ffl-%

'^j^<:

.m±'^

i^i

y^Ax:^
•

*->©•:.
.>0^*
,'

f.K-1 «r

•'"i^"!
 ^XaJL^R.
Class Book

XTniversity of Chicago Library

GIVEN BY

Beside the main tofic this Book also treats of

SubjectNo. Onpage I
Subject No. Onpage
 sv'

HERMETIS TRISMEGISTI
POEMANDER

|4-e^-t-^w£-<a T^
>»

AD FIDEM CODICUM MANU SCRIPTORUM

RECOGNOVIT

GUSTAYUS PAHTIIEY.

BEROLINI
PROSTAT IN LIBRARIA FR. NICOLAI
MDCCCLrV.
\
«6^
 128134

Praefatio editoris.

.Irius quam ducenti amu quo Hermetis qui fe-

sunt, ex
runtur libri Rosselii lucem prodierunt. neque
opera in
nostris temporibus Poemandrum, notissimum Hfermetis

opus denuo typis mandandum esse censuissemus, nisi mi-

rifica illa aegyptiacarum litterarum instauratio huic libello

aliquid addidisset momenti. quae instauratio gloriam an-

tiquitatis aegyptiacae et auxit et minuit, auxit quidem,

chronologicis Aegypti historiam ad re-

disquisitionibus
motissima tempora protrahendo ; minuit autem, monumenta
quaedam, pro antiquissimis habita, aetati Ptolemaeonun
et Romanorum adiudicando. ~nam quattuor fere annorum

milia principum aegyptiorum regnis impleta esse nunc

plurimi consentiunt, Caesarum autem romanorum no-
mina usque ad Diocletianum signis hieroglyphicis ex-

pressa ftiisse maxima sagacitate demonstravit Fran-

ciscus Champollio, papyrum demoticam parisiensem de-
cimo Neronis anno exaratam esse nuper probavit Hen-
ricus Brugschius.
De librorum eadem quae de
hermeticorum aetate
montunentis aegyptiacis' quos libros cum
ftdt dubitatio.

primi editores, Vergicius, Plussas, Patricius, Mosis ae-

tati attribuerint , venerabilisque bibliothecae graecae au-
IV Pracfatio editoris,

ctor Johannes Albertus Fabricius ante Orphei et Homeri

carmina collocaverit , eos sequiorum temporum bistoria,
litteraria ad lamblichi et Porpbyrii aetatem relegavit.

sed masnus Isaacus Casaubonus in exercitationibus

Baronianis iam lustinum martyrem nonnuHa ex Hermetis
libro citasse monens, auctorem christianum vel potius
semichristianum non multo post apostolorum tempora
vixisse perhibet.

Quae computatio in novissimi istius codicis demotici

tempora Neroniana incidit. horum autem codicum quasi

in dies crescit et numerus et dignitas. cum enim illi

qui primmn innotuerunt nonnisi emptionum contractus

exhibuerint, ahi recens detecti scripta varii argumenti
nobis praebuerimt, ritualis funebris hieroglyphici versio-
nes demoticas, animaKum, plantarum, lapidum descriptio-

nes, praeeepta medica, mythologicas gnostici ut videtur

auctoris exphcationes, interspersis graecis vocabuKs. non-
nullorum quoque codicum demoticorum integra antigra-
pha graeca extant. quibus perpensis satis elucet arctis-
sima inter demoticas et graecas inferioris notae litteras

coniunctio. quare non desperandum est fore ut aliquando

aegyptologorum soUertia Poemandri vel alius scripti her-
raeticitextus demoticus ex schedis illis antiquissimis
eruatur.
Cum autem in bibhothecis tam pubKcis quam priva-
tis rarissima sint Poemandri exempla, quem inde ab anno
1630 typis mandatum non esse eonstat, eum denuo edendi
consUium cepi. quem ad finem usui mihi fiierunt
A, codex Florentinus Laurentianus, Phit. LXXI,no. 33,
chartaceus in 4to, saecuK XIV, quem Franciscus de
Fm-ia V. CI. rogatu meo anno 1850 cum Tumebi edi-
tione conferendum curavit,

B, codex Parisinus 1220, sub finem saecuK XHI ex-

 Praefatio editorls. V

aratus, a D. Hamm anno 1850 partim cum Turnebi edi-

tione collatus, partim accurate
descriptus.
Idem vir doctus codicum Parisinorum 1297, 2007,
2518, saeculo XVI conscriptorum, paginas nonnuUas cum
Turnebi editione contulit, quorum codicum is, qui 2518
numeratur, Angeli Vergicii manu Venetiis exaratus est.
Codices A
et B ita secutus sum, ut nusquam, nisi
monito lectore ab eorum auctoritate recesserim; reHqui
nullam mihi utilitatem attulerunt.
Praeterea siglis usus smn his:
Turn. EPMOY TOY TPIZMEnZTOY nOlMANAPHZ.
AZKAHHIOY OPOI nPOZ AMMONA BAZIAEA. Mercu-^
rii
Trismegisti Poemander, seu de potestate ac sapien-
tia divina. Aesculapii definitiones ad Ammonem regem
.... Parisiis 1554. Apud Adr. Turnebum typographmn
Regium. 4to.

Vergic. Angeli Vergicii variantes lectiones, in edi-

tione Tumebiana pag. 103 exhibitae.
Fluss. Mercurii Trismegisti Pimandras utraque lin-

gua restitutus, D. Francisci Flussatis Candallae indu-

stria, .... Burdigalae, Apud Simonem Millangium, . . .

1574. 4to.
Patric. Francisci Patricii nova de universis philo-

sophia .... Ferrariae, Apud Benedictum Mammarellum.

1591. fol.; et novo titulo: Nova de universis philo-
sophia, libris quinquaginta comprehensa .... Auctore
Francisco Patritio .... Venetiis , Excudebat Robertus
Meiettus 1593. fol.

Tied. Hermes Trismegists Poemander oder von

der gottlichen Macht und Weisheit, aus dem Griechi-
schen iibersetzt .... von Dieterich Tiedemann. Berlin
imd Stettin, bei Friedrich Nicolai. 1781. 8vo.
Tumebi et Flussatis prooemia integra, Patricii prae-
VI Praefatlo ediloris.

fationis .eam ad Hermetem pertinet particulam,

quae
propter magnam exemplariiam raritatem, denuo excudenda
curavi.
Personae in dialogis (cap. 1. 2. 4. 8. 10. 11. 12. 13)
obviae nonnisi in B et Ficini versione indicantur; non-
nunquam ex Tiedemanni auctoritate suppletae sunt.
Versionem latinam, primum a Marsilio I^icino com-
positam, deinde a Flussate, post a Patricio refictam, liic
illic denique a me ipso mutatam, ut quam proxime ad

graeca accederet verba, textui subieci.

Quod opus si eruditi benigniter exceperint, reliqua
Hermetis scripta, apud Lactantium, Cyrillum, Stobaeum
servata, novis curis edituri sumus.

a. PAETHEY.
Berolini, mense Februario 1854.
 Tll

Praefatio editionis Turnebianae. Parisiis, 1554.

Tfi5 a oqxoTccTq) zai koytcoTciTq) ytayxiXaTi^

KaQXa, xal alSeGtfiiOTaTcp kjiiaxoTKp 'iPijyticov,
'JdyyeXog 6 BeqyLziog ev nqdTTetv.

'JSQfzijg 6 TQiafieyiGTOg , aldeaifKaxaTe BeaTioTa , ^l-

yvjiTtog fihv riy t6 yevog, naTQog §h tj firjTQog ovdelg av
^%ot T(S ovTt Tivog eljieiv. ijxfiaae Sh jvqo tov (PaQaco,
(og TtoXXoig Tcov XQOVoyQacpcjv Soxe7. VTioXaft^dvovat
Ss Ttveg avTov elvat tov naQ' ^lyvTiTiotg xaXovfievov
0CO&, i^ wv xat 6 KixeQav etg cov Tvy/dvei. dX^d xal
laoxQOVov TOVTOV
Ttveg avyxaTaQt&fiovat t^ 0aQa<p,

olan.eQ ov avyxaTaTi&efiat St\ alTiav TOtavTtjV' <Paat

hyci)

Tov 0a)& ^aatMa AlyvTtTmv elvat, ofioicog Sh xat tov

fpuQaco' waTe 6 0(od' sl ^v laoxQovog Tovnp, rjaav dv
Tov avTOV XQOVOV ^aatlevoVTsg jAtyvnTicov xai dfiqxa.
TovTO S' ovSelg firiTe tmv XQovoyqdg^cov fJt-^Te Tuiv Ta Ai-
yvTiTiaxd laTOQovvTcov ofioXoyeZ' coad-' ^TieTat tovtov elvat
TjTtQO avvovi) fieT' avTov. /ter' avvov Sk TiaQ' ovSevt tovtcov

eiQrjTdt' TotyuQovv TtQO avTOv. el Sh TtQO tovtov, dqa xal

TtQO Maakag. tovtov ovv cpaalv drtoSrifiovvTa T-i^g iavrov
navQiSog, neQttivat ndaav Tr}v vg)' r]hov, aQeTrjg xai ao-

cpiag dvTiTtotovfievov natSeveiv Sh neiQaa&at TOvg dv-

d-Qconovg %va -O-eov fxovov StjfttovQyov xal yevevoQa ndv-
Tcov ae^ea&at xat Ttfidv, imSsixvvfievov dfta, fpTivt TQoncp
Set nqoaxvveXv avvov ^tavat Sh ^iov ndvaocpov xaX &eco-

ae^ij, TaXg tov vov &ecoQiatg axoXd^ovva, tcov ts xavco-

(peQCov Trjg vKrig ov rpQovvi^oVTa' inaveX&ovva S' slg Trit^

VIII Praefatio Verglcii.

rijg y.ar' ky.slvo y.aigov

TiaTQida ovyyQdfifAara yQdxj.iai

fA.vGTizt]g cpilo60(piag
te xal d'eo?iOyiag noXXa '
(bv t« aaT

i^oxr]v §vo ioTi

'
t6 (ih !Aay.h]m6g y.sxXijTai, t6 dh IIoi-

(.idv§Qi]g,
y.cel 'dGTi To naqov. o ndlat (ihv slg t^v rav
AaTivmv yXcoTTav fA,s&SQ(x.i]VSvd-iv, ov (idV k^rjXQi^iOfisvcog

§s, iv xalg 'EvsTiaig Tiaq' 'jiX^a 'Pwfiaim rsTvmorai;

r^
oxph §s Ttors y.al iv <l>XuiQSVTici s\g rr]v imxooQiov §td~
Tisy.TOv ndliv i% tovtov fisracpQaa&hv yai iy.rvmo&sv i^s-

§6d"ri. nsQl §h rov rvsTova&ai rovro slg rrjv md§a cpoo-

vrjv, ^l •^e avrd fisrscpQdad-ij, ovx oW onoog, -ij dfisXsicc

roov TvnoyQdcpoov rj xal oXtyaQici, ov§' oKoog fivsia ns-

noirirai,' o&sv rjfisig ovx svXoyov sXvai, rovro §iaaxsxpd-

fcsvoc, intfisXsla&ai fisv fxdlXov rcov k^ avr^^g t/.^lTj&sv-
rcav rrjg §' dQxsrvnooTSQag dcpQOVTiarcag y' 'sxsiv, (prj&r]~

fxsv §sT.v Tovro ys vvv yal iXhjviaTi rvnoorsov r' slvai,

xai Goi ys nQoacpcovr]rsov, rm noXXr]V inl raig IsQokoyiaig

noiovfisvcp anov§r]v naXaiacg rs y.al vsaig, iva nQoasri'

y.al rwv dQ^aiOTiQcov fc^ dfivrjrog rjg, oncog rrjg rcov d'si(t)V

si%ov si§i]asog. koixaai yaQ ralg y.a&' r]fidg hv hvioig

avvci§SiV, (og 'dariv hv rq5 si§svai. nQoxsirai yaQ
nagovTi
T(S 'EQfiy, §iaXsyofisv(p ivrav&a ngog !daxh]m6v re rov
fia&r]Ti]v y.al Tdr r6v vlov avrov slnslv nsQi rs -rav
,

&'si(ov xal dnoQQr]roi)V nQayfidrojv, Sars avv nday nQO-

aoxy y.al
dy.Qaicfivst §i§daxsa&at avTOvg ravTa'
§cavoici
§t6 y.al sixorciigolfxat r6v JIotfjidv§Qr]V nQOTa^d-rjvat kv
r^ §taX6y(p rovrq), rovrsart r6v &siov xai rjysfiovix^v
vovv rijg ipvxi]g, r6v rqtg iavrov xivrjftaat notfiaivoVTa
xai dsooQovvra rd ovra, ov xai IdQiaroTiXr^g dnati"r} xai
di§tov dnocpaivst, kcp'
ch
rsxfxaiQsa&at rovxo, ort rovg rd
d'soyvooaiag fiovXofiivovg dxQodaaa&at xai fia&siv Xoyta,
§sia&ai rtvog nQootov &siag iXXdfixpsoog, no§i]yovai]g aii-
roi)g sig rrjv dxQt^i] ixsivoov
y.ardXi]^iv' onsQ ovx otov
rs dKXiog ysvsa&at, nQiv r] dno&ia&at ndaav ^ioortxr]V
 Praefatio Vergicii. IX

ccTKxrrjV xccl fisQtfivav tov nQog tojv zrjg vltjg ajiofiaQcci-

vofiivov voog, y.al tovtcov ys anoxa&aigofxivov xal

rjSr} ,

ngog tov &uov kxecvov xai TiaTQixov vovv ccTioxa&iaTa-

fiivov, aTiTea&ai aacpakdog Tfjg avTc5v &sioQiag xal yvoa-

oscog. cog ovv xal 6 -dsan.kGiog ovTog ttjs aiOfxaTix^g
ayjkvog a!n;ak?MTT6fA.svog , xal TCQog vxpog &scaQiag knaict}-

Qrjaag tov vovv, xal oKcag tovvtsv&sv sv&ovg ysvofisvog,

ccQxsTai iavTOV kQCJTav, §r}?M§r} tov IIoifidv§Qi]V, rov xal
av&svTiag vovv xa?^ovfisvov , tov tt^v (pvaiv tcHv ovtcov

fia&scv, xal yvcovat twv ndvTOV naTSQa re xal §rifxtovQ-

yov &s6v jiQog ov hxslvog d7iafisi^6fA,svog §sixvvaiv svas-
§ag xal §UQfir}vsvst jidv t6 fA.syaXslov rrjg Toi) &'siov

aocpiag ts xal §vvdfiswg xal Ttjg ixsivtjg 7iava6cpov xal

TiQovoriTixrjg §tour/asa}g' xat nvv&av6fxsvov TavTcc

coaTS
xat §tavoi]&svTa, kxnh]TTsa&ai xat ^ocfv „ §6^a t(3 jiaTQi
xai &s<p. dytog 6 &s6g 6 naTi^Q t(ov oXcov, dytog 6
&s6g ov 7] ^ov?<.i] TsXsirat dno tcov l§icov §vvdfisiov. dytog

6 &s6g og yvaa&rjvat fiov?.STat xai yivcoaxsa&at Toig l§ioig

Tc5v HQycov." xat Ta i^rjg tov Xoyov. sha §t§d^at rovg
dX?.ovg Tavra ^ovX6fisvog, nQcoTtara ndvTCov Tvy^slv svxs-
rat &siccg Ttvog hntvsvascog xai laxvog tov TavTa §ts^s?,-
&s7v dxQt^wg. ovTtog §' slncov TQinst tov X6yov nQog

Tov ldax?.rint6v ,
xat oiov dnoxQtv6fjLSVog Td§s cpriai „to
&s2ov xa&6 &s6g, a 'AaxXrimk, dyivvrjT^v kaTt' si §' dysv-
vi]TOV xai dvovaiaarov to §' dvovaiaCTOV ndvTcog ovx
kv ala&riast nsQiXrjnT^v, «AAa fi6vov vorjTov tovto §'
dxivriTov ov ndv&' vn
avzov xtvsiTai xai nQovosuat,
cpvast dya&ov ov" xat Ta Xoind Tijg nQoyvcoaiag tcov
ndvTcov xat (pvascog. 'snstTa nQorstvdfisvog nQog Tdr tov

§tdXoyov , nQcoTa fisv (og sv'/riv txTsXcov ndXtv cpaivsTat,

xat olov i^VfA-vsiv to &siov §oxst' svta xdvTav&a zd Trjg

&siag cpvasag knt§stxvvg, nQog rovTOtg ts dQt§t}?.cog §i-

§da'xst xal TTiv hndvo§ov tcov ifjvxcov, ^annCofAsvcov slg

X Praefatio Vergicii.

lov xQaziJQa rov vov, did tov y.i]Qvy(iaTog rov oTaga &eov

ateuq^&evTog enl rijq yiig, cpdoy.wv ravTi „ oaot ^ev ovvrj-

aav Tov y.}]Qiiy/.iaTog tovtov xal i^aTiTio&i^oav rov voog,
ovToi fA.ETeG^ov Trjg &eiag yvwoecag, 6ooi> 8' 'i^fiaQTOv tov

y.ijQvyfiaTog y.al ov TtQOOeiX^q^aot, tov Xoyiy.ov vovv, al

alG&7]Geig tovtoov Talg toov dJioycov ^coav eloi naQajiXi^-
Giai' dlX' ov dvvaTai Tig, cpi]oi, ^aTtTiG&fivai elg avrov,
idv fiT] TCQMTOV To ooHfia avTov fiiOt^Gy, TOVTeoTi TO vXc-
y.ov y.ac yeaJdeg
cpQovtjfia Tjjg oaQXog, xac JiQog hy.eXvov
Tov Hv&eov vovv oXcog yevi]Tac." dQloTi] y.al evayyelcxTJ
didaoy.aXla avri] Soxei. Sore xal cpaiijg av avTov ov-
Tojoc ?^eyovTa cooog d-eomcpdov Tcva nac fi^voTtjV Tvy^dvecv
ovTa &eov' hv noXXoXg ydQ xai d^?.ocg t65v uTQog avTov
p?]&evTCov ov dcocoetv rwv nuQ' '^ftlv leQoXoyo^vVTcav 86-
^eiev dvotov hOTCv, oTe TieQc ts yalov xtzya&ov 8taXe-

yofisvog 2,eyec, otc naQd tm &e^ fiovov eioi. y.ac otc f]

dyvoooia avTov fisytOTOV hv dv&QCtiTiocg xay.ov hOTC, xai

neQi yjv^dov dcp&aQoiag ts xai xoXaoecog, erc 8h TceQi tov

hv dv&QcoTtoig yocvov vov, nolog rcg eOTc xai rc 8vvaTac'
dl},d 8r] xcci TteQi Trjg na}^cyyeveoiag ts y.ai knayysXiag
Tbiv dya&cav, 'iv&a cpr]Oi tov
Ttahyysveaiag 8r]ficovQ-
Tijg

yov elvac &sov 7taj8a xai dv&Qconov 'sva xai nsQi Ttbk-
'

2.UV dXXoov &eoGe^cov, d 8id t6 nuQecvac hv T0cg8s toov

xscpaXaicov, rov aQc&fjtov ovtoov nsvTszaiSsxa ndvrcov,

naQccov
d(pii]fic TtX^r^v orc ro fiiycOTov nai &avfiaGc(OTS-

QOV ndvToov Toov -VTt' hzeivov Qr]&sVTCov ov TtdQSQyov 'd8o^i

fjcoc yiyQanrac fiev tq5 JSovi8c^, xsy.KrJG&ac tqcg-

sinsiv.

fiiyiGTOv Tov 'EQfirjv 8id ro TieQi rijg rQcd8og cp&sy^d-

fisvov Tavra e'c7tecv

'
„ hv TQcdSc ftiav elvac &e6TrjTa. ovTcog

r]V cpag voeQOV tcqo cpooTog voeQOV, icai i]V dei vovg vobg

cpoorecvog, xai oij8kv 'ireQov r]V }] to^vtov ivorr^g 7] Ttvevfia

TtdvTtt TteQcixov hxTog TO^VTov oii &s6g, ovx dyys?.og, ovx
ovaia rcg dllrj' ndvTcov yaQ xvQiog xai naTijQ xai &e6g,
 Praefatio Vergicii. XI

y.ac jidvva vtc' avvov xal kv avT(p kGTiV 6 yaQ Xoyog

avTov 7iaVTE?<.Eiog wV xac y6vif.iog y.al SrifiiovQyog, kvyo-
vifxrp cpvaev natg wv, y.ai yovifxq) vdavt 'eyxvov tov av-

d-QMTiov knoiriaE. y.al ravT' siQrjxcog ijv^avo XiyoJV „6q-

y.it,to GB ovQavh &eov (leydXov 6o(p6v 'dQyov oQxi^co ae

(pcovijv naTQog rjv kcp&ey^aTO 7iQcaTi]V, rjvixa tov ncxvta

'

x^Gfiov koTijQi^aTo oQxi^co ae Trjv rov fiovoyevovg }^6yov

xac Tov TiaTQOg rov TiEQce^ovTog TidvTa' cXecog, iXeoiig 'iao."
iBov dcaQoijdrjv O-EoloyEXv zrjV TcdvGEnrov TQcdda &avfia-
aicog xac evayyeliy.cog rifidg h^EnaidevaEV. dlX' el y.al kv
Toj TtaQ^VTC ovx 'satcv ovTCoal xaTa M^cv evQslv, drs d^
rrS ^ovidcz siQj^rac, ovdsv d^avfx.aarov. hvrjv yaQ avrrp
jiov rervp^xoTf ^c^Xiov rcvog fidXXov rc5v ^fieThQcov dcoQ-

&QVfihvov rav&' evQelv noQ' avrrS. ellco&e yuQ nda^ecv

Siacp&OQav T« ^c^Xia av^vd, rov fcaXQOv XQovov 'ivexa,

rj

rj rcav yQarpovrcav ccnaiSsvaic^, r] 8rj xal dnQoae^ia, fidX-

kov S' dyvcoaic^ twj/ xsy.rr]fcsvcov avrd y.a%cog kncfis?.ofie-

vcov.y.al yaQ svQOfisv xal nccQa r^ ^ro^aico noXXd re

dXka xal d-avfiaaTa TOi! 'EQfiov, cov iv rocg i^fiersQbcg

rcSv dvrtyQdcprav ovSsv kari. rovrov §tj svsxa fxiqre r^
^oviSr^ rcg dniareirca , ff^re fjcriv ro ^c^Xiov dna^covrot),
ec ov ndQsarcv kv avrco' dlV dQxsacofie&a rocg svQcaxo-

fihvoig, hnsi ys ro 'd^scv dfiscvov ndvrcog rov nQoaSox^v

nsrpvxe. ra §' dTJKa evy^ofiai as

AriQov xal oQqv cpdog rjeXioto,

kvtfxiEcv

"OX^tov kv kao^cg xa\ yriQaog ovdov txsG&at,

xard rov notijrijv. 'iQQcoao.
XII

Praefatio editionis Flussatis Oandallae. Burdigalae,

1574.

Franciscus Flussas
lectori &eo(p6^cp ev&svlav.

Quandoquidem omnium eoriun quae sunt causas a

Divinis ortum ducere constat, universus philosophiae
splendor apud omnes et singulos eius scopum disquiren-
tes unicus fuit supremi illius Boni perquirendi conatus,
nuUo discrimine recte ac oblique philosopliantibus, quo
nihil praestantius vel potentius extat. id utique uni tan-
tum animantium se discemendum praebet, ei nimirum
quod ex ipsius Boni proprio potissimam constitutionem
suscipit. quo vetus illa priscorum TiaQotfiicc, ro ofioiov
T(p 6[xoi(p voijTov, partibus suis ftmcta, omne genus ho-
minum in propria munera obeimda prorsus adigat. ho-
minis namque concinnitatem in quae a bona mente
iis

tractantur speculandis consistere citra controversiam ha-

betur. homo quippe animal Divinum solum philosophandi

capax Divina contemplatiu: ,

ac per suimet Divinitatis

spectationem supremum illudBonum, omnis potentiae

simvilac virtutis originem Deum, omnium opificem et cau-
sam, peculiari et sibi destinato munere concipit: tumque
verae philosophiae insectator est, cum philosophiae verum
 Praefatio Flussalis. XIII

et unicum insectatur scopum. quum autem a vero ex-

cidit, et alienum itiquirens, non plulosoplius at cpOMdixog,
aut equidem (fiXodo^og nuncupandus est. quocirca ne
proprii instituti fungendi praecipuo tuo homini depereat
occasio , praestantissimi huius boni conceptum , sub Pi-
mandrae vocabulo iUustrissimi buius Ter maximi Mer-
curiiopera denunciatum exhibeo. cuius proventu, can-
dide &e6(po/3e, tria haec cuivis animae ratiocinanti ad-
modum elegantia suscipies, Dei nempe, sui^ ac mtmdi
considerandi copiam, ac horum assequendorum conatus,
quae cum antiquissuna ac
subtili breviloquentia tradita.

praeter chartarum praesidium vetusta sint, ne si pleraque

varia in transcribendis exemplaribus pingentium incuria
aut ignorantia rei suborta sint, mireris. quantum itaque
in nobis extitit, intemeratam textm-ae sinceritatem nec
minus tuendam, quam ut par erat, sensum pro dignitate

investigandmn curavimus. quapropter dictiones aut par-

ticulas, quas a graeco exemplari ad annum 1554 edito
detraximus, ad oram codicis e regione contulimus: ut
causa nullo taedio sit obvia. harum autem
tibi varietatis

dictionum nonnullas a pristinae editionis indice selegi-

mus: quas aliquando a textura deletas esse idemindicat
index : ahquas vero, accito consultorum assensu, non tan-
tum graecarum, sed etiam orientalium hnguarum (ut pote
Josephi ScaJigeri, iuvenis illustrissimi, non minus doctis
hnguis eruditi, quam conditione et prosapia praeclari)
opera, perpaucos pingentis errores sarcientes transtulimus,
quarum loquutiones passim a latinis alienas, cum verbo-
rum phrasi, tum hieroglyphicarum significationum vetusta
frequentia comperies. at quoniam hic Mercurii hbellus

phUosophiam Divino permiscet oraculo, utrique, philoso-

phiae nempe et divino sermoni denunciando, cum saepe-
numero latina vocabula desint, ab iis qui philosophiam
XIV Praefalio Flussatis.

ac Divina scripserunt, verba sumenda fiiere: ut quam

accurate liceret authoris conceptum verbis assequeremur.
nam divinarum rerum et pMlosophiae expertes, qui lin-

guae latiaae primordia construxerunt, propriae Hnguae

vocibus ignota proferre non poterant. a Graecis ideo

qui et philosophiae et religionis nulhim non moverunt

lapidem, pecuharia quam plura verba commodo suscepi-
mus, a latinis authoribus hinc inde ac titcunque sata,.
ante nos MarcUius Ficinus, vir non mediocri scientia

praeditus, antiquam hanc graecam versionem in latinam

vehit sni laboris novale transtuht hunc sequutus Gabriel
:

Prateolus in nostrum Gallorum idioma convertit, nuUa

interpretandae rei sollicituduie ducti, ac eapropter ab

authoris sententia subinde divagantes. et licet Aegiptium
non constet exemplar, Graecum tamen huius Pimandrae
a peritissimo quopiam antiquo translatum esse hquet, cum
dictionis venustate, tum admiranda verborum hficpaa&i, in
enunciandis tantae philosophiae secretis. Ficinus nam-

que hunc latino donans, sua liminari, qua via de Graeca

versione inteUexerit, silentio praetermittit. id unum ta-
men effinadit, Mercmium nempe Hteris Aegiptiis primum
edidisse, eundemque graecae Unguae peritvun, translato
volumine Aegiptiorum mysteria Graecis communicasse.
quod habuisse videretur a reUgioso quodam Leonardo
Pistoriensi, qui tractatum hunc, cui de Potestate et sa-
pientia Dei nomen indidit, prior in Florentiam e Mace-
donia detuUt, et manibus principis Cosmae Medicis com-
misit. cuius praecepto Ficiuus in latinum, tanquam a
Mecaenate suscipiens, et suae culturae novaUa persolvens
transtuUt. transferendum enim, non in-
obiter quidem.

terpretandum volumen, pluribus passim variatis nec non

*
omissis aggressus est, quae omissa hac steUula et hac

virgula recta i conckisa reperies. non arbitror equidem

 Praefatio Plussatfs. XV

Ficinum temere graecam versionem eidem Mercmio ascri-

psisse.quocirca non immerito praesagiendum fuit, peri-
tum quendam graecam editionem constituisse. quod se-

cus.Apuleio in traducendo volumine de voluntate Dei

ab eodem Mercurio contigit. is namque aliqua
vulgo
prodidit, quae Mercurium nostrum idololatriae contagio
(quamvis a se remotissimo) impie affecerunt, abrogato
exemplari graeco, ne (ut putatur) pateat illius in hunc
patratum scelus. homo namque amarog ac innumeris
sceleribus obsitus legitur Apuleius. quare uon erit mi-
rum, tanti viri nomen huius xaxovQyov conatu impugnari.
quiu proinde iustum censemus, foedatum libellum (exem-
plaris graeci redemptionem praestolantes ) inter haec
omitti: ut quae citra labem ab hoc Divino philosopho

suscepimus, tibi vigili i)E0(p6^(p ac pio lectori, augustiun

quidem opus, licet non pro sui dignitate cultum exhi-

beamus, temporis quidem lapsu vitio maculatum, sed pro
conatu restitutum ac ehicidatum: ut Dei, tui, mundique
noscendi copiam fauste perhibens, infima intelligentiae
Divinae nocua coerceat, et suprema sola mente conci-

pienda, tuae speculationi coniuncta perpetuo foveat. de

Mercurii vero ter maximi conditione et tempore plura
narrantur, ac inter antiquos de hoc antiquissimo loquen-
tes non citra controversiam. recentiorum vero loannes
Functius chronologia sua Mercurium testatur floruisse
annis 21 ante legem Mosi datam in deserto, anno exitus
Israelis ab Aegipto. quod etiam difficulter constabit.
nam apud antiquos receptum est, Mercurium hunc ideo
Termaximum nuncupari, quod iuxta vetustos Aegiptiorum
mores a maximo phUosopho in sacerdotium vocaretur, a
maximo philosopho in sacerdotium vocaretur, a maximo
vero sacerdote in regem accitus esset. unde ter maxi-
mum ilhim dici, philosdphum, sacerdotem, ac regem re-
XVI Pr.iefalio Flussrttis.

ceptum ac proinde in Aegiptios imperium obtinuisse

est,
constat: et apud eos literarum seu scripturae primordia

comperisse. antiquarum autem rerum scrutatores, plures

inquiunt fiiisse Mercurios, nec quis horum Trismegistus
fuerit satis constat. hunc tamen a Coelo et Saturno
progenitum propria testantur scripta, ac Aegiptiis 0(od'
nuncupatum, quod nomen filio Tat graecum pater scri-

bens, invariatis praecipuis literis transtulisse patet, sui

nominis monimentum posteris inculcans, veram dictionem

graecam 'EQpirjv, quae Mercurium Latinis sonat, data
opera praeteriens, ne ab eo inchoatum nomen a fiitura

progenie deleretur. quod non parum indicat Mercurium

sui ipsius graecmn fiiisse interpretem. alius namque
Graecus Mercurii veram denominationem aegre
'£q{a.7}v

silentio praetermisisset, ut fiUo Tat patris aegiptiacam

vocem Odid' conferret, quae quidem ab ipso Mercurio
sumens originem in futuras progenies graderetur. quo-
circa non temere in tanta scribentium controversia Mer-
curius hic Trismegistus aliorum Mercuriorum progenitor
aut saltem secundus fiiisse videretur, cum is ipse non a
Mercurio, sed a Coelo et Satximo se genitum fateatur.
nam hac lege satius illi
congruerent, quae de tanto con-
numerantur homine. literarum enim auctor esse non po-
Mosis tempora praecederet. Mosen namque
terat, quin
a cunabuKs omni Aegiptiorum doctrina scriptura sacra
testatur imbutum, quod absque literis fiiisse difficile cre-

ditur, nec insuper Aegiptiorum imperium consequi post

Pharaones, ac alia pleraque nomina, quibus qui de ipso
narrant sibi congrediimtur. praeterea cum ante et post
Mosen alii Aegiptiis imperantes historiis enumerati sinty
Trismegistum antea regnum tenuisse necessarium appa-
reret. non enim ahas esset Mercurius Saturni fihus,
qualem se 10 cap. profiteturr.nam floruit Saturnus Sarug
 Praefatio Flussatis. XVII

atavi Abraham temporibus. quare circa tempora Abra-

ham illum floruisse putaremus. inter quae tam variis

fluctibus aestuantia prae vetustate rei, antiqui illius graeci

Suidae scriptis consultis quae de Mercurii tempore dixe-
rit narrabimus. ait namque Suidas, Mercurium Trisme-
gistum sapientem Aegiptium floruisse ante Pharaonem.
Pharaonem autem, fatur idem, illmn fuisse Aegipti regem,
qui sequentibus nomen indidit. quare si primum Pha-
raonem praecesserit, non citra horum trium patriarcha-
rum tempora constat, cum Abraham, lacob aut
fuisse
Israelis tempore iam adessent regno Pharaones. haec
sagaci lectori a nobis coUecta discutienda relinquimus.
quocirca, Christiane lector, quoquo se vertat Termaximi
illiusstatus aut conditionis negotium, iis quae de ipsius
dicuntur tempore, disciplinam ab ipso traditam antepone,
ac Mercurium suscipe, non modo tanquam philosophum

prophetam, verum phUosophum evangelistae nomeu

et

promeritum. hic
namque gratiam praecipuis effectibus
nunciatis homini propalavit, et huius salutem, a Dei filio
uno homineregenerandis hominibus dato, pendere primus
aperuit. exponendum autem volumen utrisque, graecis
ac latinis e regione constitutis curavimus characteribus,
distinctiones sectionxuri ad interiorem exemplaris oram
riumeris designantes, quas quidem commentariis gallicis
scribendis observavimus. aequi igitur bonique eonsule
et labori nostro
indulge.
xvin

E praefatione editionis Patricianae. Ferrariae, 1591.

.... Sane imiversalia principia Hermes Termaximus

descripsit duabus voluminum myriadibus, authore Seleuco.
sed tribus myriadibus sexque chiliadibus simul quingen-
tisatque quinque vigintique libris, refert Manethus, Mer-
curium cuncta complexum ad unguem ostendisse.
De tanto vero numero soli supersunt ex Ficini sen-
tentia duo, Poemander graece et Asclepius latine ab
Apuleio iamdiu versits. quod et Vergicius et Flussas
Candalla senserunt, qui graecum illum imprimi curarunt.
sed nostra sententia Poemander ille ,a Ficino in 14 ca-

pita dissectus non unus liber est, sed totidem libeUi

per
se, a Poemandro separati, cui solus primus debetur. re-
liqui cum nullam Poemandri mentionem faciant nec ab
eo pendeant aut ordine dogmatum aut connexione ulla,
Poemandri partes dici non possunt. esse autem eos ab
illo diversos, et quae modo diximus et personae aliae,
Tatus et Asclepius, et titidi ab illo, alii Clavis Crateris
et reliqui libris addito, satis clarum faciunt. sed extat
et alius titulo sacri libri, quem nos in Cypro in mona-
sterio cui nomen Enclistra simul cum reliquis invenimus,
et quem loan. Stobaeus Eclogis suis physicis inseruit, cum
fragmentis aliis et libellis etiam non paucis, partim ex-
 E praefatione PaU-icii. XIX

tantium partim etiam non extantium, quae omnia nos

in unum contulimus volumen, simul cum iis pauculis,
quae tum apud Cyrillum, libris contra luKanum, tum
apud Suidam reperimus; et iuxta nostra
illa exemplaria

plus quam mille quadraginta loca tum in Ficinianis, tiun

in Stobaeanis et Candallianis emendavimus. quae lectio-
uum varietas necessitatem nobis imposuit, ut omnes novo
labore verteremus. sed et ordinem libellorum mutavi-

mus, ita ut materierum sequella magis sit connexa, et

scientifica magis appareat.

.... Videtur autem Hermes Mc Trismegistus coe-
taneus quidem ftiisse Mosy, sed paulo senior. scribit n.
Eusebius in Chronico, anno Armei Aegypti regis primo,
Cath fiKum Trismegisti floruisse. is autem annus ante
Mosis obitum vigesimus eirciter fuit. apparebit autem
ex hisce Hermetis tum Kbellis tum fi-agmentis pia quae-
dam erga Deum phUosophia, fidei dogmatibus ut pluri-
mum consona. apparebit quoque graecas philosophias
omnes, Pythagoream, Platonicam in divinis ac morum
dogmatibus, AristoteKcam autem et Stoicam in physicis,
et medicinae etiam prima prihcipia, et ex his et ex alus

qui perierunt eius Kbris ftiisse desumptas. quamobrem

longe satius et christianis hominibus consultius et utiKus
longe futurum esse, si Hermetis dogmata potius quam
AristoteKca, quae ubique magna scatent impietate, in
schoKs pubKcis et monachorum AristoteK nimixun addi-
ctorum coenobus aKquando legantur. quod ut comodius
queat, KbeUos iuxta materienun
fieri uti diximus sequel-
lam ac seriem in ordinem redegimus.
XX

'Egfiov Tov TQCGfisyiarov

1.
JJoifidrSQrjg pag. 1
'
2. Trgo? Aaxlrimov Aoyoq ita6-oXm6<; 19
3. koyoq icgoq 31
4. TiQot;
Tov iavrov vtov Tdr Xoyoq 6 xQaT^^q i\ (jiovaq. . . . 34
5. nQoq TOJ' iavTOv vlov Tax, oti dcpavtiq 6 &e6<; cfavtQtOTatoc;
iffxiv 41
6. OTi iv fiovm rio O-tm t6 ayaS-ov iaziv, a).Xax6&-i Si ovdafiov. 48
7. oTi ftiyi<TTOv «axov iv ToZg avd-Qmnoiq ^
iifQi toD &iov

dyvmffla 54
8. oTt ovSiv Tmv ovxmv aTioXXinai, aXXd t«5 fiiTa^oXdt; anm-
Xtla? xal <&-avdTovq nXavmfiivoi Xiyovaiv ot dv&-Qmnoi. . 56
9.
n(Qi xal ata&Tiasmq, xat oTt iv fiovtff Toj &im to
roijffstae
xaXov x«t t6 aya&ov iaTiv, aXXax6&-ii Sh ovSafiov. . , 61
10. xXsCq, UQoq Tov vtov aVTOV TctT. 67
11. JVbvs nQoi^ 'EQftijv 85
12. niQl vov xo(voif TtQoi; Toct. . . . ^
99
13. nQoi; Tov vtov Tdx iv oqci, X6yoq an6xQvq)og ntQv naXiyysvi-
aCag xal aiyijq inayysXlaq 114
'YfivoiSta xQvnri] . 124
14. 'AaxXtjnio) iv (pQoviiv ,
. . . . 128
 "Eq^iov i;ov TQiafisyicfTov 1

Hotfidv&Qtjg.

3 Evvoidg (loi tcots ysvofiivrig nEQi tojv ovtcov, xal^ fis- 1

TecoQiG&siatjg fiov rijg diavoiag Gcp6§Qa, xaTaaxs&siawv
T£ T(ov G(Ofi.aTixcov fiov
—-
aiadiqGsuiv ol kv xa&ccTiSQ
6 VTivq) ^s^aQr}fisvot kx xoqov ts zal TQVcpfjg -^ kx xotiov

ocofiuTog .
— 'dSo^a riva VTiSQfisys&ri fiSTQcp aJiSQioQiGTCp
\

TvyxavoVTa '/mXsiv fiov ro ovofia Ual KsyovTa fioi, TL

9 ^ovT^si axovGat xal d-saGaG&ab xal tL voijGag fia&siv

1. TQia/.uylaTOv} In margine superiore paginae primae B haec ad-

dit TgiafieyiaToq iTtsxXrj&ri o Egfiijq ovroq, oti>
e'q)i]aa
t6» ^eov
rgsiq 'exsiv dvvafiuq, ftlav Si ovaCav' ilal Sh avrat al 3vvdf.i£ig'
vovq koyoi; nvsvfia' TgCa avagxa, fiia &i6Tri<;. 3. "EvvoCaq fioC
TtoTB ysvofisvi]q\ „Xenophon naiSiCaq libros ita ordttar 'EvvoCa
nod- Tjfiiv iyevero,
oaai> SrifioxqaTCai xaTeXvd^aav." Casaub. exerc.

in Baron. p. 87. 4. fioxi] sic Patr., fiot reliqui. 5. re] fiov

A edd. et infra omitlunt. || y.a&dneg} maneg Turn. Patr. || iv

om. B. 6. sx xoQov TQoq^iiq V ^" xovq)OV, aiofiaToq Falgentius
1. 14. in Munck. Mylhogr. H aa xal om. A
edd. || r,\ 7/ xal B.

7. post.Ttra Palr. add. ISelv. 8. fiov] fiev A, om. Turn. Flass.

9. tC om. AB. Turn. Fluss. || volliaai. B. || post voijaaq B

Hermetis Trismegisti
Poemander.

VJum aliqnando cogitarem circa entla, et yalde elevata esset mens,

sopitique
mei corporis sensus —
velnti qui somno sunt gravati ex
satietate et Inxuria vel corporis labore, —
visus sum videre quen-
dain permagnum mensura indefinita vocare meum nomen et mihi
dicere: Quid vis audire et inspicere, et quid mente concipiens dis-
1
 2 not.[.i6i,vSqri^. cap. 1.

2 y.al yvctivai,; (li)]f.u hyu), 2i ydg tig £?, 'Eyai ^iiv, (pijaiv,

al(u 6 noi^LdvdQnSf..A^TEnS-^cd'j£tmn£^ o28a dk o

3 ^ovXa y.al aiveifil ooi navraxov. 0i]fAi kyco, Ma&uv 3

dD.co Ta ovva, zal voiJGai T)]V rovzav cfvaiv, y.aX yvoHvat

Tov i)s6v. Tovr\ 'dcp7]V,
cr/.ovaai ^ov?.of.iai. 0}]a\v kfiol

TiccXtv, "Exs va aS oaa ^iXsig fia&eiv, xdyco ae didd^co. 6

4 TovTo slmcjv i]?,Xdy)] rf] Ideq, y.ai ev&eojg ndvra fioi rjvoi- «
y.TO QOTiT] y.ai oqcH diav dogiarov, cpeag
8^ ndvra ysyevi]u,svct
9
7]8i6v Ts y.ai iXaQ^v xai rjQda&)]V l8cov' y.ai fisr oXiyov
axoTog xarcocpsQeg hv fisQSi ysysv7]fievov cpo^eQov rs xai
riv
'

arvyvov, ay.oXiiag jisnsQaafisvov oog slxdaai fxs i8ovTa fxe-

Ta^aXk6fisvov t6 ay.^rog sig vyQdv rtva cpvatv dcpdrcag ts- 12
TaQayfievi]V, xai xaTivov dnoSi^ovaav (hg drco TivQog, xcd
Tiva tj^ov dTioTsXovaaV dvexXdXrjrov yoco8r]. eira ^oi) i^

add. T£ y.aC. 1.
<pj;/ttt]
xai qciijjtd
B. |{ yciQ erasum in-B.
2. Sh om. A edd. 5. tovt] jrwe AB Patr. |{ iqi-i]v\ iaTtv B. {{

(fTialv] xai (prjffiv

B. {{ ifioi] ifii
B Palr. 7. touto] sIc AB
Palr., ovTOs Turn. FIuss. 8. aogtarovj
ygdiperai,' aoQtaxriv
marg. B. 9. rjydad-tjv Velscnius. 11. Trsjrsgao/teVo;'] sic

Vergic. Fluss. Patr. , TtSTtsiga/ievor codd. iajiftQafievov Casaub. ex-

erc. in Baron. p. 79. {( ISovto] ilSoTa A edd. . 11. 12. (.tsTa-

Pa).).6fisvov] ygdtpiTat,' fHTa^aXeiv marg. B. 14. dvixXat.riTOV

om. A. ({ /?o?/
— p. 3, 1, <f WTos uncis incl. Patr.

cere et cognoscere? aio ego: Tu vero qnis es? Ego eqnidem, in-

quit, sum Poemander, mens eius qui dominus est, novi quid velis
et tecum snm nbique. dico ego: Discere volo entia et intelligere
eorum naturam et cognoscere deum. lioc, dixi, andire volo. inquit
mihi ruvsus: Habe mente tua quaecunque vis discere, ego te docebo.
Cnm hoc dixisset mutatus est forma, et illico cuncta mihi aperta
sunt momento, et cerno spectacuium indefinitum, omnia videlicet in
lucem conversa suaviorem et hilarem, et haec videns laetatus sum,
et paulo post tenebrae deorsum latae in parte factae sunt horribi-
oblique terminatae; ut imaginarer me vidente mutari
les et tristes,
tenebras in humidam quandam naturam ineffabiliter turbatam, et fu-
mum reddentem tamquam ab igne, et sonnm quendara resonanlem
 cap. 1. Iloi,[td,v8qri<;.
3

avrijg aGVVccQ&QMg i^STtsfiTieto, cog sixccaai (paviiv (pcorog.

ix Tov (fWTog Tig Xoyog ayiog hTti^ri TJj (pvasi, xal jivq 5
3 axQUTOv i^sTtijdtjOsv kx T^g vyQag (pvascog
avco sig vxpog'

xovtpov §^ rjv xal 6|v, 8QaaTix6v,TS cc(xa' xal 6 ariQ,

iXaq^Qog wv, TjxoXov&ijas t^ TivsvfxuTt, avafialvovTog av-

6 Tov (lixQ'' '^o^ JivQog ano yijg xal vdaTog, «g Soxsiv xqs-
avTOV avTOV. §k xai vdcoQ 'ifisvs xa&
^ f.iaa&ai, an,' yrj
iavTcc avfi(isfiiyii,sva, cwg ftV "dscoQsca&at ccTio tov vSaTog
9 xivovfisva 8h fiv 8ca tov kmcpsQOfxsvov TtvsvfcaTixov Xoyov
sig axoiqv.
'0 §s HoiiidvbQyig ifioL, 'JEvorjaag, (priai, tyiv &sav 6
12 TavTTjv oTi xai ^ovXsTac^ Kcci yvcoaofiai, s(pr}V kydo. To
(pcog kxscvo, vovg 6 aog &s6g, 6 tiqo (pv-
'i(pri, iyco sific

axoTOvg (pavsiarjg' 6 8i ix voog cpto-

ascog VYQCcg TJjg ix

i^TEivog Xoyog, vcog &sov.

TL ovv; tfrjfxL Ovtco yvco&c
t6 kv aoc pXsTiov xai axovov, "koyog xvQiov, 6 8i vovg

naTriQ &s6g' ov yccQ SiiaTavTac ad akhtik^av 'ivcoatg ytxQ

1. diTvrdQ&-Qfoq i^sTifffjtiTo ova. A. 2. tou] dJ AB Tnrn.

FIuss. II Tiq\ xi B Turn. Fluss. om. A. 3. Hsn^riSriaiv om. A.
4. itovq>ov dl om. A. 6. vSaxoii\ 'Eg/,i^q 6 rqiaf.ciyiaToq o§a
TQidSa, iiv JJoifiuvSQTiq Selxvvaiv, marg. B. 7. an] in Patr.
10. £iq dxoriv om. Patr. 12. yvuao/iail tfliTti, marg. B. 13. tl(ii\
slc Patr. om.
reliqui. 17. y^Q P"^' ^" *"°' Ps'*".

indicibilem, Ingubrem. inde tox ex ipsa inarticolata eiuittebatar, nt

suspicarer vocem esse lucis. ex lace Tero Terbam quoddam sanctum
conscendit ipsam naturam, et ignis sincerns exiliit ex humida natnra
sursum in sublime. leTis autem erat et acutus atqne efGcax. et aer,
et ipse lcTis, secutus est spiritnm ascendentem usque ad ignem a
terra et aqua, nt Tideretgr ab ipso suspendi. terra Tero et aqua
remanserunt in se commista, ut non cernerentur ab aqua. moTcban-
, turque ob illatum spirituale Terbum ad auditum.
Tunc Poemander ad me: Inteliexistine boc spectacnlum quid
sibi Telit? Et cognoscam, inqnam ego. Lux illa, inquit, ego sum

mcns, tuus deus, qui est ante humidam naturara, quae ex tenebris
apparuit. illnd Tero ex mente lucidnm Tcrbnm, filius dei. Quid
ergo? inquam. Sic nosce. qnod in te Tidet et audit Terbum est do-
1*
 4 IIoijt{avJgij;. cap. 1.

Tovzuiv kGTiv fj t^corj. Evxccqigtm aot, 'dcptjv hyw. L^AAa

dri v6u To (fcoq, y.al yvcdQi^e tovto, rptiGiV.
7 Kal elTicov TavTcc iTii nXsiova XQOvov avTWTtrjae .

^ioi,
3

ojGts fie TQtfieiv avzov ti]v l§£av. avavavaavzog dh

d-ecoQw kv T(3 voi f.iov to cpcog h' §vvcxf.i£aiv avaQi&f.ii^-
Toig ov, y.al y.oafiov ccTieQcoQiaTOV yeyevijfievov, y.al neQi- 6

ay^ea&ai t6 tivq §vvcxfiet fieyiaTrj, xal azaavv ka%7]y.evai m

y.QaTQVfievov. Tavza de iyca ^ievorj&j^v oqoSv §ia tov tov
9
IIoificxv§QOV Xoyov.
8 '£ig §e i)v hv iznlrj^ei cpi]al ticxXlv ifioi, JEJ§£g hv t^
va t6 ccQy^eTVTiov ei§og t6 nQOVTiccQ^ov Trjg ccQ^ijg ans-
QcxVTOV. Tavxa 6 Uotficcv^Qyjg hfioi. Ta ovv, kyco cfrjfii,
12

GTOi^eta TJjg cpvaeiog nodev vneaTi]; UccXiv hy.etvog

7iQ6g TccvTcc, 'Etc ^ov?.i]g d-eov, rjTig JM^ovaa t6v Ao-

yov, y.al l§ovGa tov xa?,6v y.oafiov,- ifiifii]aaTo, y.0G-i5

fionoirid-elaa §ia toov iavTrjg aToiy^eioiV xal yevvrifid-

9 TViV ipvy^wv. 6 §e vovg 6 ^eog ccQQev6&r]lvg cov, fw?}

2. fTjfflvJ sic B, otn. reliqui. 3. y.<xl slnuv] ilnovToq A Turn.

FIuss. Palr. II avTOJJiijff^ /iotj avTbmTjadfisd-a Patr. 4. aars
f(S
ora. A. 6. yayEvrj/iivOJ'] orTwg Palr. 8. di Jrt iyw A. \\

dioc. ora. Patr. 10. »/>'

om. A edd. ,
et
post ixjiX^^^ei add. /xov
ovToq. 11. TtgovTtdgxov] sic Pair. 7r§oa§;^ov reliqui. 17. -ipv-

XU)i<\ ifiiXwv
FIuss.

mini, mens vero deus pater; non enim distant a se invicem; unio
enim liorum est vita. Gratias tibi ago, inqnam ego. Sed mente,
et cognosce
inquit, concipe lucem, ipsam.
Sic elFatus diu ex adverso me fixus aspexit, ita ut tremerem
eius formam. abnaente aulem eo conspicio in mente mea lucem in
viribus innumeris esse, et mundum indefinitnm elfectnm, et cobiberi

ignem maxima, et statum esse adeptum coactum. haec ego com-

vi

prehendi videns ob Poemandri verbum.

Itaque cum in stupore essem, ait ad me rursus: Vidistin' in
mente arcbetypam formam, quae ante principiima est principii inter-
minati? haec Poemander mihi. inquam ego: Elementa naturae uude
sunt constituta? rursus ille ad haec: Ex voluntate dei, quae acci-
piens verbum et videns pulchrum mundum, imitata est mundum ef-
ficiens per eius elementa et germina animariim. mens vero deus mas-
 eap. 1.
IloifiavdQTiq. 5

xal (pcSg vjiccQ%(ov, aszexvtias ,

"koyco 'irsQOV vovv dij-

fiiovQyov, og ^edg rov nvQog xal nvevfiarog oiv iSy}{iiovQ-

3 yriae dioixrirdg rivag inrd, hv xvxloig neQikxovrag rov
ala&i^rov xoofiov. xal rj Sioixriatg avrcov eifxaQfiivi] xa~
?^,scrai,

6 'ETi^Sfjaey ev&vg hx rCiv xaroocpeQcov aroiy^eiu)v 6 rov 10

l^ -d-eov Koyog slg ro xa&aQov rijg cpvaecog Srjfiiovoyiifia,
xal ijvcod^rj r<p SrjfiiovQy^ V(S' Ofioovaiog yaQ -ijv. xal
9 xarsXeicp&ij rd d?i.oya rd xaracpsQi] rijg cpvaeiog aroL%eta,

cbg elvai vXrjv fx6vi]V. 6 §k SrifuovQyog vovg avv r^ ?-6ycp, 1 1

6 TieQdxcov rovg xvxXovg xcd dtvdov Qoi^cp, sarQexpe rd

12 iavrov drjfiiovQyrifiara , xal sllaas arQicpea&at djt' dQxijg

doQiarov slg dneQavrov rilog. aQxerai yaQ dsl ov Xr^ysi.

}} dh rovrcav nsQicpoQa, xa&cog &i?^si 6 voijg, kx rcov xa-

15 rcocpsQwv avotxeicov ^coa rjveyxev dlpya' 6v yaQ hnstxs

TOj/ Xoyov di]Q §e nereivd ijveyxs, xai ro vdcaQ vijxrd'

diaxsxcoQiarai di dn dlXriXoov •^ rs yrj xal rovScoQ, xa-

J. vTtaQxiov om. A, || X6yoi\ Xoyov B. 3. lirTa Ttva? A.

4. ala&iixMOv A. 6. post aroixsioiv libri addunt ToiJ &iov, cx-
punxit Tied. Patr. .^
9. y.ave?.ii<ji&i} 11. mQti;((ov\ sic AB,

TcsQiiaxmv edd. 13. a£i]vip Patf. oni. reliqui. 14. &iXii\

•Ti&ikiiaiv S..
\\
iTiiY.al Ix Turn. Fiuss.

femina existens, vita et lux cum sit, partariit verbo aliam mentem
opi&cem, quae deus ignis et spiritus existens effecit rectores quos-
dam septem, in circulis continentes sensibilem mundum. et regimen
illorum fatum vocatur.
Exiliit statim ex dcorsum latis elementis dei verbum in purum
naturae opificiam, et unitnm est opifici menti; consubstantialis enim
erat. et relicta snnt ratione carentia deorsnm lata naturae elementa,

ut essent materia tantum. mens vero opifex simul cum verbo,

complectens circulos etversans impetu, revolvit sua opificia, permi-
sitque ut revolverentur a principip indefinito in interminatum finem.
incipiunt enim semper ubi desinurit. borum vero circulatio, prout
vult mens, ex deorsum Jatis elementis animalia protnlit irrationalia;
neque enim praebuit rationem; aer vero volatilia tulit,
aqua vero
natantia; ct segregata sunt ab se invicem terra et aqna, prout vo-
 6 HoifidvSqrii;. cap. 1.

&<jiQ ij&kXijaBV 6 vovg, xal ^ yij i^ijvsyxsv aTt' avtTJg a

ei^fi t,(aa TSTQaTCoSa, iQTCSTa, &7]Qia ayQia xai rjfiSQa.

