ΑΡΗ΢ΣΟΣΔΛΔΗΟ ΠΑΝΔΠΗ΢ΣΖΜΗΟ ΘΔ΢΢ΑΛΟΝΗΚΖ΢

ΠΟΛΤΣΔΥΝΗΚΖ ΢ΥΟΛΖ
ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΚΑΗ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΤΠΟΛΟΓΗ΢ΣΩΝ
ΣΟΜΔΑ΢ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ΢ ΔΝΔΡΓΔΗΑ΢

Γιεπεύνηζη ηυν αναπηςζζόμενυν ηάζευν και

πεςμάηυν ζε μανδύερ καλυδίυν ιζσύορ ζηη ζηάζιμη
καηάζηαζη και ζε βπασςκςκλώμαηα

ΓΗΠΛΩΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑ΢ΗΑ
ησλ

ΓΗΜΟΤ ΑΝΑ΢ΣΑ΢ΙΟΤ
ΜΑΚΡΗ ΔΛΔΤΘΔΡΙΑ΢

Δπιβλέπυν : Γξεγόξεο Παπαγηάλλεο

Αλαπιεξσηήο Καζεγεηήο Α.Π.Θ.

Θεζζαινλίθε, Μάξηηνο 2012

 ΑΡΗ΢ΣΟΣΔΛΔΗΟ ΠΑΝΔΠΗ΢ΣΖΜΗΟ ΘΔ΢΢ΑΛΟΝΗΚΖ΢
ΠΟΛΤΣΔΥΝΗΚΖ ΢ΥΟΛΖ
ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ
ΚΑΗ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΤΠΟΛΟΓΗ΢ΣΩΝ
ΣΟΜΔΑ΢ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ΢ ΔΝΔΡΓΔΗΑ΢

Γιεπεύνηζη ηυν αναπηςζζόμενυν ηάζευν και

πεςμάηυν ζε μανδύερ καλυδίυν ιζσύορ ζηη ζηάζιμη
καηάζηαζη και ζε βπασςκςκλώμαηα

ΓΗΠΛΩΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑ΢ΗΑ
ησλ

ΓΗΜΟΤ ΑΝΑ΢ΣΑ΢ΙΟΤ
ΜΑΚΡΗ ΔΛΔΤΘΔΡΙΑ΢

Δπιβλέπυν : Γξεγόξεο Παπαγηάλλεο

Αλαπιεξσηήο Καζεγεηήο Α.Π.Θ.

Δγθξίζεθε από ηελ ηξηκειή εμεηαζηηθή επηηξνπή ηελ 22ε Μαξηίνπ 2012.

(Υπογπαθή) (Υπογπαθή) (Υπογπαθή)

................................... ................................... ...................................

Θεζζαινλίθε, Μάξηηνο 2012

 (Υπογπαθή)

...................................
ΓΗΜΟΤ ΑΝΑ΢ΣΑ΢ΙΟ΢
Πξνπηπρηαθόο Φνηηεηήο Ζιεθηξνιόγσλ Μεραληθώλ θαη Μεραληθώλ Τπνινγηζηώλ Α.Π.Θ.

(Υπογπαθή)

...................................
ΜΑΚΡΗ ΔΛΔΤΘΔΡΙΑ
Πξνπηπρηαθή Φνηηήηξηα Ζιεθηξνιόγσλ Μεραληθώλ θαη Μεραληθώλ Τπνινγηζηώλ Α.Π.Θ

© 2012 – All rights reserved.

 Πεπίλητη

Ζ παξνύζα δηπισκαηηθή εξγαζία αζρνιείηαη κε ηελ πξνζνκνίσζε ππόγεησλ γξακκώλ

κέζεο ηάζεο ηνπ ειιεληθνύ δηθηύνπ. Αξρηθά, θαηαγξάθνληαη νη ηύπνη ππόγεησλ θαισδίσλ
κέζεο ηάζεο πνπ ζπλαληώληαη ζην ειιεληθό δίθηπν θαη δηαθξίλεηαη ν επξύηεξα
ρξεζηκνπνηνύκελνο, πνπ ζα απνηειέζεη θαη ην θύξην αληηθείκελν κειέηεο. ΢ηε ζπλέρεηα,
αλαθέξνληαη νη θπξηόηεξεο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ ελόο θαισδίνπ
(ηερληθέο cross-bonding & transposition). Ζ ρξήζε απηώλ επηθέξεη κείσζε ησλ ξεπκάησλ
θαη ησλ ηάζεσλ πνπ επάγνληαη ζηνπο καλδύεο ησλ θαισδίσλ, πεξηνξίδνληαο ηηο ηηκέο ηνπο
ζε επίπεδα πνπ νξίδνληαη από ηα δηεζλή πξόηππα. Σέινο, πξαγκαηνπνηείηαη αλάιπζε ησλ
ραξαθηεξηζηηθώλ θάζε ηερληθήο αληηκεηάζεζεο.
Αθνινπζεί ε κνληεινπνίεζε ελόο πξαγκαηηθνύ θαισδίνπ κέζεο ηάζεο κε ηελ ρξήζε
ηνπ ινγηζκηθνύ Alternative Transients Program / ElectroMagnetic Transients Program
(ATP/EMTP). Παξνπζηάδνληαη νη δηαζηάζεηο, ε γεσκεηξία, ην πεξηβάιινλ θαη ηα
ειεθηξηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θαισδίνπ, όπσο πξνθύπηνπλ από θαηαζθεπαζηηθά έληππα.
Σα δεδνκέλα απηά εηζάγνληαη ζην ινγηζκηθό πξνζνκνίσζεο θαηόπηλ απαξαίηεησλ
ηξνπνπνηήζεσλ, όπσο απηέο ππνδεηθλύνληαη από ηελ ππάξρνπζα δηεζλή βηβιηνγξαθία,
εμαζθαιίδνληαο θαηά ην δπλαηόλ ηελ αμηνπηζηία ησλ πξνζνκνηώζεσλ κε ηε ρξήζε απηήο
ηεο κνληεινπνίεζεο θαισδίνπ.
΢ηε ζπλέρεηα, θαηαγξάθνληαη ηα θπξηόηεξα ππάξρνληα κνληέια πξνζνκνίσζεο
γξακκώλ κεηαθνξάο ηνπ ινγηζκηθνύ ATP/EMTP. Αλαιύνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ
θαζελόο σο πξνο ηνλ ηξόπν ππνινγηζκνύ ησλ ειεθηξηθώλ κεγεζώλ ηεο γξακκήο κεηαθνξάο.
Ζ αλαθνξά ζηα κνληέια πξνζνκνίσζεο νινθιεξώλεηαη κε κηα ζύληνκε εθηίκεζε ησλ
πιενλεθηεκάησλ θαη ησλ κεηνλεθηεκάησλ ηεο θάζε κεζόδνπ.
Γηα ηε κνληεινπνίεζε ηνπ πξαγκαηηθνύ θαισδίνπ, δηεμάγεηαη κηα ζεηξά
πξνζνκνηώζεσλ. Γηα δηάθνξα κήθε θαη εθαξκόδνληαο ηηο ππάξρνπζεο ηερληθέο
αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ (ηερληθέο cross-bonding & transposition)
θαηαγξάθεηαη ε ζπκπεξηθνξά ηεο κνληεινπνίεζεο γηα νλνκαζηηθό θνξηίν, ηόζν ζε ζηάζηκε
θαηάζηαζε ιεηηνπξγίαο, όζν θαη ζε πεξηπηώζεηο κνλνθαζηθώλ θαη ηξηθαζηθώλ ζθαικάησλ.
Πην ζπγθεθξηκέλα, ππνινγίδεηαη ε θαηαλνκή ηεο ηάζεο θαη ηνπ ξεύκαηνο ζην καλδύα θαηά
κήθνο ηνπ θαισδίνπ. Οη πξνζνκνηώζεηο απηέο πξαγκαηνπνηνύληαη κε ρξήζε ησλ κνληέισλ
πξνζνκνίσζεο ηνπ ATP/EMTP θαη ηα απνηειέζκαηά ηνπο νδεγνύλ ζε αμηνζεκείσηεο
παξαηεξήζεηο.
 Σέινο, παξνπζηάδεηαη κηα ζύληνκε αλαζθόπεζε ηεο παξνύζαο δηπισκαηηθήο
εξγαζίαο, θαηαγξάθνληαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνθύπηνπλ θαη αλαθέξνληαη πηζαλέο
πξνηάζεηο γηα κειινληηθή έξεπλα.

Λέξειρ Κλειδιά: ATP/EMTP, αληηκεηάζεζε αγσγώλ, αληηκεηάζεζε καλδπώλ,

κνληεινπνίεζε θαισδίνπ, ξεύκα καλδύα, ηάζε καλδύα, ππόγεηα θαιώδηα ηζρύνο.
 Abstract

Scope of this thesis is to systematically investigate the performance of 3-phase

Medium Voltage (MV) underground cables under various cable installations and operational
conditions.
Firstly, the most commonly used types of MV underground cables are listed and
categorized with further details on their construction materials. Moreover, the main sheath
cross-bonding and conductor transposition techniques are mentioned and thoroughly
analyzed. These techniques reduce the induced voltages and currents in the sheaths of the
cables, limiting their values to acceptable levels according to the international standards.
The Alternative Transients Program / ElectroMagnetic Transients Program
(ATP/EMTP) is used as the simulation software for the cable modeling. The configuration
and characteristics of the cable are derived from technical brochures and are imported into
the simulation software after having been adjusted so as to ensure the credibility of the
simulations according to the international literature. Furthermore, the main transmission line
models of the ATP/EMTP are presented. Each model is analyzed in terms of its calculation
method and the review concludes with a brief assessment of the advantages and
disadvantages of each method.
Then, a series of simulations is conducted in steady state as well as in single-phase
and three-phase faults. The voltage and current profiles of the cable sheaths are recorded for
various lengths, grounding scenarios as well as cross-bonding and transposition techniques.
The group of cables is simulated using the main time-domain transmission cable models and
the results leads to significant remarks.
Finally, a brief overview of this thesis and the conclusions arising follow in addition to
possible suggestions for future research.

Keywords: ATP/EMTP, cable modeling, cross-bonding, sheath current, sheath

voltage, transposition, underground power cables.
 Δςσαπιζηίερ
Γηα ηελ επηηπρή νινθιήξσζε ηεο ελ ιόγσ δηπισκαηηθήο εξγαζίαο ζα ζέιακε λα
επραξηζηήζνπκε ζεξκά ηνλ αλαπιεξσηή θαζεγεηή ηνπ ηνκέα Ζιεθηξηθήο Δλέξγεηαο
θ. Γξεγόξε Παπαγηάλλε γηα ηελ άξηζηε ζπλεξγαζία καο θαη ηηο πνιύηηκεο ζπκβνπιέο
ηνπ.
Ηδηαίηεξα ρξήζηκεο θαη αλαγθαίεο ήηαλ νη ππνδείμεηο θαη θαηεπζύλζεηο ησλ
ππνςήθησλ δηδαθηόξσλ Αλδξέα Υξπζνρνύ θαη Υξήζηνπ Καινπδά θαζώο θαη ηνπ
δηδάθηνξα Θεόθηινπ Παπαδόπνπινπ, ησλ νπνίσλ ε ζπζηεκαηηθή βνήζεηα ζηελ
πξνζπάζεηά καο ήηαλ θαζνξηζηηθή γηα ηελ πινπνίεζε ηεο εξγαζίαο. Αλαγλσξίδνληαο
ηελ νπζηαζηηθή ηνπο ζπκβνιή, ζα ζέιακε λα ηνπο επραξηζηήζνπκε ζεξκά γηα ηε
ζπλεξγαζία καο.

Γήκνπ Αλαζηάζηνο
Μαθξή Διεπζεξία
Πίνακαρ πεπιεσομένυν
1 Διζαγυγή ............................................................................................................................. 1

1.1 Γεληθά ....................................................................................................... 1

1.2 Δηζαγσγή ζην πξόβιεκα .......................................................................... 1
1.3 ΢θνπόο ηεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο ......................................................... 2

2 Καλώδια μέζηρ ηάζηρ, ηεσνικέρ ανηιμεηάθεζηρ μανδύα (cross-bonding) και αγυγών

(transposition) ........................................................................................................................... 3

2.1 Δηζαγσγή .................................................................................................. 3

2.2 Καιώδηα κέζεο ηάζεο ειιεληθνύ δηθηύνπ ............................................... 3
2.2.1 Καλώδιο ηύπος ΝΑΕΚΒΑ .......................................................................... 4
2.2.2 Καλώδιο ηύπος ΝA2XSY ........................................................................... 6
2.3 Σερληθέο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ θαισδίσλ (ηερληθέο cross-
bonding and transposition) ................................................................................. 7
2.3.1 Ειζαγωγή ................................................................................................... 7
2.3.2 Ανηιμεηάθεζη μανδςών (Normal cross-bonding) .................................... 10
2.3.3 Ανηιμεηάθεζη αγωγών με ανηίζηποθη ζύνδεζη ηων μανδςών
(Transposition with reverse-sense cross-bonding) .......................................... 11
2.3.4 Ανηιμεηάθεζη αγωγών και ομόπποπη ανηιμεηάθεζη μανδςών
(Transposition with same-sense cross-bonding) .............................................. 11
2.3.5 Πλήπηρ ανηιμεηάθεζη μανδςών και αγωγών (Full cross-bonding and
transposition) ................................................................................................... 11
2.4 ΢ύλνςε θεθαιαίνπ ................................................................................. 11

3 Λογιζμικό Alternative Transients Program / ElectroMagnetic Transients Program

(ATP/EMTP) ........................................................................................................................... 13

3.1 Δηζαγσγή ................................................................................................ 13

3.2 Πξνζνκνίσζε ηνπ θαισδίνπ NA2XSY ζην ATP/EMTP ...................... 13
3.2.1 Γεωμεηπικά και ηλεκηπομαγνηηικά σαπακηηπιζηικά ηος καλωδίος
NA2XSY ............................................................................................................ 14
3.2.2 Ειζαγωγή δεδομένων καλωδίος ζηο ATP/EMTP .................................... 18
3.2.3 Ρςθμίζειρ κςκλώμαηορ πποζομοίωζηρ .................................................... 22

ii
3.3 Μνληέια θαισδίσλ ζην ATP/EMTP ..................................................... 24
3.3.1 Μονηέλο Π-ιζοδύναμων (Cascaded PI Model) ...................................... 25
3.3.2 Μονηέλο οδεςόνηων κςμάηων (Bergeron) ............................................... 25
3.3.3 Μονηέλο με ανά μονάδα μήκοςρ παπαμέηποςρ πλήπωρ εξαπηώμενερ από
ηη ζςσνόηηηα (JMarti) ...................................................................................... 26
3.4 ΢ύλνςε θεθαιαίνπ ................................................................................. 26

4 Τπολογιζμόρ επαγόμενυν ηάζευν και πεςμάηυν ζηο μεηαλλικό μανδύα ηος καλυδίος
NΑ2ΥSY ζηη ζηάζιμη καηάζηαζη λειηοςπγίαρ ................................................................... 28

4.1 Δηζαγσγή ................................................................................................ 28

4.2 ΢ύγθξηζε κνληέισλ πξνζνκνίσζεο ....................................................... 29
4.3 Μειέηε ηνπ θαισδίνπ NA2XSY ζηε ζηάζηκε θαηάζηαζε ιεηηνπξγίαο 33
4.3.1 Πποζομοίωζη καλωδίος με πλήπερ θοπηίο σωπίρ γείωζη ηος μεηαλλικού
μανδύα .............................................................................................................. 33
4.3.2 Πποζομοίωζη καλωδίος ςπό πλήπερ θοπηίο, με γείωζη ηος μεηαλλικού
μανδύα ζηην απσή ηος καλωδίος....................................................................... 35
4.3.3 Πποζομοίωζη καλωδίος με πλήπερ θοπηίο, με γείωζη ηος μεηαλλικού
μανδύα ζηην απσή και ηον ηεπμαηιζμό ηος καλωδίος. ....................................... 37
4.3.4 Πποζομοίωζη καλωδίος ςπό πλήπερ θοπηίο, με γείωζη ηος μεηαλλικού
μανδύα ζηην απσή ηος καλωδίος και ανηιμεηάθεζη ηων μανδςών ζε ένα κύπιο
ημήμα ................................................................................................................ 38
4.3.5 Πποζομοίωζη καλωδίος ςπό πλήπερ θοπηίο, με γείωζη ηος μεηαλλικού
μανδύα ζηην απσή και ηον ηεπμαηιζμό ηος καλωδίος και ανηιμεηάθεζη ηων
μανδςών ζε ένα κύπιο ημήμα ............................................................................ 40
4.3.6 Πποζομοίωζη καλωδίος ςπό πλήπερ θοπηίο, με γείωζη ηος μεηαλλικού
μανδύα ζε διάθοπα ζημεία και ανηιμεηάθεζη ηων μανδςών ζε δύο κύπια
ημήμαηα ............................................................................................................. 41
4.3.7 Πποζομοίωζη καλωδίος ςπό πλήπερ θοπηίο, με γείωζη ηος μεηαλλικού
μανδύα ζε διάθοπα ζημεία και ανηιμεηάθεζη ηων μανδςών ζε ηπία κύπια
ημήμαηα ............................................................................................................. 43
4.4 ΢ύλνςε θεθαιαίνπ ................................................................................. 44

iii
5 Τπολογιζμόρ επαγόμενυν ηάζευν και πεςμάηυν ζηο μεηαλλικό μανδύα ηος καλυδίος
NΑ2ΥSY ζε μονοθαζικά και ηπιθαζικά ζθάλμαηα ............................................................ 47

5.1 Δηζαγσγή ................................................................................................ 47

5.2 Μνλνθαζηθά θαη ηξηθαζηθά βξαρπθπθιώκαηα ...................................... 48
5.3 ΢ύγθξηζε κνληέισλ πξνζνκνίσζεο ....................................................... 50
5.4 Μειέηε ηνπ θαισδίνπ NA2XSY γηα ζηάζηκε θαηάζηαζε κνλνθαζηθνύ
βξαρπθπθιώκαηνο ............................................................................................ 54
5.4.1 Πποζομοίωζη καλωδίος με γείωζη μανδύα ζηην απσή ........................... 54
5.4.2 Πποζομοίωζη καλωδίος με γείωζη μανδύα ζηην απσή και ζηο ηέλορ ηος
καλωδίος .......................................................................................................... 56
5.4.3 Πποζομοίωζη καλωδίος με σπήζη ηηρ ηεσνικήρ ΙΙ με δςο κύπια ημήμαηα
ανηιμεηάθεζηρ ................................................................................................... 58
5.4.4 Πποζομοίωζη καλωδίος με σπήζη ηηρ ηεσνικήρ ΙΙΙ με δςο κύπια ημήμαηα
ανηιμεηάθεζηρ ................................................................................................... 60
5.4.5 Πποζομοίωζη καλωδίος με σπήζη ηηρ ηεσνικήρ ΙV με δςο κύπια ημήμαηα
ανηιμεηάθεζηρ ................................................................................................... 61
5.5 Μειέηε ηνπ θαισδίνπ NA2XSY γηα ζηάζηκε θαηάζηαζε ηξηθαζηθνύ
βξαρπθπθιώκαηνο ............................................................................................ 62
5.6 ΢ύγθξηζε κνλνθαζηθνύ θαη ηξηθαζηθνύ βξαρπθπθιώκαηνο .................. 64
5.7 ΢ύλνςε θεθαιαίνπ ................................................................................. 65

6 ΢ςμπεπάζμαηα .................................................................................................................. 67

6.1 ΢ύλνςε θαη ζπκπεξάζκαηα .................................................................... 67

6.2 Πξνηάζεηο γηα πεξαηηέξσ έξεπλα ........................................................... 70

7 Βιβλιογπαθία ..................................................................................................................... 71

iv
1
Δηζαγσγή

1.1 Γεληθά

Ζ ρξήζε ηξηθαζηθώλ θαισδίσλ ηζρύνο ζηε κεηαθνξά θαη δηαλνκή ηεο

ειεθηξηθήο ελέξγεηαο επεθηείλεηαη ζπλερώο. Οη εμειίμεηο ζηα θαηαζθεπαζηηθά πιηθά
θαη ζηελ ηερλνινγία έρνπλ δώζεη ιύζεηο πνπ θάλνπλ ηε ρξήζε θαισδίσλ
ελαιιαζζόκελνπ ξεύκαηνο αξθεηά δειεαζηηθή ζε ζύγθξηζε κε ηηο ελαέξηεο γξακκέο.
Σππηθέο εθαξκνγέο, ζηηο νπνίεο έρεη γίλεη ρξήζε θαισδίσλ ηζρύνο, απαηηνύλ ηελ
εγθαηάζηαζε θαισδίσλ κεγάινπ κήθνπο, όπσο πεξηπηώζεηο δηαζύλδεζεο αηνιηθώλ
πάξθσλ ζην δίθηπν ή ρξήζε ηνπο ζε θαηνηθεκέλεο πεξηνρέο. Οη κεγάιεο απνζηάζεηο
πνπ πξέπεη λα θαιπθζνύλ από ηα ππόγεηα θαιώδηα δεκηνπξγνύλ ηελ αλάγθε
δηεξεύλεζεο δηαθόξσλ εθθάλζεσλ ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπο, είηε ζηε ζηάζηκε
θαηάζηαζε ιεηηνπξγίαο, είηε ζε πεξηπηώζεηο ζθαικάησλ.

1.2 Δηζαγσγή ζην πξόβιεκα

Σν ελδηαθέξνλ επηθεληξώλεηαη ζηε ζπκπεξηθνξά ησλ καλδπώλ ησλ θαισδίσλ

ιόγσ ησλ κεγάισλ ηάζεσλ πνπ εκθαλίδνληαη εμ’ επαγσγήο ζε απηνύο θαη κπνξεί λα
πξνθαιέζνπλ θαηαζηξνθή ηεο κόλσζεο θαη θηλδύλνπο αζθαιείαο. ΢πλήζεηο
πξαθηηθέο πνπ αθνινπζνύληαη γηα ηε κείσζε ηεο ηάζεο ηνπ καλδύα είλαη ε γείσζε
ηνπ ζε έλα ή πεξηζζόηεξα ζεκεία [1]. Ζ κέζνδνο απηή είλαη απνηειεζκαηηθή ζε
θαιώδηα κηθξνύ ζρεηηθά κήθνπο. Ζ εθαξκνγή ηεο έρεη ζαλ απνηέιεζκα ηελ εκθάληζε
κεγαιύηεξσλ επαγόκελσλ ξεπκάησλ ζηνπο καλδύεο ησλ θαισδίσλ θαη αλαπόθεπθηα
ηελ αύμεζε ησλ απσιεηώλ ηζρύνο. Μάιηζηα, ζε πεξηπηώζεηο δηαηάμεσλ κεγάινπ
κήθνπο ε κέζνδνο ηεο γείσζεο ηνπ καλδύα θαζίζηαηαη αλεπαξθήο. Γηα ηε κείσζε ησλ
ξεπκάησλ αιιά θαη ησλ επαγόκελσλ ηάζεσλ, ζε θαιώδηα κεγάινπ κήθνπο,
ρξεζηκνπνηνύληαη ηερληθέο αληηκεηάζεζεο ησλ καλδπώλ θαη αγσγώλ ηνπ θαισδίνπ
(ηερληθέο cross-bonding & transposition). Αλ θαη ε δηεζλήο βηβιηνγξαθία ζέηεη γεληθέο
θαηεπζύλζεηο γηα ηηο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο, ε επηινγή ηεο θαηάιιειεο είλαη κηα
δηαδηθαζία πνπ πξέπεη λα επαλαιακβάλεηαη γηα θάζε δηάηαμε θαισδίσλ μερσξηζηά
[2].

