‫تاثیر هشت هفته تمرین ترکیبی (مقاومتی ـ پالیومتریک) و مکمل‬

‫‪ HMB‬بر پاسخ محور ‪ GH / IGF-1‬و مقادیر سرمی ‪ TNF-α‬در‬

‫بازیکنان مرد بسکتبال ‪26‬ـ ‪ 19‬سال‬

‫پورمناف‪4‬‬ ‫دبیدی روشن‪ ، 1‬نادر حامدچمن‪ ، 2‬تورج سالطین تمر‪ ، 3‬هادی‬

‫‪ .1‬دانشگاه بابلسر‪ ،‬دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی‪ ،‬دانشیار فیزیولوژی‬
‫ورزشی‬
‫‪ .2‬دانشگاه تهران‪ ،‬دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی‪ ،‬کارشناسی ارشد‬
‫فیزیولوژی ورزشی‬
‫‪ .3‬دانشگاه ارومیه‪ ،‬دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی‪ ،‬کارشناسی ارشد‬
‫فیزیولوژی ورزشی‬
‫‪ .4‬دانشگاه ارومیه‪ ،‬دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی‪ ،‬کارشناسی ارشد‬
‫فیزیولوژی ورزشی‬

‫چکیده‬
‫مقدمه و هدف‪ :‬بسکتبال رشته ای با سیستم انرژی متنـاو مـی‪-‬‬
‫ـه‬
‫باشد که همبستگی باالیی با قدرت انفجاری و توان ورزشـکاران دارد‪ .‬بـ‬
‫نظر میرسد بهرهگیری از روش تمرینات ترکیبـی و مکمـل ارگـوژنیکی بتـا‬
‫هیدروکسی بتا متیل بوتیریک اسید بـه دییـل صاتـیت بنابوییـک و بنتـی‬
‫کاتابوییکی صود این امر را میسر سازند؛ از اینرو؛ هدف پـووه حاضـر‬
‫بررسی اثر انحصاری و متقابل هشت هفته تمرین ترکیبی و مکمل یاری ‪HMB‬‬
‫بر برصی از عوامل بنابوییک و کاتابوییک قدرت و ترکیب بدن بازیکنان‬
‫بسکتبال ‪ 19 -26‬سال میباشد‪.‬‬

‫روششناسی‪ :‬در این پووه نیمه تجربی دوسویه کـور بــا رــرـ پــی‬
‫بزمون و پس بزمون تعداد ‪ 40‬نفر از بازیکنان بسکتبال در رده سنی ‪- 26‬‬
‫‪ 19‬سال انتخا و بطور تصادفی در چهار گروه ‪ 10‬نفری شـامل ‪ .1 :‬گـروه‬
‫‪ .3‬گـروه مکمـل ‪ HMB‬و‬ ‫تمرین ـ مکمل ‪ .2 HMB‬گروه تمرین ـ دارونما‬
‫گروه کنترل قرار گرفتند‪ .‬برنامه تمرینی بـه مـدت ‪ 8‬هفتـه هفتـهای ‪3‬‬
‫جلسه و هر جلسه به مدت ‪ 1/5‬ساعت بـا شـدت ‪ 60‬تـا ‪ 1RM %80‬انجـا شـد‪.‬‬
‫مقادیر سرمی ‪ GH / IGF-1‬و ‪ TNF-α‬قبل و ‪ 48‬سـاعت بعـد از اجـرای پروتکـل‬
‫ـا‬
‫تمرینی در حایت ناشتا از ورید برنجی گرفته شد‪ .‬داده هـای پـووه بـ‬
‫استفاده از بزمونهـای بمـاری ‪ t‬همبسـته (در هرگـروه) ‪( ANOVA‬تفـاوت‬
‫درگروه ها در پی بزمون تا پس بزمون از بناییز واریـانس تسسـویه) و‬
‫تعقیبی بنفرونی ( بررسی معناداری تفاوت بین گروه هـا) در سـطم معنـی‬
‫داری (‪ )P<0/05‬تجزیه و تحلیل شدند‪.‬‬

‫یافته ها‪ :‬نتایج تحلیل بماری نشان داد انجا ‪ 8‬هفتـه برنامـه تمـرین‬
‫ترکیبی و مکمل ‪ HMB‬به رور معنـاداری میـزان ‪ IGF-1‬و ‪ GH‬را در پالسـمای‬
‫بازیکنان بسکتبال را افزای و مقادیر ‪ TNF-α‬سـرمی را نسـبت بـه حایـت‬
‫نتـایج بزمـون بمـارل تحلیـل‬ ‫پایه کاه مـی دهـد (‪ .)P<0/05‬همچنـین‬
‫واریانس نیز نشان داد بـین مقـادیر ‪ GH IGF-1‬و ‪ TNF-α‬درگـروه تمـرین‬
‫ترکیبی گروه تمرین ترکیبی ـ ‪ HMB‬گـروه ‪ HMB‬و گـروه کنتـرل اصـتالف‬
‫معناداری وجود دارد (‪.)P<0/05‬‬
 ‫ یافته های پووه حاضر نشان داد تمرینات ترکیبی به‬: ‫بحث و نتیجه گیری‬
‫ بیشــترین اثــر را بــر افــزای پاســخ هــای‬HMB ‫همــراه مصــرف مکمــل‬
‫ـابوییکی دارد‬
‫ـای کاتـ‬‫ـخ هـ‬‫ـاه پاسـ‬‫) و کـ‬IGF-1 ‫ و‬GH ‫ـابوییکی(افزای‬ ‫بنـ‬
‫چنانکه این تغییرات باعث بهبود عملکـرد در بازیکنـان نخبـه بسـکتبال‬
.‫میگردد‬

HMB ‫مکمل‬ ‫تمرین ترکیبی‬ TNF-α IGF-1 GH ‫ محور‬: ‫واژههای کلیدل‬

Investigating The Interaction and Exclusive Effect Of 8 Weeks β-Hydroxy- β-Methyl Butyrate
(HMB) Supplementation And Complex Training On Body Composition, performance, IGF-1 –
GH Axis And TNF-α serum levels Of Elite Basketball Players Aged 19-26 Years Old

Tofighi Asghar1 .,Tolouei Azar Javad2 . , SalatinTamar Toraj3 . , HamedChaman Nader 4 .

1 Associate Professor of exercise physiology, Urmia University, Uremia, Iran, 2 Assistant professor of exercise physiology, Uremia
University, Urmia, Iran, 3 State Universities of Urmia, MA degree in physiology of sport, 4 State Universities of Urmia, MA degree
in physiology of sport.

Abstract

Introduction: Basketball is an activity that contributed from alternative energy systems is highly
correlated with the explosive power of athletes to achieve optimal performance in the sport. To achieve
the highest performance in this field of sport, taking advantage of complex training and ergogenic
supplement beta-hydroxy-beta-methyl-butyric acid(HMB) for its anabolic and anti-catabolic traits,
seems to make it available; therefore, the aim of this study was to investigate The Interaction and
Exclusive Effect Of 8 Week β-Hydroxy- β-Methyl Butyrate (HMB) Supplementation And Complex
Training On Body Composition, Strength And Hypertrophic/Atrophic Factors Of Elite Basketball
Players Aged 19-26 Years Old.

Materials and methods: In this semi-experimental, double-blind with pre-test and post-test design, 40
elite male basketball players aged 26-19 years were selected and randomly divided into four groups of
10 people, including: (1) Training-supplements(HMB), (2)Training-placebo group,(3)supplement(HMB)
and (4) control group. Complex training protocols was performed in 8 weeks through 3 times per week
(on odd days) and each session for 2 hours with intensity of 60% to 80% of 1RM by all four groups.
Serum levels of GH, IGF-1 and TNF-α were taken the day before and 48 hours after the exercise
protocol in fasting mood from the elbow vein. The data were analyzed using dependent sample T-test for
comparing the result of intra-group, Analysis of variance (ANOVA) (for difference in the groups from
pre-test to post-test) and Bonferroni follow up post hoc test (to evaluate significant difference between
groups) at the significant level of p<0.05was performed.

Results: The results of statistical analysis showed that 8 weeks of complex training and HMB
supplementation, significantly increased IGF-1 and GH levels in plasma of basketball players and
decreased serum levels of TNF-α (P <0.05); Also, results of ANOVA test showed that there is a
significant difference between the basal levels of IGF-1, GH and TNF-α among the complex training
group, HMB group, complex training-HMB group and control group (P <0.05).

Conclusions: The findings of this study showed that complex training with HMB supplementation has
the greatest effect on increasing anabolic responses (increased GH and IGF-1) and reducing catabolic
responses as these changes improve performance in elite basketball players.
‫‪KEYWORDS: IGF-1 – GH axis, TNF-α, Complex Training, HMB supplementation.‬‬

‫مقدمه‬
‫بسکتبال رشته ای با فعاییت جسمانی با شدت باال میباشـد کـه‬
‫در بن بازیکن حرکاتی در تما جهات از قبیل دویدن پریدن و‬
‫دریبل کردن با سرعت و شدت های مختلف از صود نشان میدهندکه‬
‫این امر نیازمند سطوـ باالیی از بمادگی جسمانی میباشد (‪)1‬؛‬
‫بازیکنان نخبه بسکتبال جهت رسیدن به باالترین سطوـ رقـابتی‬
‫در مسابقات نیازمند تقویت ویوگیهای فیزیویوژیکی جهت کسـب‬
‫ـد کاتابوییـک‬‫باالترین سازگاری از قبیل حایت بنابوییک و ضـ‬
‫توده صایص عضالنی و قدرت بیشینه میباشند‪ .‬موفقیت در بسیاری‬
‫از رشته های ورزشی همبستگی باالیی با قدرت انفجاری پـایین‬
‫تنه و قدرت عضالنی ورزشکاران دارد (‪)2‬؛ از ررفی توانـایی‬
‫تویید سطوـ باالی قدرت در کمترین بازه از زمان (توان) بـه‬
‫عنوان امری ضروری در بسکتبال برای رسیدن به سطوـ عملکـردی‬
‫بهینه در این ورزش معرفـی شـده اسـت (‪ .)3‬از اینـرو مبحـث‬
‫اتخاذ روش تمرینی و مکمل غذایی مناسب در جهت بمـاده سـازی‬
‫ـرای مهارتهـای‬‫ورزشکاران به منظور کسـب نتـایج بهتـر و اجـ‬
‫در نظر مربیان و ورزشـکاران از اهمیـت‬ ‫ورزشی در حد مطلو‬
‫صاتی برصوردار است‪ .‬برای رسیدن به بمادگی جسمانی و حرکتـی‬
‫مطلو و ایجاد سازگاریهای موثر به منظـور افـزای عملکـرد‬
‫ورزشی بایستی سیستم های مختلف بدن را تحـت فشـار و اضـافه‬
‫بار قرار داد (‪ .)4‬برای دسـتیابی بـه ایـن اهـداف اصیـرا‬
‫مربیان و ورزشکاران از روش تمرینات ترکیبی‪ 1‬در برنامـه هـای‬
‫تمرینی صود یاری میگیرند (‪ .)5‬ایـن تمرینـات شـامل انجـا‬
‫تمرینات مقاومتی (یود باال) و پلیومتریک (متناسب و مـرتب))‬
‫به تورت متناو و پیاپی در رول یک جلسه تمرینی میباشد (‪)2‬‬
‫که باعث میشود ورزشکار از انجا تمرینات در روزهای متوایی‬
‫معاف شود و از تمرینات متنوعی در یک جلسـه برصـوردار شـود‬
‫(‪ .)6‬تحقیقات نشان داده اند ترکیـب ایـن دو تمـرین باعـث‬
‫تقویت قدرت انفجـاری در بازیکنـان بسـکتبال (‪ )7‬و اکتسـا‬
‫بیشترین نتایج عملکردی مخصوتا در بخ پایین تنه (‪)3 7 8‬‬

