 2.g.F + 4. g2. G2+4 2. g. q . 2.

EI
l= - (11)
2 . q . 2

NÕu chóng ta thay c¸c gi¸ trÞ: 2  10 ; G = q . z ; g = 1000cm/S2

vµ E = 2.106KG/cm2 ta sÏ cã biÓu thøc tÝnh chiÒu dµi nöa n­íc sãng nh­ sau:

10 02 I . 2
l= . 05z + 025z2 + q - (12)


Cét cÇn khoan cã thÓ xem nh­ mét thanh dÇm cã ®­êng kÝnh kh«ng
thay ®æi theo suèt chiÒu dµi cña chóng. §Çu nèi cã ¶nh h­ëng tíi d¹ng uèn
cña dÇm trong thêi gian quay. Do khèi l­îng cua nã lín, c¸c ®Çu nèi ®Æc biÖt
sÏ chiÕm c¸c ®iÓm cã ®é vâng cùc ®¹i. Do vËy chiÒu dµi cña nöa b­íc sãng l
tÝnh b»ng biÓu thøc (12) lín h¬n hoÆc b»ng chiÒu dµi cña mét ®o¹n cÇn khoan
th× lÊy chiÒu dµi cña mét ®o¹n cÇn. NÕu l < lc th× lÊy gi¸ trÞ l theo tÝnh to¸n.
3.4. KiÓm to¸n cét cÇn khoan

Khi khoan vµ khi kÐo th¶ cét cÇn khoan chÞu t¶i träng tÜnh lÉn t¶i träng
®éng. §Ó kiÓm to¸n bÒn cét cÇn ph¶i tÝnh to¸n øng suÊt tæng hîp t¹i c¸c tiÕt
diÖn nguy hiÓm cña cét cÇn. øng suÊt tæng hîp nµy kh«ng ®­îc phÐp v­ît qu¸
øng suÊt cho phÐp cña cét cÇn. Khi kiÓm to¸n cÇn khoan kiÓu míi ng­êi ta
kiÓm to¸n bé bÒn tÜnh, nghiªn cøu hiÖn t­îng mái. C¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm
to¸n ®é bÒn trong khoan r«to vµ khoan tuabin còng kh¸c nhau.
3.4.1. KiÓm to¸n bÒn cét cÇn khoan trong
khoan roto: 1 1 1 1
Trong khoan roto chóng ta sÏ tiÕn hµnh
kiÓm to¸n cét cÇn t¹i 2 tiÕt diÖn nguy hiÓm trong
tr­êng häp cã cÇn nÆng. Khi kh«ng cã cÇn nÆng 2 2 2 2
t¹i 3 tiÕt diÖn ( h×nh vÏ a,b):
CÇn nÆng
C¸c b­íc kiÓm to¸n ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau:

3 3

a) b)
-71-
a, X¸c ®Þnh chiÒu dµi cÇn nÆng:

c. Gc
lcn = , m
d
qcn (1 - )


Trong ®ã: (c = 1,25 ) - Lµ hÖ sè kÓ ®Õn sù t¨ng chiÒu dµi cÇn nÆng trªn t¶i
träng ®¸y.

Gc - T¶i träng ®¸y ( KG)

qcn - Träng l­îng 1m cÇn nÆng (kg/m)

b. KiÓm tra ®é bÒn tÜnh phÇn trªn cét cÇn khoan (t¹i tiÕt diÖn 1 - 1).

HÖ sè an toµn ë tiÕt diÖn trªn cïng ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc:

c
k=  1,4


c - giíi h¹n ch¶y cña thÐp cÇn khoan KG/cm2

 - øng suÊt tæng céng t¹i tiÕt diÖn trªn cïng.

 = k2 + 4 2

d
[ (L - lcn) q + lcn . qcn + G] ( 1 - )

K = F , KG/cm2

M
 = Wx
x

Mx - m«men xo¾n.

Wx - Modul chèng xo¾n.

