Libri Mesuesit Art Pamor 1 4 PDF

Zoica Tashi
Libër mësuesi
për tekstin shkollor
ART PAMOR
1-4
albas
Botues:
Latif AJRULLAI
Rita PETRO
Redaktore përgjegjëse:
Sevi LAMI
Arti grafik:
Ela LUMANI
© Albas, 2018
Të gjitha të drejtat janë të rezervuara
ISBN 978-9928-282-02-6
Shtëpia botuese Albas

Në Tiranë: Rr. “Donika Kastrioti”, pallati 14, ap. 4D.
Tel: 00355 45800160; e-mail: info@albas.al
Në Tetovë: Rr. “Ilinden”, nr. 105
Tel: 00389 44 344 047; e-mail: albas_te@yahoo.com
Në Prishtinë: Rr. “Muharrem Fejza”, p.n.
Tel: 00377 45 999 770
e-mail: albas_pr@yahoo.com
Shtypur në shtypshkronjën:
2
PËRMBAJTJE
Libër mësuesi për tekstin shkollor ART PAMOR 1
Plani mësimor 8
Vija dhe llojet e saj 18
Vizatim me anë të vijave dhe teknikat e tij 19
Pushimet verore 20
Modelim me plastelinë (lodra ime e preferuar) 21
Mjetet dhe teknikat e pikturës 22
Ngjyrat parësore dhe dytësore. Rrethi i ngjyrave 23
Ngjyrat e vjeshtës (krijim) 24
Format dypërmasore 25
Krijim me akuarel “Festa e flamurit” 26
Materiale me tekstura të ndryshme 27
Vizitë në qendër të qytetit 28
Vizitë në Galerinë e Arteve 29
Takim me një artist 30
Format trepërmasore. Kubi 31
Krijimi i një stampe 32
Krijimi me anë të stampave 33
Qilimi me thurje (1) 34
Qilimi me thurje 35
Motivi: Retë në qiell 36
Ilustrim i një përralle, sipas fantazisë 37
Fëmijët në rresht 38
Lulet dhe fluturat 39
Forma të thjeshta me plastelinë 40
Mjedisi ku unë jetoj. Krijim 41
Drita dhe hija tek një objekt. Vlera 42
Vazo zbukurimi, vizatim me dritëhije 43
Vepra arti, në kohë të ndryshme. Nata me yje “V. Van Gog” 44
Format natyrore dhe gjeometrike 45
Krijim. Natyrë e qetë me fruta 46
Skulpturë e butë me tekstile 47
Simetria 48
Format gjeometrike në krijim 49
Krijim. Peshku dhe deti 50
Pinoku me plastelinë 51
Ekspozita e klasës 52
Plani mësimor 54
Vijat krijojnë forma, llojet e vijave. 66
Vizato situata të thjeshta nga natyra. Gjethet, lulet, pemët, kafshët. 67
Krijim me akuarel “Qengji i vogël”. 68
Format dypërmasore në natyrë 69
Krijojmë me mjete rrethanore 70
Peizazh. Një ditë në piknik 71
Krijoj dhe zbavitem me format natyrale dhe gjeometrike. Kolazh 72
Piktori KolIdromeno dhe vepra e tij “Motra Tone” 73
3
Libër mësuesi për tekstin “Art pamor 1-4”
PËRMBAJTJE
Nata me hënë 74
Arti dhe historia “Portreti i Skënderbeut” 76
Ilustrimi i një përralle sipas imagjinatës 77
Krijim duke iu referuar mjedisit që na rrethon 78
Ngjyrat parësore “Një lule dielli...”. Kolazh 79
Stampa me gërvishtje 80
Ndërthurje formash e teksturash. Shtëpia në pemë 82
Ngjyrat dytësore. Peizazh dimëror 83
Figura simetrike me letër të prerë 84
Objekte trepërmasore. Shtëpia me karton 86
Dritëhija mbi objekte. Hija e mbartur 87
Dritëhija mbi objekte. Hija e mbartur 88
Vëzhgojmë një vepër arti. Nëna me dy fëmijë (A. Buza) 89
Kështjella në fantazinë tënde. Modelim me plastelinë 90
Pikturë. Buqeta me lule 91
Gurët e lumit 92
Krijim me akuarel. Lule nga natyra 93
Krijim me akuarel. Tekstura të ndryshme. Kolazh me pëlhura 95
Motivi popullor – tradita shqiptare 96
Krijim dekorativ me motive. Qilimi 97
Organizimi i hapësirës – Parimet – Familja ime 98
Krijojmë me fije dhe tekstile të ndryshme 99
Motivi - Fluturat në lëndinë 100
Krijojmë me format gjeometrike 101
Simetria. Vizatim i një portreti 102
Palaçoja sipas fantazisë sime 104
Ekspozitë para klasës 105
Plani mësimor 108

Llojet e vijave dhe kombinimi i tyre 113
Përsëritja e vijës krijon lëvizje. Peizazh 114
Format trepërmasore 115
Krijojmë me letër e karton objekte 3D 116
Krijojmë me shifra letre 117
Ngjyrat e ndërmjetme 118
Krijim me ngjyrat e ndërmjetme 119
Shtamba e zbukuruar - qeramikë 120
Krijojmë me format natyrale dhe gjeometrike 121
Qyteti im i bukur 122
Edhe moda është art 123
Përzierja e ngjyrave, tonet e çelesta dhe të errëta 124
Ndërtimi dhe përdorimi i një trupi gjeometrik 125
Stinët e vitit dhe ngjyrat 126
Moti dhe simbolet e tij 127
Tekstura me prekje 128
Përgatitja e një maske 129
Motivi në natyrë dhe në mjedisin që na rrethon 131
Poster për mbrojtjen e mjedisit nga ndotjet 132
Krijimi i shablloneve me letër dhe karton 134
4
PËRMBAJTJE
Krijon bizhuteri me plastelinë 135
Takim me një artist 136
Perspektiva. Objektet afër-larg 137
Perspektiva. Objektet afër-larg 139
Skulptura me çorapë 140
Figura simetrike me letër të prerë 141
Vizato personazhin tënd të preferuar 142
Krijim me sende e mjete rrethanore - kolazh 143
Krijim me akuarel - Shporta me fruta 144
Objekte të ndryshme të trashëgimisë kulturore 145
Dasma shkodrane, Kolë Idromeno 146
Punime artizanale, përdorimi i fillit 147
Ekspozojmë krijimet tonë “Piktorët e vegjël” 148

Plani mësimor 150
Vija krijon forma, sipërfaqe dhe ritëm 158
Pushimet verore. Peizazh 159
Ngjyrat e ngrohta dhe të ftohta. Mozaik me letër 160
Vizatoj ëndrrën time 161
Ngjyrat e ngrohta: e verdhë, portokalli, e kuqe 162
Tekstura vizuale 163
Modelim me plastelinë 164
Objekte trepërmasore me materiale të riciklueshme 165
Krijim me copa dhe fije i një moketi 167
Piktori Abdurrahim Buza “Lojëra popullore” 168
Skulptura abstrakte me letër 169
Personazhe filmi 170
Format dypërmasore. Thjeshtëzimi i formave 171
Vizatim sipas imagjinatës 172
Krijim me akuarel “Mollët” (ora e parë) 173
Krijim me akuarel “Mollët” (ora e dytë) 174
Ngjyrat e ftohta: blu, e gjelbër dhe vjollcë 175
Modelime me plastelinë dhe brumë 176
Krijimi i një stampe gërvishtje 177
Asimetria 178
Skulpturë me materiale të buta 179
Poster - “Të mbrojmë natyrën nga ndotjet” 181
Krijojmë duke stampuar 182
Takim me një arkitekt 183
Tonet e çelëta dhe të errëta të ngjyrave 184
Vizatimi i një portreti 185
Relievi me plastelinë 186
Përsëritja dhe ndërthurja e motivit në krijim 187
Modelim me plastelinë 188
Perspektiva 189
Format trepërmasorë (krijim) 190
Format trepërmasore 191
Pikturoj “xhunglën” Kultura dhe vepra e piktorit Henri Ruso 192
Krijimi i një dizajni të ri me fije, copa e kopsa 193
Ekspozita e fundvitit 195
5
Libër mësuesi
ART PAMOR 1
8
Plani mësimor Arti pamor 1
Orë të sugjeruara për çdo tematikë
35 javë x 1 orë = 35 orë
Gjuha dhe Teknikat dhe Historia, Gjithsej orë

komunikimi proceset arti dhe shoqëria
artistik
Klasa e parë 10 20 5 35 orë
Shënim. Ky plani është sugjerues.

Në programin e ri lënda Edukim figurativ emërtohet Art pamor.
Në këtë plan kemi sjellë edhe pjesë nga programi, për t’jua lehtësuar punën.
Tematika Shpërndarja e përmbajtjes lëndore
Nr. Shtator – Dhjetor Nr. Janar – Mars Nr. Prill – Qershor
12/35 12/35 11/35
Gjuha dhe 1 (GJKA) Vijat dhe llojet e saj 1 (HASH) Takim me një artist 1 (GJKA) Drita dhe hija te një objekt
komunikimi 2 (GJKA) Vizatim me anë të 2 (TPA) Format trepërmasore 2 (TPA) Vazo zbukurimi. Vizato me dritëhije
artistik vijave dhe teknikat etj.
(10 orë) 3 (TPA) Pushimet verore 3 (TPA) Krijim i një stampe 3 (HASH) Vepra arti në kohë të ndryshme.
4/3/3 “Nata me yje”, V. Van Gog”
4 (TPA) Modelim me plastelinë 4 (TPA) Krijim me anë të stampave 4 (GJKA) Format natyrore dhe gjeometrike
5 (TPA) Mjetet dhe teknikat e 5 (TPA) Qilim me thurje 5 (TPA) Krijim. Natyrë e qetë me fruta
pikturës
6 (GJKA) Ngjyrat primare dhe 6 (TPA) Qilim me thurje 6 (TPA) Skulpturë e butë me tekstile
Teknikat
sekondare. Rrethi i ngjyrave
dhe
7 (TPA) Ngjyrat e vjeshtës. Krijim 7 (GJKA) Motivi. Retë në qiell 7 (GJKA) Simetria
proceset
8 (TPA) Format dypërmasore 8 (HASH) Ilustrimi i një përralle sipas 8 (TPA) Format gjeometrike në krijim
(20 orë)
fantazisë
6/7/7
9 (TPA) Krijim me akuarel “Festa 9 (GJKA) Fëmijët në rresht 9 (TPA) Krijim. Peshku dhe deti
e Flamurit”
10 (GJKA) Materiale me tesktura 10 (TPA) Krijim. Lulet dhe fluturat 10 (TPA) Pinoku me plastelinë
të ndryshme
11 (HASH) Vizitë në qendrën e 11 (GJKA) Forma të thjeshta me 11 (TPA) Ekspozita e klasës
qytetit plastelinë
12 (HASH) Vizitë në Galerinë e 12 (TPA) Krijim. Mjedisi ku unë jetoj 12
Arteve
9
10
Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit
• Merr pjesë aktive në veprimtaritë artistike.
• Kupton mesazhet që u drejtohen.
• Shprehet në mënyrë të përshtatshme me anë të gjuhëve, simboleve, shenjave, kodeve dhe formave artistike.
• Komunikon efektivisht dhe shfrytëzojnë në mënyrë të pavarur, kritike dhe krijuese mundësitë e të shprehurit.
Kompetenca e të menduarit
• Mendon në mënyrë krijuese.
• Merr dhe përpunon njohuritë në mënyrë të pavarur, krijuese dhe me përgjegjësi.
• Zhvillon aftësitë për të menduar në mënyrë kritike, krijuese dhe ndërvepruese.

• Ndjek udhëzimet për të realizuar një krijim apo veprimtari.

Kompetenca e të mësuarit për të nxënë
• Përzgjedh mjetet për të realizuar një krijim.
• Përdor burime të ndryshme për të realizuar një krijim.
• Zgjidh në mënyrë të pavarur detyrën e dhënë.

Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin
• Ndërrmer nisma për të zhvilluar aktivitete të artit pamor brenda dhe jashtë klasës, duke kontribuar në mënyrë krijuese.
Kompetenca personale
• Zhvillon besimin te vetja gjatë krijimit artistik.
• Respekton punën e vet dhe të të tjerëve.
• Bashkëpunon me të tjerët pamvarësisht kulturës, aftësive dhe nevojave brenda dhe jashtë shkollës për një qëllim të përbashkët.
Kompetenca qytetare
• Diskuton dhe bashkëpunon me të tjerët për çështje të ndryshme kulturore.
• Zbaton rregullat e mbajtjes në rregull të vendit të punës.

Kompetenca digjitale
• Njeh dhe përdor mjetet kompjuter, aparat fotografik dixhital, video CD, DVD etj.
1. Kompetencat e lëndës dhe tematikat e saj

Bazuar në këtë kurrikulë, lënda e artit pamor synon të përmbushë 3 kompetencat e lëndës, të cilat lidhen me kompetencat kyç që një nxënës duhet të
zotërojë gjatë jetës së tij dhe që arrihen nëpërmjet 3 tematikave kryesore.
Kompetencat e lëndës:
Kompetenca 1: Krijimi artistik
Kompetenca 2: Realizimi i punimit
Kompetenca 3: Vlerësimi i veprave të artit
Tematikës e lëndës:
Tematika 1: Gjuha dhe komunikimi artistik.
Tematika 2: Teknikat dhe proceset artistike.
Tematika 3: Historia, arti dhe shoqëria.
Kompetencat e lëndës, përshkrimi dhe realizimi i tyre nëpërmjet tematikave të lëndës
Kompetencat e Përshkrimi i kompetencave Realizimi nëpërmjet tematikave

lëndës së artit
pamor
Krijimi artistik Nxënësi/ja: Nxënësi/ja:
- mëson të përdorë imagjinatën në çdo hap të procesit - krijon punë dy dhe trepërmasore duke përdorur teknika të ndryshme
krijues; artistike;
- eksperimenton në mënyra të ndryshme; - përdor një sërë elementesh për krijimet e tij; si: vija, forma, ngjyra
- transformon materiale gjithnjë e më të vështira; etj., i organizon në hapësira dy dhe trepërmasore për të komunikuar
- përdor në mënyra të larmishme gjuhën vizuale duke ide;
pasuruar idetë e tij krijuese; - krijon duke u mbështetur te eksperienca, vëzhgimi dhe imagjinata,
- inkurajohet të përshkruajë eksperiencat krijuese dhe në mënyrë individuale por ndonjëherë edhe në grup;
të identifikojë se çfarë ka mësuar nga ajo. - reflekton mbi përvojat krijuese dhe ndan me të tjerët këtë përvojë.
11
12
Nxënësi/ja: Nxënësi/ja:
Realizimi i punimit - eksperimenton në mënyra të ndryshme gjatë krijimit - krijon punë dy dhe tre përma- sore duke përdorur teknika të
të vet; ndryshme artistike dhe një sërë stimujsh në përshtatje me
- transformon materiale gjithnjë e më të vështira; moshën;
përdor teknika artistike të larmishme për të krijuar
punë dy dhe tre përmasore; - ndjek procesin e realizimit si pjesë e rëndësishme e krijimtarisë,
- përdor gjuhën vizuale duke pasuruar idetë e tij përmes eksperiencave, vëzhgimit dhe imagjinatave e nxënësit
krijuese dhe duke i ndarë me të tjerët; janë pjesë e rëndësishme e proçesit krijues;
- përshkruan eksperiencat krijuese dhe
- krijon nga kujtesa, vëzhgimi dhe imagjinata, në mënyrë
identifikon se çfarë ka mësuar prej tyre;
individuale por ndonjëherë edhe në grup;
- inkurajon mbi përvojat e tij krijuese dhe për të folur mbi aspekte
që janë të rëndësishme për të;

Nxënësi/ja: Nxënësi/ja:
- zbulon një sërë veprash arti dhe kupton që këto - merr pjesë në aktivitete të shkurtra, në të cilat ai vëzhgon
Vlerësimi i veprave vepra u përkasin periudhave historike dhe kulturave vepra arti nga e shkuara, e tashmja dhe nga kultura
të artit të ndryshme ku ato janë krijuar; të ndryshme, duke përfshirë edhe krijimet e tij dhe të
- pasuron vëzhgimin e tij dhe bën të mundur të rrisë nëpërmjet posterave apo në rrugë elektronike audio vizuale,
vlerësimin ndaj diversitetit kulturor; të përshtatshme për eksperiencën kulturore të kësaj
- përshkruan eksperiencën e tij vlerësuese ; grupmoshe;
- identifikon çfarë mësoi prej saj.
- komunikon vlerësimin me gojë ose me shkrim.
Tematika : Gjuha dhe komunikimi artistik
Përshkrimi i Tematikës:
Nxënësi krijon punë dy dhe tri përmasore duke përdorur teknika të ndryshme artistike. Ai përdor një sërë stimujsh në përshtatje me moshën për krijimet
e tij. Gjuha vizuale si: vija, forma, ngjyra, etj. dhe organizimi i tyre në hapësira dy dhe tredimensionale për të komunikuar ide është pjesë e rëndësishme
e procesit krijues. Nxënësi krijon duke u mbështetur tek eksperienca, vëzhgimi dhe imagjinata, në mënyrë individuale, por ndonjëherë edhe në grup.
Nxënësi inkurajohet të reflektojë mbi përvojat krijuese dhe ta ndajë me të tjerët këtë përvojë.
Rezultatet e të nxënit për kompetencat e lëndës:
• Krijimi artistik: përdor ide personale dhe stimuj për krijim; përdor elementet e artit pamor dhe teknikat artistike; identifikon këto elemente të artit
pamor në mjedisin që e rrethon apo në vepra arti; përfundon krijimin e tij/saj; ndan eksperiencat e tij/saj krijuese.
• Realizimi i punimit: përdor ide krijuese i frymëzuar nga stimuj dhe teknika artistike; përdor teknikat artistike, elementet e artit pamor në lidhje me
mesazhin që do të përcjellë; organizon elementet e artit në hapësira dy dhe tredimensionale duke përdorur teknikën e duhur për të përcjellë një
mesazh; përfundon punën e tij/saj; ndan eksperiencat e tij/saj krijuese.
• Vlerësimi artistik: zbulon vepra arti, objekte të trashëgimisë kulturore, imazhe të medies, krijimet e veta dhe të të tjerëve, për elementet e përmbajtjes;
zbulon një vepër arti, objekte të trashëgimisë, në kontekstin e tyre social kulturor; komunikon emocionet e tij/saj dhe atë që zbuloi mbi veprën e artit;
bën një gjykim kritik ose estetik; ndan eksperiencën e tij të vlerësimit.
KLASA 1
Vija:
- E hollë, e trashë - Dallon që vija ka cilësi të ndryshme dhe krijon siluetën e objektit.
- Horizontale, vertikale - Krijon figura dhe objekte të njohura nëpërmjet linjës.
Forma dypërmasore: - Përdor vijën horizontale për të krijuar vijën e horizontit.
- Forma natyrale. - Vizaton forma të objekteve të thjeshta natyrale dhe gjeometrike në krijim, të cilat i vëzhgon
- Forma gjeometrike. në mjedisin që e rrethon.
Ngjyrat: - Përdor forma të ndryshme në krijim.
- Ngjyrat primare: e verdhë, e kuqe (magenta), - Eksperimenton dhe zbulon ngjyat primare (parësore) dhe sekondare (dytësore) në krijim dhe
blu (cian). natyrë.
- Ngjyrat sekondare: jeshile, portokalli, lejla. - Përzien ngjyrat e para për të përftuar të dytat në krijim.
Vlera: - Dallon dhe vizaton dritën dhe hijen mbi një objekt të thjeshtë.
- Drita dhe hija. - Kupton teksturën nëpërmjet të prekurit dhe të parit;
Tekstura: - Dallon dhe krijon teksturën me materiale të ndryshme.
- Materiale me tekstura të ndryshme. - Zbulon motive dhe i përdor në krijim duke i përsëritur me një ritëm të caktuar. (retë në qiell,
Motivi: vijëzime, pikat e shiut mbi ujë, murin me tulla etj.).
- Motive të ndryshme në krijim. - Kupton formën tre dimensionale duke krijuar forma të thjeshta me plastelinë dhe
Forma trepërmasore: konstruksione, (volumi te kafshët, te lodrat, te topi, kutia etj.).
- Format trepërmasore. - Kupton se si njerëzit dhe objektet zënë vend në hapësirë.
Organizimi i hapësirës (parimet): - Dallon struktura të thjeshta në mjedisin që e rrethon dhe i përdor në krijim.
- Renditja, krahasimi. - Identifikon objektet simetrikë në natyrë dhe mjedisin që e rrethon dhe i vizaton.
- Simetria
13
14
Tematika: Teknika dhe procese artistike
Përshkrimi i tematikës: Nxënësi krijon punë dy dhe tri përmasore duke përdorur teknika të ndryshme artistike dhe një sërë stimujsh në përshtatje
me moshën. Ndjekja e procesit të realizimit është pjesë e rëndësishme e krijimtarisë. Eksperiencat, vëzhgimi dhe imagjinata e nxënësit janë pjesë e
rëndësishme e procesit krijues. Nxënësi krijon nga kujtesa, vëzhgimi dhe imagjinata, në mënyrë individuale, por ndonjëherë edhe në grup. Nxënësi
inkurajohet të reflektojë mbi përvojat e tij krijuese dhe për të folur mbi aspekte që janë të rëndësishme për të.
mesazhin që do të përcjellë; organizon elementet e artit në hapësira dy dhe trepërmasore duke përdorur teknikën e duhur për të përcjellë një mesazh;
përfundon punën e tij/saj; ndan eksperiencat e tij/saj krijuese.
• Vlerësimi artistik: zbulon vepra arti, objekte të trashëgimisë kulturore, imazhe të medies, krijimet e veta dhe të të tjerëve, për elementet e përmbajtjes;
zbulon një vepër arti, objekte të trashëgimisë, në kontekstin e tyre social-kulturor; komunikon emocionet e tij/saj dhe atë që zbuloi mbi veprën e artit;
Njohuritë për realizimin e kompetencave Shkathtësitë për realizimin e kompetencave të lëndës
të lëndës
KLASA 1
Vizatimi: - Eksperimenton me mjete dhe materiale të ndryshme të vizatimit, pikturës, stampimit, skulpturës,
- Mjete të ndryshme si: laps, lapustil, konstruksioneve, tekstileve.
shkumës, pastel, stilolaps. - Krijon me teknika të ndryshme artistike duke u mbështetur në përvojat personale ose imagjinatën.
Piktura: - Vizaton formën e objekteve natyrale dhe format e objekteve të krijuara (format gjeometrike) në krijim.
- Akuarele, tempera, guash, me - Vizaton siluetin e objekteve, formën e tyre nëpërmjet dritë – hijes.
ndihmën e penelave të sheshtë dhe - Pikturon objekte që kanë ngjyra të veçanta: lule, objekte nga natyra, lodra me sfond imagjinar etj.
të shumëllojshëm, lapsa me ngjyra, - Përdor për stampim objekte që kanë teksturë dhe formë interesante. me lëvozhgën e pemës, fruta,
lapustila, shkumësa, pastela, letra me perime etj.
ngjyra etj. - Stampon me një model stampe të gdhenur vetë (plasteline, patate).
Stampimi: - Përdor pak ngjyra në stampim për tu fokusuar te tekstura, forma, motivi, format negative.
- Monotipi me bojëra guashi, stampim me - Modelon një sferë prej plasteline duke i dhënë formën e një figure: të një kafshe ose të një zogu e më
objekte të ndryshme, stampim me stampa pas duke punuar teksturën e tij nëpërmjet gricjes.
me gërvishtje. - Zbulon se si mund të arrijë balancën në një konstruksion.
Modelimi me plastelinë - Përdor letra me ngjyra të forta për thurje (thurje e thjeshtë me letër).
Konstruksioni: - Krijon një skulpturë të butë me çorape.
- Objekte trepërmasore, si: kuba prej - Vlerëson punën e tij/saj dhe të të tjerëve, duke përshkruar mjetet e përdorura, njohuritë në përshtatje
kartoni, letër dhe lojëra konstruksioni. me këtë nivel.
Tekstilet: - Familjarizohet me vepra arti, artizanati dhe objekte të trashëgimisë kulturore nga vende, kohë dhe stile
- Pëlhura të ndryshme, fije penjsh etj. të ndryshme, që ilustrojnë njohuritë e programit.
.Tematika: Historia, arti dhe shoqëria
Përshkrimi i Tematikës: Nxënësi merr pjesë në aktivitete të shkurtra, në të cilat ai vëzhgon vepra arti nga e shkuara, e tashmja dhe nga kultura të
ndryshme, duke përfshirë edhe krijimet e tij dhe të shokëve/shoqeve të klasës. Përmbajtja e veprave të artit, të paraqitura nëpërmjet posterave apo në
rrugë elektronike audio vizuale, duhet të jetë e përshtatshme për eksperiencën kulturore të kësaj grupmoshe. Ato janë shumë të rëndësishme si kritere
të paracaktuara të vëzhgimit në lidhje me zhvillimin e stimulimit të krijimit, me teknikat artistike, studimit të elementeve të artit, po aq sa te emocioneve
dhe përshtypjeve. Nxënësi komunikon vlerësimin me gojë ose me shkrim.
mesazhin që do të përcjellë; organizon elementet e artit në hapësira dy dhe trepërmasore duke përdorur teknikën e duhur për të përcjellë një mesazh;
përfundon punën e tij/saj; ndan eksperiencat e tij/saj krijuese.
• Vlerësimi artistik: zbulon vepra arti, objekte të trashëgimisë kulturore, imazhe të medies, krijimet e veta dhe të të tjerëve për elementet e përmbajtjes;
zbulon një vepër arti, objekte të trashëgimisë, në kontekstin e tyre social kulturor; komunikon emocionet e tij/saj dhe atë që zbuloi mbi veprën e artit;
Njohuritë për realizimin e kompetencave të lëndës Shkathtësitë për realizimin e kompetencave të lëndës
KLASA 1
Histori arti: - Vëzhgon me kuriozitet veprat e artit dhe objekte të ndryshme artizanati.
- Vepra arti nga vende, kultura dhe kohë të ndryshme - Përshkruan atë që sheh në një vepër arti, artizanati ose objekt të
(prehistoria, antikiteti, mesjeta, rilindja, baroku, klasike, trashëgimisë kulturore.
romantike, lëvizjet moderne dhe post moderne, bashkëkohore). - Identifikon dhe përshkruan ngjyrat dhe format, dritën dhe hijen;
- Objekte tradicionale kulturore. - Përshkruan pjesën që i pëlqen më shumë.
Përvoja artistike: - Zbulon profesione të ndryshme në lidhje me artin pamor si: artistë, artizanë.
- Vizita në studiot e artistëve, punishtet e artizanëve të zonës. - Viziton një muze, galeri apo qendrën kulturore .
- Takime me artistë, dizajnë e artizanë. - Merr pjesë në ekspozimin e punimeve në klasë.
Ekspozita dhe evenimente kulturore: - Vëzhgon, përshkruan dhe krahason punimet e nxënësve që lidhen me tema
- Vizita në muzeume, galeri arti, qendra kulturore etj. specifike mësimore.
- Ekspozita me punimet e fëmijëve për projekte të ndryshme dhe - Përdor burime të ndryshme informacioni.
në fund të vitit.
Punimet e fëmijëve :
- Tema specifike mësimore.
Media:
Libra, revista, postera, filma etj.
15
16
Plani analitik
Situata e Metodologjia dhe

Nr Tematika Tema mësimore parashikimi i të veprimtaritë e Vlerësimet Burimet
nxënit nxënësit
1 Elemente dhe parime Ç’ është edukimi figurativ? Bisedë Me qasje komp Diagnostikues Materiale
Baza materiale, procese Njohja dhe përdorimi i mjeteve të Me qasje komp
2 Bisedë Internet
teknika punës
3 Elemente dhe parime Rrethi i ngjyrave Bisedë Me qasje komp Materiale
Baza materiale, procese Krijimi me ngjyrat e mësuara - Me qasje komp
4 Lojë Internet
teknika kolazhi
5 Elemente dhe parime Llojet e vijave Lojë Me qasje komp Përmbledhës Materiale
6 Elemente dhe parime Autoportret Lojë Me qasje komp Internet
7 Elemente dhe parime Ne sheshin sportiv Lojë Me qasje komp Materiale
Pikture - format natyrore e Lojë Me qasje komp
8 Elemente dhe parime Internet
gjeometrike
Elemente & parime, b&p, Lojë Me qasje komp
9 Arushi dhe këlyshi Materiale
tematika
10 Elemente dhe parime Peizazh - objektet afër, larg Lojë Me qasje komp I vazhdueshëm Internet
11 Elemente dhe parime Peizazh - objektet afër, larg Lojë Me qasje komp Materiale
12 Elemente dhe parime Flutura Lojë Me qasje komp Diagnostikues Internet
Llojet e sipërfaqeve në objekte Lojë Me qasje komp
13 Elemente dhe parime Materiale
të ndryshme
Baza materiale, procese Lojë Me qasje komp
14 Sipërfaqja në procesin krijues Internet
teknika
15 Elemente dhe parime Natyrë e qetë me fruta Lojë Me qasje komp Materiale
16 Elemente dhe parime Gjerdani Lojë Me qasje komp Përmbledhës Internet
17 Tematika Kartolinë për festën e nënës Me qasje komp Materiale
Çfarë dëshiron të bëhesh kur të Me qasje komp
18 Tematika Internet
rritesh
Analizë, vlerësim, Të analizojë punën e vet dhe të Me qasje komp
19 Materiale
interpretim shokut
20 Tematika Objektet e mia të preferuara Me qasje komp Internet
Zbukurimet në arkitekturën e Lojë Me qasje komp
21 Histori, kulturë Materiale
qytetit tim I vazhdueshëm
22 Histori, kulturë Vizitë në qendër të qytetit Lojë Me qasje komp Internet
Analizë, vlerësim, Lojërat popullore - A.Buza Lojë Me qasje komp
23 Diagnostikues Materiale
interpretim (levizja në pikturë)
24 Elemente dhe parime Familja ime – përmasat Lojë Me qasje komp Internet
25 Histori, kulture Maska Lojë Me qasje komp Materiale
26 Histori, kulture Maska Lojë Me qasje komp Internet
Baza materiale, procese, Lojë Me qasje komp
27 Krijimi I stampave te thjeshta Përmbledhës Materiale
teknika
28 Lidhjet ndërlëndore Nata me yje - Vincent Van Gog Lojë Me qasje komp Internet
29 Lidhjet ndërlëndore Kafshët Lojë Me qasje komp Materiale
30 Lidhjet ndërlëndore Merimanga dhe rrjeta Lojë Me qasje komp Internet
31 Lidhjet ndërlëndore Merimanga dhe rrjeta Lojë Me qasje komp Materiale
32 Lidhjet ndërlëndore Objekte zbukurimi për festë Lojë Me qasje komp I vazhdueshëm Internet
Analizë, vlerësimi, Me qasje komp
33 Gjëza figurative Materiale
interpretim
34 Analiza Gjëza figurative Me qasje komp Diagnostikues Internet
35 Analiza Peizazh ”Natyra shqiptare” Me qasje komp Materiale

17
Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: I

Tema mësimore: Vija dhe llojet e saj Situata e të nxënit:
Vijat krijojnë linjat e figurave dhe objekteve
në natyrë.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të fushës Koncepte kyç:
sipas temës mësimore - e hollë
Nxënësi/ja: - e trashë
- emërton disa lloje vijash;
- përcakton formën e vijave të mësuara në objektet përreth;
- krijon figura dhe objekte të njohura nëpërmjet linjës;
- dallon që vija krijon siluetën e objektit.
Burimet: lapsa me ngjyra, teksti i nxënësit, fletë vizatimi, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
lapustila, foto e pamje me objekte ku dallohen linjat dhe ndërkurrikulare:
format. Dituri natyre
Edukim fizik
Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve
Bisedë, stuhi mendimesh, veprimtari individuale
Organizimi i orës së mësimit

Hapi I. Bisedë, stuhi mendimesh
Zhvillohet një bisedë me nxënësit rreth llojeve të vijave të mësuara nga lëndë të ndryshme në shkollë. Shumë
objekte të vërejtura në natyrë kufizohen nga lloje të ndryshme vijash, të cilat së bashku krijojnë një formë të
caktuar. Vizatohen në tabelë vijat.
e drejtë
e përkulur e thyer
e trashë vijat zigzake
e hollë e pikëzuar
Hapi II. Veprimtari individuale

Pasi nxënësi është njohur me llojet e vijave dhe objekte me forma të ndryshme, ai vizaton në fletë i udhëhequr
nga mësuesi/ja llojet e vijave me lapustila me ngjyra të ndryshme.
Pastaj krijon figura me vijat sipas dëshirës, p.sh.: syri, rruga, gjethja,katrori, peshku, valët e detit, malet etj.
Nxënësi vizaton i lirë figurat që dëshiron.
Hapi III. Komente, turi i galerisë

Nxënësi afishon punën e tij në murin e klasës dhe secili do të komentojë për llojet e vijave që ka përdorur në
vizatimin e tij. Të gjithë nxënësit vëzhgojnë punët e njëri-tjetrit.
Mësuesi/ja ndihmon me pyetje.
- Cilat vija ke përdorur te vizatimi i syrit?
- Po te valët e detit?
- Ku ndodhet vija horizontale te deti?
- A ka vijë vertikale te figura e shtëpisë?
Vlerësim
- Nxënësit vlerësohen për njohjen e llojeve të vijave dhe krijimi i figurave me anë të vijave.
- Marrja pjesë në diskutime.
- Zgjedhja e vizatimit më të bukur.
18

Tema mësimore: Situata e të nxënit:
Vizatim me anë të vijave dhe teknikat e tij Vijat formojnë figurën e objekteve.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të fushës sipas Koncepte kyç:
temës mësimore - vija horizontale
Nxënësi/ja: - vijë vertikale
- përdor vijat për të krijuar siluetat e objekteve; - vijë e drejtë
- dallon cilësitë e vijës dhe krijon figura të ndryshme; - vijë e hollë
- shpjegon teknikën e vizatimit me anë të vijave. - figurë
- linjë
- siluetë
Burimet: Lidhja me fushat e tjera ose me temat
letër vizatimi, libri i nxënësit, lapsa me ngjyra, lapustila, vizore, ndërkurrikulare:
foto e figura të ndryshme me objekte. Qytetari
Dituri natyre
Edukim fizik
Bisedë, veprimtari individuale, diskutim, komente
Hapi I. Bisedë
Mbi bazën e figurave dhe vizatimit të llojeve të vijave në tabelë, mësuesi/ja nxit nxënësit për të rikujtuar llojet
e vijave. Sillen shembuj nga objektet në klasë dhe në natyrë: muri, dritarja, dera, dyshemeja, pema, rruga etj.
Figura e objektit kufizohet nga vijat.
Ato janë të ndryshme dhe formojnë së bashku figura të ndryshme.
Hapi II. Veprimtari individuale

Vendosim në tabelë siluetën e një pallati, makine, rrugë, kukulle, deti dhe diskutohet se me cilat vija janë krijuar
linjat e figurave. Pasi merren përgjigjet, nxënësit nxiten dhe orientohen të vizatojnë në fletë me lapustila ose
lapsa figura të tilla me anë të vijave. Nxënësi punon individualisht dhe zgjedh figura edhe nga imagjinata e tij.
Hapi III. Diskutime, komente

- Nxënësit lihen të lirë në minutat e fundit të orës të vëzhgojnë punimet e shokëve në grup dhe të marrin e të
japin përvojë.
- Komentet bëhen për veten edhe për punën e shokut.
- Ata tregojnë për teknikën e vijave, pikave etj.
Vlerësim
- Nxënësit vlerësohen për teknikën e përdorur të vijave dhe krijimi i figurave me anë të vijave.
- Marrja pjesë në diskutime.
- Zgjedhja e vizatimit më të bukur.
19

Tema mësimore: Pushimet verore Situata e të nxënit:
Mbresa nga pushimet verore. Shokë dhe miq
të rinj.
sipas temës mësimore - pushime
Nxënësi/ja: - plazh
- krijon me imagjinatë një peizazh të caktuar; - mbresa
- komenton duke përcaktuar figurat, ngjyrat dhe mbresat - kujtime
e tij nga pushimet. - teknikë
- pikturë
letër vizatimi, libri i nxënësit, lapustila, laps, gomë, modele, ndërkurrikulare:
foto e pamje nga vende të ndryshme. Gjuhë shqipe
Qytetari
Dituri natyre
Bisedë, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë, komente dhe diskutime
Hapi I. Bisedë
Mësuesi/ja vendos në tabelë pamje me ngjyra, ku tregohen vende pushimesh verore dhe dimërore.
- Ç’ju kujton deti? Po varka? Po çadra e diellit?
Mësuesi/ja pyet edhe për pushimet dimërore dhe pastaj bëhet krahasim se kush u pëlqen më shumë dhe pse.
- Çfarë kujtimesh dhe mbresash keni ju nga pushimet verore?
Lihen nxënësit të lirë të flasin dhe të ndajnë përvojën e tyre.
Hapi II. Imagjinatë e drejtuar

Sot do të përdorim teknikën e lapustilave për të vizatuar në fletë një copëz nga kujtimet dhe mbresat tuaja nga
pushimet verore.
Në fillim do të vizatohen me laps figurat dhe objektet, si: deti, rëra, çadra, pemët etj. dhe pastaj do të ngjyrosen
me lapustila.
Çdo nxënës vizaton sipas dëshirës së tij dhe ndihmohet për formën e objekteve dhe koloreve që përdor.
Hapi III. Komente.Turi i galerisë

Të gjitha vizatimet të përfunduara me ngjyra vendosen në murin e klasës.
Nxënësit bëjnë “Turin e galerisë” dhe më pas komentojnë e shprehin mbresat dhe kujtimet e tyre.
Vlerësim
- Për vizatimin dhe kompozitorin e figurave dhe elementeve nëpeizazh.
- Përdorimi i ngjyrave të larmishme.
20

Modelim me plastelinë (lodra ime e preferuar) Fëmijët dhe lodrat e tyre.
sipas temës mësimore - modelim
Nxënësi/ja: - plastelinë
- liston dhe përshkruan lodrat e tij; - figurinë
- zgjedh dhe modelon me plastelinë lodrën e tij të preferuar;
- bën komente për krijimin e tij dhe të shokëve.
libri i nxënësit, plastelinë, karton, kunja druri, thikë plastike, ndërkurrikulare:
mjete të tjera. Gjuhë shqipe
Qytetari
Edukim fizik
Bisedë, stuhi mendimesh, imagjinatë e drejtuar, diskutime-komente

Mësuesi/ja organizon nxënësit që të flasin për lodrat e tyre, të cilat i kujtojnë me nostalgji, sepse tani nuk
kanë më shumë kohë të luajnë. Në tryezë duhet të ketë disa lodra, sepse nxënësit janë porositur të marrin
nga dy me vete në shkollë. Plotësojmë në tabelë. (shih origjinalin, skemat që duhen bërë)
makinë kukull - Nga të gjitha lodrat tuaja, ju njërën prej tyre

e keni të preferuar dhe luani më shumë.
arushi lodrat e mia robot - Cila është ajo?
- Pse e pëlqeni më shumë?
lepurushi tren - Çfarë ju tërheq më shumë?
Hapi II. Imagjinatë e drejtuar. Veprimtari individuale

Sot ju do të modeloni me plastelinë lodrën tuaj të preferuar.
Mbi karton vendosen mjetet e punës; plastelinë, thika plastike, kunja druri.
Me thikë do të presim plastelinën dhe e modelojmë, me kunjin e drurit do tëvizatojmë tiparet ose vijëzimet e
ndryshme të objektit.
Nëse do të modelojmë lepurushin, në fillim do të vendosim këmbët dhe veshët e gjatë pak të shtypur në
mes. Me kunja modelohen sytë, goja, hunda dhe thonjtë dhe mustaqet.
Po kështu ndihmohen nxënësit edhe për modele të tjera.
Hapi III. Komente e diskutime

Nxënësit lihen të lirë të ndajnë eksperiencat e tyre dhe të bëjnë komente për lodrën e tyre dhe të bëjnë
komente për lodrën e tyre të modeluar.
Vlerësim
- për përdorimin e mjeteve të punës;
- modelimi i bukur dhe i ngjashëm me modelimin;
- përfshirja në diskutime.
21

Tema mësimore: Mjetet dhe teknikat e pikturës Situata e të nxënit:
Fusha me lule
temës mësimore - pastele
Nxënësi/ja: - lapustila
- eksperimenton me mjete të ndryshme të pikturës; - akuarele
- zbaton teknikat e pikturës në një krijim;
- komenton lirshëm aftësitë e tij për të pikturuar sipas
teknikave.
Burimet: ngjyra pastel, teksti i nxënësit, letër vizatimi, lapustila, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
akuarele, modele demonstrimi, mjete të tjera. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, stuhi mendimesh, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë

Nxënësit njihen me temën dhe diskutohet rreth situatës së krijuar nga modelet e demonstrimit të vendosura
në tabelë.
Mendimet e nxënësve shkruhen në tabelë në formën e “stuhisë së mendimit”.
- Cilat janë mjetet që ne përdorim për të vizatuar? (lapsi, goma, vizorja etj.)
- Cilat janë mjetet që ju përdorni për të ngjyrosur vizatimin? (ngjyra druri, pastel, lapustila, akuarele etj.).
Secila nga këto përbën një teknikë më vete.

Ndahet klasa në grupe. Shpjegojmë se si do të vizatohet një fushë me lule. Grupi i parë do të ngjyrosë me
teknikën e akuarelit. Grupi i dytë me teknikën e pasteleve dhe grupi i tretë me teknikën e lapustilave. Nxënësit
lihen të grupohen në grupin që dëshirojnë. Çdo grup ndihmohet për të zbatuar teknikën e zgjedhur.
Nxënësi lihet i lirë të zhvillojë imagjinatën e tij duke shtuar elemente të tjera: (zogu, pema, nuse pashka, flutura
etj.).
Hapi III. Turi i galerisë

Vendosen punimet në murin e klasës sipas teknikave dhe bëhet “turi i galerisë”. Dallohen punimet nga njëri-
tjetri nga lloji i teknikës.Çdo nxënës komenton punën e tij për teknikën e përdorur dhe elementet në krijim.
Vlerësim
- Përdorimi i mirë i teknikës dhe i mjeteve të punës;
- vizatimi dhe ngjyrosja më e bukur;
- elementet e përzgjedhura në krijim.
22

Tema mësimore: Ngjyrat parësore dhe dytësore. Rrethi i Situata e të nxënit:
ngjyrave Ngjyrat dhe llojet e saj.

sipas temës mësimore - ngjyra parësore
Nxënësi/ja: - ngjyra dytësore
- emërton disa lloje ngjyrash në natyrë;
- përcakton ngjyrat parësore dhe dytësore;
- ngjyros me ngjyrat e mësuara rrethin e ngjyrave.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi e përgatitur me Lidhja me fushat e tjera ose me temat
rrethin e ngjyrave që çdo nxënës, lapustila, modele ndërkurrikulare:
vizatimesh. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, stuhi mendimesh, veprimtari individuale, veprimtari e drejtuar.

Mësuesi/ja i udhëzon nxënësit të shohin nga dritarja një pjesë të peizazhit që duket. Është mirë që ky
peizazh të jetë natyrë. Zhvillohet një bisedë me nxënësit për natyrën dhe ngjyrat që dallohen në të.
- Cilat ngjyra dini të emërtoni ju? (shih origjinalin)
e gjelbër e kuqe
Ngjyrat përzihen me njëra-tjetrën dhe japin ngjyra të tjera.
blu Ngjyrat e verdhë Mësuesi/ja tregon raste duke shpjeguar konkretisht.
kafe vjollcë
portokalli
Shpjegon se çfarë janë ngjyrat parësore: e kuqe, e verdhë, blu.
- Përzierja e këtyre ngjyrave me njëra-tjetrën na japin ngjyra të tjera.
Si: e kuqe + verdhë = portokalli
e kuqe + blu = vjollcë
e verdhë + blu = e gjelbër
Atëherë ngjyrat që dalin nga përzierja e ngjyrave parësore janë ngjyra dytësore.
Hapi II. Veprimtari e drejtuar individuale

Shpërndajmë fletën e përgatitur me rrethin e vizatuar të ndarë në gjashtë pjesë dhe udhëzojmë nxënësit të
ngjyrosin llojet e ngjyrave parësore dhe dytësore.
e gjelbër e verdhë Udhëzohen nxënësit të ngjyrosin në fillim ngjyrat
parësore dhe pastaj ata janë në gjendje të gjejnë vetë
blu portokalli ngjyrat dytësore.
lejla e kuqe
Hapi III. Komente. Diskutime
Nxënësit vëzhgojnë punët e njëri-tjetrit dhe bëjnë komentet e tyre për ngjyrat e mësuara.
Vlerësim
Për përcaktimin e ngjyrave parësore, dytësore dhe ngjyrosjen e bukur.
Detyrë
Vizatoni lule që kanë këto ngjyra (mësuesi/ja cakton ngjyrat).
23

Tema mësimore: Ngjyrat e vjeshtës (krijim) Situata e të nxënit:
Peizazhi i stinës së vjeshtës.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të Koncepte kyç:
fushës sipas temës mësimore - portokalli
Nxënësi/ja: - e verdhë
- përshkruan stinën e vjeshtës nëpërmjet ngjyrave; - e kuqërremtë
- përdor imagjinatën për të vizatuar vjeshtën; - e praruar
- stinë
- bën komente për punën e tij dhe të shokëve.
- vjeshtë
- krijim.
letër vizatimi, libri i nxënësit, lapustila, lapsa druri, ndërkurrikulare:
modele demonstrimi të stinës. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, stuhi mendimesh, imagjinatë krijuese, turi i galerisë

Mësuesi/ja vendos në tabelë disa foto nga stina e vjeshtës dhe nxiten nxënësit për të folur rreth stinës.
- Çfarë dini për stinën e vjeshtës? Vëreni

pemë të zhveshura e bukur
ngjyrat e saj.
ha fruta të - Cilat janë ngjyrat që duken më shumë?
Ngjyrat e freskët
pjekura - Si janë pemët?
fillon shkolla zogjtë shtegtojnë - Pse rrugët mbushen me gjethe?
fillon gjethe të - Çfarë ngjyre kanë gjethet?
shkolla verdha
Hapi II. Imagjinatë krijuese

Udhëzohen nxënësit të bëjnë një krijim për stinën e vjeshtës. Mund të vizatohet një rrugë me pemë, një
lulishte, zogjtë që shtegtojnë etj.
- Nxënësi përdor imagjinatën e tij për të ngjyrosur krijimin e tij.