‫‪1‬‬
‫‪Complex training‬‬
‫باالتنه (‪ )2 3 8‬و ساصتاری میشـوند (‪ )5 7‬همچنـین ترکیـب‬
‫این دو تمرین باعث بهبود در تویید نیرو (‪ )6‬و افزای قدرت‬
‫عضالنی (‪ )7‬سرعت انجا حرکت (‪ )7‬و عملکرد بنها میگردد (‪.)6‬‬
‫در حقیقت اتول تمریني بر این اساس پایه ریزل شـده انـد هـه‬
‫بتوانند حداهثر افزای در هورمونهال بنابوییك و کـاه در‬
‫هورمونهای کاتابوییک را داشته باشند (‪ .)9‬نتایج تحقیقـاتي‬
‫هه پاسخهال هورموني (‪ IGF-1 GH‬و ‪ )TNF-α‬تمرینات مقاومتي با‬
‫استراحتهال متفاوت بین ستي را بررسي هرده اند حاهي از بن‬
‫است هه هرچه زمان استراحت بین ست هـا همتـر و شـدت و حجـم‬
‫تمرین بیشتر باشد فشار وارده بـر گروههـال عضـالني بیشـتر‬
‫بوده و ازاینرو پاسخ هورموني و متـابوییسي معنـادارترل را‬
‫شاهدیم (‪ .)2 8 10‬در پووهشهال اندهي از تمرینـات ترکیبـی‬
‫با پروتکل تمرینات مقاومتی و تمرینات پلیومتریـک اسـتفاده‬
‫شده است‪ .‬این تحقیقات نشان داده اند هـه تمرینـات ترکیبـی‬
‫میتوانند موجب افزای قدرت توان و اسـتقامت عضـالني شـوند‬
‫(‪ .)2،8،11‬از بنجایی که در ورزشهای رقابتی در سطوـ قهرمانی‬
‫مبحث افزای پاسـخهایي چـون ترشـم هورمونهـال بنابوییـک و‬
‫افزای غلظت بن در بافت و صون ورزشکاران و کاه شاصص هـای‬
‫ضد کاتابوییک به عنوان مسئله ای مهم مطرـ میباشد از این‬
‫رو نق مکمل های غذایی در ورزشکاران برای به وقوع پیوستن‬
‫این مهم نباید نادیده گرفته شود(‪.)12،13‬‬

‫بتا هیدروکسی بتا متیل بوتیریک اسید (‪ )HMB‬متابوییت مشـت‬

‫شده داصل سلویی از بمینواسیدشاصه دار یوسین میباشد که در‬
‫رول ‪ 35‬سال اصیر توجهات صاتی را در عرته ورزش به صـود جلـب‬
‫کرده است (‪ .)12‬این ماده به تورت ربیعی در بدن انسان هـا و‬
‫حیوانات تویید میشود (‪ .)12‬تنها ‪ %5‬از اسـید بمینـه شـاصه‬
‫دار یوسین در بدن به ‪ HMB‬تبدیل میشود با اتکـا بـه ایـن‬
‫معادیه یک شخص با مصرف ‪ 600‬گر از پروتئین کیفیت بـاال در‬
‫گر‬
‫‪ 3‬در بـدن صـود برسـد (‪.)12‬‬ ‫میتواند به تویید دوز‬ ‫روز‬
‫روز‬
‫ـتفاده از ایـن مکمـل صاتـیت‬ ‫یکی از اتلی ترین مزایـای اسـ‬
‫بنابوییک و ضدکاتابوییک بن است (‪ .)10‬این مکمـل در بسـیاری‬
‫از شرای) ضد کاتابوییک از قبیل کاه توده کـل بـدن کـاه‬
‫توده عضالنی سرران کاشکسیا سارکوپنیا اثر بنابوییکی صود‬
‫را نشان داده است (‪)10‬؛ پووهشـهای متعـددی در مـورد میـزان‬
‫مصرف روزانه این مکمل تورت گرفته است کـه نهایتـا بـه دوز‬
 ‫میلی گر‬
‫به تورت سه وعده در روز از رریـ‬ ‫‪ 38‬وزن بدن‬ ‫مصرفی‬
‫کیلوگر‬
‫مصرف دهانی پیشنهاد شده است (‪ )10‬مصرف ایـن مـاده هیچگونـه‬
‫عوارض جانبی و زیان بور ندارد و برای بن هیچگونـه رکـوردی‬
‫ثبت نشده است (‪ )13‬برای مثال مشاهدات عملکرد کلیوی کبـدی‬
‫و صونی بعد از مصرف ‪ 6‬گر از ایـن مـاده هیچگونـه رکـورد‬
‫منفی را از صود ثبـت نکـرد (‪ .)13‬از اینـرو شـواهد انـد و‬
‫متناقضی در با تاثیرگذاری مزمن این مکمـل بـر روی ایجـاد‬
‫تغییرات در ترکیب بدن سازگاری بنـابوییکی و برداشـت شـاصص‬
‫های کاتابوییک از بدن در بین ورزشکاران دیده میشود (‪.)14‬‬

‫هورمون رشد یا ‪ (Growth Hormone) GH‬هه سوماتوتروپین ‪ 1‬نیـز‬

‫نامیده مي شود به عنوان هورمون مهم بنابوییسي هه در سـنتز‬
‫پروتئین در استخوان و عضله نق دارد‪ .‬این هورمون بـا وارد‬
‫ـم منجـر بـه سـوصتن چربـی و‬ ‫کردن چربی به چرصـه متابوییسـ‬
‫افزای تـوده صـایص عضـالنی شـده و رشـد اسـسلتي را گسـترش‬
‫میدهد(‪ IGF-1 .)15‬عامل رشدل شبه انسوییني‪1‬؛ یک پلی پپتیـد‬
‫تک زنجیره ای ‪ 70‬اسید بمینه ای است که به مقـدار کمتـر بـه‬
‫انسویین شبیه است‪ GH .‬به عنوان مهمتـرین محـر ‪ IGF-1‬نیمـه‬
‫عمر ‪ IGF-1‬را افزای می دهد و باعث انتقال بن به بافـت هـدف‬
‫می شود و در نهایت رشد عضالنی و استخوانی را بهبود می بخشد‬
‫(‪ .)16‬اعتقاد بر این است هه ‪ IGF-1‬پپتیدل است هه نق مهمي در‬
‫تنظیم رشد و تمایز سلویي بازل میسند و نشان داده شـده هـه‬
‫بثار بنابوییك بر عضله در شرای) بزمایشگاه و در بدن موجود‬
‫زنده دارد؛ نشان داده شد هه ‪ IGF-1‬هم تسثیر و هم ترهیب سـلول‬
‫ماهوارهال در هشت سلول را تحریك میسند و تعـداد هسـتههـال‬
‫عضالني و انـداز تـار عضـالني در بافـت را افـزای میدهـد‬
‫بنابراین‪ IGF-1‬میتواند پاسخ هایپرتروفي را از رری فعایسازل‬
‫سلویهال ماهوارهال وسارت هند(‪ .)17‬هایپرتروفي عضلة اسسلتي‬
‫و همزمان با بن هسب توان برال ورزشساران تواني نخبه اهمیت‬
‫ویوهال دارد؛ از ررفی محـور ‪ GH-IGF1‬بعنـوان سیسـتم تنظـیم‬
‫کننده رشد میباشد(‪ )18‬که میـزان فعاییـت بن نشـانگر شـدت‬
‫ورزش میباشد(‪ .)18‬هیپوتاالموس با ترشم هورمـون بزاد کننـده‬
‫‪ GH‬یا ‪ 2GHRH‬و اثر بن بر هیپوفیز قدامی جهت ترشـم ‪ GH‬بـه‬
‫عنوان جزء بغاز کننده محور عمل میکند(‪ GH .)15‬محصول اتـلی‬
‫این محور میباشد‪ .‬یکی از مهمترین عملکردهای ایـن هورمـون‬
‫تحریــک ســنتز ‪ IGF-I‬کبــدی میباشــد‪ .‬برصــی از اثــرات ‪ GH‬بــر‬
‫‪2‬‬
‫‪Growth Hormone Releasing Hormone‬‬
‫ترکیب بدن و تمـایز بافتهـا در بـدن توسـ) ‪IGF-I‬‬ ‫متابوییسم‬
‫تورت میگیرد‪ .‬فعاییت ‪ GH‬در بافت ها تحث اثـر تقابـل بـین‬
‫این هورمون و گیرنده های بن میباشد‪ .‬پروتئین اتصایی ‪ GH‬یا‬
‫‪ 3GHBP‬به عنوان گیرنده این هورمون عمـل مـیکنـد؛ از اینـرو‬
‫اندازه گیری سطوـ پروتئین اتصایی ‪ GH‬در گردش صون بـه رـور‬
‫انحصاری نمایانگر میزان فعاییت ایـن هورمـون میباشـد(‪.)15‬‬
‫‪ IGF-I‬یک پپتید با محوریت انسویین است کـه عملکـرد هورمـونی‬
‫وابسته به ‪ GH‬دارد‪ .‬این هورمون مسـئول اکثـر فعاییـت هـای‬
‫رشدی و بنابوییکی ‪ GH‬میباشد؛ از ررفـی ایـن هورمـون توسـ)‬
‫مکانیسم بازصورد منفی باعث مهار شـدن ‪ GH‬از سیسـتم گـردش‬
‫صون میگردد‪ .‬این هورمون به گیرنده هـای پروتئینـی متعـددی‬
‫متصل میگردد که عمده بن پروتئین اتصایی هورمـون رشـد شـبه‬
‫انسویینی‪ 3‬یا ‪ 4IGFBP-3‬میباشد‪ .‬انداز پاسخهای هورمـونی ممسـن‬
‫است نشانة مهم اثر متنوع تمرینات با شدت باال قلمداد شـود‪.‬‬
‫در رول یك دور بلندمدت از تمرین مقاومتي پاسخهال هورموني‬
‫ناشي از تمرینات هر جلسه سهم بسزایي در هایپرتروفي عضـالني‬
‫دارند (‪ .)19‬هورمونهایي چون فاهتور رشد شبه انسـوییني (‪IGF-‬‬
‫‪ )1‬و هورمون رشد (‪ )GH‬برال بنابوییسم عضـله اهمیـت زیـادل‬
‫دارند‪ .‬افـزای بنـي ایـن هورمونهـا پـس از اجـرال تمـرین‬
‫مقاومتي شدید نق زیادی در کسب هایپرتروفی و قدرت عضـالنی‬
‫دارند(‪)16‬؛در مقابل هورمون های کاتابوییک همچـون ‪ TNF-α‬بـه‬
‫رور مستقیم عامل بتروفی عضالت بوده و به نظر میرسد به رـور‬
‫انتخابی زنجیره های سنگین میوزین را مورد هدف قرار میدهد‪.‬‬
‫همچنین این شاصص با مهار ‪ IGF-1‬اثر منفی بر بنابوییسـم دارد‬
‫(‪ .)20‬میزان بسیب عضالنی و شـدت ورزش عوامـل مهمـی در جهـت‬
‫تحریک ترشم ‪ TNF-α‬میباشند(‪.)21‬‬

‫از اینرو رتـد کـردن پروفایـل هورمـون هـای بنابوییـک و‬

‫کاتابوییک در سر ورزشکاران دو عامـل عمـده جهـت انـدازه‬
‫گیری شدت و میزان تاثیر تمرینـات میباشـد؛ محـور ‪ IGF1 − GH‬و‬
‫‪ TNF-α‬از جملــه شــاصص هــای هورمــونی متــداول بنابوییــک و‬
‫کاتابوییک میباشند که میزان تغییرات کمی مرتب) بـا مـدت و‬
‫شدت بار تمرینی را نمایان میکنند (‪ .)15 22‬بـا توجـه بـه‬
‫اثر فعاییت ورزشی بـر وضـعیت هوموسـتاز هورمـونی در بـدن‬
‫ارزیابی نسبت این دو هورمون در عرته ورزش نماینده سـالمت‬
‫بمادگی جسمانی عملکرد و سازگاری در ورزشکاران میباشد(‪.)23‬‬

