You are on page 1of 157

İMAM HATİP LİSELERİ

12. SINIF
MESLEKİ ARAPÇA
ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI

‫ه ّيا نتعلّم‬
12 ‫العربية‬
YAZARLAR
Prof. Dr. Emrullah İŞLER

Doç.Dr. Mehmet Hakkı SUÇİN

Yrd. Doç. Dr. Erdinç DOĞRU

Tuba GÜLERDİ SATIR

DEVLET KİTAPLARI
ÜÇÜNCÜ BASKI
..........................., 2014
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI YAYINLARI............................................................................: 5779
DERS KİTAPLARI DİZİSİ ......................................................................................................: 1576

14.?.Y.0002.4282

Her hakkı saklıdır ve Millî Eğitim Bakanlığına aittir. Kitabın metin , soru ve şekilleri
kısmen de olsa hiçbir suretle alınıp yayınlanamaz.

Editör
Selahattin DEMİRCİ
Dil Uzmanı
Mehmet Ali Kılay ARAZ
Görsel Tasarım Uzmanı
Erhan DÜNDAR
Program Geliştirme Uzmanı
Mevlüt KAŞIKÇI
Rehberlik Uzmanı
Davut YURTTAŞ
Ölçme Değerlendirme Uzmanı
Mehtap ERMAN

ISBN 978-975-11-3676-3

Millî Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulunun 30.03.2012 gün ve 18 sayılı kararı ile ders kitabı
olarak kabul edilmiş, Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 28.03.2014 gün ve 1310094 sayılı yazısı ile
üçüncü defa 4.343 adet basılmıştır.
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı:
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı:
O benimdir, o benim milletimindir ancak. Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı.
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Şüheda fışkıracak toprağı sıksan, şüheda!
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl. Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda,
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl. Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Ruhumun senden İlâhî, şudur ancak emeli:
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli.
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Bu ezanlar -ki şehadetleri dinin temeli-
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.
Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Her cerîhamdan İlâhî, boşanıp kanlı yaşım,
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, Fışkırır ruh-ı mücerret gibi yerden na’şım;
Medeniyyet dediğin tek dişi kalmış canavar? O zaman yükselerek arşa değer belki başım.
Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın; Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın; Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyyet;
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl!

Mehmet Âkif Ersoy


GENÇLİĞE HİTABE

Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini,


ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin en
kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek
isteyecek dâhilî ve hâricî bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti
müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın
vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerait, çok
namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyetine kastedecek
düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili
olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün
tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil
işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere,
memleketin dâhilinde iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet
içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini,
müstevlîlerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde
harap ve bîtap düşmüş olabilir.
Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen,
Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç olduğun kudret,
damarlarındaki asil kanda mevcuttur.
Mustafa Kemal Atatürk
İÇİNDEKİLER

GİRİŞ ............................................................................................................................ III


YILLIK PLAN................................................................................................................. VI

1. TEMA: İSLAM’DA TEMİZLİK . .............................................................................. 1


1. Ders: Temizlik İmandandır.................................................................................2
2. Ders: Şart Edatları...............................................................................................6

2. TEMA: FIKRALAR.................................................................................................. 13
1. Ders: Nasrettin Hoca’dan Fıkralar...................................................................14
2. Ders: Lâzım ve Müteaddi Fiil . ..................................................................... 18

3. TEMA: SAVAŞ VE BARIŞ....................................................................................... 22
1. Ders:Barışı Korumak........................................................................................23
2. Ders: İf‘al, Tef‘il ve Mufâ‘ale Kalıpları....................................................... 27

4. TEMA: TARİHİ ŞAHSİYETLER........................................................................... 33
1. Ders: Fatih Sultan Mehmet...............................................................................34
2. Ders: Tefâ‘ul, Tefa‘ul ve İf‘ilâl Kalıpları........................................................ 37

5. TEMA: ŞİRK VE İMAN........................................................................................... 44
1. Ders:İmanın İnsan Üzerindeki Etkisi................................................................45
2. Ders: İnfi‘âl, İfti‘âl ve İstif‘âl Kalıpları......................................................... 48

6. TEMA: TÖVBE......................................................................................................... 54
1. Ders: İslam’da Tövbe .................................................................................... 55
2. Ders: Malûm, Mechûl Fiil ve Naibu Fâil . ..................................................... 58

7. TEMA: SOKAKTA YAŞAYAN ÇOCUKLAR........................................................ 63
1. Ders: Büyük Şehirlerde Sokakta Yaşayan Çocuklar . .................................... 64
2. Ders: el-Memnû‘ mine’s-Sarf ..........................................................................67

I
İÇİNDEKİLER

8. TEMA: İNSAN HAKLARI....................................................................................... 71


1. Ders: Temel İnsan Hakları ............................................................................. 72
2. Ders: Mankûs, Maksûr ve Memdûd İsimler................................................... 75

9. TEMA: ABDEST ....................................................................................................... 80


1. Ders: Namaza Hazırlık..................................................................................... 81
2. Ders: İsmi Zemân, İsmi Mekân, İsmi Âlet ve Mastar..................................... 84

10. TEMA: BİRLEŞMİŞ MİLLETLER . .................................................................... 90


1. Ders: Birleşmiş Milletler ve Üyeleri . ............................................................ 91
2. Ders: İsmi Tasgîr, İsmi Mensûb ve Sıfatı Müşebbehe .................................... 94

11. TEMA: YARDIMLAŞMA . .................................................................................... 99
1. Ders: İnsanlar Arası Yardımlaşma ................................................................ 100
2. Ders: Mebnî ve Mu‘rab ................................................................................ 103

12. TEMA: ANNE-BABA SEVGİSİ . ......................................................................... 108
1. Ders: Anne-Baba Hakkı ................................................................................ 109
2. Ders: Mukârebe, Recâ’ ve Şurû‘ Fiilleri ....................................................... 112

13. TEMA: İSLAM’DA AHLAK . .............................................................................. 116
1. Ders: İslam’da Güzel Ahlak . .......................................................................... 117
2. Ders: Hâl ....................................................................................................... 120

14. TEMA: KÖTÜ ALIŞKANLIKLAR . ................................................................... 124
1. Ders: Kötü Alışkanlıkların Zararları ............................................................... 125
2. Ders: Merfular, Mansublar ve Mecrurların Özeti ......................................... 128

SÖZLÜK.........................................................................................................................132
KAYNAKÇA..................................................................................................................143

II
GİRİŞ

‫ هيا نتعلم العربيّة‬serisi, İmam-Hatip Liselerinde öğrenim gören öğrenciler için hazırlanmıştır. Her bir sınıfın serisi;
Ders Kitabı (‫)كتاب الطالب‬, Öğrenci Çalışma Kitabı (‫ )كتاب التدريبات‬ve Öğretmen Kılavuz Kitabı (‫ )كتاب المدرّ س‬olmak
üzere üç kitaptan oluşmaktadır.
Serinin hazırlanmasında genel itibariyle iletişimsel yöntem takip edilmiştir. Bu nedenle Arapça öğretmeninin
mümkün olduğunca sınıf içinde öğrencileri Arapça iletişim kurmaya teşvik etmesi serinin amacına ulaşması için
kaçınılmazdır.
Seriyi okutacak öğretmenlerden beklenen davranışlar şu şekilde sıralanabilir:
• Arapça öğretmeni sevecendir.
• Yabancı bir dil öğrettiğinin farkındadır.
• Öğretmen bir “bilgi makinesi” değil, “orkestra şefi” rolünü üstlenir. Öğretmek istediklerini yabancı dil öğ-
retiminde kullanılan uygun teknikleri (drama, oyun, resim, gerçek nesne vb.) kullanarak öğrenciye öğretir.
Arapça dersinde öğrenci aktiftir, kendine güvenir.
• Arapça öğretmeni zorunlu kalmadıkça çeviriye başvurmaz. Arapça aktivitelerin Türkçeye çevrilmesi hem
öğretmen hem de öğrenci açısından bir bakıma kolaycılıktır. Çeviri hızlı anlamayı sağlasa da çoğunlukla
öğrencide kalıcı bir etki göstermez. Buna en iyi kanıt olarak bugüne kadar Arapça öğretiminde kullanılan
gramer-çeviri uygulamasının çoğu zaman başarılı olmaması gösterilebilir. Öğrencide kalıcı bir davranışa dö-
nüştürülmesi için yabancı dilin mümkün olduğunca sınıfta kullanılması gerekir.
• Arapça öğretmeni yabancı dil alanındaki gelişmelere paralel olarak kendini yeniler.
Serinin etkin bir şekilde kullanılmasında üç faktör önemli rol oynamaktadır.
1. Öğretmenin, Öğretmen Kılavuz Kitabı’nda belirtilen hususlara uyması, kitabın verimli kullanılabilmesi için
ilk adımı oluşturmaktadır.
2. Öğretmenin öğretmenlik becerisiyle ilişkilidir. Arapça öğretmeninin, derslerdeki alıştırma etkinliklerini uygu-
larken günümüzde yabancı dil öğretmeninin başvurduğu teknikleri (drama vs.) kullanması beklenir.
3. Serinin başarılı bir şekilde uygulanmasının üçüncü ayağını öğrenciler oluşturmaktadır. Bu nedenle öğrencile-
rin bir yabancı dil olarak Arapça öğrenmeye yönelik motivasyonlarının desteklenmesi gerekir.
Ders Kitabı
Ders Kitabı, öğrencinin sınıfta ders materyali olarak kullandığı temel kitaptır. 12. sınıf Ders Kitabı 14 temadan
oluşmaktadır.
Ders Kitabı’nda her tema iki dersten oluşmaktadır:
Birinci ders, okuma becerilerini geliştirmek amacıyla hazırlanmıştır. Okuma parçalarının konuları programın
öngördüğü gibi hayatın içinden alınmış olan metinlerdir. Bunun yanı sıra İmam-Hatip Liselerinin mesleki yapısı göz
önünde bulundurularak meslekle ilgili okuma metinlerine de yer verilmiştir.
Okuma parçalarından önce metinle ilgili hazırlık soruları sorulmuştur. Metinlerden sonra da metni kavramaya
yönelik sorular ile etkinliklere yer verilmiştir.
İkinci derste ise programda öngörülen Arapça dil bilgisi konusu işlenmiştir. Dil bilgisi konuları tümevarım yönte-
miyle anlatılmış, tablolarla görsel olarak desteklenmiştir. Dil bilgisi bölümünde konuyu pekiştirmeye yönelik gerek
mekanik gerekse bilişsel etkinliklere yer verilmiştir.
Ders Kitabı’ndaki temaların birinci derslerini ana hatlarıyla şu şekilde işlemenizi tavsiye ederiz:

III
Okuma Öncesi (5 dakika)
• Öğrencileri okuma parçasına hazırlayınız.
• Öğrencileri okuma parçasının başlığına yönlendirip konuyu tahmin etmelerini sağlayabilirsiniz.
• Öğrencilerden metni gözden geçirmelerini isteyip metnin türü ile ilgili tahminde bulunmalarını (gazete habe-
ri, bilimsel yazı, bilgilendirici metin, öğretici metin, yemek tarifi, öykü, diyalog vs.) sağlayabilirsiniz.
• Okuma parçasıyla birlikte resim verilmişse öğrencileri bu resme yönlendiriniz. Öğretmen-öğrenci veya
öğrenci-öğrenci etkileşimi yoluyla resim ile metin arasında ilişki kurmalarını sağlayabilirsiniz.
• Ders kitabında verilen “Hazırlık Soruları”nı öğrencilerin cevaplamalarını sağlayınız.
• Dilerseniz hazırlık soruları dışında kendiniz okuma metniyle ilgili bazı genel sorular sorabilirsiniz. Amaç,
öğrencileri metne hazırlamanızdır.
Okuma Esnasında (30 dakika)
• Öğrencilerin metni sessiz olarak okumalarını sağlayınız (5 dakika). Öğrencilere sessiz okuma yaparken kar-
şılaşacakları yeni kelimeleri atlamalarını ve metni bir bütün olarak anlamaya çalışmalarını söyleyiniz.
• Kitapları kapattırıp öğrencilere okuma parçasını CD’den dinletiniz (5 dakika).
• Kitaplarını açtırıp okuma parçasını CD’den yeniden dinlerken takip etmelerini sağlayınız (5 dakika).
• Metinde geçen yeni sözcükleri, sözcük öğretme tekniklerini kullanarak öğretiniz (5 dakika).
• Metni paragraflar hâlinde öğrencilere okutunuz. Okuma esnasında öğrencilerden CD’deki okumayı tekrar
etmelerini ve metni anlayarak okumalarını sağlayınız (10 dakika).
Okuma Sonrası (5 dakika)
• Metni kavramaya ve özetlemeye yönelik sorulara geçebilirsiniz (5 dakika).
• Öğrencilerden metni daha iyi kavramaları için metni özetlemeleri, metni sesli okumaları, metinde geçen bazı
sözcük veya ifadelerle cümleler kullanmaları vb. istenebilir veya ev ödevi verilebilir.
• Daha sonraki ders saatlerinde okuma metniyle ilgili etkinlikleri belli bir planlama dâhilinde yaptırabilirsi-
niz.
• Yukarıda okuma öncesinde, okuma esnasında ve okuma sonrasındaki etkinlikler için verilen tahmini süre,
okuma parçasının uzunluğuna, metnin zorluğuna ve öğrencinin ilgisine bağlı olarak öğretmen tarafından
değiştirilebilir.
Öğretmen Kılavuz Kitabı’nda okuma metinlerinin Türkçe çevirileri öğretmenlere destek amacıyla verilmiştir.
Bu nedenle okuma parçaları asla çeviri yoluyla öğretilmemelidir. Öte yandan söz konusu çevirilerde doğal olarak
hedef dilin yani Türkçenin normları dikkate alınmış, metinler Türkçeye “bire bir” aktarılmamıştır.
Dil bilgisi Öğretimi
Ünitelerin gramer bölümlerini oluşturan ikinci dersleri işlerken şu hususlara dikkat etmeniz yararlı olacak-
tır:
• Gramer konularını doğrudan anlatmak yerine Ders Kitabı’nda verildiği gibi cümlelerden yola çıkarak veya
cümleler üzerinde göstermek suretiyle “parçadan bütüne” gidiniz.
• Öğrencilerin gramer konusunu bir bütün olarak görmesini sağlayınız.
• Ders Kitabı ve gerekirse Öğrenci Çalışma Kitabı’ndaki etkinliklerle gramer konusunun pekişmesini sağlaya-
bilirsiniz.
• Öğrenci Çalışma Kitabı’ndaki etkinlikleri öğrencilere ev ödevi olarak vermeniz mümkündür.
Öğrenci Çalışma Kitabı
Serinin Öğrenci Çalışma Kitabı’ndaki etkinlikleriyle öğrenciler sınıf içi faaliyetleri yürütebilirler. Söz konusu

IV
etkinlikler “ev ödevi” olarak verilerek öğrencilerin öğrendiklerini sınıf dışında pekiştirmesi sağlanmıştır.
Öğrenci Çalışma Kitabı’ndaki aktiviteler ve alıştırmalar, genellikle Ders Kitabı’ndakilerle paralel gitmekte-
dir.
Öğretmen Kılavuz Kitabı
Elinizdeki kitap öğretmene çok büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Öğretmen Kılavuz Kitabı’nda hem Ders
Kitabı’ndaki ilgili dersler hem de Öğrenci Çalışma Kitabı’ndaki dersler yüzde yirmibeş küçültülerek aynı sayfada
yer almaktadır. Böylece öğretmen her iki kitaba da bütünsel bakarak bunları yönetme kolaylığına sahiptir.
Yukarıda da belirtildiği gibi okuma parçalarının Türkçeye çevirileri, öğretmenlerin metne daha fazla nüfuz
etmelerini sağlamak amacıyla verilmiştir. Bu çeviriler, bir anlamda öğretmenlerin derse girmeden önce “mut-
fakta çalışmalarına” katkı olarak nitelendirilebilir. Öğretmen bu çevirileri sınıfa taşıyarak dersi “okuma”dan çok
“çeviri”ye dönüştürmemesi açısından son derece önemlidir.
Öğretmen Kılavuz Kitabı’nda, hem Ders Kitabı’nın hem de Öğrenci Çalışma Kitabı’nın alıştırmalarının ce-
vapları verilmiştir. Öğretmenlerin ve öğrencilerin bireysel özelliklerinin farklı olduğu ve önerilen çözümlerin tüm
öğrencilerde belirli bir standart getireceği de aşikârdır. Ancak “bilginin kişiselleştirilmesi” amacıyla hazırlanan
bazı etkinliklerin cevapları kişiden kişiye değişen niteliktedir. Bu tür etkinlikler için de gerek öğretmene gerekse
öğrenciye kılavuz olabilecek “model” çözümlere yer verilmiştir.

V
MESLEKİ ARAPÇA DERSİ 12. SINIF YILLIK DERS PLANI ÖRNEĞİ
SÜRE TEMALAR ÖĞRENME ALANLARI KULLANI- ÖĞREN- DE-
VE KAZANIMLAR LAN EĞİTİM ME ĞER-
TEKNOLOJİ- ÖĞRET- LEN-
A HAF- DERS
LERİ, ARAÇ ME DİRME
Y TA SAATİ
YÖNTEM
VE GEREÇ- VE TEK-
LERİ NİKLERİ
E III Dinleme Anlama: Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden
Y 1.TEMA: İSLAM’DA oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği kelimelerin anlam-
L 2 TEMİZLİK larını tahmin eder. Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.
Ü 2 Konuşma: Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar. Kar-
1. Ders: Temizlik
L şılaştırmalar yapar. Dilek, istek, beğeni ve şikâyetlerini bildirir.
İmandandır Yaşantısından ve günlük hayattan örnekler verir. Şart edatlarını
kullanır. Cümle yapılarını doğru kullanır.
Okuma: Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni
veya diyaloğu okuduğunda anlar. Mesleki metinlerde sunulan
IV 2 bilgileri anlamlandırır. Belli bir bilgiyi bulmak için metni kısa
2 2. Ders:Şart Edatları sürede okur. Okuduğu metinde istenen farklı dil yapılarını ayırt
eder.
I 2 2. Ders:Şart Edatları Yazma:Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı keli-
me ve yapılarla yazılı anlatım yapar. Kendi çevresinde gerçekle-
şen günlük olaylarla ilgili konuları kısa cümlelerle yazılı olarak
ifade eder.
E 2 2.TEMA: FIKRA- Dinleme Anlama: Seviyesine uygun bileşik cümlelerden
K LAR oluşan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar.Dinlediğiyle
İ ilgili sorulan sorulara cevap verir. Dinlediği konuya ilişkin
M karşılaştırmalar yapar. Normal hızda açık ve anlaşılır bir şekilde
II 2 1. Ders: Nasrettin gerçekleştirilen konuşmaların konusunu belirler.
2
Hoca’dan Fıkralar Konuşma: Karşılaştırmalar yapar. Günlük iletişimde kendine
söylenenlerdeki ana noktaları takip ederek konuşmaya katılır.
III 2 2. Ders: Lazım ve Duygu ve düşüncelerini hikâye, tasvir, tanımlama, tartışma vb.
2
Müteaddi Fiil şekillerde sözlü ifade eder.
Okuma: Aynı konuda yazılmış farklı iki metnin ortak noktaları-
nı bulur. Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin anla-
mını tahmin eder. Okuduğu metnin ana düşüncesini bulur.
Yazma: Dinlediği bir metni veya diyaloğu doğru olarak yazar.
Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade eder.
Arapçadan Türkçeye, Türkçeden Arapçaya seviyesine uygun Ders Kitabı Gösteri
yazılı çeviri yapar. Okuduğu metnin ana düşüncesini yazar. Alıştırma Drama
Kitabı Dinleme-
IV 2 3.TEMA: SAVAŞ VE Dinleme Anlama: Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümleler- CD, DVD, Anlama
2 BARIŞ den oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği kelimelerin Resim Tekrar
anlamlarını tahmin eder. Dinlediği konuya ilişkin sorulanları Fotoğraf etme 1.
anlar. Dinlediği konuya ilişkin karşılaştırmalar yapar. Normal Yazı Tahtası Konuşma Yazılı
hızda açık ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların Bilgisayar Soru-
I 2 1. Ders: Barışı Ko- konusunu belirler. Projeksiyon Cevap
2 Konuşma: Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar. Nor- Sözlük Okuma-
rumak Gazete-Dergi Yazma
mal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur. Karşılaştırmalar
II 2 2. Ders: İf‘al, Tef‘il yapar. Görüş ve önerilerini paylaşır. Cümle yapılarını doğru Hikâye Dikte
kullanır. Kitapları
ve Mufâ‘ale Kalıpları Yardımcı
Okuma: Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Aynı konuda yazılmış farklı iki metnin ortak noktalarını bulur. Kitaplar
K Okuduğu metni özetler.
A Yazma: Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı
S kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar. Okuduğu metnin
I özetini yazar.
M
2 4.TEMA: TARİHÎ Dinleme Anlama: Seviyesine uygun bileşik cümlelerden olu-
ŞAHSİYETLER şan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar. Dinlediği konu-
ya ilişkin sorulanları anlar. Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara
cevap verir. Dinlediği konuya ilişkin karşılaştırmalar yapar.
III 2 1. Ders: Fatih Sultan Konuşma: Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur.
2
Mehmet Günlük iletişimde kendine söylenenlerdeki ana noktaları takip
ederek konuşmaya katılır. Duygu ve düşüncelerini hikâye,
IV 2 2. Ders:Tefâ‘ul, tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde sözlü ifade eder.
2 Tefa‘ul ve İf‘ilâl Okuma: Belli bir bilgiyi bulmak için metni kısa sürede okur.
Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin anlamını 2.
Kalıpları tahmin eder. Yazılı
Yazma: Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili
konuları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade eder.Kendi ilgi
alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla
yazılı anlatım yapar.
V 2 5.TEMA: ŞİRK VE Dinleme Anlama: Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.
2 İMAN Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara cevap verir. Dinlediği konu-
ya ilişkin karşılaştırmalar yapar. Normal hızda açık ve anlaşılır
bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konusunu belirler.
I 2 1. Ders:İmanın İnsan Konuşma: Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar. Kar-
2 Üzerindeki Etkisi şılaştırmalar yapar. Görüş ve önerilerini paylaşır. Duygu ve
düşüncelerini hikâye, tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde
A sözlü ifade eder.
R II 2 2. Ders: İnfi‘âl, İfti‘âl Okuma: Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni
A 2 veya diyaloğu okuduğunda anlar. Mesleki metinlerde sunulan
L ve İstif‘âl Kalıpları
bilgileri anlamlandırır. Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
I Belli bir bilgiyi bulmak için metni kısa sürede okur. Okuduğu
K metinde istenen farklı dil yapılarını ayırt eder.
Yazma: Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade
eder. Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime
ve yapılarla yazılı anlatım yapar.

VI
MESLEKİ ARAPÇA DERSİ 12. SINIF YILLIK DERS PLANI ÖRNEĞİ
SÜRE TEMALAR ÖĞRENME ALANLARI KULLANI- ÖĞREN- DEĞER-
VE KAZANIMLAR LAN EĞİTİM ME LEN-
TEKNOLOJİ- ÖĞRET- DİRME
A HAF- DERS
ME
TA SAATİ LERİ, ARAÇ
Y YÖNTEM
VE GEREÇ- VE TEK-
LERİ NİKLERİ
A III 2 6.TEMA: TÖVBE Dinleme Anlama: Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden
R 2 1. Ders:İslâm’da oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği kelimelerin anlam-
A Tövbe larını tahmin eder. Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan
L bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar. Normal hızda açık
I ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konusunu 3.
K IV 2 2. Ders: Malûm, belirler. yazılı
2 Mechûl Fiil ve Naibu Konuşma: Karşılaştırmalar yapar. Yaşantısından ve günlük
Fâil hayattan örnekler verir. Kısa bir hikâyeyi, yaşadığı olayları ve
I 2 2. Ders: Malûm, tecrübelerini anlatırken meçhul fiil ve naibu faili kullanır. Cüm-
Mechûl Fiil ve Naibu le yapılarını doğru kullanır.
Fâil Okuma: Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.Okuduğu metinde
geçen bilinmeyen sözcüklerin anlamını tahmin eder.
Yazma: Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade
O eder. Ayet, hadis ve duaları doğru olarak yazar.
C 2 7.TEMA: SOKAK- Dinleme Anlama: Seviyesine uygun bileşik cümlelerden olu-
A TA YAŞAYAN şan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar. Dinlediği konu-
K ÇOCUKLAR ya ilişkin sorulanları anlar. Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara
cevap verir.
Konuşma: Günlük iletişimde kendine söylenenlerdeki ana nok-
II 2 1. Ders: Büyük Şehir- taları takip ederek konuşmaya katılır. Verilen duruma uygun
2 lerde Sokakta Yaşayan bileşik cümleler kurar. Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla
çocuklar konuşur. Cümle yapılarını doğru kullanır. Duygu ve düşünce-
lerini hikâye, tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde sözlü
III 2 ifade eder.
2 2. Ders: el-Memnû‘ Okuma: Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni Ders Kitabı
mine’s-Sarf veya diyaloğu okuduğunda anlar. Okuduğu metinde istenen Alıştırma
farklı dil yapılarını ayırt eder. Kitabı Gösteri
Yazma: Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili CD, DVD, Drama
konuları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade eder. Kendi ilgi Resim Dinleme-
alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla Fotoğraf Anlama
yazılı anlatım yapar. Yazı Tahtası Tekrar
IV 2 8.TEMA: İNSAN Dinleme Anlama: Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar. Bilgisayar etme
2 HAKLARI Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara cevap verir. Dinlediği konuya Projeksiyon Konuşma
1. Ders: Temel İnsan ilişkin karşılaştırmalar yapar. Sözlük Soru-
Hakları Konuşma: Dilek, istek, beğeni ve şikâyetlerini bildirir. Günlük Gazete-Dergi Cevap
iletişimde kendine söylenenlerdeki ana noktaları takip ederek ko- Hikâye Okuma-
Ş III 2 2. Ders: Mankûs, nuşmaya katılır. Yaşantısından ve günlük hayattan örnekler verir. Kitapları Yazma
U 2 Maksûr ve Memdûd Görüş ve önerilerini paylaşır. Duygu ve düşüncelerini hikâye, Yardımcı Dikte
B İsimler tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde sözlü ifade eder. Cümle Kitaplar
A yapılarını doğru kullanır.
T 2 2. Ders: Mankûs,
Maksûr ve Memdûd Okuma: Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
IV İsimler Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin anlamını tah-
min eder. Okuduğu metinde istenen farklı dil yapılarını ayırt
eder. 1.
Yazma: Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade yazılı
eder. Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime
ve yapılarla yazılı anlatım yapar.
2 9.TEMA: ABDEST Dinleme Anlama: Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden
oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği kelimelerin anlam-
larını tahmin eder. Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan
I 2 1. Ders: Namaza Ha- bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar. Normal hızda açık
2 zırlık ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konusunu
belirler.
M II 2 2. Ders: İsmi Zemân, Konuşma: Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar. Yaşan��-
A 2 İsmi Mekân, İsmi Âlet tısından ve günlük hayattan örnekler verir. Görüş ve önerileri-
R ve Mastar ni paylaşır. Cümle yapılarını doğru kullanır. Kısa bir hikâyeyi,
T yaşadığı olayları ve tecrübelerini anlatırken ismi zaman, ismi
mekân kullanır.
Okuma: Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
Yazma: D uygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade
eder. Ayet, hadis ve duaları doğru olarak yazar. Kendi çevresin-
de gerçekleşen günlük olaylarla ilgili konuları kısa cümlelerle
yazılı olarak ifade eder.
III 2 10.TEMA: BİRLEŞ- Dinleme Anlama: Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.
2 MİŞ MİLLETLER Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara cevap verir. Normal hızda
açık ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konu-
IV 2 1. Ders:Birleşmiş Mil- sunu belirler. Dinlediği konuya ilişkin karşılaştırmalar yapar.
2 letler ve Üyeleri Konuşma: Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar. Nor��-
mal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur. Görüş ve önerilerini
paylaşır. Cümle yapılarını doğru kullanır. Kısa bir hikâyeyi,
N I 2 2. Ders: İsmi Tasgîr, yaşadığı olayları ve tecrübelerini anlatırken ismi tasgir kullanır.
İ İsmi Mensûb ve Sıfatı Okuma: Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni
S Müşebbehe veya diyaloğu okuduğunda anlar. Belli bir bilgiyi bulmak için
A metni kısa sürede okur. Okuduğu metinde geçen bilinmeyen
N sözcüklerin anlamını tahmin eder.
Yazma: Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade
eder. Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili konu-
ları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade eder.

VII
SÜRE TEMALAR ÖĞRENME ALANLARI KULLANILAN ÖĞRENME DEĞER-
VE KAZANIMLAR EĞİTİM TEKNO- ÖĞRETME LENDİR-
A HAFTA DERS LOJİLERİ, ARAÇ YÖNTEM ME
Y SAATİ VE GEREÇLERİ VE TEK-
NİKLERİ

N I 2 11.TEMA: YARDIM- Dinleme Anlama: Günlük yaşantıyla ilgili bileşik


İ LAŞMA cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki
S bilmediği kelimelerin anlamlarını tahmin eder. Se-
A viyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni
N II 2 1. Ders: İnsanlar Arasında veya diyaloğu dinlediğinde anlar. 2.
2 Yardımlaşma Konuşma: Dilek, istek, beğeni ve şikâyetlerini bildi��- Yazılı
rir. Yaşantısından ve günlük hayattan örnekler verir.
III 2 Cümle yapılarını doğru kullanır.
2 2. Ders: Mebnî ve Mu‘rab Okuma: Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin anla-
mını tahmin eder. Okuduğu metinde istenen farklı dil
yapılarını ayırt eder.
Yazma: Ayet, hadis ve duaları doğru olarak yazar.
Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili
konuları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade eder. Ken-
di ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime
ve yapılarla yazılı anlatım yapar.
IV 2 12.TEMA: ANNE - BABA Dinleme Anlama: Günlük yaşantıyla ilgili bileşik
2 SEVGİSİ cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bil-
mediği kelimelerin anlamlarını tahmin eder. Dinlediği
1. Ders: Anne-Baba Hakkı konuya ilişkin sorulanları anlar. Dinlediğiyle ilgili so-
rulan sorulara cevap verir.
Konuşma: Verilen duruma uygun bileşik cümleler Ders Kitabı
I 2 2. Ders: Mukârebe, Recâ’ kurar. Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur.
ve Şurû‘ Fiilleri Alıştırma Gösteri
2 Yaşantısından ve günlük hayattan örnekler verir. Kitabı Drama
Cümle yapılarını doğru kullanır. Mukârebe, reca ve CD, DVD, Dinleme-
M
A II 2 2. Ders: Mukârebe, Recâ’ şuru fiillerini kullanır. Resim Anlama
ve Şurû‘ Fiilleri Okuma: Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki Fotoğraf Tekrar
Y bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar. Mesleki Yazı Tahtası etme
I metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır. Ayet, hadis Bilgisayar Konuşma
S 2 13.TEMA: İSLAM’DA ve duaları doğru olarak okur. Projeksiyon Soru- 3.
AHLAK Yazma: Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde Sözlük Cevap Yazılı
yazılı ifade eder. Ayet, hadis ve duaları doğru olarak Gazete-Dergi Okuma-
yazar. Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili Hikâye Ki- Yazma
sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar. tapları Dikte
III 2 Dinleme Anlama: Günlük yaşantıyla ilgili bileşik Yardımcı
2 1.Ders: İslam’da Güzel cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bilme- Kitaplar
Ahlak diği kelimelerin anlamlarını tahmin eder. Seviyesine
uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni veya diya-
loğu dinlediğinde anlar.
Konuşma: Verilen duruma uygun bileşik cümleler
kurar. Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur.
IV 2 2. Ders: Hâl Görüş ve önerilerini paylaşır. Cümle yapılarını doğru
2 kullanır.
Okuma: Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki
bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar. Mesleki
V 2 2. Ders: Hâl metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır. Ayet, hadis
ve duaları doğru olarak okur.
Yazma: Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde
yazılı ifade eder. Ayet, hadis ve duaları doğru olarak
yazar. Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili
sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.
2 14.TEMA: KÖTÜ ALIŞ- Dinleme Anlama: Günlük yaşantıyla ilgili bileşik
KANLIKLAR cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki
bilmediği kelimelerin anlamlarını tahmin eder. Se-
viyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni
H I 2 1. Ders: Kötü Alışkanlıkların veya diyaloğu dinlediğinde anlar.
A 2 Zararları Konuşma: Verilen duruma uygun bileşik cümleler
Z kurar. Karşılaştırmalar yapar. Görüş ve önerilerini
İ paylaşır. Cümle yapılarını doğru kullanır.
R Okuma: Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki
A II 2 2. Ders: Merfular, Mansup- bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar. Mesleki
N 2 lar ve Mecrurların Özeti metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır. Ayet, hadis
ve duaları doğru olarak okur.
Yazma: Arapçadan Türkçeye, Türkçeden Arapçaya
seviyesine uygun yazılı çeviri yapar. Ayet, hadis ve
duaları doğru olarak yazar. Kendi ilgi alanları ve bil-
diği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı
anlatım yapar.

VIII
1. TEMA
İSLAM’IN ŞARTLARI

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Temizlik İmandandır

2. Ders: Şart Edatları

Dil Bilgisi

Şart Edatları

Kazanımlar

Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği keli-
melerin anlamlarını tahmin eder.
Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.
Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar.
Karşılaştırmalar yapar.
Dilek, istek, beğeni ve şikâyetlerini bildirir.
Yaşantısından ve günlük hayattan örnekler verir.
Şart edatlarını kullanır.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar.
Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Belli bir bilgiyi bulmak için metni kısa sürede okur.
Okuduğu metinde istenen farklı dil yapılarını ayırt eder.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.
Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili konuları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade
eder.

1
DERS K İ TA B I
Hazırlık

  
Öğrencileri okuma öncesi etkinliklerle derse hazırlayınız. Genel     
olarak okuma etkinliklerinin, özel olarak da okuma öncesi etkinlikleri
nin uygulama biçimi için “Giriş” bölümüne bakınız.

    
Temanın başlangıç sayfasında verilen resimleri kullanarak ve temhîd

    
(hazırlık) etkinliğini yaptırarak öğrencilerin iletişime geçmelerini
sağlayınız.


     
    
   " "
       
  

  
   

DERS K İ TA B I
1. Ders İslam’da Temizlik

  
DK 1.1.1 Track 1        
TEMİZLİK



İslam temizliğe büyük önem verir. Temizlik iki çeşittir: Mad-
di temizlik ve manevi temizlik.
Müslüman maddi yönden vücudunun, giyeceklerinin, evinin
ve çevresinin temizliğine tam anlamıyla dikkat etmelidir. Pey-
gamber (as) şöyle buyurmuştur: “Yoldaki eza veren bir şeyi
kaldırmak sadakadır.” (Buhari, Cihad 72)
Manevi bakımdan ise Müslümanların güzel ahlaklı olması ge-

       
   
          
rekir. Çünkü din ahlaktan ibarettir. Allah maddi ve manevi temiz-
 
liğine dikkat eden kimseleri övmekte ve şöyle buyurmaktadır:
 
    
  
  
    
     
“Giysilerini temiz tut.” (el-Muddessir-4), “Allah tevbe edenle-   " 
    
 
 
  
  
ri ve kalpleri temiz olanları sever.” (el-Bakara-222).   " 

Kişi temiz olursa toplum da temiz olur.           
    
   
    
 
     
  
   
                      
     
  
       

2
DERS K İ TA B I

DK 1.1.2 Cevaplar
.‫ نظافة ما ّدية ونظافة روحِ ّية‬:‫ لل ّنظافة َنوعان‬-1
  


  
  
    
.‫ ُمراعاة الف َْرد على َنظافة ِج ْ�سمِه َو َمالبِ�سِ ه َو َم ْن ِزلِه َوبي َئتِه ِب�أكْ َملِها‬-2
      
.ً‫ نظافة روحية هي �أن تكون � ْأخالق الف َْرد نظيفة‬-3
    
ُ ‫}و ِث َيا َبكَ فَطَ ِّه ْر{ (ا‬
)4،‫مل َّد ِّثر‬ َ -4
.)‫(رواه ال ُبخاري‬ َ "‫ " �إماطة (�إزالة) الأذى َعلى الطَّ ريق َ�ص َدقة‬-5
  

    


  

 
    
 

DK 1.1.3 Cevaplar
  
  

 
    .‫ جعل الإ�سالم النظافة �أ�سا�س العبادة‬-1

.‫ يحثنا الر�سول �صلى اهلل عليه و�سلم كثريا على الو�ضوء‬-2

   
 
  
  
 
 


.‫ كان امل ُْج َت َمع َنظيفًا � ْأي ً�ضا‬،‫ �إذا كان الف َْرد َنظيفًا‬-3
       .‫ يحر�ص الإ�سالم على �صحة الإن�سان و�سالمته من الأمرا�ض‬-4

   
 
 
  
     


DERS K İ TA B I

DK 1.1.4 Cevaplar

‫ ُي َنظِّ ف‬-2
  

    


     
 ‫ ُيحافِظ‬-3
        ‫ ُي َقلِّم‬-4
 
‫ َي ْه َت ّم‬-5
    
   
‫ َي ْحلِق‬-6
    
 ‫ َي ْرمي‬-7

   
‫ ُي َر ِّتب‬-8
    

 
 
 

 


      
 

     


 
 


 

3
DERS K İ TA B I

DK 1.1.5 Cevaplar

  
   
  

.‫مر ًة يف اليوم الواحد‬ّ ‫ ينظف علي �أ�سنانه‬-1     
 






   
  
.‫مرات يف الأ�سبوع‬ ّ ‫ ي�ستحم علي ثالث‬-2   
    
 
.‫مر ًة يف كل ع�رشة �أيام‬ ّ ‫ يقلّم علي �أظافره‬-3     




 
   
     


.‫مر ًة يف الأ�سبوع‬
ّ ‫ ي�صبغ علي �أحذيته‬-4      
   
  
       
.‫ني يف خالل �أ�سبوعني‬ ِ ‫مرت‬ ّ ‫ ي�ساعد علي �أمه‬-5
.‫مرات يف الأ�سبوع‬ ّ ‫ ينظّ ف علي احلديقة ثالث‬-6
    
     
        
.‫مرتني يف كل ع�رشة �أيام‬ ّ ‫ ير ّتب علي غرفته‬-7   
   
       
     
      

    
     
.‫مرتني يف اليوم الواحد‬ ّ ‫ تنظف عائ�شة �أ�سنانها‬-1        
.‫مرات يف الأ�سبوع‬ ّ ‫ ت�ستحم عائ�شة ثالث‬-2   
     
       
.‫مر ًة خالل ع�رشة �أيام‬
ّ ‫ تقلّم عائ�شة �أظافرها‬-3          
.‫مرات يف الأ�سبوع‬ ّ ‫ ت�صبغ عائ�شة �أحذيتها ثالث‬-4        
‫مرات خالل �أ�سبوعني‬ ّ ‫ ت�ساعد عائ�شة �أمها خم�س‬-5   
       
          
.‫مر ًة يف الأ�سبوع‬
ّ ‫ تنظّ ف عائ�شة احلديقة‬-6 
        
.‫مرات خالل ع�رشة �أيام‬ ّ ‫ تر ّتب عائ�شة غرفتها �أربع‬-7       
  
         

DERS K İ TA B I

DK 1.1.6

  
 
Cevaplar 
      
    

:‫هناك نقاط ميكن اتباعها �أثناء تنظيف الأ�سنان‬         

.‫• تنظيف الأ�سنان مرتني يف اليوم‬
.‫• ا�ستخدام فر�شاة �أ�سنان ناعمة تنا�سب طبيعة �أ�سنانك‬
.‫• ا�ستخدام معجون �أ�سنان يحتوي علي الفلورايد‬
.‫• حتريك الفر�شاة بلطف على الأ�سنان‬
.‫• تنظيف كل من ال�سطح اخلارجي والداخلي للأ�سنان‬
  
      

.‫• تنظيف الأ�سنان بالفر�شاة ملدة دقيقتني على الأقل‬
     
  
.‫ يجب تنظيف الفر�شاة جيداً وغ�سلها‬،‫• بعد االنتهاء من تنظيف الأ�سنان‬
       
.‫ �شهور �أو بعد الإ�صابة بنزلة برد‬3 ‫• تغيري فر�شاة الأ�سنان اخلا�صة بك كل‬ 
       
 
   
      
   
 
      
 
         
   
  
    
    
     

4
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 1.1.1 Cevaplar


 
   
  
.‫ ال ُت ْ�شعِل النار يف الأماكن اخلطرية‬-5 .‫ نظّ فوا �أ�سنانكم ك ّل يوم‬-1
.‫ اغ�سلوا �أيديكم قبل الأكل وبعده‬-6 .‫ حافظوا على نظافة بيوتكم‬-2
 
    
     
    t        t
.‫ ال ت�سبحوا يف املياه الو�سخة‬-7 .‫ اغ�سلوا الفواكه جي ًدا قبل الأكل‬-3
 
     t       t
  t
           t
    .‫ترم ال ُّزبالة على الأر�ض‬
ِ ‫ ال‬-8 .‫ حافظ على املناطق اخل�رضاء‬-4
   t  
    t









Ç A L I Ş M A K İ TA B I

  


    
ÇK 1.1.2 Cevaplar
 
  
 

  
 
 
  

  
  
   ‫قال‬  -1
  
     ".‫ "النظافة من الإميان‬:‫عليه ال�سالم‬

  
       
‫الر�سول‬
 
 
   
 

 
   
 
  
 
 .‫كبريا‬
ً ‫اهتماما‬ ً ‫ اال�سالم يهتم بالنظافة‬-2
 
           


    .‫فقط‬  ‫ا‬ ‫خارجي‬

 ًّ      ‫ا‬‫مظهر‬
  
     ‫لي�ست‬
ً   ْ  
 ‫ النظافة‬-3
  
       
 
 .‫النظافة‬

   ‫على‬
   ‫احلفاظ‬

  
   ‫م�س�ؤولية‬
   
 

  
 
  
  ‫ تقع على كل ُمواطِ ن‬-4


 
        
    
      
    
.‫ًا‬ ‫ف‬ ‫نظي‬ ‫املجتمع‬
     ‫كان‬ ‫ًا‬ ‫ف‬ ‫نظي‬ ‫ �إذا كان الفرد‬-5
 
  

 
  

  
  
 
  
  
     
 
  
 
   
   

   


     
   
     
 
     

ÇK 1.1.3
         ٣
  t
  t     t     t Cevaplar

 

      

   
  
   
 

     


 
     
    
        ٣   
  ٣
     
   ٣   t
   t
 t
  t      
  t tt     t
  t
  t     t     t

     


‫بحرية‬ -2
        

.ً‫نظيفة‬‫البحرية‬
‫تبدو‬

         
      
      
  
      
        

   
 


  
 
 
   
 
  ‫غاب ة‬ -3 ‫�شالل‬ -1


 
 .‫الغابة ثروة وطنية‬ .‫منظر ال�شالل رائع‬

5
2. Ders Şart Edatları DERS K İ TA B I

  
DK 1.2.1

       
Temanın ikinci dersinde şart edatları işlenmektedir. Öncelikle şart
cümlesinin bileşenlerinin ve her bir bileşenin yerinin öğrenciye kav-


    
ratılması gerekir. Diğer bir ifadeyle Arapçada koşul bildiren yapıların 
sağdan sola “şart edatı + (şart olarak ileri sürülen cümlecik) şart cümle- 
  
   
        
si + (şarta bağlanılan cümlecik) cevap cümlesi” şeklinde sıralandığı uy-        
      
gulamayla öğrenciye kavratılmalıdır. Öte yandan şart cümlesiyle ilgili 
    
    
     
     

birtakım yapısal özellikler örneklerle pekiştirilmelidir.
           
  
      
      


 
 
   
 
 

    


          
  
             
Not: 
    
      
             

    
         
 
  
      
     
    

DERS K İ TA B I

  
 –  – –
 – 
  

  


  

 
 
  
   


 t


  t


 t

      
  


     


 


 
  
   t
 
        t 

     t 
 
               t 
        t 

       

6
DERS K İ TA B I

DK 1.2.2 Cevaplar
.‫تنجح يف االمتحانات‬ ْ ‫كثريا‬
ً ‫تدر�س‬ ‫ � ْإن‬-1
  

    


  
       ْ
     .‫يحرتم كباره يحرتمه �صغاره‬ ْ ‫من‬
ْ -2
           .‫ ما تفعلْه من خري يف الدنيا جت ْده يف الآخرة‬-3
             

                .‫احلق تن ْل ر�ضى اهلل‬ّ ‫ متى تق ْل‬-4
             
ّ ‫ � ْإن تعام ْل النا�س معاملة ح�سنة‬-5
.‫يحبوك‬
        
   
     
      ً ‫كث قراءة الكُتب يزد ْد‬
.‫علما‬ ْ ِ‫من ُي ر‬
ْ -6
             ْ ‫ �أينما‬-7
.‫تكن فا ّتق اهلل‬
      

.‫رت �سيار ًة جت ْد الراحة‬ِ ‫ متى ت�ش‬-8
       
   
         .‫احلق زهق الباطل‬ ّ ‫ �إذا جاء‬-9
       
 
  
.‫ال�سيارة من�شي على الأقدام‬ ّ ‫لو تعطّ لت‬ ْ -10
 
   
    

     
          
          
       DK 1.2.3 Cevaplar
  –   –   – –    – 

  –  – 


   – –   

  –    – – 


 – –    – 
.‫تنجح يف احلياة‬ْ ‫ � ْإن تعم ْل بج ّد‬-1
     – –  –  –   
.‫ربه‬
ّ ‫ من َع َر َف نف�سه فقد َع َر َف‬-2
     – – –     –    .‫ ما تعلم َته يف ال�صغر ينف ْعك يف الكرب‬-3
.‫ �أينما يذهب الأب يت َبعه �أوالده‬-4
 .‫ متى ت ّت�ص ْل بي ف�ستجدين م�ستع ًّدا‬-5

DERS K İ TA B I

DK 1.2.4 Cevaplar
  

 
   
   
  .)‫ يبد�أ بفعل منفي (ال‬-1
  
 
          
 
 ."‫ يبد�أ بـ "�سوف‬-2
 ."‫ يبد�أ بـ "�سوف‬-3
         
.)‫ يبد�أ بفعل منفي (لن‬-4
       

."‫ يبد�أ "ب َق ْد‬-5
           
.‫ جواب ال�رشط جملة ا�سمية‬-6
            
.‫ يبد�أ بفعل طلبي‬-7
      
     


         
      
        

DK 1.2.5 Cevaplar
  
   
     


   
                    
  
  
             
        
      

.‫ فعل م�ضارع جمزوم بال�سكون‬: ‫ يزرع‬-1
     
    
.‫ فعل م�ضارع جمزوم بحذف ال ّنون‬: ‫ ُتكرموا‬-2
 
       
   
  
.‫ فعل م�ضارع جمزوم بال�سكون‬: ‫ متر�ض‬-3
   
          
 
      
    
.‫ فعل م�ضارع جمزوم بحذف ال ّنون‬: ‫ ُتتقنوا‬-4
.‫ فعل م�ضارع جمزوم بحذف ال ّنون‬:‫ جت ّهزي‬-5


7
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 1.2.1 Cevaplar

.‫كثريا‬
ً ‫ � ْإن ت�ساعد الفقري يفرح‬-1
.‫من ي�أكل قلي ًال ي�سلم من الأمرا�ض‬
ْ -2

        
.‫ال�صحة‬
ّ ‫ ما ت�رشبه من ماء يو ّفر لك‬-3  
      
  
       
.‫ �أينما ي�شاهد الطالّب �أ�ستاذهم ي�سلّموا عليه‬-4  
 
  
    
.‫ متى تن�ضج الفاكهة ن�أكلها‬-5       
        

 
          
ÇK 1.2.2 Cevaplar          
 
        

 
   
    
.‫ دخول" ال " على جواب ال�رشط‬-1   

 
 
    
       
.‫ دخول " لن " على جواب ال�رشط‬-2  
  

      
.‫ دخول " اخلرب املقدم " على جواب ال�رشط‬-3         
    
.‫ دخول " ِب ْئ َ�س" على جواب ال�رشط‬-4       
   
       
     
 
 
.‫ دخول " فعل الأمر" على جواب ال�رشط‬-5   
   
  
     
.‫ دخول " ِن ْع َم" على جواب ال�رشط‬-6      
    
          
.‫ دخول " ال " على جواب ال�رشط‬-7         
.‫ دخول " فعل الأمر" على جواب ال�رشط‬-8         
         
  
   
      
.‫ دخول " لن" على جواب ال�رشط‬-9
.‫ دخول " ال " على جواب ال�رشط‬-10 

Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 1.2.3 Cevaplar
 
   
    
    
           
.‫ �إن تزرين �أكرمك‬-1        
      
.‫نقيا‬
ًّ ‫هواء‬
ً ‫ من يذهب �إىل الغابة يتن ّف�س‬-2       

.‫ �إذا ركبت احلافلة و�صلت �إىل امل ْدر�سة يف موعدها مبك ًّرا‬-3      – – –  –  –   
 
.‫ متى ت�ست�أجر البيت تدفع الإيجار‬-4
 – 
   –   –   – –   
.‫ �أينما نتن ّزه ن�رشب ال�شاي‬-5
     –  –   –

       – 




ÇK 1.2.4 Cevaplar
    
   
        
  
       
.‫�سوءا يجز به‬
ً ‫ من يعمل‬-1 
      

        
.‫ �إن �أح�سنتم �أح�سنتم لأنف�سكم‬-2       
.‫يتفوق يف امتحان القيادة يح�صل على رخ�صة القيادة‬ ّ ‫ من‬-3   
        
        

.‫ينم مبك ًّرا ي�ستيقظ مبك ًّرا‬


ْ ‫ من‬-4

     

     
     –         
.‫ �إن كنتم م�ستعجلني فاركبوا �سيارة �أجرة‬-5       

           
      
         

  
     
    

8
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 1.2.5 Cevaplar
      
  
    

           


      ‫جواب ال�رشط‬ ‫فعل ال�رشط‬ ‫�أدوات ال�رشط‬
   
  
   
  
        
‫قال �أ�ساطري الأولني‬ ‫ُت ْتلى‬ ‫�إذا‬
                  
  

            
         
‫وم‬
ٌ ُ‫اب َم ْرك‬ ٌ ‫َيقُولُوا َ�س َح‬ ‫َي َر ْوا‬ ‫ِ�إ ْن‬ -1
                 
           َ ‫َف�أُو َلئِكَ ُه ُم المْ ُ ْفل ُِح‬
‫ون‬ َ‫ُيوق‬ ‫َم ْن‬ -2
                    
  
َ‫ُي ِ�ضلُّوا عِ َبا َدك‬ ‫َتذ َْر ُه ْم‬ ‫�إِ ْن‬ -3
‫َا�س َت ِم ُعوا َل ُه‬
ْ ‫ف‬ ‫ُق ِر َئ‬ ‫ِ�إذَا‬ -4

  
    
  
ِ ْ‫اَل ْ�س َتك رَْث ُْت مِ َن الخْ َ ير‬ ‫كُ ْن ُت‬ ‫ل َْو‬ -5
     






DERS K İ TA B I

DK 1. KAVRAMA
  

  
: ‫ال�شفوي‬ ‫منوذج للتعبري‬
   
     
‫ ال ّنظافة‬: ‫عام‬
ّ
   
   ّ ‫مهمة يف حياة الإن�سان وال ّنظافة تنق�سم �إىل نوعني ب�شكل‬ّ ‫ال ّنظافة‬
    
‫جزءا‬
ً ‫يحث الإ�سالم على ال ّنظافة بنوعيها ويعتربها‬ ّ .‫املعنوية‬
ّ ‫املادية وال ّنظافة‬
ّ
        

‫ ل ّأن ال ّنظافة ال تتعلّق بالبيئة فقطْ بل تتعلّق بالعقل والفكر والقلب‬،‫من الإميان‬
 ‫ ل ّأن تق ّدم‬،‫أهم ّية كبرية يف ع�رصنا احلديث‬
ّ � ‫ اكت�سبت ال ّنظافة‬.‫أي�ضا‬
ً � ‫وامل�شاعر‬
 ‫ ونتيج ًة لهذا بد�أت الأمرا�ض‬.‫واجلو واملاء‬
ّ ‫تلوث البيئة والرتاب‬ّ ‫ال�صناعة �أ ّدى �إىل‬
ِ


‫نراعي قواعد ال ّنظافة قدر‬
َ ‫ علينا �أن‬،‫تنت�رش بني ال ّنا�س لكي نتخلّ�ص من املخاطر‬
.‫الإمكان‬


      
       DK 2. KAVRAMA Cevaplar
          

           .‫واج َبك َي ْ�شك ُْرك ُم َعل ُِّمك‬


ِ ‫ � ْإن َت ْك ُت ْب‬-1
          
.‫ �إذا كُ ْنت �سا ِئ ًقا مِ ثال ًِّيا فَال ُتخالِف نِظام املُرور‬-2
.‫ َمتى َت ْذ َه ْب �إىل َم ْد َر َ�ستِك ُت�شاهِ د ُز َمال َئك‬-3
          
.‫ �إذا � َأر ْد َت � ْإر�سال َب ْرق ِّية فا ْذ َه ْب �إىل َم ْك َتب البرَ يد‬-4



9
DERS K İ TA B I

DK 3. KAVRAMA Cevaplar       


  

  
      

.‫ لو تعطلت احلافلة �أركب �سيارة �أجرة‬-1


        
 
  

      

.‫ لو عط�س �صديقي �أقول يرحمك اهلل‬-2   
        

.‫أردت �رشاء قمي�ص �أذهب �إىل حم ّل املالب�س‬


ُ � ‫ �إذا‬-3          

.‫مزدحما �أ�سوق �سيارتي ببطء‬
ً ‫ �إذا كان املرور‬-4

  
       
.‫ �إذا كان عندي امتحان �أذاكر درو�سي‬-5
       
    
   

       


   

    


 

   
      
  
      
   
 
      
          
            



Not:

10
Aşağıda 1. tema ile ilgili bir proje çalışması örneği verilmiştir. Bu proje örneği
aynen uygulanabileceği gibi öğretmen tarafından diğer temalarla ilgili başka bir proje
çalışması da verilebilir.

