You are on page 1of 786

Digitized by the Internet Archive

in 2017 with funding from


Getty Research Institute

https://archive.org/details/fredericiruyschi01ruys
V .J&uy *

7As2^a zx-^trj^.<jl.
'T^Py
,
^e"^ r^'e^<^
l

r
tS^V-r-i^A. ^AzAtX^ ^PX-&-^/tA ^ZX-r7^yy-\ t &!>£** Z!t^Av-^jl_)

/fyse^-ltTlJz#^' Us>*- tz^aX,*-T7**&o -


rlci^rusvis.

7' ~~~
/JyTriA^/AJL# AJ&jiyi* &A v
!&^Jr^2L aa—^/fy? J()/f .

'-*
c-yau*/
t- /yw
' /
yiyA-o v^W,*
SzU*

t - C '

A^~aAi fg\,. / *

_ - - 42w . /X

— - l/
/<'/jt<'^/ .-<-*,•* ''

£*-7>i-n~--' O^vb &<*m~ ‘Tn^ai^r tszurty^


frv\

i-f Ja “?>t*>- 'Szu^y Z^* f^TL-^0 d:


-/(f.

£&&*{£ Asfcu*
'

<^0%yzt-a- fe^uey~r-i . //

tXr

^y^yrt^A/^y^^. ~dC^4,
/P>zt^^^ye &-7L&, /-
Ci*

^^*^%/cyLt'As?i4> £*tsjb~r>

<£-^i ^
— —

\_J^pjhxL ^si
/&tu 'l^rrufA
-

A MSTE L .E D A .1/ / apiui


J A V S S O X 1 O -WA K iS B E RG IO S 1720
FREDERICI RUYSCHII
Anatomes & Botanices Profejforis , Academia Cafa-
rea Cur toforum Collega , nec non Regia

OPERA
OMNIA
Societatis Angit can^- Membri

ANATOMICO - MEDICO -
CHIRURGICA.
HUC U S QU E E D IT J.

Quorum
Elenchus pagina fequenti exhibetur.
CUM FIGURIS JE NE 1 S.

AMSTELODAMI,
Apud J AN S S ON I O-W AESBERGIOS.
M. D. C.C.XX L
ELENCHUS
OPERUM
RUYSCHI ANORUM
Hadenus

EDITORUM.
Rederici Ruyfchii Dilucidatio Valvularum in Vafis
Lymphaticis & Ladeis, cum figuris aeneis, accef-
ferunt quaedam Obfervationes Anatomicae rario-
res.

Obfervationum Anatomico -Chirurgicarum Centuria, accedit


Catalogus Rariorum quae in Mufaeo RUYSCHI ANO afler-
vantur. adjedis ubique Iconibus aeneis naturalem magni-
tudinem repraefentantibus.

Joannis Ganbii Epidola Probiematica, prima, ad Virum Cia-


riflimum Fredericum Ruyfchium M. D. Anatomiae ac Bo-
tanices Profedorem. de Pilis, Pinguedine, Septoque Scro-
ti; nec non de Papillis Pyramidalibus; ut &
de Corpore
Reticulari, fub Cuticula fito, &c.

Joannis Ganbii Epidola Anatomica, Probiematica fecunda


ad Virum Clarillimum Fredericum Ruyfchium M. D. A-
natomiae , ac Botanices Profedorem ; de Artificiofa Scroti
Humani induratione , ejufque Vaforum Sanguiferorum cur-
fu ac Copia; ut &
de Arteriis per Codarum periodium
fpatia Codarum intercartilaginea , Pericardium * &c. dii-
feminatis.

Joannis Gaubii Epiftola Anatomica , Probiematica Tertia , ad


* 2, Virum*
Virum Clarillimum Fredericum Ruyfchium. M. D. Ana-
tomiae ac Botanices Profeflorem ; de Arteriis per cordis
fubflantiam, ejufque Auriculas difperfis , ut & de egredii
Arterii Aortae e cordis Tholamo finillro. '
'
. 4

Epillola Anatomica, Problematica quarta, ad virum Clariffi-


mum Fredericum Ruyfchium , M. Dobt. Anatomiae ac Bo-
tanices Profefforem. ae Glandulis, Fibris, Cellulifque Liena-
libus &c. Authore Joh. Jac. Campdomerco.

Epillola Anatomica, Problematica Quinta; Authore Gerardo


Frentz , M.
D. ad Virum Clarillimum Fredericum Ruy-
fchium M. D. Anatomiae ac Botanices Profeilbrem. de Va-
lis fanguiferis Perioflii Tibiae, ut &
viis, per quas Velicula
Fellea farcinem acquirit.

Epillola Anatomica , Problematica Sexta , Authore Johanne


Henrico Grsetz , ad Virum Clarillimum Fredericum Ruy-
fchium M. D. Anatomiae ac Botanices ProfelTorem. de Ar-
teria &
Vena Bronchiali, nec non de Polypis Bronchiorum
ejefris, Venae &
Arteriae Pulmonalis ramos mentientibus.

Epillola Anatomica ,
Problematica Septima. Authore Joanne
Henrico Gratz ad Virum Clarillimum Fredericum Ruy-
fchium M. D. Anat.ac Botanices Profellbrem, de Pia Matre,
ejufque Procellibus.

Epillola Anatomica , Problematica Oblava. Authore Johanne


Henrico Gratz ad. V. C. Fredericum Ruyfchium Med.
Dobt. ac Bot. ProfelTorem. de Strublura Nali Cartilaginea,
vafis fanguiferis Arteriolis membranae& Cavitatis tympani
& olliculorum auditus eorumque perioltio.
EpillolaAnatomica Problematica Nona. Authore Hndrea Ot-
tomaro Goelicke , M. D. ad V. C. Fredericum Ruyfchium
M. D. Anat. &
Bot. Prof. de Curfu Arteriarum per Piam
matrem cerebrum involventem, de tertia cerebri meninge,
de arteriis membranarum cavitates Odis frontis fupra narium
radices & eas fub fella equina invellientium, nec non de va-
fis arteriofis novis Hepatis & Diaphragmatis.
Epiltola Anatomica, Problematica Decima, Authore Bartholo-
mao
mao Keerwolff' M. D. ad V. C. Fredericum Ruyfchium M.
D. Anat. ac Bot. Prof. de Auricularum Cordis, earuinque
fibrarum motricium ftrudura.

Epiftola Anatomica, Problematica Undecima. Authore J oh. Chrifl.


JVolf, Anhaltin. M. L. ad V. C. Fredericum Ruyfchium M.
D. Anat. & Bot. Prof. de Inteftinorum Tunicis , Glandulis , &c*

Epiftola Anatomica , Problematica, Duodecima, Authore Mtch:


Ernefto Ettmullero, M. D. &c.ad Virum Clarill. Frederi-
cum Ruyfchium M. D. Anat. & Botan. ProfelT. de Cerebri
Corticali fubftantia &c.

Epiftola Anatomica Problematica, tertia


, Decima. Authore &
Chriftiano Wedelio , ad V. C. Fredericum Ruyjch um M.
D. Anat. ac Bot. Prof: de Oculorum tunicis.
Epiftola Anatomica, Problematica, quarta Decima. Authore &
Mauritio a Reverhorjt. M. D. Anat. &
Prof. ad V. C. Frederi-
cum Ruyfchium de nova Artuum Decurtandorum Methodo.
,

Epiftola Anatomica, Problematica Quinta Decima. Autho-,


,
&
re Alberto He urico Gratz ad V. C. Fredericum Ruyfchium
&
M. D. Anat. Bot. Prof.de Vaforum fanguineorum extremi-
tatibus? Placentae uterinae. Mammarumque ftrudura, &c.

Epiftola Anatomica, Problematica Decima &


Sexta ad Virum
Illuftrem Fredericum Ruyfchium M. D. Anat. ac Bot. Prof.
deViis abfconditis Pulmonum, quibus aer, refpiran do recep-
tus, in fanguinem penetrat ;
nec non de Vaforum fecretorio-
rum ftrudura Mechanica, &
de fibrillarum nervearum in
Cerebro principiis. Autore Ahraamo Valero, Vitemb. Me-
dicin. Studiofo.

Refponfio ad Bidloi libellum, cui nomen Vindiciarum


infcripfit.

'Joan. Jacob. Rau Refponfio ad qualemcunque Defenfionem Fre-


derici Ruyfchii quam haud ita pridem edidit, pro Septo»
,

Scroti, in litis Anatomicae detegitur Origo:


qua hujus Sep- &
tum Scroti, ab ipfo defcriptum &
delineatum fiditium efte,
clare demonftratur. adjunda eft hujus calci Audoris Epiftola
de Inventoribus Septi Scroti.
3 Ad-
Adverfariorum Anatomico Medico Chirurgicorum Decas Pri-
ma. in qua varia notatu digna reccnfentur* cum figuris iEneis.
cui adjunfta eft Mich. Em. Etmulleri Epiftola Problematica
ad V. C. Fredericum Ruyfchium de Ovario Novo.

Adverfariorum Anatomico-Medico-Chirurgicorum Decas Se-


cunda.

Thefaurus Animalium Primus cum figuris Erneis.

Thefaurus Anatomicus Primus..

Thefaurus Anatomicus Secundus.

Thefaurus Anatomicus Tertius.

Thefaurus Anatomicus Quartus.

Thefaurus Anatomicus Quintus.

Thefaurus Anatomicus Sextus.

Thefaurus Anatomicus Septimus..

Thefaurus Anatomicus Oftavus.

Thefaurus Anatomicus Nonus, in quo varia, circa corpus hu-


manum notatu digna , occurrunt, cum figuris aeneis.

Thefaurus Magnus & Regius qui eft Decimus Thefaurorum


Anatomicorum, in quo praecipu aecorporis humani partes, ceu
in ftatu vivo, nitidiflime praeparatae, refer vantur.

In commodum eorum qui aliquot Volumina habent , fmguli tra-


biat us feParatim poterunt haberi .
HISTORIA
VITAE E T

MERITORVM v N V

FREDERICI RVYSCH.
Au<5tore

IO ANNE FR IT) ER ICO SCHREIBERO.

AMSTELAEDA MI,
Apud JANSSONIO -WAESBERGIOS.
M. D. CCXXXII.
L. S.

Uodfi {ludia mea 0 atque


inde animi mei propenfto-
nes cognouijli miraberis
forte hanc 5 de deferibendis vita ac
meritis Rvysc Hianis } tamquam
adceleratam fententiam. Neque
mihi blandior , me Hiftorici offi-
cium ubique impleuiffie. Forte quo-
que talem titulum nec omnino ad-
fe&o. Ferum tamen placuit , fic
fallere tempus , a facienda medici-
* 2 na,
AD LECTOREM.
na, feuer ioribusque fudiis reli-
quum. Neque id fa&um , fine fin-
gulari quodam meo frublu : nec ca-
rebit omni apud T e. Fida namque
uerorum meritorum hifloria aliis
conatus infundit fimiles ; non dele-
bilem mortuorum memoriam im-
primit pof'eris $ paucis faepiuscom-
ple&itur multa atque in memo-
riam quandoque reuocat , quorum
oblitos uideas magnos , fua in arte ,
uiros. Quin & , debere me tale
quid R v y s c Hianis manibus 5
mihi uifus fum idque non uno no-
,*

mine. Quos enim omnium primos


faciundo medicinam , lucratus Jum
numos y
AD LECTOREM.
numos , perpaucos illos licet ; eos
tamen certe gratus debebam
R v y s c h io. Hoc enim praeci-
pue auctore , Saandamum , immi-
tem mehercle ! erudito locum , olim
concejjeram , aegris laturus auxi-
lia. Tum & tenet Societas Petro-
politana, inter rariffima fua,
R v y s c Hianos fic diblos thefau-
ros , ac uere tales ; feruatos Pe-
troburgi , inque dies auctos ; ac
hodie quidem incomparabili muni-
ficentia Sereniflimae noftrae IM-
PERATRICIS ANNAE ,

JO ANNO VV NAE. Atque


quum Eidem Societati debeam
* plu-
3
AD LECTOREM.
plurimum; facere liceat Eius no-
mine , quod gratitudinis fpeciem
habere poffit apud nonnullos. lu- V
ra, mi Lector, circa hoc inflitu-
tummeum> ad Te non fpedant ,
nifi , quod ita exfequi ftuduerim
icf cuius de fe,fed per ludibrium ,
Joannes Jaco-
fpem fecerat
bvsRav, Rvrsc aiano no-
mini aliquantum hojiis , fe defen-
furum fcilicet ,
poft fata , Rvr
s caium, fi modo relidturus es-
fet gefta , memoria ac fide di-
gna (i). T>e eo certus fum , me
oft endijfe magnum fuiffe Virum,
Rvy-
( i ) Vid. Eius refponjio ad qualemcumque defenfionem F.
R VYSCH.
AD LECTOREM.
RvYSCHium. Quare & iure
nullus dubitavit Ruysch , bene
geflorum fibi confcius , propofitique
Jui usque tenax honeftos, fba
poft fata , repertam iri homines,
qui Rvyschu fcripta , pro me-
rito ,
defenfuri fint (n). Cetero-
quin , uti nemini inimicum , ita
profe&o RuYscHio praecipue ami-
cum ejje ^fatis in his fludui. Jam ,

qui fummi Rvyschu conatus nec


juperare , nec adaequare uales; adeo
caram mihi R u y s c Hii memoriam
intemeratam ut linquas , impenfe
Te oro $ inuentaque Viri in aug-
mentum
(ii) Vid. refponfio ad efijt. XIL
AD LECTOREM.
mentum fclenti arum artisque me-
dicae ut adhibeas , Jrncero animo
opto. Vale. 2). Rigae. A. P.C.N.
oo id ccxxxn.

F. S.
J.

HISTO-
I

HISTORIA
VITAE ET
MERITORVM
FREDERICI RVYSCH.
Redericvs Rvysch natus eft Hagae Co-
mitum-, A. P. C. N. oo idcxxxi
ix. D. xxm.
dartii ;
patre , Henrico, cognomine,
qui ^ LommiJJionibus fummorum
Status Bel-
gici Adminijirorum fuit
; matre vero , An-
.
NA uan Berghem. Quae puero adolescen-
tique propenfiones quis ardor , fuerint
; ; ignotum mi-
h1 ^ e heic S u ldem node multum
,
:. ?
alii Scriptores,
. refert. Dumque
circa adolescentem aetatem Pascau
V ARI G NONI LEiBNixzi atque Newtom , miracu-
lis proxima quae narrent, habent plurima;
mihi tamen
eadem illamagni Rvyschu aetas talismodi
nihil de-
dit praedicandum. Aliud enim Nofter fe&atus eft
ftudio-
rum genus , in quo quidem intelledus
magnitudinem haud
adeo metiri folemus. Ita tamen nobiscum
natura compa-
ratum eft, ut tenellae aetati adolescentique
impreflae notio-
nes , mrmscjue commendati fiue
adpetitus , ftue auerfatio-
nes, lnuirili aetate, atque uel ipfa
decrepita, nondum pia-
neeuulh, fua inquirentibus monftrare
foleantueftigia Qui
^ iam
% HISTORIA VITAE
iam Rvyschivm npuerunt uirum, fenemque , piisfimum,*
laboris cuiuscumque tenaciflimum ; flque uitia nonnulla
fine quibus nemo eft, & feneftutis forte comites, mente
fubtraxeris; modeflum omnino : ii intelligent , RvYsemum
puerum probe edu<flum adolefcentemque pietati , probis
,

moribus, ftudiisque feueram dicafle operam. Id conflat,


Eumdsm , Medicinae cupidine dudflum, relifta urbe patria ,
Leidam properafle , ubi iam tum Medicina tota , Anatome
atque Botanica in primis excolebantur , quafl gentilitiae
'Praecepto re ibidem utebatur, quem nominat Ipfe laudatque,
!

Io an ne uan Horne, mfigni tunc Anatomico, cui ipfe


Io annes Swammerdam conatuum juorum ifere omnium per-
fectionem debuit (i). Talis Do dtor, qui, tefle Eodem (n),
aliquantum callebat artes, a Noflro olim in immenfum au-
gendae , contingere debebat, diuina prouidentia, Rvys-
emo! Hic autem magiftrum fuum in his imitari; in aliis
mox uincere. Indete<Aa uan ornei in RvYscuium H
odia, quoties adolefcens hic Anatomicus euoluta epata , Jic-
catas que aere diuerfi ordinis uaforum ualuulas ojienderet
(i ii). Praeter incredibilem illum amorem in Anatomen,.
alium quoque innatum flbi fenfit in plantas. Has ergo in-
defeflus indagabat Lugduni Batauorum ; nequicquam cu-
rans taedia, quae p^oTo wo(f frequenter imminere folent
(
\ Jae»
pius que , durae adfuetus vitae , aquam ex ripis pileo haufit ,
ut fitim ex(Ungueret fejfus, per arida fabulet a ambulans %
quum reliqui Jludiofi, focii Botanici,
patriae fiudio mna ,

mollia reddita , in proximo hofpitio delibare mallent (mi).


En !
primordia fludiorum medicorum Rvysc manorum
lam Lugduno. reli(flo , Franequeram adpulit , ubi in falu-
,

tariarte, breui, adeo profecit, ut Dodoris Medici tk. titu-


lum & honores ibi mox adeptus iit. Difputauit. uero , ut
uc^
(i) Tn not: in prodrom r Io : uan Horne p. 37,
iu) l: c: C: III.
(m) Ex ore Beati. Io a n,n es C h r isrop.no Ev.s Bohi. ivs
-
in c~
pifiola , ad- me data Regiomonle.
,

(ii.ii) Ex ore Beati. B culeus in eadem epip.


FREDERICI RVYSCH. 3

uocant, pro gradu de pleuritide (v). Iam ; uti fola utilia


,

ardenter feriari usque folebat , ceteris , quorum obfcurus


ei ufus’, parum quaefitis; ita &
iuuenis , quas didicerat,
artes in bonum patriae uerfurus, fcientias reliquas; ad Me-
dicinam adeo non fpe&antes, haud multum, ut ex fcriptis
Viri cernere eft, curae habebat , Hagamque Comitum mox
redibat Medicus , aegris domefiicis fiudiorutn fuorum prae-
ftantiam commendaturus, atque utilitatem. Vix redux in
patriam; uel, quod communem de coniuge, Medico tan-
topere neceffaria , amaret fententiam; uel, alia de cauda;
iuuenis certe, quatuor ac uiginti annos nondum omnino
numerans, A. P. C. N. oo idclxi. D. i i i i. Ttecembris
uxorem fibi duxit uirginem ; fme diuitem ; fiue formofam
liue animi dotibus infignem; fiue minus; Mariam, filiam
Petri Post, Architebli Frederico Henrico, A-
raufionum atque Najfouii SereniJJimo ‘Principi celeberrimi.
Fruftra ergo contendunt rigorofi amabilis fexus hoftes, de-
decere eruditum dies noftesque , quo artem uel fcientiam
fuam promoueat , ftudiis fuis uacaturum , ut , celebrato
coniugio, irreparabile cum uxore turpiter perdat tempus.
Rvysch quo, per omnem aetatem, laboriofior efie
certe,
poterat nemo, non cum uxore carum confumfit tempus,
fed continui grauisque laboris taedia , optatiflimi coniugii
dulcedine, leniuit, Foecunda uxor plures marito peperit
liberos: marem unicum, atque puellas. Ac filium quidem
He nricum; pofiea Doclorem Medicum , amatum omni-
bus Clinicum ; hiftoriae naturalis peritiflimum ; Botanicum,
fuo tempore , in Belgio fere principem , atque adeo , ut
ipfe adverfarius Ioannes Iacobvs Rav
fcripferit (vi),
patrem a filio iuvari aliquando , quando in horto Medico prae-
legit ; opere Ioannis ionstoni, de hifloria animalium ,
rurfum edito au£fcoque clariffimum , ab ipfo Parente in glo-
,

riae focietatem , circa inuentionem artificii , pneparandi ac


x A con-

(v) Boh L 1 vS in citatis litteris


(vi) V. rcfponfio ad qudemcumque defenfmcm F. Rvysch.
4 HISTORIA VITAE
'confer nandicadauera , adfcitum (vn); auBorem forftan^
faltim multarum , elegantijfimarumobferuationum Anatomi-
co-Chirurgicarum , quibus, anno nonagefimo elapfi faeculi
impreffis, paternum nomen praefixum confiat (iix) qui- ;

que, gloriae paternae intentus, a patre detreBae in oculo


membranae RuYsenianae nomen propofuit (ix) imitphp ;

febrili, A. P. C. N. oo io ccxxvii. graflante per Belgium ;


quum aliquanto ante fpirantium cadauerum , ex terra Cae- &
pius haujlorum , foetorem amplius perferre non poffet (x)
menfe QBobre , Amfaelredami defun&um, Atque hac tem»
peftate decrepitus iam Rvysch, iam diu viduus, obitum
filii qui fidiffima toties fuppedit arat haefitanti patri confilia,
,

ientiebat moefiifiimum. Solabatur Ipfum tamen confide-


rata uiuendi ratio, quam, a nato habitam, paternis uotis
non omnino refpondentem, deplorauerat. Erant illa talia,
quae, ubi de mortuis fermo efi, fapientes tegere potius fo-
lemus. Semper enim conducit magis , proponere , quae feu
quaris , quam , quae nites. Solabatur Tatrem natu inter
filias minima, nondum maritata, conftansv usque dum ui-

uere defineret finex-y omnis laboris Anatomici, animofaque


focia. Erat enim paternorum, circa plantas atque cadaue-
ra, artificiorum , nec non omnium corporis humani pan-
tium gnariffima.
Hag£ Comitum igitur RvYSCHius fuit cadauerum
II.
humanorum atque brutorum fcrutator indefefiiis, adcura-
tusque eorum omnium quse aegris, i^commifiis, con-
,

tingebant,. obferuator. Atque ita nafcebatur primus Ejus


libellus Anatomicus, fed elegantiffimus, titulo ‘Dilucida* :

tio ualuularum in vafts lymphaticis & laBeis ; Hagae Comi-


tum A. P. C N. co id clxv. in mo editus. Talis fcri- n .

ptio , in qua &


moderationem animi erga temerarium Lv-
DO-

(vii) Vid. refponfio ad epifl. probL m.


{viii) Bohlivs 'm citata epiflola. An omnino ex ore Beati ?

(ix) Vid. refponfio F R vysch ad epifl. probi, zm,


(z) BoH.l I V S l: C
FREDERICI RVYSCH. f
dovicvm de Bils fufpieias , nouis inuentis utique ama-
bilis, effecit fine dubio fola , ut, anno fequente , a Con-
svlibvs Amfaelredamenfbu r Amflaelredamum uocaretur
Profeffor Anatomes. Exoptatiflimam fpartam- laetus capie-
bat Nofter ; urbem petebat illico , ibidemque per quinque
ac fexaginta annos uitam egit, ad fupremum usque diem.
Tanti nominis , ciuitas in qua fere nemo mifer, honores,
,

diuitias, atque aeternitatem nominis deftinarat RvYsenio.


Renouatum ibi in inquirenda corpora animantia ardorem
auxit,, fucceffu ualde felici; Quo nec carere ullo poterat
modo. Etenim cogita , exercitatum Anatomicum in urbe,
effraenibus hominibus, libertatem in licentiam nimis faepe
uertentibus, adfluente omnia occifa aperire cadauera ; at-
que tot cotidie exfiinftorum morbis fcalpello fuo femper
expofita habere in nofocomiis infuperque canes , uctccas ,
uitulos , oues , bouesj equos dijfecare atque balaenas \ confi-
dera, Eumdem occafiones datas negligsre numquam ; noffu
atque inter diu uifere aegros , &
ad primam auroram perfer li-
tari cadauera (i) ; Illum Tibi finge adeo laboriofum, ut
Eidem numquam nimis mane luceat fol ; femper uefperafcat
ocyus , quam 'vellet adeo fcilicet fubmerfum cotidianis in
;

praxi medica :& Anatome occupationibus ( 1 1 ) atque , ultra ;

omnem exfpeftationem ,
puta ulterius , Eumdem , A n-
d r Eyt Ves a l ii quodammodo aemulum intempefla nobile, ,

fordida Ipfum indutum uefle , uefpillones comitari nobtu , ut


fandapilas ipfi aperiant ,quo mortuorum fatus addifc at ( 1 1 1 );
memineris amplius , Eumdem omnibus , quibus praecipui
Anatomici ab omni aeuo inftruffi fuerant , adminiculis diui-
tem, alia adhuc , fibi fingularia , habuiffe , inque fuos,
inexfpeffatos omnibus , ufus conuertiffe ; atque omnibus,,
quae ibi cafu uelconfilio, fponte uel experimento , conti-
gerant, adcuratilfimum adftitiffe obferuatorem ; atque tam
A i fre-

(1) Vtd: pr&fatto Thefauri Anatom ix. :

(ii) Vtd: Aduers: Anat Cbirurg: Dec:


; II. p. 2 5 „.

(.111) Ibid: p; 46.-


6 HISTORIA VITAE
frequentem , ut rariffime aliorum euo luere potuerit fcripta
(mi); quibus omnibus adftrue protra&um, tali ratione,
per fex & fexaginta annos fudium ,
quod , crefcentibus an-
nis , una cum amore in Anatomen & infitiabili fcrutandi cor-
pora curiofitate , glifcit fimul (v); hifce penfitatis lingulis,
atque inter fe uniuerfim comparatis ; annon iudicabis , uel
naturam , fiue pauperem nimis, fiue in exhibendis operibus
fuis nimis parcam, a decefToribus noflris Anatomicis plane
exhaullam, nihil noui tali exhibere polle fcrutatori ; uel il-
lum Anatomicum innumera, nemini ante uifa , dete&urum
efle Aii infinitos made thefauros , quos mortalem perfefre
?

detegere nefas, innaturae finu delitefcere, experti finceri-


que clamant omnes, uoce unanimi 1 Omnis ergo dies talem
Anatomicum nouis naturae recreabit deliciis. Statum Tibi
depinxi feliciflimi Rvysch, ut mente recolas, animumque
Tuum meditatione hac, ubi opus, erigas ; quanti Jit illa in
rebus humanis fortuna , ubi occafo fola faepiffime magnos fa-
cit ; ac Anatomicos quidem certijjime ! atque intel ligas, quo
fato Rvys chIus numquam fere fallens naturae interpres
faftus fit, ut omnes priores Anatomicos multum anteire
potuerit inuentorum gloria. Satis, opinor, euincam,Eum-
dem certiori naxoyiou firma fubjeciffe fundamenta. An
poterat igitur de omni humano genere magis mereri
R vysch, quam fundando folide adeo falutariter
poflea influxuram in omne exercitium Medicum ? Carere-
mus certe eleganti doftrina Boerha AVEana , nifi infignis
ille exflitiffet artifex, Ruysch, uel ei fimilis quifquam a-
lius.
1
1 1. Singularibus artificiis Noffrum in detegendis no-
uisufum effe, modo dixi. Ita in omni hodie arte uulgaria
non fufficiunt amplius. Usque adeo procedit induflria hu-
mana Ipfe nobis in fcriptis luis plures patefecit adminifra-
!

tiones Anatomicas , uel Galeno inauditas. Digniffime


pri-
(iiii) Boerhaave in epifl ad Ruysch p. z j.
(v) Rvysch in refponf adepijl: Bohlii p: $.

'

/ .
FREDERICI RVYSCH. 7
primo loco adfero illam praeparandi artem , atque confer-
nandi cadauera , quam falfo fibi adfcripferat odofredvs
Bidloo, a proprii operis tabulis fatis faepius refutatus s ,

uendicatam patri atque filio , Rvyschus. Tali arte con-


dita cadauera per plurimos feruabat annos , iit dormire po-
tius , quam mortua , uiderentur. Fruddus artis explicuit
Ipfe (1), quos propriis auftoris uerbis propono: I. Vafit
[anguinea minima non tantum replentur , fed & rigida fiunt
in minimis ramis ut e corpore eximi queant. 1
, Cadaue- .

ra talia , fuccejfu temporis , fiunt rubicunda magis I J. I

In ejufmodi feruatis , longe pofi , uel minutijfima confpici


queunt quae nec in cadauere , nec in uiuo alias uifiuntur.
,

III I. Lymphae dubius in illis , & aliquot pofi annos , im-


mo pofi faecula, [pellar i poffunt. V. Diuerfitatem extremita-
tum arter io/arum-, inuariis partibus uariam , exhibent. VI.
Diuerfam a recentiorum fententia glandularum conglobata-
rum notionem in finuant VII. Ipfe , recentium licet arteria-
.

rum quarumdam extremitates , fricatione , in fimplici aqua


funt dijfolubiles. Si ulli in terris arti honos ; haec fane in
coelum debebat laudibus ,
efferri is, qui eidem atque una
fummam perfeftionem induxerat, Rvysch. Namque a-
pertum eft,& de Bils, Cornelivm Stalpartivm&
uan der Wiel aliquid artis illius calluifie (11) Interim
uariis mox fubie<fia ex lege humanorum fato-
fuit iudiciis,

rum; aliis malas fraudes ac praefigi a cuticulam mifero ;

puero detradlam cum 1 1 Rav incufantibus , ut cutis cum


. .

f
mufculis fuis y anguine adhuc turgidis , naturalem quodam-
modo corporis colorem referat (1 1 1) quum contra idem ille ;

puer, feptennis ille, quem in oculis gerebat, inque tumu-


lo fplendide ornatum exponere confuefcebat Rvysch, Ip-
si Petro Magno, Imperatori, quo, dignitatem hic
non loquar , ingenii acumine praefiantior iudex exoptari non
pc»

(1) In refponf: ad epift :


problem IIE
(
Swammeidam in
ii) notis in prodr : uan Horne Cap i x:
(in) CaH-Erndtei de itinere Anglicano ac Butauo-, p. 84,
8 HISTORIA VITAE
poterat; atque plurimis, eflet probatiflimus.
aliis

Artificio fecundo , circulantium in uiuo corpore humo-


rum uias perfefle manifefabat Rvysch. Iniiciundo nem-
pe materiem quamdam cerae eam in truncos ua forum quorum
uis ; ficque replendo illorum ramos , ramufculos ; atque
ipfa uafa, tenuiora capillo. Iucundiffimo fane oculis fpe-
ftaculo 1 Ars illa procul dubio in deri- RvYscmum
vata erat a R
egnero de Graaf atque I. Swammer-
dam, quos primos illius cultores extollit Ipje (mi), a-
micofque habuit; atque alterum quidem adeo diledlum ut ,

nulla dies abierit , qua non mutua amicitia coniunffijjimi


collocuti fuerint (v). Poliunt tamen artis huius natales anti-
quiores aliquantum Patui. Vt Bartholomaevm Ev-
-stachivm, nafcenti arti forte obftetricantem , praeteream,
poftque illum alios plures , ipfe Swammerdam priores
adducit, celebratque lo. uan Horne; de Bils, atque
C. Stalpartivm uan der Wiel (vi) Omnibus tamen
palmam praeripuit Rvysch. Atque de hac arte uarie quo-
que fenferunt dofti. Dum enim alii , illius aliquantum pe-
riti , de fe putarent nimis alii contra recentia cadauera
:

omni tali praeparationi , nimis mutanti , cum 1. I. Rav


praeferrent; nonnulli tandem debitam quamdam laudem ei-
dem decernebant. Infignia circa replendi artem dedit mo-
nita Hermannvs Boerhaave (vi i), Phyfiologis
cOmmendatiiTima.
Ter-

(irn) De mufculo uteri.


(v) l: C:
(vi) Swammerdam /.• c: p. 33 .

(vii) In epiftolaRuysch p: 33 — Ego quidem de arte illa falua


ad 3 «;.
,

^xiftimatione Ruyschu praeparatorumque £/#.<•, ficiudicandumcenfeo.


,

I. Illam certo demonftrare uaforum exfijlentiam. Repletione enim nulla fino-j


poliunt uafa. 1 1. Illam non demonftrare [olorum uaforum Janguiferorum exfi-
flentiam , fed & aliorum. Non ergo ualere illationem frequentem quando-,

que Ruysc nio : Adfunt repleta cera uafa: ergo per illa , in uiuo corpo-
re , ferebatur eruor. III. Repletione plura comprimi uafa , in aeternum fub-
dutta oculis ; atque eo comprimi plus , pluraque quo felicior fuit repletio.
,

1 1 1 1. In forti repletione mutari minimorum uaforum direttionem. Ipfe id


FREDERICI RVYSCH. 9
Tertii artificii ope , quo inflatas prius corporis partes exflc-
cab at, fic catas que difcindebat primus fane uidit, quae praefeti-
,

tiebat nullus. Membrana adipofa Riolani cellulis fcatere


fic deprehenfa eft, mirabilis fic patuit ftruftura colis-, atque
alia. Eadem tamen ars jam exercita erat a Swammer-
d AMio atque Marcello Malpighi, Ifte enim infal-
libilem cognouit modum
, corporis partes adimplendi aere
(iix); hic flngularem lienis fabricam , tali auxilio, nobis a-
perire conatur (ix).
Aliorum adhuc mentionem fecit artificiorum ; uti, pro
feparandis humani corporis integumentis ; pro inducenda fero -
to duritie lapidea ; atque ruberrimis inieltione partibus, ut
membranis atque inteflinis, quo explicentur magis ; liquo-
ribus immittendis. Aft haec lingularia magis fuerunt.
Enimuero, quietos linquamus manes RvYSCHianos, ne
in arcana Viri penetrare uelle uideamur, quae , uiuus ,
tam anxie celabat, ut modum, indurandi ferotum , lapidis
inflar (x) , artemque iniiciundi uafa, nullo modo reue»
lare uoluerit; atque hanc ne integerrimo quidem, certo
que fluo amico , Hermanno Boerhaave (xij.
Intelleftu iam eft facillimum, quopa&o Ruysch tot no*
ua in humano corpore detegere ualuerit. Inuenta fua bo-
nus in orbe ciuis , ufibusque humani generis deuotiflimus ,
publico impertiuit illico , diuerfis in feriptis , quae , titulo Ob-
fervationum Anatomico-Qhirurgicarum ; mufei RvYSCHiani
13 re-

fatetur replendi artifex. Corpufcula namque teretia , in medio rene obuia,


glandulae credita , conuoluta uafa probaturus , fic feribit in Thefaur : Ana-
toni : X. n LXXX VI. Quum arteriae renales exattijjime replentur dijfol-
,

uuntur , uel expanduntur , quem ad modum , fili glomer. Recidit haec me-
ditatio ad illam hauddum foiutam quaeflionem : An minimorum uaforum
&
dire&io in fanitatis ardentiffimae feDris flatu duret eadem ? Annon enim ,
in tali febre , uel ob hanc caufam , in parte quadam uiui corporis , fecerni-
tur humor , & copia , & dotibus alius , quam in fanitatis flatu ?
(lix) SwAMMERDAM l:C:p: Ij.
(ix) De liene , Cap IIII.
(x) Vid: refponfio ad epift: problem: II.
Boerhaave
(xi) Vid: refponfio ad epijl: Fi p. 73.
J€> HISTORIA VITAE
refponflonum ad epiflolas problematicas ; the/aurorum Anato
micorum\aduerfartorum Anatomico-Chirurgicorum curarum - ;

que pofleriorum , ignota nemini, Aubtorem, non titulo, fed


merito fuo , Illuftrem arguerunt.
Merita RvYScuiana diftinfte recenfere, animus eft. Ita
enim animis mortalium innafc it ur ueneratio erga mortuos, non
indecens ; inflammata tamen Nolim tamen tacere, ubi bo-
nus Vir , aliis diu animaduerfa , fibi primum uifa falfo arbi-
tratus. A plagii crimine Rvysc trium abfoluit quisque. At-
que eadem res ad alios relata , uituperii pleniffima , exi-
miam RvyschIo parauit gloriam. Digniores namque in
Se utilitates ex propriis obferuationibus, quam ex iterata li-
brorum Anatomicorum le&ione, qui, ut nunc, ita&olim,
plerumque compilati erant, expertus; uermibus facrabat li-
bros. Vnde placuit nonnullis fententia,y?Rv YSCHius/ri-
mus in terra Anatomicus fuiflet , Anatomen per Illum ad idem
perfebtionis culmen perdubiam fuijfle, in quo illam ab Eo con -
flitutam, pofl tot annorum millia, miramur hodie.
'Dijperfa in /criptis Auctoris triplici colligam argumento.
\ Trimum erit de meritis Rvys CH ii in Anatomen. Alterum
explicabit adcejflones ; Chirurgiae atque Medicinae per Eum-
dem fabi as. VItimo utilitates , in hifloriam naturalem ab II
loderiuatas, recen/ebo. In nullo uero flmplicem Hiflorici ti-
tulum fuftinere uel poflum , uel cupio.
Ordior ab Anatome.
Illi. De humani corporis ojflbus primo loco loqui decet 5

cum, quod praerogatiuam quamdam, prae aliis humani cor-


poris partibus, in tra&ationibus Anatomicis, iure confuetu-
dinis, nafta uideantur; tum, quod Rvys ch in eadem om-
nium maxume inquifluerit iuuenis (1). Origini corporis hu-
mani intentiilimus Rvysch, & offium generationem per-
faepe confiderauit adtentiflimus. Hanc, fere integram, ad-
difcas ex mu/eo , fic dRio , R vys H?ano; plures Theodori
Kerckring errores, ibi corre&os, notabis; atque retine-
bis,,
(l) Aduerf: Am at; Cbtrtirgx Dccad; m. tir-ns-*
FREDERICI RVYSCH. it

bis, multa ibi referri, quae tamen pofteriores prae-


legeres libi adfcripferunt inuenta. Eximiae quoque artis
opus profe£to erant minutiffimi digito minimo haudqua-
quam maiores (ii), grandioresque, omnis flaturae, fceleti,
flue humani, flue brutorum, eburnea albedine commenda-
biles. Recreat me adhuc plurimum recordatio , uidifle a-
pud RvYscuium, fuis inciflulis, puluinaribus incumben-
tes fericeis, artem elegantiflimas , exiguas, naturae tamen
humanae terribiles quodammodo, mortis illas imagines.
De ipfls ojjibus quae memorem ,
pauca reperio apud Rvy-
scHium, Plura reperiflem fine dubio, nifi Josephvs du.
Vernay atque Cloptow Havers omnia fere , circa
ea, praeripuiflent omnibus. Hosque fi legiflet Rvysch,
quasdam fuas circa ofla obferuationes procul dubio noncre-
didiflet nouas. An enim animaduerflone dignum,
illud tanta
epiphyfes ojfium cum ojjibus connefli , ope periofiei , atque ab
hoc fuam adipifei firmitatem (iii) ; pofieaquam idem longe
ante animaduerterat Havers (hh) ? An illud adeo in-
auditum erat ante RwscHium ; proce(fum capitis , fi itofimi-
lem , primo ejfe cartilagineum , pofiea autem ojfefcere , , ar-' &
ticuli auxilio , committi cum ojfie , aemulante petram ; unde
eumdem folae fenum caluariae in coemeteriis exhibeant quae-
renti (v)? Subiefta autem fatis euincunt, idem diu iam in-
notuifie Gabrieli Fallo pio (vi). Atque, ut ad ojfiunt
medullam tranfeam , non admodum re&e lentiebat Nofier,
ab omni aeuo creditum fuijfe , quod eadem ojfa nutriat ; quum
ii z con-
fn) Ibidem.
(iii) Aduerf: Anat Chirurg: Dec:
: III. «.• IX. p. 31.
(1111) Ofteologiae nonae p: xy. ita : The periofteum is ferviceable in the cok-
jun&ion of the bones and their epiphyfes ,
vibiljl the fubftance of the epiphyfes is
cartilaginous , &C:
(v) Aduerf: Anat-. Chirurg: Dec-. III. n: IX. p. 31.
(vi) In cbferuationibus Anatomicis ita : In nuper natis pueris offeae non funi
( adpendiculae svMutU ) , fed cartilagines, dumque augefcunt corpora , ipfae etiam
crefeunt , ojfeaeque fiunt , atque ad quar tam fere annorum feptimanam usque ,
fer diuturnam elixationem , ut adeidit in adpendicibns tenerrimorum qffium , de~
hifcunt , fepar arique pojfunt quod numqustn in neris procejfibus adeidere repe-
,
ries.
IX HISTORIA VITAE
contra crederet, illam ojfa roborare ^humeBando^m). Eam-
dem autem fententiam,immo& probatam, legas apudaufto-
res, priores RvYsemo (iix).
Talia uti laudamus numquam ; in vvscmo uero excu- R
famus; ita e contrario ingenue nobis probantur , quae de
ollibus RvYscmana in medium producimus reliqua. Me-
dullam ,
in offium cauitatibus contentam ,
quaeepi- , cum illa/
phyfibus atque cellulofiae membranae includitur , eiusdem ejfe
fpeciei , adferebat ideo , quod omnis illa in cadaueribus , quae*
triginta per annos , in fepulcris haeferant , ubique inuenire-
tur febo fimi lis , uel duro adipi (ix). Obferuatio eft ele-
gans ; meque dele&at plurimum illatio , illuftre naturalis
Ortologiae fpecimen exhibens in homine , artificialis certe
imperitiflimo (x). Cui uero, fiue per obferuata , fiveper
rationes, perfpeftum eft, membranam cellulofam in toto
corpore non dari, nifi unicam , illamque , quae medullam
oftium complebitur, continuari membranae, cellulis pin-
guibus grauidae; uti adtenta uel folius jyphilidis contempla-
tio nos edocet is in admittenda Venerabilis Viri fententia
:

fe praeftabit facilem. Eft &


nitida obferuatio de diminutio-
ne fuperioris maxillae , non quidem ab gingiuarum erofione
fcorbutica, fed pofi cafium dentium fuis ex alueolis , in feni -
bus ; in quibus hi alueoli concrefcunt , uti uafis umbilicalibus
foetus , pofi partum , adcidit (xi). In decrepitis nutantes
dentes ait , radicibus fuis , folas per membranas , firmatis.
Atque egoinfene, femper, inter mordendum atque man*
ducandum dentium ia&uram pauente , idem, nuper admo-
,

dum
(vii) Tbefaur: Anatoni: IX. p. 3.
(irx) Vid: M: Malpighi Exercitatio de omento pinguedine & adipofis ,

iuBibus. Et Havers /. c: The third difcourfe. Of the ufes oftbe marrow ,

p. 178--1S6.
(ix Adnerf: Anafom: Chirurg: Dec: III n: IX. Idem uero iam fubolfe-
cerat M ai p 1 gh i L c: ad n: I-I X.
(x) Continetur fub hac propoficione Wolfii in §. 170. Ortologiae :

Quae bdbent easdem modorum poffibilitates ,


quae , adtributorum propriorum in-
Jfar , infunt ;
ea eiusdem Jpeciei funt.
(xj) Qbjeru; Anatoni: Chirurg: obferu •- IIXCIE
FREDERICI RVYSCH. **
dum uidi fpe&aculum. Tantum circa offa ex R v YSCHio dif-
cas Anatomicus ;
quibus adde , crajjiores rotundiores que
eoftas feminis obfer natas effe a Rvysch io, quam viris
(XI I>.
V. Circa uafa humani corporis plura exhibere poffum.
Triplicis generis demonftrata funt hactenus ab Anatomicis;
fanguinea lymphatica ac lattea.
; Vbique uero praedices
Rvys cHium. Tam in lymphaticis , quam in latteis primus
oftendit, primus depinxit femilunaresualuulas, eas queprae-
parandi modum certum docuit ; primus eas oculis dominatum
inter Anatomicos tentantis de Bils expofuit. VafalaElea
primi ac fecundi generis monftrabat ; uiam chylo parabat cer-
tam ex uafis generis primi in fecunda uafa: a mefenterio ad
lumbos. Sicque evertebatur, uno impetu , famofum com-
mentum BiLsii, de rore corporis humani , per duftus pro-
prios, Mosch
uocatos , a lumbis tendente ad mefente-
rium. Optuma de nota commendanda eft Beati dilucida
tio ualuularum , in vafis lymphaticis lati eis-. 3
Vafa, cruoremuehentia, ampliffimam mihifuggerunt di-
cendi materiem. Dicam primo de contento poitea diditu- :

rus de continentibus. Experimentum audi, curiofum, &


& utile : Vbi uena tibi fecatur ramulo fruticis , uel 13 digi-
,.

f
tis , motita 13 comprime , qui mox ex luerat , eruor em 13 ;

habebis e fluido folidum ; membranam , inquam , copiofijfimis


fibris intertextam , quae> ubi , per diem unum uel alterum ,
pura aqua abluitur , albefcit tota (i). Hanc ^ ^^-membra-
nam RvYsemi ueram membranam de animali corpore de-
fumtam iurabit quisque. Id uoco curiofum. Sed idem &
obferua utilijfimum. Ipfe Rvysch, & polyporum , & ute-
rinarum excretionum indolem inde explicari poffe, non te-
mere autumauit. Mihi quidem omnis illa res adeo indubia
habetur, ut nil Iit fupra. Veros polypos , a coagulato cru-
B 3 ore

(xii) Vid: mifewn RvYSCHianum N. VI. p 108.


:

CD. Tbefaur: Anatom: VI. n: VII. & Thef: VII. mm XXXIX. Tabi IIE
Ftg:. VI.
*4 HISTORIA VITAE
ore diuerfiflimos, qui negarunt oiim ,
quique illos mox poft
obitum tantum nafci arbitrantur ; ii in Anatome cadaue-
rum, polypis diuitum, parum mihi uidentur uerfati atque >

naturae ignarifiimi (n). Notabilis quoque eft ingens il-


la differentia inter 'k^^pelypos ex humano fanguine con-
feSfos, atque illo r, ex brutorum eruor e paratos (iii). A-
perte enuntio transfuffonem [anguinis , ex animali altero
;

in alterum , re 51e damnari a RvYSCHio , tali experimento


(ii ii). Vide; quantum <pw<oAo yi»; quantum vafloKoyi* de-
beat RVYSCHiO?
Transgredior ad arterias , coercentes fanguinem. Om-
nis uia, quanta quanta, quantis quantis ambagibus du&a,
a corde usque ad extimum corporis corticem, nouisde-
corauit honoribus RvyscHium. Aorta tota, fuo abor-
tu , usque ad inuifibilem oculo ramufculum Poflicam !

cordis cauitatem ubi egrefla ahors, adfcendit, refiexaque


defeendit poftea, datis prius Palladi sarci ramis non-
nullis. Tempore RuYSCHii, fcribebant omnes Anatomi-
ci , unam illam aortam , fuo in itinere , fieri duplicem
alteram adfc en dentem ; defeendentem alteram. RvYsenius
autem, ex intentione naturae atque ueterum (v), unum
aortae adferebat truncum , qui incuruaretur , defeendens.
Sique

(ii) Poft plurium polyporum in cadaueribus examen , reperi i alios e/Te


maturos perfectos , omnino coctos j alios immaturos. Priores productor em
fuum, cruorem , adeo celant , ut nulla coniedatione diuinaris , e fanguine
natos illos. Flauescunt illi ; fique foli pelluciditati illorum adtendis ,fuccimm
fpettas. Si qui tamen idterioeis infunt, colorem habent felleum. Deprehen-
das tamen faepius , in quadam iliis polypis continuata parte , loca quaedam ,
magis uel minus rubicunda, iam pellucida aliquantum, iam aliquantum flaua.
Immaturos hos uoco polypos. Atque dum natura & in morbofarum &
in
fanarum a£tionum produ£tione easdem fequatur legesj faliat numquam; quis
credat j polypum poft mortem maturescere poflfe ?
(iii) Curar renoudt p: 21. In TbeJ: Anatom: I. T. II. eft figura
: :

membranae de fuiIlo cruore , globulos ortentans , ab Auttore tamen digitorum


compreflioni adlcripta. V: Thef: Anat: VII. n: XXXIX.
(x 1 1 1 ) Conf: fupra wtf: X. ad §. IIII.
(v) Vuh Jo annis Baptistae Morgagni aduerf. Anatom :!. n ,

XVI.
FREDERICI RVISCH. t?
Sique figaris, ab Ipfo datis (vi), fides, re uera non eft,
nifi unus aortae truncus , isque defcendens per corpus
ita tamen, ut prius, quam defertur, incuruetur, adque
curuaturae locum , ramos impertiatur uertici. Ita nata
aorta primos omnium ramos cordi, huicque adpenfis lar-
gitur auriculis. Eos ueriffima imagine utique expreflerat
Bartholomaevs Evstachivs (vii); ultimos uero
fines eorum, cincinnosque fubtiliflimos aeque, ac mira-
biles, figuris delineare curauit Rvysch, quae per homi-
nem nec pingi, nec fculpi queunt elegantiores (iix). At-
que dum &
ante RvYscmum fopor alium arteriarum or-
tus peruerfe delineatus eflet ab improuidis Anatomicis;
eumdem ex cadaueribus , atque fecundum obferuationes
ueterum (ix), dextre exprimere figura ita curauit , ut in-
nominatus truncus , aliquantum adfcendens , mox fieret bifi-
dus , producendo in latus fiubclauiam arteriam , fiurfium uero
foporalem dextram ; fecundus uero folam finiflram , foporalem
furgentem monftraret (x). Solet quoque fub fubdavia fini-
ftra ad pulmones dirigi arteria , diu fuperuifa Anatomi-
cis, rurfum obferuata RwscHio (xi), iam , conflanti
experientia, nota, cui, quippe adfiduae bronchiorum co-
miti, bronchialis nomen datum. Hanc pulmonalem didam
malluiflem ; uti id fadum cum iecoraria ; nifi eodem no-
mine abufi fuiflent priores difiedores. Ignoro tamen , an
eamdern ob caudam bronchialis adpellatio difplicuerit Ra-
vio (xi i ). Reflitutae ita arteriae delineationem primo re-
peris ex uitulo (xi ii), poli & ex humano corpore (xuii),
Nimis
(vi) II. &
Illae in tabula, epift: III. adiun&a.
(vii) Tab: Anatona XV. Fig: II. Tab: XVI. F: I. II.
(ux) Fig: I. &
III. in Tab: ad epift III. In primis in Tab: III. Thefiaun

Anat IUI.
:

(11) E v s t.a chivs Tab: Anat: XXV


(x) In fig. II. & III. tabulae ad epift: III.
(xi) In obfieru: XV. C: III dilucidationi naluutarum in uafis lymphaticis
'

Flfteis addita.
(xn) Vid: Eius refponfio cui qualem cumque defienftonem. F. -Rvysch.
(xii 1) /: cit: ad not: XI.
(sim) In fig-. I. & II. tabulae aci defipi ep: VI.
06 HISTORIA VITA E
Nimis uero infedit animo RvYSCHii, fibi foli primam ar-
teriae huius deberi obferuationem (xv) atque Io an nes ;

Iacobvs Graetz chartam cenfetur fua perdidifie proba-


tione, quod nec Erasistrat vs, nec Clavdivs G a-
ienvs, nec M
archettis talem umquam nouerit ar-
teriam (xvi); quum clariffima, eafuperre, tandem hodie
inuenerint loca feduli leftores ueterum (xvi i). Id conflat
tali experientia, multum profecifle «pumAoy/w. Haec enim,
naturae uias indagans, ita fe fenfim componit ad naturae u-
niformitatem paucam. Vtque nono experimento difcas,
quantum Anatome poffit & in veAohaytep arteriam bron-
,

chialem cum pulmonali communicare , obferua cum RvYSCHio


(xnx). Hac uifa communicatione, ualebat Herma nnvs
Boerhaave ueriffimas omnino defcriptae prifcis Medicis
tierae pleumonitidis exhibere cauffas , ubi & leuior ille idem
morbus animaduertitur , toties qui refoluitur (xix). Cla-
riflimum ergo eft , quanta laude , quantaque adcellione , ob-
feruatam uetuftiflimo aeuo arteriam reftituerit Rvysch,
ac praecipue , fi cogitaris, idem illud uasfaepius. Eodem
obferuante, ramum largiri ftomacho (xx). Atque, quo de
maioribus canalibus tandem finiam ; uafa in membrana , (uc-
cingente cofias ; arterias mammarias internas ; per icar dio-
diaphragmaticas ; atque mediajlinas elegantibus figuris ex -
prejfit (xxi); arterias intercofiales exteriores , ex interio-
ribus congeneribus natas cognominum carnium itinera fe-
;

quentes , adque utrumque 'cojiarum limbum, fiuperiorem , & &


in-

(xv) /•• c: ad not: XI. ,& in refp: ad ep: probi VI.


’•

(xvi ) ln epift: problem: ad F. Rvysch.


(xvi i) In Morgagni aducrf: Anatoni: I. num XXIIII. Nec adeo (per-
nendus locus quem Philippvs Jacobvs Hartmann«z Difl: Il.fpec:
de peritia ueterum Anatomica adducit , ubi Audior Ifagoges Anatomicae tenues
uenas memorat , afperam arteriam ampleftentes.
(xnx) In fig: V. tabulae ad ep: VI.
(xix) De cognofcendis & curandis morbis apbor: Szz. 830.
(xx) Obferu: X. C. III. ad dilucidat: ualuul: in uafis lymphaticis &
lacieis,
(xxi) Vid: tab : , refponjioni ad ep: II. addita.
FREDERICI RVISCH. 17
inferiorem^ tendentes ^ detexit feliciter (xxi 1); Pepto trans-
uerfo ab inferioribus &
interioribus intercoflalibus , nonnum-
quam &
a fplenicis , ramos uendicauit (xxm) uafa deni- ;

que breuia , cum arteriofa^ tum uenofa> fufficienter deline-


auit (xxi 1 11).
Quamquam fic Rvvscmana diligentia circa maiorum
ualorum ramos facile elucere poffit ; inminimorum ta-
men perueftigatione lynceum confitearis RvYSCHium. To-
tum humanum corpus ex uafis confici ; antiqua efi didio.
Nullius autem probatio demonftrationi adcedit propius,
quam quidem R
v ys CHiana. Ignorant tamen fatis anima-
ti corporis indolem., qui, experientia fola , rem omnem

capi pofTe, perfuadentur. Ratio utique, ea fuper re, ali-


quantum difputat. RvYSCHius oculis exponebat uafa, u-
bi eadem nemo unus uiferat umquam. Dumque artifi-
ciofae repletionis examinatores incorrupti monuiffent , ea-
dem, aboleri uafa plura, iam inconfpicua prior illa , de :

humano corpore , per omnia uafculofo , fententia , eo


ipfo firmabatur plurimum.
,
An enim quis ante uiderat
uafa per araneam tunicam (xxv) Vafa per membra-
?

nas , cingentes auditus officula (xxvi) ? ifa per patellam V


(xxvii) ? Vafa per acetabulum coxae (xxiix) ? Vafa in mem-
brana^ ambiente uertebrarum medullam (xxix) ? Vafa in
offium meditulliis ( xxx) ? Vafa in exfanguibus tendinibus
ac ligamentis (xxxi)? Ibi tamen illa fpeaauit Rvysch,
& poft hunc , fpe&auere alii. Interim in cuticula in ;

reticulo Cubcutaneo ; in membrana arachnoide , nulla , ocu-


G la-

(xxn) Tab: III. Fig: III. Thefaur: Anatoni: I.


(xxiii) Vid: refponfio ad epifi: probi: IX*
(xxii 11) Fig: I. &• II. in tabula IIII, addita refponfionibus ad epifi: probi:
(xxv) Thefaur: Anat: II. p. 38. Tab: I. F: IIX.
(xxvi) Vid: fig. I. tabulae, quae ad refp: ep: probi: IIX.
(xxvii) Aduerf Anat: Chirurg: Dec: II. II. „ /
(xxiix) Ibidem n: I.
(xxix) Curarum pofleriorum n: L 1 IX.
(xxx) Tbefiau: Anatoni: X. Tab: III. Fig: II. C.
(xxxi) Aduerf: Anat: Cbir : Dec: II. T. I. Fig. I.
8 ,

1 HISTORIA VITAE
latiffimo quamquam uifa uafa licet eadem
, ,
cuticulae in-
ferre uoluerit Sancti And re a e iaftantia. Inde hunc
ad demonffrationem talem prouocabat Rvysch, addita
lepidiiTima claufula , huc nihil faciente (xxxn).
Omnia haec infignia funt, atque multum foecunda; ne-
minem tamen latere poterant, folius artis RwscHianae,
bona fortuna , gnarum , foloque oculorum ufu fruentem.
Quod uero iam in medium proferam id non poterat decla- ;

rari, nifi ab ingeniofiffimo Viro, feduliffima comparatione


prius inflituta. Et cineres Viri reuerebitur , eo nomine
fapiens quisque.
Loqui paro de eo , quod magnum arcanum toties re&iffi-
me adpellauit Illuflris Anatomicus. Vtique de arcano \ quo-
niam nemo mortalium rem illam fufficienter ac diftin&e ex-
plicaturus praefumi potefh Loqui paro de inuento indu-
itriae RvYscmano tanto , ut, loquente fic Boerhaave
(xxxiii) , in Anatomicis nihil fit fupra. Arcanum eji ille dif-
ferens progrejfus extremitatum , tam arteriofarum , quam
venofarum , &
a fe mutuo , &
a finibus vel uenofis , vel ar-
t eriofis ; in uariis humani corporis partibus. Arcamim efi
eadem illa ediffia diuerfitas , in uariis brutorum partibus.
Euoluas omnes Anatomicos ; omnes euoluas naturae hu-
manae inuefligatores ; atque cites mihi unicum, qui uel dif-
crepantes inter fe du&ibus uaforum fines praefenferit , uel
ad diuerforum humorum in animali corpore fecretionem
intelligendam aliquid in eo fitum arbitratus fuerit. Solum
mihi Malpig Hium , ecquis uero huic , fiue fagacitate fi- ,

ue incredibili obferuationum adcuratione , par fuit um»


quam ? ne mihi obiicias , amabo (xxxmi). Principes Ana-
tomici, uel ultimis ante RvYscmum temporibus, uulga-
bant ; uaforum & arteriarum , & uenarum fines in rete
; ;

ejfor-
(xxxii) Aduerfar: Anat: Chirnrg: Decade III. n: IIX.
(xxxiii) in cpijlula ad F: Rvysch.
(xxxiiii) Infignis exilat locus in Eius epifl: I. de pulmonibus
; ubi placentam
uteri, pulmonum vicariam, foetni fagaciflime adferit ideo quod per placen-
,

tam, confimili ramificatione , excurrant propagata uafa (ac in pulmonibus.!.


;

FREDERICI RVYSCH. i<>

ejfarmare , confuetum naturae morem ejfe


( xxxv ). Ego ue-
ro mallem etiam atque etiam ; illud adeo audaciter non
uocaflent naturae morem. Nifi enim euidentibus teflimo-
niis probalTent
,
quoties cum natura amici/limi conuerfati
elTent; illos naturam pernouifTe , iure aliquis inde dubitet.
Immo uero; uti praeclare ac fapienter idem ille arcel- M
lvs } pro more, aiebat; rerum inuentores urbium 7 eipu- & %

blicae fundatoribus adfimilari ; has namque fuum uenerari


aubdorem , non , qui fenfim gentem propagauit , loci opportu-
nitate , aut forte co alius fedj qui , datis legibus , dift initis
;

ordinibus , moenibus uel fepto circumuallauit , aut arce fir-


&
mauit ; ita in artibus fcientiis inuentorem illum dicendum
ejfe , qui naturae arcanum fer fias c au fas fatefecit , ratio-
num experimentorum cumulatis argumentis firmauit , &
ufum naturae congruum dilucide expofuit (xxxvi); ita &
R vysch, genuinus diuerfitatis illius, quaeque inde fe-
quuntur, deteftor, eamdem dilKn&iffime enarrauit. Ete-
nim ; ut , dicendo de arteriis , a capite incipiam arteriae :

piae matris , inque choroideo plexu , ferpentino gre fu ince- ,

dunt (xxxvn). In choroide tunica mirabiliter repunt , fex


ramis maioribus , fenis in locis , in medio eius, eamdem per-
ambulantibus ( xxxnx) , decusfant que eaedem fer Rv y s c Hi-
anam tunicam difeminata uafa (xxxix). Aliter procedunt
per par otidem glandulam , quam per glandulas meferaicas
(xl ) , utpote in quibus furfum deorfumque uafa currunt
(xli), atque arteriolarum reptatus adeo fmgularis eft, ut
C x ei

(xxxv) Ita Malpighi de cortice cerebri C. III. fimilia legas in exercita-


tione Eius de omento , pinguedine & adipo/is du&ibus ubi ita Hoc videtur ,
:

ait , perpetuum in natura , uenas & arterias iungi , reti intermedio Hoc uero :

continentur uaforum fines.


(xxxvi) In operibus pofth urnis.
(xxxvi i) In refp: adepifi: probi: XII. Tab: XV. Fig: III &
Tbep Anatom:
.

V. n: LXIIX.
(xxxitx) Tbefaur: Anatom: II. p: 3 .

(xxxix) Refp: ad epifl probi: XIII. Tab: XVI. Fig . IIX.


(xl) Curarum pojleriorum num: XXIII.
w (xli) Tbefaur: Anatom: X. n. LXI.
, ,,

20 HISTORIA VITAE
humano corfor e non referiatur nifi, quod,
ei fimi lis in toto
in harum glandularum maxumis ultimas fuas extremitates
,

in fubjlantiam fulfofam terminatas habeant , ut in efate


(xlii). Aliter diriguntur fer uentriculum , quam fer ieiu-
num inteflinum (xliii); ff lenem , renes , atque uteri flacen-
tam (xliiii). In liene (xlv), atque iecinore (xlvi), ut &
inteflinorum [furiis glandulis (xlvii) , fenicillorum more
frotrahuntur , fine flexura. In renibus fingulariter frogre-
diuntur arteriae, dum reftatum circularem in ferfentinum
mutant , uermiumque in modum fe uoluunt (xliix). Aliter
fer ueflcae urinariae fundum meant , quam fer cutem , renes,
lienem , efar-, alias que fartes (xlix). In flacenta uterina
cofiofljflma minima tiafa dubius caf Hiares corticis cerebri fi-
militudine exprimunt , a uafls lienaribus diuerfljflma (l). Ter
cutem , alio modo, diflribuuntur , quam fer renes , lienem,
efar atque uifcera alia (li) ; quam fer iffam fubieblam cel-
lulofam tunicam (lii). Quum enim , in cute , retis forma
fibi intertexantur ; in ce llulofa membrana ramos refraefen-
tant arborum (lili).
Quinimmo quaedam partes , loco diuerfo , diuerfos in-
tortu o (lentant ramos. Sic fer feftum medium aliter fro -
cedunt uafa, ubi carneum efl , quam ubi efi tendineum (liiii).
Alia uia , incedunt fer cutem fedis, quam fer cutem, tegen-
tem
(xlii) Aduerf: Anet: Chirurg: Dec: IIT. n. VIL
(xliii) Curarum pofieriorum num: CLXXXV.
(xliiii) Tbefauri Anatoni: VI. n: CVI.
(xlv) Viil: refponf: ad epifl: probi: IIII. , & eidem adftruda tabula ; ut &
Thef: Anatoni: VII- Tab. I. . t •
/

(xlvi) Thefauri Anatom- I. p. 21.


(xlvii) Vid: refponfio ad epifl: probtemcit: XI.
(xliix) Thef. Anatoni: IIII. Tab: I. Fig: I.
(xlix) Thef: Anatoni: X. n-. CXXVI.
(l) Thefaur: Anat: II. p- z$-
(li) Thef: Anat: IX. n: LXXXII-
(lii) Curarum pofieriorum n: XV. IllaruntqaQ renouatarum n: LII.
(liii) Curarum pofieriorum n: XCIX.
(liiii) Thef Anatom: X. n: CXXXVII. Et Curarum pofieriorum m
,

FREDERICI RVYSCH. 2,1

t em
caput (lv). Ecce Tibi diuerfitatem arterioforum fi-
nium multiplicem Certiffimum habetur) hodie , diverfo-
!

rum in humano corpore humorum fecretionem perfici *


folius beneficio cruoris ,
quem partibus important arteriae.
De uena portarum tamen aliter Tentiunt dofli. Quodfi iam
confideratiffima natura, quidquid molitur, certorum finium
ergo, femper exfequitur certiflime ; enumeratas obferuati-
ones Rv y s emanas an uilipendendas iudicabis, nuliiusque
pretii? Natura mehercle! ignorat purum cafum\ nec, nifi
in homuncionum quorumdam cerebris produci potefl ille.
,

Exiflimabimus itaque, illam extremitatum arteriofarum di-


uerfitatem praeter cetera , ab intelligentibus fecretorum
>

uariorum corpore in humano humorum explicatoribus ad-


dufta , aliquid etiam conferre ad fecretionis diuerfitatem.
Vnde aliquid , ea fuper re, omifTum fuit haftenus in expli-
catione Phyfiologica. Fac in eadem ahortis fedtione nor-
;

mali, ad utrumque eius latus, unum exire ramum , aequa-


lis ambos diametri, atque progredientem, caufTa exempli

ad renes, in aequali a trunco arteriofo interuallo locatos,


poftea per renes infinities diuifum , ita quidem , ut inflexio
ac conuolutio uaforum utrobique fit oppido eadem , a ramo
uifibili quouis usque ad infenfiliflimum quemcumque. Con-
cipiuntur talia, faltim m^nte. Annon utrobique ab eodem,
& copia , & dotibus , cruore , idem fecernetur humor ?
Nifi fine fufficiente ratione aliquid flatuere foles , ad firma-
bis utique fententiam. omnia utrobique
Aft finge ulterius ;

fibi mutuo manere fimillima; minima uero uafa, utroque


in rene, aliter uolui, reuolui atque conuolui annon diuer- ;

fus hicce uaforum reptatus Te admonebit de diuerfitate hu-


moris, utroque in rene, feparandi ? Ita ut fentiam , me
fane cogunt generaliflimae , de eodem atque diuerfo , propo-
fitiones. Vbicumque enim eft alius uaforum progreffus y
quam in alia corporis parte ibi &
eft alius humorum, ad-
:

C 3 ' puL

(lv) Thcf: Anatom: X. n: CXXX & CXXXL


« HISTORIA VITAE
pulfus: adfri&us eorum alius: diuerfa illorum rotatio; ad-
tenuatio eorum minor uel maior feu intimior alius tan-
, ;

dem in uafe ultimo, feu minimo, humor. Namque a do-


tibus ultimarum folidarum particularum in corporibus
fluidis, pendent dotes fluidi integri. Inde axioma Rvy-
scnio: Ghod J? in parte quadam , uaforum reptatus eft a~
litis , quam is in parte alia obtinet ibi alius fecernitur *

humor quam hic. ludica igitur iterum, Martin e L i-


,

ster; an gratis, talia protulerit Rvysch (lvi) ? Diftin-


<fta ucro determinatio eius, quod a tali uel alio uaforum

contortu prouenit, manebit forte arcanum. Multum ta-


men facit ad intelleftum rei, fat intricatae ; cur ibi pa-
retur femen? Hic bilis? Saliua alibi?
Quin & notatum eft RvYSCHio, & uenoforum extre-
morum itinera differre , &
uariis in partibus cor-
a fe ,

poris ; & a duftibus arterioforum. his quidem dif- Ab


crepant quam maxume in inteftinis (lvii), ac manifefte
in renibus (liixx). A fe mutuo diuerfa illa effe , lucu-
lenter confpicitur in duabus humani corporis uenis , por-
tarum atque caua. Illa etenim copiofioribus exilioribus que
dicata propaginibus , quam quidem haec (lix), forte & uel
fine dubio ,
quod bilem paratura ; aliter progreditur per
epar , quam uena caua (lx); aliter intejlina peruadit , quam
quidem eadem uena caua (lxi). Mirabilis eft haec uenofo-
rum finium, fuis in duftibus, inconftantia! Inconcuffum
tamen manet prius noftrum pro humorum fecretione ra-
tiocinium ; neque idem ualere poteft pro uenis, ullo mo-
do (lxii).
Quum
(lvi) de humoribus Cap: XXII. p. 207. C: XXIX. p. 291.
(lvii) Curarum pojleriorum num: CLXXVII.
(liix) Thef: Anatom: IX. n: L 1 II.
(lix) 1'hefau: Anatom: II. p. 14.
(lx) Tbefait: Anatom: V. n: XVII.
(lxi) Curarum pojleriorim n: CXLIIX & CLV.
(lxii) Nullus inficior, quodcumque uas, fiue arteriofum , fiue uenofum,
modo quocumque ,
aliquo tamen ,
per uifcus uel membranam ferri debuifie ;
neque nego, & uenarum decurfum in parte, quiscumque fuerit, multa cum
rati-
-
,

R E D E R C RVYSCH.
F I I
23
Quum & brutorum uiua corpora fint machinae, uarios
humores, diuerfis in partibus , quae fecernunt, aeque, ac
idem, humano in corpore, obferuatur unusquisque eam- ;

dem uaforum diuerfitatem & in uariis brutorum partibus


conie&ura adaequetur. Neque hoc argumentum inta£tum
reliquit Rvysch. I11 uitulino capite per palatum dijfemi-

natae arteriae non conueniunt cum iis, quae difperguntnrper


buccas multo que minus cum iis quae in cauitate ojjis fron-
; ,

tis exjiant uafaque longiora , per narium fpongioja ojfa ,


;

currentia , mucumque narium conficientia , omnino fiunt di-


nerfijfima : inque lingua uitulina fecundum longitudinem
,

disficijfiareptatus uaforum aeque bene , ac in integra , con


,

fpicitur ; id quod nec in fplene , nec in epate , nec in renibus


,
nec in aliis humani corporis partibus ufu uenire folet (lxiii)»
VI. Poft uafa, ad uifcera me transfero ; quo aliam, prae-
ftantioremque, &
huic Anatomes parti a RuYsenio indu-
ftam faciem cuiuis fpeftare liceat. Quo tempore Malpi-
g h i dominabatur Anatomicus ; omnia paene uifcera euin-
cere conabatur, conflare ex glandulis corticem cerebri ; e- :

par\ renes ; lienem ; tefiiculos: atque indubium habebatur


effatum nullam , in toto humano corpore , celebrari fecretio -
:

nem humoris , ^i/Y, ope glandulae. Inde enorme Anatomi-


cis idolum, non ipfa quidem glandula, fed glandulae nomen !
Ita maxumus quisque tunc Anatomicus; ita menti v y- & R
scHiiilla, feliciter tandem poftea emendata, inferebatur
olim praeuentio, fplenem atque iecur ejfe glandulas (1), in-
que cute dari glandulas Tandem tamen progreflus, arte
.

replendi, ad ftuporem usque, uel ipfius replentis, faftus


& aliter erudiuit RuYsepdum, &, de indubitata ceteris
glandularum indole, nec non frequentia, dubium reddidit
quam
ratione, ideft, diuina, potius effe illum , quam alium ; nemo tamen inde
inferet id, quod ex arterioforum finium diuerfitate conclufi prius. Id enim
feuere uetat uenarum indoles, utpote quibus amplior femper meatus contigit.
Vena portarum uero in epate forte definit effe uena.
(lxiii) Curaram pofteriorum n: CLVII.
(1) Obferu- Anatem: LI.
i4 HISTORIA VITAE
quam maxume. Poft annofam denique experientiam audax
illa, firmiffima tamen, ab Ipfo publicata eft fententia In :

tota capito non dari glandulam ullam , exceptis , pineali at-


que pituitaria. Ac ne quidem in choroideo plexu (ii). Nul-
las adejfe glandulas in corde ; nullas in mufculis ; non in pe-
ricardio non in liene
;
nullas in efate nullas in diaphrag-
; ;

maie nullas in corona balani (m); nullas in placenta uteri-


;

na (mi) nullas in cute (v) , nullas in mamma muliebri. In-


;

de odia plurimorum in R
VYSCHium quandoque calum-
;
&
niae, ubi omnes glandulas, tyrannide RvYsemana, hu-
mano de corpore iamexfules, cauillabantur. Talem fagax
Vir experiebatur, in Anglia, Martinvm Lister (vi).
Profedo; aliud Hippocrati dicebatur glandula', aliud
AIalpighio aliud RvYSCHio; & tamen adeft in cor-
;

pore Hippocratica glandula; adeft & MALPiGHiana;


adeft & RvYsemana; fed non folae adfunt Hippocra-
xicae ; non MALpiGHianae; non folae ad-
folae adfunt
funt Rvysc manae.
Inde nouorum neceftitas nominum ;
acinorum ; cotylarum ; cryptarum ; folliculorum lacunarum, ;

loculomim atque utriculorum', quae felix excogitarat Boer-


haave (vii). Confpe£tus externus i ppocr at i atque H
ueteribus definiuit glandulas ; tanquam corpora rotunda ,
tumentia , mollia , aequabilia atque fplendentia Marcel- .

lvs autem, ex interna fabrica, glandularum naturam ex-


ponere conabatur. Atque, etiamfiin eo praeclaram merea-
tur laudem; id tamen celandum haud eft, Eum non plus
ab experientia, fiue in fanitatis, fme in morbi ftatu capta,
lucratum efle, quam quidem antiquos: cetera conieftura,
faepe fat felici, addidilfe. Inde ex praeuentionibus, men-
ti infitis , in corpore humano , M
a l p i g h i o tot nafceban-
tur

(ii) Vid: refpon: ad epif: probi: XIT.


(m) Vid: refponjio ad litteras H: BoERHAAVE.
(illi) Thejau: Anatoni: III. n: XXV.
(v) Adtterf: Anato: Chirurg: Dec: I. n: III.
(vi) Querelas Rv yscHianas legas in praefatione ad Thef Anatom: IX.
( R
v 1 1 ) In epiftola ad F: v y s c h.
-

FREDERICI RVYSCH: i*
tur glandulae. Res eft clara in cerebro. Corpus globofuman
ftatim eft glandula ? Glomer eft glandula ? Corpus 'inter-
ruptum annon poteft adparere continuum , neceffitate op-
tica ? Saltus ergo erat in concluftone ( 1 1 x ). Idcirco figen-
da erat notio ad quam examinari poflent obuia corpora,
,

glandulae dicenda d fecit, refleCtendo , Rvysch. En


. i

laboris frudum ( ix ) Glandula eft corpus folidum , in co


!

Ilione conflans , conflatum ex adgregato uaforum , undique


cinElum membrana , cuius uafa differunt , pro differentia hu-
morum , quos efficere debent. Sic fe habebant glandulae, u-
nanimi omnium confenfu tales ; meferaicae ; faliuales atque
to' tc eiyxfeof. Crypta eft corpus flaccidum , in co Ei ion e incon-
ftans , uajis praditum non cinElum membrana ab omni par-
;

te , fed fupr a patulum , foueae inftar. Tales funt inteftino-


rum glandulae , inde fpuriae uocatae Rvyschio (x). Aci-
nus denique eft corpufculum rotundum , non cinElum membra-
na , quantum uideri poteft hucufque, quaeuafcula , inter ex-
carnandum , foluuntur in formam fubtilijfimorum penicillo-
rum Atque ita uifcera pleraque conflant ex acinis; futit-
.

que glandulae. Epar pluries glandulam adpellitarat Rvysch;


negabat tamen ualdopere , illud componi ex glandulis.
Quare epar non eft conglomerata glandula. An congloba-
ta igitur? Intelligis itaque infuflicientem diuifionem Ma-
rini in glandulasJiccas f£ denfas, hoc eft, conglobatas ; &
laxas atque humidas , feu , conglomeratas. Atque illa eiW,
exhibita ab H. Boerhaave (xi), quae pro conglomera- &
tarum glandularum natura exponenda feruire poteft , an
pidlade cadauere? Adfunt , in Malpighiana glandula,
D omnis
(ii) Similia ratiocinia nimis faepe ualida habentur a Phyfiologis. Ari
omnes admittent illationem: Corpus, determinatae figurae, fe mouet, mo-
nente ergo eft animal ? Aliud certe non habent pro exfiftentia ani-
inuifibili >

malculorum animalium femine argumentum.


in enim , & reliqua, fin-
guntur, nonuidentur. Exftat tamen ualidum apud Archibaldvm Pit=
Caikn, pro illa argumentum, Jove dignum, fuo euoluendurn loco.
(ix) In refpvnfione ad H: Boerhaave p. 76.
(x) In rejpunftune ad epift: problem XI. •

(xi) In eptjiola ad F: Rvysch p. z.f.


2(5 HISTORIA VITAE
omnis generis uafa, eademque arteriofa atque uenofa, ma-
iora, minora, minima, quorum fines-, ut de liene exemplum
fumam, capreolorum inflar , uel ferpentis hederae , circum
lienis glandulas producuntur (xn). Atque hi, tenuiffimi,
rubrum globulum capere nefcii , dilutiorem humorem, in-
ter uaforum totanfraftus genitum ,cauo, membranaceo fol-
liculo , adpenfo , infinitis eumdem ofculis pertunden-
ipfis
tes, immittunt. Sic potefl repleri folliculus facile; atque
depleri per uas aliquod, pari modo, perforans utriculum.
Sed & in RvYSCHiana glandula idem ille confpicitur ad-
paratus. Adfunt &
hic omnis generis uafa , infinitis pro-
dufta modis. Adeft & hic membrana non quidem humo-
>

rem quemdam receptura , fed quae ambitu fuo innumera


uafa, glandulam conficientia, uariis modis, uariis in glan-
dulis, contorta, ideft, infinitos comple&atur acinos ; at-
que, ubi ad minima peruentum, humorem, tot in maean-
dris paratum, atque fic fecretum, alii uafi> inde excipiens
uocato, omni intermedio folliculo abfente, commendatu-
ra. Litem hanc, M
a LP iGHium inter atque VYSCHium, R
confirmant talem Joannes Baptista Morgagni
(xiii), atque H: Boerhaave (xiiii). Eft uero mere
Anatomica. Conflat tamen hodie, obieftiones Malpi-
GHianas , perfpicacitate BoERHAAVEana multum licet
auftas robore (xv), folui pofle perfacile. Ipfeque Boer-
haave, intima meferaicarum glandularum ex praeparato
R vYsemano defcribens , fententiae RvyscHianae non
adeo uidetur aduerfus (xvi).
De his iam tenendum glandulis , quod * crefc entibus an~
nis decrefcant , & mole , & numero ; ut ipfae feminarum
mammte. Quo ipfo opinionem chyli , ab intefiinis ad epar,
per venas meferaicas , confirmari , omnino arbitramur
(xvii).

(xn) Malpighi de liene, Cap. V.


(xiii) In Aduerf: Anatoni: II. animadu: XLIX.
(xiiii) In epijlola ad F: Rvysch p: 29. 30.
(xv) L. cit:
(xvi) Vidi epijlola F; Rvysch ad H; Boerhaave pagi 79.
, !

FREDERICI RVISCH. ±f
(xvii). An
uero meferaicarum glandularum uafa, ut Sila-
cea, contrahantur fenefta ficque nouam fenili morti cauf-
;

fam praebeant ? hauddum fatis uidetur determinatum.


VII. Perfpe&a fententia de glandulis Rvys emana, du-
ce Eodem , fingulari facilitate penetrare datur in abditam
,

alias naturam uifcerum. En capit thoracem ; abdomen ;

Ventres tres, communibus omnes obdu&os tegumentis,


quae a fe mutuo feparare ita, ut nihil ab arte Tua adcefle-
rit illis , artis habetur merito. Hinc aliter tentabat opus
Andreas Vesalivs; aliter Joann es Riol anvs alii ;

aliter. Rvysc Hius partem extimi tegumenti humani ligneo ,

fuperextenfam ajfert , feruidae immittebat aquae ; ficque fa-


cile cuticulam a reti , &
a cute rete feparabat (i). Verum
expertus fatebitur , calorem feruentis aquae multum mu-
tare partem. Neque ego multum profeci, tali arte.
Cuticulae , qua de, ut &
de pilis atque unguibus poftea,
firmiter adneftitur membrana, retis in modum compotita;
hinc rete adpellata inuentori. Haec , nullis , fi oculis fi-
des, donatauafis (n), per circulares fuas cavitates, pyra-
midales cutis papillas permittit , talifque , eleganti certe fi-
gura, a noftro Rv
yscmo exprejfa efi (m).
Eleuato reti fuccedit cutis , quam iam uetuftijfimi Anato-
mici ab arteriarum , uenarum atque nervorum extremitati-
bus , quae in illa terminarentur , ortum ducere adfer nerunt
(ii ii). Eadem; nec plura docebat Rvysch, Vbiuero
Malpighi, atque Nicolavs Stenonis, fudorem,
fupra cutem confpicuum , id eft, fecretum humorem me-
ditabantur ; illico quoque machinas cogitabant , illum
paraturas. Et quas ? Sine dubio glandulas. Tum &
eondu&us eo oculus illas mox fpeftabat; milii magnitu-
dinem ipfis definiebat quin & concauam , atque e-
D 2* 1®-

(xvli) Adutrf: Aitat: Chirurg: Dec. III. ®: VIL


(i) Aduerf: Anat: Chirurg: Dec: III. n: I1X.
Cii) Tbefati: Anat- Xr n; Il,
(m) Fn tabula refp: ad epifi: probi: 1. fig. IIH. VIC
(mij Auttor anatomiac uumum, apud Galenvm.
; -

x8 HISTORIA VITAE
leuatilem fmgulis adaptabat ualuulam. Sed ; quantum
mutarat retis a cuticula atque cute feparatio, ipfo candente
marte fafta! Rvys cmus uero glandulas iftas negabat at-
que pernegabat, numquamuifasfibi,arte ulla Sed illae ipfae !

arteriae cutaneae , in quas adeo ftudiofe inquifiuerat Ev-


stachivs, tenuiffimae faEiae , per cuticulam , perforatam,
ut cribellum , ad hoc , ut per ipfam fiat refpiratio uaporofia -
rum fubflantiarum , feu fuperfluitatum interiorum membro
rum (v), nunc -emittunt humorem infenfilem nunc, di- ;

latatae, humorem craffiorem, uifibilem, qui fiudor. Vni-


cum hunc fudoris fontem Nofter demonftrabat Anatomicus
(vi). Sednecfolus; nec primus forte. Philippvs enim
Jacobvs H
artmann, iarn feptem ante elapfi faeculi
finem annis, manifeflo fiaepius ante oculos pofuit , quo modo,
cuticula per iniefliones crebras tandem fecedente , innumeris
punBis feu orificiis , ad inieftionem , fiudor ex cute erum-
pat , areolis un di quaque ex uafis fanguineis contextis (vti).
jam manifeflo intelligitur , cur in cute arteriae decur-
rant aliter, quam ullibi alibi ? Quia ibi folum fecernitur
fudor. Et ; cur in uariis cutis partibus illarum progref-
fus uariet? Forfitan; quod fudor, in uariis cutis parti-
bus, &copia, &
dotibus eft diuerfus. Illi vero cylindra-
cei ac pinguetudinofi loculi BoERHAAVEani (nx), in la-
teribus perforati a uafis , pmgue euomentibus , adfunt uti-
que in exteriore cutis fuperficie , atque fere conceduntur
a Rvys c nio (ix). Hi uero non glandulae, fed cryptae.
Cellulofa denique tunica, fere ubique praefens , omnia
inter fe connediens , inflante fpiritum RvYscHio, cellulas
monftrans nunc dilatata fpiritu , oleo , aqua , uel pure,
;

fub ipfa membrana arachnoide fupra matrem piam deUtefc it,


adipofos globulos nonnunquam oflendens glandulas iterum cre- ,

ditos
(v) Ibidem.
(vi) Thefau: Anut: X. n: CXXX. Et Aducrf Anat : Chirurg: Dee: I. n:

(vi i) In Dijf.ll. in fpecie ,


circa peritiam ueterum Anatomicam , Cap, vii.
(lix) Inftitutionum Medicarum §. 412.
(ix) Aduerf: Anatoni: Chirurgi Oec: I. n III»
: : 1

FREDERIC! RVYSCH. 29

ditos (x). Qua uero ratione cellulofa haec in adipofam de-


generare poffit ; clare docuit Rvysch, Immittendo nam-
que ceraceam fuam materiem arteriis meferaicis ; ipfa cellu-
lofa rubente cera plena fit (xi). Vnde patuit , pingues &
loculos arteriarum finibus adpendi : &
olei guttulas ab ar~
teriofo cruore in illos deponi.
nx. Jam aperiatur caluaria; atque intus cernes perio-
fleum cranii, matrem duram , caluariae in primis dicatam
ufibus. Illa enim , R
v y s c Hio magiftro , repleta , cera , ro-
ris inftar , perpluit in cranium (i). Laminae eius finus &
fingunt , in quos folae piae matris uenae fefe exonerare
ufque credebantur, donec Raymvndvs Vievssens ex
arteriofi eruor is in longitudinalem adfiuxum , fallaci experi-
mento , euincere adlab oraret. Fallaciam feliciter detexit
Rvysch (ii). < \
Ad cerebrum ipfum pertinet pia mater , quae , inteflina-
les cerebri gyros fequendo , ampliflima fa&a , uti oculis
exponere confuefcebat Rvysch, ae pialibus fulcis fuperfi-
dei cerebri atque cerebelli fe infinuat , ac illi quidem fierpenti-
fiis procejfibus , huic autem falciformibus , aeque , ac dura
mater fe gerit (m); a quibus piae procejfibus uafia ad con-
fit uen dum cerebri corticem manifefie deficendunt (i 1 1 % Sic-
que delabor ad illud ipuentum , quod Beatus inter omnia
fua in corpore humano inuenta facile palmarium habebat (v).
Fabrica cerebri glandulofa^ quam antiqua fit opinio ; quam
adeepta eadem principibus Anatomicis atque Phyficisinemo
nefeit hodie. Rvy s chIus uero extra omnem fere dubita-
tionem ponebat , corticem cerebri non ejfe , nifi uafiorum
piae matris produBionem (vi ) ; ita tamen , ut illae
arteriae in cortice cerebri , uti feribit , in aliud ejfe
D 3 de-
(x) Tbejau: Anatom V. n: XIII.
(xi) Aduerp Anat: Cbirurg: Dec.ll. n: IIII.
(i) Curarum pofteriorum n: CCVII.
Cii ) Tbefau: Anatom: 1 IX. n: II.
(m) Vid: refponfio ad epift: probi: VII; cum additis figuris.
(mi) Tbefau: Anatom VI. n LXXIX.
(v) In praefat: ad l'hefau: Anatom: IX.
(vi) In refponfione ad epift: probi: XII.
3 o HISTORIA VITAE
degenerent , tumque praefentent pulpam uaforum fanguineth*
rum in homine , in fyrorum uajis , pulpam in pyris (vii).
Contuere elegantiflimam imaginem , ad uiuum depi&am,
atque taurinos oculos defige in cortiealia uafa , ineffabilis
teneritudinis (nx); quibus tamen omnis praerogativa hu-
mana , prae aliis animantibus quibufque , mandata eft. Ec-
cur autem adeo tenera haec uafa ? Regerit facile Ruysch
(ix); liquidum, quod in corticis cerebri uafis paratum*
per medullae canales feu fibras Ma
LPiGHianas, atque his
ipfis continuatos neruos fluet, adeo fubtile efTe atque coho-
batum , ut non , nifi exiliflimis uafculis coerceri queat ; quin
immo , fatali menti humanae impetu , alias eflet ultro ci-
troque ruiturum. Tantam eius ftatue teneritudinem, ut*
nifi nos plane decipit aeftimatio Pavli Godofredi
Sievert (x) , fi ex uafculo fuo exflillaret continuo , uix ta-
men unum eius granum fpatio 178367. annorum ex eo 'ef-
fluere poftet. Ridebit profecto ; &
rideat , haec fi legit
Jo annes Thomas Brinivs, perfuafus , nos, fine tali
liquido , &
fentire , &
moueri poffe , nec , talis auxilio*
uel fenfuros efTe, uel mobiles fore, fi Diis placet, in aeternum
(xi.) An uero decebat demonftratoremPhyfiologum, neruos
pro productionibus membranarum cerebri habentem , adeo
filere de tam mirabili corticis cerebri fabrica ? Hic quid fibi
vult ? Et cui eft ufui ? Cur tam copiofus fanguis adpellit ad
cerebrum r Arteriae piae matris innumerabiles an illi, obufus
proprios hinc & haud dubie neruorum Tuorum ergo , in-
;

tertexuntur ? Eccur uero mater eadem, omni naturae Au-


dio, ideo, per omnem obferuationem , largiftima fafta eft*
ut arteriae exin in folum cerebri demittantur corticem i*

Cor-

(vi 1) Jn refponpone ad epiftolam JVC. Bo-hliI. pag. xo..


( nx) In figura l; cii ad not: VII. Et fig: VI. in prodro: T.hef:
:
Anatoml

(ix) Thefau: Anatom: IX. n. LUL


(x) In Dijp, de morbis ,
a motu humorum circulatorio (inflo oriundis i f»’
XXXIIX.
(xi) Vid Eius inqtiijttio defpiritilus mmailbus.
,

FREDERICI RV Y S C H. 3I
Cortex cerebri quid ergo rurfum fignificat ? Refpondebis
ad haec, Brinx , uerioremque fententiae Tuae nobis exhi-
bebis demonftrationem. Atque ipfe choroideus plexus , ex
exiflimatione Anatomicorum glandulas habens, demon-
ftrante Rvysch (xi i), conflat ex meris uafculis [angui-
neis ,
arteriofis , motu ferpentino repentibus
praefer tim
glandulas mentientibus , propter gyrulos anfrafluofos , &
piae matris portione cohaerentibus . Arteriae eius patulae
in uentriculos cerebri atque cerebelli fuos erudant hu-
mores, quibus uentriculos tempore fomni, a concretione
impediunt, tradus medullares , fpinae medullam atque
membranas humedant atque irrigant : uenae autem
eius
contra ibidem humores abducunt , abdudosque
effufos
important finubus. Fabrica cerebri quamuis adeo fit ma-
nifefta demonftrataque ; prodire tamen debebat Gvn-
THERVS ChrISTOPHORVS ScHELHAMMER, qui fuOSy
fuis ex orbitis , potius erui pati uellet oculos , quam cre-
dere , rem ita fe habere. Obiediones Viri facile tollebat
Nofter (xiii); pofteaquam duo Schelhammeri
&,
difcipuli idem portentum , corticem cerebri inquam uaf-
culofo-tomentofum , fuis apud RvYSCHium ufurpalTent
oculis, maluit tandem Schelhammer, fide, nunc po-
tius dodrinae fuae alumnis, quam olim data inter Ana-
tomicos fummo , oculos retinere , atque a flrudura ce-
rebri omnes omnino relegare glandulas (xini). Afhi-
tior uero Vievssens, fecretiones omnes in arteriolis
perfici, fubolfaciens , &
cerebri corticem uafculofum de-
fcribebat ; fupprefTo tamen inuentore RvYscmo (xv);
quum tamen apertum fit, hunc, quadriennio ante, fuas,
ea de re, publicaffe obferuationes (xvx). Indenouae quae-
re-

(xil) Vul: refponflo ad epijl: probi: XII.


(xm) Vul: Thefau: Anatom: VI. ri: LXXIIL
{xiii i) Aduerfar: Anatom: Chirurg: Dec: I. n: I.
<xv) In nono uaforum corporis humani JyJlemate p. zi6. &
feqq.
(xvi) Refponfio Rv v s c Hii ad Epijl: probi: XII: fcripta ed a. 1699, d. xxr.
Aug: Sed Vievssensu liber editus eft a. 1705. &
litterae ab Au&ore, eo
de argumento , exaratae funt ad eruditos, a. 1703. M: Qttobre.
^ HISTORIA VITAE
relae R
vvscHio (xv 1 1 ) Quae u er o Nofler pyramidalia at-
.

que oliuaria corpora defcripjit atque delineauit in parte ft-


perior e , a latere calami fcriptorii ; prominentias caudicis
oblongatae medullae ^ quae, fulcorum ope , nonnihil fep aratae
adp arent (xiix); ea, inquam, ut diligenter in quiferit,
reperire potuit numquam Jo annes OMINICVS SANTO- D
rini (xix). Ex elongata medulla omnes nafcuntur ner-
ui, qui &
fenfus auftores. Opportune igitur hic agam de
organis fenfuum.
IX. De fola membrana tympani quae notem , reperio a-
pud R u ys cnium dum auditus opy«v« percurro. Illam pri-
,

mus defcriplit Rvysch, tamquam e triplici membrana con-


flatam, cuius exterior ab integumento extimo meatus au-
ditorii propagatur , interior a dura
matre , ueftiente tym-
panum , proficifcitur media tandem eft genuina cellulofa,
:

elegantibus donata uafis (i); quamquam, praemonftrante


Winslow, in quatuor , immo pktres membranas feparark
queat (ii).
Eadem haecce membrana Avgvstino Qvirino Rivi-
no perforata jaepius uifa dicitur ; fed Rvys cuius eam
nusquam foramine pertufam aut perforatam deprehendit , afl
ubique in ambitu ojfl orbiculari connatam (iii). Immo, re-
plendo internam aurem , argento uiuo , per tubam Evsta-
CHii, illud tamen nullam fibi uiam inuenit per auriculam
( 1 1 1 1 ). ht, licet auditores olim R
i v i n i , iam do lior es,

illud foramen plus ,


quam centies mille fere auditoribus fu is,,
quin & claufls oculis , demonflrafle fe iaftlent ; interim il-
lud nec uifum umquam , nec ullo experimento praefens
cogni-

(xvn) In prodromo adTbefaur: Anatom: VI.


(xiix) In refp: ad epift: probi: XII. & huic addita Tab: II. Fig.V. Idem
jepetiic in Thefau: Anatoni: V. n: LXVL
(Xix) Obferii: Anatom: C: III. §. XXI.
(i) In refp: ad Epift: probi: IIX. Et eidem addita fig: IX.
(ii) Joannes Fredericvs Cassebohm de aure interna . f.
XIIX.
(iii) Vid:Tbefaur: Anatom: II. p: 33.
(mi) Vidi Tbefmn Anatm; IIX. n; VI.
.

FREDERICI R U Y C H.
S 33
cognitum eft , fme aliis (v), fiue Bernardo Sieg-
fried Albino. Purga membranam tympani undique,
atque meatum inter auditorium & nominatam membranam,
reperies foramen, fed externo mallei mufculo ablato ; nu in-
quam uero alias.
In foetu , eamdem membranam inuejlit tegumentum ali -
quod, iam diu obferuatum, cuius ufus diu fuit abfconditus.
Hodie autem compertum efl; cum RvYscHio (vi) , illud,
nunc crafflus , nunc tenuius , tenerrimum opyavov , ah acribus
faepe humoribus , quibus innatat foetus ; ^ ab inconfueti ae-
ris iniuriis defendere idem , poft partum ; recedere tandem ,
fuccrefcente meatu o feo, atque cartilagineo
Membranas, auditus ofliculis circumdatas , a Rvyscuio
primum oftenfas efle uafculofas , fupra me retulifle me-
mini.
Ab aure ad oculum. Madentes ufque palpebras explo-
rans Rvysc h ,
glandularum Meibom lanarum loco , re-
por it ofcula canaliculorum , ferpentino reptatu reptantium,
qui continuant cum arteriolarum extremis (vii). Sicque
alia glandularum feries iterum eiiciebatur ex humano cor-
pore. Quantum ad internum oculum ; nouam tunicam eius
in An at omen inuexit , cui , propofltum a filio , probatum a
patre, RvYSCHianae nomen impolitum. Rem omnem non
adeo bene tulerunt Philippvs Verheyen atque J: J:
Rav. Cingit autem interne tunicam choroidem , aqua
& in repleto , &
in non repleto oculo feparatur ab Anato-
micis (iix). Quod uero nunc referam, per Anatomen
Rvys CHianam plane confiitutum , maioris momenti reor:
An uero illud uel liquidi neruei exfiilentiam , uel retinam,
uerum uifus opyxvov defendentibus contrarietur ? Proponam
quidem, non determinabo. Nominata enim membrana ex
E du-

(v) Cassebohm loc: cit: in not: II.


(vi) Vid: Ihcfaur: Anatoni: III n: LXXVT.
(vii) Vid: Tbefanr: Anatoni: X. n: CXXITII.
(iix) Vid: refponf: ad epifi XIII. & fig: VII.

,
& XIII. in pius tabula.
24 HISTORIA VITAE
duplici lamella componitur euidenter: medullofa una; alte-
ra plane uaficutofia, nitreum humorem ambiente (ix). Quo
igitur pafto adticient radii lucidi amphibleflroidem ? Doleo
uehementet, hanc in obferuationem non incidifle addu-
flum prius Brinivm. Reflat in oculo aliquid, quod non
adeo re<fte intelleflum RvYSCHio. Ligamentum ciliarey
atque proce[fus cognominis. Etenim, fecundum Auli orem,
ligamentum illud efi orbiculare corpuficulum , plurimis iugts
undulatis, pigmento atro obdn&is , ditatum quae iuga ueri ;

Junt mujcnli tendinibus fiuis ciliari inferti proce fui. Hu -


,

ius pars anterior dicitur iris po[ferior nero habet longitudi-


;

nales fibras , retias atque pe Elinatim pofitas (x). Mutauit


tamen poft aliquantum fententiam , dum non ciliari liga-
mento, fed proceffui atque circulo, pofierius in pupillae con-
finio fito, fibris ornato concentricis, attionem carnis tribuit y .

extremaque ligamenti a ciliari procejju recedere fiatuif li-


gamenti ciliaris tendines tamen minori circulo inferi dixit
rurfium (xi). Res habet in natura: Vbi choroides
fic fe

tunica ad corneam peruenit illa , ex tenui, fit uel triplo

Graflior, abitque in crafliim orbiculum , qui fcleroticae, ad


corneae initia,adhaeret circumquaque. Vocatur circulus
orbicularis choroidis. Ab omni huius orbiculi circuitu enaf-
citur membrana, corneae laxe adplicata,. quae exterius
iris ; interius uuea adpellatur. In brutis praeter ea, ex or-
biculo ciliari, mediam pupillam uerfus , radiorum inflar*
rectae feruntur fibrae, quae ciliaris proceffus funt, cui mo-
bile pundum in uuea , in orbiculo fixum. Pone uueam de-
nique abit ciliaris orbiculus in ciliaria ligamenta humo-
rem cryflallinum , more ligamentorum , retinentia. Sunt
autem tenues , arcuatae fibrae , ex interiore choroidis fu-
perfide procedentes. Quoad oculum tamen merentur euol-
ui

(ix) Vid: refp: ad eptfl: probi: XIII. & fg: XVI. tabulae eius. Et The-
faur: Anatoni : II. p. 34.
(x) Jbid; & Fig: XIII. XVII. XIIX.
(31) In Thefaur: Anatoni: IL p. S.
. ?

FREDERICI RVYCSH, 3S
ui Autdoris refponfio ad epiflolam problematicam XIII. &
Thefaurus Anatomicus II. Id unicum adne&o, Jacobvm
Hovivm, in Amatome oculi , criminis litterarii pofci a
/

R VYSCHlO (Xil).
Nafus quum odoratus opyuvov contineat, de eo hic adprlme
incidet fermo; atque prae ceteris , in quantum eft cartila-
gineus Princeps eius cartilago eft fieptum narium , circum
quod fingularem demonftrabat membranam Rvysch (xhi);
atque ad eius pofleriorem inferioremque partem obliquos ful-
cos (xi ii i) ad anteriorem nero & inferiorem iuxta pa-
.*
,

latum unum utrimque foramen , mucum tranfmittens (xv).


,

Nefcio certe; an haec fint illa Stenonis foramina (xvi)?


Reliquarum autem nafi cartilaginum numerum adauxit ita,
ut in quovis latere adhuc duas depingere potuerit : alteram
oblongam: alteram quadrangulam fere ; ita, ut, numerante
RvYSCHio, novem dentur nafi cartilagines (xvn). Ana-
tomicorum erit conficere ; an fupremae triangulares carti-
lagines, cum fepto narium cartilagineo , ad utrumque nafi la-
tus reflexo , unam faltim conftituant cartilaginem ? An , ut
de gracilis diuifione atque feflaminis nafi cartilaginibus nunc
nil memorem , binae adhuc in quouis nafi latere adfint carti-
lagines Vti expertum fe adferit oculatiflimus Santori-
ni (xiix). Id non oblivifcar , neque in narium membrana
glandulis locum conceffife RvYSCHium, quum has non &
ejfe , nifi extremitatum arteriofarum fafciculos , praeparata
artificiofijfima oftenderent (xix).
Deuenio ad ultimum , quo tangimus , opyavov. Omnes
ex elongata medulla orti nerui uel explicantur in membra-
nas, uel, depofitis omnibus membranis, finiunt inpapil-
E x las:
(xi i) In prodromo Thef: Anatone. VI.
(xi ii) In refponf: ad epift: prohlenr. IIX. &
fig: 8. in eius tabula.
(xim) In Thejmro Anatoni: III. ;/: LXI.
(xv) Ibidem.
(xvi) In Santoriki obfi Anatoni: C. V. §. XIII.
(xvi i) Vid: loc: cit: in nat: .XIII. &
fig: I III. in eius tabula.
(xi tx) Loc: cit: Cap. V. < IUI. V.
.
5
(xix) In Tbcfauro Anatoni: VI. n: III.
*

s& HISTORIA VITAE


las. Haemanifetle tanguntur in tadhi, &
in guftu. &
Taftus autem omnis fequelas habet plures. Atque propo-
nam exempla ; dolorem atque uoluptatem. Quotuplex efl
dolor ? Neque fimplex eft uoluptas. dolore adficimur A
utique plus; hunc diftinguimus magis; nempe intentiores
in ipfum , utpote natura procliues in querimonias. Annon
fine pari eft famis dolor? Ne uero diuerfo tangentis impetui
omnia tribuas ; audi; &
uariare papillas nerueas inter
fe.
Papillae fe habent ad neruos uti extremitates arteriofae*
,

fuos ad truncos. Quare & neruorum fines inter fe diffe-


runt aeque , ac ante patuit de extremis arteriolis ; uti fa-
pienter intellexit nofter fenex (xx). Dantur igitur in cor-
pore humano duo excellentia fyftemata ; arteriofum atque
neruofum prout aliis argumentis quoque cognouerunt alii.
;

Habemus uero pro papillis illa extra fuperficiem prominula


corpora , quae , faffia perfeelijfima repletione , rubentibus
ceteris omnibus , manent albijfima. Non ergo funt uaforum
fanguineorum propagines: &, quia ibi locifenfus omnium
maxume uigent , continuata funt neruis corpora. Papillae
igitur funt nerueae . De diuerfitate autem illa papillarum
non
licet, nifi fpecimina offerre, quum illa non obtigerit felici-
tas RwscHio, quam fibi precabatur grandaeuus, ut ner
uorum femitas extricare pojfet , uti fyflema arteriofum orbi
exhibuit (xxi). En tamen illa Tapillas cutaneas elegan-
!

ter depinxit pyramidales (xxi i). Alius figurae funt in lin-


gua ( xx 1 1 1 ). In papilla mammae femininae humanae fun t
rotundulae j plane , ut in onillo uentriculo (xxnn). In
prolabiis funt oblongae ( xxv ). Aliae funt palpebris gm-
;
giuis aliae (xxvi). Aliae in corona balani (xxvn). Quin

&
(xx) Thefaur: Anatom: X. n: CXXX. & Aduerf: Anatom Chirurgi Dec I
n: V.
(xxi) Bohlivs in acilegat a epiflola.
(xxix) In tabula ad refp: epift: probi I. fig: V. & VII.
:

(xxi ii) Vid: Fig: VI. Tab: III. Thefaur Anatom I. : :

(xxtm) Aduerjz Anatom: Chirurg,- Dec: III. n: X.


(xxv) Ibidem.
(xx vi) Thef Anatom: X. «: CXXX VI. & Fig: II. Tab: I.
(xxyji) Vid: refp: ad epijl: probi: XV. & fig.- 1.
: s

FREDER1CI RVYSCH, 37
& in una eademque heminis lingua non unius diuerjitatis pa-*
pillas uiderunt Malpighi; poftea Rvysch (xxnx): &
in bucca fnperiores ab inferioribus dijlinguuntur (xxix) ; in-
que eodem ouillo uentriculo deprehenduntur uariae (xxx). At-
que hae papillae , profundius immerfae cuti , pilis funda-
mentum praebent nafeituris (xxxi); qui tamen ex ipfa quan-
doque pinguedine exire confpiciuntur (xxxn). Teretia haec-
ce corpora, in quorum indolem ftudiofius inquirere coepe<*
rat Malpigh», per fpiramenta retis exeuntia, tandem
thecas fibi fumunt de cuticula , ita extrufa ; uti offendit
R vy cHianum experimentum (xxxm). Illud uero fingu-
s

lari dignum habendum quod papillae , ex


confideratione ,

do&rina RvYScuiana, ubique efforefeant in membranas,


non re fed nomine diuerfas ac cutis quidem in epidermi-
, ;

dem r reliquae uero ubi cutis abefl, non in epidermide


-
, y

fed in cuticulas ; in epithelias. Cuticulam nec florem ede,


nec rorem hodie , opinor , confitebitur quifque ; confi-
;

tetur & R v y s c h. Inexplicatum hic tamen reliquit ; quid


fit efflor efc er e ? Quoties cuticula cum reti a cute fecedit , to-

ties illa uieta fit atque emerita : nouae toties germinant mem-
branae ab iisdem papillis (xxxmi). Sicque facile capitur,
quo modo Antoni v s de Leevwenhoeck fquamofam
cernere potuerit cuticulam. Epidermis, rete atque papillae,
fmgulari naturae confilio, ad digitorum mucrones, duran-
tur, occalefcunt, abeuntque in corpora certa, ungues no*
minata, epidermidi ufque adhaerentes, atque , hac a cute li-
berata, una ab eadem fecedentes cute (xxxv). Vtiiama
cutaneis papillis epidermis producitur ; ita papillae pro i &
E 3 la-

(xxiix) Vid: Thep. Anatom: I. p 18 & Fig: VI. Tai: 1IIL .

(xxix) Vid: Thefaur: Anatom: X. tt: CXXXVI.


(xxx) Loa: cit ad not\ XXII1I.
:

(xxxi) Aduerf: Anatom Chirnrg : Dee L n: V. .

(xxxn) Vid: refponfio ad epift: probi: T.


(xxxi ii) In Tbejatt: Anatom V. n: II.
(xxxmi) Tbefau: Anatom . III. «.-XIII.
xxxv. Ibidem. Et fig: II. Tab. III. ekisd: TUfim
L ;

3« HISTORIA VITAE
labiorum (xxxvt); genae internae (xxxvii), atque gln-
giuarum (xxxiix), effloreficunt , expanduntur in epithelias
uelamenta propria cuticulas non epidermides.
; ;

X. Defcendo ad thoracem. Quid fit thymus ? Cui ufui


feruiat in foetu? Res eft controuerfa. Dudum eius excre-
torium certo demonftrauit hadenus nullus. Sed quid non
tentabat in Anatome Rvyschius? Praecipue inuenis ? In
boue reperit uenam , per thymum dijiributam , tam pellucidae
fabricae ac tenuitatis , ac Ji foret Mas lymphaticum , nifi quod
careret ualuulis , in unam ex uenis mammariis transeuntem.
Adtamen homine inueftigatio eius infumebatur fruftra.
in
Lympham una cum parato in glandula humore illa reduci ,
fiat uebat dubius (i). Res haee itaque maiori Anatomico-
rum diligentiae relida fuit.
Omnis thorax duas in cauitates diuiditnr per mediafti-
num quod,
a faecis membranae, fuccingentis coflas , ambos
pulmones continentibus, fibique adplicatis, enafeitur. Hoc
in mediaitino tertiam thoracis cauitatem demonftrare atque
depingere confueuerant Anatomici. RvYsemus uerojfo-
cile probabat , cum aliis; tale cauum utique fingi ; quan-
tumque natura ab illo abhorreret ; fideli euincebat
(ii).
Circa pulmones pauca occurrant dicenda. Afperam ar-
teriam in ramos atque ramufculos, arteriae in modum, ab-
ire, notum eft. Miramur figuram eius, fuppeditatam iam
olim ab Evstachio (iii). Sed &
artifex fuerit, qui eius
ramum ita extricare fciuit a uafis reliquis, uti depidus ha-
betur apud RvYScnium (mi). In uafculofo pulmone
id eft notatu dignum apud RvYscmum, quod, repleta
pul—

f
(xxxvi) The au: Anatom: III. n: XXITT.
*
( xxxvii ) Thefau: Anat: VI. n: CXV.
( xxxiix ) Thefau: Anatom : X. Tab: I. Fig: II.
(i) Aducrf: Anat: Chirurg: Dec:' II. n: VII.
(n) tr. IIX.
Ibid:
( iii Tab: Anatom: XXVII. Fig: XIII.
)

(illi) Fig: III. Tab. III. The/: Anatom: VI


) h .

FREDERICI RVYSCE jy
pulmonali > fi ve arteria (v) , fiue nena (vi), utroque in ca-
fu , pulmonales repleantur ueficulae. Id uel fit per «Wo-
pwViv ; uel per Valeat conclufio H. Boer ha ave
de uiis apertis , per quas tenuijjimi atque halituofi humores
ingrediantur uenas pleumanicas (vir); atque tum crimine
hic vacat replendi ars ; &
per dvot?o/*ucrtv tranfmittuntur
inie&a ; &
continuo, licet parciflimo, flumine ab arteriae
pulmonalis ramufculis in ueflculas deriuabuntur halituofl
humores; quam potius in arteria pulmonali conce-
denda uideatur, quam in cognomine uena. Arteria enim
uenam antecellit uirtute. Saltim diy. 07tzv(Tiit)<; pojjibilitas eui -
Ha a RvYsemo (nx) an uero aeri uiam in pulmones
patefecerit idem? non dixero.
Quae in corde per Rvysc Hium innotuerunt, uerum eius
fitum ,
polt Vesalii atque Evstachii labores reftitu-
tum fi exceperis folas concernunt auriculas. Siniflra
, ;

quidem ut plurimum fcrpcntino reptatu repit , in que mucro-


nem incuruum exit (ix). Venam quoque infignem , ab au-
riculae dextrae fundo oriundam atque rnaxumam partem per
,

cor dif/tibiitam , dtililum quemdam carneum ViEvssENsii,


omnes filuerunt Anatomici, praeter RvYsemum (x), ni-
fi forte eililla eadem, quam prius adeo eleganter depinxe-

rat Evstachivs (xi); quamquam & haec credatur alia


(xi i). Errorem tamen quemdam contineri putarim in illis

addu&ae quod ab auriculis talis prodeat


epiftolae uerbis :

etena. Enimuero nec Rvysch, nec quifquam alius talem


tamquam, demonltrauit uenam, in finiftram quae finiat auri-
culam-

(v) Vid. Mufcum Rvrsc-Hianum p. 134* Vid& Malp i g 1 Epijl:\


de pulmonibus.
(vi) Curarum pofleriorum «. LIX.
( v 1 1 ) Infihutionum Medicarim §.201.

(nx) Loc: cit ad not: V.


:

(ix) I11 refp\ ad epift: probi: X. & Fig. I. II.


(x) Ibidem & Fig: II II. A.
(xi ) Tab: Analom: XV. Fig. II. &Tab: XVI. Fig: I.
{xii Boerhaave InjUtutmum Medicarum §. 183,.
4o HISTORIA VITAE
culam. Non flalutata dextra cauitate cordis , in flniflram
effundi , aeterna lege uetuit eruor i diuinus Aquilex.
XI. Venter ultimus efl abdomen ; in quo duas Tibi con-
cipias cauitates-; alteram inclufatn a peritonaeo; eodem cir-
cumfcriptam faltim alteram. Contenta prioris , primo
fermone, in merita RvvscHiana intento , proponam.
Quum uentriculus cum inteflinis unus reuera fit produ-
6t us canalis, diuerfae, uariis locis, capacitatis; quid mi-
rum illis communia intercedere plura ?
; Aeque copiofas
ambo poffident tunicas. Jntima eft uillopz\ qua de uillos ;
papillas ; poros ; rugas ; ualuulas referunt , atque cellulas.
Atque hanc ueram effe tunicam eiusque ualuulas atque ;

cellulas non efle, nifi ipfius longioris rugas; atque K er ck-


RiNoium non conniuentes tenuiorum inteflinorum ualuu-
las, fed folum hocce nomen in Anatomen importafle, ipfa,
quod ignorare aliquantum uidebatur Rvysch (i), egre-
gie fciuit antiquitas. Saltim id condat de Archangelo
Piccolhomino, Hieronymo F abritio atque Fal-
lopio Tapillas , neruorum extremitates , certatim
(ii).
cum Helvetio in inteflinis probabat Rvysch (iii)
Tori autem , & in uentriculo ( 1 1 1
1 ) , & in inteflinis (v)
confpicui, haud dubie funt aperturae femiapertarum cryp*
tarum BoERHAAVEanarum , flue glandularum fpuriarum
Ruy senii. Namque & idem hicce Angulari edocebatur
experimento , flue uentriculi arterias , flue meferaicas fua
repleret materie ,
utroque in cafu , perpluere illam , uel in
ue utriculum (vi), uel in inteflina (vn). Numerum autem
inte/linalium membranarum adauxit , addendo cellulofam y
quae

(O Vid: refp: ad Epifl: probi: XI.


(ii) Har tmann in Dijp. in fpecie I. de peritia ueterum Anatomica Cap.
II. §.IIII.
(iii) Tbefaur: Anatoni: VII. »: XL.
(illi) Tbefau: Anatoni: II. Tah: V. Fig: II.
(v) Vid: Fig: V. in tab. adrefponf: ad epifl: probi: XI.
(vi) Vid Thefaur: Anatoni: VI. n: XXXIII.
(vii) Vid\ refponjio ad epijh probi: XI.
1 , ;

FREDERICI RVYSCH. 41
tqme fit a extimam inter atque carneam.
efflet nero ali- A
quantum , ea in re, abfuide RvYSceium, fuadent atque
perfuadent fequentia , induftria Bernardi Siegfried
Albini detefta. Mefenterium e duplici conflare la-
mina, a peritonaeo nata, uel tirones norunt Anatomici,
Illud fi cultello aliquantum laeferis , inter lamellas illas
mediam decurrentem ceilulofam "membranam , cum Tho-
ma Warthon deteges atque RvyschIq (iix); fedem
mefentericae pinguedinis. Tali mefenterio adligantur
intefiina. Vbi iam mefenterium cum inteftino connefti-
tur-i exterior eius lamina inteftini tubum fuprafcan-
ibi
dit , atque , rediens fere ad locum , unde a mefenterio
desederat» cum interiore mefenterii membrana eft conti-
nua. Ita haerent inteftina in mefenterio. Ita nafcitur ex-
tima inteftinorum membrana. Ita haec eft a mefenterio
eft a peritonaeo. Datur ergo intercapedo quaedam in-
ter duo illa pun&a', &
fupergreffus extimae lamellae me-
fentericae fupra inteftina , & reditus eiufdem
,
quam in-
ter duas mefenterii laminas interie&a occupat cellulofa.
Inteftinum iam uulnera paullulum ad locum , ubi mefen-
terium inteftino adhaerefcit , eleuabitur cellulofa me- &
fenterii, aliquo fpatio", fupra inteftinum-; numquam hoc
ambiet integrum, membranae in morem. Neque umquam
uifum eft inteftinum » omnem luam per circumferentiam
pingue. Remouemus igitur ex Anatome membranam inte-
Ji inorum ceilulofam Rvysc manam» Quum iam uentriculus
in mefenterio non haereat ; ecce Tibi rationem cuTde ;

cellulofa uentriculi filuerit Rvysch? Nemea tamen tuni-


ca , &
uentriculi , &
inteftinorum , arte poteft mutari in
ceilulofam, ex Eiusdem Albini doftrina ( ix); quam
quoque poftea parauit Rvysch (x).
Singularia, fiue uentriculo, fiue inteftinis, uel nulla in-
F uenit,
(11
1

x Vid: Tbefau:
) Anatum: VI. n: CXIIX.
( x) Vid: Christiani Bernardi Albini noua tenuium hominis in-
'ieflinorum defcriptio.
(x) Curarum pofieriorum n\ LXXX1X.
4% HISTORIA VITAE
uenit, uel momenti exigui. Quae enim defcripfit quadrila «
tera loca uentriculi (xi); ea numquarn fpeftare potuit
Santorini (xii). In tenuibus uero intefiinis fingulare
cryptarum quafi genus inuenit , quod eminet ultra intefiini
ca.ua pulpoforum penicillorum inflar
,
atque in uermifiormi ;

proce fu aliud , quod ficuum aut papaueris albi femina perfe-


ci e refert , ita , ut noduli uideantur ,
folliculi cummem-
br anu lucanis (xm).
Intefiina obtegit omentum , quod incauti inter admini-
ibrandum Anatomici, atque recentiores nonnulli 5 forami-
nibus peruium uidiffe fibi uifi funt. Rvyscmus autem il-
lud ujquefp e blauit integrum (xii 11). Ante oculos fibi po-
nat Fig: I. Tab: V. Thefi: Anatom: II; quisquis eleganti
icone exprellum cernere cupit 3 quod adeo nitide uerbisex-
pofuerat Malpighi.
Venae omenti exonerant in uenam lienarem: unde
fefe
& fit , dicendi de fplene , quatenus ipfum indaga-
locus hic
uit Rvysch, licet, inter lermonem priorem, de glandu-
lis , plurima de ipfo, fimilibufque uifceribus aliis, praece-
perim ; imperfeftaque eius adhuc relidta fit cognitio. Com-
pofitio nempe eius cellulofa^ fibrofa atque glandulofa fere in
brutis. Neque talem ex humano fplene defcripfit Malti-
ghi. RvyschIus uero in humani fplenis fubtiliffimo exa-
mine, ipfum reperit arteriarum , uenarum , lymphae du-
filuum , atque nemorum congeriem , ambientibus membranis
coercitorum : arterias uero penicillorum in formam re dati as,
qui mentiantur glandulas. Neque naturaliter ejfe cellulas,
fed) praeter naturam , degenerare pojfe in tubercula dura,
globofa. Atque fibras in uitulino quidem concedendas ejfe
fplene ; non uero in humano (xv). Atque, quum natura in
maioribus animalibus praebere foleat uidenda , quae nega-
uit i

(XI) Thef: Anatona II. p: i$. T. V. F. Illi.


(xii) Obfieru: Anatom Cap. IX. n: VI.
:

(xm) In epiftola ad H: Boerhaave p: $7.


(xii 11) Thef Anatom: IT. p. 20. & alibi.
(xv) Vidi refp: ad epiji .- prohlsm: IUI. & figor.
; ,

FREDERICI RV I S C H. 43
uitin minimis ; ideo & gigantis feminae lienem explorabat
Rvysch. Sed & hic omnia erant , ut ante ; eximia eius
imagine tefte (xvi).
Ab hoc fplene eduftam uenam comitemur in iecur uf-
que ; aliam &
cuius in nobis excitauit notionem infignis
Anatomicus. Vafa enim arteriofa quaedam primus huic
parti tribuit: quorum
procederent a diaphragmate
alia
(xvnj; a ueficula bilis rurfum alia (xiix). Atque haec;
uenae portarum produ&iones copiofiffimae;uafauenaecauae;
atque iecorariae arteriae ramufculi epar conflare faciunt ex
folis uaforum extremitatibus , penicillorum modo , difpofltis ,
quae omnes una coercentur membrana (xix). Inde fit, ut
repletum per aortam iec ur totum cernatur uafculofum (xx).
Simplici adeo machina in epate paratur bilis ; atque laborio-
fior per glandulas euanefcit , dum nuper monui , cadere &
M a Lpr&Hianam fententiam, neque tamen ex glandulis
componi epar, licet ad glandulofa iecora humana , cochleae
lacertarum , pifcium , galei , anguillae , fciuri atque bouis
prouocarit Italus. Hi uero uafculofi flues terminantur ad
extimum iecur in rotundos , ceu fellat os fines , praeparatione
admirabili (xxi), ipfamque cingentem epar mejnbranam ,
quae glandulam illud conflituit, uafls ornat copiofls , fingu -
lari tenuitate praeditis (xxi 1 ).

Exueficula fellis, ad quam epaticarum arteriarum ex-&


tremitates pertingunt (xxi 1 1 ) , miliares glandulas , quas &
priores in areolis tunicae interioris ueficae commonftrarant,
apta figura expofuit Rvysch (xxi i i i).
XII. Extra cauum abdominis haerent renes, eaque omnia,
F z quae

(xvi) Thefatr. Amitorn: VII. <v' XI, & Tab I. Fig: I. :

(xvii) In refponf: aci epift: probi: IX.


(xiix) In refponf. aci epift probi: V.
:

. (xix) Thefau Anatom I. p. zi.


: :

(xx) Curarum pofteriorum n: LXXXVI.


(xxi) Thefau: Anatom: IX. n: LIX. Tab: IIII. &
(xxn) Thefau: Anatom: X
n: CXXCI. Tab: III, Fig & V.
(xxi 11) Vici:refponf ad epift: probi: V.
(xxi 1 11) Ibici: Fig: III.
: ;

44 HISTORIA VITAE
quae concludit Diutiffime ante Rv\scei perfpe-
peluis.
dum fuit, dari capillares uenas , quae , prae nimia paruita-
te fui , uideri non pojjunt , quas urina uenit ad renes ;
quaeflio faltim erat quo eadem pafto peluim ingrediatur y
;

an glandularum uniuerfali credito beneficio an alio ? ; Rem


decidit experimentum Infarciendo , materie ceracea , re-
:

nales arterias , una quoque replentur dubius Bell ini, re-


tubuli atque ipfa peluis. Vnde primo faltim coniecif
Rvysch (i), dubius urinarios ejfe arteriarum renalium
continuationem , fine media glandula. Atque illud, femper
ita poflea eueniens, docebat diflindius, dum uideret, ar-
terias renales ante , quam fiant dubius urinarii reptatum
circularem in ferpentinum mutare (n). Poft repletionem
tamen nec Rv Yscmi oculis fubducebant fe pauca quae-
dam rotunda corpora, medio in rene , confipicua , de quibus ,
licet non- pro glandulis agnitis , confiituere nolebat ( 1 1 1 ),
donec tandem ultima indagine , expertus: edet, illacorpo-
ra ejfe fingulari ratione contorta uafia
Hodie pro- (rm).
batur RvYSCHianum hoc iudicium fere omnibus, nifi il-
lis, qui in nomen Malpighi iurauerunt, Eadem fedit
V ievssen sio mens (v), propriis eo inuitato experimen-
tis. Quodfi enim fincere fcripfit , uti de quouis ffatuere'
fas eft, nifi diuerfa nos alii iterum moneant, eodem tem-
pore in mirabilem renum ffruduram inquiiiuit, quo de ge-
nuina eius indole uerba facere incipiebat Rvysch (vi).
Nihilo tamen minus doluit hic rurfum- praereptam fibi a
Vievssen sio inuentionis gloriolam (vii).
Superfunt generationis o?y*vce ex utroque fiexu adferenda
ut &hic elucefcat , quam belle &
hic le gefTerit Anatomi-
cus?-

(i) Tbefau: Anat: II. p. gr.


(ii) Thefait: Anatoni: VI. n: XVI. &
Fig: I. Tab: I.
(m) Loc: cit: ad not I.
:

(mi) Thefau Anatoni: X. n LXXXVI.


: :

(v) In nono uaforum corporis humani fyflemate pag. 140. & feqq.
(vi) In nouo uaforum corporis humani fyflemate p. 140. & feqq,
(vu) In prodromo ad Thef; Anatom VI,
FKEDERICI R V Y C S H. 4i
ctis? De uirorum primo agam : de teficulis atque cole. Te-
fliculos inclufos effe fcroto , ignorat nullus. Rvyschiu s
autem nof er docebat infuper tamquam nonum, ferotum , de-
,

mi(fo fepto , quod Anatomicorum oculos ha Aenus effugerat , in


duas diuidi partes'. Data igitur & fepti , & uaforum eius
figura. Contingebant haec A. MDCXCV. (iix). Diuifit
feptum hoc animos praeclarorum Anatomicorum \Noftri at-
que J:J:Rav. litique non unam fuggeffit materiem. Dum
enim alter , inter ea , adminiflrationibus fuis Anatomicis
atque medela, quae manu fit, Amflaelredami inclarefce-
rtt, ideoque amaretur plurimum; inter hunc atque Profef-
forem Amflaelredamenfem intercedere coepit aemulatio*
quaecumque. Inde inteniis in fe mutuo animis-, circa in-
flrumenti cuiufdam Chirurgici inuentionem , Avium R
Rvysch popofcit plagii. Qui Rav , crimine- negato
eiufdem adcufavit RvYSCHium , circa fepti firoti notitiam.
Quodfi aduerfario fidendum; magnum fibi fore Apollinem
R Avium pronunciauit Rvysch, fi unicum citare ualeret <

Auctorem , fepti huius qui meminerit uerbo (ix),. Talibus


motus Rav exarauit epiftolam de inuent oribus fepti fcroti\
ad Virum Clar iffimum , Fredericvm Rvyschivm, A-
natomiae & Botanices Profejforem , A. MDCXCIX. In
hac, omnis fane acrimoniae experte , aaduAis feptem An-
ttorum , Rvy scmo priorum , tierbis , liquido probabatur;.
Rvys c Hium non dixiffe primum , illo de fepto Bimeflri e-.

lapfo, refponfionem luam addidit, cum impetu, Rvysch.


refponfioni ad epift: froblem: XII. Sed alio, iam difcedebat
difceptatio. Ibi ueteribus non fepti amplius negabatur cog-
nitio, fed clara, eaquetanta , ut, quomodo nere fit confi i-
tuta,
intellexerint. Quibus adis, poft duorum menfium
decurfum , adparuit Jo annis Jacobi Rav refponfio ad
qualemcumque defenfionem Erederici Rvyschii, quam
F 3 haud
(ijx) Viti: refponf ad epift: probiemat: I:
(ix) Petita haec ex Ravu refponfone ad [qualemcumque de en(Ionem Fs.-
f
Rvxsch»..
4*5 HISTORIA VITAE
haud ita pridem edidit , pro fepto fcroti. In qua huius litis
Anatomicae detegitur origo : & feptnm fcroti ab ipjo defcri- ,

ptum& de lineatum, fidUtium ejfe, clare demonfiratur. Com-


mendatur hoc fcriptum Anatomicis., exponens quippe ue-
ram naturam fcroti quam optume. Ad quod le haberet
feptum eius; uti fe habet mediaftinum ad membranam,
fuccingentem collas. Quibus omnibus refponfurus Rvysch,
anno fequente rcfponfmii fiuae ad epiflolam problematicam
,

XIII. fubiunxit acerrime, RAvii quae animum exulcerare


potuiflent, nimifque illufit RAvianae fcroti defcriptioni;
quae tamen hodie probatur omnibus. Sic fallitur quando-
que optumus quifque : & veritati eo fiemper detrahitur plus ,
quo quifque fibi tribuit nimis. Neque circa tefticulos adeo
noua docuit Rvysch. Etenim .u a fa feminalia , fecundum
Eum , non funt in peritonaeo , fed fuper huius exteriore fu -
perfide repunt cui firmiter adnecluntur , & a quauidentur
,

mutuari integumentum fuum n agina dilium (x). Quae ta-


,

men forfitan eadem funt cum illis Swammerda Mianis,


quod eadem fiecus peritonaeum , & cum eodem decurrant ,

(xi). Vafculofam autem tefliculorum fabricam iam expo-


fuerant Riolanvs, de Graaf atque van Hor ne (xii).
Tefticularium tamen filamentorum figurae RvYSCHianae
(xm) omnino infignes funt. A pube dependet colis,
communia corporis integumenta naftus, quibus decumben-
tia primus demonllrauit Rvysch (xiiii) tegumentum
ner uofam atque cellulofiam- membranam. Balani uero fabricam
idem ille paene abfoluit. Ad ortum eius uidebat extra cu-
tem prominulas papillas , quibus &
atrox dolor , & refol-
vens corpus uoluptas adfcribebantur (xv), relegatismxhim
glan-
(x) Thefau: Anatoni: VII. n: LT.
(xi) Vid. notae in prodromum Jo: van Horne p. 7.
(xii) In prodromo.
(xi 1 1) In Thefau: Anatom. Ull. & IX. Tab: III. Fig: III.
(xiiii) Vid: refponf: ad epifl: probi XV. & Aduerf: Anat : Chirurg DcCll.
:
:

p. ar. ubi& errorem proprium de tegumento neruofo duplici correxit.


(xv) L : c: ad not. XIIII. & Fig. I.
:

FREDERICI R V Y S C H. 4r
glandulis (xvi). Immunis tamenab errore, qui utrum-
eit
que, &
papillas , dx. cryptas Morg
a gn lanas aique Sa k-
TORiNianas {latuit. Ipfium autem glandis corpus (Jl corpo-
rum cauernoforum penis atque urethrae prodii Ilio , ita qui-
dem , ut- huius produ&io interiorem glandem efficiat , exte-
riorem uero corpus maius nerueo-fpongiofum continuatum .

Tali glandis ftruddura polita, inlignes inde confequebantur


propofitiones praclicae, alias non explicabiles (xvn). Sed
de firiffo uafiorum reti , ligamentofis corporum c auernoforunr
penis produdlionibus firmato , quod in glande colis pofteade-
fcripfit Santorinx (xiix), nulla umquam mentio apud
Rvys cilium. Cur, in cadauere , tempore aefliuo ,

doque erigatur penis? Itidem explicuit Qeuvcptvov (xix).


Peruentum ultimo ei! ad opy«v« generationis feminae; de
quibus elegantiora RvYsemana communicabo, poilea-
quam de mammis mulierum dixero. De iis ecce uerba Nu-
dioris: fiubftantia mammae neutiquam glandiilofa , fed uero
talis qualis non datur in toto corpore , praeterquam , quod
,

aliquam dvaKoyixv habeat cum par afiatis humanis , fcilicet te-


naciffima , albiffima , & neutiquam euoluenda. Rotundae
particulae , in mammis referiuntur , mera fiunt pingue-
do-,ceterae particulae rotundae , in papillae extremo , capitis
aciculae minoris magnitudine , papillae mihi fiunt , quae fien-
fidtionem vel fienfium ibi praefiant (xx).
Semen uiri ad generationem prolis requiri omnino; con-
flat apud omnes, bed difputatum uehementer; an illud ne-
celTario pertingere debeat in uterum ? Vel tubas? Vel ipfa
ouaria ? Quicumque non temere ientiunt de rebus , nondum
decifamrem dixere: ceteri aliter. In uaflis feminis brutis at-
que libidinofis , mox poft coitum, numquam in utero earum
* de-

(xvi) Aduerf: Atiat: Chirurg: Dec: I. n: V.


(xvn) In Cent: Obf: Obferu: C. Fig: LXXV. & feqq,
(xiix) Obferu: Anatem: Ca[). X. §. XIII.
(xix) Tbefauri Anatoni: X. n: XCV.
(xx) Curarum poflcrwum n CLXII»
:

4S HISTORIA VITAE
deprehenfum femen maris. Non parum id adflixit obfer-
uatorem incomparabilem, Gvilielmvm Harvaevm.
RvYSCHius autem cui contingebat, ea uidere quae re-
,

liqui optarant, feminae , mox


non uiderant, uidit in utero
pofi coitum -venereum aperto , femen album bene coftum , -
&
aut falthn fubflantiam , quae femini uirili ad colorem ui - &
fum frnilis erat (xxi). 'Idemque bis uidit in utraque tuba
uteri (xxii). Obferuatio talis euincere putata eft Phyfio-
logis , a mare cum femina non communicari Archaeum
quendam fpirituofum, qui, ubi cum craffo genitali humo-
re a uiro excretus, corporeis mox liberatus repagulis, inui-
fibilis oberret muliebria loca; fed ipfum uifcolum craffum-
que femen , fobolem daturum. Et quamquam fpirituofus
ille humani feminis uapor, nec obferuatione , nec firmo

cuiquam cognitus argumento , blandiens fit figmentum,


e,x incomprehenfa laffitudine corporis , congreflum exci-
piente ex ignorantia exfiftentis notionis morbi in quarum-
;

dam fanitate partium, & epilepfiae uerae in coitu contin-


gentis, fecundum doddrinam Aretaei Cappadocis;
noluerunt tamen Itali, Santorim inquam atque Bri-
nivs fidem mox adhibere Rvyschio; praefertim , quum
in tenellis atque recens natis puellis hume Hae femper fint in-
ternae tubarum tunicae atque muco quaf obfitae. Traecipue
in trimeftri epileptica , ex puntlulo hymenis perforati uifco -
fus mucus prodiit , qualis &
orificio uteri firmiter inhaefit ;
p arilis que mucofus liquor ex tubis FALLOpianis , pofi infla,
tionem , erupit ; ramu lique uaforum, ad tubas a tefiibus , a-
perti , notabili fatis albore fimilem humorem oftenderunt
(xxm) Quae li epilepticis euenere puellis ; eccur non
eueniant aeque , atque magis , adultae feminae , durante
coitu, fere epilepticae ? Et in primis mox , ceflimte libidi-
ne,

(xxi) Thefattr: Anat :VI. n : XXI. &


Tab: V. Fig: I.; ut & dduerf: Anat:
Cbirurg : Dec I. n: I. Tab II. Fig: III.
:

(xx 1 1 ) Ibidem.
(xxi 1 1 ) Vid: P:J: Hartmann dubia de generatione uiuiparorum ex ouo
4 XXVIII.
FRED ER 1 CI R V Y S C H. 49
ne, trucidatae? Quum inmiolenter exflinftis, uitae tragoe-
diam claudere foleat a facro non adeo diffimilis morbus.
Non tamen adtendere uolo illi diftioni BRiNianae, quod
RvvsCHius non locutus fuerit de fe , obferuata liquido , dum
materiem , in tubis atque utero animadverfam , potius fimi-
lem humano femini adpellare maluerit j quam ipfum femen.
Ita’ enim ferebat obferuatioRyys ceiirita ferebat obfervatio

Gvilielmi Cheselden; nec ullius umquam aliter ferre


potefl obleruatio. Vnde enim agno fcis uerum femen, nili
ex eius colore, odore, atque emifiione,fuis ex natalibus?
Atque ideo in ipfa uirulenta gonorrhoea non dicunt femen
excerni, fed huic fimilem materiem.
Semen hocce uiri feminina foecundat oua. Quare, nili
ipli iniefto obuium fiat abruptum rigare uenereo ouum ad ;

ipfum pertingere debet ouarium. Via utique longa, &


inflexa fatis. Breuius igitur iter femini adcommodaturi,
M arti n v s Naboth, atque alii, aliud feminae pararunt
ouarium; ad cervicem nempe uterinam pofitas ueficulas.
Sed nulla ueri fpecies inerat fententiae. Rvys cuius , cal-
culum rogatus, illas dixit hydatidum y inter rugas ualuulo-
fas os uteri internum obfidentes> natarum congeriem (xxi 1 1 1 ),
,

Quas fphaerulas ab hydatidum abefie natura, RvYScuium


autem ceter osque, eodem fermone utentes, a uero; facile
probabat Morgagni (xxv). Quam beata autem illarum
parturienti fit lubricitas elegantem me memini legilfe ob*
;

feruationem apud Santorini fxxvi), toties quem exem-


plum propofui Anatomicis. Antiqua fede fic adfertaouario;
notandum eft, impraegnatarum bullularum flatum, qua-
lem Mal p iGHiana praecipue indagine cognoueramus, con-
firmari potius per RvYScnium, quam detegi. Calix , in-
quam, ouum qui complexus erat in ouario , ouo expulfo , re*
liquus manet in ouario ( xxvi i ) ; cuius in medio foramen aut
G cauitas

(xxi iii Aduerfur: Anat: Chirurg: Dsc.I. n: II.


)

(xxxv) In Adu?rf: Anatonv. 1. anwuuh XXXII.


_(xxvi) Loc:cit:fiap:Xl. § IX.-
(xxvii) Thefaur. Anat: VI. n: XXI & Aduerf: Anat: Chirurg: Dec: IIT.
n\ IIII.
,

50 HISTORIA VITAE
canit as exigua referitur , ofinium cauitatis , iam denuo con-
trahae, ex qua oui contentum prognatum erat (xxiix).
Embrionem , &
poftea foetum duae infignes in utero >

involuunt membranae altera chorios armios altera. Prior


; \

in duas , forte &


plures lamellas feparabilis efl facile. Exte-
rior opaca , crajjior , non e xt enfilis , utram que placentae fa-
ciem , obuerfam &
utero, &foetui , obducit , cuius pars, per
quamufa fanguinea difperfa funt rarijjime , cz placenta re-
cedit, uillofa placentae difta Rv YSCHio (xxix). Vtienim
humor lafteus, in bonum animalis corporis publicum ceflii-
rus, in uillis praecipue inteflini ieiuni, per patula ladteo-
rum ofcula capillaria , probante Joanne a Conrado
Brvnn, abforbetur; ita uicifhm latex alibilis , in intima
uteri tunica, ex repetita Sa ntorini obfervgtione reapfe
uillofa uel fecundum RvYscmum
(xxx), in uafis ipfius r
iiermiculari fortajfe reptatu incedentibus , paratus per de-
,

fcriptam placentae uillofam , ueluti per faecum , /eu colum


transducitur. Siphunculi ergo placentae non funt imme-
diate continui uterinis arteriis; fed placentae uafis extremis
firmiter adnata ef gryfea, uillofailla tunica (xxxi). En
nouum Tibi exemplum , in quo morbi notionem in fanita-
tis flatu penfites iterum. Erumpat , integra de feminae
cute, per periodos, fanguis; feque torquebit plurimum
Phy ficus, obferuati, tamquam rarioris, daturus caudam;
quum tamen tali RvYSCHiana fedulitate patefa^lum fit,
naturam in grauidae abditis idem, omni momento, prae-
flare portentum. Lamella chorii altera ,refpiciens foetum ,.

ef pellucida ac tenuiffima 4^^ allantois RvYscHio. Datur


,

ergo uera duplicatura chorii. Quoties hm , praeter morem


locorum horum, in eadem aliquis continetur humor , quipo-
teft effe amnii liquor , eo flillans toties idem illehumor ha-
;

beri
(xxiix). Tbefau : Anat : VI. ni XXXII. noti IIII.
f
(xxix) The au: Anatoni: V. n: XLI. Tab: 1 Fig: I. .

(xxx) Thefaur: Anat II. p.- 27. Tab: VI.. Fig. VI.
:
& Thef; Anat‘ VII
si: XVI.
(xxxj) Thef: Anat : II. p.- 27. & Thef Anati V. n\ LVIX.
-,

FREDERICI RUYSCH. u
beri poterit pro lotio
; lamella illa pro urinaria membrana
praefente in brutorum foetubus ; defiderata in humano
(xxxii). Erronee tamen talia flatui, ubique fcribebat
R vysch. Eccui enim rei feruiat apotheca lotii; quum in-
ferre eidem uel guttulam feuere uetare uideatur^ transuer
fum digitum, n umquam integre,peruius urachus (xxxi 1 1). Ne-
que ulli, tamquam uifa in humano foetu, defcripta, nifi
forte Stephano Hales. Proponunt tamen fideles mor-
borum obferuatores exempla eorum , quibus ex umbilico
femper per vitam excretum lotium. Quod an aliter , quam,
uracho ubique transforato, contingere poflit uix, ac ne ;

uix quidem, concipitur. Epar uero uterinum , ex opinio-


ne antiqua pulmo uterinus , ex emendatione MALPiGHia-
;

na; cerebrum uterinum , cenfente Rvysch; placenta , in-


quam, foetus exa&iflime repleta, materie ceracea, nullas
umquam admift glandulas, Jed uafa , corticis cerebri ramus-
culis fimillima , adeo exigua , ut in nullo umquam uiscere
aeque paruae deprehenfae fuerint ramificationes (xxxim).
Quaenam uero fit illa placentae arteria ? An arteriae umbili-
cali fit continua quaedam ? Et quid de eius fit ftatuendum
fabrica, lubenti animo difcam ab aliis. Sic fcribentem lege
R v y s c Hium ( xxxv ) Quid cenfendum putas de fabrica ar-
:

teriae placentae ? Haec paucis innotuit redle. Certe mem-


branacea huius arteriae in placenta firuElura adeo eft tenuis ,

jit uideatur ejfe uas lymphaticum , ualuulis omnino carens .

Quaenam fit huius Jlngularis , hoc loco , arteriae conflrudlio ,


facile non dixerim. His uero , qui acutius me uident , pro-
pono excutiendum. Intimum tegumentum uteri uillofum , ute-
rinis atque placentae uafis immediatum nexumprohibens pro- ;

grejfumque uermicularem uaforum in interna uteri membrana


adeo probabat Vievssens, ut illa nouo fuo uaforum fyfte-
z G mati,
(xxxii) JLoc\ cit: ex Thep V. & Thef: Anati X. n: CLV.
(xxxii i) Thefauv: Anatoni: IIII. n: XXX.
(xxxim) Thefau Anatoni II. p: XXIII. Tab: 17.
: : &
Thejam Anatoni: V.
Tab : I. Figi I. D.
(xxxv) AduerJ: Anat\ Cbirnrg: Dec : II. 0: X.p: 42.
,

Sz HISTORIA VITAE
mati i non nominato RwscHio, intulerit. Tale fabum
iterum graviter tulit Nofter (xxxvi).
Hospitis defcripfi domicilium. Habet iam embrio, unde
ibi uiuat ; unde ibi crefcat ; unde ibi fiat
foetus ; a primo fuo
tale inergafiulum introitu usque ad fupremum diem quo
,
eidem laetum uale diburus. Is fuit Rvys ch , qui paul-
latina embrionis incrementa fpebare ac conferuare ualuitj
prout pullis olim adtenderatin obferuatorum regno prir-
ceps , Malpighi. Sic collebus Rv YSCHio ev^uTroyivtoif
thefaurus ; certe, fi intelligens obtingat cenfor, omni auri
pretio fuperior. Cori tuearis ibi embriones, a grani fabuli
paruitate ufque ad foetus, mox excludendi, magnitudinem'.
Neque ille in digniores umquam incidere potuifiet manus,
quam quidem in Immortalis Petri Magni, Imperato-
ris; cuius, omnis boni inftauratoris perfpicacitas om- ,

nium, omni faeculo, celebrabitur linguis.


Seruatur is hodie
Metropoli ; fingulare gazophylacii Caefarei ornamentum , cui
par non exftat in orbe. Facile ibiefl notare , quanam ratione
fiucceffu temporis , Jitam figuram quotidie mutent embriones.
Apparent quippe nulli omnino artus in primo embryonis fla.
tu; pofiea nero in locis , ubi humeri &
femora deinceps appa-
rebunt , tubercula modo exigua prominent ex quibus
, poft
,

longam diem humeri , brachia manus fiemora crura>pedes ex-


, , ,

plicantur &
prodeunt, (xxxvn). Facile eadem notaui
ipfe; ubi idem Petroburgi his oculis meis uidi fpebaculunr
quem confpebum fummum diuturni itineris numeraui prae-
mium. Quibus ceteris, eadem luftrandi, non obtingit fe-
licitas ; quae in ajfiere fecundo thefauri
hi deferipta legant,
Anatomici fexti continentur eidemque adfculptas thefauro
;

figuras defixis contemplentur oculis.


XIII.Argumentum primum concludat trabatio Anato-
mico-Phyfiologica RvYSCHianade muficulis. Complebitur
illa pauca. Repletione in fiubftantiam muficulofam brachii
fa-
tiay
(xxxvi) In prodromo ad Thefaur. Anatoni-, vi.
(xxxvi i) Aduerf; Anat: Cbirut; Dea II. p. z$.
J -,

F RE D E R I C I RVYSCH. S3
Pta,confpiciebatur materiae cerae eae rubrae , roris injlarfer
mufcularem fubji antiam exitus ( i ). Idem euenit in corde,
mufculorum claffi illato , cuius ultimae extremitates , to-
menti injiar , tenues , ceraceae materiae tranfitum concede-
bant per cordis fubjlantiam mufculofam , fub forma nubecu-
lae , nulla extrauafatione praeternaturali fafta ( 1
1 ). Quae
omnia non eo propono animo, ut Rvys chius noua fic di-
xifie credatur; quum illud iam ante intellexifle Joannem
Gott sched (iii), non fim ignarus; fed. quo commili-
tones ad uerum eflfe&i huius ufum detegendum excitem,
ceterofque ab errore GoTTSCHEDiano immunes (mi)
praeftem. Et in fano homine carnem fudare , quis dubi-
tet? Non uero fanguinem ex patulis uafis excerni; certum
eft. Perfpirant igitur carnes continue humorem, cruore
tenuiorem. Tu iam determines; ob quem ufum?
Tandem produco noutim, quo ^/m^donauitRvYS ch*
mufculum , a fibris eius circularibus orbicularem uocatum, ab
inuentore &
deferiptum &
depi&um ( v). Ubi placenta na-
turaliter adhaeret utero, id fcft, fundo eius; ibidem prae-
cife caro haec innata efl: matrici, quo fibris fuis fat craffis
detrudat fecundinas. In folis cadaueribus puerperarum
prolem iam enixarum , ipfum confpexeris. Unde quum ra-
ra harum feftio, ideo tamdiu latuit hic mufculus (vi).
Verum non memini eius Uidifie ueftigia in figura uteri puer-
perae , fuppeditata a acobo |Dovglass (vi i). Me ne-
G 3 fcire
(i) Curarum renouata: num: CIIX.
(ii) Tbefaur: Anat: VI. n: CXXV. & Aduerfi Anat: Chirurg : Dec: L
t:VL
(iii) In Dijf: de circulatione /anguinis- Cap: II. §: ult: lniiciundo arteriam
,

coloratam inttafa pedis arteriofa poftea feparando nihil laedendo membranam muf-
,

culi effufam hinc inde reperit aquam.


,

(ii ii) Conclufit enim inde , uenus non ejfe continuas arteriis : fed illis in
teriici corpus quoddam mediutn.
(v) Defcribitur in Aduerp. Anat Chirurg: Dec: II: n: X.
: &
in traButione
Anatomica de mufculo , in fundo uteri ohjeruato; cui quoque curatior adieBa
figura.
(vi)Ex traB: cit: de mufculo in fundo uteri,
(yii) Phihf: Tranfafh- N: 30$.
,

5:4 HISTORIA VITAE


fcire fateor , num
mufculum hunc uiderit
quis pofl ,

RvYSCHium. Fidentes autem Anatomico, eumdemadfu-


mebant utiBoE&HAAVE(nx);RvYSc nianum uocabant;
;

multa fuper eo ratiocinabatur , interfperfis plurimis , inuen-


laudatus ante a RvYScnio HECQVETrin-
tori gloriofis ,

uentum gratulabatur praeceptori Abrahamvs Vatervs.


Ceterum , quum iam olim fibras carneas utero negaffet i e v s- V
sens (ix); mufculum orbicularem non admittebat San-
torini (x); numquam uidit Lavrentivs Heistervs
(xi). Quamquam inter hos unus, in re argumenti Ana-
tomici non fola demonflratione Anatomica in litteris pri-
uatis utens , querelas longas perfaepe extor ferit magiflro
ueteri(xn). ReuocafTe tandem errorem fuum dicitur
fenex (xm).
XIIII. Tot tantaque enumeraui inuenta RvYscHiana,
ut omnis aetas humana per ea fola confumta haberi poffit.
Sique didis nihil adflruere uel uellem, uel poffem; celebre
tamen femper duraret nomen RvYscHii. Quot enimnon
decedunt Anatomici, qui ad intimiorem corporis humani
cognitionem nihil contulerunt ? Enimuero rariores mor-&
bofos flatus ex cadaueribus notauit, feque Medicum prae-
flitit omnino. Teflantur id uel folae obfleruationes Anato-
mico-Chirurgicac. Quare, quum non dicendorum inopia
deficiam, fed ingente eorum copia potius obruar; rariora
fola, quaeque fingulariter proficua putarim, proferam, ar-
gumentum tra&ationis meae alterum fic abfoluturus.
XV. Regredior ad ojfa. Circa quae fequentia notabis
uel rara, uel utilia. Os pedoris ( quod raro , fi umquam
uifum)ex undecim ojficulis conflatum aliquando uidit v ysch R
(i);

(nx) Injlitutionum Medicarum §. 68 <jf.


(ix) Lee: citi , p.- 14-16.
(x) Loc: cit: Gap: XI. §.- X.
(xi) Obf: II. inter obj'eruat: mifcell: pra&kits.
(xii) Bohlivs in citata cpifuMa.
(xi 1 1 ) Ibidem.
FREDERICI R V Y C S H. ff
(i); inque puellula coflas tredecim (ir). Auditus officula
admodum confufa , extraque ordinem fibi adhaerentia infoetu
humano deprehendit quandoque \ a qua confufa adhaefionefur-
ditat em illi lateri praefugiebat prudenter , uiuus fi falius
fui fiet infans fm). Mallem tamen r confufionem illam
determinatius expreflam fuiffe ab obferuatore. In cadauere
gibbofo feptem dorfi uertebras per «yjwxiW coalitas , inque
orbem ita recur natas expertus eft, ut fupremaeuertebrae cor-
pus cum imae corpore coniunftum fuerit ( 1 1 1 1 ). Sed quid
medullae fpinali adcidit Quid ahorti? Caremus adhuc
?:

exacta gibboforum Qvnoroyix atque iro.h\oyio(,fix\ quibus fpinae


euruedinem imitatur parallela gibbofaque ipfa aorta. In-
ter eos , qui de luxatione femor is ex acetabulo coxae rariore
difficilior e que , faciliore autem , indeque frequentiore colli
eius fraltura fcripferunt, primus haud dubie eft Rvysch.
Pofthunc, adducimus cum reliquis, illos antifti-
tes, RAvium atque Cheselden. Vtroque
con- in cafu,
fequitur claudicatio.Luxatio eiusmodi, ab externa caufla
fada, forte uifa nemini: certe non eft uifa Rvysc Hio,
Impediunt malum hocce fecuri cuftodes, uafti mufculi, illi
circumdati loco, atque ligamenta, fingularem articulum
undequaque defendentia. Quamquam ab humorum adflu-
xu morbus hic contingat pluries. Caput autem femoris ex ,

ojfeo-fpongiofa fubftantia , infar diploes cranii , quam offiea

lamella admodum tenuis integit , conflans , frangitur facil-


lime. Inde in cadaueribus claudicantium nunc inuenit
Rvys c h (V )
collum femoris in nihilum redaltum nunc ;

eius , integri deficientis loco ligamenta uaria , dura , crafi


;

fa, teretia , quorum ope , femoris caput fupremae eiufdem


parti

( i ) Mufei Anatomici RvY s c Hiani p: 1 1 r •

(ii) Obp. I. Cap: ////. ad dilucidat: ttalu: in lymph:


(ii i) Tbefaur: Anatoni; IIX. N.- VI. not: I.
(mi) Obferu: Anat : Chirur: LXVII. Similia legis in Pbitop. Tranfafh
]$futn' 2.1? •

(y) Tbefau; Anate IIX. m CIII. Vid: & Tkeg Anat: IX. n: XLIIJJ,
)

56 HISTORIA VITAE
parti connatum fuerat ( vi Mirabile id amplius reputo, ne-
que ulli obferuatum procliuis fentio cum RvYScmo, carti-
lagines mobiles ,
quae inter ojfium , articulat im commi forum,
extrema interponuntur ; ut inter utramque maxillam; in
genu articulo, quandoque deficere penitus (vii), Qui ae-
feftus an conformationi malae adfcribendus ? An cuidam
morbo? Quem quae comitata fint<p«ivo7*ev* ? Doleo, rem certe
grauiffimam , non amplius ta<Sam fuiffe ab adcurato alias
R VYScnio. De ojfe tibiae quaeramus Obferuatorem. Eo,
carie exefo , ex inueterata cariei cauitate frujhim magnum,
cauum &
teres propullulauit Tibia enim aeque , ac cranium,
.

duas habet tabulas , me diamque diploen ; unde, exefaper pus


diploe , tabula ultima fftulari forma , a natura fuit expulfa
,

(iix). Specimen rei &


uideasin theatro Leidenf Anato-
mico ( ix ). Quin &
quandoque fine cauitate reperta tibia ;
prout nonnumquam diploe caret cranium (x). Exuuias uero
chryfati dum , diuerfae , £!> triplicis quidem fpeciei , ojfum
in meditulliis , in c duitatibus femoris , humeri que adultorum,
inque tenelli ofe infantis, in oElo diftinffis ofihus , deprehen-
fas ejfe , id omnem fupergreditur rationem. Per quamuiam
hofpites hi ingredi fuerint offa integra > nullis peruia rimulis,
R
non cariofa ; in medio reliquit v y s c h. Tdolore atrocijf-
mo intima ojfium peruagante , ubi nullus luei Celticae uel fus-
picio , uel lignum; uermes , ojfarodentesftatuebat Rvysch,
argento uiuo occidendos ; quos &
eodem in ojfbus fe non femel
necafe putabat (xi ). Qua ratione mercurius uermes inter-
ficiat ;
non difputabo. Sed fuccumbat inteliinalis uer-
hic
mis enormi illius corporis percuffus pondere; hoc tamen,
per plures perdudum ambages inque minimis ualis debili
,

pro-
(vi) Tbef: Anatoni: IX. n: LXXUII. Tab: I. Fig: I,
(vn) Aditerf: Anat: Qbirurg: Der: III. n: IX. »

(iij) / bef: Anat: UX. n: I IX- 1 ab: III. Fig: 2-4*


C 1 x)
Vid: B: S: Albini index fupelle Silis Anatomicae ,
q.ua:n Ac.tde t, i/te
Batavae, quae LeiAae eft p. 13. 14.
(x) Tbef. Anat: II. p: 38.
(xi) Aduerf; Anatoni: Chirtt -g: Dec: III. n: VI.
a ,
:

FREDERICI RUYSCH. y7
proie<flutn ui, & parum fortiter hoftem feriet , exiguaque
feriet mole. Conuincimur talis modi obferuationibus; da-
ri naturae arcana , poft longam demum diem detegenda

& quemuis eo proficere magis fapientia» quo plus intel-


ligit , fe ignorare naturae abdita. Certe, uniuerfo in
corpore uix pars, in qua non deprehenfus fituermis. O-
uilla cerebra uermiculi incolunt faepiffime. Quis non mi-
retur cum urina meare a RvYSCHio uifas chryfalidas
pofl diem futuras auiculas?
XVI. Rariora RwscHiana euoluamus circa humanas
carnes. Mufculos pyramidales femel confpexit in cadaueretres
(i). Quumuero quaedam notetur relatio inter musculum
pyramidalem uel utrumque, uel alterutrum fiue praefen- ,

tem , fiue abfentem , ad ipfos refros abdominis , ex do-


ftrina Jvlii Caesaris Arantii; defatigatam lugere
induftriam
fas eft difledfloris circa non notatum mufcu-
,

lorum re£torum flatum fitumque, quem adceflbrius oc-


,

cuparat mufculus. Addo mirabilem Rvyschu obferua-


tionem , quam , cui rei adfcribam , uel quorfum referam ,
certe ubique nefcio. Confiftit in defeffu cutis , partisque
maxumae mufculorum anteriorum abdominis in recens natis ;
ubi intejlina nunc flutduant extrorfum , tenui membrana te-
Eta\ nunc omni tegumento dejiituuntur (ii). Cui perfpe-
dum , carnem a fola natura generari pofle , numquam a
Medico; qui intelligit , circuitum cruoris per abdominalia
uifcera feliciter peragi non pofle, nifl abdomine claufo ; ille
arbitrabitur, breuisuitae finem mifero tali aegro mox im-
minere debere.
XVII. Ad ea, quae circa quaecumque uafa notarat rari-
ora, me confero tradenda. Omni filentio praetermittere
nefcio illa RvYSCHio uifa innumerabilia uafcula alba , tur-
gida , &
fetam tenuem crajf, nec laptea ; nec fanguinea\
;

nec lymphatica quae , in cadauere feminino , a morbofo pu -


;

H ris-

(i) Tbefau: Anatoni: IIII. LXXXIII.


(xi) Obferu: Anatum- Chirurg.LXXI-LXX1II.
,

<r8 HISTORIA VITAE


risque plenififimo rene ad finiftrum tendebant hypochondrium.
Vbinam terminarent , non licuit fat adcurate inuefiligare.
Has credidit fibras ejfie cauas , quae membranas conftituunt ,
ureteres adligantes lumbis. Tales obferuationes fuo forte
determinaturas tempore fperabat uias illas incognitas , per
quas potus, corde intado , pertingere pobet uel ad renes
uel ad ureteres, uel ad ueficam (i).
Circumfpiciamus nos circa fanguinem uehentes canales.
Inuenio tamen circa cruorem , quae adduci merentur , in
praxi Medica utibili ma. Duplicem exhibeo experientiam
R wscHianam. In femina annorum uiginti fianguini men -
firuo exitum negauerat membrana , obturans loca , quae per-
fipirant naturaliter : fie Itione ucro fabld , eruor cum impetu
erupit ad quatuor libras , neutiquam coagulatus , multo mi-
nus putrefaffus , fied nigricans (n) Vnde propofitio pra-
k

dica fanguis , extra uafa fufus , in loco claufo , diu poteft


:

manere incorruptus. Itaque &


hac ratione probari poteft
propofitio, utique &
aliunde certa; fanguis, effufus in ca-
pite, apopledicum uel reddit, uel necat , fola grauitatione,
uel in cerebrum , uel in cerebellum. Obferuatio altera eft
fequens Inter fipoliandum fplene canem , arteria lienaris
:

non ligata , fiillauit fanguinem in abdomen , atque animal


abdomine confuto bene fie poflea habuit (bii)„ Vnde euida
>

fuit propofitio grauis : Paucus fanguis, e uifcere non uitali


ebufus cauum quoddam , ubi nulla aeri uia patet, non
in
tantum infert damnum , quantum quidem putatur. Nec
minus patuit fecundo: Dari in abdomine uenas, halituofos
quae reforbeant humores. In ferum enim refolutum fuibe
fanguinem , clarum eb reforptioni non adeo ineptum >
;

praecipue fotum uiui calore abdominis.


Arterias fanguineas, uariis in locis corporis , & praeci-
pue

(i) Obferu: Anatom: Chmir: XC1III. Fig: LXXV.cccc. Cmf: cum n: 1111.
Dec: 11 . Aduer.f: Anatom: Chirurg:
(ii) Objertt: Anat: Chirurg: XXXII.
(jii) Oijc.ru: Anat: Chirurg: LXVJ:
;

FREDERICI RVYCSH. *9

pue in uicinia cordis , oflescere ; eft res uulgariflima : ra-


rior uero longe in lienis contingens. De uena portarum os-
fea bislit mentio apud RvYSCHium. Semel quidem in fe-
mina , in qua uafa difficilius redduntur oflea, nifi uetula pia-
re fuerit , &
hydropica quidem , uena portarum ex parte
ojfeareperta fuit 'Peritonaeum eius , uariis in locis , duris
.

particulis , arenulas mentientibus , confperfnm fuit (i 1 1 1).


Neque nego , offeam idUm» indu&am uenae fuiffie ab *Tpo-
<P«V &marcore corporis. Vafcula nempe lateralia in uenae
nominatae tunicis cum liquido fuo, per abdufta liquidiora
atque ftagnatione fui exficcato , concreuerunt. In altero
uenae portarum ojfeae exemplo nulla adiefta circumflantia (v).
An hoc feruire poteft pro uenae portarum natura arteriae
fimili firmanda?
Qui in uafis faepius refidet vty&T, iure fibi hic locum po-
ftulat; praecipue quum eius, acumineRvYSCHiano,
multum proueda fit. Afcitis , atque hydropis
ut <r *px* ,

& omnis hydropis caujfam in debilitate &


mala adfeblione ex-
tremitatum uenofarum in primis ponebat ; licet non negarit,
& uafadymphatica rupta eumdem faepius producere mor-
bum (vi). Ingenue confiteor, debilitatem illam atque ma-
lam adfe&ionem mihi ualde obfcuram efle, neque reperiri
alio in loco RvYSCHiano,' illam quod explicet. Hydatides ,
quae hydropis funt fpecies , uafcula ejfe definiuit , praefer -
tim fanguinea , fero turgida ; licet &
alia uafa in hydatides

commutari pofle concelferit (vii). Quam definitionem ab-


fonam iudicat omnis oculus. Bullulas efle uafa ! Tango
celebre illud argumentum
, atque omnium paene ualentis-
fimum , pro ftrudffiira uifcerum glandulofa. Quia epar to -
tum, hydropici in cadauere , ex hydatidibus conflatum erat
x H (nx)

(ini) Obferu: Anat: Chirurg: LXX.