N
M«men xo¾n lín nhÊt Mx = 71620 n .k ®

ë ®©y: k®- hÖ sè ®éng

N- C«ng suÊt quay cét cÇn phôc vô choßng ph¸ ®¸

-72-
 N = Nkt + Nc

Nkt= C. d. D2.L . n 1.7,kw ( C«ng suÊt quay cét cÇn kh«n t¶i)

Nc= 46,4 .10 -4.k .Gc.Dcn, kw( C«ng suÊt tiªu thô cho choßng ph¸ ®¸)

ë ®©y: C . hÖ sè phô thuéc vµo ®é cong cña giÕng( xem b¶ng 1 d­íi ®©y)

B¶ng hÖ sè phô thuéc vµo ®é c«ng cña giÕng khoan

B¶ng 5

Gãc nghiªng cña giÕng khoan HÖ sè C

3 18,8.10-5

3 5 (22,6 28,8).10-5

69 (30,8 34,3).10-5

1016 (35,2 40,3).10-5

1825 (41,5 46,6).10-5

2635 (47,5 52,2).10-5

D - §­êng kÝnh ngoµi cÇn khoan, m

L - ChiÒu dµi cÇn khoan, m

K - HÖ sè phô thuéc vµo ®é mßn cña choßng.

NÕu choßng míi K = 0,1

NÕu choßng ®· mßn K = 0,2  0,3

Gc - T¶i träng ®¸y (T)

Dc - §­êng kÝnh choßng.

 (D4 - d4)
Wx - Modul chèng xo¾n, Wx = 16.D

Chóng ta cã thÓ tÝnh  theo c«ng thøc sau:

-73-
 Nkt + Nc
 = 71620 . Wx . n k®

Th«ng th­êng phÇn d­íi cña cét cÇn khoan chÞu nh÷ng øng suÊt tÜnh
nhá dÇn, do ®ã chóng ta cã thÓ l¾p ë phÇn d­íi mét kho¶ng chiÒu dµi nµo ®ã
lo¹i cÇn cã chÊt l­îng thÊp h¬n. HÖ sè dù tr÷ bÒn phÇn d­íi ®­îc tÝnh b»ng
c«ng thøc sau ®©y:

c1
k=  1,4
 [(l1 - lcn) q1 + lcn. qcn] ( 1 - d 2
)
  
+ 42
 F 
Trong ®ã:

q1, l1 - lµ träng l­îng mét mÐt cÇn vµ chiÒu dµi cña ®o¹n cÇn phÝa d­íi.

§é dµi l1 chóng ta ph¶i ­íc chõng, nÕu nh­ ®o¹n l1 ®­îc chän mµ tÝnh
to¸n cã k<1,4 th× cÇn ph¶i rót ng¾n bít chiÒu dµi l¹i, nÕu k>>1,4 th× l¹i t¨ng
chiÒu dµi lªn. NÕu cét cÇn ®­îc l¾p r¸p b»ng 2 ®o¹n cÇn cã ®­êng kÝnh kh¸c
nhau th× phÇn d­íi chóng ta còng kiÓm tra ®é bÒn nh­ c«ng thøc trªn.

§Ó tÝnh to¸n hÖ sè bÒn (an toµn) cho tiÕt diÖn trªn cïng, chóng ta dïng
c«ng thøc sau ®©y:

c2
k= 4
 [(l1 - lcn) q1 + lcn. qcn+l2q2] ( 1 - d ) 2
   2
 F  + 4
c. KiÓm tra ®é bÒn phÇn d­íi cña cét cÇn khoan:

HÖ sè dù tr÷ phÇn d­íi cña cét cÇn khoan ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
c
k=  1,4


 - øng suÊt tæng céng xuÊt hiÖn ë phÇn d­íi cïng cña cét cÇn khoan.

 = (n + u)2 .42

-74-
 Trong tr­êng hîp l¾p cÇn nÆng (tiÕt diÖn 2 - 2), n = 0.

øng suÊt tæng sÏ lµ:  = n2 + 42

f. I
øng suÊt uèn ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: u = 2000. l2. W ,
u

11 Dc - Dg
Trong ®ã: f= 2

 ( D42 - d4)
I= 64

 ( D4 - d4)
Wu = 32D

l - ChiÒu dµi nöa b­íc sãng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc cña
Sarkisov:

10 02 I . 2
l= . 05z + 025z + q* ,m


z - kho¶ng c¸ch tõ tiÕt diÖn trung hoµ ®Õn tiÕt diÖn kiÓm tra, m

q* - träng l­îng 1 cm cÇn khoan.