12 '0 dh jidvTcov TiaTTiQ 6 vovg, oov ^w?) xal cpcag, ans- 3

'
y.vijosv av&QCOTiov iavTco laov, ov rjQdad-rj (og iSiov toxov
TiSQLXaXlrig yaQ rjv, ttjV rov naTpog slxova 'i]((a]L ovTcag

yaQ xal 6 &s6g rjQaa&T] njg Idiag fiOQtpijg, xal avTy 6

13 naQsScoxs ra iavTOV ndvTa 8r}(jiiovQyiquaTa. xaTavo^aag M

ds rifv Tov Srifii.ovQyov XTiaiv iv rcp naTQi, rj^ovhj&t]
xal avTog Si]fiiovQys2v. xal d7is%a)Qia&7] dno rov naTQog, 9

ysvof^svog hv rrj diifiiovQyixy acpaiQCi' ^wv rriv Tidaav

k^ovaiav xarsvoj^as rwv dSsXcpcov rd SrjfiiovQyijfiaTa. oi

Ss r}Qda&t]aav avrov' ^xaarog Sh fisrsSiSov rrjg iSiag 12

rd^scog. xal Xarafia&cov rtjv rovrcav ovaiav, xai fisraXa-

^cov rijg avTcav cpvascog rj^ovXrj&ij dvaQQij^at rriv nsQi-

cpsQSiav Tcav xvxXcav, xal ro XQdrog rov imxstfiivov knl 15
rov nvQog xaranov^aai.
1. ^ y^] sic Patr. om. rellquii' 3. y.al (pug} yQcupitat' Kulqiv-
ffiq laarg. B. -4. llaov] Oftotov Patr. || tiqaa&Tiv A. 5. t/v]

sic Patr. om. reliqui. 6. auTfl]] sic Patr. avxm B, om. reliqui.
8. KTTqai.v AB. 11 naxqCl navtl Patr. 9. anrfj^wp/ff^i;] sic Patr-

ffvvs/^uqiid-ri reliqui.
10. I^ft)i/| i^ wv AB. 11. xatsvoriffa]
sic Patr., y.atevoTiffs xal B, xatfivoijffaiTeYiqni. \\
tmv aSclqiiav]
Tov aSiXqiov AB, twv inTa Patr. ,-12. ixaatoq] Ixdtiqoq
marg. B. 14. avtmv] iavTfav A 'Turn. Patr. 16, tgii om. A. ||

xaTavoiiffat A Turn. Patr.

luit ipsamens, et terra produxit a se gnae habebat animalia qiia-
drupeda, serpentia, bestias feras ac cicures.
Omnium vero pater mens, cnm esset vita et lux, procreavit ho-
minem sibi similem, quem adamavit nt proprinm partum ; perpulchei'
enim erat, patris imaginem habens. revera enim etiam deus dilexit
propriam formara, eiqne tradidit omnia sua opificia. cumque mente
comprehendisset opificis facturam in patre, voluit et ipse condere.
et segregatns est a patre, relictus in opificiali sphaera. habens vero
omnem potestatem consideravit fratrum opificia. ipsi vero eum di-

lexernnt, et singnli participem sui ordinis fecerunt. cumque intel-

lexisset horum essentiam, et
particeps factus esset eorum naturae,
voluit perrumpere circumferentiam circulorum, et potentiam eius

qui igai insidet superare.

 cap. 1. IJatfidvSQijg.
7

Kal
6 roSv &vi}T(ov tov xocfiov ^cocov aai roov aXo- 14
ycov 'dxcov naaav h^ovaiav dia rijg aQfxovtaQ TcaQ^y.vx\)tv,
3 avaQQiq^ag ro XQCCTog roiv xvxXoov, xal H§si^£ rfj xarco-

cpSQU cpvasv rrjv xaXriv rov S-eov fioQcpi^v. rjv iSovcTa axo-
QBarov xcclXog- xal Tiaaav kveoyeiav Iv iavry sxovGav roov
6 iTira dioixijroQoov , rijv re jxoQcpriv rov d-eov, ifxeiSiaaev

'dQoori, ri]g iiaVUarijg fiOQcprjg rov av&QooTiov ro etdog

are
iv rcp vdarv Idovaa, xa\ ro axiaCfia im rijg yijg. 6 §e
9 l§oov ttJv oftoiav avrcS fioQcpriv, kv iavra ovaav, iv r(p

v§ari, icpiXrjae xal ^^ovXij&r] avTfj avvotxeiv afia §i rfi

^ovXi} iyivero iviQysia, xal ixvrjae ri]v aXoyov ftoQcpijv.

15
12 V §^ cpvaig Xa^ovaci rov iQcafievov 7Z£Qtm2.cxxjj oXt] xal
ifiiyrjaav iQcofievoi yccQ rjcav. xal §ta rovro naQa atccvra
'

ra ijtl yijg ^ooa §tn7Mvg iariv 6 av&QooTtog , dvrjrbg fisv

15 §ia ro aoofia, a&ccvccrog §i §ta rov o vaioo§r] av&Qoonov. •

1. 6 Tov rmv AB. et otn. xnv ante xdffftov. |1

xal xoiv aXo-
ymv i,(aoJV AB. 3. xmv Jtwiwvj slc Patr. otn. reliqui. 3.4. tijv

xarfoqiiQti qtvaiv AB. 4. ^i"] sic A Patr., ^tj.s B, ov reliqui. ||

idovaa\ Wwv Verglc. Patr. 5. I«iirj}] sic Patr. iavtm reliqui. ([

f/ovffavj sic Patr. f/oVTa B, exovra A, t^^ov reliqul. 6. IrtTce]

sic Patr. om. reliqui. 7. aT«] t5? ars AB Patr. 9. oiiaav, xal
iv B. 10. avrij] sic Patr. avTov B, avrw reliqui. ||
avvoi-
xiiv^ sic Patr., oixilv reliqui. 11. iy.vtiae] sic Vcrgic. Patr., mxijas

reliqui.

Qaiqne mortaliain mnndi animaliam et irrationaliam omnem

potestatem habuerat, per barmoniam emersit, irrampens potentiam
circalorum, et ostendit debrsamlatae naturae pulcbram dei imagi-
nem. quam cum conspexisset insatiabilem pnlcbritadinem et omnem
efficaciam in se babentem septem rectorum, et imaginem dei, snb-
risit prae amore,
ntpote pulcherrimae imaginis hominis formam quasi
in aqua ^ddisset, umbram Tcro in terra. ille vero Tidens similem
sibi imaginem in se
ipso existentem, in aqua, dilexit et roluit ei
cobabitare.effectus e vestigio secutus est voluntatem, formamque
carentem ratione progenuit. natara vero suscipiens amatum circnm-
plexa ei est tota et commisti sant. sese enim amabant. et ob id
praeter omnia terrena animalia duplex est homo, mortalis quidem
 8 Zloi^ctvtf^ijq. cap. 1,
•

dd-dvaroq yag cov '/.al TcdvTWV Ti)v k^oVGiav 'd^cov,^ rd

&V7iTd JidaxEi VTCOXsifiava zij sl[x.aQf4,i.Vi]. vjtSQavbi ovv
(av rrjg aQfzoviag, ivaQf.i6viog yiyovs SovXog. dQQSVO&rj- 3

?^vg dh &»V, i^ dQQSvo&iqXsog av narQog, xal dvTivog ako

dvTivov XQarscTai.
lo liai jttera ravTa vovg 6 Kal avzog yaQ iQco rov 6
ifjiog,

Koyov. '0 §s JIocfAavSQtjg sctis, Tovto korc ro xsnQVfifis-

vov fivarriQcov [^sxQt rijaSs njg rjfiSQag. rj ydQ cpvaig hnc-
ficyslaa ra dv&QcoTia rivsyy.s rt &avf4,a d-avfiaatcorarov. 9
'd%ovrog yaQ avrov rrjg dQfioviag ruv iTird ri)v cpvatv,
oii 'dq)i]V aoi, ka nvQog aal nvsvfiarog, ovx dvifisvsv r}

(pvatg, dlX sv&vg dTtsxvijasv iTtrd dv&QcoTiovg , in^Qog rdg 12

fpvastg rcov ijtrd Stotxi^roQcov aQQSVodijXsag xal fisraQ-

aiovg.
• Kai fisrd ravra, ^Sl
UoifxdvSQr], slg fisydl.riv vvv 15

im&vfiiav i]X&ov, xai no&a dxovaat. fii) 'dxTQSxs. Kai

6 UotfidvSQijg siTtsv, 'AlXd aicana' ovjtoj yaQ aot dvij-
TtXmaa rov nQuirov Koyov. 'ISov atconco, 'icprjV hyco. 18
1. tx(i>v\ fyfii Patr. 11 xa\ ra, dh Patr. 2. &vtp:iav B, yivrivd
Vdrgic. II ndffxsiv A. || vn:oy.E(f.itvoq Casaub. exerc. in Baron.

p. 80. aQQsvorelvog A, dQQsi'o&-t'iXvog edd. ||

4. £v om A.
Ifiogl w vovg i/ioq Fluss.
6. vovg 6 11. jri;§6?] sic Palr., iraTgoe

reliqui. 13. dqQivonXsCaq A, aQQEVo&^^lvag Turn. 15. JJoi-

[.idvdQ-ijq B, et in margine ttprjv iyco. \\ yaQ post fiiydXTiV add. edd.

17. 18. rcv^7i).m(Ta\ sic B Patr. , dvenXfjQoicra reliqui. || iyai] o

corpore, immortalis vero oL subslanlialem hominem. nam cum im-

mortalis sit et omniam potestatem habeat, mortalia tamen patilur
subiecta fato. et cum sit harmonia superior, iiarmonicus fuit serFus.
et cum sit masfemina ex marifemina patre, et insomnis ab insomni
dominatur.
Et post liaec mens mea: Nam et ipse amo sermonem. Poeman-
der vero dixit: Hoc est arcanum mysterium usque ad hanc diem.
natura enim commista homini, protulit qnoddam miraculum admira-
bxlissimum. habens enim ipse harmoniae seplem rectorum naturana,

quam dixi tibi, ex igne et spiritu, non mansit natura, sed illico pe-
perit seplem homines, ad naturam septem rectorum marifeminas et
sublimes. et post haec: O
Poemander, iu maguum desiderium veni.
 capt 1. IJoifidvdgri^;.
9

'EyivBTO ovv, ug 'dq)rjv, tmv inTa tovtcov rj yiveaig 17

Toiwds TQoaz^p. &i]?,vx6v yaQ b ai^Q, xal v8(oq dxsvTixov.
^ t6 di iy. TiVQog niTieiQov, iy. di al&ioog t6 jtvsvfxa 'sXa^s.
xal i^ijvsyxEV t) cpvaig
Ta awfiaTa jiQ^g t6 elSog tov av-
&Q(a7iov. b §h av&QWTtog ix ^ooTJg xal (ponog iyiveTO slg
6
xpv/riv xat vovv, ia fiev ^boiig elg ipvxy]V, ia §i (fcoTog elg
vovv. xal 'sfieivev ovt(o tov ala&ijTOv
to. iKxvTa f.iiXrj

xoafiov fjdxQ^ TCBQioSov Tikovg aQ^oov xal yevuiv. ccicove 18

9 ^^oiTt^v ov no&elg loyov axovaai. Tijg
neQiodov 7ie7iXri~
QtotiivTjg iXv&ri b 7ic(VT(av avvdeafiog ix ^ovXrjg &eov.
TtciVTa yaQ Ta ^ooa aQQevo&r]Xea oVTa SiekveTO afia t^
xal iyiveTO tcc §h
12 avdQcoTTcp, Ttx fiiv aQQSvixa iv fiiQet

&T]lvxcx bfioicog. b §e d-eog evd-vg elnev ayicp Xoyq), av-

Si (jci/fftv marg. B. I. uq tfTjv eras. B. 2. &7iKvx6v ydg

6 ktjq] slc Patr. &7iXvxri '/1] tjv reliqui. 3. at&iQog\ aigoq
Fluss. 6. 7. ttq ante xpvjctiv ct ante vovv om. A. Tum. Patr.
7. ftiXTJl slc Patr., om. rellqui, 8. agx^v xal '/tvojv^ sic Patr.
KO%<av ysvav A, xal aQx^'' y^vmv B. 9. ov om. Patr. || Aoyovj
Xoyov Patr. H. dgQsv6S~t]).v A Turn. Pluss. Patr. 13. 6 di
&(6q ivd-vq^ quod sequltur schollon seorslra edltum est e codice
nostro B a V. Cl. Bolssonade in libro cul tltulus: Mlchael Psellus
de operatlone daeraonum. Norlmbergae 1838. 8. p. 153, 154. Tov

'/oriq ovToq TJj &ila '/Qaq.rj ov naQig/aq (aftir-

WiXXov. EoixiV
}.rjxivai' o5-£>' ix twutij? oQfKOfcsvoq t^ xoafioTtotla imxitQih firjdk

avTaq oxvmv rdq fiuaaixdq Xi^iiq ipddq ivCoTi dva'/Qdq>iiv. ''Ilq

et cupio andire. ne excurras. et Poemander dixit: Sed sile, non

enim adhuc libi explicavi
primnm sermonem. Ecce sileo, dixi ego.
Facta igitur, ut dixi, septem horum genilura tali modo. femineus
enim erat aer, aqua salax. ex igne maturitatem, ex aethere vero spi-
ritum accepit. et protulit natura corpora ad formam hominis. homo
vero ex vlta et luce factus est in animam et mentem, ex vita qui-
dem in animam, ex luce vero in mentem. et remanserunt ita omnia
membra sensibilis mundi usque ad finem circuitus principiornm et
generum. audi tandem quem cupis sermonem audire. completa pe-
riodo solutum est universorum vinculum ex consilio dei. omnia
uamque animalia cnm sint marifemina, solvebantur simul cum homine.
10 IIotfidvSQTig. cap. 1.

idMij^£ hv av^7]aet xal nKi^&vvsa&e iv nX-^d^u, navta

ra 'ATia(iaTa y.ai
SrifiiovQyTqfiaTa' xal avayvwQiadTb) 6

y.al nco
Jtqoxtifjiivov xovxo grirov oXov' to yag stnEv 6 -S-eo?'
avidvsa&-s xal nXri&vvBa&B aacpoiq
ix t^^s fiaadvy.^^q
xoafio-
TCoUaq iaxlv. Ov ff^v ivefiHva navriXug r^ anXoTrixi, y.al aaqiti-
vsla y.al tw sv&sl y.al elXixgtvil xal oAwq 3-eosidsi rrjq yQaq^tjq,
ai.X eiq t6 etm&oq VTitQQVij naO-oq lolq xwv 'EXXtivuv aocpoZq,
ilq d).XijyoQ(aq xal Tikdvaq xal xfQaxalaq ix rrjq ev&sCaq oSov
xal anXavovq ixxQanelq i; vno rov TIoifiavSQov avveXaO-iiq
(avveXaad-elq rectius Boiss.). Ovx dStjXov Sh oaxiq ijv 6 xiov 'EX-
X.riviav HoifidvSQriq. '0 xal nag rjftZv y.oafioxQaxuQ ovofiat,6fievoq
71 („Basilius scilicet laudatus
xiav ixelvov xiq' xXtnxrjq ydg, (prjaiv
in SlepLani Thesauro sub ixq)eQOfiv&-m." Boiss.), o SidvoXoq {Std-
poXoq Boiss.) xal ixqiegofivd-el xd rifiexega, ovx tva ol ixelvov
fieraftd&foat xijv evas^eiav (^dai^eiav Boiss. ) dX'^ tva rolq rriq

aXrjS-eiaq grifiaat y.al votjfiaaiv xrjv iavrmv Svaas^etav iittxgmaav-

xeq xal fioQqtmaavxeq nt&avmxe'gav igydamvxat xal xoHq noXXolq

tvnagdSEy.xov. Ov ydg aXr}&svei' HXdxmv xdq ix xmv ^ag^dgmv

qirjfiaq naqaXafjtpdvovxaq xdXXtov antgydaaad-at xovq "EXXrjvaq
Xtymv, 7iatSel(f xgmfiivovq xat fiavxeCatq ix jleXqimv. jdXrjO-tvovat
Sk fidXX.ov ot Xiyovxeq, axaXaCno)gov elvai nagu xolq "EXXrjat xrjq
a7.rid-eCaq rrjv tJixriatv, fidXtaxa Sh iv rij negl xov &eCov Soijj
nXavda&at uvxovq. Eial Sh 6l Tai/Ta Xiyovxeq ov^ '^fttztgot,
aXXd xmv 'EXXrjrmv ol Soxtfimxegot. Eixtq ivrervxrjy.E xal olq fyga-

tpsv b IIogq)vgtoq ngoq avapaCvovra ( „ rescribendum videtur ngoq

Ave^m rov jiiyvnrtov" Boiss. adnuente Hasio.) tov Alyvnrtov,

Ttag ixeCvov Xotnov intXrirm („Scripsi int^Qnxmv, sed et intt^rirm

possit erui e codicis compendio." Boiss.) fia&elv xrjv dX^jq&etav,
inetSrj nagd xmv 'EXXrjvmv insyvmv' el fikv ovv xal dXXo ^dg^a-
Qov ysvoq rov Srjfiiovgyov xai ^aaiXsa rovSe Sh navroq {xovSe
xov navxoq Boiss.) naxgtmSet So^ij xat vofiotq i&grjaxevev , elnitv
ovx txi»' oTt Sh rj xmv 'E^gaCmv d-eoai^eia negtp6rjroq rjv avd
Tidaav xfjv olxovfiivrjv , oxt xal ^ vofio&taia avxmv dgxaioxiga
^v xat 'Egfiov rovxov, xal eixtq aA^oi; nag noX-
EXXrjat aoq)6q,
XoTq anoSiSttxxai. marg. B. 2. 6 om. A.

et facta sunt
partim mascula et parlim feminea simUiter. deus vero
statim dixit sancto verbo: Grescite incremento, et multiplicamini
multitudine, omnia cbndila et opificia. et recognoscat, qui mente est
 cap. 1. not[idvSQ7ig. II

'ivvovg iavTOV ovra a&dvarov xal tov atTiov tov ^avd-

Tov ^QioTa aco/^aTog, xal ndvTa rd ovtu.
3 TovTo al^tovTog t] nQOVOia §id Trjg elfxapfihr^g xal 19
dgfxoviag Tag fii^scg hTcoiriaaTO xal Tag yaviaecg xaTiaTfjae.
xal Inkrid^vvd-ri y.uTa yavog Ta jidvTa. xat 6 dvayvcoQiaag
6 iavTov kJ.iqhj&ev elg t6 neQcovacov dya&ov, 6 §k dyanri-
aag t6 kx nXdvrjg 'dQcoTog acofia, ovTog fxivei kv tc^ axo-
ret nlavcofievog, aca&rjTag nda^cov rd tov d-avaTQV. Tl 20
9 ToaovTov dfiaQTdvovacv, 'dcprjv iyd, ol dyvoovvTsg, 'cva

aTeQri&biac rrjg d&avaaiag; "JEoacag, tpriaiv, w ovTog, fxri

necpQOVTCKivac cov ijxovaag. oiix '^(f-rjv aoc voeZv; Nocj, 'icpriv,
12 'Aoc ficfiviqaxofxac ev^^aQcarco dhdfia aoi. Elivoriaag, (priaiv,
eine fioc, -dcd rc d^coi elac tov &avdTOV oi iv T<3
&avdT(p
oVTeg. "Otc nQOXariQxaTac, cprifjci,
rov ocxecov acofiaTog to
15 aTvyvov axoTog, i^ ov rj vyQd cpvacg, i^ rig to aoofia

1. o Fvvpvs] avos (i. e.

civd-qbiTioi;)
B. 2. au^axoi\ sic Palr.
om. reliqui. 3. xovxo om. Patr. 8. t/] xal xl B. 10. q^niatv
oin. A Turn. Fluss. || (.iri\
xov ftii
A Turn. FIuss. 11. yftjv alterum]
Si Patr. om. A Turn. Fluss. 12. aoC] sic Patr. om. reliqui. ti\

xal si B. II q)rialv om.ATurn. Fluss. 14. itqoxaxijCixai Fluss. ||

cprijxl
om. Patr. 15. 175] sic Patr. ov reliqui.

praeditus se ipsnm immortalem,

et caussam mortis amorem corporis,
et omnia cntia.
Hoc cum dixisset, proridentia per fatnm et harmoniam mistiones
efTecit et generationes constituit. et multiplicata sunt in sno genere
omnia. et qui recognovit se ipsnm venit in snperafiluens bonum,

qui vero amavit per amoris errorem corpus, is manet in tenebris

errans, sensibiliter patiens ea qnae sunt mortis. Quid tantum er-
rant, dixi ego, ignari, ut priventur immortalitate? Videris, inquit, o
tu, sollicitns non fnisse eorum quae audisti. nonne dixi tibi ut in-

telligas? Intelligo, inqnam, et recordor; et simnl gratias ago tibi.

Si percepisti,.inquit, dic mihi, cnr digni sunt morte qui in morte

snnt? Quoniam anteit proprinm corpns lugnbris umbra, ex qna est
 12 IIotfiavdQtjq. cap. 1.

avviGTTjiiev hv ra aio&riT^ xoGficp, k^ ov d-dvavog ccq-

devETCfi.

21 'EvoijGag oQ&tog, w ovvog. aava ri §& 6 hvvoriOag 3

iavTOV elg &e6v xcaqeT,, oTieQ Hcfi]
6 tov tQ-sov Aoj/og;
0}]jiu hyu) OTL 'Ex q^coTog xal ^corjg avveaTtinev b TiaTYjQ
rctJv oXciov, k^ ov yeyovev 6 av&QcoTiog. JEvcpijuei, kaXciJv, 6

cpi]oi, cpcJog
y.al ^wi] iartv 6 &edg y.al 6 TtatriQ, h^ ov
iyevero 6 av&QcoTtog. kav ovv iicz&rjg aeavvov t/. ^coijg
y.al cpcoTog ovTa, y.al oti kx tovtcov Tvyxdveig , elg 9

t^coriv Ttcxhv xc^QVGeig. ravTa 6 HoificxvSQi^g emev. 'AXX' ,

'evi, 'ecpi]v kyco, elne fxoi, Ticog slg ^corjv ^coQriaca, co vovg;
'Efiog cprjaiv 6 &e6g, '0 'dvvovg dv&QcoTiog dvayvcoQtadvco 12
eavTov. Ov ndvTeg, cpijfii,
ovv dv&Qco7toi vovv e/ov-
22 Gi-v; Evcpi^ftet,
co ovTog, TOiavva kakcov. naQayivofiai av~
Tog kyca 6 vovg Toig oaioig xal dya&olg y.ai
na&aQolg 15

I. 2. aQSixai Palr. 3. 4. 6 ivvoijaaz iavrov^ slc Patr. ivo^^ffaq

ffavrov codd. 4. i9-£0)'] sic Patr. iavrbv A, avvo reliqui.
|| ;^(wp£t]

y_o}Qisl
A. (I i^iy]
sic Patr. fx.it reliqui. 6. tvtpiifitii XaXmv, qiriai\
sic B, tv qirial J.aXmv A Turn. Fluss. 7. om. Patr. 8. iav-
rov codd. 9. y.al oxi — Tj/y^^aJ^Ets om.
qoijff^

10. %o)QTiai]g B.
Patr.
II. iq.tjv iym om. A Patr., et ponunt infra iposl %u)Q^aa. 12. i/ioq
crasum B. 14. tvq:7]/.iti\
sic B, tvq}i]fii. Patr., tv qrjai rellqui. ||

ToiavTct om. A Patr. 14. IS.auTo?] sic B, yaQ Patr., om. reliqui.
15. off^ote] idloiq Vergic. Fluss.

Lnmida natura, ex qua corpus est constitulum in sensibili mundo,

ex quo mors derivatur.
Percepisti recte, o tu. sed quonam modo qui se ipsam intellexit,
in deum transit, quod quidem dixit dei verbum? dico ego: Quoniam
ex luce et vita constat pater universorum, ex quo nalus est homo.
Bona verba, inqnit, lux et vita est deus et pater, ex quo natus est
homo. si ergo didiceris te ipsum ex vita et luce constitutum, quod-

que ex bis constes, in vitam rursus transibis. haec Poemander dixit.

Sed adhuc, inquam, dic mihi, quomodo in vitam transibo, o mens?
Meus dicit deus: mente praeditus homo agnoscat se ipsum. Nonne
omnesj inquam, homines mentem habent? Bona verba, inquit, dicas,
 cap I .
JJot/iKvSQijq.
13

acel kXeijfioGi, roig evG£^c5g ^iovot, xal ri Ttaqovaia (lov

yivetai ^oiq&eia, y.al ev&vg ra ndvza yvcoQi^ovai y.al

3 rov jiaxeQa iXdaxovrai

dyam]rixwg, evxaQiarov- y.al

aiv evXoyovvveg xal vfivovat rerayfxevot TtQog avvov rfj

aTOQyrj' xat tiqo rov TiaQaSovvat ro atofxa iSi(p &a-
6 vdra fivadrrovrat rdg aia&ijaeig eiSoreg avxcov rd hveQ-

yijfAara' fxdXXov Sh ovz idaoo avrog 6 vovg ra jiQoaTii-

nrovra iveQyijfiara rov aoofiatog hxrelea&ijvaf jivXooQog
9 yaQ cov dnoxXeiaoj rdg eiaoSovg roov y.a'/icov y.ai aia'/Qoov

kveQyijfidrcov rdg iv&vfiijaetg hxxoTircov. ro2g Sh dvoiqrotg 23

'xal xa'xoig 'xai TiovrjQolg xai cp&oveQoig xai 7iXeove'/.raig
12 'xai q)ovevat y.ai dae^eai aioQQoo&iv eifzi,r(p rtficoQw h'/.xco-

Qijaag Saifiovt, oartg rrjv d^vri]ra rov nvQog TiQoa^dX^MV

&ocoaxei avrovg aia&Tjrtxoog, xaifid?<,Xov ini rdg dvofxiag

15 avrovg onXi^et, i vn. TWM at fzei^oyog riuioQtag' xai ov

naverat hn' oQe^eig dnXirovg rrv hm&vfxiav avrcov 'xtvcov

I. ivaffiojg piovai] ivatfiovat, AB. 2. ^lyvsTai A. 4. {\m'ovat\

sic A Patr., VftvovvTsq reliqui. || TST(xy/.i£i'Ot\ sic Palr. TfTayuivtoq
reliqul. 6. fivaoiTTOVTsq A, /tovadaaovTiq Patr. 9. yctg}
sic B, om. reliqtil. 14. et 15. avrov (bis) et Tf/i] A Turn.
Patr. 16. cinXsrovi;^ d'ifysLQO)v marg.
B. tjji']
r.al
{| tijv B. ||

avruv y.ivm'] sic B, i'xo>v

A Turn. Patr , avixt^v Fluss.

o tu. advenio ego mens piis el bonis et puris et misericordibus,

qu! oihninQ religiose vivunt. et praesentia mea fit auxilium, et illico

cuncta cognoscunt et patrem deprecantur amanler, et gratias agunt
benedicentes et hymnos ipsi ordine prae amore canunt; et antequam
tradant corpus propriae morti, odio habent sensus, cognoscentes ipso-
rum opera; sed potius non sinam ego mens opera quae corpori
accidunt ad finem deduci; ianitor ego claudam ingressus malorum
et turpium operum, cogitationes rescindens. stnltis vero et malis et

pravis et invidis et quaestuosis et occisoribus et impiis longe absnm,

vindici eos tradens daemoni, qui acumen ignis adhibens ferit eos

sensibiliter, et magis ad scelera cos praeparat, ut consequantnr -ma-

iorem poenam. et non cessat, quin ad inexplebiles cnpidines desi-
,/

14 JJoi,[.iavSqriq. cap. I.

axoQEOTwg dog hv GXOTOfia^ic^' y.al ovTCO ^aGavi^u, xai

hn avTovg tivq hm nluov av^cxvst.
24 £v fis TidvTtt, scpip , <hg k/3ovX6fir]V, i§i§a^ag, (o 3

vovg. 'hi §s fioi slnh tisqI Trjg avoSov rrjg yivofisvi]g.

IlQog ravTa 6 IIoifidv§Q7]g slns, Uqcjtov filv hv Trj

dvalvGsi Tov cdtfiaTog tov vXizov 7iaQa§i§u)aiv avvo t6 6

Gaita slg dXXoiwGiv , y.ai ro si§og, o sl^sg, ctcpavhg yivs-

Tai. y.al t6 rj&og tg5 §aifiovi dvsvsQyrjTOV jiaQa§i§(OGi,
y.ai dl alG&j]Gsig TOv GoofiaTog slg Tag iavvbiv mjydg 9

iTiavsQyovTai fiSQTi yivofisvai,, y.al TidXiv GvviGTafisvat slg

rag kvsQysiag. y.al 6 &vfi6g y.al r; hm&Vfiia slg ttjv dXo-

25 yov (pvGiv xoiQsl. y.ttl ovTcog oQfiq Xqi7i6v dv^o §itt Trjg 12

dQfioviag, y.al ry HQwrrj ^(ovtj §i§(oGi rrjv av^r]Tixr]V hvsQ-

ysiav xal rrjv y.al
fxsicoTixrjv , ry §svtsq^ Tr)v firjxavrjv
roov xaxcov,, yal rov §6lov dvsvsQyrjrov, xal rrj TQiry ti]v 15
hmdvfirirr/.riv dndrriv dvsvsQyrjTOV, y.alry rsTdQry ti)v dQ-

1. wq Iv ay.OTOf.iaxioi] ay.orofiaxmv A Turn. Patr. || ovroj] sic

marg. B, towtoj' A Turn. Patr., TOVTOtg Fluss. ||

ante paaavCC,u
Turn. et Fluss. addunt aq^avl^it v.al inl nXkov. 2. on/roi/s] sic Fluss.
auTov reliqui. 3. [.ii\ /loi
AB Turn. Patr, || *9''JJ'']
sic B, om.
reliqui. 4. thqI om. A Palr. 5. irgo?] fisra Patr.
,
6. na-
gadlSuq B. 7. «;^£s] ^ix^v Patr. 9. al om. Patr. 10. avv-

ai'i,ard/iBvat, Vergic. Fluss. 12. y.al om. Turn. 15. xal rov]
sic Patr., om. reliqui. 16. dnaTtiv om. Patr.

deriuin eorum insalurabiliter eleret, rclati in tenebris

pugnans. et
ita ignem etiam atque etiam adauget.
cruciat, et in eos

Optime cuncta, inquam, ut volui, me docuisti, o mens; sed etiam

dic mihi de faciendo ascensu. dixit Poemander: Primo quidem in
resolutione corporis materialis tradit corpus ipsum in alterationem,
et forma quam Iiabuisti, iit invisibilis. et morem daemoni inefficacem
tradit, et sensus corporis in suos fontes redennt partes facti, et
rursus reficiuntur in actiones. et iracundia et concupiscentia in ir-

rationalem naturam abit. atque deniqne impetum capit sursum

ita

per harmoniam, et primae zonae dat augmenlatricem actionem et

eam, quae est decrementi, el secnndae machinationem malorum, et
doluni inefficacem', et tertiae concupiscibilcm deceptionem itidem
 cap. 1.
IJoifictvdgri^;.
15

^oVTixijv vTCSQj](paviav aTtXsov^xrrjrov , xal t^ jiefXTtTt] t6

&Qdaog ro avoaiov xal rrjg roXfirjg rt]V TiQOTisrsiav, xal ry

3 ^xry Tag atpoQfiag rag xaxag rov nXovrov avsvsQyijTOvg,

y.al rrj i^So/jii] C^vi] ro ive§QSVov ipsv§og. xai rors yvfi- 26
voj&sig aTiQ r(ov rijg aQfioviag ivsQyijfKxrcov yivsrai hTU
6 ri]V pyboarixriv fpvaiv rrjv idiav dvvafiiv 'ixcav, xal Vftvsc
avv roig ovat rov TiarsQa. avyj^aiQOvav §h ol nuQovrsg
r^ Tovrov naQovaia, aat ofxotca&slg roig avvovavv dnovsi
9 xal TcSv §vvdfts(ov vtc^q tjjv 6y§oaTix^v cpvaiv ovaoSv
(pcovy rivi f]§si(x Vfivovaiav rov &s6v. xal rors rde^si, dv-
SQxovrat JiQog rov narsQa, xat avroi slg §vvdfisig iav-
12 rovg 7iaQa§i§6aat , xai §vvdfisig ysv6fisvot kv d^sa yivov-
rai. rovTO kart ro dya&ov rsXog rotg yvaatv kaxv-^^at,
&s(o&r]vat. Xomov ri fiklXsig j ovy^ wff ndvra 7taQal.a^(av
15 xa&o§i]y6g yivr} rocg d^ioig, oTitog ro ysvog r^g dv&QO)-
7i6Tr]rog §id aov vjio -dsov G(u&y^

Tavra sItccov ifioi 6 IIotfxdvbQr]g kfiiyr] ratg §vvdfis- 27

1.
vnsQ7j(pavlav\ sic B, nqo(pa,rtav rcliqui.
3. avevegytjTov A
P.ati-. 8. T^ om. Patr. 8. — 11. avyxalgovai — narioa om. A.
9. Toiv] TiVbiv B. 10. j/^f/os] sic B, Idia reliqui. 12. -itaga-

; StS6aai\ nagaiti[.niovat B. || yivofuvoi, Palr. 16 ffoii vno

om. Patr.

inefflcacem, et qnartac doniinandi superbiam eETecta vacnam, et qnin-

tae aadaciam impiam et andentiae temeritatcm, et sextae occasiones
malas divitjarnm sinc Tiribus, et septimae zuuae insidians menda-
ciam. et tanc nadatas ab harmoniae operibas, scandit ad octaram
natnram, proprias babens vires, et laudat cnm entibas patrem. et
ei congratulantar qai sunt praesentes buius adventai, et similis
factas praesentibas aadit et potentias, qaae saper octavam natnram

sunt, yoce quadam saavi laudantes denm. et tanc ordine ascendunt

ad patrem, et
ipsi se ipsos in potentias tradant, et potentiae
factl

in deo fiunt. bic est bonns linis iis qni cognitionem snnt adepti,
deos fieri.
d^nique qnid moraris? nonne, nt omnia suscipiens ductor
fias iis qui digni sunt, ut genus bumanam per te a deo 'servetar?
Haec postquam mihi dixit Poemander, immiscait se potentiis.
ego vero gratias agens et benedicens patrem universordm surrexi,
 16 Uot/jai-Jgjjs. cap. 1.

Giv. kyct) 8h evxaQiaTTjoag xal ev2,oyijGag xov TtarsQa rcSv

okcov avs(jT7]v vn avTOV 8vvafi(a&eig y.al ^iSw/^&elg
Tov navTog xriv cpvGiv y.al rrjv fieyiGTrjv •diav xai 3

^Qyuai xi]QVGGeiv Totg av&qwjioig t6 rijg evae^eiag

y.al t6 Trjg yvcoGewg ydXXog. ^ XaoL, avdQeg yrjye-
veig, ot fiid-1] xal vtivco iavTovg iy.8e8ci}y.6Teg xal Tfi 6

.,
^ ccyvcoGici Tov -Q-eov, VTqijJciTE, jiavGaG&e XQaiTiaX&VTeg, ^eX-
yofievot vTCVcp dloyrp.
28 Ol 8e dxovGavxeg naQeyivovTO 6fio&Vfia86v. kyco 8i 9

(pi]fii,
Ti iavTovg, 5> dvS^eg yijyevelg, elg 6-dvaTov ixSe-
ScoxaTe 'ixoVTeg i^ovGiav Tijg d&avaGiag fieTala^eXv ^ fie-

TCiVoiJGaTS ol GvvoSevGavTeg ry TtXdvrj xal GvyxoivmiqGav- 12

reg ry dyvoia, aTiaXldyrjre rov Gxoreivov (pcoTog, fiera-
Id^ere rrjg d&avaGiag xaraXeixpavreg rriv cp&OQdv.
29 Kal 01 fiev avTcov xaracpXvaQriGdvreg dniGrijGav rtj 15

rov &avdrov 68(3 iavrovg ixSeScox^reg, ol 8e JiaQexd-

Xovv SiSay^&fjvai, iavrovg jiqo tioSuv ftov gixpavreg. iyco
8e dvaGTiJGag avrovg xa&oSriyog iyevofiijv rov yivovg 18

2. ijtiifffTTji'] avilQ-7\v B, avst&iv A. 5. to ttJ;] sic Patr. , om.

reliqui. || /talP.o?] Turn.
y.7.ioii 12.- jria>'j;] anuvij A. ||
ava-
xOTia&ivTiq Patr. 14. y.aTa).ilip£ra Patr. 18. iytvofitjv B.

ab eo roboratus et edoctus universi naturam et maximum illnd spe-

ctaculum; et coepi alta voce nunciare hominibus pietatis et cogni-

tionis pulchritudinem. O
populi, viri terrlgeuae, «jul vnsmet ipsos
ebrietati et somno dedidistis et ignorationi dei, sobrii estote, desi-
nite crapulari, allecti somno irrationali.

Illi vero accesserunt libenter. tunc aio: Curnam, o

audientes
viri terrigenae, vosmet tradidistis in mortem, habentes potestatem
immortalitatis fieri participes? resipiscite qui cum errore inces-
sistis et communicastis cum ignorantia, discedite a tenebroso lu-

mine, immortalitatis estote participes, deserite corruptionem.

At eornm aliqui illudentes discesserunt, in viam mortis sese
tradentes, alii vero orabant ut edocerentur, ad
pedes meos se pro-
iicientes.
ego vero illos surgere iubens, dux efFectus sum generis
hnmani, rationes docens qualiter et quomodo servari queant. et se-
 cap. 1. notfi<xvdQ7j<;.
17

Tov av&QcoTiLvov , TOVQ Xoyovg SiddGXiov, iioog y.al tivv

TQOTiG) aio&ijaovTai. xal 'iamiQa avxolq xovq TTJg ao-

3
(fiiag koyovg
xal kTQdcpi]aav ix tov afi^Qoaiov vSaTog.

dyjiag S^ ysvofiivrjg xai Trjg tov TjXiov avyrjg dQ^oidvi^g

dvsaOat oXrig kxiXsvaa avToig sv^aQiaTslv T(p &sc5. xccl

6 dyaTilriQCoaavTsg t^v syxceQiaTiav 'ixaaTog hxQdjirj slg Trjv

idiav xoiTTjv. kyco 8^ ti)v svsQysaiav tov HoifidvdQov 30
dvsyQaxjjdfii^v sig kjxavTOV , xai nXriQco&sig cov rj&sXov
9 k^i^ivcpQdvii^riv, hysvsTO ydQ 6 tov acofiaTog vjzvog Trjg ipv-
^ijg vi]yjig,xal '^ xdfx/xvaig tcov orp&aXficov dh]&ivf] oQct-
aig, xai t] aicoTij] ftov iyxvfxcov tov dya&ov, xcd rj tov
12 Xoyov hxcpoQa ysvvr]fiaTa dya&cov. tovto Ss avvs^r] fioi
Xa^QVTi aTio Tov voog fiov, tovt sattr TOV IIoifldvSQOV
Tov Trjg av&svTiag Xoyov, 6&sv &s67ivovg ysvofisvog Tijg
15 dXj]&siag r]X&ov. Sio SiScofii kx xpv^tjg xai ia%vog 6Xi]g

svXoyiav naTQi &s(p.

Tcp

"AyiQg 6 &sdg 6 TiaxiiQ' tcov 6Xcov dyiog 6 dsog, oi/ 31

18 1] ^ovXr) TsXsiTat dno Tcav iSicov Svvdftscov dyiog 6 t9s6g,

1. 10V cif&-goi7iCi'ov\ sic Palr. ona. rcliqui. 2. 3. ao(pCaq\ (ptJ.o-

aoq)Cag B. 3. iTq6(priaa Palr. 9. i^£VfQa.&-t]v A. 10. y.dj.c-

fivat.q\ afi/.iv(iiq marg. J3. 14. rou om. Patr. |j 0(9-fi'] slc Fluss.

om. reliqui. || ysro^ijro;] yi'(a(.ta(;

B. 15. -tjlO-ov om. B. |{

6id diSwfti.] ^»jrc6 oAov marg. B. 16. iv),6yt.ov Patr.

sapienliae sermones
minavi iis et alti sunt ambrosia
aqua. vespere
autem facto et solis
splendore iam occidente toto, iussi eos gratias
deo agere. et completa gratiarum actione unnsquisque rediit in
proprium cubile. ego vero beueiicentiam Poemandri descripsi in me

ipso, et repletus iis, quac volueram, laetatus sum valde. factus est
enim corporis somnus auimae sobrietas, et compressio oculoruni
meum gravidum bono, et sermonis prolatio
vera visio, et silentium
germina bonorum. hoc autem accidit mihi, qui accepi a mente mea,
hoc est a Poemandro domino verbi, unde ipse divino afflatus
spi-
ritu, veritatis compos effectus sum. proplerea do ex animo et cx
viribus totis laudem patri deo.
Sanctus deus pater universorum; sanctns deus, cuius consilium
ad Gnem deducitur a propriis potentiis; sanctus deus, qui cognosci
2
 18 IJoifidvdQijq. cap. 1.

og yvcaa&rjvcd ^ov?u6Tai y.al yivway.eTai- TOis Idioig' ciyiog

el, 6 Xoycp ovaTjjGcxfisvos tcc oVTa' ayiog e2, oi) itaaa

'

(pvaig er/MV ecpv aytog e2, ov 7] cpvaig ovy. kfioQcpcoasv

3

ayiog ei, 6 Tzcxarjg' Svvdfieojg layvQOTeQog' ayiog el, 6 ncz-

afjg VTiSQoyrjg f.isl^ot)V' ayiog el, 6 y.Qsiadcav ruv hnaivcav.

de^ab 2.oyixag ^vaiag c^yvag ano ipvxijg Xdl y.aQ§iag TiQog

G

ae avaTETafievjjg, avey.XdKrjTS ,
aQoiiTS. aicoTiy q)covovfisvs.
32 alTOVfievo) ro fii) acpc(?^i]vai, Trjg yvcaasoog rrjg y.aT^ ovaiav
7]fib)V hTiivevaov fioc, y.ai kvdvvcxficoaov fis, xal Tfjg y^cc- 9

QiTog cpcoTiaov Tovg kv ayvoici tov yevovg fiov

TavTi]g .

ade?,cpovg, vlovg d^ aov. Sio ntaTSVoo aoi xai fiaQTVQai,

elg ^co7]v y.ai cfcog ^oqco. ev?.6yr]T0g si ticxtsq' 6 aog av- 12

d-QcoTiog avvayicc^siv aoi ^ov?.STai, y.axf^cag naQsSoiy.ag avTa

ti]v Tiaaav h^ovaiav.

2. avviarafiivo^; rd ndvra Patr. 7. dvarsra/zevaq Turn. Fluss.

8. alrovftsv Palr. j| Ttjq y.an^ ovaiav <t\fiiov om. Patr. 9. [ioi\

fti B, om. A. 10. fpmriao} AB , nX^tjQmaov fiB inarg. B, \\

ayvotaiq Patr.
•
11. aoi\ sic Patr. om. reliqul.

vult et cognoscitar a suis; sanctus es, qui verbo constituisti entia

oinnia; sanctus es, cuius universa natura imago nala est; sanctus
es, quem natura non formavit; sanctus es, qui omni potentia es for-
tior; qui omni excellentia es maior; sanclus es, qui
sanctus es,
omnes superas laudes. suscipe loquelae sacriGcium gurum ab animo
et corde ad te intentis, o indicibilis, ineffabilis, silentio vocate. pe-
tenti mibi ut non aberrem a cognitione nostrae essentiae anuue,
meque corrobora, et gralia hac illumines eos, qui sunt in ignorantia

generis mei fratres, filios vero tnos. ideo credo tibi et testimonium
do, in vitam et lucem transeo; benedictus es pater; tuus homo
sanctificari lecum vult, prout ei tradidisti omuem potestatem.
 '
cap. 2. n^joe iaKlrimov Xoyoq xa&oXixoi;. 19

'Eq(xov toZ TQiCfjieyiaTov 2

JiQOQ 'AcAlriTivov "koyos za&oXixog.

3 Hav To auvovfiBVOv, (a 'Aoxh]Jiis, ovx-'dv tivi xtVEtrca 1

xal VTio Tivog;
^AaxlrjTiiOQ. MdXiOTa.
6
'.Egff^Q. Ovx avdyxri 8h fxsi^ov s2vai, t6 kv a xivsl-

Tai 7} x6 xtvovfisvov ;
'AGX?.i]7ii6g. 'Avdyxri.
9
'EQfjbiig. 'Igxvqotsqov aQCC t6 zivovv Tov xivovfiivov;
'AaxKijTtiog. 'laxvQor^Qov yaQ.
'EQfirJQ. 'Evavriav 8h Hxsiv cpvaiv dvdyxtj Trjv hv w
12 xivs^Tai. Tov xivovfisvov ;
Ty

1. Toij TQiaft.iyCaTOvl ix Ttav Stob. || roii] sic Palr, om. reliqui.

2. 'AaxXTiTtioi'] sic Fluss. Patr. Stob. Ta,T AB Turn. |1 Xoyoi;
xa&oXixog om. Stob. Prlmas quattuor huius capitis paragraphos
[jTKV To
—p. 21, 3. iaTiv ^] ex Stobaeo (ed, phys. I. p. 384
Heeren) dedit Patriclus, om. AB Turn. Fluss. ; ubl apud Stobaeum
".AaxXriTtiOi, ibi In plerumque B TaT legltur. milla personarum dl-
stlnclio in A Turn. Fluss. Patr. 3. ovx 6m.. Patr. 6. t6

om. Stob. 7. ij om. Stob. 11. qivaiv fjcitv Patr.

Hermetis Trismegisti
ad Asclepium sermo imiversalis.

Omne quod movetur, o Asclepi, nonne in aliquo movetur et ab

aliqiio?
Ascl. Maxime.
Herm. Nonne necessarium est, maius esse id in quo quid
movetur eo quod movetur?
Ascl. Necessarium.
Herm. Validius ergo movens est quam motum?
Ascl. Validius.
Herm. Contrariam ergo naturam habere necesse est id in
quo
quid movetur ei quod movetur?
2*
20 77^05 'AaxhjTiiov

'AgkKi^tcio q. Kal Tidvv.

'EQiifjq. Meyag ovv ovToq 6 xoafiog, oii fiscCov ovx

'iati adoua; 3

'j[ay.?i,rj7ZL6g. 'iQ^aoKoyr/jai.

'Eofirjg. Kal aTi^agog' TiSTtXrjQCOTai yaQ aXXcxiv acoud-

Tcov Lieyd^MV tio/Jmv, fiaXXov §h ndvTcov baa hCTl acofiara^ 6

'ylaxXi^mog. OvTcog e^st.

'EQ^irjg. .Scaf.(a Sh 6 zoauog:,

'Aay.Xi^TiLog. Sctifxa. 9

EQf.i7]g. Kal xtvovfievov;

'Aay.lijTiiog. MdXiaTa.
'EQf.ii]g. TlrjXiy.ov ovv dec rdv totiov elvac, kv co 12

y.ivelTai, y.al TioTanov rrjv cpvaiv^ ov noXv

(.lei^ova, iva

8vvii&fi Se^aa&ai Trjg cpoQdg Tr}V avve^eiav, aal fij] &Xi'-

(36fxevov t6 xivovfievov vno Trjg aTevoTtjTog hmaxy TrjV 15
/
y.lv7]aiv;

'Aay.?^i]m6g. IJafifxeye&eg tc ^^Qrjfia,

co
tQcafteyiaTe.

'EQfirjg. HoTaTiijg §e cpvaecog- Trjg hvaVTcag dQa, \Q

oj '^(jxAijTTts j acafiaTi Se hvaVTia cpvaig ro dacofiatov ;

10. y.ai] Ss Palr. 15. aTSQorijToq imay^ti Palr. 18. dqa otn. Patr.

Asc]. Oranino.
Herm. Magnns igilur Iiic esl raundus, quo maius corpus non est?
Ascl. Patet.
Herni. Et solidusj repletus enim est aliis corporibus raagnis
ac raultis, vel potius oranibus, quaecumque corpora sunt?
Ascl. Ita se habet.
Herm. Corpus vero est mundus?
Ascl. Corpus.
Herra Ac raovetur?
Ascl. Maxirae.
Herm. Quantum ergo el qualem locum oportet esse in quo
movetur? nonne multo raaiorem, ut possit capere molus continuita-
tem, ne id quod movctur pvessum soliditate sua sistat motum?
Ascl. Permaguum quid, o Trismegiste.
Herm. Sed cuiusnam naturae? contrariae, o Asclepi? corpori
autem contraria natura corpore caret?
 cap. 2. koyoq xaQ-oliy.og. 21

'j[G'AXi]7ii6g. 'iif.io}.6yi]Tai.

'JEg/iiijg. '.Aotouarog ovv 6 roTTog, t6 de aO(6f.ic(Tov

3 rj &si6v iOTLV 7] d's6g. ro Sh &scov keyto vvv ov ro ysv-

V)]t6v, alJia t6 aysvvrjTOV. hav fisv ovv ij dslov, ovGito- 5

Ssg kOTiV kav Sh y &s6g, avovoiaOTOV yivsTai. aXXug Sk
6 voTjTog ovTto. voijTog yag HQCOTog 6 &s6g hoTiv rifuv, ov%
iavTa^. t6 yaQ voi]t6v to) voovvti aio&r]Osi VTConijiTsi,
6 &s6g ovv ov% iavT(3 voi]T6g. ov yuQ aXXo ti &)V tov
9 VQOVfisvov vcp iavTOV voscTai' rjiuv Sh ciXKo Ti kOTi, Sia 6
TOVTQ i]fuv vostTai. sl Ss voi^Tog 6 T6nog, ovyl &s6g, alla
Tonog' s\ Ss xal &s6g, ovx wg T^Ttog, akX (hg kvioysia
^coQi]Tixi]. ndv
12 Si To 'xivovfxsvov ov'/. iv 'xivovftivq) '/.ivslTai,
alX iv iotcoTi' '/al t6 '/ivovv Sr] 'iOTiy/.sv aSvvaTov yag
avTcS ovy'/.ivs7o&ai.
15 'Ao'/.Xr]ni6g. Ilcag ovv, ca
TQiOfiiycOTS, tcc kv&ciSs
3. 10 Sl &ilov\ sic Stob. Patr. •^'
zo &itov Fluss. t6 &s1ov Turn.
4. t6 dyervtiTov] kic desinil Stob. |[ ovaiuiSsq] ovaCa Patr. 5. i9-£6qj

0-£oq y.al AB. avovalaarov^ dvovaiov B, vnfQ ovalav Patr.

II ||

yfvtjTai. A, iarlv Patr. 6. voijToJg .A, rotiTov B. |[ ovrojg B, ovvoq

Patr. II voi]Tcg ydg etc. mutato ordine Patr. 7. ala&iiaH'] di'

ala&ijaiwg Patr. [[
vnoninTtiv A. 8. our] ovy.ovv Tuni.
10. oi'/i] oii/ 6 Turn. Fluss. [[ aAAfi] «AA' 6 Turn. Fluss.
11. 0-i6q\ 6 Q-ioq AB, (jiq Oioq Turn Fluss. 12. Tldv dl TO v.i-

vovf.itvoi'] incipit Stob. ecl. phys. I.

p.398 Heeren. 13. J^J J^ Turn.

Ascl. Patet.
Herm. Incorporeus ergo esl locus, incorporeum aulem vel di-
vinum est vel deus. divinum aulem dico nuuc non genitum, sed in-
genitum. si ergo fit divinum, essenlia est; si rero fit dens, snper
essentiam est. allas et intelligibilis est hoc pacto. intelligibilis enim
est primus deus non sibi ipsi sed nobis. inlelligibile namque intel-

ligenti per sensum substernitur. deus ergo sibi non est intelligibilis.
non enim aliud quid exislens ab eo quod intelligilnr a se ipso in-

telligitur; est tamen quidquam a nobis, ideo a nobis in-

dififerens

lelligitur. si vero non est deus, sed locus; qnodsi

intelligibilis loous,

capax. omne autem quod mo-

et deus, non ut locus, sed ut actus

vetur non in molo movetur, sed in slante; et movens ergo stat;

inipossibile enim ei est simul moveri.

Ascl. Quomodo ergo, o Trismegiste, ea quae bic sunl simul
 22 Ilgo? 'Aaxhjmov cap. 2.

avyy.iVHxai. zocg y.tvovfiivoig ^ zag yag acfaiqag scprig xag

TiXavcofisvag y.iveiGifat V7i6 Tfjg anXavovg Gcpaigag.
'jEQfirjg. Oxjy. 'dGTiv avTi], (n !dGxh]m£, Gvyxiv7]Gig, 3
a^X dvTty.ivTjGig. ov yaQ Ofioioog /.wovvxai, dXX ivavTicag
d?>.h]?Mig. 1} ds ivavTiu)Gig Tr)V dvTkoHGiv TJjg y.ivijGscog
7 kGToiGuv 6^81. 11 yd.Q dvTLTvnia GTaGig cpOQag kGzi' di 6

o y.al al Tikavcafihvav GcpalQat hvavTicog y.ivovusvat ttj

dTC?MVs~i, V7i' dXXjjXcov zfj

kvavxici v7tavT7]Gst tisqI Tr]V

kvaVTiOTJjTa avTTjv vno Tijg iGT0JG7]g y.tvovvTat' xai «A- 9

?.(og sxstv ddvvaTOV. Tag ydq uQy.TOvg Tavzag, ag OQqg
l-irjTS dvvovGag fii]Ta a'vaTS?<,kovGag, tisqI ds t6 avTo gtqs-

cpofxsvag otsi i] y.ivsiGd-at i] iGTCcvat^ 12

'^Gy.?^i]7ii6g. KtvslG&ai, ca
TQiGfiiyiGTs.
Kivi]Giv Ttoidv, o) 'AGy.Xi]ms;
'EQfirjg.
'AGxll]Jlt6g. TljV TlSQl t6 aVT6 dsi GTQSCpOflSV1]V. 15

1.
y.i.vovi.iivot.ql xivovaijV Slob. 3. u Aay.kTj-nii] yqdtpitai,' o) TeVvo)'

marg.B. II avYy.lvriai.(i\ sic Stob. Palr., yjvrjai? reliqui. 4. Ivarriwe]

sic B Patr., ivavzlai, reliqui. 6. araaig (poQaq iaT(] sic Patr., ardaswg

iaT:i q>OQa. veliqui. jj

iarl om. Slob. 6. 7. dk o xai] sicPatr., om. reliqui.
8. tij ivavxia VTtavrijaei thqI tijv om. 9. avTTjV
Patr. —
y.tvovvTai]
iariaaav avxriv i-rc
uvxli^; i^ai, Stob. Patr. 11. 12. avxiaxqaipofitvai;
Turu. Fluss. 12.4 post olft om, B, Stob. || ij olft' A
Turn. Fluss.
15. To avTo] xd avxd Patr. , avro AB Turn. FIuss. ||
dsl axQe-
sic Patr. Stob., aTfjiqjofiivrjv rcliqui.
(pOfiEVriv] , dvaiTTQScpOftivijv

moventnr cum motis? sphaeras enim dixisti errantes moveri ab in-

errante spliaera.
Herm. Non est haec, o Asclepi, commotio sed contramolio.
non enim simili modo moventur sed contrario sibi inviccm. contra-
rietas aulem resistentiam motus slantem habet. nani resistentia sta-
tus est; ideo et errantes sphaerae contra cuni movean-
lationis
tur ipsi inerranti, inter se invicem contrario occursu, per contra-
rietatem ipsam a stanle moventur; et aliter esse nequit. nam arctos
hasce, quas vides neque occidere neque oriri, et circa idem revolvi,
putasne vel moveri vel stare?
Ascl. Moveri, o Trismegiste.
Herm. Motu quali, o Asclepi?
Ascl, Eoj qui circa idem semper volvilur.
 cap. 2. Xoyoq y.a&oXiy.oq. 23

'JEQfiijg. 'H St nsQicpoQu tj tcsqi

t6 avxo xivijaig
iariv VTio otdascog iiaTsxofiivj]. t6 yaQ tcsqI avv6 xto7^vsL
3 t6 vTisQ avTo. y.(olv6f.ievov ds to vti^q avro sl 'iaTfjy.sv
eig t6 TiEQi avTo, ovtco y.al rj kvavTia cpOQo. earr/y.sv i§Qaia,
VTio Tfjg kvavTiOTTjTog asl aTijQi^oi.dvii. 7iaQaSscyf.ia Ss aoi 8
6
iniysiov Toig ocp&alfioXg kfimTiTOV tcsqI tovtov cpQccaco'
To. kniyeia tjiaa oiov t6v av&Qomov Xeyca &sd)QSc vrj-^6-

fisvov. cpsQOfievov yccQ rov vSarog rj avTCTVTiia rcov tco-

9 Swv y.ac rcov %ecQwv aTctacg yivsrac t(3 av&Qcono) rov u.7]

avyxaTevsx&^vca to5 vScctc fci]TS Svvca vn avro.

'Aay.^7]7ic6g. ^acpiararov TtaQaSecyfia slnsg, w TQia-

12 fciycars.

'EQfcijg. Ilaaa ovv xivijacg hv arcxasc y.ac V7i6 arcc-

ascog xcvscrac. ij ovv y.ivrjacg rov xoafiov y.ccl navrbg (^cjov

1.2. 71
dh nsgiqioQa — y.aTSXOfiit">i\ r,
Ss jtSQt t6 avzo qyoga xal ri
mql t6 «dto xCvTjaiq vno ffraffEWS Jtdrro)? -/.aTf^fTa^ B. || t6
et iartv om. Turn. Fluss. 3. /tuXvofilvoi'
— vnhg avzo ova.
Slob. Patr. II
61 Tovq t6 A. ||
£t oid. B. || taTfixsvl iart] libri,
cf. infra. 4. ^jal ovTm Palr. |] laTr^xsv] sic Stob. Iotij B, 1'ffTj/

?;
A Turn. Fluss. 5. dii\ sic Patr. om. reliqui. 6. iTiiysiov om.
AB Turn. Fluss. || ifmlTtTor] sic Patr. ,
iniTilTiTOV Slob., tutctcv
AB Turn. Fluss. 1|
7teo\ tovtoh om. AB Turn. Fluss. 7. inl-

'/Eia\ inixrjQa Stob. || -B-naqCa A, S-ewQtiaov Stob. 9. tov om.

AB Turn. Fluss. 10. fir,iE duvai vn «fTo] sic Patr. ,
om. re-

liqui. 13. v7td ffTctfffws] vnoaraasi, A. 14. xivsin:ai\ ytviTav

marg. B. || zoffftoi)] sic B Patr., ^oiou A Turn. Fluss.

