Professional Documents
Culture Documents
b¨ng t¶i
Môc lôc
Ch¬ng 1.
Chän ®éng c¬ vµ ph©n phèi tØ sè truyÒn
1.1. Chän ®éng c¬ 4
1.2. C«ng suÊt, sè vßng quay, momen xo¾n trªn c¸c trôc
6
®éng c¬
Ch¬ng 2.
Bé truyÒn trong hép hép (bé truyÒn trôc vÝt)
2.1. Chän vËt liÖu 8
2.2. X¸c ®Þnh øng suÊt cho phÐp 8
2.3. X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña bé truyÒn 9
2.4. KiÓm nghiÖm r¨ng b¸nh vÝt 10
2.5. KÝch thíc h×nh häc cña bé truyÒn 12
2.6. TÝnh to¸n nhiÖt truyÒn trong truyÒn ®éng trôc vÝt 12
Ch¬ng 3.
ThiÕt kÕ bé truyÒn ngoµi hép (bé truyÒn xÝch)
3.1. Chän lo¹i xÝch vµ sè r¨ng ®Üa xÝch 14
3.2. X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè cña bé truyÒn xÝch 14
3.3. KiÓm nghiÖm vÒ ®é bÒn xÝch 16
3.4. C¸c th«ng sè ®Üa xÝch vµ lùc t¸c dông lªn trôc 17
Ch¬ng 4.
TÝnh to¸n vµ lùa chän kÕt cÊu trôc
4.1. Chän vËt liÖu 18
4.2. TÝnh s¬ bé trôc 18
4.3. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c gèi vµ ®iÓm ®Æt lùc 18
4.4. T¶i träng t¸c dông lªn trôc 20
4.5. X¸c ®Þnh ®êng kÝnh c¸c ®o¹n trôc vµ kÕt cÊu trôc 22
4.6. KiÓm nghiÖm trôc vÒ ®é bÒn mái 25
4.7. KiÓm nghiÖm trôc vÒ ®é bÒn tÜnh 27
Ch¬ng 5.
TÝnh to¸n vµ chän æ l¨n
5.1. Chän æ l¨n 28
5.2. TÝnh to¸n lùa chän æ l¨n cña trôc vÝt 30
5.3. TÝnh to¸n lùa chän æ l¨n cña trôc l¾p b¸nh vÝt 32
Ch¬ng 6.
TÝnh to¸n vµ chän c¸c chi tiÕt kh¸c cña hép gi¶m tèc
6.1. C¸c phÇn tö cÊu t¹o cña hép gi¶m tèc 33
6.2. B«i tr¬n vµ ®iÒu chØnh ¨n khíp 33
6.3. Dung sai vµ kiÓu l¾p 34
Tµi liÖu tham kh¶o 35
1.2. C«ng suÊt, sè vßng quay, momen xo¾n trªn c¸c trôc
®éng c¬:
1.2.1. C«ng suÊt trªn c¸c trôc:
Trôc ®éng c¬ 1 2 3
U 1 3,69 3
P (kW) 3,21 3,13 3,81 2,86
s H 1 s
o
.K HL 570.1
H lim 1
518,18 (Mpa)
SH 1,1
s H 1 s H 2 518,18 481,81
s H 499,99 (Mpa)
2 2
Do bé tuyÒn quay 1 chiÒu ,nªn KFC =1
s F 1 s F lim1 .K FL
o
450.1.1
257,14 (MPa).
SF 1,75
s F 2 s F lim 2 .K FL
o
414.1
236,5 (MPa)..
SF 1,75
øng suÊt qu¸ t¶i cho phÐp ,theo (6.10) vµ (6.11) ,ta cã
s H max =2,8. s chay 2 =2,8.450=1260 (MPa).
s F 1 max =0,8. s chay1 = 0,8.580=464 (Mpa)
s F 2 max =0,8. s chay 2 = 0,8.450=360 (Mpa)
m.z t 1,25.173
Cos 0,98
2a w 2.110
ac cos(0,98) 10,59 0
c. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc.
Yªu cÇu cÇn ph¶i ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn sH £ [sH] = 495,4 (MPa).