Punimet e nxënësve ekspozohen në murin e klasës dhe nxënësit i vëzhgojnë dhe bëjnë komente për
vizatimin dhe ngjyrat e përdorura.
Vlerësim
- mënyra e vizatimit të elementeve dhe ngjyrosja e bukur;
- marrja pjesë në diskutim.
24

Tema mësimore: Format dypërmasore Situata e të nxënit:
Objektet dypërmasore në natyrë. “Bredhi i
Krishtlindjeve”.
sipas temës mësimore - forma 2D
Nxënësi/ja: - format gjeometrike
- eviton forma 2D në natyrë; - krijim
- pret me letër forma 2D dhe krijon figura të ndryshme; - format në natyrë.
- komenton ide dhe mendime për format dhe krijimin e tyre.
letër me ngjyrë, libri i nxënësit, gërshërë, laps, vizore, ndërkurrikulare:
ngjitës, letër A4. Gjuhë shqipe
Qytetari

Dëgjim i drejtuar, veprimtari e drejtuar, komente-diskutime

Hapi I. Dëgjim i drejtuar
Krijojmë situatën për njohjen e nxënësve me format 2D.
- Janë vendosur në tabelë format 2D të prera me karton me ngjyra, me përmasa të dukshme të mëdha.

Mësuesi/ja i emërton së bashku me nxënësit, sepse ato janë njohur që në parashkollor me këto forma. Quhen
2D, sepse kanë dy përmasa. Këto janë forma gjeometrike, por ka edhe në natyrë forma dypërmasore, si:
gjethja, lulja, rruga, tabela etj.
Hapi 2. Veprimtari e drejtuar

Udhëzohen nxënësit që të vizatojnë me vizore ose me dorë të lirë këto forma mbi letrën me ngjyrë.
Pastaj i presin ato me kujdes.
I radhisin mbi fletë të bardhë A4. Duke i lëvizur, ata krijojnë figura të ndryshme.
Mësuesi/ja u kujton nxënësve bredhin e Krishtlindjeve dhe modelin e përgatitur.
Udhëzohen nxënësit të presin tre trekëndësha të gjelbër me përmasa nga më i vogli tek i madhi.

Merren me radhë dhe fillojmë të ngjitim të parin trekëndëshin e madh, pastaj të dytin dhe të voglin e vendosim
në majë. Pastaj presim një drejtkëndësh ngjyrë kafe. E ngjisim poshtë trekëndëshin e madh si trungu i pemës.
Më pas presim një katror ngjyrë të kuqe dhe e vendosim si vazo. Më pas priten rrethorë të vegjël dhe zbukurohen
degët e bredhit.
Hapi III. Komente-diskutime

Nxënësit lihen të lirë të shpërndajnë përvojën e tyre duke bërë komente.
Vlerësim
- Për dallimin e formës 2D në natyrë;
- për krijimin me format 2D.
25

Tema mësimore: Krijim me akuarel “Festa e flamurit” Situata e të nxënit:
Flamuri shqiptar dhe ngjyrat e tij.
sipas temës mësimore - flamuri
Nxënësi/ja: - simbol kombëtar
- përshkruan flamurin shqiptar; - e kuqe
- përdor teknikën e akuarelit për të ngjyrosur krijimin e tij; - e zezë
- bën komente për punën e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, flamur shqiptar, letër vizatimi, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
ngjyra akuareli, modele demonstrimi ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë, veprimtari e drejtuar, turi i galerisë.
Hapi I. Bisedë
Mësuesi/ja ka afishuar në tabelë foto e pamje nga festa të ndryshme, ku në flamurin e kuq duket në plan të parë.
Nxiten nxënësit të flasin dhe të përshkruajnë flamurin për ngjyrën dhe shqiponjën e zezë në mes. Tregohet
flamuri që keni në klasë dhe preket nga nxënësit. Tregohet historia për ngjyrat e flamurit dhe përdorimi i tij
nëpër festa dhe institucione shtetërore. Çdo shtet ka flamurin e tij që është simboli i shtetit.
Hapi II. Veprimtari e drejtuar

Sot do të vizatojmë flamurin tonë shqiptar.
Në fillim me laps do të vizatojmë me anë të vijave të drejta dhe të lakuara flamurin. Vizatohet shtiza e drejtë me
dy vija të drejta, pastaj pjesa e flamurit me vija të lakuara dhe të valëzuara ashtu si e valëvit era.
Marrim penelin e rrumbullakët me bojën e kuqe të akuarelit fillojmë të ngjyrosim flamurin. Pastaj me bojën e
zezë ngjyrosin shqiponjën që e kemi vizatuar më parë me laps. Ndërsa shtiza ngjyroset me bojë kafe. Kështu
mund të vizatoni edhe dy flamuj të tjerë si në festë.

Vendosni krijimet në murin e klasës dhe bëhet “Turi i galerisë”. Nxënësit bëjnë komente për krijimet e tyre.
Vlerësimi. Për përdorimin e vijave të ndryshme në vizatim. Për përdorimin e teknikës së akuarelit. Mënyra e
kompozimit të elementeve.
Detyra: Krijoni një flamuri me letër punë dore.
26

Tema mësimore: Materiale me tekstura të ndryshme Situata e të nxënit:
Teksturat janë të ndryshme dhe të
shumëllojshme
temës mësimore - teksturë
Nxënësi/ja: - kolazh
- kupton teksturën nëpërmjet të prekurit dhe të parit; - koleksion
- krijon teksturën me materiale të ndryshme;
- flet, vëzhgon dhe krahason punën e tij me të shokut.
Burimet: libri i nxënësit, copa të ndryshme, stof, të leshta, të Lidhja me fushat e tjera ose me temat
pambukta, sintetike, lëkurë, sende monedha të vogla, guaska, ndërkurrikulare:
letër karton etj., ngjitës, lapustila, gërshërë. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, krijim i lirë.

Hapi I. Diskutim paraprak
Diskutohet me nxënësit rreth situatës së krijuar nga mjetet e vendosura në tabelë për demonstrim dhe
mjeteve që nxënësit janë porositur më parë për t’i sjellë në klasë. Mësuesi/ja demonstron në tabelë dhe
nxënësit në tryezën e tyre.
- Përpara jush keni materiale të ndryshme. Ato dallojnë nga njëra-tjetra nga ngjyra, forma, por edhe
sipërfaqja. Vendosni dorën mbi copën e stofit, si është? (e ashpër). Prekni copën e pambuktë, (e butë).
Prekni copën e lëkurës (e lëmuar).
Kështu me radhë preken të gjitha sendet që secili ka sjellë me vete. Arrihet në përfundim se sipërfaqet janë
të ndryshme dhe të shumëllojshme.
Hapi II. Veprimtari e drejtuar. Krijim i lirë

Mbi një copë kartoni të përgatitur nga mësuesi/ja, udhëzohen nxënësit të presin copat në forma të ndryshme
dhe t’i ngjitin. Ata mund të krijojnë figura të ndryshme në formën e koleksionit apo të kolazhit duke bashkuar
edhe sendet përveç copave, si guaska, kopsa, letra etj.
Hapi III. Komente e diskutime

Nxënësit lihen të lirë të vëzhgojnë punë e njëri-tjetrit dhe të marrin përvojë.
Shpjegojnë punën e krijuar dhe përvojën e tyre.
Vlerësimi: Njohja e teksturës me prekje dhe emërtimi.

Krijimi i lirë i kolazhit me sa më shumë elemente.
27

Tema mësimore: Vizitë në qendër të qytetit Situata e të nxënit:
Vepra arti në mjedise publike
fushës sipas temës mësimore - vepra arti
Nxënësi/ja: - skulpturë
- njeh mjedisin ku jeton; - mozaik
- dallon dhe emërton vepra arti në mjedise publike; - pllakat
- di të orientohet në qytetin e tij. - murale
- stil
- kompozim
- hijeshi
- instilacione
Burimet: qendra e qytetit, libri i nxënësit, lulishte e Lidhja me fushat e tjera ose me temat
qytetit, parqe, kënd lodrash ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Edukim fizik
Bisedë, veprimtari e drejtuar, dëgjim i drejtuar

Hapi I. Bisedë
Mësuesi/ja i njeh nxënësit me temën dhe japin këshilla për sjelljen gjatë rrugës për të shkuar në vendin e
duhur (qendër apo vend më të afërt ku ka vepër arti).
Hapi II. Bisedë, dëgjim i drejtuar

Pasi kemi arritur në vendin e duhur bisedojmë me nxënësit për të bërë të njohur vendin dhe pse jemi aty.
Çdo qytet ka qendrën e tij. Qendra zbukurohet me lulishte e ndërtesa të bukura, por edhe me vepra arti.
Ato tregojnë histori dhe kulturën e një vendi. A njihni ju qytete që kanë vepra arti? Tirana ka Monumentin e
Skënderbeut, Vlora “Monumentin e Pavarêsisë”, Lushnja ka “Toka jonë” etj.
Lushnjë
Tiranë Vlorë

Shpjegohen vlerat historike dhe kulturore të këtyre veprave. Tregohet stili i kompozimit, hijeshia që i jep
ambientit. Këto vepra arti shërbejnë edhe si pika referimi.
Sot përdoren shumë teknika arti për të zbukuruar ambiente, si: murale, instilacione, mozaikë etj.
Nxiten nxënësit të bisedojnë rreth vendit ku janë këto vepra arti dhe rreth tyre.
Nxënësve u krijohen ambiente argëtimi, lojëra, e koncerte.
Hapi III. Kthimi në klasë në mënyrë të organizuar
Vlerësimi: Për edukatën dhe kulturën e treguar gjatë udhëtimit.

Marrja pjesë në diskutime, pyetje e përgjigje.
Detyrë: Tregoni prindërve për udhëtimin e sotëm.

28

Tema mësimore: Vizitë në Galerinë e Arteve Situata e të nxënit:
Njohim historinë dhe kulturën e popullit tonë
nëpërmjet artit dhe qendrave kulturore
sipas temës mësimore - ekspozitë
Nxënësi/ja: - galeri arti
- vëzhgon me kulturë veprat e artit në Galerinë e Arteve; - pikturë
- bën lidhjen mes artit pamor me historinë dhe kulturën e - skulpturë.
popullit tonë;
- komunikon ide dhe mendime rreth vëzhgimit në galeri.
Burimet: qendra e qytetit, lulishte e qytetit, parqe, kënd Lidhja me fushat e tjera ose me temat
lodrash ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë, “turi i galerisë”, veprimtari e drejtuar, dëgjim i drejtuar
Hapi I. Bisedë
Mësuesi/ja i njeh nxënësit me ekskursionin që do të bëjnë në “Galerinë e Arteve”. Shpjegon para tyre
qëllimin e kësaj vizite: njohja me punimet artistike të gjinive të ndryshme të artit dhe objekti i galerisë si vend
ku ruhen vepra të mëdha arti dhe hapen ekspozita arti.
Udhëzohen nxënësit të zbatojnë rregullat e qytetarisë në rrugë dhe brenda në galeri.
- Të tregojnë edukatë qytetare.
- Të mos prekin asgjë me dorë.
- Të dëgjohet me vëmendje cicëroni ose mësuesi/ja.
- Të bëjnë pyetje për gjëra që duan të dinë etj.
Hapi II. Turi i galerisë, dëgjimi i drejtuar, veprimtari e drejtuar

Në galeri nxënësit drejtohen për të vëzhguar. Ata do të njihen me piktura të kohëve të ndryshme, të punuara
në gjini dhe teknika të ndryshme. Në galerinë e artit ekspozohen dhe ruhen punë disavjeçare, përmbajtja e
të cilave sjell jetën e njerëzve në të shkuarën dhe në të sotmen.
Udhëheqim nxënësit me rregull nëpër mjedise të ndryshme të galerisë. Bëhen shpjegime të nevojshme për
çdo vepër arti pikturë apo skulpturë, autori dhe titulli i veprës.
Hapi III. Komente, diskutime

Kthimi në shkollë dhe vijimi i pyetjeve për ta kuptuar kënaqësinë e ekskursionit në galeri.
- A ju pëlqen vizita në galeri?
- Çfarë patë atje?
- Cilat vepra ju pëlqyen më shumë?
- Thoni emrin e një autori ose titullin e një vepre që ju ka mbetur në mendje.
- Përshkruaje atë.
Vlerësimi: manifestimi i kulturës qytetare, vëzhgimi dhe dëgjimi i kulturuar.
29

Tema mësimore: Takim me një artist Situata e të nxënit:
Bisedë rreth artit në studion e një artisti
temës mësimore - studio
Nxënësi/ja: - telajo
- tregon aftësi dhe interes për të komunikuar me një artist; - piktor
- vëzhgon dhe pyet për të ditur më shumë rreth artit të pikturës; - kavaletë
- artist
- përvetëson nga një artist mënyrën e të krijuarit dhe të
- ngjyrë
vlerësimit të një vepre arti.
Burimet: studio e një piktori Lidhja me fushat e tjera ose me temat
ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutim paraprak, dëgjim i drejtuar, marrëdhënie pyetje-përgjigje

Mësuesi/ja i njeh nxënësit me udhëtim që do të
bëjnë sot për të takuar një artist në studion e tij.
Udhëzohen nxënësit për sjelljen dhe kulturën
qytetare ndaj të rriturve.
Hapi II. Dëgjim i drejtuar, marrëdhëniet pyetje-përgjigje

Në studion e piktorit nxënësit do të njihen me mjedisin e brendshëm të studios dhe të materialeve të punës
së tij.
Piktori do t’u flasë për piktu rën, mjetet dhe teknikat e saj. Nxënësit do të dëgjojnë me vëmendje dhe do të
bëjnë pyetje për sende të ndryshme ose dhe për pikturat e tij. Kjo ndodh te fëmijët, sepse ata pyesin shumë
për gjëra që s’i njohin.
Hapi III. I kërkohet piktorit të demonstrojë pikturimin e një portreti

Piktori i tregon fëmijëve mënyrën se si pikturohet në telajo, e cila vendoset në kavalet.
Njëri prej nxënësve bëhet modeli. Nxënësit vërejnë me kureshtje se si do të lëvizin penelat mbi telajo. Piktori
punon dhe u përgjigjet pyetjeve të fëmijëve.
Vlerësimi: për kulturën e treguar ndaj (piktorit) artistit dhe mjedisit të tij.
30

Tema mësimore: Format trepërmasore. Kubi Situata e të nxënit:
Objektet trepërmasore në natyrë
sipas temës mësimore - objekt
Nxënësi/ja: - objekt trepërmasor
- dallon dhe emërton objekte trepërmasore në mjedisin - formë
përreth;
- modelon me plastikë objekte në formë 3D;
- shpërndan përvojën e tij me shokët për punën e kryer.
Burimet: libri i nxënësit, plastelinë, karton, vizore, laps, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
thikë plastike. ndërkurrikulare:
Matematikë
Gjuhë shqipe
Bisedë, veprimtari e drejtuar, komente, diskutime
Hapi I. Bisedë
Tërheqim vëmendjen e nxënësve me mjetet e demonstrimit për temën, si figura 2D etj. dhe
format 3D me fotografi, si: shtëpi, pallati, dyqanet etj.
Mbi tryezë janë radhitur edhe trupat gjeometrikë, si: kubi, kuboidi, sfera etj.
Rikujtohet lënda e matematikës ku janë marrë këto njohuri.
Shpjegohet dallimi midis formave 2D dhe 3D.

Marrim vëmendjen e nxënësve duke i udhëzuar për të modeluar kubin me plastelinë. Do të modelohen tri
kube me madhësi të ndryshme. Punohet mbi një fletë kartoni, që tryeza të mbetet e pastër. Me thikën plastike
presim copën e plastelinës. Me gishta dhe vizore sheshojmë faqet e kubit që atë të jenë të drejta dhe të
lëmuara. Kështu vazhdohet edhe me kubet e tjera. Përdoren ngjyra të ndryshme dhe madhësi të ndryshme.
Sipas dëshirës, nxënësi mund të modelojë edhe objekte të tjera 3D, si lodra ose kafshë.

Lihen nxënësit të lirë të vëzhgojnë modelimet e tyre duke shpërndarë përvojë.
Bëhen komente nga vete nxënësit për punën e kryer.
Vlerësimi. Për përdorimin e mirë të mjeteve të punës. Për saktësinë dhe shijen e modelimit.
31

Tema mësimore: Krijimi i një stampe Situata e të nxënit:
Modele stampimi me mjete të thjeshta
temës mësimore - stampë
Nxënësi/ja: - bojë e lëngshme
- zgjedh mjetet e punës për të krijuar një stampë të thjeshtë; - gdhendje
- krijon një stampë me gërvishtje mbi patate;
- tregon modelin e tij dhe mënyrën e realizimit.
Burimet: libri i nxënësit, kunja druri, thikë plastike, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
patate, modele demonstrimi; https://www.youtube.com/ ndërkurrikulare:
watch?v=8xhHCqigPpE Gjuhë shqipe
Bisedë, veprimtari e drejtuar, vëzhgim - komente
Hapi I. Bisedë
Mësuesi/ja fton disa përpara klasës disa nxënës, që në bluzat e tyre kanë stampa me figura të ndryshme. Më
pas tregon edhe modele të tjera që i ka përgatitur vetë.
Shpjegohet mënyra e stampimit në copa me anë të fotove të përgatitura.
- Edhe ju mund të përgatisni vetë një stampë të thjeshtë me mjetet që keni mbi tryezë. Stampat përdoren jo
vetëm në rroba, por edhe në letër, në materiale të ndryshme, metal, dru etj.

Nisim procedurën e formimit të stampës. Me një thikë,
vetë mësuesja ndan pataten në dy pjesë për të gjithë nxënësit.
Udhëzojmë se me kunjin e drurit mbi patate do të vizatojmë
një figurë, si: ylli, katrori, trekëndëshi, lule etj. Pasi e keni
vizatuar brenda figurës, do të gërvishtni pataten me thikë
plastike duke hequr copa të vogla. Mundohuni që forma të
mos prishet që stampa të dalë sa më e bukur.
Nxënësit vizatojnë dy modele të ndryshme në të dyja
gjysmat e patates.
Hapi III. Vëzhgim komente

Patatja modeluar dhe përfunduar lihet në raftin e klasës për t’u tharë që herën tjetër të bëhet stampimi.
Nxënësit vëzhgojnë stampat e secilit dhe flasin rreth tyre duke marrë përvojë nga njëri-tjetri.
Vlerësimi:
- Përdorimi i mirë i mjeteve të punës.
- Modelimi i bukur i stampës.
- Zgjedhja e modelit.
32

Tema mësimore: Krijimi me anë të stampave Situata e të nxënit:
Përdorim stampat për të krijuar figuracione të
ndryshme

fushës sipas temës mësimore - stampë
Nxënësi/ja: - dekor
- përdor stampën e krijuar vetë për të stampuar; - krijim
- krijon figuracione e dekore me anë të stampimeve në
letër;
- jep ide dhe mendime për krijimin e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, stampa me patate, bojë e Lidhja me fushat e tjera ose me temat
lëngshme, akuarel, letër vizatimi, lapustila. ndërkurrikulare:
Matematikë
Gjuhë shqipe
Diskutim paraprak, imagjinatë e drejtuar, vëzhgim komente

Mësuesi/ja përgatit mjetet për të filluar punën. Çdo nxënës ka në tryezën e tij letrën e vizatimit, stampën e
përgatitur më parë, lapustila, bojë, akuareli. Veprimet do të kryhen sipas radhës që thotë mësuesi/ja.
Diskutohet dhe udhëzohet nga mësuesi/ja se në fillim duhet të keni në mendje çfarë do të krijojmë. Pastaj
lyejmë me bojë stampën dhe e vendosim mbi letër.

Meqë stampat janë të ndryshme edhe krijimet do të jenë të ndryshme.
Stampat me yje i ngjyrosin me ngjyrë të verdhë dhe i stampojnë disa herë në fletë. Pastaj ngjyrosni qiellin
me lapustil blu.
Stampat me varkë. Në fillim bëjmë në fletë disa vija të lakuara si valë deti dhe pastaj stampojmë disa varka
me ngjyra të ndryshme mbi valë.
Stampat me katrorë ose trekëndorë - bashkëpunojnë me shokun dhe formojmë shtëpi.
Stampat me lule formojnë një lulishte të vogël gjethet dhe kërcejtë bëhen me lapustila.
Hapi III. Vëzhgim, komente

Nxënësit vëzhgojnë krijimet e tyre dhe bëjnë shpjegime e komente për punën e tyre dhe të shokut.
Vlerësimi:
- Për përdorimin e stampave.
- Për mënyrën e kompozimit.
33

Tema mësimore: Qilimi me thurje (1) Situata e të nxënit:
Letra me ngjyra në procesin krijues
temës mësimore - letër me ngjyra
Nxënësi/ja: - thurje
- zgjedh letrën me ngjyrën e preferuar për të përgatitur shiritat - qilim
për thurje;
- vijëzon me laps dhe pret me gërshërë shiritat;
- shpjegon mënyrën e përgatitjes së shiritave.
Burimet: libri i nxënësit, letër punë dore me ngjyra, gërshërë, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
laps, vizore, karton. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë, punë e drejtuar, komente, diskutim

Hapi I. Bisedë
Në tabelë keni vendosur disa foto
me ngjyra, ku tregohen ambiente
shtëpie të shtruara me qilima.
Ku përdoren qilimat?
A keni ju qilima në shtëpinë tuaj?

- Çfarë ngjyrash shikoni te ky qilimi në figurë?
- Si do të pëlqente ty një qilim me një ngjyrë apo me ngjyra të kombinuara.
Tregohet pak histori për punishtet e qilimave dhe tezgjahun që punonin dikur gjyshet tona. Qilimi thurej me fije.
- A keni dëshirë të thurni një qilim me letër?
Më parë duhet të përgatisim shiritat.
Hapi II. Punë e drejtuar

Udhëzohen nxënësit që, me laps dhe vizore, të heqin vija nga ana e mbrapse e letrës. Pastaj i presim shiritat
priten me ngjyra të ndryshme.
Pastaj përgatitet baza ku do të futen shiritat prej letre ose mirë është prej kartoni.
-Vijat nuk priten deri në fund, por lihen nga 2 cm pa u prerë, që shiritat të mos dalin.
Pasi janë përgatitur këto lihen në dosje për t’u përdorur orën e dytë të thurjes së qilimit.

Nxënësit vëzhgojnë se sa drejt i kanë prerë ata shiritat dhe cilat ngjyra kanë zgjedhur, a janë të kombinuara.
Vlerësimi:
- Përdorimi i mirë i mjeteve, gërshërë, laps, vizore.
- Zgjedhja e kombinimit të ngjyrave.
34

Tema mësimore: Qilimi me thurje Situata e të nxënit:
Përdorimi i letrës për të krijuar objekte të
ndryshme.
temës mësimore: - thurje
Nxënësi/ja: - qilim
- bën thurje të thjeshta me letra me ngjyra të theksuara; - kombinim
- ndërthur me kujdes shiritat e letrës për të realizuar qilimin;

- diskuton për ngjyrat e zgjedhura dhe realizimin e qilimit me
thurje.
Burimet: libri i nxënësit, letër punë dore me ngjyra, gërshërë, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
ngjitës, karton. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë, veprimtari e drejtuar, komente diskutimi
Hapi I. Bisedë
Udhëzohen nxënësit që secili të vendosë para tij mbi bankë mjetet e punës, të cilat i kemi përgatitur në orën e
parë të artit pamor. Siguroheni që çdo nxënës i ka mjetet e nevojshme, kartonin e prerë me vija, shiritat e letrës
ngjitës dhe gërshërë. Atëherë sot do të përfundojmë thurjen e qilimit me shirita letre.

Marrim në dorë kartonin që e kemi prerë me shirita të pandarë. Manipulojmë me gishta prerjet e kartonit për të
futur shiritin e letrës. Shiriti futet në të gjitha prerjet e kartonit duke e lakuar lart-poshtë. Shiriti i dytë nuk futet
si i pari, por ndryshon drejtimi dhe kështu fillojnë të duken katrorët e parë në qilim. Kështu vazhdohet me të
gjithë shiritat derisa plotësohet sipërfaqja.
Në mbarim shiritat përthyhen nga poshtë dhe ngjiten me ngjitës. Qilimi merr formë të rregullt.
Ngjyrat janë zgjedhur të kombinueshme ose në kontrast ndoshta edhe me ndihmën e mësuesit/es.

Nxënësit vëzhgojnë krijimet e njëri-tjetrit dhe tregojnë për punën e tyre, por gjejnë edhe gabimet e shokëve.
P.sh., ata që i kanë futur shiritat të gjitha në një vend.
Vlerësohet nxënësi për vëmendjen e treguar për të ndjekur ritmin e punës. Kombinimi i ngjyrave dhe thurja e
saktë e qilimit.
35

Tema mësimore: Motivi: Retë në qiell Situata e të nxënit:
Sipas rastit
temës mësimore: - motiv
Nxënësi/ja: - re
- dallon elementin e përdorur në motivet e dhëna; - qiell
- realizon motivin e dhënë duke e përsëritur në krijimin e tij; - aplikacion
- bën komente rreth krijimit të tij dhe të shokëve.
Burimet: libri nxënësit, pamje e foto ku bien në sy retë në Lidhja me fushat e tjera ose me temat
qiell, letër me ngjyra, gërshërë, ngjitës, plastelinë. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, imagjinatë e drejtuar, vëzhgime, diskutime

Hapi I. Bisedë
Pamjet e vendosura në tabelë e nxisin nxënësin për të folur.
- Çfarë shikoni në foto? Çfarë ngjyre ka qielli?
- Çfarë ngjyrë janë retë? Si formohen retë. Nga vjen shiu?
- Kur ka re më shumë në verë apo në dimër.
- Çfarë ngjyre kanë retë në verë? Pse? Çfarë forme kanë retë?
- Si janë të vendosura retë në qiell? (njëra pas tjetrës)
Objektet në natyrë pothuajse të ngjashme dhe të vendosura njëra pas tjetrës krijojnë një motiv. Elementi që
krijon motivin janë retë.

Nxënësit ndahen në dy grupe sipas materialeve që disponojnë. Një grup do të punojë me letra me ngjyra,
tjetri me plastelinë.
Grupi I. Në fletën e bardhë dhe gri do të vizatojmë retë duke përdorur vijat e lakuara dhe të mbyllura me
laps, tre të bardha, 3 gri. I presim me gërshërë.
Pastaj në fletën ngjyrë blu, mendohet se është qielli i ngjisin këto re njëra pas tjetrës duke krijuar një motiv të
caktuar.
Sipas dëshirës, nxënësi mund të shtojë edhe elemente të tjera, si: hëna, yje, poshtë në horizont, ndonjë mal
ose shtëpi, pemë të prera me letër me ngjyrë.
Grupi 2. Në fillim do të modelohen retë me plastelinë me ngjyre të bardhë dhe gri, e të tjera sipas dëshirës.
Plastelina hapet me gishta dhe pastaj vendoset mbi letrën ngjyrë blu. Retë vendosen në radhë njëra pas
tjetrës. Po përsëri me plastelinë nxënësit mund të shtojë elemente si grupi i parë.

Nxënësit vëzhgojnë të lirë krijimet njëri-tjetrit dhe komentojnë dhe shpërndajnë përvojën e tyre, duke spikatur
dhe pëlqimi i punës më të bukur dhe përsëritja e motivit në mënyrë të rregullt ose jo.
Vlerësimi:
- Përdorimi i mirë i mjeteve të punës.
- Krijimi i bukur e estetik i motivit.
36

Tema mësimore: Ilustrim i një përralle, sipas fantazisë Situata e të nxënit:
Personazhi im i preferuar
temës mësimore - ilustrim
Nxënësi/ja: - penel
- kujton përrallat e lexuara dhe zgjedh personazhin e - fantazi
preferuar;
- krijon me fantazi personazhin e dëshiruar duke shtuar
elemente nga vetja;
- komenton krijimin e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, lapustila, modele Lidhja me fushat e tjera ose me temat
ilustrimi, lapsa, gomë, libra me përralla ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutim paraprak, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë

Mësuesi/ja e ka mbushur tabelën me pamje të printuara nga përrallat në të njohura për fëmijë.
Përqendroheni te përrallat shqiptare më shumë. Nëse do të ishte e mundur në sfond të ketë muzikë të
ndonjë përralle, ose shfaqje në monitor sekuenca nga përralla të ndryshme.
Nxiten nxënësit të flasin rreth përrallave të njohura për titullin dhe emrin e personazheve. Tregohen edhe
pjesë të shkurtra ose përfundimi i përrallës.

Kur fëmijëve u vë përballë përrallat, dihet që më shumë flasin ata vetë, se mësuesi/ja. Dhe kështu del në pah
dëshira dhe përzgjedhja e personazhit të dashur nga të gjithë nxënësit. I pyesin për personazhin e zgjedhur.
Marrin përgjigjet: Princi, Borëbardha, Hirushja, Kësulëkuqja, Pinoku etj.
Udhëzohen nxënësit të vizatojnë personazhin me laps pastaj ta ngjyrosin atë. Mund të shtoni elemente nga
vetja sipas dëshirës dhe imagjinatës suaj.
Hapi III. Komente. Turi i galerisë

Në përfundim nxënësit i vendosin punët në murin e klasës dhe bëjnë “Turin e galerisë”.
Secili bën komente për personazhin e zgjedhur dhe realizimi i krijimit me ngjyra.
Tregon se çfarë ka shtuar ose si e ka imagjinuar ai personazhin e tij.
Vlerësimi: vlerësohet për imagjinatën krijuese dhe realizimin e krijimit.
37

Tema mësimore: Fëmijët në rresht Situata e të nxënit:
sipas temës mësimore - rreshtim
Nxënësi/ja: - fëmijë
- përshkruani vendosjen e fëmijëve në rresht në disa - koncert.
mënyra;
- vizaton me anë të vijave fëmijët në rresht duke përdorur
imagjinatën;
- shpreh aftësi për të vlerësuar punën e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, lapustila, modele Lidhja me fushat e tjera ose me temat
demonstrimi, lapsa. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Edukim fizik
Bisedë, imagjinatë e drejtuar, vëzhgim, komente
Hapi I. Bisedë
Krijojmë situatën në klasë me unë të modeleve të demonstrimit në foto e pamje të fëmijëve në rresht.
- Çfarë shikoni në figurë? (nxënës në rresht)
- Ku janë rreshtuar ata? (para shkollës)
- Si rreshtohen në orën e edukimit fizik? (nga i gjati tek më i shkurtër)
- Si rreshtohet fëmijët në koncert?
Ngremë një grup fëmijësh dhe demonstrojmë rreshtim të ndryshëm. (për dy, për një, gjysmë rrethi etj.)

Mund të jepen dy mënyra rreshtimi: Caktohen dy pika të baraslarguara në fletën e vizatimit, bashkohen me vijë
të drejtë me vizore. Kjo vijë shërben si bazë për të vizatuar fëmijët në vijë të drejtë, për të dhënë konceptin e
rreshtimit para shkollës. Vizatimi i rreshtimit në orën e edukimit fizik do të fillojë nga më i gjati tek më i shkurtri.
Vizatimi i nxënësve në një koncert festiv etj.
Vijat ndihmëse do ta ndihmojnë nxënësin në vizatimin e saktë të figurës. Por nxënësit lihen të lirë të zgjedhin
vete temën: sepse fëmijët vihen në rresht edhe në koncerte e festivale, kur ecin në rrugë të organizuar, kur
kalojnë në një rrugë të ngushtë etj.
Pas vizatimit nxënësi ngjyros figurat sipas dëshirës së tij.

Nxënësit vëzhgojnë krijimet e tyre dhe bëjnë komente për to. Si e keni emërtuar krijimin, çfarë ngjyrash ke
përdorur etj.
Vlerësimi:
- Realizimi i renditjes së figurave njëra pas tjetrës.
- Vizatimi i saktë i figurës së fëmijëve.
- Ngjyrosja e bukur.
Detyrë: Punoni “Zogjtë në shtegtim”.

38

Tema mësimore: Lulet dhe fluturat Situata e të nxënit:
Lulet dhe fluturat në imagjinatën tonë
temës mësimore - krijim
Nxënësi/ja: - lule
- dallon format dhe ngjyrat në natyrë dhe të objekteve përreth; - flutura
- përdor elementet lule dhe flutura për të realizuar një krijim;
- jep mendime dhe ide për krijimin e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, lapustila, akuarel, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
modele demonstrimi. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë.
Hapi I. Bisedë
Vendosni në sfond një melodi ose këngë që ka brenda qetësi dhe rrëfim: Kënga e zogjve, kënga e stinëve etj.
Modelet e demonstrimit janë vendosur në tabelë me pamje lulesh e fluturash të llojeve të ndryshme.
Bisedohet me nxënësit për ngjyrat dhe format e luleve dhe të fluturave.
- Kur çelin lulet?
- Kur dalin fluturat në natyrë?
- Si i kanë ato krahët?
Demonstrohet vizatimi në tabelë i fluturës duke përmendur format e krahëve dhe të trupit të saj, ngjyrat e
larmishme në krahët e saj.
Po kështu vizatohen edhe lulet duke krijuar kështu një peizazh të vogël pranveror. Tashmë nxënësi e kupton
se si do të bëj krijimin e tij.

Udhëzohen nxënësit të krijojnë me vizatim lulet dhe me laps dhe pastaj hidhen ngjyrat.
Ngjyrat do të përdoren sipas dëshirës akuarele për të realizuar saktë krijimin.
Hapi III. Turi i galerisë. Komente

Vendosen punët në murin e klasës dhe nxënësit bëjnë “Turin e galerisë”. Bëhen vëzhgime dhe komente për
krijimet nga vetë nxënësit.
Vlerësimi:
Vizatimi i saktë i elementeve.
Imagjinata më e bukur në krijim.
39

Tema mësimore: Forma të thjeshta me plastelinë Situata e të nxënit:
Figura e një kafshe apo zogu. Tekstura
me gërvishtje
temës mësimore - modelim
Nxënësi/ja: - kafshë
- modelon me plastelinë formën e një kafshe apo zogu; - zog
- punon teksturën e trupit me anë të gërvishtjes; - teksturë
- jep ide dhe mendime për krijimin e tij dhe të shokut.
Burimet: libri i nxënësit, letër A4, plastelinë, kunja druri, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
modele demonstrimi ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, vëzhgim, komente.

Mbi tryezë apo në vend të dukshëm mësuesi/ja vendos figura kafshësh prej lodre edhe zogj. Gjithashtu edhe
foto të tjera për të krijuar situatën e të nxënit.
- Ju fëmijë i doni shumë kafshët dhe dini si të kujdeseni për to.
- Cili prej jush ka kafshë në shtëpi?
- Si quhet? Me çfarë e ushqen?
- A del shëtitje me të?
- Si kujdesesh ti për të?
Po kështu mësuesi/ja pyet edhe për zogjtë.
Përshkruhen kafshë të preferuara edhe nga pamja fizike, trupi, lëkura, koka, hunda, goja, shpendë etj.

Udhëzohen nxënësit për të punuar me plastelinë formën e një kafshë ose të një zogu që dëshiron.
Merret plastelina dhe ngjishet me duar derisa i jep formën e një sfere. Pastaj me kunjin e drurit dhe me gishtat
e modelon hundën, veshët dhe me kunj gërvisht pjesën e syve të gojës dhe punon me gërvishtje pjesën e
gëzofit te kafshët.
Ndërsa te zogu bën sqepin me duar dhe gërvisht me kunj sytë, vizaton pendët etj. Çdo nxënës shfrytëzon
përvojën e tij gjatë punës individuale.

Nxënësit vëzhgojnë krijimet e njëri-tjetrit dhe bëjnë komente për vete dhe për shokët për ngjashmërinë e
modelimit me origjinalin.
Vlerësohet:
- Për modelimin e bukur të një figure kafshe.
- Përdorimi i saktë i mjeteve të punës.
40

Tema mësimore: Mjedisi ku unë jetoj. Krijim Situata e të nxënit:
Unë formohem dhe rritem në mjedisin tim
fushës sipas temës mësimore - krijim
Nxënësi/ja: - lagje
- përshkruan mjedisin ku jeton dhe formohet; - mjedis
- krijon një punë artistike duke u mbështetur në
përvojën e tij;
- shpjegon lidhjen me artet dhe disiplinave të tjera në
jetën e përditshme.
Burimet: libri i nxënësit, letër A4, plastelinë, kunja Lidhja me fushat e tjera ose me temat
druri, modele demonstrimi ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë paraprake, imagjinatë e drejtuar, vëzhgim, turi i galerisë
Hapi I. Bisedë paraprake

Duke lidhur bisedën me lëndën e qytetarisë, mësuesi/ja ftonnxënësit në bisedë për të identifikuar lagjen dhe
mjedisin ku jetojnë. Emërtohen objektet përreth: shtëpia, shkolla, shëtitorja, kinemaja, rruga, parku i lodrave,
lulishtja etj.
- Cila pjesë e mjedisit ju pëlqen më shumë? Pse?
Lihen nxënësit të shprehin të lirë mendimin e tyre përvojat, dëshirat dhe imagjinatat për të ndryshuar diçka
në mjedisin ku jeton për ta bërë jetën më të mirë.

Ju mund të bëni një krijim artistik duke u frymëzuar nga mjedisi përreth. Disa tema mund të flenë:
Në shëtitje “Në parkun e lodrave” shkolla ime, në rrugë, stinët, parku i liqenit etj.
Nxënësit skicojnë me laps krijimin dhe pastaj bëjnë ngjyrosjen me lapustila.
Mësuesi/ja jep ide në tabelë për të ndihmuar nxënësit.
Hapi III. “Turi i galerisë”

Krijimet vendosen në murin e klasës dhe nxënësit bëjnë “Turin e galerisë”. Bëhen vëzhgime dhe komente
për punën e tyre dhe të shokëve.
Vlerësimi:
- Për vendosjen e saktë të elementeve në hapësirë.
- Kompozimi i elementeve të krijimit dhe ngjyrosja e bukur.
41

Tema mësimore: Drita dhe hija tek një objekt. Vlera Situata e të nxënit:
Volumi dhe forma e një objekti
temës mësimore - drita
Nxënësi/ja: - hija
- dallon dritën dhe hijen tek një objekt; - vlera
- kupton se drita dhe hija tregojnë volumin e objektit; - volum
- tregon me vizatim vlerën e dritës dhe të hijes në një objekt.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, shkumësa të Lidhja me fushat e tjera ose me temat
trashë, letër vizatimi, lapsa të zinj, karbon ose pastel ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Bisedë paraprake, imagjinatë e drejtuar, vëzhgim, komente
Hapi I. Bisedë, dëgjim i drejtuar

Mbi tryezë mësuesi/ja ka vendosur disa objekte të thjeshta, që i njohin dhe fëmijët, si: topi, kubi, shishe uji,
filxhan çaji, mbajtëse lapsash etj.
Objektet të jenë vendosur në vend të dukshëm nga syri i nxënësit dhe drita të jetë e mjaftueshme. Poshtë tyre
të jetë shtruar një mbulesë e bardhë, sepse bën të mundur të duket qartë hija e objektit. Me këtë situatë të
krijuar ftojmë nxënësit që të kuptojnë temën “Drita dhe hija”.
Me majën e lapsit dhe duke prekur objektin ne shpjegojmë me fjalë të thjeshta dritën dhe hijen.
- Pse objektet krijojnë hije, kur drita bie mbi të?
- Çfarë vlere ka hija tek objekti.
Vëreni topin gjysma është në dritë dhe gjysma në hije. Shikoni si shkrihet drita me hijen kur bashkohen, pse
ditën hija është më e errët. Këto nuanca të hijes krijojnë volumin e objektit! Aty ku objekti shkëlqen më shumë
aty bie drita më e fortë.

Për ta kuptuar më mirë udhëzojmë nxënësit të veprojnë në fletë me laps ose pastel dhe në tabela.
Veçojmë një objekt si mbajtësja e lapsave. Udhëzojmë nxënësit si ta vizatojnë (zgjodhëm më të lehtën) dhe
vetë e vizatojmë në tabelë. Tregojmë pjesën ku bie drita dhe pjesën ku bie hija. Me majën e lapsit fillojmë të
bëjmë vija të holla e të lehta mbi vizatim që të krijojmë hije. Vijat shkrihen me njëra-tjetrën dhe forcohen aty ku
hija është më e errët.
Nxënësit imitojnë veprimet që bëjmë ne në tabelë.
Vërejmë se objekti lëshon hije edhe në sipërfaqen ku është vendosur. Fillojmë të vizatojmë hijen e tij.

Nxënësit shikojnë vizatimet e njëri-tjetri dhe kuptojmë se objekti merr formë kur punohet me dritë dhe hije.
Secili tregon aftësitë e tij për të komentuar.
Vlerësim:
- Kuptim i vlerës së dritës dhe hijes.
- Vizatimi me dritëhije pak a shumë i saktë.
42

Tema mësimore: Vazo zbukurimi, vizatim me dritëhije Situata e të nxënit:
Vlera e dritëhijes tek objektet

sipas temës mësimore - dritëhije
Nxënësi/ja: - volum
- kupton vlerën e dritëhijes te një objekt; - formë
- vizaton me dritëhije një vazo zbukurimi;
- komenton dhe përcjell përvojë nëpërmjet vizatimit të tij.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, vazo të Lidhja me fushat e tjera ose me temat
thjeshta zbukurimi, laps të zi ose pastel, letër vizatimi ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari

Bisedë paraprake, veprimtari e drejtuar, vëzhgim, komente
Hapi I. Bisedë paraprake

Në mur janë ende vizatimet me dritëhije që punuam në orën e parë për të mësuar vlerën e dritës dhe hijes
në një objekt. Rikujtojmë se si mësuam për të vizatuar hijen në një objekt me anë të vijave. Lihen nxënësit të
shprehin njohuritë e tyre.