1.3 ΢θνπόο ηεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο

΢θνπόο ηεο δηπισκαηηθήο είλαη, θαη’ αξρήλ, ε θαηαγξαθή ησλ θαισδίσλ

κέζεο ηάζεο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζην ειιεληθό δίθηπν θαη ε κνληεινπνίεζε απηώλ
ώζηε λα θαηαζηεί δπλαηή ε κειέηε ηνπο γηα δηάθνξεο πεξηπηώζεηο ιεηηνπξγίαο.
΢πγθεθξηκέλα, πξαγκαηνπνηνύληαη πξνζνκνηώζεηο γηα δηάθνξα κήθε
θαισδίνπ, ππό ζπλζήθεο ζηάζηκεο θαηάζηαζεο αιιά θαη ππό κνλνθαζηθό θαη
ηξηθαζηθό ζθάικα γεο. Ο ππνινγηζκόο ησλ επαγόκελσλ ηάζεσλ θαη ξεπκάησλ
καλδύα ζηηο παξαπάλσ ζπλζήθεο ιεηηνπξγίαο απνηειεί ζεκαληηθό κέξνο ηεο
παξνύζαο εξγαζίαο όπσο θαη ε απνηύπσζε ηεο επίδξαζεο ησλ εθαξκνδόκελσλ
ηερληθώλ αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ.

2
2
Καιώδηα κέζεο ηάζεο, ηερληθέο αληηκεηάζεζεο

καλδύα (cross-bonding) θαη αγσγώλ

(transposition)

2.1 Δηζαγσγή

΢ην αθόινπζν θεθάιαην θαηαγξάθνληαη θαη αλαιύνληαη νη ηύπνη θαισδίσλ

ηζρύνο πνπ ζπλαληώληαη ζην ειιεληθό δίθηπν κέζεο ηάζεο, θαη πεξηγξάθεηαη
ζύληνκα ν ηξόπνο εγθαηάζηαζήο ηνπο. ΢ηε ζπλέρεηα πεξηγξάθνληαη νη ηερληθέο
αληηκεηάζεζεο ησλ καλδπώλ θαη ησλ αγσγώλ (ηερληθέο cross-bonding & transposing)
ησλ ππόγεησλ θαισδίσλ. Σν θεθάιαην νινθιεξώλεηαη κε ηελ παξνπζίαζε ηνπ
ηξόπνπ πινπνίεζεο ησλ ηερληθώλ απηώλ, θαζώο θαη ησλ πιενλεθηεκάησλ θαη ηπρόλ
κεηνλεθηεκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπο.

2.2 Καιώδηα κέζεο ηάζεο ειιεληθνύ δηθηύνπ

Σα ππόγεηα θαιώδηα απνηεινύλ έλα ζεκαληηθό θνκκάηη ησλ δηθηύσλ

κεηαθνξάο θαη δηαλνκήο, αλ θαη ε ρξήζε ηνπο γηα κεηαθνξά θαη δηαλνκή ελέξγεηαο

3
απνηειεί κηα πην δαπαλεξή ιύζε ζε ζύγθξηζε κε ηηο ελαέξηεο γξακκέο. Ωζηόζν, ζε
πεξηπηώζεηο πνπ ην πεξηβάιινλ δελ πξνζθέξεηαη γηα ελαέξηα κεηαθνξά ηεο
ειεθηξηθήο ελέξγεηαο (πεξηβαιινληηθνί ιόγνη, θαηνηθεκέλεο πεξηνρέο θ.α.) ή
παξνπζηάδεηαη αδπλακία ζηήξημεο ησλ αγσγώλ, ε ρξήζε ππόγεησλ θαισδίσλ είλαη
απαξαίηεηε.
Ζ ηνπνζέηεζε θαισδίσλ ζην ππέδαθνο απαηηεί ηελ εθζθαθή απιαθηώλ βάζνπο
έσο θαη 1.2 κέηξσλ θαη γίλεηαη κε δύν ηξόπνπο. Ο πξώηνο ρξεζηκνπνηείηαη εθόζνλ ην
θαιώδην είλαη ηπιηγκέλν ζε κεγάια θαξνύιηα πνπ πεξλώληαο πάλσ από ην όξπγκα
αθήλνπλ νκαιά ην θαιώδην ζε όιν ην κήθνο ηνπ αλνίγκαηνο. Με ηνλ δεύηεξν ηξόπν
ην θαιώδην απιώλεηαη ζηελ επηθάλεηα ηνπ εδάθνπο δίπια ζην απιάθη θαη
ελαπνηίζεηαη κέζα νκνηόκνξθα. Καη κε ηνπο δύν ηξόπνπο κεηώλεηαη ε πηζαλόηεηα ηνπ
εθειθπζκνύ ηνπ θαισδίνπ θαη απνθεύγεηαη ν ηξαπκαηηζκόο ηεο κόλσζεο ή αθόκα
θαη ε θζνξά ησλ ειεθηξνθόξσλ αγσγώλ. Καηά θαλόλα, θάησ θαη πάλσ από ηνπο
κνλσκέλνπο αγσγνύο ππάξρεη έλα ζηξώκα άκκνπ πνπ εμαζθαιίδεη ηελ νκνηνγέλεηα
ηνπ ρώξνπ γύξσ από ηα θαιώδηα, πνπ είλαη απαξαίηεηε γηα ηελ εμίζσζε ησλ
ακνηβαίσλ επαγσγώλ ησλ ηξηώλ θάζεσλ, αιιά θαη γηα ζηαζεξνπνίεζε ηεο εηδηθήο
ζεξκηθήο αληίζηαζεο Κ ( ⁄ ) ηνπ εδάθνπο. Δλδέρεηαη πάλσ από ην ζηξώκα
άκκνπ λα ηνπνζεηεζεί πιάθα ή ζηξώκα ηνύβισλ γηα ιόγνπο πξνζηαζίαο ηεο
εγθαηάζηαζεο. ΢ηε ζπλέρεηα ην απιάθη θαιύπηεηαη κε ρώκα [3].
΢ην ειιεληθό δίθηπν κέζεο ηάζεο ρξεζηκνπνηνύληαη ζπλήζσο δπν ηύπνη
θαισδίσλ. Σν ππόγεην θαιώδην ΝΑΔΚΒΑ θαη ην θαιώδην ΝA2XSY.

2.2.1 Καιώδην ηύπνπ ΝΑΔΚΒΑ

Σν θαιώδην ΝΑΔΚΒΑ είλαη έλα ηξηπνιηθό θαιώδην θαηαζθεπαζκέλν

ζύκθσλα κε ηνπο γεξκαληθνύο θαλνληζκνύο VDE 0271. Ζ αλάιπζε ηεο νλνκαζίαο
ηνπ θαίλεηαη ζην ζρήκα 2.1:

4
΢ρήκα 2.1 – Αλάιπζε ηεο νλνκαζίαο ηνπ ηξηπνιηθνύ θαισδίνπ ΝΑΔΚΒΑ ζύκθσλα κε ηνλ θώδηθα
ζήκαλζεο θαισδίσλ πςειήο ηάζεο 1 kV θαη ηζρύνο (VDE 0271) [4].

Καηαζθεπαζηηθά ην θαιώδην απνηειείηαη από ηα εμήο ηκήκαηα:

1. Σξείο πνιύθισλνη αγσγνί αινπκηλίνπ.
2. Ζκηαγώγηκε ράξηηλε ηαηλία, γηα ηελ
εμνκάιπλζε ηνπ ειεθηξηθνύ πεδίνπ γύξσ από
ηνλ θάζε πνιύθισλν αγσγό.
3. Μόλσζε από εκπνηηζκέλν ραξηί, αλεμάξηεηε
γηα θάζε αγσγό. Πην ζπγθεθξηκέλα, ε ζύζηαζή
ηεο είλαη ηαηλία ραξηηνύ ηπιηγκέλε γύξσ από
ηνπο ηξεηο αγσγνύο, εκπνηηζκέλε κε κνλσηηθό
ιάδη, δηάθνξνπ ημώδνπο. Έρεη πξνεγεζεί ε
μήξαλζε ηεο ηαηλίαο ραξηηνύ (πνζνζηό
πγξαζίαο 1% πεξίπνπ) ζε πςειό θελό
πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζνύλ θαιύηεξα
κνλσηηθά ραξαθηεξηζηηθά [5].
4. Θσξάθηζε από δηάηξεηε κεηαιιηθή ηαηλία.
5. Μεηαιιηθόο καλδύαο θαηαζθεπαζκέλνο από
κόιπβδν. ΢ρήκα 2.2 – Σξηπνιηθό θαιώδην

6. Δκπνηηζκέλεο ηαηλίεο ραξηηνύ. ΝΑΔΚΒΑ.

7. Τπόζηξσκα γηνύηαο γηα θάζε αγσγό.
8. Δληαίν ππόζηξσκα γηνύηαο.
9. Υαιύβδηλεο ηαηλίεο νπιηζκνύ πνπ βειηηώλνπλ ηε κεραληθή αληνρή ηνπ
θαισδίνπ.
10. Δμσηεξηθό πεξίβιεκα από λήκαηα γηνύηαο.

5
2.2.2 Καιώδην ηύπνπ ΝA2XSY

Ο δεύηεξνο ηύπνο θαισδίνπ απνηειείηαη από ηξία κνλνπνιηθά θαιώδηα

ΝA2XSY. Ζ αλάιπζε ηεο νλνκαζίαο ηνπ θαίλεηαη ζην ζρήκα 2.3:

΢ρήκα 2.3 – Αλάιπζε ηεο νλνκαζίαο ηνπ κνλνπνιηθνύ θαισδίνπ ΝA2XSY ζύκθσλα κε ηνλ θώδηθα
ζήκαλζεο θαισδίσλ πςειήο ηάζεο 1 kV θαη ηζρύνο (VDE 0271) [4].

Καηαζθεπαζηηθά ην θάζε κνλνπνιηθό θαιώδην απνηειείηαη από ηα εμήο

ηκήκαηα:
1. Σνλ πνιύθισλν αγσγό ν νπνίνο θέξεη ην ξεύκα ηνπ θνξηίνπ, θαηαζθεπαζκέλν
από αινπκίλην.
2. Σελ εζσηεξηθή εκηαγώγηκε
ζσξάθηζε, θαηαζθεπαζκέλε
από εκηαγώγηκν πιηθό (ραξηί κε
γξαθίηε ή πιαζηηθά κε
γξαθίηε). Ο πνιύθισλνο
αγσγόο ηνπ θαισδίνπ
παξνπζηάδεη αλσκαιίεο ζηελ
επηθάλεηα ηνπ νη νπνίεο
δεκηνπξγνύλ αύμεζε ηεο
πεδηαθήο έληαζεο. Ζ
ηνπνζέηεζε ηεο εκηαγώγηκεο
ζσξάθηζεο επηθέξεη κείσζε ηνπ
ειεθηξηθνύ πεδίνπ ελώ ΢ρήκα 2.4 – Σξία κνλνπνιηθά θαιώδηα ΝA2XSY ζε
ηαπηόρξνλα βειηηώλεη ηε ηξηγσληθή δηάηαμε.

6
 δηειεθηξηθή αληνρή ηνπ θαισδίνπ εμαζθαιίδνληαο ηελ απνθπγή δεκηνπξγίαο
θελώλ κεηαμύ ηνπ αγσγνύ θαη ηεο κόλσζεο, πνπ ζα νδεγνύζαλ ζε ειεθηξηθέο
εθθελώζεηο θαη βαζκηαία θαηαζηξνθή ηεο [5].
3. Σε κόλσζε, θαηαζθεπαζκέλε από δηθηπσκέλν πνιπαηζπιέλην (XLPE). Τιηθό πνπ
έρεη θαιή ζπκπεξηθνξά ζηε δηαξθή ζεξκνθξαζηαθή θαηαπόλεζε θαη αληέρεη ζε
ζεξκνθξαζίεο κέρξη 90 C [5].
4. Σελ εμσηεξηθή εκηαγώγηκε ζσξάθηζε, θαηαζθεπαζκέλε από εκηαγώγηκν πιηθό.
5. Σν κεηαιιηθό καλδύα, θαηαζθεπαζκέλν από ηαηλίεο αινπκηλίνπ ειηθνεηδώο
ηπιηγκέλν γύξσ από ηελ εκηαγώγηκε ζσξάθηζε. Από ην κεηαιιηθό καλδύα ξένπλ
ρσξεηηθά ξεύκαηα ή ξεύκαηα ζθαικάησλ θαηά ηξόπν ειεγρόκελν. Δπηπιένλ
πξνζθέξεη ζην θαιώδην πςειόηεξε κεραληθή αληνρή.
6. Σελ εμσηεξηθή κόλσζε θαηαζθεπαζκέλε από PVC. ΢θνπόο ηεο είλαη ε πξνζηαζία
ησλ ππόινηπσλ ζηξσκάησλ ηνπ θαισδίνπ από δηάβξσζε, ρεκηθέο επηδξάζεηο θαη
δηείζδπζε πγξαζίαο.

Σα κνλνπνιηθά θαιώδηα είλαη ηνπνζεηεκέλα ζε ηξηγσληθή δηάηαμε θαη

ζπλεζηξακκέλα κεηαμύ ηνπο, ώζηε λα επηηπγράλεηαη εμίζσζε ησλ ακνηβαίσλ
επαγσγώλ.
Σν θαιώδην ΝA2XSY ζηαδηαθά αληηθαζηζηά ην παιαηόηεξν θαιώδην ηύπνπ
ΝΑΔΚΒΑ. Δμαηηίαο απηνύ ηνπ γεγνλόηνο, ζηε ζπλέρεηα ηεο παξνύζαο εξγαζίαο, ζα
γίλεηο κειέηε κόλν ηνπ θαισδίνπ ΝA2XSY κε ηππηθή δηαηνκή .

2.3 Σερληθέο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ θαισδίσλ

(ηερληθέο cross-bonding and transposition)

2.3.1 Δηζαγσγή

Ζ ξνή ξεύκαηνο δηακέζνπ ηνπ ππξήλα ελόο θαισδίνπ πξνθαιεί εμ επαγσγήο

ηάζε ζην κεηαιιηθό καλδύα. Ζ ηάζε απηή κπνξεί λα κεησζεί κε γείσζε ηνπ καλδύα
ζε έλα ή πεξηζζόηεξα ζεκεία ηνπ, αιιά απηό ζπλεπάγεηαη ξνή ξεύκαηνο κέζσ ηνπ
καλδύα, ε νπνία πξνθαιεί απώιεηεο ηζρύνο. Δίλαη δπλαηόο ν δηαρσξηζκόο ηνπ καλδύα
ζε ηκήκαηα ηα νπνία ζα ζπλδεζνύλ κε ηέηνην ηξόπν ώζηε λα κεησζνύλ νη ηάζεηο
κεηαμύ ησλ καλδπώλ θαη ηεο γεο αιιά θαη ηα επαγόκελα ξεύκαηα. Οη ηξνπνπνηήζεηο

7
πνπ επηδέρεηαη ην θαιώδην σο πξνο ηελ δηάηαμε ησλ καλδπώλ θάζε θάζεο ή θαη ηελ
αληηκεηάζεζε ησλ αγσγώλ ηνπ είλαη γλσζηέο σο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη
αγσγώλ αληίζηνηρα [6].
΢ην παξειζόλ ηα θαιώδηα κέζεο ηάζεο κε κνιύβδηλν καλδύα δελ είραλ
εμσηεξηθό ζηξώκα κόλσζεο. Γη’ απηό ην ιόγν επηιέγνληαλ αληηκεηαζέζεηο καλδπώλ
θαη αγσγώλ ηθαλέο λα πεξηνξίδνπλ ην εύξνο ησλ επαγόκελσλ ηάζεσλ κέζα ζε κηθξά
όξηα, κεηαμύ 12 V θαη 17 V, έηζη ώζηε λα απνθεπρζεί ην ελδερόκελν δηάβξσζεο ηνπ
καλδύα ιόγσ ειεθηξόιπζεο [1].
Δδώ θαη αξθεηέο δεθαεηίεο, ν θίλδπλνο ηεο δηάβξσζεο ηνπ καλδύα ιόγσ
ειεθηξόιπζεο έρεη εμαιεηθζεί ράξε ζηε ρξήζε εμσηεξηθνύ κνλσηηθνύ ζηξώκαηνο
(PVC ή PE). Ωζηόζν, νη πςειέο επαγόκελεο ηάζεηο ησλ καλδπώλ επηβάιινπλ ηελ
εθαξκνγή ηερληθώλ γείσζεο ή αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ ώζηε λα
πεξηνξηζηνύλ νη ηηκέο ηνπο ζε επηηξεπηά όξηα.
Σν πξόβιεκα ησλ απσιεηώλ καλδύα γίλεηαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθό όηαλ ζε
ηξηθαζηθά ζπζηήκαηα θαισδίσλ ε όδεπζε ησλ αγσγώλ θάζε θάζεο γίλεηαη κέζα από
μερσξηζηνύο ζσιήλεο. Μηα άιιε πεξίπησζε είλαη ε άκεζε ηνπνζέηεζε ησλ αγσγώλ
ζηε γε κε κεγάιεο κεηαμύ ηνπο απνζηάζεηο, πξαθηηθή πνπ αθνινπζείηαη γηα ηελ
κείσζε ησλ επηπηώζεσλ ηεο ακνηβαίαο ζέξκαλζεο. Οη δύν παξαπάλσ πεξηπηώζεηο
απαηηνύλ ηελ εθαξκνγή ηερληθώλ αληηκεηάζεζεο θαη θαηάιιειεο γείσζεο ησλ
καλδπώλ γηα ηνλ πεξηνξηζκό ησλ απσιεηώλ.
Κάζε ηερληθή γείσζεο, αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ θαισδίσλ πξέπεη
λα ηεξεί νξηζκέλεο πξνδηαγξαθέο [6]:
− Να πεξηνξίδεη ηελ ηάζε καλδύα ηνπ θαισδίνπ βάζεη δηεζλώλ πξνδηαγξαθώλ.
− Να κεηώλεη θαη ηδαληθά λα εμαιείθεη ηηο νθεηιόκελεο ζην επαγόκελν ξεύκα
απώιεηεο ηζρύνο ησλ καλδπώλ.
− Να εμαζθαιίδεη ηε ζπλέρεηα ηνπ καλδύα, ώζηε λα ππάξρεη ζπλερήο ηξόπνο
όδεπζεο ξεπκάησλ εμαηηίαο ζθαικάησλ.

Ζ πην απιή πξαθηηθή κείσζεο ηεο αλαπηπζζόκελεο ηάζεο ζην καλδύα είλαη ε
γείσζε ηνπ ζε έλα ή δύν ζεκεία ηνπ θαισδίνπ. ΢ηελ πεξίπησζε γείσζεο ζε έλα
ζεκείν, εκθαλίδεηαη ηάζε ζην καλδύα ε νπνία παξνπζηάδεη ηε κέγηζηε ηηκή ηεο ζην
απώηαην, από ηε γείσζε, ζεκείν. Καζώο ηα κόλα ξεύκαηα πνπ ξένπλ ζην καλδύα
είλαη ηα ξεύκαηα κεηαηόπηζεο (ρσξεηηθόηεηαο) απηή ε ηερληθή νδεγεί ζε κηθξέο

8
απώιεηεο ηζρύνο [1]. ΢ηελ πεξίπησζε γείσζεο ζε δύν ζεκεία νη ηάζεηο ζηα ζεκεία
γείσζεο κεδελίδνληαη αιιά, ιόγσ ηεο δεκηνπξγίαο αγώγηκνπ βξόρνπ, απμάλεηαη ην
ξεύκα, θαη αθνινύζσο νη απώιεηεο, ηνπ καλδύα.
Γηα κεγαιύηεξα κήθε θαισδίνπ πξνηηκώληαη ζπλήζσο νη ηερληθέο
αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ (ηερληθέο cross-bonding and transposition). Σν
θαιώδην ρσξίδεηαη ζε έλαλ αξηζκό ειαζζόλσλ ηκεκάησλ (minor section), κέζσ
ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο (joints) (ζρήκα 1). Σα ηκήκαηα απηά αληηκεηαηίζεληαη θαη
ελώλνληαη έηζη ώζηε λα εμνπδεηεξσζεί ε ζπλνιηθή επαγόκελε ηάζε. Σξία ειάζζνλα
ηκήκαηα θαζηζηνύλ έλα θύξην ηκήκα (major section). Ο καλδύαο γεηώλεηαη ζηελ αξρή
ή θαη ζην ηέινο θάζε θύξηνπ ηκήκαηνο (΢ρήκα 2.5):

΢ρήκα 2.5 – ΢ρεκαηηθή αλαπαξάζηαζε ηππηθήο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαισδίνπ.

Παξαθάησ παξνπζηάδνληαη θαη αλαιύνληαη νη ηέζζεξηο θπξηόηεξεο ηερληθέο

αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ (ηερληθέο cross-bonding and transposition), ελώ
ζην ζρήκα 2.6 απεηθνλίδεηαη κηα ηξηθαζηθή δηάηαμε θαισδίνπ όπσο δηακνξθώλεηαη
από ηελ θάζε ηερληθή αληηκεηάζεζεο.

9
΢ρήκα 2.6 – Γηαηάμεηο θαισδίνπ γηα ηελ πεξίπησζε 2 ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο. Οη ππξήλεο
απεηθνλίδνληαη κε αξηζκνύο θαη νη καλδύεο κε πεδά γξάκκαηα.

2.3.2 Αληηκεηάζεζε καλδπώλ (Normal cross-bonding)

΢ε θάζε ζεκείν αληηκεηάζεζεο έρνπκε ηε κεηάζεζε ηνπ καλδύα κηαο θάζεο

ζηελ επόκελε. Έηζη, ν καλδύαο α ηνπ ζρήκαηνο 2.6 – ΗΗ αξρηθά πεξηβάιιεη ηελ θάζε
1, κεηά ην πξώην ζεκείν αληηκεηάζεζεο ηε θάζε 2, ελώ ηέινο θαηαιήγεη ζηελ θάζε
3. Ζ παξαπάλσ δηάηαμε επαλαιακβάλεηαη αθέξαηα όζεο θνξέο επηιέμεη ν κειεηεηήο
ώζηε λα πεηύρεη ηνλ πεξηνξηζκό ηεο επαγόκελεο ζην καλδύα ηάζεο ζηα επηζπκεηά
επίπεδα. Αμίδεη λα ζεκεησζεί όηη απηή είλαη ε πην απιή ηερληθή αληηκεηάζεζεο από
θαηαζθεπαζηηθήο άπνςεο.