Proje Görevi (Örnek)

Ders Mesleki Arapça


Sınıf Düzeyi 12. sınıf
Tema İslam’da Temizlik
Beklenen performans Araştırma, çalışma, yazma becerisi
Süre 3 ay
Puanlama Yöntemi Dereceli puanlama anahtarı
Proje Konusu
İslam’da Temizlik ile ilgili bir poster hazırlamanız istenmektedir. Hazırlanacak posterde;

• İslam’ın temizliğe verdiği öneme değinebilirsiniz. Beden temizliği, çevre temizliği gibi maddi
temizliği ele alabileceğiniz gibi ruhî temizliğe de değinebilirsiniz.

• Temizlik ile ilgili resimler bularak posteri resim açısından zenginleştirmelisiniz.


• Posterde yer alan resimler ile ilgili yeterli bilgi vermelisiniz.

Projeyi Hazırlarken Dikkat Etmeniz Gerekenler


1) Posteri hazırlamak için grup hâlinde çalışabileceğiniz arkadaşlarınızı sınıfınızdan belirlemelisiniz.
2) Posteri zamanında tamamlayacak şekilde bir plan oluşturmalısınız.
3) Grup arkadaşları olarak kendi aranızda posterin hazırlanma sürecinde alacağınız sorumlulukları
belirlemelisiniz.

4) Posterde yer vereceğiniz konular için kitap, dergi, İnternet vb. kaynaklardan yararlanabilirsiniz.

5) Posteri fon kartonu üzerine hazırlayınız. (50X70)

6) Posterde kısa ve dikkat çekici bir başlık bulundurunuz.


7) Posterin içeriğinde açık ve anlaşılır bir anlatım kullanmaya özen göstermelisiniz.

8) Hazırladığınız posteri grup arkadaşlarınızla birlikte sınıfta 15 dakikalık bir sürede sunmalısınız.
9) Yapılacak sunuda grubunuzdan her arkadaşınız posterdeki görsellerden en az bir bölümünü sun-

malıdır.

10) Poster ve sunu hazırlıklarınızı en geç …./…./20… tarihine kadar bitirmelisiniz.

11
Analitik Dereceli Puanlama Anahtarı (Proje görevi için)
Nitelikler Geliştirilmeli (1) İyi (2) Mükemmel (3)
Ürünün Yazım Boyutu
Gramer Kurulan cümlelerde söz Kurulan cümlelerde söz Kurulan cümleler söz di-
dizimi, eklerin ve noktalama dizimi, eklerin ve noktala- zimi, eklerin kullanımı ba-
işaretlerinin kullanımı bakı- ma işaretlerinin kullanımı kımından uygundur. Nokta-
mından anlatımı bozacak öl- bakımından bir kısım hata- lama işaretlerinin kullanımı
çüde hatalar bulunmaktadır. lar olmasına karşın bu hata- uygundur.
lar anlatımı bozmamaktadır.
Anlatım Posterde sadece beden İslam’ın temizliğe ver- İslam’ın temizliğe verdi-
temizliğine yer verilmiştir. ği önem ve temizlik türleri
diği önem ve temizlik türleri
yeterince aktarılmıştır. yeterince aktarılmıştır. Te-
mizlik ile ilgili fotoğraflar,
çizimler, karikatürler çalış-
maya güncellik kazandır-
mıştır. Posterde açık, an-
laşılır ve akıcı bir anlatım
kullanılmıştır.
Görsellik Poster hazırlanmış ancak Poster, resimler ve fotoğ- Poster, resimler, fotoğraf-
bazı görsel unsurların konu- raflar ile desteklenmiştir. lar ve karikatürlerle zen-
larla bağlantısı kurulmamış- ginleştirilmiştir. Seçilen re-
tır. simler ilgi çekicidir. Görsel
unsurlar anlatımı güçlendir-
mektedir.
Ürünün Sunum Boyutu
Vurgu ve tonlama Sunuda kullanılan keli- Sunum yapan kullandığı Sunum yapan, kullandığı
melerin söylenişlerinde hata- kelimeleri telaffuzuna dikkat kelimeleri telaffuzuna dik-
lar yapılmıştır. ederek kullanmaktadır. An- kat ederek kullanmaktadır.
cak anlatımı güçlendirecek Vurgu ve tonlamalara dikkat
vurgulamalarda eksikler bu- etmektedir.
lunmaktadır.
Anlatım Sunuda yapılan betimle- Sunuda İslam’da temizlik Sunuda İslam’da temizlik ile
melerden yola çıkarak hangi ile ilgili anlaşılır betimlemeler ilgili anlaşılır betimlemeler ya-
konudan bahsedildiğini anla- yapılmıştır. Dili kullanmaya yö- pılmıştır. İslam’ın temizliğe ver-
mak güçtür. nelik birtakım hatalar olsa da bu diği önem ve temizlik çeşitleri
durum anlatımı bozmamaktadır. mükemmel şekilde sunulmuştur.
Dili kullanmaya yönelik hatalar
yok denilecek kadar azdır.
Dinleyici ile Sunum yapan, dinleyiciler Sunum yapan, dinleyi- Sunum yapan, dinleyici-
Etkileşim karşısında uygun bir duruş cilerin karşısında uygun bir nin anlatılanları anlamasına
sergilememiştir. Sunum, jest duruş sergilemesine karşın, yardımcı olacak jest ve mi-
ve mimiklerden yoksundur. jest ve mimiklerin kullanımı miklerden faydalanmıştır.
ile anlatımı yeterince güç- Duruş olarak uygun bir be-
lendirmemiştir. den dili kullanmıştır. İzleyi-
ciyle etkileşim ve göz teması
başarılıdır.

12
2. TEMA
FIKRALAR

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Nasrettin Hoca’dan Fıkralar

2. Ders: Lâzım ve Müteaddî Fiil

Dil Bilgisi

Lâzım ve Müteaddî Fiil

Kazanımlar

Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar.
Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara cevap verir.
Dinlediği konuya ilişkin karşılaştırmalar yapar.
Normal hızda açık ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konusunu belirler.
Karşılaştırmalar yapar.
Günlük iletişimde kendine söylenenlerdeki ana noktaları takip ederek konuşmaya katılır.
Duygu ve düşüncelerini hikâye, tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde sözlü ifade eder.
Aynı konuda yazılmış farklı iki metnin ortak noktalarını bulur.
Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin anlamını tahmin eder.
Okuduğu metnin ana düşüncesini bulur.
Dinlediği bir metni veya diyaloğu doğru olarak yazar.
Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade eder.
Arapçadan Türkçeye, Türkçeden Arapçaya seviyesine uygun yazılı çeviri yapar.
Okuduğu metnin ana düşüncesini yazar.

13
DERS K İ TA B I
Hazırlık

Öğrencileri okuma öncesi etkinlikleri uygulayarak derse hazırlayı-


  
nız. Genel olarak okuma etkinliklerinin, özel olarak da okuma öncesi     
etkinliklerinin uygulama biçimi için “Giriş” bölümüne bakınız. 
Temanın başlangıç sayfasında verilen resimleri kullanarak ve temhîd 
      
(hazırlık) etkinliğini yaptırarak öğrencilerin iletişime geçmelerini        
   
sağlayınız.


   

 
     
        
 

    
 
     
    
   



1. Ders Nasrettin Hoca’dan Fıkralar DERS K İ TA B I

DK 2.1.1 Track 2

  

         
CUHA VEYA NASRETTİN HOCA 
Nasrettin Hoca bir çok kültürde tanınan mizahi bir kişiliktir.  
  
Nasrettin Hoca’nın mizahi kişiliği konusunda tarihçiler arasın-
da görüş birliği bulunmamaktadır.
Türk edebiyatında Hoca’nın hikâyeleri, Anadolu’da yaklaşık
13. yüzyılda yaşayan Nasrettin Hoca’ya dayandırılmıştır. Arap
edebiyatında Nasrettin Hoca, Emevi Dönemi’nde yaşamış olan
Ebu’l-Gusn Duceyn el-Fezârî’ye nispet edilmiştir.

  
   
   
           

    
 
 
    
    
      
    
  
    "   
     "



14
DERS K İ TA B I Nasrettin Hoca’nın mizahi kişiliğini diğer halkların edebi-
yatında da görmek mümkündür. Örneğin; İran ve Orta Asya’da
Molla Nasrettin, Bulgaristan’da Gabravo, Ermenistan’da Artin
ve bazı Balkan ülkelerinde Aru olarak görmekteyiz.
  


    
   
   
Aşağıda Nasrettin Hoca’dan iki fıkra verilmiştir.
      
   
   
  


      Hoca uzak bir yere yolculuk yapıyordu. Yanına bir kese şeker

 
aldı.
  
        

 
 
  
 
    
 
 
 
 
  
 
  
 Bazı insanlar sordu: “Neden yanına bir kese şeker alıyor-
           
sun?”
 Hoca şöyle cevap verdi: Çünkü gurbet acıdır!
 
   
  
   
      
 
 
  Hoca bir gün hem ezan okuyor hem de koşuyordu. Bunun
  nedenini sordular. Hoca şöyle cevap verdi: Sesimin nereye var-
dığını öğrenmek istiyorum.

  
  
    DK 2.1.2 Cevaplar

   

 
   
 .‫�شت يف كَ ثري مِ ْن ال َّثقافات‬ َ َ‫ هو َ�ش ْخ ِ�ص ّية فَكاهِ ّية اِ ْن َت ر‬-1
   
   .‫ عا�ش ُجحا يف الأنا�ضول‬-2
  
 
  .‫ عا�ش ُجحا العربي يف العهد ال َأم ِوي‬-3
  .‫غابروفو‬ ْ ‫ ا�سمه‬-4
.‫�آرو هو ا�سم جحا يف َب ْع�ض ُد َول ال َبلْقان‬-5


DERS K İ TA B I

DK 2.1.3 Cevaplar
  

  
   
  
  
 
.‫�شت يف كَ ثري مِ ْن ال َّثقافات‬
َ َ‫ ُجحا َ�ش ْخ ِ�ص ّية فَكاهِ ّية اِ ْن َت ر‬-1

  
         
 ُ ‫ اِ َّتفَق ا‬-2
.‫مل�ؤ َِّرخون يف َ�ش ْخ ِ�ص ّية ُجحا‬
   
      .‫ عا�ش َن�صرْ ُ ال ّدين خوجه يف ال َق ْرن ال ّتا�سِ ع َع رَ�ش‬-3
 
    
   

        
 
.‫مان‬
ّ ِ‫عا�ش ُجحا ال َع َرب ِّي يف ال َع�صرْ ال ُع ْث ي‬-4

      


DK 2.1.4 Cevaplar
      
  
 
.‫ماره‬ َ ِ‫ كان ُجحا راكِ ًبا ح‬-1 1
  

     .‫ي َزح َم َعه‬ ْ َ‫�ص � ْأن م‬
ٌ ‫ َو�أراد َ�ش ْخ‬-2 5
 
      
    
           !‫ يا ُجحا‬:‫ فَقال لَه‬-3 2
   
           ْ َ‫مارك َو م‬
‫ل � ْأع ِرفْك‬ َ ِ‫ َل َق ْد َع َرف ُْت ح‬-4 6

  
 ،‫ هذا طَ بيعي‬:‫ فَقال ُجحا‬-5 4

.‫ ِل ّأن احلَمري َت ْع ِرف َب ْع َ�ضها ال َب ْع�ض‬-6 3







15
DERS K İ TA B I

DK 2.1.5 Cevaplar

‫ال�سكَّر؟‬ ً ‫ لمِ اذا َت� ُأخذ َم َعك‬: ‫ ف ََ�س َ�ألَه َب ْع ُ�ض ُهم‬-1
ُّ ‫كي�سا مِ ن‬

  
        
   
   
!‫ ِل ّأن ال ُغ ْربة ُم ّرة‬:‫ فَقال َل ُهم‬-2  
  
      

.‫مل�ؤ َِّرخون يف َ�ش ْخ ِ�ص ّية ُجحا‬ ُ ‫اخ َتلَف ا‬


ْ ‫ َو‬-3  
 
          
  
     
.‫ عا�ش ُجحا يف مِ ْنطِ قة الأنا�ضول‬-4 
      
         
  
    

 
  
     
 
 




Track 3
             
  

DK 2.1.6 Cevaplar  
     

  
  
 
    
‫ال ِفكْرة الأ�سا�سِ ّية يف ال ُّن ْك َتة ( �أ ) هي الغِ�ش‬     
  
   
      
   

 
     
.‫وال ِفكْرة الأ�سا�سِ ّية يف ال ُّن ْك َتة ( ب ) هي الكذب‬     
 
          
 

  
     
        
.‫والنقاط املت�شابه بني النكتتني هي الغ�ش والكذب خ�صلتان �سيئتان‬               
   

     


     
  
      



DK 2.1.7 Track 4
D E R S K İ TA B I

NASRETTİN HOCA VE KARISI

  
  
     
Günlerden bir gün Nasrettin Hoca tarladan döner ve karısı-        
na şöyle der: Hayvanlara yiyecek verdin mi? Karısı “Evet” der,    
  
    
   
 
    
              

 
“Kedi ve köpeğe yiyecek verdim fakat eşeğe vermedim, ona da      
 
        
   
   
  
  
   
     
 
 
 
                      
sen ver”. Nasrettin Hoca “Bu imkânsız. Bunu ben yapmayaca-
                             
ğım!” Böylece Hoca bu konuda karısıyla anlaşmazlığa düşer.   
 
     
    
      
 
 
  
        
 
Nihayet karısı şöyle der: “İlk konuşan, eşeğe yem versin.” Hoca            
      
    
 
 
    
 
 

bunu kabul eder ve konuşmadan suskun bir şekilde oturur. Karısı                          
            
      
ailesini ziyarete gider. Bu sırada hocanın evine hırsız girer ve  
evdeki bütün eşyaları çalar. Hoca da hiç bir şey söylemeden hır-
sıza bakar. Karısı eve dönünce evinin soyulmuş olduğunu görür. 


Çığlık atıp şöyle der: “Hoca, neler oldu?!” Bu esnada hoca güler 

ve şöyle der: “Git ve eşeğe yiyecek ver.” 





Track 5 


DK 2.1.8 Cevaplar

    
        
َ ‫ َو َب َد�أ ا‬.‫حلالّق‬
.‫حلالّق َي ْحلِق َر� َأ�سه‬ َ ‫َي ْوم مِ ن ال ّأيام ذ ََهب َر ُجل �إىل ا‬ 

:‫الر ُجل بِذلِك َف َن َه�ض قائ ًِما فَقال لَه‬ َّ ‫ ف ََ�ش َعر‬.‫ف ََج َر َحه َو َو َ�ضع َعلى اجل ُْرح قُطْ ًنا‬ 

ْ
‫ِ�صف َر�أ�سِ ي قُطْ ًنا َو �أريد � ْأن‬ ْ ‫ كَ فَى َف َق ْد َز َر ْع َت ن‬:‫ َف�أجا َبه‬،‫ا ِْ�ص رِب َح ّتى َت ْن َتهي‬ 

.‫�أ ْز َرع ال ِّن ْ�صف ال َآخر كَ ّتا ًنا‬




16
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 2.1.1 Cevaplar

ُ ‫اخ َتلَف ا‬
‫مل�ؤ َِّرخون‬ ْ ‫ َو‬.‫�شت يف كَ ثري مِ ْن ال ِّثقافات‬ َ َ‫هو َ�ش ْخ ِ�ص ّية فَكاهِ ّية اِ ْن َت ر‬


 
      
    .‫يف َ�ش ْخ ِ�ص ّية ُجحا‬
‫ِ�ص�ص ُجحا �إىل َن�صرْ ال ّدين خوجه الّذي عا�ش‬ َ ‫التكِ ّي نُ�سِ َبت ق‬ ْ ُّ‫يف الأ َدب ر‬
     ‫ َويف الأ َدب ال َع َرب ِّي نُ�سِ ب ُجحا �إىل‬.‫يف الأنا�ضول يف ال َق ْرن ال ّثالِث َع رَ�ش َت ْقري ًبا‬
              َّ ‫"�أبو ال ُغ ْ�صن ُد َجينْ الفَزاري" الّذي عا�ش يف العهد ال َأم ِوي َو َنرى هذِه‬
‫ال�ش ْخ ِ�ص ّية يف‬
 
 
             ،‫الو ْ�سطى‬
ُ ‫ َعلى َ�سبيل املِثال َنرى ُم ّال َن�صرْ ال ّدين يف �إيران َو�آ�سيا‬.‫�آداب ُ�شعوب � ْأخرى‬
 
  
 
 
              
.‫ َو�آرو يف َب ْع�ض ُد َول ال َبلْقان‬،‫ َو� ْأرتني يف � ْأرمينيا‬،‫غابروفو يف ُبلْغا ِريا‬ ْ ‫َو‬

          
  
   
  "     "
 
 
    
       
   
         ÇK 2.1.2 Cevaplar
 
     .‫�شت يف كَ ثري مِ ْن ال َّثقافات‬ َ َ‫ ُجحا َ�ش ْخ ِ�ص ّية فَكاهِ ّية اِ ْن َت ر‬-1
   
 
        
 .‫غابروفو يف بلغاريا‬ ْ ‫يعرف جحا با�سم‬-2

 
     .‫�شخ ِ�ص ّية جحا‬ ْ ‫مل� ِّؤرخون يف‬ ُ ‫ا ِْخ َتلَف ا‬-3
.‫ كان جحا يوما ي�ؤ ِّذن وي ْذ َه ُب ُم�سرْ ِ ًعا‬-4
        

.‫ِ�ص�ص ُجحا �إىل � ْأرتني‬ َ ‫يف � ْأرمنيا نُ�سِ َبت ق‬-5
   


    

Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 2.1.3 Cevaplar
  
     َ‫�شت ُنكت جحا يف �أنحاء م‬
.‫العال‬ َ َ‫ اِ ْن َت ر‬-1
  
     ُ ‫اخ َتلَف ا‬
.‫مل�ؤ َِّرخون يف َ�ش ْخ ِ�ص ّية ُجحا‬ ْ -2
 
          .‫الو ْ�سطى‬
ُ ‫ َنراه كَ ُم ّال َن�صرْ ال ّدين يف �إيران َو�آ�سيا‬-3
 
   
      .‫ عا�ش جحا العربي يف الع�رص ال َأم ِوي‬-4
.‫ َي ْ�س َتمِع � ْأح َمد �إىلنكت ُجحا من َج ِّده‬-5
    

     


 
   

      


        ÇK 2.1.4 Cevaplar
  Sadık Köpek
Bir adam diğerine sorar:
  - Köpeğini satın almak istiyorum. Ancak köpeğin
sadık mı?

  
Diğeri:
- Evet, köpeğim sadıktır. Onu üç kere sattım. Fa- ‫الوف‬ َ ‫ال َكلْب‬
kat her seferinde bana geri döndü.
 :‫الر ُجل َر ُج ًال � َآخر‬ َّ ‫َ�س�أل‬
  ‫ت َي كَ ْل َبك َولكن هل هو وَفيِ ّ ؟‬ِ َ‫ �أُ ِريد �أن � ْأ�ش ر‬-
  .‫ ولكن َر َج َعني فيِ كُ ِّل َم َّرة‬،‫ هو وَفيِ ّ ِب ْع ُته ثَالث َم ّرات‬،‫ َن َعم‬:‫قال‬

17
DERS K İ TA B I

2. Ders Lâzım ve Müteadî Fiil

  
DK 2.2.1        
   
  
Temaların gramer bölümlerini oluşturan ikinci dersleri işlerken 
dikkat etmeniz gereken hususlar için «Giriş» bölümündeki dil bilgisi        
   

öğretimi başlığına bakınız.        
           
Bu derste lâzım (geçişsiz) ve muteaddi (geçişli) fiiler işlenmektedir. 
         
        
Bildiğiniz gibi geçişli fiil nesne alan fiildir. Arapçada nesne alan fiillerin
           
yapısal özelliklerini kavratarak öğrencilerin bu filleri birbirinden ayırt  
         
  

etmesini sağlayabilirsiniz.           
       


   

      
    

       


            
              

            

             



DERS K İ TA B I

  
      
    
    
      
      

   
     
      
        

   
        
   

DK 2.2.2 Cevaplar
          
     

     


‫نوعه‬ ‫الفعل‬     
  
 

       
  
  
‫الزم‬ ‫انك�رس‬ .‫ انك�رس الزجاج‬-1     
‫الزم‬ ‫ح�رضت‬ .‫ ح�رضت زينب �إىل ال�صف مت� ِّأخرة‬-2     
   
   

‫الزم‬ ‫امتلأ‬ .‫باملتفرجني‬


ّ ‫ امتلأ امللعب‬-3      
     

   


     
‫متع ّد‬ ‫يدر�س‬
ِّ .‫يدر�س الأ�ستاذ نا�رص اللغة العربية‬
ِّ -4
  
   
‫الزم‬ ‫نام‬ .‫ نام الطفل مبك ًِّرا‬-5   
‫متع ّد‬ ‫غادر‬ .‫ غادر امل�سافر املدينة‬-6


18
DERS K İ TA B I

DK 2.2.3 Cevaplar
  

      



.‫مت الأم الطفل مبك ًّرا‬ْ ‫نو‬
ّ -1
        .‫الل�ص‬
ّ ‫ �أح�رض ال�رشطي‬-2
      .‫ن�رشت قنوات التلفزيون الأخبار‬ْ -3
    
  
.‫ال�صف‬
ّ ‫ �أخرج الأ�ستاذ الطالب من‬-4
   
 
  
 .‫ كَ رَّث َْت الطالبات الأ�سئلة‬-5
       
    

   
   

Track 6
     
DK 2.2.4 Cevaplar


     
    ‫ال�ضيافة‬
  
     
      
‫ وعاد الأرنب م�ساءاً ووجد الديك جال�س ًا‬.‫أرنب مبكراً و ذهب اىل عمله‬
ُ ‫نه�ض ال‬

        
                  ‫وجدت بطّ ًة‬
ُ ‫ مايل �أراك حزين ًا يا �صديقي؟ قال الديك‬:‫ قال له‬،‫حتت ال�شجرة الكبرية‬
     
          
              ‫ ملاذا هي خائفة؟ قال الديك �إنها‬:‫ قال الأرنب‬،‫خائفة جال�س ًة فوق مكان مرتفع‬
     
       
      
       
                 :‫ قال الأرنب‬.‫يجل�س �أمام م�سكنها يومي ًا و يريد �أن ي�أكلها‬
ُ ‫خائف ٌة من الثعلب الذي‬
    
  
   
      
‫ فذهب الأرنب و الديك نحو‬،‫هيا ل َن ْد ُعها �إىل بيتنا فهو وا�سع و يكفينا نحن الثالث‬
ّ
 .‫ فرحت البطّ ة بذلك و �شكرتهما‬.‫البطّ ة و دعواها اىل بيتهما‬

DERS K İ TA B I

DK 2.2.5
  

        


 Cevaplar
    


                      
        
       
 .‫ �رسق الل�ص النقود‬-6 .‫ اقتلعت العوا�صف الأ�شجار‬-1

.‫ �أن�ضج احل َُّر القمح‬-7 .‫ اتخذت خال ًدا �صدي ًقا‬-2
  
         
  
          
.‫ �رشح املدر�س ال ّدر�س‬-8 .‫ افرت�س الثعلب الدجاجة‬-3
     
  
.‫أحمد الأكل جاهِ ًزا‬ َ � ‫ ظن‬-9 .‫ غادر ال�ضيف البيت‬-4
 
       
   
.‫ َ�ص َن ْع ُت الدقيق خب ًزا‬-10 .‫ عل َّْمت الطالّب العربية‬-5
     
 
 
 

DK 2.2.6 Cevaplar
         
     
.‫ �أقعد الولد ال�شيخ‬-1
 

.‫ �أنامت الأم الطفل‬-2
  
    ّ ‫ َل َّع َب ْت‬-3
.‫املربية الولد‬
     .‫أقرب ال�سكرتري املوع َد‬
َ � -4
.‫الدر�س يف عينيه‬
َ ‫ عظّ م الطالب‬-5
    



19
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 2.2.1 Cevaplar

.‫أعدت الطاهية طعام ال َع�شاء‬ ْ � -6 .‫ �أوقد اخلادم املوقد‬-1


.‫تح‬ ُ ‫الرئي�س ا‬
َ َ‫مل ْق ر‬ ُ ‫ � َّأي َد‬-7 .‫ غ�سلت البنت يديها ووجهها‬-2
       
   
   
.‫ العب الأوال ُد القطة‬-8 .‫ جترع املري�ض املاء‬-3
.‫العمودية‬
ّ ‫أيت الطائرة‬
ُ �‫ ر‬-4        
  
 
.‫ �أغ َل ْق ُت باب البيت‬-5 
  tt
     t
   t   
   t    t  t  t

ÇK 2.2.2 Cevaplar
    
        
‫نوعه‬ ‫الفعل‬ 
    

  
‫املتعدي‬ ‫التحق‬ .‫ التحق عمي دور َة اللغة العربية‬-1  
 

‫املتعدي‬ ‫ق�ضينا‬ .‫ ق�ضينا وق ًتا ممت ًعا يف النزهة‬-2


‫املتعدي‬ ‫تدر�س‬
ّ .‫تدر�س زوجته اللغ َة الرتكية يف املدر�سة‬
ّ -3
          
     
      
‫املتعدي‬ ‫تطبخ‬ .‫طعاما للطفل‬
ً ‫املربية‬
ّ ‫ تطبخ‬-4             
‫الالزم‬ ‫�ضحكنا‬ .‫ �ضحكنا جمي ًعا يف نهاية ال ُّنكْتة‬-5            
  
              
‫الالزم‬ ‫ينام‬ .‫ ينام الطفل يف �رسيره عاد ًة‬-6      
 
      
 
   

Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 2.2.3 Cevaplar
   
    
.‫املربي ُة الطفل َة مبكرة‬
ّ ‫مت‬ ْ ‫نو‬ ّ -1        
   

.‫املري�ض غرفة الفح�ص‬


َ ‫املمر�ض ُة‬
ّ ‫ اَ ْد َخل َْت‬-2     
    
   
.‫ ا َْخ َر َج ال�رشطي امل ّتهمني من قاعة املحكمة‬-3  
            
   
.ً‫ال�ضيف طويال‬
َ ‫�صاحب البيت‬ُ ‫ �أَ ْجلَ�س‬-4
         
  

.‫املري�ض الدواء‬
َ ‫�رش َب ْت املمر�ض ُة‬
َّ -5
       
  

ÇK 2.2.4 Cevaplar
  
    
.‫ م�شى ال�سائح يف الغابة‬-1    

.‫اجتمعت جلنة الرتبية اليوم‬


ْ -2      

.‫ال�صحفيون �إىل القاعة‬ّ ‫ �أتى‬-3   

.‫ال�صف‬
ّ ‫ ترك الطالب مفتاح بيته يف‬-4    
    
.‫فتحت اجلامعة �أبوابها للطالب‬ْ -5
 
 
.ً‫ �شاه ْدنا م�رسحية‬-6
 
   
.‫ ك�رس الأطفال زجاج امل ْدر�سة‬-7
     
.‫ ا�ستمع الولد �إىل ن�صيحة �أبيه‬-8  
   
.‫ حدث ا�صطدام بني ال�سيارتني‬-9    
.‫ َم َن َح املدير اجلوائز للفائزين‬-10

20
DERS K İ TA B I
DK 1. KAVRAMA Cevaplar
  
  

‫ ومن �أبرز ها‬.‫نكت متل و�إدري�س وفاطمة يف منطقة البحر الأ�سود م�شهورة ج ًّدا‬
         
   
     

   
 .‫نكت تمَ ل‬
           
 ‫متل ودور�سون‬
  
    ‫ حينما َم ّر دور�سون‬.‫يوم من الأيام دفن تمَ َ ل نقوده يف مكان معني‬

‫ "لي�ست نقودي مدفونة هنا" فحفر الرتاب‬:‫بهذا املكان ر�أى لوحة مكتوبة عليها‬

 ."‫ "ما �أخذ دور�سون النقود من هنا‬:‫ثم كتب على اللوحة‬ ّ .‫و �أخذ النقود كلها‬


  


  DK 2. KAVRAMA Cevaplar

     

   
.‫انفتحت الأبواب‬
.‫وجد الطالب القلم‬
    
.‫اتخذ التدابري الالزمة‬
     .‫�أخربين و�صول �صديقه من القاهرة‬
   
.‫تعلّم اللغة العربية خالل فرتة ق�صرية‬
.‫جل�ست ال�سيدة بجانب زوجها‬
ْ
  



DERS K İ TA B I

DK 3. KAVRAMA Cevaplar
   
          
  


 .‫ مي�شي ال�سياح يف الغابة‬-1
  .‫أ�رشقت ال�شم�س فوق قمم اجلبال‬
ْ � -2
 .‫ اِ�سرتاح الراعي حتت ظ ّل ال�شجر‬-3
               
    



DK 4. KAVRAMA Cevaplar

               
   


.‫يحب خالد ركوب اخليل‬ ّ -1


.‫ اغ�س ْل يديك قبل الأكل‬-2
    
 
.‫ال�صياد ال�شبكة‬
ّ ‫ رمى‬-3

        
           DK 5. KAVRAMA Cevaplar
           
           
            
            .ً‫ابراهيم خليال‬ ‫ اتخ ْذ ُت‬-1
       
  َ
           
  .‫الطالب ال َّدر�س‬
َ ‫ّمت‬
ُ ‫ عل‬-2
     
      
     
         
.‫ �أطعمت احلمار ُع ْ�ش ًبا‬-3
    
     



21
3. TEMA
SAVAŞ VE BARIŞ

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Barışı Korumak

2. Ders: İf‘al, Tef‘il ve Mufâ‘ale Kalıpları

Dil Bilgisi

İf‘al, Tef‘il ve Mufâ‘ale Kalıpları

Kazanımlar

Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği keli-
melerin anlamlarını tahmin eder.
Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.
Dinlediği konuya ilişkin karşılaştırmalar yapar.
Normal hızda açık ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konusunu belirler.
Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar.
Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur.
Karşılaştırmalar yapar.
Görüş ve önerilerini paylaşır.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Aynı konuda yazılmış farklı iki metnin ortak noktalarını bulur.
Okuduğu metni özetler.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.
Okuduğu metnin özetini yazar.

22
1.
DERS K İ TA B I
Ders Barışı Korumak


  


    
     Derse Hazırlanma
 Bu temanın birinci dersinde savaş ve barış konusu ele alınmaktadır.
Öğrencileri derse hazırlarken bu hususu dikkate alarak derse hazırla-

 
    
yınız. Ders Kitabı’nın “Temhîd” bölümünde size yardımcı olabilecek

       sorular verilmiştir. Bunları kullanabilirsiniz veya derse hazırlama etkin-
liklerini kendiniz hazırlayabilirsiniz.

Öğrencileri konuya hazırlarken içinde “savaş” ve “barış” kelime-


leri geçen cümlelerin öğrenciler tarafından kullanılmasını sağlayınız.
Bunun için Ders Kitabı’ndaki resimlerden yararlanabilirsiniz. Aşağıda
hazırlık etkinliğini yapmak için sorulabilecek sorular verilmiştir.
‫ ماذا ترون في هذه الصورة؟‬-
‫ هل الصورة عن السالم أم عن الحرب؟‬-
‫ إلى ماذا ترمز هذه الصورة؟‬-
Etkinliğin sonunda Mustafa Kemal Atatürk’ün bu konudaki sözünü
(‫ )السالم في الوطن والسالم في العالَم‬öğrencilerle paylaşmayı unutmayınız.
 Tüm Temaların “Temhîd” bölümlerinde gramer ile ilgili etkinlikler
"
de bulunmaktadır. İkinci derse hazırlarken bu etkinlikleri kullanabilir-
 
   "
 
  
   
 
 
    
siniz.
   
 
 
  



DERS K İ TA B I

   
  


 
    
 DK 3.1.1 Track 7
  
 
SAVAŞ ve BARIŞ
Savaş ve barış, insanlığın hayatında iki önemli terimdir. Her insan
savaştan nefret eder ve barışı sever. Ancak dünya ülkeleri arasında sü-
rekli savaşlar olmaktadır. Bu savaşlardan özellikle çocuklar, kadınlar
ve yaşlılar zarar görmektedir. Savaşın zararları sadece insanlarla sınırlı
kalmaz, tabiata ve hayvanlara da uzanır. Kuşkusuz savaş; insanlar, hay-
vanlar ve tabiat açısından kapsamlı bir yıkım demektir.

                  
     Barış ise bütün insanlar tarafından arzulanan bir şeydir. Barışı koru-
  
              
         
    mak, bütün insanların vazifesidir. Eğer ülkeler güvenlik ve barış içinde
  
     
        
 
 
  
  yaşar ve birbirleriyle yardımlaşırlarsa bilim ve teknik ilerler, insanlar
            
  arasında mutluluk ve sevgi yaygınlaşır. Bu yüzden Mustafa Kemal
 
  
  
Atatürk “Yurtta sulh cihanda sulh” demiştir.
 
    
           
   
        
  
  
       
     
  
     
 
 
    
 
"   
 "



23
DERS K İ TA B I

DK 3.1.2 Cevaplar

  
.‫يت�رضر منها الأطفال والن�ساء وال�شيوخ والطبيعة واحليوانات‬
ّ -1 
  
  
   
.‫ ال تقت�رص �أ�رضار احلرب على النا�س فقط بل متت ّد �إىل الطبيعة واحليوانات‬،‫ ال‬-2   
     

  


  
     
.‫ال�سالم‬
ّ ‫يحبون‬
ّ ‫ ال ّنا�س‬-3 
  

.‫واحلب بني ال ّنا�س‬
ّ ‫ منها تق ّدم العلوم والفنون وانت�شار ال�سعادة‬،‫ فوائده كثرية‬-4 
 
".‫"ال�سالم يف الوطن وال�سالم يف العامل‬
ّ :‫ قال �أتاتورك‬-5 
   
 

DK 3.1.3 Cevaplar
  
   
  
  
 

   
 
 
     
   
‫واحلب بني‬
ّ ‫ انت�رشت ال�سعادة‬،‫ �إذا عا�شت البالد يف �أمن و�سالم‬-1  

.‫ال ّنا�س‬ "  


   "
 
 
  
    
."‫وال�سالم يف العامل‬
ّ ‫"ال�سالم يف الوطن‬
ّ :‫ قال �أتاتورك‬-2  
 
 
 
 

.‫ ُتلحق احلروب ال�رضر بالطبيعة فقط‬-3   


   
 
  

.‫ال�سالم واجبة على َجميع ال ّنا�س‬


ّ ‫ املحافظة على‬-4
.‫ احلرب وال�سالم كلمتان مرتادفتان‬-5 

DERS K İ TA B I

DK 3.1.4 Cevaplar

  
    
    
.‫وال�سالم يف العامل‬
ّ ‫ال�سالم يف الوطن‬ّ -1  
 
 
 
 
 
.‫ال�سالم واجبة على ك ّل ال ّنا�س‬
ّ ‫ � ّإن املحافظة على‬-2   
 
   

.‫ويحب ال�سالم‬
ّ ‫ ك ّل �إن�سان يكره احلرب‬-3  
       
 
.‫مهمان يف حياة الب�رش‬ ّ ‫وال�سلم م�صطلحان‬
ّ ‫ احلرب‬-4    
    
  
 

DK 3.1.5 Cevaplar       


     
  
 
   
 
   
      
  
     
 
    
   
.‫ بل متت ّد �إىل النا�س جمي ًعا‬,‫ ال تقت�رص �أ�رضار التدخني على املدمنني فقط‬-1
   –  –    
‫ بل متت ّد �إىل‬,‫ ال تقت�رص �أ�رضار �أ�سلحة الدمار ال�شامل على املقاتلني فقط‬-2
    –
   –   
 
.‫النا�س الأبرياء‬
‫ بل متت ّد �إىلكل‬,‫ال تقت�رص �أ�رضار امل�أكوالت الدهنية على ال�رشايني فقط‬-3      –   – 

.‫�أع�ضاء اجل�سم‬  


    –  – 

.‫ بل متت ّد �إىل الدول الغنية‬,‫ال تقت�رص �أ�رضار القحط على الدول الفقرية فقط‬-4
.‫ بل متت ّد �إىل املجتمع‬,‫ ال تقت�رص �أ�رضار اجلهل على الفرد فقط‬-5


24
DERS K İ TA B I

DK 3.1.6 Cevaplar
  

 
  
 
   
‫ �سالم‬-‫ د‬-1
 


         
      
   ‫ د_ طرف‬-2

     
         ‫ال�رسور‬-‫ �أ‬-3
           ‫ الت�ضامن‬-‫ د‬-4
   
 
      ‫ الدنيا‬-‫ �أ‬-5

 
     
  
  

 
          
    

      
    
"  
   "
 
          DK 3.1.7 Cevaplar

  
  
     ‫ َت َخ ّلف ََْت‬-1

         
   ‫يحب‬
ّ -2
     
‫ احلرب‬-3

     
‫ جزئي‬-4
      
    
‫ ي�ستفيد‬-5
     



DERS K İ TA B I

DK 3.1.8 Cevaplar
  

 
  
   

  
 
  
   
 

1  

3

6
  
7

2   

           


4
                 
   
 
 
 
  
   
    5
         
            8
   
 
   
      
   
  
         
  
                           
                  
   
  
   
     
          25
           
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 3.1.1 Cevaplar

.‫ ال �شكّ � ّأن احلرب َدمار �شامل بال ّن�سبة �إىل ال ّنا�س واحليوانات والطبيعية‬
.‫مبوب من قبل ال ّنا�س جمي ًعا‬ 

    
    
 
   
ْ َ‫ال�سالم فهو ح‬
ّ ‫� ّأما‬
‫ �إذا عا�شت البالد يف‬.‫ال�سالم واجبة على ك ّل ال ّنا�س‬ ّ ‫� ّإن املحافظة على‬     
‫واحلب‬
ّ ‫وتعاونت فيما بينها تق ّدمت العلوم والفنون وانت�رشت ال�سعادة‬
ْ ‫� ْأمن و�سالم‬ 
 
  
     

"‫وال�سالم يف العامل‬
ّ ‫"ال�سالم يف الوطن‬ ّ ‫ ولذلك قال �أتاتورك‬،‫بني ال ّنا�س‬  
  
            
 
     
     
   
 
 
   

    
 
         
  
  

ÇK 3.1.2 Cevaplar
"
 
     

"  
  

      


    
   
.‫العربية حمبوب من قبل الطالب جمي ًعا‬ ّ ‫مدر�س‬
ّ   –

 
      
    
.‫املدر�سني جمي ًعا‬ ّ ‫قبل‬ ‫من‬ ‫حمبوب‬ ‫املدر�سة‬ ‫مدير‬   –     

.‫اجلدة حمبوبة من قبل �أحفادها جمي ًعا‬
.‫الطفلة حمبوبة من قبل �أفراد الأ�رسة جمي ًعا‬     –   

 
  – 

  – 



Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 3.1.3 Cevaplar
  
 
   
    

  


 
   
    

2 3

 
  
         
   
  
  
1 4    
      
   

    


    
 
   
   
        

  
         
   
  
  
          
  
  
  
  
   
  
 
    
  
                  
    
  
      
 
   
   
  
 
  
       
  
  
  
  
  
  
   
  
 
      
    
  
      
  
  
     "
  
       

    
  
    
      
  
         
 
  
  
   
     
           
 
  
  
     "
  
       

        
    
   
         
 
   
     
           
 

 
    

26 
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 3.1.4 Cevaplar

  
  
     1- Eğer ülkeler güvenlik ve barış içinde yaşar ve birbirleriyle yardım-
laşırlarsa bilim ve teknik ilerler.

         
  
  
     2- Son yıllarda insanlar arasında mutluluk ve sevgi yaygınlaştı.
3- ٍSavaş; insanlar, hayvanlar ve tabiat açısından kapsamlı bir yıkımdır.

     
 
        4- Her insan savaştan nefret eder ve barışı sever.

 
  
        


   
       

ÇK 3.1.5 Cevaplar

 
      ‫ علو م‬-4 ‫حروب‬
       ‫فنون‬-5 ‫ �أ�ضرْ ار‬-1
   
   ‫جيو�ش‬-6 ‫�شيوخ‬-2
      ‫�أ�سلحة‬-7 ‫بالد‬-3
    



DERS K İ TA B I

2. Ders İf‘al, Tef‘il ve Mufâ‘ale Kalıpları


  

       DK 3.2.1


     
   
       Bu derste “if‘âl”, “tef‘îl” ve “mufâ‘ale” kalıpları öğretilmektedir.
       
    Derse başlamadan önce, bu temanın “Temhîd” bölümünde gramer ile
                 ilgili verilen hazırlık sorularından yararlanarak öğrencileri derse alıştı-
                      
rabilirsiniz. Hazırlık etkinliklerini kendiniz de hazırlayabilirsiniz.
                 
              
          Derste söz konusu kalıplarla ilgili verilen örnekler, yalnızca bu ka-
         lıpları öğretmek amacıyla verilmiştir. Öğretmenlerin, örneklerin anlam-

   
  larından ziyade biçimleri üzerine odaklanmaları beklenmektedir.
                
    
     
      
 Dersin D.K. 3.2.1 bölümünde “if‘âl” kalıbı işlenmektedir. Bu kalıbın
     
   
   
   
   
sâlim, mudaaf, mehmuz, misâl, ecvef ve nâkıs biçimlerinin; mazi, mu-
  ~      
 
 ~   zari, emir, ismi fâil ve ismi mefûl çekimleri uygulamalı olarak ele alın-
                 maktadır. Ders Kitabı’nda verilen alıştırmalar sınıfta etkileşimli bir şe-
       
        kilde yapılmalıdır. Konunun iyice pekişmesi için Çalışma Kitabı’ndaki
        
       
ilgili yerler ödev olarak verilebilir.
         
      
                 
Derste “if‘âl” kalıbındaki “asıl” ve “zâ’id” harfleri örnekleriyle bir-
                       likte karşılaştırmalı bir şekilde göstererek öğrencilerden herhangi bir
 
   
         
       fiilin “kök”ünü tespit etmelerini ve anlamını sözlükten bulmalarını iste-
 meniz konunun pekişmesini sağlayacaktır.

27
DERS K İ TA B I

DK 3.2.2 Cevaplar

  
       
‫ �إيراد‬-4 ‫ �إلزام‬-1  
‫ �إنارة‬-5 ‫ �إ�رصار‬-2      
   
 

  
  
 
 
 
  

‫ �إدالء‬-6 ‫ �إيالم‬-3 
   
    
  
    

‫ �إنزال‬-7
       

  
     
          
DK 3.2.3 Cevaplar 
         
        
     
   
      
  

    


‫م ٍز‬ ْ ُ‫ خ‬-3 ‫ ُم ْ�صلِح‬-1
            
‫ميب‬ ِ ُ‫ ج‬-4 ‫ ُم ْنكِر‬-2

          
‫م ّد‬ ِ ُ‫ م‬-5
   
   
        
DK 3.2.4 Cevaplar
    
   
       
‫ و ف د‬-3 ‫ ز ل ل‬-1

       
‫ �ش و ر‬-4 ‫ �أ �س ف‬-2    
   
‫ ج ر ي‬-5

DK 3.2.5 Cevaplar

DERS K İ TA B I

‫ا�سم املفعول‬ ‫ا�سم الفاعل‬ ‫الأمر‬ ‫امل�صدر‬ ‫املا�ضي امل�ضارع‬


‫ُم ْع َر ٌب‬ ‫ُم ْع ِر ٌب‬ ‫� ْأع ِر ْب‬ ‫� ْإعراب‬ ‫ُي ْع ِر ُب‬ ‫� ْأع َر َب‬
  

   


‫ُم َع ٌّد‬ ‫ُم ِع ٌّد‬ ‫�أعِ َّد‬ ‫�إعداد‬ ‫ُي ِع ُّد‬ ‫� َأع َّد‬
‫م ٌّد‬َ ُ‫م‬ ‫م ٌّد‬
ِ ُ‫م‬ ‫�أمِ َّد‬ ‫�إمداد‬ ‫ي ُّد‬
ِ ُ‫م‬ ‫� َأم َّد‬      
 
     
 

‫وحى‬ ً ‫ُم‬ ‫وح‬ ٍ ‫ُم‬ ‫� ْأو ِح‬ ‫�إيحاء‬ ‫ُيوحِ ي‬ ‫� ْأوحى‬        

‫م ً�ضى‬
ْ ُ‫م‬ ٍ ‫م‬
‫�ض‬ ْ ُ‫م‬ ‫أم�ض‬
ِ � ‫إم�ضاء‬
ٌ � ‫مُي�ضي‬ ‫�أم�ضى‬   
      
‫ُم َعان‬ ‫ني‬
ٌ ‫ُمع‬ ‫�أعِ ْن‬ ‫�إعانة‬ ‫ني‬
ُ ‫ُي ِع‬ ‫�أعان‬   
          
   
‫دار‬
ٌ ‫ُم‬ ‫ُمدِير‬ ‫�أد ِْر‬ ‫�إدارة‬ ‫ِير‬
ُ ‫ُيد‬ ‫�أدار‬   
 
  
DK 3.2.6  

 
Dersin bu bölümünde “tef‘îl” kalıbı işlenmektedir. Bu kalıbın  
sâlim, mudaaf, mehmuz, misâl, ecvef ve nâkıs biçimlerinin; mazi,
muzari, emir, ismu’l-fâ’il ve ismu’l-mef’ûl çekimleri uygulamalı     
olarak ele alınmaktadır. Ders Kitabı’nda verilen alıştırmalar sınıfta   
etkileşimli bir şekilde yapılmalıdır. Konunun iyice pekişmesi için       
   
Çalışma Kitabı’ndaki ilgili yerler ödev olarak verilebilir.       
                
Derste “tef‘îl” kalıbındaki “asıl” ve “zâ’id” harfleri örnekleriyle                     
                  
birlikte karşılaştırmalı bir şekilde göstererek öğrencilerden herhan-      
     
    
   
 
    
gi bir fiilin “kök”ünü tespit etmelerini ve anlamını sözlükten bul-
malarını istemeniz konunun pekişmesini sağlayacaktır. 

28
DERS K İ TA B I

  
        
     
      
  
   

 
  
   
 
 
  

 
   

                     

       


   
     
     
          
         
       
    
        
   
    

        


    
               
                      DK 3.2.7 Cevaplar
          
      
   
     
   
                
          
            ‫ َت ْو�سيع‬-3 ‫ت ِريب‬
ْ َ‫ ج‬-1
         
        
‫ومي‬
ٌ ‫ َت ْن‬-4 ‫ َت�أْجيل‬-2
 
 

 
   ‫ َت ْ�س ِم َية‬-5
     
          
                  DK 3.2.8
              Cevaplar


‫ُم َوكَّ ل‬ ‫ ُم َو ِّكل‬-4 ‫ ُم َكلِّف ُمكلَّف‬-1
DERS K İ TA B I ‫�صوب‬
َّ ‫ب ُم‬ ‫ ُم َ�ص ِّو‬-5 ‫مكرر‬
َّ ‫ ُمك َِّرر‬-2
‫ُم َغطً ى‬ ٍّ‫ ُم َغط‬-6 ‫ف م�ؤَلَّف‬
‫ ُم�ؤ ِّل‬-3
    ‫ُم�سلَّم‬ ‫ ُم َ�سلِّم‬-7
  


           
DK 3.2.9
        
Cevaplar

      


 
       
‫ و ل ع‬-4 ‫ ك ب ر‬-1
     
   
 
  ‫ م و ل‬-5 ‫ د ل ل‬-2

    ‫ �ص ف ى‬-6 ‫ �أ ك د‬-3
   
  ‫ ق د م‬-7
    

   DK 3.2.10 Cevaplar
      

   
   
‫ا�سم الفاعل ا�سم املفعول‬ ‫الأمر‬ ‫امل�صدر‬ ‫املا�ضي امل�ضارع‬
      ‫ُم َعل ٌَّم‬ ‫ُم َعل ٌِّم‬ ‫َعل ِّْم‬ ‫َتعليم‬ ‫ُي َعل ُِّم‬ ‫علّم‬
  
        ‫ُم َن َّد ٌد‬ ‫ُم َن ِّد ٌد‬ ‫َن ِّد ْد‬ ‫ت ْنديد‬ ‫ُين ِّدد‬ ‫َن َّد َد‬
            
 ‫ُم�ؤ ََّر ْخ‬ ‫ُم�ؤ َِّر ْخ‬ ‫� ِّأر ْخ‬ ‫ت�أريخ‬ ‫ُي�ؤ َِّر ُخ‬ ‫َ�أ َّر َخ‬
  
 ‫ُم َو َّ�ص ٌل‬ ‫ُم َو ِّ�صل‬ ‫و�ص ْل‬
ِّ ‫َتو�صيل‬ ‫ُي َو ِّ�صل‬ ‫َو َّ�صل‬
 

  ‫ُم َوف ٌَّق‬ ‫ُم َوفِّق‬ ‫َوف ِّْق‬ ‫توفيق‬ ُ‫ُي َوفِّق‬ َ‫َوفَّق‬
  
‫ُم َر ًّبى‬ ‫ُم َر ٍّب‬ ‫َر ِّب‬ ‫َت ْر ِب َية‬ ‫ُي َر ِّبي‬ ‫َر َّبى‬


29
DERS K İ TA B I
DK 3.2.11

     

  
Dersin bu bölümünde “mufâ‘ale” kalıbı işlenmektedir. Bu kalı-
bın sâlim, mudaaf, mehmuz, misâl, ecvef ve nâkıs biçimlerinin; mazi,        

   
muzari, emir, ismu’l-fâ’il ve ismu’l-mef’ûl çekimleri uygulamalı
olarak ele alınmaktadır. Ders Kitabı’nda verilen alıştırmalar sınıfta       


    
  
    

etkileşimli bir şekilde yapılmalıdır. Konunun iyice pekişmesi için Ça-                 
               
lışma Kitabı’ndaki ilgili yerler ödev olarak verilebilir.         
      