Z M .Z H Z 2.T1 .K H .(U nh 1)
Do sH = d w1 bw .U nh
;
x
p 2 4 2 a
19 57 57 19 .25,4
2
x 2.35 109,05 m¾t xÝch
2 4. 2 .889
§Ó tr¸nh ph¶i sö dông m¾t xÝch nèi (lµm yÕu xÝch) sè
m¾t xÝch ®îc qui trßn theo sè ch½n.
xc=110 m¾t xÝch
VËy kho¶ng c¸ch trôc thùc a theo 5.13 [1] lµ:
z 2 z1
2
a 0,25 p x c 0,5 z 2 z1 x c 0,5 z 2 z1 2
* 2
19 57
2 2
57 19
a * 0,25.25,4.110 0,5.19 57 110 2. 901,3 mm
2
§Ó h¹n chÕ lùc c¨ng xÝch cÇn gi¶m bít a* mét lîng :
a 0,003.a 0,003.901,3 mm *
lÊy a=989 mm
§Ó h¹n b¶o sè lÇn va ®Ëp gi÷a c¸c m¾t xÝch r¨ng ®Üa
xÝch, xÝch ®îc kiÓm nghiÖm theo sè lÇn va ®Ëp, c«ng thøc
5.14 [1]:
z1 n1
i £ i
15 x
19.180
i 2,07 30 i
15.110
VËy sè lÇn va ®Ëp cña b¶n lÒn xÝch trong mét gi©y lµ
hoµn toµn ®¶m b¶o.
3.3. KiÓm nghiÖm vÒ ®é bÒn xÝch:
3.3.1. KiÓm nghiÖm vÒ qu¸ t¶i theo hÖ sè an toµn:
§Ó ®¶m b¶o xÝch cã thÓ bÒn ®îc trong ®iÒu kiÖn qu¸ t¶i
khi më m¸y hoÆc chÞu t¶i träng va ®Ëp trong qu¸ tr×nh lµm
viÖc, xÝch ®îc kiÓm nghiÖm vÒ hÖ sè an toµn theo c«ng thøc
5.15 [1]:
Q
s s
k d Ft F0 Fv
Trong ®ã:
3.4. C¸c th«ng sè ®Üa xÝch vµ lùc t¸c dông lªn trôc:
3.4.1. C¸c th«ng sè cña ®Üa xÝch:
Theo c«ng thøc 5.17 vµ b¶ng13.4 ta cã
p
d
sin
z
d 1 128,6 mm
d 2 384,23 mm
B¶ng 16-10b cho kÝch thíc c¬ b¶n cña vßng ®µn håi:
VËn tèc b¸nh dÉn : v < 4 (m/s) tra B¶ng 6.13 (Trang 106-TËp
1:TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ) ta cã cÊp chÝnh x¸c
®éng häc 9. Tra B¶ng 6.14 (Trang 107-TËp 1: TÝnh to¸n thiÕt
kÕ...) ta ®îc KF =1,37.
B¶ng 6.15 (Trang 107-TËp 1:TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng
c¬ khÝ) Þ F = 0,002.
B¶ng 6.16 (Trang 107-TËp 1:TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng
c¬ khÝ) Þ go = 73.
B¶ng 6.7 (Trang 98-TËp 1:TÝnh to¸n thiÕt thiÕt ...) Þ KF = 1,2
Þ KF = KF KF KFv = 1,37.1,2.1,016 = 1,67.
- = 1,77 Þ Y = 1/ = 0,564.
- =10.590 Þ Y = 1 - /140 = 0,924.
VËy ta cã:
2.T1 .K F .Y .Y .YF 1 2.41515,97.1,67.0,564.0,924.3,9
s F1 145,05 (MPa).
b .d 1 .m 33,0.47,1.1,25
Þ sF2 = sF1 . YF2 / YF1 = 145,05.3,61/3,9 = 134,26 (MPa).
Do øng suÊt uèn thùc tÕ b¸nh r¨ng cã thÓ chÞu ®îc ®îc x¸c
®Þnh nh sau.
[sF1]= [sF1].YS .YxF.YR vµ [sF2]= [sF2].YS .YxF. YR.
Víi m = 1,25 mm Þ YS = 1,08 – 0,069.Ln(3) » 1. Cßn YR = 1 vµ
KxF = 1:
Þ [sF1] = [sF1].1.1.1 = 252 MPa.
Þ [sF2] = [sF2].1.1.1 = 236,5 MPa.