10
2.3.3 Αληηκεηάζεζε αγσγώλ κε αληίζηξνθε ζύλδεζε ησλ καλδπώλ (Transposition

with reverse-sense cross-bonding)

Ζ ζπγθεθξηκέλε ηερληθή είλαη γλσζηή θαη σο ηερληθή Kirke-Searing (ζρήκα

2.6 – ΗΗΗ) ελώ ε ρξήζε ηεο είλαη επξέσο δηαδεδνκέλε ζηε Μεγάιε Βξεηαλία. Ζ
πινπνίεζή ηεο ζπλίζηαηαη ζηελ αληηκεηάζεζε κόλν ησλ ππξήλσλ. Απηό
επηηπγράλεηαη κε ηελ αληηκεηάζεζε ησλ αγσγώλ θαη άκεζε ζύλδεζε ησλ καλδπώλ κε
ηελ αληίζεηε θνξά. Σν ηειηθό απνηέιεζκα είλαη νη καλδύεο λα κέλνπλ ζηελ αξρηθή,
“ηνπνινγηθά”, θάζε.

2.3.4 Αληηκεηάζεζε αγσγώλ θαη νκόξξνπε αληηκεηάζεζε καλδπώλ (Transposition

with same-sense cross-bonding)

Απηή ε ηερληθή απεηθνλίδεηαη ζην ζρήκα 2.6 – IV. ΢πλίζηαηαη ζηελ

αληηκεηάζεζε ησλ καλδπώλ θαη ησλ αγσγώλ ζηα ίδηα ζεκεία κε ηελ ίδηα θνξά. Ζ
ηερληθή απηή έρεη ηηο ίδηεο θαηαζθεπαζηηθέο απαηηήζεηο κε ηελ ηερληθή Kirke-Searing.

2.3.5 Πιήξεο αληηκεηάζεζε καλδπώλ θαη αγσγώλ (Full cross-bonding and

transposition)

Ζ ηερληθή απηή κπνξεί λα πεηύρεη βειηησκέλε ειεθηξηθή ζπκπεξηθνξά ηνπ

καλδύα ζε ζρέζε κε ηηο παξαπάλσ ηερληθέο. Παξόια απηά απαηηεί δηπιάζην αξηζκό
ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο, θαζώο ηόζν νη καλδύεο όζν θαη νη ππξήλεο αληηκεηαηίζεληαη
αιιά όρη ζηα ίδηα ζεκεία. Απηή ε θαηαζθεπαζηηθή ηνπ πνιππινθόηεηα ηελ θαζηζηά
ζαλ ηε ιηγόηεξν ρξεζηκνπνηνύκελε ηερληθή, αθνύ πξαθηηθά απαηηεί δηπιάζην αξηζκό
ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο ζε ζύγθξηζε κε ηηο ππόινηπεο κεζόδνπο. Δμαηηίαο απηνύ δε
ζα κειεηεζεί ζηα πιαίζηα ηεο παξνύζαο εξγαζίαο.

2.4 ΢ύλνςε θεθαιαίνπ

΢ην παξαπάλσ θεθάιαην αλαιύζεθαλ ηα θαιώδηα ΝΑΔΚΒΑ θαη NA2XSY,

δπν από ηνπο πην ζπρλά ρξεζηκνπνηνύκελνπο ηύπνπο θαισδίσλ κέζεο ηάζεο ζην
ειιεληθό δίθηπν. Αθνινύζεζε ε θαηαγξαθή ησλ θαηαζθεπαζηηθώλ ηνπο
ραξαθηεξηζηηθώλ. ΢ηε ζπλέρεηα, αλαιύζεθαλ νη ηξόπνη κείσζεο ησλ απσιεηώλ
ηζρύνο ιόγσ επαγόκελσλ ξεπκάησλ ζην καλδύα. Ζ γείσζε ηνπ ηειεπηαίνπ ζε έλα ε

11
πεξηζζόηεξα ζεκεία αξθεί ζε πεξηπηώζεηο θαισδίσλ κηθξνύ κήθνπο. Ωζηόζν ζηα
θαιώδηα κεγαιύηεξνπ κήθνπο είλαη απαξαίηεηε ε πηνζέηεζε ηερληθώλ αληηκεηάζεζεο
καλδπώλ θαη αγσγώλ. Οη ηερληθέο απηέο ρξεζηκνπνηνύληαη ζε ηξηθαζηθά ζπζηήκαηα
θαισδίσλ κεζαίνπ θαη κεγάινπ κήθνπο, όπνπ νη αγσγνί θάζε θάζεο θέξνπλ
απηόλνκν καλδύα θαη ζπλνςίδνληαη ζηηο ηέζζεξηο θαηεγνξίεο:
− Αληηκεηάζεζε καλδπώλ (Normal cross-bonding).
− Αληηκεηάζεζε αγσγώλ κε αληίζηξνθε αληηκεηάζεζε ησλ καλδπώλ
(Transposition with reverse-sense cross-bonding).
− Αληηκεηάζεζε αγσγώλ θαη νκόξξνπε αληηκεηάζεζε καλδπώλ (Transposition
with same-sense cross-bonding).
− Πιήξεο αληηκεηάζεζε καλδπώλ θαη αγσγώλ (Full cross-bonding and
transposition).

12
3
Λνγηζκηθό Alternative Transients Program /

ElectroMagnetic Transients Program

(ATP/EMTP)

3.1 Δηζαγσγή

Σν ινγηζκηθό Alternative Transients Program / ElectroMagnetic Transients

Program (ATP/EMTP) απνηειεί έλα ηδηαίηεξα ζεκαληηθό εξγαιείν πξνζνκνίσζεο
κεηαβαηηθώλ θαηλνκέλσλ, ειεθηξνκαγλεηηθήο θαη ειεθηξνκεραληθήο θύζεο, ζηα
ζπζηήκαηα ειεθηξηθήο ελέξγεηαο [7], [8]. ΢ην παξόλ θεθάιαην αλαιύεηαη ε
κνληεινπνίεζε ηνπ ππό κειέηε θαισδίνπ (NA2XSY ) σο πξνο ηα
γεσκεηξηθά θαη ειεθηξηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ, πνπ πξνζνκνηώλεηαη κε ηε ρξήζε ηνπ
ινγηζκηθνύ ATP/EMTP. Αθνινπζεί ζύληνκε αλάιπζε ησλ ρξεζηκνπνηνύκελσλ, ζηα
πιαίζηα ηεο παξνύζαο εξγαζίαο, κνληέισλ γξακκώλ θαη θαισδίσλ ηνπ ινγηζκηθνύ.

3.2 Πξνζνκνίσζε ηνπ θαισδίνπ NA2XSY ζην ATP/EMTP

΢ην θεθάιαην αλαθέξζεθαλ επηγξακκαηηθά ηα θαηαζθεπαζηηθά

ραξαθηεξηζηηθά ηνπ εμεηαδόκελνπ θαισδίνπ. Καηά ηελ πξνζνκνίσζή ηνπ σζηόζν

13
είλαη απαξαίηεηε ε αθξηβήο δηαηύπσζε ηεο θαηαζθεπαζηηθήο δηαηνκήο ηνπ, θάηη πνπ
πινπνηήζεθε ράξε ζε ηερληθά θπιιάδηα θαηαζθεπαζηώλ [9]-[12]. ΢ην ζρήκα
παξνπζηάδεηαη ε δηαηνκή κηαο θάζεο ελόο ηξηθαζηθνύ θαισδίνπ NA2XSY. ΢ε θάζε
ηκήκα ηνπ θαισδίνπ ζεκεηώλεηαη ν ζπκβνιηζκόο πνπ ζα ρξεζηκνπνηείηαη από εδώ
θαη ζην εμήο γηα ηελ αθηίλα ηνπ. Πην ζπγθεθξηκέλα:

Αθηίλα ππξήλα

Αθηίλα εζσηεξηθήο εκηαγώγηκεο ζσξάθηζεο

Αθηίλα κόλσζεο

Αθηίλα εμσηεξηθήο εκηαγώγηκεο ζσξάθηζεο

Αθηίλα κεηαιιηθνύ καλδύα

Αθηίλα εμσηεξηθήο κόλσζεο

Πίλαθαο 3.1 – Υξεζηκνπνηνύκελνη ζπκβνιηζκνί γηα ηηο αθηίλεο ησλ ηκεκάησλ ηνπ θαισδίνπ

΢ρήκα 3.1 – Γηαηνκή θάζεο ελόο ηξηθαζηθνύ θαισδίνπ ΝΑ2XSY. ΢εκεηώλνληαη νη αθηίλεο θάζε
ηκήκαηνο.

3.2.1 Γεσκεηξηθά θαη ειεθηξνκαγλεηηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θαισδίνπ NA2XSY

Σν εκβαδόλ ηνπ ππξήλα ηνπ θαισδίνπ πνπ εμεηάδεηαη, όπσο αλαθέξζεθε θαη
ζηελ ελόηεηα , είλαη . Από απηή ππνινγίδεηαη ε αθηίλα ηνπ, όπσο
θαίλεηαη ζηνλ ηύπν 3.1:

Α
√ √
π π

14
 Ζ αθηίλα απηή αληηζηνηρεί ζε ζπκπαγή ππξήλα. Ο ππξήλαο ηνπ θαισδίνπ
όκσο είλαη πνιύθισλνο, νπόηε ε πξαγκαηηθή αθηίλα ηνπ ζα είλαη κεγαιύηεξε ηεο
παξαπάλσ. Ζ ηηκή ηεο ηειεπηαίαο νξίδεηαη ζύκθσλα κε ηερληθά θπιιάδηα
θαηαζθεπαζηώλ. Οη δηαζηάζεηο πνπ δίλνληαη γηα ηελ αθηίλα ηνπ ππξήλα έρνπλ κηθξέο
απνθιίζεηο κεηαμύ ηνπο, αλάινγα ηνλ θαηαζθεπαζηή, είλαη όκσο κεγαιύηεξεο ηεο
ζεσξεηηθά ππνινγηζκέλεο θπκαίλνληαλ δε κεηαμύ θαη . Δλ ηέιεη, γηα
ηελ πξνζνκνίσζε ρξεζηκνπνηείηαη κηα πξνζεγγηζηηθή αθηίλα ππξήλα, ίζε κε
.

Σειηθά νη επηκέξνπο δηαηνκέο ηνπ θαισδίνπ πξνθύπηνπλ:

Σύπνο θαισδίνπ: –

Τιηθό Αθηίλα

1. Ππξήλαο Al

2. Ζκηαγώγηκε ζσξάθηζε (Inner) Ζκηαγώγηκν Τιηθό

3. Μόλσζε XLPE

4. Ζκηαγώγηκε ζσξάθηζε (Out) Ζκηαγώγηκν Τιηθό

5. Μεηαιιηθόο καλδύαο Al

6. Δμσηεξηθή κόλσζε PVC

Οιηθή Γηάκεηξνο
Πίλαθαο 3.2 – Δπηκέξνπο δηαζηάζεηο δηαηνκήο κνλνπνιηθνύ θαισδίνπ .

Γηα ηε κνληεινπνίεζε ελόο θαισδίνπ είλαη απαξαίηεηε ε γλώζε ησλ

γεσκεηξηθώλ θαη θαηαζθεπαζηηθώλ ηνπ ραξαθηεξηζηηθώλ, ώζηε απηά λα
ρξεζηκνπνηεζνύλ από ηα αληίζηνηρα πξνγξάκκαηα πξνζνκνηώζεσλ, ζηελ πξνθεηκέλε
πεξίπησζε ην ATP/EMTP. Καηά ηνλ ππνινγηζκό ησλ παξακέηξσλ ηνπ θαισδίνπ, ην
ATP/EMTP δελ ζπλππνινγίδεη ηελ επίδξαζε πνπ έρνπλ ζηε ζπκπεξηθνξά ηνπ
θαισδίνπ ζπγθεθξηκέλα ηκήκαηα όπσο ε εκηαγώγηκε ζσξάθηζε θαη ηα ζπξκαηίδηα
ηνπ κεηαιιηθνύ καλδύα [13]. ΢ε ζπλδπαζκό κε ηηο ηπρνύζεο απνθιίζεηο ηνπ πάρνπο
ησλ δηαθόξσλ ζηξσκάησλ ηνπ θαισδίνπ ζε ζρέζε κε ηηο πξαγκαηηθέο
θαηαζθεπαζηηθέο ηηκέο κπνξνύλ λα νδεγήζνπλ ζε αλαθξηβή απνηειέζκαηα. Γηα ην
ιόγν απηό απαηηείηαη ν ππνινγηζκόο ηζνδύλακσλ κεγεζώλ πνπ ζα εηζαρζνύλ ζην
ATP/EMTP ώζηε λα κνληεινπνηεζνύλ θαηά ηνλ αθξηβέζηεξν δπλαηό ηξόπν ηα ππό
κειέηε θαιώδηα.

15
− Γηόξζσζε ηεο εηδηθήο αληίζηαζεο (ξ ) ηνπ ππξήλα [14].

Σα απαξαίηεηα δεδνκέλα γηα ηελ πξνζνκνίσζε ηνπ αγσγνύ είλαη ε εηδηθή

αληίζηαζε θαη ε αθηίλα ηνπ . Ζ ύπαξμε πνιύθισλσλ ππξήλσλ δελ είλαη
δπλαηόλ λα πξνζνκνησζεί από ην ATP/EMTP ην νπνίν αληηιακβάλεηαη ηνλ αγσγό σο
ζπκπαγή. Ζ ηηκή ηεο ζα πξέπεη λα δηνξζσζεί ώζηε λα ιακβάλνληαη ππ’ όςηλ ζηε
ζπκπεξηθνξά ηνπ θαισδίνπ ηα κηθξά δηάθελα αέξα πνπ παξεκβάιινληαη κεηαμύ ησλ
ζπξκαηηδίσλ ηνπ αγσγνύ. Ζ λέα ηηκή ππνινγίδεηαη σο εμήο:

ξ Ω

Όπνπ Ω ε εηδηθήο αληίζηαζεο ηνπ Αινπκηλίνπ, ε αθηίλα ηνπ

αγσγνύ θαη Α ε πξαγκαηηθή δηαηνκή ηνπ.

− Γηόξζσζε ηεο ζρεηηθήο δηειεθηξηθήο ζηαζεξάο (εr,i.ins) ηεο κόλσζεο [13].

Οη εκηαγώγηκεο ζσξαθίζεηο ηνπ θαισδίνπ παίδνπλ ζεκαληηθό ξόιν ζηε

ζπκπεξηθνξά ηνπ όζνλ αθνξά ηελ ηαρύηεηα, ηελ θπκαηηθή αληίζηαζε θαη ηελ
απόζβεζε. Καηά ηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ παξακέηξσλ ηνπ θαισδίνπ από ην
ATP/EMTP δελ ζπλππνινγίδεηαη ε επίδξαζε ησλ εκηαγώγηκσλ ζσξαθίζεσλ.
Δίλαη απαξαίηεηνο ν ππνινγηζκόο λέαο ζρεηηθήο δηειεθηξηθήο ζηαζεξάο εr,i.ins
ηνπ κνλσηηθνύ πιηθνύ ώζηε λα ζπκπεξηιακβάλεη θαη ηελ επίδξαζε ησλ εκηαγώγηκσλ
ζσξαθίζεσλ. Ο ππνινγηζκόο ηεο λέαο ηηκήο ηεο δηειεθηξηθήο ζηαζεξάο γίλεηαη
ζύκθσλα κε ηελ αθόινπζε ζρέζε:

⁄
⁄
⁄ ⁄

Όπνπ ε ζρεηηθή δηειεθηξηθή ζηαζεξά ηνπ κνλσηηθνύ πιηθνύ, ζηε

ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε γηα ην XLPE ηζρύεη 2.5. Δπίζεο, νη αθηίλεο είλαη
είλαη ζύκθσλεο κε ηνλ πίλαθα . Ζ κόλσζε,
ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ εκηαγώγηκσλ ζηξσκάησλ, έρεη αθηίλα
.

16
− Γηόξζσζε ηεο ζρεηηθήο καγλεηηθήο δηαπεξαηόηεηαο ( ) ηεο κόλσζεο [14].

Σν ATP/EMTP δίλεη ηε δπλαηόηεηα πξνζνκνίσζεο ησλ δηάθνξσλ ζηνηρείσλ

ηνπ θαισδίνπ κόλν σο ζπκπαγή θαη θπιηλδξηθά. Ωζηόζν, ζηελ πεξίπησζε ηνπ
ν κεηαιιηθόο καλδύαο είλαη θαηαζθεπαζκέλνο από ηαηλία αινπκηλίνπ
ηνπνζεηεκέλε ειηθνεηδώο γύξσ από ηελ εμσηεξηθή εκηαγώγηκε ζσξάθηζε. Σν ζρεηηθό
καγλεηηθό πεδίν πξνθαιεί έλα “θαηλόκελν πελίνπ” ην νπνίν απμάλεη ηε ζπλνιηθή
απηεπαγσγή. Πξνθεηκέλνπ λα ιεθζεί απηό ην θαηλόκελν ππ’ όςηλ, ε ηηκή ηεο
ζρεηηθήο καγλεηηθήο δηαπεξαηόηεηαο δηνξζώλεηαη ζύκθσλα κε ηε ζρέζε:

( )
⁄

Όπνπ =1 ε ζρεηηθή καγλεηηθή δηαπεξαηόηεηα ηνπ πιηθνύ ηεο κόλσζεο, Ν νη

ζηξνθέο αλά κέηξν ηνπ θαισδίνπ.
Ο καλδύαο απνηειείηαη από ζπκπαγή ηαηλία αινπκηλίνπ, νπόηε ν παξαπάλσ
ππνινγηζκόο κπνξεί λα παξαιεθζεί. ΢πλεπώο, ε ζρεηηθή καγλεηηθή δηαπεξαηόηεηα
ηεο κόλσζεο ιακβάλεηαη ίζε κε .

− Γηόξζσζε ηεο εηδηθήο αληίζηαζεο (ξ ) ηνπ κεηαιιηθνύ καλδύα ππόγεηνπ

θαισδίνπ.

Ζ εηδηθή αληίζηαζε ηνπ κεηαιιηθνύ καλδύα ρξίδεη δηόξζσζεο ζηελ

πεξίπησζε πνπ απηή είλαη θαηαζθεπαζκέλε από κεηαιιηθά ζπξκαηίδηα. Ο καλδύαο
ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θαισδίνπ είλαη κηα ηαηλία αινπκηλίνπ, ζπλεπώο ε ηηκή δελ
κεηαβάιιεηαη θαη είλαη ίζε κε ηελ εηδηθή αληίζηαζε ηνπ αινπκηλίνπ
.

− Γηόξζσζε ηεο ζρεηηθήο καγλεηηθήο δηαπεξαηόηεηαο (κ ν

) ηεο εμσηεξηθήο
κόλσζεο.

Ο εμσηεξηθόο καλδύαο ηνπ θαισδίνπ είλαη θαηαζθεπαζκέλνο από PVC ε

ζρεηηθή καγλεηηθή δηαπεξαηόηεηα ηνπ νπνίνπ είλαη , ηηκή πνπ
ρξεζηκνπνηείηαη θαηά ηελ πξνζνκνίσζε.

17
− Γηόξζσζε ηεο ζρεηηθήο δηειεθηξηθήο ζηαζεξάο ( ν ) ηεο εμσηεξηθή κόλσζεο.

Ζ ζρεηηθή δηειεθηξηθή ζηαζεξά ηεο εμσηεξηθήο κόλσζεο δελ ρξίδεη

δηόξζσζεο. Ζ ηηκή ηεο παξακέλεη ίζε κε ηελ αληίζηνηρε ηνπ PVC, νπόηε .

Σέινο, ηα ηξία κνλνπνιηθά θαιώδηα είλαη ηνπνζεηεκέλα ζην έδαθνο ζε

απιάθη βάζνπο κέηξσλ ζε ηξηγσληθή δηάηαμε. Ζ ζρεηηθή καγλεηηθή
δηαπεξαηόηεηα ηνπ εδάθνπο είλαη , ε ζρεηηθή δηειεθηξηθή ζηαζεξά ηνπ είλαη
θαη ε εηδηθή αληίζηαζε είλαη .

΢πλνπηηθά, ηα γεσκεηξηθά θαη ειεθηξηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο δηάηαμεο πξνο

πξνζνκνίσζε ζπγθεληξώλνληαη ζην αθόινπζν ζρήκα:

΢ρήκα 3.2 – Σνκή ηεο δηάηαμεο ηνπ θαισδίνπ.

3.2.2 Δηζαγσγή δεδνκέλσλ θαισδίνπ ζην ATP/EMTP

Σν ππό κειέηε ζύζηεκα πξνζνκνηώλεηαη ρξεζηκνπνηώληαο 45 παλνκνηόηππα

ηζνδύλακα ζπλδεδεκέλα ζε ζεηξά. Κάζε έλα από απηά αληηπξνζσπεύεη έλα θνκκάηη
ηνπ θαισδίνπ, ην κήθνο ηνπ νπνίνπ θαζνξίδεηαη από ην ζπλνιηθό κήθνο ηεο θάζε
πξνζνκνίσζεο. Με ηελ ηερληθή απηή ν αξηζκόο ησλ ηζνδπλάκσλ είλαη ζηαζεξόο θαη
αλεμάξηεηνο από ην ζπλνιηθό κήθνο, παξέρνληαο πςειή αθξίβεηα ζηα απνηειέζκαηα.
Ζ δηάηαμε απεηθνλίδεηαη ζην ζρήκα 3.3:

18
΢ρήκα 3.3 – Μνληέιν πξνζνκνίσζεο θαισδίνπ NA2XSY. Σν θαιώδην απνηειείηαη από 45 ζηνηρεία.
Φαίλνληαη ραξαθηεξηζηηθά ηα ηνπνζεηεκέλα βνιηόκεηξα γηα ιήςε ηηκώλ από ην καλδύα ησλ ηξηώλ
θάζεσλ θαηά κήθνο ηνπ θαισδίνπ.

Σα απαξαίηεηα δεδνκέλα γηα ηελ πξνζνκνίσζε ηνπ θαισδίνπ εηζάγνληαη ζηηο

δπν αθόινπζεο θαξηέιεο:

΢ρήκα 3.4 – Δηζαγσγή δεδνκέλσλ ζηα ηζνδύλακα ηνπ θαισδίνπ (Καξηέια Α’).

19
΢ρήκα 3.5 – Δηζαγσγή δεδνκέλσλ ζηα ηζνδύλακα ηνπ θαισδίνπ (Καξηέια Β’).

Σα ζεκεία πνπ ρξίδνπλ ηδηαίηεξεο αλαθνξάο είλαη ηα εμήο:

− ΢ην πεδίν System type, γηα ηα θαιώδηα XLPE γίλεηαη ε επηινγή Single Core
Cable, κηα θαη ηα θαιώδηα απηά απνηεινύληαη από δηάηαμε 3 κνλνπνιηθώλ
θαισδίσλ.

− ΢ην πεδίν Number of cables εηζάγεηαη ε ηηκή 3, όζεο θαη νη θάζεηο ηνπ
ζπζηήκαηνο. Ωζηόζν ζην πεδίν #Ph εηζάγεηαη ε ηηκή 6 θαζώο
πξνζκεηξνύληαη ηόζν νη αγσγνί όζν θαη νη καλδύεο.
− Ο ππνινγηζκόο ησλ αλά κνλάδα κήθνπο παξακέηξσλ γίλεηαη κε ηε ξνπηίλα
ππνινγηζκνύ Cable Constants γηα ππόγεηα θαιώδηα.

