Professional Documents
Culture Documents
بخشی از کتاب مسعود زهدی
بخشی از کتاب مسعود زهدی
دس ٍضؼيت ٍ ضشايظ ٍخَد پيطٌْاد ّاي هتؼذد تاهيي هٌابغ هالي دس هقابل ٍاگزاسي ماس اخشايي
پشٍطُ ّاي دسدست اخشا ،دٍ تشم قشاسدادي هحتول بَخَد آهذُ است مِ ػباست است اص
EPC+F
دس ايٌگًَِ قشاسدادّا ،ضشمت پيواًناسي هي پزيشد مِ بشهبٌاي تضاهيي ٍ ٍثايق قابل ٍاگزاسي اص سَي ضشمت
ًفتي دٍلتي ،غشفا ػوليات تاهيي هٌابغ هالي سا ساصهاًذّي ٍ ساّبشي ًوايذ.بٌابشايي ،دس قشاسدادّاي هضبَس ،
ضشمت پيواًناسي عشف قشاسداد ًقص ساصهاى دٌّذُ فايٌاًس سا بشػْذُ هي گيشد.1
دس ػول ،ايي تشم قشاسدادي بذليل ايشادات راتي ٍ ًَاقع آضناس دس فشايٌذ عشاحي ٍ تذٍيي سٍش ّاي
اخشايي ٍ ضشٍط هشتبظ با آى ،هذت مَتاّي دس غٌؼت ًفت مطَس سٍاج داضت ٍ قشاسدادّا ي هٌؼقذ ضذُ
بشهبٌاي ضشايظ ايي تشم ،بغَس ٍاقؼي ثوشي بذًبال ًذاضتِ است.
بشسسي هتَى قشاسدادي ً( EPC+Fظيش قشاسداد عشح تَسؼِ هيذاى سسالت مِ ساّبشي ساصهاًذّي تاهيي
هالي آى ،حسب تَافقات هٌذسج دس آى قشاسداد ،هي بايذ تَسظ يل ضشمت هالضيايي غَست گشفت )،بِ
خَبي سٍضي هي ساصد مِ ًَاقع ػوذُ ٍ پايِ اي دس ضيَُ اخشايي قشاسداد ّاي هزمَس ٍخَد داسد.بشاي هثال
،دس ايٌگًَِ قشاسدادّا حتي ملوات ٍ ػباسات مليذي (ٍ حتي هفَْم ٍ حذٍد ٍ ثغَس تؼْذ ساصهاًذّي )،دس
فشايٌذ تاهيي هالي تؼشيف ًطذُ است.بٌابشايي ،هبٌاي تفسيش هَاد قشاسدادي هبْن هي باضذ.غيش ػذم تؼشيف
سٍضي ملوات ٍ ػباسات مليذي ،سٍيِ ٍ سٍش ّاي اخشايي ،تؼشيف ٍ عبقِ بٌذي ّضيٌِ ّاي هالي اخز
تسْيالت يا حتي ساختاس ملي ٍ ػوَهي قشاسدادتاهيي هٌابغ هالي ،هذل ٍ سٍش تاهيي هٌابغ هالي ٍ سايش
هباحث اٍليِ ٍ بٌيادي تذٍيي ًوي گشديذ ٍ غشفا دس بخص اٍليِ ي قشاسداد قيوت هقغَع هٌْذسي ،
تذاسمات ٍ ساخت قيذ هي ضذ مِ هٌابغ هالي عشح اص عشيق اًدام ساصهاًذّي پيواًناس بشاي اخز تسْيالت
هالي ٍ اػتباسي تَسظ تاهيي مٌٌذُ هٌابغ هالي ٍ اسايِ تضاهيي ٍ ٍثايق هشبَط اصسَي ماسفشها ،تاهيي خَاّذ
ضذ.
بش اساس ضشايظ ايٌگًَِ پيواى ّا ،ضشمت ّاي پيواًناسي عشف قشاسداد ،ػوَها تػَس هي مشدًذ مِ هٌظَس
اص ساصهاًذّي تٌْا ،ضٌاسايي ٍ هؼشفي يل باًل يا هَسسِ هالي ٍ اػتباسي ٍ اًدام تشتيبات الصم بشاي اًدام
- 1بشاي مسب اعالػات ماهل دس خػوَظ هفواّين ٍ هؼواًي ملووات تخػػوي بنواس سفتوِ دس ايوي بخوص ،قَيوا تَغويِ هوي ضوَد موِ متوا
الگَّواي سايوح سوشهايِ گووزاسي دس غوٌؼت ًفوت ٍ اًووشطي ٍ ّو ٌويي متوا هدوَػووِ ماهول اغوَل ٍ هفووايْن ػلووي ٍ مواسبشدي دس فايٌوواًس
پشٍطُ ّا ٍ فايٌاًس ساصهاًذّي ضذُ ( ،بِ ًطاًي هزمَس دس فْشست متب هؼشفي ضذُ دس پيَست متا حاضش )،هغالؼِ گشدد.