‫‪3‬‬
‫‪Growth Hormone Binding Protein‬‬
‫‪4‬‬
‫‪Insulin-Like Growth Factor Binding Protein‬‬
‫در با مداصله بلند مدت این شاصص ویـدمن و همکـاران(‪)2006‬‬
‫اثر پروتکل تمرین مقاومتی در رول یک سال را بصورت ترشـم ‪2‬‬
‫برابری ‪ GH‬گزارش کردند(‪)24‬؛ درمقابل نمت و همکـاران(‪)2002‬‬
‫اثر حاد تمرینات کشتی را بصورت کـاه معنـاداری بـر ‪ IGF-1‬و‬
‫انسویین و افزای معنـادار ‪ TNF-α‬بـر روی پسـران ‪ 18-15‬سـال‬
‫گزارش کردند(‪)25‬؛ همچنین اییکم و همکـاران(‪ )2010‬اثـر حـاد‬
‫تمرینات مقاومتی به همراه تمرینـات بسـکتبال را بـه تـورت‬
‫کاه معناداری بر میزان سرمی ‪ GH‬و ‪ IGF-1‬گزارش کردند‪.‬‬

‫با توجه به نتایج ضد و نقـی موجـود گـزارش شـده و وجـود‬

‫نتایج ناقص و پراکنده ای در بـا اثربخشـی انحصـاری مکمـل‬
‫یاری ‪ HMB‬و تمرینات ترکیبی در رول بازه بلند مدت بر قدرت‬
‫ترکیب بدن و شاصص های بنابوییک و کاتابوییک در ورزشـکاران‬
‫ـاکتور گزارشـی‬‫نخبه همچنین در با تاثیر متاقبل این دو فـ‬
‫یافت نشد از اینرو هدف اتلی این پووه بررسی اثر انحصاری‬
‫و متقابل ‪ 8‬هفته تمرین ترکیبی و مکمل یاری ‪ HMB‬بـر قـدرت‬
‫ترکیــب بــدن و برصــی از عوامــل بنابوییــک و کاتابوییــک‬
‫صروجـی ایـن تحقیـ‬ ‫بازیکنان بسکتبال ‪ 19-26‬سال مـیباشـد‬
‫پیامدهای عملی برای مربیان ورزشی و متخصصان تغذیه از اثـر‬
‫این دو عامل در زمینه تخصصی صود را صواهد داشت‪.‬‬

‫‪:‬‬ ‫روش پووه‬

‫پووه حاضر از نوع نیمـه تجربـی میـدانی و بزمایشـگاهی‬

‫دوسویهکور با ‪ 4‬گروه با ررـ پی بزمـون و پـس بزمـون مـی‪-‬‬
‫دارا بـودن سـابقه‬ ‫باشد‪ .‬از جمله شرای) شـرکت در تحقیـ‬
‫شرکت در تمرینات منظم بسکتبال در قایـب تـیم عـد مصـرف‬
‫دصانیات عد سابقه بیماری قلبی‪ -‬عروقی بیماریهای صونی‬
‫کبدی کلیوی تنفسی و عد استفاده از مکملهای بنـدروژنیک‬
‫و نیروزا به مدت حداقل ‪ 3‬ماه بود‪ .‬در ابتدای تحقی پرسـ ‪-‬‬
‫نامه سالمتی فر رضایت نامه و مشخصات فردی توس) بزمـودنی‪-‬‬
‫ها تکمیل شد‪ .‬بزمودنی ها بر اساس ویوگی های فردی از جملـه‬
‫قد سن وزن و درتد چربی بدن همگن شدند و سپس با توجه به‬
‫پس از انجا هماهنگیهای الز و جلـب همکـاری‬ ‫اهداف پووه‬
‫جمـ بوری‬ ‫داورلبانهی بزمـودنیهـا و تهیـه ابزارهـای الز‬
‫دادهها به شکل بزمایشگاهی انجا شد‪.‬‬
‫پس از دریافت رضایتنامه فردی بزمودنیها (جدول شـماره ‪)1‬‬
‫به تورت تصادفی به چهار گروه ‪ 10‬نفری شامل ‪ :‬گروه تمرین‬
‫‪ .3‬گروه مکمل ‪HMB‬‬ ‫ـ مکمل ‪ .2 HMB‬گروه تمرین ـ دارونما‬
‫و گروه کنترل تقسیم شدند‪ .‬هر چهـار گـروه در تمـرین هـای‬
‫تیمی بسکتبال صود بصورت ‪ 3‬روز در هفته (در روزهـای زو))‬
‫بطور منظم شرکت کردند‪ .‬گروههای تمرین ـ مکمل ‪ HMB‬و تمرین‬
‫ـ دارونما هر هفته به مدت ‪ 3‬روز (روزهای فرد) هر روز بـه‬
‫مدت ‪ 2‬ساعت جمعا به مدت ‪ 8‬هفته به تمرین ترکیبـی (جـدول‬
‫شماره ‪ )2‬پرداصتند و گروه های تمرین‪ -‬مکمل و مکمل هر روز‬
‫به میزان ‪ 3‬گر ‪ HMB‬به تورت ‪ 3‬وعده قرص ‪ 1‬گرمی از رریـ‬
‫مصرف صوراکی جمعا به مدت ‪ 8‬هفته اسـتعمال کردنـد‪ .‬در رـی‬
‫این دوره گروه تمرین‪-‬دارونما نیز به همان مدت و با همان‬
‫تکرار و مقدار دارونما (از یحاظ رنگ رعـم و اـاهر شـبیه‬
‫‪ HMB‬ویی بدون صواص بن) را مصرف کردند؛ همچنین پی بزمون‬
‫و پس بزمون شامل تست پرش عمودی (سانتی متر ‪ /‬بـا اسـتفاده‬
‫از بزمون پرش سارجنت) تست پرتا توپ مدیسن بال در حایـت‬
‫نشســته بصــورت یــک تکــرار بیشــینه(متر) تــوده صــایص‬
‫عضالنی(کیلوگر ) و مقادیر پایهی شاصص هـای هورمـونی ‪TNF-α ,‬‬
‫‪ IGF-1, GH‬سرمی جهت سنج تغییرات عملکرد ترکیب بدن و قدرت‬
‫بازیکنان تورت گرفت‪.‬‬

‫میباشند‪.‬‬ ‫فلوچارت شماره ‪ 1‬نمایانگر ررـ کلی از پووه‬

 ‫اندازه گیرل شاصص هـال بیوشـیمیایی ‪:‬‬

‫داورلبان در از اجرای پروتکـل تمرینـی پــس از ‪ 12‬سـاعت‬

‫ناشتایی شبانه رأس سـاعت ‪ 9‬تـبم جهت بررسی مقادیر پایـه‬
‫شاصص های هورمـونی ‪ TNF-α , IGF-1, GH‬سـرمی در محـل بزمایشـگاه‬
‫تخصصی حضور یافتند؛ نمونههای صـون اوییـه بــه میــزان ‪5‬‬
‫ســی ســی از وریــد قــدامی بـــازویی توســـ) متخصصـین‬
‫صونگیرل بزمایشگاه از بنها گرفته شـد نمونـههـای صـونی‬
‫حداکثر سه دقیقه پس از صونگیری به مدت ده دقیقه بـا دور‬
‫‪ 3000‬دور در دقیقه و دمای ‪ 4‬درجه سـانتیگـراد سـانتریفیوژ‬
‫شدند تا سر بنها جدا شود؛ سـپس نمونـه ســرمی از نمونـه‬
‫صون سانتریفوژ شده بن جـدا و بـرال بناییز در دمـال ‪- 80‬‬
‫درجه نگهدارل شد‪ .‬قبل از هر مرحله صونگیری از بزمودنی ها‬
‫صواسته شد که از شرکت در فعاییت هـای ورزشـی و مصـرف هـر‬
‫گونه دارو و مکمل ضـد ایتهـابی ماننـد ایبـوپروفن و ‪....‬‬
‫پرهیز نمایند‪ .‬در مجموع اندازه گیری متغیرهای وابسته یک‬
‫روز قبل از روز مبنا (قبل از فعاییت ترکیبی و مکمل سازی)‬
‫و ‪ 48‬ساعت پس از اتما بصرین جلسه تمرینی تـورت پـذیرفت‪.‬‬
‫پس از جمــ بورل داده هـال اوییـه از روز بعـد برنامـه‬
‫تمرین به مدت ‪ 8‬هفتـه در محل ساین ورزشی بغاز شد‪ .‬بعد از‬
‫اتما دوره تمرین در رـول ‪ 48‬ســــاعت پـس از بصــــرین‬
‫ً اندازهگیرلهال بنتروپومتریک و‬ ‫جلســـه تمـــرین مجـــددا‬
‫بزمایشـگاهی در شـرای) و زمان بزمونهــال اوییــه و بــا‬
‫همـان ابـزار توســ) محقــ و متخصـص بزمایشـگاه انجــا‬
‫پـذیرفت‪ .‬انـدازه گیــرل غلظــت ‪ IGF-1‬براسـاس نـانوگر در‬
‫ـماره‬‫ــت ‪( Misdiagnose‬شـ‬
‫ــتفاده از کیـ‬ ‫ــا اسـ‬‫ــر بـ‬
‫ـی ییتـ‬
‫میلـ‬
‫کاتایوگ ‪ )DE400080917‬با درجه حساسـیت ‪ ng/ml‬ا‪0/‬ســاصت کشـور‬
‫بیمان ‪ GH‬بر اساس نانوگر در میلـی ییتـر بـا اســتفاده‬
‫از کیـت ‪( DiaPlus‬شـماره کاتـایوگ‪ )DP416‬با درجه حساسیت ‪ng/ml‬‬
‫ا‪ 0/‬ساصت کشور بمریکا و به روش االیزا انجا شد‪ .‬انــدازه‪-‬‬
‫گیـرل غلظت سرمی فـاهتور نسـروزدهنـدهي تومـور‪ -‬بیفـا به‬
‫روش االیزا با اسـتفاده از هیـت شـرهت ‪ Diaclone‬فرانــسه بــا‬
‫‪pg‬‬
‫‪ )8‬بر اساس دستورایعمل شرکت سازنده انجا‬ ‫درجـه حـساسیت(‬
‫‪ml‬‬
‫گرفت‪.‬‬

‫جدول ‪ .1‬مشخصات بازیکنان بسکتبال‬

‫پروتکل تمرینی‬

‫پروتکل تمرینی شامل اجرای تمرینـات اسـتقامتی بـه دنبـال تمرینـات‬

‫پلیومتریک اجرا گردید (جدول ‪ .)2‬بازه های زمانی ‪ 60‬ثانیه به منظور‬
‫استراحت داصل ستی تمرینات استقامتی و ‪ 3‬دقیقه ای به منظور اسـتراحت‬
‫بین تمرینات استقامتی و پلیومتریـک و نهایتـا ‪ 90‬ثانیـه نیـز بابـت‬
‫استراحت داصل ست تمرینات پلیومتریک یحاظ گردید‪.‬‬

‫جدول ‪ .2‬پروتکل تمرین ترکیبی‬

‫وزن‬ ‫قد (سانتي‪-‬‬ ‫سن‬

‫‪BMI‬‬ ‫گروهها‬
‫(كیلوگرم)‬ ‫متر)‬ ‫(سال)‬
‫‪23/7±‬‬
‫‪22/1±1/6‬‬ ‫‪79/9±63/77‬‬ ‫‪176/7±5/58‬‬ ‫‪HMB‬‬
‫‪4/5‬‬
‫‪/2±7/5‬‬
‫‪23/8±1/1‬‬ ‫‪66/9±97/03‬‬ ‫‪178/2±8/9‬‬ ‫تمرین ترکیبی‬
‫‪22‬‬