Herm. Et circalatio circa idena motus est a stata contentus.

nam quod circa idem, prohibet id quod super ipsum. impeditum
autem super ipsam si slat in eo quod circa ipsum, ita contraria latio
stat firma, a contrarietate
semper firmata. exemplum autem terrenum
oculis occurreus tibi dabo; terrena animalia ut hominem dico in-

spice natantem. nam lata aqua resistentia pedam et mannum statio

fit homini, ne simul cura aqua deferatnr neque mergatur.
Ascl. Clarissimum exemplum dixisti, o Trismegiste.
Herm. Omnis ergo motus in slatu et a statu movetur. motus
crgo mundi et cuiusque animalis matcrialis non ab iis fit, quae
24 IJQoq AaxltiTtiov cap. 2.

v/uy.ovQvy^ vTio rav y.aTsxrdg tov xoSfiov av^^aivei yi-

vea&at, dlX vno ruv kvrog dg t6 xarey.rog, i^roi 'ipvxvg

i] nvEVfiaTog i] aXlov rcvog aawfiaTOv. aiZf.ia yaQ 'dfxipvxov
3

ov y.tvec, dlX oiid^ t6 avvo?>.ov awfia xdv y dyjvyov.

!J.ay.Xil7n,6g. Jlwg tovto Xeyeig, (h
TQiafieytare; rd
ovv ^vka y.ai Tovg Xidovg zal t« dX7M TtdvTa dipvy^a 6
ov acrjfiaTd haTt rd y.tvovVTa;

'EQfcrjg. OvSafiwg, w 'Aa%h]7iie. t6 yaQ evdov tov

acoccccTog, ro y.ivovv t6 dxpvyov, oii aoHfca ixeivo kavi t6 9

diiccpoTeQa y.ivovv, xal t6 tov ^aaTa^ovTog y.al t6 tov

(jaaTat,ofievov; StoneQ dxpvyov ovx dxpvyov xivijaei' 'sct-

tpvyov t6 y.ivovv, tmel y.tvet.

OQcig ovv y,aTa^aQvvofxevi]V 12
T?/j/ ipvyi]v, OTav fcovi] Svo acofcara (p^Qy. xai otc fiev
ev Ttvi y.cvetrat Td y.cvovfieva y.al mo rcvog, drjXov.

1. (Tm/iiuTog Stob. 2. post y.arixroq Slob. add. tHov

/fOff/foi']

vOTjTioi'. II 7/Tot om. Stob. P.itr. 3. post yag AB Turn. Fluss.

repetunt awfca. 4. i^
om. AB Turn. Fluss. 6. ol XlO-oi Slob. ||

a).).a om. Stob. || Vjxxpvxa AB Turn. Fluss. . 7. tb y.iroviira

oia. Stob. 8. ovSafiiaq oni. A. || ^.Aay.J.tjTtit] rey.vov B. 9. t6

y.ivoin^l sic AB Turn. Patr, , toD y.wovvroq Stob. Vergic. Pluss.
10. post /Jao^Tct^orTo? Palr. add. cw/ua. 11. axfivyov ovx axpv-

yov y.ivtjasc.
om AB Turn. Fluss. 11. 12. l'^npv)(ov xivel om. —
Stob. 12. xi,vovv]s'ic Palr. y.aO-ivSov AB
Turn. , y.aO-savrovTJ^luss. ||

xarafiagvvnfuv7iv\ sic Palr. xal j3aQvvofiivr]v Stob., xaTaflagovfii-

i'j;ii
AB Turn. Fluss. 13. ftovt]om. Slob. Patr. 13. —
p.2b,3. xal
OTi, — "Affy.XtiTtie, ora. Stob., sequentla usque ad vndg^sox; (p.25, 5.)

extra mundum sunt, sed ab iis

quae sunt intra ad extra, ab anima
aut spiritu aliquo incorporeo. corpus enim animatum non
aiit alio

movet, neque oniuino corpus, etiamsi sit inauime.

Ascl. Quomodo Iioc dicis, o Trismegiste? nonne ligna et
lapides et alia cuncla iuanima corporibus nioventur?
Herm. Nullo modo, o Asclepi. nara quod intra corpus, quod
movet inaniuiatum, nonne corpus est utrumque raovens, et ferentis
et eius
quod fertur? quare inanimatum non movebit inanimatum; sed
movens animatum est, quoniam movet. vides ergo gravari animam,
quando sola duo corpora fert; quin etiam manifestum est, quidquid
movetur, in aliquoet ab aliquo moveri.
 cap. 2. ).6yoq xa&oXixog. 2a

'AaxXi]7ii6g. 'Ev xavw §^ §st mvsiG&ai ra y.ivov- 10

b)
jtteva, TQiafiiyiara.
3 'JEQfi-ijg. Ev (pyg,
w 'AazKrima. ov§ev 8s rcov ovtiov
kaTc xsvov fiovov §e t6 firj
6v y.svov koTC y.ac ^ivov Trjg

VTiaQ^scog, t6 Sh ov ovy. av ridvvuTO slvac 6v, sc fii] fisa-

6 Tov Tijg vTtaQ^ecog 7]V t6 yaQ vtkxqxov xsvov ovSstiots
ysvsa&ac SvvaTca.
'A.ay?i,i]7it6g. Ovx 'aaTcv ovv y.svd Tcva, co
TQcafii-
9 yiaTS, olov y.(x88og y.svog y.ac y.sQafiog xsvog %ac cfQsaQ
y.sv6v y.ac ?ii]v6g, y.ac tcc aXkct Ta TtaQanXrjaca ;
'JEQfiijg. (pev Trjg 7io?J>.i]g TiXccvrjg, to 'Aay.?.r]7ics. tu
12 7i?.7]QeaTaTa y.al fisaT^TaTa r]yfj
y.sva slvac-

'Aay.X7]jic6g. Ucog co 11
?.iyscg, TQcafisycaTs;

valde turbata sunt. 1. xiva} Ixilvia AB Turn. 3. Ev 9)/;'?] legendum

videtur ovdsti] hic incipit Slob. p.386. dh om. Patr.
ov — vTtaQiiWi
Evq>7jf.isi,. || [(

4. xal om. AB. {j ^ivov ov xljq B. 5.6. to dh

r^v om. AB Turn. Fluss. 8. y.sva, om. AB Turn. Fluss. 9. post
TQiaf.ifyiaT£ AB Tum. Fluss. add. lazi ToiavTa. |( y.dSoq Stob. ||

y.ivoq post y.uSSoq el post y.ioa/.to(;, xavov post ipQiag om. Slob.
9. 10. qiQtao y.svov xal ).tiv6q\ noTaftoq oAo; AB Turn. Fluss.
10. post «AP.a AB Turn. Fluss. add. ndvTa,. 11. 'Aax).ri7tii\ Ttjtrov
B. 12. anle
TtXtjQiaTara AB Slob. Turn. Fluss. add. fid).kov. ||

(.liaTOTara^ sic Patr. iteyiaia ovTa reliqui. || ante ^yv^ Stob. AB

Turn. Fluss. add. TOVTa.

Ascl. la vacuo igitur oportet moveri ea, quae moventur, o

Trlsmegistc.
Herm. Bene orainare, Asclepi. nullum entium vacuum est;
solum vero non ens vacuum est et alienum ab existentia. ens vero
nam quod vacuum
nequiret esse ens, nisi plenum esset existentiae.
estnunquam fieri potest.
Ascl. Nonne ergo vacua quaedam sunt, o Trismegiste? ut ca-
dus vacuus et dolium vacuum et puteus vacuus et torcular et reli-
qua his similia.

Herm. O errorem magnum, o Asclepi. plenissima et repletis-

sima putas vacaa esse?
Ascl. Quomodo ais, o Trismegiste?
 26 riQOi; yi(Ty.Xrini,6v cap. 2.

'EQf.iijg. Ov GWf^d ^OTCV 6 a^Q;

'A()'/C?^i]7ii6g. JSoifA.a.

'EQf.iyjg. Tovxo dl t6 CMficc ov dta naVTOov dtijxet 3

Tcov oVTcov xai ndvTa §ti]xov nhiQot^ GcSfta da ovx kx

Tiov TeGaaQMV xey.Qafievov Gwearrixe^ fteaTa ovv ndvTa
iCTiv, a aii (prjg y.evd, tov deQog, ei 8e tov deQog, xai 6

Twi' TeqadQOJV aoifidTmv xai avfjt^aivei 6 hvavTiog %6yog

ky.cpahea&at, oTt d av cpyg fieaTa, TavTa ndvTa y.evd

iaTt Tov deQog, ky.eivcav dn akXoiV ccouarwv aTevoy^oiQov- 9

ftevojv y.at fiii kyovTOJV d&^aadat tov deQa iv Toncp av-

Tcov. TavTa ovv, d av cprig
eivat xevd, xoiXa Sec ovofid-

L,eiv ,
ov y.evd' vnaQyet yaQ xai fiea^d haxtv deQog xai 12

nvevfiaTog.
12 'AaxKrjniog. 'AvavTlQQrjTog b Xoyog, oo TQtafieytaTS,
Gcofid hGTiv 6 drjQ. tovto §e t6 Gcofxa, o §td ndvTOJv §ir2~ 15

2. iTcofia] sic Patr. ,

ona. reliqui; va( marg. B. 5. Tsaadgo)i'\

(To)/.i(iro)v
AB Turn. FIuss. |j avyeaTTjy.i om. AB Turn. Fluss.
6. — 11. sl ds — avToiv om. A Patr., in margine liabet B. 6. ii

61 ^oi dsiiaq, xal om. etiam Turn. Fluss. i| y.ai\ mv marg. B.

Si

8. TzdvTa om. Stob. 9. iy.ilvmv dii\ vn AB Turn. Fluss. || aTevo-

XODQovfisva y.al ffij f/ovTa Tonov di^aa&ai' tov aeQa marg. B.

11, y.avd om. Slob. 15. — p. 27, 1. aw/iia
—
jrAT/goi
om. Stob. Patr.

Herm. Nonne corpus est aer?

Ascl. Corpus.
Herni. Nonne Iioc corpus per omnia permeat entia et omnia

penetrando implet? corpus vero non ex quattuor temperatum con-

stat? plena igitur sunt omnia, quae tu dicis esse yacua, ipso aere,
sin autem aere, et quatluor
corporibus ; et accidit ut oppositus elu-
cescat sermo, quae videlicet tu dicis plena, ea omnia vacua sunt

aeris, propter alia corpora arctantia, quae aerem in eorum loco si-

uere non possunt. liaec igilar quae tu ais esse vacua, nominare opor-
tet cava, non autem vacua, existunt enim et plena sunt aere et

spiritu
Ascl. .Conlradici non potest liic sermo, o Trismegiste; aGr cor-
est: hoc autem
pus corpus per omaia quae sunt divagalur, et omnia
 cap. 2. Adyos y.a&-oXty.6<;. 27

zei Twv ovTcov, xal jtdvTa diijxov nhiQot. tov ovv totiov
kv (p To nav xivscTai tL eiTtoofxsv;
3 'Egfiiig. 'AawfAaTOV, la 'AoxhjmL
'AoxXriTtioq. T6 ovv aooijfiaTov tL iort;

'EQfirJQ, Novg xai Xoyog, oXog k^ oXov iavTOV if.i-

6
!isQd%cav, iksv&SQog ocofiaTog navTog, ajiXavi^g, ana&^g
ocofxaTt Y.al dvacp^g, avTOg kv iavT^ iOTcag, x<^QrjTi'/iog
Twv ndvTbiV xal ocoTijQiog tcov ovtcov, ov coonsQ axtlvsg
9 sIg(, t6 dyad-ov, 7} dXi^&sia, t6 dQ%STV7iov cpag, t6 dQ^s-
Tvnov Tfjg ipv^^rjg.

'AoxXifntog. '0 ovv &s6g tL kOTiv,

12 'EQfirjg. '0 firidh ^v tovtcov vndQ^cov, cov §h '/cal tov
slvai TOVTOig aiTiog, y.ai ndot y.al ivt ixdoTcp tcov 'ovtcov
ndvTcov. ovSi yaQ ovdiv vnihne nksov t6 fxr]
6v ndvTa 13
15 ^g kOTt Ta i% ovTwv ytvofxsva, ov^i kx
Tcov tcov firj
ovtcov.

2. tC om. Stob. 5. xal X6yoq\ oin. Stob. |1 0A05 om. AB Turn.

Fluss. II oXov\ dAwv B. 7. <rm/.iari> om. Stob. Patr. || aray»/?]
aipawjs Stob. Patr. [[ icrvrixaiq Stob. || (TvyxoQiiri.x6<; Stob. 8. ov
w(TTceQ\ ovTiig AB Turn. Fluss. 9. (p<aq\ nvsvfiaToq Slob. 11. iC
om. AB Turn. Fluss. 13. tovtoi?] toutoiv AB Turn. Fluss. ||

ii'i\ inl AB Turn. Fluss., et post tzaffTO) add. ^f^ft itp' ixa&Tov
TOTJTWv. 11 post ovTwv desinit Stob, 14. nciVTtuv om. Patr. ||
nXiov
om. Patr. |1
tou /t^ ovToq B.'

peragens implet. locum ergo, in quo universum movetur, quid di-

cemns?
Herm Incorporenm, o Asclepi.
Ascl.Incorporeum igitur quid est?
Herm. Mens et ratio, tota ex loto se ipsam compreliendens,
libera ab omni
corpore, inerrabilis, impassibilis a corpore, non tra-
ctabilis, ipsa in se ipsa manens, capax omnium, et servatrix entium,
cuius veluti radii sunt ipsum boimm, ipsa veritas, ipsa archetypa
lux, arclielypum animae.
Ascl. Deus vero quidnam est?
Herm. Quod nibil horum existit,
existens tamen et Lis caussa,
ut sint, omnibus et unicuique entium. nihil enim nltra reliquit
et

quod non sit; omnia vero sunt entia, quae ex entibus fiunt, non
 28 17^0? Aay.Xtj/iioi' cap. 2.

Ttt
yaQ fxi)
ovTa ov Cfvaiv 'ixet,
rov dvvao&ai ysvea&ai,
a?wXa rov f.i?)
Svvaa&ai ti yevea&at. xal 7ia?uv ra ovTa

(fvaiv exei tov fA.i^denor' elvai.

oi) 3

14 'Aay.Xiinio q.
(pyg
rbv &s6v slvai tiots;
Tl ovv
'EQfiiJQ. '0 ovv &e6g ov voig kariv, a^lrtog 3h rov
slvat vovv, ovde Tivsvua, a'iTiog 3^ rov eJvat nvevfia, ovdh 6

(pwg, airtog ds rov (pwg elvaf

o&ev rov &s6v dvat rav-
raig raig nqoair/OQiatg ae^ea&ai §st, raig fi6v(p avrm
7iQoa(py.stcofievatg, xat aX7.(p ovSsvi, ovts yuQ rcov aXkcov 9

Xsyofisvcov &SWV ovrs

av&QcoTicov ovrs 8atfi6voov rtg 8v-
varat y.av y.a&' oTtoaovovv aya&6g elvai, i\ fiovog 6 deog,
y.ai rovTO kart fiovov, y.ai ov§ev alXo' t(x §e akXa navra 12

yoiQtaT(x lart TT]g rov aya&ov (pvaswg' acofia y(XQ s'iat

y.al ipv^i], Tonov ovx e-^ovra
}ro)Qiiaat §vv(Xfievov ro aya-
15 &6v. Toaovrov yccQ hart rov aya&ov r6 fxeye&og, oaov 15

iariv vnaQ^ig ndcvrojv rcov ovrcov, y.at aooLKxroov y.al aaco-

ficcTiav, y.at ala&}]Tcov y.ai vo7]tcov' tovt6 hari r6 aya&ov,

2.aV.a — yivscr&ai, om. Patr. || ti] ti to A Turn. Fluss. era-
sum in B. 4. jov ^foij toD fii]
AB Turn. Fluss. 6. vovi'

om. AB Turn. Fluss. {| aXpioq — nvcii/.ia om. AB Turn. Fluss.

12. HOj'OJ' om. Patr. 13. /o)Qi(TTci\ sic Palr. yoiQtiTa, A. Turn.
Fluss. ci;/a)Qijid B. || iliri,]
sic AB,-^OTt Turn. Fluss. om. Patr.

14. f^ojTa] iyav(n Patr. 17. Toiizo jVti t6 aya9-ov\ sic AB,
om Turn. Fluss. Patr.
aulem ex non enlibus. namque non entia naturam non liabent, ut
]iossint esse, sed ut non possint quidqaam esse, et rursus entia
iiaturam non liabent, ut nunquam sint.
Ascl. Quid ergo dicis, deum esse aliquando?
Herm. Deus non cst mens, sed caussa ut sit mens; iieque
spiritus, sed caussa ut sit spiritus, neque lux, sed caussa ut sit
liix; unde duabus bis appeliationibus deum venerari oportet, quae
soli ipsi sunl propriae, et nulli alii. neque cnim aVmrum, qui dii
dicunlur neque Iiominum neque daemonum quisquam potest vel qua-
damlenus bonus esse, nisi solus deus, et hoc ipsum est et nibil
aliud; alia vero omnia separabilia suut a boni natura; nam sunt
corpus et anijna, loco carentia quo possinl bonum capere. lanta enim
ost boni magnitudo, quanta est existentia entium omnium et
corpo-
 Xoyoi; y.a&ohy.o?.
29

TovTO kCTiv 6 d-sog. ui) ovv siTtrjg ciKlo ri ccya&ov, kjtu

aaa^Bcg, i} cclXo xi Tiors rov &e6v 1] (.lovov xo ccya&ov,

3 ^7161 Tidhv das^slg, loy^ /asv ovv vsnd Jiccvrcov Mysrcci 16
ro dya&ov, ov voslrat dh ri- nors idrtv v7to navrwv.
did rovro ovds 6 &s6g vosirat V7t6 ndvrcov, d7X dyvoici
6 'Aa\ rovg &sovg y.ai rivccg riav dv&Qconcov dya&oiig ovo-

fxd^ovat, (.ajdsTtors dvvafisvovg fiijrs sivat ftT^re ysvea&cci

dv. dX^OTQtcorarot ydg slot rov

t&sov, r6 ds dycc&ov dyt!}-

9 Tov &sov, cog avrog 6 Tdsog cov ro dya&ov. &sol

Qtarov
fdv ovv ot dklot Tidvrsg d&dvarot Xiyovrai, rsrtf.ajf.iivoi
§i -d-sog to dya&ov, ov 'y.ard
'

T^ rov d'soi TiQoaTjyoQici

12 rtfiijv, dkXd -/.aTd cpvatv. fiia yaQ tj (pvatg rov &sov r6

dya&6v y.aitv ysvog dficporeobiv , h^ ov rd yivi] ndvra.

6 ydQ dya&og dnavrd hart §t§ovg 'xcci
fiii§hv ?Mfi^ccvo)v.

15 6 ovv &s6g nccvra §i§toat xal ov§hv "kafi^dvst. 6 ovv &s6g

rdya&ov, '/ai ro dya&6v 6 &s6g. 7} §s irsQa nQoariyoQicc 17

3. ovv om. Patr. 5. 6ia, — jtafTta;' om. Patr. 8. <x,XXotqi(i)t<x.toi —

a/«5-6v om. Palr. || aXXoTqimTaTov et sUTb A Turn. 8.9. &sov,
o5; Kdl dxd^Qi^CFTOv , avToq 6 &£6g uv. -O-iol f.ify A. 10. leyor-

Tai\ sic B, oni. reliqui. 13. ycvoq] yaro/^ivoq A. 16. Ta-

ya&6v\ sic Patr., dya&or reliqui.

rum et incorporeorum et sensibilium et intelligibilium. hoc ipsum

bonum est, deus ipse. ne ergo dixeris aliud quld bonum esse, nam
impius esses, aut aliud quid unquam deum esse, nisi solum bonum,
nam rursus impius esses. sermone quidem ab omnibus dicitur bo-
nura, non intelligitur tamen ab omnibus, quid sit. qua de canssa ne
deus quidem intelligitur ab omnibus, sed per ignorantiara et deus
et hominum quosdam bonos nominant, cum nunquam vel
possint
esse vel fieri. alienissimi enim sunl a deo. bonnmautem separari
a deo nequit, cum deus ipse bonum sit. dil quidem alii omnes im-
mortales dicnntur honorati dei appellatione; sed deus bonum non
honore scd natura. una enim natura dei bonum ipsnm et unum ge-
nus amborum, ex quo genera omnia. namque bonus omnia largitur
accipit. deus igitur omnia dat accipit. deus ergo
et nihil et nihil

bonum et bonnm deus. altera aulem appellatio est patris, rnrsus

30 IT()6? "Aay.kijmov Koyo? y.a&-o).i'y.6?.) cap. 2.

karlv rj to-u natQos, TtdXiv dia ro tn^onjrixdv ndvTcov.

'

TiarQoq ydg to noiuv bio xal fieyicTj} kv tco ^ico GTTOvBr}

y.al Evas^saTaTi] toIq svcpQovovaiv iaTiv rj naidonoda' 3

y.al fxsycaTOV aTvpjfia y.al das^i^fxd iariv, aTSXVOV Tiva

kS; dv&QcoTKOv dnaXXaYrjvav y.al Siy.i]V ovTog Si§(oat fiSTa
&dvaTOV Totg Saifxoaiv. ?? Sh TificoQia kaTlv -IjSs
'
ttjv tov 6

dTsy.vov ipv'/^riv slg awfia y.aTaSizaa&rivai fiiJTS dvSgog

fxi]TS onsQ kaTc xaT-i^Qafisvov vno
yvvaiy.oQ (fvatv sxov,
Tov TOiyaQovv di 'Aay.h]ni£, firjSsvl ovti dTSxvo)
7]?uov. .,
9

avvi]a&rjQ, Tovvavriov Ss hXsijaov t7]V avfKpoQav, kniaTa-

fisvog ol'a amov fiivst TificoQia. roaavTd aoi xai roiavTa

XsXix&co, b) 'AaxXi^ms , nQoyvcoaia tiq Ti]g t(ov ndvTCov 12

(fVGscog.

2. f.dyiarov A. 3. 7caido7zoda\ (pXvaqia marg. B. 8. {[^focj

fxowoq AB.
'

12. Twv] sic Patr. oru. ceteri.

ex eo, quod factor sit omnium. palris enim est facerc; quamobrem
maxima in vita et religiosissima cura est prudenlibus jQIiorum pro-
crealio, et maximum infortunium et impietas, sine iiliis aliquem ex
hominibus excedere; et poenas iste dat post mortem daemonibus.
punitio est autem haec:
animam eius, qui sine filiis est, in corpus
condemnari, quod neque viri neque mulieris naturam habet, quod
quidem malediclum est snb sole. ergo, Asclepi, nemini, qui filils
careat, congratulere sed e contra raisereare infortunium, sciens qua-
,

lisipsum maneat poena. tot ac talia dicta tibi sunto, o Asclepi, ut

praecognitio quaedam universorum naturae.
 rap. 3. Aoyog liQOi;.
31

3
'^Eq^ov tov TQiGfceyiaTOv
^o/og IsQog.

3 Jo^ci naVTOov 6 T&sog xal &siov xahq)VGig &eicc ciQyri 1

TMV 6vT0}V 6 ^sog y.ai-vovg xai (pvGig y.ai vXri, Gocpia

slg dsc^iv anccvTbtiv cov aQ^^rj t6 &siov y.ai
cfVGig y.ai
6 hvsQysia y.ai avdyy.ij xai TS?>,og xai ccvavscoGig. i]V yaQ
GXOTog ansiQov hv a^vGGco xai vScoq xai nvsvfza 1e71t6v
voSQOV, §vvdf.isi &sici oVTa kv xdsi. dvsi&7j §r} <pwg dyiov
9 xai hndyfj vn dfifiq) k^ vyQag ovGiag GTOiysla, y.ai &soi
ndvTsg xaTaSiaiQovGt cpvGscogkvGnoQov. dSioQtGTCov Sh 2
ovTCov aTidvTcav xai dxaTaGXSvdGTOiV dTioSiooQiG&ri ra
12
h^McpQa slg vipog xai Ta /SaQsa h&Sfislico&i] vcp' vyQa
dfificp, TCVQi Ttov 62.COV SiOQiG&sVTOiV xai dvaxQsuaG&ivTCOV
TivsvfiaTi 6%siG&c(i' xai cocp&r} 6
0VQav6g hv y.vxXoig hnTa,
15 xai &soi Toig hvdGTQOig iSsaig oTiTccvofcsvoi Gvv To7g av-

1. Tov TQiafifylaTov om. B. 3. anie agxv AB Tum. Fluss. add.

y.al. 4. 5.
aoqiCa
—
(piicnq om. Patr. 8. {)-iia om. Patr.

9. vcp ay.fio) B. 10. y.aTadiaiQoiai A, xitTadtcQafft B, xaTaSmir-

Q£&-aCff')]g
Tied. 15. ivdffTQoig] sic B, iv affrQmv reliqui.

Hermetis Trismegisti

sermo sacer.

Gloria omniuni deus et diviuum et natura divina; principium

entium deus et intellectus et natara materia; principium est di-
et

vinum et natura et actus et necessitas et finis et renovatio. erant

enim lenebrae infinitae in abysso et aqua et spiritus tenuis intel-

lectualis, potentia divina existentia in chao. exiit lux sancta, et con-

crela sunt sub arena elementa ex humida substantia, et dii omnes
distribuunt aliquid naturae seminalis. cumque omnia essent inter-
minata et incondita, secreta sunt levia snrsum, et gravia fundamen-
tum facta sunt sub humida arena, omnibus igne discretis ac appen-
sis, ut spii-itu attollantur. et conspectum cst coelum in circulis septem.
 32 yloyoq iiQoq. cap. 3.

Twv Gijfxsioig aTiaat.

'
y.al
dii]Qi&fiJ]&7] xa aGxqa avv Toig
kv avTocg dsolg' xal nsQLsiXiy^&ri t6 7ieQUvy.Xi.ov asQi,
3 dQOfiijfiaTL nvsvfiaTi avijxs §£ 3
y.vy.}.icp x)-si(p 6%ovfJ.svov.
sy.aavog d's6g 8ia xrjg iSiag §vvduscog t6 TtQoarax&sv
avT(p y.ai kysvsTo &i]Qia TSVQaTio^a y.al iQTiSTa y.al svv-
§Qa y.al TZTtpa y.al naaa anoQo, svanoQog y.at
yoQTog yal 6

avdovg navTog yj.oi], to ansQfia

naXiyysvsaiag kv Tijg

savroig syovTSg' kansQfio?^6yovv rs Tag ysvsasig rdiv dv-

d'Qoino}V slg sQyoiV &sib)V yviaaiv y.al (f'Vaswg hvsQyov.aav 9

uaQTVQiav, y.ai nlii&og dv&Qbonwv slg ndvTcov tmv vn

oiiQavov §sanoTsiav y.ai dya&uv hniyvcoaiv, slg t6 av^d-
vsa&ai kv av^ijasi y.ai nh]Q-vvsa&aL hv nXij&si, y.ai nd- 12

aav iv aaQxi ipvyrjv §id §QOfii]fiaTog &s(av hyy.vy.Xioov,

\TSQaanoQiag\ slg y.aTonTiav ovQavov /lai ^QOixrjfiaTog ov-

Qavicov &SO0V y.ai sQycov &sicov y.ai

cpvascog hvsQysiag, sig 15
T6 ai]fisia dya&wv, sXg yvcoaiv Ssiag §vvdfisoog, fioiQag

1. Tci ctaTQal sic Patr. 2. ai/rott;]

Si/t]gi.0-/.i^0-7] SirjQO-Qdi&ri rcliqui.
aiirjj AB Turn. || 7iiQiEiXCy_0-ri[
sic B, niquhiiyTi A, irfoJ.ijyit edd.
7. avO-ri Tidariq /Ao?;? Palr. || 'co\ xcil ro B. ||
Tt» (TTzeQfiaTa Palr.

8. kaVToXq] sic AB, avToZq edd. |1 ty_ovTiq add. Tied. || te Tcec;]

sic Tied. Ttis t£ reliqui. 9. yrwcii-v -S-iiwv A. 10. ilg\ slc
Fluss. y.al reliqui. 14. TSQaaTloqCaq uncis incl. Tied. || Sqo-
/.(^/.laroq ovQavluv om. Patr. 15. qivaeuv AB.

et dii in astrorum ideis visi cum eorum signis omnibus; et dinu-

merata sunt astra eum qui in ipsis erant. et circumpreliensus
diis,
est circulus aere, circulari cursu divino spiritu latus. et protulerunt

singuli dii per propriam potentiam quod sibi fuit ordinatum; et

generalae suut ferae quadrupedes et serpentes et natanles et volan-
tes et omne semen foecundum et gramen et floris omnis herba vi.

rens, semina regenerationis in se ipsis babentes. seminabant etiam

generationesbominum ad operum divinorum cognitionem et naturae
vivum testimonium et multitudinem hominum ad omnium quae sub
coelo sunt dominationem et bonorum agnitionem, ut augeantur in

augmenlo ,et multiplicentar in multitudine ,

et omnem in carne ani-
mam per cursum deorum circularium in inspectioncra coeli et cur-
 cap. 3. ^oyoq ligoq. 33

[d%?i,ov/.isV)]g] yvcavai ayadoov '/.al

cpavXcav, xal TiaGav aya-
d-MV SaidaXovQyiav evqscv. aQ^erat avvMV /3ibnnjii re y.al 4
3
GorpiG&ijvac tiqoq fiOiQav SQOfiijfiaTog xvy.Xicov Td-ecov, y.al
'
avalv&ijvat, eig tovto y.al 'iaovTai {.ityaXa a7tof.cvi]f-covsv-

fcaTa Te%V0VQy7]fcccTC0V ^tiI Tijg yijg, xaTaXmovTeg hv ava-

6 vsojGsi
^QOVcav afcavQcoGiv.
•
y.al naGa ysvsGig ifcipv^ov
GaQXog y.al y.aQTiov GTioQag ical nccGrjg Te%vovQyiag Ta
kXaTTOvfcsva avavscad-^GeTai avcxyy.ij y.<xt avavecoGec d'ecJov
9 xal cpvGecog y.v%lov hvaQi&fiiov dQOfcijftaTt. t6 yaQ ^eZov
i) nocGa y.oGfjcty.T] GvyxQaGtg cpvGet avctveovfcevt]' hv ycxQ
T<a d'si(p xai tj cpvGtg Gvyy.a&sGTi]y.ev.

1.
oj^iov/esVjjs] oiy.ovfiEVTi? Fluss., uncis mcl. Tied. ||
Tta-

ffwj'] sic AB, naffav editi. 2. fgxsrai, Fluss. 4. aig rovvo'

xai] sic Tied. siq o reliqui. || iaovrat] tcrrac AB. 5. 6. ava-
viojiTu] sic Patr. , ovofictzt, reliqui. 6. naaav yiviaiv AB
Turn.
Patr. II ifiifjvxov
A. 9. iv agi^d-ftov Patr, 10. avaviovftsvrj]
sic AB Patr,,
dva&ewQOVftivr] reliqui. 11. xa&sffrriy.iv Pati-. jj

riloQ rov Xoyov Isgov add. Patr.

sus caelestium deorum et operum divinornm et naturae efficaciae,

in signa bonorura, ad notitiam divinae potentiae, partes cognoscere
bonorum et malorum, et omnium bonorum artificium inyenire. in-
cipit
eorum vita et scienlia ad porlionem cursus circularlum deorum,
et resolvi in id, et erunt magna commentaria arlificiorum in
terra, relinquentes in renovatioue temporum deletionem. et omnis
generatio animatae carnis et fructus seminis et omnis artificii, quae
minnuntur, renovabuntur necessitate et renoTalione deorum et na-
turae circuli in numerum currcntis, dirinum namque tota mundana
temperatio natura renovata. in divino namque etiam natura est con-
stituta.
 34 Aoyot; 6 y.QarijQ

4 'Eqiiov xov TQiGfiayiGTOv

TiQog Tov savTOv vlov TCCT
6 '/.QarrjQ 3
loyoQ )) fiovdg.
•
Tov ndvTcc y.oc^ov inoh^cev 6 6j]f.uovQy6g ov %?:Qo\v
•

dl7^d loya' coOTfi ovTOig V7ioldfi.^avB, wg tov naQOVTOg

y.ai del ovvog y.al ndvTcc non']oavTog y.ai ^vog y.ai f.i6vov, 6

TT/ 3^ avTov &eh]oei di^f.iiovQyi^occvTog t« bvTa. rovzo

yaQ iOTt, t6 om^icc ky.eivov, ov^ dnrov oiide oQctrov

ovSh fieTQi]r6v ovSe diccorar6v ovd^ d?Jiq> rivl ocofiart 9

6fA,oiov. ovre yd.Q nvQ koriv ovrs vd(x)Q ovrs drjQ ovre

nvsvfia, a/LA« ndvra dn' ccvrov' dya&og yaQ cov (xo-

vco iavrcp dvaTd^iJvat rovro i]&eh]oe, y.cci y.oofxijoai ti]V 12
2 yiiv y.dafiov bh d'eiov owfiarog y.ccrenefiipe tov dv&QM-

1 — 3. 'Eq^iov nqoq Tdr 6 y.Qaz^^Q rj fiovdq B; sed margo superior

praebet intcgrum titulum. 2. HQog Tcct om. Patr.— 4. antc

Tov AB Turn. et Fluss. add, kjtsiSi;, om. Patr. 5. TOt/ eras. B.

6. y.al ante j.i6vov\ slc B, om. reliqui. 7 — 13. toiJto

y^v
—
apud Stob, I. p. 66 Heeren. 7. TOiiTo] Heeren ap.
toiojJto
Stob. 9. ^£t^;;t6i'] ftiQtffrov B; || awfiaxt om. AB Turn.
Fluss. 11. dii avvov\ sic Stob. Patr., t« vn. «uto? reliqui.

'/a.Q
om. AB Turn. Fluss. 12. 13. lavTw — y7;v] levitcr
||

mu-
tato ordine AB Turn. Fluss.

Hermetis Trismegisti
ad filimii sumn Tat
sermo qui crater vel monas.
Universum mundum fecit opifex non manibus, sed verbo; ita-

que de eo, ut de praesente et semper existente et omnia

ita cogita

faciente et uuo solo, qui sua voluntate condidit entia. boc enim
illius, non tactile neque visibile neque mensurabile neque
corpus est
neque alii ulli corpori simile. neque enim ignis est neque
cxtensile

aqua neque aer neque spiritus, sed omnia ab ipso orta sunt; bonus
namque cum sit, soli sibi hoc dicare, et terram ornare voluit; or-
 cap. 4. 1] fiopdg. 35

Ttov, ^coov cc&dvceTov, ^coov &vt]t6v. aal 6 fihv av&Qco7tog

roov Ccocov iTiXEOvixTEi xal tov x6(Tf.iov §icc Tdv':X6yov xai
3 Tov vovv. d-Earrig yctQ kyivETO tcov sgycov tov dsov 6
av&Qcanog, xcd k&ccvfiaas, xal hyvcoQiaE tov Tioii^aavta.
TOV fihv ovv .2s8KiCffi». (^ TccT, hv TidaL Tolg dv&qcoTioig hfii- 3
6 QiaE, TOV §h VO^ OVXSTl, OV cp&OVCOV Tiaiv 6 yUQ (pd-6-
vog ovx 'iv&sv 'ioy^STai, xdrco §s avviOTaTac ralg tcov vovv

firj hxovTcov dv&QCOJtcov ipvxaZg.

9 Tdr. Aid Ti ovv, co
jidTSQ, ov ndaiv kfiEQtas tov
vovv 6 &s6g;
'EQfiijg. 'H&iXrjasv, w tsxvov, tovtov hv ftsacp Toig
12 xfjvxaig coaJiEQ d&Xov i§Qva&ai.
TdT. Kal Jiov avTov l§QvaaTo; 4
KqccttJqu fisyav nXriQcoaag tovtov itaTSTiEftxfJS
"iEQftijg.
15 §ovg zijQVHa, y.al ixslEvasv avra y.ijQv'§at Totg tcov dv-

&QCi7icov xaQ§iatg Td§&' ^diiTtaov aEavTtjv rj §vvccfisvi}

1. ^tiou a6-avd,T:ov A Turn. Flass. || dvd-qmnoq\ sic Palr,, x6-

fff.iog reliqul. 2. post iTiXeovixTsi, libri add. tov ^mov, om. Patr. jj
Siai] sic Patr., om. reliqui. 3. toiJ iqyov AB. 7.
d^x^''-''"'
Turn. |(

Tftji'] Tov AB. 11. TouTO)'] Tovrmv A Turn, 14. /.leyav^ slc

AB, fikv ydg Turn. Fluss. fiiv Patr. 16. y.aQSiaici\ ipvxcui Palr.

natum tamea divini corporis demisit liominem, animal immortale

animal mortale. et liomo quidem animalibus et mundo plus habuit
ob sermbnem et mentem, spectator enim factus est operum dei bomo,
et adrairatus est, et cognovit factorem. sermonem qnidem, o Tat,
in omnes liomines est, mentem
partitus autem nequaquam, non in-
videns aliquibus; invidia cnim non inde venit, sed bic conflatur in
animis bominum mente carentibus.
Tat. Quam ob caussam, o pater, non omnibus partitus est
mcntem deus?
Hermes. Voluit, o fili, hanc in medio veluti praemium.animis
proponere.
Tat. Et ubi eam proposuit?
Hermes. Craterem magnum replens deorsum misit praeconem,
et iussit eum praeconio edicere animabus humanis haec: immerge
te
ipsam quae potes in hunc craterem, et quae credis te redituram
3*
 36 Aoyoq 6 y.QaTrjg cap. 4.

eig TOVTOV tov xQarrJQa, ?? marsvovGa oxi avs?.svGi] rcQog

xov v.atankiiipttVTa tov XQaTrjoa, tj yvooQi^ovGa ini rl
yayovag. oaoi fA,hv ovv Gvvijy.av rov XTjQvyfiaTog y.al 3

k^aTtriaaVTO rov voog, ovtoi ixsriay^ov Ttjg yvcoascog y.ai

Ti?.siot iysvovTO av&QcoTtoi rov vovv Ss^dfievot' oaoi 8^

i]fA.aQTOV Tov y.iiQvyuaTog, avToi fisv rov Xoyov, tov 8s 6

vovv ayvoovaiv, ini ri ysyovaat y.ai

fii) TiQogstXfjcpoTsg
5 VTio Tivog. ai 8s ala&ijasig tovtcov raig rwv dXoyoiV ^(ocov

TiaQaTiXTqaiai, v.ai hv &Vfm

iv oQyy TrjV y.Qaaiv sxov- 9
y.ai

Tsg, ov ^avfiaQovat xd xj^sag d^ia, ratg 8h roov acofj.dTO}V

i)8ova2g y.ai OQi^sat TiQoasy^oVTSg 8td ravTa tov dv&Q(o-

Tiov yeyovsvat maTsvovatv. oaot 8i rijg dnb rov &sov i2

8coQsdg fiSTsaxov, ovTot, oo TaT, y,ard avyy.Qiatv rcov sQyoov

d&dvarot dvri &vi]toov siat, Tidvra ifiTiSQiXa^ovTsg t(3
iavToov Vo% rd ini TTJg yfjg rd iv ovQav<p y.ai st ri iartv 15

vnsQ ovQavov. roaovTov savrovg vxpcoaavreg ei8ov ro

dya&ov, y.ai ISovrsg avficpoQav rjyi^aavro rijv iv&d8s

4. Tov roogl tm y.QavTJgi margo B. 6. ^ihv top Xoyot'] ol Xoyi-

xol B. 7. a/j/ooiicri/v] sic B, ayvooWTag reliqui. 8. Tlvoq]

sicB Patr., tIvcov ixliqui. 10. &av/i(i\^ovai\ sic B

Patr., S-av-

fiaCovTSq 011 reliqui. 11. antc did libri add. xal, om. Palr>
12. TtiGTivovatv] sic B, TtKJxivovTit; reliqui. ||
tov oni. A.
15. T'^? om. B.

esse ad eum qui misit craterem, quae cognoscis, ad quid facta sis.

quicunque sane intellexerunt praeconium et immersi sunt in raen-

tem, isti participarunt cognitionem et perfecti evaserunt Lomines,
cum mentem suscepissent; qui vero non perceperunt praeconium,
ipsi quidem sermonem, non aulem mentem adepti ignorant, ad quid
facti sint et a quo. sensus autem horum similes sunt brutorum ani-
malium scnsibus, et in animi confidentia et in ira temperiem haben-
tes non admirantur ea quae sunt spectaculo digna, corporum vero

Toluptatibus et appetitibus dediti, ob has hominem esse factum cre-

dunt. quotcunque vero dei dono participes facti sunt, Li, d Tat,

per comparalionem opei"um immortales pro mortalibus sunt, omnia

complexi sua mente, et terrena et caelestia et si quid cst supra
caehim. tantum sc ipsos efevanfes conspexernnl bonura, et cum vi-
 cap. 4. 9 rj [lovaq. 37

SiaxQi^Tqv' y.ai xaTarpQov^GavTeg ndvTcav rwv aiofiaTixav

y.al dacofiaTcov ^Ttl t6 ^v y.al uovov OTievdovGiv. avTj], 6
3 fti
TaT, 7] Tov vov kGTiv imOTijfir], twv dsicav ivTogia
xac 1] Tov &eov y.aTavorjoig, -d-eiov ovtoq tov 'ZQaTrJQog.
TaT. K.dy(Xi ^aTixiodrivai ^ovXonai, w naTeQ.
6 'jEQf4.7jg. 'Edv flt] TtQCOTOV TO' OCJfld Gov fuoriOTjg , w
Texvov, oeavTov (fnXrjoai ov Svvaoai' (pilrioag §h oeavTov
vovv 'd'§eig, '/.al tov vovv e'/cov 'Aal Tijg imoT7]fi7]g iieTa-

9 hjipT].

TaT. Jliog TavTa leyecg, cJ naTeQ;

'EQftrjg. jidvvaTOV yaQ iOTiv, co Te'AV0V, TieQi dfxcpo-
12 reQa yiveo&ai, TieQi t« &vi]Td §i]?.a§i] '/.al t« d'eZa. Svo
yaQ ovTCov tcov ovtcoj', ocofiaTog y.al docofiaTOV, iv olg
To &V7]Tov To &eiov voecTac,
'/.al
r) aiQeocg 9'aTeQov '/.aTa-
15 XeineTai xa kXeo&ac ^ovXofievoo, ov yaQ eOTCV dficpoTeQa
ovveX&etv kv oig re ?? k^aiQEOcg xaTaXeiTteTai, t6 eTeQOv

1. zat] sic B, om. ceten. 3. ivTogia] an &s(oglu vel laToqla?

8. 9, y.araX^^ipij A. 12. TtsQi] sic AB, om. ceteri. |( (Jj/Aatf^
om. A. 14. vosixai] sic B , om. ceterl. 16. avvi}.&£ii>\ slc

B, om. celerl. || ai^sffiq luarg. E. || post t6 codd. kabent di,

delevit Palr. || jTfooi'] variQOV Vergic.

dissent, infortunium pularunt quae hic est moram; et spretis omni-

bus corporeis et incorporeis ad nnum et solnm festinant. haec est,
Tat, mentis scientia, divinorum inspeclio et dei comprehensfo,
quia divinus est crater.
Tat. Et ego immergi volo, o pater.
Hermes. tuum odio habneris, o fili, te ipsum
Wisi prius corpus
amare non potes; te ipsum vero cum amaveris, mentem habebis, et
mentem habens scientiam quoque adipisceris.
Tat. Quomodo haec dicis, o pater?
Hermes. Impossibile namque est, o fili, circa utraqne versari,
mortalia nimirnm et divina. nam cnm duo sint entia, corpus et in-

corporeum, in quibns mortale cognoscitnr et divinum, electio alte-

rius
permittitur ei, qui eligere vnlt. non enim decet utraque con-
venire, in quibns autem alterius electio cst alterum deminutnm al-
 38 ^dyo5 o y.qarijQ « cap. 4.

7 hlaxTcodkv Ti)v Tov iTiQov kq)aveQ(joGsv ivegyEiav. ri (ihv

ovv Tov y.QSiTTOVog aiQSGig ov fiovov tS ilofievq) '/.aXUoTTj

Tvyxdvsi, Tov dv&Qcojiov djio&sdJaai-, dlld xac ti]V nQog
3

&s6v eiioe^siav
^mdslxvvoiv 7} §s tov kXaTTOvog rov fihv
'

dv&QCOTlOV ajrwAscFEV, OvSsV ds Slg TOV -dsOV ^7lX7](.lflsX7]-

Gsv, TOVTO fiovov, oTi xa&aTiSQ ai TtOfxnal fiioov nuQ-
?;
6

§h
SQ'/ovTai, f.a]TS avTai kvEQyijoat ri dvvdfisvai,, Tovg
hflTtO§iL,OVGaL TOV aVTOV TQOTIOV y.a\ OVTOI flOVOV TlOfl-
nsvovGiv hv T(p '/.oofKp TiaQayofxevoi vTio tcov ocafxaTr/.cav 9

t)§0Vb}V.
8 TovTOiV §h. ovTcag i^ovrtov, w Tar, ra fxhv nuQa rov
&S0V rifilv T6 vnr]Q^s '/.ai vndQ^st, rd §k dcp rjticav dy.o- 12

?.ovd-i]GdTco y.ai fii] vazsQTiodTco, hnsi 6 fisv &SQg dvai-

Tiog, 7]i.is'ig §k atTioi Tcav '/a-/.cov, ravTa nQO'/QivoVTsg Tcov

dya&dJv OQag, co t6"/.vov, nooa rjfxdg §sl ocofxaTa §is^s?.- 15

&SCV '/.ai
§aifi6vcov y.ai Gvvi^siav xai §q6-
noGovg /oQovg
fiovg daTSQcov, cva nQog tov 'iva xai f.i6vov &s6v ons-v-
Gcofisv. d§cd^aTov yuQ ro dyaxJoi' xai dnsQUVTOv '/,ai 18

2. OM'3 yao marg. B. jl post ovv AB Turn. Fluss. add. iitgysia.

9. Ttagayd/tEVOi] sic Palr., naqaysvqficvoi. celeri. 12. •^^«ui']

v/4av AB. 17. ^sov om. AB. 18. ddidparov] sic Patr. Tied.,

Sia^atov ceteri.

praestantioris ergo electio non solum

lerius manifestavit efficaciam.

eligenti pulcherrima fit, ita ut hominem deificet, sed etiam erga

hominem quidem per-
deiim pietatcm ostendit; minoris vero eleclio
didit, autem in deum peccavit, nisi hoc solum, quod sicuti
nihil

pompae per medium transeunt, ueque ipsae agere aliquid valentes,

nisi quod impediunt —
eodem modo et isti pompam tantum agunt
in mundoahducti a corporeis voluptatibus.
His ita se liabentibus, o Tat, quae a deo sunt, habemus et ha-
bebimus, alia a nobis veniant neve tardemus; nam deus caussa non
esl, nos vero caussa malorum sumus, haec praeferentes bonis; vi-
des, fili, quot nos oporteat corpora pertransire et quot daemonum

choros et ioulinuilatem et cursus astrorum, ut ad unum et solum

deum festinemus. bonum enim transiri non potest et interminatum
 '

L-ap-
4. 7j fioyd(;. 39

avsXeg, avT<p d^ y.ai avaoxov, ripuv 8k Soy.ovv agyjjv ex^iv

Ti]v yvcoaiv. ovK avT(p ovv uQyi) yiveTai i) yvcaaig, aXX 9
3 -l-j^tv rrjv aQxrjv TiageyeTai tov yvioadriGouevov. Xa^ut-
ae&a ovv rijg agyijg aac oSevacofiev rdysi anavra. Tcdvv
ydq kan axohov t6 tci avvi]&7] y.al
naqovTa y.araXi-
6 novTa hTil rd azaXaid y.al do^aia dvay.df.i!JiTSi.v. rd [.ihv

ydg cpaivofisva reQTiei, xd dh dcpavij dvamaTstv noiet.

(favsQcoTSQa de kart ra xaxd, t6 Sk dya&ov dy)aveg roXg

9 6(p&a?^fj.oig' ov ydg f.i0Qcpr) ovre rvTiog karlv avrco. §id
rovTO avra fxev kariv ofioiov, rolg dk d?doig ndaiv dv6-
fioiov. ddvvarov ydg dacofiaTOv acofiari cpavrjvai.
12 .AvTij diacpoQd Tov ofioiov TtQ^gro dvofioiov, aal 10
1]

Tcp dvofioicp varsQiifiu 7iQ6g r6 bfiotov. i] ydg- fiovdg

Tidvrcav ovaa aQxri y.cei
QiL,a, kv Tidaiv kariv cog dv Qi^a
'
1 5 y.cci
dQyij dvsv dk dQyrjg ovSsv '

dQyi) Sk k^ ovSsvog t] k^

1. iaiiTOj B. 2. avrou AB. 5. (tkoXcov^ ffxXijgof FIuss. Pati-.

8. q>avtQwrara A. 9. 6q>d-a).fco2q\ sic B, (pavigoH^ reliqui. ||

avTov AB. 12. »;

om. AB Turn. Fluss. 13. ro) drofioioi]
Tou avofiolov B. 11 ofcoiov] marg. B ^^i£j. {{ -^ ydg fcordq
—
p. 40,11 ilxwv ap. Stob. «cl. pliys. I p. 306 Heeren. 14. oiffa Tifir-
rav AB Stob. |{
h nccfflv iaTiv tuq ctV gCQa om. AB Turn. Fluss.
15. post dgxri AB Turn. Fluss. Patr. add. avaa. 15 — p. 40,
*
1. ^ IS aiiT^s] rd dXXa 6h ^l avrlj? B. {j ^J dX^ Stob.

est et indefinitum; sibi quoque principio caret; nobis vero apparet

principium habere cognilionem. non ipsi autem principium fit cogni-
lio, sed nobis principium^aebet eius qui cognosci debet. prehen-
damus ergo principium ct permeabimus celeriter omnia. valde enim
inopportunum est consueta praesentiaque relincjaere et ad vetusla et
primaeva redire. nam quae apparent oblectant, quae vero non apparent
difficile creduntur, manifestiora sunt mala, bonum autem obscurum

figura ei est. atque ob

est oculis, neque enim forma aut id sibi

quidem est simile, aliis vero omnibus dissimile. impossibile est enim
iucorporeum corpori innotescere.
Haec differentia est inter simile et dissimile, et dissimile non
porvenit ad simile. monas namque omnium cnm sit principium et
radix in omnibus est ut radix et principinm; sine principio autem
 40 Aoyoi; 6 vQarijQ 7] i/.ovdq. cap. 4.

avrijg, ^Tiel ctQyri k6xi rcav iviQCOV. avrrj yaQ i6Tiv, iTcel

1.17] «A^J/s ^QXVS '^TVxev ovaw f.iovag ovv agx'i] ov6a Ttavra
agi&fxov ifiTtegtexei, vjto fii]devdg ifZ7teQie%ofiivt], y.al TtdvTa 3

aQtd^fwv yevva, iiTto fi7]dev6g yevvcofdv?] izeQov ccQtd^fiov.

11 Tiav dh To yevvwfievov dvsXeg xal StaiQerov xal av^rjzov
y,al fietoiTov, rro 8e reXeia ovdhv tovtoov yivsTaf y.al to 6

fiev «'u^jjTOV av^dveTat aTto rijg fiovddog, dva7i.iay.eTai dh

VTio TTJg avTov da&eveiag, fii^y.ert Svvdfievov Trjv fiovdSa
XooQrjaai. 9

^vTi] ovv aot, 0) TdT, xard xo Svvarov vTtoyiyQanrat

TOv ^eov ely.wv, ip dy.Qt/jwg el d-eday y.ai voi^aeig rolg

rrjg y.agSiag ocp&aXfiolg, marevaov fiot, rey.vov, evQjjaeig 12

nQog rd dvai oSov

'
T7}v fidXXov Se avvi] ae rj ely.wv 6S1]-

yi]aei. exet ydg rt iSiov i] &ea' rovg ^&dacivrag -ded-"

aaa&at y.arexet y.al dvely.et, y.a&dneQ cpaalv 1) ftayvijrtg 15
li&og rbv aiSiiQov.

1. inii\ jI' Stob. 1. 2. avTij — o^ffa om. Stob. 2. ouffce. .-mte

jidvTa\ y.al
{'E

AB Turn. Fluss. 4.
yivcoftivtj A. 6 — 9. xal to —
XOJQtjcrat om. Stob. vno Pair. |1
7. avaXi(jxitat\ sic
a7Zo\
Patr., dhlfsy.ixai reliqui. 10. ovv om. AB Turn. Pluss. aov |]

om. Stob. et ponit post dvvarov. 14. yaQ om. Patr.

est, principium autem ex nullo alio, quam ex se ipso, nam

niliil

aliorum est priiicipium. ipsum namque est, quandoquidem ab alio

principio non esl; monas ergo quia principium est, omnem numerum
complectitur, a nullo contenta, et omnem numerum generat, a nullo
genita alio numero. omne autem genitum imperfectum est et divisi-
bile, augmenta recipit et diminuitur, pcrfecto autem Lorum nihil fit;
et quod augeri potest, aagetur a monade, consnmitur autem ab sua
imbecillitate, .cum non amplius monadem capere valeat.
Haec igilur tibi, o Tat, quantum potest descripta est dei imago ;

quam exacte intueare, et intelHges cordis oculis, crede mihi, fili,

si

et invenies ad snpera viam; vel

potius baec ipsa imago te ducet.
babet autem quiddam peculiare hoc spectaculum; ut qui ad jpsum
spectandum pervenerint, eos detineat et attrahat, sicuti aiunt ma-

gnetem lapidem attrahere ferrum.

 cap. 5. "Oti dcpavri? o ^£05 qiavEQmTaToq iaTtv. 41

'Eq^iov rov TQiGfisyioTOV 5

TiQog Tov iavTOv viov Tdr,

3 OTi acpcivrjg 6 &s6g cpavsQutxaTog ^OTiv.
Kal Tovds 601 Tov Xoyov,
dt TaT, dis^slsvG0(.iai, oTtcog 1

(XTJ a^ivriTog fig tov y.QsiTTovog dsov ovofiaTog' gv dk

6 vosL, oTioS^ t6 Soxovv Tocg 7zo2,ko7g acpavhg cpavsQCOTaTov
coi ysvt]G£Tai. ov yccQ av 7]v, sl acpavsg riv. nav yaQ
TO cpaivo^svov ysvviytov' icpcivi] yccQ' to dh acpavsg asi
9 iGTL' Tov yccQ cpccvijvai ov ^Qy^si. asl ycxQ iGTi y.al ra
aXAa ndvra cpavsQa noist. aiiTog dcpaVTjg cov cag dsl wv
y.al
cpavsQuiv avTog ov cpavsQOVTat' ovy. aiiTog ysvvc6f.is-
12 vog, kv cpaVTaGic^ Sh ndvTa cpaVTaOMV. i] yaQ cpavTaoia

fiovcov Tcov ysvv7]Tcov kGTiv. ovSsv yuQ kGTLV t] (pavraGia

7] ysvsGig. 6 ds slg dysvvrjTog dijkovoTi >:c<l
dcpavTccGia- 2
15 GTog y.cu
dcpavi]g' rd 8h ndvxa cpaVTaGicov dtd ndvTcov

1 — 2. 'EQfcov TiQog TccT xilov, OTi B.

2.
TtQog TccT Tov viov Patr.
3. o om. AB Turn. Fluss. 6.. ojrwe] sic Tied., irwg reliqui.
7. y£i'-rja£Tac\ yevocTO B. || aV] sic B Palr. , ii A Turn. Fluss. ||

a(paviq\ sic A Turn., i/.iq^aviq B, aq^avtjq Palr. 11. xal om.

A Turn. Patr. 11. 12. ycvofisrog B.

Hennetis Trismegisti ad filium suum Tat,

quod immarufestus deus manifestissimus sit,
Huuc quoqae sermonem libi, o Tat, percurram, ne sis imperitus

praestanlioris dei nominis^ tu vero mente contemplare, cjuomodo id

quod vulgo non manifestum non
videtnr, manifestissimum tibi
fiat.

enim esset, si immanifestum esset. omne enim quod apparet, ge-

nerabile est; apparuit namque; quod vero immanifestum est, semper
est; appai"ere enim opus non habet. semper enim est et alia omnia
manifesta facit. ipse immanifestus remanens, cum semper sit, ma-
nifestans ipse non manifestatur; non ipse generatus, in apparentia
tamen omnia imaginans. apparentia namque genitorum tantum est.
nihil enim apparentia est nisi generatio. unus vero- ingenitus nimi-
rum et non apparens et immanifestus; omnia autem manifestans per
 42 "Oxt aq^ay^q o &£6q cap. 5.

