Ιστορία β΄ γυμνασίου

Φύλλο εργασίας

Α.
Στο χάρτη αριστερά εμφανίζεται το κράτος του Καρλομάγνου (με μπλε χρώμα). Αφού στο συγκρίνετε με το σύγχρονο χάρτη της Ευρώπης στα
δεξιά, να σημειώσετε ποια ευρωπαϊκά κράτη βρίσκονται σήμερα στην ίδια περιοχή με το φραγκικό κράτος του Καρλομάγνου.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Ο Καρλομάγνος και η εποχή του 1

Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Αγίων Αναργύρων
 Ιστορία β΄ γυμνασίου
Φύλλο εργασίας

Με βάση το χάρτη που δίνεται, να σημειώσετε τις τρεις «Μεγάλες Δυνάμεις» της
εποχής του Καρλομάγνου.
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………..

Β.
Αριστερά εικονίζεται ο Καρλομάγνος ποια αντικείμενα κρατάει; Τι συμβολίζουν;
………………………………………………………….…..…………………………………………………
……………………………………………………………………………………………..…………………
Κάτω δεξιά βλέπετε ένα νόμισμα του Λέοντα Γ΄
Ίσαυρου, Βυζαντινού αυτοκράτορα. Ποιες ομοιότητες
εντοπίζετε ανάμεσα σε εκείνον και τον Καρλομάγνο;
……………………………………………………..
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………..

Ο Καρλομάγνος και η εποχή του 2

Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Αγίων Αναργύρων
 Ιστορία β΄ γυμνασίου
Φύλλο εργασίας

Γ.
Τα Χριστούγεννα του 800 στη Ρώμη ο πάπας Λέοντας έστεψε τον Καρλομάγνο «αυτοκράτορα Ρωμαίων». Ποιο πρόσωπο είχε εκείνη την
περίοδο την εξουσία στο Βυζάντιο (να συμβουλευτείτε τον πίνακα της σελίδας 143); ………………………………… Επίσης, το Βυζάντιο
αντιμετώπιζε ένα σοβαρό εσωτερικό πρόβλημα ποιο ήταν αυτό (σελίδα 34 του σχολικού βιβλίου) ……………….…………………………..
Στο απόσπασμα που ακολουθεί ο πάπας εξηγεί για ποιον άλλο λόγο προχώρησε στη στέψη του Καρλομάγνου. Να τον εντοπίσετε.
Η στέψη του Καρλομάγνου από τη σκοπιά των Φράγκων
Ο βασιλιάς των Φράγκων Κάρολος έχει στην κυριαρχία του την πόλη της Ρώμης, όπου συνήθιζαν πάντα να εδρεύουν οι καίσαρες, και τις άλλες
πόλεις της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας. Επειδή λοιπόν ο παντοδύναμος Θεός ευδόκησε να περάσουν όλες αυτές οι χώρες στην
κυριαρχία του Καρόλου, οι κληρικοί της Συνόδου σκέφθηκαν ότι, σύμφωνα με το θέλημα του
Θεού και το αίτημα όλων των Χριστιανών, εκείνος θα έπρεπε να έχει και τον τίτλο του
αυτοκράτορα.
Από τα Χρονικά του Lorsch (Annates Laureshamenses), Monumenta Germaniae Historica, τόμ. I,
37, μετ. Λ. Τσακτσίρας, στο: Λ. Τσακτσίρας-Ζ. Ορφανουδάκης- Μ. Θεοχάρη, Ιστορία Ρωμαϊκή και
Βυζαντινή, ΟΕΔΒ, Αθήνα 1999,183.
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
Στη διπλανή μικρογραφία απεικονίζεται η στέψη του Καρλομάγνου από το Λέοντα. Να ταυτίσετε
τα πρόσωπα ποιος από τους δύο φαίνεται «ισχυρότερος»; ………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Δ.
Για τη διοίκηση του μεγάλου κράτους του ο Καρλομάγνος οργάνωσε τη διοίκηση. Με βάση τις πληροφορίες στη σελίδα 89 του σχολικού
βιβλίου:
α) Ποια ήταν η πρωτεύουσα του κράτους; …………………………………..

Ο Καρλομάγνος και η εποχή του 3

Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Αγίων Αναργύρων
 Ιστορία β΄ γυμνασίου
Φύλλο εργασίας

β) Να συμπληρώσετε την πυραμίδα που ακολουθεί και αναφέρεται στους αξιωματούχους του φραγκικού βασίλειου με τους τίτλους και τις
αρμοδιότητές τους.

