
GPRS - arhitektira

Novembar 2003
 Klase mobilnih GPRS uređaja

The class A mobile can support simultaneously a communication in
circuit-switched mode and another one in packet-switched mode. It is
also capable of detecting in idle mode an incoming call in circuit or
packet-switched mode.

The class B mobile can detect an incoming call in circuit-switched mode
or in packet-switched mode during the idle mode but cannot support
them simultaneously. The circuit and packet calls are performed
sequentially. In some configurations desired by the user, a GPRS
communication may be suspended in order to perform a communication
in circuit-switched mode and then may be resumed after the
communication release in circuit-switched mode.

The class C mobile supports either a communication in circuit-switched
mode or in packet-switched mode but is not capable of simultaneously
supporting communications in both modes. It is not capable of
simultaneously detecting the incoming calls in circuit-switched and
packet-switched mode during idle mode. Thus a class C mobile is
configured either in circuit-switched mode or in packet-switched mode.
The mode configuration is selected either manually by the user or
automatically by an application.
 EDGE (Enhanced Data for GSM Evolution)

• Promena na osnovnom fizičkom nivou radio-interfejsa.

• Povećanje protoka iznosi oko tri puta u odnosu na GPRS protoke.

• Struktura i načini realizacije servisa praktično se ne menjaju.

• Novi tip modulacije i novi tip kanalskog kodovanja na radio-interfejsu.

• Striktno se poštuju TDMA struktura rama, širina radio-kanala (200kHz).

struktura logičkih kanala, kao i sistemski GPRS mehanizmi.

•Maksimalni protok podataka za korisnika 384kbs (GPRS - 115kbs).

•Teorijski protok na fizičkom nivou 473.6kbs (GPRS – 160kbs).

Novembar 2003
EDGE (Enhanced Data for GSM Evolution)
Izmena načina modulacije na radio-interfejsu – povećanje protoka!

Novembar 2003
Uporedni prikaz GMSK i 8PSK modulacija.
 EDGE (Enhanced Data for GSM Evolution)

• EDGE u pogledu komutaciono-upravljačkog sistema,

u potpunosti koristi strukturu definisanu u okviru GPRS-a.

• Zahteva se zamena primo-predajnih jedinica u okviru baznih stanica.

• Nedostatak, zahteva se veći odnos C/I nego u slučaju GPRS-a.

• Neminovno uvođenje novih baznih stanica u radio-mrežu.

• Očekuje se pun razvoj multimedijalnih servisa, brzi pristup

Internetu, prenos pokretnih slika, itd.
Novembar 2003