(paivsTat y.al kv nccGi, xal f.id?uaTa olg av avTog /Sovhj&y

cpavrjvai: av ovv, cu Tdv xiy.vov, sv^ai TCQbJTOV tm avQla

y.at naxqX y.al fi6v(p xal ivl y.al drp' ov 6 slg, V^sco tv- 3

XB^v, iva Svvii&jjg Tov ri]?uy.ovrov -dsov vofjaca, y.dv dy.rXvd

\aoC\ f.ilav ccvTOV TJj atj dtavoic^ hx?Mi.ixpai, voTjaig ydg

/Liovij OQa t6 dcpavsg, wg y.al avTi) dcpavi]g ovaa' sl dv- 6
vaaai, Totg tov vov ocp&aXf^otg cpavi^asTai, ca Tdr'
dcp&ovog yaQ 6 y.vQiog' cpaivsTav dh. did naVTOg tov y.6-

afiov v6i]aiv ^m^sIv, lSsXv y.al lafSsa^ca avraig Tatg 9

%sQal dvvaaav, y.al TrjV s\y.6va tov &sov &sdaao&ai. si dk

y.al TO kv aoi
dcpavsg kaTi aot, ncag avTog kv aavTW Sid rcov
3 6cp&cc?^fudv aoi cpavijasTat; si Sk d-sXstg avTOV iSstv, v6t]- 12
aov t6v 7]?.tov, v6i]aov tov Trjg as?,i]Vi]g SQ6fiov, v6i]aov
TMV darsQoov ti)v Td'S,tv' Tig 6 ti]V rd^tv ti]Qwv; Ta^ig
yccQ ndaa nsQicoQiaTat dQt&fi^ xai t^tko. 6 ij^uog &s6g 15

fisyiavog tcov y.av' ovQavov &swv, (p ndvTsg sr/.ovatv ot

ovQdvtot dsoi, (aaccvsi ^aatlst y.ai SvvdaTt]. xai ovTog

2. qr;a)'j/mt] sic AB, qiavilrai edd. 3. ante Irt AB Turn, Fluss.

add. ov/ \\
y.al atp'^ aAl" aq)' AB Turn. Fluss. 5. post aoi,

A Turn, Fluss. repetunt y.av. 8. dl om. A Turn. Fluss. Palr.

9. XaPsTv ora. AB Patr. |{
tJsTj' om. B Turn. 11. aoi post
iart om. B. 13. T^;] sic Patr., om. ceteri. 15. &i6q om. Patr.

omnia apparet et maxime iis quibus voluerit

et in omnibus, appa-
rere. tu ergo, o Tatprecare prius domino et patri et soli et
fili,

uni, et a quo unus, propitius sit tibi, ut possis talem deum intelli-
gere, si vel unus duntaxat illius radius menti tuae refulserit. in-
telligentia enim sola cernit immanifestum, quia et ipsa immanifesta
est; si
potes, mentis oculis apparebit, o Tat; caret enim invidia
dominusj apparet autem per omnem mundum; intelligentiam sumere,
videre et prebendcre poles ipsis manibus, et imagiuem dei spectare.
si vero
quod in te iramanifestum est tibi, quomodo ipse in se ipso
per oculos tibi
apparebit? si vero ipsum vis videre, cogita solem,
cogila Iiuiae cursum, cogita astrorum ordinem; quis est ordinis ser-
vator? ordo enim omnis terminatur nuraero et loco. sol maximus
deus cst corum qui in caelo sunt deorum, cui omncs cedunt cae-
 cap. 5. q^aviqmTaToq laxu'. 43

6 Ti]XixovTog 6 fistyaiv yijg xal &a?,dTTt]g ccve^eTat vTthQ

iavTov iavvov f^iXQOTegovg TioXevovTag aGTeQag. Tiva
'ixoov

3 aiSovfievog rj Tiva q)o^ovfievog, w Texvov^ xal 'ixaOTog

TOVTCOV TWV aGTeQCOV OV TOV OflOlOV 1] iaov
SQOflOV 7101-
ovvTat iv 0VQaV(3 ovTeg. Tig 6 ixaGTq) tov tqotiov xai
6 ro fieye&og tov dQOfiov OQiGag; aQXTog avTri tj neQl av- 4
Tip GTQecpofievii xai tov mdvTa xoGfxov GVfiTieQicpeQovaa,
Tig 6 TovTo xexTrjfievog t6 oQyavov; Tig 6 Tf] d'aX(xGG'rj

9 Tovg OQOvg TteQi/jaXcov ^ Tig 6 Triv yijv idQcxGag;

''JEgti
yccQ Tig, co Tcxt, 6 tovtcov ticxvtcov JioiriTrig xai 8eG7i6-

Ti]g. ddvvaTOV yaQ i] totvov ?) aQi&fWvr] fieTQov (pvXa^&rjvat

12 X^Q^-S "^^^ nonjaaVTog. naGa yaQ Td^ig aTOTiic/, xai dfie-

TQici d7ioii]Tog, dXk' ovx ddeGTioTOg ovdh avTi], co Texvov.

xai yaQ t6 aTccXTOv kGTiv hvdeeg, OTt ov xccTe^ec tov
ei

15 TQo^iov TJjg Td^ecog, xai v7i6 SeG7i6Ti]V iGri tov firjSejico

ccvTcp Tr]v Ta^tv Ta^avTa. ei&e SvvaT^v Goi •^v TiTrjva 5

1. &a).d(T<xrig A. 2. noXtrtvovraq B Vergic. Fluss. 3. ?/

T(va
qio^ov/,ievo(; om. Patr. errorc typ. 6. 7. Ttfgl iavT-^v B. 8. rjj

ono. Patr, || Ttjq &aXa.<Tffriq A. 14 — 16.

y.al
yti^
— TctSarra
uncis includ. Patr. 14. ort ov] sic B, ots reliqui. || post zaT-
i/jt. A ct edd. add. ToiJTd iiXTi. 15. post vtio A et edd. .idd. toj'.

16. auTftj] avTrj Patr.

lestes dii
tamquam regi et dynastae. et is tantus terra et mari
maior sustinet supra se Jhabere se ipso mindres stellas circumeuntes.
quemnam venerans aut quem timens, o fili? singnla enim Iiaec astra
non similem aut aequalem cursum faciunt in caelo. quis est qui
cuique modum magnitudinem cursus terminat? ursa haec, quae
et
circa se vplvitur et universum mundum secum circumfert, quis est

qui Iioc fabricavit instrumentum? quis est qui mari termlnos circum-
posuit?.quis cst, qui terram stabilivit?
Est enim aliquis, o Tat, qui horum omnium est factor et domi-
nus; impossibile enim est vel locnm vel numerum vel mensuram
. servari absque factore. omnis enim ordo sine loco et sine mensura
nusquam fit, sed domino non carct ipse, o fili. nam inordinatum
si
indigum est eo, quod modum ordinis non servet, et sub doraino
est, qui nondum ipsi ordinem ordinavit. utinam tibi fas esset alis
 44 "Ort aipa»/^? 6 ^sos cap. 5.

ysvouhvcp dva7iT?]vai alg tov aaQa '/mI fxkGov aQ&kvra

'

TTJg yijg y.al ovgavov l§siv yijg fisv ro Gtsqsov, ^aXciG-

Gi]g ds t6 y.sxvfi^vov, noTafiwv §s Ta QSVfiaTa, aSQog t6 3

avsifisvov, nvQ6g ti]v o^vTi/Ta, ccgtqcov tov §q6u.ov, oi~

Qccvov Ti]V ra^VTccTi^v nsQi ravTa TCSQi^aGiv. Siag iy.si-
ft)

vijg, Tsy.vov, svTvy^sGraTrjg, V7i6 fiiav Qom]V TidvTa TavTa 6

d'sdGccG&ai, rov dy.ivi]TOV §iay.ivovfisvov y.al t6v dcpccvi]

cpaivoftsvov §t cbv Tioistrai avTi]

, i) rd^ig tov y.oGfiov,
y.al ovTog 6 y.OGfiog Tijg rd^scog. 9

6 jEI -d-sXsig t6v §i]fiiovQy6v y.al §id rc5v d'Vt]Tcov -dsd-

GaG&ai Tbiv iTti rijg yijg y.al rwv kv /3v&(p, v6i]Gov, co

Tsy.vov , §i]fiiovQyovfi£VOV kv ry yaGTQl t6v dv&QCOTiov, 12

xal rov §i]fitovQyi]GavTog dy.Qi^oiJg ri]V rs^vr]V k^srccaov,
y.at fid&s rig 6 §i]fiiovQycav ri]V y.ah]V ravrijv xai &siav
rov dv&QOJTiov sly.ova. rig 6 rovg 6cf&aXfiovg nsQtyQa- 15
ipag, rig 6 rdg Qivag y.al rd cara rQvm]Gag, rig 6 ro
GTOfia §i,avoiS,ag, rig 6 rd vsvQa t/.rsivag y.al §SGfisvGccg,
rig 6 rdg ^?J/9ag 6p^STSvaag, rig 6 rd 6arsa gtsqqotioii]- 18

5. i:axvza.T7iv\ sic Velsenius, raxvTijxa xriv libri. 8 — 9. Si '

&v — Tajfo); oni. Patr. 8. 7toiilx<xi\ nonl libri. 10. tov

dijfciov^yor] sic Palr., om. ceteri. 1 1.

xijq om. A. 13. Sri-

fiiovqyriiiaroq AB Turn. FIuss.

sumptis Yolare in aerem, et cum medius esses sublatus inter terram

et caelum videre terrae soliditatem, maris fuslonem, fluviorum fluxus,
aijris laxitatem, ignis velocifatem, astrorum cursum, caeli velocissi-
mum circa haec ambitum. o spectaculum, fili, fortunatissimum, uno
intuitu liaecomnia intueri, immobilem moveri, non visibilem videri,
per ea quae mundi ordinem et ordinis mundum efficiunt.
Si vis opificem etiam per mortalia quae in terra et in profundo
sunt inluerl, cogita, o fili, liominis in utero fabricam, et opificis
exncle artificium expende, et disce quisnam artifex pulchram hanc
et divinam hominis imaginem condiderit.
quisnam est qui oculos
circumscripsit, quis nares et aures perforavit, quis os aperuit, quis
nervos extendit et coUigavit, quisnam venas in canales efFormavit,
quis ossa induravit, quis carni cutem circumdedit, quis digitos et
 cap. 5. q^avsQuiaToq iariv. 45

aag, rig 6 t6 degfia rij aaQxl jieQi^aXtuv, Tig 6 Tovg 8a-

•/.TvXovg y.al tcc
aQ&Qa disXcov, Tig 6 To2g noGi ^doiv
3 TiXaTVVag, Tig 6 SiOQV^ag Tovg noQovg, Tig 6 tov G7i?>,i]va

hxTsivag, Tig 6 Trjv y.aQdiav nvQafxoEiSij notijaag, Tig 6

Ta jT2,evQa avv&eig, Tig 6 t6 rjTiaQ jiXaTvvag, Tig 6 tov
6
nveiifiova ai^Qayywaag, Tig 6 ttiv y.oiXiav evQV^^wQov tioi-
fjaag, Tig 6 Ta Ttf.iic6TaTa elg t6 cpaveQOV iy.TVTitoaag y.ai

Ta alaxQa y.Qvxpag' Ide noaat Te%vat fitag ijXi]g, y.ai noaa 7

9
'iQya fxta neQtyQarpy ,
xal ndvTa TieQiy.aXXrj y.at naVTa
liefxeTQrifieva, ndvTa §h iv dtacpOQq. r/g ndvTa TavTa
kTtoiijae; Ttoia ftrjTrjQ, nolog 7iaTi]Q, et firi fiovog 6 dcpa-
L2 vrig &e6g tcS iavToiJ d-elrjfiaTi ndvTa Si]fiiovQy7]aag ;
Kai dvSQtdvTa jiev tJ ely.ova dvSQiavTO- 8
xcoQig
notov i) ^cayQdcpov ovSeig cprjat ysyovivat, tovto Sk
15 t6 Si]fitovQyr]fia '^ooQig Si]fitovQyov yiyovev; co Tijg

TioXXiig TVcploTijTog ,
w tt^s no7.1r]g dae^eiag, &) Ti]g

7ioX?ii]g dyvcofioa^vvi^g. fii]SenoTe, co Tsy.vov Tar, «Tro-

18
aTeQijayg tov SrjfitovQyov Ta SijfiiovQyijfiaTa' . iidXlov

2. xul Tci aQ&Qoi\ sic Patr., om. reli(jui. 4. 5. rCq 6 Tt» ^iAsiiga

avv&tlt; om. Patr. 5. n^.svqal viVQa B Turn. 11. /foroe]

sic Patr., om. reliqui. 17. 18. unoaTeQijffiig A.

arliculos distmxit, quis pedibus basim dilalavit, quis poros caYayit,

quis splenem extendit, quis cor in pyramidem formavit, quis iatera
composuit, quis hepar dilatavit, quis pulmonem cavernosum fecit,
quis ventrem capacem, quis honorabilia palam figuravit et tnrpia
abscondidit? vide quot artes in una materia et quot opera in una

circumscriptione, omnia perpulcbra et omnia mensurata, omnia tanien

differenlia.quis baec omnia effecit? quae mater, qui pater, nisi
solus immanifestus deus sua voluntale omnia condens?
Et statuam quidem vel imaginem absque statuario aut pietore
nemo dicit esse factas, boc vero opificium sine opifice factum erit?
o multam caecitatem, o multam impietatem, o multam ignorantiam.

nuuquam, o fili Tat, privaveris opifice opiQcia; quinimo praestan-

 46 "Ozi aqiavTjq 6 ^£0S cap. 5.

§^ xal y.QetTTCov iGTcv f oaog xaTcc d-eov ovofiaTOg, xo-

GOVTog koTiv 6 TidvTcov JiaTTiQ' 7] yciQ fiovog ovTog, xai

9 TOVTO avT^ t6 eQyov iaTi mcTeQa elvat. el §e tL fie xal 3

TO^^fiijQOTeQOV dvayy.d^eig elneXv, tovtov iarlv ovaia ro

y.veiv TidvTa y.al Ttoielv. y.al SaTieQ ;^w^ig rov TtoiovvTog
dSvvaTov iaTi yevea&ai ri, ovto) y.al tovtov del firi elvai, 6
el Lii) TidvTa del TioiovvTa hv 0VQav<p, kv deQV, iv yfj,
iv

^vdw, kv TtavTi xov xoafiov, hv navTi tov navTog fieQei,

T^ ovTi y.ai T(a firj ovTi. ovSev ydQ koTiv kv Tiavxi xoafiq) 9
ovy. HaTtv airog' eaxiv avTog y.ai rd ovxa y.ai tu firj

oVTu. ra fiev yaQ ovTa kcpaveQcaae, Ta dh firj ovtu %£t

iv iavT(p. 12

10 OvTog 6 ^eog bvofiaxog ovTog 6 dcpavTqg, ovTog

y.QeixTtav,
6 cpaveQWTaxog, 6 xco vot ^etOQi^Tog, ovxog 6 xocg ocp&aX-

Liocg oQaxog, ovTog 6 dawfiaTog, 6 TtoXvacofiaTog' fidlXov 5^ 15

1. y.gslTTov et ocrov A, || post offog B add. tov. 3. auTw]

avTO AB. 7. jrctvTa] raVTa B. 8. iv naVTl xov navroq
fiigsi,
om. B. || fiegai] sic Patr., oni. ceteri. 9. y.ocrfio)] sicPalr.,

iy.iCi'01 ceteri. 10. post td ovxa AB repetunt auToq. 11. ovta

post yeio] ly^ovxa A. 13. &i6q] sic A Palr., Q-iov reliqui.

tior est -j- quantus iuxta deum nomine, tantus est omnium pater;
nam solus Iiic, et lioc opus eius est patrem essc. si vero quid

audacius cogas me gravidum esse omnibus

dicere, Iiuius essentia est
et ea facere. absque factore impossibile est Geri aliquid,
et sicuti
sic et liunc semper non esse, nisi omnia facientem in caelo, in terra,
in aere, iu profundo, in universo mundo, in omni universi parte,
enti et non enti. nihil enim est in universo mundo quod non sit

ipse, et ipse entia ct non entia. entia quidem manifestavit, non

entia vero habet in se ipso.
Iste deus nomine praestantior est, hic immanifestus, hic mani-

festissimus, mente conlemplandus , oculis visibilis, incorporeus et

multorum corpornm, imo omnium corporum. niliil est quod non sit
iste. omnia enim solus iste est. et ob hoc ipse nomina habet omuia.
 cap. 5. qjariQmrttToi; iartv. 47

navTog Gcofiavog' ovdev kaxLV o ovrog ovic 'ioviv. ndvra

ydg fxovog ovxog kGXL. xai did zovro ovofiata s%si ciTiavTa,
/cal Sid tovto avTog ovofia ovx ^er,
'
3 oTi slg kGTi TtavriQ

OTb ndvTCOv karl naTijg. Tig ovv as svkoyijaai vtisq aov

TJ TtQog as SvvaiTO ; nov §s xal (3?d7icov svXoyijaco as, dvio,
6 y.dTco, saco, s^co;ov ydQ TQonog, ov Tonog iaTl tisqI as,
ovds dXXo ovSsv Toov ovtcov ndvTa dh sv aoi, jidvTa
djio aov, TidvTa Sidcog y.al ovdsv kafiiSdvsig, TidvTCi yaQ
9
s%sig xal ovdsv o oiix e^fitg.

HoTS Ss as, ndTSQ, vfiv/]aco; ovts yaQ wQav aov ovTsy^QO- 11

'
vov "AaTaXa^stv SvvaTov VTikQ Tivog dh y.ai vfivj]aco j vn^Q cov

12 knohiaccg rj vtisq cbv ovz ^Tioiijaag; vnsQ cov hcpavsQcaaag tj

vnhQ cbv
sxQVipag; Sid tl Sh y.ai vfivj']aco as; cog ifiavTov cov;
cog sxcov TL lSlov ; cog dXXog av ydQ sl o dv ca, av sl o
cov;
15 dv noLco , av sl o dv )^syco. av ydQ ndvra sl, y.ai d?J.o
ovdsv haTLV o firj
st av sl ndv t6 ysvofisvov, av ro fit]

1. iiavTo? ffw/fccTO?] an navToadfiaroq? Velsenius. 2, fiovoq}

sic Patr., {'art. y.al AB Turn., a tari, xal Fluss. ||
ante ovoftara
edd. add. auTo;. 3. ft? ct narriQ] sic Patr., Ij'6; ct Tiargoq re-

liqui. 5. dvvairo om. AB. {{

y.al om. Palr. 10. narcq}
sic Patr., om. reliqui. 14. o av oo] o iav m libri. 15. xai\
t6 A Turn. 16. o firj il} 6 fi-^
lart B. ({
d ante Tiav om. A.

quia unus est pater; et obbocipsenomen nonhabet, qnonlam omnlom

est pater. quis igitur te de te aut ad te benedicere queat? quonam re-
spiciens laudabo tc, sursum, deorsum, intra, extra? non
enim modus,
non locus est circa te, neque aliud entium quidquam; omnia vero
in te, omnia a te, omnia das et nihil accipis, omnia enim habes et
nihilquod non habes.
Quando vero, o pater, te laudabo? neque enim hora tua neque
tempus comprehendi potest; de quo eliam le laudabo? de iisne
quae fecisti, vel de iis quae non fecisti? de iis quae manifestasti,
vel de iis quae abscondisti? sed cur te laudabo? tamquamne mei
sim? tamquam habens aliqnid proprium? vel ut alius sim? tu
enim es quod sum, tu es quod facio, tu es quod dico. lu enim
. omnia es, neque quidquam aliud est quod non sis tu. tu es omne
 48 'Oti ttf/.a)'i;?
o &toq qiartQUTaroq lcmv. cap. 5. 6.

2'sv6fievov, vovg f.dv voovf.isvog, narriQ ds SrjfiiovQycoi',

t)s6g 8e kvs(jydov, aya&6g 8h. y.ai TidvTa noicov. vh-jg fxsv

yccQ TO XsTZTOusQsaTSQov di^Q, dsQog §s ipv^j], ipv^^ijg

ds 3

vovg, vov 8s b &s6g.

1.
voov[.i,ErO!;^ vowv Patr.

quotl gignitur, tu omne quod non generatur, mens qaidem intelli-

gens, pater efGciens, deus operans, bonus quidem et omnia faciens.

materiae namque tenuissima pars aer est, aeris yero anima, animae
autem mens, mentis autcm deus.

6 'JSQflOV TOV TQlGflSyiGTOV,

oTt iv fiovrp T(a &e^ To dya&ov hoTiv, dXXa^odt 6

8e ov8a fjLOV.

1 To dya&6v, oj ^axhjms, kv ov8svL haTiv sl fifi hv

fi6vq) T<p &s<S' fidXXov 8s t6 dya&6v avTog iaTiv 6 &s6g 9

d.SL' s\ 8k ovTcog, ovalav slvai Ssc ndatig y.ivrjascog y.al

ysvsascog 'sQt]fiov, (sQiifiov 8e ovSsv kaTtv avT-fjg) neQi Ss

avTi)v aTaTiy.}]v ivsQysiav ey^ovaav, dvevSeij y.ai dnsQLTTOV, 12

TthjQeaTdTi-jv %0Qiiy6v' ^v Se doxfj TidvTOJV Ttdv yaQ t6

5. 'Eq^iov Toi) TQia/.uy{(XTov om. B. 6. 7. ioTLV — ovda/iov om.
P.itr. 11. j/f)'E(r£w?] yvaiasaq A. {| 1'q7]i.iov post ycv£ff£0}q\ sic
Patr., om. reliqui. 12. l/oi/cra libri.
|| dniQiTTOP^ sic Verg.
Fluss., dniiQiTov A Turn., dTZiQtjTov B, om. Patr. 13. IV] sic

Patr., ^»'
reliqui. |{ tiuvtojv^ sic AB Palr., ndvTag Turn., ndvToae
Fluss.

Hermetis Trismegisti,
quod in solo deo bonum sit, alibi autem nusquam.
Bonum, o Asclepi, in nuUo est, nisi in solo deo; potius rero
bonum est ipse deus semper; quod si ita sit, essentiam oportet esse
omni motu et generatione carentem, (vacuum autem niliil est ipsa)
circa vero se ipsam Grmara energiam liabentem non indigam, plenis-
 cap. 6. "Ort if fiovu TW d-ibi t6 aya&ov iaziv. 49

XOQTjyovv ccya&ov. orav ?^Eyco xai TidvTiog, ael aya&ov

kavt. TOVTO dh ovdsvl aXXq) TiQooeGTiv el firj fiovq) Ta
3 -d-eip. OVTS yaQ iv§ei]g k6Ti TWog, iva km&vf.f^Gag uvto

^CTiqGaa&ai, xaxog yevr]TaL' ovS^ tc5v ovtwv ovdev utio-

^XriTOV iOTiv avTa, o ajtofiaXcov XvTtij&ijasTai. Xvtitj ydg

6 y.axiag ovTS xqsZttov avTov hoTiv ov^ev vcp' ov
fjiiQog.

noXefAij&iqGeTav, ovdh avyvyov hoTLV avT(S elg t6 ddiar]-

^^vac xai Sid tovto avTOv iQao&ijoeTac' ovTe dvTq-
'

9 xoov (p oQyia&ijaeTat, ovts aocfWTSQov o t,rj7MGei.

TovTcov §h fxT] oVTcav iv ttj ovaici avTov, tL v7io7^ei- 2

7ieTai> 1] fiovov t6 dya&ov; ojoneQ ydQ ovdev tuv icaxcav

12 iv Ti] TOiavTrf ovaic^, ovT(ag iv ovSevi Tcav aTJkbiiv t6 dya-

&6v svQe&r]GeTai. hv Tidot ydQ tu «AAa ndvTa hOTi, xai hv
TOig fiiXQolg icai hv Tolg fieydXoig xai iv TOig y.a&' 'iva xai hv
15 TOVTCp Tcp L,(a(p T(p ndvTOJV fieiL,ovL ^ai SvvaTcoTaTcp. na&cov

1. jrcirTwe] sic A Palr., Tidvra B, ndvToas Fluss. 2. post 6i

AB Turn. Fluss. add. iv. 4. xaxoq yivtjTai,' ov(5k om. Patr. ||

anle y.axoi; Vergic. Fluss. add. xaicioq xiy.rtjTai xal. || ysvtjrat] slc
Fluss., xiy.TtjTat reliqui. 4. 5. ano^XtTiTov Fluss. 7. 8. ilt;

To ddixijd-^vat, om. Patr. 10. iv]^

sic Palr., om. reliqui. [1
av-
ToTi] avToii (triSivoq Patr., /.irjdsvoq ceteri. 11. y.axuv om. AB
Turn. 15 ToiiTw] slc Patr., avTO) AB, TauTw reliqui.

simam, copiosissime sappcditnatem. unom autem principium est

omnium. omne cnim largiens bonum. quando dico et omnino, sem-
per bonum est. lioc vero nulli alii adest nisi soli rdeo. neque enim

indigus est ullins rei, ut concupisccns eam acquirere malus fiat;

neque entium ullum amittitur ab ipso, quod amitlens doleat. dolor
enim malitiae est pars. neque potentius ipso quidquam est, a quo
oppugnetur, neque compar est ei, a quo contumelia affici possit, et
hac de caussa amet; neque iaobcdiens cui irascatur, neque sapien-
tius cui aemuletur.
Haec autem cum noa sinfc ia essentia eius, quid relinquitur nisi
solum bonum? sicut enim nullum malorum in tali cst essentia, sic
in nuUo alio bonum reperietur. in omnibus enim alia omnia sunt,
et in
parvis et in magnis et in singuUs et iu lioc animali omnibns
maiore et potentissimo. passionum enim plena sunt genita, quia
4
50 "Ori ^i'
(.lovoj
10) i9-£ftJ
cap. 6.

ya^ 7ih]Qi] rcc yevvtjrd, avrijg rr/g ysveaecog 7ia&7]ri]g ovayg.

OJTOD §e ndd-og, ovSa^ov ro dya&ov, onov 8e to dyadov,
ovdafiov ov8h tv ro iid&og. OTtov 3
yaQ i)f.ieQa, ovSafiov
vv^, OTiov §e vv^, ovSafiov r]fiiQa. b&ev ddvvarov kv
yeviaei elvai ro dya&ov, kv fwvco de ra dyevvi']Tfp. MantQ
de fisrovala ndvrojv kariv kv rfj vXrj SsSsfievi], ovro) y.al 6

rov dya&ov. rovvov tov tqotiov dya&og 6 y.oafiog, y.a&d

y.ai avrog ndvra tiolsH, ojg hv ra fiSQSi rov Ttotsiv dya&bg
sivav kv dh ro~ig dXKoig ndaiv ovx dya&og. xac ydQ 9

Tta&r/Tog kan y.al xivi]rbg y.al nadi^rcov 7coi7]ri]g.

!£V 8e rcp dv&QOjmo y.ard avyy.Qiaiv rov y.ay.ov rb

dya&bv reray.rai. rb
yaQ fii] ?Jav y.ay.bv iv&dds rb 12

dya&ov havv rb kv&dSs dya&bv lioqiov rov xaxov

§h

rb k?>.d%iarov. dSvvarov ovv rb dya&bv hv&dSs y.a&a-

Qevsi,v ri]g xay.iag. xay.ovvai, yaQ hv&dSs rb dya&ov 15

y.axovfisvov §e ovxeri. dya&bv fievsi, fii] fislvav §e xaxbv

yiverai.
'JEv uova aQa ra &S(S rb dya&ov kariv, i) avrog 18

1, jiaiJ-T/T^s] naO-oq ii Patr. 3. t6 om. A. 6. SsSs[.isvij\ sic

Palr., dtdofiei^tj rcliqui. 8. TidvTa. om. B; uq om. AB. 16. Sh

(ante ovy.iTi,)^ sic Patr., ydg reliqui.

ipsa generatio passio quaedam est. nbi vero passio, nuUo modo
bonum, ubi vero bonum, nullo modo vel una est passio. ubi nam-
que dies, nullibi nox, ubi vero nox, nullibi dies. unde impossibile
est in generatione esse bonuni, sed in solo ingenito. sicut vero

participatio omnium est in maleria illigata, sic et boni. lioc modo

mundus est bonus, prout ct ipse omnia facit, ut in parte faciendi
bonus sit; et in aliis omnibus non bonus. etenim passibilis cst et
mobilis et passibilium factor.
In bomine vero per comparationem mali bonum ordinatur. nam
quod non valde malum hic bonum est; quod vero bic bonum est,

pavticula mali est minima. impossibile ergo est bonum hic purum
esse a malitia. nam Iiic malescit bonum; malum autem factum non

amplius bonum manet, non manens autem malum fit.

In solo ergo deo bonum est, vel est dcns ipse bonum. solnm
 cap. 6. t6 ayad-ov iffxiv. 51

kOTiv 6 deog t6 ccya&ov. [xovov ovv, co !^axhjmi, t6

ovofice Tov dya&ov iv dv&Qoonoig, t6 §h eQyov ovSafiov.
3 dSvvaTov yaQ. ov yaQ %oi)Qei aaua vXixov t6 ndvTO&ev
kGq)iyfiivov xaxici xal Ttovotg xal dlytjdoai xal km&v-
fxiaig y.aioQyatg dTtaTcag do^aig dvoi^Toig' xai
y.al y.al

6 ro TidvTcov y.dxiaTov haTtv, w Idaxlrimk, oti 'ixccaTov tov-

Tcov TbJv TtQoeiQi^uiviov ifiTteTtiarevTat kv&dSe t6 (.liytaTOV
elvat dya&ov t6 fidXlov dvvTiiQ^Xi^TOV xaxov, t] yaaTQt-
9 fiaQyia, tj tcov xaxcov ndvviov xoQriyog rj TtXdvri, 7] dnov-
aia iv&dde tov dya&ov kaTi.

Kdyw Si %dQiv %ft) T(p &e(p, T(p elg vovv fjtot ^aXovTt 4

12 TteQi rfjg yv(oae(og tov dya&ov, ort dSvvaTov iaTtv avT6

ivT^ xoafirp elvat. 6 yaQ xoafiog 7iX^Q(Ofid iart rrjg
xaxiag, 6 Ss &e6g tov dya&ov, rj ro dya&ov tov &eov.
\b al ydQ i^oxal Tbiv xalcov TzeQi avTi]V elat t^v ovaictv

cfaivovTat Se xal xa&aQcoTeQat xal eiXiy.QtviaTeQat rd^a

Tiov xai avTttt al ovaiat kxeivov. roXfiijTiov yaQ elTietv,

12. ante tiiqI libri add. xav, om. Patr. 15. zwv xceAoJr] tou
y.a).ov Fluss. Palr. || post eiiri. Verglc. FIuss. Palr. add. toi'.

16. tj:aivorTai\ sic AB Tuvn., (paivovTOi; ceteri. |( ^f^ sic B, oin.

ceteri. || sD.iy.QiviCFiaTac A.

ergo, o Asclepi, nomen boni in hoininibus est, res antcm ipsa nul-
libi.
impossibile namque. non enim iJ capit corpns materiale nn-
dique constrictum nialitia et laboribus et doloribus et cnpiditntibus
et ira et erroribus et opinionibns amentibus; et quod omnium pes-
simam est, o Asclepi, quod siugula praedicta credita suut hic maxi-
mum esse bonum. quod snpremum est mahim, ventris illuvies, et
malorum omniuni largilor error, absentia boni hic est.
Et ego gratias habeo deo, qui mihi in mentem iniecit boni co-
gnitionem, quod impossibile sit
ipsum bonum in mundo esse. mua-
dus enim plenitudo est malitiae, deus vero pleniludo est boni vel
bonum dei. nam pulchri excellentiae circa ipsam sunt essentiam;
apparent et puriores et sinceriores et forle hae ipsae essentiae illius.
andendnm enim est dicere, o Asclepi, quod essentia dei, si tamen
4*
52 "Oci iv ftovoi Tfti &((Ti cap. 6.

M 'Aa-/.h^mi, otv -))

ovala rov 0-eov, st ys ovaiav sysi,

t6 y.alov hOTi' t6 8s xaXov xal ayaO-ov kaxi' ayad^ov

ovSsv hCTi y.araXa^sadai tmv hv rco x6af.icp. TtccVTa yaQ 3

T« T(p 6cf,&aXficp vTtoniTiTOVTa siScoXd iaTt xal wansQ

8^ >) rov
ay.iayQCiCfiav ra §s /<?} vTiomTiTovTa, f f.idhaTa
y.aXov y.ai rov dyad-ov. y.cd wansQ 6
ocp&alix^g oi) 8v- 6
varai tov -dsov idslv, ovTcog ov8s t6 y.a^ov y.al t6 dya-
d-ov. Tavra yaQ rd fiSQi] tov &eov kaTiv 6X6y.Xi]Qa, 'iSia
avTov fiovov, oly.sia dxcoQiara kQaafA.i(6TaTa, cbv i] avvog 9

6 ^s6q hQq rj avrd tov &sov kQa.

El §vvaaai voijaca t6v &s6v, voi]asig t6 xaX6v y.al
dya&ov, t6 vTikQXafmQOV t6 vTiSQlafmonsvov ,
V7c6 tov 12
&S0V. ky.sTvo yaQ t6 y.dXXog davyy.Qirov xal hy.stvo to

dyad6v dfiifit^TOV, SaTiSQ y.al aVT6g 6 d's6g. cbg ovv rov

&s6v voEig, ovTco y.ai t6 xaXov y.ai dya&ov vosi. dy.oi- 15

vciv)]Ta yaQ ravrcc rdlg d}.Xoig toov t^cacav hari, 8id ro

dy^(t)QiaTa Elvai rov &eov, hdv nsQi rov z)sov Cv^f]?}

5^"^

2. loTt" ayaO-ov^ sic Patr., om. celerl. 5. azioyqafplat, Turn.

Fliiss. Palr. II /(?;vnoTtvnrovTa^ dil VTtontovxa Patr. 11. voi]-
anv Patr, 12. {/^iiQlafi-^ov A. 14. post ayaO-ov A adil.

ro. 16. anle tduv A Fluss. add. aXXu)'.

essentiam liabet, pulclirum sit; pulctram autem cliam bonum est.

bonum autem nullum compi-ebenditur in mundo. . omnia namque

oculis subiecta idola sunt et veluti umbrae; quae vero non subiacent,

•}- maxime boni et pulcbri. et sicut oculus non potest deum videre,
ita neque pulchrum neque bonum. bae enini parles dei suut inte-
grae, propriae ipsius solius, familiares, iuseparabiles, amabilissimae,
quas vel deus auiat vel ipsae amant deum.
Si potes intelligere deum, intelliges pulcbrum et bonum, fulgen-
lissimum radiantissimumque a deo. illa enim
pulcbritudo incom-
parabilis et illud bonum inimitabile, siculi et ipse deus. ut ergo
deum intelligis,
sic et pulcbrum et bonum intellige. incomraunica-
bilia enim ^unt aliis animalibus, eo quod inseparabilia sunt a deo.
si de deo quaeris, etiam de pulcbro quaeris. una est enim ad ipsum
 cap. 6. To aya&av iariV; 53

7is()i Tov icalov ^iirug. ^ia ydq hariv i) elg avro aTto-

(fSQOvaa 686g, 7] fisrd yvcoGswg evas^sia' o&ev ol dyvo- 6

3 ovvrsg xal ^rj bdsvaavrsg rriv nsQi rrjg svas^siag bdov
xaXov xal dya&ov rolfiwai Xsysiv rbv dv&QcoTiov f.irjSh ,

ovaQ &saadfisvov, si ri kariv dya&ov, dXld navrl xaxa

6 7iQO£ih]ftfisvov y.ai ro y.azbv marsvaavra dya&ov sXvai,
xal ovrcog avr(p %Q(aasvov dxoQsarojg xai cpo/Sovfisvov
avrov arsori&rjvai, oidvra dh dyavit,6fisvov, iva firj fwvov
9 sxy, dXXd xal kTiav^y. roiavra rd dv&QCOTisia dya&d
xal rd xaXd, co !Aaxh]me, d ovre cpvyeiv dvvdfis&a ovrs
fiiarjaai. ro ydQ jidvrcov ^aXeJicorarov, ori y^Qeiav avrcov
12 exofisv xal t,r}v rovrcov x^Q^^S o^ 8vvdfie&a.-

5, &ca(Td{.(si'oi Pafr. 6. nQotdr]f.i/zevoi Patr. || jcianvaavTiq

Patr. 7.
;^§a5^£6rot
et q)opov/.uvot Patr. 8. dy(ovi^(Ofi£VOi.
Patr.

ferens via, pietas cum cognitione; unde ignorantes et qni pietalis

viam non sant ingressi, pulchrnm et bonum audent dicere hominem,
qui ne in' somnio quidcm quid bonum sit videt, sed omni raalo im-
plicitus id quod malum est credit bonum esse, et ita illo utitur
timens ne eo privetur, et
insatiabiliter, omnem suscipiens laborem,
talia sunt bumana bona et
ut non solum habeat, sed etiam augeat.

pulcbra, quae neque fugere possumus neque odisse.

o Asclepi,
omninm quidem asperrimum, quod ipsis opus habemus et vivere
sine his non possumus.
 54 "Ort ^iiyiarov y.nxov fi ntgii xov &iov ayvcoala. cap. 7.

7 'Eq(10V TOV TQlGfieyiGTOV,

OTi (liyiGTOV y.azov iv Totg av&gcoTioig rj nsQi
Tov &S0V ayvwGca. 3

1 IIol (fiQEG&S, J aV&QOJTlOt fXS&VOVTSg, TOV T7?g ayvb)-

ciag ciy.QaTov otvov t/.movTSg, ov ovdh qjiQSiv dvvaG&s,
alt ijd)] avTOV y.al hfisT-TS^ gtijts VTqxpavrsg, ava^ksipaTS 6

T07g Tijg y.agdiag 6(f&aXfiotg' y.al sl fn] Ticcvrsg SvvaG&s,

OL ys dvvcxfisvoi. i) yaQ rijg ayvcoGiag y.axia h7tcy.?<.v^sc

naGav ti]v yijv xcd Gvficp&siQSi ti)v hv toj ccjfiaTi y.ara- 9

y.sy.lsLGfievi]v kcoGcc ivoQfii^sG&ai rolg TTJg gco-

ipvxvv, fij)

2 T7]Qiag hfisGi. fA.ri avyy.aTSVsy^d-rJTS TOiyaQOvv T(p nolXa

Qsvfiari, avaQQQca Sh }(Q7]Gcxfcsvoi ol Svvdfcsvoc Xa^sG&ac 12

Tov TTJg GcoTi]Qiag ?.cfcsvog, hvoQficGccfisvoc rovrco yt]Ti]GaTa

XSCQaycoyov tov 6driyi']G0VTa Vfxag hnl rag Trjg yvcoGscog

dvQccg, OTtov hGTc t6 ?^afmQOV cpcog, to xad-aQov Gy.oTovg, 15

1. 'Eq(10V tou TQiff/^eylarov om. B. 2. ToT,q om. B. 5. olvov]

sic B, ).6yov A Turn. Pluss., om. Patr. 6. iiStJI ij OTt Palr. ||

drapXtifjaTi] sic AB, avctplixj^aVTiq editl. 8. post o'i

ye editi
add. y.al, ora. B. 10. toi? om. Patr. 14. 6Sriyi'j(Xav'ia A
Patr. 11 iY'^?] '?i"ces
Patr.

Hermetis Trismegisti ,
quod maximum malum in homiuibus dei sit ignoratio.

ferimini, o liomiaes ebrii, ignorantiae mero epoto, quod ne

Quo
ierrequidem potestis, sed iam ipsum evomitis? state sobrii visum ,

oculorum cordis resumite; et si non omnes polestis, saltem Li, qui

possunt. ignorantiae namque pravitas inundat omnem terram et
corrumpit animam in corpore clausam, uon paticns eam in salulis
appellere portus. ne igitur deferamini cum multo fluxu, sed recursu
portum appreliendere, ad hunc applicate, ct
usi qui potestis salutis

quaerite, qui vos manducat in viam, qua ad cognitionis ianuara per-

veniatis, ubi splendidum lumen, purum a tenebris, ubi ncmo inc-
 cap. ,7. "Oci fifycff^ov y.axov ^ TifQl
tou &fov ayi'0)a(a. 55

u^ov ovde £ig fisdvei, akXa Tidvzsg v^cfOVGiv, ciCpOQcovTag

TTJ '/.aQSici £tg rov ooct&^vai, j9eXovTc<. ov yccQ koTiv
3 axovarog ov§e Xsy.Tog ovSe oQarog ocf&aXuolg, aXXa v^
y.al
yaQSicf. tcqwtov Sh Sei as 7tSQiQQi]^c(G&ai ov cpOQslg
yiTcava, t6 rfjg ccyvcoGiag vcpaGfxa, t6 TTJg y.ayJag gt7]-
(i
Qiyfia, cp&oQag Ssauov, t6v GyoTSiv6v TisQi^oXov,
r6v rfjg
Tov ^cSvTa ^dvaTov, tov cuG&tjriy.ov vsxqov, t6v nsQicpo-

Qi]T0V Tcicpov, Tov svotxov IrjGTrjv , r6v St' cbv cpiXsl uc-
9 aovvra y.ai Si' ci)V fxiGsi qj&ovovvra.

Toiovrog kariv ov kvsSvGoo hyd-Qov ^crcova, dy^cov Gs 3

y.drb) 7iQ6g avTov, iva fn) dva^Xsipag y.al &saGdfiEvog ro

12 y.d?dog rijg dhjdsiag yal t6 lyy.siiisvov dya&6v fiiGiJGrig

Tt]V rovrov voi]Gag avrov rr]V i7ti^ovXr]V

y.ay.iav, 7]v kTts-

^ovXsvGs Goc, rd Soy.ovvrcc r]fuv y.al vofiiL,6fisva alo&i]-

15 Ti]Qia dvaia&rira nocwv, ttj TtoXXy vhj avra dnocfiQd^ag
y.al ftvGaQag r]Sovfjg ifinhjGag, iva fii]TS dxovrjg tisqI cbv
dy.ovsiv Gs SsT, fir]TS ^Xknyg jtsQt cav ^Xsnsiv Gs Sst.

2. iaxLV om. Palr. 4. q-lfiaaO-cu Patr. 7. ala&ririxov] sic

Vcrg. Fluss. et corr. A,, ala&rivov leliqui. 10. ay/ioi'] ayuv
Palr. 14. 'fifuv]
sic B , ftoi Turn. , ora. reliqui. \\ post xal
Verg. add. /rij.

briatur, sed omnes sobrii sunt, corde respicientes iii eum qui con-
spici Yult. non enim est audibilis neque dicibilis neque visibilis
oculis, sed mente et corde. primo quidem oportel te perrumpere
qnem fers amictnm, ignorantiae contextum, nequitiae firmamentum,

corruptionis vinculum, tenebrosam sepera, Tivam mortem, sentiens

cadaver, circumlalum sepulcram, domesticum furem, eum qui per
quae amat odlt, et per quae odit invidet.
Talis est quem induisti inimicus aniictus, trahens te deorsum
ad se, ne respiciens videas pulcbriludinem veritatis et quod ibi ha-
bitat bonum, et odio habeas eius nequiliam, intelligens illius insi-
dias, quibus est tibi insidiatus, quae videntur nobis et creduntur
sensilia, insensilia efficiens, multa materia illa obturans et abomina-
bi]i
voluptate reptens, ut neque audias quae audire te oportet, ne-
que cernas quae cernere te oportuit.
 56 "Oti ovSiv Tw»" cap. 8.

8 'EQfiov Tov TQiGfieyidTov,

OTt ovShv Tcov ovTcov ccTi 6?i.2,vT a t, ccKXa Tccg
ueTa^oXccs ccTKaKeiag xai TdavaTovg arXavco- 3

fxsvoi 7Ayovatv oi ccv&qcotioi.

1 JTfi^t yJV^VG y-ccl

GcofiaTog, co 7ta2, vvv Ks/Ct^ov, TQonw
f.ihv 7101(3 a&dvaTog tj ipvy^ri, IVEQysia §h noTCCTiij kaTi G

GvavdoEcog acoficcTog y.al §ia?.vas(og. hisqI ov§av yccQ ccv-

Tcov 6 -d^dvaTog, dXld vo^fid koTLV d&avaTOV atQoaiiyo-

Qiag, i\ y.svov sQyov, ij y.uTa OTSQi^acv tov tiqcotov yQafi- 9

fiavog 6 ?.£y6fiEVog d'dvaTog dvTi tov dddvaTog' 6 yaQ

&avaTog dncoXsiag iOTiv, ov§ev §h Tcov iv t(S y.oaiicp
dn6X?^vTai' ydQ §svTSQog d's6g 6 x6afiog y.ac C^ov
sl 12
d&dvaTov d§vvaT6v iaTt tov d&avaTOV ^coov fiiQog rt
,

dno&avstv ndvTa §e t« hv tcS x6au(p fiSQij havi tov

y.6afcov, fidXiaTa §h 6 dvd-Qconog, to Koyr/.6v ^^ov. 15

1. "^Eqfiov Tou rQt,a^isy(ffTov

om. B. 2 — 4. ciUa, —
av&Qomoi.
om. Patr. 4. ot a.ri9-g(Ujiot om. B. 8. Q-avaxov Patr.
9. ngoiTfQov Patr. 10. o ante Afyoj«£i'oq] sic B, oin. reliqui.
14. fiihi Patr.

Hermetis Trismegisti,
quod nullum entium pereat, sed mutationes decepti ho-
mines abolitiones et interitus dicant,

De et corpore, o fili, nunc cst dicendum, quomodo nempe

anima
anima immortalis, actio vero unde sit constitutionis corporis ct
sit

solutionis. circa namcpe liorum nnllum mors est, sed conceptio

est appellalionis immortalis, vel vannm opus, vel per privationem

primae litterae dicla est 0-uvurog mors pro aO-dvaxog immortalis.

mors enim perdilionis est, nullura autem eorum quae in mundo sunt
perit. nam si secundus deus est mundus et animal immortale, im-
possiljile est immortalis animalis parlem aliquam interire; omnes
vero in mundo partes sunt mundi, maxime vcro liomo, ralionale
 cap. 8. ovTWj' anoXXvrai: 57

TiQOiTog yccQ ndvTcov oVTCog zal diScog xal dyavvijTog 6 2

drjfiiovQYog twv oXcov ^sog. devTSQog §s 6. xaT' slxova

3 avTOV 6 xoGfiog, vtc avTOV ysvofisvog xai VTi' avTOV avv-
e^ofisvog xai TQScpofisvog y.ai d&avuTi^ofisvog, cag VTio

Idiov JiaTQog, dsi ^ftJv cog d&dvaTog. t6 ydQ dei^coov

yaQ vno ^tsqov ovx hysvsTO
'
6 Tov dtdiov diacpsQei.
o fihv
sl §h '/.ai hysvsTO, vcp' iccvTov ovtiots kykvsTO, dXk' dsi
yivsTai, t6 ydQ diSiov, ij diSiov kOTt, t6 Tidv. 6 8h
9 naTr]Q avTog dcp' iavTov didiog, 6 §s xoafiog vTio tov
TtaTQog di§iog xai d&dvaTog yiyovs.
Kai oaov rjv Trjg vXrjg aTioxsifievov VTi' avTOV, t6 ndv 3
12 6 TtaTTjQ acofiaT07toii\aag y.al oyy.caaag inoiriae acpaiQoei-
§hg TOVTO, avrcp t6 710l6v neQi&eig, ovaav y.ai avTrjv
d&dvaTov y.ai 'dxovaav didiov Triv vXoTrjTa. TtX^^Qijg §s

1. orTMS om. Palr. 3. o zoff/to?] sic Patr., om. rellqui. 5. ai-

Siov Tum. Patr. |1
«Et ^wv] sic B Palr., cisfC^uiOv rellqul. || post
KO-draTO^ Palr. add. iaxl [ilv ail ^wi', y.al ail d&avKTOq.
7. ovTtOTs] nork Palr. || post iyivsTo Palr. add. xal ovx vtc d).-

}.ov f,.
8. 1]] slc Palr., ov reliqui. 9. drp'] sic Patr., om.
rcliqui. 10. alSiot^ asCi^oioi; Fiuss. , asi^mv Patr. 11. V7t

avTov] V(p avTi)V P.atr. ,

iv iavTW Tied., tw iaVTOv reliqul.
13. TOUTo] slc B Palr., tovto) reliqui. H avTij Palr. \\
ro jrotov]

legendum vidclur t^'v TioiOTjyra. 14. jiAf/oj;?] sic Patr., nltjv

Tied., nXiov rellqui.

animal. primus enim re vera omninm est et aeternus et ingenilus

opifex universorum deus. secundus vero per imaginem eins mun-
dus ab 60 factus et ab ipso contentus et nutritus et immortalitate
donatus, ntpote ab ipso patre, semper vivens ut immortnlis. nam
semper vivcns ab aeterno diETert. nam alter ab alio non est factus ;
quod si et factus est, a se ipso nunquam est factus, sed semper
fit. aeternum enim, qua aeternum, est universum. pater vero ipse
a se ipso aeternus, mundus vero a patre aeternus et immortalis
factus est.
Et quantum materiae erat semotum sub eum, pater universum
corpus faciens et coacervans
globosum effinxit, qualitatem ipsi
circumponens, quae et ipsa erat immortalis et aeternam habebat
materietatem. fet idearum
plcnus qualitates paler inseminans spbae-
 58 Oci ovdkv Twi' c.ip. b.

ruiv Idscov ra Tiuia 6

naTTjQ kyy.araansiQag rTj acpaiQCi
loansQ ^v avTQcp /.arhy.Xsias, Tidaij 7ioc.6Ti]Tt y.oafifjaai ^ov-
X6f.isvog t6 fisr' avrov noiov ry 8h d&avaaia nsQi^aXcov 3

t6 Tidv acioua, iva fn) i) vh] rijg

tovtov avardaso^g Ss-
?^i'jaaaa dTioarfjvai §iaXv&ij slg rrjV iavrrjg dTa'lE,iav. ors

yaQ i]v daojfxarog )) vh], co rsxvov, dray.Tog ip' sxst ds

y.al kvddds r))v tisqI rd dXXa uiy.Qa noid sllovfisv)]v,
r6 rr/g av^)]ascog y.ai ro rrjg fisiooasoog, ov &dvarov oi
4 dvdQOJTiot y.aXovaiv. dra^ia nsQi rd iTiiyeia
avr)] 8s i) 9

^coa yivsrai. rcov ydQ ovQavicov rd aojfiara fiiav rd^tv

syji, i]v stX)]ysv dno tov TiarQog r)]V dQyi']V' rrjQsXrat 8s,

avT)] VTio T)jg sy.darov dTiQy.aTaardaswg ddidXvrog' )) §h 12

dTToy.aTdaTaaig r&v imysioov aoofidroov avaraaig, ?; 8s

§LdXvatg avT)] dTtoy.adiararat slg rd dSidXvra acoftara,
rovr' sart ra d&dvara' y.al ovrco ariQijaig yivsrat ri]g 15
ala&)]ascog, ovy. dTtcoXsia rcov aojfidroov.
5 T6 8s TQirov ^coov, 6 dvd-QOjnog '/.ar' slxova rov

2. avTQb)] xiiyj.o) Patr. ||

jzciffccv 7roioTijT« B. 4. /t?) vXtj y.al

T^g A Turn. 7. t>p'\ rivci Fluss. 9. Trfgi] Inl Turn.

13. avaraaiq] slc Patr., avaraasbiq reliqui. 17. tqItov ^aioj', 6
ay&Qo)7Coq\ cap. 9j 12. homo non tertio sed secundo loco ponitur.

rae iu antro inclusit, omni qualitate ornare volens quod

tamquam
cum ipso erat quale; iramortalitate circumtlans totuin corpus, ne
materia ab eius conslitutione volens secedere dissolveretur in ipsius
confusionem. quando enim incorporea erat materia, o fili, inordl-
nata erat; habet vero et hic circa alia parva qualia candem revolu-
lam [confusionem], ea quae dicitur accretio et deminutio, quam ho-
mines morlem vocant. hacc vero inordinatio circa terrena fit ani-
nialia. nam
caelestium corpora unum habent ordinem, quem a patre
su;it sortita a principio; servatur autem hic a cuiusque instaurationc

indissolutus; restauratio autem terrenorum corporum conslitutio est,

dissolulio vero ipsa reslauralio in corpoi'a quae non dlssolvuntur,
hoc est immortalia;
atque ita
privalio fit sensus, non aulem perdi-
tio
corporum.
Tcrtium vero animal, homo ipse ad imaginem mundi factus.
 cap. 8. oi'T(uv «TtdAAvTat. 59

xocfxov /svofXEVog, vovy xara ^ovhjaiv tov naxQog %wv

TiaQcc ra «AAa ov fiovov ngog tov Sevtsqov
hniyeitt ^ooa,
3 tQ-sov GVfma&siav %£*? «AAa y.al 'svvoiav tov ngcoTov

Tov fisv yaQ alo&dvsTai wg GcifiaTog, Tov §^ svvoiav

Xafi^dvsL (bg uawfxdrov y.ai vov tov dya&ov.
6 TdT. Tovro ovv ovx dnolXvTai t6 ^wovj
'JEQfiiig. Evcpi^fiijaov,
b) Tsy.vov, y.al votjaov tL &s6g,
'
Ti y.6afiog, tI l,wov d&dvarov, Ti ^wov diaXvTOV xal voi]-
9 aov oTv 6 fihv y.oafiog vno tov -dsov y.al hv tqJ &sa, 6
^6 dv&Qwnog vno tov y.ocfiov xal iv Tcp xoafico' aQXf]
Ss y.al nsQto^rj y.ai avaraaig ndvTcov 6 d's6g.

I. rof')'] sic Fluss., y.al B, ou A Turn. P.itr. 2. post ^ma margo

B add. aniQ I^Et. 3. 1];^?*]
sic B, i'x(i}v ceteri. 4. aiaO-i-

rai AB.

mentem ex voluntate patris habens praeter alia terrena animalia,

non solum cum secundo deo sympatliiam habet, sed etiam intelli-
gentiam primi; nam illud quidem sentit ut corpus, illius vero intel-
ufc
ligentiam recipit incorporei et mentis honae.
Tat. Hoc
ergo animal non perit?
Hermes. Bene ominare, o fili, et intelllge quid deus, quid
mundns, quid auimal immortale, quid animal dissolubile; et in-
tellige
mundum esse a deo et in deo, hominem vero a mundo
et iu mundo; principium vero et comprehensio et conslitutio
omnium deus.
 60 IleQt vo7}<jeo)q cap. 9.

9 lEQf.iov Tov TQiG ^syiaz ov

7i£Qi voijGscog ala&ijGscog, xai ori kv /nova
"ACii

Trp &s^ TO y.alov zal ro aya&ov hGTiv, aXXa- 3

%6&i dh ovdaf.iov.

1 IL&sg, M 'yJGxhjTiis, rov rsXsiov aJtodsdcayM ?>,6yov,

vvv dh dva/y.aiov r^/ovfiai dy.6Xov&ov ixsivq) y.ai rov nsQi 6

alG&i']GSbog k6yov dt.s^sX&stv. aiG&tjGig yaQ y.ai v6i]Gig

diarpOQav (isv doxovGtv 'sx^iv, ori 7] fihv vliy.ri hGrtv, ?;

8h. ovGioiSr/g' kfioi Ss doy.ovGiv dfirpoTSQai 'iivcaG&ai y.ai 9

/M?) diaiQSiG&at kv dv&QcoTtoig loyrp. kv yaQ roTg aX-
Xoig ^cooig ii a'iG&TiGig Tij rpvGSt ijvcorai, dk.
dv&Qca-hv

noig 7] v6i]Gig. vo7]Gscog dh 6 vovg diarpsQSt togovtov 12

oGov 6 d-sog &si6T7]Tog. i) fihv yaQ dsi^riqg vno rov &sov
yivsrai, ?; ds v6r]Gtg vno tov vov, ddslrpi] ovGa rov Ao-

1.
'^Eqf.iov
Tov rgt.fff.uytffTov om. B. 2 — 4. y.al aiffd-ijffsmi; —
ovSa^iov om. Patr. 2. y.al ante OTt om. B. 3. %6 ante dya-
&6v om. B. 7. votifftg} sic Verg. Fluss. Patr. , y.Cvi]ffiq celeri,

10. Xoyoi] sic A Turn., Xeyco celeri. 12. dl om. A. |] 3taq)eQE-

Tat Patr. 14. vov\ avd-qdntov A. || aSeXqiOi; A.

Hermetis Trismegisti
cle intellectu et sensu, et quod in solo deo pulchrum ac
bonum, alibi vero nusquam.

