Istočna Srbija

O istočnoj Srbiji
Istočna Srbija se na severu graniči sa Rumunijom a na istoku sa Bugarskom.
Istočna Srbija se prostire između Dunava i dva koridora: Koridora X (Srbija) i koridora IV
(Bugarska).U regionu živi 265.000 stanovnika.

Teritorija istočne Srbije je pretežno brdsko–planinska, a obradive površine predstavljaju oko

45% celokupne teritorije. Najrazvijenije oblasti poljoprivrede su stočarstvo, ratarstvo, voćarstvo
i vinogradarstvo. Šume zauzimaju oko 40% celokupne površine istočne Srbije.

Područje istočne Srbije po svom geografskom položaju pripada zoni kontinentalne klime sa
izraženim temperaturnim ekstremima, velikim razlikama po količini padavina i nepovoljnim
rasporedom padavina tokom godine.

Osnove delatnosti u istočnoj Srbiji danas su: proizvodnja elektroenergije, proizvodnja bakra,
poljoprivreda, šumarstvo, drvnoprerađivačka industrija. Osim njih, značajno mesto zauzimaju i:
proizvodnja odeće i obuće, hemijska industrija, turizam, građevinarstvo, hemijska industrija itd.

Istočna Srbija je region sa potpuno netaknutom prirodom i sjajnim potencijalima:

- Reke: Dunav, Crni i Beli Timok, Pek
- Banje i termo-mineralne vode: Sokobanja, Brestovačka banja, Gamzigradska banja i
odlični potencijali u Nikoličevu i Rgoštu
- Veštačka jezera i akumulacije: Srebrno, Grliško, Đerdapsko, Bovansko, Rgotsko i
Sovinac.
- Rudnici: bakra (Bor i Majdanpek), antracita, uglja ...
- Zaštićena prirodna dobra: Nacionalni park „Đerdap“, Park Prirode Stara planina….
- Kulturno nasledje: Felix Romuliana (UNSECO), Golubačka tvrdjava, Sokograd…
- Nezagađeno zemljište, voda i vazduh

Istočna Srbija je region raznolikosti, ovde istog dana možete:

- da pecate ili jedrite na Dunavu ili Srebrnom jezeru, relaksirate se u nekoj od banja ili
skijate na nekom od skijališta,
- biti na nadmorskoj visini ispod nivoa Dunava u Negotinskoj niziji i na najvišem vrhu
Srbije (2169 m) na Staroj planini.

Predstavljanje opština istočne Srbije

Sve opštine istočne Srbije interesuje uspostavljanje saradnje sa opštinama iz Slovenije,
razmena znanja i iskustava iz lokalnog ekonomskog i komunalnog razvoja, priprema i učešće u
zajedničkim projektima, kao i drugi oblici saradnje.
U pregledu ispod su date i neke specifičnosti svake od opština istočne Srbije:

Grad Zaječar

Broj stanovnika 59.461

Po čemu je opština - Na teritoriji Grada Zaječara nalazi se kasnoantički lokalitet

poznata/specifična "Felix Romuliana", jedini lokalitet u RS koji se od 2007.
godine nalazi na UNESKO listi.
- Grad Zaječar ima velike potencijal za razvoj turizma,
 industrijsku zonu u okviru koje su građevinske parcele
namenjene izgradnji proizvodnih pogona, kao i braunfild
lokacije koje čine postojeće fabrike i objekti za
proizvodnju.
Posebne oblasti - S obzirom na to da je Slovenija prepoznatljiva po svojim
interesovanja za saradnju daleko čuvenim banjama i spa kompleksima, a imajući u
sa opštinama iz Slovenije vidu potencijale Grada Zaječara, Gamzigradska banja i
Nikoličevo, poželjna bi bila saradnja u ovoj oblasti.
- Takođe, imajući u vidu da je u Zaječaru već radi pogon
slovenačke fabrike "Gorenje" moguće je ostvariti saradnju
i u oblasti industrije/proizvodnje. Možda neki od
dobavljača za pomenuto "Gorenje".

Opština Knjaževac

Broj stanovnika 31.491

Po čemu je opština - Proizvodnja i prerada voća (višnja)

poznata/specifična - Turizam (Stara planina, Banjica, Timacum minus)
- Proizvodnja obuća i tekstila
Posebne oblasti - Privredna saradnja
interesovanja za saradnju - Razmena iskustava u formiranju udruženja/zadruga u
sa opštinama iz Slovenije poljoprivredi
- Turistička razmena, razmena iskustava u unapređenju
turističke ponude

Opština Majdanpek

Broj stanovnika 17.431

Po čemu je opština - Rudnik bakra i plemenitih metala u samom gradu

poznata/specifična Majdanpeku - rudarstvo.
- Više od 70 % teritorije opštine pokriveno je šumom
(bukva, hrast) - šumarstvo, prerada drveta a više od 20
% su livade i pašnjaci (stočarstvo i pčelarstvo), šumama
gazduje Nacionalni park Đerdap.
- Opština se u dužini od 44 kilometra naslanja na
međunarodni koridor VII- Reku Dunav, u pristaništu Donji
Milanovac pristaju putnički brodovi kruzeri radi posete
gradu, Neolitskom nalazištu Lepenski vir (31.000
posetilaca godišnje) - saobraćaj i turizam (kulturno-
istorijski, sportski, ribolovni i nautički)
Posebne oblasti - Infrastrukturna i komunalna rešenja u funkciji razvoja
interesovanja za saradnju turizma i lokalne zajednice.
sa opštinama iz Slovenije - Šumarstvo i prerada drveta, poljoprivredna proizvodnja
(voćarstvo, pčelarstvo i stočarstvo).
- Razvoj malih i srednjih preduzeća, prilagođavanje
otvorenom tržištu EU.
Opština Sokobanja