   
Derste “mufâ‘ale” kalıbındaki “asıl” ve “zâ’id” harfleri örnek-   
 
leriyle birlikte karşılaştırmalı bir şekilde göstererek öğrencilerden
                
herhangi bir fiilin “kök”ünü tespit etmelerini ve anlamını sözlükten

   
   
  
  
  
 
bulmalarını istemeniz konunun pekişmesini sağlayacaktır.           

      
DK 3.2.12 Cevaplar 
 
 
                
        
       
‫ ُم َواكبة‬-3 ‫ج َدال‬/‫ادلة‬
ِ ‫ جُم‬-1 
             
 
‫ا�سلة‬
َ ‫ ُم َر‬-4 ‫ ِو�صال‬/‫ ُموا�صلة‬-2 
 
 
 
   

‫ ُمقا�ضاة‬-5
              
   
 
    
DK 3.2.13 Cevaplar          
    
‫ُمرافَق‬ ‫ ُمرا ِف ق‬-1     
  
 
 
 
‫م� َؤامر‬ ‫ ُم�ؤامِ ر‬-2 
     
‫مواجه‬
َ ‫واجه‬
ِ ‫ ُم‬-3 
  
 

‫عاود‬
َ ‫ُم‬ ‫ ُمعا ِود‬-4
‫ُمعافًى‬ ٍ ‫ ُم‬-5
‫عاف‬
DERS K İ TA B I

DK 3.2.14 Cevaplar
  

 
       

    
 
‫ ب ي ع‬-4 ‫ ع ر �ض‬-1   
‫ ع ي �ش‬-5 ‫ �س ن د‬-2   
‫ ج و ز‬-6 ‫ و �ص ف‬-3 
 
‫ �ص ح ب‬-7 
 
  

DK 3.2.15 Cevaplar    


      
   
 
 
‫ا�سم الفاعل ا�سم املفعول‬ ‫الأمر‬ ‫امل�صدر‬ ‫امل�ضارع‬ ‫املا�ضي‬   

  
 
‫ام ٌل‬
َ ‫جُم‬ ‫جُمامِ ٌل‬ ‫جامِ ْل‬ ‫املَة‬
َ ‫جُم‬ ‫ُيجامِ ل‬ ‫جامل‬
َ
  
 
       
‫وا�صل‬
َ ‫ُم‬ ‫وا�صل‬
ِ ‫ُم‬ ‫وا�ص ْل‬
ِ ‫ُموا�صلة‬ ‫وا�صل‬
ِ ‫ُي‬ ‫وا�صل‬
َ   
          

‫ُمعا َي ُن‬ ‫ُمعاي ٌِن‬ ‫عاي ِْن‬ ‫معا َي َنة‬ ‫ُي َعايِن‬ ‫عا َي َن‬ 
 


 
‫ُمتا َب ٌع‬ ‫ُمتاب ٌِع‬ ‫تاب ِْع‬ ‫ُمتا َب َعة‬ ‫ُيتابِع‬ ‫تا َبع‬  

‫جماور‬
َ ‫جُما ِور‬ ‫جا ِو ْر‬ ‫او َرة‬
َ ‫جُم‬ ‫ُيجا ِو ُر‬ ‫جاور‬
َ  
 

‫ُمنا ًدى‬ ٍ‫ُمناد‬ ‫نا ِد‬ ‫ُمناداة‬ ‫ُينادي‬ ‫نا َدى‬ 

30
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 3.2.1 Cevaplar
‫ �إيجاز‬-3 ‫ � ْإعالم‬-1
    

     
    ‫ �إ�صابة‬-4
‫ �إنقاذ‬-5
‫ �إمالل‬-2

     ÇK 3.2.2 Cevaplar


            

       ‫ ُم ْن ِجز‬-3 ‫ ُم ْك ِرم‬-1
         ‫ ُم ْع ِر�ض‬-4 ‫ ُم ْر�سِ ل‬-2
     ‫ خُمب‬-5
 
         

          ÇK 3.2.3 Cevaplar
         

   ‫ ك ب ب‬-3 ‫ م ك ن‬-1




         ‫ و ج ب‬-4 ‫ ق �س م‬-2
         ‫ و �ص ى‬-5
        
ÇK 3.2.4 Cevaplar
    
‫ َت�أْ�سي�س‬-1
          
‫ تمَ رير‬-3
       
‫ َت ْوديع‬-4 ‫ َت ْقدمي‬-2
      
‫ َت ْدوير‬-5

ÇK 3.2.5 Cevaplar
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

‫ُم َو َّد ٌع‬ ‫ ُم َو ِّد ٌع‬-3 ‫بر‬


َّ َ‫ُم ر‬ ‫ب ر‬
ِّ َ‫ ُم ر‬-1
 
        ‫ُم َق َّي ٌم‬ ‫ ُم َق ِّي ٌ م‬-4 ‫ُم�ؤ ََّ�س�س‬ ‫ ُم�ؤ َِّ�س�س‬-2
           
‫ُم َ�سلًّى‬ ‫ ُم َ�س ٍّ ل‬-5
     
      ÇK 3.2.6 Cevaplar

    


‫ ق ل‬-3
‫ب‬ ‫ �أ م م‬-1
       
‫ ح ق ق‬-4 ‫ ك د ر‬-2
   
     
‫ ق ر ر‬-5
ÇK 3.2.7 Cevaplar
    

   
 
 
 


   
  ‫ ُم َعاونة‬-3 ‫ ُمراجعة‬-1
 
   
  ‫ماربة‬ َ ُ‫ ح‬-4 ‫ ُم َ�صارعة‬-2
‫ ُم َ�صاحبة‬-5
    
ÇK 3.2.8 Cevaplar
    


  
 
 
‫ ح ف ظ‬-3 ‫ م ر�س‬-1
 
‫ ر ج ع‬-4 ‫ د ف ع‬-2
 ‫ ن ف ق‬-5

31
DERS K İ TA B I

  

  
DK 1. KAVRAMA Cevaplar
  
   
 
      
   
  

‫ ومن �أهمها قتل النا�س و�إ�صابتهم بجروح وانهدام‬،‫احلرب لها �أ�رضار كبرية‬ 
   
          
،‫ت�صى‬ ْ ُ‫ � ّأما ال�سلم فله فوائد ال ُت ّع ُّد وال ح‬.‫املباين وتخريب البنية التحتية للم ُدن‬           
‫على �سبيل املثال يعي�ش النا�س يف �أيام ال�سالم يف راحة و�أمن وال ي�شعرون بقلق‬           
          
.‫تتطور �إال يف ال�سالم‬ ّ ‫ وال تنمو البالد وال‬.‫�أو خوف على حياتهم �أو م�ستقبلهم‬           

              
          
DK 2. KAVRAMA           
          
          
          
          

    
 
Öğrencilerin “if‘al”, “tef‘ıl” ve “mufâ‘ale” babları ile ilgili ikişer
        
örnek vererek öğrendiklerini pekiştirmelerini sağlayınız.
         
            
 
            
         

      



Not:

32
4. TEMA
TARİHÎ ŞAHSİYETLER

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Fatih Sultan Mehmet

2. Ders: Tefâ‘ul, Tefa‘ul ve İf‘ilâl Kalıpları

Dil Bilgisi

Tefâ‘ul, Tefa‘ul ve İf‘ilâl Kalıpları

Kazanımlar

Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar.
Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.
Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara cevap verir.
Dinlediği konuya ilişkin karşılaştırmalar yapar.
Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur.
Günlük iletişimde kendine söylenenlerdeki ana noktaları takip ederek konuşmaya katılır.
Duygu ve düşüncelerini hikâye, tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde sözlü ifade eder.
Belli bir bilgiyi bulmak için metni kısa sürede okur.
Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin anlamını tahmin eder.
Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili konuları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade eder.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.

33
DERS K İ TA B I

1. Ders Fatih Sultan Mehmet

  
 
       
Hazırlık

Temanın birinci dersinde tarihî şahsiyetlerden Fatih Sultan Mehmet  
  
    
konusu işlenmektedir. Ders Kitabı’nın “Temhîd” bölümlerinde size     
    
yardımcı olabilecek sorular verilmiştir. Bunları kullanabilirsiniz veya
derse hazırlama etkinliklerini kendiniz hazırlayabilirsiniz.
Öğrencileri konuya hazırlarken Ders Kitabı’ndaki resimlerden ve
sorulardan yararlanabilirsiniz. Alternatif olarak sınıfınıza tarihî şah-
siyetlerden birkaç tanesinin resimlerini veya bu kişilere ait yapıtların

resimlerini getirebilirsiniz. Bunlarla ilgili sorular sorarak öğrencileri 
metne hazırlayabilirsiniz. Hazırlık etkinliği olarak kullandığınız malze-
melere dersin ilerleyen bölümlerinde dönüşler yapabilirsiniz.
Daha önce belirttiğimiz gibi temaların “Temhîd” bölümlerinde gra-
mer ile ilgili etkinlikleri, ikinci derse hazırlama etkinliği olarak kulla-
nabilirsiniz. 
      
 
     
 
    
 



DERS K İ TA B I

   

  
 
  
    

DK 4.1.1 Track 8

   
  
  
 

FATİH SULTAN MEHMET VE İSTANBUL’UN FETHİ


Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı Devleti’nin yedinci padişahıdır. Os-
manlı Devleti’nin o dönemdeki başkenti Edirne’de doğdu. Onbir yaşına
eriştiğinde babası II. Murat onu Amasya’ya gönderdi. Fatih burada dev-
let yönetimine ilişkin deneyim kazandı.
İstanbul’u fethettikten sonra “Fatih” unvanını aldı. O zamanlar 21
yaşındaydı.

   
                 

         
   
    
   
  
      
 
 
    
 
   
 
   
         



34
DERS K İ TA B I Tarihçiler bu olayı orta çağın sonu ve yeni çağın başlangıcı olarak
kabul etmektedirler.
Fatih Sultan Mehmet kültürlü bir insandı. Bilimi ve bilim insanla-
rını sevmiştir. Devletin dört bir yanında medreselerin ve enstitülerin
  

 
  
  
   
   
   
  
    
  
    inşa edilmesine önem vermiştir. Fatih, eğitim sisteminde bazı reformlar
   
       
    
 
yapmış, okulları seviyelere ve aşamalara göre düzenlemiştir.
  
   
    
  Fatih sultan Mehmet, İstanbul’da Fatih Camisi’nin yanında defne-

    
  
  
   dilmiştir.
DK 4.1.2 Cevaplar

.‫ِبة يف �إدارة ال َّد ْولة‬ َ ْ‫اب اخل ر‬َ ‫�أُ ْر�سِ ل الِكْ ت َِ�س‬-1
.‫الو ْ�سطى َوبِداي ًة لِل ُع�صور احلَديثة‬
ُ ‫خات ًة لِل ُع�صور‬ ِ‫حل َدث م‬ َ ‫مل�ؤ َِّرخون هذا ا‬ ُ ‫ا ِْع َت رِب ا‬-2

  
  
  
 .‫ َن َّّظم ال�سلطان الفاحت املَدا ِر�س َو َر َّت َبها َعلى َد َرجات َو َمراحِ ل‬-3

 
  
     
  .‫لأنه كان ُيحِ ّب ال ِعلْم َوال ُعلَماء‬-4
     
  
    . ِ‫م َّمد الفاتحِ يف � ْإ�سطَ ْنبول ب ِِجوار جامِ ع الفاتح‬ َ ُ‫ال�سلْطان ح‬ ُّ ‫ ُدفِن‬-5
  
 
 
    DK 4.1.3 Cevaplar
 
  
  
  
   
  
‫ال�سلْجوق ِّية‬
َّ ‫ال َّد ْولة‬ ‫�ألب � ْأر�سالن‬

  

     
 
‫ال َّد ْولة ال�سلجوقية‬ ‫عالء الدين كيكوبات‬
‫ال َّد ْولة ال�سلجوقية‬ ‫َم ِلكْ�شاه بن �ألب � ْأر�سالن‬
 ‫ال َّد ْولة العثمانية‬ ‫ال�سلْطان ُعثْمان غازي‬
ُّ
‫ال َّد ْولة العثمانية‬ ‫� ْأرطُ ْغ ُرل‬
DERS K İ TA B I
‫ال َّد ْولة العثمانية‬ ‫م َّمد الفات‬
َ ُ‫ال�سلْطان ح‬
ُّ
‫ال َّد ْولة العثمانية‬ ‫ال�سلْطان ياووز َ�سليم‬
ُّ
‫جمهورية تركيا‬ ‫ُم ْ�صطَ فى كَ مال �آتاتورك‬
  

  
  

   
 
   

 

 DK 4.1.4 Cevaplar
  
 
 
   
‫بحار ورا�سم خرائط‬ ‫بريي رئي�س‬
 
  


   ‫طبيب وفيل�سوف‬ ‫ابن �سينا‬
   
‫فيل�سوف‬ ‫فارابي‬
  
   
 ‫ُم َه ْندِ�س مِ عماري‬ ‫معمار �سنان‬
          ‫�شاعِ ر احلُب الإلهي‬ ‫يون�س � ْأمره‬

 
   

  ‫قائد ع�سكري‬ ‫�صالح الدين الأيوبي‬

   ‫تركية‬
ّ ‫طيارة‬
ّ ‫�صبيحة كوكجان‬
 
     ‫�شاعر َوطني ُّتركِ ّي‬ ‫م َّمد عاكِ ف �أر�صوي‬
َ ُ‫ح‬

   

  ‫كاتبة ِروايات‬ ‫خالدة �أديب‬

 
   
 
‫ُم� ِّؤرخ‬ ‫اِبن َخلْدون‬
 
 ‫� َّأول طَ ّيار ُتركِ ّي‬ ‫هزارفَن � ْأح َمد �شلبي‬
‫يا�ض ّيات والف�ضاء‬
ِ ‫الر‬ِّ ‫عال‬ ِ‫م‬ ‫علي قو�شجي‬

35
DERS K İ TA B I

DK 4.1.5 Cevaplar
  
    
     
    
  
     

  
     
     
           
     
     
   
  
 
    
   

 
  

    
  
 
     

       


 
 
    
 
 
 
  
  


 
 
   
 
   


""  
      
   
 ""            

 
            

 

 ""
 
           
     
 
             


 


       
   
  
   
    
       
  
      

 

 
       
  

                  
    
 
DK 4.1.6  Cevaplar
   
         
      
    
   
    
     
  10    3  
  
      
   
 8   5    
           
   

  9 
   1 
         
    

 6   
   2  
 
 7 
  4   


Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 4.1.1 Cevaplar
    
‫عا�صمة ال ّد ْولة ال ُع ْثمان ِّية‬
ِ ‫ ُو ِل َد يف َمدينة �أديرنة‬.‫هو �ساب ُِع َ�سالطني ال ّد ْولة ال ُع ْثمان ِّية‬
 
  
    
   
‫ال�سلْطان ُمراد ال ّثاين �إىل‬ ُّ ‫ �أَ ْر َ�س َل ُه وا ِل ُده‬،‫ َوعِ ْن َدما َبل ََغ احلادي َع رَ�ش مِ ن ال ُع ْمر‬.‫�آ َنذاك‬
.‫ِبة يف �إدارة ال َّد ْولة‬ َ ْ‫آما�سيا َح ْي ُث اِكْ َت َ�س َب اخل ر‬
ْ � ‫َمدينة‬    
21 ‫الو ْقت‬ َ ‫ َوكان ُع ْم ُره يف ذلِك‬،‫ُل ِّق َب بِالفات َب ْع َدما َف َت َح � ْإ�سطَ ْنبول‬              
‫الو ْ�سطى َوبِداي ًة لِل ُع�صور‬ُ ‫خات ًة لِل ُع�صور‬ ِ‫حل َدث م‬ َ ‫مل�ؤ َِّرخون هذا ا‬ ُ ‫ َي ْع َت رِب ا‬.‫عاما‬
ً     
  
      
   
       
  
      

       
   
       
  
  
    
   
 

.‫احلَديثة‬ 
             
 
‫اه َت ّم ِببِناء‬ْ ‫ لِذلِك‬.‫م َّمد الفاتحِ عالِية ُيحِ ّب ال ِعلْم َوال ُعلَماء‬ َ ُ‫كا َنت ثَقافة ح‬     
 
    
  
   
        
      
  
 
.‫املَدا ِر�س َواملَعاهِ د يف َجميع �أ ْنحاء ال َّد ْولة‬       
    
   
         
   
    
 
ÇK 4.1.2 Cevaplar
‫ توف‬-1   
  
      
   
‫ قبلما‬-2  
   
        
‫ يك َْره‬-3
 
    
  
  
‫ هدم‬-4
   
 
     
ÇK 4.1.3 Cevaplar   
 
‫ُح ُروب‬
‫ َح ْر ٌب‬-3 ‫ �أ�سا�س � ُأ�س�س‬-1  
    

‫�سالطني‬ ‫ ُ�سلْطان‬-4 ‫قائدون‬
‫ قائد‬-2 
 
‫َمعاهِ د‬
‫ َم ْع َهد‬-5   
 



36
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

 
  
     ÇK 4.1.4 Cevaplar
   
 
     
‫ ِب�إ ْن�شاء‬-‫�أ‬-1
       
 
‫ �صار‬-‫ ج‬-2
     
  
    
 
‫ �إ�ضاف ًة �إىل‬-‫ ب‬-3
 
      
  
  
   
‫ َم ْ�س ِجد‬-‫ �أ‬-4

  ‫ ُ�س ِّمي‬-‫ ج‬-5

    
   ‫ �سِ ُّنه‬-‫ �أ‬-6
  
    
   
 
    
           

 
   
    ÇK 4.1.5 Cevaplar

 
   

       .‫ ال�سلطان حممد هو �ساب ُِع َ�سالطني ال ّد ْولة ال ُع ْثمان ِّية‬-1
   
    
.‫عا�صمة ال ّد ْولة ال ُع ْثمان ِّية‬
ِ ‫ ُو ِل َد يف َمدينة �أديرنة‬-2
   
 
    .‫ ُل ِّق َب بِالفاتحِ َب ْع َدما َف َت َح ا ِْ�سطَ ْنبول‬-3
  
 
   
   
.‫ قام ال�سلطان ببع�ض الإ�صالحات يف نظام التعليم‬-4
          

    


   



DERS K İ TA B I
2. Ders Tefâ‘ul, Tefa‘ul ve İf‘ilâl Kalıpları


  

          DK 4.2.1


  
    
   
 Dersin bu bölümünde “tefâ‘ul”, “tefa‘‘ul” ve “if‘ilâl” kalıpları öğre-
 tilmektedir. Derse başlamadan önce, bu temanın “Temhîd” bölümünde
 
       
 
     
    gramer ile ilgili verilen hazırlık sorularından yararlanarak öğrencileri
                   derse alıştırabilirsiniz. Bu etkinlikleri kendiniz de hazırlayabilirsiniz.

          
    
   Söz konusu kalıplarla ilgili örnekler, yalnızca bu kalıpları öğretmek

        
  
    
  
       
  
  
    
   amacıyla verilmiştir. Öğretmenlerin, örneklerin anlamlarından ziyade
  biçimleri üzerine odaklanmaları beklenmektedir.
       
 
      Dersin D.K. 4.2.1 bölümünde “tefâ‘ul” kalıbı işlenmektedir. Bu ka-
                 lıbın sâlim, mudaaf, mehmuz, misâl, ecvef ve nâkıs biçimlerinin; mazi,

     
                      

    
            
     
   muzari, emir, ismu’l-fâ’il ve ismu’l-mef’ûl çekimleri uygulamalı ola-
   
rak ele alınmaktadır. Ders Kitabı’nda verilen alıştırmalar sınıfta etki-
    
   
 leşimli bir şekilde yapılmalıdır. Konunun iyice pekişmesi için Çalışma
                Kitabı’ndaki ilgili yerler ödev olarak verilebilir.
                 
         
        
       
Derste “tefâ‘ul” kalıbındaki “asıl” ve “zâ’id” harfleri örnekleriyle
birlikte karşılaştırmalı bir şekilde göstererek öğrencilerden herhangi bir
     
  
 fiilin “kök”ünü tespit etmelerini ve anlamını sözlükten bulmalarını iste-
                  meniz konunun pekişmesini sağlayacaktır.

      
     
      
    


37
DERS K İ TA B I

DK 4.2.2 Cevaplar
‫تناوم‬
ُ -3 ‫تكا�سل‬
ُ -1

  
   

‫متار�ض‬
ُ -4 ‫تباعد‬
ُ -2
‫تناول‬
ُ -5
 
 
  
   
     
 
  


    
  
DK 4.2.3 Cevaplar    

 
          
  
‫ متعا ِون‬-3 ‫ ُم َتماطِ َل‬-1  
    
‫متنام‬
ٍ -4 ٍ‫ متوار‬-2
   
‫ متجاذِب‬-5    
     
     
  
DK 4.2.4 Cevaplar      
  
  
     
‫ د ع و‬-3 
‫ �س م ح‬-1             
‫ ب د ر‬-4 ‫ �س ن د‬-2  

‫ ر �س ل‬-5  
 

  
DK 4.2.5 Cevaplar  

 
 
 
‫الأمر ا�سم الفاعل ا�سم املفعول‬ ‫امل�صدر‬ ‫امل�ضارع‬ ‫املا�ضي‬ 

‫ُمتجاذَب‬ ‫ُم َتجاذِب‬ ‫جتاذ َْب‬ ‫تاذُب‬ َ َ‫ج‬ ‫َي َت َجاذ َُب‬ ‫جَتاذ ََب‬
‫متما�شى‬
ً ٍ ‫ُم‬
‫تما�ش‬ ‫ا�ش‬ َ ‫مَت‬ ٍ
‫متا�ش‬ ‫َي َتما�شى‬ ‫ا�شى‬ َ ‫مَت‬ DERS K İ TA B I

‫ُمتال َزم‬ ‫ُمتال ِزم‬ ‫تال َز ْم‬ ‫َتال ُزم‬ ‫يتال َز ُم‬ ‫تال َز َم‬
‫تحاور‬
َ ‫ُم‬ ‫ُمتحا ِور‬ ‫حتاو ْر‬َ ‫حتاور‬
ُ ‫حاور‬َ ‫َي َت‬ ‫حتاو َر‬
َ

  
     

‫غا�ضى‬ ً ‫ُم َت‬ ٍ ‫ُم‬
‫تغا�ض‬ ‫تغا�ض‬
َ ٍ ‫َت‬
‫غا�ض‬ ‫يتغا�ضى‬ ‫غا�ضى‬ َ ‫َت‬   

‫توارد‬
         
 
َ ‫ُم‬ ‫ُمتوا ِرد‬ ‫وار ْد‬ َ ‫َت‬ ‫وارد‬
ُ ‫َت‬ ‫يتوار ُد‬
َ ‫وار َد‬
َ ‫َت‬       

‫ُم َتعاطَ ف‬ ‫ُم َتعاطِ ف‬ ‫تعاطَ ف‬ ‫تعاطُ ف‬ ‫َيتعاطَ ف‬ ‫َتعاطَ َف‬      
        
 
   
  
  
 
    

   


                        
DK 4.2.6                      

          

Dersin bu bölümünde “tefa‘‘ul” kalıbı işlenmektedir. Bu kalıbın     
sâlim, mudaaf, mehmuz, misâl, ecvef ve nâkıs biçimlerinin; mazi, mu-               
                        
zari, emir, ismi fâ’il ve ismi mef’ûl çekimleri uygulamalı olarak ele                 
alınmaktadır. Ders Kitabı’nda verilen alıştırmalar sınıfta etkileşimli bir
şekilde yapılmalıdır. Konunun iyice pekişmesi için Öğrenci Çalışma        
  
Kitabı’ndaki ilgili yerler ödev olarak verilebilir.       
Derste “tefa‘‘ul” kalıbındaki “asıl” ve “zâ’id” harfleri örnekleriyle                
birlikte karşılaştırmalı bir şekilde göstererek öğrencilerden herhangi bir                         
fiilin “kök”ünü tespit etmelerini ve anlamını sözlükten bulmalarını iste-                         
meniz konunun pekişmesini sağlayacaktır.
         
     
              
          
  
        
 
                         



38
DERS K İ TA B I

DK 4.2.7 Cevaplar
  

    


     ‫ َت َو ُّ�صل‬-3 ‫ َتف َُّخر‬-1
   
‫ َت َو ُّجه‬-4 ‫ َت َركُّ ز‬-2
      
         
‫ت ُّثل‬
َ َ‫ م‬-5
                     
               

    DK 4.2.8 Cevaplar



      
    
  

        ‫ُم َت َع َّل م‬ ‫ ُم َت َعلِّم‬-3 ‫ ُمت َنظِّ م ُمتنظَّ م‬-1
  
       ‫ُم َت َ�ش َّقق‬ ‫ ُم َت�ش ِّقق‬-4 ‫دبر‬َّ ‫ ُم َت َد ِّب ر ُم َت‬-2
‫ ُم َت َم ِّر�ض ُم َت َم َّر�ض‬-5
    
 

      
   
      DK 4.2.9 Cevaplar
     

  
       
‫ ز ي ن‬-3 ‫ ن ق ل‬-1
  

‫ ل و ن‬-4 ‫ ل ح م‬-2
             ‫ ب ن ى‬-5
        

       

 DK 4.2.10 Cevaplar

DERS K İ TA B I
‫ا�سم الفاعل ا�سم املفعول‬ ‫الأمر‬ ‫امل�صدر‬ ‫امل�ضارع‬ ‫املا�ضي‬
‫ُم َت َن َّقل‬ ‫ُم َت َن ِّقل‬ ‫َت َن َّق ْل‬ ‫َت َن ُّقل‬ ُ‫َي َت َن َّقل‬ َ‫َت َن َّقل‬
  

        


  
 ‫ُم َت َم َّثل‬ ‫ُم َت َم ِّثل‬ ‫ت َّث ْل‬ َ َ‫م‬ ‫ت ُّثل‬ َ َ‫م‬ ُ‫َي َت َمثَّل‬ ‫ت َّث َل‬ َ َ‫م‬
  
            ‫ُم َت َو َّ�سع‬ ‫ُم َت َو ِّ�سع‬ ‫َت َو َّ�س ْع‬ ‫َت َو ُّ�سع‬ ‫َي َت َو َّ�س ُع‬ ‫َت َو َّ�س َع‬
    ً ّ‫ُم َت َولى‬ ٍّ‫ُم َت َول‬ َّ‫َت َول‬ ٍّ‫َت َول‬ ‫َي َت َول‬ ‫َت َول‬
    
  
‫ُم َت َع َّود‬ ‫ُم َت َع ِّود‬ ‫َت َع َّو ْد‬ ‫ت َع ُّود‬ ‫َي َت َع َّود‬ ‫تعود‬َّ
  ‫ُم َت َن َّ�سق‬ ‫ُم َت َن ِّ�سق‬ ‫َت َن َّ�س ْق‬ ‫َت َن ُّ�سق‬ ُ‫َي َت َن َّ�سق‬ َ‫َت َن َّ�سق‬
   
  
DK 4.2.11
   


          
 Burada “if‘ilâl” kalıbı işlenmektedir. Bu kalıbın sâlim ve ecvef bi-
    
çimlerinin; mazi, muzari, emir, ism-i fail ve ism-i mef‘ûl çekimleri uy-
    
           
gulamalı olarak ele alınmaktadır. Ders Kitabı’nda verilen alıştırmalar
                  
                    sınıfta etkileşimli bir şekilde yapılmalıdır. Konunun iyice pekişmesi
               için Çalışma Kitabı’ndaki ilgili yerler ödev olarak verilebilir.
  
    Derste “if‘ilâl” kalıbındaki “asıl” ve “zâ’id” harfleri örnekleriyle
    
       birlikte karşılaştırmalı bir şekilde göstererek öğrencilerden herhangi bir
     
           fiilin “kök”ünü tespit etmelerini ve anlamını sözlükten bulmalarını iste-
                   
      meniz konunun pekişmesini sağlayacaktır.
             
Tabloda da görüldüğü gibi if‘ilâl kalıbının ism-i faili ve ism-i
 mef‘ûlu aynıdır.

39
DERS K İ TA B I
DK 4.2.12 Cevaplar
‫ ا ِْح ِوالل‬-3 ‫ ا ِْ�سمِرار‬-1
‫ ا ِْبيِ�ضا�ض‬-4 ‫ ا ِْع ِوجاج‬-2

  
   

‫ ا ِْ�صف َِرار‬-5    
    
 
   
         

DK 4.2.13 Cevaplar         

ّ‫م َول‬ ْ ُ‫ ح‬-3 ‫ ُم ْ�س َم ّر‬-1  


       
ّ َ‫م�ضر‬ ْ ُ‫ خ‬-4 ّ ‫ ُم ْع َو‬-2
‫ج‬       
       

ّ ‫ ُم ْز َر‬-5
‫ق‬      
     

       
DK 4.2.14 Cevaplar       

‫ا�سم املفعول‬ ‫ا�سم الفاعل‬ ‫الأمر‬ ‫امل�صدر‬ ‫املا�ضي امل�ضارع‬   


      

‫ُم ْ�س َم ّر‬ ‫ا ِْ�س َم َّر‬ ‫ا ِْ�سمِرار‬ ‫َي ْ�س َم ُّر‬ ‫ا ِْ�س َم َّر‬             

‫ُم ْ�صف َّر‬ ‫ا ِْ�صف ََّر‬ ‫اِ�صفرار‬ ‫َي ْ�صف َُّر‬ ‫ا ِْ�صف ََّر‬    
  
‫ُم ْع َو ّج‬ ‫ِعو َّج‬
َ ‫ا‬ ‫ا ِْع ِوجاج‬ ‫َي ْع َو ُّج‬ ‫ا ِْع َو َّج‬   
   
‫م َم ّر‬
ْ ُ‫ح‬ ‫ا ِْح َم َّر‬ ‫ا ِْحمِرار‬ ‫َي ْح َم ُّر‬ ‫ا ِْح َم َّر‬    

‫ُم ْ�س َو ّد‬ ‫ا ِْ�س َو َّد‬ ‫ا ِْ�س ِوداد‬ ‫َي ْ�س َو ُّد‬ ‫ا ِْ�س َو َّد‬


Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 4.2.1 Cevaplar

‫ تنا ُزل‬-3 ‫تعار�ض‬


ُ -1
       
    
   
‫تعاون‬
ُ -4 ‫ تقا ُتل‬-2
    
       
ÇK 4.2.2 Cevaplar
   
 
  
 
      

‫ ُمتكاثِر‬-3 ‫ ُمتزامِ ن‬-1     


‫ ُمتواتِر‬-4 ‫ ُمتعاطِ ف‬-2       
    
  

ÇK 4.2.3       


Cevaplar
    
‫ و ر ى‬-3 ‫ ك ت ب‬-1     

‫ ب ر ى‬-4 ‫ ق ب ل‬-2      


     

    


ÇK 4.2.4 Cevaplar         
        
‫َت َ�صفُّح‬ 3
- ‫َت َز ُّود‬ 1
-       
‫َتقَطُّ ع‬ -4 ‫َت َقلُّب‬ -2 

40
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

 
        ÇK 4.2.5 Cevaplar
      
    
   
‫ُم َت َعطَّ ل‬ ‫ ُم َت َعطِّ ل‬-3 ‫ُم َت َكلَّم‬ ‫ ُم َت َكلِّ م‬-1
   
  
‫ُم َت َول‬ ّ‫ َم َت َول‬-4 ‫ُم َت َم َّهل‬ ‫ ُم َت َم ِّهل‬-2
   

   


ÇK 4.2.6 Cevaplar
      
         
          ‫هبد م‬-3 ‫ و ح ل‬-1
‫ ز و د‬-4 ‫ خ ي ر‬-2
    
         
ÇK 4.2.7 Cevaplar
      
      

‫ ا ِْع ِرجاج‬-3 ‫ اِ ْز ِرقاق‬-1


 
       
‫ ا ِْح ِورار‬-4 ‫ ا ِْع ِوجاج‬-2
      
       

    
           
‫ ا ِْ�صفرار‬-5
      
ÇK 4.2.8 Cevaplar
      
‫ ُم ْع َر ّج‬-3 ‫ ُم ْز َر ّق‬-1

‫م َو ّر‬ ْ ُ‫ ح‬-4 ‫ ُم ْع َو ّج‬-2
‫ ُم ْ�صف َّر‬-5

DERS K İ TA B I

DK 2. KAVRAMA
   Öğrencilerin tarihî şahsiyetlerle ilgili öğrendiklerini pekiştirmeleri
  

açısından bu kişilerin öne çıkan özellikleri hakkında diyalog yapmala-


 
       

  rını sağlayınız.

           


          
          
          
          
       

                
 DK 1. KAVRAMA
          
          
          
           Öğrencilerin “tefâ‘ul”, “tefa‘‘ul” ve “if‘ilâl” bablarıyla ilgili ikişer
           örnek vererek öğrendiklerini pekiştirmelerini sağlayınız.

     


 

   
 
   
      
        
             
          



41
Aşağıda 4. tema ile ilgili bir performans görevi örneği verilmiştir. Bu perfor-
mans örneği aynen uygulanabileceği gibi öğretmen tarafindan diğer temalarla ilgili
başka bir performans görevi de verilebilir.

Performans Görevi (Örnek(

Ders Mesleki Arapça


Sınıf Düzeyi 12.Sınıf
Tema Tarihî Şahsiyetler
Hedeflenen Beceriler Araştırma, çalışma, yazma becerisi
Süre 2 Hafta
Puanlama Yöntemi Dereceli puanlama anahtarı

Görev Konusu
Tarihî şahsiyetlerden herhangi biri hakkında araştırma yapmanız ve bu araştırmayla ilgili bir sunum

hazırlamanız istenmektedir. Performans görevini hazırlarken;

• Belirlediğiniz şahsiyetin nerede yaşadığını,

• Belirlediğiniz şahsiyetin hangi dönemde yaşadığını,

• Seçtiğiniz şahsiyetin özelliklerini,

• Seçtiğiniz şahsiyetin, geçmişte ve günümüzde bıraktığı izleri araştırabilirsiniz.

Performans Görevini Hazırlarken Dikkat Etmeniz Gerekenler


1) Araştırmayı zamanında tamamlayacak şekilde bir plan yapınız.

2) Araştırmanızı yaparken kitap, İnternet vb. kaynaklardan yararlanabilirsiniz.

4) Rapor halinde yazıp aktaracağınız bilgiler iki sayfayı geçmemelidir.

5) Raporunuzda açık ve anlaşılır bir anlatım kullanmaya özen göstermelisiniz.

6) Raporda yararlandığınız kaynaklar, “Kaynakça” bölümünde yer almalıdır.

7) Hazırladığınız araştırmayı sınıfta arkadaşlarınızla sunum olarak paylaşmalısınız.

8) Hazırlayacağınız sunumu; resimler, fotoğraflar, çizimler vb. ile zenginleştirmelisiniz.

Performans görevini değerlendirmek amacıyla kullanılacak puanlama anahtarı için sayfa 43’e bakınız.

42
Bütüncül Dereceli Puanlama Anahtarı (performans görevi için)

(5) MÜKEMMEL
• Şahsiyetin nerede ve hangi dönemde yaşadığı belirtilmiştir.
• Şahsiyetin kaynaklarda geçen özellikleri aktarılmıştır.
• Şahsiyetin kişisel özelliklerine yer verilmiştir.
• Şahsiyetin o dönemdeki ve günümüzdeki insanlar üzerinde bıraktığı izler belirtilmiştir.
• Araştırmada açık, anlaşılır ve akıcı bir anlatım kullanılmıştır.
• Sunum, resim, çizim, fotoğraflar vb. ile zenginleştirilmiştir.
• Araştırmada faydalanılan kaynaklar belirtilmiştir.
(4) İYİ
• Şahsiyetin nerede ve hangi dönemde yaşadığı belirtilmiştir.
• Şahsiyetin kaynaklarda geçen özellikleri anlatılırken, olayları ve insanları betimleyici ifadelerin kulla-
nılmaması anlamayı güçleştirmektedir.
• Şahsiyetin o dönemdeki ve günümüzdeki insanlar üzerinde bıraktığı izler belirtilmemiştir.
• Sunumda, materyalleri kullanmaya yönelik birtakım hatalar olsa da bu durum anlatımı bozmamakta-
dır.
• Sunum yapılırken salonun fiziki şartları göz önünde bulundurulmuştur.

(3) ORTA
• Şahsiyetin hangi dönemde yaşadığı belirtilmiştir.
• Şahsiyetin kaynaklarda geçen özellikleri anlatılmakla beraber, bu özellikler net biçimde anlaşılama-
maktadır.
• Şahsiyetin o dönemdeki ve günümüzdeki insanlar üzerinde bıraktığı izler belirtilmemiştir.
• Sunumda, dili kullanmaya yönelik birtakım hatalar bulunmaktadır.
• Sunum yapılırken görsel materyallerden yeterince faydalanılmamıştır.
(2) GELİŞTİRİLMELİ
• Şahsiyetin hangi dönemde yaşadığı belirtilmiştir.
• Şahsiyetin kişisel özellikleri ve insanlar üzerindeki etkileri anlatılmamıştır.
• Araştırmada birtakım bilgi yanlışları bulunmaktadır. Bu durum olayların ve insanların doğru anlaşıl-
masını engellemektedir.
• Sunum hazırlanmış ancak görsel materyallerle desteklenmemiştir.
(1) ZAYIF
• Rapor hazırlanmış ancak içeriği anlaşılmamaktadır.

43
5. TEMA
ŞİRK VE İMAN

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 12 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: İmanın İnsan Üzerindeki Etkisi

2. Ders: İnfi‘âl, İfti‘âl ve İstif‘âl Kalıpları

Dil Bilgisi

İnfi‘âl, İfti‘âl ve İstif‘âl Kalıpları

Kazanımlar

Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.


Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara cevap verir.
Dinlediği konuya ilişkin karşılaştırmalar yapar.
Normal hızda açık ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konusunu belirler.
Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar.
Karşılaştırmalar yapar.
Görüş ve önerilerini paylaşır.
Duygu ve düşüncelerini hikâye, tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde sözlü ifade eder.
Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar.
Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
Belli bir bilgiyi bulmak için metni kısa sürede okur.
Okuduğu metinde istenen farklı dil yapılarını ayırt eder.
Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade eder.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.

44
DERS K İ TA B I
1. Ders İmanın İnsan Üzerindeki Etkisi


  


     Derse Hazırlanma

      Bu temanın birinci dersinde iman ve şirk konuları ele alınmaktadır.
        Öğrencileri konuya hazırlarken Ders Kitabı’ndaki resimlerden ve soru-
lardan yararlanabilirsiniz. Öğrencilerin iman veya şirkle ilgili bildikleri
ayet ve sahih hadisleri ilgili meslek dersleri öğretmenlerinden öğrene-
rek bunları arkadaşlarıyla sınıfta paylaşmalarını isteyiniz. Hangilerinin
imanla ve hangilerinin şirkle ilgili olduklarını öğrencilere söyleterek
onları metne hazırlayabilirsiniz.
Daha önce belirttiğimiz gibi, temaların “Temhîd” bölümlerinde
gramer ile ilgili etkinlikleri, ikinci derse hazırlama etkinlikliği olarak
kullanabilirsiniz.


  
         

     
  
          
  



DERS K İ TA B I


  

    


   DK 5.1.1 Track 9

  


 
  ŞİRK VE İMAN
Şirk, İnsanın Allah’tan başka ilah kabul ederek ona ibadet etmesidir.
Hz. Peygamber şirki şöyle tanımlamıştır: “(Şirk) seni yarattığı halde
Allah’a ortak koşmandır.” (Buhari ve Muslim S.1-Büyük şirk nedir) Şüphesiz ki
İslam bunu en büyük günahlardan sayar ve bu günahı işleyeni de müş-
rik olarak adlandırır.
Şirk iki kısımdır:

  
              
       
 
  • Büyük şirk: Allah’ın uluhiyet ve rububiyet sıfatlarını başka bir
   " 
                     " 
   tanrıya atfetmektir. Bu tür şirk, en büyük günahtır. Allah (c.c.) şöyle
  
     
  buyurur: “Allah kendisine şirk koşulmasını bağışlamaz. Bunun dı-
   
     şındakileri dilediğine bağışlar...” (Nisa-116).
   
    
         t
    • Küçük şirk: Riyadır. Bu tür şirk, insanı iman dairesi dışına çıkar-
           
         
  maz, ancak bu günahı işleyen kişi büyük bir günah işlemiş olur. İmam-ı

Ahmed, Hz. Peygamberden şöyle aktarmıştır:
    
   
  
  t
 

  
 
      
  
     
    
  
  
     
      "


45
DERS K İ TA B I

Sizin için en korktuğum şey küçük şirktir. Dediler ki: Ey Allah’ın


elçisi Küçük şirk nedir? Hz. Peygamber şöyle buyurdu: “Riya”dır.
" 

  
(Tirmizi, Hudut, 24)
 
      
          
   
İman ise Allah’ı bilme, tanıma ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde
inanmaktır. Allah’ın bir olduğuna ve sıfatlarına inanan herkes mümin-
    
    
  
   
     
        
 
  
     

dir. Kişinin Müslüman olabilmesi için iman etmiş olması gerekir. Zira      
    
   
imanın İslam’la ilişkisi tohumun ağaçla olan ilişkisi gibidir. Nitekim
ağaç, tohum olmadan yetişmez. Aynı şekilde kişi, ancak kalbinde iman 
  
  
   
olursa Müslüman olabilir. 
  
 


      
DK 5.1.2 Cevaplar
 
 
.‫ ال�رشك هو �أن ي َّتخِ ذ الإن�سان مع اهلل �إل ًها �آخر َيعبده‬-1  
     
.‫ هما ال�رشك الأكرب وال�رشك الأ�صغر‬،‫ لل�رشك نوعان‬-2
.‫ الإميان هو العلم واملعرفة واليقني باهلل‬-3 
   
  
    
.‫ �صلة الإميان بالإ�سالم ك�صلة البذرة بال�شجرة‬-4     


     




 
     

DK 5.1.3 Cevaplar    
   


   
  
.‫ ال�رشك ال ْأ�ص َغر ال ُي ْخرج الإن�سان من الإميان‬-1
.‫ ال�رشك الأ�صغر ال ُي ْخ ِرج �صاحِ َبه من الإميان‬-2 
.‫الرياء يعترب من ال�رشك الأ�صغر‬ ّ -3
.‫ الإميان هو املعرفة واليقني باهلل‬-4
DERS K İ TA B I
.‫ الكفر هو �ضد الإ�سالم‬-5

DK 5.1.4 Cevaplar

  
   
    

.‫م�س ًلما دون �أن يكون م�ؤم ًنا‬ ْ ‫ ال يكون الإن�سان‬-1


     
   

.‫بال�ش َج َرة‬
َّ ‫ك�صلة ال ِب ْذ َرة‬
ِ ‫ ِ�صلَة الإميان باال�سالم‬-2   
     

.‫ الإميان هو املعرفة واليقني باهلل‬-3  


  
 

.‫ كل من َع َرف ِب َت ْوحيد اهلل و�صفاته فهو ُم�ؤْمن‬-4 


 
        

.‫م�سلما‬
ً ‫ من نتائج الإميان �أن يكون الإن�سان‬-5       

DK 5.1.5 Cevaplar    


        

  
  
   

.‫ ال�رشك الأكرب � ْأعظم َذ ْنب ُم ْقرتف جتاه اهلل‬-1
    

.‫ حيث ال يكون الإميان يكون الكفر‬-2
  

.ً‫ هو �أن ي َّتخ َذ الإن�سان من غري اهلل �آلهة‬،‫ ال�رشك‬-3
     
.‫م�سلما �إال بوجود الإميان يف قلبه‬ ً ‫ ال يكون الإن�سان‬-4 

.‫م�سلما �إال �إذا كان م�ؤم ًنا‬


ً ‫ ال يكون الإن�سان‬-5    



46
DERS K İ TA B I

DK 5.1.6 Cevaplar
  

        

  
        


  

  
                  
      
    
   
          
 
          
   
  
    
    
   2 5 1 3  6
            
    – "         "  
 
  
         
      
      
                    
  
        
        
   
   
           
    
   
 
         
      
     
 
 
  
       
         

     
 "       
 
   
             "                 
    
        
      
    – "        "    
    
 
        
   
             
        
  
          
 
             


            "
 "   
  
         
       
    
   
 
         
    
       
      

     
 "       
Ç A L I Ş M A K İ TA B I  
   
              "      
        
     
ÇK 5.1.1  
     Cevaplar
        

    
   
              
               "          "
‫ فكل من َع َرف و�ص ّدق ب َت ْوحيد‬.‫ الإميان هو املعرفة واليقني باهلل‬
   ١ ‫ ال‬.‫ ومن نتائِج الإميان �أن يكون الإن�سان م�سلما‬.‫و�صفاتِه فهو م�ؤْمن‬ ِ ‫اهلل‬
ً ْ ُ
           
        ‫ف�صلَة الإميان باال�سالم‬ ِ ‫م�سلما �إال اذا كان م�ؤم ًنا‬
ً ‫ميكن �أن يكون الإن�سان‬
            
      ‫ال�ش َجرة �إال بها فكذلك ال ميكن �أن‬
َ ‫ لأنه ال تنبت‬،‫بال�ش َج َرة‬
َّ ‫ك�صلة ال ِب ْذ َرة‬
ِ

     
 
 
.‫م�سلما �إال بوجود الإميان يف قلبه‬
ً ‫يكون الإن�سان‬
  
       
     .‫ والكفر هو �ضد الإ�سالم‬.‫فحيث ال يكون الإميان يكون الكفر‬
   
         
   
  
  
      
ÇK 5.1.1 Cevaplar

  


 ٢
       
‫ نتائج‬-4 ‫�أ ْنواع‬
    
‫ ك ّفار‬-5 ‫ ن�صو�ص‬-1
   
‫ معا�صي‬-2

‫ �أوامر‬-3



47
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 5.1.3 Cevaplar

 
  
    ٣
‫�إثم‬-‫ج‬ -1
‫باحلب‬
ِّ -‫�أ‬ -2      
 
     
‫ يعفو عنه‬-‫ب‬ -3
      
‫علِم‬-‫أ‬
َ � -4

    
   

    
        

ÇK 5.1.4 Cevaplar
 
    
      
    
  

    
  

  
  
       ٤
‫ ال�رشك‬-1
   
 
‫ َج ِهل‬-2
 
  
      
    
  
‫ � ْأ�ص َغر‬-3     

‫ غياب‬-4          


‫ الإميان‬-5   
  
‫ عا�ص ًيا‬-6 
  
   
     



DERS K İ TA B I

2. Ders İnfi‘âl, İfti‘âl ve İstif‘âl Kalıpları

  
DK 5.2.1
      
   
    
Bu derste “infi‘âl”, “ifti‘âl” ve “istif‘âl” kalıpları öğretilmektedir.     
Derse başlamadan önce, bu temanın “Temhîd” bölümünde gramer ile   
     
       
   
ilgili verilen hazırlık sorularından yararlanarak öğrencileri derse alıştı-
     
          
rabilirsiniz. Bu etkinlikleri kendiniz de hazırlayabilirsiniz.                     
Derste söz konusu kalıplarla ilgili verilen örnekler, yalnızca bu ka-   
      
       
 
              
lıpları öğretmek amacıyla verilmiştir. Öğretmenlerin, örneklerin anlam-
      
larından ziyade biçimleri üzerine odaklanmaları beklenmektedir.      
Dersin DK 5.2.1 bölümünde “infi‘âl” kalıbı işlenmektedir. Bu kalı-      
          
          
bın sâlim, mudaaf, mehmuz, misâl, ecvef ve nâkıs biçimlerinin; mazi,                    
muzari, emir, ismu’l-fâ’il ve ismu’l-mef’ûl çekimleri uygulamalı olarak        
ele alınmaktadır. Ders Kitabı’nda verilen alıştırmalar sınıfta etkileşimli 
    
bir şekilde yapılmalıdır. Konunun iyice pekişmesi için Öğrenci Çalışma      
          
              
Kitabı’ndaki ilgili yerler ödev olarak verilebilir.           
    
Derste “infi‘âl” kalıbındaki “asıl” ve “zâ’id” harfleri örnekleriyle   
     
birlikte karşılaştırmalı bir şekilde göstererek öğrencilerden herhangi bir    
     
           
fiilin “kök”ünü tespit etmelerini ve anlamını sözlükten bulmalarını iste-               
meniz konunun pekişmesini sağlayacaktır.               



48
DERS K İ TA B I

DK 5.2.2 Cevaplar
  

     ‫ اِ ْنقِ�سام‬-3 ‫ اِنقِطاع‬-1


      
   
      
   
 ‫ اِ ْنحِ ياز‬-4
‫ اِ ْنحِ ناء‬-5
‫ اِ ْن�شِ قاق‬-2

      


     DK 5.2.3 Cevaplar
              
      

          ‫ ُم ْن َه ٍو‬-3 ّ‫ ُم ْنفَك‬-1


    ‫ ُم ْنحاز‬-4 ‫ ُم ْن َب ٍغ‬-2

           ‫ ُم ْنف َِجر‬-5
         
DK 5.2.4 Cevaplar
 
        

  
      
             ‫ د و �س‬-3 ‫ ب �س ط‬-1
  
  
‫ ب غ ي‬-4 ‫ �س د د‬-2
  ‫ ج ذ ب‬-5
  
  DK 5.2.5 Cevaplar
   
  
 ‫ا�سم الفاعل ا�سم املفعول‬ ‫الأمر‬ ‫امل�صدر‬ ‫امل�ضارع‬ ‫املا�ضي‬

DERS K İ TA B I
x ‫ُم ْن َفلِق‬ ‫اِ ْن َفل ِْق‬ ‫اِ ْنفِالق‬ ‫َي ْن َفلِق‬ َ‫اِ ْن َفلَق‬
x ‫ُم ْنقَ�سِ م‬ ‫اِ ْنقَ�سِ ْم‬ ‫اِ ْنقِ�سام‬ ‫َي ْنقَ�سِ ُم‬ ‫اِ ْن َق َ�س َم‬
     x ٌّ‫ُم ْنفَك‬ َّ‫اِ ْنفَك‬ ‫اِ ْنفِكاك‬ ُّ‫َي ْنفَك‬ َّ‫اِ ْنفَك‬
  

   
    

    x ‫ُم ْنحاز‬ ‫اِ ْن َح ْز‬ ‫اِنحِ ياز‬ ‫َي ْنحا ُز‬ ‫اِ ْنحا َز‬
     
    
 
  
       
                           x ٍ‫ُم ْن َزو‬ ‫اِ ْن َز ِو‬ ‫اِ ْن ِزواء‬ ‫َي ْن َزوي‬ ‫اِ ْن َزوى‬
       
           
 
     
                         x ‫ُم ْن َ�ض ّم‬ ‫اِ ْن َ�ض َّم‬ ‫اِ ْن ِ�ضمام‬ ‫َي ْن َ�ض ُّم‬ ‫اِ ْن َ�ض َّم‬
           

     x ٍ‫ُم ْن َحن‬ ‫اِ ْن َح ِن‬ ‫اِ ْنحِ ناء‬ ‫َي ْن َحني‬ ‫اِ ْن َح َنى‬
               
                      
                  DK 5.2.6
         

      
     
          Dersin bu bölümünde “ifti‘âl” kalıbı işlenmektedir. Bu kalıbın
                     sâlim, mudaaf, mehmuz, misâl, ecvef ve nâkıs biçimlerinin; mazi, mu-
                    
     zari, emir, ismu’l-fâ’il ve ismu’l-mef’ûl çekimleri uygulamalı olarak
  
    ele alınmaktadır. Ders Kitabı’nda verilen alıştırmalar sınıfta etkileşimli
               bir şekilde yapılmalıdır. Konunun iyice pekişmesi için Öğrenci Çalış-
                
                
ma Kitabı’ndaki ilgili yerler ödev olarak verilebilir.