E rëndësishme është që vazoja të vendoset në një vend të dukshëm për të gjithë nxënësit dhe të drita të bjerë
mjaftueshëm.
Nxënësit marrin udhëzim si në fillim bëhet skica e vazos me laps, pasi je i sigurt se e ke vizatuar saktë fillon
të hedhësh hijen me anë të vijave.
Krijohet relaks me një muzikë të lehtë në sfond dhe nxënësit punojnë me dëshirë duke zbatuar rregullat që
tashmë i kemi mësuar për dritëhijen.
Hapi III. Komente. Vëzhgime

Vendosen punët në murin e klasës. Nxënësit vëzhgojnë dhe bëjnë komente për arritjen e dritëhijes në vazon
e zbukurimit.
Vlerësimi:
- Vizatimi i saktë i formës së vazos.
- Realizimi me dritëhije i vizatimit.
43

Tema mësimore: Vepra arti, në kohë të ndryshme. Situata e të nxënit:
Nata me yje “V. Van Gog” Vlerat e artit tregojnë kulturën dhe zhvillimin e një vendi
fushës sipas temës mësimore - Vizatim
Nxënësi/ja: - Teknikë
- përshkruan me fjalë të thjeshta një vepër arti; - Pikturë
- dallon në vepër, teknikën, ngjyrat, vijat, formën e - Ngjyrë parësore
elementeve; - Ngjyrë dytësore
- imiton piktorin duke vizatuar elemente nga vepra e tij.
Burimet: libri i nxënësit, model demonstrimi i Lidhja me fushat e tjera ose me temat
zmadhuar, letër vizatimi, lapustila ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë e ilustruar, analizë e veprës, marrëdhëniet pyetje-përgjigje, veprimtari e drejtuar

Hapi I. Bisedë e ilustruar
Mësuesi/ja i njeh nxënësit me piktorin Van Gog dhe veprën e tij për të cilën do të flasim. Lihen nxënësit disa
minuta për të vëzhguar me kujdes pikturën e zmadhuar në tabelë.
Vinsent Van Gog është një

nga piktorët më të famshëm në botë.
Ai ka pikturuar shumë në natyrë.
Ai dallohet për përdorimin
e ngjyrave të ndezura në pikturë.
Hapi II. Analizë e veprës. Marrëdhëniet pyetje-përgjigje

Kjo figurë paraqet veprën e Vinsent Van Gogut “Nata me yje” (Piktura e parë më lart).
- Çfarë ju bëjnë përshtypje kur e shikon këtë pikturë?
- Cilat janë ngjyrat që ju bien në sy më shumë?
- Cilat janë elementet e përdorur në këtë pikturë? (hënë, yje, pemë, shtëpi).
- Emërtoni disa lloje vijash që ka përdorur piktori. (rrethore, harkore, lakuar)
- Çfarë ju pëlqen më shumë tek kjo pikturë?
- Më shumë janë përdorur ngjyrat blu e verdhë të cilat bëjnë kontrast me njëra-tjetrën.
- Ju a keni parë ndonjëherë natë me yje dhe me hënë?
- Pse ju pëlqen? Piktori ka pikturuar qytetin e tij. Po ju doni të imitoni piktorin?
Hapi III. Veprimtari e drejtuar

a. Vizatoni në fletë yje dhe hënë dhe ngjyrosni ato.
b. Mund të prisni yje e hënë me letër të verdhë dhe ngjiti ato në letër blu.
c. Me anë të stampave të përgatitura më parë stampojmë yje në fletë blu.
Dhamë variante që mësuesi/ja të bëjë në varësi të kohës, që edhe mund t’i lërë detyrë shtëpie.
Vlerësohet:
- Dëgjimi i vëmendshëm i nxënësve.
- Komenti dhe pyetjet që bëjnë nxënësit.
- Realizimi i një versioni duke imituar piktorin.
44

Tema mësimore: Format natyrore dhe gjeometrike Situata e të nxënit:
Dallimi dhe përcaktimi në natyrë i
formave natyrore e gjeometrike
temës mësimore - forma gjeometrike
Nxënësi/ja: - forma natyrore
- njeh dhe përcakton ndryshimet mes formave natyrore dhe
gjeometrike;
- ilustron format natyrore dhe gjeometrike me shembuj nga natyra;
- krahason dhe jep ide për format natyrore dhe gjeometrike në
krijimin e tij e të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, letër me ngjyrë, lapustila, Lidhja me fushat e tjera ose me
gërshërë, ngjitës, modele demonstrimi temat ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, vëzhgime, komente

Krijohet situata me mjete demonstrimi të vizatuara në tabelë ose me letër, forma natyrore dhe gjeometrike.
Mësuesi/ja udhëzon nxënësit që të përcaktojnë ndryshimin midis formave gjeometrike dhe natyrore.
flutura lule katrori trapezi
fruta Format natyrore pemë drejtkëndori Format gjeometrike trekëndori
gjethe mali pesëkëndëshi rrethi
Format natyrore i ka krijuar natyra. Këto forma janë të ndryshme nga format gjeometrike.
Figurat gjeometrike janë forma të rregullta dhe janë krijuar nga dora e njeriut.

Udhëzohen nxënësit të vizatojnë me vizore format gjeometrike, si: katror, drejtkëndor, rrethor, trapez të
madhësive të ndryshme. Pastaj i presim me gërshërë dhe i ngjisim në fletë me ngjyrë. Po kështu vizatojmë
forma gjeometrike pema, lulja, zogu, flutura etj. Më pas i presin dhe i ngjisin në letër me ngjyrë. Në këtë
mënyrë bëjmë krahasimin dhe dallimin e formave të ndërtuara vete.

Nxënësit vëzhgojnë punët e njëri-tjetrit dhe tregojnë për format e prera dhe llojin e tyre.
- Ku jeni njohur ju me format gjeometrike? (në matematikë)
- Ku ndryshon forma e katrorit nga forma e gjethes?
Detyrë: Ndërtoni shtëpinë me forma të prera.
Vlerësimi:
- Dallimi midis formës gjeometrike dhe natyrore.
- Komenti rreth tyre dhe dallimi në natyrë.
45

Tema mësimore: Krijim. Natyrë e qetë me fruta Situata e të nxënit:
Frutat janë të ndryshme kanë formë dhe
ngjyrë
temës mësimore - natyrë e qetë
Nxënësi/ja: - fruta
- emërton fruta të llojeve të ndryshme duke i përshkruar nga - formë
forma dhe ngjyra; - volum
- vizaton një natyrë të qetë më fruta;
- përdor lloje vijash për të vizatuar më shumë se një formë;
- komenton krijimin e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, laps, gomë, lapustila, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
model demonstrimi (fruta) ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, turi i galerisë

Mësuesi/ja udhëheq nxënësit për të folur rreth situatës së dhënë, e krijuar nga mjedisi, si: frutat në tavolinë,
modeli i përgatitur.
- Emërtoni frutat që shihni, si dhe të tjera që njihni vetë.
- Çfarë dini ju për frutat?
Kështu nxiten nxënësit që të përshkruajnë frutat që kanë në tryezë nga forma dhe ngjyra.
kanë fara kanë formë
Frutat
hahen kanë ngjyra
kanë shije
Kujtojmë që fruta ka volum dhe në të krijohet dritëhija, që nxënësit e kanë përmendur më parë në arte.

Mësuesi/ja udhëzon nxënësit të punojnë.
- Me laps do të filloni të vizatoni ashtu siç i shikoni frutat mbi tavolinë, molla, dardha, rrushi, kumbulla etj.,
pranë njëri-tjetrit. Me gomë do të prisni vijat e tepërta. Përdorni lloje vijash për të dhënë formë frytit.
- Pasi jeni të sigurt për vizatimin filloni të ngjyrosni me lapustila. Mos harroni aty, ku bie hija, ngjyra është
më e errët. Nxënësit punojnë sipas udhëzimeve dhe përfundojnë punën.
- Frutat mund të jenë vendosur edhe në një pjatë të sheshtë që forma të duket sa më e rregullt.

Krijimet vendosen në murin e klasës dhe nxënësit “Turin e galerisë”. Ata vëzhgojnë dhe bëjnë komente për
krijimin e tyre dhe të shokëve.
Vlerësimi:
Vizatimi i bukur i frutave duke iu afruar realitetit.
Ngjyrosja me ngjyra të përziera për të krijuar volumin e frytit.
46

Tema mësimore: Skulpturë e butë me tekstile Situata e të nxënit:
Krijojmë me mjete rrethanore

temës mësimore - skulpturë
Nxënësi/ja: - tekstile
- di të japë pëlqimin e tij për një lodër të preferuar;
- krijon një skulpturë të butë me çorape e mjete rrethanore;
- tregon për krijimin e tij dhe stilin e të punuarit.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, çorape e vogël, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
rërë ose pambuk, lapustila, fjongo, gërshërë ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Diskutim paraprak, imagjinatë e drejtuar, vëzhgim, komente

Zhvillohet një bisedë me nxënësit për lodrat e tyre.
Mësuesi/ja: Besoj se në shtëpitë tuaja keni shumë lodra të llojeve të ndryshme.
- Kush ua blen lodrat?
- Kur bëhen dhurata?
- Cilat lodra ju pëlqejnë më shumë?
- A keni ju një lodër të preferuar?
- Sa ditëlindje keni festuar?
- Si mendoni, të krijojmë vetë një lodër?

Mësuesi/ja: Shikoj që të gjithë ju i keni mjetet e nevojshme mbi tavolinë. Ne do të krijojmë një skulpturë të butë
me çorapë e sende të tjera.
- A keni parë ju skulptura?
- Si quhet ai që bën skulptura?
- Çfarë forme kanë skulpturat? (3D). Ju me çfarë bëni skulpturë? (plastikë)
- Ku ndryshon skulptura nga piktura? (balt, gur, ngjyra)
Mbushim çorapin me (rërë) ose oriz, ose pambuk). Pasi e mbushim deri te fundi, e lidhim fort me një thembrën
për të formuar kokën e kukullës, thembrën.
Duhet ta shikojmë që te thembra
- e çorapit të ketë mjaftueshëm rërë që koka të dalë e rrumbullakët.
Mbi fije lidhim një fjongo sipas
- dëshirës.
Pastaj e vendosim kukullën- në tavolinë dhe me lapustila vizatojmë tiparet e fytyrës.
Te trupi vizatojmë komsa dhe forma të tjera për të krijuar veshjen. Anash mund të vizatojmë krahët.
Në fund (bazament) vizatohen këpucët. Mbi kokë mund të vendosim fije të tjera si flakë ose të ngjyrosim
pjesën e çorapit.

Ekspozohen kukullat në banka dhe nxënësit vëzhgojnë e bëjnë komente. Secili ka përdorur imagjinatën dhe
stilin e tij duke shtuar elemente të ndryshme.
Vlerësimi: Për saktësinë e modelimit dhe elementeve shtesë nga imagjinata.
47

Tema mësimore: Simetria Situata e të nxënit:
Figura dhe objekte simetrike në natyrë
sipas temës mësimore - simetri
Nxënësi/ja: - pjesë të barabarta
- dallon figura dhe objekte simetrike në natyrë;
- vizaton figura simetrike në letër;
- shpjegon se figura simetrike ka dy pjesë të barabarta.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, laps, vizore, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
lapustila, gërshërë, modele demonstrimi ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, vëzhgim, komente

Mësuesi/ja ka krijuar situatën në klasë me anë të figurave të ndryshme që janë dhe simetrike dhe jo simetrike.
Gjithashtu, edhe nxënësit kanë mjetet e tyre në tryezë. Aktivizohen nxënësit në bisedë rreth figurave simetrike,
të cilat janë njohur në orën e matematikës. Nxënësit emërtojnë disa objekte përreth, si: gjethja, molla, katrori,
drejtkëndëshi. Mësuesi/ja shpjegon se vijë simetrike kanë edhe format natyrore edhe gjeometrike.
Vizatohen në tabelë disa forma, duke marrë shembuj nga nxënësit.
Figurat simetrike kanë dy anë të barabarta.
Hapa II. Veprimtari e drejtuar

Në fletën që keni mbi tryezë do ta vizatojmë me dorë të lirë, me lapustila disa figura që janë simetrike. Figurat
do të marrim nga natyra.
Kërkojmë që nxënësit të thonë të parët shembuj:
- Zgjatni duart përpara, bashkoni dy pëllëmbët me njëra-tjetrën a janë të barabarta?
- Vizatoni dritaret e shkollës janë simetrike?
- Vijat e bardha në rrugë, rrotat e makinës, rrotat e biçikletës, dy sytë e shokut, krahët e fluturës, krahët e
zogut etj.
Nxënësit bëjnë vizatime të thjeshta vetëm skicë.
Tani merrni një letër tjetër dhe paloseni. Në njërën anë vizatoni formën e zemrës të plotë.
Veproni kështu edhe me gjethen, katrorin, rrethin, drejtkëndorin etj. Format e prera ngjiten në fletë me ngjyrë.

Lihen nxënësit të lirë të vëzhgojnë punët e skicat e njëri-tjetrit. Secili gjen gabimet e shokut dhe di të dallojë
simetrinë e saktë.
Vlerësimi:
- për dallimin e figurave simetrike;
- për krijimin e figurave simetrike.
48

Tema mësimore: Format gjeometrike në krijim Situata e të nxënit:
Format gjeometrike janë kudo në natyrë
sipas temës mësimore - forma gjeometrike
Nxënësi/ja: - krijim
- njoh dhe di të numërojë format gjeometrike;
- krijon figuracione të ndryshme me anë të formave
gjeometrike;
- përdor mirë mjetet e punës për të prerë dhe ngjitur letrën.
Burimet: libri i nxënësit, letër më ngjyra, gërshërë, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
forma gjeometrike (kartoni ose petëza), ngjitëse, modele ndërkurrikulare:
demonstrimi Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, vëzhgim, komente

Mësuesi/ja ka përgatitur situatën e të nxënit me forma e modele të ndryshme. Me katror me ngjyra ka prerë
forma gjeometrike si etj. dhe i ka ekspozuar. Nxënësit flasin rreth tyre duke treguar formën,
brinjët, këndet etj.
- Çfarë mund të formojmë ne me këto forma?
- Emërtoni objekte që kanë formë ose ose ose .
Pra ju i gjetët këto forma kudo në natyrë.
Atëherë ju mund të krijoni modele të ndryshme me këto forma të rregullta gjeometrike.

Udhëzohen nxënësit të krijojnë një shtëpi.
- Me cilat forma krijohen shtëpia?
Në letrat me ngjyra vizatohet me vizore forma e trekëndëshit dhe katrorit. Pastaj ato priten me gërshërë dhe
ngjiten në fletën e vizatimit.
Trekëndëshi është çatia e shtëpisë që është katrori. Ngjyrat zgjidhen sipas dëshirës. Pastaj priten dy katrorë
të vegjël dhe vendosen si dritare. Një drejtkëndësh vendoset si derë.
Pastaj ndërtojmë pemën, presim një drejtkëndësh të hollë ngjyrë kafe dhe një rrethor. I ngjisim në fletë pranë
shtëpisë.
- Çfarë forme do të përdorim për zogun?
Presim me ngjyrë të verdhë një formë vezake që është trupi i zogut. Pastaj një rrethor të vogël që është koka.
Një trekëndësh të vogël e vendosim tek sqepi. Kështu vendosni te bishti dhe krahët nga një trekëndësh me
madhësi të ndryshme. Nxënësit lihen të lirë shpalosin përvojën e tyre.

Nxënësit vëzhgojnë krijimet e njëri-tjetrit dhe japin mendime dhe bëjnë vlerësime për krijimin më të bukur.
Vlerësimi:
- prerja e saktë e formave gjeometrike;
- krijimi i figuracioneve të bukura.
49

Tema mësimore: Krijim. Peshku dhe deti Situata e të nxënit:
Bota nënujore dhe gjallesat në të
sipas temës mësimore - peshku
Nxënësi/ja: - kafshë ujore
- emërton dhe përshkruan disa kafshë ujore që njeh; - luspa
- përsëri vijat e lakuara për të vizatuar peshkun dhe luspat
e tij.
- krijon me ngjyra një mjedis ujor me pesha;
- jep mendime dhe ide rreth krijimit të tij dhe të shokëve
Burimet: libri i nxënësit, letër më ngjyra, gërshërë, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
forma gjeometrike (kartoni ose petëza), ngjitëse, modele ndërkurrikulare:
Dituri natyre
Bisedë, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë
Hapi I. Bisedë
Krijojmë situatën në klasë me anë të modeleve të demonstrimit të vendosura në tabelë. (gjallesat nënujore).
Nxisin nxënësit për të kujtuar pushimet verore, detin, çadrën, rërën, guaskat etj.
A mund të më thoni disa emra peshqish? (qefull, krap, kocë etj.)
- Çfarë forme ka peshku?
- Si e ka bishtin?
- Dhe çfarë e ka të mbuluar trupin?
- Si i ka sytë? Çfarë ngjyre i ka sytë?
- Çilat kafshë të tjera jetojnë në det?
- Cilën keni parë prej tyre? Si do ta vizatonit ju peshkun?
Ngrihen 2-3 nxënës të vizatojnë në tabelë.

Udhëzohen nxënësit të bëjnë një krijim me peshkun në det. Në fillim do të vizatohet peshku duke parë edhe
modelet. U kushtohet vëmendje luspave, të cilat përsëriten dhe kanë ngjyra të ndryshme me reflekse. Më pas
në krijim mund të shtohen elemente te tjera, si: peshq të vegjël me ngjyra, guaska, yll deti, gurë, barishte etj.
Mos harroni detin ngjyrë blu.
Nxënësi përdor imagjinatën për të krijuar.

Vendosen krijimet në murin e klasës dhe bëhet “turi i galerisë”. Nxënësit vëzhgojnë dhe japin pëlqimin e tyre
për krijimin më të bukur.
Vlerësimi:
- Për vizatimin e saktë të peshkut.
- Për përdorimin e ngjyrave të forta.
50

Tema mësimore: Pinoku me plastelinë Situata e të nxënit:
Historitë e Pinokut në përralla
temës mësimore - Pinoku,
- flet për Pinokun dhe e përshkruan pamjen e tij fizike; - modelim
- e krijon Pinokun sipas fantazisë së tij me plastelinë;
- krahason punën e tij me të shokut dhe me Pinokun e përrallave.
Burimet: libri i nxënësit, plastelinë, kunja druri, thikë plastike, Lidhja me fushat e tjera ose me
modele demonstrimi temat ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Stuhi mendimesh, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë

Hapi I. Bisedë. Stuhi mendimesh
Paraqesim në tabelë disa foto nga përralla e Pinokut dhe Pinokun e zmadhuar.
Çfarë dini ju për Pinokun?
Gënjen Kukull prej druri
I rritet hunda Pinoku Buratin
E krijoi Baba Karlo Shkon në shkollë
Çdo gjë që thonë nxënësit shkruhet në tabelë. Nxitën nxënësit të bëjnë përshkrimin e Pinokut me fjalë.
Tregohen pjesë nga përralla e Pinokut.

- Po ju keni gënjyer ndonjëherë?
- Ju është rritur hunda? Pse?

- Si mund ta modelojmë Pinokun me plastelinë?
Në fillim modelojmë trupin në formë vezake. Pastaj kokën rrumbullake dhe këmbët e holla.
Pastaj me kunjin e drurit vizatojmë sytë dhe gojën.
Veshët dhe hunda e bëjmë me plastelinë. Modelohet kapela në formë koni. Me kunjin e drurit vizatohen
kopsat në bluzë, pantallonat e shkurtra, modelohen këpucët.
Mund të shtoni pjesë nga fantazia juaj.

Punimet vendosen në tryezë dhe nxënësit vëzhgojnë duke dhënë mendimet e tyre duke bërë krahasim
ndërmjet njëri-tjetrit. Veçohen punët që i ngjajnë më shumë Pinokut të vërtetë.
Vlerësimi:
- Përdorimi i mjeteve me kulturë.
- Krijimi i Pinokut me fantazi.
51

Tema mësimore: Ekspozita e klasës Situata e të nxënit:
Tregojmë talentin tonë nëpërmjet ekspozitës

fushës sipas temës mësimore - ekspozitë
Nxënësi/ja: - kornizë
- përzgjedh krijimet më të bukura për ekspozitë; - kulturë
- zbukuron punimet me kornizë; - estetikë
- vendos punimet në ekspozitë sipas një rregulle dhe
kulture estetike;
- komenton dhe vlerëson punimet e ekspozuara.
Burimet: libri i nxënësit, punimet e nxënësve, letra me Lidhja me fushat e tjera ose me temat
ngjyra, karton, ngjitës, gërshërë, fije etj ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutim paraprak, punë e drejtuar, turi i galerisë.

Njihen nxënësit me punën që do të bëhet sot në orën e artit pamor. Nxirren punimet nga dosja dhe vendosen
mbi tryezat e tyre. Vështrohen me kujdes nga shokët dhe mësuesi/ja. Bëhet përzgjedhja e punimeve, të cilat
do të vendosen në ekspozitë. Zgjedhja e punimeve bazohet në vizatimin e saktë, ngjyrat, teknikat e ndryshme
të përdorura etj.
Hapi II. Punë e drejtuar

Mësuesi/ja drejton dhe ndihmon nxënësit në punë. Punimet e zgjedhura mund të vihen në korniza të bëra
me karton me ngjyra ose letër me ngjyra. Vendoset piktura mbi kartonin e prerë, ngjitet me ngjitës. Kjo është
korniza më e thjeshtë për nxënësin. Disa korniza të tjera bëhet me vizore me lapustila me ngjyra.
Më pas vendosja e punëve në ekspozitë bëhet sipas teknikave (peizazhe, krijime, natyrë e qetë, portrete,
vizatime etj.)
Në ekspozitë përfshihen punimet e të gjithë nxënësve të çfarëdolloj niveli.
Hapi III. “Turi i galerisë”

Nxënësit luajnë rolin e vizitorit duke bërë “Turin e galerisë”. Ata do të bëjnë edhe ftesa për nxënësit e klasave
të tjera për të parë ekspozitën e tyre.
Bëhen diskutime dhe vlerësime për punimet e nxënësve në veçanti.
Vlerësimi: Për punën në bashkëpunim në grup dhe individual.
52
Libër mësuesi
ART PAMOR 2
54
Plani mësimor për lëndën e Artit pamor 2

Gjuha dhe komunikimi artistik Teknikat dhe proceset Historia, arti dhe shoqëria Gjithsej orë
Klasa e 10 20 5 35 orë
parë
Shënim. Ky plani është sugjerues.

Në programin e ri lënda Edukim figurativ emërtohet Art pamor.
Në këtë plan kemi sjellë edhe pjesë nga programi, për t’jua lehtësuar punën.
12/35 12/35 11/35
Gjuha dhe 1 (GJKA) Vijat krijojnë formë. Llojet 1 (GJKA) Ngjyrat parësore. Një luledielli. 1 (TP) Krijim me akuarel. Lule nga
komunikimi e vijave Kolazh natyra
artistik 2 (TP) Vizato silueta të thjeshta nga 2 (TP) Stampa me gërvishtje 2 (TP) Tekstura të ndryshme. Kolazh
(10 orë) natyra (gjethet, pemët, kafshët) me pëlhura
3/4/3 3 (TP) Krijim me akuarel “Qengji i 3 (TP) Ndërthurje formash e teksturash. 3 (HASH) Motivi popullor. Tradita
vogël” Shtëpia në pemë shqiptare
4 (GJKA) Format 2D në natyrë 4 (GJKA) Ngjyrat dytësore. Peizazh 4 (GJKA) Krijim dekorativ me motive.
dimëror Qilimi
5 (TP) Krijojmë me mjete rrethanore 5 (TP) Figura simetrike me letër të prerë 5 (GJKA) Organizmi i hapësirës.
Teknikat
Parimet. Familja ime
dhe
6 (TP) Peizazh “Një ditë në piknik” 6 (TP) Objekte trepërmasore. Shtëpia me 6 (TP) Krijojmë me hije e tekstile të
proceset
katror ndryshme
(20 orë)
7 (GJKA) Krijoj dhe zbavitem me 7 (GJKA) Drita dhe hija. Frutat 7 (TP) Motivi. Fluturat në lëndinë
7/7/6
format natyrale dhe gjeometrike.
Kolazh.
8 (HASH) Piktori Kolë Idromeno dhe 8 (TP) Dritëhija mbi objekte. Hija e mbartur 8 (TP) Krijojmë me format gjeometrike
vepra e tij “Motra Tone” -
9 (TP) Nata me hënë 9 (HASH) Vëzhgojmë një vepër arti. (A. 9 (GJKA) Simetria. Vizatimi i një portreti
Buza). Nëna me dy fëmijë
10 (HASH) Arti dhe historia “Portreti i 10 (TP) Kështjella bë fantazinë time. 10 (HASH) Palaçoja, sipas fantazisë
Skënderbeut” Modelim me plastelinë. sime
11 (TP) Ilustrim i një përralle sipas 11 (TP) Pikturë. Buqeta me lule 11 (TP) Përgatisim ekspozitën e klasës
imagjinatës
12 (TP) Krijim duke iu referuar 12 (GJKA) Tekstura. Gurët e lumit 12
mjedisit që na rrethon
55
56
Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit
• Merr pjesë aktive në veprimtaritë artistike.
• Kupton mesazhet që u drejtohen.
• Shprehet në mënyrë të përshtatshme me anë të gjuhëve, simboleve, shenjave dhe formave artistike.
• Komunikon efektivisht dhe shfrytëzon në mënyrë të pavarur, kritike e krijuese mundësitë e të shprehurit.
Kompetenca e të menduarit
• Mendon në mënyrë krijuese.
• Merr dhe përpunon njohuritë në mënyrë të pavarur, krijuese dhe me përgjegjësi.
• Zhvillon aftësitë për të menduar në mënyrë kritike, krijuese dhe ndërvepruese.
• Ndjek udhëzimet për të realizuar një krijim apo veprimtari.

Kompetenca e të mësuarit për të nxënë
• Përzgjedh mjetet për të realizuar një krijim.
• Përdor burime të ndryshme për të realizuar një krijim.
• Zgjidh në mënyrë të pavarur detyrën e dhënë.

Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin
• Ndërmerr nisma për të zhvilluar aktivitete të artit pamor brenda dhe jashtë klasës, duke kontribuar në mënyrë krijuese.
Kompetenca personale
• Zhvillon besimin tek vetja gjatë krijimit artistik.
• Respekton punën e vet dhe të të tjerëve.
• Bashkëpunon me të tjerët pavarësisht kulturës, aftësive dhe nevojave brenda dhe jashtë shkollës për një qëllim të përbashkët.
Kompetenca qytetare
• Diskuton dhe bashkëpunon me të tjerët për çështje të ndryshme kulturore.
• Zbaton rregullat e mbajtjes në rregull të vendit të punës.

Kompetenca digjitale
• Njeh dhe përdor mjetet kompjuter, aparat fotografik dixhital, video CD, DVD etj.
1. Kompetencat e lëndës dhe tematikat e saj
Bazuar në këtë kurrikulë, lënda e artit pamor synon të përmbushë 3 kompetencat e lëndës, të cilat lidhen me kompetencat kyç që një nxënës duhet të
zotërojë gjatë jetës së tij dhe që arrihen nëpërmjet 3 tematikave kryesore.
Kompetencat e lëndës:
Kompetenca 1: Krijimi artistik
Kompetenca 2: Realizimi i punimit
Kompetenca 3: Vlerësimi i veprave të artit
Tematikës e lëndës:
Tematika 1: Gjuha dhe komunikimi artistik.
Tematika 2: Teknikat dhe proceset artistike.
Tematika 3: Historia, arti dhe shoqëria.
REZULTATET E TË NXËNIT TË KOMPETENCAVE, SIPAS TEMATIKAVE, SIPAS SHKALLËVE

SHKALLA E PARË: KLASA PËRGATITORE, KLASA E PARË, KLASA E DYTË
1.1 Tematika : Gjuha dhe komunikimi artistik

Përshkrimi i tematikës:
Nxënësi krijon punë dy dhe tripërmasore duke përdorur teknika të ndryshme artistike. Ai përdor një sërë stimujsh në përshtatje me moshën për
krijimet e tij. Gjuha vizuale si: vija, forma, ngjyra, etj. dhe organizimi i tyre në hapësira dy dhe tripërmasore për të komunikuar ide është pjesë e
rëndësishme e procesit krijues. Nxënësi krijon duke u mbështetur tek eksperienca, vëzhgimi dhe imagjinata, në mënyrë individuale, por ndonjëherë
edhe në grup. Nxënësi inkurajohet të reflektojë mbi përvojat krijuese dhe ta ndajë me të tjerët këtë përvojë.
• Krijimi artistik: përdor ide personale dhe stimuj për krijim; përdor elementet e artit pamor dhe teknikat artistike; identifikon këto elemente të
artit pamor në mjedisin që e rrethon apo në vepra arti; përfundon krijimin e tij/saj; ndan eksperiencat e tij/saj krijuese.
• Realizimi i punimit: përdor ide krijuese i frymëzuar nga stimuj dhe teknika artistike; përdor teknikat artistike, elementet e artit pamor në lidhje
me mesazhin që do të përcjellë; organizon elementet e artit në hapësira dy dhe trepërmasore duke përdorur teknikën e duhur për të përcjellë një
mesazh; përfundon punën e tij/saj; ndan përvojat e tij/saj krijuese.
• Vlerësimi artistik: zbulon vepra arti, objekte të trashëgimisë kulturore, imazhe të medies, krijimet e veta dhe të të tjerëve, për elementet e
përmbajtjes; zbulon një vepër arti, objekte të trashëgimisë, në kontekstin e tyre social kulturor; komunikon emocionet e tij/saj dhe atë që zbuloi mbi
veprën e artit; bën një gjykim kritik ose estetik; ndan eksperiencën e tij të vlerësimit.
57
58
KLASA 2
Vija: - Dallon që vijat kanë cilësi të ndryshme dhe mund të krijojnë forma, lëvizje, teksturë,
- E hollë, e trashë. motive.
- Horizontale, vertikale. - Zhvillon simbole personale që prezantojnë figura e objekte të njohura për të.
- E shkurtër e gjatë. - Kupton që vija e horizontit krijon thellësinë në krijim.
- Eksperimenton me format në krijim (në kolazh, në stampim, në vizatim, në pikturë).
Forma dypërmasore: - Dallon siluetën dhe hijet e objektit.
- Forma natyrore. - Krijon me format gjeometrike dhe natyrale.
- Forma gjeometrike. - Zhvillon ndjeshmërinë ndaj ngjyrave në mjedisin që e rrethon.
- Analizon ngjyrat, i përzien ato në mënyrë të qëllimshme.
Ngjyrat: - Përdor ngjyrat e para dhe të dyta dhe materiale me sipërfaqe të ndryshme në krijim.
- Ngjyrat parësore: e verdhë, e kuqe - Dallon ngjyrat e pastra nga tonet e ngjyrave të përziera.
(magenta), blu (cian) - Përdor tonet dhe ngjyrat për të krijuar theksin.
- Ngjyrat dytësore: jeshile, portokalli, lejla. - Dallon teksturën nëpërmjet të prekurit dhe të parit.
Vlera: - Krijon mbi materiale me tekstura të ndryshme, duke përdorur një sërë mjetesh dhe
- Drita dhe hija. materialesh.
Tekstura - Dallon motivin në mjedisin që e rrethon (retë, gjethet, lulet, muratura, lulet zvarranike,
- Materiale me tekstura të ndryshme. gardhin, etj) dhe e përdor në krijim.
Motivi - Dallon formën trepërmasore të objekteve në natyrë dhe ambientin që e rrethon
- Motive të ndryshme në krijim. (volumi i gurit, i lodrave, i topit, i kutisë, i kafshëve, etj.).
Forma trepërmasore: - Kupton marrëdhënien midis pjesëve të një objekti në krijim dhe mjedisit që e rrethon;
- Format trepërmasore. - Krijon dhe kupton formën trepërmasore nëpërmjet përdorimit të plastelinës.
Organizimi i hapësirës (parimet): - Kupton se si njerëzit dhe objektet zënë vend në hapësirë.
- Renditja, krahasimi. - Shfaq deri diku, në vizatim dhe pikturë, ndjesinë proporcioneve midis figurës njerëzore
- Përsëritja alternimi. dhe objekteve. (duke i vizatuar objektet larg të vogla dhe duke i vendosur ato në nivele më të
- Simetria dhe asimetria. larta në krijim).
- Perspektiva me objektet afër larg. - Dallon përsëritjen dhe variacionon në punën e tij dhe të shokut (linjën, ngjyrën,
formën).
- Përdor format simetrike dhe asimetrike në krijim.
1.2 Tematika: Teknika dhe procese artistike
Përshkrimi i tematikës: Nxënësi krijon punë dy dhe trepërmasore duke përdorur teknika të ndryshme artistike dhe një sërë stimujsh në përshtatje
me moshën. Ndjekja e procesit të realizimit është pjesë e rëndësishme e krijimtarisë. Eksperiencat, vëzhgimi dhe imagjinata e nxënësit janë pjesë e
rëndësishme e procesit krijues. Nxënësi krijon nga kujtesa, vëzhgimi dhe imagjinata, në mënyrë individuale, por ndonjëherë edhe në grup. Nxënësi
inkurajohet të reflektojë mbi përvojat e tij krijuese dhe për të folur mbi aspekte që janë të rëndësishme për të.
• Vlerësimi artistik: zbulon vepra arti, objekte të trashëgimisë kulturore, imazhe të medies, krijimet e veta dhe të të tjerëve, për elementet e
Njohuritë për realizimin e Shkathtësitë për realizimin e kompetencave të lëndës
kompetencave të lëndës
KLASA 2
Vizatimi: - Eksperimenton me mjete dhe materiale të ndryshme të vizatimit, pikturës, stampimit, skulpturës,
Mjete të ndryshme si: laps, lapustil, konstruksioneve, tekstileve.
shkumës, pastel, stilolaps. - Krijon me teknika të ndryshme artistike duke u mbështetur në eksperiencat personale ose
imagjinatën.
Piktura: - Vizaton dhe krijon vëllimin e objekteve nëpërmjet dritëhijes, hijen e vetë objektit dhe hijen e
Akuarele, tempera, guash, me mbartur.
ndihmën e penelave të sheshtë dhe të - Përdor ngjyrat e para dhe të dyta dhe materiale që imitojnë sipërfaqe të ndryshme, si letra me
shumëllojshëm, lapsa me ngjyra, ngjyra, katrona, copa, fije, gazeta etj.
lapustil, pastel, letra me ngjyra, etj. - Dallon ngjyrat në natyrë dhe kupton ndryshimet tonale të tyre, të çelëta, të errëta dhe ngjyra të
pastra.
Stampimi: - Përdor objekte që kanë teksturë dhe formë interesante në stampim; me lëvozhgën e pemës, me
Monotipi me bojëra guashi, me objekte lloje të ndryshme pëlhurash, etj.
të ndryshme, me stampa me gërvishtje, - Kupton efektin që krijon stampimi mbi materiale me sipërfaqe të ndryshme, si: copë e ashpër,
stampë me reliev. karton, letër e rrudhosur, letër e stampuar etj.
Modelimi me plastelinë. - Krijon stampë plasteline me reliev për të krijuar kopertinën e një libri.
59
60
Konstruksioni : -
- Objekte me formë tre përmasore - Krijon, duke transformuar trupa gjeometrikë në objekte të figurshme: vazo, enë, mobilie, karrige,
si: kuba prej kartoni, letër dhe lojëra tavolina, kolltukë etj.
konstruksioni. - Manipulon formën e një sfere, për të krijuar figurën e njeriut.
- Kombinon lloje të ndryshme hapësirash dhe sipërfaqesh në një punë trepërmasore, duke përdorur
Tekstilet : plastelinën apo lodra konstruksioni, si dhe materiale të tjera si: kartonë, letra të printuara me sipërfaqe të
- Pëlhura të ndryshme, fije të ndryshme, për të krijuar, p.sh.: sipërfaqen e çative, e murit, e rrugës etj.
ndryshme, etj. - Vëzhgon karakteristika të vendbanimit të insekteve apo shpendëve, i interpreton në punën e tij,
duke përdorur dru, degëza, lëvore misri, gjethe dhe materiale të tjera natyrale.
- Kombinon fije me ngjyra të ndryshme në formë shiritash, për të realizuar një thurje të thjeshtë.
- Krijon qendrën e interesit, duke ndërthurur fijet dhe rruazat në bizhuteri të thjeshta.
- Zhvillon formën trepërmasore, ngjyrën dhe sipërfaqen në një skulpturë të butë.

- Vlerëson punën e tij/saj dhe të të tjerëve, duke përshkruar mjetet e përdorura, njohuritë në
përshtatje me këtë nivel.
- Familjarizohet me vepra arti, artizanati dhe objekte të trashëgimisë kulturore nga vende, kohë dhe
stile të ndryshme, që ilustrojnë njohuritë e programit.
1.3 .Tematika: Historia, arti dhe shoqëria

Përshkrimi i tematikës: Nxënësi merr pjesë në aktivitete të shkurtra, në të cilat ai vëzhgon vepra arti nga e shkuara, e tashmja dhe nga kultura të
ndryshme, duke përfshirë edhe krijimet e tij dhe të shokëve/shoqeve të klasës. Përmbajtja e veprave të artit, të paraqitura nëpërmjet posterave apo
në rrugë elektronike audio vizuale, duhet të jetë e përshtatshme për eksperiencën kulturore të kësaj grupmoshe. Ato janë shumë të rëndësishme
si kritere të paracaktuara të vëzhgimit në lidhje me zhvillimin e stimulimit të krijimit, me teknikat artistike, studimit të elementeve të artit, po aq sa te
emocioneve dhe përshtypjeve. Nxënësi komunikon vlerësimin me gojë ose me shkrim.

• Vlerësimi artistik: zbulon vepra arti, objekte të trashëgimisë kulturore, imazhe të medies, krijimet e veta dhe të të tjerëve për elementet e
Njohuritë për realizimin e kompetencave të lëndës Shkathtësitë për realizimin e kompetencave të lëndës
KLASA 2
Histori Arti : - Vëzhgon me kuriozitet veprat e artit, objekte të ndryshme
Vepra arti nga vende, kultura dhe kohë të ndryshme (prehistoria, antikiteti, artizanati dhe trashëgimisë kulturore;
mesjeta, rilindja, baroku, klasike, romantike, lëvizjet moderne dhe post - Vëzhgon dhe përshkruan vijat, format, ngjyrat, teksturat,
moderne, bashkëkohore). dritën dhe hijet në një vepër arti;
Objekte tradicionale kulturore. - Përshkruan çfarë i pëlqen më shumë në një vepër arti ose objekt;
Eksperienca artistike: - Përshkruan punën e tij/saj, punën e shokut dhe atë që sheh
Vizita në studiot e artistëve, punishtet e artizanëve të zonës. në një krijim.
Takime me artistë, dizajnë e artizanë. - Zbulon profesione të ndryshme në lidhje me artin pamor si:
Ekspozita dhe ngjarje kulturore: artistë, artizanë, mësues arti, dizajn.
Vizita në muze, galeri arti, qendra kulturore etj. - Viziton një muze, galeri apo qendrën kulturore, sit arkeologjik;
Ekspozita me punimet e fëmijëve për projekte të ndryshme dhe në fund të vitit. - Merr pjesë në ekspozimin e punimeve në klasë.
Punimet e fëmijëve: - Vëzhgon, përshkruan dhe krahason punimet e nxënësve që
Lidhur me tema specifike mësimore. lidhen me tema specifike mësimore.
Media: - Përdor burime të ndryshme informacioni.
Libra, revista, postera, filma etj.
- Qëndrime dhe vlera:
- Paraqet kuriozitet për një sërë objektesh dhe imazhesh të njohura dhe të panjohura në ambientin që e rrethon, duke u përqendruar në cilësitë
e tyre vizuale.
- Zbulon dhe zhvillon ndjeshmërinë ndaj cilësisë së linjës, formës dy dhe trepërmasore, ngjyrës, teksturës, motivit dhe ritmit në natyrë, në
veprat e artit dhe në krijimet e tij/saj.
- Shpreh ide, ndjenja dhe eksperienca nëpërmjet artit pamor.
- Përdor imagjinatën dhe kreativetin për të krijuar.
- Eksperimenton në mënyrë spontane për të krijuar me një sërë mjetesh artistike si lapsin, bojërat e ujit, lapsat me ngjyra, lapustilat,
shkumësat, plastelinën, tekstilet dhe fijet, materialet e konstruksionit.
- Diskuton për elementet e preferuar në punën e tij/saj dhe të shokut.
- Paraqet kuriozitet për vepra të ndryshme artistike dhe të artizanatit.
- Demonstron vetëbesim në aktivitete të ndryshme artistike.
- Ka dëshirë të shprehet dhe të komunikojë në mënyrë të pavarur.
- Merr pjesë aktive në veprimtaritë e artit pamor vetëm dhe në grup.
- Demonstron dëshirë për përmbushjen e detyrës.
- Bashkëpunon me të tjerë në një veprimtari artistike.
- Respekton diversitetin ndaj kulturave të ndryshme.
- Demonstron respekt për veten dhe të tjerët.
- Mban qëndrim ndaj veprave të ndryshme artistike dhe të artizanatit.
- Vlerëson trashëgiminë kulturore të cilës i përket
- Demonstron përqendrim dhe durim gjatë punëve krijuese
61
62
Plani analitik
Nr Tematika Tema mësimore Situata e parashikuar e të Metodologjia Vlerësimet Burimet

nxënit dhe vep. e
nxënësve
Gjuha dhe komunikimi Vijat, llojet e vijave Pyeten nxënësit për llojet e vijave Bisedë ë Vetëvlerësimi i Materiale te
artistik që kanë mësuar në klasën e Krijim i lirë punimeve ndryshme, si
parë. Demonstrojnë një vizatim Analizë figura, albume
duke përdorur këto lloje vijash.
Gjuha dhe Vizatimi i një Cilat peizazhe ju pëlqejnë më Punë me grupe Vetëvlerësimi i Materiale te
komunikimi artistik peizazhit, diskutim tepër? Pse? Ç’lloj vijash janë Analizë punimeve ndryshme, si
dhe vlerësim i përdorur? figura, albume

efektit të vijave
Teknika dhe procese Peizazh Çfarë shikoni në natyre? Ç’pamje Bisedë Vetëvlerësim Materiale te
artistike ju ka lënë me shumë mbresa? Krijim imagjinar dhe vlerësim ndryshme, si
Analizë figura, albume
Gjuha dhe komunikimi Diskutim për punën Vëzhgohen në video - projektor Diskutim Vetëvlerësim Punime të
artistik peizazhe, portrete, kolazhe te Loja problem dhe vlerësim nxënësve
piktorëve të ndryshëm.
Teknika dhe procese Kolazh me forma Ç’lloj formash gjeometrike njihni? Bisedë Vetëvlerësim Materiale të
artistike organike dhe Po format natyrore? Vizatim i lirë dhe vlerësim ndryshme
gjeometrike Ku ndryshojnë këto midis tyre? Analizë
Teknika dhe procese Kolazh me forma Krijim i figurave me imagjinate Diskutim portofoli me Materiale të
artistike organike dhe duke përdorur forma gjeometrike Krijim imagjinar punë artistike, ndryshme
gjeometrike dhe format natyrore
Gjuha dhe Shtëpia me letër – Vendosni mbi banke formën e Bisedë Vetëvlerësim Materiale të
komunikimi artistik trepërmasore hapur te kubit. Si mund te kthehet Vizatim i lirë dhe vlerësim ndryshme
në trup kjo formë?
Gjuha dhe Shtëpia me letër – Vendosni mbi banke formën e Vizatim i drejtuar portofoli me Materiale të
komunikimi artistik trepërmasore hapur te kubit. Analizë punë artistike, ndryshme
Si mund te kthehet në trup kjo
formë?
Teknika dhe procese Kështjella A keni ndërtuar kështjella prej Bisedë Vetëvlerësim Materiale të
artistike rërë kur keni qenë në plazh? Modelim objekti dhe vlerësim ndryshme
Ç’të përbashkëta kanë me Analizë
kështjellat e vërteta?
Teknika dhe procese Kompozim me Çdo nxënës ka marrë me vete Stuhi mendimesh Vetëvlerësim Materiale të
artistike kafshë modele kafshësh, te cilat i Vizatim i lirë dhe vlerësim ndryshme
vendos mbi bankë. Analizë
Përshkruan ndërtimin trupor,
mënyrën e te ushqyerit të një
kafshe.
Gjuha dhe komunikimi Ngjyra të ngrohta Nxiten nxënësit të flasin rreth Vëzhgim në Vetëvlerësim Materiale të
artistik dhe të ftohta ngjyrave. natyrë dhe vlerësim ndryshme
Keni dëgjuar për ngjyrat e Përshkrim
ngrohta dhe të ftohta?
Ku përdoren ato?
Teknika dhe procese Peizazh vjeshte Në cilën stinë jemi tani? Bisedë Vetëvlerësim Materiale të
artistike Përmendni disa karakteristika të Peizazh i lirë. dhe vlerësim ndryshme
stinës së vjeshtës Analizë
Teknika dhe procese Peizazh vjeshte Çfarë ngjyrash do te përdorni në Bisedë portofoli me Materiale të
artistike peizazhin e vjeshtës? Ngjyrosje e lirë punë artistike, ndryshme
analizë
Teknika dhe procese Peizazh dimri Ku dallon stina e dimrit nga stinët Bisedë Vetëvlerësim Materiale të
artistike e tjera? Vizatim i lirë dhe vlerësim ndryshme
Analizë
Teknika dhe procese Peizazh dimri Çfarë ngjyrash do te përdorni në Bisedë portofoli me Materiale të
artistike peizazhin e dimrit? Vizatim i lirë punë artistike, ndryshme
Analizë
63
64
Historia, arti dhe “Motra Tone”, Kolë A keni veshur ndonjëherë veshje Diskutim prezantimi me Materiale të
shoqëria Idromeno popullore? Me ç’rast? Provo veten gojë ndryshme
Teknika dhe procese Fëmijët në rresht Si rreshtoheni në orën e edukimit Demonstrim Vetëvlerësim Materiale të
artistike fizik? Vizatim i drejtuar dhe vlerësim ndryshme
Demonstrohet nga 5-6 nxënës Vëzhgime
Teknika dhe procese para klase.
artistike
Teknika dhe procese Fëmijët në rresht Si rreshtoheni në orën e edukimit Demonstrim Vetëvlerësim Materiale të
artistike fizik? Vizatim i drejtuar dhe vlerësim ndryshme
Demonstrohet nga 5-6 nxënës Vëzhgime

para klasës.
Gjuha dhe Objekte simetrike Bisedohet me nxënësit rreth fig. Bisedë Vetëvlerësim Materiale të
komunikimi artistik me letër të prerë simetrike dhe jo simetrike. Krijim i lirë dhe vlerësim ndryshme
Jepen shembuj nga këto figura. Analizë
Historia, arti dhe Bisedë për një Vëzhgim në video-projektor nga Njohja me veprën prezantimi me Materiale të
shoqëria vepër arti: “Nëna jeta e piktorit Abdurrahim Buza. diskutime gojë ndryshme
me dy fëmijë” A.
Buza
Teknika dhe procese Nata Cilat janë elementet që tregojnë Bisedë Vetëvlerësim Interneti
artistike natën? Vizatim i lirë dhe vlerësim Materiale të
Në sa forma e keni parë hënën? Bashkë-bisedim ndryshme
Teknika dhe procese Nata Cilat janë elementet që tregojnë Bisedë Vetëvlerësim Interneti
artistike natën? Vizatim i lirë dhe vlerësim Materiale të
Në sa forma e keni pare hënën? Bashkë-bisedim ndryshme
Gjuha dhe komunikimi Njohja me motive Pamje në video-projektor nga Bisedë e ilustruar Vetëvlerësim Modele
artistik popullore në qilimat punimet artistike (Qilima te Lojë pazëll. dhe vlerësim motivesh te
shqiptare ndryshëm, veshje popullore etj) skicuara
Gjuha dhe komunikimi Krijim dekorativ me Vendosen para klasës modele Bisedë Vetëvlerësim Modele
artistik motive motivesh te skicuara dhe foto Krijim dekorativ dhe vlerësim motivesh te
qilimash. Çfarë modeli është skicuara
zgjedhur në secilën?
Gjuha dhe komunikimi Krijim dekorativ me Vendosen para klase modele Bisedë Vetëvlerësim Modele
artistik motive motivesh te skicuara dhe foto Krijim dekorativ dhe vlerësim motivesh te
qilimash. Çfarë modeli është skicuara dhe
zgjedhur në secilën? foto qilimash
Historia, arti dhe Portreti i Loja me pazëll, duke zbuluar Diskutim Prezantimi me Foto e piktura
shoqëria Skënderbeut portretin e Skënderbeut Lojë me pazëll gojë të Skënderbeut
në pikturë dhe Punë me grupe
skulpturë
Historia, arti dhe Vizitë në Galerinë e Njohja me ekskursionin dhe Vizitë në galeri Prezantimi me
shoqëria Arteve rregullat gjatë ekskursionit. diskutime gojë
Teknika dhe procese Portrete me veshje Nxiten nxënësit të flasin rreth Vizatim i lirë Vetëvlerësim Modele
artistike të ndryshme veshjeve sipas kohëve të Analizë dhe vlerësim veshjesh të
ndryshme ndryshme
Teknika dhe procese Krijimi i një reviste Thoni titujt e disa revistave që Punë në grupe Vetëvlerësim Revista të
artistike njihni. analiza dhe vlerësim ndryshme për
Ku ndryshon gazeta nga revista? për pjesëmarrje fëmijë
në një projekt
Teknika dhe procese Krijimi i një reviste Thoni titujt e disa revistave që Punë në grupe Vetëvlerësim Revista të
artistike njihni. analiza dhe vlerësim ndryshme për
Ku ndryshon gazeta nga revista? për pjesëmarrje fëmijë
në një projekt
Teknika dhe procese Planimetria e Ku ndryshon plani nga vizatimi? Diskutim Vetëvlerësim Model
artistike shtëpisë ose e Vëzhgim dhe vlerësim planimetrie
shkollës Analizë të shkollës a
klasës
Teknika dhe procese Ilustrimi i një Cila përrallë ju ka pëlqyer më Pune në grupe Vetëvlerësim Ilustrime
artistike përralle shumë dhe pse? Demon-strim i lirë dhe vlerësim përrallash
Teknika dhe procese Diskutim - shpjegim Çdo nxënës do të bëjë Intervista Vetëvlerësim Materiale të
artistike dhe mbrojtja e shpjegimin e punës se tij. Loja probleme dhe vlerësim ndryshme
punës
Teknika dhe procese Krijim duke iu Flasin nxënësit për mjedisin. Cila Krijim i lirë Vetëvlerësim Materiale të
artistike referuar mjedisit që pjesë e mjedisit ju pëlqen me analizë dhe vlerësim ndryshme
na rrethon shumë dhe pse?
Gjuha dhe Vijat, format, Vetëvlerësim Materiale të

komunikimi artistik ngjyrat P3 dhe vlerësim ndryshme
65
Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: II