NhËn thÊy r»ng c¶ hai b¸nh r¨ng ®Òu ®¸p øng ®îc ®iÒu kiÖn
bÒn uÊn v× :
VËy :
Pt 3,01.1,625.1,32.1,111 7,17 11 kW
p 25,4 mm
3.2.2. Kho¶ng c¸ch trôc vµ sè m¾t xÝch :
Chän gi¸ trÞ kho¶ng c¸ch trôc a = 35p ta cã:
a 35.25,4 889 mm
Tõ gi¸ trÞ s¬ bé kho¶ng c¸ch trôc a ®· tÝnh ®îc ë trªn ta cã
thÓ x¸c ®Þnh sè m¾t xÝch x theo c«ng thøc 5.12 [1]:
2 a z1 z 2 z 2 z1 p
2
x
p 2 4 2 a
19 57 57 19 .25,4
2
x 2.35 109,05 m¾t xÝch
2 4. 2 .889
§Ó tr¸nh ph¶i sö dông m¾t xÝch nèi (lµm yÕu xÝch) sè
m¾t xÝch ®îc qui trßn theo sè ch½n.
xc=110 m¾t xÝch
lÊy a=989 mm
§Ó h¹n b¶o sè lÇn va ®Ëp gi÷a c¸c m¾t xÝch r¨ng ®Üa
xÝch, xÝch ®îc kiÓm nghiÖm theo sè lÇn va ®Ëp, c«ng thøc
5.14 [1]:
z1 n1
i £ i
15 x
19.180
i 2,07 30 i
15.110
VËy sè lÇn va ®Ëp cña b¶n lÒn xÝch trong mét gi©y lµ
hoµn toµn ®¶m b¶o.
3.3. KiÓm nghiÖm vÒ ®é bÒn xÝch:
3.3.1. KiÓm nghiÖm vÒ qu¸ t¶i theo hÖ sè an toµn:
§Ó ®¶m b¶o xÝch cã thÓ bÒn ®îc trong ®iÒu kiÖn qu¸ t¶i
khi më m¸y hoÆc chÞu t¶i träng va ®Ëp trong qu¸ tr×nh lµm
viÖc, xÝch ®îc kiÓm nghiÖm vÒ hÖ sè an toµn theo c«ng thøc
5.15 [1]:
Q
s s
k d Ft F0 Fv
Trong ®ã:
Q 56700 kN : t¶i träng ph¸ háng
k d 1 hÖ sè t¶i träng ®éng, víi chÕ ®é lµm viÖc nÆng, t¶i träng
më m¸y b»ng 300% so víi t¶i träng danh nghÜa.
Ft lµ lùc vßng
1000.P 1000.P 6.10 7 .3,01
Ft
v
z. p.n.6.10 4
19.25,4.180
2075,85 N
Fv lµ lùc c¨ng do lùc li t©m sinh ra
2 2
z .n . p 19.180.25,4
Fv q.v 2 q. 1 1 2,6. 5,46 N
60000 60000
F0 lµ lùc c¨ng do nh¸nh xÝch bÞ ®éng sinh ra
N
F0 9,81.k f .q.a 9,81.6.2,6.0,898 137,42
Trong ®ã lµ hÖ sè phô thuéc ®é vâng vµ vÞ trÝ bé truyÒn
kf 6
trong trêng hîp bé truyÒn n»m ngang q 2,6 kg/m xÝch.
56700
s 21,5 s 8,2
1,2.2075,85 137,42 5,47
3.4. C¸c th«ng sè ®Üa xÝch vµ lùc t¸c dông lªn trôc:
3.4.1. C¸c th«ng sè cña ®Üa xÝch:
Theo c«ng thøc 5.17 vµ b¶ng13.4 ta cã
p
d
sin
z
d 1 128,6 mm
d 2 384,23 mm
d a p 0,5 cot g
z
d a1 134,07 mm
d a 2 384,6 mm
d f d 2r
(víi r =0,5025.15,88+0,05=8,03)
d f 1 121,36 mm d f 2 368,17 mm
B¶ng 16-10b cho kÝch thíc c¬ b¶n cña vßng ®µn håi:
d = 32 mm dm = 65 mm l = 80 mm D 0 = 90 mm D
= 125 mm
L = 165 mm d1 = 60 mm Z=4 B = 5 mm B 1 = 42 mm
l1 = 30 mm
Theo b¶ng 16.10b ta cã kÝch thíc c¬ b¶n cña vßng ®µn håi :
do = 14 mm d1 = M10 D2 = 20 mm l = 62 mm
l1 = 34 mm l2 = 15 mm l3 = 28 mm h = 15 mm
T
d 3
0,2.
(mm).