         Derste “ifti‘âl” kalıbındaki “asıl” ve “zâ’id” harfleri örnekleriyle
     birlikte karşılaştırmalı bir şekilde göstererek öğrencilerden herhangi
     
            bir fiilin “kök”ünü tespit etmelerini ve anlamını sözlükten bulmalarını
                    
                    
istemeniz konunun pekişmesini sağlayacaktır.



49
DERS K İ TA B I

DK 5.2.7 Cevaplar

‫ اِ ِّت�ساع‬-3

  
‫ اِ ْفتِخار‬-1     
‫ ا ِْحتياج‬-4 ‫ ا ِْحتِالل‬-2
‫ ا ِْ�شترِاء‬-5
 
    

   
       
     

        

DK 5.2.8 Cevaplar  


      

                
‫متار‬ ْ ُ‫خ‬ ‫متا ر‬ ْ ُ‫ خ‬-3 ‫ُم ْن َتظَ م‬ ‫ ُم ْن َتظِ م‬-1        
‫ُم ْ�ش َتاق‬ ‫ ُم ْ�ش َتاق‬-4 ‫ُم ْر َت ًدى‬ ‫ ُم ْر َت ٍ د‬-2          
‫م�شتمل‬
َ ‫ ُم ْ�ش َت ِمل‬-5
   
            
DK 5.2.9 Cevaplar         
         

‫ و ز ن‬-3 ‫ ن ق ل‬-1      


   
‫ ب ل ل‬-4 ‫ ح ل ل‬-2             
‫ ر ك ب‬-5     
   
 
DK 5.2.10 Cevaplar    
  
   
‫ا�سم الفاعل ا�سم املفعول‬ ‫الأمر‬ ‫امل�صدر‬ ‫امل�ضارع‬ ‫املا�ضي‬ 

‫م َت َمع‬
ْ ُ‫ج‬ ‫م َتمِع‬
ْ ُ‫ج‬ ‫ا ِْج َتم ِْع‬ ‫ا ِْجت َِماع‬ ‫َي ْج َتمِع‬ ‫ا ِْج َت َم َع‬
DERS K İ TA B I
‫م َت ّج‬
ْ ُ‫ح‬ ‫م َت ّج‬
ْ ُ‫ح‬ ‫ا ِْح َت َّج‬ ‫ا ِْحتِجاج‬ ‫َي ْح َت ُّج‬ ‫ا ِْح َت َّج‬
‫ُم َّت َ�سع‬ ‫ُم َّت�سِ ع‬ ‫اِ َّت�سِ ْع‬ ‫اِ ِّت�ساع‬ ‫َي َّت�سِ ُع‬ ‫اِ َّت َ�س َع‬
    

  

‫متار‬ ْ ُ‫خ‬ ‫متار‬ ْ ُ‫خ‬ ْ َ‫ا ِْختر‬ ‫ا ِْختِيار‬ ‫يختار‬
ْ ‫اِختار‬           
‫ُم ْ�شترَ ً ى‬ ٍ َ‫ُم ْ�شتر‬ ِ َ‫ا ِْ�شتر‬ ‫اِ�شرتاء‬ ‫ي�شرتي‬ ‫ا�شرتى‬
   
     
    
  
   
   


     

‫ُم ْن َتظَ م‬ ‫ُم ْن َتظِ م‬ ‫اِ ْن َتظِ ْم‬ ‫اِنتظام‬ ‫َي ْن َتظِ ُم‬ ‫اِ ْن َتظَ َم‬                               
                            
                                

DK 5.2.11           


      
               
Dersin bu bölümünde “istif‘âl” kalıbı işlenmektedir. Bu kalıbın                           
                             
sâlim, mudaaf, mehmuz, misâl, ecvef ve nâkıs biçimlerinin; mazi, mu-
           
zari, emir, ismu’l-fâ’il ve ismu’l-mef’ûl çekimleri uygulamalı olarak
        
ele alınmaktadır. Ders Kitabı’nda verilen alıştırmalar sınıfta etkileşimli               
bir şekilde yapılmalıdır. Konunun iyice pekişmesi için Öğrenci Çalışma                               
              
       
       
Kitabı’ndaki ilgili yerler ödev olarak verilebilir.
         
Derste “istif‘âl” kalıbındaki “asıl” ve “zâ’id” harfleri örnekleriyle 
    

birlikte karşılaştırmalı bir şekilde göstererek öğrencilerden herhangi bir                
                     
fiilin “kök”ünü tespit etmelerini ve anlamını sözlükten bulmalarını iste-          
         
    
meniz konunun pekişmesini sağlayacaktır.         
     
               
                            
                         


50
DERS K İ TA B I

DK 5.2.12 Cevaplar
  

    


                
‫ ا ِْ�ستِيطان‬-3 ‫ ا ِْ�ست ِْمالك‬-1
 
         
‫ ا ِْ�ستِخارة‬-4 ‫ ا ِْ�ست ِْحقاق‬-2
         ‫ ا ِْ�ستِ�شفاء‬-5

 
        DK 5.2.13 Cevaplar
                   

    
     ‫ُم ْ�س َت ْي َقظ‬ ‫ ُم ْ�س َت ْي ِق ظ‬-3 ‫رشق‬
َ �‫ُم ْ�ست‬ ‫رشق‬
ِ �‫ ُم ْ�ست‬-1
         ‫ُم ْ�س َت َجار‬ ‫ ُم ْ�س َت ِجري‬-4 ّ‫ُم ْ�ست َدل‬ ّ‫ ُم ْ�س َتدِل‬-2
   
‫ُم ْ�سترَ ْ ً�ضى‬ ٍ ْ َ‫ ُم ْ�ستر‬-5
‫�ض‬
              
DK 5.2.13 Cevaplar

          
           ‫ و �ض ح‬-3 ‫ ع ل م‬-1
       
‫ م و ت‬-4 ‫ ب د د‬-2
   
            
‫ ب ق ى‬-5
     
   DK 5.2.13 Cevaplar
 
    
  
‫ا�سم الفاعل ا�سم املفعول‬ ‫الأمر‬ ‫امل�صدر‬ ‫املا�ضي امل�ضارع‬
    
‫ُم ْ�س َت ْق َبل‬ ‫ُم ْ�س َت ْقبِل‬ ‫ا ِْ�س َت ْقبِل‬ ‫ا ِْ�س ِت ْقبال‬ ‫ي�ستقبل‬
ْ ‫ا ِْ�س َت ْق َب َل‬

‫ُم ْ�س َت َح ّل‬ ‫ُم ْ�س َتحِ ّل‬ ‫ا�س َتحِ َّل‬ ‫ا ِْ�ست ِْحالل‬ ُّ‫َي ْ�س َتحِ ل‬ ‫ا ِْ�س َت َح ّل‬
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
‫ُم ْ�س َت ْو َرد‬ ‫ُم ْ�س َت ْو ِرد‬ ‫ا ِْ�س َت ْو ِر ْد‬ ‫ا ِْ�ستِرياد‬ ‫َي ْ�س َت ْو ِر ُد‬ ‫ا ِْ�س َت ْو َر َد‬
‫ُم ْ�ستعاد‬ ‫ُم�ستعِيد‬ ‫ا ِْ�س َت ِع ْد‬ ‫اِ�ستِعادة‬ ‫َي ْ�س َتعِي ُد‬ ‫ا ِْ�س َت َعا َد‬
    
          ‫ُم ْ�س َت ْل ًقى‬ ٍ‫ُم ْ�س َتلْق‬ ِ‫ا ِْ�س َتلْق‬ ‫ا ِْ�س ِتلْقاء‬ ‫َي�س َتلْقي‬ ‫ا�س َتلْقى‬
ْ
‫ُم ْ�س َت ْح َ�صل‬ ‫ا ِْ�س َت ْح َ�ص َل َي ْ�س َت ْح ِ�صل ا ِْ�ست ِْح�صال ا ِْ�س َت ْح ِ�ص ْل ُم ْ�س َت ْح ِ�صل‬
    ١
ÇK 5.2.1 Cevaplar

          
       
    ‫ اِن ِهيا ر‬-3 ‫ اِنقِ�ضا�ض‬-1
           ‫ اِنبغاء‬-4 ‫ اِن ِزواء‬-2
‫ اِن�سِ حاب‬-5
    ٢
ÇK 5.2.2 Cevaplar
           
 
     
     ‫ ُم ْن�ساق‬-3 ‫رصف‬
ِ �‫ ُمن‬-1
    
‫ ُمنجذِب‬-4 ‫ ُمنهال‬-2
    ٣
‫ ُم ْن َ�ش ّق‬-5


      
     ÇK 5.2.3 Cevaplar
       
        
‫ ب ي ع‬-3 ‫ ف ل ق‬-1
‫ ط و ى‬-4 ‫ ك ب ب‬-2
 ‫ �ض م م‬-5

51
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 5.2.4 Cevaplar

‫ اِ ّتفاق‬-3 ‫ اِ ْنتِ�صار‬-1     ٤


‫ اِ�شتِياق‬-4 ‫ اِ ْزدِياد‬-2
           
‫ اِنتِماء‬-5 
        
        

ÇK 5.2.5 Cevaplar  


       ٥
             
   
‫ُم ْه َت ّم‬ ‫ ُم ْه َت ّم‬-3 ‫ُم ْه َت ّز‬ ‫ ُم ْه َت ّز‬-1
        
‫ُم َّت َعظ‬ ‫ ُم َّت ِعظ‬-4 ‫ُم َّت َجه‬ ‫ ُم َّت ِجه‬-2
    
   
‫ُم ْرتاد‬ ‫ ُم ْرتاد‬-5

ÇK 5.2.6 Cevaplar     ٦



           
    
‫ ر و ح‬-3 ‫ و �ض ح‬-1     
        
‫ هاز ز‬-4 ‫ ح و ي‬-2
‫ ز و د‬-5


Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 5.2.7 Cevaplar
    ٧
‫ ا�ستنار ة‬-3 ‫ ا�ستح�صال‬-1

              
‫ ا�ستيعاب‬-4 ‫ ا�ست ِْحياء‬-2
             
‫ ا�ستيقاف‬-5           

ÇK 5.2.8 Cevaplar  


       ٨

             
     
‫ُم ْ�س َتقام‬ ‫ ُم ْ�س َتقي م‬-3 ‫ُم ْ�س َت َْن َ�سخ‬ ‫ ُم ْ�ست ْن�سِ خ‬-1              
‫تو َقد‬
ْ ‫ُم ْ�س‬ ‫تو ِقد‬ ْ ‫ ُم ْ�س‬-4 ‫ُم ْ�س َت ْنجى‬ ‫ ُم ْ�ست ْن ٍ ج‬-2           
‫م�ستعلَم‬ ‫ ُم ْ�س َت ْع ِلم‬-5
    ٩
ÇK 5.2.9 Cevaplar

           
       
     
‫ خ ي ر‬-3 ‫ ك ب ر‬-1          
‫ و ج ب‬-4 ‫ ل وي‬-2
‫ ح ق ق‬-5


52
DERS K İ TA B I

DK 2. KAVRAMA Cevaplar

  
  
‫ فالإن�سان امل�ؤمن مرتاح البال لأنه‬.‫للإميان ت�أثري �إيجابي على الإن�سان‬
  
      
   
  
 ‫ �أما الإن�سان غري امل�ؤمن فهو يعي�ش يف ا�ضطراب دائم رمبا‬.‫يتمتع بلذة الإميان‬
            ‫ كما �أن‬.‫ والإن�سان امل�ؤمن ي�شعر باالطمئنان والأمان‬.‫ت�ؤثر �سل ًبا على نف�سيته‬
           ‫ فاخللود من �أهم‬.‫الإن�سان الذي يفكر ال يقبل ب�أية حال من الأحوال الفناء الأبدي‬
          
           ‫ لذلك ف�إن الإميان مينح الإن�سان الذي يتمتع بقوة حمدودة‬.‫خ�صائ�ص الإن�سان‬






















‫كبريا يحبه ويرعاه‬
ً ‫ فالإن�سان امل�ؤمن يعلم �أن هناك خال ًقا‬.‫قو ًة ال حدود لها‬
.‫وي�ضمه برحمته الوا�سعة فال ي�شعر بالوحدة والعزلة �أب ًدا‬
              
  
          
          
           DK 2. KAVRAMA
          
          

    
 
Öğrencilerden “infi‘âl”, “ifti‘âl” ve “istif‘âl” bablarıyla ilgili ikişer
     
    örnek vermelerini ve öğrendiklerini pekiştirmelerini sağlayınız.
  
      
     
       
       



Not:

53
6. TEMA
TÖVBE

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: İslâm’da Tövbe

2. Ders: Malûm, Mechûl Fiil ve Naibu Fâil

Dil Bilgisi

Malûm, Mechûl Fiil ve Naibu Fâil

Kazanımlar

Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği kelimelerin
anlamlarını tahmin eder.
Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar.
Normal hızda açık ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konusunu belirler.
Karşılaştırmalar yapar.
Yaşantısından ve günlük hayattan örnekler verir.
Kısa bir hikâyeyi, yaşadığı olayları ve tecrübelerini anlatırken meçhul fiil ve naibu faili kullanır.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin anlamını tahmin eder.
Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade eder.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak yazar.

54
DERS K İ TA B I
Hazırlık


  

     
 Temanın birinci dersinde Tövbe konusu ele alınmaktadır. Öğrenci-
leri konuya hazırlarken Ders Kitabı’ndaki resimlerden ve sorulardan
      
     
      yararlanabilirsiniz. Tövbeyle ilgili bildikleri ayet ve hadisleri ilgili mes-
lek dersleri öğretmenlerinden öğrenerek öğrencilerden bunları arkadaş-
larıyla paylaşmalarını isteyerek onları derse hazırlayabilirsiniz.
Temaların “Temhîd” bölümlerinde gramer ile ilgili etkinlikleri,
ikinci derse hazırlama etkinlikliği olarak kullanabilirsiniz.


      
   
     
   
        
 



DERS K İ TA B I
1. Ders Tövbe


  

          DK 6.1.1 Track 10



  
 İSLÂM’DA TÖVBE
Tövbe içten bir şekilde günahlardan bağışlanma dilemektir. Bu ne-
denle tövbe Allah’ın kullarına farz kılınmıştır. Bu konuda Allah (cc)
şöyle buyurmaktadır: “Ey müminler hepiniz Allah’a tövbe edin. Bu
şekilde kurtuluşa erebilirsiniz” (Nûr-31) Hz. Peygamber de bu ko-
nuda şöyle buyurmuştur: “Günahlardan tövbe eden kimse, günah
işlememiş kimse gibidir.” (İbn Mâce, Zühd 30)
Kulun bütün kötülük ve günahlarından tövbe etmesi gerekmektedir.
Eğer günahlar ve kötülükler insanı kuşatırsa onun gideceği yer Cehen-
     
   
nem olacaktır. Bu konuda Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:
   
 “Hayır! Kim bir kötülük yapar ve günahı kendisini kuşatırsa
işte onlar Cehennem ehlidirler! sonsuza dek orada kalacaklardır.”

            
 
      (Bakara- 81)
     
              
 
   
       
   
   "
         "
  
 
  
 
 
   
   
          
      
    
 
    



55
DERS K İ TA B I
Tövbe iki türlüdür: Bir daha geri dönmemek üzere samimi şekilde
yapılan “nasuh tövbe” ile samimi bir şekilde yapılmayan “gayri nasuh
tövbe” dir. Bu konuda Allah (cc) şöyle buyurmaktadır: “Ey iman eden-
ler! Samimi bir tevbe ile Allah’a dönün. Umulur ki Rabbiniz sizin

  
       
kötülüklerinizi örter. Ve sizi, içlerinden ırmaklar akan cennetlerde
                   
yaşatır...” (et-Tahrim-8)               
 
  
  

           
   
   

 

 
   
 
  
  
 
 
 
 

Samimi tövbe insanın günahlardan tövbe etmesi ve bir daha günah     
        
  
 
işlememesidir. Samimi olmayan tövbe ise insanın bağışlanma dilediği  
   
         
günahı tekrar işlemesidir.  
                

 
     
Tövbenin şartları şunlardır:
  
    t
• Günahları terk etmek       t
   
• Aynı günahı işlememek üzere kararlı olmak   
 
    t
• Kendi isteğiyle işlediği günahlar için pişman olmak              
     
   

Tövbenin şartlarını tam olarak yerine getirmeyen kulun tövbesi ka-


bul olunmaz. 
  
  
   
   
 
DK 6.1.2 Cevaplar     

.‫مل ْع ِ�صية من َ�صمِيم ال َقلْب‬ َ ‫الرجوع َعن ا‬ ُّ ‫ ال َّت ْو َبة هي‬-1   
     
.‫ ال َّت ْو َبة ال َّن�صوح هي � ْأن َيتوب الإ ْن�سان مِ ن ال ُّذنوب َوال َيعود �إل َْيها‬-2           
‫مل ْع ِ�ص َية وال َع ْزم َعلى � ْأن ال َيعود �إىل مِ ْثلِها‬ َ ‫�شوط ال َّت ْو َبة هي َت ْرك ا‬-3 ُ‫ر‬
     
   
.‫وال َّن َدم َعلى ما َ�ص َدر مِ ْنه‬
.‫وف رُ�شوط ال َّت ْوبة كامِ َل ًة ُت ْق َبل مِ ْنه َت ْو َب ُته‬ ِ‫ �إذا كان ال َع ْبد ُي ي‬-4

.)31/‫ال�ؤْمِ نُو َن َل َع َّل ُك ْم ُت ْفل ُِحو َن{ (ال ّنور‬ َ
ُ ْ‫هلل َجمِيعاً �أ ُّي َها م‬ِ ‫ َوتُو ُبوا �إِ ىَل ا‬...} -5

DERS K İ TA B I

DK 6.1.3 Cevaplar

  
  
     
.‫َع�ص َية مِ ْن َ�صميم ال َقلْب‬ ِ
‫الرجوع َعن امل‬ ُّ ‫ ال َّت ْو َبة هي‬-1   
  
.‫ ميع ذُنوبِه َو َ�س ِّيئاتِه‬
‫ َي ْن َبغي ِل ْل َع ْبد � ْأن ُيعا ِود َج‬-2  
   
 
 
     
.‫ ال َّت ْو َبة ال َّن�صوح هي �أن َيتوب الإ ْن�سان مِ ن ال ُّذنوب و َيعود �إليها‬-3   
 
           

ِ ‫ َم ْن �أحاطَ ت بِه َم‬-4


.‫عا�صيه َف ُهو يِف َج َه َّنم‬        

َ ‫ َت ْرك ا‬-5
.‫مل ْع ِ�ص َية مِ ن رُ�شوط ال َّت ْو َبة‬   
 
       
  

       


    

DK 6.1.4 Cevaplar      


َ ‫الل َجمِيع ًا �أَ ُّي َها المُْ�ؤْمِ ُن‬


َ ‫ون َل َع َّلك ُْم ُت ْفل ُِح‬
.‫ون‬ ِ َّ‫ َو ُتو ُبوا �إِلىَ ه‬-1 
 
           

.‫ َي ْن َبغي للعبد �أن يتوب من جميع ذنوبه و�سيئاته‬-2        
           



.‫ ال َّت ْو َبة غَ رْي ال َّن�صوح هي � ْأن َيعود ال َع ْبد �إىلال َّذ ْنب َب ْعد ال َّت ْو َبةمِ ْنه‬-3                

َ ‫الرجوع َعن ا‬
.‫مل ْع ِ�صية‬ ُّ ‫ ال َّت ْو َبة هي‬-4      
  

 "        "


"‫ "التائِب مِ ن ال َّذ ْنب كَ َم ْن ال َذ ْن َب لَه‬-5



56
DERS K İ TA B I

DK 6.1.5 Cevaplar
 
  
   
  


   
    ‫ظَ َه َر‬-1
      
  
  

 
   
    

    

‫ الذنب‬-2
 
          ِ‫ َي ْن َبغي ل‬-3
        ‫ َي ْر ِجع‬-4

          
        
             DK 6.1.6 Cevaplar
  
  ‫ال�شوط‬ُّ‫ ر‬-6 ‫ العِباد‬-1
   
 ‫ َمعاين‬-7 ‫ امل�ؤمِ نون‬-2
   

‫جل ّنات‬ َ ‫ ا‬-8 ‫ ال ُّذنوب‬-3
 
    
    
‫الأ ْزواج‬-9 ‫ ّ�س ِّيئات‬-4

 
     
‫ املعا�صي‬-10 ‫الأنهار‬-5
  
 DK 6.1.7
  
Cevaplar
 
‫الثواب‬-1
 
  
‫ الكافر‬-2
 

  
‫ الإطاعة‬-3

‫ خ�س‬-4
‫ َح ّرم‬-5
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 6.1.1 Cevaplar
  
          
ِ ‫ َوتُو ُبوا ِ�إ ىَل ا‬...} :‫�ض اهلل ال َّت ْوبة َعلى العِباد َح ْيث قال َتعاىل‬
‫هلل‬ َ ‫ف ََر‬
    " ‫ال�سالم‬ َّ ‫الر�سول َعل َْيه‬ ُ ْ‫َجمِيعاً �أَ ُّي َها م‬
َّ ‫) َوقال‬31/‫ال�ؤْمِ نُو َن َل َع َّل ُك ْم ُت ْفل ُِحو َن { (ال ّنور‬
                   َ ‫ال ّتائِب مِ ن ال َّذ ْنب كَ َم ْن ال َذ ْن َب لَه" َرواه ْاب ُن‬
.‫ماجه‬
     
 
   
    َ ‫الرجوع َعن ا‬
.‫مل ْع ِ�صية‬ ُّ ‫ال َّت ْو َبة هي‬

  
 
     
        
 ‫ َولَو َب َد�أت ال ُّذنوب‬.‫َي ْن َبغي لِل َع ْبد � ْأن َيتوب مِ ن َجميع ذُنوبِه َو َ�س ِّيئاتِه‬
   "        "
   ‫ } َبلى َم ْن‬:‫ َح ْيث قال اهلل َتعاىل‬.‫ال�س ِّيئات حُتيط الإ ْن�سان ف ََ�س َيكون َم�صريُ ه ال ّنار‬ َّ ‫َو‬
   
      ‫هم فيها خالِدون{ (ال َبقَرة‬ ُ ‫كَ َ�سب َ�س ِّيئة َو�أحاطَ ت بِه َخطي َئ ُته ف�أولئِك � ْأ�صحاب ال ّنار‬
 
 
   
   
 
         ).81 /
      
     
    
 
ÇK 6.1.2 Cevaplar

 
      ‫ عباد‬-4 ‫ ر�سل‬-1
 
 
 ‫ كُ فار‬-5 ‫ �أ�صحاب‬-2
   ‫ � ْأرباب‬-6 ‫ �أنبياء‬-3
 
  
١٠٩



57
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

    


ÇK 6.1.3 Cevaplar       
    
‫ ُي ْخ ِرج‬-4 ‫ال�سيد‬
ِّ -1
    
 
‫ �ألآخِ ر‬-5 ‫ الكافر‬-2
‫ الباطِ ن‬-6 ‫ اجله ّنم‬-3
   
   
 
      
           
ÇK 6.1.3 Cevaplar 

1- “Kullarından tövbeyi kabul eden, günahları bağışlayan      
        
     
O’dur.” (Şûrâ- 25) 

2- “...Allah, kötülüğü bilmeyerek işleyip de tövbe edenlerin tövbele-        
                  

rini kabul edeceğini vaad etmiştir...” (Nisâ’- 17)
              

3- “Allah’ın kullarından, tövbeleri ve sadakaları kabul ettiğini

bilmiyorlar mı?” (Tövbe-104)
                    
4- “Ey iman edenler! Samimi bir tövbe ile Allah’a dönün.” (et-

Tahrîm- 8)
                      
  
5- “Hâlâ Allah’a tövbe edip O’ndan bağışlanmayı dilemiyecek-
ler mi? Allah bağışlayıcı ve esirgeyicidir.” (Mâide- 74)
١٠٩
6- “Rabbinizden bağışlanma dileyin, sonra O’na tövbe edin.
Kuşku yok ki Rabbim, kullarına merhamet eder ve onları sever.” 
(Hûd-90)
DERS K İ TA B I

  
     
 
         
2. Ders Malûm, Mechûl Fiil ve Naibu Fâil     

    
        
DK 6.2.1
       
 
           
     
Bu derste ma‘lûm fiil (etken fiil), meçhul fiil (edilgen fiil) ve
 
              
nâ’ibu’l fâ‘il (sözde özne) konuları ele alınmaktadır. Derse başlamadan  
      
 
  
önce, bu temanın “Temhîd” bölümünde gramer ile ilgili verilen hazırlık    
           
   
             
 
sorularından yararlanarak öğrencileri derse alıştırabilirsiniz. Bu etkin-
              
likleri kendiniz de hazırlayabilirsiniz.
 
    
     
         
Öncelikle ma‘lûm fiil (etken fiil) Ders Kitabı’ndaki örneklerden  
    
     
     
  
yola çıkılarak öğretilir. Meçhul fiil (edilgen fiil) kavratıldıktan sonra  
      
              t
nâ’ibu’l fâ‘il (sözde özne) konusuna geçilir. Esasen öğrenciler bu yapı-     
  
lara daha önceden aşinadır. Şimdi yaptığımız şey, öğrencinin daha önce     
       
              t
 
adını bilmeden öğrendiği yapıları kavramlaştırarak dil bilgisi konusu      t
çerçevesinde öğretmektir. 
 
             
      t
          
         
  
    

       
       
      t
  
   
          t
      t
        



58
DERS K İ TA B I

DK 6.2.2 Cevaplar
  

   


      
 
 . ُ‫ ُق ِر�أَ الدر�س‬-1
      
      
  .‫ ا ُْر�سِ لَ الول ُد �إىل ال ّدكّ ان‬-2
       .‫الطالبات‬
ُ ‫ ُد ِّر َ�س ْت‬-3
 
  
     .‫املدير‬
ُ َ‫ ُقوبِل‬-4
     .ُ‫ اُ ْن ُتظِ َر ْت احلافلة‬-5
     
     

DK 6.2.3 Cevaplar

   


      

 .‫ ُت ْل َع ُب كر ُة القدم‬-1
        
     . ُ‫ ُيك َْر ُم الفقري‬-2
   
      .ُ‫ار�سُ الريا�ضة‬ َ ‫ مُت‬-3

      .‫ ُت ْرتك َُب جرمي ُة ال�سرّ قة‬-4

      .ُ‫ ُت َت َعل َُّم العربية‬-5

 
 
    
.‫احلا�سوب‬
ُ ‫ ُي ْ�س َت ْخ َد ُم‬-6
        
     



DERS K İ TA B I

DK 6.2.4 Cevaplar
  

     



       
   
   


 
 
 
.‫ مل ُت ْغل َْق النافذة‬،‫ ال‬-1
  
  .‫ مل ُي ْ�س َم ْع ال�صوت‬،‫ ال‬-2
     .‫ مل ُي ْ�س َت ْع َم ْل املاء‬،‫ ال‬-3
 
   
  .‫ مل ُت ْف َت ْح الأبواب‬،‫ ال‬-4
.‫ت َّر ْب ال�سيارة‬ َ ُ‫ مل ج‬،‫ ال‬-5

DK 6.2.5 Cevaplar
  
    
 
          
   
       
      
  
.‫ت ُم الأبوان‬
َ َ‫ ُي ْح ر‬-1
    
 
     
.‫ ا ُْر�سِ َل املندوبان �إىل امل�ؤمتر‬-2
       
   .‫ ُي ْع َب ُد اهلل ذو اجلالل والإكرام‬-3
     
      .‫جي ًدا‬
ّ ‫ ُت ْع َر ُف �أمهات امل�ؤمنني‬-4
    .‫ ُت َر َّت ُب املوا ّد الغذائية يف الدكان‬-5
.‫ �شُ ك َِر املواطنون‬-6


59
DERS K İ TA B I

DK 6.2.6 Cevaplar   


  
  
    
   

  

  
    
 
     
    
   
.‫الرئي�سان اُ�س ُتقبِال يف املطار‬ ّ -1
.‫أطباء يمُ ْ َد ُحون لن�شاطهم‬
ّ ‫ ال‬-2
 
    
  
     
.‫ املري�ضات ُعولجِ َْن يف امل�ست�شفى‬-3   
 
.‫الر�سالتان اُر�سِ لَتا �إىل �إ�سطنبول‬ّ -4      
  
.‫ال�شعب‬
ّ ‫ ال ُّن ّواب ُي ْن َت َخ ُبون من قبل‬-5     
       
.‫ال�ص ّف‬
ّ ‫ظرن يف‬ ْ ‫�سات ُي ْن َت‬
ُ ‫املدر‬
ّ -6  
         

.‫احلافالت ُت ْن َتظَ ُر يف املوقف‬
ُ -7        
         
  

DK 6.2.7 Cevaplar 
             
  
  
.‫ �أنتِ �شُ وهِ ْد ِت يف حديقة املدر�سة‬-1  
 
 
 
.‫ هو �شُ وهِ َد يف حديقة املدر�سة‬-2  
 
.‫ هي �شُ وهِ َد ْت يف حديقة املدر�سة‬-3  
 

.‫ �أنتم �شُ وهِ ْدمت يف حديقة املدر�سة‬-4           
   

          
  
.‫ نحن �شُ وهِ ْدنا يف حديقة املدر�سة‬-5  


  
 
 
 
 
DK 6.2.8 Cevaplar  
 
 
 
.‫ين يف مكتب املدير‬َ ‫ �أنتِ ُت ْن َتظَ ِر‬-1

.‫ هو ُي ْن َتظَ ُر يف مكتب املدير‬-2
.‫ هي ُت ْن َتظَ ُر يف مكتب املدير‬-3
DERS K İ TA B I
.‫ون يف مكتب املدير‬َ ‫ �أنتم ُت ْن َتظَ ُر‬-4
.‫ نحن ُن ْن َتظَ ُر يف مكتب املدير‬-5

  
 
     
   
DK 6.2.9 
Cevaplar

        
    

.‫ َق َر�أَ الإمام القر�آن‬-1    
.‫ ذاكر الأ�صدقاء الدر�س‬-2      

.‫ ي�شرتك املدير يف امل�ؤمتر‬-3       




.‫الوالدين‬
ْ ‫ت ُم البنت‬
ِ َ‫ت ر‬
ْ َ‫ ح‬-4     

.‫ال�صحفيات‬
ّ ‫ قابل الرئي�س‬-5 
   
   

    
DK 6.2.10 Cevaplar 
              
.‫ اُ ْن ُت ِب َه �إىل قواعد املرور‬-1  
      
      
.‫ ُجل َِ�س على املقعد‬-2  
     
.‫بال�شطة‬
ّ‫ر‬ َ‫ اُ ُّت ِ�صل‬-3  
      
.‫ ُدوف َِع عن الوطن‬-4 
      
.‫ ُي ْر َج ُع �إىل امل�ست�شفَى‬-5  
 
  
       



60
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 6.2.1 Cevaplar
.‫إيجار‬
ُ ‫ ُت�سُ ل ََّم ال‬-1
.‫ ا ُْ�س ُت ْق ِب َل الأ�ساتذ ُة‬-2
      
  
          .‫ال�س ّيار ُة‬
ّ ‫ ُ�صد َِم ْت‬-3
   
     
.‫ني باخلُرباء‬ َ ‫ ا ُْ�س ُت ِع‬-4
 

      
  
   ÇK 6.2.2 Cevaplar
     
       
 
     .‫ �شُ ِك ِْرتن على جهودكن الكبرية‬-1
    
.‫ �شُ ك ِْر ُت على جهودي الكبرية‬-2
          
    .‫ �شُ كِروا على جهودهم الكبرية‬-3
      
    .‫ �شُ ك ِْرن على جهودهن الكبرية‬-4
   .‫ �شُ ك ِْرمتا على جهودكما الكبرية‬-5
  

  
   ÇK 6.2.3 Cevaplar
          
   
      
   
  
.‫ ُت ْ�شك َْر َن على جهودكُ ّن َ الكبرية‬-1
   .‫ ا ُْ�شك َُر على جهودي الكبرية‬-2

   .‫ ُي ْ�شك َُرون على جهودهم الكبرية‬-3
  
 .‫ ُي ْ�شك َْر َن على جهودهن الكبرية‬-4
.‫ ُت ْ�شكران على جهودكُ ما الكبرية‬-5
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 6.2.4 Cevaplar
 
     
    
.‫ ركب امل�سافرون الطائرة‬-1
    
          
      .‫العاملية‬
ّ ‫املذيع املواطنني بالأحداث‬ ُ ‫ يخرب‬-2
    ُ ‫ يحاكم القا�ضي ا‬-3
.‫مل َّت َهمِني يف املحكمة‬

       .‫ كَ �رس الإبن �ساق الطاولة‬-4
       .‫جراحية ل�صديقي‬
ّ ‫عملية‬
ّ ‫ �أجرى الطبيب‬-5
    
       
   

ÇK 6.2.5 Cevaplar
    
       
 
    
     
   
    .‫اون مع �سكّان املدينة‬ َ ‫ ُي َت َع‬-1
   
         .‫ ُي ْخ َرج من العمل مت� ِّأخ ًرا‬-2
      
.‫ ُي ْ�ش َت َغلُ بالزراعة‬-3
       
.‫ ُي ْل َت َحقُ بكلية الآداب‬-4
        
      ÇK 6.2.6 Cevaplar
            

   –
 . ُ‫ – ُر ِو َي احلقل‬1
  
   .‫ كُ و ِف�أ املعلمون‬- 2
   –
   .ً‫هدية‬ّ ‫يت‬ُ ِ‫– ا ُْعط‬3
      .‫الزجاج‬
ُ َ ِ‫ كُ �سر‬-4


61
DERS K İ TA B I

DK 1. KAVRAMA Cevaplar

‫مل ْع ِ�صية من َ�صمِيم ال َقلْب ولذلك فر�ض اهلل ال َّت ْوبة َعلى‬ َ ‫الرجوع َعن ا‬ ُّ ‫ال َّت ْو َبة هي‬   

  
{‫ال�ؤْمِ نُو َن َل َع َّل ُك ْم ُت ْفل ُِحو َن‬ ُ ْ‫هلل َجمِيعاً �أَ ُّي َها م‬
ِ ‫ َوتُو ُبوا ِ�إ ىَل ا‬...} :‫العِباد َح ْيث قال َتعاىل‬
‫ " التّائِب مِ ن ال َّذنْب َك َم ْن ال َذن َْب لَه" َرواه‬:‫ال�سالم‬ َّ ‫الر�سول َعل َْيه‬ َّ ‫) َوقال‬31/‫(ال ّنور‬       
     
   
 


.‫ ولذلك يجب �أن نتوب �إىل اهلل‬.‫ماجه‬ َ ‫ْاب ُن‬  

َ            
‫ } َيا �أ ُّي َها‬: ‫ قال َتعاىل‬.‫�صوحا‬ ً ‫ويجب �أن تكون توبة امل�ؤمن َت ْو َبة َن‬           
ّ َ ً َّ‫لله‬
‫ا َّلذِي َن �آ َمنُوا تُو ُبوا �إِ ىَل ا ِ َت ْو َبة ن َُ�صوحاً َع َ�سى َر ُّب ُك ْم �أن ُي َك ِف َر َع ْن ُك ْم َ�س ِ ّيئَا ِت ُك ْم‬           
          
.)8/‫ال ْن َه ُار{ (ال َّت ْحرمي‬ َ‫ت ِت َها ْ أ‬ ْ َ‫ت ِري مِ ْن ح‬ ْ َ‫َّات ج‬
ٍ ‫َو ُي ْدخِ َل ُك ْم َجن‬           






















          

        


        
          
DK 2. KAVRAMA           
Cevaplar           
Öğrencilerin ma‘lûm fiil (etken fiil) içeren üç örnek cümleyi meçhul
    
 
fiile (edilgen fiile) çevirerek öğrendiklerini pekiştirmesini sağlayınız.
   
        
    
  
           
         

      
        



Not:

62
7. TEMA
SOKAKTA YAŞAYAN ÇOCUKLAR

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Büyük Şehirlerde Sokakta Yaşayan Çocuklar

2. Ders: el-Memnû‘ mine’s-Sarf

Dil Bilgisi

el-Memnû‘ mine’s-Sarf

Kazanımlar

Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar.
Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.
Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara cevap verir.
Günlük iletişimde kendine söylenenlerdeki ana noktaları takip ederek konuşmaya katılır.
Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar.
Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Duygu ve düşüncelerini hikâye, tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde sözlü ifade eder.
Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar.
Okuduğu metinde istenen farklı dil yapılarını ayırt eder.
Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili konuları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade
eder.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.

63
DERS K İ TA B I
Hazırlık

  


  
  
Temanın birinci dersinde, sokak çocuklarıyla ilgili bir metin yer al-   
maktadır. Amaç, öğrencilerin bu tür metinleri okuyup anlamasına yar- 
dımcı olmaktır.         
Öğrencileri konuya hazırlarken Ders Kitabı’ndaki resim ve soru-      
lardan yararlanabilirsiniz. Sokak çocuklarıyla ilgili metne hazırlama 
   
   

etkinliklerini kendiniz de farklı şekilde tasarlayabilirsiniz.


        
            
 
         
  
        
     
  
   
        



1. Ders Büyük Şehirlerde Sokakta


Yaşayan Çocuklar
DERS K İ TA B I


  

        


DK 7.1.1 Track 11
      
  
      

SOKAKTA YAŞAYAN ÇOCUKLAR OLGUSU


Sokak çocukları sorunu, toplumları endişelendiren bir sorun hali-
ne hâline gelmiştir. Büyükşehirlerde sokakta yaşayan çocukların sayısı
günden güne artmaktadır. Sokakta yaşayan çocuklardan bir kısmı siga-
ra, uyuşturucu ve alkol gibi zararlı maddeler kullanmakta bir kısmı da
çeşitli suçlar işlemektedir. Sokakta yaşayan çocuklar sorununu ortaya
çıkaran pek çok sebepten bazıları şunlardır:
Ebeveynin boşanması: Boşanma bu olgunun temel sebeplerinden
biridir.                 
  
          
                    
   
  
  
    
   
   
   
  
   



64
DERS K İ TA B I

İstatistikler, sokak çocuklarından çoğunun anne ve babasının hayatta


olduğunu göstermektedir.

  
   
        t
    Fakirlik: Fakirlik bazı aileleri, çocuklarını sokakta çalıştırmaya
          
    sevk edebilir.
               t Ailevi sorunlar: Kuşkusuz, çocuklar hassas tabiatlıdırlar. Aile için-
        
 
  
   t
      de meydana gelen her gerilim, çocuğun psikolojisini olumsuz etkiler.
   
        
   
    Bu nedenle çocuk, sokağı kendisi için bir sığınak gibi görür.
              t Okulu terk etmek: Bilimsel araştırmalar, bütün sokak çocukları-
     
      nın çeşitli sebeplerden dolayı eğitimini tamamlayamayan çocuklardan
   
   
 meydana geldiğini ortaya koymaktadır.
Şüphesiz bu sorunların çözümleri, yukarıda belirttiğimiz sebepleri
ortadan kaldırmaktan geçmektedir.


  
  
  
 DK 7.1.2 Cevaplar
         
.‫يوما بعد يوم‬ً ‫ لأن عدد �أبناء ال�شوارع يزداد‬-1
         
     

.‫�ضارة م ْثل ال ّد ّخان واملخ ّدرات والكُحول‬
ّ ‫ قد ي�ستخدمون موا ّد‬-2
         ‫ الطالق والفقر وامل�شاكل الأ�رسية وترك الدرا�سة من الأ�سباب التي تدفع‬-3
    
 .‫الأطفال �إىل العي�ش يف ال�شوارع‬
‫إح�صائيات �إىل � ّأن ُمعظم �أبناء ال�شوارع لديهم �آباء و�أُمهات على قيد‬
ّ ‫ ُت�شري ال‬-4
 ‫احلياة‬

DERS K İ TA B I

DK 7.1.3 Cevaplar

.‫ " �أبناء ال�شوارع" م�صطلح ُيطلق على الأطفال املقيمني يف ال�شوارع‬-1


  

  
     
  
  
       "   " 
  
           
       
.‫أ�صبحت ظاهرة �أبناء ال�شوارع من الظواهر املُقلِقة للمجتمعات‬
ْ � -2
    
 
   
   .‫ يوا�صل �أبناء ال�شوارع حياتهم عن طريق العمل يف امل�صانع‬-3
              
 
.‫إح�صائيات ت�شري �إىل � ّأن معظم �أبناء ال�شوارع لديهم �آباء و�أمهات‬
ّ ‫ ال‬-4
   
   

       
 
DK 7.1.4 Cevaplar

   
   
.‫أ�صبحت ظاهرة �أبناء ال�شوارع ُمقلِقة‬
ْ � -1
  
  
 
       
  
.‫ ال �شكّ � ّأن الأطفال �إح�سا�سهم َرقِيق‬-2
  
               
.‫�ضارة م ْثل ال ّد ّخان والكُحول واملخ ّدرات‬
ّ ‫ ي�ستخدمون موا ًّدا‬-3
 
  
   
 .‫ يزداد عدد �أبناء ال�شوارع باملدن الكربى يوما بعد يوم‬-4
             
 

     
   
           
    DK 7.1.5 Cevaplar

       
    
    
          "   "
         ‫ �أكرث‬-‫ ب‬-1
   
     ‫ مل ُت ْ�شف ِْق عليهم‬-‫ ج‬-2
 
  
   
    
‫ ي�سكنون‬-‫ �أ‬-3

‫ملج�أ‬-‫ ج‬-4

65
DERS K İ TA B I

DK 7.1.6 Cevaplar

  
   
   

  
   
    



3 4

   

  "
 "      

   
   

1 2      
    
      

      
   
 
 
 
    
         
    
 
   "
 "       
         
 
      

           
     

    
           
            
  
  
 
        
 


           


      Ç A L I Ş M A K İ TA B I
 
ÇK 7.1.1 Cevaplar
          
 
 
 
     
.‫انتقلت �أ�رستي �إىل �إ�سطنبول‬
ْ
   
‫كنت يف ال ّثانية ع�رشة من عمري عندما‬
        
    
         
       
‫ميزانية الأ�رسة قائم ًة‬ّ ‫وكانت � ّأمي ُت�ساهم يف‬ ْ ‫كان �أبي يعمل يف م�صنع‬
‫اال�ضطرابات داخل‬. ‫ بد�أت‬.‫ وكان َد ْخل الأ�رسة ال ب�أ�س به‬.‫متنوعة‬ ّ ‫يدوية‬ ّ ‫أعمال‬
�‫ب‬    
‫ ذات م�ساء جاء �أبي �إىل البيت‬.‫الأ�رسة حني بد�أ �أبي َي�صرْ ِ ف راتبه على �سباق اخليل‬ 
   
   

‫ بل‬،‫ت�ستمر يف درا�ستك‬ّ ‫ « بعد اليوم لن‬:‫ال�سجائر وقال يل‬ ّ ‫ويف يده ب�ضعة ُعلب من‬      
         
.‫ال�صباح‬
ّ ‫بكي ُت ذلك اليوم ح ّتى‬ ْ ‫ �أتذكّ ر �أنني‬.»‫املقاهي‬. ‫ال�سجائر �أمام‬ ّ ‫�ستبيع هذه‬              
.‫مقهى من املقاهي‬ ً ‫ال�سجائر �أمام‬ ّ ‫ويف اليوم ال ّتايل بد� ُأت �أبيع‬               

         
‫وجدت‬
ُ ‫�ض وقت طويل ح ّتى‬ ِ ‫ي‬
ْ َ‫ مل م‬.‫هت �إىل �ألعاب اليان�صيب والقِمار‬ ُ ‫توج‬
ّ ‫ثم‬
ّ       
           
   
.‫رسق �أموال ال ّنا�س‬ِ �‫علي و�أنا �أ‬ ‫القب�ض‬
ُ ‫ِي‬ ‫ق‬ ‫ل‬ُ‫ وذات ليلة �أ‬.‫ اجلرائم‬.‫نف�سي يف ال�شارع‬  
  
          
 
 
ّ           
    
.‫� ّأما الآن ف�أنا متواجد يف �سجن الأطفال‬             
   
   
         
           
         
ÇK 7.1.2 Cevaplar        

  
  
    
‫ �إيجا ًبا‬-1    
   
           

‫ �سهوالت‬-2 
      

    
     
       
‫ مفيدة‬-3

           
‫ احتاد‬-4


66
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 7.1.3 Cevaplar
        
  

                    
  
 

.‫ كان �أبي عامِ لاً يف �شرَ ِ كة حينذاك‬.‫ انتقلنا �إىل �أنقرة منذ �سنوات طويلة‬-6

      
 
    

            ‫�سيئة وتكاليف احلياة‬ ّ ‫املادية‬
ّ ‫ بعد فرتة ق�صرية من ال ّزمن �صارت ظروفنا‬-8
          
                   .‫باهظة‬
    
                
َ ُ‫ثم �أ‬

    .‫ لهذا ا ُْ�ضطُ ّر ْت � ّأمي �إىل العمل يف اخلارج‬،‫�صيب �أبي مبر�ض خطري ج ّدا‬ ّ -3
              
       
        

‫ ولهذه‬.‫مل يكن ليكفينا ويغطّ ي حاجات �أ�رستنا‬ ْ ‫هري ل ّأمي‬ّ ‫ال�ش‬
ّ ‫الراتب‬ ّ ‫ولكن‬
ّ -2
        
   
 
      .‫االبتدائية‬
ّ ‫أردت � ْأن �أعمل تارك ًا درا�ستي‬
ُ � ‫الظّ روف القا�سية‬
              
        
     ‫ي�سمح يل بالعمل قائ ًال « يجب عليك‬ ْ ‫ولكن �أبي رف�ض هذه الفكرة ب�ش ّدة ومل‬ ّ -7
          
       
» ‫ني‬
ّ ‫ان تدر�س يا ُب‬ ْ
    
   
     
 ‫جنحت يف‬
ُ ‫حينا �إذا‬ ّ ‫ وقال يل �أي�ض ًا �إ ّنه ميكنني � ْأن �أعمل يف دكّ ان بجوار‬-1
       
         



.‫را�سية‬
ّ ‫ال�سنة ال ّد‬
ّ ‫درا�ستي يف نهاية‬

          
       
  
  ‫ ويف‬.‫وح�صلت على درجة عالية يف درا�ستي‬ ُ ‫ال�سنة‬
ّ ‫در�ست كثرياً يف تلك‬ ُ -5
 
 
          ،‫ِلت يف دكّ ان‬ُ ‫يفية عم‬
ّ ‫ال�ص‬
ّ ‫العطلة‬

 ‫انوية‬
ّ ‫ � ّأما الآن ف�إ ّنني �أدر�س يف ال ّث‬.‫ميزانية �أ�رستي‬
ّ ‫و�ساهمت هكذا يف‬
ُ -4
  
 
       
 
       
 .‫اجلامعي‬
ّ ‫و�أ�ستع ّد لالمتحان‬
        





DERS K İ TA B I

2. Ders el-Memnû‘ mine’s-Sarf

   
  


     
 
      
DK 7.2.1
   

     
          Bu derste gramer konusu olarak gayru munsarif konusu işlenmekte-

       
      dir. Derse başlamadan önce, bu temanın “Temhîd” bölümünde gramer
   
  
   
ile ilgili verilen hazırlık sorularından yararlanarak öğrencileri derse
  
    
            
 alıştırabilirsiniz. Bu etkinlikleri kendiniz de tasarlayabilirsiniz. Ders
         
 Kitabı’ndaki örneklerden yola çıkarak öğrencilerin gayru munsarif ko-
         
nusunu kavramasına yardımcı olunuz.
 
