Professional Documents
Culture Documents
લષ ૨૦૧૭-૨૦૧૮
ભાગષદળષક વુંળધક
ભ ૂણ કુંકાર નલશ્વેળ એન. જી
ફી.ી.એ. (ડ્રાભા)
આ અગાઉ આ પ્રકાયના કઈ રઘુળધ નનફુંધ અન્મ કઈ યુનીલવીટીભાું તેભણે યજુ
કયે ર નથી કે ના ત આ રાઘુળધ નનફુંધ પ્રનવદ્ધ થમેર નથી. આ રાઘુળધ
નનફુંધનુું કામષ વું ૂણષ ભોલરક છે .
ઉયાુંત, હુ ું જાશેય કરુું છું કે પ્રસ્ત ુત નનફુંધન કઈ ણ બાગ તે કઈ ણ પ્રકાનળત
નનફુંધન બાગ નથી. જમાું જમાું ણ અન્મ દ્વાયા બાગીદાયી નધાઇ છે , ત્માું ત્માું
જફૃયી કબુરાત વાથે સ્ષ્ટ યીતે નધલાન પ્રમાવ કયલાભાું આવ્મ છે .
વુંળધક
નલશ્વેળ નાથારાર જી
અષણ
જેણે તાના રયલાયની યક્ષા કયલાનુું છડીને,
બાયતભાતાની યક્ષા ભાટે ઠુંડી, ગયભી, લયવાદ જમા નલના તાની જાનની ફાજી
રગાલીને, જે બાયતભાતાના વ ૂત વયશદ ય અડીખભ દીલાર ફનીને ઉબા છે
તેભને.
અને વભાજભાું યશીને રકના ભન અને નલચાય ફદરલા શુંભળ
ે ા ખડે ગે યશેતા
વભાજ વેલક, નળક્ષક અને ભાનલતા ધભષ અનાલતા એ ફધા જ રકને તેભજ
જેના ચયણકભભાું ળબી યહ્ય છું. એલા તભાભને... અષણ...
અનુક્રભલણકા
૧ ટાઈટર ેજ
૨ પ્રભાણત્ર
૩ વુંળધક પ્રભાણત્ર
4 અષણ
5 પ્રકયણ ૧
૫.૧ નલમ વુંદગી
૫.૨ વુંળધન પ્રરક્રમા
૫.૩ રપલ્ભ વુંદગી
૫.૪ રદગ્દળષક નલે
૫.૪.૧ જીલન નલે
રગ્ન નલે
અભ્માવ
કાયરકદી
વપ રપલ્ભ
એલડષ ારયતનક
નનભાષતા નલે
જીલન નલે
રગ્ન નલે
અભ્માવ
કાયરકદી
વપ રપલ્ભ
પ્રકયણ ૨
થ્રી ઇડીમટ
વીન પ્રભાણે રપલ્ભ
પ્રકયણ ૩
રગે યશ મુન્નાબાઈ
વીન પ્રભાણે રપલ્ભ
પ્રકયણ 4
ફે રપલ્ભભાું યશેરી વામ્મતા નલલબન્નતા
લાતાષ ઠકથા
દ્રશ્મ ગઠલણી
વુંગીત
નનષ્ણાત વાથે લાતાષરા
રદગ્દળષકની નલળેતા
થ્રી ઇડીમટ કરાકાય કવફી
રગે યશ મુન્નાબાઈ કરાકાય કવફી
વુંદબષ
આબાય દળષન
પ્રકયણ ૧
લતષભાન વભમભાું રકને કેલા ચરલચત્ર જલા જઈએ તેના નલે કઈ ખાવ ખફય
નથી, ફવ એભને ત પ્રેભ, કભેડી અને ભળારા ચરલચત્ર અને તે ણ જેનુું ી.આય.
વારુું થયુું શમ તેલા જ ચરલચત્ર ગભે છે . અને આજે આખ લગષ એ ફાજુ પ્રેયાઈ યહ્ય
છે .
ત્માયે વુંળધક એક પ્રત્મામનન નલદ્યાથી થઈને આ ફધી ફાફતભાું કુંઇક કયી ળકે
તે ઉદ્યેશ્મથી આ નલમ વુંદ કયલાનુું નલચાયુ.ું
આ વાથે વુંળધકે ડ્રાભા (નાટક) નલમ વાથે કરેજ કયે રી છે , અને તે છી તયત
જ એન. એવ. ડી. (નેળનર સ્કુર ઓપ ડ્રાભા)ના ૨ યાઉન્ડ ણ ાવ કમાષ... ણ
રપલ્ભ જગતભાું જલાની તીવ્ર ઈચ્છા શતી ત ગુજયાત નલદ્યાીઠ અભદાલાદથી દ્રશ્મ
શ્રાવ્મ ય ભાસ્ટય ડીપ્રભાું કયુ.ું એટરે રપલ્ભ વાથે વાય એલ રગાલ થઇ ગમ,
એટરે વુંળધકને આ નલમને વુંદ કયલાનુું ખાવ ભન થયુ.ું
ઉત્તયપ્રદે ળભાું ફનેર એક રકસ્વ જે ભેં વાુંબળ્મ શત કે “કઈ ફાકે રપલ્ભભાું એની
ભાુંને દસ્તાન (ખરન ત્થય) ઘા ભાયીને ભાયી નાખીત આ જઇને ફાકે ણ
તેની ભાુંને ભાયી નાખી...” ક્યાયે ક જઈએ છીએ કે ેરી રપલ્ભ જેલ સ્ટુંટ કયતા જીલ
ગુભાવ્મ... ત પરાણી રપલ્ભી ઢફે ચયી કયી...
વાભાજજક સુધાય શમ કે છી વ્મક્તતગત ફદરાલ શમ ત તેભાું વોથી લધાયે પા
એ ટે લરનલઝનન શમ છે . અને તેના આધાયે જ ભાનલીએ તાન સ્લબાલ કે
વ્મક્તતત્લ ફનાલત શમ છે , અને એને કાયણે કેટરામ સુધાયા આવ્મા છે . અને
આગ જતા આલળે. રકને વભજલાન દ્રષ્ષ્ટકણ ફદરામ છે .
ણ કેલી રપલ્ભથી આલ સુધાય આલી યહ્ય છે ??? તે નક્કી ના કશી ળકીમે, એ
રકના ભન અને નલચાય ય નનબષય કયે છે કે કેલી રપલ્ભ તેભને જલી? અને ત
ણ અમુક રપલ્ભ છે તે ફાધા જ લગષના રકને ગભતી શમ છે , રક તાના
આજુફાજુના લાતાલયણ ને અનુફૃ રપલ્ભ વુંદ કયે છે ... ત ણ વલષ વાભાન્મ
રપલ્ભ જેલી કે ળરે, ૂયફ નિભ, તાયે જભી ય કે દે ળબક્તતલાી રપલ્ભ શુંભેળા
રકને ગભે છે અને તેન ુું લચષસ્લ ણ ફની યશે છે .
વુંળધકે આ ૨ રપલ્ભ “થ્રી ઇડીમટ” અને “રગે યશ મુન્નાબાઈ” એટરા ભાટે વુંદ કયી
કાયણ કે આ રકને ખુફ ગભી છે . આ રપલ્ભ એ કઈ લગષ ભાટે નથી ફનેરી આ એ
ફધા જ ઉંભયના, ફધી જ જ્ઞાનતના અને નલનલધ બુદ્ધદ્ધ ધયાલતા રક એટરે કે ફધા
જ લગષના રક આને જઈ ળકે છે ... નલમ વુંદ કયતા શેરા જે રપલ્ભ નલે
બણીને આવ્મા છે કે રપલ્ભ અને ડ્રાભા વાથે વુંકામેરા રક છે તેભની વાથે જમાયે
વુંળધકે લાત કયી ત્માયે એભના કશેલા મુજફ ફહુ ઓછી ણ વાયી અને અથષ ૂણષ
રપલ્ભ ‘યાજકુભાય રશયાણી’ એ આી છે . ભાટે વુંળધકને આ યાજકુભાય શીયાણીની
રપલ્ભભાું લધાયે યવ ડય અને આ નલમ વુંદ કમો.
૧.૩ રદગ્દળષક નલે
યાજકુભાય સુયેળ શીયાણી ઉપે યાજુ રશયાણીન જન્ભ ૨૦ નલેમ્ફય ૧૯૬૨ થમ શત.
યાજુ રશયાણી બાયતીમ રપલ્ભ રદગ્દળષક, ટકથા અને રપલ્ભ એરડટય, કે જેભણે
મુન્નાબાઈ એભફીફીએવ, રગે યશ મુન્નાબાઈ, 3 ઇરડઅટ્વ, PK જેલી બ્રકફસ્ટય
રપલ્ભ આી છે . આ તભાભ રપલ્ભએ ફતવ ઓરપવ ય ઘણી કભાણી કયી છે તેભણે
લ્ભનુું નલનળષ્ટ રક્ષણ એ તેભની શ્રેષ્ઠ રપલ્ભ વાથે અનેક ુયસ્કાય જીત્માું છે તેભની રપ
રપલ્ભ છે કે તેભનીકુંઇક અરગ જ પ્રકાયના ટનક ય શમ છે અને તે કુંઇક નલ
જ ભેવેજ આતી શમ છે . અને દયે ક રકના હૃદમને સ્ળે છે .
જીલન નલે
રશયાણીન જન્ભ નાગુયભાું નવિંધી રયલાયભાું થમ શતતેભના નતાનુું નાભ સુયેળ .
રશયાણી છે યે ળ રશયાણીજમાયે સુ .14 લષની શતી, ત્માયે બાયતના બાગરા લખતે
રશયાણી રયલાય ભેશયાફુય, નવિંધથી બાયત આલી ગમ, જે શલે ારકસ્તાનન બાગ
છે .
રગ્ન
યાજુ રશયાણીએ ‘ભનજીત રશયાણી’ વાથે રગ્ન કમાષ છે , અને તેભને ‘લીય રશયાણી’
નાભન છકય છે .
અભ્માવ
યાજકુભાયનુું નળક્ષણ વેન્ટ ફ્રાક્ન્વવ ડીઝરની શાઇસ્કુર, નાગુય, ભશાયાષ્રભાું થયુ.ું
તેભણે કભવષભાુંથી તેભની સ્નાતક ડીગ્રી ૂણષ કયી તેભન રયલાય તેભને ચાટષ ડ
એકાઉન્ટન્ટ તયીકે જલા ઇચ્છત શત, યું ત ુ તેભન રગાલ નથમેટય, રપલ્ભ તયપ શત.
યાજકુભાય તેભના નતાના વ્મલવામભાું ભદદ કયતા શતા.
યું ત ુ તે રશન્દી રપલ્ભભાું અલબનેતા ફનલા ભાગતા શતા. કૉરેજના રદલવભાું તે રશન્દી
નથમેટયભાું શાજયી આતા શતા. છી, તેભણે રપલ્ભ અને ટે લરનલઝન ઇન્સન્સ્ટટયુટ ઓપ
ઇષ્ન્ડમા, ુણેભાુંથી એરડરટિંગ કવષ કમો.
કાયરકદી
યાજકુભાયએ ઘણા લોથી રપલ્ભ વુંાદક તયીકે તેભના નવીફને અજભાલલાન
પ્રમાવ કમો શત. આ વભમ દયનભમાન તેભને ખયાફ અનુબલ થમા. જેભાું તેભને
જાશેયાત ણ કયલી ડી. તેઓ પેનલકનની જાશેયાતભાું ણ દે ખામા શતા. અને
એપ.ટી.આઈ.આઈ.ની રપલ્ભભાું તેભને એડીટીંગ ણ કયુું છે .