‫‪22/8±‬‬ ‫‪ - HMB‬تمرین‬
‫‪21/8±0/9‬‬ ‫‪82/13±47/3‬‬ ‫‪4±177/64‬‬ ‫ترکیبی‬
‫‪3/1‬‬

‫‪/11±02/44‬‬ ‫‪24/7±‬‬
‫‪21/5±1‬‬ ‫‪5±170/29‬‬ ‫كنترل‬
‫‪62‬‬ ‫‪1/7‬‬
 ‫استراحت داصل‬
‫تکرار × ست‬ ‫حرکت‬ ‫تمرین ترکیبی‬
‫ست‬
‫‪ 60‬ثانیه‬ ‫‪3×12‬‬ ‫اسکوات‬
‫ترکیب ‪1‬‬
‫‪ 90‬ثانیه‬ ‫‪3×10‬‬ ‫پرش عمودی‬

‫‪ 60‬ثانیه‬ ‫‪3×12‬‬ ‫پرس سینه‬

‫پرتاب توپ مدیسن‬ ‫ترکیب ‪2‬‬
‫هفته‬ ‫ثانیه‬
‫اول و‪90‬دوم‬ ‫چهارم×‪3‬‬
‫‪10‬‬ ‫سوم و‬
‫ششماز سینه‬
‫پنجم و بال‬ ‫هفتم و هشتم‬
‫شدت‬ ‫ثانیه‬
‫‪%60 -60‬‬
‫‪%65 1RM‬‬ ‫‪3×%65‬‬
‫‪%70‬هالتر‪12 - %70 1RM‬‬
‫‪- %75 1RM‬النچ‬ ‫‪%75 - %80 1RM‬‬
‫ترکیب ‪3‬‬
‫‪ 90‬ثانیه‬ ‫‪3×10‬‬ ‫پرش پله‬

‫‪ 60‬ثانیه‬ ‫‪3×12‬‬ ‫سیم کش از جلو‬

‫تجزیه‬ ‫پرتاب مدیسن بال‬ ‫ترکیب ‪4‬‬ ‫روش‬
‫‪ 90‬ثانیه‬ ‫‪3×10‬‬ ‫از باالی سر‬
‫تحلیل‬ ‫و‬
‫‪ 60‬ثانیه‬ ‫‪3×12‬‬ ‫کرانچ شکم‬
‫داده‬ ‫پرتاب مدیسن بال‬ ‫ترکیب ‪5‬‬
‫‪ 90‬ثانیه‬ ‫‪3×10‬‬ ‫با درازنشست‬
‫ها‪:‬‬
‫‪ 60‬ثانیه‬ ‫‪3×12‬‬ ‫پر س سینه در شیب‬
‫ترکیب ‪6‬‬
‫‪ 90‬ثانیه‬ ‫‪3×10‬‬ ‫دریل زیگ زاگ‬

‫ارالعات جم بوری شده با استفاده از روشهای بمار توتیفی‬

‫و استنباری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت‪ .‬ابتدا ربیعی‬
‫بودن توزی دادهها با استفاده از بزمون شاپیروویلک سپس‬
‫برابری واریانسها با استفاده از بزمون یون و در ادامه از‬
‫بزمون ‪ t‬همبسته برال بررسي تغییرات ناشي درگروه ها در پی‬
‫بزمون تا پس بزمون از بناییز واریانس یک سویه (‪ )ANOVA‬با‬
‫از‬ ‫اندازهگیریهای مکرر برای تعیین تفاوت بین گروهی‬
‫بزمون تعقیبي بونفرونی برای برال تعیین معنيدار بودن‬
‫تفاوتها استفاده شد‪ .‬تحلیل دادهها با استفاده از نر‬
‫نسخه ‪ 22‬انجا گرفت و سطم معناداری ‪P<0/05‬‬ ‫افزار ‪SPSS‬‬
‫در نظر گرفته شد‪.‬‬

‫یافته ها ‪:‬‬
‫مشخصات بنتروپومتریک بازیکنان در جدول شماره ‪ 1‬بورده شده‬
‫است‪ .‬اصتالف معناداری در مقادیر اوییه هیچکدا از گروه ها‬
‫نسبت به شاصص های مختلف یافت نشد‪ .‬نتـایج بزمـون بمـاری ‪t‬‬
‫همبسته نشان داد ‪ 8‬هفته برنامه تمرین ترکیبی مکمل ‪- HMB‬‬
‫تمرین ترکیبی و مکمل ‪ HMB‬به رور معناداری مقادیر مرتب) با‬
‫‪ IGF1 ،GH‬تست عملکردی (پرتا توپ مدیسن بال در حایت نشسـته‬
‫و پرش عمودی) و توده صایص عضالنی را افزای و مقادیر ‪TNF-‬‬
‫‪ α‬را کاه داد (جدول ‪)3‬؛ درگروه کنترل نیز در هـیچ یـک از‬
‫متغیرهال پووهشي تغییرات معنادارل نسبت بـه شـرای) پایـه‬
‫مشاهده نشد (‪ .)P< 0/05‬همچنین نتایج بزمـون بمـارل بنـووا‬
‫(‪ )ANOVA‬نشان داد بین مقادیر‪ TNF-α ، IGF1 − GH‬و تستهای عملکردی‬
‫در گروههای پووه پس از ‪ 8‬هفته برنامه تمرین با شدت ‪ 60‬تا‬
‫‪ 80‬درتد ‪ 1RM‬تفاوت معنادارل وجود دارد (‪.)P< 0/05‬‬
‫نتایج بزمون بماری بنفرونی نشان داد که در مقادیر ‪ GH‬بین‬
‫گروههای (تمرین ترکیبی ـ ‪ HMB‬و مکمل ‪( )HMB‬تمرین ترکیبی‬
‫ـ ‪ HMB‬و تمرین ترکیبی) و (تمرین ترکیبی ـ ‪ HMB‬و کنتـرل)‬
‫تفاوت معناداری وجود دارد‪.‬‬
‫در مقادیر ‪ IGF-1‬نیز بین گروههای (تمرین ترکیبـی ـ ‪ HMB‬و‬
‫مکمــل ‪ )HMB‬و (تمــرین ترکیبــی ـ ‪ HMB‬و کنتــرل) تفــاوت‬
‫معناداری وجود دارد‪.‬‬
‫همچنین در بـا مقـادیر ‪ TNF-α‬نیـز بـین گـروههـای(تمرین‬
‫ترکیبی و کنترل) (تمـرین ترکیبـی ـ ‪ HMB‬و مکمـل ‪ )HMB‬و‬
‫(تمرین ترکیبی ـ ‪ HMB‬و کنترل) تفاوت معناداری وجود دارد‪.‬‬
‫بررسی نتایج حاتل از بزمون بنفرونی فاکتور عملکردی پرتا‬
‫توپ مدیسن بال در حایت نشسـته نشـان داد بـین گـروه هـای‬
‫(تمرین ترکیبی ـ ‪ HMB‬و مکمل ‪( )HMB‬تمرین ترکیبی ـ ‪HMB‬‬
‫و تمرین ترکیبـی) و (تمـرین ترکیبـی ـ ‪ HMB‬و مکمـل ‪)HMB‬‬
‫تفاوت معناداری وجود دارد‪.‬‬
‫در با نتایج تست عملکردی پرش عمودی نیز بین گـروه هـای‬
‫(تمرین ترکیبی ـ ‪ HMB‬و مکمل ‪( )HMB‬تمرین ترکیبی ـ ‪HMB‬‬
‫و تمرین ترکیبـی) و (تمـرین ترکیبـی ـ ‪ HMB‬و مکمـل ‪)HMB‬‬
‫تفاوت معناداری وجود دارد‪.‬‬
‫در نهایت نتایج بزمون بنفرونی مرتب) با فاکتور توده صایص‬
‫عضالنی نشان داد بین گروه هـای (تمـرین ترکیبـی ـ ‪ HMB‬و‬
‫تمرین ترکیبی) (تمـرین ترکیبـی ـ ‪ HMB‬و مکمل ‪ )HMB‬و (تملین تییبیلـ‬
‫‪ HMB‬و کنترل) تفاوت معناداری وجود دارد‪.‬‬
‫جدول‪ .3‬نتایج ازمون تحلیل واریانس و تست تعقیبي بنفرونی در تعیین تفاوت بین‬
‫𝒈𝒑‬
‫𝛂𝐅𝐍𝐓) (‬
‫𝒍𝒎‬ ‫𝒈𝒏‬
‫)‪LBM(kg‬‬ ‫)‪SMBT(m‬‬ ‫فـاكتور‬ ‫) (‪IGF-1‬‬ ‫𝒈𝒏‬
‫)‪SJ(cm‬‬ ‫𝒍𝒎‬ ‫) (‪GH‬‬
‫توده‬ ‫پرتاب توپ‬ ‫نكـروزدهنـ‬ ‫عامل رشد‬ ‫𝒍𝒎‬
‫پرش‬ ‫هورمون رشد‬ ‫متغیر‬
‫خالص‬ ‫مدیسن بال در‬ ‫دهي‬ ‫شبه‬
‫عمودی‬ ‫گروه‬
‫عضالنی‬ ‫حالت نشسته‬ ‫تومـور‪-‬‬ ‫انسولینی‬
‫آلفـا‬

‫‪59/4±6/4‬‬ ‫‪39/7±1/6‬‬ ‫‪5/7±0/74‬‬ ‫‪10/2±2/8‬‬ ‫‪409/1±163‬‬ ‫‪0/91±0/41‬‬ ‫ق‬

‫‪55/2±5/6‬‬ ‫‪40/9±1/6‬‬ ‫‪5/79±0/72‬‬ ‫‪10/2±2/9‬‬ ‫‪397±163‬‬ ‫‪1/07±0/62‬‬

‫کنترل‬
‫‪0/065‬‬ ‫‪0/59‬‬ ‫‪0/4‬‬ ‫‪0/81‬‬ ‫‪0/592‬‬ ‫‪0/419‬‬ ‫س‬

‫‪×4/2±0/8‬‬ ‫‪1/2‬‬ ‫‪0/09±0/02‬‬ ‫‪†×0/0±0/1‬‬ ‫‪×12/1‬‬ ‫‪×0/08±0/21‬‬ ‫ت‬

‫‪57/1±1‬‬ ‫‪42±1/7‬‬ ‫‪6/03±0/75‬‬ ‫‪10/7±3/5‬‬ ‫‪420/1±170‬‬ ‫‪0/9±0/31‬‬ ‫ق‬

‫‪57/7±7/2‬‬ ‫‪45/3±1/8‬‬ ‫‪6/83±1/01‬‬ ‫‪9/5±2/9‬‬ ‫‪453/1±180‬‬ ‫‪1/02±0/28‬‬

‫مکمل ‪HMB‬‬
‫‪*0/62‬‬ ‫‪*0/04‬‬ ‫‪*0/03‬‬ ‫‪*0/018‬‬ ‫‪*0.046‬‬ ‫‪*0/05‬‬ ‫س‬

‫‪×0/6±6/2‬‬ ‫‪†×3/3±0/1‬‬ ‫‪†×0.8±40.26‬‬ ‫‪×1/2±0/6‬‬ ‫‪×33±10‬‬ ‫‪×0/12±0/3‬‬ ‫ت‬

‫‪56/4±8/6‬‬ ‫‪44/7±1‬‬ ‫‪5/65±0/62‬‬ ‫‪9/5±3/3‬‬ ‫‪447/8±108‬‬ ‫‪0/88±0/14‬‬ ‫ق‬