Heri, o Asclepi, perfectum edidi sermonem, nunc vero necessa-

rium pulo, consequenter illi etlam de sensu disserere. sensus nam-

quc et intellectio differentiam videntur habere, quod quidem ille

materialis sit, haec vero

mihi vero videntur utraqae
essentialis;
unita esse neque dividi in hominibus ratione. nam in aliis anima-
libus scnsus natnrae est unitus, in hominibus vero intellectio. ab
inlellectione intellectus differt tantum quantum deus a divinitate.
divinitas cnim a deo lit, intellectio vero ab intellectu, soror existens
orationis, el sunt organa sibi invicem. neque enim sermo voce ef-
 cap. 9. xal atffO-rjaeax;.
61

yov, y.al oQyava aXhjXtov. ovrs yccQ 6 Xoyog ixqxovscTat

%coQlg voijascog, ovvs j) v6i]Gig cpaivsTai xuQlg }y.6yov. r] 2

3 ovv aia&riaig xal 7} vorjaig a^ucfOTSQai. slg rov ccv&qcotiov

avvsTisiaQsovaiv , a?„Xi]Xacg uansQ avu7is7i?.syf.tsvac. ovrs

yaQ %b)Qig ala&^ascog dvvccTOV voijaca ovts ala&sadccc

6 x^^Q^S vor/ascog. dvvarov Ss vor^aiv x^Q'^ aia&i^ascog vo-
sca&ac, y.a&cmsQ ot dca riov oysiQcov cpccvTaCof-isvoL oQCi-
fitxra' ifj.oi dh Soxsc to ysyovsvai aficporsQag' rag ivsQ-
9 ysiccg kv
TJj ovsiQcov orpsc, Trjv §' ata&ijacv k^ vnvov
twv
slg kyQijyoQacv kysiQsa&at' dirjQiiTat ys 6 av&Qconog Eig
TS t6 aoofia y.at slg ttjv ipv^VV' y.cci otccv ccficp^TSQa
Ta
12 fisQi] rrjg alad-ijastog TiQog akhjXa aviitpbovrjar],
t6ts rrjv

v6r]atv iy.cpbovsta&at anoy.vrj&siaav vno tov voii. 6 yccQ 3

vovg xvsi ntxvTa tcc voi^ficcTa, aya&a fisv, otccv vno rov
15 &SOV Tcc ansQfiaTa Xcc^rj, kvciVTia ds, OTav vn6 Tcvog rtjov

Sacfiovicov fi7]Ssv6g fiSQOvg tov x6afiov xsvov ovTog Sai-

1. y.ai\ 'ij
AB. 5. Swarai Turn. |( atad-Jivat A. 6. post voiq-

aswq margo B add. yQacpsTai.' dvvaiov Sl y.al ^^wpts alaO-i^asox;

vosTv. 8. To ora. Palr. 9. 10. tiji' d aXadtiaiv
— iydiiiaO-ail
sic Patr., lygtjyoQoat
yccQ aiadriaiii; {atad-iiaii) cetcri. 10. 6 ar-

i^-^ajjroi;]
sic Palr., ora. ccteri. 13. sxcpalviaOai Tiuil. 15. tivoq

Tftjj'] Tivuv A Patr.

fertur sinc intelleclione, neqne intelleclio fit

palam sine oratione.
sensus ergo et intellectio ambo in homiriem simul influunt, velut
inter sc connexa. neque enlm sine sensu possibile est intelligere
neque sentire sine intellectione. possibile tamen est intellectionera
sine scnsu intelligere, quemadmodum ii, qui per somnia phanta-
smata vident; mihi autem videntur ambae actiones factae esse in
somniorum visione, sensum vero ex somno in vigiliam excitari. di-
viditur autem homo in corpus et animam; et quando utraque pars
sensus ad invicem consonabunt, tunc intellectionem pronunciari par-
turitam ab intellectu. inlellectus enim omnes intellectiones concipit,
bonas quidem, quando a deo semina acceperit, contrarias vero, quando
a daemonibus; nulla
namque mundi pars daemonis vacua est, dae-
nionis inqnam a deo segregati; qui subintrans seminavit suae
pro-
62 IltQl rojffffwq cap. 9.

fiovog, ra ano tov &eov y.s^ojgla&ai daifA.ova' oatig

vneiGsh&biV 'dajisiQS rrjg i8iag hvsQysiag ro ajiSQfia, ical

t/.vipEV 6 vovg ro anaQsv, f.ioi2siag, (povovg, narQorvniag, 3

IsQoavTiiag, aas^siag,' ay^ovag, y.ara. y.Qi'jf.ivwv y.aracpoQag

y.al a^?M navra oaa y.axwv Saiiiovcov soya.

Tov yuQ &SOV ra an^Qfiara 6?Jya, fisyd^M 5h y.al 6

y.a/.dy.al dyadd, dQsrri y.al acocpQoavvi] y.al svasBsiu'

svas^sia Ss kan dsov yvooaig, ov 6 hmyvovg 7i?^i]Q7]g ys-

vofisvog ndvTcov rcjv dya&cov, Tag voijasig &siag laxsi, 9
y.al Std rovro oi kv yvcoasi 6v-
ov rolg noXXolg Ofioiag.
rsg ovTS rolg noD.olg dQsaxovatv ovrs ol no2.Xol avro7g'

fisfxipivai Ss Soy.ovai y.al yeXcora ocpXiaxdvovat fiiaovfxs- \2

voi.rs y.ai
y.aracpQovovfisvoi y.ai rdy^a nov y.al
cpovsvo-
fievoi. ri]v yaQ xay.iav kv&dSs Ssiv oV/.stv stnofjLSV kv

rcp iavrijg %ooQi(p ovaav. ^ojQiov ydQ avrijg i) yi], ov)r 15

6 y.oafiog, wg svtoi nors kQovat ^XaacpijfiovvTsg. 6 fisv-
roi &soas/37]g dv&Qoinog ndvra vnoanjast ala&Ofisvog

1. Tw aito rov &iov xijfiaqiad-rivai, (leg. y.fxwQia&ai^ daifiora]

sic Tied., tw vno lov {)-iov niipontafiefii) Saifioi'!, AB Turn. Fluss ,
otn. Patr. 5. xa.y.ui'] sic Patr., oni. ceteri. 6. df\ sic AB,
/tev cdili. 14. ii']
sic Palr., om. ccterl. 17. uvOQianot;] sic

Palr, om. ccteri. || vnoaiijaiTai B.

pfiae actionis semen, et enixa est mens quod satum fuerat, adulteria,
homicidia, parricidia, sacrilegia, impietates, suEfocalionesi per prae-
rupla praecipilaliones aliaque omnia quaecunque sunt malorum dae-
monum opera.
Dei namque semina pauca, magna quidem et pulchra et bona,
virtus et temperantia et pietas; pietas vero est dei cognitio, quem
qui aj;noscit, repletus omnibus bonis, inlellectiones divinas habet,
et non similes vulgaribus. ob id ii, qui in ea cognitione sunt, neque

turbae placent neque turba ipsis; furere vero videntur et risum

concitant, odio babiti et conlemptui, et forsitan etiam occiduntur.
nequitiam ,enim bic oporfere habitare diximus, in propria cum flt
rcgione. reglo enim eius terra est, non ipse mundus, sicuti
aliqui
aliquando dicent blasjdiemantes. sed homo deo devotus omnia con-
 cap. 9.
yal aiff&Tjaiwg. 63

T?7e yvcoascog. ncivTcc ycxg rm toiovtco, xav toig aXkoig

ra y.ay.(x, aya&d kOTi' xal ^ovXevousvog TiccVTa ccvacfiQBb
3 6fg
T?}v< yvwaiv. y.al ro d-avfiaarov, ra yay.a f.i6vog aya-
^OTtoisi.

'En(xvH!XL ncxXiv kTil rov aladrjauog ?^6yov. dv&Qco- 5

6 mvov ovv t6 y.oivcovtjaat dv&gcoTKp aia&riaiv voi^aEi. ov
Tidg dh dv&Q(07iog, cog nQOEinov, dnoXavti TTJg voijoecog,

dlV 6 f.dv vXixog 6 d^ ovaico§i]g. 6 f.iev yaQ f.UTd xa-

9 xlctg vhy.6g, (og
'dcprjv,
dTio tcov Sai/.i6vcov ro aneQfxa rfjg

voi]aeo}g iayei' ol §h u.erd rov dya&ov ovauoScog vno

rov &eov aco^6fievoi. 6 fiev ydQ &eog navrcov ^i^fuovQ-
12 y6g'
§7]uiovQycov ndvra noieZ fiev iavT(p oftoia' ravra
§' dya&d yev6fieva h) ry yQrjaet ri]g kveQyeiag dcpoQa'
7] yaQ y.oafxiy.i] cpoQd rQi^ovaa rdg yeveaeig notdg noiel,
15 rdg fihv Qvnaivovaa rf] y.ccxici, rag §h. y.a&aiQovaa ra
dya&c^. xal ydQ 6 x6afiog, co !Aay.kt]nie, aia&ijatv Idiav

2. ^m<Xsi'6fiS)'oq\ sic Patr., ini^ovXsvofisvoq ceteri. 3. ro &av-

jttaffTor]
sic Patr., oni. ceteri. 6. av&go)7iov B Turn., om. Palr.
errore typogr. |j aYa&ijffii' om. B Turn. 8. /ifj'
anle yuQ om. A.
9. vXiy.aq B. 11
ante dno Palr. add. y.al. 10. H. ovaioidalq et

a(i}\^ovTai Tied. 12. post SriftiovQyoii' Patr. add. q:van ;/g^«t o

&i6q. 13. aqiOQa} slc Vergic. Patr., aipoga celerl. 16. IdCa A.

lemnet cognilionem percipiens. omnia enim huic, quamvis aliis sint

mala, bona sunt; et consilio nixus cuncta in cognitionem refert, et
qnod mirandum est, solus uiala efficit bona.
Redeo rursns ad sermonera de sensu. humannm ergo est com-
municare sensum intelleciione. non tamen omnis bomo, ut ante
dixi, fruitiir intelligentia, nam hic quidem materijilis est alius essen-
tialis. enim, qui nequam est materlalis, ut dixi, a daemonibus
is

semen intelligentiae obtinet; qui yero cum bono essentialiter sunt

a deo servantur. nam deus conditor omnium cum sit, condens omnia
facit quidem sibi similia; haec tamen genita bona in operalionis usu
slerilia; mundana enim lalio generationes atterens quales facit, alias

quidem foedans nequitia, alias vero purgans bono et mundu.';,

Asclepi, sensnm proprium et intelligentiam habet, non similem hu-

 61 IleQl voiiffewq cap. 9.

xal voijGiv %£/, ovx ofioiav tt} av&QcaTtBlci, ovdi wg nQi-

6 y.iXi]v, aXX' (hg XQsivTco y.ai a7i?.ov(STSQav. rj yaQ ata&i]-

GLQ y.al votjGcg xov aoGfiov fiia kGTi tw ndvTa noislv y.a\ 3

s\q kavxi]V aTioTtoisiv , oQyavov rfjg tov &sov (SovlijGSMg,

y.al ovTcog 6Qyavonoir/&iv , iva TidvTa naq' iavT^ dno
Tov &S0V Xa^iav rd GTisQfiara (pvXaTTCOV iv iavTW, ndvTa 6

noiij ivaQywg y.al SiaXxxav ndvTa dvavsot xai did vovxo

'

XvQivva, (acnsQ dya&og C^yjg yscoQyog, Trj fisTa/3oXjj dva-

vsoJGiv avTocg cfivofisvoig naQsxsb. ovz sGviv o f.irj ^cooyo- 9

vsi.
cfSQOfisvog §h ndvra ^coonoisi, y.al ofiov ronog kGTL
y.al dijfiiovQyog ^wTjg.
7 Td §s G(afiaTa dno vXijg kv dcacpQQq.. rd fisv ydQ 12

sGTiv t/. yijg, rd Ss k^ vSarog, rd bl i^ dsQog, rd bs iy.

nvQog' ndvxa Ss iGvt Gvv&sra, yal rd fihv fidXXov, rd

8i dnXovGTSQa' fidXXov fisv rd ^ccQVTSQa, rjTrov Ss rd 15

y.ovcpoTSQa. ro Sz rd%og avrov rtjg cpoQag rijv nocy.cXiav

rwv noccov ysvsGscov iQyd'C,srai. nvoij yaQ ovGa nvy.vo-

1. )'d?j(7n'] yJi"}}aiv
AB Turn. 2. dii' tSq] sic Patr., aXXcog ds y.al

AB. 5. ODTti)?] sic Patr., orrt B, oi'T(i)q reliqui. 8. ^(STa/Soi'»]]

sic AB, xarapoXji reliqui. 9. q)VOftit'oi,q]

sic Patr,, (jp£§0|t(£Vos

reliqui. \\ TiciQr/_i]
AB. 13. h. T^^q yTiq A.

manae, neque tam variam, sed praestantiorem et siinpliciorem. sen-

sus enim et intelligeutia mundi una est eo, quod omnia facit et ia
se ipsam destruit, cum organum sit volnntatis dei, et sic est orga-
nizala,ut omnia apud se a deo recipiens semina et in se conser-
vans, omnia faciat manifeste et dissolvens renovct; et ob id disso-
luta, taiiKjuam bonus vitae agricola, mutationc renovationem ipsis
natis praebet. non est, quod non vivum gignat. proferens vero
omnia vivificat, et simul locus est ct conditor vitae.

Oorpora vero a materia in difTerentia sunt. nam alia sunt e

lerra, alia ex aqua, alia ex aere, alia ex igne; omnia vero sunt com-

posita, alia plus, alia sunt simpliciora; plus quidem graviora, uiinus
vero leviora. velocifas vero eius lationis varietatem qualium efficit
generationum. nam flalus densus cum sit, prolendit qualitates cor-

poribus cum una plenitudine vitae. pater quidem deus est mundi,
 cap. 9. /tott
cda9-!iaE(oq. 65

Tar?7 TiQOTsivei- rc noia roig

fiSTa ivoq nXriQca-
Gcofiaat
fiuTog Tov Trtg ovv eaTiv 6 &s6g tov 8
t,oorig. TtaTrjo fihv
3 xoafiov, 6 d^ xoafiog tcov kv t^ x6au,q). xal 6 ftkv x6-
afiog viog tov &soi, tcc S^ kv T<p x6afi(p vtio tov xoGfiov.
xal filxoTWg x6afiog xaxltjTai. xoafisi yaq to, ndvTa ttj
6 Ttoixtkici rijg ysviasoog xal T(p a§ia?i,si7tT(p Tfjg ^wj/S '^'^'-

ccxonidaTcp Trjg kvsgysiag xal ra rdxu rrlg dvdyxrig xcd

ry avardast tmv aTOix^icov xal rrj rd^st rav yivofisvojv.

9 6 avTog ovv x6afiog xal dvayxaioog xai olxsioog xaXotto.
Ttdvroov ovv roov ^oooov xal rj aia&riaig xal rj voriaig ^|-
bid^sv hnsiaiQy^srai, slanviovaa ino rov nsQiixovrog' 6
12 Sk x6afiog dna^ Ka^oov dfia ra ysvia&ac, vnb rov &sov

'0 dh &s6g ovx coansQ ivioig Soxsc dvaia&rjrog iart 9

15 xai dv6rirog. vno yaQ dsiaidaifioviag ^Xaaqjrjftovai, ndvra
yaQ oaa hariv, c3 Idaxlrinii, ravra iv rcp &s^ iari xcci
vno Tov &S0V yiv6fisva xai ixec&sv rjQrrjfiiva rd fisv
8 Sid rdov aoofidroov ivsQyovvra, rd §i Scd ovaiag ipvxixrjg

2. Toi; anlc t^s om. Turn. FIuss. |1 iativ\ sic Palr., om. rellqui.
4. iln;o om. Patr. 8. cuffTaffEi] sic Fluss., avaKinan Turn., AB
avfifiliii Patr. 10. 7/
ante rotiatq om. A Turn. 14. JoxfT]
sic Patr., iJoSft reliqui. 18. toj)' om. AB,

mundus vero eoruin quae sunt in mnndo. et mnndus quidem filius

dei, quae vero in mundo ab ipso mnndo. et iure mundus est ap-
pellatus; ornat enim omnia varietate generationis et indeficientia
non defatigata operatione et necessitatis velocitate et ele-
vitae et
mentorum constitutione et ordine generatorum. idem mundns et
necessario et proprie vocetur. omnium ergo animalium et sensus
et intellectio exlrinsecns advenit, inspirata ab ambientej mundus
vero semel dum fieret, suscipiens.a deo habet.
Deus autem non nt quibusdam videtur insensatus est et amens.

superstitione cnim blasphemant. omnia namque, o Asclepi, qnae

sunt, in deo sunt, et a deo cum fiant, inde pendent; alia per cor-
pora operantur, alia per essentiam animariam movent, alia per spi-

ritum vivificant, alia vero defessa suscipiunt. et id recta rationc;

5
 66 neql voi'i(reo)q cap. 9.

y.ivovvra, ra ds Sia hvsvfiaTog ^cooTioiovvra ,

ra Ss ra
y.ex(.n]y.6ra vTioSsxof^eva. y.ai slxoroog' /xalXov S^ Myco,
ovi ovy. avrog 'dx^i,
avra
aXla ro aXtj&kg anocfiaivofxai, 3

avrog aMavTa kariv ovx '^^ai&sv avrd 7iQoa^afA.^dvci}V,

s^co S^ kmSiSovq, y.al tovto kartv rj a'iadi]aig xcd 7]

voijaig tqv &£ov, ro t« Tidvra dsi '/.ivsXv y.ai ovy. 'sarai 6

jTor^ )^Q6vog, ors aTioXsicp&iqasrai rt rcov ovrcov orav

§a Xsyco rcov ovrcov, Isyoj rd yaQ ovra 6
rov dsov.
Q-sog 's%ei, y.ai ovrs avrov ovSev kxTdg ovre avrog hy.rog 9

ovSev6g.
10 Tavrd aoi, 'AaxXr/ms, kvvoovvri dh]&i] S6^siev, dyvo-
ovvri Se dmara. ro ydq voijaai iari ro marsvaac, ro 12

dmaTTJaai Ss ro fn) voijaca. 6 ydg K6yog fiov cpd-dvsi

fxixQ'- ^'7s dXi]&sic<g, 6 Ss vovg fiiyccg kari y.ai vno rov

X6yov fiexQL rtvog cp&dvsiv 'sxsi rijg dXr]- 15
6Sr]yi]&sig,
deiag' y.ai nsQivorjaag rd ntdvra y.ai svqcov avficpcova
rotg V7i6 Tov ?^6yov iQfti]Vsv&siaiv kjiiarevae, y.ai k.v
ry
xalT] aiarst inavsTiavaaro. roig ovv rd 7iQosiQi]fisva is
vno rov &eov voijaaai fisv mard, fii] vorjaaai Sh dm-

9. Iy.x6<i anlc ovtffros] sic Palr., om. reliqui. 13. /toi/]

sic A,
{.loi reliqui. 17. ^i'] sic Patr., om. reliqui,

q^uin
eliam dico, ne ipsum quidem ea habere, sed verum pronnnclo,

ipse omnia est; non extrinsecus ea suscipiens, sed exlra largiens.

et Iiic sensus et intellectio est dei, omnia semper movere; et non
erit unquam tempus, quando deficiet aliquid entium; quando vero
dico entiura, dico dei. entia enim deus babet, neque extra ipsum

qnidquam est neque ipse extra ullum.

Haec libi, o Asclepi, intelligenli vera videbuntur, ignoranti vero
incredibilia. nam inlelligere est credere, non credere vero non in-
telligere est. sermo enim meus pertingit usque ad veritatem, inlel-
lectus vero maguus~est et a sermone quadamtenus deduclus pertin-

gere potest ad veritatem; et animo excogitans cuncta et inveniens

consona iis quae sermo est interpretatus credidit, et in pulchra ,

fide requievit. iis

ergo qui praedicta a deo inlellexeruat credibilia
 '

cap. 9. 10. y.al alad-ijaiaq. 67

Gta. TavTtt xal TOGavxa tieqI voi^GECog xai aia&ijGscog

Xsye6S-(0.

1. TOffavTa] Toiarrra Fluss. ||

xal alff&^^asui oxn. AB.

sunt, non intelligentibns yero incredibUia. haec et talia de intel-

lcctione et sensn dicta snnto.

3 ^EQfiov Tov TQcOfieyiaTov xleig, 10

TCQog Tov vlov avTov TdcT.

Tdv x^^^S ^oyov, w 'Aaxli]mi, aoi avs&ijxa, tov §k 1

6 aijfiSQOV dixatov iarv T(p Tcct ava&stvav hTtsi y.ai xcov

ysvr/.wv Koycov tcov TiQog avxov KslaXrnxsvcov ha^iv hm-

TOfir}. 6 fih ovv &s6g
zai naTtiQ xai t6 aya&ov, co Tcct,
9 Ttiv amriv s^st cpvaiv , fxa7J.ov 8h xai hvsQysiav. rj fxkv

yaQ cpvascog
xai av^riascag kaTt nQoarjyoQia, ansQ kaTi

nsQi Tcc fiSTa^XriTcc xai afiSTCc^Xijra xai xivjjtcc xai axi-

12 VTjTa, TOVTSCTi Tcc &sid T6 xai dvd^Quinsia , cibv 'sxaaTov

avT6g ^ovlsTai sXvai. d%Xaxo~ §h ivsQysia, xaS-cog xai

4. ngoq Toi' vlov auTov TaT.] sic Bj om. reliqui. 7. yavixmv]

sic Patr. , fviy.wv reliqui. 11. «at a/ifTajSAijTa] sic Patr., om.
reliqui. 12. jzaffTov] slc Palr., om. rellqui. 13. ivsQyaia\

sic Patr., iviqyEiav reliqui.

Hermetis Trismegisti clavis,

ad filium suum Tat.

Hesternum sermonem, o Asclepi, tibi dicavi, hodiernum vero

iustum est dicare Tatfilio; quandoguidem etiam genericorum ser-
monum qui ad eum sunt habiti est epitome. deus igitur et pater
et bonum, o Tat, eandem habent naturam, yel potius et actionem.
nam altera naturae et accrementi est appellatio, quae sunt circa
mutabilia et immutabilia, circa mobilia et immobilia, hoc est divina
et humana,
quorum quodque ipse vult esse. alibi vero est actio,
5*
 68 KXik. cap. 10.

^nl Tojv aX^cov kdidd^auEV -d-Bioyv t£ xal dv&QO)mvcov'

d del vostv kTii tovvov.
2 'H yccQ tovtov hvkQyaa ij &ili]Gig koTi, xal t] ovaia 3

avTOV t6 &sXsiv TtdvTa sivai. tl ydg koTt 9'6dg xai na-

TfjQ xai To dya&ov ?; to tmv ndvTcov stvat ovx 'ht 6v-
Tojv: dXXd VTiaQ^ig avrri twv ovtcov tovto 6 d-sog, tovto 6

6 naTi2Q, TOVTO rodya&ov, (o

firjdsv TiQoasGTi Tcov dXXcov.
6 f.dvyaQ xoafiog xai 6 -ijhog tcjv xaTu fiSTOvaiav xai
avTog TiarriQ' ovx 'ht §s rov dya&ov Totg ^cootg lacog 9

aiTiog hariv, ovSs rov ^ijv. st ds rovro ovrcog 'exst,

Tidv-

rag dvayza^ofisvog vno rov

fikvroi dya&ov &sXi]fiarog,
3 ov xcoQlg ovrs sivai ovrs ysvsa&at 'iarat Svvarov. ai- 12

rtog §s 6 jiarijQ rcov rixvcov xat anoQag nai rijg rijg

TQOcprjg, rrjv 6qsS,iv la^cov Tov dya&ov §td rov t]}.iov.

t6 yaQ dya&ov hart t6 noiijrixov. rovro §s ov ^vvarov 15

kyysvsa&at dXXo) rtvi, 7] fiovco kxsivq) rm fii]§sv fihv Xafi-

^dvovrt, ndvra §h &sXoVTt sJvai. ov ydQ hQco, <w Tdr,

6 18
notovvTt. yaQ notcov hlXtmqg hart noXX^ %Q6vq), hv ai

5. 7}
ro Toi»'] ei Tovrmv B. 6. vnag^iv aiTtjv AB Palr.
12. 1'ffTai om. A Palr. 16. /,isv
om. libri.

sicuti et in aliis docuimus divinis et liumanis, quae oporlet de hoc

intelligere.
Huius enim aclio voluntas est, et essentia ipsius velle omnia
esse. quid enim est deus et pater et bonum quam omnium esse
nondum entium? sed hyparxis ipsa entium liic deus est, liic pater,
hoc bonum, cui aliorum nihil adcst. nam mundns et sol eorum
quac sunt per participationem pater; nondum tameu bonorum ani-
malibus caussa est, neque vivendi, si vero hoc ita se habet, omnino
coactus a bona volantate, absque qua neque esse neque gigni crit

possibile. caussa vero est pater filiorum et seminis et nutrilionis,

appetitum boni sumens a sole. bonum namque est ipsum activum.

hoc vero non alii cuiquam inesse potest, nisi soli illi qui nihil ac-
cipit, omnia tamen vult esse. non enim dicam, o Tat, facere. nam
factor deFcctivus est multo facit
tempore, quo aliquando aliquando
 cnp. 10. KXu'!;. 69

ote fiiv noisl ots dh ov TioiBi, xal 710i6ti]TOQ xcci noao-

TTjTog. JTOTfi (xhv yaQ Tioaa xal noid, ots. ds Ta hvavTia.
Z 6 dh &e6g y.al naTrjQ y.ai t6 ayad-6v T(p slvai rd ndvTa.
ovTwg aQa ravTa Tcp Svvafisva tovto
idsiv. aal yaQ 4
dsXsL slvai, xai s6ti, xai avTO, fidXiara Ss avTip. y.ai
6
yaQ Tu dXXa ndvTa Std tovto sgtiv. idiov yaQ tov dya-
&0V t6 yvcoQi^sG&ai.' tovto hari t6 dya&ov, w TaT.
Tdr. Trjg dya&iig xai
'ETiXriQtaaag rjfxag, m ndrsQ,
9 xaXXiaTijg xai oXiyov 8slv kas^da&ij fiov 6 rov
d-sag'
vov ocp&aXfiog V7i6 rfjg roiavTrjg &iag' ov ydQ wansQ i)
Tov 7}?uov dxTig nvQMSijg ovaa xaravyd^st xai fivsiv notsZ
12 Tovg ocp&aXfiovg' ovt(o xai t} toiJ dya&ov &sa' rovvav-
riov §h kxXdfiTisi, xai ini roaovrov ro rov ocpdalfiov
cpuig av^dvst, h(p' oaov Svvarat 6 dvvdfisvog Ss^aa&at
15 rrjv insiaQoriv rijg vor/ri]g Xafinr}§6vog. o^vTSQa fisv ydQ
hartv slg ro xa&iy.vs7a&at, d^Xa^rjg §h xai ndat]g d&a-
vaaiag dvdnXscog. ol §vvdfisvoi nMov rt aQvaaad-ai rrjg 5

5. avTo\ auTJjT AB Palr. || avT(p\ aiiro AB Patr. 6. lot/roj

sic Patr. , TOUTor reliqui. 7. TOiiro] sic Pali-., om. rcliqui.

8. "ijftaq om. B. 10. ante ov yaQ Ficinus in versione lalina add.

Tr., et inira p. 70. v, 3. ante iY9-a xal ^fuZ? add. Tat. 13. ixXdft-
TCEtv A. 13. 14. To Toi; —
av^ayit\ sic Patr. , om. reliqui.
i^-i ,. ,' i.<>
16. Sh jtaffij5 y.al Palr. 17. post avdnXsme libri add. «v, cx-

V. punxit 1 led.

loon^^^Het qualitalis et qnantitatis. quandoqae eniin quanla et

^ ;
qualflmPPls yero contraria. dens autem et pater et bonnin eo ipso
'
2) T[uod omnia est. ita igitur haec omnia ei
qui videre potest. et-

IJA^^enim hoc vult esse et est et maxime sibi. etenim alia omnia pro-
~
pter hoc sunt. proprium enim boni est, ut cognoscatur. hoc est
bonum, o Tat.
Tat. Replesii nos , o pater, bono et pulcherrimo spectaculo;
ct ferc sanctior est factus meae mentis oculus tali spectaculo; non
enim sicnti solis radias
igneus existens illustrat et oculos perstrin-
git, sic et boni spectaculum; illustrat enim, alque oculi lucem eo
magis exauget, quo quis capere magis potest intelligibilis splendoris
influxum. acutius enim est ad penetrandum, iunocanm vero et im-
 70 EXdq. cap. 10.

&iaQ y.ataxotfii^ovTat no7JMin,q 0.710 xov GWfiaToq «tg tjjv

xa?MaTt]V oipiv, oianeQ OvQavog y.ai

Kqovoq ol 7]fj.iTSQQi,

TtQo/ovoi ivT6Tvxiji{aaiv. ei&s y.al 7]fisig, 10

jiaTSQ. 3

'EQf.ii]g. Ei&s yccQ, M Tsy.vov vvv §k stc cctovovusv

TiQog Ti]V bipiv, y.al ovtico la^vofisv avansTccaai 't]f/.wv

Tovg Tov vov ocp&alfiovg y.al &s(xaaa&ai t6 ndXXog Tov 6

ayaO-ov iy.sivov t6 acp&aQxov t6 aXi]7tT0V. tots yccQ ,

avTO 6yjEi>,
OTUV fi7]§sv nsQi avTov 'ixvs ^i^^^v. i] yccQ
yvoHaig avTov icai -d^sia aiwTCi] iaTt xal xaTaQyia naawv 9

6 rctjj/ ovts yctQ aXXo rt §vvaTat vorjaat 6

aia&ijastov.
TOVTO voiqaag, ovxs dl,Xo tv &sdacca&at 6 tovto &saad-
fisvog, ovTs nsQi dXlov Ttvog dxovaat, ovts to avvo}.ov 12

adofia xivi]aai. naacov yaQ tcov acofiaTixav ala&Vjaecav

Ts y.al y.tvi]asojv im?,a^6fisvog aTQSftsi. nsQtXdfiipav §k
TidvTa t6v vovv y.at tt]V oXrjv
ipv^vv dva?.dfi7ist xat dvi?,- 15
y.st dno tov acatiaTog, xat oXov avT6v slg ovaiav dsdv

1. ante ano libri add. S^, expunsit Tied. j) aaro] sic AB, vno
reliqui. 2.ma7iiq\ sic B Tied., omq A Turn. Patr., oaniQ
Flu.ss. ,
an fjTiiQ? Velsenius. 5. ovtzoj^ sic Patr., ovtox; ovx A
Turn. Fluss., oiy. B. 8. l'xofiiv Patr. 9. &ia, A Fluss. ||

zaTotoTda (sic) Yergic, aQyCu B. 1'2. aAXou]

av&^bijiov Turn.
13. aoifiaj slc A, To aafiu reliqui. 14. iniXvoficvoq Palr.
16. aTrd} sic Patr., Std reliqui. (j ^£05;] slc Patr., om. rellqui.
H\S}OnZi*i — i

mortalitate qui possunt plus aliquid baurireVgi^^aculi,

plenum.
obdormiunt multoties a corpore ad pulcherrimam visiod^^Bguod
Caelus et Saturnus nostri progenitores sortiti sunt.
utinMJJrnos,
o pater.
Hermes. nunc vero etiam minus intenti sumus
UT-OSp-', ^^
Utinaui, o fili.

ad visionem, et nondum valemus aperire mentis ocnlos, et contem-

plari pulcliritudinem boni illius incorruptam, incomprehensibilem.
tuuc enim ipsam cernes, quando nihil de ea habeas dicere. cogni-.
et omnium sensuum
lio namque
ipsius divinum est silentium requies.
neque enim quidquam aliud potest intelligere qui hoc intellexit,
neque aliud quidquam speculari qui hoc vidit, neque de alio quo-
quam audire, neque omnino corpus movere. nimirum omnes cor-
poris sensus et motus corripiens quiescit. circumlustrans vero lotara
 cap. 10. Kkilq. 71

^ieva^dXXei. dvvardv yaQ, w Tiavov, ti)v '^pvxriv dno-

^sco&ijvai , hv awfiari dv&QcoTiov xsifievi]V, &eaaa(iivr}V
3 t6 tov dyaifov zdXXoQ.
TaT. T6 dTCo&sco&jjvat ncog Xiyeig, w naTEQ^
'Egf.irjg. Hdarjg ipvxijg,(^ Tixvov, diaiQeTrjg f.ieTa^oXai.
6 Tdv. Jlwg 7id?uv SiaiQevrjg;

'EQfiijg. Ovxijxovaag hvrolg yevtxoig, cricn6fiidg ifjv-

Xfjg Tijg rov Tiavrog ndaat al ipvxcii elaiv avrai, al kv rcp
9 navTt noafjtcp y.v?uv§ovfievat, waneQ dnovevefxi^fievat ; rov-
TCov roivvv Tbiv ipvxc^v TioXXal al fiera^o?Mi, rcov fiev
elg TO eviv%eareQov ,
rwv Sh eig ro kvavriov. al fiev
^^ ovv ovaai
iQTtSTcoSeig slg svvSQa fieTa^dXXovrat, al Se
rwv hvvSQOov slg xsQaaXa, ai Sh x^Q^'^^''^'' £^S atrrjvd.

1. dvvaTov] sic Patr.,. dSvraTov reliqui. || tiji']

sIc B, om. reliqui.
2. 3. 7<£ift£Viiv et To] sic Patr., om. reliqui. 5. dialqsaK;. MeTa-
fio?.dq Palr. 6. ScaiQSTriql
Scaigstg Patr. 7. sqq.Stobaeum,
apiid
ccl.
phys. I p. 1000 Heeren. 8. avTac, ai\ sic Slob., avTai Patr ,

ai Ts reliqui. || tw om. A. 9. UTiovfvsfttjxvlac Patr., dnova-

vifitjxivai, Stob. 10. Toivvv om. Patr. || ai] sic Palr., om. re-

liqui. 11. slt; . . .

sl^ sic Palr. Stob., ijii . . . inl reliqui_
11. 12. «t fciv ovv...] 'Eofi^g o TQiaftiyiffTo? ix roijfidriov xQia-

d&Xcoq niqitiVEV iy. twv SoyfidTcov margo B. 12. ov)-] ydg

Palr. Stob. 13. 7iTr}vci\ nsTscrd Patr. Slob.

inenteia et totam animam, illastrat et abstrahit a corpore, et totum

ipsum in essentiam dei mutat. possibile enim est, o fili, animam
deificari in
corpore liominis, quae viderit boni pulchritudinem.
Tat.
Quonam pacto id dicis, pater?
Hermes. Omnis anima, o fili, divisibilis mutatur.
Tat. Qaomodo divisibilis?
Hermes. Non audisti in genericis, ab una anima universi omnes
auimas esse, per omnem mundum tamquara distribatas circumcur-
rentes? harum animarum mnltae mutationes, partim sane in felicio-
rem, partim autem in contrarium statum. uam qaae reptiles snnt
in aqaatilia matantur,
aqnatilium vero in terrestria, terrestres aatem
 72 KXik. cap. 10.

al §6 ccBQiai sig av&QMTiovg, al 8k.

av&QCojteiai, ag^ijv
a&avaaiag iaxovaiv Big dalfiovag (lera^dXlQVGai. sl&'

ovrcog eig rov lav anXaviav d'stoy x^Q^^ xoQSVOvai' 3

XOQol §e Svo &£oiv, 6 (ihv roov TtXavcafiivcov 6 Ss rwv

8 aTiXavcov xal avvi] ipvxrjg ri xsKstoxari] §6^a. ipv^ri
ds sig av&QWTiov acofia eiasXifovaa kav xay.Tj [Asivy,
ovts 6

ysvevai. a&avaaiag ovvs tov aya&ov fieTaXafi^dvsi'

naMaavTog §e ti)v odov VTioaxQecpei' tijv eig
Ta kQneTa.
y.al avTYt y.aTa§iy.ii xpvx^tjg tcaxiig' xaxia §h ipvxvg hariv i]
9

dyvcoaia. ipvxri yaQ fii]§ev kmyvovaa tcov ovtcov fi7]§e rrjv

TOVTCov cpvaiv pn2§k t6 dya&6v, TvtfXcoTTOvaa kvTivdaaeTcu
nd&eaf y.al ?; xaxo^aifioov dyvorjaaaa sav- 12
Totg acafiaTiy.otg
T^v §ovXev£i, aoofiaaiv dXXoxoroig xal fiox&i]Qoig, ^aneQ
cpoQviov ^aard^ovaa t6 acafxa, y.ai ovx aQxovaa, d7X

1. a,oyJi\v\ sic Stob,, om. reliqui. 2. \a'/,<ivavv\ sic Stob., ixovaoLt,

B Turn., ni%iy_av(sa.i, reliqui. |) ^tsTa/JocAAoi/ffat] sic Stob., ^(£t«-

/SaAAorTat reliqui. |j il^\ sic AB Patr., ilx av Stob., oi d' rell-

qui. 3. a;iAaj'&ij'] acpavcov Verg. 7. ysvasTui Patr., tsv^tTai,

Slob. II
ovTs Tov aya&ov f.caralaftpdvsi' om. Stob. 8. TiaXCa-

ffUTos] sic Slob., TiaXiavQToq AB Palr., naltaavQxog Turn. Fluss.

9. iaxtv ij] y.ay.i}<;
Stob. 10. i7Ci.yvovaa\ sic Patr. Stob., yvovaa

reliqui. 10. II. fii']TS

. ..
jttijTe
Patr. 11. ivTivdaaiTau] sic

Tied., iy.Tivdaasi TOtg B Patr., ^VTtrciffffit ToTg rcliqui. 13. ^oi;-

).svasi Stob. 14. xaTaQyovaa Stob.

in volatilia, aereae vero in liomines, humanae vero immortalitatis

initium liabent in daemones migrantes. dein ita in deorum inerran-
tium choram transeunt; chori vero duo sunt deorum, alius erran-
tium alius inerrantium; et haec est animae perfectissima gloria.
anima in corpus hominis ingressa, si mala perseverat, neque gustat
immortalitatem neque boni fit particeps; sed retrogradiens viam re-
vertitur in reptilia. et haec condemnatio est animae malae; nequi-
tia vero animae est ignoratio. anima namque nihil entinm cogno-
scens neque horum naturam neque bonum, caecutiens corporis im-

plicatur pasjsionibus; et infelix ignorans se ipsam servit corporibus

alienis et flagiliosis, tamquam sarcinam ferens corpus, uon imperans.
 cap. 10. ID.dg. 73

ccQxofiivt]' avvrj
y.axia xpv^ijg. rovvavTiov \§h ceQSTrj xf.iv-
9

^i^g yvaGiQ. 6 yaq yvovg xal aya&dg xal evas^Tjg xai

3 i]§Tj &s'cog.

TctT. Tig §i kdTiv ovTog, w ticxtsq;

'Eg^ijg. '0 i.iri

nolXa ^.aXcov fAi]§h noXXa axovcov.
6 ydg dvo Xoyotg G^oXd^cov xai dxoacg, co rixvov, axia-
fia^sX. 6 ydq &s6g xai TiaTrjQ xai ro dya&ov ovrs Xi-

ysTai ovTS dxovsTai. tovtov §h ovTcog 'ixovrog hv ndai

9 Tolg ovatv ai aia&ijasig siai §id t6 [iri §vvaa&ai. slvat

X(^QiS avTcov. yvoaaig §h alaO-i^ascog jtoXv §iacfSQSi. ai-

a&rjatg fthv yuQ yivsTai tov hmxQaTOVVTOg, yvcoaig §s

12 kariv kmaT7]firjg t6 T^Aog, hmarrjfAr] §h §wqov tov 0-sov.
oidaa ydQ hmaTr]fir] dadfiaTog, OQydvop XQ^f^^vrj c(VT(3 10
T(p voi, 6 §h vovg ra acofxaTi. dfxcpoTSQa ovv %ci)qsi slg
15 acjfiaTa rs voi]Td xai vXixd. h^ dvTi&sascog ydQ xai
hvavTiOTijTog §sX rd Ttdvra avvsardvai. xai rovTo dX^cog
slvai d§vvaTov.

18 Tdr. Tig ovv b vXixog &s6g 6§i;

1. y.ay.ia] xcctuSCxi] Slob. |( post 'ipvxrj';

desinit Slobacus.
10. avTU)v\ sic Patr., avtov 11. inixQaTOVf.iivov Tied.
reliqui.
18. et p. 74 V. 1. TccT et 'Eofiijq om. B, sumpsi ex Ficini versionc.

sed parens. haec malitia est animae. e contra virtus animae cogni-
tio est. cognoscens enim bonus et pius iam est divinas.
Tat. Qais vero is est, o patcr?
Hermes. Qui non multa loquitur neqne multa andit. nam qui
duos sermones audit, o fili, in umbram puguiit. nam deus et
pater
et bonum neque dicitur neque auditur. boc ita se habente, in
omnibus entibus sensus est eo quod sine ipso nequeant esse. cogni-
tio vero a sensu multum difFert. sensus namque fit praepollentis,
cognitio vero est scientiae finis, scientia vero donum dei. omnis
enim scientia incorporea est, organo utens ipsa mente, mens autem
corpore. ambo ergo ingrediantur in corpora intelligibilia
et mate-

rialia. ex contrapositione enim et contrarietate oportet omnia con-

stare. boc aliter esse nequit.
et
Tat. Quis ergo materialis est bic deus?
 74 lasiq. cnp. 10.

[EQfitjg. '0 y.ctXdq y.6afx,og, ovy. 'dGxi 8h aya&og. vAi-

Y.OQ yaQ xai Bvna&i-jxog' y.al

TtQcoTog fihv tcov Tca&rjTuv,
"

SevreQog dh tcov ovtojv y.al amodsiqg y.al amog tzots fihv 3

yevofievog, ael da onv cuv 3e iv yeviaei y.alyivofievog aei.

ydveaig Toiv nomv yal tcov moGwv' 'MVijTog ycxQ. Tiaacc

11 yaQ vXiy.i) yAvijaig yevealg kaTiv. r Sh vorjT'^ aTccaig y.i- 6

vsZ Ti]v vXiy.ip tov tqotiov tovtov, iTisi 6 x6-

y.lvriatv

Ofiog acfoigci ian, TOVTsaTt xecpah]' y.scpalrjg Sh ovShv

vnsQcxvu) vXtKov, wansQ ovSh noScov ovShv vorjxdv vtio- 9
y.cxTco, Tiav Se vhx6v. vovg Se y.scpa}J] avTi], acpaiQixcog

y.ivovfisvi] ,
tovt6 kcTt y.e(paXt'/.wg' oaa ovv nQoarivcoTca
Tcp vfihvi TTJg y.scpaXijg TavTrjg, hv co haTtv i) ifJVXij, d&cx- 12
vaTa Tiscpvy.sv, wansQ iv ipvyy tov acofiaTog TCSTiottifiivov
'

y.ai 7i7a]Qrj tqv aoofiaTog ti]v yjv^i^v s^oVTa. rd Sh n^QQca

Toi5 vfiivog, hv ca Ta nMov 'd^oVTa Tijg ipv^ijg t6 15

awfia, -d-vyjTd nicpvy.s' nav Sh ^coov SaTS ro nav 'ix xe

2. Tctir] sic Patr. , Tzdvzmv A.B, om. ccleri. 5. yu.(j\ laTi B.

8. jteqoaAj/q] y.EcpaXij AB, .12. iv o)
om. B Turn. 13. mirnsQ]

^»/T£t marg. B. || toCJ sic A, 6h rcliqui. 14. nXiigr;] jiA^i' el

A, TtXitv B. 15. iv 0)] iv '»] Verg. |j tcI] sic Tied., t6 i'eli-

qui. 11 P/^ovxii Patr. 16. iS-vijTct 7M'g)DZi] sic Tied., om. reliqui. ||

tSffTf] ojaTtEQ ovv AB Vcrgic.

Hermes. Pulclier mundus, non

est tamen bonus. materialis
enim et faeile
passibilis; etprimus quidem passibilium, secundus
vero entium et per se indigus; et aliquando quidem genitus, semper
•

tamen existens; est in generatione et fit semper; generatio est qua-

lium et quantorum, quippe mobilis. omnis cnim materialis motus
generatio est. intelligibilis autem status movet materialem motum
in hunc modnm, cura mundus sphaera sit, hoc est caput; supra ca-

put vero nuUum materiale est, sicnti neque sub pedibus uUum est

intelUgibile , universum autem materiale. mens vero caput ipsum

cst sphaerice motum, id est capitaUter. quaecunque ergo adinncta
sunt membranae capitis huius,
in quo anima est, immortalia nata
sunt, quasi coi'pus sit in anima constitutum: animamque habentia
plcna sunt corpore; quae vero procul a membrana, in qua ea sunt,
quae habenl plns corporis, quam animae, ea mortaUa nata sunt.
 cap. 10. lOieit;. 75

v).iy.ov y.al voijtov avviGzrjxs. xal 6 fiev xoofAog tiqcotov, 12

6 S^ aV&QCHTlOQ dsVTSQOV ^COOV fXSTa TOV y.OCflOV, JIQUTOV
3 dk Twv &V7]T(av' Tcov fisv aXXcov ^wcov t6 'dfiipv^ov sxsi.
ovx Hti §k fiovov OVK aya&og, alXa xal xaxog cog &V7]-
Tog. 6 fihf yaQ xoGfiog oim aya&og wg xtvijTog, ov xa-
6 y.dg Ss cag a&dvaTog. 6 Ss av&QWTiog xal wg xivriTog xal

(og &v)jT6g xaxog. tpv/^^ Sh dv&QWTiov oy^siTav

t6v tqotzov 13
'
TOVTov 6 vovg kv T(p ^oycp, 6 Xoyog kv r^ y^v%7J, ij ipvy^ri
9 kv T(S jivsvfiaTi, t6 Tivsvfia iv T(p GcofiaTi. t6 Sk nvsvfxa
Siiixov Sid q)Ks/3c5v xal aQTrjQmv xa\ aifiaTog xtvsl to

^coov, xai WG91SQ tqotiov Tivd ^aGTa^si. ^i6 xai Tivsg

12 Triv ijjvyriv aifjia hvofjiiGav sivai, GcpaXlofxsvoi Trjv cpvGiv,

ovx slSoTsg OTb TiQcoTOV Ssl TO Tivsvfia dvaxcoQrjaai sig Trjv

1. sic Fluss., 2. Stobaeus ecl. I

nQMTov] Ttgmrog reliqui. phys.
p. 770 Heeren. '0 /.tiv avQ-QOiTtoq to divnQOV tjaov fiird, tov
xoa/iov, TiQoizov dh twv &vr}TU)v. Post S-Vfixmv continuo legitur
"tiiv/^ri
6h av&-Q(07Cov ... v. 7. „Caeterum Hennes cum homini al-
terum locum tribnit, parum memor est eorum quae ah'o loco dixit;

nam pag. 48 Patr. (cap. 8, 5) tertius ei assignatur, post Deum

ap.
ncmpe et mundum." Heeren. 2. tiqutov^ sic Turn. Slob., AB
noioTog Patr. Fluss. 7. ipvxr} ds . . . Stob. ecl.
phys. I p. 770
Hcercn. 9. Tivfv/xarii, %6 nviufta iv tw om. AB. 10. tft^-

xov^ sic Patr. Stob., Jtjjjtat reliqui. 12. vofifQovaiv Stob.

13. Toii TtvsvfiaToq dvnxwQi^aavTog Stob.

universum yero animal est; ilaque universum ex materiali et in-

telligibili constat. et mundus

quidem primum, liomo vero se-
cundum animal est post mundum; primnm aulem mortalium, et
aliorum quidem animalium habet, ut sit animatus. non tamen
tantum est non bonus, sed etiam est malus ut mortalis. nam
mundus quidem non bohus est quia mobilis, non tamen malus
quia immortalis. Iiomo vero et qua mobilis et qua mortalis ma-
lus est. anima vero hominis lioc modo fertur, mens in ratione,
ratio anima, anima in spiritu, spiritus in corpore.
ih
spiritus pe-
netrans per venas et arterias et sanguinem movet animal, et
quo-
dammodo fert. qnare aliqui animam sanguinem putarunt esse,
crrantes in natura, uescientes quod oporteat prius spiritum recur-
 76 ladg. cap. 10.

nal TOTE TO olfia Ttay^vai, xal tag cpXk^ag xal

xjjv^T^v,

rag aQTijQiag xsvco&ijvai, xal tots t6 ^wov xadsXstv

14 y.ai TovTO hoTtv 6 &dvaTog Tov actifjiaTog. kz fiiag 3

ds apxVS ^" navTa i]QTi]Tai' ri d^ ^QX^ ^^ '^ov ^vog

y.al f.i6vov. icai r) fihv aQX?] xivsiTat, iva Tiahv aQX^
yivj]Tai, t6 3k ^v fiivov 'iaTrjns xai ov xivsctai. aai 6

TQia Totvvv TavTa, naTrjQ y.ai t6 aya-

6 &sog xai
&6v, y.ai 6 y.oafwg xai 6 av&Qcanog. xai tov fisv yoofxov
6 -dsog sxsi, Tov 8s av&Qconov 6 y.6afiog. y.ai yivsTai 6 9

fAsv y.oafiog rov &sov vl6g, 6 §h av&Qwnog tov x6af^ov

15 (SansQ 'dy.yovc^
ov yiXQ ayyosi tov av&Qconov 6 &s6g,
a2,X(x xai navv yvwQi^sc xai -d-iXsv yvwQi^sa&at. tovto 12
fiovov awTtiQVOv av&Qwna kariv, tj yvHaig rov &sov. avTij
sig Tov 6?„vfin6v ioTiv avd^aatg. rovTcp fiovcp dya&rj
yjvxv xai ovnoTS dya&ij, noTh §e xaxi] yivsTac, xaT 15
dvdyy.i]V S^ yivsrai.
Tdt. Jlbig Toi;ro Mysig, co
TQiafikyiaTs;

1. y.al TOT£ om. Stob. 2. y.a&tXiiv\ ly.l.slntw Stob. 3. post

6. fihov] sic Pati\ , fiovov reliq^ui. j(

acofiaroq desinit Stobaeus.
xal anie ov om. A. 11. lyyovoq et marg. B. A
13. iarCv oin.
A. ]| Tovrw] ouToj AB. 14. l^.aya&fl ipv/^ri AB. 15, ov~

jlOTs] sic Patr., ov8s7ioT£ reliqui. ||

ttot^ Si] sic Patr., om. rcli-

qui. II y.ay.ri] y.axii Sl AB.

rerc in animam, et tunc sanguinem concrescere, et venas et arle-

rias vacari, et tunc animal inlerire; et haec est mors corporis. ex
uno vero principio pendent omnia, principium
vero ex uno et
solo. qnidem movetur, ut iternm principium fiat,
et principium
unum autem manens non movetur. tria ergo haec, deus qui
stat et

pater et bonum, deinde mundus, denique homo. el mundum deus

habet, hominem vero mundus. et mundus filius dei est, homo vero
raundi quasi progenies. non enim ignorat hominem deus, sed valde

cognoscit et vult cognosci. hoc solum salutare est horaini, cognitio

dei. hic in olympum est asceusus. ex hoc uno anima fit bona et
non aliquando bona, aliqunndo mala, sed per necessitatem fit.
Tat. Quomodo hoc dicis, o Trismegiste?
 cap. 10. Kkik. 77

'EQuriq. Wvxfjv 7iai86g S-eccGai,, (o tsxvov, §idXvffiv

avT-ijg fi7]de7i(o kmdsxofisvtjv, tov oojfxaTog aVTtjg Hti oXi-

3 yov xai fiijdiTtco t6 Ttav (hyxcofisvov,

TccT. Ilcog;

'EQtii]g. Kal.riv fihv ^Mnsiv navTaxov, fi7}§s7toT£ dh

6
TS&oXcifisvriv vno tcSv tov otofiaTog na&cov, STt ax^^ov
7]QT7jfiivr]V Trjg Tov xoafiov ipvxijg. otuv ds oyxoi&y t6
xaTaandari avTijv slg Tovg tov GcouaTog oyxovg,
GcSfAa xal
9 SiaXvaaaa 8h iavTt]V kyysvv^ Xri&i^v, xal tov xaXov xal
dya&ov oii fiSTaXafi^dvsi. ?; Sk Xi]&7] xaxia yivsTai.
t6 Sh avTO GVfi^aivsu xal xolg tov Gcofifjpog k^iovGtv. 16
12 dvaSQafiovG7]g yaQ TTJg 'ipvxfjg slg iavT7]V, GVGTsTJksTai t6
'
nvsvfia slg to alfia, 7] Sh 'ipvxr] slg
t6 nvsvfia 6 Sk vovg

xa&aQ6g wv (pvasi, Gco-

ysvofisvog tcov ivSvftdTcov, ^stog
15 fiaTog
nvQivov Xa^ofisvog nsQinoXsl ndvTa Tonov, xaTa-
Kinav Tr]V ipv^^-^v XQiast xal Ty xax' d^iav Sixrj.

1. ante diaXvatv AB Turn. Fluss. add. auT^^v. 2. 3. 6Xtyov\

sic B Pluss., oXlyov reliqui. || post oXlyov B Patr. add. oy-
xayto. 4. 5. Tdr et
"^EQfiTJ?
om. B, liabet Tied. 5. ^Xinu B. |{

post Ttawaxov Patr. add. iavT^v. 6. Te&okufiivtj B. 7. -tiq-

Ttjfiivt}
B Patr. 8. 9. afq Tovq —
I«ut^»' om. Patr. 9. ysv-
va Patr. 12. ava3Qa(.ioV(Triq et T^q ''}'vxri<i\ sic corr. B., «vo-
et
dgaftovaa tj ipvxri reliqui.

Hermes. Paeri animam considera, o fili, dissolationem sni non-

dum recipientcm, corpore ipsius exigno adhnc ct non omnino ad-
aucto.
Tat. Quomodo?
Hermes. Pnlchram quidem ubique aspectu, neqne maculatam
a corporis passionibus, adhuc fere pendentem e mundi anima.
qnando yero in molem excreverit corpus et traxerit eam in corporis
molem, se ipsam resolvens ingenerat oblivionem, negne boni neqne
pnlchri amplius est particeps. oblivio antem nequilia est. id ipsum
accidit iis qui egrediuntur e
corpore. recurrente enim in se ipsam
anima contrahitur spiritus in sanguinem, anima vero in spiritum;
mens autem purgata ab indumenlis, divina cum sit natura, corpns
igneum sumens circuit omnem locum, relinquens animam indicio et
merito supplicio.
 78 KXdq. cap. 10.

Tdr, IJaig rovTO Xiysig,

co
ndvEQ^ 6 vovg rijg tpv^i^g
XOOQiC^Tai xali] ipvxv tov nvzvfiaTog, aov siTiovTog 'sv-
§Vfia slvat rov fih.v vov ri]V ipvxw, rijg §k ipv^^^g ro 3

Tivsvfia;
17 ^vvvosiv §st, w rixvov, rov dy.ovovra
'EQfAijg. tq5

ksyovTL xal avfinvisiv xal o^vriQav 'd^siv rriv dxoi]V r% 6

rov Xh/ovtog cpcovTJg. ri Gvv&saig rwv kv§VfidT(ov rovTcov,

co rsxvov, hv acofiari. d§vvaT0V ydg rov
yi-jlvcp yivsrai.
vovv kv yijivcp acofiaTv yvfivov avrbv xa&' iavrov i§Qd- 9

aca. ovTS ydg rc yr]ivov awfia §vvar6v kari, rrjXixavTrjv

d&avaaiav iv^xsZv, ovrs rrjV roaavrijv dQSrrjV dvs%sa&ai,
avyxQMTi^OfiSVOv avr^ na&iirov acJofia. 'dXa^sv ovv coansQ 12
nsQi^oKfjV rtjv ipv^^^v
'
rj §s ipvxi) xal avrri &sia rtg
ovaa y.a&dnsQ nsQi^oly ra nvsvfiart ^Qijrai. ro d^
18 nvsvfjia ro t,caov §nqxsi,. orav ovv 6 vovg dnalluyy rov 15

1. IIw; ToiJxo . . . Slob. ecl.

pliys.
I p. 774 Heercn. 7. did--

d-cffi? Patr. (I tovrcov, u tbxvov om. Stob. 9. yv(.ivov oiu.

Stob. 11. TOffawTiji'] sic B Palr. Stob., tomxuT'»)!' reliqui. ||

a.vaax^'^^'*'' Pair. Stob. 12. (ni;';f§MTt^o/t£»'Oj'] sic Stob., av/-

•/Qm[.ict.Tii,6[iivov
AB
Turn. Fluss. |[ avT'^ Patr. Stob. |[ ovv om.
Patr. 13. TisQi^oXaiiOV Patr. Stob. [j r^q tlJVxriq Patr. 14. y.a~

^ajzsgil A Turn. FIuss. [| nsQi^oXri] sic B, vTtigirij Patr,, nvgl

i-eliqul.
15. SiOLxti libri.

Tat. Quomodo id ais, o pater? mens ab anima separatur et

anima a spirita? nam ta dixisti indumentum esse mentis quidem
animam, animae vero spiritum.
Hermes. Cointelligere oportet, o fili, audientem cum dicente et

conspirare et acutiorem liaLere auditum dicentis voce. compositio

indumentorum Lorum, o fili, in corpore terreno fit. impossibile enim
est mentem in terreno corpore nudam ipsam per se ipsam stabiliri.

neque enim terrenum corpus tantam immortalitatem ferre neqae ta-

lcm virtutera sustinere potest, conflatum cum passibili corpore.
sumpsit igitur veluti septum animam. anima vero et ipsa divina
tamquam septo utitar spiritu. spiritus autem percurrit animal.
quando ergo mens terrenum corpus reliquerit, propriam illico induit
 cap. 10. KXitq. 79

yijivov OMfiaTog, xov tdiov svdvg kvdvsTcti ^iTcHva tov

TivQbVov,
ov ovx hdvvazo excov slg Toyijcvov co5f.ia xaTOi-
3 xiJGai. yij yag tivq ov fiaGrd^sf naaa yccQ cpT^iysTai
xal V7i6 oXiyov amv&rJQog. xai Sia tovto t6 vSooq TtSQt-

y.s^vTai' TTJ yy, iogtisq '^QVfia xal Tst^og avTsyov aiQ^g ttjv
6 Tov nvQ^g (pKoya' vovg 8h o^vTaTog cov tcccvtcov ^siojv
voiiftaTcov xal o^VTSQog ndvTcav tcov aToi^sicov 'i^SL aci}(.ia
t6 nvQ. 8rj(iiovQy6.g yaQ wV 6 vovg tcov TidvTcov OQyavco

9 T(p TivQi 7tQ6g TTiv 87^fiiovQyiav XQTJTai. aal 6 (xiv tov

navTog tcov ndvTcov, tov dv&Qconov tcov ijiLysioiv

6 8h

fiovov. yvfivog yaQ av tov TtvQ^g 6 kjil yjjg vovg d8v-

12 vaTst Ta &s2a 8r]fiiovQysiv, dv&Qcomvog cav Tjj 8i>oixr}asi.

ifiv}(r}
8h dv&Qconivi] , ov ndaa fdv rj 8s svas^-^g, 8aifio- 19
via rig haTi y.al &sia. y.ai ij toiccvtt] 'ipvxv /Wfira to
15 aTiaXXayrivat, tov acofiaTog t6v Trjg svas^siag dycova riyco-
viafievi] (dycov 8k svas^siag t6 yvcovat tqv -d-sov xal firj-

1. ipSvaTaii\ s5c Verg., ivaSvaaro ceterl. 3. ante qiXsyiTai Palr.