(v) Thefau: Anatom: IIX. n: LIIX.
(vi) Refp: adepift: probi: XII. Et Aduerf: Anat: Chirurgi: Dec: II. n: IX-
(vii) In refponf: ad epift: praiblem: XII.
, :

60 HISTORIA VITAE
(iix); uti &: euenit plexui choroideo (ix); &
renibus, quoi.
rum hydatidibus ruptis, aqua fiillat in abdomen (x ) ; nec
non placentae uterinae (xi) ; ergo epar , plexus choroi-
deus, renes , placenta uteri , in flatu fano, conflare debent
ex folliculis quibusdam uel glandulis , nunc aqua dilatatis
atque confpicuis, quae hydatides. Quare hydatis efl folli*
culus ab flagnantis aquae augmento in maiorem eleuatus
bullulam. Ipfe olim non aliter ratiocinabatur Rvysch
(xii). Tandem uero quum, repletione felici , utidiftum,
deprehenderet, epar , plexum choroideum, renes atque pla-
centam uteri tota quanta, ex folis componi uafis , atque
placentam quidem omni priuatam ejje lymphatico folliculo ,
uafe lymphatico omni\ quae tamen amnia recentiorum quo-
rumdam Phyfiologorum temeritas, pro faciliore explicatio-
ne hydatidum, in placenta numerauerat ; concludere po-
terat fat firmiter, hydatides efTe vafcula, in primis fangui-
nea, fero turgida. Dubia uero aliquantum reddebatur
haec de uafculofa uifcerum flru&ura naturaque hydatidum
doftrina. Fac enim ualere exceptionem ceterorum quod,
;
repletione ualida, intermedius, membranaceus comprima-
tur folliculus , uel &
fuam deferat figuram , ut, fpecie non
repleti , decidat ; in omni enim parte corporis repleta,
dantur particulae non repletae tum nullatenus fequitur,
:

hydatidas effe uafcula fanguinea , turgida fero ; quum &


tunc efTe poflint extenfi folliculi. Quare, ut firmiffimus
fias in fententia RvYscmana ; notes, quaefo, rariflimam
obferuationem Rvyschu, quam neglexifle uidentur ad-
uer-

( ijx ) Ibidem.
(ix) Ibidem.
(x ;
Ex litteris Mont. Vid: Journal des figavans a: 1700. p: 6 6 .
^
(xn Obj er u Anat: Cbirurg: XXXIII. Fig: 34. 35. Nec non in TheEatt-'
A>tat: VI. n: CIIII.
(xn ) Meretur adfcribi locus ex olfient XXXIIT. citata: Vafiornm exten-
fiones efje hydatides quis Jibi imaginari pofifiet ? Tum enim maximae reperirentur
'

hydatides circa placentae medium-, 'tam uero fine ullo ordine pofitae fiunt & ma-
iores, &
minores. Praeter ea objeruam , uaja illa admbtlari , ut nix ramulus
refiet:
F RE DER C I I R VY S C H. 61
uerfarii,
quod in cadauere hydropici epar repertum fuerit
totum quantum ex hydatidibus conflatum , maiorum uaforum
epaticorum ne ueftigio reliquo (xi 1 1). Quare quinque ma-
gni uenae portarum ; tres magni uenae cauae ; atque
rami arteriae epaticae, notante prius Joanne Conrado
Pechlino, rem poftea perficiente Avgvstino Fri-
derico Walther, fat mutati fuerunt in hyda-
capacis ,

tidas. Hinc uafa fanguinea maiora poffunt mutari in hyda-


tidas. Minora ergo facilius longe. lam , fiue explicatio
RwscHiana pro intelligenda hac uaforum in hydatidas
commutatione Tibi fatisfaciat , fiue minus, qua cellulofam 1

uaforum tunicam latice repleri aquofo cauitatemque uafo-


rum ita premi flatuit , ut nihil cauitatis fupermaneat , fle que
non minora flolum , fled maiora obliterentur uafa (xi 1 1 i};
fufficit , propofitionem ab experientia ita certam redditam
fuifTe, quam quod eft certiflimum.
Spina bifida , non adeo adeurate Nicolao deferipta
Tvlpio, re&ius RvYSCHio; potius eft morbi effe&us ,
quam ipfe morbus, nomen adfe&ioni imponere qui potuis-
fet; Quae cerebra infantum in aquam uertit, craniique fu-
turas a fe remouet propius aegritudo: eadem quoque in re-
cens natis infantibus , medullae flpinalis loco , aquam oflen-
dit , uertebram , circa fpinoflum fluum proceffum , diuidit ; in
dorfo uel lumbis contingit flaepius ; in nucha rarius ; in que
inferiore & exteriore Jacri ojfls parte rarijflme (xv). Yti
hydrops cerebri infantum a peruerfo eorum in utero fitu,
ubi, demilTo illorum capite, his in locis, flagnat aqua, ,

deriuari debet; ita fimile quid dicendum cenfeo de hydrope


medullae fpinalis.
XliX. Neque perpendifTe poenitebit, quae morbofa, cir-
ca uifcera , adnotata nobis reliquit Rvysch. In thorace
raram , atque duplicem ab Ipfo nobis fignihcatam detego
H 3 fere=-

(xi ii) Tbefaiir: Anatoni i i. pag. xp.


(xiiii) TheJ: Anatom: vi. n: CHII.
(xv) Obferu: Anatomico- Cbirttrg: obf: XXX 1 III--XXX VL -
,

te HISTORIA VITAE
fere omnimode laefae refpirationis caudam ; quam quia
praeteruifa uidetur, referre placet. In tribus hominibus,
o’p0o7vvoicc laborantibus
,
pod obitum ipforum, examinati illo-
rum pulmones odenderunt ueficulas pleumonicas plures ob -
ftrultas ; unde nec intrare poterat ipfas nouus aer ; neque
ex illis exire inclufus (x). Omnes pulmonum ueficulas
finge, uno obdrui momento ; atque datues, eodem certe
exanime cafurum animal. Quo plures ergo uel pauciores
obdruuntur ueficulae ; eo maior uel minor animali nafcitur
in mortem conatus. Atque, meiudice, uera pleumonitis
uitae talium hominum finem facit, cruore in pulmonum lo-
cis, ubi illae obdruftae ueficulae, primum coaceruato ,
quum ab extenfis illis , numquam concidentibus, fanguis
non propellatur in cor dnidrum. Peruelis tamen fcire a
RvYscmo, quodnam corpus illas obturauerit bullulas ?
CaufTa altera eft impeditus adjluxus fanguinis adpulmones
fer ualuulas cordis, adegrefftum aortae fit as, adeo deformes,
coalitas, atque , quod mirum diftu , fc fallas ojfeas , ut
nihil amplius fanguinis in corpus peruenire potuerit (i i). In-
de ab oi<r<pv%t«. mors.
Omentum concretam tenet pinguedinem ,
quae fingu-
lari ratione, corpus animale necare poted. Adipem ue-
rum ede oleum, probabat Rvysch. Quamquam iam il-
lud mobili animali fit faluberrimum quantum tamen ab i-
:

pfo corpori obefo immineat periculum , fequente difce ob-


feruatione In equi abdomine , poft ualidum curfum mortui ,
:

aperto, tota eius cauitas tenui fiifo oleo plena reperta (i ii).
Tanto calore fufum, atque agitatum bonum oleum , disrup-
tis omenti non compredione mortem intulerat
cellulis ,

fed fui in uenas reforptu eas obdruendo.


, Qui dutdus a-
limentaris, omni tempore, uariorum obferuatus eft fentina
malorum: idem & mirabilia nonnumquam odendit Rvy-
SCHio.
(i) Ibidem; obferu: XIX-XXI. Fig: XX. XXI.
(ii) Ibidem; obferu: LXIX. Fig: LVII.
(m) In refp: ad H: Boerhaave. p: 55.
: '
.
,

FREDERICI RVYSCH. 63

scmo. In femina ,
quam umentem canina uexarat fames ,
pylorus ita relaxatus fuit , omnes digitos iunBmeompo-
,

ftosy admiferit (mi),


Cibus ergo admiftiis in uentricu*
lum, numquam moratus in ipfo, ex eo elapfus eft indige-
ftus, tamquam ex facco , in inteftina humore uentriculi,^ ;

numquam confumto, fibras eius femper vellicante. In nonnullis


.uoraciflxmis hominibus in finiftro hypochondrio detexerunt
quidam uentriculum , perpendiculariter plane fitum. Binae
obferuationes hae, quoad rem>eaedem funt:alteraque ab altera -

redditur euidentior. In inteflino ileo notandum eft Jingulare


diuerticulum , eidem faepus adcidens (v) , aneurisma inteftini "
diceres ; cuius in extremo nonnumquam conjpiciuntur ueficulaej
capitula aciculorum repraefentantes (vi). In reBo inteftino
defcriptus eft foedus ac dirus morbus , ubi, ipfo incrajfdto,
ac cartilaginofo reddito , uix egrejfum reperiunt quantumuis
prejfae faeces ; adeo quidem , ut non minores fint agendae
gratiae pro excretis feliciter, quam pro bene adfumtis
(vii). Circa illam mortales tantopere excruciantem , fae~
piusque internecioni dantem , aegrimoniam , miferere mei
diftam , Medicos admodum follicitos uoluit cura R v y s c Hii„
Inter alias fuas cauftas &
agnofcit illam ualde frequentem,
fufceptionem inteftini in inteftinum. Quamquam memine- &
rim, in hominis, fubitanea , ut aiebant , morte peremti,
cadauere diflbluiffe ardiflimo nodo inter fe colligatas porti-
ones ilei. Eamdem intus fufceptionem inteftini non folum
quatuor quin que ue locis in uno eodemque reperit cadauere ffed
& in flurimis offendit cadaueribus , immo in tribus , Jucces-
ftue apertis (ux), aliquando in quatuor , continua feBione
apertis ( ix). Eamdem &
in colo uidit inteftino , inque ,
quod plane ftupendum , infantis recens nati cadauere ( x ).
Cir-
(mi) Anatomico- Chirurg: obf: LXIIII.
Obfertt.
(v) Mujei Anat: RvYseniani p: 149. F: III.
(vi) Tbefaur: Anatovu VI i. Tab. Illi. Fig: 2. 3.
(vii) Obfertt. Anatomico-Chirurg: Obferu. XCVI.
(ux) / hejaurt Anatem X. n: LXII.
(ix) AduerJ: Anatomico-Chirurg: Dee: III. n: V.
(x) Ibidem.
64 HIS T O R A V T I I A- E
Circumfpe&um ergo decet eile Clinicum, illumque faepius
praefumere morbum ne auertenda forte mors ipfum reddat
,
'

morbi peritum. Id addo unicum ; ubi a flatu hic morbus or-


tus fuerit , orbiculi loco , duas uideri in colo ualuulas (xi ).
Quod <p*iv<y*evov confentire uidetur cum uera, nondum de»
fcripta ,
ualuulae illius fabrica. Inteflina , naturaliter ad-
nexa me fenterio, hoc ab apoflemate purulento putrefaBo, fb-
1'uta fluis meferaicis uinculis , libera &
confufa in abdomine
fluBuaffe , dum fle adfe Bo-
, homini uita nihilominus , licet breui

quidem tempore , fuerit fluperfles , in toto uitae fluae Medicae


decurflu flemel uidit Rvysch (xi i). Quamquam non libe-
rorum fic intellinorum effedtis, quam
mefen- phthifi potius
tericae hic adferibendus uideatur uitae exitus.Adplicatam
cano epatis ueficulam dudlum porrigere, innotuit apud om-
-nes; rarius autem narratur, quamquam id in uaccis praeci-
pue ac uitulis frequenter obtingat, bifurcatam illam referi-
ri. Geminam uero -uefleam felleam, id efl, duplici quae gau-
deat duBu cyftico , ne femel quidem obferuare potuit Rvysch
(xii i) ; licet porus biliarius ex epatis lobulis faepe prodeat
duplex in canibus , praemonente Malpighi. In ditione
fplenis infrequens iudico lienes , fpleni adfitos , huic
perfeBe flmiles , a lienar. ibus uafls fuos qui nancifcuntur ra-
mos (xiiii). An hi ita fe habent ad fplenem , uti fe ha-
bet conglobata glandula ad faliuofam maxillarem fuperio-
retn cui infidet ? fed expunximus lienem glandularum e
,

catalogo. Forte uero funt lienes multiplices. Hos enim


nunc duos, nunc tres, nunc quatuor obferuarunt alii. Ne
de renibus nihil plane dicam, in quorum conflrudtione ra-
rius eft conflantem uidere naturam, quam inconilantem;
fcias, binis exemplis probatam effe ab obferuatore Rvy-
scHio renum, ex duris coagmentatorum particulis, inaequa-
litatem fuperficiei , locales renalis calculi efficientem dolores
(xv).
(xi) Curarum pofleriorum n: CLXVI.
(xii) Aducrf: Anatomico-Chirurgicortm Dec: II. n: IIII.
(xm) Obferuat: Anatomico-Cbirurg: ; obf: XC.
(xiiii) Ibidem ; obj. LI,
;

FREDERICI RVYSCH. 6S
(xv). Videfis tamen & fimilem apud RvYsemum obfer-
uationem, absque ulla tamen hiftoria fymptomatis (xvi);
quin & mirabilia alia circa renes, ipli nec uifa Evstachio.
Quodfi pars quaedam animalis in dilatatum recipitur perito-
naeum , adede dicitur hernia. In quo igitur loco perito-
naeum extenfioni obdat minus , atque fimul praeiens eft
pars, cedere quaepoffit; ibi & locus eft herniae. Corpus,
recipiundum in herniam, morbo lingularem confert titulum.
Et huius herniae fpecies auxit Rvysch. Lege apud Eum-
dem de hernia fp Lenis, uteri foetus atque ueficae (xvti),
,

de quibus filentium apud fcriptores reliquos omnes. Hernia


autem cyftica res eft tam curiofa , quam notabilis in praxi
Medica. Cadit urinaria uefica in fcrotum , neque ex illa ,
plenijfima licet , excernetur lotium , nifi manu comprefferis
burfam\ qua compreffione externa cum nifu excretionis
concurrente, euacuatur tota (xiix). Verbum addam de
aliis binis ueficae morbis , quod ualde fingulares illos exifti-

mem. Alter eft fcabies eius interna, aliquoties ^i/^Rv YSCHio,


cui dolor uehemeptior , deftderium mingendi frequentius , u-
rinae purulentae ex cretio , atque magna ueficae incrajfatio ,
iunguntur ex morbi natura, locique adfefti (xix), Alter eft
excretio membranae eius intimae , femel uifia RvYSCHio,
dum in puerpera , poft retentum diu lotium , ueficae que in-
flammationem praegrejfam , tunica illa fphacelata feceferat
a reliquis (xx). Explicationem uero termini, connati uefi-
cae calculi fententiamque , de numquam fere uifo inter ueficae
;

tunicas calculo quod utrumque legitur apud RvYSCHium


(xxi); nec adridere lithotomis opinor, neque refpondere
I ex-

(xv) Aduerf: Anatomico-Cbirurg: Dec: T. n: IX.


(xvi) Obferuutionum Anatomico-Cbirurg: ; obf: XXC.
(xvii) Aduerf: Anatomico-Cbirurg'. Dec: II. n: IX.
(xiix) Obferti: Anatomico-Cbirurg: obferu: XCIIX.
(xix) Ibidem ; obf LXXIIX. Fig: LXII.
(xx) Aduerf Anatomico-Cbirurg: Dec. II. n: IX. T.II. Fig: I.

(xxi) Tbef Anat: II. p: 1 <5.


;,
,

66 HISTORIA VITAE
experientiae. Certe, trifte Is a aci Casavboni fatum
illud refellit fatis (xxn).
Qui ita cotidie proliciebat experientia Rvysch, inque
continua omnis generis cadauerum fe&ione uerfabatur
dignus quoque eft habitus, qui primus in uafia ciuitate Am^
fiaelredamenfi le Bione s in ufum obfictricum haberet (xxi 1 1)
unde nec mirum , permulta innotuiffe per RvvscHium,
quae in parturientibus feminis ufu ueniunt , &praecla- &
ram utilitatem habere poffunt ;praefertim ^quumlpfe > aliquot
fer annos , obfietriciam artem exercuerit femper frequen - &
tijfime. Praeter duo illa ligamenta rotunda , adhuc tertium
quoddam , raro euentu notauit , a latere uterinae ceruicis
exiens (xxim). Vterum , qui in partu potius protrahitur,,
quam prolabitur, inuerfus, &
non inuerjum, id eft, in na-
turali fuo fttu , prolabi fojfie , duplici probabat obferuatione
(xxv)* Circa numerum uterinae placentae in foetu multi-
plicato non puto, alia ftatuiffe Rvys cmum, quam reliquos
priores. Quod enim alii iam diu publicarant , figurisque
delinearant, gemellis , cauffa exempli , nunc duas obtigifie
placentas , fingulo foetui unam ; nunc unam utrique ; idem
legas apud RvvscHium (xxvi)s Experientiae autem hae
quum pronae fint ad circumueniendum ; nihil certe euin-
cant : quoque obftare poffunt argumentis , firmis
nihil
fingulo ouo fuam uendicantibus placentam. Quae in obfte-
triciaarte corre&a funt per RvYSCHium, ea potius paucis
referre decet in illa in exercitatum, quam de fuo addere erro-
res. Cetera exlpfio praeftat haurire AuBore. Candorem,
adcurationem atque obferuationum frequentiam cogita in
RvYsceio; Tuumque Ipfi iacilis praebebis adfenfum. Pla-
centa foetus nunc facile feparatur ab utero puerperae ; nunc
diffi-

fxxii) Pechlinvs /. c: L. I. ohf: II. & ABa Paripna *.• i/qzv


(xx ju) Gbjeru: Anatomico- Chnrurg: obj: XXIIX.
( XXI III) Ibidem i obf: LXXXIIX.
(xxv) Ibidem i obf.-VU. IX.
(xiviJ AduerJ; Anatomice- CUrtirg:. Dea K) m-X.
FREDERICI RVYSCH, 67
difficilius. Id efl; in confeflo apud omnes. Quae laborio-
fior auulfio uti & aliis eit adfcribenda cauffis ; ita quoque ,

monente Rvysch (xxvii ) , centrali funiculi umbilicalis


infert ioni in placentam. Abscedit autem leniori negotio , a
latere fi infixus placentae funis. Res omnis aegrius capi-
tur, quam profertur ; atque RwscHianum iimiie potius
fententiam refellit ,
quam Noiti enim , in qua-
roborat.
cumque funiculi infertione , corpore contineri trun-
in eius
cos uaforum omnium > per placentam difleminarorum.
Quaecumque iam cauffia matrem a placenta facile liberari
impediat ; placenta tamen potius in utero relinquenda.
Nimium enim in feparanda placenta oblletricis molimen
matrem morte faepe faepius adficit. Relidam uero mater,
audis uiribus , mox mox expellet uel ,eiedione illa fruilra:

exfpedata , placenta in utero transformabitur in hydatidas %


fine nafcetur inde illud uetularum defiderium, mola uolans
(xxi ix). Tlacentam in utero non ad horas , non ad dies , fed
ad menfes , remanere pojfe , immo debere , falua matre ; &
dodae mulierculae. Satis tamen
Clinici ftupent aeque, ac
fe defendit Ipfe Rvysch.
Molarum fane inconcuffam
conuenientemque notionem animis & oculis Pra&icorum
infinuauit Rvysch. Pudet, deliraffe diu Medicos cum
uetulis. Inconfulta enim experientia , uaganteque ratio-
cinio; languentibus tum Medicorum animis, quos femper
Philofophos effe conveniebat circa menftruum feminae
;

cruorem; omneque generationis opus ; fatis, immo abun-


danter, faepe inlaniuerunt vel optumi in aliis. Sufficiente
enim rei ratione imperfpeda , ignorantiam fuam velarunt
usque rebus , quae naturalibus cauffis maiores habentur.
Stolidius nihil vel ab otiofiffimo ingenio excogitari pote-
rat, quam quidem uolans mola. Agnofcimus molas ; non
uero per illas intelligimus , nifi excrefcentias uteri carnofas,
i z uel

(xxvii) Obfent: Anatomico-Chirurg : ; obf: XCVFF.


(xxi ix) Loc: cit: ad not: XXVI. Et de mufculo uteri p: i<5. &c.
,,,,

68 HISTORIA VITAE
uel placentae in utero reliBae transmutationes quascumque
vel &
fimiles illis , quas circa polyporum e fanguine
defcripli prius. Ita nos erudiuit fenex idem obdetrix &
(xxix). EoBrina de fignis mortui in utero materno foetus
non adeo certa habita eit femper. Si Rv ysc Hium , ea de
re, audias; &
cautior fies quandoque. Etenim exitus foe-
tidorum e matre ; tenesmus ; ; wyMwn
horripulatio hali- ;

litusgraueolens; color liuidus matris ; quae quoque inter


figna illa recenfentur ; &
putrefaftum fupponunt foetum
& reelufum uterum.
Quid uero eueniet, utero claufo ? Atque tunc , praedo-
cente Rvysch (xxx) , cadauer foetus diu poteft in utero
haerere incorruptum. Atque ita ferunt pofitiones Phyfico-
rum de putrefaftione. Exclufo autem podea cadauere
foetus , & facile internofces , an nunc , an diu iam mor-
tem obierit foetus ? Ita Rvysch Embriones , diu mortui,
:

colore cinereo tinBi fiint , &


collapf penitus Si autem fa- .

tim a morte excluduntur utero , albo donantur colore , atque


Jindique torof funt & teretes (xxxi). Puerpera denique
femina duo exhibet quandoque <p*noptw, quae curiofis ad-
numeres cum Rvysc Hio. Alterum ed uerus uteri motus
pofl partum. Se enim ille movet , hic inde , ut alius foe-
tus ; ut ibi caput , hic pedes , alibi partem aliam credas ;
re uero explorata , uterum fentis folum. Ita paullatim de-

finit conuulfio. Motum autem illum uterinum aliquando


ede pode tantum , ut , inuerfus , e corpore procidat', folae,
opinor , credent obdet rices , fuum dc tefturae errorem
dum rudes toties inverfum eripiunt uterum (xxxii). Al-
terum autem funt duri , oblongi tumores , farciminis in mo-
dum fe ffentes in abdomine , pofl partum , nunc obliqui,
nunc

(xxix) Ohferu: Anutomico-Cbirurg: ; obf: LIIX. & Thef: Anatom: VI* n<
XXV.
(xxx) Aduerf: Anatomico-Chirtirg: Dec II. n: X.
:

(xxxi) Ibidem.
(xxxii) Objeru: Anatomico- Chirurg: ; obf: XCIIL
, ,

FREDERTCI RVYSCH, 69
nunc transuerfi. Quam
iam partem cenfes illum in abdo-
mine efficere tumorem ? Vbi Rvysch in eiusmodi cada-
uere coartiatum in fe atque concretum fpetiarat omentum ;
explicatio rei erat facilis ; adtamen nullus, re nonuifa,
cauflam quaefiuiHet in omento (xxxm). Miros tandem
partus, quales funt amiculus (xxxnn), atque limaci mi- f
le animal (xxxv) , reiefii per os contorta explicatione hic
,

non commemorabo. Talibus qui dele&atur, abunde inue-


nit , unde fibi fatisfaciat.
XIX. Ad naturalem hiftoriam animantia- omnia pertinent
atque uegetantia. Vnicum habemus a R vys c Hio animalium
thcfaurum quem uero continuare in animum induxerat
;

nifi rogaffent' alii , ut defcriptionem rariorum e corpore


humano omnibus reliquis praeferret , in ufum mortalium.
In XV thefauris quos habuit animalculis repletos , conti-
>

nebantur ultra MDLXXXII. phialae. Quibus adde /catu-


las*, papilionibus , locuflis ,
fcarabaeis , quadrupedibus mino-
ribus , infefiis ,
marinis ,
, quae funt numero
repletas
MDCCCXX. Praeter etiam reperiebantur phialae
illa

ficcae , inque iis auicolae rariores , ficcae , praefertim ex In-


diis transmijfae CXXC. Tantae erant animalium diuitiae
RvYsemo iam ante duos &
uiginti annos (1). In unico
illo, quem euoluere licet , thefauro inuenies uel nomina-
ta, uel defcripta, uel &
elegantibus imaginibus expreffa
animantia & terreftria , &
aquatilia , omnis generis , fed
praecipue rariora ex Indiis,uolantia, repentia gradientia. &
Vnicum adferam bufoni fimile Americanum animal , Suri-
namenfibus Tipa& Pipal ditium , in cuius dorfo , in cutis
cellulis , ouula refident , exclufura foetus. Neque tamen mi-
rum- illud ouarium ullatenus communicat cum abdomine (11).
Vltimo denique loco, plantarum anatomen, non craf-
I 3 .
* fam
(xxxm) Ibidem; obf: LXIII.
(xxxliii) Tbefaur: Anatom: IX. n: XLIIX.
(xxxv) Aduerf Anatomico-Chirurg: Dee: I. n: VII.
(I) Vide praefationem ad Tbefau: Animalium I.
(II) Tbefau: Animalium I. n: XXXV. Tab: 1 III. Fig. ll. III.
-
)

7o HISTORIA VITAE
familiam, fed fubtiliorem , exercuit pari felicitate , quam,
circa humanum corpus , expofui nuper. Hiftoria naturalis &
ita creuitper RvYsenium;
fed quis putaffet , Rvyscmanas
de corpore humano propofitiones phyfiologicas fic confir-
matum iri? Id tentabat fenex inaudito molimine. Clarifli-
mi omnium plantarum Anatomici a corporibus animalium
ad plantas arguerant hisque fiomachum
; uafa laftea, ,

ceteraque , omnis fere generis ; tefiiculos ; colem ; ute-


rum; aliaque, dv*Aoyi* quadam, intulerant. RwscHius
autem contraria incedebat uia, atque ab experientiis , in
plantis habitis , ad animalia argumentabatur. Tale tan-
tumque ftudium neque ardor animi deferebat , neque oc-
cafio. Adolefcentem in ftirpes propenfionem R vYscrna-
ni animi expofui prius. Ipfa uero muneris ratio tentan-
tem uaria impulit magis. Namque
anno quinto
c
otfo- &
gefimo faeculi modo praecedentis Profefor Botanices deno-
minabatur Amftaelredami , quum circa illud tempus &
Floram fanftius colere inciperent Amfiaelredamenfes ,
hortumque infiruerent Medicum , fenfus curioforum ani-
mosque Botanicorum adeo qui adlicit hodie. En rei
fummam Folium confiat ex neruis
! humore , qui in &
utriculis , inter neruos contentus , transparet folii per
cuticulas. Nerui illi funt fuccofa uafa RvyschIo-; interque
illa uafa contentum non efi , nili mera pulpa. In aloe
Americana muricata pulpa adeft inter canalium latera , pul-
pae lienis fimilis. Sed dijfoluta pulpa ex minimis confiat
uafculis , in qu,e ea refolui potefi , ut corticis cerebri fabri-
cam commode referre pojfit. In aloes Africanae folio vafa
fuccofa iuxta membranae , inuefiientis folium , longitudinem
decurrunt , atque eidem tunicae innetluntur firmijjime. Alia
diuerfitas in folio Opuntiae Americanae fpinofae obtinet ; ibi
canales fuccofi fefe intexerunt mutuo , tandem congrejfi omnes
in unum locum , formant quafi nouum folium , dum , ab illo
loco egrejfi , iterum fefe diffundunt per loca alia 1 1
( 1
Vti
(n i) Aduerf; Anatomico- Cbirurg; Dec: III. mrn. II.
,

FREDERICI RUYSCH. 7i
Vti fuperbiunt ; ita
folia uafis &
fru&us, atque reliquae
plantae partes. Eftque fua fruftui pulpa. Vafa lienaria
ilium ad ingreiTum in lienem , pedunculum pyri conftitutio-
ne fua exponunt , atque pyrum lienem. Membrana fiplen
cingitur duplice ; ita &
pyrum Splenem fola componunt
.

uafa : fic &


pyrum. Vafa lienis infinite ramofa fiunt : ita
uero quoque fie habetcum pyri uafis. Vafa lienis ultimo pul-
poJa fiunt fimi liter & pulpam fipeBas in pyro (itii). Sed
;

in malo perfico ad putamen lapideum transeunt explicati pe-


diculi cana.les : formaturi autem pulpam ex fola fupcrficie
petrofit nuclei ojfiei exeunt (v). ffitin &
in plantis terreftri-
bus perfieBis , umbellifieris in primis apio , daucis , petro-
,

& oreo-fie linis , uafa refipondent cum uafis /anguiferis corpo-


ris noftri (vi). Egregius autem clariusque nihil expetas,
quam quod de rapis legitur Cauda : &
cortex rapae fiunt
complexus ua forum fiucco forum , amarum fiaporem praeparan-
tium , non vero lympham uel aquam. Milleni canales repunt
in rapa , colore albicantes , quique , fiubtili artificio , excar-
nati , fiericum album repraefient ant. ‘Pofiea videtur diffe-
rentia inter uafa corticis &
caudae , licet continua commu-
nicatione inter fie committantur nam , dum caudam confii-
;

tuunt , linea reffia incedunt ; quum uero ad corticem prope-


rant , mutant decurfium , , &
retis' inftar , intorquentur .

Rapa ipfia efi fyfiema uafiorum fiuccoforum albicantium , dul-


cijfimorum , quae , breues quidem j conum abfciffum reprae-
fientant , fie d innumerae etiam fiunt. Inter praeparandum ra~
pam , defit liat glutinofius humor ; utl§ fenfius albicans (vii).
Exin refultat momentofa propofitio Anatomica : In uariis
plantis; immo &
eiusdem plantae partibus,. uafa
in uariis
fuccofa non uno modo incedunt. Inde uero redditur li-
mile illud Phyfiologicum A uario uaforum decurfu ali-
:

quan-

(1 1 n
) Vid: refponjio ad epift: B o h l i i p: 7.
( v ) Loco cit: ad num:\W .

(vi) Loco cit: ad num: IUI. p:*?.


( vii ) Ex dedicatione Curarum renouatanm.
yz HISTORIA VITAE
quantum dependet humor lateus in latescentibus plan-
tis ; aureus in maiori chelidonio fapor amarus in aloe: :

dulcis in rapa: huius plantae qualitas purgans alius ob- :

ftipans. Quare $v*u?uy(» plantarum , tam parum adhuc


exculta, Qv<rtoto>yl«v humani corporis
illuflrauit , ubi fub-
tiliffimus trataret Rvysch.
illam In adeo promota
plantarum Anatome nil amplius defiderare poteft mortalis
inquifitio , quam id , ad quod fruftra adfpiret , ut inieta
quaedam materia in maiores pedunculi uel folii uel frutus
canales uafcula capillaria explicet , generantia pulpam , uel
folii , uel frutus ; prouti fpiritalia plantarum uafa mercurio
hodie replet follertia Phyficorum. Quae ars quum in ho-
minem cadere non poffit, fuecofa foliorum atque frutus
uafa, pulpa eorum ablata conferuare cupiebat , id eft,
,

foliorum atque frutuum fceleta. Operi huic efurientia


deftinabat animalcula pulpam quae uorarent folam , re-
,

litis fuccofis vafis haec autem mandatorum non adeo


;

exate fibi confeia offa cum carnibus deglutiebant: pulpam


,

cum uafis. Relegabantur ideo ex feruitio RvYSCHiano


imperiti atque inutiles hi fatellites. Callofis tandem , rigi-
disque fuis digitis fuhtiliffimum negotium felici ffime pere-
git fenex (nx), In imagine fpeta foliorum exuuias , atque
pyri fceleta ea ff parare per Te nefcis (ix). Guriofum
;

Tuum animum , ultima hiftoria obletabo , quum utilita-


,

tem nullam perfpiciam in infufficienter defcripta obferua-


tione RvYSCHiana. Audi; dari plantas in aliis conclufas
totas per integrum uitae fuae decurfiim , coelum quae ad-
,

fpiciant numquam aquam quae hauriant numquam ! Id


;

omnium admirationem prouocat omnemque fuperat fi- ;

dem. Plantas duas eiusmodi depinxit & defcripfit Rvysch.


Altera eft aphylla , ramofijfimaque mollis alba flexilis ;
; ; ;

modice tenax. Altera efl fiflula , praecedente rarior , fpi-


thamum longa , omni ramo deflituta , caua, crajfltie fcipionist,
in
(iix) Ibidem ; &in refp: ad epifiolam V
ateri p: 17.
(ix) In figuris ad curas pofieriores &
renmatas.
FREDERICI RVYSC H. 73
in cuius cauitatis fuperficie , uno in loco , confpiciuntur
multi frnus , #*/ imprejfiones , /// agmen poft ae , quae femen
fnapi recipere pojfunt , repraefentantque ( quo augeatur
miraculum) cryptas Boerha AVEanas (x). Hanc dixere
ttoau - uel fityxfoiv plantarum Adpellatione , admodum in-
.

concinna. Sed quaenam fuere plantae , illas fuo finu quae


compleftebantur plantas ? An contenta adhaeret continen-
ti, quo ab hac fuum adipifcatur nutrimentum? An uero

planta ita eft in planta , uti nonnumquam tibia eft in ti-


biaj hac cariofa? Illud credo potius , atque rarum exi*
ftimo fpedaculum , ualde adultae Opuntiae folia , inquc
fceleton formata ficcataque , in tres , quatuorue lamellas ,
aut etiam in quinque , quae fibi mutuo , fecundum longitudi-
nem , incumbunt , fep arari a fe inuicem pojfe (xi^. Quin
& notandum occurrit finienti, cryptas Boerha a vnanas
in melonibus ,
peponibus , atque toto fere cucumeraceorum
genere demonfratas efle a RvYSCHio (xii).
XX. Triplex, quod mihi in inuentorum Rvysc mano-
rum enumeratione conftitueram , aliquatenus abfolui ar-
gumentum. Adtuli praecipua. Blanditias omnes neglexi.
Vera enim fcribendo profumus femper. Scripta v y scnia- R
na citaui omnia 5 commendaui omnia. Illorum igitur , fat
notorum, catalogus hic adtexeretur fruflra. Aduerfar iorum
Anatomico-Chirurgicorum continuationem praetulerunt plu-
rimi eruditi iteratae toties defcriptioni thefaurorum Anato-
micorum Rvysc manorum , in quibus faepius legas iam
lefta decies.
Qui uero ab abte fua obftacula nulla inuenit , is tamen ab
adverfariis remoras fibi obiici fentiebat Rvysc h. Bonus
fcriptor numquam liber eft ab impetibus. 'Dimicantes cum
Rvysc nio produxi BiLsium, circa exfJient iam ualuu la-
rum , circa ftruBuram uafculofam corticis cerebri ; L 1-
K STERUm
(x) Refp: adepiftolam Vateri , p: 19. & in tabula,
(xi) Aduerf: Anatomico-Chirurg: Dec: III. n: II.
(xu) JBohuvs h cpifis ad Rvysch, p.4.
-

74 HISTORIA VITAE
STERum i circa omnium de corporis humani ditione profligata-
rum glandularum imputationem ; V ie vssENsium , circa
innent ionem uafculofae ftrudlurae corticis cerebri renum ,
,

membranae , inter uterinam placentam atque uterum in ter


iedlae ,atque uermicularium uaflorum , internum uterum
perreptantium: H
ovium , circa primam det e Ei 'tonem par-
tium quarumdam interni oculi. Vbtque ui&orem circum-
tuli Rvy senium. Soli hic fuccubuit Ravio, dum de
uera conilitutione fcrotalis diaphragmatis ferueret dis-
ceptatio. Sed cum Bidloq lis nafcebatur ex lite. Equi-
dem ingens ille fplendor operis BiDLOoani impar eft
obfufeandis nimis enormibus erroribus , qui in Tabulis
illis anatomicis continentur; vix tamen aequum erat , fnb-

ornare iuuenes difcipulos , qui, ubi Rvysceium cupido


incedebat, emendandi aberrationes B id lo canas , illico
confcribillabant problematicas epiftolas ad RvYSCHium,
femper iniurias inBiDnoo, alia tamen laude confpicuum,
neque iuueniii exponendum impetui. Jafturam temporis
nimis luget, epiftolas illas quisquis dignatur legere. Vnde
fere dedecorum habitum, impreflas ad RvYSCHium diri-
gere litteras; neu, aliunde non cognitus, ex fociis cogno-
fceretur 5 fama ancipite». - Ita laceilitus Bidloo tam de
cathedra, quam feriptis inueelus eft in R v y s c nium , fu as-
que huic oppofuit uindicias. Quas excepit Frederici
R v y s c nii refponjio ad Godefridi Bidloi libellum ,
quem uindicias infcripflt . Non tamen inueni in hisce
erifticis feriptis , fiue morum fme doclrinae exempla
, ,

quae excerpta hic proponere conduceret.


R
VYscniani nominis fama, orbem eruditum peruaga-
ta, Amftaelredamum mox inuitabat omnes, fe ipfos no-
fcendi cupidos , atque praecipue Medicinam feftan tes.
Inde tot audiuerunt magiftrum RvYSCHium difcipuli 5
quorum & nonnulli nomen Anatomicam per peritiam
luam adepti. Gloriofum id manebit femper RvYSCHio,
corporis humani fabricam expo/uiffe Petro Primo ,

Magno Rvssorvm Imperatori, qui intentijflmo


an-
FREDERICI RVISCH. 7?
aufellitabat animo , fuper omnibus rogitabat fedulo , atque
habebat in memoria femper, quoduiderat femel(i). Dignum
magnitudine animi Imperatoris de Eo reliquit tefti-
monium ‘Praeceptor fenex , quod fingulari rerum Anatomi-
carum cognitione non Principes modo, fed ipfos Medi- &
corum plurimos anteierit (11), omniumque fujfragio fmgu-
lari eloquentiae flumine de rebus Anatomicis ita dijferere
potuerit , ut Profe(foris difertijfmi facundiam longe fupe-
raret (m).
Hi difcipuli edocebantur Anatomen a RvYScmo,
potius ex praeparatis ,
quam ex recentibus cadaueribus.
'Rv YSCHius enim tantum temporis craffiori Anatomae,
utpote nimis fpurcae tribuere non confuefcebat , quam
,

quidem praeparatis luis quae nitide feruabat


, ita apta- ;

bat, ut, quae natura fua horrere ad.folent mortales , ad


confpeftum fui inuitarent illa eosdem ; fpeciminibus fae-
pe hiftoriae naturalis, ut marinis plantis, cochleis , aliis-
que ornabat prout Thefaurorum Anatomicorum figurae
;

oltendunt. Inexfpedatus enim euentus quum refpondiflet


RvYseniano labori; nec pauca per hunc innotuifTent , a
communi Anatomicorum opinione aliena; quo modo ali-
ter fentientes cogere potuidet ad deferendas uetuftate
ac confenfu plurimorum certas redditas fententias ? Omni
demonftrationi geometricae praeferens fuum veni et :

vide!; domi ideo feruabat fpecimina


quae colledla in :

afferibus aliquot, thesauros An at omico-R vYSCHia-


nos conftituebant ,
eodem deferipta titulo. Hi patebant
difcipulis Rvysc manis , & peregrinis omnibus, qui ar-
debant cupiditate ea luftrandi, quorum nulla alibi dabatur
copia. Bis , fmgulis hebdomadibus , modico aere folato , ea
infpicere poterat quisque (1 1 1 1). Quum uero fenex Rvysch,
K 2. in~

(l) Adtierf: Anutomico-Chirurg : Dec: II. n: IIII.

(11) Ibidem ; Dec: I. n: I.


(m) De utero mufculi , p: 8.
(mi) Vid: S w a m m eruam notas in prodrom: um Horne, p: 36,
,

76 HISTORIA VITAE
inter demonftrandum rariora fua, non pollet intentos ubb-
que amplius habere oculos , obrutus infuper fpe&antium
adfluxu ; fures quandoque , qui pro amicis in conclauia
R v y s emana admijfi erant , infanda audacia rapuerunt , ex-
que aedibus abfinierunt , quae ipfis monftremerat Rvysch,
ut uotis eorum fatisfac er et. Neque his contenti rapinis , in
alias deinde regiones &
regna furto haec ablata circumtule-
runt , pro fiuis oft evitarunt , fuaque arte manu talia &
ialiarunt fe parare pojfe. Vti infortunium fuum circa pe-
nem > incredibili labore , fumma cura , &
enent u felici (fimo
praeparatum ; nec non cofias cum adpendice carnea paratas
triftis defcripfit Ipfe (v ). Tali allutia quidam , quibus nec
cadauerum opportunitas, nec artificiorum RvYScraanorum
peritia; opes quasdam fibi clam collegerunt Anatomicas;
thefaurulum uel thefaurulos.
Horum auxilio praeparatorum , &
Petrvs Magnvs
euaferat Anatomicus! Hic ergo fpecimina fubtiliffimae A-
natomes fuo habendi in imperio auiditate , augendique ga-
zophylacium , Petropolit an a*e Academiae ufibus
dicatum, quod non, nili lingularia atque eximia tenere de-
bebat, Thefauros Anatomicos R vYsemanos triginta mille
ilorenorum Hollandicorum ni fallor, pretio coemit, atque
,

Fetroburgum trandulit. Migret iam Petropolim ,


yi\iav qui addifeere cupit. Sic pauperem fe Ipfe reddebat
Rvysch. Ignominiofum tamen erat, incomparabilem ar*
tineem artis fuae documentis uiuere dellitutum Anato- ; &
micum fine praeparatis humani corporis partibus. Labo»
riofiffimus igitur Rvysch dies nodesque , occafiones
omnes, neruos , aurum impendit, thefauros Anatomi-
cos > ‘Petropolit anis fimiles, confequeretur. Et confequu-
tus eft ultra fidem opulentos; inferiores quidem Petropolim
tanis , afvOpwTroysvuW fpecimina fi flagites ; fed & fuperiores,
quantum ad plantarum Anatomen. Euenit tandem , ut
Illufiris Jo annes Henricvs de Hevcher, Principis
fim
(v) Aduerf; AratQfjiico Chirurgi Det; II. n; IIX»
,

F R E D E R I C I RVY S C H. 7?
fui nomine praeparata quaedam Anatomica rogaret a
,

R v y s c Hio. Qui obfequiofus Dresdam mittebat illico mem-


branam piam esc adulto ; cranium infantis ; cutem- capitis
pilis denCiffimis fiipatam ; foetum quinque uel fex menfium 9
colore niueo egregium ; brachium infantis ; cerebellum cum
fua matre ; atque alia; quae ita placuerant F ride r reo
Avgvstq, Sarmatarum Regi ; atqUe praefenti tum tempo*
ris 'Dresdae , quum aduenifent , FridericoGvilielmo,
Borujforum Regi, qui praeparatorum v ys c Hianorum in R
thefauro 'Dresdenfi defectum doluerat , ut Avgvstvs, qua
eft munificentia , centum aureorum munere donaret
Rvysc nium. Venum ergo expofuit v y s c nius thefauro R
Regio omnem fuppe Ile St i lem Anatomicam atque hifloriae
naturalis , qua tota Ejus domus oppleta erat , bibliothecam
inflruStiJfimam , immo artificium fuum praeparandi atque
conferuandi cadauera ; infirumenta. &
Adnuente his pofiea
Rege , A: MOCCXXVIII. menfe Octobre , Eiresdam v y- R
scHius mifit ammanuenfem 'fetum (vi) , [oa-nnem Chri-
STor horvm Bohlivm, IdoSlorem Medicum qui & ua-
,

ria exc amata folia uendentis nomine thefauro offerret


, ,

quae inter unum praecipue erat folium in duas diuifum la- ,

mellas quarum altera uafis fcatsbat uafis piae matris ae-


, ,

mulis , altera uafis in arcus difpofitis cincta : de pretio &


conueniret. Immutata quidem &
tunc erat propenfio Rr in-
cipis ; eamdemque &
tum exercebat munificentiam , qua ufus
erat fiemper Avgvstvs; fique raritatem rerum perpendas
atque copiam, aequum pofcebatur pretium; erant tamen,
qui c undando , nefeio qua> de cauffa , omnem emtionis
fpem amputabant. Adflixit id plurimum R v YSCHiuttv, &
& Germanos, Anatomicos praefertim, fuas fuis in finibus
ita qui contemplari potuifient delicias. Decedente Rvysch,
rariora Fius fubieda hafiae , difperia funt undique (vii.)
Neque regioni ulli artis fuae teftimonia negare poterat
K 3 RvYSCHp
(vi ) In refponf: ad Epifl: B o h l ii , p: 9.
(v u ) B o h l 1 v s in epiftoHt , ad -me [cripta.
7S HISTORIA VITAE
Rvysch, qui uiuus omnes dodrina cultos tradas nominis
fui gloria impleuerat.
Quae officia in patria fuftinuerit Nofier , elocutus fum.
Sed & exterae gentes honoribus adfecerunt Eundem. Adfci-
ttis enim fuit focius in Academiam Caefaream Curiofiorum
%

inque Regias fidentiarum fiodetates , Londinenfiem , atque


Rarlfinam. Atque in hanc quidem recipiebatur anno fepti-
mo &uigefimo huius faeculi , locum defundi Is a aci
Newton repleturus , nuntiante id Rvyschio Illuflrrifl:
Comite de Mavrepas (iix).
Si de facultatibus pradicis animi RvYSCHiani quaeris;
fcias, Emndem fuiffie quam maxime religiofum; laboris a-
amantiffimum ; frugalem neque umquarn pecuniae prodi-
gum; pro gentis fuae more. Vti nouit
ley. Ceterae animi dotes ex fcriptis erillicis Rv y-
s c Hianis pernofcuntur.
Quum iam nimis grauis annis impar effiet laboribus, quos
iuuenis atque uir prornte tulerat; aliis occupabat animum ,
qui fine laboribus fe uiuere poffe negabat. tque de inda- V
gandis neruorum femltis ne uerbum adiungam, tamquam
de difficillimo negotio defcribere tamen uolebat rariora
;

inuenta , quae fip e fiant morbofium hominis flatum ; uel, quo


modo corpus hominis per annos fienflm mutetur , quod in fe
tam annoflo fleneIS experiebatur , &
adnotabat (ix). Quin
& novas ultimis annis de fe habebat bypothefes. Sic
naturae beneficium agnoficebat , quod fle mei in hebdomada al-
num deponeret , mucumque refii inteftini fuppler e putabat
munia chyli , per mefleraicas glandulas circumducendi , de-'
fidentes in fenibus. Vnde illud inteflinum noui coenacuti
decorabat titulo , cuius uenae bibulae exfiugerent liquorem
omnem , m
bonum corporis publicum (x).
Se=

(iix) In dedicatione Curarum rcnouutdrunu'


(ix) In refponp. ad epifl: Bohlii, p: S.
(xJl Ex citatis ad me datis litteris B o h l ii.
FREDERICT R V Y S C H. 79
Senefta fragile corpus RvYSCMianum multum debili-
fauF lapfus , non fine omni frafti colli femoris metu
contingens ; quum in hypocaufto incedens cannulata ftra-
gif torte fecum traxiffet pedibus.
i Poti haec greffus
nullus circumportandus erat fenex fella undique. Vi-
:

gente tamen &


tum animo , Botanicas demonftrationes
in horto Medico abfoluit fellae adfxus ; quem ipfe A.
mdccxxiix. ibidem offendentem uidi mentulam mari-
nam. Quo anno &
perpetuum leftionum fuarum Bota-
nicarum finem fecit, demonflrando aroma fpirantes uer-
ii cilli in modum ftrubias Jlirpes. Simulque denoto peblore
opi ani t , ut omnes tot innent is litteratum orbem ampliarent ,
ac Ipje praejlitit (xi).
Quantacumque uero eft humana aetas ; mortale tamen
nihil. efl his in terris. Sic & Fredericvs RvYsenius,
mortalitatis legi fubditus, uita, honoribus ac gloria fatu-
ratus, exfpirauit Amftaelredami A.P.C.N. 00 idccxxxl,
die fecundo &
uigefimo Februarii pofleaquam uitam ;

duorum &
nonaginta annorum, atque undecim menfum
uixiflet.
Quamdiu bonae artes amatae erunt
gentibus quam- :

diu aegritudinibus uexabitur humanum


corpus, uexatum-
que medelam a peritis artis pofcet: atque Medici, non
fine morborum cognitione , medelam parare fcient ne- :

que morborum perfpici ingenia poterunt , nili per Ana-


tomen , in tam fublimi confitutam loco a Rvyschio :

tamdiu grati recolent boni quique RvYSCHiani nominis


memoriam , meritaque RvYSCHii praedicabunt intelli-
gentes. Haec uero qui legifi , monitum Te patere, ut
RvYseniana feripta , bonis adeenfenda , euoluas pluries:
addendis &
perfeiundis, quae Nofier intaFra uel impoli-
ta reliquit , fis intentus : femperque metuas Tuum
quan-

(xi) Ibidem .
So HIST. 'V1T. FREDo RVYSCH.
quantumcumque ingenium , expofitum erroribus. De me
nero puta , me folo amore in RvYscHium , haec
pofteritati commendare uoluiffe.

JoANNES FrEDERICVS SCHREtBER 0

Regiomontanvs.
FREDERICI RUYSCHII
doctoris medici,
dilucidatio
VALVULARUM
I N

VASIS LYMPHATICIS,
E T
lacteis.
cV M F 1 G V R 1 S NE I S.

Accejfermt

Qusedam Obfervationes Anatomica rariores»

AMSTELiEDAMI,
Apud J AN S S O N I O-W AES B E R G 0 S,'I

MDCCXX.
t i

'
VIRIS
Excellentiffimis PrxclariiTimis &C Experientiflimis

N
D D. FRANCISCO
DE LE BOE SYLVIO,
Medicinae Prafticae in Illuftri Athenaeo Batavo -Lei-
denfi Profeflori celeberrimo.

DN D. JOHANNI van HORNE,


Anatomiae & Chirurgiae in eadem Academia Profeflori
accuratiflimo meritiflimoque,

DN D. FLORENTIO SCHUYL,
Inftitutionum Medicarum in eodem loco Profeflori dex-
terrimo, &
Philofopho acutiflimo-

Omnibus & Jingnlis Fautoribus & Amicis fuis honorat iffimis s


Hafce Mejjis fu ee Anatomica primitias in gratitu-
dinis perpetua officiose confecrat

Fredertcus Ruysch
Med. cDo£t .

A Can-
,

Candido Ledtori
s. p. p.

FREDER ICUS R UTSCH,


Urnma vi amans Ledor, ne
veritatis

patiatur veritas , nitor, &nequidpir-


blicae utilitati pereat , fummis adni-
tar viribus. Fumivenduli non pau-
ci
(
quibus dulce eft decipere ) libellos,
in quibus vix fcintilla Veritatis illucet,
indies conficiunt ,
ac publici juris facere non verentur
modo popularem auram lucrum proprium hinc
, vel
inde hauriant. Alii per ambages 51 aenigmata fcripti-

tant, quo naufeam Ledoribus afferunt. Nec defunt,


qui , aut ex invidia aut malitia , aut metu detedio-
,

nis impofturarum fuarum conantur pervertendo fub-


,

vertere, aut penitus obliterare, quae alii multo fudo-


re invenere , nobifque liberaliori animo obtulere.
Sed nec talem ,
nec tale quid , Studiofe Ledor , hic
invenies. Solummodo enim ea, quae per experien-
tiam (unicam &C folam veritatis magiftram) com-
probavi , luci expono. Nulla utor xEvofiuvfy, dum
non mihi laudem inanem , vel turpe lucrum qu^-
ro, fed Reipublicae prodeffe ftudeo : nec mivo<p<Mfy y
vanam cupidinem relinquens , logodaedalis ,
gloria:
qui malunt videri , quam effe. Concertationem cum
BJLSIO nuperrime habitam tibi promo, quam ae- ,

qua-
,,

Candido LeBori,

quanimiter legas, velim. BILSIUS per multos an-


nos obftrepere non ceflavit , neminem fibi
polle
oftendere in vafis lymphaticis valvulas, has in
rerum
natura exftare neganti: Ego e contra eas non
folum
in rerum natura exftare aftero, aft illi quoque lucu-
lenter demonftravi. Nc cenleas tamen, me adeo in-
cautum, vel infulfum , ut alicui perfuadere fufcipiam
neminem ante me eas oftendifte. Abiit' BARTHo’
LINUS, RUDBECKIUS J 0LIV1US, STLVlVS ,

Fan HORNE, Sc alii ante me (quanquam non


ita
dilucide) m Lymphaticis obfervarunt valvulas: modum
vero vafa hxc feparandi, eximendi,
& porro itaprx-
parandi , ut difcrete & diftincte in iis confpici poffint
Valvul.e apud neminem delcriptum invenio.
,
Ipfe
namque BARTHOL/NvS ( quem pro meritis fem-
percolo) Lymphaticorum vaforum feparationem
non
aflecutus eft, ut patet ex Hiftoria nova Lymphatico-
rum. Fol. 135. Valvula tenerrima textura
ingreffiui
'm axillarem fupra praponilur qua
, regreflfura aqua
obftat. Eaque fola
obfervari potefi. Non duVito ,
quin alibi quoque venis aquofis apponantur valvula
, ffi
quidem ne flatum admittant ,verfus extremum
immilfla
ob tunica tamen fubtilem contextum cultro
anatomico
feparari non poffunt. Videtur quoque eiufdem
fuilTe
opinionis OLAvS RVDBECK Vaforum Lymphati-
corum perlcrutator induftrius in fua Exercitatione
,
A-
natomica de Dudibus Aquofis, Cap. 10. fol.
314.
Multa tn feBionibus anatomicis perquifitu
difficillima!
ejje fateor , inter qua hac Vafa
(loquitur de Lym-
3 pha»
,, .

Candido Lectori.

phaticis non ultimum fibi vindicare locum videntur


)
,

Etenim plerumque nec obtufum , fubtilijjimum fid- &


ium 5 nec cultelli aciem , nec fiphonem y nec aliud
quippiam inflrumentum ferunt. Nullas quoque in fi-
guris, hucufque impreflis, Lymphaticorum valvulas
videre licet , quamobrem eas exfculpendas curavi , &C
obfervationes quafdam rariores, hadenus non obfer-
vatas adjeci, plurefque adjeciffem, fi hifce malignis
temporibus zoilea calumnia 6c criminatio in omnes
rariorum Promotores non graflaretur, ac deeffent per-
lividi
,
qui femper Theonino dente aliena rodere fo-
fent, fua vero tantum cernere, ac nihil, nifi quod
ipfi faciunt ,
redum Haec ergo iunt,
putare affolent.
quae impraefentiarum artis filiis offero , non fomnia
ut ignarum vulgus loquitur , nec inania otioforum ho-
minum commenta, fed vera &C indubitata, quae, ut
veri amans ,
occultare , aut filentio involvere ,
nec de-
bui , nec potui. Candidum Ledorem admonitum ve-
lim , ut fcripta mea , non tam ex verborum cortice
quam ex naturae viribus intelligat , ac fingulos naturae
amatores , indagatores , unice rogo , ut meum be-
ne de ipfis merendi ftudium, animo grato excipiant :
fic me ad ulteriora, altiora arcana inveftiganda , &C
Deo benedicente eruenda, ac tandem bonis commu-
nicanda , excitabunt.

A D
: , , *

A B
Virum Clariffimum , Arteque fecandi & condiendi cada-
vera inftruttiffimum

DN D. FREDERICUM RUYSCH,
Valvulas vaforum lymphaticorum &
lacteorum aeneis figuris adumbra-
tas, aliaque quaedam nova inventa Orbi Erudito exhibentem,

D Tim magis i llufir as magno , Vir Clare, labore

Valvas , queis Lympha & laEtea vaja fcatent ,


Sanguineumque novum toti Vas detegis Orbi
Flurima vix ullis ante notata notas.
Vafa Chyli Lymphreque quidem fatis haStenus ipfa
Cognita funt , valvas nec latuiffe fcio
Nemo tamen mage Te docet has Vir Dofte, diferte
, ,

Clarhis ac oculos h*e feri ire tuos .

Quid? quod nunc -primum quoque. Te praeeunt e


, videre
Valvas, quas prabent laStea vafa, licet:
Vafque novum, cui magna dat ortum arteria, pulmo
Acceptum fuccum fanguineumque refert ,

Vindice Te patefit : Tu cunSta heec primus edis


fama perpetuante typo.
zfiErato , ,

Hinc magna in minimis magnam fapientia laudem •

Solenti cura dat , ftudioque tuo.


Felix ufque tuum rimari. Te Stora do Sia
Hoc opus extollent , qure tua fcripta legent.
Scilicet haud parvus labor efi, trahar e minuta
Corporis , arcanas enucleare vias.
c
AJafte Vir: Citerius frificis ignota Magifiris
Inquire , &
culto pe St ore profer opes
Ingenii reliquas, ceu dignas luce, nec ultra,
Qu£ tibi detexit fors peramica, preme.
Sic mox per totum celebraberis inclytus Orbem,
Teque Artemque tuam fama loquetur anus.
Haec feftinante & invita Minerva’ con-
gratulationis & amicitiae lingularis pu-
blice teftandae caufa pof. Lugd. Eat.

HVBERTVS K O H Nr
Luhecenfis 9 Med, D otior.
, .

In Egregium Virum

DR D. FREDERICUM RUYSCH,
Valvulas in Vajis L ymphaticis jamprimdm illuminate demonjlrantem

Q Uis Lymphadullus , primus monftraverit Orbi,


ln dubio politum elt, quadtio quippe gravis.
Haffnia Barthlinum , Rudbeckum Sttecia jadtat
Scotigenam praefert Anglia J olivi um.
Diftribuatur honos, ne quis fraudetur honore,
Divifum imperium cum Jove Caefar habet.
Ruyfchius ingenuus proditi bene vafa revolvens
Valvas confpicuas reddidit: atque libens
Eruit infignes Novitates , rite relambit,
Poeonium dignas condecorare Chorum.
Siftas certamen Bilfi, placidiffime pergas.
Praemia palladio propria ferre viro.
Certo, nemo poteft haec trifti cernere vultu,
Cujus non nimius pedto ra livor habet.
Anceps cum fuerit, vincat li moribus artes,
Artibus an mores, par ab utrisque decus.

A. M. D. S.

In Praciarum Virum

DR D. FREDERICUM RUYSCH,
Arteriam hadtenus incognitam in Pulmonibus nuper revelantem.

Ulmoni nunquam Veteres tria Vafa negarunt ,


P Cunilis nota fatis. Ruyfchius arte valens
Nobile Vas profert quartum , quo fertur ad ambos
Pulmones fanguis nobilior riguus.
Bronchale appellare placet , mirabile diUu ,
Lot Phoebi vates , tot latuijfe fenes.
Inventifama efi fua , nec non juflius ulli ,

Pro merito merces , fplendida laurus erit.

C. R. M. O.

Ad Ledtorem Lepidum.
Pafce oculos vivis, tes eft non parva, figuris.
Pafce animum didtis , fic fatiatus eris.
D. O. M. B.

Dilu-
;

Pag. i

DILUCIDATIO
VALVULARUM.
IfyphiSaxum volvere videbantur Cl. Bilfo, qui
Valvulas in Vafis Lymphaticis indagabant , imo
eos, qui illas vidifle ffatuebant, ridebat. Ne-
que enim forum Clarijfmo Monichenio ( refe-
rente Clar. Bartholino in Refponfione de Ex-
perimentis BilfanisYo\. ii) dixit,/ ValvuUfibi
monfrari a Monichenio pofent in Lymphaticis fore illum folum
,

& unicum qui naturam noffet , cjufque operationes fe vero il-


, ;

lis vifis propria manu recantaturum omnia fcripta & dogmata


cum folenni confejfone erroris fui & excitatis. Verum etiam
me ipfum ( prsefente T). Helvetio Medicinae Dodfore, nec non
N. Coljer Chirurgo fatio perito) interrogavit, an unquam in
f
Vafs Lymphaticis vidi em valvulas ? pr cetere a ,/T pojfem ofen-
der e illas , me fe ipfo in feflionibus Anatomicis expeditiorempra-
fefurum , aferuit. Valvulas porro aiebat in duElu thoracico
, ,

monfras quidem quce nobis antehac confpicuce fuere af in Lym-


, ,

phaticis vafs nemo mortalium unquam demonfrabit. Quibus


refpondebam , penes me non ede, illas tam liquide &
plane
offendere, quin ille fententiae fuae tenax pofiet contradicere
quoties tamen ftylum in Lymphaticis , verfus diftributionis
principium propuli , aut iplam lympham in hepate aut fple-
ne, furfum adigere volui (idem quoque obfervatum & Nic.
Stenonio de Gland. Oris, Thes. 5-3) me femper quoddam per-
cepiffe obftaculum : adeo ut exftare in Lymphaticis Valvulas,
ambigendum non cenferem. Ad illa, me nunquam eas oflenfu *
rum refpondit. Poit varia (quamvis incafTum) h me fadfa ex-,
perimenta Valvulas Bilfio «vr demonllrandi gratia , (alias
enim fidem adhibere denegabat) tandem Lymphatica vafi^
dextre praefcindere 'tentaham , ut poilea in illis flatu debitel
repletis, radiisque folaribus expofitis,& rit£ exficcatis,(quem(
admodum in ichemate 1° videre eft) valvularum conflrudfio
mihi confpicua foret. Ex voto fuccefht experimentum iflud
B •
fi<j
a
fic enim
DILUCIDATIO
valvulae, ubiquegeminatae copiofiffimas, Lunae cref-
,

centis inftar , lateribus vaforum ,


affixae
illae
,
quae inquales
venarum cavitate reperiuntur, multo tamen numerofiores, &
tenuiores , luce meridiana clarius fefe oculis meis offerebant.

F I G. I. DILUCIDATIO.
Vaja Lymphatica a parte antica , a latere , & fecundum lon-
gitudinem dijfeffa cum fuis valvulis exhibet.

A. Vas Lymphati-
^ I '

cum fecundum
longitudinem dif-
fedum.
! B. Vas Lymphati-
cum & latere.
C. Vas Lymphati-
cum ab antica
parte.
aaaaa. Valvulae fe-
milunares in di-
dis vafis.

Paucis poft hoc


diebus, iterum prae-
fentem fefe mihi de-
dit Bilfius , mox in
arenam defcendens,
hifce verbis : Aliqui
quidem jaditant,fefe
in Lymphaticis vi~
dijfe valvulas, penes
neminem tamen efi,
illas demonfirare.
Quibus verbis re-
fpondere confultum non duxi ; illi enim foli eas demonftrare, non
ferebat animus ,fed praefentibus quibufdam Medicis , ac in arte A-
matomica verfatis , ut mihi hac de re teffimonium in pofterum exi-
genti perhibere poffent. Brevi poft Bilfius ( praefentibus 2). van
Wou»
VALVULARUM.
Helvetio ,Sureau, Medicinae Dodforibusperitiffimis) ad
3
Wou,
aedes iterum devenit meas, &poft varia k nobis habita verba,
tandem de femine prolifico diflerere caepit, in medium profe-
rens, Veteres femen prolificum ex fanguine elaborandum ffa-
tuifie : quod ipfi abfurdum videbatur. Sanguis enim , aiebat,
per arterias fipermaticas ad tefies quidem deducitur , verum ta-
men per venas comites reducitur ad cavam : idcirco aliam mate-
riam , alias que oportet ajfignare vias ; nempe Lympham , per
Lymphatica ad eas partes mandatam. Ad haec refpondi, im-
perviam effe viam illam, ac adeo occlufam, ut ne guttulaqui-
dem materiae chylofae, aut Lymphaticae, ex naturae inffituto,
ad illas partes ablegari pofTit , nili vi, qua lymphatica expan-
duntur, valvulaeque officio non funguntur , adhibita. Quid
obfiat ? rogabat. Cui ego, valvulae obflant. Inffanti num eas
vidijfem , regerebam , me non tantum vidiffe, fed urgente ne-
ce Ili tat e eas quoque demonftraturum quandoquidem duo
:

millia ad minimum valvularum, inquibufdam Lymphaticis, in


conclavi meo refervatis, «utotttucw? demonfirare valerem quod- ,

que eas in quovis fubje&o idoneo demonllrare , mihi facile


eifet. Ofi en das igitur , inquit, illas , ut iis coufpectis autopfia ,

fidem preebeam. Quod ipfi primum reculabam aff fi urinae


,

materiam, a glandulis lumbaribus, aut mefenterii, immediate


ad renes fuccenturiatos deferri mihi offenderet, (quemadmo-
dum fefe poffe offendere , jaditat , per peculiares quosdam
du&us, quos MOSCH nominare ipfi arridet) tum me omni
tempore paratum etiam fore , afferebam. Ad ea , fibi non ejfe
licitum aliquid demonfirare , nifi Lovanii, refpondit, ibique ,
fi eo tendere mihi animus ejfet , hoc faclurum : Si vero valvu-
las iftas oculis fuis exponere noluerim, fie fusque aeque latUrum.
Neque quid veritati contrarium dixiffe viderer , non abs re
fore duxi, illas demonfirare, ut nobifcum oculis fidem habens,

viam regiam, non vero deviam incedere cogeretur. Quibus


offenfis, ne voculam quidem proferebat: percipiens vero ce-
teros viros eruditiffimos uno ore hoc confiteri, dixit: diffindito
nobis vaficulum , nondum enim valvulas clare dificerno. Hoc
fafto, illi Valvulas dilucide offendi, &
an nondum Valvulas
videret, interrogavi. Nihil, inquit, adhuc dico. Scilicet non au-
fuserat illud confiteri ciim illud haftenus per plures annos tam
,

pertinaciter negafiet, neque prorfus denegare, quoniam omnes


B x adffan-
,

4 DILUCIDATIO.
Medici uno ore affirmarent. Paulo pofl, in illa eru-
altantes
pit verba fi mihi harum valvularum beneficio ( de earum exi-
;

Aentia jam *vT<>KencU(-n&) Lympha motum, mea opinioni con-


trarium ab habitu centrum verfius demon (i rare poteris ingenio
, ,

tuo fubficribam. alienum efle refpondi ,


Illud a re noitra &
fufficere fl impraefentiarum , Valvulas, haftenus adeo perverfe
ab eo denegatas , in lymphae dudtibus exitare , oftenderim.
Quis quaefo lymphae motum ab habitu receptaculum verfus
demonltrare pollicitus elt ? Proh! quale refugium? quaeltio
noitra fuit, an dentur in Vafis Lymphaticis valvulae nec ne:
ille acriter improbavit eas in Lymphaticcis proflare, ego e con-
tra propugnavi , ac , me non folum eas vidifle , fed demon- &
flrare polle, aflcrui, ficuti id eodem perfeci tempore. Hoc
igitur modo fruflra fele effugium quaerere percipiens Bilfius
devenit rurfus ad Valvulas, &
ut fefe antehac eas habuifle con-
fpicuas nobis perfuaderet,haec fefquipedalia protulit verba, quae
fane referre puderet, nifi bis, terve,illa repetere aufus fuiflet.
Quid, putasne mihi ignotum fuijfe qui c quid in Lymphaticis
,
-

continetur ? quem ne quidem minima in toto corpore particula,


,

multo minus valvula in Lymphaticis , latitant. Imo pofito


quod nullas in Lymphaticis exfiare dixerim valvulas exinde ,

nullo modo concludendum efi mihi illas fuijfe ignotas Blura dixi.

quamvis in contraria fim opinione : fcripfi etiam rorem in duPtu


thoracico contentum non pojfie coagulari in qua re tamen alias
, ,

hofipes non Jum. Cui fubterfugio placide refpondi, talia virum


ingenuum, & Anatomiae Profeflorem non decere, fed candi-
db & aperte, quae ab aliis inventa funt, approbare, ipfamque
vocem Professorem hoc p»»™? inculcare. Non quidem
inficiaseo, prudentis efle propria inventa tantisper celare ,nec
temere cuivis offerre. Verum enim vero dicteriis inliciari, &
obliterare, quae alii invenere, &
ita veritati ipfl contra pro-
priam confcientiam obloqui Profeflorem Regium dedecet.
Una eademque hora arroganter negabat (pr$fentibus ante
memoratis viris) naturam valvulas in Lymphaticis vafis con-
firuxijfe quinimo,y? quis fibi ofienderet illas , eum fe in fetdio-
:

nibus Anatomicis accuratiorem , profejfunim , manuque propria


Jubfcripturum Quas valvulas, cum a me vidiflet oflenfas (ne
.

dicam de caeteris, quibus ufus fuit tergiverfationibus, uti fu-


perius videre efl) fefe eas antehac habuifle confpicuas, info-
lenter
V A L V U L A R U xM. 5-

lenter hifce indicabat verbis. Exifiimafne mihi ignotum fuiffe ,


in vajis Lymphaticis contineri valvulas ? cum in ipfe duEUi tho-
racico , illas fapius viderim. Proh dolor quali verO natura
!

in dudiu thoracico nihil condruere potuidet , quod vafis Lym-


phaticis denegadet. Quid quaefo abfurdius? non enim vafa
Lymphatica, quemadmodum dudus Thoracicus, feu Chyli-
ferus , limul cum lympha Chylum dridte didum ex naturae
inliituto vehunt neque dudtus thoracicus tanta gaudet val-
:

vularum copia licuti in bubus, &


equis, faepius compertum
habui. Vide fig. V. Craditie quoque dudus thoracicus vafa
Lymphatica longe fuperat, adeo ut vafa illa nullo modo con-
fundenda cenfeam. Neque hinc mirum fuiffe arbitror fi Val-
vulae Lymphaticorum Bilfn vifum effugerint, quamvis in du-
ftu thoracico illas perfpexerit. Non quidem inficior, Bilfium
Valvulas, de quibus nobis quaeftio eft, aliquo modo
contem-
platum fuiffe, antequam ei demondraveram illas, (non enim
de ejus vifu cenfuram agere poffum) verum enim vero illa fo-
lummodo, quae de illis, nobis prefentibus , in medium ipfe
protulit, omnibusque inculcare voluit, recitare ferebat animus,
quaeque virorum proborum, ac in arte Anatomica verfatorum,
teltimonio comprobare nunquam deero. Si valvulas Lympha-
ticorum Biljius ante meam viderit demonllrationem (quod
nunquam negavi) fane non video , cur omnibus contrarium
imponere conatus fuerit nifi quod eo fimul contrarium fuum
:

Lymphae motum dabilire voluerit. Valvulis enim exidentibus,


uti exdare infigniteimo luce meridiana clarius ipfi odendi,
,

nodrum fequatur Lymphae motum necede habet. Verbulum,


antequam finem impono, adjungam. Si Biljius antehac Lym-
phaticorum viderit valvulas, dubio procul illas confpicuas ha-
buit podquam Lpidolica fua Dilcertatio (qua verus hepatis cir-
ca chylum, &
pariter dudtus chyliferi hacienus diddi ufus do-
cetur) 1659 edita, lumen vidit: ibi enim legenti haec prodant
Fol. 4. 5. Tergo igitur : liquor ille ,
quem ab ufu , rorem di-
cimus , venas lacteas per earum in intejlinis aperta ofcula, in-
,

vadit , & feorjim congregatis canalibus in duas vias fe dividit.


Illa ad glandulam , qua vena porta afigitur , ducit , atque inde
vafa Lymphatica propagat jecori : altera inglandulofo mefenterii
receptaculo convenit , unde totum corpus ramis evidentibus infe-
f
rius aper ius que inflam at Caterosut miffos faciam, illum qui ex
.

B 3 me-
,

6 DILUCIDATIO
ynefient er io verJus Juperiora per diaphragma pergit , vifumjam
ex parte &
perverfie chyliferum nuncupatum faltem profiequa-
mur, atque examinemus. Hic igitur ex diHo receptaculo &
abdomine diaphragmd perforat , pleuramque perrepit, ad &
claviculas infurgit circa quintam aut fextam thorach verte-
,

bram , ut ramulos aliquos magnee arteria transmittat , breviter


hians. A
fuperiori cofla porro canali quodam ad pericardium
{quod plurimis tubulis ut cor eo refocilletur
, fe moveat fa- ,

cilius irrorat ) trans pe Horis glandulas pertingit : Ex hifce


glandulis etiam alio appendice inferius defcendens alias duas ,
qua a[per a arteria juxta pulmones incumbunt , glandulas in-
vadit , atque adeo pulmones difi illando reficit : fianguinemque in
altero cordis ventriculo iterum ebulliendum , ne arefcat prorfiiss
preefervat.
Ex hifce Bilfium tunc temporis valvulas nondum vidiffe,
enim ii contemplatus fuiffet, talem Lymphas
clare conflat: eas
feu Roris motum non ilatuiliet, qui naturae plane contrarius
efl :Omnes enim Valvulae quae in Lymphaedudlibus ab
,

hepate receptaculum verfus defcendentibus inveniuntur, Chy-


li receptaculum refpiciunt, uti in Figura II. confpici potelt,
adeo ut ex receptaculo per Lymphae-du&us nihil ex naturae
lege ad hepar perveniat. An vero omnes Lymphae-du&us,
qui fub diaphragmate inveniuntur, fefe in receptaculum chy-
li exonerent, quemadmodum ab omnibus receptum video,
non aufim affirmare quippe in abdomine Lymphaticum fe-
:

mel reperi vas, fefe alio exonerans, de quo (volente Numi-


ne) in futuro. Pulmones quod
attinet, in his quoque nul-
lum reperi vas roriferum, per quod ros Bilfiii a dudtu chyli-
fero ad eos amandatur: omnes enim Lymphae-duftus, qui in
Pulmonibus inveniuntur Lympham fuam in venas fubcla-
,

vias , axillares , aut jugulares effundunt , uti ex ligatura , &


valvularum itruddura , conflat. Cui Chyli motui fi Bilfius
adhuc repugnet, atque a me, ut fibi oftendam, petat, ficuti
illud femel deficiente nobis fubje&o pollulavit, demonflrare
non deero, nec non proxima dies mihi erit acceptiflima. Pri-
mo valvulas , haftenus adeo pertinaciter ab eo denegatas , in
vafis Lymphaticis exflare,me oflenfurum pollicitus eram, quod
praediti ( nolo tamen lubfcribat mihi prae larus ille vir , non
enim ea de caufa oitendere fuit mihi animus ) nunc quoque
prae-
13-
VALVULARUM.
praefentem fefe dare dignetur , polliceor, me vifui exhibitu-
fi
7

rum , Lymphatica feu Rorifera , nullam quidem guttam ex


receptaculo ad tdtes, fplenem, hepar, pulmones, & artus ex
naturae inftituto pofTe amandare, quemadmodum illud nuper-
rime praefentibus T>. C. Stalpert vander Wielen , H. Lieber-
gen , van Wou, Helvetio , Sureau^ & aliis in hepate demon-
ftravi. Vide Fig. II.

F I G. II. EXPLANATIO.
Hepar Equinum a parte concava cum vafis Lymphaticis , eorum -
qtte valvulis demonflr at. Nota interim primb me vafa
,

Lymphatica refpePtu hepatis delineati paulb majora ejfor-


majfe , quod ideo faEtum , ut valvula eb melius confpici
pojjint. Secundo , me quafdam folummodo glandulas, hic ex-
prejjijfe , cum hac vice non tam glandularum , quam valvu-
larum in Vajis Lymphaticis conflruElionem delineare animus
fuerit. L^rtib-y hanc Hepati s-fwm a m ob Smlptoris inconfide-
-
-

-ranHam-effie-dnverfam.

A. Hepatis Equini pars convava.


B. Vena Cava fub diaphragmate abfciiTa.
C. Vena Porta.
X). D. Glandulae conglobatae binae in cava hepatis parte litae.
Nota plures plerumque ibi obfervari glandulas.
EEEEE. Vafa Lymphatica ab extima hepatis parte produda,
fefeque in anticam glandularum partem infinuantia.
F. Vena Umbilicalis in ligamentum degener.
GGG. Vafa Lymphatica, it poftica glandularum parte ortum
fumentia, & ad receptaculum chyli tendentia,
ggggg. Valvulae in vafis Lymphaticis luculenter confpicua
4
,

receptaculum chyli refpicientes , atque, nequid £ recepta-


culo ad hepar perveniat , prohibentes.
8 DILUCIDATIO

It^ggp L Bilfium fuse defenfioni fummopere incumbere ex


.

P€rc ^pi°
a ^* s idque non tam quidem coram artis
:

SJHSjj® Anatomicae gnaris , quam fciolis &


ignaris , quod
ipfi , modo luas tueantur partes , perinde eft. Non-
nullis perfuadet , concertationem noflram fui(fe de Lymph# motu,
quem ipfe d receptaculo ad corporis habitum ferri fatu erat ,
ego vero d corporis habitu verfus centrum afferitque me meam
,

Jententiam haud potuijje probare. Aliis refert, me perhibuijfe,


fe nullas unquam in vafis Lymphaticis vidiffe Valvulas , fimi-
liaque inmedium profert effugia. Haec quod attinet me ,

talem Lymphae motum ftatuifle fateor idque etiam nunc


, ,

affirmare non haefito. Quod vero illud tueri non potuerim,


tanquam rem plane ridiculam, prorfus nego. Non defunt viri
boni, qui tunc temporis huic colloquio interfuere, tefiimo-
niumque mihi de adis libenter dabunt. Quod porro dixerim,
Bilfium nullas unquam in vafis Lymphaticis vidiffe valvulas,
plane falfum eit ipfe praefentibus fupra memoratis viris, non
:

femel afferuit nullas dari in Lymphaticis valvulas ,


, &Jiquis
fibi contrarium offenderet , agniturum illum , fe in fe trionibus
anatomicis verfatiorem. Fateor me fepius perhibuiiie me ad-
duci non polfe, ut credam Bilfum Lymphaticorum Valvu-
las unquam ante demonffrationem meam vidiffe ; illud
enim in hunc ufque diem ^ me ut credam impetrare nequeo :

& polito quod dixerim illum nunquam vidiife eas, (quod


tamen a veritate alienum eit) an iniquitatis me accufare pof-
fet adverfarius , quandoquidem ipfe toties afferuit valvulas
in vafis Lymphaticis d nemine mortalium efe aut vifas aut
ofleufas. Tandem pro fua ventilat defeniione, nos omnes men-
tem fiam male excepijfe fefeque de earum exiflent ia ancipitem
,

non hrefijfe Quod ut facilius omnibus inculcaret


. &
perfuade-
ret libellum quendam
,
a D. Zafio Med. Dodore apud Rorero-
,

damenies concinnatum profert ubi Fol. quarto X). Zafius af-


:

ferit , Bilfium quotidie in lucem proferre, Arterias, Venas,


Dudu- aauofos, Mufcum , Valvulas in DUCTU THO-
RACICO &c. Videtifne ? inquit Bilfius , mihi fu ijfe no-
tum.
;

VALVULARUM.
tum exflare in Lymphaticis Valvulas : ipfe namque Zafius ,
9
i

me eas habuijfle conjpicuas projitetur. Aft quantum ingenue ,

Ledor, illud ad concertationem noftram valeat te judicem ,

relinquo. Quaeftio mihi cum Adverfario de valvulis vaforum


Lymphaticorum intercedit , quae fparfim ubique in toto&
inveniuntur corpore ; ille fele antehac eas vidifle in dudu tho-
racico, feu rorifero (uti Bilfio eum nominare placuit) profert.
Quis, quaefo, negavit Bilfium in dudu thoracico vidiffe val-
vulas ? cum ne quidem negarim illum has confpexifle in ipfis
vafis Lymphaticis. Ipfe'vero nobis obtrudere voluit , nullas
dari in vafis Lymphaticis valvulas, uti fuperius conflat, quod
fi evertere poterit, palmam praeripiat mini.

C A P. II.

Modus venarum Ladf earum Valvulas in confpedlum producendi.

I quid in re Anatomica perquifitu fit arduum , haud


poftremum locum obtinet ocularis demonflratio Val-
vularum , quae funt in venis ladeis primi generis
idque potiffimum propter fequentes rationes. Primo
nifi animal debito tempore pofl paflum aperiatur, vix in ocu-
los incurrunt Venae Ladeae, multo minus Valvulae in iis con-
tentae. Secundo.' In venis Ladeis chylo repletis, propter chy-
li opacitatem Valvulae haud confpiciuntur.
,
Tertib. Adeo
fubtiles funt Venulae Ladeas ,ut vix ac ne vix quidem tubulum
admittant, quo fine demonflrari non polfunt. Quarto. Mgre
& mefenterio tam accurate feparari queunt quin veftigium qui-
dem retineant, a quo poflea ita obnubilantur Valvulae, ut vifus
aciem prorfus effugiant adeo ut facile non fit Venarum La-
:

dearum Valvulas in confpedum producere. Nullus Anatomi-


corum Valvulas illas hadenus delineandas curavit; nemo quo-
,

que , nifi fufpenfa manu de iis fermonem habuit nullibi quo-


, ;

que aliquid de earum ftrudura fcriptum reperi quapropter, :

num eafdem revera confpicati fint, animi pendeo. Dari aliquid


valvularum vice fungens, ratio ipla diditatj fi enim Chylus a
glandulis mefenterii verfus inteffina impellatur, variis in locis
percipitur renixus, feu obftaculum. Ex eo tamen nullo modo
illud ,
quod renixum efficit , fefe oculis noftris offert qua de;

caufa non abs re fore exiflimavi, illud examine accuratiori in-


C qui-
IO DILUC IDAT IO
quirere; eoque magis, quod animadverterim non omnes Val-
vulas ejufdem effe ftrudurae aut formae. Sic eae, quae affixae funt
venis languineis ,ubi ramos emittunt, non fervant luna? crefcen-
tis formam, verum in longitudinem magis funt exporredae:
Quod a nemine hadenus obfervatum memini. Toto quoque
differt coelo Vajvula, quae dudui communi choledocho in in-
tellino tenui praeponitur, ab iis, quae in craffis reperiuntur
inteffinis, in quibus non unam,aft plures obfervo Valvulas. Quem-
admodum in parte crafli inteflini a me inflati & exficcati habeo
praeparatas, ut Viris curiofis, quoties libet , demonftrem , donec
aliquando figura expreffas omnibus communicem. Datur &
haud exigua inter cordis Valvulas differentia. Quibus ita per-
penfls, multum impendi laboris, pluraque fruftra adhibui ex-
perimenta, antequam curiofitati me$ fatisfacere, valvulasque
in confpecfum producere potuerim cujus veram praeparatio-
:

nem lubens revelo. Tertia circiter hora paftu ffrangulandum


'A

animal , aperto abdomine, liganda quaedam venula ladea chy-


lo repleta, circa Afellii pancreas, feu po;ius glandulas mefen-
terii; ne praepropere, fimul cum ladeo fucco vifum effugiat
venula ladea. Poflea prope exortum, qui eft ab inteflinorum
tunicis, tubulus dextre intrudendus; quo fado , ligatura fol»
venda, fuccufque ladeus digitis abigendus. His ita peradis,
vinculum de novo adhibendum, venula ladea fpiritu oris fuf-
citanda, pone tubulum, ne flatus erumpat, vincienda, atque
a mefenterio, ut ne velli gium quidem adhaereat , accurate
feparanda , aerique demum exponenda , ut ficcefcat Sic :

Valvula? luculenter confpiciunmr, geminatae, femilunares, iis,


quae in vafis ferofis reperiuntur ad amuffim refpondentes. No-
tandum primo, Venas Ladeas primi generis non tanta gaudere
valvularum copia, quanta vafa ferofa, imo &
fecundi generis
ladese, uti Fig. III. confpiciendum exhibet. Secundo, omnes
earum Valvulas cavitate fua glandulas mefenterii refpicere;
adeo ut nihil ab iis ad inteflina amandari queat. Vide Fig. III.
Iit. bbbbb. Tertio, has Valvulas , omnibus exquifitiffime pe-

radis, confpici non poffe, nifi Coelo fereno, claraque exiffen-


te luce. Ne tamen verba dare videar abfona , aliquot domi
fervo pluribus Viris egregiis oftenfas ladeas balfamo conditas,
in quibus Valvulae iftae luculenter confpiciuntur ut Venas
: &
quafdam ramis praeditas, quibus praeponuntur Valvulae iftae in
longitudinem magis exporredae ( de quibus fuperius mentio-
nem
J

/
J\id u.
nem
VALVULARUM.
feci) quae non mal£ quo utuntur mu-
alteri parti digitalis,
u
lierculae pro digitorum tegumento , a me comparantur quod :

Higrftorum prorfus latuifle patet ex ipfius Difquifitione Anatomi-


ca corporis humani, Fig. II. Tab. X; ubi omnes venarum Val-
vulae ejufdem reperiuntur ftrudturae: Quin nullus mihi hadienus
perfcrutanti occurrit Anatomicus , quem id animadvertiiTe vidi.

FIG. III. ENODATIO.


Equinas venas LaBeas primi & fecundi generis , glandulam
mefenterii , & receptaculi chyli portionem repr seJentat.

A. Glandula mefenterii Equini, ab Afellio Pancreas didia, in


cujus partem anticam venae ladieae primi generis fefe infi-
nuant , & poilica autem parte venae ladleae fecundi generis
ortum fumunt.
BB. Primi generis ladteae.
bbbb. Valvulae in iisdem confpicuae.
C C C. Earundem venarum radices ab inteftinis tenuibus fepa-
ratae.
DD. Venae ladleae fecundi generis in quibus Valvulae numero-
fioresexiftunt,adeo ut ratione formae i vafis Lymphaticis non
difcrepent ut redi£ obfervatum a Cl. D. Sylvio, in Difput.
,

de Vafis Lymph. Thes. iz.

FIG. IV. EXPLICATIO.


. Venula ladlea cum valvulis aaaa.
Venula ladlea aperta.

FIG. V. D I L U C I D A T I O.

A. Portionem dudlus thoracici Equini, in quo Valvulae a a.


confpiciuntur , continet.
B. Pars duftus thoracici, chyli receptaculum cavitate fua refpi-
ciens.
:

SPLENIS
2 2,
.

LYMPHiE- DUCTIBUS.
D E

C A P. III.
Vafid Lymphatica in Liene manifejlandi modus
.

jOn defunt inter Neotericos, quamquam in re Anatomi-


ca oculatiffimos,qui Lienem Vafis Lymphaticis pror-
fus deftitutum putarunt, quos inter Whartonus Angu-
laris ille Anatomicus pro meritis colendus, in Glandu-
larum totius corporis Defcriptione pag. 13. Vix autem fingi po-
,

te(i in quem ufiumfiiq uor em hunc eliciat, nifi in nervorum. Defiunt


enim alia omnia vafa per qu£ idem abfiporteturfirater nervos. Nam
Lymphte-duElus nulli adhuc per hanc partem ( loquitur de Liene)
diftmbuti obfiervantur. Francifcus Glijfoniusjn Anatomia fua He-
patis, profiteturquoque fefeeasnonvidiffle,fol. ^id.hifce verbis:
Vafid habet (de Liene Termonem habet) arterias , venas , nervos
plurimos nervofas fibras inumerabiles ^Lymphte-duElus nullos
vidimus , cofque propter ea (fi qui adfuerint} aliorum oculis perfi-
picadoribus detegendos relinquimus. Gualterus Charleton , in
Oeconomia Animali , nullos quoque in Liene admittit Lymphas-
dudtus , fol. 178. Lymphte-duEluum duo genera confiituuntur ab
Inventoribus ; quorum alterum eos omnes , qui in abdomine fiunt ,
comple Eiitur : cteteros , qui ex artubus , Jeu exterioribus corporis
partibus exoriuntur alterum. Friores ab hepate omento , aliis que
, ,

infimi ventris partibus ( liene unice excepto , in quo nulli adhuc


fiunt reperti ) fere omnibus emergunt.
Plures Authores qui in hac funt opinione, recitare, facile mihi
,

foret: ne vero fim prolixus , eos milTos faciam, illudque tantum,


quod circa Lymphas-dufliis in fplene oculatus obfervavi , dete-
gam. Dixi autem fuperius. Lienem vafis Lymphaticis fcate-
re, ideoquejam paucis, quo ritu illa inveftiganda fint, expe-
diam. Aperiatur duabus horis & potu abdomen cujufdam ani-
malis ftrangulati, aut ma&ati , ligenturque fimul omnia vafa
Slenica , tam fanguinea , quam ferofa (jamjam enim effluit
Lympha vafis) quo fafto amputandus Lien fub ligatura, (quem»
admodum Fig. IV. demonftrat) &affleri feu menfae imponen-

dus, ut omnia luculenter eonfpici poffint tunc demum tru-


datur
DE SPLENIS &c. 13
datur digitis Lympha ab extremo ligaturam verfiis , fic vafa in.

confpe&um veniunt copiofiffima per quae Lympha nullo mo-


,

do (nili adhibita vi) reduci poteft. Bene tamen obfervan-


dum 1°. Vafa illa non folum in fplenis fuperficie reperiri, ve-
rum etiam in parte interiori arteriam fplenicam , nervofque
concomitari. 11°. in omnibus animalibus ejufdem generis, haud
aeque copiofa efle. III. Lienem humanum non tanta gaudere
Lymphae-duftuum copia, quanta quidem Vitulinus. IV°. pro-
fpiciendum in ligandis vafis Splenicis , ne dilacerentur , aut
rumpantur vafa illa ferofa feu Lymphatica,

F I G. VI.

DEC LA-
RA T I O.

Lienem cum li-


gatis V a/is
Lymphaticis
& Janguineis
ofiendit.

A. Lien Vituli.
B. Vafa Sangui-
nea & Lym-
phatica ligata.
C. Vena Sple-
nica.
D. Arteria Sple-
nica.
E. Nervi Sple-
nici , quorum
numerus in-
certus.
F. Vafa Lym-
phatica in ex-
tima Lienis
parte ortum
ducentia.
ffff. Val vulse in iifdem Vafis.
G. Ligatura. C 3
.

14

OBSERVATIONES
ANATOMICjE.
C A P. IV
OBSERVATIO I.

Anatome filiolae tredecim Coftas in fmgulo latere habentis.

1654. Filiolae cujufdam , lenta febri he&ica denatae,


cadaver (praefente D°. van Santen Med. Docfore,
Pra&icoque apud Harlemenfes felicillimo) difle-
Tredecim coftaein fingulo latere oculis occurre-
cui.
bant. Bis quoque uno in latere binae coalitae confpiciebantur
c offae.

'OBSERVATIO II.

TroduEtio pelvis & ureteris , ab externa & gibbo [a renis


parte.

N Aturam
ii, qui
circa renes non raro varietate frui, animadvertunt
cadaverum fe&ionibus deleftantur. Ao. 1665. menfe
Junio canem , lafteas , Lymphaticaque perfcrutandi gratia, flran-
gulavi. Ren fmifter quodammodo flaccidus, duos continebat lum-
bricos o£to plus minus digitos aflequentes. Pelvis & ureter ab
,

externa &
gibbofa parte producebantur (quemadmodum Fig.
VII. demonftrat) calculumque continebat Pelvis; unde adeo
mihi videbatur obflru&a , ut nihil quidem ex eo rene ad vefi-
cam pervenire pollet.

F I G.
,

ANATOMICA
F I G. VI t DILUCIDATIO.
Renem fmifirum , e cujus parte gibbofa & externa oriuntur
pelvis & ureter , ojiendit.

'Juj.VU.

A. Arteria Aorta.
B. Vena Cava.
C. Ren finifter.
D. Pelvis ab externa & gibbo-
fa renis parte produda renem
extra aliquo modo confpici-
tur.
E. Ureter finifter.
FF. Arteriae Spermaticae.
G. Arteria Emulgens.
Fi. Ren Succenturiatus,
I. Vena Emulgens.

OBSERVATIO II F.

Vermes in Ventriculis Equinis reperti ..

N ventriculis Equinis craflos curtofque faepius deprehendo


I lumbricos colore cinereo, forma oculis, feu gemmis Abie-
tis perfimiles, tiinicaeque interiori ventriculorum firme adhae-
rentes
OBSERVATIO IV.
An atome monftrcfi capitis Vituli.

A 1664. Monftrofi capitis Vituli, ob hydrocephali vitium


emortui , anatomen inftitui. Mole communis Vituli ca-
.

put bis ad minimum fuperabat, rotundum humani capitis ad


,

exemplar. Pelle deglubita , variis in locis cranii expers


folaque
*6 OBSERVATIONES
folaque membrana veftitum deprehendi ,
quemadmodum cui-
vis curiofo demonitrari adhuc poteft. Cerebri momento exi-
guo tantum luperftite, caetera cavitas aquoia quadam fcatebat
materia.
OBSERVATIO V.

Racemus glandularum nervofarum in hepate humano repertus.

A o


1664. Vafa jecoris humani 1 parenchymate feparaturus,
dempta tunica ob oculos mihi venit in cava ejus parte
fub vefica fellea , catena plurimarum glandularum , fubftantia
nervofa, nullo fanguine (fi oculis habenda fides) perluta,
cultelli aciei prae duritie vix cedente.

OBSERVATIO VI.
Arteria vermibus fcatentes.

A 0

.
in Mefenterio Equino occupatus, in confpedlum
1665*.
mihi dedit pars arteriae mefentericae, multum difien-
fefe
ta, ut prima fronte anevrifma exftare videretur in illa. Eo
enim in loco pollicis craflitiem fuperabat, infra quam fupra-
que, calamum feriptorium crafiitie vix aequabat. Qua difie-
t\ a, tunicas adeo comperi incrafiatas, ut Straminis crafiiufculi
crafiitiem repraefentarent. Cavitas innumerabilibus repleta
erat vermiculis, aciculam minorem (capite dempto) ad amuf-
fim repraefentantibus. Ter quaterve me illud offendifie me-
mini.
OBSERVATIO. VII.
Gemina vena umbilicalis in uno hepate.

V Ariis naturam ludere


1665-. menfe Majo,
modis in jecinore deprehendo.
hepar Vituli, jam jam in lucem
excarnaturus, animadverti duas venas umbilicales, quemadmo-
A°.
editi*

dum nonnullis in re Anatomica verfatis demonftravi. Una alte-


ra multo tenuior portae propago non erat, aft in dextra hepa-
tis parte ramulos plurimos ubique difiribuerat,qui cum caeteris
portae extremitatibus uniebantur per anafiomofes.
O B-
OBSERVATIO VIII.
Ojjium fecundum naturam feparatorum , frater naturam
coalitus.

1664. Lumborum vertebras, in cadavere humano per


A
°

. fymphyfin plane unitas, contemplari mihi contigit.


Eodem anno Coftai coalitum cum vertebra intuitus fum.
Paucis polt vertebrarum colli unio mihi occurrit. j

OBSERVATIO IX.
Vermis in hepate muris repertus .

A
tis
°

.
1664. murem diflecans, in hepatis cavo veficulam peti»
dulara reperi, qua aperta, ob oculos venit vermis, fa-
gracilis, Spithami longitudinem fuperans.

OBSERVATIO X.
Arteria cefopkagea exortus variat.

Arti cefophagi, quae in thorace abfconditur , haud perpe-


P tuo arteria ab intercoftalibus exorta conceditur
enim hanc arteriam ortum trahere ab Arteria, Bronchiali a
, faepe

me difta, obfervavi.

OBSERVATIO XI
Vermis in rene repertus ,

Canem venaticum
A °

.
1664.
agilitate colligere potui)
dextro ne veftigium quidem parenchymatis, aft
fatis
viventem,
pancreatice (quantum ex
diffecui. In rene
vermem non
exilem, &
copiofum fanguinem fluidum inveni.
OBSERVATIO XII.
c
Geminus Du£lus ‘Pancreaticus in cadavere humano fzpif
fime vifus.

D U&um pancreaticum
primo offenfus perhibetur
,
qui ab exercitatiffimo
, in
D
homine faepiliime
Wir fungo
gemi-
num
i» OBSERVATIONES
num animadverti ; quod bis quoque fefe obfervaffie notat Reg-
nerus de Graef, intima familiaritate mihi conjundiffimus, m
Exercitatione Anatomico-Medica , Thef. 14. Horum alter
communem dudum choledochum, inteffinalemdidum, prop&
inteffinurn duodenum, ut plurimum perforabat: alter in in-
teffinum didum , aliquando etiam in jejunum feorfim im- ,

plantabatur. Saepe tamen duos reperi pancreaticos dudus in


cadavere humano , quorum neutri aliqua cum dudu chole-
docho erat communicatio. In canibus hunc dudum pancre-
aticum raro fimplicem efle comperio.

OBSERVATIO XIII.
Ren atrophia correptus , cum mirabili pelvis , uret eri[que
dilatatione .

A o

«
1665'. r 4- Februarii cadaveris cujufdam viri, Phthifim
Diabetemque padi, anatomen inffitui.
nis, arterias Spermaticas inveftigaturo, in oculos mihi incurrit
Remotis intefli-

ureter dexter , mirum in modum didortus , atque hic illic


multum expanfus, ut inteffinurn ratione eradi tiei reprefentaret.
Pelvis quoque adeo erat diftenta, ut malum aurantium medio-
cre facillime, &
citra difficultatem admitteret. Parenchymate
omnimodi confumpto, nil praeter membranofas partes, per-
quam induratas fuperftes videbatur.

OBSERVATIO XIV.
Relvis bifurcata .

D
ta, &
Extrum renem
venit pelvis, quae
apprime
in

dilatata.
eodem cadavere
renem
Vide
inquirenti in afpedum
extra apparuit pendula, bifurca-
Fig. VBL

FIG,
.

F I G. VIII. EXPOSITIO.
Renem dextrum cum pelvi bifurcata proponit.

l-iy . VHJ

A. Vena Cava.

B. Ren dexter.

C. Pelvis bifurcata extra re«


nem pendula.

D. Ureter multum diftenfus,

E. Vena Emulgens.

OBSERVATIO XV.
Arteria quadam haffenus incognita , per quam /anguis arte-
riofus , ab Arteria magna derivatus , ad pulmones
amandatur .

Orum quos huncufque diem pervolvi Anatomicos, nullus


E in
quidem, quod fciam, vaforum fanguinem Arteriofum ab
arteria aorta ad pulmones deducentium mentionem facit Imo :

praeter venam arteriofam , feu potius arteriam pulmonalem , ex


dextro finu prodeuntem fanguinemque ut ventiletur , ad pulmo-
,

nes deducentem , & arteriam venofam , feu potius venam pulmo-


nalem, ex fmiftro cordis thalamo exortam, fanguinemque b
pulmonibus ad cor revehentem , nullum vas fanguineum quif-
D x piam
ao OBSERVATIONES
piam agnovit. Cui fententiae tam diu fui addidus * donec
mihi ,
jam ferme per biennium in majorum animalium pu-
,
,

ta Hominum, Equorum, Boum, & fimilium pulmonibus ex-


carnandis ver fami ut aliquid certi de vaforum fanguineorum
,

Anaflomofibus in pulmonibus mihi conflaret, inopinato arte-


ria quaedam Bronchialis a medifta, in confpeftum fefe de-
derit , & quidem per fanguinem in ipfa contentum , unde
eminebat , poflquam Pulmonum bronchia ab eorundem Pa-
renchymate, vena arteriola, & arteria venofa feparaffem , &
fanguine fuo per liquorem quendam convenientem privaflem.
Quo vifo diflributionis principium indagare animus erat*
quod propter abfcifTam Aortam , nullo modo in illis Bron-
chiis fum ailecutus , in aliis vero omnibus quamfacillime il-
lud poflea obtinui. Elanc Arteriam a nemine adhuc effe ob-
fervatam, intrepide aflirmo: Viri enim in rebus Anatomicis
exercitatiflimi, vafa fanguinea in pulmonibus contenta, def-
cribentes, hanc quafi incognitam filent. Quos inter magnus
ille Andreas Laurentius vir fui faeculi dodliJfimus, in Hu-
,

ftoria fua Anatomica Corporis Humani, Cap. zz. fol. 369. haec
habet. Triplici vaforum genere caro h*ec ( loquitur de pul-
monibus) fuflinetur , & cohaeret Vena arteriofa. Arteria ve-
,

nofa , & Afpera arteria. Nullam vero de Arteria a me in-


venta facit mentionem. Cl. Spigelius in Sedtione Anatomi-
ca nullo modo infimus, in eadem efl opinione, &
praeter va-
fa a Cl. Laurentio prolata, nullum agnovit, ut liquet ex ejus
Corporis Humani Fabrica , Cap. X. fol. 362. Tarenchyma
hoc membrana cingitur , d communi vaforum , pulmonem ingre-
dientium , tunica enata , quae tenuis , mollis , &
vehementer
porofa efl > vafa autem accepit omnis generis: Venas quidem
d vena Arteriali , ex dextro cordis ventriculo prodeunt e , Ar-
terias vero , ab Arteria venofa e finiflro. Illa nutrimentum
,

hac vitam affert fed utraque in duos


; , f
atim ac primum
pulmonem attigere ramos dividuntur , mox iterum in plures.
,

Clarijfimi Bartholini verba hazc funt. Subflantia pulmonis tri-


plicibus intertexitur vafis , non parum etiam ad robur facien-
tibus , duo d corde veniunt , vena Arterialis , &
Arteria, ve-
nalis , tertium proprium efl , videlicet Trachea- Arteria , feu
Afpera Arteria Nulla quoque Higmorus , celebris ille Bri-
.

tannus j in. fua Corporis Humani Tdifquifitione Anatomica ,


D 3 prae-
,
ANATOMICA. 2,!

praeter enumerata k fupra citatis Viris vafa , in pulmonibus


recenfet , ut liquet ex Cap. IX. Lib. i. fol. 1 68 . Vafa pul-
monum , quibus cordi adjunguntur , per qua & &
fangumem
pro nutritione recipiunt , £0 contemperatum rurfus cordis finui
finiflro & Vena.
reddunt , funt Arteria ,
Hanc Arteriam, BRONCHIALEM nominare vifumfuit;
fupra Bronchia enim ferpens ea concomitatur ad finem uf-
que. Ortum fumit ab Arteriae magnae defcendentis poftica
parte, digiti latitudine, plus minus, fupra fupremas arteria?-
rum intercollalium, ex aorta defcendenti exortarum, aliquan-
do etiam duorum digitorum latitudine fupra arterias modo
diftas ; nonnunquam etiam infra eas originem habere com-
perio: placet enim naturae aliquando varietate frui. Nuncu-
nica exfurgit, nunc gemina, ita ut faepius, arteria magna ca-
davere exempta , intercoilalibus &
Bronchialibus abfciffis , trun-
culi Bronchialium remanentes, exortum intercollalium men-
tiantur. Hinc pulmones oblique fubit, Bronchiaque fub ar-
teria venofa ad extremum ufque comitatur, donec capillaris
fafta , vifus aciem effugiat. /Eri ipfam curavi incidendam,
ut, quid forfan verbis exprimere non valerem , illud per
fi

figuram ad vivum depiftatn, perficerem. Notandum porro 9


me , deficiente pulmone humano , vitulinum fumpfifie uti ,

cuivis patet cx fupremo ramo, qui Pulmonibus humanis, e~


quinis, afininis, agninis, caninis, vulpinis, denegatur: an ve-
ro praeter boves & vitulos reperiantur bruta, quibus ille ra-
mus, feu lobus conceditur, ignoro. In pulmonibus humanis
obfervavi, hanc arteriam faepius anticam Bronchiorum perre-
pere partem, quod in brutorum pulmonibus raro vidi. Di-
cet forfan aliquis , hanc arteriam parvi efie momenti , fi ref-
piciamus venam arteriofam, feu potius arteriam pulmonalem,
vas utpote capaciflimum ,a quo fanguinis fufficiens quanti-
tas pulmonibus fuppeditari pollet. Ad quod refpondeo, ea
quoque ratione arteriam hepaticam floccifaciendam fore 3
.

propterea quod refpedu venae portae, hepati fanguinis copiam


fubminifirantis, quamminima fit. Quod aeque abfurdum mi-
hi videretur; arteriam enim hepaticam jecur ingredientem,,
venamque portae comitantem ratione pabuli nobilis illae ve-
hendi maximi faciendam puto ; quicquid enim per portam
jecori communicatur, mere venofus eft fanguis, ab imi vem-
B a txis
' .

^ OBSERVATIONES
tris vifceribus refluus , nullo Chylo Riolani, aut Bilfii com-
mixtus. Eadem quoque ratione hanc arteriam bronchialem
maximi faciendam efle exiitimo, non quidem ratione quan-
titatis , fed qualitatis fanguinis. Sanguinem enim flniltrum
Cordis thalamum tranfgrefliim nobiliorem efle, dextri ven-
,

triculi fanguine, quis negaturus? Exiftimo itaque, ut finem


imponam, hanc arteriam efle conditam, ut pulmonibus fan-
guinem nobiliorem, perferiorem, imo magis exaltatum com- ,

municaret.

F I G. IX. EXPLICATIO.
Afperam Arteriam Vituli a pojlica parte denudatam dTa*
renchymate vena arteriofa , & arteria venofa cum Aor~
ta dejcendenti a corde detruncata , & arteria
Bronchiali demonjlrat

A. Afpera arteria vituli a poflica parte abfcifla Larynge.


B. Ramus dexter.
C- Ramus finifler.
D. Arteria Bronchialis , cujus ramuli bronchia ad finem uf-
que concomitantur.
E- Arteriae defcendentis \ corde detruncatae poflica pars, e
qua intercoflales proveniunt.
.... Abfcifli trunculi intercoflalium.
F. Summus ramus, quem in nullis animalibus, quam in vac-
cis & vitulis inveni.

OBSERVATIO XVI.
Vermis fupra omentum repertus .

Umbricos omnibus corporis partibus generari pofle,


in
L quotidiana
conflat experientia. Canem fatis vividum
tribus circiter horis a paftu venas lacteas luflraturus flrangu-
lavi. Aperto abdomine profiliit vermis vivus , duas fpitha-
mas minimum longus. In omento nullum licuit cernere af-
fectum , aut continui folutionem inteftinis mefenterioque etiam
:

fanis exiftentibus.
OB-
X

2aq. . I
22 .
o

i
‘ANATOMICAE. 23

OBSERVATIO XVII.
V.

Tr*grandisvefica fellea propter objiruEUonem in Vacca reperta.


menfe ApriJi, Vaccae cadaver aperui, in quo ab
A
fellis
o
.
1

fefquipintam
66$.
obftrudione meatus cyffici
ad minimum
reperi veficam bilariam,
continentem:
,

unde adeo di-


ftenta apparuit, ut nihil praeterea capere potuerit, fibris nam-

que magna ex parte folutionem continui paffis. Hujufce rei


caufa indagata , meatum cyfficum , a lapideo-tartarea mate-
ria digitorum fridioni cedente, ita obftrudum offendi, ut,

nifi vi accedente, ne guttula quidem effluere potuerit. Quae


materia peripheriae colli veficae eo adhaerebat modo , quo
tartarus dolio adhaerere confuevit.

OBSERVATIO XVIII.
Torus hilarius a lapideo-tartarea materia repletus.

N Poro bilario Boum, Vitulorum, & Ovium, tantam fae-

I pius reperi lapideo-tartareae materiae copiam 5 ut bili in*

Pori fuprema parte contentae fpatium non effet ,


per quod
ad inteftina perveniret, unde adeo diftendebatur Porus hila-
rius , ut venae portae craffitiem bis interdum fuperaret. In
talibus poris bilariis non raro, vermes latos (Belgice BGT
TEN) prognatos vidi.

OBSERVATIO XIX,
T'jtius mefenterii , propter glandulas mcjenterii fcirrhofas
fallas t confumptio .

O Menti confumptio
pertes fuperffites
lethalis
dudum
non
vivunt
eff

brutis, verum etiam in hominibus fubito ab angina fuffbcatis,.


:
,
plurimi enim eo ex-
quod non folum in

ut &
a carnifice itrangulatis , notavi. Mefenterii vero con-
fumptionem exitiofam elle omnibus in confello eff. A°. 1664,
16. Februarii cadaver cujufdam viri 25, annos plus minus na-
ti r
,
,

24 OBSERVATIONES
ti,tabemque padi, d decui mus , in cujus abdomine in hy-
i

pochondrio finidro fub fplenem nobis apparuit tumor fcirrho-


fus, propria membrana
inclufus , caput infantis magnitudine
foperans , ita ut prima fronte alter videretur ventriculus. Me-
fenterio omnimode confumpto , intedina omnia in dextrum
latus devoluta 'apparuere. Omnes quoque glandulae mefen-
tericae &
lumbares partim erant abfumptae , partim Scirrhofae
fafrae.

OBSERVATIO XX.
Anatome rigida Vacca.

A °


1665 9. Maii, Vaccam ladantem, atrophia laborantem,
.

adeo rigidam deprehendi, ut caput pratum verius fletde-


re, aut pedibus infidere vix potuerit. Quam defun&am ape-
rui , in qua quotquot erant glandulae conglobatae , omnes
Scirrhofas reperi, conglomeratis nil limile padis.

OBSERVATIO XXL
'Duo dubius Salivales ab unaglandula maxillari inferiori exorti

A o

.
1664. Occupatus in capite canino cum D. Regner0
Graef rerum Anatomicarum perlcrutatore diligentidimo,
,

reperimus duos canales Salivales ab una glandula maxillari infe-


de

riori ortum fumentes.

OBSERVATIO XXII.
Vafa fanguinea in fplene humano d vaccinis difcrepant.

® menfe Julio invedigationi vaforum fanguineorum in


A 1665”.
Splene humano incumbens, reperi vafa venofa concomi-

tari arteriofa ad fplenis extrema fere ufque, fecus ac in fplene


bubulo, in quo vena quamprimum fplenis tunicam penetravit,
difparet, deuti apud Higmorum Tab. vii. fol. 62. videre ed.

QB«
;

anatomica. /
OBSERVATIO XXIII.
*Duo ureteres ab uno rene.

A 0
.
1664. Mulieris cadaver diflecantes obfervavimus renem
dextrum duos obtinere ureteres, qui antequam ad vefi-
cam pervenirent uniebantur: adeo ut veiicam fimul perfora-
rent. Talis renis ftrufturam me nuperrime quoque vidifle
apud Dn. J. Stalpert vander Wielen , Med. Doffi & Anato-
micum accuratum, memini..

OBSERVATIO XXIV.
Calculus in hepatis parenchymate repertus.

N ihil
boum
quidem frequentius, quam calculorum generatio in
& ovium poris bilariis, occurrit; nil vero in ipfo
hepatis parenchymate rarius obvenit quin affirmare aufim,
:

mihi (quanquam plus quam centies in jecinorum excarnatio-


ne occupatus fuerim) illud femel tantum apparuille anno 1664;
quo tempore mihi in excarnandis jecinoribus perquam attento
in afpeftum fefe dedit calculus durus, in parenchymate abfcon-
ditus , poro bilario nullo modo affixus , qui lanci impolitus Scru-
pulos duos pendebat.

OBSERVATIO XXV.
Hydatides in Atheromata , Steatomata , & Melicerides ali-
quando degenerare certum facit dvro^i».

H Ydatides in Atheromata, Steatomata, & Melicerides mu-


tari nulla mihi ambigendi relinquitur anfa j plures enim
hoc anno illiufmodi offendi hydatides, in quibus aliquando ma-
teriam pulti, la<ffi, fero, coagulo, cafeoque aemulam reperi
idque non folum in fuperiori hepatis membrana, verum etiam
in parte ejus interiori fupra venae cavae, & portae ramos. De
Hydatidum generatione quid fentiam fileo quaedam enim
, ,
:

circa hanc rem animum meum fufpenfum reddidere, adeo ut il-


lud mihi fufficienter perfpedtum effe diffitear.
E OB.
;

OBSERVATIONES
OBSERVATIO XXVI.
*Duffuum Salivalium inferiorum ofcula in homine vivo vifum
plerumque effugiunt , arte tamen manifeftari poffunt.

O Scula Du&iuum Salivalium inferiorum


homini vivo vix unquam confpiciuntur, acko ut
fit illa alicui offendere. A°. 1665-. fortuito &
ore aperto in
difficile
plane aliud inqui-
rens, reperi ofcula praedifta aliquo modo hifcere. Quo vifo
caufam ejus inquifvi, deprehendique non folum penes nos ef~
fe, oftiola ductuum falivalium facili artificio in ore aperire, ut
in afpe&um veniant, verum etiam vafa illa, ut & Salivam ita
difponere, ut Saliva friarim ore tanto exiliat impetu, quanto
fanguis ex bafilica tula.

H fEcfunt, amice LetSor, quae tibi hoc tempore communi-


care animus fuit. Plura diligenti indagine obfervata, in-
ter quae non minimum locum habet accuratifima hepatis excar-
natio, in qua omnia, etiam minutiilima, ejus vafa tam fangui-
nea quam lymphatica fine ulla dilaceratione novo & inaudito
modo demonfrantur, in aliud tempus differo. Sicubi erro,
quod humanum eiTe lubens agnofeo emendationes aliorum
,

candidas benigno excipiam animo: non enim is fum, qui folus


ubicunque in arte mea fapere atfedto, & fupra mortale fafi-
gium memetiplum evehere: Diu ell, cum didici a lepidiiTimo
Poeta meo, quod

...... Vitiis nemo fine nafeitur ,


optimus ille eft
fhii minimis urgetur .

Odiofum hoc hominum genus exiftimo, qui omnium bono»


rum ftudia & labores prae fuis defpiciunt s qui aliorum in-
dufriaro, etiam nunquam fbi cognitam , floccifaciunt ; qui
verba & feripta propria mifere torquent, inque fenfum alienum
& contrarium abripiunt, ut, nihil fe latere, vulgo &
ignaris
rerum perfuadeant : hi funt , qui ab aliis inventa fua faciunt
ea 3,
ANATOMICAE. i?
ea, quae revera ignorarunt, ab aliis luce clarius cum deteda vi»
dent, Tibi multo ante cognita, fibi perferius quam ulli mor-
talium revelata , clamitant ; denique qui lecreta horrenda ubi-
que deblaterant non precibus , non vi non forte fuprema
,

ulli communicanda , fed pretio immenfo , cui plerique illo-


rum inhiant ; quorum tamen fecretorum veritas aeterno fe-
pulchro plerumque conditur,' nec unquam a Sole, qui om-
nia illullrat , afpicitur. Ejufmodi hominum innumera occur-
runt exempla ; taedet referre hiftorias eorum , qui lapidem
Philofophorum aliaque fecreta in Medicina jaditantes, impru-
dentium multorum exhauferunt loculos. Horum infanos cla-
mores viri cordati fugiunt tanquam
, &
Ignavam fucos pecus a frafepibus arcent.

Equidem mihi in hifce divulgandis non alium praefixi fco»


pum, quam veritatem palam facere, qua ea fefe mihi nudam
obtulit: liquas Viri eruditi & boni in ea maculas, liquos naevos
animadvertunt, benigno animo ego eos abliergi patiar i nec
mihi dedecori fore exillimabo, fi levem errorem commifero,
cujus neminem mortalium, hadenus immunem inveni: quin
potius fincero affedu & candido pedore eosampledar, qui
veritatem immaculatam oculis meis exponere annitentur. In-
vidorum acres calligationes omnes boni oderunt ; amicis mo-
nitoribus ego amore vero, ego officiis occurram cerdlhmis*
&, ut cum mellitiffimo Poeta nolirate finiam,
Siquis ultro comitate , vel leni
Benignitate , qua coagulum vita ,
Compes bonorum eft vindicet Jibi hoc pelfusj.
,

Tenebit ufque , dum fuperftes ufurpo


Vitale lumen t non folubili nexu.

ELEN»
. , . . .

ELENCHUS-
V Alvularnm
Rogat Bilfius ut
Hifce vtfis
in vafis Lymphaticis exiflentiam negat Bilfius.
valvula ea demonflrintur. 2.
Jibi
Bilfius plenis buccis exclamat fefie antehac eas fepius vidffe.
X.

4.
Bilfii defenfones refutantur. 8.
Quo modo valvula di da luculenter demonftrari pofifunt. 1. 2.
Qua de caufa valvula in venis la die is primi generis perdifficile in oculos inc-ur»

runt. 9.
Quae funt in venis Sanguineis Valvula, non ejufdem reperiuntur forma. 10.
Valvula affixa venis ubi ramos emittunt , luna falcata formam non obtinent , ajl
alteram partem digitalis in longitudinem dffiedli ad amujf m referunt, ibid.
In inteflinis plurima reperiuntur valvula, ibid.
Valvulas venarum ladlearum in confpedlum producendi modus, ibid.
Vena ladea fecundi generis d vafis Lymphaticis ratione flruSlura non difcrepant, ibid»
Quo modo vafa Lymphatica in Liene manifeflentur 12,
Tredecim cofla in fingulo latere reperta 14.
Plures , nullas in Splene dari Lymphatica vafa cenfere. 12.
Splen humanus haud tantam Lympha-dudluum obtinet copiam , quantam vituli =
nus 13.
Eruptio pelvis ab externa renis parte. 14.
Vermes in ventriculis equinis geniti, jq.
Vituli caput monftrofum. ibid.
Glandula nervofa in hepate reperta. 16.
Arteria vermibus repleta, ibid,
Dua Vena umbilicales iu uno hepate, ibid.
Vertebrarum lumborum coalitus, 1 7.
Cofla cum vertebra coalefcentia. ibid.
Colli vertebra coalita, ibid.
Vermis in hepate muris repertus, ibid.
Exortus arteria cefophagea variat, ibid.
Vermis iu rene. ibid.
Geminus duftus in pancreate humano, ibid.
Ren finifter tabe confedlus. 18»
Pelvis bifurcata, ibid.
Arteria quadam Bronchialis d me dici a , fanguinem arteriofum ab Aorta ad pul~.
nes amandans. 19.
Vermis fupra omentum repertus. 22.
Vefica fellea vaccina fefquipintam fellis continens. 23.
Porus hilarius lapideo-tartarea materia refertus ibid.
Vermis in poris bilariis. ibid,
Totius mefenteni confumptio.
\ ibid.
Anatome rigida vacca. 24.
Duo duStus Salivales ab una glandula maxillari inferiori, ibid.
Vofa fanguinea in fp lene humano ab iis
,
qua reperiuntur in vaccino
, differunt , ibid.
Duo ureteres ab uno rene. iq.
Calculus in hepatis parenchymate repertus, ibid.
Uydatid.es degenerant in Atheromata , Steatomata Iffi Melicerides ibid.
.

Duduum Salivalium inferiorum ofcula arte manifeflari poffunt. 2 6.

FINIS.
,

FREDERICI RUYSCHII,
Anatomes, Chirurgiae, & Botanices Profefforis

OBSERVATIONUM
ANAT OMICO-CHIRURGICARUM
c E N T V E I a.

Accedit

CATALOGUS
R A R I O R U M,
RUYSCHIANO effervantur.

Adjeftis ubique Iconibus aeneis


, naturalem
magnitudinem repra; lentantibus.

AMSTELODAMI,
A Pud J A N~sTb N I O-W A E S B E R G I O S.
M- D. C. C. X X I.
»

; X T T £1 '

V v -. -i •

t,
.
1

> i

\i i 1 C.tll •
h'-' -
-s
o ^xH.Xij
?tJ
'

i > t
'XTiCLYXt

r- i
*
- 7 --i o'
'if
J ,
j t
Jf
jg ? /

.
V, ..>P
*/ . j «...
:
«. ii

a » r .; ,* »
!_#

j.n/ /J. ,’Y


.i.

"i
1

>s . 7
... ...
, 1 '
fT i

V': ‘,\?Y

^ v r >

'
-



»

*
‘ !

-
! : .
1 • -
f

'jdij;ifc): 1 v; :'U! t;.? C‘-t.:.vj .


t -..--i

'

J-’
A-
1

• ’
1 > ;

lr \\ ,
,
:

i
*
L-/j

XV
>•
-
^ ;

:l
i
• .< . / j tv

<
. '.i ;rf
/ T O 1 ^ '
P 'X >, t
,

VIRIS
lllu(tribus & Amplijfimis

DN JOHANNI HUYDEKOOPER
.

Equiti , Domino in Maarfeveen & Neerdyk , &c.

Dn .
JOHANNI
Domino in fVaveren ,
H U DDE,
D N NICOLAO WITSEN,
. I. C.

D n JOANNI de VRIES,
Confulibus & Senatoribus Reipublicae Amfteloda-
menfis , optime meritis ac merentibus.

Dominis , Fautoribus ac Datronis perpetim Venerandis ,

Salutem & perpetuam Felicitatem precor

FREDERICUS RUYSCHIUS.
Illujlres & eAmpliJJimi Domini ,

Uam Illuftrium Amplitudinum Veflrarum


5
benignis aufpiciis , fe favore jam ab An-
nis viginti Sf ultra exerceo Anatomes &
Chirurgiae ProfeJJionem ,
ejus labores
quale/cunque fruBusjure meritijjimo ,
In-
clyto Nomini Veflro confecrantur . Poftulat 3
imo jubet
hoc debitum pro [wgulari toties immerenti exhibita bene-
volentia Vejlra gratae mentis officium . Ne enim tum aha
* x IWlli -
-
;

mnumera & continua Vejlra in me meofque benefeta ,


tum imprimis quoque illud , quo praeter mox memoratum
adhuc alio ,
Botanices ficilicet ,
Prof?f[orio munere nuper
me dignati eflis ,
ingrato obruantur filentio , nunquam
non fiummopere mihi enitendum exijhmo S=f profiteor & .

Ecquod vero grati animi teflimonium ifit me# An atome rt


Chirurgiamque docendi provincia magis ajffine ( licet Ve-
flris mfignibus erga me meritis plane impar) depromere
pofifiem quam cur toforum non minus ac utilium Obfier
,

vatorum hanc fupellebhlem efiro non folum confpeBui V


exponendam , fed fe* AmphJJimo Nomim infcribendarn
V
prafertim pofiquam ?firo indultu mfuper obtinui exop-
^

tatam in publico Nofocomio Cadavera aperiendi , eorum*


que intimos vifcerum receffus rimandi libertatem. Sic
igitur eorum , qua tum ibi tum alibi animadvertere &
licuit y hijloriam &
enarrationem typis exj'criptam Vo-
bis y
Illuftres 6C Ampliffimi Viri x demifife offero
m finum Vefira tutela & benevolentia devolvo $
cer-
td fiducia y
hoc devoti erga vos obfiequh mei monu-
mentum exceptum d Vobis in benignis vultibus y

ed comitate qud me ipfium nunquam non refipicere


y

confueviflis . Quod quidem eo magis fiperare me


^ubet ifta y
quam nullo non tempore fine ere contefia - -

ri V oluiftis y
benigna conatuum meorum approbatio .
Precor Deum Opt. Max . Viri Ulufcres ,
ut bono pu-
blico quam diutifjime Vos fervet incolumes y & feli-
cem hujus Reip. gubernationem ,
falubernma confl-
it a & profpemmos negotiorum quorumvis fuccejfius
V obis om >ibus] & fingulis confiant er largiatur . Arrfile-
lodami die xxixx. Mari . cId Idg xc.

Lefto*
,

Leclori Benevolo.
Edicinam non originem tantum, verum etiam im
crementum ab Experientia fumpfifie,nullamque
proinde artem efie, cui tum ftabiliendae tum
perficiendae eadem experientia adeo fit necefia-
na jam olim ab Hippocrate, aliifque pofimo-
dum gravifiimis \uthoribus ell demonfiratum.
Cum autem Experientia ,refte Galeno, Jit obfervatio memo- &
ria ejus , quod fcepe &
eodem modo vifum efi mearum equidem ,

putavi partium , nonnulla eorum, quae per viginti tres annos


(
quibus in valla ac populosa hac Urbe non foliim Medicam
Praxin exercui , fed &
frequentiffimas Cadaverum tam priva-
tim in Nofocomio nofiro, qiRm publici in Theatro Anatomi-
co, peregi difieftiones ) obfervare mihi contigit, in lucem emit-
tere licque hac etiam via Artis nofirae incrementa pro viribus
:

promovere. Qui certe fcopus, nemini non e Medicorum Filiis


cordi efie debet, fimul ac &
obfcuritatem &
imperfebfionem
quibus unit cum tot aliis fcientiis & adhucdum Medicina
ipfa
laborat, ferio expenderit. Sordidum enim imo vilis animae haud
fallax indicium foret , proprio foliim lucello in exercenda Praxi
invigilare, tantaque aviditate loculis implendis efie deditum, ut
ipfius etiam Artis aegritudines &
infirmitates nihil ipfum affi-
ciant. His vero, qui Herilibus quibufdam otiofi ingenii figmen-
tis , & macris fpeculationum ratiocinationibus fubvenire anni-
teretur, nae ille aegrae Medicinae Medicum fefe proderet. Mal-
lem igitur phaenomena &
memorabiles rerum eventus fedulo
notare, ac fideli obfervatorum commemoratione Reip. Medi-
cae infervire, quam neglecto Experientiae fulcro, caducas ra-
tiociniorum chimaeras in aere fabricari. Detinuit me ha&enus
ab opere ilthoc temporis fcribe-ndi, per Praxin fatis fervidam
imprimis erepti, penuria; &
forfan diutius detinuifiet, ni fin-
cerae quorundam exhortationes, imo preces, me dudum ur-
fifient, & tergiverfanti calcar addidifient. Quapropter tandem
negotio huic me
accingere, &paflim confignatas ob ervationes
ex angulis conquirere volui; quarum nunc fafciculum hic tibi,
Leclor Benevole , exhibeo, longe majorem futurum, nifi qui-
dam fcripdtandi libidine aeftuantes , ac interim rerum copia
fufiiciente defututi fubinde curiofa quaedam obfervata ac expe-
* 3 rimen- -
A T> LECTOREM.
rimenta mihi taciti furripuiffent , ac me inconfulto imo nec
nominato publica luce jam ante donaffent. Quod an pio fcopo
,

me labore editionis exonerandi , an vero nuditatem fuam alienis


plumis contegendi illifque vane fuperbiendi propofito effece-
rint, haud arduum erit hariolari omnibus iis qui arrogantiae
,

humanae genium & quid non turgiduli quorundam homuncio-


num fpiritus audeant, penitiis cognoverint. Gaudeant interim
fua fordid& & inique acquifita gloriola, quae ficut in tenebris
folum radicata, fic ejufdem fruftus in tenebris quoque emo-
rientur. Mihi fufficit, ea, quae in promptu habui, hac vice
in unum collefta Eruditorum Orbi exponere, ut Viris Corda-
tis & Ingenuis, eorumque iteratis perfuafionibus morem geram.
Unde nullius Zoili, quicunque fuerit, invidus oculus me retra-
here valet. Quod fi qui , aliena rodere affueti perverfum
,

de hoc labore meo judicium ferre , & vel minimo errore


(fi qua forte per humanam infirmitatem occurreret) appre-
henfo illico cavillari fategerint , nil reponam , nil pronun-
,

ciabo aliud qu&m,

Mufca pupugere Maronem.

Te vero , Le£lor Candide , Obfervationum harum Ieftioni


intentum Prologus hic nofter non morabitur. Evolve igi-
tur, fi labet, paucarum paginarum Opus; unde, varias affli-
ftorummiferiasconfpiciendo, Humilitatis, & mirabilium Sum-
mi Numinis in Natura Operum excellentiam contemplando,
Laudis & grati erga Sapientiffimum Creatorem animi mo-
tus in te exfurgat &
perpetuum incitamentum. Salve &
Vale.

ELEN-
ELENCHUS
OBSERVeATlONVM.
OBS ER V ATIO I.

Mirabilis Calculorum feBio in OBogenqria.


OBSERVATIO II.

Aneurifma Brachii periculofum feliciter curatum.


OBSERVATIO III.
Fatella fraB<e fraBura a caufa notatu digna .
OBSERVATIO IV.
FraBura offum duorum Carpi poft tres annos nondum coalita
OBSERVATIO
.
,

V.
Os Capitis denudatum , ab aere licet nigrefcens , tamen abfque
vifibili lamellarum feparatione reftitutum.
OBSERVATIO VI.
'Uteri Tolypus carnofus.
OBSERVATIO VII.
'Uterus fcirrhofus & deformis , qui in magnam molem auBus s
extra pudendum propendebat.
OBSERVATIO VIII.
Vefica Ovilla quaji in duas partes divifa.
OBSERVATIO IX.
Verus 'Uterus e corpore fubinde prolabens.
OBSERVATIO X.
'Uteri inverfod partu.
OBSERVATIO XI.
Foetusd mira
Funiculi 'Umbilicalis contorfione necatus
OBSERVATIO XII.
,

'Uteri ulcus malignum.


OBSERV AT O XIII. I

Diabetes d Renibus male affeBis.


OBSERVATIO XIV.
exemplum.
Superfcetationis
OBSERVATIO XV.
E calculis in uretere h terentibus , Ifchuria lethalis„
OBSERVATIO XVI.
Eruptio Ovarii poft abfcejfum nimis profunde perforatum.
OB=
OBSERVATIO XVII.
Hydrops Ovarii muliebris.
OBSERVATIO XVIII.
Humor HiloJus Omento in repertus.
OBSERVATIO XIX.
Orthopnoea , ab obftrutdione & expanfione veficularum Hulmonis
orta.
OBSERVATIO XX.
Idem maluni ab Qhjlruclione veficularum Pulmonis ortum.
\
,

OBSERVATIO XXL
Idem affetfus in puero objervatus.
OBSERVATIO XXII.
T artus mirabilis , in quo infiolita via claujura , arte tamen
rejerata.
OBSERVATIO XXIII.
Huella Hudendum monjlrose conformatum.
OBSERVATIO XXIV.
Uteri partu
lateralis portio in procidens.
OBSERVATIO XXV.
Os partu
uteri in prolabens.
OBSERVATIO XXVI.
Uteri d partu ab imperita manu reddita
inverfio lethalis.
OBSERVATIO XXVII.
Hydrops Hydatidum
e congerie fiacco inclufus.
OBSERVATIO XXVIII.
E Hlacentulis pojl foetus exclufionem in utero remanfis y Hfieu-
domo Ice.
OBSERVATIO XXIX.
Maffa Cruoris coagulati quandoque Molam mentiens.
O B S E VATIO
R XXX.
Henis cancrofl amputatio.
O B SERVATIO XXXI.
Veficula fellea intus cellulis difiintla , @ calculofid crujld ob-
duci a.
OBSERVATIO XXXII.
Menfes d membrana vulvam claudente JuppreJfi ,
perque hu-
jus incfionem evacuati.
OBSERVATIO XXXIII.
Hlacentce Uterina in Hydatides degeneratio.
OBSERVATIO XXXIV.
Tumor Lumbaris in foetu , cum Spina bifida.
OBSERVATIO XXXV.
Idem ajfeBus infima in Sacri parte repertus
OJfis
OBSERVATIO
.

XXXVI.
Tumor lumbis puella
fimilis in lethalis .
OBSERVATIO XXXVII.
Ab Aneurifmate Arteria Aorta Coftarum Caries.
OBSERVATIO XXXVIII.'
Monfirofum Aneurijma
OBSERVATIO XXXIX.
.

Scirrhus Ventriculi lethalis.


OBSERVATIO XL.
Cephalaa a Set ac eo applicito cejfans , eodemque remoto recur-
rens , idque aliquoties.
OBSERVATIO XLI.
Ex aperto Bubone , copiojus Lympha ejfiuxus peculiari arte
inhibitus.
OBSERVATIO XLII.
Ex XJlcere Lenis Hamorrhagia enormis , arte facili quidem
at fingulari cohibita.
OBSERVATIO XLIII.
In puerpera cadavere Os Uteri hians , & pelvis humoribus
repleta.
OBSERVATIO XLIV.
Succini Globulus diu in Naribus harens topho obducitis.
O B S E V A I O R
XLV. T
In Hydropica Cadavere Obfiervata varia , inter qua , Hepa-
tis glandula admodum tumefaB#.
OBSERVATIO XLVI.
Hydrops Aficitesex Hydatidibus.
OBSERVATIO XLVII.
Cranii ex contufione a futuras pervadens.
fi(fur ipfas
OBSERVATIO XLVIII.
Fungus Lalati cum carie , fcalpello & cauteriis feliciter extir-
patus.
OBSERVATIO XLIX.
Similis Cafus , dijfimilis vero eventus, ob Medicaftrornm infcitiam.
OBSERVATIO L.
Hepatis durities & fuppuratio feliciter finita.
OBSERVATIO LI.
Ren ^ Hepar? Renes fuccenturiati y &c. pro Glandulis /angui-
neis non itiepte haberi pojfunt.

M *
A OB*
.

OBSERVATIO LII.
infantum pendentes
Tumores a poflico capite ipfo capite majores
OBSERVATIO LIII. , .

Vulnus Thoracis penetrans , cum egrejfd Tulmonis portiuncu-


la , fanat um.
.

OBSERVATIO LIV.
Vulnus Orbita Oculi lethale.
OBSERVATIO LV.
Acicula dee lutita per in minis abfceffum exitum qu arens.
O B S E R VATIO LVI.
Afthma ferofum cum notabili renis calculo.
OBSERVATIO LVII.
In puello trienni , calculi infolita magnitudinis
OBSERVATIO E VIII-
Molaritm Origo &Natura.
OBSERVATIO LIX.
Gangrana &
Vulva ReEliquelnteftini perforatiofeliciter curata.
OBSERVATIO LX. ,

Capitis Contufioni folo fomento , abfque incifone per imperitum


temere commendata , feliciter profp ellum.
OBSERVATIO LXI.
*Vteri pof partum inflammatio fubinde ab Obfetricum temeri-
tate oritur.
OBSERVATIO LXII.
Lien in Relvim prolapfus , ejufque naturalem locum occupans
analogum aliquod corpufculum.
OBSERVATIO LXIII.
Tumor ventris partum ex Omenti
oblongus poji coarElatione.
OBSERVATIO LXIV. ,

Vermes pajfm intra vifcera delitefcentes.


OBSERVATIO LXV.
Hepar magna ex parte in bydatides degeneratum & ab impe-
rito temere confoffitm.
OBSERVATIO LXVI.
ExfeElus Lien vivi Canis , non obfante notabili haemorrhagia
fuperfitis.
OBSERVATIO LXVII.
Spina EDorf in circulum recurvata.
OBSERVATIO LXV1II.
Ventriculi & lnteflinorum inediam ob prodigiofa contraElio.
OBSERVATIO LXIX.
Valvula Cordis offers & coalita.
O B-
OBSERVATIO LXX.
Partum quar undam durat
in Hydropica.
io in
!

OBSERVATIO LXXI.
In fatu cutis circa Umbilicum f de e Itus leth alis.
OBSERVATIO LXXII.
A Cutis circa Fatus Umbilicum Vifcerum
defeltu profufio.
OBSERVATIO LXXIII.
Cafus non minus notabilis circa cutis mufculorumque abdominis
defectum.
OBSERVATIO LXXIV.
A Tyloro relaxato Appetitus caninus.
OBSERVATIO LXXV.
Notabile vefica vulnus feliciter janatum Succedente Herniofo tu-
fflGVC.
OBSERVATIO LXXVI.
Lingua Ulcerofa ®
durities fcalpello cauterio extirpata.
OBSERVATIO LXXVII.
Tolypi Antro Highmori harentes.
in
OBSERVATIO LXXVIII.
Vefca interna una cum
fcabies glandulo- excrefcentiis carneis.
OBSERVATIO LXXIX. ,

Circa Renum vafa natura mirabilis lufus.


OBSERVATIO LXXX.
Renis inaqualis
in adulto fuperfeies.
OBSERVATIO LXXXI.
De tumore fponvic fo , (eu otfivoro memorabilia.
O B S E R V A T
I LXXXII.
O
Alveoli Dentium ob varias caufas penitus confumti ; unde den-
tium vacillatio & cafus.
OBSERVATIO LXXXIII.
Sterilitas a Tubarum Fallopiarum claufurd.
OBbERVATIO LXXXI V.
'

Ver ofmi lis Locb iorum eruptio perlubas Fallopianas in abdomi-


nis cavitatem.
OBSERVATIO LXXXV.
Verofimilis eruptio menftruorum per Tubam Fallopianam in pel-
vim.
OBSERVATIO LXXXVI.
OBSERVATIO & LXXXVII.
In Hydropici Cadavere Hepar male
quomodo aff Itum. e

In firnili alio , Hepar itidem male ajfeltum und cum Calculo in


dultu Lyjtico.

A z OB
. :

OBSERVATIO LXXXVIII,
Uteri in alterutrum latus retradlio.
OBSERVATIO LXXXIX.
Calculus Ve[ic£ cum hujus ad digiti ufqus latitudinem furti*
lenta incraffatione.
OBSERVATIO XC.
Veficula feIlis
fepilis ( prafertim in Vitulis ) bifurcata , af
rarijfme , f
unquam , in totum duplex
VATIO
O B SE R XCI.
Ilei ajfedlus varia caufe , per varia exempla demonfrat£.
OBSERVATIO XCII.
Enormis Intefini Coli dilatatio.
OBSERVATIO XCIIL
‘Uterimotus imaginarius & verus.
OBSERVATIO XCIV.
Prodigiofa 'Ureteris, integram pintam continentis dilatatio
OBSERVATIO XCV.
,

Tofi E))/furiam fcirrhofa Intefini Redii incraffatio, ££ mira


coardlatio.
OBSERVATIO XCVI.
Similis Redii Intefini mcraffatio.
OBSERVATIO XCVII.
Placenta extradlio d peculiari funiculi in eandem infertionis
modo redditur difficilis.
OBSERVATIO XCVIII.
Hernia Cyfica , ex
cui jundla Bubonocele.
terrore
OBSERVATIO XCIX.
Renum & Ureterum Ovillorum mirabilis
OBSERVATIO expanfo. C.
Glandis in ‘Pene vera frudtura , novit er detedia.

FRE-
e

FREDERICI RUYSCHII
OBSERVATIONES
ANATOMICO-CHIRURGICA.
OBSERVATIO I.

Mirabilis Calculorum feti io in Octogenaria.

Ster omnes corporis affedus, qui hominem mi-


fere infedare folent haud infimum locum ob-
,

tinet Calculus Veficae. Hoc malum, quantum-


vis in Batavia nodra admodum frequens , ra-
riffimo &inaudito tamen modo fefe nobis nu-
per obtulit in Octogenaria , prae dolore admo-
dum emaciata , & a viginti annis propendendam uteri per-
peda , cum intolerabili mingendi difficultate &
cruciatibus,
ita ut aegra emori maluerit decies , qukn hoc diutius per-
peti, praeiertim podremis duobus annis.
Tandem menfe Maio anni 1681 me vocari juffit , de Uteri
propendentia, & mingendi difficultate conquerens. Mirabar
Vetulae querelas quoniam nunquam
,
it folo Uteri prolapfu
ita dolere folent mulieres, verendumque ede adjeci, aliquid
mali, praeter Uteri prolapfum, hadenus inalta node latuide.
Hifce auditis, mifera vifum & ulteriorem explorationem (fi-
ne quibus nil certi adeverari poterat de abfconditi morbi ef-
lentia) non renuit, odenditque mihi uteri , judo paulo ma-
joris , prolapfum , eadem forma & magnitudine , qua illum
expredit Sculptor. Palpitando hunc uterum , calculos fentire
putabam, nec fefellit! quamvis circa calculorum formam de-
ceptus: videbantur enim tenuiores laminae calculofae, (Belgi-
ce Leyen ) qui pod incifionem reperti funt anguloli & craf-
d, ut ex annexa figura liquet. Non autem interim certe de-
terminare poteram , utrum locum haberent didi calculi in
A 3 ipfa
!

1 O B S E R V A T I O I.

ipfa uteri cavitate,an vero inter ejus membranas, vel in a-


liqua veficae portione. Videbantur quidem uteri locum oc-
cupare , qui totus, quantus (ut Fig. prima demonllrat) e
corpore propendebat, fine ulla veficae portione, (ut nobis
videbatur.) Hifce vifis &
exploratis , calculorum exfe&io-
nem propofui: accerfuntur magiltri, Petrus Adriani filius, &
Andreas Boekelmannus ,de re Chirurgica bene meriti, qui
eandem quoque Operationem commendabant proximo , die
inftituendam. Operationem in fequentem diem dilatum iri

mifera vetula audiens , lamentari coepit , exclamans ,


illa O
me miferam, non reverfuri eftis, relinquetis me, &c. quibus
querelis permoti, illico operationem inliituimus, fola incifio-
ne, fecundum uteri propendentis longitudinem, extraximuf-
que momenti temporis fpatio, Calculos quadraginta & duos,
partim inflrumentis, partim folis digitis, quorum magnitudi-
nem & formam videtis, Fig. z.
In hac operatione non admodum doluit aegra, eaque per-
adta ,
&hoc onere exonerata , atroces illico evanuere dolo-
res , quos tot annis palla fuerat , &
fatis commode vivere
caepit. In ipfa feftione, praeter guttulas fanguinis, aliquid li-
quoris promanabat e vulnere , unde fufpicabamur , velicam
quoque efle in procin&u nec fallo nam lequenti die hoc
; ,

penitius inveftigantes, & fiphonis ope liquorem per meatum


urinarium injicientes , eum vulnere exire reperimus: quod,
ut & lotium fequentibus diebus per vulnus llillans , nobis ma-
ni fellavit , calculos ai£los veficae portioni fimul cum uteri
mole prolapfae, inhaelifle.
Hoc urinae haud exiguo nobis fuit obllaculo
llillicidium
in vulneris curatione: qua: tamen (gratiae Deo ter opt. max.j
brevi peiadta fuit, fequenti methodo.
Aliquot diebus poli Balfamo Arcsei illitum vulnus labia :

ejus arftiflimk addu&a funt emplaltro diapalma tantillum te-


rebinthinae, ut magis adhaereret , recipiente ; quod emplaf-
trum fcifium fuit, ut in annexa Fig. 3. videre elt, fuperim-
pofitis fpleniis &
ligatura convenienti.
Quum
Figur. 1. Explicatio.

A. A. Pubes. dem. (folo orificio interno excep-


B. Uterus e corpore propendens cum to) invefiiente.
velicte portione fimul prolapfa, eun- C. Uteri orificium internum.
>
-
I
,

OBSERVATIO t
Figur. 3.

Quum autem hic faciendi modus expedationi non fatisfa-


ceret, propter Urinae flillicidium continuum , &
emplaftri re-
laxationem, loco emplaftri excogitavit Magifter Boekelman-
nus annulum e plumbo , cujus extremitates recurvatae attra-
hebantur filo, ut ex annexa Figura 4. liquet, unde labia vul-
neris tam arde claudebantur , ut nihil Urinae amplius ftilla-
ret, &
fic intra triduum conglutinaretur vulnus.

In hoc afMu non-


nulla confideranda , imo
miranda occurrunt.
I. Uterum e corpore

propendentem fecum
rapuifle tantam veficae
portionem quod rarif-
;

fime (fi unquam) an-


tehac vifumeft, quan-
tumvis partes fint cir-
ca ofcula continuae.
Crediderim hoc in il-
vetula accidiiTe prop-
la
,

ter difficultatem min-


gendi, a calculorum co-
pia ortam, unde cona-
tus urinam reddendi fuere continui, &
quidem tanti , ut per
cohaefionem diftam impediri non potuerit.
II. Quod moles e corpore propendens, &
nil praeter ute-
rum mentiens , ob calculorum magnitudinem numerum &
nullam inaequalitatem , nec aliam formam fit adepta fuper- ;

ficies enim admodum erat aequalis, & figura uteri naturalis:


vide Fig. 1.

III. Ad-
,

4
OBSERVATIO I.

Admirationi eft , calculos omnes eandem fere obtinere


III.

formam, & adeo aequales efle fuperficie, ac fi edent planati.


ut Fig. i. repraefentat.
IV. Vulnus ad confolidationem perveniffe , quamvis parti
veficae membranofae inflidum , per quod urina affiduo ftilla-
bat.
V. Confiderandum eft non omnes calculos in illa veficae
portione, quae uterum inveftiens fimul & corpore propende-
bat, hsefilfe; non enim fatis ampla , ratione magnitudinis &
numeri calculorum fed nonnullos in ipfa operatione ab ai-
,

tiori &
profundiori veficae parte defcendifle , dubitandum
non eft.
VI. Inauditam lithotomiam , in muliere adeo annofa cum
tanto fucceflu , efle inflitutam } in mulieribus calculi dilata-
tione urethrae quidem extrahuntur , aft perquam rarum eft,
fedione veficae idem perfici.

Observatio II.

Aneurifma Brachii periculofum feliciter curatum.

Uod
in dilatata vena Varix dicitur , in arteria praeter

Q naturam expanfa Aneurifma eft. Qui affedus tam dif-


ficulter curationem admittit , ut in vafis majoribus jure
merito ab omnibus lethalis pronuntiandus fit.
D. Panhuyfen, Cerevifiarius Dordracenfis , ( nomen praeter
morem appono ob cafus raritatem) pleni habitus in flo- &
re aetatis menfe Maio 1681
, poft bafilicse dextrae venaefe-
,

dionem Aneurifma ejufdem brachii incidit , paululum


, in
fub jundura cubiti, pifi majoris magnitudine. Huic affedui
compreflione, ut artis eft, opitulari tentavit Chirurgus , aft
incanum , tumore accrefcente.
indies Aliquot poft diebus
Amftelodamum fefe contulit, confuluitque primo in arte Me-
dica expertiflimum D. Dodorem leBlon, me, & magiftrum
Petrum Adriani filium , in curandis affedibus bene verfatum.
Unanimiter cutis incifionem &
arteriae conftridionem com-
mendavimus. Operationem fane ab Authoribus magis com-
mendatam, & laudatam, quam inftitutam; quod dicere non
gravor, quia viginti abhinc annis, & quod excurrit, in hac
vafta
OBSERVATIO II.

vafla civitate,ad quam fine numero confluunt afflidi, hanc


operationem, in arteria adeo ingenti nullus (quantum no-
,

verim) Chirurgorum inllituit. fEgrotus, alias fatis genero-


fus , incifionem diflulit , praeferens levem tumoris compref-
fionem , donec poft diem unum atque alterum , ftia fponte
erumperet dilatata arteria, utpote nuda, nulla cute teda. &
Aneurifmate fua fponte aperto , magno impetu profiliit fan-
guis, donec didus Chirurgus Bovifla &
ligatura ulteriorem
languinis motum inhiberet. Hifce vifis, patiens fefe non fi-
ne virium imo &
vitae difpendio hoc malum diu perferre
pofle, rede
judicavit, confenfitque propofitae a nobis opera-
tioni, fequenti die inllituendae ; ficut etiam parada eft, prae-
fente quoque A. Cypriano M. D. &
Lithotomo Ordinario,
fatis experto, qui opitulabatur Chirurgo fupracitato. Primo
allatus fuit annulus ferreus ( aluta craffiori
,
molliori mu- &
nitus, ne cutem offenderet) brachii parti fuperiori aut fupra
Aneurifma, applicandus, ad (anguinis motum rapidiorem ex
parte inhibendum , quod inffrumentum expedationi noftrae
omnibus modis non fatisfecit. Itaque confugimus ad alterum,
quo arteria fatis ben£ comprimebatur. Hoc applicito, cor-
date Aneurifma denudavit magifter Petrus ab omnibus fafciis
& fpleniis, imo &
X Bovifla, hac intentione, ut fi fanguinis
impetus tantus , ut non eflet fiflendo,
fuiffet obrui vere- &
remur a fanguine ante interceptionem arteriae, illico aperiret
ipfum Aneurifma , &
pauxillo praecipitati rubri vel fimilis ef-
carotici, ut &
Bovifla repleret Aneurifmatis cavitatem. Quid
fit ? Aneurifma ab omnibus vinculis &
folutum , nil fpleniis
fer& fanguinis emifit , quoniam fadus erat trom-
fanguis
bofus, non folum in Aneurifmate, verum etiam per totum
fere brachium , gangraena jam correptum quo vifo in- : , &
ftrumento aut annulo ferreo quoque adempto , multum cruo-
ris per vulnus Aneurifmatis expreflit, porro Brachium fe- &
cundum longitudinem fat profunde incidit , ut fanguinem
coagulatum, levi fada compreffione, auferret, gangraenae &
eo commodius opem ferret. Hac fada incifione , fanguis ar-
teriofus duobus e locis magna vi erupit. Laefarum arteria-
rum extremitates intercipiebantur acu filo munita, (aliquam
difficile iit, arterias X nervis, & adjacentibus partibus in
aliis

illa operatione denudare , node nemo potefl , nifi qui ejuf-


B modi
5 O B S E R V A T I O II.
modi operationi iubinde interfuerit) ligabanturque exiguo
frufto corii craffioris munitae, ad arteris difcifiionem viran-
dam. Hifce peradis , Bovilla &pulvere adllringenti reple-
tum fuit vulnus, &
impofitis fpleniis , laxaque ligatura , ob
ulterioris gangraenae metum, duabus manibus partes deligatas
comprimendo per decem horas fic continuit famulus, ut no-
vus fanguinis 'fluxus praecaveretur. Eadem vefpera ablata funt
ligatura, fplenia, & aliquot bo vi ftae partes, ut gangraenae fla-
tum videre liceret , quem pejorem non invenimus. Reno-
vatam hanc deligationem famulus denuo continuit, donec fe-
quenti die omnia renovarentur, excepto exiguo bovillae fru-
fto , quod in ea vulneris parte relidum fuit , ubi haemorrha-
giae metus fupererat. Tertio die, omnibus remotis, novam
Bovillam eodem in loco applicuit Chirurgus , ligaturamque
paulo flridiiis circumduxit , ita ut famuli manus diutius non.
fuerint neceflariae interea gangraenae profpeximus linteo carp-
:

to theriaca cum fpiritu vini diluta madido. Quarto die bo-


villam omifimus, &forcipis extremo infimum filum, quo ex-
trema pars arteris erat ligata, folvimus, frulfum corii fupra
didum fatis firmiter arteris adhsrens in vefperam relinquen-
tes. Quinto die folvimus alterum filum , fuperiorem arte-
ris partem conllringens , relido quoque corii frulto, quod
arteris dilacerationem impediverat. Sexto die omnia in vul-
neris deligatione adimebamus, fubllituendo folummodo plu-
maceolos , digellivo imbutos , fplenia , & ligaturam conve-
nientem. Septimo die levis Hsmorrhagia fuborta fuit, quam
brevi, llegnotico, puta Bovilla & pulvere ailringente, feda-
vimus. Sequenti die hifce ademptis in fundo vulneris vifui
fele obtulere arteriarum extremitates, antea ligats, nunc ve-
ro coalits , fufci coloris , quali gangrsna correpts. Hifce
applicuimus linteum carptum fuperimpofito craffioris corii
frullo , ut magis comprimeretur.. Sequenti die horum loco
ufi fuimus Bovilis quadrats portione magnitudine alterius
partis pollicis , ab una parte faliva madida & pulvere allrin-
genti imbuta: Hoc fruftum munivimus emplallro agglutinan-
te. Hifce remediis obliterari, novaque carne videbantur oc-
cultari arteriarum dids extremitates. Veriimenimverd ali-
quot poli diebus ambs rurfus in confpedum fefe dedere 3 .

in duo Aneurifmata nova degenerats , propter carnis dids


laxi-*
OBSERVATIO III. 7
laxitatem ,
pulfus magnitudinem , &
fanguinis abundantiam.
Horum Aneurifmatum alterum (pifi majoris magnitudine) fua
fponte apertum , fanguinem copiofum non profudit, propter
citam A magiftro faftam compreffionem ; paucifque diebus,
fe£fa vena, tenuiori diaeta praefcripta, &
debita compreffione
fafta fanatum fuit. Alterum vero Aneurifma , quantumvis
comprimeretur , per plures dies curationi remoram fecit. Tan-
dem vero quoque difparuit, convaluitque aeger, incolumis in
hanc ufque diem vivens.

Observatio III.

TatelU frattur a a caufa notatu digna.

Atellam propter duritiem fuam haud frangi pofTe nonnulli


P
,

perverte aflerunt. Nos vero, eandem non folum it cafu


graviori in genu frangi, experti fumus jveriim etiam finecafu;
cujus rei hilforiam recenfere animus eff. Ante tres praeter
propter annos, vifitavi cum magiitro Petro, Adriani filio, vi-
rum fatis robulfum , qui it ponte defcendens in terram fere ce-
ciderat, uno pede lubrico, refiltens tamen quantum potuit, in
terram non fuerat prolapfus, fed ab illa relidentia vehemen-
tiffima tranfverfim fra&a ejus patella, & adeo quidem eviden-
ter, ut inter utramque partem locari potuerit manus, una enim
fupra, altera infra genu fentiebatur. Fradfuram, ut artis eit,
deligavit cfidfus magifter peritiffimus. Quid fit? Patiens, re-
dfius dixerim impatiens contulit
, fefe fecundo die Jifpam,unde
incurabilis poft aliquot feptimanas rediit, claudicans in hunc
ufque diem. Mirabar olim mollitiem in cadavere,
patellae &
duritiem ejus in fceleto ; &
quantum hae ab invicem differant,
fat accurate cum dodliffimo Viro Matthaeo Slado , Medicinae
Dodfore celeberrimo, invefligavimus , reperimufque eas duri-
tie toto coelo inter fe differre. Anfa ergo erroris , quo non-
nulli patellam frangi pofTe negarunt , exinde orta videtur,
quod patellas Sceletorum folum infpexerint. Quippe per ex-
ficcationem ita indurantur, ut difficile fit eas frangere, recen-
tes non item; quicunque enim utrafque rite examinarit , re-
periet recentes extrinfece tantum duriori lamina obdudlas, in-
B z trin-
8 OBSERVATIO IV. ,

trinfece vero fubdantia odeo-fpongiosa praeditas, indar diploes


in Cranio.

Observatio IV.

Fraffiura OJJium duorum Carpi pojl tres annos nondum coalita .

Rafturam magnorum Oflium, puta Brachii, Femoris &c.


F aliquando talem ede, quae nunquam ferruminetur, quan-
tumvis ex arte tradetur , noto notius ed. Ad mirandum,
Oda Carpi, quae admodum funt exilia, frada ex cafu ab alto,
non iterum coaluide. Anno 1681 Nebulonem quendam (cogno-
mine Slagertie) ob furtum ad fufpenfionem condemnatum, in
carcere vifitavi , & an ullo morbi genere antehac fuidet vexa-
tus, interrogavi. Vixi, inquit, fat pancratice , &nullus fer&
morbus me unquam infedavit, praeter febrem, quam ante ali-
quot annos perpediis fui: Praeterea dextram, aiebat, in menfa
planam reddere haud unquam potui , podquam femel cecidi
ab alto. In hujus fufpenfi cadavere reperi, membranam, lie-
nem ambientem, (quae in naturali conditutione tenerrima) in
fui medio, duobus in locis, ita incradatam, ut maximi fcrip-
torii calami craditiem adaequaret; Hanc craditiem a praegreda
inflammatione ortam fuide, dubitandum non ed: quia faepidi-
me ab ea ita incradari membranas obfervamus. An vero in-
flammatio idhaec a febre fupradifta , aut febris ab indamma-
tione provenerit, me latet. Podhac manum ejus cultro Ana-
mico fubjeci, & ex anterioribus Carpi odibus duo fradia inve-
ni, quorum fragmenta, jun&uram manus violantia, obdaculo
fuerant, ut manum in menfa planam reddere non potuerit: &
quod magis mirum ed, oda di£ta a triennio fradfa, nondum
erant ferruminata aut conjwnda, nec callo obfeda, quemadmo-
dum adhuc videre ed in nodro Mufaeo.
*

r
,

OBSERVATIO V. VI.
Observatio V.
Os Capitis denudatum , ab aere licet nigrejcens , tamen abjque
‘vijibili lamellarum fep aratione reJUtutum.

&
O Sfa capitis ab aere denigrata non femper fen-
denudata
fibiliter feparantur,aut lameliam oiieam expellunt, ut au-
tumant Authores. Vir quidam ab equo in capite percuffus, in
ternam tanquam mortuus cecidit, cum tanta alterius offis fyn-
cipitis denudatione, ut Imperialis tegendo vix fufficeret. Haec
offis denudatio in totum nigricabat, circulo excepto, qui cuti
proximus ftraminis latitudinem oblidebat, (vid. Fig. y.) Hoc
circulo albo de die in diem diminuto, patiens convaluit, fine
ulla feparatione
vifibili offis aut rafpatorii ufu ,~folo linteo
,

carpto, partim ficco , ut os denudatum tegeretur, partim ad


profpicienda vulneris labia digeftivo meile rofaceo illito. &
Observatio VI.

Uteri Tolypus carnofus.

icut Nares funt eoi puris paries, per quas humores fuperflui
S
muneri
continue excernuntur etiam Uterum humanum ei
; fic

infervire palam effi In Naribus tumores praeter naturam,


Polypi difti,non raro excrefcunt. Nec etiam Uterus humanus
ab iis eft immunis. Non omnes polypi, e naribus erumpentes
ejufdem generis funt ; nonnulli carneam fubftantiam repraefen-
tant; multi e contra membranae involuti fubftantiam pituitofam
& limofam nafti funt. Modo nobis Polypus malignus can- &
crofus occurrit: modo eum omnis malignitatis) expertem offen-
dimus. Anno 1 673 me vocarunt ad mulierem longo tempore, , it

ex fluore albo immani, Uteri prolapfu laborantem, & cujus


orificio interiori variae excrefcentiae (quas ob fimilitudinem
cum polypis narium , eodem nomine apte vocari polle puta-
mus ) membranaceo-carnofae propendebant , ficut Figura 6 ,

demonftrat.Hi polypi adebdolebant, uterufque tantum humo-


B 3 ris

Figur. 6 Explicatio.

A. Uterus humanus. D. D. Ligamenta teretia abfcifla.


B. B.Ovidu&us abfciffi. E. Vafa uterina.
G.C. Polypi carnofi ex uteri ore erumpen F. Pars Vaginas apertas.
tes. G. Ligamenta lata abfciila*
10 OBSERVATIO VIL
risaquofi & acris quotidie profundebat,
ut ordinaria remedia
proficere nil potuerint, &
vehementiora ufurpare non aufi
fuerimus, propter malignitatis indicia refte, ut eventus
; &
docuit Ulcus enim malignum mortem Acceleravit, brevique
:

poil exfpiravit aegra. Ejufmodi fere tumores polypofos quos


videtis Tab. 7. Gellius, Chirurgus W/Ormer-Veriae expertiffi-
mus, mihi quoque mifit , quos mulier quaedam ibi habitans
diverfis vicibus excrevit,

Figur. 7.
Polypos carnofos utero excretos reprsefentat.

Observatio VII.

Uterus Scirrhofus &


deformis , qui in magnam molem au Sitis ,
extra pudendum propendebat.

M Ulieri triginta circiter annos natae Uteri admodum incraf-


fati propendentia tantam afferebat moleftiam, ut incedere

vix potuerit. Confulrnm fuit uteri eRtirpationpm.pofl injedam


Acu ergo tricipiti filo duplicato munita,
ligaturam, moliri.
operationem aggreffus quidam magifter ligavit fatis fortiter
uterum e corpore propendentem, afl utinam nil praeter eam
partem acu & filo comprehendiffet Patiens per diem unum
!

atque alterum nihil reddidit lotii, quod nobis anfam dedit fuf-
picandi meatum urinarium fimul acu &
filo effe conffridum,

prout eventus quoque docuit. iEgrotae miferandae, brevi poft


denatae, cadaver aperui, &
conjeduram noftram non inanem
fuiffe advertimus fcilicet
; meatum urinarium fimul cum uteri
corpore tam arde ligatum , ut nil lotii reddere valuerit. Hic
mihi, quid de uteri propendentia flatuendum fit,perfcrutandi
locus fuit. Notum eft, multos reperiri qui perhibent, uterum
ipfum nunquam e corpore poffe prolabi. Ex iis qui contrarium
propugnant, nonnulli, in prolapfu uterum quoque inverti, alii
uteri prolapfum nil nifi vaginae propendentiam efie, afferunt.
Litem diffipavit cadaver hujus miferandae foeminae , aperto
enim abdomine, in pelvi, qui locus eft uteri, nil vidimus,
unum ex Ovariis , cum annexa, tuba & ligamento lato.
praeter
Uterus totus quantus & non inverfus propendebat, adeo &
deformis ac ingens fadus, ut nunquam ante cadaveris apertio-
nem
n/wi,
/
OBSERVATIO VIII. IX. n
nem uterum effe dixiffem, nifi in extimae partis centro ofcu-
lum confpexiffem e quo levi opera guttulas aliquot fanguinis
,

exprimebam, ceu apparet Figura 8. Quid ulterius circa vaginae


& uteri propendentiam ac inverfionem &c. obfervarim , e por-
ro memorandis cafibus palam fiet.

Observatio VIII.

Vejlca Ovilla quaji in duas partes divifa.

G Eminam
reperi
veficam urinariam in corpore humano nunquam
duplicatam vero aut in duas partes divifam in
:

quadrupedibus aliquoties offendi, quarum nonnullas domi re-


iervo. Si caufam refpiciamus illius duplicitatis , facile erit col-
ligere , illud magis locum habere in corpore quadrupedum
quam hominum. Notum enim elt, folos quadrupedes uracho
pervio gaudere, qui urachus, fi in aut ante partum nimis ex-
tendatur, fundus veficae, e quo ortum ducit Urachus, non
tantum apertus remanet, verum etiam Urachus in tantam ex-
tenditur molem, propter affluentem urinam, ut alteram men-
tiatur veficam & fic vefica quafi duplex aut gemina appareat,
;

ut vid. Figur. 9. in qua reprsefentatur Vefica Ovilla , & dida


caufa quafi in duas partes divifa , interveniente membrana tenui
& rotunda, ut Figur. 10. confpiciendum exhibet, in cujus in-
fima parte foraminulum fpedatur , per quod urinae inutramque-
cavitatem patebat aditus.

Observatio IX.

Verus Uterus e corpore fubinde prolabetir.

M Ulier quaedam aliquot abhinc annis per foffam (vulgd di-


dam de nieuwe zijds Achterburgwal ) incedens, in
Uteri totius prolapfum incidit
ne
cujus magnitudinem figu- &
-

ram appofui, quis polthac anceps haereret, aut negaret,


uterum poffe prolabi; Mifera ulterius progredi cum non pol-
let, ante fores patris Clarilfimi Viri Domini Francii, Profef--
foris celeberrimi , remanfit , donec advefperafceret. Rogante
An^ -
ti OBSERVATIO X.
Ancilla, ecquid ipfi damni obvenerit, & quare tam diu ante
sedes remoraretur , non dubitavit affedum fuum ancillae reve-
lare , & hsec ,
herae fuae ,
dicti Profefforis matri ;
quae miferi-
cordiacommota, eandem in domum fuam recepit, Obftetri-
cemque advocari jufiit, ut uterum prolapfum reponeret ait ;

incafsiim, haud enim propter magnitudinem Poithac


potuit.
ego vocatus, eundem ad naturalem (itum reduxi, atque aegra,
partibus ritb munitis, illico domum rediit, line notabili in-
commodo. Verumenimvero uterum haud femper polle relti-
tui, extra partum diu e corpore prociderit; nec femper
fi

opportunum efie, illud moliri, norunt periti ; qui antequam


hoc lufcipiant, femper uteri prolapfi conftitutionem diverfam
invefiigabunt ; fi enim a longo tempore prolapfus, tantus fit
fadtus, ul facili negotio in priftinum locum redigi haud pofiif,
aut patiens uterum a longo tempore extra corpus gefierit, vel
uterus prolapfus induruerit, cum inaequali fuperficie, aut ul-
cere obfefius fuerit, periculum haud faciendum; repolito enim
utero, peflime fefe habere folent aegrae.