هزامشات قشاسدادي بيي ماسفشها ٍ تسْيالت دٌّذُ است.بذيي تشتيب ،ضشمت ّاي پيواًناس ،يل تاهيي
مٌٌذُ ي هٌابغ هالي سا هؼشفي هي مشدًذ ٍ ضوي اسايِ بشگِ ي ضشايظ تاهيي هٌابغ هالي ( Terms sheet
( ٍي ،اقذاهات الصم بشاي اًدام هزامشات قشاسدادي ماسفشها ٍ تسْيالت دٌّذُ سا ساصهاًذّي هي مشدًذ.
بشهبٌاي تشم قشاسدادي هزمَس ّ ،ضيٌِ ّاي تؼْذ ضذُ دس ايي صهيٌِ بِ حسا ماسفشها هٌظَس هي گشديذ.بذيي
تشتيب ،آضناسا هي تَاى پيص بيٌي مشد مِ احتوال صيادي ٍخَد داسد مِ پس اص اهضاي قشاسدادتداسي
،قشاسداد فايٌاًس عشح بِ ًتيدِ ًشسذ چشا مِ عشف سَم ٍ اغلي هؼاهلِ تداسي يؼٌي فايٌاًسَس دس هزامشات
قشاسداد EPCحضَس ًذاضت ٍ بٌابشايي ،اًگيضُ ّاي تداسي عشم سَم قشاسدادّاي ً EPC+Fاديذُ اًگاضتِ
هي ضذ .ايي ٍضؼيت ،البتِ تبؼات ٍ پياهذ ّاي سٍضٌي بِ ّوشاُ داضت مِ دس هدوَػِ هَاًغ هتؼذدي دس
هسيش حػَل تَافقات اٍليِ بشاي هَافقت ًاهِ تاهيي هٌابغ هالي پذيذ هي آٍسد.
ًاماهي قشاسدادّاي EPC+Fدس مطَس ،هحشص هي داسد مِ عشاحي ،تذٍيي ٍ ساصهاًذّي قشاسدادّاي هضبَس
بش هبٌاي هٌغق تخػػي ٍ حشفِ اي بطشحي مِ دسمتا حاضش هغالؼِ هي فشهاييذ تذٍيي ًطذُ است.
EPCF
ػذم هَفقيت قشاسدادّاي EPC+Fاصيل سَي ٍ فقذاى ٍ موبَد هٌابغ هالي اصسَي ديگش ،ضشايظ هٌاسبي
بشاي تػَيب يل سٍيِ خذيذ تاهيي هٌابغ هالي بِ اتناي ضشط ٍاگزاسي ماس بػَست تشك تطشيفات هٌاقػِ
فشاّن مشد.
دس ايي ضيَُ ،ضشمت پيواًناسي دسهقابل اهتياص ٍاگزاسي قشاسداد خاسج اص فشايٌذ بشگضاسي هٌاقػِ ،هتؼْذ
هي گشديذ مِ مليِ هٌابغ هالي عشح سا بش هبٌا ي هَقؼيت ٍ اػتباس تداسي خَد ،تطنيل يل اتحاديِ با يل
يا چٌذ ضشمت يا هَسسِ هالي ٍ اػتباسي ،اخز تسْيالت هستقل اص باصاسهالي ٍ پَلي ٍ يا ّش عشيق هوني
ديگش ،تاهيي مٌٌذ ٍ پس اص ساُ اًذاصي عشح ٍ ضشٍع تَليذات آى ،اغل هبالغ تاهيي ضذُ ،ماسهضد ٍ سايش
ّضيٌِ ّاي هشبَط سا بػَست اقساعي تحػيل ًوايٌذ.دس سٍش EPCFماسفشها هلضم بِ اسايِ تضاهيي ٍ ٍثيقِ
گزاسي ًوي باضذ ٍ اصايي حيث تؼْذي دس بشابش پيواًناس ًخَاّذ داضت .اص ايي ًظش ،هٌغق سٍيِ ي خذيذ
هَسد بحث تاحذي (اها ًِ ماهال )ضبيِ بِ هٌغق تاهيي هٌابغ هالي دس قشاسدادّاي ًفتي مطَس بشهبٌاي
ضشايظ پشداخت بيغ هتقابل هي باضذ با ايي تفاٍت مِ دس سٍيِ ، EPCFپيواًناس سيسل ّا يا هخاعشات فٌي
يا هشتبظ با تَليذ سا ًوي پزيشد.البتِ دس هقام ػول بٌا بِ داليل هختلفي ،بتذسيح ماسفشها بذليل هؼغل هاًذى
پشٍطُ ًاگضيش بِ تؼذيل بشخي اص ضشايظ هفشٍؼ دس قشاسدادّاي EPCضذُ است .بغَسينِ دس بشخي هَاسد
حتي لضٍم اسايِ تضاهيي اصًاحيِ ٍي اختٌا هي گشدد .