         
 
   
       
      
  
  
    
    
  
      
 
 
           
 
        
       
          

  
     
 
 
        


  
 
     
 

     
   
     "   
"  
" 
   "  
  


67
DERS K İ TA B I

DK 7.2.2 Cevaplar

  
 
 
   
   
   
َ ‫ َو �أَ ْو َح ْينا � ىَإل �إ ْبراهي َم و�إ�سماعي َل َو� ْإ�سحاقَ َو َي ْع‬... " : َ‫ قال تعالى‬-1
"...‫قوب‬
.‫ال�سالم‬ّ ‫ حت ّدث �إمام امل�سجد عن �سليمان وداود عليهما‬-2
 

        
 
‫ من منكم ي�سكن يف قونيا؟‬-3
                     
   
‫ من تولىّ اخلالفة بعد عمر بن اخلطّ اب (�ض) ؟‬-4 
  
 
 
    
   
   

.‫ �صديقنا �أمين قادم من الهند‬-5     

     
       

   
  

DK 7.2.3 Cevaplar      


     
       

‫علم م�ؤنث‬ ‫ �سمري ة‬-1 

‫علم منتهية بـ (ان) الزائدتني‬ ‫ �سفيان‬-2         

 
    
‫على �صيغة منتهى اجلموع‬ ‫ حقائب‬-3 
    
 
‫علم منتهٍ بالتاء املربوطة‬
‫ حمزة‬-4 
   
    
‫منتهية بالألف املمدودة الزائدة‬
‫ �سفراء‬-5
 
  
 
    
   
 
  


 
   
 
   



DERS K İ TA B I

DK 7.2.4 Cevaplar
  


  
         
.‫عمر ببنت خالته‬ُ ‫تزوج‬ ّ -1  
  
.‫ تعي�ش �أ�رستي يف تركيا‬-2
.‫ ا�سمه عدنان‬-3
  
    
    
           
.‫�سلمت على عثمان يف الطريق‬ ُ -4

     
.‫ جامعة ال�شرّ ق الأو�سط يف �أنقرة‬-5 
   
 
   
  
  
    
  

DK 7.2.5 Cevaplar       


  
  
  
  
 
.‫تخرج �أدباء م�شهورون يف هذه اجلامعة‬ ّ -1  – –   
 
     
.‫أوربا‬
ّ � ‫الرحلة �إىل‬ّ ‫ ي�شرتك مروان يف‬-2   –  –    
    
.‫ �أعرف �أطِ ّباء خمل�صني لعملهم يف هذه املدينة‬-3   –  –
  
  
   
‫�شتوية لأوالده؟‬
ّ ‫الرجل مالب�س‬
ّ ‫ ا�شرتى‬-4   –  –  
     
   
ً ‫�شاهدت ُ�سعاد‬
.‫فيلما جدي ًدا‬ ْ -5
  –  –
  
     
  
 – –
 
  
    



68
DERS K İ TA B I

DK 7.2.6 Cevaplar

  

  
 
  
     
       .‫أيت يف الغرفة نواف َذ مفتوحة ف�أغلق ُتها‬ ُ �‫ ر‬-1
    –    –     
        .‫إلكرتونية �أخذتها من �صديقي‬
ّ � ُ‫ هذه ر�سائل‬-2
  –  –      
    

.‫جتول الأطفال يف احلدائقِ اجلميلة ح ّتى امل�ساء‬ ّ -3
  –  – 
       

.‫بن اخلطّ اب‬ َ ‫الرجل على‬
ِ ‫عمر‬ ّ ‫ �سلّم‬-4
  –  –   
  
.‫املتنوعة‬
ّ ‫املدار�س‬
ِ ‫ يدر�س الطّ الّب يف‬-5
 

  –  –  


   
  
 

  –
   –
         

  
 
     
   
      
    DK 7.2.7 Cevaplar

    
 

    
   
 
  
 
   

.‫م�ساجد �أوربا‬/‫أوربية‬ ّ ‫ّيت يف امل�ساجد ال‬ُ ‫ �صل‬-1
  
   
  
  
.‫اجلاهلية‬
ّ ‫�شعرا ِء‬/‫اجلاهليني‬
ّ ‫ عندي معرفة كبرية عن ال�شعرا ِء‬-2
  
       
.‫مدار�س امل�رص‬/ ‫امل�رصية‬
ّ ‫ تعلّمنا العربية يف املدار�س‬-3
   
    
      .‫أردنية‬
ّ ‫أدباء الأردن يف العا�صمة ال‬ َ �/‫أردنيني‬ ّ ‫أدباء ال‬
َ ‫ التقينا ال‬-4

        
.‫كنائ�س روما زر ُتها قبل �سنة‬/‫ة‬
ُ ‫الروماني‬
ّ ‫الكنائ�س‬
ُ ‫ هذه‬-5



Ç A L I Ş M A K İ TA B I ÇK 7.2.1 Cevaplar

.‫أثرية يف تركيا‬ ّ � ‫أخذت �صديقي �إىل متاحف‬ ُ � -1


.‫ كانت �سعاد يف العا�رشة من عمرها‬-2

     
      َ ‫ " �شهر رم�ضان الّذي �أُ ْن ِز‬: َ‫ قال تعالى‬-3
)185-‫" (البقرة‬...‫ل فيه القر�آن‬

 
   
.‫و�سميتها ُز َحل‬
ْ ‫قت ببنت‬
ُ ‫ ُر ِز‬-4
     
   
 
  
        ÇK 7.2.2 Cevaplar
      
 
   
   
    ‫ منتهية‬:‫ رم�ضان‬- ‫ منتهية بـ (ان) الزائدتني‬: ‫ �شعبان‬- ‫ علم �أعجمي‬: ‫ رجب‬-1
"        "
  
‫بـ (ان) الزائدتني‬
      
      

‫ علم �أعجمي‬: ‫ تركيا‬-‫ على �صيغة منتهى اجلموع‬: ‫ جرائد‬-2
   
     
   
     
 ‫ علم �أعجمي‬: ‫ م�رص‬-3
      
  ‫ منتهية ب�ألف الت�أنيث‬: ‫ خلفاء‬- ‫ علم �أعجمي‬: ‫ معاوية‬- ‫ ي�شبه الفعل‬: ‫ يزيد‬-4
  
      
 
    
     
     
‫املمدودة‬
       

   
   
   ÇK 7.2.3 Cevaplar
 
  
      
  
   
  
   
     .‫ ا�سمها �أُلو�س‬-1
   

     
.‫ �أتاتورك � ّأ�س�س جمهورية ُتركيا‬-2
   

       
 
 .‫املدر�س مع فريال‬
ّ ‫ يتكلّم‬-3
 
 .‫ ا�سمها دم�شق‬-4


69
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 7.2.4 Cevaplar

.‫مرات‬ ّ ‫ذهبت �إىل�أنقرة ثالث‬


ُ -1      
  
  
  
    
. ‫جيدة‬
ّ ‫ هل عندك معاطف‬-2   –  –  
  
    
. ‫ زارنا اليوم �شعراء من الأردن‬-3  –  –  
   

.‫ِلت حما�س ًبا يف مطاعم كثرية‬ ُ ‫ عم‬-4  – –       

.‫�سجل املوظّ ف املعلومات يف دفاتر �صغرية‬ ّ -5   –  –  
      

 – –  
      

ÇK 7.2.5 Cevaplar 
 
  
     
     
 
   –  –   
   
    
.‫اجلو بارد ج ًّدا‬ّ ‫ ل ّأن‬،‫�صوفية‬
ّ ‫جوارب‬
َ ‫ �س�ألب�س‬-1  
 – –
       
.‫ � ّإن خديج َة طبيبة تعمل يف هذا امل�ست�شفَى‬-2
  – 
    –
     
.‫ ت�شتهر �إ�سطنبول بـمـ�ساجدِها الكبرية‬-3
  –  – 
  
    
.‫ريا�ضية‬
ّ َ‫ كانت التلميذة تقر�أ م�سائل‬-4

  –
  –
 
   
    
.‫ال�صالة ُيزعجني‬ ّ ‫م�صابيح‬
ِ ‫ ال ّنور الّذي ي�أتي من‬-5
  
 
     
   
       
    
ÇK 7.2.6 Cevaplar                  
     
 
       
.‫الباك�ستانيون حتت الأ�شجار‬
ّ ‫الفقراء‬
ُ ‫ يعي�ش‬-1
       
.‫ا�شرتيت املالب�س للأطفال‬
ُ -2
  
   
     
. ‫احلربية‬
ّ ‫امل�صانع‬
َ ‫ � ّأ�س�ست ال ّدولة‬-3
    
 
     
.‫املنزلية‬
ّ ‫املفاتيح‬
ِ ‫قمت ب�إنتاج‬
ُ -4 

DERS K İ TA B I

DK 1. KAVRAMA Cevaplar
  
  

.‫يطلق �أبناء ال�شوارع على الأطفال الذين يقيمون يف ال�شوارع‬


.‫�إن ظاهرة �أطفال ال�شوارع من �أهم امل�شاكل التي تواجهها املدن الكربى‬       
     

‫ من �أهم هذه الأ�سباب النزوح ال�سكاين‬.‫ولهذه الظاهرة �أ�سباب عديدة يف تركيا‬ 
  
‫ كما‬.‫ ومتزق امل�ؤ�س�سة الأ�رسية‬،‫ والتغري االجتماعي‬،‫ والتم ّدن‬،‫من القرى �إىل املدن‬     
   
 
   
    
‫�أن فقر الأ�رسة والبطالة وهجرة الأ�رسة �إىل مدن كربى لك�سب الرزق ت�ؤدي �إىل‬           
‫زيادة التوتر بني �أفراد الأ�رسة وبالتايل �إىل ان�شقاق الأ�رسة و�إتخاذ بع�ض �أطفالها‬           
          
.‫ال�شوارع م�سك ًنا لهم‬           

‫حلل هذه امل�شكلة يجب �إعداد م�شاريع �شاملة تهدف �إىل ك�سب ه�ؤالء للمجتمع‬ 
   
    
       
.‫عن طريق تعليمهم وتثقيفهم وجعلهم �أ�صحاب مهن حمرتمني‬           
          
DK 2. KAVRAMA Cevaplar           
          

Öğrencinin gayrı munsarif isimler içeren dört cümle yazarak öğren-     
 
diklerini pekiştirmesi sağlanır.
            
       
  
        
        
      
        
             
   
    



70
8. TEMA
İNSAN HAKLARI

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Temel İnsan Hakları

2. Ders: Mankûs, Maksûr ve Memdûd İsimler

Dil Bilgisi

Mankûs, Maksûr ve Memdûd İsimler

Kazanımlar

Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.


Dinlediği
Dinlediğiylekonuya
ilgiliilişkin sorulanları
sorulan anlar. verir.
sorulara cevap
Dinlediğiyle
Dinlediği konuyailgili sorulan sorulara cevap verir.
ilişkin karşılaştırmalar yapar.
Dinlediği konuya ilişkin karşılaştırmalar
Dilek, istek, beğeni ve şikâyetlerini bildirir. yapar.
Dilek,
Günlük istek, beğenikendine
iletişimde ve şikâyetlerini bildirir. ana noktaları takip ederek konuşmaya katılır.
söylenenlerdeki
Günlük iletişimde
Yaşantısından kendinehayattan
ve günlük söylenenlerdeki
örnekler ana
verir.noktaları takip ederek konuşmaya katılır.
Yaşantısından ve günlük
Görüş ve önerilerini hayattan örnekler verir.
paylaşır.
Görüş
Duyguveveönerilerini
düşüncelerini paylaşır.
hikâye, tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde sözlü ifade eder.
Duygu
Cümle ve düşüncelerini
yapılarını doğru hikâye,
kullanır.tasvir, tanımlama, tartışma vb. şekillerde sözlü ifade eder.
Cümle
Mesleki yapılarını
metinlerde doğru kullanır.
sunulan bilgileri anlamlandırır.
Mesleki
Okuduğu metinde geçen bilinmeyenanlamlandırır.
metinlerde sunulan bilgileri sözcüklerin anlamını tahmin eder.
Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin
Okuduğu metinde istenen farklı dil yapılarını ayırt anlamını
eder. tahmin eder.
Okuduğu
Duygu vemetinde istenençeşitli
düşüncelerini farklışekillerde
dil yapılarını ayırt
yazılı eder.
ifade eder.
Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade eder.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.

71
DERS K İ TA B I
Hazırlık

  
   

Temanın birinci dersinde insan hakları konusu işlenmektedir. Bu



 
    
dersin amacı, öğrencileri insan haklarıyla ilgili terminolojiye alıştırmak
ve bu tür metinleri anlamasına yardımcı olmaktır.  
    
  
   
Öğrencileri konuya hazırlarken Ders Kitabı’ndaki resim ve soru-
lardan yararlanabilirsiniz. Öte yandan Birleşmiş Milletlere ait, http://
www.un.org/arabic/aboutun/humanr.htm adresli web sayfasından, İn-
san Hakları Evrensel Beyannamesi’nin Arapça çevirisinin öğrencileri-
niz tarafından anlaşılabilecek bazı maddelerini sınıfa asabilirsiniz.


    
  
  
  
 
   
 
   
  –  –



1. Ders Temel İnsan Hakları DERS K İ TA B I

DK 8.1.1 Track 25

  

       


İNSAN HAKLARI
    

  
İnsan Hakları sözleşmeleri, bireyleri ve toplulukları korumanın ya-
sal güvenceleri olarak kabul edilir. İnsan hakları örgütleri, demokratik
toplumlarda bu güvenceleri sağlamlaştırmak için çalışır. İnsan Hakları
Evrensel Beyannamesi, Çocuk Hakları ve Kadın Hakları Sözleşmesi
gibi bilinen uluslararası anlaşmalar bulunmaktadır. İnsan haklarından
bazıları şunlardır:
• Bireylerin birbirlerine zarar vermediği güvenli bir toplumda ya-
şamak
• Her durumda insana iyi davranmak
                   
• İfade özgürlüğü hakkı
                    
  
   
              
     
  
     
 
          
    t 
    
       
  
   
 t 
    
 t  
       t  



72
DERS K İ TA B I
• Dini ibadetleri yerine getirme hakkı
• Eğitim hakkı
• Âdil yargılanma hakkı

  
   t
 
  t  
Her insanın cinsiyet, yaş, renk, din ve milliyet ayrımına tabi tutul-
     
            
 
  
    
  
    

 maksızın sahip olması gereken başka birçok hakları vardır.


  
  
     DK 8.1.2 Cevaplar
 
  
 

 
.‫ هي حماية الأفراد واملجموعات‬-1
      
 
    
.‫ دورها تر�سيخ ال�ضمانات القانونية حلماية الأفراد واملجموعات‬-2
         
  

.‫ (�أ) اتفاقية حقوق الطفل (ب) اتفاقية حقوق املر�أة‬-3
  
        
‫ (�أ) العي�ش يف جمتمع �آمن (ب) معاملة الإن�سان معاملة ح�سنة‬-4
     .‫(ج)حق ُح ّر ّية التعبري‬

 
     
   
     
DK 8.1.3 Cevaplar
     
‫ �ض ّد املر�أة‬-4
   
‫ ال َّت ْعبري‬-6
    
  
      
‫ دينية‬-7
 
      ‫ االن�سان‬-1

‫ عادلة‬-8
‫ قانونية‬-2
‫ دولية‬-3
DERS K İ TA B I
‫ معاملة ح�سنة‬-5
DK 8.1.4 Cevaplar
  


       
   
       
     
       

                   
   
            
     ‫ فال َيحِ ّل ِال ْم ِرئ ما ُل �أخيه �إال عن طيب‬،‫) �إخوة‬1( ‫�أيها النا�س! �إمنا امل�ؤمنون‬
        
ُ ‫ �أال هل بل‬.‫) َنفْ�س منه‬2(
‫ فال ترجع ّن َب ْعدي ُكفّا ًرا َي رْ�ضب بع�ضُ كم‬.‫ّغت؟ اللهم ا�ش َه ْد‬
           
  
‫) كتاب‬4( ،‫تركت فيكم ما �إن �أخذمت به لن ت�ضلّوا بعده‬ ُ ‫ ف� يّإن قد‬،‫) بع�ض‬3( ‫قاب‬
َ ‫ِر‬
 
             
‫ و�إ ّن �أباكم‬،‫ �أ ّيها النا�س! �إ ّن ر ّبكم واحد‬.‫) هل بلّغت؟ اللهم ا�شهد‬5( ‫ �أال‬.‫و�سنَّتي‬
ُ ‫هلل‬
ِ ‫ا‬
             
   
‫لعربي‬
ّ ‫ ولي�س‬،‫ �إ ّن �أكرمكم عند اهلل �أتقاكم‬،‫) �آدم من تُراب‬6( ‫ و‬،‫ كلُّكم لآدم‬،‫واحد‬
        
)8( ‫ فليبلغ ال�شاهِ د‬.‫ �أال هل بلّغت؟ اللهم ا�شهد‬.‫) �أعجمي ف َْ�ض ٌل �إال بالتقوى‬7( ‫على‬
       .‫ وال�سالم عليكم ورحمة اهلل وبركاته‬، ‫الغائب‬
      
      
      
    

   
            
 
     
 



73
DERS K İ TA B I

DK 8.1.5

  
  
 

            
    

 
          
      t
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni güçlendirmek için bu ko-  
nuyla ilgili birtakım tartışmalar yapmaları ve bu haklardan birini se-  
     
                t

          
 
  t
çerek gerçekleştirmeleri öğrencilerden beklenmektedir. Bu amaçla öğ-
  
                   t
rencileri aşağıdaki etkinliklerden birini yapmaları konusunda organize            
ediniz:      
   
  
   
      t
- Bir grup öğrenci, insan haklarıyla ilgili yazılı medyadan resim
          
ve haber toplayabilir.           
          
- Diğer bir grup öğrenci, derste insan haklarıyla ilgili öğrendik-
          
lerini Arapça olarak diğer şubelere anlatma misyonunu üstlenebilir.           
- Diğer bir öğrenci grubu İnternetten uluslararası insan hakları           
          
kuruluşlarının web sayfalarını inceleyebilir.           
- Gerçekleştirilen etkinlikler, öğretmenin rehberliğinde sınıfın           
          
duvar gazetesinde sergilenir.           
          
          



ÇK 8.1.1 Cevaplar
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

:‫روي �أن �أحد ال�شعراء جاء �إىل ر�سول اهلل وقال له‬
.‫ �أنا � ٍآت بخري من القر�آن‬- 
َ
‫ت َّدى �أ ْ�ص َدق وثيقة‬
َ َ‫فعلى الرغم من �أن هذا الرجل ح‬ 

        
:ً‫ و� مّإنا �أجابه قائال‬،‫ مل ي ْغ�ضب َعل َْيه الر�سول‬، َ‫إلهية يف العالم‬ّ �    
.‫ هات ما عندك‬-    
:‫فقال‬           
       

ّ ٍ‫ َد َنت ال�ساعة وا ْن َ�ش َّق ال َق َمر ل َغزال‬-


.‫فر مِ ِّني و َنفَر‬ 
 
     
 
         
:ً‫ف�أجابه الر�سول قائال‬ 
  
      
 
   
.‫كالمك جميل ولكن كالم اهلل � ْأج َمل‬ ُ -  

ÇK 8.1.2         
      
Cevaplar    
      
‫ املجتمع‬-1   
  
      
‫ملِّية‬َ َ‫ ح‬-2  
  
  
   
‫ عند‬-3  
      

‫ �سيئة‬-4   
    
 
       

 
  
 
      

ÇK 8.1.3 Cevaplar  
     
  

‫ �شِ عارات‬-4 ‫ �ضمانات‬-1    
‫ �ألوان‬-5 ‫ �إعالنات‬-2   
‫ �أديان‬-6 ‫ �أ�شكال‬-3 

74
      
    
 
  
  
 
  
  
     
   
 
 
   
    
Ç A L I Ş M A K İ TA B I


     
  
  
ÇK 8.1.4 Cevaplar
 
  
   
     
   
     
 ‫ لوقاية‬/ ‫ ت�أمينات‬-‫ ب‬-1
    
  
  
       ‫ لتثبيت‬/ ‫جمعيات‬ -‫ ج‬-2
 
             ‫أحوال‬  ‫ ال‬/ّ ‫طيبة‬-‫أ‬
      
� -3
 
     
 
   
     
 
  
  
   
 ‫ الفكر‬/ 
 ‫ال‬ -‫أ‬�-4 
‫إعراب‬
        

  
  
 
 
      
 
  
  
    
   
 
 
   
     ÇK 8.1.5 Cevaplar


 
    
  
  
    
        
Ç.K. 8.1.5 Cevaplar

 
      
  
    
   
 
       ‫ا‬
‫م‬ ‫ا‬ ‫ملع‬

  
‫لة‬
‫احل‬

 
‫�سنة‬

‫بادة‬
‫ا‬
‫حليا‬

‫ق الع‬
‫ة آ‬
‫ال‬
‫منة‬

‫ح‬
  

‫ليم‬ ‫التعبري‬
‫لتع‬ ‫ق ُحر ِّ ّية‬
‫قا‬  
   ‫ح‬
‫ح‬
  


 
DERS K İ TA B I

2. Ders Mankûs, Maksûr ve Memdûd İsimler


    
  



 
 


 
 
 
    DK 8.2.1

 
    
Dersin bu bölümünde mankûs, maksûr ve memdûd isimler ele alın-
   
  
       maktadır. Derse başlamadan önce, bu temanın “Temhîd” bölümünde

      
       
    gramer ile ilgili verilen hazırlık sorularından yararlanarak öğrencileri
 
         
 derse alıştırabilirsiniz. Bu etkinlikleri kendiniz de hazırlayabilirsiniz.

  


   
   
     
 
 
       t
Dersin DK 8.2.1 bölümünde mankûs isim işlenmektedir. Ders
    Kitabı’ndaki mankûs isimleri fon kartonlarına veya tahtaya renkli ola-

      
   
rak yazarak konuyu görsel malzemeyle destekleyebilirsiniz.
          
          
    

  
   
     
    
     
 t

       
    

     
          
       
        

 
           t

   
  
 

   
 
 



75
DERS K İ TA B I

DK 8.2.2 Cevaplar

  
  
      
 
 
.‫مررت بالوادي العميق‬ُ -1   
 
   
  
 
  
.‫ اهلل الهادي ملن ي�شاء من عباده‬-2      
.‫املحامي يف قاعة املحكمة‬
َ ‫ �شاهدت‬-3       
.‫املتدرب‬
ِّ ‫ دافع عن املتهم املحامي‬-4
  
  
 
.‫ ي�سكن ال َفالّح يف الوادي املَليئ بالأ�شجار‬-5
   
     
  

     



DK 8.2.3 Cevaplar

.‫امتمر ً�سا للدفاع عن املتهم‬


ّ ‫ عينت املحكمةحمام ًي‬-1     
  

.‫ �إننا را�ضون عن نقد الكتاب‬-2 
          
.‫ ل�سنا را�ضني عن نتائج الطلبة‬-3    
        
   

.‫ا�ستقبلت راع ًيا بدو ًيا عند �سفري �إىل ال�صحراء‬
ُ -4  
  
. ٍ‫ َق َ�ض ْيت يف القرية ع�رش ليال‬-5   
  
 
 
      
      
 
    



DERS K İ TA B I

DK 8.2.4
  

 
    
Dersin bu bölümünde maksûr isim yer almaktadır. Ders Kitabı’ndaki
maksûr isimleri fon kartonlarına veya tahtaya renkli olarak yazınız.
       
   
 
        
Konuyu görsel malzemeyle destekleyebilirsiniz.        
    
  
 
     
    
   
 

   
  
       
  
 
  
 
 
 


      
   
DK 8.2.5 Cevaplar
 
     
         
    
     

 
    
   
    
 
   
     
 "    
      
   "

.‫ عمل مو�سى عليه ال�سالم راع ًيا للغنم‬-1   
  
  

.‫تدر�س �سلمى اللغة العربية‬


ِّ -2    
    

.‫ و�صلت ليلى �إىل احلفل مت� ِّأخرة‬-3   


      

.‫فيلما جمي ًال يف التِلي ِف ْزيون‬


ً ‫ �شاهدت ُهدى‬-4
   
  
  
 
        
.‫ يعمل والدي يف امل�ست�شفى املركزي‬-5


76
DERS K İ TA B I

DK 8.2.6 Cevaplar
   

  
 ‫ ُق ْ�ص َو َيي‬/‫ ُق ْ�ص َويان‬-3
           ‫م ْق َه َيي‬/‫يان‬
َ ‫ َم ْق َه‬-1
       ‫م�ست�شف َيي‬/‫ م�ست�شفَيان‬-4
‫�أخر َيي‬/‫أخريان‬
‫منتد َيي‬/‫ من َت َديان‬-2
        َ � -5
  
 
         
      
  
DK 8.2.7 Cevaplar
      

‫ ُق ْ�ص َويات‬-3 ‫ حمتويات‬-1


 
      ‫ ُم ْن َت َديات‬-2
 "  
‫ ُم ْ�س َت ْ�شفَيات‬-4
   
    
 "
    
  ‫ �أُ ْخ َريات‬-5
 
 
  
 
     
 
        
  
   DK 8.2.8
     

 
        
  
     
        Dersin bu bölümünde mankûs isim yer almaktadır. Ders Kitabı’ndaki
   mankûs isimleri fon kartonlarına veya tahtaya renkli olarak yazınız.
      Konuyu görsel malzemeyle destekleyebilirsiniz.



DERS K İ TA B I

DK 8.2.9 Cevaplar
  

   
       .‫تدر�س يف �ص ّفنا فتاة �شقراء من ال�سويد‬ ُ -1
 
       .‫ تتجول يف ال�شارع قطة عرجاء‬-2
  
  
     .‫ يعي�ش البدو يف ال�صحراء‬-3
 
       .‫ هذا البيت �أن�ش�أه ب ّناء ماهر‬-4
 
     .‫ كانت وما زالت ج ّدتي امر�أة ح�سناء‬-5
       
 
  
  
 
 
DK 8.2.10 Cevaplar
   
 ‫ �سناءان‬-3 ‫ رداءان‬-1
      
  
 
‫ دواءان‬-4 ‫ ثراءان‬-2
 
    
‫ �شهباءان‬-5

  


DK 8.2.11 Cevaplar
 
 
    
  
   

‫ حمراوا‬-3
‫ت‬ ‫ �سماوات‬-1

  

‫ بي�ضاوات‬-4 ‫ ح�سناوات‬-2
‫ �ضياءات‬-5


77
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 8.2.1 Cevaplar

‫ باكني من �شِ ّدة‬،‫ ُم ْل َتحفني بالثلوج‬،‫متو�سدين الرتاب‬


ِّ ‫وكم َ�س ِه ْرنا الليايل‬
ٍ‫ ناظرين �إىل ف�ضاء خال‬،‫ َوظَ للنا جائعني ظامئني! وكم وقفنا حَتت النجوم‬،‫الأمل‬



 

 
  
        
 
      
)‫ (من جربان خليل جربان بت�رصف‬.‫ م�صغني �إىل �أنة ال�سكون والعدم‬،‫مظلم‬    
  
    
 
    
  
  
ÇK 8.2.2 Cevaplar           
           

   
       
    
   

.‫ امتلأت ال�سماء بال ُغيوم‬-1    


      
.‫ ا�شرتت �سناء كت ًبا كثرية‬-2 
     
.‫ الكلب حار�س للممتلكات يف ال�صحراء‬-3    
    

.‫مل َهند�س مع الب ّناء‬ُ ‫ يتح ّدث ا‬-4  


      

        


  
.‫�سيارة َح ْمراء‬
ّ ‫يت‬ ُ َ َ‫ا�شتر‬
ْ -5
 
         

ÇK 8.2.3 Cevaplar     


    
‫ ح�سناءان‬-4 ‫ �ضياءان‬-1     

‫ �سماوان‬-5 ‫ بيداءان‬-2     

‫ بناءان‬-6 ‫ حمراوان‬-3 

Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 8.2.4 Cevaplar

   
   
 
‫ �سناءات‬-3 ‫ رداءا‬-1
‫ت‬ 
 
‫ �سماوات‬-4 ‫ ثراءات‬-2 
 

    


     
   
ÇK 8.2.5 Cevaplar    
    

    
 
        
‫ ا�سم مق�صور‬-1 .‫ طوبى طالبة ناجحة يف كلية اللغات‬-1   
 
‫ ا�سم منقو�ص‬-2 .‫ اهلل هو الهادي �إىل �سواء ال�سبيل‬-2 
 
 
   
‫ ا�سم ممدود‬-3 .‫ يعي�ش الأغنياء يف رخاء‬-3 
        
‫ ا�سم مق�صور‬-4 .‫ �إ ّن الدنيا مزرعة الآخرة‬:)‫النبي(�ص‬ ّ ‫ قال‬-4     
 
‫ ا�سم مق�صور‬-5 .‫ � ّإن تقوى اهلل طريق اجل ّنة‬-5       
‫ ا�سم مق�صور‬-6 .‫ بل ا َّتبع ال ُهدى‬,‫ ال َت ّتبع ال َهوى‬-6      
      
   

‫ ا�سم منقو�ص‬-7 .‫راع وكلّكم م�س�ؤول عن َرعِ ّيته‬ ٍ ‫ كلّكم‬:)‫النبي(�ص‬ ّ ‫ قال‬-7         
      
‫ ا�سم منقو�ص‬-8 . ٍ‫ي�ستمع الأطفال �إىل حاكي الق�ص�ص بد ّقة‬-8
    
      
‫ ا�سم ممدود‬-9 .‫ الدعاء ُمخُّ العبادة‬:)‫النبي(�ص‬ ّ ‫ قال‬-9
‫ ا�سم منقو�ص‬-10 .‫يعرف �أح ٌد ا�سم َرا ِوي ذلك احلديث‬
ْ ‫ مل‬-10


78
DERS K İ TA B I

DK 1. KAVRAMA Cevaplar
   ‫ وتتوزع امل�س�ؤوليات على كل فرد من �أفراد‬.‫�إن �أ�رستي �أ�رسة دميقراطية‬

  

  
     
 ‫دائما ي�شارك �أمي يف طبخ الطعام وجتهيز املائدة‬
ً ‫ �أبي‬.‫توزعا دميقراط ًيا‬
ً ‫الأ�رسة‬
     
 
  
  
    

 ،‫ من ناحية �أخرى‬.‫وغ�سل ال�صحون وتنظيف البيت وغريها من الأعمال املنزلية‬
    
  
           ‫ وال يفر�ض �أحد ر�أيه على‬.‫بحرية كاملة‬
ّ ‫كل فرد من �أفراد الأ�رسة يعرب عن ر�أيه‬
          
           ‫ �أمتنى �أن ي�سود هذا اجلو الدميقراطي يف‬.‫الآخر بل يحاول �إقناعه عند ال�رضورة‬






















.‫جميع الأحياء واملناطق واملدار�س واملدن‬
          
  
         
    
      
 DK 2. KAVRAMA
          
          
          

    
 
Öğrencilerden mankûs, maksûr ve memdûd isimlerin içinde yer al-
           
       dığı üç cümle yazmalarını ve öğrendiklerini pekiştirmelerini sağlayı-
     nız.
        
       
 
      
 

      
 

 
    
 
    
         


Not:

79
9. TEMA
ABDEST

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Namaza Hazırlık

2. Ders: İsmi Zemân, İsmi Mekân, İsmi Âlet ve Mastar

Dil Bilgisi

İsmi Zemân, İsmi Mekân, İsmi Âlet ve Mastar

Kazanımlar

Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği
kelimelerin anlamlarını tahmin eder.
Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar.
Normal hızda açık ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konusunu belirler.
Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar.
Yaşantısından ve günlük hayattan örnekler verir.
Görüş ve önerilerini paylaşır.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Kısa bir hikâyeyi, yaşadığı olayları ve tecrübelerini anlatırken ismi zemân, ismi mekân kullanır.
Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade eder.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak yazar.
Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili konuları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade
eder.

80
DERS K İ TA B I
Hazırlık


  

     Temanın birinci dersinde abdest konusu işlenmektedir. Amaç, öğ-
rencileri abdest ile ilgili terimleri kavramalarını sağlamak ve dinî me-
 tinleri anlamasına yardımcı olmaktır.

     Öğrencileri konuya hazırlarken Ders Kitabı’ndaki resim ve sorular-
       
dan yararlanabilirsiniz. Ayrıca sınıfa abdest ile ilgili görsel materyaller
   
    
getirerek öğrencilerin bunları incelemesini sağlayabilirsiniz.



     
    

 
 
 
  
     
  



DERS K İ TA B I 1. Ders Namaza Hazırlık


  


          Track 13
DK 9.1.1

      ABDESTİN ÖNEMİ
Abdestin müslümanların hayatında büyük bir önemi vardır. Kulun
Rabbi huzurunda durması için abdest bir temizlik ve arınmadır. Allah
(cc) şöyle buyurmaktadır:
“Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman

    


 
   
    
  
  
       
   



81
DERS K İ TA B I
yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi, başlarınızı meshedip, to-
puklara kadar ayaklarınızı yıkayın.” (Maide-6)
Abdest konusunda Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: “Her kim

  
hakkını vererek güzelce bir abdest alırsa bedeninde günah kal-
maz.” (Muslim). Bir başka hadiste de şöyle buyurmuştur: “Temizlik                    
        "
   
  
 
  
 

imanın yarısıdır.” (Müslim, Tahare, 1)
"   "    
   "
 
     
Abdest sadece beden temizliği değil, aynı zamanda bağışlanma ve-
   
       
   
 
   
silesidir. Diğer taraftan organlar sürekli kirlerle karşı karşıya kalır. Vü-
 
    
       
        
cudun sağlığı açısından organları yıkamak önemlidir.
 
  
  
   

DK 9.1.2 Cevaplar
 
  
  

      


 
 
  
‫ِلوقوف �أمام َر ِّبه‬ ُ ‫ا�س ِت ْعدا ًدا ل‬
ْ ‫يتو�ض�أ امل�سلم‬
ّ -1
"... ‫الو�ضوء َخ َر َجت َخطاياه مِ ْن َج َ�سدِه‬ ُ ‫ َم ْن َت َو َّ�ض�أ َف� ْأح َ�سن‬:‫ يقول ر�سول اهلل‬-2  
  

"‫ " ال َّنظافة َ�شطْ ر الإميان‬:‫(رواه ُم ْ�سلِم) َوقال � ْأي ً�ضا‬ َ 
 
‫جوهكُم‬
َ ُ ‫و‬ ‫لوا‬ ِ‫�س‬ ْ‫اغ‬ َ
‫ف‬ ‫الة‬ ‫ال�ص‬
َّ ‫إىل‬ � ‫ُم‬
‫ت‬ ‫م‬ْ ‫ق‬
ُ ‫إذا‬ � ‫نوا‬‫م‬ َ �
‫آ‬ ‫َّذين‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫ها‬ ‫ي‬
ُّ �
‫أ‬ ‫يا‬ :‫تعاىل‬ ‫اهلل‬ ‫قال‬ -3
    
.6 ‫{ املائِدة‬...‫ج َلكُم �إىل ال َك ْع َب نْي‬ ‫ر‬
ُ ْ َ �
‫أ‬ ‫و‬ ‫ُم‬
‫ك‬ ِ‫ؤو�س‬ �‫ر‬
ُِ‫ب‬ ‫حوا‬ ‫�س‬
َ ‫َو�أ ْي ِد َيكُم �إىل املَرافِق َوا ْم‬ 

َ ‫ و ُيع ّد الو�ضوء � ْأي ً�ضا مِ ْن َو�سائِل ا‬، ‫جل ْ�سم‬


.‫مل ْغفِرة‬ ِ ‫�ضوء و�سيلة ل َنظافة ا‬ َ ‫الو‬ ُ ‫ � ّإن‬-4
.‫نتو�ض�أ قبل ال�صلوات اخلَم�س وقبل قراءة القر�آن‬ ّ -5 

DERS K İ TA B I

DK 9.1.3 Cevaplar
  

  
       
    

  
  

  
          
     
     
  
      
  
         
   
              
                             
   
       
 
  
  
    
     
 
  
  
    
       
  
  
    
     

       

        
       

DK 9.1.4 Cevaplar
  


  
   

   


‫أرجل‬
ُ �  
 
‫� ْأي ٍد‬      


‫نفو�س‬  
 
‫َ�صلوات‬ 
    

‫ن ِّيات‬  


 

‫فَوائد‬ 

  

‫�أركان‬  
  ‫و�سائل‬ 
   
 

 
‫ر�ؤو�س‬  ‫وجوه‬  
   


 

82
DERS K İ TA B I

DK 9.1.5 Cevaplar
  

 
  
   
 ‫ َرغِ َب‬-‫ ب‬-1
               
  
     ‫ َب َدنِه‬-‫ ج‬-2
 
   " 
             " ‫ �أجاد‬-‫ �أ‬-3
       
‫ِ�صف‬ْ ‫ ن‬-‫ ج‬-4
 
 
   
 
        

      ‫ �أداء‬-‫ ج‬-5
"   " ‫ َت ْنظيف‬-‫ �أ‬-6

   
   

           

 
   
 
  
  
DK 9.1.6 Cevaplar
   
  
     
        


 
       ‫ ال ِّن ّية‬-1
 
    
 
‫الو ْجه‬
َ ‫ غَ ْ�سل‬-2
 
   
     ‫ غَ ْ�سل ال َي َد ْين مِ ْن ُر�ؤو�س الأ�صابِع �إىل امل ِْر َف َقي‬-3
 
     
‫الر ْ�أ�س‬
َّ ‫ َم ْ�سح َب ْع�ض‬-4
     
   
          ‫الر ْجل نَْي �إىل ال َك ْع َبي‬
ِّ ‫ غَ ْ�سل‬-5
 ‫ َت ْرتيب ال ْأركان َعلى ما ذَكَ ْرناه‬-6

Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 9.1.1 Cevaplar
 

      
   
‫ حياة‬-1
‫ ا ِْ�ستعدا ًدا‬-2
    ‫يتو�ض�أ‬
ّ -3
             
‫ قبل‬-4
     
‫ و�سيلة‬-5
     
    
  

          

          



ÇK 9.1.2 Cevaplar
      
   
   
  

َ ‫ِلج ْ�سم َبل هو َو�سيلة مِ ْن َو�سائِل ا‬


.‫مل ْغفِرة‬ ِ ‫م َّرد َنظافة ل‬ َ ُ‫الو�ضوء ل َْي�س ج‬ ُ ‫ � ّإن‬-1
      
  .‫ � ّإن ال ْأع�ضاء ُم َع َّر َ�ضة دائِما ِلل ْأو�ساخ َولِذلِك َف� ّإن غَ ْ�سلَها ُم ِه ّم ِج ًّدا‬-2
   
        
     
   .‫ �إذا �أراد امل ُْ�سلِم � ْأن َي َت َو َّ�ض�أ َي ْنوي � َّأو ًال ث ُّم َي َت َو َّ�ض�أ‬-3
           
    َ ‫إىلال�صالة َفاغْ �سِ لوا ُو‬
...‫جوهكُم َو�أ ْي ِد َيكُم‬ َّ � ‫ يا �أ ُّيها الَّذين �آ َمنوا �إذا ُق ْمتُم‬-4
        
           
    
      



83
 
     
   
     Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 9.1.3 Cevaplar 


     
           
         
‫ثم نغ�سل اليدين مع املرفقني‬
ّ .‫الو�ضوء بال ِّن ّية ث َُّم َن ْغ�سِ ل �أي ِد َينا َو َو ْج َهنا‬
    ُ ‫َن ْب َد�أ‬
                
 
     
   
    
.‫ون�سح الر�أ�س ونغ�سل الرجلني مع الكعبني بالرتتيب‬
    
َ‫م‬   

 
       
        
    
   
     
         
 
                
                             
ÇK 9.1.4              Cevaplar                 
            
            
         
                   
 ‫عي�ش‬
       
                   

‫طهارة‬
    
 
  
       

 
‫ب‬ِ‫غ‬‫َر‬

 
   
  
       
 
  
  
  
   
      
‫ �أداء‬ 
   
  
    

     
 
 
 

 
  
   

 


  
  

 
       
 
‫للبدن‬  
   
 

    
  
 
  
        
  
  
  
  


 
          

 
   
            

           
ÇK 9.1.5 
   Cevaplar
 
 
       

   
     
  
  
     
   
       
     
‫ر�أ�س‬ 
 ‫ج�سم‬  

  

‫مِ رفق‬ 




 ‫و�سخ‬  
  
 

  

 ‫وجه‬ 
 ‫ج�سد‬  
  
  
‫ل�سان‬   ‫و�سيلة‬ 


   
‫قلب‬  ‫رجل‬   


DERS K İ TA B I

2. Ders İsmi Zemân, İsmi Mekân, İsmi Âlet ve Mastar

  
DK 9.2.1  
        
Dersin bu bölümünde gramer konuları olarak ismi zemân (zaman
  
   
   
adı), ismi mekân (yer adı), ismi âlet (araç adı) ve mastar işlenmektedir. 
 
Derse başlamadan önce, bu temanın “Temhîd” bölümünde gramer ile
ilgili verilen hazırlık sorularından yararlanarak öğrencileri derse alıştı-     
   
  
       
      
   
            
rabilirsiniz. Bu etkinlikleri kendiniz de tasarlayabilirsiniz.
      
    
 
    
 

Dersin DK 9.2.1 bölümünde ismi zeman, ismi mekân işlenmekte-
dir. Bildiğiniz gibi fiilden zaman veya mekân bildiren adlar oluşturarak    
              
  
         
ismi zemân veya ismi mekân meydana getirmiş oluyoruz. Çeşitli örnek-
                  
lerle öğrencilerin fiillerden ismi zemân ve ismi mekân oluşturmalarını       
    
sağlayınız. "  "
  " "
  "  "
  
      
"    "
  
 
        
DK 9.2.2 Cevaplar    

     
  
     –  
  
  
     –  
‫مدر�سة‬
َ ) ‫( على وزن مف َعلة‬ ‫يدر�س‬ ُ – ‫در�س‬ 1
-
     –  
  
 
‫مرجع‬
ِ ) ‫( على وزن م ْفعِل‬ ‫يرجع‬ِ – ‫رجع‬ -2
      – 
  
 
‫خم َزن‬ ) ‫( على وزن مف َعل‬ ‫يخ َزن‬ ْ – ‫خ ِزن‬ -3  
  
     –  
‫م�س ِجد‬
ْ ) ‫( على وزن م ْفعِل‬ ُ – ‫�سجد‬
‫ي�سجد‬ -4  
  
       
‫م ْن ِزل‬ ) ‫( على وزن م ْفعِل‬ ‫ ين ِزل‬- ‫نزل‬ -5 

84
DERS K İ TA B I

DK 9.2.3 Cevaplar
  

      


     
  ‫ا�سم‬
       ‫الوزن‬ ‫ا�سم الزمان‬
 
      ×           ‫املكان‬
  ×            ‫}�سال ٌم هي حتى مطلع‬:‫ قال تعاىل‬-1
       
   ‫َم ْف َعل‬ ‫مطلع‬
     { ‫الفجر‬
    
     
 
  
    
 ‫رتق ُم ْف َت َعل‬
َ ‫ُمف‬ .‫رتق الطرق‬
َ ‫ يقف �رشطي املرور يف ُمف‬-2
          
‫مط َبخ َمف َعل‬ .‫�ضي ًقا ج ًّدا‬
ّ ‫ كان مط َبخ البيت‬-3
        
   
   ‫َمفْعلَة‬ ‫مكتبة‬ .‫ ال ب ّد لك ّل جامعة من مكتبة كبرية‬-4

   
        
 
      
      
 
 
    
DK 9.2.4 Cevaplar
    
 
       
.‫ الطائف َم ْ�سكَن �أ�رستنا‬-1
 
    
.‫ النادي ُم ْل َتقى الطلبة‬-2

       
        .‫ القلعة مزار ال�سياح‬-3
      .‫ الربيع َم ْنبِت الأزهار‬-4

        .‫ �صحرا�ؤنا ُم ْ�س َت ْخ َرج النفط‬-5

DK 9.2.5 Cevaplar
DERS K İ TA B I
‫ ُم ْن َتهى‬-3 ‫ ُم ْل َتقى‬-1
‫ ُم َ�صلّى‬-4 ‫ ُم ْ�س َت ْ�شفى‬-2
  

        


    ‫رتق‬
َ ‫ ُم ْف‬-5
     
  

    
 

  



DK 9.2.6 Cevaplar
  
  
    
  
    .‫ ال�رشق مهبِط الديانات ال�سماوية‬-1
         .‫ َت َع َّبد الرجل حتى مطلع الفجر‬-2

    
     . ‫ من ف�ضلك كيف �أ�صل �إىل مركَ ز هذه املدينة‬-3
.‫ ينتهي موعِ د تقدمي الأوراق يوم اجلمعة القادم‬-4
.‫رئي�سي لأمرا�ض ال�شرّايني‬
ّ ‫م�ص َدر‬
ْ ‫ ال ّتدخني‬-5
   

 
DK 9.2.7

           


        
  
              Dersin bu bölümünde âlet ismi ele alınmaktadır. Çeşitli örnek-
           
  
 lerle öğrencilerin fiillerden ism-i âlet oluşturmalarını sağlayınız.

               t


     
 "  ""
   "          t
"  " "  "
               t
   
   
   



85
DERS K İ TA B I

DK 9.2.8 Cevaplar

  
 
      
  

‫الوزن‬ ‫ا�سم الآلة‬  
‫مِ ْف َعلَة‬ ‫مل ْن َ�شفَة‬
ِ ‫ا‬ .‫ِن�شفَة‬
َ ‫ج ّفف خالد وجهه بامل‬            
   
   
 
    
‫مِ ف َعلَة‬ ‫ِغرفَة‬
َ ‫امل‬ .‫ِغرفَة‬
َ ‫ح�ساء بامل‬
ً ‫ ملأ عامل املط َعم الأطباق‬-1 
       
‫مِ فْعال‬ ‫ميزان‬ .‫املمر�ضة مِ يزان احلرارة‬
ّ ‫طلب الطبيب من‬
َ -2  
 
            
  
  
    
    
‫النجار املِث َقب لفتح ثقوب �صغرية على‬
ّ ‫ ا�ستخدم‬-3
‫مِ ف َعل‬ ‫املِث َقب‬        
.‫اخل�شب‬ "  "  
 
      
‫مِ ْف َعلَة‬ ‫مِ ْ�سطرة‬ .‫ الطالب يحمل يف حقيبته كت ًبا ودفاتر وم�سطرة‬-4  
 
      

‫مِ فعلة‬ ‫مِ ْقالة‬ .‫ قام الطّ ّباخ ب َقل ِْي البطاط�س يف مِ ْقالة كبرية‬-5   
  

  
DK 9.2.9 Cevaplar 
           
     
‫جرافة‬
ّ -3 ‫ نظّ ارة‬-1    
      
‫�سماعة‬
ّ -4 ‫غ�سالة‬
ّ -2       
 
       
‫ ح ّفارة‬-5      
   
       
DK 9.2.10 Cevaplar  
        
    
      
     
.‫فت به �أ�سناين‬
ُ ّ‫أخذت امل ِْ�سواك ونظ‬
ُ � -1 
.‫ِعول وبد�أ يحفر الأر�ض‬
َ ‫ �أم�سك العامل بامل‬-2
.‫قطعت احلطب بالف�أ�س‬
ُ -3 DERS K İ TA B I

.‫ثبت الب ّناء امل ِْ�سمار على احلائط بالق ّدوم‬


ّ -4

  
.‫ا�ستخدم �سِ كّي ًنا لتق�شري الربتقال‬
ْ ‫ من ف�ضلك‬-5  
     

.‫اجلاف‬
ّ ‫يل بالقلم‬
ّ ‫ كتب الطّ الب واجبه املنز‬-6         
  
  
     

DK 9.2.11 Cevaplar
   

 
‫ ن�رش‬-3 ‫�ص‬
َّ ‫ َق‬-1
‫ قلى‬-4 ‫ غ�سل‬-2   
     
  
   
  
   
‫ فتح‬-5
 
      
      
     
         
 
DK 9.2.12 

  
   

Dersin bu bölümünde öğrencilerin daha önceki sınıflarda gör-    
   
      t
   
dükleri mastar biçimleri kavramlaştırılarak bir araya getirilmiştir.    t
   
Sülasi fiillerin mastarlarının, sözlüğe bakarak veya dinleme yoluyla              t
   
öğrenildiği, mezid fiil mastarlarının ise belli kalıplarla oluşturulduğu  
       
  
 
 
öğrencilere anımsatılır.



86
DERS K İ TA B I

DK 9.2.13 Cevaplar
.‫ ن�شاطك يف العمل يعود عليك بالنفع‬-1
  

    


    
  
      
.‫ قراءة القر�آن ت�رشح ال�صدور‬-2
       
  
.‫ اعلم �أن زيارة املري�ض ُت ْ�سعِده‬-3

  
     
        
.‫�سيد الأخالق‬
ّ ‫حللْم‬ ِ ‫ وا‬،‫ القناعة كنز ال يفنى‬-4
   
   
      .‫ال�سفر بالطّ ائرة‬ ّ ‫ف�ضل‬
ّ ‫ �أنا و�صديقي ُن‬-5
 
    
  
 
  
    DK 9.2.14 Cevaplar

      
 
   
  
     ‫ قول‬-1

  
 
   ‫ �رسور‬-2

       
  
‫ �صرُاخ‬-3
  
  
   
 
‫ َد َوران‬-4
  
    
  
‫ �سماع‬-5
   
       

  
   DK 9.2.15 Cevaplar
 
  


 
 

‫ ُورود‬-6 ‫ كمال‬-1
    
‫ َر ّد‬-7 ‫ �شرَ ْ ح‬-2
   
‫ ِرواية‬-8 ‫ ملعان‬/‫ لمَ ْع‬-3

‫ َع ْودة‬-9 ‫ نفْع‬-4
Ç A L I Ş M A K İ TA B I ‫ َ�سي‬-10 ‫ ُنزول‬-5

ÇK 9.2.1 Cevaplar
‫ مزرعة‬-1

      
   
  
    ‫ملج�أ‬
َ -2
‫مولِد‬
ْ -3
           
 
      
  
     –
     ÇK 9.2.2 Cevaplar
  
  
 
      –   
  
  
 
     –
  
 
  
 
     –    ‫ ُم ْ�س َت ْق َبل‬-4 ‫ ُم ْن َعطَ ف‬-1
       ‫اول‬ َ ‫ ُم َت َن‬-5 ‫ ُم ْر َ�سى‬-2
                ‫ ُم ْ�س َت ْو َ�صف‬-3
           

        ÇK 9.2.3 Cevaplar
  
    
      
 
   ‫الوزن‬ ‫ا�سم املكان‬ ‫ ا�سم الزمان‬
     ×      
‫َم ْف َعلَة‬ ‫املكتبة‬ × -1
  ×           
           ‫َم ْف َعلَة‬ ‫اململكة‬ × -2
            ‫مفعِل‬ ‫مو ِقف‬ × -3
   
      
  
       
 
‫مفعِل‬ × ‫ املغ ِرب‬-4


87
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK. 9.2.4 Cevaplar


 
      
  
‫ا�سم الآلة الوزن‬  
‫مِ ْف َعلَة‬ ‫ املِطْ َر َقة‬-1 
 

        
‫مِ ْف َعلَة‬ ‫مفَظَ ة‬ْ ِ‫ ح‬-2         
‫فعالة‬ ّ ‫ ال ّثالّجة‬-3    
    
     
  
      

     

‫مِ فْعال‬ ‫مراث‬ ْ ِ‫ ح‬-4       
‫مِ ْف َعلَة‬ ‫ املِك َن َ�سة‬-5        

   


" "        
ÇK 9.2.5 Cevaplar  

      

  

‫ خالّطة‬-4 ‫ َج َّرارة‬-1     
‫قرا�صة‬
ّ -5 ‫برادة‬ ّ -2
‫براية‬ ّ -3  
      
         
ÇK 9.2.6 Cevaplar
   

    

‫ ر�أى‬-4 ‫ لعق‬-1
‫ برد‬-5 ‫ طرق‬-2

‫ نف�ض‬-3
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 9.2.7 Cevaplar
.‫ابة �شعرها بامل ُْ�شط‬ ّ ‫ال�ش‬
ّ ‫�رسحت‬ ّ -1  
      
   
.‫مل ْذياع‬
ِ ‫�سارا من ا‬
ً ‫خربا‬ ً ‫�سمعت اليوم‬
ُ -2  
  
    
      
‫ال�ساطور من الفوالذ‬ ّ ‫ ُي�ص َنع‬-3      
  
.‫أم�سح هذه الكلمة اخلاطئة‬
َ ‫م�سحة ل‬ ْ ِ‫ لو �سمحت �أعطني م‬-4           
   
.‫ِروحة‬
َ ‫احلار نتن ّف�س بف�ضل امل‬
ّ ‫اجلو‬
ّ ‫ يف‬-5  
   
     
   
     
   
       
   
ÇK 9.2.8 Cevaplar    
    

 
     
.‫يحب الظّ لم والظّ املني‬
ّ ‫ � ّإن اهلل ال‬-1  
       
.‫طيبة بعد نزول املطر‬ ّ ‫ تنت�رش رائحة‬-2         
.‫ِعت زئري الأ�سد يف حديقة احليوانات‬ ُ ‫ �سم‬-3  
        

)243 ‫" (البقرة‬...‫ف�ضل على النّا�س‬ ْ ‫�إ ّن اهلل لذو‬..." -4 " 
 
  " 
         
.‫ال�شكر وال ّثناء هلل‬
ّ ‫ يجب على العِباد‬-5
      

     
ÇK 9.2.9 Cevaplar
   
‫ افتعال‬-5 ‫ �إفعال‬-1 
  
‫ تف ُّعل‬-6 ‫ افعالل‬-2       
‫ ا�ستفعال‬-7 ‫ تف ُّعل‬-3 
‫تفاعل‬
ُ -4
88
DERS K İ TA B I

DK 1. KAVRAMA
.‫ِلوقوف �أمام َر ِّبنا و قبل قراءة القر�آن الكَرمي‬ ُ ‫ا�س ِت ْعدا ًدا ل‬
ْ ‫َن َت َو ّ�ض�أ‬

  

َ ‫ ح ّتى ُيع ّد الو�ضوء مِ ْن َو�سائِل ا‬، ‫جل ْ�سم‬
‫ َومِ ْن‬.‫مل ْغفِرة‬ ِ ‫�ضوء و�سيلة ل َنظافة ا‬ َ ‫للو‬
ُ ‫� ّإن‬
   
     

  ‫ َولِذلِك َف� ّإن غَ ْ�سلَها ُم ِه ٌّم ِج ًّدا‬،‫ناحِ ية � ْأخرى ِف� ّإن ال ْأع�ضاء ُم َع َّر َ�ضة دائ ًِما ِلل ْأو�ساخ‬
     t

    t 
:‫ و�أركان الو�ضوء هي‬.‫جل ْ�سم‬ ِ ‫مِ ْن َح ْيث ِ�ص ّحة ا‬

      




    t
 
‫ ال ِّن ّية‬-1
          
          
‫الو ْجه‬
َ ‫ غَ ْ�سل‬-2
     
‫ غَ ْ�سل ال َي َد ْين مِ ْن ُر�ؤو�س الأ�صابِع �إىل امل ِْر َف َقي‬-3
          
           ‫الر ْ�أ�س‬
َّ ‫ َم ْ�سح َب ْع�ض‬-4
          
           ‫الر ْجل نَْي �إىل ال َك ْع َبي‬
ِّ ‫ غَ ْ�سل‬-5

  
        
       ‫ َت ْرتيب ال ْأركان َعلى ما ذَكَ ْرناه‬-6
       
          
DK 2. KAVRAMA
          

           Öğrencilerden ismi zemân (zaman adı), ismi mekân (yer adı), ismi
           âlet (araç adı) ve mastarı içeren dört cümle yazmalarını ve öğrendikle-
rini pekiştirmelerini sağlayınız.
          