Broj stanovnika 16.021

Po čemu je opština - Opština je poznato banjsko lečilište i treća turistička

poznata/specifična destinacija po posećenosti u Srbiji. Osim turizma, opština
je poznata po zdravoj hrani i lekovitom bilju.
Posebne oblasti - Projekti razvoja turizma, primeri JPP, saradnja sa
interesovanja za saradnju privatnim sektorom
sa opštinama iz Slovenije - Razmena iskustva u oblastima upravljanja turističkom
destinacijom i integralnog planiranja.
- Organizacija komunalnog uređenja turističke destinacije

Opština Boljevac

Broj stanovnika 12.865

Po čemu je opština - Planina Rtanj-jedinstvena planina piramidalnog oblika

poznata/specifična - Bogatstvo prirodnim resursima - velike površine pod
šumama (49,5% od ukupne površine opštine koja iznosi
827 km²), mnogobrojna vrela i izvorišta pitke vode,
- Razvijena metalska industrija - proizvodnja
poljomehanizacije (FPM Agromehanika) i drvna industrija
- proizvodnja peleta (Bioenergy point),
- Kulturne manifestacije Crnorečje u pesmi i igri, muška i
ženska Bekrijada,
- Lovni turizam.
Posebne oblasti - Upoznavanje sa trendovima razvoja u oblasti
interesovanja za saradnju poljoprivredne proizvodnje u opštinama iz Slovenije
sa opštinama iz Slovenije - Turizam i modeli razvoja turizma
- Postizanje ekološki zdrave životne sredine i zaštita
životne sredine

Opština Negotin

Broj stanovnika 49 483

Po čemu je opština - Opština je poznata po velikom broju sunčanih dana,

poznata/specifična velikoj površini poljoprivrednog zemljišta kao i po tradiciji
uzgajanja grožđa i kvalitetu vina sa ovih prostora.
- Mokranjčevi dani su festival, evropskog karaktera, koji se
održava duže od 50 godina, posvećen Mokranjcu, jednom
od najvećih srpskih kompozitora.
- Negotinska krajina poznata je po Rajačkim i Rogljevačkim
pivnicama, kompleksu podruma za čuvanje vina koji je
zaštićen kao srpsko kulturno blago, po Vratnjanskim
kapijama koje su remek delo prirode, manastirima i blizini
reke Dunav sa lukom na samom izlazu iz Srbije.
 Posebne oblasti
interesovanja za saradnju
sa opštinama iz Slovenije
- Kako je Slovenija u EU i sve opštine rade po pravilima EU
saradnja bi mogla da se odvija u smislu unapređenja rada
lokalne samouprave, u upoznavanju sa primerima dobre
prakse u radu svih segmenata upravljanja uslugama na
lokalnom nivou. Takođe bi bitan aspekt saradnje bio i
stvaranje kontakata sa potencijalnim investitorima iz
Slovenije kao i primeri dobre iskoristivosti fondova EU.

RARIS – Regionalna agencija za razvoj istočne Srbije

Osnivači RARIS - a:
 Opštine Majdanpek, Kladovo, Bor, Knjaževac, Boljevac, Negotin, Sokobanja i grad
Zaječar,
 Regionalna privredna komora Zaječar,
 Strabag,
 NVO “ Timočki klub”,
 Fakultet za menadžment, Zaječar.

Cilj RARIS – a je podrška razvojnim inicijativama koje se zasnivaju na institucionalnom

povezivanju i partnerstvu koji vode ka održivom razvoju istočne Srbije.

Glavne aktivnosti:
o Izrada i sprovođenje Strategije regionalnog razvoja (2011-2018)
o priprema i implementacija regionalnih infrastrukturnih projekata – vođenje projekta
“Halovo” (Regionalno upravljanje otpadom); Uspostavljanje rečne linije Beograd –
Đerdap, itd;
o Vodeća uloga u transnacionalnoj saradnji: South East Europe, Danube Programe,
Adriatic-Ionian Programme, ERASMUS, HORISON 2020, itd
o Obezbeđenje nefinansijske pomoći MSP sektoru u regionu kroz Standardizovani set
usluga;
o Uspostavljanje regionalne turističke saradnje – jačanje konkurentnosti; teritorijalni
marketing i promocija http://www.traveleastserbia.org/englis ;
o Vodeća uloga u prekograničnoj saradnji (član Zajedničke radne grupe za programiranje
programa prekogranične saradnje Rumunija - Srbija i Bugarska - Srbija);
o Promocija mogućnosti investiranja u region; Baza investicionih lokacija
http://www.raris.org/invest/eng/
o Pružanje podrške međuopštinskoj saradnji - RARIS vodi regionalne radne grupe koje su
odgovorne za međuopštinsku saradnju u sledećim oblastima:
- Regionalni koordinacioni odbor za upravljanje otpadom;
- Sekretarijat Nacionalnog regionalnog saveta za jugoistočnu Srbiju;
- Radna grupa za međuopštinsku saradnju za vodosnabdevanje;
16. maja 2013. godine, na osnovu Zakona o regionalnom razvoju, RARIS je postao prva
akreditovana agencija za regionalni razvoj u Srbiji.

RARIS je zainteresovan za uspostavljanje saradnje sa sličnim organizacijama kao i opštinama iz

Slovenije, pre svega za pripremu zajedničkih projekata.