Stob. add. y^. 6. voi;?] og A. 8. mv\ sic B Patr. Stob., om. reli-

qui. 11
6 vovq\ sic Patr. Stob., om. rellqui. ||6qyavbi\ sic Patr.
Slob., ovQavmv 10. iTiiYsimv\ ircl
reliqui. yTJq Slob. 11. ^tovoi']
sic Patr. Stob., TtdvTmv reliqui.
|j
iul '/tjqj sic Patr., iv dvO-gm-
noi(; Stob., iy avd-Qwno) rcliqui. 13. ifivxri di . . . Stob. ecl.

phys. I p. 1002 HccrcD, 16. post fiymvifffiivr] {dymviffafiEVTi

Stob.) Patr. add. ^ vovg -^ &f6<; yivsTai,, AB
Turn. Fluss. add.
&tbq ylverai.

tunicam igneam, qnam habere non poterat, cum terrennra corpus

incoleret. terra enim ignem non fert. omnis enim comburitur et
et ob id
a parva scintlila. aqua terrae est circumfusa velut pro-
pugnaculum et murus oppositus ignis ilammae; mens autem velocis-
sima omnium divinarum cogitalionnm et velocior omnibus elementis
corpus habet ignem. nam mens cum opifex sit omnium, instrumento
ad opificiam igne utitur. opifex qnidem totins utitur omnibus, bo-
minis autem faber terrenis tantum. nuda enim igne cam sit mens
terrena, irapotens est divina condere, humana quia est dispositione.
anima vero humana, non quidem omnis sed pia, daemonica quaedam
est et divina. talis anima
ppst discessum a corpore, pietatis agoncm
 80 KkiC<i. cap, 10.

dava av&QcoTiojv adiy.fjaat) oXtj vovg yivsrai' ij 8h aae^riq

ipvy^ri (ihvst rijg iSiag ovaiag v(p' iavrijg noXat,0(jLivri

kitl

xai yriivov a6}{xa ^tjvovaa, slg o scasX&y av&QCOTisiov. 3

'
aXlo yag acofia ov x^Q^^ av&Qcanivrjv ipvy^v ovSh &Sfug
iarlv slg aXoyov ^toov aco/xtt ipv^^^v av&Qconivriv zaxa-
JisasZv. d-sov yd() vofiog ovvog, cpvXdaasiv xpvyjp dv&Qca- 6

mvriv dno trjg roaavrijg v^QSCog.

20 Tdr. Ucag ovv y.o%dt,srai, co TidrsQ, dv&QCOTtivrj ipv%i] ;

"^EQfirjg. Kai rig kari fisi^cov y.oXaaig dv&Qcanivrig 9

tpvxfjg,
ca rsy.vov, ^noXov §i jivq roaavrrjv
rj dasfisia^

cfkoya %£fc, Siariv i\ dai^sia; TtoZov dh Sdxsrov &rjQiov

ovrcag Xvfiaivst rb acofia, oaov avrrjv r^v ipvxv^' V das- 12

^sta; ri ovy OQqg, oaa zwtid ndaysi- ipvxv rj das^tjg;

'
^ocoaa xal xsxQuyvia xaiofiai, cpMyofxai, ri sinca ri noi-

1. oAij] sic Slob., ^ Sij

vel 17
dh rellqui. 3. siq o ti(rai.&i{}

daak&slv Stob. H avO-qmTcivov A, uvd-qiiimvov Se Stob. 4. ciXXo

ya,Q ffw/uaj „ Caeterum ipsc

sibi liic adversatur Hertnes, nam cum
inodo supra (cap. 10, 7) posuisset, animas malorum iterum bestiis
iam contrarium affert, cum cas in humana iterum cor-
includi, hic

pora immigrare docel" Heeren. 5. si? om. Patr. 7. toiocjj-

T'»;? Stob. II v,9g£wq. desinlt Stobaeus. 10. ^ ante daifieia om. A.

12. OOTWs] slc Patr. , uffra reliqui. j|-
kv/za(vai} Ai/^amt B, Av-
firiTai, Patr., }.v[i5.va<, reliqui. 14. pouiaa\ sic Palr., ^oaaijq av-

T7/S reliqui. j| y.cy.QayvlM\ sic Patr., y.iy.qayvCai; rcliqui.

postquam certavit, (agon rero pietatis est cognoscere deum neque

qaemquam hominum iniuria afficerc) tota mens fit;
impia vero anima
manet in propria essentia se ipsam crucians et terrennm corpus

quaerens, in quod ingrediatur bumanum. alind enim corpus non

capit Lumanam animam; neque fas est in bruti animalis corpus ani-
mam humanam cadere. dei enim lex baec est, servare animam hii-

raanam a tanta contumelia.

Tat. Quomodo ergo punitur humana anima, o pater?
Hermes. Et quaenam est maior poena hnmanae animae, quam
impietas, o fili? qualis ignis tantam habet flammam, quantam impie-
tas? et qualisnam mordens fera ita laedit corpus, quantum ipsam
animam impietas? vel non cernis, quanta mala palitur anima iropia?
vociferans et clamans: uror, comburor, quid dicam quid faciam ne-
 8r.
cap. 10. KXsls.

^ato ovx olSa , Sucd-iofiai, ri xaxodaifiwv imo tcHv xcct-

e%6vT(uv fie xaxoJv, ovts ^Xenia tj TXrifitov ovre axovto.
3 avrat at (pcoval koXa^ofiivijg elai ^pvxijg, ovx <*>g ol TtoX-
Aot Soxovdt xttl cv do^a^eig, (o texvoV, oti ifjvxii] i^el-
&ovaa Tov acofiaTog ^rjQicc^eTat, ojieg iaTl TiXavri fte-.

6 yiavi]. ipvxij yag xoka^eTat tovtov tov tqotiov. . 6 yaQ 21

vovg OTav daifiOiV yivriTat, jivqivov tv^^sIv acofiaTog t£-
TaxTat TiQog rag tov &eov vTirjQeaiag, xat elaSvgelg t^v
9 aae^eaTccTijv ipv^riv alxi^eTat avT^v Taig zcov afiaQTrj-

V(p' (hv aae^ijg

.
ficcTcov fjtaaTi^iv ftaaTi^ofievri ri rpvx'^

TQeTietat hTti.cpovovg xai v^geig xal ^Xaa^prifiiag xai ^iag

12 noixiXdg xai aXKa., St^ oiv av&Qconot aSixovVTat' elg Ss .

Trjv evae^ij xpvxrjv 6 vovg iftffag oSrjyet avTriv hni t6

Trjg yvcoaecog (pwg. ii Sh TOiavcrj yjvxv xoQOv ovSeTtOTS
i5iaxst vfivovaa evcprjfiovaci Te jKxVTag av&QcoTiovg , xat
Xoyoig xai 'dQyoig ndvta ev noiovaa, fiifiOVfievrj avTrjg
Tov nttTSQa. .
Sid, St tsxvoV) ev%aQiaTovvTa T(p dsip Set 22

2. fis oni. B. 11 7/ tAiJ^wvJ sic Patr., om. ceterl. 3. post <pojval

AB Turn. Fluss, add. ov. \\ ovx\ sic Patr., »} celeri. 6. yaq post 6
oni. B. 8. tlaSvvaaa A, elaSvyag B, ilaSvvmv Patr. 9. 10. afiaq-

ifl(iaxmv\ sicPatr., anaqxavovimv celeri.. 12. xa( aUwJ sjc Patr.,

om. ceteri. 15. 'iaxet vi.tvovaoi\ ^«t vnvovaa AB Turn. 16. ndv-
Tuq Patr. |1
tv j.oiovaa} Ifinoiavaa AB Turn. 17. ev^aQi-

aTovvraq Palr.

scio, cdor infelix a malis circiimdata, neque Tideo misera neqae

andio. hae snnl-TOces crnciatac aniinac, non nt ta et Tnlgns opi-
naniini, o fili,'qaod anima exiens e corpore ia feram transeat, qai
est errormaximas. anima enim crnciatar boc modo. nam mens cam
facta est dacmon, igneam corpas nancisci debet ad dei ininisteria,
et subiens in
impirssimaiii animam.ipsam peccatoram ilagellis Ter-
berat; a qoibas: flagellata impia anima sese yertit ad bomicidia et
blasphemias et TiolentrasTarias et alia, per qnae ;homi-
iniiirias et

nes iniaria afSciantur; in piam Tero animam mens ingressa ducit

eam ad cognitionis Inmen. talis Tero anima nanquam satiatnr laa-;
dare et benedicere' omnes homines, et sermonibus et factis omnia'
beiie faciens,
patrem saom imitata. ideo, o fili, gratias agenteiii.deo'
6
 8-2 X;.f/?. cap. 10.

evxsG&ca tov vov tvxsIv slg fihv ovv t6 xqeIttov

y.ttXov

"^wA f^^^C(^aivsi, slg dk to s?mttov ccdvvaTOV. xoivoovia

Ss iGTi ipvxm>, xal y.otVbivovGi' fi^v al Toiv d-scHv xalg 3

Xbiv dv&QOJTKav ,
ai Ssxdiv dv&QW7ib)V xalg xcHv dXoycov.

kmfisXovvTai, Ss ol y.QsiTxovsg tcov kXaxTovcov ; &sol fxsv

dv&Qc!)7ib}V ,
xwv dXoycov^dbJV, 6 8h x^^sog
av&QcoJtot Sh G

nccvxb)V. ndvTcov yuQ ovxog XQsixxav y.al ndvxa avxov

iXdxxova. 6 iihv ovv xoGixog vnoy.sixai xa &sa, 6 Sk

dv&QWTiog ra y.oGiico, xd Ss dXoya x^ dv&Qwma, 6 Sh 9

&s6g VTisQ ndvxa y.ai tcsqI ndvxa •

'aoI xov fihv &sov xa-
&dnso dy.Tlvsg ai hvsQySLUi, xov Sh xoofiov dy.xivsg ai

(pvasig,
Tov Sh dv&Qwnov dy.Tlvsg ai xi'/yat xal hniGTij- 12
y.al al fihv hvsQysiat Sid tov
itai. xoGfiOV hvsoyovGi xai
hni Tov dv&Qunov Sid xcov xov xoGfiov (pvGtxwv dxxivcov,
ai Sh rfvGsig Sia xcov Gxoixsicov, ol Sh dv&Qwnoc Std xcov I5

23 xsyvbov xai hntGxjjtibiv. xai avxf] rj xov navxog hGxt

SiolxijGtg, QiQxijfisvi] hx xijg xov ivog <fVGSb)g xai Sti^xovGa
Si' ivog xov vov. ov ovSsv hcxt &st6Tsoov xai hvsQysGTS- 18

2.3 y.oirmvla, Ss . . . Stob. ecl.

plijs.
1 p. 764 Heeren. 4 — 6. al
Si — '^ciwi'j sJc Palr. Slob., om. ceteri. 7. 8. 7r«)'Twi' — iXuT-
10VU om. Stob. 10. 11. y.ad-dntq om. Patr. 11. ctxTtrf?]
sic Patr. , om. ccleri. 18. ot/j rfi B, om. A Tm-n.

ut bonain sortiaris menteni; in praestanlius quidem

oporlet precari,
anima trnnsit, in deteriiis vero non potest. communicatio rero est
animarum, commanicant animae deorum cum liamanis, humanae
et

vero animabus brutoram. curam vero gerunt praestantiores mino-

ram, dii quidem hominam, homines brutornm animalium, dcns vero
omnium. nara ipse omnibus est maior, omnia vero ipso snnt mi-
nora. mundus quidem subiacct ipsi deo, homo vero mundo, bruta
aatem homini, dens vero supra omnia et circa omnia, et dei quidem
velut radii sunt encrgiae, mandi yero radii sant naturae, hominis
et energiae quidem per mundnm agant
vero radii artes et scientiae.
et inhomine per mandi physicos radios, naturae vero per elementa,
homincs autem per artes et scientias. et hoc est universi regimen,
pendens ex unius natura et penetrans pcr unam mcntem. qua nihit
 cap . 10. KXtCq.' 83

Qov xtti iv<ji)Tr/C(OTSQOV avd-QcoTiMv fihv Ttgog Tovg &sovg,

&E(ii}v 8s JiQog tovg av&Qomovg' ovTog kariv 6 aya&og
3 Salfzojv.
fiaxaQittxjJvxri rj tovtov 7th]Q£aTttTr], y.axoSalficov
Sh ipv^rj ri tovTov xsvj].

TaT. Hwg TOVTO Tidhv PJyetg, 01

naTeQ;
6 '^Qfiijg, Ocsi ovv,' (o tsxvov, oti naaa ipvj^t} vovv
.

s^eiTov aya&ov; uisqI yuQ tovtov iaTiV 7]iuv 6 Xoyog,

ov jisQi Tov vTcrjQSTiy.ov, JisQi ov HfiHQoa&ev eiQi^xafiev
9 Tov XttTajiefiJiOfisvov vjto Ttjg Slxrjg. rpvyj} ytxQ x^Q^S 24
Tov vov ovTe OVTS Tt sQ^ttc SvvttTtti. JtoXXccxig
Ti> sljtsiv

yaQ i^saTT] 6 vovg rijg xjjv^^g, xai kv ixsivij TJj wqc^ ovts
12 ^Mmt ipvxi] OVTS dxovsi, dXX' d?>6y(it -^toq) soixs. Tr]?u~

xavTi] Svvttfjiig iaxL tov vov' dXX' ovSh vcoTQdg ipv^^TJg

dvi^STac, dVM xdTaXsijtsi, tr]V TOtavTtjv tpv%rjv T(p aoo-

15 fiaTi 7iQoariQTr]fjtsvr]V xal vjt' avTOV dy^oftsvrjv xdT(a. r}
Totavvr] Ss ipvxr], w T6;{Vov, vovv ovx 'ixsi. odsv ovS'
dv&Qtajtov Ssl ?.systv tov toiovtov. 6 ydQ dv&QOJjtog
2. Si otn. A. fiaxag(a Stob. add. ov av, et post ipvxij
3. ante

add. j; ij. 4. xsvardtri Slob. 5. A/yfn; TidXtv AB. 6. Otei\

Ovad-a Patr. 7. tovJ to A. 8. ns^l ante ou] sic Patr., om. ceteri.
10. r^laj sic Stob., nQ^aii ceteri. 11. ISfffTi;] i^rftTato Patr.,
i^lnxaTai Stob.'
'

13. 14. ak)' — avkx^Tai om. AB Tura. Fluss.

14. TOiavTtiv ^vxrjv om. Stob. 15. nqoaxiifiivtiv Stob. 17. Ae-

'/iiv^ sic Palr., iiyaiad-ai Stob., Xiyia&at. ceteri^

est diviniuis et efficacins, nihil nniendi potentius homines qnidem

ad deos, debs autem ad homines; hic cst bonns daemon. felix anima
qnac eb plena, infelix vei"0 quae eo est vacna.
Tat. Quomodo hoc rursus dicis, o pater?
Hcrmes. Snspicaris itaque, o fili, bmnem animam mentem ha-
bere Lonam? de hac enim est nobis sermo, non de ministro, quem
supra dixiinus ex iudicio deorsom demissum. anima namqne sine
menle nec dicere qiiidqnam, nec agere potest. saepe enim evblat
mens ex anima, et in illa hora neque cernit anima neque andit, sed
bruto animali est
simijj^
tanta est potentia mentis. non aatem
inertem ariimam snstineT^ sed relinqnit talem animam corpori anne-
xam et ab eo tractam deorsum. talis aniraa, o fili, mentem non
habet. ((uare talem neque hominem licet dicere. hoino eniin divi-
6*
 84 iaeC<;, cap. 10.,

ywov hGTi &HOV y.al xoig {tXKoig t,(aoig ov avyXQiysTai

TuivkmyeiMV, a}>.Xa-Tolg avo) hv ovgavcp KsyofA-evoig &socg.
uaXXov 8' 61 XQV To7^fji,riGaVTa siTisXv t6 aXrj&kq, xai.vTi^Q 3

hxsivovg hartv 6 ovTag av&QMTiog, rj TcdvTCog ys laoSvva-

25 i-iovaiv ccXh]Xoig. tmv ovQaviuv dstov
ovSsig /i^v yciQ
iTil yijg xaTsXsvasTai, ovQayov xov oqov xaTalmMV, 6 8h G

avdQ(x)7iog sig tov ovQavov ava^aivsi xal fisTQsZ avTov,

xal o28s no2a fisv kaxiv avTOv vtfjijXa Tiota dh Tajtsivd,
y.ai Ta aXla TidvTa, dxQificjg /xav&dvst
'
xai t6 ndvTcov 9

fis^^ov, ov8s Ttjv yijv xaTaXiTibiV dv(o yivsTai. xoaovTov

(.isys&og haTkV avjcp Trjg kxxdascog. di.6 T0?..fit]T60V kaTiv

slnslv, Tov /xsv dv&QcoTiov hmysiov sivat &s6v &v)]t6v, 12

Tov 8s ovQdvio%> &s6v d&dvaTOV dv&Qcojiov. 81671SQ 8id
TOVTCiV TU ndvTa 8ior/CsZTai tcov 8vo, xoafiov xai uv&qcj-
nov, vn6 8s xov hv6g xd ndvTtx. 15

1. a).Xote] ci).6yoi.<;
Pair. |1 avyxQivofifvov Stob. 2. pdst int-

ytloiv Patr. Stob. add. Tialv. 3. Tolftijaavxa^; Palr. 5. ov-

3iig2 sic Patr. Stob., offTig ceteri. 6. xaTakiTtmv^ sic A Vergic,
xaTa).iC7io)V Patr., xaTaXainsii et y.aTe).insv celeri. 8. 9. xal

oISe — fjiav&avsi, om. Slob. 8. «utw Turn. FIuss. 11. av-

Tov A. Palr. Stob.ixTdffeug] ixffTciafotq Slob., qivasui; Patr. ||
||

SionfQ Stob. II iffitv om. Patr. Stob. 13. post ovquhov libri

repelunt dvai, om. Stob. 14. Scoixfiraii om. Stob. errore typ.
15. rd ndvTa^ deslnlt Stobaeus.

nuin aiiimal cst, neque brutis animalibus terrenis comparatur, sed

iis qai sursum in caelo dicuntur dii. vel potius si debet audenlius
dici verum, etiam
supcrior illis est, qui vere est homo, vel omnino
aequipollent sibi invicem. nemo enim caelestlnm in terrani descen-
det, terminos caell relinquens, bomo vero etiam in caelum ascendit
et illud metitur, et novit quaenam eius sint sublimia
et.quae infe-
ra, et omnia discifc; quodque maius est, neqae terram
alia exacte

relinquens sursum fit. tam ampla est humanae naturae potestas.

ideo audendnm dicere, hominem quidem terrenum esse deum mor-
talem, caelestem autem deum immortalem hominem. quare per haec
duo singula rcgunlur, per mundum et honnFem, ab uuo vero omnia.
 cap. II'. IVov^ nQoq^EQft^v. 85

Novg TiQog 'EQfiijv. 11

Novg. KaraGxsg ovv rov Xoyov, m TQiafikyiGTe '£Qfir, 1

3 y.al idfivjjao tcov Xsyofihiov cog §i fxot. iTtrjh^iav einuv,
ovx 6y.vxi6b).

'Egfiijg. IloHa TioXXwv xal ravra Sidrfooa nsgl rov

6 Tiavrog xai rov -d-eov elTtovrcov, ky(o t6 aXrid-kg ovx Hfia-
d-ov av fioineQirovTov, dianora, §iaad(pr]aov ' aoc yaQ
dv fi6v(p marevaaifii t^v neol tovtcov cpaveQcoaiv.
9 Novg. Axove, co rkxvov, cug ^« 6 d-eog xai ro 2
ndv. ffEog 6 aicov 6 xoafiog 6 ^QOVog 7] yeveatg.' 6 &e6g
alwva Jioiet, 6 alcov §h rov xoafiov, 6 xoafiog §^ tov XQ^~

12 vov, 6 XQOvog §^ r^v yiveaiv. rov §k &eov waneQ ovaia

karl todya&ov, t6 xaXov, ij sv§aifiovia, r} ao(pia, rov

1. anle JVoi)s nQoq 'Eg/ii^v Patr, add. 'EQf.iov tov TQifffifyiazov, ||

JVou?] sic B Patr., yoi/ reliqui. |j' 'EQft^ Vatr. 3. Xt^^&iVTOtP

Patr. II . d)q\ o Pati'. 5. lemma 'Eoii^^q B supra ante (o; Sb

ponit, corr. Tied. |1

ante IIoXXu libri add. iitil, om. Patr. 8. ante

fiovoi libri add. xai, otn. B. || tovtojv] sic Palr., tovtou reliqui.
9. ante Axova A Turn. Fluss. add. 6 XQovo<;. 10. 6 ante •©•fo?
om. Patr. 11. tov ante yQorov om. AB. 12. XQ^'"'"^ xoafioi;
A. II TT/v om. AB.

Mens ad Hermetem.
Mens. Contine sernionem, o termaxime Hermes, et recordare
dictorum; qnod vero mihi succurrit dicere, non tardabo.
Hermes. Cum multi multa eaque di£Ferentia de uniTerso et de
deo dixerint, ego yernm non didici; tu raihi, o domine, haec de-
clara; tibi enim soli credam borum declarationem.
^
Mens. Audi, o fi^, qnomodo se habeat deus et nniversnm.
deus aevum mundus tempns generatic. deus aeyum facit, aernm
vero mundum, mundns antem tempus. tempus vero generalio-
ncm. dei quasi essentia est bonum, pulchrum, beatitndo, sapiea-
 '

86 JVovq TCQoi; EQfiiii: cap..ll.

Sh alaJvog rj t(xvt6t7]q, tov dh xoauov ri Tai,iQ, tov S^

%q6vov fj fiSTa^o?<,')j , Ttjg §k ysviGeag ij ^wj) y.al 6 d'd-

vaxog, hvigyuai §e tov &aov vovg xal ipv%ij, tov §e 3

aloovog Siafiovri xai a&avaaia, tov §h x6a(iov aTioxa-

Taaiaaig xal aVTanoxaTaaTaaig, tov §6 /q6vov av^tjaig
6 ovv alwv iv T(p
xai fisiaaig, Trjg §h ysviasoog TiowTijg. 6

d-£(p, 6 §k x6afiog kv t& alcHvi, 6 §s y^q^vog h> rra xoafico,

rj §h yivsaig iv tc5 XQ6va. xai 6 fxiv alcov 'iaTiy/.s Jisgi

Tov dsov, 6 §s x6afiog xwstTai iv T(p aloovi, 6 §i ^Q^vog 9

TtSQaiovTai, iv Ta x6afi(a, rj §s yivsaig yivsTui iv T(p

3 XQ^^^V- ^vyV H-^v ovv TCctVTCov 6 &s6g, ovaia §1 6 alcov,

vXvi §s 6 x6afiog' §vvafiig §s tov d'sov 6 alcov, 'dQyov §s 12
Tov alcSvog 6 xoafiog, ysv6fisvog ovjtoTS xai asi yiv6us-
vog vTio Tov alavog' §i6 ov§s cp&aQijasTai tzots, alcov
yaQ acp&aQTog, ov§i ccTtoXscTai tl tcJj/ iv tw x6aficp, tov 15
xoafjiov VTio Tov aloivog ifiTisQis^ofiivov.
'EQftrjg. !H §i Tov &sov aocpia Tig iaTt^
Novg. To (xya&ov xai t6 xaXov xai ^ sv§aifiovia 18

3. ivcQyna AB Pair. 13. 14, ysvoi.iivog AB. 17. 18. lem-

mata 'Eqh^i; et JVor; secundum Ficini vci'sIonem addidi.

tia, mundi autem ordo, temporis vero mutatio, ge-

aeonis identitas,
nerationis autem vita et mors. actns dei mens et anima, aeonis

permanentia et immortalitas , mundi restilulio et destructio, tempo-

ris accretio et decretio generationis qualitas. aevum ergo in deo,
, ,

mundus in aevo, tempus in mundo, generatio in tempore. aevnm

quidem stat circa dcum, mandus autem movetur in aevo, tempus
terminatur in mundo, generatio fit in tempore. fons qnidem omnium
deus, essentia vero aevura, materia autem mundus; potentia dei ae-
vum, opus aevi mundus, non aliquando sed semper generatus ab
aevo; ideo neque corrumpetur unquam, aevum est enim- incorrupti-
bile, neque perdetur quidquam eorum, qu^ in raundo sunt, cum
mundus ab aevo contineatur.
Hermes. Dei vero sapientia quaenam est?
JUens.Bonnm et pulchrum et beatitudo et omnis virtus et ae-
 cap. 11. Nov<; TtQoi; 'E^^iijv.
87

zat 17 staffa ccg^Tr] y.at 6 aloov. X0Gf4.st ovv Tr}V a&ava-

aiav y.ai diafiovriv h&slg 6 al(ov ry vXij. t] yaQ hxsivrig 4
3 yevsoig tJQrrjTat ix tov amvog, xa&dnsQ xal 6 aicov ix
Tov Tdsov. ri yaQ yiveaig jcat 6 xQ^vbg kv ovQavtp xai
iv yri elaiv ovrsg dicpvsig. hv (ihv ovQav^ ajxsrd^)-rirot
6 itai
dcp&aQTOt, iv §i yy fisra^Xijroi xat rp&aQToi. xal
rov. fisv alcovog rj ipvxv o &s6g, rov Sa y.oafiov ri ^ftvxv
6 alcuy, Trjg dk yijg 6 ovQavog. xai 6 fisv &e6g iv rtp
9 v^, 6 8k vovg iv ry "ipvxf}, 7] Sh ipvxri iv ry vhr], ndvra

Se ravra §id rov aicovog. rb §s ndv rovro aoifia, Iv (p

rd atdvra iarl acofiara, ipvxfjg jiXfJQsg koriv, tj §s ipvxv

12 7iXi]oi]g rov vov xal rov &sov' ivrog fihv avro nXrjQol,
ixrog §s nsQiXafi^dvsi, ^(aoTtoiovaa ro Ttdv ly.r6g fisv .

rovro r6 fxsya y.ai rsXstov t^ov, .t6v x6afA.ov, ivr6g §h

15 iTtdvra rd ^dia' xai dvo) fisv hv r^ ovQavcp §iafisvovaa
rfj TavTorrjrt, xdrco §k ini Ttjg yijg Tf]V ysvsatv fxsra^dX-
XovGa. avvsxst §h rovrov 6 aicov, sirs §t' dvdyxrjV sirs 5
18 §td TCQOVoiav sirs §id cpvatv, xai st rt dXXo oisrat r] oif]-

ovv om. Patr. om.

'

1. •/.oafiii
7. ri ipv/'^ post xoafiov^ sic Palr.,

reliqui. 11. t/;i<;^^s jci^gs? ioTtv, i; &i^ sic Palr., om. rcliqui.
12. avTo] avTTi B. 14. t6 {.ifyet
om. P.ntr.

vum. unde immortalitatem praestat aevum, perseverantiam materiae

illins enim generatio
tradens. pendet ex aeone, sicnti etiam aeon
'

a dpo. generatio enim et tempus ih caelo etin.terra snnt duplicis

natnrae, in caelo immntabiles et incorrnplibiles, in terra mntabiles
ct corrnptibiles. aeonis quidem anima est deus, mundi vero anima
'

aeon, terrae anima caelnm. et dens in mente, mens in anima, anima

in materia, omnia per aeoncm. universnm antem hoc corpus, in
qno cnncta snnt corpora, plennm est nnimae, anima autem plena
est mentis et dei; intra ipsnm replet, extra vero circumpleclitnr,
vivificans universnm; extra quidem magnum hoc et perfectnm ani-

mal, ipsum mundnm, ii^ra vero animalia cnncta; sursnm qnidem in

caelo permanens identitate, deorsnm vero in terra generationem mn-
lans. continet vero bunc mundnm aeon, sive per necessitatem sive

per providentiam sive per naturam, et si

qnid aliud putat sen pu-
 88 JVbJ}; jr§6q 'Eqfii^v. cap. 11'.

asrai tiq' tovto ioTi nav 6 ds.og iviQybiv' tj de ivigyeia

&S0V §vva^tig ovaa avvniQ^XrjTog, y ovra tcc av&Qcojisia
ovTS Ta -d-sia naQa^dXXot av Tig. dio, ^EQftij, fzijdsnoTS 3

TbJv xaTOi fii^TS T(av av(a ofioiov Tt ijyricy t^ &sa, insl

Ttjg aXTj&siag ixnsafj. ovSsv yaQ ofioiov T(p avofioiq) xal

'
fiova xal ivi xai firjdi akXq) Ttvl rjyi^Gy Tijg dvvdfiscag 6
iyy^oiQsiv Tig yaQ fiST' ixslvov sirs ^(orj xai d&avaaia
xat fiSTa^oXrj noiOTijTog; Ti §i amog dXlo notijasisv;
ov ydg aQyog 6 dsog, insl ndvra dv ijv uQyd
'
dnavTa 9

yaQ nX-^Qrj TOtJ -d-sov' dXk' ovdi iv ra xoaftco iaTiv uq-

yia ov§afiov ov§i h> Tivt dXXco. aQyia yaQ ovofia xsvov
6 iaTt xai Tov noiovvtog xai tov yivofisvov. ndvTa §i §st 12
yivsa-d-at xai dsi xai xa&-' ixdaTOV Tonov Qonrjv. 6 ydQ
notoiv iv ndaiv iariv, ovx 'dv Ttvt i§QVfiivog, ov§h 'dv Tt

notdov, dXkd ndvja. yuQ ovx avrdQ- 15

§vvafiig cov ivsQyrjg,

xrjg iaTi Totg ytvofxsvoig, dXXd ra ytvofisva vn avrS.

&saaat §i §i' ifiov tov xoafiov vnoxsifjisvov TJj ay oipst,

3. 7ttqi^al).oi A. 5. outf^p] ou Patr. 7. 8. ^wi] , . aO-avctr-

ala . .
^iitapo).7i\ sic Tied., ^w^; . . ad-avaala<; . .
fiixa^oXri<;
libri. 8. xal om. Patr. |1 post aXko libri repetunt tvy
expunxit Ticd. 11. ovSl ?v xivi aAXw om. Patr. || Kaivov AB.
13. qoriv B, qivaw Patr. 14. iv ti] iv iivi AB Verg. 15. ovk\
xal Patr.

tabit aliqais;boc nniversum deus operatnr; operatio antem dei po-

tentia existit insuperabiiis , cui neqae hamana neqae divina qnisr
piam compararerit. ideo, o Hermes, neque inferorum neque subli-
mium simile quid putes esse deo, nam a veritate excideres. non
enim simile quidquam dissimili et soli et uni ; neqne alii cuiquam
putes potentia sua cedere; quiie enim post illum vita et immortalitas
et mutatio qualitatis? quid enim ipse alind faceret? non enim otiosns
est deus,quandoqnidem cnncta forent otiosa; orania namque plena
dei;sed neque in mnndo ullibi est otium neqne in qnoquam alio.
otinm enim nomen est vacuum et faciente et eo quod fit. pmnia vero
oportet fieri et semper et secundum loci naturam. effector enim
in omnibus est,nec in aliquo residens, neque nnnm quid faciens,
sed omnia. nam cum sit potentia efficax non sufficiens est ad ea
 cap. 11. Novq TtQoq^EQfMlv.
89

TO T6 xdXXog avTOv dxQt^ag xcaavoriGov, acofia fih dxij-

S^ dx{.iatov
qarov, xal ov TtaXaiOTSQOV ovdev, Sid navTog .

3 xal vkov xal fidXlov dxfiaioTEQov. xai Tovg i^oxsi- 7

ISh

fiivovg . iTiTa xoofiovg xiXoGfirifiivovg Ta^st alioviqt xal

SQOfKp SiacpoQfp Tov aldjva dva7iXr]QovvTag, (fcoTog Sh

6 JidvTa nXijQt] , nvQ bh ovSafiov, t] yaQ fpikia xal ri Gvy-
XQuGig Tciv kvavrioiV xal.Tuv dvofjLoiuyv (poig yiyovs xa-

TaXafiJiofiEVOV VTio Ttjg tov d-eov kvBQydag, navrog dya-

9 &0V ysvv^TOQog xal naGrjg rd^sag aQ^ovrog xal rjysfio-
vog Tcov inrd xoGfiiav' GsXi^vt]v Sh kxsivwv nQoSQOfiov
ndvvbiv, OQyavov tijg (fVGsiog, r^^v xdrtii vXrjv fisra^dX-
12 Jmvgov' rriv ts yijv fiSGrjv tov navrog vnoGrd&firjv tov
xaXov xoGfiov ISQVfisvrjv, TQQq>6v xal Tn&rjviiv riov
ini-

ysicov. -dsaGai Sk xal ro nkrj^og tcov dd-avdrtav^coiov

15 OGOV kGri, xai rq twj/ &vi]tcov fisGijv Sh dfxcpOTkQcov,
riav T6 d&avdru)V xai rdiv &vi]tcov, ti]v GsXi]vr]V nsQC-
noQSvofisvijv. ndvra Sh nli]Qrj rfjvxijg
ndvra vn 8xai
18 avTijg iSicog xivovfisva, rd fxsv nsQi rov ovquvov, rd Sk

2. post oiSiv AB Turn. FIuss. add. Icrmt. 3. xal jtaklov dxftaio-

TiQOv om. Palr. 9. 10. .ap;f(u»'

xal '^'/Sfcmv
A^ Vergic. 17.
18. V7f avrtjq idiaiq] slc Patr., oin. reliqui.

quae facta sunt; sed iea qnae finnt sub eo snnt. intnere per me
mundnm subiectnm tuo aspectui, et pulchrttudinem eius diligenter
considera, corpns quidem immarcescibile, qno antiqnius nihil, sem-
per Tigorosum et recens magisque yigofosnm. inspice et subiectos
septem mundos, ornatos ordine aeterno et cnrsa differenti aeterni-
tatem adimplentes, lumine omnia plena, ignem antem nuUibi; ami-
citia enim et
contemperatio conlrariornm et dissimilium Inmen fa-
ctum est, illnstratum a dei actu, omnis boni genitoris et omnis or-
djnis principts et dncis
septem mundorum; lunam vero illorum
praecnrsorem omninm, organum naturae, inferam materiam mutan-
tem; terram yero in medio universi sedimentnm pulchri mnndi sta-
bilitam, educatricem et nutricem terrenornm. conspice multitudinem
quoqne immortalium animalinm quanta mortalium; mediam sit, et
vero ntrornmque, immortalium et mortalium, lunam circumeuntem.
 90 iVbvs ftQoq 'EgfiTii'. cap. 11.

nsQi rriv yijv, xal fiijve tcc ds'§t.a ijtl xa.

aqiGTsqtt
fii^TE Tu agiaTEQa ijil ra §s^ia fiijrs ra avu) xaToo

firJTS ra /cdrca ava. xal oTi ndvTa ravra ysvvrjrd w ,

3

(piXTars 'EQfiri, ova kfiov XQjiC^''? fia^dscv xai yaQ

'dri

GMfiard k6xi y.ai

ipv%rjv sxsi
xai y.ivs2Tai. Tavva ds slg
%v Gvvs?.&s2vdSvvarov xcoQtg rov avvdyovTog. dsc ovv 6

9 Tcva slvai tovtov aai roiovrov ndvTaig %va. SiacpOQCov

yaQ y.ai tioVmv ovaciv tc5v xivrjascov xai rcov acoftd-

Tcov ov% 6fi.oici}V, fiidg §h y.ard Tidvrcav Ta%vri}rog rs- 9-»

rayftsvrjg, d§vvarov §vo rj TiXsiovg Tconjrdg sivai. fxia

yaQ hni nollMV ov rrjQstrai,rd^tg' Cv^oQ §^ roig

da&svsarsQoig TtaQixjJSTttt
tou XQEirrovog xai kQiovai. xai 12
sl 'irsQog tJj/ 6 moiijrrjg rwv ftSTa/SkijTcHv ^cocov xai &vjj-
TbJV, kTtsdvfitjasv ttV xai d&avdrovg noii^aat, toaJisQ xai
6 TtSv d&avdrcov dyrjTOvg. cpsQS §rj si xai §vo sial, 15

6. ?>'] fva A. 7. ToioiiTo»' om. AB Tum. H iirat toioiIto»'

xal navroiq Verg. Fluss. ||
anle diacfoqwv AB Turn. FIuss.
add. iv. 12. aa&sviaxiqoi(i\ noHoXq AB
Turn. FIuss. || Tiao-
ijttrai AB. II
y.al ante igiovail o&iv iQiSiq Patr. || l^toi;0'(] igto
aoi AB Palr., iQuai Verg. 14. 15. aS-ai-oTous et &vip;oiiq.\ sic B
Patr., «^«mTa et 5-i'ijTa. A Turn. Fluss. 15. el] oti, AB, oti ei
Palr.

omnia plena sant anlmae et omnia ab ea proprie mota, haec quidem

circa caelum, illa vero circa terram, neqne dextra ia sinistram ne-

que sinistra in dextram neqne snpera ad infera neque infera ad

snpera. Laec omnia genita esse, o amantissime Hermes, non am-
et

plius me
indiges addiscere; etenim corpora sunt et animam habent
et moventur. baec autem in unum coire neqnennt sine congrega-
tore. oportet igitur aliqnem esse hanc et talem omnino unnm.
nara cum differentes et multae sint motiones et corpora non similia
et una Yelocitas in omnibus ordinata, impossibile est dnos aut plii-
res faclores esse. unus enim in mullis non servatar ordo; aema-
lalio
namque infirmiorum in praestantiorem consequeretur, unde
contcntiones. et si alius esset factor mutabilium animalium et mor-

talium, concupisceret etiam immortalia facere, sicuti factor immor-

taliam mortalia. age verb, qaodsi etiiam duo sint; cum una sit
 cap. 11. Novq nqoi; 'Eq^^i: 91

fiiag ovGtjg zijg vKrig xai f^iag tijg iifjvxijg, naqa rivt av
avTcov 7] x^QW^^ '''VS TTOtT^crewg; el de Tt y.ai Tiagd dfi~
3 (porkQOig, Tiaqd tivl to nkuov f.dQog- ovtco de vost, cog 10
navrbg Giouarog t^oivTog h'^ vXtjg xai ipvxr}g ttjv avaTaaiv
exoVTog, xai.TOv d&avdTov xai tov S-vr]Tov xai Tov dXo-
6 yov. jtdvTa ydg CiafiaTa ^oovra Mfiipvxa, rd dh firj ^oivTa
vXri ndXiv xa-d'' iavrtjv kari. xai ijjvxri oiiomg xad''
iavTTjv T0 noLr}Trl naQaxeifiivri Trjg ^corjg alTia' rijg dk ,

9 C^^S ndarig aiTiog 6 tc5v d&avdrtiiV.

'EQfifig. Ilcog ovv xai rd d-vt]Td L,(aa ,dXka tcov

dvijTcov; Ticog de t6 a&dvaTov xai d&avaaiav noiovv rd
12 ^ftJa fi7} noiel;
.Novg. Kai ort .
fiiv iOTt Tig 6 noicSv ravra drjkov 11
oTt §e xai elg (paveQcorarov. xai ydg ftia ipv%7} xai fiia
15 i^f^V xai fjiia vlrj.

"iEQfirjg. Tig .Si ovrogy

I. xaX fiiaq 171? ipvxJiq om. Patr. -

-2.
Tiaga] nsgl A. 9. nee-

ffije] sic B, .naq A Turn, Fluss., Tiuq Patr. 10. sqq. personaruin
distinctionero ex Tied. sunipsi. 11. ^rijTwv] a&avdTCOV. Tied.
II. 12. Tc» ^cija] sic Patr.j Ttt ?aJo;v AB, ^aiov reliqui. 12. noi-
(IV AB. 14. iih ora. A.

materla et una anima, penes quemnara eorum erogatio erit factio-

nis? et si quidapud utrosqiie, penes quem :maior pars? sic rero
cogita, omne corpus vivens ex materia et aniina consistentiam ha-
bere , tam immortale quara mortale et irrationale. omnia namqne
corpora vivenlia animata snnt, non viventia vero nnda per se ma-
et anima similiter per se
teria.
ipsam factori accedens, vitae caussa;
omnis autera qui vitae. caussa est immortalinm caussa est.
Hermes. Quomodo ergo et mortaiia animalia alia. sunt a mor-
talibus? quomodb et immortale etimmortalitatem efficiens animalia
non facil?
Mens. Quod quidem aliqnis sit haec efficiens, certum; quod
etiam unus, clarissimura. etcnim ona anima et una vita et una
materia.
Hermes. Quis : vero hic?
 92 iVbiis TiQoq 'EQ[.tijr. cap, II.

Novg. Tig dh av aA,Xog,-d uri etg o jj^eog," Tiviyag

av «AAftJ jiQiJtot ^coa sfiipv^^a ttoisiv, sl f.iij fiovq) rrp &s<a;
sig ovv xi^sog. ys^oioTarov ds, si rov fi^v xoffftov Mfio- 3

lioyrjGag 'iva slvai y.al rov ijXiov tva xal rijv GsX-^vrjv

fiittv xai &si6r'rira fiiav, avrov dh rov &s6v noffrov slvat

12 &sXsig; Tidvva ovv avrog noist kv Jiokloig' xai ri ftsya 6

Tftj&sa, yai d&avaGiav xai fisra^oKriv

^CDTjv y.al ifjvxrjv

noislv, aov roaavra notovvrog; xai ydg ^Xsnstg xal Xa-

Islg y.ai dxovsig xai oa^fQaivy xai ysvsig xai djirri xai 9

nsQi7iarsT.g xai vosig xai Tivslg' xai ov^ ^rsQog fisv iartv
6 ^lsTibJV, %rsQog 8h 6 dxoviav, 'irsQog dh 6 laXMV, aXKog
§s 6 aTiTOfisvog, dXkog 8k 6 oacpQaivofisvog, dXXog dh 6 jt«- 12

QtTiarbov, xai dXXog 6 vowv xai dXXog 6 dvanvstDv

'
dXXd
sig 6 ravra Tcdvra aiotwv. dXXd ovSh dvvard i'xsiva ^o)-

Qig Tov d'sov slvai. wctisq yaQ, dv rovreov xaraQyij&fjg, 15

ovx 'irt ^wov €t, ovTb)g ov8' d.v ixsivtov xaraQyrj&tj 6

1. iig om. AB. 3. yi}.oi6TaTov di, £i\ stc B, turbato ordine

editi. 3. 4. ufioi.6yijaiv A, 6fioXoyi'iaofiai B. IV« ante iivai\
4.

atl AB. 6. noAioXq] Ttoi.).m A Turn. \\ post 7^0X^011; AB Turn.

Fluss. add. ytXoioTaTOV. 9. oacpgaCvsig Palr. || xal yivtii\ sic
Patr., om. reliqui. 14. Tioiaii'] sic Ticd., om. reliqui. |{ ov^^]
ov A.

filens. Quisnam alius, nisi unus deus? cuinam alii conTenit ani-
malia animata facere, nisi ipsi deo? unus ergo deus. ridicnlosissi-
mum autem, si fatearis unum csse mundnm et solem unum et lunam .

unam et deitatem unam, ipsum vero deum qaotum esse vis? cuncta
ergo unus ipse facit in multis; sed quid magnum deo, vitam et ani-
mam et immortalitatem et mutationem facere, cum tu tot res facias?
etenim et cernis et loqueris et andis et odoras et gustas ct tangis
et ambulas et intelligis et spiras; nec alius est qui videt, alius qni

audit, alius qui loquitur, alius qui tangit, alius qui olfacit, alins qni
ambulat, alius qui intelligit, alius qui respirat; sed unus, qui haec
omnia facit. neque possibile est sine deo illa esse. sicuti enim,
si ab liis otiere, non amplius animal es, sic si ab illis otietur deus,

quod nefas est dicere, non amplius est deus. si enim demonstra-
 cap. 11, Nov<;iiQ6q.'EQ(4^v. 93

dsogi f,irj &i/j.ig i6Tiv elTistv, ovx 'iri haxl &e6g. si

yccQ
13
ccTcoSeSeixTat (njdhv dvvdfievov elvat ... ., rcocKp fiaXXov
3 6 deog. el
ydq ri hOTtv o jiri noiei, ei &ifiig elnelv, aTe-

A??g haxtv. el dh (Arixe uQyog kaxi, xkXetog de, dqa ndvTa

notet. TtQOQ oXiyov §' dv fiot aeavTov kmd^g, (o '^EQfiij,
6 gddtov vorioeig t6 tov -d-eov eQyov tv bv, iva ndvTa yi-
vtjTat xd ytvofisva rj Ta dna^ yeyovoTU rj Ta fiiXkovTa
yivea&at. 'iaxt de tovto, u cpiXTaTe, ^(aiq, tovto 8e haTt
9 t6 xaXov, TovTo kaTt t6 dya&qv, tovto icTtv 6 T&sog.
Et §e xal 'iQy<p avT6 &eXetg vorjaai, iSi, ri aot hyyi- 14
vsTav &sXovxi> yevvrjaai. dkX' ovx ixsivcp tovto ofioiov,
12 kxsivog ccQa ov^ ^SsTai. ovSs yuQ dXXov €^« avvsQyov.

avTOVQyog yaQ atv dsi kcTtv kv Tip sQy<p «irog a)v o ,

noisi. sl
yuQ ^eoQia&sirj avTov, ndvxa fiiv avfinsasia&ai,
15 ndvTa 8h Ts&vij^ea&at dvdyxrj, wg fitj ovatjg ^«^g* ei §h
ndvTa L,6)a, fiia §e xal d^a xai 6 &e6g. xai
rj ^(oij, eig
ndXtv ei ndvTa ^cod haTt, xai ra iv tm ovQav^ xat ra
18 hv Tt} ytj, fiia §h xaTa ndvTcov. ^corj vn6 tov &eov yive-

2. post tivai> excidisse videlur x^gt? tov &-sov.

. 3. el anle &fftii{\

y.al ti /tj; AB
Turn. Fluss. 6. if or] arayxatov Patr. 12. aX).o
AB Turn. 16. ^o)a| ^fl Patr. H aQa ora. Patr.

tum est nihil csse posse . . .

., quanto mngis deus. nam si
qnid est,

«juod ille non faciat, si fas est dicere, imperfectns est. si vero non

otiosus est sed perfectns, ergo omnia facit. parumper mihi te praebe,^
o Hermes, facilius intelliges dei opus esse nnnm, nt omnia flant.

quae finnt yel semel facta vel futnra. haec autem, o carissime, vita
est, hoc pnlchrum, hoc bonnm, hic ipse deus.
Si vis etiam opere id inteljigere, vide quid tibi generare volenti

contingat. non attamen iili hoc simile, nimirum ipse non oblectatnr.

neque aliam habet oper.is consortem. nam cum per se sit effector
semper est in.opiere^ ipse id existens quod facit. .nam si ab eo se-
pararetnr, omnia corruere, omnia emori est necessarium, ntpote vita
non existente; sed si omnia vivunt, et nna fit.etiam vita, unns
ctiam deus. et rnrsus si omhia vivunt, et quae in caelo sunt et

quae in terra, una yero in omnibns vita a dco fit, et haec est deus,
 94 Novi; jtoo? 'EQftf,v. cap. 11,

Tcd, y.al avTt] iGTiv 6 ^eog, vtio tov &eov a.Qa yivsTai.
navTa. de hariv 'ivcocig vov xal yjvxvg, d-dvaTog Srj
Lcorj

3
ovy. aTicoXeia tcov
avvccx&evTcov, Sicikvatg de rrjg ivwasci)g.
15 "£aTi Toivvv eiY.biv tov &eov 6 alcov, tou 8e aiwvog
6 y.oafiog, tov 8h y.6af.tov 6 ijhog, tov 8^ rjUov 6 av&ffcj-
nog. Tt^v 8h f.ieTa^oXi^v ^dvaTov oi Xaoi cpaaiv elvac 6

8ia TO fiev acjua SiaXvea&ai, t?}v 8h t6 dcpa-

^wr)i/ elg

veg XLOQelv avrov 8ialvofihov. rovzcp tqj Xoyia, cpiXraTi

xal Tov y.6afiov, (hg dxoveig, cprifii fieTa^dX- 9
fioi 'EQfifi,

Xea&ai, Sid t6 yivea&at fxeQog avvov xa&' iy.daTr}V rifie-

Qav iv TW dcpavEt, firiSenoTe Se Sta^vea&ai. y.al Tavrd
kaTt rd Tov y.6afiov nd&ri, Stvijaeig te y.al y.Qmjjetg' y.ai 12

i3 V ."^^ Sivriatg arQocpij, i] Se y.Qvipig dvavicoaig. navro-

fioQCfog Se iaxiv 6 x6afiog, ov Tdg fioQcpdg ixrog xetfii-
vag dxcov, iv iavra Si avTog ^£Ta/?ailA&)i/. inel ovv 6 15

y.6afiog navT^fioQcpiog yiyovev, 6 notijaag Ti dv etri^ duoQ-

6. ot Xaoi] sic Patr., om. reliqui. 8. airrov] sic Tied , ToCi A

Turn. Fluss., ra B, otn. P-itr. 1| SiaXvSf^tva B, om. Patr.
9. post y.oafiov libri add. Ssiaidaifioiv, om. Patr. || 90»//«t]
f^ (pri-

fii
B. 11. Sk om. A Turn. Fluss. ,|| XiiBffO-at, Patr. 14. 6

y.oOfioz om. AB Turn. Fluss. 14. 15. iy.T6<; xufiivazl slc P.ilr.,
iy.y.iifiEvag
A Verg., eyy.eifievaq B Turn. Fluss. 15. I^ft Palr. |[

fura^dD.ec Patr.

a deo igitur fiunt omnia. vita vero unio est mentis ct animae, mors
vero non est perditio eoram quae coierunt, sed solutio unionis.
Esi igitur imago dei aeon, aeonis mundus, mundi sol, solis homo.
mutationeih vero mortem Iiomines dicunt eo, quod corpus qnidem
solvitur, vila vero eo dissoluto in obscurum abit. hoc sermone, o
dilectissirae mihi Hermes, etiam mundum, nt audis, dico mutari eo,

quod pars eius aliqua fiat quotidie invisibilis, nunquam tamen solvl.
et hae sunt mundi passiones, vertigines occultationes; et vertigd

quidem est revolutio, occultatio vero renovatio. omniformis vero

est mundus, non quidem formas extra se habens, sed in se ipso
mulans. cum igitur mundus omniformis sit, factor eius quidnam
erit? informis quidcm non erit; si vero ipse omniformis, similis erit'
 -
cap. .11, JVou? Jfgo? 'Eoftnv. 9»

(fog fihv yaQ fxrj yivoiTO' el §s y.ai avTog navTOfiOQcpog,

Ofioiog sGTai r^ xoGfxcft. aXXa fxiav c/«v fioQ(pr]V y.aTu

3 TOVTO iXaTTCov eGTai tov noGfiov. tL ovv cpafiev avTOV
eJvai, iirj elg anoQiav tov Xoyov neQtGti^G(ofiev ; ovSev

yaQ anoQov neQi tov &eov voovfievov. fiiav ow %£t

6 ISeav, ijTig kGTiv avTov I8ia, i]Tcg Tacg oipeGcv ov% vno-
OTCtiij aGcofxaTog, y.al naGag dca twv GcoficxTOiV SeinvvGC.
xal firi S-avfiaGygj el sgtc Tig aGcofiaxog l§ea. 'dGTC yaQ 17
9
b)GneQ 7] Tov koyov, xac iv Tacg yQacpaXg axQCoQecac. oqcov-
Tai fihv yccQ navv i^exovGac, Xelac dh Tjj (pvGsc
xcei ofia-

}.ac ecGc navTeXtog. kvvoijGov §e t6 Xsyofievov ToXfiijoo-

12 TeQOV, aXrj&eGTeQOV §s' coGnsQ yuQ 6 av&Qionog ;fwote
Ccoijg ov SvvaTac ^ijv, ovtcog oijSh 6 &sdg SvvaTcci ^ijv fcij
noccov t6 aya{)-6v. tovto yccQ coGneQ X^^ri xai ooGnsQ xc-
15 vriGig iGTC tov -d-eov, xtvelv tcc ndvTa xac ^coonocelv. evca 18
Sh Tbov svvotav %£tj' ocpsiXsc' olov o
Xsyofievcov iSiav
Xsyco v6r)Gov' nccvTa iGtiv Iv tcj ^sa, ov^ (og iv T^ncp
i8 xeifieva' 6 fcev .yccQ T6nog xai Gcoficc ^gtc xai dxivrjTOi',

3. amo» om. A. 6. IStav, ^tj;] sl Sk av ti ti; y\, tl S" iirj,

•viq B. 8. Tt; om. Patr. 13. ^^v ante f.f^

om. AB Turn.
Fluss. 18. ante ay.Cvtixov AB repelunt ffufta.

mundo. sed unam habens formam, quod ad hoc minor erit mnndo.
guid ergo ipsum esse dicimus, ne sermonem in dubium iniiciamus?
nihil enim dubium est, quod de deo intelligitur. unam ergo babet
ideam, quae eius est propria, quae visuin, qnia est incorporea, non
subit, sed omncs per corpora ostendit. neqne mireris, si qua est
incorporea idea. est enini qaalis dictionis et in scripturis margi-
nes. cernuntur namque yalde sustoUi, glabrae tamen natura et ae-

qnales snnt prorsus. percipe Tero quod audacius dicitar, verins

tamcn; sicuti enim homo
sine vita non potest yircre, sic neque deus

potcst vivere, nisi faciat bonnm. hoc enim tamqaam vita et molio
est dei, movere cuncta et viviGcare. quaedam vero dictorum pro-
prium conceptnm habere debent; quid autem dico percipe; omnia
sunt in deo, non ut in ioco iacentia; locus enim et corpus est et
immobilis, et iacentia motionem aon habent. iacent enim aliter in
 96 Noiq ttQoq 'EQfniv. cap. II.

xal Tcc xslusva xivtjGiv ovx 'dxsi. xsiTai yaQ aXXcog iv

aacofidTq) , ccVmq kv (pavTaGic^' vorjaov tov nsQisy^ovTa

Ta ndvTa, xal v6i]aov, OTi Tov dau)f.idTov ovSsv iaTi ns- 3

QISZTIXWTSQOV Ovd^ Ta^VTSQOV OvSs SvVaTWTSQOV, aVTO Sk

ndvTcov nsQisxTixciTaTov xai Ta%VTaTov xai SvvaTWTaTOv.
19 xai ovTco voijaov dno asavxov xai xsXsvaov aov Ty ipvxy 6

'IvSiXTjV noQSv&iivat, xai TayvTSQOV aov Trjg xsXsvasaig

ixs7 'daTat' fisTsk^sXv Sk avTy xiXsvaov hni tov dtxsavov,
xai ixsl ndhv Ta^scog 'iaTav, ovx ft>g fxsTufidaa dno t6- 9

nov slg T6nov, dXV wg kxsl ovaa' xs^svaov Sk avTrj xai

sigTov ovQavov dvanTtjvat, xai ovSh nTSQoiv Ssij&^dSTai,
dkX' ovSk avTtj ovS^v h(in6Siov, oi) ro tov rjXiov nvQ, i2

ovx o aid"i]Q, ov% 7] Sivri, ovSs Ta tmv «AAwv datiQcov

acofiaTW ndvTcc Ss SiaTSf.iovaa dvanTijasTat fiixQt tov

ia^dTOv awfiuTog. si Ss ^ovXoj&sirjg xai avTO oXov Si- 15

aQQrii,aa&at, xai tu ^xrog, sv yi xt ixTog tov x6afiov,

1. ovx om. B. |(
xivetzai (corr. xfiTai,) B. 2. aXlmq h.
otn. AB Turn. Fluss. 3. 4. itiqioqiaTixov
AB Turn.
Fluss. 5. niqisxTiy.mTaT:ov\ xal aTnqmqiaiov AB Turn. FIuss.
7. 'lvSiY.riv\ sic Patr., J/»'
Sl (SiC) xal AB, ixilat Turn. Fluss , €^;

^V Sl y.cil Vergic. 9. xal\ ovTuq FIuss. |j fierapaaii' Palr.