અને નલધુ નલનદ ચયાની વાથે કાભ કયલાનુું ળફૃ કયુ.ું તેભણે રપલ્ભ "1942: અ
રલ સ્ટયી’ પ્રભઝ અને રે ઇરવષ ય કાભ કયુું શત.ુું તેભણે રપલ્ભ 'ફુંધ' પ્રભઝ ણ
વુંારદત કયુ.ું જાણલા ભળ્યુું છે કે તાની પ્રથભ બ્રેક જમાયે તેભણે રપલ્ભ "નભળન
કાશ્ભીય’ ભાટે રપલ્ભ એરડટય તયીકે કાભ કયુું શત.ુું
મુન્નાબાઈ દ્વાયા ઓખ ફશાય આલી. ‘મુનાબાઈ એભ.ફી.ફી.એવ.’ રડયે તટય તયીકે
તેભની પ્રથભ રપલ્ભ, તેને એક નલળા વપતા ભી શતી. આ રપલ્ભ બાયત તેભજ
નલદે ળભાું ણ ફતાલલાભાું આલી શતી. આ છી, તેભણે 'રગે યશ મુન્નાબાઈ' ની
નવતલર ફનાલી.
જે પયી એક લખત દયે કનુું હૃદમ જીતી ગઇ, અને રપલ્ભની બાયત ય ભટી અવય
ડી અને ગાુંધીલાદને લધુ વલષદેળી ફનાલી ગઈ. ટીકાકાય જાશેયભાું રપલ્ભને
ગભાડી. આ રપલ્ભે '3 ઇરડમટ્વ' છી રશન્દી નવનેભાના અગાઉના યે કડષ ને તડય શત
અને રપલ્ભ ણ બાયત વાથે નલદે ળી ફજાયભાું વાયી કભાણી કયી શતી. આ છી,
રપલ્ભ 'ી.કે' ભાું, રશયાનીએ તેભની ક્ષભતાથી ભટા બાગના રપલ્ભ નલલેચક, રક
અને ફધાને પ્રબાનલત કમાષ, અને રપલ્ભએ એક વાયી કભાણી કયી. અને પયી એક
લાય તભાભ યે કડષ તડી નાખ્મા. .
વપ રપલ્ભ
1942: અ રલ સ્ટયી,
અયાઉન્ડ,
નભળન કશ્ભીય,
મુન્નાબાઈ એભ.ફી.ફી.એવ.,
રગે યશ મુન્નાબાઇ,
3 ઇરડમટ્વ,
ી.કે.
એલડષ
• 2007: લલ્યુભ એન્ટયટે ઇનભેન્ટ પ્રદાન કયલાભાું શ્રેષ્ઠ રકનપ્રમ રપલ્ભ ભાટે યાષ્રીમ
રપલ્ભ ુયસ્કાય
• 2006: રપલ્ભ અને ટે લરનલઝન (બ્રડકાસ્ટ ઇષ્ન્ડમા 2006 પ્રદળષન અને વેનભનાયન
એક બાગ) ભાું બ્રૉડકાષ્સ્ટિંગ ભાટે બ્રડકાસ્ટ ઇષ્ન્ડમા એલડષ - શ્રેષ્ઠ રદગ્દળષક
• 2010: લલ્યુભ એન્ટયટેઇનભેન્ટ પ્રદાન કયલાભાું શ્રેષ્ઠ રકનપ્રમ રપલ્ભ ભાટે યાષ્રીમ
રપલ્ભ ુયસ્કાય
• 2011: 200 9 રપલ્ભ ભાટે નલનળષ્ટ ઓનવષ ભાટે અપ્વયા એલડષ - શ્રેષ્ઠ રદગ્દળષક
• 2006: શ્રેષ્ઠ રદગ્દળષક ભાટે ગ્રફર ઇષ્ન્ડમન રપલ્ભ ુયસ્કાય – રગે યશ મુન્નાબાઈ
• 2007: શ્રેષ્ઠ સ્ક્રીનપ્રે ભાટે ષ્સ્ક્રન ુયસ્કાય - રગે યશ મુન્નાબાઈ• 2007: ફેસ્ટ
એરડટીંગ ભાટે ઝી નવને એલડષ - રગે યશ મુન્નાબાઈ
• 2007: ઝી નવને એલડષ પય ફેસ્ટ ડામયે તટય - રગે યશ મુન્ના બાઈ
નલધુ નલનદ ચયાએ તાનુું પ્રડતળન શાઉવ ચરાલે છે .. બાયતીમ રપલ્ભ રદગ્દળષક,
નનભાષતા, ટકથા રેખકન જન્ભ 5 વપ્ટે મ્ફય ૧૯૫૬ ના યજ શ્રીનગયભાું થમ શત.
1990ભા તેભણે અનુભા વાથે ભેયેજ કમાષ,તેભને ત્રણ વુંતાન છે ઝુની ચયા,
અક્ગ્નદે લ અને ઈળા દે લ.
જીલન નલે
નલધુ નલનદ ચયા બાયતીમ રપલ્ભ નનદે ળક, ટકથા રેખક અને નનભાષતા છે .
રયન્દા, 1942: એ રલ સ્ટયી, એકરવ્મ: ધ યમર ગાડષ , મુન્નાબાઈ એભ.ફી.ફી.એવ.,
રગે યશ મુન્નાબાઈ, 3 ઇરડમટ્વ, ી.કે. તેભની નપ્રમ રપલ્ભભાુંની એક છે . તે નલનદ
ચયા રપલ્મ્વના સ્થાક છે . તેભની રપલ્ભનુું નલનળષ્ટ રક્ષણ એ છે કે તેભની રપલ્ભ
પ્રેક્ષકનુું ભનયું જન કયે છે અને રક વાથે લાતચીત કયે છે .
જીલન નલે
નલધુન જન્ભ કાશ્ભીયભાું થમ શત યું ત ુ તે શ્રીનગયભાું ભટા થમા. તેભના નતાનુું
નાભ ડી.એન. ચયા છે અને રપલ્ભ નનભાષતા યાભાનુંદ વાગય તેભના વાલકા બાઈ
શતા. તેભને રયલાયના વટષ એ રપલ્ભ જગતભાું આલલા પ્રેમાષ શતા.. અને એભના
વાથ વશકાયથી જ રપલ્ભ ઇન્સ્ટીટયુટ ુણેભાું રપલ્ભ રદગ્દળષકન કવષ કમો.
અભ્માવ
તેઓ રપલ્ભની રદળા નનધાષરયત કયલા ભાટે ુનાની રપલ્ભ એન્ડ ટે લરનલઝન ઇન્સન્સ્ટટય ૂટ
ઓપ ઇષ્ન્ડમાભાું ગમા.
રગ્ન
તેભના પ્રથભ રગ્ન યે ન ુ વુજા વાથે થમા શતા, જેભને છટાછે ડા આપ્મા શતા. આ
છી તેણે ળફનભ સુખદે લ વાથે રગ્ન કમાું. જેભને ણ છટાછે ડા આપ્મા. ત્માયફાદ
1990 ભા અનુભા ચયા વાથે રગ્ન કમાષ. જે ભશાન રપલ્ભ રક્રટીતવ છે .
કાયરકદી
ૂ ી રપલ્ભ ‘ભડષ ય એટ ભુંકી રશર’ શ્રેષ્ઠ રઘુ રપલ્ભ ભાટે યાષ્રીમ રપલ્ભ
ચયાની પ્રથભ ટુંક
ુયસ્કાય ભળ્મ શત. અને શ્રેષ્ઠ નલદ્યાથીની રપલ્ભ ભાટે ગુફૃ દત્ત ભેભરયમર એલડષ
ણ જીત્મ શત.
તેભની પ્રથભ રશન્દી રપચય રપલ્ભ જે બ્રેક એન્ડ વ્શાઇટભાું શ ૂટ કયલાભાું આલી શતી,
તે રપલ્ભ એટરે વજા-એ-મ ૃત્યુ. આ યભાુંચક રપલ્ભ શતી. રપલ્ભભાું નવીરુદ્દીન ળાશ અને
વુંાદક યે ણ ુ વુજા તેભના એપટીઆઇ ૂણેભાું વાથી નલદ્યાથીઓ શતા. તેભની રપલ્ભ
જેભ કે રયન્દા, મુન્નાબાઈ એભ.ફી.ફી.એવ., 3 ઇરડમટ્વ નલલેચકની પ્રળુંવાલાી
રપલ્ભ તેભની 3 ઇરડમટ્વ રશન્દી નવનેભાની શ્રેષ્ઠ રપલ્ભભાુંની એક છે , જેણે કભાણીના
તભાભ યે કડષ તડી નાખ્મા અને આ રપલ્ભ બાયત તેભજ નલદે ળભાું વાયી ચારી શતી.
પ્રનવદ્ધ રપલ્ભ
વજા એ ભત, જાણે બી દ માય, રયન્દા, 1942: અ રલ સ્ટયી, નભળન કાશ્ભીય,
મુન્નાબાઇ એભ.ફી.ફી.એવ, રગે યશ મુન્નાબાઈ, એકરવ્મ ધ યમર ગાડષ વ, 3
ઇરડમટ્વ, પયાયીકી વલાયી , ીકે, બ્રકેન શવેવ.
થ્રી ઇડીમટ (૨૦૦૯)
શેરા વીનથી જઈએ ત રપલ્ભની ળફૃઆત થતા જ રદલ્શીની ળાન એલ રકલ્ર જે
રપલ્ભનુું સ્થ એ રદલ્શી છે તે દળાષલે છે . આ લાતને રદગ્દળષકે ના ત લીઓભાું રીધી
ના ત અભને રખીને ફતાવ્યુ,ું ણ એક 4 વેકુંડના વીનભાું કશી દીધુું કે રપલ્ભનુું
સ્થ તે રદલ્શી છે . અને છી તયત એય ઇષ્ન્ડમાની ફ્રાઈટ અને તેની અંદય જે
આખુું દ્રશ્મ ફતાવ્યુું છે તે જઇને ખયે ખય આણને રાગે કે લાશ શુું આઈરડમા છે ...
અને આ આખ વીન એ અશી તી નથી જત, ફીજા કઈની ગાડી રઈને જલાલાી
લાત ણ શવાલી મુકે છે .. ફવ આ યીતે શવલાથી ળરુ થતી આ રપલ્ભ એ તભને
તયત જ કડી દે છે . અને આખી રપલ્ભભાું ભજા કયાલે તેલી યીતે ફધા વીનને વાયી
યીતે ગઠલી યાખ્મા છે . ળભષન જી જે ેન્ટ ણ ભ ૂરીને બાગે છે તે લાત એ ફતાલે
છે કે જે વ્મક્તત ભાટે ન પન શત તે વ્મક્તત આ ફુંને ભાટે કેટરી ભશત્લની શળે કે
આટરા ફેફાકા ફન્મા? અને આ વીન એ તયત જ રકના ભનભાું તે ત્રીજા
વ્મક્તતને જલા ભાટે ની આળા ઉબી કયે છે , રકભાું જીજ્ઞાળા ઉબી થામ કે તે ખયે ખય
કણ અને કેલ શળે કે આવુું ફની યહ્ુું છે ? અને આ એ ડીયે તટયની કભાર છે .
ફીજા ચીરાચાુ કે કઈ ણ રપલ્ભ નલે બણ્મા નલના એભજ ફની ફેઠેરા રદગ્દળષક
કઈ ાત્ર (કેયેતટય) ને ફશાય રાલલા એ એ લાતને કુંઇક અરગ યીતે અને લાયે લાયે
ટચષય કયીને એ લાત આના ભનભાું ઘુવાડલાન પ્રમત્ન કયે , ણ અશી ચત ુયને
અંગ્રેજી જ આલડે છે તે english ભીડીમભભાું જ બણ્મ છે તે ફતાલા પતત ેશરી જ
એન્રીભાું એના લળે ફધુું એક ૩ વેકન્ડના ળટભાું કશી દે છે કે જમાયે ચત ુયને ભલા
ેરા આલે ત્માયે તેને દાફૃનુું રશન્દી નથી આલડત ુું એટરે રશન્દી ડીક્ષનયી ભફાઈરભાું
વચષ કયીને ‘ભરદયા’ એલ ળબ્દ ફરે છે . ફવ , આજ લાત એ એના કેયેતટયને છત ુું
કયે છે અને આ તે ટકથા ના રેખક એલા રશયાણી અને અલબજાત જળીની કભાર
છે .