DERS K İ TA B I
  

    
 

 
  
 

   
 
 
   
         
     
      

     
     
  
       
      

       
      
      
    
     
    



89
10. TEMA
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Birleşmiş Milletler ve Üyeleri

2. Ders: İsmi Tasgîr, İsmi Mensûb ve Sıfatı Müşebbehe

Dil Bilgisi

İsmi Tasgîr, İsmi Mensûb ve Sıfatı Müşebbehe

Kazanımlar

Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.


Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara cevap verir.
Normal hızda açık ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirilen konuşmaların konusunu belirler.
Dinlediği konuya ilişkin karşılaştırmalar yapar.
Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar.
Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur.
Görüş ve önerilerini paylaşır.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Kısa bir hikâyeyi, yaşadığı olayları ve tecrübelerini anlatırken ismi tasgir kullanır.
Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar.
Belli bir bilgiyi bulmak için metni kısa sürede okur.
Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin anlamını tahmin eder.
Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade eder.
Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili konuları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade
eder.

90
DERS K İ TA B I
Hazırlık



  
  
    
Temanın birinci dersinde önemli bir uluslararası örgüt olan Birleş-
 miş Milletler (BM) ele alınmıştır. Amaç, öğrencileri uluslararası örgüt-
     
    lerle ilgili terminolojiye alıştırmak ve onların bu tür metinleri anlama-
 
  
      sına yardımcı olmaktır.
Öğrencileri konuya hazırlarken Ders Kitabı'ndaki resim ve soru-
lardan yararlanabilirsiniz. Bunun yanı sıra öğrencilere şu soruları da
sorabilirsiniz:
‫ أين يقع مقرّ األمم المتحدة؟ في واشنطن أم في نيويورك؟‬-
‫ من هو األمين العام لألمم المتحدة حاليًا؟‬-


     
    
    
          
   
         
        

        



DERS K İ TA B I
1. Ders Birleşmiş Milletler ve Üyeleri

DK 10.1.1 Track 14
  

     


    BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
    
Birleşmiş Milletler 24 Ekim 1945’te kuruldu. Birleşmiş Milletler
  
       51 ülke tarafından kuruldu. Ancak günümüzde üye sayısı193’e ulaş-
tı. Birleşmiş Milletler, insan haklarını güçlendirmek, çevreyi korumak,
hastalıklarla mücadele etmek ve yoksulluğu önlemek için çaba göster-
mektedir.
Birleşmiş Milletlerin 6 temel birimi bulunmaktadır. Bu birimler-
den beşi, Birleşmiş Milletlerin New York’taki merkezindedir. Bu bi-
rimler şunlardır: Genel Kurul, Güvenlik Konseyi, Ekonomik ve Sosyal
Konsey, Mütevelli Konseyi ve Genel Sekreterlik. Uluslararası Adalet
Divanı adlı altıncı birimin merkezi ise Hollanda’nın Lahey kentinde
                
                     bulunmaktadır.
 
   
              
           Güvenlik Konseyi 5 daimi ve 10 geçici üyeden oluşmaktadır. Dai-
              
 
        
  mi üyeler Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, Fransa ve Birleşik
          
     
 
 
   
    
   Krallık (İngiltere)’tır. Genel Kurul, geçici üyeleri iki yılda bir seçer.
                        
        
                Kuruluş, toplantı ve yazışmalarında 6 resmi dil kullanmaktadır.
   
                  
    

       
Bunlar: İspanyolca, İngilizce, Rusça, Çince, Arapça ve Fransızcadır.
       
  
       
          



91
DERS K İ TA B I
DK 10.1.2 Cevaplar

.‫ بل ًدا‬193 ‫ جمموع عدد �أع�ضاء الأمم امل ّتحدة‬-1


‫ تعمل الأمم املتحدة على تعزيز حقوق الإن�سان وحماية البيئة ومكافحة‬-2

  

  
  
   
.‫الأمرا�ض‬
.‫مقر الأمم املتحدة يف نيويورك‬
    
   
  

ّ ‫ يقع‬-3    
   
‫ الأع�ضاء الدائمون هم الواليات املتحدة الأمريكية ورو�سيا وال�صني وفرن�سا‬-4    
      

.‫واململكة املتحدة‬
  
    
.‫ هي الإ�سبانية والإنكليزية والرو�سية وال�صينية والعربية والفرن�سية‬-5
     
   

DK 10.1.3 Cevaplar
  
     
  
  
‫ تعمل الأمم املتحدة على تعزيز حقوق الإن�سان وحماية‬-1
.‫البيئة ومكافحة الأمرا�ض الفقر‬  
  
         
 
    

.‫ للأمم املتحدة خم�سة �أجهزة رئي�سية كلّها يف نيويورك‬-2 


 
   
       
 
        
   
  
.‫ يقع مقر حمكمة العدل الدولية يف الهاي بهولندا‬-3    
   
   
     
 
‫يتكون جمل�س الأمن من خم�سة �أع�ضاء دائمني وع�رشة‬
ّ -4  
   
   
.‫�أع�ضاء غري دائمني‬      
    
     

.‫ تركيا ع�ضو دائم يف جمل�س الأمن‬-5 

.‫ اللغة العربية من �ضمن اللغات الر�سمية للأمم املتحدة‬-6


DERS K İ TA B I

DK 10.1.4 Cevaplar

.‫ يتم متثيل كافة الدول الأع�ضاء فيها ولكل ع�ضو �صوت واحد‬-1
  

 
       
.‫ع�ضوا خم�سة منهم �أع�ضاء دائمون‬
ً 15 ‫ له‬-2  
. ‫ يقوم بتن�سيق الأمور االقت�صادية وال�سيا�سية للدول الأع�ضاء‬-3       
   
   
      
  
     
 
.‫ ال جتتمع �إال عند ال�رضورة‬،‫ له خم�سة �أع�ضاء‬-4 
   
   
         
.‫ ت�ؤدي الأعمال الإدارية للأمم املتحدة‬-5  
 
       
 
 
.‫ ُت ْ�صدِر قرارات حول اخلالفات بني الدول‬-6    
    
   
 
 

      
          
 

DK 10.1.5 Cevaplar
  
  
      
   
  
    
   
      
  
.‫يتكون جمل�س الأمن من خم�سة �أع�ضاء دائمني وع�رشة �أع�ضاء غري دائمني‬ ّ -1        
 
.‫ للأمم املتحدة �ستة �أجهزة رئي�سية‬-2      
        
.‫ الأع�ضاء غري الدائمني تنتخبهم اجلمعية العامة لك ّل �سنتني‬-3   
     
     
 
.‫ ت�ستخدم املنظمة يف اجتماعاتها �ست لغات ر�سمية‬-4     
     
    


   
  







92
DERS K İ TA B I
DK 10.1.6 Cevaplar

‫و‬ ‫�أ ب ج د هـ‬

  
    
      
   
 .‫يتم فيها متثيل كافة الدول الأع�ضاء‬

 
  
   


     
.‫ تقع يف مدينة الهاي بهولندا‬-1

   

     


 
    ‫ ت�ؤ ّدي الإجراءات الإدارية للأمم‬-2
  
.‫املتحدة‬
     
   
   
  
 
   ‫ خم�سة‬،‫ع�ضوا‬
ً ‫ يتبع له خم�سة ع�رش‬-3
       
   .‫منهم �أع�ضاء دائمون‬
   
     
       
  .‫ تتكون من الأع�ضاء الدائمني فقط‬-4
       
   
       ‫ ُي َن ّ�سق ال�ش�ؤون االجتماعية‬-5
   
     
     .‫واالقت�صادية للدول الأع�ضاء‬
             ‫ تنظر يف اخلالفات والنزاعات بني‬-6
         
    
       
 
    .‫الدول‬
‫ تتمتع كل دولة ب�صوت واحد يف هذا‬-7
.‫اجلهاز‬

‫ قا�ض ًيا يتم انتخابهم‬15 ‫ يتكون من‬-8
‫من قبل اجلمعية العامة وجمل�س الأمن‬
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
.‫الدويل‬

  
 
     
      ÇK 10.1.1
    Cevaplar
    ‫ توجد خم�سة منها يف مقر الأمم‬،‫للأمم املتحدة �ستة �أجهزة رئي�سية‬
          
              
‫ واملجل�س‬،‫ وجمل�س الأمن الدويل‬،‫ وهي اجلمعية العامة‬،‫املتحدة بنيويورك‬
  
 
  
       
‫ �أما مقر اجلهاز‬.‫ والأمانة العامة‬،‫ وجمل�س الو�صاية‬،‫االقت�صادي واالجتماعي‬
 
  
 
 
        
 
.‫ فيقع يف الهاي ﺑﻬولندا‬،‫ال�ساد�س وهو حمكمة العدل الدولية‬

  
  
 
 
    
    
:‫ت�ستخدم املنظمة يف اجتماعاتها ويف وثائقها �ست لغات ر�سمية هي‬
  
      
  
 

.‫الإ�سبانية والإنكليزية والرو�سية وال�صينية والعربية والفرن�سية‬
  
      
  
    
  
 
  
 
   
   

   


     ÇK 10.1.2 Cevaplar
     

      


  
 .١٩٤٥ ‫ �أُكْ توبر‬٢٤ ‫ �أُ ْن�شِ َئت الأمم املتحدة يف‬-1

   
 
        .‫يتكون جمل�س الأمن من خم�سة �أع�ضاء دائمني‬ ّ -2

          

.‫ مقر حمكمة العدل الدولية يقع يف الهاي‬-3
.‫ تعمل الأمم املتحدة على تعزيز حقوق الإن�سان‬-4
           
  
.‫ ُت ْ�س َت ْخ َدم �ست لغات ر�سمية يف الأمم املتحدة‬-5


93
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 10.1.3 Cevaplar

‫ �إن�شاء‬- ‫ ب‬-1  


  
    
‫ تقوية‬- ‫ �أ‬-2          

‫ (خم�س) م�ؤ�س�سات‬- ‫ ج‬-3        
     

‫ يف �أواخر‬- ‫ ب‬-4  


          
   
             
          
   

 
      
   

           
ÇK 10.1.4 Cevaplar
 
   
     

‫ البيئة‬-1       


    
‫ الأمرا�ض‬-2       

‫ غري دائم‬-3         

‫ر�سمية‬
ّ -4           

‫ ال َت ْنظيمي‬-5        

‫ الأع�ضاء‬-6          


‫ للأمم املتحدة‬-7      
   
   
  



2. Ders İsmi Tasgîr, İsmi Mensûb ve Sıfatı Müşebbehe DERS K İ TA B I

DK 10.2.1
   
  

 
     
Dersin bu bölümünde gramer konuları olarak ismi tasgîr (küçültme
adı), ismi mensûb (addan sıfat türetme) ve sıfatı müşebbehe (devamlı-
  
   
     
lık anlamını barındıran sıfat) işlenmektedir. Derse başlamadan önce, bu
 
temanın “Temhîd” bölümünde gramer ile ilgili verilen hazırlık sorula-
 
  
 
rından yararlanarak öğrencileri derse hazırlayabilirsiniz. Bu etkinlikleri
    
     
kendiniz de tasarlayabilirsiniz.
  
       
      

Dersin DK 10.2.1 bölümünde ismi tasgîr (küçültme adı) konusu
         
      
anlatılmıştır. Öğrencilerin çeşitli örneklerle ismi tasgîr oluşturmalarını
sağlayınız.             
    
              
  


  
  
      
    

 
 
    
    
     
   
    

   
    



94
DERS K İ TA B I

DK 10.2.2 Cevaplar
‫ُ�س َب ْيع‬ ‫ َ�س ْب ٌ ع‬-1

  
 
  
    
‫هلل ُع َب ْيد اهلل‬
‫ َع ْب ُد ا‬-2
  
  
  
   

 ‫ُق َب ْيل‬ ‫ َق ْب ل‬-3
       ‫ُب َع ْيد‬ ‫ َب ْعد‬-4
      ‫ َ�س ْوداء ُ�س َو ْيداء‬-5
     
       DK 10.2.3 Cevaplar
   
 ‫اال�سم امل�ص ّغر‬
 
       
 ‫ �شجرية‬-1
      
 ‫ ُ�ش َو ْيع ًِرا‬-2
      
‫ ال ُك َت ِّيب‬-3
  
   
    
           

       
         ‫ ُب َن َّي‬-4
 
  
  
 
  ‫ �ص َن ْيديق‬-5
     
       
  ‫ ُو َر ْيق ًة‬-6
  
   
           
        DK 10.2.4 Cevaplar
       
     
‫ كِ تاب‬-4 ‫ ف َْو‬-1
‫ق‬

‫ ا ِْبن‬-5 ‫ َج َبل‬-2
‫ قريب‬-6 ‫ ِق ْنديل‬-3
DERS K İ TA B I ‫ت َت‬ْ َ‫ ح‬-7
  

 
     DK 10.2.5
  
 
  
       
    
       t Dersin bu bölümünde ism-i mensûb (addan sıfat türetme) ele alın-
 
      t
maktadır. Öğrencilerin çeşitli örneklerle ism-i mensûb oluşturmalarını
                t
  
            
  
   t
  sağlayınız.
   
    
     

                 



       
    

      
       

        
   

     




             


          
               
              



95
DERS K İ TA B I

DK 10.2.6 Cevaplar

  
 
    
‫اال�سم املن�سوب‬
‫الرتكية‬-
ّ ‫العربي‬
ّ -1   


‫ مك ّّي‬-2               
 
         
‫ ُل َغ ِو ّية‬-3
    
       
‫أخوية‬ ّ � -4       
  

‫ َح ْرف ِّية‬-5      

‫االقت�صادي‬-‫�سنويا‬ ًّ -6     


    
  
      
 
    
‫اليدوية‬
ّ -7
         
‫ الوثائقية‬-8       


 
    
DK 10.2.7 Cevaplar
         

‫وي‬
ّ ‫ َت ْر َب‬-6 ‫هوري‬
ّ ‫ ُج ْم‬-1      

‫وي‬
ّ ‫ َ�س َن‬-7 ‫ناعي‬
ّ ‫ ِ�ص‬-2
   
     
‫ َمك ِّّي‬-8 ّ ‫ � ْأر ُد‬-3
‫ين‬
    
‫ين‬
ّ ‫ َم َد‬-9 ‫ياحي‬
ّ ِ‫ �س‬-4
‫ِلي‬
ّ ‫ عائ‬-5


DERS K İ TA B I

DK 10.2.8 Cevaplar
  

 
     

‫ �أخ‬-3 ‫ اجلزائر‬-1
      
    
  
  
   

         


‫ عِ لْم‬-4 ‫ ُل َغة‬-2
 
   
‫ �أ َدب‬-5  
    
         
           
DK 10.2.9              
           
          

Dersin bu bölümünde öğrencilerin daha önceki sınıflarda gördükleri    
   
       
bazı kelimeler sıfat-ı müşebbehe başlığı altında ele alınmıştır.      
  
    
    
  

DK 10.2.10  
  
   
 

‫ال�صفة امل�شبهة‬     
 

‫ الأحمر‬-1      


  
‫ غ�ضبان‬-2  
      
‫ َف ِر ٌح‬-3    
 
 
  
‫ رحيم‬-4

‫ َجميل‬-5

96
DERS K İ TA B I

DK 10.2.11 Cevaplar
‫ ُف ْعل‬-5 ‫ َف ِرح‬-1

  
    
    
‫ فُعال‬-6 ‫ �أَ ْ�س َود‬-2

 
 
 

 


  
  
 ‫ َف ْعالن‬-4 ‫ �شرَ يف‬-3
       
 ‫ َفعِيل‬-3 ‫ غَ ْ�ضبان‬-4
       ‫ َف ْعل‬-7 ‫ ُحلْو‬-5
       
 ‫ �أ ْف َعل‬-2 ‫ ُ�شجاع‬-6
        
‫ فَعال‬-8 ‫ َ�ض ْخم‬-7
         

‫ َف َعل‬-9 ‫ َجبان‬-8
          

       
‫ َفعِل‬-1 ‫ َبطَ ل‬-9

DK 10.2.12 Cevaplar
     
   
    
              )43 ،‫{ (الن�ساء‬...‫ال�صالَ َة َو�أَن ُت ْم ُ�سكَا َرى‬ َّ ‫} َيا �أَ ُّي َها ا َّلذِي َن �آ َمنُوا ْ الَ َت ْق َر ُبوا‬-1
        
       )86 ،‫ { (طه‬...‫و�سى �إِ ىَل َق ْومِ ِه غَ ْ�ض َبا َن َ�أ�سِ فًا‬ َ ‫} َف َر َج َع ُم‬-2
      
     )101 ،‫{ (االنعام‬...‫�ض‬ َ
ِ ‫ال�س َما َواتِ َوالأ ْر‬َّ ‫} َبدِي ُع‬-3
                 
        َ
{ ‫الكِي ُم‬ َ ‫} قَالُوا ْ ُ�س ْب َحا َن َك الَ عِ ْل َم َلنَا �إِ َّال َما َع َّل ْم َتنَا �إِ َّن َك �أ‬-4
َ ْ‫نت ا ْل َعلِي ُم ح‬
      
   
)32 ،‫(البقرة‬
)109 ،‫ُوع ُدو َن{ (الأنبياء‬ َ ‫يب �أَم َبعِ ي ٌد ما ت‬ ٌ ‫�أَ َق ِر‬... }-5


Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 10.2.1 Cevaplar

      
 
    
    ‫اال�سم امل�ص ّغر‬
‫ ُ�ص َح ْيبي‬-1
  
   
‫ �أُ َه ْي َل‬-2
  

    
   
‫ ُب َن ّي‬-3

        
    ‫ت ْيت‬ َ ُ‫ ح‬-4
    
        ÇK 10.2.2 Cevaplar
      

  
  
     ‫ �أُ َو ْيقات‬-1
       ‫ ُ�سل َْيمان‬-2
    
 ‫ ُ�س َكيرْ ان‬-3
     
 ‫ ُف َن ْي ِجني‬-4
       ‫ ُد َن ْينِري‬-5
    
ÇK 10.2.3 Cevaplar
     
   
      
 
‫ َح ْمراء‬-4 ‫ مِ فْتاح‬-1
        
       
‫ َ�س ْمراء‬-4 ‫ َع ْبد الرحمن‬-2

‫ َب ْعد‬-5 ‫ �شاعِ ر‬-3

97
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 10.2.4 Cevaplar

‫يف‬
ّ ‫ جغرا‬-3 ‫زراعي‬
ّ -1
‫ريا�ضي‬
ّ -4 ‫تاريخي‬
ّ -2  
    
‫أ�رسي‬
ّ � -5       
  
   

    


ÇK 10.2.5 Cevaplar

 
     
‫ ابتداء‬-4 ‫ َ�سماء‬-1

          
‫ترير‬-5
ْ َ‫ح‬ ‫ َيد‬-2

        
‫ َ�شفَة‬-3  
       

ÇK 10.2.6 Cevaplar
 
  
   
‫ال�صفة امل�شبهة‬  

ُ‫ جميل‬-1    


  
    
 
  
  
‫ الكرمي‬-2         
‫فرح‬/‫ َ�ض ِجر‬-3   
             

     
‫ ال َبطَ ل‬/‫ال�شجاع‬
ُ /‫ ال�رشيف‬-4
‫ نظيف‬-5 

DERS K İ TA B I

DK 1. KAVRAMA Cevaplar
  
  

‫ ماذا فعلت؟‬،‫عاما للأمم املتحدة‬ ً ‫لو كنت �أمي ًنا‬


    
ُ ‫عاما للأمم املتحدة حَل‬

‫اولت �إيجاد ح ّل للمجاعة يف �إفريقيا‬ ً ‫لو كُ ْن ُت �أمي ًنا‬ 
‫ وبذلك‬.‫ وذلك من خالل ت�شكيل �صندوق خا�ص مل�ساعدة النا�س الفقراء‬،‫و�آ�سيا‬
               


.‫�شج ْع ُتهم على ال َع َمل والن�شاط والإنتاج بد ًال من الك�سل‬
َّ ‫كنت قد‬ ُ 

‫أخريا لو‬
ً �‫ و‬.‫خا�صا حلل النزاع بني دول العامل‬ ًّ ‫كما �أ َّنني كُ ْن ُت � َأ�شكَّل �صندو ًقا‬ 
‫لت التن ُّقل من بلد �إىل �آخر وجعلت احلدود‬ُ ‫عاما للأمم املتحدة ل�س َّه‬ ً ‫كنت �أمي ًنا‬


ُ
‫ن�رشت ال�سالم وال�صداقة والأ ُخ ّوة بني النا�س يف‬
ُ ‫ وبذلك‬،‫رمزية بني دول العامل‬ 

.‫كل العامل‬ 


   
      
    
      
DK 2. KAVRAMA 

Öğrencilerden yapısında ismi tasgîr (küçültme adı), ismi mensûb 
(addan sıfat türetme) ve sıfatı müşebbehe (devamlılık anlamını barındı-
    
 
ran sıfat) içeren üç cümle yazmalarını ve öğrendiklerini pekiştirmelerini
sağlayınız.          
       
      
        
        
       
     
 



98
11. TEMA
YARDIMLAŞMA

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: İnsanlar Arasında Yardımlaşma

2. Ders: Mebnî ve Mu‘rab

Dil Bilgisi

Mebnî ve Mu‘rab

Kazanımlar

Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği keli-
melerin anlamlarını tahmin eder.
Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar.
Dilek, istek, beğeni ve şikâyetlerini bildirir.
Yaşantısından ve günlük hayattan örnekler verir.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
Okuduğu metinde geçen bilinmeyen sözcüklerin anlamını tahmin eder.
Okuduğu metinde istenen farklı dil yapılarını ayırt eder.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak yazar.
Kendi çevresinde gerçekleşen günlük olaylarla ilgili konuları kısa cümlelerle yazılı olarak ifade
eder.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.

99
Hazırlık DERS K İ TA B I



  
Temanın birinci dersinde, insanlar arasında yardımlaşma konusu ele     
alınmıştır. Bu temada öğrencilerin yardımlaşma ile ilgili kavramları ve
bu kavramların yer aldığı metinleri anlamasına yardımcı olmak amaç-

    
lanmıştır.
    
      
Öğrencileri konuya hazılarken Ders Kitabı’ndaki resim ve sorular-
dan yararlanabilirsiniz.


  
"     "
    

  
      



DERS K İ TA B I

1.    
  

Ders İnsanlar Arasında Yardımlaşma     



    
DK 11.1.1 Track 15

YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA
İnsan toplum içinde yaşar. Toplumdaki diğer insanlardan soyutlan-
mış bir şekilde yaşaması zordur. Nitekim toplumdaki diğer insanların
yardımına ihtiyaç duyar.
İslam dini yardımlaşma ve dayanışmaya büyük bir önem vermek-
tedir. Allah (cc) şöyle buyurur: “...İyilik ve (Allah’ın yasaklarından)
takva hususunda yardımlaşın, günah ve düşmanlık hususunda
yardımlaşmayın...” (Maide-2). Hz. Peygamberin (as) müslümanları
    
         
    
      
yardımlaşma ve dayanışmaya davet ettiği bir çok hadis-i şerif bulun-
      
 
maktadır. Bu hadislerden bazıları şunlardır:    
  
                
          
  
          
  
     

  
 
       
 
 
 
 
   "
               
 "



100
DERS K İ TA B I 1- “Mümin mümine karşı tuğlaları birbirine kenetlenmiş bir
bina gibidir.” (Muslim, 3240/ Kitab’ul emare)
2- “Kul kardeşine yardım ettiği sürece Allah kuluna yardım
   "         " eder.” (Müslim, Zikr 38).

  
   
  "
  " 3- “ Kim bir müslüman kardeşinin ihtiyacını giderirse Allah da
    
   

    
        
    
 
 
 
 
 
  t

 onun ihtiyacını giderir. (Buhari, Mezalim 3, İkrah 7)
     t
  Toplumdaki diğer insanlarla nasıl yardımlaşabileceğin konusunda
       t
 bazı öneriler aşağıda verilmiştir:
           t
 
• Karşındakini dikkatli bir şekilde dinle ve ne söylediğini iyice
anla.    "        "

  
    
  
  
      "
  "
• Tecrübelerini başkalarıyla paylaş.
 
  

     




  


 • Topluma faydalı olacak şeyler konusunda sorumluluk


  
    
     
  al.
     t
  
  
     

• Takdiri hak edeni takdir et.
       t

                   t 
           t
 

    
     DK 11.1.2 Cevaplar

‫�ساعدة ال َآخرين يف امل ُْج َت َمع‬ َ  ‫ ُم‬‫إىل‬  � ‫تاج‬


  ‫نا َن ْح‬ ‫ ّن‬ ‫ِ أل‬ -1
 


  
      ِّ ِ‫ َو َت َعا َونُوا َعلَى ال ر‬... } :‫اهلل َتعاىل‬
‫ْب َوال َّت ْق َوى َولاَ َت َعا َونُوا َعلَى‬ ‫ ْول‬ ‫هو َق‬‫ليل‬ ‫ال َّد‬-2
  


 
     )2-‫(املائدة‬
   {...  ‫ان‬ِ   ‫و‬
َ ‫ ُع ْد‬
 ‫وا ْل‬ ‫ ال ْثم‬
َ  ِ ‫ ْ ِإ‬
       

.‫ َمع ال َآخرين ِل ّأن اهلل � َأم َرنا بال َّتعاون �إىل ال َآخرين‬‫عاون‬   ‫ال َّت‬
 ‫ب‬  ِ‫أح‬ �‫�ص‬   ‫خ‬ْ  ‫�ش‬َ  ‫�أنا‬-3
   
       
   
  
 
    
 
  

.)‫(رواه ال ُبخاري‬ َ " ‫حاجتِه‬ َ ‫حاجة �أخِ يه كان اهلل يف‬   ‫يف‬
   ‫كان‬
   ‫ن‬ َ "-4
 ْ ‫م‬


 
  
      

 DK 11.1.3 Cevaplar

  
     

 
 4    
DERS K İ TA B I  
 5      
   
       
   
  
 
    3 
 
  


     2
      

  

   


    
           
      DK 11.1.4
        

 
 
   
Cevaplar

        


           ‫�رشحت لها و�ضعي‬
ْ ،‫وقالت يل ما بك يا �أخي‬
ْ ‫جاءت �أختي ال�صغرية‬
ْ
 
    
  
      

     
  
‫فورا ب�أمي لأنها كانت حتفظ رقم الهاتف لبيت‬
ً ‫ات�صلت �أختي‬
ْ ‫ال�سيء‬
    
 
        .‫�شعرت باالطْ مئنان‬
ُ ‫ عندذاك‬،‫خالتي‬
  
   
           
       DK 11.1.5
 
     
 Öğrencilerden aile fertleri ve akrabaları arasındaki iş birliği

 ve dayanışma konusunda konuşmalarını sağlayınız. Aşağıda si-
 zin için örnek bir diyalog verilmiştir.



    
  ‫ ما ر�أيك يف التعاون بني �أفراد الأ�رسة والأقارب؟‬-
          
 
   .‫ التعاون بني �أفراد الأ�رسة والأقارب واجب‬-




.‫ يجب �أن يعرف كل فرد م�س�ؤوليته داخل الأ�رسة‬،‫ �أنا معك‬،‫ نعم‬-
  ‫ �ألي�س كذلك؟‬،‫ الأهم من ذلك �أن ي�ؤدي كل فرد امل�س�ؤولية التي تقع عليه‬،‫ طب ًعا‬-
 .‫حق‬
ّ ‫ �أنت على‬،‫ بلى‬-

101
DERS K İ TA B I
DK 11.1.6 Cevaplar
.‫عاون‬ُ ‫ال�صداقة حمبة َو َت‬
َّ -1

  
 
.‫واج ُهنا‬
ِ ‫اون َم َع َ�صديقي يف ح ِّل املَ�شاكِ ل الَّتي ُت‬َ ‫ �أ َت َع‬-2 

  
 

.‫ عِ ْن َدما َيغيب َ�صديقي �أ�س�أل َع ْنه‬-3 
.‫�ضت َي ْو ًما َفذ ََهب بِي َ�صديقي �إىل الطبيب‬
   
          
   
ُ ‫ َم ِر‬-4   
 
    
.‫ � ْأختار � ْأ�صدِقائِي مِ ن ال�صادقني‬-5           
.‫ �أُقابِل � ْأ�صحابِي يف نِها َية الأ�سبوع‬-6    
   

DK 11.1.7 Cevaplar   


  

. ‫بريا‬
ً َ‫ِماما ك‬ً ‫�ضامن ا ِْهت‬ ُ ‫عاون َوال َّت‬ ُ ‫َي ْه َت ّم ال ْإ�سالم بِال َّت‬ -1       
        



2-‫ املائدة‬...‫ان‬ ِّ ِ‫ َو َت َعا َونُوا َعلَى ال ر‬...
ِ‫ْب َوال َّت ْق َوى َو اَل َت َعا َونُوا َعلَى ْ إ‬
ِ ‫ال ْثمِ َوا ْل ُع ْد َو‬ -  2 
      
               
    

 
‫ البخاري‬.‫حاجتِه‬َ ‫َم ْن كان يف حاجة �أخِ يه كان اهلل يف‬ -3     

. ‫�صديقي �صالح رجل يحب اهلل ور�سوله‬ -4 
 

 
DK 11.1.8 Cevaplar  
     
‫ُز َمالء‬ 6 ‫َ�صديق‬ 1     
 
‫َم�شاكِ ل‬ 3 ‫�صالِح‬ 2  
    
‫�صالون‬ِ‫ح‬ 2 ‫ُم ْ�شكِلة‬ 3    
‫� ْأ�صحاب‬ 5 ‫مال‬ 4     

‫� ْأموال‬ 4 ‫�صاحِ ب‬ 5
    

‫� ْأ�صدِقاء‬ 1 ‫َزميل‬ 6
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 11.1.1 Cevaplar

ِ ‫ �إن كا َنت الأ�سرْ ة ُم َت‬.‫مل ْج َت َمع‬


‫ما�سكة َف َ�س َتكون ُب ْنية‬ ُ ‫الأ�سرْ ة �أ�سا�س ا‬
 
        
َ ‫ َو ِل َت ْحقيق هذا‬.‫مل ْج َت َمع َي َت َك َّون مِ ن الأ�س‬
‫اله َدف َي ْن َبغي‬ ُ ‫ ِل ّأن ا‬،‫مل ْج َت َمع َقو ِّية‬
ُ ‫ا‬
‫الك ّل َي ْن َبغي‬
ُ ‫ َو‬،‫ِكل َف ْرد يف الأ�سرْ ة َوظيفة‬
ّ ‫ ل‬.‫عاون �أ ْفراد الأ�سرْ ة فيما َب ْي َن ُهم‬ ‫ت‬ ‫ي‬
َ َ َ ‫� ْأن‬
   
‫ َو ُهما‬. ‫ال َي ْع َمل الأب َوال ّأم ِلإعالة � ْأوالدِ ه‬‫ث‬ ‫م‬
ً َ َ .‫ة‬ ْ‫سر‬ �‫أ‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ِ
‫داخ‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ِ‫ظ‬
َ َ َ ‫� ْأن ُي َ�ؤ ّد‬
‫ف‬ ‫ي‬ ‫و‬ ‫ي‬               
.‫ُي َد ِّبران �أُمور امل ْنزِل َم ًعا‬          
      
       
‫ َو َع َل ْيهِ م � ْأن َي ْن َجحوا يف‬.‫هم‬ ُ ُ � ‫َي ْن َبغي ِللأبناء �أن ُيطيعوا‬
ُ ‫أباهم َو�أ َّم‬ ْ                          
.‫بريا مِ ْن � ْأجل ُم ْ�س َت ْق َبل زاهِ ر ِل ْأوالدِ هِ ما‬
ً ‫ك‬
َ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ه‬‫ج‬
ًْ ُ ‫الن‬‫ذ‬ُ ‫ب‬‫ي‬ ‫ن‬
َْ َْ‫ي‬ ‫ِد‬
‫ل‬ ‫الوا‬ ‫أن‬
ّ ‫ل‬ِ ،‫م‬ ِ‫ِه‬
‫ت‬ ‫را�س‬
َ ِ‫د‬                 
      
             
 
 
  
   
     
        
 
 
 
 
          
  
 
       
  
    
   
   
  
     
ÇK 11.1.2 Cevaplar

  
   
    
1-Toplumdaki fertler birlik oldukları zaman toplumun yapısı güçlü
                  
olur.         
2- Aile bireylerinin yardımlaşması gerekir.        
        
3- Çocukların anne babaya karşı saygılı olmaları onların görevidir.          
        
4- Çocukların parlak bir gelecek için öğrenim görmeleri gerekir.      
          
        



102
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 11.1.3 Cevaplar

     )‫ � ّأم‬- ‫(هي‬ .‫يتعاون مع �أبيه‬


َ ‫يجب عليه �أن‬
          
   )‫ �أب‬- ‫(هما‬ .‫تتعاون مع � ّأمها‬
َ ‫يجب عليها �أن‬
      
     
  
     
)‫ �أخ‬- ‫أنت‬َ �( .‫ يجب عليهما �أن يتعاونا مع �أبيهما‬-1
     )‫ �أخت‬- ِ‫(�أنت‬ . َ‫ يجب عليكَ �أن تتعاون مع �أخيك‬-2



 

 
 
)‫عم‬
ّ - ‫(�أنتما‬ . ِ‫ يجب عليكِ �أن تتعاوين مع �أختِك‬-3

     )‫عمة‬ ّ - ‫(هم‬ .‫ يجب عليكما �أن تتعاونا مع َع ِّمكُما‬-4
    )‫ خال‬- ‫(هن‬ ّ .‫ يجب عليهم �أن يتعاونوا مع عم ِّتهم‬-5
    

)‫ خالة‬- ‫(�أنتم‬ .‫يتعاون مع خال ِه ّن‬
َّ ‫ يجب عليهن �أن‬-6
)‫ ج ّد‬- ‫(�أنا‬ .‫ يجب عليكم �أن تتعاونوا مع خالتكُم‬-7
 
    .‫علي �أن �أتعاون مع ج ِّدي‬
ّ ‫ يجب‬-8
 
         
        ÇK 11.1.4 Cevaplar
          
      

        
       .‫ ينبغي للبنتني �أن تطيعا �أباهما‬-1

       
    
.‫أباه َّن‬
ُ � ‫ ينبغي للبنات �أن يطِ ْع َن‬-2
             .‫ ينبغي للأخت �أن ت�ساع َد �أخاها‬-3
    
            
 .‫إخوتهن‬
ّ � ‫ي�ساعدن‬
َ ‫ ينبغي للأخوات �أن‬-4
      .‫حترتم معلمها‬َ ‫ ينبغي للطالبة �أن‬-5


DERS K İ TA B I

2. Ders Mebnî ve Mu‘rab

   
  

    


       DK 11.2.1
 Derste gramer konuları olarak mebnî ve mu‘rab isimler ele alınmak-
   
    
tadır. Derse başlamadan önce, temanın “Temhîd” bölümünde gramer ile
ilgili verilen hazırlık sorularından yararlanarak öğrencileri derse hazır-
     
   
   layabilirsiniz. Bu etkinlikleri kendiniz de tasarlayabilirsiniz.

 
    Dersin DK 11.2.1 bölümünde mebnî isimler işlenmektedir. Ders
    
      

  
Kitabı’ndaki örneklerden yola çıkarak öğrencilerin mebnî isimleri kav-
  
     

ramasına yardımcı olunuz.
  
 
 
            
                 
  
       –   – – 
            
                

     
   
   
 – –  
   
  
  –  –       
 –  – –    
  
  –   –  
     
 
    
 
    
             
  – – – –   
 



103
DERS K İ TA B I

DK 11.1.2 Cevaplar

  
.‫ هذا الأ�ستاذ هو الذي ُي َد ّر�س العربية‬-1     
      
   
 
‫من فاز يف هذه امل�سابقة؟‬
.)‫ لأن ذلك كان � َّأول انت�صار كبري لر�سول اهلل (�ص‬-3
ْ -2
           

       
.‫ �أغلق حمم ٌد الباب فجل�سنا نحن يف ال�رشفة‬-4   

‫ وم ْن يعمل مثقال ذرة �رشا‬،‫ قال تعاىل} َف َمن يعمل مثقال ذرة خريًا ي َره‬-5     

)8-7( ‫يره{�سورة الزلزال‬ 
      
   
                         
   
         

DK 11.1.3 Cevaplar
       
      
         
‫النوع‬         
‫ا�سم اال�ستفهام‬ ‫ ملاذا �سحبت جميع نقودك من البنك؟‬-1
  
‫ا�سم اال�ستفهام‬ ‫ هل تناولت وجبة الإفطار اليوم؟‬-2 
                

‫ا�سم ال�رشط‬ .‫الريح ح�ص َد العا�صفة‬
َ ‫زرع‬
َ ‫ من‬-3       

‫ا�سم املو�صول‬ ‫ هل ر�أيت ال�سيارة التي ا�شرتي ُتها �أم�س؟‬-4   
 
  

   
  
    
‫الظرف‬ .‫و�صلت �إىل �أنقرة �أم�س‬
ُ -5
  
       
   



DERS K İ TA B I

DK 11.1.4 Cevaplar
        
  

       


     
.‫ هما م�سافران �إىل مكة اليوم‬-1
.‫ علمت �أ ّنه قال ذلك‬-2
     
       
  

  
    
  
.‫ هو �أمر بذلك‬-3     

.‫ ه�ؤالء �سيتخرجون هذا العام‬-4  

.‫ ر�أيت الذين يجل�سون يف مكتب املدير‬-5     


   


       


   
  
   

DK 11.1.5
 
   
   
     
     
       
    
         
     
         
Dersin bu bölümünde mebnî fiiller işlenmektedir. Ders Kitabı’ndaki
örneklerden yola çıkarak öğrencilerin mebnî fiilleri kavramasına yar-   
  
               
  
  
  
dımcı olunuz.
  –  –      
     –   –   –       
       
          
         
          
      



104
DERS K İ TA B I

DK 11.1.6 Cevaplar

  
 
           
    ٍ ‫ فعل‬:ّ‫ قل‬-1
‫ما�ض‬
     
      
  
      ٍ ‫ فعل‬: ّ‫دل‬
‫ما�ض‬
  
   
 ‫ فعل ما�ض‬:‫ �سجلوا‬-2
  
  
    ‫ فعل �أمر‬:‫ قُل‬-3
 
     ‫ات�صلت به نون الن�سوة‬
ْ ‫ فعل م�ضارع‬:‫يفح�ص َن‬
ْ -4
      
‫ فعل �أمر‬:‫ �أعِ ُّدوا‬-5
         


    ٍ ‫ فعل‬:‫ا�ستط ْعتُم‬
‫ما�ض‬

DK 11.1.7

     


   

Dersin bu bölümünde hareke ve harflerle mu‘rab olan isimler işlen-

mektedir. Ders Kitabı’ndaki örneklerden yola çıkarak öğrencilerin bu
  
        t  
     
   
       
      yapıları kavramasına yardımcı olunuz.
 
     
Öğrencilerin mebnî ve mu‘rab yapıları kavraması için Ders
 
       Kitabı’ndaki alıştırmalardan seçme yaparak bunları küçük karton par-
    
                
      çalarına yazıp “mebnî-mu‘rab sepeti” oluşturunuz. Tahtayı mebnî isim-
 
   
ler, mebnî fiiller, harekeyle mu‘rab isimler, harfle mu’rab isimler şek-
linde dört sütuna ayırınız. Öğrenciler sepetten aldıkları cümleyi tahtada
 ilgili yere yapıştırır.

DERS K İ TA B I

DK 11.1.8 Cevaplar
  

      


     
   
   
    .‫ قال املدير للموظفني ينبغي �أن ُت ْتقِنوا عملكم‬-1
   
            َ ‫ َي ْن ِزل اللاّ عبون �إىل � ْأر�ض ا‬-2
.‫مل ْل َعب‬
   
      
.‫ هذان الطالبان جنحا يف االمتحان‬-3
 
    
 
   
     .‫ كان �أبو بكر �أول خليفة من اخللفاء الرا�شدين‬-4
  
     .‫رحب الأن�صار باملهاجرين يف املدينة املنورة‬
ّ -5
 
      
   
  
        DK 11.1.9 Cevaplar
 
  
  
 
  
    
 
  


  
       ،‫ جمع م�ؤنث �سامل‬:‫ معلمات‬،‫ ا�سم مفرد‬:‫ ثالث‬،‫ ا�سم مفرد‬:‫ املعهد‬:‫ ال�سبب‬-1
 


.‫ جمع م�ؤنث �سامل‬:‫جديدات‬
    
 
 ‫ جمع م�ؤنث‬:‫ املحا�رضات‬،‫ ا�سم مفرد‬:‫ قاعة‬،‫ جمع تك�سري‬:‫ الأ�ساتذة‬:‫ ال�سبب‬-2

  
 
 
       .‫�سامل‬
 

.‫ ا�سم مفرد‬:‫ الطبيب‬:‫ ال�سبب‬-3
 
   
 
 

 

.‫ جمع تك�سري‬:‫ جدد‬،‫ ا�سم مفرد‬:‫ ال�رشكة‬:‫ ال�سبب‬-4
       .‫ جمع م�ؤنث �سامل‬:‫ �ساعات‬،‫ ا�سم مفرد‬:‫ الدر�س‬،‫ ا�سم مفرد‬:‫ �إعداد‬:‫ ال�سبب‬-5
 



105
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 11.2.1 Cevaplar

.‫ كانت عالقة الأن�صار باملهاجرين �أكرث من عالقة الأخ مع �أخيه‬-1


.‫أيت ه�ؤال ِء الإخو ِة يف امل�سجد‬
ُ �‫ ر‬-2     
          
.‫ ما تفعلوا من خ ٍري جتدوه‬-3     
     

   

)23( ‫{ �سورة الإ�رساء‬...‫ َوال َت ُق ْل له َما �أُ ٍّف‬...} ‫ قوله تعاىل‬-4  
   
.‫درو�سه‬
َ ‫يذاكر‬
ُ ‫الطالب‬
ُ ‫ هذا‬-5

    
  
 
     

ÇK 11.2.2 Cevaplar 
  
     
          

‫فعال �أمر‬ َ ‫}ف�ص ِّل لر ّبك‬


)2( ‫وانح ْر{�سورة الكوثر‬ َ -1 
      

)124( ‫{�سورة الأعراف‬...‫أرج َلكُم مِ ْن خِ الف‬


ُ �‫ }لأق ّط َع َّن �أيد َيكُم و‬-2
‫َّ�صلت به نون التوكيد‬
ْ ‫ فعل م�ضارع ات‬  
          
   
   
  
‫فعل ما�ض‬ )9( ‫ }�إنا نحن َن َّزلنا الذّك َر و�إنا له حلافِظون{�سورة احلجر‬-3         
   
 
   
      
‫) �أفعال ما�ضية‬17( ‫{�سورة الأنفال‬...‫وما َر َم ْي َت �إ ْذ َر َم ْي َت ول ِك ّن اهلل ر َمى‬...} -4          
    

‫فعال �أمر‬ .‫ ا ِْحترَ ِ ْم �أباكَ وا�س َتم ِْع �إليه حني يتكلم‬-5         
 

     


         
   
         

ÇK 11.2.3 Cevaplar 

Ç A L I Ş M A K İ TA B I
)57(‫{�سورة البقرة‬...‫كُلوا من ط ّيبات ما ر َزقْناكم‬...} -1
.‫ در�ست اللغة العربية بجامعة امللك �سعود‬-2

    
        
 
   
.‫ واهلل لأجنحن يف االمتحان القادم‬-3    
    
.‫ �أعلن املعلم نتيجة االمتحان‬-4        
      
)99( ‫ }واع ُب ْد ر ّبك حتّى ي�أتيك اليقني{ �سورة احلجر‬-5           

)96( ‫{ �سورة امل�ؤمنون‬...‫ }ا ْد َف ْع بالتي هي �أح�سن‬-6       
  
      
.‫ �أعلن وزير املالية ب�أن الرواتب �ستزداد من ال�شهر القادم‬-7      
        
.‫ �أَذ َِن ر�سول اهلل لبع�ض ال�صحابة بالهجرة �إىل احلب�شة‬-8          
   
 
   
   
  
    
 
     
ÇK 11.2.4 Cevaplar
)45(‫بال�صبرْ وال�صالةِ{ �سورة البقرة‬
ّ ْ -1
‫}ا�ستعينوا‬     
     
  
      
)233(‫{ �سورة البقرة‬...‫والوالدات ُي ْر�ضِ ْعن �أوالده ّن حولني كاملني‬...} -2  
   
   

.‫ طلب الأ�ستاذ من الطالب �أن ي�ستمعوا �إىل الدر�س‬-3       
          

            
.‫ اِ َّتقِ اهلل حيثما كنت‬-4    
   

.‫ اكتبوا تقاريركم الآن‬:‫ قال املدير للمهند�سني‬-5  


        
 
 
 
    

.‫ �ألقى الر�سول (�ص) خطبة الوداع يف �آواخر عمره‬-6  
             
.‫ َت َولىّ عمر بن اخلطاب اخلالفة بعد �أبي بكر ال�صديق‬-7 
  
     

.‫أكرماين‬
َ � ‫ّذين‬
ِ ‫أكر ْم ُت الل‬
َ � -8

106
DERS K İ TA B I
DK 1. KAVRAMA Cevaplar



  
   
      
   
  
 ‫وم�ساعدة ال َآخرين عند‬ ُ ‫ال َّتعاون هو َتبا ُدل اخل رِْبات َمع ال َآخرين‬
 ‫االجتِماعي ِب َت َح ُّمل امل َْ�س�ؤول ِّية فيما ُيفِيد‬ ْ ‫ َي ِجب �أن َيكون ال ّتعاون‬.‫حاجاتهم‬
 
        .‫امل ُْج َت َمع واِظْ هار الت ْقدير لمِ َْن َي ْ�س َتحِ ّق ال َّت ْقدير‬








 Öğrenciler, yardımlaşma konusunda öğrendikleri kelime ve terimle-
 ri kullanarak yukarıdaki örnek cümlede olduğu gibi konu hakkında ko-

 nuşmaya çalışırlar. Burada önemli olan, dil bilgisiyle ilgili basit hatalar
yapsalar da, öğrencilerin yardımlaşma konusunda iletişime geçmelerini
ve kendilerini asgari düzeyde ifade etmelerini sağlamaktır.
     
               


DK 2. KAVRAMA Cevaplar


Öğrencilerden mebnî isim ve fiil içeren iki cümle yazmalarını ve
öğrendiklerini pekiştirmelerini sağlayınız.


DERS K İ TA B I
  

    
 

          

  


      
        
           

       


  
   
              
      


           
        
   
  
       
   



107
12. TEMA
ANNE-BABA SEVGİSİ

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Anne-Baba Hakkı

2. Ders: Mukârebe, Recâ’ ve Şurû‘ Fiilleri

Dil Bilgisi

Mukârebe, Recâ’ ve Şurû‘ Fiilleri

Kazanımlar

Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği keli-
melerin anlamlarını tahmin eder.
Dinlediği konuya ilişkin sorulanları anlar.
Dinlediğiyle ilgili sorulan sorulara cevap verir.
Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar.
Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur.
Yaşantısından ve günlük hayattan örnekler verir.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Mukârebe, reca ve şuru fiillerini kullanır.
Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar.
Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade eder.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak yazar.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.

108
DERS K İ TA B I
Hazırlık



  
        Temanın birinci dersinde anne-baba hakkı anlatılmaktadır. Öğrenci-
lerin anne-baba hakkı ile ilgili dinî terminolojiyi kavramalarını ve me-
 tinleri anlamalarını sağlamaları amaçlanmıştır.
   
     Öğrencileri konuya hazırlarken Ders Kitabı’ndaki resim ve sorular-
        
 dan yararlanabilirsiniz.