− Ζ ζπρλόηεηα πξνζνκνίσζεο είλαη ε ηηκή πνπ ρξεζηκνπνηείηαη από ηα κνληέια

ηνπ ATP/EMTP γηα ηνλ ππνινγηζκό ησλ παξακέηξσλ ηνπο. Ζ ηηκή πνπ ζα
εηζάγεη ν ρξήζηεο εμαξηάηαη θάζε θνξά από ην θαηλόκελν πνπ εμεηάδεηαη.
΢ηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε ε ηηκή ηεο ζπρλόηεηαο πξνζνκνίσζεο νξίδεηαη
ζηα , ίζε κε απηή ηεο θαλνληθήο ιεηηνπξγίαο ελόο ζπζηήκαηνο
ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, ηηκή θαηάιιειε γηα πξνζνκνίσζε ηεο θαηάζηαζεο
θαλνληθήο ιεηηνπξγίαο (ζρήκα ).

− ΢ην πεδίν Length εηζάγεηαη ην κήθνο ζε κέηξα θάζε ηζνδύλακνπ.

20
 − ΢ην πεδίν Rho ( ) εηζάγεηαη ε εηδηθή αληίζηαζε ηνπ πεξηβάιινληνο ηνπ
ππό πξνζνκνίσζε ζηνηρείνπ, εδάθνπο ή αέξα, αλάινγα κε ην αλ
πξνζνκνηώλεηαη ππόγεην θαιώδην ή ελαέξηα γξακκή. ΢ηελ ζπγθεθξηκέλε
πεξίπησζε ε εηδηθή αληίζηαζε ηνπ εδάθνπο είλαη , όπσο
θαζνξίζηεθε ζηελ ελόηεηα .

− ΢ην πεδίν Model επηιέγεηαη ην κνληέιν ηνπ ATP/EMTP πνπ ζα

ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ πξνζνκνίσζε ηνπ θαισδίνπ θαηά πεξίπησζε.

Ζ δεύηεξε θαξηέια δεδνκέλσλ ηνπ ηζνδπλάκνπ (΢ρήκα 3.5) αθνξά

γεσκεηξηθά θαη ειεθηξηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο ππό πξνζνκνίσζε δηάηαμεο. Ζ
θαξηέια δεδνκέλσλ ζπκπιεξώλεηαη μερσξηζηά γηα θάζε κηα από ηηο ηξεηο
θάζεηο ηνπ θαισδίνπ. Οη δηαζηάζεηο θάζε κνλνπνιηθνύ θαισδίνπ, ε αθηίλα
αγσγνύ θαη καλδύα θαζώο θαη ηα ειεθηξνκαγλεηηθά ραξαθηεξηζηηθά είλαη
όκνηα θαη ζηηο ηξεηο θάζεηο. Οη ηηκέο πνπ εηζάγνληαη έρνπλ ηεθκεξησζεί ζηελ
ελόηεηα . Ωζηόζν, γηα θάζε θάζε κεηαβάιιεηαη ην πεδίν Position πνπ
αθνξά ηε ζέζε θάζε θαζηθνύ θαισδίνπ θαη δηακνξθώλεηαη ώζηε λα
πξνζνκνησζεί ε εμεηαδόκελε ηξηγσληθή δηάηαμε σο εμήο:

΢ρήκα 3.6 – Καζνξηζκόο ζέζεο θαισδίσλ θαη νπηηθή αλαπαξάζηαζε ηνπ απνηειέζκαηνο. Αμίδεη λα
παξαηεξεζεί όηη ην βάζνο ηνπ εληαθηαζκνύ ηνπ θαισδίνπ είλαη 1.2 κέηξα.

21
3.2.3 Ρπζκίζεηο θπθιώκαηνο πξνζνκνίσζεο

Γηα ηελ δηάηαμε ηεο ελόηεηαο 3.2.2 πξαγκαηνπνηείηαη κηα ζεηξά

πξνζνκνηώζεσλ ππό ηξηθαζηθή ηάζε ελώ ζην ηειηθό άθξν ηνπ
ζπλδέεηαη κηα αληίζηαζε, αληίζηνηρε ηνπ νλνκαζηηθνύ θνξηίνπ ηνπ θαισδίνπ.

΢ρήκα 3.7– Δλδεηθηηθή δηάηαμε πξνζνκνίσζεο.

Σν ζρήκα 3.8 απεηθνλίδεη ηελ θαξηέια πνπ πινπνηεί ηελ ηξηθαζηθή πεγή
ηάζεο:

΢ρήκα 3.8 – Καξηέια δεδνκέλσλ πεγήο ηάζεο.

22
΢ην πεδίν Amp εηζάγεηαη ε κέγηζηε ηηκή ηεο θαζηθήο ηάζεο, δειαδή:

√
√
΢ηελ ζπλέρεηα, πξνζδηνξίδεηαη ην νλνκαζηηθό σκηθό θνξηίν ηνπ θαισδίνπ γηα
ηελ εθαξκνδόκελε πνιηθή ηάζε . Όπσο θαίλεηαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα –
απόζπαζκα από ηερληθό θπιιάδην θαηαζθεπαζηή [10] ην νλνκαζηηθό ξεύκα
θόξηηζεο είλαη :

΢ρήκα 3.9 – Σερληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ εμεηαδόκελνπ θαισδίνπ.

⇒ ⇒ Ω
√
Ωζηόζν, ε ζεσξεηηθά πξνζδηνξηζκέλε ηηκή νλνκαζηηθνύ σκηθνύ θνξηίνπ
απέδηδε, θαηά ηηο πξνζνκνηώζεηο ηνπ θαισδίνπ, ηηκή ξεύκαηνο ειάρηζηα κεγαιύηεξε
ηεο επηηξεπόκελεο. Έηζη επηιέρζεθε σο ηηκή σκηθνύ θνξηίνπ ε Ω.

Σειηθά ζπκπιεξώλεηαη ε θαξηέια ηνπ ηξηθαζηθνύ RLC ζηνηρείνπ ζύκθσλα

κε ην ζρήκα 3.11:

23
΢ρήκα 3.10 – Καξηέια δεδνκέλσλ ηξηθαζηθνύ θνξηίνπ.

3.3 Μνληέια θαισδίσλ ζην ATP/EMTP

Σα κνληέια πξνζνκνίσζεο ρσξίδνληαη ζε δπν κεγάιεο θαηεγνξίεο, ηα

κνληέια ζην πεδίν ηνπ ρξόλνπ θαη ζην πεδίν ηεο ζπρλόηεηαο Σα πξώηα επηιύνπλ ηηο
ηειεγξαθηθέο εμηζώζεηο ζην πεδίν ηνπ ρξόλνπ κε ηε ρξήζε ελόο ρξνληθνύ βήκαηνο
Γt, ελώ ε εηζαγσγή ηεο εμάξηεζεο ησλ αλά κνλάδα κήθνπο παξακέηξσλ από ηε
ζπρλόηεηα είλαη δπλαηή. ΢ηα δεύηεξα, ε εμάξηεζε ησλ παξακέηξσλ από ηε
ζπρλόηεηα εηζάγεηαη επθνιόηεξα ζην ηειηθό θπθισκαηηθό ηζνδύλακν θαη ε επίιπζε
γίλεηαη ζην πεδίν ηεο ζπρλόηεηαο κε ρξήζε θάπνηνπ ζπρλνηηθνύ βήκαηνο Γf. Σέινο,
νη δπν νκάδεο ππνθαηεγνξηνπνηνύληαη ζε κνληέια ζπγθεληξσκέλσλ θαη
δηαλεκεκέλσλ παξακέηξσλ [15], [16].
΢ηα πιαίζηα ηεο παξνύζαο δηπισκαηηθήο ηα κνληέια κε ηα νπνία ζα
πξνζνκνησζεί ε ππόγεηα δηάηαμε είλαη ηα αθόινπζα:
− Μνληέιν Π-ηζνδπλάκσλ (PI) ζην πεδίν ηνπ ρξόλνπ.
− Μνληέιν νδεπόλησλ θπκάησλ (Bergeron) ζην πεδίν ηνπ ρξόλνπ.
− Μνληέιν κε αλά κνλάδα κήθνπο παξακέηξνπο πιήξσο από ηε ζπρλόηεηα
(JMarti) ζην πεδίν ηνπ ρξόλνπ.

24
 Σα δύν πξώηα κνληέια απαηηνύλ από ην ρξήζηε ηελ εηζαγσγή ηεο ζπρλόηεηαο
ζηελ νπνία ζα ππνινγηζζνύλ νη αλά κνλάδα κήθνπο παξάκεηξνη ηνπ θαισδίνπ, ελώ
ην ηειεπηαίν ππνινγίδεη ηηο παξακέηξνπο ηνπ θαισδίνπ ζε έλα επξύ θάζκα
ζπρλνηήησλ.

3.3.1 Μνληέιν Π-ηζνδύλακσλ (Cascaded PI Model)

Σν ATP/EMTP παξέρεη ζηνλ ρξήζηε ηελ δπλαηόηεηα λα πξνζνκνηώλεη

γξακκέο κεηαθνξάο θαη θαιώδηα, σο ζύλνια ζεηξηαθά ζπλδεδεκέλσλ PI ηζνδπλάκσλ,
όκνηα κε απηά πνπ εκθαλίδνληαη ζην ζρήκα 3.11:

΢ρήκα 3.11 – Αλαπαξάζηαζε θπθιώκαηνο Π-ηζνδύλακνπ [17].

Σν κνληέιν απηό δίλεη αθξηβή απνηειέζκαηα γηα γξακκέο κηθξνύ κήθνπο θαη
γηα θαηλόκελα ζπρλόηεηαο θνληά ζε απηή πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηνλ ππνινγηζκό
ησλ παξακέηξσλ ηεο γξακκήο.
Γηα κεγάιεο γξακκέο ππάξρεη ε δπλαηόηεηα ζεηξηαθήο ζύλδεζεο πνιιώλ
ηζνδύλακσλ PI κε ηέηνην ηξόπν ώζηε λα αληηθαηνπηξίδεηαη ε δηαλεκεκέλε θύζε ηνπ
θαισδίνπ θαη έηζη λα κνληεινπνηείηαη κε πεξηζζόηεξε αθξίβεηα [7].
Σν κεηνλέθηεκα ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ κνληέινπ είλαη πσο δελ απνδίδεη
ηθαλνπνηεηηθά απνηειέζκαηα γηα θαηλόκελα κε κεηαβνιή ζπρλόηεηαο πέξα από
απηήλ ζηελ νπνία ππνινγίζηεθαλ νη παξάκεηξνη ηεο γξακκήο [15].

3.3.2 Μνληέιν νδεπόλησλ θπκάησλ (Bergeron)

Σν κνληέιν Bergeron ιακβάλεη ππ’ όςηλ ηε δηαλεκεκέλε θύζε ησλ

παξακέηξσλ ελόο θαισδίνπ θαη βαζίδεηαη ζηε ζεσξία ησλ νδεπόλησλ θπκάησλ. Οη
αλά κνλάδα κήθνπο παξάκεηξνη ιακβάλνληαη ζαλ ζηαζεξέο θαη ππνινγίδνληαη ζε
ζπγθεθξηκέλε ζπρλόηεηα ε νπνία πξέπεη λα δνζεί από ην ρξήζηε. Σν κνληέιν απηό
είλαη γξήγνξν θαη ζεσξείηαη πην αθξηβέο από ην κνληέιν PI-ηζνδύλακσλ ιόγσ ηεο

25
ζεώξεζεο ησλ δηαλεκεκέλσλ παξακέηξσλ [18]. Ωζηόζν αλ ην βήκα ππνινγηζκνύ δελ
είλαη ππνπνιιαπιάζην ηνπ ρξόλνπ δηάδνζεο ηνπ θύκαηνο ηα απνηειέζκαηα ηνπ
κνληέινπ ζα είλαη αλαθξηβή. Δπίζεο θαίλεηαη λα εκθαλίδεη πξνβιήκαηα ζε
πεξηπηώζεηο όπνπ ρξεζηκνπνηνύληαη πνιιά ηζνδύλακα γηα ηε κνληεινπνίεζε ελόο
θαισδίνπ [19].

3.3.3 Μνληέιν κε αλά κνλάδα κήθνπο παξακέηξνπο πιήξσο εμαξηώκελεο από ηε

ζπρλόηεηα (JMarti)

Σν κνληέιν JMarti, ή αιιηώο FD (frequency dependent), απνηειεί έλα

ηδηαίηεξα ζεκαληηθό κνληέιν πξνζνκνίσζεο ηνπ ATP/EMTP. Λακβάλεη ππόςε ηελ
επίδξαζε ηεο ζπρλόηεηαο θαηά ηνλ ππνινγηζκό ησλ παξακέηξσλ γηα έλα κεγάιν
εύξνο ζπρλνηήησλ. ΢ηε κέζνδν απηή ε πξνζέγγηζε ηεο, εμαξηώκελεο από ηελ
ζπρλόηεηα, ηζνδύλακεο αληίζηαζεο ηνπ θπθιώκαηνο γίλεηαη κε έλα θύθισκα
παξάιιεινπ ζπλδπαζκνύ σκηθώλ αληηζηάζεσλ θαη ρσξεηηθνηήησλ [20].
Σν κνληέιν JMarti δίλεη ηε δπλαηόηεηα αξθεηά ηθαλνπνηεηηθήο πξνζνκνίσζεο
απιώλ ελαέξησλ θπθισκάησλ, αιιά όρη ζύλζεησλ γεσκεηξηώλ θαη δηαηάμεσλ
ππόγεησλ γξακκώλ κεηαθνξάο [15]. Δπίζεο πξέπεη λα αλαθεξζεί όηη εκθαλίδεη
πξνβιήκαηα ζε πεξηπηώζεηο όπνπ ε αλαπαξάζηαζε ηνπ θαισδίνπ γίλεηαη κε έλσζε
πνιιώλ ηζνδπλάκσλ ζε ζεηξά [19].

3.4 ΢ύλνςε θεθαιαίνπ

΢ε απηό ην θεθάιαην παξνπζηάζηεθαλ αλαιπηηθά ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ππό

εμέηαζε θαισδίνπ ηα νπνία κεηά από ηηο θαηάιιειεο δηνξζώζεηο εηζήρζεζαλ ζην
ινγηζκηθό ATP/EMTP. ΢ηε ζπλέρεηα παξνπζηάζηεθαλ όια ηα ζηάδηα δεκηνπξγίαο
ηεο κνληεινπνίεζεο ηνπ θαισδίνπ. Σελ εηζαγσγή ησλ γεσκεηξηθώλ θαη ειεθηξηθώλ
ραξαθηεξηζηηθώλ ηνπ θαισδίνπ αθνινύζεζε ε ξύζκηζε ηεο δηάηαμεο πξνζνκνίσζεο
κε ηνλ ππνινγηζκό ηεο νλνκαζηηθήο αληίζηαζεο ηνπ θνξηίνπ θαη ηε ζύλδεζε ηεο
ηξηθαζηθήο πεγήο εκηηνλνεηδνύο ηάζεο. Σέινο, θαηαγξάθζεθαλ ηα κνληέια

26
πξνζνκνίσζεο ηνπ ινγηζκηθνύ ATP/EMTP πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζηα πιαίζηα ηεο
παξνύζαο εξγαζίαο.

27
4
Τπνινγηζκόο επαγόκελσλ ηάζεσλ θαη ξεπκάησλ

ζην κεηαιιηθό καλδύα ηνπ θαισδίνπ NΑ2ΥSY ζηε

ζηάζηκε θαηάζηαζε ιεηηνπξγίαο

4.1 Δηζαγσγή

΢ην θεθάιαην αλαιύζεθε ε δνκή θαη ε κνληεινπνίεζε ηνπ ππό εμέηαζε

θαισδίνπ. ΢ηε ζπλέρεηα αθνινπζεί κηα ζεηξά πξνζνκνηώζεσλ ζηε ζηάζηκε
θαηάζηαζε, κε ηα ηξία κνληέια πξνζνκνίσζεο ηνπ ATP/EMTP, όπσο απηά
παξνπζηάζηεθαλ ζην θεθάιαην , θαη ζύγθξηζε ησλ απνηειεζκάησλ κε ηελ
ππάξρνπζα βηβιηνγξαθία. Δθηόο ησλ παξαπάλσ, δηεμάγνληαη πξνζνκνηώζεηο γηα
δηάθνξα ζεκεία γείσζεο ηνπ καλδύα θαζώο θαη γηα ηηο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο ησλ
καλδπώλ θαη ησλ αγσγώλ ηνπ θαισδίνπ (ηερληθέο cross-bonding & transposing) όπσο
κειεηήζεθαλ ζην θεθάιαην . Οη πξνζνκνηώζεηο απηέο παξνπζηάδνληαη γηα ηξία
ελδεηθηηθά κήθε θαισδίνπ, , θαη .

28
4.2 ΢ύγθξηζε κνληέισλ πξνζνκνίσζεο

Πξηλ μεθηλήζεη ε δηεξεύλεζε ηνπ ππό εμέηαζε θαισδίνπ είλαη ζεκαληηθό λα

ζπγθξηζνύλ ηα απνηειέζκαηα ησλ πξνζνκνηώζεσλ πνπ πξνθύπηνπλ από ηα δηαζέζηκα
κνληέια ηνπ ATP/EMTP.
Σν θαιώδην κνληεινπνηείηαη γηα ηξία δηαθνξεηηθά κήθε, 4.5 km, 9 km θαη
13.5 km, ππό πιήξεο θνξηίν, όπσο ππνινγίζηεθε ζηελ ελόηεηα 3.2, θαη ρσξίο γείσζε
ή αληηκεηάζεζε καλδπώλ θαη αγσγώλ (cross-bonding & transposition).
Οη rms ηηκέο ηεο ηάζεο θαηά κήθνο ηνπ (πξνθίι ηεο ηάζεο) γηα ηηο ηξεηο
θάζεηο όπσο απηέο πξνθύπηνπλ από ην κνληέιν Bergeron θαίλνληαη ζην παξαθάησ
ζρήκα:

΢ρήκα 4.1 – Πξνθίι ηάζεο ησλ ηξηώλ θάζεσλ θαισδίνπ NA2XSY πξνζνκνησκέλν κε ην
κνληέιν Bergeron.

Δίλαη εκθαλέο όηη ν ηξόπνο πνπ ππνινγίδεη ην κνληέιν Bergeron ηηο ηάζεηο
ηνπ θαισδίνπ έρεη σο απνηέιεζκα ηελ εκθάληζε δηαθνξώλ ζηηο ηηκέο κεηαμύ ησλ
ηξηώλ θάζεσλ ηνπ. Απηέο νη δηαθνξέο όκσο δελ ζπλάδνπλ κε ηε κνξθνινγία ηνπ
θαισδίνπ, θαζώο νη θάζεηο S θαη T βξίζθνληαη ζην ίδην βάζνο θαη ε επαγόκελε ηάζε
ζα έπξεπε λα έρεη παξόκνηα ηνπιάρηζηνλ ηηκή θαη ζηηο δύν.
Αθνινπζεί ην πξνθίι ηεο ηάζεο ηνπ θαισδίνπ όπσο απηό πξνέθπςε από ηελ
πξνζνκνίσζε ηνπ θαισδίνπ κε ην κνληέιν JMarti.

29
΢ρήκα 4.2 – Πξνθίι ηάζεο ησλ ηξηώλ θάζεσλ θαισδίνπ NA2XSY πξνζνκνησκέλν κε ην
κνληέιν JMarti.

Καη ην κνληέιν JMarti εκθαλίδεη δηαθνξέο αλάκεζα ζηηο ηάζεηο πνπ

εκθαλίδνληαη ζηνπο καλδύεο θαισδίσλ δηαθνξεηηθώλ θάζεσλ. Μάιηζηα ελώ ζην
Bergeron ππάξρνπλ κόλν αιιαγέο ζην επίπεδν ηεο ηάζεο κηαο θάζεο αλάκεζα ζηα
δηαθνξεηηθά κήθε θαισδίνπ, κε ην κνληέιν JMarti παξαηεξείηαη αιιαγή όρη κόλν
ζην επίπεδν αιιά θαη ζηελ θιίζε ηνπ πξνθίι ηεο ηάζεο. Ζ θιίζε απηή όκσο δε
θαίλεηαη λα αιιάδεη νκνηόκνξθα ζε ζπλάξηεζε κε ην κήθνο ηνπ.
Σειεπηαία είλαη ε πξνζνκνίσζε κε ην κνληέιν PI.

΢ρήκα 4.3 – Πξνθίι ηάζεο ησλ ηξηώλ θάζεσλ θαισδίνπ NA2XSY 240 mm2 πξνζνκνησκέλν κε ην
κνληέιν PI.

30
 Όπσο θαίλεηαη ην κνληέιν PI είλαη ην κνλαδηθό από ηα ππό κειέηε κνληέια
ζην νπνίν ηα πξνθίι ηάζεο ησλ ηξηώλ θάζεσλ είλαη, αλά κήθνο, παξόκνηα κεηαμύ
ηνπο όπσο πνπ ζπκβαίλεη ζε έλα πξαγκαηηθό ηξηθαζηθό θαιώδην ζε θαλνληθέο
ζπλζήθεο ιεηηνπξγίαο. Αθνινπζεί κηα ζπγθξηηηθή απεηθόληζε ησλ ηξηώλ κνληέισλ γηα
ηα :

΢ρήκα 4.4 – Πξνθίι ηάζεο ησλ ηξηώλ θάζεσλ θαισδίνπ NA2XSY 240 mm2 πξνζνκνησκέλν ρσξίο
γείσζε ζην καλδύα, γηα κήθνο 4.5 km.

Από ην παξαπάλσ ζρήκα θαίλεηαη μεθάζαξα όηη ηηο κεγαιύηεξεο απνθιίζεηο

κεηαμύ ησλ ηάζεσλ ησλ θάζεσλ ηηο εκθαλίδεη ην κνληέιν Bergeron ελώ θαη ην JMarti
εκθαλίδεη αξθεηά κεγάιεο δηαθνξέο. Δπηπξόζζεηα, ζην Bergeron ε θάζε Σ βξίζθεηαη
ζην πςειόηεξν επίπεδν ηάζεο θαη αθνινπζεί ε R ελώ ζην JMarti ε θάζε S βξίζθεηαη
ζην πςειόηεξν επίπεδν θαη αθνινπζεί ε Σ. Τπάξρεη αζπλέπεηα δειαδή κεηαμύ ησλ
κνληέισλ όρη κόλν σο πξνο ην επίπεδν ησλ ηάζεσλ αιιά θαη ηε “δηαδνρή” ησλ
θάζεσλ.
΢ηελ ζπλέρεηα πξαγκαηνπνηείηαη πξνζνκνίσζε θαηά ηελ νπνία ν καλδύαο
γεηώλεηαη, ζηελ αξρή ηνπ θαισδίνπ, θνληά ζηελ πεγή, κέζσ σκηθήο αληίζηαζεο ίζεο
κε 2 Ω, ελώ ηαπηόρξνλα εθαξκόδεηαη ε πξώηε ηερληθή αληηκεηάζεζεο καλδπώλ
(cross-bonding) ΗI, όπσο απηέο πεξηγξάθεθαλ ζην θεθάιαην , γηα έλα θύξην ηκήκα
αληηκεηάζεζεο (major section).