5 વપ્ટે મ્ફય રખેરી છે તેને લતષભાનભાુંથી ભ ૂતકાભાું ફહુ જ વાયી યીતે કેભેયાની
કભારથી રઇ જલાભાું આલે છે અને તે એક ડીયે તળનન જ બાગ છે .
રપલ્ભની ૦૮.૨૩ ભીનીટે આલત ુું શે ુું ગીત “ફશેતી શલા વા થા લ”
એ ફહુ જ સ્ળી જામ તેવ ુું છે અને તે ગીત ણ એલી યીતે જ રપલ્ભાવ્યુું છે કે કઈને
ળધી યહ્યા છે અને તે ખલાઈ ગમ છે .. અને તે વોંગ ટાઇભ સ્રે જેવુું વાલફત થામ
છે . અને તે વોંગ તે રપલ્ભને આગ લધાયે છે . અશી આ વોંગભાું જમાયે પયશાનન
લીઓ આલે છે ત્માયે ગાડી એક સુયન્ગભાુંથી નીકે છે અને જેવુું અંધારુું થામત્માયે
ફુંને વીનણે ભેચ કામષ છે અને ભાનલીની નવભાું જત ુું ફતાલે છે અને તેના ફેકટરયમા
ફતાવ્મા છે અશી ફે વીનને વીનપ્વીવ થી ભેચ કામષ છે ...
* પયશાનન જન્ભ
રેખકની અને રદગ્દળષકની કભાર ત ફહુ જ અદભુત છે તેન એક ફીજ દાખર... કે
જમાયે લીઓભાું પયશાન તાની લાત કયે છે ત્માયે કશે છે કે હુ ું ૧૯૭૮ 5 લાગે અને
ુંદય ભીનીટે જન્મ્મ અને ૧૬નભ ભીનીટે ાાએ કહ્ુું કે હુ ું એન્જીનીમય ફનીળ... હુ ું
શુું ફનલા ભાુંગત શત કઈએ ુચ્છયુું જ નરશ... ફવ આ લાત છી તે ગુડું ીમાના
પટા ાડે છે તે ફધુું જ કશી જામ છે કે તે શુું ફનલા ભાુંગે છે . ણ આ લાત
ડામરગભાું રેખક છે ક આગ ફરાલે છે .
* યે ગીંગ
આ છીન યે ગીંગલા વીનએ ફહુ વીયીમવ લાતને યમ ૂજભાું યજુ કયી છે . અને
અશીથી જ એ ફતાલે છે કે આલનાય લન્સ્તત એટરે રપલ્ભન રશય યણછડદાવ
શ્માભરદાવ ચાુંચડ ઉપે યેં ચએ કઈ વીમ્લ્ભેન નથી અને તેને નલજ્ઞાનનુું કેટુું જ્ઞાન
છે તે ણ આ વીનભાું ફતાલી દે છે , અને આ એની શેરી એન્રીની એટી ત અવય
ડે છે કે એ વીનીમાયના તરાવભાું જામ ત વીનીમય ડયતા. અશી તે લાત ણ
રદગ્દળષક વાલફત કયી દે છે કે આ યેં ચ તે પતત બણલા ખાતય નથી બણત ણ તે
આ રયમર રાઇપભાું તેને ઉતાયે ણ છે ... અને તેના નીડયતા અને જ્ઞાનના દળષન
અશી ફધાને ફ્રસ્ત ઈમ્પ્રેળનભાું જ ફતાલી દે છે .
* ભળીનલા રેકચય
* જમની આત્ભશત્મા
જમાયે જમનુું શેરીકેભ ઉડે છે ત્માયે ફધા બેગા થઇ જામ છે અને ત્માયે ફધાના
ચશેયા ય ક્સ્ભત છે , અને જમને રટકત જઇને તયત જ ત્માું મ્યુજજક ફુંદ થઇ જામ
છે . અને ત્માયે એ વામરેન્ટ એ વીનની ળબા લધાયીદે છે અને તે વીન લધુ વાય
રાગે છે .. અને છી જમાયે એના ફૃભભાું શચી જામ છે તાય્રે ફેકગ્રાઉન્ડભાું ગીલ ભી
વન વાઈન ફહુ ધીમુું લાગે છે તે કહ્રેખય તે વીન વાથે પ્રેક્ષકને જડી દે છે અને તે
જ રદગ્દળષકની કભાર છે . અને છી જે યેં ચ જઈને લૈયાવને જે કશે છે તે ખયે ખય
રકના રદર રદભાગને શરાલી નાખે છે . આ વાથે રદગ્દળષક તે ઓડીમન્વને એક
ભેવેજ ણ આીં દે છે કે આવુું ળક્ષણ ના જઈએ કે જે ભત સુધી રઇ જામ ફવ
એક ફીજાને ડલાની શયીપામ એ છે રે ફીજુ ું કઈ નરશ ભતને જ આલકાયે ક્ષ્છે .
* સ્ભળાન
યેં ચ જમાયે લાઇયવ વાથે એની ભત ાચર એની વાથે ચચાષભાું આલે છે ત્માયે એને
રેકચય આલા તે એને તરાવભાું રઇ જામ છે ત્માયે ફે વીન ણે ભેત્ચ કયલા રદગ્દળષકે
બીંતન ઉમગ કમો છે . અને ત્માયે તે તરાવના એ વીનને અત્માયના નળક્ષણ
વ્મલસ્થાન વોથી ઉત્તભ દાખર આના કયતા ફીજ કઈ વાય ના શમ ળકે. રેખકે
જે ‘લેર રે ન્ડ’ અને ‘લેર એજયુકેટેડ’ આ ફે ળબ્દન અથષ ફહુ જ વાયી યીતે યમુજી
ભાશર ભાું વભજાવ્મ છે ણ વાચે આ યમુજ એ યમુજ નરશ ણ આજની સ્ધાષ
ાછ ગાુંડી નળક્ષણ પ્રણારીને તભતભત તભાચ છે .
આ લાતની જાન થતા જ પયશાનના પ્ા આ ફધાને ઘયે ફરાલે છે અને છી
યે ન્ચને વાુંબલા ભાુંડે છે . ણ યેં ચ તે આ વુંબાત જ નથી અને આભ તેભ
દપેયીમા જ ભામાષ કયે છે . ત્માયે ડીયે તટયએ યે ન્ચના મ ૂડ વાથે રક જડામ ભાટે
યે ન્ચના મ ૂડ પ્રેભાણેન ુું વુંગીત આપ્યુું છે . અને તેથી રક ણ યેં ચ જેવુું રપર કયી
ળકે છે .
યાજુના ઘયલા વીન તે ૧૯૫૦ની લખતન છે તેવ ુું લીઓભાું કશે છે ત્માયે એક
ેન્ડર યીક્ષા જેભ જામ છે તેભ આ ૧૯૫૦ લા વીન ફને છે અને વાથે વુંગીત ણ
એ અનુફૃ ફને છે . આ વીન એટરે ઈભળનર વીન ણ અશી રદગ્દળષકે વીનને
રકને ગાભે તેલ કયલા અને રકના ભન ભાું લવી જામ ભાટે તે વીન ણે કભેડી
કયી દીધ છે જેથી કયીને રકને તે ગાભે અને રક તેને ગભાે . અને વાચે જમાયે
યાજુની ભાું તેના નતની છાતીભાું ખુંજલાે છે અને છી એ લાલારી લેરણ થી જ
યટરી કયલા રાગે છે ત્માયે વાચે જ આણને ણ ગુંદુ રાગે છે , અને આ
રદગ્દળષકની કભ છે .
* નમાની ફેનના રગ્ન
આ વીન અત્માય સુધીન વોથી રાુંફ વીન કે જે ૪૬:૪૨ થી ૫૧:55 સુધીન કાભ
વે કાભ આ 6 નભનીટ રાુંફ વીન છે . ણ તે ફધાને કડી યાખે છે . આ જ રેખક
અને રદગ્દળષકની કરા છે . લાતાષરા શલા છતાું ણ આ વીન ફરયિંગ નથી રાગત
અને ભજા કયાલે છે .
જમાયે લાઇયવ ઇન્કભ નલે વભજાલે છે ત્માયે આ વીનભાું ાછ બ્રેકગ્રાઉન્ડ વુંગીત
લાગે છે તે આ વીનને લધુ ભજબ ૂત ફનાલે છે અને તે વીન એ લધુ વાય અને
વભજભાું આલે તેલ ફને છે .
* ફાત્કાયલાી સ્ીચ
થ્રી ઇડીમટભાું વોથી વાય અને ફધાને જ ગભત વીન એટરે આ ચત ુયની
સ્ીચલા વીન... ચત ુયનીફરલાની અદા અને તેભાું જે રખાણભાું પેયપાય થમા છે
તે વાુંબીને ભજા આલે છે ... આ વીન એ એક એક રાઈન ય ફધાને ેટ કડીને
શવાલે છે . આ વીન એ પતત સ્ીચ કે કભેડી નરશ ણ તે યટત ભાયીને બણતા
નલદ્યાથીઓ ભાટે ણ એક વભજલાની લાત છે . આ વીન એટરે ફધાને ેટ કડી
શવાલત વીન અને આના જેલ વીન ફીજ કઈ જ નરશ શઈ ળકે કે જે આટરા
શવાલે.
લતષભાનભાું ફની ગમેરી લાત જે ભ ૂતકાભાું ક્યાું ફની શતી તે વભજાલત વીન કે
જે તયીખ રખી શમ છે તે તાયીખ ક્યાયે અને કેભ ભાયી શમ છે તે યાજ આ વીનભાું
ખુ્રે છે એટરે તે લતષભાનભાું જે લાત ફની યશી શતી તે લાતને અશી મુલી કરાક
આગ ચારે છે તાય્રે તે યાજ ખુરે છે .
ભાકે ટભાું ઘરડમા ખલાઈ જામ છે તે વીન ફહુ જ યુનનક આઈરડમાથી ફનાલલાભાું
આવ્મ છે . કાયણ કે તેના ડામરગ અને તેની ષ્સ્ક્રપ્ટીંગ જઇને એક એક લાત ય
નીકી જામ, કે લાશ!! રામા ફાકી રામા!! આ વીનભાું મ્યુઝીકન ફહુ જ અગત્મન
બાગ છે જે ફહુ જ વયવ યીતે એના ઉમગ પ્રભાણે મુકલાભાું આવ્યુું છે . કાયણ કે તે
તયત વાભાન્મ ભાણવને ણ એ તયત અરેતટ કયે છે .
જમાયે મુકુન્દૌ બટ્ટ એટરે કે યાજુના પ્ા ફીભાય થામ છે , ત્માયે એમ્બુરન્વ આલતા
રેટ થળે, અને તયત જ શસ્ીટરભાું રઇ જલાન શમ છે . ત નમાની સ્કુટી ય
યેં ચ, યાજુના પ્ા અને નમા જામ છે જેભાું યાજુના પ્ાને ફાુંધીને રઇ જામ છે
અને તે વીન ખયે ખય કરુણતા વાથે કભેડીને ઉત્ન્ન કયે છે . અને તે વીન ણ યુનનક
મુકલાભાું આવ્મ છે અને ફધા વીનની જેભ જ આ વીનની ણ ફહુ ભાલજત કયી છે .
તે વીન જતા જ ખફય ડે છે ..
