KRAJ QUATTROCENTA U ARHITEKTURI

- korištenje rješenja quattrocenta koji se ipak odlikuje raznolikošću

o potraga za monumentalnošću zahtjeva purifikaciju i jednostavnost

GIULIANO DA SANGALLO (1443 – 1516.)

- najstariji od trojice arhitekata Sangallo
o Antonio Stariji rođen je 1455.
o Antonio Mlađi, njihov nećak rođen je 1485.
- Započeo kao drvodjelac, odgojen na Brunelleschijevoj tradiciji (iako je imao 3 godine kad je
Brunelleschi umro)
- 1465. dolazi u Rim gdje ostaje desetak godina
o vjerojatno radi na Loggi blagoslova, možda i na pal. Venezia
- 70ih se vraća u Firencu
o kortile Pal. Scala
o vila Medici u Poggio a Caiano
 1480e
 prototip humanističke vile
 monumentalnost i elegancija cjeline
 arkatura prizemlja s prekrasnom balustradom, klasični portik sa skulpturama na
frizu, trokutni zabat odišu duhom Rima ali su u obradi oblika toskanski
 salon s bačvastim svodom rimskog duha (štuko je kasniji)
- Sta Maria delle Carceri u Pratu, pal. Gondi u Firenci i sakristija Sta Spirita
- Nasljednik Bramantea kao protomajstor Sv. Petra 1514 – 15. no uskoro se povlači u Firencu gdje
umire 1516.

- STA MARIA DELLE CARCERI U PRATU, ZAP. 1485. NEDOVRŠENA GRADNJA NAPUŠTENA 1506.
o Votivna crkva Lorenza Magnifica očito zadovoljnog izvedbom vile u Poggio a Caiano
o Čisti grčki križ deriviran iz Brunelleschijevih ideja centralnih građevina, ali i izravnije iz
Albertijevog Sv. Sebastijana u Mantovi
o Kupola s rebrima na pandantivima identična Brunelleschijevima
o Za fasadu nije imao Brunelleschijevih primjera, pa je ispala pomalo nespretna s nezgodno
proporcioniranim dvostrukim redom
o Kulminacija ranorenesansnih ideja u klasičnoj lakoći i čistoći prije Bramanteovih promjena u
stilu
FRANCESCO DI GIORGIO MARTINI
- Siena, učenik Vecchiete pod čijim utjecajem radi u drvu
- Slikar
- Kao arhitekt
o 1469. inženjer hidrauličkih sustava u Sieni
o 1472-82. Urbino
- STA MARIA DEL CALCINAIO, ZAP. 1484.
o Križni tlocrt
o Masivni zidovi s uvučenim polukružnim kapelama
o Bačvasti svod jedinog broda
o Kupola na križištu s visokim tamburom
o Teška prostornost poplavljena svjetlom iz golemih bočnih i okruglih pročelnih i začelnih
prozora
o Ornament reduciran na neophodno, jednostavni kapiteli pilastara
o Monumentalna jednostavnost
- Urbinska katedrala
o Slijedi ideje Sta Maria del Calcinaio
o Bitno pregrađena u XVIII. st.