31
 Σα πξνθίι ηεο ηάζεο γηα κήθνο θαισδίνπ , θαη θαη γηα
ηα πξναλαθεξζέληα κνληέια θαίλνληαη ζην αθόινπζν ζρήκα:

΢ρήκα 4.5 – Πξνθίι ηάζεο ησλ ηξηώλ θάζεσλ θαισδίνπ NA2XSY 240 mm2 πξνζνκνησκέλν κε έλα
θύξην ηκήκα αληηκεηάζεζεο καλδπώλ (major section) θαη γηα κήθνο 4.5 km.

΢ε απηό ην ζρήκα, αλ θαη ε “δηαδνρή” ησλ θάζεσλ κεηαμύ ησλ κνληέισλ

Bergeron θαη JMarti είλαη ζε ζπκθσλία, δελ ππάξρεη νκνηόηεηα κεηαμύ ησλ ηξηώλ
θάζεσλ, θάηη ην νπνίν παξαηεξείηαη κόλν ζηα απνηειέζκαηα ηνπ κνληέινπ PI.
΢ύκθσλα κάιηζηα κε ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία [21] ην πξνθίι ηεο ηάζεο θαη ησλ ηξηώλ
θάζεσλ ελόο πξαγκαηηθνύ ππόγεηνπ θαισδίνπ κε δηαζηαπξσκέλν καλδύα, πνπ
βξίζθεηαη ζε ζηάζηκε θαηάζηαζε, αθνινπζεί γεληθά ηε κνξθή ηνπ παξαθάησ
ζρήκαηνο:

΢ρήκα 4.6 – Μέγηζηεο ηηκέο ηάζεο ηνπ καλδύα θαισδίνπ κε έλα θύξην ζεκείν αληηκεηάζεζεο (major
section).

32
 Όπσο είλαη εκθαλέο κόλν ην κνληέιν PI παξάγεη απνηειέζκαηα πνπ
ζπκθσλνύλ κε ηε βηβιηνγξαθία.
΢πλεπώο, θαη ζε ζπκθσλία κε όζα αλαθέξζεθαλ ζην θεθάιαην 2.3 γηα ηα
πξνβιήκαηα πνπ έρνπλ ηα δηάθνξα κνληέια πξνζνκνίσζεο ελαέξησλ γξακκώλ
κεηαθνξάο ζηελ πξνζνκνίσζε ππόγεηνπ θαισδίνπ, παξαηεξείηαη όηη ηα κνληέια
Bergeron θαη JMarti δελ απνδίδνπλ αμηόπηζηα απνηειέζκαηα ζηε ζπγθεθξηκέλε
κειέηε θαη έηζη δελ ζα ρξεζηκνπνηεζνύλ γηα ην ππόινηπν ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ
θεθαιαίνπ.

4.3 Μειέηε ηνπ θαισδίνπ NA2XSY ζηε ζηάζηκε θαηάζηαζε

ιεηηνπξγίαο

Σν κνληέιν PI είλαη απηό πνπ επηιέρζεθε λα ρξεζηκνπνηεζεί ζηε ζπλέρεηα ηεο

δηπισκαηηθήο εξγαζίαο. Πξέπεη λα παξαηεξεζεί όηη θαζώο απνδίδεη παξόκνηα πξνθίι
ηάζεο γηα ηηο ηξεηο θάζεηο ηνπ θαισδίνπ, επηιέρζεθε λα παξνπζηαζηεί, ζ’ απηήλ αιιά
θαη ζηηο επόκελεο ελόηεηεο απηνύ ηνπ θεθαιαίνπ, κόλν ε κία από ηηο ηξεηο θάζεηο, ε
θάζε R.

4.3.1 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ κε πιήξεο θνξηίν ρσξίο γείσζε ηνπ κεηαιιηθνύ

καλδύα

Σν πξνθίι ηεο ηάζεο θαη ηνπ ξεύκαηνο ηνπ θαισδίνπ αλά κνλάδα κήθνπο γηα
ηε θάζε R θαίλεηαη ζην αθόινπζν ζρήκα:

33
΢ρήκα 4.7 –Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) ξεύκαηνο ηνπ καλδύα γηα δηάθνξα κήθε θαισδίνπ, ρσξίο
γείσζε.

Ο κεηαιιηθόο καλδύαο δελ είλαη γεησκέλνο, παξόια απηά παξαηεξείηαη ζην

ζρήκα ε ξνή ελόο κηθξνύ ξεύκαηνο. Οπζηαζηηθά, αθόκα θαη γηα αλνηθηά άθξα
ηνπ καλδύα, ην ξεύκα βξίζθεη δηόδνπο πξνο ηε γε κέζσ ησλ παξάζηησλ ζηνηρείσλ
θαηά κήθνο ηνπ θαισδίνπ.
Όπσο θαίλεηαη ζην ζρήκα , νη κέγηζηεο ηηκέο ηεο ηάζεο ηνπ θαισδίνπ
απμάλνληαη γηα κηθξόηεξν κήθνο. Απηό ζπκβαίλεη γηαηί κε ηελ αύμεζε ηνπ κήθνπο
απμάλεηαη ε ζπλνιηθή αληίζηαζε ηνπ κεηαιιηθνύ καλδύα ηνπ θαισδίνπ. Ζ αύμεζε
ηνπ κήθνπο ηνπ θαισδίνπ ζπλεπάγεηαη δειαδή θαη αύμεζε ηεο πηώζεο ηάζεο ζην
καλδύα. Δπίζεο, είλαη ελδηαθέξνλ όηη ε ηάζε ηνπ κεηαιιηθνύ καλδύα αγγίδεη ηα
γηα ηα .
Αλ θαη δελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλνο δηεζλήο θαλνληζκόο γηα ηε κέγηζηε
επηηξεπόκελε ηάζε ζην καλδύα ελόο κνλνθαζηθνύ θαισδίνπ, εληνύηνηο ππάξρνπλ
δηάθνξεο πξαθηηθέο αλά ηνλ θόζκν [1]. ΢πγθεθξηκέλα:
− ΢ηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο Ακεξηθήο ε ζπλήζεο πξαθηηθή είλαη νη ηάζεηο ζην
καλδύα λα πεξηνξίδνληαη αλάκεζα ζε .
− ΢ηνλ Καλαδά δελ επηηξέπεηαη ε ηάζε ηνπ καλδύα λα μεπεξλά ηα , ζε
ζρέζε κε ηε γε, ζε θαλέλα ζεκείν ηνπ κεηαιιηθνύ καλδύα, γηα ην κέγηζην
επηηξεπηό ξεύκα θόξηηζεο ηνπ θαισδίνπ.

34
− ΢ηε Μ. Βξεηαλία ε ηάζε ζηνλ ηεξκαηηζκό ηνπ θαισδίνπ δελ πξέπεη λα μεπεξλά
ηα ελώ ε κέγηζηε ηηκή ηεο ηάζεο καλδύα αλά ην κήθνο ηνπ θαισδίνπ
πξέπεη λα είλαη κηθξόηεξε από .
− ΢ηελ ππόινηπε Δπξώπε, αλ θαη δελ ππάξρνπλ ζπγθεθξηκέλεο πξαθηηθέο,
ρξεζηκνπνηνύληαη ηα όξηα ηεο Βξεηαλίαο, εηδηθά όζνλ αθνξά ηεξκαηηζκνύο ησλ
θαισδίσλ.

Καηαιήγνπκε ζην ζπκπέξαζκα όηη νη ηάζεηο πνπ αλαπηύζζνληαη ζηνλ αγείσην

καλδύα ηνπ ππό εμέηαζε θαισδίνπ καλδύα είλαη αλεπίηξεπηα πςειέο.

4.3.2 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ ππό πιήξεο θνξηίν, κε γείσζε ηνπ κεηαιιηθνύ

καλδύα ζηελ αξρή ηνπ θαισδίνπ

Ζ κείσζε ηεο ηάζεο ηνπ καλδύα ελόο θαισδίνπ επηηπγράλεηαη κε ηε γείσζή

ηνπ ζε έλα ζεκείν θαηά κήθνο ηνπ. ΢ηε ζπγθεθξηκέλε πξνζνκνίσζε ν καλδύαο
γεηώλεηαη ζηελ αξρή ηνπ θαισδίνπ, ζηελ πιεπξά ηεο πεγήο, κέζσ κίαο αληίζηαζεο
. Με ηελ εηζαγσγή ηεο αληίζηαζεο ζην θύθισκα, δίλεηαη ζην ξεύκα ηνπ καλδύα
έλαο πην αγώγηκνο δξόκνο πξνο ηε γε κε απνηέιεζκα λα απνθηήζεη κεγαιύηεξε ηηκή
ζε ζρέζε κε ηελ πεξίπησζε , όπσο θαίλεηαη θαη ζην ζρήκα .

35
΢ρήκα 4.8 – Πξνθίι α) ηάζεο θαη β ξεύκαηνο ηνπ καλδύα γηα δηάθνξα κήθε θαισδίνπ, κε έλα
ζεκείν γείσζεο.

Σν ξεύκα έρεη ην κέγηζηό ηνπ ζηελ αξρή ηεο γξακκήο, εθεί πνπ βξίζθεηαη
δειαδή ε αληίζηαζε γείσζεο, θαη θζίλεη όζν πιεζηάδεη ζην κε γεησκέλν άθξν ηνπ
καλδύα ηνπ θαισδίνπ. Ζ κέγηζηε απηή ηηκή ηνπ ξεύκαηνο είλαη πεξίπνπ 16 Α, πξάγκα
πνπ ζεκαίλεη αξθεηά απμεκέλεο απώιεηεο.
Θεσξεηηθά, ν καλδύαο θαισδίνπ κε έλα ζεκείν γείσζεο εκθαλίδεη κεδεληθή
ηάζε ζην ζεκείν απηό· απμάλεηαη δε γξακκηθά κε ηελ αύμεζε ηεο απόζηαζεο από ην
ζεκείν γείσζεο [1]. ΢ην ζρήκα παξαηεξείηαη όηη ε ηάζε μεθηλάεη κε κία ηηκή
δηάθνξε ηνπ κεδελόο, πξνθαλώο ιόγσ ηεο αληίζηαζεο κέζσ ηεο νπνίαο γεηώλεηαη ν
καλδύαο. Γηα ηα πξώηα κέηξα ηνπ θαισδίνπ όκσο νη κέγηζηεο ηηκέο θζίλνπλ αληί λα
απμάλνληαη, κέρξη κηα ειάρηζηε ηηκή. Απηή ε ζπκπεξηθνξά πξνθύπηεη εμ’ αηηίαο ηεο
εθαξκνγήο ηεο γείσζεο κέζσ κηαο αληίζηαζεο.
Αμηνζεκείσηε είλαη ε κείσζε ηνπ πξνθίι ηεο ηάζεο ιόγσ ηεο γείσζεο ηνπ
καλδύα ηνπ θαισδίνπ. Δηδηθόηεξα ε κέγηζηε ηηκή ηεο ηάζεο γηα κήθνο θαισδίνπ
κεηώζεθε από πεξίπνπ ζε πεξίπνπ . Παξά όκσο απηήλ ηε κείσζε
ε ηάζε καλδύα ηόζν ζηα άθξα όζν θαη θαηά κήθνο ηνπ θαισδίνπ παξακέλεη
αλεπίηξεπηα πςειή γηα εγθαηάζηαζε ππόγεηνπ θαισδίνπ.

36
4.3.3 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ κε πιήξεο θνξηίν, κε γείσζε ηνπ κεηαιιηθνύ

καλδύα ζηελ αξρή θαη ηνλ ηεξκαηηζκό ηνπ θαισδίνπ.

Έλαο άιινο ηξόπνο κείσζεο ηεο ηάζεο ηνπ καλδύα είλαη ε γείσζε δύν
ζεκείσλ ηεο. Σν πξόβιεκα κε ηε ζπγθεθξηκέλε ηερληθή είλαη όηη κε ηελ πξνζζήθε
ηνπ δεύηεξνπ ζεκείνπ δεκηνπξγείηαη έλαο αγώγηκνο βξόρνο πνπ επηηξέπεη ηε ξνή ηνπ
ξεύκαηνο ζην καλδύα.
Ο καλδύαο ηνπ θαισδίνπ ηεο πξνεγνύκελεο ελόηεηαο (4.3.2) γεηώζεθε θαη
ζην ηέινο ηνπ θαισδίνπ, ζηελ πιεπξά ηνπ θνξηίνπ, κέζσ κηαο αληίζηαζεο .

Όπσο θαίλεηαη θαη ζην ζρήκα , ε πξνζζήθε ηνπ δεύηεξνπ ζεκείνπ

γείσζεο έρεη ζαλ απνηέιεζκα ηελ πεξαηηέξσ αύμεζε ηνπ ξεύκαηνο ηνπ καλδύα ηνπ
θαισδίνπ.

΢ρήκα 4.9 –Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) ξεύκαηνο ηνπ καλδύα γηα δηάθνξα κήθε θαισδίνπ, κε δύν
ζεκεία γείσζεο.

37
 Παξαηεξείηαη πσο ην ξεύκα έρεη θηάζεη ζε κεγάιεο ηηκέο αθόκα θαη γηα κήθνο
θαισδίνπ 4.5 km. Αθ’ εηέξνπ ε ηάζε, αθόκα θαη γηα ην κηθξόηεξν κήθνο
πξνζνκνίσζεο, εμαθνινπζεί λα ππεξβαίλεη ηα βξεηαληθά επηηξεπόκελα όξηα, κόλν
όκσο όζνλ αθνξά ηνπο ηεξκαηηζκνύο ηνπ θαισδίνπ θαζώο θαηά κήθνο ησλ γξακκώλ
νη ηάζεηο ησλ καλδπώλ δελ μεπεξλνύλ ην κέγηζην επηηξεπόκελν όξην.

4.3.4 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ ππό πιήξεο θνξηίν, κε γείσζε ηνπ κεηαιιηθνύ

καλδύα ζηελ αξρή ηνπ θαισδίνπ θαη αληηκεηάζεζε ησλ καλδπώλ ζε έλα

θύξην ηκήκα

Όπσο αλαιύζεθε ζην θεθάιαην έλαο απνηειεζκαηηθόο ηξόπνο γηα ηε

κείσζε ησλ ηάζεσλ θαη ησλ ξεπκάησλ ζην καλδύα ελόο θαισδίνπ είλαη ε
αληηκεηάζεζε ησλ καλδπώλ θαη ησλ αγσγώλ. Οη επόκελεο πξνζνκνηώζεηο δηεξεπλνύλ
ην πώο νη δηάθνξεο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο αιιά θαη νη κεηαβνιέο ηνπ αξηζκνύ ησλ
θύξησλ ηνκέσλ αληηκεηάζεζεο (major sections) θαη ησλ ζεκείσλ γείσζεο ηνπ καλδύα,
επεξεάδνπλ ην ππό εμέηαζε θαιώδην.
΢ην ζπγθεθξηκέλν θεθάιαην εμεηάδεηαη ην θαιώδην ζηε ζηάζηκε θαηάζηαζε,
όπνπ θαη νη ηξεηο θάζεηο ηνπ είλαη θνξηηζκέλεο κε ην ίδην ξεύκα. Έηζη, όπσο θαίλεηαη
θαη ζην ζρήκα , γηα κήθνο θαισδίνπ 4.5 km θαη έλα θύξην ηκήκα, νη ηξεηο
ηερληθέο παξάγνπλ ην ίδην πξνθίι ηάζεο

΢ρήκα 4.10 –Πξνθίι ηάζεο καλδύα α) γηα ηελ ηερληθή αληηκεηάζεζεο II θαη γείσζε ζηελ αξρή. β)
γηα ηελ ηερληθή αληηκεηάζεζεο IIΙ θαη γείσζε ζηελ αξρή. γ) γηα ηελ ηερληθή αληηκεηάζεζεο IV θαη
γείσζε ζηελ αξρή.

38
 Γη’ απηόλ ην ιόγν ζηε ζπλέρεηα ηνπ θεθαιαίνπ ζα παξνπζηαζηεί γηα
πξνζνκνίσζε κόλν ε ηερληθή ΗΗ.
Γηα γείσζε ηνπ καλδύα ζηελ αξρή ηνπ θαισδίνπ θαη εθαξκνγή ελόο θύξηνπ
ηκήκαηνο αληηκεηάζεζεο παξαηεξείηαη ζην ζρήκα 4.11–α πσο ε ηάζε ηνπ καλδύα
είλαη κεησκέλε γηα ηα , θαηά κήθνο ηνπ θαισδίνπ αιιά θαη ζηνπο
ηεξκαηηζκνύο ηεο γξακκήο, ζε ζρέζε κε ηηο πξνζνκνηώζεηο θαισδίνπ ρσξίο
αληηκεηάζεζε, όπσο απηέο παξνπζηάζηεθαλ ζηηο ελόηεηεο 4.3.1 έσο 4.3.3.

΢ρήκα 4.11 –Πξνθίι α) ηάζεο β) ξεύκαηνο ηνπ καλδύα γηα δηάθνξα κήθε θαισδίνπ γηα έλα θύξην
ηκήκα αληηκεηάζεζεο.

Ζ κέγηζηε ηάζε θαηά κήθνο ηνπ θαισδίνπ απμήζεθε γηα ηα θαη

, ζε ζρέζε κε ηελ πξνζνκνίσζε ηεο πξνεγνύκελεο ελόηεηαο, όκσο είλαη

39
εκθαλήο ε κείσζε ηεο ηάζεο ζηα άθξα ηνπο. Μεγάιε κείσζε ζεκεηώζεθε επίζεο θαη
ζην ξεύκα γηα όια ηα κήθε θαισδίνπ, θηάλνληαο έηζη ζε πην απνδεθηά επίπεδα.
Ζ εθαξκνγή ηεο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαίλεηαη λα έρεη σο απνηέιεζκα, γηα
θαιώδηα κηθξόηεξα ησλ , ε ηάζε πνπ αλαπηύζζεηαη ζην καλδύα λα είλαη
απνδεθηή γηα εγθαηαζηάζεηο ζύκθσλα κε ηα βξεηαληθά όξηα ηάζεο θαισδίσλ. Γηα ηα
θαιώδηα όκσο ησλ θαη δελ είλαη αξθεηή.

4.3.5 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ ππό πιήξεο θνξηίν, κε γείσζε ηνπ κεηαιιηθνύ

καλδύα ζηελ αξρή θαη ηνλ ηεξκαηηζκό ηνπ θαισδίνπ θαη αληηκεηάζεζε ησλ

καλδπώλ ζε έλα θύξην ηκήκα

΢ρήκα 4.12 – Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) ξεύκαηνο ηνπ καλδύα γηα δηάθνξα κήθε θαισδίνπ, γηα έλα
θύξην ηκήκα αληηκεηάζεζεο θαη γείσζε ζε αξρή θαη ηέινο ηεο γξακκήο.

40
 Με ηελ εθαξκνγή ηεο ηερληθήο αληηκεηάζεζεο καλδύα ΗΗ θαη ηαπηόρξνλε
γείσζε ηνπ καλδύα ζηα δύν άθξα ηνπ θαισδίνπ ε κέγηζηε ηάζε ζηνπο ηεξκαηηζκνύο
ηνπ θαισδίνπ ειαηηώλεηαη ζε επίπεδα απνδεθηά από ηε ζπλήζε βξεηαληθή πξαθηηθή
γηα όια ηα κήθε πξνζνκνίσζεο ηνπ ππό εμέηαζε θαισδίνπ. Δθηόο όκσο από ηελ
ηάζε, πεξηνξίδεηαη θαη ην ξεύκα ηνπ καλδύα, ζε ζρέζε ηελ πξνζνκνίσζε ηεο
πξνεγνύκελεο ελόηεηαο, ρσξίο γείσζε ζην ηέινο ηνπ θαισδίνπ.
Σν θαιώδην κε κήθνο 13.5 km εμαθνινπζεί λα έρεη αλπςσκέλε ηάζε θαηά
κήθνο ηνπ, ζε ζρέζε κε ηα όξηα ηεο Βξεηαλίαο γηα ηάζεηο καλδπώλ θαισδίσλ.
Ωζηόζν γηα κήθνο θαισδίνπ θάησ ησλ 9 km ε ηερληθή εθαξκνγήο ελόο θύξηνπ
ηκήκαηνο cross-bonding θαη γείσζε ηνπ καλδύα ζηελ αξρή θαη ην ηέινο ηνπ
θαισδίνπ έρεη σο απνηέιεζκα επίπεδα ηάζεο καλδύα πνπ ζπλάδνπλ κε ηα βξεηαληθά
όξηα.

4.3.6 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ ππό πιήξεο θνξηίν, κε γείσζε ηνπ κεηαιιηθνύ

καλδύα ζε δηάθνξα ζεκεία θαη αληηκεηάζεζε ησλ καλδπώλ ζε δύν θύξηα

ηκήκαηα

Γηα ηελ εθαξκνγή θύξησλ ηκεκάησλ αληηκεηάζεζεο κειεηώληαη όιεο νη

πεξηπηώζεηο γείσζεο καδί όπσο θαίλεηαη ζην ζρήκα 4.13. Δίλαη εκθαλέο πσο γηα
κήθνο θαισδίνπ ε ηάζε πεξηνξίδεηαη ζε ζεκείν απνδεθηό από ηα δηεζλή
όξηα αθόκα θαη γηα ηελ απιή πεξίπησζε γείσζεο ζηελ αξρή.
Αθόκα κεγαιύηεξε βειηίσζε πξνζθέξεη ηόζν ζηελ ηάζε όζν θαη ζην ξεύκα ε
εθαξκνγή γείσζεο ζηελ αξρή όζν θαη ηέινο ηνπ καλδύα αιιά θαη ε γείσζε ζηελ
αξρή θαη ηέινο θάζε θύξηνπ ηκήκαηνο αληηκεηάζεζεο. Οη δύν απηέο ηερληθέο δίλνπλ
παξόκνηα απνηειέζκαηα, όπσο θαίλεηαη ζην ζρήκα 4.13, όκσο ην ξεύκα ηεο δεύηεξεο
εκθαλίδεηαη ειαθξώο κεγαιύηεξν. Απηό ζπκβαίλεη γηαηί ε πξνζζήθε κηαο παξαπάλσ
γείσζεο δελ είλαη αξθεηή γηα λα ειαηηώζεη ηελ ηάζε αιιά, θαζώο πξνθέξεη έλαλ πην
αγώγηκν δξόκν, αλεβάδεη ηελ ηηκή ηνπ ξεύκαηνο.

41
΢ρήκα 4.13 –Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) ξεύκαηνο καλδύα γηα δηάθνξα κήθε θαισδίνπ, γηα δύν θύξηα
ηκήκαηα αληηκεηάζεζεο.