આગના વીનભાું ફુંને લચ્ચે લાઇયવ દીલાર ઉબી કયી દે છે અને તે ફુંને લચ્ચે
ફરલાનુું ફુંદ થઇ જામ છે તે ફુંનેણે બેગા કયલા રેખકે આ વીન મુક્ય છે . કાયણ કે
રેખક તે એક વભાજ વાથે ફુંને ણે ભાલે છે કાયણ કે આ વીખ એ ફહુ રાુંફા
વભમ સુધી યહ્રે કે કદી ત ૂટે નરશ ભાટે રેખક એ ફહુ જ વાયી યીતે વભજી નલચાયી ણે
આ વીન મુક્ય છે . અને ફુંને ત્માયે બેટી ડે છે ત્માયે ખયે ખય યાભ રક્ષ્ભણનુું નભરન
ુ ી રદગ્દળષક કયાલે છે . અને વાથે જ રેખકે પ્રેભણે ણ ઉત્ન
થયુું શમ તેલી અનુભત
કમો છે અણે યેં ચ વાભે આ નમા ઢે છે .
અને પયી આ ચરલચત્ર તે લતષભાનભાું રઇ જામ છે . અને યે ન્ચને ળધલા નીકે રા
૨ નભત્ર તે ભનારી યે ન્ચના ઘયે હ્ચે છે અને આખી લાતાષને અરગ જ ભડ ભે
છે , અને પ્રેક્ષકના નલચાય અને નલચાયની ગનતની નલયીત ડીવાભાું રેખક આખી
લાતાષને લારી દે છે . અને તે ખયે ખય ફહુ જ અરગ અને ફધાને શચભચાલી નાખે છે
કે આવુું ણ ફને છે . આ રયક્સ્થનત અત્માયે ફહુ ું જય કડયુું છે કે ૈવાના જય ય
અભ્માવના પ્રભાણાત્ર ભેલી રેલા. અને આ લાત ફહુ જ વયવ યીતે કયલા ભાું
આલી છે . અને છી આગ શુું થળે તે રકના નલચાયને થુંબાલી દે છે અને એક
નલ જ બાગ ત્માું જન્ભ રે છે . આ વીન છી તે રકના ભનભાું અનેક વલાર ઉબા
કયે છે અને આ વીનની વાથે જ આગનુું ફધુું જ ભ ૂરી શલે શુું થળે તે જીજ્ઞાળા ઉબી
કયે છે . પતત એક વીન એ આખી લાતાષને અરગ યીતે રઇ જામ છે .
છી પયીથી આખીં લાતાષ ભ ૂતકાભાું જામ છે અને ત્માયે પયશાન અને યાજુન ુું લાઇયવ
ે ુું અભાન કયે છે અને કેશે છે કે આ ફુંનેના ભગજ ભાકે ટભાું
તે જાશેયભાું ફુંનન
લેચલા જળ ત ફહુ વાય બાલ આલળે કાયણ કે આ ફુંને ના ભગજન ઉમગ જ
થયુઓ નાથીઓ આ ફુંને ભગજ લયામા નલના ના વ્હ્શે તેઓ બાલ લધાયે આલળે
અને ફુંનન
ે ા નાભ સુલણષ અક્ષયે રખળે કશીને તે બ્રેક ફડષ ભાું ફુંનેના નાભ રખે છે
“પયશાનનાઈરે ટ” અને “નપ્રયાજુરાઈઝેળન” રખે છે અને આ ફુંને નાભ તે યજુ એ
જમાયે ૩૦ વેકન્ડન તરાવ રીધ શત ત્માયે રખેરા, અનભે આ એના જલાફભાું એ
વીન ના જેભ જ જાશેયભાું ફુંનેની ઈન્વલ્ટ કયીને યે ન્ચન ફદર લાલ્મ શમ તેવ ુું
અનુબલ કયાલે છે .
શસ્ટે રના ાણીની ટાુંકીએ વીડી ય ફેવીને દાફૃ નતા નતા જે લાત થામ છે તે
ખયે ખય નવમ્ફલરક શમ તેવ ુું રાગે છે કાયણ કે તે લખતે દાફૃ ભાું વત્મ કશેલાત ુું શમ
છે અન એતે ફધા એક ફીજાના નલે વત્મ કશી દે છે . અને તે વીન ફધા એકફીજા
નલે કેટુું જાણે છે કે કેટુું નનયીક્ષણ કયે છે તે તયત જ આ દ્વાયા દે ખાઈ આલે છે .
આ વીનના વુંલાદને રપલ્ભના રીઝયભાું ણ રેલાભાું આલેરા અને આ વુંલાદ
ફધાને ખયે ખય ટચ કયી દે તેલા છે . “લ કાભ કય જજવભેં તેયા ટે રેન્ટ શે, અગય
રતા ભુંગેળકય કે પાધયને ઉવે ફરા શતા ત ુું પાસ્ટ ફરય ફન જ, અગય વલચન
તેંદુરકય કે પાધયને ફરા શતા ત ુું નવિંગય ફન જ ત ત વચ લશ આજ કશા શતે?
વારા ઈશ્ક કય યશ શે જાનલય વે ઓય ળાદી કય યશ શે ભળીન વે.” આ ડામરગ એ
ફહુ જ પેભવ થમ શત અને રકને આ એક જ ડામરગ એ ફહુ ભટી ઇન્સ્પ્રીમેળન
ફની ગમ. અને આ એક જ ડામરગ એ ગાડરયમા પ્રલાશની જેભ તાના ફાકને
ધકેરતા ભાતાનતા ના ગાર ય તભ તભતા તભાચા જેલ છે .
જમાયે લાઈયવના ઘયે આ રક જામ છે ીમને ભલા ભાટે ત્માયે યેં ચ ળીળીળી .....
કશે અને પયશાન શલા કાઢે તે ફહુ જ વારુું ભેચ થામ છે અને તે એક શાસ્મ ઉત્ન્ન કયે
છે .
જમાયે યજુ લાઇયવને ભલા જામ છે ત્માયે તે રેટય રખલા આે છે અને તે લખતે
યાજુ એટરે કે ળભાષન જીના શાલબાલએ ફહુ જ અદભુત આે છે , અને તે વીન
જમા છી એના પેન થઇ જલાઈ તેલી એષ્તટિંગ કયી છે . અને આલી જ યીતે
ઈન્ટયવ્યુભાું
ું ણ એના શાલબાલ ભસ્ત છે અને તે અદભુત અલબનમ આે છે .
૧.૫૨ જાણે નરશ દેં ગે ગીત.
ફે વીનના કમ્ફીનેળન ફહુ જ વયવ યીતે અશી કયલા ભાું આવ્યુું છે , જેભાું પયશાન
તે એના ઘયે એના ભાું ફા વાથે છે અને યાજુ તે ઈન્ટયવ્યુું આી યહ્ય છે અને
તે ફુંને વીનને ફહુ જ વયવ યીતે ભેચ કયલા ભાું આવ્મ છે અને ફુંને વીન ની બ્યુટી
જાલી યાખી છે અને તેથી ત ફુંને વીન ફહુ જ નજીક થી રદરને ટચ કયી જામ છે ,
ફુંને વીન ફહુ જ યડાલી દે છે . અને ફુંને ના એ યરભાું વત્મતા ફશાય ટકતી આલે
છે , રદગ્દળષક તે ફહુ ભશેનત કયે છે તેવ ુું રાગે છે ણ વાચે તેની ભશેનત આલા
અલબનેતાઓના કાયણે આ ફશાય આવ્યુું શમ તેવ ુું આ વીન જતા કશી ળકી. અને ફુંને
ફહુ જ વાયી યીતે વીનભાું છલાઈ ગમા છે . અને ળભષન જીન ફહુ જ વાય
એટીત્યુડું એ દે ખાઈ યહ્ય છે , અને તે જ વીનની બ્યુટી લધાયે છે અને વાચે જમાયે
રાસ્તભાું પતત આંખભાું જજીમા આલે છે ત્માયે ળભાષન જળીના શાલબાલ એ ફહુ
જ વાયી યીતે શ ૂટ થામ છે . અને ભાધલન જમાયે યે ન્ચની લાત કયતા કયતા એના
પ્ાને વભજાલે છે ત્માયે એ ફહુ જ વાય ઈભળનર વીન તયીકે ઉબયી આલે છે .
ળભષન જી ડયલાી લાત કશે છે ત્માયે ફહુ જ વયવ એ વીન રાગે છે અને ત્માયે
ળભાષન એ ભેચ્મય દે ખાઈ છે અને તે વીનને ભજબુત ફનાલે છે .
જમાયે લાઈયવ કશે છે કે “એલયી થીંક ઈઝ પેય ઇન રલ એન્ડ લય” આ લાત કશે
છે તે જ લાત જમાયે યે ન્ચના ફૃભભાું જામ ત્માયે તે કશે છે , અને તે લાત ફુંને વીનને
ફહુ જ વાયી યીતે ભેચ કયે છે . આલી જ યીતે રદગ્દળષક એ ફહુ જ પેનલકર જડ જેભ
ભેચ કમાષ છે , ફધા વીન એકફીજાને વાથે વુંકામેરા યાખ્મા છે , અને તે ફહુ જ
વાયી લાત છે રદગ્દળષકની કે તે ફહુ જ વયવ રદગ્દળષક ના રક્ષણ છે , અને તે આ
રપલ્ભ ભાું યાજ કુભાય રશયાનીએ ફતાલી દીધુ.ું
* નમાના રગ્ન
જમાયે નમાના રગ્ન થામ છે તે વીન ફહુ જ નલઝયુરી યીતે નલચાયીને રખલાભાું
આવ્મ છે . કાયણ કે તે વીનને ફહુ જ એક એક રકેળન થી ભેચ કમો છે અને
ફધાને એકફીજા વાથે જડી દીધા છે , અને તે વીન એક નજયે જઈ રેલાઈ તેલ છે
તે વીનભાું થી નજય શતી નથી ળકતી. એજ વીનભાું નમાના થકરા થી એના જેની
વાથે રગ્ન થલાના છે તેના ફૃભના ઢકા વાથે ભેચ કમો છે અને તે વીન વાભાન્મ
રકને ણ ગભી જામ તેલ છે . છી જમાયે તે બાગે છે ત્માયે વુંગીત લાગત ુું જ શમ
છે અને ત્માયે તેની ાછ લાઇયવ ણ બાગે છે ણ ગાડી આગ નીકી જામ છે
ું ૂ લાગતી શમ તેના ય શાથ મુકુું દે છે અને વુંગીત ફુંદ થી જામ છે
ત્માયે તે ભગ
આ એક નવમ્ર શલા છતાું એ ફહુ જ વયવ રાગે છે . અને તે ફહુ જ ગભી જામ
તેલ વીન ફની જામ છે .
ેય ચયીને જમાયે યેં ચ અને પયશાન આલે છે ત્માયે યાજુને આે છે ણ યજુ ેય
રેલાની ના ડે છે તે વીન જતા જ વુંગ એલ યું ગ કશેલતની માદ આલી જામ છે .
અને આ વાચે જ તેભની વુંગતની અવય શતી આ લાત એ નલદ્યાથીઓ ભાટે ણ
પ્રેયણા સ્લફૃ છે . અને આલા નાના નાના વીનને રીધે જ આખી લાતાષ એ ફહુ જ
વાયી ફની છે .
* ડીરીલયી
આખી રપલ્ભભાું જ ભને કઈ વીન ગમ્મ શમ ત તે છે આ ડીરેલયી લા વીન
આને આ વીન એ ખયે ખય ફધાને ગમ્મ છે . આ વીન એક રપલ્ભન બાગ નરશ ણ
એક વયવ ભેવજ
ે આત વીન ણ છે અને આ વીનથી ફધા જ આગના પ્રશ્ન
વલ્લ થઇ જામ છે . અને તે નળક્ષણ અને વભાજન વભન્લમ કયત વીન છે જેભાું
પતત નળક્ષણ જ નરશ ણ એને વભજીને કેલી યીતે ઉમગ કયલ તે ફતાવ્યુ છે .