        
    
   
     
      
    



DERS K İ TA B I
1. Ders Anne-Baba Hakkı

DK 12.1.1 Track 16

   
  

   
    
ANNE-BABAYA İTAAT
     Anne-baba haklarını saymak mümkün değildir. Anne çocuğuyla ge-

ceyi uykusuz geçirir. Hamilelik dönemi ve sonrasında çeşitli sıkıntılar
yaşar. Bu yüzden Hz. Peygamber (as) şöyle buyurmuştur: “Cennet an-
nelerin ayakları altındadır.” (Suyutî, Camiu’s-Sağir Muhtasarı Tercüme ve Şerhi, C 2, s.294)
Baba ise neredeyse zamanının büyük bir kısmını çocuklarının huzur,
terbiye ve mutluluğunu sağlamak için harcar. Bu yüzden Hz. Peygam-
ber (as) şöyle buyurmuştur: “Allah’ın rızası anne-babanın rızasından
geçer.” (Tirmizi, Babül-Birr ves-Sila, 4/13)
İslam anne-babaya iyilik yapmaya önem vermiş ve onlara nan-
     
 
    
              
    körlük etmeyi yasaklamıştır. Allah (cc) şöyle buyurmuştur: “Rabbin,
 
  "
 
    
       kendisinden başkasına asla ibadet etmemenizi, anaya babaya iyi
 "  davranmanızı kesin olarak emretti. Eğer onlardan biri, ya da her

  
 
   
               ikisi senin yanında ihtiyarlık çağına ulaşırsa, sakın onlara “öf!”
    "       
     
  bile deme; onları azarlama; onlara tatlı ve güzel söz söyle. Onlara
  
 
 "    merhamet ederek tevazu kanadını indir ve de ki: “Rabbim! Tıpkı

  
  
   
    
        beni küçükken koruyup yetiştirdikleri gibi sen de onlara merhamet
                       " 
   et.” (İsra, 23-24)


109
DERS K İ TA B I
İnsanın Allah’tan sonra teşekkür etmesi gereken kişi anne-babasıdır.
Bu konuda Allah (cc) şöyle buyurmaktadır: “Allah’a ibadet edin ve
O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Ana-babaya iyilik edin...” (Nisa,

  
36)                   
         
   

                     
    
            
 
 
  
   

       

DK 12.1.2 Cevaplar  


  
   
   
    
‫وال�سعادة‬
ّ ‫والتبية‬ ْ ّ‫ لأ ّن ُهما َي ْبذُالن كُ ّل ُج ْهدهما مِ ن � ْأجل َتوفري الراحة ر‬-1  

.‫ ل ْأوالدِهما‬    


    

‫ َوما َب ْع َدها والأب يق�ضي‬،‫ ل ّأن ال ّأم َ َت َت َح َّمل كُ ّل ال ْأعباء طوال ف رَْتة احل َْمل‬-2 
  

.‫ معظم وقته لراحة وتربية �أوالده‬ ُ



    

‫ جامع ال�صغري خمت�رص‬،‫تْت �أقْدام ال َّأمهات"(ال�سيوطي‬ َ ‫ "ا‬:‫ قال الر�سول عليه ال�سالم‬-3   
    

َ‫جلنّة ح‬
)294‫ �ص‬2‫الرتجمة وال�رشح ج‬
   
   
)1/4 ‫ باب الرب وال�صلة‬,‫التْمِ ذ ِّي‬
ِّ‫( َرواه ر‬ "...‫ " ِر�ضا اهلل يف ِر�ضا الوا ِل َد ْين‬:‫ قال الر�سول عليه ال�سالم‬-4   
.‫ يجب �أن يكون الف�ضل بعد اهلل للوالدين‬-5    

  
    
DK 12.1.3 Cevaplar
         
    

.‫ �إن للوالدين مكان ًة عظيم ًة يف نفو�س الأوالد‬-1 


.‫ �إن حقوق الوالدين ال ُتع ّد وال حُت�صى‬-2
)294‫ �ص‬2‫ جامع ال�صغري خمت�رص الرتجمة وال�رشح ج‬،‫ (ال�سيوطي‬.‫تْت �أقْدام ال َّأمهات‬ َ‫جلنّة ح‬َ ‫ ا‬-3 DERS K İ TA B I

.‫اه َت ّم ال ْإ�سالم بِبرِ ّ الوا ِل َد ْين َوال ْإح�سان �إل َْي ِهما‬
ْ -4
  

  
      
DK 12.1.4  Cevaplar
  

    
      
  

 
  
  
 
 
           
 
           

  
    
      

  
    
      
               
 
               
 

    
        

    
        

   

DK 12.1.4    
Cevaplar       
      
    
     
      
    
.‫ َوما َب ْع َدها‬،‫احلمل‬ ْ ‫ َو َت َت َح َّمل كُ ّل ال ْأعباء طِ وال ف رَْتة‬،‫ َت ْ�س َهر ال ّأم َمع َوليدِها‬-1    
 
         
      
111 ‫" الإ�سرْ اء‬...‫ف‬ ٍّ ُ‫ َتقْل َل ُهما �أ‬‫ال‬‫ف‬َ   ‫ما‬‫ه‬
ُ  ‫ِال‬
‫ك‬ ‫�أ ْو‬‫ما‬   ‫ � َأح‬‫ِب‬
‫ ُد ُه‬  َ‫ر‬‫ك‬‫ال‬‫ك‬ ‫َد‬ ‫ ْن‬  ِ‫ع‬
 ‫ن‬ ّ ‫ َي ْبلُ َغ‬‫ما‬َّ ‫�إ‬ ..." -2
     "              "
36 ‫ ال ِّن�ساء‬."ً ‫إح�سانا‬ ْ � ‫ِال َوا ِل َد ْين‬ ‫ب‬ ‫و‬َ ً‫ا‬ ‫ئ‬ ‫ ْي‬َ‫ش‬ �‫ِه‬ ‫ ب‬‫كوا‬
"
  ‫ُ�ش‬
ِ ْ‫ ر‬‫ت‬  ‫وَال‬ ‫ اهلل‬‫دوا‬

ُ ْ  ‫و‬َ " -3
  ‫ب‬‫اع‬ "
 "     "
    
.‫لِلوا ِل َد ْين‬"‫هو‬ ‫اهلل‬

‫�سان َب ْعد‬
    ‫لإ ْن‬‫لى ا‬   ‫ع‬‫ل‬

َ ‫َ�ض‬ ْ ‫الف‬  -4  "
   
 
 
)ّ‫(رواه �إبن ماجة‬ ُ َ‫ح‬ 
َ .‫�أقْدام الأ َّمهات‬  ‫تْت‬
 ‫جلنّة‬ َ  ‫ا‬ -5
 
  
  




110
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 12.1.1 Cevaplar
    
   

    
    ‫ َو َت َت َح َّمل‬،‫ َت ْ�س َهر ال ّأم َمع َوليدِها‬. ‫ت�صى َوال ُت َع ّد‬
‫جلنّة حَتْت‬
ْ ُ‫� ّإن ُحقوق الوا ِل َد ْين ال ح‬
َ ‫ َولِذلِك قال َر�سولُنا الكَرمي "ا‬.‫ َوما َب ْع َدها‬،‫كُ ّل ال ْأعباء طِ وال ف رَْتة احل َْمل‬

َ ."‫�أقْدام ال َّأمهات‬
)ّ‫(رواه �إبن ماجة‬
   
‫الراحة‬ ّ ‫� ّأما الأب َف َيكاد َي ْق�ضي ُم ْعظَ م َو ْقتِه يف ال َع َمل مِ ن � ْأجل َت ْوفري‬
‫ " ِر�ضا اهلل يف‬: ‫الر�سول َ�صلّى اهلل َعل َْيه َو َ�سلَّم‬ َّ ‫ لِذلِك قال‬.‫عادة ل ْأوالدِه‬ِ ‫ال�س‬
َّ ‫التبِية َو‬ْ َّ‫َو ر‬
)‫التمِ ذ ِّي‬
ْ ِّ‫(رواه ر‬ َ "...‫ِر�ضا الوا ِل َد ْين‬
.‫إلي ِهما َو َح َّذر من ُعقو ِق ِهما‬
ْ � ‫ا ِْه َت ّم ال ْإ�سالم بِبرِ ّ الوا ِل َد ْين َوال ْإح�سان‬

    


        
 


    
 
         
        
 "
   
          
  
 
" 

        
      
 " 
  
 
 
   
 
 
 
  
  
 
 "
 
  
     
       



Ç A L I Ş M A K İ TA B I  
  
    
   
  
     
ÇK 12.1.2 
    Cevaplar
  
 
  
          
     
     
   
  
          

‫ كَ برية‬-‫ب‬
   
-1

          ‫ين‬
                -2
 ‫ َد‬ ‫ ِل‬‫الوا‬-‫ج‬
     
     
              ‫مال‬
‫أح‬ ْ ‫ال‬ -‫ �أ‬-3
    
      "‫ل‬
"    ‫أرج‬
ُ � 
  -‫ ب‬-4

         
 
                  
          
‫زمنه‬ -‫ �أ‬-5
    
    
 
" 
  "
        ْ 
‫ ِفع ًال‬-‫ �أ‬-6
    
    
    
   
    ‫إلهي‬  � -‫ ب‬-7
    
  
                   
  
  
                   
 


   
   
            
             ÇK 12.1.3 Cevaplar
               
   
  
   
        ‫كَ ْره‬       
   
  
‫َذ ليلة‬     
  
  
 
  
    ‫ع�صيان‬    
    
      
   
  
‫�أ َق ّل‬         
    
    
  
  
‫غَ َ�ضب‬ 
   
    

        
    




111
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 12.1.4 Cevaplar
  
      
    
‫ راحة‬/‫الوالدين على الأوالد‬ ‫حق‬
ّ / ‫ف�ضل الأ َب َوين‬

  
      
    
‫الأ�رسة‬

Aile toplumun temel taşıdır. Anne- baba ailenin temelidir ve anne-
babanın, öyle bir konumu vardır
    ki,  insan
   onu  anlamakta
 
     aciz
   kalır.  An- 
nenin çok fazla hakkı vardır. Çünkü o çocuğunu
        karnında  taşır,
       emzirir
   
    
ve çocuklarını büyütmek için      kadar
sabahlara uykusuz   
  kalır.
  
 Ev   işlerini
        
            
  
                            
       
yürütür ve ailesinin rahat etmesi için gün boyu çaba harcar. Aynı şekil-
                         
    
de babanın da hakkını unutmamak gerekir. Çocukları ve ailesinin rahatı
                    
  
için yoğun çaba gösterir.        












ÇK 12.1.5 Cevaplar


 
      

‫حقوق‬ 
 ‫�آباء‬ 
‫�أجنحة‬
 
     

 ‫نفو�س‬  



‫�أعمال‬   
 ‫ُجهود‬  


  
‫�أعباء‬   ‫� ّأمهات‬  
  
  


   



DERS K İ TA B I

2. Ders Mukârebe, Recâ’ ve Şurû‘ Fiilleri

   

  
DK 12.2.1     

Dersin bu bölümünde mukârebe (yaklaşma), recâ’ (dilek) ve şurû‘



  

     

(başlama) fiilleri ele alınmaktadır. Derse başlamadan önce, bu temanın 
“Temhîd” bölümünde gramer ile ilgili verilen hazırlık sorularından ya-        t  
    
rarlanarak öğrencileri derse alıştırabilirsiniz. Bu etkinlikleri kendiniz        
        
   t
 
 
      
    
de hazırlayabilirsiniz.  
      t
   
 
 
 t  
Öncelikle mukârebe (yaklaşma) fiilleri Ders Kitabı’ndaki örnekler-        
den yola çıkılarak öğretilir. Ardından yine örnekler kullanılarak recâ’             t
      

(dilek) fiilleri kavratılır. Son olarak şurû‘ (başlama) fiilleri öğrencilere    
       t

 
kavratılır. Gerekli yerlerde Türkçeyle karşılaştırmalar yapmak öğrenci- 
        
lerinizin gramer konusunu kavramasını kolaylaştırabilir.           
    
  
      
        
       
 
      
 
     
              t
            t 
         t
       
      
       
        
    
    t
         t 
     t


112
DERS K İ TA B I

DK 12.2.2 Cevaplar
‫ �أو�شك‬-1
  

 
       

       
  * -2
         * -3
     ‫هب‬
ّ -4
      

      

DK 12.2.3 Cevaplar
 
  
   


.‫ تكون �صافية‬-1
        
 
 
  
.‫ �أن ي�ضطرب‬-2
        .‫ تتحول �إىل املدينة‬-3
        .‫ يتغري‬-4
       .‫مبكرا‬
ً ‫ �أن ي�أتي‬-5
   
    
     DK 12.2.4 Cevaplar

         
  
    
.‫ بد�أ احلجاج يعودون �إىل بالدهم‬-1
   

   
.‫ �رشع �أبناء فل�سطني يدافعون عن �أرا�ضيهم‬-2
   
  
   
  

.‫ تو�شك الأ�شجار � ْأن تثمر‬-3
     
 
 .‫ ع�سى حممد � ْأن يح�صل على جواز �سفر تركي‬-4
 .‫ بد�أ املهند�س ُي�رشف على امل�رشوع‬-5

DERS K İ TA B I

DK 12.2.5 Cevaplar
  

      


      
  


   
    

.‫ كاد الأ�ستاذ �أن ينتهي من حما�رضته‬-1

 


   

        



 .‫ تو�شك الطائرة �أن ت�صل بعد قليل‬-2

         .‫ ع�سى الأغنياء �أن يت�صدقوا على الفقراء‬-3


          
.‫ �رشع والدي يبني بي ًتا جدي ًدا‬-4
 .‫ بد�أ الطالب يفهمون اجلرائد العربية‬-5

         

           

DK 12.2.6 Cevaplar

 
   


 
         
.‫ يو�شك االجتماع �أن يبد�أ بعد قليل‬-1
      
 
.‫ بد�أ �سامِ ر يكتب التقرير‬-2
       
.‫ ع�سى الف ّنان � ْأن يفوز بجائزة الدولة هذا العام‬-3
      


.‫ �أخذ الطالب يكتب ر�سالة �إىل �أ�رسته‬-4
       
  
.‫يتح�سن ب�أ�رسع وقت‬
ّ ‫ ع�سى املري�ض �أن‬-5
 
         



113
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 12.2.1 Cevaplar
    
    

   
‫ �أخذ‬-1
‫ ع�سى‬-2  
        
‫ �أو�شك‬-3     

‫ جعل‬-4       


‫ �أكاد‬-5      


      

 
  
ÇK 12.2.2 Cevaplar

      


      
   
.‫ كاد ال�شاعر ينتهي من �إلقاء ق�صيدته‬-1
 
      
.‫ �أو�شك القطار �أن ي�صل بعد �ساعة‬-2           
       
.‫ ع�سى الطالب �أن ينجحوا يف االمتحان‬-3 

.‫ �رشع والدي يعمل يف التجارة‬-4        

.‫ بد�أ النا�س ي�شاهدون املباراة الوطنية‬-5  
        


     

     
    




ÇK 12.2.3 Cevaplar
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

.‫ جعل الفريقان ينزالن على �أر�ض امللعب‬-1


. ْ‫هب امل�شاهدون ي�صفقون لالع َبين‬-2
ّ
.‫ كاد قلبي يطري من ال�سعادة‬-3  
  
   
 
.‫ �أن�ش�أت قوات ال�رشطة ت�سيطر على الأمن‬-4      
   
  
       
.‫ طفق �أخي يقر�أ التاريخ‬-5 
      

ÇK 12.2.4 Cevaplar 
    
     
    

.‫ كادت ال�سيارة امل�رسعة ت�صدم الطفل‬-1      
.‫يغفر لكم ذنوبكم‬
َ ‫ ع�سى اهلل �أن‬-2  
   
 
.‫ جعل احل ُّجاج يطوفون حول الكعبة‬-3       
  
.‫ بد�أ الزوار يزورون امل�سجد النبوي‬-4       

.‫هب ال�صائمون يقر�ؤون القر�آن‬
ّ -5    
    

           
ÇK 12.2.5 Cevaplar    
  

     


.‫ �أخذ �أبو بكر يدير الدولة بعد الر�سول‬-1   
               
.‫يتوب من ذنوبه‬
َ ‫ ع�سى املذنب �أن‬-2 
       
   
‫ �أو�شكت الآراء �أن َت َّتفق‬-3 
  
.‫ �رشع الطبيب يكتب الو�صفة‬-4  
 

.‫ كاد املدير يعقِد اجتماعا مع املوظفني‬-5   
 
 
   


114
DERS K İ TA B I

DK 1. KAVRAMA Cevaplar
  

  
‫ �إذ يجب على الوالدين �أن‬.‫دور الوالدين يف تربية �أوالدهما عظيم ج ًّدا‬
       
      
   
  
‫ "عليكم مبكارم‬:‫يزينوا �أوالدهم بح�سن اخللق َحيث قال ر�سول اهلل عليه ال�سالم‬
‫" َ(رواه ُم ْ�س ِلٍم) ويجب للأوالد �أن ُيح�سنوا‬.‫الأخالق �إمنا بعثت لأمتم مكارم الأخالق‬
        
    
    
‫ "وق�ضى ربك �أن ال تعبدوا �إ ّال �إياه وبالوالدين‬:‫ حيث قال اهلل تعاىل‬،‫لوالديهم‬
           ‫ باب الرب‬,‫التمِ ذ ِّي‬ َ "‫ "ر�ضا اهلل يف ر�ضا الوالدين‬:‫"وقال النبي عليه ال�سالم‬...‫�إح�سا ًنا‬
ْ ِّ‫(رواه ر‬
          
           ‫ جامع ال�صغري خمت�رص الرتجمة‬،‫ "اجلنة حتت �أقدام الأمهات"(ال�سيوطي‬:‫أي�ضا‬ ً � ‫) وقال‬1/4 ‫وال�صلة‬
          
          
. )294‫ �ص‬2‫وال�رشح ج‬
          

DK 2. KAVRAMA
        
   
 

 Öğrencilerden mukârebe (yaklaşma), recâ’ (dilek) ve şurû‘ (başla-
          
          
ma) fiillerini yapısında bulunduran üç cümle yazmaları ve öğrendikle-
           rini pekiştirmelerini sağlayınız.
          
          
           Not:
          
          



DERS K İ TA B I
  

    
 






  




      
       
       
     
  
 
   
 
      
      
      
    
     
      
  



115
13. TEMA
İSLAM’DA AHLAK

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 12 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: İslam’da Güzel Ahlak

2. Ders: Hâl

Dil Bilgisi

Hâl

Kazanımlar

Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği kelimelerin an-
lamlarını tahmin eder.
Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar.
Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar.
Normal hızla ve düzgün bir telaffuzla konuşur.
Görüş ve önerilerini paylaşır.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar.
Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
Duygu ve düşüncelerini çeşitli şekillerde yazılı ifade eder.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak yazar.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.

116
DERS K İ TA B I
Hazırlık

 Temanın birinci dersinde, İslam’da ahlak ile ilgili metin yer almak-
  

      tadır. Amaç, İmam-Hatip Lisesi öğrencilerinin ahlaki ve dinî termino-

 lojiye aşina olmasını sağlamak ve bu tür metinleri okuyup anlamasına


yardımcı olmaktır.
     
Öğrencileri konuya hazırlarken Ders Kitabı’ndaki resim ve sorular-
   dan yararlanabilirsiniz.


   


    
    "
"    
   
    
    
          
     



DERS K İ TA B I
1. Ders İslam’da Güzel Ahlak

DK 13.1.1
    Track 17
  

    


   
 İSLAM’DA GÜZEL AHLAK
  İnsanlar cinsiyet, ırk, renk, kültür, dil ve inanış açısından farklı olsa-

lar da ahlakî değerlerde birleşmektedirler. Zira ahlak evrenseldir. Allah,
Kur’an-ı Kerim’i insanın ahlakını güzelleştirmek amacıyla göndermiş-
tir.

Müslüman, hoşgörü, cömertlik, sabır, merhamet, alçak gönüllülük,


doğruluk ve sözünde durma gibi güzel niteliklerle öne çıkar. İslam bu
nitelikleri teşvik etmiş, bunlara bağlı kalanlara büyük bir sevap vaat
etmiştir. Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: “Mizanda güzel
ahlaktan daha ağır gelen bir şey yoktur. Güzel ahlak, kişiyi oruç
   
  
 
 
  
  
  
         
tutanın ve namaz kılanın derecesine ulaştırır.” (Tirmizî, Radâ’, 11)
       
     
                
  

    
   
   
            
 
     
 
     
   
   
 
  
 
       " 
 
 
 
 
  
   
"
        
            
      
 
 



117
DERS K İ TA B I
İslam’da ahlak sabittir. Sabitlik, ahlakın değişmemesi anlamına ge-
lir. Zira doğruluk (her zaman) güzeldir; yalan da çirkindir. Aynı şekil-
de ahlak insanîdir. Ahlak insanlık onuruna dayanır. Yüce Allah “Biz

  
insanoğlunu onurlandırdık.” (İsra, 2) diye buyurmuştur. Peygamber   
  
 
        
 
     
Efendimiz de “Ben ahlakî güzellikleri hayata geçirmek için gönde-             
  
    
rildim.” İmâm Mâlik, Muvattâ, Hüsnü’l-hulk, 8) diye buyurmuştur.  

    
  
 
  
 
      
 
   
  
   
  
 
      " 
   "       
 
 

  

    


         
 
     
DK 13.1.2           Cevaplar
  
  
    
 

          
  
  
    

  
  
  
      


      " 
   "       
 
 

.‫ يتفق النا�س على القيم اخللقية‬-1    

.‫لتطهري النف�س‬ 
  
‫كتابه‬ ‫أنزل اهلل‬
  
� -2
         
        
‫وا�ضع‬ُ ‫الر ْحمة َوال َّت‬ َّ ‫ال�ص رْب َو‬ َّ ‫حللْم َواجلُود َو‬
ِ ‫ ا‬:‫يتميز بها امل�ؤمن هي‬ ‫التي‬
    ‫ال�صفات‬
     -3   

.‫بِال َع ْهد‬‫فاء‬ ‫الو‬
َ ‫َو‬ ‫ق‬‫ْد‬
   ‫َوال�ص‬
 ِّ   
     
 
. . ُ َّ‫بات َي ْعني � ّأن ال ْأخالق ال َت َت َغير‬
ُ ‫ َوال َّث‬.‫ة‬ ‫ت‬َ ‫ِب‬ ‫ثا‬‫الم‬ ‫الق يف الإ�س‬
    ْ 
‫ ال ْأخ‬-4
    
 
‫و�ضع يف املِيزان �أ ْث َق ُل مِ ْن‬ َ ‫ "ما مِ ْن �شَ ْيء ُي‬:‫ قال َر�سول اهلل َ�صلّى اهلل َعل َْيه َو َ�سلَّم‬-5
     
     
"‫ال�صالة‬ َّ ‫خلل ُِق َل َي ْبلُ ُغ بِه َد َر َج َة �صاحِ ِب‬
َّ ‫ال�ص ْو ِم َو‬ ُ ‫ و� َّإن �صاحِ َب ُح ْ�س ِن ا‬،‫خللُق‬ ُ ‫ُح ْ�سن ا‬   
  
  
     
 
.)11 ،‫ رادا‬,‫التمِ ذِي‬
ْ ِّ‫(رواه ر‬
َ      
           
DK 13.1.3  
   
Cevaplar              
  
     
     
     

 
      
           
           

  


     

 
       DERS K İ TA B I



DK 13.1.4 Cevaplar  


  
   

  

‫ الب�رشي‬-‫ب‬ -1  
   
 
   
  
  

‫ �أر�سل‬-‫�أ‬ -2  


       
 
          

‫و�ضح‬
ّ ‫ ُي‬-‫ج‬ -3        

‫ ي�سعى‬-‫ب‬ -4      


         

   
      
DK 13.1.5 Cevaplar          
  

   
.‫إن�سان ببع�ض ال�صفات عن �سائِر املخلوقات‬ ُ ‫يتاز ال‬ ْ َ‫ م‬-1        

 
.‫إن�سان ب�أخالقه عن �سائِر املخلوقات‬ ُ ‫يتاز ال‬ ْ َ‫ م‬-2   
      

َ ."‫ "�إمنا ُبعِ ثْت لأمتِّم مكا ِرم الأخْ الق‬:‫ قال الر�سول‬-3
)‫(رواه ُم ْ�س ِلٍم‬   
    
     

"     "
.‫ َوهو ِ�صفة را�سِ َخة يف ال َّنفْ�س‬،‫ الأخالق جمع ُخلُق‬-4     


 
  
َّ ‫وناذِج‬
.‫حية ُي ْق َتدى بها‬ َ‫ الأنبياء كانوا ُم ُث ًال ُعلْيا م‬-5     
    
  
   
   

       
  
DK 13.1.6 Cevaplar


  
   

.‫يتفق النا�س على القيم اخللقية‬-1  


   

.‫حث الإ�سالم على الأخالق احلميدة‬ّ -2     


    
  

.‫ ال�صدق َح َ�سن والكذب قبيح‬-3



.‫متم مكارم الأخالق‬ّ ‫ �إمنا بعثت لأ‬-4

118
  
 
   
   


 
   
 
  
   
 

DERS K İ TA B I
  
 
  
 
     
DK 13.1.7          
 
    

Cevaplar 

    
  
  
 
      
  

 
   
   
    
     

 
   
 
  
   
     
 
  
  
  
        
 
   
 
  
         

 
     
     
 

    
  
  
 
      
   
     
   
 
  
  
  
        
 
3 4

1 6

2 5




Ç A L I Ş M A K İ TA B I

  



     
   
    ÇK 13.1.1 Cevaplar

،‫جل ْن�س َوالع ِْرق َوالل َّْون َوال َّثقافة َواللُّغة َوال َعقيدة‬ ِ ‫� َّإن ال َب�شرَ َق ْد َي ْخ َتلِفون يف ا‬
    ُ ‫َول ِك َّن ُهم َي َّتفِقون َعلَى ال ِق َيم ا‬
‫ َو َق ْد �أ ْن َزل اهلل كِ تا َبه‬.‫ فَال ْأخالق عالمَ ِّية‬،‫خل ُلق ِّية‬
       
    .‫ِل َتطْ هري ال َّنفْ�س الإ ْن�سان ِّية‬
         ‫وا�ضع‬ ُ ‫الر ْحمة َوال َّت‬ َّ ‫ال�ص رْب َو‬
َّ ‫حللْم َواجلُود َو‬
ِ ‫ ا‬:‫َي َت َم َّيز امل ُْ�سلِم ب�صفات كَ رمية مِ ْثل‬
 
   
   
  
  
 
   
     
‫ َو َو َعد ِبثَواب‬،‫ال�صفات‬ ِّ ‫ َو َق ْد َح ّث ال ْإ�سالم َعلى هذِه‬،‫الوفاء بِال َع ْهد‬ َ ‫ال�ص ْدق َو‬ِّ ‫َو‬
          
      
          
‫ "ما مِ ْن �شَ ْيء‬:‫ قال َر�سول اهلل َ�صلّى اهلل َعل َْيه َو َ�سلَّم‬.‫َعظيم لمِ َْن َي َت َم َّ�سك بِها‬
  
ُ ‫ و � َّإن �صاحِ َب ُح ْ�س ِن ا‬،‫خللُق‬
‫خلل ُِق َل َي ْبلُ ُغ‬ ُ ‫و�ضع يف املِيزان �أ ْث َق ُل مِ ْن ُح ْ�سن ا‬ َ ‫ُي‬

  
  
 
 
        
 
 
    

      
.)‫التمِ ذِي‬
ْ ِّ‫(رواه ر‬َ "‫ال�ص ْو ِم وال�صالة‬ َّ ‫بِه َد َر َج َة �صاحِ ِب‬
    
 
  
 
  
    " 
  
 
 
    
   
              
  
 
  "  
 ÇK 13.1.2 Cevaplar

 
     
  
‫ قيم‬-5 ‫ قوانني‬-1
   

‫ رتب‬-6 ‫ مكارم‬-2

    ‫ �أمثلة‬-7 ‫ نواحي‬-3

 
 ‫ مناذج‬-8 ‫ �أحكام‬-4


119
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 13.1.3 Cevaplar

‫ التكب‬-5 ‫ حمل ِّّية‬-1


      
‫ ال ِك ْذب‬-6 ‫ قبيحة‬-2
       
   
 
‫ ال ّت َغي‬-7 ‫ البخل‬-3
 
  
  
‫ّف‬ ‫أخ‬َ 
� -8 ‫ِق‬‫ ي ّتف‬-4 
 
   

       


ÇK 13.1.4 Cevaplar
     
1- Allah, Kur’an-ı Kerim’i insanın ahlakını güzelleştirmek amacıyla   
  
    
göndermiştir.          
  
       
2- Müslüman güzel niteliklerle öne çıkar.          
       
3- “Güzel ahlaklı olunuz. Zira ben ahlakî güzellikleri hayata
   
geçirmek için gönderildim.” İmâm Mâlik, Muvattâ, Hüsnü’l-hulk, 8)      "    
     
    "

4- Diğer semavi dinler de,
islamda olduğu gibi, güzel
 "
ahlakı  amaçlar.
    
 "
      
   
       

ÇK 13.1.5    


       
Cevaplar
      
 
            
 
   2      
"       

   
"     4      
        

  


  1             
    "
 

   3   
    "
 
 

DERS K İ TA B I

2. Ders HÂL

   

  
  
DK 13.2.1
  



   
     
Dersin bu bölümünde gramer konusu olarak hâl (durum zarfı) ko-
  
       
   
nusu işlenmektedir. Derse başlamadan önce, bu temanın “Temhîd”  
   
bölümünde gramer ile ilgili verilen hazırlık sorularından yararlanarak
 
  

öğrencileri derse hazırlayabilirsiniz. Bu etkinlikleri kendiniz de tasar-
 
       
 
   
layabilirsiniz.

Ders Kitabı’ndaki alıştırmalardan seçme yaparak bunları küçük kar-
         
       
ton parçalarına yazıp bir sepete koyarak “hâl sepeti” oluşturunuz. Tah-       
      
tayı ‫( مفرد‬müfred, tek kelimelik hâl), ‫( جملة اسمية‬isim cümlesi), ‫جملة فعلية‬      

(fiil cümlesi), ‫( شبه جملة‬şibh cümle) olmak üzere dört sütuna bölünüz.    
     
   
 
   
 
 
 

Öğrencilerin sepetten aldıkları cümleyi tahtada ilgili yere yapıştırma-  
 
   
larını sağlayınız.            
   
   


        

 
 

  
  
     

      

 
   
  
 



120
DERS K İ TA B I
DK 13.2.2 Cevaplar
.ً‫ال�ص ّف مبت�سمة‬ ّ ‫ دخلت الطالبة‬-1
.‫ عادوا من امل�رسح م�رسو ِرين‬-2
  

 
 
   

         
  {...‫�أ ُيحِ ُّب �أح ُدكم � ْأن ي�أكُ َل لحَ َْم �أخيه َم ْي ًتا‬...} :‫ قال تعاىل‬-3
    
      {...‫بان �أ�سِ فا‬
َ ‫}فر َج َع مو�سى �إىل َق ْومِ ه غَ ْ�ض‬ َ :‫ قال تعاىل‬-4
 
 
     .‫متجاور ْين‬
َ ‫ �سار ال�صديقان‬-5
              
    
.‫ و�صل �أع�ضاء نادي الأدب �إىل قاعة االجتماع مبك ِرين‬-6


           


.‫�ساعيات بني ال�صفا واملروة‬ ٍ ‫ ر�أيت امل�سلمات‬-7


    


 
 
  
.‫ عاد الطالب الناجح من العطلة ن�شيطً ا‬-8
 
    
 
      
   
.‫ال�شاي بار ًدا‬
ّ ‫أف�ضل‬
ّ � ‫ ال‬-9
    
     .ً‫ �أحب الفاكهة نا�ضجة‬-10
     
 
DK 13.2.3 Cevaplar

   
       

  ‫نوعه‬ ‫احلال‬
 
   
    
          
       
  
   ‫مفرد‬ ‫مبكرا‬
ً -1
     
    ‫�شبه جملة‬ ‫ يف زينته‬-2
             

  
       ‫ وثماره نا�ضجة جملة ا�سمية‬-3
       

      
‫مفرد‬ ‫ جال�سات‬-4

         
    ‫ تلمع يف ال�سماء جملة فعلية‬-5
       
 
‫ وهم م�رسعون جملة ا�سمية‬-6

‫�شبه جملة‬ ‫ يف ده�شة‬-7
DERS K İ TA B I
DK 13.2.4 Cevaplar

.‫ جل�س الطالب م�ستمعِني �إىل �رشح املعلم‬-1


  

      


       
  َّ ‫}و َ�س َّخ َر َلك ُُم‬
{.‫ال�ش ْم َ�س َوا ْل َق َم َر دائ َبي‬ َ -2

  

   

 .‫ هرب الل�ص خائفًا من ال�رشطي‬-3
  
    
    
      .‫ �أقبل الطفل على �أمه باك ًيا‬-4

                
.‫غزيرا اليوم‬ً ‫ نزل املطر‬-5
      
   

  –     
  
     DK 13.2.5 Cevaplar

 
       
   
   
 .‫ ر�أيت القمر طالعا يف ال�سماء‬-1
               
 .‫ �رشبت ال�شاي بار ًدا‬-2

    
  
    . ْ‫ �أقبلت ال�سيارتان م�رسعتَين‬-3
  
     .‫ ظهرت النجوم المع ًة يف ال�سماء‬-4

     
        .‫ يقف امل�ؤمن خا�ش ًعا بني يدي اهلل‬-5
        

 
 
          
      DK 13.2.6 Cevaplar
   
    
    . ٍ‫وهو باك‬/‫ نام الطّ فل يبكي‬-1
         ٍ ‫و�صل ُْت �إىل املدر�سة و�أنا‬
.‫ما�ش‬ َ -2

         .‫ ن�شاهِ ُد ال َعل ََم وهو مرفرف‬-3
     
.‫ �أقبلت املدر�سة وهي غا�ضبة‬-4
 .‫ ناق�ش الطالب �أ�ستاذه وهو واقف‬-5

121
DERS K İ TA B I
DK 13.2.7 Cevaplar
.‫ دخل امل�سلمون �إ�سبانيا نا�رشين الإ�سالم‬-1     
  

  

.‫منريا للغرفة‬ً ‫ ر� ْأي ُت امل�صباح‬-2    
         

.‫م�رسورا‬
ً ‫ �ألقى الأ�ستاذ حما�رضته‬-3           
  
    

.‫تح ِّدثًا �إىل املر�ضى‬
َ ‫ جل�س الطبيب ُم‬-4  
    
  
  
.‫حتركَ الطالب نحو الأ�ستاذ م�رسو ِرين‬ ّ -5       

    
      

DK 13.2.8 Cevaplar         
  
 
 
             
ٍ ‫أرجع �إىل بيتي و�أنا‬
.‫ما�ش على الأقدام‬ ِ � -1       
.‫ تق�ضي التلميذات يومهن وهن م�رسورات‬-.2         

.‫أيت امل�ؤمنني مبكة يطوفون حول الكعبة‬      


ُ �‫ ر‬-3    
       
.‫وهم نائمون‬/‫تركت �أ�صدقائي اليوم ينامون‬ُ -4
   
  
   
ٌ ‫ اُلْقي حما�رضتي يف الكلية و�أنا‬-5
.‫واثق من نف�سي‬ 
               
   
    
  
          
DK 13.2.9 Cevaplar      
            
    
.‫م�رسورين‬
ْ ‫ الطالبان الناجحان ت�سلّما جائزتهما‬-2      
. ْ‫ الطالبتان الناجحتان ت�سلّمتا جائزتهما م�رسورتين‬-3   
 
.‫ الطالب الناجحون ت�سلّموا جائزتهم م�رسو ِرين‬-4    
ٍ
.‫م�رسورات‬ ‫ الطالبات النجحات ت�سل ّْمن جائزتهن‬-5 

.‫ �أنتم ت�سلّمتم جائزتكم م�رسو ِرين‬-6
ٍ
.‫م�رسورات‬ ‫جائزتكن‬
ّ ‫نت‬
ّ ‫نت ت�سلّم‬
ّ ‫ �أن‬-7
DERS K İ TA B I

ÇK 13.2.1 Cevaplar
.‫ ق�ضى ك َّل حياته طال ًبا العلم واملعرفة‬-1
.‫دائما‬
ً ‫مكوي ًة‬
ّ ‫ �أرتدي قم�صاين‬-2       
.‫مبت�سما‬
ً ‫ فح�ص الطبيب كل مر�ضاه‬-3
.‫ �ألقى الإمام اخلطبة ارجتال‬-4  
   
      

 
      
  

ÇK 13.2.2     


    
Cevaplar
  
  
    
    

‫نوعه‬ ‫احلال‬
‫مفرد‬ ‫ عب ًثا‬-1      
        
   
‫جملة ا�سمية‬ ‫ وهو �صغري‬-2  
        
‫مفرد‬ ً‫ حاملا‬-3 
       

       
‫جملة فعلية‬ ‫ وقد قابل الرئي�س‬-4 


       
‫�شبه جملة‬ ‫ يف �شجاعة‬-5     
 
‫جملة فعلية‬ ‫ ومل تغرب ال�شم�س‬-6     
  
   
‫�شبه جملة‬ ‫ يف حدة‬-7     
 
  
‫جملة ا�سمية‬ ‫ وهم م�رسورون‬-8      
   
‫جملة ا�سمية‬ ‫ ومعه كل امل ُْ�س َت َندا‬-9
‫ت‬        

‫جملة فعلية‬ ‫ يناق�شون الدر�س‬-10 

122
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 13.2.3 Cevaplar
.‫�ص الطبيب الطفلة باكية من الأمل‬ َ ‫فح‬
َ -1
  
  
   
.‫ ا�ستمعنا �إىل الأ�ستاذ منده�شِ ني‬-2
 
 
                 .‫قائما‬
ً ‫ �ألقى الرئي�س خطابه‬-3
    
   
   .‫ رجع �إىل بلده حا�ص ًال على ال�شهادة‬-4
   
  
      
.‫ نام املري�ض متناولاً دواءه‬-5

   
 
 
       
  

  
  
  ÇK 13.2.4 Cevaplar

        


  .‫ �أق�ضي يومي ملي ًئا بالن�شاط‬-1
 
.‫ �أ�شاهد املباراة و�أنا َقلِق‬-2
       
    
      .‫ �أقر�أ الكتاب منتب ًها‬-3
   .‫م�رسعا‬
ً ‫ �أ�سوق ال�سيارة‬-4
    .ً‫ ُيلْقي الإمام اخلطبة ارجتاال‬-5
 
   
   



Ç A L I Ş M A K İ TA B I

DK 1. KAVRAMA
  
  

  


      


   
 Öğrenciler, İslam dininde ahlak anlayışıyla ilgili okuduklarından
yararlanarak konu hakkında konuşmaya çalışırlar. Burada önemli olan,

   
      
           dil bilgisi ile ilgili basit hatalar yapsalar da öğrencilerin bu konuda ile-
           tişime geçmelerini ve kendilerini asgari düzeyde ifade etmelerini sağ-
          
           lamaktır.
          
          
          
DK 2. KAVRAMA
      
  

          
          
          
          
Öğrencilerden hâl konusunun çeşitlerini içeren dört cümle yazmala-
    
 
rını ve öğrendiklerini pekiştirmelerini sağlayınız.
    
     
     
 
            
      
    
  
    



123
14. TEMA
KÖTÜ ALIŞKANLIKLAR

Tema ile İlgili Genel Bilgiler

Tema İçin Ayrılan Toplam Süre: 10 ders saati


Kaynaklar: Ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, CD, Kur’an-ı Kerim.

Ders
1. Ders: Kötü Alışkanlıkların Zararları

2. Ders: Merfular, Mansublar ve Mecrurların Özeti

Dil Bilgisi

Merfular, Mansublar ve Mecrurların Özeti

Kazanımlar

Günlük yaşantıyla ilgili bileşik cümlelerden oluşan bir metin veya diyalogdaki bilmediği keli-
melerin anlamlarını tahmin eder.
Seviyesine uygun bileşik cümlelerden oluşan bir metni veya diyaloğu dinlediğinde anlar.
Verilen duruma uygun bileşik cümleler kurar.
Karşılaştırmalar yapar.
Görüş ve önerilerini paylaşır.
Cümle yapılarını doğru kullanır.
Basit ve bileşik cümlelerden oluşan mesleki bir metni veya diyaloğu okuduğunda anlar.
Mesleki metinlerde sunulan bilgileri anlamlandırır.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak okur.
Arapçadan Türkçeye, Türkçeden Arapçaya seviyesine uygun yazılı çeviri yapar.
Ayet, hadis ve duaları doğru olarak yazar.
Kendi ilgi alanları ve bildiği konularla ilgili sınırlı kelime ve yapılarla yazılı anlatım yapar.

124
DERS K İ TA B I
Hazırlık


  

 
    Temanın birinci dersinde, kötü alışkanlıklar konusu işlenmektedir.
 Öğrencilerin kötü alışkanlıklarla ilgili sözcük ve terimleri kavramasının
yanı sıra bu tür metinleri okuyup anlamalarının sağlanması amaçlan-
 
     
mıştır.
   
         Öğrencileri konuya hazırlarken Ders Kitabı’ndaki resim ve sorular-
dan yararlanabilirsiniz.


  


   

   
 

           
      
  
    
  



DERS K İ TA B I
1. Ders Kötü Alışkanlıkların Zararları
  

 
          DK 14.1.1 Track 18


 
  
  DAVRANIŞLAR VE KÖTÜ ALIŞKANLIKLAR
Kötü alışkanlıklar ikiye ayrılır. Toplumda bireylerin birbirleri ile
 
    olan ilişkilerinde olumsuz davranışlar ortaya çıkar. Başkalarına nazik
ve iyi davranmayan kişi eğitilmemiştir. Söz konusu kişi, kendisine
iyilik yapana “Teşekkür ederim.” demez. Başka bir kişiden bir şey is-
tediğinde “izin verirseniz”, “lütfen” vb. kelimeleri kullanmaz. Ayrıca
insanlar konuştuğunda sözlerini keser. Onlarla yüksek sesle konuşur ve
onları güler yüzle karşılamaz.
Bütün bunların yanında hem bireye hem de topluma zarar veren
kötü alışkanlıklar vardır. Sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanma-

    
       
   
nın yanında bunlara benzer bağımlılık yapan diğer zararlı maddeleri de
             
         
kullanmak kötü alışkanlıklardandır.
      
  
   
     
   " "  
     "   "       
       
   
   
     
  
   
 
   
     
    
     

 
                  



125
DERS K İ TA B I

Sigara içmek, kanser dâhil birçok hastalığa neden olur. Alkollü ve


uyuşturucu madde kullanımının bedensel ve zihinsel açıdan bir çok za-

  
      
               
rarı vardır.
Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: “[Ey Muhammed,] sana, sarhoş         

         
    
      
   
     

  
 
eden içecekler ve şans oyunlarıyla ilgili sorular soruyorlar. De ki:
              
Bunlarda insanlar için hem büyük bir kötülük hem de bazı yarar-
lar vardır. Ancak yol açtıkları kötülük, sağladıkları yarardan daha 
  
  
  

büyüktür...” (Bakara Suresi, 219).  
  

DK 14.1.2 Cevaplar   


 

‫ عادات َ�س ّيئة َتظْ َهر يف ُ�سلوك الأفْراد وعادات َ�س ّيئة‬:‫ال�سيئة نوعان‬ ّ ‫ العادات‬-1    
    

.‫�ض الف َْرد وامل ُْج َت َمع َم ًعا‬


ّ ُ‫ َت ر‬   
  

.‫ ي�ؤ ّدي �إىل �أمرا�ض كثرية من بينها ال�رسطان‬،‫ التدخني‬-2


.ً‫ املوا ّد الكحولية واملخ ّدرات لها �أ�رضار بدني ًة وعقلية‬-3   
   
  
.‫ ال�شخ�ص امل�ؤدب يعامل الآخرين معاملة ح�سنة‬-4     
      
    
      
DK 14.1.3 Cevaplar 
          

   
    
   
   
.‫يت�رصف مع الآخرين ب�أدب ولُطْ ف هو �شخ�ص غري م�ؤ َّدب‬
ّ ‫ ال�شخ�ص الذي‬-1

 
   
   
  
   
.‫ ي�ؤ ّدي التدخني �إىل �أمرا�ض كثرية من بينها ال�رسطان‬-2     

.‫ املواد الكحولية واملخ ّدرات لها �أ�رضار بدنية وعقلية‬-3 

.‫ التدخني والإدمان على املوا ّد الكحولية واملخ ّدرات مفيد لل�صحة‬-4


DERS K İ TA B I
.‫ ُمقاطعة كالم النا�س � ْأمر لطيف‬-5

  
 
  
   
DK 14.1.4 Cevaplar 
  
    
  
   
        
    
   

‫ من ف�ضلك‬-‫ ب‬-1 
         
    
   
   
‫ج�سمية‬
ّ -‫ ج‬-2        
  

‫مرتفعة‬
ْ -‫ �أ‬-3
    
 
    
      
  
‫ املهذب‬-‫ ا‬-4      
   
    
 
     
   

      


     
  
 
   
DK 14.1.5 Cevaplar
     
‫ ي�شعر باحلرج‬-2       

‫ يرتكب خط�أ‬-3 


    

‫ مقاطعة كَ الم النا�س‬-4   



   
‫ وجه عبو�س‬-5 
    
‫كحولية‬
ّ ‫ موا ّد‬-6

‫وال ت�صى‬
ْ ُ‫ ال ُتع ّد ح‬-7

126
DERS K İ TA B I

DK 14.1.6 Cevaplar
  

 
  
  
  
      ‫ال�س ِّيئة‬
َّ ‫العادات‬ ‫جل ّيدة‬
َ ‫العادات ا‬
 


 

   



  
        ‫ ُمقاطَ عة كَالم النّا�س‬-1 ‫ ِزيارة الأقا ِرب وال ْأ�صدِقاء‬-1
 


      
  
  

    ُ ‫ا�س ِت ْعمال ا‬
‫ملخَ ِّدرات‬ ْ -2 ‫ قِراءة ال ُكتُب‬-2
  
    
      
    
   ‫ا�س ِت ْعمال املَواد الكُحو ِل ّية‬
ْ -3 ‫ال�صالة وال ُّدعاء‬
ّ -3
  
 
   
  
     



 
 

‫ الكِذب‬-4 ‫ تَبا ُدل ال َهدايا‬-4
 
    
    
‫ ال َّت ْدخني‬-5 ‫ َتنْظيف ال ْأ�سنان‬-5
 
  
  ‫ َقتْل الوقْت‬-6 ‫ غَ ْ�سل ال َي َدين َق ْبل الأكْل َو َب ْع َده‬-6
 
 
‫ الأكْل الكَثري‬-7 ‫ مُما َر�سة ال ِّريا�ضة‬-7
 
 
 
 
 



Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 14.1.1 Cevaplar
 
 


         ‫ لكن لها ت�أثري �سلبي على املجتمع‬،ً‫ت�رض الفرد � ّأوال‬ ‫هناك عادات �سيئة‬
ّ
   
‫ من هذه العادات ال�سيئة التدخني والإدمان على املوا ّد الكحولية واملخ ّدرات‬.‫كذلك‬

       
    ‫ فالتدخني يت�سبب يف �أمرا�ض كثرية من بينها‬.‫ال�ضارة‬ ّ ‫وغريها من املواد‬
   
   
   ‫ �أما املواد الكحولية‬.‫وجماله‬َ ‫ كما له ت�أثري �سلبي على َب�شرَ َ ة الإن�سان‬،‫ال�رسطان‬
‫ كما قال �سبحانه وتعاىل‬.‫وال ت�صى‬ ُ‫واملخ ّدرات فلها �أ�رضار بدنية وعقلية ال ُت َع ُّد ح‬
   
    
‫}ي�س�ألونك عن اخلمر واملي�رس قل فيهما �إثم كبري ومنافع للنا�س و�إثمهما �أكرب‬
  
  
  
    
  
           
.)219 ( ‫{ البقرة‬...‫من نفعهما‬

      
      
      
     
    
           
     
         
 
              
         
ÇK 14.1.2 Cevaplar
 
     
 

 ‫ �أحاديث‬-6 ‫ �أق�سام‬-1
 
 
 ‫ وجوه‬-7 ‫ �أ�شخا�ص‬-2
 

   ‫ �أدوار‬-8 ‫ معارف‬-3
 

 ‫ �صفوف‬-9 ‫ طلبات‬-4
 
   
 ‫ منافع‬-10 ‫ عبارات‬-5


127
Ç A L I Ş M A K İ TA B I
ÇK 14.1.3 Cevaplar

‫ �صوا ًبا‬-1   


  
    
ٍ
‫منخف�ض‬ -2
           
‫ مبت�سم‬-3   
      
‫ نزول‬-4          
    
‫�شاب‬
ّ -5          

‫ قبحه‬-6            
 
‫ نف�سية‬-7    

    
       

   
    
 
       
      
   
       
   

     
ÇK 14.1.4 Cevaplar
  
  
    
1- Başkalarına nezaketsizce davranan kişi eğitimsiz kişidir.         
      
2- Topluma olumsuz etkisi olan kötü alışkanlıklar vardır.    
         
3- Sigara içmek, kanser dâhil birçok hastalığa neden olur.

            
4- İnsanların sözünü kesmek istenmeyen davranışlardandır.
    
        
5- Eğitimsiz kişi insanları asık bir suratla karşılar.
         




DERS K İ TA B I

2. Ders Merfular, Mansublar ve Mecrurların Özeti

  
     
      
DK 14.2.1      

   
       

Dersin bu bölümünde gramer konusu olarak Arapça cümlelerde   
  
 
                      
merfu, mansub ve mecrur konumunda bulunan isimler işlenmektedir.  
                 
Derse başlamadan önce, ünitenin “Temhîd” bölümünde gramer ile ilgili  
     
  
         
 
                
verilen hazırlık sorularından yararlanarak (s.156) öğrencileri derse ha-  
 
     
  
   
      
 
zırlayabilirsiniz. Etkinlikleri kendiniz de tasarlayabilirsiniz.  
     
  
    
  
   
   

          
Ders Kitabı’ndaki 14.2.1 bölümünde merfu, mansub ve mecrur ko-      
            
numunda isimler ile ilgili örnekler verilmiştir. Her bir örnekte hangi                  
    
         
ögenin hangi grupta yer aldığı gösterilmiş ve irabı yapılmıştır.
 
           
         
Ders Kitabı’ndaki cümlelerden seçme yaparak bunları küçük kar-  
                  

ton parçalarına yazıp “irab sepeti” oluşturunuz. Tahtayı (‫)المرفوعات‬   
 
merfu konumdaki isimler, (‫ )المنصوبات‬mansub konumdaki isimler ve     
  
     
     
    
  
          
(‫ )المجرورات‬mecrur konumdaki isimler olmak üzere üç sütuna bölünüz.     
  
         
     
Öğrencilerin sepetten aldıkları cümleyi tahtada ilgili yere yapıştırmala-     
  
              
    
  
                
rını sağlayınız.  
    
  
             
    
  
            
    
  
           
     
    
  
            
  
  
         


128
DERS K İ TA B I
DK 14.2.2
Ders Kitabı’ndaki tabloda Arapça cümlelerdeki ögelerin merfu,
  

  


  
        
   mansub ve mecrur kategorilerden hangisine dâhil olduğu gösterilmiştir.
   
  
   
    
    Tabloyu iyice kavratmak amacıyla Ders Kitabı’ndaki ögeleri (s.157)
   
  
       

  

küçük karton parçalarına yazıp bir sepet oluşturunuz. Tahtayı ‫المرفوعات‬
  
    
       
          (merfu konumdaki isimler), ‫( المنصوبات‬mansub konumdaki isimler) ve
  
  
          
      ‫( المجرورات‬mecrur konumdaki isimler) olmak üzere üç sütuna bölünüz.
     
    
   Öğrencilerin sepetten aldıkları cümleyi tahtada ilgili yere yapıştırmala-
       rını sağlayınız.
 
          
  
   
    
     DK 14.2.3
  
  
  
  
     Ders Kitabı’ndaki tabloda müfred, cemi teksir, cemi muzekker
 
 sâlim, cemi muennes sâlim ve musennâ isimlerin merfu, mansub ve
   mecrur kategorilerine göre nasıl irab edildiği gösterilmektedir. Tab-
   loyu iyice kavratmak amacıyla Ders Kitabı’ndaki (s.157) ifadeleri
     
     
  (‫ مجرور بالياء إلخ‬،‫ منصوب بالفتحة‬،‫ )مرفوع بالضمة‬küçük karton parçalarına ya-

       zıp bir sepet oluşturunuz. Tahtayı ‫( المرفوعات‬merfu konumdaki isimler),
         
     
  ‫( المنصوبات‬mansub konumdaki isimler) ve ‫( المجرورات‬mecrur konumdaki
        
      isimler) olmak üzere üç sütuna bölünüz. Öğrencilerin sepetten aldıkları
       
    
cümleyi tahtada ilgili yere yapıştırmalarını sağlayınız.
 