΢ηα παξαπάλσ ζρήκαηα εκθαλίδεηαη θαη ε πεξίπησζε γείσζεο ζε θάζε ζεκείν

αληηκεηάζεζεο. Ζ ηηκή ηεο ηάζεο κεηώλεηαη εμαηξεηηθά ζε ζρέζε κε ηηο πξνεγνύκελεο
ηερληθέο γείσζεο πνπ αλαιύζεθαλ. Λόγσ ησλ αληηζηάζεσλ ησλ γεηώζεσλ ε ηηκή ηεο
ηάζεο δελ γίλεηαη κεδέλ αιιά ειαρηζηνπνηείηαη ζηα ζεκεία γείσζεο, όπσο είρε
αλαθεξζεί ζηελ ελόηεηα . ΢ηα ηκήκαηα αλάκεζα ζηα ζεκεία αληηκεηάζεζεο ε
ηάζε απμάλεηαη κέρξη έλα κέγηζην. Σν ξεύκα, όπσο ήηαλ αλακελόκελν, παίξλεη ηηκέο

42
πνιύ κεγαιύηεξεο από ηηο άιιεο ηερληθέο γείσζεο, πιεζηάδνληαο ηα . Έλα ηέηνην
ξεύκα ζα πξνθαινύζε αηζζεηέο απώιεηεο ζε έλα θαιώδην κέζεο ηάζεο.

4.3.7 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ ππό πιήξεο θνξηίν, κε γείσζε ηνπ κεηαιιηθνύ

καλδύα ζε δηάθνξα ζεκεία θαη αληηκεηάζεζε ησλ καλδπώλ ζε ηξία θύξηα

ηκήκαηα

΢ρήκα 4.14 –Πξνθίι α) ηάζεο β) ξεύκαηνο ηνπ καλδύα γηα δηάθνξα κήθε θαισδίνπ, γηα ηξία θύξηα
ηκήκαηα αληηκεηάζεζεο θαη γείσζε ζηελ αξρή ηνπ θαισδίνπ.

43
 Με ηελ πξνζζήθε ηξίηνπ θπξίνπ ηκήκαηνο (major section) αληηκεηάζεζεο, ε
ηάζε θαη ην ξεύκα κεηώλνληαη αθόκα πεξηζζόηεξν ζε ζύγθξηζε κε ηελ πξνεγνύκελε
ελόηεηα, όπσο θαίλεηαη ζην ζρήκα 4.16.
Αλ θαη γηα ηα κήθε θαισδίσλ πνπ πξνζνκνηώζεθαλ ε ηερληθή απηή θαίλεηαη
ππεξβνιηθή, θαζώο νη ηάζεηο ζηνπο καλδύεο ηνπο έρνπλ κεησζεί θάησ από ηα
ππνρξεσηηθά όξηα κε ηελ εθαξκνγή ελόο θπξίσο ηκήκαηνο αληηκεηάζεζεο, εληνύηνηο
θξίλεηαη ζθόπηκν ε δηεξεύλεζε ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπο γηα όιεο ηηο ηερληθέο κε ζθνπό
ηνλ εληνπηζκό ηεο θαηαιιειόηεξεο ηερληθήο κείσζεο ηεο ηάζεο καλδύα αλάινγα κε
ην κήθνο ηνπ θαισδίνπ.
Όπσο θαίλεηαη ηα πξνθίι ηεο ηάζεο θαη ηνπ ξεύκαηνο καλδύα εκθαλίδνπλ
κηθξόηεξεο ηηκέο από ηελ πξνεγνύκελε ελόηεηα. Καη ζ’ απηήλ ηελ πεξίπησζε
παξαηεξείηαη όηη ε εθαξκνγή δύν ζεκείσλ γείσζεο επηθέξεη κείσζε ηόζν ζηελ ηάζε
όζν θαη ζην ξεύκα καλδύα ζε ζρέζε κε ην έλα ζεκείν. Ζ γείσζε ζηελ αξρή θαη ηέινο
θάζε θύξηνπ ζεκείνπ αληηκεηάζεζεο δελ κεηώλεη πεξαηηέξσ ηελ ηάζε ελώ ε γείσζε
ζε θάζε ζεκείν αληηκεηάζεζεο κεηώλεη εκθαλώο ηελ ηάζε αιιά θαη πάιη ην ξεύκα
καλδύα απνθηά κεγαιύηεξεο ηηκέο.

4.4 ΢ύλνςε θεθαιαίνπ

΢ε απηό ην θεθάιαην κειεηήζεθε ε επίδξαζε ηνπ αξηζκνύ ησλ ζεκείσλ

αληηκεηάζεζεο, αιιά θαη ηνπ αξηζκνύ ησλ ζεκείσλ γείσζεο ζην πξνθίι ηεο ηάζεο θαη
ηνπ ξεύκαηνο καλδύα ηνπ θαισδίνπ ππό ζηάζηκε θαηάζηαζε.
Αξρηθά ζπγθξίζεθαλ ηα κνληέια πξνζνκνίσζεο Bergeron, JMarti θαη PI κε ηε
δηεζλή βηβιηνγξαθία θαη πξνέθπςε πσο ηα δύν πξώηα απνθιίλνπλ από ηα
αλακελόκελα απνηειέζκαηα. Με ην κνληέιν PI πξνζνκνηώζεθε ην θαιώδην γηα
4.5 km, 9 km θαη 13.5 km.
Μεηαβάιινληαο ηνλ αξηζκό ησλ ζεκείσλ γείσζεο πνπ εθαξκόζηεθαλ ζην
καλδύα πξνέθπςε πσο, γηα θαιώδην ρσξίο εθαξκνγή θάπνηαο ηερληθήο αληηκεηάζεζεο
(ηερληθή Η)
− ε ζύλδεζε ελόο ζεκείνπ γείσζεο (αξρή θαισδίνπ) κεηώλεη θαηά πνιύ ηελ ηάζε
ζην καλδύα, ζε ζρέζε κε θαιώδην ρσξίο γείσζε καλδύα, ρσξίο όκσο λα ηελ
πεξηνξίδεη αξθεηά, ώζηε λα είλαη ζύκθσλε κε ηηο ζπλήζεηο πξαθηηθέο, θαη
απμάλνληαο ην ξεύκα ζε κεγάιν επίπεδν.

44
− Ζ ζύλδεζε θαη δεύηεξνπ ζεκείνπ γείσζεο (ηεξκαηηζκόο θαισδίνπ) κεηώλεη
αθόκα πεξηζζόηεξν ηελ επαγόκελε ηάζε ζην καλδύα, όκσο ην ξεύκα θηάλεη ζε
πνιύ πςειέο ηηκέο.

΢ηε ζπλέρεηα εμεηάζηεθε ε επίδξαζε ησλ ηερληθώλ αληηκεηάζεζεο ζην πξνθίι

ηεο ηάζεο θαη ηνπ ξεύκαηνο. Λόγσ ηεο ζπκκεηξηθή θόξηηζεο ησλ θάζεσλ, νη ηερληθέο
ΗΗ–IV δίλνπλ παξόκνηα απνηειέζκαηα. Καη’ επέθηαζε εμεηάζηεθε γηα ηελ ηερληθή ΗΗ
(αληηκεηάζεζε καλδπώλ) ε επίδξαζε ηνπ αξηζκνύ ησλ ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο θαη
γείσζεο.
Από ηε κεηαβνιή ησλ ζεκείσλ γείσζεο πξνέθπςε πσο:
− Με ηελ εθαξκνγή γείσζεο ζηελ αξρή θαη ηέινο ηνπ θαισδίνπ νη ηάζεηο θαη ηα
ξεύκαηα ζην καλδύα είλαη κηθξόηεξα από ηελ γείσζή ηνπ ζε έλα ζεκείν.
− Με ηελ εθαξκνγή γείσζε ζε θάζε θύξην ηκήκα ηα πξνθίι ηεο ηάζεο θαη ηνπ
ξεύκαηνο είλαη όκνηα κε ηελ πξνεγνύκελε πεξίπησζε.
− Γηα γείσζε ζε θάζε ζεκείν αληηκεηάζεζεο πξνθύπηεη ηάζε καλδύα εκθαλώο
κηθξόηεξε από όιεο ηηο παξαπάλσ πεξηπηώζεηο κε ζεκαληηθή όκσο αύμεζε ηνπ
αληίζηνηρνπ ξεύκαηνο.

Σα απνηειέζκαηα πνπ πξνέθπςαλ από ηηο αιιαγέο ησλ ζεκείσλ

αληηκεηάζεζεο απνηππώλνληαη ζην ζρήκα 4.15 γηα γείσζε ηνπ καλδύα ζηελ αξρή θαη
ηνλ ηεξκαηηζκό ηνπ θαισδίνπ.

45
΢ρήκα 4.15 – Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) ξεύκαηνο καλδύα γηα κήθνο θαισδίνπ 13.5 km θαη κεηαβιεηό
αξηζκό γεηώζεσλ θαη θπξίσλ ηκεκάησλ αληηκεηάζεζεο.

Όπσο απεηθνλίδεηαη, ν αξηζκόο ησλ ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο κεηώλεη

ζεκαληηθά ηηο ηάζεηο θαη ηα ξεύκαηα ηνπ καλδύα ελόο θαισδίνπ. Γηα ην
ζπγθεθξηκέλν κήθνο θαισδίνπ θαίλεηαη λα απαηηνύληαη ηνπιάρηζηνλ πέληε ζεκεία
αληηκεηάζεζεο γηα λα ζπλάδεη κε ηηο δηεζλείο νδεγίεο [1].

46
5
Τπνινγηζκόο επαγόκελσλ ηάζεσλ θαη ξεπκάησλ

ζην κεηαιιηθό καλδύα ηνπ θαισδίνπ NΑ2ΥSY ζε

κνλνθαζηθά θαη ηξηθαζηθά ζθάικαηα

5.1 Δηζαγσγή

΢ην αθόινπζν θεθάιαην πξαγκαηνπνηείηαη ζεηξά πξνζνκνηώζεσλ ηνπ

θαισδίνπ NA2XSY ζε ζπλζήθεο κνλνθαζηθνύ θαη ηξηθαζηθνύ ζθάικαηνο.
Δμεηάδεηαη θάζε θνξά ε ζηάζηκε θαηάζηαζε ηνπ θάζε ζθάικαηνο, αθνύ παξέιζεη
δειαδή ην κεηαβαηηθό θαηλόκελν ηνπ ζθάικαηνο. Αθνύ δνζεί έλαο ζύληνκνο νξηζκόο
ηνπ βξαρπθπθιώκαηνο, θαηαγξάθνληαη νη ζπλέπεηεο ηνπ θαζώο θαη ε ζεκαζία ηνπ. Οη
πξνζνκνηώζεηο πξαγκαηνπνηνύληαη ρξεζηκνπνηώληαο ηε κνληεινπνίεζε ηνπ
θαισδίνπ NA2XSY ζην ινγηζκηθό ATP/EMTP, όπσο πεξηγξάθζεθε ζην θεθάιαην
3.2. Δμεηάδεηαη ε επίδξαζε ησλ ηερληθώλ αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ ζηηο
επαγόκελεο ηάζεηο θαη ξεύκαηα ησλ κεηαιιηθώλ καλδπώλ ηόζν γηα κνλνθαζηθό
ζθάικα σο πξνο γε, όζν θαη γηα ην αληίζηνηρν ηξηθαζηθό. Σν θεθάιαην
νινθιεξώλεηαη κε ζύληνκε θαηαγξαθή ησλ ζπκπεξαζκάησλ πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο
παξαπάλσ δηεξεπλήζεηο.

47
5.2 Μνλνθαζηθά θαη ηξηθαζηθά βξαρπθπθιώκαηα

Με ηνλ όξν βξαρπθύθισκα ραξαθηεξίδεηαη κηα κε νκαιή θαηάζηαζε ζε έλα

ζύζηεκα ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, πνπ ζπρλά νθείιεηαη ζε απώιεηα ηεο θαλνληθήο
κόλσζεο αλάκεζα ζε ελεξγέο θάζεηο (ζθάικα θάζεσλ) ή αλάκεζα ζε ελεξγή θάζε
θαη ηε γε (ζθάικα γεο). ΢ύκθσλα κε ηελ νδεγία ηεο IEC 60909, σο βξαρπθύθισκα
νξίδεηαη ε αγώγηκε ζύλδεζε κέζσ ρακειήο αληίζηαζεο αλάκεζα ζε δπν ή
πεξηζζόηεξα ζεκεία ελόο ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο, ηα νπνία θαλνληθά έρνπλ
δηαθνξεηηθό δπλακηθό.
Ο όξνο ζθάικα κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί αληί ηνπ όξνπ βξαρπθύθισκα.
Μάιηζηα, ζπκπεξηιακβάλεη θαη άιιεο θαηαζηάζεηο απόθιηζεο από ηελ νκαιή
ιεηηνπξγηθή θαηάζηαζε (δηαθνπή θάζεσλ, ππόηαζε, ππέξηαζε θ.α.).
Σα βξαρπθπθιώκαηα δηαθξίλνληαη ζε ( ΢ρήκα 5.1):
− Σξηθαζηθά, όπνπ γίλεηαη αγώγηκε ζύλδεζε ησλ ηξηώλ ελεξγώλ
θάζεσλ ελόο ηξηθαζηθνύ ζπζηήκαηνο),
− Γπν θάζεσλ, όπνπ γίλεηαη ζθάικα κεηαμύ δπν ελεξγώλ θάζεσλ ή δπν
ελεξγώλ θάζεσλ σο πξνο ηε γε.
− Μνλνθαζηθά, όπνπ κηα ή πεξηζζόηεξεο θάζεηο αλεμάξηεηα ε θαζεκία
ζπλδένληαη αγώγηκα κε ηε γε.

5.1 – Σύπνη βξαρπθπθισκάησλ θαηά IEC 60909. [22].

48
 − ΢πλέπεηεο ησλ βξαρπθπθισκάησλ
΢ην ζεκείν ηνπ βξαρπθπθιώκαηνο δεκηνπξγείηαη ειεθηξηθό ηόμν, ε αλάπηπμε
ηνπ νπνίνπ κπνξεί λα νδεγήζεη ζε αύμεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο κε ζπλέπεηα ηελ
θαηαζηξνθή ηεο κόλσζεο, ηήμε ησλ αγσγώλ θαη ελ ηέιεη ζε θίλδπλν εθδήισζεο
ππξθαγηάο. Οη ειεθηξνκαγλεηηθέο δπλάκεηο κπνξνύλ λα πξνθαιέζνπλ παξακόξθσζε
ή ζξαύζε ζε κπάξεο ή θαη απνθόιιεζε θαισδίσλ. Σέινο, έλα βξαρπθύθισκα είλαη
δπλαηόλ λα επεξεάζεη θαη ηα γεηηνληθά θπθιώκαηα ελόο ζπζηήκαηνο ειεθηξηθήο
ελέξγεηαο. Ζ εκθάληζε βύζηζεο ηάζεο, ε απόδεπμή ηνπο από ην δίθηπν θαη νη
δηαηαξαρέο ζε θπθιώκαηα ειέγρνπ είλαη κεξηθέο από ηηο ζπλέπεηεο πνπ κπνξεί λα
εθδεισζνύλ [22].

− Ρπζκίζεηο θπθιώκαηνο πξνζνκνίσζεο

Σν ζθάικα πξαγκαηνπνηείηαη ζην ηέινο ηνπ θαισδίνπ. Καζώο ε πξνζνκνίσζε

αθνξά ηε κειέηε κεγεζώλ ζε ζηάζηκε θαηάζηαζε, ην ζθάικα ηζνδπλακεί κε κηα
σκηθή αληίζηαζε γείσζεο ηνπ θαισδίνπ ζην ζεκείν εθδήισζήο ηνπ. Ζ
κνληεινπνίεζε ηνπ θαισδίνπ πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζεί είλαη ε ίδηα κε απηή πνπ
αλαιύζεθε ζηα πιαίζηα ηνπ θεθαιαίνπ 3.2. Ζ ηειηθή κνξθή ηνπ θπθιώκαηνο
πξνζνκνίσζεο πεξηιακβάλεη ηελ αληίζηαζε ζθάικαηνο, ίζε κε 2 Ω, θαη
παξνπζηάδεηαη ζηα ζρήκαηα 5.2 θαη 5.3 γηα κνλνθαζηθό θαη ηξηθαζηθό ζθάικα:

΢ρήκα 5.2 – Μνληέιν πξνζνκνίσζεο θαισδίνπ NA2XSY κε αληίζηαζε βξαρπθπθιώκαηνο γηα

κνλνθαζηθό ζθάικα.

49
΢ρήκα 5.3 – Μνληέιν πξνζνκνίσζεο θαισδίνπ NA2XSY κε αληίζηαζε βξαρπθπθιώκαηνο γηα
ηξηθαζηθό ζθάικα.

5.3 ΢ύγθξηζε κνληέισλ πξνζνκνίσζεο

Αξρηθά, πξαγκαηνπνηείηαη αληηπαξαβνιή ησλ απνηειεζκάησλ πνπ απνδίδνπλ

ηα δηαζέζηκα κνληέια ηνπ ATP/EMTP. Γηα ηελ ελδεηθηηθή πεξίπησζε γείσζεο ηνπ
καλδύα κόλν ζηελ αξρή ηνπ θαισδίνπ θαη ρσξίο ηε ρξήζε νπνηαζδήπνηε ηερληθήο
αληηκεηάζεζεο, ζπγθξίλνληαη ηα πξνθίι ηάζεο θαη ξεύκαηνο θαηά κήθνο ηνπ
θαισδίνπ θαη γηα ηηο ηξεηο θάζεηο, ηόζν απηήο πνπ παξνπζηάδεη ην ζθάικα όζν θαη
ησλ δύν ππνινίπσλ. Σν θαιώδην κνληεινπνηείηαη γηα ηξία δηαθνξεηηθά κήθε, 4.5 km,
9 km θαη 13.5 km, ππό πιήξεο θνξηίν. Σέινο, πξέπεη λα αλαθεξζεί όηη ην κνλνθαζηθό
ζθάικα γεο παξνπζηάδεηαη ζηε θάζε S.
Λόγσ ηνπ κνλνθαζηθνύ βξαρπθπθιώκαηνο νη ππξήλεο ησλ ηξηώλ θάζεσλ
θνξηίδνληαη αζύκκεηξα. Καζώο ζην ζθάικα πξαγκαηνπνηείηαη ζηε θάζε S απηή ζα
θνξηηζηεί κε ην κεγαιύηεξν ξεύκα. Άξα αλακέλεηαη ε επαγόκελε ηάζε καλδύα ηεο
βξαρπθπθισκέλεο θάζεο S λα εκθαλίδεη κεγαιύηεξεο ηηκέο ζε ζρέζε κε ηηο
αληίζηνηρεο ησλ ππνινίπσλ θάζεσλ. Δπίζεο, κηαο θαη ε δηάηαμε ηνπ θαισδίνπ είλαη
ηξηγσληθή, νη θάζεηο R θαη T πξέπεη λα επεξεάδνληαη ηζόπνζα.
Οη rms ηηκέο ηεο ηάζεο θαηά κήθνο ηνπ καλδύα γηα ηηο ηξεηο θάζεηο όπσο
απηέο πξνθύπηνπλ από ην κνληέιν Bergeron θαίλνληαη ζην παξαθάησ ζρήκα:

50
΢ρήκα 5.4 – Πξνθίι ηάζεο καλδύα ησλ ηξηώλ θάζεσλ ηνπ θαισδίνπ πξνζνκνησκέλν κε ην κνληέιν
Bergeron.Ο καλδύαο γεηώλεηαη ζηελ αλαρώξεζε ηνπ θαισδίνπ.

Ζ ηάζε ζηελ αλαρώξεζε ηνπ θαισδίνπ, αλεμάξηεηα από ην κήθνο ηνπ,

εκθαλίδεη ηηκή ίζε κε ηελ πηώζε ηάζεο πάλσ ζηελ αληίζηαζε γείσζεο. Πιεζηάδνληαο
ζηελ άθημε ηνπ θαισδίνπ θαη ζην ζεκείν εθδήισζεο ηνπ βξαρπθπθιώκαηνο ε ηηκή
ηεο ηάζεο καλδύα απμάλεηαη. Μνξθνινγηθά ην δηάγξακκα ηνπ ζρήκαηνο 5.4 απνδίδεη
ηα αλακελόκελα απνηειέζκαηα. Αμίδεη λα ζεκεησζεί σζηόζν ε εκθάληζε
κεγαιύηεξεο ηάζεο ζην καλδύα ηεο θάζεο R. Σν θαηλόκελν απηό γίλεηαη
εκθαλέζηεξα αληηιεπηό ζηα 13.5 km αιιά ηζρύεη θαη γηα ηα ηξία εμεηαδόκελα κήθε,
όπσο θαίλεηαη ζην ζρήκα 5.5 πνπ απνηειεί ιεπηνκέξεηα ηνπ παξαπάλσ ζρήκαηνο.

΢ρήκα 5.5 – Λεπηνκέξεηα ζρήκαηνο 5.4. Πξνθίι ηάζεο καλδύα κεηαμύ 80% - 100% ηνπ ζπλνιηθνύ
κήθνπο ηνπ θαισδίνπ.

51
 Σόζν ε άληζε θόξηηζε ησλ καλδπώλ ησλ θάζεσλ R, T όζν θαη ε κεγαιύηεξε
θόξηηζε ηνπ καλδύα ηεο πξώηεο θαζηζηνύλ κε απνδεθηά ηα απνηειέζκαηα ηεο
πξνζνκνίσζεο κε ην κνληέιν Bergeron.
Αθνινπζεί ην πξνθίι ηεο ηάζεο ηνπ θαισδίνπ όπσο απηό πξνέθπςε από ηελ
πξνζνκνίσζε ηνπ θαισδίνπ κε ην κνληέιν JMarti:

΢ρήκα 5.6 – Πξνθίι ηάζεο καλδύα ησλ ηξηώλ θάζεσλ ηνπ θαισδίνπ πξνζνκνησκέλν κε ην κνληέιν
JMarti. Ο καλδύαο γεηώλεηαη ζηελ αλαρώξεζε ηνπ θαισδίνπ.

Από ην πξνθίι ηάζεο πνπ πξνθύπηεη από ηελ πξνζνκνίσζε κε ηε ρξήζε ηνπ
κνληέινπ JMarti (΢ρήκα 5.6) εμάγνληαη απνηειέζκαηα αλάινγα απηώλ ηεο
πξνζνκνίσζεο πνπ πξνεγήζεθε κε ην κνληέιν Bergeron. Όπσο δηαθξίλεηαη ζην
ζρήκα 5.7, πνπ απνηειεί ιεπηνκέξεηα ηνπ παξαπάλσ ζρήκαηνο, ην πξνθίι ηάζεο ηνπ
καλδύα ηεο θάζεο R εκθαλίδεη κεγαιύηεξεο ηηκέο από ην αληίζηνηρν ηεο
βξαρπθπθισκέλεο θάζεο S, γεγνλόο πνπ εληείλεηαη κε ηελ αύμεζε ηνπ κήθνπο. Καηά
ζπλέπεηα ε πξνζνκνίσζε κε ρξήζε ηνπ κνληέινπ JMarti απνδίδεη κε αλακελόκελα
απνηειέζκαηα.

52
΢ρήκα 5.7 – Λεπηνκέξεηα ζρήκαηνο 5.6. Πξνθίι ηάζεο καλδύα κεηαμύ 40% - 55% ηνπ ζπλνιηθνύ
κήθνπο ηνπ θαισδίνπ.