Observatio X.

Uteri inverjio a partii

Nter affedius deplorandos , quibus mulieres funt obnoxiae,


I haud infimum locum obtinet Uteri totalis inverfio, quod
nunquam nifi in aut mox polt partum accidere potell. Hic
affeddus fi illico non profligetur, mors llatim fubfequitur. Me-
mini me bis una in feptimana hoc vidifle, nec (nifi abfque ulla
mor& opem ferret Obftetrix) ullam, praeter uxorem cujufdam
Hebraei, evafifie. Tantus enim utplurimum fanguinis elt af-
fluxus ad uterum propendentem, ut flatim inflammetur, in-
duretur, &
propter impeditam fanguinis circulationem gan-
graenam concipiat. In hoc afifedfu, uterus totus quantus eft,
a partu invertitur. Quod non fit in uteri propendentia extra
partum; tunc enim non invertitur, fed procidit tantum , ita
ut os uteri internum, in extimo hujus propendentis uteri, re-
periatur. Hic vero os uteri non fentitur, nec oculos incur-
rit , ut videtis Fig. ix. Oritur hoc malum nonnunquam ab
Obftetricibus miniis expertis, funiculum umbilicalem plus quam
par
OBSERVAT 10 XI. r3
par ed, attrahentibus, unde uterus non poted non fubfequi.
Aliquando etiam ortum ducit a conatibus, poft partum rema-
nentibus. Tempore, quo opem ferebam parturientibus, fe-
mei mihi contigit, ciim foetum mortuum, placentamque ex-
traxiflem, uterum mox fubfequentem confpicere, quo illico
redituto, cruribufque, ut artis ed, pofitis, brevi fuit curata
aegra. Multoties Obdetrices non folum, veram etiam Chirur-
gos, imo & Medicos hac in re ede hallucinatos , non ed, Le-
dor benevole , cur dubites. Nuper adhuc me accerfere judit
Chirurgus quidam, qui in eodem cafu conjicere haud potue-
rat, qualis edet tumor e corpore propendens. Aliquoties me
quoque vocarunt Obdetrices , mirabundae , quOd viderent
ejufmodi tumores a partu fefe exferentes. Nonnulla mihi ve-
nienti dixere, hic videbis molam magnam, utero firmiter ad-
haerentem: aliae, hic habemus partum foetus mondrofi, &c.
Hunc ergo affectum delineavi , ut unicuique Chirurgo, qui
delineationem viderit, magis in memoria haereret, &
ne quis
amplius in re tanti momenti, &
fubitam reditutionem expo-
fcente affedu, deciperetur. Vide Fig. ix.

Figur. ix. Explicatio.


A Tortio uteri illico d partu B. Tubes.
inverfipropendens C. Uteri vaforum ofcula hiantia

Observatio XI.

Foetus a Funiculi Umbilicalis mira contorjione necatus.

icuthomini inlucem edito , innumerabiles mortis caufae


S imminent , ita quoque non paucae fuiit conditutiones mor-
bo fae foetum in ipfo jam utero enecantes. Inter eas maximi ed
momenti funiculus umbilicalis contortus. Nuper foetus mor-
tuus in lucem editus ed, membranis chorio & amnio, integris
exidentibus, cujus funiculum umbilicalem mire contortum in-
veni; ficut quotidie in fune fieri videmus, quum ppd tenfio-
nem ejus, & unius extremi frequentiorem circumgyrationem,
ad invicem duo extrema ducuntur. Vide Fig. 13 VerofimiJe.

quoque ed, malum idud a frequentiori circumgyratione foetus


ortum duxiffe in Utero, ejufque mortis fuiffe caufam utpote :

C humo-
I4 OBSERVATIO XII. XIII.
humorum circulatione per funiculum in totum impedita..

Figur. 13. Explicatio.


Ai A. Funi culum -peculiariter |B. B. F lacentam Uterinam,
C

contortum monjlrat ; 1

Observtio XI L
ulcus JJlteri malignum

omnes corporis affedus,qui fexum infirmum vexare


?Nter
1 f haud poftremum locum obtinent Uteri Ulcera ma-
folent ,

ligna. Anno 1671. Mulierem quandam vifitavi, quae ab ali-


quot feptimanis ulteri ulcus contraxerat , cum tanto eoque
,

continuo fanguinis profluvio ut omnibus admirationi fuerit.


,

Mortem fibi faepius optabat, propter ineffabiles dolores earum


partium, donec tandem remediis ob loci incommoditatem , &
humiditatem nihil proficientibus , mors miferiis finem impone-
ret. Aperto cadavere , uteri cervix ab ejus corpore attadu
fefe disjunxit, utpote plane putrefado. Inteftina, ab inflam-
matione &
excoriatione praegreflis extrinfece coalita, caete-
raque fatis fana offendi. Ejufmodi Ulcera uteri, quae vere
lethalia funt habenda , pofthac aliquoties videre mihi contigit
cum tanto non foliitn dolore, veriim etiam conatibus egerendi
adeo vehementibus, ut aegras non effent ferendo, imo mori
quam diutius vivere maluerint.

Observatio XIII.

'Diabetes e renibus male affeBis.

Ir quidam , diu atrocibus nephriticis dolori-


in aetatis flore
bus vexatus, renifque abfceffum paflus, in diabeten inci-
dit.:
Explicatio.
Figur. 14.
ii Renis dextri membrana in- B. Felvis jitjio major.
craffatre , &
contraffte , fiub- C. Ureter tor tuofus, diver- &
fiantid renis gladuolosd in fis in locis fiummopere a cal-
mum. confiumtd », culorum tranfiitu , expanfius, .
a#-i6

V
OBSERVATIO XIV. XV. iy
clit. Singulis feptimanis dolium dimidium cerevifiae ingurgitare
difficile illi non fuit. Poft mortem cadaver
aperiendi copiam
mihi fecere confanguinei. Vifcera fatis bene conftituta, ex-
ceptis renibus &
ureteribus, confpexi; uterque enim ren ex
parte confumtus erat,praefertim dexter; cujus fubftantia plane
confumta, ejus membranas fummopere incraffatas contra- &
das, pelvifque capacitatem adaequantes vidi; ficuti Figura 14.
repraefentat. Praeterea Ureteres admodum tortuofos s variifque
in locis expanfos offendi.

Observatio XIV.
Superfoetationis exemplum

U Xor cujufdam
fantem
hunc partum
Chirurgi Amftelodamenfis Anno 1686. in-
robuftum &
viventem peperit. Sex horis poft
in lucem quoque edidit embryonem
, cujus ,

figuram &
magnitudinem videtis infra Fig. xy. In hoc embryo-
ne notatu digna fuere, primo, quod funiculus umbilicalis tot
hydatidibus effet refertus ut totus videretur concatenatio ve-
,

ficularum aqueo humore refertarum ; unde hoc ? fecundo,


placentulam tantae magnitudinis &
craftitiei inveni , ut in foetu
trium menfium raro crafliorem majorem &
repererim.

Figur. iy. Explicatio.


A. Embryo , cujus caput refpe- in far appofit arum particula-
£fu corporis ingentijjimum. rum rotundarum Jefe pro-
B. Funiculus umbilicali r in hy~ dunt, uti adhuc videre ejl in
datides degener. Mufteo noflro.
C. Artus , in quibus nulla forma D. Tlacenta Uterina folito
manus aut pedis ajl veri ,
crajjior major. &
Observatio XV.
Ex Calculis in uretere h arentibus , Ifchuria lefhalis.

Q Uffn deplorabile malum fit Veficae calculus, nemini igno-


tum; multo tamen adhuc crudelior affedus , Calculus
Kenum , fi tantae fit magnitudinis , ut ureterem tranhre nequeat;
C x quia
^ OBSERVATIO XVI;
nil quoque Chirurgia
quia in hoc cafu nil valet Ars Medica , <

prodeit. Exemplo fit Chirurgus quidam Amflelodamenfis


Anno i68x. qui a longo tempore nephriticus, multos calculos
excreverat demum in Ifchuriam fpuriam incidens, (& qua
:

femicupii beneficio femel liberatus tt nobis fuerat paucis ante


diebus) vehementifiimis ventris crurumque doloribus,
& &
vomitu materiae nigricantis, correptus, vitam tandem cum
morte commutavit.
In cadavere aperto , reperi praeter duos calculos in rene
dextro , unum in uretere finifiro , magnitudine forma olivae &
exiguae, cujus fyperficies innumerabilibus calculis arenulis &
obfeffa erat qui
,
omnem tranfitum Urinae denegarunt. Vide
Figur. 16»
Pars hujus Ureteris fupra calculum , propter calculorum
tranfitum admodum erat dilatata , infra eundem vero naturalis
capacitatis ,
julto ab inflammatione excitata.
ad rubicundior
Renem ejufdem monftrofae
lateris magnitudinis, ut& ureteris
maximam partem , aqueo humore obfefium inveni; cujus li-
quoris motum faepiffime percepit aeger, ,cum fefe moveret, ut.
nobis indicabat.

Figur. 16. Explicatio.


A. A. Vena & arteria renales.\ D. Vena renalis ramusper ure-
I

B:. Ren dexter in majorem mo- terem dijperfus.


lem extenfus ob urinam in eo E. Calculus ingens in uretere
occlufam.' JubJijlens.
C. Ureter d tranfitu calculo- F. Varii calculi exigui.
rum &. urina Jupprejflone G. Rortio ureteris naturaliter
valde extenfus. conflit uta.

O B S E R V A T I O XVI.

Eruptio Ovariipoft abfcejfum ventris nimisprofunde perforatum;

Uam neceflarium fit , non foliim Anatomico verum etiam


,

Chirurgo , manum habere fufpenfam , nemo ignorat.


Anatomici caute partes difiecant Chirurgis haud minori opus;

eft circumfpe&ione in inftituendis apertionibus. Novi Chirur-


gum, dum viveret admodum temerarium is abfceflum in hy-
, :

poga-
OBSERVATIO XVII. XVIII. *
7
pogaftrii parte inferiori &
phlebotomo magno apertu-
laterali
rus , tam profunde inftrumentum adegit , ut in abdominis
ufque cavitatem penetraret. Qua fafta apertura , momento
fimul cum pure , unum ex Ovariis extra corpus erumpebat,
quo & me vifo, digitifque bene explorato, fine notabili segrte
noxa, idem in naturalem locum intruli ; ita ut nullum inde ei
damnum fuerit reliftum.

Observatio XVII.

Hydrops Ovarii muliebris .

‘Ydrops Ovarii , aut (fiita loqui liceat) Ovorum , affe^


ftus eft aliis fatis vifus modo
confideratus. Hyda-
,
fatis
tis audit apud Authores in quo nomine libenter acquiefco,
modo de mali fubjedo inter nos conveniat. Hoc utplurimum
( fi non femper ) ipfa ita mutata, & in
ova ede animadverto,
tantam aliquando molem auda, ut infantis caput non raro fu-
peraffe viderim. In appofita Figura 17. videtis hunc affeftum
ovarium ipfum fuperare. Quid mirum illam mutationem aut
colliquationem fieri in Ovis humanis, qua? in flatu naturali,
humore feminali funt referta? quoniam ipfum Cerebrum &
glandulas in aquam refolvi aliquoties confpexi,&obfervationes
aliorum quoque teftantur. Huc referri meretur Ovum gallinse
prodigiofum , in hunc modum extenfum quale domi refervo, ;

& curiofae liberalitati eximii Domini Dofioris Almeloveen de-


beo, qui mihi ad difleftionem animalculum hoc fuggeflit.

Figur. ij. Explicatio.


A. Ovarium humanum. valde extenfum.
B. Ovum in prat ematuralem C. Ovum ex ovario protube-
humorem degeneratum , & rans.

Observatio XVIIL
Tumor Tilofus in Omento repertus.

Nno 1683. aperuimus cadaver cujufdam mulieris, jam & >

quindecim annis hydropicae, unde per abdomen ejus,-


C 3 trium *
i8 OBSERVATIO XIX.
trium ulnarum fpatio diftentum , vafa fanguinea craffitie &
capacitate calamum fcriptorium maximum luperantia, difper-
fa invenimus. Mifere autem per omnes illos annos fuerat
afflida haec aegra] noflra. Tandem poft multos , & quidem
intolerabiles dolores, incidit in gangraenam fupra Umbilicum,
qua fe parata, magno cum impetu ,
humor in abdomine con-
tentus erupit, Magilter Abel-van der
fine notabili foetore.
Horfl, de Arte Chirurgica bene meritus, fpleniorum, &em-
plaftrorum glutinantium ufu ulteriorem inhibuit fluxum ut- :

que partitis vicibus daretur exitus huic liquori , fingulis qua-


drihoriis quantitatem fufficientem eduxit. Hic humor pau-
cis polf eruptionem horis, tantum concepit foetorem, ut ne-
mo perferre potuerit. Quarto quintove poft apertionem die.,
obiit mifera patiens. Cadaveris aperiendi copiam nobis fup-
petebant confanguinei. In Omento digitum craffo carnofo &
hxeque peritonaeo adhaerefcente invenimus tumorem pugni
magnitudine , quo fecundum longitudinem aperto , primo
paululum materiae pultaceae , albae nullo foetore praeditae,
,

erumpebat. Hac emiffa nil praeter glomum durum, e capillis


intricatis & crifpis conflantem., invenimus. Vide Figur. 18.
Hi capilli diverfae erant longitudinis , nonnulli magnitudinem
digiti, alii fpithamam fuperabant. Hofce capillos microfco-
pio fubjedos plane convenire cum aliis capitis capillis reperf,
t
excepto quod nullis gauderent radicibus. In caeteris vifceri-
bus , nil notatu dignum obfervabam.

Observatio XIX.
Orthopnoea , ab obftruftione &
expanfione veficularum
pulmonis orta.

N Hydrope &
Orthopnoea Virgo quaedam, quadra-
Afcite
I ginta praeter propter annos nata, per aliquot jam menfes
luftocari videbatur. Non folum labia verum etiam tota fa-
,

cies , foedum contraxerat livorem. Tandem , lipothymiis


variis fubortis , vitam cum morte commutavit. In cadavere
culter Anatomicus fequentia detexit. Mufculi abdominis
(libi invicem ex naturae lege incumbentes artliffimeque cohae-
rentes) hic adeo laxe cohaerebant, ut falis digitis, levique
opera
OBSERVATIO XIX. 19
oper& eofdem feparaverim quod in cadaveribus ex Hydrope
defundis pluries obfervavi. Latex aquofus in abdomine con-
tentus , cum igni imponeretur, concrefcebat , lymphas ad
exemplum. Omnis pinguedo per totum corpus confumta.
Peritonaeum incraflatum, Omentum fcirrhofum &
induratum.
Inteftina , ab inedia longa, coardata &
contrada. Venae
Spermaticae ita dilatatae ut calamum fcriptorium facile admit-
,

terent, quod nunquam antehac in Virginibus, fed aliquoties


in Gravidis obfervavi. Membranae Hepar &
Renes ambien-
tes, durae admodum &
incraffatae, Vefica fellea fere vacua.
Pulmo pleurae adnatus. Cor folito grandius. Aqua pericardio
inclufa copiofior, igni impofita incraffabatur. Ren dexter in-
verfus, ut Fig. 19. demonltrat. In aliqua autem pulmonis par-
te inveni veficularum pellucidarum acervum, ab aere expanfa-
rum, & itaobitrudarum , ut levi compreflione eas ab aere
evacuare haud potuerim. Impulfum per afperam arteriam fla-
tum, nullum commercium cum hifce expanfis veficulis amplius
habere, propter earum obftrudionem, expertus fum. Aere
per afperam arteriam vehementer adado , difrumpebantur
nonnullae ex iis veficulis. Ceterae, aciculae cufpide perforatae,
aerem emifere, & fubfidere. Vide Fig. 20.

Figur. 19. Explicatio.

A. Vena cava truncus fub diaphragmate abfcijjiis.


B. B.Vena renales quarum finifter & fuperior ramus
, abfcijfus . •

C. Vena renalis ramus per ureterem difperfus.


D. Ramificatio vena renalis antequam renem intrat.
E. Telvis renis.
F. Ren dexter inverfus &
deorfum inclinans.
G. Vena fpermatica jufto capacior.
H. ^Ureter.
L Venula per glandulam renalem dijfeminata

Figur. 20. & 21.

Vefculas pulmonales obftruBas , & ab aeris occlufione ’

e xpanfas , exhibent.
OBSERVATIO XX. XXI. XXE
Ob servatio XX.
Idem Malum ab Objlructione Vejicularum pulmonalium ortum .

1685“. praefentibus Domino Sylvio Medicinae Doftore

A Nno
expertiflimo, &
MagiflroHeyunga, in Arte Chirurgica
bene verfato, Cadaver cujufdam mercatoris diflecui, qui k
longo tempore dyfpnoeam paflus erat , cum tufli & febricula
continua. Hic aftedus tantopere ingravatus eft poftquam ,

in aquam madidet, ut temporis progreflii refpirare vix am-


plius potuerit, imo paulo polt e vita difceflerit. In cadaveris
apertione obfervavimus quoque totum malum haefifle in ob-
ftrufta pulmonis parte in qua omnes veficulae oppilatae & ex-
,

tenfae apparebant, ut videre efl; Figur. 21.

Observatio XXL
Idem affeEtus in puero obfervatus.

A Nno
nos nati, (praefente
Amftelodamenfi) qui ex
o<3 o circiter an-
1686. diflecui cadaverculum pueri
Domino van der Burgh, Mercatore
eodem aftedu denatus fuerat in ,

cujus pulmone idem nobis occurrit; ita ut crediderim malum


hoc frequentius miferos affligere, quam haftenus ab Autho-
ribus obfervatum, propterea quod apertionem cadaverum rar6
admittant confanguinei.

Observatio XXII.

T'artus mirabilis , in quo in folita viarum claujura^ arte tamen


referata.

M Ulierem pofle concipere aut gravidam fleri Utero ipfo &


corpore ex parte propendente, non abfolute negandum
efl, quia illud femel (ut poflhac referam) in matrona qua-
dam obfervavi; rarum tamen efl, & & paucis, (flab ullo)
antehac vifum. Non minus rarum efle cenfeo, mulierem im-
praegnari falva manente membrana hymene, idque ad tempus
partus. Afl rariffimum , vaginam uteri , tempore partus,
mem-
OBSERVATIO XXII. 2I
membrana praeternaturali pone Hymenem edeclaufam, ficut
jam recenfebimus.
In Foda Principis, e regione foliae, vulgo dicdae de Vlnge-
liers-graft , tabacum vendebat eo tempore Jan Tieterfz,.
Nomen & locum praeter morem (folent plerumque id aegre
ferre, ad quos pertinet) appofui , quia omnium admirationem ex-
citabit haec hiltoria. Hujus uxor in partu verfans, foetum in
lucem edere non potuit, quantumvis conatus, &
labores par-
tus edent adeo vehementes , ut clamoribus ejus tranfeuntes
in difta folia detinerentur. Tandem me vocari juderunt huic
operi admotae duae Obftetrices , ( nempe Mnnetje Moer in de
Btaauvce Tot op de Keyfers-graft , en Stijntje Moer in de Huy-
de-firaat ) jamjam enim videbatur moritura mifera illa patiens.
Explorata difficultatis partus causa, inveni membranam Hy-
menem ede integram, valde eradam &
a foetus capite, exitum
quaerente, foras extenfam. Hoc vifo, incidendam clle diftam
membranam, judicavi. Vocantur itaque Andreas Boekelman-
nus , & Petrus Adriani filius , Chirurgi expertidimi , quo-
rum ultimus primo accedens , mecum hanc fuafit Operatio-
nem, quae datim & nobis inllituta ed forfice &
liilo excavato,

ne foetus caput laederetur. Hac fafta incifione (ut figur. n.)


frultra foetus exclufionem expe&avimus, propter alteram prae-
ternaturalem membranam, eradam, vulvam profundius clau-
dentem, foetusque exitum impedientem. Hac obfervata mem-
brana fpem in angudo ede judicavimus ne tamen dmul cum
:

foetu periret mater , hujus incidonem quoque moliti fumus.


Quid 6t ? illico operatione perafta, in lucem editur foetus
vivus , ejulatibus vires fatis robudas prodens , in hunc &
ufque diem falubriter vivens, Hifce omnibus non dne fummo
D leva-

Figur. xx. Explicatio.

A. Vulva labia d fe invicem di dubia.


B. Nympha.
C. Vagina nembrana pr at ematurali claufa , c. c. incijio per
diblam membranam fabi a.
D. Membrana Hymen.
E. Meatus urinarius.
F. Clitoris .
ix OBSERVATIO XXIII.
levamine peradis, quaejamjam videbatur cum foetumoritura
mater, eludabatur Dei ter Opt. Max. favore. Sequentibus
diebus follicita fada aegra, ob urinas incontinentiam , quam
perfenfit, non ob incifiones fupradidas , fed extenfionem
immanem & diuturnam vulvae, fphinderifque veficae, quod
eventus quoque confirmavit Nam poft aliquot feptimanas
:

optime convaluit, & adhuc pancratice vivit, fimul cum foetu


admirandi partus.
In hoc partu i. confiderandum, hymenem membranam in
coitu fuifie illaefam, (cujus rei variae reperiuntur in oculatifli-
mi Bartholini Anatomia , fol. mihi x8 6. hiftoriae) five i
nimia cra/litie , vel alia caufa hic reticenda, ne verecundiae
limites tranfeam. Secundo, profundius, & pone didam hy-
menem vaginam fuilTe occlulam a membrana quadam praeter-
naturali, quae , dubio procul, ortum duxit poft impraegnatio-
nem ab excoriatione quadam vulvae , ab humore acriori oriun-
da videmus enim aliquoties vulvam excoriatam (cujus latera
;

extra coitum ad fe invicem concidunt) non folum claudi ve- ,

rum etiam membranofum quid producere. Tertio , Urinae


incontinentiam ortum duxilTe non ab operatione aut incifioni-
bus, fed nimia vulvae extenfione. Nonnulli imperiti exifti-
it

mant omnem Urinae incontinentiam Obftetricibus (aut Magi-


Itris qui foetum mortuum extraxere), imputandam e(Te , aft
inconfulto. Multoties enim provenit ab extenfione nimia va-
ginas, unde fphinder veficae, qui vaginae arde cohaeret, ita
extenditur, ut urinam per aliquot dies, imo feptimanas , re-
tinere non valeant puerperae. Hanc fphinderis atoniam fae-
piftime curavi: raro vero curantur, fi Urinam non retineant,
a gangraena, quam parturientes faepius contrahunt poft vulvae
extenfionem diutinam &
immanem , aut digitorum attritum
immodicum.

Observatio XXII
‘Puella pudendum monfirose conformatum .

Nno 1670. Puellam fex dies natam vifitavi, cujus puden-


A dum cum umbilico unitum, aut potius cum eo, quod
loco umbilici erat ; nimirum chaos ex tuberculis excoriatis
con-
OBSERVATIO XXIV. 13
conflans; ut videtis Figur. 23. In hujus parte inferiore duo
in confpe&um <efe dedere foramina, e quibus Urina guttatim
continue flillabat, praefertim cum lachrymas funderet infans.
Hunc autem infantem vefica deftitutum fuifie , dubitandum
non efl praefertim quia meatus urinarius quoque deficiebat.
,

An ex terrore ? Mater enim paucis ante partum feptimanis


ex alto ceciderat.

Figur. 23. Explicatio.

A. Chaos ex tuberculis excoriatis & carnofis conflans.


B. B. Uno foramina urinam continue eructantia.
C. C.C. Uudendum muliebre.
D. Membrana Hymen figura femicir cularis quemadmodum ut
,

flurimum (fi non Jemper ) in nuper natis referitur In ata~


. .

te provectioribus e contra circulum ejficit

E. Nympha.
F. Labia vulvie.

Observatio XXIV.
Uteri lateralis portio in partu procidens.

Nuumerabiles fere funt Uteri affeftus, inter quos nonnulli


I tam raro obveniunt, ut nullus Authorum mentionem eorum
tecerit. Inter hos merito numerandum cenfeo prolapfum verae
lateralis portionis corporis uteri parturientium, qualem femel
tantum vidi. Mulier quaedam in platea Judaeorum, lata vul-
go difta, in partu verfans, a conatibus vehementioribus inci-
dit in tumorem durum , minoris pugni magnitudine , idque
folummodo in latere dextro vulvae. Hoc vifo tumore Qb- ,

ftetrix me vocari juflit , nefciens quid eflet. Prima fronte


placentae uterinae portio mihi videbatur, quae non raro exitum
ante foetum quaerens, mihi hic fere impofuiffet; afl vero re
penitius invefligata, veram uteri lateralem portionem efle de-
prehendi: quod eventus quoque edocuit: foetu enim in lucem
edito, flatim ad naturalem rediit locum, patienfque conva-
luit fine ulla ulteriori fomentatione, qua ufi fumus in partu,
ne pars uteri prolapfa gangraenam conciperet.
D 2 O B-
•'
/

Z4 OBSERVATIO XXV. XIVL


Observatio XXV.
Os Uteri in fartu frolabens ..

Lacentam Uterinam imo Collum (Vagina didum) in partu


P ante foetum faepifllme exire , notum ed.
vero mirari fubit
Verum enim-
os uteri internum in partu idem moliri,
,

quod aliquoties obfervavi. Mirum didu, quanta mondrod-


tate fefe offerateo tempore didum uteri os , & quanta cir-
cumfpedione opus fit in tali partu, norunt ii , qui hifce no.-
bifcum adfuerunt cafibus. In lioc flatu foetus adhuc viventis
exitum naturae committendum die exidimo, & os uteri utra-
que manu retinendum. Denato vero foetu totum negotium
in eo confidit, ut una manu, quantum poffibile eft, extrahatur,
ne fimul cum foetu prolabatur & invertatur uterus , eo tem-
pore ad inverfionem pronus.

Observatio XXVI.
Uteri a fartu inverfio ab imferitd manu reddita lethalis.

Uam
Q curam
male confulant homines, qui aegri corporis fui
fibi
imperitis &
circumforaneis temere committunt,
vam' tragici eventus quotidie, idemque fequens Oblervatio
palam facit. Uxor cujufdam Lanionis peperir nuper foetum
robullum, &
illico fimul etiam cum placenta Uterus inverfus
fequebatur, uti videtis in Obferv. io. procedenti. Quid fit ?
Ignarus vocatur Medicafler , (cujus nomen praedat reticere)
cui, dubio procul, ejufmodi deplorabilis aftedus nunquam ob-
venerat. Is loco repofitionis uteri in proprium fuum locum,

cultelli cuipide leviter tumorem tetigit , perfcrutandi caufa,


qualis edet, an humoribus refertus tumor praeternaturalis, an
vero placenta uterina &c. Hoc temerarium inauditum&
perfcrutinium vitae finem breviter impofuit, datim enim tanta
fuborta haemorrhagia, ut non fuerit ferendo, quantumvis
vocatus flegnoticis opitulari conarer; verum omnia incallum;
paucis enim horis poft elapfis, &
lipothymiis fubortis ultimum
diem obiit,

Qb=
OBSERVATIO XXVII. XXVIII. 25

Observatio XXXVII.
Hydrops e congerie Hy dat i dum facco inclusa.

Uid Afcites membranis involutus, nemini ex qui

Q
fit illis

Medicam Praxin exercent eft obfcurum., Hic vero


^-exemplum in medium profero multo rarius fcilicet ve- :

ficam burfulis aqueo humore refertis infardam , aut faecum


membranaceum cratium & magnitudine ilomacho haud abfi-
,

milem, (fupraquem etiam locatus erat) hydatidibufque reple-


tum idque in Cadavere aflhmaticae, cui refpiratio adeo erat
;

ut nonnunquam ex orthopnoea videretur moritura y


difficilis,
concomitantibus febricula lenta , &
cardialgia frequentiori.
Harum Hydatidum multas in facco dido membranaceo flu-
duantes, alias quoque firmiter eidem adhaerentes reperi. Vi»
de Figur. 24.

Figur. 24. Expofitio.

A A A A. Saccus membranaceus cruciati incifione apertus .

BBBB. Hydatides diverja magnitudinis diBum faecum re-


plentes.
C.C. Va(cula fanguine a per faecum dijfeminata.
cccc Hitti faeci craffities.

Observatio XXVIII.

Ex E lac ent ulis poft foetus exclufionem in utero remanfts 5

Pfiudomolte.

Uot & quanta incommoda puerperis obveniant, ubi prae-


Q euntem fetum maturum fecundinae non fequuntur, dif-
didu. Nonnullae in uteri fluorem immodicum
“fficile

irregularem, per intervalla repetentem, non fine cruciatibus,,


&
ea de causa incidunt. Aliis in magnam molem difienditur
abdomen , cum refpirandi difficultate , pedum oedemate,,
ventriculi anorexia , praecordiorum anxietatibus, animi deli-
quiis, & faciei pallore. Non raro quoque mors illarum mi-
D 3 feriis
a6 OBSERVATIO XXVIII.
imponit finem.
feriis Ita ut malum illud magni quidem mo-
menti & periculofum fit , non vero lethale per fe, ficut vo-
luere nonnullae miniis peritae Obdetrices. Ncn raro per deci-
medre, & quod excedit fpatium, in Utero remanet placenta,
foetu jam in lucem edito. Mirum diclu, quantam mutationem
& metamorphofin, ut ita loquar-, naturam
placentae praeter
fubeant Eas aliquando in Hydatides, aut veficulas e pedun-
!

culis dependentes , & humore aquofo refertas degenerare,


podhac demondrabimus nunc oculis vedris fidimus retentas
;

placentulas , perperam ab aliis pro molis habitas pro molis :

dico, propter duritiem, craditiem, formam,


i. carnofita- &
tem, quibus defcriptioni molae funt conformes ; ut mirandum
non fit, eafdem pro molis habitas ede ab iis, quibus occafio
haud data fuit, quotidie nobifcum ejufmodi retentas placen-
tulas cultro Anatomico fubjicere. A quo tempore enim in
hac vada civitate le&iones in ufum Obftetricum habui , quic-
quid rari ac infoliti in earum incidit manus, in redhodimentum
mihi femper aderunt. Rediens in viam unde digredus Ium, ,

dico, placentulas foetuum, duorum, trium, quatuor ve men-


dum, fi diutius, qukn par lit , remaneant in utero, non tan-
tum periculi, ac quidem mutationis aderre. Si vero placenta
foetus maturi, aut feptimedris, vel otdimedris remaneat, plus
fubed periculi, & faepidime tota placenta in hydatides degenerat,
quarum numerus aliquando tantus ed, ut gravidae videantur
mulieres , propter abdominis extendonem. Memini me bis
fcutellam magnam ejufmodi hydatidibus refertam vidide ex iis,
quae per aliquot pod partum menfes retinuerant placentas in
Utero. Dixi fuperius placentulas, duorum, trium, quatuorve
menfium abortus, ita indurari, talemque adipifci formam , ut
pro molis habeantur ab imperitis, modo diutius quam par fit,
aut per dies aliquot , in utero haereant humoribus enim
:

cum foetu expuhis, contrahitur placenta ab Utero in hanc vel


illam formam, & fic talpae, ranae aut dmilis rei fpeciem ali-
,

quando induit :unde faeminae nimis credulae nugatoriifque


fabellis addidfae, molas viventes, imo volantes, in lucem pro-
diide narrant , imo in partu praefentes, alias focias fuas mo-
nent , ut fibi caveant ab ejufmodi molis , ne fcilicet molae
idae , ipfas adoriantur &
lub veltimentis fefe infinuent. Hifce
rejedis anilibus nugis, obfervatu dignum ede cenfeo , tales
I
OBSERVATIO XXVIir.
placentulas, fi per feptimanam aut diutius retineantur in ute-
ro, foetu in lucem edito, ita ab utero comprimi, ut non folum
carne mufculosa {olidiores evadant , verum etiam forma &
magnitudine Uteri naturalis exteriorem faciem adaequent. Vi-
de Figur. fubfequentes.
Mulier ab undecim feptimanis (ut ipfa mihi referebat ) gra-
vida fa&a, ab animi pathemate , abortiit remanente, per :

aliquot hebdomadas, placentula quae, ab Uteri compredione,


;

cum ad priffinam fer& magnitudinem &


formam rediret Ute-
rus, ita induruit, &
deformis fa<da ed, ante excretionem,ut,
nifi rit^ examinadem ejus fubitantiam , molam credididem.
Vide Fig. 2.5.

Alia quaedam, in quintum menfem gravida, peperit foetum


immaturum, &
poli eum quoque fecundinam integram bend
conliitutam. Hifce in lucem editis fecuta eft carnea moles
,

forma & magnitudine Uterum naturalem referens ; vide Figur»


2,7. Hac & rite examinata placentulam quoque ede
incisa
deformem, judo duriorem, deprehendi. A quo tempore
&
gederit hanc fecundam placentulam ditdu difficile. An ge-
mellis gravida fuerit , &
uno in nihilum redadio aut infeia ,

gravida exclufo , ejus placentula remanferit ; an vero ante


hanc. ultimam impraegnationem gravida jam fuerit, embryo- &
ne exclufo, placentulam retinuerit, (quod pluries contingit)
& de novo uterum gederit , haud licuit invedigando determi-
nare.

Figur. 2 6. & 2.7.

'Placentulas, poft foetus exclufionem fer aliquot hebdomadas


,

in utero detentas , ( unde ab uteri compreffione , cum uterus


'

ad prifiinum fere flatum rediret , 'Uteri exteriorem faciem adep-


ta funt) reprafentant. Si vero didi a placentula per aliquot
tant uni dies remansei e , duriores fiunt &
formam diverfam adi-
pifcuntur, & nunc ranam , nunc talpam &c. reprafentare di-
cuntur.

O B-
28 OBSERVATIO XXIX. XXX.

-
Observatio XXIX.
' '

j ••
V. .
f f* \
| _
> .
.
. t '
( ri 1 ,

Mappa cruoris coagulati quandoque Molam mentiens.

N
tur :
On folum placentulae , pofl Embryonis exclufionem, in
Utero per aliquod tempus remanentes, molam mentiun-
verum etiam fanguis in Utero coagulatus, quem mihi
Obftetrices faepius pro molis, alias pro placentulis obtulere.

Hunc cruorem coagulatum, ab uteri compreffione admodum


durum , & in fe coaddum aliquoties offendi, vide Figur. 28.
cui faepiflime membranis analogum quid appenfum invenitur,
licut poit venas feddionem in pede inffitutam, aquae innatare
videmus. Ciim haec &
fimilia mihi occurrunt , ad haec duo
refpicio : Primo, an funiculi umbilicalis abrupti vefligium
fuperfit. Secundo, an vafis fanguiferis gaudeant ejufmodi maf-
fae , ( fine quibus non poliunt vocari placentulae retentae ) &
infuper notandum in placentulis remanfis , quantumvis vafa
fanguifera adfint, ut plurimum eadem fanguine cafTa reperiri,
ita ut magis fibras, quam vafa fanguinea referant.

Figur. 28. Explicatio.

A A. Cruor coagulatus propter duritiem & colorem , molam


mentiens.
BB. Membranis analogum quid.
v T - O
Figur. 29. Explicatio.

A A. Cruor durus molam mentiens.

Observatio XXX.
‘Penis Cancroji amputatio.

U Terum
prolapfum , &
in prodigiofam molem autdum,
ex obfervationibus praecedentibus patet:
extirpari polle,
quod tamen nunquam moliendum fine catheteris immiffione
in Urethram, antequam ligetur Uterus, ne tam abominabile
malum fimiliter fequatur ,
quale in praecedenti obfervatione
fepti-
.

L
OBSERVATIO XXXI.
feptima refertur. Non minus etiam penis virilis defperat£ cor-
ruptus extirpari poteft , modo omnia rite peragantur. Ru-
fticus quidam fuburbanus a duobus annis incidit in fcirrhum
extimam partem penis obfidentem , tandeimque in carcinoma
exulceratum degenerantem , inque tantam molem audum
ut pugni magnitudinem adaequaret. Joachimus Schraderus
Chirurgus fatis verfatus, qui huic curae praeerat, in confilium
vocavit expertiflimum Dominum Dodorem Hiddingh, me,&
Andream Boekelmannum, cum ejufdem filio Cornelio. Una-
nimiter extirpationem commendavimus, quemadmodum etiam
fubfequente die inftituta eft , & tanto (gratia-Deo ter Opt.
Max.) cum fuccefiii , ut jam, quantumvis pene privatus, do-
mum redierit & incolumis vivat. Eft autem Operatio illa
hoc modo pera&a : Cathetere per urethram in veficae cavita-
tem immifio circumligavimus penem pone malum fupradidum
funiculo, tenuiori quidem, fed tenaciftimo , idque fortiter.
Dolores aegrotus tam viriliter pertulit, (paucos enim audivi
ejulatus) ut omnibus admirationi fuerit. Injeda hac ligatura,
ita munivimus catheterem filo, ut e canali urethrae fefe fubdu-
cere haud potuerit. Sequenti die , novam injecimus ligatu-
ram , ut eo citius emoreretur pars affeda. Interim totum
involvimus penem vefica madefada ad foetorem arcendum,
& lotium recipiendum. Quinto, ni fallor, die cultello mem-
brum emortuum fuit ablatum, fine ulla haemorrhagia, in to-
tum enim erat emortuum. Relinquebamus interim adhuc per
diem unum atque alterum catheterem in vefica , donec fepa-
rata fua fponte ligatura , patiens eo non amplius indigerer.
Reflitutus jam, per inftrumentum ex ebore confedum lotium
reddit; in totum enim pars penis relida in abdomen retrada
eft, ita ut illud inftrumentum ventri adaptare debeat, lotium
emiflurUS, ne veftimenta madefiant.

Observatio XXXI.
Veficula fellea intus cellulis diftin6la , & calculosa
crujid obdutta.

T Unicam interiorem pori Bilarii in calculofam fubftantiatn


degenerare, in hepate vaccino rarum non eft ; hoc enim
E fas-
30 OBSERVATIO XXXI.
faepidim£ k nobis repertum fuit. Idem etiam fieri in eida fel-
lea, aliquoties obfervavi in eodem animali. Rariflimum vere),
naturam idem moliri in veficula fellea humana. Ante annos
aliquot publici diffecui cadaver humanum, cujus veficula fel-
lea, quafi in multas cellulas erat divifa, tunica interiori magna
ex parte lapidefafta. Quid mali ex eo contraxerit, dum vi-
veret, patiens, haud potui perfcrutari, nulli enim aditantium
quod fciam, notus fuit. Bilis in difta ciftula jullo craflior exi-
itebat, forfan a remora,quam fecerat in diftis cellulis, e qui-
bus tam liberi effluere haud potuit ;
quemadmodum fsepillime
heri videmus in poro bilario hepatis vaccini, dum nempe in
hoc vel illo loco porus bilarius nimis contrahitur, &
materia
calculofa porum coarddavit , ficut Figur. 30. oilendit , aut
vermes lati qui de pe eo in loco inveniuntur, obftaculo funt,
quo minus fat prompte effluere poffit. Tunc bilem puto
crafflorem fieri :& quod obfervatu dignum ed , bilis, quae
in veficula fellea continetur, haud differt ab ea, quae in poro
bilario reperitur ; ejufdem enim eft confidentiae & faporis,
eaque de causa affentiri minime poffum illis, qui fibi perfua-
dent hanc utramque bijem non ede eandem , imo multum k
fe invicem difcrepare confidentia ; quod perverfe judicarunt
Poro bilario & Ciftula fellea’ bene conditutis. Si vero Porus
bilarius e calculofo quodam concremento in hoc vel illo loco
obturetur, non poted non ibidem incradari bilis Ad caeteris
:

paribus, eandem obtinet craditiem bilis, tum quae in poro bi-


lario, tum quae in veficula haeret. Itaque non immerito Ci-
ilulam bilariam pro diverticulo bilis habendam ede cenfeo, ad
quam, tanquam thecam, bilis amandatur, non folum e radi-
cibus vedculae felleae (quas e fundo ejus ortum ducere autu-
mant Anatomicorum Coryphaei, ubi tamen perpaucae, fi ullae,
Oriuntur; plures vero e ductu r.yftico , ur Fig 3 r demondrat,)
.

verum etiam e poro bilario , per quem , tanquam radicem


maximam bilis non folum ad intedina, verum etiam ad ved-
eulam felleam defluit. Huic opinioni admodum favet quod ,
Equi Atini & multa alia animalia non gaudeant veficula fel-
,

lea, poro bilario illis fufficiente. Adde quod in Hominibus


& Vaccis aliquando k nobis reperta fit veficula fellea, capaci-
tate porum haud fuperans; viae Fig. 31.

Figur
OBSERVATIO XXXII %%
Figur. 30. Explicatio.

A. Vefica fellea humana.


B. Cellulae in fuperficie interna.
C. Calculofa crufa.

Figur. 3r. Expolitio.

A. Veficula fellea bovina fummopere contra 51 a & anguftata.


B. ‘Duffus cyfticus.
C. Radix ejufdem duElus cyflici.
D. D. Torus Bilarius intus cruftd calculosa obfejfus.
E. <Du£lus communis per quem bilis ad inteftina amandatur .

Obsbx^v atxo YXXII.


Menfes d membrana vulvam claudente fupprejfi , perque
hujus incifionem evacuati.

irgo viginti annos nata , &


V&
te , dolore intolerabili
& multis menfibus valetudina-
ria , ftepiflime conquelta fuit de Hypogaftrii ponderofita-
ita ut mater ejus confultum duxerit
:

opem implorare Medicam. Malum indagandi causa vocatur


mecum Andreas Boekelmannus Chirurgus expertillimus , qui
ex querelis & doloribus , lingulis menfibus repetentibus, no-
bifcum conjecit menitruorum praepeditum exitum caufam vel
anfam elfe totit^ mali ficut eventus quoque edocuit
: conva-
:

luit enim fola incifione cujufdam membranas pone membranam


Hymenem fitas , & totam vulvam perfede claudentis. Mirum
didu quam tenfa erat dida membrana propter fanguinem illic
ifagnantem, totam vulvam extendentem , &
fruftra exitum
quasrentem. Mirandum quoque fanguinem , qui illico a
,

ledione ad libras circiter quatuor, maximo impetu, erumpe-


bat , neutiquam coagulatum , multo minus putrefadum , afl
nigricantem fuilfe , ficut nobifcum atteftantur Nofocomii Me-
dicus meriti (Iimus Johannes Dankers ut & Abel van der Horlt
Chirurgus expertillimus , qui huic operationi , nuper & nobis
fadse , pariter interfuere.
3* OBSERVATIO XXXIII.

O B S E R V A T I O XXXIII.
Placenta Uterina in Hydatides degeneratio.

Uantum Anatomicis frequens corporum difleftio, &


Q ex
ea defumpta experientia profit, nulla in re magis elucet,
quam in partu praeternaturali de qua parcius quam par eft,
:

& minori exaditudine, multi fcriplere Authores. Nunc de


partu praeternaturali (ratione matris) nobis erit fermo,in quo
partu Placenta Uterina remanfit , a nonnullis perperam pro
conceptu falfo habita. Plures fele offerunt caufae , quae exi-
tum placentae poft editum foetum impediunt ; multifarias
quoque patitur mutationes placenta, fi poft partum remaneat
in utero. Aliquando placentam in maximam molem augeri
vidimus , poftquam diutius quam par erat in utero retineba-
tur. Aliquando enixo foetu ita comprimitur ab utero fefe ip-
fum denuo contrahente , ut perperam ab aliquibus, ut ante
notatum, habita fit Mola dura. Non raro cum putredine &
foetore partitis vicibus e corpore expellitur. Nonnunquam
quoque in Hydatides limpidas degenerat ut videtis Figur.
:

34 & 35-. Ejufmodi mutationes placentae in Hydatides mul-


toties vidi ,& quid eflet rei tam diu anceps haefi , donec mi-
hi videre contigit placentam ex parte fanam, ex parte in Hy-
datides degeneratam. Hae Hydatides nil aliud effe mihi viden-
tur quam minutiffimae glandulae placentae in Hydatides dege-
neres; qui affetftus in hepate, renibus &
alii^ glandulofts par-
tibus

Figur. 34. Explicatio.

A. Placenta uterina maxima ex parte in Hydatides degenerata.


BBB. Portio placent p. in fubjlantiam carni analogam mutata .
b b b b. Hydatides.
C. Vafcula fanguinea per placentam difperfa.

Figur. 35-

Placentam totaliter fere in Hydatides degeneratam > &


racemum uvarum referentem , reprcefentat.
f
OBSERVATIO XXXIV.
33
tibus fatis eft: familiaris. Vaforumextenfiones efle quis fibi
poflet imaginari? tum enim maximae reperirentur Hydatides
circa placentae medium
,
jam vero fine ullo ordine pofitae funt
& majores &
minores ;
praeterea obfervavi vafa illa annihilari,
ut vix ramulus refler. Quid ulterius de glandulis placentae
fentiam contra nonnullorum Neotericorum opinionem ,
poft-
hac revelare decrevi.

Observatio XXXIV.
Tumor Lumbaris in foetu , cum Spina Bifida.

N
quod
On eft mihi animus refutare
fentiunt Authores aft vero quid ego circa hoc
,

decies mihi jam videre contigit , obfervarim,


,
quod alii de Spina Bifida
malum
eloqui.
In lumbis foetus , dum in utero hofpitatur , non raro oritur
tumor, partim mollis, praefertim in fui medio, & faepius lim-
pidus, quafi Hydatis eflet aliquando opacus reperitur. Ma-
;

gnitudo non femper eft ead^aa^ nucem juglandem nunc aequans,


nunc rapam mediocrem. Si Tite hunc examinaverimus tumo-
rem, luce meridiana clarius conflabit , Hydropem efle parti-
culae fpinalis medullae, eundemque ferd elfe affedum, qui in
capite foetus Hydrocephalus audit. Quemadmodum enim in
capite foetus, imo infantis, ( antequam futurarum beneficio
capitis olla uniantur) membranae cerebri, ut & cutis capitis
ob aquae copiam non raro valde expanduntur, mollemque tu-
morem excitant; etiam faepe in dorfo, aut lumbis, rarius
ita

in nucha (quod femel vidimus &


in mufaeo noftro adhuc conf-
picitur ,) &
rariflime in inferiore &
exteriore parte oflis facri,
ut referre pofthac animus fert, fimile quid occurrit. In Hy-
drocephalis recenter natorum cerebrum magna ex parte in
,

aquam refolutum efle, rarum non eft; fic etiam in dido tu-
more, fpinalem medullam deficientem in aquofam fubftantiam
degenerafle exiftimo & quod mirari fubit, infra eum tumo-
,

rem, fpinalem medullam faepe bene conftitutam invenio: Unde


nonnulli aliqualem motum in artubus inferioribus retinent.
Alios quoque offendi , quorum artus inferiores Paralyfi erant
correpti , ob defedum fpinalis medullae ; quod etiam obferva-
tum video a Viro Eximio Jufto Schradero, Med. Dodore,&
E 3 Pra-
34 OBSERVATIO XXXIV.
Fra&ico feliciffimo, in fuis curiofis Obfervationibus Anatomi-
co-Medicis fol. ^o 4 . Nunquam in hoc afife&u vertebras ita
efle bifurcatas notavi, (ut nonnulli voluere) quafi totaliter in
duas partes edent divifas , ut laniones facere affolent, quum
animalia maftata in duas partes fecuri findunt. Dehifcunt
tantum vertebrae a parte polteriore circa proceffus fpinofos,
potiori parte, puta corpore vertebrae, manente, ut Figur. 37.
demonllrat , integra. Quod ad curationem hujus affedtus
quantumvis vix ac ne vix quidem profligari pofiit , nemo
enim inter eos quos tra&avi ha&enus infantes , evafit , nec
unquam ab aliis curatum percepi , tamen curatio palliativa in-
dituenda adringentibus &
confortantibus remediis in forma
fomenti, quo bis fingulis diebus adhibito , empladrum appli-
candum, quod tumori tenero haud nimis adhaereat, ne ape-
riatur ejufdem tenacitate Obfervamus enim tumore aperto,
:

aut rupto, mortem & ea de caufa non immerito


accelerari
,

monemur ab Anteceffore meo piae memoriae Nicolao Tulpio,


V iro , dum viveret , Nobiliffimo & Confultiffimo Cave fis :

^ . im-

Figur. 3 5.
< Explicatio.

A. Foetus o 0o praeter propter menfium decimo quarto die poji


nativitatem mortuus.
B. Tumor mollis partim limpidus ,
propter cutis rarefaBionem ,
(
qua membrana in (lar nobis obvenit ) partim opacus ob
cutis denfitatem.
CC. Ruga cutis cuticula ex parte privata , & quafi gangrand
levi obfejfa ,
quod fapijfime contingere obfervavi.

Figur. 37. Explicatio.

A. Foetus jamjam nati , &


ex eodem ajfeffiu brevi poji de-
nati vertebra limborum tres , a pojlica tantum parte fif-
fa , aut dehifcentes , &
fpinali medulla orbata , rehblis
ejufdem membranis , prater naturam fimul cum cute expan
fis , jam vero ademptis , ut vertebrarum fifur a clarius vi-
deri pojfit.
B. Fijfura aut dehifcentia di 0arum vertebram cum qua natus
efi foetus.

\
OBSERVATIO XXXV. XXXVI. 3?
improvide unquam aperias , eodem affedrtu,) quod
(loquitur de
tam facile hominem ; nullus enim eorum, quibus adfui,
occidit
& iua fponte aut fola acu erupit aqua in hoc tumore contenta,
evafit , fed omnes
fere paucis polt diebus exfpirarunt. Deli-
neavi hunc affe&um magnitudine naturali , ut magis memores
edemus cum nobis occurrit. Vide Figur. 3 7.

Observatio XXXV.
Idem Ajfeffus in infima OJfis Sacri parte repertus.

H Uuic affe&ui valde fmilem nuper obfervavi cafum cum


Domino Dociore Egberto Veen , & Andrea Boekel-
manno, Viris in arte fua peritifiimis non in lumbis , ubi
;

utplurimum fefe offert afl vero ,in infima offis facri parte in-
fantis : ubi partim pellucidus, partim opacus, & admodum
mollis (propter ichorofam materiam, qua erat refertus) exi-
flebat. Hic praeter emplaflrum, fotum exficcantem, cin- &
gulum, nil inflituimus , quippe certi, fiquidem aperiretur,
mortem acceleratum Saepius miratus fum hunc affedum
iri. *

non effe frequentiorem in didria parte offis facri , utpote magis


ad producendum hunc afte&um difpofita ; infima enim pars
offis facri a poftica parte femper in naturali flatu hiat, quafi &
quae fiflura naturalis pinguedine fo-
in duas partes eft divifa,
lummodo efl referta , ut infima pars medullae fpinalis effet
tedla. Inter omnes dido affe&u correptos, nullum vidi infan-
tem tam diu fuperflitem , quam hunc ; vivit enim in hunc
ufque diem annum jam ferb agens. Forfan ob affedus decli-
viorem fitum.

Observatio XXXVI.
Tumor fimilis in lumbis puellte lethalis.

B
A nempe
praecedenti Obfervatione memorato , Spina
affieftu in
, non em per multae vertebrae circa fpinofos
bifida
procelfus bifurcantur ;
i

unam iutficit vertebram elle laefam,


quemadmodum anno 1684. menfe Decembri vidi in filiola
cujufdam Procuratoris Amflelodamenfis , in qua tumor lum-
baris
36 -OBSERVATIO XXXVII.
baris minoris pugni magnitudinem aequans , rugifque refertus
brevi gangraenam conceperat, & quamvis fatis leniter trada-
retur fomentis contra gangraenam, tamen decimo quinto pod
nativitatem menfe (raro autem tam diu vivunt) humor con-
tentus erupit , & fecundo aut tertio die vitam finivit afflida
puella : unde malum fcalpello Anatomico perfcrutandi nobis
nata ed occafio. Obfervavimus autem aperturam in unica ver-
tebra, eamque tam exiguam, ut vix ciceris granum admitte-
ret. Stilum levi opera in totam cavitatem fpinae dorfi furfum
deorfumque adegi, quo magis certior fadus fum, tumorem
nil ede praeter expanfionem membranarum fpinalem medullam
invedientium , ab humoris replentis copia. In principio nul-
lum percepimus motum in artubus inferioribus, valde macris,
tanquam paralyfi correptis ; podea vero obefiores fadi ad mo-
tum redintegradum vires recepere. In cadaverculi didedione,
omnibus qui eidem interfuerant fummae admirationi quoque
fuit , fub cute abdominis pinguedinem digiti craffitiem adae-
quare.

Observatio XXXVII.
Ab Aneurifmate Arteria Aorta Cofiarum Caries.

icut fudores per cutis poros erumpentes in aliquibus adeo


S funt acres, ut indufia, imo &fubuculae, putredinem bre-
vi ex iis concipiant ; ita etiam humores fimile quid praedant,
dum codae verae a folo Aneurifmate Arteriae Aortae afcenden-
tis cariem contrahunt. Ante duodeviginti annos cadaver cu-
jufdam Viri didecui, qui a longo tempore aneurifma gedarat
in pedore, tantae magnitudinis, ut infantis recenter nati caput
adaequaret, cum tanta pulfatione, ut manum pedori admotam
percuteret. Aperto cadavere Aneurifma invenimus in arteria
magna afcendente transverfum digitum unum atque alterum it

corde, ut annexa Figur. 38. repraefentat. In accretione hujus


Aneurifmatis non folum codae verae , a fe invicem abfcedere
coadae fuere veriim etiam eas invenimus ita corruptas , ut
magna ex parte deficerent, quodque ex iis redaret , digitis
confricando in pultem comminuere haud difficile edet. Hanc
hidoriam cum ante multos annos Domino van der Schagen,
.

!>*
38

(dot v/ f-fe cjsij //


-i’7< m
OBSERVATIO XXXVIII.
37
Medicinae Dodori , dum viveret, celeberrimo referrem, dixit
mihi & fe quoque vifam collarum cariem ab Aneurifmate pe-
ctorali ortam. Magis certe mirandum quam explicandum fo-
ret, quomodo claufum Aneurifma (quod tantum Arteria di-
latata audit) collas ita corrumpere valuerit, nifi fequenshilto-
la nuper mihi obveniffet.

Figur. 38, Explicatio,

A. Cor Humanum.
B. Arteria pulmonalis.
C. Arteria Aorta defendentis portio.
D. Arteria Aorta ajcendentis portio.
E. Aneurifna di fla arteria.
F. Ventriculus Jinijler.
G. Ventriculi dextri portio.
HH. Vafa per aneurifma difperfa.
II. Vafa coronaria.

Observatio XXXVII
Monfrofum Aneurifma.

Uthores , qui datuunt Aneurifma Arteriam efle dilatatam,


A aut praeter naturae leges extenfam , ob alterius tunicae
punduram, aut corrofionem ab acriore humore, cum pulfa-
tione evidenti, hujufce afledus naturam non fatis perfpicue
depingunt. Idhaec enim aneurifmatis defcriptio aut definitio
folummodo vera elt de multis &
exiguis aneurifmatibus all ;

plura funt addenda ne quis amplius decipiatur in ejus cura-


,

tione. Non omni aneurifmate praecise fentitur pulfatio,


in
quantumvis Authores eam tanquam pathognomonicum habeant
lignum. Aneurifmate coaguletur, nulla percipi-
Si fanguis in
tur pulfatio. Hocolim decepit Chirurgum expertidimum
mihi dum viveret amicum familiarem, qui circa talum aneu-
rifma, nucis juglandis magnitudine, aperiebat, nefciens tamen
tumorem didum Aneurifma ede, quia omnis pulfatio deerat.
Aperto tumore , &
fanguine coagulato expredo , tanta fuborta
clt haemorrhagia , ut vix edet fidendo. In quibufdam Aneu-
F rif-
3 S OBSERVATIO XXXIX.
rifmatibus ingentidimis nullam quoque pullationem percipi
pode expertus fum. Nuper vidtavi prope vicum vulgo dt&um
de Nes , pone macellum, cum Chirurgo perito JViltard , mi-
litem, qui in pedore gerebat fua fponte generatum Aneurif-
ma, tam mondrofae magnitudinis, ut pulvinar mediocre, quo
in fedili utimur (demptis quatuor angulis, rotundum enim
erat didum Aneurifma) adaequaret. Multis diebus antequam
mors edet in procindu , variis in locis aperiebatur fua fponte,
fine magno fanguinis difpendio , &
quod notandum, pulfatio,
quae vehementidima antea fuerat, in totum aliquot feptimanis
ante apertionem cedaverat; quod facile credideris, benevole
Ledor, fi audieris, pod obitum hoc Aneurifma, (quod ortum
duxit ex arteria Aorta tribus circiter digitis tranfverfis fupra
cor) a me inventum fuifle quad lamellatim (ut ita loquar)
difpofitum , aut ex innumerabilibus tunicis, eradis, carnofis,
& fatis tenacibus, fibi invicem impolitis, conflatum, inter
quas tunicas fanguis copiofus &
coagulatus deliiefcebat. Ha-
rum tunicarum extima , quae proprie arteria Aorta erat, dra-
minis habebat latitudinem. Notandum ulterius, omnes fere
pedoris codas, ut&os fternum, quad in nihilum fuideredada,
Se totum fere pedus ab illis fuide denudatum, ceu etiam legi-
tur in Obfervatione praecedenti. Inde anhelitus difficultas, animi
deliquia, &febris continua, quibus patiens per plures fepti-
manas correptus fuerat. Haec memorata videntur aliqui,
luminis afferre explicandae cariei codarum , dum fcilicet fan-
guis inter lamellas idas dagnans &
exinde acrimoniam contra-
hens, paulatim tranffiudat , &
oda lente corrodit. Id quod
haud metuendum judico in limplici arteriae expanfione, a qua
communiter Aneurifma oriri credimus ubi per continuum
:

novi fanguinis affiuxum tum ftagnatio tum ejufdem acrimonia


praepediuntur.

Observatio XXXIX.
Scirrhus Ventriculi lethalis.

N On edein Medico femper relevetur ut aeger, varia nobis


quotidie confirmant exempla, inter quae fcirrhofus ven-
triculi tumor haud infimum obtinet locum. Vir quidam in
flore
O B S E R V AT i O XL.
39
flore aetatis diu de ventriculi laefione &
dolore conqueflus, de-
mum tale mali fui fenfit incrementum, ut prae dolore afliduo
diutius aura vefci haud potuerit ; praeterea vomitus continui
& animi deliquia ipfum non defererent, donec ultimum obi-
ret diem. Cadaver aperiendi copia mihi fuppetebant confan-
guinei, cupiditate rapti quidnam illum tam diu vexaflet. Ho-
itis infeftiflimus in cadaveris apertione non diu fefe abfconde-

re potuit, fed ftatim in confpedum venit fundus enim ven-


:

triculi ingenti erat obfefliis tumore fcirrhofo pugni fere magni-


tudine, materia tenaci & atra referto, qualem materiam quo-
que paucis horis ante mortem vomitionibus rejecerat.

Observatio XL.
CeJ>hal<ea a Setaceo applicito cejfans , eo denique remcto recur-
rens ,
idque aliquoties

ilia cujufdam Mercatoris Amftelodamenfis ododecim cir-


F citer annos nata, temperamenti fanguinei , diu laborave-
rat capitis dolore, afliduo &
intolerabili. Varia a me Ma- &
giftro Petro Adriani filio ad arcendum malum iflud incafium
adhibita funt remedia; ut funt, purgantia cephalica, alterantia,
venaefediones tam in pede quam aliis partibus, veficatoria,
fternutatoria , cucurbitulas &c. Tandem quoque & nobis pro-
pofitam admifit crueialem incifionem in bregmate , quam no-
tabilis fequebatur haemorrhagia , fine ulla tamen euphoria.
Confultationes diverfas infiituimus cum Celeberrimo Pradico
Matthaeo Slado. Tandem nullis remediis proficientibus ani-
mus nobis erat cranium terebra perforare ; antequam vero
haec extrema inftitueretur operatio, Setaceum in nucha pro-
pofui, cui remedio didi Viri Celeberrimi calculum appofue-
re. Remedio hoc celebrato, flatim evanuere dolores, & quod
notatu dignum eft , poft aliquod tempus aegra hujus remedii
pertsefa, extraxit fetaceum quo fado illico recruduit malum,
;

ita ut coada fuerit ad novi fetacei ufum confugere, quo infii-


tuto extemplo rurfus ceflarunt dolores aegram vexantes tum :

igitur prudentior fada geflavit hoc fetaceum renovatum!, do-


nec fua fponte natura illud expelleret. Quid fit ? tertia vice
fetaceo abdicato, recidivam patiebatur , & coadi denuo ean-
F z dem
4 o' OBSERVATIO XLI.
dem encheirefin iterari jufflmus , qua fic repetita iterum libe-
rata fuit ab hoc malo, & pofihac pancratice vivere coepit,
quemadmodum in hunc ufque diem incolumis degit.

Observatio XLI.

Ex aperto Bubone c opiofu s Lympha effluxus peculiari arte


inhibitus .

M Ultos Chirurgiae tyrones tam otiofos


due occupatos die, dolendum eii.
& circa nugas affi-
Inter omnes , q.uag
difcuntur artes, nulla eii, quae Chirurgiam antecellat. Alio-
rum artificum fubjedum eii Ferrum, Lignum, Lapides, &c.
Chirurgorum vero Corpus Humanum, tam affabre a Deo ter
Opr. IVlax. fabricatum , ut nemo vel ab ulla adhuc parte illud
unquam latis perfpedlum habuerit ; eaque de causa omnes,
qui Chirurgis operam dare decreverunt ,
perpetuo fefe exer-
cere debent, non in fiilulae , pledlri, aliorumve Muficorum
initrumentorum lufu, uti inter ipfos nunc confuetum eii, fed
in rebus Anatomicis : fic in millenis occafionibus non folitm

afflidfis faepe opem ferrent, verum etiam fummos honores libi


ipfis procurarent. Mirari quoque fubit, nonnullos tam fatuos
reperiri Chirurgos, qui non verentur profiteri, fufficere Chi-
rurgo rudem corporis humani fcientiam , curiofiora Medicis
relinquenda. Ex horum rudiori cohorte nuper quidam Bubo-
nem venereum aperuit ante perfe&am maturitatem, (qua in
re culpandus non erat, fic enim & nos facere folemus) fimul
autem importuna dextra fu a vas Lymphaticum diffecuit. Mi-
rum diftu, quantum lymphae lingulis diebus e vulnere effluxe-
rit: omnia linteamina continue madefiebant. Tandem confi-
lii expers a me idem exquifivit, nefeiens unde tantum liquo-

ris quotidie promanaret. Hic conflabat neceffarium effe Chi-


rurgo corpus humanum omni curiofitate rimari, nec rudem
ejus fcientiam ei fufficere judicavi igitur fplenia ex linteis
;

complicatis effe applicanda, eademque ardle fibula (Belgice


een Gefpe) comprimenda, fperans fore, ut vafa lymphatica,
per quae lympha ab artubus inferioribus redux continue fur-
ium fluit, ita comprimerentur, ficque lymphae motus inhi-
beretur; quod tam ex voto fucceffit, ut fequenti die aeger
ab
OBSERVATIO XLII. XLIII. 4*
ab hoc malo fuerit liberatus interim Chirurgus buboni prof-
:

picere poterat, fine ullo obftaculo aut relaxatione fibulae, do-


nec nulla amplius novi fluxus fupereffet formido..

Observatio XLII.

Ex ulcere fenis haemorrhagia enormis , arte facili quidem at


/mgulari cohibita.

Raegrefae Obfervationi fert -animus &


aliam magis raram
P fubjungere. Chirurgus quidam in affedfibus venereis cu-
,

randis fatis bene verfatus , me nodu ad aegrum arceflivit,


cui ex aperta arteriola in ulcere inter glandem praeputium &
penis tantum fanguinis illa node profluxerat, ut ipfe prope-
modum exfanguis videretur. Imo aufim dicere me dimidiam ,

cupam linteaminibus cruentis oppletam in cubiculo, ubi ille


decumbebat , invenifle ; non aliter ac fi faemina quaedam in
procindu puerperii fuiffet. Diverfi generis flyptica appli-
cuerat Chirurgus ante meum adventum, fine ullo tamen le-
vamine; compreflioni vix ullus quoque ibi locus erat, prop-
ter membri conf itutionem : itaque in 'fummis angufliis erant
& Chirurgus & aeger, quem tamen momenti temporis fpatio
ab hoc periculo ,
Dei auxilio, liberavi; idque remedio fm-
pliciflimo: fcilicet glandem penis praeputio ftrinxi & fc prae- ,

putium arde digitis comprefi unde


, ne gutta quidem am-
plius effluere potuit, fcaue mifer fuit reflitutus.

Observatio XLIII.

In 'Puerpera Cadavere os %'teri hians , & pelvis hu*


moribus repleta.

Uam
Q male fbi confidant puerperae in hac regione, quae
purgationis tempora haud bene obfervant, & nimis cito
como exeunt, fequemi Obfervatione & annexa uteri Figur&
39. fatis conflabit. Anno 16.79. rnenfe Martio in ufum Obfe-
tricum cadaver cujufdam mulieris, a tribus cum dimidia fep-
timana puerperae, publice diflecui, (praefentibus Spedatifimis
Viris Collegii Medici Infpedoribus) cujus Uterus talem mag~
F 3
4i OBSERVATIO XLIV.
nitudinem & figuram obtinebat,annexa Figur. 39. de-
ficuti
monitrat; imo tantum aberat os uteri ad naturalem coarda-
tionem pervenille , ut facillime & fine ulla vi digitos duos
immittere potuerim. Dicet forfan aliquis, illud rarum & con-
tra naturae leges eGTe: yt fufficere hoc in aliquibus locum ha-
bere; praeterea nemini notum effe, quoties hoc quidem con-
tingat; &
hinc faepiflime illae lachrymae, & querelae de into-
lerabili hypogaflrii dolore & frigiditate,
obllru&ionibus, imo
non raro quoque de menflruorum ftillicidio perpetuo. In
hac anatome hujufce cadaveris quoque obfervavi pelvim ab
humorum colluvie refertam, imo pintas fere duas continere,
non fine magno foetore. An illi humores ex utero per tu-
bas aut ovidudtus ad pelvim propuifi fuerint
, quod facile ;

crediderim quia pluries in pelvi humores reperi iilis fimi-


,

les, quos in utero inveniebam: an vero aliunde venerint, a-


liorum judicio relinquo; faltem ego fum in ea opinione, in
difficillimo partu, caput aut clunes infantis vaginam uteri non
raro ita occludere polTe, ut ne gutta quidem amplius utero
exire valeat: atque in tali cafu , non video quid poffit effie
obflaculo, quo minus humores in utero contenti, conatibus
aut doloribus vehementiffimis per tubas Fallopianas
partus
ad pelvis cavitatem deriventur, eo magis quod nullae in di-
ftis tubis reperiantur valvulae: &
hinc febres atroces, tormi-
na circa hypogaflrium , lipothymiae, &
fimilia mala , imo mors
ipfa, fuperveniunt.

Figur. 39. Expofitio.

A. 'Uterus a tribus cum dimidia feptimand puerpera.


B. Os Uteri valde adhuc patulum.

Observatio XLIV.
Succini globulus diu in naribus harens topho ob dubius.

iliola quinque annorum globulum ex fuccino (Belgice


F een Barnfteene Coraal) ingentis magnitudinis,
ret Figur. 40. ludendo innares profunde protrufit; unde va-
uti appa-

ria incommoda, ingentemque dolorem perpeffa eft. Nullus


hario-
O R S E R V A T 0 XLV.
I
43
hariolari potuit, quaenam horum malorum
efTetcaufa: Deci-
mo quarto aetatis anno deimproviso per demutationem e na-
ribus rejecit fuccinum attraftum ; de quo notandum , quod
globulus ille nil minus videbatur, quam fuccinum, ita nempe
cireumdu&us cortice quodam lapideo; quo cum vi quadam
ex parte abrafo, inventum in globuli medio foramen. Quo-
modo lapidea haec fubdantia globulo accreverit difficile ex-
plicatu. Ejufmodi concrementi lapidei corticalis in velica
fadti varia equidem extant exempla, qualia legimus in Beve-
rovicio, & aliis Authoribus ad vero in naribus idem fui fle
:

obfervatum plane non memini , praeterquam quod nuper mi-


hi fupra memoratus Chirurgus Petrus Adriani filius offende-
rit ofdculum cerafi quod diu etiam in fummirate narium hae-
ferat, ubi quoque cortice lapideo obdu&um, tandem excre-
tum fuit.

Figur. 40. Declaratio.

A. Globulus ex fuccino-, partim cortice lapideo circumduCtus*


partim nudus.
B. Fragmenta corticis lapidea globulo abrafa.

Observatio XLV.
.

In Hydropica Cadavere Obfervata varia , inter qua hepatis


glandula admodum tumefaffa.

H Epar humanum magna ex parte e glandulons corpori-


bus condare , jam a longo tempore deprehendimus.
Anno 1686. Vetulae, ex hydrope Afcite mortuae, cadaver
in ufum difcipulorum aperui. Primo, cufpide cultelli exitum
paravi tenuiori fero, in abdomine contento. Pod grandio-
ri fafda incifione, vilui fefe obtulit humor davus, lentus,&
limofus, fatis indicans in hydrope afcite non tanti ede mo-
menti Paracentefm nec adeo temere indituendam , prout
*

nonnulli voluere Authores: pauci enim evadunt , nifi ichor


intra mufculos & pseritonaeum (alii dicunt inter duplicatu-
ram peritonaei) haereat. Tubis Fallopianis compreffis mate-
ria quaedam fpermati humano analoga , effluebat. Ovaria
,

coitu
44
" OBSERVATIO XLVI.
comparebant admodum exilia; quemadmodum in vetulis ut«
plurimum vifuntur. Intedina non folum undiquaque perito-
naeo , verum etiam invicem connata. Hepatis fuperfi-
fibi

cies inaequalis, propter glandulofa corpora tumefada. Ljuf-


modi corpora glandulofa, aut glandulas hepatis magnitudine au-
das nuper quoque publice demondravi , &
aliquoties con-
fpexi , nunquam tamen adeo copiofa ,
quam in fupradidae
vetulae hepate; totum enim hepar e meris glandulis magnis
condare videbatur , unde perquam inaequalis exidebat ejus
fuperficies : ut videre ed Figur. 41.

Figur. 41.

‘Particulam Hepatis fuperficie admodum inaquatis , propter


glandulas magnitudine au EI as , reprafentat.

Observatio XLVI.
Hpdrops Afcites ex Hjdatidibus.

Ncurabilibus affeclibus nobis faepius occurrentibus, haud fi-


I ne ratione dicitur, non effe in Medico femper relevetur
ut aeger. Quis Medicorum curare poted hydropem Afcitem
limofum, membranis inclufum ? cujus varia quidem vidimus
& apud Authores legimus exempla Nunquam tamen mira-
:

biliorem hujus rei hidoriam me intellexiife memini quam ,

eam, qu$ mihi ante aliquot annos in platea Sandi Johannis


occurrit ubi praefente Magidro Petro Adriani filio aperui
:

cujufdam Virginis aetate provedioris cadaver , cujus admo-


dum didenti abdominis totam cavitatem repletam confpexi-
mus innumerabilibus vedcis , aut faeculis , humore tenaciori
& glutinofo refertis. Nonnulla earum vedearum erant ma-
gnitudine pugni minoris, aliae magnitudinem nucis juglandis
non fuperabant, non paucae aequabant nucem avellanam. Vi-
de Figur. 41. Utrum harum vedearum fubjedum glandulae
fuerint mefenterii in veficas , aut , fi mavis dicere , hydati-
des , degenerata (quod crediderim) aut vafa Lymphatica
praeter naturam expanfa } non audm certo] affirmare tempo- ;

ris
OBSERVATIO XLVIL XLVIIL 4f
ris enim penuria, & moroforum confanguinecrum prsefentia
ulteriorem inveftigationem denegavit.

Figur. 41. Hydatides fupradiffas demonjlrat.

Observatio XLVIL
Cranii ex Contufwne fijfura ipfas futuras pervadens.

Uam
Q male ufum Partium comprehendant ii , qui Sutu
ras eum folummodo in finem homini effe datas afferunt,
ne , uno cranii offe fiffo , alterum quoque findatur , norunt
ii, qui contrarium iftius nobifcum obfervarunt. Anno 1670,
-

moles illa lignea, qua palos humo infigunt (Belgice een Hey -
blok ) in cujufdam viri bregma devolvebatur, unde in terram
prolapfus, omnique fenfu interno privatus , fanguineque auri-
tus affluente , brevi poft animam Deo reddidit. Oblatum
mihi fuit, mali caufam invefiigandi ergo , cadaver. Cranio
denudato, os bregmatis (fi bene memini) finiftrum a parte
fuperiore ad inferiorem ex toto fiffum reperi Quae fiffura :

progreffum fecit per futuram fquamofam , totum os petrofum,


& os occipitis , ad magnum ejufdem offis foramen ; futuris
ad fiffurae curfum fufflaminandum nil valentibus.

Observatio XLVIII.

Fungus T alati cum Carie , fcalpello & cauteriis feliciter


extirpatus.

M Ulti magni morbi faepius a nobis curarentur


Medico minufque meticulofi forent affiifii.
fiderent
Nobilidimus Dominus Colijn
,

Jurifconfultus
,
dum viveret,
nomen,
,
, fi magis

apud Amffelodamenfes meritifiimus, (cujus propter


raram & inauditam animofitatem in admittendis & fufferen-
dis remediis, licet durifiimis^ praeter morem appono)
ante
aliquot annos me convenit , dicens fefe aliquid incommodi
in pofiica &
laterali parte palati fentire ; quo vifo bene &
explorato, hifce ufus fum verbis: Noli ,fpeftatiffime Domine,
hoc malum floccifacere , &
multo minus unicuique revela-
G '
re
46 OBSERVATIO XLVIU.
re; verebar enim ne in manus incideret eorum, qui omnis,
generis remedia nil profutura illi praefcriberent, imo pericu-
lum, quod erat prae foribus, interim augerent. Hifce audi-
tis rogavit me Dn. patiens , qualis edet affedus , quomodo
& quibus remediis morbo occurrere vellem? Refpondi, ma-
lum confidere in carie podicae &
lateralis partis odis palati
cum carnea excrefcentia fungofa, eandemque excrefcentiam
ede extirpandam , &
odis cariem inurendam. Patiens ge-
nerofidimus hanc curam diunondidulit, ad vero quamprimum
vocari judit Allardum Cyprianum, Petrumque Adriani dlium,
Chirurgos dexterrimos, qui eandem k nobis propodtam com-
mendarunt curationem. Itaque confedis cauteriis loco ade-
do appropriatis , univerfalibus praemidis , ut &
dentibus ali-
quot molaribus , qui nobis in ipfa operatione obditident,
evulds , aggrediebamur curam ut fequitur. Omnibus prof-
pedis, &rite praeparatis, monuimus patientem , ut digitum
elevaret dmul ac inudio fuffbcationis periculum aderret & diu-
tius non edet ferendo , ipfeque refpirare vellet * nam expe-
rientia eramus edodi tantum fumum oriturum , quantus in
renovandis foleis equinis excitatur. Hifce monitis frudum li-
gneum digiti craditie inter utramque maxillam immifimus,
ne in Operatione os clauderet; podhac fcalpello acuto, re-
curvato , &fecundum palatum accommodato abdulit alter
Chirurgorum totum tumorem ,
alter interim buccarum par-
tem interiorem fpatula admodum lata muniebat, ne it caute-
riis nimis laederentur in quem dnem etiam fpleniis e linteo
,

carpto confedis & aqua frigida madefadis buccis profpicie-


bat. Ablato tumore, cauteria (Figur. 43. &. 44. depida)
candentia fuccedive fortiter unum pod alterum adada funt,
donec nobis videretur fudicere cum interim patiens digitum
:

attolleret, eduximus dida cauteria candentia. Hifce per-


adis compofuimus aegrum in ledum non dne facetis verbis,,
,

quibus fubridens nos alloquebatur. Interim praefcripdmus hor-


deatum , ad ardorem compefcendum, ut &
oris collutionem*,
dolorem leniendi causa. Sequenti die invenimus afdidum ne-
mini magis ede didimilem, qustm dbi ipfi, ita intumuerat ejus
caput propter indammationem immanem , unde etiam k fe-
,

bre haud manferat immunis. Haec omnia remediis inflamma-


tioni relidentibus oppugnantes, brevi inde cedayerunt & in-
dam-
OBSERVATIO XLIX. 47
flammatio & febris. Interim ad efcharae cafum promovendum,
deco&um malvae , ficuum &c. ufurpavimus , addendo fudi-
cientem quantitatem mellis rofacei, quod pro re nata mutavimus.
Poft efcharae feparationem omnibus rubicundis apparentibus
videbamur in portu navigare. Paulo vero poft exigua parti-
cula carnis fungofae in confpedum fefe dedit, quod nobis an-
fam praebuit cogitandi malum non efle in totum eradicatum.
Itaque novam inuftionem commendavimus, quam aeger neu-
tiquam renuebat, dicens: Facite quod artis eft. Proximo
die inftituimus novas inuftiones cum fimili fere eventu ; caput
enim rurfum vehementer intumuit , comite febricula , quae
iifdem profligavimus remediis , brevique poft in totum conva-
luit patiens, qui poftea per plures annos incolumis vixit.

Figur. 43. & 44.


Cauteria in diEta Operatione adhibita demonfirant.

Observatio XLIX.
Similis cafus ,
dijjimilis vero eventus , ob Medicajlrorum
infcitiam.

Odem tempore Mercator quidam contra fungofum


E
fivit apud
fere
palati fui ,

Pharmacopoeos
jun&amque ei cariem, remedia quae-
farcoma
& audaces Medicaftros, quorum
,

caeca & ftolida temeritate malum eo deducebatur , ut prope-


modum eflet inexpugnabile. Tandem fciolorum iftorum nu-
gatoriis remediolis fatigatus me aliofque accerfivit Audito ;

vero , fine inuftione nil boni efte fperandum , recufavit nobis


. obedire, eo magis quod non deeftent , qui eum fpe recupe-
randae valetudinis inefcabant, folis fcilicet medicamentis, loco
affedfo applicandis, quae tanquam fecreta nec ulli revelanda
,

fervabant. Poft aliquod tempus, me de novo confuluere con-


fanguinei, dicentes, aegrum inuftionem admifturum. Quid
I -fit? Chirurgus, qui curationi praeerat, inurere partem af-
feftam volens , eum in finem cauteriolum, quo dentes cario-
:

fos inurere folemus , attulerat. Rogatus quid facere vellet,


refpondit, palati cariem inurere. Quum vero audivifiet qua-
libus cauteriis indigeret ad opus illud perficiendum, animus
G z illi
4S OBSERVATIO L. LI.
illi fere defeciftet ; & defedu requifitorum reme-
fic patiens
diorum miferrime per aliquot hebdomadas adhuc vixit, donec
vitam cum morte commutaret.

Observatio L.

Hepatis durities fuppuratio feliciter finita.

Uantum fufferre poftit pars adeo nobilis prout eft Hepar,


Q Medicorum monumenta teftantur. Hic quoque recen-
Tebimus exemplum non inauditum, attamen rarum, quod
in eadem parte accidit. Juvenis quidam Amftelodamenfis
qui Chirurgias operam dabat, ante tres fere annos nobis que-
rebatur de epigaitrii tenfione, cum dolore gravativo, ad Hy-
pochondrium finiftrum fefe extendente ; tandem tumor durus
ibidem ortus, cum aliquali difficultate refpirandi febricula. &
Hifce exploratis, hepar efle induratum judicavi ; diverfifque
emplaftris emollientibus applicitis, tandem cataplafmatis ma-
turantis adminiculo tumor mollior redditus ad fuppurationem
pervenit, quo, poft cauterii potentialis applicationem, phle-
botomo aperto , multum puris effluxit, &
brevi poft, ulcere
purgato , fanatus eft. In hoc cafu non eft dubitandum , quin
it praegrefla inflammatione , gibba hepatis pars fuerit connata
peritonaeo, unde ulcere aperto, puri denegatus fuit in abdo-
minis cavum decubitus. Ejufmodi exempla reperiuntur quo-
que in Obfervationibus curiofis Nobiliftimi Viri Domini de
Marchettis, Profefloris Patavini, pag. mihi no.

Observatio LI.

Liieny Hepar , Renes Succenturiati &c.pro Glandulis /anguineis


non inepte haberi pofunt.

Am
Lien glandula audit , nec immerito fi enim glandulas
:

J Lieni faepius adfitas, imo &


Thyroideas rite examinave-
rimus , eas i liene parum differre , obfervabimus. Multum
quidem & pancreate &
glandulis lalivalibus difcrepat Lien,
attamen jure merito pro glandula habetur nimirum pro :

glandula {anguinea, id eft languini inferviente , vel cum fan-


guine
OBSERVATIO LL 49
guine refpeftu coloris conveniente. Ejus generis fanguineae
glandulae quoque funt, Renes Succenturiati, Hepar, non- &
nullae fpleni communiter adhaerentes. In iis nullum vas ex-
cretorium peculiare, praeter venam, ha&enus repertum: -Nec
magis opus efie videtur, quam in ejufmodi glandulis conglo-
batis, quae Lymphae ad cor reducendae inferviunt: in quibus
praeter vafa Lymphatica nullum peculiare vas excretorium un-
quam confpicies. Dubitandum tamen non eft quin exalta-
tioni & lymphae inferviant , aut fuccum
ulteriori perfectioni
peculiarem ex arteriofo fanguine intra fe conficiant
,
quem
lymphae impertiunt. Idem fentiendum de glandulis fanguineis,
quae fanguinis exaltationi & perfedioni inferviunt Hinc de-
:

prehendimus quoque, liene obftruCto , tumefa&o, indurato,


aut alias male conflituto * fanguinem fieri crafliorem me- &
lancholicum. Lienem ergo pro glandula habendum, cum Ce-
leberrimo Malpighio, Anatomico oculatiffimo, cenfeo. Eo
magis , quod aliquoties glandulas prope lienem inveni , lieni
undiquaque fimiles. Memini , me ante aliquot annos in No-
foeomio Amftelodamenfi (in quo mihi Nobiliffimi ConfultiflL
mique Domini Confules ut & Praefides diCti Nofocomii Hu~
,

manifiimi cadavera diftecandi copiam concedunt) ejufmodi


glandulas lienares aut lieni adfitas demonftrafie , in cadavere
cujufdam mulieris quadraginta praeter propter annos natas, &
ex diarrhoea biliofa , cui junCtus fuerat iCterus, mortuae. Pra?-
fenteshabebam D B. a Dortmund , Joh. Dankers, Rogier
Rhoonhuyfen, Adriaan Coenerding, Viros de re Medica &
Chirurgica bene meritos. In hoc cadavere me demonftrafie,
inquam , praeter fcirrhum nucis juglandis magnitudine , in ipfo
liene, duas glandulas lieni adfitas, imo lieni (fola magnitudi-
ne excepta) fimiles. Convenieban enim eum lienis colore
extrinfeco livido, &
nigricante aut rufo intrinfeco. Subftan-
tia quoque eadem cum liene. Inflatis vafis
plane fpleneticis
extendebantur quoque vafcula harum glandularum & fplene- ,

ticis vafis oriunda. Ita ut exiguos pieudolienes hafce glan-


dulas nominare , haud abfonum putemus , praefertim ciim ita
augeantur ( liene indurato ) ut nucem juglandem magnitudine
adaequent ,
quemadmodum olim vidi.

G 3 O Bs-
OBSERVATIO LII. LIII.

Observatio LII.

Tumores a pofico Capte infantium pendentes , ipfo capite


majores .

N foetu recenter nato aliquotiestumores a capite propenden-


I tes confpexi, qui caput magnitudine fuperabant, ut vide-
tisFigur. 45*. Memini quoque me femel eundem vidifTe tantae
molis, ut totum fuperaret foetum; unde partus quidem diffi-
cillimus erat, attamen, quum totus ille tumor folum humoralis
efTet, non poterat partum omnino praepedire. Hi tumores,
quantumvis improprie hydrops capitis audirent, (quamdiu
caput bene eft conflitutum ) attamen tantam faepius cum dido
affedu habent affinitatem, ut cito etiam moriantur foetus, fi
aperiantur didi tumores quemadmodum videmus in hydro-
;

cephalo. Communicant enim utplurimum humores in iis tu-


moribus contenti, cum latice aquofo qui in cerebri ventriculis
Fabulatur. Ejufmodi tumores aliquando animadverti non pla-
ne humorales, aft partim etiam carnofos, imo &
ex parte ear-
cilaginofos.

Figur. 4 y.

Caput foetus recens nati cum dependente tumore aquofo ,

demonjirat.

Observatio LIII.

Vulnus Thoracis penetrans , cum egrefsd Tulmonis portiun-


cula , fanatum.

N Onfolum hepar, verum etiam pulmo magnos quandoque


perferre poteft affedus, fine vitae difpendio
arte tradentur.
modo ex
Famulus cujufdam Nautae fauciatus parte in-
,

feriore & anteriore thoracis, ad ejus ufque cavum, Chirur-


gum vocari juflit, qui, visa particula pulmonis e vulnere ex-
pulsa ( quam pro omenti parte habuit ) illico vinculo fortiter
totum, quod erat expulfum, ligavit, &
me lfatim in confilium
voca-
OBSERVATIO LIV. LV. 51
vocavit: Quum vero i me audiviftet,
vulnus efte inflitftum
non abdominis fed pedftoris cavitatem,
in &
eam qute emine-
bat, & ab illo ligata erat, particulam, pulmonis efTe portionem,
obftupuit. Rebus ita conftitutis fuafi vulnus ita efTe relinquen-
dum, &
digeftivo emplaftroque defenfivo fingulis diebus femel
ei efte proipiciendum, donec particula pulmonis ligata, eftet
emortua, &
fua fponte decideret, ea fpe fuftultus , ut, qui
fub vinculo erat pulmo in ipfo vulnere confolidaretur ; quod
tam bene fucceftit ut brevi poft convaluerit aeger.
,

Observatio LIV.

Vulnus Orbita Oculi lethale .

quidam ante aliquot annos baculi extremo, non admo-


V ir
dum vulnerabatur in oculi finiftri orbita , quae
acuto ,

folutio, quantumvis illis qui curationi praeerant, videretur exi-


gui momenti ; tamen brevi poft acceptum vulnus, obiit patiens.
Nobiliflimi Praetor &
Scabini hujus urbis mihi Chirurgis &
Ordinariis injunxere cadaveris apertionem , mortis fubitaneae
caufam inveftigandi ergo. Extrinfec6 exiguam ecchymofm in
oculi parte fuperiore invenimus, aft vero fuperiore cranii par-
te ferra adempta , anguem in herba latere experti fumus; vul-
nus enim cerebrum ipfum fat profunde penetraverat quod :

facillime evenire poteft eo loci , propter fuperioris partis or-


bitae tenuitatem ; in multis enim chartam fcriptoriam os ibi
haud fuperat, &
praeterea tam molle exiftit, ut in multis folo
digito perforaverim. Itaque vulnera orbitis oculorum inflifta
non floccifacienda, praefertim fi inftrumenta , per quae infe-
runtur, non fintobtufa, aut vulnerati fiant fomnolenti , nau-
feabundi, febricitantes, vertiginofi, convulfi.

Observatio LV.
Acicula deglutita fer inguinis abfcejfum exitum quatens.

N
llitit
On fine ratione dicitur in
confervatricem
in filiola
: Hoc
proverbio , Naturam
luce meridiana clarius mihi con-
cujufdam Domini , quae infciis parentibus acicu-
efte fui

lam.
<T2, OBSERVATIO LVL
lam deglutiverat. Tumore duro & inflammatorio in inguine
orto , non fine febre & dolore me accerfi jufferunt parentes.
Quum intellexiffem tumorem non
, fed paulatim incre-
illico
mentum nullofque
fumfiffe
, adeffe vomitus, nec alvi indura-
tionem, judicavi hunc tumorem bubonem e fle , feu glandulae
inguinalis tumorem &
inflammationem ; cum ita doleret, &
nil magis ad rem fore exiftimavi, qu&m cataplafmatis emollien-
tis applicationem. Hoc remedio a Chirurgo adhibito tumor
nobis vifus fuit ad maturationem vergere; itaque maturantibus
additis ad perfeftam fuppurationem eundem perduximus , &
phlebotomi cufpide aperuimus tumorem. Quid fit? flatimfimul
cum pure copiofo acicula aerugine obdu&a prodit non fine ,

excrementorum alvinorum commixtione. Hifce vifis fpes


nobis quidem videbatur in anguflo non vero naturae, quae
,

non raro ad fui confervationem mira molitur. Abfcefliim itaj-


que mundificantibus & incarnantibus tradavimus , donec in
totum eflet confolidatus. In hac curatione non eft dubitan-»
dum, quin fuborra inflammatione, inteffinum,
in principio,
ab aciculae mucrone laefum , ar<fl£ connatum fuerit peritonaeo;
( ficut in aliis inflammationibus quotidie fieri videmus) unde
nobis occafio orta efl excrementorum alvinorum liberaliter
effluentium; praeterea obftaculo fuit, quo minus ditffa excre-
menta in abdominis cavitatem defcendere potuerint.

Observatio LVL
jflfthma ferofum cum notabili renis calculo *

Nter omnia, quae ha&enus diflecui humana cadavera, non


,

I memini ullum majores in rene calculos mihi exhibui fle,


quam ii erant ,
quos fequentibus Figur depiftos vides. An-
no 1684. in Nofocomio (praefentibus Spedat illimis Viris,
Dominis B. Dortmuntio & Johanne Verwout, Collegii Me-
dici Infpedoribus digniflimis R. Rhoonhufio: A. Co- , &
nerdingio Chirurgis Nofocomii meritiflimis) cadaver mulieris
quadraginta circiter annorum , affhmate mortua? , diflecui , in
cujus cellulis membranofis, ut &
bronchiis pulmonalibus tan-
tum aquas fpumofae fefe offerebat , ut ex particula abfciffa
guttatim efflueret. In infimo ventre Itomachum inteffina, &

-
OBSERVATIO LV 1 L 53
loco fuo naturali relido, Hypogaftrium occupalfe, obfervavn
Uterum non in pelvis medio , ait in latere finiftro fitum reperi;
Caetera fana. Pelvis renis, ut &
ren finifter prodigiofo cal-
culo erat obfeffus , magnitudinem &
formam ingentis radicis
Zinziberis apprimb referente , ficut Figur. 48. monitrat.

Figur. 4 6. Expolitio.

A. Ren finifler fer medium diffletius.


B. Ureter jufto capacior .

C. Vafa [anguinea fartimfer ureterem, fartim fer membranam


renis adipofam di(feminata.
DD D. Calculi f artes eminentes.
ii „ i;

Figur. 47. & 48. Explicatio.

A. Idem calculus d rene fef aratus in felvi harens.


B. Ureter magis exfanfus.
C. Relvis.
D. Idem calculus totaliter denudatus , ut ejus forma & ma -
gnitudo frodigiofia videri fojfint.

Observatio L V II.
In *P uello trienni calculi inflo lit & magnitudinis .

Uellus tres annos praeter propter natus, plus qu^m quin-


P quaginta calculos excreverat , inter quos multi fuere ma-
gnitudine pifi minoris, ex relatione Domini Dodoris Bronck-
horltii Medici Amftelodamenfis , dum viveret, celeberrimi
Quantis cruciatibus mi fer ille fuerit vexatus , facilis eft conje-
durae ; neque ceffarunt. Aperto dein cadavere, inveni renis
fmiltri pelvim admodum dilatatam , calculoque ingentis ma-
gnitudinis (pro ratione fcilicet aetatis , quamobrem hanc
recenfere hilloriam mihi animus fuit) obfeffam. Vide Fi-
gur. 49.

H Figur,
OBSERVATIO LVIII

Figur. 49. Explicatio»

A. Ren finifter.
B. Ejufdem pelvis calculo magno referta. .

C. 'Vreter.
D D. Calculi duo in didi a pelvi reperti.

Observatio LV III.

Molarum Origo & Natura.

Ola dicitur caro deformis, offibus deditura, &


ex imper-
fedta aut mala conceptione generata. Quod fi verum

iit , mirari fubit, ejufmodi molas a virginibus (aut faltem, de

quibus nulla alia fulpicio erat ) fuiife exclufas , ficut odendit


Figur fo. Vetulas Viris non utentes aliquando in lucem ex-
pofuide tales molas , obfervavi. (Vid. Figur. 5-1.) Stepidime
in abortu, foetu enixo, remanet per aliquot feptimanas, ima
menfes placentuia , quae a compreffione uteri non folum uteri
,

figuram adipifcitur, verum etiam faepius ita induratur, ut car-


nis fubftantiam duritie longe fuperet , & pro mola habeatur.
Jam a viginii annis Nobilillimi &Ampli dimi Domini Confules
& Scabini ad ulteriora infortunia ( de quibus multae audiebam,
tur querelae ) vitanda circa obdetricationem , injunxerunt
Collegio Medico & mihi, ut omnes, quotquot edent Amde-
lodami Obitetrices examinaremus ; quarum numerus haud
erat exiguus: hafce fere omnes interrogavi, quid circa molas
obfervafTent , nulla vero earum nobis vel aliquid potuit reve-
lare, unanimiter dicentes, fefe quidem corpufcula carnofa &
dura offendiffe, quae e mulierum corpore erant exclufa , ait
vero nunquam viventia, ficut nonnulli credidere. Aliquando
utero expelluntur Sarcomata, quae pro molis habentur; farco-
mata , inquam ;
quia praeter carnem nil in iis deprehendi :

ejufmodi excrefcentias uterinas per pedunculum utero adhae-


rentes obfervavi in ipfo utero, dum mulieres in partus labori-
bus edent, & excretarum iconem exhibet Figur. 52. Illud vero
neutiquam mirandum, quandoquidem in iplo etiam domaeho,
& vdica urinaria ejufmodi corpufcula excrefcere obfervavi.
n „
>
OBSERVATIO LIX» yj
Itaque verofimile admodum eft , Molas ita decantatas nil aliud
efte, quam ejufmodi carnofas Uteri excrefcentias , aut placen-
tulas retentas , & ab utero , uti iupra innui , comprefTas ; neu-
tiquam vero e mala conceptione ortas.

Figur. 51. ^z. Explicatio.

r
A. Carnea excrefcentia vetula Otero exclufa.
B. Carnea uteri excrefcentia quam mulier a longo tempore ge-
,

fiarat , tandemque excreverat.


C. Carnea moles quam ipfemet fenfi uteri interiori membrana
,

adharere idque in muliere in partu verfante.


,

c. Redmculus e quo dependebat.

Observatio LIX.

Vulva ReHique Inteftini Gangrana & Terforatio feliciter


curata.

N gravioribus affedibus haud decet Medicum facile defpe-


I rare; faepius enim fiunt, quae fieri poffe pernegares. Re-
periuntur Ardeliones, qui non verentur mox exclamare Non :

curabitur. Non eluffabitur. Moriendum eft agro , &c. At-


tamen fi nomini &
famae fuse cuperent contulere, cautius certe
prognofticari deberent. Uxor cujufdam Piftoris Amfteloda-
menfis , ob partum difficilem, incidit ante aliquot annos in
vulvae inteftinique redi gangraenam adeo enormem , ut multi
exiffimarent afflidam brevi e vivis excefturam. Poli gangraenas
feparationem foramen vulvae & nob.is repertum fuit tantum effie,
ut facillime nux juglans viridi cortice obduda per illud ad in-
teftini redi cavitatem inferi potuiflet Unde faecibus alvinis
:

dabatur locus , ut ex inteftino redo ad vulvam nullo negotio


tranftrent ; '•icFquodin tali cafu admodum familiare, vulva
i
r enim tam arde cohaeret inteftino redo , ut quafi continuum
fmt corpus : Itaque fi. alterutra pars afficiatur, altera nequit
I
V
.remanere immunis. Chirurgus, qui mecum curationem luf-
i * cipiebat, excogitabat inftrumentum e bradea confedum, in
forma p: iTarii excavati , cujus fuperficiem exteriorem obduxe-
rat farcotico medicamento : quale juxta Theoriam Chirurgi-
H % cam
5" 6 OBSERVATIO LX.
cam equidem non erat improbandum , fed tamen in praxi prae-
fenti inutile fuit repertum, neque enim illud perferre potuit
aegra. Itaque didis medicamentis, plumaceolis exceptis,
aperturae didarum partium profpeximus , quibus brevi in to-
tum reconvaluit haec puerpera. Ubinam jam funt fcioli, qui
effutiunt ejufmodi malum effe incurabile , fine fiftula rema- &
nente nunquam curam pofie abfolvi ? Sciant non folum hanc
puerperam in totum fuiffe reffitutam , ita ut* nulla fupereflet
labes verum etiam diverfas ex. eodem affedu a nobis effe
curatas. Hoc vero difcrimen in gangraenis earum partium
animadverto: fcilicet, fi partes pofferiores,
quae os fa- nempe
crum refpiciunt, tali afficiantur morbo,
curantur, facilius
propter inteffini redi carnofitatem vulvaeque difpofitionem,
,

quae verfus inteffinum redum non gaudet tot rugis tranfverlis,


nerveis, &
duris, curationi obffacuium inferentibus, fed quod
omnia ibidem molliora, curationique magis prona. Praeterea
in parte anteriore, nempe, quae meatum urinarium refpicit,
propter continuum Urinae flillicidiumfanatio praepeditur, unde.-
tunc fepiffime fiffula relinquitur incurabilis.

O B SER V A T I O L X\
Ga^ itis Contujioni folo fomento , abfque incifone per imperittm
temere commendata , feliciter profpetlnm.

Q Uodfi verum fit Hippocratis effatum Experientiam ni-


mirum effe fallacem eo magis verum effe dixerim fal-
,

lacitlimam effe 'praxin fine experientia. Mulier quaedam e


,

curru cecidit in terram gelu induratam, unde frons tam ve-


hementer fuit contufa , ut ingens fiat i m
ibidem elevaretur
tumor. Chirurgus fuburbanus tumore explorato, aegrotam &
aliquoties vomuifle intelligens , cranium effe imprefium &
fiffum, nec fine cruciali incifione &
offis elevatione poffe cu-
rari judicavit. Hifce propofitis, adftantes me vocari jufferunt
quando ego hanc propofitam encheirefm renuebam , nulla
quippe cranii fifli figna praefto effe affeverans. Ad haec refpon-
<dit audaculus ille incifor , fefe digitis impreffionem fendre
nullam vero effe impreffionem fine fiffura. Revera nifi ejuf-
modi tumores faepius in capite, digitis exploraffem , perque
observatio lxi #
experientiam de eorum vera natura edodus fuiflem , dixiflem
& ego cranium efle impreflum
ipfe Ita enim tumores capi-
:

tis poft graviorem contufionem faepiflime palpantibus fefe of-


ferunt. Quando namque locus inter tumorem- partem fanam &
digito comprimitur, cranium faepe videtur impreflum, flcque
junioribus facile imponit. Proinde cauti hi efie debent, ne in
flmilem incidant errorem. Itaque loco crucialis inciflonis fo*
mentum ex optimis cephalicis applicitum eft, ceu videtis infra
fcriptum, cujus beneficio tumor intra duos trefve dies evanef-
cere coepit, atque aegra noftra brevi convaluit, fine ulteriori
magno remedio externo. Non foliim autem in hoc cafu, ve-
rum etiam in cranii vera fradura , in qua fymptomata non
augentur , haud flatim ad incifionem &
terebrationem efle
confugiendum ,
exiftimo. Praeftat poft venaefedionem ejuf-
modi adhibere fomenta Cephalica ,
quae non parce, nec linteis
exiguis, fed latioribus pannis' laneis , calide funt applicanda ,
totumque caput iifdem obvolvendum. Sic non raro feliciflime
opem tuli iis, quarum capitibus jam fcalpellum inciforium im-
minebat.

Fomentum Cephalicum fupraflcriptum ,

ijt Herb. Betonicae ,


Maj orande an. m. iji
Salvi se.
Ruta an. m.j. Js.
Flor. Stcechados ,

Lavendula an. m. s.
Rofarum rub. m. j.
Coq. f. a. ex f. q. vini alb. ad fb. ii].

Colatura detur ufui.

Orservatio LXI.

Uteri pofl partum inflammatio , flubinde ab Objletrieum


temeritate oritur.

Nter omnes aftedus, quibus obnoxius eft Uterus, haud in»

I fimse notae eft Uteri induratio & inflammatio tempore par-


ti 3_ tllS 5
53 OBSERVATIO LXII.
tus *,per quam multae 6 medio tolluntur puerperae. Saepius
miratus fui in nonnullis parturientibus Uterum tam facile in-
flammari, in aliis vero non. Vidi in puerperis pofl partum,
& quidem fatis facilem, Uterum inflammatum. Difcant ergd
Obiletrices uterum neutiquam fortiter extrinfece comprimere,
ut fetus caput verfus uteri ofculum ducant ; diicant cautius
agere in fecundinis extrahendis , ne abdomen &per confe-
quens. uterum nimis comprimant. Sint prudentiores Qblletri-
ces in obftetricatione, ne continue abfque neceflitate manus
in utero habeant, a qua fridlione non raro expertus fum uteri
partem inferiorem fuiile inflammatam. Et quid dicendum de
illis audaculis &
temerariis, quae non verentur digitos in anum
intrudere, ut foetus capiti exitum parent , unde tam facile in-
flammantur inteflinum re&um, &
partes huic adfitse. In fum-
rna abfit omnis crudelis Uteri tradlatio, ne tale amplius occur-
rat malum abominandum.

Observatio LXII.

Lien in pelvim prolapfus , ejufque naturalem locum occupans


analogum aliquod corpufculum.

Nter corporis humani partes, quae Titum naturalem aliquan-


J do mutant, non infimum locum obtinet Lien, qui in flatu
naturali fub coflis fpuriis palpari digitis nequit. Verumenim-
vero in flatu praeternaturali ejufdem magnitudine au6la, fit,
ut mole ac ponderofitate fua aliquando ita defcendat, ut non
folum fub coflis nothis , verum etiam in hypogaflrio manu
evidenter fentiri poflit. Anno 1670. Mulier quaedam in No-
focomio noflro pofl dolorofum
,
&
difficilem partum, in hy-
pogailrio duritiem contraxit, non fine dolore vehementiffimo.
Nonnulli fufpicabantur placentam uterinam intus retentam,
duritiem illam producere. Variis itaque ufurpatis remediis
eandem nitebantur expellere, quibus tamen nil efficientibus,
animam Deo tandem reddidit puerpera. DifTecandi cadaver
anfam &
copiam mihi faciebat eo tempore Nofocomii Medicus
ordinarius , Gerardus de Penijn. Partes interiores omnes fa-
tis bene difpofitas deprehendi, praeter Lienem, qui naturali

liene oftuplo, & quod excedebat, major, &


bilanci impolitus
qua-
OBSERVATIO LXIII. 5-9

quatuor pendens in pelvim defcenderat


libras in cujus natu-
:

rali loco lieni analogum comparuit corpus caflaneae majoris


,

magnitudine, colore autem fubftantiaque lienem exade refe-


rens. VideClariffimi Domini Schraderi Obfervationes rariores
Anatomico-Medicas, Decad. m. Obf. 4. ubi eandem recenfet
hiftoriam.

Observatio LXIII.

Tumor Vmtris oblongus fojl partum , ex omenti coarcta-


tione.

Uales eflent tumores &


Q partum
res poli
diu anceps haefi
in
donec
,
illi duri oblongi
abdomine non raro retinent tam
data mihi occafione, in dif-
,

feclione cadaveris cujufdam rem perfpicue detegerem quan-


,
quos mulie-
,

do obfervavi Omentum duos fere digitos cradum , tres di-


gitos latum ,
fpithamam cum dimidia longum & in fub- ,

itantiam adipo-carnofam degeneratum, atque infuper fcirrho-


iutn. Vide Figur. 53. Ejufmodi tumores in abdomine vi-
ventium mulierum , poftquam pepererunt , multoties con-
tredfavi, quorum nonnulli tranfverfim politi erant, alii fitum
obliquum obtinebant. In tali cafu crediderim omentum a
vifceribus circumjacentibus, tempore geftationis , aut quum
utero gerunt mulieres, aliquando ita comprimi, ac in fe ipfum
adigi ac cogi ( Belgice foo in malkander gaat zitten ) ut non-
nunquam inflammetur incraffetur ,
,
&
ita concrefcat, quem-
admodum fieri videmus in aliis membranofis corporis humani
partibus, polfquam inflammationem, quantumvis levem, con-
ceperunt. Notandum quoque hofce tumores oblongos mani-
bus, dum vivunt mulieres, ita faepius comprehendi pode, ac
fi quis farcimen manu prehenderet. Mulieres eos tumo-
res , fine magno , imo aliquando fine ullo dolore , ait non
fme aliquali incommodo, per plures annos geltafle, aliquoties
notavi.

Figur;-
60 OBSERVATIO 'LXIV.

Figur. , Declaratio.

A. Stomachi pars inferior.


B B. Omentum integrum fclrrhofum faElum , & farciminis inftar
in fe ipfum adaElum.
C. lucifio d me faffa, ut intrinficum> quafi lamellatim difixu
jitum , confiici pojfet.
D. Uteri fundus , cui connatum erat omentum.
E. 'Uterus circa ofculum abfcijfus.
F. Uteri ligamenta

Observatio LXIV.
Vermes paffim intra vifiera delitefientes.

N & ejus
A omnia ex ovo generentur,
tores perhibent,
in arteriis
uti
dubitandi anfam mihi dedere
equorum viventium, ut
Haryaeus

& vermes in hepatis


Seda-
Vermes
paren-
chymate glandulofo, aut glandulis, ut hodie audit, imo in
dudu cyftico & poro bilario ovillo, & veficula fellea faepiffime
inventi & infra depidi. In Renibus humanis femel eos me
vidifie memini quales in canum renibus longe frequentius
:

occurrunt. Vermes quoque in cerebro efie repertos , nemo


ibit inficias, qui magni nominis Authores evolverit. Per quas
vias ifihaec anknalcula eorumve ovula in corporis interiora
fefe infinuaverint, haud in proclivi elf determinare. Per po-
ros enim per partes refpirationi infervientes eos ad di-
cutis,
das partes pervenifTe probabile non videtur, multoque minus
eorundem ova per os introitum habuifle , &
ulterius ad didas
partes penetrafle neutiquam verofimile videtur neque enim :

in ventriculo, in quo ob chylificationem notabilis fit fermen-


tatio &deflrudio affumtorum , integra manere potuifTent.
Vafa quoque chylofa aut ladea nequeunt ovis tranfeuntibus
viam praebere. Adde quod nullus mortalium unquam ejuf-
modi vermes extra corpus viderit. Itaque ancipitem haerere
hic oportet , donec vera &
indubitata lux nobis affulgeat ab
ingenio illorum , qui omnia mathematice a priori (fi Diis&
placet) demonfirare geffiunt.
Se»
A -
OBSERVATIO LXV. c>i

Sequentes Figurae vermes fupra memoratos


demonflrant.
i

A. Vermes in ipfa hepatis fubjiantia Afelli majoris reperti.


B. Vermis per vias urinarias excretus.
C. Vermis e pifce Bel. Bley defumtus.
D. Vermes in aneurifmate arteria magna reperti , idque m
equo.
E. V°.rmes e du&u cyjiico & poro b lar
i io Ovis dejumpti.

Observatio LXV.
Hepar magna ex parte in hydatides degeneratum , & ab
imperito temere confo(fum.

H Epatis fubftantiam glandulofam , aut e minimis glandulis


elfe compofitam , variis Obfervationibus jam ante com-
probavi ; glandulas in hydatides degeneres multoties quoque
demonftravi. Hic vero hiitoriam , latis mirabilem , recenfere
animus eft dc hepate magna ex parte in hydatides degenerato.
Chirurgus quidam temerarius , in loco quodam fuburbano ha-
bitans, paracentefin in thorace inftituturus, ob hydropem pe-
doris (ut fibi imaginabatur) me in confilium vocari jurfit
quando tamen propter adverfam valetudinem illuc pergere
haud potui. Quid liti «Proprio marte, idque folus, non tho-
racem, fed in hypochondrio dextro abdomen perforat. E ve-
lligio hydatides multae fucceffive erumpunt. Hifce vifis ob-
ftupefcens turundam indidit, & me convenit , ait incafsiim
brevi enim poft obiit mifera faemina unde nobis rem penitius
:

inveftigandi occafio relinquebatur. Aperto igitur thorace, nil


liquoris praeternaturalis invenimus. Imo vifcera bene ibi vidimus
conllituta. In abdomine vero Hepar peritonaeo connatum,
& propriae fubftantiae loco ex hydatidibus magna ex parte coa-
gmentatum fefe obtulit. Hanc hepatis partem peritonaeo con-
natam perforaverat ille audaculus, cum apertionem in thora-
ce inilitueret ; & ex ea Hydatides proruperant. Quod eo faci-
lius contigit, quia tota fubllantia hepatis eo in loco in hydati-
des degeneraverat ita ut inter cavitatem illam
:
&
peritonaeum,
I fola
a OB S-E.R.V-A-.TI O LXVI.
fola membrana, hepar ambiens ,
‘peritongeo connexa; intercg.

'
deret. - ' • • -* *

- O B S R R V A T I O LXVI.
Exfetius Lien vivi Canis ^ nm obfiante notabili hamor-.
°
ghagid, fiiperftitis. •

<

cum modica
V
ri?,
Ulnera abdominis penetrantia
fiohe in ejus
non tantum
cavum , fine lsefione
periculi afferre mihi videntur
, ac nonnulli
tamen
fanguinis effu-
vifceris nobilio-

quidem voluere. Exemplo


nobis canis mediocris magnitu-
fit

dinis, cujus fplenem, in difcipulorum gratiam , nuper exfecui,


poft ligationem vaforum fpleneticorum , arteriola epiploica
negle&a. Abfcilfo liene cum annexis ligatis vafis , tantum &
effundebat fanguinis di&a non ligata arteriola , ut jamjam vi-
deretur moriturus canis. Ea tamen fine vinculi injeftione in
abdomen intrufa , ubi dubio procul non flarim defiit fangui-
nem effundere , vulneri futura abfcifsa profpexi , brevi tem- &
poris fpatio, id efl intra 6. 7. dies, vulnere confolidato conva-
luit canis. Primis a feftione diebus , nec cibum nec potum
appetebat, fubinde vomendo. Pofl hofce dies cibum avidiffi-
me devorabat, quemadmodum in hunc ufque diem.
Itaque vulnera , in abdominis cavitatem penetrantia , cum
fanguinis effufione modica in ejus cavum fine vifceris nobilio-
ris lsefione per fe lethalia haud funt pronuntianda quantum- ,

vis paracentefi nullus fer.£ hic detur locus in tali cafu. Anxie
inquirendum non efl, quando , per quas vias didtus eruor &
& natura fuperabitur experientia faepius confirmavit, ejufmodi
:

fanguinis effufiones fine ulla noxa fuiffe reparatas. Praeter vias


adeo decantatas, uti funt alvus , pori, renes, &c. alios quo-
que effe meatus credo, nec ipfa Lymphatica fanguinea vafa &
lecludenda puto. Sanguis enim extra vafa effufus, in cavi- &
tate hac vel illa conclulus , aut concrefcit, aut fluidus rema-
net. Si concrefcat , ficut poft venaefeftionem fieri videmus
in fcutellis , dubio procul poft aliquod tempus, fi non in to-
tum, faltem maxima ex parte etiam in ferofum refolvitur hu-
morem , ficut venit fedta quoque videmus fieri ; & fic
aptus natus redditur ut partim recipiatur a vafis. Si vero
non
OBSERVATIO LXVII. 65
tion concrefcit eftufus eruor, non minor eft ratio , quod k
vafis, praefertim venis, reforberi pofiit; modo quantitas fit
modica , &
aer fecludatur. Si vero multum fanguinis deti-
neatur in abdominis cavo , vulnufque magnum , aerque
non fecludatur, corrumpitur fanguis, febres accedunt , & vul-
nerati in periculo magno verfantur.

Observatio LXVII.

Spina *Dorfi in circulum



recurvata .
'

Nter oflium affe&us nunquam me vidifie memini rariorem,


I quam talem fere in nihilum reda&ionem Corporum, (fic
dicuntur partes anteriores vertebrarum ) in qua corpora ali-
quot vertebrarum ita in fe invicem erant adafta, ut vix cor-
pori unius vertebrae in omni dimenfione refponderent ; &
quod omnium admirationem excitare aptum eft, in Mufaeo.noftro
refervamus feptemdorfi vertebras perancylofin aut ofteam fub-
ftantiam coalitas, &
in orbem ita recurvatas, ut corpus fupre-
mae vertebrae cum corpore infimae fit conjunftum. Vide Fig.
5-4. 55. Corpora quatuor diftarum vertebrarum vix unius
vertebrae corpus adaequant. Videmus in gibbofis fpinam dorfi
femper recurvari verumenitnverd ita incurvari , ut unius
:

pars fuprema cum alterius parte infima fit conjun&a, fummam


meretur admirationem. Gibbofum fuiiTe hominem , e quo
defumptae funt dictas vertebrae, non eft dubitandum: fatis
vero mirari non podum , quomodo corporibus vertebrarum
in fe invicem ita adaftis , ac fi fub praelo fuiflent prefla , ( unde
multo brevior reddita erat fpina) hoc fuerit ferendo fpinalis
jj!
medulla , pars adeo nobilis , &
tanta fenfus teneritudine
\
praedita, ut vix ac ne vix quidem laedi fine fummo corporis
detrimento poftit. Siquidem diftus affe&us morbis congenitus
fuiflet non foret tam mirabilis, aft vero credibile eft poft na-
,

i tivitatem vertebras eandem incurvationem contraxifte , in


gibbofis enim pluries contingere talem corporum vertebrarum
in nihilum redadionem varia fpecimina in noftro Mufaeo
,

confervata teftantur.

I x Figur.
64 OBSERVATIO LXVIII.

Figur. 5*4. Explicatio.

A. Septem vertebra fpina dor[i lateraliter vifa, quarum cor-


pora per ofjeam fubfiantiam non folum connata funt , verum
etiam corpus fuprema adnata ejl corpori infima.
B. Corpus fuprema vertebra.
C. Corpus infima.
D. D. D. D. D. D. D. Spinofi procejfus.
d. d. d. d. d. d. d. ‘Procejfus tranfiuerfi.

Figur. 55. Eafdem feptem vertebras, parte anteriori


vifas, reprsefentat.

A. Corpus fiuprema.
B, Corpus infima.

Observatio LXVIII.

Ventriculi & inteftinorum ob inediam prodigiofa contraPtio .

Oft inediam diuturnam , &


poft atroces dolores , non fo
P litm emaciari corpus humanum, verum etiam aliquando
ftomachum cum annexis inteftinis ita contrahi , ut nil minus
&
c[uam inteflina &
ftomachum repraefentent , obfervavi. Hu-
jus mali exemplum oftendimus in cadavere cujufdam viri No-
bilis, prodentibus D
Pifone
is
. &
de Dieu, Medicinae Dodori-
bus celeberrimis , ut &
Chirurgo a manu Anthonio Paem-
burgio ; cujus ventriculum in inteftinum degenerafle dixiftes.
Vide Fig. 56.

Figur. 5 6. Explicatio.

A. A. Stomachus humanus valde contractus e 'corpore adulti


B. Os finifirum Stomachi.
C. Os dextrum f. Pylorus.
D. Portio inteflini duodeni.
E. Oefophagi feu gula particula.
OBSERVATIO LXIX. 6f
Observatio LXIX.
Valvula Cordis ojjea & coalita .

TN Corde humano offla reperiri non eft plane infolitum


Nui-
1 vero
lus Authorum quos legi haftenus, de cordis valvulis
deformibus & ofleis fadiis,atque in totum coalitis,
memoravit. A longo tempore de afthmate
quicquam
queftus Mercator quidam, cui
dyfpncea con&
pulfus tandem adeo
e n em0 adftaMlum e lm fentire
p“vus f".
d!ec
die^ ,
'f k
& -

lic in continuas incidens


valuerit
lipothymias
';
per aliquot
diem fuum
nullis remediis levamen afferentibus
candt copiam mihi fecere R. van Zeyl,
L. Mahiu van Ton.
,
s dfflfe-’ W. Cadavcr
geren , aliique Medicina Dolores
digniflimi, qui curationi
pnefuere. In pediore mali caufam
haud fruftra\ V efl?gaT
totum enim thoracem aquofo repletum confpexi
latice
propter anum deliquia Cot
(qu* in fine morbi fepiw pemelTus
,

fiaerat) &
pu^fus defeflum, perfcrutans.
Valvulas Cordis Se-
milunares didias , deformes, in offleam
fubitantiam de4nera-
tas, & na coalitas, obfervavi, ut nulla vifibilis
via auf exitus
fanguim e corde amplius fupereflet: ficut
Fig. ; 7 reprtefen
tat, &Mufeum noftrum exhibet.
.

Rogabit hic aliqui quo-


modo vivere potuerit teger poftquam fanguinis e
corde egref
fusin totum fuit impeditus, propter
ttonem valvularum femilunarium ?
offificationem, coal &
fanguinis fluxum perfeveraffe quantum
* haud dubitandum efle
ad vitam abfolute ne-
ceffanum fuit , donec flamma vitalis
obrueretur propter
omnimodam occlufionem &
obturationem didite vite Divi
nuham aperturam naturalem vidiile, neque
pulfum ulti
m.s diebus perceptibilem fuifle. Sed ex iis
haud conlto, pu
fum & fanguinis egreffum tunc e corde
in totum fuifle pro-
hibitos Vixit quamdiu
:

fanguinis e corde effluxus.


aliquid adhucj reflaret pulfus
&
Quibus deficientibus, moriendum
, um
erat aegro,

* 3 Figur.
66 OBSERVATIO LXX. LXXI.
Figur. $ 7. dilucidatio.

A. Pars arteria magius circa cordis egrejjum.


B. Valvula in exitu cordis Jit a, & ab ojjijicatione & coali
tione tam deformes fabl , ut nil minus quam valvulas Jemu
lunares reprafentent.
C. ‘Pars arteria magna afcendentis.
D. Pars arteria magna defcendentis.

Observatio LXX.
Partium quarundam induratio in Hydropica,

B atrophia &
A re, imo
corporis marcore partes nonnullas indurefce»
notum. Id
offefcere, vel lippis atque tonforibus
autem etiam in hydropicis contingere pofTe , fequens probat
exemplum. Mulier quaedam Ulcio gerens, &
hydrope af-
cite limul laborans fyndromen malorum tempore geftationis
,

perpeffa eft. Enixo foetu maturo non defiere illam vexare


afeites, praecordiorum anxietates, dolores intolerabiles, &
multa alia mala; donec Deo ter Opt. Max. placuit miferiis ,

ejus finem morte imponere. Cadaveris apertione latici aquo-


fo exitum paravi. Quo fafto , peritonaeum variis in locis
duris particulis , arenulas mentientibus , confperfum , ve-
namque portae ex parte ofleam fa&am, reperi, Vide Fig.
58. Venamque ipfam domi refervo. Caetera vifcera fatis
bene erant conflituta, Omento excepto, quod in totum erat
confumtum.

Figur. 5-8.

Exhibet portionem Vena porta ojjijicatam .

Observatio LXXI.
I11 Foetu cutis circa umbilicum defeffius lethalis.

yCUltoties infantulos vidi in lucem editos, quibus abdomi-


IYI nis cutis &
mufculorum pars in ambitu funiculi deerant,
magni-
OBSERVATIO LXXII. g7
magnitudine folidi argentei (Belgice een fcheUimh
,
ut ita
mteftma eo loco tenuiflima tantum pellicula
tegerentur : vide
Fig. Hunc affeflum fepius i me vifum , att nunquam
ratum memini Omnes enim ab utero ad cu!
re pe r
:
tumulum delati fue
8% aut 9 °. die. lite afiiflus ab alHs audit
Herda'
umbilicalis, il qua tamen multum difcrepar
, nulla enim hernia
poteft dici umbilicalis, antequam umbilicus
exiftat, quemad
modum m recenter natis, in quibus nullus
umbilicus; nili in
tam larga fignificatione hanc fumferis vocem, uti
nonnulli fe-
cere, qui funiculum umbilicalem fubinde
Umbilicum nomina-
runt. Umbilicus proprie loquendo ell rugofa illa
particula cu-
tanea in abdominis medio prominens qua;
, poit nativitatem
decidente funiculi particula remanet, faepiffimeque
fummope-
re extenditur, &
Hernia Umbilicalis audit. Hic vero habe-
mus morbum in Numero; cutis enim & cuti fubftrati mufculi
in iumculi umbilicalis ambitu deficiunt , unde funiculus umbi-
licalis lele quoque circa infertionem in
abdomen ita extendit
videatur , inteflinaque tranfpareant.
Hic
ariectus omnem perferam curationem
eludit itaque palliativa
,
mltituenda, folo emplaftro diapompholigos
, autfimili, quod
nullam obtinet tenacitatem , ne nimis pani teneras
adhaerens
vifcerum eruptioni occafionem praebeat.

Figur. S9- Explanatio,

A. Fars foetus feptimefris


B B. Crura.
C. Abdomen.
"D. Funiculus umbilicalis circa infertionem in abdomen
, qui
EE E. Ita expanfus ut pellucidam membranam reprae
lentet ff?
mtefiina tranfpareant.
F. Funiculus umbilicalis.

I
Observatio LXXIL
A cutis circa foetus umbilicum defeciu, vifcerum profufo.
X affedfu fupracitato
E ortum , quum
malum multo deploratius femel vidi
folito effiet difficilior partus
: Nempe inte-
ffina >
6S OBSERVATIO LXXIII. LXXIV.
{Una, ftomachum, lienemque e corpore effufa , foetu per ali-
quot horas adhuc vivente , quantumvis omnia difta vifcera
eflent nuda, &
omni integumento deftituta; hic nobis motum
periftalticum inteftinorum videre difficile non erat. Qukm
male audiant Obftetrices ,
quibus hoc in obftetricatione con-
tingit, fi Medici hac in re imperiti accedant, qui hoc malum
nunquam viderunt nec norunt , facile eft colligere. Non Ob-
fietrix, aft cutis &
cuti fubftratorum mufculorum defeftus in
caufa funt vifcerum eruptionis, quae in partu, praefertim diffi-
ciliori, exitum quaerunt.

Observatio LXXIII.

Cafits non mimis notabilis circa cutis mujculorumque abdomi-


nis defectum.

Ffedtus fupra memoratus femel mihi obvenit in foetu jam-


A jam in lucem edito, in quo maxima pars cutis mufculo-
rumque in anteriore abdominis parte deficiebant. Hic vide-
bamus vifcera folo peritonaeo teda,quod adeo tenue exiftebat,
ut non folum vifcera diltinfte videremus, verum inteffinorum
motum periftalticum. Hic vixit per diem unum atque alte-
rum.

Observatio LXXIV.
A Tyloro relaxato Appetitus caninus.
\

Uamvis [variae appetitus canini & lienteriae intra vifcera

Q delitefcant caufae, evidentiorum tamen nullam unquam


“•offendi ,
quam nuper reperta eff in diffedione cadaveris
foeminini, praefente D°. Joh. Smedingh, Medicinae Doftore
prae liant illimo. Mulier qusdam a longo tempore appetitu ca-
nino vexata affidua aviditate cibos ingerere debuit ac voluit.
Stomachus alimentis infartffus , eadem haud diu retinere po-
tuit, propter pylori relaxationem : Unde inteftina julto ce-
lerius onerabantur cibo, quorum quidem munus fimiliter eft
ulteriori ciborum coffioni inlervire , non tamen cibum cru-^
dum in chylum convertere Itaque paulo poft paftum fem-
:

per
OBSERVATIO LXXV.
6„
per fer6 de torminibus ventris fuit conquefta,
idque tam diu
donec Deus ter Opt. Max.hifce miferiis finem
imponeret mor-
te. Aperto cadavere vifcera fatis benb conflituta
reperieban-
tur; folo Stomacho excepto, cujus Pylorus,
ut mox ante
6 ™ relaxatus, ut omnes
di-
digitos junfiim compolitos
adZt teret

Observatio LXXV.
Notabile V-fica vulnus feliciter fanat um , fuccedente
Herniofo tumor e_.

Uanti fint momenti vulnera Veficas circa

Q tus innida , ex eo conflat


,
quod multi
fundum aut la-
eadem iethalia
-pronunciannt. Quin difficilioris fint curationis,
raque inferant fymptomata, nullum efl dubium: at
gravio-
vero nota»
bilia partis iflius vulnera ad confolidationem
perduci, hoc certe
rarum ede nemo non fatebitur fubinde tamen obfervatum.
;
*
Praeterito anno Civis Amftelodamenfis in
hypogaflrio fauciatus
tantum accepit veficae vulnus ut ne guttam Quidem
,
urinai
amplius per penem excerneret e vulnere contra
; tantum urinae
continue profunderetur, ut aeger in ledo quafi
omnia abunde humedarentur. Pofl vulnus inflidum,
nataret &
brevi
fcroto tumefado, in levem incidit gangraenam
fcroti,non fine
animi deliquus Huic gangraenae, cataplaTmatibus convenien-
tibus e Phellandno, mica panis
, &
vino occurrentes, brevi
eandem vidimus coei citam , multumque folatii obtigit
aegro
duabus fpongiis lateribus vulneris applicitis
, quae maximam
minae paitem refoi bebant. Poli aliquot dies in ipfo
vulnere
farcoticis medicamentis linteo carpto exceptis
profpedo, exi-
guam confpeximus incarnationem, per penem fanguinis& gru-
mofi portionem cum guttis aliquot Urina ejedam; 1
quod no-
bis& aegro animum addidit. Sequentibus diebus incarnatio
tantum fumlit incrementum, ut omne lotium per
penem red-t
deret, brevique pofl fanaretur. Ab hoc tempore bene fefe
habuit j nuper vero line praegrefla notabili
. caufa conqueflus
elt de exiguo dolore circa cicatricem,
qui locus in tumorem
coepit attolli, dubio procul herniofum :hoc
enim faepius com-
pen, pofl lanata vulnera in abdominis cavum penetrantia, lier-
im niam
70
OBSERVATIO LXXVI.
iriam exoriri;
propterea quod peritonaeum raro ad perfetftam
coalitionem pervenire foleat , quamobrem prudenter agunt,
qui poft ejufmodi curam cingulum per aliquot annos gerurft
ad praecavendam herniam. Curationi fupra memoratae mecum
praefuere Dom. Van der Wenden , Medicinae Do&or exi-
mius, ut & Johannes de Wall Chirurgus fatis expertus.

Observatio LXXVI.
Linguae ulceroja durities fcalpello & cauterio extirjgata.

Uae in monetis Belgicis invenitur infcriptio , idem Tutor

Q S? Hojiis , (nempe Mare) eandem Dentibus noftris ac-


commodare liceat ; qui bene conftituti (praeterquam
quod, linguae & faucibus tutelae funt ) cibum diminuunt, va-
riifque in rebus nobis inferviunt male e contra affedi ftoftes
j

nobis infeftiflimi evadunt. Ecqua? pars corporis tatp imma-


nes in nobis excitat dolores , prout illi, fimul ac cafiofi red-
duntur ? Imo ne linguae quidem parcunt , quae ab illis ca-
riofis non raro ita induratur & exulceratur, ut homines e me*
dio tollantur. Varia in medium poftem proferre exempla, aft
illa extra fcopum forent. Videamus folummodo quomodo
curanda fit lingua, ab hac caufa non foliim indurata , verum
etiam exulcerata. Curatio ifthaec femper ab evulfione den-
tium male conftitutorum eft inchoanda, linguaeque Mei rofa-
rum , cum Olei vitrioli tantillo pro re nata mixtum , appli-
candum, idque faepius uno die , quia diu non adhaeret parti
afte&ae : fi huic aut fmiili remedio non cedat malum , tu-
morque incrementum fumat, aut pars aflfeda magis magifque
exulceretur, & magis fungofa appareat, aut labia recurven-
tur, tota pars linguae indurata & exulcerata extirpanda, &poft
extirpationem inurenda * per experientiam enim fum edoftus,
nil magis valere ( malignitatis fignis apparentibus) quUm inu-
ftionem cauteriis aftualibus, extirpata corrupta portione , in-
ftitutam. Alii potentiale cauterium praeferunt, afl minus pru-
denter. Vetula quaedam k longo tempore hoc malum per-
pefla , poft iteratam fe&ionem recidivam pafta eft ; inde ex-
animis fere fafta a nobis auxilium petiit, itaque cum Magiftro
Petro Mennonifta , faepius memorato , qui antea malum fe-
mel
OBSERVATIO LXXVII.
mei quoque incaffiim (quamvis
profunde fedio fuerat
fatis
fada) amputaverat, deliberavi quo remedio affedus radicitus
foret evincendus, decrevimufque iterandam extirpationem,
& poft eadem perada inuffionem cauteriis appropriatis &
fatis magnis faciendam. Poftquam aegra haec & nobis perce-
perat rem nondum effie defperatam, &
aliquod adhuc reme-
dium fuperelTe , nempe amputationem , &
poft eam , inuffio-
nem, facile confenfit, animoque adeo forti & infrado ope-
rationes pertulit , ut vix ullos ejulatus emiferit. Praemiffis
itaque univerfalibus , linguam linteo comprehendimus , quo
melius poffiet ore extrahi, poftea fcalpello acuto incurvatoque
totum malum abffulit didus Magifter: quo fado, parti inte-
riori buccae linteum aqua frigida madidum applicitum eft,
ne bucca nimis ii cauteriis laederetur. Hoc fado partem lae-
fam cauteriis inulTimus, fat fortiter cauteria adigendo, idque
femel atque iterum iterando. Pofthac oris collutionibus e-
mollientibus ufa eft ad dolorem compefcendum efcharae &
cafum promovendum , qua feparat&, cura brevi abfoluta eft
tindura myrrhae &
aloes, mixta cum decodis exficcantibus
& meile rofaceo , chelidonii, &c. Atque hac perada cura
vetula ilthaec vivit &
valet in hunc ufque diem.

Observatio LXXVII.
/
‘Polypi in Antro Highmori harentes .

Ualis fitaffedus , Polypus , vel lippis atque tonforibus


notum: Sedes vero, &
e qua parte idem erumpat, non
iteun Sunt qui exiftimant Polypum nares tantum obfidere,
alii fauces , imo aures etiam ab eodem occupari autumant.

Nos in quarti paris (quod apud alios tertium par audit ) of-
fium maxillae fuperioris cavitate , ab Highmoro Antrum di-
da, bis polypos invenimus. Semel in publica Anatome vide-
re mihi contigit polypum in hac offis cavitate cujus for-
:

mam videtis Fig. 60. Secunda vice eos offendi in eodem


jHighmori Antro anno 1679. praefentibus expertis Chirurgis
ilVlagiftro Petro Adriani filio, &
Magiftro van Ulfen: fcilicetin
muliere quadam, quas a malae tumore & gingivarum excrescen-
tia maligna peffime habebat. Poit excreicentiae amputatio-
I
K z nem,
7X
OBSERVATIO LXXVI 1 I.

nem, dentium molarium evulfionem, inuflerunt, me


aliquot
praefente, partem affedam fupra citati Magiftri, ad Antri didi
cavitatem ufque cauterio aduali. E qua fequentibus diebus
minimo digito plurimos polypos extrudimus. Vide eofdem
depidos Figur. 6 1.

Figur. 60. & 6 1. Explicatio.

A. Os malare.
B. Antro Highmori repertus.
‘Polypus in
C. ‘Diftus polypus ex Antro defumtus.
D D. Polypi varii Highmori Antro digitis expulfi in muliere

Observatio L XXV III.


Vefica fcabies interna una cum excrefcentiis glandulo-carneis.

Uamvis 'proprium Impetiginis fubjedum communi-

Q
vi ,
ter, & quidem non male , fiatuatur Cutis ; aliquoties
-tamen fer& eandem in interiori Veficae tunica obferva-
cum dolore vehementiori , mingendi defiderio frequen-
tiori. Urinae purulentae excretione, & tanta veficae incrafla-
tione, ut revera digiti fpiflitudinem adaequaret. Ex hoc af-
fedu fcabiofo ortum quoque ducunt tumores, feu excrefcen-
tiae glandulofo-carneae , ex interiori veficae tunica propullu-
lantes, quae fi prope collum veficae haereant, non raro Ifchu-
riam inducunt tantam , ut non nifi cathetere inferto lotium
reddi poflit. Vide Figur. 6 z.

Figur. 6 z. Elucidatio.

A A. Hominis Vefica urinaria , cujus Jubflantia


BB. Summopere ejl in craffata.
C C C. Interior V?fica tunica fcabiofo affedlu obfeffa.
D D. Vreteres.
E E E. Caruncula ex interiori tunica erumpentes , quarum maxi-
ma pedunculo interiori tunica adharet.

Ob-
OBSERVATIO LXXIX. 73

Observatio LXXIX.
Circa Renum vafa mirabiles natura luftis.

I ullibi in Corporum fedlione lufus naturae confpiciun-


S tur, certe potillimum circa vafa Renalia iftud contingit.
Quoad Arterias renales , feu emulgentes , quamvis ut pluri-
mum fimplices , non raro tamen imo triplicatae
duplicatae
quoque ex arteria magna erumpunt. Antequam didite arte-
riae renes intrant, diverfimode ramilicantur , nunc enim bi-
furcantur, nunc trifurcantur, nunc magis ac magis multipli-
cantur rami , quemadmodum abundanter in Mufaeo noltro
eafdem arterias praeparatas confervo. Quod ad ureteres &
pelvim , licet utrumque renem ut plurimum unica tantum
gaudere pelvi obfervamus non raro tamen eandem bifurca-
:

tam, imo trifurcatam inveni, quemadmodum inter noltra ra-


riora talem commonftrare polTumus. Hanc pelvim ti calculis
& urinae obftrudlionibus non raro reperi ita extenfam , ut
renem ipfum recipere potuiffet. Quamvis etiam fimplices
communiter fint ureteres , tamen contrarium in rene finiltro,
duobus ureteribus inilruclo, in cadavere ante tres annos pu-
blice demonitravi, quorum unus ex fuperiore, alter ex infe-
riore renis parte, erumpebat: hofce ulterius denudavi, re-
perique utrumque coire ante fuam in vefica infertionem, ita
ut unico canale veficam intrarent Vide Fig. 63. Polt-hac
:

cadaver dilfecui, in quo obfervavi duos ureteres prodire ex


uno rene, quorum uterque feparatim Veficam intrabat. Hoc
quantumvis etiam a Riolano vifum , tamen adeo rarum effe
cenfui , ut operae pretium duxerim didlam veficam cum an-
nexis ureteribus Balfamo noflro praeparare , inter caetera &
Anatomica reponere.

Figur. 63. Expofitio.

A. Ren finifter.
BB. ‘Duo ureteres ex uno rene erumpentes »
B. Unio dittorum ureterum .
74 OBSERVATIO LXXX. LXXXL
Oeservatio LXXX.
Renis in adulto inaquatis fuperficies.

R Enum
nuper
fuperficies
natis
glandulis variis
admodum

coagmentati* videntur,
aequalis exiftit in adultis; in
vero Renes ex variis particulis &
quafi e
unde eorum fuperficies
admodum inaequalis efi. Hanc fuperficiei inaequalitatem a-
dultorum renes rariffime fervant ut in cadavere
, , nuper a
me difledo, occurrit, ficut offendit Fig. 6 4.

Figur. 64. Explicatio.

A. Ren finifter cujus fuperficies admodim in a qualis exiftit.


B. Vena & arteria renalis.
C. Vena & arteria fer ureteris partem fiuperiorem difperfa 3
quarum origo vena & arteria renalis.
D. Superior pars ureteris.

Observatio LXXXI.
De Tumore fipongiofo [eu OJfivoro memorabilia .

Nter omnes, quos vidi hadenus, tumores, non memini me


I unquam confpexifie tam ingentes, quam illi erant, quos
ante tres fere annos , cum Andrea Boekelmanno Chirurgo
fiepius memorato , offendi prope Amltelodamum in Pago,
qui dicitur Sloten. Hic nimirum decumbebat Sutor , cujus
femur paScis ante obitum diebus vi litavimus tumoribus duo-
bus fpongiofis obfeflum. Quorum alter feptem ulnse qua-
drantes , alter vero unicum ulna? quadrantem in circumfe-
rentia sequabat. Affedus ille (quantumvis plures reperiantur
tumores fpongiofi, qui nullam cum hoc tumore habent affi-
nitatem) per excellentiam tamen dicitur Spongiofus. Ger-
mani quoque eandem denominationem fervant , nempe ein ,

Sns\am. Apud noffrates dicitur Been-eter idque non fine


;

ratione; nunquam enim hunc affedum polt mortem fine of-


fis corruptione inveni, unde conjicere licet, hoc malum ab
offis
i
OBSERVATIO LXXXII. 7S
offis mala conftitutione ut plurimum ortum ducere, eo ma-
gis , quod & graviori lapfu , aut offis collifione ftepius oriatur.
Hujus -affe&us quamvis nullus Chirurgorum ignarus effe de-
beat, plures tamen offendi, qui propter ignorantiam, nec fa-
mae fuae , nec faluti corporeae affliftorum bene confulentes,
hunc tumorem fcalpello aperuere, fibi imaginantes, pure eun-
dem effe oppletum , quo aperto non pus , aft vero parum
humoris fanguinolenti femper effluit , &, quod dolendum, a-
perto tumore per fcalpellum gangraena ut plurimum fubfequi-
tur , eamque brevi poft , ipfa mors. Nofcitur hic affeftus,
quod abfque ullo faltem abfque notabili oriatur dolore tar-
, ;

de in principio procedat, poftea vero celeriter incrementum


fumat magna & quiden livida vafa per tumorem fparfa fint
,

quae ita vidi expanfa, ut fua fponte referarentur, aegrumque


cito interficerent. Tumor ut plurimum mollis, ac fi humo-
ralis magna ex parte effet. Saepiffime artus occupat, praefer-
timque crus. Iterum moneo, quod fi aperiatur fcalpello di-
6lus tumor, brevi vita privari aegros. Verum quando, ceu
non raro etiam contingit fua
,
fponte poff excoriationem ex-
ulceratur diu faepe adhuc fuperftites remanent aegri. Prae-
,

terea femel obfervavi, tumore ante mortem non aperto, of-


fis corruptionem non fuiffe nigro colore infedtam , quin to-

tum quod erat cariofum , niveum ac naturalem fervaffe colo-


rem: e contra vero femper obfervavi, fi ante obitum fuerit
apertus , ab aere os nigerrimum fieri , idemque pultis inffar
digitis poffe conteri ac comminui.

Observatio LXXXII.
Alveoli dentium oh varias caufas penitus conjiimti ; unde
dentium vacillatio & cafus.

A Ffe&ui in Obfervatione 67. deferipto , puta Offium di-


minutioni , jure merito annumeranda eft talis alveolo-
rum dentium in nihilum redaftio, in qua ne veftigium qui-
dem eorum relinquitur. Unufquifque tanquam ex tripode
diclum pro certo habet alveolos feu praefepiola poft den-
, ,

tium evulfionem aut cafum fpontaneum neutiquam manere a-


ierta. Cui opinioni calculum quoque appono Aft vero quid
:

proprie
j6 OBSERVATIO LXXXII.
proprie in illa commutatione eveniat , non fatis unanimiter

eloquuntur Anatomicorum Coryphaei. Curiofus partium &


ftrudurae Corporis indagator Thomas Bartholinus haec nobis
reliquit in fua Anatomia cap. 9. fol. 710. Aliquando obiit e-
rantur conftringuntur (de dentium differit alveolh) den-
tibus cadentibus vel evulfls. In fenio non rarb amijfis denti-
bus alvei obiit erantur &
circuitus acutiores falli, durique ,
ut in fenibus ad manducandum dentium vices fubeant. Adria-
nus Spigelius fuper hac re ita inquit Tot funt cava , quot
:

dentes , cum quilibet primum erumpens fibi proprium ac pecu-


liare condat prafepiolum concidens etiam fecum und alveolum
,

fuum perdat , ita ut ne vefigium quidem maneat. Johannes


Riolanus in fua Anthropographia naec habet T)ente evulfo ,
:

nifi novus fuccedat ita


, confringitur & occoecatur alveolus ,
ut ipfius nullum remaneat vefligium.
Horum neminem refutare animus eft , fed potius eorum
obfervationibus illultrandis haec addere; nempe, non foliim
alveolos in fenio obliterari , &
circuitus acutiores durio- &
res fieri ad manducandum, aut alveolos occaecari, aut con-
cidere ; fed praeterea in multis ita in nihilum redigi , ut,
mirum vifu! maxilla tam fuperior quam inferior tantum fpa-
tii in profunditate amittat, quantum occupavere alveoli; ita

ut ne quidem minimum digitum lata maneat inferior , fu-


periorque ad nafum fere ufque deficiat. Vid. Fig. 67. Hinc
foramina pertranfeunti ramo nervi quarti paris (ut cum An-
tiquis loquar) deflinata, non in antica &
laterali maxillae in-
ferioris parte, ficuti in maxillis, quae dentibus, alveolifque
omnibus inftrudae funt, inveniuntur verum in fummo ma-
;

xillae ex Fig. 67.


inferioris, ficuti &
66. Iit. b. & c. liquet.
Hinc etiam maxilla fuperior tantum amittit de fua altitudi-
ne, ut inter os & nafum latitudo calami fcriptorii vix inter-
cedat. Caufam idius deflrudionis aut potius totalis annihi-
lationis alveolorum , foli attritioni in mafticandis cibis non
poffumus adfcribere; fepe enim videmus-, dente uno evulfo
alveolum ipfius ita aboleri, dentibus proxime adfitis alveoli
attritionem cohibentibus. Imo non raro in nihilum redigun-
tur alveoli ante dentium cafum aut evulfionem, unde vacil-
lantes dentes maxillis folummodo cohaerent gingivarum &
membranarum beneficio ; & gingivis quoque deficientibus,
eos
' • - -
.
<

fi

. :
>

1 '
• . .
, .

•• • •
OBSERVATIO LXXXll n
eos membranae adhaerentes deprehendi: Fruftra itaque in
foli
tali conftitutione dentium remedia ad firmiorem cohaefionem
quaeritant homines, totum malum fcorbuto attribuentes , &
nil minus quam defeftum alveolorum fufpicantes. Noli in-
terim credere , Leftor benevole, hoc malum nemini contin-
gere nifi aetate prove&ioribus: memini me hoc in triginta
,

folum annos nato vidille, qui aliquot ex anterioribus denti-


bus ita vacillantes aliquandiu geftarat, donec nullis proficien-
tibus remediis antifcorbuticis facillime eos folis digitis evel-
leret. In aliquibus (ut dixi) etiam obfervavi, fimul cum al-
veolis gingivas perire , &
per folas tunc membranas dentes
maxillis adhaerere, idque tam laxo, ut ne quidem libere co-
medere pofiint afflibti, imo a linguae motu in locutione tan-
quam fluftuantes fefe moveant dentes. Vid. Fig. 66. L. a. a.
Dixi fuperius eorum alveolos in mafiicando cibo ab attritio-
,

ne fola non aboleri , neque etiam puto eos femper pellicula


oftea claudi, aut concidere, vel occaecari, veriim in nonnul-
lis fenibus in totum aboleri &
in nihilum redigi , quemadr
modum arteriae umbilicales ,
foetu in lucem edito, faepe in
tenuem degenerant membranam, ac fi nunquam arteriae ex-
flitifient; fic. & mammae in fene&ute faepenumero in totum
exarefcunt. Itaque fi perquam tenues fint a natura fa&i al-
veoli, evulfis aut elapfis dentibus non habent unde repleant
cavitatem , &
propterea maxillae ita diminuuntur. Si vero
aboleantur alveoli antequam dentes exciderunt, nullam aliam
agnofco caufam , quam fcorbuticam affe&ionem , & tartarc-am
materiam dentes obfidentem unde non folum gingivae, verum
;

etiam alveoli fenfim fenlimque confutuuntur.

Figur. 65 . Declaratio.

A. Senis caput ojfeum.


B. Maxilla inferior , cujus dentes non folum elapfis veriim
etiam alveoli in nihilum funt redatli , unde adeo gra-
cilis efi faffa, ut aimidiam profunditatis partem mi -
ferit.
b. b. Foramina diEla maxilla; exeunti ramo nervi quarti pa-
ris definata , qua hic in fupremo maxilla fefe pro-
dunt.
L C. T)e-
7« OBSERVATIO LXXXIII.
C. 'Dcmonflrat quantum quoque pojl dentium elapfum , al- &
veolorum in nihilum redaftionem , ^
/^<2 altitudine a-
miferit maxilla inferior : Vix enim latitudo calami feri-
ptorii fupereft.

Figur. 66 . Expofitio.

A. Maxilla inferior , cujus alveoli in nihilum funt redaEli


fuperf itibus duobus dentibus molaribus qui
a. a. Solis membranis adh terent , propter alveolorum gingiva-
rumque defeEtum.
B. B. Ejufdem maxillte procejfus condylof, d me obtufi dicti.
CC. Frocejfus acuti.
c. Foramen exeunti nervo quarti paris deftinatum .

Figur. 67.

Maxillam inferiorem naturaliter conftitutam cum fuis alveolis } ,

ut differentia confpici pojfit , demonftrat.

Observatio LXXXIII.
Sterilitas e Tubarum Fallopianarum claufurat

Terilitatis mulierum multae inveniuntur caulae, inter quas


S
da
Tubarum Fallopianarum claufura haud infima eft haben-
Hanc mod<) circa infertionem in uterum alias in ea-
: ,

rum extremo obfervo. Si tot cadavera non fecuidem, nun-


quam credididem, Tubas Fallopianas leu Qvidudus tam fre-
quenter in mulieribus ede claulos, quod faepius & partu dif-
ficili(in quo non raro illae partes levem inflammationem pa-
tiuntur) vel ab aliis ventris doloribus provenire expertus
fum; &quod obfervatu dignum efl, fi in extremitatibus fint.
claufae tubae, ut plurimum eas arde cum ovariis coalitas in-
veni, quod magis experientiam noftram, quoad caufam, con-
firmat; videmus enim faepenumero, vifcera, podquam inflam-
mationem conceperunt , ad fe invicem contrahi uniri. &
Praeterea in hoc cafu fepidime tubas valde reperi extenfas,
praeferam circa earum extremitates , ficut Vid. Figur. 68.
OB S E RV A T 10 LXXXIV.
& in Mufaeo noftro unicuique demonftrare poffum ; id quod
Oculatiflimus Anatomicus Regnerus de Graaf femel quoque
obfervavit, ut patet inTradatu de Mulierum Organis genera-
tioni infervientibus pagin. mihi 356. Crediderim hanc prse-
ternaturalem extenfionem fieri ab occaecatione tubas, hu- &
moribus ac flatibus ex uteri cavitate (eo tempore , cum os
Uteri nimis arde claufum eft) exitum quaerentibus , quod
facilius erit annuendum , fi fubfequentes legantur Obferva-
tiones.

Fig. 68. Uterum cum annexis reprsefentat

A. Uterus humanus.
BB. OviduBus feu Tuba Fallop. fummopere extenfa , & occar
cata in Juis extremitatibus.
C C. Ovaria.
D. Omenti portio uteri fundo coalita.
E. Os Uteri internum.
¥ F F. Hydatides ab ovariis & fimbriis dependentes.
Observatio LXXXIV.
VerofimUis Lochiorum eruptio per Tubas Fallopianas in abdo-
minis cavitatem.

N platea vulgo dida de Kalverflraat vifitavi nuper puer-


,

I peram acriter febricitantem


, & de hypogaltrii tenfione ac
induratione , non fine immani dolore , conquerentem. Re-
mediis emollientibus doloremque lenientibus ufa fuit afl ve- ;

ro illis nil proficientibus, brevi poft e vita difceflit. Aper-


to abdomine inveni in pelvi multum materiae foetidae (vide ,

Obfervationem 43.) loturae carnis aut lochiorum corrupto-


rum ad exemplum ,
qualis etiam a me reperta eft in uteri
cavitate. Hocfufpicandi anfam mihi auxit , didum humo-
rem per Ovidudus aut Tubas Fallopianas pervenifle ad abdo-
minis cavitatem &
pelvim, &
hoc puerperis pluries contin-
gere, fi pariendi conatus &
dolores fint vehementiflimi, &
os uteri ita claufum fit , ut per idem lochia exitum invenire
haud valeant; imo etiam in ipfo. partu labor iofiflimo, foetus
x L ca-
8o OBSERVATIO LXXXV. LXXXVI.
capite didam viam intotum occludente, humoribufque po^*
ne foetum aliam libi viam quaerere] non valentibus Hinc
fae- :

pe immanes illos Hypogaltrii dolores , de quibus frequenter


queruntur puerperae, ortum ducere, non eit cur dubitemus.

Observatio LXXXV
Verofimilis eruptio menftriiorum per Tubam Fallopianam
in pelvim.

Robabile efle humores heterogeneos in utero contentos


P per ovidudus feu tubas Fallopianas ad pelvim abdo-
minis cavitatem polTe deduci in parturientibus, fuperiiis innui.
&
Quo minus quoque fanguis ex uteri cavitate per didos du^
dus, ore uteri claufo, ad pelvim pervenire polfit extra flatum
partus, haud video imo rem probabilem in medium profe-
i

ram. Menitruatae olim aperuit cadaver R. Rhoonhufius Chi-


rurgus dexterrimus, (praefentibus D°. Dortmuntio , noltri
Noiocomii Medico meritiffimo , nec non Adriano Coener-
dingio Chirurgo eximio) in cujus uteri cavitate coagulatum
& utero leviter adhserentem obfervavit cruorem , quo tuba
ejufdem lateris quoque non folum erat confperfa , verum
etiam Ovarium , in cujus fuperficie coagulatus copiose firmiv-
terque adhaerebat. Hunc Uterum cum Ovario annexo &
fanguine coagulato , prout mihi demonftrarunt didi amici,
in Mufeo noltro refervo, Balfarno ita conditum , ut omnia
naturalem fitum, magnitudinem, &
figuram fervarint, idque
line rugis, quae poit exficcaticnem faepius remanere folent.

Observatio LXXXVI.
In Hydropici cadavere Hepar male quomodo affetdtm,

Q Uantumvis Hydropicis glandulas praefertim hepatis


in
indurari, faepius accidat, attamen non femper ad amuf-
lim libi invicem refpondere ejufmodi calus reperio. Nonnuh
lorum hydropicorum jecinora in totum indurantur , fuperfi-
cie manente aequali , glandulifque infenfibilibus. Aliquando
ita augentur glandulae , ut per univerfam hepatis fuperficiem
expul-
OBSERVATIO LXXX VIX 8r
expullulent. Nonnunquam has glandulae funt magnitudine
nucis avellanae. Nuper cadaver cujufdam hydropici (cujus
pedes a tribus fere annis oedematofi fa&i, unde tandem, in
mari naufragio fafto & multum frigoris perpefflus in verum
Afcitem inciderat) diffecui, praefentibus Viro Dofti (limo Pe-
tro Bernage, Medicinae Do&ore expertidimo (qui mihi ca-
daver aperiendi copiam fecerat) ut & Chirurgo Vogelefangh,
in arte fua bene verfato. In thorace quantumvis fummis
,

& continuis anxietatibus fuerat affliftus, nil mali invenimus;


omnia abdominis Vifcera optime erant condituta , folo hepa-
te excepto; totum enim deprehendimus induratum, cujus fu-
perficies ubique inaequalis erat propter glandulas induratas
& magnitudine aucfas. Harum nonnullae erant magnitudine-
capitis aciculae , aliae femen lentis aequabant. In abdominis
cavitate magnam aquae copiam deteximus abfque ulla notabi-
li graveolentia.

Observatio LXXXVIL
In fimili alio Hepar itidem male ajfeftum , und cum Calculo
in duElu cyfico.

quidam, ciim longo tempore


V
vit.
ir a afeite laborafTet,
dem multis remediis incadiim adhibitis , animam effla-
Cadaveris ejufdem aperiendi anfam mihi fuggeffit Joa-
tan-

chimus Schraderus, Chirurgus minime ineptus, qui didedio-


ni quoque interfuit. Nulla, praeter jiepar induratum, vifce-
ra male erant conffltuta ; veficam felleam admodum mag-
nam , (uti Vid. Figur. 69.) aquofo (at nullo modo amaro
aut biliofo) humore refertam confpeximus , in cujus duftu
|
cyfflco Calculus occurrebat Ciceris majoris magnitudine 3 ,

|
qui meatum in totum obitruebat.

i
Figur. 69. Declaratio.

A. Vefica fellea humana ab aqueo humore valde extenfa »

, B. Calculus in meatu cyjiico h arens.

I - L 3 Ob»
Z% OBSERVATIO LXXXVIII. LXXXIX.

Observatio LXXXVIII.
*Vteri in alterutrum latus retrahi io.

U Terum praeter naturam in hoc vel illud latus torqueri


fitumque naturalem mutare, nonnunquam exploravi di-
gitis in viventibus de dolore hypogaflrii mingendi defiderio
,

continuo , & conatu expellendi frequentiffimo conquerenti-


bus. Semel tantum in cadavere offendi os uteri in latus fini-
ftrum fuilTe retradum , ficut Fig. 69. ollendit. Quid mali
inde contraxerit aegra, me latet, qui curationi ejus haud prae-
fui. Hoc tamen fcio, ab eodem affedu non fuiffe enedam„
Credibile tamen aliquid incommodi attulille aegrotae, quia ex
illo uteri fitu perverfo, midio non fatis expedita efle potefi,
quatenus enim os uteri in hoc vei illud latus contrahitur,
eatenus quoque os veficae fequitur, utpote ardo nexu cohae-
rentia. In hoc utero , quod admodum rarum elt tertium,

reperitur ligamentum teres, aut rotundum (uti vulgo illa li-


gamenta nuncupantur) non & fundo, fed e latere cervicis ute-
ri oriundum.

Figur. 69. * Explicatio.

A. Uterus humanus in finijirum latus retrahlus.


B. Os Dteri internum.
C C. Ligamenta teretia.
D. Ligamentum teres tertium pr retentaturale.

Observatio LXXXIX.
Calculus Vefica cum hujus ad digiti ufique latitudinem puru-
lenta incraffatione.

Nno
A ter
1671. Juvenis, quidam viginti quinque praeterprop-
annorum, Calculo Veficae laborans, in Nofocomio
noitro Lithotomiae fefe fubjecit at praeter fpem Calculum
,

educere haud potuit Operator quantumvis forcipe comple-


;

deretur eum , &fragmenta quaedam extraherer. Mortuo


> «gro,
OBSERVATIO XC. 83
aegro, Cadaver ejus aperui, calculumque inveni it vefica ita
obfeffum , &
compreiTum , ut paucis tantum Urinae guttis
locus fupereffet. Vid. Fig. ya Vefica digitum tranfverfum
craffa , ie parabilis erat in tunicas innumerabiles , inter quas
.materiam purulentam, pinguedini liquefa&ae ad
variis in locis

|
amuffim refpondentem, deprehendi. Haec materia purulenta
per faftum a me vulnus copiosb effluebat , quemadmodum
aquam b tibiis oedemate obfeilis affundi videmus, polt fadam
in cadavere incifionem. Inter calculum &
veficam parum
aut nihil diffae materiae purulentae repertum elt ; quantum-
vis eam quoque inter ureterum tunicas, ut eas quae re-&
nes ambiunt, confpexerim.

Figur. 70. Declaratio.

A A. Hominis vefica urinaria ab attritu calculi fummopere


incrafata.
B. Calculus ingens.
CC. Ureterum portiones .

Observatio XC.
Vefcula Fellis fiepius ( prafertim in vitulis ) bifurcata , ajl
rarijfime , fi unquam , in totum duplex.

D E gemina Veficula
ltant obfervationes in
fellea, in hepate reperta
Anatomicorum monumentis.
rifflmum tamen (fi unquam contigerit) ejufmodi naturae lu-
, multae exa-
Ra-

fum exillimandum effe puto. Multoties cyffln felleam bifur--


jcatam offendi, praefertim in vaccis & [vitulis, uti Fig. 71.
& 71. demonltrant , quarum aliquot balfamo imbutas in
ae-
dibus meis refervo Alt ne unquam quidem duplicem fel-
:

leam veficulam inveni. In duplici Veficula fellea duplex quo-


que reperiretur duffus cylticus , fine quo veficula in totum
duplex non foret habenda , &
hoc me nunquam inveniffe
profiteor: Omnes quas vidi haftenus, fuerunt veficulae. bifur-
catae uno tantum duffu cyltico gaudentes.

Figur,
84 OBSERVATIO XCI.

Figur. 71. & yi. Declaratio.

A A. Veficula fellea e corpore bovina defumpta.


B. Bifurcatio ejufdem.
C. tDutius Cyficus.
D. Crucialis apertio ,
ut tunica interior calculofa fatld confi-
ci pojfit.
d d d d. 7 unica interior calculofa .

E. Vituli veficula fellea bifurcata.

Observatio XCI.
Ilei afetius veree vaufe ,
per varia exempla demonfratg;

Q fit affedfus Ileos (quem vulgo etiam Miferere mei


Ualis
vocant) quaeque proprie ejufdem caufa, haud fatis con-
venit inter Medicos. Nonnulli credidere in eodem inteftini te-
nuioris fieri circumvolutionem feu contorfionem , ( Belgice
een krinkel in t Gedarmte ) ficuti in farciminum (Begic6
*

Beulingen praeparatione deprehenditur. Alii e contra per-


)

negant, inteftina polle in nodum circumvolvi, quandiu me-


fenterio funt annexa. Putrefadfo vero mefenterio (quale fe-
mel atque iterum me vidiffe memini) idem utique evenire
pofTe arbitrantur. Quod fi vero attendamus ad ea, quae pofl
mortem obfervare nobis contigit , oportet ut ftatuamus , I-
leon Atoniam effe inteflinorum, &
praecipue tenuium, con-
comitantibus vomitionibus frequentiflimis , alvi adftridfione,
& non raro quoque doloribus valde atrocibus , imo morte
repentina. Haec inteftinorum Atqnia provenit primo h Ner-
vis inteflinorum , fi non in totum , faltem ex parte obflru-

ftis: unde otiantur intellina, &


prsfertim tenuia, imo motu
periitaitico naturali deflituuntur, utpote fpiritibus animalibus
deficientibus. Secundo , eadem oritur ab obftrudfione inte-
flinorum, quam vel excrementa indurata vel deglutita ofla,
fimiliaque folida alia inferunt. Tertio, fufceptio feu ingref-
fus inteilini (Belgice een ineenfchieting fubinde affedum
iflum gignit , five ingreiTus ifte ortum ducat a motu peri-
ftaltico praepolleto, five a motibus convulfivis, imo h nimia
.
'

1 dila-
-Lo caias/oc/L c
OBSERVATIO XCI.
dilatatione particula: inteftini
, aut ab eiufdem
nimia confirl
ftione; unde pars magis ampla
partem arfliorem in fefe re'
reddl ur ln hoc
T*
Quarto, hujus mali .! ’ illo inteftinorum
,.
caufam invenio contrafiionem
motu ’

t onem efle inteftini,


quod aliquoties ade6 contraflum
coarfta &
n, ut vix minimum digitum admitteret, /eoe'
neque deglutita nec
flatus penetrare fineret.
Vide Fig 7, OnimJs ,K >,„
idem affeflus fepiflime provenit.
inteflmali
to, inflammationem quoque
Et demum Sex*
inteftinorum ad cautarum feri™
e ° POrt A Nervis i«ettinorum obftrufth “«um
hf,^ hunc
buifle ll ff ,.
affeiftum in uxore cujufdam
ha
Viri Dofti / ou ~
nuper m
totalem alvi adftriaionem
vomitum conr nm m if &
ne notabili dolore, fine febri inciderat,

STnSSfc'
q
que fi m
dedant limul
q ue deliitant, ac
n d bit0
l
'

PT* »iWeffi
vel ab excrementis induratis
vel dp
^ q£
glutitis ofljbus , ahifque fimilibus folidis intus
obturata funt'
m cadaveribus me bis animadverdfle memini.
malum hoc Terfio
& fufceptione feu ingreffu
inteftini unius in aliud’ nrn
ventre, non eft dubitandum, im6
bis publice idem
demon”
ftravi (\id hig.
74 ) m
mteftinis filii cujufdam
& alius cujufdam hofpids , a me exemtis
Pidoris ut
diftedis &
dum oui •
viverent
multis malis fuerant correpti
,

ventris doloribus
, fed Drlfer^m
, idque hora unit atque allerf
Tertium exemplum hujus affeftus confpexi poft oaftnm
difteclo, praefente Joachimo

nem
9
, ViT F
Vid. Figur.
UJUS

quoties obfervavi mteftina ita


^73.
in cadavere a me
Schradero Chirurgo fatis nerro

In
efFe intdti ™
cadaverum nempe apertione
coarftata, ut ne mmimum ant
ali
coaXi£
dem digitum admitterent. Si igitur in
hoc cafu excremen"
ta paululum indurentur
aut fi flatibus
llr
,
Um, h0 mineS
tranfitus denemur'
' '
ex intoIerab ili dolore &
^ uiuam
inflam’
mTrfnJ? interire??
matione

Figur. 73. & 74. Expofitio.