E.
- Ποια ήταν η τύχη του κράτους του Καρλομάγνου μετά το θάνατό του (σχολικό βιβλίο, σελίδα 89); ……………………………………….
……………………………………………………………………………………….........................................................................................
- Τι προέβλεπε η Συνθήκη του Βερντέν (843) και ποια είναι η σημασία της; ………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- Σχολικό βιβλίο, σελίδα 90: Στο χάρτη εμφανίζονται τα αποτελέσματα της Συνθήκης του Βερντέν. Έχοντας υπόψη και τη γεωγραφική
διαμόρφωση της Ευρώπης, ποιο από τα κράτη μειονεκτούσε και γιατί; ……………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ο Καρλομάγνος και η εποχή του 4

Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Αγίων Αναργύρων
 Ιστορία β΄ γυμνασίου
Φύλλο εργασίας

Στ.
Το παράθεμα που ακολουθεί αναφέρεται στους εξωτερικούς αντίπαλους του βασίλειου των Φράγκων. Αφού το διαβάσετε προσεκτικά, να
απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν.
Οι εισβολείς προέρχονται από όλους τους ορίζοντες. Οι πιο επικίνδυνοι φτάνουν από τη θάλασσα, από τον Βορρά και το Νότο.
Από το Βορρά έρχονται οι Σκανδιναβοί που τους αποκαλούν απλά ανθρώπους του Βορρά (Nord-mans) ή Νορμανδούς ή και Βίκινγκς.
Έρχονται καταρχήν για να ληστέψουν. Λεηλατούν τα παράλια, ανεβαίνουν τους ποταμούς, ορμούν στα πλούσια αββαεία και μερικές φορές
πολιορκούν τις πόλεις. […]
Στο Νότο… η επίθεση έγινε από τους μουσουλμάνους της Βόρειας Αφρικής. Ήδη από το 806 πειρατές εμφανίζονται στην Κορσική και,
έπειτα από το 827, αναλαμβάνουν την κατάκτηση της Σικελίας και σε λιγότερο από έναν αιώνα την καταλαμβάνουν, με εξαίρεση κάποιων
περιοχών που παρέμειναν στα χέρια των Βυζαντινών ή των ντόπιων.

Ποιους εχθρούς έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι Φράγκοι στις αρχές του 9ου αιώνα; …………………………………………………………….
Ποιο κοινό στοιχείο διαπιστώνετε στον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιούσαν τις επιδρομές τους; ………………………………………….
Σε ποιο άλλο ιστορικό γεγονός, που έχουμε ήδη μελετήσει, συμμετείχαν οι πρώτοι (σχολικό βιβλίο, σελίδα 43); …………………………….
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………...
Ποια ήταν η κοιτίδα των Ούγγρων (Μαγιάρων) και ποια δράση
ανέπτυξαν στην Ευρώπη;
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................

Ο Καρλομάγνος και η εποχή του 5

Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Αγίων Αναργύρων
 Ιστορία β΄ γυμνασίου
Φύλλο εργασίας

Ζ.
- Ποιες ήταν οι πνευματικές ανησυχίες του ίδιου του Καρλομάγνου σύμφωνα με την πηγή που ακολουθεί;
Η παιδεία τον Καρλομάγνου
Κατά τη διάρκεια του γεύματος άκουγε λίγη μουσική και κάποιο ανάγνωσμα. Του διάβαζαν ιστορικές αφηγήσεις για τα μεγάλα γεγονότα της
αρχαιότητας. Αγαπούσε πολύ τα έργα του αγίου Αυγουστίνου και ιδιαίτερα την πολιτεία του θεού. Η μητρική του γλώσσα δεν του αρκούσε, γι'
αυτό αφοσιώθηκε στην εκμάθηση ξένων γλωσσών και έμαθε τόσο καλά τα λατινικά, ώστε εκφραζόταν καλύτερα με αυτά παρά με τη μητρική
του γλώσσα. Δεν συνέβαινε το ίδιο με τα ελληνικά που περισσότερο τα καταλάβαινε παρά τα μιλούσε. Επιχείρησε, επίσης, να γράψει, αλλά μ'
αυτό καταπιάστηκε πολύ αργά και τα αποτελέσματα ήταν πενιχρά. Εγινάρδος (770-840), Η ζωή του Καρλομάγνου.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- Γιατί ο Καρλομάγνος ασχολήθηκε με τη βελτίωση του μορφωτικού επίπεδου του κλήρου (σχολικό βιβλίο, σελίδα 90) ………………………
………………………………………………………………………………………............................................................................................
- Να παρατηρήσετε προσεκτικά την εικόνα που ακολουθεί. Με τι ασχολείται ο μοναχός που απεικονίζεται σε αυτήν; ……..…………………..
…………………………………………………………………………………………………….
Σας θυμίζει κάποια ανάλογη εικόνα και δραστηριότητα από τον κόσμο του Βυζάντιου; ………
………………………………………………………………………………………………………
- Με βάση τις εικόνες που ακολουθούν να σημειώσετε ποιες μορφές τέχνης υπήρχαν
στα χρόνια του Καρλομάγνου.

Ο Καρλομάγνος και η εποχή του 6

Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Αγίων Αναργύρων