‫‪60/1±9/4‬‬ ‫‪59/8±2/7‬‬ ‫‪6/56±0/71‬‬ ‫‪7/1±3/1‬‬ ‫‪598/3±279‬‬ ‫‪1/33±0/51‬‬

‫تمرین‬
‫‪*0/033‬‬ ‫‪*0/03‬‬ ‫‪*0/00‬‬ ‫‪*0/001‬‬ ‫‪*0/037‬‬ ‫‪*0/008‬‬ ‫س‬ ‫ترکیبی‬
‫‪‡15/1±1/7‬‬
‫‪×3/7±0/6‬‬ ‫‪ׇ0/91±0/9‬‬ ‫‪§2/4±0/2‬‬ ‫‪150/5±171‬‬ ‫‪×0/44±0/37‬‬ ‫ت‬
‫×‬

‫‪57/4±7/7‬‬ ‫‪36/7±1/1‬‬ ‫‪5/19±0/64‬‬ ‫‪8/9±3/1‬‬ ‫‪367/2±116‬‬ ‫‪0/92±0/25‬‬ ‫ق‬

‫‪65/6±7/6‬‬ ‫‪66/7±2/4‬‬ ‫‪7/22±0/56‬‬ ‫‪6/1±2/1‬‬ ‫‪667/8±247‬‬ ‫‪1/33±0/51‬‬

‫تمرین ترکیبی ‪-‬‬
‫‪*0/015‬‬ ‫‪*0/00‬‬ ‫‪*0/00‬‬ ‫‪*0/000‬‬ ‫‪*0/000‬‬ ‫‪*0/000‬‬ ‫س‬ ‫مکمل‪HMB‬‬

‫†‡‬ ‫‪9±0/1‬‬
‫‪†‡30±1/3‬‬ ‫‪†‡2/03±40/08‬‬ ‫‪§ ‡2/7±1‬‬ ‫‪§ ‡300/6±131‬‬ ‫ت ‪§ ‡ †1/3±0/26‬‬
‫§‬
‫متغیرهال پووهشي (میانگین ‪ ±‬انحراف استاندارد)‬