AA Intejlini jejuni portio


y cujus medium
a.
>
1/aLde ejt
coartatum aut contrattum.
Tarsejufdem mtejiini , in cujus medio
hb. fufceptio comparet

M
86 OBSERVATIO XCII. XCIII.

Observatio XCII.

Enormis intejlini Coli dilatatio .

Uella quinque annos nata, jam a longo tempore conque-


P rebatur de torminibus ventris. Quae dolores leniendi,
flatus difcutiendi, vermefque necandi vim obtinent, aliquo-
ties adhibebantur, at incaflum omnia ; unde perfeverantibus
doloribus tandera ex hac vita migrabat. Aperto cadavercn-
lo, praeter eam inteftini coli partem , quae re<flum nominari
incipit, vix ullum (mirum diftu!) abdominis vifcus confpi-
cere potui idque propter enormem extenfionem in difta in-
,

tellini coli parte, fub qua caetera latitabant vifcera.

Observatio XCIII.

Uteri motus imaginarius , verus.

N
A uterus in foeminis extra puerperii flatum locali
nunc furfum nunc deorfum moveatur
voluere Authores) examini hic fubjicere , extra rhombum meum
(uti
motu
non pauci

foret, qui non folum brevitati fludeo , verum etiam ea fo-


iummodo, quae ipfemet fum expertus , tibi, benevole Le<flor,
communicare allaboro. In tranfitu tamen hoc allevero, me
fatis mirari non pofle eos , qui tantum utero adfcripferunc

motum ut ipfum diaphragma ab eodem furfum propelli i


,

imo eundem fauces ipfas invadere crediderint. Alii flbi per-


fuaferunt uterum reliccatum ad praecordia afcendere, ut hu-
medaretur, dicentes hepar gratiofi vaporis fontem efle, u- &
terum eapropter ad hepar afcendere , ut e fonte iflo hauri-
rer. Relidis nugis iftis propria abfurditate corruentibus, cer-
to certius efle autumo, Uterum fefe fummopere movere in
partu, omnefque partus conatus naturales ab utero fere pen-
dere. Qui conatus poft partum non raro adeo vehementer
perfe verant, ut uterus femet ipfum invertens e corpore pro-
cidat. In aliis puerperis paucis horis d partu expertus fum
uteri motum adeo fuifle evidentem ut Obfletrices , imo &
,

Puerperae ftepius mihi dixerint, alterum adhuc reflare in u-


tero
OBSERVATIO XCIV. 87
tero foetum. In hoc cafu nieam ipfe manum ventri appli-
cui, motumque adeo notabilem reperi, ut manus tanquami
foetu propelleretur imo aliquando itk fefe elevebat uterus
:

in hoc vel illo latere , ut extra corpus promineret , idque tali


duritie &
tumore , ut non valde ea in re exercitatus pro
certo dixiflet fe caput infantis fentire; quos tamen motus
,

mox in contrario latere fenfi. Nunc videbar mihi genu ,


nunc genas fentire , ficut in gravidis cum partus tempus in-
flat Poltquam vero manum utero inferui , non foetum , fed u-
:

terum eflTe animadverti.

Observatio XCIV.
! Trodigiofa Ureteris, integram puris pintam continentis ,
dilatatio.

N magis admiratione dignum crediderim, quilm vafa metm


I1

branacea, quo magis diftenduntur , eo magis faepe ab


humore heterogeneo incraflari. In arteriis hoc evidenter de-
monftravi Obfervatione 37. 38. & &
in ureteribus hoc quo-
que locum habere videtis Fig. yj, Ureteres aliquando ita
effe dilatatos, ut digitum admittant, rarum non eit. Rarii-
fimum tamen , &
inauditum, ureterem pintam materiae pu-
rulentas continuifle; magifque adhuc mirum eft itidem pus,

exitum quaefivifle per annexas fibras , ut mox referam. An-


no 1673. praefentibus Dom. Do&ore van Tongeren & Chi-
rurgo van Ulfen, cadaver cujufdam mulieris aperui, quae &
longo tempore tantis torminibus & cruciatibus tam immani-
bus vexata fuerat , praefertim quum purulentam redderet u~
rinam; ut multoties mortem appeteret, antequam vitae finem
inveniret. Renis dextri fuperficies admodum erat inaequalis
Afelli majoris la&es (Belg. Hom van een Cabeljauw ) refe-
rens : In Ureteris dextri infima parte fupra infertionem in
Iveficam calculus haerebat nucis avellanae magnitudine. Vide
Fig. 75”. In interiori ureteris parte offendebam filamenta
Imembranofa tranfverfim pofita. Fars media di&i 'ureteris ita
erat extenfa , ut pintam ad minimum contineret. Ex hoc
tumefafto &
materift purulenta repleto uretere, vidimus in-
numerabilia vafcula alba, turgida, &
fetam tenuem cafTa, ver-
z M fus
88 OBSERVATIO XCV.
fus hypochondrium finiftrum tendere. Ubinam terminarent,
fat accurate ( exoptata ulterius fcrutandi commoditate a mo-
rofis Confanguineis denegati) invefligare minime licuit. Haec
vafcula neutiquam venae lafteae multo minus fanguineae e-
,

rant. Cum
vafis lymphaticis nullo modo quoque convenie-
bant. Peculiare valorum genus, imo quafdam fibras (non no-
vas, fed eas, quae membranas conftituunt, quarum beneficio
lumbis alligantur ureteres) fuifiTe crediderim, quas cavas fem-
per efle, exiftimo. Atque ex hac &
fimilibus obfervatiohi-
bus forfan nafcetur anfa exadfiiis determinandi vias illas,
de quibus haftenus per incertas conje&uras in Anatomicorum
Republica fuit flrepitus.

Figur. 75 ". Expofitio. \

A. A. Media pars ureteris dextri pure repleti.


B. Calculus in infima parte dilatati ureteris h arens.
C. Vafia Sanguinea per ureterem difperfa.
c. c. c. c c . Vafcula per contentum niveo colore t in Eia
,
, ££ verfus hy-
pochondrium finiflrum repentia.

Observatio XCV.
Bofi EDyfuriam Scirrhofa Intefiini Re Eli incrajfatio & mira
coarElatio.

Uid grandia molimur tenues & miferi mortales! qui tot

Q
gunt
lethalibus morbis fumus obnoxii ut nemo facili illos

circa vias excretioni infervientes


,

-recenfere pollet. Nullibi tamen homines magis affli-


quam ; ubi , fi altio-
res egerint radices, difficillime poliunt eradicari. Quotidie
ad vitam fuflentandam nobis edendum, bibendum, &, quod
fuperfluum efl; , evacuandum. Si vero viae , hifce operibus
delimatae male fint affecSae, mors vitee faepius anteponitur ab
affli&is. Amicus quidam in flore aetatis , temperamento me-
lancholico , ante triennium in Hyberniam ob negotia pera-
genda profectus , de mingendi difficultate conqueri coepit,
quae brevi tantum fumpfit incrementum, ut aflidue ad urinam
guttatim egerendam incitaretur , idque tanto cum cruciatu.
xnx.
OBSERVATIO XCVI. 8*
& continuo conatu, ut perferre non potuerit. Quid fit?
Brevi poli, alterum non minoris momenti malum, caput quo-
que exerere coepit ; nimirum faeces alvinas liberaliter excer-
nendi impotentia , dubio procul ab illis continuis conatibus
urinam reddendi , unde intellinum redum non folum fuit
incraffatum, & fcirrhofum fadum, verum etiam in totum fe-
re coaluit: vix enim, ac ne vix quidem ftilum firaminis craf-
fitie in univerfum admittebat , unde mifer nec urinam nec
faeces alvinas excernere potuit, nifi guttatim, quidem con- &
tinue ichorofa &
purulenta materia remixtas , cum affiduis
tantifque cruciatibus, ut omnes homines
ejus praefentiam re-
fugerent. Denique in patriam redux
contulit fefe Amfielo- ,

damum, &
me aliofque confuluit, afl incafiiim , morbis fa-
dis infanabilibus. Hifce malis perpetim incrementa fumenti-
bus , tandem animam Deo reddidit aeger, occafionem nobis
relinquens malum penitius perfcrutandi. Aperto igitur cada-
vere , in utraque renum pelvi Calculum inveni horrendum
& praeter hofce in renis dextri medio adhuc alium ingentem.
Ureteres & vefica bene erant conllituta. Inteflinum redum
in univerfum ita incraflatum deprehendi, ut pollicis craflitiem
ferb fuperaret , &
ita induratum , ut anceps haererem , an
carnofum an vero cartilaginofum effet dicendum. Cavitas
quoque didi inteflini ftraminis latitudinem haud fuperabat,
& quod notandum , tam connatum olli facro »
firmiter erat
ut cultelli cufpis ad feparationem minime fufficeret , fed cu-
neo ferreo malleoque ligneo eandem peragere coadus fue-
rim ; imo, mirum didu! cum fummo labore ea difjunxL
Haec omnia Baliamo noftro praeparata a nobis refervantur ia
didi aegri memoriam, & hiftoriae raritatem.

Observatio XCVI.
Similis Retti inteflini Incrajflatio.

X eodem affedu fupracitato, puta Inteftini Redi incraf-

E
denatus
fatione
eil
& fcirrhofitate
Dominus . . .
,

.
nuper hic Amftelodami quoque
,
qui it longo tempore iifdem
cruciatibus & conatibus faeces alvinas expellendi fuerat ve-
latus. In eo tamen didum inteflinum non adeo erat coar-
M 3 datum.,,
OBSERVATIO XCVII.
flatum quin minimum digitum fortiter adigendo infudere potue-
,

rimus. Hunc affeCtum, quia raro obvenit & paucis innotuit, alio
atque alio modo conati funt curare Inter eos non deerant, qui hae-
.

morrhoides effe credebant, perqueincifiones auferendas llatue-


bant,quod etiam incaffum tentatum fuit. Ego, qui huic aegro femel
atque iterum tantum adfueram , Inteflini ReCli fcirrhofitatem
eOe judicabam , quod eventus quoque edocuit ; quia tamen
ipfe seger ad incifionem inliituendam valde erat proclivis, &
ferio eandem urgebat , calculum quoque appofui , ait omnia
fine fucceflii ; obiit enim aliquot polt feptimanis. In tali ca-
fu tamen, cura palliativa foret anteferenda, emollientibus fci-
licet, & dolorem lenientibus enematibus; magna enim reme-
dia magnas faepe inferunt noxas dum leniora nullas gignunt,
,

& interet affliCtos demulcent, & dulci iifdem funt folatio.

,, .
Observatio XC VII. j •« -i

e
Placent£ extraffio a peculari funiculi in eandem infertionis
modo redditur difficilis.

O non raro cum anxia follicitudine in placentis,


Bltetrices
polt foetum in lucem editum , extrahendis occupari,
mirum quidem videtur negotii illius ignaris ait vero li res :

penitius inveltigaretur , nemini admirationi foret: faepius enim


in earum potellate non elt, placentam ex voto arreptam e-
diKere. Ecquid vero in caufa fit, ha&enus nemine fatis it

perfpeCtum reperi. Nonnulli autumant, placentam nimis arCte


utero adhaerere, propter firmiorem coalitionem vaforum ute-
ri cum vafis placentae , in quo tamen eos
crediderim.
falli

Alii in placentae putrefactione , &


fubltantiae ejus laxitate
imo & in ore uteri nimis ItriCte occlufo caufam difficilis illius
,extra£tionis confiltere llatuunt. Nemo vero ,
quod fciam,
mentionem facit ejus, quod omnium maximi
hic elt momen-
ti nimirum funiculi centralis infertio in placentam
, fcilicet :

quando praecise in centrum placentae idem inferitur, ut plu-


rimum difficillime abfcedit non raro enim coguntur Oblte-
;

trices placentas ita conllitutas digito indice laedere ut abfce-


dant Vid. Fig. i. fequentis Catalogi. Si vero in hoc vel
illud latus implantetur, facili negotio, & quidem fua fponte,
fequi-
OBSERVATIO XCVIII. 9*
fequitur foetum in lucem prodeuntem. Eadem hujus eil ra-
tio, qua* corii in orbem fciffi cum adhaerente in fui centro
funiculo; hoc namque corio madefa&o, &
lapidi etiam pon-
derofa applicito, idem levi opera d terra evelli poteih fi vero
lateraliter affigatur funiculus, irritum erit opus.

Observatio XCVIII.
Her nia Cyjiica , cui ex terrore juntta Bubonocele.

H Erniam magis effe extenfionem , aut expanfionem perito-


quam rupturam, aut dilacerationem ejus, haud du-
naei,
bito quin inter Medicorum filios fatis conifer.
,
Hic affeclus
nomen mutuatur & contento: fic Hernia dicitur inteflinalis,
ab inteffino in ea contento , & omentalis ab omento , &c.
Non minus etiam , quum vefica urinaria prolabitur in fero-
tum, Hernia cyftica dicenda foret, qualis mihi bis occurrit
cum Andrea Boekelmanno Chirurgo expertiffimo. Amplif-
fimus vir Dom. N.N. Mercator Amftelodamenfis, ab aliquot
annis in tantam mingendi difficultatem incidit , ut urinam
reddere nequiverit, nifi manu ferotum elevando comprime-
ret. Reticuit hoc malum tam diu , mirum di-
donec fimul ,

£tu! in Bubonocelen Dolium enim in-


folo terrore incideret :

gens vini deimprovtfo rumpebatur in ejus Cella, unde ita ob-


ftupuit praefens, ut illico in bubonocelen incideret. Id quod
femel mihi adhuc obfervare contigit in alio, qui folo terro-
re fubito herniofus faftus erat , retulitque mihi fupracitatus
Chirurgus in herniis fanandis verfatiffimus, fefe hoc quoque
pluries obfervafle. Haec igitur Bubonocele coegit aegrum a-
l liorum manus auxiliares implorare Vocabar ergo cum D°.
;

Bellangerio, Medicinae Doftore eximio, Andrea Boekelman-


( no, Petro la Nou, &
Petro Adriani filio, Chirurgis dexter-
; rimis. Verumenimvero Bubonocele tam ar&e comprimeba-
tur a tendinibus mufculorum adfitis, ut nullus noflrum aegro
opitulari potuerit, ita ut brevi diem fuum obiret. Multipli-
cis hujus herniae apertionem concefferunt nobis confangui-
nei, in qua notavimus, bubonocele difle&a, inteffini Ilei por-
tionem inflammatam &
gangrtena (ut faepius contingit) ob-
,

j
feliam , aperturamque (ut vulgo loquuntur) vel potius dila-
tatio-
OBSERVATIO XCIX.
tationem adeo exilem aut ardam circa tendines mufculorum
abdominis , ut digitus pertranfire vix potuerit ; unde didi iiK
teflini portio reponi neutiquam potuit. In Scroto pofthac
totam Veficam urinariam prolapfam offendimus.

Observatio XCIX.
Renum & 'Ureterum Ovillorum mirabilis expanfio.

V Eficam Urinariam ob perpetim affluens lotium faepius in


magnam molem crefcere, mirum non eft: utpote quae
propter fubffantiam membranaceam ferum continue appellens
prompti imbibit, eodemque accumulato, admodum extendi-
tur. Verumenimvero ipios renes ab impedito urinae exitu
in immenfam adeo molem fefe expandere , ut veficae urina-
riae exhibeant , omnium expedationem fu-
inftar fefe nobis
perat, & non admirationem meretur. Ante duos cir-
nullius
citer annos Chirurgus diligentiffimus & rerum Anatomica-
rum amans, Vogelefangh, ad diffedionem duos nobis attu-
lit Renes Ovillos , ita extenfos & humore aquofo repletos,
ut duas fere pintas uterque] contineret. Ureteres admodum
tortuofi & tantae erant capacitatis, ur radicem majonm pa-
fiinacae admitterent. Utraque renum tumentium extremitas
fubflantiam naturalem glandulofatn non amiferat , fpatium ve-
ro intermedium conflabat ex membrana. Intrinfecb tubuli
pelvis cellulas magnas repraefentabant, tantae capacitatis, ut
nucem juglandem viridi cortice obdudam admitterent. U-
rinam in Vefica Urinaria contentam facili negotio exprime-
bam verfits ureteres &
renes, verumenimvero ab ureteribus
& renibus verfus veficam non nili vi adhibita, idque parcif-
fime per exiguum foraminulum in medio cujufdam claufurae
membranaceae , quam veficam inter &
ureteres inveniebam.
Talis, inquam, erant conflitutionis dida foraminula , ut e ve-
fica urinaria verfus ureteres &
renes fatis liber effet urinae
tranfitus, contraria vero compreffio ab ureteribus & renibus
verfus veficam maxima ex parte erat fruflranea, unde dubio
procul oborta fuit urinae regurgitatio, &
temporis progrefiii
talis renum* & ureterum expanfio. Hofce renes cum anne-
xis ureteribus &
portione veficae in Mufaeo noflro referva-
mus:
O B S E R V A T O
I "C.
^
mus: ita ut de rei veritate non fit dubitandum, fed cuilibet,
cccafione data, liberum, inlolitam hanc partium Urinariarum
d-ifibrmitatem apud me contemplari.

Observatio C.

Glandis in Tene vera fimftura noviter detedfa.

TNter omnes, qui hadenus defcriptionem Penis nobis de-


J. dere , Authores, haud infimum locum occupat Anatomi-
cus oculatiflimus , mihique, dum viveret, peculiari amicitia
jundus , Regnerus de trraaf ; qui tamen hoc argumentum
iion omnimode abfolvit, fed nonnulla ulterius ab aliis inve-
ftiganda pofteritati reliquit : imo quoad glandem penis fuper-
ficiarie rem egifle, &foliim in opinionibus aliorum acquievif-
fe videtur ; ceu patet in Tradatu ejus de Virorum Organis ge-
nerationi infervientibus , ubi fol. mihi 139. haec reperiuntur
verba: 'Duobus corporibus nervofis &
urethra jam defcriptis ,
in anteriori quafi parte apponitur fubflantia qu cedam reliquis
penis partibus carnofior apparens , -qua apud Anatomicos Glans ,
Balanus , & d Jimilitudine Cerafum quandoque nominatur Non .

folum autem hicce Anatomicus, verum etiam omnes alii tam


Veteres quam Neoterici hanc penis partem ficco quafi pede
tranfeunt; quantumvis in Chirurgia maximi fit momenti , hanc
partem bene noffe, ut poflea patebit.
Johannes van Horne b. m. Promotor olim meus in Micro- ?

cofmi defcriptione pag. mihi 149. hunc in modum de glande


penis loquitur. Hifce (eft illi fermo de corporibus nervofis)
impofitum efl caput , quod d fimi lit udin e glans dicitur carne con-
,

flans molli & flaccida , fenfus exquifitifjimi pnefertim ubi tur-


,

get.
Veflingius glandem penis ex fubftantia carnofa, molli fpongio*
faque conflari autumat, &
prasterea de ea nil refert.
Blafius in Veflingium Glans
: h<ec extremitati imponitur , ut
caput cervici parte enim fui inferiore
; &
quafi bafi aliquantu-
lum penem fuo ambitu excedit , in fuperiore vero leviter in
mucronem obtuforem definit. Haec ille.
Bartholomieus Cabrolius carnem efle diverfam acarnemufcu-
lofa &glandulofa fatetur in fua Diffedione Anatomica Corporis
immani. N Tko-
94 O B S E R V A T OI C.
Thomas Bartholinus in fua Anatome Glandem Penis carnem
efle fimiliter profitetur, non mollem,& flaccidam, ut Joh. van
Horne., fed fenfilem magis & folidiorem, quam in reliquo pe-
ne eft.

Vefalius de humani corporis Fabrica, pag. mihi 649.


Quum autem ad eam ufque penis regionem perrepfere (loquitur de
corporibus nervofis) in qua jam glandem e (formatur a funt^ in
acutum feruntur carnofa glandis fubfantia ipfis obnafcitur.
Haec ille.
jddriani Sfigelii verba funt : Glans ultima pars penis , eft duo-
bus corporibus nervofis obnata , qua nonnihil ambitu quoque ex-
cedit , cum corona modo circulo cingatur > anterius tamen acuta
efl , exquifitum habet fenfum , fubfantiamque fpongiofam , ut pe*
71 is , fed folidiorem

In Realdo Columbo haud infimas notae. Anatomico , ubi de


glande penis agit , haec folummodo extant 'Deinde deorfum ver-
:

fus inflettuntur (ligamenta, feu corpora nervofa penis) ad &


glandis fines impiant antur , qua glans reliquis penis partibus
minus dura exifirt
Ecce varias primi fuhfellii Anatomicorum de Glandis in pe-
ne ftrudura opiniones! quas fiquidem cum genuina iflius par-
ticulae defcriptione mox
fecutura ftudiose conferre volueris,
adutiim animadvertes , neminem iflorum Heroum in praefenti
negotio rem acu tetigifle. Hoc enim affe verare aufim, ne ul-
lum quidem (quod fciam) glandem penis talem, qualis revera
efl , antehac obfervafle ; NeG mirum * cum adeo difficilis fit
perfcrutationis: Cultellus certe. Anatomicus haud fufficit, imo
plane inutilis eft huic detedioni. Sipho quo utimur ad vafa in-
farcienda, vix quoque huic rei aptus eft; quamvis pfe anfam i

mihi dederit hujus partis veram compagem confpiciendi , quae


in hunc ufque diem in tenebris latuit. Poftquihn igitur inte-
grum penem, cruore omni exhaufto, materia ceracea replevi,
glandemque poftea in lamellas tranfverfas diflecui, reperi ean-
dem materia dida effe infarciam , id quod mihi anfam praebuit
fufpicandi Glandem penis haud efte fubftantiaecarnofse; proin-
de, ut quid hic, veri fubeflet clarius elicerem, ad experimenta
confugiebam. Scilicet primo* fanguine e pene exprete) aqua &
fiphonis beneficio eluto, corpora nerveo-fpongiofa craffiora , ab
aliis corporaffiervofa penis, imo ligamenta penis dida, flatu re-
plevi s
O B SERVATIO C. ^
.plevi, & vinculo injedo ardiffime ligavi, fperans fore, utpoft
exficcationem mihi pateret qualis eifet vera hujus glandis con-
,

flitutio. Aft incaflum. Hoc enim experimento in confpedum


quidem venit vera fubfiantia didorum corporum, ut glandis &
interior, neutiquam vero exterior. Ea enim inflatione intu-
muit &
induruit quidem interior Glandis pars, flaccida tamen
jnanfit pars Glandis exterior. Vid. fig. 75-.
Hifce vifis tubulum circa penis radicem indidi corpori ner-
veo-fpongiofo tenuiori Urethrae, ab aliis Corpus Spongiofum
Urethrae dido, ac tum flatu adado intumuit fimul cum eo pars
glandis exterior, interior vero neutiquam, fed flaccidi tatem
retinuit. Hoc animadverfo , credere coepi, corpus (vel, ut
alii volunt, corpora ; duo enim efle autumant Anatomici) ner-

veo-lpongiofum craflius &


maius it corpore nerveo-fpongiofo
tenuiore &
minore efle diverfum &
hoc cogitans tertium
; &
ultimum experimentum inftitui, quod omnibus modis expeda-
tioni meae fatisfecit. Per tubulum nempe aeneum circa penis
radicem, ubi ad ofla pubis proxime accedit, infertum corpus
nerveo-fpongiofum majuS & craflius flatu extendi, & pofl: re-
pletionem digitis tam diu penem detinui, donec eodem tubu-
lo, e dido corpore extrado, & corpori nerveo-fpongiofo mi-
nori & tenuiori indito, idem corpus flatu quoque replevidem*
quofado, totum deinde penem ligavi &exficcavi: at vero quam
difficile fitflatum in didis corporibus continere, ufque dum
omnia exficcata fint, palam fiet iis, qui in poflerum idem ex-
periri ac imitari volent. Pofl; exficcationem , penem glan-&
dem ejus in lamellas diflecui, (Vid. figuras 76, 77, 78, 79 &
80.) &
reperi penis glandem nil aliud efle quam veram conti-
nuationem tam corporis nerveo-fpongiofi majoris &
craffioris
maximam penis partem confiituentis , quam minoris te- &
nuioris Urethrae, maximam &
praefertim inferiorem ejus par-
tem ambientis, fine ulla fubftantiae mutatione.
Haec autem corpora nerveo-fpongiofa ita funt conflituta &
pofita , ut craflius &
majus interiorem glandis partem confli-
tuat, minus &
tenuius exteriorem, quam undiquaque ambit.
Vid. fig. 81. 8x. &Haec duo corpora, nempe craffium te- &
nue, a fe invicem funt feparata fepti intemedii beneficio, (vid;
fig. 8if& 8z '*) ita ut flatus per tubulum adadus ex uno corpo-
re in aliud raro perveniat ; raro inquam , quia femel atque ite-
tk '* 7 _N x rum
9e O B S E R V A T 10 '
C.
rum tantum me illud obfervafle memini : & quantumvis Regnerus
deGraaf flatuat, corporibus nervo fis (nobis nerveo-fpon-
inflatis
giofis majoribus &craffioribus)fpongiofam Urethrae fubftanriam
(nobis nerveo-fpongiofum minus &
tenuius ,) etiam intumefcere*
& vice verfa , (unde quoque deduxit notabile commercium eo-
rum corporum inter fe ) nos tamen contrarium experimur; fre- &
quentiflima penum diffeftio me edocuit, perquam raro illud com
tingere, nififupra memoratum feptum fuerit laefum; vel etiam per
commercium vaforumfanguineorum quod notabile. eft Si enim
,

corpus nerveo-fpongiofum majus &


craffius infletur , utplurimum
iimul quoque inflantur venae per penis dorfum repentes, (vid.
fig. 75-. quae faciem exteriorem penis cum vafis fanguineis per dor-
fum repentibus demonfirat) quarum ramuli corporibus nervec-
fpongiofis etiam inferviunt, &
fic aliquando fieri poteff,quod Pa-
tuit fupracitatus Anatomicus dexterrimus. Porro etiam maleob-
fervavit idem Regnerus de Graaf fpongiofam Urethrae partem
(nobis corpus nerveo-fpongiofum minus &
tenue) fenfim glandi
appropinquantemmagis ac magis, attenuari gracHioremque reddi,
tandemque in glande obliterari; potius enim didum corpus in
glandis extremo maximum & craffiffimum exiflit , imo, totam
partem glandis exteriorem conficit, Vid. fig. 76,77,78,79. & 80,
& e contr^,q.ua.magis corpus nerveo-fpongiofum majus & craffius
glandis partem extremam attingit, eo gracilius evadit neque glan=>,

dis extremum affequitur. Vid. figuras mox recitatas.


Hifce probe animadverfis ulterius inquirendum eft, quid
boni haec obfervatio in Praxi Medica praedet.
I. Quia haftenus noto notius videbatur, Glandem nil aliud
quam carnofam &
fungofam effe fubftanriam, penique adnatam,
hinc nequidem per fomniumin ullius Anatomici mentem irrepfit.
Glandem penis folium eile continuationem (prout revera eft) oith
nium corporum nerveo-fpongioforum, fine ulla mutatione fub-
flantiae; Et eapropter plerique minus foiiiciti fuere de immodica
hujus parris a continui folutionibus metuenda haemorrhagia*
Quamveropericulofumfit glandi vulnus dnfligere, aut exulcera-
tionem in ea nafci(praeferrim fi profundius penetrent ulcera aut
vulnera, & ad corpus nerveo-fpongiofum majus & craffius pertirn
gant) norunt ii qui nobifcum animadverterunt, homines aliquan-
,

do ex leviori hujus partis vulnere aut ulcere in vitae difcrimem


Mfk deduftos (vid, Qbf, 4?-.) & p.raderrim fi erigatur membrum
virile,
OBSERVATIO C. 97
virile ita laefum * unde tanta fanguinis copia non raro ad glandem
confluit, ut vix compefci poflit ejufdem eruptio. Itaque caute
agendum, fl ulceribus obfefla fitglans, ne intrinfecum laedatur.
Laefionesfuperflciales miniis periculofas efle experti fumus, mo-
do non obfideanr medium iflius partis in glande, quae ambitu fuo
&
penem excedit, glandis Corona audit, ubivafa fanguinea per>
dorfum penis repentia fatis capacia funt, quae quocunque modo
laefa ingentem fanguinis copiam periculoie fundere folent.
II. Si glans ulcere maligno obfefla amputanda fit vinculum
,

antea injiciendum efle ejus conffitutio indicat , ut enormis hae*


morrhagia praecaveatur. Vid. Obf. 30.
III. Notandum Glande, Ulcera ibidem in fuprema parte^
in
Urethrae periculoflora efle, ob metum majoris haemorrhagiae
quam ea, quae urethrae imam partem occupant rpropterea quod
haec magis lint remota a corpore nerveo-fpongiofo majori & craf-
fiori per quod arteriae multo ampliores diifeminantur & in quod
,
,

idcirco fanguis majori quantitate irruit, quam in corpus nerveo-


fpongiofum minus &
tenuius. Credibile quoque eft,in illo cafu,
de quo legitur in fupracitato TradatuReg.de Graaf pag. mihi 149..
laefum fuifle corpus nerveo-fpongiofum majus &craflius, quia
s 4 it. fanguinis tam brevi temporis fpatio vix ac ne vix quidem ex>

laelione Urethrae aut ejus corporis nerveo-fpongiofl tenuioris


& minoris potuiflent effluere, utpote vafculis fanguineis mi-
nimis ibidem exiftentibus.
IV. Conflat glandem raro in totum poffe tendi aut erigi, niff
utrumque corpus nerveo-fpongiofum, ut& eorum nervi vafa&
arteriola bene flnt conftituta. Si vero aliqua hifce partibus accidat
obfirudio , in totum & aequaliter non eriget fefe glans ut necefle,

efl in coitu. A vaforumarterioforum laudabili conftitutione quo-


que dependere glandis eredionem dico, circa venofa vero non
eflcuritafolliciti fimus, quandoquidem rariflimtb ulla in iifdem
obftrudio reperitur Sanguis enim per penem & glandem redux,
:

non per minutiffimos ramulos neque per corpus reticulare, tt


I
loquitur Malpighius, regreditur, fed per venarum patentia &
vifibiliaofcula,aut foramina. Venas enim per penem diftributae
fi non omnes , faltem tot , quot unquam offendi ,funt poris magr. i$

]
& vifibilibus foraminibus pertufae cribri inftar , quemadmodum
,

quoque in vena fplenica vitulina (vid.fig. 83. & 84.) confpicitur,

^
quod nunquam hadenus obfervatum effe putem. Ejufmodi vena-
N 3_. xum..

Ii
OBSERVATIO C.
narum perforatio incaufaeft, quod fanguis per penem redux ci-
tiffimepoffit a pene regredi, pene momento flaccefcente. Certe
fi penis &
glandis ejus Corpora nerveo-fpongiofa ut eorum vafa &
venofa rite examinentur , maxime illa cum fplenis vitulini fubffan-
tiaejufque vafis venofis convenire obfervabuntur ,
glandulis fple-
nicis bene Hujus autem glandularum elotionis & per ve-
elotis. ,

nas aquae beneficio edudionis, fine ulla tamen membrana ambien-


tis lafione primum me inventorem audeo profiteri, qualem etiam
,

me agnovit olim Joh.van Horne ProfefTor Anatomiae digniffimus.


Anno fcilicet ni fallor ,1664. nullo Anatomicorum de tali enchei-
,

refi cogitante varios lienes vitulinos praeparaveram quos mox


, ,

memoratus Celeberrimus Profeflor dicipulis,imo publice, cum


applaufu demonflrabat Sed hoc obiter. Revertar ad propofitum.
.

Iftis autem inflationem levem exficcati glan-


lienis vitulini pofl
dulis edudis,intrinfecum apprime cum penis intrinfeco conve-
nire, palam fiet: id quod corpus nerveo-fpongiofum majus domi-
nus a nobis in pene & glande ejus dicitur , illud in fplene vitulino
per fibras nervofas defignatur: quae fibrae in liene ovillo non ita
copiofae exiftunt, in humano vero earum nullas invenio; quantum-
vis Sylvius contrarium flatuerit,&hypothefes non ufquequaque
congruas indeltabilire allaboraverit. Interim non folitm ratione
fubftantiae fibrofee, aut nerveo-fpongiofae conveniunt penis hu-
manus & lien vitulinus , verum etiam refpe&u venarum quae eo- ,

dem fere modopertufae funt. Quod fi Authores,qui penis vafa


depinxerunt , imo defcripferunt , pervolvantur , apparebit quam
pauci fint circa venas internas , per dida corpora diilributas , imo
iiccoquafi pede eas tranfeunt, &
nonnulli in totum eas 'extare ne-
gant; & quid mirum? difficillime enim in confpedum produ-
cuntur.
Thornas Bartholinus inquit, penem habere arterias , venas, &
nervos ; venafque per penis partem exteriorem interiorem &
diitribui afferit ;
praetereaque nihil.
Regnerus de Graaf de didis venis internis nil nobis com-
memoravit, ubi Penis Vafa defcribit.
Vefalius hifce verbis libere fatetur fefe harum venarum diffri-
butionem per penis intrinfecam fubftantiam nunquam vidifle, S?
quamquam, ait, hac Vafa (loquitur devenis & arteriis) adfenis
oorpora pertingant vix tamen fe Bione ajfequor , quo itinere in
,

corporum cavitatem inferantur. Si caufam hujus difficultatis


per-
\ 'r •
.

'

, •:
V’>
/V <
V* """"

.. . .

• ..#•
!
.
.

-
it.:" /

/
OBSERVATIO C. 99
perfcrutemur, facile inveniemus eam. Unica tantum methodus,
qua dilucidari poliunt hae venae internae, mihi conflat, idquefola
penis inflatione &exficcatione, poli fanguinis elotionem. In ilia
inflatione fimul inflantur venae non folum per penis fuperficiem,
verum etiam internae, cribri fere in modum pertufae , quae poft
exficcationem cultello Anatomico examinari poliunt; Vid. fig.
84. Lit. C. &
fi quis alio modo hafce perfcrutetur, oleum &
operam perditurus elt. Ratio eft, quia lubflantia venae internae
propter porofitatem confunditur facillime cum penis fubftantia
intrinfeca porofiflima.

Figur. 7y. Expofitio.

A. ‘Penis Virilis inflatus exflccatus ,


, &
in duas partes fecun-
dum longitudinem divifus , ut intrinfeca confp icerentur.
a. a.’a. Arteria per fubftantiam nerveo-fpongiofam difperfa.
B. Pars Glandis exterior non inflata, quapropter in exfle cation e
omnem fpongiofltatem amiflt , unde membranam craffam
repra fentat.
b. b. &
Pars Glandis interior inflata , quae pars vera c ontinuatio
eft corporis nerveo-fpongiofi majoris & crajfloris .

C. Meatus Urinarius,

Fig- 7 6 > 77. 78, 79, & 80. Explicatio.

A. Ta leo lus fl portio Glandis penis quae Corona audit , & pro-
,

xime flta eft in loco ubi praeputium peni adnafeitur.


,

a. a. Dicli taleoli pars exterior quae continuatio eft corporis ner-


,

veo-fpongiofi tenuioris urethram ex parte ambientis quas ,

tanti non eft momenti , quanti quidem in fequenti fig.ft.X


b. Pars dicli taleoli interior , quae continuatio eft corporis ner-
veo -fpongiofi crajfloris &
majoris.
[B. Sequens portio f. Taleolus glandis penis.
L. a. ‘Dicli taleoli pars exterior , quae refpeStu prioris taleoli major.
p. Ejufdem pars interior , quae rejpetlu prioris minor.
fc. D. E. Ejufdem glandis taleolos demonjftrat , qui fuccejflve di
I minuti , internae Jubft antiae diverfltatem indigitant .
i-do OBSERVATIO C.

Figur. 81. Dilucidatio.

A. ‘Penis exficcatus ,
inflatus > fecundum longitudinem divi-
fus> ut intrinfec a facies appareret.
B. Exterior glandis pars nerveo-fpongiofa , qua tenuioris fub- &
tilioris efl textura aut fubflantia.
C. Interior glandis pars nerveo-fpongiofa cr affor is efl textura
aut fubflantia.
D. Nerveo-fpongiofa pars Urethra.
E. Urethra.
F. Arteria per penis interiora diflributio.

Figura '8i.

Solius -Glandis abfcifa intrinfecam faciem exhibet.

Fig. 83. & $4. Expolitio.

A. Tortio Vena fplenica vitulina fecundum longitudinem difl


fePta , ut perforationes ejus videri potfent : qua vena
cribri inflar perforata per Eienem diJJeminatur , & non
ftatim oh literat ur , ubi lienem intraverit , uti Highmo’
rus W alii voluere.
B. B. Ejufdem abfciff rami.
C. Tortio Vena per corpora nerveo-fpongiofa diftributa , fecun-
dum longitudinem dijfetla.

F I N I S.
MUSCUM ANATOMICUM
RUYSCHIANUM, '
1

CATALOGUS
RARIORUM,
Quae in Authoris aedibus affervantur;
adornatus ab eodem

FREDERICO RUYSCH,
M. D. Anatomes, Chirurgi* ac Botanices Profeflore

AMSTELO^DAMI

AMSTELODAMI,
Apud J AN S S O N I O-W AESBERGIOS.
M. D. C. C. X X I.
Nobiliffimo & AmpliJJimo Viro
D“. JOANNI COMMELINO
Reipublicse Amftelodamenlis Senatori graviffimo, Fau-
tori &
Amico longe honoratiffimo

Omnia faujla precatur

FREDERICUS RUYSCH.
NobiliJJime & Nmplijfime Vir ,

T lingularis Tua Rerum quarumvis Natura-


lium peritia , &
imprimis quoque Tua erga
me mihi perfpe&iffima benevolentia merito an-
fam mihi fuggerunt , hanc Cimeliarchii mei
Defcriptionem Amplillimo mihique Carilfimo
Nomini Tuo confecrandi tum ut extet mo-
:

numentum aliquod veteris jam a viginti &


ultra annis culrag
amicitiae noitrae , tum ut paginae ipfae hoc nomine publico
fiant commendatiores. Profefto live quaerendus erat Fautor
de me bene meritus, cui hae chartae infcriberentur, neminem
confpiciebam cui plus deberem; live deligendus Judex, qui
de his & limilibus exiltimare unus omnium optime pollet,
nullum reperire poteram , cui juftiiis eaedem dedicarentur
quam Tibi, Vir NobiliJJime. Quapropter &
fponte quali fua
ad Te foliim tendunt, idque ex occulto grati animi fenfujimo
ob infignia Tua erga me &
(li hoc addere fas elt) Filium
quoque meum merita affidu& impellor ad eorundem publicum
elogium. Haud enim fatis Tibi fuit tot favoris &linceri
affedfus indicia in me conferre , quin infuper benignitatem
Tuam ad illum natu majorem Filium meum extendere quo-
que Tibi placuit quam ipfe; adhuc nuper ( ut alia nunc non
;

commemorem) in Mufaeoli fui extru&ione abunde elt exper-


x O tus,
tus; dum iftud variis exoticis, ex utraque India allatis Semi-
nibus liberaliter augere atque ornare voluifti. Dabit ipfe me-
cum operam , ut haec gratiffima dona , non fint incaflum a
Te feminata; potius gratiarum cum flores tum fruftus qua-
libet occafione Tibi referre allaborabit. Interim hunc, quem
Tibi offero, Rariorum Catalogum, benigna fronte acceptes,
& conatus meos aequi bonique confulas , velim, neque eun-
dem exfua magnitudine fuoque pretio, at folum ex meo Tibi
obfervantiam meam teftandi defiderio ponderes. Deus Opt.
Max. Te, NobiliJJlme Vir , diu fervet incolumem , omneque
felicitatis genus in te, Tuofque clementer effundat. Amftelod.
9 Martii cb Io c xc.

M U-
IOJ

MUSiEUM ANATOMICUM
RUYSCHIANUM,
SIVE

CATALOGUS
RARIORUM,Quae in Mufaeo Authoris affervantur.

TUMBA ERECTA VARIIS SCELETIS , &c.


INSTRUCTA.
N°. I. In arce hujus Tumbae collocatum Caput ofleum nu-
per nati, cum hac infcriptione

Nullum f<eva Caput Proferpina fugit.

In hoc Capite fequentia notatu digna.

i. Offa fyncipitis, occipitis , & frontis,ubi primo offeam in-


duunt naturam, nempe in fui medio, fecundum proportio-
nem magis qustm in adultis prominent funtque ibidem loci
,

multo folidiora.
i. Ex hac parte duriore , tanquam centro offificationis , in-
numerabiles ftriae offeae videntur protraddae, quod in initio
offificationis femper locum habere reperio.
3. Annulus offeus ab offis petrofi infima parte adhuc feparatus
eft, in fuperiore vero jungitur Offi temporum per fymphy-
fin fine medio.
4. Officula auditus in fuo naturali fitu ,
quae dempta in utro-
que latere membrana Tympani luculenter apparent. Ea-
O 3 dem
XG<S tumba erecta.
dem Oflicula in recenter natis haud minora efTe qukm in
adultis, hic obfervabile.
5. Notabilis feparatio aut diflinftio inter os fquammofum &
Lapidofum, quae in foetu fola cohaerent membranula.
6 . Dentium illa aetate conftitutio,
in tenella qui quantumvis
imperfefti ofleam tamen jam nafri funt firmitudinem.
,

7. Os occipitis e quatuor partibus manifeftiflime coagmenta-


tum. Harum partium maximam tribus rimis fibi invicem
oppofitis gaudere , luce meridiana clarius conflat.

N°. II. Sub eo Capite , aliud exiguum Embryonis abortivi


quatuor menfium, Caput ofleum exhibetur;

In quo obfervandum fupra diftas flrias clarius


adhuc pofle cerni.

N°. III. Sequitur Sceleton pueri tres circiter annos nati,


dextra Pflttaci fceleton tenens.

Volat -irrevocabile Tempus .

In hoc pueri Sceleto obfervanda funt

1. Cranium in Bregmate efle claufum , fontanella jam obii-


terata.
z. Dens molaris quartus in maxillas fuperioris utroque latere,
exitum fibi quaerens , ante tertium ipfam maxillam per-
forat.
3. Spina Oflis Ilii cartilaginofa ,
qualis non folum in hoc fce-
leto , verum etiam in omnibus junioribus exiftit quod fl ;

non ben& obfervetur in fceletopoeia, facili fpina iflhaec car-


tilaginea amittitur.
4. Os Ilium utrumque e tribus partibus conflans, prout fem-
per in junioribus.
y. Patellae in totum cartilagineae.

N°. IV. A dextra Sceleti memorati


aliud fex feptimanas
nati Sceleton humanum confpicitur vexillum
dextra gerens.
Fru -
TUMBA ERECTA; 107

Frufira cruento marte cavebimus .

In Eo memorabilia occurrunt fequentia.

i. Inferior pars odium pubis cartilaginea, fuperior vero jam


odea.
z. Omnes epiphyfes, non folum verae (fic puto omnes procef-
fus articulatorios ,
qui verae parti offis adnafcuntur, vocan-
dos ede) verum etiam omnia carpi & tarfi officula merk

adhuc cartilaginea funt ; utroque ode calcis excepto , in


quo odeum quid apparet.
3. Dentes incilorii qui eruptione alios utplurimum praece-
,

dunt , quantumvis craffiori membrana adhuc invediantur


tranfparent.
4. In Sutura Lambdoidea Officulum triangulare, quod in Epi-
lepda commendant Authores nonnulli.
5. Procedus mammillaris in utroque latere adhuc deficit, ita-
que pro vera Apophyfi ett habendus , podea enim ex ode
temporum erumpit.
6. Procedus vertebrarum fpinod , quae fpuriae funt Apophy-
fes, (propterea quod verae parti offis, feu corporibus ver-
tebrarum , epiphyfeos in modum adnafcuntur , in ufu &
cum apophyfibus conveniunt ) e cartilagine in hoc , ficut in
fimilibus fceletis , condant. Caut£ itaque in fceletopoeia
traftandi, alnis enim decidunt.
7. Vertebras e quatuor partibus condare hoc aetatis tempore,
fceleton idud demondrar.
8. Capitis oda, fecus ac in reckns natis, futurarum beneficio
jam cohaerent.

N°. V. A finidra fefe offert Sceleton o£to menfes nati, Lan-


ceam gerens.

Notanda Sequentia.

1. Canalis odeus in ode petrofo adhuc deficit ,


prout in ea
aetatula communiter contingit.
x. In
io8 TUMBA ERECTA.
2. In finiftro latere Tympani membrana pellucida, ita ut Au-
ditus officula taanfpareant in fuo fitu naturali.
3. Caetera conveniunt cum praecedenti.

N°. VI. A latere finiftro comparet Sceleton Viri adulti manu


dextra pedori impolita.

Notanda.

1. Officula lachrymalia nullo modolaefa, quemadmodum fre-


quentiffime accidit in Sceletorum confedione , propter eo-
rum tenuitatem.
2. Quae in iifdem officulis reperiuntur foramina communia,
tranfitui dudus lachrymalis deftinata , multo capaciora funt
folito.
3. In futura fquammofa lateris finiftri varia reperiuntur Offi-
cula Wormiana.
4. Spina Offis Ilii (quae fpuria eft Apophyfis; quoniam epi-
phyfeos in modum Offi Ilio adnafcitur) offiea fada, nota-
bili linea & vera offis parte feparata eft.

y. Offa pubis a fe invicem haud ita dehifcunt in inferiore par-


te, ac in muliere; unde in viris anguftior redditur pelvis,
idque non foliim in hoc fceleto, verum etiam in omnibus
virorum fceletis illud ita fefe habet.
6. Os caudae non ita retro aut pofteriora verfus , reflexum
,

eft , ac in Mulieribus , fed magis ad offia pubis accedit.


7. Coftas craffiores &
rotundiores exiftere in Viro qukn Mu-
liere, hic quoque apparet.

Inter duo Sceleta minora fupra memorata, & N°. 3. & 4.


cadaverculum Foetus feptem menfium, bal-
infignita, jacet
famo per aliquot annos nitide confervatum, & lapidis in-
ftar induratum cujus dextra flores fugaces, puta rofas,&c.
,

continet, hominis fragilitatem denotantes , cujus fymbo-


lum eft
TUMBA ERECTA, I0 *

Ipfa dies aperit , conficit ipfa dies .

In hoc Foetus cadaverculo indurato fequentia


notanda.

i. Qua cindum efl: caput , Corona , ex floribus naturalibus


confeda, quorum petala funt perpetua; illa enim non
efl:

foliimnunquam decidunt, verum etiam naturalem fervant


colorem ; quod a me ita fadum puta , ut illa cum fubjedo
nunquam corrumpendo, convenirent.
^ . Fovea in capitis fontanella ,
(quod foetibus denatis familia-
re, fignumque efl: animam reliquifle corpufculum) fatis evi-
dens eft.

3, Cadaverculum lapideam obtinet duritiem in univerfum;


Vifceribus in corpufculo relidis, eandemque duritiem obti-
nentibus.
4. Color naturalis propemodum adhuc integer.

N°. VII. Huic foetui Balfamo confervato adftat Sceleton Abor-


tus quadrimeflris falce minans idum ; cujus didum

Nec parcit imbellis juvencae poplitibus .

In eo Sceleto fequentia memoratu digna.

1. Striarum protradiones in cranio inftar aquae in glaciem de-


generantis.
i. Ea pars oflis temporum, quae os fquammofum audit, in
fua oflificatione praecedit eam partem, quae os lapidofum
dicitur.
3. DidiOrbiculare quarto menfeofleam induifle fub-
oflis os
flandam, hic videmus.
4. Maxilla inferior in tam tenero abortu magis eft acumina-
ta in fuo medio , quam in aetate provediori.
5. Quaenam partes Oflium innominatorum primo ofleam in-
duant naturam, hic luce meridiana clarius conflat.
6 Nil oflei adhuc apparet circa Carpum , Metacarpus vero
.

plane ofleus.
P 7* In
iio TUMBA ERECTA.
7. In Tarfo vix Odeum quid repentur , Metatarfus e contra
odeam duritiem jam obtinet.
,8. Offa digitorum manus, ea quae funt in digitis pedum in fua
offificatione praecedunt.
9. Os pectoris eo tempore nil odei adhuc habere, hic clarb conflat
10. Claviculae in totum fere offeae, ut & collae,
exceptis ea-
rum
epiphyfibus.
11. Procelfus anteriores maxillae inferioris (ab aliis Coronae,
aut proceffus acuti ditbi ) veras apophyfes haud effe , hoc
exiguum fceleton demonflrat. Exillunt enim didi procef-
fus in prima offificatione, & non erumpunt ex vera offis
parte; quod de edentia verae apophyfeos edet', itaque non
immerito a me pro apophyfibus fpuriis habentur.

No. VIII. Sub dido fceleto reperitur aliud odo mendum 5


dextra tenens Veficam urinarium, e cane
defumptam.

Homo Bulla .

In eo Sceleto fequentia vifuntur,

1. Carpus plane cartilagineus.


. In tarfo Calx odeam induit duritiem , caetera Pedis oda
adhuc cartilaginea.
3. Patellae in totum cartilagineae.
4. Omnes epiphyfes totius fceled cartilagineae.
5. Maxillam inferiorem e duabus partibus conflare in foetu
recens nato, certum eb :at vero earum unio non dt carti-
laginis interventu, uti Authores autumant, imo quotiefcun-
que illud exploravi , femper reperi, hafce duas partes, mem-
branee ope cohaerere , quemadmodum in hoc fubjedo vi-
deri poted.
. Os innominatum lateris dnidri decliviorem habet dtum
quam dextri; idque neutiquam propter malam conforma-
tionem, led ob fceleti dtuationem, ante ejus exdccationem;
id quod multis impofuit Chirurgis , exiilimantibus os femo-
ris exarticulatum ede , quum offenderent alterutrum pro-
tra-
TUMBA ERECTA.
tradius efTe poft lapfum, & dolores immanes. Hoc dico
faepius dependere a fitu& corporis protradione, unde de-
cliviorem acquirit fitum, & infequente olle femoris, crus
longius nobis videtur.
7. In olfe pedoris odavo menfe geflationis fex feptemve offi
cula rotunda , fecundum didi ollis longitudinem pofita , fae

pius inveniuntur, hic vero nonulla ex iis funt gemina.


8. Fontanella in capite perquam exilis.

No. IX. A dextra memorati fceleti reperitur Sceleton foetus


humani maturi , tubam deauratam maxillis
comprehendens.

Memento temporis novijfimi /

N 0. X. Pueri quadriennis Sceleton , varia crepundia manibus


gerens.

I/ita humana lufus .

In eo Sceleto notanda.

1. OfTa pubis ofTeam eo aetatis tempore induifTe naturam, hic


conflat.
2. Olla innominata in tres partes efle feparata, hoc fcdeton
quoque demonflrat.
3. Patellae plane adhuc cartilagineae.
4. OfTa Calcis, Tali, TefTerae, ut &
maximum ex tribus oiTi-
bus innominatis, in ofTeam degenerarunt fubflantiam; dum
caetera duo innominata , feu cuneiformia , ut naviculare &
cartilaginea remanferunt.
5*. Epiphyfes fere omnes ofTeam nadae funt rigiditatem, inter
quas &
veram offis partem multum cartilaginis intercedit.
6. Offia Femoris, Tibiae, Surae &
Humeri figuram habent ,

magis redam, quam in adultis confuevit.


7. Ex offibus carpi duo ofTeam fubflantiam nada funt, idque
in utroque latere.
8. Os pedoris ex undecim officulis rotundis (quod raro fi un-
quam vifum) conflatum.
P 2 N°. X I.
uz TUMBA ERECTA.
No. XI. Sceleton quinque circiter annorum, pueri y a cujus
dextra corculum humanum, balfamo indura-
tum, filo ferico dependet.

Omnia funt. homini, tenui pendentia fila .

In eo notanda.

i. Offa utriufque tarff (offibus navicularibus exceptis) offeam


induifle duritiem.
2.. Os pedoris e quinque officulis rotundis conffans.
3. Inter proceffum Anchoriformem, & veram offis Scapulae
partem, multum cartilaginis interpofftum efie; quod indi-
cio eff didum proceffum Apophyfin fpuriam effe.
,

4.. Duo ex anterioribus offibus carpi videmus vere offeam na-

da duritiem ; caetera adhuc cartilaginea funt , ffcuti in prae-


cedenti fceleto.
y. Summus humerus,- qui proceffus eff fcapulae, hic plane ad-
huc cartilagineus-.
6. Spina olfis ilii in totum cartilaginea.
7. Inferiorem epiphyfin offium humerorum veram effe epiphy-
fin, luce meridiana clarius hic conffat, inter eam enim &
veram offis partem cartilago intercedit.
8. Idem reperitur in inferiori epiphyfi offium quae Radii di-
cuntur.
9. Superiores epiphyfes offium cubiti (nempe olecrana) carti-
lagineae adhuc exiffunt, nilque oifei in iis invenitur.
10. Epiphyfes fuperiores feu capita offium brachii e duobus
offibus eo aetatis tempore conflare, confpicitur.
11. Trochanteres majores ut &
minores Epiphyfeos more ve-
rae offis parti adnafcuntur ; itaque pro fpuriis Apophyfibus
quoque habendi.
iz. Inferiores epiphyfes offium furarum offeam naturam indue-
runt, fuperiores vero cartilagineae adhuc exiffunt.
13. Omnia utriufque tarff offa (folo Naviculari excepto) of-
fea fada.
14. Oificula auditus lateris finiftri naturalem occupant in offe
petrofo litum.
No. xil
TUMBA ERECTA. 113

N°. XII. Sequioris fexus Sccleton fatis procerum drophiolo


lachymarum abderfionem repraefentans , cum
hoc fymbolo

Mundus lachrymarum Pallis.

Notanda.

1. Sceleton faemininum ede, fatis indicant codarum tenuitas,


ut &
diftantia quae inter inferiorem partem odium pubis
animadvertitur.
x. Amplior quoque tota pelvis quam in Viro.
3. Os Pedoris e quatuor oilibus condat, mucro vero in totum
adhuc cartilagineus; quod nobis indicio eff, aetate nondum
fuide provedum tradu temporis enim numerus didorum
;

odium in ode pedoris ita diminuitur, ut in fenio non raro


fimul cum mucrone ex uno ofTe condet.

N°. XIII. Bafis Tumbae variis humanis odibus repleta, eae-


meterium repraefentat.

JEqua Tellus recluditur pauperis Regumque pueris .

Lit. A. Caput odeum in quo notanda.

1. In futura fquammofa. dniftri lateris , circa badn procedus


mammillaria, odiculum Wormianum.
x. Alterum par futurarum mendofarum (cujus beneficio latera
odis fphoenoidis odi frontis conjunguntur) magna ex par-
te obliteratum. Exinde dida oda per fymphydn dne medio»
unita funt.

L. B. Hominis Caput odeum..

Notanda.

1. Palatum mirum in modum depredum.


x e Sutura fagittalis in totum obliterata, in cujus parte podica;
P 3 fo~
ii4 TUMBA ERECTA.
fovea rotunda vifitur. * An & trepanatione ?
3. Sutura coronalis circa os temporale fmiiirum obliterata.

L C.
. Hominis Caput offeum.

Notanda.

r. Sutura fagittalis ad nafi ufque radicem extenfa os frontis in


duas partes dividit.
2. In utroque latere offis frontis fulci longi inveniuntur, or-
tum ducentes £ foraminibus fupra oculorum orbitas litis,
in iis locantur nervi per mufculos frontis diltributi.

L. D. Vetulae Caput offieum.

Notanda.

1. Utraque maxilla non folum edentula, verum etiam in fua


altitudine ita diminuta , ut vix dimidia latitudo fuperfit.
Vide Obfervationem 83. & figur. 65”.
2. Maxima imo prodigiofa reperiuntur in hoc capite forami-
,

na in exteriore parte orbitarum oculorum fita, quae apud


Spigelium foramina quarta offis cuneiformis audiunt. An
hoc a prima conformatione , an vero ob fene&utem , haud
facile eft determinare.

L. E. Caput offieum, in quo notanda:

1. Sutura fagittalis ad nali radicem ufque exporrefta.


2. Cavitas in infima parte offis frontis perquam exilis, quam
Authores ab illo futurae decurfu ad nafi radicem ufque ori-
ri, autumant ; verum aliquoties contrarium quoque ob-
fervavi.
3. In futura Lambdoidea varia Officula Wormiana; inter quae -

duo trangularia eaque ad latera, ubi futura fagittalis cum


,

lambdoidea conjungitur.
4. Proceffus mammillares offium temporum cavernulis referti.

L. F.
L. F. Caput odeum, in quo notanda:

i. Sutura fagittalis, ficut in praecedenti, ad nafi radicem ex-


tenfa.
%. OfliculumWormianum exiguum in futura fecunda mendofa,
quod valde rarum.
3. In fuperiore &exteriore parte oflium Zygomaticorum in-
fignis proceffus oileus (rariflime fi unquam antea vifus) re-
pentur.

L. G. Caput OlTeum hominis adulti.

Notanda.

1. In latere fmiltro Officulum Wormianum in futura fquam-


mofa.
a. Inter Odicula Wormiana vix majus reperitur, quam in fu-
tura coronali hujus capitis. Illud fimiliter haud frequens.
3. Vomer cum fepto narium per olTeam fubftantiam unitus,
quod faepidime contingit in adultis, unde anfa oborta apud
nonnullos dubitandi , utrum haec duo officula unum , an
vero duo edent.
4. Mufculorum temporalium vefligium infigne cum margine:
eminentiori in ode frontis & fyncipitis.

L. H. Pueri ofto circiter annos nati Caput odeum,.

Notanda.

1. Notabilis hic ed: didin&io &


feparatio ofiis occipitis ab
oiTe fphoenoideo; quod folum in junioribus cernitur tan- :

dem enim haecduoolfa conjunguntur per odeam fubflantiam,


2. Hic vifu pulchrum, quomodo in dentium renovatione in-
terilitia alveolorum a prorumpente dente extrudantur, imo
in nihilum redigantur,.
ii 6 TUMBA E^ECT A’

]Lt f. Caput pffeum hominis :


adulti.


Notanda»
«

e. Officula Wormiana varia in Sutura Lambdoidea,


x. Geminum officujum Triahgtirar<e inter*S.uturam!Sagktalem &
Lambdoideam;
3. Officula Wormiana varia in Sutura fecunda mendofa.

L. K. Caput Ofleum.

Notanda.

i. Sutura fagittalis ad nafi radicem ufque protrafta ; quod fe-


stus varietatem neutiquam denotat,
x. Varia officula Wormiana exigua in Sutura Coronali., inter
quae unum valde ingens.
3. Officulum Wormianum in Sutura Coronali.
4. Tot Officula Wormiana in Sutura Lambdoidea, ut dimi-
dia pars diftae futurae gemina appareat.

L. L. Adulti Caput Ofleum»

Notanda.

1. Sutura fagittalis in totum fer& obllterata.


x. In offis occipitis medio prominentia oflea praeternaturalis
apparet.

L. M. Pueri caput ofleum.

Notanda.

1. Sutura fquammofa dextra maxima ex parte gemina»


s. Idem reperitur in futura Lambdoidea.

L. N. Ca-
THfeCA a REPOSITORIUM I. uj
L. N. Caput offeum fenile.

Notanda.

i. Os triangulare inter Suturam Sagittalem & Lambdoideam.


i. Varia officula Wormiana in Sutura Lambdoidea.

N°. XIV. Varia offa humana


inter di da Capita offea diffemi-
nata, ut Caemeterium repraefentarent.

Inter dida offa primo nobis occurrit os humeri fex annos cir-
citer nati , cujus epiphyfis fuperior feu caput , ut epiphy- &
fis inferior, propter decodionem in aqua fimplici feparatae

funt. Vide N°. I.


Duo offa cubiti ejufdem pueri, epiphyfibus per decodionem
orbata, olecrano ne quidem excepto, quod indicium efl»
ipfum olecranum epiphyfeos in modum verae offis parti adna-
fci. Itaque pro apophyfi fpuria quoque habendum olecranum.
Vide N°. II.
Os femoris ejufdem pueri incurvatum, cujus epiphyfis fuperior
&
inferior non folum poft decodionem deciderunt , verum
etiam uterque trochanter five rotator hinc clare conflat :

didos trochanteres fpurias effe apophyfes, verae parti offis &


epiphyfeos more adnafci. Vide N°. III.

In Theca A. fequentia reperiuntur.


c

In primo & fupremo Repofitorio exhibentur.


N°. I- Partes generationi infervientes foetus maturi fequioris
fexus, cum annexis vefica urinaria &
portione inteftini redi.
In uteri vagina lemilunare hymen, prout ordinarie in illa
aetatula comparere confuevit, confpicitur; folet enim in
puellis cum tempore accrefcere in circulum, in cujus cen-
tro, in flatu naturali apertura femper remanet. Confpi-
ciuntur quoque utrimque arteriae umbilicales cum uracho
impervio.

N°. II. E Puerpera novem dierum venae fpermaticae portio


Q cera-
ii8 THECA a REPOSITORIUM II.

ceracea materia repleta, in qua capacitas di&ae venae notabi-


lis > extra puerperium &
in non gravidis neutiquam ita ca-
paces venae fpermaticae.

N°. III. Vena jugularis equina, in cujus altera extremitate


confpicitur valvula connivens, aut membranula femilunaris
valvulam mentiens, &
tamen ad valvulae officium explen-
dum inepta. In altera vero extremitate offium rami e di&a
vena produ&i occluditur vera valvula.

N°. IV. Stomachus cum inteflinis embryonis quatuor men-


dum.

In Repofitorio fecundo referiuntur.

N°. I. Veftca Vitulina geminam mentiens, utpote in cujus


poftica parte adhaeret quafi fecunda veftca vera ,
priori &
amplior, cui crediderim ortum dediffe Urachum praeter
naturam dilatatum , qui in hoc animalium genere fecundum
naturam lemper reperitur pervius.

N°. II. Sceleton foetus quatuor menfium, brachiolorum


elevatione quafi exfultans.

0 mihi nunc , OJfibus molliter quiefcentibus /

N°. III. Partes generationi infervientes & quatuor menfibus


gravidae.

Notanda.

i. Hafce partes viginti fex annis tam nitide confervavi, ut


videantur recenter exficcatae.
x. In didkrUtero quoque decumbit foetus Balfamo conditus &
lapidis inflar induratus, cujus fymbolum
9
Formatus , denatus fepuhus in eodem.
fe
Sic Uterus mihi Tumulus .

3. Vaginam in gravidis longiorem elle hic apparet.


4. Ve-
THEGA a REPOSITORIUM II* u9
4. Veficam non femper infequi hanc vaginae cxtenfionem fimi-
liter hic obfervari poteft.
5. Annexa etiam hic comparent ligamenta uteri teretia, quae
hic diceres in antica potius quam poftica uteri parte hae-
rere, idque ob fundum uteri graviditatis tempore in altum
fefe elevantem,
6. Notatu quoque dignum eft, eo loci ubi inteftinumredum cum
vagina coalefcit, parietem illum haud efle tam fpiffum,
prout fibi communiter quis imaginaretur, & quam facile,
dum hae partes male affedae funt , fibi invicem mala fua com-
municent adeo ut gangraena illic exorta tam facile a vagina
:

ad inteltinum redum tranfeat. ,

7. Quam ampla fint in gravidis vafa fanguinea uterina, hic quo-


que apparet.
8. In veiica flatu leviter extenfa , nulla ruga , nulla fovea tam ;

verd naturaliter conflituta , ac fi urina elTet diftenta.

N°. IV. Huic utero cum foetu in eo occlufo adftat Sceleton


quatuor mendum cum dimidio, fmiftrS
didum uterum tangens.

Nec poterat Tumulo nobiliore tegi .

Notanda.

1. In ejus fterno nil odei adhuc apparet.


a. Ofliculum triangulare inter Suturam Sagittalem & Lambdoi-
deam reperitur.

N°. V Sceleta gemellorum quatuor mendum.

Dextrum manibus elevatis ,


gaudium quafi prae fe ferens , cae-
lum refpicit.
Simiftrum vero dextra oculis lachrymantibus applicita, mortis
fuae praematurae eventum finiflrum deplorare videtur: lic
igitur gemelli difpari quali affedu exprimunt Democritum
&
Heraclitum.

j
N°. VI. Renis humani, in lamellas fciffi ,
portio.

No-
xo THECA a REPOSITORIUM IU.

Notanda.

i. A. A, Vafa fanguinea per renem difperfa & materia ceracea


oppleta.
z. B. B. Canaliculi per quos urina ad pelvim deducitur.

N°. VII. Ren Humanus prodigiofae magnitudinis, lagenae


figuram referens.

Notanda.

1. Per ejus membranas notabilia vafa fanguinea difteminantur


inter quae, licet repleta, varia tamen adeo exilia exifiunt,
ut vifus aciem fere fugiant.
2. Arteria Renalis f. Emulgens, ab omnibus membranis &
pinguedine denudata, quibus alias occultari folet.
3. Tubercula, potius glandulae renales induratae tumefa- &
dae e renis fubftantia expullulantes, &Lit. a. a. infignitae.

In Repofit orto tertio .

N°. I. Inteflini Ilei humani portio pedamento infiftens.

Notanda.

1. Mefenterii, cui dida inteftina cohaerent, vafa Mercurio


vivo turgida.
z. Naturalem fitum fervarunt dida inteftina , quorum vafa fan-
guinea Mercurio vivo quoque funt infarda.

N°. II. Sceleton feptem menfium foetus abortivi, finiftra ge-


rens inteftina &
ftomachum gallinae.

Pecudum fibras rimatur & exta *

Notanda.

1« Aciculae variae ftomacha infixae funt, quas deglutierat gal-


lina,ex iis nonnullae ftomachunperforarant. Vide N°. i.a. a.
z. In
THECA a REPOSITORIUM III.

z. In offe peftoris quatuor obfervantur officula rotunda.

N°. III. Pila e pilis vaccinis in Itomacho vaccas reperta.

N°. IV. Portio vaforum pulmonis. Arteriae fcilicet, Venae, &


Afperae Arteris, fuper invicem it& pofitae, ut naturalem po-
lituram aut fitum fere fervent.

Notanda.

Omnia di&a vafa repleta in fubtiliffima vafcula delinunt , ar-


boremque (quod vifu pulchrum ) repraefentant.

N°. V. Thecula feneftrata quatuor Sceletis Embryonum dita-


ta, quorum primum & maximum duorum menfium cum
dimidio, inteilina ranae nitide inflata & condita dextra
gerit.

Notanda.

i. Caput corporis refpeftu folito more ingens , & maxima ex


parte membranaceum.
z. Offis frontis offificatio primiim fefe offert circa oculorum
orbitas ; fio &
os occipitis circa foramen maximum medullae
egreffui dicatum. - ,

3. Nulla adhuc offificatio inlocooffium bregmatis.


4. Maxilla fuperior in totum offea, ut &
maxilla inferior, qua-
rum utraque in oblongum eft protrafta,. &
acuminata ficut
in canibus.
5. Claviculae olfeae, ut & coflae.
6. Offa innominata partim offea, partim cartilaginea, quoruni
offificationem in medio eorum incipere palam hic elt.
7. Officula carpi mere cartilaginea funt , metacarpii vero offea.
8. Digitorum officula, offeam fubllantiam induere incipiant*.
& arenae magnitudine elt illud, quod oflis naturam in-
duit.
9. Officula metatarii jam offea,. digitorum vero cartilaginea.

N°- VI- Proxime fuccedens Sceleton, in eadem Thecula fe-


nelirata locatum, duorum circiter menlrum eft , finiflra.
Q 3 gerena
izz THECA a REPOSITORIUM III.

gerens pulmonem ranae inflatum &fcitlum, ut intrinfecum


videre liceat.

Notanda.

i. Cranium in totum membranaceum, excepta fuperiore parte


orbitae Oculorum.
z. Utraque maxilla jam offeam duritiem acquifivit.
3. In o Ilibus innominatis leviflimum offificationis initium ob-
fervatur, punCti candidi fpecie.
4. Metacarpii officula, offificationem arenae in modum exi-
guam exhibent.
5. Tota fpina dorfi mere cartilaginea, imO fere membranacea
videtur.

N°. VII. Sequitur ordine tertium embryonis feptem circiter


feptimanarum Sceleton, in eadem Thecula feneflrata poli-
tum, finiftra gerens polypum & finu longitudinali defump-
tum.

Notanda.

1. Hic Polypus tantam habebat tenacitatem, ut eximi & ex-


ficcari potuerit, venam referens. Quo ipfo, multi fuere
decepti in peCtoris affeCtibus , cum tuiliendo ejufmodi poly-
pos rejecerunt, credentes fete venas expectoratas oftenditie.
Hofce polypos nil aliud etTe, quam ferum ftagnans in- &
cratlatum in bronchiis pulmonum aut aliis vatis venotis,
luce meridiana clarius conllare, exittimo.
z. Parum aut nihil in fui oflificatione & praecedenti difcrepat.

N°. VIII. Quartum hujus Thecae feneflratae Sceleton embryo-


nis duorum circiter mentium, tiniitra gerens ovum huma-
num , dextra vero Ephemerum.

Nafcentes morimur .

Notanda.

s. Caput in totum membranaceum, excepta fuperiore parte


'
utriuf-
THECA a REPOSITORIUM IU. 123
utriufque orbitas Oculi. Im6 in totum convenire videtur cum
Sceleto fupramemorato No. 6, infignito.
2. Caput goiTypio repletum eft, ut rotunditatem retineret.

N°. IX. Di&ae Thecae feneftratae addat Sceleton fex menfium


finiftra gerens racemum calculorum e corpore humano ex-
cretorum, qui calculi limofafubftantia cohaerent;; dextra vero
oitendit varios calculos, e veficula fellea humana defump-
tos, qui figura &
aequalitate fummopere inter fe conve-
niunt, imo pofticam partem patellae aequant.

Homo natus de muliere ,


brevi vivens tempore ,
reple-
tur multis mi/eriis .

Notanda.

1. In offie pe&oris tria officula Sphaerica reperies, caetera


cartilaginea adhuc exidunt.
2. Membrana Tympani in laevo latere integra & pellucida,
perquam videmus officula auditus in fuo fitu.
3. In carpo, tarfoque nil offiei apparet, metaearpio & meta-
tarfo in utroque latere offieis exidentibus.

N°. X. Arteriae Pulmonalis ramus ingens, ceracea materia


refertus; unde ramufculi, etiam minutiffiimi,
clarius in oculos incurrunt.

Notanda.

1. Repletorum ramufculorum capillarium extremitates, ob te-


nuitatem vix ac ne vix quidem videri pofiunt fine microfcopio.
2. Omnes membranae vifui obdantes in totum ablatae, ita ut
vafcula appareant nuda.

N°. XI. Tedis Virilis Balfamo induratus, il &


tunica vaginali
denudatus, fervata propria leu albuginea.

Notanda.

Lit. A Tefticulum demondrat.


B Pa-
t i4 THECA a REPOSITORIUM III.

B Paraflata feu epididymis per cujus fuperficiem vafa


,

fanguinea innumerabilia fparguntur quidem ar- &


tificiose repleta.
C Globus Epididymidis major.
D Globus Epididymidis minor.
E Vafa fpermatica praeparantia fiphone repleta miro ne-
xu cohaerentia, & ferpentino curfu repentia.
F Mufculus cremafter.

N°. XII. In eodem Pedamento reperitur tunica vaginalis


ejufdem tefliculi, cum annexo mufculo
cremaftere.

Notanda

Omnia effe praeparata ,parum aut nihil a naturali flatu re-


ut
cefferint; vafa nempb
repleta, naturalis capacitas cavi- &
tas] diftae tunicae ita funt confervatae , ut quafi adhuc in-
flata appareat tunica vaginalis.

N°. XIII. Hominis veficula fellea.

Notanda.

In ea multi calculi ciceris magnitudine ,


qui quoad formam
patellae haud abfimiles funt.

N°. XIV. Vituli fplen k parenchymate glandulofo & am-


biente membrana feparatus.

Notanda.

i. Arteria fplenica ex parte repleta.


2,. Vena fecundum longitudinem difle&a, ut ejus perforatio
& in progreffu obliteratio aut annihilatio clarius videri
pollent.
3. Sulci, in quos dida vena terminatur.

N°. XV.
THECA a REPOSITORIUM III.. IZf

N°. XV. Vituli Arteria fplenica ab omnibus fibris fplenicis


denudata, cui adhuc anneditur vena fplenica, in qua
ejufdem obliteratio quoque apparet.

XVI. Membrana vafculis fanguineis minutiflimis ditata


quorum, quantumvis ceracea materia infardorum, extremi-
tates, tamen fme microfcopio in fenfus haud incurrerent,
propter fubtilitatem fuam.

N 0 . XVII. Pueri duos circiter annos nati portio inteflini ilei

& coli , cum annexo caeco &


proceffu vermiformi.

Notanda.

i. inteftina mefenterio & mefocolo cohaerent.


Dida
a. Vafa Mefaraica repleta.
3. Glandulae numerofae per didum inteltinum ileum difperfae,
lumini candelae fi exponantur, apparent.
4. Inteltinum Colon magis magifque angultatum in proceffum
vermiformem definit, fecus ac in aetate provedioribus , in
quibus inteltinum caecum circa proceffum vermiformem ma-
gis protuberat, ut excrementis effet diverticulo. Vide fig.

No. XVIII. Foetus quatuor menfium Sceleton, finiftra ge-


rens margaritas, quas indice dextra commonftrans
quafi hoc innuit

Cur velim ea diligere qua funt in mundo ?

N°. XIX, XX, XXI. Humani inteftini Ilei portiones.

Notanda.

1. Vafcula fanguinea ceracea materia ad minima ufque ita in-


farda , ut inteltinum adeo rubeat ac fi effet inflamma-
tum. *

z. Variis in locis eftdem materia fibrae inteltinorum mufculofae


feu transverfae videntur oppletae.

R N°. XXII.
tl 6 THECA a REPOSITORIUM. IV.
N°. XXII.. Leporis inteftini Coli & Caeci portio, Balfamo
nitide praeparata.

1. In inteflino variae occurrunt glandulae.


x. Interior fuperficies feu tunica tam mirum in modum efP
contorta, ut. cochleam feu inftrumentum, quo in Hollan-
dia ad aquas e profundo hauriendas utuntur ( Belgice een
Handwatcr-molen ) repraefentet , &
hoc in omni lepore
locum habere reperio.

No. XXIII. Uterus cochleae marinae gravidae cochleis exiguis


refertiflimus.

Notanda.

i- Hunc Uterum Afperae Arteriae aemulum , & ex multis an-


nulis cartilagineis effe compofitum.
2. Totam uteri cavitatem Cochleis exiguis effe refertam , in-
terpofita materia fpongiofa aut potius fibrillis fpongiae inftar
contextis.

Repofitormm IV.

N°. I. Uterus humanus Balfamo induratus, ita praeparatus, &


ut omnia quae ad uterum pertinent, vagina excepta, ocu-
los incurrant. Vid. litteras , per quas particulae omnes
denotantur.

A Uteri corpus in fmiftrum latus retraftum. Vide Obfer-


fervat. 88.
B Os uteri internum.
CC Duo ligamenta, lata difta.
DD Ovaria.
EE Tubae Fallopianae, f. Oviduftus inflati, cum earun-
dem fimbriis.
F Vafa fanguinea &
per uterum diffeminata.
repleta,
G Ligamentum tertium ,
praeter naturam huic utero
teres
connatum, de quo mentio fafta Obf. 88.
No. II.
THECA a REPOSITORIUM IV. 117

N°. II. Uterus humanus (de quo mentio fa&a eft Obf, 85.
per medium difle&us &
Balfamo noftro induratus,
in quo occurrunt.
4» _

'*
* *
Notanda.
- •
-i -L

1. Uteri cavitas fanguine coagulato referta.


2,. Ovario dextro fanguinis coagulati grumus adhaeret ; quia &
Uteri ut & Tubae dextrae cavitates fanguine erant turgidae,
admodum probabile eft, eundem fanguinem £ Tuba in Ova-
rium ftillafle, ficque eidem accrevifie. Haec omnia litteris
fequentibus demonftrantur.
A. Uterus in duas partes divifus, in cujus cavo fanguis coagu-
latus a apparet.
BB Ovaria.
C Sanguis coagulatus ovario dextro agglutinatus.
DD Ligamenta lata.
EE Ligament teretia.
FF Tubae Fallopianaecum annexis fimbriis.
GG Vafa fanguinea per uterum difperfa.
HH Ova humana.
I Os Uteri internum.

No. III. Sequioris fexus Foetus humanus fex menfium cum


dimidio, in liquore jam k multis annis ita confcrvatus, ut
nil praeter animam amiferit. Hujus fymbolum

Nec Mors ,
nec l/ita rehBa.

Notanda.

; 1. Naturalis color, magnitudo, craftitiefque, fine ullis rugis


I ita confervata funt, ut Pi&ori infervire poflit diftus foetus:
videtur enim recenter e vita difceftifte.
x. Umbilicalis funiculus inter pedes vifibilis, plan& naturaliter
quoque conftitutus.
3. Situm naturalem quoque fervavit.
R x N°. IV.
128 THECA A REPOSITORIUM. IV.

N°. IV. Cerebrum humanum Balfamo lapidis inftar indura-


tum & inverfum.

Notanda.

1. In Balfamatione parum aut nihil famifit de fua; magnitudi-


ne , ita ut integram cranii fui capacitatem pofiit replere.
2. Glandula- pituitaria &
infundibulum (Lit. A.) tam aftabre
praeparata &
cerebro annexa, ut in recenti cerebro haud,
luculentius demonftrari poffint.
3. Ambae glandulae (B.) pone infundibulum confitae.
4. Medulla oblongata ,filTurarum beneficio in duas partes divifa,
quarum antica minor , major profundior poftica. &
5*. Protuberantia annularis. D.
6. Cerebri quadripartiti anteriores & pofteriores lobi. E. E,
7. Cerebellum lamellatim difpofitum. F.
8. Nervi olfadorii. G. G.
9. Nervi Viforii. H. H.
10. Nervi oculorum motorii. I. I.

11. Nervi Pathetici. K. K.


12. Par 5 m fecundum Willifium
. & 3 m Veterum. L. L> , .

13. Par 6 m Willifii f. 4«. Veterum.


. M. M.
14. Par auditorium. N. N.
15". Par vagum O. O.
16. Nervi accefiorii. P. P.
17. Par nonum Willifii & feptimum Veterum.
18. Par decimum Willifii.
19. Infundibulum, artificiofiffime praeparatum, fervata ejus
cavitate.
20. Tenuis Meninx, f. pia Mater.

e /

N°. V. Pars cerebri anterior Balfamo firmata pedamento


,
- infifiens.

N». V I. Ejufdem cerebri portio , in qua corticalis fubflantia


k medullari difcernitur.

r
'"

7 ’

N°. VII.-
THECA a REPOSITORIUM V. 129

N°. VII. Portio Humani inteftini Ilei & Coli, cum annexo
Inteftino Caeco, & ejus proceflii vermiformi.

Notanda.

1. Valvulae coli.
2. Glandulae in proceflu vermiformi.
3. Calculi magnitudine capitis aciculae majoris per membra-
nas coli difperfi» glandulas efle in lapideam fubflantiam de-
generatas, non] dubitavi amplius, poftquam illud in intefti-
nis equinis luce meridiana clarius inveni &
confervavi.
4. Cellulae Coli.
5*. Tria Coli ligamenta.

N°. VIII. Vafculum ligneum, lacca expolitum, Pilorum &


manipulum continens, quorum nonnulli Spi-
thamae longitudine vifuntur.

Notanda.

1. Hofce Pilos reperi in Atheromate omenti , pugni majoris


magnitudine. Vide Obferv. 18.
2. Nullus horum pilorum gaudet radicibus vifllibus.

N°. IX. Pars cranii homicidae, in perverfa decollatione a Car-


nifice gladio in duas partes divifa.
©

Repofitorium V.

N°. I. Duo ofla femoris pofl: frafturam tam inconcinne repo-


flta, aut faltem pofl repofitionem tam male confervata,
ut fra&urarum extremitates fuper invicem pofitee & coali-
tae , ofla valde reddiderint decurtata.

Notanda.

1. Variae exoflofes, quarum nonnullae acutae &


tenues, non
1 raro in caufa funt, ut afflidi, etiam fanati, adhuc impenfe
doleant , dum incedere primo conantur ; id quod haud
R
i

3 mirum.
i3o THECA a REPOSITORIUM V.
mirum , cum in inceffu mufculi ab acutis iftis prominen-
tiis atterantur.
z. Dite exoftofes non folum circa callum , in ambitu fraftu-
rse reperiuntur; verum etiam fupra fra&uram, e parte fa-
na proruperunt. .

3. Circa originem harum exoftofium hoc notandum, eafdem


enafci ex illis foraminulis, in quae implantantur fibrae ten-
dinofae quibus evulfis anfa datur earundem eruptioni,
,

quod in luxationibus fimiliter aliquando quoque accidit,


cujus exemplum vide in offe fubfequente N°. 1 3. &
N°. 1 . Ovis os innominatum , in quo fequentia notatu digna
occurrunt.

Notanda»

1. Non folum in ambitu acetabuli (in quo caput offis femoris


rotatur) multum offis expullulavit, verum etiam in ipfo
acetabulo. Hae offis expuitiones f. exoftofes ortum duxe-
runt ex evulfione eorum ligamentorum, quorum beneficio
os innominatum offi femoris coarticulatur: idque ab i&u
vehementiori , unde fimul etiam os femoris frangebatur.
Hanc meam opinionem confirmant quoque offa No. 3 4. &
pedamento communi infiftentia, quorum os primum os
femoris eft fupracitatum, poft fracturam vitiose ferrumina-
tum. In quo variae quoque reperiuntur exoftofes e fana
parte prominulae. Os fecundum, difto^offi femoris adfi-
tum, inferior pars eft offis tibiae canis venatici, qui infe-
quendo Cuniculum a faltu altiori in pedis luxationem incidit,
unde ligamenta quoque ex offe evellebantur eodem in loco &
variae exoftofes & me poft mortem ejus funt repertae.

N°. V. Syntaxis offium utriufque pedis filo aeneo tam affabri


concinnata, ut fila oculos vix incurrant.

N° VI. Sceleton Pueri recens nati, capiti offeo hominis adulti


inftftens, quod illi loco pedamenti infervir. Siniftra conti-
net portionem peritonaei cujufdam herniofi, in quo perito-
naeo vifui exhibetur hernia omentalis.

Tm
THECA a REPOSITORIUM V. 131

Pofi Funera profum .

Notanda.

i. Hic luce meridiana clarius conflat, in eo affedu herniofo


peritonaeum quidem dilatari &
extendi, idque vel in hoc
vel in illo loco, non vero difrumpi.
z. Vafa fpermatica fub peritonaeo decurrere, aut per fuperfi-
ciem ejus exteriorem repere. Quod fi Authores fuper hac
re confulantur, illi dida vafa inter peritonaei duplicaturam
procurrere autumant; nos verojtalem, qualem illidefcripfe-
re, duplicaturam haud admittimus.
3. Didi Sceleti caput ferra maxima ex parte divifum efl, ut
falcis veram conftitutionem , ficut &
durae matrisj duplica-
turam cerebrum a cerebello dividentem , videre liceret.
Caetera conveniunt cum aliis praegreflis Sceletis.
4. In capite ofleo quod dido Sceleto pro pedamento efl,
,

futura fagittalis ad nafi radicem ufque extenditur.


5. Inferior ejus maxilla omnibus alveolis (uno excepto) defli-
tuta , dimidiam partem fuae altitudinis amifit ,]unde fora-
mina nervi quarti paris exitui deflinata , in fupremo ma-
xillas vifuntur.
6. Maxilla fuperior tantum quoque de fua altitudine ( propter
alveolorum annihilationem ) amifit, ut vix calami fcriptorii
latitudo remanferit.
7. Foramen offis cuneiformis, quod falfoquartum audit, (non
foliim enim infculptum efl ofli fphcenoideo , verum etiam olli
'zygomatico, & maxillari) & in
exteriori parte orbitae 'oculi
invenitur, tantae efl capacitatis aut latitudinis, ut nuci avel-
lanae facile viam praebeat.
Notandum hic quoque, ofla, in quibus didum foramen exfculp-
tum efl, nempe os fphoenoideum os zygomaticum, & os
,

maxillare , diminui necefle efle.


8. In Tumbae Bafi caput ofieum reperitur, in quo foramen
didum ejufdem capacitatis efl.
6. Foramina nervorum viforiorum exitui deflinata, ut & fora-
men quintum & fextum offis fphoenoidis multo quoque
ampliora propter oflium diminutionem. Ita ut in fenio non
folum
,
5
» THECA B REPOSITORIUM. I.

folum partes molliores , puta mufculi , pinguedo &c. ali-


quando fummopere diminuantur , verum etiam aliquando
partes oflese.
10. In difto capite ofleo duo quoque exftant ofla triangularia
inter futuram fagittalem & lambdoideam.
11. Oflicula Wormiana varia reperiuntur in futuris fquamofis
ofTium temporalium.

Theca B. Repofitortum I.

N°. I. Particula pulmonis, b foemina, inflata &


fpongiae aemu-
la ; in qua veficulse pulmonales , fubftantiam pulmo-
nis conftituentes , luculenter apparent.

N°. II. Particula pulmonis, e Viro, inflata , pedamento in-


liftens , in cujus bronchiis pulmonalibus calculus ingens
& praeter eum, varii adhuc calculi eidem pedamento in-
fiflentes.

Notanda.

i. Veficulas pulmonales innumerabiles vifuntur diverfae magni-


tudinis.
Vafcula fanguinea tranfverfim fefta.

No. III. Particula pulmonis vitulini inflata, in qua veficula-


ris fubftantia, vaforum veftigia , ut &
fepta membranacea,
pulmonem in varios lobos dividentia , apprimi vifuntur.
In eodem pedamento varii quoque calculi, e pulmone bo-
vino defumpti ,
confpiciuntur.

No. IV. Ejufdem vitulini pulmonis portio, in qua mox di<fla


fepta membranacea ab inflatione inftar fpongiae ex-
panfa, ut &
tumor flatulentus reperiuntur.

N°. V. Pulmonis Vitulini portio', in qua fepta fupradida


magis adhuc funt expanfa.

N«. VI.
THECA b REPOSITORIUM II.

N°. VI. Pulmonis lobulus ab annexis lobulis ita feparatus, ut


ne quidem ambiens ejus membrana , unde infla-
laefa fit
tus a me exficcatus eft. Huic anneditur ramulus afperae
r
arteriae.

Sub diSlo Repofitorio prtmo*

No. VII. Pedamentum variis particulis pulmonis inflatis in-


inftrudum.

Notanda.

i. Particula pulmonis, cujus fepta membranacea ita funt ex-


tenfa, ut cellulas adipofas repraefentent.
i. Ejufdem pulmonis portio, cujus ambiens membrana eft abla-
ta, &
ftc medullae fambuci ad amuflim refpondet.

3. Portio pulmonis inflata, cujus vafa tranfverfim feda appri-


me apparent.
4. Portio didi pulmonis in varios lobos divifa.
j
y. Particula pulmonis , cujus membrana , quantumvis tenuifli-
ma exiftat ,
flatu tamen in cellulas innumerabiles fepara-
ta eft.

6. Pulmonis inflati portio , quae ab ambiente membrana fu-


fpensa manu feparata eft , &
fericum ad contadum menti-
tur.
7. Membrana pulmonis tenuiflima.

M°. T. Vituli lien & glandulis feu parenchymate glandulofo


feparatus , &
inflatus , per cujus fuperficiem vafa lym-
phatica numerofa inflata difleminantur.

N°. II. Anatis os alae fradum & fanatum.

Notanda.

Hujus fradurae callus ex materia ofleo-fpongiofa, diploes in


i cranio inftar, conftat; id quod aliquoties in homine quo-
que obfervavi: ita ut haud nimis fidendum fit iis, qui au-
S tu-
134 THECA
b repositorium it.
tumant fracturarum callum femper tantae e (Te firmitatis, ut
offa olim fraCta & ferruminata citius ( fi denuo fraCturam
patiantur) in loco vicino, quam in didfto callo frangantur.
. -
1 - .....
»

N 0 . III. Pulmonis vitulini portio non inflata, ut vafa fangui-


nea per pumonis lobulos difperfa melius in confpedum
producerentur.

Notanda.

i. Vafcula fanguinea ceracea materia ita repleta , ut ne qui-


dem eorum extremitates oculis fine microfcopio aflequt
poflimus.
2,. Lobulorum fubdivifiones.
3. Clare hic conflat vafa fanguinea unius lobuli nullum habere
commercium cum alterius lobuli vafis, intercedente mem-
brana, aut fepto membranaceo. Imo membrana cujufque
lobuli ambit tantum lobulum proprium vaforumque ramuli
:

profpiciunt tantum fuo proprio lobulo. Hoc ita fefe habere


in pulmone vitulino expertus fum. In Homine vero non
femper (fi unquam) illud locum habere, videfls N°. 4.

No. IV. Pulmonis humani particula aere non diflenta ,


prop-
ter mox memoratam rationem.

Notanda.

1. Vafcula fanguinea ceracea materia tam affabre eo ufque


funt oppleta, ut 'eorum extremi ramufculi, qui vix microf-
copio detegi poflunt , etiam ceram receperint.
i. Materia ceracea plurimis in locis per arterias adafta, ad &
lobulorum veficulas perdudfa eafdem replevit veficulas pul-
,

monales. Exinde in Hasmoptyfi palam fit, quomodo fan-


guis rapidior fadfus, propter hanc vel illam caufam, nem-
pe calorem, tenuitatem &c. aliquando. per arterias ad vefi-
culas pulmonales, &
ex iis ad afperae .arteria? ramufculos
deductus , per os rejiciatur.

No. V.
THECA b REPOSITORIUM II. 13*

N0 . V. VI. VII. Pulmonis vitulini non inflati portiones,


quarum vafcula materia difta infarfta funt.

Notanda.

1. In hifce perfpicilli ope extremitates vaforum melius adhuc


deteguntur.
z. Lobulorum divifiones clarius hic quoque apparent.
3. Lobulorum diftorum fubdivifiones hic quoque ita apparent,
ut quifque lobulus grani hordei cortice obdufti magnitu-
dinem repraefentet.
4. Veficulae pulmonales ex parte materia ceracea, per arterias
adafta, oppletae vifuntur.

N°. VIII. Bovinae afperae Arteriae pars, per cujus ramufcii-


los variae hydatides difperguntur, qui affe&us, quantumvis
bobus magis quam hominibus proprius fit, non raro tamen
in pulmone humano pariter reperitur.

Notanda.

In hifce Hydatidibus obfervatu dignum eft, eafdem flatu a me


fuiffe repletas, exficcatas, & ita confervatas, ut naturalem
fere magnitudinem & formam refervarint.

m°. IX. Foetus quatuor menfium Sceleton dextra penem ju-


venis, in taleolas diffe£lum, gerens, in cujus interioribus
nonnulla , a nemine ha&enus detefta , egregie demonftran-
tur. Vide Obfer. 94.

Quantum eft quod ne/cimus

No. X. Vafcula fanguinea per membranas difperfa, Mer- &


curio vivo repleta , ut ramificationes inofeulationes&
arteriarum confpici poffint.

K°. XI. fecundum


Inter repofitorium &
tertium parieti affixa
confpiciuntur varia Vafcula fanguinea, materia ceracea
repleta, &
ab omnibus adhaerentibus membranis ita fepara-
S z ta,
i36 THECA b REPOSITORIUM III.

ta, ut nil membranaceifuperfit quod rariflimum cenfeo;


:

praefertim quia minutiffimi ramufculi funt infarXi , ab &


omnibus adhaerentibus feparati. Vide Lit. A, B, C.

R epojitorium 1 1

N°. I. Sceleton infantis fex menfium, cujus caput odeum por-


tione Omenti, fericum repraefentantis, tegitur.

Nafamur ad mortem 3 Morimur ad vitam*


Notanda.

i. Sternum ex quatuor officulis confiat.


x. In tarfo &
carpo adhuc apparet.
nil ofTei
3. Defbrmitas exigua reperitur in maxillae fuperioris medio.

N°. 1 1. Placenta uterina ab Obfietrice in evulfione digito in-


dice magna ex parte in duas parte divulfa, porro plures &
ante annos tam artificiose k me Ralfamo praeparata, ut hif-
ce diebus Pi&or fublequenti figura prima eam repraefen-
tarit.

Figur. I. Expofitio.

A Placenta Uterina.
B FiiTura ab Obfietricis digito indice faXa,dum placentam evel-
leret.
C Locus ubi funiculus fefe in placentam infinuat, circa quem
locum obfervatu dignum eft, quo magis ad centrum fefe
infinuat funiculus,* ed difficiliorem efie extraXionem. VkL
obf. 97. , .:J , r ^ - •

D ;

Pars arteriae umbilicalis funiculi quae miro flexu fefe refle-


xit, quod in recenti funiculo nodum repradentat , e cujus
multiplicitate Obftetrices temerariae augurantur foetuum nu-
merum , ab hac puerpera polthac luci exponendorum.

N°. III.
THECA b REPOSITORIUM III. i 37

No- III. Gallinae Uterus cum annexo ovario, &c.

Notanda.

A Uterum denotat , in quo ovum per aliquod temporis fpa-


tium, ad fui perfedionem imo corticis obdudionem, de-
,

tinetur.
B Uteri vulva, f. vagina.
C Ovidudus miro flexu contortus.
D Infundibulum f. Ovarii introitus.
E Ovidudus expanfio, Tuba
Fallopiana.
f.

F Calices e quibus vitelli funt elapfi.


G Calicum pedunculi, e quibus dependent Vitelli,
H Vitellorum racemus, ,:jf
;

I Vitelli majores in racemi ambitu locati.'


K Vitelli minores, circa racemi centrum pofui.
N». IV. Effoetae Gallinae Uterus cum. ovidudu.

Notanda.

Degeneratio ejufdem uteri & ovidudus , cum gallina effi

effoeta.
2. Non omnes circumvolutiones ovidudus obliteratae compa-
rent.

N°. V. Gemellorum fex menfium Sceleta, Brachiis contortis


fefe mutuo ampledentia.

Prima r qua vitam dedit , hora carpfit*

Notanda.

i. In unius flerno tria reperiuntur oflicula rotunda, in alte-


rius vero tantum unum , quod offificationis diverfifatem
innuit, eorumque opinionem falfam ede offendit, qui tem-
pus offificationis tam praecise determinare gdtiunr.
z. In tarfo & carpo nil offei adhuc apparet.
S 3 a- m
I3S THECA B REPOSITORIUM IIT.

3. In infima parte capitis offei utriufque Sceleti omnia officu-


la ab omnibus membranis
,
pinguedine mufculis tam
, &
nitide funt mundata, ut nil vifum impediat; fic fumma &
differentia nobis occurrit inter officula horum tenellorum
Sceletorum , &
offa adultorum ; id quod vifu mirum &
dele&abile.

N°. VI. Placenta uterina humana cum fuo funiculo umbilicali.

Notanda.

1. Omnes arteriae & me funt


repletae materia alba, venae £ con-
tra materia rubra ; quae variegatio afpeftu jucunda.
z. Tam artificiose praeparata eff: Placenta, ut naturalem ma-
gnitudinem, formam, & craffitiem refervarit.
N°. VII. Crepidae e Corio humano confeftae.

N 0. VIII. Cutis in filamenta diffbluta, quae fila fericea


non mal£ referunt.

N°. IX, X, XI. Funiculi umbilicales & fibris membrana &


ambiente feparati, quorum vafa funt inflata, tam artifi- &
ciose exficcata, Balfamoque praeparata, ut naturalem capa-
citatem, fine rugis aut foveis, retinuerint.

N°. XII. Pars cerebri humani anterior Balfamo impraegnata


& lapidis inftar indurata.

Notanda.

1. Omnes cerebri gyri & anfradlus egregie confpiciuntur.


z. Quantumvis indurata fit di&a cerebri portio, nulla tamen
ruga in ea invenitur.

N°. XIII. Pars venae portae oflefa&a b corpore hy-


dropicae.

N°. XIV.
THECA b REPOSITORIUM ili. 139

N°. XIV. Embryonis quatuor menfium Sceleton, cujus pe-


des ad curfum dire&i ; dextra gerit particulam Offis
Femoris carie infedi.

Neque ulla ejl aut magno aut parvo lethi fuga .

Notanda.

1. Haec offis particula defumpta efl poft mortem e femore cu-


jufdam mulieris , tumore fpongiofo obfeffiae.

z. Quantumvis os femoris in difta aegra , magna ex parte effiet

cariofum & in multa fragmenta , propter di&um affe&um


divifum, omnia tamen fragmenta erant nivea, nulla ni- &
gredine inquinata quod pluries
;
obfervavi ,
quando difti
tumores ante obitum non fuerant
'
aperti , & fi aeri denega-
tus fuerat introitus.

N 0 . XV. Portio inteffini e lepore defumpta , in


Ilei qua
glandulae inteffinales luculenter fefe oderunt.
T-

N 0 . XVI. Cordis bovini auricula dextra, lapidis indar, jam


a viginti quinque annis nitide confervata.

No. XVII. Membrana, per cujus duplicaturam vafcula fan-


guinea, fanguine proprio infardda, tam fubtilia didribuun-
tur , ut vifus aciem fugiant ; Microfcopii tamen beneficio
ramufculorum extremitates , im6 corpus reticulare Malpi-
phii, in fenfus incurrunt.

N°. XVIII, Ramus pulmonalis ceracea materia op-


arteriae
pletus , & ab omnibus membranis feparatus, arbo-
remque repraefentans.

No. XIX. Cerebrum ovinum Balfamo lapidis indar indu-


ratum.
THECA b REPOSITORIUM III.

Notanda.

i. Ita reclinatum eft cerebrum iflud, ut duo ventriculi ante-


riores ,
imo &
tertius ventriculus , confpici poffint.
z. In eo quoque luce meridiana clarius confpiciuntur Glandula
Pinealis , Teftes Nates , Medulla Oblongata , ut
, ejufdem &
medullae oblongatae crura , &c.

No- XX. Cor infantis balfamo conditum , ita praeparatum, &


ut foramen ovale , duo ventriculi, paries, utraque auricula
valvulae,, imo vaforum& exortus compareant.

N°. XXI. Cor ovinum balfamatum , in quo auriculae natu-


ralem capacitatem retinuerunt. Praeterea ibi-
dem vaforum exortus obfervatur.
Notanda.

Vafa coronaria Mercurio vivo funt infarfta.

No. XXII. Cor ovinum jam ante viginti & fex annos Bal-
famo induratum.

N°. XXIII. Cuniculi corculum Balfamo tam nitide praepa-


ratum? ut naturaliter adhuc turgidulum appareat.

N°. XXIV. Cor ex anate defumptum.

N°. XXV. Uterus ovinus, in quo varia officula fuperfunt a


praegreila impraegnatione, foetu in utero denato,
&
per partes expulfo

Notanda.

i. Vafa ceracea materift ita oppleta, ut eorum curfus ferpen-


tinus demonftrari podit.
a a. Uteri Cornua j potius Uteri Bifurcatio ; femper enim pars
poflerior uteri in duas finditur partes quae cornua reprae-
,
fentantes, cornua audiunt.
BB. Ovi-
THECA b REPOSITORIUM IV. i
4t
BB. Ovidu&us.
C. Vagina.
D. Vefica.
E. Meatus urinarius.
F. Ovarium finiflrum. . i

N°. X XVI. Hominis inteftini Jejuni portio.

Notanda

1. Valvulae conniventes luculenter in ea dete&ae.


2. Lit. A. Tumorem defignat in eodem inteftino, qui k flatu
fubortus eft , poftquam exterior tunica leviter fuit laefa;
ejufmodi tumores quoque oriri in arteriis , a fanguinis pro-
pulfione, qui Aneurifmata audiunt, poftqu&m alterutra tu-
nica laefa eft, omnibus conflat.

Repofitormm IV.

N°. I. Hominis inteftini Coli , & portio cum annexo in-


Ilei ,

teftino Caeco & appendicula vermiformi.

Notanda.

1. Glandulae numerofae in didta inteftini Ilei portione.


2. Glandularum acervus in proceflu vermiformi.
3. Valvularum inteftini Ilei (aut fi mavis Coli,) naturalis
,

conftitutio tam affabre refervata eft , ut nil deficiat; &


fic facillime concipi poteft regreffum excrementorum e
Colo & Caeco ad Ileum in flatu naturali prorfus efle im-
peditum.

N°. II. Diverfae portiones inteftini Ilei e Puero.

Notanda.

Omnes funt inverfse, ut glandulae inteftinales melius in con-

j
fpeftum producerentur.
7'. ’» /1
|
»
? .. ;T;ZJ t - • -

N°. HI. Pueri biennis ftomachus,


T N°. IV,
141 THECA b REPOSITORIUM IV.

N°. IV. Inteflini Jejuni humani portio , cujus valvulas con-


niventes reperi obliteratas , aut in nihilum redadas ; cujus
affedus nullus Authorum, quod fciam, adhuc mentionem
fecit.

Notanda.

In dido proceflfu materia lapidis inflar dura reperitur.

N°. V. Offa pedis ovilli ita exarticulata, ut animal coadum


fuerit fupra dorfum pedis incedere.

N°- VI. Hominis inteflinUm Caecum & Colo feparatum ;


huic
annexus eft proceffus vermiformis.

Notanda.

1. In dido proceffu vermiformi corpufcula, lapidis inftar du-


ra
,
pofl mortem inveni.
%. Didus proceffus glandulis fcatet.
3. Per Caecum variae quoque glandulae diffeminantur.

N°. VII. Inteflini Ilei e Vitulo defumpti portio.

Notanda.

r. Totum inteflinum & vaforum repletione artiflciofa rubet,


quafi edet [inflammatum i atque hinc ratio modus verae &
'inflammationis deduci poteft.
2. Glandulae numerofifjime per didum inteflinum diffemi-
natae.

N°. VIII. Faetus recenter in lucem editi omnia inteftina


mefenterio adhuc cohaerentia , nafuralemque
fitum occupantia.

"Notanda.
•c / r
- -
fi

^Vf

ru r*. — / r t
'
*.
rt

1. Quanta fit differentia inter inteflinum Caecum recens nati


& adulti, htc apparet. " f
'

,Y , * T z . Le-
c
THECA b REPOSITORIUM IV. 143
z, Leviter funt inflata, & Balfamo ita indurata, ut nulla fo-
vea in iis reperiatur/. - -- -

- .
:

N°. IX. Ureteris calculofi portip , ita t extenfa- ob calculo-


rum tranfitum frequentem, ut minorem
J: ~ :
.«>*
tum facile recipiat.

N°. X. Inteltini Ilei humani portio.


f
i

Notanda.

i. Vafa fanguinea ceracea materia infarfta.


z. Vafcula unius lateris cum alterius vafculis communicant
& fefe invicem ofculantur.
3. Valvularum Conniventium vafcula fanguinea, eadem mate-
ria funt oppleta; vide fig.

- - .
.

N°. XI. Trunci Arteriae magnae Arteriae pulmonalis cir- &


ca cordis bafin abfciffi, idque e corpore Vitu-
lino, recenter in lucem edito.

Notanda.
r *» pr

1, Difti trunci repleti funt.


z, Duftus arteriofus, per quem fanguis in foetu. immediate. ex
arteria pulmonali in arteriam magnam transfunditur , hic
quoque confpicitur.

N°. XII. Foetus humani fex menfium Sceleton.

M°. XIII. Vituli Splen & parenchymate glandulofo feu glandu-


lis feparatus , &
inflatus , quantumvis nullibi membrana
ejus laefa fir * qui ieparandi modus i me ante viginti lex an-
nos eit inventus.

N°. XIV. Hominis inteftinum Duodenum, in quo paucae aut


nullae valvulae conniventes communiter inveniuntur.

N°. XV. Hepatis portio, in qua glandulae hujus Vifceris


lucuientilTime apparent.
2 T N°. XVI.
144 THECA b REPOSITORIUM V.

N°. XVI. Infantis caput balfamatum , lapidis indar indura-


tum, & corona laurea (margaritis intertexta) nitide
cinftum, &
fic pedamento fuffultum.

No. XVII. Arteriae ramus repletus, mirum in modum ra-


mufculos fuos fpargens.

Repofitorium V. & 'infimum .

N°. I. Foetus humanus o<do menfium cum dimidio rodrum


pifcis Gladii dentibus afperioribus praeditum hu-
mero gerens.

Ah fata ,
ah afpera fata /

N 0. II. Infantis quinque menfes nati Sceleton , dextra ra-


mum arteriae ceraceamateria infar&um elevans ; fini-
dra vero vituli intedinis innixum.

Quid grandia molimur tenues /

Notanda.

x. In ode flerno officula folito numerofiora , imo nonnulla ge-


mina.
i. Dentes inciforii eruptionem minantur.
3. Varia officula Wormiana inter os frontis & fphoenoidis,
praefertim in latere dextro.
4. In Occipitis ode foraminulum praeternaturale.
5-. Nil fere odei in carpis.
6 In tarfo vero
. nonnullae cartilagines odeam induerunt
fubdantiam.

N°. III. Infantis bimedris Sceleton, dextra gerens fafcicu-


lum florum naturalium, quorum colores admodum amoeni
jam a plurimis annis fuperdites manent; prout funt Ama-
ranthoides Africana , Stoechas eurina latifolia, Gnaphalium,
&c. Ab ejus dniltra dependet catena, cui affixus ed cal-
. r culus
THECA c REPOSITORIUM I. i 4f

culus ex vefica fellea humana defumptus


,
qui nucis mofcha*
tae magnitudinem quibus
refert
;
quali exprimit juventutis
florem, & fenedutis fpinam.

Notanda.

1. Sinus longitudinalis per fontanellam egregie tranfparet.


2. Circa os pedoris idem fere obfervatur ac in praecedenti.
3. Oflicula auditus in finiflro latere in fitu naturali vifuntur.

N°. IV. Sceleton fex menfium , e cujus dextra Margaritae


funiculo conftridae, ut &
aliae majores dependent; in fini-
ftra gerit concham matris perlarum ut &
varias margaritas filo
conflridas; cujus fymbolum:

r Morte linquenda Omnia*

Notanda.

1. Duo ex dentibus in maxilla fuperiori proruperunt,


inciforiis
inferiores e contra fub crafliori membrana adhuc latitant.
2. In Tarfo, Talus, Calx, Os Naviculare &
Teflerae,ex parte
offeam induerunt naturam.

N°. V. Venae brachii humani ceracea materia repletae , in


quibus variae protuberandae, valvulas denotantes
apparent.

Repofit orium I.

N°. I. Penis cum annexa Ove defumptus , cujus


Vefica ex
meatu urinario magna ex
parte deficiente, urina fefe exone-
raverat per foramen in poitica penis parte qui aftedus
:

in homine aliquando quoque occurrit , &


flerilitatem
affert. - -

N°. II. Inteftinum Caecum cum Coli portione b foeto re-


cens nato, in quibus obfervatu dignum efl , Caecum cum
proceflu vermiformi canalem effe uniformem, abfque pe-
T 3 culiari
x4 6 T H E€ A -c REPOSITO RIUM. fi.

prominentia, quemadmodum in aetate provectioribus.


culiari
Vid. figur. z. Obfervatu quoque dignum Ileum Colon ,
&
ejufdem efTe capacitatis. - .

Figur. -2. Explanatio.

A Inteftini Ilei portio, ubi in Colon fefe inferit.


B Inteftini Coli portio.
C Inteffini Caeci cum proceffu vermiiformi confufio, & inftar.

cornu arietini contorti.


\ 6 . ruF norW ..Vi ,
c
>!
N°. Portio arteriae magnae, circa egreffum e Corde abfcif-
III.

fa, cujus valvulae oflefafrae, coalit® plane deformes red- , &


\ dita?. De quibus mentio fada eft in Ubfervatione 69. Vide
quoque Eig. 57. Obferv. 69.
A -V
4

N°. IV. Inteffini Ovini portio, cujus vafa repleta.

Repofitorwm 1 .

"
;
. ) 1 .
.

N°. I. Portio Coli Leporini glandulis refertiflima.


'
-
.
, X!
No. II. Ureteris Equini pomo.

N°. II. Foetus humani Sceleton quatuor menfmm cum dimi-


.

dio , dextram in altum elevans , finiflra vero exiguum


ferpentem gerens, cujus cauda in os inferta circulum reprs-
fentat.

Fimfque ab origine pendet .

N 0
. IV. & V- Renes Ovini prodigiofi inflati & Balfamp prae'*
1

parati cum annexis ureteribus’./ f ,

Circa hos notanda-

1. omnes difle&iones Anatomicas, quas celebravi ha 61 e-


Inter
nus, nunquam cafum rariorem offendi; utrumque enim re-
nem ita expanfum inveni, ut uterque pintam cum dimidia
liquoris contineret. Quas extendo fuborea fuit ab impediro
uri-

t
• , .i
•'
r-

'

-•:%

'

v..
THECA c REPOSITORIUM Ii. i 47
urinae libero exituad veficam , unde renes ita funt extenfi
& fubdantia adeo tenues fafti , ut videantur veficae urina-
riae, excepto utriufque extremo , ubi carneo-glandulofam
retinuere fubdantiam Hic affeftus (quoniam confidit in
dilatatione& expanfione enormi, ob continuum & irritum
expellendi conatum) cum hernia coincidit, ac proinde jure
merito Hernia renalis nominandus ed.
z. Arteriarum cerace-a materia infandarum curfus naturalis in
hifce expanfis renibus melius , quam in renibus bene condi-
turis ,
videri poted.
3. Ureteres admodum
tortuofi, &
circa exortum tantae capa-
citatis, padinacam majorem recipere podint-
ut
4. Utrumque renem exiguo foramine aperui, ut interiora me-
lius confpici poflent , ubi variae concamerationes membra-
nofae apparent. '

N°. VI. Vedea ex eadem Ove defumpta, quae veram caufam


remorse urinae manifedat d enim attendas introitum urete-
:

rum in veficam, litteris A


A denotatum, nullam vi fibilem
reperies aperturam , attamen aliqualem fuiife ante exficca-
tionem , fequens probat experimentum. Per tubulum ure-
teribus infertum vi quadam ada<dus datus, aliquatenus ved-
cam intrabat- Dico, vi quadam quoniam datu leviter
,

adafto haud extendebatur vefica ,


propter membranulam
illud impedientem. Tubulo vero in veficam inferto, datim
ureteres imo &
renes datu extendebatur.

Notanda.

BB. Ureterum extrema, ubi veficam intrare confueverunty


demondrant, ubi confideratu dignum edydi&a extrema ita
ede extenfa , ut duos globulos nucis juglandis craditie re~
praefentent.
CC. Rotundarum &
exiguarum membranarum vedigia de-
notant, quae obdaculo fuere , ne urina in veficam liberi
defcendcre potuerit. -
;:::K 'A
D. Sphinder di<rise veficae.
E. Vas Lymphaticum per pelvim & renem difperfum.
F F. Re-
I+8 THECA c REPOSITORIUM III.

FF. Renum extremitates, quae glandulo-carnofam retinuere


fubftantiam
i '
;
•**;
, Off ‘ f)*
f
f) fJT i
G V
N®. VII. Sceleton Embryonis humani trium menfium, finiftra
ferens fpinas ex Echinomeloca&o defumptas , ftellamque
repraefentantes. Dextra vero in coelum elevata pro fymbo-
lo habet

Per afpera ad Afira .

N°. VIII. Capfula in qua annulus aureus , qui loco ada-


mantis , aut alterius lapidis pretiofi , calculum huma-
num continet oftangularem , in vefica , dum viveret ae-
gra , tam affabre politum ut mifum appareat intuenti.
Vide Obfervationem primam , ubi inauditam reperies hiflo-
riam.

No. IX. Velica Humana tribus ureteribus inflru&a , quorum


unufquifque feorfim fefe exonerat in veficae cavi-
tatem.
® , . - i i
l , .
-

N°. X. Gallinae Africanae inteflinum caecum, per quod Striae


membranofae variae diflribuuntur.

N°. XI. Vituli fplen a parenchymate glandulofo ambiente &


membrana feparatus, cujus arteria ceracea materia
infarffa.

K°. XII. Arteria fplenica vitulina repleta , & ab omnibus


fibris membranaceis circumfitis feparata, ita ut nuda
appareat arteria.
^ nc io u < /> .107^/13 mtmisiU 59
Repofitorium III.

No. I. Equi, recens in lucem editi, Inteflinum Caecum, cum


annexa portione Coli & Caeci.

Notanda.

i. Valvulae Coli ita coalitae , ut excrementorum tranfitus in


to-
THECA c REPOSITORIUM III. 149
tum fuerit impeditus ,
unde mors fubitanea fuborta fuit.
z. Triplex ligamentum in Colo, homine.
ficut in
3, Hinc triplices quoque funt valvulae conniventes in Colo,
cellulas repraefentantes.

N°. II. Inteftini Ilei humani portio , qua diverticulum


in fatis
magnum & praeternaturale reperitur. Vide fig. 3.

Figur. 3. Explicatio.

A A. Inteftini Ilei portio.


D Diverticulum praeternaturale.
N°. III.Hepatis vafa a glandulofo parenchymate feparata, &
tam aftabre concinnata , ut variis in locis ne quidem ca-
pillaria Vafcula deficiant.

Notanda.

A Vena cava per hepar difperfa.


B Vena portae.
C Vena umbilicalis in ligamentum mutata.
D Dudtus venofus itidem in ligamentum degeneratus.

No. IV. Gemellorum humanorum, fex menfes cum dimidio


natorum, Sceleta nivea, arteriam rubicunda materia op-
pletam humeris gerentia.

Nos dulcis vita exfortes &ab ubere raptos abfiulh


atra dies , & funere merfit acerbo .

Notanda.

i. In ofle pectoris unius tria reperiuntur oflicula rotunda, in


alteriusvero quatuor.
2.. Auditus oflicula nondum perfefta , luculenter in ftatu natu-
rali vifuntur.
3. Obfervatu dignum , tantum difcriminis intercedere inter
utriufque fontanellae latitudinem.
V N°. V.
35*0 THECA c REPOSITORIUM. III.

N°. V. Arteria Pulmonalis a Veficulis pulmonalibus feparata,


&
in ramufculos minutiflimos divifa ; Huic conneditur
portio arteriae magnae & corde abfciffa.

Notandum.

A Dudum arteriofum , inter arteriam pulmonalem & arte-


riam magnam fitum , indigitat.

N°. VI. Parieti hujus thecae adhaeret portio arteriae pulmona-


lis a veficulis pulmonalibus tam affabre feparata, ut ejus
extremitates plufquam capillares optime fint confer-
vatte.

N°. VII. Foetus humani maturi Sceleton gerens arteriae ra-


mum, qni pedori innititur.

Cum tantum m vita reflet tranfire malorum , liber ah


his letho ,
latus fine voce triumpho .

N°. VIII. Inteftini Jejuni Vitulini portio, glandulis refertif-


fima, cujus vafa, ceracea materia funt oppleta.

N°. IX. Septum lucidum & Cerebro Hydrocephali odo an-


nos nati.

Notanda.

i. Pars inferior hujus Septi inferne cerebro erat connatum


& variis in locis pertufum aut perforatum , ita ut lym-
phaticus humor in ventriculis contentus, ex uno ad alte-
rum ventriculum potuerit profluere.
Latex aquofus in ventriculis de die in diem ita accreverat,
ut pintam dimidiam & ultra invenerim unde cerebri fub-;

ffantiam diminutam reperiebam.


3. Totum caput in majorem molem erat extenfum , futuris,
ita hiantibus, ut digitum facile interponerem, quemadmo-
dum videtis N°. 10»
N°. X.
THECA c REPOSITORIUM III. r*t

N°. X. Pars cranii e mox memorato Hydrocephalo.

No. XI. Vituli Splen aglandulofo parenchymate feparatus , in


quo arteria repleta , venae obliteratio eleganter vifui
occurrit.

N°. XII. Vetulae Uterus cum annexis Vefica Urinaria, Ova-


riis, Tubis Fallopianis, Ligamentis, Inteftino Redo, &c.
Praeterea innumerabilia vafcula fanguinea per uterum dif-
perfa, &ceracea materia infarda vifuntur.

Notanda.

1. In finiflrum latus contradus eft uterus, de quo affedu le-


gitur Obfervat. 88. me fcil. femel tantum hunc affedum
poft mortem inveniffe ; hic autem fecundum habemus exem-
plum.
2. Ovaria nihilum fere redada in hac vetula.
in
3. Tubae naturam ovariis connatae,
praeter occaecatae , fte-
rilitatem incurabilem arguunt. Vid. Obf. 83.
4. Omenti portio utero connata.

N°. XIII. Embryonis humani trium menfium cum dimidio


Sceleton, finiilra ferens ranae Itomachum ,
cum an-
nexis inteftinis inflatis.

Quid grandia molimur tenues

N°. XIV. Vituli Splen aglandulofo parenchymate feparatus,


& inflatus, cujus arteria repleta.

N°. XV. Uterus humanus artificiofiflime Balfamo conditus,


ita ut omnia naturalem magnitudinem & fitum conferva-
rint. Praeterea, vefica cum annexis ureteribus inflata, na-
turalem capacitatem , fitum, &rotunditatem, fine rugis
aut foveis refer vavit. In eadem vefica fibrarum curfus niti-
de quoque videri poliunt.

V a No-
x$i THECA c REPOSITORIUM. III,

Notanda.

a Veficam defignat.
bb Ureterum portiones,
c Meatus urinarius,
d Vagina,
e Os uteri.
f Rugas in fuperiori parte vaginae,
gg Ovaria,
hh Ova.
ii Ligamenta lata.
kk Rotunda, potius teretia Ligamenta.
11 Tubae Fallopianae.
mm Earum fimbriae,
n n Vafa fanguinea per uterum difperfa.

No. XVI. Leporis Paraflatae Mercurio vivo repletae, in qui-


bus notatu dignum eft , Mercurium per vafa ejaculatoria
adacium, non folum paraflatas , verum etiam quaedam alia
vafcula minutiffima verfus abdomen tendentia , repleviffe.

N°. XVII. Embryonis duorum menflum cum dimidio Sce-


leton, fmiflra gerens afperam arteriam foetus qua-
tuor menfium.

Quo vivamus ,
vivere definimus .

N°. XVIII. Equi Ren Succenturiatus naturalem magnitudi-


nem & confUtutionem habens-

N°. XIX. Ventriculi humani portio , cujus pylorus annu-


lum repraefentat quod in ventriculis humanis fem-
,

per ferd locum habere reperio.

No. XX. Hominis Veficulae Seminales ceracea materia alba


oppleta? cum annexis vaiis ejaculatoriis & proflatis.

N°. XIX. Arteriae ramus major ab omnibus fibris denuda-


tus, & ceracea materia infardus.
Re-

'

J
THECA c REPOSITORIUM IV. jy 3

Repofit ortum I V.

N°. I. Ren humanus Balfamo praeparatus , cujus ureter tor-


tuofus a calculorum trandtu fummopere extenfus ed-

N°. II. Portio ventriculi humani incifa, in qua venarum re-


pletarum curfus luculenter videri poted.

N°. III. Senisdecrepiti caput odeum nitidum , & propter


alveolorum in nihilum redaftionem edentulum ,
pe-
damento indftens.

N°. IV. Gigantis os fyncipitis finidrum , cujus dextrum re-


fervatur in Mufeo Nobilidimi Amplidimi, Confultidimi-
,

que Viri D. J. Witfen augudae Amftelodamenfium Rei-


publicae Confulis , &
Studiorum omniumque bonorum
Maecenatis eximii.

Notanda.

Tam prodigiofe magnitudinis di<dum os eil, ut integro homi-


nis capiti pro galea infervire podit, quod anfam dedit non-
nullis dubitandi, an hominis, an vero quadrupedis majoris
edet os fyncipitis. Verumenimvero confideratis confide-
randis palam fiet , humanum ede. Libitinarius Templi Novi
hujus civitatis dixit nobis fefe illud inter alia oda edodide,
cujus curiodtas tanta non erat, ut caetera quoque referva-
ret. Praeterea in omni convenit cum ode fyncipitis huma-
ni, fola magnitudine excepta. In eo odiculum Wormia-
num magnum repentur*, Arteriarum vedigia aut finus in
interiori fuperficie haud quoque deficiunt. Praeterea nul-
lius animalis quadrupedis caput odeum tanta gaudet cavi-
tate ne quidem Elephantis, cujus caput olim ferra aperui.
,

N°. V. Magna portio intedini Coli ex homine defumpta , in


cujus extremo contordo mirabilis.

NK VI, Vefica humana , in qua obliquae infertiones urete-


rum claridime apparent.
3 V No. VIL
THECA c REPOSITORIUM IV.

N°. VII. Inteftini Coli &


Ilei portio, in qua circulos Coli
femilunares , feu valvulas conniventes triplices efle,
ex triplici ligamento videmus.

N°. VIII. &


IX. Vitulorum Lienes & parenchymate glan-
dulofo feparati, &
inflati, ut fupra quoque innui. Si Lie-
nem N°. 7. refpicias , vena; obliteratio , quamprimum ea
lienem intravit, optime apparebit.

N°. X. Ren humanus in totum fere confumptus , in quo pelvis


tripartita efl, & ureter iummopere dilatatus.

N°. XI. Afperae arteris humanae portio per medium difle-


da, ut annulorum conflitutio lumini oppofita melius
confpiceretur.

Notanda.

1. Afperam arteriam partim efle cartilagineam, partim mem-


branaceam, omnibus conflat; fed vero circa partem cartila-
gineam videtis varias bifurcationes in utroque extremo,
quod notatu dignum exiftimo.
z. Partem membranofam afperae arteris oefophago connatam
fibras obtinere fecundum corporis longitudinem exporredas,
& abbreviationi didarum partium deflinatas hic quoque ,

luce meridiana clarius conflat. Vid. figur.

N°. XII. Duo Renes cum ureteribus , & cadavere juvenis


defumpti , & Balfamo confervati , in quorum pelvibus
ut & tubulis Renalibus calculi ingentiflimi haerent. Vid.
Obferv. 97.

N°. XIII. Gemellorum placenta uterina duplex.

Notanda.

Vafa unius ceracea materia alba referta funt alterius vero ,

rubra, & fle eadem fefe invicem interfecant , fine ulla ta-
men connexione, aut inofculatione, non aliter ac radices
fibro-
THECA d REPOSITORIUM I.

fibrofae variarum herbarum ,


proxime adfitarum , fibi
fibi
invicem cohaerent. Atque talis ftru&ura toties mihi occur-
rit, quoties duas placentas uterinae fibi invicem accumbunt.

No. XIV. Septem menfium foetus Sceleton ,


jaculo i&um
minans.

Damna quidem celeres reparant coelecta Lunae

Nos ubi decidimus ,

Quo pius ALneas ,


quo Tullus dives Ancus 3

; v Pulvis 6f umbra fumus .

Quis fcit an adjiciant hodiernae crafiina Lunae r

Tempora Di fuperil

Repofitorium J.

N°. I. Offis humeri pars fupbrior ab humoribus acrioribus ita


exefa , ut ante obitum plane ^ parte inferiore effiet fepara-
ta. Vide Obferv. 81. ubi Tumoris offiivori mentionem feci»

Notanda.

Quod dolor exiguus admodum fuerit in principio, ut aeger ipfe


nobis retulit aliquot tamen fepdmanis ante obitum intole-
:

rabili dolore fuerit vexatus.

N°. II. Ofro dierum puerperas Uterus cum annexis Tubis >
Ovariis, Ligamentis, Vagina, & Vefica.

A Corpus uteri valde adhuc craffum & latum.


B Os uteri internum.
CC Tubae Fallopianas cum fimbriis.
DD Teretia ligamenta.
EEUte-
'
iS6 THECA d REPOSITORIUM. I.

EE Uteri Ligamenta lata.


F Velica admodum exigua, quemadmodum eam inveni ; nec
flatu magis extendere volupe fuit.
G Vafa fanguinea per veficam diflributa, ubi confideratu di-
gnum, tot vafa in interiori fuperficie, &
quidem in infima
parte reperiri , &
praefertim circa fphindlerem ejus , ut mi-
rum non lit , calculofos facillime inciderfe in fanguinolentam
midtionem propter calculorum attritionem.
H Meatus uiinarius.
1 1. Ovaria.
KK Ureterum portiones valde diflentae.
L. Vagina.

N°. IIT. Utero diffo incumbit Sceleton quatuor menfium,


brachiis extenfis veficae cavitatem Sc innumera vafa quafi
infpiciens pro fymbolo habet

§uo minime credis gurgite pifcis erit .

N 0. IV. Pueri triennis Inteflinum Caecum cum procefTu ver-


miformi , ut &
valvulis Coli.
N 0 . V. Idem e puero novem annorum.

N°. VI Leporis inteflinum Colon, cujus tunica interior, lo-


co valvularum conniventium, circularis feu cochleae
infiar fefe habens.

N 0 , VII. Ejufdem animalis Colon inteflinum cum annexo


Cffico, glandulis fcatente, unde intrinfece plane glan-
dulolum apparet Caecum inteflinum-

N 0. VIII. Placenta uterina foetus feptem menfium, cujus vafa


tam affabre infarfta ut extrema variis in locis folo micro-
,

fcopio propter tenuitatem oculos incurrant. Praeterea ob-


fervatu dignum, fanguinem in arteriis umbilicalibus conten-
tum quali in globulos feparatum fefe exhibuifte, quemadmo-
dum materia ceracea pofl repletionem jam quoque reprae-
fentat, ita ut credam arterias in tot cellulas fuilTe divifas;
THECA d REPOSITORIUM IT. tS7
quod nunquam antehac obfervatum neque ullibi me legifle
memini.
K°. IX. Portio inteftini Ilei , cujus vafa repleta ; variis quo-
que in locis calculi inveniuntur, quos glandulas lapidefadas
effe nullus dubito , propterea quod plurieshoc obfervarim
in equinis inteltinis , idque circa glandularum acervum,
inter quas nonnulla? bene erant conftitutae & nonnullae la-
pidefadae.

No. X. Portio Coli inteftini circa Redum, ubi nullae cellula


apparent.

Repofitorium 1 1.

N°. I. Veficula fellea bovina inflata ,


& Balfamo ita praepara*

ta , ut naturalem formam lemper retinere apta fit.

N°. II. Hominis Larynx cum offe Hyoide.

N°. IU. Rhombi pifcisfpinadorfi, cujus proceffus magna es


parte fuerunt fradi , &
poltea ferruminati.

N°. IV. Capfula calculis humanis repleta.


\

N e
; V. Leporis ftomachus, in quo obfervatu dignum eft, in-
troitum & exitum fibi invicem tam prope aditare id ;

quod in leporibus communiter obfervamus.

N0 . VI. Portio extremae partis inteftini Coli, cujus vafa ita


infarda ut totum rubeat intefiinum.

Notanda.

e. In hac extrema parte inteftini Coli nulla ligamenta fecun-


dum longitudinem exporreda apparent ; eaque de caufa
nullas cellulas aut valvulas conniventes hic reperies , nec
unquam in ftatu naturali reperiuntur.
a,. Lit. A. chartula extremitati adfita, utriculos, feu vaforum
cellulas indigitat. Arteriae hic finem facere videntur, fan~ &
guinem in didas cellulas deponere, qui fanguis, ex iifdem
)
X ceh
i58 THECA d REPOSITORIUM II.

cellulis redux a venularum extremitatibus, in didis cellulis


radices quoque agentibus , iufcipitur. Didae cellulas in ar-
teriae repletione quoque funt infardae, unde rotundae are-
nulae inftar, &rubrae nobis microfcopii beneficio obveniunt.
3. B Valbrum vafcula, quae innumerabilia funt , demonftrat.
4. Chartula Lit. C. membranaceas appendiculas defignat quae ,

in obefis copiofa pinguedine gaudentes, &


ab exteriori mem-
brana didi intefiini dependentes, multa obtinent vafa fan-
guinea; a nemine hadenus delineatas. Vid. fig. f.

Figur. 5. Explicatio.

A Arteria mefenterica.
a a Arteriarum mefentericarum arteriae.
B Membranae adipofae ( ut ita loquar ) ab exteriori membrana
intefiini Coli dependentes, & vafis fanguineis materia ce-
racea infardis fcatentes.

N°- VII. Ovulum cortice duriore obdudum , in ovario &


gallinaceo inventum. FIoc pluries contingere demonftrant
nobis Obfervationes curiofae Harvaei , Bartholini , Corn. Stal-
part vander Wiel, aliorumque Virorum de rebus Anato-
micis &
Medicis bene meritorum.

N°. VIII. Quatuor menfium foetus Sceleton, finiftra tenens


fafciculum vaforum Lymphaticorum ante viginti quinque &
annos e corpore defumptorum , inflatorum ita conferva- &
torum , ut valvulas luculenter appareant.

Difficilia qua pulchra /


N°. IX. Pedamentum in quo infiftunt

1. Pueri vena jugularis inflata, & ab una parte aperta, ut vera


valvulae confiitutio immediati oftendi poflet.
2.. Exigua venas portio inflata & ab utraque parte aperta, in
cujus cavo fimplex valvula , fanguinis regrefliii in totum
non refiflens. Praeteret in eadem exortus cujufdam ramuli
cum ejus annexa valvula vifui fefe exhibet.

N°. X.
jP/2^.. j$8. Cii
THECA d REPOSITORIUM II X. i S9

N°. X. Vafa Lymphatica inflata, exficcata, &


poft exficcatio-
nem ab una parte abfcifla ut valvulae immediate
,

viderentur.
y -

___

N°. XI. Alveolus ligneus, in quo membrana Amnios nitidi


praeparata.

N°. XII. Ovum gallinae prodigiofum.

Repofitorium III.

N°. I. Vituli recens nati Vefica cum annexo Uracho pervio.

N°. II. Hominis portio inteftini Ilei Coli, & cum annexo pro-
ceffu vermiformi.

In notatu dignum, Colon inteftinum, poft praegrefiam her-


iis

niam inguinalem prodigiofe fuiffe extenfum,id quod in her-


niofis pluries me obfervafle memini.

N°. III. Lien humanus admodum ingens , & ab omni pa-


renchymate glandulofo feparatus, cum annexa fto-
machi parte.

Notanda.

i. Nullis fibris tranfverfis ,


quemadmodum in liene vitulorum
& Ovium, gaudere lienem humanum, hic apparet,
i. Vena fplenica Lit. A prodigiofae capacitatis eft, quod plu-
ries obfervo in liene praeter naturam extenfo.
3. Curfus aut progreflus arteriae fplenicae Lit.B admodum tor-
tuofus.

bbb Di&orum vaforum capillares ramufculos indigitant.


4. C Arteria per Omentum difperfa & Epiploica difta.
y. D Arteria Haemorrhoidalis.
6. E Venae & arteriae per ftomachum diftributse, Vafa brevia
diftae.
7. F Pars ftomachi finiftra,
X x 8. G Sto-
s6o THECA d REPOSITORIUM III.

8. G Stomachi introitus, Os finiftrum didus.


9. H Pars Gulae.

N°. IV. Pedamentum fapra quod Renes humani omnis &


generis calculi variis exiguis pedamentis infiflen-
tes, reperiuntur. ,

In hoc pedamento magno Lit. A indigitatur Ren humanus


tam artificiofe Balfamo confervatus, ut naturalem magni-
tudinem , latitudinem, &
craflitiem confervaverit.

Notanda;

Lit. a a Vafcula fanguinea per didi Renis fuperficiem difperfaj,


&
infarda, commonflrant.
b Arteria renalis f. emulgens ceracea materia oppleta.
c Ureter leviter inflatus ut naturalem capacitatem confervaret,
in quo nulla fubfidenria, aut fovea praeternaturalis, feu ruga?
inveniuntur : fed tam artificiofe confervatus,- ut nullo mo-
do a naturali uretere in corpore adhuc exiflente, & urina
repleto, recedat.
d didum ureterem difleminata & repleta*
Vafcula fanguinea per
B Ren humanus maxima ex parte in corpore extabefadus
cum annexo uretere.
C. Ureter humanus admodum (propter calculorum tranf-
greflum) extenfus , in cujus pelvi calculus inftar majoris
radicis Zinziberis. Vide Obfervat. 56.
D Portio ureteris cujufdam filiae , ob calculum in eo h$rem
tem denatae.
E, F, G, FI, I, K, L, Mj N. demonflrant varia pedamenta exi-
gua diverfis calculorum generibus inftruda.

N°. V. Vituli afpera arteria cum


ramufculis materia rubra in-
fardis, & tam artificiofe praeparatis, ut naturalem fitum
reprefentent.

N°. VI. Abortus quatuor menfium Sceleton, dextra gerens


cyftin felleam cujufdam foetus abortivi.
THECA d REPOSITORIUM nr. i 6t

Nympharum in gremio debuit ille mori .

N°. VII. Portio Coli, Casci, & Ilei e corpore humano.

Notanda.

A Coli portio, quam circa Cascum aperui, ut duae Coli ,f. Ilei

valvulae verae,ut &


triplices valvulae Coli conniventes, &
producentes, confpici pollent.
cellulas Coli
B Proceflus vermiformis inteffini Caeci admodum exiguus;
bbb Ilei glandulae fingulares.

N°. VIII. Foetus fex menfrum Stomachus cum omnibus an-


nexis & inflatis inteffinis.

N°. IX. Caput ofFeum humanum nitidiffimum pedamento*


infiflens.

N°. X. Vituli portio Mefenterii , cujus vafa repleta.

N°. XI. Jejuni inteflini humani portio, in qua valvulae conni-


ventes affabre vifuntur.

N°. XII. Vituli Vefica fellea bifida, ab aliis incongrue duplex


habita. Vid. Oblerv. 90.

N°. XIII. Inteffini vitulini portio, in qua glandulae miliares


numerofiflimae apparent.

N\ XIV. Hominis Veficula fellea, im cujus fundo aliquot di-


verticula , inque his calculofam fubffantiam inveni.

N°. XV. Jejuni inteffini , cujus non foliam


humani portio
circuli aut valvulae conniventes eleganter in oculos incur-
runt, verum etiam earum vafcula fanguinea ceracea mate-
ria oppleta.

N°. XVI.' Foetus humani quatuor menfium cum dimidio Sce-


leton , dextra tenens racemum piperis nigri ; ita demon-
X 3 ffransj,
THECA d REPOSITORIUM III.

lirans, qnomodo racematitn crefcat piper nigrum; finiftr*


vero minuti-ffimam candelam gerens.

(/ita hominis ,
lumen fub dio pofitum .

N°. XVII. Ramus afperae arteriae ceracea materia alba reple-


tus, cum annexo ramufculo arteriae bronchialis, & arteriae
pulmonalis, quae arteriae, variis in locis, per Analtomofes
conjunguntur imo cum didam arteriam pulmonalem ma-
:

teria ceracea replerem arteria bronchialis limul quoque


,

eandem admittebat.

Notanda.

a Arteria Bronchialis,
b Arteria Pulmonalis,
cc Anaftomofes,
_ #

N°.XVIII. Calculus humanus ab Abrahamo Cypriano Med.


Dod. & Lithotomo expertiffimo exfedus, cujus fuperfi-
cies inaequalis, morum repraefentat maximum.

N°. XIX. Calculus humanus pugni magnitudine.

N°. XX. Ramus venae portae ex hepate humano, cujus ra-


mufculi partim repleti , partim vacui , nitidiflimeque a
glandulofo parenchymate feparati funt.

N°. XXL Portio Stomachi humani cum pyloro , qui cir-


culi inltar.

N°. XXII. Embryo grani fecalis magnitudine cum annexa


placentula , &
funiculo umbilicali, jam £ viginti quinque
annis confervatus,
*
&
induratus.

O de -
THECA d REPOSITORIUM IV, 163

0 dementiam credentium ex hifce primordiis ad


fuperbiam fe genitos

N°. XXIII. Portio Coli e puero tres circiter annos nato,


in qua valvulae Coli cum annexo Caeco &
proceflu ver-
miformi.

Notanda.

Lit. A Valvulas Coli defignat.


B Inteflinum Caecum, quod ab adultorum Caeco valde
differt.
C Vermiformem procefTum glandulis refertum.

N°. XXIV. Portio inteftini Ilei humani, cujus tunica exti-


ma ab intima flatu dehifcit , unde intrinfecum reticula-
,

tum apparet.

N°. XXV. Foetus humani trium cum dimidio menfium Sce-


leton, gerens in capite ut &
dextra manu Pajaneli femina
miranda.

Ab Utero ad Tumulum .

N°. XXVI. Foetus humani maturi Sceleton nitidiffimum, cu-


jus caput offeum ferra apertum , ut intrinfecum exaflif-
fim& in confpedum produceretur.

Hac mihi prima dies , hac mihi fumma fuit,

Repofitorium IV.

N°. I. Pueri O&o annos nati Sceleton nitidiffimum , cujus.


olla nivis inftar albicant; innititur feipioni, pro&
fymbolo habet:
tu THECA 'd REPOSITORIUM IV.

Huc curfus fuit *

Notanda

x. Patellae in fui medio tantum ofTefa&ae , in ambitu vero car-


tilagineae.
z. Omnes epiphyfes cartilaginis beneficio , veris partibus of~
fium ubique adhaerent.
3. Tarfus, &
Carpus ofTefadii.
4. Olla Innominata & tribus partibus conflare hic luculenter
apparet.
y. Epiphyfes Corporibus vertebrarum adhaerere , hic palam
eft, praefertim in inferiori fpinae parte.
6. In Sterno 06I0 oflicula rotunda.
7. Oflicula auditus proprium locum adhuc occupant,
8. ProcefTus Styloides cartilaginei.
9. Utraque maxilla dentibus omnibus niveis inftrudla.

N°. II. Sceleton humanum nitidum unius circiter anni


, cum
dimidio, dextra fphaeram gerens.

EJl avido tranfmiffus Olympo > non optans tot fa-


cula noffe j
tot numerare dies .

Notanda.

1. Carpus cartilagineus,
i. Tarfus maxima ex parte ofleus.
3. Patellae in totum cartilagineae.
4. Epiphyfes offium Femoris magna ex parte cartilaginese»
5. Sternon odio oflicula rotunda obtinens.
6. Circa bafin fcapularum epiphyfes cartilaginofae obfervantur.
7. Idem reperitur circa fpinam offium Ilium , quae magna
ex parte, cartilaginea.
8. Omnes Trochanteres f. Rotatores fpurias ede apophyfes non
elt dubitandum , quia in hoc ut & aliis junioribus Sce-
letis, cartilaginis beneficio verae offis parti connafcuntur.
9 H olle fyncipitis finiflri lateris duo foramina praeterna-
turalia. . 10. Tranf-
T H E C A e, & f. i6 S
10. Tranfverfos proceflus offis facri cartilaginis ope connatos
effe in infantibus, hic conflat.
11. Ofla innominata ex tribus partibus efle comopfita , hic
etiam videmus.
i%. Fontanella adhuc fatis magna.

N°. III. Sceleton humanum nitidiffimum unius circiter an-


ni, finiftra fpicam ingentem Milii Indi ferens, cujus gra-
na femen Coriandri magnitudine adaequant.

Proh Dii immortales , quam optabiliter iter illud


ineundum efi , quo confeffio , nulla reliqua cura $

nulla follicitudo futura efi /

Notanda.

s. Per fuperficiem exteriorem offis frontis circa ejus medium


Sinus longus decurrit, in quo vas fanguineum notabile re-
conditur. Hoc in capitis incifione oblervandum , ne laeda-
tur illud; femper enim didum vas ibi reperies, quantumvis
flnus in cranio deficiat. Quando in prima conformatione
vas illud tam profundum habet fltum , ut talem finum effor-
mare poffit in cranio tenerrimo &
molli adhuc exiftente,
tunc folummodo occurrit Sinus didus. In caeteris repit
didum vas paulo fublimius , nullum finum in cranio eftor-
mans.
2. Proceflus fummus, Humerus didus,in utraque fcapulaplanb
cartilagineus, veraque epiphyfis eft.

3. Fontanella admodum exigua in hoc Sceleto.

N°. IV. Sceleton humanum candidiffimum feptem circiter


annorum , fcipioni innitens.

Vixi , & quem dederat natura curfum peregi .

Theca E & F.

Triginta & quatuor Herbaria viva trium fere annorum fpatio


Y k me
t 66 THECA g REPOSITORIUM & I. II.

a me confeda continent fcilicet ab eo tempore , quo No-


:

biliflimi &
Ampliflimi Dnn.Confules Amftelodamenfes Pro-
feflionem Botanices in me contulerunt. In iis omnis generis
plantae tam indigenae quam exoticae, nitidi a me exficca-
,

tae & confervatae fine numero reperiuntur.

Repofitorwm I.

N°. I. Uterus Ovinus cum annexa vefica.

Repofitorwm II.

N°. I. Brachium humanum cum mufculis rite feparatis , & jam


ab annis viginti & quinque Balfamo conditis.

N°. II. Utrumque Os Tibiae cum fibulis , e Caemeterio mi-


hi allatum ; quorum oflium partes inferiores fupra jundu-
ram aut ferra aut alio inflrumento , dum viveret homo
per infortunium amputatae funt. In iis notatu digna occur-
runt :

1.In ferruminatione utrumque os in utroque latere circa am-


locum effe coalitum.
putationis
2. In omnibus didis oflibus eo in loco ubi membrana illa
craHa reperitur , (cujus beneficio utrumque os fecundum lon-
gitudinem copulatur) innumerabiles exoflofes videri An :

propter alimenti exuperantem copiam , utroque pede ampu-


tato ?

N°. III. Portio inteflini Coli humani, cujus cellulae (liga-


mentis cultello diffolutis) in totum obliteratae funt. Unde
conflat cellularum conflitutionem a ligamentis per longitu-
dinem didi inteflini procurrentibus dependere.

N°. IV. Brachium humanum, cujus mufculi fcalpello feparati


Balfamo confervati funt a pluribus annis.

No-
THECA g REPOSITORIUM II.

Notanda,

Chartularum literae quemque mufculum indigitant


A Mufculus palmaris.
B Flexor carpi interior.
C Flexor carpi exterior.
D Flexor fecundi internodii, feu perforatus, qui in quatuor
partes carnofas iefe feparat, & fic ulterius quatuor tendini-
bus magna ex parte inferitur in quatuor olla fecundi inter-
nodii, pollice excepto, utpote peculiari mufculo praedito,
E Extenfor carpi interior.
F Extenfor carpi exterior.
G Pronator teres.
Fi Pronator quadratus.
I Supinator longior feu primus.
K Supinator brevis.
L Pollicis tertium internodium fledens.
M Flexor tertii internodii digitorum S. Perforans,
N Primi internodii pollicis flexor primus.
O Primi internodii pollicis flexor fecundus.
P Secundi internodii Pollicis flexor primus.
Q Pollicis tertium internodium extendens.
K Secundi & tertii pollicis internodii extenfor.
S Primus digitorum extenfor , tertium & fecundum os (ut
Spigelius vult) extendens. Verum ego exiflimo omnes di-
gitos pollice excepto ab eo extendi imo fecundum exten-
,

forem Lit. T. infignitum huic mufculo etiam efle annume-


randum, & neutiquam ab extenfore digitorum primo fepa-
randum.
T Secundus extenfor (ut Spigelius vult) qui offa minimi
digiti extendit; mihi vero portio primi extenforis efle vi-
detur.
V Primum internodium fledentes , feu Lumbricales muf-
culi.
\V Biceps mufculus.
X Flexor cubiti fecundus f. Brachialis.

Y 2, N. V.
,68 THECA g REPOSITORIUM n.

N°. V. Pueri Diaphragma cum annexo pericardio.


A

Notanda.

i. Dimidia fere pericardii pars , tantam habet cum diaphrag-


matis parte tendinofa affinitatem , ut unum videantur cor-
pus > imo ab invicem haud feparari poflunt fine dilaceratio-
ne. Contrarium videmus in canibus, ovibus, caeterifque
animalibus, in quibus didae partes, a fe invicem magis fe-
paratae comparent.
a. Didum pericardium, fuam naturalem formam & capacita-
tem retinuit in balfamatione.

N°. VI. Maxillae fuperioris portio ex ove defumpta, per quam


dudus lachrymalis tranfit.

Notanda.

A Particula orbitae.
B Principium dudus lachrymalis.
C Finis ejus in infima naris parte.
'
- -V 'l
N°. VII. Eadem e corpore Bovino defumpta.

Notanda.

A Duo punda lachrymalia, quae ofcula funt, per quae oculo-


rum latex aquofus ad dudum lachrymalem derivatur.
B Bifurcatio ejufdem dudus, ut ex utroque pundo lachryma»
li humorem hauriat.
C Finis didi dudus in infima naris parte.

N°. V III. Phiala portionem Lumbrici lati in liquore con-


tinens.

N°. I X. Hydatis ingens ex hepate humano defumpta.

N°. X. Teftes viriles ,


quorum vafa repleta.
No. XI.
THECA o REPOSITORIUM III. i6

N°. XI. Renis humani portio, in qua renales duftus copio-


fiffime confpiciuntur.

N°. XII. Foetus oftimeflris Sceleton humanum finiftra ge-


rens os femoris Anatis poft fra&uram ferruminatum.

Editus In lucem }
jacui fine viribus infans .

N°. XIII. Ejufdem fer& aetatis Sceleton humanum faltum


per funem minans , in quo illi loco funis Plica Po-
lonica eft.

Communis ad Lethum via .

Repofitorlum III.

N°. I. Embryo trium circiter menfium in liquore confervatus,


cujus funiculus umbilicalis filum tenue repraefentat , quod
mihi indicio eft diftum embryonem aliquot diebus ante
partum fuifte denatum. Id quod minus periti non viden-
tur obfervaffe qui in omni occafione , placentularum
,

extra&ionem in embryonibus, ita commendant, ut peftime


ab iis audire debeant, fi hoc omni tempore praeftare ne-
queant.

N°. 1 1. Cor humanum magnum , & longo tempore tam af-


fabre confervatum, ut hodie b corpore videatur
fe£tum.

N°. 11 .
Quatuor menfium Foetus humanus, membranis in-
volutus & nitide confervatus.

Omnis Dies , omnis hora vitam noftram carpit } omne


denique momentum .

fhiam nihilfimus ofiendlt ,


170 THECA g REPOSITORIUM III.

N°. IV. Leporis inteftinum Colon ,cum annexo Cazco &


particula Ilei, pedamento infiftens.

Notanda.

1. In Ilei fine, ubi Caecum inferitur , diverticulum reperitur


glandulis refertiflimum Vid. Lit. A.
,

2. In Caeci fine, appendicula glandulofiftima, B.

3. Glandulae innumerabiles in inteflino Colo , C.


4. In eodem pedamine feorfim reperitur diverticulum glandu-
lofum fupra memoratum. D.

N°. V. Hominis integra Spinalis medulla.

N°. VI. Particula Stomachi ovini , cujus intrinfeca fuperficies


interiorem fuperficiem capitis papaveris repraefentat.

N°. VII. Ovum humanum foecundatum, quod in utero per


aliquot dies moram contraxit ; quod fatis liquet ex fuper-
ficie exterioris tunicae didi ovi ,
quae fibrofa , & placentae
rudimentum eft.

Notanda.

Me illud hadenus in liquore refervafTe, & ne quidem humo-


rem in interiori tunica, quae amnios audit, neglexi fle , in
cujus medio mihi videor ( coelo fereno exiftente ) obfervare
corpufculum rotundum , magnitudine capitis aciculae mi-
noris.

Omnia ex Ovo!
*
N°. VIII. Embryo magnitudine majoris feminis Paeoniae, cu-
jus caput , refpedu corporis , prodigiofum. Funiculus
Umbilicalis pollicem longus , totius embryonis craffitiem
adaequat; praeterea obfervatu dignum eft, placentulam tan-
tae efle magnitudinis &
craftitiei, ut ne quidem foetus trium
menftum majorem obtineat.
N°. IX.
THECA g REPOSITORIUM IV. l7 *

N°. IX. Quatuor menfium embryonis fequioris fexus puden-


dum, prima fronte mafculini fexus pudendum repraefen-
tans , quod pluries antehac obfervavi.

N°. X.. Placentae portio in hydatides innumerabiles degenerata.


Vid. Obferv. 33.

N°. XI. Foetuum varii pulmones, in liquore fundum petentes;


quod certiffimum indicium, omnes illos foetus ante
partum fuilTe denatos, & nunquam refpiralTe.

N°. XII. Pullus gallinae duobus roltris praeditus.

N°. XIII. Pueri Stomachus cum omnibus inteftinis mefenterio


& mefocolo annexis.

N°. XIV. Eadem e puero feptem circiter annorum.

Notandum.

In iis dillin&a feparatio apparet inter intellinum Jejunum &


Ileum. In Ileo enim nullae valvulae conniventes,feu circuli,
quibus Jejunum elt refertiffimum.

f . Repofitorium IV. *

N°. I. Pes humanus pedamento cujus mufculi & fe in-


infiltens ,

vicem feparati ; quorum naturalis elegantia balfami artificio


tam genuine ab interitu vindicata, ut quilibet dillinftam eo-
rundem notitiam inde fibi comparare facile poffit.

N°. II. Os Tibiae e .cujus fuperiori parte per cariem invetera-


,

tam corrupta in curafione vi naturae propullulavit frullum


ofTeum teresjk cavuwf, Quo, tibiae offe Magifler Joachimus
Schraderils Chirurgus exrpertiffimus ,
qui curationi praefue-
rat ,
Mufaeum meum* ditavit , vide Figur. 6, 7, & 8.

Figur.

I

i 7% THECA h REPOSITORIUM I, & II.

Figur- 6, 7, & 8. Explanatio.

A Os Tibiae ab humoribus putridis magis incraflatum.


B Caries.
C Fruitum ofleum teres & cavum undiquaque ab olle tibiae
feparatum.
D Fruitum dictum feparatim indigitat.
E Caries, quae cum iuperiori carie commercium habet

Repofitorium I.

N°. I. 6c II. Vafa Hepatica non repleta.

N°. III. Gallinae duo inteftina Caeca (quibus omnes gallinae


funt ditatae ) nitide praeparata & inflata.
N°. IV. Sepnmeftris foetus Sceleton.

Navita , quo paBo favis projeBus ab undis ,


Sic ego nudus humi jacui puer indigus omni
Auxilio vita ,
cum primum in luminis oras
Nixibus ex alvo matris natura profudit .

N°. V. Gibboli hominis vertebrae feptem , fibi invicem coalitae


&
ita intortae , ut corpus fupremae corpori infimae fit
conjun&um, Vide Obferv. 67.

N°. VI. Eafdem fere repraefentat vertebras, ita coalitas.

N°. VII. Afpera arteria ab annis viginti & fex confervata.


Repofitorium II.

N°. I. Afpera arteria ab omnibus veficulis pulmonalibus feparata.

N°. II. Afperam arteriam inverfam , pedamini infiftentem, &


arborem repraefentantem demonftrat, cui avis Sceleton adftat.
" •
No. III.
THECA h REPOSITORIUM III. 173

N°. III. Corii humani praeparati portio.

N°. IV. Caput infantis Balfamo induratum , & pedamento in-


fiftens.

N°. V. Portio inteftini Ilei humani, cujus vafcula ceracea mate-


ria ita infar&a, ut totum rubeat inteftinum , quafi effet in-
flammatum ; in eo vafa minutiilima , vifus aciem fugientia
reperiuntur.

N°. VI. Foetus humanus fex menfium Balfamo imbutus , & la-
pidis inftar induratus, .cujus caput corona florum natura-
lium cinftum.

Notanda.

1. Facies fine rugis, admodum venufta.


2. In funiculo abfciffo, vafa abfciffa clare vifuntur.
3. Situm naturalem , quem habuit in utero, adhuc tenet.

N°. VII. Hominis adulti maxilla inferior, maxima ex par-


te edentula, duobus dentibus molaribus exceptis, qui fola
membrana maxillae adhaerent , alveolis nempe in nihilum re-
da&is.

N°. VIII. Foetus humani Sceleton falcem manibus gerens.

0 mifer hoc ajjidue times ,


quod femel eft ferendum •

hoc times ,
quod in manu tua eft ,
ne timeas . Lipf
N°. IX. Ramus arteriae ceracea meteria infar&us, cujus minu-
tiflimi ramufculi confervati funt.

Repofitorium III.

N°. I. Cujufdam meretricis famofiflimae , & morbo Gallico de-

natae, offa duorum pedum filo aeneo cohaerentia.

Z No-
i 74 THECA h REPOSITORIUM II r.

Notandum.

Ex hoc morbo ita fuit enervata , ut di<Sa offa leviffima reddita


nunc aquae injeda, plumae inftar, fupernatent.

N°. II. Ejufdem meretricis ren dexter , cujus vafa renalia repleta
rite vifuntur.

N°. III. Ejufdem Uterus cum annexis.

Notandum.

Unius lateris Tuba Fallopiana feu Oviduflus occaecatus eft, ita


ut ab hac parte infecunda fuerit.

N°. IV. Offa Brachii ejufdem & morbo Venereo ita infe&a ut ,

Offa cubiti &


radii non foliim cariofa fint fafta , verum
etiam mirum in modum intorta incurvata. &
N°. V. Ejufdem meretricis caput offeum , nitidiffimum qui-
dem, attamen ab hoc affe&u ita exefum ut variis in locis ,

fit pertufum. Aliis in locis adeo extenuatum , ut luci can-


delae oppofitum tranfpareat.

Notandum.

Index manus dextrae hoc malum tangit, quafi omnibus demon-


ltrare &
quemlibet exhortari vellet, cum hac infcriptione

In tali tales capiuntur flumine pifces .

N°. VI. Ejufdem os tibiae variis in locis exefum , in aliis incraf-


fatum, aut craffius fadum, cum hac infcriptione:

Imis h ceret amor medullis/

Re-
THECA h REPOSITORIUM IV. *7 5

Repofitorium IV.
N\ I- Tres codae cujufdam animalis pQdfraduram ferruminatae,

N°. II. Hominis os tibiae & femoris per ancylofm coalita.

Notandum.

In ode tibiae nullam reperi cavitatem , fed ita comparum &


durum ede obfervavi,ut curiofitatis ergo aliquot manubria
ex iis confici curaverim.

N°. III. Pars cranii fuperior, cujus craflities admiranda.

N°. IV. Sceleti humani ofla cubiti & manus, in quibus notatu
dignum, duo ex odiculis carpi ede frada da poli fraduram ,

nunquam ferruminata, quantumvis aliquot annis pod accep-


tam fraduram, a lapfu graviore ortam,fuperdes fuerit. Vide
Obferv. 4.

N°. V. Vituli caput odeum in quo duo oda occipitis fupra in-
vicem pofita inveniuntur.

Notanda.
1. In utroque ode foramen magnum exitui fpinalis medullae de-
ftinatum obfervamus.
z. In foramine fupremo nilfpinalis medullae, fed cruorem inve»
nit Chirurgus expertidimus J. Hartmannus ,
qui mihi hoc
caput dono obtulit.

N°. VI. Hominis aetatis provedioris Intedina mefenterio &


mefocolo cohaerentia, in fuo naturali dtu.

Notanda.

1. Haec intedina leviter indata , & nitididime Balfamo con-


fervata.
z. In iis exadam didindionem obfervamus inter Jejunum &
Z z Ileum:
i 76 THECA i REPOSITORIUM HI,
Ileum : Jejunum enim valvulis conniventibus eft refertifti-
mum, Ileum vero nullas habet.

N°, VII. Equi afpera arteria cum ejufdem ramis.

Repofitorium I.

Variae Capitum Humanorum partes.

Repofitorium II.

N°. I. Foetus humani Sceleton , finiftra ferens portionem arte-


riae magnae bovinae in multas tunicas feu lamellas divifam.

Nil difficile fi velimm ,


Nil grave fi attendamus .

N°. 1 1. Arteria per fplenem Vitulinum difleminata & infarda.

N°. III. Foetus Humani cujus caput ofteum


maturi Sceleton ,

variis in locis pertufum , praefertim in oiFibus fyncipitis ; id


quod multoties reperi in nuper natis, ab oftificanone impe-
dita.

Charontis unda fcilicet omnibus y

Quicunque terra munere vejcimur ,

Enaviganda , five Reges ,

iSive Inopes erimus Coloni

N°. IV. Foetus humani odimeftris Sceleton , finiftra Rofam


Hierichunteam tenens.

Effiafi herba folfiitialis paulifper fui • repente exortus


fum ,
repentino occidi .

N°. V. Abortus quadrimeftris Sceleton dextra falcem tenens,


eaque idum minans foetui fex menftum Balfamo noftro condito.
THECA i REPOSITORIUM III. i 7?

G)uh vellet tanti nuncius ejfe mali .

Notandum.

Capiti impofita corona £ floribus naturalibus nunquam cor-


rumpendis.

N°. VI. Hominis os palati e cujus medio dens molaris prorupit,

N°. VII. Capitis offei varia officula triangularia.

Repofitorium III,

N°. I. Digitorum & plantae pedis epidermis in duas trefve pel-


liculas difcerpta.

N°. II. Unio oflea f. ancylofis oflium Innominatorum & oflis


Sacri.

Notandum.

Quantumvis dida per ofleam fubflantiam fint unita, ut pot£


ofla
cartilagine interpoiita oflefada ; attamen cartilago , quae
utrumque os pubis conjungit , nequaquam in os degenera-
vit; quod in homine rariflime (fi unquam ) contingit.

N°. III. Sternon humanum cum annexis cartilaginibus; in quo


obfervandum mufculos intercoflales ex parte efle conferva-
tos ut vaforum fanguineorum dillributio ut & curfus fi- ,

brarum mufculorum intercoflalium vifui apparerent.

Notandum.

Extremitates quoque cartilaginum codarum ardiflimeconnedi


cum flerno, iduue ligamentorum infra depidorum beneficio.
Praeterea arteris repletae funt,ut melius in confpedum pro-
ducerentur, circa quas notatu dignum occurrit, didas arte-
rias , varios &
notabiles ramos largiri mufculis inrercoflali-
bus, ut &
iofl flerno; Acuti hoc liquet ex annexa figura 7.

3 Z Figur-
17 8 THECA i REPOSITORIUM. IV.

Figur, 7. Expofitio.

A Sternon ab antica parte fefe exhibens.


aaaa Ligamenta ,
quorum fibrae indar dellae aut driatim ex-
porredae , & a nemine hadenus (quod fciam) defcriptae,
aut obfervatse ,
quapropter operae pretium duxi , eas deli-
neare.
bbbb. Innumerabiles ramufculi e vafis mammariis oriundi.

N°. IV. Os Tibiae Ovis, e nucha ejus exfedum, quo, praeter


quatuor naturales pedes, ditata erat: pes vero ifte, e nu-
cha pendens immobilis erat, nullius ufus. &
Notandum.

In eo ohe praeternaturali nil fubdantiae reperi ; verumenimvero


tota ejus cavitas medulla molliori erat repleta , loco mu- &
fculorum in ambitu hujus offis nil praeter pinguedinem inveni.

N°. V. Caput odeum cujufdam hominis aetate provedioris fer-


ra divifum, ut admiranda ejus craffities videri podet.

N°. VI. Vituli Hydrocephali caput odeum prodigiofum , ro-


tundum, &
ubique fere pertufum ob odis defedum, ita
ut laternam repraefentare videatur.

N 0
-. VII. Senis Os pectoris ex uno ode conflans, cartilagine
endformi in totum quoque odefada.

N°. VIII. Hominis os femoris, tibiae , & patella, per ancylo-


fm unita.

Repofitonum IV-
N°. I. Simiae caput albiffimum.

N°. 1 1. Bovis coda poft fraduram exadiffime a natura ferru-


minata.

N°. III. Caput odeum humanum nitidiffimum.


N°. I V.
ty 8 . cat~.
THECA REPOSITORIUM i V. i
79
N°. I V. Pedamentum quinque oflibus maxillaribus infiru&um
In quibus notatu digna occurrunt:

i. Lit. A. Hic videmus, in dentium renovatione , dentem


novum erumpentem veterem , propellere , & fuo loco aut
alveolo extrudere.
z. B. Hic apparet alveolos annihilari , fi dentes exciderint
ante dentium renovationem. Imo novus alveolus formatur
a fubfequente dente.
3. C. Si non exciderit dens ante renovationem, qui fequitur
dens tempore renovationis faepiffime crafiior latior exi- &
fiens, interfiitium ofieum feu feptum alveolorum , quod
inter utrumque dentem reperitur , in nihilum redigit;
prout hic obfervari potefi.
4. Pofteriores dentes molares, os maxillare femper perforare
in fua eruptione , hic quoque videre eil.

N°. V. Superior pars cranii cum annexa dura matre , ut ejus


cohaelio ofienderetur.

N°. VI. Pars cranii humani fuperior, in qua officulum triangula,


re nempe inter futuram Sagittalem
; Lambdoideam. &
• Repofit ortum V.
N°. I. Pedis humani cutis, fervata naturali pedis figura.