9. 10. /.liTa^aaa — aiX mq om. A. 12. xb om. B. 13. ante

Slvii Tied. add. xov rikCov, || ovSi\ oi';^t

AB Turn. Fluss.
14. uva^{[aiTai Verg.

incorporeo, aliter ia pfaantasia; concipe enni, qai omnia continet,

et

percipe, qaod incorporei nihil est capacius neqae yelocias neqae

potentias, ipsam Terb capacissimam et velocissimam et potentissi-
innm. et ita apnd te ipsam specalare et praecipe animae tnae, ut
in Indiam Yadat, et celerius tua iussione: illic erit; transire eam iube
ad Oceanum, et ibi rursus cito erit, non taraquam a loco in locnm
delata, sed velut ibi existens. iube ipsani et in caelum evolare,
neqae alis egebit, neqae erit
impedimentum, non solis
ei ullum
ignis,non aether, non vertigo, neque aliorum astrorum corpora;
sed omnia perscindens ascendet usque' ad postremum corpus. quod-
si hoc aniversura volaeris perrampere, et quae extra (si quidem
 cap, 11. BTovq TiQoq 'Egft^v. 97

&B(xaaa&ai, 'd^eaTi aou ISs oai^v Svvafiiv, oaov rd^og 20

^fitg; av xd avfiTiavza dvvaaai tavra, 6 d'e6g Sh ov;
3 TOVTOV ovv TOV TQOTtov voriaov Tov -d-eov, waneQ vorifxaTa
ndvTa hv iavrS 'dxeiv, rov xoafiov avTov 6?^ov. idv ovv
fii]
aeavTov i^iadarjg rqi -d-e^, rov &e6v voijaai ov Sirva-
6 aat' t6 ydg ofioiov t^ ofioiq) voi^tov. avvav^ijaov ae-
avT^v T(p dfieTQifiTcp fieye&et, navTog acofiaTog ixmjSiqaag
ical ndvTa XQOVOV vneQaQag alav yevov, aal voijaeig t6v
9 dieov fi-rjSev dS-vvaTov iv aeavTta vnoaTTjadfievdg aeavTov
Tiyrjaai d&dvaTOV xal ndvTa Svvdfxevov vorjaai, ndaav
fihf TexvrjV, ndaav Sh hniaTiqfiriv , navT^g ^wov ri&og.
\2 navT^g Sh mpovg vxprjXoTeQog yevov y.al naVT^g ^d&ovg
TaneivoTeQog. ndaag Sh Tdg ala&iqaeig tcjv noirjTciv
avVKa^e hv aeavT^, nvQog, vSaTog, ^riQov xal vyQOv' y.al

15 ofiov navTaxfj eivai, hv yy, kv &a7^dTT'rj, hv ovQav^, firj-

Senoo yeyevija&ai, kv Tjj yaOTQc elvai, vkog, yeQouv, Te&vrj-

xevat, ra fieTa x6v &dvaTOV' xal Tavra ndvTa ofiov

2. aii rd avfinavTct\ sic Palr., fira av /xiv reliqui. 6. tw

6fiolo)\ sic Verg. Patr., twv o/iolav rcliqui. 12. ^i^ijAoTaTo; A
Patr. 13. noiTi/^drmv Patr.

qnid extra sit) specalari, tibi licet. intuiere, qaantam vita, quantam
celeritatem babeas. ta omnia baec potes, deus autem nequaqnam?
hoc ergo modo contemplare deum, tamquam intellectiones omnes
in se babere, mnndam ergo te ipsum non aequiparas
aniTersam. si

deo, deuni intelligere non potes; simile enim simili inlelligibile est.
augeas tc immensa magnitudine, ab omni corpore exiliens et totum
tempus saperans aeyum fias, et intelliges dcam; nihii impossibile in
te ipso stabiliens, te ipsum pata immortalem et omnia potentem

intelligere, omnem artem, omnem scientiam, omnis animalis morem,

omni altitadine altior fias et omni profunditate depressior. omnes
sensas eoram, quae facta sunt, comprehende in te, ignis, aqaae,
sicci, hamidi; et simul ubiqae esse, in terra, in mari, in caelo,
nondum te natam esse, in utero te esse, iuTenem, senem, obiissc,
ea quae post obitum; et haec omnia simul intelligens, tempora, loca,

7
 98 Novq jiQoq 'Eqiiiiv. cap. 11.

vo7]6ag, xQovovg, Tonovg, nQayfiara, TtoiotfjTag, noaoTij-

21 Tag, dvvaaai voijaat tov &s6v. iav Sh xaTaxXsiarjg aov
Trjv 'ipvx'iiv iv T(p adfxaTi, xal TaTiEivooarjg avx^v^al et- 3

nrjg,ov§bf voco, ov§kv Svvafiai, cpo^ovfiat ttjv &(xXaaaav,

elgTov ovQavov ava^ijvai ov Svvafiai, ovx oi§a Tig i']iiijv,
ovx oi§a Tig 'iaofiai, tL aol xal T(5 &ea; ov§h yaQ §v- 6
vaaai twv xaXaJv y-al aya&uJv, (piXoacofiaTog xal xaxog
uiV, yaQ TeXeia y.axia t6 ayvoeiv t6 &eiov, t6
voijaai' 7]

§^ ^vvaa&ai yvSivai xal -d-eXfjaai xal hXmaat 6§6g kaTiif 9

ev&eZa, l§ia tov aya&ov, y.ai

cpeQOvaa, y.al Qcc§ia' 6§sv-
ovri aoi naVTaxov avvaVT^aei, navTa^ov 6(p&f]aeTai, otiov
T£ xal OTe ov nQoa§Qxag, yQjjyoQOVVTi , xoifib}fiev(p , nX^- 12

ovTi, 6§evoVTi, vvxTog, ijfieQag, XaXovvTt, aiconcoVTi'' ov§ev

yccQ kaTtv
ovx 'iaTiv ely.ct)v tov &eiov.
22 'EQfirig. 'AoQaTog
6 &e6g; 15

1. vo^anq AB Verg. Pair. 2. ante Svvaaai. Patr. add. ovnm,

3. favzi\v A. 5. »;/fij''] il[-d Patr. 7. toj' xakov xal aya-
d-ov A. 8. xikUa xaKl(x\ rQiaxay.la Patr. || t6 S-siov^ tov
&i6v Palr. 10. post Bv&eta Palr. add. y.al &£la. 12. y§Jj-

yoQovvTt, y.oi/.ia[i£VO)
oni. A. 14. slxmv toi) d-a(ov^ sic Patr.,

iv slxovb raq^rii; reliqui. post d-elov Patr. add. sZxa <priq.

|{

15. etp.99 V. 1,
personarum distinctionem ex Ficini versione addidi.

res, qualitates, quantitates,' sic poteris intelligere deum. si vero

incluseris animam tuam in corpore et bumilem eam feceris et dixe-
ris, niliil
intelligo, nihil possnm, timeo mare, in caelnm scandere
non possum, nescio quis fuerim, nescio quis fiam, quid tibi cutn deo?
nihil enim potes pulcbrorum et bonorum iutelligere, cuin corpus
ames et malus sis. extrema vero pravitas est ignorare deum, nosse
vero et velle et sperare posse via est recta, propria boni et plana
et facilis; itineranti tibi ubique occurret et
nbique cernetur, ubi et
qnando non exspectas, vigilanti, dormienti, naviganti, itineranti, noctu,
interdiu, loquenti, tacenti; nihil est enim, quod non sit imago dei.
Hermes. Invisibilis esl deus?
 cap. 11. Dfovq TtQoq 'EQftijv.
99

Novg. EvcprifiriGov. xal zig avrov (pavBQmxBQog^ St

avTo rovTO ndvra iTioiijaev, iva Sia ticxvtcdv amdv fiki-
3 ni]g. TOVTO
kaxi, TO aya&ov tov &£ov, tovto 8h avrov

t6 avTov cpaivaa&ai dia ndvTOiv. oiidkv yaQ d6~

aQSTTJ,

QaTov ovSe tcov dobjfidTcov' vovg OQdxat iv Z(p voEiv, 6

6 &edg iv tq5 jioteiv. Tamd aoi knl roaovTov necpavsQca-
Tai, co
TQiafjieyiaTe. Ta Sh dX2.a ndvTa ofioicog aaTa ae-
avTov voei y.al ov Siayjeva&ijaT].

1. q^avfQoiraToq AB Turn. FIuss. 4. 5. oqutov AB Turn.

Fluss.

Mens. Beoe ominare. qnls eo manifestior? ob Iioe ipsnm omnia

fecit,ut per omnia eum cernas. hoc est bonam dei , hoc eios Tir-
tus, ut ipse cernatur per omnia. nihil enim invisibile neque incor-

poreoram qnid; intellectns cernitur in intelligendo, deus in faciendo.

haec tibi in tantum palam facta sant, o Trismegiste. alia vero
omnia similiter per te ipsum specnlare et non errabis.

9 '£Qf.iov Tov TQiafieyiaTOv 12

TieQi vov xoivov TtQog Tdr.

'Eq fiijg. '0 vovg, co Tdr, i^ avTrjg Ttjg tov &eov ovaiag 1

12 iaTiv, et ye Tig koTiv ovaia -d-eov' xal noia Tig ovaa rvy^dvec

9. Tou om. B. 11. Tijq oni. B.

Hermetis Trismegisti
de mente commmii ad filium Tat.
Hcrmes. Mens, o Tat, cx ipsa dei essentia est, si qnae tamen
est essentia dei; et qualis sit iste solns exacte novit. mens ergo
17*
 100 nsgl rov xoivoS. cap, 12.

ovTOQ (lovoQ aXQi^aJg olSsv. 6 vovg ovv ovz 'daviv aTtoteTfiri-

(livoQ Tijg ovaioTTiTog Tov&sov, all' ^vcofievog, xa&djisg
to
rov 7]liov (foHg. ovTog bh 6 vovg hv ixhv dv&Qcouioig d's6g 3

kCTi, §10 y.ai Tivsg tcHv dv&gcoTtoDV &soi slai, xai rj avTCJV

dv&QcoTioTTjg hyyvg haTL Trjg &s6T7]Tog. xal ydq 6 dya-

d-og Saiucov rovg fihv ^sovg stmsv d&avdrovg dv&gconovg, 6

Tovg §^ dv&QcoTiovg &sovg d-vrjTovg' hv §h rolg dX6yoig
2 ^cJotg 6 vovg 7) (pvacg iariv. onov ydg ipvxr} tAsi xal
vovg kariv, cHaTiSQ onov ^tofj hxsl xal ipvxv hariv hv §h 9
rolg dXoyoig ^coocg t] ipvxv C^V han xsvij rov vov' 6 yaQ
vovg ipv^oiv kariv svsQysTi^g dv&QcoTicov hQyd^srai yuQ
avvdg slg ro lScov dya&ov xal rotg fxhv dXoyoig ry 12
ixdarov cpvasv avvsQysc, raig §h rcov dv&Qtonoov dvrt-
JiQaaasi. ipvxv ydQ naaa iv acofiarv ysvofisvt] sv&scog
vn6 rs rijg Xvnijg xcu rr}g ^Sovijg xaxi^srai. acofiarog 15
ydQ avv&irov coansQ %Vfioi ^iovacv ri rs kvTir] xal r] 7]§ovr],
3 s\g dg ifi^daa r] ipvxTi] ^anri^STai. oaaig dv ovv ipvxctig

1. post ax§(j?a>; libri add. auTOJ', delevit Tied. 2. ^vw/teVos]

adTisq "tinXoifiivog
AB Turn. Fluss. 6.
av&qionovq om. A Turn.
Fluss. 8. o vovq om. AB Turn. Fluss. 9. iariv post ^fivxii
oin. AB. 10. rov om. B. 11. yaq om. Patr. 12. tSiov
om. AB Tum. Fluss. 13. ante ixdaxov AB Turn. Fluss. add.
Si. 14. Ttnaa om, B Patr. 16, qiovaiiV Patr.

non est reccisa ab essentia dei, sed unita sicati solis lumen. ista
vero mens in hominibns deus ideo aliqui hominum dii sunt, et
est,

ipsorum hamanitas proxima est deitati. etenim bonus daemon deos

dixit homines immortales, homines vero deos mortales; in brutis
vero mens est natura. nam ubi anima, ibi mens est, sicuti ubi vita,
ibi anima; in brutis anima vita est racua mente; mens enim anima-
rum est benefactrix hominum; ducit eos in proprium bonum; et bru-
tis
quidem cniusque naturae cooperatur, hominnm vero naturis re-
fragatur. anima omnis cuna in corpus descenderit, illico a dolore
et
voluptate depravatur. nam corporis compositi quasi fluores fer-
yent dolor et voluptas, in quae ingressa anima inergitur. quibus-
cunque ergo animabus mens praesidet, illas suo lumine illnstrat,
 cap. 12. JJtql vov xoiivov. 101

6 vovg iTUGrariqiSri , ravraiQ cpaivsi iavrov ro cpeyyog,

avriTtQaaGcov avrwv rolg aya-
TiQoXi^fifiaGw, coaJtSQ larQog
3 -d^og ro cSfia nQOsiiXtiHfiivov vjio voaov, xaioov 7]
XvJiat

rifiviov vyisiag '%vsxa' rov avrov rQonov xai 6 vovg ipv-

/r)V Xvnsi i^vcpaiQwv avrrpf rijg rjdov^g, acp' ^g naaa

6 voaog ipvxvg yivsrai. voaog Si fAsydXr] ipv^fig a&sorrjg'
'dnstra So^a slg ndvra ra xaxa inaxoXov&st xal dyad-ov

ovSiVi uq' ovv 6 vovg dvrmQaaa^av avrfj ro dya&ov

9
nsQtnotsZrat rfj '^fjvxfj, SansQ xal 6 larQog T(p acofiari rijv

vyisiav. oaat Si ipv%at dv&Q(6ntvat ovx 'irvxov xv^sq- ^

2>ijrov rov vov t6 avro nda%ovat ratg riav d^^oycov ^tocov.
12 avvsQyog yaQ avracg ysvoftsvog xai dviaag rdg int&v-
filag, slg dg cpiQovrat, rfi QVftri rrjg OQS^scog nQog ro dXo-

yov avvrstvovaag, SansQ ro dKoyov roSv ^oocjv dXoyoog

15 ^vfiovfisvat xat dkoycog im&vfiovaat ov navovrat ovSk
XOQOV 'dxovat riov xaxcov. &vfJtot yd^ xat intd-vfiiat dXo-

2. avTWi'] lavrov B. 4. vyisiag tvexa om, AB Torn. Fluss.

4. 5. tpvxiiv om, A, 5. i^vqiaiQmv^ tSw qiigcov Patr. || avr^^v
rijq f/^ov^s] sic AB
Yerg. Patr., avztii xriv ^Sovtjv reliqui. 6. ei&e-

oTije] r/StoTijs Verg. 9. 6 oin. A. 12. 13. Tatg im&vftlaiq B Verg.

Patr. •
14. uanfQ] xal uaTZiQ AB. 1| 1« ccAo^a B. 15. ov^^]
sic AB Patr., xal ovdkv Turn. FIuss.

opponens sese earam praesnmptis , sicuti medicos bonus dolorc af-

ficit
corpus praecorreptum morbo, urens et secans sanitatis caussa ;
eodem modo mens animae dolorem infert, extrabens eam e volu-
ptate,
a qua omnis morbns animae fit. morbus magnns' animae est

impietas; ex quo opinio ad omnia mala sequitnr ct ad bonnm nnl-

Inm. mens autem sese opponens bonnm confert animae, sicuti me-
dicus corpori sanitatem. qnotcnnque yero animae bnmanae non snnt
sortitae mentem gnbernatricem idem patiuntur
animis brntornm. co-

operatrix enim facta et remittens cupiditates, in quas feruntnr,

iis

impetu appetitus ad irrationalitatem tendentes, sicuti irrationalitas

animalium irratlonaliter irascuntur et concupiscunt, non cessant ne-
que satietatem habcnt maloram. irae enim et concupiscentiae irrar
 102 Iligl vov xoivov. cap. 12.

yot xaxiac vTieQ^dXXovaai. ravxaiq §s oiffTtsQ rificoQov

6 d'eog hTceatriae rov vofzov.
ical sXeyj^ov

TccT. jEvTav&a, jidrsQ, 6 jisqI Trjg slf4,aQfisvrjg Ao- 3

•5 co

yog 6 ^fiTZQoa&sv fioi i^sXi]7i,v&aig •Mvdvvevei dvaTQSTisa&ai,,

sl yaQ ndvTWQ sifiaQTat rade Tivt fioixevaal 7] leQoavXi]-
aai 7] dX?i.o ri xaxov §Qdaai, §id ri xoXd^erai, 6 i^ dvdy- 6

X7]g rijg eifiaQfisv7]g §Qdaag t6 SQyov^

'JEQfiijg. EifxaQfieviig ydQ JtdvTa rd 'dQya, (o rixvov,
xal %coQlg kxsivrjg ov§sv ri Tav acofiaTixwv ovts dya&ov 9

ovTS xaxov ysvsa&ai avft/3aivsi. svfjiaQTai §h xal t6 xa-

xov noiriaaVTa to Jici&siv. xal §id tovto §q^, iva nd-
6 &i] o Tidaxei, otl H§Qaae. t6 dh vvv k%iTco 6 TteQi xaxiag 12
xal sifiaQfihvr]g Xoyog, kv dXloig yaQ tisqI tovtcov elQij-

xafiev, vvv §h tzsqI vov kaTiv 7]u.iv 6 Xoyog, ri ^vvarat

6 vovg, xai nTbJg ^idcpoQog karcv, kv fihv dv&Qcorcoig roc- 15
6a§s, iv §h roig dXoyoig ^cooig rjXXayfthvog' xal aidXtv,

2. v6[iov\ vovv Palr. 3. 4. ).6yo(;, ov [toi nqoa&iv (}if|^A5-fs,

xivd. B. 6. 6va til y.al A Patr., tC xal B. 9. Tt] icTi,

Palr. lOi 11. xaxov] y.al.av A Verg. 11. x6 om. AB.

12. ixitfa\ slc Patx., I^ov reliqui, 13.' ydg] julii Turn. Fluss. AB
15. 6 om. AB Turn. Fluss. || SidtpoQOi^ sic Patr. , ivdvcKfOQoii
reliqui. 16. tfiioKS om. B Fluss.

tiouales iuala sunt nimia. his vero tamquam ultorem et redarguto-

rem deus praefecit legem.
-

Tat. Hic, o pater, sermo de fato antea mihi enarralus videtur

destrui. nam si fatale est huic moechari aut sacrilegium facere aut
aliud quid mali patrare, cur punitur qui ex necessitate fati id fecit?
Hermes. Fati quidem cuncta opera, o fili, et sine illo nihil
corporeorum aut honum aut malum evenit. fato quoque statutnm
est, si fecerit malum, pati. et ob hoe facit, ut patiatur quod pa-

titur, quia fecit. sed nunc valeat sermo de malo ac fato, in aliis
enim de his diximus, nunc vero de mente est disserendum, quid
scilicet possit mens, et
quomodo diiferens sit, in hominibus quidem
lalis, in brulis animalibus vero mutatus; et rursus, quod in brutis
 cap. 12. lliQi vov xoivov. 103

OTfc iv fih Tocg dloyotg ^(ooig ovx earcv evsQyrjTixog, a}X

iv av&Qionoig to ze &vfiix6v xal t6 im&vfii]Tix6v a^sv-
3 vvcov. xac TOVTcov Tovg fihv kXXoyifzovg
av§Qag duvouv,
Tovg 8h (xkoyovg. ndvTeg Sh ol dv&Qconoi elfjcaQfiivTj V7i6-
'
xsivTaL xal ysv^asc xal fisrd^qTJ^ aQxrj yaQ xai TsXog
6 Tavra scfjcaQfisvrig. xal ndvTsg fihv dv&QcoTioc ndaxovac 7
Ttt
slfjcaQfxiva,
oi §h m6ycfA.ot, av 'dcpafisv
tov vovv riys-

dlXocg ndaxovaiv dXkd T^g

ftovsvscv, ovx bfioccog TOig
9 xaxcag dn7]kkayfispoi, ov xaxol ovtsg xax6v ov ndaxovac.

TdT. Hoog ndXcv Mysig, co

ndrsQ, 6 fioixog ov xa-
xog; cpovsvg ov xaxog; xal ol d}Jkoc ndvTsg;
12 EQfirjg. 'AIV 6 moyifiog, co tsxvov, ov fioi%svaag
nsiasTac, dlX wg fiotisvaag, ov8i (povsvaag, «A/t' (og (po-
vsvaag. xal nocoTt^ra fisTafiokijg ddvvaTOV hart §csx(pv-
15 ysZv, (aansQ xai ysvsascog' xaxiav dh rrp vovv s^ovrt §tsx-

(pvyslv kart. §i6 xai.Tov dya&ov §aifiovog, m tsxvov, 8

kyo) rixovaa Xhyovrog dsi
—
xal sl hyyQdcpwg k§s§ooxst,
18 ndvv dv TO roiiv dv&Qcuncov ysvog (txpshjxsi' kxsivog yaQ

1. OTi om. Patr. \\ aAoyot;] aXXoig AB. || ivsgyaTmo^; Fluss.

2. iv di'&gm7ioi(i\ sicPatr., avo^toio? iv civdQaai Fluss. , «v6ftoio5
iv Tcaai AB Turn. 9. naY.ov ov om. AB
Turn. Fluss. 17. iy.-
Ssduxsi, B.

non sit benefica, sed in hominibus iracandiam et concnipiscentiam

exstinguens. et hqram praeclaros viros oportet cogitare, alios Tero
ratione carentes. omnes homines falo sabiiciantnr et generationi
et mntationi; principiam enim et finis baec snntfati. et omncs gni-
dem homines patiuntnr fatalia, selecti aatem, quibns diximus men-
tem esse dacem, non eodem modo cam aliis patiuntur; sed nequi-
tiam abhorrentes, cam mali non sint, malam non patiuntur.
Tat. Quomodo dicis, o prater, nonne moechas est malus? nonne
occisor? et alii omnes?
Hermes. Sed selectus, o fili, non moechatas patietqr sed velut
moechatus, neque occisor sed velut occisqr. et qaalitatem mutatio-
nis impossibile est efTagere, sicuti etiam generationis; malitiam autem
mentem habenti fugere licet. ideo bonum daemoiiem, o fili, audivi
 104 Ilsqi vov y.oivov. cap. 12.

fxovog, u> Tsxvov, dXTj&cog, cog nQaxoyovog d's,6g, ra nd.vxa

zaxiScov d'dovg Xoyovg i(f>-&iy'^axo yovv aiixov
— r^xovGa
noxB Ikyovxog, oxt %v kaxi xd ndvxa xal fidXcaxa xd voijxd 3

Gcofiaxa' ^cSfisv §^ Svvdfist xal ivsgysla zal aiMVt. Tcal

6 vovg ovv dya&og kaxiv , } onsQ haxlv avxov rj ipvx'^

'

xovxov dh xoiovxQV ovxog ovdhv diaaxaxqv kGXb tcHv voij- 6

xcSv d)g ovv Svvaxov vovv, aQ^ovxa szdvxcav xal xpvxrjv

9 ovxa xov &SOV, jtoisZv ojisq ^ovXsxai. av §h vost xai
Tov Xoyov Tovxov dvkvsyy.at ^Qog xrjv tisvgiv, riv hnv&ov 9
uov iv xotg sfinQOG&sv, Xsyto dh ^sqI rijg slfiaQfisvTjg xov
vov. hdv ydQ xovg hQtaxtxovg Xoyovg d/CQt^ojg diphXy, co
xhxvov ,sijQT^asig oxt dXr]&cSg ^dvxcov hmxQaxst 6 vovg, i2

t} xov &SOV ipvxv, xai slfiaQfiivTjg xai vofiov xai toSv dX-
7mv Tidvxcov xai ovSiv avxcp ddvvaxov, ovxe slfiaQfiivijg

VTtSQdvot) -d-stvat ipv^riv dv&QcoTiivtjv , ovxs dfxsT^iqaaaav io

dnsQ avfx^aivsi vno xijv sifJtaQfisvr}v dsXvat. xai xavxa

2. yoi»»'] ya^ Patr. 5. ow] sic Patr., rovrov rellqui. |( dya-

•5-os] uQa &a6q FIuss. || OTtaQ] sic
B Patr., oajifQ reliqui. || ^]
y.al Flnss. 6. post ovSlv Patr. add. votjtov. || ^ffTi] sic B, om.
reliqui. 9. i:iil-9-ov fioi, Verg. 11. bQiavixovq B. 14. otiTf]
ovSh x(ov T^s Patr. 15. vnsQavm d'iivai\ sic Fluss., vnaQoivo)-
&SV ovv reliqui. || ipvxri av&Qa)7t(vt] ovts d/iik^^iraaa Patr.
16. &iivai\ slc Fluss., elvai reliqui.

semper dicentem
— maxime genus hnma-
et si scuiptis tradidisset,
nam adiuvisset; enim solus, o fili, re vera, ut primogenitns
ille

dens, omnia conspiciens divinos sermones pronnnciavit aadivi —

aliquando eum dicentem, unum omnia esse et maxime intelligibUia
corpora; vivimus potenlia et actu et aeone. ergo et mens bona est,
-J- quid
eius est anima; hoc vero cnm ita se habeat nihil ab intelli-

gibilibus semotum est; maxime cum fieri possit, mentem, omnium

principem et dei animam, quae vult exsequi. tu vero intellige et
hunc sermonem refer ad inlerrogalionem, quam me ante interrogasti,
de mentis inquam fato. si sermones litigiosos exacle sustuleris, o
fili, invenies re vera omnibus dominari mentem, dei animam, et fato
et legi et omuibus aliis. et nihil ci impossibile, neque supra fatum
 cap. 12. UtQl vov xoivov. 105

fikv kTii ToaovTov Xs},ix&(o tcc tov ccya&ov daifiovog

CCQlGTa.
3 TdT. Kal &sicog, ia
jkxtsq, TavTa xal aXfj&cjg xac
cocpeKifzmg. hxuvo §e [jloi
'iTi
SiaadcpriGov. 'iXeyeg ydq 10
Tov vovv kv TOig dXoyoig ^cooig cpvaeag SixrjV hvsQyelv,
6 GvvsQyovvTa avTcav Tcug OQficug' ai dh OQfial toSv dko-
ycov t,(i)(ov, (og olfiai, nd&r] slaiv' sl dh xal 6 vovg avv-

SQysl Tacg oQftacg, al §h oQfial TcSv dXoycov na&ri, xal 6

9 vovg uQa jid&og hCTi,. avyxQOOTi^cov. Tocg nd&saiv.

!EQfytfjg. JEv ys, (o rixvov, ysvvaicog nwd-dvi]' Sixaiov

§e xdfih djioxQivaa&ai. jzdvTa, co Tixvov, Ta kv acofiaTt 11
12 da(ofiaTa na&rjTd xai •/.VQicag
avT(k kaTi nd&r]. ndv ydQ
t6 xtvovv dacofiaTov, ndv §e to xtvovfievov aoHfta. xai
Ta dacofiuTa §e xtvslTat VTio Tov vov, xivrjatg §k nd&og.
15 Tidaxst ovv dfxcpOTSQa, xai t6 xtvovv xai t6 xtvovfisvov,
t6 fihv UQxov, t6 §e dQxofisvov djtaXXayslg §h tov aco-
fiaTog djtrjXXdyrj xai tov nd&ovg. fidXXov §e iioTS, co

18 Texvov, ov§h) dna&sg, ndvTa §h na&tjTd. §ia(piQet §h

7. 8.
(TvifeQysirat
A Patr. 8. rav oiXoyuv om. AB Tum. Flnss.
9.
avyxqoinaxiXfiiv librl, cf. cap. 10, 17. 17. jroTs om,B Patr.

ponere animam hnmanam neqae negligentem guae fiunt snb fatnm

,

ponere. scd haec hactenas dicta sint boni daemonis optima.

Tat. Et diyine, o pater, et vere et utiliter dieta sunt. sed illad
adhnc mihi declara. dicebas mentem in brutis natarae instar agere,
et cooperarieorum impetni; impetns antem brutornm, nt pato, pas-
siones snnt; quodsi mens cooperatur impetui, impetas vero bruto-
rum sunt passiones, mens ergo passio est, concolor passionibus.
Hermes. Euge, o fili, generose interrogas; iastnm est me quo-
que respondere. omnia, o fili, quae in corpore snnt incorporea,
passibilia sunt et proprie passiones. omne enim movens incorpo-
reum est, omne antem motnm corpus. incorporea moventur a mente,
motus autem passio patiuntur ergo ambo, movens
est. et motum,

illud ut princeps, hoc vero nt dominatum; liberatus a corpore li-

beratur a passione. sed potius, o fili, nihil est impassibile, omnia
 106 UeqI vov xoivov. cap. 12.

nd&og 7ia&i]Tov. t6 juev yccg ivegyEi, to 8h Ttaaxsi.' tu

§e acofiaTcc y,ai na&' ama
ivsQyst' yag 7} axLVfiTa iaTiv
i] xivslTai' OTIOTSQOV dh av ^, m^d&og iaTc' rd §k daco- 3

fiKTa dsl kvEQyscTat, xal §id tovto Tia&ijTd kaTi. fitj

ovv as al TtQoarjyoQiai, TaQaTTSTwaav, ij ts yaQ hviQysia

'
xal t6 Tzd&og TavTov kcTiv svcptjfiOTkQa §h T(p ovofiaTi 6

XQ^aaa&ac ov Xvnst.
12 TaT. \2acpiaTaTa, m TidTSQ, zov Xoyov djiodsdcaxag.
jEQfiijg. Kdxstvo §k OQa, 00 tszvov, otv §vo TavTa 9

TiS dv&QcoTiq) 6 -d-sog naQa ndvTU ra &V7]Td ^caa ix"9''~

aaTo, Tov Ts vovv xal tov Xoyov, laoTifia ry d&avaaici'
Xal TlQOg TOVTOig TOV TCQOCpOQCXOV loyOV %£t. TOVTOig §k 12
si Tcg
xQriaacTO slg d §st, ov§sv rwv d&avdTcov §cocasc'
fxdXXov §s xac kS:s^&cov ky. tov acofiaTog o^rjyij&riasTac
VJ16 dficpoTSQcov slg tov tcov &swv y.ac fiaxdQcov jOQOV. 15
13 Tdr. Td ydQ oKka ^oHa Xoyq) ov ;f(>^Tafc,
co
TcdTSQ;
'EQfiijg. Ov, Tsxvov, oKkd cpcovfj' jidfxnoXv §h §cacps-

1. ydq om. A. 10. &rrfca, ^cia] iO-vri Xfi>a, corr. i&vii Tmv
l^mmv A.5 y&vi] riav ^oiiu)' Verg. 12. xat Tiqoi;
— 1];^« om.
Patr. II
v.al
jtqoq rovTOiq toj'] sic B, rov ih reliqui.

vero passibilia. differt Tero passio a passibili. illad quidem agit,

hoc vero patitur; corpora vero etiam per se agunt; vel enim immo-
bilia sunt vel moventur; utrumvis autem fuerit, passio est; incor-

porea vero semper aguntur, et ob id passibilia sunt. non ergo ap-

pellationes te turbent, nam actio et passio idem sunt; faustiore vero
nomine uti non est grave.
Tat. Clarissime, o pater, sermonem reddidisti.
Hermes. Et illud vide, o fili, duo baec bomini deum praeter
omnia mortalia animalia dedisse, mentein et sermonem, immortalitati
aequalia; et praeter haec enuntiativam habet verbum. his si guis
utatur ad ea quae oportet, nihil ab immortalibus differet; potius
etiam exiens e corpore ducetur ab ambobus in deorum ac beatorum
chorum.
Tat. Aliane animalia sermone utuntur, pater?
Hermes. Non, fili, sed voce; plorimum differt sermo a voce.
 cap, 12. IIsqI vov xoivov. 107

Qsv 2,6yog cpcov^s.

6 fisv yag Xoyog xoivog ndvzav av-
&Qano}v, ISia §h ixdarov (pwv^ ^gti yivovg ^coov.
3 Tdr. !AXXd xal tcov dv&QcoTtiov, io ndTeg, ^xaazov
xazd M&vog didcpoQog 6 Xoyog.
Jid.q)OQog iisv, co tsxvov, slg §k 6 dv&QCO-
'EQfirjg.
6 Ttog, ovTco xal 6 Xoyog elg iaTt xal f.is&eQ(iijvevsTaL , xal

6 avTog evQiaxeTac xal kv AlyvmTcp xal HsQaidi xal

'£XXd§i. §oxstg §s (loi, (o Tsxvov, dyvoecv aQeTrjv xa\
9 {xsye&og Xoyov. 6 yaQ fzaxdQcog &s6g, dya&og §aifi(OV,

ipvxriv -fihf hvacofji.aTC 'dcprj slvac, vovv §h hv 'tfJvxy, Xoyov

§k iV Tc5 VDO , TOV VOVV §S kV TCO dscS, TOl/ §k /&s6v TOV-
12 Tcav TtaTkQa. 6 ovv Xoy.og kazlv elxcov tov vov, xal vovg 14
Tov &SOV, xac t6 acofia §k Tfjg l§eag, rj §h l§ia Ttjg ipv-
Xijg. 'daTtv ovv Tijg fxhv vXrjg t6 IsjiTOfiSQsaTaTov dijQ,

15 d^Qog §h ipv%ij, /ipvxvg §i vovg, vov §i &s(3g. xac 6 fihf

&sog TiSQc ndvza xac §id JidvTcov, 6 §h vovg nsQc tt^v

ipv%t}v, rj §i 'ipvxv ^^9'' T^ov dsQa, 6 §h drjQ tisqI Trjv vXrjv.

2. IjjctffTou yivovq t,dov (pcavrj iari zaA^. Verg. 3. iy.daTov

Patr. •
11. Tov vovK 6h iv tm -d-ioi om. A.B Turu, Fluss, )|
xov
Sl Q-iov^ yqafpixai,' rdv ovv -d-iov xal na/tiqa iv ra Xoyu niargo
B. 12. Toi/ vov om. AB Turn.

sermo commanis est omnium Iiominnm, propria vero cniusqae ge-

neris animalisvox est.
Tat. Sed etiam hominum, o pater, singolornm secandum ^am-
qae nationem differens est sermo.
Hermes. Differens, o fili, unas vero est liomo, sic et oratio
una est et interpretata eadem invenitur in Aegypto et in Perside
etin Graecia. videris mihi, o fili, ignorare virtntem et magnita-
dinem sermonis, beatus deus, honus daemon, animam quidem in
corppre iussit esse, mentem autera in anima, rationem in mente,
mentem in deo, deum vero hornm
patrem. ratio ergo imago est
m^ntis, mens dei, corpas imago ideae, idea animae. materiae te-
nuissimum est aer, aeris vero anima, animae mens, mentis aatem
deus. deus quidem circa omnia et per dmnia, mens vero circa ani-
mam, anima circa aerem, aer circa materiam. necessario et provi-
 108 Iltqil
vov xoivov. cap. 12.

avdyy.t] §k xai r] TtQovoia xai 73 cpvaig ogyava iaTt tov

y.oGf^ov xai Tijg Ta^scog T-Pjg vKi]g
'
xal Tav fi^v votjTCiV
'ixaCTOV kffTiv ovaia, ovaia §k avTcSv tj TavTOTi^g. twv 3

ds Tov navTog aoofiaTCiv iy.aaTov TiolXd haTiv. 'd%0VTa

yccQ Ttjv TavTOTrjTU ra avv&STa acifiaTa, xal ti]v fiSTa-

fioX-^v sig aXXi]Xa Tioiovfisva, dsi T^g TavTOTijTog tijv 6

15 d(p-d-aQaiav aco^si. dXXocg avv&iTOig ndac

kv §h Tocg

acofjiaacv dQcO-fibg ixdaTov kaTc' x^Q^^S ydQ aQc&fiov av-

aTaaiv r] avv&sacv ij Scdhjaw dSvvaTov ysvia&ai. ai 8i 9

ivdSsg Tov dQc&fiov ysvvcoac y.ai av^ovac, xai jidXcv 8ca-

Kvofcsvac scg iamdg 8^xovTac. xac 7] vXr] fiia' 6 8h avfi-

nag xoafiog ovTog, 6 fcsyag Ssog xai tov fxsi^ovog scxcov, 12

xai 7]V(Ofisvog kxscvcp, xai avaaco^ov tijv rd^cv xai ^ov-
Xtjocv tov TiaTQog, n?,i]Qcofcd iaTC Ttjg ^corjg. xai ov8sv
iaTcv kv TOVTcp 8cd naVTog tov alcovog T^g jiaTQCpag dno- 15

xaTaaTdascog , oi/re roi; naVTog ows tcov xaTa fiiQog, 6

ovxi Cy. vsxQOV yd^ ov8i tv ovts ysyovsv ovts HaTcv

ovTs saTac iv T(p xoaficp. ^co-ijv yuQ r]&iXr]asv 6 Ttax-^Q 18

1. ri ante nqovoia et ante cpvat? om. B. 3. ovala, om. Palr.

5. Ta otn. B. II aavv&-iTa, Tied. 13. amCav A. 15. na-
TQiiaq om. Patr. 18. ^wjji'] sic FIuss., ^wo»' reliqul.

dentia et natura organa suat mundi et ordinis materiae; intelligibi-

lium quodque est essentia, essentia vero eorum est identitas. cor-
porum uniTersi quodque multitudo est. nam corpora composita cnm
identitatem habeant et in se invicem mutentur, semper identitatis

incorraptionem servant. in aliis yero omnibus compositis corpori-

bus numerus cniusque est; sine nnmero enim constitutio ant com-
positio ant dissolutio lieri non potest. unitates numerum generant
et augent, et rursns dissolutae in se ipsas recipiunt. et materia

una; uniTersus autem bic mundus, magnus dens et maioris imago,

et unitns illi,ordinem et Toluntatem patris, plenitndo
et servans
est vitae. per totum acTum paternae circuitionis,
et nihil est in eo

neque totius neque partium, quod non TiTat. mortuum enim ne

unum quidem aut natum est aut est neque erit in mundo. voluit
.

enim pater Titam ei inesse, donec constet; ideo etiam deum esse
 cap. 12. JJtQl vov xotvov. 109

avT(p stvdi, 'daz' ccv avviGTtjxe' §id xal 'd's6v slvm avuyxt}.
71C0Q av ovv dvvairo, (a raxvov, iv T(p &srp, iv Zfj tov 16
3 jiavTog slxovi, iv T<p Tf/g ^wj^g ^XrjQiofiaTC vsxga slvai;
^ yccQ vsxQOTtjg (p&OQa iOTiv, ri 8h cp&oqa a7i(6Xsia. nag
ovv fisQog Tv dvvaTai (pd-aQrjvac tov acpd-dQTOV, tj ano-
6 Xia&ai ri> tov -dsov;

TccT. Ovx dn.o-d'viqaxst ovv, « n(xTSQ, tcc. iv ccvt^

^bia, oVTU avTov fiiQi];

9 jEQfiijg. JEvcp-^fitjaov, co tsxvov, n?,avc6ftsvog ry TiQoa-

tjyoQic^ Tov yivofiEVOv. ov yccQ ccTio&vijaxsi, cS tsxvov,

akV (og avv&sra acofiaTa dtalvsTat' rj dh dtakvatg ov

12 d-civaTog idTtv, ccXXcc XQdficcTog dtccXvatg' StaXvsTat ds,

ov% iv' ccnohriTat, akV

tva vsa ysvtjTat. iTtsl Tig rijg
^(orjg kartv ri ivsQysta; ov^t xivijaig; Tt ovv iv T(p xoafup "N
15 dxivijTOV; ovdsv, ta tsxvov.
T(XT. Ov8' ri yrj dxivrjTog aot 8oxsi, a nuTSQ; 17
!£'^ firig. Ov, xsxvov, dkXd xal nokvxivrjTog fiovrj ri8s

1. avTw\ sic A Turn. FIuss., avrov Palr., atno B. 5. 6. ano-

}.iad-ac\ sic B, anoXiaai reliqui. 11. 12. ov d-avaxoq—' Siakvait;
om. Patr. errore typ. 17. ^Je] Sk Patr.

necesse est.
quomodo potest, o fili, in deo, in patris imagine, in
vitae plenitudine mortua esse? nam mors corrnptio est, corruptio
autem perditio. qnomodo pars aliqua potest corrumpi eins, qui est
incorruptibilis, aut perire aliquid dei?
Tat. Non igitnr intereunt, o pater, ea quae in eo sunt anima-
lia, cum sint eius partes?
Hermes. Bene ominare, o fili; erras in appellatione generati.
non enim interit, o fili, sed nt compdsita corpora dissolrnntur; dis-
solntio autem non est mors, sed
temperamenti solutio; solyontur
-autem, non ut in nihilnm abeant, sed nt nova fiant. sed quisnam
est Titae actus? nonne motus? quid ergo in mundo immobile? nihil,
o fili.

Tat. Neque terra immobilis tibi videtur, o pater?

Hermes. -Non, fili, sed multimobilis et sola stabilis. quo enim
 110 IJsqI vov y.oivov. cap. 12.

y.ai aTccatfiog. Jioog yag ovy. av yeXoiov al'/; ttjv TQocpov

ndvTbiV dy.ivi]TOV slvat, ttiv cpvovaav aal yEVvioaav td

ndvTa ; dSvvaTOV yaq ^iaqig xivi^ascog cpvstv ti tov qyv-
-. 3

OVTU. ysXoiOTaTOV §s hnv&ov, sl t6 TSTaQTOV fxsgog dg- .

yov saTai. ovdkv ydg 'iTSQOv arjfjiaLvsi, ro dxivjjTOV aoSfjia

18 V dQyiav. ndv Toivvv la-d-i ya&oXiy.ug, d) tsxvov, t6 6v 6
kv zoafiq) xivovfisvov i] xaTa fisiaaiv ri av^rjaiv t6 Ss

HLVovfisvov y.al ^jj, to Ss ^&Jov ndv ovx dvdyy.r} t6 avTO

sivai. wV ydQ ofiov avfinag 6 xoafiog, dfjisTd^h]Tog, co 9

rixvov, kaTi, Ta Sh fisQi] avTov ndvTa fxsTa^XrjTd' ovSsv

Ss (p&aQTOv dnoVkvfisvov al Sh nQoafjyoQiat Tovg dv-
7j

&Qc6novg TaQaTTOvaiv. ov ydQ tj ysvsaig icTt ^coij, dTX 12

7) aia&i}atg' oiiSk rj fiSTa^oXrj &dvaTog, dXKd X-^&ri.

^ TOVTcov roivvv ovTcog i^ovTcov d&dvuTa ndvTa, t] vXrj, ^

^wTjj To nvsvfia, 6 vovg, 17 '^ivyji, k^ uv ndv ^cooi/ avv- 15

19 saTi]y.s. ndv aQa ^ooov d&dvaTov Sid t6v vovv, ndvTuv

Sh fidXiaTa 6 dv&QConog, 6 y.al rov -d^sov SsxTiy.^g y.at

1. aTaal.ix.7i
B. || yaj] sic B, om. reliqui. 2. sivai\ ovv A.
3. (pv^vai A, (pvaav B.
(pviiv\ 4. yikoiOTiQov A. -5. ffoi^ia]

ovofta Patr. 9. 10. 10 tsxvov om. A. 15. «5»»] sic Fluss., ov

reliqui. 16. Sia i6v vovv^ sic Patr., 61 avTOj' reliqui. 17. fid-

AtffTa] sic Palr., fid).).ov reliqui.

modo non esset ridicalam, nutricem omnium immobilem esse, quae

profert
et gignit omnia? impossibile est enim sine motu producto-
rem aliquid producere; ridiculam sane rem interrogasti, num quarta
nihil enim aliud corpus immobile significat,
pars otiosa futura esset.
nisi otium. scito ergo, o fili, in universum, ens, quod in mundo

fit, moveri vel per deminutionem vel per augmentum; quod vero
movetur etiam vivit, omne autcm animal non necesse est idem esse.
nam cum simnl sit universus mundus, immutabilis est, o iili, partes
vero eius omnes mutabiles; nihil corruptibile est autperit; sed ap-
pellationes perturbant homines. non enim generatio est vita, sed
sensus; neque mutatio interitus est, sed occultatio. his ita se ha-
bentibus immortalia omnia, materia, vita, spiritus, mens, anima, nnde
omne animal cst constitutum. omne ergoi animal immortale per men-
 cap. 12, Uegl vav y.oivov. 111

TM -d^sa 6VVov6iaaTix6g. rovrqi yaQ fi6v(p t(S ^(6(p 6 i9-edg

ofiiKsi, vvxTog fikv di ovdQoav, rjfikQag §h §ia GVfi^okcov'

3 xal dia ndvTbiV avT<S JiQoMyei Ta fikXXoVTa, Sia oQvicov,
§ia aTiXdyxvoiV, §id TcvevfiaTog, §id §Qv6g' §c6 xal kTiay-

yeXlsTat 6 dv&QCJTtog iTcloTaci&ai rd TiQoyeyevijfiiva xai

6 iveGTCoTa xai fikTJkovTa. xdxetvo §^ OQa, w Texvov, OTi 20
HxaOTOV Tcov dlXb)V ^cacav ivi fieQec hmcpoiTq. to?5 xoCftov,
TCK fikv 'dvy§Qa T(p v§aTi, Td §h yjQaaHa Ty yy,
Td §k fisT-

9
aQaia T<3 diQf 6 §h dvd-QCOTiog roVTOig Tidai XQiJTat, yy
v§aTt deQt nvQi' oq^ §e xai ovQavov, aTiTeTat §h xai
TOVTOV ala-d-iqaet. 6 §h, Q-eog xai sieQt ndvTa xai §ta
12 TidvTcov iviQyeia ydQ iaTt xai §vvafiig, xai ovSkv §vaxo-
7y6v iOTt voijaat tov S-e6v, tj Tixvov. ei §e d-eXetg avTOV 21
xai &ecoQijaai, l§k ti]V Td^tv tov x6afiov xai TtjV evxo^
15 afiiav Ttjg Td^sa^g, i§k t-^v dvdyxrjv Tcav cfaivofiivcov xai
Ttjv 7iQ6votav Tcov ysyov^Tcov T£ xai yivoftivcov, i§k tijv
vKijv TtXrjQeaTdTtjv ovaav toorig, tov ttjXixovtov -d-eov xi~

5. ysyevijf.ieva A Patr. 7. ailm om. AB Turn. Fluss. 8. post

ftiv A add. ydg. 12. y.al ante Sivaftig om. Turn. |1 post oiSiv
AB add. 6k 14. 15. idl f^v —
xdhtoq om. Patr. 16. tuv
om. AB.

tem, omnium vero maxime homo, qni et denm suscipit et dei essca-
tiae consors est. cnm hoc enim solo animali deus consuetndinem
habet, noctu per somnia, interdiu per symbola; et per omnia ipsi
praedicit futura, per aves, per exta, per spiritom, per quercum;
ideo profitetnr Iiomo scire praeterita et praesentia et futara. sed
et illad vide, o fili, quod anamqaodque aliorum animalium unicam
mundi partem incolit, aquatilia aquam, terrestria terram, sablimia ae-
rem; homo vero his omnibns ntitur, aqua terra aere igne; cemit
etiam caelum et sensu tangit. deus vero circa omnia et per omnia ;

actio enim est et potentia, neque dif&cile est intelligere deam, o

fili. si vis etiam ipsam contemplari, aspice ordinem mundi et or-
dinis concinnitatem, necessitatem eornm, qnae apparent, et provi-
dentiam eoramj qnae facta sant et qnae fiant, aspice materiam ple-
 112 IIsqI voii xoiyov. cap. 12.

vovfzevov fiBta jidvvcov aya&cov xal xaXtov &siov re xal

Saifiovoav xal av&QCOTicov.
Tdr. lAXV avrai, w nccTSQ, ivegyeiai. oXcog elaiv. 3

'JEQfifjg. El ow ivegysiai, oXcog slalv, co texvov, vtio

Tivog ovv ^vsQyovvrat dXV rj vtio &sov; rj dyvosig, oti
coaTtsQ Tov xoGfiov fx^Qti slalv ovQavog xal yrj xal vScoq 6

y.al di]Q, Tov avvov tqohov fiiQjj iaTi &sov ^coi] y.al d&a-

vaaia, hvsQysia xai nvsvfia xal dvdyxij xal TiQOVOta xai

(pvaig xal ijJvxv xal vovg
xal tovtcov ndvTCov i} diafxovri, 9

t6 Ksyofisvov dya&ov; xai ovx 'dTt kaTi rt tcov yivofxevcov

rj Toov ysyovoTcov, otiov ovx saTiv 6 &s6g.

22 Tdr. jEV ttj vhj ovv, w TzdTsg^ 12

EQfiijg. yaQ jff vXij, co tsxvov, ^oHQig &sov kaTiv,

iva idiov avTy aTiOfjiSQiayg tojiov. ri §h ovaav i] acoQov
avTTiv oisi' stvcxt firi hvsQyovfiivijv ; si §h ivsQysZTat, vno 15

rivog ivsQyslTai; rdg yaQ hvsQysiag 'icpafisv stvat fisQri

4. El ovv — ilaCv, om. A. 5. ovv om. B. ||

dAA* ^" vno\ sic

Patr., VTto aXkov reliqui. 6. waitiol omq AB. |J ^i^il^

sic B,
H&.71 reliqui. || ilalv\ iarlv AB. 7. fiiyri\ sic B, fiiXi] rellqui. ||

&eov omi AB. 8. iviQyua] xal aiuv Patr., om. AB Tiirn. ||

nviVfia] cu[ia, AB Turn. 14. "^'a] y.al B. |1 %diov\ sic Patr.,

^rotov ceteri. || anofisqCaeii^. 15. olst] ij A. |{ vno\ ano AB.

nissimam yitae, tantam deum moveri cum omnibus bonis et pulcliris

diis daemonibns hominibus.

Tat. Sed hi, o pater, actus sunt omnino.

Eermes. Si actns sunt omnino, o iili, a quonam aguntur, nisi
a deo? vel ignoras, sicnt mundi partes sunt caclnm terra aqua aer,
eodem modo partes dei snnt vita et immortalitas , actus et spiritus
et necessitas et providentia et natnra et anima et mens et hornm
omnium permansio, id qaod dicitur bonum? neque est quidquam
eorum, quae fiunt vel quae facta sunt, ubi non sit deus.
Tat. In materiane, o pater?
Hermes. Materia, o fili, seorsum a deo est, nt ei proprium
tribuas locum. qnid vero putas eam esse nisi acervnm, nihil efie-
.

ctam? si vero efficiatur, a quo efficitur? actus enim diximus esse

 cap. 12. IJegl vov y.oivov. 113

Tov &eov. VTia tivoq ovv ^oionoislTm tcc TcdvTct ^cija;

V7i6 Tivog ad-avaTi^eTCCt t« a^dvaTaj vno tivoq f.iSTa-
3 ^dXKsTat Tu (jLSTa^kriTd; siTS 8h vXr]V siTS aiofia stTS ov-
aiav (fyq, ia&i y.al Tavrag avTag ivsQysiag tov &sqv, y.al
vXrig iviQysiav vloTTjTa, xal tcov aafidTOiV kvsgysiav
T^ijv
'
6 Tijv acofiaTOTi^Ta, xal kvigysiav Tijg ovaiag tyiv ovaiOTrjTa
icai TovTo iaTLv 6 &s6g, t6 nav. hv §h t^ navTi ovdiv 23
haTiv o (iri saTtv 6 d-sog' od-sv ovte (xsys-d-og ovts Tonog
9 ovTS^ noi6tr}govts axijfia ovre ^Q^vog nsgt tov d's6v haTf
nav ydq haTt, t6 §h ndv §id ndvTbiV xat nsQt ndvTa.
Tovvov Tov X6yov, (o Thxvov, nqoaxvvst xal &Qi^axsvs.
12 -d-griaxsia §h tov &sov fiia haTt, firi
stvat xax6v.

4 — 6.' xal vi.ij?

— ovffioTijra.^ sic Palr., xal vXti iviqytZ vijv vi.6-

TTjTa xal Tav ffUftdrmv trw^aTOTijTa xal tijq ovataq (•»/

oiala A
Turn. FIuss.) T?}y oufftoTijTcc reliqui. 8. o &i6g otd. AB Turn.
FIuss.

partes dei. a qaonam ergo Tiriiicantur cnncta animalia? a gnonam

immortalitate donantur immortalia? a qnonam mutantur mntabilia?
sive enim materiam dixeris sive corpas sive essentiam, scias et has
actas esse dei, et materiae actum materialitatem, et corporam actum

corporalitatem, et essentiae actum essenlialitatem ; et hioc dens est,

nniversam. et in universo nihil est, qaod nou sit deus; unde ne-
que magnitado neque locus neqne qualitas neque figura neqne tem-
pus circa deum est; universum est enim, universum autem per omnia
et circa omnia. hoc verbum, o fili, adora et cole. cultns antem
dei unus est, malum non esse.

8
 114 Aoyoq aitoxQvqtoq. cap. 13.

13 'EQflOV rOV TQtGflSyiGTOV

TiQOS rov vlov Tar kv 6q£1> Xoyog ccjioxQVcpog
'''** 3
jibqI nj^2dZy^'^^^''^^ Giyrig iTtayysliccg.

1 TccT. 'Ev Totg ysvtJiols, « tkxtsq, aiviyfiaTcoScog xai

ov TijXavyMQ sg}Qaaag tisqI dsoTijTog SiaXsyofisvog, xal
ovy. (xTtsxdXvxfjag, (pdfisvog fzi]§sva dvvao&at Gio&fjvai hiqo 6
Trjg naliyysvsaiag' kfiov rs Gov ihstov ysvofisvov hnl rijg

Tov oQOvg fiSTa^dascag fisrd t6 Gh hfiol §iaKsx&i]vai, xal

Tio&QVftkvov Tov Trjg Ttcj^u^j^svsG iag "koyov fiad-scv, otc 9

TOVTOV naQtt ndvTa fiovov dyvoto, scpr^g,

orav fiiXKTjg

xoGfiov d7taXXoTQiovG-d'at , 7taQa§t§6vat fiot. §i6 %rotfiog

iysvofxrjv xai dTtrjXXoTQiwGa ro hv ifioi qtQovrjfia dno rtjg 12

Tov xoGfiov dndrrig' Gv §i fiot xal rd vGrsQrifiara dva-
nTJiQOOGov, oig 'icprig fiot naXtyysvsaiav jtaQa§ovvat, JtQO-

1. Tov om. B. 5. nal om. A. 8. nal om. A Patr. 9. no'

&ov^ivov'\ sic Patr., nvd-o^ivov reHqnl. 10. naqa\ mql A. {[
sic B, Kal reliqui. 11. (Jto] sic B, om. reliqui.
IqpT/s] 'iqi7i<;

12. anivSqliixja A, «jTTjvd^iwffa B, || lj>] ivov A, 14. naliy-

ytvealai; A.

Hermetis Trismegisti
ad filium Tat in monte sermo reconditus de regenera-
tione et silentii professione.

Tat. In communibus, o pater, aenigmatice et non luculenter

disseruisti de deitate, nec revelasti, dicens neminem servari posse
ante regenerationem, cumque supplex tibi essem in montis transitu,
postquam mecum es locutus, et cuperem sermonem de regeneratione
discere, quoniam praeter omnes hunc solum ignoro, dixisti, quando
a mundo alienus fueris, mihi tradere. quare praeparavi me et men-
tem m^am alienam feci a mundi deceptione; tu Tero milii etiam de-
fectus supple iis, quibus dixisti regenerationem mibi tradere, Tel
 115
cap. 13. Aoyoq anoxgvqioq.

&^fisvog ix ^ HQv^-^v co TQiafiiyiave, i^

(poovrjg ccyvoco,

oiag vKrig xal (.iiqxQag av&Qwazog iyevvij&i], GTioQag d^

3 noiag.
2
'EQfii]g. ^£i zexvov, Gocpia votQct kv Gty^, xal rj gjioqo,
TO a2.7ii%v6v aya&ov.
6 TccT. Tivog GfisiQaVTOg, v> JiaTSQ; t6 yccQ Gvvolov

CCTIOQCS.

'EQfirjg. Tov &elijfiaTog tov &eov, a Texvov.

9 TctT. Kal noTanog 6 yevv&fjievog, (o
TtccTSQ ^ anoiQog
wV Tr}g hv hfioc ovaiag Tijg vorjT^g, aXkog sGTat 6 ysvvco-
fievog -d-eog, d'sov nalg.
12 'EQfiijg. To Tiav hv navTl ix; inaGcJv SvvdfisuiV
GVVSGTOg.
TccT. Aiviyfid fiot, Xiysig, co
azdTSQ, y.ai ov^ cog na-
15 TrjQ vim diaXsyy.
EQfcijg. TovTO t6 ysvog, co tsxvov, ov SiddGXSTai,
d^X' oTav d-iTi.y vno xov &sov dvaftcfcvrjGxeTac.

2. vAijs xul om. AB Turn. Flnss. 4. personarum distinctio in

sequentibus secundum Tiedemannum. 10. (uV] sic B, ^cc^ reliqui.

11. •d-soq, 9-Eov\ sic Patr., &eov d-soq reliqui. 13. avvcarmc; B.

Toce vel clain exponens; ignoro, Trismegiste, ex quali materia et

utero homo est generatus. aut a quo semine.
Hermes. O fili, sapientia intellectnalis in silentio, et semen
verax bonnm.
Tat. Quo seminante, o pater? prorsns namqne ambigo.
Hermes. Voluntate dei, o fili.
Tat. At cuias is, qui genitus est, o pater? nam expers eins es-
sentiae, quae in me est intelligibilis , alins erit genitns deus, dei
filius.

Hermes. Omne in omni ex omnibus viribus constitutum.