NÕu phÇn d­íi cét cÇn cã l¾p cÇn nÆng th× z = 0, nªn l sÏ ®­îc tÝnh nh­
sau:

10 4 02 . I . 2
l= q , m


n
 - vËn tèc gãc rad/300   = 30

Gi¸ trÞ øng suÊt tiÕp  ë tiÕt diÖn d­íi (3-3) kh«ng cã cÇn nÆng ®­îc
tÝnh nh­ sau:

Nc
 = 71620 n . W k®
x

Tr­êng hîp cã cÇn nÆng ®­îc tÝnh lµ:

-75-
 N +N
 = 71620 . nc . W cn k®
x

Ncn - c«ng suÊt quay cÇn nÆng kh«ng t¶i.

3.4.2. KiÓm to¸n cét cÇn trong khoan tuabin:

TÝnh to¸n cét cÇn trong khoan tuabin xuÊt ph¸t tõ viÖc x¸c ®Þnh chiÒu
dµi cho phÐp cña cét cÇn khoan cã tÝnh ®Õn träng l­îng cña tuabin, cÇn nÆng
vµ ¸p lùc cña n­íc röa.

C. Gc
lcn = ,m
d
qcn (1 - )


XuÊt ph¸t tõ c«ng thøc:

d
Qcf = [ (l - lcn) q + lcn. qcn + QT] (1 - ) + P0. F0 , ta cã:


- ChiÒu dµi cho phÐp cña ®o¹n cÇn khoan d­íi cïng (l1 ) nh­ sau:

d
Qcf1 - (lcn.qcn + QT) ( 1 - ) - P0.F0

l1 = + lcn , m

q1 . ( 1 - d )

Qcf1 - T¶i träng kÐo cho phÐp cña ®o¹n cÇn khoan t­¬ng øng, ®­îc tÝnh
b»ng c«ng thøc:
c. F1
Qcf1 = n
Trong ®ã: P0 - Tæn thÊt ¸p suÊt bªn trong cét cÇn, tuabin vµ choßng
d2
F0 - DiÖn tÝch tiÕt diÖn lç tho¸t n­íc cña cÇn ( F0 = 4 )

F1 - DiÖn tÝch tiÕt diÖn ngang cÇn khoan (chç c¾t ren)
n - HÖ sè an toµn cña cÇn khoan.
ë ®iÒu kiÖn khoan b×nh th­êng lÊy n  1,3
ë ®iÒu kiÖn khoan phøc t¹p lÊy n  1,4
QT - Träng l­îng cña tuabin

-76-
 - NÕu cét cÇn khoan gåm nhiÒu ®o¹n cã bÒ dµy hoÆc m¸c thÐp kh¸c
nhau, th× chiÒu dµi ®o¹n liÒn kÒ phÝa trªn (l2) ®­îc tÝnh b»ng c«ng thøc sau:
Qcf2 - Qcf1 - P0. Fk'
l2 = ,m
d
q2 ( 1 - )

Qcf3 - Qcf2- Qcf_ p0.Fk"
l3 = ,m
d
q3 ( 1 - )

Nh­ vËy: F’k ,Fk” – hiÖu gi÷a hai tiÕt diÖn trªn vµ d­íi cña c¸c ®o¹n cÇn
ChiÒu dµi tæng céng: L = l1 + l2 + l3 , m

3.5. Sö dông cÇn khoan

3.5.1. §Ò phßng sù mµi mßn cÇn khoan
Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc, cét cÇn khoan bÞ mµi mßn do chóng tiÕp xóc
víi thµnh lç khoan hay cét èng chèng. C¸c vïng sinh ra ma s¸t nhiÒu nhÊt lµ:
- CÇn nÆng, do ®é hë gi÷a cÇn nÆng vµ thµnh lç khoan nhá.
- CÇn khoan n»m trong phÇn cña lç khoan cong.
- C¸c ®o¹n cÇn khoan cã ®é vâng cùc ®¹i.
- Vïng ®Çu nèi da mèc, nhÊt lµ da mèc c¸i.
§Ó tr¸nh sù mµi mßn nhanh chãng ë ®Çu nèi da mèc, ng­êi ta cã thÓ
hµn bªn ngoµi ®Çu nèi da mèc b»ng líp hîp kim cøng d­íi d¹ng vµnh nhÉn
víi nhiÒu kiÓu kh¸c nhau (xem h×nh d­íi).
1 2 3 2

a) b) c)
= Phñ hîp kim cøng bªn ngoµi ®Çu nèi theo c¸c d¹ng khac nhau =

Chó thÝch: a - Phñ 1 líp 1 - ®Çu nèi

b - Phñ 2 líp 2 - Líp vËt liÖu cøng (hîp kim cøng)
c - C¸c vßng nhÉn 3 - Líp thÐp cøng
4 - Vßng nhÉn hîp kim cøng.