آضناسا ً ،اماسآهذي ايي سٍيِ ًيض بِ داليل سٍضٌي ًظيش بطشح صيش هحشص هي باضذ:
-اتناي اخٌتا ًاپزيش ضشمت ّاي پيواًناسي بِ قشاسداد پشٍطُ بشاي تاهيي هٌابغ هالي
-ػذم اهناى هشاخؼِ بِ باصاس ّاي بيي الوللي هالي ،پَلي ٍاػتباسي دس سغح بيي الوللي بذليل ٍضغ
هحذٍديت ّاي هالي
-تػَسات غلظ رٌّي ضشمت ّاي پيواًناسي اص هاّيت قشاسدادّاي ، EPCFسادُ اًگاسي هَضَع تاهيي
هٌابغ هالي ٍ ػذم تَخِ بِ پي يذگي ّاي هباحث تاهيي هٌابغ هالي
-ػذم تذٍيي ،عشاحي ٍ تٌظين سٍش ّاي اخشايي هٌاسب ٍ دسًتيدِ ٍخَد ابْاهات فشاٍاى دس هسيش اخشاي
قشاسداد
عبق سٍيِ خذيذ ّ ،شضشمت پيواًناسي مِ ػالقِ هٌذ بِ اخشاي يل يا چٌذ پشٍطُ هغلَ ًظش خَيص بَد با
عشح ادػاي داسابَدى تَاًايي مافي ٍ الصم بشاي تاهيي هٌابغ هالي ،تالش هي مشد مِ اصهضيت سٍيِ خذيذ
اضاسُ ضذُ دسخْت بذست آٍسدى اهتياص اسخاع قشاسداد پشٍطُ هَسد ًظش(بذٍى بشگضاسي تطشيفات هٌاقػِ ٍ
سػايت الضاهات هختلف دساسايِ پيطٌْاد سقابتي) ،استفادُ ًوايذ .بذيي هٌظَس ،ػوَها بذٍى بشسسي حذٍد
اهناًات ٍ تَاًايي ّاي خَد دس صهيٌِ تاهيي هٌابغ هالي ٍ با ايي تػَس مِ دسغَست بذست آٍسدى قشاسداد
پشٍطُ هضبَس بشاحتي هي تَاًٌذ يل تاهيي مٌٌذُ هٌابغ هالي سا خز خَاٌّذ مشد ،بِ سوت ٍ سَي ماسفشها
ّدَم هي آٍسدًذ غافل اصايٌنِ حتي دس بْتشيي ضشايظ تداسي بشاي يل مطَس ،ساصهاًذّي فايٌاًس بشاي
پشٍطُ ّاي ًفتي بِ سختي هيسش هي گشدد.بذيْي است دسچٌيي ضشايغي ،هَضَع بشسسي ٍ غشبال مشدى
پيطٌْاد ّاي تاهيي هٌابغ هالي ٍاغل ضذُ اصسَي ضشمت ّاي هختلف داخلي ٍ خاسخي (دسظشف هذت
مَتاّي )بػَست يل هؼضل ٍ يل هطنل صهاى بش تبذيل هي گشدد.اصعشف ديگش ،خذيذ بَدى سٍيِ
پيطٌْادي بِ هؼٌاي آى است مِ ّيچ گًَِ فشايٌذ ،سٍش ٍ ًظام هالي هطخػي بشاي هذيشيت مشدى اهَس
هشبَط دساختياس ساصهاى اخشايي قشاسًذاسد ٍ بٌابشايي ٍ ،حذت سٍيِ بَخَد ًخَاّذ آهذ.