      
   
   

       
  DK 14.2.4 Cevaplar
 ‫ املرفوعات‬
‫طي ٌب‬
ّ -1
DERS K İ TA B I
‫اجلو‬
ُّ -2
‫قدمي‬
ٌ - ‫ جدي ٌد‬- ‫البيت‬ُ -3
‫ �سهل ٌة‬-4
  

    
  

 ‫ القم ُة‬-5
         
         ‫رائع‬-
ٌ ‫منظر‬
ُ -6

     
        
 
  
DK 14.2.5 Cevaplar
       
      ‫ املن�صوبات‬
    
      
‫ �سع ًيا‬-1

 ‫غزيرا‬
ً ‫مطرا‬ ً -2
         
    
   ‫�ضاحكني‬-‫ الأطفال‬-3
        
  
      َ ْ‫ َ�سير‬-4
     
  
 ‫ طاول ًة جميل ًة‬-5
  

       ‫النائم‬
َ -6
    
  
     
 DK 14.2.6 Cevaplar

      
     ‫ املجرورات‬
     
   

   
      
‫الل�ص‬
ِّ -1

  
       
        ‫املدر�سة‬- ِ‫ املنزل‬-2
     ‫ال�رش‬- ‫ال�رش‬- ‫ال�رش‬
ِّ -3
      
  
ِّ ِّ
   
‫املا�ضي‬
ِ ‫أ�سبوع‬
ِ ‫ ال‬-4
       
 ‫احليوانات‬
ِ -5
‫�آخرها‬-‫ � ّأولِها‬-6
129
DERS K İ TA B I
DK 14.2.7 Cevaplar

  
     
      
‫املجرورات‬ ‫املن�صوبات‬ ‫ املرفوعات‬  
‫ الطائرة‬- ‫الريا�ض‬
-1        
  
               
‫البلدين‬
ِ ‫جيد ً ة‬
ّ ‫ العالقات‬-2       
 
‫الع�رص‬ ‫روح‬-‫التكنولوجيا مت�ش ًيا‬
-3   

        
   
       
    
      
‫التدريب‬
ِ ٌ
‫قادمات‬- ‫ال�رشطيات‬
ُ -4   
        

‫اجلزاَّ ِر‬ ‫حلما‬
ً -‫كيلوغراما‬
ً
-5       
     
   
     
   

   
        
DK. 14.2.8 Cevaplar   
       
      
   
       
‫املجرورات‬ ‫املن�صوبات‬ ‫املرفوعات‬
 
     
         
‫املجرور بحرف َج ّر‬ ‫التمييز‬ ‫خرب � َّإن‬
     
‫امل�ضاف �إليه‬ ‫احلال‬ ‫املبتد�أ‬       
‫ا�سم � َّإن‬ ‫الفاعل‬  
          

‫املفعول لأجله‬ ‫نائب الفاعل‬


‫املفعول به‬ ‫اخلرب‬
‫املفعول فيه‬ ‫كان‬
َ ‫ا�سم‬
‫كان‬
َ ‫خرب‬
‫امل�ستثنى‬

‫املفعول معه‬
‫املفعول املطلق‬
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 14.2.1 Cevaplar

‫ املرفوعات‬
     
  
      
   
‫ املم ّثلون‬-1
‫ عائد‬-2     
   
‫لْ ِل َئ ٌة‬
‫ م َت َ أ‬-3
ُ   
ُ‫ الأعمال‬-4  
   
    
     
        
   

  
     
   

    

ÇK 14.2.2 Cevaplar
    
  
 
   
‫ املن�صوبات‬      
  
‫ميا‬ً ‫ َق ْولاً كَ ِر‬-1            



‫ ركعتني‬-2       



‫ر ُ�سول‬- َ َ‫ ك‬-3        
  

‫ ر ْح َم ًة‬-
َ َ‫ ك‬-4
               
 



130
Ç A L I Ş M A K İ TA B I

ÇK 14.2.3 Cevaplar
 
     ‫املجرورات‬
   
      
    ‫رحمتِه‬ -1
  
   ‫القام ِة‬ -2
   
 ‫ال�صغر‬ -3
 
        

      
      ‫ال�صور‬ -4
  
    
          
 
       
         
    
ÇK 14.2.4 Cevaplar
        

          
  
   ‫املجرورات‬ ‫املن�صوبات‬ ‫املرفوعات‬

       ‫�سنٍ مبكّرة‬ ‫ال�سباح َة‬ ‫زينب‬
ُ -1

     
  ‫باهتمام‬
ٍ ‫درو�سهم‬
َ ‫الطالب‬
ُ -2
   
      
   
 
‫آداب‬
ِ ‫ لل‬/ ِ‫نوبل‬ ‫جائزة‬ ‫الرتكي‬
ّ ‫الكاتب‬ -3

       ‫النه ِر‬ - ‫الطفل‬ -4
 
      ‫الل�ص‬
ّ ‫القب�ض‬ ‫ال�رشطي‬ -5
       

     
 
    
 
    ÇK 14.2.5 Cevaplar

‫املجرورات‬ ‫املن�صوبا‬
‫ت‬ ‫ املرفوعا‬
‫ت‬
DERS K İ TA B I ‫جمرور بالك�رسة‬ ‫من�صوب بالفتحة‬ ‫ مرفوع بال�ضمة‬-1
‫جمرور بالك�رسة‬ ‫من�صوب بالفتحة‬ ‫ مرفوع بال�ضمة‬-2
‫جمرور بالياء‬ ‫من�صوب بالياء‬ ‫ مرفوع بالواو‬-3
  
  

‫جمرور بالك�رسة‬ ‫من�صوب بالك�رسة‬ ‫ مرفوع بال�ضمة‬-4


 
  
      


   
 ‫جمرور بالياء‬ ‫من�صوب بالياء‬ ‫ مرفوع بالألف‬-5
    
    
  

           DK 1. KAVRAMA Cevaplar
          
          
           ‫ وهناك‬،‫هناك عادات �سيئة تظهر يف �سلوك الأفراد يف التعامل مع بع�ضهم‬
 


















 
‫ ف�أمثلة النوع الأول عدم الت�رصف مع‬.‫عادات �سيئة �أخرى ت�رض الفرد �أولاً ب�أول‬
           ‫الآخرين بلطف و�أدب وا�ستخدام الألفاظ البذيئة ومقاطعة الآخرين �أثناء حديثهم‬
   
    
   
       .‫ومقابلة النا�س بوجه عبو�س وعدم احرتام الكبري وال�صغري‬
          
           ‫�أما النوع الثاين من العادات ال�سئية يتمثل يف التدخني والإدمان بالكحول‬
           ‫ وال يقت�رص �رضر هذه املواد على الفرد‬.‫واملخدرات وغريها من املواد ال�ضارة‬
          
           ‫ كما قال �سبحانه وتعاىل "ي�س�ألونك عن اخلمر‬.‫أي�ضا‬ ً � ‫فح�سب بل على املجتمع‬
219-‫ ال َبقَرة‬."...‫واملي�رس قل فيهما �إثم كبري ومنافع للنا�س و�إثمهما �أكرب من نفعهما‬
    
 
    
    
    DK 2. KAVRAMA
    
      
    Öğrencilerden merfu, mansub ve mecrur içeren dört cümle yazma-
      
larını ve öğrendiklerini pekiştirmelerini sağlayınız.
   
 


131
‫قائمة املفردات‬
SÖZLÜK

‫�أ‬ Kardeşlik etmek. :‫ يُ�آخِ ي‬- ‫� َآخى‬


Emanet verildi, emanet edildi. :‫اُ�ؤ مُْتِن‬ En hayırlı olanlar. :‫� ْأخيار (م) َخ رْي‬
Gülümsemek, tebessüm etmek. :‫ َي ْب َت�سِ ُم‬-‫ا ِْب َت�سم‬ Yönetmek, idare etmek. :‫دير‬
ُ ‫ ُي‬-‫�أدار‬
İstemek, arzu etmek. :‫ا ِْبتِغاء‬ (Kovayı) saldı. :‫ ُي ْد يِل‬- ‫�أ ْد ىَل‬
Masum, suçsuz. :‫� ْأب ِرياء (م) َبريء‬ Kanıtlar, deliller. :‫�أ ِدلّة (م) َدليل‬
Birlik. :‫ا حِّتاد‬ Bağımlılık. :‫�إ ْدمان‬
Edinmek. :‫اِ ّتخاذ‬ Roller; (binalarda) katlar. :‫�أَ ْدوار (م) َد ْور‬
Antlaşma. :‫فاقية‬
ّ ‫اِ ِّت‬ Radyo. :‫�إذاعة‬
(bir şeyi) mükemmel yapmak. :‫ ُي ْتق ُِن‬-‫�أ ْت َق َن‬ Görüşler. :‫�آراء (م) َر ْ�أي‬
İspat. :‫�إ ْثبات‬ Suç işlemek. :‫ا ِْرتك ََب َجرمية‬
Günah. :‫�إ ْثم‬ Demir attı. :‫ ُي ْر�سِ ي‬- ‫� ْأر َ�سى‬
Fiyatlar; değerler. :‫�أثمان (م) َث َمن‬ …in karşısında :...‫إزاء‬
َ �
Övmek, methetmek. :)‫ ُي ْثنِي (على‬- ‫�أث َنى‬ Sokaklar. :‫�أ ِز ّقة (م) ُزقاق‬
Zorlamak. :)‫ب (على‬ ُِ‫ ُي ْج ر‬- ‫� ْأج رَب‬ Kiralamak. :‫ َي ْ�س َت� ِأج ُر‬-‫ا ِْ�س َت�أجر‬
İşlemler, prosedürler. :‫�إجراءات‬ Karşılık, cevap vermek. :‫جيب‬
ُ ‫ َي ْ�س َت‬-‫ا ِْ�س َتجاب‬
Saygı. :‫�إجالل‬ Hak etmek. :‫ َي ْ�س َتحِ ُّق‬- ‫ا�س َت َح َّق‬ ْ
Teşkilatlar. :‫� ْأج ِهزة (م) ِجهاز‬ Şehit olmak. :‫ا ُْ�س ُت�ش ِهد‬
Havalar; ortamlar. :‫� ْأجواء (م ) َج ّو‬ Hazırlanmak. :‫ َي ْ�س َت ِع ُّد‬- ‫ا ِْ�س َت َع َّد‬
İstatistikler. :‫� ْإح�صائ ِّيات‬ Kullanıldı. :‫ا ُْ�س ُتعمِل‬
Seçti. :‫تار‬
ُ ‫ َي ْخ‬- ‫اِختار‬ İstifa etti. : ُ‫ َي ْ�س َتقيل‬- ‫ا ِْ�س َتقال‬
…da uzmanlaşmak :)‫�ص (بـ‬ ُّ ‫�ص – َي ْخ َت‬ ّ ‫ا ِْخ َت‬ Kapmak, zorla almak : ُّ‫ َي ْ�س َتل‬- ‫ا ِْ�س َت َّل‬
Gizlenmek, gözden kaybolmak. :‫ا ِْخ َتفَى‬ Eşit olmak. :‫ َي ْ�س َت ِوي‬- ‫ا�س َتوى‬ ْ
Almak. :‫ � ْأخذ‬- ‫ ي�أخذ‬- ‫� َأخ َذ‬ Gece yolculuğu yaptı. :‫�سي‬ ِ ْ‫ ُي ر‬- ‫أ�سى‬ َ ْ‫� ر‬
Aşağıladı, ayıbını ortaya çıkardı. :‫ ُي ْخ ِزي‬-‫�أخ َزى‬ Kuruldu, tesis edildi. :‫�أُ ِّ�س َ�س‬
Hatalar, yanlışlar. :‫� ْأخطاء (م) َخطَ �أ‬ Tesis etmek, kurmak. : ُ‫ يُ�ؤ َِّ�س�س‬- ‫� ّأ�س َ�س‬
Tahliye etmek, boşaltmak. :‫�إخالء‬ Ambulans. :‫�إ�سعاف‬
Sözünde durmamak. :‫ ُي ْخل ُِف‬- ‫�أَ ْخلَف‬ En yüce. :‫ال ْأ�س َمى‬

132
Katkı. :‫� ْإ�سهام‬ Kazandırmak. :‫�إكْ �ساب‬
Özlemek. :)‫تاق (�إىل‬ ُ ‫ َي ْ�ش‬- ‫ا ِْ�شتاق‬ Süt ürünleri. :‫�ألبان‬
Kötüler. : َّ‫�أ�شرْ ار (م) �شر‬ Bir şeye katılmak, girmek. :)‫اِ ْل َت َحقَ – َي ْل َت ِحقُ (ب‬
Denetlemek, kontrol etmek. :)‫�أ�شرْ َ ف– ُي�شرْ ِ ُف(على‬ İptal etmek. :‫�إلغاء‬
Yakmak. : ُ‫ ُي ْ�شعِل‬- ‫� ْأ�ش َعل‬ Şiir/kaside okumak. :‫�أ ْل َقى ق�صيدة‬
Parmak. :‫� ْإ�ص َبع (ج)�أ�صا ِبع‬ Genel Sekreterlik. :‫الأمانة العامة‬
(gazeteyi vs.) çıkarmak, yayınlamak. :‫� ْأ�ص َدر‬ (eskiye) uzanmak. :‫ يمَ ْ َت ُّد‬- ‫ْامت ّد‬
Aydınlatmak. :‫ ُي�ضيء‬- ‫�أ�ضاء‬ …den uzak durmak, sakınmak. :)‫يمَ ْ َت ِن ُع(عن‬-‫امتنع‬
(bir şey yapmak) zorunda kalmak. :‫� ْأ�ضطُ َّر �إىل‬ Kişi, kimse. :‫�إِ ْم ِرء‬
Rahatsızlık duymak. :‫ َي ْ�ضطَ ِر ُب‬- ‫ا ِْ�ضطَ َر َب‬ Tutmak. : ُ‫ي�سِ ك‬ ْ ُ‫ م‬- َ‫� َأم َ�سك‬
Çerçeve. :‫�إطار‬ Bağırsaklar. :‫� ْأمعاء‬
Bir şeyden haberdar olmak. :)‫ َي َّط ِل ُع (على‬-‫اِ َّطلع‬ Güvenilir, emniyetli. :‫�آمِ ن‬
Sıkıntılar, külfetler. :‫� ْأعباء‬ Dalgalar. :‫�أمواج (م) َم ْوج‬
Saldırmak, düşmanlık etmek. :)‫ َي ْع َت ِدي(على‬-‫اِ ْع َت َدى‬ Aydınlatmak. : ُ‫ ُينري‬- ‫أنار‬ َ �
Tutuklanmak. : َ‫ا ُْع ُتقِل‬ Aydınlatma. :‫�إنارة‬
…e güvenmek, dayanmak. :)‫ َي ْع َت ِم ُد(على‬-‫اعتمد‬ Üretim. :‫�إنتاج‬
Umre yapmak. :‫ َي ْع َتم ُِر‬- ‫ا ِْع َت َمر‬ Dikkat et! :!‫اِ ْن َت ِب ْه‬
Arap olmayan. :‫أعجم ِّي‬ َ � Üretmek. :‫ ُي ْنت ُِج‬- ‫�أ ْن َت َج‬
Enformasyon; bildirme. :‫� ْإعالم‬ Seçmek. :‫ َي ْن َتخِ ُب‬- ‫ا ْن َت َخب‬
Evrensel Bildirge. َ‫ال ْإعالن م‬
:‫العال ّي‬ -e katılmak, intisap etmek. :)‫ َي ْن َت ِ�س ُب(�إىل‬-‫ان َت َ�سب‬
İşler. :‫مال(م)ع َمل‬
َ ‫� ْأع‬ Yayılmak. : ُِ‫ َي ْن َت�شر‬- َ‫ان َت�شر‬
Yardım. :‫�إغاثة‬ İhtar, uyarı. :‫�إنذار‬
Ayrılmak. :‫اِ ْف رِتاق‬ İnşa etmek. :‫�أن�ش�أ – ُي ْن�شِ ئ‬
Çekilmiş filmler. :‫�أفالم ُم َ�ص َّورة‬ Dikili taşlar. : ‫ن�صاب‬ َ َ‫�أ‬
Örnek almak. :)‫ا ْقتدى – َي ْق َتدِي (ب‬ -e katılmak, -e üye olmak. :)‫اِ ْن َ�ض ّم– َي ْن َ�ض ُّم (�إىل‬
Daha yakın. :‫�أَ ْق َر ُب‬ -den / -e hareket etti. :)‫�إىل‬/‫ َي ْن َطلِقُ (من‬-‫انطلق‬
İkna etmek. :‫�إقناع‬ Sistemler. :‫�أنظِ مة(م) نِظام‬
…ile dolu olmak. :)‫اكْ َتظّ – َي ْك َتظُّ (ب‬ (toplantı, konferans vb.) yapılmak. :‫ا ْن َع َقد‬
Acrobat Reader. :‫�أكْ رُوبات ِريدر‬ Az önce. :‫�آن ًفا‬

133
Patlamak. :‫ َي ْنف َِج ُر‬- ‫ا ْنف ََجر‬ Mal, ticaret malı. :‫ِب�ضاعة‬
Kurtarmak. :‫�إنقاذ‬ Birkaç. :‫ِب ْ�ضعة‬
İnilti. :‫�أنني‬ İşsizlik. :‫َبطالة‬
İhmal etmek. : ُ‫ ُي ْهمِل‬- ‫� ْأه َمل‬ Kalma, kalış. :‫َبقاء‬
Putlar. :‫� ْأوثان (م) َو َثن‬ Beliğ sözlü, anlatımı güçlü. :‫َبليغ القول‬
Getirdi. :‫� ْأو َر َد‬ Kurmak, bina etmek; bina. :‫ِبناء‬
-e yazmak (yaklaşma fiili). :‫� ْأو َ�شك‬ Belirtilen hususlara göre. :‫ناء عليه‬
ً ‫ِب‬
Öncelikle. :ً‫�أوّال‬ Yapı. :‫ُبنية‬
Öncelikler. :‫� ْأو َل ِو ّيات‬ Çöl. :‫َب ْيداء‬
Olumlu. :‫�إيجا ِب ّية‬ ‫ت‬
İşgücü. :‫الأيدِي العامِ لة‬ Buharlaşmak. :‫ َي َت َب َّخ ُر‬-‫َت َب َّخر‬
Eziyet etmek. :‫�إيذاء‬ Karşılıksız vermek, bağışta bulunmak. :‫ب ُع‬ َّ َ‫ َي َت ر‬-‫تربّع‬
Müzik melodisi. :‫�إيقاع املو�سي َقى‬ Soğutma. :‫َت رْبيد‬
Uyandırmak. : ُ‫ ُيوقِظ‬- ‫� ْأي َقظ‬ Tütün. :‫ت ِْبغ‬
Barındırmak. :‫�إيواء‬ (bir makamı, yönetimi) Üstlendi. :ُ‫ َي َت َب َّو�أ‬- ‫َت َبوّ�أ‬
‫ب‬ Çekiştirdi, (b.ş.) anlaşmazlığa düştü. :‫ َي َتجا َذ ُب‬-‫جَتا َذ َب‬
Kısaca. :‫باختِ�صار‬ ْ Kayda değer. :‫ت ُدر‬ ْ َ‫ج‬
Devamlı, sürekli bir şekilde. :‫با�ست ِْمرار‬ Uyarı. :‫تذير‬ ْ َ‫ح‬
Yayınlama (radyo, TV yayını). :‫َب ّث‬ Hareket etmek. : ُ‫ َي َت َح َّرك‬- ‫ت َّرك‬ َ َ‫ح‬
Canlı yayın. : ِ‫بث ُمبا�شر‬ ّ Lüks şeyler. :‫ت�سين ِّيات‬ ْ َ‫ح‬
Başlamak. :‫ َب ْد�أ‬- ‫ َي ْب َد�أ‬-‫بد�أ‬ (Üniversite vb.) girmek :)‫التحق – َي ْل َتحِ ُق (ب‬
Başlangıç. :‫ِبداية‬ İhramdan çıkmak. : ُ‫ َي َت َحلَّل‬- ‫تلَّل‬ َ َ‫ح‬
Kavrayış, anlayış. :‫َبديهة‬ (bir şeyle) süslenmek :)‫تلَّى – َي َت َحلَّى (ب‬ َ َ‫ح‬
Tohum. :‫َب ْذرة‬ Gizleme, saklama. :‫َت ْخ ِبئة‬
Programlama. :‫َب ْر جَمة‬ Uzmanlık alanları, branşlar. :‫َت َخ�صّ �صات‬
İstanbul Boğazı. :‫ال ُب ْ�سفُور‬ Planlama. :‫َت ْخطيط‬
Cilt. :‫َب�شرَ َ ة‬ Gözden geçirmek, incelemek. :‫تدار�س‬
Müjde. :‫ُب�شرْ َ ى‬ Müdahale etmek. :)‫ َي َت َد َّخلُ (يف‬- َ‫َت َد َّخل‬
Devamlı bir şekilde. :‫ِب�صُ ورة دائِمة‬ Isıtma. :‫َت ْد ِف َئة‬

134
İmha etmek, yıkmak. :‫َت ْدمري‬ (kabuk) soyma. :‫َتقْ�شِ ري‬
Miras (kültürel). :‫ُتراث‬ Buluşma, görüşme. :‫ َي ْل َتقِي‬- ‫اِ ْل َت َق َى‬
Merhamet. :‫راحم‬
ُ ‫َت‬ Korur. :‫َتقِي‬
Sağlamlaştırma, güçlendirme. :‫َت ْر�سيخ‬ Dayanışma. :‫َتكافُل‬
Gözlemek. :‫ت َّق ُب‬ َ َ‫ َي ر‬- ‫َت َر ّقب‬ Tekâmül, olgunlaşma. :‫تكامل‬
ُ
İlerlemek. :‫ت َّقى‬ َ َ‫ َي ر‬- ‫َت َر ّقى‬ Tepeler. :ّ‫تِالل(م) َتل‬
Evlenmek. :‫ َي َت َز َّو ُج‬- ‫َت َز َّوج‬ Aldım. :‫َتل َّق ْي ُت‬
Çağırıyor, davet ediyor. :‫َت ْ�س َت ْدعِ ي‬ Yararlanmak, faydalanmak. :)‫ت ّتع– َي َت َم َّت ُع (ب‬ َ َ‫م‬
Eğlence. :‫َت ْ�سلية‬ Yavaş ol! Ağır ol! Acele etme! :ْ‫ت َّهل‬ َ َ‫م‬
Zehirlenme. :‫ َي َت َ�س َّم ُم‬- ‫َت َ�س َّم َم‬ Temyiz (gramer konusu). :‫تييز‬ ْ َ‫م‬
Adlandırma. :‫َت ْ�سمِية‬ Çelişmek. :)‫ َي َتنافَى (مع‬- ‫نافى‬ َ ‫َت‬
Dilenmek. : ُ‫ َي َت َ�س َّول‬- َ‫َت َ�س َّول‬ Eksilmek, azalmak. :‫�ص‬
ُ ‫ َي َتنا َق‬- ‫�ص‬ َ ‫َتنا َق‬
Teşvik etmek, cesaretlendirmek. :‫َت ْ�شجيع‬ Piknik yapmak. :‫ َي َت َن َّز ُه‬- ‫َت َن َّز َه‬
Evden kaçma, sokakta yaşama. :‫ َي َت�شرَ َّ ُد‬-‫َت�شرَ َّ َد‬ Nefes alma. : ُ‫ َي َت َن َّف�س‬- ‫َت َن َّف�س‬
Sadaka vermek. :‫ َي َت َ�ص َّد ُق‬- ‫َت َ�ص ّدق‬ Çeşitlenmek. :‫ َي َت َن َّو ُع‬- ‫َت َن ّو َع‬
Davranmak. :‫ َي َت�صرَ َّ ُف‬- ‫َت�صرَ َّ َف‬ Tevazu, alçak gönüllülük. :‫َتوا�ضُ ع‬
Göz atma, göz gezdirme. :‫ َي َت َ�ص َّف ُح‬- ‫َت َ�ص ّف َح‬ Psikolojik gerilim. :‫َت َو ُّتر َنفْ�سِ ّي‬
Gelişme. :‫َتطَ ُّور‬ Azap vadetmek. :‫َت َو َّعد العذاب‬
İbadet etmek. :‫ َي َت َع َّب ُد‬- ‫َت َع َّبد‬ Vefat etmek. : ّ‫ُتوُفي‬
İfade etme, dile getirme. :‫َت ْعبري‬ ‫ث‬
Sayılır. :‫ُت َع ُّد‬ (bir şeyi) sabitlemek, çakmak. :‫ ُي َث ِّب ُت‬- ‫َث َّب َت‬
İşkence etme. :‫َت ْعذيب‬ Zenginlik. :‫َثراء‬
Güçlendirmek. :‫َت ْعزيز‬ Dörtte üç. :‫ثالثة � ْأرباع‬
Perişan. :‫َتعي�سة‬ Delik (anahtar, çivi vb.). :‫ُث ْقب‬
Genelge; genelleştirme. :‫َت ْعميم‬ ‫ج‬
Ötme, şakıma (kuş vb.). :‫َتغريد‬ Korkak. :‫َجبان‬
Değişim. :‫َت َغ رُّي‬ Korkaklık; peynir. :‫ُج نْب‬
Patladı. :‫ َي َتف ََّج ُر‬- ‫َتف ََّج َر‬ İyi olmak, layık olmak. :‫ َجدارة‬-‫ َي ْج ُدر‬-‫َج ُدر‬
Ayrılık, bölünme. :‫َت ْف ِرقة‬ Suç. :‫َجرائم (م) َجرمية‬

135
Denemek. :‫ ُي َج ِّر ُب‬- ‫َج َّر َب‬ Bilinçlendirme kampanyası. :‫َح ْملة ال َّت ْوعِ ية‬
Testi. :‫َج َّرة‬ Erdemliler Paktı. :‫حِ ل ُْف الفُ�ضول‬
Kürümek, sürümek. :‫ َج ْرف‬- ‫َج َرف – َي ْج ُرف‬ Diri, hayat sahibi; semt. :‫َح ٌّي (ج) � ْأحياء‬
Çok (teşekkür için). :‫َجزيل‬ ‫خ‬
Köprüler. :‫ُج�سور (م) ِج رْ�س‬ İhanet etmek. :‫ خِ يانة‬-‫خان– َي ُخون‬ َ
Kılmak (mutlu vb.). :‫ َج ْعل‬- ‫َج َعل – َي ْج َعل‬ Pis şeyler. :‫َخبائِث (م) َخبيث‬
Kurutmak. :‫ ُي َج ِّف ُف‬- ‫َج ّفف‬ Uzman, mütehassıs. :‫َخبري(ج) ُخ رَباء‬
Güney. :‫َجنوب‬ Ahşap, tahta. :‫َخ َ�شب (ج) � ْأخ�شاب‬
Yürütme organı. :‫التنفيذي‬
ّ ‫جلهاز‬ ِ ‫ا‬ Huy, mizaç, haslet, özellik. :‫خِ �صال (م) َخ ْ�صلَة‬
Açıkça, alenen. :‫َج ْه ًرا‬ (bş)için para vb. tahsis etmek. :‫ ُي َخ ِّ�ص�ص‬-‫�ص‬
َ ‫َخ َّ�ص‬
‫ح‬ …e boyun eğmek. :)‫َخ َ�ض َع – َي ْخ َ�ض ُع ( ِل‬
İhtiyaçlar. :‫حاج ّيات‬ ِ Islah projeleri. :‫ُخطَ طُ ال ْإ�صالح‬
Dolu (manevi olarak). :‫حافِل‬ İçki, sarhoşluk veren her şey. :‫َخ ْمر‬
Kindar, kin güden. :‫حاقِد‬ ‫د‬
(bir şeyin) vakti gelmek. :‫ ِحني‬- ‫حان – َيحني‬ Süreklilik arz eden, daimi. :‫دائِب‬
Büyük bir sevgi. :‫ُح ًّبا َج ًّما‬ Davetçi, dua eden. :‫الداعِ ي‬
Tahıl. :‫ُحبوب‬ Sigara; duman. :‫ُد ّخان‬
... önlemek. َ ‫ا‬
:‫حل ُّد مِ ن‬ Motosiklet. :‫َد ّراجة نا ِر ّية‬
Meydana gelmek. :‫ ُحدوث‬-‫ َي ْح ُدث‬-‫َح َدث‬ Davet etmek, dua etmek. :)‫ َد ْع َوة(�إىل‬-‫ َي ْدعو‬-‫دعا‬
Yangınlar. :‫َحرائِق (م) َحريق‬ Sıcaklık. :‫ِفء‬ ْ ‫د‬
Isı, sıcaklık, ateş (ısı anlamında). :‫َحرارة‬ Sivil savunma. :‫ن‬ َ ‫فاع ا‬
ِّ‫مل َد ي‬ ُ ‫ال ِّد‬
Sıkıntı,mahzur. :‫َح َرج‬ Hassas, ince; un. :‫َدقيق‬
Meslek. :‫حِ ْرفة‬ Yunus balığı. :‫ُدلْفني‬
Dilek Fiili. :‫َح َرى‬ Yıkım, harap olma. :‫َدمار‬
İpek. :‫َحرير‬ Dehşet, korku. :‫َد ْه�شة‬
Hassas, duyarlı. :‫َح ّ�سا�س‬ Yağlı (Yiyecek vb.). :‫ُد ْهن َِّية‬
İyi olmak, güzel olmak. ُ ‫َح ُ�س َن– َي ْح ُ�س ُن‬
:‫ح ْ�س ٌن‬- Süreli yayın, periyodik yayın. :‫رية‬ ّ ‫َد ْو‬
Güzel (kadın, kız). :‫َح ْ�سناء‬ İtilaf devletleri. :‫دُولُ اال ْئتِالف‬ َ
Kazmak. :‫ َح ْفر‬- ‫َحف ََر – َي ْحف ُِر‬ Dönüm. :‫دُومن‬

136
‫ذ‬ Beden eğitimi. :‫ِريا�ضة َب َدن ِّية‬
Günah; kuyruk. :‫َذ ْنب‬ ‫ز‬
Altın. :‫َذ َهب‬ Organik tarım. :‫ِزراعة ُع ْ�ض ِو ّية‬
‫ر‬ Zeval, yok olma. :‫َزوال‬
Öncü. :‫رائِد‬ Kayık, sandal. :‫َز ْو َرق‬
Avuçiçi. :‫راحة ال َيد‬ ‫�س‬
Köklü, sağlam. :‫را�سِ خ‬ Diğer, ve sair. :‫�سائِر‬
Çoban. :‫راع‬
ٍ Satır. :‫�ساطور‬
Hâlihazır, şimdiki. :‫راهِ ن‬ Yüce. :‫�سامي‬
Kamuoyu, halk görüşü. :‫َر�أْي عام‬ Katkıda bulunmak. :‫ ُي�ساهِ ُم‬- ‫�ساهم‬ َ
Kâr, kazanç. :‫ِر ْبح‬ Halı. :‫َ�س ّجاد‬
Pislik, kir. :‫ِر ْج�س‬ Bankomat. :ِّ‫ال�س ْحب الآلي‬ َّ
Selamlamak, güler yüzle karşılamak. :)‫َر ّحب– ُي َر ِّح ُب(ب‬ Alay etme, dalga geçme :‫ُ�س ْخ ِر ّية‬
Bolluk, rahatlık, refah. :‫َرخاء‬ Doğru, isabetli (görüş). :‫َ�سديد‬
Elbise, kıyafet. :‫ِرداء‬ Gitti, geçti. :‫�سى‬ َ َ‫ر‬
Kötü, adî. :‫َرديء‬ Bölük. :‫�س ّية‬ِ َ‫رَ�سايا (م) ر‬
(gemi) Demir attı. :‫ َي ْر ُ�سو‬- ‫َر َ�سا‬ Kanser. :‫�سطان‬ َ َ‫ر‬
Sınıfta kalmak. :‫ ُر�سوب‬-‫ َي ْر ُ�سب‬-‫َر َ�سب‬ Hırsızlık, soygun. :‫�سقة‬ ِ َ‫ر‬
Kurşun. :‫َر�صا�صة‬ Hazırcevap, zeki. :‫رَ�سيع ال َبدِيهة‬
Emzikli çocuk, bebek. :‫َر�ضيع‬ Yeryüzü. :‫َ�سطْ ح ال ْأر�ض‬
Çocukları kollama, gözetme. :‫ِرعاية الأطْ فال‬ Olumsuz olarak. :‫َ�س ْل ًبا‬
Gök gürültüsü. :‫َر ْعد‬ Mallar. :‫ال�سلَع (م) �سِ ْل َعة‬ ِّ
Bolluk, müreffeh ve rahat (yaşam). :‫َر ْغ َدة‬ Güç, iktidar. :‫ُ�سلْطَ ة‬
(somun veya pide) ekmek. :‫َرغيف‬ Davranış, gidişat. :‫ُ�سلوك‬
Boyunlar. :‫ِرقاب (م) َر َق َبة‬ Duyuldu. :‫ُ�سمِع‬
Kumlu, kumsal. :‫َر ْمل ِّي‬ Doğru yol. :‫ال�سبيل‬ َّ ‫َ�سواء‬
Mızrak, kargı. :‫ُر ْمح‬ İsveç. :‫ال�س َو ْيد‬ ُ
Bağlar, ilişkiler. :‫َروا ِبط (م) را ِبط‬ Yürütmek. :‫ي‬ُِّ‫ ُي َ�س ر‬- ‫َ�س رّي‬
Roman. :‫ِرواية‬

137
‫�ش‬ Bağırmak, çığlık atmak. :‫ِ�صياح‬
Yaygın, yayılmış. :‫�شائِع‬ ‫�ض‬
Zor, çetrefilli. :‫�شا ّقة‬ (kaza vb.de) kurbanlar. :‫َ�ضحايا (م) َّ�ضحِ ّية‬
Kapsamlı. :‫�شامِ ل‬ İri, kocaman, çok büyük. :‫َ�ض ْخ َمة‬
Atardamarlar. :‫�شرَ ايني (م) �شرِ ْ يان‬ Baskı. :‫َ�ض ْغط‬
Başlama fiili. :‫ �شرُوع‬- ‫�شرَ َ َع – َي�شرْ َ ُع‬ Sapmak, yoldan çıkmak. :‫�ضاللة‬-ّ
َ ‫ َي ِ�ضل‬-ّ‫َ�ضل‬
Balkon. :‫�شرُ ْ فة‬ Garantiler, güvenceler. :‫َ�ضمانات‬
İbadetler. :‫َ�شعائر (م) �شِ عار‬ Kapsamında, çerçevesinde. :‫ِ�ض ْم َن‬
Ateş, alev, meşale. :‫�شُ ْعلة‬ Işık. :‫َ�ض ْوء‬
Arpa. :‫َ�شعري‬ Işık. :‫ِ�ضياء‬
Sarışın. :‫َ�ش ْقراء‬ ‫ط‬
Kuzey. :‫َ�شمال‬ Güzel olmak, iyi olmak. :‫ ِطيب‬- ‫ َيطيب‬- ‫طاب‬
Kapsamak, içermek. :‫ �شُ مول‬-‫ َي ْ�ش َمل‬-‫�شمل‬ َ Doku. :‫طا ِبع‬
Deniz saldırıları düzenlemek. :‫�شَ ّن غارات َب ْح ِر ّية‬ Acil hâl, olağanüstü durum. :‫طا ِرئ (ج)طَ وا ِرئ‬
Boz, alacalı. :‫َ�ش ْهباء‬ İtaatler, ibadetler. :‫طاعات‬
Cesur, gözü pek. :‫َ�ش ْهم‬ Enerji, güç. :‫طاقة‬
Görgü tanıkları. :‫�شُ هود عِ يان‬ Aşçı. :‫طَ ّباخ‬
Beyaz saç, yaşlılık. :‫َ�ش ْيب‬ Basmak, tabetmek. :‫ طَ ْبع‬-‫ َيطْ َبع‬-‫طَ َبع‬
‫�ص‬ Uygulamak, tatbik etmek. :‫ ُيطَ ِّب ُق‬- ‫طَ ّبق‬
Eski bir hacim birimi. :‫�صاع‬ Öğütmek, ezmek. :‫ طَ ْحن‬-‫ َيطْ َحن‬-‫طَ َحن‬
Doğru olmak; sağlıklı olmak. :‫�ص ّحة‬-ِ ‫ َي ِ�ص ّح‬-‫َ�ص ّح‬ Yaklaşma fiili. :‫طفِق‬
Gazetecilik. :‫َ�صحافة‬ Boşanma. :‫طَ الق‬
Kaya. :‫�صُ خور (م) َ�ص ْخرة‬ Gün doğmak. :‫ طُ لوع‬-‫ َيطْ لَع‬-‫طَ لَع‬
Göğüs. :‫� دور‬ ُ‫َ�ص ْدر (ج) ص‬ ‫ظ‬
Bağırmak, feryat etmek. :‫�صرُ اخ‬-‫ َي�صرُْ خ‬-‫�صرَ َ خ‬ Olgu, olay. :‫ظاهِ رة (ج) ظَ واهِ ر‬
(yukarı) çıkmak, tırmanmak. :‫�صُ عود‬ ‫ع‬
Alkışlamak. :‫ ُي َ�ص ِّف ُق‬- ‫�ص ّفق‬ İşsiz. :‫عاطِ ل‬
Oy vermek. :‫ ُي َ�ص ِّو ُت‬- ‫�صو َت‬
َّ İnat etmek, direnmek. :‫ ُيعا ِن ُد‬- ‫عا َن َد‬
Oy; ses. :)‫َ�ص ْوت (�أَ ْ�صوات‬ Sıkıntı çekmek. :‫عان‬ِ‫ ُي ي‬- ‫عا َنى‬

138
Asık yüzlü. :‫َع ُبو�س‬ Pergel. :‫فِرجار‬
Düşman. :‫عدُوّ (ج) � ْأعداء‬ Kaçmak, firar etmek. :‫ فِرار‬-‫ َيف ِّر‬-‫فر‬ ّ
Pek çok. :‫َعديد‬ Doğru ve güzel konuşma. :‫فَ�صاحة‬
Aksak, topal. :‫َع ْرجاء‬ Doğru ve güzel konuşan. :‫فَ�صيح الل�سان‬
Ter. :‫َع َرق‬ Teşekkür etmek. :‫َ�ضل َعلى‬ ْ ‫الف‬
Altın. :‫َع ْ�س َجد‬ Kaybetmek. :‫ُف ْقدان‬
Zorluk, sıkıntı. :‫ُع رْ�س‬ Astronomi. :‫َفلَك‬
Umma fiili. :‫َع َ�سى‬ Para. :‫فُلو�س‬
Gayri menkuller. :‫العقارات‬ Otel idaresi, otelcilik. :‫َف ْن َدقة‬
Ardından, hemen sonra. :‫َعقِب‬ Yok olmak, fani olmak. :‫ فَناء‬-‫ َي ْفنى‬-‫َفنِي‬
Toplantı yapmak. :‫ِماعا‬
ً ‫ع َق َد ا ِْجت‬ ‫ق‬
Ceza. :‫ُعقوبة‬ Kıta. :‫قارة‬ ّ
Açıkca, aleni olarak. :‫َع َل ًنا‬ Direnmek. :‫ ُيقا ِو ُم‬- ‫قاوم‬ َ
Canlı, hayatta. :‫على َق ْيد احلَياة‬ Kabileler. :‫قبائِل (م) َقبيلة‬
Uçakta. :‫على َم نْت الطائرة‬ Kuraklık. : ‫َق ْحط‬
Para. :‫ُع ْملة‬ Keser. :‫َق ُّدوم‬
Derin. :‫َعميق‬ Krediler, borçlar. :‫ُقرو�ض (م) َق ْر�ض‬
Yoluyla, vasıtasıyla. :‫َع ْن طريق‬ Köyler. :‫ُق َرى (م) َق ْرية‬
Göz. :‫َعينْ (ج) ُعيون‬ Taksim etmek, paylaştırmak, bölmek. :‫ ُي َق ِّ�س ُم‬-‫َق ّ�سم‬
‫غ‬ Bombalama. :‫َق ْ�صف‬
(suya vb.) batmak. :‫ َغ َرق‬-‫ َي ْغ َرق‬-‫َغ َرق‬ Yok etme, ortadan kaldırma. :‫َق�ضاء على‬
Saldırmak, işgal etmek. :‫ َغ ْزو‬-‫ َي ْغزو‬-‫َغزا‬ Sorunlar, meseleler. :‫َق�ضايا(م) َق ِ�ض ّية‬
Şarkı söylemek. :‫ ُي َغ ِّني‬- ‫َغ َّنى‬ Sektör. :‫قِطاع‬
Öfke, sinir. :‫َغ ْيظ‬ Bir yerde yaşamak. :‫َقطَ َن‬
‫ف‬ Endişe. :‫َقلَق‬
Sabırsız. :‫فارغ ال�صّرب‬ Tükenmez kalem. :‫جاف‬ ّ ‫َقلَم‬
Kazanmak. :‫ ف َْوز‬-‫ َيفوز‬-‫فاز‬ Zirve. :‫ق ِّمة‬
Balta. :‫َف�أ�س‬ Buğday. :‫َق ْمح‬
Kötülük. :‫فُجور‬ Uydu. :‫ناعي‬
ّ ‫قمر ِ�ص‬ َ

139
Atom bombası. :‫ُق ْن ُبلَة َذ ِّر َّية‬
Günlük yiyeceği. :‫قوت َي ْومِ ه‬ Sğitimli. :‫ُم َتد ِّرب‬
‫ك‬ Eşit. :‫ُمت�سا ِوية‬
Yaklaşma fiili. :‫كا َد‬ Pek çok. :‫ُم َتع ِّددة‬
Tuzak kurmak, hile yapmak. :‫ كَ ْيد‬-‫ َيكِي ُد‬-‫كا َد‬ Staj yapan. :‫ُم َت َم ِّر�س‬
Ödüllendirmek, mükafatlandırmak. :‫ ُيكافِئ‬-‫كاف�أ‬ …e bağlı. :‫ُم َت َم ِّ�سك بـ‬
Gizlemek, saklamak. :‫ كَ ْتم‬-‫ َي ْك ُتم‬-‫كَ َتم‬ Dalgalı. :‫ُم َت َم ِّوج‬
Alkol. :‫الكُحول‬ Sanık. :‫ُم ّت َهم‬
Elbise, giysi. :‫كِ �ساء‬ Matkap. :‫مِ ْث َقب‬
Konuşmak. :‫ ُي َكل ٌِّم‬- ‫كَ لَّم‬ İdealler. :‫ُم ُثل ُعلْيا‬
Bilgisayar. :‫كُ ْم ِبيو ُتر‬ Üçgen. :‫ُم َثلَّث‬
Miktarlar. :‫كَ ِّم ّيات‬ Yönetim üçgeni. ّ ‫املُ َثلَّث ال‬
:‫إداري‬
Hazine. :‫كَ ْنز‬ Alan, saha, meydan. :‫جَمال‬
Felaketler. :‫كَ وا ِرث (م) كا ِرثة‬ Güvenlik konseyi. :‫ملِ�س ال ْأمن‬ ْ َ‫ج‬
Tuzak, hile, plan. :‫كيد‬ ْ Mütevelli heyeti. :‫الو�صاية‬ َ ‫ملِ�س‬ ْ َ‫ج‬
‫ل‬ Konferans, ders (üniversite ve lise için). :‫حُما�ضرَ ة‬
Sayısız (çokluktan kinaye). :‫ت َ�صى‬ْ ُ‫ال ُت َع ّد وال ح‬ …ile çevrili. :‫حُماط بــ‬
… ile sınırlı kalmaz. :‫ال ي ْق َت�صرِ على‬ Profesyonel. :‫تف‬ ِ َ‫م ر‬ْ ُ‫ح‬
Layık, yakışan. :‫الئِق‬ İşgalci; işgale uğrayan. :‫م َت ّل‬ ْ ُ‫ح‬
(İhtiyacı, isteği) yerine getirme. :‫لبى ا ِْحتِياجه‬ َّ Gerçekleşmesi muhtemel. :‫الوقوع‬ ُ ‫م َت َمل‬ ْ ُ‫ح‬
Sığınmak. :)‫ لجُ وء (�إىل‬-‫ َيل َْج�أ‬-‫لجَ�أ‬ Beyin. :‫ُم ّخ‬
Özetleme. :‫�ص‬
ُ ‫ ُيل َِّخ‬- ‫خلّ�ص‬ Gizlenilen yer, sığınak. :‫م َب�أ‬ْ َ‫خَما ِبئ (م) خ‬
Parlamak, ışıldamak. :‫ مَلَعان‬-‫ َي َلمع‬-‫مَلَع‬ …ile ilgili; uzman. :‫�ص بـ‬ ّ ‫م َت‬ ْ ُ‫خ‬
Ellerini salladı. :‫ل ََّو َح ِب َي َد ْيه‬ Uyuşturucu. :‫م ِّدرات‬ َ ُ‫خ‬
‫م‬ Depolanmış. :‫مزون‬ ْ َ‫خ‬
Yaklaşık olarak. :‫ما ُيقا ِرب‬ Tahsis edilmiş, ayrılmış. :‫م َّ�ص�ص‬ َ ُ‫خ‬
Silen (cam vb.). :‫ما�سِ ح‬ Bağımlı. :‫ُم ْدمِ ن‬
Barınak. :‫َم�أْ ًوى‬ Muhabir. :‫ُمرا�سِ ل‬
Acı çeken, elem duyan. :‫ُمت� مِأل‬ Sansür, denetleme. :‫ُمرا َقبة‬
Tâbi olan, uyan. :‫ُم َّت ِبع‬ Rahat, huzurlu. :‫ُم ْرتاح‬

140
Neşeli olmak, mutlu olmak. :‫م َرح‬-‫ح‬َ ‫يمَ ْ َر‬-‫َم َرح‬ Görüşmeler. :‫فاو�ضات‬ َ ‫ُم‬
Üst aşama. :‫َم ْر َحلة ُعلْيا‬ Yol ayrımı. :‫رتق الطُّ ُرق‬ َ ‫ُمف‬
Arzulanan, istenen. :‫َم ْرغوب يف‬ Kıyma makinası. :‫مِ ْف َر َمة‬
Dalgalanan. :‫ُم َر ْف ِرف‬ Avrupa Komiserliği. :‫املُ ف ََّو ِ�ض ّية الأوروبية‬
…ile donatılmış. :‫ُم َز َّو َدة بــ‬ Konuşmasını kesmek. :‫ُمقاطَ عة َحديثه‬
Sahte. :‫ُم َز َّيفة‬ Müteahhit. :‫ُمقا ِول‬
Yardımcı. :‫م�ساعِ د‬ İşlenen. :‫تف‬ َ َ‫ُم ْق ر‬
Kullanılmış. :‫ُم ْ�س َت ْع َمل‬ Merkez bina, karargâh. :‫َم َق ّر‬
Depo. :‫ُم ْ�س َت ْو َدع‬ Tava. :‫مِ ْقالة‬
Diziler. :‫ُم َ�سل َْ�سالت (م) ُم َ�سل َْ�سل‬ Endişe verici :‫ُمقلِق‬
Çivi. :‫مِ ْ�سمار‬ Mücadele. :‫ُمكافَحة‬
Misvak. :‫مِ ْ�سواك‬ Sığınak. :‫َمالذ‬
Süt ürünleri. :‫ُم ْ�ش َت ّقات احلَليب‬ Buluşma yeri. :‫ُملت َقى‬
…ya yakalanmış (hastalık vb.). :‫ُم�صاب بــ‬ Sığınak. :‫َمل َْج�أ‬
Terim. :‫ُم ْ�صطَ لَح‬ Sahip olunan şeyler. :‫م َت َلكَات‬ ْ ُ‫م‬
Asansör. :‫مِ ْ�ص َعد‬ Ayırt edici özellikler. :‫م ِّيزات‬ َ ُ‫م‬
Bir çiğnemlik et parçası. :‫ُم ْ�ض َغة‬ Başa kakma. :‫امل َُّن‬
Uygun. :‫ُمطا ِبق‬ …tarafından. :‫من ِق َبل‬
Değirmen. :‫مِ طْ َح َنة‬ Testere. :‫مِ ْن�شار‬
Şarkıcı kadın. :ُ‫ُمطْ ِربة‬ Dürbün. :‫مِ ْنظار‬
(gün) doğumu. :)‫َمطْ لَع (النهار‬ Uluslararası örgütler. :‫دُول َِّية‬
َ ‫ُم َنظَّ مات‬
Günahlar. :‫َعا�صي (م) َم ْع ِ�صية‬ ِ ‫امل‬ Eşsiz, emsalsiz. :‫ُم ْنقَطِ ُع ال َّنظري‬
Veren. :‫املُ ْعطِ ي‬ Köşeye çekilmiş, yanlız. :‫ُم ْن َع ِزل‬
Asılı, askıda olan. :‫ُم َعلَّق‬ Felaketzede. :‫َم ْنكوب‬
Kazma, çapa. :‫مِ ْع َول‬ Yer. : ُ‫َم ْه ِبط‬
Öten, şakıyan. :‫ُم َغ ِّرد‬ Beceriler. :‫مهارات‬
Kepçe. :‫غرفَة‬ َ ِ‫م‬ Meslekler. :‫مِ َهن (م) مِ ْهنة‬
Paradoks. :‫فارقات‬ َ ‫ُم‬ (keskin) kılıç. :‫ُم َه َّند‬
Kavramlar. :‫َمفاهِ يم (م) َم ْفهوم‬ Yüzleşme, karşı karşıya gelme. :‫واجهة‬ َ ‫ُم‬

141
Fal okları. :‫َم ْي رِ�س‬ (rüzgâr) esmek. :‫ هبوب‬-‫ َي ُه ّب‬-‫هب‬
ّ
Rahatlık, bolluk, zenginlik. :‫َم ْي رَ�سة‬ Aşk; arzu, istek. :‫َه َوى‬
‫ن‬ ‫و‬
Vekil. :‫نائِب‬ …den emin olmak. :‫واثِق مِ ن‬
…dan kaynaklanan. :‫ناجم عن‬ ِ Vahim, korkunç. :‫َوخيمة‬
Seçmen. :‫ناخِ ب‬ Veda etmek, uğurlamak. :‫ ُي َو ِّد ُع‬- ‫َو َّد َع‬
Olgun (meyve vb.). :‫نا�ضج‬ ِ Vadiler. : ٍ‫ِو ْديان (م) واد‬
Rekabet etmek. : ُ‫ ُينافِ�س‬- ‫نافَ�س‬ Arkasında. :‫َوراء‬
Havlama. :‫ُن َباح‬ Medya araçları. :‫َو�سائِل � ْإعالمِ ّية‬
Yetişme, bitme (bitki için). :‫ َن ْبت‬- ‫ َي ْن ُب ُت‬- ‫َن َب َت‬ Vesayet. :‫َو�صاية‬
Anırdı. :‫َن َه َق‬ Başarılı kılmak. :‫ ُي َو ِّف ُق‬- ‫َو ّفق‬
Arı. :‫َن ْحلة‬ Korumak. :‫ِوقاية‬
Yaklaşık, gibi; …e doğru. :‫َن ْح َو‬ İleri bir vakitte, daha sonra. :‫َو ْقت الحِ ق‬
Hurma. :‫َن ْخل‬ İmzaladı. :‫ ُي َو ِّق ُع‬- ‫و َّقع‬
Çekişmeler. :‫نِزاعات‬ Yakacak, yakıt. :‫َوقود‬
Haber yayını. :‫َن�شرْ ة ال ْأخبار‬ Ajans. :‫َوكالة‬
Anıt. :‫َن ْ�صب ِت ْذكا ِر ّي‬ Bebek, oğul, evlat. :‫َوليد‬
Nimet. :‫نِعمة‬ ‫ي‬
İkiyüzlülük. :‫نِفاق‬ Gerektirir. :‫َي َتطَ لّب‬
Uygulamak, tatbik etmek. :‫ ُي َن ِّف ُذ‬- ‫َن ّفذ‬ İşgal eder, tutar. :ّ‫َي ْح َتل‬
Petrol. :‫ِن ْفط‬ Çabalıyor, istiyor. :‫َي ْحر�ص‬
Para, nakit. :‫َن ْقد‬ Kolaylık. :‫ُي رْ�س‬
Aktarmak, nakletmek. :‫ َن ْقل‬- ‫َن َق َل – َي ْن ُقل‬ Alır. :‫َي ْ�س َت ِم ّد‬
Gelişmek, büyümek. :‫ن ّو‬
ُ ُ‫ م‬-‫ َي ْنمو‬-‫منا‬ Olmak, meydana gelmek. :‫يطْ ر�أ على‬
Avusturya. :‫ال َّن ْم�سا‬ Buduyor, kesiyor. :‫ُي َقلِّم‬
Nükleer. :‫َن َو ِو ّي‬ Kesin bilgi. :‫َيقني‬
Sonunda. :‫نِهاية‬ Dönüyor, yeniden başlıyor. :‫ُيعاود‬
‫هـ‬ Günden güne. :‫َي ْو ًما َب ْع َد َي ْو ٍم‬
Hidayet veren, yol gösteren. : ٍ‫هاد‬

142
KAYNAKÇA ‫املراجع‬

Buharî (1981), el-Camiu’s-Sahih, İstanbul.

Dyson, John (2001), Exploring English, İstanbul.

Ebu Davud, Suleyman b. el-Eş’as (1992), es-Sunen (I-V), İstanbul.

İşler, Emrullah ve Musa Yıldız (2008), Arapça Çeviri Kılavuzu, İstanbul: Elif Yayınları.

Jones, Leo (2002), Let’s Talk, Cambridge: Cambridge University Press.

Mâlik, b. Enes (1992), el-Muvatta (I-II), İstanbul.

Sînî, Mahmud vd. (1984), el-Kavâidu’l-Arabiyye el-Muyessera I-II-III, Riyad: Melik Suud

Üniversitesi.

Suçin, Mehmet Hakkı (2008), Aktif Arapça. Ankara, Engin Yayınevi.

Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa (1992), es-Sunen (I-V), İstanbul.

Uralgiray, Yusuf (1986), İlk ve İleri Dilbilgisi (I-II), İstanbul: Tebliğ Yayınları.

143

You might also like