-77-
 + Trong khoan roto ®Ó gi¶m sù mµi mßn cho cÇn khoan, cÇn thiÕt ph¶i
l¾p c¸c vßng b¶o vÖ ®­îc chÕ t¹o b»ng cao su chèng mßn. C¸c vßng nµy ®­îc
l¾p vµo cÇn khoan bªn c¹nh da mèc b»ng mét thiÕt bÞ chuyªn dông. V× cã
®­êng kÝnh lín h¬n ®­êng kÝnh da mèc, vßng b¶o vÖ cao su nµy cã t¸c dông
nh­ gèi ®Öm ng¨n kh«ng cho da mèc cä x¸t vµo thµnh lç khoan hoÆc èng
chèng.
3.5.2. §Ò phßng ®øt cÇn khoan.

§øt cÇn lµ mét sù cè kh¸ phæ biÕn g©y nhiÒu khã kh¨n trong qu¸ tr×nh
thi c«ng. Lo¹i cÇn khoan ®­îc sö dông réng r·i nhÊt hiÖn nay lµ lo¹i ®­îc
chån dµy bªn trong vµ l¾p víi da mèc cã lç më b×nh th­êng hay më réng (3H; 3)
HiÖn t­îng ®øt cÇn khoan x¶y ra nhiÒu nhÊt kho¶ng (6070%) t¹i vßng
ren ®Çu tiªn kh«ng ¨n khíp ë ®Çu cÇn. Bëi v× t¹i ®©y cã sù tËp trung øng suÊt,
®Æc biÖt lµ øng suÊt ®éng dÉn ®Õn gÉy cÇn. HiÖn t­îng ®øt cÇn th­êng x¶y ra ë
nöa ®o¹n d­íi cña cét cÇn. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do thµnh phÇn øng suÊt
thay ®æi do lùc ly t©m g©y ra.

V× vËy ®Ó tr¸nh cho hiÖn t­îng gÉy cÇn ta ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p ®Ò
phßng sau ®©y:

- T¨ng ®é bÒn mái cña thÐp cÇn khoan.

- Gia c«ng nhiÖt luyÖn 2 ®Çu ren ®Ó t¨ng c¬ tÝnh ®Çu nèi.

- Sö dông c¸c lo¹i cÇn hµn võa bÒn l¹i võa kÝn.

- Dïng cÇn cã ®Çu nèi kh«ng th¸o l¾p theo ph­¬ng ph¸p hµn hoÆc Ðp.

+ Ph­¬ng ph¸p hµn:

2 1

1- Mèi hµn 2- CÇn khoan 3- Da mèc

-78-
 Sau khi l¾p ®Çu nèi vµo cÇn khoan, ng­êi ta hµn liÒn mÐp ®Çu nèi víi
cÇn nhiÒu líp liªn tôc ®Ó t¨ng ®é bÒn cho ®Çu nèi (§©y lµ kü thuËt khã v× thÐp
cÇn kh¸c tÝnh chÊt cña thÐp hµn).
+ Ph­¬ng ph¸p Ðp.
T¹o nªn mÆt tiÕp xóc c¨ng, cã ®é d«i ë gi÷a ®Çu nèi vµ phÇn h×nh trô ë
th©n cÇn. Cã thÓ Ðp trùc tiÕp hoÆc th«ng qua mét vßng phô.
- Ph­¬ng ph¸p Ðp trùc tiÕp.
Trong ph­¬ng ph¸p Ðp trùc tiÕp, ng­êi ta chÕ t¹o ®Çu nèi cã ®­êng kÝnh
trong ë phÇn kh«ng c¾t ren nhá h¬n ®­êng kÝnh ngoµi cña cÇn. Khi l¾p lµ l¾p
nãng, khi nguéi mÆt tiÕp xóc sÏ cã ®é c¨ng nhÊt ®Þnh. (h×nh vÏ d­íi).
- Ph­¬ng ph¸p Ðp th«ng qua mét vßng phô:
Tr­íc khi l¾p ®Çu nèi ng­êi ta l¾p vµo th©n cÇn mét vßng Ðp tõ vËt liÖu
®Çu nèi ë vÞ trÝ sao cho khi l¾p vµo kho¶ng c¸ch gi÷a vßng phô lµ 1  2mm.
Ng­êi ta sÏ cuèn sîi axebet vµo kho¶ng nµy ®Ó ng¨n c¸ch mèi hµn víi th©n
cÇn khoan. Sau ®ã hµn nèi gi÷a vßng Ðp (3) vµ ®Çu nèi (2) qua mèi hµn (5)
(h×nh vÏ b).
- C¸c ph­¬ng ph¸p Ðp ®Çu nèi vµo cÇn khoan
a - Ph­¬ng ph¸p Ðp trùc tiÕp.
b - Ph­¬ng ph¸p Ðp th«ng qua mét vßng phô.
PhÇn kh«ng tiÖn ren ë ®Çu nèi
1 2
1 - CÇn khoan
2 - §Çu nèi da mèc
3 - Vßng Ðp phô.
5 - Líp hµn
4 - Líp axbet 1 5 4
2