غيش اص هسايل رمش ضذُ دس باال ،هَضَع تذٍيي ،عشاحي ٍ تٌظين هتَى قشاسدادي بشهبٌاي ضشايظ EPCF
هؼضل ديگشي سا بشاي ماسفشها سقن خَاّذ صد چشا مِ تذٍيي چٌيي هتًَي دس ٍّلِ اٍل هستلضم دس اختياس
داضتي هتخػػيي هالي حشفِ اي ٍ هسلظ بِ هفاّين ،اغَل ٍ هناًيضم ّاي اخشايي سايح دس غٌؼت تاهيي
هٌابغ هالي يا فايٌاًس هي باضذ ٍ ساصهاى ماسفشها ًيض بغَس عبيؼي بذليل ػذم پيص بيٌي ّاي الصم دس صهيٌِ
خز ًيشٍي اًساًي هتخػع يا تشتيب دادى آهَصش ّا ٍ دٍسُ ّاي حشفِ اي الصم دس ايي سضتِ با هؼضالت
پي يذُ اي هَاخِ خَاّذ ضذ.بٌابشايي ،پياهذ ّاي ايي سٍش اصابتذا سٍضي است.
اص سٍياسٍيي با ضنست،تٌْا يل ساُ ٍخَد خَاّذ داضت ٍ آى ايي است مِ بذٍا تشم ّاي بشاي اختٌا
قشاسدادي پيطٌْاد ضذُ ً،ظيش EPCFٍ EPC+Fبذسستي تؼشيف ٍ ضشايظ هؼاهالتي هشبَط بذاى ّا بِ
سٍضٌي تؼشيف ضَد.سپس با تَخِ بِ اّذاف هَسد ًظش اص پيطٌْاد ايٌگًَِ تشم ّاي قشاسدادي ٍ ًنات تطشيح
ضذُ دس متا حاضش ،هٌغق عشاحي ،تذٍيي ٍ ساصهاًذّي بغَس حشفِ اي پيادُ ساصي ضَد.هتَى تْيِ ضذُ
،بايذ بِ سٍضٌي فشايٌذ ّاي اخشايي سايح دس قشاسدادّاي ٍ EPCتاهيي هٌابغ هالي سا تبييي ًوايٌذ.بذيي
هٌظَس هي تَاى يل قشاسدادخاهغ سا بشهبٌاي تلفيق هتَى سايح دس قشاسدادّاي ٍ EPCهَافقت ًاهِ ّاي
تاهيي هالي تٌظين مشد.بذيي تشتيب ،يل قشاسداد خاهغ ضاهل دٍبخص هدضا اها ماهال هشتبظ با ينذيگش
بَخَد هي آيذ .يل بخص ضشح ماس ٍ ػوليات اخشايي پشٍطُ ،سٍش ّا ٍ استاًذاسد ّاي اًدام ماس ،فْاسس ٍ
هٌابغ تاهيي ماالّا ،تدْيضات ٍ ٍسايل الصم(ً، )sourcing planقطِ ّا ٍ هذاسك فٌي ٍ سايش ػٌاغش سايح
دس قشاسدادّاي EPCپَضص هي دّذ ٍ بخص ديگش ضشايظ ،سٍش ّا ٍ هناًيضم ّاي فشايٌذ تاهيي هٌابغ هالي
سا دسبشخَاّذ گشفت.بشاي استباط دادى دٍبخص تطشيح ضذُ دسباال ،بذٍا الصم است ضشايظ هالي هزمَس دس
قشاسدادّاي ً( EPCظيش فشايٌذ غذٍس غَست ٍضؼيت ّا ،اسصيابي ٍ تاييذ آًْا ،پشداخت ّا ،تضاهيي يا
سپشدُ ّاي حسي اًدام ماس ٍ غيشُ ) با ضشايظ تَافق ضذُ دس هَافقت ًاهِ فايٌاًس اغالح ٍ باصًَيسي
ضَد.چشامِ دس ضشايظ خذيذ پشداخت ّا تَسظ ماسفشها غَست ًوي گيشد ٍ ّضيٌِ ّاي ػوليات اخشايي پشٍطُ
عبق ضشايظ هزمَس دس هَافقت ًاهِ ّاي تاهيي هٌابغ هالي تاديِ خَاّذ ضذ.
الصم بِ رمش است مِ دس سغح بيي الوللي مليِ قشاسدادّايي اصايي دست قشاسدادّاي تاهيي هٌابغ هالي ًاهيذُ
هي ضَد ٍ اص هٌظش تخػػي ،قشاسدادّاي قيوت هقغَع هٌْذسي ،تذاسمات ٍ ساخت ّواى قشاسدادي تداسي
هي باضذ
مقالو باال ،تلخيص گشيذه اي اس يك اس فصل ىاي كتاب منطق تذوين ،ساسمانذىي و مذيزيت
قزاردادىاي نفتي سزمايو گذاري F،و EPCFدرصنعت نفت و گاس بين المللي مي باشذ كو بو قلم
مسعود سىذي ،مذيز تامين منابع مالي و اعتباري معاونت سزمايو گذاري شزكت ملي نفت ايزان نگارش گزديذه است و
بشودي بو باسار كتب تخصصي نفتي عزضو خواىذ شذ.