‫ت ‪ :‬تفاوت مقادیر‬ ‫س ‪ :‬سطح معناداري ( ‪)p > 0/05‬‬ ‫ب ‪ :‬مقادیر پس آزمون‬ ‫ق ‪ :‬مقادیر پیش آزمون‬
‫‡‬ ‫† معناداري نسبت به گروه تمرین‬ ‫پیش آزمون ـ پس آزمون * معناداري نسبت به مقادیر پیش آزمون‬
‫§ معناداري نسبت به گروه‬ ‫× معناداري نسبت به گروه تمرین ‪ -‬مکمل‬ ‫معناداري نسبت به گروه مکمل‬
‫کنترل‬
 ‫بحث‬
‫تا انجایی که ما بررسی کـردیم ایـن اویـین پووهشـی اسـت کـه اثـر‬
‫تمرینات ترکیبی (مقاومتی ‪ +‬پالیومتریک) مکمل ‪ HMB‬و اثر هم افزایـی‬
‫این دو را بر وضعیت بنابوییک و کاتابوییک قدرت توان ترکیب بدن‬
‫ری پروتکل مزمن ‪ 8‬هفتـه ای بررسـی مـی‪-‬‬ ‫و عملکرد بازیکنان بسکتبال‬
‫کند‪.‬‬
‫‪ ‬یافته های این پووه افزای معناداری را در مقـادیر ‪ IGF1 GH‬پـس‬
‫از ‪ 8‬هفته اجرای برنامه تمرینی و مکمل یـاری ‪ HMB‬در هـر سـه گـروه‬
‫مداصله نسبت به گروه کنترل نشان داد؛ این یافته ها با نتایج پووه‬
‫سوئی و همکاران (‪ )2010‬و ایج و همکاران (‪ )2007‬همخوانی دارد اما با‬
‫نتایج پووه پورتال و همکاران (‪ )2011‬رد و همکـاران (‪ )2016‬و شـت و‬
‫همکاران (‪ )2002‬همخوانی ندارد(‪ .)12،26،27،28،29‬کـافی و همکاران (‪)2009‬‬
‫گزارش کردند ‪ IGF-1‬پس از یک جلسـه تمـرین مقـاومتی سـنگین افــزای‬
‫مییابد اما هنگامی که این تمرین با یـک تمـرین اســتقامتی همـراه‬
‫شـد کـاه یافـت(‪ )30‬؛ از رــرف دیگــر تــوفیقی و همکـاران(‪)2012‬‬
‫بیشترین تغییر در میزان ‪ IGF-1‬را پــس از ‪ 8‬هفتــه تمــرین قــدرتی‬
‫نسـبت بـه تمـرین مقاومتی و ترکیبی مشـاهده کردنـد(‪ .)31‬فاکتورهـای‬
‫ـدت تمـرین در نتـایج‬‫ـی شـدت و مـ‬ ‫متعددی همچون نـوع برنامـه تمرینـ‬
‫گزارشات ارائه شده دصیل میباشـند‪ .‬نتـایج معنـادار ارائـه شـده در‬
‫مقادیر سرمی ‪ IGF-1‬در ایـن پووه بـه علـت ترکیــب هــر دو تمــرین‬
‫مقاومتی و پلیومتریک میباشد‪ .‬بـا نگـاه بـه مطایعاتی کـه تغییـرات‬
‫معنیدار این عوامل را بررسی کردند مالحظه میگردد کـه مـدت تمــرین‬
‫در ایـن مطایعات همانند پووه حاضر روالنی بوده است‪ .‬مقایسـه بـین‬
‫گروهی حاتل از بزمون تعقیبی بنفرونی در پووه حاضر نشان میدهد کـه‬
‫مقادیر سرمی این دو شاصص در گروه تمرین ترکیبی‪ -‬مکمل‪ HMB‬نسبت بـه‬
‫مکمل ‪ HMB‬و گروه کنتـرل اصـتالف معنـیداری‬ ‫گروههای تمرین ترکیبی‬
‫وجود دارد؛ بطوریکه مقادیر سـرمی ایـن دو هورمـون در گـروه تمـرین‬
‫ترکیبی‪ -‬مکمل ‪ HMB‬نسبت به گروه تمرین ترکیبی و متعاقبا این اصتالف‬
‫به ترتیب نسبت به گروههای مکمل ‪ HMB‬و گروه کنترل معنادار میباشد‪.‬‬
‫با توجه به پروتکل تمرینی در این پووه (تمرینات مقاومتی یود بـاال‬
‫‪ +‬تمرینات پلیومتریک) افزای معنادار فعاییت محور ‪ IGF-1-GH‬پـس از‬
‫‪ 8‬هفته اجرای پروتکل تقریبا قابل پی بیني بود زیرا زمانی که شـدت‬
‫پروتکل تمرین ترکیبی افزای یافت میزان ترشم ‪ GH‬بصورت صطی افزای‬
‫مییابد (‪ .)23‬بایوهازل و همساران (‪ )2003‬یسي از دالیل افزای ترشـم‬
‫‪ GH‬پس از تمرینات قدرتي با شدت متوس) و تسـرار زیــاد را افــزای‬
‫فعاییـت سـمپاتیك عنـوان میهنند‪ .‬افزای فعاییت سیستم سمپاتیك سبب‬
‫ترشم اپينفرین و نوراپينفرین و تحریك فعاییــت نــورونهـال مرهـزل‬
‫بدرنرژیك شده و به دنبال بن مقدار ترشم ‪ GH‬افزای صواهد یافـت(‪.)32‬‬
‫یافتههـال گمـز و همســاران (‪ )2006‬افـزای معنـادارل را در مقـدار‬
‫اسـتراحتي ‪ GH‬و عامـل رشد شبهانسوییني‪ 1 -‬تحت اثـر شـنا کـردن بـا‬
‫پروتسل تمریني ‪ 5‬روز در هفته و بـه مـدت ‪ 6‬هفتـه بـوده است(‪ .)33‬از‬
‫بنجا هه پروتسل تمریني این محققان در شدتي باالتر از بستانة الهتـات‬
‫بزمودنيها بوده تصور ميشود هه هاه ‪ PH‬و افزای الهتات صـون از علـل‬
‫اتلي این افزای پس از ري این دوره باشد‪ .‬نتایج تحقیقاتي هه پاسـخ‪-‬‬
‫هال هورموني (‪ GH‬و ‪ )IGF-1‬تمرینات مقاومتي با استراحتهـال متفـاوت‬
‫بین ستي را بررسي هردهاند حاهي از بن است هه هرچه زمـان اسـتراحت‬
‫بین ستها همتر و شدت و حجم تمرین بیشتر باشد فشار وارده بر گـروه‪-‬‬
‫ـابوییسي‬‫ـخ هورم ـوني و متـ‬
‫ـنرو پاسـ‬‫ـوده و ازایـ‬‫ـتر بـ‬
‫ـالني بیشـ‬
‫ـال عضـ‬
‫هـ‬
‫معنادارترل را مشاهده صـواهیم کـرد (‪ .)34 35‬عوامـل تعیـین کننـده‬
‫افزای ‪ IGF-1‬سرمی در پاسـخ بـه تمرینات ورزشـی بـه درسـتی شـناصته‬
‫نشده است؛ با این حال اویین امکان سازوکار اتلی کـاه بزادسـازل‬
‫‪ IGF-1‬کبدل در پاسخ به ‪ GH‬ناشی از تمرینـات ورزشـی اسـت(‪)36‬؛ هرچند‬
‫برصی تحقیقات نشان دادند کاه در سطم ‪ IGF-1‬سر ناشـی از تمرینـات‬
‫ورزشی وابسته بـه ‪ GH‬نیست؛ چرا که ‪ GH‬فقـ) در پاسـخ بـه تمرینـات‬
‫شدید افزای پیـدا مـیکنـد (‪)15‬؛ این مسئله بیانگر بن است هه مقدار‬
‫ترشم ‪ GH‬بـه شـدت و حجـم تمـرین و نـوع فعاییـت انقباضـي و مقـدار‬
‫فراصواني واحدهال حرهتي نیز بسـتگي دارد (‪ .)36‬توضـیم بیشـتر بـرال‬
‫افـزای ‪ GH‬و در نهایت ‪ IGF-1‬پس از تمرینات بدني ممسن اسـت مربـو‬
‫به افزای هیپوگلیسمي اثر تحریسـي قشـر حرهتــي و فعاییـت سیسـتم‬
‫عصبي سـمپاتیك (نوروبدرنـایین) بـر اثـر فعاییـت ورزشـي بـر هسـته‪-‬‬
‫هـال توییـد ‪ GHRH‬در هیپوتاالموس باشد (‪ .)37‬در مقایـ مـرورل ویـرو‬
‫(‪ )1992‬از شـدت بسـتانه و مـدت فعاییت ورزشـی بـه عنــوان عوامــل‬
‫اتـلی مـؤثر بـر واکـن هورمونها از جمله ‪ GH‬به ورزش نا برده شده‬
‫است(‪ .)38‬واکن هورمونی به ورزش به چند عامل بستگی دارد؛ با این حال‬
‫عامل شدت بستانه به منظور تحریـک هورمـون مورد نظر اهمیـت زیــادل‬
‫دارد و پـس از بن مـدت تمـرین ورزشی در اویویت اسـت‪ .‬بایوکـازل و‬
‫همکاران (‪ )2003‬یکی از دالیل افزای ترشم ‪ GH‬پس از تمرینـات قـدرتی‬
‫با شدت متوس) و تکرار زیاد را افزای فعاییـت سـمپاتیک عنـوان مـی‪-‬‬
‫ـند و‬‫ـای تانسـ‬
‫ـووه هـ‬‫ـی در پـ‬‫ـای تمرینـ‬
‫ـدت هـ‬ ‫ـد(‪ .)32‬در مقایسـ‬
‫ـه شـ‬ ‫کننـ‬
‫همکاران(‪ )70% 1RM()2013‬سـلیمانی و همکـاران(‪ )10RM( )2014‬و پـووه‬
‫حاضر (‪ )60% - 80% 1RM‬میتوان گفت که احتماال مقادیر سرمی این هورمون‪-‬‬
‫ها در شدت های باال و پروتکل هـای تمرینـی مـزمن سـازگاری افـزای‬
‫پالسمایی نشان میدهد(‪ .)39 9‬از دیگر دالیل اتلی افزای این شـاصص هـا‬
‫را ميتوان به صواص مکمل ‪ HMB‬اشاره هرد؛ این مکمـل بـا دارا بـودن‬
‫صواص ارگوژنیکی متعدد منجر به ایجـاد اثـرات بنـابوییکی میگـردد‪.‬‬
‫ســازوکارهای متعــددی بــرای توجیــه اثرگــذاری بنــابوییکی و بنتــی‬
‫کاتابوییکی مکمل ‪ HMB‬ارائه شدهاند که مهمترین بنها عبارتنـد از‪:‬‬
‫(‪ )1‬تحریک بیان ژنی ‪ IGF-1‬و افزای ترشم ‪ GH‬و ‪ IGF-1‬که منجربه تحریک‬
‫پروتئینسازی از رری مسیر ‪ mTor‬میگـردد ـ تحریـک مسـیر سـیگنایینگ‬
‫ـد‬
‫ـای الز در جهـت توییـ‬ ‫ـیمیایی مکانیسـم هـ‬‫‪ mTor‬موجـب افـزای بیوشـ‬
‫پروتئین میگردد که منجربه افزای قدرت و توده صایص عضالنی میگـردد‪.‬‬
‫در با تاثیرگذاری بلندمدت مکمل ‪ HMB‬فرانسیسـکو و همکـاران(‪)2015‬‬
‫نتایج معنی داری را در مورد مصرف بلندمدت این مکمل بـر صاتـیت ضـد‬
‫کاتابوییکی بن گـزارش کردنـد (‪ .)10‬مکمـل یـاری ‪ HMB‬در بسـیاری از‬
‫شرای) ضد کاتابوییک از قبیل کاه توده کل بدن کاه تـوده عضـالنی‬
‫سرران کاشکسیا سارکوپنیا اثر ضد کاتـابوییکی صـود را نشـان داده‬
‫است (‪)10‬؛ زمانی که فرستنده های یوسین را مهار کردند پروسـه مهـار‬
‫تخریب پروتئین دیگر انجا نگرفت (‪ )40‬مخصوتا در زمانی که عضالت بدن‬
‫ورزشکاران تحت تن هایی توس) وزنه هائی با یود باال قرار گرفته انـد‬
‫و بدن در شرای) تخریب عضالنی میباشد در چنین مواقعی نق پتانسـیلی‬
‫‪ HMB‬در افزای سنتز و مهار پروتئوییز هرچه پررنگ تر میشـود (‪.)41‬‬
‫نکته حـائز اهمیـت در ارتبـا بـا مصـرف ایـن مـاده ایـن اسـت کـه‬
‫تاثیرگذاری و سازگاری بن در افرد تمرین کرده نسبت به تمرین نکـرده‬
‫با سرعت کمتری رخ مـی دهـد(‪)41‬؛ بـه همـین دییـل سـودمندترین بـازه‬
‫استفاده برای ‪ HMB‬در افراد تمرین کرده بازه هـایی بـا مـدت بـاال‬
‫صواهد بود (‪ .)10‬از ررفی مقایسه نتایج بین گروهـی حاتـل از بزمـون‬
‫تعقیبی بنفرونی در پووه حاضر نشان داد که میزان توده صایص عضـالنی‬
‫در گروه تمرین ترکیبی‪ -‬مکمل ‪ HMB‬نسبت به گروه تمرین ترکیبی گروه‬
‫مکمل ‪ HMB‬و گروه کنترل معنادار میباشد؛ در زمینه تاثیر ‪ GH‬و ‪IGF-1‬‬
‫بر افزای اندازه عضالت (هایپرتروفی) تحقیقات بسیاری تورت گرفته که‬
‫در بیشتر بنها رابطه مستقیمی بین مقدار غلظت این هورمون و افـزای‬
‫قدرت و اندازه عضالت مشاهده شـده اسـت(‪ .)42،43،44‬ویلسـون و همکـاران‬
‫(‪ )2013‬اثر ‪ 12‬هفته مکمل سازی ‪ 3( HMB‬گر ) بر توده بدون چربی قدرت‬
‫و توان افراد فعال بررسی کردند؛ در این تحقی که شامل سه فاز‪-1 :‬‬
‫هشت هفته تمرین مقاومتی ‪ -2‬دوهفته تمرین دوچرصه وامانده سـاز ‪ -3‬دو‬
‫هفته تیپرینگ بود در گروه مکمل توده بدون چربی و قدرت و تـوان در‬
‫هر سه فاز بطور معنی داری نسـبت بـه دارونمـا بهبـود یافـت(‪)44‬؛ در‬
‫مقابل رانسون و همکاران(‪ )2003‬اثر ‪ HMB‬بر قدرت عضالنی (پرس سینه‬
‫ترکیب بدن و درتدچربی بدن بازیکنان فوتبال‬ ‫اسکات و حرکت یک ضر )‬
‫دانشگاهی زبده که ‪ 20‬ساعت در هفته و به مدت ‪ 4‬هفته تمـرین کردنـد‬
‫اسکات یا حرکت یک‬ ‫بررسی کردند‪ .‬نتایج تغییرل در عملکرد پرس سینه‬
‫ضر و همچنین ترکیب بدن نشان نداد‪ .‬این نتایج سبب بن شد که محققان‬
‫نتیجه گیرل کنند که بزمودنی ها دچار بی تمرینی شده اند‪ .‬زیرا حجم‬
‫تمرین در این مطایعه از سایر تحقیقات ‪ HMB‬باالتر بود (‪.)45‬‬
‫مقادیر سرمی هورمون ‪ TNF-α‬کاه معناداری را پس از ‪ 8‬هفته پروتکل‬ ‫‪‬‬
‫مزمن در هر سه گروه مداصله نسبت به گروه کنتـرل نشـان داد کـه بـا‬
‫نتایج پووهشـهای تانسـند و همکـاران(‪ )2013‬ایـی و همکـاران(‪ )2008‬و‬
‫کرامر و همکاران(‪ )2014‬همسو میباشد(‪ )39 46 47‬اما با نتایج پووه‬
‫شت و همکاران(‪ )29()2002‬مغایر میباشد‪ .‬نشان داده شده است که فعاییت‬
‫های مقاومتی و انقباضات اکسـنتریک در پروتکـل حـاد صـود منجـر بـه‬
‫افزای شاصص های بسیب از جمله ‪ TNF-α‬میگردد (‪)48 49‬؛ از ررفی شـت و‬
‫همکاران(‪ )2002‬اثر ‪ 5‬هفتـه پروتکـل مقـاومتی(مزمن) بصـورت ‪ 5‬روز در‬
‫هفته و هر روز به مدت ‪ 3‬ساعت را بصورت افزای معناداری در مقـادیر‬
‫سرمی ‪ TNF-α‬گزارش کردند(‪)29‬؛ در مقابل کرامر و همکـاران(‪ )2014‬اثـر‬
‫‪ 12‬هفته (‪ 6‬جلسه) برنامه تمرینی مقاومتی با شدت و حجم غیرصطی را به‬
‫رور کاه معنی داری نسبت به مقادیر سرمی ‪ TNF-α‬ارائه کردند(‪ .)47‬به‬
‫نظر میرسد کاه یـا مهـار مقـادیر ‪ TNF-α‬در سـر افـراد توسـ) یـک‬
‫بازصورد منفی منجر به افزای ‪ IGFBP-1‬میشود که عامل مسـتقیمی بـرای‬
‫افزای ‪ IGF-1‬میباشد (‪ .)50‬مقایسه نتایج بین گروهی مقادیر مرتب) بـا‬
‫مقادیر سرمی شاصص ‪ TNF-α‬حاتل از بزمـون تعقیبـی بنفرونـی در پـووه‬
‫حاضر نشان داد که این شاصص در گروه تمرین ترکیبی‪ -‬مکمـل‪ HMB‬نسـبت‬
‫به گروههای تمرین ترکیبی و کنترل به تورت معنـیداری کـاه یافتـه‬
‫است‪ TNF-α .‬به رور مستقیم عامل بتروفی عضالت بوده و به نظر میرسد به‬
‫رور انتخابی زنجیره های سنگین میوزین را مـورد هـدف قـرار میدهـد‪.‬‬
‫همچنین این شاصص با مهار ‪ IGF-1‬اثر منفی بـر بنابوییسـم دارد (‪.)20‬‬
‫میزان بسیب عضالنی و شدت ورزش عوامل مهمی در جهت تحریـک ترشـم‪TNF-α‬‬
‫میباشند(‪ .)21‬از ررفی شدت ورزش تاثیر بیشتری بر ترشـم ‪ TNF-α‬نسـبت‬
‫به مدت ورزش دارد؛ زیرا ‪ 30‬دقیقه فعاییت بر روی دوچرصه کارسنج بـا‬
‫نتایج معنادارتری را در مقایسه با ‪ VO2 max %50‬درفعاییـت‬ ‫‪70%VO2 max‬‬
‫یکسان نسبت به افـزای شـاصص ‪ TNF-α‬نمایـان سـاصتهانـد(‪ .)20‬گریـو‬
‫وهمکاران(‪ )2001‬نیز نشان دادند که مقادیر ‪ TNF-α‬تحت اثر افزای حجـم‬
‫عضالنی و قدرت ناشی از تمرینـات مقـاومتی کـاه میابـد کـه توجیـه‬
‫مناسبی برای سازگاری این شاصص در پووه حاضر میباشد(‪ .)51‬تانسـند و‬
‫همکاران (‪ )2013‬تاثیر همزمان مصرف مکمـل‪ HMB‬و تمـرین مقـاومتی را‬
‫ـی‬
‫ـاز بررسـ‬ ‫ـده اش (‪ )TNFR1‬روی ‪ 14‬مـ‬
‫ـرد بدنسـ‬ ‫ـان ژن ‪ TNF-α‬و گیرنـ‬
‫بربیـ‬
‫کردند(‪ .)39‬یافته های این تحقی بیانگر افـزای ‪ TNF-α‬و گیرنـده اش‬
‫ایـن‬ ‫بالفاتله پس از تمرین مقاومتی بود که متعاقب مصرف مکمـل ‪HMB‬‬
‫مقادیر بصورت معناداری کاه یافت‪ .‬نتایج ارائه شده در با مقـادیر‬
‫سرمی ‪ TNF-α‬نسبت به پروتکلهای مختلف تمرینی بصورت بدون تغییـر(‪)52‬‬
‫افزای (‪ )53‬و کاه (‪ )54‬گزارش شده است؛ ثابت شده اسـت تمرینـاتي هـه‬
‫شامل چندین گروه از عضالت بوده یا گروههـال عضـالني بـزرگ را درگیـر‬
‫میسازند بیشترین پاسخ حاد متابوییسي را در پي صواهنـد داشـت (‪)3‬‬
‫مقدار افزای عوامل بسیب اغلب به شاصصهال تمـرین مقـاومتي وابسـته‬
‫است‪ .‬افزای این عوامل بالفاتله پس از یك جلسه تمـرین مقـاومتي هـه‬
‫شامل بارهال سنگین میباشد به ثبت رسیده است (‪ )55 56‬عالوه بر این‬
‫ـود دارد و توسـ)‬‫در تمرینات سنگین هه تناوبهال استراحتي هوتاهي وجـ‬
‫گروههال عضالني بزرگ تورت میپذیرد افزای چشـمگیر ایـن فاکتورهـال‬
‫بسیب را شاهدیم (‪ .)40 11‬عوامل رشد به محركهال مسانیسي و سوصتوساز‬
‫انرژل در عضله نیز حساسند (‪ )7‬و این دو عامل در پروتسلهال تمرینـي‬
‫پووه حاضر احتماالً باتوجه به ماهیت پروتکـل تمرینـی سـرعت اجـرال‬
‫حرهت و تعداد تسرارها متفاوت بوده است‪ .‬از ررفی روند اثر احتمایی‬
‫مسیر بنتی کاتابوییکی ‪ HMB‬ناشی از اثر هـم افزایـی مکانیسـم هـای‬
‫افزای یکپارچگی سارکویما از رری افزای سطوـ کلسترول سیتوزویی و‬
‫تلفی سیستم اتوفاژی‪ -‬ییزوزومی میباشد؛ بطوریکه سیستم یوبیکـوئتین‬
‫ـتم‬‫ـکلتی و تلفی ـ سیسـ‬
‫ـله اسـ‬‫ـی عضـ‬
‫ـیر بتروفـ‬‫ـه در مسـ‬
‫ـوزو کـ‬‫– پروتئـ‬
‫اتوفاژی‪ -‬ییزوزومی دصیل هستند را مهار میکند‪ .‬این اقـدامات اثـرات‬
‫مثبت مکمل ‪ HMB‬را در میزان بهبود بسـیب بازسـازی عملکـرد عضـله‬
‫تعدیل کاه تحلیل رفتگی توده صایص عضالنی و بهبود انقباض ناشـی از‬
‫فیبرهای عضالنی را در پووه حاضر توجیه میکند‪.‬‬