Tat. Aenigma mihi dicis, o pater, et non ut pater filio loqueris.
Hermes. Genus hoc, o fili, non docetur, sed a deo quando
Tolaeril in recordationem mittitnr.

8*
116 Aoyo^; aTCoxQvqioq. cap. 13.

Tdr. Hdivard fiot Myaig, m TiazsQ, xat ^s^iaOfiiva'

o&av TtQog Tavta oQ&cog avxamatv
d-iXco'
aXXoTQiog vlog
tov 3
necpvxa TiaTQixov yavovg^ (irj cp&ovat fioi, nccTSQ'

yvtidiog viog alfxi' dtcxcpQaGov fiot> Tijg ftqh^jfavaaiag tov

TQOTtOV,
'EQfiijg. Tl aiTico, co Tixvov, ovx 'd^co Mystv nkriv G

TOVTO' oQca Tiv' iv ifiol ctTtXacjTOV d'iav yaysV7]fiiv7]V' i^

iXiov &SOV sial ifiavTOv i^sliqXv&a slg ad^ccvaTov cjoSfia'
xai slfii vvv ovx o jtQiv, oKV iysvvi]&rjV iv vco' t6 TtQ&y- 9

fia TOVTO ov St§cxcjxsTat ovSi Tcp jtKaGTa tovtco GTOixsicp,

St OV 'iGTlV iSstV, Xat Sl 6 '^fi.iXlJTai flOt TO TtQWTOV GVV-
&SXOV slSog, ovx OTt xiy^QCaGfiat xal cxcprjv 'sxco
xai fiiTQOV 12

aX}.6TQtog TOVTcav slfxl vvv.

oQqg fis, Tixvov, ocp&aX- co

fjLoT-g, OTS.S-Tj xaTavosig aTSvi^cov GcofiaTt xat oQcxGSf ovx

ocp&al.fiolg TOVTOtg d'acaQovfiat vvv, ca tsxvov. 15

7. OQU Ttj»'] sic Fluss., oqmv ri iv A Turn. Patr., ogSv iv B,

8. i/iaVTOv AB Turn. Patr. 10. 11. aroixaim, St. ou] arotx^iu-
Seii oix Fluss. 12. xij^uQiaiJiai Patr. , xsxQdiafiau AB.
13. post «AAorgtos B add. 6h. 13 — 15. ogaq
— rixvov, uncis in-
clusit Patricius , omislt in versione Ficinus. 14. 8ri\ 8h B.

Tat. Impossibilia mihi dicis, o pater, et violenta; unde recte

ad haec contradicere volo; alienns filius natns sum paterni generis?
ue mihi invideas, o pater; germanus filius tibi sum; explica mihi
regenerationismodnm.
Hermes. Quid dicam, o fili? non habeo dicere praeter hoc:
cerno in me non fictum spectacalum factum; ex miseratione dei et
ex me exii in immortale corpus; et nunc sum qui non eram prius,
sed natus sum in mente; res haec non docetur negue ficto hoc ele-
mento, per qaod videre licet, et propter qaod neglecta mihi est
prima composita formaj non quod coloratns sim et tactum habeam
et mensuram; ab his enim nunc alienus sum. cernis me, o fili, ocu.

lis, quando deprehendis obnixus cbrpore et visn; nori his ocnlis

conspicior nunc, o fili.

 cap, 13. Aoyog aTtoxgvfoq. 117

Tdr. EiQ (laviav fA,e ovx oXiyjjv xal oiaTQtiaiv (pQe- 4'
vaJv hvhauaag, w ntaTeg' hfiavTov yccQ vvv ov^ opw.
3 'EQfiijQ. Ei&£, (o Tkxvov, xalav aeavTov §ie^eXi]~

Xvd-uQ, (OQ ol hv imvq> ovetQOTioKovfievoi, ;^w(>ig vTtvov.

'
TccT. JLeye ftoc xcfi tovto tiq kaTi yeveaiovQyoQ t^q
6 TiaXiyyeveaiaQ;
EQfiiJQ. V Tov &eov nalQ, avd-QcojtoQ elQ, &eXijf4.aTi.

d-eov.

9 Tdt. Nvv To XoiTiov, m JiuTeQ, e\Q arpaaiav fie 'tjvey^

5

xuQ, Tcov ^Qiv a7ioKei(p&h)Ta (pQevoSv t6 yaQ [xkye&OQ

^XijKa t6 aov t6 avTO, (o
JiccTeQ, avv t^ ^aQaxTfJQi.

12 'EQfii]Q. Kat hv TovT(p ipevdri' t6 yuQ dvrjTcSv eldoQ '.

'

xa,&' TjfiiQav aXXdcaaeTat' XQovcp yccQ TQeneTai elQ av^r}-

aiv xai fieiooatv wg ipevdoQ.

15 'Tar. Ti ovv ccXi^&iQ iaTtv, « TQtafiiytaTe; 6

EQfiiJQ. T6 firi d-oXovfievov , w Tixvov, t6 ftrj
§to-

10. post nglv A Tum. Fluss. Patr. ponunt ydg et otDittunt infra. ||

ci7toXsiq>&-evTa] sic B, anoXtifp^ii<; Patr., aTtol.ii(p&fl(i reliqui.

11. To aov om. A. ||
to auTo] sic B, twv xwtm Patr,, t6 avv
auTw reliqui, etavv infra omittunt. 12. i/)£iiJj;]
sic B, tpivSr^
Patr., tfievSat, reliqui.

Tat.In farorem me non parvnm et oestrnm animi iniecisti, o

pater;me ipsnm enim nnnc non cerno.
Hermes. Utinam, o fili, tn qnoqae te ipsnm transcnrrisses
instar eornm, qui in somno somniant sine somno.
Tat. Dic mihi et hoc: qaisnam generator regenerationis est?
Hermes. Dei filius, homo unns, volnntate dei.
Tat. Nunc reliqunm, o pater, in silentium me reiecisti,
a prio-
ribus cogitationibns relictimi; magnitndinem tuam ipsam cerno, o

pater,cum cbaractere.
Hermes. £t in eo falleris; mortalium namque forma in dies
mutatur; tempore enim vertitur in augmentum et deminntionem ut-
pote falsa.
Tat. Quid ergo verum est, o Trismegiste?
Hermes. Quod non turbatur, o fili, qaod non termiaatur inco-
 118 Aoyoq anoxQvqiot:. cap. 13.

QiL,6(A,svov t6 axQtofxarov ro ao^r)iidri6rov ro argsTirov

r6 yvfxvov ro (patvov ro avnS xara?^7]7ir6v ro avaXkoibn-
rov r6 ayad^^v ro aacofiarov. 3

Tar. Mifiijva ovrcog, w TidrsQ. Soxovvrog yaQ fiov

V7i6 aov aocpQv ysyovhai, hvscpQax&riaav al ala&ijasig
rovTOv fiov rov voijfiarog. 6

'JEQf^rjg. Ovrag %6t, w rsy.vov. ro fikv dvcncfSQhg

(hg TiVQ, TO Sh y.arwcpsQsg (og yrj, xai vyQ6v (bg vSooq, xal

avfjLTivoov big diqQ' 5Tcog ala&Tiroig avr6 voijastg, to jU?) 9

axXijQov ro firi vyQov t6 da^piyycorov to fi-^ SiaXvofxsvov

To fiovov Svvdfist yal hvsQysic^ voovfisvov , Ssij fiovov Sk
vov Svvafiivov voscv rriv kv d's^ yivsavv. 12

7 Tdr. !dSvvaTog ovv slfii,, w ndrsQ.

'EQfiijg. Mri yivotro, oo rixvov kjtiaTiaaai, slg asav-
rov xal iXsvasvai, d-iXijaov xal yivsrai, xaTdQyrjaov rov 15
acifiarog rdg ala&riasig xal 'darai rj yivsaig rijg dsorjjTog,
xddaQat asavrov dno rav dXoycov rrjg vhjg rificoQcov.

3. 10 a.ya&6v om. Pair. 6. [lov tgvtod Fluss. 8. to ds\

Kal A. 10. atsfiyy.Tov B. j| SiaSvo/ievov AB Turn. 11. 12.

Ss'/] /.lovov
di vov\ sic Fluss., SEOftevov 6h tov libri. 14. 15. taii-
Tov libri. 15. xardQTtjaov A. 16. xal latai ?; yiviai<i t^?

^«OTijTog om. Patr. 17. xa-d-aiqE A. || Tifiagimv AB.

lorum infiguratum immutabile nudnm splendens quod sibi est com

prehensibile inalterabile bonum incorporeum.
Tat. Vere in furorem agor, o pater. nam enm viderer a te
sapiens effectus, obstructi
sunt sensus mei hac cogitatione.
Hermes. Ita se habet, o fili. pars sursum fertur ut ignis,
pars deorsum vergit ut terra, et hamidum ut aqua, et perflabile ut
aer; qaanam arte id sensn percipies, qnod nec durum, nec humi-
dum nec constrictum , nec solutum , quod sola potentia et actu in-
,

teliigitur? indigus
es mente, quae sola potest intelligere generatio-
nem in deo.
Tat. Impotens ergo sum, o pater.
Hermes. Ne id fiat, o fili; attrahe ad te ipsum et veniet, velis
et fiet, otiosos redde corporis sensus et erit generatio deitatis, purga
te ipsum a brutis raateriae vindicibus.
 cap. 13. Aoyoq djrox^vqiog. 119

TaT. TtfziaQOvg aga iv hfiavt^ %«, w ndxiq^

'EQfzijg. Ovx oXiyovg, w xkxvov, aKXa xal cpo^egovg
3 xal TioXXovg.

Tdt. Idyvoco, bj
jidxBQ.

'EQfiijg. Mia avvrj., (o tiavov, Tifiiogia i} dyvoia,

6
S&vriQa 8k Xvjirj, VQiTij dxQaaia, TSTaQTTi hm&Vfiia, Ttsft-

71T1] ttdiaia, ^XTt] nXeove^ia, i^Sofirj aTidTij, oySoij cp^o-

vog, hvvdTr} §6Xog, SsxdTi] OQy^, ivSexdTrj TtQOTiiTua, Soi-
9 dexdTTj xaxia' slal 8h amat tov aQi&fidv SaSsxa, vtco
8k TavTaig nXsiovsg dXXai, (o tsxvov 8id ts tov Sefffico-
TYjQiov Tov GcofiaTog dvayxd^ovat rov
alGd"ijTiX(ag Tidaxstv
12 iv8id&£Tov dv&Q(d7iov. avTai ovx d&Q6(og 8
dcpiaTavTai, 8h.
aTid Tov iXsri&ivTog V7i6 tov &sov, xai ovt(o GvviaTaTat
6 Trjg naXiyysvsaiag TQ^nog xai X6yog. Xotnov Gtcojirjaov,
'
15 co Tixvov, xai sv(prifiriaov xai dtd tqvto ov xaTanavaet
To sXsog slg rifidg dno tov &6ov. xaiQS lom6v, (o tsxvov,

dvaxa&atQ6fjisvog Talg tov &eov Svvdfxeatv sig awdQ&Qco-

18 Gtv Tov koyov. r]X&sv rifiiv yvtoatg tov &sov' TavTrjg di

I.
agaj.ycig libri. || ifiavTu] slc B, tavrm reliqui. 6. dh om.
AB. 8. EvaTri B. 10. te tov] sic TJed., tov B Patr., tovto

reliqui. 11. tov om. B. 13. rov ante &eou om. A.

15. xaTanavao) A. 18. tojv Xoymv corr. A.

Tat. Nnm Tindices in me ipso habeo, o pater?

Hermes. Non pancos, o fili,sed et formidabiles et multos.
Tat. Igaoro, o pater.
Hermes. Haec fili, altrix ignorantia est, secunda dolor,
una, o
tertia intemperantia, quarta concupiscentia, qainta iniustitia, sexta
ayaritia, septima deceptio, octava invidia, nona dolus, decima ira,
undecima temeritas, duodecima malitia; sunt vero bae numero duo-
decim, sub his. rero plures aliae, o fili; per corporis carcerem sen-
sibiliter
pati cogunt internum hominem. discedunt vero hae non
illico ab eo, cnius miserescit deus,
atque ita conficitur regeneratio.
nis et modus et ratio. ceteram, o fili, sile ac bene ominare; ob
hoc non aberit a nobis dei miscricordia. laetare itaque, o fili, pur-
 120 Aoyoq anoxQvqiog. cap. 13.

hld-ovariQ, w Tkzvov, i^ijKd&ij rj ayvoia. ^X^ev rjfiiv

yvwaig ^aQag' Jiagaysvofiivrig ravtrig, w rkzvov , rj

9 ^VTtrj cpBv^BTat dg vovg x^QOvvtag avrijv. dvvafiiv 3

xaXoj iTil x^^Q^ "^W hyxQareiav. (o
Svvafitg riSiarr]'

avriqv, ia rixvov, atcog

nQoa?Mfio}fisv dafisviarara.
afia r^ naQayavia&ai dTtwaaro r^v dxQaalav reraQ- 6

rrjv S^ vvv xalio y.aQTSQiav rrjv Tiard TJjg km&Vfiiag

dvvafiiv. 6 ^ad-ftog ovrog, (a rsxvov , Svxaioavvijg harlv

%8Qaafia. X^Q^-S 7^Q xriascog I8i, Ticiig rrjv d8miav 9

h.^r]XaaEV. iSixatco&ijfisv, w rixvov, dSixiag djiovaijg.

'ixrijv Svvafiiv xal.ui slg iifidg kK&ovaav rrjv xard rijg

TiXsQVS^iag , xoivcoviav. dTtoardatjg Sh 'dri xaXoa rrjv 12

'
dlrid-SLav xal cpsvyst rj djidrij, dh]Ssia 8k naQayivsrat.
iSs, Tiwg ro dya&ov JisTiXijQcarai , St rkxvov, TiaQayivofii-
V7]g dh]&s/ag. cp&ovog yuQ d(p' r]fi(ov dTiiarr], ry
ri]g 15
8s dXij&sici xai ro dya&ov hTtsykvsro
afici ^corj xai cp(ori,

4. y.aXm r-^v %cogoiiffav ^tiI triv iyxQaTiiav , ^c; dvvaiiiq Vergic. ||

Xagdv A. 9. xzTitnuq Patr., an xQlaeaq? 11. eX&ovaav
om. AB Turn. Fluss. 12. tTi] an ixeivrji;? 13. xal oni. A. ||

^ add. B. II
Sk add. B.

gatus dei viribus ad dearticulationem sermonis. venit nobis cogni-

tio dei; bac vero accedente, o fili, eiecta est ignorantia. venit no-
bis cognitio gaudii; hac autem adveniente, o fili, moeror fijgiet in

eos, qui eius sunt capaces. potentiam voco ad gandinm temperan-

tiam. o virtus suavissima; assnmamus eam, fili, alacriter. ut
eius adventn expulit intemperantiam; quartam nunc voco continen-
tiam, virtutem concupiscentiae adversam. gradns hic, o fili, iusti-
tiae est sedes. aspice, quomodo nulla contentione iniustitiam expu-
lerit. iustificati sumus, o fili, iniustitia absente. sextam virtutem
voco ad nos venientem, quae contra avaritiam est, communicationem.
ea recedente adhuc voco veritatem; et fugit error et veritas adve-
nit. vide, ut bonum adimpletum sit, o fili, accessu veritatis. in-
vidia namque cum veritate vero etiam bonum affuit
a nobis recessit,
 cap. 13. AoYoi; anoxQvqiOi. 121

xal ov% 'drt kTcrjk^BV ovSsfiia xov GxoTOvg TifKOQia, aXV

i^eTiTijGav vcicri&ecGai, Qoitspi 'dyvcoxag, co Tkxvov, Trjg na- 10
3 hyysveffiag rov tqojiov. 8exdSog TtaQayivofisvijg, w
Trjg

Tsxvov, GVVSTk&r) vosQa ykvsGcg, xal Tr]v dcoSsxaTrjv k^s-

Xavvsi, xal h&scoQiq&rjiisv Ty ysvkGsc. oGTcg ovv ^rvj^e
6 xaTa t6 'iKsog Trjg xaTa &s6v ysviGscog, tijv Gcofiauxriv

acG&rjGcv xaTa}.c7iiov , iavT^v yvooQi^sc ix d-sccov gvvcgtcc-

usvov, xac sixpQaivsTac
9 TccT. ysvofisvog V7t6 tov &sov, m nccTSQ, 11
'AxXcvrig

cpa^VTcc^Ofiac ov% oqccgsc ocp&alfiav , dXXa t^ Scd Swd^

fxscov vorjTcxrj hvsQ/sic^' kv ovQav^ slfic, iv yfj,
kv vSaTC,
12 iv dhQC h.v L,(ooig sifii, kv hv yaGTQi, 71q6 yaGTQog,
cpVToT.g,

fiSTd yaGTSQa, navTa^ov. dlX 'iTi tovto fioi s'cnh, nmg

ai TCficoQiac Tov GxoTOvg ovGac dQc&fia SuSsxavno Ssxa
15
Svvdftscov dnco&ovVTac ; Tig 6 TQonog, ca TQCGfxhycGTS^
'JEQffijg. T6 Gxijvog tovto, (o tsxvov, o Scs^sXrjKv&a- 12
flSV, hX TOV ^COOCpOQOV XVXXOV GVviGTrj, Xal TOVTOV GVV-

4. SuSexdTTjv] an SadexdSa? 7. d-slo)v] sic Patr., rovrmv reliqni.

7. 8. avviardfisvoq AB
Turn. Flnss. 11. anie iv ovgav^ Tied.
add. oTt. 16. 17. o Sts^sX^^Xv&aftsv oxa. Patr. 17. ^aoq^OQOv]
sic B, ^(otjqyoQOV reliqui.

simnl cnm
vita et lamine, nec araplius snperrenit nlla tenebrarnm

ultrix,sed victae recessernnt impeta. cognosti, o fili, regeneratio-

nis modam. decadis accessa, o iili, composita est intellectaalis ge-

neratio, et dnodecimam
expellit,
et contemplatores generatione sa-
mas e£Pecti.
ergo per misericordiam adeptas. est genera-
quisqnis
tionem secnndam deam, corporenm sensam relinqnens, se ipsnm
cogaoscit ex divinis constitutam, et laetatur.
Tat. Stabilis a deo factus, o pater, concipio non visione ocu-
lorum sed virtutum intelligibili actu. in caelo snm, in terra, in

mari, in aere; in animalibus snm, in stirpibns, in atero, ante ute-

rum, post nternm, nbiqoe. sed adliuc boc mibi dicas, quomodo
nltrices tenebrarnm, cum numero sint dnodecim, a decem yiribns

expellantur? quis bic modus, o Trismegiste?

flermes. Tabernaculum hoc, o fili, quod pertransivimns, e zb-
 122 Aoyoq anoxQvqtoq. cap. 13.

aarwTog ka ^<a§i(ov, Scodsxa ovtcov tov ccQi&fiov, (pv-

Gscog fihv fiiag, 7cavvofA.6Q(pov dk Idiag. dg nXdvTjv
Tov avd-Q(a7tov dia^vyal iv avTolg siaiv, (a tsxvov, 3
fjvtofisvai hv rij Tigd^si. a^^oQtavog haTiv rj nQOTtsTSia
rrjg oQyi^g, slal Sh xai aSioQiaToi. slxoTcog ovv y.aT<x

Tov OQ&ov Xoyov Trjv ajioaTaaiv jtoiovVTai, }ca&wg xai 6

uTio Ssxa Svv(xfis(ov hlawofisvai, TOvviaTiv ano Trjg Se-

xdSog. ij yaQ Ssxccg, co tsxvov, iaTi ipv^oyovog. ^wj}

Sh. xai (p(og r]V(Ofiivat hxsl siacv, 'iv&a_ 6 Trjg iv(xSog aQi&- 9

fwg nicfivxs tov nvsvfiaTog. ri ivccg ovv xavd Koyov

TrjV SsxdSa 'd^^i, r} Sh Ssxdg Ttjv ivdSa.
13 TffT. ndvsQ, To ndv OQO) xai hfiavTOV hv t^ yot. 12

'EQfiijg. AvTTi haTiv

rj naXtyysvsaia, & Tixvov, t6
ftijxsTi (pavTa^sa&at sig t6 aafia ro TQt^ij SiaaTaTov, Sid
t6v Koyov tovtOV t6v nsQi Tijg TiaXiyysvsaiag, aig ov 15
vnsfivrifiaTiadfiriv, cva fn/j (Ofisv Sid^oXoi tov navTog sig
Tovg nol,7Mvg, sig ovg avTog ov Q-il^sv d-sog.

1. t,<iidCmv\ sic
marg. B, aqi&iiiov reliqui. || post ovroiv Patr. add.
tvStxa. 2.
^1^»»
et 61 add. B. 5. aSiogiffroH sic AB Verg.

Patr., aoqiaroi, Turn. Fluss. 9. Ixst] sic Patr., otn. reliqui.

17. alq ovg avTog ov &sXbi: &i6q\ sic Fluss., £ig ov? o 9't6<; uv-
toq d-Aii AB Patr., ilq ovq avrovg -S-aXav 6 -d-tog Turn.

diaco circalo est constitutnin , qui constat ex imaginibus duodecim

numero, naturae unius, omniformis vero ideac. ad errorem hominis
distinctiones in ipsis snnt, o iili, unitae in operatione. inseparabi-
lis est temeritas ab ira, sunt autem etiam interminatae. inre itaque
secundum rectam rationem discessum faciunt, ntpote a decem vir-
tutibus propulsatae, hoc est a decade. decas, o £ili, est animae ge-
nitrix. vita et lax unilae ibi snnt, ubi unitatis numerus natus est
a spiritu. unitas ergo secundum rationem decadem habet, decas
vero unitatem.
Tat, Pater, nniversum conspicio et me ipsum in mente.
Hermes. Haec est regeneratio, o fili, ut non amplius imagina-
tionem figas incorpus trine dimensum, ob sermonem hunc de rege-
neratione, quem commentario comprehendi, ne calumniatores nniversi
simus in vulgus, ad quos ipse deus haec non vult prodire.
 cap. 13. A6ya(; anoxQVfoq. 123

TaT. EiTik fioi, <o

jtttTtQ, t6 oc5fia tovto t6 ix Sv- 14
vdfieoiv (TvvsGTog "kvaiv %«* noTk^
3 'EQfi-^g. Evcprifxi]aov zal firi aSvvaTa cp&eyyov, iTisl

afiaQTijaeig xal aae^rjd-tjaeTai aov 6 6(fda%fi6g rov vov.

To aiG&tiTov Tijg (pvaecog aaifia TioQQa&iv iaTi Ttjg ov-
6 ai(6Sovg yevkaeiag. r6 fxiv y(XQ koTi SiaXvTov, ro Sk aSice-
XvTOV^aal TO fiev &vijt6v, to Sk a&dvaTov. ayvoelg, OTt
&e6g jiicpuxag xal tov iv6g naig, o xaycoj
9 TccT. E(3ovk6fi7]V, (6 TKXTeQ, TTJv Sia Tov vfivov ev- 15
Xoyiav, rtv e(f'7}g ijtl Trjv oySoccSa yevoftevov fiov axovaai
TcHv Svvccfiecov.
12
^
EQfiijg. Ka&cog 6ydoccSa 6 noifidvSQtig k&iamas,

rixvQV, xaXcog anevSeig Ivaai t6 axrjvog, xexa&aQfiivog

ycxQ. 6 TIotfi(xvSQ7jg, 6 Trjg av&evTiag vovg, nXiov fioi
15 Tcov kyyeyQafjLfxiv(ov ov jiaQiS^oxev, slScog otc cart' ifiavTov

Svvrjaofxat jiccVTa voeZv xal axovetv (bv ^ovXofiai xal oqccv

1. t6 ante aafia om. Turn. FIuss. ||

ro ante ia. otn. AB.
1. 2. Svvai.uai(; crvvsffTmq B. 2. "ff/ft B. 4. 6 om. Turn.
Fluss. 9. 10. ivXoyiayl avaXoyiciv AB. 16. ei pag. 124
V. 1. xal axovEiv — jroirra uncis mcl. Patr.-

Tat. Dic mihi, o pater, corpus hoc ex potentiis coostitatam

solutionem habebit unqaam?
Hermes. Bene ominare, nere impossibilia loqnaris, nam pec-
cabis et impias eradet mentis tuae ocnlas. sensibile natnrae corpns

procul est ab essentiaii generatione. nam illad qaidem est disso-

labile,hoc vero indissolubile , illud morlale, hoc immortale. igno-
ras, qaod deas natas sis et unias filius, qaod et ego?
Tat. Vellem, o pater, per hymnum laadem, qaam dixisti cnm
ad octonarium venissem andire potentiarum.
Hermes. Sicnti octonario' vaticinatns «st Poemander, o fili,

recte festinas solvere habitacalam, nempe purificatus. Poemander,

aactoris qai per se est mens, non plura mihi quam scripta sant
tradidit, sciens quod a me ipso potero omnia inleUigere, et aadire
 124 Aoyoq cinoxQvqsoq. cap. 13.

ra ndvxa' xai kjtsTQBXps (xoi. kxsivog Jioietv rd xaXd. Sio

xai ndaai ai Svvdfieig al ^v i/xol aSovat.
16 Tdr. 0iX(o, ndreg, dxovaat xal ^ovKo^at ravra 3

voijaai.

'JEQfiijg. 'Havxaaov, a rixvov, xal rfjg aQfio^ovaijg

vvv dxovs svXoyiag, rov vfivov rrjg naXtyysvsalag, ov ovx 6
'ixQiva ovTcog ixtpdvai svxoXcog, sl fxiq aot iTil riXst tov
navTog' 6&sv tovto ov SiSdaxsTat, dTJKd XQvnrsTai kv
atyv- ovTcog ovv, co tsxvov, aTag hv vnai&Qqi Tonco, nQog 9

voTov dvsfjLOV dno^Xincov nsQi xaTacpoQav tov rjUov Sv~

vovTog nQoaxvvsi, oftoicog xal dviovxog nQog dnijhcOTijv.

rjavxaaov ovv, c5 tsxvov. 12

'YfivcpSia XQvnTi].

17 ndaa (fvaig xoafiov nQoaSsxsa&co tov vfivov xriv

dxoriv. dvoiyij&i yij, dvotyijxco fiot ndg fioxXog ofi^QOV, 15

2. nciaai\ sic Patr., iv nSiaiv B, iv siaaiv xal reliqui. 7. y.ixgixa

Patr. II eiiy.oXcoq ixqiavai AJi. 9. 10.
ngoq votov avsfiov^ sicmarg.
B Patr., j»6tw dvi[.io) reliqui. 10. uno^Mmov om. A, 12. ovv
om. AB. 13. "^YiivmSla xqv7iTr\.\ tS'' marg. B, 15. /toj^Aos]

[ivxoq B.

quae volo, et videre omnia; et iussit me ille facere bonn. ideo

omnes quae in me sunt potentiae canunt.
Tat. Volo, pater, audire et volo haec intelligere.
Hermes. Quiesce, o fili, et convenientem nunc audi laudem,
hymnum quem tam facile enuntiare non censui, nisi
regenerationis,
tibi in fine totius; unde boc non docetur, sed absconditur in silen-
tio. ita
ergo, o fili, stans sub dio ad austrum ventum respiciens
circa solis occasum adora, similiter redeunte sole ad snbsolanum.

quiesce igitur, o fili.

Cantio arcana,

Omnis mundi natura excipiat hymni auditionem. aperiare terra,

aperiatur milu omnis vectis pluviae, arbores ne tremite. celebra-
 cap. 13. 'YfivaSla xgVTtT^. 125

Ta dkvdga (jCri
6eiea&s. vfivscv fiiXXa tov Trjg HTcasug
xvQiov xccl ro Tiav xal t6 %v. avoiyrjTS ovqavoi, avsfioi
3 T6 ariJTS, 6 xvxXog b d&dvavog tov dsov nQoa8s^da&(a
fiov Toj/ Xoyov. [ikXKta yccQ iffivscv tov XTiaaVTa Ta sidvTa,
Tov mq^avTa t^v y^v, nal ovQavov XQSfxdaaVTa, xal km-
6 rd^avxa hx tov dixsavov ro yXvxv vdaiQ slg Trjv olxovf^s-
VfiV xal doixrjTov vTcaQxsiv sig SiaTQOcp^^v xal ^Qriaiv
TtdvTcov dv&QcoTicov' TOV iTCtTd^avxa nvQ qjav^vai slg nd-
9 aav TtQa^cv dsoig TS xal dv&QConocg. dafisv ndvTsg ofiov
avT(p TTJv svXoyiav r^ hnl tcov ovQavoov fisrscoQcp, rm

ndarig cpvascog xTiary. ovrog iarcv 6 rov vov bcpO-aXfiog,

12 xal Si^acTO rcov dvvdfiscov fiov rrjv svXoyiav. al §vvd- 18

fxstg al iv hfiol vfivsirs ro iv xal ro ndv, awdaars r^

&sXijfiari fiov ndaai ai iv hfio\ dvvdfiscg. yvcoacg dyia,
15 (pcorca&stg dno aov, §cd aov t6 vojjtov cpcog vfivcov, x^iQ^
kv X^Q^ "^^^' n:daac §vvdfi,scg Vfivscrs avv hfA.oi, xal av
'

fioc hyxQarsca vfivsc, §ixacoavvri fiov t6 §ixacov Vfivsi §t

18 hfiov, xocveovia ri hfiri ro ndv vfivst, §t' hfiov vfivsi dl?]-

7. ^^g^fftv] sJc B, xzlaiv. A Verg. Patr. , xxi^fftv Turn. Flnss.

12. Si^srai, Patr. || fiov om. A. 15. Sid aov om. Palr.
18. iff^^ sic AB Patr., iv i(.iol Fluss., ifcol Turn.

taras sam hymno creationis dominam et aniversam et anam. ape-

riamini caeli, venti sistimini, circalas immortalis dei sascipiat ser-
monem meam. sam enim celebrataras eam qai condidit omnia, qai
terram fixit et caelam saspendit, et iassit ex oceano dalcem aqaam
in orbem terrae habitabilis et inbabitabilis exire ad natritionem et
asam omniam bominam; qai iassit ignem lacere ad omnem actionem
diis atqae hominibas. demas omnes simal ipsi landem, qai saper
caelos est sablimis, qai totins natarae est conditor. iste est men-
tisocolas, et sascipiat potentiarnm mearnm laadem. potentiaej qaae
in me estis, laadate anam et aniTersnm, concinite volantati meae

omnes, qnae in me estis potentiae. cognitio sancta, illaminatas a

te,per te intelligibile lamen laadans, laetor in mentis gaadio. omnes
mecam, et ta mea continentia celebra, iastitia
potentiae laadate
mea iastam cane per me, commanio mea anirersam celebra, per
 126 'Yfiv(ii6ta xqvnxfi, cap. 13.

d'Bia triv cck-^&Eiav, t6 aya&ov dya&ov Vfivsi. ^(atj xal

cpcog, d(p' r]/n(Sv eig vfxag ;^w()et ^ evKoyia. sv^aQLaTa aoi,

TiccTSQ, ivsQysia toov dvvccfiscov, svxaQiaTcH aoi, &sk, 8vva- 3

fiig Twv ivsQysicSv fiov. 6 aog Xoyog Sb kfiov vfivst as,

19 §1,' kfiov ds^at t6 ndv Xoyq), XoyiX7]V &vaiav. ravTa ^ooS-
aiv ai SvvdfjLsig al iv hfioi. ah t6 ndv vfivovai, t6 aov 6

&iX7ifia TsXovaiv. 7] ari ^ovl^ dTi6 aov, hTtl ah t6 ndv.

§i^aL dno ndvTcav koyixrjv &vaiav. t6 ndv t6 hv rjfuv

adj^s ^coi], cpoiTt^s cpwg, nvsvfjia &ss. Xoyov yaQ t6v a6v 9

20 notfcaivst 6
vovg, nvsvfiaTOcpoQS Si]fuovQyi. av st 6
&s6g, 6 a6g dv&Qoonog Tama fioa §td._ nvQog, §t' ds-
Qog, Sta yijg, §id v§aTog, §td nvsvfiaTog, 8td Twv XTt- 12
afidvoov aov. dn6 aov alcSvog svloyiav svqov xal o
CtiTCJS, /3ov2,p Tjj afi dvansnavfiat. sl§ov &s'krifiaTi Tcp aa
Ttjv sv?^oyiav tccvttjv Xsyofisvriv. 15

TaT. ^Si
naTSQ, Ts&sixd as kv xoafiq) tco kficp.

lEQfiijg. 'Ev Ta votjt^ Mys, tsxvov.

6. ff^l sic Fluss., om. reliqui. 7. ^ om. AB Patr. 8. vfiiv

Patr, 13. ajro ffoiJ] «jro Toi; Patr. 15. TaiTiji'] v^v marg.
B. 16. ae\ sic B, y.al reliqui.

me cane veritas veritatem, bonum cane bonum. o vita, o lux, a

nobis in vos transit celebratio. gratias tibi ago, o pater, actus po-
tentiarum, gratias habeo tibi, deus, potentia actionum mearum. tuum
verbum per me laajat te, per me universum suscipe sermone, ver-
bale sacrificium. Laec vociferantur potentiae quae in me sunt. te
universum laudant, tuam voluntatem peragunt. tuum consilium a
te, ad te aniversnm. suscipe ab omnibas verbale sacriiicinm. uni-
versum, quod in nobis, serva vita, illustra lux, spiritus deus. ver-
bnm enim tuum pascit mens, spiritifer conditor. tu es deus, tans
bomo haec clamat per ignem, per aerem, pcr terram, per aquam,
per spiritum, per opificia lua. ab aeone tuo laudem inveni; et quod
quaero, tuo consilio acquiesco. scio voluntate tua laudem banc dici.
Tat. O pater, reposni te in mundo meo.
Hermes. In intelligibili dic, fili.
 cap. 13. A6yo<i unoxqvcpoq. 127

Tdr. 'Ev rqi vo^T(p, w ndreg, dvvafiac t^c rov aov

v[M)ov y.ai rrjg aijg avXoyiag hmntcpmriaTai fiov 6 vovg.
3 TiXiov d'iX(o icdyco jtifiipat k^ iSiag (pQsvog avXoyiav r(p

'EQfirjg. ^£i rixvov, fir} daxoTtcog. 21

6 Tdr. 'JEv r^ V(p, w ndrsQ. d &sci}qoS Xiyco aoi, ye-

vdQ^a rijg ysvsacovQyiag, Tdr' -d-s^p 7iifi7tco2.oyiy.dg dv-

aiag, &sk, av 7idrsQ, av 6 xvQiog, av 6 vovg' Si^ai Ao-
9 yixdg &vaiag dg -d-iXsig drc' kfiov' aov ydQ /SovXofiivov
Tidvra rsXsirai.

'JEQffijg. 2v, (0 rixvov, 7cifiifJov dsxrriv d-vaiav r(S

12 7idvr(av TiarQc d'S(3. dXXd xal TtQoa&sg, t3 rixvov, 8id rov
Xoyov.
Tdr. JE-vxaQiarco aot, TidrsQ, ravrd fioi alvscv sv^a-
15 fiiv(p.

'JEQfiijg. XaiQco, rixvov, xaQ7CO(poQijaavTog ix rrjg 22

dXrj&siag rd dya&d, rd d&dvara ysvvi^fiara. tovto fia-
18 d'a)V 7taQ' ifiov rrjg dQsrijg acyrjv i7tdyyst?.ac, firjSsvi, ri-

2. insl mqiuxKixai B. 3. itXiov\ nXiiv Turn. 9. 9-vttia<i\

sic Patr., om. reliqui. 18. Ijra/yjdat] sic Fluss. , in^^yyede

(corr. indyyuXov) B, indyyiti.t rellqui.

Tat. la intelligibili, o pater, potens snm; ex tao hymno et tna

laude illaminata est mens mea. amplias toIo et ego emittere ex
propria cogitatione landem deo.
Hermes. O fili, non incante.
Tat. la mente, o pater. qaae cerno dico tibi, o genarcba ge-
nerationis, ego Tat. deo mitto verbalia sacrificia. deas, ta pater,
tu dominus, tu mens; snscipe verbalia sacrificia qaae vis a me; te
enim Tolente omnia peragantnr.
Hermes. Tu, o fili, mitte sasceptibile sacrificiam omniam patri
deo. sed et adde, o fili, per sermonem.
Tat. Gratias tibi, pater, habep, qai at haec praedicem es pre-
catas.
Hermes. Laetor, fili, fractam te cepisse ex Teritate bona, im-
 128 Aoyoq an6y.QV(poq. cap. 13. 14.

y.vov, kz(paiv(av ttjq nahyyevsGiccs rriv naQadoaiv, 'iva (.irj

(hg did^oXot KoyiG&difzsv. IxavoSg yag 'dxaaTOs rifioSv kjis-

re 6 Xiyav 6v re 6 dxovoiv.
fisKri&ri, hyca vosqoSs 'dyvojs <

'

GsavTOV xal tov FcarsQa tov rjfikTSQOV. ^

mortalia geQimina. hoc discens a me virtntis silentium indicito,

nemini, fili, revelans regenerationis traditionem, ne yelat calumnia-
tores habeamur. sufficienter namqne quisque nostrum est medita-

tus, ego quidem loqaens tu yero audiens. intellectaaliter cognosti

te et patrem nostrum.
ipsum

14 'EQflOV TOV TQIG fisyioTov.

lAGnlrimcp sv (pQovstv. i

1 'JETtsl 6 vlog fiov TaT dTtovTog aov tijv to5v ovTOiv

rjd-iXrjGS cpvGiv fiadsiv, vnsQ&sG&ai 8s fiot ovz iniTQSTtsv

vios aal vsoJTSQOs, ccqti TiaQsl&cjv km, ttjv yvooGiv tcov

'

(hs

TtSQl ivos iicaGTOv, rjvayxdG&i]V Ttlsiova slnstv, OTtoos sv-

aiaQaxoKov&tjTos avT(3 ysvijTat rj &soi)Qia. Got 8k kyoa

Tcov Xsx&ivToov Ta xvQioiTaTa xscpdXata hxXs^dfisvos 8t

5. 'EojjLov] marg. B add. iL |)

tow om. B. 7. ovtwv'] oXtav

B. 9. vio(; Kal om. Patr. 12. Ttaiqimxnxa B.

Hermetis Trismegisti.
Asclepio recte sapere,

Quoniam filius meus Tat te absente entium volait nataram di-

scere, neqae sivit me filius et iunior, nanc accedens
snpersedere ut
ad nolitiam eorum quae circa unamquodque, coactus sum plura di-
cere, ut bene sequax ei fieret contemplatio. tibi vero eornm quae
 cap. 14. IJqoq ^AaxXrimov. 129

oXiycov i]&iXijGcc iniqTsVMi, iivaxixcoregov avva iQf.tr]VEV~

aag, (hg av Ti]hxovT(p xal kmaTijfiOVt Trig (pvasoog.

3 £i Tce (faivofisva jkxvtu ykyovs xac yivsvai, to, Sk 2
ysvvriTa oiix vcp' iavTtSv akV vcp' irigov yivsTac, JtoX}.d
Si ysvv7]T(x, (jLccKlov 8h ndvTa ra cpaivofisva xai TtciVra
6 Ta di(xcpoQa xai ovx ofioia, yivsTat 8i vcp' iTsqov tcx-. yi-
vofisva, sarii Tig 6 ravra noiojv, xai ovrog dysvvrjrog xal

jtQsaBvTSQog tcov ysvvijrtov. xd. ydg ysvvrjrcc rpr}(ii vcp'

9
irsQOv yivsa&at, rbiv 8h yswijruv ovrcav ddvvarov rc
r} fxovov ro dyivvrjTOV.
jiQsa/SvTSQOv n^dvrcov .eivai, ovrog 3
Si xai XQsirrcov xai sig xai fiovog ovrcog aocpog rd Ttdvva,
12 (hg fjLYi 'ixcav firi8sv TtQsa^VTSQOV. aQxsc yaQ xai t^ nhq-
d-sc xai rcp fxsyi&sc xaiSiacpoQK TtHv ysvofAivoov xai
rjj

Tji avvsxsicc rrjg nof^asag xai ry ivsQysic^. sTtscra 8h rd

15 ysvvrjrd oQoofisvd iarcv, ixslvog. Sh doQarog. Scd rovro

yaQ nocst, cva doQarog ij. dsi ovv Ttocst' doQarog roc-
yaQOVv iarcv. ovrcog d^cov karc voriaac xai voijaavra

3. Et om. Patr. 4.. iavrmv^ sic AB Palr. , fuvcov ceteri.

5. yevrira B, etsic porro. 7. ^iaipost ayaVyij-jros] sic Patr., vv

y ceterl.

14. xal IvigysCa] sic Patr., om. rellqui.

TJJ 16. "va aoQCCToq »]]
ina oQaroq ij Patr. 16. 17. dooaToi; TOiyaQovv om. Patr.
•

17. iariv om. A

Patr. || o?rw5 om. AB.

dixi principalissima capita selegens pancis Tolai mittere, mystice

magis ea interpretatus, iam provecto aetate et scienti rerimi naturae.
Si gnae apparent omnia facta sunt et fiunt, genita vero non a
se ipsis sed ab alio finnt, si multa stint geriita, vel potius omnia
tniae apparent et omnia quae inter se differiint neque sunt similia,
si quae finnt ab alio fiunt, est ergo aliquis qui haec facit, et iste
'

ingenitus et senibr genitis. genita enim aio ab alio gigni, cumque

genita sint entia, impbssibile est aliqnid senius omnibus esse, nisi
solum ingenitum. factor vero potentior et nnns et soltis re' vera
sciens curicta, ulpote qui nihil habeat antiquius. imperat multitu-
dini magnitudini differentiae genitorum, contiriuitati facturae et effi-
caciae.deinde genita quae sunt cernunlnr, ille vero invisibilis est;
ob id enim facit, ut invisibilis sit. semper ergo facit; invisibilis est
9
 130 IlQoq 'Aay.kiimov. cap. 14.

davudaai xai d-avfidaavra iavrov fiay.aQiaai, zov yvij-

atov TiarkQa yvMQtaavra.
4 Ti yaQ yXvxvTEQOV narQOi; yvrjaiov; rig ovv kariv 3

ovrog y.al ncjg avrov yvcoQiaofisv ; »] rOvrq) rrjv rov &eov

TtQoarjyoQiav fi6vq> dixaiov dvaxsla&at, 7] rriv xov noiri-

rov, ri rtjv rov JtarQog, ij xal rdg rQEig; d'e6v fihv Sid 6

TrjV dvvafiiv, Ttottjrriv ds. Std rriv kvsQystav , narkQa 8s

dtd ro dya&ov. dvvafiig yaQ iart SidcpoQog tcSv yevo-
fisvijiv, kvsQyeta §h kv rcp ndvra yivea&ai. §t6 rijg noXv- 9

loyiag rs xai fiaraioloyiag dnakXayivrag XQV vosiv dvo

ravra, t6 ytvofisvov xal tov notovvra, fikaov ydQ tovtcov
5 ovSsv ovSk TQirov rt. ndvra ovv vowv xal ndvra dxovciyv 12

rcov §vo rovriov fiifivijao' xai ravra eivai vofit^s rd

ndvra, fiijShv kv dnoQia ri&sfievog firi rav dvcD, fjtrj

rciv

xdrco, fiij
TcHv &'sib)v, fxrj rcov fisra^kijrcov ^ rcov iv fiv- 15

;^(p. §vo ydQ hart rd ndvra, ro ytvofisvov xai ro noi-

ovv, xai §iaarijvat ro %rsQov dn6 rov krsQOV d§vvaTov'
ovre yuQ rov notovvra xeoQig rov ytvofisvov §vvar6v sl- 18

1. 2. yv^inov] sic Palr., om. reliqui. 5. fi6voji\ [lovov Fluss.

5. 6. '»] T7J1'
To{i TTOMjTov, om. Patr. 12. xal ndvia axovmv
om. Patr. 15. /nij rSv Q-iCmv om. Patr. 17. ano om. AB. |)

aJwotTOj'] sic AB, ov Siivaxat, editi. 18. ovSk A.

igitui'. dignum est intelligere, intelligendo admirari, admirando

ita

se ipsum beatum putare, germanum patrem cognoscentem.

Quid enim dulcins patre germano? quis ergo is est et quomodo
eum cognoscemus? vel huic dei cognomen soli instum est imponcre,
vel factoris vel patris vel etiam horum trium? deum quidem ob po-

tentiam, factorem ob actionem, patrem vero ob honum. potentia

amque est difPerens a genitis, actio vero eoj quod omnia fiant. at-
que ideo loquacitate et vaniloqnentia omni abiectis oportet intelli-
gere duo haec, factum et facientem. medium namque horum nihil
neque tertium aliquid. omnia igitur intelligens et omnia audiens
duorum horum memento; et haec puta esse cuncta, nihil in dubio
ponens eorum quae supra, nec corum quae infra, neque divinorum,
neque eorum quae mutantur, nec quae sunt in abdito. duo namque
sunt cuncta, factum et faciens, nec secerni allerum ab altero pot-
 cap. 14. IlQoq 'Aatih]ntov. 131

vm, ovTS x6 yivofisvov %(0()ig tov jzoiovvTog' ixdcTeQog

yaq avTiov avTO tovto haTi' §i6 om 'daTi t6 ^re^ov tov
3
iriQOV xcoQiaO-ijvcci', uaxs ov8' avTo iavxov.
Ei yag 6 jiotcjv «AAo ovSiv iaTtv tj t6 jzoiovv Q

l-iovovanXovv, davv&STOv, notsiv dvdyxi] tovto avTo

,

6 iavT^' OTL yivsaig iaTt t6 noiovv tov noiovvTog' xai

ndv To yivofisvov dSvvaTov vcp' iavxov ytvofisvov slvat.
ytvofisvov di i/cp' iTSQOv dvdyxi] yivsa&at.
tov §i noi-
9 ovvTog dvsv t6 ysvvrjT^v ovts yivsxai ovts 'saTt. t6 ydq
%TSQ0V Toii iTSQov dvsv dnaKsas Ttiv idiav cpvatv gtsqtj-
ast Tov iTSQOv. si Toivvv §vo Mfio^oyijTat Td ovTa, t6

12 T6 yivofisvov Xttl t6 noiovv, iv kaTi Trj.iviaost, t6 fiiv

nQariyovfjisvov , t6 §k inofisvov. nQorjyovfisvov fjtkv 6

noibJv &s6g, inofisvov §i t6 ytvofisvov , onolov dv -q.

15 xal firi §id xrjV noixi?Jav toSv ytvofxsvav cfvXd^i] cpo^ov- 7

fisvog TanstvoTtjTa xai d§o^iav T(p -d-s^p nsQtdipai. fiia

I. To yivoiieDov ;fw§ts tov 7tot,ovvToqJ\ sic marg:. £ Tied., ona.

ovn
ceteri. 3. ua-TE oii^^ sic PaU\, alX ceteri. 6. oti] sic B,

w; A, ^ ceteri. || ^ctti] dk A. to notow rov om. Patr.

11 — |]

p. 132 V. 6. Cyrillus in Julian. lib. II p. 63. 64 Spanh.

II. T(i ovTa] sic
Cyr., om. reliqui. 14. ojroToi'] oti Cyr.
15.- 16. ante qio^ovfitvoc; AB Tum. FIuss. add. o. 16. ante xa-

Ttiivorrira Turn. Fluss. Palr. add. ^t^. || nsgiu^at,] sic

Cyr.,
jisQLoijp}] B, «£giat//j;5 rcliqui.

est; negue enim genitorem absqne genito esse possibile est, neque

genitum absque genitore; utrumque enim illorum id ipsnm existit.

ideo non potest alternm ab altero separari, neque ipsum a se ipso.
Nam si factor nihil aliud est nisi faciens solnm, simplex, incom-
positum, facere necesse est hoc ipsum sibi ipsi; quia generatio est
faciens facientis; et omne factum a se ipso fieri nequit. factnm
autem ab alio necesse est glgni. absque factore genitnm neque
gignitnr neque est. alteram enim absque altero amisit propriam
naturam alterius privatione. si ergo duo concessa sunt, id quod

fit et quod qnidem sunt invicem, alterum praecedens,

facit, unita
alterum consequens. praecedens quidem factor dens, cousequens
vero id quod fit, qualecumque fuerit. neque ob varietatem eorum
 132 n^og 'Aaxkfini.ov. cap, 14.

yaQ hativ avTW do^cc , t6 noiuv rd Ttdvta , xai tovto

kGTi Tow d'zov Sa^iSQ aiafia, i) Ttoh^aig' avTcp §£ rw noi-
ovvTL ovShv y.axov ov§' ala^Qov vonit.6fxhVov. zavTa yccQ 3
kaTi Tc( Ticcdi] td Ttj yeveasi TiuQSTiousva, bjajisQ 6 log
T03 x^?M(3, y.al 6 QVTiog ta acofxaTt, a/lP/ ovts lov 6 ;^aZ-

xovQyog h7toh]asv, qvts rov qvtiov ol ysvvijaavTsg , ovts 6

Ti)v y.axlav 6 &e6g' i) di Ttjg yevsascog SiafiOL^T] aa&d-

%£Q h^av&elv noisl, xal Sid tovto hnolrias rtjv fierafio-

?yi)v 6 -d-sog, SansQ dvay.d&aQaiv Trjg ysv^asag. 9

8 JSira T(3 fihv avT<5 ^ooyQacpqp 'd^saTt xal ovQavov noii}-

aav aal &sovg v.al yijv y.ai &dXaaaav xal dv&QCOTtovg

y.al rd d?Mya Tidvra xal rd dipv^a y.al rd §ev§Qa, r<5 12

§h &sS dSvvarov ravra noistv^ di riig no?.?.iig dvoiag y.al

dyvioalag rijg tisqI rbv &s6v '
ro ydQ ndvrcov §siv6Tarov

6. o[ yiVvrjffavTi?] sic
Cyr. qui hic desiait, o noiriTijq ysyivviiy.tv

{iyivv^rjfTtv B) libri. 7. Sia/ii.oc^ii}

sic Patr., iTtidiUfior^ B, 6ia-
[.lOVTi reliqui. 10 — p. 134 v. 5. xCvrjaiv.] Cyrill.
in Julian.

lib. II p. 64 Spanh. II. y.al 6-eov? om. Cyr. et infra post O-a^
Xaaaav habet Taura xal &tovq. 12. ndvTa om. Patr. || xal
T« ^trJ^ga] sic Palr., om. reliqui. 13, TauTa] Travra Cyr.
14. (yftroTaToi'] sic Cyr., yeXoiOTarov Patr., jfan^oTWTOf reliqui.

quae fiunt caveas, ne hamilitatem et infamiam deo tribuas timens.

una enim eius gloria est, facere cuncta, et lioc est dei yeluti cor-
pus, ipsa factio; ipsi vero factori nihil malum aut turpe est impu-
tandum. hae enim passiones sunt generationis comites, siciiti ae-
rugo aeris et limus corporis. sed neque aeruginem faber fecit, ne-
que limum factores, neque malum deus; sed generationis vicissitudo
veluti effluere facit, et ob hoc fecit mutationem deus, quasi
purga-
tionem generationis.
Praeterea eidem pictori caelum facere et deos et terram
licet et
et mare et homines et bruta omnia et inanimata et arbores , deo
autem impossibile sit haec facere? o multam amentiam et ignoratio-
nem eorum quae dei sunt; nam omnium gravissimum patiuntnr isti.
 cap. 14. 77^05 'Aay.XfjTtiov. 133

naaxovaiv ol roiovvoi, tov yuQ &e6v gxxaxovvsg Evas^eiv

T£ xai avkoyeiy, t(S fiij tijv twv tkxvtoov Ttoiijaiv avT(p
3 avavi&ivai, ovtb rov dsov laaai' nqog §h T(p fitj eidkvat
xal T<x (/.iyiaTa sig avTov aas^ovai, nKx&og avTa tvsqitc-
d'ivTsg vJTSQOipiav tj aSvvafiiav i] ayvoiav ij cp&ovov
6 sl yag fit}
TidvTa Tzoisi, vjisgrjfpavujv
oii jioist 7}
fit] §v-

vdfisvog rj ayvocjvy^ (p&oycov' otcsq iaTlv aas^sg.

'0 yccQ &sdg ^v fiovov Ttcc&og '^%si,.t6 aya&ov 6 8i 'd

9 aya&6g oiivs vnsQi^cpavog ovts advvaTog ovrs ra aXXa'

tovto y(XQ kaTLV 6 d's6g, to aya&ov, a' jtaaa dvvafiig
Tov noistv Ta nccVTa' nav §h t6 ysvvrjT^v vji6 rov &eov
12 ysyovEV, otisq kaTiv vmo tov aya&ov y.al tov tu TidcvTa

§vvafxkvov JiotsiV. sl §i, niag fisv avvog Tiocst, nwg §k

Ta ycvofisva ylvETat, ^ovXsc fia&stv, 'd^saTc aoc i§e slxova 10
15 xaK^iaTijv xal dftotOTccTTjV, ystoQyov ajisQfia xaTaficc^Kovva

1. 2. ivas^iiv T£ zat] sic Cyr., om. rellqui. 3. Xaaai\ slc

Cyr.,
o^ldaai reliqui. 4. jra^osj sic Cyr., Ttcc&tj reliqui. 5. 1] ayvoKXV
71 q}&6vov\ sic Patr., om. reliqui. 6. VTCsqtjqiavav ov srojfij sic

Cyr., t] iiTiiQJicpavoq iaxiv reliqui. 7. ij ayvoav -17 (p&ovovv (lege

qj^ovwv)] sic Palr., om. reliqui. 9. ovtt xa, aP.Aa] sic Palr.,
^
om. rellqui. 10, post ro llbri add. '/aQ, om. Cyr. j) w] sic
13. £i di\ sic Cyr., iSi reliqui. 14. post '/{-
Cyr., ri rellqui.
Vixai libri add. xat fi, om. Cyr. || idl^ sic Cyr., i6tiv reliqui.
15. ante ysojgyov libri add. iSi, om. Cyr. || aniqfiaTa B.

cum enim deam yenerari se et laudare dicant, quia ei non tribuant

omnium efficientiam, neqnc denm sciant; et praeterqnam non norant
etiam maxime in enm snnt impii, passiones ci tribuentes superbiam
Tel impotentiam Tel ignorantiam vel invidiam. nam sl non facit
cuncta, vel superbiens non facit tcI impotens Telignorans tcI invi-
dens. quod qnidem impinm est.
Deus enim unam solam passionem habet, ipsum bonum; bonus
Tero neque snperbns neqae impotens neque alia. bic enim deus, id
est bonum, cui uniTersa potentia est faciendi omnia; omne antem

genitnm a deo genitnm est, id est a bono et potenti cancta facere.

si quidera, quomodo ipse faciat et quomodo facta fiant, tIs discere,
licet tibi.Tide imaginem pulcherrimam et simillimam, agricolam
semen iacientem in terram, alicnbi frumentam, alicubi Tero hordeum.
 '

134 17§6s 'AiTxXtimov. cap. 14.

elg triv yfjv, onov {.dv hvQOV, onov bh xqi&ijv, otiov 3^

al2,o Tfc rwv Idh rov avrov afijieXov
aJtSQfjUXTOiV. (pvvev-
ovra xal firiMav xalavx-ijv xal ra alka xuv §^v§q(ov' 3

ovTwg 6 -d-Eog iv fihv ovQaviS a&avaaiav aJisiQSi, kv §k

yy fxsrafioXijv, iv dh Tf5 navxl ^(arjv xal xivi]aiv. ravTa
§k ov TiolXa ioTiv, alX oXiya xal siuxQid-fxijTa' ta yccQ 6
TidvTa T^aaaQcc kaxi, xal avTog 6 d-eog xal ri yivsaig, hv
oig ra ovTa iaTiv..

1. TivQQov B. 3. y.al aiiy.'^!']

sic Patr., om. reliqui. 5. xCvij-

fft»'.] desinit Cyrillus. 7. xal ante avroq om. Patr. 8. orTaj

Ttdfta Patr,

alicubi aliud e semiDibus. intuere eundem dum vitem plantat et

malum et ficalneam et alias' arbores ; ita deus in caelo immortalita-
tem seminat, in terra mntattonem, in nniverso vitam (jt motum.
haec autem non multa sunt, sed pauca ct facilia ad nnmerandum.
omnia namqae snnt quattuor, ipse deus et generatio, in quibns omnia
quae sunt existunt.

Gedruckt bei A. W. Schade in Berlin, Griinslr. 18.

 UNIVERSITY OF CHICAGO

6 385 770

fHL-341

TA i^9 1 3 ^
•Jjg^We^^ Mji/nuL^^A^ii^
{l^^^i^v-^tAA^eLeA^

Cih^i'^.^
Ap 1 3 *48
^t^tJljb^ ^I!a.u'<M^^^^

4B)2>^
g 5 1!
f,UL, S^aA^ %#>^{2 ^ ^

JUN -4

1^7 l^f
>
//«—^-vvM.-i^V' /U.k2-.<?^70L^a.xLA^c4_/
 uuivrr-isiTN or- cmicac.o

16 385 770

%':^^'^'
"m^^

\t^

f --^i
^*I i^

^M^ ««-;
t ^i

,^ r.

"^' ..-
> f*»-f jii*

# ;''^i

;,3*'': ,>l

^i^ :,M«
:^:>.'

l!Si','^»v

lf*1