-79-
3.5.3. ChuÈn bÞ cÇn khoan:

Tr­íc khi vËn chuyÓn ®Õn khoan tr­êng cÇn khoan ph¶i ®­îc kiÓm tra
s¬ bé ë kho cÇn èng, ®Æc biÖt l­u ý ë ®Çu ren nèi ®Çu tiªn b»ng m¾t th­êng
sau ®ã b»ng Calip. Ren kh«ng nøt ®¶m b¶o liÒn vµ kÝn.

Da mèc ®­îc l¾p vµo ®Çu cÇn t¹i x­ëng. Tr­íc khi l¾p ph¶i ch¶i thËt
s¹ch ®Çu ren, b«i tr¬n vµ xÕp thµnh tõng bé. L¾p da mèc ë tr¹ng th¸i nguéi
hoÆc nãng  cã 3 ph­¬ng ph¸p l¾p:

- L¾p b»ng têi khoan.

- L¾p b»ng m¸y chuyªn dông.

- L¾p b»ng tay (da mèc ®­îc ®èt nãng).

Hai ph­¬ng ph¸p ®Çu l¾p ë tr¹ng th¸i nguéi, l¾p b»ng têi cã nhiÒu
nh­îc ®iÓm lµ qu¸ tr×nh vÆn kh«ng ®­îc liªn tôc, m« men vÆn tuú tiÖn. NÕu da
mèc kh«ng ®­îc vÆn chÆt th× trong qu¸ tr×nh khoan da mèc l¹i bÞ vÆn thªm
vµo. HiÖn t­îng vÆn thªm d­íi t¸c dông cña t¶i träng chiÒu trôc vµ m«men
uèn lµm cho ren dÔ bÞ háng. V× vËy viÖc l¾p da mèc vµo cÇn ë lç khoan cÇn
hÕt søc h¹n chÕ.

L¾p da mèc ë tr¹ng th¸i nãng lµ ph­¬ng ph¸p tèt nhÊt. Qu¸ tr×nh l¾p
nh­ sau:

C¸c da mèc vµ cÇn ë tr¹ng th¸i nguéi kh«ng b«i tr¬n vµ vÆn chÕt b»ng
tay. Sau ®ã ®¸nh dÊu mÆt ®Çu cña da mèc lªn cÇn khoan. Dùa vµo v¹ch dÊu
nµy mµ vÆn da mèc ë tr¹ng th¸i nãng. Th¸o da mèc cho vµo lß nung nãng ë
nhiÖt ®é kho¶ng 4000C. Tr­íc khi vÆn da mèc ph¶i b«i tr¬n ren cÇn khoan.
VÆn da mèc cho ®Õn khi mÆt ®Çu cña nã trïng víi v¹ch ®· ®¸nh dÊu trªn cÇn.
L­u ý kh«ng ®­îc vÆn qu¸ ®Ó tr¸nh r¹n nøt. ViÖc l¾p da mèc ë tr¹ng th¸i nãng
b¶o ®¶m mèi nèi ch¾c ch¾n vµ kÝn.