‫‪ ‬با توجه به مهارت های حرکتی تغییرات بارزی پس از اجرای پروتکل‬

‫تمرینی ‪ 8‬هفته ای به همراه مصرف مکمل ‪ HMB‬بر رکورد پرتا توپ‬
‫مدیسن بال پرش سارجنت و توده صایص عضالنی انجا گرفته است‪ .‬تاثیر‬
‫تمرینات ترکیبی بر روی عملکرد فیزیویوژیکی در دهه اصیر موضوع‬
‫تحقیقی متداویی بوده است(‪)5‬؛ برای مثال فاید(‪ )2015‬این تمرینات را‬
‫بصورت معنی دار‬ ‫در پروتکل بلندمدت برای شاصص های عملکردی‬
‫موثرگزارش کرد(‪ )8‬با وجود گزارشات معناداری در پروتکل حاد این‬
‫تمرینات (>‪ 6‬هفته) (‪ )6‬در شیوه بلندمدت نتایج اثرگذاری مطلوبتری‬
‫ثبت شده اند (‪)8‬؛ مقایسه نتایج بین گروهی مقادیر مرتب) با شاصصهای‬
‫پرتا توپ مدیسن بال و پرش سارجنت حاتل از بزمون تعقیبی بنفرونی‬
‫در پووه حاضر نشان داد که همسو با گزارشات پووه های اصیر این‬
‫مقادیر در گروه تمرین ترکیبی‪ -‬مکمل‪ HMB‬بطور معناداری نسبت به‬
‫گروه مکمل ‪ HMB‬و گروه تمرین ترکیبی معنادار میباشد‪ .‬تمرین‬
‫پلیومتریك توان انفجارل و سرعت واهن را بهبود میبخشد(‪ )1‬هه به‬
‫بهبود واهن پذیرل سیستم عصبي مرهزل مربو میشود‪ .‬عالوه بر ویوگيهال‬
‫انقباضي و االستیسي عضله بهبود گیرندههال داصلي عضله و تحمل برال‬
‫سازگارل عملسردهال عصبي – عضالني و سوصتوسازل در پی تمرین‬ ‫هش‬
‫پلیومتریك به وجود ميبید‪ .‬روش تمریني پلیومتریك مهار بازتابي عضله‬
‫را هاه و حساسیت اندامهال گلول تاندون را افزای میدهد‪ .‬همچنین‬
‫حساسیت دوكهال عضله را بهبود میبخشد و تن عضله را افزای میدهد‬
‫(‪ .)57‬تمرینات مقاومتی با افزای تحریک پذیری نورون حرکتی و تقویت‬
‫رفلکس باعث ایجاد شرای) مناسب برای اثرگذاری هر چه بیشتر تمرین‬
‫پلیومتریک بعدی (‪ )5 PAP‬میشوند (‪ )8‬ازررفی در هنگا استفاده از‬
‫وزنه های سنگین (‪ )PAP‬در بیشترین مقادیر صود گزارش شده است (‪.)58‬‬
‫از دیگر دالیل اتلی افزای این شاصص ها را ميتوان به صواص مکمل ‪HMB‬‬
‫اشاره هرد؛ این مکمل با دارا بودن صواص ارگوژنیکی متعدد منجر به‬
‫ایجاد اثرات بنابوییکی میگردد‪ .‬سازوکارهای متعددی برای توجیه‬
‫اثرگذاری بنابوییکی و بنتی کاتابوییکی مکمل ‪ HMB‬ارائه شدهاند که‬
‫مهمترین بنها عبارتند از‪ )1( :‬تحریک بیان ژنی ‪ IGF-1‬و افزای ترشم‬
‫‪ GH‬و ‪ IGF-1‬که منجربه تحریک پروتئینسازی از رری مسیر ‪ mTor‬میگردد‬
‫ـ تحریک مسیر سیگنایینگ ‪ mTor‬موجب افزای بیوشیمیایی مکانیسم های‬
‫الز در جهت تویید پروتئین میگردد که منجربه افزای قدرت و توده‬
‫سلولهای‬ ‫تمایز و تلفی‬ ‫تکثیر‬ ‫صایص عضالنی میگردد‪ )2( .‬افزای‬
‫ماهوارهای عضالت اسکلتی از مسیر پروتئین کیناز فعال میتوژن‪ /‬سیگنال‬
‫تعدیل شده صار) سلویی (‪ )MAPK/ERK‬و فسفو اینوزیتید ‪ 3‬کیناز‪/‬‬
‫پروتئین سرین ترئونین کیناز‪ :‬این مکانیسم اثر باعث افزای بیان‬
‫هورمون رشد شبه انسویین (‪ )IGF-1‬و هورمون رشد (‪ )GH‬که در تحریک و‬
‫میگردند؛ همچنین‬ ‫دارند‬ ‫فعایسازی مسیر پروتئین سازی ‪ mTor‬نق‬
‫تکثیر تمایز و تلفی سلول های ماهوارهای در عضالت اسکلتی احتماال‬
‫به افزای تکامل میتوکندری و اکسیداسیون چربی نق بسزایی دارد‪.‬‬
‫بازدهی سوصت و ساز بدن از رری‬ ‫با افزای‬ ‫اثرگذاری این عامل‬
‫بهبود عملکرد بدنوزین مونوفسفات کیناز – به عنوان سنسور تعادل‬
‫فعاییت ‪ Sirt1‬و ‪ Sirt3‬و ‪ T3-L13‬بافت چربی و سلول های عضله‬ ‫انرژی‪-‬‬
‫اسکلتی میگردد‪ .‬صالته تمامی این مطایب این است که تمامی این‬
‫پروتئینها میتوانند بر بهبود تکامل میتوکندری و متابوییسم انرژی‬
‫اثر دارند‪ .‬در واق مکانیسم اثر ‪ HMB‬بر تحریک پروتئین های ‪Sirt‬‬
‫بدنوزین مونوفسفات کیناز (‪ )AMPK‬و میتوکندری مبهم است‪ .‬به هرحال‬
‫به نظر میرسد بررسی این نتایج میتواند پیامدهای مطلوبی بر عملکرد‬
‫ورزشکاران داشته باشد‪ .‬در مقایسه نتایج پووه های متعدد جزئیات‬
‫مدت‬ ‫دوز مکمل‬ ‫تنوع تمرینی‬ ‫مهمی از قبیل سطم پروتکل تمرینی‬
‫مداصله و بی تمرینی باید مد نظر قرار گیرند؛ این امر به توتیف‬
‫نتایج ارائه شده متفاوت کمک کرده و پروتکل های تمرینی را توسعه‬
‫میدهد‪ .‬از ررفی بیان این دالیل میتوانند توجیه مناسبی برای افزای‬
‫معنی داری رکورد شاصص های پرتا توپ مدیسن بال پرش سارجنت و توده‬
‫صایص عضالنی در گروه تمرین ترکیبی‪ -‬مکمل‪ HMB‬باشند‪.‬‬
‫در مجموع نتایج پووه حاضر نشان داد تمرینـات ترکیبـی بـه همـراه‬
‫مصرف مکمل ‪ HMB‬بیشترین اثر را بـر افـزای پاسـخ هـای بنـابوییکی‬
‫(افزای ‪ GH‬و ‪ )IGF-1‬و کاه پاسخ های کاتابوییکی دارد چنانکه ایـن‬
‫تغییرات باعث بهبود عملکـرد در بازیکنـان نخبـه بسـکتبال میگـردد‪.‬‬
‫بنابراین استفاده از تمرین ترکیبـی بـه همـراه مصـرف مکمـل ‪ HMB‬در‬
‫برنامه ورزشي افراد احتماال می تواند تاثیر مثبتـی را بـر عملکـرد‬
‫فرد داشته باشد‪.‬‬