N°. II. Tibiae humanas os incurvatum, in cujus parte anteriore


Tophus oileus.

N°. III. Os tibiae humans , poft frafturam artificiofiffime fer-


ruminatum.
N°. IV. Os
humanae, pofi fradturam artificiofe quidem fa-
tibiae
natum vero cum exigua prominentia unius frulli fraffi
; at
idque propter fra&urae conditionem, quae obliqua difficulter
(quantumvis bene fit repofita) ita confervari potuit, quin
aliquantulum mutaret fitum.
N°. V. Os femoris humani ab humoribus valde expanfum ;
qui
affecius Belgice dicitur Been-fuiger
, ab eo afiedlu differt, &
qui Belgice dicitur Beentur e et er. Vide Obfervationem 81.
N°. VI
x8o THECA k REPOSITORIUM I.

K°. VI. Affer , in quo N°. I. Inteftini humani portionem de-


monftrat, cujus vafa mefaraica infardla. N°. II. idem reprae-
fentat. N°. III &
IV. Vafa mefaraica ab inteftinis feparata
cum annexis nervis indigitat.

N°. VII. Foetus humanus ab annis xy. Balfamo confervatus,


cujus mufculi feparati funt. Manu finiftra gerit Omentum
equinum.

l/ulneror ut fanem -

N°. VIII. Quinque menfium foetus humanus mafculini fexus,


cum annexis funiculo umbilicali, membranis, amnio &
chorio , &
placenta uterina.

Notandum.

Omnia tam affabre in liquore effe confervata , ut nil nifi anima


deficiat.

Repofitorium I.

N°. I. Vafa pulmonis materia alba artificiofiflime infar&a, quo-


rum extremitates admodum fubtiles.

N°. 1 1. Stomachus nuper nati , cum exigua particula inteftini


duodeni, tam artificiofe praeparatus, ut naturalem magnitu-
dinem, formamque refervarit , fine ulla ruga. Praeterea in
ejus exitu ,
pylorus circuli inftar curiofiftime vifitur.

N°. III- Duo Atheromata offefa&a, e pulmone bovino defumpta.


N°. IV. Veficulae feminales viriles ita praeparatae, ut intrinfecae
cellulae accuratiffime videri poftint. Hae cellulae Apum
favos repraefentant.

N°. V. Varii calculi ocftanguli e corpore Vetulae (de qua vide


Obfervationem I. ) exfedi.

N°. V I. Glandulae Inteftinales.


Re-
THECA k REPOSITORIUM II. III. 1S1

Repofitorium II.
N®. I. Cerebelli diftedi variae portiones.
N°. 1 1. Cor hominis adulti , in quo foramen ovale adhuc aper-
tum remanfit.
N°. IIT. Cor Humanum nitide confervatum.

N°. I V. &
Duo Corda , & Clariflimo D°. Stenonio poft decoc-
V.
tionem ita praeparata, ut fibrarum curfus luce meridiana cla-
rius videri poffint. Atque ( quod notatu dignum ) ifthaec corda
pro mediffecuit eximius ille Anatomicus, paucis diebus ante-
quam animam Deo redderet, ultimumque fuerunt ejus cultri
Anatomici fubjedum , referente Nobiliffimo & Curiofiffimo
Domino Kerckringio ,
qui mihi ea tranfmifit.

N°. VI. Cor Pueri.


N°. VII. Spinalis medullae principium.

Repofitorium III.

N°. Hominis falx ut & infundibulum , tam eleganter exfic-


I.

cata ut eorum figurae apprime appareant.


,

N°. II- Ren Succenturiatus ex corpore humano, ita praeparatus*


ut intrinfecam cavitatem perluftrare liceat.
N°. III. Portiones Cerebri humani Balfamo induratae.
N°. IV. Omenti portio ferici inflar praeparata.
N°. V. Varia auditus officula.
N°- VI. Ramus venae ex Afelli hepate defumptus jhuic adhae-
rent varii vermes in hepatis fubflantia reperti.
N°. VII. Variae inteftini Coli humani portiones, quarum cel-
lulae in nihilum funt redadae , propter ligamentorum fecun- ,

dum inteftini longitudinem exporredorum , refedionem.


N°. VIII- Varii Offium affedus.
N°. IX. Antrum Highmori ( feu cavitas, quae in tertio pari
maxillae fuperioris invenitur ) polypo refertum. Vide
Obferv. 77 .

°. X. Penis virilis taleoli , in quibus penis fpongiofitas appri-


me videtur.
XI. Portio inteftini Jejuni humani , fubflantia admodum
Aa craifi
lU THECA k REPOSITORIUM IV.
craffi, & quafi congelati ; fic ( mirum diftu l ) omnia in»
teltina apparebant.
Notanda.
Cum hoc cadaver diflecarem , praefens erat Expertiffimus Dom.
Dortmond Nofocomii Medicus meritiffimus , mecum in ad-
mirationem raptus. Videbantur enim omnia quali gelu in-
durata, & glacie fplendente obfelTa, idque tempore aeftivo %
& (ni fallor) menfe Junio. Hoc mihi nunquam obveniffe

fateor , nec unquam ab aliis fuifle vifum memini.

N°. XII. Vafculum


fanguineum placentae uterinae tam fubtiliter
repletum, feparatum , & exficcatum, ut per totam vitam
meam fubtilius quicquam nec fecerim nec viderim.
K°. XIII. Veficula fellea humana k fundo ad extremum ufque
ferpentino dudu repens..

N°. XIV. Uterus Leporinus bifidus.


N°. XV. & XVI. Variae Lacertae.
N°. XVII. Foetus pifcis vivipariCarchariae , quinque circiter
pollices longus, cum ejus funiculo umbilicali , vitello*. &
Vide figur. B.

Figur. 8. Expolitio-.

A Foetus Pifcis Carchariae.


B Funiculus Umbilicalis.
C Vitellum funiculo dido appenfum ,
per cujus fuperhciem>
varia vafa fanguinea diftribuuntur.
N°. XVII I. Lacerta Volans.
N°. XIX. Crocodili foetus..
N°. XX. Serpens,
N°. XXL V efica Ovis fcpti beneficio in duas partes divifa. Vide
Obferv. B.
N°. XXII. Omentum equinum.
Repofitormm IV.
N°. I. Vefica equina cum ureteribus, &veficulis feminalibus infla»

tis,quae veficulae neutiquam in varias cellulas dividuntur, quem-


ad modum in homine. Ad latera harum veficularum duo glan-
dulofa corpora inveniuntur, quibus equi ditati funt.
N°. II. U ter hum ani altera pars, ita difleda, ut uteri cavitas non
i

fo-
THECA k REPOSITORIUM V. 183
folurn , verum etiam cervicis interioris cavitas appareat.
N°. III. Penis Equinus poli inflationem , &
exficcationem in va-
rios taleolos divifus, ut Cubitantia interior appareat * quae ad
amuflim refpondet Cubitandae ofleo-fpongiofae quae intrinCece ,

in oflium extremitatibus reperitur , poltquam Cerra Cuerunt


diviCa ofla.
Repofitorwm V.
N®. I. Cellulae adipoCae, per quas vaCa Canguinea diltribuuntur
infarda.
N°. II. & III. Vitulorum Lienes ,
quorum arteria repleta.
N°. IV. Superfoetationis Embryo, cum annexa placentula in ,

cujus funiculo umbilicali ,hoc dignum erat obCervatu , quod


variis hydatidibus eflet obCefliis.

N°. V. Hydatis ingens, quam ab hepate dependentem inveni.


N°. VI. Hominis tenuia inteltina, quorum vafa ita repleta, ut
mirari fubeat.
N°. VII. Leporis Velica Urinaria cum teltibus ,
quorum epi-
didymides mercurio Cunt infardae.
N°. VIII. Inteltina humana, quorum vafa Cunt repleta.
N°. IX. Veficula fellea in duas partes di vifa, cum appenfoDudu'
Cyltico, Hepatico, &
Communi; quodque notandum, e Dudu
Cyltico radices quidem proveniunt, Ced non, uti Authores au-
tumant , e fundo veficulae , ubi raro ortum ducere ejuCmodi
radices obCervo.
Notanda.
A Veliculam in duas partes diviCam oltendit.
B Dudum Cyfticum limplicem.
C Radices ejus.
D Dudum Hepaticum per hepar diCperfum.
N°. X. Dudus Cylticus , e quo variae radices ( potius rami )
idque h corpore bovino.
N°. XI. Vitulorum Lienes curioliflime praeparati. In quibus
Venarum obliterationes , quamprimum lienem intraverunt,
luculenter apparent.
N°. XII. Hominis Inteltinum Duodenum cum annexo dudu
pancreatico, & vafis felleis.
No-
*$ 4 THECA k REPOSITORIUM \f*.

Notanda..
A Inteffinum Duodenum.
B Dudus Pancreaticus cum. fuis ramufculis per Pancreas diflri-
butis.
C Veficula Fellea..
D Dudus Cyfticus.
E Dudus Hepaticus per Hepar diflributus.
F Dudus Communis dicti inteflini infimam partem perforans.
N°. XIII. Vefica humana! cum annexis veficulis feminalibus &
proflatis.

Supra didas Thecas pofitas funt minores Thecula?..


The cula A.
Partes Generationi infervientes cum annexis , e Virgine defump-
tae, circa quas fequentia notanda.

i. Uterum fuam naturalem refervaffe figuram & magnitudinem»,


idque fine ulla ruga.
i. Quia nunquam peperit, Uterum refpedu earum ,
quae ute=-
ro geffere, exilem admodum effe.

3. Uterum vafis fanguineis fcatere ,


quae maxima quidem ex
parte e valis hypogaftricis originem ducunt , nonnulla ver
,

ro quoque videmus originem habere b vafis fpermaticis.


4. Ovaria tantae effe longitudinis,, ut mirari fubeat..
5. Veficam Urinariam inflatam fine rugis & pluribus annis k me
effe confervatam, fine ulla fubfidentia aut fovea.
Sequentes Literae unamquamque partem demontont.
A Uterus.
B B O varia, per quorum fuperficiem ova prominent.
C C Tuba? Fallopianae flatu diflentae,
ccc Didarum Tubarum fimbriae,;
DD Partes membranaceae inter T
ubas &
Ovaria, quae Ligamenta
Uteri lata audiunt, fed falfo; horum interventu Tubae qui-
dem ovariis alligantur, non vero Uterus peritonaeo, nifi in
flatu praeternaturali.
E' E Vafafpermatica partim per ovaria, partim per didas mem-
branas, Ligamenta Lata didas,repentes,ad uteri corpus tendunt.
E F Utraque vena fpermatica, quarum dextra e cavae trunco, fi-
nito vero ex emulgente, aut potius vena -enali ortum ducit.
J

- ;
fff
T H E C U L A a: i8j
fff Di&arum venarum ramufculi per ureteres difperfn
xxx Earundem ramufculi per membranas renum, & praefer*
tim per adipofam, dillributi.
G Uteri vagina cum Clitoride &
ejus cruribus.
H Inteflinum Re&um.
I Perinaeum.
K K Ligamenta Teretia, aliis Rotunda dida..
L Vefica urinaria cum fuis ureteribus inflatis.
I I Ureterum infertiones in veficam.
M Vena cava.
N N Venae renales.
0 O Renes artificiofe Balfamo praeparati & indurati , naturali
magnitudine & figura refervatis.
P P Renes Succenturiati.
p p V enae per renes fuccenturiatos diftributae , ortumque du-
centes ex venis renalibus.

Thecula B*
Partes Generationis cujufdam mulieris Uteri procidentiam per-
peffae , cum annexis in iis obfervatu digna funt.
:

i. Uterum ob praegreflam impraegnationem majorem efle illo,


cujus defcriptionem fupra exhibui,
r. Vaginam multo capaciorem efle propter uteri prolapfum.
3. Uterum, Veficam, Ureterefque naturalem figuram & mag-
nitudinem refervafle.
4. Arteriam renalem f. emulgentem dextram , duplicem efle.
f. Figuram utriufque renis fuccenturiati neutiquam convenire*
Sequentes Literae unamquamque partem defignant.
A Uterus vafis fanguineis fcatens,
B Teretia Ligamenta.
C Vagina.
D Os uteri internum.
E Meatus Urinarius.
F Vefica urinaria.
GG Ureterum portiones abfciflae.
H magna ceracea materia infarda,
Arteria
1 I Arteriae renales, quarum dextra gemina.

K K Arteriae fpermaticae e trunco arteriae magnae fub arteriis


renalibus oriundae.
Aa 3 L L»
T H E C U L A B)C)D)E)F> G.

LL Arteriae Lumbares.
M Arteria Mefenterica.
N N Rami Iliaci arteriofi.
O O Eorundem ramufculi per uterum , veftcam , & vaginam
diftributi.
P Ren finifter.

QQ Arteriae per renem diftributae.

Tbecula C.
Variae Afperae Arteriae.

Tbecula D.
Thorax e praeparata cute furis fufpenfi confe&us , in cujus
poftica parte duo ftigmata vifibilia remanferunt poft
cutis praeparationem.

Tbecula E«
Placenta Uterina, cujus jufta forma , magnitudo &
craflities,'
poft indurationem &
exficcationem refervatae.
In ea quoque vafa ita funt infarfta,ut vel minutillima videri poflint.

Tbecula F.
Pueri biennis inteftina omnia , mefenterio & mefocolo cohae-
rentia , in quibus notandum , Jejunum nullis gaudere val-
vulis conniventibus.

Notanda.
Lit. A. Inteftinum Reftum indigitat.
B Inteftinum Colon.
C Inteftinum Caecum.
B Appendicula Inteftini Caeci.
E Inteftinum Ileum.
F Inteftinum Jejunum.
G Inteftinum Duodenum.
Tbecula . G.
Sceleton polydaftylon monftrofum cujus figura reperitur in
,

curiofo Spicilegio Nobiliftimi Kerckringii.


Quoniam in fluvio noftro ’t Y
inventum fuit cadaverculum
pro fymbolo habet.
Ah
T H E C U L *
g. S87

Ah Fata ,
Ah afpera fata /
Notanda.
1. Caput ofleum corporis refpeflu maximum;
2. Ofla capitis folito duriora.
3. Fontanella duplo major.
4. Ofla temporum exilia admodum.
5-. In Sutm^t fquammofa lateris finiflri duo (Micula Wormiana~
6. OlTa nafl latiora, & magis, quam in aliis recenter natis, de-
prefla.
7. Oculorum orbitae nonnihil deformes.
8. Dehifcentia in pane inferiore maxillae fuperioris fub nafo.
9. Maxilla inferior ex unico ofle conflat , quod rariflime ( fi
unquam ) vifum efl in recens natis ; praeterea prominentiam.
ofTeam criftae gallinae aemulam habet in maxillae inferioris me-
dio, idque non folum in parte anteriore, verum etiam in pof-
teriore.
10. Sub proceflibus maxillae inferioris alae offeae feu latae pro-
minentiae ofleae vifuntur.
11. Dentes vani videntur in eruptione verfari.
iz. Coflae breviffimae , digitumque tranfverfum longitudine
vix fuperantes.
13. Scapulae tam exiles , ut fex menfium foetus majores ha-
beant; Claviculae e contra naturalem habent magnitudinem;
14. Sternon totum ofTeum , &
quafi e tribus offibus conflatum , fi-
cut in homine adulto, &
pro ratione corporis jufto minus.
15-. Ofla humeri breviflima,ut &
ofla brachiorum &
cubitorum*.
16. In carpis varia exigua oflicula apparent.
17. In manu dextra feptem digiti.
18. In finifla fex, & praeter eos, pollex duplex.
19. In pollice & digito auriculari, rotunda quaedam appendiculav
zo. Ofla femoris breviflima.
zi. Ofla furae &
tibiae tranfverfi digiti longitudine.
zz. In Tarfo varia oflicula rotunda.
13. Pes dexter o&o gaudet digitis. Sinifler novem digitos habet*
24. In Metatarfo dextro fex oflicula reperiuntur.
25V Metatarfus finifler feptem ofliculis ditatus efl*

Th&~
m T H E C A H & I.

Thecula H.

Viri Partes Generationi infervientes cum annexis’, exficcatae


&
tam affabre concinnatas , ut omnia naturalem conftitutio-
nem refervarint. Vefica inflata, nullam habet rimam , aut
foveam , at vero ingens calculus , in ea & me inventus , quem
in vefica reliqui.

Thecula I.
'ft- ,

Quatuor Sceleta Foetuum novem menfium.

Foetus humanus quinque fere menfium cum omnibus fuis invo-


lucris & annexa placenta uterina in liquore &fitu naturali,
tam nitide confervatus, ut videatur adhuc vivere.

Peculiare hujufce Abortus fatum , fequenti difio innuitur :

Immature projettum , Balfamus mature excepit ,


Ne mortem immaturam exciperet matura corruptio.
Praeter haec omnia , adhuc plurima alia Mufaeum meum fo-
vet ,
quae hic , ob rationes reticendas , non comme-
morantur.

f i n i a
JOH ANNIS GAUBII
EPISTOLA
PROBLEMATICA,
PRIMA,
Ad Virum ClariJJimum

EREDERICUM RUYSCHIUM,
M. T). Anatomiae ac Botanices Trofejforem .

D E

Pilis, Pinguedine, Septoque Scroti Nec non de


,*
Pa**
pillis Piramidalibus ut & de Corpore Reti~
,*

culari, fub Cuticula lito, &c,

Apud JANSSONIO WAESBERGIOS, 17 14.


s

NobiliJJime ac Prseclarijfime

VIR.
Onfideranti.animoque fubinde volutanti, quae in pu-
blica nuper a Te, Clariffime Vir, habita Anatomi-
ces demonftratione vidi, quaeque ex Te ipfo haufi,
& tacite obfervavi , fummam non tantum praebuifli
mihi admirationis anfam, verum etiam, ut ea pau-
lo exadius examinarem, acinfcientia hac tam no-
bili tamque excellenti nonnullos facerem progreffus, calcar mihi
addidifti non exiguam. Ita omnium Speftarorum oculos & ani-
mos in Te convenilti , ut, finoncunfti, plurimi faltem,& qui-
&
dem Doftiflimi (ubique enim omni tempore multi dantur Thyr-
figeri , pauci vero Bacchi) maximo cum applaufu & approbatione
demonitrationem hanc demirati fuerint. Et certe, quem non in
admirationem rapuiffet infolita iflhaec Corporis contemplatio,
elegantiffimam viventis inflar prae fe ferentis faciei formam, quae
floridiflimo colore perfufa, & quafi ex albo rubroque mixta, ve-
reque rofea, fine fuco & fallacia cuilibet arridere videbatur?
Quod fi quis accuratius mecum incorruptam illius perluftret&
perpendat confervationem , haud inficias ire poterit, nihil quic-
quam fimile in corpore unquam fuiffe tentatum atque exhibitum.
Quitm fcite & affabre totius corporisVenas confpiciebantur integras
& illaffae, membraque omnia flexibilia, quanquam folida & dura!
praeterea Vifcera, quae alias, quod fidem fuperare videtur, corru-
ptioni obnoxia & facile putrefcere folent, Viris Principibus con-
fpicienda praebuifli, integra, incorrupta & confpeftu amoena. Ut
caetera multa, rara equidem & praeclara a Te exhibita, filentiivelo
tegam, notiora quippe, quam ego , meique fimiles, fatis digne
illa exprimere valeam: Ac ne pluribus ambagibus has meas exiguo

ffylo exaratas lineas exornem, Teque, Vir Clariffime, ut par effer,


fummis laudibus extollere videar , quod do&ioribus & eloquendo-
ribus me Viris relinquo, majorem in partem peto , ut calamo
meo faveas, fi rudi tantum Minerva dixerim id, quod res eft.
Mirari interim noli, Vir Clariffime, quod illotis, utajunt,ma-
nibus ad Te accedere, Tuaque, pro tenuitate ingenii mei, quafi
j

Ai ad
4 EPISTOLA
ad exameh revocare, ac nodorum quorundam difficultatem Tibi
objicere fudineam. Quandoquidem lingularis Tua erga me huma-
nitas & benevolentia, qua ad DidedionisTuag Anatomica? infpe-
dionem aditum mihi patefecidi, animum mihi addit, largamque
aperit januam, ut omni mihi modo perfuadeam, Te fiduciam hanc
meam non dnidre interpretaturum, verum comi benignoque ex-
cepturum ede animo. Facilem proinde Te mihi praebeas etiam ,

atque etiam rogo.


i°. Odendidi nobis. Vir Claridime, Glandulas miliares cuta-

neas , partim per Cutim difperfas , partim vero fub ea confitas.


Manet itaque difficultas, rl HrumEili ex illis emergant nec ne
2°. Demondrationis quoque copiam dedidi omnibus fpedatori-
bus, Scroti humani , peculiari & plane novo indurati artificio
tamque rite praeparati, ut varia didinde magis in eo apparerent,
quam in ulla alia corporis parte, vel in ipfo Scroto fubje&icujuf-
dam recens defundi. Si absque incommodo fieri potelt, a Te,
Vir Praedantidime, doceri defiderarem Vtrum ditium hoc Scro-
,

tum publice exhibitum ,


Eunuchi (qui tamen hifce regionibus
rari) fuerit , an vero hominis teftibus non viduati ? quoniam, fi
bene memini, pinguedine in totum haud erat privatum &quod ;

tanto magis mirabar ,


fepimento praeter futuram, in duas partes
divifum mihi videbatur fcrotum. Quotquot pervolvi Audores,
omnes quidem profitentur fub cute Scroti quandam AcIptov didam
latere Membranam, nulla plane Membranae adipofe fada men-
tione. Cundi enim uno animo convenire videntur , omni pingue-
dine, Tedibus integris, Scrotum ede deditutum. Facile igitur ex-
cufabis. Vir Claridime, quod non fine ratione admiratus fuerim,
cum obfervati jam traditi nullam omnino mentionem fadam fu i fle
deprehenderem , fub cute nimirum bcroti latere Membranam Adi-
pofam, deuti in casteris exterioribus corporis partibus, Pene folo ex-
cepto, verum dmpliciter folummodo adverti carnofam ad Scrotum
contrahendum ac corrugandum aptam Membranam Actprov. Inter
eos, quos hacde materia evolvi Audores,Vir Clari flimus ed Vedin-
gius, cujus haec funt verba: Sed enim propendentia cum Teftibus
vafa feminalia fiudiofia fe curitatis natura Membranofo veluti Jac-
culo abfeondere voluit , quem Scrotum appellant , in medio Linea,
t an quam Jutura divifum. Non fimplex tamen hujus compofitio ,
nam & cute confiat , cui cuticula fua jungitur , £f) Membrana
Carnofa , qiu tenuior hic quidem , fed cuti firmiter annexa , quo
PROBLEMATICA. ?
colligere fe juxta cum illa , corrugariquefacilius pojfit > &c. pag. 9 r
Sicut &
Vir Clarillimus Andreas Velalius, qui lequentia de Scro-
to tradit Tefes itaque , inquit, pluribus tunicis /eu involucris
:

integuntur , aliis quidem utrique Te fli communibus , aliis autem


privatim fingulos Tejles involventibus. Cutis enim carnofa &
membrana ambos Tejles non fecus quam univerfum corpus am-
plexantur , &
duo illis communia (latmint involucra : Cutis qui-
dem unum , quod reliqua corporis cute tenuius e/l , &
velut futu-
ra quadam rugis inter/lingnitur : ac quibusdam Scrotum , qui <
busdam vero ( qui fe latinins loqui exi (limant) Scortum Cne- ,

cis vero oogeov dicitur. Alterum autem carnofa ejformat mem-


brana , hic perinde ac Cutis , longe quam in reliquo corpore te
nuior, fed venis frequentioribus intertexta: pag. 639.
Item Vir Clarillimus &
Anatomicus Accuratiffimus Spigelius,
cujus haec funt verba In infima fede lineam habet fecundum lon-
:

gitudinem excurrentem , qua in dextram fmiflramque partem di-


viditur &
futura vocatur cap. xvi. lib. 8.
&
Cum autem planam dilucidam latis difficultatis hujus expli-
cationem in diftorum Authorum fcriptis invenire non potuerim,
ad Recentioresme convertere, eosquepervolvereflatui; Inter quos
diligens Anatomicus, Dominus P.Blafius, primum tenet locum,
qui hac de materia fequemia reliquit ; in Mifcellaneis Anatomicis
hominis brutorumque, &c. ubi loquitur de Numero Scroti, cap.x»
Unum efl , dicit, in medio Linea quadam diftinclum.
D
Item us .Phil. Verheyen Profeffor Lovanienfis, quem prae caete-
ris legendum mihi commendalti. Ejus h&cfunt verba, de Scroto
loquentis: Dividitur Pt partem dextram &
[inifiram linea inter-
media , quam futuram vocant , quasque , ob v afa ibidem concurren-
tia ,
in fe St ion e Scroti vitari debet , &c.
His adjunxi quoque elegantiffime pietas Tabulas Profeffioris
Lugd. Batav.G. Bidloo, qui Parte tertia de delineatione Scroti his
utitur verbis Forinfecus Tefies extra abdomen propendentes Scroto
:

vefiiuntur laxa a que ac plicabilis membrana exterius atque in-


, ,

terius futura per ejus longitudinem excurrente , divifa , pluri-


mis que vafis intertexta , &c. Sed in nullo ea ipfa qase publice
nobis demonltralti, deprehendi, ita ut ad Auftorem ipfum , ex
q uo haec emanafle audivi, me conferre necefiarium duxerim, ut inde
clariorem hujus rei explanationem haurirem, certoquecognoli e-
rem,numforIan iis in Audoribus nonnulla ad claram ddtinitamque
3 A per-
<J EPISTOLA
perceptionem neceffaria praeterierim , vel clare fatis non intel-
lexerim.
Proinde horum omnium a Te , Vir ClarifTime , dilucidiorem pe-
tere aufim explicationem , ut &
modum praeparandi Scrotum , quo
illud in confpedum veniat Septum, ut &
pinguedo. Praeterea ,
me dudum Corporis reticularis Malpigii, ut Papillarum pyra- &
midalium verum Tadus organum deliderafle demonflrationem.
, ,

libens fateor de iis non raro quidem hinc & inde aliquid legi fed
; ,

clare & perfpicue illas in fubjedo confpicere, nunquam antehac


mihi data fuit poteflas.
Fateri quoque cogor, me nunquam diftindius vidifTe Spinalem
medullam, conflitutamfcilicet elfe ex meris innumerisque fibris,
tenuiflimarum membranularum ope, fibi invicem cohaerentibus,
quam in publica demonflratione eo tempore habita.
,

Haec lunt, Vir Clariilime quae planioris explicationis ergo


,

Tibi proponere non erubefco, petitione me frultrari nolis vehe-


menter rogo. Eli interim, curgeftiam, quod Anatomicis Tuis
demonftrationibus hadenus interelTe indeque frudum & emolu-
mentum certe non exiguum, capere, mihi data fuerit facultas.
Multo magis autem mihi gratularer, fi in juventutis Artis Medi-
cae ufum ea delineare, (innumeris licet diitridus negotiis) non
gravareris; Ut ea, quae adhuc in obfcuro latent, Tua opera &
lludio, majori facilitate comprehendi &addifci poffint. Quod fi
facere non recufaveris, multum certe gloriae &
ornamenti Nomini
Tuo appones, ac ftudioforum omnium animum voluntatemque
Tibi devincies maxime.
Quod ad me , Vir Clariflime , fempiterV memoria benevolen-
tiae Tuae erga me beneficium colam, iiludque alta manebit mea
mente repoltum , ac nomen Tuum re ipfa atque animo femper
gratiflimo profequi, nunquam definam.
Valeas interim, ClarifTime Vir, &
divino afpirante Numine,
rebus humanis, huic denique Literario, diu fuperfis. Vale ite-
rum , meque Tui
ftudiofiffimum inter eos, qui toto Te pedore
venerantur, habeto.
Nobilitati Tuae

cue^nd^pTemb^
3
AddittiJJimus ^ QbfervantiJJhnus
S-acicv™ ‘

JOH. GAUBIUS.
FRE-
7

FREDERICI RUYSCHII
RESPONSIO,
, Ad Eruditum

D num JOHANNEM GAUBIUM,


Philomedicum , de Epiftola Problcmatica prima.

OrnatiJJime Viri

M Entis tuae candor

ptembribus, ad me
& generofitas, mihi fatis fuperque per-
fpeda,pro meipfo verba faciunt, mequeexcufint,quod
in hoc primo literarum congrelfu , absque ambagibus,
verborumque ornatu , ad literas tuas ipiis
datas, propter occupationes multifarias, fe-
Calendis Se-

rius quam volui, refpondeam. In illis, Vir Ornatiflime, nonnulla


video propofita, a me in nuperrima Anatomia, publice in multorum
confpedu exhibita & demonllrata, quorum dilucidiorem defide-
ras explicationem. Doleointerim , quod objedanimisa tediflita
& remota, Oculorum acie vix ac ne vix quidem attingere potue-
ris; in publica enim demonllratione minutia? tam accurate a non-
nullis fpedatoribus confpici nequeunt, nec datur tempus unicui-
que fpeciatim ob oculos ponendi , quas publice tradari folenr.
Proinde difledionis eorundem fubjedorum continuationem meis
in aedibus inftituere mihi animus fuit , (quoniam publicis in demon-
ftrationibus unicuique fatisfieri omnino nequit,) & quidem in meo-
rum difcipulorum ufum &
frudum, nec non eorum, qui neu-
tiquam aliena &
fibi ignota Theonino dente rodere gaudent.
Interim temporis fucceflu , fi quid rari in meas inciderit ma-
nus, ipfis quoque dilfedioni privatae interdie, dabitur forfan oc-
catio.
Verum, ut petitioni Tuae, Vir Qrnatiffime, fatisfaciam, ad
propofitasTuas mihi quaeiliones me conferam.
In prima itaque propofitione rerum novarum defiderio captus,
ex me audire anhelas , utrum Pili e glandulis Scroti emergant
nec ne ?
i

In praegreffa publica nuper demonilratione, luce meridiana ma-


nife-
8 F R E D ER I C I RUYSCHII
nifefUus indigicavi Vaginulas Pilorum plurimas produdioresefle?
quam iplae glandulae , ut ex adjeda Fig. Prima, Lit. A. notata
liquet.
Vidimus quoque tunc temporisdiclas Pilorum Vaginulas, nul-
lis glandulis inltrudas, ut ex Fig. Prima Lit. B. videre eit: quod
mihi perfuadet, &
firmiffimo indicio eit, radices Pilorum non
femper e glandulis cutaneis emergere, vel inde exortum habere;
eo magis, quod vidimus aliis in locis Pilos tam profundas agere
radices, ut e pinguedine ipfa originem habere videantur.
Quoad fecundum propohtum, Scrotumnuper exploratum ho-
minis erat perfedae lanitatis, Tefticulis haud viduati, in cujus
parte fuperiori pinguedo, ut ex Fig. t. Lit. C. & Fig, 2. Lit. E.
patet, fefe videndum exhibebat quod in obefisnon rarooblerva-
,

vi; in parte autem inferiore nequaquam Pars tamen Scroti inte-


:

rior ita difpofita eit, ut apta fit pinguedinem recipiendi, & coercen-
di ; non minus enim fub ejus cute latitat membrana adipofa , quam in
aliis corporis partibus;quamvis hic maxima ex parte pinguedine de-
llituta fit , cellulis adipofisfibi ita incumbentibus, ut membrana haec
nil minus, quam cellulofa, videatur :
Quod (i autem
flatu haec
membrana extenfa exficcetur, & poit exficcationem in lamellas
dillecetur, cellulae didae, Fig. 3. Lit. nimirum FL lignatae, in con-

fpedum producuntur. Idem videre eit in eunuchis quorum ,

Scrota non raro ab undiquaque parte pinguedine funt infarta. Dida


heec membrana adipofa infuper carneas habet intertextas fibras, ut
Figura 3. LiteraeG.G. indicant, quarum beneficio Scrotum con-
trahitur, corrugaturque; quae fibrae proinde anfam Anatomicis prae-
buere, ut toti membrans carnofae nomen impofuerint.
Quod ad tertium: Offendimus quoque in fupradida demonltra-
lione Scrotum illud fepti beneficio in duas dividi partes, de quo
nil apud Vefalium , Bartholinum, Verheyen, de Graaf, &c.
Viros de re Anatomica alias fatis bene meritos; quid mirum? &
Quandoquidem omnia circa Scrotum Fiominis recenter denati,
adeo funt lubrica atque mobilia ut difficillime vera fepti conlfitu-
,

tio appareat Quapropter, fiquishoc demonffrare fatagit, inflan-


:

dum eit Scrotum, &


poft exficcationem aperiendum, quo fado
fefe videndum exhibet feptum Scroti, ut ex Fig.i. Lit.D. nota-
ta liquet; effque hoc didam feptum Vafis ianguiferis innu-
meris perfufum. Vid. Fig. 2. Lit. F.
Quod quartam attinet propofitionem de Reticulari corporeMal-
pigii
RESPONSIO. 9
pigii, fub cuticula fito. Nomen ab Inventore Clar. Malpi-
illud
chio fortitum eft, qui primus jure merito habendus eftdetedor,
Vir, dum viveret, in Anatomicis exercitatiffimus. Vix ac ne vix
quidem in confpedum venit didum hoc Corpus Reticulare , nifl
poft macerationem in fpiritu vini: Vixque demonftrari poteft vul-
gari Encheirefi , & communi difiecandi modo , multo minus Papil-
lae pyramidales, particulae, quas Anatomiae Profeffores ficco qua-
fi pede in difiedionibus tranfire folent, quamvis ftudiofis Medici-
nae fcitu& vifu ade6 neceflariai cenfendae fint.propter earum ufum,
quem praeftant, ut neutiquam in adminifirationibus Anatomicis,
praefertim privatis , fint negligendae. Veram hujus Corporis Reti-
cularis & fubcuticularis delineationem Microfcopio vifam, defig-
nat Fig. 4. ut& Papillas pyramidales Fig. 5. Fig. autem 6. indicat
Corpus Reticulare, fub cuticula fitum , naturali magnitudine du-
plo circiter majus. &
Fig. 7. Papillas pyramidales duplo pariter
majores. Interim; fime, VirOrnatiflime , invifere dignaberis,
omni tempore in iifdem nuper exhibitis fubjedis , k biennio confer-
vatis , haec & fimilia de novo confpiciendi , prolixa tibi dabitur oc-
cafio. Hifce curiofitati Tuae, Vir Ornatiflime, me fatisfecifie pu-
to. Vale interim? &me Rudiis tuis optimi velle, certo Tibi
perfuade,

"
I
?
Datx Amftelod.
die 4 Qdob. 169$ •

FR. RUYSCHIUS,

M. 'Dr. An at. ac Botanices Brofejfcr.

R E X-
10 F R E DER I C I RUYSCH1I'

EXPLANATIO FIGURARUM
TABULjE P R I M JE.

F i g. L H. Cellulas adipofas flatu extern


fas.
Scrotum humanum pofl inflationem ex-
flccationemque parte fuperiore
apertum , indigitat.
F i g. IV.

A. A. Vaginulae & radices Pilo- Corpus reticulare Malpichii , fuh cuti*


cula locatum , Microfcopio
rum, glandulis cutaneis pro-
detetlum.
du&iores.
B. Vaginulae &
radices Pilorum,
F I G. V.
glandulis cutaneis privatae.
C. Pinguedo in parte fuperiore
Agmen procefluum papillarium cuti
Scroti.
inhaerentium , Microfcopio
D. Septum , Scrotum in duas deteftum.
partes dirimens.
%

F
Elg. VL
i G . I I.

Septum fupraditlum Vafls /anguineis Ditium Corpus reticulare naturali

innumeris ditatum & exficcatum


magnitudine duplo
majus.
reprafentat.

E. Pinguedo in cellulis coercita. F I G. VII.


F. Vafa fanguifera per feptum
difperfa. Agmen procefluum papillarium na*
turalem magnitudinem his
F i g. III. fuperans.

Faciem interiorem Lamelle di Si Scroti


exflccati denotat.

G. Fibras carneas demonftrat.


If
1

liiisllt
JOHANNIS GAUBII
EPISTOLA
Anatomica , Problematica

SECUNDA,
Ad virum Clarijjimum

FREDERICUM RUYS CHIUM,


M. CD. Anatomiae ac Botanices Profejfiorem ,

D E
Artificiofa Scroti Humani induratione , ejufque Vaforumfanguife-
&
rorum curju ac copia ; ut de Arteriis per cqfiarum perioftium^
fpatia Co/tarum intercartilaginea , ‘Pericardium , &c\
dijfeminatis.
NOBILISSIME, CLARISSIME,
Nec non

DOCTISSIME VIR.

Anta Tua erga me eft benevolentia & humanitas,,


ut , unde potius exordiar , Tibique grates quas
debeo, referam, idoneis mihi verbis defiitutus
videar.
Jucundius certe contingere mihi potuit,
nihil
quam, quod innumeris
fepofitis &
gravioribus,
imo abfolute neceflariis Tuis negotiis, tam placida benignaque
fronte priores meas inlpicere dignatus fueris literas. Eit revera,
cur gratiffimo femper agnofcam animo. Inexpedato quoque tam
perfpicuam dilucidamque,Tibi aliquot ante dies exhibitarum Ana-
tomices nonnullarum quaefiionum, mihi non folumdedifii expli-
cationem , verum etiam figuras addere non recufafti, adeoque qui-
dem accuratas , ut nullus , quifquis fit , nifi parum profpiciant oculi
mei, in illis haerere, vel objedionem aliquam formare poflit.
Quapropter etiam fequentia haec Tibi proponere non erubefco,
nullus dubitans , quin pro Tua in naturam verfa confuetudine &:
benevolentia , benigno quoque vultu illa fis excepturus.
In praecedenti epifiola clare nobis tradidiifi methodum, ut &
viam praeparandi Scrotum humanum, quo pado lcilicet confpi-
ciendaefefe nobis exhibent Scroti Glandulae Septum, ut
, & ejuf-
dem Pilorum Vaginulae; cui, fi addere quoque dignareris Scroti
praeparationem ,cujusopevafafanguifluainconfpedum prodeunt,
idque abfque Scroti laefione, aut dilaceratione, nos, Clarifiime
Vir, perpetuo devindos haberes. Ejufmodi Scrotum humanum.
corpori adhuc annexum &in Mumiam converfum nuper in priva-
to Collegio DifcipulisTuis ofiendifii , non fine omnium admiratio-
ne. Scrotum illud non inflatum , attamen induratum mihi vide-
batur; in eo praeterea rugas naturales, ut &
Lineam longitudina-
I B 3 lem r >
i4 ET1STOLA
Jem, quibus praeditum alias eft Scrotum hominis, reda nimirum
valetudine fruentis, nonfolummodo obliterafli, ut vaforum cur-
fus diftindius lullraretur , verum etiam nullas contraxit rugas prae-
ternaturales. Quod ad colorem naturalem, non multum ille mu-
tatus, fed ex albo rubroque adhuc mixtus erat, Scroti inltar ho-
minis cujusdam perfedioris fanitatis , &
quod admiratione prae cae-
teris certe dignum efl , remotis fimul cum linea ut dixi , longi-
,

tudinali, artificio rugis naturalibus, omnia vafa fanguifera, ne mi-


nimis quidem exceptis, facillime confpici poterant, fitum natura-
lem occupantia. Copiam porro nobis dedifti videndi Trunculo-
rum majorum, id efl, ramulculorum vaforum fanguiducorum exor-
tum, & quo ritu illi in Scroti fuperficie difTeminantur,quod ne-
quaquam, meo quidem judicio fieri potefl in Scroto, vulgari me-
thodo diffedo,ac in planum extenfo ; ea propter non miror, quod
nullus hadenus Anatomicorum horum vaforum diflributionem
perfede defcripferit, multo minus in tabulis delineaverit.
Ingenue quoque fateor, Clarifiime Vir , demonflrationem de
Collarum Perioflio,ut & de Membrana Pleura videndi , me diu de-
liderio flagrafTe. Anceps enim haefi, ‘Vtrum Membran £ Tleura
pars exterior ; fen Lamella cofias rejpiciens , ‘Periofiii efiet loco ,
an vero Cofia peculiari gauderent membrana immediate cofias in-
terne amiciente.
Quum Clari flimum Spigelium evolverem , mihi innuere videba-
tur , Pleuram Membranam collis infervire pro dido Perioflio:Cap.
enim Corp: hum: fabr: Lib. ix. hifce utitur verbis ; Non inep
tertio
te coftalem Tunicam dixeris , ( loquitur de Membrana TrXzvpa) fi
Graecam exprimere velis appellationem. Efi enim Membrana cum
univerfamThoraeis cavitatem , tum imprimis cofias obtingens fi
mihi Clari flimum V efalium , ut &
Anatomicum EximiumBartho-
linum legere non commendafTes , in errorem facile incidiflemjHo-
rumenimpriorCap.x.Fol, 7 ii. hasc tradit; Caterum pr ater hanc
Membranam CofiasThoracemve fuccingent em (ingulis cofiis alia
,

particularis obtigit , quam alteram fuctingentem Cofias Membra-


nam Graecos vocajfe reor , &c.
Poflerior idem atterit, Cap.iv.Lib. 2..fnterim & Cofiafuumhabent
Teriofiium : Tertia Tleura Tunica nonnullis , aliis Circumofialis.
Quibus verbis didi Audores mihi contrarium illiusquod ex Spi-
gelii Anatomia conceperam, innuere videbantur. Ex ultima Tua
demonflratione *ureV7<«s nobis patuit: Cofias praeter Membranam
Tleiu
AN ATO MIC A P RO B LE M AT1 C A. II. tf
Pleuram peculiari gaudere Per ioftJ io Neque hoc folum , verum
etiam oltendilti quo
,
pa V
6lo afa 'anguineaper illud Periojliumfmt
difperfa , £0 per Pleuram porro curfum continuent ; quod in nullis
Anatomicorum Tabulis haftenus videre licuit.
Magna quoque admiratione confpeximus , V
aforum Jntercvfla
lium trunculos non per Membranam Pleuram , neque ejus duplica-
turam , veriim fub iis decurrere eos que immediate dP er io(lio in-
,

•veftiri non minus , ac Cojlas , quod nunquam ab aliis notatum vi-


di: quotquot pervolvi Audlores, uno omnes ore afferunt, Vafa
fanguinea htec inter diti am duplicaturam difpergi: Nobis autem *
plurimoi ramufculos,e trunculis Intercoftalibus oriundos, oflendifti,
prtefertim per Lamellam Cojlas refpicientem , ut & paucos per
Lamellam interiorem Pulmonem fp e dant em , nequaquam trunculi
autem inter duas hafce Lamellas locantur.
In cadaveribus Tuis , elapfo ab hinc biennio , confervatis , obfer-
vavi porro fupradidoslntercoilales trunculos per inferiorem inte-
rioremque Cojlarum Iuleos decurrentes longe plures, imo innume-
,

ros Mufculis intercollalibus foboles largiri, quam mihi imaginari


potuerim, aut ullus Au&orum manifeftaverit; horumque reptatum
mirabilem haud fine admiratione contemplari potui.
V
In eodem praeterea fubjeft o diftindle fatis afa fanguiferafpatio
collarum intercartilaginea perreptantia, & praefertim a Vafis Mam-
mariis internis ortum ducentia, confpicienda erant: ut filentio prae-
teream „ quo ritu illa per Ollis llerni perioltium &Pericardium
quoque dilleminentur.
Miror fane nullum hadenusAu&oremhaecdelineaffe Vafa;fed
quid dico, delinealfe? Plures, ubi de eorum ortu agunt, valde
Pericardium quoque deferibentes,
,

Inter Antiquos Vefalius: de Hum. Corp. Fabr. Cap.vui. Fol.


7x8. Hoc (de Pericardio loquitur) nullas fere Arterias in Je di-
fperfa s obtinet , neque etiam Penas , mfi perquam tenuijfimas , ab
illis fere exortas , qua interjepientibus Membranis tanquarn in
Omentum digeruntur , t§c.
Andreas bpigelius de hum. Corp. Fab. Gap. v. Fol. 348. Pericar-
dium deferibens, nullam plane Vaforum mentionem facit, quai
etiam inTabulis ProfelforisBidloi non video.
Andreas Laurentius de Pericardii Vafis haec refert Cap.ix. fol.
V
3 4.7, enas habet communes d Phrenicis £f) Peculiarem a ramo
Subcla
1 6 ETI STOLA
Subclavio , quam Capfularem vocant omnino de Arteriis tacet.
Clariffimus de Marchette, Pag. 1 13. inquit, ArteriasTericar-
dium habere ab Arteriis Me diafinis , (0 propter exiguitatem vix
obfervabiles.
Doftiflimus Blafius in fua Anat. Cap. 1. Fol. 114. fequentia de
Pericardii Vafis tradit: Vafa habet , inquit, omnis generis, Me-
diafinadiBa, Venas d Cava , Arterias ab Aorta.
Infuper Veslingius in Syntag. fuo Anat. Pag. i4f. Tcricardium
vix confpicuas obtinere Arterias , refert ; Cui affentiri videtur
Bartholinus Pag. mihi 3 yo. ubi dicit, T
eri car dium Venas habere
parvas , infra d Threnicis &
fupra ab Axillari , Arterias autem
nullas facile apparentes ; Verum quam alienum hoc fit a veritate,
inantediftis Tuis cadaveribus faepenumero vidi. In quibus Peri-
cardia facile apparentibus &
innumeris, miroque infuper reptatu
decurrentibus fcatent Arteriis.
Exhibuifli nobis praeterea in Cadaveribus Tuis, Glandulam Thy-
mum, in qua clare oftendifti, quod
Vafis fanguiferis non
fcilicet
foliim gaudeat parte exteriore, fed&
interiore, tantaque infuper
copia, ut ubique fumma rubedine perfufaeflet haec Glandula.
Ita ut nemo certe contendere audeat, quin in Cadaveribus arte
Tua praeparatis non diftinftiiis quam olim, tam Vafa fanguifera,
quam alia innumera confpici poffint.
Proinde, Clariflime Vir, nifi iterata mea petitione nimis mole-
ItusTibielTem, omnibus hoc fiudium colentibus non inutile fore
reor, ut aliquantum temporis ab aliis Tuis occupationibus animum
abftraheres , &
veram perfpicuamque diftorum V afculorum diftri-
butionem per figuras , publici juris faceres ; Ea certe ratione om-
nibus facem accendes. Vale Clariflime Vir, &
mihi meisque co-
natibus favere perge.

Nobilitati Tuas

Dabam Amftelaedami
iv. Nonis Septemb.
Addi Aiffmus & Obfervantijfimus
M.D.C.XCV.

JOH. GAUBIUS.
FRE-
n
FREDERXCI RUYSCHII
V RESPONSIO
Ad Eruditum

D num .
JOHANNEM GAUBIUM,
c
Thilomedicum , de Epiftola Anatomica , Problematka
! II.

Efponfionem meam , Vir Ornatiftime , tibi haud


ingratam fuilfe ex ultimis litteris iv. Non. Sept.ad
me datis,percepi, in quibus alia denuo &
longe k
praecedentibus diverfa video propofita; &
primo af-
fedare mihi videris , ut Tibi communicare velim al-
teram Scroti praeparationem, qua Scrotum lapidis
inltar induratur. Id, Or. Vir , perficitur artificio quodam tam
fmguiavi , ut in eo ultra triginta &
quatuor annos defudaverim. Nil
enim adeo difficile puto, quam partes corporis humani, prae- &
fertim Scrotum , deletis naturalibus rugis , ut &
Linea fecundum
Scroti longitudinem protrada , ita praeparare , &
fervato colore, &
amplitudine naturali, fine rugis praeternaturalibus, lapidis inltar,
eo modo indurare ut Vaforum reptatus longe diffindius appa-
,

reat, qutim in corpore vivo , aut jam demum defundo; Proinde


facile, utfpero, connivebit Dominus, quod voto tuo refponde-
,
Scrotique praeparationem fupra citatam publici notam facere
nduminduci poffim, neque, utmihi perfuadeo, id a me exi-
s, cum mecum perpendas, quam multi dentur , quiinilarCor-
:ulae iEfopicae alienis fuperbire gaudeant plumis Accuratam au-
:

xi delineationem arteriarum anterioris partis Scroti Tibi denega-

nequeo , quam Tabulae fecundae Figura fecunda repraefentat.


Hifee+ranfadis, progredior ad fecundam Tuam petitionem , ni»
rum ad delineationem Vaforum per collarum Perioffium,ut&
euram dilleminatorum; equidem bene mones, a nemine hade-
s id fuilfe fadum quatenus in cadaveribus noffiis, ultra biennium

nfervatis, necdum induratis, illa fefe videnda exhibent diffi- :

C cilli-
18 FREDERICI RUYSCHII
cillimum foret omnia vafa fanguifera per integram Membranam
&
Pleuram ut perioffia , per totum thoracem per icones illuitrare,
,

quam ob caufam particulam aliquam fufficere poffe , reor , in qua


abunde fatis omnia vafa, mire repentia, videre elt.
Integram Membranam Pleuram, ut &
eam, quae omnes collas
immediate obvelat, induas lamellas feparare, vix ac ne vix qui-
dem poffible ell; ita fcilicet,ut in confpedum producantur om-
nia Vafa fanguiflua, fine quo curfus per interiorem lamellam, co-
llas refpicientem ; non fatis diffinde apparent Quod fi autem
:

cadavera haec noffia, ultra biennium confervata, indurata, &in


Mumiam converfa effient, accuratius id fieri pollet. Proinde, Orn:
Vir, fi harum membranarum particula aliqua arteriis inltruda fuf-
ficere potefl , ficuti in privato Collegio Anatomico hifce diebus
ollendi , Tabulae fecundae figura prima eam exhibet.
Venasnonaddo, quod, quum Arteriarum fint comites, eun-
dem obfervant in hifce partibus curfum, &
fic minus in figura ob-
fcuratur reptatus arteriarum.
V
Quoad trunculos aforum intercoflalium, neutiquam illos mem-
branae Pleurae, ejufve duplicaturae, fed collarum perioftio inha?rere,
non foliim nuper indigitavi, verum etiam didos jam trunculos &
mufculorum intercoflalium tendinibus muniri ac invelliri , demon-
llravi.
Quo fitu trunculi a vafis mammariis internis oriundi per fpatia
collarum intercartilaginea decurrant, qualis eorum fit dillributio
&
non foliim per mufculos , fpatia Collarum intercartilaginea occu-
pantes, verum etiam per membranam , Olfis llerni utramque fu-
perficiem, praefertim interiorem invellientem,diffindiffime priva-
rim exhibui in fubjedo quodam , in Mumiam converfo. Ineocon-
fpiciebantur Arterite Mammariae internae inordinata ramificatione
trunculos largiri marginibus cartilaginum Coftarum, Variis enim
in locis didas arterias Mammarias non foliim trunculis fuis irriga-
re demonllrabam inferiorem Limbum cartilaginum Collarum , ve-
riim etiam fuperiorem , fecus ac in fpatiis inter offeis , ubi rariffime
fi unquam, binis trunculis lingularem Collam infra fupraque dita-
ri obfervavi In aliis autem objedis demonllravi quoque didos
, :

trunculos intercartilagineos per folum marginem fuperiorem, in


aliis locis, per inferiorem difieminari.
Hinc patet poli vulnera in parte Thoracis anteriore inflida, il-
liufque cavum penetrantia , fanguinem copiofum, non minus polle
promanareex tali vulnere, quatenus pertingit ad Limbum fuperio-
rem,
RESPONSIO. j9

rem ,
qu&m inferioremfecus ac in fpatiis interofleis j quandoqui-
,

dem vaforum Trunculi , ficuti dixi , per utrumque Limbum carti-

lagineum inordinato curfu fspe diftribuuntur. Authores in confi-


cienda Paracentefi cultellum altera parte obtufum caute commen-
dant, quo minus in illa operatione vafa intercoftalia Limbum in-
feriorem obfidentia, laedantur, & quia in Anatomicorum fcriptis nul-
lae vifuntur figurae, verum reptatum vaforum fanguineorum perfpa-
tia collarum intercartilaginea illuftrantes , nec latis exadte quoque
Au&ores , quem habeant fitum , indigitarint , plures fibi imagi-
nantur , vala , fpatia Collarum intercartilaginea profpicientia , pari
pafiu ac modo per folum marginem inferiorem decurrere , quod ta-
men & veritate alienum effe , Tab. fecundee, Fig. tertia defignat.
Tertiam quod attmet propofitionem, Redte in eamcnes,Or-
natiffime Vir , arterias per pericardium dillriburas non tantummo-
do anemine hadtenusdelineatas, verum etiam a variis neglectas,
aut rudiori tantum Minerva defcriptas, neutiquam vero depictas
fuiiTe; id quod nequaquam mirari fubit, quandoquidem fub vul-
gari cultro Anatomico raro aut nunquam apparent. In cadaveribus
nollris ultra biennium confervatis tamdiftindteeas in Collegio pri-
vato indigitavi hifce diebus, ut nihil manifellius in toto corpore
demonltrari podit.
Petitioni itaqueTus,& in commodum denique Studiofie juven-
tutis ipfemet eas delineavi. Vide Tab. z, Fig. 4 in qua arterias
,

pericardiacae adeo numerofae per Pericardium diffeminantur ut ,

perpaucae, fi ullae, partes membranofs reperiantur,cop!ofiioribus ar-


teriis inftru<3s,& quod monendum; didi se arteris per pericardium
dillributae, multo funt numerofiores , atque in fubtiliores ramufcjf
losdivifs, quam didla figura exprimere potui ; Arteriae hae a qui-
nis locis ortum fspifiime ducunt, quemadmodum fubfequentibus
literis repraefentatur in Fig. iv. ubi A. A. arterias Pericardio- Dia-
phragmaticas defignat , -X me fic appellatas, quandoquidem ili ae non
folum Pericardio, verum etiam Diaphragmati communes funt: Hae
arteris in utroque latere Pericardio annexa?, varios ramulos illi lar-
giuntur, &
fic ulterius diftribuuntur per Diaphragma. Quo ad
exortum, in eo mihi ipfi haud polium fatisfacere , cogor itaque
hoc differre , donec clarius illud mihi conftiterit.
B B. Ramos arteriofos, a Diaphragmaticis arteriis oriundos,
furfumque delatos ac per pericardium excurrentes , denotant.
,

C. Surculum propon t defcendentem,& prodientem a fublimio*


re parte arteris mammariae internae, qui variis in locis unitur fur-
C z cu-
ao FREDERICI RUYSCHII
culis Pericardio-diaphragmaticis , ut & iis, qui ortum ducunt ex
arteria diaphragmatica , oriturque illa a fuperiore parte arterias
mammarias internae.
D. Confpiciendos exhibet abfciflos trunculos & Mediaftina arte-
ria produdos , quorum ramufculi cum praedidis variis in locis ,

quoque copulantur.
Notandum interim , quod in omni quidem fubjedo Pericardium
tot Arteriis fit ditatum, verum in alio plures emergunt ab hoc, in
alio plures ab illo arteriae trunculo.
Notatum infuper hic volo, me venas nonaddidiile, quo arte-
riarum curfus diitindius poffit confpici , alias enim inter utriufque
tam venarum, quam Arteriarum plexum facile confufa delineatio
oriretur.
In quarta denique propofitione, Ornatiflime Vir , a me exigis
delineationem vaforum per Glandulam Thymum diffeminatorum
temporis autem penuria hac vice Tuae petitioni hac in re fatisf acere,
mihi non permittit , idedque excufatum habeas peto

Tuum

F r. Ruyschiu m»

;\mftelodam? iv. Noni»


Novemb.
M DG XCV,

EX-
RESPONSIO. a*

EXPLANATIO FIGURARUM
TABULA S E C U N D £
F i g. I. C. C. Di&arum arteriarum rami per
fpatia Collarum intercartilaginea
Reprafentat portionem membrana pleu- difperli.
ra , arteriis innumeris inflrubtam , &
D. D. Arteriarum intercollalium por-
aciculis in planum extenfam. tiones abfcifTas.
A. A. A. A. Ramuli arterioli ex arteriis * Earum inofculationes cum iis
intercoftalibus oriundi , quorum qua: per fpatia collarum intercar-
extremitates miro reptatu per la- tilaginea reptant.
mellam Pleura:, collas refpicien- E. E. Rami arterioli , fanguinem
tem , ut & per perioftium colla- non folum per Limbum inferio-
rum, exfpatiantur. rem , veriim etiam per fuperiorem
derivantes.
F I G. II.
F I G. IV.
Exhibet diftributionem arteriarum per
Scroti humani partem anteriorem & CompleRitur partem Pericardii anterio-
ut earum curfus diflinclius confpettui rem , in planum aciculorum ope ,

nojlro fefe offerat ,


ablata funt omnia expanfam.
illa , qua vifum obnubilare poffunt , U
fic aciculis extenfahac pars offertur. A. A. Arteria: Pericardio-diaphrag-
A. A. Arterias per Scroti partem an- maticas.
teriorem dilperfae , variisque in ^B.B. Rami arterioli ex arteriis dia-
locis libi invicem copulataejHariim phragmaticis orti.
origo ell ex arteriis Hypogaftricis C. Surculus arteriofus a parte fupe-
Pudendis, 8c aliis adfitis. riore arteria: mammarias internas
prodiens.
F I G. III. D. D. Rami arterioli a Mediaftina
arteria produdli, praster hofce ra-
Confpiciendas exhibet portiones arteria- mos, ditatur quoque arteriis peri-
rum mammariarum internarum , cardium , partem polleriorem per-
cum fuis ramificationibus , reptantibus , ex intercoftalibus ori-
idque e corpore pueri. undis , quos hic reprasfentare haud
A. A. Poitiones arteriarum mamma- potuimus, parte fcilicet anteriore
riarum internarum. pericardii hic tantum oblata.
B. B. Membranas Pleurae , ut St E. E. Rami arterioli pericardio-
Perioftii arteriolas , polleriorem diaphragmatici per diaphragma
offis llerni partem ob fidentes. diftenainati.

Ci I o-
JOHANNIS GAUBII
EPISTOLA Anatomica, Problematica

TERTIA,
Ad virum Clarijjimum

Fredericum R UYSCHIUM.
M. Doti. Anatomice ,
ac Botanices Profefforem ;

De Arteriis per Cordis fubftantiam ,


ejufque Auriculas difperfis ,
ut & de
egreflu Arteris Aortas e Cordis Thalamo flniilro.

c
ClariJJime , nec non DoctiJJlme

V I R.

I unquam verum Senecae illud effatum ; multum


quidem egerunt , qui ante nos fuerunt , fed mul-
tum adhuc reflat operis reflabitque multum. Nuf-
,

quam certe manifeftum id magis quam in ftudio


Anatomico.
Quam extendat, nulli re&e notum efTe
late fefe
poteft, qu&m qui ipfe in illo verfatur , operaque fedula manus
applicat operi ; cum primis autem Tibi, Clariffime vir, in Ana-
tomicis adeo defudanti , qui diurna nodturnaque manu verfare
foles Anatomen , nec minutiflimam corporis humani particulam
inta&am relinquis, quo minus accurate adeo ante oculos omnia
ponas, ut plures Anatomici parce admodum &
molli levique bra-
chio de variis corporis humani partibus egifle videantur Nunquam :

enim ^Tedifcedo, quin aliquid novi ex demonflratione Tua vi-


derim, doftiorque abierim , de quo ceterorum Anatomicorum
penpfures, vel adhuc inter fefe dimicant , vel omnino tacent.
Firmiter mihi fudenus perfuafus fui , Cordis Auriculas pabulum
haurire & nutriri & majorum vaforum fanguine,in illas copi ofiffi-
me irruente: Quotquot etiam hac de materia evolvi Authores, ei-
dem fubfcribere videmur fententiae: Quandoquidem eorum nullus
de
ET I ST 0.1* A AN. T R O B L. III. 23
de peculiaribus Arteriis per Auriculas difperfis , fcripferit : Cum
autem in privata nuper a Te habita demonflratione non exiguum
modo aliquod vafculum, fed vafa fanguiflua permulta , fre- &
quenti ramulorum ferie,per eas dift'ufa,arborifquefurculos egre-
gie repraefentantia , nobis demonftrares , haud parum demiratus
fui: ea propter hifce vilis, denuo ad Authorum fcripta me con-
ferre confultum duxi, ea fcilicet fretus ratione, num in iis forfan
adhuc aliquid detegere poflem, quo dubitationis meae nodus dif-
fol veretur; nam in Authoribus evolvendis, vel attente fatis ad ea
&
non advertifle vel ab illorum fenfu fententia in totum me aber-
,

rafie, opinabar; verum poli affiduam tandem longamque fatis in-


veftigationem , &
oleum &
operam me perdidifle , deprehendi,
cum nullus, quos legi Authorum , quod fciam,hac de re verbu-
lum attigerit.
Eft & alia adhuc difficultas , Clar: Vir, quae hadenus in fu-
fpenfo tenebat animum, nec a cujus partibus flare deberet, fatis
fciebat, quam mihi demonflratione Tuse in Cadaveribus ultr& bien-
nium nitidiffimeconfervatis, egregii difcuffilli. Offendebas enim
Arteriae Magnae Truncum e finillro Cordis thalamo profilientem,
& antequam Arteriae Magnae Defcendentis nomen adfcifcat, varios
emittentem ramos, nequaquam autem ita conflitutum, uti pluri-
morum authorum figurae docent verum clare demonflrabas quo
;
,

pado ille afcendens Truncus, pofl trium, quatuorve digitorum


tranfverforum afcenfum ,femicirculum quafi efficiens, defcendar,
nomenque afcendentis deponens, fefe ad inferiora corporis humani
membra effundat Rede ideo, quod fi bifurcatio aliqua inter
;

&
Truncum Aortae afcendentem defcendentem inveniatur, contrii
naturae leges efle, monebas. Proinde hac in re Antiquos &
pluri-
mos quoque Recentiores, figuris fuis crafse hallucinatosefie ma-
nifefle fatis patet. Clari ffimorum Virorum, Vefalii,CafTerii Bar- ,

tholini & Laurentii figura? hac in materia mihi nullo modo fatisfa-
cere poliunt fiquidem omnino a reda delineationis via difcefliffie,
:

mihi videntur :Nec magis mihi quoque arridet illa delineatio,


quam in Tabula vigefima tertia ProfeliorisBidloi deprehendo, in
qua Aortae Trunci cum ramis fubclaviis crucem quafi referunt:
Tale quid neque in praeparatis Tuis, neque ullis in cadaveribus,
me praefente, a te diftedis, me umquam vidifie fateor; in non-
nullis autem bcftiis tale quid reperiri polle , haud inficias eo.
Lubens infuper fateor, in nullis Authorum figuris tam veram
per-
2,4 ETISTOLA ANATOM. TROBLEMAT. III.

perfedamque Arteriarum per Cordis fubtfantiam diftributarum


,

delineationem me
antehac unquam vidiffe, quam in Cadaveribus
Tuis, tribus circiter abhinc feptimanis, ut &
in Cordibus huma-
nis & plurimis jam annis Balfamo induratis, quae, quod certe ad-
miratione dignum , praeter colorem naturalem pulchre indurata, ,

nullas fer6 exhibebant rugas , Pulmonifque haud delhtuta, natura-


lem tamen confervarant litum , fecus ac in variorum Authorum
Tabulis quorum figurae Corda fecundum longitudinem corporis
,
,

pofita , exhibent; Tua vero plane obliquam fedem, mucrone


nimirum in laevam vergente , retinuerunt , unde rede addebas ,
cordis pulfationem non in pedoris medio, fed circa finiftram tho-
racis partem fentiri.
Non inconcinnum proinde, Cl. Vir. imo utiiiflimum om- &
nino neceflarium fore exiitimo, fi data occalione, non moddan-
tedidorum cordis Auricularum vaforum, verum etiam ipfius Cor-
dis, ut & Arteriae Magnae, illiufque divifionis, diltindam per figuras
excudi curares delineationem, hac enim methodo, ffudio Anato-
mico incumbentes , ad perfedam cognitionem pervenire poterunt;
Nec dubitare aufim , Vir ClarifT: quin petitionem tam juftam &
Te flagitanti non fis recufaturus , quandoquidem certus fum, Te
eruditionem potius promovere, ac in aliis fovere , quam in e- T
metipfo admirari velle. V ale Vir Clariffime, & me, ut foles , ama.

T. T.

Dab. Amftelsedami
iv. Non. Decemb. jOH. GAUBIUS.
M.D.C.XCV.

FRE-
EREDERICI RUYSCHII

R E S P 0 N S I 0.

Ad Eruditum

D»»m JOH ANNEM GAUBIUM,


Philomedicum ,
ad Epijiolam ejus Anatomicam >
Troblematicam Tertiam,
!
Ornattjfime f/tv.

N ultimis & tertiis ad me datis litteris , video,


quod ultra merita laudibusme exornare coneris,
id impofterum parcius, ut fiat, etiam atque etiam
rogo: non enim ignoras, uti rede mones, nihil
mihi magis curae cordique efie, quam eruditio-
nem promovere, ac in iis, qui digni habentur, fo-
vere potius, qu&m in me illam admirari, auttantis, auribuscert&
mihi ingratis, evehi velim laudibus.
Interim Cordis Auriculas a me nuper in collegio privato demon-
ftratas, ad incudem hic a Te revocari, percipio; quae ne genio
fuo vitali & pabulo fraudentur , peculiaribus arteriis opus habent,
ut fanguis arteriofus requifita ad nutritionem quantitate ad illas
prolaberetur.
nemine hadenus Anatomicorum fuifle
Rede judicas, tale quid a
demonftratum immo
;
mirandum eit quod hafce arterias adeo ma-

gnas & latis apparentes haud viderit ProfelTor Bidlous qui pu- ,

blice gloriatur, fe hujus nofirae inventionis, praeparandi & con-


fervandi cadavera , gnarum non folummodo , verum etiam jam
ante me eam poffediffe: Mirari certe fubit, quod figuras illarum
arteriarum, quae hoc nottro artificio facile fefe videndas exhibent,
non viderit , neque Tabulis fuis inferi juflerit. Jure merito mihi
filioque artificii hujus inventionem attribuo, &
fi illi ante me in-

notuit, cur publice, ficut ego feci, illud aeftate, &


quidem diebus
canicularibus, non demonflravit ? Ad artificium hoc requiritur,
non folum, ut omnia totius corporis vafa fanguiflua, &
praefer-
tim arteriofa, nullis, & nequidem illis , quae per tunicam Ofii-
cula Auditus inveltientem fparguntur exceptis , fanguine jufla
quantitate infarda , exhibeantur ; fed etiam ut ita rigida fint,
quo corpore humano eximi polfint cum fuis ramufculis ; Non fe-
mel vobis exhibui in collegio privato vafa fanguifera per Lienem,
Pulmonem, Hepar, & alias partes diflributa, adeo rigida, ru-
broque colore perfufa , ut non folum rami , verum etiam ramo-
rum ramufculi, minutiffimi, glandulofa fubftantia exuti ex- &
ficcati, confpici potuerint, funtque didi ramufculi adeo fubtiles,
ut nunquam tale quid viderim, vel ab aliis audiverim.
Secundo, requiritur in hoc artificio, ut cadavera temporis fuc-
x D ccfiii
FREDERICI RUYSCHII
ceffu faturatiorem rubedinem prae fe ferant , Hoc palam eflin cada-
veribus no (Iris praeterito anno a me publice demonftratis, quorum
alterum abfque pigmento, penicillo, fucove nunc fadumefl multo
venuitius ac rubicundiore colore perfulum, ac olim.
Tertio, poflulatur in eo artificio, ut eius ope in cadaveribus
ita praeparatis , &poli biennium confervatis , variae quoque parti-
culae, immo minutiffimae confpiciantur ,quae alias nequeinvivo,
neque in corpore jamjam denato, videri poffunt.
Quarto , a contradione rugarum praeternaturalium immunia efle
debent cadavera, arte ea praeparata, & confervata.
Quinto, qui gnarus elt diCti artificii, noverit etiam Lymphae-
dudus manifeitare, idque aliquot poft mortem annos, ficuti in
collegio privato eos indigitare foleo: &
quod magis mirandum,
didi Lymphae dudus, Lympha grifea turgidi, colorem ultra
biennium confervarunt , nec eft cur dubitem quin per feculum
eundem colorem retenturi fint, modo cadavera, ut foleo, con-
ferventur.
Sexto , cui notum eft hoc nofirum artificium, illi quoque aperitur
feneftra manifeftandi arteriarum extrema quod fcilicet ea in omni-
bus corporis partibus haud iint ejufdemconflitutionis, neque ubi-
que in corpus reticulare faceflant; & quodperconfequensinfan-
guinis tranfitu ex arteriis in venas diverfitas quasdam exlurgat , pro-
ut illa in hac vel illa parte peragitur.
Septimo, ignarus quoque non erit, quid fint Glandulas conglobatae,
eafque neutiquam tales effe nexus, quales dicuntur a Neotericis.
OCtavo noverit quoque aut faltem facile perveniet ad notitiam,
,
,

quod nonnullarum arteriarum extremitates fricatione in fimplici


aqua fint diilolubiles, recenter quamvis e corpore exemptae, hafce
cum contentis fi quis pro parenchymate Antiquorum habere velit
non repugno.
Nono, ope hujus inventi manifeftavi quoque difcipulis meis,
liquorem, ad humedandos oculos deflinatum, &
in tenuiffimis
Palpebrarum vafculis contentum , ita poffe condenfari praecipi- &
tari , ut poft mortem diltindiffime in confpedum producatur.
Ejufmodi Cadaveribus Juvenum, ultra biennium confervatis,
fi ejus Mufaeum inftrudum atque ornatum habet, quare hadenus

non expofuit demonftranda, ut ego feci praeteritis diebus canicu-


laribus?
Artificium hoc noftrum in tenebris hadenus latuiffe luce meri-
diana
RESPONSIO.
diana clarius conflat» illudque confirmant variorum Anatomico-
rum figurae, quae parce & frugaliter variis in librorum locis ex-
hibitae confpiciuntur.
,

Si Deus T. Opt. Max. vitam , valetudinem , ac otium mihi dig-


nabitur largiri, hujus artificii ope plura, Anatomicis hadenus in-
cognita, me in lucem prolaturum fpero. Sed ut ad viam, unde
digreflus fum, redeam: Arteriis Cordis fubflantiam pervagantibus
Coronariarum nomen impofuerunt Authores ,idque merito, quan-
doquidem trunculis fui s ex Aortae radice, fupra valvulas femilu-
nares oriundae, Cordis bafin ambiunt; nemo autem hadenusnu-
merofam earum prolem , divaricationes, ut diltinde fefe viden-
das exhibeant, perfede delineavit ( vide Tab. tertiae fig. i.) multo
minus arterias , per Cordis Auriculas innumeris ramulis fuperbien-
tes; Hae autem ab Arteria Coronaria in utroquelatere prodeuntes*
per Cordis Auriculas quaquaverfumdifleminantur, dicunturque i
me Cordis Arteriae Auriculares , quarum ufus efl fanguinisarteriofii.
debitam quantitatem auriculis largiri ad nutritionem & calefadio-
nem.
Supradidae Arteriae Coronariae per cordis fubflantiam diflemina-
tae &
non folum Cordi, ut ejus auriculis fanguinem impertiunt arte-
riofum, verum etiam Tunicis radicis Trunci Aortae, idquodab
aliis quoque nondum vidi obfervatum, neque delineatum, vid.Tab.

3. fig. 1. Lit.D. quam ut accurate repraefentarem, haud folum ip-


femet delineavi, verum etiam auxiliares manus fculp tori adhibui*
ficuti quoque feci in praecedente Tabula 2. qua Arteriarum ra~
mufculi minutiffimi repraefentantur.
Quoad divifionem Aortar in Truncum afcendentem defcen- &
dentem , quemadmodum a Clar. Profeflore Bidloo in Tab. vigefi-
ma tertia repraefentatur , eo pado me nunquam in corpore humano
Aortae conflitutionem vidifle, neque in praeparatis meis extare»
redenotafli; multo minus memini, me unquam obfervafle in cor-
pore humano Arteriasbubclavias pari paflu & aequali fere capacitate
aut diametro emergere, idque e regione, ficuti. indidi Profefforis
BidloiTabulis repraefentatur:Praeterea illud neutiquam convenire,
cum figura ab oculatifiimoLouwero in lucem prodita, palam efl.
Magnae, feu Aortae, truncus e finiflro cordis finu pro-
Arteriae
diens, furfum quidem vergit, flatim vero arcuatus deorfum re-
fleditur, nomenque mutans, dicitur Truncus Aortae defcendens;
in ea incurvatione, Aorta ramos aliquot largitur partibus fupra Cor
D 3 litis»
3.0 FREDERIC RUYSCHII RESP.
I

fltis, & praefertim Subclavios Carotidesque , &quod notandum, in


dextro latere ut plurimum , fi non femper , arteriacarotis &
fubcla-
viafibi invicem aliquanto fpntio ad exortum in unum coalitae funt,
fecus ac in latere finiftro, ubifeorfumex Aorta ut plurimum pro-
deunt, quemadmodum Tabulas tertias figura fecunda indigitat.
Ita ut Aorta proprie in duos Truncos a natura haud fit divifa,
unus enim idemque eff Truncus afcendens & defcendens :Siquis
tamen hanc Aortam, quatenus afcendit , afcendentem, & quate-
nus defcendit, defcendentem nominare velit, non renuam neuti- ;

quam vero eam in duas partes ita feparatam atque divifam offendi
in homine , ut altera pars afcendat , altera defcendat quemadmo-
,

dum in figuris variorum authorum repraefentatur ; Hifce bene con-


fideratis, conflabit partes fupra Cor fftas, non magis ditatas effe
arteriis oriundis e trunco afcendente quam defcendente, nam in-
ter afcenfum & defcenfum largitur Aorta, ut dixi, arterias fub-
clavias &
carotides, vide tabulae tertiae fig. z.
Hilce petitioni Tuae me fatis fecifle reor, &
fic finem , ob tem-
poris penuriam, imponere cogor > maneo interim Gr Vir toto :

peftore

Totus Tuus

FREDERICUS RUYSCHIUS.

Dab. Amftelsedami
io. Decemb.
1695.
CFia.j
31
TABULA hasc tertia tres exhibet Figuras, quarum prima radicem
Aortas cum fuis ramificationibus per Cordis humani fubftantiamejufque
Auriculas, nec non per Tunicas Aorta; difleminatis, continet.
Secunda autem demonftrat Cor Pueri cum annexis vaforum Truncis
eftque hasc figura fadta ad objedtum a biennio denatum 8c tam nitide
praeparatum atque induratum , ut omnia fere vafa arteriofa cum fuis
ramificationibus , quas fupra Cordis dorfum exfpatiantur , confpici
pofiint.
Tertia demum Aortae Truncum, cum abfciflis ramis, idque e corpore ho-
minis adulti, indigitat.

FIGURA PRIMiE EXPLANATIO.


A. Radix Trunci Aortas , e cujus radicis Aortae difieminati.
utroque latere emergunt E. E. E. Arterias numerofiflima
B. B. Arteriae Coronarias. prole per Cordis fubftantiam di-
C. C. Arteriae per Cordis Auriculas fperfas.
excurrentes. F. F. Trunci Arteriarum coronari-
D. Ramufculi arteriofi ex Arteria arum abfcifli , ac pro Cordis po-
Coronaria oriundi , & per tunicas ftica parte deftinati.

FIGURAE SECUNDAE INDIGITATICX


A. Cor Pueri , decem circiter an- profpicientes.
norum. L. T runcus venas Cavas afcendens.
B. B. Arteris per cordis fubftantiam M. Truncus venas Cavas defcen-
difleminatae. dens.
C. Auricula cordis dextra. N.
Cordis auriculam
Arterias per
D. Truncus Aortae, e firriftro Cor- ,
atque ex
dextram diftributos
dis finu emergens, &
afiurgens. Arteria Coronaria oriundae.
E. Truncus Aortas defcendens. O. Radix arteriae Pulmonalis , e
F. Arteria Subclavia dextra , Ca- dextro Cordis Thalamo pro-
rotidi dextras aliquanto fpatio diens.
unita. P. P. Arteriolas ab arteriis mamma-
G. Arteria fubclavia finiftra, Arte- riis internis ortae, per tunicas &
rias Cervicali copulata , eftque Aortas diftributas.
hasc prascedente diametro mi- Notandum interim omnes di diras ar-
nor. terias produftiores efle ,
quam
H. H. Utraque Arteria Carotis. hic repraefentantur j enim
funt
I. Arteria Cervicalis finiftra. abfciflae ,
ita ut tantum eorum ex-
.K. Arteriolas ex Arteria Coronaria ortus hic indigitetur.
oriundas tunicis radicis Aortae
TIGURiE
3*

F I GUR M TERTIA EXPLICATIO.


A. Truncus Aortas hominis adulti. D. Arteria Carotis lateris finiftri.
B. Arteris Subclavias dextrae ra- E. Arteria fubclavia finiftra.
mus, e quo arteria carotis dextra F. Rami arteriofi ex arteria corona
emergit Lit. C. notata. ria orti.
EPISTOLA
ANATOMICA, PROBLEMATICA

Q U ARTA,
Virum Clarijfmum

FREDERICUM RUYSCHIUM,
CM, Deff: Anatomite ac Botanices TrofeJJorem .

D E

Glandulis, Fibris, Cellulisque Lienalibus, Scc,

Authore

JOK JAC. CAMPDOMERCO.

AMSTELiEDAMI.
Apud J oXnIs! E M W O L TEJeTs, 1714
3

Clavisfime Vir

Unquam te, tam gravibus diftentum occupa-


tionibus, interpellare aufus fuiflem , nili jam
fatis perfpexilTem benevolum tuum animum,
quo non dedignatus es fereno excipere vultu,
qui in rebus Anatomicis tuaeque Profeffionis
ftudio, aut obledlamenti , aut utilitatis gratia
fele exercere gaudent. Quorum lludia tibi
adeo cordi funt , ut nihil eorum, quae ad veram perfedtamque rei
Anatomicae cognitionem utilia videntur , praetermittas, veriimfi-
dei tuae commiffis difcipulis , quaecunque fcitu neceffaria funt,
candide communices atque ita ad intima hujus artis arcana pene-
tranda viam aperias. Tanta erga eos apparet animi tui benevo-
lentia, ut, ficuti verum Profefforem , demandatoqucfibi officio
gloriose fungentem, decet, filiorum eos loco habeas, paterno-
que vultu femper excipias , neque eorum quseftiunculis placide
refpondere unquam dedigneris.
Hac igitur fretus tua benignitate, Clariflime Vir, ego quae-
ftionibus meis tibi moleflus effe non veritus fum, nullus dubi-
tans quin bonam in partem hanc audaciam fis accepturus.
,

In Demonflratione Anatomica, nuperrime in Collegio a te ce-


lebrata , Lienem nobis exhibuifli, in quo varia demonftrabas
quse diverfos praeclaros Authores licco pede tranfiiffe , aut per-
verse, aut plane non tradfaffe aut depinxifle , multis evolutis
voluminibus , comperio. Quare interrogare me non puduit,
quid caufae quod hac in re cum paeteris Anatomicis in to-
effet,
tum difcrepares, & quod illi fummi Viri quibus alias Apollo
,

fatis favet, tamcraffehichallucinatifmt. Quam difficultatem hoc


refponfo diluere voluifti, quod fcilicet invento tuo novo, plurima
alia facie multoque diftinftius fefe offerrent, quodque eodem illo
i invento, multa adhuc ufque tempus incognita, aut non fatis ac-
'

curate cognita, quotidie detegas, de quibus alii , in hac praepa-


randi Arte non exercitati nullo modo cogitant. Addidiili praete-
re haud minimam hujus erroris caufam effe , quod plures Ana-
tomici , in diffe£fionibus fuis , magis ad brutorum ,
quam ad
A z Ho-
4
Hominum
EPISTOLA
Corpora confugiunt. Unde contigit, ut praejudicio 5

nimis occupati , & Analogiam inter V ifcer a humana &Quadru~


pedum nimis extendentes, de Corporis humani ftrufturaperver-
fum judicium tulerint.
Haec omnia veritati confentanea effe deprehendi quoque circa
,

Lienis humani demonftrationem. Nam a te fummo exfpedtans


nuper defiderio adeo ab Autoribus decantatarum Lienalium
,

Glandularum exhibitionem ut & filamentorum fafciculos, per


,

Lienis fubflantiam difperfos, nec non Cellulas a Malpighio des-


criptas, & a Profeffore Bidloo nuper defignatas, exfpeddatione
mea me deturbari, ac pro tantis Authorum pollicitis, nil nifi
umbram & fumum non finefumma admiratione deprae-
reperire ,

hendi Nihil enim fupra commemoratorum in Liene humano


:

videre mihi contigit, quamvis ne minimam quidem particulam


in Lienis demonftratione intaftam reliqueris.
Itaque , cum Lienem humanum nobis exhibueris , tali modo
praeparatum , ut perfpicue pateret nullas in eo dari Glandulas: a
te fcire velim , Clariffime Vir , an rejicias omnem Glandularum
Lienalium in Liene humano exiftentiam ; an non etiam didtae
glandulae fmt repericndae in Liene Vitulino aut Ovino, &caete-
rorum Lienibus brutorum ? fiquidem ProfefTor Bidlous diftas
Glandulas in Corpore humano nonfoliim, admiferit, in explica-
tione Tahulm 36.veriim etiam eas depingi curaverit.
Nobis autem varios quidem exhibuiili Lienes humanos recen-
tes nom foliim, fed etiam diverfo ritu prsparntos , ut & alios
flatu parum diflenfos , exficcatos &
transverftm di(feEtos (hifce enim'
utitur verbis , ubi de fuis agit , ProfefTor ante di<!dus) Verum quos
nobis demonflrabas Lienes flatu expanfos&. exficcatos , ex Vitu-
lorum effe corporibus defumtos, adjiciebas; nullos autem e Cor-
pore humano tali modo praeparatos nobis exhibebas.
Scire porro cuperem, Clariffime Vir, an in totum quoque
reijciendse fmt fibrae adeo decantatae, per Lienis humani fub-
itantia mdiffemi natae , ac tam infignibus ab Autoribus ufibus do-
natae? Hafce enim Profeffores Bartholinus , Wepferus, Higmo-
rus, Vefalius, Whartonus, &
alii defcripferunt : Imo quod ma-
gis miror, Bidlous olim eas fuo in Opere Anatomico depingi curavit.
Praeterea quaerere ex te cuperem, Clariffime Vir, quid fen-
tiendum fit circa Lienis Cellulas, quas nobis in demonflratione
tua
ttta non ,
QUARTA.
cum
nihil foleas alioquin praetermittere , ex
indigitafti
5*

iis quae in quaque parte notatu digna funt , imo faepius addas ,
quae k nullo alio ha&enus defcripta aut depifta funt. Ubi enim
alii rem putant bene le gerere in minimis olliculis diftin&e exhi-
bendis, Tu
nequaquam acquiefcens, illorum ofTiculorum
in iis

non tantum membranas fed & valli per ea decurrentia in con-


,

i fpedtum producis.
Denique Venae Lienalis delineationem Veram atque perfe&am
a Te peterem.
Quod Vir Clariffime,ut diu incolumis vegetusque
fuperell ,,

conferveris ,
quo
res Anatomica praeclaris tuis inventis magis
magisque ditefcat, & ut tuorum reique litterariae bono longos
adhuc vivas per Annos deumTer Opt. Max. iterum atque iterum
,

precatur

Obfequentijfimus ,
tibique , tuaquc
familia a ternum addiciifji-
Amftelod. i Martii
1 69<f>
mus.

JOH. JAC. CAMPDOMERCUS.

FREDERICI RUYSCHII
RESPONSIO, x_Ad Studiofijjimum 'Dominum

JOH. J
A G. G AMPDOMERCUM.
In Efiftolam ejus '^Anatomicam ,
Troblematicam ,
qua inter noflras
ordine exijlit quarta .

Lagrantem tuum animum erga Studium Anatomicum fatis


F
ris
agnovi, non foliim in collegio privato , verum etiam ex lite-
primo Martii ad me datis in quibus nonnulla olim a me ex-
,

hibita, in memoriam revocas plenioremque illullrationem ro-


,

gas : & primo quidem a me fcire defideras, an omnem Glandii-


A 3
la-
6 FREDERICI RUYSCHII
larem in Liene Humano exiftentiam rejiciam ?
Secundo, fcire aves , an non etiam didae Glandulae, fi dene-
gentur Homini, admittendae fint in Liene vitulino
Tertio , an Fibrae , Whai tonianae didae , per Lienis vi tu ini fub- 1

ftantiam diffeminatae , in Liene humano quoque non inveniantur ?


Quarto , quid itatuendum de Cellulis Lienalibus ab Authori-
bus adeo decantatis?
Quinto a me exigis veram delineationem venae Lienalis humani.
Quoad primum atque fecundum; admodum quidem famofum
efl apud Neotericos Lienes Glandulis fcatere exiguis, eafque ab
,

incomparabili Anatomico Malpighio effe detedas, unanimiter


allerunt, illudque placitum a multis jam annis viguit Huic opi- ;

nioni olim quoque fuffragabar vulgari enim methodo cuminfti-


,

tuerem demonflrationes Anatomicas, tales, quales ftatuunt , mi-


hi quoque videbantur occurrere Glandulae Lienales, tanquam
corpufcula rotunda per fe fubfiflentia , vafculis fanguineis ditata.
Huic magis inhaerebam fententiae, cum faventem haberem Mal-
pighium oculatiffimum «qui in exercitatione de Liene ita loqui-
,

tur. Ha glandula, minima figuram habent ovalem , magnitudi- &


ne parum dtfant d renum glandulis : colorem habent , ut perpetuo
obfervavi album ;
, &licet Lienis [anguinea vafaivjehlo atramen-

to turgeant , &
circa ipfas ludant ha tamen eundem/erivant colorem.
,

Poltquam autem nolito novo artificio Lienis oeconomiam ac-


curatius perlullrarem , nova fefe exhibuit apparentia, qua visa,
ad ulteriorem perferutationem me contuli vafa fanguinea infar-
:

ciendo mea methodo, quibus in totum turgidis, integrum Lie-


nis humani conllitutum nil elTe deprehendi , nili congeriem quan-
dam Arteriarum , V enarum Lymphaeduduum
, &
Nervorum ,
quae membranis ambientibus coercentur, &
praeter haec omnia
nil peculiare in fui conliitutionem adfcifcere Lienem humanum,
comperto. Notandum autem , quod protradae &
extremae Ar-
teriarum venarumque propagines videantur aliam acquirere natu-
ram, nam adeo molles &
fuccofae exiiiunt , ut facili negotio par-
tim in nihilum ut ita loquar, redigi poffint; diflol viantur enim
,

d fricatione quacunque leviflima earum particulae extremae :

imo fola maceratione in aqua fimplici fada, donec levem acqui-


rant putridinem , in liquorem fufeum aut atro-rubi eundum difjfbl-
vuntur. Has protradas vaforum fanguineorum propagines , mol-
les
RESPONSIO.
materia noftra turgidas , meras effe vaforum fanguineorum
7
les ,

propagines, in Mufaeo noftro indigitavi variis Anatomiae peritis;


& qubd glandulas repraefentare videantur, nulla alia ell ratio,
quam quod diftae propagines fafciculatim difpofitse fint&incor*
pufcula molliora , fuccofiora atque rotunda redaftae , id quod non
lbliim aliis, verum etiam mihi eo ufque Impofuit.
Diftinguendae autem funt dicfae propagines fafciculatim difpo •

fitae a glandulis, quandoquidem nulla peculiari membranula fint


obdudiae, nec per confidant, id quod in Glandulis requiritur;
fe

hic vero nil, praeter vafafanguifera,fere occurrit, vid.Tab. 4. Fig. 4.


Quae duos repraefentat ramulos, quorum unus Lit. A. notatus,
Arteriae Splenicae, humanae ramufculum denotat. B. autem Venae
Splenicae humanae ramufculum. Neque Nervorum neque Lym-
phaticorum ramufculos addidi, quia invilibiles exiftunt in tam
exigua particula. Circa didtorum ramufculorum fanguiferorum
extremas propagines &
protra&iones Lit. A. &
B. inlignitas
fafciculos, ceu penicillos minutiflimos repraefentantes confde-
randum ulterius , primo, eas multis numeris effe plures ac fub-

tiliores, quam hic delineare potui. Secundo, illas aliquando


degenerare in tubercula dura atque globofa. Tertio, eas neutiquam
,

effe dicendas nexus contrarium indigitante figura quarta.Quarto,


,

diftas propagines fibi invicem proxime effe adfitas, nulla intercape-


dine vifibilifuperflite, autfpatio inani , aut cellula, licet oculatifli-
mus Malpighius haec omnia delcribat, &
Cl. Bidlous depingat.
Nullas dico
, , intercedere intercapedines naturales , nifi a digi-

torum fricatione fafciculorum ruptione , aut alia quavis tradiatio-


,

ne violenta, flatuve praeter naturam excitentur.


Quo ad tertiam petitionem, quam a me exigis, circa fibras in
ihumano Liene , ut ajunt,exifientes ; nunquam tales , quales Au-
thores defcripfere fibras, in Liene humano offendi dicuntur :

enim a Nobiliffimol& exercitatiffimo Whartono excurrere quaqua


Verfum ad tunicam ipfius, indeque refledli. In Cl.Malpighii ex-
ercitatione de Liene haecreperiunturcap. 1. Fibrarum quibus uni-
verfus Lien ftipatur tantus ejt proventus , & mira implicatio, ut
,

ibunde natura folertia in cuji odiendis fulciendis que propriis machi-


,

nis , innotefcat. Porro inquit , Enafcuntnr ha fibra ab interiori -


lienis membrana , &per transverfum producuntur non in oppo-
-
tam diffia membraneepartem fed ad capfam quandam , fiveco?n
,

mu -
8 FREDERICI RUYSCHII
mune involucrum vaforum per medium Lienis perreptans.
Nathanael Higmorus Anatomicus folertiffimus di&arum fibra-
rum affertor ftrenuus, hifce utitur verbis Lib. i.part. 3. Fibra h<e
ab Anatomicis pro venis habita qua.fi rami fiplemci efient propagi-
,

nes fiunt revera filamenta tenuia , valida , nullam cavitatem ha-


bentia, nec dramo fiplenico, five arteria originem ducentia , fied
varie inter fie complicata fibra, quafi reti a multa complicat a con- &
nexa fiuerint ut r in que tunica lateribus firmiter adnectuntur , ex
,

qua principium ducere videntur , &c.


Cl. Prof. Bidlous de hifce Fibris ita loquitur in explicatione
Tab: 36 Ex hac quoque membrana ab uno ad aliud latus transver-
fi, interfie connexi, nullamque cavitatem vifibilem pofident es t fi-
lamentorum emittuntur fiajciculi , totum Lienis corpus ufique ad
communem capfiam perreptantes
Ego autem in Liene humano tales nunquam 'offendi Fibras,
etfi omnem adhibuerim diligentiam. In Vitulino vero Liene res
quidem ita fe habet, in eo enim praeter arterias , fafciculofque
arteriofos (venofi hic fecus ac in humano fplene deficiunt) in con-
fpeftum prodeunt innumerae fibrae , varia lerie, & fitu inordina-
to difpofitae
, ramofae, & inter fe texta 4
, in quarum intercape-
dine Vaforum extrema , fafciculos toties memoratos repraefentan-
tia, reconduntur: magni quoque videntur efie ufus fupradidtae
fibrae inLiene vitulino, fcilicet, ut ffabiliant fulcos per Lienem
Vitulinum, loco ramorum venoforum repertos, ne a fanguine
refluo nimis extendantur. In Liene autem humano nullis fulcis,
ali venis inttrufto» tales haud requiruntur fibrae. Dixerit forfan
aliquis, fefe tales fibras in Liene humano non raro offendifle,
fanguine, nec non ita dialis glandulis elutis, & ademptis. Refp.

mihi quoque non femel talem obvenifle apparentiam , poft Lienis
humani excarnationem (ut dicere folemus) tunc enim Vafa fan-
guinea aemulantur fibras fi vero ante ita diftam excarnationem
:

repleatur Vena & Arteria , reperiemus, quod ni 1 peculiare prae-


ter Arterias & Venas, pari paflii ambulantes, vix vifibiles lym-
phaeduilus, ut & nervos exiguos membranamque difta vafa
, ,

coercentem , ,& obvelantem in fui conftitutionem adfcifcat Lien


humanus. Sic quoque Placenta uterina nullis gaudet fibris , nul-
lis glandulis peculiaribus, nec cellulis, Vafis Sanguineis inter-
pofitis: leviter enim infanffis Vena & arteriis umbilicalibus to-
F REDERICI RUYSCHII ^
tum ejus conflitutum nil aliud die experimur , quam aggeriem Ar-
teriarum & V enarum ficuti in Mufaeo meo videre palam efl.
,

Quoad quartam petitionem circa cellularum Lienalium exiflen-


tiam a parte mea haud liat qui eas in Liene humano reperiri {la-
, ,

tuere velit, nunquam enim tale quid in hoc vifcere humano bene
conilituto offendi poft membranae Lienem humanum inveflien-
,
:

tis, dilacerationem aut ablationem , aforum fafciculi , glandulae V


ab aliis didi , variis in locis fimul quoque quidem auferuntur , ita ut
finuli exigui efformentur , &
relinquantur , ficuti fieri videmus in
pulte hordeacea craffiore , e qua hordei grana aliquot funt eruta;
tales autem faftitios finulos cellularum nomine condecorare rationi
inconfentaneum , quis non videt? In Liene autem Vitulino cellulo-
fi quid reperiri concedendum textura enim fupraditdarum fibrarum
:

foraminulenta cellularum aemula ell.


Itaque nullae Cellulae, nullae quoque Fibrae tranfverfales ita de-
cantatae in Liene humano bene conilituto manifeflantur. Profeffor
BidlousTab. 3^r. Fig. 4. &
5.non Lienem, fed ejus tantum partem re-
praefentat, flatu diflentam , exficcatam , tranfverfim diffedlam , in &
m
qua non folii faepius memoratae cellulae indigitantur verirm etiam ,

textura fibrarum , glandularumque corpora ;modum infuper prmpa-


randi addit , quo folemus uti in praeparatione Lienis Vitulini, nem-
pe aquae limplicis injedione per venam , ablutione. Verum enim &
vero eo ritu Lienis humani conflitutionem indagare poflibile effe s
non video; injeftione aquae fimplicis per Venam fplenicam huma-
nam fanguis elui quidem potefl, non autem fafciculi fanguiflui, glan-
dulae didii : ratio ell, quod vena fplenica humana inftar cribri haud
braminulenta fit, quemadmodum in vitulino fplene y neque in ta-
es exit fulcos Vena fplenica humana , ac vitulina, per quae forami-
na & fulcos, didli fafciculi elui & exprimi poffunt,
membrana am-
Dienteillaefa : Praeterea quam tenuisac fragilis fit membrana Lie- ,

nem humanum ambiens & i nvefliens ,


norunt ii, quimagisfefeap-
alicant indagationi corporum humanorum quam brutorum mem- :

arana autem Lienis vitulini adeo tenax ac crnffaexiflit, ut diu illae-


'a tradfari & fricari poffit. Annus jam agitur xxxv aut xxxvi , quod
illud negotium primus fufceperim in Liene vitulino fafci culos ar- ,

teriofosfupramemoratos per venae fplenica foramina , ut fulcos &


qui loco ramorum vente funt , leniter exprimendo, idque in aqua
fimplici ;
quo perafto , Lienem flatu modico extenfum ,
pofl vin-
B culi
io
culi injedfionem ,
RESPONSI O:
exflccabam, membrana inveftiente illaefa pofl :

exficcationem membranam auferebam cultello acutiflimo , & fic fi-

brae infla r retis fe videndae exhibebant, naturalem fitum occupan-


tes. Poflhac in aliis Lienibus vitulinis ante inflationem primo arte-
ri am materia ceracea infarciebam , & fic ejus ramificationes arboris

aut corallii rubri inftar repentes detegebam : Poit me varii ex meis


difcipulis , quos inter Profeffor Bidlous , D. Ster chius , &alii olim

erant, qui idem aemulati funt. Ex hifce fatis conflare puto id , quod
vobis in collegio privato faepius innui, fcilicet, haud nimis fidem
dum eflefpecuktionibus in brutorum extis inflitutis, quoniam in-
gens diverfitas exiflit inter vifcera humana , atque brutorum : uni-
cum praeterea afferre exemplum animus efl , quo pateat detrimen-
tum in aflignando partium ufu, folummodo partes dorporis bruto-
rum inveiiigare Cl. Profeffor Fr. dele Boe Sylvius , qui haud fo-
:

lumin praxi Medica fuit verfatiffimus veriun etiam in Anatomicis


,

folertiilimus ,circa Lienis humani autem conftitutionem , ad ejus


ufum aflignandum, haud bene libi profpexit, idque propter in-
fpe61ionem Lienum vitulorum cum enim Clariflimo didfo Viro
:

olim oftenderem Lienes Vitulorum noftro modo , fuperius allato


praeparatos atque exflccatos, fibrifque flipatos , valde mirabatur,
illudque ad humanum transferre Lienem haud veritus efl , uti li-
quet ex ejus praxi cap. xliii. par. 4 ubi ita loquitur.
.

Mirabilis nervofarum fibrarum circa Vaforum omnium in Lienem


ingrcjfium Textura , hoc fieculo a folertijfimis Anatomicis deteffia,
non parum meam defianguine ibidem d fipir itibus animalibus copiose
appellentibusfubtiliore ac fipir ituofior epr eefi ando , adeoque plujquam
,

perficienda confirmat conjecturam.


,

Interim talis , ut dixi , haud reperitur Abrarum nervofarum tex-


tura inLiene humano. Hifce, mi Studiofiflitne Campdomerce,
me Tuae petitioni fatisfeciffe reor, adjedfa Vaforum Lienalium fi-

gura.

Studiorum tuorum Fautor

Dabam Amfleloctami FREDERICUS RUYSCHIUS,


4 May, 696.
1
. II

TABULA QUARTA
Quatuor Figuras reprafentat ,

Quarum PRIMA Hominis Venam Lienalem indigitat, circa cujus ramos,


per Lienem dilperfos, confiderandum j eos multis numeris efie plures,
quam hic , citra confufionem , delineare potuerim j Secundo , confide-
randum quoque , minutiflimas produdiones , quas hic fimplices delineavi
compofitas, & meros die fafciculos, ceu penicillos, quemadmodum Fi-
gura quarta demcnftrat Tertio extremitates horum fafciculorum non-
:

nihil defiitutas efie ab ulterioribus protractionibus fuccofis &


mollioribus,
in aqua fimplici facile dillolubilibus

FIGURA SECUNDA Truncum Arterias Splenicas hominis, ferpentino


reptato proferpentem , demonftrat, cujus rami omnes, unico exeepto,
funt abfcifli, qui alias difiributioni Venae Splenicas ad amufiim refpondent.

FIGURA TERTIA Portionem Lienis Vitulini exhibet, ita difiedam ,


ut ejus intercapedinis cellulas didas , nec non fibras tranfverfae in oculos
incurrant.

FIGURA QUARTA Hominis duos exprimit ramulos Splenicos , cum


annexis fafciculis, quorum primus Lit. A notatus, Venae, fecundus Lit.B
infignitus, Arterias ramulus eftj hic denuo notandum fingulos fafciculos
longe plures in fe continere protrada Vafcula, aut magis efie compofitos
quam hic , confufionis vitandae caufa, exprefii.

FIGURA P R I M AL Dilucidatio.

A. Truncus Vena Splenica. F. Venula , feu Vas breve alterum , e


IB. Vas breve Venofum , per ventricu- Lienis intrinfeco emergens ,
ubi no-
lum diftributum. tandum\non raro plura Vafa brevia ,
C. Ramufculi minutijjimi y ab extremis V mofa diCta ,fefe videnda exhibere ,
mollioribus & fuccofis productioni- quam hic exhibeantur
bus nonnihil privi. V
G. Unum ex afis Lymphaticis Venam
iD. Vena hamorrhoidalis abfcijfa. Splenicam concomitans.
p. E. Venula per membranam Spleni
adfitam &comatam dijfeminata ,
!
e Vena Splenica oriunda.
|
ix

FIGURA S E C U ND M Explanatio.

A. Truncus Arteria Splenica. ro numero binario , trinariove emer-


B. B. Rami abfciffi. gat : Secundo , variare illud ratione
C. Ramufculi minutijjimi ab extremo egrejpus ejus j fape enim loco hic no-
molliori £s? fuccofo nonnihil deorbati j
tato erumpit fapius. quoque Arte-
ubi quoque notandum , ficuti de ra- ria Splenica ab intrin/eco Lienis ra-
mufculis V
ena Splenica innui , mi- mum.unum autplures emittit ad jio-
nutijjrmas productiones , quas hic machi fmiftram partem , id quod in
fimplices exhibeo , compofitas 13 Vafe brevi Venofo Lit. F. Fig. I.
meros effe fafciculos ceu penicillos. expreffi.
D. Vas breve arteriofum per ventricu- E. Rami arteriofi aliquot per Pancreas
lum dijfeminatum , circa cujus exor- dijfeminati , qui longe plures funt
,
tum notandum primo , quod non ra- quam hic reprafentavi.

F I G U R M TE R T 1 M, Expolitio.

A. Portio Lienis Vitulini-, pofl fafci- G.C. Fibrarum intercapedines , qua.


culorumfupramemoratorum edultio- cellula audiunt , 13 in Liene Huma-
nem, ac demum incifionem , oblata. no in flatu naturali nequaquam inve-
B. Fibra tranfverfa. niuntur.

FIGURA Q^U A R T JE Dilucidatio.

A Ramulus Arteria Splenica


.
dubios , ut dijlinbiius fefe videndos,
B. Ramulus Vena Splenica. exhiberent : in ftatu autem naturali
C. Fafciculi ceu penicilli , circa quos fibi invicem impofitifunt.
notandum-,, eos d fe invicem ejfe de

I
EPISTOLA
ANATOMICA, PROBLEMATICA
QUINTA, Authore

GERARDO FRENTZ, «ar. 25 .

t^Ad Virum Clarijjimum

Fredericum Ruyschium,
tMed. Dm
c
. Anatomice, ac Botanic es ‘Profejforem

D E
Vafis fanguiferis Perioltii Tibiae, ut & viis, per quas
veficula fellea farcinem acquirit.
*
15

OculaUjJimeqm
Vir .

Uoties ad ftudia magis feria animum applico, ter-


ties rariffima Tua non fatis laudanda , in mentem
revoco: Putorariflima&jucundifTima , quaeo-
lim Amflelodami cum per aliquot tempus dege-
,

rem, in MufeoTuo , cum Reverendiffimo Do-


mino Richardo mihi fuere exhibita. Hifce die-
bus mihi ab Amico tradita eflEpiftola Anatomi-
co -Problematica prima , Ornatiffimi V iri Johannis Gaubii , fubje-
ftaqueTuarefponlio, figuris haud inamoenis exornata , quae fum-
mopere me aff ecerunt , eaque iterum iterumque evoluta, animum
&
meum fatis explevit Novam enim , ut ita dicam , inauditam cor-
;

porum Balfanr/ationem referebat illa, vi cujus Cadavera poft bien-


niumnaturalem non exuerunt colorem, & quidem fine ulla falla-
cia ,
fucove praeparata. Hoc artificio , ni fallor faciliore negotio,
,

multoque exaftiusinvefligari poterunt vifcera, vafa ianguiflua , de


quamplurimae corporis partes. Vidi aliquando Hifpaniam Gal- ,

liam, Hollandiam, aliasque regiones fed nullibi, nec vel in Pa- ,

tria ipfa tale quid offendi Per biennium Cadavera fine ulla pu-
:
,

tredine floridiflimo colore perfufa , confervare, flexibilia omnia


membra, folida quamquam & non admodum rigida nec non ad ,

diffedionemapta; Vifcera integra, incorrupta, & afpe&u placi-


diflima meum certe ut & innumerorum aliorum captum, & ex-
, ,

pedd ationem ,
longe fuperat.
ut ingenue fatear ,

Porro, Clariffime Vir, nec de tali diffepimento quod fero- ,

tum in duas partes dividit, necdecellulisadipofis in feroto con- ,

tentis , me unquam audiviffe ,


multo minus vidiiTe , non illibenter
fateor.
Mirari certe licet , quod hujus novi inventi beneficio papillae py-
ramidales, ut &
corpus reticulare fub cuticula prodeant, hocce &
quidem in Cadaveribus ab hinc biennio demortuis. Hoc exemplum
ine exemplo , permultos in fummam duxit admirationem,
Pace Tua , V ir eximie quaerere fuftineo quandoquidem in con-
, ,

effoefl, imrlammationem oriri ab obilru6f ione vaforum fangmfe.


< Anatomtca-T roblematic a
Epiftola _ .

adeo frequentpr oriatur talis affefasin par-


rorum, ex qua caufa tunc Patorum, Tibiarum,
t°b“n£uibus,' fcilicetin Pericramo,
integumentis membranofis , qui homines non
a iarumque partium
in ns autem ranffime vafculum fan-
nrb nvhtE difcrimen deducit ,
” ° diffeftione apparet Intenm aveo fare , an
eU m n cadaverum
;
i
penoftus detegi
ler nZm Tuam inventionem plura in praefatis mduce-
obftruftio inflammationem
poffmtvaiafanguifera, quorum
re
an quid magis folidi arte Tua
fcire affefto,
Nonminus quoque
poffisdSegere circa Bilis
viam ad veficulam felleam utrum vide-
«ficula fellea , in ejus fundo exiflen-
ret id fiat per radices difts veficuls fubrtantiam ? an forfan per
tes an verb per
glandulofam
Arnifeus , alu exiftimarunt. Meo
&
duftum cvfficum ? ut nofter
Batavorum incumberem , acriter hac
em t :. cum {ludiis Lugduni
tempore
t
~nondum
r -a ft-ha&e pus quoque mihi fatisfecere
1 . err
deredifputat\uneit, -
4 1*
y-
Anatomicorum Principes
Quodnl u, Cl. \ ir , novo TV.o
:
nnvo luo aitm
artifi-

cio prsftare idpoffes ,


gratum & mihi mnumensque alus effies fa-

a vice moleftuseffe non aufus fum


p^ribus Excellenti* Tu* hac Divin* ex a-
officiofifalutatione, Tutelai
ri f q 6 L prstniffitper
mnq.ou, p r
d qu 6 rem Anatomicam porro promovere
r
{queas. Hifcefaive, vale, vivediu&
bonum, Familiae emolumentum. Anu-
in R^ipublic*
feRto
vero fum & maneo Tuus ex animo.
cor uni gaudium- Ego

GERARDUS FRENTZ, M. Dr,

Uubecca: i9 Dcecrab.
l 7

FREDERICI RU Y S CHII
RESPONSIO,
i tyfd Nob. *
& Exercitatis : Virum

Gerardum Frentz>
iMedfDoH"'\ Experti[fimum.

In Epiftolam ejus Anatomicam, Problematicam , qu&


inter literas noftras ordine elt quinta. De vafis perioftii
anticnemii offis Tibi x & Patella, nec non deviis bilis

ad veficulam felleam.

Nobilijjime Vir ,

|
Ratiflima mihi certe fuit Epiltola , quam nu-
per a Te accepi nunquam enim mihi per-
.*

m' fuadere poteram, Te adeo omnimodam mei


memoriam, poli; difcelTum Amftelodamo, de-
pofiturum elle, licuti non fine maxima admi-
ratione ha&enus ex nimis longo Tuo filentio
fufpicari coeperam. Jamne demum oblata Ti-
)i, ut ais, occafio? an fme ea nunquam? nili hafce offendifles
iteras, meifuiffes, memor? In hi fce tuis literis nonnulla a te
ddeo propofita, nimirum, quandoquidem in confejfo e{l, omnem
nflammationem oriri ab objiruttione vaforum fanguiferorum e qua ,

lufa tunc adeo frequenter oriatur talis affehus , in partibus ex-


C angui.
18 FREDERICI RUYSCHII
anguibus i fcilicet in 'Pericranio , ut &
Tatellarum , Tibiarum , £-
liarumque partium integumentis membranofis , Fateor equi-
dem, Nob. Vir, dicia vafa fanguifera ab Anatomicis ha&enus
haud fuiife depifta, neque etiam in adminiftratione Anatomi-
ca, quae publice celebratur, ab illis indigitari; quandoquidem
illa vafa rariffime , fi unquam , in fenfus incurrant in vulgari dif-
feftione Nullus autem eorum in dubium revocavit, difta vafa
:

in perioftio Tibiarum &


caeterarum partium extare omnes par-:

tes membranofae exangues quidem audiunt , quatenus in flatu


naturali magis albicant, non autem deftitutae funt vafis'fangui-
fluis, quid dico deflitutae, fcatere totius corporis perioftia artifi-
cio noftro, expertus fum. Si Nob. Vir difiorum vaforum rep-
tatum arteriofum per perioflium anticnemii tibiae , ut per in- &
volucrum patellae tendinofum e puero defumpta , videre afledet,
Tab, y Fig. 1. illum repraefen tat ; oriuntur autem difta vafa pe-
rioftii anticnemii ab utroque latere uniuscujufque offis Tibiae,

& praefertim e vafis furalibus , funtque adeo numerofa , ut omni-


bus infarftis , flve fanguine , five materia ceracea , totum peri-
oflium fumma rubedine fit perfufum. Nemo autem fufpicari
debet, extremitates harum arteriarum , quas hic reprefentamus,
fibras efle, &
neutiquam arteriarum ramufculos minutiffimos
feu propagines; luce enim meridiana diflinftius demonftravi,
non foliim harum arteriarum ramufculos minutiffimos eundem
habere reptatum cum trunculis majoribus, verum etiam eandem
retinere formam, ita ut extra dubitationis aleam haec efle pofita,
exiftimem.
Secundam Tuam petitionem, Nob. Vir, feu vias, quod at-

tinet, per quas bilis ad veficulam felleam deducitur. Tot ex-


perimentis non folum a me, veriim etiam a Cl.ProfeflTorejM^/i?
inftitutiscompertum eft , veficulae contentum maxima ex parte
,

per duftum cyflicum advenire , ut diutius in eo anceps haerere


nequgm eo magis, ciim nullae radices e Veficulae felleae fundo

emergent» quantumvis eae in figuris ab exercitatiffimo Higmo-


ro, & pofl eum » a Cl. Profeffore Btdloo repraefententur : nullas,
dico dari radices e veficulae fundo prodeuntes!, ficuti etiam an-
notatum vidi a Nob. Viro Joh. Chrijioph, Scbroero in exercitatione
qua-
quadam
RESPONSIO.
Anatomico-Phifiologica acurratiffime concinnata
19
ubi ,

haec reperiuntur verba pag. 12. Vt proin certo poffim concludere,


in ejufmodi animalibus omnem bilem ad veficulam fer cyficum du 6ium
infundi nihilper radices
, fiquidem
: &
in illis fit, tibi nulla cydis
cum hepate confunBio ejl : an vero in homine peculiaris obtineat con-
formatio ,, quia Bidlous iftud affirmat , &
depinxit, ex cadaveris
ejufmodi defeftu experiri non liquit : V
ereor tamen ne illepraejudi- ,

cio potius , quam experientia radicum illarum aperturam admife-


rit.
Itadidae &depidae radices in fundo exiftentes , nil funt, ni-
fi ramuli fanguinei, ex Arteria &
Vena Cyftica oriundi qui ,

rami numerofiffima ferie non foliim per veficulae felleae tunicas,


,

verum etiam per hepatis membranae duplicaturam ulterius difle-


minari comperi , id quod facile alicui imponere poteft ; praeter
didos ramulos {anguiferos , prodeunt quoque innumerae fibrae
inordinata ferie difpofitae, quarum ope veficula hepati conna-
fcitur , ne pondere fuo deturbetur loco , &
huic muneri folum-
modo videntur deftinatae , non autem ad bilem ex hepate alli-
ciendam, cui opinioni haud parum favent experimenta, abexer-
citatiffimis V iris, Daniele de Clercq , &
Jacobo Mangeto , de {ludio
Anatomico optime meritis idque non ioliim quod Bibliothecam
, ,

Anatomicam concinnarunt, opus nunquam fatis laudandum, ve-


rum etiam ob elegantes, quas adjecerunt obfervationes Anatomi-
cas ; Horum verba hic inferere volui ; Dilaceravi inquit, unus ,

forfanex illis, ve ficulam ufque ad cervicem (loquitur de fubjedo


canino) tentaturus an aliquid bilis per hanc verfm fundum lacera-
,

tumflueret. Rejpondebat expeffationi eventus , id ejl, non tantum


bilis quafi turgefcentia quadam ex angufiore duElu cyflico pe r latiorem
cervicem copiofijfime eruffabatur fed idem cyfiicus pofl injeffium ipfi
,

vinculum , notabiliter fic intumefcebat , ut nihil aut parum faltcm ,

bilis , per diBam cervicem amplius promanaret.


Nec minoris quoque momenti efi comprobatio Tupradidi fta-
tuti, fcilicet quod repertae fint a nobis veficulae felleae fundo fuo
hepati neutiquam connata? , & folummodo cervice fua hepati ad-
haerentes. Ejufmodi quoque veficulam bile repletam in Mufeo
meo per aliquot annos refervavi ; Praeterea varia occurrere ani-
ao FREDERICI RUYSCHII
malia, quorum fundus ab hepate prorfus difter-
veficulae felleae
minatus , obfervauit quoque fupracitatus Clar Bohnius. Mino- :

rem autem portionem humoris , in veficula fellea contenti, pro-


dire exiftimo , e glandulis tunicae interiori veficulae ut duc- &
tus cyftici impadis. De hifce glandulis multoties quidem men-
tionem fecerunt Authores ; corpufcula, quae no-
aft, qualia fint
mine glandularum veficulae veniunt non ufque adeo ac-
felleae ,

curate defcripta funt i dicuntur enim convenire cum iis, quae


in veficae urinariae , ut &
ureterum fuperficie interiori haerent;
verum enimvero glandulas in fuperficie interiori .veficae
tales
urinariae, neque in ureteribus unquam mihi confpicere licuit,
quales in veficulae felleae tunica interiore reperi Omnes mem- :

branae, quae in thoracis, ut &


abdominis cavo, humore aqueo
irrigantur, dicuntur ab incomparabili Anatomico J. Stenonio y
glandulis efle obfitae , easque laticem didum ad humedationem
fpartium producere , a qua opinione alienus quidem non fum,
attamen illas hadenus non nifi mentis oculis ulli videre licuit;
Hae autem glandula veficulae felleae Tab. y. Fig. 3. delineatae,
videndas fefe exhibent oculis , licet microfcopiis haud fint mu-
niti , funtque in veficula fellea bovilia adeo magna , ut jure me-
rito glandulae miliares dici poftint ,
praefertim quod formam fe-
minis milii quoque aemulentur, &
quod notandum, per uni-
verfam veficulam felleam bovinam brevi intervallo difperfae' in-
veniuntur in veficula, autem fellea humana minores efle com-
:

perio, rarioresque prodire circa fundum ejus, in collo autem


plures, ac demum in dudu cyftico &
communi innumerae funt
vid. Tab. y. Fig. 3. Didas glandulas humorem procreare uti-
lem, non eft cur dubitemus , qualis autem ille fit , cujus faporis
ac confidentiae, ipfa bilis in veficula fimul contenta, obftaculo
eft, quo minus illud expifcari poflit : credibile autem non eft,
omne contentum veficulae prodire glandulis, multo mi-
ab illis

nus X tunicis ipfius veficulae, uti a Cl. ac expertiftimo Fr. de le


Boe , Sylvio fuit venditatum, partim vero, per dudum hepati-
cum partim per dudus peculiares Gliflbnianos didos, qui duc-
tui cyftico committuntur, ac partim demum peroftiola in inte-
riori tunica veficula confita, atque e glandulis veficulae pro-
deun-
deuntia.
RESPONSIO.
Dido motui neutiquam obftare poteft valvulofa confti-
2,1

tutio dudus cyftici ,


quandoquidem illae valvulae alternatum po-
litae, conniventes habendae fint , quemadmodum in intellino Je-
juno ; ita ut per eundem dudum bilis cyftim felleam adeat , exe-
ataue quod in intellino Caeco , quinimo leporino, quod
; id
admodum longum exillit quoque evenire, palam eft. Ex hif-
,

ce fuccinde in medium prolatis, videre eft, quid fentiam circa


vellra propofita antequam autem finem imponam , nonnulla
:

circa hepar obfervata addere , animus eft & primo quidem :

Arterias , cyfticas didas ,


quae a Clariflimo V efalio , ut & ocu-
latiffimo, &
apprime in Anatomicis verfato Th. Bartholino di-
cuntur exiles , &
per fuperiorem veficulae fedem repere eas :

demonftravi tam confiderabiles , ut non folum veficulae infervi-


ant, verum etiam ulterius per duplicaturam membranae hepar
ambientis, copiofiflime difteminentur , id quod in nullis Anato-
micorum figuris hadenus obfervavi. Vid. Tab. y. Fig. 4. Lit.
B. B. Ita ut didae arteriae cyfticae jure merito accenferi debeant
hepatis valis. communibus, & neutiquam veficulae propriis; idem
de venis fanguiferis & lymphaedudibus harum partium judican-
dum.
Secundo Veficulam felleam non folum ditari arteriis , cyfticis
vulgo didis , veriim etiam plurimis ramulis oriundis ex Arteria-
rum hepaticarum extremitatibus per hepatis membranam difte- ,

minatis, quae tandem in veficulam felleam definunt. Vid. Tab.


y. Fig. 4. Lit.C.C.
Tertio Lymphaeduduum myriades, per duplicaturam mem-
branae hepatisdorfum amicientis fuperbire , artificio noftro novo
expifcatus fum; fecus ac in Tab. trigefimae tertiae, Profefloris
Bidloi, figura prima repraefentatur, ibi enim quinae tantum Lym-
phaeduduum extremitates emergunt, longb a fe invicem diditae,
id quod imperfediffimum efle, comperio; haec enim vafa alio
ordine funt difpofita, omnibus enim infardis, admodum nume-
rofa reperiuntur ficuti Tab. 6 repraefentat , & in Mufeo meo
; .

videre eft.

Quarto in homine adulto Ligamentum umbilicale , & in


foetu humano , venam umbilicalem tot fcatere arteriis ,
ut iis
C 3 omni-
a* FREDERICI RUYSCHII, &c.
omnibus repletis, fumma rubedine perfufae fint dito partes , di-
do artificio quoque detexi. Vid. Tab. 5*. Fig. 5 Lit.
. F
Quinto , Ligamentum fufpenforium Arteriis & venis innumeris
nonfoliim,- verum etiam Lymphaedu&ibus pluribus quoque confe-
ri: Tab. y.
patet etiam ex annexa Fig. f.
Sexto , tam numerolam prolem Arteris cyfiics nunquam vidi ab
aliis fuifle mani feltatam, quemadmodum dido artificio praeftiti.
Vid. Tab. j.Fig. 4.
Plura hac vice, Nob.Vir, non addo: Te itaque Tutelas Divi-
nae commendo, me vero Tuo favori, qui fum& maneo

Tui amplijjimi Nominis Cultor obfervantijjimus ,

FREDERICUS RUYSCHIUS.

Dabam Amftelndami
1 o Feb. 1 6y6.
s

wmm

|gg|M|
||
•v\
|||1 ipf^:
A
V F|2n -
.

i.
TABULA QUINTA
Enas exhibet figuras, quarum PRIMA Arterias perportionemperio-
S ftii anticnemii offis tibiae , e puerili fubjedto defumptam : indigitat.
FIG. SECUNDA Patellae perioftium tendinofum , aciculis expanfum,
cum filis arteriis repraefentat.
FIG. TERTIA Faciem interiorem dimidiatae partis veficulae felleae huma-
nae, aciculis expanfie, glandulisque inftrudtas , demonftrat.
FIG. QU ARTA &
Veficum felleam hum. arteriis Lymphasdudtibus dilata- \

tam exhibet.
FIG. QUINTA. Ligamentum fufpenforium aciculis extenfum , cum annexo
Ligamento umbilicali , ut & portione hepatis , indigitat.
FIG. SEXTA Collum Veficulae Bilariaerepraefentat.

Figura Prima expefitio.

A. A. dextri , B. B . finifiri lateris ramus arteriofus per perioftium anticnemii of-


fis Tibiae diftributus.

Figura Secunda dilucidat io.

A. dextri$ B finiftri lateris Vafa fanguiflua, per patellas perioftium tendino-


fum difleminata.

FiguraFertia expofitio.
A. Superficies Veficulae interior inaequalis atque reticulata,' quae non inepte
comparari poteft cum fuperficie melonis reticulati , cujus textura reticularis
inaequalitatem meloni conciliat , id quod faciei internae Veficulae quoque e-
venit.
B. Portio dudtus hepatici.
C. Portio ductus communis.
D. Dudtuscyfticus.
E. E. Glandulae per ve ficulam difleminatae , quae haud foliim inhaerent parti
inferiori jecori connatae , verum etiam oppofitae , ut veficulae collo , duc-
tui cyftico, nec non hepatico notandum autem didtas glandulas aliquanto
:

majores efle delineatas , ut melius confpici poflint, praeterea in omni veficu-


la humana non aeque diftindte confpiciuntur , quam quidem in fuilla-, aut
bo vina , idque ob dictam reticulatam faciem internam
F. Valvulofa &
cellulofa difpofitio in dudtu cyftico exiftens.
Notandum autem Veficulam hanc efle fecundum longitudinem diftedtam 9
aciculifque expanfam , unde jufto maj or apparet
%
Figura Quarta diluet dat io.

A. Ve ficula fellea humana leviter inflata.


B. Arteria Cyftica.
C. Ductus cyfticus tortuofus.
D. Lymphaedu&uum trunculi.
E. Arteriarum cyfticarum ulteriores propagationes per he patis membranam.
F. Lympha; ductuum ulterior propagatio per membranam hepatis.
G . Arteriarum hepaticarum ramuli ex h epatis fubftantia oriundi , eficulam &V
adeuntes. Hifce arteriis omnibus venas , eundem reptatum fervantes , haud
addidi , confufionis vitanda caufa.

Figura Quinta expofitio.

A. Hepatis exigua portio, cujus parti gibbofae connatumligamentumfufpen-


foriumLit.B.infignitum, aciculisque expanfum , & quod notandum Liga-
mentum, utrum que ftudio finiftrorfum eft retradtum , ut diftributio vafo-
rum diltin&ius confpi ceretur.
C. C. Arteriofi rami ex arteriis diaphragmaticis oriundi ,
per dictum liga-
mentum copiofiffime diitributi.
D. D. Lymphxdudtus.
E. Ligamentum umbilicale.
.

F. Arteriolae per didtum ligamentum repentes.

Figura Sexta Explicatio.

A . Collum V eficulae felleae humanae.


B. Colli ut &
ductus cyfiici reptatum ferpentinum defignat > id quod in pluri-
V
mis eficulis felleis humanis locum habet.

TABULA SEXTA.
Membranam hepatis dorfum inveftientem , aciculisque expanfam defignat.
A Hepatis dicta membrana.
.

B. B. Lymphaedudtuum myriades obambulantes per duplicaturam membranae


hepatis dorfum inveftientis.
C. C. Arteriolae , ex arteria hepatica oriundae, per didtam membranam,
ferpentino ductu reptantes.
D. Li gamentum umbilicale, vafis fang.inftrudtum.
E. Loo lm defignat , ubi Ligamentum fufpenforium abfeifium eft.
1

\
j

1
1
'i

|[ !
! !
r

i!
1

Mi
|| i
m r

Ifr 4 p
i
1
:
i

I lil 1
1 i :

pili
1
V
•lilii,..

I

i
EPISTOLA
ANATOMICA, PROBLEMATICA
SEXTA.
Authore

TOHANNE HENRICO GRMTZ,


mJ

Ad Virum ClariJJimum

FREDERICUM RUYSCHIUMy
Med. cDoff. ^Anatomia ac Botanices TrofeJZorem

D E
Arteria & Vena Bronchiali , nec non de Polypis Bron-
chiorum eje&is , Venae & Arteriae Pulmonalis ramos
mentientibus.

AMSTELiEDAMl,
Apud J OANNEM WOLTERS» 1696 ,

4
3
0

& Experientiffime Vir


_

Celeberrime
Fautor fummopere colende .

N
tantum nonnulli priorum temporum veneran**
Medicos , ut iis eundarum omnino rerum
tur
accuratidimam , & omnibus partibus abfolutam
tribuant fcientiam , adeoque nihil prorfus no-
viffimis hifce feculis dici pode velint, quod an*
tea ab illis feriptum non fuerit. Quod ipfum
ficuti praedantia ingenia haud parum occcecavit,
— & ab ulteriori .indagine deterruit , ita vel maxi-
me cognitionem Corporis humani anatomicam totius reliquae ,

feu Theoreticae, feu Pradicae Medicinae tam man- fundamentum ,

cam , tam tamque obfcuram ad nodrum ufque


fuperficiariam ,

aevum reliquit. Quippe tantum abed ut veteribus totius Corpo- ,

ris druduras mechanifmus , vel partium numerus & fitus cognitus


fuerit ut etiam maximam eorum , quae in illo latent, partem
,

ipfos ignoraffe fumma alferi poffit ratione, feriptaque ipforum


abunde reflentur. Neque enim tam frequenter
dudiofe cadave- &
ra fecarunt humana, debita eorum copia, aliisque ad accuratiorem
Anatomiam neceffariis requifitis dedituri, brutorumque hinc fedio-
nibus plerumque contenti, unde quoque illa erroribus non carent,
qua: de partium anatomia feriptis fuis mandarunt utpote quas ut- ,

plurimum analogifmo inter Hominis brurorumque corpora, funda-


mento infirmo &
per accuratiorem Modernorum autopfiam tantum
non everfo fuperdruuntur.
,
Non tamen is fum, qui vel Galeno
reflauratae anatomes gloriam praeripiam vel ingratus Majorum
,

nodrorum dudia arrodam ; Quin potius venia ipfis danda , beni-


gneque ignofeendum, ficubi vel gravioribus occupati dudiis vel ob
fubjedorum penuriam lapfi fuerint necedariaque quasdam praeter-
,

miferint. Habent enim Artes quaelibet luas aetates , fenfimque in-


crementa capiunt neque uno tempore nafcuntur fcientiae & ado-
,

lefcunt Quod quam maxime obtinet in Anatomia, cujus obje-


;

dum adeo intricatum exidit , ut Daedaleum vere dixeris Labyrin-


thum ,
aditum curiolo fpedandique cupido patentidimum exicifm ,

vero difficillimum fi non impoffibilem concedens.


, Ejus arcana
A z (ut
4 Eptjlola Anatomica , Problematlca
(ut Seneca verba in hunc quoque traham fenfum) non promifcue
nec omnibus patent ; reduEla in interiore Sacrario claufa funt.
Ex quibus hac at as aliud , aliud qua pojl nos Jubibit , adfpiciet
,

at as. Quanta igitur non reputanda erit illorum malitia, qui in


id folum incumbunt, ut Veterum fcripta in alium detorqueant fen-
fum illosque etiam invitos authores faciant eorum, qusehaftenus
,

latentia ftudio Anatomicorum noftri aevi indefeffo detefta fuerunt*


Deteftanda haec eft illorum confuetudo , qui , cum ipfi nihil ex
proprio penu depromere valeant , aliorum Illufirium ingeniorum
vellicant St lacerant famam , iisque inventorum gloriam nefando
furto praeripiunt. Non fpecialius jam per omnia noftri feculi exem-
pla excurram, neque innumerorum, quibus illud prae aliis fuperbit
sevis , inventorum fata enarrabo, nimis enim jam funt trita erudi-
torum manibus, quam ut nunc demum meum fubire debeant cala-
mum. Quin potius , Vir Celeberrime, Tuum ipfius exemplum
ampliftimam mihi fcribendi copiam fuggerit. Etenim virtus tua&
in anatomicis peritia quemadmodum fine exemplo vere infigniseft,
ita habet illa quoque fuos tum admiratores, tum oforcs frcquen-
tifiimos St maximos. Atque horum furor, livorquejn tantum fae-
vit, ut illum, quem a multis jam annis Eruditifiime Viri jufie Ti-
bi decreverunt, honorem, dubium nunc facere conentur. Verti-
tur nimirum jam annus trigefimus primus quo primus in TraEiatu
Valvularum in vafis lymphaticis & lacteis dilucidationem &
quaf~
dam Obfervationes Anatomicas rariores continente ,Arteriam
bronchialem ex vitulo defcripfilti St Eruditis communicafti , qui
etiam eam ipfam Autopfia deprehendentes, afienfum non tantum,
fed St inventionis ejus gloriam Tibi tribuerunt. Quo non obftan-
te , fcrupulofi St invidi Cenfores dicftam arteriam ab Erajifrato ,
alii a Marchettis jam dum defcriptam audadfer pronunciant. Cui
ipfi afierto, utpote a talibus prolato, quibus aliqua fides &autho-
ritas tribuenda videtur, cum haud paucos tanquam Oraculis ex tri-
pode diclis afilirgere deprehenderim , Antiquorum St Recentium
Anatomicorum monumenta e re facientia ftudiofe volvere in ani-
mum induxi meum ut quid tandem veri didto rumori lubfit , ma-
,

nifefte confiet. Ac Erajijlratum quidem quod attinet, cum fcripta


ejus temporum injuria perdita fint, Galenum fidelifti me dogmata
Erafiftrati Fecenfentem omni ftudio evolvi, atque longae inquifi-
tionis labore incidi tandem in TraEtat. de Loc. ajfeEt. lib. v. cap .

sii. ibique nonnulla, quas di&ae opinioni patrocinari videntur,, de-


pre-
prehendi.
SEXTA.
Agit autem Galenus 1. folummodo, ut inflam-
ali. id
f

mationes membranae Pleurae & Mufculorum Thoracis intercofta-


lium tandem fuppurari, pusque in cavitatem thoracis efFufum quan-
doque in pulmones & afperam arteriam recipi atque exfpui often-
dat. Pro determinandis tamen modo & viis, quibus in afperam
arteriam aqua mulfa , ut pus illud vocat, ingrediatur , illum ver-
bofum fatis & felicem tum in aliorum fententiis refellendis, tum
in propria ftabilienda deprehendo. Erajijlrati praeprimis placita
ad feverius revocat examen, huncque in finem ipfiflima ejus verba
ex Traffiat. de Janguin. Eduft. allegat, quae fequentia funt: Via
autem ; fer quam incedunt ea , qua ab iis fedibus rejiciuntur ,
hujufmodi ejl. Ab ea arteria , qua fpina adjacet , v qfa quadam
ad utrumqut latus , tam dextrum quam fniHrum ,
fimiliter fro- f
cedunt : deinde in loca vicina multiplici divifione differfa tandem
adeo evadunt exigua , ut fenfum lateant. §puum itaque fanguis in
hujufmodi arterias inciderit, nonnunquam fer concavam arteriam
ad loca qua circa
,
pulmones funt atque ad eos nexus , fer quos
,

pulmo afud fpinam arteria conjungitur afcendit : quippe ea , qua


,

huc inciderint , hac via ad fulmonem afcendere folent. Verum


quomodo ex fulmonc dein reficiantur , antea diElum. Conqueri-
tur poftmodum ipfe Galenus de horum Erafifrati verborum ob-
Icuritate. Egoque cum illo quaererem ex illis Erafifrati affeclis
& cultoribus ,
quid fibi velint ea loca ,
qua circa pulmones funt r
at que if i nexus , per quos pulmo apud fpinam arteria conjungatur^
Placet hic verba Galeni de Nexibus illis addere: loquiturautem
fequentem in modum: Etenim fi vel per membranas vel fer
, ,

fbrofa quadam corpora fiant ad fanguinis magna contenti arte-


,

ria in pulmones delationem nihil conferunt : quippe necejfe efi ex


arteria oriri vafa quadam per qua fanguis in pulmonem transfe~
,

ratur , quemadmodum Erafifrati fella hoc ipfum fer arteriampul-


moni fubflratam fieri autumat. Hujus enim arteria extrema
fartes , &
quidem exigua ad afperam arteriam tranfire videnturi
atqui ipfa quoque ex magna arteria antea , quam ad fpinam per-
veniat ,
initium fumit. Atque hoc illud elt aenigma cui folvendo
non ego fane Davus fufficio, fed egregii illi & arguti audiendi fune
Oedipi. Praefto ergo hi funt atque ex his intricati!]] mis verbis cla-
ram & fufficientiflimam Arteria bronchialis deferiptionem extri-
cafle fefe vane ja&itant. Verum enim vero quae hic eft fadla ab ,

Erafiflrato mentio arteria cujufdam bronchialis ? dum de Nexibus


A 3 qui»
6 Epiftola Anatomica , Problematica
quibufdam in genere loquatur. Quas quaefo hujus arteriae defcriptio
accuratius ab Erafijlrati fella data? Galeni ergo redtius dixiffent
defcriptionem arter'ue bronchialis quicunque tandem Erafiftrato
illam obtrudunt. Alt nec verba Galeni adeo clara funt, ut hinc
luminis quicquam ad inveniendam quandam arteriam bronchialem
cuipiam fuboriri poliit. Quae enim ex illis apparet arteriae didfoe
origo clare & fpecialiter indigata ? quis fodes ejus progrelfus di-
ftindle deHgnatus? aut quae tandem ejus per pulmonis parenchyma
diramificatio evidenter explicata? Aut fi tandem ex fupra allegatis
verbis concludere quis veilet, Galeno arteriam bronchialem probe
fuiffe cognitam , dicat mihi, obfecro, cur ille in aliis fuisfcriptis
Anatomicis, ubi pulmonum vafa ex profelTo tradat ejus nullam ,

omnino injecerit mentionem ? Teftantur ulterius hanc Galeni ob-


fcuritatem omnes quotquot pofteum floruerunt. Anatomici hanc
, ,

arteriam prorfus filentes , cum tamen alia antiquitatis inventa haud


celarint,
fed plenis potius deprasdicent buccis. Non magis itaque
Galeni locus citatus videtur dubiam Tibi reddere palmam , Vir
Celeberrime quam forte Hippocrates de Corde Stenoni & Lowero
,
, ,

fibrarum cordis mufculofarum feriem A ordinem primum exhibenti-


bus, dum, Cor mufcnlnm valde fortem , non nervo , fed denfitate
ac conjlriffiione carnis ejfe ait vel etiam ipfe Galenus iMfello &
, , ,

Becquetto , ladeorum vaforum inventoribus, dum Adminifrat.


Anat. Lib. VI. Cap. VII. loquitur de glandulis mejent erii ad quas ,

vafa qtuedam ab iis qute ad intefinaferuntur porrigi conjpiciantur


, ,

ut & cum alibi injicit mentionem vaforum mefenterii lade nonnun-


quam repletorum obfcuriffimam ut de Adminijlrat. Anat. Lib. VII
,
,

Cap. XVf de^Ofu Tart. Lib. IV. Cap. XVII.


Ex Marchettis vero meliora quis non hauriet, dum Anatom. Cap.
X.p.m. 119. fatis generaliter adducit obfervabiles duas , aut tres
arterias ,
ab arteria magna produEtas qua per fubftantiam pul-
,

monum propagantur. Quippe & hic ubique exiflunt fpifhe nebulae,


negligitque Marchettis quam maxime id qucd accuratioris eft
,

anatomici, multumque abeft , ut exinde, quod ille ex arteria ma^


gna ramos ad pulmones tendere dixit. Anatomici fui & fubfequen-
tis temporis Arteriam Bronchialem fecfionibus fuis demonftrare
potuerint, quin potius illam omnes eo ufque, donec Tua Vir ,

Celeberrime , folertia ipfam fole meridiano clariorem exhiberet igno» ,

rade , fidem faciant eorum feripta confirmetque idem Magnus


,

Lugduni c /Ejcnlapius Sylvius Trax. Lib. 1. Cap. XXIV. Interea


cum
cum haec ita fe habeant
sexta;
conftetque rationibus plufquam certis
y
,

Arteriam Bronchialem Te unicum agnofcere inventorem , invitis


malevolis ; precipibus a Te contendo obfequiofiftimis velis illi
,

quod circa ejus hiftoriam mancum adhuc tum proxime


reliquifti
,

ultimam admovere manum & oftendere verum ejus ortum 3 per


,

pulmones progrefum in Homine fimulque, an nulla inter illam 3


,

Arteriam Bulmonalem reperiatur anafiomofis , ceu hoc obfervare


eft in aliis vifceribus, duplici arteriarum genere inftruftis , v. gr.
in utero inter arterias hypogaftricas & fpermaticas , Cere-
in
bro inter Caroticas & Vertebrales, &c. Cuifimulfubne<5tasquaelo,
Vir Celeberrime , tuum de Vena focicl bronchiali judicium , an
fcil. revera detur, & quis tandem ejus fit exortus. Dubitant enim
non pauci de ejus exiftentia , inter quos ipfe eft Galenus , qui 1. ali.
contra Erafifirati opinionis alterum momentum ,
quo venas ad
educendum pus ex thorace in pulmones in auxilium vocat difpu- ,

tans , in fequentia prorumpit verba ; V ?rum a magna Vena , qua


Spina incumbit , venam aliquam in pulmonem tranfire neque nos
unquam vidimus neque diffieblorum quifquam fcripfit ac ne Era-
, ,

Ji(Iratus quidem id affirmare aufus efi : quippe inter omnes conve-


nit , quod a dextro cordis Ventriculo per unum duntaxat vas pul-
mo fanguinem recipit Aut fi nonnulli in ea admittenda faciles
funt,in determinando tamen ejus ortu & progrefiu dubii haerent &
in contrarias eunt fenrentias. Accuratifiimus noftri temporis Ana-
tomicus Bhilippus Verheyen Anatom. Trabi. III. Cap. IX. p. 145",
Arteri<e Bronchialis Venam ejufdem cognominis comitem effie ait, ,

ejus exortum vero (ibi nondum fatis innotuiffie ingenue fatetur,


,

mque ove illum reperiffie fe communem cum Origine Vena Corona-


ria Cordis feribit.
,
D
c nul
. Bourdon vero , referente Eodem depingit
,

iftam Venam ut immediate a Vena Cava fuperiori abfcedentem.


Gratulabitur fibi Orbis eruditus de Vifceris hujus intricatifiimi
ftru<ftura , tuis aufpiciis plene planeque deteda , in quantum fcil.
manus Malpighii oculatiftime inta&a nonnulla reliquerunt. Vifce-
ris, inquam, hujus intricatiflimi , cujus vaforum mirificum & reti-
cularem contextum dum accuratius luftro , citius nodus gordius
quam eorum nexus & reliqua pulmonis fubftantia diftoivi poflemihi
videtur. Imo tota potius fruftra pulmonum fecedent cum vafis
hocque toto die in Phthificis contingere obfervant Praddici vidique ,

ego ipfe talia apud Clarif. D. Limmerum Trofeffi. Athenai Anhal-


tini , quod Servefia eft , Traceptorem meum quondamfideli(fimum.
Refert
S Eptjlola Anatomica , Problematica
Refert nihilominus Tulpius Obfervat. Medie. Lib. II. Cap. XII •

XIII duas hiftorias portionis arteriae & Venae ab omni fubftan-


, ,

tia pulmonum feparatae, tufli rejeftae. Aft benigne ferent Celeber-


rimi Viri manes fi fruftula
, illa depifta, non venae neque arteriae
furculos , fed concretiones polypofas in bronchiorum ramis fafras
credam. Nolo tamen adeo auda&er huic fententia; inhaerere , nili
Tu Vir Celeberrime, illa ita effe , experientia tua multifaria de-
,

monftraveris.
Quod fuper eft , ea qua poflum humanitate a Te peto ut
, , ,

aequi bonique confulas meum tum in feribendo prolixitatem tum ,

in petendo audaciam ad quam immenfus Tuus erga me favor &


,

affectus me compulit, quo etiam fretus firmiflime mihi perfuadeo.


,

Te nec Tibi ipfi, nec eruditorum votis, nec meo emolumento de-
futurum. Vale interim, decus Anatomiae fplendidiflimum , &*fa- ;

vere impofterum perge


S
Virtutum Tuarum t_ Admiratori perpetuo ^ Cultori
ObfervantiJJimo

E Mufco meo Amftelod.


A. 1696. d. 9. Augult

JOHANNI HENRICO GRiETZ.

FRE-
9

EREDERICI RUYSCHII
RESPONSIO, Ad Virum Expertijfimum

D. J OHANNEM H ENDRICUM GRiETZ,


In Epiftolam ejus Anatomicam , Problematicam j de
Arteria &
Cena Bronchiali , &c,

Experientijjime Vir.

Uod Galenus Anatem. Admim(lrat Lib. IV. .

Cap./. jam dum de fuae aetatis Medicis dixit,


illos ,
qui quidem confectionibus operam dedife
putantur , utiliore illarumparte neglecta eam ,

qua cavillatoria magis ef , exercere , id de


praefentis faeculi Medicis aliquibus jure merito
etiam pronunciari pollet. Nam {ludium contra-
dicendi &
magis folenne nonnullis eft
iigitandi
quam exercitium Anatomicum. Loco quod alii in Corporis huma-
ni ftru<fturam indagandam , omnem collocent operam nonnulli ,

Veterum pervagantur feripta, idque folummodo, ut contradicant.


Me quod attinet, libenter ipfis artem hanc cedo , neque famam
hanc invideo. Optarem modo, ut mea me etiam libertate frui fi-
nant. Hoc enim fi a malevolis impetrem , nunquam definam
,

pro augenda , quantum in me di , cognitione Anatomica labores


fufeipere , atque fummum preemium diligentiae meae aeftimabo fi

Rudia alicujus utilitatis in Medicina, & eruditis accepta efle in-


tellexero. Neque etiam valde curo, qui eatenus quoque mihi
illos
obefle {ludent, dum laborem meum mihi praeripiunt, aliifque at-
tribuunt. SuccelTu id agunt prorfus infelici, & rationibus minime
folidis, ceu etiam latius & nervofius in Epiflola Tua , Experien-
tifiimeVir, ix. die Augufli ad me data deducis. Nihil revera ha-
beo , quod argumentis tuis ibi addudis, addam , quam quod
B Au-
io FREDERICI RUYSCHII
Authores illos, quibus Arteria Bronchialis inventionem tribuunt
nonnulli , me tunc ne quidem legiffe fed proprio marte me dic-
,

tam Arteriam invenifie, fandte teftari queam. Quicquid fit, Ta-


tius efie duxi. Tibi Anatomis Cultori indefeffo, tuifque petitis
imprsfentiarum fatisfacere, quam incertam & mancam inventi mei
Hiftoriam relinquere. Doleo equidem fummopere quod ob , ,

Caelum sfiivo hoc tempore , conatibus noftris minus favens


, ,

nulla fuppeditetur commoda occafio in cadavere adulto Arte- ,

riam Bronchialem delineandi. Tus nihilominus, Experientiffime


Vir, petitioni obtemperaturus, Arteriam meam Bronchialem ad
objectum infantis, quod ad manus erat, per aliquot annos con- &
fervaram delineare coadtus Tum
, fperans , partium exiguam ,

molem compenlatum iri diftindta & nitida praeparatione & delinea-


tione Annus jam agitur trigefimus primus, quo hanc Arteriam
publici juris feci; ex corpore Vitulino defumptam nomine Arte- ,

rise Bronchialis condecoratam quandoquidem obfervabam per


,

Bronchia Pulmonum repere ad extremum ufque Ludit autem


Natura faepius circa hujus Arteris in homine exortum Aliquan- ;

do enim immediate illam ex Arteriae Magnae ipfo Trunco defcen-


dente, idque ad latera Arteriarum intercoftalium ortam viderunt ,

multi; ego vero fspifiime eam deprehendi progredientem ex in-


fima parte arteris intercoflalis fuperioris trunculo ficuti videre ,

eft Tab. 7. Fig. 3. Nonnumquam vero, prout exhibet Tab. 7.


Fig. x. fimul cum Arteria Intercoftali dextri lateris tertia ex , ,

Aorts trunco defcendente exorfa , femuncis intervallo ab exortu


a dicta Arteria Intercoftali recedit, Bronchiifque pulmonum an-
nexa, ad extremum ufque ea concomitatur. Ita ut ne minimum
quendam Afpers Arteriae ramum hac Arteria Bronchiali defiitu-
tum humana indufiria demonfirari queat. Variis autem locis
hsc Arteria Bronchialis anaftomofibus adoriantur ramufculis mi-
nuti film is Arteris Pulmonalis, ut patet ex Fig. f. Tab. 7. Reple-
ta enim Arteria Pulmonali ccracea materia, illico quoque repleti
confpiciuntur ramuli Arteria Bronchialis ; nullufque dubito, quin
hoc vice verfa quoque fiat, quamvis id nunquam tentarim. Circa
Arteria hujus Bronchialis comitem Venam, per plures annos an-
ceps dubiufque hsfi nec adhuc tum eam mihi videre licuit, ne-
,

que autem eam hic magis necefiariam efie, quam in hepate, ubi
Arteria Hepatica nullam quoque peculiarem fibi fociam vendi- &
cat Venam. Experiorata Vafii pulmonalia ab omni fubftantia pul-
monali
o
RESPONSIO.
monali feparata quod attinet, talia multoties quoque vifa ab aliis,
II

hau fi nunquam vero eadem tuffi reje&a offendi. Polypofas au-


,

rem illas fuifTe concretiones, tecum Experientiffime Vir, judico.


Poffumque tales albicantes Vaforum inftar ramofos , imo Vafa ad
amuflim fere, aemulantes polypos domi refervatos , unicuique offen-
dere, ubi quilibet obfervabit, pofle illos facillime imponere obfer-
vatoribus, nulla enim in re ab arteriis venifque differunt, quam
fola cavitatis abfentia cum ubique folidi , durique exiftant. Ve-
,

rum cum non mihi, pluribus implicito negotiis, prolixius


liceat
omnia pertra&are omnium eorum quorum breviorem hic injeci
,

mentionem figuras adjeci. Adornavi autem eas ad obje&um adeo


accuratiffune ad unicuique fincero , fpeftandique cupido, illas
,

in praeparatis meis luce meridiane diftindtiores, medemonflraturum


promittam.
Caeterum , Experientiffime Vir, fi qua in re Tibi infervire pofle
judicaveris mea opera, eam totam ftudiis Tuis dicatam effe, velim
perfuafum tibi habeas. Affe£tum tuum fingularem & candidum,
quem abunde erga me femper teflatus es, quovis officiorum ge-
nere remunerare nullo non tempore fludebo.
, Vale &
amare
perge illum , quem nofti ex fincere animo.
^
.

• Totum Tuum
* •

Fredbricum Ruyschium,
Dab. Amftelodami dic
14 Sept. 1656«.

B i TABU-
TABULA H^EC
quinas exhibet Figuras, quarum

PRIMA Arteriam Bronchialem e pulmone infantis defumptam, indigitat.


SECUNDA Portionem Trunci Arterias Magnae defcendentiscumabfciftis
trunculis Arteriarum Intercoftalium , ut &
exortum Arteriae Bronchia-
lis, nec non portionem venae Azygos demonftrat. v

TERTIA Portionem Arteriae fubclaviae , ut &


Arteriam Intercoftalem
fuperiorem cum fuis trunculis abfciifis nec non Arteriam Bronchialem
cum Arteria Oefophagea oftendit.
QUARTA Serum fanguinis coagulatum ,
Polypum vulgo didtum ,
ex-
pedloratione expulfum, fidit.
QUINTA Ramulum Arteriae Bronchialis cum annexo ramulo Arteriae
Pulmonalis, cui variis in locis afiociatur atque unitur, repraefentat.

Figura Prima Indigitatio.

A. A. Trunculi Arteriae Bronchialis e corpore infantis.


B. B.B. Ramificationcs ejufdem Arterias.
Figura Secunda Dilucidatio.

A. Portio Trunci defeendentis Arterias Magnas.


B. B.B. Trunculi Arteriarum Intercoftalium abfcifti.
C. Exortus Arteriae Bronchialis e tertia arteria intercoftali.

D. Portio Venas Azygos.


Figura Tertia Expojitio.

A. Portio Arterias fubclaviae, e qua exoritur.


B. Arteria intercoftalis fuperior.
C. Arteria Oefophagea e didta intercoftali oriunda, & hadlenus ab Ana-
tomicis neglefta.
D. Arteria Bronchialis abfeifla.
E. E. Ramuli arteriofi per faciem interiorem duplicaturae Pleuras diftemi-
nati, prasfertim per lamellam internam, idque ex infante.

Figura Quarta Explicatio.

A. Truncus Polypi ex Afpera Arteria rejedlus.


B. B. Ejus ramuli.

Figura Quinta Dilucidatio .

A. Ramulus Arterias Pulmonalis.


B. Ramnlus Arterias Bronchialis.
C. C.C. Inofculationes ramulorum Arterias Pulmonalis, cum Ramulis Ar-
teriae Bronchialis.
<Sj?islrola. 1
6T y
I

EPISTOLA
ANATOMICA; Problematica s

SEPTIMA.
Authore

JOHANNE HENRICO GRiSLTZ,


Ad Virum Clari{fimum

Fredericum Ruyschium,
Med. Doft. Anatomice ac Botanices Profejforem.
'

I-
DE \

Pia Matre , ejufque Proceffibus.

AMSTELiEDAMI,
Apud JO ANNEM PAULI/ 1718.
r
<35

Celeberrime & Experientijfime


Vir, Fautor aftumatifflme *

\Ux Nominis Tui celeberrimi fama mihi adhuc in


>Germania degenti tuum in Anatomicis indefeflum
jftudium , atque inventqrum praeflantiam patefe-
cerat, animum meum fimul occupaverat totum,
jut abhinc nihil magis in votis habuerim quam ut
,

«ea mihi olim contingeret felicitas , ut afliduis


"quos pro cognitione Anatomica amplianda fufci-
pis , laboribus ipfe adeffem prsefens* Huic vero
votorum meorum fummre felicem jam refpondere eventum, fummo
meo emolumento experior eoque nomine laetor quam maxime* Ab
,

eo enim tempore , quo hifce traditus terris exoptatiflimam primo


nattus fui occafionem me Tibi commendandi, adeo pronum ftatim
tuum in me affe&um deprehendi, ut citius me beneficiis innumeris
a Te cumulatum, iisque tantum non obrutum fentirem , quam ple-
narium tuum favorem demereri (Ti unquam illi demerendo par fit
virium mearum tenuitasj ailaborafTem. Quippe nonfolum nitidiffi-
mis tuis demonftrationibus me interefle voluifti neque uberrimam
,

mihi copiam ,
propriis viribus in cadaveribus humanis fecandis ali-
quid moliendi , dediffe fatis favoris & beneficii Tibi vifum fuit,
fed, qui efl pronifiimus tuus {ludiis meis inferviendi animus, pa-
tentiffimum mihi ad sedes tuas & Mufeum Anatomicum concefiifti
aditum.
Atque in hoc quidem admifTus , quoties oculorum aciem figo vel in
fceletorum eburneam albedinem vel intueor accuratius cadaverum
;

felicilTimo Balfamationis invento corruptioni exemptorum vivacifli- ,

mum colorem & obfequiofam flexilitatem ; vel dum confidero vafa


cujufvis vifceris fanguinea ad minutiflimosufque &
microfcopiis tan-
tum obvios ramos ftngulari artificio repleta & extricata; veladfpicio
corda humana, vaforum fuorum coronariorum reptatu in apricum
A 2 pofiro
4 Epiftola Anntmica , Trabkmatiea

pofiro fuperbientia , &


Aortae diramificationis viva imagine Authorf-
bus nonnullis errorem , quem in ea delineanda commiferunt , enor-
mem exprobrantia verbo denique , contemplor totum Micro-
; vel ,

cofmum, quoad lingula fua membra ftupenda certe arte & immenfo
labore explicatum , toties lynceos mihi oculos, illis naturae arcanis
luftrandis folum fufficientes , denegatos effe fummopere doleo. Spi-
rant haec omnia encheirifes prorfus lingulares tantum non omnes &
Anatomicorum fpedatoremque ingenuum in
artes antecellentes
,

fummam rapiunt admirationem, ringente licet malevolorum turba


quae, cum haec captu fuo &
artibus non affequatur theonino rodit ,

dente, vanidaque irae & invidiae tela in ea jaculatur.


Non fane eunda haec dignis profequi encomiis in me fufcipiam$
opus enim molirer cui ferendo humeros meos omnino impares agno-
,

fco , eoque magis laudibus illis fuperfedeo , cum inter raras animi
tui dotes non ultimum locum modeffiam occupare illamque hifce ,

facile offendi probe fciaim Quin potius mea in feribendo iterata auda-
cia excufanda mihi venit. Veniam itaque des, quaefo, flagranti meo
fciendi defiderio & juftae curiofitati qua tua ad primas meas litte-
,
ras refponfione, humanitatis, favoris & eruditionis plena nondum
in totum contentus tuos rurlus interpellare labores } tuamque cla-
,

riorem informationem efflagitare aufus fum.


Cum enim nuper inter rariora tua praeparata oculis meis fubjiceres
Piam meningem quam tua folertia adeo accurate & circumfpede
,

ex omnibus Cerebri & Cerebelli plicis & anfradibus protraxerat &


feparaverat , ut curiofo prorfus fpedaculo rugofitates ejus fuperficiei
interioris apparerent, miratus fum Authorum in illis inveftigandis
incuriam. Galenum , Vefalium, Riolamim, Vejlingium , Bartho-
i
linum , Diemerbroekium , IVillifium , V
ieujfens , uno verbo omnes
tam recentiores quam veteres fi evolvat quis altum omnino apud ,

illos reperiet flentium de vero infinuationis piae matris in fubftan-


tiam cerebri modo &
facie. Neque in ipfis Tabulis Anatomicis
i
U.
Bidloi ex quibus tamen fruffra multa fibi hadenus promiferunt plu-
,

rimi, aliquid, quod ad aliis inculcatum faepius non fuerit, depre-


hendi , ficco enim plane pede praeterit ipfe Author ea quae alii circa ,

hanc materiam tacent , quaeque Tua demum , Vir Celeberrime, no-


bis offendit induftria. Cujus quidem omnimodi omnium Authorum
ffientiirationem fuppeditat ipfa ilia Hujus Meningis, fecundum
Willijium , VieuJJens , ipfamque Autopfiam, profunda in eundos
cerebri &
cerebelli anfradus infirmatio atque immerfio , ex quibus
illam
SEPTIMA. 5*

illam extrahere hadenus omnibus difficile , fi non impoffibile , Wil"


lifiovzto Anatom. Cerebri Cap, VII. in cerebro bruti hominisque
hydrope defundi tantum opus poffibile vifum fuit.
Maxime igitur tuae confules famae Vir Celeberrime , & erudito-
,

rum fatisfacies curiofitati, fiveram illam pia Meningis tam cerebri


quam cerebelli interjlitia intrantis fuperficiem internam ejusque
faciem & conflitutionem depidam & explicatam exhibeas.
Servet interim Te , Maximun rei Anatomicae Ornamentum Di- ,

vinum Numen cum Dilediffimo & unico Filio, Virtutum Paterna-


rum ftrenuo aemulo & laborum tuorum focio affiduo, fofpitem Sc
incolumem ad feros ufque annos, quo Veftris aufpiciis abfcondita
Microcofmi myfleria patefiant. Ita animitus fovet

Celeberrimi Tui Nominis

Dab. eMufeoAmftel. die


6Septemb. A. 1696.

Cultor perpetuus , Obfervantiflimus

JOHANNES HENRICUS GRJ1TZ,


(
6 >

EREDER IC I RUYSCHII
RESPONSIO, Ad Virum ExpertiJJimum

D. J OH ANNEM H ENRICUM Gr/ETZ.


In Epijiolam ejus Anatomicam 5 Problematicam 3
de pia matre 3 ejusque procejjibus .

ExperientiJJime Vir 5

Raster animum meis addi&iflimum , tuam


ftudiis
>
promptitudinemfingu-
pariter in exarandis litteris
larem, ex Epiftola vi. Septembr. mihi tradita in-
i

tellexi. Vix enim mea ad primam tuam Refponfio


[

'orbi erudito expofita fuit, quin mox denuonova


‘me & multo graviori petitione ad alia officia prae-
dtanda follicitare volueris. Fateor equidem ulti-
‘mum tuum defiderium adeo aequum efTe atque hu-
manum, ut morem ipfi gerere petitisque tuis obtemperare omnino
,

cogar ,idque eo magis, cum non lolum ad hoc officiorum genus


fed & plura aiia reddenda candor tuus & fludium me obligent. Vereor
autem, Experientiffime Vir ne, hoc cerebri & cerebelli tegmine &
,

me exhibito, cerebrum ipfum curiofitas tua fit arreptura, cum circa


illud plurima a me videris demonflrata , prorfusdiverfaabiis, quas
ab aliis haud infimi fubfcllii Authoribus tradita funt. Hasc autem
Tux humanitati reliquenda funt, cui fatis fuperque conflat de mul-
tifariis meis occupationibus & indefeflo eruditis inferviendi ftudio.

Cerebrum a Cerebello quoad luperficiei externas figuram multum


differre, nemo ignorat, qui vel Anatomiam
tantum falu- e limine
tavit: Cerebrum enim flrifte didum
circumvolutionibus
variis
complicatur, quibus inteflina mefenterio colligata, aut lades
Fifcis Afelli majoris xmulari vere dixeris. Cerebelli vero fub-
ftan-
Frederlci Ruyfchil Refponfio'.
y
flandam parte exteriore tanquam e lamellis fibi invicem appofitis
& adfitis conftitutam efle ab aliis jamdum ad naufeam ulque
,

inculcatum eft. Tenuem meningem inter cerebri cerebelli inter- &


(titia fefe infinuare, Te quidem re&e monente, tritum quoque
eft, modus vero ,
quo hoc fieri crediderunt & fcripferunt hac-
tenus Authores , autopfias nullatenus congruus eft.
Non enim exiftimandum tali hoc fieri ritu quali omentum in-
,
,

ter circumvolutiones inteftinorum demergitur , aut linteum quod ,

varios in finulos intruditur a nobis. Quippe illorum fic fane im-


minuitur longitudo & latitudo, quod tamen nullatenus in pia me-
ninge obtinere accuratius attendenti manifefte apparebit. Clarif-
,

fime hoc patet ex eo quod poft feparationem caute a cerebro


,
&
cerebello fa&am illius magnitudo & extenfio non augeatur, quan-
tumvis in anfra&us fe infinuaverit, nifi ab undiquaque parte nexus
illi fibrarum &
vaforum ope fa<fti fufpenfa manu tollantur.
Videtur itaque mihi di<fta Tia Meninx in omnes fulcos an- &
fractus proceffus quosdam demittere , fimilem fere in modum,
ac e duras matris duplicatura proceftus falciformis , finui longitu-
dinali fubje&us emergit, ita ut tot T
ia Mater producat procemis,
quot reperiantur anfra&us, eosque figura non quidem falciformes
fed ferpentino du<ftu repentes , quemadmodum repraefentat Tab. 8.
Fig. 4 -

In Cerebelli interftitia vero pari


...
modo immergitur *Pia Meninx $
„„

tot procefiibus falciformibus, quot extant fulci feu anfra&us , abla-


taque illa & feparata jucundo omnino fpe&aculo exhibet Capitis
papaveris albi loculamenta, ut videre eft, Tab. 8. Fig. i. x. &
Plura ut hac vice addam , fubftrata materia , temporisque penuria
haud permittunt. Valere interim Te, virExperientiflime, exanimo
precor

Tum omni Jiudio & ajfeclu

Amftelod.Ao. 1696.
4 28. Scptembr.
.

Fredericus Ruys CHIUS.


C 8 )

TABULA OCTAVA.
Uatuor comprehendit Figuras, quarum PR I
Q APiam Matrem, (A)
Cerebellum amicientem reprasfentat , idque e corpore juvenili i in ea
tot nobis occurrunt proceflus falciformes (C) quot reperiuntur anfradtus in
cerebello .Tota haec membrana a Cerebello feparata liquori innatabat cum de-
linearetur jquod ideo fadtum , ut procefluum numerus eo diflindtius oculos in-
curreret :confiderandum ulterius hofce proceflus ab alluente liquore, cui
innatabant , figuram falciformem non retinuifle , quod ideo figura SECUN-
DA indigitat. Vafa Arteriofa adeo numerofa per hanc menbranam funt di-
fperfa, ut, fi omnia hic reprasfentaflem ,
proceflus falciformes prorfus oblite-
rafiern, ea propter ramulos duntaxat aliquot (B) a latere adjeci. D Indigitat
brevilfimasjtenuiffimas Sc numerofiffimas arteriolas e pise matris facie interiore
prodeuntes &
fpeciciu uiufci icfcrcutcs , quod a nullo Anatomico hactenus
©bfervatum.

F I G. SECUNDA.
Unum ex proceffibus falciformibus pise matris, cerebellum inveflientis de-
monflrat, in eo quoque vafculorum reptatus confiderabilis offenditur.

F I G. TERTIA.
Pias Matris cerebrum inveflientis portionem cum fuis Arteriolis exhibet,
ubi notandum, proceflus pias matris, cerebrum inveflientis, haud obtinere
figuram falciformem , prout in cerebelli pia matre, verum enimvero ferpen-
tino modo repentem j a nexibus autem fibroifis vafculofis difloluta efl haec
pias matris portio, &
in planum expanfa , ut vaforum reptatus exattiffime pa-
teret. Poflremo quoque obfervandum in hac tertia figura, portionem pise
matris reprasfc-ntantc, membranofitatem minus a fculptore effle expreflam,
id quodfludio fadtum , ne arteriolas obliterarentur.