-Kho¶ng c¸ch tõ mÆt c¹nh chi tiÕt quay ®Õn thµnh trong cña
hép hoÆc kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c chi tiÕt quay K1 =10(mm)
-Kho¶ng c¸ch tõ mÆt c¹nh æ ®Õn thµnh trong cña hép ,K2
=5(mm)
K3=15(mm)
i:sè thø tù cña tiÕt diÖn trôc ,trªn ®ã l¾p c¸c chi tiÕt cã
lki :kho¶ng c¸ch tõ gèi ®ì O ®Õn tiÕt diÖn thø I trªn trôc k
lmki:chiÒu dµi may¬ cña chi tiÕt quay thø I trªn trôc k
lcki: kho¶ng c«ng x«n trªn trôc thø k tÝnh tõ chi tiÕt thø i ë
-Trôc I :
=0,5(50+21)+15+20
=70,5(mm)
l13=0,5(lm13+ bo)+K1 + K2
=0,5(38+21)+10+5
l11=2.l13=2.45=90(mm) .
-Trôc II:
lc23=0,5(lm23+bo)+K1+K2
=0,5(42+21)+15+20
l23=lc23+l21=90+67=157(mm) .
l22=l13=45(mm)
2.T 2.41515,97
Fx13= d 1763 (N)
1
w13 47,1
2.T1 2.41515,97
Fy13= tg tw . d tg 200.
47,1
647 (N)
w13
Fz13=-1763.tg(10,59o) = -330(N).
ChiÒu cña Fx12 ®îc chän ngîc chiÒu víi Fx13, nªn Fx12 > 0 .Nh
vËy lµm t¨ng m«men uèn ë tiÕt diÖn nguy hiÓm (tiÕt diÖn l¾p
b¸nh r¨ng).
(2.41515,97/90)=231(N).
Fx22= 1763(N).
Fy22= -647(N).
Fz22=330(N).
F23=2387(N).
cña c¸c lùc trong zoy vµ zox ®Ó tÝnh ph¶n ùc t¹i c¸c gèi ®ì 0 vµ
1:
Flx21 881,5( N )
Fx 22 .l22 Fl x 21.l21 0 Þ
Flx20 881,5( N )
Fx 22 Fl x 20 Fx 21 0
Fl y 21 3840,5( N )
Fy 22 .l 22 Fl y 21.l21 Fy 23 .(l 21 lc 23 ) 0 Þ
Fl y 20 2100,5( N )
Fy 22 Fl y 21 Fy 23 Fl y 20 0
+ X¸c ®Þnh c¸c hÖ sè Ksdj vµ Kdj ®èi víi c¸c tiÕt diÖn nguy hiÓm
theo c«ng thøc :
Ksdj = ( Ks/s + Kx – 1 )/Ky
Kdj = ( K/ + Kx – 1 )/Ky
Theo b¶ng 10.8 Þ ph¬ng ph¸p gia c«ng tiÖn Þ Kx = 1,06
vµ kh«ng dïng t¨ng bÒn bÒ mÆt Þ Ky = 1
Theo b¶ng 10.12 dïng dao phay ngãn Þ hÖ sè tËp trung US
t¹i r·nh then øng víi vËt liÖu cã sb = 600 MPa lµ Ks = 1,76 vµ K
= 1,54
Tra b¶ng 10.10 Þ hÖ sè kÝch thíc s vµ øng víi ®êng
kÝnh tiÕt diÖn nguy hiÓm tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc tû sè Ks/s vµ
K/ t¹i r·nh then trªn c¸c tiÕt diÖn nµy.
Theo b¶ng 10.11 øng víi kiÓu l¾p ®· chän sb = 600 MPa vµ
®êng kÝnh cña tiÕt diÖn nguy hiÓm tra ®îc tû sè Ks/s vµ K/
do l¾p c¨ng t¹i c¸c tiÕt diÖn nµy, trªn c¬ së ®ã dïng gi¸ trÞ lín
h¬n trong 2 gi¸ trÞ cña Ks/s ®Ó tÝnh Ksd vµ gi¸ trÞ lín h¬n trong
2 gi¸ trÞ cña K/ ®Ó tÝnh Kd
C«ng thøc tÝnh hÖ sè an toµn theo c«ng thøc 10.19 [1]:
ssj .sj
sj s
ss2j s2j
Trong ®ã
s j lµ hÖ sè an toµn cho phÐp
ssj lµ hÖ sè an toµn chØ xÐt riªng øng suÊt ph¸p
sj lµ hÖ sè an toµn chØ xÐt riªng øng suÊt tiÕp
Gi¸ trÞ ssj , s tj ®îc x¸c ®Þnh theo c¸c c«ng thøc sau:
