UVODNA - VJEŽBA

Pokretanje programa - Otvara se radno okruženje - prostor za „crtanje“

Veći dio korisničkog interface-a je radna površina a potom „palete“ sa komandama (toolbars):

 standardna paleta (standard toolbar)

 paleta za podešavanje (object properties toolbar)
 paleta za precizno i pomoćno crtanje (object snap)
 paleta za crtanje (draw toolbar)
 paleta za izmjenu crteža (modify toolbars)
 paleta za kotiranje (dimension toolbar)
- paleta – “precizno pogađanje” (OSNAP toolbar)
Statusna linija (status line):- skraćenice za pokretanje

 prikaz koordinata položaja kursora u random postoru (F6)

 korak ili tzv skakač (SNAP, F9)
 mreža (GRID, F7)
 pravougaono crtanje (ORTHO, F8)
 polarno praćenje (POLAR, F10)
 precizno pogađanje tačke (OSNAP, F3)
 pravouglo praćenje izabrane Osnap tačke (OTRACK, F11)
 prikazivanje debljine linije (LWT)
 prostor modela ili papira (model ili paper space)

Definisanje osnovnih opcija i izgleda radnog prostora: Padajući meni ASSIST - Options-Colors definiše se izgled radnog
prostora, ASSIST-Options-Drafting definiše se veličina i izgled osnap pokazivača te veličina kursora miša

Definisanje osnovnih mjera i standarda: Padajući meni ASSIST - Mechanical Options definišemo standard i mjerilo
Definisanje OSNAP pokazivača: Desni klik miša na Statusnu traku - Settings otvara se Drafting Settings izabrati Object snap
Funkcije „miša“:
Lijvi taster:
- izbor menija i komandi
- određivanje položaja elemenata
- izbor elemenata
Desni taster:
- ima istu funkciju kao Enter
- otvaranje pomoćnog padajućeg menija (mini menija)
Srednji taster ili točkić:
- uvećanje ili smanjenje prikaza (kotrljanje točkića)
- pomijeranje crteža na ekranu
Sa početkom rada - Potrebno je definisati tipove linija u takozvanom layer-u.
Svaki od layer-a se odlikuje adekvatnim imenom, bojom, tipom linije i debljinom prikaza linije.

Dijalog prozora za rad sa layer-ima dobija se pozivanjem padajućeg menija format, a potom opcije layer ili sa
alatne trake layer.

Potom se otvara dijalog prozor layer properties manager u okviru koga se vrši manipulacija sa layer-ima:

 kreiranjem novih
 izmena ili brisanje postojećih nivoa
Layer-i su definisani sa:

- name - kreira se novi layer

- on/off - layer - može biti uključen ili isključen
- freeze/thaw - layer može da bude odleđen ili zaleđen
- lock/unlock - layer može biti otključan ili zaključan
- color - definiše se boja layera na ekranu
- line type - definiše se tip linije (puna, isprekidana, crta – tacka - crta…)
- line weight - definiše debljinu linije koja se prikazuje tim layerom
- plot stile - definiše se način štampanja crteza: boje i debljine linija
- plot/don’t plot - layer se može štampati ali i ne mora iako je prikazan na crtezu.
 OSNOVNE KOMANDE – ALATNE TRAKE („palete alata“) OPIS
Draw meni - komanda za crtanje
Moguće pokretanje komandi:
1. sa padajućeg menija „draw“
2. sa palete alata „alatna traka draw“