Tema mësimore: Vijat krijojnë forma, llojet e vijave Situata e të nxënit:
Vija të ndryshme, forma të ndryshme.
temës mësimore: - vijë e drejtë, e lakuar, e hollë, e
Nxënësi/ja: trashë, zigzage, spirale, e ndërprerë
- dallon dhe emërton llojet e vijave duke demonstruar; etj.
- krijon e vizaton figura duke përdorur vija të ndryshme;
- shpjegon efektin e vijave në krijimin e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi me figura e Lidhja me fushat e tjera ose me temat
vizatime për dallimin e vijave, letër vizatimi, laps, pastel, ndërkurrikulare:
lapustilat, penel, akuarel etj. Matematikë
Edukim fizik
Stuhi mendimesh, veprimtari e drejtuar, komente, diskutime

Hapi I. Stuhi mendimesh
Mësuesi/ja krijon situata në klasë me figura e modele vizatimesh dhe objekte reale nga mjedisi i klasës, ku
nxënësi bën të mundur dallimin e llojeve të vijave.
- A ju kujtohen llojet e vijave që kemi mësuar në klasën e parë?
spirale e drejtë - Cilat janë ato?
- Në cilën lëndë ne i përdorim llojet e vijave për të vizatuar forma?
Llojet e (matematikë)
zigzake e lakuar
vijave - A rreshtoheni ju në vijë të drejtë para shkollës?
- A vraponi ju rreth fushës në formë rrethore? (edukim fizik)
e trashë e hollë - Vëreni figurat dhe objektet në klasë dhe emërtoni disa lloje
vijash.
Vizatoni në fletë topin, gjysmëhënën, pëllëmbën, retë, shiun, lulen, gjethen etj.
- Thoni çfarë vijash përdorët? Si e vizatuat shiun? Po retë? Çfarë forme ka dielli? Gjethja? Rruga?
- Vizato rrugën, shinat e trenit me vija të drejta.
- Vizato frutat, topin, diellin, hënën, me vija te lakuara.
- Përdorni vijën e thyer e të mbyllur për të vizatuar figura gjeometrike: katror, trekëndësh, drejtkëndësh, trapez etj.
- Përdor vijat zigzage për të vizatuar majat e maleve.
- Vizato ylberin me pastela të trasha.
- Përdor vijën spirale për të vizatuar flokët e kukullës.
Nxënësi zgjedh figura sipas dëshirës për të vizatuar dhe përdor laps, pastel, lapustil, penel, akuarel.
Hapi III. Komente,diskutim

Nxënësit vëzhgojnë vizatimet e njëri-tjetrit dhe tregojnë cilat vija kanë përdorur.
- A mund të vizatosh retë me vija të thyera?
- A mund të vizatosh ylberin me vija te drejta? (Jo, sepse vijat nuk i përshtaten formën.)
Vlerësim
Për emërtimin e saktë të vijave dhe përdorimin e saktë të tyre në krijimin e formave.
Detyrë
Vizato gjethen e zambakut, gjethen e rrushit dhe gjethen e kumbullës. Cilat vija përdore?
66

Vizato situata të thjeshta nga natyra. Vija krijon siluetën e një figure apo objekti.
Gjethet, lulet, pemët, kafshët.
sipas temës mësimore - siluetë, lloje vijash, formë.
Nxënësi/ja:
- krijon linjën e një objekti nëpërmjet vijës;
- jep formë dhe zbukuron objektin me anë të vijave;
- shpjegon dhe jep ide si e ndryshon vija formën.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, figura e Lidhja me fushat e tjera ose me temat
vizatime, letër vizatimi, laps, lapustila, pastele. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, imagjinatë e lirë, turi i galerisë

Duhet të kujtojmë se mësuam llojet e vijave. Vija të ndryshme formojnë forma të ndryshme. Ju shikoni objekte
në natyrë dhe kuptoni siluetën e tyre.
-Vijat përdoren edhe për të zbukuruara objektin, për ta veçuar atë nga format e tjera dhe për të dhënë identitet.
- Çfarë forme kanë luspat e peshkut?
- Pse dallon zebra nga tigri?
- Si dallon gjethja nga lulja etj?

Mësuesi/ja u shpjegon nxënësve se objektet në natyrë dallojnë nga forma, ngjyra, madhësia, funksioni etj.
Me imagjinatën tuaj, ju do të zgjidhni elemente nga natyra dhe do të vizatoni ato në fletë, si: pema, bredhi,
lulet, lepuri, breshka, zebra, zogu, mali, makina, dielli retë etj. Këto elemente do t’i vizatoni me anë të vijave.
Përdorni lapustila dhe pastela. Vendosni këto figura në vendin e duhur dhe kështu ju keni vizatuar një copëz
nga natyra. Do të vëreni në fund se ju keni krijuar silueta të thjeshta formash. Vizatimi do të ngjyroset me anë
të vijave.

Punimet e vendosura në murin e klasës vëzhgohet nga nxënësit dhe komentohen llojet e vijave.
- Vijat e lakuara te kodra tregojnë rrumbullakësi.
- Me vija rrumbullake janë vizatuar petalet e lules, dielli etj.
Vlerësim
Për vizatimin e bukur të elementeve nga natyra dhe komente për ndikimin e vijave në formën dhe siluetën e
objektit.
67

Tema mësimore: Krijim me akuarel “Qengji i vogël”. Situata e të nxënit:
Kënga “Qengji i vogël” në https://www.
youtube.com/watch?v=kqxIMajk_Fo
sipas temës mësimore - krijim
Nxënësi/ja: - akuarel
- përshkruan qengjin e vogël nga pamja fizike;
- qengji i vogël
- realizon një pikturë me akuarel;
- tregon dhe jep ide për teknikën e akuarelit dhe jep ide
për teknikën e akuarelit dhe efektin e ngjyrave.

libri i nxënësit, foto e pamje të qengjit të vogël, vendosja ndërkurrikulare:
e tij në natyrë, letër e trashë ose karton, akuarel, penela, Gjuhë shqipe
lapustila. Dituri natyre
Qytetari


Mësuesi/ja ka vendosur në tabelë disa foto e pamje të ndryshme, ku tregohet
kopeja me dele dhe qengja të vegjël. Në një foto qengji do të jetë më i zmadhuar
që të shikohet mirë forma e tij.
Nxënësit flasin për qengjin, trupin, veshët, sytë, këmbët, si blegërin, me se
ushqehet etj.
Këndohet kënga “Qengji i vogël” dhe demonstrohet.
Tregojmë si do të përdoret teknika e akuarelit për të pikturuar qengjin. Akuarelet
janë përdorur dhe në klasën I.
Nxënësit prekin me dorë një qengj prej pelushi për të krijuar ndjesinë e butësisë së leshit të tij.

Udhëzojmë nxënësit që në fillim do të vizatojnë me laps formën e qengjit në letër (mësuesi/ja e demonstron në
tabelë). Pastaj vizatohen bari i gjelbër dhe lulet. Pasi janë vizatuar këto elemente, do të punohet me penela.
Në sfond dëgjohet melodia e këngës “Qengji i vogël”. Fillojmë me ngjyrën e gjelbër të barit, mbushim sfondin,
lahet peneli dhe fshihet për të marrë ngjyrën tjetër për lulet. Duke punuar në sfond krijojmë mundësinë që
qengji të mbetet i bardhë, por edhe ai ka ngjyrë te sytë, veshët, këmbët, goja etj.
Me lapustila do të forcohen siluetat e figurave që kemi zgjedhur, bari, lulet etj.
- Nxënësit lihen të lirë të shtojnë elemente të tjera sipas dëshirës, si p.sh., në trupin e qengjit mund të ngjisim
pambuk të bardhë, që të duket sa më origjinal.

Krijimet e nxënësve vendosen në murin e klasës. Vëzhgohen krijimet dhe flasin për mënyrën e përdorimit të
teknikës së akuarelit. Dallohen ngjyrat dhe format e elementeve të përdorura në kompozim.
Vlerësim
- për vizatimin e bukur të qengjit;
- përdorimi i saktë i teknikës së akuarelit;
- pjesëmarrja në diskutim;
- shtim i elementeve të tjera në krijim.
68

Tema mësimore: Format dypërmasore në natyrë Situata e të nxënit:
Vëzhgojmë natyrën, barin, lulet, gjethet.
temës mësimore - formë dypërmasore
Nxënësi/ja: - natyrë
- identifikon dhe emërton format dypërmasore në natyrë;
- vizaton dhe ngjyros silueta të objekteve të thjeshta natyrale;
- diskuton për elementet e zgjedhura në vizatimin e tij.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, laps, lapustila, modele Lidhja me fushat e tjera ose me temat
demonstrimi me foto nga natyra, sende si gjethe, lule, fije bari ndërkurrikulare:
etj. Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, komente-diskutime

Mësuesi/ja udhëzon nxënësit të vëzhgojnë figurat në tabelë dhe të kujtojnë kur kanë dalë shëtitje me
prindërit në park, çfarë objektesh kanë parë, forma ose ngjyra.
Pasi nxënësit thonë disa emra, bëjmë ndarjen e tyre në forma 2D dhe forma 3D. Pastaj theksojmë format
2D, të cilat gjenden në natyrë. Tregojmë modelet faktike, si lloje gjethesh të ndryshme, lule e petalet e tyre,
fije bari të ndryshme etj. (Këto duhet të jenë origjinale që nxënësi të shikojë dhe t’i prekë.)
Duke demonstruar modelet nxënësi tregon edhe formën e tyre dhe ngjyrën.

Udhëzohen nxënësit të vizatojnë në fletë me laps forma të ndryshme gjethesh dhe lulesh.
Mund të përqendrohen te një lule, p.sh., luledele, trëndafili, luledielli, lulevjeshte etj.
Nxënësi lihet i lirë që të bëjë vetë kompozimin e tij, të gjetheve e luleve, si p.sh., një fushë e vogël me fije
bari dhe e luledele.
Jepen udhëzime për ngjyrosjen e elementeve të zgjedhura.

Në minutat e fundit lihen nxënësit të lirë të vëzhgojmë vizatimet e njëri-tjetrit dhe të bëjnë komente për to.
Flasin për format e zgjedhura dhe ngjyrat e përdorura.
Vlerësim
- Për identifikimin e formave 2D në natyrë;
- vizatimi dhe ngjyrosja e elementeve të zgjedhura nga natyra;
- komenti për krijimin e tij dhe të shokut.
69

Krijojmë me mjete rrethanore Përdorim materiale të ndryshme për të krijuar
skulptura të thjeshta.
sipas temës mësimore - mjete rrethanore
Nxënësi/ja: - skulptura të thjeshta
- punon me mjete rrethanore;
- ndërton një skulpturë të thjeshtë duke kombinuar
materiale të ndryshme;
- zbulon elemente se si mund ta ruajë objekti formën.
Burimet: lapustila, gërshërë, ngjitës, fjongo, çorape, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
vogël, pambuk, copë me ngjyrë të errët (sipas dëshirës), ndërkurrikulare:
modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë, veprimtari e drejtuar, turi i galerisë

Mësuesi/ja udhëzon nxënësit të vëzhgojnë figurat në tabelë dhe të kujtojnë kur kanë dalë shëtitje me prindërit
në park, çfarë objektesh kanë parë, forma ose ngjyra.
Pasi nxënësit thonë disa emra, bëjmë ndarjen e tyre në forma 2D dhe forma 3D. Pastaj theksojmë format 2D,
të cilat gjenden në natyrë. Tregojmë modelet faktike, si lloje gjethesh të ndryshme, lule e petalet e tyre, fije bari
të ndryshme etj. (Këto duhet të jenë origjinale, që nxënësi të shikojë dhe t’i prekë.)
Duke demonstruar modelet, nxënësi tregon edhe formën e tyre dhe ngjyrën.

Udhëzohen nxënësit të vizatojnë në fletë me laps forma të ndryshme gjethesh dhe lulesh.
Mund të përqendrohen te një lule, p.sh., luledele, trëndafili, luledielli, lulevjeshte etj.
Nxënësi lihet i lirë që të bëjë vetë kompozimin e tij, të gjetheve e luleve, si p.sh., një fushë e vogël me fije bari
dhe e luledele.
Jepen udhëzime për ngjyrosjen e elementeve të zgjedhura.

Në minutat e fundit nxënësit lihen të lirë të vëzhgojmë vizatimet e njëri-tjetrit dhe të bëjnë komente për to.
Flasin për format e zgjedhura dhe ngjyrat e përdorura.
Vlerësim
- për identifikimin e formave 2D në natyrë;
- vizatimi dhe ngjyrosja e elementeve të zgjedhura nga natyra;
- komenti për krijimin e tij dhe të shokut.
70

Tema mësimore: Peizazh. Një ditë në piknik Situata e të nxënit:
Natyra dhe njerëzit
sipas temës mësimore - peizazh
Nxënësi/ja: - piknik
- tregon mbresat e një dite pikniku në natyrë;
- krijon një peizazh të thjeshtë duke përdorur imagjinatën;
- shpjegon format dhe ndjesitë që krijohen me anë të
ngjyrave dhe elementeve të natyrës.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, laps, gomë, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
lapustila, modele demonstrimi, foto. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari

Mësuesi/ja krijon situatën e një atmosfere në klasë, që i ngjan piknikut me anë të fotove e pamjeve nga natyra
e vende të ndryshme, gjithashtu edhe stinë të ndryshme. Kështu zgjohen te nxënësit kujtimet e tyre.
- Nxënësit kanë sjellë foto me familjen kur kanë qenë në piknik apo shëtitje dhe i komentojnë ato. Ata përmendin
çastet më të bukura të asaj dite dhe disa nga objektet në natyrë që mbeten në kujtesë.

Pasi kemi sjellë në mendje kujtimet e nxënësve, udhëzojmë ata si të fillojnë.
Mësuesi/ja u drejtohet:
- Besoj se keni qenë në piknik te “Kodrat e liqenit” apo në një pyll të vogël pranë qytetit tuaj.
- Vizatoni me laps elementet e natyrës, barin e gjelbër, pemët, liqenin, fëmijët që luajnë ose ulen në bar,
sendet që keni marr me vete. Keni parë ndonjë kafshë apo ndonjë zog? A kishte atje kënd lodrash?
- Pas vizatimit do të ngjyrosni me lapustila peizazhin tuaj.

- Vendosen në murin e klasës peizazhet e përfunduara.
- Nxënësit bëjnë “turin e galerisë” dhe komentojnë peizazhin e tyre duke treguar për atë ditë të bukur që kanë
kaluar me familjen dhe miqtë.
- Theksohen ngjyrat e përdoruar dhe elementet në hapësirë.
Vlerësim
- për vizatimin e saktë të objekteve në natyrë dhe ngjyrosja e tyre;
- marrja pjesë në diskutim dhe analizë të peizazhit.
71

Tema mësimore: Krijoj dhe zbavitem me format natyrale dhe Situata e të nxënit:
gjeometrike. Kolazh Format natyralë dhe gjeometrike.
temës mësimore - forma natyrale
Nxënësi/ja: - forma gjeometrike.
- bën dallimin e formave natyrale me ato gjeometrike;
- krijon me imagjinatën duke kombinuar format gjeometrike me
format natyrale;
- shpjegon dhe jep ide për punën e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, letër me ngjyra, gërshërë, laps, ngjitës, Lidhja me fushat e tjera ose me
gjethe, petale lulesh, fije e sende të ndryshme, karton. temat ndërkurrikulare:
Matematikë
Gjuhë shqipe
Dituri natyre

Mësuesi/ja krijon situatën në klasë me anë të figurave të afishuara në tabelë si format gjeometrike (trekëndësh,
katror, katërkëndësh, rreth, trapez etj.) dhe foto me forma natyrale, si peizazhe, ku ka pemë, lule, gjethe etj.
Nga njohuritë e mëposhtme dhe në lëndë të ndryshme nxënësi njeh dhe bën dallimin e formave natyrale dhe
gjeometrike.
- Me çfarë vizatohen format gjeometrike? (vizore)
- Me çfarë vizatohen format natyrale? (me dorë të lirë)
- Mbi tavolinë nxënësit kanë radhitur mjetet e tyre me të cilat do të cilat do të krijojnë një punë artistike.
Nxisin imagjinatën e nxënësve me anë të pyetjeve:
- Cilat forma do të përdorni për të ndërtuar një shtëpi?
- Cilat forma ju duhet për të ndërtuar një anije?
- Si mund ta ndërtoni një pemë? Nëse presim një drejtkëndësh dhe i vendosim disa gjethe natyrale ose të
prera, a formohet pema?
- Me petalet e luleve ose lule të prera në letër edhe disa fije bari krijohet kopshti me lule etj.

Pasi mësuesi/ja ka udhëzuar nxënësit i ndihmojmë ata që të punojnë duke vënë në punë përvojën dhe
imagjinatën e tyre.
Kolazhin mund ta krijojnë edhe me sende rrethanore edhe me figura të prera nga letrat me ngjyra. Figurat do
të ngjiten karton ose letër vizatimi.

Vendosen krijimet në këndin e klasës dhe të gjithë nxënësit bëjnë “turin e galerisë” duke vëzhguar punët dhe
duke dhënë pëlqimet e tyre. Nxënësit do të komentojnë realizimin e teknikës së kolazhit dhe komunikimin e dy
formave natyrale e gjeometrike.
Vlerësim
- për krijimin dhe kombinimin e bukur të dy formave n-gj;
- komenti për punën e tij dhe të shokëve.
72

Tema mësimore: Piktori KolIdromeno dhe vepra e tij “Motra Tone” Situata e të nxënit:
Krenohemi me artistë shqiptarë
ndër vite.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të fushës sipas temës Koncepte kyç:

mësimore - KolIdromeno
Nxënësi/ja: - Motra Tone.
- përshkruan me fjalë të thjeshta portretin e “Motra Tone” në pikturë;
- përcakton teknikën, ngjyrat, formën dhe veshjen e gruas në tablo;
- krahason portretin e “Motra Tone” me portretin e një gruaje në ditët e
sotme;
- bën lidhjen e artit pamor me historinë dhe kulturën e vendit tonë.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, foto e piktorit Lidhja me fushat e tjera ose me
KolIdromeno dhe e pikturës “Motra Tone” të zmadhuara. temat ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë e ilustruar, dëgjim i drejtuar, provo veten

Mësuesi/ja tërheq vëmendjen e nxënësve me fotot e zmadhuara të
piktorit Kolë Idromeno dhe pikturës së tij “Motra Tone”.
- Tregojmë se zhvillimet e artit dhe të kulturës së popullit tonë janë të
hershme. I njohim nxënësit me figurën e piktorit KolIdromeno si piktor
gjatë periudhës së Rilindjes Kombëtare.
- Një nga pikturat e tij më të mira është “Motra Tone” – portret.
- Ky portret është punuar në vitin 1883. Vajza në pikturë është motra e
piktorit. Në atë kohë ajo ishte 23 vjeçe dhe piktori 24 vjeç.
- Piktura paraqet një grua të re nga qyteti i Shkodrës, e veshur me
kostum popullor, me fytyrë e duar plot jetë, me një vështrim të ndrojtur,
por krenar.
- Portreti përshkruhet nga ngjyra të ngrohta.
Hapi II. Dëgjimi i drejtuar

- Piktori ka punuar me bojëra vaji. Në portret ka përdorur ngjyra të ngrohta, por në copën e bardhë ka dhe
nuanca të ftohta. Sfondi është i errët dhe në këtë mënyrë portreti del në dritë. Pra, këtu ka kontrast që vihet re
midis dritës dhe hijes.
- Ju keni veshur ndonjëherë kostum popullor? (Ku? Kur?)
- Ku e dalloni ndryshkun e këtij portreti me një portret tjetër, të një krahine tjetër, p.sh., nga Vlora. (dallon
veshja, kostumi popullor i krahinës)
- Kultura e vendit tonë është i pasur me larmi ngjyrash, veshjesh e zakonesh.
- Piktura “Motra Tone” e Kolë Idromenos është një nga pikturat më të rëndësishme shqiptare. Ajo ruan vlera
edhe në ditët e sotme.
73
Hapi III. Provo veten

Plotëso skemën: Çfarë mësove rreth pikturës Motra Tone të piktorit Kolë Idromeno?
koha
autori viti
shikimi Motra Tone vendi
ngjyrat gjinia e artit

teknika
- Shkruaj 2-3 fjali për pikturën “Motra Tone”.

- Mund edhe të vizatosh portretin e saj sipas imagjinatës sate.
Vlerësim
Veprimtaria e nxënësve dhe marrja pjesë në diskutim.

Tema mësimore: Nata me hënë Situata e të nxënit:
Imitojmë piktorin Vinsent Van Gog.
sipas temës mësimore - natë
Nxënësi/ja: - kontrast
- përshkruan me fjalët e veta një natë me hënë dhe yje; - hënë
- përcakton elementet dhe ngjyrat që shikojnë në një - yje.
natë me hënë;
- realizon një krijim me ngjyra e stampa, ku kontrasti
është i dukshëm.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, (Van Lidhja me fushat e tjera ose me temat
Gog), letër me ngjyra, karton blu, lapustila, gërshërë, ndërkurrikulare:
ngjitës, stampa të përgatitura. Gjuhë shqipe
Shkencat e natyrës
74

Mësuesi/ja krijon situatën, ku nxënësit kanë mundësi të krijojnë njohuri rreth temës. Në përmasa të zmadhuara,
mësuesi/ja ka vendosur në tabelë pikturën: “Nata me hënë” të V. G. Udhëheq nxënësit të vëzhgojnë dhe të
dallojnë elementet e kësaj pikture. Shpjegon teknikën, ngjyrat tonalitetet, kontrastin e ngjyrave të ftohta me
ato të ngrohta.
- Si mund të krijoni ju një natë me hënë, ku duken edhe yjet vezulluese.

- Pse dalin shumë në pah hëna dhe yjet?
- Çfarë ngjyre ke qielli? Po yjet dhe hëna?

Nxënësit janë porositur më parë dhe secili ka mjetet e duhura mbi tavolinë.
Nxënësit do të pikturojnë me lapustila në letër vizatimi. Ata do të vizatojnë me laps hënën, yjet dhe pastaj
ngjyrosin me lapustil blu qiellin dhe të verdhë yjet dhe hënën.
Grupi i dytë do të punojë aplikacion me letra me ngjyra. Vizatojnë yje dhe hënën në letrën e verdhë dhe i presin
ato me gërshërë. Format i ngjitin në një karton ngjyrë blu, gri ose të zi. Grupi i tretë do të punojë me stampa,
të cilat i kanë përgatitur vetë me plastelinë, patate ose i kanë blerë gati.
Boja e stampimit duhet të jetë pak e trashë, që forma e yllit dhe e hënës të mbetet mbi kartonin blu.
Në mungesë të stampave, yjet dhe hënën mund t’i modeloni me plastelinë të verdhë dhe i vendosni mbi
kartonin blu.

Vendosen krijimet e nxënësve në sfondin e klasës. Nxënësit bëjnë turin e galerisë dhe komentojnë realizimin
e krijimit të tyre.
Secili shpjegon teknikën e përdorur.
Vlerësimi:
- për kompozimin e bukur të temës në fjalë.
- realizimi i saktë i formës së hënës e yjeve në të tria teknikat.
75
Fusha:Arte Lënda: Art pamor Shkalla: 1 Klasa: II

Tema mësimore: Arti dhe historia “Portreti i Skënderbeut” Situata e të nxënit:
Figura e heroit tonë Kombëtar Skënderbeu
në art.
sipas temës mësimore - Hero Kombëtar
Nxënësi/ja: - Skënderbeu
- përshkruan portretin e Skënderbeut duke e vëzhguar në - art,
një vepër arti; - gjini
- bën dallimin e dy gjinive të artit pikturë dhe skulpture; - teknikë
- tregon dhe krahason mjetet e punës që realizohet piktura
dhe skulptura.
Burimet: libri i nxënësit, portrete të Skënderbeut në Lidhja me fushat e tjera ose me temat
foto,buste të vogla, letër, mjete shkrimi. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Historia e Shqipërisë
Lojë me pazëll, dëgjim i drejtuar, krijim i lirë.
Hapi I. Lojë me pazëll

Mësuesi/ja e ndan klasën në 5 grupe. Për çdo grup shpërndanë nga një
kuti me pazëll. Në pazëll është figura e Skënderbeut, e marrë nga revista e
albume ose internet pamje të ndryshme: portret, monument, luftëtar etj.
Nxënësit fillojnë të ndërtojnë figurën pa e ditur se ç’është.
Loja vazhdon, derisa një grup e zbulon i pari figurën.
Mësuesi/ja ngre pyetjet për diskutim:
- Çfarë zbuluar në pazëll?
- A e njihni ju Skënderbeun?
- Çfarë dini ju për Skënderbeun? (trim, luftëtar, hero kombëtar, syshqiponjë,
shtatlartë etj.)
Të gjitha mendimet e nxënësve shkruhen në tabelë në formën e një “stuhi
mendimesh”.
- A dini ju vjersha për heroin? Këngë? Tregim? Histori?
Hapi II. Dëgjim i drejtuar

Mësuesi/ja vendos në tabelë figura të heroit në pikturë dhe skulpturë, bust i vogël.
Figura e Heroit tonë Kombëtar është punuar në gjininë e pikturës dhe të Skulpturës nga artistë shqiptarë.
Monumenti i Skënderbeut në Tiranë është punuar nga skulptorët: Odhise Grillo, Janaq Paço, Andrea Mane.
- Si e dalloni pikturën nga skulptura?
Piktura ka formë dypërmasore, punohet me ngjyra ka thellësi, hapësirë, kontrast.
Skulptura ka forma trepërmasore, ka volum dhe formë, prehet nga të gjitha anët.
Skulptura punohet me argjilë, me gdhendje në dru në mermer, derdhet në allçi, bronz dhe gizë.
Përshkruhet portreti në të dyja gjinitë dhe bëhet dallimi midis tyre me fjalor të thjeshtë. Vihen në dukje tiparet
dalluese, si: sytë, hunda, balli, mjekra, shikimi i tij etj.
76
Hapi III. Krijim i lirë

Për të gjithë nxënësit keni përgatitur nga një fletë ku është shkruar një fjali për Skënderbeun. Në fjali mungon
një fjalë. Kur nxënësi e gjen fjalën e plotëson fjalinë me një ngjyrë të preferuar. Pastaj e vizaton atë. Fjalët janë:
shpatë, mburojë, flamur shtiza, kali.)
- Skënderbeu lufton me ...................
- Skënderbeu përdorte .................. për t’u mbrojtur nga armiqtë.
- Skënderbeu kthehej nga lufta me fitore dhe ................. në dorë.
- Ushtarët e Skënderbeut luftonin me ................
- ................... i Skënderbeut ishte i bardhë dhe i shkathët.
Vlerësohet:
- Veprimtaria e nxënësve dhe marrja pjesë në diskutime.
- Përshkrimi i portretit të Skënderbeut.
Detyrë: Vizato me imagjinatë Skënderbeun.

Tema mësimore: Ilustrimi i një përralle sipas imagjinatës Situata e të nxënit:
Personazhi im i preferuar
temës mësimore - personazh
Nxënësi/ja: - ilustrim
- tregon shkurt ngjarjen e një përralle ose tregimi, veçon - Kësulëkuqja
personazhin e preferuar dhe vendin e ngjarjes; - Borëbardha
- vizaton me imagjinatë personazhin dhe elemente të tjera; - Piter Pani
- bën lidhjen e figurës me përmbajtjen e përrallës.
- Spejderman etj.
Burimet: libri i nxënësit, libra me përralla për fëmijë, letër vizatimi, Lidhja me fushat e tjera ose me
lapustila, laps, pastela etj. temat ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Histori
Qytetari

Hapi I. Bisedë
Mësuesi/ja:
- Ju fëmijë lexoni shumë libra me përralla e tregime, por edhe i shikoni ato në TV.
Mësuesi/ja tregon librat që ka vendosur para nxënësve dhe pyet për përmbajtjen dhe personazhet e tyre.
- Cila përrallë ju ka pëlqyer më shumë?
77
Vajzat dhe djemtë kanë pëlqime të ndryshme, gjithashtu edhe në zgjedhjen e personazheve.
Vendi ku zhvillohet ngjarja zakonisht do të jetë: një pyll, një lëndinë, kështjellë etj.
- Cilat personazhe njihni ju?
Breshka dhe lepuri, princesha, princi, dallëndyshja dhe milingona, Kësulëkuqe, Borëbardha e shumë të tjerë.
Duke ditur ngjarjen, di të vizatosh.

Nxënës ju do të bëni zgjedhjen tuaj të personazhit të preferuar dhe do ta vizatoni atë sipas imagjinatës.
Personazhi do të shoqërohet me elemente të tjera, që përbëjnë vendin e ngjarjes.
Secili punon individualisht duke shfrytëzuar përvojën e tij fëmijërore. Ngjyrat përdoren sipas dëshirës: lapustila,
pastela etj. Shkruhet edhe titulli i përrallës.

Pikturat e nxënësve vendosen në murin e klasës dhe bëhet turi i galerisë. Japim mendime dhe shprehin ide.
- Si quhet personazhi yt?
- Pse të pëlqen më shumë?
- Trego diçka për këtë personazh.
Vlerësimi
- Vizatimi i detajeve të ngjarjes.
- Zgjedhja dhe vizatimi i personazhit, përshtatja me ngjarjen.
Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: 1 Klasa: II

Tema mësimore: Krijim duke iu referuar mjedisit që na Situata e të nxënit:
rrethon
Të kujdesemi për mjedisin ku jetojmë
sipas temës mësimore - mjedisi
Nxënësi/ja: - lagjja ime
- përshkruan lagjen dhe mjedisin ku jeton; - krijim
- emërton objekte e vende që i pëlqejnë më shumë;
- përdor imagjinatën për të krijuar një peizazh, duke futur
elemente të rinj;
- shpjegon dhe jep ide për krijimin e tij dhe të shokëve në
lidhje me artin dhe disiplina të tjera në jetën e përditshme.
libri i nxënësit, modele demonstrimi me foto e pamje nga ndërkurrikulare:
mjedise të ndryshme, letër vizatimi, laps, pastela, lapustila. Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutim paraprak, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë.
78

Në klasë krijohet situata me foto, pamje nga mjedise të ndryshme, si lagje, kënde lojërash për fëmijë, lulishte,
minimarkete, parking, shkolla, kopshte, kinema, rrugë në pemë e lule etj.
Duke parë pamjet, thoni cila nga fotot është edhe në lagjen tuaj.
Kështu, nxënësit fillojnë të flasin dhe të përshkojnë lagjen e tyre. Zgjidhni cili vend apo mjedis ju pëlqen më
shumë në lagjen tuaj.
Si do të donit ta ndryshonit ju lagjen tuaj dhe për kë mjedis bëhet fjalë. Mjedisi i rregullt tregon kulturën e
njerëzve që jetojmë aty. Mjedisi duhet të mirëmbahet.

Udhëzohen nxënësit që të bëjmë një krijim artistik, duke u frymëzuar nga mjedisi përreth. Disa nga temat
mund të jenë. “Në shëtitje nga liqeni”, “Parku i lojërave”, “Shkolla ime”, “Rruga ime”, “Kopshti im”, “Shokët e
mi”, “Parkingu” etj.
Nxënësit punojnë individualisht për të realizuar krijimin e tyre. Përdoren ngjyra lapustila, pastela apo edhe
akuarele sipas dëshirës.

Vendosen në sfondin e klasës krijimet e nxënësve.
Ata vëzhgojnë me kujdes dhe tregojnë përvojën e tyre.
Në këtë mënyrë secili tregon për lagjen e tij, ato mjedis të cilat u duken më të bukura.
Dikush thotë edhe për ndryshimet që do të bëjë në lagjen e tij.
Vlerësimi:
- për kompozimin e elementeve në krijimin e tij;
- vizatimi dhe ngjyrosja e bukur;
- marrë pjesë në diskutim.

Tema mësimore: Ngjyrat parësore “Një lule dielli...”. Kolazh Situata e të nxënit:
Natyra dhe ngjyrat e saj.

sipas temës mësimore - ngjyrë parësore
Nxënësi/ja: - luledielli
- përshkruan natyrën nëpërmjet ngjyrave; - kolazh.
- identifikon ngjyrat parësore në natyrë;
- përdor letrën për të bërë një krijim me ngjyrat parësore.

libri i nxënësit, karton blu, letër me ngjyrë të verdhë, e kuqe ndërkurrikulare:
dhe kafe, gërshërë, laps, ngjitës, modele demonstrimi foto, Gjuhë shqipe
luledielli. Dituri natyre
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, komente-diskutime
79

Në klasë krijohet një mjedis ngjyrash me anë të fotove nga natyra.
Përshkruani natyrën nëpërmjet fotove dhe identifikoni ngjyrat. Veçoni ngjyrat parësore. (verdhë, kuqe, blu)
- Cilat janë ato elementeve që i kanë këto ngjyra?
Thoni emra të tjerë që nuk janë në figurë dhe kanë ngjyra parësore. (flamuri, limoni, qiell etj.)

Sot do të krijojmë me letër një luledielli, e cila ka ngjyrë të verdhë, pra njërën nga ngjyrat parësore.
Në tavolinë secila ka mjetet e nevojshme për të realizuar një kolazh me letra me ngjyra.
Në fillim ju shpërndajmë nxënësve modelin e petales së prerë, e cila do të përdoret si shabllonë. Nxënësi
vizaton mbi letrën e verdhë petalen shabllon dhe e palos letrën 2-3 herë dhe i pret njëherësh. Do të përgatiten
rreth 15-20 petale.
Pastaj në letrën kafe do të pritet një rreth, shabllonin e së cilit e ka përgatitur mësuesja.
Mbi kartonin blu do të ngjitet rrethi kaf i pari.
Pastaj do të ngjiten petalet të baraslarguara nga njëra-tjetra. Kur mbaron rreshti i parë, fillon i dyti. Petalet e
rreshtit të dytë ngjiten midis hapësirës së krijuar nga petalet e para. Petalet e rreshtit të dytë ngjiten vetëm në
bazë (nga njëra anë) maja nuk ngjitet që të krijohet volumi i petaleve.
Pas kësaj vendosen dy gjethe të gjelbra të prera me letër. Në zemrën e kaftë të lulediellit mund të priten
rrethorë të vegjël e të verdhë ose si yje dhe ngjiten në të.
Pranë petaleve mund të vendoset një nuse pashkë e kuqe e prerë me letër ose e vizatuar.
Kështu kemi tri ngjyrat parësore (sfondi blu, luledielli e verdhë dhe nuse pashkën e kuqe).

Nxënësit vëzhgojnë krijimet e njëri-tjetrit dhe këmbejnë e marrin përvojë. Tregojnë mënyrën e realizimit të
kolazhit me letër.
Vlerësimi:
- për përdorimin e saktë të mjeteve të punës,
- realizimin e kolazhit me letër.
- mënyra e kompozimit.

Tema mësimore: Stampa me gërvishtje Situata e të nxënit:
Imitojmë forma e figura me anë të stampimit.
sipas temës mësimore - stampë me gërvishtje
Nxënësi/ja: - motiv
- përshkruan tekstura të ndryshme dhe zgjedh motivin; - teksturë.
- krijoni një stampë me reliev me plastelinë;
- stampon motivin disa herë për të marrë formën e
dëshiruar;
- jep mendime dhe ide rreth krijimit të tij dhe të shokëve.
80

libri i nxënësit, plastelinë, vizore, kunja druri, letër vizatimi, ndërkurrikulare:
ngjyra akuarel, modele demonstrimi, lapustila Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutim paraprak, imagjinate e drejtuar, komente-diskutime

Sot do të mësojmë se si të krijojmë një mjet stampimi.
Teknika e stampimit është krijuar nga piktorët dhe
përdoret nga shumë artistë. Edhe librat me të cilat ju
mësoni, fletore, revista, gazetat në përgjithësi, bazohen
në teknikën e stampimit.
Për të krijuar një stampë duhet të gjejmë motivin dhe
mjetin e përshtatshëm. Sot do të bëjmë një stampë me
plastelinë me gërvishtje.

Formojmë një kub me plastelinë, i sheshojmë faqet tej
me anë të vizores dhe duke e shtypur lehtë.
Me kunjin e drurit ne do të bëjmë gërvishtje për të krijuar motivin.
Vëreni në foto këto dy kafshë, leopardin dhe gjirafa.
- Si e kanë gëzofin ato? (me pulla me ngjyra).
Me anë të gërvishtjes mbi sipërfaqen e kubit do të krijojmë një reliev të ashpër. Pjesët e ngritura do të jenë
ato që do të krijojmë një reliev të ashpër. Pjesët e ngritura do të jenë ato që do të krijojnë njollën me bojë.
Disa prej tyre krijon disa njolla. Ndihmohen nxënësit që të bëjnë gërvishtjen e plastelinës për të krijuar
motivin e pullave të voglave.
Ju shpërndahen fletë të përgatitura me vizatimin e leopardit dhe gjirafës (ose i vizatojnë vetë).
Lyejnë stampën me akuarele dhe stampojmë mbi figurën e vizatuar disa herë. Motivi do të marrë formë.
Përdoren ngjyra të ndryshme.

Lihen nxënësit të lirë të vëzhgojnë krijimet e njëri-tjetrit me stampën e krijuar.
Vërehet se cila ka stampuar më bukur.
- Cila nga kafshët është më afër origjinalitetit?
Nxënësit këmbejnë përvojën e tyre.
Vlerësimi:
- për përdorimin e mjeteve për formimin e stampës.
- për realizimin e motivit dhe të stampimit në figurë.
81

Ndërthurje formash e teksturash. Shtëpia në pemë Kombinim i formave natyrale dhe gjeometrike
në krijim
sipas temës mësimore - kolazh
Nxënësi/ja: - formë
- kombinon format natyrale dhe gjeometrike për të - teksturë
realizuar një kolazh; - shtëpi në pemë
- realizon punimin duke përdorur materiale me tekstura te
ndryshme;
- jep ide dhe shpjegon mënyrën e realizimit të punës së
tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit,karton me ngjyrë, letër me Lidhja me fushat e tjera ose me temat
ngjyra, gërshërë, ngjitës, materiale të marra nga natyra, ndërkurrikulare:
gjethe, petale, lëkurë peme, fije shkopinj të hollë etj. Gjuhë shqipe
Matematikë

Diskutim paraprak, imagjinate e drejtuar, turi i galerisë

Në tabelë mësuesi/ja ka vendosur modele formash gjeometrike dhe natyrore.
Diskutohet me nxënësit duke i parë këto forma, se çfarë mund të ndërtohet
me to.
Njihen nxënësit me temën “Shtëpia në pemë”.
- Çfarë formash mund të përdorim për të ndërtuar shtëpinë?
- Me çfarë ndërtohet pema? (me forma natyrore).
Tregohet modeli i përgatitur në një karton.
Nxënësit i kanë materialet e punës, sepse janë porositur më parë.

Të gjitha ato që ne diskutuam në hapin e parë, do të thotë se ne do të bëjmë një punim duke përdorur teknikën
e kolazhit, ku jeni njohur edhe më parë.
Nxënësit do të punojnë me grupe rreth 4-5 vetë. Ata ndajnë detyrat:
Dy vetë do të marren me prerjen e formave gjeometrike për të nderuar shtëpinë, dy të tjerë do të ndërtojnë
pemën me format natyral, 1 ose 2 të tjerë do të merren me vizatimin dhe planifikimin e figurave duke bërë
skica në karton. Kur gjërat janë gati, fillon ngjitja e materialeve në karton. Fillohet nga trungu i pemës, duke
ngjitur degëzat e holla, gjethet, lulet, frutat etj. (sipas dëshirës). Më pas ngjitet forma e shtëpisë. Bëhet kujdes
në përmasa.
Në kolazh shtohen elemente sipas dëshirës, si re me pambuk, zogj në qiell të prera në letër, fije bari, Kërpudha
pranë trungut të pemës etj.
82
Hapi III. Komente-diskutime “turi i galerisë”

Grupet e nxënësve vendosin punimet e tyre në këndin e klasës. Kryetari i grupit bën komentin dhe flet për
zgjedhjen e materialeve të ndryshme, me tekstura të shumëllojshme për të bërë më të bukur krijimin.
Zgjedhja e ngjyrave përbën pjesën e ngjyrimit të kolazhit.
- Cilat forma keni kombinuar?
- Cilat janë format më të rregullta?
- Sa lloje teksturash marrin pjesë në kolazhin tuaj?
Vlerësohet:
- për ndërthurjen e bukur të formave natyrale dhe gjeometrike;
- përzgjedhja e teksturave dhe ngjyrave;
- kompozimi dhe estetika.

Ngjyrat dytësore. Peizazh dimëror Edhe stina e dimrit ka ngjyra
sipas temës mësimore - ngjyra dytësore
Nxënësi/ja: - dimër
- identifikon karakteristikat dhe ngjyrat e stinës së dimrit; - personazh dimëror.
- pikturon me lapustila një peizazh dimri duke përdorur
imagjinatën dhe përvojën vetjake;
- jep mendime dhe ide për krijimin e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, karton me ngjyrë, letër me ngjyra, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
gërshërë, ngjitës, materiale të marra nga natyra, gjethe, ndërkurrikulare:
petale, lëkurë peme, fije shkopinj të hollë etj. Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, imagjinate e drejtuar, turi i galerisë
Hapi I. Bisedë - stuhi mendimesh

Në tabelë mësuesi/ja ka vendosur pamje a foto të stinës së dimrit.
Zhvillohet një bisedë me nxënësit rreth stinës së dimrit duke përcaktuar elementet, format, ngjyrat.
- Si e dalloni ju stinën e dimrit nga stinët e tjera kur e shikoni në foto?
- Thoni disa karakteristika dalluese.
- Çfarë ju pëlqen më shumë nga kjo stinë?
83
- Si është qielli? Pemët? A ka zogj në fluturim? Si janë pemët?