‫مناب‬

‫‪5‬‬
‫‪Post Activation Potentiation‬‬
1) Jennifer G. Inovero & Jeffrey C. Pagaduan,2014, EFFECTS OF A SIX-WEEK
STRENGTH TRAINING AND UPPER BODY PLYOMETRICS IN MALE COLLEGE
BASKETBALL PHYSICAL EDUCATION STUDENTS, J Sport SPA Vol. 11, Issue 1: 37-42.
2) Ghaidaa AM. Effects of complex training on certain physical variables and
performance level of landing in floor exercise. Vol. 11, ISSUE 2, 2011, Romania.
3) Hedrick, A. Strength and power training for basketball. Natl Strength
Cond Assoc J15: 31–35, 1993.
4) Rushall BS, Pyke FS. Training for sports and fitness Clinics in Sports
Medicine, 13(1), 15-38, (1990).
5) Libby J. The Comparison of Complex versus Compound Training Programs On
Volleyball Players, Chapel Hill 2006.
6) Alonso J, Dias-Johnson G. The effects of six weeks of in-season specific training on
young Swedish division 2 basketball players. The Swedish School of Sport and
Health Science Bsc Dissertation 64: 2010.
7) Adams K, O’Shea JP, O’Shea KL, Climstein M. The effect of six weeks of Squat,
plyometric, and squat-plyometric training on power production. Journal of
Applied Sport Science Research, 6(1), 36-41.
8) FAYED, H. The Effect Of Complex Training On Antioxidants, Certain Physical
Education And record Level Of 50m Crawl Swimming For young Swimmers,
Science, Movement and Health, Vol. XV, ISSUE 2 Supplement, 2015 September
2015, 15 (2, Supplement): 379-385.
9) Soleimani H, Gharakhanloo R, Rajabi A. Comparison the effect of one bout of
combined and reverse superset training on CK,GH and IGF-1 serum levels
responses in trained men. Journal of sport biosciences (harakat) summer
2014, volume 6, number 2; page(s) 161 to 173. [Persian]
10) Francisco JA, Morente-Sánchez J, Francisco BO, Manuel JC, Gutiérrez Á.
Usefulness of β-hydroxy-β-methylbutyrate (HMB) supplementation in different
sports: an update and practical implications. J Nutr Hosp. 2015; 32(1):20-33.
11) Gharakhanloo R, Valipour V, Mola SJ, Rahbarizade F, Ahmadinejad M. Effects of
polymetric and combined training on MGF and IGF-1 of Vastus lateralis muscle of
untrained men. Journal of sport biosciences (harakat) summer
2013, volume 5, number 17; page(s) 95 to 113. [Persian]
12) Redda MJ, Jay RH, Gepner Y, Jeffrey RS, Mattan WH, et al. The effect of
HMB ingestion on the IGF-I and IGF binding protein response to high intensity
military training. Official journal of the Growth Hormone. Journal of GH and IGF
Research· October 2016.
13) Durkalec-Michalski k, Jeszk J. The efficacy of β-hydroxy-β-methylbutyrate
supplementation on physical capacity, body composition and biochemical
markers in elite rowers: a randomized, double-blind, placebo-controlled crossover
study. Journal of the International Society of Sports Nutrition (2015) 12:31.
14) Zanchi NE, Gerlinger-Romero F, Guimara-Ferreira L, et al. HMB
supplementation: clinical and athletic performance-related effects and
mechanisms of action. J Amino Acids (2011) 40:1015–1025.
15) Eliakim A, Nemet D. Exercise Training, Physical Fitness and the Growth Hormone-
Insulin-Like Growth Factor-1 Axis and Cytokine Balance. Med Sport Sci. Basel,
Karger, 2010, vol 55, pp 128–140.
16) NINDL BC. Insulin-Like Growth Factor-I, Physical Activity, and Control of Cellular
Anabolism. J MEDICINE & SCIENCE IN SPORTS & EXERCISE, 0195-9131/10/4201-
0035.
17) Velloso CP. Regulation of msucle mass by growth hormone and IGF-1. British
journal of pharmacology, 154. PP: 557-568.
18) FRYSTYK J. Exercise and the Growth Hormone–Insulin-Like Growth Factor Axis.
Medicine & Science in Sports & Exercise, 0195-9131/10/4201-0058.
19) Motamedi P, Abdolmaleki A. Comparison the transitory effect of maximal half-
squat on vertical jump height, pre and post four weeks complex resistance
training in trained men. International Journal of Sport Studies. Vol., 3 (9), 949-
955, 2013. [Persian]
20) Wolf M, Beohm S, Brand M, Kreymann G. Pro-inflammatory cytokines
interleukin-1 beta and tumor necrosis factor alpha inhibit growth hormone
stimulation of insulin-like growth factor I synthesis and growth hormone
receptor mRNA levels in cultured rat liver cells. Eur J Endo-crinol.1996; 135:729–
737.
21) Kimura H, Suzui M, Nagao F, Matsumoto K. Highly sensitive determination of
plasma cytokines by time-resolved fluoroim-munoassay; effect of bicycle exercise
on plasma level of interleukin-1 alpha (IL-1 alpha), tumor necrosis factor alpha
(TNF alpha), and interferon gamma (IFN gamma). Anal Sci 17:593–597.
22) De Salles BF, Simão R, Fleck SJ, Dias I, Kraemer-Aguiar LG, Bousk E, et al. Effects
of Resistance Training on Cytokines. International Journal of Sports Medicine· Int J
Sports Med 2010; 31: 441 – 450.
23) Eliakim A, Cooper DM, Nemet D. The GH-IGF-I Response to Typical Field Sports
Practices in Adolescent Athletes: A Summary. Pediatric Exercise Science, 2014, 26,
428-433.
24) Wideman L, Consitt L, Patrie J, et al. The impact of sex and exercise duration on
growth hormone secretion. J Appl Physiol. 2006; 101:1641–1647.
25) Nemet D, Oh Y, Kim HS, Hill M, Cooper DM. Effect of intense exercise on
inflammatory cytokines and growth mediators in adolescent boys. Pediatrics
2002; 110:681–689.
26) Seo DI, Jun TW, Park KS, Chang H, So WY, Song W. 12 weeks of combined
exercise is better than aerobic exercise for increasing growth hormone in middle-
aged women. International journal of sport nutrition. 20(1):21.
27) Elj NE, Elloumi M, Zaouali M, Latiri I, Lac G, Tabka Z. Discrepancy in IGF-1 and GH
response to Submaximal exercise in young male Subjects. Sci Sport 2007; 22: 155-
9.
28) Portal S, Zadik Z, Rabinowitz J, Pilz-Burstein R, Adler-Portal D, et al. The effect of
HMB supplementation on body composition, fitness, hormonal and inflammatory
mediators in elite adolescent volleyball players: a prospective randomized,
double-blind, placebo-controlled study. European journal of applied physiology,
111(9), 2261-2269.
29) Scheett TP, Timothy P, Nemet D, STOPPANI J, Maresh CM, Newcomb R, COOPER
DM. The Effect of Endurance-Type Exercise Training on Growth Mediators and
Inflammatory Cytokines in Pre-Pubertal and Early Pubertal Males. J Pediatric
Research, 0031-3998/02/5204-0491.
30) Coffey VG, Jemiolo B, Edge J, Garnham AP, Trappe SW, Hawley JA. Effect of
consecutive repeated sprint and resistance exercise bouts on acute adaptive
responses in human skeletal muscle. American Journal of Physiology-Regulatory,
Integrative and Comparative Physiology. 290(5): 849-856.
31) Tofighi A, Dehkordi AJ, Tartibian B, Shourabeh FF, Sinaei M. Effects of Aerobic,
Resistance, and Concurrent Training on Secretion of Growth Hormone and Insulin-
Like Growth Factor-1 in Elderly Women. Journal of Isfahan Medical School 2012;
30(184): 1-12.
32) Buyukyazi G, Ozgun-Karamizrak S, Islegen C. Effects of continuous and interval
running training on serum growth and cortisol hormones in junior male
basketball players. Acta Physiol Hing, 90: PP: 69-79.
33) Gomez RJ, Mello MAD, Caetano FH, Shibuya CY, Anaruma CA, Rogatto GP, Paulo
JR, Luciano E. Effect of swimming on bone mass and GH / IGF-1 axis in diabetic
rats. Journal of GH and IGF-1 research. 2006 Oct-Dec; 16(5-6):326-31. Epub 2006
Oct 2.
34) Rahimi R, et al. Acute IGF-1, cortisol and creatine kinase responses to very short
rest intervals between sets during resistance exercise to failure in men. World
Appl Sci J., 8: p. 1287-93. [Persian]
35) Brancaccio, P., N. Maffulli and F.M. Limongelli (2007). "Creatine kinase
monitoring in sport medicine". British Medical Bulletin, 81(1): p. 209-230.
36) Wieczorek-Baranowska A, Nowak A, Michalak E, Karolkiewicz J, Pospieszna B,
Rutkowski R, et al. Effect of aerobic exercise on insulin, insulin-like growth factor-
1 and insulin-like growth factor binding protein-3 in overweight and obese
postmenopausal women. J Sports Med Phys Fitness. 51(3):525-32.
37) Bagheri MH, Bambaie Chi E, Asfarjani F, Satar M. The effect of one bout of water
training on growth hormone and insulin-like growth factor (GH and 1-IGF) of
Children. JSB- volume 4-Issue 14.[Persian]
38) Viru A. Plasma hormones and physical exercise. International journal of sports
medicine. 13(03):201-209.
39) Townsend JR, Fragala MS, Jajtner AR, Gonzalez AM, Wells AJ, Mangine, et al. β-
Hydroxy-β-methylbutyrate (HMB)-free acid attenuates circulating TNF-α and
TNFR1 expression post-resistance exercise. Journal of Applied Physiology, 115(8),
1173-1182.
40) Slater GJ, Jenkins D. Beta-hydroxy-beta-methyl butyrate (HMB) supplementation
and the promotion of muscle growth and strength. Sports Med 30:105–116.
41) Pimentel GD, Rosa JC, Lira FS, Zanchi NE, Ropelle ER, Oyama LM, et al. β-
Hydroxy-β-methyl butyrate (HMβ) supplementation stimulates skeletal muscle
hypertrophy in rats via the mTOR pathway. Nutr Metab (Lond). 2011; 8(1):11.
Doi: 10.1186/1743-7075-8-11.
42) Hakinen K, Pakarinen A, Kraemer WJ, Hakinen A, Valkeinen H, Alen M. Selective
muscle hypertrophy, changes in EMG and Force, and serum hormones during
strength training in older women. J Appl Phys, 11: PP: 569-80.
43) Hansen S, Kvorning T, Kjaer M, Sjogaard G. The effect of short-term strength
training on human skeletal muscle. The importance of physiologically elevated
hormone levels. Scand J Med Sci Sports, 11: 347.
44) Wilson JM, Lowery RP, Joy JM, Walters JA, Baier SM, Fuller, JC, et al. β-Hydroxy-
β-methylbutyrate free acid reduces markers of exercise-induced muscle damage
and improves recovery in resistance-trained men. British Journal of Nutrition,
110(03), 538-54.
45) Ransone J, NEIGHBORS K, Lefavi R, Chromiak J. The Effect of [beta]-Hydroxy
[beta]-Methylbutyrate on Muscular Strength and Body Composition in Collegiate
Football Players. The Journal of Strength & Conditioning Research, 17(1), 34-39.
46) Eley HL, Russell ST, Tisdale MJ. Attenuation of depression of muscle protein
synthesis induced by lipopolysaccharide, tumor necrosis factor, and angiotensin II
by β-hydroxy-β-methylbutyrate. American Journal of Physiology-Endocrinology
and Metabolism, 295(6), E1409-E1416.
47) Kraemer WJ, et al. Influence of HMB Supplementation and Resistance Training
on Cytokine Responses to Resistance Exercise, Journal of The American College
of Nutrition August 2014.
48) Hirose L, Nosaka K, Newton M, Laveder A, Kano M, Peake J, Suzuki K. Changes
in inflammatory mediators following eccentric exercise of the elbow flexors.
Exerc Immunol Rev10: 75–90, 2004.
49) Toft AD, Jensen LB, Bruunsgaard H, Ibfelt T, Halkjær-Kristensen J, Febbraio M,
Pedersen BK. Cytokine response to eccentric exercise in young and elderly
humans. J Strength Cond Res283: C289–C295, 2002.
50) Fan J, Char D, Bagby GJ, et al. Regulation of insulin-like growth factor-I (IGF-I)
and IGF-binding proteins by tumor necrosis factor. Am J Physiol Regul Integr
Comp Physiol 1995; 269:R1204±R1212.
51) Greiwe JS, Cheng B, Rubin DC, Yarasheski KE, Semenkovich CF. Resistance
exercise decreases skeletal muscle tumor necrosis factor alpha in frail elderly
humans. FASEB J. 2001; 15(2): 475–82.
52) Kim HJ, Lee YH, Kim CK. Biomarkers of muscle and cartilage damage and
inflammation during a 200 km run. Eur J Appl Physiol 99:443–447.
53) Jammes Y, Steinberg JG, Delliaux S, Bregeon F. Chronic fatigue syndrome
combines increased exercise-induced oxidative stress and reduced cytokine and
Hsp responses. J Intern Med 266:196–206.
54) Gokhale R, Chandrashekara S, Vasanthakumar KC. Cytokine response to
strenuous exercises in athletes and non-athletes an adaptive response. Cytokine
40:123–127.
55) Ahtiainen JP, Pakarinen A, Alen M, Kraemer WJ, Hakkinen K: Muscle
hypertrophy, hormonal adaptations and strength development during strength
training in strength-trained and untrained men. Eur J Appl Physiol2003, 89:555–
563.
56) Gallagher PM, Carrithers JA, Godard MP, et al. Beta-hydroxy-beta-methyl
butyrate ingestion, part I: effects on strength and fat free mass. Med Sci Sports
Exerc 32: 2109–2115.
57) Lehnert M, Lamrova I, Elfmark M. Changes in speed and strength in female
volleyball players during and after plyometric training program. Acta Univ.
Palacki. Olomuc. Gymn. Vol. 39, No. 1.olomuc. Gymn, vol.39, no.1.
58) Comyns TM. Application of Complex Training within Strength and Conditioning
Programs. 27 International Conferences on Biomechanics in Sports (2009).