કાયણ કે આખી રપલ્ભ આ નલમ ય ફની છે ત એને આ લાતને છે ક સુધી જકડી
યાખી છે . અને એ ભાટે જ આ વીન ણે મુક્ય છે કે તે કશેલા ભાુંગે છે કે ડીરેલયી જેલી
ફાફત અનતબાયે લયવાદભાું રાઈટના શમ ત ણ ફધા જ વાધન નલના ડકટય
નલના ડીરેલયી કેલી યીતે થામ તે ફતાવ્યુું છે . આ એકદભ વીયીમવ વીન શલા છતાું
રદગ્દળષ કે નાની નાની કનભક મુલભેન્ટ મુકીને રકના ભન સુધી શચલાન પ્રમાવ
કમો છે અને તે તાની આગલી ઓખ ઉબી કયે છે . જેલા કે
૧) ુળ કયલા ભાટે રયમાણે લાયે લાયે કીધા કયે છે ત રયમા તેને રાપ ભાયી દે .
૩) લાઇયવને ફશાય નનકાર તેવ ુું યેં ચ કશે ત્માયે ભીરીભીટય વશસ્ત્રબુદ્ધેને નીકલા
જામ ણ વાચેભાું ત તે તે ફનાલે ુું ઈન્લટય કાઢલા કશે છે .
રાસ્ટભાું જમાયે ફાક નથી યડત ુું ત્માયે નવષ કશે છે કે ફાક કેભ નથી યડત ુું ત્માયે
ફેતગ્રાઉન્ડ વુંગીત ફુંદ થઇ જામ છે અને તે વાઈરેન્ટ વુંગીત ફહુ જ વારુું રાગે છે .
અને રદગ્દળષકે આ ફહુ જ વાયી છા છડી છે કે રક તેને લધાલી ળકે.
વાથે વાથે વભાજ વેલક અને વભાજને એક નલ આઈરડમા કે નલ નલચાય આ રાસ્ટ
વીન આે છે કે આ વીનભાું એક યુનનક સ્કુર ફતાલાભાું આલી છે કે જેભાું ફધા
તતાના ળખ પ્રભાણે કાભ કયે છે , અને તે ફહુ જ વારુું રાગે છે અને ફધા
તતાના અરગ અરગ નલજ્ઞાનના આઈડીમાને અશી ખયે ખય ઉમગ કયીને
રકને એક નલ આઈરડમા આે છે કે તભે આવુું કયી ળક છ. અને તે કયનાય ફધા
જ નલદ્યાથી ખયે ખય આગ આલે તેવ ુું રાગે છે . અને જમાયે ચત ુય રઘુળકું ા કયલા
જામ છે અને ત્માયે ફાક એને જે યેં ચએ જે યીતે નવનનમયને ચટાડી દીધેર તેલી જ
યીતે આને ચતાડે છે તે લાત યથી ખ્માર આલી જામ છે કે તે આના જ ફાક
શળે.
ે ુું કશેલામ છે ને કે ફધા વલારના જલાફ નાું શમ ઘણુું વભજી રેલાનુું શમ તે
લાતન અશી ફહુ જ વાયા પ્રભાણભાું ઉમગ કમો છે . કે ચત ુય કશે છે કે “ એડયુકેળન
વીસ્ટભ ફદરને ચરા થા, દુનનમા ફદરને ચરા થા. અફ મશા ફચ્ચ કે ડાઈય
ફદરતા શે. ફવ આ લાત એ જલાફ આલા ભાટે નથી કાયણ કે પયશાન ફરલા
જામ કે તયત જ યેં ચ એને યકી રે છે .
આ રપલ્ભે
અત્માય સુધીના
રપલ્ભના
ઇનતશાવભાું
પ્રથભ શેર
કશ કે પ્રમગ
શત, તેભ કશ
ત ણ ચારે.
રેખકે અને
રદગ્દળષકએ આ
લાતણે રકના
ભન સુધી રઇ
જલા અને જેને
આઝાદી
અાલી. તે
ણ, ના ળસ્ત્ર કે કઈ ડમુંત્ર નલના આલા ભશાન વ્મક્તત અને બાયતના યાષ્રનતા
એલા ભશનદાવ કયભચુંદ ગાુંધી ઉપે ગાુંધીજી ગાુંધીફાુના જીલનના વ્રત અને તે
જેવુું જીલન જીવ્મા છે , તે ફાફતભાું આ લાત કશી છે . અને તે લાત ન ખયે ખય રપલ્ભ
ભાું એક એક વીનભાું એની અવય થતી દે ખાઈ યશી છે . ગાુંધીજીના જીલનને રકના
હૃદમ સુધી રઇ જલાન અને અત્માયના યુગભાું રક જે ખયાફ યસ્તે કશ કે ખયાફ
નનમભભાું જીલી યશમા છે ત્માુંથી ફશાય આલે તેલ એક નાન પ્રમાવ કમો છે . અશી
આ રપલ્ભભાું ફહુ જ ચકકવાઈથી ગાુંધીજીના નનમભ, એક પ્રેભ કશાની, અને રકની
અંધશ્રધ્ધાને વીધ રાપ ભાયલા ભાટે આ રપલ્ભ ફનાલી છે . ણ ફધા ભાું ફેઝ ત
ગાુંધીજીના નલચાય છે .
ળફૃઆતન રકડને કયલાલાા વીનને લધુ યમુજી અને રકને ગભે તેલ અને
રજીકરી વીન ફનાવ્મ છે અને તે ણ વસ્ેન્વ લા વીન ફનાવ્મ છે અશી
કેભેયાની કભાર ફતાલી છે . અને તેભાું ારકિંગભાું આજુફાજુની ગાડીઓના કાયણે તે
બાઈ પવાઈ જામ છે એટરે તે ેશરા તરઝઅભાું ફતાવ્મ છે અને જેલા ગાડી
રઈને નીકે કે રોંગ ળટષ આલે તેભાું ચખુું દે ખાઈ કે ારકિંગ ખારી છે અને તે
રકડને કયલાન પ્રાન જ શત.
આ ચરલચત્રભાું લચ્ચે લચે નાના નાના જતવ મુકલાભાું આવ્મ અછે અને તે ફહુ જ
વાયા રાગે છે કાયણ કે તે મુન્ના અને વકીટ ની કેભેસ્રી ફતાલે છે . અને ફુંને કેટરા
વભાજદાય છે તે ણ તયત ત્માું દે ખાઈ જામ છે . અણે એલા ચુટકુરા વુંબાલે છે કે
મુન્ના કશે કે હુ ું કયુું ળટષ શેયીને યે ડીઓભાું જાલ? ત્માયે ળરકિત કશે છે કે યે ડીઓ ય ત
ળટષ દે ખાઈ જ નરશ. આ ફુંને કેટરા નજીક છે અને તે ફુંને કેલા નભત્ર છે તે લાત કશી
જામ છે .
અશી જનયર નરેજની લાત કયીઓ છે જેભાું ગાુંધીજીના જીલનના કે અભને રગતા
જનયરપ્રશ્ન છે જે જતા ભાનલીન વાભાન્મ વભજણભાું પેયપાય થામ છે , અને તેને
આ જનયર નરેજ જાણલા ભે છે .
* તલીઝ
નાનીભાું નાની લાતનુું ધ્માન યાખ્યુું છે કે ફાજુભાું ઉબેરા ગુડું ાઓના ણ એક્ષ્પ્રેળન
આલે છે . અને તે ફતાલાભાું ણ આલે છે . અને આ વીનભાું કેભેયાને ણ ધ્માનભાું
યાખ્મ છે અણે જે લસ્ત ુ ફતાલની છે તેને અભને શાઈરાઈટ કયી જ છે . તેથી
વાભાન્મ ભાણવને વભજલાભાું તકરીપ ના ડે. અને આ ત વાયા રદગ્દળષક શલાના
રક્ષણ છે .
જમાયે જ્શાનલી વલાર કયે છે કે ફાુએ કમા શનથમાયથી આઝાદી ભેલી શતી
ત્માયે જલાફ આનાય પ્રપેવયને ઈસ્ત્રી જઈતી શમ છે ભાટે કશે છે કે ઈસ્ત્રી ત મુન્ના
કશે આય યુ સ્મય? અને ત્માયે તે લાત ખયે ખય શવાલી દે છે . એટરે નાનાભાું નાની
ફાફતને યમુજીક યીતે ફતાલલાન પ્રમત્ન કમો છે અને તેના જ કાયણે આ આખુું
મુલી વારુું ઉબયી આલે છે .
૧૪:૩૨ ભીનીટે જે ‘ફરે ત ફરે કેવી શગી બાઈ’ વોંગ આલે છે , તે ખયે ખય લાતાષને
અનુફૃ આલે છે . અને તે લાતાષને આગ રઇ જામ છે , અને ત્માયે તે મુન્નાબાઈની
ખમારી દુનનમાના દળષન કયાલે છે .
* જાનલીની એન્રી
જાનલીની એન્રી ણ ફહુ વાયી યીતે ફતાલી છે કે, જેભ જેભ કાચ વાપ થામ છે , તેભ
તેભ તેન પેવ દે ખામ છે . અને રકએ શેરા અલાજ જ વાુંબળ્મ છે , ભાટે અલાજ
ની વાથે એન ઓરડમ આે છે કે રકના વભજભાું જરદી આલી જામ.
જમાયે નલનમ્ર લાી લાત વભજાલે છે ત્મયે વાભે જે રઘુળકું ા કયલા આલનાય
વ્મક્તતની વાભે નભીને કશે છે નલનમ્રતાથી કહુ ું છું.... અને તે વ્મક્તત ખયે ખય ચાકુ
જઇને બાગી જામ છે . ણ એને રાગે છે કે કાભ થામ છે . આભ તે તે ભટીલેટ કયે
છે . આ વાથે તે અમુક જે અનામાવે ળબ્દ વાુંબે રા છે તે ણ કશેલા કશે છે . અને તે
લાત ખયે ખય અત્માયના યુગના રક વાથે જડીએ ત ણ જડી ળકી છે . કાયણકે
અત્માયે રક જે તે ભને છે કે વાયા વાયા ભટા ભટા ૨,૩ ળબ્દ રક વાભે ફરી
રદમે અંગ્રેજીભાું ત ઇમ્પ્રેળન ડે છે . ફવ આજ લાત તે વકીટ તેને વભજલા ભાુંગે છે .
ગ્રુંથારમન વીનએ ફીજા રક ભાટે ગાુંધી જે આ વીનભાું આલે છે તે ભાટે છે તેવ ુું
જ રાગે છે . ણ શકીકતભાું આ વીનભાું એડીટીંગની કભાર જલા ભે છે એક એક
વીનને મ્યુઝીકની ફીટ ય કટ કમાષ છે , તેલી યીતે પેડ આઉટ આપ્મા છે , અને તે
ખયે ખય રદગ્દળષક નલઝનને આધીન છે .
આખા નકચયન વાય અને ખયે ખય આ મુલી તે ત્માયે ખફય ડે, કે આ ફાુ
ેશરી લખત ફલ્મા શતા તે આ ભાટે ફલ્મા શતા, તેવ ુું રાગ છે . ફાુ કશે છે કે
“આત્ભા નરશ ચેતના કેશ વકતે શ” ફવ આ લાત જ ફહુ ફધુું કશી જામ છે , અને તે
લાત ય જ આખી દુનીમા કામભ છે . રકને જ કઈ ના બાગલા દે ત ુું શમ, ગભે
તેલી નલયીત યીક્સ્થનત જ કેભ ના શમ? તે ખયે ખય અડીખભ યાખે છે ત તેના
ચેતના સ્લફૃ નલચાય અને તે જ લાત અશી ફાુ કશે છે .