- Të gjitha pemëve u bien gjethet?
- Ku e përdorim bredhin? Pse?
Të gjitha mendimet shkruhen në tabelë në formën e një “stuhi mendimesh”.

Me laps të zi udhëzojmë nxënësit të skicojnë në fletë elementet e peizazhit. Shumë shpejt ata shprehin
dëshirë që të vizatojnë një bredh, një shtëpi , një njeri prej bore etj.
Gjatë ngjyrimit do të jepet formë peizazhit dimëror.
Qielli merr një ngjyrë paksa në gri ose vjollcë të fortë, ku të dallohet dëbora duke rënë në toptha të vegjël.
Bredhi ka ngjyrën e gjelbër të fortë të degëve të hapura dhe bora e bardhë që vendos mbi to. Çatitë e shtëpive
në maj kanë dëborë dhe anash është ngjyrë kafe ose e kuqërremtë. Reflektimi i dritave dallohet në ngjyrë
portokalli në dritaret e shtëpive. Tek njeriu prej dëbore nxënësi shpalos përvojën e tij dhe imagjinatën.
Pra ngjyra dytësore e gjelbër, portokalli, vjollcë etj. Ju i keni përdorur në këtë krijim.
Hapi III. Komente-diskutime “Turi i galerisë”

Peizazhet vendosen në sfondin e klasës dhe nxënësit bëjnë turin e galerisë.
Bëhen komente, shpërndajnë përvojën e tyre për realizimin e peizazhit.
Identifikohen ngjyrat dytësore në peizazh.
Vlerësimi:
- Për vizatimin e elementeve të peizazhit.
- Ngjyrosja dhe identifikimi i ngjyrave dytësore.
- Mënyra e kompozimit.

Tema mësimore: Figura simetrike me letër të prerë Situata e të nxënit:
Simetria e figurave
sipas temës mësimore - figura simetrike
Nxënësi/ja: - pjesë të barabarta.
- dallon figura e objekte simetrike në natyre dhe në
mjedisin që e rrethon;
- krijon figura simetrike me anë të letrës së palosur;
- shpjegon krijimin e figurave simetrike duke i prerë ato
me gërshërë.
Burimet: libri i nxënësit, letër me ngjyra, gërshërë ngjitëse, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
laps, vizore, modele demonstrimi. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, komente diskutimi
84

Në tabelë mësuesi/ja ka vendosur modele demonstrimi me figura simetrike.
Aktivizohen nxënësit në bisedë rreth figurave gjeometrike, me të cilat janë njohur në lëndën e matematikës.
Vijë simetrike kanë edhe format gjeometrike dhe ato natyrore.
Sillen shembuj në të dyja rastet, bëhet vizatimi në tabelë.

Nxënësit kanë mbi bankë mjetet e nevojshme, letër e ngjyrë, gërshërë, ngjitës dhe sfondin ku do t’i ngjisni ato.
Mësuesi/ja udhëzon nxënësit për të prerë një formë, p.sh., gjethen.
Marrin letrën e gjelbër dhe e palosim më dysh. Me laps nga njëra anë vizatojmë gjysmën e gjethes. Pastaj pa
e hapur e presim sipas vijës së lapsit. Kur e hapim letrën shikojmë gjethen e krijuar. Kështu veprohet edhe me
forma të tjera, si: molla, lulja, flutura, zemra, vazoja etj.
Pasi krijohen figurat simetrike, ato mund të përsëriten me ngjyra të ndryshme, ngjiten në një letër tjetër me
ngjyrë. Mund edhe të krijosh figuracione të ndryshme me to.
Hapi III. Komente-diskutim

Nxënësit prezantojnë krijimet e tyre dhe shpërndajnë përvojën midis njëri-tjetrit.
Vlerësimi:
- Për krijimin e saktë të figurave simetrike.
- Për përdorimin e mirë të mjeteve të punës, gërshëra.
- Për krijimi i figuracioneve simetrike.
85

Objekte trepërmasore. Shtëpia me karton Ndërtojmë objekte 3D me letër e karton.
sipas temës mësimore - formë trepërmasore
Nxënësi/ja: - shtëpi
- krijon objekte trepërmasore me letër e karton;
- përdor trupat gjeometrikë për të krijuar një shtëpi;
- vlerëson punën e tij dhe të shokëve.

libri i nxënësit, karton, letër me ngjyrë, gërshërë, modele ndërkurrikulare:
demonstrimi. Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, komente diskutimi

Mësuesi/ja vendos mbi tavolinë disa trupa gjeometrikë, që nxënësit t’i rikujtojnë nga lënda e matematikës.
Trupat kanë lartësi gjerësi, gjatësi. Aktivizohen nxënësit të flasin rreth formave e trupave gjeometrikë për të
bërë lidhjen figurë-trup.
Figurat shtrihen në plan janë 2D.
Trupat shtrihen në hapësirë janë 3D.

Mësuesi/ja tregon formën e një shtëpie të ndërtuar me karton dhe në formën e një kubi.
U shpërndan nxënësve formën shabllon të kubit të hapur. Nxënësit do të vizatojnë me laps mbi karton formën
e kubit. Pastaj do të presin me gërshërë formën e vizatuar. Pas prerjes bëhet procesi i ngjitjes së faqeve të
kubit. Me letër me ngjyrë mund të presim katrorë të vegjël për të bërë dritaret e shtëpisë, po kështu edhe
derën. Me lapustila mund të bëhen edhe dekorime të tjera. Për çati mund të përdoret piramida e prerë me
shabllonë ose një letër e kuqe e bërë me palosje ose e rrudhosur, për të krijuar teksturën e tjegullave.
Ngjyrat zgjidhen sipas dëshirës.
Hapi III. Komente-diskutim

Shtëpitë e ndërtuara vendosen në mjediset e klasës, duke krijuar një lagje të vogël në këndin artistik të klasës.
Diskutohet rreth tyre dhe jepen mendime dhe ide për punën e kryer.
Vlerësimi:
- Për krijimin e saktë të formave 3D.
- Për dekorimin e bukur të shtëpive.
86

Tema mësimore: Dritëhija mbi objekte. Hija e mbartur Situata e të nxënit:
Trupi i ndriçuar lëshon hijen e tij.
Nxënësi/ja: - objekt
- dallon dhe vizaton hijen mbi objekt dhe hijen që lëshon - hije e mbartur
objekti mbi tokë;
- bën lidhjen mes formës e madhësisë së hijes me
pozicionin e burimit të dritës;
- vlerëson dhe shpjegon vizatimin e tij e të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, laps të zi, gomë, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
Dituri natyre
Matematikë
Diskutim paraprak, krijim i lirë, diskutim për punën
Hapi I. Bisedë
Mësuesi/ja ka vendosur mbi tryezë modele, foto frutash. Në një
tavolinë të veçantë janë vendosur frutat mbi një mbulesë të bardhë.
Pamja duhet të jetë e qartë, që nxënësi të dallojë dritën dhe hijen
që bie mbi objekt. Frutat mund të jenë mollë, dardhë ose shegë.
Fruta që kanë forma të ndryshme nga njëra-tjetra. Shpjegojmë dhe
tregojmë burimin e dritës dhe pjesën e objektit që ndodhet në dritë.
- Pse drita nuk e ndriçon të gjithë trupin?
Kujtojmë njohuritë në lëndën e Diturisë së natyrës.
Hapi II. Krijim i lirë - veprimtari e drejtuar

Udhëzohen nxënësit të vizatojnë me laps të zi dy fruta që shikojnë mbi tavolinën
përballë. Me anë të vijave trupi merr formë. Pasi e kemi vizatuar fillojmë të shtojmë
vijat në pjesën ku bie hija. Hija nuk është njëlloj e errët në të gjithë trupin. Prandaj
vijat do të jenë më të forta aty ku hija është e errët dhe më të lehta aty ku hija është
më e hapur. Duke punuar në këtë mënyrë do të krijohet volumi dhe rrumbullakësia e
objektit, pra e mollës në fjalë.
Kështu do të punohet edhe me frutën tjetër.
Hapi III. Diskutime për punën

Vendosen në murin e klasës punët e nxënësve dhe vërehet me kujdes ku dallohet më shumë forma dhe vëllimi
i frutës nga dritëhija.
Nxënësit tregojnë si punon si e mbajtën lapsin dhe çfarë mësuan sot.
Vlerësimi:
- për vizatimin e saktë e të frutës;
- Për realizimin e dritëhijes në vizatim.
87

Tema mësimore: Dritëhija mbi objekte. Hija e mbartur Situata e të nxënit:
Trupi i ndriçuar lëshon hijen e tij.

Nxënësi/ja: - hije e mbartur.
- dallon dhe vizaton hijen mbi objekt dhe hijen që lëshon
objekti mbi tokë;
- bën lidhjen mes formës e madhësisë së hijes me
pozicionin e burimit të dritës;
- vlerëson dhe shpjegon vizatimin e tij e të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, laps të zi, gomë, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
Dituri natyre
Matematikë

Në tabelë mësuesi/ja ka vendosur punim ose foto të objekteve të punuara me
dritëhije dhe hija e mbartur. Rikujtojmë dritën dhe hijen e objektit që mësuam më
parë dhe shpjegojmë hijen e mbartur.
Këtë e kemi mësuar edhe në lëndën e diturisë së natyrës.
- Çfarë kujtojmë? Pse objekti lëshon hijen?
- Kur objekti e lëshon hijen e tij? Nga se varet madhësia e hijes?
- A i ngjan hija e objektit? A kanë hije pemët kur nuk ka diell?
- Çfarë është dielli në këtë rast? (burim drite)
Hapi II. Krijim i lirë

Mësuesi/ja shpjegon se çfarë është hija e mbartur. Ajo është hija që lëshon trupi kur
ndriçohet nga një burim drite. Shikojmë vizatimet e përgatitura, si pema, njeriu, shtëpia, etj. dhe ilustrohet hija
e trupit dhe hija e mbartur me anë të vizatimit.
Për ta demonstruar këtë vendosim një objekt pranë dritares dhe shikojmë hijen e tij p.sh. një kub, ose piramidë.
Udhëzojmë nxënësit që të vizatojnë në fletë me laps figurat që dëshiron dhe të krijojë hijen e mbartur.
Mund të vizatojmë pemën. Punohet me dritëhije dhe më pas punohet hija nga trungu i pemës dhe te maja e
pemës.
Por hija duhet t’i ngjajë objektit në formë.
Gjatësia e hijes varet nga pozicioni i dritës, në rastin tonë hija do të jetë më e shkurtër se objekti (pema)
Nxënësi mund të vizatojë veten, shokun e çfarëdo dhe krijon hijen e mbartur.
Hapi III. Diskutim për punën

Nxënësit shpjegojnë krijimin e hijes dhe të hijes së mbartur të objektit të zgjedhur.
Vlerësohet:
- për vizatimin e saktë të objektit dhe krijimin e dritëhijes dhe të hijes së mbartur.
88

Tema mësimore: Vëzhgojmë një vepër arti. Nëna me dy Situata e të nxënit:
fëmijë (A. Buza) Artistë shqiptarë, arti dhe kultura e
popullit tonë në kohë.
temës mësimore - vepër arti
Nxënësi/ja: - Nëna me dy fëmijë
- vëzhgon dhe përshkruan një vepër arti në kohë; - Abdurahim Buza
- dallon vijat, format, ngjyrat dhe elementet e veprës;
- shpreh ndenja dhe emocionet që krijohen gjatë vëzhgimit të
një vepre arti.
Burimet: libri i nxënësit, fotot e tablosë – Nëna me dy fëmijë Lidhja me fushat e tjera ose me temat
dhe të tjera të piktorit A. Buzo, letër, laps, lapustila. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Histori e Shqipërisë
Qytetari
Bisedë, dëgjim i drejtuar, krijim i lirë

Hapi I. Bisedë
Mësuesi/ja ka vendosur foton e zmadhuar të pikturës “Nëna me dy fëmijë” të
A. Buzës në dërrasë të zezë. Prezanton veprën dhe piktorin.
- A njihni ju piktorë shqiptarë?
- Ju njihni disa, edhe piktura, sepse i keni parë kur bëmë vizitë në “Galerinë e Arteve”.
- A. Buza është një ndër piktorët shqiptarë që ka bërë shumë piktura që tregojnë
jetën dhe kulturën e popullit shqiptar.
Ai lindi në Shkup në një familje Gjakovarë në vitin 1905 dhe vdiq më 1986.
Abdurrahim Buza ishte një nga themeluesit e shkollës së parë të vizatimit në Tiranë
në 1933. Ai ka krijuar shumë vepra me motive popullore e folklorike. Ka marrë titullin
“Piktor i popullit”. veprat e tij ndodhen në Galerinë e Arteve në Tiranë.
Hapi II. Dëgjimi i drejtuar

Vëreni me vëmendje pikturën dhe bëni dallimin e vijave, formave e ngjyrave që duken në tablo.
- Cilat janë objektet që përfshihen në tablo?
- Cilat janë objektet që përfshihen në tablo?
- Cila është figura kryesore? (nëna)
- Çfarë po bën nëna? Çfarë ka në djepa?
- Çfarë ngjyrash dalloni në pikturë?
- A ka gjëra që nuk i kuptoni në tablo?
Mësuesi/ja bën përmbledhjen e mendimeve duke i qartësuar ato.
Tregon kohën kur është pikturuar kjo tablo dhe bën krahasimin si rriten fëmijët sot, si i kanë krevatet dhe
dhomat e tyre.
- Krahasohet fjala djep-krevat.
Theksohet se populli ynë ka qenë artdashës dhe i talentuar që në kohë të hershme.
Hapi III. Krijim i lirë

Vizatoni djepin sipas imagjinatës suaj. Zbukurojeni me dekore dhe ngjyra.
Vlerësohet: veprimtaria e nxënësve dhe marrja pjesë në diskutime.

89

Tema mësimore: Kështjella në fantazinë tënde. Modelim Situata e të nxënit:
me plastelinë Historia dhe të fshehtat e kështjellës
sipas temës mësimore - kështjellë
Nxënësi/ja: - fantazi
- përshkruani karakteristikat e veçanta të ndërtimit të një - modelim.
kështjelle;
- modelon me plastelinë një kështjellë sipas fantazisë së tij;
- shpjegon modelin e tij, krahason punën e tij me të shokut.
libri i nxënësit, letër vizatimi, laps të zi, gomë, modele ndërkurrikulare:
demonstrimi. Histori e Shqipërisë
Gjuhë shqipe
Gjeografi

Krijojmë situatën në klasë duke vendosur foto e pamje të ndryshme kështjellash. Theksohet dhe komentohet
fotoja me kështjellën në qytetin e Durrësit, Beratit, Shkodrës, Gjirokastrës, Krujës, Sarandë etj.
Bëjmë komente për ndërtimin e këtyre kështjellave shumëvjeçare. Ato ndërtoheshin për t’u mbrojtur nga
keqbërësit.
- Karakteristikë e tyre është muri i lartë, i trashë, i ndërtuar me gurë të mëdhenj, dritare në formë harku, muret
me bedena.
Ndërtimi i kështjellave bëhej për të mbrojtur mbretërit dhe banorët nga armiqtë.
- Por kështjellat, ju i bëni shumë të çuditshme në përralla. Ata kanë dritare të vogla dhe çati me majë.
- Po ju, a keni ndërtuar kështjella prej rëre ku keni qenë në plazh?
- A kanë ndonjë gjë të përbashkët me kështjellat e vërteta?
Hapi II. Krijim i lirë me imagjinatë

Udhëzohen nxënësit për të modeluar kështjellën me plastelinë. Vendoset kartoni si bazament. Në fillim
ndërtohet muri i trashë, sillet në formë harku dhe pastaj modelohen bedena dhe çatia. Me anë të thikës
plastike bëhet prerja e drejtë e bedenave ose çatisë. Me kunjat e drurit bëhet gërvishtja e murit për të dhënë
idenë e gurëve, të dritareve, modelimi i dyerve të mëdha etj. Secili shfrytëzon fantazinë e tij në krijimin e
detajeve të kështjellës.
90
Dikush mund të përdorë edhe teknikën e relievit.

Shtrihet plastelina mbi karton, vizatohet kështjella, pastaj hiqen pjesët e tepërta.
Në fund të modelimit vendoset një flamur i kuq (i vogël) i modeluar mbi kështjellë.

Lihen nxënësit të lirë të vëzhgojnë punët e njëri-tjetrit. Ata shpjegojnë punën e tyre dhe përvojën vetjake.
Vlerësimi
- për modelimin si skulptorë të vegjël;
- për modelimin e veçantë dhe karakteristikat e kështjellës
- për pjesëmarrjen në diskutim.

Tema mësimore: Pikturë. Buqeta me lule Situata e të nxënit:
Lulet kanë ngjyrë, kanë aromë, dhurohen.
sipas temës mësimore - pikturë
Nxënësi/ja: - buqetë me lule.
- rendit emrat e disa luleve që njeh;
- tregon shumëllojshmërinë e ngjyrave që kanë lulet;
- pikturon një buqetë me lule duke përdorur llojet e
ngjyrave të mësuara.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, lapustila akuarele, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
laps, gomë, modele demonstrimi. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Dituri natyre

Hapi I. Bisedë
Në tabelë mësuesi/ja ka vendosur foto e pamje me lloje lulesh me forma e ngjyra nga më të ndryshmet.
Organizojmë nxënësit për të folur për lulet, emrat, ngjyrat, format, aromat e ndryshme.
91
- Çfarë keni mësuar për rritjen e bimëve në lëndën e dituri natyrës?

- Pse lulet janë me ngjyra?
- Cilat tërheqin ato me ngjyrat e tyre?
- Për çfarë dhe ku përdoren lulet?
- Thoni disa lloje ngjyrash dhe cilat lule kanë këtë ngjyrë.
- Në cilat raste ju dhuroni ose merrni buqeta me lule?

Mësuesi/ja udhëzon nxënësit se si do të vizatojnë një buqetë me lule.
Në fletën e vizatimit do të vizatohen me laps lulet të vendosura në formë buqete. Lulet do të kenë forma të
ndryshme petalesh dhe gjethesh. Buqeta ka dhe fjongon e lidhur bukur.
Ngjyrosja do të bëhet me akuarele ose lapustila.
Nxënësi punon sipas imagjinatës së tij. Bëhen zbukurime me anë të ngjyrave me xixa, shiritave etj.

Pikturat e përfunduara vendosen në këndin e klasës.
Nxënësit bëjnë “turin e galerisë” dhe japin e marrin përvojë me njëri-tjetrin.
Shpjegohet teknika e punës, llojet e ngjyrave të përdorura, elemente të ndryshme të shtuar në pikturën tuaj.
Vlerësimi:
- për kompozimin e buqetës me lule
- për shumëllojshmërinë e ngjyrave
- për teknikën e përdorur

Tekstura. Gurët e lumit Teksturat janë të ndryshme. Ato preken dhe
shikohen.
sipas temës mësimore - teksturë
Nxënësi/ja: - gurët e lumit
- dallon tekstura të ndryshme në mjedise të ndryshme
me shikim dhe prekje;
- realizon një teksturë në pikturë me modele nga natyra;
- shpjegon teknikën e punës për realizimin e teksturës
në pikturë.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, lapustila akuarele, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
laps, modele demonstrimi. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
92

Për të demonstruar teksturat e ndryshme, mësuesi/ja ka marrë materiale të ndryshme natyrore siguri të
madhësive të ndryshme, lëkura frutash, copa të ndryshme, letra etj. Gjithashtu, figura si gjarpri, breshka,
lepuri, peshku, pula, iriqi etj. Në këtë mënyrë mësuesi/ja shpjegon më lehtë teksturën që prekim dhe atë që
shohim. Nuk mund të themi për iriqin apo zhguallin e breshkës që kanë teksturë të butë etj.
- Keni thënë se vijat krijojnë formë.
- Cilat vija e krijojnë rrumbullakësi?
- Çfarë vijash duhet të përdorim për të vizatuar lumin?
- Po zhguallin e breshkës?

Nxënësit sjellin përvojat e tyre kur kanë qenë në plazh apo kanë parë një lumë gjatë udhëtimeve dhe tregojnë
për gurët në breg të lumit apo detit. Si do të vizatohen gurët e lumit?
Me laps vizatohen vijat e lakuara që japin formën e gurëve. Gurët nuk kanë të njëjtën formë dhe madhësi. Për
lumin do të përdoren vija të drejta dhe të lakuara, për ujin do të përdoren edhe vijat spirale atje ku prek gurët
formon valë të vogla.
Pas vizatimit nxënësit do të ngjyrosin lumin, gurët, jo me një ngjyrë, por me ngjyra të përziera që të krijohet
vëllimi dhe kështu dallohet tekstura. Teksturën në vizatim e formon vija, në pikturë e formon ngjyra.
Nxënësi është i lirë të futë elemente të tjera në krijim. Si p.sh., breshka me zhguallin e saj të ashpër, apo
peshku me lapsat e tij, ose gjarpri mbi gurë me lëkurën e tij të bukur.
Krijimi ngjyroset me ngjyrat e dëshiruara nga nxënësit.
Vlerësimi:
- për krijimin e një teksture në pikturë.
- përdorimi i ngjyrave të kombinuara.
- futja e elementeve të tjera me tekstura të ndryshme.
- shpjegimi i teknikës së përdorur.

Tema mësimore: Krijim me akuarel. Lule nga natyra Situata e të nxënit:
Natyra ka ngjyra dhe forma
sipas temës mësimore - krijim
Nxënësi/ja: - akuare
- përshkruan natyrën me elementet dhe ngjyrat e saj; - lule
- bën një krijim me akuarel me lule nga natyra; - natyra
- përdor vija forma e ngjyra për të bërë diferencën midis llojit;
- bën krahasime dhe diskutime për punën.
93

libri i nxënësit, modele demonstrimi, foto me lule, akuarele, ndërkurrikulare:
penela, laps, fletë vizatimi, lule natyrale. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
diskutim paraprak, imagjinatë e drejtuar, diskutimi për punën

Nxënësit nisin një diskutim të lirë, duke u ngacmuar nga fotot dhe pamjet me lule, gjithashtu edhe lule natyrale.
- Vëreni lulet ato kanë formë dhe ngjyrë dhe aromë.
- Nga se dallojnë ato nga njëra-tjetra? Vetëm nga aroma dhe ngjyra?
- Po tjetër?
- Atëherë duhet të shikoni mirë ndërtimin e një lule, forma e petaleve, zemra e lules.
- Ngjyrat ndryshojnë edhe brenda petales.
- A është lulja një bimë? Çfarë duan bimët të rriten?
- Ku vendosen lulet? Pse përdoren lulet? A keni marrë ndonjëherë dhuratë, lule? Po ju keni dhuruar lule?

Emërtojmë disa lloje lulesh: luledele, lulëkuqe, lulebore, trëndafili, zambaku, karafili, lule vjeshte etj.
Të gjitha këto lule që emërtuam kanë edhe formë dhe ngjyra të ndryshme. Ato dallohen nga njëra-tjetra nga
aroma, ngjyra dhe forma e petales, gjithashtu edhe nga madhësia. Vizatimi i luleve do të bëhet me laps dhe
ngjyrosja me akuarele. Ju jeni të lirë të vizatoni lloje të ndryshme lulesh edhe me imagjinatën tuaj. Mund t’i
emërtoni ato. Në fletë mund të vizatohen 4-5 lloje lulesh.
Bëni kujdes në kombinimin e ngjyrave për t’i dhënë formë dhe vëllim vizatimit.
Hapi 3. Diskutim për punën

Nxënësit vëzhgojnë krijimet e njëri-tjetrit dhe bëjnë emërtimin dhe njohjen e luleve me origjinalin, se kush e ka
vizatuar dhe ngjyrosur më bukur lulen.
Bëjnë dallimin e luleve nga njëra-tjetra nga ngjyra dhe forma.
Vlerësimi:
- për vizatimin e saktë sa më afër natyrës,
- për ngjyrosjen sa më bukur me akuarel.
94

Tema mësimore: Krijim me akuarel. Tekstura të ndryshme. Situata e të nxënit:
Kolazh me pëlhura
Tekstura e pëlhurave është e
ndryshme
Nxënësi/ja: - kolazh
- emërton disa lloje pëlhurash sipas përbërjes; - pëlhura
- krijon figurën e një personazhi të dashur me kolazh pëlhurash;
- përdor mirë mjetet e punës për të realizuar kolazhin;
- shpërndan përvojën e tij me shokët.
Burimet: Lidhja me fushat e tjera ose me
libri i nxënësit, harton me ngjyrë, gërshërë, ngjitës, copa temat ndërkurrikulare:
pëlhurash të vogla të ndryshme, sense të ndryshme mjedisore, Gjuhë shqipe
fije. Dituri natyre
Matematikë

Mësuesi/ja i njeh nxënësit me temën dhe materialet që do të përdorim, të cilat i kanë radhitur në tryezat e tyre.
Ne kemi mësuar tashmë llojet e ndryshme të teksturave. Ato dallohen me prekje dhe shikim.
Prekni një pëlhurë që ka sipërfaqe të butë, një të ashpër etj.
Teksturat ndryshojnë nga forma e tyre.
Me pëlhura ne mund të krijojmë një kolazh.
Zgjidhni personazhin tuaj më të dashur ose veten tuaj.
Hapi II. Imagjinatë e lirë

Përshkruani veshjen e personazhit tuaj. Po marrë një shembull për vajza, Borëbardha. Për të krijuar personazhin
me pëlhura fillojmë kështu: te pëlhura e bardhë e butë vizatojmë një formë vezake për fytyrën. E presim me
gërshërë dhe e ngjisim në kartonin me ngjyrë. Pastaj zgjedhim pëlhurën për të bërë trupin.
Vizatohet një trapez, e presim, pjesën e gjerë e vendosim afër qafës në formë drejtkëndëshi, pjesë e ngushtë
është beli.
Zgjedhim copën për fundin e vizatojmë të gjerë e të gjatë sa të duam e presim e ngjisim. Po kështu vazhdohet
me këmbët, krahët, këpucët. Flokët mund t’i bëjmë fije të prera hollë nga stofra. Me lapustilë vizatohet portreti.
Edhe për djemtë ndiqet e njëjta procedurë për personazhin e tyre. Mund të përdoren edhe aksesorë të tjerë,
si komça, susta, fije etj.

Ekspozohen krijimet e nxënësve në këndin e klasës.
Nxënësit bëjnë turin e galerisë. Ata tregojnë sesi e realizuan kolazhin me pëlhura dhe pëlhura që përdoren.
Vlerësimi:
- për krijimin me teknikën e kolazhit.
- për përdorimin sa më shumë të teksturave
- për kompozimin më të bukur.
95

Tema mësimore: Motivi popullor – tradita shqiptare Situata e të nxënit:
Zbulojmë traditat e popullit tonë si
artdashës ndër vite.
temës mësimore - motivi
Nxënësi/ja: - tradita.
- vëzhgon objekte artistike për të dalluar të veçantat e artit shqiptar;
-demonstron motive, stile dhe teknika të ndryshme në një qilim
shqiptar;
- skicon forma të ndryshme motivesh duke i parë në qilim;
- vlerëson punën artistike dhe traditën e kulturën e popullit shqiptar.
libri i nxënësit, modele demonstrimi me pamje e foto të motivit temat ndërkurrikulare:
popullor në qilima e sixhade shqiptare, pamje e tezgjahut. Gjuhë shqipe
Historia e Shqipërisë
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, komente diskutime

Në tabelë janë vendosur foto e pamje me motive popullore në qilima, rrugica apo sixhade të ndryshme.
Diskutohet me nxënësit për çfarë shikojnë në figura dhe çfarë dinë për artin e popullit tonë ndër vite.
Shpjegojmë se tradita artistike e popullit ka qenë pasur dhe vazhdon të ruhet deri në ditët e sotme.
- A keni ju qilima në shtëpitë tuaja? Pse përdoren ato?
- Çfarë vini re te një qilim? (ngjyrat, format)
Shikoni se ngjyrat dhe format përsëriten. Kështu ato përbëjnë motivin. Këtu motivet kanë forma të ndryshme
gjeometrike dhe ngjyrat që përsëriten.
Tregojmë figurën e tezgjahut për të njohur nxënësit me mënyrën e punimit të qilimave. Por sot ka makineri më
moderne që prodhojnë tapete e rrugica të ndryshme e të bukura.
Këto motive popullore spikatin edhe në veshje popullore. Kjo traditë ka vijuar nga shumë kohë më parë dhe
vijon deri në ditët e sotme për të treguar se populli shqiptar e do artin.
Hapi II. Veprimtari e drejtuar. Krijim i lirë

Nxënësve iu shpërndahen fletë të përgatitura me vizatime motivesh të ndryshme.
Ata do të ngjyrosin sipas dëshirës motivin popullor duke parë në foto.
Kombinojmë ngjyrat dhe format.
Hapi III. Komente - diskutime

Vëzhgojmë krijimet e njëri-tjetrit dhe flasim për motivin popullor dhe ngjyrat e kombinimin e tyre. Tregojmë se
ku përsëritet motivi në krijimin e tij.
Vlerësimi:
- për dallimin e motivit;
- për krijimin e motivit me anë të formave dhe ngjyrave;
- për marrjen pjesë në diskutime.
96

Tema mësimore: Krijim dekorativ me motive. Situata e të nxënit:
Qilimi Motivi popullor në qilimin shqiptar.
temës mësimore - dekor
Nxënësi/ja: - motive.
- kombinon vijat, pikat format gjeometrike për të krijuar motivin;
- krijon një dekoracion me motive popullore duke ruajtur
harmoninë e formave dhe ngjyrave;
- shpjegon përmbajtjen dhe motivin në dekoracionin e krijuar.
libri i nxënësit, modele demonstrimi me pamje e foto të motivit temat ndërkurrikulare:
popullor në qilima e sixhade shqiptare, pamje e tezgjahut. Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, krijim i lirë, komente diskutime

Nxënësi njihet me foto e pamje të ndryshme dekoracionesh.
Është i njohur me motivin popullor në orët e mëparshme dhe
bënë zgjedhjet e tij.
Shpjegojmë se kur krijon një dekor, motivi përsëritet në formë
dhe ngjyrë në mënyrë të vazhdueshme, por në bazë të ritmit dhe
rregulli që përcakton vetë piktori.
Janë sjellë modele të vizatuara, ku nxënësit marrin përvojë,
për format dhe ngjyrat dhe harmonia mes tyre.

Udhëzohen nxënësit se si do të punojnë në fletën me katrore. Me laps caktohen pika për të formuar rombe.
Me vizore bashkohen pikat dhe formohet figura e rombit të madh. Brenda tij vizatohet po me anë të pikave një
romb i vogël dhe në qendër vizatohet një katror i vogël. Pasi ka formuar dekorin bën ngjyrosjen me ngjyra të
zgjedhura sipas dëshirës por të kombinuara. Zgjedh kontrastin për ngjyrën e sfondit.
Hapi III. Komente, diskutim

Vendosen krijimet në “këndin e artit” dhe vëzhgohen nga nxënësit. Ata shpjegojnë format dhe ngjyrat në
dekorin e tyre. Vërehet se pikat duhet të bashkohen saktë sepse rombet e humbasin bukurinë.
- Çfarë ju pëlqen më shumë në krijimin tuaj?
- Pse ju pëlqejnë motivet?
- A janë të lehta për të realizuar?
- Ku i keni parë këto motive?
- Cila është puna më e bukur?
Vlerësimi:
- për vizatimin e saktë të formave.
- për krijimin e dekorit më të realizuar
- për kombinimin e ngjyrave dhe të formave.
97

Tema mësimore: Organizimi i hapësirës – Parimet – Familja Situata e të nxënit:
ime Njerëzit dhe objektet zënë vend në
hapësirë.
sipas temës mësimore - hapësirë
Nxënësi/ja: - objekte
- përshkruan hapësirën e një mjedisi familjar dhe - vend.
pjesëtarët e familjes së tij;
- bën një krijim me pjesëtarët e familjes dhe vendin që
zënë ata në hapësirë;
- flet për familjarët e tij në krijim e përfunduar.
libri i nxënësit, modele demonstrimi, plastelinë, kunja druri, ndërkurrikulare:
karton. Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë, diskutim për punën, krijim i lirë
Hapi I. Bisedë
Për të marrë informacion, mësuesi/ja ka vendosur pamje e foto në tabelë me mjedise të ndryshme familjare.
Bisedohet me nxënësit për objektet që zënë vend në këtë hapësirë dhe pjesëtarët e familjes së tyre, ose të
figurës.
Vërehet se mami qëndron pranë sobës duke gatuar. Babi po lexon gazetën, dy gjyshërit rrinë ulur në divane,
shikojnë TV, vajza e vogël luan me lodra, djali po bën mësimet në tavolinë. Pra objektet dhe njerëzit zënë vend
në hapësirë.
Duke diskutuar në këtë mënyrë secili sjell shembuj nga familja e vet. Pra çdo objekt ose njeri zë vend të
caktuar në hapësirë.

Ju do të zgjidhni njërin prej ambienteve tuaja familjare p.sh. kuzhina, sepse aty mblidhen të gjithë familjarët
dhe do të krijoni me plastelinë këtë hapësirë dhe objektet që zënë vend në të.
Puna mund të bëhet në dyshe. Njëri modelon objektin dhe tjetri njeriun. Modelimet do të vendosen mbi një
copë. Kartoni të planifikuar cila do të tregojë mjedisin e krijuar.
Mendimet janë ezauruar në hapin e parë dhe nxënësi lihet i lirë të krijojë. Vërehet se si do të vendosin objektet
dhe figurën e njeriut në hapësirë, pra mjedisi që kanë zgjedhur.
Hapi III. Diskutime për punën

Nxënësit shpjegojnë se si e kanë formuar mjedisin e tyre familjar. Komenton vendin që zë figura dhe punën që
kryen. Shpjegon përmasat që kanë objektet dhe njerëzit në lidhje me njëri-tjetrin.
Vlerësimi:
- për modelimin e bukur të objekteve dhe figurës së njeriut.
- për shpjegimin e vendndodhjes së objekteve dhe njerëzve në hapësirë.
98

Tema mësimore: Krijojmë me fije dhe tekstile të ndryshme Situata e të nxënit:
Tekstilet janë të ndryshme, ne krijomë me to.
sipas temës mësimore - fije
Nxënësi/ja: - tekstile
- përshkruan hapësirën e një mjedisi familjar dhe - krijim.
pjesëtarët e familjes së tij;
- bën një krijim me pjesëtarët e familjes dhe vendin që
zënë ata në hapësirë;
- flet për familjarët e tij në krijim e përfunduar.
libri i nxënësit, letër vizatimi ose karton, laps të zi, ngjitës, ndërkurrikulare:
gërshërë, fije me ngjyra të ndryshme, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Dituri natyre

Mësuesi/ja ka sjellë shembuj me foto e pamje të sendeve të punuara me fije të ndryshme. Gjithashtu edhe
objekte, si: çorapë, dorashka, shall, triko etj., që janë punuar me fije dhe preket tekstura e tyre.
Shpjegojmë se me tekstile bëhen punime të ndryshme edhe artistik.
Me fije mund të krijosh forma të ndryshme. Ajo përshtatet sipas vijës së vizatuar. Fijet kanë ngjyra dhe
kombinohen.

Sot do të bëjmë një punë me fije.
Udhëzohen nxënësit të vizatojnë në fletë me laps, skicën e një figure që dëshirojnë, si: biçikleta, lule, makina,
gjethe, syze, topi, ylberi etj.
Pasi kanë skicuar modelin e dëshiruar, veprohet për të zgjedhur fijet me ngjyrat që i përshtaten vizatimet.
Mbi vijat e vizatimit kalohet ngjitësi. Mbi ngjitës vendoset fija që të ka zgjedhur. Me fije mund ta mbushësh të
gjithë vizatimin ose të bësh vetëm konturet.
P.sh., petalet e lules mund t’i mbushësh me fije me ngjyra, rrotat e biçikletës do të vendosësh vijat në formë
rreze etj.
Nxënësit punojnë me imagjinatë të lirë.

Vendosen krijimet në këndin artistik të klasës dhe nxënësit bëjnë “turin e galerisë”.
Secili shpjegon mënyrën e realizimit të krijimit të tij dhe materialet e përdorura.
Vlerësimi:
- për materialet e zgjedhura dhe figurën e vizatuar.
- për realizimin e bukur të punës dhe teknikës.
99

Tema mësimore: Motivi - Fluturat në lëndinë Situata e të nxënit:
Lulet dhe fluturat
temës mësimore - motivi,
Nxënësi/ja: - fluturat
- përshkruan pranverën dhe fluturat në lëndinë; - lëndinë.
- di të dallojë elementin që përbën motivin;
- realizon motivin e dhënë në krijimin “fluturat në lëndinë”;
- rendit motivin duke e përsëritur atë.
libri i mësuesit, letër vizatimi, lapustila ose akuarele, letër me ndërkurrikulare:
ngjyra, gërshërë, ngjitës, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Hapi I. Diskutim paraprak - studim mendimesh

Mësuesi/ja vendos në tabelë pamje nga stina e pranverës
dhe pamje me lule e flutura.
- Çfarë dini për stinën e pranverës dhe fluturat?
Mendimet plotësohen në tabelë.
e bukur fluturojnë mbi lëndinë të bukura

gjelbëron bari çelin lulet
qëndroj Fluturat krahë me
gjelbërojnë Pranvera vijnë zogjtë
mbi lule ngjyra
pemët
fluturojnë
dielli ndriçon i ngrohtë
Shpjegojmë se në lëndinë gjelbëron bari dhe çelin lulet.

Fluturat shkojnë tek lulet dhe gjejnë ushqim.
Flutura do të jetë elementi, të cilin do ta kemi si motiv në krijimin tonë.

Udhëzohen nxënësit të vizatojnë në fletë një lëndinë me bar të gjelbër dhe lule shumëngjyrëshe. Pas vizatimit
do të bëhet ngjyrosja me ngjyrat e dëshiruara.
Pastaj në fletët me ngjyrë do të presim formën e fluturës, të cilën e kemi mësuar më parë te figurat simetrike.
Fluturat priten me ngjyra të ndryshme. Krahët e tyre bëhen me pika ose vizatime me vija harkore. Merren
fluturat dhe ngjiten mbi lulet ose barin e vizatuar në fletë. Ngjitja do të bëhet vetëm në trupin e fluturës jo
te krahët. Pas ngjitjes krahët e fluturës ngrihen lart me gishta. Kështu flutura duket sikur po fluturon. Motivi
përsëritet disa herë.
100
Në peizazh mund të shtohen edhe elemente të tjera: si, pema, dielli, retë, zogjtë në qiell etj.
Vendosen krijimet në murin e klasës dhe nxënësit bëjnë “turin e galerisë”. Ata tregojnë përvojën e tyre dhe
mënyrën e realizimit të punës.
Tregojnë motivin e përdorur në krijim.
Vlerësimi:
- për krijimin më të bukur
- për përsëritjen e motivit
- për marrjen pjesë në diskutim

Tema mësimore: Krijojmë me format gjeometrike Situata e të nxënit:
Përdorim letra me ngjyra për të krijuar figura
të ndryshme.
sipas temës mësimore - forma gjeometrike
Nxënësi/ja: - letër me ngjyra
- dallon format gjeometrike dhe bën krahasimin me objekte - kombinim figurash.
nga natyra;
- manipulon me format gjeometrike dhe krijon me to;
- shpjegon dhe jep ide për punën e kryer dhe format e
përdorura.
libri i nxënësit, karton, letër me ngjyra, gërshërë, ngjitës, ndërkurrikulare:
forma të ndryshme, lapustila, modele demonstrimi. Matematikë
Gjuhë shqipe
Diskutim paraprak, imagjinatë e lirë, diskutim për punën

Bisedohet me nxënësit rreth formave gjeometrike. Emërtohen ato dhe bëhet krahasimi dhe ngjashmëria me
objekte nga natyra.
- Në orën e matematikës ju keni përdorur petëzat. Ata kanë forma të ndryshme. Thoni shembuj ngjashmërie
të katrorit (dritarja), të drejtkëndorit, (dera) të rrethorit, trekëndorit etj.
- Sot ju do të punoni me këto forma për të krijuar figura të ndryshme duke i kombinuar ato.
101

Në letrën me ngjyrë do të vizatohen format gjeometrike dhe do të priten me gërshërë, pastaj do të ngjiten
mbi karton. Ju mund të formoni shtëpinë me formën e katrorit, trekëndorit, biçikleta formohet me rrethorë të
mëdhenj e të vegjël dhe me lapustila bën vijat, kukulla formohet me një rrethore për kokën, dy trapezë një
më i vogël për trupin dhe tjetri më i madh për fustanin, drejtkëndorë të ngushtë për krahët, këmbët. Makina
formohet me një drejtkëndor, një katrore dhe dy rrethorë etj. Shembuj ka plotë, ato vizatohen në tabelë për
demonstrim. Nxënësit zgjedhin vetë sipas imagjinatës.

Ekspozohen punimet e nxënësve në këndin e klasës. Nxënësit flasin dhe emërtojnë format që kanë përdorur
në krijimin e tyre.
Dallohet krijimi më i bukur.
Vlerësimi:
- për përdorimin e mirë të mjeteve të punës;
- për krijimin dhe kombinimin e bukur të formave të zgjedhura për të sjellë më afër origjinalitetin;
- për marrjen pjesë në diskutim.

Tema mësimore: Simetria. Vizatim i një portreti Situata e të nxënit:
Edhe tiparet e fytyrës janë simetrike
sipas temës mësimore - simetri
Nxënësi/ja: - portret
- përshkruan dhe emërton tiparet në portretin e shokut; - tipare
- dallon simetrinë e tipareve në një portet;
- bën vizatimin e një portreti duke ruajtur simetrinë e
tipareve dhe karakteristikat dalluese së tij;
- shpreh mendimin tij rreth punës së tij dhe të shokëve.
102

libri i nxënësit, letër vizatimi, laps, gomë, lapustila, lapsa ndërkurrikulare:
druri, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Dituri natyre

Në tabelë mësuesi/ja kemi vendosur disa portrete të vizatuara në fleta. Mundësisht me karaktere dhe pamje
të veçanta.
Organizohet me nxënësit në bisedë për të folur rreth vizatimit të një portreti dhe simetrinë e tipareve në portret.
Portret quhet vizatimi ose piktura e një portreti.
Autoportret do të thotë kur ti vizaton fytyrën tënde.
- Çfarë mendojnë kur flasim për një portret. Janë format dhe tiparet e fytyrës.
Forma e fytyrës: e rrumbullakët, vezake etj.
Tiparet: sytë, hunda, buzët, veshët etj.
Tiparet dalluese: ngjyra e syve, forma e fytyrës, tiparet etj.
Shkruhen këto në tabelë në formën e stuhi mendimesh.
balli
flokët sytë
veshët Portreti vetullat
mjekra hunda
faqet goja
Të gjitha këto elemente formojnë portretin.

Tiparet janë të vendosura në fytyrë në mënyrë simetrike.

Udhëzohen nxënësit për të vizatuar një portret çfarëdo ose të shokut apo shoqes së vet. Udhëzimet jepen
duke demonstruar në tabelë vizatimin e një portreti. Këtu, vijat e mësuara do t’ju duhen për të vizatuar portretin.
Pasi vizatohet portreti me tiparet, kompletohet me flokët si karakteristikë dalluese dhe veshjen.
Mund të vizatohen dy portrete të ndryshme.
Ngjyrosja bëhet me lapustila sipas dëshirës ose lapsa druri.

Portretet vendosen në këndin artistik të klasës.
Nxënësit vëzhgojnë dhe bëjnë komente për punën e tyre dhe të shokëve. Dallohet se në cilin portret nuk janë
vendosur tiparet në mënyrë simetrike.
- A është i bukur ky portret?
Bën dallimin e karakteristikave dalluese në portret.
Vlerësimi:
- për vizatimin e saktë dhe simetrik të tipareve në portret.
- për veçimin e karakteristikave dalluese.
103

Tema mësimore: Palaçoja sipas fantazisë sime Situata e të nxënit:
Palaçoja na bën për të qeshur
sipas temës mësimore - palaçoja
- përshkruan figurën e Palaços si personazh humori në cirk; - cirk.
- krijon Palaçon sipas imagjinatës së tij;
- flet për elementet e shtuar, që e bëjnë të veçantë Palaçon
në krijimin e tij.
libri i nxënësit, letër vizatimi, laps, gomë, lapustila, modele ndërkurrikulare:
demonstrimi. Gjuhë shqipe
Qytetari
Histori
Bisedë, stuhi mendimesh, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë

Hapi I. Bisedë, Stuhi mendimesh
Në klasë kemi krijuar një pamje cirku me anë të fotove që
paraqesin numra cirku dhe në veçanti Palaçoja me veshjen
dhe numrat e tij humoristike.
- Ku e keni parë ju Palaçon?
- Çfarë dini ju për të? Bën humor Hundë të kuqe të madhe
- Pse quhet kështu?
Qesharak Faqe të kuqe
Palaçoja
Pantallona me rripa I shkujdesur
Këpucë të mëdha Imiton vese të këqija
Gojë të madhe
Për palaçon mund të shkruash shumë gjëra dhe këto tregojnë karakterin e tij si personazh.
Ju mund të krijoni vetë një Palaço sipas fantazisë dhe dëshirës tuaj.