F I G. QUARTA.
Portionem pise Matris (A) cerebrum inveflientis , cum proceffibus fuis
(B.B) inter circumvolutiones cerebri fefe infinuantibus , 8c ferpentino dudtu
repentibus, demonflrat. Per hanc innumeras Arteris (C) vifunturdifperfse,
funt autem multis numeris plures in fubje&oipfo.

K
c?.
EPISTOLA
Anatomica, Problematica
OCTAVA.
Authore

JOHANNE HENRICO GRATZ,


Ad Virum Clari[fimum

Fredericum Ruyschium,
Med. Doft, Anatomice ac Botanices Profejforem.

D E
Strudlura Na(i Cartilaginea ,
vafis fanguiferis Arteriofis

Membrana: 8c Cavitatistympani & officulorum auditus


eorumque perioftio.

AMSTELjEDAMI,
Apud JOANNEM PAU L I, 1718.
C % )

CELEBERRIME
ET
EXPERIENTISSIME VIR,
Fautor Venerande.

Natomicam fciemiam qui in fola nominum cogni-


tione conftituunt, putantes illam perfectam , co-
gnitis partium appellationibus, infpe&isque earum
figuris, impetrari polTe , breve temporis fpatium
illi addifcendas impendunt atque decernunt. Hanc
ideo ex libris , fpretis negleclisque omnibus fetftio-
nibus, protrahere fatagunt, judiciique fui liber-
tatem coeca fide Authorum fubmittunt authori-
tati. Huic docendae quadrare credo viam illam egregiam & facilem

quam fe adinvenide vane gloriatur Blankardus fitb init. Anatom.


Cap. i. quaque mediante fe totam Anatomiam brevi dierum fpatio
tyronibus monftrare pofle jacft itat. Qui enim alios in feolionibus exer-
cere poffet, cum nullam ipfe unquam celebravit Anatomiam cum ,

quicquid boni fuo fcripto anatomico' inferuit , non propria: autopfix ,


fed aliorum omnino debeat induftriae ?
autem eam demum veram & folidam fcientiam Anatomicam
Alii ,

judicantes, quas non ex folis Anatomicorum libris , fed ex Cada\ eri-


bus humanis indefeffo (ludio eruitur , opus clamitantimmenfi labo-
ris neque unius hominis vel feculi. Adeo ut Anatomiae exortum atque
,

incrementum a retroa&is pluribus xvis altius repetens, mirari cogatur


limites ejus antea nimis circumfcriptos per induftriam variorum An-
rillitum xterna laude dignam in immenfum, non tamen ad extre-
mum ufque ampliatos Infuper ipfum Anatomes objedlum intuens
, ;

multa incognita , multa obfcura multa dubia ibi deprehendat quo-


, ,

rum fcrutinia polferorum etiam lacedent operam.


Me quod attinet, abeo tempore, quo prasftantiflimas huic fcien-
tiae (ludia mea , meque totum devovi laetandi faspius arripui occafio-
,

nem, fi quasdam ex voto mihi indaganti fuccederent ,


triditia vero
haud raro totus turbatus , profundius abdita cultrum meum
fui dum
<k labores fugerent, eatenus tamen femper felix, quod de exopta-
A z tidima

\
4 Epiflola Anatomica ,
Troblematica

tiffima in fubje&is humanis conatus meos faepius reiterandi occa-


fione gaudere queam ,
Teque, Vir Celeberrime , naftus fim fauto-
rem, quem in ca(u ancipiti confulere, feu privatim, feu publice,
liceat. Etenim nunquam vel a Te receffi vel publicum ad literas,

meas tuli refponfum quin de dubiis milii exemptis , ignotis patefac-


,

tis, iteratisque favoris & benevolentiae fignis certus elte & laetari po-
tuerim.
Quod cum in memoriam tantum fpei & fiduciae in tuam.,
redigo ,

Vir Celeberrime ,
ponere humanitatem cogor ut dubitare nullate- ,

nus queam , quin hicce meus. Te tertia vice compellandi, aufus


gratus & acceptus Tibi futurus fit.
Atque nuper quidem a Te mihi exhibitus Nafiis, pro Cartilagi-
neae portionis divifionibus, feptique narium conftitutione accuratius
luftrandis praeparatus, anfam mihi dedit fubolfaciendi latere hic ,

quaedam oppido obvia, ab aliis vel non vifa, vel ut fuperficiaria ne-
glecta* Qua in re plenius confirmabar cum Authorum monumenta
,

cum tuis obfervationibus paulo (ludiofius conferrem. Ha&enus enim


ex omnibus , quos confulere mihi per otium licuit, fcriptoribus
nihil aliud intelligere potui quam fubfiantiam Nafi cartilagineam in
,
i

quinque diffindi partes. Sic apud Bartholin. Anatom. lib. III. Cap.
x. p. m, 3 50. leguntur fequentia: Cartilagines fubftantiam confti-
tuunt inferiorispartis Naft , fiunt que quinque ftfiqafiuprema latio- .

res naft offibus a dharent , &


quo magis defic endunt , eo molliores
fiunt , adeo ut Nafi extremum fubftantiam habeat quafi partim
cartilaginofam partim ligamentofim.
,
Tertia inter has media ,
feptum conftituit velinterftitium inter utrum que nafiforamen. His
apponuntur alia dua pinnas conftituentes per membranofa liga-, &
menta colligantur. Eaedem Tabulas Cl, Bidloi obvolvunt tenebrae
repetitque ipfe Author cantilenam toties ab aliis ad taedium ufque
cantatam , lic enim modulatur Tab. xii. 'Part 1. Ex quintuplici
cartilaginum appo[itione inferioris Nafifacies compofita eft : qua
omnes uno cartilaginis varie divifia nomine intelligi pojfunt Su- .

periores dua nafi offibus adh arentes mediam tertiam fivefeptum


, ,

& laterales duas , Alas admittunt. Omnes ha cartilagines mem-


branaceo involucro inveftiuntnr.
Quantamne praeterea in me exritafli admirationem , quandoTe-
cum intuebar artificiofiffimam Organi auditus interni ftrufturam ?
Tympani nimirum membranae planum exrenfum Officulorum qua- ,

•suor mechanica catenula atque naturalis connexio ,


Labyrinthi femi-
cir-
OCTAVA. s
circulares tres excavationes, Cochlea fpirales convolutiones ,
&
quae plura tunc notatu digna oculis meis fubjiciebas , jucundo me,
fateor, deledlabantfpedlaculo notabamqueinfimui nonnulla etiam
, ,

ab accuratioribus hujus organi, indagatoribus haud delcripta. Non


equidem me latet, Uu
Verneyi & Schelhammeri induflriani ofleas
hujus partis vere daedaleam frabricam , Nervorumque ibidem de-
merforum intricatas diramificationes ex intimis etiam cavernulis
protraxilTe & in apricum pofuiiTe; fed mirabar fimul a Celeberrimis
illis viris , de Anatomicis bene meritis & indies merentibus traditam ,

vaforumfanguineorum ibidem magno luxuriantium numero trac-


, ,

tationem adeo fuperficiariam & quandoque mere conjeCturalem cum ,

tamen illam non minus utilematqueneceffariamefre vel id refletur


quod omnem inde vitam , omneque nutrimentum accipiant hx
partes, Vix enim attendi debere mihi videtur illa Un. Trofejf.
Bidloi opinio etiam ex cathedra nuper, pluribus auditoribus prae-
,

fentibus, promulgata, vaforum fcil. fanguineorum operofum illud


examen &accuratam eorum in cundlis partibus reptatus defcrip*
tionem de nihilo, prorfusque fupervacuameffe eo quod ratum fir- ,

mumque jam fit, omnes partes iisdem fcatere, quia nutriuntur;


Cum afTumto illo ratiocinio alias tota etiam Neurologia inutilis
reddatur , quas tamen ut maximi laboris , ita etiam fummi ufus eft
quia nervorum per omnes corporis partes diflributio pari probabilitate
ex earundem nutritione & fenfu concluditur.
Abfit tamen ille a diCtis meis fenfus ,
quafi pradaudati V iri omnes
Arterias & Venas Auris internas partibus denegarint, aliter enim
conflare ex illorum fcriptis poterat. Quippe Unus. Uu Verney
plusquam accurate illorum vaforum ortus & diramificationesdefcri-
bere videtur pronunciat enim cavitatem Tympani induCtam mem-
, ,

brana in quam vafa bene multa /panguntur, quorum aliquafila-


,

menta funt rami ifiius Carotidis qui in duram Matrem difiribui-


,

tur , c te ter a vero vafa filamenta funt illorum ,


quibus indudt tefiunt
membranee , qute apophyfis mafioidisfinuofitates tegunt. Quid quod ?
eadem vafa depiCta exhibeat Figur. i Tab. ix. Mallei vero & incudis
fiulrfiantiamforaminibus quibusdam perviam ejfe , qute aditum pr te -
bentvaficulis , qute nutrimentum ad ea deferunt , dicit tandemque ,

ipfam Cochleam & Canales femicirculares fuis Arteriis & Venis haud
privat, juxta Illum enim , Arteria illa, qu te in Cochleam intrat ,

V
ramum notabilem communicat eflibulo qui iterum ibi bifulcus
evadit dextrorfiim &finiftrorfimi tendens Uno zfii rami fubdivi-
,

, ,
'

A 3 duntur
6 Epifiola Anatomica , Problematica

duntur communiter iterum in duos alios quorum musperportam ,

vefiibuli , duobus Canalibus femicircularibus communem intrat &


in duofilamenta difipeficitur , qua in interiora horum canaliumfipar-
guntur : Ramufculus alter per portam Canalis medii fiuperiorem
intrat , &per alteram ejusdem portam in vefiibulum revertitur.
Ramuficulorum horum in multis vefiibuli interioris locis fitanafio-
mofis. Vena pari modo diftribuuntur addit vero horum vaforum
delineationem?"^. x. Fig.vii.vm. Idem Celeberrimus Author.
Claridimus vero Dominus Schelhammer vaforum fanguineorum
ad auris interna diramificarionis nullam quidem fpecialem adjicit de-
fcriptionem , dicit tamen Rart. i. Cap. m.
§x. illa in Aurem pene-
trare man ifefium ejje , cum in recentibus cadaveribus membranula ,

internam Concha fuperficiem vefiientes , pra illis tota rubeant .

Negat vero Vefialio vafa illa admitti per illud foramen , per quod
,

egreditur dura portio nervi auditorii, quod efl inter apophyfesma-


ftoidem &flyloiden , quodque verum Aquadudhtm Fallopii ede
Rart. i. Cap. iv. §. xi. xii. non minus folide demonflrat, quam
clare oftendit Cap. 1 1 1 §. x i alium illum ex Aure ad palatum tenden-
.
.

tem , dubium Eufiachianum appellandum ede.


Verum enim vero, fi ab una parte hafce Illorum Virorum de-
fcriptiones & delineationes ab altera vero accuratius intueor vafa illa
,

omnia flupendo Tuo artificio cera rubra repleta , non parva mihi ap-
paret differentia inter illorum & horum reptatum, manifeflo indicio
mentis potius oculis Anatomicos illos dida vafa vidifTe imagina- , &
tione, ubi fenfus deficiebant , reliqua fupplevide.
Infuper quod cum Spigelio aliisque Nobile hocce par virorum {la-
tuat, O (ficula auditus membrana periofiii carere cum natura &
ufu illius membranas pugnare mihi videtur. Natura quippe Periofiii
juxta accuratidimum Dominum Cloptonem Havers Ofieolog. nov.
&
'

Difcurfi, i .p. m. 1 8. fieqq . talis eft ut duplici fibrarum ferie dote-


,

tur, quarum inferiores a dura matre derivantur , rebloque dublu


incedunt, fuperiores vero a tendinibus mufculorum oriuntur, nul-
lumque regularem obtinent fitum , a duplici autem hocce periofiii
fonte adeo remota non funtodicula auditus, quin potius eidem pro-
xima Rfits vero prasprimis fex oflibus periofiium ex mente ejufdem
;

D. Havers p. m. zy.feqq. proflat , primo, ut tegat oda fecundo, ,

ut convehat fpiritus in odium fubflantiam eaquefenfibiliareddat, ,

tertio, ut ponat odium augmento limites quarro, utadjuvetcon-,

jundiones odium eorumqueEpiphyfium quinto, connebtar firmi- ,

ter
OCTAVA. f
ter capita & tendines mufculorum cum offibus, fexto, utobfen-
fibilitatem defendat offa ab quorum faneufuum
injuriis externis
,

neutro prae reliquis corporis humani offibus carere poffunt haecce


c
auditus oflicula Etfi enim Dom'mus Schelhammer Vart. 1 1 1. Cap.
,

iv. §. xi ii. ex eo, quod perioftio reliquis offibus conceffo, natura


fimul fcnfum illis dare voluerit, ne quid fubito &
velutexinfidiis
laederet, aut nobis imprudentibus corrumperentur concludat, ,

officulatali integumento opus non habere, quia neque ab externo


malo ipfis quicquam erat metuendum, utpote in intima offium ca-
vitate abfconditis nec acer humor illis illabi potefl: cum in interno
, ,

aere fufpenfa librentur. Deprehendo nihilominus in dido ratiocinio


infufficientem ufuum perioflii recenfionem. alteriusque momenti
in quo tamen cardo rei vertitur, fuperficiariam probationem , fcil.
officula auditus ita recondita effe in interioribus auris partibus, ut
ab omnibus nj uriis , tum aeris, tum humoris acris, tuta&libera
exiftant, cum
contrarium mihi perfuadeant, continua aeris in Con-
cha contenti reftauratio per dufturn Euftachianum humoris in ea- ,

dem cavitate obfervata quantitas , fat pro proportione copiofa


aliaque multa , brevitatis gratia hic reticenda.
Aft ne in enarrandis dubiis meis quae ex ledis Anatomicorum
,

libris, &
vifis tuis accuratis &
nitidiflimis praeparatis mihifuborta
funt, prolixior fim , Teque a magis neceffariis detinendo, in publi-
ca commoda, quae ufque adeo cordi curaeque Tibi funt, peccem,
id folummodo me illis intendere profiteor , ut ob oculos Tibi, Vir
Celeberrime, ponam, quae incerta & incognita funt quorum accu- ,

ratior defcriptio ab omnibus candidis rerum anatomicarum Amatori-


bus unanimi voto defideratur, &
infimulhumaniffimeaTepetam,
ut ea quae circa cartilaginea Najifnbfiantia divifiones , Septique
,

narium figuram ^ vafa fianguinea per omnes auris interna plagas


nec non Tympani membranam difiperfa , ut &
OJficulorum auditus
periofiium indefeffo labore &
felici autopfiaconcepifti erudito orbi ,

haud diutius invidere, fed accuratiffimis tuis delineationibus ex- &


plicationibus nota reddere &illuftrare velis.
Hifce, ut quam feliciffime valeas , meque, Te colentem aman- &
tem, tuo amore foveas, voveo & rogo

Celeberrime Vir

Amftclodam. ^die^Nov.
Tuus obfervantijfimus Cultor

Toha innes henricus Gr^tz,.

!

1
8 r

FREDERICI RU YS CHII
RESPONSIO Ad Virum ExpertiJJimum

JOHANNEM HeNRICUM Grs IZ,


In Epiffolam ejus Anatomicam ,
'Problematicam

DE
Stru&ura Nafi Cartilaginea ,
vafis fanguiferis Arteriolis
Membrana & Cavitatis tympani & officulorum auditus
horumque perioftio.

Experientijfime Vir.

Ic eft vera atque genuina (cientia Anatomica non


,
j

v
ex foia librorum ledlione , neque ex cadaverum
Tedlione unice haurienda , fed utriusque (ludii
'amicabile requiritur connubium. Quod cum ma-
xime Tibi cordi fit, adeo ut Authorum praeftan-
'tiorum monumenta nodle dieque evolvas, de- &
r
fgTfundtorum vifcera fedulfi fcruteris manu multa a ,
/ ^
'//

Te fperandi & felicia quaevis ominandi fuppeditas


rationem. Movent me hi tui mores utrefpondonem adliterastuas
primo Novembr. praeteriti anni ad me daras differre ulterius nequeam
publicis etfi demonftrationibus , praxi fervente, rebusque familia-
ribus fim occupatus.
Revocas autem primum ad incudem Naficonflitutionem cartila-
gineam ab Anatomiae peritis haud fatis perfpedlam atque defcriptam ,

multo minus depidlam Omnes enim, ut bene mones, Experien-


;

tiffime Vir, quinque tantum conftituunt partes Nafi cartilagineas,


duas nempe fuperiores, atque latiores, Nafi partibus odeis adhae-
rentes, tertiam inter ha fce mediam partemque fepti Narium carti-
lagineam conftituentetn . duafque inferiores. Pinnas vocatas.
Verum fi quis fufpenla manu perferutinium hoc inllituat, Nafi
alas
RESPONSIO. 9
alas non in totum, fed de minori parte cartilagineas efiefubdantiae >

atque hujus plures dari interruptiones, quam hadenus Anatomici


docuere deprehendet. Sub parte Nafi odea , (quas haud folum ex
,

duobus odiculis oblongo quadratis, fed etiam laterali fuperiorique


parte paris tertii odium Maxillae fuperioris condat) ablatis integu-
mentis , confpiciendus Nafiglobus > qui in duas partes facili negotio
dehifcit, dummodo ligamentofi nexus auferantur , prout videre ed
Tab. 9. Fig. y. A.
Hafce inter partes a fe invicem nonnihil didudas in confpedum
prodit pars fiepti cartilaginea quam tertiam in ordine facit Bartho-
,

linus , Spigelio autem prima audit eritque mihi quoque prima Nafi
,

cartilago , quia impar, caeterae autem in utroque latere duplices vi-


funtur. Difpefcit autem haec Cartilago inferiorem Nafi partem in duas
plagas, firmiterque cohaeret parti fepti narium offeae interveniente ,

tenuiore membranofo vinculo, quod ab ulcere facillime diffolvitur,


quo fado Nafus deformem atque planam acquirit figuram. Hocfep-
tum cartilagineum neutiquam parte fui inferiore & extrema acutum s
fed rotundum exidit, ut liquet Tab. 9. Fig. 6. & 7. Eft quandoque
incurvum & in decrepitis non folum in offeam degenerat fubdantiam
fed etiam fine medio unitur faepius cum undecimoofie MaxTsfupe-
rioris. Vomere dido. Praeterea confideratione dignum judico fep- ,

tum hocce narium cartilagineum non folum invefliri Membrana


,

Mucofia j verum quoque fub hac immediate Membranula tenuijjima.


H&c continuatio eit periodii Nafi partem ofieam obducentis , at-
,

que 'Perichondrium dici meretur, dotaque deprehenditur fuis arte-


riolis , praeprimis fi claras luci expofueris &
fubjedum nova mea me-
thodo praeparatum fuerit, ficuti nuper in Collegio privato odcndi
& Tab. 9. Fig. 8. exhibet. Membranula hac tenuiffima dilacerata,
aut abrupta difficile nova regeneratur & multum negotii faceffit Chi-
rurgo. ///cautem, feu tunica mucofa feptum obducens , Arterio-
,

forum ramufculorum myriadibusfuperbit, ut, fada accurata inda-


gine, liquet Tab. 9. Fig. 6. Horum extremitates nuper odendi adeo
fubtiles, ut indrumentis opticis vix attingi potuerint, unde mirum
non ed, tam frequenter digiti apice haemorrhagiam excitari. Scatet
quoque haec tunica mucofa copiofis glandulis. Vid. Tab. 7. Fig. 7.
Secunda & Tertia Nafi cartilago Fig. 4. A. exhibitae triangula- ,

res, par primum condituentes latere fuperiore conneduntur Nafi


,

parti ofieae ope ligamentofi nexus fenfimque deorfum proceden-


,

tes, parte anteriore in angulum acuminantur & parte inferiore exci-


B piunt
IO FREDERICI RUYSCHII
piunt cartilaginem Quartam &
Quintam feu par fecundum , qns
ab aliis quidem negtedfae, funt breves, latitudine tamen refpon-
dentes latitudini paris fecundi fupra memorati. Vid. Tab. 9.
Fi g- 4- B.
& Septima par tertium confutuentes, jamjam
Cartilago Sexta
memoratis cartilaginibus nempe quartae & quintas, latere pofterio-
re cohaerent, funtque praeter propter figurae quadrangularis. Vid.
Tab. 9. Fig, 4. C.
SeqUuntur has interruptiones cartilaginea OBava nona feu
par quartum, folia minora Peripiocae fcandentis nonnihil aemulan-
tes ,
quae in utroque extremo funt cufpidatae & in appendiculam
tenuem deorfum reflexam foliorum didtorum pediculo fubfimi-
,

lem delinentes circa finem tandem proxime fibi appropinquant


, ,
&
lateri utrique fepti adftant,ceu pediculi foliorum coftae , definunt-
que in crenam labii fuperioris Vid. Tab. 9. Fig. 4. D.
Portio reliqua maximam ‘Pinnarum partem in utroque latere
conffituens, non cartilaginea, fed mere membranacea eft, quam-
vis fatis crafla. Vid. Tab. 9. Fig. 4. E,
Quod vero fecundum literarum tuarum momentum attinet,
Experientiffime Vir, nempe vaforum fanguineorum membranam
Tympani perreptantium delineationem, difficile hoc negotium fa-
teor toties a me exegifli , ut aequo vultu diutius illud Tibi dene-
gare nequeam, arduum tamen omnino fuit, non folum didfavafa
in confpeclum producere, fed& propter fubtilitatem, delineatio-
nem eorundem moliri; quare ne credas, quaefo , omnes ramulo-
rum reptatus in annexa figura nona reprefentari, id quod prorfus
impoffibile effe reor.
Notari itaque primo loco velim reptatum eorum prorfus diver-
fum ab eo
effequi confpicitur in membrana tenuiffima capfam
,

obducente. Secundo loco fciendum, me Menfe Septembris prae-


teriti anni quando demonffrationes publicas ir. puerorum cadave-
,

ribus, triennio abhinc balfamatione mea vividis & nitidis conferva-


tis, celebrarem, demonftraffe membranam Tympani ex duabus
,

lamellis conftare, fuperiorem vero menfem tertiam etiam detexif-


fe, quam in mufeo meo cuilibet offendere poffum ; vafcula autem
fanguinea non per extimam diffieminari, fed prout hadfenus offen-
dere mihi licuit, per mediam, ita ut conjiciendum fit haec vaf- ,

cula peculiari profpicere provinciae, & raro fi unquam communi-


care cum vafis capfam perreptantibus. Porro notandum , vafa iila

arte-
RESPONSIO. n
arteriofa per membranam Tympani denfidima ramificatione dif-
perfa, proprium quoque fibi vendicare reptatum deferuntur enim
;

& centro aut medio Tympani ad circumferentiam , trunculus au-


tem horum centrum , aut medium adiens maxima de parte origi-
nem fiiarn debet ramulis Arteriarum Caroticarum externarum a la-
tere mufculi Malleoli externi incedentium. Vid. Tab.9. Fig. 9.
Circa vafcula fanguinea, membranae tenuidimae Capfae feu Tym-
pani cavitatis profpicientia , mirabilem &
prorfus alienum ab Au-
thorum figuris reptatum jucundifTimo nuper fpeftaculo in collegio
privato offendi, ceu etiam delineavi Tab. 9. Fig. 10. ubi membra-
na illa ex Capfa defumpta, &
in planum expanfa confpicitur, ut
eo accuratius in confpe&um producantur illa vafa.
Quae de neceflitate Perioftii Officulorum auditus, Vir Experien-
tidime, folidis argumentis edideris, applaufum merentur, adeo &
Autopfia confirmantur, ut aderere Tibi queam, me Qdicula haec
perioftio neutiquam priva ante triennium vel quadriennium detexit
fe, idquecafu, vafcula enim fanguinea per didta odicula didribur-
ta, &
Fig. 1. ex p refla , invento huic anfam fuppeditabant id quod,

unus ex difcipulis meis , tunc temporis loco Corollarii Difputatio-


ni fuae adjiciebat.
Sed avocant cum calamo animum ad alia labores mei & nego-
tia, quibus eo magis morem gero, quod firmiter mihi perfuadeam
me dubiaque tua diflipade,
hifce tuis petitis pro viribus fatisfecide ,

qui unicus Refponfionis meae finis erat , de quo deuti Te certum


efTe volo, ita nullam praetermittam occafionem, qua notum red-
dere queam, quantum Te amem, quamque flneero animo fim

ExperientiJJime Vir 3

Dab. Amftelod. die


x-9. Januat. 1657.
Tibiy titijque Studiis addidtus

Fredericus RtJYSCHiusr
EXPLICATIO TABULAE NONjE.
FIGURA PRIMA.
Reprafientat OJjicula auditus infitu naturali perioftio munita , Vaficulifique San-
guineis ditata'. Sunt que hic delineata multis numeris majora ^utVafia Sanguinea
eo magis fenjus incurrerent .

A. Malleolus. C. Stapes.
B. Incus. D. Quartum Officulum auditus.

FIGURA SECUNDA.
Eadem magnitudine
OJjicula proponit naturali ,
idque e corpore adulti.
FIGURA TERTIA.
Eadem OJJicula ecapite-fcetus hum. jamjam nati , qua magnitudinem maduU
to fere aquant.
FIGURAQUARTA.
SQuatuor proponit interruptiones Cartilagineas Nafi , lateris fmijlri.
Unam ex primo $C fupremopa- D. Unam ex quarto pari,
ri vifui exhibet. E. Pars membranacea , unius pin-
1. Unam ex fecundo pari. nae Nafi.
C. Unam ex tertio pari.
FIGURA QUINTA.
Nafum cum portione Ofifimm frontis & maxilla fuperioris exhibet , cujus glo-
bus in i partes dehifcit t nexu membranaceo dijfioluto. Suntque integumenta Nafi
exteriora ablata.
A. A. Globus in z partes dehifcens. B. Portio Septi narium.
FIGURA SEXTA.
Septum Narium reprafientat , cum involucro mucofio , fiuifque Vafis Arterio -
funtque didta arteriola longe plures 5
fis , quam hic delineare potui.
A. Portio offis frontis. biens, funtque numerofiores,
B. Septum Vafis arteriolis fuper- quam expreffi.
FIGURA SEPTIMA.
Didium fieptum indigitat cum fuo involucro mucofio , glandulis innumeris pra «
dito , quarum Oficula hiantia Vifiui fiefe exhibent.

FIGURA OCTAVA.
Membram tenuijjimam fiub involucro mucofio , fieu membrana papillofia fitam
,
fieptumque Narium immediate invefiientem Vfisque Sanguineis infit rubiam , de-
monflrat.
FIGURA NONA.
Membrana tympani Arterioja Vficula exhibet .

A. Ramulus rami Arteriae Caroti- B. Ejufdem diftributio per mem«


dis exterioris. branam Tympani.
FIGURA DECIMA.
Reptatum Arteriolarum per membranulam capfiam fiuccingentem demonfirat.
J » « < VI» '*

•"
«v--- v» :

-vv-
EPISTOLA
Anatomica, Problematica
-
NONA. Authore

Andrea Ottomaro Goelicke,


Med: D.
Ad Virum Clari[fimum

pREDERICUM RuYSCHIUMj!
Med. BoU. Anatomice ac Botanica Profejforem.

D E ?

Curfu arteriarum per Piam matrem cerebrum involven-


tem , de tertia cerebri meninge , de arteriis membra-
narum cavitates offis frontis fupra narium radices & eas
fub fella equina inveftientium , nec non de vafis arte-
riolis novis Hepatis & Diaphragmatis.

Apud JOANNEM PAULI, 1718,


5

Vir Celeberrime !
ingenuum tuum candorem, fervidumque fcien-
>Ifi

tiarum Medicarum in dies novo inventorum ap-


paratu augendarum defiderium fatis fuperque
perfpedum haberem , vix aufus fuifiem incom-
tas hafce ad Te dare literas; Fecit autem ami-
cum illud commercium literarium, quo ante-
hac jam alios beafti>imo invitavit me quadante-
nus fingularis amicitia ac favor, quem Vir Cia-
riiTimus, ¥). Grretz , amicus meus seflumatifiimus non femel mi-
hi deprsedicavit
,
quinimo exolculatus eft Ut adeo hinc certifil-
:

ma fpe fruar, Te pro congenita tua humanitate & meae in feriben-


do importunitati veniam daturum, & juftse fimul curiofitati , qua
circa problemata quaedam Anatomica non minimi momenti te-
neor, fatisfa&urum. Epiftola enim, inquit Cicero non erubefeit
,

Quippe cujus beneficio in finum alterius licet effundere liberius,


quicquid alias ingenuus vetaret pudor.
In Cranio noftro Vir Celeberrime, cerebrum cum ejus appen-
,

dice cerebello , reconditum effe medullamque oblongatam per to-


,

tum fpinae dorfi tractum protenfam , lippis jam atque tonforibus


notum, Subltantiam ejus partim corticalem , partim medullarem
efle , tefle Malpighio , jam obfervarunt fuo tempore Biccolomi -
nens , Lin denius , Bauhinus , &
pofl ipfos Anatomici quod ,

fciam, omnes. Meninges denique Cerebri, duram asque ac piam,


communia ipfius involucra effe, nec tantummodo exteriorem ejus
peripheriam circumcingere, fed in intricatiflimos ac tantum non
labyrintheos gyros, anfractus atque fulcos fefe infinuare magna ,

etiam induflria in Anatome Cerebri indagavit Willijius Quibus ;


&
nuper ultimam veluti manum adhibuit folers tua dexteritas , quan-
do in Refponfione ad Epiftolam Problematicam Septimam Viri
C
Expertiffimi D. Gratz piam matrem Cerebellum inveflientem in
Fig. I. unumque ex proceffibus ipfius falciformibus cum mirabili
vaforum reptatu in Fig.a.accuratilfime delineafti,
Iftud igitur folummodo anxium me tenuit quid de reptatu Ar-
teriarum Pise Matris Cerebrum & Spinalem medullam inveflientis,
quem T). Bidloo expreffit Tab. VIII. Fig. V. ut & Tab. X. Fig. i.
A 2, fentirem,
4 E I S T O L A.
femirem cum ilium longe alium in nitidiffimis Mufei tui praepa-
,

ratis viderim quidque judicarem de tertia Cerebi membrana du-


, ,

rae & piae intermedia, de qua in Tabulis fuis Anatomicis idem agit

©. Bidloo , eirerne illa chimaerica an vero realiter ibidem exiftens


,

quemadmodum Anatomica eadem aliis obtigiffe fata, re-


hiflorix
flantur. Prius perfuadere mihi non licuit de Viro, in re Anato-
mica ufque adeo quique de fua in fecandis cadaveribus
celebri ,

humanis felicitate tantam fpargit gloriam , praeprimis


Sc dexteritate
cum illam in publicis Demonftrationibus nuper flatu a Te exhibi-
tam , ipfo etiam prasfente Trofejf. Bidloo viderim ,& T). Bohniiis,

ProfelTor Medicina Lipfienfis primam inventionis laudem. Ipfi


haud obfcure affignare videatur in Circulo Anatom. Trogymnaf
xxi./. 333. ubi hunc in modum loquitur : Trimus quantum ego ,

quidem novi., Bidloo in Anatome fua corporis humani mentionem


fecit tertia cujufdam membrana dura ac pia intermedia quam
, ,

in nupera pariter fe Bione publica cadaveris virilis non tertia a ,

morte hora ut Anatomico huic contigit , fed decimo quinto die


,

B
fp e at oribus meis videndam prap aravi. Quicquid tamen horum
iit dolenda nihilominus foetus hujus Anatomici fors eo quod
, ,

parentem ufque adeo infelicem agnofcat, quippe qui meretricio


prorfus amore eundem in naturali fuo fqualore dereliquit , nec aqu&
abluit, aut fale fricuit, ut fic nitidiori forma prodiret in orbem,
,

oculisque aliorum placeret. Cultum itaque atque favorem omnium


ingenuorum Philiatrorum promereberis, fi accuratiori Iconifmova-
fa Pix xM atris cerebrum & medullam fpinalem involventis ut Sc ,

Membranam hancce arachnoiden ejufque continuationem depinxeris


cujus itidem progeniei fit membrana , invefliens cavitates fu pra na-
rium radices in ofle frontis, necnon illius cingentis cavitates fub ,

fella equina, qusque mirificx vaforum fanguineorum ibidem finr-


ramificationes.
Circa Hepatis flrudturam &
ufum nec non vafa illud perreptan-
tia magna etiam ab omni tempore foverunt prxjudicia Medici.
Adeo ut etiam primas huic vifceri concedere fanguificationis &
negotium illi demandare haud erubuerint quamvis mox alii de ,

folio fuo illud deturbaverint , ejufque ineptitudinem ad nobilem


ejufmodi provinciam fuflinendam fole clarius demonflraverint >
Donec tandem Ingeniofiflimus Malpighius fabricam ejus enuclea-
tius indagafTet, indeque verum ejus ufum oflendiffet. Vafa {an-
guinea , per glandulofum ipfius parenchyma artificiofe difperfa
Anatomica , Troblematica Nona. 5
quod attinet, ea communi Anatomicorum confenfu Adducen
in -*

tia & Abducentia difpefcuntur. Prioris generis funt Arteria Hepa-


tica ex dextro Arteriae Coeliacas ramo oriunda. Vena portarum ,
quas
& quibufdam munus Arteriis fimile obire creditur, & Nervus he-
paticus. Pofierioris vero; Venae Cavae furculi ,
vafa lymphatica,
ex fingulis glandulofis acinis ortum capientia, & Pori bilarii. At-
quae haec funt, quae in Inftitutionibus fuis Anatomicis recitare fo~
lent Authores ad unum omnes. Neque enim ulli mirum videri
debet, cum plurimi, fi non omnes ignorent genuinam methodum
,

tam myfteriofam vaforum difieminationem invefiigandi. _ Tibi ve-


ro, Celeberrime Vir, cum haec naturae facraria pateant, quippe qui
totos dies in rimandis ejufmodi arcanis confumis,ac modum calles
vafcula fubtiliffima Capillaria, Microfcopiis etiam vix obfervabilia
ceracea quadam materia adimplendi, non fane video, quid cando-
re tuo aequius aut dignius efle queat, quam ut hac in parte curio-
forum defideria impleas atque fi quae nova habeas inventa circa
,

vafa Hepatis {anguinea praeter illa, quae vulgo Anatomici recenfe-


re folent, eadem in magnum rei Medies emolumentum communi-
care ne graveris.
Non autem, Vir Celeberrime, quod malevolorum invidiam
eft
Sc obtreftatiunculas vel minimum moreris; Hi enim ubi aemulari
non pofiunt, conantur faltem Zoilorum more aliorum de fdentiis
bene meritorum Virorum famam arrodere aliifque fufpedtam red-
dere, ficuti & in hac ipfa Academia miror ClarifT, Bidloo in Le-
ctionibus fuis qua publicis, qua privatis in Te debacchari , Teque
pro Anatomicorum miferrimo proclamare nonerubelcere. Sed fcias
quaefo Artem non habere oforem , nifi ignorantem , ac reprehen-
,

dere multo facilius efie quam imitari. Hifce ergo meliorem opto
mentem, ut convitiis fuis tandem difeant parcere, atque ita bre-
vi ad meliorem redeant frugem. Tibi vero, ut interea tranquillo
atque conflanti fis animo atque ea, qua coepifii folertia ftudiis
, ,

tuis Anatomicis adhuc porro invigilare non definas , foveo.


Multa equidem adhuc alia forent, Vir Celeberrime, de quibus
a Te edoceri cuperem ; imprimis quas concernunt Diaphragma
ejufque Vafa fanguinea ; Et an non juflsfufpicioni locus efie queat
prster Arterias jamdum ab aliis deferiptas, alras adhuc efle ad ,

ipfutn Diaphragma tendentes de quibus ne fomniarunt quidem-


,

in hunc ufque diem Anatomici. Sed vereor partim ne limites,

atque cancellos Epiflols tranfiliam partim etiam ne humanitate


,

A 3 tuai
6 EPISTOLA,
tua nimium abuti videar. Quod denique fupereft , Deum O. M.
imploro, ut non folummodo vegetum Tibi corpus ad Neftoreos
ufque annos fofpitet &
confervet , fed &
in mediis malevolorum
calumniis mentem tuam dulci acquiefcentia ac tranquillitate per-
fundat in fummum Artis noftrae decus atque emolumentum. Va-
le, Vir Celeberrime, meque favore tuo in pofterum dignare, qui
perpetuo futurus funi

Celeberrimi Nominis Tui


Scribeb. e Mufeo meo
Lugdun. Batav. die
10 . Apjil. 1657.
ObfervantiJJimus Cultor ,

Andreas Ottomar Goelicke,


Med. T).
\
/

Frederici Ruyschii
RES PONS IO Ad Virum ExpertiJJimum

ANDREAM 0 T T 0 M A R U M G 0 E L I C K E,
Med. D.

In EpiHolam ejus Anatomicam , Froblematicam

D E
Curfu Arteriarum per Piam Matrem cerebrum involventem , de
tertia Cerebri meninge de Arteriis Membranarum cavitatis
,

Offis frontis fupra narium radices & eas fub fella equina
inveftientium &c. ,

ExpenemijJime Vir.

Ulla Iiterae Tuae x. April. mihi traditae indigebant


venia, vel prolixa excubatione ; gratiffimum quip-
|

pe mihi fuit , cognofcere ex Amico te Amicum 9 at-


t

'
que hinc occafionem mihi fuppeditatam , defideriis
I
tuis curiofis fatisfaciendi. Dubito autem an in to-
tum illis fatisfacturus fim, multis enim hic me dif-
1

ficultatibus intricatum profiteor pnefertim circa delineationem


,

Membranee Arachnoidea quam a me exigis : Adeo enim fubtilis


^iftit , totque in locis Pise Matri fubjedas ejufque Vafis fanguineis
xibus fibrofis connata , ut nulla omnino arte ab eadem tota quan-
illibata feparari poffit , prsfertim illo in loco , ubi Cerebri he-
ifphserium utrumque parte fuperiore fub Dura Matre inveilit %
atu quidem per tubulum adadto innumeris in locis elevatur mox ,

item denuo fubfidet atque dilparet unde quivis haud difficulter


,

imo impoffibilitatem illam iiliba-


includere potefl difficultatem
m delineandi Circa Cerebellum autem , prsfertim parte pol/te-
:

are, ut & Spinalem Medullam facillime flatu recedit a esceris


volucris ,adeo ut ibidem accuratius depingi poffir.
Hoc di da Membrana feu Tunica cArachnoidea habet peculia-
8 FREDERICI RUYSCHII
re ,
neque in Crafia Fia Matre ha&enus a me obfemtum
,
neque in
quod nimirum non folum membrana adeo fubtilis, ut nulla de
fic

tur in corpore fnbtilior; (quam ob caufam primi quoque invento"


res, Ci. Viri Blafius Sia Jus, Quina, Swammerdam
, &c. qui ,

confortium quoddam inter fe fovebant A. 1665- > 1666. hanc &


membranam nomine Arachnoideis condecorarunt .) Verum etiam
quod flatu & fubjedd Pia Matre innumeris in locis disjunfta Mem- ,

branam Cellulofam mentiatur (jpraefertim Cerebri membranis hu-


more copiofo obfitisj) cum tamen cellulofa neutiquam fit,
Verifimile quoque non e(f pinguedinem, quae fub Dura Matre
,

nonnunquam reperi , & in Mufaso meo refervatur, hofpitari in


dicta Tunica Arachnoidea utpote Arteriolis rariffimis, fi ullis,
parte Cerebri fuperiore obfita; fed eandem lolummodo in Pia Ma-
tre haerere puto.
,

Miraberis autem ,
Expcrientiffime Vir, me ftatuere per didtam
Tunicam Arachnoideam , qua fuperiorem Cerebri partem involvit,
rariffima, fi ulla diffeminari vafa [anguinea* fed miror & egofum-
mopere, talia vafa nunquam in confpcdtum meum venifie, cum
tamen totius corporis vafcula minutiffima novo artificio noftro de-
tegere ha&enus potuerim. Fateor equidem mihi vifa quandoque
vafa quaedam per eam, ubi Medullam fpinalem inveftit,difperfa,
unde quidem quis conjicere poffet, eandem quoque, ubi Cerebri
partem fuperiorem involvit, fuis gaudere vafculis fanguineis ,prae-
iertim fi cuipiam etiam iubeat Achilleum illud, quo ex partium
nutritione vaforum [anguineorum praefentiam jam in Cathedris de-
monftrant, argumentum in fubfidium vocare; Verum enimvero
aliud longe exiflimo efie,vafa quaedam conjedura adfiruere , aliud
vero, eadem demonfirare , imo depingi curare , quemadmodum
Brofeff. Bidloo fecit fint enim fiia quibufvis corporis humani
:

partibus vafa [anguifera, illis tamen unum eundemque reptatum


haud attribuet ille, qui fumo & fuco oculos fuos obduci haud pa- 1

titur. Idcirco fufpiciones pro veris non vendam , neque vafa de-
lineare afiedo , quae oculi mei nunquam tetigere , malo enim man-
cam aliquando defcriptionem relinquere, quam turpi fraude lepo-
rem meum Commodum quidem efict, atque otiofis cere-
fallere.
bris dignum &
acceptum opus, fi eruditi ejufmodi conje&uris feu
veritfimae autopfiae fidem facerent, fic enim dubia plurima, quae
circa nonnullas corporis partes anxios tenent accuratiores , brevi
temporis fpatio evahitura eflcnt.
Ita
RESPONSIO. 9
Ita circa Secundinam humanam conje&uris fuis facillime ftende-
rent vafa fanguinea ubique difperfa per Membranam Chorion ,quod
tamen veritati oculari nullatenus confentaneumeft , cum folum dif-
tributa videantur per partem ejus mediam, non vero ulterius, ubi
fcilicet Placenta cohaeret, ibi quoque vaforum myriadibus fuperbit.
Praeterea haud difficulter etiam concederent vafa fanguinea ipfi Am-
nio fubflrato , cum tamen Membrana Chorion tot vafis infui medio
dotata, ne minimum quidem ramufculum illi impertiat id quod ,

non adeo mirum videri debet quoniam duae


,
hae Membranae Chorion
,

& Amnion libi invicem leviter folum cohaerent; fed haec in tranfitu
didfa Vafa fanguinea per Piam Matrem difleminata innumeris
fint.

quidem in locis diftam Tunicam Arachonideam perforant, nullam


tamen inde eidem impertitam ramificationem obfervare unquam po-
tui circa hemifphaeria Cerebri anteriora; faepius quidem impofucrunt
mihi vafa illa fanguinea per Piam Matrem difperfa , quae mentieban-
tur quoque decurrere per Arachnoideam re autem penitius in-
,

fpefra, errorem detexi; «

Portionem hujus Tunica Arachnoidea exiguam flatu elevatam


exhibet Tab. io. Bidloo autem portionem ingentem illibatam & a ,

capite dependentem reprazfentat Tab. VIII. Fig. V. idquodimpoffi-


bileeffe reor, oleumque & operam perderent Anatomici , qui illud
ad Authorem huncce imitari molirentur. Noli quoque credere illam ,

Tunicam adeo ede craffiam , ac Bidloiana Tabula citata indigitat ;


fubtiliorem enim, ut dixi, in toto corpore non reperio.
Alteram tuam petitionem quod fpedfat Experientiffimc Vir,
.

fcilicet Arteriarum per Piam Matrem diifributarum Iconem lubens ,

quidem Tibi largior differentiam haud parvam reperiri inter illarum


,

reptatum a me hic exhibitum , inque ipfo capite pueri a pluribus


jam annis nitide confervato, aTevifum, &
Bidloi figuram quip- ,

pe quae vel leviter atrendenti autopfiae contraria manifefte apparet.


Confideratione autem dignum eft uniuscujufque circumvolutionis
,

Cerebri Arterias inofculari & uniri cum Arteriis proxime adfitis ,


id quod Bidloo nimis parce in fua delineatione expreffit.Prasterea cir-
ca circumgyrationes Cerebri Pia Matre adhuc inftruftas notandum,
eas neutiquam tam profundas confpici , quam Pia Matre ablata,
ubi fulci & anfra&us profundiores vifuntur , unde quoque Cerebri
fuperficies raro
, fi unquam , adeo inaequalis exiftit ac quidem ap-
, ,

paret in Fig. Bidloi i. Tab. 5. mirari quoque cogor circumvolutio-


nes adeo tenues efTe delineatas, nimirum Tab. ejus X. Fig. 1. quia
B talem
IO FREDERICI RUYSCHII
talem earum faciem in homine fano nunquam offendi ,
quin potius
deprehendo eas ad Cerebrum Infantis magis accedere cum caztera, ,

quae Figura illa exprimit , cum adulti Cerebro conveniant ; Ne di-


cam jam aliquid de imaginaria & chimerica delineatione Glandu-
larum fubflantiae Cerebri Corticalis in eadem Tabula exhibita per
quas repentia vafa fanguinea nunquam oculis armatis , taceo , in-
ermibus, vifa repraesentat.
Quoad progeniem Membranae Cavitates fupra Narium radices
,

in OiTe frontis exiftentes, inveftientis , nullam deprehendere potus


inter eam& Membranas Cerebrum involventes continuationem feti-

bilem , fed communicare illam folummodo comperto cum Mem-


fi

brana OiTa fpongiofa Narium obducente per Foramina in fundodic-


tarum cavitatum exiiientia. Eft vero ilia Membrana fere ejufdem
fubtilitatiscum Tunica drachnoided vafaque peream diffeminata
,

ede, pr;mus orbi litterato intimavit T. Tieufcns , eorum verum


reptatum haud adjecit, unde has Arterias peculiari artificio dete&as
delineadem, nifi loci defe&us in hac Tab.X. illud prohibuidet.
Fungitur vero officio Perioflii interni a Dura Matre diverfa dt alie-
na , &
propter numerofa vafa fanguinea non fine ratione fufpicare
licet, non hunc folum ejus ufum effe , fed eandem fuis gaudere
Glandulis infenfibilibus , humorem limofum in cavitatibus illis non
raro repertum producentibus a qua opinione quoque haud alienus
;

eft Clari fT) . V


crheyen Profejf. Anatom. Lovanienfis accurat ijf.
%_Anatom. Trabi. V. Cap. i i.p. 2 1 8 An i ut odor attradlus in eadem
. .

diutius haereat, & coniervetur? i, ut fanguis a mucofo humore pur-


getur ?

Arteriarum diflributionem quod attiner per finus Offis Sphaenoi-


dei Membranulam quam valde tenuem quoque deprehendo eam
, ,

Tibi, Expertidime Vir, data occafione exhibiturus fum.


Arterias Hepaticas novas nonnullas mihi detexit Annus fuperior,
deprehendique earum alias oriri a Vafis Diaphragmaticis quae fcili- ,

cet ubi Diaphragmati profpexerint ulterius delcendunt & pergib-


, ,

bofam Hepatis partem ulterius diftribuunrur.communicantquecum


Arteria Hepatica jam nota. Plurimae vero aliae exiles oriuntur ab
Arteriis per Ligamentum Hepatis fufpenforium utrumque dilfe-
minatis.
Quod Arterias Diaphragmaticas concernit ,
pmer notifiimas ,

Phrenicas di<flas , novas duas ex Subclaviis cum Venis oriundas,


detexit Clarijf. Verheycn Anatem. -Trabi. III. Caf.m.p. 124. &
varias
RESPONSIO. ix'
varias quoque exiles invenit a Lumbaribus aut adipofts prodeun-
tes ;
Quibus omnibus addere pojffem plures confiderabiles Arterias
ab inferioribus & interioribus Intercoftalibus oriundas. Arterias enim,
hae intercoftales inferiores , difperfae per fpatia iutercoflalia inferiora
ulterius repunt per Diaphragma & cum , caeceris ejus Arteriis uniun-
tur. Praeter hafce Diaphragma quoque non raro Arte-
adipifcitur
riolas exiguas a ramis Splenicis ortas ,
quas tamen ob temporis
angufiiam &
fpatii in hac Tabula defedum non delineavi.

Profeff. Bidioi obtredatiunculas in fuis legionibus publicis at-


que privatis contra me effutitas a longo quidem tempore intellexi
generofo tamen femper fprevi filentio & adhuc flocci nihilique
, ,

facio. Debacclietur in me , prout in alios fecit , infra iram meam


illa habeo; Mufcx enim pupugere Maronem. Dicat clamet me &
efle Anatomicum Miforrimum 3 nihil tamen inde addet fux gloriae,
aut meae detrahet famse quam fartam tedaraque mihi fervarunt,
,

fervabuntque labores mei indefeffi , &


ingenua Candidorum judi-
cia. Malo enim audire Miferrimus Anatomicus, ut & fubtilis La-
nio, quam Leno Famofus.
De eo faltem fecurus atque lastus, quod promifla mea rebus hac-
tenus femper refponderint , id quod Doriorum quilibet teftari
poteft, cum e contra alii Profeffionis honorem affedantes aureos ,

polliceantur montes, atque Nofocomia vix omnia ftudio eorum


Anatomico fufficientia largitura efle Cadavera jaditent , honore ,

vero tandem confecuto, inani fuco fallant Studioforum exfpeda-


tionem , atque vix intra Triennium unam fedionem in Theatro ,

Publico Anatomico moliantur; inque promiffis turpiter delinquant.


Hifce vale , &
amare perge eum qui toto pedore femper erit
,

ExperientiJJime Vir

E Mufxo Amftelod. u
diei May 1697.

Tibi addittijfimus .

Fredericus Ruysch ids


TABULA HAC DECIMA.
Juvenis caput ,
per aliquot annos nitide ^ & viventis injlar , confervatum ,
reprajentat.
Quanta fit differentia inter hancce Figuram , illam a Bidloo in lucem edi-
tam , ( quoad Arteriarum , per Piam Matrem excurrentium reptatum , atque
copiam , nec non quoad reprafentationem Sulcorum Cerebri , Pia Matre &
Membrana Arachnoidea invejlitorum , ) quivis lufirare poterit , idque haud fo-
lum in hac Figura , verum etiam in objedlo ipfo , ad cujus imitationem fculptor
hanc confecit ,
Figuram j Quem in finem didi uni objcdlum vivido colore pradi-
tum , ulterius confervaturus fum.

A. Didum caput indigitat. prominentem ,6c inter utrumque


B. Tubulum Membranam A-
inter cerebriHemifphasrium fefe in-
rachnoideam, Sc Piam Matrem finuantem, demonftrat.
infertum ,
ut flatu adado a fe H. Sulcum denotat inter utrumque
invicem recederent. Cerebri Hemifphasrium , e quo
C. Portionem Membranas Arach- Arterias plurimas emergentes ,
noideae a flatu elevatam. modo diclis lateralibus Arteriis
D. Minutifllmas quafdam Veficulas infinitis in locis per Anaftomo-
a flatu in confpedum prodeun- fesneduntur.
tes , ortumque ducentes non fo- I. Sulcos S. A nfradus , Cerebri re-
lum a flatu , verum etiam a la- rasfentat Pia Matre & Mem-
tice aquofo inter didam Mem- E rana Arachnoidea tedos , un-
branam Arachnoideam, &Piam de eorum profunditas oblitera-
Matrem hofpitante ,
repras- tur -
y quod in Bidloi Tab. f.
id
fentat. ut &
Tab. 8. Fig. y. haud ob-
E. E. Minutifllmas portiones Mem- fervatum in iis enim vifuntur
:

branas Arachnoideas a flatu fi- fulci admodum profundi , 8c


mul elevatas, exhibent. tanquam didis tegminibus privi.
F. Tabuke Vitreas Cranii portionem
EPISTOLA
A n atomica,Problematica
DECIMA,
cAuthore

BARTHOLOMIO KEERWOLFF;
Med. Dofr.
xyid Virum ChriJJimum

FREDERICUM R UYSC HTT7M,


Med. Doti Anatomia ac Botanices Vrofejjorem.
.

D E
Auricularum Cordis , earumque fibrarum motricium
ftru&ura*

AMSTELiEDAMI,
Apud JOANNEM PAULI, 17x0.
:
i
: ri .

yi .. :v r;

t
I

ClarlJJimeVir ,

Iu dubius hxfi, an hifce literis folidiora tua (ludia interrum-


pere auderem i fretus tamen humanirate tua, qua omnes,
qui ad (ludium Anatomicum promovendum a Te aliquid pe-
tiere, excepifti, eo etiam fum addu&us, ut haec infra poli-
ta Tibi proponerem.
Cum enim. nuper, Clariffime Vir, in Theatro Anatomico, in cada-
veribus per aliquot annos ab omni corruptione accuratifflme confervatis
fine ullo fuco, tam nitido vividoque colore, flexilibusque etiam membris
praeditis, ut potiusdormientium , quam mortuorum (pedem praeberent,,
publice Pedtoris partes internas demonftrares j inter alia nova rariora &
quae nobis ob oculos ponebas , non e minimis erant Cordis Auriculae , in
quibus tum longe alium vaforum reptatum , quam ab ullo auctorum ad-
huc fuit defcriptus
,
indigitabas , quem cum refponlione Tua ad Orna-
tifflmiD. Gaubii 'Epiftolam tertiam, defcriptum & depidtum vidi > val-
de laetabar , non tantum publice haec fuifie a Clariffl Viro demonftrata,
fed etiam publici juris fadta, ita ut qui viderant, memorix labili fuc-
illi,

currere poflent; in quibus vero id noncontigerat, per figuras nitide Sc


accuratifflme depictas, (Ibi reprxfentare pofient.
Non inique igitur feret Vir ClarifT.
prxter datam accurati (limam ho-
fi

rum vaforum delineationem


, eafdem partes pro publico
aliud quid circa
adhuc efflagitem j vidi nimirum &
admiratus fui , cum Vir Clariffl mihi
ac aliis, domi fuae Corda, infigni plane artificio prxparata, exhiberet,
non tantum quid rari novique circa vafa Cordis, Auriculas perreptantia ,
(ed etiam admirabilem ipfarum Auricularum figuram , perquam pul- &
chram fibrarum motricium texturam , faciem exteriorem Auriculae dextrae
perreptantem j nec diu me continui, quin flarim omnes , qui ad manum
erant, auctores Anatomicos, tam Veteres, quam Neotericos evolverem*
num alibi hanc (Irudturam vel depidtam vel defcriptam invenirem 5 ve-
rum plerofque omnes, inter alios Horftium, Riolanum, Louwerum,.
Bartholinos, Blancardum in figuris fuis Auriculas Cordis ita deprehendi

depinxifle, ac fi tantum efflent quxdam deformes particulx carnofx Cor-


di appofitx j & tandem etiam confului Tabulas D. Profefloris Bidloi,
num ille forfitan accuratius has partes delineafiet, fed non felicius, quam
exteros harum partium figuram exprefiifle , vidi. Quoniam igitur fpes
me omnino fruftrata eft, confero me ad Te, Cl. Vir, cui contigit eam
prxparandi methodum inver.iffle, qua omnes coiporis partes , prout funt
in (latu naturali ac vivente , confervare poffls ; &
peto ut harum partium
figuram 8c itrudturam , quam mihi ac aliis privatim demonftrafti , etiam
A 2 publi-
4 Eplftola Anatomica , ‘Problematica \"Decima
publico non invideas, nihil enim Anatomias ac Medicinae cultoribus gra-
tius prasflare poteris, quam fi plurima tua nova intenta cum aliis commu-
nices; cumque omnes audtores circa flrudturam fuifle
praeterea viderim,
hallucinatos , ambigo,
valde etiam an non circa harum partium ufim
etiam lapfi fuerint ? Obnixe itaque rogo ne dedigneris Vir Clarifiime
,

mihi ac toti orbi literato , tuam hac de re fententiam aperire, quod ab


humanitate tua mihi promitto, ad quaevis obfequia erga te promptiffi-
mus
B A R T. KEERWOLFF.
Med. Doti.
Amftelodami
i Januarii 1697,

frederici royschii
RESPONSIO Ad Expertijffimum Virum

BARTHOLOMAEUM KEERWOLFF, Med. Doft„

In Epi Holam ejus Anatomicam , Problematicam

DeAuricularum Cordis, earumque fibrarum motricium ftrudura.

Expertiffime Vir.

C Ordis Auriculas admirandae


eas figuris rite adhuc
efle flrudturas,
delineatas e(le,
5c a nullo Anatomicorum
bene mones inEpiflola, fecun-
do die Januarii ad me data folent enim Anatomici ad unum omnes Au-

riculam fini tram depingere ceu informem indigeftamque carnem, cum


i

contra, fi bene advertamus, res tam exigua: operas non fit, cuncta, quas
in Cordis Auriculis vifuntur, nitide figuris illulfrare. Hujus erroris nul-
lam fere aliam agnofeo caufam, quam quod cadavera, per confequens
Corda, ante delineationem in flatum hominum viventium haud fuerint
fCdadta ; quo fine fieri non poffe reor, ut verus harum partium iconifraus
exhibeatur Corda enim humana, poli mortem corpore exempta, flac-
:

cida exiflunt, vigoremque amittunt; unde pictoribus denegatur requifita


forma. Praeterea Anatomici ob defectum Cordum humanorum , brutorum
infpiccre afiolebant ; unde praeoccupati , minus redte judicarunt de variis
rebus* circa Cor humanum ejufque auriculas confideraudis hifceadden- :

dum-
Fre derici Ruyfchii Refponjio . y
dum, Cor humanum ob tenuitatem parietis dextri, ut plurimum valde
effe fliccidum, minufque congruum ad delineationem Auriculae dextrae,
quae illi annediturj eapropter Anatomici nonnulli in, delineandis fibris
motricibus Cordis in auxilium vocarunt vitulorum ut ovium Corda , id &
quod facile colligere dl ex figuris nonnullorum, qui gloriam fparferunt
ingentem per orbem inanem fine praevia Cordis reftauratione antedida,
:

nemo facile manifdlabit ea Vafa Sanguinea, quau ex Auriculis ipfis tan-


quam Vafis expanfis , oriuntur, minori parte per Auriculas, maxima
vero per Cor ipfum exfpatiantur, ficuti in Mufaeo meo confervantur , &
Tab. ii. fig 4. exhibentur Sine praemiffa naturali reftitutione, diverfi-
tatem fibrarum motricium Auricularum, praefertim facie externa, tam
exade haud attingent oculi noftri, quam tibi, Expertifiime Vir, ut
aliis qui praefentes demonftratione noftra privata demonftra-
fefe ilitere in
vi. Confiderandum quoque Cordis Auriculas in diaftole, feu dilata-
elt,
tione, aliam acquirere formam, quam in Syftole, feu contradioncj in
delineatione Auricularum fculptori non exhibui Auriculas contradas , aft,
ut oportet, arte noitra nova, atque inaudita, expanfis ex liquido ri- &
gidas, ut naturalem confiitutioncm , quantum fieri poteft, continuo ad-
fpiceret, donec plane abfolvifiet ; id quod Anatomicorum Antillites haud
facere affolent, qui primo figuras in chartis depingi curant, in fculptoris
auxilium, qui tandem fecundum eas figuras, non autem fecundum obje-
ctum ipfum, fuas conficit j &
fic multum de naturali conftitutione amit-
titur. Noli quoque putare, utrarnque auriculam adeo effe exiguam, quem-
admodum in figuris hadenus in lucem editis, expreffere Audores * ad ti-
num omnes depinxerunt Auriculas, quales poli mortem invenerunt, con-
tradas fcilicet ; Naturalem Auricularum magnitudinem repraefentat Ta-
bula haec annexa.
Produdior quoque efl: Auricula Cordis finiffra , quam utplurimum (er-
pentino reptatu repentem , &
in mucronem incurvum exeuntem offendo.
Vid. Tab. 1 1. Fig. 1. &
1. Eftque dida Auricula finiftra in ambitu cri-
ftata, ficuti bene obfervatum a J. Riolano, Anthrop. L. 3. tol. mihi 2.37.
ubi haec reperiuntur verba Auricula dextra Cordis capacior
: grandior &
incumbit verne cava orifitio $ fini lira minor &
anguli ior , atque in circuitu cri~
(lata.
Nullibi autem fatis accurate illas delineatas eonfpexi hadenus, eaprop-
ter non inconcinnum fore Tecum exiftimavi, illarum figuram hic exhi-
bere accuratam.
Quoad delineationem admirandae ftrudurae fibrarum externarum motri-
ciutn Auriculae dextrae, quam a me exigis, Tab. 11. fig. 3. 4. illam
repraffentant.
Ulum Auricularum a me quoque poftulare Tibi vifum fuit, Vir Ex-
pertiffimej ineo caeteris Anatomicis adltipulor, nimirum infervire, ut
A 3
fan-
6 Frederici Ruyfchii Refponfio
fanguinem ad Cor refluum , tanquam diverticula, recipiant, & in Ven-
triculorum finum effundant > quod ut exadius ab omni parte praeftarent
non foliim indigebant notiffimis carnofis fafciculis , feu mufculofis colum-
nis femilunaribus , quae reperiuntur facie interiore Auricularum , verum e-
tiam ex iifdem a lateribus emergunt obliquae fibrae carnofaebreviffimae,id
quod fig. f. exhibet. Neque praetereundum exiftimo , in auricula dextra
compagem fafciculorum fibrarum motricium , feu columnarum carnofa-
rum parte interiore fitarum , variis in locis ab auriculis nonnihil diftare,
praefertim in auricula particula prominente , illudque demonftrant ftyli
aenei didas columnas elevantes, vide fig. f. Hifce curiofitati Tuae me fa-
tisfeciffe, reor, fauftaque omnia Tibi precatus, fum

Tui amantiffimus

F. Ruyschius,
Data: AmFelodami
26. Iui/ 1697.
'

. 7
TA B U L A XI.
Auricularum Cordum humanorum quinas reprsefentat figuras, quarum
autem dextrae dicuntur Auriculae.
binae finiftrae, caeterae
Prima, Secunda, Tertia, &
Quarta figura exhibent Auriculas cordum"
hum. Sanguine, Gypfea, vel ceracea materia infardas, ut earum figurae
diffinde, pro ut in diaftole Auricularum in vivo plethorico homine exi-
flunt, illuffrari poliunt,

FIGURAE P R I M /£
EXPOSITIO.
A. Auricula cordis hum finiflra, fulcro ligneo innitens.
:

B. Sacculus membranofus, ceu venae pulmonalis bafis vel expanfio cum


auricula communem cavitatem conftituens, arteriifque confperfus, non
tantum duos, uti Audores autumant, fed quatuor venae Pulmonalis trun-
cos emittitj de bifce nihil in Bidloi figuris reperire eft, id quod tamen in
opere tam fumptuofo, quidem defideraretur.
C. Locus, ubi Auricula finiflra dido facculo connata.
D. D. Vente Pulmonalis Truncus Primus &
Secundus} e dido faccu-
lo, ceu bafi emergentes, Afterifco autem tertius &
quartus, e regione
praedidorum adfiti, &
in objedo, ita ut hic apparet
,
pofito,invifibiles,*
feparatim repraefentantur.
E. Ambitus Auriculae cri fatus.

FIGURA SECUNDI
EXPLANA T I O.

£ Figura haec fecunda Cordis hum : Auriculam finiftram exhibet , ex alio


cadavere defumptam , ut differentia figurae Auriculae finiftrae confpicere-
tur in di ver fis fubjedis} rariftime enim (fi unquam) figura adeo funt aequa-
les, quin aliqualis detur diverfitas.

FIGURI TERTII
EXPLICATIO.
A. Cordis Auricula dextra hominis plethorici magnitudine 8c forma na-
turali,prout occurrit fanguine, materia ceracea, vel gypfea repleta.
B. Sacculus membranofus, dextrae Auriculae cum Auricula communem
cavitatem efficiens , 8c arteriolis innumerabilibus donatus , e quo ,
ceu
bafi.
$
bafi, Truncus Venae cavae afcendens Lit. C. notatus & Truncus defcen-
dens. D. prodeunt.
E. Fibrae motrices, Sc fafciculi carnei, prout facie exteriori apparent >
funtque mirabili, nec in diverfis fubjedis confimili ordine difpofiti.

FIGURA QUARTA.
Haec denotat Auriculam dextram cordis humani ex alio cadavere ex-
fedam, ut differentia intuentibus appareat, rariffime emm, (fi unquam)
ita conveniunt, ut non exigua quaedam differentia appareat circa earum
figuram. NB. e fundo hujus Auriculae Vena emergit Lit. A. notata,
partimque per Auriculam dextram , maxima autem ex parte per cordis
fubflantiam difleminata, & hoc faepiflime comparet, ita ut Vena coro-
naria omnem fanguinem a corde refluum haud femper revehat , id quod ab
aliis hadenus nondum obfervatum , inveni.

FIGURA QUINTE
EXPOSITIO.
A. Cordis Auricula dextra facculo membranofo deflituta, atque inver-
fa, ut facies interior accuratiffime appareat.
B. B. Styli aenei, qui fafciculos feu funiculos quofdam carneos, ab au-
riculis nonnihil diftantes elevant , ut palam fiat, eos non ubique fundo
Auriculae effe connatos } inter hofce funiculos five fafciculos carneos minu-
tiflimae quoque vifuntur fibrae carneae, ut ab omni parte eo accuratius
claudatur Auricula in fanguinis expulfione in cordis finum dextrum.
C. Portio trunci afcendentis venae cavae.

NB. circa hafce Auriculas tam dextras quam finiflras obfervandum.

i . Eas fubjedo humano non reperiri tantae molis.


in quovis
2,. Mucronem finiftrae non femper terram refpicere. In non-
Auriculae
nullis enim obfervo, mucronem didum furfum elfe eredum.
EPISTOLA
anatomica, problematica,
UNDECIMA,
Authore

JOH. CHRISTIAN. WOLF s


Anhaltin. M. L.
Ai Virum CiariJJimum

EREDERICUM RUYSCHIUM,
M. D. Anatomix ac Botanices ProfelTorern 5

D E
Jntefimorum Tunicis y Glandulis ,

AMSTELODAMT,
Apud J A NSSONI O-W A ES BER G I 0 S £

M. D. C. C. ‘
XX L

“ '
a
5
F I R

ClariJJime & Experientiffime ,

Oftquam fuperftitiofa de non fecandis animalium


corporibus opinio animis Antiquorum effluxit, uc
ea iacrificiorum ufui non fancirentur unice , res
medica feliciores longe fecit progrefflus , ac theo-
riaquaedam morborum tradi coepit Quifque:

enim Medicorum id cognofcere enitebatur , cir-


ca quod operari vitae inffltutio mandabat hoc ab omni aevo hu-
*

manum corpus fuit, cujus mirificam plane ftrufturamnofienon


levis momenti elt: In tantum brutorum fedio cadavera humana
infpiciendi viam praemonllravit. Multum equidem temporis elap~
fum eft, antequam omnes corporis partes examini fubjiceren-
tur, quibufdam diutius aliis lcrutatorem morantibus, quibuf-
dam vero ratione contentorum anatomicum quafi arcentibus.
Hinc facium putarim, quod intefiinorum firudlura diutius ne-
glecta, naturaeque ad chyli elaborationem &
motum multiplex
apparatus ignotus manferit. Tandem vero fuccefflvis tempori-
&
bus haec non tantum cultro pertundenda, fed etiam accuratius
perlufiranda erant , cum vilcera plura iis intime conjunCta fint?
deteCIumque praeter alia elt, compagem illorum non tantum efie
carnem, fed ex tunicis diverfisconfiare. Tres communiter tpfis
adferiptaefunt, ut patet exj. Riolani Anthrop.L. 2.c. i2,p. 171.
Una communis d peritonaeo, duae propriae, nervofa exterior,
interior carnofa, mucus vero adhaerefeens a crafflore chyli parte
ortum ducere communi voto dicebatur. Cl. W
illis pofiea demon-

ilravit, non tres, fed quatuor elle tunicas, idque quod mucum
feu Chyli recrementum appellarunt , veram effle tunicam, & villo-
fam feu potius glanduloiam dicendam. Bibi. Anat. T. i.p. 104. &
omnes obtinuit Anatomicos, inter
107. Et haec hypothelis apud
quos quoque referendusefiCh Verheyen Anat.Tr. ir.c 10. p. 4
Cum autem nuper Tecum, Vir Experientifflme, de detectis
quibufdam in Anatomia novis colloqui per humanitatem tuam
liceret, de tunicarum numero quidem non movebas controver-
fiam-, an vero quarta illa Williliiglandulofa dicenda fit , Te ma-
xime dubitare, cum frequentibus anatomicis fedlionibus aliud
detexeris, innuebas; plura tum de aliis audiendi cupido, &tem-
A % poris
4
poris ratio
EPISTOLA&
non permittebant , ut copiofe fatis accurat e deiis Te
differentem audire potuerim ; defiderium tamen tuam opinionem
plenius percipiendi femper animo inhaefit ; qua autem ratione voti
mei compos fierem , non omnino videbam , locorum dillantia mu-
tuos fermones impediente tandem Epiflolam ad Te, Vir Clarif-
:

fime fcribere conilitui eam nunc tranfmitto , etiamatque etiam


, ;

rogans , velis pro bonitate tua , quam erga plures jam dum teflatus
es, in emolumentum rei anatomicae fententiamtuam de Tunica-
rum ftrudura dicere. Verumenimvero praeter ea vidi etiam glan-
dulas quafdam folitarias intefiinorumfituab Autoribus communi-
ter ipfis afiignato diverfo collocatas. De his igitur Tecum, Vir
Celeb. in hac Epiftola fimul agere permitte. Nimiumfane, meo.
judicio, illi Antiquis tribuunt, qui rei anatomica? ita gnaros'
eos llatuunt, ut omnium , qu$ hoc feculo demonfirantur cogr
nitionem habuerint , quin crediderim ipfos Medicinae Proceres
ab hac gloria maxime alienos fuiffe (quo nunc vaniores funt pluri-
mi , qui non tantum inventionem rerum libi tribuunt, fed ea etiam
quae alia manus appinxit , vel jam ab aliis fcriptis tradita funt pro-
luis venditant) cum ingenue confeffi funt, plura latere, quae dies
in lucem extradurus fir,& longioris aevi diligentia; fi etiam antiqua
illorum monumenta evolvamus, praxin obfervationibus morbo-
rum &
curationum excolendam finem fere unicum fludii illorum
fuifie apparebit. Hippocratem Coum glandularum intefiinalium
notitiam habuifie , non infimi fubfellii V iri fultinent , argumento
loci qui extat libro de Glandulis Vol. i.§, 3. p. 416. Ed.Lind. Sed
quis non videt, Senem non Intellinorum , fed corporum illis ad-
jacentium & connexorum glandulas intellexiffe , alias non dixiffet,
Glandulae in Inteifinis majores funt quam alibi in corpore. Tum id
ex toto hujus loci patet contextu. N ulla tandem ab ullo Antiquo-
rum lingularis earum ufus mentio fadaelt, donec illeaWharto-
no & Stenone contra Veteres vindicaretur, & fimul ab aliquot
dodiffimis temporis nofiri Viris inteflinorum glandulas in apri-
cum ponerentur. An vero in ipfis Valvulis inteflinorum con-nn-
ventibus etiam reperiantur non invenio. Cl. Willis Glandulas ge-
neratiin tantum in cruflae villofae parte convexa, vifas defcribit tu-
nicamqueeam ideo Glandulofarn appellat. Bibl.Anat.P.i.p. 104. E-
loquens &dodiffimusPechlinus eas in ipfam inteflinorum Cavita-
tem prodire fedione diverforum animalium docuit. Bibi. Anar. P.
i.p. 150. Tandem eruditus Peyerusfibi peculiare propofuit nego-
tium de illis tradare , inventor fortaflis non minus quam Cl. PccH
linus
Anatomica , 'Problematica 'Undecima. $
linusnominandus Hic tum ipfemet varias inffituit fedhones tum
: ,

a Doddiffimis Viris W
epfero & Hardero obfervationes illarum na-
ftuseffi Vidit fc. maximum numerum non tantum fub variis figu-
ris, fed etiam diverfa quantitate colle&as & difperfas, ut ideo eas
in fporades,f. Solitarias, &
gregales , f. Socias diffinxerit, Parerg.
Anat. Exerc. I. P. i.C. i.p.y.&Ex. x.p. 86. Sed nullibi meminit
quod occuparent ipfas valvulas conniventes hoc
fe obfervaffie , ,

tantum icone exprimit, quod Valvulae Glandulas non fupergre-


diantur, fed circa eas terminentur c. 1 . P.z.p. 1 y. & in Valvulae
Bauhini limbo fibi eas vifas effe p. c. fcribit. Sed non pro-
ulterius
greditur. In utramque itaque partem ita multa de Glandularum
inteffinalium aliarum, tum praeprimis illarum in valvulis conniven-
tibus fitufuccurrebant , ut minime expedita mihi fuidet delibera-
tio, ii benevolentia Tua, Vir Cl. Glandulas etiam ex ipfis valvulis
conniventibus oriri in inftru&iffimo Tuo Mufaeo non vidiffiem.
Fac igitur icone exprimantur ,& rem Anatomicam novis augmen-
tisilluitra: Et fi placet fignffica, an etiam inveniantur ubi Mefen-
t&ium inteffinis tenuibus anneftitur. Ex qua tunica Glandulae
emergant, &quo ritu vafafanguinea Glandulas fubeant eadem ,

fere difficultas. Cl. Peyerus Glandulas bafibus fuis intimae vel in-
terdum mediae inteffini tunicae infffiere 1 c. P. 1 p. 6. innuit. Do-.
.

ftiffimus Verheyen c. 1 c. 9. p. 38.45- & 46. per tunicam nerveam


.

vafa fanguifera ad FubjexStas Glandulas denfiffima ramificatione ex-


currere refert. Quo itaque major his accedat certitudo, fedem il-
larum indica, &
quid revera Glandula fit, detege. Non dubitan-
dum elt, quin ex hac cognitione magnus fruftus in Praxin redun-
daturus fit , fluxuumque alvi melior dari poffit theoria. Haec funt
Vir Celeberrime , de quibus hac vice Tuam fententiam percipere
maxime in votis habeo. Impetrabo id facile , cum nunquam per-
mittas, ut non modo amici &
familiares, fed etiam alii fruffia i
Te aliquid petant.^ Vale

Tui Objervantijjimus -

duf.oaob^r J o h a N n e § Christianus Wo l f .

Servejia-Anhaltinus , M L.
6
Frbderici R y s c H i

RESPONSIO, Ad ExpertiJJimum Virum

JOHANNEM CHRISTIANUM
W OLF, E L
In Epiilolam ejus Anatomicam Problematicam

D E
InteJUnorum Tunicis , Glandulis , &c.

ExpertiJJime nec non DoUijJime Vir ,

Itteris tuiscum amore & benevolentia erga me


,

tum etiam eruditione varia refe rtis eo diligentius,

mihi refpondendum, &


fententiam meam de il-
lis, quae mihi proponere voluilh, exponendam
ede duco, quo plures mihi caulae funt, quare exi-
mias animi tui virtutes ample&ar & aeltimem.
In non indodde oftendis, mirificam corporis humani ltru-
iis

duram penitius node, non levis edTe momenti.


Quapropter mirari fubit eorum focordiam quibus haec accura- ,

tius invedigandi ac docendi provincia demandata ed , quod tam


parum aut nihil ea in arte proficiant imo potius verba dare fb-
,

leant, quam
vera proponere, ac diligenti indagine veritates e-
ruere ac proferre ; ubi autem falcem in alienam melfem immit-
tere valent, quam prompti exillunt!
Redte quoque lentis , Cadaverum Brutorum infpedlionem
viam prsemondrade dide&ioni Cadaverum Humanorum nuper ;

enim portionem Mammae Balaena? examini fubjiciens, anfamihi


data novi quid in Mammis humanis detegendi veruinenimvero ;

haud ita fidendum partibus corporum brutorum exidimo, ut eas


itatim per analogiam ad humanas transferre liceat, fed progre-
dien-
RESPONSI o: 7
dlendum poftea ad humanas, &
perfcrutandum, utrum aliqua
convenientia reperiatur, ne imponamus iis, qui ratione, non
autem affidua contemplatione contenti videntur.
Firma infuper ratione nititur aftertio tua tertia , fcilicet , quod
non fufficiat cultro pertundere vifoera , verum etiam accuratius ea
efteperluftranda, cum iis plura intimi fintconjunda. Eapropter
quoque magni interede exiftimo , utquisfciat, quo ritu fubjeda
oculis proponantur; nonnulla enim poft exficcationem , alia au-
tem recenti cadavere exempta, confpicienda , plurima autem
non, nifi liquori balfamico innatantia, in confpedum veniunt,
praefertim ea, quae propter mollitiem tradarlhaud poftunt, uti
funtCerebrum &c.
Quoad Tunicarum Inteftinortim numerum, poft accuratam in-
daginem iis adftipulatus fum,qui numerum quaternarium ftatuere,
nimirum Cl. Willifio, Verheycn, &c. Anatomicis accuratiffimis.
De tribus exterioribus nempe communi
,
carnofa ,nervea , ,
&
nulla controverfia , quoad earum exiftentiam > aft vero utrum
quarta feu villofa reperiatur, nec ne, ancipites haeferunt non-
nulli inter Anatomicos, fatis tamen verfati.
Poftquamipfavafafanguifera, per eam difperfa inveni, diutius
anceps haerere haud potui. Vid.Tab. ii. Fig. 4. arduum tamen eft
hancce quartam feu villofam a nervea ita feparare , ut pars ejus,vaf~
culis fanguiferis prodita, a nervea dependeat, fme notabili laefione;
line quo tamen difficilius eft vaforum reptatum per eam exhibere.
Quae audiunt Valvulae conniventes, rugae nempe, feu juga per
inteifinum jejunum dilfributa , maximam partem ortum ducunt &
tunicae villofae, nonnerveae, duplicatura ; quamvis varii Anato-
mici haud infimi etiam fubfellii contrarium tueantur, dicentes, ?
,

Tunicam nerveam caeteris efte latiorem quam ut rugas feu didas


,

valvulas conniventes producat ; afl feparata unica villofa a ner-


vea, valvulae didae maximam partem (fi non in totum) oblite-
rantur, relidis tamen veffigiis, vid. Fig. 3.
Haec tunica faepiflime muco multo obfeffa , qui cum excremen-
tis alvi quotidie excernitur , praefertim poft exhibitam purgatio-
nem , vel diarrhoeam ; eftque illa fubftantiamucofa huic tunicae
villofae admodum utilis , ne laedatur , id quod facile fieret ab acrio-
ribus aftiimptis , deglutitis corpore genitis fi autem diutius
, vel in ;
-

quampareft, remaneat, &


majori in copia generetur , offendit
quoque inteftina & diutina mora, nimis tenaciter tunicae villofae
adhaerens, & obftans, qud minus chylus ad -vaforum ladeorum *

Qui s
8 F R EDE RICI RUYSCHI1
Qui autem negarunt quartam feuvillofam tunicam, illi admo-
nuere, mucofam intellinorum fubllantiam nonnullos habuille
pro pecuiari membrana i ait quam inepta fit admonitio ilthaec
ex allatis liquet.
quoque audit haec tunica villofa, Glandulofa, quas ta-
Aliis
men denominatio illi haud competit, ratione fcilicet originis

ita didarum Glandularum, non enim ortum ducunt ex ea ; ve-


rumenimverO quatenus Glandulas continet, dici pollet tunica
Glandulofa dictas autem Glandulae originem debent tunicae
;

nerveae , aut li mavis, valis fanguifluis, e quorum extremis


protradionibus fuccolis mollibufque originem fumnnt.
Hafce ita didas Glandulas ,quas in pollerum fpurias nominabo
propterea quod veras haud lint Glandulae analogiam quidem ali-
,

quam habere , cum corpufculis rotundis e quibuis Lien maximam


,

partem conflatus elt , & de quibus egi in refponfione quarta, com-


perio.
Infardis enim omnibus arteriolis per Inteftina difleminatis, to-
tum conllitutum didarum Glandularum infarcitur, & repentur
ex meris protradionibus vaforum fuccofioribus & mollioribus
conflare, quae ficuti in Liene aliam acquirere videntur naturam,
ita adeo molles & fuccofae quoque exillunt, ut facili negotio in
nihilum redigi pollint , quamvis cum vaforum extremis conti-
nuent non autem corpufcula funt habenda per fe fublillentia ad
; ,

quae vafcula alluunt, neque etiam propria membrana involvun-


tur quas tamen in vera Glandula requiruntur.
,

Quod ad ufum harum Glandularum Spuriarum attinet, nona-


lium quidem agnolco, quam quem hujus aevi Anatormci a/Iigna-
runt, nempe eas infervirehumedandas& lubricandae intellino-
rum cavitati; verum id, quod in Glandulis fieri {latuerunt, fieri
hic exillimo in protradis vaforum extremitatibus, quas eum in
finem fuccofiora &
molliora exillunt.
Dixerit forfan aliquis. Quid refert, an protradiones vafo-
rum fuccoliores lint &
molliores, an Glandula verae, modo
de ufu earum vero nobis conllet?
Refp.fic quidem effutiunt homines, qui nil, nifi quod ipfi fa-
ciunt, redum putare aflolent ; all quam llolidus quis haberetur,
ii diceret , Quid refert fcire , utrum digiti manus fint oblongo-ro-
tundi, an triangulares, modofcondet, apprehenfionis &c. illos
adionum elfeinllrumenta? aut quid ad me, an truncus Arteriae
Magnae afcendens in utroque latere tres ramos majores largiatur
RESPONSIO. 9
Profeffor Bidlous perverse, in magnum fiudioforum detri-
(ficuti
mentum, depingi curavit) nec ne, modofciam, fanguinempesr
truncum afcendentem deferri ad partes fupra Cor (itas
Dicam tamen quid fcire referat, utrum fintvers- Glandula3 nec ,

ne; jam magis diftinde concipi potelt ,unde in ulceribus intefiino-


rum fanguiniseffufiotamenormis aliquando excitetur , quoniam
nimirum illa ulcera ut plurimum, (i non femper. Glandulas in-
teflinorum Spurias arripiunt, iifque ex meris vaforum protractio-
nibus conflantibus, &
per confequens aptioribus natis ad fangui-
nis effufionem , quam Glandulae verae , ad quas valcula (angui-
nea tantum alluunt.
Noli quoque credere , Expertiflime Vir, quod tamen nonnulli
exiflimarunt , de omnibus Glandulis ,fcilicet , quod flnt extremi-
tates vaforum circumvolutorum ; faltem de hifce idneutiquam
ftatuendum, fed penicillorum emeritorum potius modo, redo
fere tramite decurrunt didae protradiones , fine notabili flexura.
Notatu quoque dignum aeflimo, materiam ceraceam in Arteriis
Meferaicis fortius adactam , perhaeccecorpufcula,feu Glandulas
Spurias inteftinorum, jucundo fpedaculo incavitateminteflino-
rum farcinam fuam deponere relido aliquando colore rubro.
,

Quidni cenfere liceat idem fere in corpore vivo aliquando pofle


fieri , fci licet , in Plethoraad vafa, vel in fanguinis vehementiori
motu, in quo non raro fine praegrefla ulceratione inteflinorun>,
homines ingentem quantitatem cruoris, fine dolore, excernunt?
Ejufmodi inteftina refervo in Mufaeo meo , in quibus Glandulae
Spurias materiam ceraceam albam continent , licet vafa Meferaica
rubicundiflimo colore flnt imbuta; cujus ego rei nullam aliam ag-
1 nofcocaufam, quam quod didae protradiones vaforum extremae
adeo flnt (ubtiles, ut materia ceracea , ut decet adada, conten-
tum minium, aut limile quid, relinquat in itinere, &
lic fine

ullo colore cavitatem intefiinorum intret.


Dixi fuperius Spurias hafce Glandulas originem debere Tuni-
,

cae nerveae, aut fi mavis, vafis fanguifluis, quandoquidem tam


firmam connexionem habent cum nervea Tunica, ut Tunica vil-
lola fimul cum Glandulis Spuriis a nervea feparata , vefiigium fatis
evidens relinquant in Tunica nervea, quod vefiigium mihi ceu
vinculum efl, quo didae protradiones fuccoiae vaforum quafi li-
gantur, ne a fe invicem recedant. Vid Fig. i.
Circa tunicam nerveam porro notandum, majori in copia vafa
(anguiflua per eam difpergi (uti bene obfervarunt Cl. Willifius&
B Ver-
io FREDERICI RUYSCHII &c.
Verheyen) quam per caeteras tunicas; imo carnea ipfa, longe
paucioribus praedita eft vaftsfanguiferis, quamnervea. Vid. Fig.
i. Id quoque neceflariumefle puto, quoniam major neceflitudo
intercedit inter Spurias inteftinorum Glandulas & tunicam ner-
veam , quam carneam ; Glandulae enim Spuriae continue novo in-
digent latice, ad producendum liquorem laudabilem, lubrifi-
cationi Inteftinorum deftinatum.
Nullum alium ufum hifce didis Glandulis efieadfcribendum,
exiftimo in itatu naturali.
Noli autem credere, omnem laticem aquofum, qui poft exhi-
bitam purgationem, vel in Diarrhoea, in qua nil nili aquofa ma-
teria excernitur, in totum ex hifce Glandulis Spuriis & Pancrea-
te emergere, uti nonnulli {latuere; magna enim pars per poros
inteftinorum quoque expellitur, quibus inteftinaicatent ; funt-
que ii di verfae capacitatis, quorum nonnulli viftbiles, utiinMu-
faeo meo demonftrare poftiim ,alii ut plurimum invifibiles , qui in

fenfus quoque non incurrunt , nift compreftione fortiore adhibita.


Porro Expertiflimus Vir dilTerit de fttu Glandularum Spuria-
rum inteftinorum. Per totum tradum Inteftinorum illae reperiun-
tur; in tenuibus inteftinis non folum folitariae, verum etiam con-
gregarim difpofitae funt , in craftis autem folitariae tantum inve-
niuntur. In jejuno folitariae Glandulae Spuriae non folumfpatia,
interValvulasConni ventes feu rugas polita, occupant, verum etiam
ex illis rugis feu Valvulis Conniventibus emergunt. Vid. Fig. 6.
Quae autem in agmen congregatae funt, didas rugas haud fu-
pergrediuntur, ficuti bene obfervavit Clar. Peyerus.
&
Quoad numerum fitum earum folitariarum per V alvulae Bau-
hini limbum difperfarum Glandularum, haud folumconfitasefle
in ejus limbo comperio ; verum etiam per ejus integrum planum
id autem in hac Tabula XII. non exprefti, nullo fuperftite loco
inani.
Numero admodum variant, in hifce plures, in aliis paucio-
res exiftunt, ita ut certum numerum hic determinare velle, ar-
duum eflet opus. Hifce Vale.

Totus tuus ,

FREDERICUS RUYSCHIUS.
FIGURA PRIMA.
Inteftini reBi e puero defumpti portionem ,
in quatuor Tunicas (epara
tam , denotat.

A. Tunicaextima,communisdida, E. Tunicx quartx, feu Villofx fu-


plurimis fibris longitudinalibus perficies interior, a Tunica ner-
ibudio omiflis, ut innumera: ar- nondum feparata.
vea
teriolae per eam difperfx, lucu- F. Glandulx didx per fuperficieni
lenter magis in confpcdum pro- Tunicx Villofx internam difper-
dirent. fx, ubi non, uti in fuperficie ex-
B. Tunicae fecundae , feu carneae fu- teriore, miliiforma hic propul-
pcrficics exteriora qua communis lulant, verum enim vero ceu fo-
feparata dependet, ut fibrae mo- veolas reprxfenrare videntur, id
trices transverfales & carnofae fefe quod fxpiflime poft mortem repe-
confpiciendas exhiberent. No- titur. Notari autem velim , didas
tandum autem earum perpaucas Glandulas Spurias nonnunquam
tantum in hac Figura reprxfenta- extra didam luperficiem promi-
ri , quamvis tam dense confitx ficliti Litt. A
nere, B. in Fig. &
fint, ut fefe mutuo tangant, demonftratur ,
id <5. fic formam &
quod fadum, ne Arteriarum rep- miliarem obtinere.
tatus oblitcraretur. G. Didas Glandulas denotat extra
G. Tutiicx tertix, feuNcrvex fu- fuperficiem exteriorem Tunicx
perficies interna , a qua portio Villofx propullulantes , harum
quartx, feu Villofx feparata de- veftigia, ut dixi, in fuperficie in-
pendet, fic Villofx fup.erficics teriore Tunicx nervex fuperftitia
externa in oculos incurrit. exhibet Litt. D.
D. Spuriarum Glandularum folita- H. Superficies exterior Tunicx
riarum feu miliarium vefiigia,in Villofx.
. didx Tunicx nervofx fuperficie L Arteriolx per Tunicam carnea®
interiore fuperftitia. difleminatx..

FIGURA SECUNDA,
Eandem Inteftini reBi portionem indigitat inverfam , ita ut ea ,
qua in
praecedenti Figura parte anteriore vifuntur , nunc parte pofteriore fefe exhibeant.

A. Tunica prima feu communis a car- ob fuperius allatam rationem, di-


nea B. feparata &
dependens, cum minui.
fuis fibris C. Tunica nervea, parte pofteriore vi-
longitudinalibus tenuif-
fimis. fa, a carnea feparata & dependens.
B. Tunica carnea fibris transverfa- D. Arterix per hanece fuperficiem
libus prxdita , quarum numerum magis pcrfpicue difleminatx.

F I-
FIGURA T E:R T I A.

Hominis adulti portionem lntefiini jejuni exprimit , cujus fuperjicie in-


teriore vifa ,
fequentia nobis occurrunt .

A. Tunica Villofa. cae Villofae, nil fere ni fi vefiigia


B. Portio hujus arte feparata 8c a jugorum feu rugarum (aliis Val-
nervea remota. vularum Conniventium) fuperiii*
C. Tunica nervea , in qua , poft tia remanferunt.
fcparationem portiunculae Tuni- D. Ruga:, feu Juga didta.

F I G.U R A Q_U A R T A.

Portiunculam 'Tunica Fillofa arte feparatam , exhibet j per eam Arteria*


,

rum ramufculi vifuntur difperfi , quo jam in totum aufertur per verfa eorum opi-
nio , qui ftatuunt , hanc Punicam pro vera haud ejfe habendam , fed tantummo-
do tanquam mucofam InteJlinorum fubjiantiam ejfe confiderandam.

F I G U R A Q_U I NT A.

Portiunculam lntefiini redi,


ex infante defumptam , demon flr at eam*
,
que parte interiore vifam . Per eam innumeras cernimus diffeminat as Spu-
rias Glandulas folitarias , ut & poros vifibiles. Ha Glandula in hoc ob
jetlo non propullulabant , ajl /mulorum modo mihi decurrebant , idque {ut
opinor) a fi accidit at e ,
d morte excitata.

F I G URA SEXTA.
Pueri portionem lntefiini Jejuni repraJentat , ita inverfam , ut JuperJi-
des interior jam fit fada exterior , efique flatu infarda , ut Glandula^

ut tfi ruga diftindius conjpicerentur

A. Glandulae miliares Spuriae in B. Di6foe Glandulae extra juga dif»


ipfis rugis feu jugis confitae. politae.

Notandum porro hafce Glandulas forma miliari extra fuperficiem Internam Pu-
nica Rugofa propuilulare , id quod in hoc Inteftino admodum famulare.
Secundo , hac omnia , qua hic repraJentantur , in Mtifeo meo (fi mag-.o quoque
numero confervantur & cuivis defideranti demonfirare ea pojjum.
EPISTOLA
ANATOMICA, PROBLEMATICA,
DUODECIMA, Authore

Mich. Ernesto Ettmullero, M . D . &c.


Ad Virum ClariJJimum

PREDERICUM RUYSCHIUAL
Med. Do%. Anatomue & Botauices Trofejforem ,

D E
Cerebri Corticali fubftantia , &cc.

AMSTELODAMI,
Apud J AN S S O N I O-W AESBERGIOS.
M. D. C. C. XX I.
Clarijjime & Experientijjime
V I R,
[Nter alia, de quibus mihi in Belgio commo-
ranti vel vilis vel auditis impense gratulor ,
haud infimum elt quod Tibi fuperiori non tan-
tum anno Plantarum naturam in Horto Amlte-
lodamenfi explicanti aufcultare, atque in Ana-
tomia publica adverfarium Tuum Itrenue con-
vincenti aditare , verum etiam curiofa Tua Praeparata , quae
vifu eo digniora aeltimanda, quo certius non confpeefa fidem
fuperant , lultrare coram mihi licuerit. Quae lingularis in
me Benevolentia, &
nota ali&s Tua, Vir Celeberrime, quae
in Re Anatomica nova invenilti, cum Orbe Litterato com-
municandi promtitudo me incitavit , quaedam Epiltola hac
ex Te fcifcitari : non dubitantem , Te , quamvis infiniti?
tantum non negotiis diftraharis , hoc difcendi defiderium
*

meum aequi bonique interpretaturum, votifque meis fubfcrip-


turum elfe.
Ea igitur , de quibus Tuam jam expeto inftru&ionem , de
Cerebro erunt. Nota elt hujus Subltantiae divifio k Ticcolo -
mineo indultrio Cerebri indagatore, inventa, & a Modernis
,

recepta qua in corpus cineritium feu in albo-livefcens ,


,
, &
candidum, feu folidius difpefcitur eadem, ita ut cum illud,
in luperficie non folum , tanquam cortex medullam fuam
ambiens, verum etiam paulo profundius, tortuofo &
intelti-
nali quafi tradu penetret , modo corticalis, & cortex, modo
cineritia; hoc vero medulla, feu medullaris fubltantia nuncu-
petur.
Cujus autem fit texturae cortex (mitto enim jam medul-
,

lam) explicaturi Anatomici , in infinitas tantum non abiere


partes. Nec mirum: Difficillimum enim ejl ( verba funt Mal-
pighii, Epilt. ad FracafiTatum de Cerebro) determinare , cujus
latura fit hac corticalis Cerebri ffiubfi antici ; nam non vide-
A x tur
4 EPISTOLA
tur quid /olidum ex rubro concreto /anguine , nec Jenfus etiam
organifationem attingit ; probabile tamen efl , meatus faltem
minimos habere , quibus a /anguineis particulis pervadatur ,
& cum mollior mucofiorque appareat valde differre d Cerebri
,

medulla cui circum affunditur :


, &
ji Cerebro unquam paren-
clyymatofa caro tribuenda effet , qua vafa aliaque organica per
Cerebrum propagata fulcirentur , corticis caro opportuna occur-
reret , quandoquidem referre videtur mufcum faturatd argilla
commixtum.
Hinc (ut Veteres taceam) Carolus Fracadatus Epid. ad
Fdalpighium de Cerebro exidimat, corticem ab humore aqneo ,
nempe fero (ianguini permixto multaque bile turgido) flue-
re , &
friabilem cGmpagem obtinere , d fufis ac deciduis fac-
tibus medulla ipfd magis falfum reddi. Willidus, Cerebr. A-
natom. Cap. eum
peculiare fuique generis corpus ede do-
io.
cet , in quod ex
anguftioribus vaforurn plexibus veluti fer-
pentinis alembici canalibus liquor inftillatur ; qui proprio
fermento vel fale volatili turgidus in Spiritus Animales fa-
ce (Iit , &
mox Cerebri , mox Cerebelli corpus fubintrans,
quafi in publico diverfatus emporio, circulatione continua ma-
gis depuratus evadit , &
varios motus per fornicem , callo-
fum corpus anteriorem & polteriorem
Cerebri partem pera-
grando, mirabiles promit in eodem etiam
intra nos fenfus ;

cortice quorundam Spirituum vario motu memoriae atdus elici


putat unde multiplicibus fpiris
;
&
circumvolutionibus fulca-
tum die tradit.
Malpighius e contrario pro glandulis pugnat, dum Diflert.
de Cortice Cerebri ait In /anguineorum perfeblorum anima-
:

lium Cerebro corticem affufum minimarum glandularum pro-


ventum , &
congeriem efle deprehendi : ha in Cerebri gyris £f)
prct rabiis velat inteflinutis , ad qua deflnunt alba nervorum
radices , vel inde, [i mavis , oriuntur , ita ad invicem adap-
tantur , ut exterior Cerebri fuperficies harum congerie effarmetur.
Figuram habent ovalem , qua tamen ab adjacentibus undique
invicem comprimitur , unde obtufi quidem /aboriuntur anguli ita ,

ut intermedia fpatia plurima fere aqualia fint Et paulo


.

pod :Et fi exemplo familiari effet exponenda corticis natu-


ra , mali punici.ftrubi itra peropportuna occurreret in grano-
;

rum enim fymmetrica compage glandularum cerebri proventus ,


qui-
Mnatomica Troblematica 5 .

quibus cortex excitatur , fpecies eluceficit , fibra autem a fin -


gulo grano erumpentes &
per membranam de dubia rudem cere-
bri medulla iconem exhibent. Hae glandulae ut in confpe&um
veniant, Cerebrum in aqua feu oleo coquere jubet, ut dif- &
tin&ae appareant , fpiritum vini nigredine tinftum fuper cor-
ticem aftundere , eumque goffypio leviter iterum detergere
docet ; argumentis interim a Warthono contra glandulofam
naturam allatis folide refutatis. Equidem divum Coum
corticis
hanc jam fovifle fententiam, verba ejus teffantur fiib.deGland.
Sebi. III. xe(f>#A>} %%'i uvrti T«f dtivocg iftti. Ttv iynt^xrov ,
ncsAow
oLSlvt. EyK£<pflfAi^ ydj> na.) Asuxd; ,
vKUfjreg jc« i dSivtg.
Caput quoque ipfium glandulas habet , cerebrum nempe, glandu-
la fimile Cerebrum enim non fecus ac glandula album efi ,
; ^
friabile. Huic opinioni fubfcripfere praeter Vieujfenium Ne-
vrograph. Univerf. Lib. I. cap. 10. recentiores Medici ac
Anatomici tantum non omnes.
Jam vero, cum ex Anglia redux, Te, Vir Celeberrime , i-
terum falutandi copiam naftus elfem mirum in modum de- ,

leddabar eo fpedaculo, quod praefentabat eadem corticalis Ce-


rebri fubilantia nitidifhme Te praeparata animadvertere
it ;

enim licebat, Corticem nil elTe, nifi intricatiffimam feriem &


compagem minutiiTimorum vafculorum.
Te itaque, Vir Celeberrime, etiam atque etiam rogo atque
contendo, ut veram Corticis Cerebri texturam patefacere, fa-
ciem ejus exhibere ufumque determinare non de digneris.
,

Recordor pariter. Te inter alios eruditos , quos foles pro-


ferre, difeurfus, mentionem feciffe Medullae Spinalis, eamque
totam pro Vaforum filamentorumque nervoforum compage
habuiffe. Cum vero ha&enus haec Medulla, quemadmodum
eafdem cum Cerebro nadfa efl membranas, ita ex eadem fub-
flantia conflari credita fit, ita tamen ut Cortex, qui in Cere-
bri fuperficie potiflimum confpicitur , hic centrum occupet
it medulla circumdatus; praeterea quoque diu ha Aenus difpu-
tatum fuerit, de germano ejus canaliumque nervoforum ex-
ortu, fiquidem antiquitus il Nucha, mox a Cerebello, tandem
a Cerebro &
Cerebello (quod Varolii inventum efl) utrafque
oriri alfertum fuit ; non parum Tuam , Vir Celeberrime au- ,

gebis famam , fi veram Medulla Spinalis fi ruet uram detexeris ,


atque genuinam originem determinaveris.
A 3 Quod
6 - EPISTOLA, &c.
Quod reflat , ex animo opto , ut hunc annum feliciter ter-
mines, fequentifque &
aliorum complurium fpatium pari fuc-
ceflu percurras Te myfteria Anatomiae ad DEI
, ut per
T. O. M. fummum honorem, Artifque Salutaris incremen-
tum , indies magis magifque patefiant ; fpes mihi inde quoque
enafcetur, fore ut ulterius favere pergas,

Celi berrimi Tui Nominis

Dadsm Amftelod.
Cultori indefejjo
Vl.Calend Januar.
Aii. M D CXCIX.

Mighaeli Ernesto Ettmullero,


Lipfienfi ,
Medie. D &
ri
. Pbilofoph. Mag .
FREDERJCI RUYSCHII

RESPONSIO
Ad ExpertiJJimum Virum

MICH. ERNESTUM ETTMULLERUM,


M' Dm . 13 Philofoph. Mag 1
,

Anatomicum dexterrimum ,

In Epiftolam ejus Anatomicam Problematicam *

D E

Corticali Cerebri fubftantia, &c.


ExperientiJJime Fir^

A rerum naturalium multoties obfervatur con-


ditio, ut quo excellentioris funt utilitatis, eo
abdrufior ad eas invedigandas fit aditus.
Prolixam talium feriem non enumerabo, Ce-
rebrum humanum faltem produco, quod inter
omnes Corporis partes Anatomicorum ingenia
maxime deiatigavit, non eo tantum nomine, quod fingplarum
ejus partium finuum, cavitatum, protuberandarum, anfra-
,

ftuum, &c. ufum expifcari arduum atque difficile, verum


etiam, quod propter texturae ejus teneritatem, mollitiem, at-
que fubitam corruptionem , difficillimum haftenus fuerit ve-
ram ac genuinam cujufque partis conffitutionem indagare.
Quamobrem non immerito , quod quidam de homine con-
queruntur, nempe quod ie ipfum minus intelligat, quam reli-
qua, id ego de Cerebri conditutione praecipue dixerim.
Noli itaque, Experientiflime Vir, a meexpe<dare,utin totum
id, quod exigis in Epidola ad me data, praedem, tuoque de-
fiderio ex ade fatisfaciam humeri enim mei haud funt ferendo.
;

Veruntamen cum in magnis voluide laudem quoque merea-


tur, cultrum Anatomicum arripiens, Cerebrum meum excutio,
nervos ejus intendo, ut, cognitis caeteris corporis fui partibus
fe ipfum etiam ludret; nonnulla igitur ignorantiae velo hucuf-
que tedda explanare, quaedam falfa ab Anatomicis pro veris
culta indicare, multorum figuras a naturali partium druftura
aberrantes, fideliter emendare conabor: Et quoniam ob de-
feci um Cerebrorum humanorum, de quo Anatomici Celeber-
rimi etiam conqueruntur, multas delineationes quoque Cere-
brorum Bediarum in libris exhibent, alio incedam ego trami-
te, aliorum figuras non adduddurus, fed quod ipfa autopfia, ac
Cerebri frequens infpe&io mihi obtulit, tanta indicabo cura,
ne punftum vel ulla ducatur linea , quae haud conveniat cum
naturali conditutione, quo fic,heterogeneis rejeftis, quid vero
fuffultum videatur , & firmo
fundamento ja£lo,Phyfiologiae Sc
Pathologi® Medie® emolumenta accedant,
B Ante-
to FREDERICI RU.YSCHII
Antequam ipfi operi me accingam, de variis Cerebrum dif-
fecandi modis, quaedam primo praefari neceffum duxi } dein
methodum demonftrandi ,
in qua praecipuum deveniendi in
cognitionem Cerebri momentum vertitur, tum meam, tum
vulgatam, enarrabo.
Experientia conflat quaedam lignorum genera tranfverfim,
oblique vel recle difliffa , varias delineationum fpecies oculis
offerre. Marmora quoque diverfimode fculpta atque polita,
aliis piduris atque figuris intuentes dele&ant; & quoniam in
Cerebri diffeftione non faltem idem obfervarunt Anatomici
fed praeterea fecando illud in tenues laminas a fummo ad
imum . vel a latere dextro ad finiftrum , propter fubftandae
mollitmm multae partes confciffae, vifum fubterfugiunt fi mi-
;

liter Anatomico nervorum decurfum evolventi, Mufculis,


Venis, Arteriis, Valis Lymphaticis cultro fciffis, ea deinceps
explorandi adimitur occafio.
Hinc varias Cerebrum diffecandi excogitarunt Encheirefes:
Quidam nervorum principiis inveniendis intenti, alii Cerebri
'

partes a fe diftin&as demonftrant ,


nonnulli in flexuum atque
anfraduum enodatione defudant.
Spigelius Anatomiae Libro X. duplicem Cerebrum diffecandi
modum proponit , nempe antiquum feu vulgarem , qui Galeno,
caeterifque Graecis, & poff illos Vefalio &
hallopio in ufu fuit;
dein novum a Conflando Varolio Anno 1570. in lucem pro-
traftum, ab eoque Varolianum vocatum; &
quoniam utraque
feftionis ratione, omnes partes Cerebri eo ordine, quo femutud
feftionis ferie excipiunt, accurato Audio exhibentur, operae
pretium eft , antequam illarum conflitutionem exhibeamus,
eafdem hiftorice enarrare.
Vulgata itaque Se&io fequens eft.
Capillis vel omnibus, vel a fronte ufque in cervicem, & ab
aure dextra in finiftram ad duorum digitorum tranfverforum la-
titudinem abrafls, inciditur cutis fub forma crucis, initio fado &
Nafi radice. Verticem tranfcendendo ufque ad Nucham, dein ab
una aure ad alteram, tum cute, una cum Pericranio feparatis&
ad latera remotis, quo aequaliter fecetur Calvaria , filo forti fupra
offe Frontis, auribus &Cervice circumligatur caput, & ut eo
fecurius ferrae reciprocatio fuccedat, cultro circularis in Ca-
pite fit incido, eaque fortis, ut dudum hunc fequatur ferra,
caput
RESPONSIO, it
caput ob rotunditatem mobile admodum, ideoque Terras i&us
frequenter eludens, manibus adftantium firmiter tenetur; vel,
qui apparatum amant, hi, inftrumentum a Michaele Lyfe-
ro hunc in finem excogitatum in libro &
cui Cultri Ana- ,

tomici nomen dedit, depidum, in ufum vocant, illius be-


neficio caput firmum ac Habile quiefcit. In operationis prin-
cipio validiori impetu adigitur ferra , circa finem vero placida
atque fufpenfa manu , ideoque fpeciilo crenae profunditatem
explorant, quo conflet, num utraque cranii tabula aequaliter
feparata fit.
Cranii fuperior pars per totum ambitum hac ratione con-
fcifTa, beneficio vaforum fanguiferorum fibrillarum mem- &
branacearum durae Meningis , hinc inde futuras traqfeuntium,
alicubi firmiter, praefertim in futuris, alicubi laxiore nexu ex-
tra eas cohaeret , mediocri tamen manuum vi adhibita illam
removent.
Utuntur nonnulli Anatomicorum , in calvariae feparatione
ferra, cujus laminae dentes, non in reda linea, fed in oblique
concava pofiti funt ; Veruntamen neutro ferrae genere, nifi
manus accedat exercitata, res bene fuccedit,imo facile laeditur
dura Mater. Ablata calvariae fuperiore parte, patet crafiia
Meninx, ob crallitiem fuam &
robur fic dida. In illa finus
varios fanguinem it Cerebro refluum devehentes ad Venas
Jugulares, & confequenter ad Cor, demonflrant.
Poft haec ab ipfo Cerebro fuperius portionem tres digitos ,

cralTam, cultello abfcindunt, quo duo majores Cerebri ventri-


culi, dexter & finifter,in confpedum veniant, fi profundius &
reconditi, Cerebrum tabulatim eoufque fecant, donec patefcant.
Hae cavitates , cum
primis a parte poflica valde fpatiofae,
obliquae, equorum foleis figura fimiles, concurrentes in centro
medullae, Cerebri rimam componunt oblongam, tertium Cere-
bri ventriculum vulgo didam , in ejus vicinia protuberandae
quaedam afiiirgunt; harum binae longiufculse, infimo & ante-
riore loco fitae ;
corpora flriata & nervorum opticorum Tha-
lami audiunt binae minores, pollerius atque inferius fitae,
obfcoeno nomine Tefles , binae praeterea paulo majores fupra
tefles locatae, Nates appellantur.
Glandula pinealis, quae fuperioribus faeculis obliquo fal-
tem oculo infpiciebatur , poftquam Cartefius mentis pala-
B z dum
t% FREDERICi RUYSCHII
tium in eam tranflulit , omnium animos in fe convertit.
Fornix corpus candicans, Ventriculis adinftar arcus fuper-
flruftus,
fcalpello hic confcinditur.
In Ventriculis anterioribus deinceps oftendunt plexum Cho-
roideum, minutas glandulas (fecundum mentem quorundam)
hinc inde intertextas habentem * fub Fornice Septum pelluci-
dum, Cerebri Diaphragma a Galeno diftum cernitur. ,

Dein Itylum placide immittunt, in quartum Cerebri Ven-


triculum feu Calamum Scriptorium, ob figurae convenientiam
fic didum.
Quibus perluftratis ad partes anteriores regrediuntur, ner-
vofque olfadorios ab ofie cribrofo feparant , & pofl: eos quo-
que nervQS opticos , ramofque Arteriae Carotidis Calvariam
trajicientis tum obviam habes Glandulam pituitariam , in
;

fella Turcica fitam quam excipiunt Nervi oculorum motorii f


,

par aliud ad linguam tendens, poftea auditorium, Vagum &c.


Regrediuntur nunc ad occiput, & digitis cautioribus Cere-
bellum a Dura matre feparatum & a medulla fpinali abfcififum y
,

cum integra Cerebri mole eximunt , varias in Cerebello ex-


crefcentias, quarum unam Varolius Pontem nominavit, obfer-
vant, ipfamque fubftantiam penitius inveftigant.
i Atque haec antiqua, feu communis Cerebrum difiTecandi ra-
tio eft; fequitur nunc recentior & nova a Varolio Anatomicis
-

communicata, & in Tabulis Placentinis hinc inde repraefentata.


Ipfo capite & Collo amputato, & feparatis omnibus illius te-
gumentis exterioribus, Mufculis Frontis, Cervicis, Auriuira
&c. oculos cum omnibus tunicis ex orbitis fuis effodiunt,
poflea caput imponunt Vertici atque Calvariae apertionem
ferra aggrediuntur , non vero in eodem loco, atque in priori
methodo fadum , fed multo profundius in ipfa Nafi radice,
adeo ut ferra fupremum Orbitarum Oculi circulum offeum
contingat ; tamdiu continuant fedionem per Calvariae peri-
pheriam, ufque ad magnum occipitis foramen , donec inferior
capitis pars vacillet, atque nervorum paribus cum Arteriis &
Venis calvariam perforantibus fedis,. ima Cerebri pars in con~
fpedum veniat.
In hac methodo primo occurit fifiura magna Cerebrum iw
duas- partes dirimetis; Pia mater nervos opticos inftar aranea-
mm. telas inveftiens.
Garo-~
R E S P O N S I O.
Carotidum & Cervicalium vaforum rami diverfi , Glandula
pituitaria. In Cerebello proflant nunc proceffus vermiformes,
cum Ponte, intus itur ad ventriculum quartum, nobilem; ex
hoc progreffus fit ad tertium , ubi obvius eft Fornix, feptum
pellucidum &
laterales Ventriculi magni &c. paucis habes fe-
cundam fecandi methodum.
Tertia Sylvio tribuitur , eflque ex duabus antecedentibus
mixta, unum Cerebri hemifphaerium methodo vulgari, alte-
rum Varoliana diffecans ; nempe illaefa finiflra Cerebri parte,
k dextra Duram matrem removet, tabulatim Cerebrum ufque
ad ventriculum magnum abfcindit , quo in eo contenta con-
fpiciantur, dein fuperior &
inferior r alcis finus cum laterali
dextro majori, inquiritur quo fadlo convertit fe ad latus
:

dextrum Cerebri, quo, in locum finiflri ablati, reclinato, &


nervis cum Arteriis &
Venis confciffis , illud perluflrat ratio-
ne inverfa, quemadmodum paulo ante indicavi.
Quarta methodus Willifiana audit ; eam in compendium
redadam hic proponam.
Capitis velamentis exterioribus fepofitis &
cranio ferra di-
vifo ac adempto ex omni parte offa ad bafin ufque calvariae
forcipibus aut fcalpro diffringit , tum primo in confpedum
venit dura Mater, commune contentorum in capite tegumen-
tum. Hanc membranam cum calva in futuris alligatam , in
bafi vero firmiter cohaerentem, non, nifi adhibita vi , divellit.
Poflea Willifius demonflrat hujus meningis vafa fanguinea per
interiorem durae Matris fuperficiem difperfa & Piae Matri inferta.
Et quo eo diftindius videantur, duram Meningem, inferius
circa diffradi cranii marginem, circulatim diffecant, vafis k &
Dura Matre in Piam tendentibus difruptis membranam cum,

finubus penitus aufert , dein ad interiorem Cerebri partem


fe convertens , duos infignes proceffus mamillares una cum ,

nervis olfadoriis emergentibus intus (ut perhibet) cavis, &


ad anteriores Cerebri Ventriculos tendentes, rimatur, tubo
in cavitatem nervorum Olfadoriorum immiffo, ab inflato aere
Cerebri compagem in tumorem exfurgere, expertus eft Wil-
lifius : An in Homine ?
Pofl nervos Olfadorios , circa Criflam Galli , duas exi-
Cerebri interflitia decurrentes, idem Au--
les Arterias, verfus
dor annotat relidis illis vafis ad Nervos Opticos ,
: his & *

B 5- am«r
i4 FREDERICI RUYSCHII
amputatis, ad Arterias Carotides, paulo infra infundibuli la-
tera decurrentes, accedit; Cerebro dein ulterius refupinato,
ad nervos Oculorum motorios , &
ad aliud par exile , Patheti-
cum ab eo vocatum, tranfit ; ab hoc pari ad quintum, vulgo
tertium didium, cujus ufum docet ampliffimum; etenim, Pa-
lato, Oris & Faciei partibus, Nafo &
Oculis, quin imo nervo
intercoftali ramos atque radices impertiens.
Prope didium par duos alios nervos minores, trunco fingu-
lari donatos, &
ex eodem foramine, cum nervis oculorum mo-
toriis egredientes, indigitat; hoc fextum par ei audit.
Paulo inferius nafcitur par Vagum , vulgo fextum, Willifii
oftavum dicfum , numerofas emittens ramificationes.
In poflremo Occipitio, ex offium cavernis infra primam ver-
tebram emergens par aliud, ultimum cranii feu vertebrarum
primum luftrat , hoc admodum fibrofum, poflquam Medullam
oblongatam egreffum, duram Matrem eodem loco fubit, ubi
Arteria vertebralis in Cerebrum afcendit.
Omnia nervorum paria , cum Arteriis & Venis Carotidi-
bus , Vertebralibus ac Jugularibus , vel prope foramina cal-
varis ablcindit nominatus Willifius, quo Cerebro exempto,
trunci Vaforum pateant, vel prope baiin Cerebri amputat, ut
illorum diflributiones eo melius invelligari poffint.
DifTedlionis opere hucufque produdio, exemptam Cerebri
compagem, una cum appendice ejus, fequente difledlionis or-
dine fcrutatur: & primo quidem fuperficiem exteriorem Ce-
rebri gyris &anfradtibus adinllar inreftinorum convolutionem
hiulcam & inaequalem; dein Cerebri fubftantiam Corticalem
& Medullarem.
Poflea tranfit ad corpus callofum &
fornicem , e cujus me-
dia fuperficie feptum tenue &
pellucidum erigitur , &
fic ulte-
rius ad Ventriculorum demonilrationem fefe accingit.
Interiores Cerebri receflus adhuc clarius demonflrat, dum
limbum & medulla oblongata fejundlum fimulque Fornicem cir-
ca radices difciffum , una cum Cerebro refledlit tunc ejus com-
;

pagem penitus elevat, antrorfum refledlit, ac in planum per-


fpicue explicat; praeter Medularem nitidiffimam fubftantiam ob-
fervat plures lineas albas parallelas ab unohemifphaerio ad aliud
decurrentes.
Cerebro didto ordine perluflrato, utrumque hemifphaerium
ejus
RESPONSIO. t;
ejus corpore callofo intus obdudum, a Medullae oblongatae,
cui adhaeret, apicibus removet, fedionique colophonem im-
ponit.
Addudis nunc diverfis Cerebri diffecandi modis, de quorun-
dam Anatomicorum demonffrandi methodis verba quoque
funt facienda.
Ab omni veram ac genuinam Cerebri expifcandi
faeculo
compagem, miro flagrarunt ardore Medici, quamobrem va-
riis illud tentarum mediis macerando , digerendo & co-
,

quendo in oleo Terebinthinae ; veruntamen huic oleo ineft


ltrenua ac fortis urendi vis, qua tenellula fibrarum feu tra-
ctuum textura invertitur, contorquetur, quaedam longiores,
quaedam breviores evadunt, quin imo difrumpuntur nam i ;

portione Cupri in Oleum Terebinthinae injeda , illud vi-


ridi tingitur colore, certo indicio ab acredine olei quafdam
Cupri particulas feparatas fuifle , quae hunc colorem conci-
liant. Equidem haud inficias eo, in tali Cerebro pofle corpuf-
cula confpici grumofa glandulas mentientia*, aft illa calore
,

fada funt, non autem verae funt Glandulae.


Coquantur femina, Hordeum, Oryza, Triticum, Piper,
item carnes Hominum vel brutorum, elixa, acquirunt peregri-
num odorem, colorem, faporem , duritiem ac mollitiem exin- ;

de fenfibus atque ratione convincimur, miram illarum partium


introdudam efle mutationem atque ruinam.
Quidni ergo in Cerebro, fubflantia molli, & tantum non
fluida? Alii vero coquunt Cerebrum in oleo Olivarum, Ra-
parum, Amygdalarum dulcium; verumenimvero praeterquam
quod calida, atque urentia haec olea modo dida pariant in-
commoda ,
fua atque fpiflitudine inflar vernicis
vifciditate
meatus partium occludunt , cruflas &
cuticulas quafl obdu-
cunt , ficque novam partium Itruduram Jpedatoribus offe-
runt.
Hae difficultates animum plenum tam diu fti-
follicitudine
mularunt , donec concatenato atque indefeffo labore veram
Cerebri fubftantiam perfede nofcendi detexi methodum.
Pultacea hujus vifceris mollities impedimento efi, quo mi-
nus intime queant penetrari penetralia ejus. Quamobrem pri-
mo vafa illius fanguifera materia ceracea duriore repleo , ea
circumfpedione , ut tantundem hujus materiae contineant,
quan-
\it> FREDERTC I RUYSCHH
-quantum, in Homine vivente, in cavitatibus fuis fanguinis ve-
hunt, eoque pafto naturalem contineant capacitatem, ac Ce-
rebro loco fulcimenti inferviant ; dein lympham in Cerebri
tubulos largb ftagnantem modefie excutio , unde ejus fub-
llantia Habilis evadit ,
atque duritiem cafei recentis nancifci-
tur.
Neque eft, quod quifpiam mihi objiciat, praeparatione hac
Cerebri faciem deformari , meque fimilem committere erro-
rem, cujus paulo ante argui nonnullos Anatomicorum.
Norunt Anatomis cultores, ferum vifcera irrigans, rema-
nente partium folidarum ftruftura illaefa, expelli polle.
Vafcula Bilaria feparamus in Hepate, Arteriis ac Venis
remanentibus; quidni partes aqueae, fluidae & fequaces, folidis
intadbs, expelli pollent? Praeterea notandum, Cerebri molem
noftra praeparatione neque intumefcere, neque lublidere ca-
nentibus iifdem dimenfionibus, eadem magnitudine ac figura,
unde certo docemur , nullam internarum partium fadlam efle
inverfionem :Cerebrum itaque liquori inditum per plurimos,
fine ruina, confervatur annos.
Vulgari vero demonltandi methodo, feflinante cultro Sc
fugitivis oculis Cerebrum exploratur. Accurrite nunc Ana-
,

tomiae Itudiofi! fixis hoc vifcus intueamur oculis, fcindendo


non properemus, fed tarda ac fufpenfa manu opus agamus;
nulla nos urget putrefadio, non horam, fed diem, non diem,
fed feptimanam non feptimanam, fedmenfes, imoannos im-
,

pendamus , quo de Cerebri fabrica accuratiori mecum gau-


deatis cognitione.
In abfentium labilifque memoriae gratiam figuras Cerebri
in publicum edo , quae nonnullis hucufque editis palmam eo
titulo praeripient, quod Pidores olim oblata Cerebra tam cele-
riter depingere nequiverunt, quin ob mollitiem fubfidentia at-
que flaccefcentia prsternaturalem induerint figuram & magni-
tudinem. Cerebrum vero arte noltra praeparatum ftatim Scul-
ptori damus , qui folerti {ludio attentifque oculis fine corru-
ptionis vel foetoris formidine aeri incidens, imagines, archety-
pum accuratifiime referentes, fculpit.
Prifci Anatomicorum Cerebrum dicebant efife fubflantiam
peculiarem fui ^eneris , qualis nulla alia in toto corpore repe-
ritur. Voruntamen idem de Corde Pulmone, Hepate, Liene,
,

aliif-
RESPONSIO. i?
aliifque animalium partibus , ignota remanente illarum fabri-
ca , affirmari potell ; non enim docetur hic, quid fint, fed
faltem quod ab laliis vifceribus , id quod nemo ignorat , diffe-
rat.
Hippocrates infigne Medicorum decus Sed. 3. Lib. 3. de
Glandulis , ut dode, Experientiffime Vir, in Epiflola tua no-
tafli, Cerebro Glandulas tribuit.
Hanc dodrinam feculi noftri Medici renovarunt , variifque
experimentis expolitam illullrarunt.
Marcellus Malpighius , Differtatione de Cerebri Cortice
illum fcribit effe congeriem feu proventum minimarum Glan-
dularum , quae in anfraduofis Cerebris gyris ortae, varieque
fibi invicem adaptatae exteriorem Cerebri fuperfidem effor-
mant.
Confitetur dextre Audor in ingenti animalium perfectorum
Cerebro nudo difficulter tales Glandulas videri facilius au-
,

tem in codo, quia fubflantia in codione craffefcit (NB.ideft,


fervore novi grumi glandulas mentientes , compinguntur) &
fpatia intermedia patentiora fiunt Neque tantum in fuperfi-
;

cie glandulas extare , fed in principio Spinalis Medullae cor-


ticalis fubflantiae, perada codione, eandem faciem apparere
dicit.
Clariffimus Bohnius in Circuli Anatomico-Phyfiologici Pro-
gymnafmate XX., de Spirituum Animalium generatione item ;

XXI., de Spirituum Animalium difpenfatione , Corticalem


Cerebri fubflantiam dicit Glandulofam.
Francifcus Stokhamerus in Microcofmographia dicit , Cor-
ticalis Jubflantia Cerebri efl nigricans ,& duriujcula , externe
undique Cerebrum injlar corticis ambit , ipjasque ejus fiJfuras
confequitur , ejique coagmentata ex minimis Glandulis.
Raymundus Vieuffens in Neurographiae Cap. X. flatuit,
Cerebrum duabus diffindis & fe fubflantiis conflare , cinerea
nempe & alba ; cinerea autem , feu in flatu naturali , feu pofl-
quam in aqua, vel oleo excoda fuit, mollior exiffit fubflantia
alba feu medullari, eaque Microfcopii beneficio accurate inf-
peda ex innumeris Glandulis fimul coagmentatis , & ovalem
figuram aemulantibus compofita (ut ait) apparet, adeo ut pro
Glandula conglobata haberi poffit.
Carolus Fracaffatus in Differtatione Epiflolica Refponforia de
C Cere-
ig FREDERICl ruyschii
Cerebro, Marcello Malpighio infcripta , corticis generatio-
nem & naturam fequentem tradit; cogitabam (inquit) & iple
JSIaturam , corticem Cerebri tanquam praecipua^ partem ac
maxime neceffariam ftruxiffe non enim vilioris involucri vi-
;

cem refert , fed profundius ufque ad medios ventriculos &


Cerebellum penetrat. Cortex friabilis valde eft, medulla vero
compada , Chymicos , offa copiofo fale folida
cujus ratio eft,fi
fieri, ftatuentes, confulamus, quod in fero multum falis conti-
neatur , hoc moturo fuum amittens , abit in cranium , cum vafa &
Ibi diffeminata multum fanguinis vehant, qui nullibi recremen-
tis fpoliatus, cum a trunco prodeat afcendente, qui nulla ela-
boratoria habet, quibus ferum aqueum, bilis hujufcemodi &
amoveantur, irrigant, ipfa fubjedum corticem, velut per
ftillicidium , inde cortex ab aqueo fero fluit &
friabilem com-
pagem obtinet ; ulterius fales ipli cortice deffecatiores redditi
ferum in medullam veluti coagulo, detinet.
Addudis Clariflimorum de Cerebri Cortice Anatomicorum
fententiis, fupereft, ut meam iis fubnedam.
Poftquam igitur tam folerti dexteritate vafa fanguifera re-
plevi, ut minutiflimi ramufculi infardi, tomenti inftar nobis
obveniant, perfpicue videmus Corticalem Cerebri fubflantiam
ex meris vafis fanguiferis diverfimode combinatis, conflare, &
flcuti in explicatione figurarum Tabulae Qdavae 'innui, Arterias
minotiffimas e Piae matris facie interiore prodeuntes , mufci
fpeciem prae fe ferre. Sic quoque jam confirmo , imo de-
monflro , corticalem Cerebri fubflantiam mufci tomenti &
fpeciem repraefentare , illudque tomentofum (ut ita loquar)
nihil aliud eft, quam protradae vafculorum fanguineorum ex-
tremitates, hae autem, ficut de Liene quoque a me notatum
fuit, in fui extremo aliam videntur induere naturam ac difpo-
fitionem, adeo enim molliufculae &
fuccofae exiftunt, ut, nifi
liquori inditae, fine diffolutionis periculo vix ac ne vix quidem
tradari queant j hae autem protradae vaforum fanguineorum
extremitates fuccofae , refpondere videntur fibris aut tradibus
Cerebri medullaribus; eodemque eas munere fungi exiftimo,
quod Glandulis adfcripfere Audores.
In Curioforum gratiam aliquando integram fubflantiam cor-
ticalem a medullari abftuli , fine notabili l&ffione fubflantiae
medullaris, flcuti videre eft Fig. 7. Tab. iy.
Haec
RESPONSIO. i9

Haec vero omnia neutiquam demonftrare licet, ni fi in con-


veniente liquore fufpenfam habeamus Cerebri portionem, ficut
videre eft domi meae.
Cognita nunc Cerebri Corticis fubftantia , progredior ad
Cerebellum: quid autem hoc nomine fignificetur norunt omnes,
qui primo tantum limine Anatomiae facra falutarunt ne igitur ;

generaliori ejus defcriptione operam & tempus teram inutiliter,


quae circa Cerebellum obfervavi , paucis tibi, Experientilfime
Vir, aperiam.
Refert Cerebellum duos globos compreflos , &
variis la-
mellis circularibus tranfverfis compofitos, quarum majores in
parte craftiore vel longiore diametro, quo vero longius ab ea
recedant, eo minorem acquirunt peripheriam; fimiliter atque
/Equator in globo noftro terraqueo maximus , ejus vero pa-
ralleli , quo majori ab eo diftant fpatio , gradatim minores
Eunt.
Notandum tamen inter lamellas circulares hinc inde nonnul-
las efle interruptas &
fegmenta libi denuo applicari.
Quemadmodum Cerebrum ex duabus fubftantiis nempe ex-
tima, corticali, &
media, medullari componitur, fic quoque
Cerebellum cortice cinereo & medulla albicante confiat, dif-
feftoque partiatim Cerebello & pofteriori ad anteriora , alba
cum cinerea fubftantia tam diverfimode mifcetur, ut difcoloris
marmoris lineamenta referat.
Dein fi per proceffus vermiformes, quafi per duos polos,
diffecetur. Cerebellum, medullaris albida fubftantia fic cor-
ticali interjacet , ut divaricatos arborum ramos jucundo fpe-
ftaculo exhibeat.
Solertiflimus Anatomicus Vieuftens in Neurographiae cap.
XII de Cerebello fequentia habet ; Tofiquam Cerebellum per
procejfus vermiformes feBum fuit , ut penitiores illius partes
in confpeBum veniant , &
qua ferie medullares illius fibrilla
di/ponantur , vere cognofcatur ,
illud rurfus utrumque per me~
dium fecamus , &
fubinde partim verfus fuperiora , &
partim
verfis inferiora reclinamus ufque peraBis illius kemifpbarii
cinerea feuGlandulofa quadam fubftantia obfervatur , quam ut*
pote in partes , rhombi figuram quadantenus diftinBam , modo
rhomboideam fubftantiam , modo rhomboidea Cerebelli corpora ,
nuncupamus.
C 2 Quae
20 FREDERICI RUYSCHII
Quas omnia vulgata adminiftratione Anatomica obfer-
in
vantur quidem veruntamen fi nova methodo noitra id per-
,

fcrutemur, tum cernimus fuperficiem Cerebelli in innumeras


particulas di verfarum figurarum angularium, magnitudine ca-
put aciculse vix adaequantes, fubdividi, illafque inter Pia Ma-
ter ubique fefe infinuat, &
quod praeterea notatu dignum ac
vifu gratum , hae fubdivifiones cefiant in confinio fubfiantite
Corticalis atque medullaris, cujus contrarium obfervamus in
Cerebro ; illius enim gyri anfraftuofi ac tomentofi in Corticali
non faltem,verum etiam in medullari Cubitantia reperiuntur:
Num vero omnes hae fubdivifiones in meditullio hemifphaerio-
rum Rhombos referant, & natura, ut ita loquar, in generatione
certis & regularibus angulis atque lineis ilri&e producendis
fe mancipet, id extra forum meum verfatur, atque hoc illis
decidendum relinquo , qui in oeconomia animali , partium
humani corporis ortu & accretione, ingenia fua pafcunt atque
exercent.
Seculi hujus Anatomici plurimas humani corporis partes
perverse fcribunt Glandulofas, quaedam earum Glandulas con-
glomeratas, quaedam conglobatas, &c. confiituunt, unde non
immerito & nonnullis haec Anatomia audiat Glanduloia.
Plexus etiam Choroideus , fecundum oculos eorum, a
Glandulis liber noneft; inter alios Bidlous in Tabulis Ana-
tomicis Rete mirabile Glandulis multis interfperlum reprte-
fentat.
Stokhamerus in Microcofmographiae cap. XIII. de Cerebro
& Spinali Medulla fcribit Hinc ulterius progrejfi retis furculi
;

frequenti ramificatione tenuem Meningem Cerebrum involvetis


ttm ipfamque Cerebri fujiantiam pervadunt & ex tertio ven-
, ;

triculo in utrumque anteriorem binis ajfurgunt plexibus qui


,
Choroidei diti i immixtas fibi minutas habent Glandulas , Venu-
lafque fundo ditiorum Ventriculorum , per totam ferme illorum
longitudinem decurrentes .

Willifius etiam in Anatome Cerebri Cap. III. tradit, Ple-


xum Choroideum ex Arteriis &Venis diverfimode compli-
catis, Glandulifque denfiflimis infertis, inftar Cerebelli con-
flare.
Quamobrem cupidus nofcendi genuinam conftruftionem
lujus Plexus? eum mea methodo examino, materia ceracei
RESPONSIO. n
infardum liquori committo, jam vero vel nudis, vel vitro ar-
matis ,
contemplans oculis, Glandulis prorfus deditutum,
reperio. Sed habent nihilominus, quod regerant, nempe Ple-
xus Choroidei Glandulas in datu naturali adeo exiles ede,
ut vifum fubterfugiant , fimul atque vero in morbo fanguis
& humores intercipiuntur, tum tumefadas oculos manifedo fe-
rire.
Verumenimvero quod fi in datu faltem morbofo in confpe-

dum veniunt, potius pro morbo, quam pro naturalibus Glan-


dulis habeo; dein aliquoties partes Glandulas referentes, in
Plexu Choroideo obviam mihi venerunt , quas tamen accu-
ratius perfpedas deprehendi Hydatides ede; nihil vero aliud
funt Hydatides , quam vafcula praefertim fanguinea fero tur-
gida :Non enim do a fententia quorundam autumantium,
folummodo vafa Lymphatica in Hydatides converti ; huic
enim malo vafculorum fanguineorum praefertim extrema fre-
quenter obnoxia , quotidiana enim cadaverum infpedio de
veritate hac me fecit certidimum ; ex innumeris exemplis
unum in medium produxide diffidet.
Biennium elapfum ed , cum hic loci hydropicus
circiter
mortalitatem explevit cadavere illius aperto, Hepar (maxi-
;

ma ex parte e vads fanguifluis conflatum) totum quantum ex


Hydatidibus condabat, neque id folum , fed Peritonaeum' &
Veficulis aquofis fcatebat ; quibus apertis , Lympha tenax,
vitrea, ac lucida effluebat.
Plexus itaque Choroideus in datu naturali Glandulis priva-
tus, condat ex meris Vafculis fanguineis, praefertim Arteriolis-
motu ferpentino repentibus, Glandulafque mentientibus prop*
ter gyrulos anfraduofos,& Piae Matris portione cohaerentibus.
Vide Fig. 3. Tab. ry.
Itaque ufus , quem ita didis Glandulis Plexus Choroidei
vulgo adlcripfere Audores , folummodo Arteriolis didum
Plexum condituentibus, debetur, quas Arteriolas molles ad-
modum, fuccofas, limpidafque exidere, comperio, &rar6 3
d unquam, rubicundo turgidas fanguine,unde non incommode
notanda hic venit obfervatio Expertidimi Anatomici Vieudens
in Anatom. Univerfalis Cap. XV
H. fcribentis in Hominibus
gravioris aetatis, vel humidioris temperamenti, plexum Cho-
roideum non e vads fanguiferis, fcd potius Lymphaticis com
C 3 datum
** frederici ruyschii
vidiffe. Quamobrem non immerito fufpicaricoepi,didum
flatum
Plexum Choroideum non minus deftinatum efte elaborationi
humoris aquofi , qui in Cerebri atque Cerebelli Ventriculis
repentur, quam nonnullae extremitates arteriolarum Inteftino-
rum ,
quae Glandulae Spuriae mihi audiunt , & Inteftinorum
humedationi deftinatse funt; qui humor in Cerebri Ventriculis
contentus, tradus Medullares, Spinalem Medullam ejufque
membranas eodem modo humedat irrigatque.
Neque eft quod quifpiam regerat, fcrupulumque in animo
fibi moveat, illius humoris generationem haud attribuendam
Arteriis, utpote fanguinis Arteriofi diftributioni, verfus par-
tes corporis extremas , tantum deftinatis Nam in Epiftola
:

undecima refponforia ad Experientiflimum Virum Joh. Chri-


ftoph. Wolft fcripfi, atque in Mufeo meo evidenter demon-
flravi, &adhuc demonftro, Glandulas Inteftinorum quas Spu-
rias denominavi, nihil aliud efte , quam vaforum fanguifero-
rura extremitates fuccofas , nullo modo in gyrum feu circa
axem convolutas, prsefertim vero Arteriofas , in quibus hu-
morem , lubrificationi deftinatum , elaborari exiftimo , quin
imo plerofque Vifcerum humores , quos in Glandulis fecer-
ni tantum non omnes Anatomias Antiftites ftatuunt, in notatis
Arteriarum extremis, confici puto. Etenim ubi ejufmodi fun-
dio peragitur, didas extremitates reliquis multo fuccofiores
molliorefque exiftunt atque aliam quaft naturam induere vi-
,

dentur.
Circa ufum hujus laticis Ventriculorum, Authores in diver-
fas abierunt fententias;quibufdam flocci fit,&tanquam inutilis,
atque excrementitius male audit, eo quod illo abundante fu-
nefta morborum genera, ut Hydrocephalus, Oblivio, Morbi
etiam foporofi, nempe Apoplexia , Coma, Paralyfis, &c.
gignantur, quatenus fibras Medullares Cerebri comprimendo,
vivificum fpirituum animalium tranfitum arcet.
Rationi vero perquam confonumeft ftatuere , Lymphas iftius
redundantiam provenire ab obftrudione prasfertim Venularum
per Plexum Choroideum difteminatarum ; neque enim Venas,
ut communiter creditur, foliim deftinatae funt ad regerendum
fanguinem refluum, verum etiam humorem aquofum in Cere-
bri Ventriculis, ut &
alibi, haerentem abforbent.
In qua opinione magis me confirmat Lymphae duduum de-
fedus
RESPONSIO. 13
fedus; quantam enim cumque hucufque adhibui induftriam,
eos nunquam vel in Ventriculis , vel in dido Cerebri Plexu
deprehendi. Rami Arteriofi fubtiliffimi Plexus, Lymphas du-
dus quidem mentiuntur, ideoque multis impofuere hujus aevi
Anatomicis aft vero nunquam eos ego reperi.
;

Novi virum nobili profapia oriundum, qui licet omni bono-


rum varietate abunde frueretur , faifa paupertatis imaginatione
delufus, indefinenter nihilominus fe Iro nudiorem conquere-
batur. Poltquam animam Deo reddiderat, prsefentibus variis
confanguineis, &
filio meo, caput aperui, Ventriculos Cerebri

liquore limpido diltentos &Plexum Choroideum innumeris


hydatidibus fcatentem reperi, ficuti Fig. I. Tab. 15-. annexae
indigitat.
Praeterea in recenter natis, non raro obfervavi, proventum
laticis hujus tam copiofum, ut verfus Spinalem Medullam de-
fcendendo, inter dorfi vertebrarum proceflus Spinofos, tunc
temporis adhuc cartilagineos, &facile dehifcentes erumpens,
ingentem ibi excitaverit tumorem pugni magnitudine, qui af-
fectus Spina Bifida vulgo appellatur.
Neque hic moror objedionem quorundam putantium, nul-
lum dari commercium inter laticem aquofum anteriores Ce-
rebri ventriculos irrigantem, & eum, qui deflinatus eft ad
irrorandum quartum Ventriculum, & Spinalem Medullam,
utpote praepediente (ut cum Exercitatiflimo VieufTens loquar) 1

Valvula Cerebri majore.


Sciendum enim, in ftatu praeternaturali adeo partium fitum
inverti, ut nullatenus intercludi poffit tranfitus liquoris ex an-
terioribus recedibus ad pofteriores.
Denique adhuc notavi aegros, quorum Cerebri Ventriculos
nimia laticis quantitas obruit, qui fuerunt vel ex parte, vel in to-
tum mente capti, fegnes,ftupidi & ad munera obeunda inepti;
quippe fpirituum animalium robur , k dido latice flagnante
debilitabatur.
Ex omnibus hifce addudis ex praxi Medica obfervationibus,
luce meridiana clarius patelcit, abundantem in Cerebro lati-
cem aquofum non excrementitium tantum, fed &
morbofum
exiflere; id quod ambabus ultrb largior manibus.
Verumenimvero circumfpedus humorum partiumque Cor-
poris Animalis explorator, exinde non inferet, modicam laticis
illius
X4 FREDERICI RUYSCHII
illius quantitem excrementi rationem habere. Quin potius
ad texturam Cerebri irrorandam fummopere efl: neceflaria:
quemadmodum ejus defedus alios morbos generat.
Novimus fanitatem confiftere in partium folidarum debita
configuratione & appofitione, fluidarum vero jufla temperie,
quod ad molecularum numerum , figuram, fitum atque motum.
Mada fanguinea probe temperata non minimum fecundae vale-
tudini adfert momentum haec autem fi mole increvit lethalia
:

frequenter parit morborum genera; vel fi quis inter Recentiores,


Plethoram ne dari quidem, fed fididam efle, ftatuat,ei addu-
co nimiam ladis in Mammis mulierum turgefcentiam , quae
fadis obflrudionibus, acutos dolores, tumores, inflammationes
& fcirrhos caufatur.
Nemini tamen exinde conjicere licet , cremorem hunc Ig-
deum excrementitium efle feminis in maribus abundantia,
;

quid malorum interdum inducat, notum efl Medicae praxeos


Cultoribus; quis vero eo dementiae perveniet, ut ob hunc ef-
fedum illud tanquam inutile & excrementitium profcribat?
quamobrem concludo, modicam laticis in Cerebri ventriculis
praefentiam utilem atque neceflariam exuberantem vero atque
;

deficientem morbofam efle.


Ulterius, Experientiflime Vir, pofl difceflum tuum incidi in
fequentes circa Cerebrum obfervationes &
primo quidem,
;

circa Medullae oblongatae caudicem, quem in flguris a ClarifT.


Willifio & Bidloo in lucem editis , ita reperies depidum &
fculptum, quafi caudex Medullae oblongatae, protuberandae
annulari eflet fuperimpofltus , id quod naturae rei adverfatur,
nam 6 contrario ( loquor de Cerebro inverfo) protuberantia an-
nularis femper fuperimpofita efl caudici Medullae oblongatae,
flcutiFig. x.& 6.Tab. 15-. indigitat, in qua caudex Medullae ob-
longatae bipartitus fub corpore globofo repit id quoque,
:

quamvis nimis obfcure, demonftrat ClarifT. D. Vieuflens Neu-


rograph. Tab. IV.
Cerebrum inverfum & a fronte vifum facile quidem impo-
,

nit intuenti, re vero penitius arte noflra infpeda, contrarium


animadverto.
x. Reperi tradus Medullares exteriores caudicis Spinalis
Medullae tranfverfim efle fitos, (ficuti in corpore globofo in-
nuit CL Vieuflens;) fub eo vero denflflima ferie repunt redi,
fe-
RESPONSIO. 1S
fecundum ejufdem longitudinem exporredi,ita ut tradus Me-
dullares exteriores cruciatim interfecent tradus Medullares
fubflratos. Vide Fig. 2. 6. Tab. iy.&
In vulgari difledione Cerebri hae fibrae feu tradus Medulla-
res tranfverfi nemini occurrent , ea propter etiam in Anatomi-
corum figuris haud reperies ; an vero continuent per totam
Spinalem Medullam, nec ne, nondum fatis exploratum habeo.
Confideratione quoque dignam efle exiftimonuperrimam
3°.
obfervationem in Plexu Choroideo , quem cum caeteris Anato-
micis autumabam folummodo reperiri in Cerebri Ventriculis
nunc autem comperio eundem extra illos ita propullulare, ut -

Cerebro inverfo fine ulla Cerebri difledione luculentiflime ap-


pareat & emineat inter Cerebellum & Corpus globofum. Vid.
Tab. 13. Litt. O.
4°. Obfervavi Corpora Pyramidalia & Olivaria ab Exercita-
tiflimo VieufTens indicata, non folum reperiri in inferiore parte,
verum etiam in parte fuperiore a latere Calami fcriptorii funt- ;

que haec corpora nil nifi prominentiae Caudicis Medullae oblon-


gatae, quae fulcorum ope videntur nonnihil feparatae. Vid. Fig.
f. Tab. 14.
0
5 Circa nervorum ex Spinalis Medullae principio oriundo^
. ,

rum numerum, obfervo, eundem efle inaequalem, admodum &


incertum; refervo enim principium Spinalis Medullae, e quo
plurimi, aliudque b quo pauciores emergunt praeterea circa
;

exortum horum confideratione dignum exiftimo, eos omnes alio


ritu ex dido principio Spinalis Medullae prodire quam illi, qui ,

emergunt e corpore globofo, aut e thalamis &c. locis Medullae


oblongatae. Hi enim fibris prodeunt fibi invicem arde adpofitis,
in principio ac progrelTu ejufdem fere crafliiiei. Illi vero ceu .

radiculae, variis e locis fibris fubtiliflimis prodeuntes, fuc- &


ceflive craflefcentes , tandem conveniunt , trunculumquecon-
ficiunt id quod in caeteris nervis b Spinali Medulla prove-
,

nientibus quoque locum habere rudiori Minerva delinearunt


,

Audores varii.
nervum acceflorium non confiderandum efletan-
6 ®. Obfervo
quam ramulum cujufdam nervi , b fuperiore parte Spinalis
Medullae ortum per fe enim emergit variis radicibus ( ut ita
;

loquar) & quidem fubtiliflimis.


7°. Spinalis Medullae nervos Piae Matris efle produdionem
D fila-
26 FREDERICI RUYSCHII
filamentofam, uti rette in brutis in Collegio Amftelodamenfi
olim obfervarunt ejus membra arte noftra luce meridiana
clarius conltat idem
,
quoque locum habere in humano corpore.
Dum adje&ae in hacEpiltola figurae parabantur ,& ea , quae i
Sculptore non fatis accurate exprefla fuerant , emendabantur,
ecce, prodit fcriptum aliquot, cui titulus eft,
JoannisJacobi Rau Epijlola de Inventoribus Septi Scroti , ad
Virum Clarijjimum Fredericum Ruyfchium Anatomia Bota- , &
nices ‘ProfeJJorem.
Cumautem ifte libellus in tuas quoque manus incidere polTet,
pauca de eo adjicere confultum duxi.
Scias itaque , ejus Audtorem in eo proponere publicum dif-
curlum,qui internos fuit privatus, quem tamen proponit muti-
latum, ac diflortum. Miraberis proculdubio, privatos difcurfus
Typis divulgari, atque affirmabis forfan cum prudentioribus,
ita ii obtineat, omnibus cavendum effe fedulo,ne poilhaccum
ejufmodi indolis hominibus ullum commercium ineant ; perpe-
tuo enim erit metuendum, ne fequenti die publice prodeant,
qua? pridie privatim habueris cum iis colloquia modo vel ,

propria lubido, vel maligni ingenii homo quidam flimulum ad-


dat atque concitet. Verum ut paucis hiftoriam feu fabulam
intelligas, brevibus, quid hujus rei fit, exponam.
In Epiflola, in qua exhibui Scroti figuram, monui, nihil hac
de re reperiri apudquofdam Au&ores, quorum adjunxi nomina,
&c. ali fcias, velim, eo in loco praecipuum mihi fcopum fuiffe,
agere de methodo demonftrandi propofitas partis veram con-
ffitutionem, exifiimans non fufficere quod nonnulla verbis,
,

& quandoque fatis confuse defcribantur ,negli<ffis nempe, qu$


neceffaria funt, ut appareat partis illius vera conftitutio, & ut
exhibeatur vera ejus delineatio; & negleda methodo, qua ac-
curate delineata partis illius jconffitutio demonftrari poffit.Hoc
certe facile apparebit , fi conferas, quae pag. io.Epiftolse primae
notantur.
Profero nullum ego ha&enus offendi praeter memorati li-
belliAu&orem, qui non intellexerit, non tam effe in quaeffio-
ne , utrum cognoverint & defcripferint citati AuRtores ex
(lare Septum illud utrum vero cognoverint & dejcripfer int VE-
;

RAM SFPTI ILLTVS CONSTITVTIONEM , & metho-


dum eam conjlitutionem accurate demonjirandi atque delineandi.
Plana
RESPONSIO. 27
Plana Tibi haec omnia evadent , fi dignaberis mea repetere
verba, ubi fcribo, quandoquidem omnia circa Scrotum recenter
denati , adeo funt lubrica atque mobilia , ut difficillime VERA
SERTI CONSTITUTIO ATT AREAT.
Non ergo me tangit, quod adducat quofdam Audores de Se-
pto Scroti loquentes ; illud enim nequaquam in quaeflione eft
led oftendendum ipfi erat , eos audores CLARE, ut ait, &
evidentius,ut promittebat, demonftrafie hujus SEPTI VERAM
CONSTITUTIONEM. Mirum videbitur proculdubio , atque,
ut opinor, non immerito, quod vel verbum de hifce faciam,
cum illaquaeftio de inventoribus invidiofa, &
ad naufeam exa-
gitata fuerit ; teftis efi quaeftio illa de inventore Circulationis
fanguinis, cujus inventionis gloriam nonnulli Harvaeo inviden-
tes , adfcribunt Hippocrati; in horum cafira Audornofter tran- %

fiifie videtur, verum pulchre k fapientibus hoc faeculo refpon-

fum fuit; quare igitur tot Viri fagaciflimi haec non viderunt in
Hippocrate ante Harvaeum ? Quia alii apparatum a Lithothomis
hadenus receptum ,& modum operationem inflituendi callent,
atque defcripfere, an inde fequitur, quod dexterrimus ille Litho-
thomus Frater JAQUES BEAULIEU non fit inventor
celebrandus &
laudandus novae illius methodi atque inftrumen-
,

torum longe alio quam vulgari modo formatorum notum quo- :

que eft multa defiderari , antequam quis jure dici pofiet rem
CLARE demonftrafie &
defcripfifle, ted de eo non agam hoc
loco ; forfan alibi.
Haec vero ne ita accipias, ac fi mens efiet me jadantius ef-
ferre hoc invento ; in eo fi laureolam quaerere animus efiet ,alia
& magis praeclara quae exhibui adferre potuifiem , cum fatis
,

conflet omnibus Anatomia exercitatis, me mea methodo inve-


in
nifle & publice oftendilTe plurima, de quibus nec Veteres cogi-
tarunt, nec memoratae Epiftolae Audor fomniavit unquam ;gra-
tulorque mihi, verum ut fatear, quod Scriptor ille ex omnibus,
quae hadenus publice demonftravi& Typis edidi, nihil repere-
rit, quod roderet, nifi hoc unum, & quod hoc quoqueipfius den-
tes effugiflef, nifi difcurfum mancum & mutilatum praemifif-
fet; addo infuper, quod non opponat quicquam ipfi rei, fed
totus adducendis locis, quibus oftendere conatur alios
fit in
quoque Audores idem Septum vidifle; ait enim, fi in va-
nis Aubloribus id CLARE
notatum legifle.
D 2 Ve-
z8 FREDERICI RUYSCHIJ
Verum fac Anatomici noverint Septum Scro-
itaefle, laudati
ti & pene veram Septi conffitutionem an ideo negabit Auftor
;

me bene meritum, quod nonnulla ipfis incognita adjecerim, &


quae non delinearunt, delineaverim; quod praeterea metho-
illi

dum demonflrandi adjecerim j quod vafa fanguifera exhibuerim.


Ad me quod attinet, placuit femper Hippocratis admonitio
quam tradit in limine libri de Arte, ubi ait; Mihi , invenire ali-
quid eorum , qua non inventa fiunt , quod ipfium notum , quam oc-
cultum effe praflet , fidentia votum ac opus efifie videtur : Jimi liter-
que & fiemiperfePla ad finem perducere & abfiolvere At ve- .

ro verborum inhoneflorum arte ad ea qua ab aliis inventa


,

fiunt confundenda , promptum effe , nihil quidem corrigendo


eorum vero qui aliquid fidunt , inventa apud ignaros calum-
,

niando , non fiane fidentia votum aut opus ejfie videtur , fied
proditio magis natura fu a , aut ignorantia artis. Solis enim
artis ignaris hoc ipfium fiaPlum convenit ,
qui contentiofie qui-
dem gefliunt ac conantur , nequaquam vero pojfiunt malitiei
fiujficere , ad hoc ut aliorum opera , qua quidem rePia fiunt ,
reprehendant.
Tandem Epiftolae filum hic abrumpo, te Virum Experien-
tiffimum etiam atque etiam rogans, ut qualefcumque has lu-
cubrationes meas aequi bonique confulas quod fi mihi facul-
;

tas fuerit grata Tibi officia exhibendi, quovis loco ac tem-


pore ero paratiffimus. Vale ama &
Amfteljedami
die 21 Au- Tuum ex afift
£uft. 1699.

Fredericum Ruyschium;

T A-
TABULi XIII. Expolitio.'

&
C Erebrum invcrfum
rum io frater
cranio exemptum exhibet
propter
Matrem dijfeminatarum , nec non Nervorum ,
idque h puero amo -
nato , addito reptatu Arteriarum per Piam
Medulla oblongata oriun-
'e

dorum , exortu.

A. A. Cerebri inverfi fuperficies in ftrufrum, fub quo binae


4. lobos divifi, cum ejufdem S. Protuberant ite crurum Medul*
A. Cerebello. lae oblongata , quae perverse GlaTv-
C. Nervi olfadtorii cum eorundem dulte, pone infundibulum confi-
Arteriolis & fibrillis, per os cri- tae audiunt.
brofum decurrentibus. T. Rete mirabile ex Arteria
D. NerviOptici, Pia Matre inftru- V. Carotide ,
in utroque latere,
£ti ,
per quam plurimae repunt oriundum.
Arteriolae. W. Lamellae interruptio,
E. Tertium par Nervorum. X. Arteria a D®. Vieufiens Cervi-
F. Quartum par, feu Patheticum. calis didta.

G. Quintum par. Y. Arteriae Vettebrales.


H. Sextum par. Z. Prominentis Cerebelli, non mi-
I. Septimum par, feu Auditorium. nus ob formam procefius vermi-
K. Odtavum par, feu Vagum. formes nominands, quam veri
L. Nervi accefibrii, procefius vermiformes.
M. Nervi noni paris, qui eodem ri- a. Cerebellum Pia Matre obdudtum,
tu prodeuut, quo ca;teri Nervi e in quo
Spinali Medulla oriundi, nempe 1.Obfervandum, extremitates
tenuifiimis originibus, ceu radi- Arteriolarum multis numeris efie
cibus fubtiliflimis, id quod ab aliis copiofiores, quam hic reprtefen-
nondum vidi in figuris Cerebri tare potuerim.
delineatum. 2. Subdivi fiones fubftantire
N. Decimum par , eodem modo Corticalis non repraefentari
hic
prodiens , fub quo varii adhuc ficuti exhibui Tab. ip. Fig.
4.
emergunt Nervi. propterea quod requifita pnepa-
O. Plexus choroidei portio, extra ratio ad hoc prasflandum non
Cerebri fuperficiem propullu- fuit prtegrefla.

lans. b. Arteria Spinalis, eundem exortum


P. Protuberantia annularis, fub qua non fervans in omni fubjedto , raro
repit Medulla oblongata j hxc enim ea praecise ex ipfa divaricatio-
Pia Matre inftrudta , Arteriolis ne Arteria Cervicalis prodit, fie-
innumeris obfita eft. pifiime vero ex lateribus Arteria-
Q. Medullae oblongatae extremitas. rum Vertebralium, five inunovel
R. Infundibulum Arteriolis in- utroque latere exitum fibi quierit»

D 0 Ex-
Expli?atIo TACUL/1? XIV.
Figura Prima Portionem Corticalis' fubfi antiae Cerebri reprafen-
tat ,
in liquore vifam , &
ad vivum depiUam. In ea obfervandum
i . Ramufculos Arteriofos extimos adeo ejfe fubtiles , ut non niji oculis
armatis , fenfus incurrant , &
ceracea materia repleti , tomenti fpeciem
pr<e fe ferant. Pid. Lit. A.
1 Obfervandum,particulas diverfe forma Lit. B. notatas, nil aliud effe,quam
.

extrema Arteriolarum fuccofa , qua quamvis continuationes fint Arteriarum , ta-


men ob mollitiem fibi invicem ita funt appofita , ut peculiare quid ejje mentiantur.
Figura Secunda Portionem Cerebri exhibet , pariter in liquore vi-
fam & inverfam , utfilumfericeum ,
d quo dependet , firmius objectum contineret.

A. Ramus Arteriae carotidis. C. C. Medullaris Cerebri fubftan-


B. Corticalis Cerebri fubftantia. tia.

Figura Tertia Subftantiam Cerebri Corticalem demonfirat ,


m
liquore vifam , ablutis extremitatibus fuccofis.
F 1 g u r a Q_u 1 nta Portionem Medulla Oblongata indigitat fupina
parte vifam , idque ex infante.

A. Protuberantiae , corpora olivaria D. Corpus globofum.


di&ae. E. Portiones crurum Medullae Ob-
B. Protuberantis , corpora pyra- longatae.
midalia, didtae. F. Medullae Oblongatte extremitas.
C. Sulcus didlis corporibus interlitus.
Figura Qu i nta Protuberantias ,
qu<e Calamo Scriptorio adfitee
funt , exhibet , qure non minus quam procedentes corpora Pyramidalia £•?
Olivaria dici poffent , idque ex infante.

Explanatio TABULAE XV.


Figura P rima V Portionem Plexus Choroidei demonfirat , Hydati-
dibus referti.
Figua Secunda ablata Tia Matre , varia exhibet circa Medul-
lam Oblongatam Cerebellum , parte averfa vifa.
Notandum tamen , Cerebellum in ambitu variis in locis efife abfcifium.
A. Protuberantia annularis fibris feu curfum, fub iis autem latitant cae-
tradlibus tranfverfalibus inftructa, tene, longitudinales a me didtae,
& in Fig.
|

in cujus medio fulcus longitudina- <5. repraefentatte.


lis. E,. Protuberantiae, Corpora Oliva-
B. Di&orum tra&uum concurfus. ria difta.
C. Sulcus longitudinalis* principii F. Cerebellum in ambitu abfciflum.
Spinalis Medullx, cujus G. Prominentiae, Corpora pyrami-
D-' Fibrae feu tradlus Medullares dalia didtae.
exteriores tranlverfum obtinent H. Portiones Cerebelli, proceflus
vermi-
/
vermiformes aemulantes. i ficiesMedullaris, corticali artifi-
I.Nervi auditorii. ciofe ablata, idque fine notabili
K. Lamellarum Cerebelli , fuper- 1 lasfione partis Med.ullaris.

Figua Tertia Plexum Choroideum , cum annexa Pia Matris por-


tione ,
indigitat ,
in eo enim innumera Arteriola vifuntur qua pertinent ,
ad Piam Matrem.

A. Vafcula Arteriofa per Piam Ma- modum contortae, ferpentinoque


trem difperfa. modo reptantes , Glandulafque
B. Portio Plexus Choroidei, quinil (quibus deftituitur dibus plexus)
nifi Arteriolae fuccofae ,
mirum in J repraefentantes.

Figura Quarta Cerebellum exhibet , cujus fuperficies Corticalis in


innumeras particulas Jubdivifa , vafculis /anguineis fubtilij/mis ubique donata.

A. Cerebellum. C. Uniuscujufque Lamellae fubdi-


B. Vafa per illud difperfa. vifiones innumerae.

Figura Qu n t a i Portionem fub/antia Corticalis Cerebelli demon -


flrat , fuis fubdiviftonibus , ablata Pia Matre , ejufque VaJculis
cum Jan-
guineis, ut eb luculentius in confpeblum prodeant difta fubdifiones.

Figura Sexta indigitat Medullam Oblongatam parte averfa


&
later aliter vifam ,
annexa portione Cerebelli , demptdque Pia Matre.

A. A. Binae portiones crurum Me- ba : hae autem fibrae continuant


dullae Oblongatae. cum , quae fubfiantiam Me-
iis

B. Duae protuberandae Medullares, dullarem Cerebelli confiituunt.


quae Glandulae pone infundibu- D. Portio Cerebelli abfcifla, ut in-
lum confitae ,
audiunt. teriora pateant.
C. Protuberantia annularis , trabi- E. Cerebelli fuperficiesMedullaris,
bus feu fibris Medullaribus & Corticali adempta.
tranfverfalibus extrinfecus inftru- F. Medullae Oblongatae extremitas.

Figura Septima Infantis Cerebri portionem Medullarem exhibet


Corticali artificiose ablata , ut nufquam fit Uefa.
Uis

'
.. 'v-.V '

/. S
_

, .... . . :

i «j
il (
.vri c-jom
yji ,j u7 . . j o .
..’
. . .

iuti< A r i y *- ,
•• v rt
\ i ..

cli t

:
'..
'OV

V > -

X -
.. .
.

:
'
• '\
1 * .ai:

.m

..tYJii ‘'-V:.'.'
'....' -V., V .
.. A
. . .
'.
..
... .

''
' '
.
.
: ‘
t.. 1
'

s
".. ...
:
. i -
; : .

>171

><•

:xicr mcroi i • ...


.

urr Ut- CU...-U

•r ,-r r

'
V ’ ...
EPISTOLA
ANATOMICA, PROBLEMATICA.
TERTIA 8t DECIMA.
Authorc

CHRISTIANO WEDELIO
Ad Virum QlariJJimum

Fredericum Ruy schium,


Med. rDo£l. An at orni£ ac Botanices Trofefforem .

D E
OCULORUM TUNICIS

AMSTELjEDAMI,
Apud J A N S S O N O- W A E S B E R G
I I O S,
MD C C X X,
VIRO
& Experientijjimo
ffobilifflmo

Dn. FREDERICO RUYSCHIO,


Apud Amftelodamenfes Anatomico Celeberrimo
S. P. D.

CHRISTIANUS WEDELIUS,
Jenenfis.

