TAN VIET - THIEU PHONG NEG LICH NHA XUAT BAN VAN HOA DAN TOCTAN VIET - THIEU PHONG (Bién soan ) Ban vé LICH VAN NIEN (in lan ther 16) NHA XUAT BAN VAN HOA DAN TOC HA NOI - 2007Phan I: MO DAU LICH VAN NIEN LA Gi: th Van nién con goi l& Hoang lich thong thu, Hiép ky lich, Hiép ky bién phutong thu, Van bdo toan thu, Tuyén trach nhat, Ngoc hap vv... Lich Van nién 1a loai lich dig cho nhiéu nam, soan theo chu ky nam thang ngay gid hang can hang chi, ctr 60 nm quay lai mét vong, lich Van nién dua vao thuyét 4m duong ngii hanh sinh khdc ché héa lan nhau, két hop voi thap can, thap nhi chi, ctu cung, bat quai va nhiéu co sé ly ludn khac thuée khoa hoc cé dai phuong 86ng nhu thap nhi truc (Kién Trif thap nhi khach), Nhi thap bat tl, 12 cung Hoang dao, Hac dao... dé tinh ngay gid tét xdu, Cun lich Van nién théng dung & nuéc ta dudi triéu Nguyén la cuén "Ngoc hap théng thu’. Sé di goi la thong dung, vi rai rac qua cac ti sach cla céc nha Nho cén s6t lai, ching téi duc cdc ban viét tay, quyén thi rach dau, quyén thi mat dudi, quyén thi bi xé gilta, mac dau viét tay, m&c dau suu tam duoc 6 cdc dia phuong cach xa nhau (Bac Thdi, Hai Hung, Ha Néi, Nghé An, Ha Tinh, Quang Tri, Thira Thién) néi dung van théng nhét. C6 thé ni, Ngoc hap théng thu’ la cusn sach géi dau givéng cia cdc cu nha Nho nuéc ta thdi truéc: Béng dén viéc gi ldn hay nhé trong san xuat néng nghiép, chan nuéi, chai ludi, san ban, trong Ié nghi té tu, giao dich, trong moi mat sinh hoat gia dinh, ho hang, lang x6m, cdc cu déu mé lich ra chon ngay lanh, tranh gid dit Ngoai ra, truéc nam 1945, & nuéc ta cling lu hanh mét sé sch khac nhy Van bdo toan thu, B6ng céng tuyén trach nhat, Chu gia tuyén trach nhat in an & Trung Quéc dua sang, hay cuén Tang b6 tuyén trach thong thu quéng ngoc hap ky in 6 Viat Nam dudi cdc triéu vua nha Nguyén. Tat cd nhiig cud trén déu cing di dung lich Van nién, nhung pha trén them nhiéu ta thuyét, trong d6 c6 nhitng ta thuyét da bi bac bé tir thoi Vua Khang - Hy triéu nha Thanh. Duéi trigu Nguyén (1802 - 1945) 6 Kham dinh Van nién thu (triéu Gia - Long, Minh Mang, Thigu tri, Ty Bic) va Dai Nam Higp ky lich (tir triéu Thanh Thai (1900) tr vé sau). 86 1 nhing cuén lich c6 tinh phdp dinh, do toa Kham thién gidm soan, 46 trinh nha Vua va do nha Vua ban cho than dan hang nam. Ngoc hap théng thu tic cuén lich Van nién ching tdi dé cap 6 day cing do Kham Thien gidm ban hanh, cling c6 chung cd sé ly luan thuéc Thién van hoc 08 dai nhung khéng phai la Kham dinh Van nién thu. Lich Van nién ding dé chon ngay tét ngay xdu con phai dua vao mot loat "than sat" cla thuat chiém tinh cé dai. Lich Van nién cling khdc véi Lich Van su ciia tiing nam, nhat la céc cuén goi la "Lich Van sv" luu hanh trén thudng truéng nuéc ta nhiing nam gan day.