* યાત્રે ધફીઘાટ ય દાફૃ ીતા
યાત્રે જમાયે તે ીલા ફેવે છે તે વીનને આટષ ડીયે તળનની યીતે ફહુ ભાલજત અાઈ
છે તેવ ુું દે ખાઈ આલે છે . તે વીનને ફહુ જ વાયી યીતે ભઠાયલાભાું આવ્મ છે . ત્માું લરત
અને જે થડ થડ ધુભાડ આલે છે તે ખયે ખય વીનભાું ચાય ચ્જદું રગાલી દે છે . ફવ
આજ વીનભાું આટુું મુક્ ુું શમ ત ણ ચારી જામ ણ, રદગ્દળષકની લધાયે વાયી
જમાયે તે ત્માું જઈને આલે છે તે ફાફતભાું ફધા ૂછે છે ત જલાફના ફૃભાું ૪૫:૦૫
ભીનીટે વોંગ આલે છે . ‘હુઆ ક્યાું?’ અને તે આ લાતને ફહુ વાયી યીતે આગ રઇ
જામ છે . જેભાું ણ મુન્ના તાના ખમારી નલચાય ફતાલે છે . અને આ વોંગ ફહુ જ
યુનનક યીતે યજુ કયલાભાું આવ્યુું છે . નલી જ સ્ટાઈરન ઉમગ કયાવ્મ છે .
વોથી વાય કનભક વીન જ કઈ શમ અને તે ણ કુનત્રભ યીતે ફનાલાભાું આલેર
કનભક વીન, એટરે કરેગભાું રના કડામ ભાટે મુકેરા પેક ાત્ર. જમાયે જાનલી
કરેજભાું આલી જામ છે ત્માયે તે મુન્નાને પન કયે છે અને મુન્ન યકી જલા કશે છે
અને તે ત્માુંથી ધફી અને ફીજા રકને રઇ ણે કરેજ આલી જામ છે . અને તે
પ્રપેવયના શલા છતાું પ્રપેવય છે તે તેવ ુું વાલફત કયીને જ યશે છે . ડાઈરગ વાભાન્મ
રાઈપભાું જેભ આને ઉમગ કયીએ છીએ તેલા મુક્યા છે . કે જમાયે ધફી લધાયે
લાત કયલા રાગે છે તાય્રે વકીટ બ ૂભ ભાયી કશે “ભેડભ પટકે ફરાલે છે ...” ત્માયે તે
ષ ુ ભાું ફરતા ળબ્દ જેલી જ રાગે છે . અને તે શવલા ઉય
લાત ખયે ખય નભત્રલત
ભજબ ૂય કયી દે છે .
શયી પ્રવાદને જમાયે રેલા ભાટે તેની ઓરપવભાું જામ છે , ત્માયે તેની રયવેપ્ળનનસ્ટ કશે
છે કે “ વાશેફ ભીટીંગભાું છે ”. ણ મુન્ના તયત જ ેરી કશેલત છે ને કે “વીધી
આંગી એ ઘી ના નીકે ત આંગી લાુંકી કયી દે લી” ફવ તે તેવ ુું જ કયે છે . કશે છે
કે “ કાભ નત ગયુું છે રાળ ડેકી ભાુંજ છે ....” અને તયત વાશેફ ક્યાું છે તે ફતાલી દે
છે .
અશી અત્માય સુધીના ફધા જ વીનભાું તે તે નનમભને નેલે મુકીને કાભ કયે છે .
ફાુ આલી ગમા શલા છતાું, ણ તે તાના નનમભથી જ ચારે છે . એને જે કાભ
જેલી યીતે કયવુું ગભે તેલી યીતે તે કયે છે .
૦૧:૦૩ ભીનીટે વોંગ “આને ચાય આને ફચે શે” ગલા પયલા જામ અને વોંગભાું જ
ઘય ખારી થામ છે . તે ફુંને ફાફતને વાયી યીતે ભેચ કયી છે . અશી ણ
એડીટીંગન કભ જલા ભે છે . રદગ્દળષક એ અશી આ રપલ્ભભાું જે જે વોંગ મુક્યા છે
તે લાતાષને આગ લધાયલા અને એને અનુફૃ ફર અને તેને ભાટે જ ખાવ વોંગ
રખામા છે . ના કઈ લધાયાનુું આઈટભ વોંગ કે પારત ુું ફીજા જેલા અચાનક આલી
જતા ગીત.
જમાયે કખુયાના જમાયે લાત કયલા ભાટે છે અને કશે છે કે ભાુંગલરક છે ત્માયે તે
સુબ્રભાુંન્મભની લાત કયે છે કે તે ફેશયા છે . અને તે લાત ત્માું સુધી યાખી શમ ત
ફયાફય છે . અથલા ત પતત પણ ય લાત કયી ઈમય પ્રગ રાલલાની લાત કયી
શત્મ ત ણ ચારી જાત. કઈ ફીજ અકે ચીરાચાુ રદગ્દળષક આવુું જ કયત ણ
આ રશયાણી એ આવુું કઈ ાત્ર છે જ નરશ, સુબ્રભન્મભ કઈ છે જ નરશ, એ ફતાલા
વેક્રેટયી ણે ણ ફતાલે છે . અને તે લાત ફહુ જ વાયી રાગે છે .
ડકટયની લાત ભાનીને જમાયે વકીટ દલા નલડાલે છે ત્માયે મુન્ના તેને રાપ ભાયી દે
છે . અને ત્માયે ફાુના કશેલાથી તે ભનાલા જામ છે . અને ત્માયે તે વીનની
કમ્ઝીળન પયી ાછી રદગ્દળષકને વરાભ અાલે તેલી છે . એટરે કે તે લખતે જેભ તે
વમષ કશેલા જામ છે ત્માયે ફેકગ્રાઉન્ડભાું બ્રીજ ફની યહ્ય છે તે ફ્રેભ ભાું આલે છે .
અને તે આ વીન વાથે વાફૃ ભેચ થામ છે . કે ફુંને લચ્ચે જે નભરા થઇ યહ્ય છે , તે
તેભ ભાન ત ણ ચારે કે વેત ુ ફુંધાઈ યહ્ય છે .
રપલ્ભના ભધ્મ બાગથી મુન્નાના સ્લબાલભાું સુધાય આલલાનુું ચાુ થામ છે . જેલી
યીતે કે રાપા લાલર લાતભાું મુન્ના કશે છે કે એક રાપ ભાયે ત ફીજ ગાર
ધયલાન, ણ ફીજ ભાયે ત શુું કયલાનુ?ું ફાુએ નથી કીધુ...
ું અને ત્માયે ફાુ
વભજાલે છે . અને તે ફધી લાત ભાને છે અને આ વીન જ તેન ટનનિગ ઈન્ટ છે , કે
તે ફાુની ફધી જ લાત ફહુ વાયી યીતે ભાને છે . અને તે શલે વક્ષભ ફની ગમ છે
તે દે ખાઈ આલે છે .
*નલતટયને ફચાવ્મ
આને અંદય જલા કશે છે ણ તે જત નથી અને ત્માયે મ્યુલઝક લાગત ુું શમ છે . ણ
જમાયે તે દયલાજ ખરે કે તે તયત ફુંધ અને તે જે વાઈરેન્ટ શમ છે . તે ફહુ જ
વાયી ભજા આે છે . અને ચ્ઘી ધીઓયે ધીયે વે વુંગીત લાગલા રાગે છે . અને આ
વીણ પતત ૨ જાણ લચ્ચેન જ શત ત ણ લચ્ચે લચ્ચે રકનાું શાલબાલ ફતાવ્મા
છે તે ફહુ વારુું રાગે છે અને તે શાલબાલ વેભ જનાય રકના આલે તે ભાટે આ
મુકલાભાું આવ્યુું છે . અને તે રક આ યે રડમ વાુંબતા શમ છે .. અને જમાયે રાસ્ટભાું
નલતટયના પ્ા કશે કે “ ભેયા ફેટા ફડા શ ગમા, ગડ બ્રેવ યુ” અને તયત જ
મ્યુજજક અ. અને ફધાની આંખભાું શષના આંસુ આલે છે તે ફાફત ફહુ જ ટચી
રાગે છે .
જમાયે રકીનવિંઘ ફૂટાથ ખારી કયીને જલા કશે છે અને કશે છે કે જ આજ નરશ જઈળ
ત હુ ું જન્લીને તાયી લાત કશી દઈળ કે ત ુું ગુડું છે . ત્માયે ફાુએ ફાણભાું કયે રી
ચયી અને તેન ુું કબુરાત નલે કશે છે . અને આ લાત એ ફહુ જ વાયી રાગે છે કાયણ
કે ફધાથી આલી ભ ૂર થતી શમ છે . અને તે ફાુન રકસ્વ વુંબાીને એનાભાું
આત્ભનલશ્વાવ આલે છે .
જમાયે મુન્ન રખીને આલાનુું નક્કી કયે છે ત્માયે , એ આખી યાત એભણે જલા ભાુંગે
છે અને રદગ્દળષકે આ આખી યાત કાઢલા ભાટે ગીતન આળય રીધ છે અને તે વોંગ
એટરે ૧.૪૪ એ આલત ુું વોંગ “ ર ર શય ર” અને તે વોંગ આ વીનને અનુફૃ
જ રખલાભાું આવ્યુું છે અને તે એક રપલ્ભન બાગ આગ લધાયે છે .
જમાયે લચટ્ઠી લાુંચ્મા છી જાણલી રાપ ભાયલા આલે છે ત્માયે , મુન્નાબાઈના
તરઝઅભા ાછ દીલાર ય ગેટ લેર સ ૂન રખે ુું દે ખાઈ છે અને તે મુન્ના ભાટે
શમ તેવ ુું પ્રતીત થામ છે . અને તે રદગ્દાવષહ્કની કભ છે . છી જમાયે મુન્નાન
ઓ.એવ. આલે છે ત્માયે ફ્રેભભાું ફુંને શમ છે અને કીક્સ્વિંગ કય ણ દે ખાઈ છે . એટરે
કે તે કાયભાું ફેવીને પ્રેભ કયલાન શત ણ આજ કુંઇક લાત અરગ જ શતી.
રદગ્દાવષહ્કની ફ્રેભભાું કૈ કને કુંઇક એવુું શમ જ છે કે તે નલચાયલા ભાટે પ્રેયી દે .
છી ૩,4 વીન આલે છે તે ફધા શવલા અને ગાુંધીગીયીના વાયા એલા ાવાઓ વાથે
એને ભેચ કામષ છે . જે વુંગ આલે છે અને જાનલી વાથેના એ ઝઘડાને ભ ૂરલા ભાટે
ઓડીમાન્વનુું એટે ન્ળન રેલા આ ભાટે આ મુકામા છે . અને એભન ેહ્લ એટરે કે
ભરીભનીમર વીન જેભાું વાચે ફધાને શવવુું આલે આલે ન્ર આલે જ. કાયણ કે તે
વીનને જે લાસ્તનલકતા વાથે જડય છે કે જે તાનાથી નાના વ્મક્તતને ભન આી કે
વાુંભાુંનથી ફરાલે ત તે વ્મક્તત તને વયીં યીતે યાખી જ ળકે છે .
* ેન્ળન
ખયે ખય દમા ઉત્ન્ન કયે તેલ વીન એટરે કે ેન્ળન લા વીન આ વીન એક
નળક્ષકને ણ ભ્રષ્ટાચાય આલા ભાટે ભજબુય કયી દે તેલી આ વીસ્ટભ. કે જેને ફવ
ૈવા આ ણે છી જ કાભ નીકે . જે નળક્ષક એ ફધાને તૈમાય કામષ તે જ નલદ્યાથી
એક એના શકના નવા આલા ભાટે ણ ભ્રષ્ટાચાય ભાુંગે છે . અને છી જે રેખક
દ્વાયા એન ઉામ ફતાલાભાું આવ્મ છે તે રા જલાફ છે કે તે ફધાના રદરભાું લવી
જામ છે . આ વીને અત્માયના આ ભ્રષ્ટાચાયભાું ચુય થઇ ફેઠેરા અનધકયીઓ અને
ભ્રષ્ટાચાય આતા રકના ગાર ય તભ-તભતા રાપા જેલ છે ..