T fua cuique, fic Tua Tibi, Vir


Clariffime,
e re anatomica tot per annos, tantisque labori-
bus &
lucubrationibus parta, merito tribuenda
eft gloria. Non unae funt partes ampliffim^ Me-
dicinae ,
omnes ad unum tendentes finem quarum
,

quaeque lingulari fludio indiget ac opera, fi rite


excoli debet, totumquefere requirit hominem. Nequeenimda-
tur vel unicam ex aequo abfolvere, nec gloriari pofTumus de
illa perfeda. Hinc huic prae caeteris placet Itudium botanicum,

illichimia $ iftum artem chirurgicam , alium anatomiam exco-


lere deledat; trahit omnino lua quemque voluptas Traxit : &
Te, Vir Celeberrime, cui, non negledis reliquis, in primis
Anatomise Tuum dicare animum, navareque operam, placuit,
nec id quidem praeclaro fine fucceffu. Labores enim quos in hac ,

arte exantlafti,indefefli erant, mireque conflantes & fumptuo-


'fiores
;
qui cum
edent, qui potuit aliter heri, quin ad fumma
ita
illam perduceres &
tantum non abfblutam redderes ? Verum-
enimvero plurima debentur lingulari Tuse & jampridem A mul-
tis exoptatae partes corporis humani pr$parandiac confervandi
methodo, quae certe omni laude major eft. Innumera enim
hujus beneficio iliudradi,quae obfcura, nec, nifi verbulo,tada
A Dodidimis, ac Acerrimis relida erant Viris, nec pauca ape-
ruidi, quae Sagacidimorum Anatomicorum vifum effugerant.
Omnes expetimus demonfirationes,& ea faltem credimus, quae
videmus, nec in naturalibus de rei edentia ac conftitutione du-
bitare cedamus, nifi ea clare in fenfibus noftris perfpicue fit &
explicata. Minima equidem non
curat, at aliter diligens
Praetor
remque ad vivum refecans Anatomicus; quae cum in corporis
humani partibus non temere unicuique fe offerant, quis non
A *
4 Epijiola Anatomica , Troblematica
ambabus manibus arripiet media talia , quibus ad intimiorem
eorum cognitionem perveniri poffit? Negari tamen non potefl,
methodum talem praeparandi ac confervandi partes facile rejici,
ac vitii alicujus accufari polle. Videtur nimirum longe nimis i
flatu naturali recedere vimque aliquam partibus inferre, ficque
aliam iflis , ac debebant, induepe faciem. Satius proinde apparet
& convenientius, corpora recenter denatorum cultro anatomi-
co fubjicere , & in his fcrutari partium fltus &
conflit utionenu
Sed utrumque optime fimul flare poffe arbitror, nec alterum ab
altero fejungendum ede, credo. Abeunt it flatu naturali praspa-
ratae corporum partes abeunt , &
recenter denatorum utrobique
,

flatus fle cum vita defiit.


i Sin autem fitum partium earumque
pororum, fibrarum &c. immutari putemus, fi ita praeparentur,
vereor, ne idem quoque de recenter mortuis multo magis dici
poffit, imo debeat. Senfim in iis fe poris infinuat liquor affu-
fus; nec ulla, ut cenfeo , accedit violentia in his vero , vix
;

denato faepe corpore, quanta fe nonexerit in humoribus vis ac


turba, quam valide non extendunt partes continentes ac fibras,
quam frequenter non dilacerant membranas &
erumpunt? Hoc
ut ne fiat praecavet diftus praeparandi modus , ut vel ideo fummo-
pere commendandus veniat. Praeter ea autem quo fubriliores ,

funt in corpore partes , eo majori ac citiori obnoxiae funt cor-


ruptioni unde non raro curiofiorum indagationem non admit-
;

tunt. Ut itaque & hae cognofci poffint, commodum eft, tali modo
praeparentur, &fic , quae praepropere &
una vice non poterant,
lente ac fucceflive examinentur diligentius. Non minor vero ar-
tificii hujus confervandiefl jucunditas, quam equidem efl ejusdem

utilitas. Corrigit ac nefcit foetores & taedia, innumera circa feclio-


nes cadaverum alias occurrentia, quae non paucos k curatiori ana-
tonus fiudio deterruere & adhuc deterrent. Quid? quod efficit,
ut quovis tempore, &, quod mirum & paradoxum prima fronte
videri potefl, seflivo, calidiori equidem fed magis fereno ac luci-
do longe melius quam tempore alio feriiones inflitui & fludium
, , ,

hocaffidue tradlari poffit. Sed videor mihi praeflantiffimum hoc


inventum defendere velle, cujus tamen infignem ufum ac prs-
flantiam nemo forfitan indubium vocabit. Quin,etiamfi quis ve-
li r, vix tamen feriis ac firmis niti poterit fundamentis. De fingulari

Tua humanitate ac benevolentia in me,Experientiffime Ruyschi,


mfi perfuafum haberem, non fcripfiflem TAbi haec, quae profedo,
eo cum fis animo , in optimam partem accipies.. Neque enim ani-
mus
TE RT A & DE I C I M A. *
mus mihi fuit , dignis novam Tuam praeparandi methodum efferre
laudibus quibus fano ipfi non opus ed . fed ut meam de illa , quam
,

foveo, fententiam Tibi aperirem.


Praecipuum autem de quo plenius a Te informari ingens me te-
net defiderium verfatur circa delicatiffimam ac noblillimam cor-
,

poris nodri partem, Oculum dico. Plures funt parteshunc confti-


tuentes&adeum pertinentes ,utmufculi, vafa, nervi, glandulae,
humores &c. primariae tamen, quae ipfum prededi&umcon-
ficiunt , membranae exidimantur feu tunicae , &
humores. Ad tu-
nicas quod numero maxime fcinduntur in partes
attinet, in harum
Autores. Alii enim quatuor, quinque ,fex,feptem imo plures da-
tuunt alii contra non ni fi tres admittunt. Prima quae totum ocu-
, ,

lum cingit, & qua idecircumjeffisconneffiturodibus a pericra-


nio produda, adnata dicitur album in oculo adpellatumcondi-
,

tuens,&exquifitofenfu plurimisque gaudens vatis.. Adjecfitiam


hanc nonnulli accufant, nec inter membranas oculi recenferi pofle
adferunt, quippe fimplicis potius membranae quam tunicae nomine
dignam. Ex adverfo vero caeteri in tunicis omnino numerant & in-
ter hanc ac duram aliam infuper exidere adfirmant , quam innomi-
natam vocant, aut , quia a tendinibus oculi oriri cenfetur, tendi-
nofam. Dubito cuinam fententiae accedere debeam , unde avidif-
fime Tuam hac de re expe&o informationem. Sed ablata hac tuni-
ca adnata cum mufculis , glandulis & pinguedine, datim fefe offert
dura feu fclerotica adpellata, quae cum fequentibus & fubflantia
nervi optici provenire exiflimatur. Hujus pars anterior diaphana
effinflar cornu tenuis & fplendefcentis, & hinc cornea nominata,
quae a Cl. Viro Gmlielmo Briggs in cap. 111. doftiffimae fuae Oy>/>
thalmographia p. 41. e tribus tendinibus feu lamellis conflare tra-
ditur, facile in oculo codlo vel bovino recens extrario feparandis.
Hanc quae fequiturchoroides vocatur , cujus pars antica plerum-
que jc* t '
uvea denominatur. Efficit haec per corneam tran-
fparens tunica iridem oculi, varie in variis coloratam & pupillam
ad indar annuli cingentem. V erum quod maxime in hac membra-
nanot-andum, edligamentum, ciliare infignitum cujus a toto am- ,

bitu quaedam oriuntur filamenta tenuia nigri coloris, proceffus


ciliares di<da,quae motui humoris crydalliniinfervire perhibentur.
. Huic ni fallor fubjacere debet nova quaedam a Te, V ir Acutifli-
, ,

me, primum inventa tunica, a Celeberrimo Tuo Nomine Ruyffi


chiana nuncupata. Frudra huc ufque hanc in fediionibus oculorum
inYedigavi,ade6jUt diffiteri non queam, quandam mihi exinde
A 3

ena-
•£ Epiftola Andtomica , Troblematica , &c.
enatam efie fufpicionem , Te ipfum forte in hujus fe&ione dece-
ptum fuifie. Non difficulter enim etiam tenuiflimae dividi poffiunt
membranulae ,hinc facile potuit contingere, ut vel tunicam uveam
divifam, vel etiam ipfum ligamentum ciliare feparatumpro pecu-
liari habueris tunica. Quod fi vero veram, ab his diffindam, fuisque
propriis praeditam vafis iftam deprehendilU,devin£liflimos omnes
Tibi reddes artis anatomicae Cultores, fi curatiorem ejusdem
defcriptionem, rnodumque quomodo fit invenienda pro ea qua
foles humanitate cum publico communicabis. Refiat adhuc tunica
retina, retiformis feu amphibleftroides vocata, e fibris medullaribus
nervi optici conflata. Haec radios vifuales excipere & princeps vi-
fionis organum creditur, de quo tamen nonnulli ambigerunt. Sunt
autem hae in figniores oculi tunicae qui plures efie numero defen-
:

dunt, corneam ac uveam tanquam fingu-lares, a cseteris diffe- &


rentes, addunt. Qui vero oculi membranas, ut fummus & accu-
rati fli mus Anatomicus , Cl. Dn. Verheyen in fua Anatomia facit, in
proprias difiinguunt &
communes has dicunt eas quas recenfui- ;
,

mus ,& proprias, quas humores cryfiallinum vitreum cingere &


aiunt. Non ita contrariae videntur circa tres oculi 'humores,
&
aqueum puta, cryifallinum vitreum opiniones , fed fere omnes ,

conveniunt , fi unicum exceperis quod aliqui ditfios duos pofire-


,

mos humores tunicis feu membranis circumdatos efie negent; fine


dubio tamen & in his quaedam adhuc obfervanda relibfa erunr.
Quapropter a Te, V ir Humanifiime etiam atque etiam pro Tua ,

in me fumma& maxima benevolentia officiofe ac peramanter pe-


to atque contendo ut Tuam de propofitis mentem pro ea , qua in
,

his polles ,folid a eruditione benigne patefacias nec Tua exopta-


, ,

tifiima informationeme dedigneris. Hoc vero facies, accuratio- fi

rem tunicarum oculi numerum docebis, earum veriorem confiitu-


tionem ac ufum explicabis, quseque tum circa has, tum etiam ipfos
humores lingularia rariora & prseprimis notanda Tibi funt vifa,
,

benevole monebis. Age V ir Excellentifiime, &, quam de fumma


,

Tua ac illultri in anatomicis indufiria largiter fibi fpem concepere


prudentiores , fortiter explere fiude. Non deterreant animum
Tuum fafiidia, & fi quae alia exhis laboribus exfurgere pofiunt
adverfa.*
T u ne cede malis, fed contra audentior ito.
Vale, mihique favfere perge. Scribebam Lugduni Batavorum,
Kalendis Januarii Anni cio. iocc. quem Tibi felicem decur-
rere precor
FRL
FREDERICI RUYSCHII
RESPONSIO,
Ad Virum ExperientiJJimum

CHRISTIANUM VE DELIUM,
IN EPISTOLAM ANATOMICAM, PROBLEMATICAM

D E

Oculorum Tunicis,

Cui accedit Refponfio in qmlemcumque J. J-


Rau
defenjionem nuper editam a .
9

ExperientiJJie Vir.

Piftolam tuam accepi, tanta humanitate atque


benevolentia plenam , ut refponfionem diutius
differre haud potuerim imo ab eo tempore
:

voto quidem tuo, pro viribus fatisfacere co-


natus fui, fed temporis penuria, obvariane-
gotia , haud exiguum obftaculum attulit.
Partium corporis humani fcrutinium, non
folum in recens defundis, verum etiam in
praeparatis neceflarium rede ffatuis nec ab eo unquam alienus
;

fui, ut utrumque in ufum revocaretur: quapropter etiam foleo


in publica fedione Anatomica eandem fequi viam, idque prae-
cipue ut differentia utriufque confpici poffit; cum autem mihi
nonlubeat, integra cadavera, a plurimis annis confervata, om-
nibufque vifceribus inftruda, femper publice exhibere , fine quo
partium fitus naturalis demonftrarinonpoteft, neceffarium fe-
cum exiftimo, cadavera recentia ffmul quoque effe adhibenda.
Noli tamen credere praeparatione noftra cadavera, aut eorum
partes magnam acquirere mutationem, quae cum naturali haud
conveniat, fed contra, quae mihi adferuntur cadavera foeda,
& foetori non folum proxima, verum etiam foetidiflima, redi-
guntur fere, uti vidifti, artificio noftro, in ffatum hominis vi-
ventis & dormientis, folo motu excepto.
Nulla vis adhibetur, ea enim adhibita , particulae minutiffimae
difliparentur, fed contra, quae in cadavere recenti vifum fu-
giunt, particulae minutiffimae, luculenter in confpedum pro-
deunt. Si ulla vis adferretur, quomodo fieri poffet, quod ta-
men in Cerebro, mihi oblato demonftrare haud difficile eff,
corticalem Cerebri fubftantiam ex meris vafculis fanguineis,
praefertimatteriolis, conflare. quoque foret, arte-
Impoflibile
riolarum reptatum per tunicam Choroideam, ut & reticula-
rem , multo minus per tunicam Ruyfchianam in oculo offen-
dere.
Diffe&iones Anatomicae ut plurimum in tempus hyemale
differuntur, noflris autem inveftigationibus tempus aeftivum magis
favet,utpote caelo fereniore exiffente,vifufque aciei magis favente.
B Fcetor s
FREDERICI RUYSCHII
Foetor, ut bene animadvertiffi, nos neutiquam arcet, aut
deterret nullus enim adeff ; fed contra , fuavem naribufque
,

gratum fpirant odorem cadavera, noftra arte praeparata. Ita-


que ditia methodus a nemine vituperatur, nili ab iis
,
qui Theo-
nino dente aliorum inventa rodere affolent. Pprroquodadmi-
merum, ut &
denominationem tunicarum oculorum attinet,
varios Auftores admodum confuse de iis fcripfiffe, verum eft;
ego augebo numerum, tunica nempe Ruyfchiana & me di&a,.
an jure meritoque. Tibi, Exp. Vir, & omnibus sequis Judici-
bus dijudicandum relinquam..
Ut. Oculorum fabrica accuratiffime innotefcat, perquam uti-
lem effe cenfeo methodum noflram , quandoquidem hujus ope
plurima in iis luculentius apparent, quam vulgari fedione A-
natomica, neque fculptor indiget delineatione, antea apiftore
fada,, fed opus fuum, ad objedum ipfum, perficit; neque co-
gitur adeo feftinare, uti antea quoque innui in refponfione Epi-
ilolse de Cerebri fubffantia corticali.
Oculorum tunicae feu membranae, per quas vafa fanguiflua
difperfa effe invenio, funt N°. vj., feptimam vero otiavam,, &
fc. vitream, &
cryftallinam haftenus vafis fanguiferis deffitu-
tas offendi , id quod Tibi Exp, Vir quoque demonftravi ; noli
autem exinde dubitare de earum exiflentia , plures enim funt
membranae , per quas nemo, quod fciam,ha6lenus vafa fanguiflua
viderit diffeminata ; inter eas occurrit tunica Amnios in homi-
&
ne ut in ea chorii parte , ubi Placenta Uterina chorium relin-
,

quit, nec non in ea tunicae Arachnoideae parte, quae proxime


adfita eft futurae fagittali: corpus reticulare Malpighii iub cute
fitum in totum quoque deflituitur; vafis fanguiferis.
a
Sunt ergo ofto oculorum tunicae vifibiles, quarum i . adnata
a a
feu conjundfiva audit, 2 tendinea, . fclerotica, 4* choroidea,
.

a a a
5 . Ruyfchiana, 6 Retina,
. 7*. Vitrea, 8 Cryftallina.
.

i
a
Adnata feu conjunftiva, ftadi&a, quod oculum orbitae
.

alligat , laxa admodum &


mobilis exiftit , eftque continuatio
perioffii, vel fi quis ita velit, pericranii: haec admodum fenfibi-
lis ,innumerifque vafis fanguiferis perfufa,uti in Ophthalmia, ut

& artificiofa noftra impletione, palam eft.


Huic fubjicitur feu tendinea, nonnullis innominata ditfa:
haec confutuitur ex tendinibus mufculorum oculos moventium^
eftque tam firmiter fclerotica connata, ut nullo quidem artificio
RESPONSIO. ZI
ab illa in totum hinc difficile efle reor, ejus
feparari poflit
;

terminum ad quem exade demonftrare.


Sub hac expanfione tendinea videnda fefe exhibet Tunica
fclerotica, quae tertia eft, admodum dura, craffa atque opaca;
hujusce pars anterior cornea audit, quia pellucida, diaphana &
tranfparens eft, veluti cornu politum, eftque in aliquibus ali-
quanto convexior , non autem in omnibus.
In hac tunica fequentia obfervo.
i°. Me nunquam potuifle artificio noftrovafa fanguiflua, per
eam ,tam numerofe detegere, quam quidem in tunicis
difperfa
adnata, Ruyfchiana, &
retina.
z°. Dudum & Clariffi. Nuckio detedum (quantumvis non
raro noftra repletione, aliquid materiae ceraceae admiferit, imo
inobjedo recenti aliquid fanguinolenti in eo invenerim) pecu-
liarem efle dudum cum vena in totum haud conveniente.
,

3°. Per didam Tunicam mihi videre videor, plurima vafcula

nova, fecundum longitudinem decurrentia, qua? neque fangui-


flua, neque Lymphatica efle reor quantumvis Lymphaticorum
,

aemula fint, quia in totum cum iis haud conveniunt dico, quod
:

mihi videre videar, quia tanta in re haud libenter aliquid pro-


ferrem, nifi certiftimus fadus: Memini me olim haec quoque vi-
difle in oculo flaccido fed vero fufpicabar rugofas efle par-
,

ticulas limpidas a flacciditate produdas * jam vero in oculo ri-


gido, expanfoque fefe videnda exhibent.
Si conjedurae locus fit , non alienus eflem ab ea opinione, per
ea reduci humorem aqueum, qui per dudum a Nuckio inven-
tum, vel per alium ignotum, adfertur; credibile enim non eft,
humorem aqueum femper ramanere fine renovatione.
Videmus quoque amiflo humore aqueo, & vulnere inflido ,
eundem recuperari: Quicquid fit, ulterius perfcrutandum erir,
quid hujus
fit rei, antequam certi quid ftatuendum fit. Interim
^
*
huncce oculum rigidum, naturali forma atque colore praeditum,
didifque verofimilibus vafis inftrudum,refervaturusfum, donec
non folum meis, verum etiam aliorum oculis magis lynceiscer-
cior fadus fuerim.
Huic proxime fuccedit Choroides tunica ordine quarta, quam
a Pia Matre oriri Audores autumant , ejusque pars anterior uvea
nuncupatur. Diverfitas exiftit inter Choroidem & Uveam (quam-
vis partes fint continuae) idque haud folum ratione reptatus ar-
B i
iz FREDERICI RUYSCHU
teriarum , uti videre eft ex Fig. annexis , verum etiam uvea confti-
tuit Ligamentum ciliare ejusque proceffum, ut &
Iridem. In
parte poftica hujus Tunicae , quae proprie Choroides dicitulr
iequentia obfervo.
i°. Hancce ex duplici lamella feu membrana conflare, quarum
exterior totius nomen retinens Choroidea mihi eft , interior vero
Ruyfchiana, de qua flati m plura.
z°. Arterias per choroidem difperfas, tam numerofasefIe,ut
plures ea recipere haud poffit.
3 °. Reptatum Arteriarum peculiarem effe;ramufculi enim varii
e trunculis oriundi, in orbem funt difpofiti. Vid.Fig. 8, id quod
nemo tam diftin&e exhibiturus eft 9 niff prsmifla repletione
ceraces materis.
Ligamentum ciliare corpufculum eft craffum,in orbem du£lum*
cujus facies poiterior humoris cryllallini , & ex parte quoque
vitrei tunicis conne&itur, plurimisque jugis undulatis pigmento
nigro obfitis ditatur ,(qus inter nulla vafa Lymphatica invenire
potui) unde admodum afpera& inaequalis: porto Ligamentum
ciliare ex fibris motricibus conflare nullus dubito; evidens enim
&
motus in ejus procello percipitur , idque in dilatatione angufta-
tione pupills. An autem praeter illa diCla juga peculiares repe-
rianturfibrs motrices in ligamento ipfo nondum exploratum ha-
beo, faltem facie exteriore, quae squalis eft, &
nullis prsdita
jugis, eas reperire nequeo, facie interiore fcatet jugis undulatis
in homine, forfan juga funt confideranda tanquam mufculi exi-
les &fibrs longitudinales perprocelfum ciliarem difpofits,tan-
quam tendines.
Notandum interim nonnullos Ligamentum ciliare & proces-
fumunum& idem facere: Verum enim vero tanta eft inter hsc
duo differentia, ut pro uno eodemque habere nequeam.
Proceffus ciliaris parte polleriore gaudet fibris longitudinali-
bus, pedinatim difpofitis,pigmentoquenigroobdu6lis,necnon
arteriis reptatu plane diverfis,ab iis,qus reperiuntur per Liga-
mentum ciliare.
Fibrs longitudinales di61s,per proceffum ciliarem difperfsj
refto curfu incedunt, in Ligamento autem ipfo, undulato modo
reptant juga latiufcula.
Facies anterior proceffus ciliaris, Iris dicitur, id quod non
pertinet ad faciem anteriorem Ligamenti ciliaris»
£a
RESPONSIO. i
3
In proceffu ciliari evidentem mobilitatem percipimus, non
autem in ipfo Ligamento.
Si didum Ligamentum ciliare, ut & ejus proceflus & membra-
nis humoris vitrei & cryftallini ,
quibus cohaerent , abflrahan-
tur, utriufque pigmentum ex parte ita cohaerebit didis mem-
branis, ut videantur fibrae pullae, quo nomine quoque infigniunt
audores varii an rede ? V identur enim nil nifi pigmenti veftigia.
;

Sequitur nunc Tunica y Ruyfchiana & me dida; haec Cho-


a
.

roideae tam firmiter connata eft, ut vulgari fedione Anatomica


in oculos haud incurrat. Artificiofe infarferam Choroideae Tu-
nicae Arterias, quas ciim fufpenfa manu tradarem, recedebat
Tunicae Ruyfchianae exigua portio a Choroidea hoc a mevifo, :

fufpicari coepi, annon Tunica Chroroidea efTet gemina, & arti-


ficio quodam in duas Lamellas feparabilis ; hoc ex voto bis fuc-
ceffit, & portionem fatis magnam a Choroidea feparabam per ,

quam aeque bene, ac per Choroideam obfervabam arterias pe-


culiares, diverfo reptatu reptantes, efledifperfas. Vid. Fig. 10.
Cum publice hoc exhiberem, propofui, nunquid confultum
foret, nomen peculiare imponere huic tunicae, aliis incognitae,
nempe innominatae: Verum id haud videbatur confultum ,pro-
pterea quod eo nomine alia tunica gauderet.
Itaque Filius meus Henricus ( qui mihi opitulari afToIet in dif-
fedionibus publicis, &
{ut ait J. Rau) ledionibus Botanicis)
proponebat nomen Tunicae Ruyfchianae, cui calculum appone-
bam. Quis mortalium me eo nomine accufabit, praeter adverfa-
rium J. Rau, qui mea inventa Theonino dente ubique rodere afTo-
let,& eo nomine me perverfae obfervationis accufat in fuaadme
fcripta Epiftola calumniofa? quafi vero tale quid haud exftaret
in rerum natura. Fateor quidem J. Rau vulgari fua methodo
fecandi corpora, hanc Tunicam nunquam oftenfurum effe Ve- :

rum enim vero audor effem, &


fuaderem J. Rau, ut impoffe-
rum opinari defmat, illud non exflare, quod ipfe demonftrare
non valet; innumera enim exhibere podem, quorum demon-
flrationemabejus arte ac methodo fruftra quisexpedet. Fig. 7.
didae Tunicae Ruyfchianae, reprtefentat imaginem. Domique
objedum ipfum refervabo, ut cuivis illud exhibere queam.
Quare jam mihi non licet novum imponere nomen huic Tu-
nicae, cum majores non fine ratione idem fecerint circa Tuni-
cam Tendineam, quae ardius connafcitur fubjedae Sclerotica?
quanx
i4 FREDERICI RUYSCHIX
quam Ruyfchiana Choroideae? Tunicae membranae glandem
feu
Penis inveliientes libi invicem ardiffime cohaerent fiunt tamen,

diverfae conditutionis, varioque nomine forfan inpolterum ap-


pellaturus fum, quandoquidem varia circa illas obfervata pu-
blici juris facere conabor, modo occafio fefe offerat.
Quatuor Tunicae intellinorum fibi invicem tam ardiffime
cohaerent, ut non nifi accurata manu feparari polfint, attamen
variis in rebus a fefe invicem difcrepant , variisque nominibus
non immerito fuperbiunt.
Quid ne Oculatifiimus quidem Malpighius circa Arteriarum
Tunicas prodidit ? nonne variis nominibus infignivit eas? quan-
tumvis in tot tunicas vix ac ne vix quidem feparabiles fint.
Lamella igitur Tunicae Choroideae interior, infignitur a me
nomine Tunicae Ruyfchianae; circa quam obfervo,
i°. Quod fit tenuilfima & peculiaribus arteriis donata ; de

Venis nil dicam, cum eas nondum accurate viderim.


i°. Arteriae Tunicam Ruyfchianam obambulantes , eundem
reptatum cum Choroidea haud fervant ; variis enim in locis in
modum crucis fibi invicem incumbunt, praeterea ortu quoque
variant. Vid. Fig. 9 & 10.
3°. Quod didam Ruyfchianam & Choroidea feparare haud va-
leam , nifi fumma diligentia adhibita
,
arteriarum repletio ceracea
materia fada, praecefferit.
4°. In iis, qui Choroideam Tunicam habent jufib tenuiorem,
haud femper Ruyfchiana admittit feparationem, quantumvis in
omni oculo vifibilis fit , modo praecedat arteriarum accurata re-
pletio.
Quod ad ufum Tunicae Ruyfchianae attinet, crediderim hanc
Tunicam inter caeteros ufus , effe delimatam non folum ad robur
,

Choroideae, verum etiam, ut it Sanguinis arteriofi majori copia


requifitus calor tribus humoribus , natura frigidis conciliaretur:
,

Quo plures enim Arteriae, eo plus caloris humoribus adfertur;


eum in finem dida Ruyfchiana, non minus quam Tunica Cho-
roidea myriadibus arteriolarum ditata ell, quibus omnibus in-
fardis Sanguine aut ceracea materia, tota Tunica rebedine ell
perfufa,idquod domi meae jucundo fpedaculo faepius vidilti,&
per figuras jam exprelfi.
Notandum interim hafce Arteriolas haud effe vifibiles , nifi pig-
mentum pullum, quo oblita ell Tunica Ruyfchiana, fit ablatum.
Ruyf-
RESPONSIO. tf
Ruyfchiana Tunica jam defcripta, ad incudem revocanda Re-
tina, ieu retiformis, quae dicitur medullofa ,ex fubfiantia medullari
Nervi optici producta, & vifus primarium organum, de ea dodifii-
me ratiocinatur Guilielmus Briggs in fua Ophthalmographia.
Haec Tunica Retina feu Retiformis dicitur a figura ,fcilicet quod
retis pifcatorii imaginem repraefentat, ut loquar , cum Joh. Jefie-
nio a Jefien, qui Pragae Ao. 1600. Anatomiam fatis accuratam,
fcripfit Hanc figuram egregie repraefentat dida Tunica retina,
;

cum Arteriolae ceracea materia funt repletae , praefertim poft


abfierfionem fubllantiae medullaris, quae conftitutum dicitur ab
audoribus. (Vid. Fig. 16. ) &
domi meae objedum ipfum.
Circa hanc Tunicam confideranda primo ejus fubfiantia ,quae
an folummodo medullaris ? uti hadenushoc placitum viguit j an
vero praeter ftubfiantiam medullarem quoque aliquid membra-
nofi obtineat ? diu anceps haefi , multumque negotii mihi facefiit:
poiterius verum efie credidi poftquam cadaverum oculos offen-
deram, quorum retina adeo erat fubtilis, tenuisque, ut vix &
ne armatis quidem oculis, praeter arteriolas, aliquid mefnbranofi
aut medullofi percipere potuerim pofiea videbar mihi videre
:

aliquid membranofi , arteriolis interpofitum huinc fufpicari caepi


:

medullofum, appofitum quid efie didae Tunica?, non autem


Tunicam ipfam.
Tandem, iteratis perfcrutiniis, reperio oculis armatis, Arte-
riolarum extrema, tam efie numerofa, &
tam arde fibi invicem r
& intricate annexa, ut peculiarem repraefentent membranulam,
ex Arteriolarum extremis conftitutam cui conneditur dida me-
,

dullofa fubfiantia. Haec adeo funt , ut fculptori impolli-


fubtilia
bile fuerit, ea per Figuras accurate repraefentare, domi vero
fatis

difiindd haec omnia lufirari poffimt coelo fereno.


Fateor quidem vulgari adminiftratione haec vifus aciem aufuge-
re, imo impoflibile efiereor , nifi artificio noftropraecefierit reple-
tio Arteriolarum per retinam diffeminatarum,& objedum liquori
convenienti innatet, ut omnia k fe invicem nonnihil recedant.
Vituperet J. Rau hanc demonfirandi methodum, praeferat &
fubjeda recentia, dicatque convenientius efie demonfirationes
Anatomicas in recens defundis peragere ; ego dico, quod ars
non habeat oforem, nifi ignorantem, &
quod J. Rau fua arte
haec & fimilia, realiter exifientia, non exhibiturus fit.
i°. Arteriolae per retinam diffeminatae, non uti in Choroidea,,
par-
t6 FREDERiCI RUYSCHII
partim a latere, partim quoque b fundo oculi Tunicam didam
adeunt, fed folummodo e fundo emergunt, ad tunicam reti- &
nam properant.
Succedunt proximo loco Tunica Vitrea & Cryftallina ; utram-
que exftare certior fadus fum , continua exploratione funtque ;

membranulae fubtiliffimae, diaphanae, nullis vafculis fanguineis vifi-


bilibus ditatae humoremque vitreum & Cryftallinum coercentes:
,

hafce exprefii Fig.xo. & %i. in formam maculae ob tenuitatem.


Caeterum quod ad dehortationem tuam attinet , fcilicet ne ani-
mum meum deterreri patiar adverfis & faffidiis, quae mihi ex
laboribus meis oriri poliunt: Pro certo habeas velim, Exp. Vir.
me, ob nullam ex maligno animo ortam maledicentiam , deditu-
rum a propofito.
Excepi non ita pridem adeo virulentam b J. Rau invafionem,
adeoque ab humanitate alienam, ut genium & ingenium hominis
fatis mirari nequiverim. Non erat in animo eam refutare, utpote
omni refponfione indignam; p r ae fer tim quod fciam,lpreta exo-
lefcere at vero ratio quaedam me ita impulit, inftimulavitque, ut
;

plane defiflere nequiverim, ea tamen intentione, pofthac prorfus


abftinere decreverim ab omni refponfione.
;

Audivi enim ejus, uti & eorum, qui ei a confiliis , & ilmanu
funt, propofitum effe, me avocare a propofito, fcilicet ne ea,
quse ab aliis haud funt notata, aut faltem non fatis perfeda, multo
minus rede delineata, publici juris faciam. Noli interim aegre
ferre quod fuccindam meam Tibi referam refutationem, quam
nuper publice ex parte feci in praefentia J. Rau cujus auritus ,

& oculatus teflis Tu quoque fuiili.

& Auditoribus, qui magno convenerant numero, exhibui ho-


minis RUDITATEM in titulo ejus Epiitolae commiffam
ubi ait,feptumScrotiamedelineatum,elIe FICTITIUM; quali
vero ego ejufdem furfuris eflem, ac ille , qui quidquid in ejus
buccam venerit, proferre non erubefcit, & FICTITIA
pro
verishominibus obtrudere non vereturf; exemplum habes Exp.
Vir, circa Scrotum humanum, quod duplex effe perhibet, im6
depingi curavit, idque in quovis homine, (hoc ex officina ejus
propria deffumptum elTe, facile crediderim) cum contra uni-
cum fit , & fimplex: fi dixiffet Septum Scroti a Ruyfchio depidum
erroneum effe, nonne fatius fuiffet? Nihil enim humani & me
alienum effe fateor, fed vero FICTITIUM effe ,
durum
Ruyf-
RESPONSI O. *7
Ruyfchio qui tale quid haud commifit. Septum autem Scroti ne-
,

que FICTITiUM, neque erroneum effe fpedatoribus omnibus


Juculentiflime demonftravi in publica demonftratione Anatomi-
ca, nuper habita, ut & ipfi J. Rau, qui, ut dixi, praefens erat.
Pag. z. ex alio fonte haurire videtur, ubi ait Ruyfchii genium
,

vario adhuc nomine celebrem & celebrandum. Quicunque ullum


commercium cum illo habuit, non raro auribus haufin, quod jam
Ruyfchium , ut & ejus artem faepius in coelum ufque , imo magni-
mox autem pro captu ejus-
ficentius, ultraque merita, extulerit ,

dem Ruyfchii artem, fumma cum invidia deprimere, imo ceu alter
CYCLOPS angulo e Saxo Ruyfchium obruere conatus fuerit.
prima ejus Epiftola condecorabar titulo Clar.& Dodilf. Viri,
In
de re Anatomica bene meriti; in fequente tanquam indignus Ana-
tomicus perftringor, qui fucata proferat ; itaque mihi integrum
erit pofthac, aut laude extolli, aut deprimi a J. Rau.
Ungue quoque notandum, quod fol. 3 0 temere . &
fine ulla
veritate me accufat, fcilicet, quod illi lingit <e vernacula ujum
in ditfetlione fu a interdicere haud potuerim.
Erubefcat j. Rau ,nifi frontem perfricuerit nunquam enim tale
,

quid molitus fum: Fateor quidem, cum falcem in meam melfem


magis magisque immitteret, operationesque Chirurgicas bis publi-
ce inffituilfet, quibus libertatem fuam plus jufto amplificare, & fefe
in meam pofielfioneminfinuare conabatur, quod 3*. die Ampliffi-
mos adierim Confules , ea folummodo intentione ut rogarem an
, ,

J. Rau permifTum fuerit tale quid publice peragere quid fit ? Iliico
;

i.liinterdidum fuit operationes Chirurgicas publice exhibere; ni-


hilominus aufuself in illaEpifiolafcribere, quod interdidionem
impetrare haud potueriimquantumvis iilicointerdidiofueritfub-
fecuta. 6 Audaciam inauditam!noliinterim,DodifiT. Vir, me eo no-
mine infimulare invidiae, ratio enim, quare hoc fecerim fequens e fi.
Collegii Chirurgici Praefedi,propofitum J.Rau aegre ferentes, ar-
celTiverunt illum in cameram Chirurgicam, interrogaveruntque,
an veniam impetraflet a Magifiratu operationesChirurgicas pu-
blice inflituendi, refpondit, quare mihi hoc minus licitum effer
quam Ruyfchio?exiilimabat, fefe omnino effe decora tumProfeffo-
ris titulo, cum interim nil illi permiffum , nifi ut lingulis annis
tantum liceat Anatomiam infiituere plublicam per feptem dies,
cum ea tamen aditipulatione, Ruyfchio eo loci neutiquam oc-
cupato. Quis mortalium non adiret Ampl. Confules, cui tam
enormia contingerent?
C Que
-

18 FREDERICI RUYSGIHI l
Querelas quoque futiles fol. 36. profert, dicens, nova -alia in
me protendit tela , qui nunquam illum l£dere in animo habui ,
& me plagii in fuis publicis leHionibus infimulavit , cujus an reus
nec ne ^ penes te ledi orem in judicium r e linquam poft quam ^unde infi-
mulationis fuacaufam defitmpferit Ruyfchius, tibi nude expofuero.
Hic refert, quid fecerit publice, tanto cum fiffiu, ut legenti
facile naufeam excitaret, idque non fine mutilata relatione; dicens,
me infimulationem fui defumpfllfe ex ejus inffiumento , ut ope- &
ratione: quod ad ejus inftrumentum attinet, illud plane ineptum
eife, in vero palpebrae- profapfu, vel ad palpebram fuperiorem de-
curtandam cum fruftu, quis mecum non affirmabit, calculum-
que adjiciet? modo confideret, quod in palpebras decurtatione
non folum cutis, verum etiam cartilago exparte eliet amputanda,
quo ficto aeger incideret in Scyllam ,, volens vitare Charybdin , &.
ex malo in pejorem incideret itatum haud tamen veritus fuit pu-
:

blice gloriari , fefe quatuor curaife , prolapfu palpebrae laborantes


inltrumenti illius beneficio ; expedito in poflerum, ut mihi unicum
affierat tantum exemplum, non putem viros Clar. ajo. Rau citatos,
Dortmuntium&Romannum.neque/r^/^/^i/.Chirurgos Yle &
Rofeboom, calculo fuo approbaturos effe hanc oftentationem, fct-
licet quod ullus eorum fit curatus & dicto atfe&u, per illud initr-u-
mentum contrarium facite probare potero nempe quod in pe-
; , ,

jorem itatum de fua experien-


fintredadiffiquicquid etiam proferat
tia. Veruntamen ne quis autumet omni ufu carere hoc inftrumen-

tum , iniquum haud erit , Praxeos viam fternere , & quoinaffe&u


« cum emolumento adhiberi queat , aperire. Quemadmodum caro
aliteque corporis humani partes, quandoque ad luxum incrementa
capiunt fic etiam cutis, vel fola, vel una cum carne, juitae magnitu-
,

dinis limites excedit ; id dum contingit in palpebra fuperiore, in-


{frumento illo uti licet , ficque tenaculi fpecies eliquo plurimis an-
nis ufus fuit, me praefente, Magi Iter Petrus Verduyn , Adriani Fi-

lius , idque in amputatione praeputii elongati , ita ut mirari fubeat


quod dicat, meanfam infimulandifumpfiifeexejus initrumento
contrarium demonttravi in praecedenti demonltratione Anatomi-
ca, in qua ufus fum inffiumento, diverfoabeo, quod adhibuit
J. Rau, uti videre eft ex annexis figuris z
!

3. &
Porro, inquit, me didtas demonftrationes peregiffe, Solita
mea eloquentia , &
bene dicendigenere, agilitateque manuum opera\
rifum teneatis amici! mea eloquentia, bene dicendi genus, agi-
Ifcfque manus, nunquam mihi laqueo fuere ac fraudi: Linguam
nimis.
% E SPONSI 0. j9

nimis lubricam ac volubilem habere 5 faepe noxium homini;id quod


mecum confiteri debet]. Rau; &quodait, mihi fuiffe in animo
gloriolam fuam delere ;] quid hoc fibi velit , nefcio de qua gloriola !

hic loquitur J. Rau ? Turpe eft dodiori cum culpa redarguit ipfum:
Omnia ejus fcripta eo diriguntur , ut me artemque meam fuppri-
mat, idcjue di aeriis & relationibus & vero alienis.
Inter caetera leguntur ultimapraleEt ione ejus {tres aut
fol. 6. in

4 tantum inftituebat) placuit ipfi operationem dePhalangof repete-


re , verborum ejusJummum {§Jenfnm intellige loquens de inftru - ;

mento Bartifchii , varia curva &


recda ad imaginem Bartifchii.
fabricata monftrabat , ex cupro tamen ,
quod pejfimum.
Hic in parenthefi videre efl, quot dies occupatus fuerim fci li-
cet , per 3 aut 4 tantum quare , placidus haberi qui vult , non ad-
;

jecit rationem , utpote coelo , ob calorem , caeteris demonflrationi-


bus haud favente tres aut 4 quare non 4 aut y , placidus fi audire
:
,

cupit , haud enim ignarus eit , quod 4 habuerim demonftrationes


an hoc ut augeret Ruyfchii famam? Revocet in memoriam quot
d emonftrationes inflituere fit folitus idque non raro diebus alter-
,

nis , cum ipfe tres tantum habuerit demonfirationes (idque femel


tantum uno in anno) 6 invidiam inauditam hominis, qui placi-
dus haberi vult.
A Veritate quoque longe alienum efl , quod inter inflrumenta k
me allata, ullum fuerit redtum ut ait, omnia enim erant curva, ex
,

cupro fabricata, quae fi ex cupro pejfima ut ait j. Rau, quare ipfemet


,

l'ua ex cupro, confici curavit ? ego autem dico, ex cupro aeque apta.
Porro quod dixerim , ut narrat , in demonflratione fupra citata-,
ne ego quoque videar cornicula c/f?[opica , recedi t a veritate dixi e :

contrario , hujus inflrurnenti audior non fum , fed Magifler Petrus


illud fabricavi t ad Bartifchii inftrumenti imaginem: itaque verbo
<^^<?omiffo, utiomifi, mutat fenfum, verbum enim quoque yqE-
pexifiet ad aliquem, &
hoc ut dirigeret, adfemet ipfum, ver-
bum quoque adjecit totus Echinus & afper.
Quid mali jam commifit Ruyfchius ? an Ruyfchio non effet lici-
tum dicere, ubiRauadelt» ego non fum audior hujus vel illius in-
ventionis? Nolo audire cornicula fEfopica,& quomodo potuerunt
illa verba ipfum refpicere , cum jam profiteatur , fefe publice dixif-

fe, quod non effet habendus didii initrumenti, audior, fedBarti-


fchius , & quod tantum emendaverit foraminibus & quod adjun- ;

gat, .me non aufum fuife dicere , dictum inftrnmentum a Magiftro


‘Petro je. inventum ,adeo frivolum ejl, ut nulla indigeat refutatio-
<?
(
20 F REDERICI RUYSCHII
ne nam fi hoc neglexerim , jam affirmo
; , &
dico ,illiid a difto Ma-
gidro Petro ede excogitatum, &nonfolum longe differre abillo,
quo ufus fuit ]. Rau, verum etiam J.Rau tale inffrumentum nun-
quam ante meam exhibitionem vidiffe.; hoc enim patet exeo,quod
ait paulo poft hxrebat enim auditoribus in memoria meiante bime-
:

ftre exhibiti figura, puta illam, ab eo nunquam vifam.


&
Quid videtur Tibi, Exp, Vir, de tam futili, a veritate aliena ac-
eufatione? in totum fere conveniente cum ea, quae jam fequitur
finita praelectione fcribit, ujus libertate , conceffa ab Amplijfimis
Scabinis, Anatomicefpedtatoribus rogabanfRuyfichium , &c. qui- A
bus Scabinis Ampli ffimis Anatomise fpe&at oribus, illi conceda
difta libertas ? cum nullus Scabinorum adfuerit didtae dideftioni.
Noli tamen mirari, Exp. Vir nam illi folenne eft, ut non verea-
,

tur dicere quicquid fibi in mentem venerit, modo conducere illi


videatur. Quamvis Scabinorum nemo diffeftionem Anatomicam
eo tempore condecoraverit, tamen J. Rau (ut ait) conceda libertas
itScabinis , qui fpe&atores fefe diterunt. O didortam mancam &
relationem Si J. Rau hujus culpa? reus haberi nolit , in proxima A-
!

natomia publica ab eo indituenda, nomina eorum Scabinorum ex-


fpedto ; &
quod dicit fefe defcendijfe in Cameram Chirurgorum ,
Ruyfichium placide ref fhendendi caufa, his nulla fides habenda; ex
antecedentibus enim ut & ex iis, qusefequuntur, haud apparet.
,

Intraverat cameram Chirurgorum, ut. more folitooccafionem


captaret me vexandi, meaque verba mutilandi & detorquendi, id
quod liquidum ede puto ex fequenti. Vir Clarifi., aiebat mihi ar- ,

riffiet,fi nomen meum addidifies & dixifies quod ego cornicula


,

fopicafim , de qua loquebaris attonitus referebam quare hoc me ,


it

exigis , qui de te non cogitavi ? haec autem profert fele dixi ilbigra •

tias tibi ago maximas pro labore in tefufcepto , in hac difiebdione A-


natomica , fied mihi difip licet mentio plagii , quo me tacite infirnu -
lare voluifii.
Pag, 8. Recenfet denuo verba , quae ex ore meo nunquam exie-
runt, fcilicet, per 33 annos hanc artem exercui , omnes au Edor es
evolvi ideo me magis in lebtura te verfatum, unusquisque faci-
,

le conjicere potefl.
Quis mortalium fidem habere poted hifce relatis , nonne mente
captus jure merito haberetur, qui tam ambitiofa verba proferre
&
non vereretur ? Qui me norunt , quibus J. Rau ignotus non ed
ii facile credentfi<ffitiaeffe,& e diametro fibi oppofita, quae hic

£xhibet;prseterea quis diminueret Annos, fi vellet gloriari de tem-


poris
'RESPONSIO. M
poris diuturnitate, non enim per 33 annos (ut ait) Anatomicam
exercui artem, fed per plures, quamvis haud publice. Ita ut omni
ex parte mutilata fint, quae producuntur a viro, qui me fui fimi-
lem exiitimat.; nemini enim ignotum elt, quanto cum faftu
& otlentatione, ubique glorietur de fe, fuaque arre & fcientia,
tam publici, quam privarim. Utfcias tamen, Exp. Vir, quid hu-
jus rei fit , pfiucis declarare animus elt.
Retuli in Epiftola ix Anat: problemat. jamdenuo repetere &
non gravabor , fermunculum inter J. Rau me habitum in eo re- & ;

ceperat fe mihi oltenfurum varios audtores, qui accuratius, feptum


Scroti.quamegOjdefcripfifient ad haec refpondi, eris mihi Ma-
;

gnus Apollo non autem manum illi porrexi, quod quoque inter
;

fidtitia numerandum. Verba pofieriora fcilicet , accuratius, quam


ego, in fua relatione more [olito, omittit, cum interim cardo rei in
iis Et quae addidit verba Pag.
verfetur. 8. me tali modo quali al-
,

legat, exegi fle, fcilicet ut typis mandaret difcurfum nofirum, it


vero quoque alienum. Rogavi tantum , ur mihi patefaceret audto-
res,qui accuratius (ut ait) quam ego defcripfilfent Septum Scroti.
Ad haec refpondit hoc tibi dicam praefentibus 10 Medicis quali
, ;

in re tam futili x haud fuffecifient: quid fit? Typographum adiit,


praeloque commifitEpiltolam mutilatam & ad genium fuum con-
cinnatam. An hoc jure faftum, Tibi, Exp. Vir, judicandum re-
linquo, non iis, qui illi a confilio & manu fuere. Paulo pofl dicit 4
Chirurgos interfuijfe illi difcurfui {quorum nomina non recenfet )
,

ut SJ filium meum Henricum qui ut ait, ¥ arentemfideliter in hac


, ,

fui defenfionejuvabat, eodem modo quo fit ab illo aliquando in Thea-


,

tro Anatomico & Horto Medico quando h&fitanter f relegit cum


, :

me publice defenderem contra illa injuriofa verba , dixi , praefente


J. Rau,
fi ejus Filius aut Filia, ad Filii mei aetatem pervenerit, &
tunc tantum auxilii ab eo vel ea habuerit, eum habiturum quod
fibi gratuletur praeterea dixi antea qui linguam nimis habent lubri-
j

cam, non raro illis laqueo ac fraudi fuille, id quod expertus fa-
teri debet J. Rau, quantumvis mihi infenfiilimus.
Pag.loquitur de fcommatibus
9. &
conviciis a me prolatis in
Epifiola ix Problematica , quod certe rifu dignum, nihil enim
quod fcomma redolet polle inveniri in eaprofitentur omnes, qui
illam legerunt Epiltolam.
Paulo polt denuo profert,quod cupidi Ulmus fuerim ejus viden-
di Epiltolam, cum nunquam tale quid fomniaverim ; nulla illi in»-
cumoebat fcribendi necellltas verum enim vero lola ejus feri-
,

G 3 bendi
^ FREDERICI RUYSCHII
bendi lalcivia & prurigo illum excitarunt, quibus & longo tem-
pore adus fuerat,
Pag. io. diffidii primam allegat caiffam quae adeo futilis , ut re-
,

latu vix digna fit. Garrit denuo de Bardfchiano inltrumento , a fe


emendato. Trimam hujus diffidii Anatomici caufam ejfe, fideliter
retuli qua in Epifola mea ad eum. [cripta erat. Ne devagari vide-
;

rer ,fupprimere volui quandoquidem ad Rhombum illa nihilfacie-


,

bant , etenim illam ego Epijlolam nunquam typis excudijujjijfem ,


niji Ruyfchium ejus vidijfem cupidiffJmum. An haec Prima diffidii
caufa? Scilicet quod dixerim, me non effe inventorem illius inftru-
menti, fedMagiftrum Petrum Verduyn, a quo Illud impetrave-
ram. An tam male diftum, ego non fum inventor, nolo audire
Cornicula yEfopica? ego enim antea nunquam inhoccafuilloufus
fueram, neque tale inltrumentum in J. Rau manus venerat un-
quam, prorfus enim diverfum illud elt ab eo, quod applicuerat. An
hcec prima diffidii caufa ? 6 inauditam futiiemque rorro quod al- !

legat fefe voluiffie fupprimere, qute in fua Epiltola ex ihnt, quando-


quidem ad Rhombum nihilfaciebant , praeltidffet profecto tam ab-
iurda fuppreffiffie, quam orbi literatoobtrufiffie, qua ut bene ait, 4
,

nihil ad Rhombum faciebant , id quod verius quam quod cupidif- ,

fimus fuerim illam videndi aut quod Scrotum induratum centies


,

publice demonltraverim. Semel videndum exhibueram iri publica


diffieftione Anatomica Scrotum humanum , lapidis initai\ artificio
noilro induratum per quod vafa fanguifera egregie vifunturdif-
,

perfa: hoc in fua Epiltola vitio mihi vertere ltudens,fcribit me cen-


ties in Theatro publico exhibuille ; quid ergo cogitandum de tali
homine , cui fernel elt centies, forfan illi quoque centies erit femel,
&
modo fibi videatur conducere; paulo po^dQVxwo^ioimeplus cen-
ties in eodem loco^in doclorum confejfu qui in memoriam ejus di a
,
A
7 evocare pojfnnt Quis unquam Anatomicorum vel
;
etenim vel E ,

Recentiorum tale Septum vidit ? de hocfcripfit ? ullam mentionem


fecit? fomniavit de hoc fepto antea nullus. Antea dixerat me cen-
tiesScrotum induratum videndum exhibuiffie in Theatro publi-
co, cum femel tantum vilui expofuiffem nunc objicit mihi plus
;

centies talia dixiffe,quse nunquam ore meo prodiere, nec recen-


fui. Qui me norunt iis judicandum relinquo utrum ulla cum veri-
,

quid a me cogitari poffiit qui nunquam illotis ma-


tatis fpecie tale
,

nibus publicas celebravi demonltradones Anatomicas. Illa certe


magis competunt]. Rau, qui eo nomine celeberrimus habetur
apud omnes, qui illum norunt , &
cui folenne elt feiufum laudibus
RESPONSI O. ^
in coelum evehere ; fatis fuperque id fua Epiftola declarat legenti
in qua gloriatur de difteftionibusfuis & caeterisadis tanto cum ,

faftu, ut omnibus, quos hadenus offendi homines, taedium ex-


citaverit. Videtur in illa Epiftola cum Ajace jaditare: mecum
confertur Ulyffes, fortiffimus Ajax?
Centies , me dida publice protuliffe, mihi objicit, & crediderim
toto illo temporejex quo J.Rau Parifiis valedixit, Amftaelodamum-
que appulit, me tantum femel atque iterum de genitalibus virorum
egiife hoc tantum memini me femel dixifte , cum Scrotum exhi-
;

berem, nemo hadenus eo ritu Scrotum humanum praeparavit, ut


tam luculenter ejus Septum, vafis fanguiferis donatum appai u
rit :Viden’ Exp. Vir denuo differentiam.
Mox rurfus de meo linguae lapfu ; fed an non prae flat linguae lap-
fum,quam talia committere vitia, quae contemnenda generi huma-
no: &c. Sine mutilatione non folumdifficilimumJ.Rau mea re-
petere verba dida, verum etiam fcripta, vide Pag. iz. ubi haec re-
periuntur verba. Fac dicit ille , tale Septum neverint laudati A-
,

natomici , & pene iceram Septi conjlitutionem , ego tamen illud


dilucidavi ,. & vafa in. illo dari , defcripfi & delineavi.
Mea verba ita lonanf. An ideo negabit audior me bene meritum ,

quod nonnulla incognita adjecerim ,


ipjis &
quae illi non delinea-
runt , delineaverim , quod pr at ere a methodum demonflrandi ad-
jecerim , quod vafa /anguifera exhibuerim de methodo demon- ;

mentionem, fine qua tamen luculenter ne-


ftrandi nullam facit
mo demonftraturus eft Septum Scroti.
Videamus nunc quid novi nofter Ariftarchus orbi literato e
proprio ftnu depromptum, communicaverit.
Non unum Scrotum habet homo fed cuti involuta duo quod mox
, ,

per fguras hoc enim amat Ruyfchius , dilucidabo , & unicuique


'

demonjlrabo in cadaveribus d quadriennio denatis in Spiritu &


Vini) Frumenti , vel Sacchari conjervatis , melius tamen na- &
tur £ convenientius in recens defundi is.

Hominem duobus Scrotis ditatum effe, inauditum, novumque


effe vero, nemo quoque Anatomicorum fti-
nemo inficias ibit, at
pulabitur elumbi huic hypothefi , & affertioni , ne pilo quidem di-
gnae. Audoreflem fij. Rau fsepius novus venire velit, ut alia ,&
,

veritati magis confentaneaorbi literato communicet , figurafque


addat magis confentaneas quarum vafa naturalem obfervent rep-
,

tandi curium. Amo enim figuras, ut ait, non autem tales quae ad'
dilucidationem objedorum ineptae funt. Dicat Ironice me figuras ••

a mare 2 ,
*4 FREDERICI RUYSCHII
amare, ego fine Ironia refero, me neutiquam calculum adjeftu-
rum figuris ejus de duplici Scroto, utpote inconvenientibus*
erroneis , veritatemque obnubilantibus.
Pag. iz. dixerat, hominem duo habere Scrota cuti involuta.
Pag. autem 13. Scrotum ex cuticula, cute membrana, qua &
ID artos , feu carnofa dicitur, conflatur.
'

Scrota ergo (ut ait), homini funt duo, cuti involuta, &
paulo poit, Scrotum conflat ex cuticula, cute &c. An haec
congruant, Tibi, Exp. Vir, judicandum relinquam.
Scroti enim praecipuum conflitutum eit cutis, eaque ablata.
Scrotum aufertur , diciturne teflibus earumque membranis
,

ablatis. Scrotum remanfifie? Sicuti praeputium cutis & mem-


branae cellulofae elongatio efl, pro Glandis tegmine inferviens,
fic quoque praecipuum conllitutum Scroti efl cutis , a corpo-
re dependens, ut tefliculorum burfa feu Scrotum.
fit

Ulterius de mea incognita methodo exficcandi loquitur,


fibi

quam, dicit , me extollere in altum ,-ut laf>fu graviore ruam. Jacu-


lum illud in projicientem recidit. Revocet in memoriam , quid o-
lim de ea dixerit arte , fibi prorfus incognita hilariori animo , idque
&
homini omni fide digno, ad huc fuperfiiti ,JAM INVENI ME-
THODUM CORDIS VASA REPLENDI, TiQUE BENE AC
RUYSCHIUS, SED ILLA EXSICCARE NEQUEO.
Nonne reponendum efl J. Rau artem non habere Oforem ,nifi
,

ignorantem humani Corporis partes ita indurare &exficcare, ut


;

pene omnis dimenfiofuperfles maneat, utque color naturali non it

multum recedat, laudibus extollere non negiigeret J.Rau (cui quo-


tidianum, Anatomica, &
Chirurgica fua,& praeferri m de fua lati-
nitate gloriari, utrum jure merito an fecus , aliis judicandum relin-
quam) modo illi aeque bene ac Ruyfchio notum efiet quo ritu illa ,

fint peragenda. Variis dixit, &


jam quoque publici juris facere
haud veritus efl* artem noflram efie fucatam ; interimfludiofis
promittit fceos in illa arte inflituturum efie, eamque fibi non mi-
nus ac Ruyfchio efie notam , cum interim ne quidem a limine eam
falutaverit. Non fine ratione dicitur qui invident , abjefto funt a-
,

nimo. Itaque fi pergat j. Rau, artem noflram, cujus plane igna-


rus efl, vituperare, tranquillum aethera remigabit.
Jam denuo , haud fine legentis faflidio de errore !ut ait , meo,
,

in praeparatione Scroti commifio, qua vifui fefe exhibet Septum


Scroti. Haec praeparatio illi audit fucata , quamvis plane ignarus
fit noftrae artis, qua praeparatio inilituiiur : neque ego folum ^ve-
rum
RESPONSIO. ly
rum etiam audores ab eo allati accufantur, quod tale Septum ex-
Itare fcripferint. Qui primo veritatem (latuit circa Septi exigen-
tiam, nunc exflare negat ; fi dixiffet, non putem didos ausiores eo
&
modo, tam diffinde Septem Scroti vidiffe & Ruyfchio propofi-
tum , quia non habuerunt artem praeparandi & exficca-ndi , non
fuiflem alienus abillius opinione ; nam hac artedeffitutus, nemo
luculenter Septum Scroti demonffiaturus effi Si autem
J. Rau
exiffimet hoc a veritate recedere , expedabo , ut proxima Anato-
mia publica mihi tam luculenter , &
tam accurate feptum Scroti
fmeexficcatione,demonffiet,ac ego nuper feci; Paucis, hic Rho-
dus, faltaquaefo ,& cum idem non prseffiteris,quod ego tum ex* ,

Tpedabimus an contemptui tibi erit; ego autem hoc impoffibile


efle affirmo ,propterea quod omnia in Scroto recens denati adeo
,
fint lubrica, mollia & mobilia, ut tam diffinde Septum Scroti
omnino demonffiari nequeat ; &
quod plus iimplici vice me fefel-
lerit mea , ut ait , praeparandi methodus , lubens fateor milliefque
,

J. Rau decipietur, antequam eo, quo ego, pervenerit, in praepa-


randis partibus corporis humani, ut retineant colorem naturali
proximum, & parum, ratione omnis dimenfionis, amittant. Ne-
que raro deceptus fuit in fuis demonlirationibus ,quas publice ha-
buit; at, quod dicit Tunicam Ruyfchianam me fefellifle, haud
concedo, ejufqueFig. videre licetTab. 16. Fig.7. 10. &
13. imo
objedum ipfumdomi meae exhibere nunquam detredaboj fed
quicquid J. Rau demonffiare non valet, in rerum natura exit are
negat. Sciat inferim J. Rau quamdiu vulgari methodo partes cor-
,

poris humani demonftraturus eit uti facere affiolet , fefe nunquam


,

ejufmodi fubtilia exhibiturum effie, qualia quotidie vifui expono,


& reveraexftare ab omnibus affirmatur, ita ut non folum meis , ve-
&
rum aliorum oculis meis multo acrioribus fidem habiturus fim,
donec J. Rau contrarium mihi publici demonflraverit , quod ad
Calendas eum Graecas fadurum exiffimo.
Et quod garrit de Anaflomofi Arteriae Bronchialis cum Ar-
teria Pulmonali, ejusdem eft farinae; ut & illud quod profert de
nomine Art. Bronchialis a me illi impofito , haec omnia nimiam
invidiam fpirare , quis non videt ? ab omnibus , & in omnium Ana -
tomicorum fcriptis reiinuit nomen Art. Bronchialis, nec incon-
grue, quia per Bronchia difleminatur.
Hifce relidis jam de gloria aliorum audorum , *X me , ut ait at- ,

trita , ita loquitur


:
jam dudum Anctorum multorum olori am ab
Ruyfchio , nunc verbis , nunc fcriptis attritam , defendijfem , quo. i
,

D jujtum
FREDERICI RUYSGHII
juftum puto uti certe ipfe Ruyfchium poft ejus fata defendi
ejfe ;

femfimodo relicturus Jit gefta memoria, &defenfione digna Quid .

Tibi videtur, Exp. Vir, de hac relatione j jufium efle , inquit , mul-
torum audorum gloriam abRuyfchio nunc verbis, nunc feriptis
attritam , defendere , cum interim fme ulla, vel ne minima quidem
ratione, aut evidenti caufa, mihi atrociter infultet; Vide fupra fi
placet primam, ut ait, diflidiicaufam,quam tamen haud reperies,.,
,

etiamfi Diogenis lucerna infubfidium veniret. Poft fata gloriam


Ruyfchii defendere fufeipiet, ut pollicetur ea conditione fcili-
,

cet ,fi relicturus fit gefia , memoria &


defenfione digna 6 Alludam
.

hominis? qui aliorum gellorum Cenfor efle vult, cum interim


fibi gratularetur fi Ruyfchii vefligia infequi pofiet, non dubito
interim ,quin poli fata quoque mea , honelti reperiantur homines,
qui Ruyfchii feripta pro meritis defenfuri fint fed vinum bonum ;

hedera fufpenfa non eget, &fi parcius in hac Epiflola Ruyfchium

vituperafiet, haud dedecori illi fuiflet, qui tamen dicit fele tran-
quillitatem praetulifie femper contentioni tollat hoc, qui J. Rau
;

haud novit & judicandum illud relinquam Parifienfibus


; Am- &
ilelodamenfibus.
Porro, inquit, quare omnes decipiuntur auEtoves , qui feribunt, s

Tefticulos habere duo involucra communia , cutem nimirum 1$ car-


nofam membranam , quafi membrana carnofa unicus Jacens ejjet 9
eodem modo quo cutis , Tefiiculos involvens.
Contrarium nuper, praefente J. Rau, luculenter publice demon-
llravi , audorefque haud efle decept os, fcribentes®Tefticulos ha-
bere duo involucra communia, fcilicet cutem, membranamque
Darton ; membrana Dartos vere utrumque Telliculum involvit,
per totum enim Scrotum ell continua cuti. Hoc fi quis accurate
demonflrarefatagitjfubllantia ejus cellulofa, artificiose aura ell
replenda, exficcanda, & poltea aperienda acutiflimb phlebotomo,
uti nuper publice exhibui. Hac fola methodo qui immerito fuca-
,

ta dicitur). Rau, videndam fefe exhibet membrana Dartos, non


autem in obje&o recens denati, quod temere praefertur a J. Rau.
Si quis adhuc anceps haereat, domi meae refervantur eadem obje-
da , publice exhibita, in quibus diflin&iflime ollenditur novum,
inauditum atque erroneum fyllema J. Rau corruere.
Demonfiravi quoque eodem tempore a veritate alieniflimum
efle, quod perhibet hi fac culorum pariet es ubi fe invicem tan-
j ,

gunt tam leviter connafcuntur ut ea Cutis parte ab illisfeparata


, , ,

qua illorum conjunctionis rimam obtegit , &


hac ratione futuram ,
fic
RESPONSIO. 27
fic diPlam , conflituit (qu£ ab ano per Scrotum ad extremitatem
preeputii excurrit ) facili negotio , vel digitis , vel cultro divelli
poffint, & disjungi: cum contra ea firmiter ab omni parte haac &
omnia funt connata, nec leviter unita, ut ait, quod addit ha;c &
facili negotio vel digitis, vel cultro divelli polle; refpondeo,h:nc
non facilius & fefe invicem polle feparari , quam caeterse mem-
branae corporis humani fubcutaneae.
Irifpicias ulterius Sped. V. erroneam ejas hypothefin circa
Scroti futuram futura autem hac cutis parte media fpe flabilis ,
; ,

non nifi ex particulari nexu cutis cum utroque fac culo profertur ;
,

hoc fi verum fit, rogo, quid Suturam in perinaeo, ubi talia pra>
tenfa Scrota feu facculi non reperiuntur efficiat ? & quod ulterius ,

dicit cutis enim magis quam membrana ‘Dartos explicabilis pla-


, , ,

ne nego, contrariumque evidens ell in hydrocele & hernia intefli-


r

nali , in quibus membrana Dartos , cutis molem infequitur , utpote


cum fint partes continuae.
Jam denuo Riiyfchiusfibi gratulatur quod nihil potuerim RO- ,

DERE ,pr teter hoc unicum de Septo Scroti verius dixijfet me


, ;

nihil voluijfe RODERE, &c.


Si J. Rau, cum iis, qui illi a manu & confilio funt , haud
firmiora poffint afferre argumenta, perfifto in iis , quae dixi,
quod mihi gratulor.
Imo fi ea, quaej. Rau faepius profert, typis mandaret, plu-
rima haberem, quae rodere poffem; & quod addat me invafiffe
ejus famam, nego, & pernego.
De hoc emendatore foraminulorum (cui folummodo compe-
tit, ut in ejus fcriptis liquet, emendare au&ores) & multorum
auftorumperverfodefenfore dicere cogor cum Poeta: Quis tu-
lerit Gracchos de feditione querentes ? Quicunque utriufque
fcripta evolvere dignetur, ei veritatem expifcari haud erit difficile.
His finem impono Epiftol ae, &J. Rau SUSURRONI- CUM
BUS SUIS, opitulantur, valere jubeo, optans, ut in
qui illi

poflerum mentem faniorem, in corpore fano, adipifcantur.


Hifce, expertiffime Vir, pro virili, Tibi fatisfacere conatus
fui. Deus T. O. Max. ut Te, tanto Parente natum incolumen
fervet in Neiloreos annos , precor.

D 2 Expia-
( ii -

Explanatio TABULA XVI.


N FIGURA PRIMA Oculi humans portio cernitur , cujus pars
I anterior a Tunicis communibus liberata , ut humor Vitreus (Jry- &
ftallinus , propriis Tunicis amidti, confpici poflint.

A. Humor Vitreus ,
cui innatat conflantem.
humor cryftallinus. B. D. Arteriolae per Tunicam Ruy-
C. Pigmenti atriportiones quae fchianam difperfae , & nonnihil
recellere a facie pofteriore liga- tranfparentes per Tunicam Vi-
menti, ut & proceffus ciliaris. tream.
Hac portiones circulum tenuem E. Nervi optici portio.
& ftriatum in quadrupedibus re- F. Sci eroticae Tunicae portio pofte-
praefentant , in homine vero cir- rior.

culum confufiorem ,
ex Uriis la-
tioribus, & magis inaequalibus G. Margines Tunicarum.

FIGURA SECUNDA, Inflrumentum feuTenaculum exhibet, ad:


Bartifchii Inftrumenii imaginem ,, a Magiftro Petro Verduyn fabrica-
tum, ad' amputandas excrelcentias cutaneas aptum, nullis foraminibus
pertufum, cujus brachia admodum tenuia, ne, fiquis acum in ufum re-
vocare velit % nimia cutis portio relinquatur poft amputationem t acus
autem, filo fericeo duplicato munita, pone brachia trajicienda.

a. Cochlea* D. Brachiorum tenuitatem demon-


b. Utriufque brachii conjun&io. ftrat.

c. Brachia.. i

FIGURA TERTIA. Idem Inflrumentum indigitat, foraminibus-


perforatum. Eflque aliquanto majus.

A. Inftrumenti craffities. |B. & C. Foramina.

Si quis jam conferat hac 'tenacula hic depiEla , £51 h me in ufum revocat a-y
cum eo, quo ufus fuit J. Rau , £5? quod depingi curavit fua in Epiftolacalum-
niofa , dfacile erit videre , hac longe inter fe diferepare , quantumvis utrumque.
fabricatumft ad Bartifchii imaginem. Ita ut J. Rau perperam meaccufet > pnmb
quod in ufum revocaverim inflrumentum fuum Secundo quod inter mea fuerint
reda , omnia.enim erant curva yls quod notatu dignum , hac prima dijjidii caufa !

FIGURA QUART A offertur portio poftica Tunicae Scleroticae,


cum portione nervi optici, cujus involucrum extimum induas lamel-
las feparavij idque e puero. Notandum interim, hafce lamellas inter
fe convenire, nec proprii quid habere , eapropter novum nomen haud
imponendum effe. cenleo.

-A. Lar
JjUS', XVJ ;
f ip-)
A. Lamella exterior. nus demonflratum fuifie in cada-
B. Lamella interior. vere recenti , om nibus in confefib
C. Involucrum intimum, quod a eft. Attamen J.Rau cadavera re-

pia Matre oriri dicitur. centia , fine praecedente praepara-


D. Spongiofitas , ut ita loquar , tione, praeferenda efle mordicus
,

nervi optici, quae in vulgari fe- defendere vult.


ftione Anatomica demonftrari ne- E. Scleroticae portio.
quit , quapropter a nemine hadte-

FIGURA QUINTA. Hominis adulti Nervorum Opticorum coalitio


defignatur , cum eorundem nervorum fpongiofitate foraminofa, quae non
folum videndam exhibet in nervis opticis , ubi orbitas intrarunt , du-
lefe
riorefque fadli funt, verum etiam pone, imo & ante eorum unionem.

FIGURA SEXTA. Oculum exhibet e juvenis cadavere, cum


nervis ocularibus, eum in finem, ut offenderem locum, ubi didti ner-
vi Sclerotieam. adeunt.

A'. Nervi oculares. C. Tunica^ Sclerotica.


B.B. Arteriolae, per Sclerotieam D. Uvea, perquam iris tranfparet.
difperfse. C. Pupilla.

FIGURA SEPTIMA. Adumbratur Tunica Ruyfchiana, e cujus media


Tunicae Retinae portio dependet, mcdullofa ejus fubftantia ablata.

A. Tunicae Ruyfchianx portio ma- tatuque diverfae ab iis , quibus gau-


gna. det choroidea. Notandum mterim
B. T unicae retinae portio dependens, hic non repraefentari Tunicam
& e fundo Oculi prodiens. Ruyfchianam integram , fed por-
C. Arteriolarum myriades, per Tu- tionem ejus expanfam, idque e
nicam Ruyfchianam difleminatae, pueri cadavere.
ex Oculi fundo emergentes, rep-

Mederidere jam pergat J. Rau , ficuti fecit cum hanc Tunicam Ruyfchianam-
exhiberem in publicis demonf rationibus j ego autem, quantumvis illum deri-
dendi, majorem habeam caufam , ab eo abjtinebo: At vero J. Rau provoco,,
ut proxima Atiatomia publica , fiquam impoflerum habiturus fit , contrarium
demonflret , meumque, ut ait, errorem detegat. Ego recipio, prrefer tim in
ufum eorum ,
qui diblre demonftrationi haud interfuere , me proxima Anatomia
publica, non folum ditlam Tunicam , verum etiam alia non minus digna circ*
vifus organa exhibiturum effe, qua nunquam in J. Rau oculos venerunt.

FIGURA OCTAVA. Offenditur Tunica Choroidea, Adnata,,-


Tendinea, & Sclerotica ablatis , idque e Cadavere pueri 6. 7 annos nati. .

Per hanc Choroideam myriades Arteriarum quoque funt diftributse


quae prodeunt ex arteriis Ocularibus , Sclerotieam binis in locis perforan-
tibus: Nempe i°. circa medium ubi fatpe fex, feptemve ramuli arteriofi.
Sclerotieam perforant , i°. parte pofteriore, circa oculi fundum, idque
variis quoque ramulis. D 3; A*
A. Arteriae oculares , quarum rami C. Lig. ciliaris facies anterior.
varii fundo Tunicas Choroideae, D. Circulus Iris, feu proceflus ci-
profpiciunt , varii quoque me- liaris facies anterior.

dium ejus adeunt, vid. Iit. B. E. Pupilla.

FIGURA NONA. Reptatum Arteriolarum Tunicarum Ruyfchianae


Choroideae demonftrat, crucis in modum fe invicem interfecantium.

Notandum interim fculptcrem Jludio pauciores hic reprafentafje ramufculos ,


ut evitaret confudonem.

FIGURA DECIMA. Tunica Choroidea fefe videndam exhibet la-


ceratam ,
partim Arteriolis privatam , partim quoque ditatam Id quod .

fbudio quoque fa&um puta , ut luculentius oculos incurrat particula Tu-


nicae Choroideae, a.Ruyfchiana avulfa reflexa. &
A Tunicae Choroidea portio ,
nul- tata, oculos incurreret.
lis arteriis ditata. D. Arteriolae per Choroideam dif-
B. Portio Tunicae Choroideae a perfae.
Ruyfchiana avulfa &
reflexa, ut E. Nervi Optici portio.
fubjedta Ruyfchiana Lit. C. no-

FIGURA UNDECIMA. Oculi Tunica Choroidea, Sclerotica


ablata, adumbratur, omnibus Arteriolis negledis, ut eo diilindtius
nervi, ciliares a me didi, confpici poflint.

Circa eos confiderandum i °. quod in ambitu numerofiores Jint , quam hic repra-
fentantur , z°. Hos nervos Scler oticam adeuntes , eandemque fere omnes circa
medium perforantes ,
oculi per fuperficiem Choroidea reptare , donec ad ligamen-
tum Ciliare prevenerint , cui prxfertim infervire videantur , quandoquidem per
illud diftribuuntur ramofi fadli , fic ciliarium nervorum nomen iis impofui ,
prafertim quod obfervaram , vix ullos ramufculos vijibiles horum nervorum in
itinere impertiri Tunica Choroidea , aut Ruyfchiante , ut pote nulli motui dejlina-
tis. Didii nervi luculenter in confpedium veniunt , pofiquam Arteriola Tunicae

Choroidea materia ceraced rubicunda funt repletce hoc enim negledlo , ut plu-
*,

rimum tantam habent convenientiam cum didlis Jlrteriolis , ut in defunctis , in


quibus raro oppleta , facile ab aliis fint negledli. Ufu horum nervorum fummo-
pere indigent ligamentum Ciliare , ut &
ejus procejfus ad motum.

FIGURA DUODECIMA demonflratur portio T


unicae Sclero-
ticae, a qua dependent nervi ciliares, qui in aliis numerofiores, in aliis
vero pauciores exiftunt.
FIGURA XIII. Faciem interiorem Tunicae Ruyfchianae expanfae de-
notat, cum ligamento Ciliari, ut 8c ejus proceflu, idque ex homine
adulto.

A A. Portio Tunicae Ruyfchianae


j
riolis ditata, ut plures recipere
facie pofteriorc vifa, tot Arte-] vix, ac ne vix quidem pofllt.
B. Liga-
- ( 3i )

B. Ligamentum ciliare ,
plurirnis nec ad circulum minorem per-
jugis undulatis praeditumper ,
venere, de quo infra plura.
quod lig. dida Tunica Ruyfchia- D, Circulus minor , pupillae proxi-
na quoque expanfa eft. me adfitus, Tunica Ruyfchiana,
C. Proceffus Ciliaris, per quem fi- neque ejufdem Arteriolis priva-
brae longitudinales reptant, do- tus.

FIGURA XIV. Juga aliquot Ligamenti ciliaris, oculis armatis vifa,&


per confequens naturali magnitudine multis numeris majora , funtque Ar-
teriolis Tunicae Ruylchianae inftruda , quae non folum per fpatia interju-
galia, verum etiam per eorum dorfum jucundo fpedaculo repunt.

FIGURA XV. Oculum humanum , transverfim fedum, demonftrat


cujus facies exterior Scleroticam , interior vero Retinam medullofam
repraefentat , idque e pueri cadavere.

A. Scleroticae Tunicae portio po- 1 B. Tunica Retina cujus atteriolae


fterior. \ ,
totae non funt repletae.

FIGURA XVI. Portionem Scleroticae exhibet a qua dependet reti-


cularis textura Arteriolarum Tunicae retiformis, cujus Medullofam
fubftantiarn in eo oculo non inveniebam , utrum difllpata fuerit, an
vero defecerit aliam ob caufam, dicere nequeo j memini tamen me ad-
hud femel iilud obfervafte, ea propter quoque didos refervabo oculos,
ut curioforum oculis fatisfaciam. .

A. Scleroticae portio pofterior re- pofitarum , &


inter fe intricata-
flexa. rum, ut peculiarem membranu-
B. Reticularis Arteriolarum textu- lam tenuiilimam repraefentent.
ra , fibi invicem tam arde ap-

FIGURA XVII. Iridis Arteriolas ,


oculis armatis vifas, exhibet.

NB. Circulus Iris, quae membranula eft per Corneam tranfparens,


parte anteriore cum Tunica Choroidea, pofteriore vero cum Ruyfchia- •

na cohaerens, H<ec non immerito in duos circulos dividi potefi , quorum major
definit ubi Arteriola reflectuntur vel ubi parte ejus pofteriore fibra proceffus ci-
,

l aris terminantur , ficutiFig. 13. demonftrat. Alter multis numeris minor , ad


pupillam definit. Circulus Iridis major gaudet Arteriolis innumerabilibus quos ,

mirando reptatu per Iridem fiunt dtfiperfa , ficuti hac figura 17 offendit j ubi au-
tem ad circulum minorem pervenerunt , reflectuntur , b quibus reflexionibus ra-
muli oriuntur novi , qui eodem modo quoque reflectuntur ad confinium pupilla ,
id quod mirum vifu > An hoc , ut fianguts d motu rapidiori inhibeatur , vel
minus extravafiari pojfiit ?
Si quis jam confideret tam exiguas membranulas , quales funt Tunica Choroi-
dea > Ruyfchiana , Retiformis , iftc.fuperbire myriadibus Arteriolarum , qua
tamen -t
f

( 3* ) V
tamen in homine fano [anguine rubicundo non funi replet£ , nome dubitandum
calefasioni atque nutritioni tam fubti-
erit) hafce haud folum ejfe defiinatas
i ilium membranarum ? Ad me quod attinet ,
judicium fufpendam , donec luce
meridiana clarius ,
ope -artis nofira , ofiendero , Arteriarum extremitates in
•variis corporis partibus longe inter fe differre j [cuti differunt qualitate ,
£s?

[g quoque eas differre ufu , fufpicor.

FIGURA XVIII. Exhibet Iridis Arteriolas, idque naturali magni-


tudine.

FIGURA XIX. Pofteriorem Scleroticas portionem demon ftrat, In


cujus cavitate videndam fefe exhibet Tunica Reticularis undulata;
hafce undas aliquoties reperi in didta Tunica.

A. Tunicae Scleroticas pars pofte- B. Superficies undulata interior

rior.
Tunica: reticularis.

FIGURA XX. Se XXI. In formam maculas, Tunicarum humo-


risVitrei Se Cryllallini portiones re-prasfentant , alioque modo , eas
,

exprimere non potui , ut pote quae funt tenuiffimas , nullifque Vaf-


cuiis fanguineis ditat».
EPIS-TOLA
ANATOMICA, PROBLEM ATIC A
QUARTA & DECIMA.
Authore

MAURITIO a REVERHORST
Med. cDott\ & Anatom. Profejjore .

Ad Virum ClarMIimum

FREDERICUM RUYSCHIUM.
D E

Nova Artuum decurtandorum Methodo.

AMSTELf DAMI.
Apud JOANNEM WOLTERS, 1714.

;
" > ** - /
'

r'"i .

« •
i
p
.

v
- > 5 \i v ;
i
- ,
«-
*
4A
/. A • - i- *.
9 ’ •
51
** \

:VS .

*
' y». 4 ! .•• '5
\ ,
'

r. :: l'

A
«.iri
<*

J) i. ii :j : •/ ?
fi i-,' i a .
;; •; a 3 3

tri obai .
i

II A a & J3T8 M A
.
.
;
Pag. 3v

Clariffimo DoBiffimoqnc Viro


- • ' ' * • '

' i '
/ •
i

FREDERICO RUYSCHIO, &c.&c.&c.

S. P. D.

MAURITIUS a REVERHORST.

Iterae tuae me data? gratiflimae fue-


nuper ad
re ,
quum ex adjeais relationibus
praecipue
circa Methodum fecandi Fratris Jacobi de
Beaulieux vulgo Eremitae , iritelligere licue-
,

rit qualem fucceflum in fuis patientibus


,

veftra in civitate, habuerit, quum de illo


tam varie apud varios differatur ; hi enim
Manum ipfius in fecando tanquam optimam, dexterrimam
& quafi coelitus datam depraedicant alii contra ipfam pari- ;

ter cum fama ipfius rejiciunt, foedifque profcindunt convi-


tiis, quum nos tamen aeque ac illi , quibus Lugduni Batavo-
rum cura illorum patientum mandata fuerat, fatis felices in
curatione fuerimus quippe e tredecim diverfi fexus
;
aeta- &
tis, tam a Calculo, quam diverfa Herniarum fpecie fecdis,
on nifi duo fatis cefferunt ambo quinquagenariis majores;
,

uorum prior a diuturno Veficae ulcere, macie confeftus


uin & Calculo ipfo fatis magno, afpero & inaequali, non
ificuminfigni Haemorrhagia extra&o, intra novem hebdo-
adarum fpatium, ufque eo prifiinae valetudini fuit refti tu-
us, ut ille, qui antea nimiis doloribus, continuifque vigi-
lis &
Veficae ulcere attritus, &pene confumptus erat, jam
mlto obefior appareret quin etiam jam urinam ad aliquod
,

mpus retineret, & per cubiculum fuum obambularet , & mu-


A %

nia
;
4 Epiflola Anatomica , Vroblematica
nia fua in ipfa officina (faber enim ferrarius erat) utcunque
obiret j adeoque, fi in ulla patiente falutis fpes affulgeret,
hic in nollrofuit, qui tamen ex Incendii alicujus terrore h
ledo fuo profiliens , variifque in diaeta erroribus commiffis,
incidit primo in Febrem continuam cum tuffi, a qua corpo-
risvehementi agitatione , vulneris labia, jam fere coalita,
iterum difrupta fuere , &
variae Calculofaeincruftationes, ab
urina perfluente fefe continuo lateribus apponentes, noftrEe
curationi remoram injecere, dum
interim in urethra ipfa,
variis in locis Carunculae obortae, liberum urinae effluxum
prohiberent ; fic ut reliquis Symptomatibus cum Febri audis,
hic nolter patiens vitam cum morte commutaverit: quid au-
tem in corpore ipfo latuerit , Cultro Anatomico indagare no-
bis non licuit: Quid vero notaverimus in altero noltro pa-
tiente , itidem ab illo a Calculo fedo cujufque cadaver a
,

nobis infpedum eft, a Petro Adriahi Verduyn, ejufve Filio


abfque dubio intellexiffi, tam de flatu ipfius corporis morbo-
fo, utpote antea Apopledico,. Midu cruento , 1

nonnun- &
quam Urinae fu ppreffion e laborante nec non Hernia ejus in-
teffinali , operationis tempore prolabente ut altero rene
,, &
ab ulcere confumpto, caeterifque praeter naturam in corpore
repertis, & obfervatis, unde hoc infelix omen fatis praevi-
fumfuit: haec & pleraque alia, hunc cafum fpedantia, &
notatu digniffima ,, non dubito quin intellexeris quocirca lon-
,

giori narratione illa de re hic. fuperfedebo, cum adhuc ex


didis illis tredecim patientibus, D. T. O. M. fit gloria!
undecim qui vivunt valentqpe, fatis de illa fecandi Methodo
tellaripoffint;. interim nullus etiam dubito quin fuotempo-
,

re aliquis Gallus, aut alius, qui ipfius fecandi Methodum


pernoverit, quique politioris Ityli elt ac didusEremita , hanc
ejus methodum contra fmiftros ejus famae obtredatores fit
defenfurus, uti ex nuperis litteris ex Arce Verfaillia ab ipfo
ad nos miffis non obfcure colligere potuimus, ubi fimul,
fed obfcurius , loquitur de nova Hernias (abfque Teftisjadu-
mj fecandi Methodo , quam fe jam aliquoties inftituiffe perhi-
bet^ quaeque multas ob caulas antiquae praeferenda foret , uti'
1
. dies=
QUARTA & DECIMA. 5
dies docebit: Sed haec de Eremita ejufque litibus, quas uti
meas non facio , quoque illas componere nolo progredior
ita ;

ad aliam, & novam quoque, feu nuper propofitam in illa ar-


te (videlicet amputandi; Methodum , quam P. A. Verduyn
nuper propofuit, varfifque experimentis ab illo tempore, ipfi
oblatis r confirmavit,
qua de Methodo tanto lubentius te-
cum agam, quoniam illam nuper Amflelodami Te prefente
a P. A. Verduyn , ejufque Genero &
Filio, praeclaris illis Rei
Chirurgicae luminibus , ipfam inffitutam vidi , eademque Am-
putatio apud nos quoque paulo pofl, non in Manu, non in
Juvene,, non nova illa Methodo, fed in Pede, in Virgine,
idque antiquo modo inftituta fuit a Stephano de Rouvv , A- &
dolpho Stukery ,
juvantibus Abrahamo van Kervel Everar- , &
do.vanOurik, Chirurgisapud noftros in fua arte non parum
verfatis, fpedantibus vero , feu potius patientis curam haben-
tibus, Jacobo de Bye atque me M. D. S.
Cafumnoflrum prius ego hic exponam,, deinde quid a Te,
veftro in Cafu, defiderem, addam.
Virgo triginta duorum annorum ante hos decem undecim-
ve. annos ab uflione dextri pedis circa talum diu male trar-
data , &utinaduflisnunc his, nucc illis remediis adhibitis,
aluit ab illo tempore hac in parte , ulcus cum Carie tam
,

Apophyfis ipfius offis Tibiae , Fibul aeque , quam reliquorum ad-


jacentium oflium totius Tarfi, interim jam hac, jam illa in
parte, aliqua curationis fpes affulgebat, fed quod ad caeteras
corporis fundiones rede fe habebat , &
quamvis ufu hujus
pedis maleaffedi (utpote plerifque Ligamentis quae h$c offa
,

alias continent , jam ab ulcere confumptis digitifque verfus


terram omnino &
praeter naturam protradis) deflituca effet
tamen beneficio fcipionis fatis bend fefe movebat , adeo ut

Scalas quoque prompte confcenderet , caeterifque fuis muneri-


bus alacriter fungeretur > interum nefcio quo malo lapfum pa-
ri tur , ex quo offa illa, praecipue Calcis , non tantum frada,

fed & tota corporis mole defuper incidente, omnino commi-


nuta fuerunt , cum tanto Sanguinis profluvio, ut vixevafura

videretur ,
quo tamen fublato , & vulnere pro temporis ratione
A 3 tradat
6 Epiftola Anatomica , ‘Problematica
tradato, nec ulla reftitutionisfpe, nec pedis ufu affulgente,
unanimi confenfu in illud omnes convenere, ut ille pes pauld
infra Genu rcfcinderetur quae Operatio quamvis dextra pa-
;

riter atque celeri manu in ilituta fuerit, quin etiam ipfa Cura-
tio fatis feliciter pro tempore fuccederet, optatumque even-
tum polliceretur, contrarium tamen videre coaddi fuimus
nam praeter continuos & fere intolerandos dolores , tam in par-
te afteda ,
quam jam ablata , de quibus continuo conquere-
batur, incidebat primo ante juftum tempus in Menfium flu-
xum, cum magnis infeffinorum Cruciatibus, & affiduis de-
jedionibus, qui fiinul ac componebantur ac fiftebantur, fla-
rim conquerebatur de Fauciumanxietate, &Refpirandi diffi-
cultate, quod in principio pro Paffione Hyflericd , utpoffi
maloipfi familiari , habebatur ; fed Colli dolore , ejufque mo-
tu molefliore, & Mafficatione aeque ac Deglutitione aliquo
modo impedita, cum aliqua oris Claufura, & Mufculorum
Faciei diltorfione, aliud cogitare coepere, praecipue illi, qui
una nobifcum ex patientibus ab Hernia Tnteltinali ab Eremita
,

Sedis, quique jam laluti proximi videbantur, nihilominus


lethaleutplurimumextitifTe, fuerant comperti, illi, inquam,
qui hoc antea nobifcum notarant, non fine ratione utut lau-
dabilia omnia in vulnere apparerent, nihilominus aliquid fi-
ni llr i ominabantur, praecipue cum enarrata Symptomata ne-
que externis, neque internis remediis minuerentur , fed con-
trit febris magis intenderetur, quinetiam jam quoque de diffi-

cultate tam iri reddenda urina quam in excludendis alvi fae-


,

cibus conquereretur, quod malum tamen applicatis Clyfteri-


bus aliquo modo levari videbatur; hoc non cbltante, dolo-
ribus tam in abdomine, quam in parte jam ablata (praecipue
ubi Ulcus fuerat, haec enim pars continuo ipfi in animo ver-
fabatur , utpote nervi , nervofaeque partes terminum fuum jam
in vulnere ipfo obtinentes, &
aeris incommodis aliifque in-
juriis externis obnoxiae jattique male affedae, hanc menti
,.

ideam obtulere) his, inquam, cum febre & delirio magis au-
dis, huic noilrae patienti Mors faepius optata finem dolorum
impofuit.
QUARTA & DECIMA. 7
Quid jam dicemus de dextra in operando manu ? Curatio-
ne ad tempus fatis felici ? Si tam trillem eventum obtineant;
quare non tantum cum Hippocrate in fuis Aphorifmis notare,
debemus Experimentum]) er iculofum ejfe atque idcirco alia ex-
cogitanda media, quibus tam infelici fucceffui , caeterifque
Symptomatibus enarratis obviam eamus; haec enim omnia
quis dicet non provenire ex Nervorum Nervofarumque par-
tium confenfu atque cohaefione ?. Quae in hac extirpatione vel
continui Solutionem patiuntur , vel alio modo male affedlae,
difrupta\ dilaceratae, vel ab acris injuriis minus funt vindi-
catae; an non illa Methodus, quam P. A. Verduyn nuper
propofuit , quamque in Tua praefentia ab ipfo fatis feliciter
inflitutam vidi , an non illa, &
quibus modis, antiquae prae-
ferenda foret, utpotd ubi Curatio non tam diuturna, neque
dolor poli operationem tantus, nec tum quoque t^lis Haemor-
rhagiae metus, nec offis feparatio expedanda venit , Nervi &
Nervofteque partes. Tendines earumque Vala ipfa
Fibrte &
jamtedla, &a frigore caeterifque moleffiis &' incommodis
externis ad applicata Mufculofarum partium mole fatis con-
fervata videntur noa qupd ego hic novam illam Metho-
dum, fdinmqufafoova elL intrbducere velim, fed quod in
curatione fit-minjis. dolpritica ,
paucioi;ibufque Symptomati-
busffipm , ftn n<?n ideo amplealenija , Weterigue pratfererfdl
Videretur ? -
I

Jam nihil efl quod avidius expediemus ,' quam ut tua illa

Obffiryatio jn Ipcem prodeat , &


quid in Curatione ipf3. acci-
derit , cfubt quit ufve modis ahtiquas Methodo aut praefe?
renda aut poftponenda veniat haec nova , tam refpedlu doloris
& morae in Operati oneipl&‘, quam reliquorum Symptomatum
poft ipfam mltitutam , nec non intumefcentiae illorum Muf-
I
culorum ,
quibus Offium, &
reliquarum partium extremitates
. tegendae veniunt; quodadreliqua non dubito, quin Manum
ipfun amputatam dexterrima tua Methodo contra omnem in-
teritum defenfurus, aerique, uti affioles, incidendam daturus fis,
idque.li heripoffit, forma naturali, cum alias judicium non
tam accurate ferri poffit,uti in SeverinoLib.de nov.obferv.abfc.
Simi-
8 Epiftola Anatomica , Problematica Quarta & ^Decima.
ffimilem fere Cafum proponente liquido apparet : certio-
res fine dubio nos quoque facies de qualitate illorum tumo-
rum qui fefe in manu offerebant ,
, &
an Cartilagines an Offes, ,

an vero (uti C1 Pechlin. Obf. Lib. III. Obf. XLVI. habet)


Glandulofaeindolisfuerint, nec non quibus cum partibus co-
hasreant , feu potius , unde primum originem fumpferint cui- ,

que natales debuerint , an propriis vafis ab ipfis primordiis


una cum forti imaginatione tempore Geftationis, his tumori-
bus a naturi datis, an ex communibus , an ex tendinibus ea-
rumque involucris, an ex perioftio, an vero ex ofle ipfo,
tanquamex fonte, & prima Scaturigine principium fuum du-
xerint/ uno verbo ,
quid eruendis cor-
folita tua folertia in
porum abftrufiflimis myfteriis ulterius detexerit, avidi a Te
expe&amus; interim ut diu vivas, valeafque, Artem Ana- &
tomicam novis &
ha&enus inauditis tuis inventis ulterius or-
nes , ex animo precor.
Hagas-Com. xij. Kalendas
Martii, cid id cci.

FREDERICI RUYSCHII
RESPONSIO, Ad Clariffimum Virum
MAUR1TIUM a REVERHORST,
Med. Doct. £5? Anatomi<e Profejforem.

Super Nova Artuum decurtandorum Methodo.

IttersTus, Vir Clariffime, &


longe chariffime,
ad meas quidempervenerunt manus ; arduum autem
_ mihi erit, nodum, in iis propofitum, diffolvere:
Si enim ulla in re judicium difficile fit, ut ait mag-
nus
RESPONSIO. 9
mis fenex, certe illa a Te exhibita, haud exiguam ha-
ille ,

ddenus crearunt Medicorum filiis moleftiam.


Quod ad relationem attinet, de operationibus Lithotomi-
cis , Hagae-Comitis , a Fratre Jacobo Beaulienx inflitutis,jam-
diu efl quod veram hujus rei relationem defideravi. Gratulor
quod inter 15 , quos a calculo Veficae, Herniaque liberavit,
z tantum fatis conceflerint ; quot hic Amftelodami , poli cal-
culi feddionem evafere , ex relatione , typis mandata , cer-
nere quoque licuit.
Novam methodum amputandi membra quod fpeclat , in ea
varia confideranda veniunt, quae, fi conferantur cum anti-
quo exllirpandi mod-o longe inter fe differre, palam erit;
Uter horum fit praeferendus, Tibi, aliifque in Anatomicis &
Chirurgicis verfatiffimis , judicandum relinquam ; ego interim,
quid fentiam revelare non detrecdabo, pofiquam fuccindde re-
tulero operationem non foliim, in juvenis brachio inflitu-
tam, inTua, mea, &aliorum praefentia, verum etiam quic-
quid in curatione fefe obtulerit , in qua Te praefentem fidere
haud potuifli.
Juvenis quidam , cui nomen Chriflianus Veldmet, 16 an-
nos praeter propter natus nuper ad noflras venit aedes , cor-
,

reptus non foliim tumoribus magnis in dextra, verum etiam fi-


niftra manu, uti &in utroque pede, eorumque digitis, qui
tumores admodum duri extrinfecus accurate Radices Cycla-
,

minis, aut potius Chryfanthemi Americani, radice tuberofa


aemulabantur, ficutiin annexis figuris repnefentantur.
Hujus mali caufam nobis expifcantibus , retulerunt aegrotus,
ut & anus quaedam , quae dicebatur ejus matertera , quod
mater impraegnata impenfe appetiverat diclas Radices Chry-
fanthemi Americani , quas tamen impetrare haud potuerat;
foetu jam in lucem edito , reperti funt, uti ajebat anus, exi-
gui tumores in manibus atque pedibus, qui temporis fucceffu
in tantam excreverunt molem, pradertim in finifira manu,
ut brachium diutius fuflinere vix potuerit, imo coaddus fue-
rit dextra finifiram fuffulcire. Tandem , cum unus ex illis
tumoribus ulcerofus fa<dus , emifiifet aliquoties multum fan-
B gui-
io FREDERICI RUYSCHII
guinis, &
patiens manus ponderofitatem , dolorefque imma-
nes diutius perpeti haud pollet , totius manus extirpationem
nobis propofuit. Nosautem, confideratisconfiderandis, an-
nuebamus quidem ejus petitioni , ait vero abfque Magiltratus
confenfu, variorumque Expertiffimorum Medicorum & Chi-
rurgorum adllipulatione, operationem non aggredias elt Ma*
gifter Petrus Verduyn, auxiliantibus ejus Filio, ut & genero
Gomaro & Bortel.
Die manus amputationem , prae-
igitur conllituta ad didlae
fens fuilti ClarilT. Vir, praefentes quoque fefe filtere Medici
expertiffimi Vlackveld , Smedingh, Schyn, Valentyn , La
Grue, Smit , nec non exercitatiflimi Chirurgi Aurick, ,

Deutelius, Pothuyfen, &c. Patiens brodio confortatus, ad-


modum erat animofus 'operati onemque perpelTus elt fere
,

abfque ejulatu, ut omnes, qui operationi interfuere, admi-


rati fuerint.
i. Humeri
pars fuperior circumducebaturfplenio quadru-
plicato, fuperimpofito fplenio longitudinali , lateri interiori
brachii & quidem fecundum longitudinem, ut hujus &funir
culi feu cinguli conltridtorii ope , vafa tutius & minori cum
noxa inter operationemcomprimi polfent.
i. Hoc fado Dn. Smith Hafnienlis injungebatur cingulum
conltrirtorium bacilli ope leniter, &
in operatione ipfa, for-
tius contorquere, partim ad fanguinis profufionem inhiben-
dam, partim ut pro tempore, brachii llupor excitaretur» &
dolor arceretur.
3, Anili gracili arcte circumducebatur cubitus infra jundhi-
yam. Hifce peradiis , MagiUer van Bortel, gener Magiltri
Petri Verduin partem mufculofam finiltra arripiens, dex-
,

tra cultello ancipiti& mucronato eam perfodit, quam pro-


xime heri potuit, ad olfa cubiti & radii. Haec initio fadia
latere interiore Brachii , quem locum quoque occupabat O-
perator diclus. Perfolfa parte mufculofa, cultrum ulterius
adegit , incifionem continuando donec fufficere videbatur pro
vulneris tegmine, & fic ulterius tranfverlim carnem abfcin-
debat. Porro Magilter P. Verduyn caeteram partem carno-
fam
RESPONSIO. n
fam circulari ter & celeriter
incidebat cultro falcato ad offa
ufque, &
perioflio abrafo, utrumque os ferra dividebat :In-
terimne caro propendens a cultro aut ferra offenderetur Mag.
Adrianus Verduyn profpiciebat.
Manu amputata &
fpcngia madida rafura offmm ablata,
vulnus, &
per confequens utriufque oflis exflremitas tegeba-
tur quidem & dido Magiftro carne propendente refervata; &
afl vero propter carnis contradionem, quae illico fit pofl in-
cifionem, totum vulnus ex voto contegi haud potuit ita- :

que , quod reflabat vulneris , ut &


membri amputati
totius
truncus fruflo plano fungi Orbicularis obduda & conteda ,

fuerunt, fuper impofitft Vefica madida, & fuper eam altera


madefadfG quae priori aliquanto major erat Hae binae Vefi- :

cae, ut firmius cuti adhaererent , comprimebantur &flabilie-


bantur circulariter fruflo Emplaflri conglutinantis , cujus la-
titudo erat unius unciae, longitudo autem Spithamarum dua-
rum.
Hoc fado tertia quoque Vefica madefada fuperimpofita
fuit, haemorrhagiae metu. Iflhaec praecedentibus longior &
eodem modo flabilita altius brachium cooperuit.
Hifce ita munitis , lamina concava, fplenio quadruplicato
intus obduda , membri extremo applicata fuit, ea intentione
ut deligatione perada famuli manu lamina comprimeretur
,

truncus ,
haemorrhagia inhiberetur , &
ligaturae laxius appli-
cari liceret; ut autem dida lamina cava trunco cohaereret,
cluo frufla Empl. conglutinantis cruciatim adhibita funt, e-
jusdem naturae ac fupra citatum. Hifce peradis cingulo &
T
conflridorio (Gallice ournequet ) iffdoluto , membri extremo
applicatum fuit alterum fplenium ex linteo confedum , prae-
cedenti majus &
craflius , illudque firmatum fuit fafcid fim-
plici capite praediti
Deligatione ita perada compofuit fe patiens in ledo ad
quietem ; quam ut facilius acquireret , Emulfio ex hordeo ad
Crep. codo, Sem. Cucum. &
Amygdal. praefer ipta fuit, ad-
dita Syr. Diacodii dimidia uncia; fub nodem fefe mediocri-
ter habens &
alimentum petens parum didi brodii exhibitum
B % fuit.
iz FREDERICI RUYSCHII
fuit, & fic fefe ad quietem compofuit, no&emque tranfegit
fatis tranquillam , nullo fanguinis profluvio fuborto.
Die infequente brachium bene videbatur conftitutum nullo ,

tumore infigni oblitum , patiens quoque immunis ab omni


febre.
Hifce confultum duximus , patientem ex sedibus Ma-
vifis
giftri Verduyn transferre in locum quietiorem ubi illum in-
viferunt Magifter van Bortel & V erduyn , qui deligationis ex-
teriora abflulerunt , vulnufque mitius deligarunt , id quod le-
vamen patienti adferebat. Tertia die fub meridiem integra
deligatio fimul cum Veficis ablata fuit, invenimufque fepa-
rationem Epidermis, feu Hydatidem onuftam humore loturae
carnis aemulo, idque parte anteriore junfturae cubiti , eaque
aperta , reperi mus fubfitam cuti m nonnihil quoque infeftam &
gangraenam ulteriorem mentientem; eodem quoque tempore
patiens non immunis erat ab omni febre & membri extremi-
,

tas juflo magis tumefadda


,
Vulnus tamen magna ex parte
:

carne , quae in amputatione confervata fuerat, coopertum in-


venimus, fine fanguinis profluvio. Quia autem omnis hae-
morrhagiae novae metus nobis nondum erat ademptus , in de-
ligationis renovatione haud omiffus fuit Fungus Orbicularis,
munutus Empl. Diapalma dilToluti, fplenio quadruplicato &
ligatura convenienti.
Die pulfum invenimus concitatiorem , & vulnus non
4.
minus extumefactum , itaque ablato fungo leniter tantum ad-
ducebatur caro in amputatione confervata , idque fafciola Em-
pl. Glutinofo oblinita , vulgo futura ficca didfa, porro totum
vulnus tegebatur Empl. Diapalma diffol. plumaceolis, ex
linteo carpto conferiis, haud negleriis. Die infequente quae
erat quinta ab amputatione, res eodem fere modo fefe habuit,
nec febris quoque mitior faria itaque eodem ritu remiflius
:

deligaram fuit vulnus, ait vero eo loco, ubi Gangraenae me-


tus fuerat,- fc. circa junriuram cubiti , Gangraena jam prodiit
levis , quapropter confultum videbatur cautius profpicere huic
fymptomati , quam trunci integumento carneo itaque lenif- :

firne tantum adduria carne refervata , Cataplafma ad Gar>


RESPONSIO 13
gra&nam fiflendam applicatum fuit. Die infequente vulneri
profpeximus digeftivo Cataplafmate fuperimpofito die au- :

tem 7 truncus non nihil detumuit &


vulnus quoque humidius
apparebat, interim locus, Gangrasna obfeffus, magis magif.
que intumuit, doluitque, nec patiens a febre immunis, ita
ut magis metueremus abfceffum quam Gangraenam profun-
diorem , qui tamen haud fupervenit. Altera die eodem mo- ,

do res fefe habuit, excepto, quod nonnihil mollior pars tu-


mefa&a nobis obveniret die autem 9 haud pejus res fefe ha-
,

buit quoad truncum, Gangraena vero in pejorem flatum erat


redafta Itaque poft ablutionem cum Sp. Vini calefafto fa-
:

6tam applicati funt plumaceoli , tetrapharmaco cum digefti-


,

vo permixto, illiti, nec non inSp. Vinihumeftati , fuperim-


pofito Cataplafmate , Spirit. Vini afperfo\
ioAutem die febris remiffior fa<da, trunci vulnus pure co<do ob-
fitum. Gangraenae tumor quoque minus durus: hoc tempore
nihil immutatum fuit circa deligationem , patiens vero eodem
die, prima vice queflus fuit de dolore pollicis membri detrun-
cati, &
praefertim quidem, cum inopinato pollicem exten-
dere conaretur aut mentiretur , non autem cum in animo ha-
beret eum fleddere ; de caeteris digitis nullae erant querelae il- ,

lud enim dillindde interrogavimus.


Die undecima major fpes affulgebat , quandoquidem omnia
in melius vergebant, pus enim laudabile promanabat de vul-
nere trunci, tumor di minutusj efcaraeperiphaeria humida cum
aliquali feparatione : in hac renovatione omiffa fuit Cata^-
plafmatis applicatio fupra truncum , non autem fupra partem
Gangraena infe&am Caro autem refervata queeobfympto*
:
,

mata fupra citata haud fatis erat addudda , & propterea re-
1 ,

traria, jam denuo fafciolis Emplaflro Glutinofo oblinitis re


dudda & vulnus maxima ex parte coopertum fuit.
Die ix patientis flatus non erat quidem deterior , fed ve-
ro Gangraenam , profundiores egiffe radices, videbamus, ut-
pote feparatione partim fatda imo tendines mufculorumnon
,

fuiffe immunes a didda Gangraena , ita ut varii quoque fepa-


rarentur. Jam a Cataplafmatis ufu deflitimus, difto loco
B 3 pro°
i
4 FREDER1CI RUYSCHII
profpeximus digcftiva, & carnem refervatam didis fafciolis,
ut antea , adduximus.
Die immunis erat ab omni febre, placide dor-
13. patiens
miverat , cibum appetebat , truncus carnis addudione
maxima ex parte coopertus erat , & quod reflabat vulne-
ris, applicuimus Unguentum , fac totum didum,, ut cica-
,

trice ulterius obduceretur vulnus quicquid autem emortuum


:

& Gangraena infedum fuerat fub cubiti junduram, partim


forcipe excifum , partim a natura feparatumerat, adhibitis
plumaceolis Ung. Digeflivo , Bafilico permixto , oblitis Die-
bus infequentibus melius atque melius fefe habere coepit pa-
tiens ; imo paucis poft diebus prorfus fuerunt curat» didae fo*
lutiones continua ,
quin etiamquo magis appropinquarunt ea-
rum curationes, eb majores erant querelae de dolore amputa-
ti membri, & nunc quidem circa volam manus nunc vero de ,

dolore totius manus , &


quoties quis leviter tantum compri-
meret cicatricem infra junduram, ubi Gangraena fuerat, fum-
mis cruciabatur doloribus ; interrogatus, qua in parte ? rege*
rebat in digitis amputatae manus, compreffa autem in parte
didae cicatricis confinio, nullum fentiebat dolorem.
z. Confideratione dignum effe cenfeo, nos nullam fenfibi-
lem feparationem extremitatum offium cubiti, &
radii in cu-
ratione offendiffe , quia minus aeris injuriis expofita fuerunt
didae extremitates olfium.
3. Comprimendo trunci extremum, cicatrice obdudum
dolor furfum vergebat verfus brachium.
4. Truncum fledendo imaginabatur, quod fimul quo-
, fibi

que digiti dederentur, idque fine ullo dolore pollex vero :

videbatur illi rigidus &


fine motu.
5\ Quum dextra fricaret , fupra junduram trunci , idque
parte exteriore , dicebat nobis , fefe non foliim fenfum mo-
tumque hujus fricationis in digitis membri detruncati percipe-
re, veriim etiam cum fricaret fefe in latere Thoracis finiftro:
idquod (quamvis non obfcure nobis arguere videatur confen-
fum membranarum nervorumque incorpore noilro , ) magis
,

mirandum quam explicandum.


,

6 . Con-
RESPONSIO. 15*

6.Contra£iionem fingularem praedare poterat in trunci ci-


catrice; quam quafi corrugabat, dicens, jammihi videordi-
gitos fledere jam denuo extendere.
,

Hifce a nobis obfervatis impofterum expifcandum utrum


, ,

didi dolores, quos videbatur padiis in manu extirpata patiens,.


& a quibus haud immunes funt homines quorum artus vulga-
,

rimodo extirpatifuntfemperluperveniantpatientibus, quibus


eo, quo retuli modo extirpata fuit manus
, an vero hifce anfam
,

dederit Gangraena circa cubiti flexuram prognata , an ex alia


,

caufa ortum duxerint, occafione data inquirendum effet, quando


quidem Magitler Petrus Verduyntedatur in Epiftolari fua Dif-
fertatione quidem bis hanc operationem in pede infti-
, fefe
tuide, idque eadem methodo & quod tales dolores Sympa-
,

theticos nondum offenderit. Verba ejus haec funt, deniquefilen -


tw praeterire nonpoffum aliud quoddam emolumentum , nequaquam
poenitendum ; nimirum quod hoc modo re (Ittuti non conquerantur ,
ut quidem alii , de dolore fympa thetico in pede cruris ablati &c. , ,

Hasc funt Cl. Vir , quae nobis in , &


poft exftirpationem
obfervare licuit. Quid autem de hac exffirpationis methodo
fentiam, ii me fcire cupis, in qua, ut. retfe cenfes, curatio
non tam diuturna neque dolor poft exftirpationem tantus , nec
,

tum quoque talis hamorrhagia metus, nec ojjisfep aratio e xfp e flan-
da. venit , &
nervi ncrvofaque partes , tendines eorumque fibra ,,

&
vafa ipfajam t ecta , d frigor e creterifque molefliis incom - &
wodn externis ab applicata Mufcitlofarum partium molefatis con-
firvata videntur , &c.
Hifce concedis, ut revera concedenda ede putem * ample- .

&enda videtur haec nova extirpandi methodus.


Fateor quidem in manus aut brachii amputatione nos fem-
per follicitos ede, ut tantum membri confervetur , quantum*
deri poted, quia ad nonnulla munera obeunda illud infervire
poted, &
fi velimus truncum membri amputati mole carnea-:

tegere , quae in cubiti extremo nimis exigua , quam ut ea con-


tegi podit, necede foret in altiore loco membrum decurtare,
deuti, ut fateor, in hoc patiente, fa 61 um. Verumenimver6;
in poderum minus folLicitus ero , de coopertione trunci carnei
1
. mole b i
*6 FREDERICI RUYS CHII
moleyexifiimo enim fufficere,li truncus tegatur cute manus.quse
toto dorfo vel vola manus feparari &
confervari poffet ; Contra
in pedis exftirpationenecefie elt partem detruncatam carne fu-
raii integere, uti olim faftum aMagillrisExercitatifl: Petro Ver-
duyn, Wilhelmoa Vleuten, &
Adriano Coenerdingh ; dico
necejfe ejje , fc: fi per inlitionem curari , &
parti detruncata?
lion vero genu infiltere atque incedere velint homines caro :

enim refervata mutilata? parti pulvinaris loco elt,


Circa hancce haftenus inufitatam amputandi methodum, non
nulla adhuc confideranda veniunt , &
i°. Quidem, fi in crure fa&a operatio, & patienti inanimo
fitperinfitionemulteriuscurari, an non obltaculo erunt excre-
fcentiae feu exoftofes
,
quae in homine vegeto obfervantur ali-
quando e trunco emergere.
i°. Si in cubiti extremo inflituenda fit operatio, an cutis,

quae in manu pro vulneris integumento?


ell, fufficiens elt
3°. An in nova hac methodo major aut minor gangraenae fu-
pervenientis anfa detur.
Quoad i um , nempe offium excrefcentiam Refp: in cubiti .*

aut manus amputatione non elt cur de ea folliciti fimus, mem-


bro enim detruncato non incedit homo verum enim vero in
:

amputato crure ejufmodi excrefcentia? admodum nocivae fo-


rent, hae enim carnem confervatam compungerent incedendo
continue , fi nempe per infitionem ulterius incedere vellet pa-
tiens. Hoc incommodum , fi Magilter Petrus Verduyn inter

curandum inhibere valeat, (ficuti affirmat) idque fuo appara-


tu novo foluta elt ilthaec difficultas.
Demon liravit quoque nobis puerum , qui crure amputato,
crure artificiali incedit , currit, genufle&it, extenditquepro
lubitu. V ide ejus dilfertationem Epiltolarem de nova Artuum
decurtandi ratione Anno 1696 in lucem editam inquaexhi- ;

betur Inltrumentum retenti vum , ut &


lamina excavata qui-
,
bus fabta amputatione in pede aliquot poli diebus, cum di<fia
excrefcentia metuenda fit, trunci extremum ita comprimi-
tur, ut illud incommodum inhibeatur.
Quod ad attinet, fc: an cutis manus fufficiens fit pro
vul-
RESPONSIO. X7
vulneris integumento , propter retra£lionem cutis ?Refp. fi non
fufficiat omnino faltem magna exparte truncum cooperiet id
, ,

quod de vulgari amputatione dici non poteft,& quomagis nervi,


tendinesque abfciffi proprio tegmine conteguntur, eo remiflio-
ra exfpeftandafymptomata praeterea curatio citius quoque ab-
;

folvetur; imo Audior eflem ut in eo cafu carnofum


, cuta-&
neum volae manus arriperemus, &
in auxilium vocaremus, pro
trunci nervorum ac tendinum tegmine. Prasterea amputato
membro Chirurgi applicare aflolent pulv: adftringentes quos ,

inter varii Pulv: Efcarotica recipiunt ad fanguinis haemorrha-


giam inhibendam, id quod plane rejiciendum cenfeo, propte-
rea quod illi fua acredine nervo fis partibus nocere valeant : in
hac autem operatione tale quid non adhibetur , fed vulnus tegi-
tur proprio involucro.
Quod ad gm. attinet, fc: an in hac nova methodo, major
aut minor Gangraenae metus adiit? Refp. ii non miniis Gangrae-
nam minatur operatio iilhaec nova faltem haud major erit,
,

hujus fymptomatis metus , modo deligatio rite peragatur. Fa-


teor quidem illam in fupradidla curatione nobis obvenifle , ve-
rum illud non in trunci extremo, verum circa cubiti flexuram
fedem fixit; forian a ligatura , jufto ardius circum ligata, id
quod multum negotii nobis facefli vit , & hoc prjecaveri poterit
in pofterum , praeftabitque laxiorem adhibere ligaturam , per &
ix imo X4 horas truncum manu continere &
comprimere, &
hoc ut aequalius fieri poflit , in auxilium, ut dixi, revocanda
lamina excavata , quae ante compreflionem applicanda.
Pergam ulterius ad ea , quaeCl. Vir me admonet, fc: bra-
chii amputati confervationem, ut &
naturali magnitudine de-
lineationem ciim aliasjudicium tam accurate ferri nequeat uti
, ,

in Marco Aurelio Severim , de Nov. obferv.abfcejf: fmilemfere


cafutn proponente ,
liquido apparet.
Redleadfiruis , objecla naturali magnitudine femper efle de-
lineanda , fi quis propofita accurate demonftrare latagit , &
hoc quoque omnibus meis Epiftolis Anatomico-Problema-
in
ticis obfervavi. Eft mihi in animo hanc manum amputatam ita
fepelire, ut quicquid jn figuris expreflum fuerit, iemperde-
monftrari poflit. Porro unum ex iftis tumoribus in manu exi-

C ften-
iB FREDERICI RUYSCHII
flentibus , ut me monuifli , examini fubjeci , reperique , illum
neutiquamelfeGlandulofae indolis, aACartilaginofs, imo&
Oileae eratquequafi ex innumeris minoribus tumoribus partim
,

Cartilaginolis , partim Ofleis, compofitus; finguli autem eo-


rum denuo ex innumeris minoribus humore fuccofo , gelati-
nofo repletis Vid. Tab. xviii. fig. i. Impoffibile autem mlihi
fuitindagare, anexoflibusmanus , tendinibus, autperioflio,
tanquam ex fonte , & prima fcaturigine originem duxerint :

Omnia enim ita funt confufa &


connata ut ulteriori indagini,

haud fuerit locus j cum illud perfcrutarer , fub cute confpicien-

da fefe exhibebant vafa fanguinea, quas cum ceracea materia


reple ville m , diftinfte videre licuit eorum curfum , & capaci-
tatem Venae per dorfum manus difleminatae , calami fcripto-
:

rii capacitatem adaequant horum ramuli minutiflimi a natu-


:

rali curfu quoque recedunt ; quin etiam circa cutem obfervatu


dignum efle cenfeo, fc: quod cutis in hac ingenti tumorum
,

excrefcentia, tenuior fafta aliquid vifui olfert, quod incute


fana non tam accurate occurrit Imo cutis de fua integritate
:

&compofltione aliquid in via amittit quod cutis incrementum,

infequi non potefl. Id quod jam fefe videndum luculenter


exhibet funt papilla? cutaneae extra cutem nonnihil protube-
, ,

rantes : Vid. Tab. xvii. Fig. 4. ut & Fig. 5. Lit. C. ubi ordine
naturali difpofitae illud autem : quod in excrefcendo amittit
,

cutis, funt etedempapill x cutaneae, quae circa bafin tumorum,


non in api ce videri poliunt. Plura ob coeli ferenitatem non ad-
dam illa enim me invitat, ut hifce diebus aeri incidi curem,
,

qusein Aomachi ftrudtura, ab aliis nondum funt detedda. Prae-


terea multum moleftiae mihi creavere hifce diebus quae in ,

oculo adhuc funt oflendenda, puta vafa languinea per tuni-


cam humoris cryflallini difleminata , &c. haec enim Thefauro
fecundo inferere mihi in animo e A. Hifce Vale, Vir Cele-
berrime, & ut artem Anatomicam magis magisque nobifcum
promoveas, exanimo optat, Celeberrimi Nominis tui
Cultor

A'irilte!od,
Eo Juny I70E.
Fredericus Ruyschius.
TAB,
is

'ii//////i ll

3’iyujri
^tiusforfr. jJ j uvm 'Scufc/rt-.
/
TABULjE XVII. Expolitio.

FIGURA I.

A. Pars Brachii amputati cum ma- D. Digitus Medius.


nu , in qua pars fupina videri E. Annularis,
poteft. F. Minimus.
# Arteriola; cutaneae.
B. Pollex.
C. Index.

FIGURA II.

Digitum exhibet partefupina , cumfuis papillis cutaneis , ordine debitofitis .

FIGURA III.

Demonflrat digitum parte prona.

A. Papillas cutaneae epidermide B. Pori cutanei ,


litu, nullum or-
deftitutas ,
& con^ufo ordine dinem fervantes.
compofitae. C. Papillas cutaneae naturali ordi-
dine fitas.

Circa has Papillas confideranclum ,fc. eas epidermide artificiose deftitutas,


extra cutem nonnihil prominere.

TABULjE XVIII. Explanatio.

FIGURA I.

Demonflrat partem Brachii fupracit ati cum annexa manu , partefupina.

A. Pollex D. Tumor maximus.


B. Digitus medius. E. Ulcus.
C. Index * Arteriolae cutaneae.

FIGURA II.

Reprafentat Tumoris maximi portionem abfdjfatnput conflit ut io intrinfeca


compareat, qua partim cartilaginea ,partim cartilaginofafubfi antiae amula
cellulofa , &mucaginofa .
EPISTOLA
ANATOMICA, PROBLEMATICA,
QUINTA & DECIMA.
Auttore

ALBERTO HENRICO GRA2TZ.


Ad Virum ClariJJimum

EREDERICUM RUYSCHIUM,
Med. Dolii., Anatomice ac Botanices Profejforem

D E
Vaforum Sanguineorum extremitatibus. Placenta?
Uterinae, Mammarumque Strudura, &c.

amstel^da m i.

Apud J Ali s o^TTo^^Ta^e^b^r GI os.


MDCDXX I I.
. \
Celeberrime & ExperientiJJime
Vir s Fautor at at em colende ,

Tfi Harveus primus omnium merito haben-


dus, qui praeterito feculo egregium illud in-
ventum , Circulationem fanguinis , omnium
retro feculorum etiam prsfiantioris notae A-
,

natomicis incognitam , invenit , ufum&


Cordis , arteriarum &
venarum ex parte in
vita animalium comprobavit ac demonftravit, ufus tamen ve-
rus vaforum , & cum primis horum extremitatum in vifce-
ribus aeque ac in reliquis corporis humani partibus, Anato-
micis haftenus non conllitit. Nam pauci vel plane nulli
medicorum dantur qui non in eo folum cum Harveo con-
,

veniunt, quod per Cordis &


arteriarum motum continuum
deferatur vitae thefaurus a corde ad omnes corporis par-
tes, utex radicali illo humore, finguli in corpore humores
originem ducerent; fed circa inftrumentum etiam, quo di-
verfa humoris fecretio abfolvitur , praecipuam hanc fovent
opinionem, pororum glandularum in vifceribus exiflentium
,

cum conformitati, tum partium fecernendarum fpecificae fi-


gurae acceptum referendum elle, quod Bilis in hepate, U-
rinae in renibus. Laedis in mammis fiat fecretio.
A 2 Eft
4 Epiftola Anatomica , 'Problematicd
Eft haec unanimis Audforum hypothefis, quam tamen Ti-
bi, Vir Celeberrime, non fatisfacere magis magifque lum-
mo meo emolumento indies perfpicio ac cognofco , cum
ex immortali opere , & humanam properaodum fuperan-
te laboris & dudii adiduitatem & pertinaciam Thefauro ,

Anatomico , tum etiam ex fideli tua informatione. Satis


enim fuperque oculis noflris exhibuidi argumentifque com- ,

probafti , omnium vifcerum , in quibus folennes contingunt


fecretiones , fabricam non glandulofam fed vafculofam ef-
fe, vaforumque extremitates (minime autem glandulas) re-
ptatu, confidentia ac ftru&ura inter fe diverfas , feparare
omne id ,
quod ex mada fanguinea fecernendum ac feparan-
dum edet.
Et certe fi venarum &
arteriarum officium , uti vulgaris
Medicorum elf eo lolum confideret , ut venae
opinio , in
fanguinem per arterias allatum a vifceribus reveherent, haud
opus, credo, fuiflet providae Naturae, diverfum ab alioque
didincium arteriarum &
venarum curfum ac reptatum uni-
cuique vifceri largiri, nid praedamior arteriarum extremita-
tum edet ulus, quam quidem in hunc ufque diem a medicis
ed creditum.
Ut ut autem tam vera haec , quam quod veriffimum, in
hepate , liene ac renibus deprehendantur, glandularum tamen
,

exiilentia in StruBura mammarum externo non modo traftu,


fed etiam afpedfu , adeo evidenter oculis nodris fefe fidit,
ut illae ipfae in dubium haud vocari podint. Huic etiam ac-
cedit omnium fere Celeberrimorum Virorum de iliis con-
dans opinio.
Et ex illis primus Vefalius de hum. Corp. Lib. Cap. V .

XVIII. p. 676. fequentia de Stru&ura mammarum tradit:


Forro, inquit, fubfiantia qua confiant , glandulofa y multo adi-
pe abundans &
venis utrimque frequentibus , arteriis , per- &
quam paucis prorfufque gracilibus , &
aliquot denique nervis
intertexta. Nervia qui femper Udem , in mamillas pertin-
gunt , ac fibi perpetuo Jimiles fiunt verne autem crajjitie
: &
contento humore admodum pro mamillarum mole , quo tum &
funguntur munere , differre admodum /olent.
Apud Adrianum autem Sigelium de Hum. Corpor. Fabrica
Lib.
QUINTA & DECIMA. s
Lib. XX. Cap. II. p. 267. haec leguntnr: Videamus , loco in-
quit citato, quanta folertia ipfa clementi (fimaTar ens nfa fit ,
& quam opportunam fabricam mammis largita fuerit. Trimo
enim ex glandulofa fubfiantia exfiruxit , qua nihil ad coclionem
omnibus numeris abfollitam magis idoneum efi : nec tamen unam
tantum glandulam e(fe voluit , fed plures ut tanto perfe Ilius
,

in pluribus conficeretur imo ne abficeffu ex lallis concretione 0-


,

borto , mox periculum effiet non amplius fruendi beneficio ifiius


mamma. His intertexit Vafa-, Venas & arterias. Et paulo
poli, Tofiquam ergo , ait, venas impleverit, a glandulis , per
quas magno numero pluribufique plexibus fparfg fiunt , confici-
tur : confebius pofiea transfertur ad canales labtiferos in qui-
,

bus ad ufum tamquam in promtuario a(fervatur. Ceterum hi


tubuli ad ipfium mammarum centrum definunt , &in papillam ,
ex qua lac infans exfugit.
Frultra , opinor , operam fumerem ,ii aliam, quam mo-

do dixi, ex Veterum monumentis & Recentiorum libris opi-


nionem haurire vellem. Quamobrem majorem in modum
abs Te, Vir Celeberrime, peto, ut veram ft rubiuram Mam-
marum d Te nuper inventam cum Toto Orbe erudito commu-
nices. Audivi quoque ex aliis, maxime vero ex Te ipfo co-
gnovi, in placenta uterina novi quid Te adinveniffe. famam
itaque Tuam non parum augebis, & eruditorum curiolitati
quam maxime fatisfacies,. fi illud, quod novum circa illam aut
alias corporis partes inveneris, explicatum ac depi&um ad*
junges.
Hifce vale Anatomicorum Trinceps , & ut Deus aetatem
Tuam jam ingravefcentem , in perfcrutandis tamen Naturae
myfteriis iridefeflam, novis femper viribus augeat, & in feros
ufque annos confervet, e(t quod vehementer exopto. Vale
iterum iterumque, & in Tuorum numero habe

Celeberrimi Nominis Tui

1
Cultorem indefefifum

Albertum Henricum Gr^tz.


A 3 FR E-
6

FREDERICI RUYSCHII
RESPONSIO, Ad Virum ExperientiJJimum

ALBERTUM HENRICUM GR^ETZ,


IN EPISTOLAM ANATOMICAM PROBLEMATICAM ,

DECIMAM QUINTAM.
D E
Vaforum Sanguineorum extremitatibus , Placentae Ute-
rinae, Mammarumque Strudura, &c.

Hifce accedunt nonnulla, circa penem detecta


Figurifque illuilrata.

Rxperientijjime Vir ?

quidem tempore mihi traditae


Itterae tuae juflo
funt verum anceps haefi utrum ad quaefita
, ,

refponderem, nec ne. Nuda enim refponfio-


ne, figura non adjeda me Tibi haud fatis-
,

fadurum , pro certo habebam & quantum *

temporis impendere cogar figurarum exhibi-


tioni, nemo facile credat, cum nullas proferam figuras, quin
objeda, ad quae conficiuntur, domi re ferve m , illaeque tam
accurati debeant refpondere objedis ipfis, ut nil mihi videa-
tur deficere. Praeterea fatis molefti® mihi creant defcriptio-
nes meorum Thefaurorum 3 ratione figurarum, quibus ornan-
tur;
RESPONSIO. 7
tur ; ne dicam de praxf Medica, quae me fatis occupatum
habet. Cum tamen in memoriam revoco, quanto amore &
afieftu me profecutus fueris , cum apud nos degeres , vix
ac ne vix quidem id declinare potui. Ut igitur Tibi morem
geram, en fuccindtam ad Tuas refponfionem.
Quae a me exigis, Vir ExpertilFime , fequentia funt, fc.
Mammarum vera itrudtura, ut &
ea, quae nuper circa Pla-
centam Uterinam, aut alias corporis partes detexi.
,

Quod ad primam attinet , cum anno praeterito publicam


haberem diffeftionem Anatomicam, Te praefente, demon-
ftravi veram Mammarum itrudturam , longe difcrepantem
ab ea, qqam cum ceteris Anatomicis olim credideram ; om-
nes enim , quotquot fuper hac re confului &
evolvi audto-
res, unanimiter exiftimarunt Mammarum fabricam ex Glan-
dulis, aut Glandofis corporibus elle coagmentatam, integu-
mentis & vafis exceptis.
Si quis autem Mammas examinaverit , reperiet ea-
rite
rum conllitutionem neutiquam elle glandulofam, fed vafcu-
lofam.
Haec autem fubftantia Vafculofa nufquam in glandulas pe-
culares eft fubdivifa, fed ubique conjundta. fi autem Mamma
fit morbofa fada, &
in hac vel illa parte obftrucla fint vafa,
tunc ceu in glandulas non raro divifa nobis occurrit.
Eadem quoque facie apparet Mammarum pinguedo fi Mam- ,

ma incidatur, illa enim in cellulis rotundis locata, Glandulas


mentitur; fubftanda autem mammae nufquam in particulas fub-
dividitur, quae Glandulae nuncupari pofiint.
Quaeres forfan , fi Mammarum fubflantia (praeter integumen-
ta univerfalia) confiituatur ex meris vafis fanguifluis, ut &
la-
ctiferis , ubinam loci lac conficiatur, &
quo fonte hauriatur
materia in lac convertenda, Refpondeo, quamvis propter fub-
ftantiae tenacitatem ad oculum nondum demonffrare valeam
inofculationes extremitatum Arteriolarum cum duftibus ladti-
feris, tamen earum conjunftiones valde confentaneas eflecon-
'

tendo, la&ifque rudimentum in extremis Arteriolis ex ferofi-


i tate fanguinis confici , &
in extremis dudtibuslaftiferis perfici
:
& tandem in ramulis capacioribus ad tempus refervari, do-
nec fugendo, comprimendo, aut fua fponte, prae copia exi-
tum fibi quaerat. fcanguis
8 FREDERICI RUYSCHII
Sanguis autem refluus & Venis recipitur, idque per Ana*
flomofes fieri exiflimo quantumvis ese quoque videri nequeant.
,

Simili quoque modo femen in Tefliculis rudimentum capef-


fit, & tandem in Paraflatis, Vafis Ejaculatoriis ut &Veficu- ,

lis feminalibus magis magifque perficitur, tandem in aftu Ve-


neris albedinem & majorem craffitudinem acquirit, nullis in-
tercedentibus Glandulis, aut aliis corporibus vifibilibus.
Dico idem femen magis magifque perfici in Veficulis femi-
nalibus, in quibus ad tempus confervatur peculiare autem
:

contentum, a dida materia diverfum, haud reperies in vefi-


culis feminalibus quamvis ClarifiT. Hornius
,
ProfefTor, ,

dum viveret, Leydenfis, & Promotor meus aeternum colen-


dus, illud velit in luo Microcofmo. fi enim vafa excretoria
flatu repleas, uti facere folebam Te praefente, & ante dies
aliquot in publicoTheatro id demonltravi, femper replentur
Veficulae didae , ita ut femen in cellulis contentum, idem
fit femen, quod rudimentum accepit in Tefliculis.

Iconifmum Mammarum hac vice non addam: plura enim


experimenta facere conabor, quae ad majorem dilucidationem
nobis erunt , modo fubjedorum copia [mihi detur. Super
hac re nonnulla 'reperies in defcript. Thef. IV. quem Tibi
Vir Exp. jam mitto.
Quod ad fecundam petitionem attinet, fc. ut publici juris
facere velim, quicquid novi circa Placentam Uterinam inve-
nerim, illud in Thefauro V. quem brevi conabor in lucem
edere, exponam, adjedis nonnullis figuris.
Ultimo a me petis , ut fi quid novi praeterea invenerim
in corpore humano, huic Refponfioni inferere velim.
Abhinc aliquot annis me convertebam ad perfcrutandam
Penis admirandam ffruduram
Virilis admirandam dico,
,

cum hac parte varia occurrant , quae fi rite intueamur,


in
reperiemus in nulla parte corporis magis elucefcere Divini
Opificis opera, quam in illa.
In dida invefiigatione obfervabam nonnulla , quae tunc
temporis luciexpofui, uti videre eft in Obferv. meis Anatomi-
co-Chirurgicis. Inter illa haud infimum locum occupabat Glan-
dis llrudura, quae ad illud ufque tempus in tenebris latuerat.
Quotquot enim audores de hac parte lcripferant, unanimiter
fentie-
RESPONSIO. 9
fefttiebant , Glandem Penis carnem ede mollem ,*
alii exifti-
mabant carnofum corpus ede, aliis audiebat flaccidum & car-
neum , aliis fpongiofum, tamen diverfum a caeteris Penis
partibus , &c. Clariff. Regnerus de Graaf
,
quo familiarif-
fime utebar, licet omnes antecelleret in Penis defcriptione,
in Glandis tamen defcriptione rem tantum fuperficiarie egit,
& in opinione aliorum acquievit, ceu patet ex traCtatu ejus de
Virorum Organis Generat, infervientibus. Verba ejus funt duo-
bus corporibus nervofs & c
Urethrae jam defer ipt is , in anteriori
quaf parte apponitur fubjiantia quadam , reliquis cPenis parti-
bus carnofior apparens. Ego vero eo tempore detexi Glan-
dis fubftantiam neutiquam ede carneam, peni appofitam fed ,

continuam cum tribus corporibus nerveo-fpongioiis. Vide


Obfervar.meas Anatomico 'Chirurg. A°. MDCXGI in lucem
editas, fol. 127.
Jam autem cum dies diem doceat, repedo Glandem Pe-
nis ubique fcatere papillis nervods, extra Glandem propul-
lulantibus, non folum in oeftro Veneris percitis, verumetiam
poft mortem, d Penis flatu aut aqua ita repleatur, ut rigi-
dus fiat, &
fic ligetur: ut autem hoc magis elucefcat ante ,

inflationem macerandus Penis in aqua fimpfici , &


pofl infla-
tionem & ligationem exponendus Radiis folaribus; & fic oculis
non folum armatis, verum etiam nudis diCtae papillae in con-
fpedum venient , &
praefertim quidem inter Praeputium &
Glandem, vel ubi Praeputium Glandi eft continuum.
Hafcc autem Papillas magnum habere commercium cum
Papillis cutaneis, &
praefertim cum iis, quae in Papillis Mam-
marum inveniuntur, &
a me in ThefauroL funt deferiptae,
nullus dubito ; ratione formae enim , imo ufu in eo conve-
niunt , quod, ficuti Papillae cutaneae, quae funt in Papillis
Mammarum perfeCte fanis , delectamentum excitant mulie-
ribus tempore fu&ionis, fic quoque hae noftrse Papillae Glan-
dis voluptatem procreant coeuntibus, cum autem malo quo-
dam afficiuntur , fc. excoriatione, ulceratione &c. dolorem
intolerabilem aeque excitant , ac Papillae Mammarum ;
funtque diCtap Papillae noftrae ea corporis pars , quae
faepiflime afficitur ulcere in coitu foedo : unde multpties
ita excrefcunt , ut criftas mentiantur , unde etiam nomen
B Crifta-
io FREDERICI RUYSGHII
Criftarum Gallinarum adipifcuntur ,
poftquam in majorem
molem excreverint.
Porro me conferam ad alia , quae in Pene virili funt confi-
deranda.
Penis integumenta univerfalia funt , Epidermis, corpus re-
ticulare &Cutis aft vero praeter illa , obfervandum , Pe-
:

nem obduci integumento , feu involucro nervofo externo


erado, fub eo membrana cellulofa, &
involucro feu integu-
mento nervofo interno.
Quod ad primum attinet , fc. involucrum nervofum exti-
mum, illud admodum validum elTe, nemo negabit, cui volu-
pe erit illud inveltigare; &
hoc necefTe erat, ne Penis in ere-
ctione validiore jufto craflior &
ineptus evaderet.
Secundum autem involucrum, feu membrana, mihi cellu-
lofa, inter duo integumenta nervofa fita, tenuis eft, nifi cel-
lula? flatu repleantur, unde calami fcriptorii craflitiem non ra-
ro longe fuperat, ficuti ex annexa 4. figura liquet.
Quamvis autem dida figura repraefentet Lamellam Penis,
cujus membrana cellulofa flatu a me eft repleta &
exficcata ; ut
luculenter appareat didam membranam cellulofam efTe j fcias
tamen velim, Exp. Vir, idem contingere iis, qui ulcere Penis,
Gonorrhaea , Phymofi &
Paraphymofi funt correpti; verum
enim non eft, Penem in tali cafu fummopere incraflari, cujus
incraflationis caufa folummodo confiftit in repletione didarum
cellularum, non autem k repletione corporum nerveo-fpon-
gioforum , Penem maxima parte conflituentium. Pelluhe re-
plentur in hifce affedibus aura, quae provenit a pure acriore,
quod fermentando halitus calidos procreat; hinc etiam reme-
dio eft, fiPenis, in hoc affedu, in aqua frigida per horam
detineatnr, unde faepe ftatim detumefcit.
Dida membrana cellulofa, quae in hac parte magis tenera,
quam quidem fub cute abdominis, aut caeteris corporis par-
tibus, continua eft cum membrana Dartos, &
haec cum mem-
brana Adipofa, fub cute corporis fita ; hic autem omni pingue-
dine eft deftituta, ita ut cellula? fint vacuae (uti vulgo loqui-
mur) & ita fibi invicem impolitae, ut membrana dida neuti-
quam cellulofa appareat in diffedione Anatomica, &
contra,
fi flatu repleta fit, myriades cellularumTefe videndas exhibeant,

fpumae
RESPONSIO. ii
fpumae inflar, idque non foluminPene, verum etiam in Glan-
de, cuihaecrnembranaquoqueintegumentoefl. Videfiguram 3.
Hinc etiam fit ut in di£tis aftedibus Penis non raro incur-
,

vetur, & indar arcus fefe contorqueat. Vide figuram 3.


Tertium autem Penis involucrum nervofum & intimum im-
mediate ambit corpora nerveo-fpongiofa , eflque non minus
validum, quam extimum.
Ope didorum integumentorum Penis in fua eredione con-
tinetur, ne nimis & praeter ordinem fefe exten J at. cum autem
nobis aliquando occurrit durities quasdam fecundum penis lon-
gitudinem fitam, unde etiam non raro contorquetur (tamen ,

line incraffatione prteternaturali) nec redo tramite extendi po-


teff, hoc locum habet in duobus illis integumentis nervofts.
Homines de chorda dura in Penis par-
faepe mihi quefti funt
te inferiore: haecautem nil aliud nifiinduratio didorum inte-
,

gumentorum nervoforum idque folummodo parte inferiore.


,

In Glande Penis, dida tria involucra quoque reperiuntur,


Glans enim efl Penis continuatio, & per confequens gaudet iis-
dem integumentis, eo tamen difcrimine, quod haec omnia in
Glande fint delicatiora, & teneriora: extimum autem inte-
gumentum Epidermidis loco efl, fecundum cellulofum, for-
fan vices gerens corporis reticularis, ex tertio intimo pro- &
deunt Papillae Glandis.
Haec ita fe habent. Ut quam feliciflime valeas, atque in
perfcrutandis Anatomicis rebus, in quibus plurimum profeci-
fli, perfeveres, fratrifque defundi veftigia fequaris, voveo
atque opto,

ExpertiJJime Vir ,

Virtutum Tuarum cultor inter primos*

Fredericus RuyS CHIUS»

Dabam Amfteloaami
3 Martii, 1704.

B i TABU-
TABULA XIX.
Varias Penis portiones exhibet , a cute in totum
.
deftitutas 3 aut denudatas.

FIGURA I.]

Penis rigidi , in liquore confer vati ,


portionem demonfrat.

A Papillae minores ,
per glandis B. Papillae majores, inter praepu-
fiiperficiem difle minatae. tium Sc glandem confitae.

FIGURA II.

Penem ,
a cute denudatum > pragreffa Balfamatione , ex/iccatum , ifl pro-
na parte Vifum , repneflent at $ hujus corpora nerveo-fjpongiofa non fo-
lum , verum etiam Punica cellulofa , duo involucra craffa , nerva-
fa , fit a , inflata funt.

A. Superficies Tunicae cellulofae, ea quod in exficcatione abolitae


ab involucro exteriore craflo,. funt.
nervofo, denudatae. F. T unicae cellulofae craffities poli
B. Unius lateris corpus Nerveo- inflationem.
fpongiofum majus. G. Margo interioris involucri
C. Meatus urinarius. crafii.

D. Exterioris involucri crafii 8c H. Partes Tunicae cellulofae, quae


nervofi fuperficies interior , pror- poft feparationem relidae funt fu-
fus denudata ab omni tunica cel- perficiei interiori involucri crafii.
lulofa. s. Septum, inter duo corpora ner-
E. Glans ,
per cujus fuperficiem veo-fpongiofa fitum.
nullae vifuntur Papillae , propter-

FIGURA III.

Penis partem anteriorem incurvatam exhibet , cujus fola Punica cellulofa efi
inflat a , &
exflccata , neglebtis corporibus nerveo-fpongiofis.

A. Pars Penis anterior incurvata, B. Exterioris involucri crafii por*


&
denudata ab integumento craf- tio 5 quae hic relida'.
fo ext, C. C.
C. C. Tunica cellulofa inflatae '
veniret , ac in Penis parte jtfeb
D. Glans. jore.
E. Particula integumenti extimi F. Tunica cellulofa glandis , denu-
glandis, feparata, ut tunica cel- data ab involucro extimo,
lulofa aeque bene in confpe&um

FIGURA IV.

Demonjlratur Lamella Penis , cujus tunica cellulofa folum eft inflata


, ne-
glegis corporibus nerveo-fpongiofis majoribus , ut crajflties ejus poft infla*
,
tionem , videri queat.

A. Tunica cellulofa inflata. inflata, St per confequens com*


B. Corpora Nerveo-fpongiofa non tradta,

'
FIGURA. V.

Exhibetur Lamella Penis Balenae, artificio/e praeparata ,


ut interiora pa*
terent. Notandum interim me eam partem hic reprafentare qua e-
,
rat in Penis medio ,
quia longe crajflor erat , circa partem abdomini
proximam.

A, Involucrum Penis crafliflimum.


- inter plurimas caveram, (angui-
bina, uti in homine, non inve- nis tranlitum in eredlione ad-
ni, neque etiam Tunicam cel- mittentes.
lulofam , aut peculiare feptum. C. Urethrae^ 'corpus nerveo-fpoitj-
B. Chorda: nervofae, Penis partem giofum minus.
interiorem conibtuentes , quas D. Meatus urinarius.

,F I G U R A Vi,

Lamellam Penis humani exhibet , inflatam , ifl exficcatam , negleffiti tunica


cellulofa , qua hic non inflata .

A. Utrumque involucrum craflum, C. Septum inter duo corpora nerv.


(ibi invicem ita adhaerens , ut fpong. (itum.
fimplex nobis occurrat , propter- D. Corpus nerveo-fp. minus ure-
ea quod Tunica cellulofa non thram ambiens, fuperiore parte
e(t inflata. excepta.
B. Sini Ari lateris corpus nerveo- E. Fibroe nervofas e fepto prodeun-
fpongiofum majus. tes , St in integumento craflo in-
B 3
teriore
teriofe delinentes ,
qmram ope oeftro Venereo in molem j juftfr
jPenis quoque coercetur , ne ab craffiorem extendi poffit,

FIGURA VII.

Penis Virilis Lamellam demonfirat.

A. Utrumque" involucrum craflum urethram in totum ambiens, fe«

nervofum exiiccatum. cus ac in Lamella fupra citata.


B. Corpus nerv. fpon. maj. lateris E. Fibrae nervofce iupra memora-
finiftri. tas , oblique per Penis corpora

C. Septum Penis. nerv. fpong. maj. difperfae.


IX Corpus nerveo-fpong» minus s
EPISTOLA
ANATOMICA .PROBLE MATICA
DECIMA & SEXTA
Ad Virum lllu/lrem

FREDERICUM RUYS CHIUM,


M. ‘Do fi: Anatomice ac Botanices Trofefforem .

D E
Viis abfconditis Pulmonum, quibus aer, refpirando receptus, in fangui-
nem penetrat j nec non de Vaforum fecretoriorum ftruciura Mechani-
ca, & de fibrillarum nervearum in Cerebro principiis.
Authore

M. ABRAAMO VATERO, Vitemb. Medicin, Studiofo,

AMSTELALDAMI.
Apud TbT^TNETM W OLTERS, 1714-
3

Vir llluflris atque Celeberrime

Iraberishaud dubie, me, ne per nomen qui-


dem cognitumTibi, eo procedere audaciae,
ut his literis in tuum confpe&ura venire au-
deam. Neque id Tibi immerito videbitur
mirum, cum omnes illi , quos antecefloresin
hoc inftituto habeo. Viri Experientiflimi
Artis noftrae Docftores Candidatique, privata
Tua informatione iam inftituti fuerint , ad Quorum ingenii bo-
naeque indolis famam me haud quaquam accedere mihi ipfi ,

optime fum confcius. Ignofces tamen, Vir Clariftime, huic


tanto meo defiderio , quo incenfus , nihil magis in votis habeo
quam ut abfens, cum mihi praefenti nondum licuerit , folidis-
fima Tua in Re Anatomica informatione frui queam, eamque
his literis in me convertendi nunc eft animus.
Annus iam eft, et quod excurrit cum ingenii expoliendi cau-
,

fa, Mechanifmum actionum vitalium explicare, fecundum op-


timas , ac rationi maxime confentaneas Philofophomm moder-
norum hypothefes , una vel altera difputatione in animum induxi.
Exhibui proinde iam illo tempore harum difputationum primam ,

de Principio Vitali quam ea, qua par eft, obfervantia Tibi hic
,

offero, qua praecipua de Illo Philofophomm dogmata recenfui


ac pro virium tenuitate illuftravi. Inftituti igitur mei ratio iam
dudum poftulaffet , ut promiflis meis fatisfeciffem , & ftruriu-
ram organorum Mechanicam, indeque dependentem Mecha-
nifmum a&ionum vitalium prout nunc ea omnia per Virorum
,

eruditorum nduftriam patefafra nobis funt , brevibus expofuif-


i

fem. Praeterquam autem , quod vario ftud iorum negotiorum-


que genere impeditus, animum ad id applicare hadenus non po-
tuerim, obfteterunt etiam quam maxime dubia quaedam, circa
ftrufturam ipfam organorum vitae infervientium obvia , quae ani-
mum meum hucusque ancipitem detinuerunt.
Et quidem refpiratio, licet organis peragatur pro voluntate
mobilibus, inter a&iones vitales primo mihi loco erit nominan-
da, cum ea fit prima hominis nati operatio, in Eo nunquam
% A plane
4 EPISTOLA
plane aboleri fine praefentaneo vitae periculo queat, ac eius prae-
terea integritas ad vitam continuandam multum faciat. De eius
autem, quem praeflat, ufu, uti varie inter Phyficos difcepta-
tatum fuit; imprimis quaeftio exorta efl, utrum particula ae-
ita
ris, per infpirationem intra pulmones recepti, transeat per po-
ros venae pulmonalis, intra ipfam fpe&antes, atque adeo im-
preffione atque impetu immediato in liquidum venofum fado
motum ejufdem promoveat;, an vero fola laterali vaforum fan-
guiferorum compreffione idem aermotumfanguinis per venam
,
pulmonalem ad cor redeuntis color vividior, maiori potius il-
lius divifioni atque commi nutioni , quam novae aeris acceffioni
adfcribendus lit. Utrumque autem idonea admodum ratione
coniungi polle exiflimo, cum duae caufae fociae, quarum utra-
que fola ad cffe&um producendum aptaefl, inter feconfentien-
tes, ac in uniam confpirantes, eo fortius agant: modo id luffi-
cientibus experimentis evictum fuerit, dari huiusmodi poros,
*
intra venam pulmonalem hiantes, qui inflatu maxime naturali
absque violenta per inflationes inieflionesque diflenfione, alii
quid aeris ex pulmonum veficulis in fanguinem admittere poflint.
Quicquid fit, five mediate, five immediate, five utroque mo-
do fanguinis divi fionem adjuvet aer, hoc ipfo tamen non folum
circulationi per pulmones, fed uni verfo circulo vitali per totum
corpus praeeffe videtur.
Circuitus deinde fanguinis vitalis, uti aequali prorfus ac nul-
,
latenus interrupta preflione, per univerfi corporis vafa or°-ana-
que viget, ita admiratione dignum omnino eft, eius, tanquam
principii cuiusdam univerfalis beneficio , varios ac plane hete-
rogeneos in diverfis vifceribus fuccos fecerni. Cujus rei fun-
damentum, poflhabitis iis, quae de animabus , fpiritibus, facul-
tatibus , fermentationibus
fuftionibus , &
praecipitationibus
,

proferri folent unice in determinata , ac liquori fecernendo


,

proportionata tubulorum configuratione , ingeniofe admodum


ab hodiernis Mechanico Phylleis collocatur. De eo tamen non-
dum convenit inter eos , an fola diametri inporisdiverfitashuic
feparationi explicandae fufficiat, ita ut pro huius exiguitate,
fubtilioribus tranfitus pateat
craffioribus vero interdicatur
,
an :

praeterhanc concurrat etiam figura ofculorum, quoad fuperfi-


ciem interiorem, angulos & latera dillincla, qua non nifi eius-
dem figurae particulae tubulos illos intrare queant.
De~
DECIMA & SEXTA 5
Denique cum certum omnino fit, non foloianguinismotu, fed
huius atque liquidi nervorum aequali preffura ac aequilibrio mo- ,

tiones corporis noftri peragi ratio reddenda videtur


, quamob- ,

rem ab his duobus principiis aequaliter prementibus a&iones


, ,

tam di verfae oriantur, quarum quaedam absque praevia mentis


cogitatione, & contra voluntatem line omni intervallo durant,
,

quaedam autem a nutu nofiro pendent, quaedam tandem medio


quafi loco exiftunt , ita ut quidem per naturam nobis cogitan- ,

tibus, continuentur, anoliratamen voluntate accelerari quo-


dammodo ac fufpendi poffint. Clariffimus WILLISIUS (*)
diltinda diffindis motionibus principia praeficit , ita quidem ut
cerebrum, per nervos peculiares, affundat fuccum fuum orga-
nis, pro voluntate mobilibus, cerebellum autem adivas reddat
partes continuo movendas utrumque autem vires fuas coniun-
:

gat in organis , partim voluntariae , partim involuntariae motio-


ni infervientibus.- Confentiunt cum ILLISIO Viri celeber-W
rimi DU HAMEL ,
(a) VIEUSSENS, (b) PERRAULT(c)
BOHNIUS (d) aliique complures , fuamque fententiam expe-
rimento confirmant, dum canis vivi cranio aperto, cerebro &
difciffo adiones
,
voluntarias aboleri , involuntarias vero durare
perhibent ; cum e contrario cerebello laefo , hae in momento
delinant. De cuius experimenti veritate, cum neque Viro-
rum tantorum audoritas fide digniflima, neque ipfa ratio dubi-
tare permittat ;
praeterea admodum probabile fit, diverfas cere-
bri provincias diftindum quoque ufum habere; nec non ipfe
nervorum e cerebro egreffus confentiat , libenter huic lententis
fubfcribo non tamen negleda organorum ipforum conffrudio-
:

ne cum illa qus pro voluntate moventur , mufculis inftruda


,

fint, in diffindasregiones tendentibus, reliqua vero, continuo


motu gaudentia hoc mufculorum apparatu careant. Quando-
quidem autem multa? adhuc difficultates circa fibrillarum ner- ,

vos confti tuentium origines, occurrunt, ex Te, Vir Amplis-


fimc , fcire cupio , quifnam fit verus nervorum Ungulorum or-
A 3 tus

Anat. Cercbr. C XV. XVI XVII


.
. X/- III. &
a
( )
De Corp. Animat. L IV. C I.
.

(£) Nevrograph.
nniverf. L I. C XX.
c Mecha-aique des Animaux. P II. c. *?.
( )
(d) In Renuntiatione Vulnerum Sed. II. C. I.
6
tus ,
EPISTOLA
non tam quoad funiculos ipfos quam fibras eosdem com-
,
ponentes.
Trium horum dubiorum folutionem, utut vel ex viva Prae-
ceptorum meorum informatione accipere , vel ex eruditiffimis
tum quorundam Anatomicorum recentiorum fcriptis tum prae-
cipue egregiis Tuis, Vir Celeberrime, inventis ac praepara-
tionibus, quas confignatas orbi eradito communicafti , haurire
potuiflem Non potui tamen non eorum explicationem his li-
:

teris abs Te petere, partim ut Tibi quodammodo innotefce-


rem ac Tuam mihi benevolentiam conciliarem , antequam
,

ipfe ad Te venirem partim ut maiori cum animi certudine ,


:

organorum vitalium conflruftionem adbonemque mechanicam.


Tua fretus auftoritate, in rebus Anatomicis praecipua, config-
nare queam Tibi enim foli , fi ulli unquam , extremitates va-
forum , ad minimum quorundam , ac pororum figurae , propter
affiduas liquorum iniediones , ac curiofiffimas vifcerum praepa*
rationes, intueri conceffum fuit, ut adeo Tibi iniis, quae Te
vidiiTe confiteris , maxima Neque tamen
fides adhibenda fit.

huic meo fingulari defiderio fatisfeciffem nifi excitatus admo- ,

nitione Celeberrimi BERGERI , Collegae atque Amici Paren-


tis mei conjundlffimi ac Patroni non minus, quam Praecepto-
,

ris mei maximopere fufpiciendi. Hunc Virum , mihi colendum


Te in linu admodum fovere, cum me non omnino fugiat, per
Illum Tuam me
gratiam ac benevolentiam acquifiturum , nullus
dubito. etiam atque etiam abs Te pe-
Quamobrem vehementer
to atque contendo, meae cupiditati tantum des, vel tribus &
faltem verbis, Tuam de his dubiis fententiam fcire me permit-
tas. Facies hoc ipfo rem, non folum mihi, fed univerfo Orbi
erudito gratiffimam , ac Tanto Viro dignam. Ego vero non fo-
lum animo abfens , fed occafione data praefens verbis gratias Ti- ,

bi agam maximas, & femper permanebo

Ampliffimi Tui nominis

cultor affiduas atque perpetuus

yitembercas
M, Abr. Vater ,
Vitemh ,
u
‘m'dc -c viii.
'

CMediciiue Studiofus .

FRE-
FREDERICI RUYSCHII
RESPONSIO, Ad Virum 'Doctijjimim

M, ABRAAMUM VATERUM,
<Medicina Studiofum eruditijjimum

I N--

EPISTOLAM ANATOMICO - PROBLEMATICAM

DECIMAM & SEXTAM


D e

Viis abfconditis Pulmonum , quibus aer, refpirando re-


ceptus, in fanguinem penetrat nec non de Vafo-
,*

rum fecretoriorum ftru&ura Mechanica ,


8c de
fibrillarum nervearum in Cerebro principiis.
i
(

M. ABRAAMO VATERO
Viro 'DoBiJJimo

FREDERICUS RUYSCHIUS.
S. T. 2).

Uae mihi in Epiitola tua Anatomica, Pro-


blematica propofuiffi , tanti funt ponderis &
tam recondita , ut ne ingenia quidem acu-
tiffima haftenus fufFecerint ad illa enucleanda;
itaque credere noli , me illos nodos plane fo-
luturum effe , praefertim cum illa oculorum
aciem fugiant &
autoptic*» demonftrari non
poflint, & hinc non inepte abs te abfcondita dicantur : tenta-
bo tamen quantum potero , aliquam his lucem affundere , &
,

quas mea] fit fententia , lubens communicabo.


Itaque quod i m Problema attinet , fc.‘ qua Jint via abfcon-
.

dita per quas aer refpirando receptus in Sanguinem penetret. ,

Refp. Aerem per Pulmonem fanguini immifceri , in totum ne-


gari quidem non pofle , fed omnem aerem quo ,
fanguis im-
pletur, deferri per Pulmonem in fanguinem (falvo aliorum ju-
dicio) affirmare nonaufim, cum vias adfint, quae non minus ap-
tae natae fint , ad illud praeftandum , de quibus infra.
Aerem per Bronchiorum extremitates capillares in infpiratio-
ne comprimi in menbranofas & veficulares cellulas, Pulmonem
maxima parte conffituentes , vel lippis ac tonforibus notum.
Omnes membranas corporis noftri latice ferofo irrorari certum

effe exiftimo, non autem praetenfarum Glandularum Malpichii


& Stenonis ope , quas nemo demonflrare poteft illud autem :

extremis arteriolis, tomenti inftar, tenuibus, adfcribendum effie

cenfeo.
Aerem facile mifceri cum liquore aquofo ,
quis negabit ? prae
B fertim
IO
fertim
RESPONSIO
cum nihil notius, quam' quod aer in laticem aquofum, &
hic denuo & calore in aerem reduci poffit.
Vafa lymphatica non folurn , verum etiam venularum extre- ’

mitates porofas ede, illorumque poros effe recipientes admit- &


tentes , ex fanguinis circulatione &
artificiofa vaforum mea re-
pletione, fatis fuperque conflare mihi videtur.
Hifce pofitis , exiflimo , aerem per Pulmonis Bronchia in
difias membranaceas cellulas veficulares, comprediim, Muf-
culorum thoracis & diaphragmatis ope , illic tandem combina-
ri &mifceri , cum latice aquofo aut ferofo, per ultimas extre-
mitates roris inilar in difflas cellulas effufo.
Serofitatem fanguinis cum aere ita commixtam, tandem ab
extremis ramufculis Venarum , ut &
Lymphaticorum vaforum
nbforberi? &
in fanguinem deferri , puto.
Dixi fuperius omnes corporis noftri membranas continuo irro-
rari latice ferofo,. ex Arteriarum, extremis oriundo : illud autem
confirmat replendi methodus mea qua luculentiflime in
nova,,
meis praeparatis exhibeo & demonflro ceraceam materiam ex
ultimis omnino extremitatibus arteriolarum roris indar ita ef-
fundi, ut objefta fumma rubedine frnt perfufa, idque fine ulla
extravafatione praetematuralh
Si quis ejufmodi obje<fla domi meae perluflraverit dve arma-,.

tis, five inermibus oculis , facile in fententiam meam, defcendet,


nam clare videri potefl diffla ceracea materia
,
quae fumi aut
indar ex poris emittentibus exitum fibi quaefivit, quem-
roris
admodum fanguinis chylo-ferofitas (ut ita loquar; in homine
vivo.
Interim, Vir Solertidime , credere non polium aliquem of-
fenfurum ede ad illum lapidem , fc: quod flatuerim in ultimis
omnino extremitatibus Arteriolarum,, loco fanguinis rubri in
ilatu perfe<fliore & fano , laticem Chylo -ferofum hofpi tari ; illud
enim fatis fuperque conflat in cute & aliis corporis partibus :

fanguis enim rubedinem exuit , antequam viam ad. ultimum,


extremum abfolverit.
Cum autem tantum aeris per Pulmonem introdudli non fuffi-
ciat ad vitam fuflentandam exiflimo, alias haud minus aptas^
,

reperiri vias, pro fanguinis aditu in fanguinem, fc: poros cu-


taneos.
FREDERICI RUYSCHII. II
tafteos admittentes, talesque exiftere seque ac emittentes.
Hoc Cantharidum appli-
luculenter conflat ex Mercurio &
catione fuper cutem, per hofce, aeris aditus in corpus noftrum •

non minus denegatur, quam Mercurio aut Cantharidibus: eo-


que introducto per aeris ambientis compreffionem mifcetur ,

cum ferofitate , qua perfufse funt , ut fupra dixi, partes inte-


riores , quae mifcela tandem abforbetur ab extremis venulis-
& Vafis Lymphaticis.
In flatu fano & perfectiore, tantum, quantum requiritur ae-
ris , in fanguinem defertur; non raro tamen contingit maflam fan-
guineam obrui a nimia aeris copia quemadmodum fsepius fit ,

in iis, qui fubito ‘e medio tolluntur, ficuti obfervavi in mulie-


re, quae fubito ultimum diem obierat, ejusque cadaver cultro
Anatomico fubjeceram quid fit ? aperto Thorace , Cor ftu-
;

pendae erat magnitudinis, ab aere, quo plenum erat, absque


ullo fere fanguine , id quod palam faftum cufpide cultelli ; ea
enim adafta tam fubito fubfidebat Cor, ac Vefica aere repleta,
& cufpide cultelli atta&a.
Talem affedum lethalem fieri exiflimo, a nimia aSris co-
pia ,
quae in corde locupletata & copulata fanguinis aditum in
Cor praepedivit.
Quod ad Ilm. Poblema attinet, fc: de Vaforum Jecr et orior um
firuttur a mechanica: cum illud multum molefliae hadlcnus at-
tulerit, &
nondum mihi ea in re fatisfacere potuerim, ficco
pede tranfire cogor, donec Mammarum , Parafiatarum &c-
Vafa luculentius perfcrutatus fuero.
Relicdis illis, ad III m me conferam, fc: de Fibrillarum ner-
.

vearum in Cerebro principiis.


Hafce fibrillas originem habere exiflimo ex traclibus medul-
laribus Medullae oblongatae, idque principio fubtiliffimo
praefertim circa Nucham, membranula Arachnoidea obdufe,
e qua membrana tamen non proveniunt, uti Cl. Blafius, ejus-
que feftatores flatuerunt ; nam hi traftus medullares, antequam
Medullam relinquunt , & nondum Nervorum nomine appel-
lantur, non fine artificiofa encheyrefiin confpeftum producun-
tur, ea propter illos, ne unquam quidem ab aliis vidi demon-
ftratos in fubjefto ipfo imo , quid concludendum fit ex illo*
:

B 2 rumi
ii RESPONSIO FREDERICI RUYSCHII.
rum figuris judicandum relinquo ; quiequid ego hac de
, aliis

re delineandum curavi , demonftro & obje&a ipfa refervo.


InFig. Epift. z. Tah. i^.Anatom. Problem.XII. delineandam
portionem Medullae oblongatae cum fuis trabibus longitudina-
libus, & hifce fubfiratis orbicularibus.
Qui veram notitiam hujus rei fatagit, monendus eft, ne
coquat Cerebrum , fed retineat in flatu naturali , ficuti ego fa-
cio & refervo , itant vitae fpeciem referat , tantum nonnihil
indurando per liquorem convenientem.
Rejiciendum quoque , quod nonnulli faciunt , qui pofl in-
durationem in fegmenta digitis diffringunt Cerebrum quo ,

fadlo, liris apparent, ficut in cafeo non admodum indurato,


& in partes dilacerato ,
easque nobis obtrudere conantur pro
trabibus Cerebri.
Hifce Vale, Doftiffime Vir, meque amare pergito.

Dabam Amfelodami
inMufseo » d. 20 De-
remb, 1713.
FREDERICI RUYSCHII •

RESPONSIO
A D

GODEFRIDI BIDLOI
LIBELLUM,
Quem Vindicias inferi pfit.

AMS rE L MD AM I,

Apud JANSONIO- WAESBERQIOS,


M, D C C. XXI,
r- < ;

./i :

r
&&

y

~x-
Candido & Aquo
L E C T
S.
ORI
Litibus abhorrui femper , &
adhuc abhorreo
magis inquifitioni veritatis & rerum utilium
operam dare conatus qu&m litigiofis praebere
,

aures. Jam vero laceflitus ab homine, qui per


totum vitae curfum rixas & turbas ,
quibufcum
perpetuo movere confuevit
in focietate fuit
,

magis etiam abhorrerem, nifi officii mei judi-


caffem, cum veritatem , tum meam famam huc ufque inta-
ftam & malevolorum morfu defendere. Id quod ne aegre fe-
ras, Ledor Candide, te ferio rogo.
Paucis ut intelligas, qua de re agatur ,juffiimque ferre valeas
judicium, quanto podium compendio operam dabo.
Edidi , ut notum , Epiftolas refponforias ad quaeffiones
mihi ab aliis propofitas; in quibus officii docentis effie duxi,
detegere atque explicare nonnullas veritates Anatomicas , fi-
mulque Anatomiae Cultores monere, ut fele contra ea, quae
perperam a variis Authoribus notata funt , muniant. Inter alia
indigitavi quoque errores aliquot, ut puto, a ProfelTore Bid-
loo commiffos.
Bidlous repofuit Libellum fub titulo Vindiciarum, in quibus
pag. 4-
.