Udhëzohen nxënësit për të krijuar Palaçon, ashtu si e mendojnë ata në imagjinatën e tyre.
Vizatohet me laps, koka, trupi, këmbët, krahët. Veshja do të zgjidhet me elemente të ndryshme që të jetë sa
më i veçantë.
Do të përdoren lapustilat për të bërë ngjyrosje.

Vendosni krijimet në murin e klasës dhe nxënësit bëjnë “turin e galerisë”.
Secili tregon të veçantat dhe elementet e shtuar prej tij në figurën e Palaços për ta bërë të veçantë dhe
dallues nga të tjerët.
- Cili Palaço ju bën më shumë për të qeshur?
Zgjidhen krijimet më të realizuara.
Vlerësimi:
- për vizatimin e Palaços më qesharak.
- për zgjedhjen e veshjes dhe elementeve të shtuara nga fantazia.
104

Tema mësimore: Ekspozitë para klasës Situata e të nxënit:
Tregojmë talentin nëpërmjet ekspozimit
të krijimeve tona
temës mësimore - ekspozitë
Nxënësi/ja: - kornizë.
- përzgjedh krijimet më të bukura për të ekspozuar në klasë;
- zbukuron pikturat me kornizë;
- vendos punimet në ekspozitë sipas një rregulli;
- diskuton dhe vlerëson punimet e ekspozuara.
libri i nxënësit, karton, ngjitës, letër me ngjyra, aksesorë të temat ndërkurrikulare:
ndryshëm, gërshërë. Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, diskutim e komente, turi i galerisë

Njihen nxënësit me punën që do të kryejnë këtë orë. Mësuesi/ja u duke shpjeguar dhe kuptimin e fjalës
“ekspozitë”.
Piktori i ekspozon pikturat e tij në ekspozitë.
Ju duhet të kujtoni vizitën që kemi bërë në Galerinë e Arteve, ku patë ekspozimin e shumë veprave arti në
pikturën e skulptorëve. Atje ruhen këto punë.
Ekspozitat hapen në vende të përshtatshme publike nga artistë të ndryshëm.
Edhe ju sot si artistë të vegjël do të përzgjidhni punimet më të bukura për ti vendosur në ekspozitën e klasës.

Udhëzojmë nxënësit të përgatisin kornizat me karton me ngjyra për punët e tyre. Përdoren gërshërët për të
prerë kartonin dhe ngjitësi për të ngjitur pikturën. Punët e përgatitura do të vendosen në muret e klasës sipas
një rregulli. Portret, peizazhit, vizatimet, kolazhit, relievet etj.
Hapi III. Diskutime, komente - turi i galerisë

Nxënësit bëjnë turin e galerisë dhe diskutojnë për krijimet e tyre.
Ftohen edhe nxënës të tjerë nga klasat e fillores për të parë ekspozitën.
Nëpër klasa shpërndahen ftesa të përgatitura nga vetë nxënësit. Dy nxënës luajnë rolin e ciceronit.
Vlerësimi:
- për vendosjen e bukur dhe estetike të punimeve në ekspozitë.
- për kulturën dhe qytetarinë e treguar në lidhje me vizitorët.
105
Libër mësuesi
ART PAMOR 3
108
12/35 12/35 11/35
Gjuha dhe 1 (GJKA) Llojet e vijave dhe kombinimi i tyre 1 (GJKA) Përzierja e ngjyrave. Tonet e çelëta 1 (GJKA) Perspektiva. Objektet afër dhe larg
komunikimi artistik dhe të errëta
(10 orë) 2 (TPA) Përsëritja e vijës krijon lëvizje. 2 (TPA) Ndërtimi dhe përdorimi i një trupi 2 (TPA) Modelime me plastelinë, brumë dhe argjilë
3/4/3 - Peizazh gjeometrik
3 (GJKA) Format trepërmasore 3 (GJKA) Stinët e vitit dhe ngjyrat 3 (TPA) Skulptura me çorapë
4 (TPA) Krijojmë me letër e karton objekte 4 (TPA) Moti dhe simbolet e tij 4 (GJKA) Figura simetrike me letër të prerë
trepërmasore
5 (TPA) Krijojmë me shirita letre 5 (TPA) Tekstura me prekje 5 (TPA) Vizato personazhin tënd të preferuar
Teknikat dhe 6 (GJKA) Ngjyrat e ndërmjetme 6 (TPA) Përgatitja e një maske 6 (GJKA) Krijim me sende e mjete rrethanore
proceset artistike 7 (TPA) Krijim me ngjyrat e ndërmjetme 7 (TPA) Motivi në natyrë dhe në mjedisin që na 7 (TPA) Krijim me akuarel. Shporta me fruta
(19 orë) rrethon
7/8/6
8 (TPA) Krijim me ngjyrat e ndërmjetme 8 (GJKA) Motivi në natyrë dhe në mjedisin që 8 (GJKA) Objekte të ndryshme të trashëgimisë
na rrethon kulturore
9 (HASH) Shtamba e zbukuruar. Qeramika 9 (HASH) Poster për mbrojtjen e mjedisit 9 (HASH) Artistët shqiptarë dhe veprat e tyre.
Dasma shkodrane (Kolë Idromeno)
Historia, arti dhe
10 (TPA) Krijojmë me format natyrore dhe 10 (TPA) Krijimi i shablloneve me letër dhe 10 (TPA) Punime artizanale. Përdorimi i fillit
shoqëria gjeometrike karton
(6 orë)
11 (TPA) Qyteti im i bukur 11 (TPA) Krijojmë bizhuteri me plastelinë 11 (HASH) Ekspozojmë krijimet tona.
2/2/2
Piktorët e vegjël
12 (HASH) Edhe moda është art 12 (HASH) Takim me një artist 12
Fusha: Art
Lënda: Art pamor
Planifikimi Klasa III
Tremujori i parë: Shtator - Dhjetor
Kompetencat Nr. Temat mësimore Rezultatet e parashikuara të të Metodologjitë dhe Për çfarë do të vlerësohet nxënësi Burimet dhe materialet
Tematika nxënit veprimtaritë e nxënësve didaktike
Gjuha dhe 1 (GJKA) Llojet e - Përsërit vijat për të krijuar figura - diskutim paraprak; - Për kombinimin e llojeve të vijave - modele demonstrimi me
komunikimi vijave dhe e dekoracione të ndryshme - krijim i lirë; dhe krijimin e një dekori të veçantë. lloje vijash;
artistik kombinimi i tyre - Shpjegon kombinimin e vijave - vëzhgim - Komenti për krijimin e tij dhe të - letër vizatimi, lapustila,
(3 orë) dhe dekorin e krijuar - komente, diskutime; shokëve. laps, gomë.
- veprimet, individuale.
2 (TPA) Përsëritja e - Shpjegon lëvizjen si rezultat i - Bisedë; - Për komentet; - modele demonstrimi me
vijës krijon lëvizje. përsëritjes së vijës. - imagjinatë e drejtuar; - për vijat e përsëritura dhe figurat që lloje vijash;
Peizazh - Realizon një krijim me elemente - turi i galerisë; krijohen; - letër vizatimi, lapustila,
të ndryshme, ku dallohet lëvizja. - veprimtari individ - kompozimi i bukur. laps, gomë.
3 (TPA) - Formon forma të ndryshme me - diskutim paraprak; - Për ndërtimin e saktë të formave - karton, plastelinë, vizore,
trupat gjeometrikë duke i - krijim i lirë; 3D; thikë plastike, kunja druri,
modeluar ato me plastelinë - vëzhgim, komente, diskutime. - manipulimi i formave; modele demonstrimi
- për gjuhën artistike gjatë komentit.
4 (TPA) Krijojmë me - Tregon disa përdorime të - Bisedë; - Për përdorimin e saktë të mjeteve të - letër, kartëpeceta me
shirita letre ndryshme të letrës. - veprimtari e drejtuar; punës. ngjyra, gërshërë, ngjitës,
- Krijon me fantazi një lule me - vëzhgim, komente, diskutime - Për krijimin e bukuritë e lules me karton;
shirita letre. letër. - modele demonstrimi
- Pjesëmarrja në diskutim
Peizazh - Realizon një krijim me elemente - turi i galerisë; krijohen; - letër vizatimi, lapustila,
të ndryshme, ku dallohet lëvizja. - veprimtari individ - kompozimi i bukur. laps, gomë.
3 (TPA) - Formon forma të ndryshme me - diskutim paraprak; - Për ndërtimin e saktë të formave - karton, plastelinë, vizore,
trupat gjeometrikë duke i - krijim i lirë; 3D; thikë plastike, kunja druri,
modeluar ato me plastelinë - vëzhgim, komente, diskutime. - manipulimi i formave; modele demonstrimi
- për gjuhën artistike gjatë komentit.
4 (TPA) Krijojmë me - Tregon disa përdorime të - Bisedë; - Për përdorimin e saktë të mjeteve të - letër, kartëpeceta me
shirita letre ndryshme të letrës. - veprimtari e drejtuar; punës. ngjyra, gërshërë, ngjitës,
- Krijon me fantazi një lule me - vëzhgim, komente, diskutime - Për krijimin e bukuritë e lules me karton;
shirita letre. letër. - modele demonstrimi
- Pjesëmarrja në diskutim
5 (HPA) Krijojmë me - Bën një krijim me letër e karton - Diskutim paraprak; - Për ndërtimin e saktë të formave - Karton me ngjyrë,
letër e karton në format 3D dhe vizaton detaje të - krijim i lirë 3D. gërshërë, laps, gomë,
objekte objektit me ngjyra ose dekorime. - komente diskutime; - Zbukurimi dhe dekorimi i formave vizore, lapustila, modele
trepërmasore - Shpjegon dhe jep përvojë për - veprim në grup dhe për të sjellë sa më afër natyrën. demonstrimi
punën e tij. individualisht.
6 (GJKA) Ngjyrat - Identifikon tri ngjyrat bazë: e - Bisedë; - Dallimi i ngjyrave bazë; - letër vizatimi, lapsa druri,
ndërmjetme verdhë e kuqe, blu. - Veprimtari e drejtuar - ngjyrosja e rrathëve bukur e saktë. lapustila, model i
- Shpjegon krijimin e ngjyrave të - Vëzhgim, komente, diskutim - emërtimi i ngjyrave të ndërmjetme përgatitur (3 rrathë),
ndërmjetme nga përzierja e Veprim individual sende demonstrimi me
ngjyrave bazë. ngjyrat bazë.
7 (TPA) Krijim me - Emërton dhe kombinon ngjyrat e - Bisedë; Vizatimi i saktë i elementeve; - Modele demonstrimi me
ngjyrat e ndërmjetme. - Marrëdhëniet pyetje- - kompozimi i peizazhit; peizazhe, letër vizatimi,
ndërmjetme - Krijon një peizazh me elemente përgjigje; - ngjyrat e larmishme; lapustila, akuarele, laps,
të ndryshme dhe eksperimenton - Veprimtari krijuese; - komenti artistik gomë
Teknika me ngjyrat e ndërmjetme - turi i galerisë, veprim
dhe individual
procese 8 (TPA) Krijim me - Eksperimenton me përzierjen e - Diskutim paraprak Vizatimi i saktë i elementeve; Vizatimi i saktë i
artistike ngjyrat e ngjyrave për të përftuar të tjera - imagjinatë krijuese - kompozimi i peizazhit; elementeve;
(7 orë) ndërmjetme ngjyra, i përdor ato në krijim - turi i galerisë - ngjyrat e larmishme; - kompozimi i peizazhit;
- komenti artistik - ngjyrat e larmishme;
- komenti artistik
9 (HASH) Shtamba e - Tregon karakteristikat e veçanta - Bisedë; - Për teknikën e punës me plastelinë; - letër vizatimi, lapsa
zbukuruar. të një objekti zbukurimi. - Veprimtari e drejtuar krijuese; - Vizatimi i shtambës, linjat format që ngjyrash, lapustila,
Qeramika - Krijon një shtambë sipas - Vëzhgim, komente, veprim e bëjnë atë të veçantë; plastelinë, modele
imagjinatës së tij, ndërthur individual - Zbukurimi me ngjyra e forma i demonstrimi, foto-pamje
teknikat artistike për zbukurim shtambës.
10 (TPA) Krijon me Emërton disa forma natyrale e - Bisedë, Për imagjinatën krijuese; - Karton, letër me ngjyra,
format natyrore dhe gjeometrike dhe bën dallimin - imagjinatë e lirë; - kombinimi i formave natyrale e laps, gomë, gërshërë,
gjeometrike midis tyre. - vëzhgim, komente diskutime, gjeometrike ngjitës, sende natyrore.
- Krijon duke kombinuar format veprim individual dhe grup. - shpjegimi i përvojës vetjake - modele demonstrimi,
natyrale me ato gjeometrike. forma gjeometrike.
11 (TPA) Qyteti im i - Përshkruan qytetin dhe lagjen ku - diskutim paraprak; - Për kompozimin e maketit të qytetit; - karton, lapustila, laps,
Historia bukur banon duke e skicuar atë në letër. - krijim i lirë; - modelimi i bukur i objekteve; gomë, plastelinë, kunja
arti dhe - Modelon me plastelinë objekte - komenti i thjeshtë artistik druri, modele demonstrimi
shoqëria 3D për ti vendosur mbi modelin e - turi i galerisë;
(2 orë) skicuar. - veprimtari në grup.
12 (HASH) Edhe - Flet për modën duke treguar - Bisedë; - Për komentet ndaj modës; - modele demonstrimi me
moda është art lidhjen e modës me artin. - veprimtari e drejtuar; - krijimi i një stili të ri veshje; veshje të ndryshme në
- Shpreh pëlqimin për veshjen e tij - vëzhgim, komente, diskutime - komente me gjuhë artistike. kohë të ndryshme;
dhe jep mendime për shokun. - letër vizatimi, laps,
lapustila, pamje me CD.
109
110
Tremujori i dytë: Janar ‒ Mars
Kompetencat Nr. Temat mësimore Rezultatet e parashikuara të Metodologjitë dhe Për çfarë do të vlerësohet Burimet dhe materialet
Tematika të nxënit veprimtaritë e nxënësve nxënësi didaktike
Gjuha dhe 1 (GJKA) Përzierja e - Krijon tonet e çelëta dhe - Bisedë - Për diskutimi mbi përftimin e - akuarele ose ngjyra akriliku,
komunikimi ngjyrave, tonet e tonet e errëta të një ngjyre - krijim i lirë toneve të çelëta, të errëta letër vizatimi, modele
artistik çelëta dhe të errëta duke e përzierë me të bardhën - vëzhgim, komente, veprim - komenti i thjeshtë artistik demonstrimi
(4 orë) e të zezën në grup
2 (TPA) Ndërtimi dhe Përdor teknika të ndryshme - diskutim paraprak - Për krijimin e një trupi në - karton, gërshërë, ngjitës,
përdorimi i një trupi për të shndërruar objektin e - veprimtari krijuese objekt personal dhe funksional - letër me ngjyra, fjongo ngjitës,
gjeometrik krijuar në mjet personal - vëzhgim, komente, - komenti i thjeshtë artistik - model demonstrimi
diskutime
3 (GJKA) Stinët e vitit - Pikturon me ngjyra e tone - Bisedë, stuhi mendimesh, - Për kompozimin e bukur; - letër vizatimi, lapustila, modele
dhe ngjyrat elemente që karakterizon çdo - imagjinatë e drejtuar - përdorimi i ngjyrave e demonstrimi, pamje e foto nga
stinë - turi i galerisë, veprim tonalitete; stinët.
individual - dhënia e karakteristikave të
çdo stine
4 (TPA) Moti dhe - Krijon simbolet e motit - diskutim paraprak - Për vizatimin e saktë të - letra me ngjyra;
simbolet e tij nëpërmjet vijave, formave, - imagjinatë krijuese simboleve të motit; - gërshërë, ngjitës, lapustila,
ngjyrave, teksturave e mjeteve - vëzhgim, komente, - Përdorimi i vijave, formave e modele demonstrimi
të ndryshme diskutime mjeteve të ndryshme
5 (TPA) Tekstura me - Krijon teksturën me prekje - diskutim paraprak - Për realizimin e teksturës me - karton, letra me ngjyra,
prekje me kolazh - imagjinatë e lirë prekje me anë të kolazhit gërshërë, ngjitës, sende nga
- Përdor forma dekorime dhe - turi i galerisë - komenti artistik natyra për kolazh, fara, guaska,
materiale natyrale në krijim - veprimtari në grup dhe fije, modele demonstrimi
individ.
6 (TPA) Përgatitja e - Vizaton formën bazë të një - diskutimi paraprak - Për realizimin e bukur të - karton, gërshërë, ngjitës, letra
një maske maske dhe bën zbukurimin me - veprimtari i drejtuar maskës; me ngjyra, aksesorë të
ngjyra e sende - komente për paradën me - zbukurim dhe përdorimi i sa ndryshëm, modele demonstrimi
maska më shumë aksesorëve
- veprimtari në grup - komente artistike
Teknika dhe 7 (GJKA) Motivi në - Zgjedh dhe krijon një motiv - diskutim paraprak - Përzgjedhjen e motivit; - karton me ngjyrë të gjelbër,
procese natyrë dhe në nga natyra dhe e përdor atë - imagjinatë e drejtuar - Vendosja sipas një ritmi i gërshërë, ngjitës, shirita letre
artistike mjedisin që na për zbukurimin në krijimin e tij - vëzhgim, komente motivit në krijim, bredhi i me ngjyra, fije dhe aksesorë,
(6 orë) rrethon - veprimtari individuale Krishtlindjes modele demonstrimi
- komenti artistik
8 (GJKA) Motivi në - Krijon ritmin nëpërmjet - diskutim paraprak - Përzgjedhjen e motivit; - karton me ngjyrë të gjelbër,
natyrë dhe në përsëritjes së motivit, formës e - imagjinatë e drejtuar - Vendosja sipas një ritmi i gërshërë, ngjitës, shirita letre
mjedisin që na ngjyrës së dhënë - vëzhgim, komente motivit në krijim, bredhi i me ngjyra, fije dhe aksesorë,
rrethon - Bën komente artistike rreth - veprimtari individuale Krishtlindjes modele demonstrimi
krijimit të tij dhe të shokëve - komenti artistik
9 (HASH) Poster për Realizon një poster me teknika - Bisedë - Për krijimin e një posteri -karton, ngjyra, gërshërë,
mbrojtjen e mjedisit e mjete të ndryshme për - veprimtari e drejtuar - forma e kompozimit, lidhja ngjitës, figurë e shprehje të
mbrojtjen e mjedisit - vëzhgim, komente, logjike midis figurës dhe shkëputura nga revista e
diskutime shkrimit gazeta, sende të ndryshme,
- veprimtari në grup - punimi artistik dhe estetik model demonstrimi dhe me CD
10 (TPA) Krijimi i - Krijon forma të ndryshme - diskutimi paraprak - Përdorimi i saktë i mjeteve të - letër vizatimi, karton, gërshërë,
shablloneve me negativi për stampim - veprimtari e drejtuar punës bojëra të lëngshme, sfungjer,
letër dhe karton - Përdor spërkatës ose penel - vëzhgim komente, - krijimi i saktë i shabllonit penel i trashë, spërkatës,
për të ngjyrosur negativin diskutime, veprimtari në - krijimi i figurave të bukura me modele demonstrimi
grup stampim
- komenti artistik
11 (TPA) Krijojmë - Përdor forma e dekorime, - Bisedë - Për zgjedhjen e formës e - plastelinë me ngjyra
bizhuteri me efektet e teksturës me - Imagjinatë e lirë aksesorëve - makarona me vrimë
plastelinë plastelinë për të krijuar - Vëzhgim, komente, - radhitja me estetikë dhe - fije me gjilpërë
bizhuteri. diskutim sipas një ritmi të caktuar - aksesorë të ndryshëm
- Veprimtari individuale - komenti artistik - modele demonstrimi
Historia 12 (HASH) Takim me - Dërgon me vëmendje - Bisedë prezantimi - Për dëgjimin me vëmendje e - një piktor i ftuar në klasë
arti një artist bisedën e piktorit - Marrëdhëniet pyetje- qytetari - letër vizatimi, laps, lapustila
dhe shoqëria - Kërkon të dijë dhe bën pyetje përgjigje - pyetjet që i drejton artistit
(2 orë) rreth artit pamor. - Imito piktorin - imitimi i piktorit
- veprimtari individuale
Tremujori i tretë: Prill ‒ Qershor
Kompetencat Nr. Temat mësimore Rezultatet e parashikuara të Metodologjitë dhe Për çfarë do të vlerësohet Burimet dhe materialet
Tematika të nxënit veprimtaritë e nxënësve nxënësi didaktike
Gjuha dhe 1 (GJKA) - Zbaton rregullat e - Bisedë - Për zbatimin e rregullave të Letër vizatimi, laps, vizore,
komunikimi Perspektiva. perspektivës për të dhënë - veprimtari e drejtuar perspektivës në vizatim ngjyra, lapustila, modele
artistik Objektet afër-larg thellësinë dhe kontrasti e - vëzhgim, komente, - Komenti artistik demonstrimi
(3 orë) përmasave diskutime
2 (TPA) Modelime - Përdor materiale të ndryshme - Bisedë, - Për modelimin e bukur - plastelinë, brumë, argjilë,
me plastelinë, për modelim, plastelinë, - imagjinatë krijuese - krijimi i formave të vizore, aksesorë, zbukurime,
brumë, argjilë brumë, argjilë - turi i galerisë; njëtrajtshme modele demonstrimi
- veprimtari individuale - aksesorë funksional
- koment artistik
3 (TPA) Skulptura me - Realizon një skulpturë të butë - Diskutim paraprak - Për realizimin e një skulpture - Çorape, fjongo me ngjyra,
çorape me mjete rrethanore - veprimtari e drejtuar me mjete rrethanore gërshërë, ngjitës, aksesorë,
- Shpjegon mënyrën e - turi i galerisë - pjesëmarrja në diskutim sende zbukurimi, modele
realizimit të skulpturës - veprimtari individuale demonstrimi
111
4 (GJKA) Figura - Krijon figura simetrike duke u - Diskutimi paraprak - Për përdorimin e mirë të - Letër me ngjyra, laps,
simetrike me letër orientuar nga drejtëza e - imagjinatë e lirë gërshërës vizore, gërshërë, ngjitës,
të prerë simetrisë - vëzhgim, komente, - krijimi i saktë i figurave modele demonstrimi
3 (TPA) Skulptura me - Realizon një skulpturë të butë - Diskutim paraprak - Për realizimin e një skulpture - Çorape, fjongo me ngjyra,
çorape me mjete rrethanore - veprimtari e drejtuar me mjete rrethanore gërshërë, ngjitës, aksesorë,
- Shpjegon mënyrën e - turi i galerisë - pjesëmarrja në diskutim sende zbukurimi, modele
112
realizimit të skulpturës - veprimtari individuale demonstrimi
4 (GJKA) Figura - Krijon figura simetrike duke u - Diskutimi paraprak - Për përdorimin e mirë të - Letër me ngjyra, laps,
simetrike me letër orientuar nga drejtëza e - imagjinatë e lirë gërshërës vizore, gërshërë, ngjitës,
të prerë simetrisë - vëzhgim, komente, - krijimi i saktë i figurave modele demonstrimi
diskutime simetrike
- komenti artistik
5 (TPA) Vizato - Vizaton sipas imagjinatës së - Bisedë - Për zgjedhjen e personazhit - libra me përralla e tregime,
personazhin tënd të tij personazhin e preferuar - imagjinatë e lirë - për vizatimin sa më afër foto personazhi, letër vizatimi,
preferuar - Ndërthur ngjarjen me - vëzhgim, komente, realitetit laps, lapustila
personazhin e vizatuar, bën diskutime, veprimtari - komenti artistik
komente individuale e në
bashkëpunim
6 (TPA) krijim me - Përdor sende të cilat i - Bisedë - Për përdorimin e mjeteve të - karton, një disk, gërshërë,
sende e mjete përshtaten figurës për të - imagjinatë e lirë ndryshme ngjitës, aksesorë, modele
Teknika dhe rrethanore realizuar krijimin - vëzhgim, komente, - krijimi me mjete rrethanore demonstrimi
procese diskutime, veprimtari - të një kolazhi

artistike individuale e në - komenti artistik
(6 orë) bashkëpunim
7 (TPA) Krijim me - Vizaton më shumë se një - diskutim paraprak - Për vizatimin në karakter të - letër vizatimi, akuarele,
akuarel. Shporta formë duke dhënë iluzionin e - imagjinatë e lirë frutave penel, ose lapustila, modele
me fruta hapësirës nëpërmjet - turi i galerisë - përdorimi i tonaliteteve të demonstrimi, fruta natyrale
mbivendosjes së trupave në - veprimtari individuale ngjyrave në plan
një plan. - Kompozimi i bukur
- Komente artistike
8 (GJKA) Objekte të - Përshkruani një veshje - Bisedë, dëgjim i drejtuar - Për komentimin rreth veshjes - foto të kostumeve popullore,
ndryshme të popullore të krahinës - Stuhi mendimesh, komente - aftësia për të kopjuar një tre veshje të ndryshme, letër
trashëgimisë - Skicon një veshje popullore, - krijim i lirë veshje popullore vizatimi, laps, lapustila
kulturore shpjegon të veçantat e saj - veprimtari në grup dhe - komenti artistik
individual
9 (HASH) Artistët - Vëzhgon dhe analizon një - Bisedë dëgjimi i drejtuar - Për aftësitë pamore dhe - Dasma shkodrane e
shqiptarë dhe vepër arti për teknikën formën - Marrëdhëniet pyetje- logjike për të vëzhguar dhe zmadhuar e printuar, letër
veprat e tyre e ngjyrat e saj. përgjigje analizuar një vepër arti vizatimi, laps, lapustila
- Dasma shkodrane - Vlerëson piktorin për talentin - krijim i lirë, komente, - komenti artistik
- Kolë Idromeno dhe historinë që sjell për artin argëtohu
dhe kulturën e popullit tonë.
10 (TPA) Punime - Krijon me fantazi nëpërmjet - diskutim paraprak - Për mënyrën e punimit të fillit - fije të ndryshme nga
artizanale fillit sende të veçanta - veprimtari e drejtuar - Bashkëpunimi në grup trashësia dhe ngjyra
- Përdorimi i fillit zbukurimi ose veshje - vëzhgim, komente, - shtiza, grep, shirita me
diskutim, veprimtari në grup ngjyra prej cope, modele
demonstrimi
11 (HASH) - Përzgjedhje krijimet e tij më - Diskutim paraprak - Për krijimet e bukura artistike Punimet e përzgjedhura, letra
Historia Ekspozojmë të bukura për ekspozitën e - veprimtari e drejtuar - ekspozimi i krijimeve në e kartonë me ngjyra, ngjitës,
arti dhe krijimet tona klasës. - turi i galerisë ekspozitën e klasës aksesorë, lapustila, gërshërë.
shoqëria - Piktorët e vegjël - Zbukuron kornizat me - veprimtari në grup. - komenti artistik
(2 orë) aksesorë e shirita
Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: 1 Klasa: III

Llojet e vijave dhe kombinimi i tyre Kombinimi i vijave krijon dekoracione të ndryshme
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të lëndës Koncepte kyç:
sipas temës mësimore - vijat
Nxënësi/ja: - kombinimin
- di të vizatojë lloje të ndryshme vijash dhe i - dekor
emërton ato;
- përsërit vijat për të krijuar dekoracione të
ndryshme;
- shpjegon kombinimin e vijave të ndryshme dhe
dekorin e krijuar.
Burimet Lidhja me fushat e tjera ose me temat
libri i nxënësit, modele demonstrimi me lloje vijash ndërkurrikulare:
të vizatuara, letër vizatimi, lapustila, vizore, laps, Gjuhë shqipe
gomë. Matematikë
Diskutim paraprak, krijim i lirë, komente, diskutime
Hapi 1. Diskutim paraprak

Mësuesi/ja tregon në tabelë modelet e demonstrimit me llojet e vijave, që tashmë janë mësuar në klasën e dytë.
Nxiten nxënësit për të emërtuar ato: vija të drejta, vijat zigzage, vija rrethore, vija të valëzuara, vija të lakuara etj.
- Ju dini të dalloni formën dhe konturet e një objekti nëpërmjet vijës.
Mësuesi/ja ngre disa nxënës në tabelë për të demonstruar vizatimin e disa lloje vijash.
- Thoni objekte të cilat i kanë këto vija që ju vizatuat.
Por vijat mund të kombinohen me njëra-tjetrën dhe të formojnë dekore të ndryshme.
Provoni të merrni dy lapustila me ngjyra të ndryshme dhe vizatoni në fletë vija të valëzuara pa e shkëputur dorën.
- Çfarë vutë re? Shkruani emrin tuaj me dy ngjyra të tjera. A ju pëlqen?
Hapi 2. Krijim i lirë

- Në rastin e mësipërm ju kombinuat ngjyrat, por nëse kombinohen vijat, krijohet një dekor formash e vijash
që merr kuptim.
- Me anë të vizores vizatoni tri vija të drejta pranë njëra-tjetrës me lapustila të ndryshëm ngjyrash.
- Pastaj përsëri me vizore, pranë vijave të drejta vizatoni vija zigzage deri në fund dhe përsëritni vizat
zigzage për të krijuar rombin.
Dhe për ta mbyllur dekorin, vizatoni përsëri tri vijat e drejta poshtë rombeve. Më pas zgjidhni vetë ngjyrën për
të ngjyrosur rombet dhe sfondin.
- Ky dekor mund të përsëritet edhe me vija rrethore dhe të valëzuara për të krijuar një tjetër dekor me lloje
vijash të kombinuara.
Hapi 3. Komente, diskutime

Nxënësit lihen të lirë të vëzhgojnë krijimet e tyre dhe të komentojnë kombinimin e vijave në dekor. Secili flet
për krijimin ndryshe nga të tjerët.
Vlerësimi:
- për kombinimin e vijave dhe krijimi i një dekori të veçantë.
- për komentin për krijimin e tij dhe të shokëve.
113

Përsëritja e vijës krijon lëvizje. Peizazh Perëndimi i diellit në det
sipas temës mësimore - përsëritja e vijës
Nxënësi/ja: - lëvizje
- di të shpjegojë lëvizjen, si rezultat i përsëritjes së - peizazh
vijës;
- realizon një krijim me elemente të ndryshme ku
dallohet lëvizja;
- shpjegon në krijimin e tij llojin e vijës dhe
përsëritjen e saj.
libri i nxënësit, modele demonstrimi, letër vizatimi, ndërkurrikulare:
lapustila, laps, gomë etj. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë.
Hapi 1. Bisedë
Në tabelë mësuesi/ja ka vizatuar lloje të ndryshme vijash, përfshi këtu edhe vijë e hollë, vijë e trashë, të cilat,
janë të përfshira në të gjitha llojet e vijave. Për të zgjuar imagjinatën te nxënësit, mësuesi/ja bën demonstrime
të ndryshme vijash në fleta të bardha dhe në tabelë.
− Provoni të vizatoni malet, rrugën, retë, hënën, yllin.
− Sa herë e keni përsëritur një vijë? A tregon ajo më shumë gjatësi dhe forma?
− Merrni një lapustilë të trashë dhe lapsin e zi, bëni vija spirale me të dyja njëherësh, përsëriti vijat. A
formojnë këto flokë kaçurrela?
− Po tymi që del nga oxhaku i sobës çfarë vijash ka? Po shiu si vizatohet? Po valët e detit?
Hapi 2. Imagjinatë e drejtuar

Mësuesi/ja shpjegon se me anë të vijave të përsëritura, të cilat tregojnë lëvizje, nxënësit mund të vizatoni
krijime të ndryshme.
Mësuesi/ja: P.sh. ju të gjithë keni qenë në plazh dhe keni parë detin me valët e tij. Gjithashtu keni parë edhe
diellin kur perëndon mbi det. Nën dritën e ndezur të diellit që reflekton mbi ujë, ju keni dalluar më mirë valët e
tij të vogla që vijnë deri në breg.
- Mendoni çfarë vijash do të përsëriten për të treguar lëvizjen e ujit në formë valësh të vogla e të qeta.
- Ngjyra e portokallinjtë dhe blu do të shkrihen të dyja bashkë. Dielli i zjarrtë prek detin në horizont dhe shtrin
rrezet e fundit mbi det.
- Ju do të vizatoni me laps një det, valë, diellin dhe pastaj do të bëni ngjyrimin e peizazhit tuaj.
- Vijat e lakuara të drejta dhe rrethore do t’ju duhen në këtë peizazh.
Hapi 3. Turi i galerisë

Vendosen në këndin e artit peizazhet e krijuara dhe nxënësit bëjnë turin e galerisë.
Ata shpjegojnë vijat e përsëritura dhe shpërndajnë përvojën e tyre për vijat dhe teknikën e përdorur.
Veçohen punimet më të bukura.
Vlerësimi: vlerësohen nxënësit për komentin për vijat e përsëritura dhe kompozimin më të bukur.
114

Format trepërmasore Formojnë figura të ndryshme me trupat gjeometrikë
sipas temës mësimore - forma tripërmasore
Nxënësi/ja: - trupat gjeometrikë
- dallon format 3D në natyrë; - manipulim
- emërton disa trupa gjeometrik;
- manipulon forma ë ndryshme me trupat
gjeometrik duke i modeluar ato me plastelinë.

libri i nxënësit, plastelinë, vizore, thikë plastike, ndërkurrikulare:
karton, modele demonstrimi, kunja dhëmbësh Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, krijim i lirë, komente-diskutime.

Organizohet një diskutim me nxënësit rreth njohurive për trupat gjeometrikë.
- Emërtoni disa trupa gjeometrik që keni mësuar në shkollë.
- Çfarë dalloni në këta trupa? Si i dalloni ato nga njëri-tjetri? Çfarë dallojmë në trup gjeometrik?(faqe, brinjë,
kulme, lartësi, gjerësi, gjatësi)
- Emërtoni disa objekte në natyrë që kanë formë 3D. (krevati, shtëpia, oxhaku, kabina, autobusi, koshi,
shkolla etj.)
- Thoni me cilat trupa ngjasojnë objektet që përmendët: (kuboid, kub, cilindër etj.)

Udhëzohen nxënësit që të modelojnë me plastelinë disa trupa gjeometrikë: kub, kuboid, cilindër, piramida të
madhësive të ndryshme.
-Më pas me këta trupa krijohen modele e forma të ndryshme. Duke e bashkuar kuboidin me piramidën
krijohet shtëpia, kuboidi me katër sfera do të krijojë autobusin.
Sferat bashkohen me kunja dhëmbësh që të mos lëvizin.
- Pallati krijohet me kuboid. Bëhen dritaret me plastelinë ose vizatim me kunja dhëmbësh.
- Nxënësit lihen të lirë të bëjnë krijime të ndryshme sipas dëshirës të cilat vendosen mbi karton.

- Nxënësit shpjegojnë dhe bëjnë komente për krijimet e tyre me anë të formave 3D.
- Veçohen krijimet më të bukura.
Vlerësimi:
- për ndërtimin e saktë të formave 3D;
- për ndërtimin e sendeve me figura gjeometrike formave;
- për gjuhën e përdorur gjatë komentit.
115

Krijojmë me letër e karton objekte 3D Objekte 3D ndodhen në natyrë
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të lëndës sipas Koncepte kyç:
temës mësimore - letër
Nxënësi/ja: - karton
- përshkruan objekte 3D në natyrë dhe identifikon detaje të - 3D
ndryshme;
- bën një krijim me letër e karton në formën 3D dhe vizaton
detaje të objektit me ngjyra ose dekorime;
- shpjegon dhe jep përvojë për tregimin e tij dhe të shokëve.
Libri i nxënësit, karton me ngjyrë, letër me ngjyrë, ngjitës, ndërkurrikulare:
gërshërë, laps, gomë, vizore, lapustila, modele demonstrimi Gjuhë shqipe
Matematikë
Qytetari
Diskutim paraprak, krijim i lirë, komente-diskutime.

Mësuesi/ja ka ekspozuar para nxënësve trupat gjeometrik, kubi, kuboidi, cilindri etj.
- Emërtoni trupat dhe thoni ku dallojnë ata nga njëri-tjetri.
- Diskutohen rreth përmasave të tyre dhe si mund të ndërtojmë me karton këto forma 3D.
- Thoni disa objekte 3D duke parë natyrën dhe veçoni ato që pëlqeni më shumë. Gjithashtu veçoni detajet
dalluese të tij.
Nxënësit thonë preferencat e tyre. P.sh.: pallatet, shtëpitë, shkolla, stadiume etj.
- Cilat janë detajet arkitekturave te ndërtimi i pallateve (dritat, ballkonet, forma e tij etj.).

Mësuesi/ja zgjedh dy kartonë me ngjyra të ndryshme (e verdhë, blu).
Me këta kartonë do të krijojmë dy pallate. Në fillim do të vizatohen format e kuboidit dhe të kubit. Përmasat do
të jenë sipas dëshirës, por lartësia e kuboidit të jetë të paktën 20 cm dhe e kubit 12 cm.
Pasi vizatohen format në karton, ato priten me gërshërë dhe bëhet ngjitja e faqeve. Punohet me kujdes dhe
me ndihmën e mësueses/it.
Më pas kuboidit i jepet pamja e një pallati me shumë kate. Me lapustila do të vizatohen në njërën faqe format
e dritareve. Kujdes të jenë në të njëjtën drejtim. Në faqen përballë do të vizatohet hyrja e pallatit dhe ballkonet
më sipër. Dritare mund të vizatohen edhe në faqen tjetër. Sipas dëshirës, dritaret mund të priten edhe me letër
me ngjyrë dhe ngjiten në formë të rregullt.
Kështu veprohet edhe në kubin, dhe mund të quhet një vilë trekatëshe. Zbukurimet bëhen sipas dëshirës së
çdo nxënësi.
Hapi 3. Komente-diskutime
Vendosin krijimet në tavolina dhe nxënësit bëjnë vëzhgimin dhe komentojnë punën e bërë nga ata vetë dhe
shokët e tyre.
Veçohen krijimet më të bukura.
Vlerësimi:
- për ndërtimin e saktë të formave 3D.
- për zbukurimin dhe dekorimin e formave për t’i sjellë sa më afër natyrën.
116

Krijojmë me shifra letre Letra ka përdorim të gjerë dhe të bëhen sende
zbukurimi
sipas temës mësimore - shirita letre
- tregon disa përdorime të ndryshme të letrës;
- krijon me fantazi një lule me shirita letre me ngjyra;
- përdor materiale të ndryshme për dekorim.
libri i nxënësit, letër higjienike me ngjyra, gërshërë, ndërkurrikulare:
ngjitës, karton, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë, veprimtari e drejtuar, komente-diskutime.

Hapi 1. Bisedë
Mësuesi/ja e nis bisedën me nxënësit për letrën dhe përdorimin e përditshëm të saj. Flitet për llojet dhe ngjyrat
e letrës. Përqendrohuni te letrat higjienike. Ato janë me ngjyra të ndryshme, forma dhe madhësi të ndryshme.
- Ajo është e butë dhe me të mund të krijosh në forma të ndryshme.
- Tregohen modele të ndryshme krijime.

Mbi bankë secili ka mjetet e tij të punës: letër, gërshërë, ngjitës, laps etj.
- Sot do të krijojmë një lule me anë të letrës higjienike.
- Ngjyra është zgjedhur sipas dëshirës.
- Nga letra e zgjedhur presim dy shirita me gjerësi 8 cm.
I ngjisim nga njëra anë që shiriti të zgjatet. Pastaj e palosim tri herë me gërshërë bëjmë një prerje harkore në
formën e petales së lules, vetëm nga njëra anë.
- Pastaj e hapim. Në qendër të kartonit ku do të ngjisim lulen, lyejmë me ngjitës një rreth të vogël. Anën që nuk
është e prerë si petale, e ngjisim duke e rrudhosur derisa të bashkohen të dyja anët e shiritit.
Njëra nga petalet e mëdha të lules.
- Pastaj do të presim dy shirita të tjerë me gjerësi 6 cm.
- Do të veprohet si më lart. Ngjitësi vendoset në qendër. Petalja e tretë do të jetë me gjerësi 4 cm. Ngjitet edhe
kjo. Në qendër të lules vendos zemrën duke prerë shirita të hollë dhe duke i rrudhosur ata ngjiten me ngjitës.
Lulja mund të jetë e kuqe, zemra e verdhë. Për zbukurim mund të vendosen aksesorë si flutura apo nuse
pashke me letër përsëri.
Hapi 3. Komente diskutime

Nxënësit vëzhgojnë krijimet e tyre dhe bëjnë komente për njëri-tjetrin për të dalluar se kush e ka krijuar lulen
më të bukur.
Veçohen lulet më të arrira.
Vlerësimi:
- për krijimin e bukur të lules,
- për pjesëmarrjen në diskutime.
117

Ngjyrat e ndërmjetme Nga përzieja e dy ngjyrave dalin ngjyra të tjera
sipas temës mësimore - ngjyra të ndërmjetme
Nxënësi/ja: - përzierje
- identifikon tri ngjyrat bazë, e verdhë, e kuqe, blu; - ngjyra bazë
- shpjegon krijimin e ngjyrave të ndërmjetme nga
përzierja e ngjyrave bazë;
- ngjyros rrethin e ngjyrave për të përftuar ngjyrat
e ndërmjetme.
libri i nxënësit, letër vizatimi, lapsa druri, lapustila, ndërkurrikulare:
sende me ngjyra bazë, model i përgatitur (rrathët), Gjuhë shqipe
letra me ngjyra bazë. Dituri natyre
Bisedë, veprimtari e drejtuar, komente-diskutime.
Hapi 1. Bisedë
Mësuesi/ja tërheq vëmendjen e nxënësve për të parë modelet e ngjyrave në tabelë. Ngjyrat bazë janë të
dukshme në copa kartoni, por edhe në foto e pamje të ndryshme nga natyra.
- A i dallojmë këto ngjyra edhe në natyrë? Sillni disa shembuj, që ngjyrat bazë të jenë të dukshme, e verdhë,
e kuqe, blu.
Shpjegojmë se nga përzierja e këtyre tre ngjyrave përftohen ngjyra të tjera, të cilat janë të pafund.
- Do të provojmë të ngjyrosim me këto tri ngjyra, duke i përzier me njëra-tjetrën dhe për të përftuar ngjyrat e
ndërmjetme.

Mësuesi/ja u shpërndan nxënësve fletët e përgatitura me tre rrathët e vizatuar. Këta rrathë do të ngjyrosin me
tri ngjyrat bazë. Në fillim ngjyroset e verdha, pastaj e kuqja dhe bluja. Në pjesën ku bashkohen rrathët nxënësit
do të shikojnë përzierjen e dy ngjyrave.
E verdhë + e kuqe = portokalli
E kuqe = blu = lejla (vjollcë)
Blu + e verdhë = e gjelbër

Nxënësit shikojnë përftimin e ngjyrave të tjera nga përzierja e tri ngjyrave bazë.
Ata bëjnë komente për punën e tyre dhe të shokëve.
- Sillni shembuj ngjyrash të ndërmjetme nga natyra.
Vlerësimi:
- për ngjyrosjen e bukur të ngjyrave në rrathë;
- për dallimin e ngjyrave bazë;
- për emërtimin e ngjyrave të ndërmjetme.
118

Krijim me ngjyrat e ndërmjetme Eksperimenton me ngjyrat e ndërmjetme
sipas temës mësimore - ngjyra të ndërmjetme
Nxënësi/ja: - e gjelbër
- emërton dhe kombinon ngjyrat e ndërmjetme; - e gjelbër,
- krijon një peizazh me elemente të ndryshëm - portokalli
dhe eksperimenton me ngjyrat e ndërmjetme; - vjollcë
- shpjegon dhe tregon përzierjen e ngjyrave dhe
përdorimin e tyre.
letra me ngjyra bazë. Dituri natyre
Modele demonstrimi me peizazhe, letër vizatimi, lapustila, akuarele, laps, gomë etj.
Hapi 1. Bisedë. Marrëdhëniet pyetje-përgjigje

Mësuesi/ja ka vendosur në tabelë modelet e demonstrimit me peizazhe të ndryshme, ku të bien në sy ngjyrat
e ndërmjetme.
Bisedohet me nxënësit rreth tyre.
- Si i quajmë këto piktura? (peizazh. Pse?)
- Emërtoni disa elemente dhe objekte që shikoni.
- Cilat ngjyra dalloni?
- Në cilat objekte janë përdorur ngjyrat e ndërmjetme?
- Cilat janë ato? Nga cilat ngjyra përftohen dhe si?
- Thoni disa objekte nga natyra që kanë këto ngjyra.
- Ju mund të krijoni një peizazh me disa elemente që kanë këto ngjyra të ndërmjetme që thatë më lart.
Hapi 2. Veprimtari krijuese

Udhëzohen nxënësit për të krijuar, ku secili është i lirë të vizatojë elementet që dëshiron.
- Si do ta vizatonit ju një pemë me portokall? Cilat ngjyra janë të kombinuara? (e gjelbër, portokalli).
Më pas rreth pemës vizatohet dheu, duke kombinuar dhe përzierë ngjyrat, kafe, blu, e e gjelbër.
Më tej, rreth e rrotull bar i gjelbër edhe me lule vjollcë e duke përdorur edhe ngjyra të tjera, si: blu, portokalli,
e kuqe e verdhë etj. Në sfond dy kodra të vogla, dhe pas qielli i largët me ngjyrë të lehtë vjollcë e bojëqielli të
kombinuara me njëra-tjetrën.
Kujdes! Më parë vizatohet skica e peizazhit dhe pastaj ngjyroset. Ngjyrosja vazhdon edhe në orën e dytë.