Pojedinačni opis komande iz napomenute alatne trake

Line - komanda za crtanje linija, omogućava crtanje jednosegmentne ili visesegmentne linije
Ray - komanda za crtanje poluprave, omogućava crtanje linije koja ima definisan početak a drugi kraj je u
beskonačnosti
Construction line - komanda za crtanje konstrukcione linije, za crtanje prave kod koje su oba kraja u
beskonačnosti
Multiline - komanda za crtanje duple linije, koristi se za crtanje u građevinarstvu i arhitekturi
Polyline - komanda za crtanje kombinovane multi-segmentne linije
Polygon - komanda za crtanje poligona, omogućava crtanje pravilnih mnogouglova
Rectangle - komanda za crtanje pravougaonika
Arc - komanda za crtanje lukova
Circle - komanda za crtanje kružnice
Spline - komanda za crtanje glatke krive linije
Ellipse - komanda za crtanje elipse
Ellipse arc - komanda za crtanje eliptičkog luka
Make block - komanda za pravljenje blokova
Ostale komadne: Tabele, tačka, Šrafiranje - Hatch , Tekst itd...
Blok predstavlja crtež više objekata grupisanih u jedinstven imenovan objekt. Mogu da sadrže:
1. Jednostavne objekte, kao: linije,kružni lukovi,kružnice ili tekst
2. Složene objekte, kao: zavrtnji i navrtke,klizni i kotrljajni ležajevi
3. Kompleksne objekte: blokovi motora,sklopovi,reduktori,tehnološki sistemi i td.
 Modify meni - komande za modifikaciju „nacrtanih“ objekata

Moguće pokretanje komandi:

 sa padajućeg menija „modify“
 sa palete alata „alatna traka modify“

Pojedinačni opis komande iz napomenute alatne trake

Erase - komanda za brisanje objekata
Copy - komanda za kopiranje objekata
Mirror - komanda za kopiranje objekata kao ogledalo, omogućava osnosimetrično kopiranje
Offset - komanda za paralelno kopiranje objekata
Move - komanda za pomijeranje objekata sa jedne pozicije na drugu
Rotate - komanda za rotiranje oko referentne tačke za dati ugao
Array - nizovi, omogućava višestruko kopiranje izabranih elemenata tako da kopije budu raspoređjene u pravougaoni
(rectangular) ili kružni (polar) niz.

Scale - komanda za skaliranje (uvećanje, smanjenje objekata)

Stretch - komanda za razvlačenje
Lengthen - komanda za produživanje,skraćivanje prije svega pravih linija i kružnih linija
Trim - komanda za odsijecanje elemenata crteža do graničnih elemenata
Extend - komanda za produžavanje linija ili lukova
Break at Point - komanda za prekid objekta u tački
Abreak - komanda za prekid objekta između dvije tačke
Chamfer - komanda za „skošenje“ zasijecanje,povezivanje dva ne paralelna elementa do njihove presječne tačke
Fillet - komanda za zaobljenja
Explode - komanda za razbijanje složenih objekata na sastavne elemente
Hatchedit - komanda za redefinisanje šrafure
Properties - komanda za izmjenu crteža.
 Definisanje kotnog stila (Dimension style) i kotiranje

Dimension meni - alatna traka za dimenzionisanje

Za kotiranja crteža potrebno je da se podese stila kotiranja primenom komande dimension stil.

Komanda se pokreće kucanjem naziva komande dim na tastaturi i pritiskom na taster Enter ili sa alatne trake
Dimension.

Kreiranje novog stila kotiranja pritiskom lijevog taster miša na New otvara se okvir za dijalog

Create new dimension stil.

U polje New stile name unosi se ime novog kotnog stila.

Pri tome kreiran je novi stil sa istim karaktristikama kao i standardni stil zbog odabranog postojećek stila po
difoltu.

Potom se vrsi izmena željenih parametara kotiranja.

Pokretanjem opcije Continue prelazi se na okvir New dimension stil.

U dijalog prozoru new dimension stile postoje kartice:

 lines and arrows
 text
 fit
 primary
 units
 alternate units
 tolarances.
Komande za kotiranje izbor sa alatne trake Dimension:

- Dimlinear - komanda za kotiranje horizontalnih i vertikalnih mjera

- Dimaligned - komanda za kotiranje kosih linija
- Dimradius - komanda za kotiranje radijusa
- Dimdiamter - komanda za kotiranje prečnika
- Dimangular - komanda za kotiranje ugla
- Qdim - komanda za tzv brzo kotiranje
- Dimbaseline - komanda za paralelno kotiranje
- Dimcontinue - komanda za redno kotiranje
- Qleader - komanda za postavljanje pokazivača
- Dimcenter - komanda za obilježavanje centra kružnice
- Dimedit - komanda za izmjenu kota
- Dimtedit - komanda za promjenu položaja kotnog broja idt.

Dodatno
Alatna traka Object Snap (precizno crtanje, centar i rubne tačke kruga, tangenta na kružnicu itd)

Alatne trake za poglede, pomijeranje te zumiranje radnog prostora i crteža