Primopromittit, conaturum fe vindicare ab injuria fu as de-


lineationes Corporis humani , ante 13 annos orbi litterato ex-
hibitas ; unde colligatur, eas male & me ut Chimaericas cafti-
gari. e contrario pollicetur, fefe porro probaturum, delinea-
tiones fuas Oeconomiae Animali & partium difpofitioni , cor-
pus vivens integrantium ejfe convenientes , confentaneas , ana-
,

logas.
Deinde obiicit mihi lapfus, a me, ut cenfet, commiffos:
dicit enim eodem loco fefe exhibiturum fpecimen quoddam
,

Ruyfchianae artis , doBrinae & indujlriae , adducitque poitea


ex fcriptis noffiis varia loca.
A 2 Tertio
Frederici Ruyfchii Refponfio
4
Tertio Litteraturam meam Litterator nofter carpit ; nam
dicit,ye non negleEturum politiorii meae litteraturae exempla in
do Eliorum, deponere finum.
Addit porro, more ipfi confueto , atroces injurias, calumnias,
& quae hujus furfuris alia nempe , improbum , inhoneftum
;

Ruyfchium effe & fimilia,


,
quae evomit, convida, & cenfet,
me, hifce fc. pofitis, ejfe fcandalum Anatomiae , miferrimum
Anatomicum , fubtilem lanionem turpem & infamem oratorem ,
,

& quae funt alia, diftu turpifiima.


Accipiamus conditionem, fi praeftiterit, quae promittit. Si
vero contrario modo fefe omnia habere probavero fi often- ;

dero eum non refpondere ad controverfiam , fed detorquere


,

potius, atque mutila reddere mea divulgata: fi docuero, ipfum


majores,, quam ha&enus notavi, commififie errores ; fi eum
convicero quos ante monitus efi errorum; fi detexero dolo
malo meas detorqueri ab eo, & inepte citari Obfervationes
aperteque Bidloum fcribere inania cerebri figmenta, & fophif-
mata, (verius dixerim mendacia,) fi declaravero ipfius mores
inhoneltos an non jure merito rogare licebit aequum Lefto-
;

rem, fi animus mihi efifet ipfius verba, vel potius convitia re-
gerere, utrum ille ipfe, ipfo etiam Bidloo judice fi certetur,
non habendus tum fit talis, qualem me pronuntiat; utrum de
eo iplo non fit ftatuendum potius, quod fit homo qui erubefcere
non potefi, fiagitiojus , turpis &
infamis , improbus &
inhonefius,
male feriatus obfcoenus , impudicus, morum carcinoma , tran-
,

quillitatis fiudiorumque infenfijfimus hofiis.


Id vero plene perfefteque probare aggredior. Ne autem
diutius ,
quam par eft , Le&orem aequum morer , rogatum
eum velim, ut ferio, vel primum, quod in Bidloi Vindiciis
occurrit, audiat, omiffis injuriis &
calumniis.
Videtur de re Anatomica agere Pag. 5. ic.de Glandulis cuta-
neis. Quaefiio fuit, utrum fc. Glandulae cutaneae fint Fy ra-
mi dales , ficuti Bidlous eas delineavit olim , &
nunc quoque
fcribit, an vero Orbiculares totus in fermento efi Bidlous,
quafi falfo ipfum accufarim , quod Tapillas Tyramidales deli-
neaverit, adducitque locum, ubi egomet ipfe jP api lias Tyrami-
dalesd\co&L delineo, unde&inconfiamiae,infcitiae &
impruden-
tiae me accufat. Utrum vero refte, dijudicare facil& poterit, qui-
cumque attente, fepofita praeoccupationis larva, ad fequentia
animum adverterit. Confiat
ad Godefidi Bidloi Vindicias. <

Conflat ex Anatomia , dari


Primo, Papillas cutaneas Pyramidales didas,
Secundo, manifeftum eff, dari foramina in corpore reti-
culari Malpighii
Tertio, condat itidem, dari Glandulas Cutaneas.
Notum eft porro , Papillas eas Pyramidales detineri in Corpo-
ris reticularis perforationibus; eas vero Glandulas nequaquam.
Papillas illas Pyramidales effe agnofco; easque £ me Pyra-
,

midali figura effe depidas, fcio; &


eas ita delineandas effe,
nunc etiam affero &
affirmo ; praeterea etiam nunc ftatuo,
omnes illos errare , qui fecus hafce Papillas delineant. Re-
fpondeat autem quis; quid ergo Bidloum accufas? dicam, non
eo nomine accufo hominem , quod Papillas illas Pyramidales
delineaverit, fed quod eas Glandulas Pyramidales dixerit &
delineaverit, quas Glandulas neutiquam Pyramidales effe, con-
tendo, affirmo, &
probo; imo antea diffinde fatis demonftra-
vi & ipfa autopfia probavi; & hoc ipfum illud erat, quod re-
petebam in ultima a me habita publica demonftratione Anato-
mica, obmutefcente etiam Bidloo. Neque hic quicquam ipfi
proderit , neque ex hoc ipfum eripiet labyrintho , difiindio
Mathematici Pyramidalis , eo quod dicam, &
evidenter pro-
bem , nullo modo has Glandulas Pyramidalis effe figurae de ,

qua re folummodd quaeftio agitatur.


Si firmis ftaretpedibus argumentum Bidloi, quo me incon-
ftantiae convincere conatur , offendere prius debuiffet , me
fcripfiffe ,
Glandulas illas quoque effe Pyramidales , ficuti ego
Papillas Pyramidales effe, dixi, &
demonftravi; fed ipfi hunc
nodum folvendum relinquo , ut cautius agere difcat in poffe-
rum.
Quicumque Bidloi verba attente perlegerit, facile videbit,
hominem confundere, vel ex praecipitantia, vel dolo malo.
Glandulas cutaneas cum Papillis Pyramidalibus. In limine
namque Vindiciarum fuarum ipfemet loquitur de Glandulis ;
ait enim Pag. y. Ad naufeam ufque me in Glandularum fitb pri-
mo univerfali tegmine collocatarum erravijfe delineatione poffea
vero callide tranfit ad Papillas , tradens, me illas Papillas non
Pyramidales , fed rotundas in Theatro Anatomico declamavijfe .

iterum repetendum hic , quod de illis Papillis nulla inter nos


diffenfio fuerit; confundit inquam, ut liquet, ex ante didfis
A 3 ver-
6 Fre der ici Ruyfchii Refponfio
verbis, duocorpora, quae tamen evidenter diverfa funt.
illa

Dixi ergo publice, eoque praefente, nunc fcribo, orbique &


litterato cognitum volo , Bidloum perperam inepte Glandu- &
las Cutaneas Pyramidales delineaffe.
Sileo, me in publica illa demonftratione Anatomica, Bidloo
praefente, tunc temporis non de Papillis Pyramidalibus , fed
iolummodo de Glandulis Cutaneis fermonem habuiffe. nemo
enim, qui vel a limine tantum falutavit Anatomiam, ignorare
poteft, diftinguendas effe Glandulas Cutaneas a Papillis Py-
ramidalibus memoratis , cum diverfarum harum partium ufum
diverfum doceant Anatomici. Haec vero, quae a Bartholino,
& Malpighio notantur, non debuiffent latere ifium noftrum,
qui audores continuo in medium producit, citat, pro iis &
quafipugnat.
Quis ergo mecum non rideat, cum animadvertit, hominem
adeo occupatum in fe excufando, quod dixerit Papillas Py-
ramidales quafi in eo peccallet? revera enim Papillas , non
,

vero Glandulas ita exiftere jam didum eft. Ita excufando ,

quod excufari non debuit, femet ipfum infcitiae criminis reum


facit.
Ignorantiam fuam, impudentiam an falfitatem dicam prodit
miferrime; cum dicit, Malpighii mea verba cum tamen & ;

manifeftum fit ex fcriptis Anatomicis magni illius Viri


eum .
,
' .

1. Glandulas.
2 . Papillas illas follicite diflinxifle , & evidenter diffin-
das propofuiffe.
Porro tum Malpighium , tum Stenonium , illas Glandulas
miliares , Papillas vero Pyramidales dixiffe , quis ignorat ?
Certe Pyramidale idem fignificare , quod miliare fignificat
nemo fanus admittet.
En, C. Ledor, primum ingenuae , & verae partium demon-
(Irationi incumbentis animi, pariter pariter que dodtrinae Bidlo-
janae Jpecimen!
Rogo itaque, aeque Ledor, ut aequam pronuncies fenten-
tiam de prima hic fefe offerente quaeltione Anatomica, judi-
ca, fi placet, utrum iniqua fit petitio mea, ut fcilicet Bidlous
proxima publica demonftratione, in Academico Theatro Ana-
tomico , fpedatoribus exhibeat Glandulas Cutaneas Pyrami-
dales
Ad Godefridi Bidloi Vindicias .
7
dales efle , ficuti eas delineavit fuis in tabulis , & ficuti
eas pro-
nunciat fuis in Vindiciis, minus iniqua videbitur nofffa pollu-
latio , eo quod egomet ipfe conditionem hancce fubire non
dubitaverim, nec adhuc me huic legi fubmittere denegem.
Offendi quam parum candide , quam confufe , primam
,

Bidlous traftaverit controverfiam. eodem plane modo mutila-


tas quoque omnes alias propofuit quaeftiones , quod apparebit
ex fingulis, quascumque contemplari velis. Ex. Gr. conferas,
fi placet, primo propofitam cum ea, quae in notis ad ultimam

noftram Epiftolam a Bidloo traditur fcilicet de Membrana


,

media , Cerebrum involvente. Haec quaeitio ita fefe habet.


Bidlous in Anatomia fua, illam membranam feu membranae
portionem magnam feparatam &
dependentem a capite deli-
neavit ; addidit di&ae membranae vafa fanguinea numerofanon
modo fed &
evidenter confpicua.
Egofcripfi, dixi, &
nunc quoque repeto, illam delineatio-
nem Bidloi non efle indituram ad imaginem ipfius fubje&icon-
fpicui , fed potius ex imaginatione Chimaerica profluxifle. Re-
fpondet ille ; fibi aeque licitum effe hujus membranae exhibere
portionem , ac mihi ‘Pleurae-, concedo, fed quis ei hac in re
adverfatur ? verum ille verba noftra callide detorquet, quafl
ego eum accufarim,quod non exhibuerit integram illam mem-
branam, id quod falfiffimum; fiquidem error ejus major eflet,.
fi integram hanc delineaflet membranam fuis cum vafis fangui-

neis; quandoquidem in eo cardo rei verfatur, quod tenuis ni-


mis fit haec membranula, &
nimis arfte cum Pia Matre plu-
rimis in locis cohaereat, quttm ut Bidlous eam, feu ejus por-
tionem tantam , quantam delineavit , atque adeo feparatam , &
dependentem cum vafis delineatis, confpicue offendere valeat.
Verum cautio adhibenda, ne, dum hanc folam membranam
nudam exhibere fe jaftat, fimul cum ea conjunftam offendat
tenuem Meningem ; atque ita per fucum ludat ; video enim
quantas infidias ffruat. Ut fcilicet probabilia ea reddat, quae de
nifce fcripfit , fupponit , hanc membranam minus Jubtilem efTe
quam Amnios in foetu tri vel quadrimejlri , quibn membrana
Nervos in Oculo inveftiens , hoc vero fuppofitum falfum efTe,
ad oculum, fuo tempore, offendam. Nunc vero fcopus non
eft novas cum Bidloo agitare quaeffiones Anatomicas, prius-
quam, ut decet, refponderit ad jam agitatas video enim iitum;

illud
8 Frederici Ruyfchii Refponflo
illud artificium meditari, ut nova continue objiciendo , ex an-
gudiis elabatur. Qu&m tenuis vero haec Arachnoidea mem-
brana (it, & quam arde cohaereat cum Pia. Matre, ac proin-
de quam
impodibilis fit talis feparatio &
vaforum confpedus,
in publica demondratione nuper, praefente Bidloo, ipfi etiam
Bidloo odendi. Verum , ut didinde magis omnia pateant,
proxima Anatomia publica Bidlous in fubjedo humano oden-
dat ea, quae hac de re fuis in Figuris repraefentari curavit;
ego vicillim non folum tantam , quantam delineavi Pleurae
portionem in cadavere humano publice me exhibiturum polli-
,

ceor, fed multo majorem. Nonne tibi haec aequa videtur con-
ditio, L. Benevole?
fi placet, addas, quae traduntur in Animadver-
Praemiffis,
fionibus adEpid.nodram tertiam, pag.ipfi 1 6. nempe de diftri-
butione Arteriae Magnae & videbis iterum Sophidam nedere
,

fallacias novit fcilicet non femper commodum aut operae pre-


; ,

tium ejfe LeElori repetere , quae hac de re tradita fuerunt.


Haec vero elt quaeftio.
Scripfi Epid homine naturaliter condituto non repe-
tertia, in
riri Aortae divifionem in truncum afeendentem & defeendentem ,
ita progredientem & talem fitum habentem, qualem Bidlous
depingitTab. 23. Anatomiae fuae. addidi infuper,& jam quoque
repeto me ne fimplici quidem vice, (licet perplura, neque
,

fegniter, quotannis didecem cadavera humana,) haec obier-


vade: addo quoque, omnia, quae, ut haec innotefcant,a me
artificiofe confervantur, contrarium docere.
Sed videamus, quid Noder Anatomicus refpondeat. primo
ait ,haec Amjlelodami ita publice ab alio quodam fuijfe demon -
Jlrata ad quanta fides habenda Bidloo abfenti, cum ego ipfe-
;

met huic demondrationi , de qua loquitur , interfuerim , neque


tamen talem didae arteriae fitum &
progredum demondratum
viderim, malitne fuis narrationibus potius, quam meis oculis
fidem habeam? fuerit illud, per me licet, luculenter demon-
dratum; verum illud ipfum, quod in quaedione ed,a Bidloo,
vel a quibuscumque ipfi placuerit me praefente ,fpedante &
demondratum vellem, nempe talem didae Arteriae fitum &
progredum, qualem ei adignat Bidlous illis in Tabulis, quas
viriolas ede dixi, &
nunc etiam mendofas ede, contendo.
Itaque Bidloi erit in proxima Anatomia in Theatro publico
haec
\

Ad Godefridi Bidloi Vindicias. 9


haec in homine rede conftituto offendere, ficuti ego vici /Tini
non in uno tantum aft in pluribus fubjedis humanis , me con-
,

trarium exhibiturum, promitto. Sed fallendi artibus imbutus


nofter fenfit prope laqueum, quem declinare non valuit, ideo-
que omni artificio effugere ftuduit. adjicit proinde idem illud,
nempe vaforum inordinatum curfum, a me fuiffe notatum, eo
videlicet loco, ubi dico, Bronchialem & mammarias Arterias
inordinato curfu quandoque repere, pulchrum fane iterum ar-
gumentum pulchro Bidloo dignum En autem confequentiam;
!

quia hoc obfervatum fuit in Bronchiali & Mammariis ergo ;

idem ffa tuendum de Aorta.


O lepidum caput, fi cerebrum haberet! quis, cui fanum
finciput , non videt differentiam ? audi , mi Godefride , in
Mammariis aliisve (quod extra omnem controverfiam eft) fre-
quentem effe naturae lufum, notavi; porro, ubi hunc lufum
de Mammariis noto, eum quoque tanquam lufum, non tan-
quam confuetum datum naturalem, pono tu vero id de Aorta
;

pro confueto & naturali exhibes. Sed quis praeterea adeo ftu-
pidus eff, qui ignoret , lufijm frequentiorem effe in ramulis
minoribus, rariffimum circa ipfum fontem, fcilicet in Aorta
ipfa ? Obfervationem autem illam noftram de Aorta haud inu-
tilem effe Anatomiam & Chirurgiam colentibus, licet ejus non
pateat utilitas homini omnia feffinanter agenti, fuo loco decla-
rabitur.
Judicet jam LVEquus de folida Ridlojana refponfione. non
audet enim fidere fuae caufae, ideoque a fubjedo,demonffra-
tionibusque Anatomicis & ratione, fefe convertit ad audorita-
tem aliorum anxiufque aliud quoddam quaerit effugium, ficuti
,

vulpes, quae novas circumfpicit latebras, cum a venatoribus


urgetur; dicit enim, Vefalium &c.idem habere quid inde?
an non aeque errat, qui cum Vefalio &c. errat? Quantus no-
ffer, omnis antiquitatis antea perpetuus hoffis, jam illius de»
fenfor quantum mutatus ab illo Ridloo qui &c.
! !

Necdum etiam te dimitto, inepte &audax citator Autho-


rum, quos, ut patet, vel plane non legilli vel non, ut decet,
3

evolvifii. negamus praeclaros Viros & imprimis Vefalium, quem


adducere non veritus es, tam longe aberraiie, quam te.hujus enim
figura multum h tua, quam dedilti differt, quicumque hafce fi-
,

guras, & tuam & illius, infpicere dignetur, te hominem perfridae


B frontis
jo Frederici Ruyfchii Refponjio
frontis efle, facile judicabit. Et quid proderit, fi Bidloi figu-
ra prope accedat ad figuras Ciariflimorum Virorum? quod ta-
men falfum.quid ex inde fequi autumas ,mi Sophilta ? nil
credo, nifi quod ex malis pejores confeceris figuras. Notum
quoque ell, muita non fecundum fubje&a ipfa, fed fecundum
aliorum figuras delineari curavifle Bidioum quod fuo loco ple-
,

nius aperiam.
Idem quod de tribus jam diCtis quaeftionibus {latuit fEquus
Ledor ,
procul omni dubio quoque ilatuet de modo propo-
nenda, quae ordine haberi potefl quarta controverfia in qua
;

agitur de Liene humano , ejufque confiitutione. Notavi , Bi-


dloum, corpus Lienis humani Glandulofum, cellulofum fibris-
que tranverfalibus donatum, & nequaquam, uti decet, & in
naturali flatu in homine reperitur, depinxilTe; Sophifta nolter
haec inepte detorquet, &
rem recenfet, quafi a nobis fuiflet
accufatus , quod depinxerit Lienis portionem tantum , non ve-
ro integrum Lienem : cum tamen haec neque fola neque
unica fit quaeftio ; licet notarim quoque aliquid de delineata
portione.
Obfervavi , quod fine diflinftione fcripferit , fe delineaffe
Lienem quae verba ita pofita, videntur indicare Lienem in-
,

tegrum humanum fuifle delineatum in Tab. 36. Fig. 4. Ciim


tamen ea figura Lienis Vitulini portionem tantum exhibeat.
Magis necelfaria videbatur haec meacenfura, quia in Vitulina
ea portione, in figura ejus repraefentata , apparent fibrae illae
transverfae, quae nunquam in humano, fed in Vitulino femper
confpicuae funt, quod certe haud exigui momenti, fi enim
quaeratur, utrum in Liene reperiantur Cellulae, Fibrae trans-
verfales &
Glandulae, longe alio modo refpondendum, fi nem-
pe quaeratur de Vitulino, quam de humano Liene. Afl glo-
riatur Anatomicus nofler, fe quoque humanos diflecuifle Lie-
nes. concedi facile poterit, eum diflecuifle Lienes humanos,
fed quid inde fequitur? cum &Carnifices colla fecent huma-
na , nec tamen proinde accuratam Corporis humani Anato-
irtiarn intelligant. Hic fola controverfia inter nos eft, utrum
refte delineaverit & defcripferit Lienes humanos, quam man-
ca iit ultima ejus Tab. ipfls etiam in Vindiciis, vel leviter at-
tendenti perfpicuum erit, jure itaque repeto, non omnia vifce-
ra 3 quae ia fua Anatomia corporis humani, pro humanis de-
pinxit
;

Ad Godefridi Bidloi Vindicias. it


pinxit Bidlous ,
humana effe. Sicuti etiam repeto perperam ,

a Bidloo in Liene humano effingi glandulas, fibras transverfa-


les , & cellulas. Sed forfan infpedio ocularis examen Lieni$
,

Anatomicum, & praeparationes nos decipiunt; pul-


artificiales
chre enim argumentatur nofter & Priore, dicens, Ergo vi-
detur mihi conflare , neceffario exjlare Glandulas &c. Vide»
iur, inquic ; interim accedat pidor. Heus tu! delinees
glandulas, fecedite Philofophi , Novus hic Prior, aperite
quaefo mentis oculos , quo videatis , utrum minus intelligat
prius, an pofterius ? quid dubitatis? patet, opinor illum a Priori
delinealle figuras fuas chimaericas, quae proinde magis dignae
videntur pofferiore , nam olim me legiffe memini : b
Ton/oris Licini cacat iones ,
Tergendis natibus dicata charta.
1
Itaprocul dubio cutaneae Glandulae videbantur pyramidales .

quid tibi videtur, Ledor? nonne evidentiffime de figmentis


fomniavit ? nonne juffit Glandulas didas a Priore delineari? ete-
nim neceffe eft ut figura fit repraefentatio illius, quod in fubjedo
oculis fefe offert fed exciderat propemodum, Bidloum affe-
veraffe , Glandulas exjlare in Liene humano , infuper ad ocu-
lum eas demonffrari poffe , quod fi verum , fcilicet has Glan-
dulas ad oculum demonftrari poffe , fupervacanea erunt addita
argumenta, quae petit
I. Ex Malpighianis experimentis.
II. Ex levi fiatus intrujione in hoc vificits , ejufque exficcd*
tione.
II I. Ex p artium exfic catarum prudenti contritione artifi- &
ciali infp e Ilione porro ex inj e diis prius unius in Lienis Arte-
;

riam , alius in venam tertii tam Arteriam quam Venam cera,


,

atque in Lymphae duBus AIer cur id. :C


,

Si hifce aliisve experimentis in confpedUm producere evi-


denter poterit Glandulas, Cellulas , -Fibrafque transverfales,
quas Lieni adfcribit humano , facile acquiefeam. Exfpedo
itaque, ut proxima publica Anatomia diffinde clare offen- &
dat in fubjedo humano ea, quae de Liene humano notavit,
fcilicet Cellulas, Fibras transverfales, Glandulafque, aut me-
dium illud, quod fomniat, inter Venam Arteriam. &
Ego vero promitto, me ad oculum demonftraturum quan- ,

topere decipiantur , qui corpora nonnulla in Lienis Anatomia


B z oc-
,

a2 Frederici Ruyfchii Refponjlo


occurrentia perperam pro Glandulis, Cellulis, &
Fibris trans-
verfalibus habent , verum ea corpora longe alterius naturae or-
gana ede, ad oculum odendam.
Sed addidit porro , me in Obfervationibus meis Lienem
dixijfe Glandulam non ego Bidloinos mores , a quibus fem-
.

per abhorrui , &


adhuc abhorreo , fequar ; nec impudente
fronte decipiam Ledores. haud inficias eo, mihi, uti caete-
ris Anatomicis, vifcus illud quondam impofuide, atque mihi
Anatomiam ejus inifituenti fefe obtulide, ac fi exifleret Glan-
dulofum. Illud autem fateri &
emendare , Bidloo magnum
videtur peccatum; fi autem non licebit Bidloum, faltem cre-
didi licitum efTe corrigere memetipfum, Candide enarrabo
quid in eam me deduxerit opinionem, praejudicium haud pa-
rum adjuvit ut ei opinioni fubfcriberem ; cum omnes hujus
,

faeculi Anatomici id unanimiter urgere animadverterem, ab


€0 vero tempore quo propofueram opinionum mearum alio-
, ,

rumque circa Anatomica novum inflituere examen, nihilque


pro vero admittere, neque notare, nifi quod diftindte verum
ede denuo deprehenderem novam meam (Bidloo incogni-
,

tam, uti ex ejus Vindiciis patet) adhibui methodum, depre-


jhendique vifcus illud, quod aliis ut & mihi antea videbatur
Fibris transverfalibus, Cellulifque inflruftum atque Glandulo-
fum,neutiquam ita ede. Flanc infequi methodum laudabilem
mihi propofitum manet, ficuti Bidloo propofitum videtur per-
petuo errores fuos antiquos novis tueri erroribus ; quod com-
mune ipfi fit cum mendacibus, qui commida mendacia novis,
perpetuo celare conantur mendaciis; cum tamen, fi quis er-
rorem commiferit ei follicit£ attendendum fit, ne de malo
,

in pejus ruat. fi & me audire id nolit, legat & capite ad


Quod
calcem Juvenalis Satyram xiij.
Non refpondebo ad confufas illas it Bidloo propofitas inter-
rogationes , Ex Gr. quomodo ergo Lymphae dubius hauriant
fuccum ? quomodo alia abfolvantur ? Videtur enim incumbere
in illud, ut multa difcat line labore, quali ego tenerer perpe-
tuo, ut olim, gratis ingratum docere difcipulum. forfan me-
moria excidit Nodro, quod privatum collegium meis in aedibus
frequentaverit; & quod nullum honorarium ab eo acceperim.
Sicuti quarta, ita & quinta fefe habet controverda. ibidem
f
nonnulla videtur movere de radicibys Vejiculae e Ilis, fed fi
quis
-

Ad Godefridi Bidloi Vindicias. rj


quis aliunde illam non cognofceret quaeftionem ,OEdipo opus
elfet,qui eam ex Bidloi verbis, uti decet, intelligeret adeo eam
;

detorfit, perpetuus rei Anatomicae veritatifque tortor; dedita


opera, ut opinor, quo callidis fuis artibus confundat Leftorem.
Quaeltio vero haec eft , utrum in Vejiculam Bilariam bilis in-
tret per dubius illos quos Bidlous dicit ejfe radices e fundo Ve-
,

ficulae diblae emergentes? & quos du£fus ita delineavit. Di-


ffindi haec ita proponere conor, quia video hominem Sophi-
ftam aftedare confufionem. fuis enim in Vindiciis fupponit me
longe aliud quid ponere, quam pofui,& longe aliud quid nega-
re, quam negavi. Agnofco itaque, Ledor, ut de fententia mea
conllet, V'eficulae Bilariae varias radices , illas tantum nega-
mus quas ille e fundo emergentes delineavit ;
,
& de hifce folis
eft quaeltio ; hafce Bidlous probare &offendere tenetur proxi-
ma Anatomia publica, fcilicet in homine ; fed iterum cogor
addere monitum, ne Spedatorem decipiat ille in fallaciis adeo
exercitatus; debet enim offendere, Vafa a fe notata, effe Va-
fa Bilaria , nequaquam vero effe fibras , vel Vafa Sanguifera,
alteriusve naturae; ego viciffnn offendi &
oftenfurum amplius
fufcipio, ea non effe Bilaria Vafa, fed longe alterius naturae.
Pudore certe fuffundor ,mihi toties revelandas effe malas ar-
tes hominis in publica profeflione conlfituti, &
tamen ulterius
progredienti novas fefe mihi paflim offerre falfacias. Bidlous
egerat de Bericardio ejusque Vafs-,m2.\Q de his egifie eum, feri
pfi. quid refpondeti Sophifta refponfione fua conatur decipere
Ledorem , quafi fufficeret, fi probaffet fuo more, fefe deli-
nealfe Vafa Bericardii haeccine quaefo noffra eft quaeltio?
.

non tam quaeritur, utrum delineaverit? quam, utrum rede,


& uti in ftatu naturali fefe offerunt? Ideoque pag. io addidi.
Arterias illas rudiori Minerva tantum effe de(criptas, quod
Nofter (ut per omnia eft fallax) aftute omittit, ne femetipfuna
proprio fuo gladio jugulare videatur.
Quo autem minus deprehendat Ledor ejus defedum, per-
petuo nova, & quae non ad rem faciunt , admhcet callidus
impoftor. Ex. Gr. Pag. io. Vind. ait ; Neurologiam fcitu Me-
dicis Chirurgifque longe effe digniorem fanguiferorum vaforum
cognitione &c. Quonam in loco , fodes , dixi ego Neurolo-
giam effe minus dignam? ficuti ejus verba indicare videntur»
Concedatur autem, Neurologiam effe digniorem ; an eapro»
B 3
'
pter
14 Fr e der ici Ruyfchii Refponfio
pter haud neceffaria vaforum fanguiferorum cognitio , eorum»
que dillributio ? Nervos enim maxima ex parte Arteriarum co-
mites effe, confiat; an non igitur imperfedior ac magis dubia
eritNeurologia,quamdiu vaforum Sanguiferorum curfus minus
cognofcitur?
Quod dicit, ex Nervulorum minimorum vulnere difcrimen
vitae efe timendum ; neque nos, neque hunc locum fpe&at,
haud enim illud negavi, neque id inter nos agitur. Ita ubique
per digreffionem conatur Leftoribus palpum obtrudere; fed
quia Nervorum vulnera periculofa, an proinde Sanguiferorum
nulla pericula ? callide certe argumentatur exercitatus nofter
Logicus, cui forfan ignotum eid, quantum difcriminis metuen-
dum in laefiohe ramulorum Arterioforum in Corde, Hepate,
Pulmone, Membranis Cerebri, ut & in Inteflinis & Glande
Penis; fed quia haec &
fimilia tantum addufla videntur, ut
nos a via abducat, iis inhaerere defillo.
Eodem modo in notis ad Epifiolam i am agit, de foraminibus
in corpore reticulari Malpighii. Quorfum haec, dicat aliquis,
cum Ruyfchius de iis eo loci nihil fcripferit, quod Bidloum
tangit? dicam, ut fcilicet more confueto fubltituendo ea, quae
non ad propofitum fpe&ant , mentem Le&oris abducat & pro-
pofita quaeflione. Reftius itaque ad haec nihil reponerem ,
fed non poffum non monere ftudiofos, ne in hifce fefe quo-
que a nollro Anatomico decipi patiantur ; fcilicet, dicit fora-
mina hdec mutari variis de canfs. id concedo , ex eo tamen
id non fequitur, quod ifte exinde elicere videtur, fcilicet ea
nonpolfe, nec debere delineari ea figura, qua in flatu natu-
rali exiffunt, ubi nulla accedit violentia. Argumentum Bidloi,
fi procederet, nec Nares nec Os, nec ipfa Vafa Sanguinea,

nec Ofcula ulla delineari bene pollent ; eo quod haec omnia


multifarie variant pro compreffione aut contorfione illius, qui
inanibus aliove modo haec traftare atque immutare fufeipit.
nihilominus tamen fi quis haec delineare inftitueret, certe na-
turalis eorum figura &
taequaquata pro immutatione 'a Com-
;

preffione inducta effiet exhibenda.


Porro alias adhibet fallacias. Figuram haricce fextam (quam
delineari curavit fuis in Vindiciis) fi quis attente infpiciat, fa-
cile obfervabit, hanc longe differre ab ea quae exhibetur in
magna ejus Anatomia , & quae a nobis fuit accufata. an hoc
boni
Ad Godefridi B i dio i Vindicias. 1$
boni viri fit ,
judicent alii, longe certe plura vafa repraefentan-
tur lub Glandulofa & Papillofa fubflantia diffeminata in libro
ejus Anatomico, quam in hac immutata figura. Sed ne durus
nimis videar; fi do, hancce figuram ita exftare ejus in libro
(quod faliifflmum ) nequaquam tamen ab eo correda tabula
convenit cum dispositione partis ejus in corpore vivente,
aut homine recens denato, de qua re hic tantum agitur, nam
nunquam offendere poterit Bidlous Glandulas inter Papillas fi-
bi invicem ita confitas, uti eas delineari curavit ; multo minus
capillamenta vafculorum aquoforum Glandulis Papillis inter-&
pofita, ab eo Tab. 4. Fig. 6. delineata; neque offendere vale-
bit, vafa fanguinea talem obtinere reptatum fub didis Papillis,
Glandulifque cutaneis, qualem iis affinxit ; quae ornnia eo mo-
do, uti in ejus Anatomia repraefentantur, ut offendat proxi-
ma Anatomia publica, valde defiderem.
Extra noffras quoque controverfias eff, quam exhibet Cuti-
. cula exficcata in Tab. 1. Fig. 1. Vindiciarum, quaefo Ledor, vide
quam pulchre fiet promi flis. promifit fcilicet; convenire cum
iDifpofitione partium corpus vivens conftituentium ; interea pro-

fert Cuticulam exfiecatam &


expanfam, quae toto coelo dif-
fert a recente, a vivente, &
tamen prudens nolfer Mathema-
ticus ex eo duxit confequentiam,ac ii ita effet in vivente. Re-
de itaque haec quoque inter inania fomniantis, delirantis pene
dixiiTem, commenta, pono. Praeterea nullo modo probat ?
Mercurium effluere per Papillas illas apertas, id quod videtur
requiri, proxima Anatomia publica offendat Mercurius Nolfer,
Mercurium labentem effluxiffle per ipfarum Papillarum forami-
na, ficuti illum effluere concedo per alios poros.
bed putat, fe reperiffle viam quam ruto poliit ingredi, at-
,

que liberum ipfi efle quaecumque fcribere figmenta; difficilis


enim probatio Negativi. Dixi, me vafa d Bidloo delineata non
ojfendijfe in fiperiore parte membranae Arachnoideae, vide
quam belle iterum noffra detorqueat, fenfus nolfer eo loci hic
eft; Bidlous delineavit vafa, ac fi continuo fefe offerrent, ego
autem ex profeffo,inquifitione diligenti inditura plura, magis &
fubtilia quoque vidi, nunquam autem talia confpicere potui quid ;

jam relfat? nonne mecumfentis,L.B.ipfum teneri diffinde cuti-


4 da haec &probare &
offendere, praecipue quando jam abunde ,

conflat, plures alias chimaericas ipfum exhibuiife delineationes?.


Tau-
-

i6 Frederici Ruyfchii Refponfo


Tandem aliquando recenfet hiftoriam, quae contigit in pu-
blica noftra, quam proxime habuimus, Anatomia, fed ita eam
recenfet, ficuti caetera recenfere folet, fcilicet partim aliqua
celando , partim mutilando. Hanc vero hiftoriam ut plene in-
telligas L. prout contigit, ab origine narrabo, tu judica exin-
de de Bidloi impudentia.
*
Horis pomeridianis, ciim cadaver publice diffecandum mihi
conceflum fuiflet diftecationi interfuit quoque Lambertus
,

Bidlous, pharmacopaeus, atque Collegii Medici, eo nomine,


.Infpeftor, ProfelToris frater. Inter caetera demonftrabam etiam
Glandulas quafdam cutaneas didas ; haec fubnedens verba;
Glandulae hae , ut videre pofiunt fpetlatores, orbiculares fimt ,
& neutiquam Pyramidales reperiuntur , ficuti Profefior Bid-
lous eas Juo in libro perverfe delineavit. Infequente die ipfe-
met quoque antedidus Profeftbr Leydenfis in Theatrum Ana-
tomicum venit, paucis repetebam ego praecedente die & me
pronuntiata &
demonftrata, adjiciens haec SpeBandas prae- ;

bui heri fp e cfcitoribus Glandulas cutaneas , atque ojiendi eas or-


bicularis efie figurae nequaquam verb Pyramidalis , etiamf in
,

f guris Profefioris Bidloi perverfe delineat ae ea facie confpicimt


tur .
paulo poft in demonftratione progrediens , de Cerebri
membranis fermonem feci ,hifce additis verbis Haec membra- ;

na eft Arachnoidea ditia multis abhinc annis detecta in Viro-


,

rum F) otiorum Collegio , cujus membra fuere Clarijfmi Viri ,


Blafus , Sladus, Swammerdammius , & hic ettamnum praejens
Vir Celeberrimus ‘D. P)oti Quina , d quibus etiam ditium no-
r
.

men Jortita efl membrana haecce : proinde admirari fatis nequeo


audaciam nonnullorum qui ,Je hujus membranae inventores ejfe ,
,

gloriari audent intuemini quaefo ejus tenuitatem. ( hoc dicens


;

illam Bidloo& qui ejus claudebat latus, ad oculum offendebam)


impojfibile e (fe judico quantamennque etiam impendat quis ope-
,

ram , talem portionem , qualem audaculus quidam in figuris de-


lineavit olim , feparare orbi litterato obtrudere , eam que con-
fpicuis intertextam vafs fanguiferis , quae tamen hatlenus d
nemine demonfirari potuerunt, artis &
infirumentorum meorum
fubfidio in variis corporis partibus detetia illa fiunt , in quibus
d nemine hatlenus vifa ; hac autem in parte hujus membranae
fcilicet plane impojfibile opus efie , jure merito autumo. Pleri -
que ipedatorum , Bidloum hanc membranam talem in libro
de-
'Ad Godefridi Bidloi Vindictas. xj
defignafle,non ignorabant, omniumquc oculi in illum erant
intenti. Ad
haec omnia Bidlous altum tenebat filentium poft ;

difceffum autem fpeftatorum , exceptis qui in circulo pri-


mo erant , abiens haec protrufit Belgice ; 'Domine , gratias
tibi habeo pro humanitate , par pari referre paratus , ubi
Leidam veneris-, quibus fubjeci hoc refponfi, Fieri facile pote-
rit., ut eo excurram aliquando ; quibus Bidlous fubjunxit, quod

fi demon rationem habiturus Jum , te certiorem facere volo ;


f
cui ego, fi placet , repofui. Talis erat rei finis; fed addit no-
fter me trepidante ore refpondife. fit verum, quid exinde con-
ficitur ?fcil. me non aeque impudentem effe ac Bidlous eft. Con-
cedo, eamque ob caufam , fi more Bidloiano fcriberem, eum
non male dixerim impudentiae Profeflorem ; non enim trepi-
dat intrepidus notter , ubi caufa cadit; ego, uti ait, trepido,’
ubi probo Bidloum male delineaffe Glandulas cutaneas, aliof-
que commififle errores, quos facillime unicuique oftenderepof-
fum. Habes L. narrationem fafti fidelem, quam teftibus fide
dignis probare quacumque hora, mihi in manu eft.
Non refpondeo ad futilem illam exceptionem , qua ait ffc
non refpondijje , qubd loco honorifico aliquid reverentiae ejfet tri-
buendum. Locus cert& non prohibuit, quo minus refponderet
poft difceffum auditorum. Nam cum hunc inter nos haberemus
fermonem, pauci tantum adfuere Viri Eruditi, hoc itaque nomi-
ne locus erat privatus, fubjeftum Anatomicum, praeparataque
omnia ad manus erant ; an tum locus quoque prohibebat quo
minus oftenderet meos, quos vocat, fucos, fuaque promeret
& probaret Achillea argumenta?
Quis non olfacit & manibus quafi tangit fubterfugium Bidlo-
janum? paucos fore credo, qui impotentiam non potius, quam
modeftiam obftitifle, credituri fint, nifi quibus innotuit, quam
modeftus & teneris annis exftiterit ifte Godefridus.
Poffem hifce acquiefcere & differre refponfionem ad eas
accufationes, quas in meas obfervationes, aliave fcripta movit
Bidlous, donec, ut decet, refponderit ad eas admonitiones,
quas edidi in ipfius Anatomiam ; verum mei praeteret officii
exiftimavi paucis offendere , Bidloum tam parum candidum
effeaccufatorem, quam prudentem defenforem. itaque ad ea
nunc accedo, quae in mea ifte congeffit fcripta.
Taxat delineationem Lymphae duftuum in Hepate, 30. ab-
C hinc
! -

i8 . Frederici Ruyfthii Refponfio


hinc annis & ultra ^ me exhibitam. Scio, L.B.vafaifta ma-
jora in figuris fuifle exprefia qu&m pro proportione hepatis.
Hepar enim illud multis numeris minus eft naturali Hepate
Equino, quod certe Audio faflum; cum impoftibile fuerit in
exigui ejhs libelli forma naturali magnitudine exhibere Hepar
Equinum. Lymphae duflus autem naturalem obtinent capacir
tatem, ficuti in Equo deprehenduntur; fed .fcias L. me in ci-i
tatae figurae explicatione monuifTe, Hepatis Equini delineati
magnitudinem ftudio juflo minorem efie excufam hoc autem :

non animadvertit, vel animadvertere noluit feftinans, ac proin-


de caecutiens nofter cenfor. Si quid carpere velit, oftendat
ille Lymphae duflus a me exhibitos in corpore Equino efie
quadruplo majores, in aieEa figura quam in propofito fubjeflo,
de cujus veritate fi quis dubitet, fciat artificio confervatos in
mufeo noftro reperiri in hunc ufque diem.eofdem illos Lym-
phae jduflus Equinos , ad quorum imaginem tabula illa fuit ex-
prefiai :
. duflus cum fuis valvulis editis figuris con-'-
Lymphae
venientes jpfipndere promptus ero, .quicquid. garriat a- te-
efie",

neris. ungpipulj.^garrire foli’tu,s morio. .

Sed quaefd(, (vEq.uifiime Leflor , fubfifias aliquantisper &


confer,a$; Lymphae
duflus Lienis Fig. 3. Vindiciar. fub Lit. E.
itoftri ‘fyjflhejpatip tam accurate proportionem (fi Diis placet)
dbferyaptis. playp deprehendes illos Lymphaediflus in Liene ,

huniano aK illpexhibitos, multis numeris efie capaciores no-


ftris, cum uni eh fuos proponat pro humanis, ego meos pro
Eqiiinis. i O Vihdex mifelle
Mirum forfah nonnullis videbitur, qui ignorant, quam pa-
1

rum fibi conflans Nofter femper fuerit, quod carpat, quae in


Tra «flatu citato proponuntur cum tamen ifte Godefridus,

olim huncjpfupi meum traftatum de Lymphae duflibus &c. k


me Latine confcriptum in vernaculam noftram vertere magnae
fibigloriae duxerit, quod patet ex ipfius dedicatione, ubi me
adulatorum more tantum extollit, quantum nunc deprimere
conatur.
Pag. 4 6. reprehendit delineationem Venae Cavae a me in di-
flo libello exhibitam, &
vult in fubjeftis , quater illam ad
minimum tortae fuperare latitudinem , eam autem proportio-
nem in noftra figura non efie obfervatam. Sed fcias, me eo
loci non fufcepifle oftendere proportionem inter diftavafa,fed
de-
j4d Godefridi Bidloi Vindictas .
19
delineare Lymphaedu&us ; deinde negatur id , quod Bidlous
de proportione garrit, hoc vero fuo loco in ipfis fubjedis fi-&
guris plene oftendam. Detur ?amen hoc cavillatori , fcilicet
me non fatis exquififfi obfervafle proportionem , verum id tunc
temporis non pertinebat ad fcopum noftrum ; quid hoc facit ad
excufandos errores, quos Bidloum commififie oftendi? an ea-
propter errores non erunt errores; licet ego non obfervafTem
proportionem requifitam, eo loco ubi illud erat extra propofi-
tum? quid ipfi proderit , fi praeterea concedam, ficuti liben-
ter & candide concedo , nonnulla in iftis figuris jam ante 30
annos a me editis, haud accurata atque nitida reperiri,ut nunc
ita exhibere poftem , modo otium &
alia id mihi permitte-
rent ?
Lubens fateor , me tunc temporis non tam profunde pene-
trafle in Anatomiae penetralia ; nec profiteri erubefco, 30 an-
norum fpatio me multa addidicifle &
docuifle. Bidloi fimilis
haud fum, qui vel defe&us, vel errores ftrifto etiam defende-
re gladio conatur. Operam ego femper dabo, ut meas hallu-
cinationes corrigam , optima fpe fretus, magnam me hoc no-
mine initurum gratiam apud illos, quibus curae cordique eft
incontaminata Anatomiae veritas. Interim difficile , credo,
erit Bidloo, in illius temporis fcriptoribus ofiendere figuram
Hepatis Equini cum Lymphae du&ibus eorumque valvulis ac-
curatiorem, quam noftra illa eft, quam hic culpat. Roga-
tum quoque velim Ledtorem , ut attendat ad vitiofam na- &
turae repugnantem Figuram Hepatis, quae reperitur Tab. 37.
Anatomiae Bidloi.
Cavillator aliud praeterea adducit. Edidi figuram Hepatis
Equini cum Lymphae du&ibus, ego ipfe pi&urae non omnino
imperitus conatus fui in citata figura exprimere Lymphae du-
Sus Hepatis cum valvulis , eo tempore a nullo tam diftin&e
Tabulis exprelfis , quo nimirhm magis accurate hae valvulae
cum fubje&o convenirent, & ficut in arte illa folent, adjeci
nomen, hoc v<?ro carpit Bidlous; nomen ergo appofuiffe figu-
rae a me delineatae, magnum ipfi videtur flagitium! Si Bidloi
calamus nullos unquam fcripfit libellos magis flagitiofos, quam
haec eft figura , inter faufta id numeret, atque exinde certus
fit, fe eo nomine non celebratum iri famofum.
Non dubito quin me hucufque vindicaverim acenfura , quam
--0 C x fufce-
a© Frederici Ruyfihii Refponfio
fufceperat Bidlous contra mea hadenus in medium prolata Anato-
mica. experiamur utrum idem praeftare valeam de fequentibus.
P.49. carpit meam Afperae Arteriae &
Bronchiorum delineationem
ante 30. annos exhibitam, eo in libello quem in vernaculam
,

linguam converfum a Bidloo fuifle , ante dixi, nunc vero in


Vindiciis fupponit Afperam Arteriam a, me ejfe exhibitam d
poftica parte annulis Cartilagineis ornatam, huic, ut ait, noftro
errori benigniflimus ille Godefridus veniam &
impunitatem
concedit. Verum tali haud indigemus venia; ipfa enim figura
fatis oftendit , in poftica parte non plene omnino exprimi car-
tilagines annulares ,
ipfa figura , quam Bidlous appo-
quod ex
praeterea Afpera Arteria Vituli it
nit in fuis Vindiciis, patet,
paucis diebus nati admodum tenera eft,unde partes annulares,
ubi paululum contrahuntur , fere integram Afperam Arteriam
ambire videntur , &
e tali Vitulo defumpta erat haec Af-
pera Arteria ; nec etiam in titulo didi libelli promiferam
ego , me exhibiturum Anatomiam Corporis humani , ficuti
promifit fuo in Libro cenfor; proinde mihi magis licitum fuit,
quam Bidloo , etiam fine exprefla admonitione partes anima-
lium delineare; adde, quod e Vitulo efle liquido admonuerim,
fcilicet pag. 71. fub. Lit. A. fed detur , fculptorem (hancenim
non ipfe fculpfi) leviter aberrafie neque accurate neque fa-
,

tis umbrofam. in poftica parte fecifte Afperam Arteriam ubi


Cartilagines definere debuillent ; quid inde fequitur? illud pu-
to , haud contemnendum efie , fi ipfe Anatomicus intelligat
Ichnographiam , & ubi otium fuppetit, delineandi artem illam
adhibeat, quod tamen ridere, vel objicere mihi voluit Bidlous,
Uti didum fuit pag. 21.
Porro in ea figura fcopus meus nullo modo fuit , ficuti ex
contextu facile percipitur , Afperam Arteriam &
Bronchia accu-
rate delineata exhibere , fed tantum oftendere novum illud
inventum Arteriae Bronchialis , quod, ut facilius perciperetur,
addita fuit Afpera Arteria, licet fatear me magis accuratam fi-
guram idque non foliim nunc , verum
ejus exhibere potuiffe ,

etiam eo tempore, nempe ante 30. annos, elt mihi quoque in


animo , ubi ex profefio de ea agam , Afperam Arteriam homi-
nis exade magis delineare ; non tamen author fum Bidloo, ut
hanc editionem urgeat, ea enim fimul innotefcet , quam innu-
meros errores ille fua in Anatomia commiferit in hujus partis
,

ad Godefridi Bidloi Vindicias. 21


delineatione. Quod vero ad Cartilagines Bronchiorum attinet,
quas & me omilTas notat: fciat Bronchia tunc fuiffe exhibita,
prout nudis oculis fefe offerebant, quo in flatu illi ramuli non
^ ita evidenter apparebant ex particulis cartilagineis conflituti,
fi nempe e Vitulo ante paucos dies in lucem editio, defuman-

tur, &tale noflrum fui fle fubjedum , jam abunde declaratum,


id vero,- quod nunc de Cartilaginibus Vituli nuper nati , nota-
vimus , magis peritis Anatomiae , quam Bidloo notum effe
credo.
Eadem pagina cenforia fua virga dignum judicat, quod di-
xerim , fiimmum ramum Affer ae Arteriae in [olis Vaccis Vi- &
tulis referiri , nempe eodem modo quo illum lobum exhibue-
rim. fcripfi ante 30. annos, quomodo in Vaccis &
Vitulis ra-
mus feu lobus ille reperiatur. eodem vero plan& modo lobum
illum deprehendi- quoque in Ovibus offendat Bidlous. ego
,

recipio publice me oflenfurum differentiam inter illum lobum in


Vaccis &
Ovibus. Sed quaefoL. ne te decipiat: etenim innume-
ris in locis conatus fuit mutilare pleraque, quae pro noflris re-
fert, quod facili patet ex eo, quod in explicatione Fig. IV, Vin-
diciarum lit. E. pofuit, ubi nosF, atqueita omnia confundun-
tur, imo contra naturam apparent; Lit. E. enim in noflris in-
dicat Arteriae defcendentis a Corde fojlicam f artem , e qua In-
ter cofales proveniunt, ficuti P. 71. Anno 1665”. notavimus, vi-
de quaefo quid Bidlous. P. 49. Vind. lit. E fummum ramum
Afferae nemfe Arteriae') defignat.
(.

Me poro increpat, quod fcripferim exortum Arteriae Bron-


chialis ejfe curvo oblongum , cum ex ipfius fententia redi lineus
effet dicendus. Refpondeo, pag. 67. tratff. citati; dixi eum
oblique progredi, etenim certo deprehendi, eum faepius ob-
lique fefe offerre; &
mirandum noflrum non cogitare fe, ut
errorem fuum circa Arteriam magnam excufaret , jamdixiffein
hifce Vindiciis diverfimode progredi Arteriam magnam ; non ta-
men negabo quandoque ditffum ramum fefe offerre ad redili-
neam figuram magis accedentem cui enim ignotum, minora
vafa facile talem intlituere lufum? quod non flatuendumdeva-
fis maximis , eorumque fonte. Interim gratias ago Celeberrimo
D. Bidloo, quod cum fuis amanuenfibus tum fufe profequatur
Arteriam ante 30. annos a me detetffam.
Non fuflicit Bidloo femel egiffe de iis, quae contigere in pu-
C 3 blica
-

xx Frederict Ruyfchii Refponfo


blica Anatomia. denuo urget me figmentum & impofturam
,

commififfe in exhibitione Arteriae cum Pulmonalis, tum alia-


rum. quantum ad hoc, quod tunc publice oftendi , hac quoque
hora publice & privatim offendere idem illud poflTum, tumBidloo,
tum illis muffitatoribus , qui calumniandi materiam illam ei fuppe-
ditarunt. etenim fcias L., Godefridum quartae huic demon-
ftrationi non interfuiffe; quis ergo mecum non mirabitur impu-
dentiam iftius fcriptoris; qui affirmare audet fucum fuiffe com-
miffum? an non jure poftularepoffem, ut vel ab eo, velabama-
nuenfibus ejus id offendatur ? an non haec jufta caufa eff Bidloum
publice renunciandi mendacem atque obtred atorem , donec
probarit luto aliove adminiculo mefcelus illud commififfe, at-
que fpedatoribus impofuifle ? quod ipfi certe frequens fit o-
portet, ciim fine ulla probationis & veritatis fpecie haec
eru&et.
fceleftus facile fufpicatur & alios fe meliores committere fce-
lera, mendax & alios mentiri, fucum & fallacias exercentem
Sc alios fucum & fallacias facere. Belgis eff Adagium Ut hof- ,

pes eff , ita & hofpites fuos effe credit. Quare fucus & impoff ura
non objiciebatur & muffitatoribus tuis, ubi circulando ipfum il-
lud praeparatum exhibui publica in Anatomia ? Ulterius non
refpondebo ad longam illam confabulationem, qua luculenter
offendit peritis, fe non intelligere, quae haec fintmyfteria;
ambabus interim manibus accipio oblatam a Bidloo in Vindi-
ciis conditionem offert eninim pag 73 , fe digito demonftratu
;

rum praefentipraefentem , fcilicet ramulum hunc fiftitium potius ,


quam corpori humano convenientem.
Nec lubet refpondere ad id quod dixerim eandem
, ejfe fan -
guinis in Arteria Tulmonali ac Bronchiali conftitutionem. hoc
enim nihil facit ad demonftrationem illius vafis. quaeftio pro-
prii anatomiam fpedat: fed an adeo barbarus es, mi Godefri-
de, ut, ignores languinis conftitutionem dici eandem, fecun-
dum certas quafdam relationes, cum tamen difcrepet fecundum
alias? ubinam dixi vel fcripff diverfis illis in vafis exquifite, &
per omnia, eundem effe fanguinem, nec ullo modo difcrepare
liquores didis in vafis, id quod lippis &tonforibus, Godefrido
etiam, fuppofui notum ? Aft fentio, quid (velit, conatur affi-
•due novas effingere quaeftionesQuaeftionariusnofter, quo ela-
batur; eo itaque nomine nunc quaerit noftris in fcriptis ver-
bum, quod cavillari poffet, Cavillator confummams. nunc
,

Ad Godefridi Bidloi Vindicias. 23


ex conatur expifcari verba in ledionibuspronun-
fuis emifiariis
ciata, qui, prout faepius imperiti atque invidi funt, perverte
intelligunt, quae audiverunt, vel mutilata referunt; &
ex hoc
numero illud elt, quod profert; ipfe enim non fuit praefens;
nec operae pretium videtur hic inftituere eadere Apologiam
& repetere ea, quae dixi, &
quofenfu; priufquam Bidlous,
ut virum decet honeftum , &
in eo , quo ifte eft , dignitatis ordine
confiitutum, refponderit ad errores, quorum eit convidus.
Hadenus confideravimus, quae protulit contra notata quae-
dam in exiguo libello illo noftro, de dilucidatione valvularum in
Lymphae dudibus, ante 30 annos praelo committo. AdQbfer-
vationes meas nunc tranfilit , &incufatme, quod meis obferva-
tis addiderim nonnulla, ab aliis quoque notata; efto! notarint
alii fimiles obfervationes, an non exinde majore fide dignae ob-

fervationes meae? ex aliis tamen non defcripfi ; mea obfervata


efie profiteor , &
teftes, qui interfuere, faepius adduco ; nonne
igitur mihi licet aeque notare mea, quam aliis fua? nonne jure
merito praeterea & Cenfore noflro expofcere polfum , /Equifii-
me Ledor, ut proferat in medium, & oftendat ab aliis haec
ita obfervata atque edita fuifle, adjedis quoque delineationibus
& circumflandis, atque illos appofuifle eadem monita pradica
utiliffima ,
quae in noftris leguntur? aliquid dicere videretur,'
II oftendifiet illa ab aliis quoque fuifte exhibita; non
omnia
enim fufficit dicere , Ruyfchius habet exemplum Aneurifmatis , &
infpicere Audores Medicos, feu potius eorum catalogum vel ,

indices, atque tum fcribere, etiam Aneurifma habet Hildanus,


T-ulpius &c. oftendat Nofter, illos quoque Audores addidiffe
a me additam curationem fer Annulum quem appnfui &c.quis
tam iniquus qui hic non damnet malevolum Bidloi animum ?
Nuper Magifter Petrus , Adriani filius, Verduyn, edidit no-
vam & utiliffimam crura amputandi methodum quid tibi vide-
tur L. fi nofter Sycophanta refcriberet , atqui alii egerunt de
amputando &c. an igitur inutilis ille liber ? abfurde ergo Pag.
55-. &c. dicit, & alios hijtorias de Aneurifmate , Mola &c. con-

fcripfifle.
Quid fi petam, ut oftendat de Spina Bifida tales cafus, fi-
guras, & quae circaeam noto? fimiles differentias in aliis
alia
noftris cafibus oftendere , repetere Obfervationes , &: deti-
eflet
nere Ledorem, ipfiufque abuti benevolentia. Ex. Gr. de Sca-
x. bie
,

12,4 Frederici Ruyfchii Refponfio


bie Veficae, Tumore pilofo in Omento reperto ; de Uteri in-
verfione & Partu; Utero Scirrhofo in magnam molem audo,
& extra corpus propendente cum
Figura , Uteri polypolis ex-
crefcentiis; vera llrudura Glandis Penis eo tempore incognita,
Hernia Cyltica, cui ex terrore juncta Bubonocele, prodigiofa
Ureteris integram pintam puris continentis dilatatione, fufce-
ptione Inteilinorum , V eficae incraflatione , Spina dorfiin circu-
lum recurvata monltrofis Aneurifmatibus; degeneratione Pla-
;

centae Uterinae in Hydatides &c. una cum cautionibus mo- &


nitis pradicis, quae fuo loco adieci.
Sed quorfum impudentia, vel furor abripit hominem, quod
alios vere laudabiles cum fuis obfervationibus adducat, ipforum-
que diligentiam laudet, me autem vituperet, cum tamen non
miniis frequentes in noftris occurrant delineationes, quam in
eorum ; infuper noltrae non funt obfervationes ab aliis mecum
communicatae, fed a me ipfo inffitutae.
Obfervatione tertia fcripferam de fraffura ‘Patellae , excau-
fa extraordinaria nofler ait, tres vidi ego: an itaque adeo
.

obvium dicendum , quod Magnus ille & Excel-cel-cel-cel-cel-


lentiffimus Godefridus Bidlous in vafta fua Praxi ter tantum
vidit? fed heus tu, praeceps D. Bidloe! audi, aliquantulum co-
hibe tuam confuetam praecipitantiam , & perlege eum cafum
videbis aliquid , quod raro , fi unquam , in valla tua praxi vi-
difli, &
apud Authores haud frequenter occurrit, fcilicet ‘P<z-
tellam fine lapfu in humum fratiam , dumdefcenderet ponte &c.
& dido modo fradis laborantes, no-
tres tales vidilti Patellis
mina vel teltes defidero. fine dubio quoque Argus nofler vi-
dit calculorum fedionem inOdogenaria quae feliciter fuit cu- ;

rata : Ovarii eruptionem poli abfceflum Hypogaftrii nimis pro-


funde perforatum: partum mirabilem, in quo infolita viae clau-
fura, arte tamen referata: Uteri lateralem portionem in par-
tu procidentem Os Uteri in partu prolabens Hydropem e
: :

congerie Hydatidum facco inclufum Lienem in pelvim pro- :

lapfum Vulnus Orbitae Oculi lethale Vifcerum profufio-


: :

nem a Cutis defedu circa Umbilicum Polypos in antro Higmo-


:

ri haerentes: tam enormem inteflini Coli dilatationem: tam


miram contradionem &
incralfationem Inteflini Redi &c. quae
exflant in Obfervationibus meis, quas malitiose tradat? hafce
quoque fi te vidiffe affirmas, aut nomen aegrorum , aut qui
tecum
,,

\Ad Godefridt Bidloi Vindicias. / 15-

tecum interfuere, addas: fide enim Bidloiana nihil accipio, to-


ties cum aliis ab eo deceptus.

Alto fupercilio defpicit fuperciliofus Sycophanta Obfervatio-


nem Tlacentae Uterinae in Hydatides mutatae, quia D. Cof-
fonius &Bidlous exemplum habent, an proinde mihi prohibi-
tum mea delineare &
edere obfervata? porro eo tempore, quo
edidi Obfervationes , Bidlous necdum Leidam fuit vocatus.
& certe detur, quod alicubi in mufaeo privato , eo quoque
tempore haeferit obfervatum per omnia fimile, unde mihi hoc
innotuit ? non fcripfi meas obfervationes Viris
praeterea
adeo exercitatis, & in omni ftudiorum genere ita confummatis
& ab ipfis cunabulis enutritis , ut eft Nobilis ille D. Bed-
lauw.
Quod notarim, Canis Splenem me exfecuijfe , animalque fu-
perfles manfijfe , vituperat ; fatis indicans fuam infcitiam in Ana-
tomicis. fi perlegifiet totam Obfervationem ; forfan invenifiet
quare notatu dignam illam aeftimaverim : fiquidem ineaobfer-
vatione nonnulla enarrantur , quae nufquam facile occurrunt,
fed fcopus jam non efl ingratum docere Sophiftam.
SDeejfe partes Embryonibus &c. Obfletrices Jexcenties obfer-
,

vajfe , ait. citatas duas obfervationes , continentes Cutis &


Cuti fubftratorum Mufculorum defedum , ita ut vifcera , &
motus Intefiinorum periftalticus diffinde confpici potuerint,
raras efie puto,& dignas ut non folum notaverim, verum etiam
ut figuram inde fecerim ; neque craflum noftrum lanionem
tale quid unquam obfervaffe , credo.
Quo nomine putas L. B, quod hic quoque non adjecerit ca-
talogum Andorum , ficuti fecit , ubi de Aneurifmate , mola
&c. agitur? crederesne illum jam benigniorem redditum mihi
parcere velle? ego potius credo &
fcio, id ex defedu conti-
gifle. faltem ex fexcentis unum addidifiet ; fed porro, fit ve-
rum, quod tamen falfum ; fint eae obfervationes obfletricibus
frequentes fed hadenus Medici eas nondum notaverant neque
:

depinxerant; an itaque de Republica Medica laudem po-


tius an vituperium meretur is , qui eum in fe fufcepit laborem
quem egb adhibui in hac parte. Quod adjicit de lucro ,id opti-
mb novit Bidlous, qui ipfemet obfletricem agere voluit, ar-
te mque illam olim Uxorem docuit, quod pluribus notum, fci-
licet ut Lucrum inde corraderet.
D Mihi
?^

z6 Fre derici Ruyfchii Refponfo


Mihi cum objietricibus magnam intercedere familiaritatem
ait, quod lubens agnofco, cum publice eas docere, & ipfis
adede ex officio tenear; ad de lucro turpi nemo me unquam
accufavit, nifi Bidious dudum eo nomine famofus, quod fci-
licet apprimecalleat artes, quibus lucrum turpe quaeritur.
In Obfervationibus egi quoque de fterilitate ex Tubarum
Fallopianarum claufura , & addidi podea confequentias’verofi-
miles duas; quod noder carpit, ubi ait , de his ergo nihil veri
ftatuendum ut haec intelligat Leftor
. in genere dixi plures
,

frequenter occurrere ; obfervationes duas prae caeteris defcri-


pfi ; nec obfervationes illae a me di&ae fuere aut dici podunt
verifimiles, funt enim evidentes, perfpicuae, atque certae, ve*
rum ex certis obfervatis deduxi confequentiam , quam confe-
quentiam verofimilem pronuneiavi, quod noder ille notus jam
Sophida dolofe pervertit, potuidem quidem more Bidloiano
fcnbere, ede illud Mathematice certum ; veriim animus fuit
& manet, certa notare pro certis, dubia pro dubiis, probabi-
lia pro probabilibus ; nec video , quid carpendum in eo fit,
quod duos tantum ex pluribus addiderim cafus ; fed adfpice
perverfos perverd hominis mores, d de qua materia in li-
bro nodro plures occurrunt obfervationes , multitudinem ac-
cufat , fi paucas eligo , paucitatem accufat, accufator perpe-
tuus.
Objicit porro , quod , defcribens quandam obfervationem ,
fcilicet de Hy dat ibus in funiculo 'Umbilicali, rogem, unde hoc
reliqui explicationem multas ob caufas fuo loco reddendas,
quibus caufis adde tu Archiexplicator hanc, ne tibi praeripe-
rem anfam fapientiam tuam odendendi , te enim verfatum cre-
dis, &
paratum ad omnia abdrufa explicanda; qui gloriaris &
inter tuos tibi fimiles , tumens inani fuperbia , jatdas , te expe-
rimenta de Aere , Antliis, Mercurio &c. magis dextre indi-
tuere pode, qu&m alii, qui tanto cum applaufu & incompara-
bili fuccedu haec per plures annos adminidrarunt.
Ubi Magnus ille Godefridus loquitur de 47 Ausioribus &c.
& rifu temperare vix mihi potui. Facile patet, nodrum Mer-
clinum aliorumque librorum Indices de fcriptis Medicis vel
evolvide, vel curade, ut alii, qui ei a confiliis , Latinitate,
manibufque fuere , evolverent ; fiquidem hi Auftores varia
fcriptorum nomina, qui de quaque re fcnpferunt, recenfent,
ex
;,

Ad Godefridi Eidloi Vindicias. iy


ex quibus ille integrum catalogum adducit. Audorum nomina
tantum, non autem accuratas obfervationes ipfas legilTe videtur.
Placuit vero ida methodus Bidloo , qui voluit catalogum
Auditorum adjicere, ut hac occafione rumorem de fe cognitum
aliquomodo fopiat. nam omnes, qui Godefridi vitae genus, &
profunda ejus itudia norunt , ore rotundo affirmant, eum ede
indodum rabulam , atque Academiae ordinifque Profedbrii
dedecus & fcandalum.
Verum, unde tam fubita converfio? noder ait , fe velle jam
brevitati (indere, non amplius fcilicet ipd vacat notare errores
Anatomicos, quid fi omififfet convitia , &
eo loco veritates
Anatomicas inferuiffet? nonne, fi brevitati duduiffet in calum-
niis erudandis, meliora praeftitiffet? fed multifaria arte laqueum
effugere, noder jam dudum edodus ed.
Notavit quoque nonnulla , quae extant in Epidolis nodris
potens ille Anatomida. impodibile enim credit Arterias Cor-
dis ita delineari fiojfe, uti eas exhibui, ipd hoc impodibile ede
ego quoque credo , mihi autem podibile haec fuiffe , demon-
ftravi ; fed audi , mi Corydon !tantifne negotiis implicitus es
ut tibi jam labilis reddatur memoria ? an ipfe non delineadi
Vafa Cerebri & innumera alia, quae hic praetereo? Ex. Gr. in-
tegrae Arteriae Magnae truncum cum fuis praecipuis didribu-
tionibus &c. cum tamen condet, quales difficultates occurrant,
quas hic non recenfebo. fi quis haec, uti decet, exhibere vel-
let, majora quam in Corde reperiret obdacula; fed video, te
pridinos nondum deponere velle mores , Sophida fcilicet ut
lis ; addis enim,quafi dixerim, me plene, &
perfecto exhibuiffe
aut exhibiturum omnia propofita vafa,ciim addiderim follicite.
Ut in ipfo textu videre potes , Fere ; fatis enim agnofcebam
vel difficillimum vel impodibile effe , Omnia exhibere, fi ex
calumnia, cujus te hoc quoque loco accufo, extricare te velis,
odendas locum quo fcripfi Omnia ; quae citato loco fcribis,
,

applices quaefo figurae tuae , in qua exhibetur Arteria Aorta


& in qua apparent praeterea Arteriae per Cerebrum difper-
fae , femotis membranis , Cerebri fubdantia &c. &me tum
nequaquam culpabis, quod talem confecerim Arteriarum Cor-
dis figuram. Sed uti L. videat, utrum Godefridus rede magis
delineaverit Vafa Cerebri, quam ego Cordis, exfpedo, ut ille
proxima Anatomia publica in fubjedo humano didinde con-
D % fpicienda
,

a3 Fre der ici Ruyfchii Refpon/io


fpicienda praebeat Cerebri Vafa , caeteraque cum figuris fuis
convenientia , ficuti ego viciffim de Cordis vafis , id me prae*
ftiturum, promitto.
Non etiam nunc difputo , utrum mea figura fit manca , ut
urget id e(t , utrum plene
, & perfede omnes ramulos etiam
minimos exhibuerim , illud enim non jadavi. fufficere exifti-
mavi, quod plures exhibuerim, quam ullus ante me, imo plu-
res, quam Bidlous hac quoque hora exhibere , ut opinor, po-
terit ; porro fufficere credidi fpecimen exhibuiffe , ex quo ta-
men fatis patet, quam male haec vafa depinxerit Godefriduss
nec minus tamen laudanda dida tabula , etfi in ea delineatione
ramuli nonnulli deficiunt ; nam ut ii deficerent , reptatum-
que caeterorum haud obnubilarent , {ludio repraefentantur &
nobis, abfcifii ; quod arcanum non percepit cenfor.
Praeter confuetudinem modefte , Modefius ille rogat Pag.
i?, quare in obfervationibus meis & alibi, V teros , Vejicas
felleas , Inteftina , aliaqne vifcera fine ullo vaforum Sanguifero-
rum vefigio exhibuerim . Refpondeo , in confcribendis obfer-
vationibus meis fcopum frequenter refpexi eo locopropofitum,
quod in hac quoque obfervatione feci , & quod vel de-
cennis puer facile viderit, animus hic non fuit , nec effe po-
tuit , Intefiina delineare Anatomice, fed tantum exhibere illud,
quod in eo fubjedo fefe praecipue praeter confuetam conffitu-
tionem offerebat, eo ergo nomine vafa non duxi addenda, ut-
pote ad fcopum nofirum facientia, hoc fi in tabulis tuis
nihil
obfervaffes mi homo , tam turpem &
honefto viro indignum
imo fcurrilem non commififfes errorem , nec genitalia petulan-
ter & obfcoene adeo delineari curaffes i ficuti inferius fufius
quoque notabo.
Hadenus , Ledor , quae confideravimus , Anatomica funt 3
aut faltem videntur ; caetera minus Pollicite ad examen revoca-
bo, ciim contineant plauffrum calumniarum atque injuriarum ,
quas injuriofus, redius dixiffem rabiofus , evomit : pag. enim
i, 2, 3. gladiatorio modo ad me affedat viam, omnemque fla-
gitiofae iracundiae fuae bilem plenis in me buccis erudat ; at-
que in convitiis alios lacerando fe turpem magiftrum &
audo-
irem non modo olim fuiffe , fed &
jam lupinam hanc nondum
exuiffe pellem , prolixe oftendit. perfricet itaque frontem No-
fter, fi quam habet , qui aliis fe honeftioribus obtrudere vult
ea a
Ad Godefridi Bidloi Vindicias. 29
ea ,
quibus jam ante multos annos fuit confpurcatiffimus. Ne
autem in convitiorum ex tam impuro ore in me efifuforum nar-
ratione longior fim,in limine exhibui fpecimina nonnulla quae
&
,

ut candido fincero animo dijudicare velis, rogo L. Candide.


Quis rifum teneat , ubi ait fe calumniis reponendis mihi non
,

effe parem? & pacificus ille me tranquilli-


interea Godefridus
tatis cenfet infenfijjimum hoftem , &
conqueritur de injuria libi
illata, haec fi ferre poteris L. , aeque feres Gracchos de fe ditio -

ne querentes. in memoriam quaefo revoca mi Bidloe , quo fu-


rore in me debacchatus fueris ante mearum Epiftolarum divul-
gationem, cum in Collegiis privatis , tum in Cathedra, ali- &
bi. fed quorfum ulterius rabies hunc pellit , quod fcribat me
obtreffatorem , neminemque me honeftum fu/picaturum &c. quid
hoc fibi vult Bidloe? an unquam talis rumor de me vagatus efl,
quod corruperim juventutem ? an unquam a Parentibus hac in
re de me inflitutae funt querelae? an unquam ego, ut mutatis
veftibus, meretriciis artibus indulgerent juvenes ,, impulfor ex-
fliti? an unquam ego miniftrum me praebui negotii illiciti? an
unquam ego diflidii femen jeci &
fovi inter Conjuges , aut
eonfanguineos ? certe me hoc nomine nemo falutavit unquam.
Nunquam quoque fufpe&us fui de meretriciis artibus , licet il-
le, pag. 14. me meretricium adhibere fucum dicat, haud illi- ,

benter palmam cedo meretriciis in artibus experto Noftro, ut-


pote qui ad unguem callet Corinnam tunica fpoliatam loquen-
tem, feu ejus verficulum non inepte hic loci , fed fatis impu-
denter in fcenam producit.

Naturam expellas furca, tamen ufque recurret.

Mene infenflffmum hoftem jludiorum vocabis , tu ? erras in per-


fona , tangit hoc alium quempiam , qui infenfiffimus eft
&
omnium ordinum ftudiis, qui nec Ecclefiafticis parcere folet,
fed gefiiculationibus fuis ,
quantum in fe efl , reverendum
illum ordinem proftituit ; erubefcat igitur ,
qui expallefcere ne-
fcit ?

Addit jam relatis , me differiis profcindere Viros moribus &


induftria me meliores ; 6 candidum pacificum , & immaculatum
,

pe&us! judices inter te & me fint Amftelodamenfes , Leiden-


fes, Hagienfes , quibus cogniti tui mores, cognita tua eruditio.
D 3 Nec
U.3
o Frederici Ruyfchii Refponfio
Nec refponfione dignum exiftimo , quod Braelettorem me
voces; quid, fi te quoque Leftoris ornarem titulo? qui inte-
rim dubitat, utrum titulum , quem praefixi Epiftolis caeterif-
que fcriptis , jure an injuria adhibeam confcendat Curiam,
,

& videat Ampliffimos Confules me Profefforem creafle.


Nolui quoque refpondere ad ea , quae pag. 14. de Balfama-
tione mea garrit , ubi fupponit, balfamata mea cadavera , fi ae-
ri exponantur cum dedecore ob dubia iri faeda nigredine, an
,

ego unquam affirmavi omnis generis praeparata aeris aeque


ferre poffe injurias ? funt , quae aerem ferunt, & a 34. &
pluribus annis tulerunt, & tamen nulla faeda nigredine obduda
funt; funt etiam alia, quae, ni fervarentur arte alia, minus
nitida manerent, fed an hoc in quaeffione ? attamen expertus
teftor & demonftrare aufim fmgulis horis , noftra haud in ni-
gredinem abiiffe , ringente etiam Bidloo , fuis cum muffitato-
ribus, hujus artis imperitis. Sed cum adeo crocites de expo-
fitione in aerem, optarefne Tu , quem fama adeo celebrem
reddidit , ut quis aeri exponeret artes tuas ?
Minio , Cerujfa , Cocco adulterari cadavera mea , porro cla-
mat. nonne perinde eft , quo artificio confervem ? quo ritu id
fuccedat? modo inviolata maneant ; certe, dum fua in medium
proferre vult, luculenter oftendit, fefe ea in arte plane effe ru-
dem ; fed erro forfan gloriatur enim noftras artes fibi ejfe co-
:

gnitas , & loquitur de fuo Spiritu Balfamico. detur , ipfi effe


cognitum , quid refert ? quis invidet ? non ego equidem invi-
deo, miror magis; verum contrarium oftendi in Epiftolis, ple-
nifque parafangis rem fefe aliter habere edocebo , ubi commo-
dum erit, ignofcat igitur Bidlous , quod fidem non habeam
hifce jadationibus abunde enim fcio, pleraque, quae in Mu-
:

faeo ejus pauperculo inveniuntur , non effe ab ipfo praeparata,


fed aliunde arceffita. Sed ftudiofis fuis tradidit Spiritum Bal-
famicum , credo ; nam &
01 Terebinthinae eft fuo modo Sp.
.

Baifamicus; an haec eft quaeftio noftra? an hoc probat, Sp.


ab eo traditum eundem efle , quem nos adhibemus ? id quod
requireretur , fi inde pateret , noftras artes ipfi effe cognitas. Sed
quis non fatis aperte videt , quam fallax haec fit ipfius propofi-
tio : Docuit ftudiofis Sp. balfamicum fed qualem, qui a faeda
. ,

nigredine fubjefta confervare nequit, noftra vero ars id potelt


praeftare ; viden ergo differentiam ? Aft licet re&e conferven-
tur
,

Ad Godefridi Bidloi Vindicias. 31


tur a me fubjefta , Cadaverum decoramenta ipfi difp licent. ad-
dere tamen ipfi placuit per Ironicam locutionem , haud inju-
cundum tamen oculis &c. Nihilominus accufator in promotione
publica politiflime , fcenae indar , Auditorium Academiae ita
ornari curavit, ut potius Mulleorum atque Hiftrionum pegma,
in quo ludi folet Bidloi Phaeton,qu&m Auditorium Academiae,
videri polFet fed hoc forfan
; &
alia folum Bidloum decent.
Verum longe gravior eft accufatio , quam profert , ubi feri-
bit, me petulanter egijfe de Genitalibus muliebribus &c. Certe
quis mecum non miratur, Bidloum me petulantiae accufare?
me forfan fui fimilem credit. Qui autem Bidloi mea afta &
norunt , iis judicandum relinquo , uter noftrum damnofae pe-
tulantiae exhibuerit fpecimina? quod fi in illum telum hoc jure
'

merito efle convertendum, ipli demonftrem ; quibufnam, ob-


fecro, diverticulis &
flexionibus femet ipfum purgare fuftine-
bit? Sed ecce, te met pfum, petulantiflime Bidloe, hujus cri-
i

minis accufandum , oftendam. dic mihi quaefo ? quid flbi volunt


pudenda in Fig. tuis obfeoene adeo delineata, eoque loco, ubi
ne verbuium quidem de iis partibus profers ? nonne ut oeftro
venereo ipfemet percitus , calcar adderes fociis &
familiaribus
tuis voluptuariis? Vide in Bidloi Anatomia , Tab. 31, 33,41,
54. &c.
Parum vero proderit dixifle de Bidloo id quod omnes du-
,

dum norunt ;
praeftat utremoveam & me crimen quod viru-
,

lentus ille accufator cum quadam fpecie veri evomere cona-


tur. Scias igitur L. juflii Amplis s. Consulum hujus Ur-
bis, mihi quoque in ufum obftetricum (ut ante diftum) im-
politum efle , ut Anatomicis perfungar difleftionibus
obftetriciis artibus illas inftruam , quibus nulli admittuntur
viri, nifi Collegii Medici Infpedfores , atque Collegii Chirur-
gici Curatores, inter quos Infpe&ores quoque Godefridi frater
numeratur. In ejufmodi demonflrationibus alio modo agi de-
bet, quam in Anatomia, quae inftituitur in gratiam ftudiofo-
rum: & in hoc obftetricum conventa non eas perpetuo adhi-
bendas efle circumlocutiones, quas in aliis adhibemus difleftio-
nibus, quis dubitat? quis aegre feret, quod in conventu annofa-
rum illarum mulierum, quo rem diftinfte magis intelligant , ubi
res exigit, Scapham Scapham interdum dicam ?'In caeterismeis,
quas publice peregi, difle&ionibus nullis nifi verecundis, quan-
tum
3z Frederici Ruyflchii Rsjponjh
tum locus & tempus juffit , ufum me fuiffe verbis memini , nec
quicquam pronunciavi , quod carpere pofflet noder modedus'
atque caltus , caditatifque fautor atque defenfor nunc acerri-
mus. Brevi forfan novam pro obdetricibus celebraro Anato-
miam. Denuo tum fcribere poterit , me non fatis modede
egiffle , filendo fcilicet , demondrationem fuide pro obdetrici-
bus.
Nec tantum me petulanter agere , fed &
ineptias obtrudere
notat Tyronibus Anatomiae-, illum contra folida, incomparabi-
lia traftare , tedantur ejus frequentia collegia magnus nume-
,

rus dudioforum, ipfius profundam efflagitantium fcientiam &


fidelem inditutionem. ita enim nobis referunt dudiofi, erudi-
tiores tali praeceptore, tum Germani, tum alii Leidam, Mu-
larum fedem , ob Godefridi negligentiam &
imperitiam relin-
quentes ; fed haud vacat exiguis illis adede exercitiis Archi-
anatomico nodro.
Gravis pene exciderat obfervatio , qu&m ille pag. 18. Vind,
proponit. Experientia inquit , conflat , Arterias ab majoribus
in minores rumificari , hac vero in delineatione ramuli quidam
ab minoribus in majores abeunt. Patet Bidloum cum fuis adju-
toribus nec intellexiffle, nec obfervaffe, quid fiat, ubi notabilis
contingit Anadomofis Arteriarum cum Arteriis ,
quod oden-
dere podum ad oculum, fed quid haec culpo in homine, cui
jam, ut ante quoque monui , labilis redditur memoria ? fecus
meminifflet idem exdare plurimis in locis fuis in tabulis Anato-
micis, Tab. fc: 36. Fig. 1. in Arteriae Magnae fydemate, ut &
in vafis per duram matrem difperfis , ne dicam de vafis fangui-
neis per chimaericas &
nunquam vifas Glandulas Corticalis C e-
rebri fubdantiae diffleminatis. Vide praeterea Tab. 4. Fig. 4, y
& 13. Tab. 5-.Tab. 7. Fig. 1. Tab. 8. Fig. 1 & z. Tab. 9.
Fig. 6.
4 & y.
Fig. 1, 3, Tab. 10. Fig. z. Tab. 47. Fig. z. &c. Sed
quid huc voco figuras in tabulis ejus exhibitas ? adeamus Figu-
ram i am Tab. 3. Vindic. ubi idem obfervabis in Arteria Sple-
.

nica non folum humana, verum etiam vitulina.


Magno boatu etiam multa nugatur de Cerebro brevi temporis
[patio lubfi dente, ejuflque circumvolutionibus ; de defle 51 u vefti-
giorum E)urae Meningis , &
quae nugarum plena alia. Nempe his
omnibus odendit , fe non fubtilem, fed valde crafflum effle la*
nionem cum ea exhibuerim publice ,
» &
porro exhibere para-
tus
Ad Godefridi Bidloi Vindicias « 33
tus fim in ipfis fubje&is eadem
,
illa quae in figuris meis reprae-
fentavi , licet haec in fubjedis offendere atque
demonfirarenon
valuit Bidlous, quod non miror; fiquidem non Thrafonicae,
ipfi familiares, fed Anatomicae , ipfi incognitae , ad id requi-
runtur artes.
refpondeo ad captionem , quam infiituit in nofira ver-
Non
ba, ubi fcribo, nulli hoc notum &c. quis enim mecum non mi-
retur crafiiffimi lanionis Bidloi intemperiem ? Aut cui igno-
tum effe poteft , illum loquendi modum non determinare,
utrum alicubi quis haereat illud qui cognofcat
, impoffibile ;

enim reor in hominum animos penetrare, ut ex iis certi fimus;


fed ufus invaluit, ut dicamus, ignotum efi ubi id nondum eft ,

delineatum , aut fcriptum ,


vel potius typis promulgatum, in
eam quoque fententiam id expreffi. Bidloi idcirco partes erunt
recenfere eos , qui id notarunt j quod ipfi , ut iis
,
qui a &
confiliis ipfi fuere ,
haud difficile effe , reor , fi adeo notum id
fit. Vide L. B. quantillum criminis iterum ego commiferim in
oculis inepti & infulfi iftius cavillatoris.

De Profefforibus multa promittentibus, pauca praedantibus’,


in epiftolis quaedam in genere dixi , nullo adjefto nomine,
nofter confcientia conviddus, de fe fabulam narrari intelligit.
fithoc in eum di<d um. quomodo refpondet ? ait ,feplura cadavera
fecuiffe, &c. an hoc in quaefiione ? quaeritur quot fecuerit pu- ,

blice in Theatro Anatomico ? enumeret , fi placet proxima ,

Anatomia , quot publicas inftituerit feddiones. Me ergo non


tangit, ubi ait, plura fe diffecuiffe.
Pag. 4Z. ait , me iterum ftrinxiffe ficam , decimam parare &
injuriofijfimam epifolam. Res levis videtur Bidloo, ficam firin-
gere. Quis autem tibi, monitor dexterrime, fuggeffit de epi-
ftoladecima? prodeat , accufabo eum , ficuti te dudum accu-
favi, mendacii ; &
aeque difficile erit ipfi , ac olim tibi , eam
removere infamiae notam.
Prudentiflimus ille qui per totum vitae decurfum ubique
,

tam pulchra vitae fuae exhibuit fpecimina , me per Ironiam vo-


cat prudentem. Adeo faltem prudentem me ha<denus geffiffe
mihi confcius fum , ut & fcurrilibus &
fceleribus abftinuerim
manus, candidam hic meam tibi habeas confeffionem, huic fi-
dem habere poteris tuto viciffim non denegabo ego tuam ad-
;

mittere confeffionem , ubi te ferreum non effe fateris ; nec fa-


E cilb
. ,

34 Fr e der ici Ruyfchii Refponfo


cile inducar, ut te ferreum credam, quod fi talis edes faftus
in imrnenfum edes immutatus , cum ab- omnibus femper accufa-
tus potius fueris levitatis fecundum omnia praedicabilia, fimili
modo perfuadeor a Bidloo, ubi fcribit, fe poffe pati invidiam.
quae enim ratio dubitandi rellat, ciim innumeri mecum exper-
ti fmt quod hofpitem illam diu in fmu foverit,
,
fecum ubi- &
que circumduxerit fibi adhaerentem comitem.
Ultimo, ubi femit in Anatomicis fe cecidide caufa rurfus ,

diverticulum quaerit, atque litteraturam meam carpit Bidlous,


litterator eximius qui videri vult, me accufat infamis Barba-
riei hoc loco repetat, &
fecundum artem canat noder Phaeton
elogium

Tonforis Licini cacationes ,


Tergendis natibus dicata charta.

Quis, haec qui legerit, &


Godefridum aliunde non norit, non
credat, illum longe diftare, imo &
abhorrere a Barbarie? fen-
tentias enim loquitur ; novit Afranium ; familiaris ipd Cato;
repetat itaque ex Catonis diftichis , hanc ubi legerit meam re-
fponfionem,

Quod merito pateris patienter ferre memento :


,

Quumque reus tibi fis , ipjum te judice damna.

Scias mi Godefride , quod temporibus peccata lateant, & pa-


teant tempore.
Sed ferio ut agatur de rebus feriis , fateor L. me plus tem-
poris impendide Anatomiae , quam cadae Latinitati, nec me
tam follicitum fuide de Latino fermone , quam de rebus, quas
propoiui in confcribendis Epidolis &
Obiervationibus. Non
quod laudi haec mihi ducam, fed fpero omnes, qui fciuntquam
exiguum nobis detur otium , benigne hoc excufaturos , o- &
ptaturos potius, ut res Medicis &
Chirurgis utilidimas verbis
minus politis tradam, quam ut in totum hunc ob defe&um eas
fupprimam. Scias tamen , etiam in hifce , deuti in aliis Bid-
loum virulentiam & fallaciam adhibui Ife , more ipd confueto.
Quapropter ad fingula refpondcre fuperfedebo. fatis fore cre-
do, d in uno atque altero exemplo eum faidtatis atque malitiae
con-

-
-
.
,\
-

ad Godefidi Bidloi Vindictas. 3$


convincam’ Hoc vero ut pateat, confer quaefo, quae citat ex
Epiit. 3. lin. 20. quafi fcripfiflem confervandi cadavera , qua-
rum &c. cum in Epiit. loco citato ab eo Pag. 9. lin. 20. legatur,
confervandi cadavera , gnarum &c. fcilicet Bidlous fe gnarum
jaftaverat, &c. Pag, 55. lin. 25*. male citat obfervationem ,
fcribit enim Pag. obferv. 84. &
eft obfervdtio 33. pag 43 c. , &
occafione me fcripfifle affirmat, brutotum , facile , profejfor &c.
quis non videt, qu-Am futilia haec fint; cum facile pateat, vitia
haec effe Typographica , quod frequentilfime contingit , in &
primo exemplo pro / ede ponendum, tum erit occafione in
s ,

fecundo pro t, r, tum erit brutorum , in tertio pro s, / tmn


erit facile quarto pro x, f, tum erit Profejfor quid vide-
i in ;

tur ,L. hoccine eft Milium perterebrare et torno


,

sculpere? ut ait, pag. 22. u °d. fi hoc modo cavillari ani-


Q
mus eftet, quid refponderet Bidlous, fi dicerem in ipfius Vin-
diciis occurrere innumeros tales errores &
multo graviores, V.
Gr. Pag. 3. lin. 8. me malle ab Ruyfchio audire Leno quam ab
Viro honeflo maledicus , pro me malle audire Lenonem , quam d
Viro honefo maledicum : non omnino male Vernacula noftra
lingua dicerent aliqui die Kaerel is mal. Pag. 12. lin. 2 pofle-
, .

ritati dignijfma , pro poferitate. Credo tibi adjeft. dignus &


indignus regere Dativ. ex Nova tua Grammatica. Pag. 3. lin. 25*.
Sed lubet nec licet pro , nec lubet , nec licet. Pag. 14. lin. 25.
,

Rumpere ilia pro rumpi ilia , rumpantur ut ilia Codro. Pag.


lin. 13. fecundum me, verus Bidloo dignus Barbarifmus. Pag. 17
lin. 19. Credo quod fic , egregia locutio folo Bidloo digna
!

Pag. 3. lin. 10. Ganionem pro Ganeonem Pag, 10. lin. 8. narra-
verim quod fum profejfus, pro quod fm profejfus. Pag. 17. lin. 8,
,

nondum eenforem demitto incautum , pro cenforem incautum di-


mitto. Hifce addere poftem feriem fefqui pedalem, fedfufficiant
pro fpecimine haec pauca. Pag. 32. lin. 21. dee[fum pr odecejfum,
Pag. 30. lin. 12. benivole pro benevole. Pag. 49. lin. 6. OEfo
phagnum pro oefophagum. Pag, 49. lin. 16. Brachia pro Bron-
chia. Pag. fy. lin. 6. hii pro hi. Pag. yy. lin. 17. ab pag. 720.
ad 336. &c. quis talem numerationem audivit? Scaterent ipfius
inauguralis oratio , aliaque fcripta pluribus mendis , nili a pru-
dentioribus fuifient caftigata , aen de Bennebroeker Laen. Sed
poltremo deprecari veniam necefie eft, quam non denegabit,
ut fpero , clementiflimus &
manfuetiftimus ab incunabulis
E 2 D,
,

36
Frederici Ruyfchii Refponpo
D. Godefridus ,
quod in hoc quoque fcripto non
Latine fatis

pro delicatis ipfius auribus fcripierim, praeterea errores Ty- &


pographus commilerit , qui poftea enumerabuntur. Si qui alii
occurrunt, pro confueta benignitate corrigas, rogo.

SUCCINCTA REPETITIO V V

eorum , quae in hac refponfione continentur .

In praegreffa defenfione contra Bidloi ineptas animadver-


fiones &
infulfas detoriiones , ample fatis declaravi expofui &
illius in me &
mea fcripta livorem, cum autem fciam, Ledo-
rum forte dari nonnullos , quibus tam larga eriftica Iedio falti-
dium parere facile poflit hunc annectere placuit Elenchum,
,

ex quo fuccinde & uno quafi intuitu controverfiae noftrae fe-


riem perluftrare poteft Benevolus Ledor.
Pag. 4, 5”. & feqq.
agitur de Glandulis cutaneis , quas Bid-
lous pyramidales delineat
& idem de illis Malpighium ftatuilTe affirmat. Ego
autem clar£ demonftro
i. Bidloum integram quaeftionem dolofe immu-
tare, aflute vel negligenter declinando fcilicet a Glandulis , de
quibus tantum quaeftio fuit , ad Fapillas malitiofe confun- &
dendo fuis in vindiciis duo haec corpora acfi unum idemque
,

eflent ; cum tamen vel pueris notum fit , Glandulas & Rapillas
ditias duo diltinda effe organa.
z. Me in publica Anatomia, neque de Rapillis py-
ramidalibus egifle , neque in Epiftolis de illis Glandulis fermo-
nem fecifle praeterea oftendi Malpighium nunquam illas
:

Glandulas dixiife pyramidales .

Pag. 7. Agitur de membrana Cerebri media , .Arachnoidea


ditia atque offenditur Bidloum callide. immutafle quaeftio-
•,

nem; illam enim refert, acfi in eo reprehendiffem , quod ali-


quam tantum portionem illius membranae exhibuiitet. clare au-
tem contrarium comprobatur; non enim eum infimulavi,quod
exiguam tantum portionem , led quod tam magnam hujus mem-
branae portionem , &
quidem cum confpicuis fuis vafis fangui-
feris , delinearit, quod fieri poffe negavi, quia tenuis nimis
fit , ardiusque cohaereat cum Meninge tenui quam ut ingens
,
;

Ad Godefridi Bidloi Vindicias 37 .

adeo portio feparari poffit ; cujus tenuitatem cohaefionem &


praefente etiam Ridloo Profeflore publice offendi.
Refpondi deinde ad obje&ionem quam appofuit , fibi ni-
,

mirum aeque licitum effe portionem Membranae Arachnoideae,


ac mihi licet portionem Membranae Pleurae , delineare. Sed
notavi differentiam cum nemo , nifi in arte Anatomica Bar-
;

barus, ignoret, Pleuram effe Membranam denfam facile fe- &


parabilem; Arachnoideam contra tenuiflimam , piae matri &
adhaerentem , &
per confequens non ita feparabilem , ut tan-
tam nimirum portionem exhibere quis valeat ea facie , qua
Bidlous eam delineavit.
Non multum relpondere hoc loco libuit ad ea , quae fabula-
tur de Membrana Amnio &c. cum Bidloi acutus fallendi
animus eo folummodo intentus videatur, ut impune agitatione
novarum quaeftionum ex anguffiis elabatur.
Pag. 8. Atffum poftea de diflribntione Arteriae magnae. Con-
querebatur Bidlous , quod dixiffem male eum delineaffe ,

Arteriam Aortam, diflolvere hanc accufationem ffuduit hac


ratione, dicens
1. Amftelaedami illam ab alio
tali divifione quodam
&c. quali & Bidloo
delineata exftat , fuiffe demonffratam
quam declarationem falfiflimam &
fidam effe, offendi hifce;
Quod alii, mecum praefentes ea in Anatomia,de qua
loquitur, Amftelaedami habita, id demonftratum non viderint?
nec ego id viderim * licet Bidlous abfens id demonftratum
fuiffe teftetur. Cui potius fidem habendam credis , Candide
Ledor ? teftibufne oculatis pluribus , an aurito uni & abfenti?
Sed detur hoc ea tamen lege , ut Bidlous hujus erro-
ipfi;
ris accufatus, ipfemet talem Aortae divifionem ,. ita progredien-
tem , 5f> talem Jitum habentem , qualem fuis in figuris reprae-
fentavit, quoque offendat publica in Anatomia.
Refpondi quoque ad effugium , ubi fagax ifte homo notat
inconftantem &
inaequalem diftributionem de Mammariis
tanquam naturae lufum , Bidloum autem ea, quae de Aor-
ta habet, pro naturali ftatu pofuifte addidit praeterea in mino»
:

ribus vafis lufum occurrere frequemiorem , in radicibus , &


praecipue Aortae, rariffimum.
Nec ipfi praelidio effe pofie, quod excufationem hanc addu-
cat , fcilicet quod Vefalius & alii illud fecum teilentur, Ete-
E 3 oim ;
, ; ; ,

33 Frederici Ruyfchn Refponfio


nim concedatur, Vefalium & caeteros idem illud habere,
licet
tamen, quo modo ille fefe ex hoc labyrintho extricet, non vi-
deo, d quidem adjecerim, mea fententia etiam errare eum qui ,

cum Vefalio, qui cura caeteris errat. Negavi tamen Auditores


jam diditos tam erade & putide errade , quiim Bidloijs er-
ravit ; &
dixi , eo etiam concedo , tantummodo fequi , quod
Bidlqus ex malis pejores confecerit figuras; quandoquidem
in aperto eft illum multa ab aliorum potius liguris quam e
fubjedo humano defumpdde delineade. &
P. io. & feqq agitur de Liene
. humano ejufque conflit utione .

Bidlqus illum cellulofum, fibrifque tranfverfalibusindru&um


delineavit, defumens figuram e Liene vitulino, &'ejus portio-
nem, ac fi integer humanus edet Lien , orbi literato obtrudit.
1
'

Adducit porro nonnulla ex Malpighio , quae folvuntur: Prae-


terea carpit Vitilitigator , quod ego olim quoque fcripferim
Lienem Glandulofum &c.
Refpondeo, me olim quoque aliorum vedigia fecutum, cor-
pora nonnulla perperam pro Glandulis habuide , quae podmo-
dum examine pro nova mea methodo indituto , deprehendi ,

non ede dicenda Glandulas, fibras transverfales , & cellulas.


Pag, 13. & feqq. loquimur de Veficulae Felleae radicibus ;
& odendimus illum hanc quaedionem pro caufa fua confufe
propofuide ut occaecaret Ledorem.
,

Quo haec confpicue pateant, dedderavi unicum illud, nem-


pe ut Bidlqus in publica Anatomica demondratione in fub-
jedo humano exhibeat ea corpora , quae delineavit , tanquam
radices e fundo Felleae Vedculae emergentes, ede veras Ved-
culae Felleae radices, non vero dbras, vafa fanguifera, vel al-
terius alicujus naturae
Odendat praeterea ea vafa revera effundere contentam Bilem
in Vedculae cavitatem. Ego demondrare fufeepi, ea non ede
bilaria vafa, fed longe alterius naturae, quod jam dudum quo-
que probavi.
V
Pag. 14. De afs Fer icar dii d Bidloo delineatis egi
Urget haec delineade.
ille, fe vafa
Cui refpondeo, haud illud in quaedione ede: hanc &
proprie ede controverdam patet ex meis verbis , fcilicet utrum
rede, & uti in datu naturali fefe offerunt , illa delineaverit
quod negavimus ; &
nunc etiam negamus.
No-
,

Ad Godefridi Bidloi Vindicias. 39


Notatur praeterea, quam callide Bidlous a propofita quae-
ftione recedens, novas perpetuo moliatur &
excitet controver-
fias, de quibus inter nos quaeftio non fuit.
Pag. 15. Producitur quaeftio de foraminibus in Corpore reti-
culari Malpighii ; &
offenditur extra quaeftionem id effe Ni- ;

hilominus tamen Bidloum erade errare, ubi putat haec deli-


neari non poffe, quod facile figura earum immutetur , d ccm -
preffione , contorfone , aliifve caufis. monetur infuper, fi Bid-
loi argumentum procederet , nec Os , nec Nares, imo nec
ipfa Vafa fanguifera delineari polle , quia eodem plane modo
immutantur.
Eadem Pag. demonffratur ejus fallacia , quod immutaric
figuram in fua Anatomia exhibitam , qua repraefentantur Papil-
lae &c. & offenditur praeterea hanc quoque figuram in Vindi-
ciis effe fallacem, doloque confidam.
Pag. 1 6. Exponitur , extra conlroverfias noflras effe , quae
de Cuticula exficcata garrit , & tamen cenfetur ,
quod innuat
Mercurium fuere per Papillarum Pyramidalium foramina cu- ,

jus rei probatio defideratur.


Pag. 17. &18. Fidelis exhibetur narratio earum rerum , quae
contigere hic Amftelaedami in publica demonffratione Anatu
mica, praefente Bidloo.
Pag. 19. Agitur de L) mfhaedudibus ante 30. annos d me deline-
atis : ubi infulfa intemperie carpit , quod majora illa vafa inHepate
equino delineaverim, qu&m pro proportione delineari debuerint.
Cui refpondeo , me expreflis verbis eodem in Libello Le-
dores praemonuiffe ; Hepar illud effe equinum , minorique
forma ,
quam naturalis alias Hepatis illius moles eff in figura
illud delineari; & id varias ob caufas, quod
refpexerim fcilicet
exigui illius libelli formam ,
quae non videbatur admittere ju-
ilam naturalis Hepatis equini delineationem ; attamen Lymphae
dudus cum Valvulis me exhibuifle fuo in flatu naturali ,
quia
id libelli forma non prohibebat.
Deinde fcopum meum non fuiffe , delineationem Hepatis
proponere, fed Hepatis Lymphaedudus tantum, addidi, me
eos adhuc eodem in flatu confervaffe , & unicuique videndi
cupido illos offendere poffe.
Notatur praeterea ingens hallucinatio B idlox , in nova fi-
gura Vindiciarum commiffa,
Pag,
: ; ;,

40 Frederici Ruyfchii Refponfo


Pap. xo. Refpondetur eodem modo ad ea , quae garrit de
proportione Venae Cavae a nobis de lineatae fimul etiam propo-
nitur vitioja Hepatis delineatio quae habetur in magni Bidloi
magna Anatomia.
Pag. xi. Refpondetur ad fugillationem delineationis meae
Afperae Arteriae quod fcilicet in pojlica quoque parte annulis
;

eam delineaverim: nempe


i. Negando, quod plen£ fic repraefentetur.

x. Demonflro , fculptorem eam aliquantulum latio-


rem & non fatis umbratilem expreffiffe.
3. Eam defumptam fuifTe , dico; in
e vitulo juniori
quo fubjefto integram fere Afperam Arteriam ambire videntur
annuli , ejufque apparentiae caufam contractionem fuifTe de- ,

claro, eamque ita delineare mihi licuiffe ; cum non ex huma-


no corpore "defumptam Afperam Arteriam fuifTe addide-
illam
rim; Bidloum vero quae brutorum funt, pro humanis hic
,

illic in figuris contra datam fidem delineafTe, notavi.

Pag. xx, Refpondeo ad objurgationem , quam mihi objecit


de omijjione Cartilaginum Bronchiorum & prava Afperae Arte-
riae delineatione explicans nimirum, fcopum meum non fuif-
fe Afperae Arteriae caeterarumque partium eo in libello accura-
tam fiftere Anatomiam ; & infuper in fubjeCto propofito Carti-
lagines bronchiorum in flatu naturali non apparuiffe oculis nu-
dis & memorato.
in taii fubjefto
Eadem Pag. refpondeo ad ea , quae dira vociferatur voce,
quod nimis temere dixerim fummum ramum Arteriae Afperae
Jolis in Vaccis & Vitulis reperiri cum ille contra , in Ovibus
;

eum quoque reperiri affirmet. Videlicet


In Ovibus lobum non plane convenire cum aliis
quod , me proxima Anatomia oflenfurum , promitto.
,
Pag. 23. Refpondeo ad corre&ionem , quam objurgatorio
fono in me effundit, quod dixerim exortum Arteriae Bronchia-
lis effe curvo-obliquum , quem Rectus ille femper reffilineum
exiflimat. dico nempe me faepius obfervaffe & me notatum cur-
vum * me proinde tamen non affirmare eum femper! aequali ,

modo progredientem inveniri ; etenim in his minoribus vafis


certe frequentiorem faepius effe naturae lufum quam in Ar- ,

teria Magna , concedi poffe , neminem effe negaturum.


facile
Pag. 24. refpondetur ad reprehenfionem , quam exagitat,
quod
,

Ad Godefridi Bidloi Vindicias. 41


quod dixerim demondratione, eandem ejfe fanguinis
in publica
conjlitutionem in Bronchiali & Pulmonali Arteria.
Scilicet falfum id ede, quod abfolute id dixerim ;&
quod id a mufiitatoribus ipfi tunc abienti mutilatum & detor-
tum fuerit relatum ; praeterea me ea verba , quae tunc protu-
li, non ede repetiturum , donec ille refponderit ad errores ,
quorum aperte conviXus ed; me enim videre, eum perpetuo
novis fuis fixionibus id agere , ut ex angultiis , in quibus hae-
ret , facilius elabi podit.
Cenforia fua virga dignum judicat , quod etiam ego de A-
neurifmate &
aliis lcripferim quia jam multi auXores ante me
;

fimilia notarunt. Quam cenfuramfequentirefponfioneremoveo


pag. fcil. xf. Verum fi fcribit Bidlous, fequitur exinde
1. Aliorum obfervatis confirmari nodra.
i. Demondro , licet alii eadem traXaverint , illos
tamen non eodem modo id fecide me enim aliis ufum fuide
;

admonitionibus, remediis, & indrumentisj neminemque ante


me Aneurifma curajfe per annulum.
3. Ob oculos pono ,
quomodo Bidlous maligno
animo alios, qui obfervata , ab fecum communicata, col-
aliis

legerunt, laudibus evehat , me autem deprimat, & culpatione


dignum cenfeat , licet ego propria mea obfervata eaque figuris
& monitis magis ditata, exhibuerim.
Pag. 17. notare placuit , eum praecipitanter nodras pervol-
vide obfervationes , nec ad praecipua attendide.
Praeterea,. B id loum paucis tantum in locis citare obfer-
vationes ex auXoribus, plerifque autem locis ejus apparere pe-
nuriam.
Pag. ^8,& 19. Ubi agitur de fterilitatelk va/is Cordis , nota-
tur illum, pro more Bidloiano confueto, cailide dolofe &
nodra detorfilfe verba, quod quacumque in pagina notari de-
beret.
Notatur porro ipfum integros auXorum indices perquifivide
, non vero ipfasperlegide obfervationes.
vel potius evolvi curade
Pag. 30. redditur ratio, quare vafa fanguifera non addide-
rim , ubi noto obfervat delntejlinis , utero , &c. maleadeXis.
nimirum me folummodo tradere voluide in illis partibus p. n.
in propofitis fubjeXis occurrentia.
Pag. 31. & feq. removentur calumniae, quas Bidlous
F lar-
:

4^ Frederici Ruyfchii Refponfio


largiter in me effundit ; &
refpondetur fimul ad ea , quae con-
geffit contra noffra praeparata.
Offenditur fimul Bidloi effrenis petulantia.
Pag. 34. ad ea, quae de Arteriis notat, quod [c. femper a
majoribus in minores ramificentur , refpondeo, contrarium ap-
parere ex figuris Bidloianis, atque eum hifce in Vindiciis
non cogitaffe, quid contingat, ubi notabilis occurrit Arteria-
rum cum Arteriis Anaffomofis.
Judicet jam L. num Bidlous fleterit promiffis.
Promiferat enim fe vindicaturum, de quibus a me fuit no-
,

tatus, & praeterea fidem dederat, fe notaturum errores, in A-


natomicis a me commiffos. interim patuit. Candide L., quam per-
petuo ifuduerit Bidlous recedere a controverfiis Anatomicis,
quae cum frudtu agitari potuiffent inter Anatomicos. Lxcufabis
itaque facile , fi impoiferum praefcindam omnem occafionem
nollro convido cavillatori, horas Anatomicae inquifitioni deffi-
natas, nobis praeripiendi ,non tamen detredaturus plenius refpon-
dere, fimulac in anat. pubi, in fubjedfo humano offenderit
1. Glandulas cutaneas pyramidales effe, uti eas pronun-

tiavit, & delineavit.


x. Quae de Membrana Cerebri mediaf. Arachnoidea,
ejusque vafis fanguiferis in Figuris fuis repraefentari curavit.
Aortae diifributionem ,
3. &
divifionem. Figuris fuis
convenientem.
4. In Liene humano, cellulas, fibras tranfverfales, Glan-
dulas, aut medium illud, de quofomniat, inter Venam & Ar-
teriam.
y. Radices Veficulae Felleae e fundo emergentes, ficuti
eas delineavit; fci-1. ea organa, quae pro radicibus delineavit, re-
vera effe radices Veficulae Felleae, e fundo emergentes, con-&
tentam bilem in Veficulae cavitatem effundentes.
6. Vafa fanguinea talem obtinere reptatum fub Papillis
pyramidalibus Glandulisque cutaneis , qualem iis affinxit Glan-
, ;

dulasque inter Papillas fibi invicem itaconfitas, uti eas delinea-


ri curavit, una &
capillamenta vafculorum aquoforum Glan-
dulis interpofita.
7. Mercurium fluere per ipfa Papillarum pyramidalium
foramina.
8. Arterias per Cerebrum d-ifperfas , femotis membranis.
Gere-
,

Ad Godefridi Bidloi Vindicias. 43


cum figuris fuis convenientia &c.
Cerebri fubftantia , caet eraque ,

Magis magisque confirmor in propofita mea fententia, nihil


impolterum reponere Bidloo, priusquam haec praeftiterit& ea,
quae jure ab eo praeterea exegi; eo quod magis magisque video, id
ab eo agitari , ut a negotiis ad cavillationes & (currilia me abripiat.
Etenim pofiquam eousque progrefius eftem, hac in refpon-
fione, ut de imponendo fine cogitare inciperem; ex latebris
denuo me adoritur quidam fcurra, alterumque quendaminme
quo quid ille moliatur , facile video. B. L. ini-
conjicit libellum , in
quo ne animo, rogo, quod illius au&orem in numerum
feras
fcurrarum collocandum cenleam illorum enim proprium e fl, nul-
:

la rei habita ratione , in jocum & rifum convertere res, per fe ferias
atque utiles. Eodem modo nofter prodit, atque id agit, non ut
aperto Marte rem defendat (icit enim, id praedare fe non pof-
fe) fed ut praefligiatorum more oculis Lecforum caliginem of-
fundat, rifu propter quisquilias ejus in medium effufas excitato?
quominus eluceret , quitm turpiter caufa cadat Godefridus. Or-
dine fuccinfte tamen rem proponam.
Haud ignorat Leftor Candidus, me olim interje&a annorum
ferie obfervationes Anatomico-Chirurgicasmeasconfcripfifle&
poftmodum edidide. Variae quoque \ diverfis tempore lo-&
co vario ad me fuere confcriptae Epiftolae de rebus Anatomicis,
quibus ego refponfionem fubjeci, illasque poftea typis manda-
vi ,
parum attentus , (quippe de ftyli elegantia minus folicitus
quam de rei edentia , ) an una eademque vox occurreret faepius
& a fcriptoribus fubinde plus femel adhiberentur vocabula, mi-
rum, mirabile , miratu dignum &c. Ex Gr. Obfervatione pri-
ma , exflat mirabilis calculorum feffio in Offogenaria. Obfervat.
35-. mirari fnbit , os uteri internum in partu prolabi ; &
paulo
pod, mirum diffu , quanta monfirofitate Jefe obtulerit eo tem-
pore diffum os uteri. Obferv. 2.8. dolores aegrotus tam viriliter
- pertulit (fc. in amputatione Penis cancrofi) ut omnibus admi-
rationi fuerit. Obferv. 95’. Toft dyfuriamJcirrhofa Intefiini reffi
incrafatio , & mira coarffatio , & fimilia
&
Hoc aegre fert altoque fupercilio defpicit mirus mirandus
nofier fcurra; quinimo vitio id mihi vertit. Sed quid quaefo
hac in re mali? an haec depuratas ejus aures laedunt ? verum ut
morem ipli geram, curabo inpoiterum, ne unum idemque vo-
cabulum faepius occurrat fecunda in editione,
F 2, Caete-
, ;

44 Frederici Ruyfchii Refiponfio


Caeterum non plene intelligo ,
quid fibi velit illud deMen-
nonijia vel non Mennonifia & Tetro. Id forfan ipfi bilem mo-
vet, quod in Obfervat. meis nomen Petri occurrat, inpofte-
rum, ut omnem cavillandi anfam ipfi praefcindam, de Lam-
berto loquar; vel Nicolao, & fi Mennonifta non fit

Petrus fit igitur Lambertus


, , fit Nicolaus; quod
fi autem pofteriori Mennoniftae titulus non fufficiat, fit por-
ro ingratus. Haec fi non fufficiant, plura & magis celebranda ad-
difcat ab iis, quorum fapientiae admirator exiftit. Quod fi au-
tem plura adhuc admiranda defiderat, curet ut edatur hiftoria
vitae mirandi Godefridi, in qua mirabilia innumera occurrent;
utpote miranda & in admirationem ufque cognita ejus modeftia;
mirabilis vitae ratio admiranda literarum & eloquentiae fcientia
,

mirabilis ejus Anatomiae & Phyfices cognitio; imo miranda &


confummata in arte Medica ejus imperitia.
Plura proculdubio errata Typographica vel Latinitatis per
feftinationem irrepfere, quae L. non malevolus facile corriget;
auftor tamen fim Bidloo, ut diftindum magis examen inftituat,
antequam feriem errorem confcribat, ne iterum talia, quae fa-
cile ex au&oribus probari pofliint, pro erratis recenfeat quod
,
vitium admifit in praecedentibus ubi Ex. G.
Pag. io 1. 19. quod quartam propofitionem attinet, lege Va-
ler Maxim. 1. c. 1. de religione exemplo 14. Sed in his quae
1.

cujiodiam religionis attinent &c. Vifuntur, proVidentur. Te-


rent. Eunuch. a <ft. m. fcen. 4. v. 7. Vifam fi domi fit. Epift ,

4. pag. 8. lin. iy. Glandulisohjitae , omnes membranae praecef- ,

fit, dicuntur. Sed cedamus, utrumque dici, probabo, ut in


Corn. Nep. in vita Pauf. cap. ult. dicitur eo tempcre matrem
Fdufianiae vixijfie. Epift. 3. pag. 4. lin z. {ciebat ficieham^ corri-
git non vidit vocabulum ^i^^praecefiilTe, quam vocem re-
fpicit verbum fidebat lin. 15. & pag. 9. lin. 9. admirari in me
illam, non id ut , nofter paftive concipio fed tanquam deponens.
, ,

Honore confiec ut0. non legit Varronem qui habet verbum con- ,

fequor pajfive. Ex. Gr. confecuta anfia. Vide Voffium de arte


Grammat. 5. cap. 6. toto & infinita alia.
1.

FINIS.
JOANNIS JACOBI RAU
RESPONSIO Ad qualemcunque Defenfionem

FREDERICI RUYSCHIL
Quam haud ita pridem edidit, pro

SEPTO SCROTI.
In qua Jnijus Litis Anatomica detegitur Origo:

E T

Septum Scroti, ab ipfo defcriptum &


delineatum, fi&itium
effe , clare demonitratur.

AdjunUa efi hujus calci Auttoris Epjlola.

AMSTELODAMI,
Apud JANSSONIO-WAESBE-RGIOS.
M, D, C. C, XX L
( 3 )

LECTORI /EQUO.
S. P. D.

JOANNES JACOBUS RAU.


Uinquennium ed , Le&or candide ex quo me ,

primum hanc Urbem ingredirai tam Procerum


favor quo peregrinos excipere folent , per
,

omnes terrae plagas decantatus, quam civium


allicuit integritas & modeda confuetudo, fic
ut Patriae Urbis ter ab feroci bellantium in-
fultu incendio de vadatae , facile oblitus , fub hujus placidae
gentis praefidio vitam agere apud me condituerim. Ab hoc
tempore in eo vigilavi ut {ludia mea praecipue Anatomica
, &
Chirurgica hujus Urbis Medicis &
Chirurgis probarem nec :

caruit res fucceflu , nam podquam in aedibus meis , cerebrum,


& organa fenfuum exteriora quinque, f in fex praeledionibus
in cadaveribus humanis demondravidem ; fubfequente hyeme
organa foni, vocis, &
loquelae exhibere eodem ordine ag-
grediis fui. Hanc meam demondrandi Methodum , phyfi-
cumque ipfi adjundum fermonem, quum non difplicere Me-
dicis &
Chirurgis hariolarer , datui dngulis hyemis tempeda-
tibus quaedam producere. Sed hoc me cogitante, interrupit
meum laborem invidia , pedima plerumque dudiorum perni-
cies , meorum tamen per fingulare in illo tempore fatum
confervatrix. Has enim Exercitationes meas Anatomicas domi
meae privatim inditutas quum impedire conaretur Ruyfchius,
in hujus Urbis Theatro Anatomico Praeledor ordinarius , in
ipfo conatu impedivit fe laqueo , quem mihi paraverat , qui
fcilicet quaerens dudiorum meorum interitum , eorum fadus
ed imprudens Eredor &
Promotor. Eodem enim adhuc anno
* Amplissimi Consules dudiorum Maecenates optimi rece-
,

A 2 ptis

t M. DC. XCV, * M. DC XCVL


.
,

(4 )

ptis prius ab Collegio Medico adorum meorum teftimoniis


mihi fecerunt (quem honorem nunquam ambire aufus fuif-
fem) in Theatro Publico cadavera diffecandi poteftatem,
hoc clementi adjundo mandato, ut eodem adhuc anno initium
facerem it fenfuum organis publice , quae privatim proxime
elapfa hyeme demonftraveram. Caeteros quos Ruyfchius adhi-
buit cuniculos, ut hoc everteret, jam enarrare fuperfedebo,ne
hujus viri genius vario adhuc nomine celebris &
celebrandus,
plurimis odiofus fiat. Tertia quae fubfequebatur hyeme * ab
hoc meo labore in Theatro publico non deiliti , fed Organa re-
fpirationisanatomice dilucidare aggreflus, Veterum mentem
cumRecentiorum dogmatibus contuli, fententiam utrorumque
probavi, quando nimirum a legitima mechanica non abiret. Prte-
terea ut pulmonis llrudura & ufus ab Auditoribus meis clarius
perciperetur, addidi in fingulari demonftratione cordis fabri-
cam in natis & non natis; haec omnia tradavi verbis placidis,
quae ne minimum contentionis virus in fe continerent; quam-
vis heic loci mihi videbatur oblata occafio tela inimicorum meo-
rum tam proterve in me conjeda in illos retorquendi fed ab :

hoc vindiciarum genere abftinui ratione loci, quem praedantia


ex Eruditorum confellu commendabiliorem reddit, quam ut
ejufmodi apologeticis fermocinationibus repleatur hmc tamen
:

omnia animum Ruyfchii noftri mitigare non potuerunt proce- ;

dit eodem ritu quo antea, &


me artem meam (quam fcit k
viris Medicae non improbari) exercentem, tam inhu-
peritis
mane perfequitur, ut alia remedia circumfpicere coadus fue-
rim, quibus irarum ejus procellas compefcerem.
Abdinui nimirum a publica prseledione, quae mihi A°.M. DC.
XCV III. habenda publice fuiflet,& abdinuidem totus impode-
rum a praeledionibus publicis, nifi me de novo incitavidetquarm
plurimorum praedantium virorum candor & humanitas , illo-
rum praeprimis, qui me antea tam avide auditum veniebant.quo-
rum dulcis, & perhumana ad folitum laborem exhortatio animum s

meum jam quali in his curis foporofum adeo expergefecit , ut


rurfus cogitare inciperem hujufmodi exercitationes meas rei-
,

teratas, plurimis Anatomen& Chirurgiam difcentibus non inu-


tiles fore. Quapropter antea incepta reiteravi ad reiterata, ut
,

antea feceram , plurimos invitavi, inimicos, amicos, fed praeprimis


rerum
* M, DC. XCVIL
)

( s
rerum aequos adede Cenfores exoptavi fed quum hac potidimum
;

parte hoc anno duduerim, ut pro viribus Chirurgis prodedem,


cenfui longe Belgicam linguam intentioni meae accommodatio-
rem fore Latina.Mufculos igitur in corpore humano fecui uni ver-
fos, illorum origines &
infertiones accurate notavi varium illo-
,

rum ufum diverfaque nomina quantum potui fuccinfto docui fer-


mone in triplici ledtione; priori vero biduo operationes quafdam
Chirurgicas illa, qua utor in vivis, methodo in cadavere exercui.
Hoc non feci ut Clariffimum Fredericum Ruyfchium laederem,
qui hucufque folitus ed fimiles operationes in ufum Chirurgorum
in cadaveribus exercere, fed ut ego Operatoris &Lithotomi titulo,
clementer ab Amplissimis ac Nobilissimis Consulibus mihi
tunc temporis concedo, dignum aliquid &
confonum exhiberem.
Quid fit? hoc nomine jus fuum Cl.Ruyfchius i me violatum
putabat, &
quum voluerit, nec tamen Belgicae linguae ufum mihi
interdicere potuerit, nec potedatem impetrare valuerit ab viris,
Equorum pia voluntate &judo moderamine falus& fortuna Ci-
vium dependet , propofitum hoc meum evertendi, quo Chirurgis
id it me efflagitantibus difficultates quarundam Operationum
Chirurgicarum enucleare decreveram nova alia in me, qui:

nunquam illum laedere inanimo habui, protendit tela, me pla- &


gii in fuis publicis leftionibus infimulavit, cujus an fim reus nec
ne, penes te, Leftor, relinquam judicium, podquam undeinfimu-
lationis fuae caufam defumpferitRuyfchiustibi nudeexpofuero.
Inter illas itaque , quas fuperius me exercuide memoravi,
operationes Chirurgicas, erat antiquidima quam Phalangofi,id
ed relaxationi fuperioris palpebrae, adhibui.
Hujus affeftus Etymologiam variam podquam enarravidem,
caufam ejus externam, internam, remotam & proximam expo-
fui, morbumque varium quantum potui accurate didinxi, tri-
plicem illum feci.
Primum relaxationem cutis palpebrae ede innui, quem adedfum
Graeci didichiafin vel trichiafin aliquando etiam nominant;
quamvis apud eofdem Auctores hifce nominibus duplex vel tri-
plex ciliorum ordo ordinarie defignetur.
Alterum ubi fibrae mufculi palpebram relevantis proprii laxatae
funt fimul, &
tonum quafi naturalem amiferunt.
Tertiam omnium infenfidimam fpeciem ede dixi, quando
univerfum mufculum paralyds invadt caeterafque minoris mo-
:

A i menti

\
: \

( 6 )

menti caufas, qua2 palpebram fuo pondere deprimere expli- &


care poliunt, addidi, ut funt, tumores, limphaeque in ea coacer-
vatio; & porro non negledis, quae ligna diagnoftica vel confpi-
ciuntur,vel mentis adminiculo deteguntur, curationis neceflita-
tem expendere coepi, &
tandem duplicis generis arma, medica-
mentaria fciiicet &
operaria , quibus induftrium Chirurgum in-
Arudum elle oportet , attuli, aperui ,bona laudavi, mala damna-
vi , mediocria correxi. Sed quum in animum induxillem refpe-
du cadaveris, quod tum prae manibus haberem, folam operatio-
nem exercitare, particularia huic morbo dicata medicamina Au-
dio neglexi, &
in genere tantum de illis verba feci, ne quod-
dam Chaos juniorum mentem obrueret mox me ad ipfam Pha- ;

langofm curandam contuli per manuum operam quod ante- ;

quam facerem, fic praefabar belgice:


De genefnge der drie foorten van 't bovenfe verlangde Ooglid
door de hand-cmr , befaat daar in , dat men het geen verlangd
is verkort , mits e en flukje uit te fnijden , ende de einden der
wond , daar het ftitkje uitgefneden is , wederom door een naald
en draad aan een te hegten.

Porro de agendi modo fic fermonem continuavi

De oude Schryvers dan van de Chirurgie , ik meene die , de-


va eike felfs hand aangelegt , ende alfoo door eigene ondervindinge
gefchreven hebben , hebben , naardien fy beraamt hadden , hoe
veel van t Ooglid uitgefneden moeft werden , het beraamde deel

tujfen de duim en detwee voorfe vingeren gevattende het felfde


met een welfnydende fchaar of mes afgefneden , de einden der
wonde aan malkander gehegt door een naald en draad, door 1. 1. 3.
of meer hegten , naar eifch van de groote des uitgefhedenen dee Is:
maar om dat defe mani er van o-pereren feer moeilijk waar , we-
gens het ferke bloeden , aan de Oogleden , gelijk aan de andere
wonden des aangefgts geme en , 00 k w
egens de gedurige bewee-
ginge des Ooglids en Oogbals felfs ; al het welke den Operateur
in de handelinge verhindert , om fjn voornemen met ffioet en
voordeel uyt te voeren , foo fjn eenige op andere middelen bedagt
geweeft. Onder deefe is * Georg Bartish , welke door een klem-
mend of nijpend injlrument , gemaakt van yzer , het beraamde
deel
* Siefiju Beck genoemt QQgen-dier.fi. Cap. XIV- pag. 300,.
s

( 7 )
deel des Ooglids , dat men anders , ik gefegt heb , affnijd\
Joo wil toenijpen , dW het felve doorverloop van de tijd van on-
wr
weken , kwam te verfterven , 67/ te vallen , 6W6>
alfoo het Ooglid korter werdende , y£/// wrijr gebruyk wederom
verkrygen foude , 0/>67/ minften het hoornvhes door ’t verkorten
'

van mogt wederom ontbloot werden


dit Ita ; ik meene dat
deefe wyze van
doen gefingeert is , 67/ noqyt kan in 't gebruyk
gebragt werden.
Addidi porro Ow ongemakken , «a boven verhaalt , /» V
:

ajfnyden van t Ooglid te vermijden , foo heb ik dit infirument op


dujdanigen wijze geapproprieert * tot een gants andere infiat ais


mfien Bartish fijnde het felve van koper gemaakt , 67/
; ga-
ten doorboort.
Ufum hujus inflrumenti una opera in cadavere o flendi , qui
fic fele habet, t Men haalt foo veel van 't ver langde ooglid door
,
tujfen de twee bladeren van dit infirument , ais men denkt af te
fnyden : men nypt- het matig toe , men fet het met het fchroefje
vaft. Men neemt de kromme naalt verfien met een draat , enfteekt
defelve van onderen door Joo veel gaten van dit infirument , daar
het ooglid reeds tujfen genepen is , ais van noden is , t' e Ikens den
draat boven het infirument afte fnijden , dog dat hy onder en bo-
ven lang blyve ontrent drie vingeren breet : dan Jnijd men met
een fcherp incifie mes het ooglid door 't infirument fiekende , glat
af:men fchroeft het Jchroefje los y men neemt het infirument voor-
figtig af , op dat men met te gelyk de dradenuythale : men bindde
enden der draden t'famen , gelijk men gewent is te doen in een
knoop future: dit gaat veel gemaklijker ais op de boven geje^de
wyfe: want dit gefchied fonaer pijn , fonder bloetfiorten : ook
loopt men geen gevaar van wegen de bewegingen des ooglids on -
gelijke futuren te leggen , welke moeylijker te genefen fijn en fwa-
re lytekens naar fig fieepen , ook heeft den lyder niet te vreefen
door de onvoorfigtige hand des Operat eurs , met de naald in de
bal van fijn oog gequetfi te werden.
Adjungebam St alia, ex quibus recidivam praefagire pofli s
cujus caufam nunc plerumque in mala palpebrae conflitutione
quaerendam, non raro tamen etiam in praeternaturali globi oculi
figura fitam efTe flatui. Et haec funt illa , aeque Le&or, quae in
Thea-
* Siet Fig. I, Tab . L
:

( 8 )
Theatro Anatomico die Februarii * ni fallor, dixi verba,
xi.
quae in lingua Belgica referre potius fuit, quam in Latina, ut,
qui me audiverunt illa dicentem, inde fenfum veritatis, quem
hic defendo, memoria revolvant. Huic Prseleffioni quoque
interfuit rogatus abs me Ruyfchius , ut in omnibus aliis, quas
in eodem Theatro celebravi diffe&ionibus Anatomicis.
Finita hac praeleffione de relaxata palpebra redimenda ei ad-
jungebam modum curandi tres fiilularum lachrymalium fpecies
& extirpationem uvulae: ubi de hujus ufu & vera conditutione
ex profeffo differebam nam praecedente die per trihorium fe-
:

re de perforatione cranii in ejus fradura & varia modiolorum


fpecie, &
quidquid ad hanc operationem bene indituendam
conducit, verba feceram, quae non omnino auditoribus meis
difplicere videbantur; &
ipfi Kuyfchio indrumentum quod
phalangofi redimendae adhibui, non difplicuiffe, eodem fere
momento aliquibus tedatus ed. Hoc d neget Ruyfchius ut- ,

pote cui perinde ed negare vel affirmare, modo fuae conducat


rei negatio vel affirmatio Letdor tamen ex invidia ejus hoc
;

facile conjiciet nam: fubfequente menfe Maii , ni fallor XII.


concedebatur Theatro Anatomico cadaver virile, cujus gula
pridie laqueo fratffa fuerat, ab CI.Ruyfchio diffecandum. Hic
quum Praele&oris officio in eo fungeretur, eo videbatur prae-
leffiones direxiffe ut mihi contradiceret , vel potius ut folita
fua eloquentia, & bene dicendi genere, agilique manuum ope-
rit, quam inde me gloriolam aucupatum ede crederet, penitus
deleret. Perforationem itaque cranii in praele&ione fua prima
fufeepit in hac contradixit dbi, experientiae, rationi, tam
:

crebro, ut d feripta effent, quae tum dixit Ruyfchius , haberem


innumerabilia quae Rodere poffem.
In ultima praeleffione ejus (tres autem vel quatuor tantum
indituebat) placuit ipfi operationem meam in phalangofi repe-
tere ;verborum ejus fummam & fenfum intellige. Loquens
de indrumento Bartifchii , varia curva & refta ad imaginem Bar-
tifehii indrumenti fabrefafta mondrabat,ex cupro tamen, quod
peffimum nam ex ferro ea fabricare jubet Bartifch , ut inten-
,

Ea exhibens Ruyfchius adjungit haec


tioni fuae fatisfiat melius.
verba, ne ego quoque Cornicula <Lsfcfopica videar , dico vobis
hujus injlrumenti Au olorem ejfe Georgium Baris &
probans
me»
* M. DC, XCIX
( 9 )
methodum Bartichiaham ultio pergit
exhibere inftrumenturn
meo aemulum, foraminibus pertufum, haec jungens verba hoc
,

injirumentum efl Tetri Hadriani , non audens dicere ab hoc Pe-


tro inventum haerebat enim auditoribus recenter in memoria,
;

mei vix ante bimeltre exhibiti figura hoc applicabat palpebrae


; &
eodem ritu inftituebat operationem, quo illam viderat abs me
inflitutam Cl. Ruylchius. Ego hujus
confilium advertens,
viri
eodem momento, quo finita erat ejus
praeledio, ufus libertate
conceffa ab Amplissimis Sc a binis Anatomiae fpedtatoribus, ro-
gabam Ruyfchium quomodo nominaret modo citatum Aufto-
rem. Refpondebat, Georg Barts vocatur, ego refpondi me Geor-
gium Barts non noviffe, fed Georgium Bartifch,quem ego in
mea praelectione haud pridem habita etiam cita viifem. Barts,
ita
inquit ille, vel Bartifchquid hoc differt? Ultro citroque nil di-
Ctum fuit amplius. Tum defeendo in Cameram Chirurgorum
caufa reprehendendi Ruyfchium placide. Venit Ruyfchiuscum
Henrico fuonato unico; mox ipfum fic alloquor: Cl. Ruyfchi,
gratias ago tibi maximas pro labore in te fufeepto in hac diffe-
dione Anatomica fed difplicet mihi mentio plagii , quo me
:

tacite infimulare voluifti cujus criminis me reum effenectunec


,

alius quifquam probare poterit Citavi ego Georgium Bartifch,


:

fed ejus methodum rejeci, meam


varia experientia inftrumento
foraminibus pertufo abs me fafta adornavi. Tum
ille: anne tu ha-
bes tale inftrumentum? nunquam hoc ego abs te vidi. Ego re-
ponebam memoria tua non tam labilis mihi videtur, ut nefeias
:

illud, quod ante bimeftre manibus tuis tradfavifti,vidifti,exami-


nafti,& cujus caufa has videris inftituiffe praeleftiones. Tu certe
ante me tale nunquam exhibuifti totis triginta annis, quibus huic
Theatro praefuifti. Ego ante quadriennium praefentibus Cl. viris
Dortmuntio & Romanno , Medicinae Do&oribus, & praeftantifli-
mis Chirurgis Chriftiano Yle & Petro Rofeboom hanc opera-
tionem illo inftrumento inflitui. In meis Collegiis privatis ante
triennium , biennium , & ante annum habitis hoc inftrumen-
tum quoque exhibui quorum haec fuerunt Membra, Dominus
;

Julius Botticher WolfenbuttelenfiSjjam Anatomiae Profeffor in


Giefena Academia dignifhmus :Dom. Schacher Lipfienfis, Dom.
Zimmerman Drefdenfis: Dom. Tham Drefdenfis: Dom. Quentin:
Dom. Ruperti Bartelvelt: Dom. Buflius Drefdenfis: Dom. Agri-
cola Ratisbonenfis Dom. Ettmullerus Lipfienfis:Dom.Powels
:

B Lon-
(
10 )
Londinenfis:Dom*Gulleman Auguftanus: Dom.Brafch Lube-
cenfis: Dom. Albrechti Hildesheimenfis. Medicinae Dolores:
Dom.Chriftiani Wolfenbuttelenfis Dom. Winzlow Hafnienfis:
:

Dom. Meiboom Helmftadienfis Dom. Mattheus Fremton Oxo-


:

nienlis, Med. Candidati. Hi teftari hoc poterunt & alii quamplu-


rimi,& praeterea me ipfis exhibuideGeorgiumBartish, ejufque
initrumentum& hoc & me emendatum, probavilfe. Sed quidquid .

fit ‘de hoc inilrumento. Ruyfchio incumbit, oflendere , ii me pla-

gii , velit reum allegare , unicum Audorem , qui tale infirumen-


;

tum foraminibus pertufum, ex eodem aere fabricatum, eodem


modo ului fadum, eidem intentioni adhibitum ,cui ego ufui &
intentioni illud adhibui, unquam ante me (ut more fuo loquar)
defcripferit & adhibuerit. Sed ego ipfi inflrumentumBartifchia-
no initrumento etiamfi ratione materiae abfimile , eidem tamen
intentioni adhibitum demonftrare polium in Audore quodam
qui ultra mille annos ante Bartifchium fcripfit. Itaque, mi Le-
ctor, jure tunc temporis fic pergebam ad Ruyfchium dicere: Pro-
nus es nimium, mi Ruyfchi, in aflignando aliis plagio, quum ta-
men tu hoc vitio praeprimis notandus fis. Quid diceres ? fi te in
defcribendo Scroti Septo furtum fecilfe dicerem? quid? II pluri-
mos tibi revelarem Audores de hoc Septo clare mentionem fa-
cientes? quibus verbis ille refpondebat \per trigintai§ tres annos
hanc artem exercui , omnes Anciores evolvi : ideo me magis in le-
Bura te verfatum unufquijque facile conficere poterit ; videris,
inquiebam ego, per totam tuam aetatem legiffe &
didecafFe,hos
tamen te non legiffe Audores conflare videtur. "Vnicum, repo-
nebat ille, fi mihi demonfl rare poteris Audiorem, qui de hac
membrana mediaftina feu Septo fomniavit , nedum fcripfit , magnus
mihi eris Apollo ; porrigens mihi dexteram , ©
hoc a te exigo
ut facias quamprimum.
Hoc audiverunt quatuor Chirurgi, ejufque filius Henricus,
qui patrem fideliter in hac fui defenfione juvabat; eodem modo,
quo fit ab illo aliquando in Theatro Anatomico Horto Medi- &
co; quando publici haefitanter praelegit. Ego interimutpromiflis
meis Itarem , & Ruylchii petito fatisfacerem , ipfi fcripfi Epifto-
lam die xix. Menfis Junii impreffam quam in fine adjundam
:

legere poteris, ubi feptem citavi Audores, tale Septum, cujus fe


inventoremelfe gloriatus eft, defcribemes CarolumStephanum,
:

Nicolaum Maffam Joannem Riolanum,Theophilum Gel£e , Pe-


,

v - trum
)

( II

tfum Laurenbergium , Joannem Riolanum Filium , Dionifium.


Quorum ipfiflima verba, in illa Epiftola, quam ideo ad hujus cal-

cem jungi curavi, legi poliunt. Nullum exfpeCtaveram refponfum


in hanc Epiftolam: quandoquidem in illa unice agebatur, utrum
aliquis AuCtorum de tali Septo, ceu membrana, quae cavitatem
,

unicam Scroti in duas diftinguit {ut ait RuyJchius) mentionem fe*


cillet. Nam de vera hujus Septi conftitutione fi inter nos adum
fuiffet;ego tale in rerum natura dari, mox negaviflem: inopinato
tamen Ruyfchius Apologiam fuomore facit, in Epiftola fua Pro-
blematica xii. de cerebri corticali fubltantia, ad Do&ifi. Ettmulle-
rum , olim difcipulum meum , ad diem xxi. Menfis Augufti, con-
fcriptam, quam LeCtor aequus legere poterit circa finem. Hanc
fi de verbo ad verbum , fcommata,
refellere aggrederer, &
convicia reponere deberem viro bono indigna.
Sed haec defenfionis ejus fumma efle videtur.

Quod me mancum mutilatum & diliortum (ut


I. , , loquitur)
D iscursum propofuilfe, in Epiftola mea dicat. ,

II. Quod neget, fe vel dixiffe, vel fcriplille, fefe primum


Inventorem talis membranae efle.

* III. Severo, veram illius membranae, feu Septi , conditu-

tionem dedifle, vafaque in illo exhibuifle.

IV. Hanc demonflrationem , & dilucidationem verae conditu-


tionis hujus Septi, deberi lingulari fu ae, partes exficcandi metho-
do, qua mediante, fe plurima detexifle gloriatur, de quibus nec
Veteres cogitaverint unquam, nec somniaverim ego.

V. Me nihil potuifle, ipfi rei opponere, fed me totum fuifle


in adducendis Auctoribus.

VI. Sibi gratulatur Ruyfchius, me nihil potuifle reperire,


quod Roderem, ex omnibus illis, quae haCtenus publice demon-
draverit, & typis ediderit, nili hoc unum.

* Ad partem igitur ejus vindiciarum primam ,Ruyfchio fatisfieri


nullus dubito, fi meminerit verborum, inter nos habitorum, in
B 2, Ca-
)

c **
Camera Chirurgica, quae ego fuperius, de Bartifchiano inftrn-
mento,^ me emendato, primam hujus diflidii Anatomici caufam
ede , fideliter retuli quae in Epiflola mea ad illum fcripta ne dU
; ,

vagari viderer, iupprimere volui, quandoquidem ad rhombum


nihil faciebant: etenim illam ego Epiflolam nunquam typis excudi
juffifiem,nifiRuyfchium ejus vidifjem cupidiffimum. Illi etiam,
qui nos de hac materia audiverunt confabulantes, fi memoria
omnia revolvere dignabuntur, me, ne latum quidem unguem,
ab fermocinationis noftrae fenfu djfeeflifle profitebuntur. Inte- ,

rim fi adhuc Ruyfchius me mutilata proferre fibi, aliis, per- &


fuadere velit, &
adhuc mancam, diftortam, verborum hanc &
inter nos habitorum , repetitionem efle, dicat, nifi, in qua parte
peccaverim, notet: obdurabo in fententia illum, in obnubilanda ,

veritate fcommatibus , &


opprobriis totum esse.
In parte ejus Apologiae fecunda, mirabitur Ledtor hujus viri
inconltantiam,& in rebus feriis mentem volubilem. Nonneplus
centies hoc Septum in Scroto indurato, lapidis inftar, in Theatro
publico exhibuit, quod, quodam tam fingulari dicit hic nofter
fieri , artificio , ut in eo , ultra triginta quatuor annos , defuda- &
verit: ideo rogat Gaubium,difcipulum fuum,ut ipfi conniveat ,
quando, hanc fcrotum praeparandi artem, ipfum docere, recufat:
verendum enim Ruyfchius, ne alii Cornicula ^/Efopica
efle ait
i^y?^r,fuohocpoffrnodum fecreto indurandi partes, luperbiant:
* Nonne plus centies dixit, in eodem loco,indodiorumconfelfu,
qui , in memoriam ejus didfa revocare poliunt, quis unquamA-
n atomi eorum vel veterum vel recent iorum tale Septum vidit ?
, ,

de hoc Septo Jcripfit ? ullam mentionem fecit? Somniavit de hoc


Septo ante me certe nullus. Quae verba huic viro in publicis fuis
Ledtionibus familiarilfima funt, quando fe fuis non entibus,
jadf antius effert, &
in vanis rebus laureolam quaerit. Sed alia, fi
haberem nulla, quae, Ruyfehi um, fefe Inventorem hujus Septi
;

dixifle (quod in rerum natura non dafur) convincerent, ante


vidforiam triumphum canerem: Nam fi lapfum, hoc, linguae fuae
fuilfe clamaret Ruyfchius, quis ipfi vidforiam non cederet? ut-
,

pote qui in Ledfionibus fuis ipfi tam crebro accidit.


Probemus hanc vanam gloriam ex Epiltola ejus potius nam :

litera fcripta manet, &


quidem ex prima commercii fui litera-
'

\ ,. v v ''
:
'
rii,
* Vide ejus Epifidam Refpouforiatn II. fub
, ,

( 13 )

rii,cum difcipulis fuis,* ubi ille, qui ad Ruyfchium fcribit,fex


adducit Scriptores Anatomicos, nullam de hoc Septo mentionem
facientes: hifce jungit, in refponfione fua ad hanc Epiffolanr,
Ruyfchius duos. Hos ego omnes Audores citatos ede puto, ut in
hunc f Maronem inventionis gloria refultaret ; namquos ego in
Epiltola mea citavi Au flores, vel Ruyfchius novit, vel non novit,
fi illos novit , cur non illorum loca adduxit ? cur non quae per-

peram ab ipfis defcripta fuerunt, correxit ? cur non quaeobfcura


ab ipfis tradita funt,illuflravit , quando dilucidatoris nomen ipfi
etiam in minutiffimis vafculis delineandis, e It valde acceptum.
Si vero non novit, quos fieptem illi detexi Audores, gratiofus
potifrs, quam mihi infenfus fieri debuiffet hoc enim a me pe-
;

tivit &rogavit, ut adferrem vel unicum Scriptorem de mem-


brana hac fua medialtina quidquam dicentem.
Sed ultra ut tibi Ledor declarem, Ruyfchium hanc inventionis
praerogativam captaviffe,lege Corollarum tertiumjranffumptum
ex Epifiolis refponfioriis Viri ClariJJimi Frederici Ruyfchii , ab
Joanne Gaubio, affixum Difputationi Medicae, de Anatomia cor-
poris humani ^primce >fub Freefidio 'Domini Fetri Bernagii,Med.
DoB. atque in lllufiri Athenceo Amfielodamenfii Frofejforis , ,

quod fic fonat. Scrotum , Septi beneficio , in duas dirimi partes ,


ut laudatus modo Anatomicus (fubintelligitur Ruyfchius) invenit,
$3 figuris expreffit , tefiamur , defendimus.&
Haec difputata funt, coram Ruyfchio, in Athenaeo Amfteloda-
menfi. Et ut magis hujus viri fama clarefceret in Dodorum co-
rona, leda eft Epiftola ad illum fcripta a C1.D°. Verheyen Pro-
feffore Lovanienfi, publice, quae, Ruyfchium vel hujus Septi in-
ventorem e file depraedicabat, vel faltern fcriptorem illius Epi-
ftolae, tale fpptum antea nunquam vidifle , teflabatur. f
Conjice jam Ledor, quid de hujus viri modefto, conjicien-
dum animo, quomodo fpernat aliorum fuberbire gloria, quo-
modo Corniculae ZE s o p i c ae mores, & Inventoris ti-
tulum averfatus fuerit.
Sed quod defendere non potefl, libenter concedit, fere his
verbis, Fac, dicit ille tale Septum noverint laudati Anatomici &
, ,
,

B 3 pene
* Ubi quoque infpice ejus figuram I. II. &
r

i Hoc enim nomine Ruyfchius ipfe fuperbit.


•j Lege pr cetere a Dom. Verheyen appendicis partem, qua ad Ruyfchium fpetlat .

ejus Anatomice in calce adjunctam


&
( M )

pene veram Septi c onjlit utionem : Ego tamen illud dilucidavi , &
'vafa in illo dari , defcripji , &
delineavi.
Vide iterum , Ledor, hominis inconftantiam , qui , cum fe an-
tea inventorem dicere voluit , nec probare potuit , jam dilu-
cidat oris munere contentus, vaniori adhuc gloria fe efferre,
aufpicatur. Tranfiiflet hoc , Ledor benevole , cum ceteris,
hujus viri erroribus, ut qui, cum feptem & me citatis Audori-
bus in Epiftola mea erraverit, id eff , defcripferit, quod in re-
rum natura non daretur , modo fe illorum Ariftarchum jam
effe, in Apologia fua de novo non profeffus fuiffet.
Nam non unum Scrotum habet homo, fed cuti involuta duo,
quod mox per figuras, hoc amat enim Ruyfchius, dilucidabo,
& unicuique demonftrabo in cadaveribus, a quadriennio dena-
tis ,
&
in Ipiritu vini , frumenti , vel facchari , confervatis melius :

tamen &
naturae convenientius in recens defundis. Sed Ledor
seque, concede mihi veniam, antequam ejus demonftrationi,&
defcriptioni incumbam quaedam reponendi , huic noftri Ruy-
,

fchii Apologis parti, quam, paulo ante quartam feci, ne quid-


quam intadum relinquam, quod tangere mihi propofui, ubi
methodum fuam , laudibus extollit in altum, ut lapfu
exficcandi
graviore ruat. Huic,ille adfcribit illuffrationis hujus Septi caufam.
jam dico, praedi dos meos Audores non habuiffe hanc exficcandi
& fucandi methodum: nam cadavera recens denatorum diffecue-
runt,& tamen eodem modo ac Ruyfchius viderunt Septum ut ,

ajunt. Illorum incuriae adfcribendum eff id vitii; Ruyfchii metho-


do praeparandi hic error quae revera per multas vices illum fefel-
5

lit ;teftis eff, membrana Ruyfchiana in oculo, adeo in Theatro pu-

blico ab illo decantata & Anaftomofis arteriae (perperam ab ipfo


,

didae Bronchialis) cum arteria pulmonali & plurima alia de qui- , ,

bus non Somniabo, fed vigilanter & nervose agam forfan alibi. ,

Tandem Ruyfchius dicit me nihil contra fe potuiffe facere, fed


,

aliorum tantum didis, ad fua refellenda, me contentum fuifle.


Scias velim, Ledor, in fludiis me prse-
meis, tranquillitatem
tuliffe femper contentioni. Jamdudum Audorum multorum
gloriam ab Ruyfchio, nunc verbis, nunc (criptis, attritam defen-
diffem; quod juftum effe puto; uti certe ipfe , Ruyfchium pofl
ejus fata defenderem fi modo relidurus lit geff a, memoria,
, ;

defenfione digna. Jam ut videas me potuiffe ipfum reprehende-


re: quod citati a me Audores non attulerunt, me potuiffe addu-
cere ,
( IS )

ce re, &
quippiam adferre, obfervabis ex fcroti conflitutione
vera jam a me defcribenda.
Scrotum ex cuticula, cute, membrana, quae e^ T e?,feucar- &
nofa dicitur, conflatur. Cutis non ab alia differt, nifi, quod hic
loci fit tenuior vide Audores. Membrana
:
panniculi car-
Dofi propago efl:vide Audores, Quem panniculum fi dari ne-
gas, in homine, fateberis faltem illam, membranae adipofae con-
tinuam efle. Cutis inveftit ^p™,ceu membranam carnofam, &
ambos, unicum fuum faecum recipit tefticulos. Membrana
in
ad utrumque veretri latus, facculum efformat lingularem,
unicuique tefliculo privatum involucrum; quare omnes deci-
piuntur Audores, qui fcribunt,tefliculos habere duo involucra
communia cutem nimirum & carnofam membranam quafi
, ,
,
carnofa membrana unicus faccus effetf, eodem modo, quo cutis,
tefficulos involvens. Impofferum dicendum erit tefficulos nul-
lum habere, nifi cutem, involucrum commune, membranam vero
carnofam, quam communem dixerunt, ab utroque latere penis,
in duos facculos expandi, quorum unufquifque facculus, unum-
quemque tefficulum fingulariter continet hi facculorum parie- :

tes, ubi fe invicem tangunt, tam leviter connafcuntur,u ea cutis


parte ab illis feparata, quae illorum conjundionis rimam obtegit,
& hac ratione futuram, fic didam, conftituit (quae ab ano,
per ferotum, ad extremitatem praeputii excurrit ) facili nego-
tio vel digitis, vel cultro divelli poflit, & disjungi §.
Sutura autem haec, in fcroti cutis parte media fpedabilis,non
nifi ex particulari nexu cutis, cum utroque jaeculo, profertur:
nam hiatus horum facculorum fere fphaeroideorum in caufa eff,
quod heic loci cutis utrique facculo ,feu potius utrique Scroto,
laxius cohaereat: cutis enim magis quam membrana expli-
cabilis, majorem etiam & magis regularem, diffindiorem ru- &
gam, Suturam, didam, per lineam ad hiatum parietum facculo-
rum, diredam, gignit, quam cutis in aliis locis, tenaciter magis
hifce faeculis connata. Haec ut mente facilius concipias, duo
corpora fere fphaeroidalia jungito , haec fimul linteo obducito,
& reperies linteum per finum triangularem diffare plus ab his
corporibus, ad totam circumferentiam attadus parietum. Hoc
plus
* Vide ‘Tab. I. Fig. II. & Tab. II. Fig. I. f Hunc, in ejus medio in duas cavitates
difiingui ,
ope membranee mediajitna , dicunt citati d me Audior es , cjj pofi illos Ruy -
fchius. §. Vid, Eptft. hujus calci adjmdlam.
;

( Itf)
plus minus de fcroti cute, de linteo intelligito: fcias enim
ut
feparata cute, eaque totam deleri in cute antei
leviter expanfa,
vilam futuram, quare vix veremur dicere, prae alia cute Scro-
ti, nihil habere hanc futuram particulare: fed quare eadem fu-
tura in cute penis;, quamvis obfcurius, quoque videatur, non
elt hujus loci proferre: nam & alia, quae ad Scroti, & teflicu-
lorum dilucidationem facerent, adducere poffem, nili extra
,

arenam defcendens Ledforis benevolentia abuti vererer.


,

Tandem Ruyfchius Tibi gratulatur, quod nihil potuerim Ro-


dere praeter hoc unicum, de Septo Scroti verius dixiflet me
,
:

nihil voluilTe Rodere: nam quamdiu Ruyfchius me, mea in meis


ftudiis tranquillitate frui finet , & per Mussitatores suos , et
maligni ingenii homines, qui illi lunt it confiliis famam meam,

invadere defiflet ;multa de perverfis ejus fludiis fupprimam


fin vero in eadem iludiis meis nocendi voluntate, perfeveret,
non defmam, contra ejus nigrum carbonem, quo me apud plu-
rimos vel ipfe vel per fuos denigrare fatagit, Apologiam meam
facere, veritatis pleniffimam. Et de hoc Corrediore & Emen-
datore aliorum Audforum, jam amplius nihil dicam: nec enim
omnia effundam, ut, fi fsepius decertandum fit, ut forte erit,
femper novus veniam , quam facultatem mihi multitudo iftius
vitiorum largietur, nunc ob ledturae ejus defedfum commiffo-
rum, nunc ex fuae exficcatoriae artis fuco produdf orum, vel
etiam propter ejus incuriam ortorum. Tu vero, Ledfor bene-
vole, fi quid a me acerbd didfum, viro, qui canos habet, &
rugas, conjicias; cogita, fi tu Ruyfchium tam feverum perfe-
cutorem haberes, qualem ego habeo, an tu quidquam lenius
fcribere potuiffes, ut, qui Studiorum meorum, in hac civita-
te, eft infenfiflimus hoftis. Tu vale, & aeque judica.

Scripfi Amjleladami XII. Kal. Novembris


M. T)C. XQIX.
TAB.II
'4
TAB.I
FIGURARUM EXPLICATIO.
T AB. I. F IG. L
Inftrumentum indicat , quo in operatione, quam inftituo in phalangofi, u tor,
ex duabus cupreis lamellis conflatum tenuiflimis , fed tamen eo ufque rigi-
dis, ne facile fk&antur. Applicatur palpebrae fuperiori relaxatae, adeo ut
excavatio palpebram, cochlea canthum oculi minorem refpiciat. Ge-
nuinam habet magnitudinem * ad figuram palpebrae appropriatam tamen .-

debet vel minus, vel majus fieri refpe&u palpebrae relaxatae.

A. B. .
Duo inftrumenti brachia cuprea.
C. Brachiorum jun&ura.
D. D. D. Tria foramina in fuperiorelamelia, quorum circumferentia fpi-
ratim excavata, cochleas fpiris refpondere debet.
B. Unum foramen in brachio inferiore, quod nulla fpirali ex-
•II .gri T .ji. i m "''cavatione -indiget*"-- ziltfoScl 2 «t3aq& ?hrO .
.‘i

F. Cochlea. .vj^Jon
G.G.G. G.GG. Foramina in utroque brachio [fibi invicem ex diredo fuperpofita.
H. H. Filum abfeiffum, per duo foramina utriufque lamellae tradu-
£tum, ope acus, quam K. K. indicat.
I. Filum per acus foramen pendens , quod longius effe debet
quam hic repraefentatur.
K. K. Acus per utriufque lamellae foramen frajedta, leviter curvata

ne offis frontalis eminentia, quae orbitae partem fuperiorem
& exteriorem, conffituit, impedimento (it ejus-tradudlioni.

T A B. I. FI G. II.

Scrotum humanum pubefeentis mediocriter inflatum, & ligatum repne-


fentat.

A. Penis flaccidus , ad pofleriora reflexus.


B. Cutis furfum reflexa, &
in illa Scroti parte feparata, quse futuram
infculptam habet.
C. C. C. C. Cutis, ab membrana fubjacente carnofa, magis lateraliter feparata,&reflexa.
D. D. D. D. Cutis, quse adhuc membranae carnofse,duos (aculos effi >rmanti,adhserefcit*
E. Arteriarum & venarum in cute Scroti congeries quali rete exhibens
, qua-
tenus in hoc Scroto fe vifui abfque ulla praevia praeparatione exhibebat
F. Cutis futuram Scroti oculis lubjiciens
, quse a flatu
, fimul cum ,
faeculis paulifper explicata, adeo translucet, ut facculorum
duo-
rum hiatus, per hanc cutis partem, clare confpiciatur.
G. G. Duo Scrota feu facculi , ex membrana carnosa formati,
’ quatenus
fe, dempta cute, offerunt.
H. Fibras finiflri facculi carnofae, ad penem excurrentes.
I. Rima feu hiatus, ubi duo facculorum interni parietes concurrunt

perperam mediaftini nomine deferiptus.
K. Fafciculus vaforum, per interftitium duorum facculorum pullulans
quas varie diffeminata vafa membranse carnofse cuti , ( nam in- &
ter hanc & illam excurrunt
) prolpiciunt.

L. Vafculofum rete in facculo finiflro ex arteriis venis conflatum &


quatenus illud oculis confpici a depiftore potuit : nam in
aliis
praeterea locis, ubi fe aeque vifui offerebat, non curavi ut
depin-
geretur; quandoquidem non opus effe judicavi.
C FIGU-
FIGURARUM EXPLICATIO.
T A B. II. FIG. I.

Duos fere fphoeroideos , ex membrana carnosa formatos facculos ab invi-


cem feparatos exhibet , Sc leviter inflatos.

A. Penis flaccidus &


reflexus furfum, &
ad pofteriora.
B. Cutis, ut in prxcedente Figura II. Tab. I. Litera B. notatur.
C.C.C. C. Cutis, ut in prxcedente Figura II. "Tab. I. adhuc carnofis faeculis
adhxrefcens notatur.
D. Tefticulus dexter in vaginali fuo proceflu adhuc involutus, per &
hunc dexterum facculum umbram vifus.
quali per
E. E. Duo facculi feu Scrota ex membrana ^reu formata ,
ab invicem
feparati. ,
-
F. F. Cutis feparata a faeculis carnofis, & reflexa, ut in Tab. I. Fig. II.
C.C.C. C. notatur. i; . ,

TA B. II. FI G. II.

Tefliculum finiftrum in fuo adhuc proceflu Peritonaei , vaginali di&ohas-


rentem demonftrat.

A. * Tefticulus ex finiftro Scroto, Fig. I, Tab. II. exemptus, fuo adhuc


proceflu vaginali obvolutus.
B. Idem vaginalis proceflus inflatus, & ligatus.
C. Vafa tefticuli fpermatica, hujus proceflus fuperficiei internx adhxren-
tia, & per membranam tranfparentia.
JOANNIS JACOBI RAU

EPISTOLA D E

Inventoribus Septi Scroti,

Ad Virum Clarijjlmum

FREDERICUM RUYSCHIUM,
ANATOMICE ET BOTANICES
PROFESSOREM.

Apud J AN S S O N I O-W AESBERGIOS.


M. D. C. C. X X I.
( 3 )

DOCTISSIMO
FREDERICO RUISCHIO ,

VIRO
De Re Anatomica bene Merito,
C
S. P. Dicit
\

JOHANNES JACOBUS RAU-


E, haud ita pridem, caufam meam egi fle, tibi
videar , futili praetextu, RUISCHI Dodiffime,
quando finita tua Prasledione publica nuper-
rime habita , de inventione Diaphragmatis
Scroti confabularemur, ante triennium inE-
piltola quadam refponforia, abs te defcripti,
& delineati & ; praecipue num de hoc Scro-
ti Septo, Audorum aliquis, aliquam fecif-
fet mentionem; Ego in variis variae aetatis Scriptoribus me id
clark notatum legifte, affirmabam, tu fecus, nec illud vel in
unico demonflrari polle, acriter tenebas, ante te nullum&
unquam de hoc Septo fomniavilfe, multo minus fcripfiffe Au»
dorem, aiebas 5 atque ideo, me magnum tibi futurum Apolli-
nem, fi unius Anatomici, five veteris, five recentioris, alle-
gare pofTem verba , hujus Panniculi Mediaflini notitiam in fe
continentia. Morem tibi gerendum efie judicavi , ne me ma-
le moratum alii dicant, non vero vanae illius gloriolae aucu-
pandae inftindu, ut tibi ham Apollo, fed ut veritas de inven-
tionis antiquitate hujus tefficulorum Mediatoris & fequeftri,
per hos Audores Ledori noftro clarius fplendefcat quo- ;

rum haec funt ipfiflima verba.

C 3 C A.
( 4 )

CAROLUS STEPHANUS Libr. II. de 'piffettioni


'Partium Corporis Humani , edita Paridis
Anno M. D. XLV.

Cap. XIX. Hac habet verba. Inter utrumque teftem Dia-


phragma quoddam eft, &
velut feptum, ac membranula quae-
dam tenuis, extensa, permultis venulis intertexta, quae qui-
dem obftat, quominus fe invicem collidant.

NICOLAUS MASSA in Libro fuo Introduttorio


Anatomia , imprejfo Venet iis
Anno M. D. LIX.

Cap. XX. Hac dicit. Habet praeterea ifta burfa pannicu-


lum mediaftinum , qui panniculus mediaftinus eft ex ofcei fub-
ftantia, qui dividit tefticulum dextrum a finiftro, Sc fic bur-
fa habet duos finus, ita, quod quandoque extenditur ab u-
no latere tantum ex defcenfu humorum , vel membrorum
,

intrinfecorum , aut ventofitatis , live repletione propriarum


venarum facientium varicofam difpofitionem.

JOHANNES RIOLANUS in fua Anatome im-


prejfa Parijiis Anno M. 2) C X.

Cap. XXIV. Hac Prima communis tunica ex cu-


fcribit.
ticula & cute conflata
, exterius rugofa , pilis undique con-
ferta in adultis, ferctum dicitur, quod, linea quadam ab ano
per perinaeum ad glandem ufque penis exporreda , in duas
partes videtur diremptum. Altera communis tunica panni-
culi carnofi propago eft qua; vocatur , ab ejus media
parte diaphragma quoddam membraneum exurgit, teftes in-
ter fe diftinguens, ne mutuo contadu collidantur.

THEO-
,

THEOPHILUS GELE'E, Tit der AInato-


in fijn
mie f vertaalt door A.V.W, Gedrukt
*

tot Amferdam Anno i 6 $z.

de
In ’t fevende Boek 4 , aan
Hooft-fluk , fchrijft defe
’t .

woorden. 'Door deffelfs midden ( hy fpreekt van de Membra-


na Dartos ) loopt een membraneus affcheidfel , dewelke de tefti -
culen van malkander fcheid op dat (y in 't raaken tegens\ mal-
,

kanderen niet fouden gejiooten werden.

'
* '

'
(


,
'

; .

PETRUS LAUREMBERGIUS in fu a Ana-


tomia Corporis Humani , imprejfa
Francofurti M, DC. LXV.

De membranis teftes
involventibus differens , dicit. Ab his
e It panniculus membraneus
a pleri fque Slentio praeteritus
,
quo
mediatore &
fequeltro , duo teiles k fe invicem in facculo
fuo difcriminantur.

JOH ANNES RIOLANUS FILIUS in En-


chiridio Anatomico Francofurti im-
prejfo Anno M. D C. L XXVII.
Lib. II. Lelf. XXXV
de Scroto hac dicit.
\ In gratiam
tefticulorum fepto membranofo dirimitur in duas Cavitates,
quae recipiunt telticulos.

DIONIS dans fon Anatomie de VHomme , im-


primet d 'Taris 1690,

Dans quatrieme Demon flrat ion , pariant de la membrane


la
charnue du Scrotum , dit :
Elie nenveloppe pas feulement les deux
tejiicules , comme le fcrotum 5 mais e Ile savance entre eux,pour
les Jeparer lun de 1 'autre , & emphher par ce moyen , quils ne
fe froijfent en sentre-touchant . Haec in Latinam Linguam
fic
*

<*)
fic tranflata fant. Annp M. DC. XCVI. Non modo ut fcro-
tum duos tefticulos obvolvit ( Auftor loquitur de membrana
fcroticarnofa) fed inter utrumcjue protenditur, ut eos ab
invicem dirimat , & hoc pafto impediat ,
quin fe invicem
mutuo affri&u laedant.
ji; •
C • •


.
*
•"* !
f vi ^ L' [ I .i V {. . _ f d
Hanc itaque , feptem Auftorum , Septi revelati notitiam
, fi
male tuleris, dexterrime RUISC HI, hujus me revelationis
poenitebit fi bene , nihil mihi contingere poterit optatius.
; Vale
A/r n

SP tn

I ?lC,q
“7
v.l

G£T7Y CtMtH
timav
v. •
'

Vv
i >

You might also like