Pasi janë mbaruar punimet, vendosen në këndin e klasës. Nxënësit vëzhgojnë dhe tregojnë cilat ngjyra kanë
përdorur dhe si i kanë përzierë ato për të përftuar ngjyrat e ndërmjetme.
Veçohen peizazhet më të bukura.
Vlerësimi:
- vizatimi i saktë i elementeve
- kompozimi i peizazhit
- ngjyrat e larmishme
- komenti artistik.
119

Shtamba e zbukuruar - qeramikë Objekte të ndryshme artizanati - qeramike
sipas temës mësimore - shtambë
Nxënësi/ja: - qeramikë
- tregon karakteristikat e veçanta të një shtambe
të zbukuruar;
- krijon një shtambë sipas imagjinatës së tij;
- ndërthur teknikat artistike për të zbukuruar
shtambën;
- përfiton nga tradita dhe kultura artistike e
popullit tonë, për të vlerësuar dhe punën e tij.
letra me ngjyra bazë. Qytetari
Modele demonstrimi, letër vizatimi, lapsa, ngjyra, plastelinë.
Hapi 1. Bisedë
Janë grumbulluar vazo e shtamba artistike me foto dhe skulptura për të bërë sa më të prekshme për nxënësit
emrat: shtambë, qeramikë, poçeri.
- Emërtoni disa sende që ju keni në shtëpitë tuaja prej qeramike ose porcelani, tregoni funksionin e tyre.
Punimi i qeramikës ka fillime të hershme në vendin tonë. Njerëzit zbuluan se, nëse balta piqej në temperatura
të larta, ruante formën, kështu që ata e përdorën për nevojat e tyre si, enë kuzhinë, shtamba etj., por i përdorën
edhe për zbukurime.
Qeramika përbëhet nga argjila, së cilës i jepet formë dhe më pas piqet në furra me temperaturë të lartë.
Pas ftohjes dhe pastrimit ngjyroset dhe zbukurohet.
Hapi 2. Veprimtari e drejtuar krijuese

Shtamba ka një formë të rrumbullakët, me grykë të gjatë ose të shkurtër dhe një ose dy doreza anësore.
Shtamba zbukurohet me figura njerëzish, lule, gjethe ose forma gjeometrike. Bazamenti ka formë rrethore të
sheshtë.
- Nxënësit janë të lirë të përdorin dy teknika: modelin me plastelinë ose vizatim në letër dhe ngjyrosje me
lapustila.
- Nxënësit shikojnë modelet e demonstrimit dhe krijojnë të lirë.

Ekspozohen krijimet e nxënësve dhe bëhen vëzhgime e komente për punën e kryer.
Secili flet për teknikën e përdorur, formën e shtambës, dhe elementeve e zbukurimit.
Veçohen punimet me të arrira artistikisht.
Vlerësimi:
- për mënyrën e punimit të plastelinës;
- për vizatimin e karakterit të shtambës, linjat të cilat e bëjnë të veçantë nga objektet e tjera artistike;
- për zbukurimin me ngjyra dhe forma të shtambës.
120

Krijojmë me format natyrale dhe gjeometrike Shembuj nga natyra
temës mësimore - forma natyrore
Nxënësi/ja: - forma gjeometrike
- emërton disa forma natyrore dhe gjeometrike dhe bën
dallimin midis tyre;
- ilustron me shembuj nga natyra të formave natyrore dhe
gjeometrike në krijimin e tij;
- bën shpjegimin e tij për përdorimin e formave natyrore e
gjeometrike në krijim.
libri i nxënësit, karton, letër me ngjyra, laps, gomë, gërshërë, ndërkurrikulare:
ngjitës, sende nga natyra, gjethe, petale, modele demonstrimi i Gjuhë shqipe
forma Matematikë
Dituri natyre
Bisedë, imagjinatë e lirë, komente - diskutime

Hapi 1. Bisedë
Në një karton mësuesi/ja ka ngjitur disa forma gjeometrike si katror, drejtkëndor, rrethor, trekëndësh etj. dhe
disa forma natyrore si, gjethe të ndryshme, petale lulesh etj.
Nxiten nxënësit për të emërtuar këto figura:
- Cilat forma janë natyrore? Cilat forma janë gjeometrike?
- Si e bëni dallimin midis tyre? Cilat kanë forma të rregullta?
- Çfarë mund të krijoni ju me to?
- Emërtoni disa fruta që kanë formë rrethore.
- Emërtoni disa objekte që kanë forma të tjera gjeometrike.
Hapi 2. Imagjinatë e lirë

Udhëzohen nxënësit të bëjnë krijime të ndryshme me këto forma. Do të punohet me letra me ngjyra dhe do të
ngjiten në karton.
- Presim me gërshërë një formë rrethore të kuqe, e ngjisim në karton, rreth tij ngjitim petalet e lules që i
kemi gati nga natyra.
- Krijoni mollën me një rrethor të gjelbër, ose të verdhë, vendosim në karton, rreth tij ngjitim petalet e lules
që i keni gati nga natyra.
- Krijoni mollën me një rrethor të gjelbër, ose të verdhë, vendosni pranë tyre tek bishti dy gjethe natyrore.
- Kështu mund të punosh rrushin, shegën, qershinë etj.
- Vendosni bukur dhe me estetikë figurat e krijuara kur t’i ngjisni mbi karton.
- Krijoni palmën me një drejtkëndësh të hollë dhe në majë disa gjethe të mëdha. Mund edhe të prisni me
letër me ngjyra. Krijoni trenin, autobusin, biçikleta etj.

Ekspozohen punimet në këndin e klasës. Nxënësit vëzhgojnë krijimet e tyre dhe bëjnë shpjegimin për
ndërthurjen e dy formave natyrore e gjeometrike dhe qëndrimi i tyre në krijim.
Përdoren ngjyra që i afrojnë natyrës.
Vlerësimi:
- për imagjinatën krijuese,
- për kombinimin e formave natyrore e gjeometrike,
- për shpjegimin e përvojës vetjake.
121

Qyteti im i bukur Si mund ta ndërtojmë dhe zbukurojmë
qytetin tonë.
temës mësimore - skicë
Nxënësi/ja: - modelim
- përshkruan qytetin dhe lagjen ku banon; - ndërtim
- skicon në letër rrugë dhe objekte të ndryshme;
- modelon me plastelinë objekte 3D për t’i vendosur mbi
modelin e skicuar;
- shpjegon në mënyrë të thjeshtë mendimin e tij krijues.
libri i nxënësit, karton, lapustila, laps, plastelinë, kunja druri, ndërkurrikulare:
vizore, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutim paraprak, krijim i lirë, turi i galerisë

Mësuesi/ja vendos në tabelë disa foto me pamje nga qyteti përkatës.
Nxiten nxënësit të vëzhgojnë dhe të emërtojnë disa nga objektet ose rrugët që njohin. Mund të bëhet krahasimi
edhe me lagjen ku vete nxënësit banojnë. Evidentohen objekte si pallatet, dyqanet, shkollat, kënde lojërash,
farmaci etj.
- Si do ta ndërtoje ti qytetin ose lagjen tënde?
- Çfarë do të doje të ndryshoje?

Nxënësit janë ndarë në grupe. Secili grup ka në tavolinë një karton me një ngjyrë të hapur. Nxënësit japin ide
në grup për objektet, rrugët e qytetit që do të vizatojnë.
Njëri prej nxënësve të grupit që është vizatues i mirë bën skicën me laps, të rrugëve dhe objekteve të qytetit.
Pasi janë dakord me skicën, vijat bëhen me lapustilë.
Të gjithë pjesëtarët e grupit do të modelojnë me plastelinë objektet e zgjedhura, pallate, pemë, dyqane, shkollë,
kënde lojërash edhe figura fëmijësh, makina, autobus.
Të gjitha objektet e modeluara do të vendosen në pozicionin e skicuar në karton. Për modelimin e objekteve
nxënësi përdor plastelinën me ngjyra të ndryshme dhe kunjat e drurit për të gërvishtur formën. Nxënësi përdor
imagjinatën e tij krijuese.

Vendosen mbi tavolina maketet e krijuara nga nxënësit.
Secili bën shpjegimin e krijimit të tij duke folur me gjuhë të thjeshtë artistike.
Tregojnë nëse kanë shtuar ndonjë element të ri në qytetin e tyre dhe pse, tregojnë funksionin e objektit.
Vlerësimi:
- për kompozimin e maketit të qytetit,
- për modelimin e bukur të objekteve,
- për komentin e thjeshtë artistik.
122

Edhe moda është art Ndryshimi i modës dhe stilit të veshjes në kohë të
ndryshme
sipas temës mësimore - skicë
Nxënësi/ja: - modë
- flet për modën në kohën e sotme; - stil
- tregon lidhjen e modës me artin; - veshje
- shpreh pëlqimet për veshjet e tij dhe jep - kohë
mendime për shokun ose shoqen në lidhje me
modën.
libri i nxënësit, personazhe filmash e përrallash, ndërkurrikulare:
modele demonstrimi me veshje të kohëve të Gjuhë shqipe
ndryshme, letër, laps, ngjyra Qytetari
Histori
Bisedë, veprimtari e drejtuar, komente, diskutime

Hapi 1. Bisedë
Në tabelë mësuesi/ja ka vendosur modele demonstrimi me veshje të ndryshme edhe personazhe të
ndryshme filmash apo përrallash të njohura për fëmijë.
Nisin bisedën me nxënësit duke i pyetur ata.
− Si visheni për në shkollë?
− Si visheni kur shkoni në piknik? Po në plazh? Për ditëlindje?
− Po në një dasmë apo festë?
− Pse veshjet ndryshojnë sipas vendit ku shkoni?
− Cilat ngjyra ju pëlqejnë më shumë?
− Kur blini diçka të re, e zgjidhni vetë apo e zgjedh mami?
− E dini ju ç’është moda (Art)? Si quhet ai që stilon veshjet? (stilist)
− Pse moda ndryshon çdo vit?
− Kur shikoni një film që tregon për kohët e shkuara a e dalloni atë nga veshja e personazheve?
− A shikoni sot në rrugë një vajzë të veshur si Borëbardha apo një djalë të veshur si princi?
− Pse? (Sepse koha ka kaluar dhe moda ka ndryshuar).

Komentohen fotot me veshje të ndryshme për fëmijët që janë të ekspozuara në tabelë.
− Vizatoni veten tuaj me një nga këto veshje, ose krijoni një të re sipas dëshirës dhe stilit tuaj si stilist të vegjël.
− Ngjyrosni veshjen me ngjyrat e dëshiruara.
− Vendosni aksesorët që ju pëlqejnë.
Hapi 3. Komente, diskutim

Ekspozohen vizatimet e nxënësve dhe bëhen komente për veshjen e zgjedhur dhe modës që përfaqëson kjo kohë.
Nxënësit përshkruajnë formën dhe ngjyrat e pëlqyera.
Veçohen veshjet më të bukura.
123

Përzierja e ngjyrave, tonet e çelesta dhe të errëta Nga përzierja e ngjyrave përfitohen ngjyra të tjera.
sipas temës mësimore - përzierje
Nxënësi/ja: - tone të çelëta
- dallon ngjyrat e hapura dhe të errëta; - tone të errëta
- krijon tonet e çelëta dhe tonet e errëta të një ngjyre
duke e përzierë me të bardhën dhe të zezën;
- shpjegon realizimin e toneve të ngjyrave në krijimin
e tij.
libri i nxënësit, akuarele, ose ngjyra akriliku, fletë ndërkurrikulare:
vizatimi, modele demonstrimi Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, krijim i lirë, komente, diskutime

Hapi 1. Bisedë
Mësuesi/ja ka demonstruar në tabelë llojet e ngjyrave dhe të ndara në ngjyra të hapura dhe ngjyra të errëta. Këto
mund të demonstrohen me lapustila ose edhe me shirita prej letre me ngjyra ose kartoni me ngjyra.
Emërtohen ngjyrat: blu, bojëqielli, e kuqe e ndezur, e kuqe e hapur, rozë, ciklaminë, gri e zezë, e gjelbër e gjelbër.
Pra, vihen përballë dy ngjyra të së njëjtës familje, por me tone të ndryshme. Nga një ngjyrë mund të prodhohen
disa tone. Tregojmë se kur një ngjyrë përzihet me të bardhën krijon tone të çelëta. Kur përzihet me ngjyrat e errëta
e zezë, blu, kafe, prodhon tone të errëta. Bëhet demonstrimi në një letër të bardhë me akuarele ose guaske.
Hapi 2. Krijim i lirë, veprimtari e drejtuar

Në një fletë vizatimi nxënësit do të vizatojnë tri elemente të zgjedhura sipas dëshirës. P.sh., vajzat vizatojnë tri
lule me petale të mëdha.
Djemtë vizatojnë tri makina sipas shijes.
Zgjidhet ngjyra e preferuar. Vajzat ngjyrosin me ngjyrë të kuqe lulen në qendër. Pastaj përziejnë ngjyrën e kuqe
me të bardhën për të përftuar tonin e hapur dhe me këtë ton ngjyrosin lulen e parë.
Më pas pastrojnë penelin dhe përziejnë ngjyrën e kuqe me të zezën. Me tonin që përftohet, ngjyrosin lulen e
tretë. Dhe kështu bëhet dallimi i ngjyrës dhe tonet e saj.
Djemtë zgjedhin ngjyrën blu dhe veprojnë njëlloj si vajzat.
Nxënësit janë të lirë të bëjnë edhe prova të tjera.
Tonalitetet janë ato që krijojnë dritëhijen dhe vëllimin e një objekti.

Vëzhgohen vizatimet e njëri-tjetrit dhe japim mendimin e tyre për mënyrën e krijimit të toneve.
Kështu krijohen tonet e ngjyrave për çdo ngjyrë.
Prodhimi i tonalitetit varet nga sasia e secilës ngjyrë të përzierë.
Vlerësimi:
- për diskutimin për përftimin e toneve të ngjyrave,
- për realizimin e toneve të çelëta dhe të errëta,
- për marren pjesë në diskutime.
124

Ndërtimi dhe përdorimi i një trupi gjeometrik Kutia e mjeteve personale, shkollore
sipas temës mësimore - ndërtimi
Nxënësi/ja: - trupa 3D
- zgjedh dhe realizon modelin e trupave 3D që - funksioni
përmbushin qëllimin e tij;
- përdor teknika të ndryshme për të shndërruar
objektet në mjet personal;
- shpjegon punën e kryer dhe tregon funksionin e
mjetit.
libri i nxënësit, karton, gërshërë, laps, vizore, dy ndërkurrikulare:
trupa në formën e cilindrit nga letrat higjienike, letër Gjuhë shqipe
me ngjyra, fjongo, ngjitës. Matematikë
Diskutim paraprak, veprimtari krijuese, komente, diskutime

Mësuesi/ja e nis bisedën duke kujtuar trupat gjeometrikë, forma e tyre. Mbi tavolinë janë radhitur disa trupa
gjeometrikë: kubi, kuboidi, cilindri, piramida, koni etj.
- Vëreni me kujdes dhe zgjidhni, cili nga këta trupa mund të përdoret për një mbajtëse lapsash ose ngjyrash?

- Me anë të kubit dhe cilindrit ju do të ndërtoni një kuti për të mbajtur lapsat, ngjyrat, gërshërët etj.
- Në fillim vizatohen, faqet e kubit në karton, madhësia do të jetë sipas dëshirës, me lartësi deri në 10 cm.
- Kubi pritet me gërshërë dhe ngjiten faqet e tij, në anën e sipërme do të lihet e hapur.
- Për cilindrat të cilët do të jenë dy, na vijnë në ndihmë dy tuba që i kemi marrë nga letrat higjienike ose të
kuzhinës. Lartësia e cilindrave duhet të jetë e barabarta me kubin.
- Priten dy rrethorë sa diametri i cilindrit (tubit) dhe ngjiten nga njëra anë e cilindrave.

-Zgjidhin letrat me ngjyra ose me xixa të ndryshme dhe veshin faqet e trupave duke i ngjitur.
- Pasi është mbaruar ngjitja dhe zbukurimi i trupave lihen pak të thahen. Më pas të dy cilindrat ngjiten ose kapen
me kopse anash kubit. Ata bashkohen si një trup i vetëm. Të dy cilindrat kanë të lidhur në mes nga një fjongo.
- Mund të vendosen sipas dëshirës Aksesorë zbukurimi.
- Te kubi vendosen ngjyrat, në dy cilindrat anash vendosen, lapsat, gërshërët, vizore etj.

Vëzhgohen krijimet e nxënësve dhe secili tregon për punën e tij dhe funksionin që kryen objekti i krijuar.
Veçohen realizimet më të mira.
Vlerësimi
- për përdorimin e mjeteve të duhura,
- për realizimi i qëllimit,
- për objektin sa më funksional.
125

Stinët e vitit dhe ngjyrat Karakteristikat e stinëve të vitit. Ngjyrat
dhe tonet në ambientin rrethues
temës mësimore - stinët e vitit
Nxënësi/ja: - ngjyrat
- përshkruan karakteristikat e veçanta të stinëve; - tonalitetet
- dallon dhe zhvillon ndjeshmërinë ndaj ngjyrave dhe toneve në
ambientin rrethues;
- pikturon me ngjyra e tone elemente që karakterizon çdo stinë;
- shpjegon krijimin e tij dhe jep mendime për punën e shokëve.
libri i nxënësit, letër vizatimi, lapustila, laps, modele demonstrimi. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, stuhi mendimesh, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë.
Hapi 1. Bisedë. Stuhi mendimesh

Mësuesi/ja i njeh nxënësit me temën edhe nga pamjet e zmadhuara të stinëve të vendosura në tabelë.
Ngre pyetje:
- Sa stinë ka viti? Cilat janë ato?
- Cila stinë ju pëlqen më shumë dhe pse?
- Thoni nga dy karakteristika për çdo stinë.
Ngrihen disa nxënës në tabelë dhe plotësojnë skemën.
Pranverë Vera
Stinët
Vjeshtë Dimri

Udhëzohen nxënësit për të filluar vizatimin në fletë. Fleta e vizatimit ndahet në katër pjesë si stinët.
Si element kryesor do të jetë pema dhe natyra rreth e rrotull. P.sh. Pema në pranverë do të ketë gjethe të
126
gjelbra, lule, zogj që qëndrojnë në degë, bar i gjelbër me lule edhe dielli i plotë. Por në vjeshtë puna ka më
shumë fruta dhe gjethe të verdha. Zogjtë vizatohen varg njëri pas tjetrit, sepse po shtegtojnë etj.
Kështu do të punohet edhe për verën edhe për dimrin. Pra, në fund pema do të ketë katër pamje të ndryshme
sipas stinëve.
U shpjegohet nxënësve se këtu janë të lirë të përdorin të gjitha llojet e ngjyrave dhe tonalitetet e tyre.

Nxënësit ekspozojnë punimet e tyre në këndin e klasës dhe bëjnë turin e galerisë.
Gjatë vëzhgimit nxënësit shpjegojnë dhe këmbejnë përvojën e tyre. Veçohen punët më të arrira.
Vlerësimi:
- për kompozimin më të bukur,
- për përdorimin e ngjyrave dhe tonaliteteve,
- për dhënien sa më saktë të karakterit të stinës.

Moti dhe simbolet e tij Moti në katër stinët. Minialbum mbi motin.
temës mësimore - moti
Nxënësi/ja: - simbole
- flet për motin, ndryshimet dhe simbolet e tij;
- krijon simbolet e motit nëpërmjet vijave, formave, ngjyrave,
teksturave e mjeteve të ndryshme;
- komenton nëpërmjet simboleve një ditë me shi apo me diell.
libri i nxënësit, letra me ngjyra, gërshërë, ngjitës, lapustila, ndërkurrikulare:
karton, modele demonstrimi Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutimi paraprak, imagjinatë e krijuar, komente, diskutime

Mësuesi/ja e fillon orën mësimore duke u treguar nxënësve një kalendar të vitit.
- Çfarë shënohet në kalendar? (muaj, viti, ditët, datat etj)
- Sa muaj ka viti? Sa stinë ka viti? Sa muaj ka një stinë?
- A ndryshon moti në çdo stinë? Si e dalloni ju?
- Çfarë kemi mësuar në lëndën e dituri natyre për simbolet e motit? Pra simbolet janë tregues për motin,
në një ditë me shi apo me diell.
- Kush vjen të vizatojë diellin në tabelë. Një tjetër do të vizatojë shiun, borën, retë, erën etj.
Tregohet mjeti i përgatitur me simbolet e motit.

127
Hapi 2. Imagjinatë ë drejtuar

Udhëzohen nxënësit të vizatojnë simbolet e motit në letrat me ngjyra dhe të presin ato: dielli, retë (të bardha,
gri, blu, të zeza) etj.
Iu shpërndahet secilit nxënës një fletë të përgatitur në formën e kllasterit me stinët.
Pranverë Vera
Stinët
Dimri Vjeshtë
- Vendosni duke i ngjitur simbolet e motit për çdo stinë.

- Ku do të vendoset dielli? Po retë e bardha?
- Ku do të vendoset retë e errëta dhe bora? Etj.
Simbolet si shiu, bora etj., do të vizatohen me lapustila.

Ndërsa diell do të kenë të katër stinët, por në dimër e vjeshtë do të jetë i mbuluar me re, gjysma e diellit.
Pra, nxënësi do të eksperimentojë me imagjinatë për të krijuar sa më qartë një ditë, verë, pranverë, vjeshtë,
dimër. Për retë mund të përdoren edhe letrat e zhubrosura.

Në grupe nxënësit prezantojnë punimet e tyre vërehet se kush i ka paraqitur më saktë simbolet e motit.
Nxënësve u lihet detyrë të krijojnë një minialbum për motin në ditët në vazhdim dhe ta tregojnë atë në orën
tjetër të artit.
Vlerësimi:
- për vizatimin e saktë e simboleve të motit,
- për dallimin e simboleve për çdo stinë,
- për përdorimin e vijave e formave, mjeteve të ndryshme.

Tekstura me prekje Krijimi i teksturave të ndryshme me anë të
kolazhit
Nxënësi/ja: - prekje
- krijon teksturën e prekshme me kolazh. - kolazh
- përdor forma, dekorime dhe materiale natyrale në krijim.
- shpjegon teksturën e krijuar me kolazh.
libri i nxënësit, karton, letra me ngjyra, gërshërë, ngjitës, ndërkurrikulare:
sende për kolazh, fara, guaska, makarona të vogla, fije etj. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutimi paraprak, imagjinatë e lirë, turi i galerisë
128

Rikujtohet me nxënësit fjala “teksturë”, të cilët e kanë mësuar më parë në orën e artit pamor.
Një teksturë krijohet me materiale të ndryshme natyrore ose sende të përditshme duke bërë një kolazh.
- Cilat janë llojet e teksturave? Emërtoni disa. Si i dallojmë teksturat? (duke i parë, duke i prekur etj.)
Mësuesi/ja jep shembuj teksturash, të cilat duhet të disponohen edhe në materialet që kanë nxënësit në
tavolinë.
- Prekni tavolinën, prekuri murin, prekni frikën që keni veshur.

Me anë të sendeve e materialeve të ndryshme natyrore që dispononi, ju do të krijoni një kolazh. Sipërfaqja e
krijuar do të jetë e ndryshme.
- Secili ka materiale të ndryshme, prandaj dhe krijimet do të jenë të ndryshme.
- Nëse keni fara të zeza do të bëni rrugën duke ngjitur farat njëra pas tjetrës dhe vijat e bardha do të bëni me
makaronat e vogla ose shirita letre të rrudhosur ose me shkëlqim. Konturet e rrugës do të bëhen me fije të
bardha (ose me ngjyrë) të ngjitura.
- Me guaska mund të formohet një lule duke i vendosur ato në formë rrethore. Bishti dhe gjethet formohet me
fara ose makarona.
Nxënësi është i lirë të zgjedh vetë modelin e tij.

Korniza mund të bëhet duke e përsëritur elementin motiv si p.sh. një farë, dy makarona e me radhë.

Vëzhgohen punimet nga nxënësit dhe shpërndajnë përvojën e tyre. Secili tregon se si ka vepruar me mjetet
për të realizuar kolazhin. Dallohen realizimet më të mira.
Vlerësimi:
- për përdorimin e saktë të mjeteve,
- për realizimin e teksturës me prekje me anë të kolazhit.

Përgatitja e një maske Maska të ndryshon pamjen
sipas temës mësimore - maska
Nxënësi/ja: - festa të ndryshme me maska
- përshkruan një maskë të cilën e ka parë në një festë;
- vizaton formën bazë të një maske dhe bën
zbukurimin me ngjyra e sende;
- shpjegon natyrën e maskës nëpërmjet tipareve të saj.
libri i nxënësit, karton, letra me ngjyra, gërshërë, ngjitës, ndërkurrikulare:
laps, aksesorëve të ndryshëm, lapustila, fije, llastik. Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutimi paraprak, veprimtari e drejtuar, komente për paradën me maska.
129

Mësuesi/ja ka krijuar në klasë situatën e një feste me maska, me anë të fotove e pamjeve të afishuara në
tabelë. Nxit nxënësit për të folur.
− Çfarë shikoni në pamjet përballë jush?

− Ku përdoren maskat? A keni përdorur ndonjëherë maska?
− Si do t’ju pëlqente një maskë, cila formë dhe cila pamje?
− Maskat vendosen në fytyrë dhe të ndryshojnë pamjen.
− Si mund ta krijonit ju vetë një maskë?

Kemi përgatitur disa forma bazë maskash, të cilat ua shpërndajmë fëmijëve në grupe.
Vizatohet forma në karton dhe pastaj pritet me gërshërë. Secili ka zgjedhur formën që do dhe pëlqen.
Më pas secili do të pasurojë maskën e tij me ngjyra e aksesorë të ndryshëm për ta individualizuar sipas shijes
së tij. Dikush përdor ngjyrat, me xixa, fijet për flokët, aksesorë, forma të prera me karton e letër dhe i ngjit. Gurë
me shkëlqim rreth syve dhe gojës.
Këto zbukurime nxënësit do të vendosin sipas dëshirës.
Më pas vendoset llastiku për ta mbajtur shtrënguar në fytyrë.
Hapi 3. Parada e maskave

Nxënësit vendosin maskat e tyre në fytyrë dhe të ndarë në grupe, bëjnë paradën me maska.
Veçohen maskat më të realizuara artistikisht.
Shpjegohet puna e kryer dhe përdorimi i mjeteve.
Vlerësimi:
- për realizimin e bukur të maskës,
- për zbukurimin dhe përdorimin e sa më shumë aksesorëve.
130

Motivi në natyrë dhe në mjedisin që na rrethon Krijime Krishtlindjesh, zbukurimi i bredhit.
temës mësimore - maska
Nxënësi/ja: - festa të ndryshme me maska
- vëzhgon natyrën dhe mjedisin përreth për të zbuluar motivin;
- zgjedh ose krijon një motiv nga natyra dhe e përdor atë për
zbukurimin në krijimin e tij;
- krijon ritmin nëpërmjet përsëritjes së motivit dhe ngjyrës;
- shpjegon krijimin e tij.

libri i nxënësit, karton i gjelbër dhe ngjyra të tjera që dëshiron, ndërkurrikulare:
gërshërë, ngjitës, shirita letre me ngjyra,fije me ngjyra, Gjuhë shqipe
aksesorë të ndryshëm. Qytetari

Diskutimi paraprak, imagjinatë e drejtuar, komente, diskutime

Diskutohet me nxënësit rreth temës. Rikujtohet njohuria për “motivin”.
- Ku e gjejmë motivin?
- Si krijohet motivi? (Këto njohuri janë mësuar në klasën e dytë).
Një element kur përsëritet përbën motiv. Motivi vendoset në një ritëm të caktuar.
- Më thoni çfarë elementesh do të zgjidhni ju për të zbukuruar bredhin e Krishtlindjeve? (yje, topa, zile, flokë
bore, shirita me ngjyra etj). Këto elemente do të krijohen nga ju.
Këto elemente do të formojnë motivin, kur ju t’i vendosni në mënyrë të përsëritur në bredhin tuaj.

Puna do të organizohet në grupe. Secili pjesëtar i grupit do të zgjedh një motiv (yje, topa, fjongo, rrethorë
të pikturuar, çorap, kapuç etj.) Të gjitha këto do të përgatiten me karton e letra me ngjyra. P.sh., ylli mund të
përgatitet kështu: vizatojmë formën dhe pastaj i presim yjet. Më pas një yll më të vogël e presim me karton të
kuq. I ngjisim të dy yjet dhe i lëmë të thahen.
Priten rrethorë me ngjyra dhe pikturohet mbi ta.
Shiritat e letrës lidhen si fjongo me ngjyra.
Me shirita letre të bardha të prera hollë formohen spirale duke i përdredhur pas lapsit. Krijimet janë të lira dhe
nxënësit mund të krijojnë çdo gjë me fantazi.
Fija e hollë me ngjyra do të përdoret si lidhëse për çdo aksesorë.
Hapi 3. Punë në grup

Në kartonin e gjelbër, vizatohet bredhi dhe pritet me gërshërë. Bredhi në karton vendoset në mes të tavolinës.
Këtu nxënësi duhet të punojë me kujdes për të vendosur motivet e krijuara. Ngjiten yjet në fillim, pastaj topat e
131
zbukuruara me ngjyra me xixa, e të tjerat me radhë. Këto elemente do të vendosen sipas një ritmi të caktuar
dhe të përsëritur.
Përsëritja do të dallojë nga elementi dhe ngjyra.
Të gjitha grupet do të punojnë sipas imagjinatës së vet.

Bredhi i zbukuruar vendoset në murin e klasës nga secili grup. Nxënësit komentojnë punën e kryer dhe
tregojnë për motivin e krijuar vetë.
Të gjitha punët do jenë shumë të bukura vetëm se do të dallojnë nga motivet e zgjedhura.
Vlerësimi:
- për zgjidhjen e motit dhe krijimin e tij.
- për vendosjen sipas një ritmi i motivit në bredhin e krishtlindjeve.
SHËNIM: Kjo temë do të zhvillohet në dy orë mësimi, sepse përgatitja e motivit do kohë të mjaftueshme.

Poster për mbrojtjen e mjedisit nga ndotjet Për mjedisin duhet të kujdesemi të gjithë

temës mësimore - poster
Nxënësi/ja: - mjedis
- shpreh mendimin e tij për një mjedis të pastër dhe të - ndotje
bukur;
- realizon një poster me teknika e mjete të ndryshme për
mbrojtjen e mjedisit;
- shpjegon mënyrën e realizimit të posterit dhe elementeve
të përdorura.
libri i nxënësit, karton, ngjyra, gërshërë, ngjitës, figura e ndërkurrikulare:
shprehje të shkëputura nga revista e gazeta, sende të Gjuhë shqipe
ndryshme. Qytetari
Dituri natyre
Bisedë, veprimtari e drejtuar, komente për posterin.

Hapi 1. Bisedë
Zakonisht në shkollë nxënësit marrin shumë njohuri për mjedisin dhe mbrojtjen e tij nga ndotjet, sidomos në
qytetari, gjuhë dhe dituri natyre.
Në tabelë mësuesi/ja ka vendosur pamje të ndryshme mjedisesh të pastra dhe të ndotura, bimë të thara e të
132
prera dhe bimë të gjelbra. Këto pamje të afrojnë në diskutime.

- Çfarë shikoni në figura? Si duhet të kujdeseni për mjedisin?
- Cilët janë faktorët që e ndotin mjedisin?
- Si duhet ta mbrojmë mjedisin nga ndotja?
- A mund të kenë njerëzit një shëndet të mirë me mjedis të ndotur?
- Po me gjallesat e tjera çdo të ndodh?

Për këtë temë ju do të krijoni një poster: “Të mbrojmë mjedisin nga ndotjet”.
Nxënësit kanë përgatitur mjetet, për të cilat janë porositur më parë.
Nxënësit do të punojnë në grupe. Kryetari i grupit do të udhëheq që figurat dhe shkrimet të vendosen sipas një
rregulli. Theksohen disa lloje ndotësish, mbeturinat, tymi i makinave etj.
Në fillim shkruhet tema (që e thamë më lart) me shkronja të mëdha dhe me ngjyra. Pastaj ngjiten fotot e
zgjedhura dhe pranë çdo fotoje të ketë një shkrim që tingëllon si thirrje apo urdhër për atë mbrojtjen e mjedisit.
P.sh.:
MBILLNI SA MË SHUMË PEMË - GJELBËRIMI ËSHTË MUSHKËRIA E QYTETIT
Përdoren lapustilat për të shkruar.
Hapi 3. Komente rreth posterit

Një pjesëtar i grupit paraqet posterin para klasës dhe shokët e grupit flasin për punën e kryer dhe kuptimin që
i kanë dhënë posterit me anë të figurave dhe shkrimeve. Secili grup paraqet diçka të veçantë.
Posteri ka rëndësi, sepse nxit një sensibilizim nga të gjithë njerëzit e ndërgjegjshëm.
Vlerësimi:
- krijimi i një posteri,
- forma e kompozimit, lidhja logjike midis figurës dhe shkrimit,
- punimi artistik dhe estetik,
- arritja e qëllimit.
133

Krijimi i shablloneve me letër dhe karton Forma pozitive dhe negative me shabllone letër
sipas temës mësimore - shabllone
Nxënësi/ja: - negativ
- përgatitet një stampë me karton; - pozitiv
- krijon forma të ndryshme negative për stampim;
- përdor spërkatës ose penel për të ngjyrosur
negativin;
- shpjegon efektet e shabllonit në krijim.

libri i nxënësit, letër vizatimi, karton, bojëra të ndërkurrikulare:
lëngshme, sfungjer, penel i trashë, spërkatës, gërshërë, Gjuhë shqipe
laps. Matematikë
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, komente, diskutime

Njihen nxënësit me temën dhe shpjegohet metoda e krijimit të një shablloni.
- Nëse do të shikoni këtë gazetë që kam në dorë, apo librat tuaj, të cilët janë njësoj, si mendoni se bëhen vallë?
Stampimi jep mundësinë që figurat dhe shkronjat të jenë njësoj. Për të kuptuar më mirë ne do të krijojmë vetë
një shabllon me karton.

Për të përgatitur shabllonin e një stampimi me karton më parë do të zgjedhim motivin, pra në karton do të
vizatojmë një figurë. Vizatojmë frutën e mollës dhe të dardhës, pastaj një gjethe. Me gërshërë do të presim
me kujdes mbi vijën e lapsit komplet figurën. Negativi është hapësira bosh që mbetet në karton. Shablloni
me karton vendoset mbi letrën e vizatimit, fiksohet mirë. Merren bojërat e lëngshme dhe me penel të trashë
ngjyrosim negativin. Shablloni vendoset njëlloj. Mund të marrësh shabllonin e gjethes dhe e vendos tek bishti
i dardhës.
Kështu krijove më bukur. Nëse kemi spërkatës e përdor atë mbi shabllonë.
Nxënësit lihen të lirë për të krijuar shabllone me figurat që dëshirojnë.

Pozitivi mund të ngjitet në letrat me ngjyra duke i kombinuar me njëra-tjetrën.

Lihen nxënësit të lirë për të vëzhguar krijimet e stampuara me shabllone kartoni.
Secili shpjegon krijimin dhe efektin e stampimit me shabllonë të një figure.
Vlerësimi:
- për përdorimin e mjeteve, gërshërëve, penelit, spërkatësit,
- krijimi i saktë i shabllonit,
- figura të sakta me stampim.
134

Krijon bizhuteri me plastelinë Bizhuteri dhe aksesorë përdoren për të
zbukuruar pamjen
sipas temës mësimore - bizhuteri
Nxënësi/ja: - aksesorë
- përshkruan bizhuteri të ndryshme; - plastelinë
- përdor forma dekorimi, efektet e teksturës me
plastelinë për të krijuar bizhuteri;
- shpjegon krijimin e tij dhe bën krahasimin me shokun.
libri i nxënësit, plastelinë me ngjyra, makarona me ndërkurrikulare:
vrimë, fije me gjilpërë, aksesorë të ndryshëm. Gjuhë shqipe
Matematikë
Qytetari
Bisedë, imagjinatë e lirë, komente, diskutime.

Hapi 1. Bisedë
Mësuesi/ja ka vendosur në një sfond të bardhë disa bizhuteri dhe stoli të ndryshme.
Shpjegojmë fjalën “bizhuteri” - sende zbukurimi, stoli, të cilat përdoren më shumë nga
femrat, në qafë, në duar etj.
Marrin një gjerdan dhe ja tregojmë fëmijëve dhe e prekin me dorë për të kuptuar format.
− A keni parë stoli (bizhu)? Kush i përdor ato?

− Çfarë forme kanë? Çfarë ngjyre?
− Stolitë kanë forma dhe ngjyra të ndryshme.
− Format e gjerdanit mund të jenë, rrethore, vezake, me kënde, katrore, cilindrike etj.

- Me plastelinë ju sot do të modeloni forma të ndryshme për të krijuar në bizhu
sipas stilit tuaj.
- Çdo formë do të ketë një ngjyrë të përcaktuar. P.sh.:
- Forma të rrumbullake do të jenë të gjitha të verdha.
- Format e rombit do të jenë të kuqe e kështu me radhë.
135
- Me plastelinë bëni disa forma gjatësore dhe ia vendos në formë rrethore makaronave cilindër në mes, për
të krijuar një formë ndryshe.
- Pastaj me anë të gjilpërës fillon të futësh të gjitha format në pe. Radhitja do të jetë sipas një rregulli të
caktuar për të krijuar një motiv të bukur.
P.sh., një romb, një makaron, një romb, një sferë. Kjo radhitje përsëritet. Përveç gjerdanëve mund të krijohen edhe vathë.

Të gjithë nxënësit reklamojnë stolitë e krijuara vetë.
Lihen nxënësit të lirë të vëzhgojnë krijimet e njëri-tjetrit.
Ata shpjegojnë punën e tyre duke e krahasuar me punën e shokëve. Veçohen stolitë më të realizuara.
Vlerësimi:
- për zgjedhjen e formës e aksesorëve,
- për radhitjen me estetikë dhe sipas një ritmi të formave në bizhu.

Takim me një artist Bisedë me një piktor
sipas temës mësimore - takim
Nxënësi/ja: - artist
- dëgjon me vëmendje prezantimin e piktorit; - piktor
- kërkon të dijë dhe bën pyetje rreth artit pamor;
- imiton piktorin në lojëra me anë të vijave e formave.
libri i nxënësit, një piktor i ftuar në klasë, disa prej ndërkurrikulare:
pikturave të tij në foto të zmadhuara, letër vizatimi, laps, Gjuhë shqipe
lapustila. Qytetari
Bisedë prezantimi, marrëdhënie pyetje-përgjigje, imito piktorin.
Hapi 1. Bisedë. Prezantimi

Mësuesi/ja ka ftuar një piktor në klasë dhe bën prezantimin
e tij.Vetë artisti do të prezantohet para nxënësve duke filluar
të flasë për pasionin e tij që kur ishte i vogël sa nxënësit me
të cilët po bisedon. Ai duhet të tregojë rrugën e vështirë
derisa u bë artist.
136
Hapi 2. Marrëdhëniet pyetje-përgjigje

Prezanton disa punime të tij, të cilat duhet të jenë të zmadhuara në foto. Tregon se si janë punuar ato, nga e
ka marrë frymëzimin.
Nxënësit janë të lirë të bëjnë pyetje për të ditur më shumë rreth artit pamor dhe pikturave të tij dhe mjeteve që
përdor piktori.
Hapi 3. Lojë. Imito artistin

Mësuesi/ja u shpërndan nga një fletë të bardhë nxënësve dhe i udhëzon të ndjekin piktorin.
Piktori për të zbavitur fëmijët mund të skicojë në tabelë figura, me anë të vijave, në formën e lojës.
Fëmijët mund të kërkojnë kafshë, zogj, makina etj.
Në fund fëmijët falënderojnë artistin.
Vlerësimi:
- për dëgjimin me vëmendje,
- për pyetjen që i drejton artistit,
- për imitimin e piktorit.

Perspektiva. Objektet afër-larg Mësojmë rregullat e perspektivës
temës mësimore - perspektiva
Nxënësi/ja: - objekte afër-larg
- përshkruan peizazhin e qytetit duke dalluar objektet afër- - vija e horizontit
larg;
- zbaton rregullat e perspektivës për të dhënë thellësinë dhe
kontrastin e përmasave;
- shpjegon punën e tij dhe të shokëve duke bërë krahasime
dhe vlerësime.
libri i nxënësit, letër vizatimi, laps, vizore, gomë, ngjyra, ndërkurrikulare:
lapustila, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Matematikë
Bisedë, veprimtari e drejtuar, komente, diskutime.
Hapi 1. Bisedë
Në tabelë keni vendosur disa pamje nga qyteti që tregojnë perspektivë. Nxiten nxënësit të përshkruajnë
qytetin e tyre duke përdorur edhe imagjinatën. Nëpërmjet figurave shpjegojmë vendndodhjen dhe përmasat
e objekteve.
137
- Pse disa shtëpi duken më të mëdha dhe disa më të vogla?

- Cilat objekte janë në planin e parë, ato që janë më të mëdha apo ato që duken më të vogla?
- Cilin objekt shikojmë të parin dhe cilin të fundit?
- Pse objektet vijnë duke u zvogëluar?
Tregojmë një model demonstrimi, të një rruge me pemë ku duket qartë perspektiva.
Bëhen pyetje si më lart për objektet afër-larg, plani i parë, plani i dytë, ngjyrat, format.

Tregojmë modelin e vizatuar: “Rruga me pemë”. Vizatimi është kryer sipas rregullave të perspektivës.
Shpjegojmë se perspektiva na mëson t’i vizatojmë sendet ashtu si i sheh syri në natyrë. Sendet ose objektet
më afër ose në planin e parë, arrijmë t’i shohim me të gjitha hollësitë objektet larg ose në planin e dytë i shohim
format ose siluetat e tyre. Më pas është horizonti. D C
Punojmë së bashku.
5 cm
20 cm
- Vizatoni me vizore një drejtkëndësh me përmasa
AB = 16 cm dhe BC = 20 cm. F
- Gjeni me vizore mesin brinjës AB dhe emërtojeni E.
Vendosni vizoren mbi të dhe caktoni pikën e ikjes P, 15 cm.
A 16 cm E B
Pika ikjes bashkohet me pikat ABC dhe EF me vizore me laps.

Më pas demonstrohet vizatimi i pemëve në perspektivë në tabelë dhe nxënësit në fletë. Vijat na detyrojnë të
vizatojmë objektet duke u zvogëluar. Nuk duhet të dilni nga vijat.
Pas vizatimit bëhet ngjyrosja e pemëve dhe rrugës.
Pemët mund të vizatohen nga të dyja anët e rrugës.
Edhe ngjyrat janë më të theksuara në fillim dhe më të zbehta në planin e dytë.
Hapi 3. Komente diskutimi

Vendosen punimet në këndin e klasës dhe nxënësit vëzhgojnë me syrin e piktorit. Bëjnë komente dhe vlerësime
për njëri-tjetrin.
Veçohen punët më të arrira.
Vlerësimi:
- për marrjen e koncepteve të perspektivës,
- për vizatimin e saktë sipas rregullave të perspektivës.
138

Perspektiva. Objektet afër-larg Mësojmë rregullat e perspektivës
- përdor materiale të ndryshme për modelin, plastelinë, - brumë
brumë, argjilë; - argjilë
- modelon objekte zbukurimi ose funksionale;
- stilon forma, dekorime dhe efete të ndryshme të teksturës.
- do të vlerësojë një krijim artistik.
libri i nxënësit, plastelinë, brumë ose argjilë, modele ndërkurrikulare:
demonstrimi, vizore, fije aksesorë zbukurimi. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, imagjinatë krijuese, turi i galerisë.

Hapi 1. Bisedë
Mësuesi/ja ka ekspozuar në tavolinë modelime të ndryshme me plastelinë, argjilë dhe brumë. Me plastelinë
dhe argjilë është punuar më parë por edhe brumi njihet nga byreku i gjyshes.
− A e keni parë gjyshen kur përgatit brumin e byrekut.
− Si vepron ajo?
− Cilët janë përbërësit?
− Pra edhe me brumë mund të
modelohen objekte të ndryshme.

Nxënësit do të modelojnë me njërin nga materialet që disponojmë. Modelimi mund të bëhet sipas dëshirës
për objekte që dëshirojnë. Por ne sugjerojmë enë të ndryshme: vazo, sende etj.
− Si do ta modelojmë një vazo me doreza?
Bëjmë me plastelinë disa forma gjatësore rreth 15 cm. Këto format gjatësore mund t’i ngjajnë pak cilindrit.
Pasi e modelojmë formën e parë, e bëjmë atë rrethore duke përkulur dhe bashkuar të dy fundet e cilindrit.
Pastaj formën e dytë e vendosim mbi të parën dhe kështu do të vazhdohet deri në formën e fundit. Dy format
e fundit mund të jenë pak më të ngushtë për të dhënë formën elegante. Pas kësaj mund të vendosësh
doreza dhe aksesorë të tjerë për zbukurim. Mund të përdoresh plastelinë me ngjyra.
Secili nxënës përdor fantazinë e tij në modelin.