Σειεπηαίν παξαηίζεηαη ην πξνθίι ηάζεο όπσο πξνθύπηεη από ηελ

πξνζνκνίσζε κε ην κνληέιν PI:

΢ρήκα 5.8 – Πξνθίι ηάζεο καλδύα ησλ ηξηώλ θάζεσλ ηνπ θαισδίνπ πξνζνκνησκέλν κε ην κνληέιν
PI. Ο καλδύαο γεηώλεηαη ζηελ αλαρώξεζε ηνπ θαισδίνπ.

Σν πξνθίι ηάζεο καλδύα ζηε ζπγθεθξηκέλε πξνζνκνίσζε απνδίδεη

αλακελόκελα απνηειέζκαηα. Ζ θόξηηζε ηεο θάζεο ζθάικαηνο S είλαη κεγαιύηεξε ζε
ζύγθξηζε κε ηηο ππόινηπεο θάζεηο, ελώ νη θάζεηο R, T παξνπζηάδνπλ παξόκνηεο
θνξηίζεηο κεηαμύ ηνπο ζε όια ηα κήθε πξνζνκνίσζεο. Σα παξαπάλσ θαίλνληαη πην
μεθάζαξα ζην αθόινπζν ζρήκα:

53
΢ρήκα 5.9 – Λεπηνκέξεηα ζρήκαηνο 5.8. Πξνθίι ηάζεο καλδύα κεηαμύ 90% - 100% ηνπ ζπλνιηθνύ
κήθνπο ηνπ θαισδίνπ.

Βάζεη ησλ παξαπάλσ δεδνκέλσλ ζα ζπλερηζηεί ε κειέηε ησλ κνλνθαζηθώλ θαη

ηξηθαζηθώλ βξαρπθπθισκάησλ κε ηελ ρξήζε ηνπ κνληέινπ PI θαζώο ηα
απνηειέζκαηα ησλ πξνζνκνηώζεσλ ζηελ παξαπάλσ ελδεηθηηθή πεξίπησζε
ζπλέθιηλαλ κε ηα αλακελόκελα.

5.4 Μειέηε ηνπ θαισδίνπ NA2XSY γηα ζηάζηκε θαηάζηαζε

κνλνθαζηθνύ βξαρπθπθιώκαηνο

΢ηελ παξνύζα ελόηεηα πξαγκαηνπνηνύληαη πξνζνκνηώζεηο ηνπ θαισδίνπ,

ρξεζηκνπνηώληαο ηε κνληεινπνίεζε ηεο ζρήκαηνο 5.2, γηα ηηο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο
I – IV. Γηα θάζε κία από απηέο κεηαβάιιεηαη ν αξηζκόο ησλ ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο
θαη γείσζεο θαη ζπγθξίλνληαη νη επηδξάζεηο ηνπο αλά ηερληθή ζηελ επαγόκελε ηάζε
θαη ξεύκα.

5.4.1 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ κε γείσζε καλδύα ζηελ αξρή

΢ηελ ελόηεηα απηή ππνινγίδεηαη ε ηάζε καλδύα θαηά κήθνο ηεο θάζεο S ζην
ηέινο ηεο νπνίαο παξνπζηάδεηαη ην κνλνθαζηθό ζθάικα. Δμεηάδνληαη ηα πξνθίι
ηάζεο πνπ πξνθύπηνπλ από ηελ πξνζνκνίσζε ηνπ θαισδίνπ κε έλα ζεκείν γείσζεο
καλδύα, γηα ηηο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο (ηερληθέο Η-ΗV) όπσο απηέο πεξηγξάθζεθαλ

54
 ζηελ ελόηεηα 2.3 (΢ρήκα 5.10-α). Οη ηερληθέο ΗΗ-ΗV εθαξκόδνληαη κε έλα θύξην ηκήκα
αληηκεηάζεζεο (2 ζεκεία αληηκεηάζεζεο). Ζ ζύγθξηζε επαλαιακβάλεηαη γηα ηα
πξνθίι ξεύκαηνο ζηηο ίδηεο πεξηπηώζεηο (΢ρήκα 5.10-β).

΢ρήκα 5.10 –Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) καλδύα θάζεο S γηα ηηο ηερληθέο Ι-ΙV κε γείσζε καλδύα ζηελ αξρή
ηνπ θαισδίνπ.

Όπσο θαίλεηαη από ηα παξαπάλσ δηαγξάκκαηα ην πξνθίι ηεο ηάζεο δελ

παξνπζηάδεη κεγάιεο δηαθνξνπνηήζεηο κεηαμύ ησλ εμεηαδόκελσλ ηερληθώλ. Οη ηάζεηο
καλδύα πνπ αλαπηύζζνληαη γηα εθαξκνγή ησλ ηερληθώλ ΗΗ–ΗV εκθαλίδνπλ κηα κηθξή
κείσζε ζε ζρέζε κε ηεο ηερληθήο Η (απιή γείσζε καλδύα) παξόια απηά ην επίπεδό
ηνπο παξακέλεη αξθεηά πςειό. Οη ηερληθέο ΗΗ–ΗV πξνθαινύλ σζηόζν αμηνζεκείσηε

55
κείσζε ζην επαγόκελν ξεύκα καλδύα ηεο θάζεο S, ην νπνίν εκθαλίδεη κηθξόηεξεο
ηηκέο ζηελ πεξίπησζε ηεο ηερληθήο IV. Σέινο, αμίδεη λα ζεκεησζεί πσο, ζε αληίζεζε
κε ηελ πεξίπησζε ζηάζηκεο θαηάζηαζεο, νη δηάθνξεο ηερληθέο δελ επηθέξνπλ εμίζνπ
ζεκαληηθέο κεηώζεηο ζηελ πεξίπησζε ηνπ κνλνθαζηθνύ βξαρπθπθιώκαηνο.

5.4.2 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ κε γείσζε καλδύα ζηελ αξρή θαη ζην ηέινο ηνπ

θαισδίνπ

΢ηε ζπλέρεηα εμεηάδνληαη ηα επαγόκελα κεγέζε ζηελ πεξίπησζε γείσζεο

καλδύα ηόζν ζηελ αξρή, όζν θαη ζην ηέινο ηνπ θαισδίνπ γηα ηηο ηερληθέο Η–ΗV. Σα
πξνθίι ηάζεο θ αη ξεύκαηνο δίλνληαη ζην αθόινπζν ζρήκα:

΢ρήκα 5.11 – Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) ξεύκαηνο καλδύα θάζεο S γηα ηηο ηερληθέο Ι-ΙV κε γείσζε
καλδύα ζηελ αξρή θαη ζην ηέινο ηνπ θαισδίνπ.

56
 Παξαηεξείηαη όηη κε ηελ πξνζζήθε δεύηεξνπ ζεκείνπ γείσζεο ε ηάζε
κεηώλεηαη ζεκαληηθά ζε ζρέζε κε απηήλ ηεο πξνεγνύκελεο πξνζνκνίσζεο.
΢πγθεθξηκέλα ελώ ζηελ πξνζνκνίσζε κε έλα ζεκείν γείσζεο ε κέγηζηε ηηκή ηεο
ηάζεο καλδύα έθηαλε πεξίπνπ ηα 7 kV, πιένλ, όπσο θαίλεηαη θαη ζην ζρήκα 5.11,
μεπεξλά ηα 1100 V. Σν ξεύκα αληίζεηα απμάλεηαη ζεκαληηθά, από πεξίπνπ 20 Α ζε
545 Α. Απηό νθείιεηαη ζηελ πξνζζήθε ηνπ δεύηεξνπ ζεκείνπ γείσζεο πνπ πξνζθέξεη
έλαλ πην αγώγηκν δξόκν ζην επαγόκελν ξεύκα.
Οη ηερληθέο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ επηδξνύλ ζηηο ηηκέο ηεο
επαγόκελεο ζην καλδύα ηάζεο κε παξόκνην ηξόπν, εκθαλίδνληαο γηα ην κεγαιύηεξν
κήθνο θαισδίνπ κεγαιύηεξεο ηηκέο από ηελ απιή πεξίπησζε γείσζεο ηνπ καλδύα.
Αμηνζεκείσηε είλαη ε κείσζε ηνπ ξεύκαηνο πνπ πξνθαιείηαη από ηε ρξήζε
ησλ ηερληθώλ II-ΗV θαζώο είλαη ηεο ηάμεο ησλ 35 Α.
Δλδηαθέξνλ παξνπζηάδεη επίζεο ε επηδξαζε ηεο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ ζηα
ξεύκαηα ησλ θάζεσλ R,T ζε ζρέζε κε ην αληίζηνηρν ηεο θάζε πνπ παξνπζηάδεη
ζθάικα, S.

΢ρήκα 5.12 – ΢ύγθξηζε ησλ ξεπκάησλ καλδύα ησλ θάζεσλ R θαη S κε ηελ εθαξκνγή ησλ ηερληθώλ
Ι θαη ΙΙ.

Όπσο θαίλεηαη θαη ζην ζρήκα 5.12 ε εθαξκνγή αληηκεηάζεζεο εμηζώλεη ηα

ξεύκαηα ησλ θάζεσλ ζε κηα ηηκή αλάκεζα ζηηο αξρηθέο.

57
5.4.3 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ κε ρξήζε ηεο ηερληθήο ΙΙ κε δπν θύξηα ηκήκαηα

αληηκεηάζεζεο

΢ηε ζπγθεθξηκέλε πξνζνκνίσζε εθαξκόδεηαη ζην θαιώδην ε ηερληθή

αληηκεηάζεζεο ΗΗ, αληηκεηάζεζε ησλ καλδπώλ, γηα δύν θύξηα ηκήκαηα θαη
εκθαλίδνληαη ηα πξνθίι ηάζεο θαη ξεύκαηνο γηα δηάθνξα ζεκεία γείσζεο.
΢ηε ζηάζηκε θαηάζηαζε νη κεηαβνιέο ηνπ αξηζκνύ ησλ γεηώζεσλ είραλ
κεγάιε επηξξνή ηόζν ζην επίπεδν ηεο ηάζεο αιιά θαη ηνπ ξεύκαηνο.
Ζ εθαξκνγή γείσζεο ζηελ αξρή θαη ηέινο θάζε θύξηνπ ηκήκαηνο είρε όκνηα
απνηειέζκαηα ζηελ ηάζε θαη ην ξεύκα ηνπ καλδύα κε απηά ηεο γείσζεο ζηελ αξρή
θαη ην ηέινο ηνπ θαισδίνπ. Ζ ηνπνζέηεζε όκσο γείσζεο ζε θάζε ζεκείν
αληηκεηάζεζεο επέθεξε ζεκαληηθή κείσζε ζηελ ηάζε θαη κεγάιε αύμεζε ζην ξεύκα.
΢ην κνλνθαζηθό ζθάικα, όπσο θαίλεηαη θαη ζην ΢ρήκα 5.12, ηζρύνπλ ελ κέξεη
ηα παξαπάλσ.

58
΢ρήκα 5.13 – Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) ξεύκαηνο καλδύα θάζεο S γηα ηηο ηερληθέο Ι θαη ΙΙ γηα δύν
θύξηα ηκήκαηα κε κεηαβιεηό αξηζκό ζεκείσλ γείσζεο.

Ζ γείσζε ζε αξρή θαη ηέινο θάζε θύξηνπ ηκήκαηνο δε θαίλεηαη λα έρεη

δηαθνξέο από ηελ πεξίπησζε γείσζεο ηνπ καλδύα ζε δύν ζεκεία, αθξηβώο όπσο θαη
ζηε ζηάζηκε θαηάζηαζε.
Δλδηαθέξνλ παξνπζηάδεη θαη ε πεξίπησζε γείσζεο καλδύα ζε θάζε ζεκείν
αληηκεηάζεζεο. Σν πξνθίι ηεο ηάζεο δελ εκθαλίδεη κεγάιε δηαθνξά ζε ζρέζε κε ηηο
ππόινηπεο ηερληθέο γείσζεο όκσο θηάλεη ζηε ρακειόηεξε ηηκή ζε ζρέζε κε ηηο
ηερληθέο πνπ έρνπλ κειεηεζεί σο ηώξα, ηόζν θαηά κήθνο όζν θαη ζηνπο ηεξκαηηζκνύο
ηνπ θαισδίνπ.
Σν πξνθίι ξεύκαηνο απηήο ηεο ηερληθήο εκθαλίδεη, όπσο ήηαλ αλακελόκελν,
αύμεζε ζε ζρέζε κε ηα πξνεγνύκελα θαζώο κε ηελ αύμεζε ηνπ αξηζκνύ ησλ
γεηώζεσλ δεκηνπξγνύληαη πεξηζζόηεξνη αγώγηκνη βξόρνη. Δμίζνπ ραξαθηεξηζηηθέο
είλαη νη απόηνκεο κεηαβνιέο ηνπ ξεύκαηνο ζηα ζεκεία γείσζεο.

59
5.4.4 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ κε ρξήζε ηεο ηερληθήο ΙΙΙ κε δπν θύξηα ηκήκαηα

αληηκεηάζεζεο

΢ρήκα 5.14 – Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) ξεύκαηνο καλδύα θάζεο S γηα ηηο ηερληθέο Ι θαη ΙIΙ γηα δύν
θύξηα ηκήκαηα κε κεηαβιεηό αξηζκό ζεκείσλ γείσζεο.

Απηή ε ηερληθή έρεη ζαλ απνηέιεζκα πξνθίι ηάζεο θαη ξεύκαηνο όκνηα κε ηελ
πξνεγνύκελε ηόζν “ζρεκαηηθά” όζν θαη ζε επίπεδν ηηκώλ. Οη κόλεο δηαθνξέο πνπ
εκθαλίδνληαη είλαη ζηελ ειαθξώο κεησκέλε ηάζε θαη ξεύκα ζηε δηάηαμε κε γείσζε
ζε θάζε ζεκείν αληηκεηάζεζεο.

60
5.4.5 Πξνζνκνίσζε θαισδίνπ κε ρξήζε ηεο ηερληθήο ΙV κε δπν θύξηα ηκήκαηα

αληηκεηάζεζεο

΢ρήκα 5.15 – Πξνθίι α) ηάζεο θαη β) ξεύκαηνο καλδύα θάζεο S γηα ηηο ηερληθέο Ι θαη ΙV γηα δύν
θύξηα ηκήκαηα κε κεηαβιεηό αξηζκό ζεκείσλ γείσζεο.

Ζ κέγηζηε ηηκή ηεο ηάζεο ζηελ ηερληθή IV κε γείσζε ζε θάζε ζεκείν

αληηκεηάζεζεο είλαη ειαθξώο κηθξόηεξε από ηηο δύν πξνεγνύκελεο πεξηπηώζεηο. Οη
ππόινηπεο ηηκέο θπκαίλνληαη πεξίπνπ ζηα επίπεδα ηεο δεύηεξεο ηερληθήο. Όπσο

61
θαίλεηαη νη δηάθνξεο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο εκθαλίδνπλ κηθξέο κεηαμύ ηνπο
δηαθνξέο.

5.5 Μειέηε ηνπ θαισδίνπ NA2XSY γηα ζηάζηκε θαηάζηαζε

ηξηθαζηθνύ βξαρπθπθιώκαηνο

Καηά ηε δηάξθεηα ελόο ηξηθαζηθνύ ζθάικαηνο θαη νη ηξεηο θάζεηο ηνπ

θαισδίνπ ζπλδένληαη αγώγηκα κεηαμύ ηνπο αιιά θαη κε ηε γε. Σν ξεύκα
βξαρπθύθισζεο πνπ πξνθύπηεη από ην ηξηθαζηθό βξαρπθύθισκα επηβαξύλεη εμίζνπ
θαη ηηο ηξεηο θάζεηο ηνπ θπθιώκαηνο. Οη επαγόκελεο ηάζεηο πνπ αλαπηύζζνληαη ζηνπο
καλδύεο ησλ R, S, T θάζεσλ ζα είλαη ίζεο κεηαμύ ηνπο. Λόγσ ηεο ζπκκεηξηθήο
θόξηηζεο ησλ καλδπώλ αλακέλεηαη λα πξνθύςνπλ παλνκνηόηππα απνηειέζκαηα θαη
από ηηο ηξεηο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ. ΢ην ζρήκα πνπ αθνινπζεί (5.11)
απνηππώλεηαη ην πξνθίι ηάζεο ηεο θάζεο R γηα ηηο ηερληθέο II-IV ηνπ θεθαιαίνπ 2.3:

΢ρήκα 5.16 – Πξνθίι ηάζεο καλδύα θάζεο R γηα ηηο ηερληθέο ΙI-ΙV κε γείσζε καλδύα ζηελ αξρή
θαη ην ηέινο ηνπ θαισδίνπ.

΢ηε ζπλέρεηα ζα παξνπζηαζηνύλ απνηειέζκαηα κηαο κόλν ηερληθήο

αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ, πην ζπγθεθξηκέλα ηεο ηερληθήο ΗΗ, θαζώο δελ
ππάξρνπλ δηαθνξνπνηήζεηο κεηαμύ απηώλ όπσο θάλεθε από ην ζρήκα 5.15.

62
Δμεηάδεηαη ε επίδξαζε ηεο κεηαβνιή ηνπ αξηζκνύ ησλ ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο ζηα
πξνθίι ηάζεο θαη ξεύκαηνο ηνπ καλδύα ηνπ εμεηαδόκελνπ θαισδίνπ. Σα
απνηειέζκαηα ησλ πξνζνκνηώζεσλ εκθαλίδνληαη ζην ζρήκα 5.16, θαη αθνξνύλ ηελ
θάζε R.

΢ρήκα 5.17 – Πξνθίι α) ηεο ηάζεο θαη β) ηνπ ξεύκαηνο καλδύα γηα κήθνο θαισδίνπ 4.5 km θαη
δηάθνξα ζεκεία αληηκεηάζεζεο. Η ηερληθή Ι αλαθέξεηαη ζην δεμηό άμνλα ελώ νη ηερληθέο ΙΙ-IV ζηνλ
αξηζηεξό.

Σα δπν θύξηα ηκήκαηα αληηκεηάζεζεο νδεγνύλ ηα επίπεδα ηάζεο ζε

ζεκαληηθή κείσζε, πεξίπνπ ζηα κηζά ηεο ηάζεο πνπ εκθαλίδεηαη γηα έλα θύξην
ηκήκα. Οη ηάζεηο ζηα άθξα ηνπ θαισδίνπ είλαη ζρεδόλ κεδεληθέο, ελώ κείσζε

63
εληνπίδεηαη θαη θαηά ηε ρξήζε 8 ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο. ΢ε θάζε πεξίπησζε νη
ηερληθέο αληηκεηάζεζεο νδεγνύλ ζε πνιύ ρακειά ξεύκαηα καλδύα θαηά ην ηξηθαζηθό
ζθάικα ζην ηέινο ηνπ θαισδίνπ. Απηό νθείιεηαη ζην γεγνλόο πσο θαηά ην ηξηθαζηθό
ζθάικα ε θόξηηζε ησλ αγσγώλ είλαη ζπκκεηξηθή. Άξα νη αληηκεηαζέζεηο ησλ
καλδπώλ επηθέξνπλ κείσζε ησλ επαγόκελσλ ηάζεσλ θαη ξεύκαηνο.

5.6 ΢ύγθξηζε κνλνθαζηθνύ θαη ηξηθαζηθνύ βξαρπθπθιώκαηνο

΢ε απηήλ ηελ ελόηεηα παξνπζηάδνληαη νη δηαθνξέο ζηα πξνθίι ηάζεο θαη

ξεύκαηνο καλδύα ελόο θαισδίνπ κε κνλνθαζηθό θαη ηξηθαζηθό ζθάικα.

΢ρήκα 5.18 – Πξνθίι α) ηεο ηάζεο θαη β) ηνπ ξεύκαηνο καλδύα θαισδίνπ 4.5 km (θάζε R) κε
κνλνθαζηθό θαη ηξηθαζηθό ζθάικα γηα ηηο ηερληθέο Ι θαη ΙΙ κε γείσζε ζηελ αξρή θαη ην ηέινο ηνπ
θαισδίνπ.

64
 Όπσο θαίλεηαη θαη ζην ζρήκα 5.17 ε επαγόκελε ηάζε ζην καλδύα είλαη
κηθξόηεξε γηα ηελ πεξίπησζε ηξηθαζηθνύ βξαρπθπθιώκαηνο ζε θαιώδην ρσξίο
αληηκεηάζεζε ζην καλδύα από ηελ αληίζηνηρε πεξίπησζε κνλνθαζηθνύ ζθάικαηνο.
Σν ίδην ηζρύεη θαη γηα ην ξεύκα ηνπ καλδύα. Με ηελ εθαξκνγή όκσο ηεο ηερληθήο ΗΗ,
ελώ ε ηάζε θαη ην ξεύκα θαηά ην κνλνθαζηθό ζθάικα απμάλνληαη, θαηά ην
ηξηθαζηθό ζθάικα παξνπζηάδνπλ κεγάιε κείσζε.
Ζ κείσζε πνπ παξνπζηάδνπλ νη επαγόκελεο ηάζεηο θαη θπξίσο ηα επαγόκελα
ξεύκαηα καλδύα θαηά ην ηξηθαζηθό ζθάικα ιόγσ ηεο εθαξκνγήο αληηκεηάζεζεο
νθείινληαη, όπσο αλαθέξζεθε ζηελ πξνεγνύκελε ελόηεηα, ζηε ζπκκεηξία ηνπο.