રેખક દ્વાયા એકજ છી એક વીનને એલી યીતે મુક્યા છે કે તે વીન ફધાના ઉયી
ફનીને ફેવી જામ અને રપલ્ભાું વારુું એવુું મગદાનભ આી ળકે. એભન એક વીન
તે પતત રકને શવાલત નથી તે નલચાયલા ભાટે ણ ભજબ ૂય કયે છે કે. જુઓ શલે
ફધે જ સુધાય આલલા રાગ્મ છે . અને તે એટરે કખુયાના જમાયે રક્કીને પને કયી
કશે છે કે કાર ભાયા ડ્રાઈલયે યસ્તા ય થુક્ુ
ું ું ત ફધા યડ વાપ કયલા આલી ગમા.
ફવ, આ લાતથી રેખક કશે છે કે ગાુંધીગીયીથી રક પ્રબાનલત થઇ યહ્ય છે , અને તે
જ ફધા જ અનાલે ત સુયાષ્ર ફનતા કઈ ના યકી ળકે. અને તે લાતને વતળેવના
ફૃભાું ફતાલી છે .
* મુન્ના કન્પયવભાું
સ્સ્જમાયે મુન્નાન દાષપાવ કયલાભાટે રક્કીનવિંઘ કન્પયન્વ ફરાલે છે ત્માયે તે વીનણે
રાઈટીગ અને કમ્ઝીળન ટેકનીકથી ફનાલાભાું આવ્મ છે કે, જ ફેક રાઈટ
આલાભાું આલે ત વબ્જેતટ એ પતત યે ખાચીત્રભાું દે ખાઈ છે એક નવમ્ફર ફનીને
દે ખાઈ છે . જેભાું તેની ઓખાણ ના થઇ ળકે અને એ વીનભાું વલાર કયનાયને રોંગ
ળટભાું જ રીધ છે , અને તે ણ મુન્નાના ઈન્ટ ઓપ વ્યુલથી અને તેથી વલાર
કયનાય કણ છે તે ફધા ભાટે ઓખલ મુશ્કેર છે . અને તે છે લ્રે જમાયે ફશાય આલે
ત્માયતે તે મુન્નાન ડતટય શમ છે કે જેણે જ કહ્ુું શત ુું કે કેનભકર રચા છે . અને આ
વાથે ભાનલીના ભગજ નલે ણ લાત થામ છે કે “ જે ત ુું જાણે છે તે જ ફાુ કશે છે
અને ત ુું નથી જાણત તે ફાુ ણ નથી કશેતા.” અને આ એક રપરવપીની લાત
કશ કે ભનનલજ્ઞાનની લાત કશ. ણ આ લાત ચક્કવ વાચી છે કે જે તે નલચાય
આલે છે તે તભે જનતા શલ તેલા જ આલે છે . કેભ અબણ વ્મક્તતને એલા નલચાય
નથી આલતા કે કઈ ભળીન કેલી યીતે ફનવુ?ું એટરે તે જેના નલે જનતા શલ તે
કાભ તભાયા આવાવ જ શમ એટરે તેલા જ નલચાય આલે અને તે ણ ફુલ્રી ફ્રસ્ટ
ત રાસ્ટ. અને આ લાત એ ડકટય વાલફત કયી જામ છે .
અશી ૨ વીનભાું વામ્મતા આી છે કે જમાયે ફીચા યથી ઘયે જતા શમ છે જન્લીને
ભલાના આગરા રદલવે. ત્માયે , ણ મુન્ના અને વકીટ ફુંને ભગજને ળાુંત કયલા
અને જે અવભુંજવ છે તેભાુંથી છૂટલા ભાટે જતવ ભાયે યાખે છે . ફવ એજ રકેળન
ફવ યીક્સ્થનત અરગ છે . ત્માયે ણ ફુંને એ આ ફાફતને યીીટ કયે છે અને અશી
ણ એ જતવ ભાયે છે . એટરે એ લાત કશેલા ભાુંગે છે રેખક કે, મુન્ના અને વકીટ
તે શવતા યશેલા અને જે થયુું છે તે ભ ૂરલા ફુંને વાથે ફેવી ણે જતવ કયે છે જેથી
ભન શવુું થામ અને તે લાત ભુલર ળકામ.
* વીભયન બાગે છે
અંધશ્રદ્ધા ય કટાક્ષ કયત આથી વાય વીન ફીજ કઈ જ ના શમ ળકે.આ વીન એ
તે ફધુું જ બનલષ્મ જાણે છે અને તે બગલાન જેલા છે . તેવ ુું ભાની ફેઠેરા કશેલાતા
ગુરુઓ ય કટાક્ષ છે . નવભયનન બાગલાલા વીન કે જેભાું વીભયન બાગે છે
ઘયે થી અને તે જે ટે ક્ષી કડે છે . તે નલકટયની શમ છે . આભ જતા ત એવુું રાગે કે
વીનને ભાયી ભચેડીને અને વારુું ફતાલલા ભાટે તે નલકટયને જ ભકલ્મ. એટરે ફહુ
ષ્સ્ક્રપ્ટને ધ્માને રઇને કયુું શમ રપતવન એવુું રાગે છે . ણ ના તે નલતટય દ્વાયા એવુું
કશેલા ભાુંગે છે , કે જ કઈ તભને ભદદ કયી જામ ત તભાયાભાું જે ગાુંધીના નલચાય
આલે છે તે ણ તભને ફીજાની ભદદ કયલા પ્રેયે છે . અને તભે ખુળ થઇ જતા, તે
લાત ભ ૂરી નથી જતા. અને તે વત્મ આટરી નાની ફાફતભાું ફશાય આલી જામ છે .
આ વીનભાું જમાયે જાનલી તેના નતાનુું નાભ રેલાનુું કશે છે કે તયત જ મુન્ના ના ડે
છે અને કશે છે “હુ ું ઓખુું છું, ણ નાભ બ્બ્રકભાું ના ઊછ” ત્માયે જ તે
રક્કીનવિંશનુું હૃદમ યીલતષન થઇ જામ છે . અને આ ફાફત એ જ ગાુંધીને લાુંચલાની
, વભજલાની, અને તેને અનુવયલાની અવય છે તેવ ુું દે ખાઈ છે .
આખી મુલીભાું વત્મ ય ફહુ જ બાય આલાભાું આવ્યુું છે . અને અશી ણ રાસ્ટ
એન્ડભાું આ લાતને રીધી છે કે વત્મ ફરનાયન જામ થામ જ છે તે લાત અશી
ફતાલી છે .
* ફટુકને ડયાલે
જમાયે ફટુકના રભણે ફુંદુક મુકે છે તે વીન વાચે શવાલી દે છે . અને મુન્નાના અત્માય
સુધીઓના વાયા કાભના કાયણે રીવ આલી છે ત ણ એને કડતી નથી કાયણ
કે રીવ તેને યે ગ્યુરય વુંબાત શમ છે .અને એટરે ખફય છે કે મુન્ના ખયાફ કઈ
જ નરશ કયે . અને તેથી તે એને કડત નથી.
રાસ્ટ ફટ નટ રીસ્ટ આ વીનન રાસ્ટ બાગ જમાયે મુન્ના તાને રીવના
શાથ,ભાું વલા જામ છે ત્માયે તે જે એક ડાઈરગ ફરે છે , તે ખયે ખય બરબરાના
રુુંલાડા ઉબા કયાલી દે છે અને તે ડાઈરગે થીમેટયભાું તાીઓ રીધી જ શળે.
જમાયે આની કભેન્રી કયતા ફાુ કશે છે કે હુ ું ત ફહુ લો ેશરા ભયી ગમેર, ણ
હુ ું ભાયા નલચાય થી કઈ ને કઈના ભાું કેનભકર રચા કયત જ યશીળ. ફવ આ
લાત એ ઘણુું ફધુું કશી જામ છે કે ગાુંધીજીના નલચાય ત જીલે જ છે .
રદગ્દળષકની નલળેતાઓ
જમાયે ણ કઈ રપલ્ભ રદગ્દળષક તે રપલ્ભ ફનાલે છે ત્માયે તે તાની વભાજ અને
ટે કનીકન ઉમગ કયે છે . જમાયે યાજકુભાય રશયાણીએ ત ુણેની રપલ્ભ એન્ડ
ટે રીનલઝન ઇન્સ્ટીત્યુટ ઓપ ઇષ્ન્ડમા ભાુંથી બણ્મા છે ત અભને ત આ રપલ્ભની
ટે કનીક અને અરગ કેલી યીતે ડવુું તેત બણલાભાું જ આલી જામ. અને તે
બણતયન ખય ઉમગ એભણે એભની રપલ્ભભાું કમો શમ તેવ ુું રાગે છે . યાજકુભાય
રશયાણીએ તાની રપલ્ભભાું રકને જે પ્રશ્ન વતાલે છે , કે જે પ્રશ્ન ન વાભન કયી
યહ્યા છે તેલા જ પ્રશ્નણે ઉઠાલીને રપલ્ભ ફનાલી છે તે છી મુન્નાબાઈ
એભ.ફી.ફી.એવ. શમ કે શભણાું આલેરી ી.કે. શમ. અભને ફધી રપલ્ભને અરગથી
નત્રત કયી છે . અને રપલ્ભને તે તાના અરગ અંદાજથી યજુ કયી છે . એભની જે
કશેલાની અદા છે , તે ડાઈરગથી ઓછું અને તાન નલઝનથી લધાયે કશે છે . એ
એક એક ફ્રેભને ભાલજત થી ઉછે યે છે કે જેભ ભાતા તાના ફાકને ઉછે યે. એ આખા
ક્રુને વાથે રઈને ચારનાય વ્મક્તત છે અને તેથી જક ત એભની રપલ્ભભાું ફધા જ
વીન અને ફધી જ પ્રકાયે યપેતટ ફનતી જામ છે . ફધા વીન એ રકને નપ્રમ ફને
અને તેન વાયાભાું વાય અથષ રક સુધી જામ તે એભન પ્રમત્ન યશે છે .
એક છી એક વીનનુું જડાણ એ ફહુ જ વાયી યીતે કયે છે . અને તે વીન કઈને
અરગ રાગે જ નરશ અને તે વીન ફધાને નપ્રમ ફની જામ છે . ફધા જ વીનની
તાની અરગ છા ઉબી કયાલે છે .
એકતય ાવેથી કાભ ણ આ રદગ્દળષક વાયી યીતે કઢાલી ળકે છે . અલબનેતા કઈ
ણ જ કેભના શમ તે તે તેને તાના ફીફાભાું ઢાી જ દે છે . તે આની તૈમાયી
લખતે જ તે આ ફધુ કયાલી દે છે . લતળોભાું જમાયે ફધા જ નટ અને નટીને તે
આ ફધી જ ફાફત નલે જાન કયી જ છે . અને વોથી વારુું પોભન્વ ત્માયે જ ભે છે
કે તે અલબનેતાને તાની યીતે ણ યભલા દે છે . જેથી એ નટ કે નટી તેથી જ વારુું
પોભન્વ આે છે . અને તે એકદભ લસ્તનલક રાગે છે .
કયીના ક ૂય નમા
ફભન ઈયાની લીરુ વશસ્ત્રબુધ્ધે
ફધા જ રપલ્ભ ભેકયની તાની આગલી દ્ધનત કે કાભ કયલાની આગલી છટા શમ
છે . તેલી જ લાત યાજકુભાય શીયાનીભાું ણ છે , તેભને તાની ફધી રપલ્ભભાું કઈ
ફાફત એક જ જેલી યાખી છે , ત કઈક ફાફતભાું એભણે દયલખત કુંઇક નવુું અને
કુંઇક અરગ આપ્યુ છે . જેલી યીતે કે ‘ર ર શય ર’ રગે યશ મુન્નાબાઈનુું આ
ગીતનુું કે રપલ્ભભાું લચ્ચે લચ્ચે ફેકગ્રાઉન્ડ તયીકે લયાત ુું વુંગીત તે ી.કે. રપલ્ભભાું
‘થયકી છકય’ ગીતભાું અમુક બાગ વયખા છે . ત આ લાત થી તયત એ રદગ્દળષકની
તાની છતાું દે ખાઈ આલે છે .
