LÝ THUYẾT THIẾT KẾ NHÀ YẾN – KHÁI NIỆM PHỄU BAY

PHI TU
Cần hiểu rõ đặc tính sinh học của loài chim Yến, để thiết kế căn nhà Yến phù hợp
cho chim Yến cảm thấy thuận tiện và an toàn để đến sống làm tổ là điều kiện
“CẦN” căn bản cho sự thành công của việc đầu tư này.
Xây nhà Yến giống như xây nhà trọ vừa giống sân bay, vì chim Yến là khách trọ
đi bằng đường hàng không.
Đặc điểm của khách trọ dạng này là nếu đã check-in rồi thì đời đời từ đời này
đến các đời con cháu chỉ ưu tiên ở trong nhà trọ này mà thôi nếu không có biến
động gì lớn thì khách không check-out.
Sở dĩ gọi là nhà trọ chứ không phải khách sạn vì nhà Yến ngoài yêu cầu về an
toàn bảo vệ tài sản cần khung bao và cửa sắt chắc chắn bên ngoài, thực chất
bên trong còn thua nhà cấp 4, đầu tư rẻ tiền. Vì khách đi bằng đường hàng
không nên nhà trọ này có thể trong hẻm xe ba gác, giữa ruộng hoặc giữa hồ
nước mua đất giá rẻ để xây. Nếu đầu tư thêm hệ thống điều khiển tự động nữa
thì còn tiết kiệm chi phí vận hành hơn nữa và có thể thực hiện theo khái niệm
“plug and forget” (của HP) nghĩa là cắm điện xong, khóa của sắt rồi có thể quên
luôn để nó chạy tự động không cần quan tâm nữa. Thỉnh thoảng mở laptop ra
coi infra-Red camera (camera hồng ngoại) để kiểm tra mà thôi.
Và điều đầu tiên cần đặc biệt lưu ý là đặc điểm bay không nghỉ của chim Yến do
cấu tạo sinh học chân ngắn và cánh dài nến chim Yến được gọi là chim không có
chân (swiftlet) và nhà Yến phải đảm bảo những yêu cầu giống như sân bay.
Chúng ta chắc còn nhớ đến tranh cãi xung quanh độ cao công trình cáp treo
Vinepearl bị kẹt giữa yêu cầu tĩnh không cho tàu của bộ GTVT và phiễu bay của
sân bay Nha Trang do bộ Quốc Phòng quyết định.

“
Lãnh đạo UBND tỉnh Khánh Hoà nói gì về “sự cố” cáp treo Vinpearl?
Theo SGGP - 20/03/2007
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu kiểm tra, làm rõ có hay không việc cáp treo vượt biển dài nhất thế giới ở
Nha Trang, Khánh Hoà, vi phạm quy hoạch cảng biển; độ cao của cáp treo không đủ, gây khó khăn cho việc ra vào
cảng của các tàu, thuyền lớn… Tại cuộc họp báo do Công ty cổ phần Du lịch và Thương mại Vinpearl tổ chức hôm
19-3, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hoà Nguyễn Chiến Thắng đã trả lời báo chí về các vấn đề này.
• Bộ Quốc phòng bắt hạ thấp, Bộ GT-VT yêu cầu nâng cao
- Với những tàu có độ cao trên 54m, khi ra vào cảng dễ xảy ra va chạm với cáp treo. Khả năng này đã được các cơ
quan chức năng lường trước và có biện pháp giải quyết thế nào?

Ông NGUYỄN CHIẾN THẮNG: Vấn đề này không thuộc thẩm quyền giải quyết của tỉnh mà thuộc về các cơ quan
chức năng. Ở cảng Nha Trang có từng khu cho từng loại tàu, chứ không tập trung hết vào một chỗ. Nơi nào không đáp
ứng được thì tàu đi sang chỗ khác. Khánh Hoà còn nhiều chỗ neo đậu lớn khác nữa. Cảng Nha Trang có 2 cửa. Tàu đi
tránh bão từ phía Nam đậu ở vùng nước phía Nam. Tàu đến từ phía Bắc thì đậu ở phía Bắc.
- Độ cao 54m của cáp treo được đưa ra dựa trên tiêu chí nào?

Đó là quá trình các ban ngành thảo luận để có thống nhất về độ cao cuối cùng của cáp treo. Trước đây, Công ty
Vinpearl đã đề xuất là nâng lên 70m để tàu bè dễ qua lại. Tuy nhiên, đây là khu vực phễu bay, liên quan hoạt động của
sân bay quân sự nên theo yêu cầu của Bộ Quốc phòng, nhà đầu tư phải hạ bớt độ cao tĩnh không xuống còn 54m, độ
cao nhất của trụ là 64m.

... ”

Vậy thiết kế nhà Yến, nhất là roving yard va in-out hole cần tuân thủ những
nguyên tắc về phiễu bay khi thiết kế sân bay. Khu vự này rất quan trọng phải
đảm bảo phù hợp về kích thước tối thiểu và không được bị chen chắn làm trở
ngại đường bay lượn của máy bay trước khi đáp.
Một mâu thuẫn lớn cần giải quyết trong bài toán thiết kế này là điều kiện độ
sáng 0.2 lux bên trong nhà Yến.
Hai điều kiện này thực chất rất mâu thuẫn với nhau. Thế nên một thiết kế tốt là
thiết kế phải đảm bảo được cả hai yêu cầu nêu trên vì sẽ phù hợp với đặc tính
sinh học của chim Yến và chim Yến sẽ thích vào sống và làm tổ.
Tôi đã từng thấy một thiết kế nhà yến nhằm đặt điều kiện block ánh sáng nên
đường bay thiết kế hình ziczac không đảm bảo yêu cầu về phiễu bay.
Có những giải pháp để xử lý mâu thẫn trên dựa vào đặc tính sinh học của chim
Yến, trong các entry sau có dịp tôi sẽ giới thiệu một số thiết kế mẫu đảm bảo cả
hai điều kiện nêu trên.
Phi Tu