0 1
Fat 330
0,57 0,3
Fr 0 569,3
Fat 330
0,103 0,3
Fr1 1112
quay v= 1
Fa 0 620
1,09 e
v.Fro 1.569,3
Fa1 290
0,26 e
v.Fr1 1.1112
-Theo b¶ng 11- 4 víi æ l¨n 1 d·y ta chän
X0=0,4
Y0=0,4.cotg
ta xÐt:
Fat 330
0,145 e 0,3
Fr 0 2278
Fat 330
0,08 e 0,3
Fr1 3940,4
dïng æ bi ®ì 1 d·y . c¸c æ ®îc bè trÝ theo s¬ ®å sau
0 1
quay v= 1
Fa 0 615,7
0,27 e
v.Fro 1.2278
Fa1 945,7
0,24 e
v.Fr1 1.3940,4
-Theo b¶ng 11- 4 víi æ bi ®ì 1 d·y ta chän
X0=1
Y0=0
X1=0,56
Y1=1,7
-Theo 11-3 ta cã:
Q X .V .Fr Y .Ft .k t .k d N
trong ®ã:
Kt:hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña nhiÖt ®é ,Kt=1
Kd:hÖ sè kÓ ®Õn ®¨c tÝnh cña t¶i träng,Kd=1,12 (t¶I träng
va ®Ëp nhÑ)
Q0 1.1.2278 0 .1.1,2 2733,6 N
Q1 0,56.1.3840,6 1,7.945,7 .1.1,2 4510 N
do Q1>Q0 chØ cÇn tÝnh cho æ (1) v× æ (1) chÞu lùc lín h¬n
Q=Q1=4510N
æ bi ®ì 1 d·y
æ ®òa c«n trôc I
trôc II
KÝ hiÖu 7203 209
D 40 85(mm)
B 12 19(mm)
C 13,8 25,7(KN)
Co 9,3 18,1(KN)
d 17 45(mm)
R 1,5 2 (mm)
11,83
Ngoµi c¸c kÝch thíc trªn, trªn hép gi¶m tèc cßn cã mét sè c¸c
chi tiÕt phô kh¸c nh:
- Cèc lãt: lµ chi tiÕt dïng ®Ó ®ì æ l¨n, t¹o thuËn lîi cho viÖc
l¾p ghÐp vµ ®iÒu chØnh bé phËn æ còng nh ®iÒu chØnh
sù ¨n khíp cña trôc vÝt. Cèc lãt ®îc chÕ t¹o b»ng gang x¸m
GX15-32 ®óc. Chän chiÒu dµy cèc lãt 7,5
- N¾p æ: gåm hai lo¹i lµ n¾p æ kÝn vµ n¾p æ thñng ®îc sö
dông víi môc ®Ých lµ che kÝn æ, ®ång thêi th«ng qua
c¸ch l¾p ghÐp gi÷a n¾p æ vµ æ cã thÓ ®iÒu chØnh ®îc
sù ¨n khíp cña bé truyÒn nhê ®iÒu chØnh ®é dµy máng
cña c¸c c¨n ®Öm. KÝch thíc cña n¾p æ ®îc x¸c ®Þnh
th«ng qua kÝch thíc cña mÆt bÝch n¾p æ trªn vá hép
gi¶m tèc vµ ®êng kÝnh ngoµi cña æ.
- N¾p cöa th¨m: §Ó kiÓm tra quan s¸t c¸c tiÕt m¸y trong
hép khi l¾p ghÐp vµ ®Ó ®æ dÇu vµo hép.
- Que th¨m dÇu: §Ó kiÓm tra møc dÇu trong hép ®¶m b¶o
cho bé truyÒn lu«n ®îc b«i tr¬n, ta sö dông que th¨m dÇu.
- Nót th¸o dÇu: Sau mét thêi gian lµm viÖc dÇu b«i tr¬n
trong hép bÞ bÈn, do bôi bÆm hoÆc do c¸c h¹t mµi, bÞ
biÕn chÊt kh«ng cßn ®ñ kh¶ n¨ng b«i tr¬n v× vËy cÇn
ph¶i tiÕn hµnh thay dÇu míi. §Ó th¸o dÇu cò ra, ë ®¸y hép
ta bè trÝ mét lç th¸o dÇu, lóc lµm viÖc lç th¸o dÇu ®îc bÞt
kÝn b»ng nót th¸o dÇu. KÝch thíc nót th¸o dÇu ®îc lùa chän
trªn c¬ së b¶ng 18.8 [1]
- Nót th«ng h¬i: Khi lµm viÖc, nhiÖt ®é bªn trong hép gi¶m
tèc t¨ng lªn. §Ó gi¶m ¸p suÊt vµ ®iÒu hoµ kh«ng khÝ gi÷a
bªn trong vµ bªn ngoµi hép, ta l¾p thªm mét lç th«ng h¬i ë
trªn n¾p quan s¸t.