જેભ રપલ્ભની થીમયી પ્રભાણે રપલ્ભન સ્ટાટીંગ ઈન્ટ એ રપલ્ભ ળરુ થતાની ૧૯ થી
૨૨ ભીનીટભાું આલી જલ જઈએ, તે એભની રપલ્ભભાું વ્મલક્સ્થત યીતે ાલાભાું
આલત ુું શમ તેવ ુું રાગે છે . કે તે ફુંને રપલ્ભ કે, છી એભની ફીજી રપલ્ભભાું
ફતાલલાભાું આલે છે . કઈ ણ લાતાષ ત્રણ બાગભાું લશેચામેરી શમ છે . ળફૃઆત,
ભધ્મ અને અંત. ફવ રપલ્ભભાું ણ ળફૃઆત, ચયભવીભા અને અંત આભ ત્રણ
બાગભાું લશેચલાભાું આલે છે . ળફૃઆતભાું નનમભ પ્રભાણે ૧૯ થી ૨૨ ભીનીટભાું
રપલ્ભ ળાની ય શળે તે ફતાલી દે વ ુું ડે છે . અને તે ઈન્ટ ય આખી રપલ્ભ ચારે
છે . અને તે જ રપલ્ભ એના ચયભવીભા ય જામ છે , જેથી પ્રેક્ષકને રાગે કે શલે શુું
થળે અને છી તે તાના અંત ય હ્ચે છે .
દ્રશ્મ ગઠલણી
રગે યશ મુન્નાબાઈ રપલ્ભભાું જમાયે મુન્નાબાઈને જાનલીને ભલા જવુું શત.ુું અને
તેભણે કઈ સુજત ુ નથી, ત્માયે તે એલા અવભુંજવભાું છે , અને એભના ભનની ક્સ્થનત
રદગ્દળષકે ફહુ જ વાયી યીતે તાની ફ્રેભભાું ફતાલી છે . કે મુન્નાબાઈના એ ળટભાું
ફેકગ્રાઉન્ડભાું દરયમાની લચ્ચે એક શરડયુું તે ડરત ુું દે ખામ છે ... એ ફતાલે છે કે
એ ભધદરયમે ડરતા જશાજ જેલી શારત એ અત્માયે શીયની છે . આ એક વીનભાું
રદગ્દળષક તાની ફ્રેભ થી ઘણુું ફધુું ફરી જામ છે . અને તે ભેકયની ખાનવમત અશી
દે ખાઈ છે .
એલી જ યીતે જમાયે વકીટને મુન્નબાઈ રાપ ભાયી દે છે . અને વકીટ રયવાઈને જત
યશે છે . ત્માયે ફાુ કશે છે કે ભાપી ભાગી રે. એ જમાયે ભાપી ભાુંગે છે ત્માયે ણ
દરયમાની લચ્ચે ુર ફની યહ્ય શમ છે . જેલી જ યીતે ફુંને વુંફધ
ું ફની યહ્યા છે તેના
નવમ્ફરભાું રદગ્દળષકે વેત ુ રીધ છે . કે ફુંને નભત્ર લચે શલે વેત ુ ફની ફુંધાઈ યયહ્ય
છે .
વુંગીત
ઉદાશયણ તયીકે જલા જઈએ ત... જમાયે જમને લાઇયવ વફભીળન ભાટે
ના ાડી દે છે અને છી જમન પ્રજેતટ એ યેં ચ ૂય કયે છે . અને તેન ુું શેરીકેભ
તૈમાય થઇ જામ છે અને તે ઉડાલે છે . અને ભનીટયભાું આત્ભશત્મા કયે ર જમ
દે ખાતા જ યેં ચ, યાજુ અને પયશાન દડતા ઉય જામ છે ત્માયે એકદભ ળાુંત
યાખલાભાું આવ્યુું છે . અને તેના કાયણે આખા વીનની ભજા લધી જામ છે . એ દડતા
જામ છે ત્માયે 4 કટ વાથે ફતાલે છે ત ણ એ ળાુંનતની ભજા છે ક રક સુધી જામ
છે . અને રક તેને ભાણી ળકે છે .
વુંગીતભાું એવુું કશેલામ છે કે જમાયે વુંગીતને ૂરુું કયલાનુું શમ છે ત્માયે ધીયે
ધીયે પેડઆઉટ કયવુું જઈએ, જે રકને લાગત ુું નથી, કે ના ત એ નઈવ ેદા કયે
છે . અને તેને વુંગીતની બાાભાું ‘ભાન’ આપ્યુું કશેલામ છે . અને ફધા જ આને
પરલ કયતા શમ છે . છી એ નાટક શમ કે રપલ્ભ ણ ક્યાયે ક જ એ છૂટ રે ણ
એ યપેતટ શમ ત વારુું રાગે છે . અને વીનની આલશ્મકતા તા શમ ત જ વારુું
રાગે. ણ અશી રશયાણી એ રાસ્ટ વીનભાું આલશ્મકતા ઉબી કયી છે ... જમાયે ીમને
રઈને ચયીભાુંથી યાજુ બાગે છે . ત્માયે લામયવ ણ તેની ાછ જામ છે અને તે
લખતે વુંગીતભાું ળયણાઈ લાગતી શમ છે . ત્માયે લામયવ ીછ કયત બાગે છે . ણ
યાજુ ગાડીભાું શમ છે ત દુય બાગી જામ છે . અને લામયવ ઉબ યશી જામ છે એ જમાું
ઉબ છે તેના ભઢા આગ જ ળયણાઈલા લગાડત શમ છે . અને આ ફુંદ કયલા
ું ૂ ા ય શાથ મુકાવ્મ છે . અને વુંગીતને અટકાલી દીધુું છે .
લામયવને ળયણાઈના ભગ
યુલયાજનવિંશ જાડેજા, ભની ાયે ખ, યુસપુ બાઈ ઠાણ, લવુંતબાઈ, મગેળ ટેર...
લગેયે જેલા રદગ્દળષકના કશેલા મુજફ રશયાણી તે તાની રપલ્ભભાું વોથી લધાયે
વભમ અને વોથી લધાયે જ કઈની ભાલજત કયતા શમ ત તે છે રેખન અને
ઠકથા. અને એની ભાટે તે અલબજીતને ના ભ ૂરી ળકામ.
સ્ટયીની લન રાઈનને ફહુ જ વાયી યીતે અને રકને ગભે તેલી ફનાલલા ભાટે
પ્રખ્માત કશી ળકામ. અને ફીજુ ું કે તે તે વીનણે વીન ના વભજતા આખી રપલ્ભ
વભજે છે . અને તે વીનને ફહુ જ વાયી યીતે ભઠાયે છે . વીનભાું જાન નાખતા શમ
તેભ અને તેની ફીજા વીન વાથે ણ ભેચ યાખે છે .
એડીટીંગભાું ત એભણે વાયી એલી વભાજ છે એટરે તે એના કાયણે ણ વાયી રપલ્ભ
ફનાલી ળક્યા છે , તેવ ુું કશી ળકામ. એડીટીંગ ઇન્ટ ઓપ વ્ય ૂશથી એ ફધુું શ ૂટ કયે
છે . અને આ ફાફત ફધાભાું નથી શતી. અને આના કયતા એ ફહુ વાયી રપલ્ભ આી
ળકે છે . ઘણા રદગ્દળષક એલા છે કે ફહુ ફધી રપલ્ભ ફનાલી દે છે ણ આ તે એક
ફહુ વભમ છી ફનાલે છે ણ ફહુ જ વાયી ફનાલે છે .
ફ્રેભભાું તે તાના અથષને ઉભેયે છે . એટરે કે જેતે લખતે ફ્રેભ નક્કી થામ ત્માયે તે
નક્કી કયી દે છે કે શુું શુું ઉભેયવુું જઈએ? અને તે ફધા જ અથષના કાયણે એક અરગ
રપર ઉત્ન કયે છે . ફીજુ ું કે જે ચીરાચાુ શમ તેનાથી અરગ પ્રકાયનુું જ એ કયતા
શમ છે . જેભકે મ્યુઝીક ત એને તે ફધા જેલા પ્રકાયના મ્યુઝીકન ઉમગ કયતા
શમ તેથી અરગ અને કૈ ક નવુું જ આે છે . જ એવુું કશ ત ણ ચારે કે તે પ્રમગ
કયે છે . અને તેભાું શેર પ્રમગ જમાયે એભ.ફી.ફી.એવ. લાફૄું ભલી આવ્યુું ત્માયે તે
ુું કાયણ કે બાા અને તે ણ ડતટયની આલી શમ? ણ તમ
લેચલા યે ડી નહ્ત...
એ ચાલ્યુું અને ફહુ વાયી નાભના ભેલી. જે ફધાભાું કશેલાભાું વારુું ના રાગી ળકે
ણ તે જઈએ ત ભાની રેલામ. જાદુ કી ઝપ્ીલા કન્વેપ્ટ શમ કે ગાુંધીગીયી
શમ તે ફધાભાું જ નલા છે . અને આ ફધા જ પ્રકાયના નલા નલા ભેવજ
ે તે આે
છે .
અત્માય સુધી એભણે જે જે રપલ્ભ આી તેભાું વાચા અથષભાું રપલ્ભન અથષ ફતાલે
છે . જે વાભાજજક ભેવેજ ણ આે છે અને તે ફધાણે ભજા ણ કયાલે છે . અને
રકને તે રદળાભાું નલચાયતા ણ કયે છે .
એભની રપલ્ભના ેશરા જ રદલવે શીય વુંજમદત્તે ના ડેરી કે હુ ું ૨ રદલવ નરશ આવુ,ું
ત ત્માયે તે વ્મક્તત બાગી ના ડી અને ફીજા આટીસ્ટ વાથે કાભ કયે .ુું વુંઘષ વાથે
અત્માય સુધ ુ અભને કાભ કયુું છે . અને તેનાું કાયણે તે અત્માયે વારુું રયણાભ ભેલી
યશી છે .
અને ફીજુ ું કે અત્માયે જે વુંજુ કયીને એભની રપલ્ભ આલી યશી છે , તે જતા જ રાગે છે
કે આની ાછ ણ કેટરી ભશેનત કયી છે . એક અલબનેતાને ફીજા અલબનેતા જેલ
ુ ફતાલલ કેટુું અઘરુું ડે? ત ણ અભને ફહુ જ વાયી એલી ભશેનત કયી
આફેહફ
છે .
અને એવુું ણ નથી કે આ તાની રપલ્ભને ફનલા વાય એલ ખચો કયે . શેરી
રપલ્ભભાું એક વીન ભાટે તેભને ૭૦ શજાયની જફૃય શતી જ એભણે જઈએ તેલ
ફનાલલ શમ ત. ણ અભને ખચો ટાળ્મ અભે ત ણ ભસ્ત વીન ફનાવ્મ એવુું
ું એભને કશે.ુું
એક ઇન્ટયવ્યુભાું
એક રપલ્ભ રખાઇ ગઇ અને છી ખફય ડી કે આલી ફીજા કઈની રપલ્ભ આલી
યશી છે ત અભને તયત ફદરીને અરગ વીન અરગ લાતાષ કયી ફીજી રપલ્ભ ફનાલી
દીધી. એટરે કે કાભ કયલાનુું ડેડીકેળન એ અદભ ૂત છે .
અડીટયભાુંથી એક રપલ્ભ ભેકય ફની ગમા અને એક વાયા ઠકથાકાય તયીકે એભને
ફહુ જ વારુું કાભ કયુું છે . અને રપલ્ભને એટરી જ વાયી ભાલજત એ એડીટીંગભાું ણ
આે છે .
વુંદબષ
૧. આઈ.એભ.ડી.ફી લેફવાઈટ
૨. નલરકીરડમા
૩. ગ ૂગર
4. થ્રી ઇડીમટ ઓયીજનર સ્ક્રીનપ્રે બ ૂક