5.7 ΢ύλνςε θεθαιαίνπ

΢ε απηό ην θεθάιαην κειεηήζεθαλ νη επηδξάζεηο κνλνθαζηθνύ θαη ηξηθαζηθνύ

βξαρπθπθιώκαηνο ζηηο ηάζεηο θαη ηα ξεύκαηα ηνπ καλδύα ελόο ηξηθαζηθνύ θαισδίνπ
ΜΣ ππό πιήξε θόξηηζε.
Σν κνλνθαζηθό βξαρπθύθισκα πξνζνκνηώζεθε κε κηα αληίζηαζε 2 Ω
ζπλδεδεκέλε ζην θαιώδην πξηλ ην θνξηίν ζηε θάζε S. Αξρηθά εμεηάζηεθαλ ηα
απνηειέζκαηα ησλ δηάθνξσλ κνληέισλ πξνζνκνίσζεο θαη ζπγθξίζεθαλ κε ηε δηεζλή
βηβιηνγξαθία αιιά θαη κε ηα αλακελόκελα απνηειέζκαηα. Πξνέθπςε πσο ηα κνληέια
Bergeron θαη JMarti δελ δίλνπλ αλακελόκελα απνηειέζκαηα θαη γη’ απηό ελ ζπλερεία
νη πξνζνκνηώζεηο πξαγκαηνπνηήζεθε κόλν κε ην κνληέιν PI.
Γηα ηηο πεξηπηώζεηο θαισδίνπ κε γείσζε κόλν ζηελ αξρή θαη γείσζε ζηελ
αξρή θαη ηέινο ζπγθξίζεθαλ ηα απνηειέζκαηα όισλ ησλ ηερληθώλ αληηκεηάζεζεο ΗΗ –
IV (ελόηεηεο 5.4.1, 5.4.2). Από ηηο ζπγθξίζεηο ησλ πξνθίι ηάζεο θαη ξεύκαηνο όισλ
ησλ παξαπάλσ δηαηάμεσλ πξνέθπςε ε αδπλακία ησλ ηερληθώλ λα πεξηνξίζνπλ ηηο
επαγόκελεο ηάζεηο θαη ξεύκαηα ηνπ καλδύα. ΢πγθξίλνληαο ηηο ηερληθέο κεηαμύ ηνπο
δε θάλεθε θάπνηα λα εκθαλίδεη θαιύηεξα απνηειέζκαηα από ηηο άιιεο.
Δλ ζπλερεία παξνπζηάζηεθε γηα θάζε ηερληθή μερσξηζηά ε επίδξαζε ηνπ
αξηζκνύ ησλ ζεκείσλ γείσζεο γηα θαιώδην κε δύν θύξηνπο ηνκείο αληηκεηάζεζεο (5
ζεκεία αληηκεηάζεζεο). Ζ εθαξκνγή 2 ζεκείσλ γείσζεο θαη ησλ ηερληθώλ
αληηκεηάζεζεο ΗΗ-IV πξνθαινύζε κηα κηθξή κείσζε ζην ξεύκα ηνπ καλδύα, ελώ δελ
είρε ηδηαίηεξε επίδξαζε ζηελ ηάζε ηνπ καλδύα. Σν ίδην ηζρύεη θαη γηα ηελ πεξίπησζε
γείσζεο ζηελ αξρή θαη ηέινο θάζε θύξηνπ ηκήκαηνο, θαζώο γηα όιεο ηηο ηερληθέο
αληηκεηάζεζεο ε ζπγθεθξηκέλε δηάηαμε είρε όκνηα απνηειέζκαηα κε ηελ

65
πξνεγνύκελε πεξίπησζε. Δλδηαθέξνλ παξνπζίαζε ε δηάηαμε θαισδίνπ κε γείσζε ζε
θάζε ζεκείν αληηκεηάζεζεο θαζώο επέθεξε ηε κεγαιύηεξε κείσζε ζην πξνθίι ηάζεο
καλδύα από όιεο ηηο πεξηπηώζεηο πνπ κειεηήζεθαλ. Παξόια απηά ε κείσζε απηή δελ
ήηαλ ηδηαίηεξα κεγάιε θαη ηαπηόρξνλα ην ξεύκα έθηαζε ζε ηηκέο αξθεηά κεγαιύηεξεο
αθόκα θαη από ηελ ηερληθή Η (ρσξίο αληηκεηάζεζε καλδπώλ).
Σν ηξηθαζηθό βξαρπθύθισκα πξνζνκνηώζεθε κε κηα αληίζηαζε 2 Ω
ζπλδεδεκέλε ζην θαιώδην πξηλ ην θνξηίν θαη ζηηο ηξεηο θάζεηο. Αξρηθά εμεηάζηεθε ε
επίδξαζε ησλ δηαθόξσλ ηερληθώλ αληηκεηάζεζεο (ΗΗ-ΗV) ζην πξνθίι ηεο ηάζεο ηνπ
καλδύα. Από ηε ζύγθξηζε ησλ απνηειεζκάησλ πξνέθπςε πσο θαη από ηηο ηξεηο
ηερληθέο πξνθύπηνπλ όκνηα πξνθίι, πξάγκα πνπ δηθαηνινγείηαη ιόγσ ηεο ζπκκεηξίαο
ηνπ ζπζηήκαηνο.
Αθνινύζεζε ε ζύγθξηζε ησλ πξνθίι ησλ ηάζεσλ θαη ξεπκάησλ ηεο
ηερληθήο ΗΗ γηα δηαθνξεηηθό αξηζκό ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο κε γείσζε ζηελ αξρή θαη
ηέινο ηνπ θαισδίνπ. Με ηελ εθαξκνγή ελόο θύξηνπ ηκήκαηνο (2 ζεκεία
αληηκεηάζεζεο) ε ηάζε ζηα άθξα ηνπ θαισδίνπ εκθαλίδεη ζεκαληηθή πηώζε ζε ζρέζε
κε ηελ πξνζνκνίσζε ρσξίο αληηκεηάζεζε (ηερληθή Η), όκσο θαηά κήθνο ηνπ θαισδίνπ
απμάλεηαη. Ζ αύμεζε ηνπ αξηζκνύ θύξησλ ηκεκάησλ επηθέξεη πεξαηηέξσ κείσζε ζηελ
ηάζε ζε όιν ην κήθνο ηνπ θαισδίνπ.
Δλδηαθέξνλ παξνπζηάδεη ην πξνθίι ηνπ ξεύκαηνο γηα ην ηξηθαζηθό
βξαρπθύθισκα. Σν ξεύκα πξνζεγγίδεη ηηκέο ηεο ηάμεο ησλ 120 Α γηα ηελ ηερληθή Η
(ρσξίο αληηκεηάζεζε). Με ηελ εθαξκνγή αθόκα θαη δύν ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο ε
ηηκή ηνπ πέθηεη πεξίπνπ ζην 1 Α ελώ κε ηα πέληε θαη νρηώ ζεκεία αληηκεηάζεζεο
κεηώλεηαη πεξίπνπ κέρξη ηα 0.5 Α. Απηή ε κείσζε νθείιεηαη ζηελ εθαξκνγή ηεο
αληηκεηάζεζεο ζε καλδύεο πνπ εκθαλίδνπλ ζπκκεηξηθέο ηάζεηο, όπσο παξαηεξήζεθε
θαη ζηε ζηάζηκε θαηάζηαζε (θεθάιαην 4). Απηό ελδερνκέλσο λα νθείιεηαη ζην όηη ηα
κεγαιύηεξα ξεύκαηα δεκηνπξγνύλ ηζρπξόηεξεο επαγσγηθέο ζπδεύμεηο, κε απνηέιεζκα
ε επίδξαζε ηεο αληηκεηάζεζεο λα είλαη αθόκα πην αηζζεηή.
Σέινο, γίλεηαη ζύγθξηζε ησλ πξνθίι ηάζεσλ θαη ξεπκάησλ πνπ πξνθύπηνπλ
από κνλνθαζηθό θαη ηξηθαζηθό βξαρπθύθισκα γηα ηηο ηερληθέο Η θαη ΗΗ. Από ηα
πξνθίι απηά θαίλεηαη πσο νη επαγόκελεο ηάζεηο θαη ξεύκαηα ζην καλδύα είλαη
κηθξόηεξα θαηά ην ηξηθαζηθό βξαρπθύθισκα, θαζώο επίζεο πσο ε εθαξκνγή
ηερληθώλ αληηκεηάζεζεο έρεη πνιύ θαιύηεξα απνηειέζκαηα γηα απηήλ ηελ πεξίπησζε
ζθάικαηνο.

66
6
΢πκπεξάζκαηα

6.1 ΢ύλνςε θαη ζπκπεξάζκαηα

΢ηελ εξγαζία απηή πξαγκαηνπνηήζεθε κηα ελδειερήο δηεξεύλεζε ησλ

αλαπηπζζόκελσλ ηάζεσλ θαη ξεπκάησλ ζε καλδύεο θαισδίσλ ηζρύνο ζηε ζηάζηκε
θαηάζηαζε θαη ζε βξαρπθπθιώκαηα. Γηα ην ζθνπό απηό δηελεξγήζεθε κηα ζεηξά
πξνζνκνηώζεσλ ζε πξαγκαηηθά θαιώδηα κέζεο ηάζεο ηνπ ειιεληθνύ δηθηύνπ.
Γηα ηελ παξαπάλσ κειέηε επηιέρζεθε ν ηύπνο θαισδίνπ NA2XSY, έλαο από
ηνπο πιένλ ρξεζηκνπνηνύκελνπο ηύπνπο θαισδίσλ ηνπ ειιεληθνύ δηθηύνπ κέζεο
ηάζεο (ΜΣ), ελδεηθηηθήο δηαηνκήο 3x240 mm2. Σα πξαγκαηηθά γεσκεηξηθά θαη
ειεθηξνκαγλεηηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ εμαθξηβώζεθαλ ράξε ζε ηερληθά θπιιάδηα
θαηαζθεπαζηώλ.
Αθνινύζεζε ε κνληεινπνίεζε ηνπ ελ ιόγσ θαισδίνπ κε ρξήζε ηνπ
ινγηζκηθνύ Alternative Transients Program / ElectroMagnetic Transients Program
(ATP/EMTP). Σν θαιώδην ρσξίζηεθε ζε 45 ηζνδύλακα ζπλδεδεκέλα ελ ζεηξά. ΢ε
θάζε ηζνδύλακν εηζήρζεζαλ ηα πξαγκαηηθά γεσκεηξηθά θαη ειεθηξνκαγλεηηθά
ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θαισδίνπ, όπσο απηά ππνινγίζηεθαλ θαη ηξνπνπνηήζεθαλ βάζεη
δηαθόξσλ δηνξζσηηθώλ ηύπσλ από ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία. Ζ δηάηαμε
ηξνθνδνηήζεθε από ηξηθαζηθή εκηηνλνεηδή πεγή ηάζεο 20 kV θαη ζην ηέινο

67
ζπλδέζεθε κηα σκηθή αληίζηαζε πνπ αληηπξνζσπεύεη ην νλνκαζηηθό θνξηίν ηνπ
θαισδίνπ.
Έπεηηα, παξνπζηάζηεθαλ νη θύξηεο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη
αγσγώλ όπσο πξνθύπηνπλ από ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία. Οη ηερληθέο απηέο
απνζθνπνύλ ζηε κείσζε ησλ ηάζεσλ θαη ξεπκάησλ πνπ αλαπηύζζνληαη ζηνπο
καλδύεο θαισδίσλ ΜΣ. Ζ επίδξαζε ηεο εθαξκνγήο ηνπο ζε θαιώδηα κεζαίνπ θαη
κεγάινπ κήθνπο, απνηειεί ην θύξην αληηθείκελν δηεξεύλεζεο.
Ζ κνληεινπνίεζε πξαγκαηνπνηήζεθε γηα πξνζνκνηώζεηο θαισδίνπ ζηε
ζηάζηκε θαηάζηαζε γηα δηάθνξα ελδεηθηηθά κήθε (4.5 km, 9 km θαη 13.5 km) θαη κε
ηε ρξήζε ησλ κνληέισλ πξνζνκνίσζεο νδεπόλησλ θπκάησλ (Bergeron), Π-
ηζνδύλακσλ (PI) θαζώο θαη κε ην κνληέιν κε αλά κνλάδα κήθνπο παξακέηξνπο
πιήξσο εμαξηώκελεο από ηε ζπρλόηεηα (JMarti). Αξρηθά ηα παξαπάλσ κνληέια
ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηελ πξνζνκνίσζε δύν δηαηάμεσλ ηνπ ππό εμέηαζε θαισδίνπ:
− Καιώδηνκε αγείσην καλδύα θαη
− Καιώδην κε γείσζε καλδύα ζηελ αξρή θαη αληηκεηάζεζή ησλ καλδπώλ
ηνπ ζε δύν ζεκεία.

Με βάζε ηα απνηειέζκαηα ησλ παξαπάλσ πξνζνκνηώζεσλ επηβεβαηώζεθαλ

νη αλαθνξέο ηεο δηεζλνύο βηβιηνγξαθίαο γηα πξνβιήκαηα ησλ κνληέισλ Bergeron θαη
JMarti ζηελ πξνζνκνίσζε ππόγεησλ θαισδίσλ κνληεινπνηεκέλσλ κε πνιιά
ηζνδύλακα ελ ζεηξά. Καηά ζπλέπεηα νη πξνζνκνηώζεηο πξαγκαηνπνηήζεθαλ κόλν κε
ην κνληέιν PI.
΢ηε ζπλέρεηα εμεηάζηεθαλ νη ηερληθέο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη αγσγώλ
(ηερληθέο ΗΗ – ΗV) γηα θαιώδην κε γείσζε καλδύα ζηελ αλαρώξεζε ηνπ θαισδίνπ. Δμ’
αηηίαο ηεο ζπκκεηξηθήο θόξηηζεο ησλ θάζεσλ ηνπ θαισδίνπ νη ηξεηο απηέο ηερληθέο
απέδσζαλ όκνηα απνηειέζκαηα. Καηά ζπλέπεηα νη ππόινηπεο πξνζνκνηώζεηο ζηε
ζηάζηκε θαηάζηαζε πινπνηήζεθαλ κε ρξήζε κόλν ηεο ηερληθήο αληηκεηάζεζεο ησλ
καλδπώλ (ηερληθή ΗΗ), ρσξίο λα κεηώλεηαη ε γεληθόηεηα θαη πιεξόηεηα ηεο κειέηεο.
Ζ κειέηε ζηε ζηάζηκε θαηάζηαζε νινθιεξώλεηαη κε ηελ εμέηαζε ηεο
επίδξαζεο ηνπ αξηζκνύ ησλ ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο θαη γείσζεο ζην πξνθίι ηεο
ηάζεο θαη ηνπ ξεύκαηνο ζην καλδύα. Ζ αύμεζε ηνπ αξηζκνύ ησλ ζεκείσλ
αληηκεηάζεζεο έρεη σο απνηέιεζκα ηε κείσζε ησλ επαγόκελσλ ηάζεσλ θαη ξεπκάησλ
ηνπ καλδύα. Ζ κεηαβνιή ηνπ αξηζκνύ ησλ ζεκείσλ γείσζεο είρε ηηο εμήο επηδξάζεηο:

68
− Ζ γείσζε ηνπ καλδύα ζηα άθξα ηνπ θαισδίνπ επηθέξεη κείσζε ηεο ηάζεο θαη ηνπ
ξεύκαηνο καλδύα ζε ζρέζε κε ηε γείσζε ηνπ ζηελ αξρή.
− Ζ γείσζε ζηα άθξα θάζε θύξηνπ ηκήκαηνο δελ επηθέξεη θάπνηα δξαζηηθή
κεηαβνιή ηεο ηάζεο καλδύα ζε ζρέζε κε ηελ πεξίπησζε γείσζεο ηνπ καλδύα ζε
δύν ζεκεία. Ωζηόζν, παξαηεξείηαη κηθξή αύμεζε ηνπ ξεύκαηνο.
− Ζ γείσζε ζε θάζε ζεκείν αληηκεηάζεζεο κεηώλεη ηελ ηάζε πεξηζζόηεξν από θάζε
άιιε ηερληθή πνπ κειεηήζεθε, νδεγεί όκσο θαη ζε αμηνζεκείσηε αύμεζε ηνπ
ξεύκαηνο καλδύα.

Ζ κειέηε ζπλερίζηεθε γηα πξνζνκνηώζεηο θαισδίνπ ζε κνλνθαζηθό θαη

ηξηθαζηθό βξαρπθύθισκα. Σν κνλνθαζηθό βξαρπθύθισκα πξνζνκνηώζεθε κε ηε
ζύλδεζε ζηε θάζε S κηαο αληίζηαζεο γείσζεο 2 Ω θαη κε ηε ρξήζε ησλ κνληέισλ
Bergeron, JMarti θαη PI. Με βάζε ηε ζύγθξηζε ησλ απνηειεζκάησλ ησλ κνληέισλ
απηώλ κε ηα αλακελόκελα, θξίζεθε όηη κόλν ην ηειεπηαίν πξνζνκνηώλεη
ηθαλνπνηεηηθά ην εμεηαδόκελν θαηλόκελν.
Γηα κήθνο θαισδίνπ 4.5 km πξαγκαηνπνηήζεθαλ πξνζνκνηώζεηο γηα
δηαθνξεηηθά ζεκεία γείσζεο, ηερληθέο αληηκεηάζεζεο θαη αξηζκό ζεκείσλ
αληηκεηάζεζεο. Λόγσ ηεο αζύκκεηξεο θόξηηζεο ησλ ηξηώλ θάζεσλ ηνπ θαισδίνπ
θακηά από ηηο δηαηάμεηο πνπ δνθηκάζηεθαλ δελ πξνζέθεξαλ παξά ειάρηζηεο
βειηηώζεηο ηόζν ζηελ ηάζε όζν θαη ζην ξεύκα ηνπ καλδύα.
Σν ηξηθαζηθό βξαρπθύθισκα πξνζνκνηώζεθε κε ηε ζύλδεζε ζε θάζε θάζε
κηαο αληίζηαζεο γείσζεο 2 Ω. Οη δηάθνξεο ηερληθέο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ θαη
αγσγώλ απέδηδαλ όκνηα απνηειέζκαηα εμαηηίαο ηεο ζπκκεηξίαο ησλ επαγόκελσλ
ηάζεσλ θαη ξεπκάησλ. Καηά ζπλέπεηα, ρξεζηκνπνηήζεθε ζηηο πξνζνκνηώζεηο κόλν ε
αληηκεηάζεζε καλδπώλ (ηερληθή ΗΗ). Ζ επίδξαζή ηεο αληηκεηάζεζεο καλδπώλ ήηαλ
αμηνζεκείσηε ζηελ πξνζνκνίσζε ηνπ ηξηθαζηθνύ βξαρπθπθιώκαηνο. Οη ηηκέο ησλ
επαγόκελσλ ηάζεσλ, αιιά θπξίσο ησλ ξεπκάησλ, κεηώλνληαη ζεκαληηθά αθόκα θαη
κε ηελ εθαξκνγή ελόο θύξηνπ ηκήκαηνο αληηκεηάζεζεο, ιόγσ ηεο ζπκκεηξηθήο θύζεο
ηνπ ζθάικαηνο. Δλδηαθέξνλ ζπκπέξαζκα ήηαλ πσο νη ηάζεηο θαη ηα ξεύκαηα πνπ
αλαπηύρζεθαλ ζην καλδύα θαηά ην ηξηθαζηθό ζθάικα ήηαλ κηθξόηεξα από απηά ηνπ
κνλνθαζηθνύ.

69
6.2 Πξνηάζεηο γηα πεξαηηέξσ έξεπλα

Ζ παξνύζα δηπισκαηηθή εξγαζία ζέηεη έλαλ πξνβιεκαηηζκό πάλσ ζηνλ

απαηηνύκελν αξηζκό ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο αιιά θαη ζεκείσλ γείσζεο ηνπ καλδύα
ελόο θαισδίνπ ζπγθεθξηκέλνπ κήθνπο, ώζηε ηα επίπεδα ησλ επαγόκελσλ ηάζεσλ θαη
ξεπκάησλ λα πεξηνξίδνληαη ζε απνδεθηά επίπεδα. Θα θξηλόηαλ ζθόπηκε ε κειέηε ηεο
εμάξηεζεο αλάκεζα ζηνλ απαξαίηεην αξηζκό ζεκείσλ αληηκεηάζεζεο θαη ην κήθνο
ηνπ θαισδίνπ γηα ηε δεκηνπξγία ελόο εκπεηξηθνύ ηύπνπ πνπ ζα ζπλδέεη απηά ηα
κεγέζε.
Δπηπξόζζεηα, κηα επέθηαζε ηεο παξνύζαο εξγαζίαο ζα ήηαλ ε κειέηε ησλ
ζπγθεθξηκέλσλ δηαηάμεσλ ζε κεηαβαηηθά θαηλόκελα κε ηε ρξεζηκνπνίεζε ησλ ηξηώλ
κνληέισλ πξνζνκνίσζεο πνπ αλαθέξζεθαλ αιιά θαη δηαθόξσλ άιισλ πνπ
παξνπζηάδνληαη ζηε δηεζλή βηβιηνγξαθία.

70
7
Βηβιηνγξαθία

[1] IEEE Guide for the Application of Sheath-Bonding Methods

for Single-Conductor Cables and the Calculation of Induced Voltages
and Currents in Cable Sheaths, ANSI/IEEE Standard 575-1988, 1988.
[2] K. V. Gouramanis, Ch. G. Kaloudas, T. A. Papadopoulos, G.
K. Papagiannis, K. Stasinos, “Sheath voltage calculations in long
medium voltage power cables”, presented at the IEEE PowerTech
2011, Trondheim, Norway, 2011.
[3] Υ. Καιόζεηνο, Γ. Υαηδάξγπξνο, “Μειέηε ηεο επίδξαζεο ηεο
αιιαγήο ηνπ επηπέδνπ ηεο από 15,75 kV ζε 21 kV ζε κεηαβαηηθά
θαηλόκελα ζην δίθηπν δηαλνκήο”, Γηπισκαηηθή Δξγαζία Α.Π.Θ.,
Θεζζαινλίθε.
[4] Π. Νηνθόπνπινο, “Ζιεθηξηθέο εγθαηαζηάζεηο θαηαλαισηώλ”,
Δθδόζεηο Εήηε, 2005, Θεζζαινλίθε.
[5] Π. Νηνθόπνπινο, “Παλεπηζηεκηαθέο παξαδόζεηο ζην κάζεκα
΢πζηήκαηα Hιεθηξηθήο Eλέξγεηαο ΗΗ”, 2006, Θεζζαινλίθε.

[6] C. Adamson, E. A-Z. H. Taha, L. M. Wedepohl, “Comparative

steady-state performance of crossbonded cable systems”, Proc. IEE,

71
 vol. 115, no.8, pp. 1147-1155, 1968.
[7] H. W. Dommel, EMTP Theory Book, Portland: Bonneville
Power Administration, OR, 1982.

[8] ATP Rule Book.

[9] Hellenic Cables S.A., “Technical data for XLPE insulated

cables”.

[10] Nexans Hellas i.s.a, “Σερληθό θπιιάδην AL/XLPE/CWS/PVC

12/20KV - IEC”.
[11] Nexans Hellas i.s.a. – factory of Aghia Marina, Greece,
“Factory Tests Report”, 2008.
[12] Pirelli Cables and Systems Energy, “Low voltage and medium
voltage energy cables”.
[13] B. Gustavsen, J. A. Martinez, D. Durbak, “Parameter
determination for modeling system transients – Part II: Insulated
cables”, IEEE Trans. Power Delivery, vol. 20, no. 3, pp. 2045-2050,
2005
[14] U. S. Gudmundsdottir & B. Gustavsen & C. L. Bak & W.
Wiechowski, “Field test and simulation of a 400-kV cross-bonded
cable system”, pp. 1403-1410, 2011.
[15] L. Marti, “Simulation of electromagnetic transients in
underground cables using the EMTP”, presented at the 2nd IEE
International Conference on Advances in Power System Control,
Operating and Management, Hong Kong, 1993.
[16] Muhamad Zalani Daud, “Transient behaviour modeling of
underground high voltage cable systems”, Master thesis, 2009.
[17] P. Nichols, D. Spoor, R. Gangopadhyay, T. Summers, “A
practical comparison of a 132kV cable energisation with ATP
modelling techniques”, 2007.
[18] L. Bergeron, Water Hammer in Hydraulics and Wave Surges in
Electricity, ASME Committee, New York: Wiley, 1961.

72
[19] L. Marti, H. W. Dommel, “Calculation of voltage profiles along
transmission lines”, IEEE Trans. Power Delivery, vol. 12, no. 2, pp.
993-998, 1997.
[20] J. R. Marti, “Accurate modeling of frequency-dependent
transmission lines in electromagnetic transient simulations”, IEEE
Trans. Power Apparatus and Systems, vol. PAS-101, no. 1, pp. 147-
157, 1982.
[21] Xiaolin Chen, Kai Wu, Yonghong Cheng, Li Yan, “Sheath
circulating current calculations and measurements of underground
power cables”, 2007.
[22] Παξνπζηάζεηο πξνπηπρηαθνύ καζήκαηνο “Τπνινγηζηηθέο
Μέζνδνη ζηα Δλεξγεηαθά ΢πζηήκαηα”, 2011.

73