-80-
3.5.4. Sö dông cÇn khoan

CÇn khoan míi l¾p ®­îc xÕp thµnh tõng bé. Cho ®Õn khi hÕt gi¸ trÞ sö
dông chóng v·n n»m trong bé Êy. Trong mçi bé ®Òu gièng nhau vÒ ®­êng
kÝnh , chiÒu dµi, bÒ dµy vµ m¸c thÐp ®Ó nh»m t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vµ ®Ó lo¹i
bá ®ång ®Òu. ChiÒu dµi cña mét bé th­êng lµ : 250m.

Tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng cÇn khoan lµ:

+ §é mßn cña cÇn khoan (tøc lµ møc ®é gi¶m ®­êng kÝnh vµ träng l­îng).

+ Thêi gian lµm viÖc cña cÇn (sè giê khoan).

Tuú theo ®é mßn cña cÇn ng­êi ta chia ra lµm 3 lo¹i:

- CÇn lo¹i I - ®Ó khoan nh÷ng giÕng khoan s©u hay phøc t¹p.

- CÇn lo¹i II- ®Ó khoan nh÷ng giÕng cã ®é s©u trung b×nh.

- CÇn lo¹i III - ®Ó khoan nh÷ng giÕng cã ®é s©u nhá.

Khi l¾p cÇn dùng chó ý cho chiÒu dµi ph¶i b»ng nhau, kh«ng ®Ó ®Çu ren
va ®Ëp vµo bµn roto hay c¸c vËt kim lo¹i kh¸c trªn sµn lµm viÖc.

Khi khoan tua bin ph¶i vÆn chÆt c¸c ®Çu ren ®Ó tr¸nh tù th¸o do m« men
ph¶n cña tuabin.

§Ó phßng sù cong cña cÇn chñ ®¹o khi di chuyÓn tõ ngoµi th¸p vµo ph¶i
gi÷ phÇn gi÷a th©n b»ng c¸p.

Khi th¶ cÇn kh«ng phanh h·m ®ét ngét hoÆc ®Ó elªvat¬ ®Ëp vµo bµn
roto nh»m tr¸nh g©y ra sù cè ®¸ng tiÕc.
3.5.5. Söa ch÷a cét cÇn khoan

Sau khi thi c«ng xong mét giÕng khoan, c¸c bé cÇn khoan vµ cÇn chñ
®¹o ®­îc ®­a vÒ x­ëng ®Ó kiÓm tra. Sau ®ã ph¶i thö rß ®Ó ph¸t hiÖn c¸c háng
hãc kh¸c. Trong x­ëng söa ch÷a tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc sau:

+ N¾n th¼ng c¸c cÇn khoan vµ cÇn chñ ®¹o.

+ Uèn cong c¸c cÇn ®Þnh h­íng ®Æc biÖt.

-81-
+ Phôc håi c¸c bÒ mÆt mµi mßn cña c¸c chi tiÕt.

+ Hµn vµo da mèc c¸c vßng nhÉn b»ng hîp kim cøng.

+ Hµn da mèc vµo cÇn.

+ Söa ch÷a l¹i ren bÞ h­ háng.

+ Phôc håi gê m¾c ªlªvat¬ cña c¸c da mèc...

