KASAYSAYAN SA DIYOSESIS SA TAGUM

Ang Diosesis sa Tagum nahimutang sa habagatang-silangang bahin sa isla sa Mindanao ug gilangkub niini
ang tibuok nga probinsya sibil sa Davao del Norte gawas sa bahin sa habagatang bahin sa suba sa Lasang
ug sa Isla sa Samal.

Ang Diosesis sa Tagum usa ka suffragan nga diosesis sa Artsidiosesis sa Davao. Gipatukod kini isip usa ka
Prelature Nullius niadtong Enero 13, 1962 ug gipabarog niadtong Pebrero 25, 1962 ni Papa John XXIII
(nga karon usa na ka Santo), uban ni Monsenyor Joseph William Regan, MM isip obispo. Nangalagad si
Monsenyor Reagan hangtod sa Mayo 1980. Niadtong Oktubre 11, 1980 gituboy kini ni Papa Juan Pablo II
(karon Santo ) isip usa ka diosesis ug gitudlo si Monsenyor Pedro Dean isip obispo, uban ni Monsenyor
Ramon Villena isip auxiliary bishop. Miluwat si Monsenyor Dean sa iyang katungdanan sa dihang napili
siya nga bag-ong Arsobispo sa Palo, Leyte niadtong Oktubre 12, 1985. Labot pa niini, si Monsenyor
Villena natuboy usab nga co-adjutor bishop sa Bayombong, Nueva Vizcaya niadtong Agosto 17, 1985.
Sulod sa kapin duha ka bulan, walay Obispo ang Tagum hangtud sa pag-abot sa Enero 31, 1986, gipili si
Monsenyor Wilfredo Manlapaz isip bag-ong Obispo. Milingkod siya sa diosesis niadtong Marso 30 sa
mao rang tuig.

Gawas sa pipila ka mga kapariang Jesuitas nga mikuyog sa mga sundalong Espanyol sa ilang pagbisita ug
pagsangyaw sa Maayong Balita sa dapit niadtong ika-16 siglo, ang mga Maryknoll nga mga kaparian ang
nahimo gayud nga magpapanday sa sinugdanan sa katukuran sa Tagum isip lokal nga simbahan. Miabot
sila sa dapit niadtong tuig 1958, ug mipuyo uban sa mga katawhan aron sa pagkabig ug paghatag sa mga
sakramento sa mga lumad ug sa mga migrante gikan sa Kabisayaan ug Luzon.

Sa kasamtangan, adunay kapin 120 ka mga pari ang nangalagad sa sulod ug gawas sa diosesis. Sa mga
katuigang nanglabay, tataw kaayo ang pagtubo gayud sa bokasyon sa pagkapari nga nagsugod sa
kaumolan diha sa Queen of the Apostles Seminary, ug human dinhi didto ipadala ang mga seminarista sa
REMASE, Vianney ug sa uban pang mga seminaryo teolohikal. Adunay kapin 40 ka mga parokya, quasi-
parish, chaplaincies ug mission areas ang gidumalahan sa mga kaparian, 14 eskwelahan, 1 college
seminary, 1 hospital, 1 clinic, and 1 orphanage. Nagpabiling misyon sa mga kaparian ang kahumanan sa
Clergy House o kon balay alang sa mga kapariang retirado o masakiton, ug pahulayanan sa mga aktibo
pa sa pastoral nga mga kaakuhan sa parokya ug apostolado.

Ang Tagum mao ang labing unang lokal nga simbahan sa Mindanao (ug sa tibuok Pilipinas) ang nagpalig-
on sa programa sa Basic Ecclesial Communities o kon Gagmayng Simbahanong/Kristohanong
Katilingban. Sa kasamtangan adunay sobra na sa duha ka libo nga mga aktibo ug lig-ong simbahanong
katilingban ang nagpadayon sa pagbarog alang sa kinatibuk-ang kalamboan sa mga katawhan. Ang mga
layko adunay igong papel alang sa kalamboan sa diosesis. Gitukod usab ang John Paul II Lay Formation
and Training Center aron mas madugangan pa ang kahibalo ug kaumolan sa mga laykong lumilihok sa
maong diosesis.

Nunot sa mga kabag-ohan nga gipatuman sa Ikaduhang Konsilyo Batikano, sa Ikaduhang Konsilyo
Plenaryo sa Pilipinas, ug sa Mindanao-Sulu Pastoral Conference (MSPC) niadtong Hunyo 6-10, 1994,
gisuta ug gipamalandongan pag-ayo ang pagpalig-on sa mga pastoral nga duso aron makatubag gayud sa
mga hagit sa bag-ong panahon.