-82-
 Ch­¬ng IV

Chèng èng vµ tr¸m xi m¨ng

Khi khoan c¸c giÕng khoan dÇu khÝ cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh c«ng t¸c
chèng èng vµ tr¸m xi m¨ng. Víi môc ®Ých:
- Gi÷ cho thµnh lç khoan kh«ng bÞ sËp lë.
- C¸ch ly gi÷a c¸c vØa dÇu vµ khÝ víi nhau còng nh­ c¸ch ly c¸c tÇng
chøa n­íc v.v...
§iÒu ®ã ®¶m b¶o cho dÇu khÝ ch¶y tõ vØa vµo giÕng n©ng lªn miÖng
kh«ng bÞ hao hôt. Ng­êi ta c¸ch ly c¸c vØa b»ng mét lo¹i èng ®Æc biÖt gäi lµ
èng chèng (lµ lo¹i èng thÐp cã chÊt l­îng cao). NÕu chØ sö dông èng chèng th×
ch­a c¸ch ly ®­îc vØa nªn ng­êi ta ph¶i lÊp ®Çy kho¶ng kh«ng gian ngoµi èng
chèng b»ng dung dÞch xi m¨ng nhê cã nh÷ng thiÕt bÞ b¬m tr¸m ®Æc biÖt. Qu¸
tr×nh ®ã ®­îc gäi lµ qu¸ tr×nh b¬m tr¸m xi m¨ng giÕng khoan.
4.1. Chèng èng giÕng khoan.
Chèng èng lµ c«ng t¸c gia cè giÕng khoan b»ng c¸ch ®­a vµo giÕng
nh÷ng cét èng chèng ®­îc t¹o thµnh b»ng nh÷ng èng kim lo¹i nèi víi nhau
b»ng ren hoÆc hµn.
ë mçi giÕng khoan cã thÓ chèng tõ 1 ®Õn 2 cét èng, còng cã thÓ ph¶i
chèng nhiÒu h¬n, ®Õn 4 hoÆc 5 cét èng, tuú thuéc vµo môc ®Ých, chiÒu s©u vµ
®iÒu kiÖn ®Þa tÇng cña mçi giÕng.
4.1.1 CÊu tróc giÕng khoan
GiÕng khoan dÇu khÝ ®­îc coi nh­ mét c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n, thi
c«ng theo mét ®Ò ¸n ®­îc duyÖt. YÕu tè xuÊt ph¸t c¬ b¶n ®Ó lËp thiÕt kÕ kü
thuËt lµ chän lùa vµ x©y dùng cÊu tróc cña giÕng khoan.
CÊu tróc giÕng khoan ®­îc t¹o thµnh bëi mét sè cét èng chèng cã
®­êng kÝnh vµ chiÒu dµi kh¸c nhau th¶ lång vµo nhau trong lç khoan, kÕt hîp
víi nh÷ng cì choßng khoan t­¬ng øng dïng ®Ó khoan.

-83-
 VËy cÊu tróc cña giÕng khoan bao gåm:
- CÊu tróc cña c¸c cét èng chèng (sè l­îng lo¹i, chiÒu s©u th¶, ®­êng kÝnh)
- Choßng khoan sö dông (lo¹i choßng, ®­êng kÝnh)
- Kho¶ng tr¸m xi m¨ng (chiÒu cao tr¸m kÓ tõ ®Õ èng chèng HC
4.1.1.1. S¬ ®å chèng èng tæng qu¸t.
Trong qu¸ tr×nh khoan hiÖn ®¹i, chèng èng mang mét ®Æc tÝnh kh«ng
liªn tôc. Khi khoan ®Õn hÕt chiÒu s©u nµo ®ã ph¶i ngõng khoan, tiÕn hµnh th¶
èng chèng vµ tr¸m xi m¨ng. Sau ®ã tiÕp tôc khoan víi choßng cã ®­êng kÝnh
bÐ h¬n ®­êng kÝnh trong cña èng chèng th¶ tr­íc ®ã vµ qu¸ tr×nh l¹i ®­îc lÆp
l¹i.
S¬ ®å chèng èng mét lç khoan bao gåm:

2 2

4
4

= S¬ ®å èng chèng ®¬n gi¶n=

1. èng ®Þnh h­íng ; 2. èng dÉn h­íng ;
3. èng trung gian (hay gäi lµ èng kü thuËt) ; 4. èng chèng khai th¸c

1. èng ®Þnh h­íng:

Cã t¸c dông ®Þnh h­íng ban ®Çu cho lç khoan, ng¨n c¶n sù sËp lë cña
®Êt ®¸ vµ sù « nhiÔm cña dung dÞch khoan ®èi víi tÇng n­íc trªn mÆt. T¹o
kªnh dÉn cho dung dÞch ch¶y vµo m¸ng. B¶o vÖ kh«ng cho dung dÞch xíi sËp
nÒn khoan vµ mãng thiÕt bÞ. §­êng kÝnh th«ng th­êng tõ 500 600 mm, nh«
cao h¬n mÆt ®Êt kho¶ng 1,52m. Ph­¬ng ph¸p thi c«ng: §­îc ®­a vµo giÕng
khoan qua mét c¸i hè h×nh ch÷ nhËt sau ®ã ®æ bª t«ng kho¶ng kh«ng ngoµi
èng vµ thµnh hè ®· ®µo. §­îc thùc hiÖn ®èi víi nh÷ng èng cã chiÒu s©u nhá
(46m). §èi víi nh÷ng èng cã chiÒu s©u th¶ lín h¬n ®Õn 30m th× cã thÓ dïng

-84-