Vendosen modelimet në tavolinë. Nxënësit lihen të lirë të vëzhgojnë dhe të japin mendimin e tyre se si e
kanë krijuar objektin. Tregojnë pse i kanë vendosur këto aksesorë. Veçohen modelimet më të arrira.
Vlerësimi:
- për modelimin e bukur,
- për krijimin e formave të njëtrajtshme,
- për aksesorët më të bukur e funksionalë.
139

Skulptura me çorapë Krijomë me mjete rrethanore një plak bore.
sipas temës mësimore - skulpturë
Nxënësi/ja: - dekorim
- realizon një skulpturë me mjete rrethanore;
- stilon dekorime mjete të ndryshme zbukurimi.
- shpjegon mënyrën e realizimit të skulpturës.
libri i nxënësit, çorap i bardhë, fjongo me ngjyrë, letër ndërkurrikulare:
me ngjyra, gërshërë, laps, ngjitës, sende zbukurimi, Gjuhë shqipe
modele demonstrimi. Qytetari
Diskutimi paraprak, veprimtari e drejtuar, turi i galerisë.

Mësuesi/ja flet me nxënësit rreth modelimeve të ndryshme, të cilat
i bëjmë me plastelinë, orgji, brumë.
- Por skulptura të thjeshta ne mund të bëjmë edhe me sende rrethanore.
− Si mund të bëjmë një skulpturë me çorapë?
− Ka ndonjëri, ndonjë mendim?
Dëgjohen nxënësit.
− Përshkruani, si e mendoni një plak bore, me çfarë e zbukuroni atë?
− Në cilën periudhë të vitit ju bëni plak bore? Pse?

Secili ka vendosur mjetet e tij mbi tavolinë.
Mbushim në fillim çorapin me rërë, ose oriz, (ose lesh sintetik ose pambuk). Më pas me një fije do të bëjmë
ndarjen e kokës, e cila duhet të jetë thembra e çorapit. Lidhja do të bëhet dy herë, hera e parë lidhet lart, pasi
e kemi mbushur çorapin dhe hera e dytë kur kemi formuar kokën. Rëra shtyhet me gishta që koka të dalë
rrumbullak. Fija shtrëngohet fort.
Mbi fije mund të vendosësh një fjongo të lidhur bukur. Rëra duhet të jetë e ngjeshur mirë që të dalë sa më
shumë dhe të qëndrojë mbi tavolinë.
- Me aksesorë apo sende zbukurimi bën tiparet në fytyrë me thumba, me kopsa, ose duke i vizatuar me lapustila.
- Në trup vendosen komça. Pastaj me letër e ngjyrë bëhet kapela në formë koni dhe i vendoset mbi kokë.
- Lihet në fantazinë e fëmijëve për të shtuar aksesorë të tjerë.

Ekspozohen punimet në tavolinë.
Nxënësit prezantojnë skulpturat e tyre dhe tregojnë mënyrën e punës dhe aksesorët e vendosur, funksioni i
tyre veçohen krijimet më të realizuara.
Vlerësimi:
- për realizimin e një skulpture me mjete rrethanore,
- për komentin rreth punës.
140

Figura simetrike me letër të prerë Drejtësia e simetrisë krijon dy pjesë të barabarta
temës mësimore - figura simetrike;
Nxënësi/ja: - drejtëza e simetrisë.
- emërton disa figura që kanë drejtëz simetrie;
- krijon figura simetrike duke u orientuar nga drejtësia e
simetrisë;
- di të dallojë figurat simetrike dhe jo simetrike, bën komente.
libri i nxënësit, letër me ngjyra, laps, vizore, gërshërë, ndërkurrikulare:
ngjitës, letër A4, modele demonstrimi, lapustila Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutimi paraprak, imagjinatë e lirë, komente, diskutime.

Aktivizohen nxënësit për të diskutuar rreth figurave simetrike me të cilat janë njohur në orën e matematikës.
Drejtëza e simetrisë e gjejmë edhe te format natyrore dhe te figurat gjeometrike. Pyesim nxënësit.
− Pse quhet drejtëz simetrike?
− Kur figura quhet simetrike?
− Emërtoni disa figura ose objekte që kanë drejtëz simetrie: katrori, drejtkëndëshi, rrethi, lulja, gjethja, flutura, molla etj.

Secili nga nxënësit kanë në tavolinë mjetet personale të punës.
Sot do të krijojmë disa figura simetrike me letër duke e prerë me gërshërë.
Zgjedhim ngjyrën që dëshirojmë për të krijuar fluturën:
E palosëm letrën nga ngjyra e bardhë duke puthitur mirë anët e saj, që drejtëza e simetrisë të jetë e saktë.
- Në njërën anë të fletës, pranë drejtëzës së simetrisë vizatojmë me laps formën e krahëve të fluturës.
Pasi sigurohemi që e keni vizatuar mirë, e presim atë me gërshërë. Pas prerjes e hapim dhe shikojmë se është
krijuar flutura. Kështu mund të veprojmë edhe me mollën, zemër, librin, arushën, fëmijët në rresht e shumë
figura të tjera. Nëse duam të presim një lule që petalet të jenë simetrike veprojmë kështu:
− Vizatojmë një rreth mbi fletë dhe e presim.
− Palosim rrethin tri herë duke u nisur nga qendra, pra sipas drejtëzave të simetrisë. Pastaj me laps vizato
një petale. Me gërshërë presim anët e petales. Pastaj e hapim letrën e prerë dhe shikojmë se janë formuar
gjashtë petale simetrike.
− Të gjitha figurat e prera ngjiten me fletët e bardha që të duken më bukur.

Nxënësit në grupe lëvizin për të vëzhguar krijimet e njëri-tjetrit. Vërehet se cili grup ka krijuar më shumë figura
të bukura simetrike dhe të veçanta.
Komentohet dhe diskutohet rreth figurave simetrike dhe asimetrike që vetë nxënësi i dallon. Tregohet mënyra
dhe teknika e punës.
Vlerësimi:
- për përdorimin e gërshërës,
- për vizatimin e saktë të figurës,
- për krijimin e saktë të simetrisë në figurat e zgjedhura.
141

Vizato personazhin tënd të preferuar Libri është miku më i mirë
sipas temës mësimore - personazh
Nxënësi/ja: - personazh i preferuar ose i pëlqyer
- emërton disa figura që kanë drejtëz simetrie;
- krijon figura simetrike duke u orientuar nga
drejtësia e simetrisë;
- di të dallojë figurat simetrike dhe jo simetrike,
bën komente.
libri i nxënësit, modele demonstrimi, libra të ndërkurrikulare:
ndryshëm artistik, foto personazhesh, letër vizatimi, Gjuhë shqipe
lapustila, lapsa. Qytetari
Bisedë, imagjinatë e lirë, komente – diskutime.
Hapi 1. Bisedë
Mësuesi/ja e nis bisedën me nxënësit rreth librave dhe filmave për fëmijë, të cilët ata i kanë parë ose lexuar.
Ndërkohë ata nisen edhe nga fotot e materialet e përgatitura dhe libra që i kanë sjellë vetë.
Disa nxënës flasin rreth librave të lexuar dhe disa rreth filmave që kanë parë. Çdo nxënës bën zgjedhjen e
personazhit të tij dhe e përshkruan atë nga pamja fizike, veshja, profesioni dhe puna që bën.
- Por personazhet nuk janë vetëm në filma e libra,
ata mund të zgjidhni edhe në jetën e përditshme si:
piktori, valltari, këngëtari, aviatori, elektricisti, mjeku etj.
Nxënësit emërtojnë personazhet
e tyre si, Spaidermen, Pinoku,
klouni, Borëbardha, shtriga,
Goku, Klara, Hajdi etj.

Në fletë nis vizatimi me laps. Nxënësit shfrytëzon edhe imagjinatën e tij për ta kompletuar personazhin ashtu
siç dëshiron dhe duke bërë lidhjen me ngjarjen.
Personazhi mund të shoqërohet me sfond si natyra dhe sende të cilat i përdor. Ngjyrosja bëhet me lapustila.

Nxënësit bëjnë prezantimin e punimeve në grup.
Në grupe mblidhen nxënësit që mund të kenë të njëjtën personazh. Aty shihet se cili e ka vizatuar më saktë e
më bukur duke u përshtatur dhe ngjarjes.
Të gjithë nxënësit flasin për personazhet e tyre dhe ngjarjen që lidhet me të.
Vlerësimi:
- për zgjedhjen e personazhit,
- për vizatimin sa më afër realitetit,
- për komentet rreth punës.
142

Krijim me sende e mjete rrethanore - kolazh Miushi i përrallave
sipas temës mësimore - kolazh
Nxënësi/ja: - miushi
- përshkruan personazhin e miushit në përrallë;
- përdor sendet të cilat i përshtaten figurës për të
realizuar krijimin;
- përshkruan punën dhe tregon përvojën e tij për
krijimin e kolazhit.
libri i nxënësit, karton ose letër me ngjyra, një disk, ndërkurrikulare:
gërshërë, ngjitës, aksesorë, modele demonstrimi Gjuhë shqipe
Bisedë, imagjinatë e lirë, komente, diskutime.
Hapi 1. Bisedë
Në tabelë mësuesi/ja ka krijuar një situatë me figura përrallash. Miushi është i paraqitur në disa forma.
Pyeten fëmijët rreth figurave.
− A ju pëlqejnë përrallat? A keni personazhe të preferuar?
− Disa nga personazhet e përrallave ju i keni të stampuara në rrobat tuaja. P.sh., miushin e keni në bluza
në pizhame etj.
− Si mund ta krijojmë miushin me sende të ndryshme?

Nxënësit vendosin sendet mbi tavolinë.
Udhëzohen për fillimin e punës. Në një karton sa një fletë formati ngjisim diskun në mes.
Vizatojmë format rrumbullake të veshëve të miushit.
Nga njëra anë i presim hark që të puthiten me formën e diskut. Ngjyra e kartonit mund të jetë kafe. Format
ngjiten në të dy anët e diskut.
Pastaj vizatojmë dy sytë rrumbullakë me letër të bardhë dhe në mes rrethor i vogël i zi.
Pra, rrethorët i bardhë dhe i zi ngjiten të dy dhe pastaj vendosen mbi disk në pozicionin e duhur.
Në letrën ngjyrë gri presim 6 shirita të hollë me gjatësi 6 cm.
Shiritat ngjitën bukur si mustaqe mbi disk.
Dhe ja u krijua miushi. Por duhet të keni pak fantazi që ngjitet të bëhen bukur dhe në vendin e duhur që figura
të dal sa më afër origjinalit.

Ekspozohen krijimet e nxënësve në këndin e klasës.
Nxënësit vëzhgojnë dhe tregojnë përvojën e tyre dhe mënyrën e krijimit të një kolazhi.
Veçohet kolazhi më i arrirë.
Vlerësimi:
- për përdorimin e mjeteve të punës,
- për krijimin me mjete rrethanore të një kolazhi.
143

Krijim me akuarel - Shporta me fruta Vëllimi i objektit, hapësira, planet, ngjyrat dhe
tonalitetet e tyre.
sipas temës mësimore - vëllimi
Nxënësi/ja: - hapësira
- vëzhgon objekte nga natyra duke perceptuar - planet
formën, madhësinë, ngjyrat, planet;
- vizaton më shumë se një formë duke dhënë
iluzionin e hapësirës nëpërmjet mbivendosjen e
trupave në një plan;
- tonalitete ngjyrash gjatë kalimit nga njëri plan tek
tjetri dhe ruan vëllimin e objektit zotëron aftësi
për të vlerësuar punë më të mirë artistike.
libri i nxënësit, letër vizatimi, akuarele, penela, mjete ndërkurrikulare:
pastrimi, modele demonstrimi Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutim paraprak, imagjinatë e lirë, turi i galerisë.

Udhëhiqen nxënësit në një bisedë rreth frutave: ku rriten pemët frutore, si zhvillohen frutat, të mirat dhe
vlerat ushqyese që kanë ato për njeriun. Secili nxënës zgjedh dhe përshkruan një frutë që i pëlqen duke u
fokusuar tek forma, përmasat, ngjyrat etj. Disa nxënës vizatojnë në tabelë një frutë.

Në një vend të dukshëm përballë nxënësve vendosim modelin, një shportë me fruta dhe i shpjegojmë
nxënësve “natyrën e qetë”. Emërtoni frutat që shikoni.
− A i shikoni të gjitha njëlloj?
− Në cilin plan bie drita më shumë?
− Pse disa fruta nuk ndriçohen si të tjerat?
− Në cilin plan ndodhen?
− Po ngjyrat ndryshojnë nga plani i parë në të dytin?
− Pse?
Udhëzohen nxënësit të vizatojnë modelin ashtu si e shikojnë. Bëni kujdes për të ruajtur formën e frutave.
Më pas nxënësit do të përdorin teknikën e akuarelit për të ngjyrosur frutat. Kujtohen ngjyrat e ndërmjetme
dhe tonalitetet. Përdorini këto për të ruajtur volumin e objektit, planet dhe thellësinë në hapësirë.

Ekspozohen punimet në këndin e klasës dhe nxënësit bëjnë turin e galerisë.
Ata flasin dhe japin përvojën e tyre për realizimin e teknikës së akuarelit në këtë natyrë të qetë.
Veçohen punët më të arrira.
Vlerësimi:
- për vizatimin në karakter të frutave,
- për përdorimin e tonaliteteve të ngjyrave në plane,
- për kompozimin më të bukur.
144

Objekte të ndryshme të trashëgimisë kulturore Objektet e trashëgimisë tregojnë artin, kulturën dhe
jetën e popullit tonë ndër vite.
sipas temës mësimore - trashëgimi kulturore
Nxënësi/ja: - kostume popullore
- emërton disa objekte të trashëgimisë kulturore;
- përshkruan një veshje popullore që njeh ose të
krahinës së tij;
- skicon një veshje popullore që i pëlqen dhe
shpjegon të veçantat e saj.
libri i nxënësit, foto të kostumeve popullore të tre ndërkurrikulare:
veshjeve të ndryshme. Veri-Jug, Shqipëri e Mesme, Gjuhë shqipe
letër, laps, lapustila. Qytetari
Bisedë, dëgjimi i drejtuar, stuhi mendimesh, komente, krijim i lirë.

Hapi 1. Bisedë. Dëgjim i drejtuar
Mësuesi/ja e nis bisedën duke kujtuar vizitën në Muzeun Historik Kombëtar, të cilin e vizituan para disa ditësh.
− Kujtoni çfarë patë atje? Cilat objekte ju kanë mbetur në mendje?
− Kujt periudhë i përkasin ato?
− Përveç periudhës së historisë ju patë objekte të trashëgimisë kulturore të popullit tonë si p.sh. veshje
popullore të krahinave të ndryshme.
− Ilustrojmë me foto në tabelë.
Hapi 2. Stuhi mendimesh, komente

- Çfarë dimë për veshjet popullore? Në tabelë vendosen fotot e veshjeve të tri krahinave: Veri, e Mesme, Jug.
Krahina Gjinia
Mosha Kostume popullore Materialet
Arti popullor
- Plotësohet skema në tabelë duke bërë komente për veshjet e krahinës së Veriu të Jugut dhe Shqipërisë së Mesme.
- Në figurë nxënësi shikon karakteristikat dalluese të tre krahinave.

Vizatoni sipas dëshirës një veshje popullore që ju pëlqen më shumë.
Theksoni karakteristikat e veçanta të tij.
Bazohuni edhe te figurat që keni përballë.
Nxënësi bën komente për krijimin tij.
Vlerësimi:
- aftësia për të kopjuar një veshje popullore,
- përdorimi i vijave, formave e ngjyrave.
145

Dasma shkodrane, Kolë Idromeno Piktura në kohë të ndryshme dhe vlera e
kultura që sjellin në ditët e sotme.
temës mësimore - tablo
Nxënësi/ja: - teknikë
- vëzhgon një vepër arti për t’u njohur me përmbajtjen e saj; - kompozim
- analizon pikturën duke përcaktuar teknikën, elementet dhe
mjetet e përdorura;
- vlerëson piktorin për talentin dhe historinë që sjell për atin
dhe kulturën e popullit tonë ndër vite.
libri i nxënësit, dasma shkodrane e zmadhuar e printuar, fletë të ndërkurrikulare:
bardha, laps, lapustila Gjuhë shqipe
Histori
Qytetari
Bisedë, dëgjimi i drejtuar, marrëdhënie pyetje-përgjigje, krijim i lirë, komente.

Hapi 1. Bisedë. Dëgjim i drejtuar
Kemi vendosur në tabelë fotokopjen e pikturuar: Dasma shkodrane dhe foton e piktorit Kolë Idromeno.
Prezantojmë pikturën dhe autorin. Veprat e piktorit K. ldromeno i përkasin periudhës së Rilindjes. Disa emra
që i përkasin asaj kohe janë: Spiro Xega, Ndoc Martini, Zef Kolombo etj. Piktori Kolë Idromeno. Shquhet për
paraqitjen e gjendjes psikologjike të portreteve dhe realizimit artistik të veprës.
Hapi 2. Marrëdhëniet pyetjet - përgjigje. Analizojmë përmbajtjen

− Çfarë shikoni në këtë pikturë?
− Pse ka njerëz të grumbulluar dhe çfarë shohin ata?
− Si janë veshur gratë dhe burrat, fëmijët? A ka ndonjë ndryshim midis veshjeve? Ku po bëhet dasma? Si
janë shtëpitë?
− Si e dalloni ju nusen? A janë njerëzit të gëzuar? Pse?
− Mësojmë rreth formës së kompozimit dhe teknikës.
− Piktori figurat i ka kompozuar në dy pjesë kryesore. Drita përshkon pjesën në të djathtë dhe hija përshkon
pjesën në të majtë.
− Në bazë të dritës dhe hijes ndryshojnë edhe ngjyrat dhe tonalitetet.
− Piktura është punuar në teknikën e bojërave të vajit.
− Dalloni planet. Cilat figura janë në planin e parë, po në të dytin? Përveç njerëzve, cilat objekte shikoni në
planin e dytë?
− Duke parë tablonë ju njiheni me kulturën dhe traditën e popullit tonë nga veshja e njerëzve dhe arkitektura
e ndërtesave, gjithashtu edhe dasmat që vazhdojnë edhe në ditët e sotme.
Hapi 3. Krijimi i lirë. Argëtohu

Ju të gjithë keni qenë pjesëtarë te një festë siç janë dasmat.
Atëherë mbi fletë do të vizatoni sipas dëshirës një send apo objekt që simbolizon dasmën p.sh: unaza, buqeta
me lule, makina e zbukuruar, tortë, fishekzjarrë, kurorë me lule, nusja, dhëndri etj.
- Zhvillohet në formën e lojës, kush mbaron del para klasës dhe tregon me fjalë vizatimin e tij.
Vlerësimi:
− Për aftësitë pamore dhe logjike për të folur dhe analizuar një vepër arti.
146

Punime artizanale, përdorimi i fillit Arti dhe tradita kulturore e popullit tonë
temës mësimore - artizan
Nxënësi/ja: - përdorim fillin
- tregon përdorimin e fillit në sende e materiale të ndryshme; - traditë
- krijon me fantazi nëpërmjet fillit sende të veçanta zbukurimi - kulturë
ose veshje;
- zbulon efektet artistike në përdorimin e fillit duke shpjeguar
dhe krijimin e tij.

libri i nxënësit, fije të ndryshme nga trashësia dhe ngjyra, ndërkurrikulare:
shtiza, grepa, shirita me ngjyra prej copa. Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, komente, diskutime

Mësuesi/ja zhvillon një bisedë me nxënësit rreth fillit duke marrë shembull fotot por dhe veshjet e fëmijëve.
Secili tregon pulovrin e tij prej leshi, fustani i punuar me fill pambuku dhe të gjithë flasin për diçka që kanë
veshur.
Filli prodhohet nga pambuku, kërpi, liri, nga delja, fill mëndafshi, por ka dhe fill sintetik që prodhohet në
mënyrë artificiale! Ilustrohet me foto prodhimi i çdo filli.
Sot ka makineri moderne që prodhojnë veshje e pajisje me këto fije. Gjyshet dhe nënat tona akoma dhe sot
thurin triko, çorape e dorashka me fill leshi ose pambuku. Ato përdorin shtiza, gjilpëra, grepa, tezgjah etj.
Tregohen modele punimi.

Edhe ju sot do të bëheni artizan të vegjël dhe do të punoni me fill.
- Nxënësit grupohen sipas materialeve që kanë sjell
Grupi 1 – do të punojë fillin me shtiza
Grupi 2- do të thurë qilimin me shirita lecke ose fill të trashë leshi ose pambuku.
Grupi 3 – do të punojë fillin me grep.
Grupi 4- do të thurë thekët e shallit, ose gërsheti.
- Të gjithë nxënësit do të punojnë në grup duke ndihmuar njëri-tjetrin.

Në përfundim të punës nxënësit do të shpjegojnë punën e kryer dhe mënyrën e punimit të fillit. Punimet
vendosen në këndin e klasës dhe titullojnë vetën “artizanët e vegjël”.
Vlerësimi:
- për mënyrën e punimit të fillit,
- për bashkëpunimin në grup.
147

Ekspozojmë krijimet tonë “Piktorët e vegjël” “Ekspozita e klasës”
Nxënësi/ja: - kornizë
- përzgjedh krijimet e tij më të bukura për në ekspozitën - piktor
e klasës;
- zbukuron pikturat me kornizë dhe aksesorë.
- vendos punimet në ekspozitë me rregull dhe estetikë;
- bën komente dhe tregon përvojën e tij për krijime të
ndryshme.
libri i nxënësit, punimet e përzgjedhura, letra e kartonë me ndërkurrikulare:
ngjyra, ngjitëse, lapustila, gërshërë. Gjuhë shqipe
Qytetari
Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, turi i galerisë.

Nxënësit janë porositur për të sjell punimet artistike dhe mjetet e punës për të zbukuruar kornizat. Bëhet
përzgjedhja e krijimeve më të bukura. Zgjedhja e punimeve do të bazohet në vizatimin e saktë, ngjyrat,
teknikat e ndryshme të përdorura. Vetë nxënësit do të bëjnë përzgjedhjen e punimeve, diskutimi mes tyre
nxjerr në pak krijimet më të mira.

Të gjithë nxënësit bëjnë zbukurimin e pikturave me korniza me letra me ngjyra ose kartonë me vijëzime ose
aksesorë të ndryshëm. Në cep të pikturës vendoset emri i tij.
Puna ndahet në tri grupe. Grupi i parë do të merret me shkrimin e posterit “Piktorët e vegjël” dhe me shkrimin
e festave për moshatarët e tyre në klasat e tjera të ciklit.
Grupi i dytë do të përgatisë vendin se ku do të vendosen krijimet duke i ndarë në teknika, peizazhe, portrete,
vizatime, kolazhe etj.
Grupi i tretë do të merret me ngjitjen e krijimeve në vendin e duhur. Grupi i dytë dhe i tretë bashkëpunojnë që
ekspozita të dalë sa më e bukur dhe tërheqëse.
Hapi 3.“Turi i galerisë”

Nxënësit e grupit të parë vendosni posterin në krye të ekspozitës dhe shpërndajnë ftesat në klasat e tjera.
Vetë nxënësit bëjnë “turin e galerisë” dhe diskutojnë rreth punimeve të ekspozuara, mirëpret edhe vizitorin.
Vlerësim:
- për krijimet e bukura,
- për impenjimin për të bërë diçka të bukur,
- për komentet e diskutimet.
148
Libër mësuesi
ART PAMOR 4
150
Plani mësimor Arti pamor 4

12/35 12/35 11/35

Gjuha dhe 1 (GJKA) Vijat krijojnë forma, sipërfaqe 1 (GJKA) Format dypërmasore. 1 (GJKA) Tonet e çelëta dhe të errëta të
komunikimi dhe ritëm Thjeshtëzimi i formave ngjyrave
artistik 2 (TPA) Pushimet verore. Peizazh 2 (TPA) Vizatim sipas imagjinatës 2 (TPA) Vizatimi i një portreti
(10 orë) 3 (TPA) Ngjyrat e ngrohta dhe të ftohta. 3 (TPA) Krijim me akuarel: “Mollët” 3 (TPA) Reliev me plastelinë
4/3/3 Mozaik me letër
4 (TPA) Vizatoj ëndrrën time 4 (TPA) Krijim me akuarel: “Mollët” 4 (GJKA) Përsëritja dhe ndërthurja e motivit në
krijim
5 (GJKA) Ngjyrat e ngrohta: e verdhë, 5 (GJKA) Ngjyrat e ftohta: blu, e gjelbër, 5 (TPA) Modelim me plastelinë objekte
portokalli, e kuqe vjollcë trepërmasore
6 (GJKA) Tekstura vizuale 6 (TPA) Modelim me plastelinë dhe brumë 6 (GJKA) Perspektiva
7 (TPA) Modelim me plastelinë. 7 (TPA) Krijim i një stampe me gërvishtje 7 (TPA) Format trepërmasore (krijim)
Teknikat dhe Ndërthurja e formave gjeometrike dhe
proceset artistike natyrore
(19 orë) 8 (GJKA) Objekte trepërmasore me 8 (GJKA) Asimetria 8 (TPA) Format trepërmasore
6/7/6 materiale të riciklueshme
9 (TPA) Krijim me copa dhe fije i një 9 (TPA) Skulpturë me materiale të buta 9 (HASH) Kultura dhe vepra e piktorit Henri
moketi Ruso. Pikturoj “xhunglën”
10 (HASH) Piktori Abdurrahim Buza 10 (HASH) Poster “Të ndërtojmë natyrën 10 (TPA) Krijimi i një dizajni të ri me fije, copa e
Historia, arti dhe “Lojëra popullore” nga ndotjet” kopsa
shoqëria
11 (TPA) Skulpturë abstrakte me letër 11 (TPA) Krijojmë duke stampuar 11 (HASH) Ekspozita e fundvitit
(6 orë)
12 (HASH) Personazhe filmi 12 (HASH) Takim me një arkitekt 12
2/2/2
Fusha: Art
Lënda: Art pamor
Planifikimi Klasa IV
Tremujori i parë: Shtator – Dhjetor
Kompetencat Nr. Temat Rezultatet e parashikuara të të Metodologjitë dhe Për çfarë do të Burimet dhe materialet
Tematika mësimore nxënit veprimtaritë e nxënësve vlerësohet nxënësi didaktike
Gjuha dhe 1 (GJKA) Vija krijon - emërton llojet e vijave, e hollë, e Diskutim njohurish - për emërtimin dhe - modele demonstrimi
komunikimi forma, sipërfaqe trashë, e thyer, e drejtë; Imagjinatë e drejtuar dallimin e llojeve të peizazhe të vizatuara;
artistik dhe ritëm - përdor cilësinë emocionale të Komente, diskutime vijave; letër vizatimi, laps,
(4 orë) vijës për të krijuar forma, - për krijimin me anë të lapustila.
sipërfaqe, ritëm në krijimin e tij. vijave të formave, të
sipërfaqeve, të ritmit.
2 (TPA) Pushimet - përshkruan pushimet verore Stuhi mendimesh - për vizatimin e saktë të - modele demonstrimi
verore duke zgjedhur ditën më të bukur; Imagjinatë krijuese elementeve në peizazh; me peizazhe, pamje me
- përdor ngjyrat dhe tonet për të Turi i galerisë - për përdorimin e video-projektor; letër
krijuar planet në peizazh. ngjyrave dhe toneve për vizatimi, akuarele,
të dalluar planet në lapustila.
hapësirë.
3 (TPA) Ngjyrat e - krijon një mozaik me letër duke Diskutim paraprak - për realizimin me stil - letër dhe karton me
ngrohta dhe të kombinuar ngjyrat e ngrohta me Veprimtari e drejtuar artistik të mozaikut; ngjyra, gërshërë, ngjitës,
ftohta. Mozaik me të ftohta; Turi i galerisë - për kombinimin e lapustila, modele
letër - shpjegon krijimin e tij me fjalor të ngjyrave të ngrohta me demonstrimi.
thjeshtë artistik. ato të ftohta.
4 (TPA) Vizatoj - përcjell mesazhin e dëshiruar Bisedë - nxënësi vlerësohet për: - materiale demonstrimi,
ëndrrën time nëpërmjet një krijimi artistik; Imagjinatë krijuese - realizmin e bukur foto e libra artistikë, letër
- shpjegon ëndrrën nëpërmjet një Komente, diskutime artistik të ëndrrës; vizatimi, lapustila,
fjalori të thjeshtë artistik. - për lidhjen e pastel.
përmbajtjes me figurën.
151
152
5 (GJKA) Ngjyrat e - zbulon ndjeshmërinë e ngjyrave Diskutim paraprak - për kompozimin e - letër vizatimi, lapustila,
ngrohta: e të ngrohta dhe i përdor ato në Imagjinatë e drejtuar elementeve në peizazh; pastele, modele
verdhë, portokalli, krijim; Turi i galerisë - për përdorimin e demonstrimi, pamje
e kuqe - zotëron aftësi për të vlerësuar ngjyrave të ngrohta dhe fshati me video-
punën më të mirë artistike. tonalitetet e tyre. projektor.
6 (GJKA) Tekstura - bën dallimin midis teksturës Diskutim njohurish - për realizimin e një - letër vizatimi, akuarel,
vizuale vizuale dhe asaj të prekshme; Veprimtari e drejtuar teksture të caktuar me sfungjer, lapustila,
- përdor materiale të ndryshme Komente, diskutime anë të mjeteve të gërshërë, ngjitës,
për të realizuar teksturën vizuale. ndryshme; modele demonstrimi,
Teknika - për komentet komente foto e pamje.
dhe artistike.
procese 7 (TPA) Modelim - modelon me plastelinë forma të Diskutim njohurish - për modelimin e saktë - karton, plastelinë,
artistike me plastelinë. ndryshme gjeometrike dhe Imagjinatë krijuese dhe të bukur të enëve të mjete pune për të
(6 orë) Ndërthurja e natyrore dhe krijon një objekt të Turi i galerisë kuzhinës; modeluar, enë kuzhine
formave caktuar; - për realizimin e prej lodre, pamje e foto,
gjeometrike dhe - zbukuron me reliev sipërfaqen e zbukurimit mbi enë. modele demonstrimi.
natyrore objektit për t’i dhënë karakter të
veçantë.
8 (GJKA) Objekte - dallon objekte trepërmasore dhe Diskutim njohurish - për dëgjimin dhe - letër me ngjyra,
trepërmasore me interpreton formën dhe teksturën Veprimtari krijuese përqendrimin hap pas gërshërë, letër A4,
materiale të e tij në krijim; Vëzhgim hapi në procesin e punë; modele demonstrimi.
riciklueshme - tregon mënyrën dhe stilin e Komente, diskutim - për realizmin e topit
punës për të realizuar krijimin. prej letre;
- për argumentin artistik.
9 (TPA) Krijim me - krijon formën e një strukture Bisedë - për përzgjedhjen e - copa dhe fije me ngjyra
copa dhe fije i një imagjinare duke përdorur Stuhi mendimesh materialeve; të ndryshme, gërshërë,
moketi materiale të ndryshme; Imagjinatë krijuese - për kombinimin e ngjitës, modele
- përshkruan objektin dhe nxjerr Turi i galerisë ngjyrave dhe të demonstrimi, foto pamje
në pah cilësitë e veçanta të tij. formave; video-projektor.
- për argumentin dhe
teknikat e përdorura.
10 (HASH) Piktori - përshkruan çfarë shikon në një Bisedë e ilustruar - për aftësitë që zotëron - tabloja: “Lojëra
Abdurrahim vepër arti; Analizë e një vepre arti për të analizuar një popullore” me përmasa
Buza. Lojëra - përcakton teknikën, format, Imito piktorin vepër arti; të zmadhuara, foto,
popullore ngjyrat dhe mjetet me të cilat - për mënyrën e vizatimit piktura të tjera të piktorit
është realizuar vepra. të figurave nga vepra e Abdurrahim Buza, fletë
piktorit. vizatimi, lapustila.
11 (TPA) Skulpturë - bën lojëra konstruksioni me letër Diskutim paraprak - për vëmendjen dhe - letër A3 dhe me ngjyra,
abstrakte me e materiale të tjera ndihmëse; Imagjinatë krijuese dëgjimin hap pas hapi të gërshërë, ngjitës,
letër - krijon skulpturë abstrakte me Turi i galerisë udhëzimeve të aksesorë të ndryshme,
letër duke ngjitur dhe balancuar mësueses; modele demonstrimi.
të gjitha pjesët në një të tërë. - për realizimin e bukur
të skulpturës abstrakte
në letër.
12 (HASH) - veçon personazhin që i pëlqen Bisedë, stuhi mendimesh - për vizatimin e - libra artistik, fletë
Personazh filmi më shumë dhe mesazhin që ka Imagjinatë krijuese personazheve më afër vizatimi, lapustila,
marrë prej ngjarjes; Vëzhgim, komente, realitetit; pastel, modele
Historia - krijon duke vënë në dukje anë diskutime - për komentin artistik demonstrimi me video-
arti dhe pozitive të personazhit. rreth temës. projektor, shfaqje filmi:
shoqëria Hajdi, Hirushja etj.
(2 orë)
153
154
Kompetencat Nr. Temat Rezultatet e parashikuara Metodologjitë dhe Për çfarë do të Burimet dhe materialet
Tematika mësimore të të nxënit veprimtaritë e vlerësohet nxënësi didaktike
Kompetencat Nr. Temat Rezultatet e parashikuara nxënësve
Metodologjitë dhe Për çfarë do të Burimet dhe materialet
Gjuha
Tematika dhe 1 (GJKA)
mësimoreFormat -tëzbulon dhe demonstron
të nxënit Bisedë,
veprimtaritë
stuhi e për realizimin
-vlerësohet artistik të
nxënësi letër vizatimi, letër me ngjyra,
-didaktike
komunikimi dypërmasore me format e përbëra duke i mendimesh
nxënësve thjeshtëzuara; gërshërë, ngjitës, aksesorë të
artistik
Gjuha dhe 1 Thjeshtëzimi
(GJKA) Format i thjeshtëzuar
- zbulon dhe në forma bazë
demonstron Veprimtari
Bisedë, stuhikrijuese - për realizimin eartistik
saktëtëtë ndryshëm, figura
- letër vizatimi, gjeometrike,
letër me ngjyra,
(3 orë)
komunikimi formave
dypërmasore gjeometrike.
me format e përbëra duke i Vëzhgim,
mendimesh komente, teknikës.
thjeshtëzuara; modele
gërshërë, demonstrative, Bredhi
ngjitës, aksesorë të
artistik Thjeshtëzimi i thjeshtëzuar në forma bazë diskutime
Veprimtari krijuese - për realizimin e saktë të Krishtlindjes.
indryshëm, figura gjeometrike,
(3 orë) 2 formave
(TPA) Vizatim -gjeometrike.
përshkruan çfarë i pëlqen Vëzhgim,
Bisedë, komente,
stuhi -teknikës.
për përzgjedhjen e -modele demonstrative,
letër vizatimi, Bredhi
laps, pastele,
sipas imagjinatës më shumë nga një ngjarje e diskutime
mendimesh temës dhe realizimin i Krishtlindjes.
lapustila, modele demonstrimi,
2 (TPA) Vizatim lexuar duke veçuar
- përshkruan çfarë i pëlqen Imagjinatë
Bisedë, stuhikrijuese bukur të vizatimit, sipas
- për përzgjedhjen e libra
- letërartistik
vizatimi,“Liza
laps, botën e
në pastele,
sipas imagjinatës personazhe;

më shumë nga një ngjarje e Turi i galerisë
mendimesh idesë;
temës dhe realizimin çudirave”.
lapustila, modele demonstrimi,
-lexuar motive
krijonduke dhe detaje
veçuar Imagjinatë krijuese për komentet
-bukur rreth
të vizatimit, sipas libra artistik “Liza në botën e
me imagjinatë për të
personazhe; Turi i galerisë imagjinatës
idesë; për krijimin. çudirave”.
ilustruar përmbajtjen.
- krijon motive dhe detaje - për komentet rreth
3 (TPA) Krijim me -me imagjinatë
vizaton objekte për të Diskutim njohurish -imagjinatës
për vizatimin
përekrijimin.
saktë të - letër vizatimi ose kartoni,
akuarel “Mollët” ilustruar përmbajtjen.
trepërmasore nga natyra; Veprimtari e drejtuar modelit nga natyra. laps, gomë, ngjyra akuareli,
3 (TPA) Krijim me - përdor
vizatonkontrastin
objekte e Komente diskutime
Diskutim njohurish - për vizatimin e saktë të modele demonstrimi.
- letër vizatimi ose kartoni,
akuarel “Mollët” ngjyrave
trepërmasorepër tënga nxjerrë në
natyra; Veprimtari e drejtuar modelit nga natyra. laps, gomë, ngjyra akuareli,
pah vëllimin
- përdor e objektit.
kontrastin e Komente diskutime modele demonstrimi.
4 (TPA) Krijim me -ngjyrave për të
përdor tone të nxjerrë në
çelëta dhe Diskutim njohurish - për përdorimin e - letër vizatimi ose kartoni,
akuarel “Mollët) pah
të vëllimin
errëta për etëobjektit.
theksuar Imagjinatë krijuese teknikës së akuarelit; laps, gomë, ngjyra akuareli,
4 (TPA) Krijim me kontrastin.
- përdor tone të çelëta dhe Turi i galerisë
Diskutim njohurish - për krijimin
përdorimin e volumit
e modele demonstrimi.
- letër vizatimi ose kartoni,
akuarel “Mollët) të errëta për të theksuar Imagjinatë krijuese nëpërmjet
teknikës sëtoneve dhe
akuarelit; laps, gomë, ngjyra akuareli,
kontrastin. Turi i galerisë kontrasteve
- për krijimintëe ngjyrave.
volumit modele demonstrimi.
5 (GJKA) Ngjyrat e - identifikon në natyrë dhe Diskutim njohurish -nëpërmjet
për dallimintoneve dhe
e ngjyrave - letër dhe karton me ngjyra (të
ftohta: blu, e sjell në krijim ngjyrat e Imagjinatë krijuese kontrasteve
të ftohta dhetëpërdorimin
ngjyrave. e ftohta), laps, gërshërë, ngjitës,
5 gjelbër,
(GJKA) vjollcë.
Ngjyrat e ftohta
- identifikon
duke inë kombinuar
natyrë dheato. Turi i galerisë
Diskutim njohurish tyre
- përnë krijim duke
dallimin i
e ngjyrave modele demonstrimi.
- letër dhe karton me ngjyra (të
ftohta: blu, e sjell në krijim ngjyrat e Imagjinatë krijuese kombinuar.
të ftohta dhe përdorimin e ftohta), laps, gërshërë, ngjitës,
6 (TPA) vjollcë.
gjelbër,Modelim -ftohta
modelon i kombinuar
dukeobjekte për tëato. Turi i galerisë
Diskutim njohurish -tyre
përnë krijim duke
zgjedhjen e i -modele demonstrimi.
plastelinë, brumë i përgatitur,
me plastelinë dhe shprehur kënaqësinë dhe Imagjinatë krijuese materialeve
kombinuar. për modelin; aksesorë për dekorim, modele
6 brumë
(TPA) Modelim talentin
- modelon e tij;
objekte për të Komente, diskutime
Diskutim njohurish - për korrektësinë
zgjedhjen e gjatë demonstrimi.
- plastelinë, brumë i përgatitur,
- përdor forma dekorime punës;
Teknika dhe dhe efekte të ndryshme të - për përdorimin e
procese teksturës. aksesorëve të ndryshëm.
artistike 7 (TPA) Krijimi i një - përdor mjete të ndryshme Diskutim njohurish - për realizimin e stampës - patate ose sapun, thikë
(7 orë) stampe me për të krijuar një stampë me Veprimtari krijuese me gërvishtje plastike, kunja druri, bojëra të
gërvishtje gërvishtje; Vëzhgim, komente, - për figuracionin e krijuar lëngshme, letër, karton.
- bën stampime mbi letër diskutim me anë të stampimit.
me plastelinë dhe shprehur kënaqësinë dhe Imagjinatë krijuese materialeve për modelin; aksesorë për dekorim, modele
brumë talentin e tij; Komente, diskutime - për korrektësinë gjatë demonstrimi.
- përdor forma dekorime punës;
Teknika dhe dhe efekte të ndryshme të - për përdorimin e
procese teksturës. aksesorëve të ndryshëm.
artistike 7 (TPA) Krijimi i një - përdor mjete të ndryshme Diskutim njohurish - për realizimin e stampës - patate ose sapun, thikë
(7 orë) stampe me për të krijuar një stampë me Veprimtari krijuese me gërvishtje plastike, kunja druri, bojëra të
gërvishtje gërvishtje; Vëzhgim, komente, - për figuracionin e krijuar lëngshme, letër, karton.
- bën stampime mbi letër diskutim me anë të stampimit.
me stampën e krijuar vetë.
8 (GJKA) Asimetria - bën dallimin e objekteve Diskutim njohurish - për dallimin e asimetrisë - modele e pamje demonstrimi
simetrike dhe asimetrike; Imagjinatë e drejtuar nga simetria; simetrik-asimetrik, letër
- përshkruan dhe jep Vëzhgim, komente, - për vizatimin e një vizatimi, laps, lapustila.
argumente për asimetrinë. diskutime pamjeje asimetrike.
9 (TPA) Skulpturë - përdor materiale të Diskutim paraprak - për realizmin e modelit - copa pëlhure me ngjyra,
me materiale të ndryshme për të krijuar një Veprimtari e drejtuat duke përdorur materiale gjilpëra me pe, shirita me
lehta formë të caktuar; Vëzhgim, komente, të ndryshme; ngjyra, pambuk, aksesorë,
- realizon një skulpturë diskutime - për përvojat vetjake. kopsa, modele demonstrimi.
simetrike me materiale të
buta.
10 (HASH) Poster - krijon një poster duke Diskutim paraprak Vlerësohen nxënësit: - materiale demonstrimi, foto,
“Të mbrojmë përdorur simetrinë dhe Imagjinatë krijuese - për impenjimin dhe pamje, karton, lapustila, figura,
natyrën nga asimetrinë, lidhjen midis Vëzhgim, komente, bashkëpunimin në grup; gërshërë, ngjitës.
ndotjet” formës dhe përmbajtjes. diskutim - për realizimin e posterit
në formë dhe përmbajtje.
11 (TPA) Krijojmë - përdor materiale të Diskutim njohurish - për zgjedhjen e mjetit të - karton, letër vizatimi, mjete
duke stampuar ndryshme për të stampuar; Imagjinatë krijuese stampimit; stampimi, bojë e lëngshme,
- ndërthur teknikat për të Vëzhgim, komente, - për përdorimin e mirë të sfungjer, tapa, laps, gërshërë,
realizuar krijimin. diskutim teknikave për të realizuar metoda demonstrimi.
krijimin.
12 (HASH) Takim - zbulon profesione të Diskutim paraprak - për edukatën dhe - studio e një arkitekti, modele
me njëarkitekt ndryshme në lidhje me artin Vëzhgim, bisedë, qytetarinë që tregon në demonstrimi.
pamor; marrëdhëniet përgjigje- një mjedis të ri;

- përfiton teknikën dhe pyetje - për rëndësinë e
Historia kulturën e punës për një profesionit të arkitektit.
arti profesion të caktuar.
dhe shoqëria
(2 orë)
155
156
Tremujori i tretë: Prill ‒ Qershor
Kompetencat Nr. Temat Rezultatet e parashikuara Metodologjitë dhe Për çfarë do të vlerësohet Burimet dhe materialet
Tematika mësimore të të nxënit veprimtaritë e nxënësve nxënësi didaktike
Gjuha dhe 1 (GJKA) Tonet e - krijon tonalitet të çelëta Diskutim njohurish - për krijimin e tonaliteteve - letër vizatimi, akuarele,
komunikimi çelëta dhe të dhe të errëta nga përzierja Imagjinatë krijuese të errëta dhe të çelëta të lapustila, materiale
artistik errëta të ngjyrave e ngjyrave dhe i përdor ato Vëzhgim, komente, ngjyrave; demonstrimi, pamje e foto
(3 orë) në krijim. diskutim - për realizimin e krijimit me me video-projektor.
anë të tonaliteteve.
2 (TPA) Vizatimi i - përdor vijat dhe format për Diskutim njohurish - për vizatimin e saktë të - modele demonstrimi, foto
një portreti të skicuar një portret nga Veprimtari e drejtuar një portreti me përmasa të me portrete të parën e
këndvështrime të Turi i galerisë rregullta, i parë nga pikëvështrime të
ndryshme. pikëvështrime të ndryshme. ndryshme, letër vizatimi,
pastel.
3 (TPA) Reliev me - bën ndërthurjen e formave Diskutim njohurish - për realizimin e teknikës - karton, plastelinë, vizore,
plastelinë gjeometrike dhe natyrore Imagjinatë krijuese së relievit me plastelinë; laps, kunja druri, modele
për të realizuar një krijim Vëzhgim, komente, - për ndërthurjen e formave demonstrimi, pamje e foto
me reliev. diskutim gjeometrike dhe natyrore. me reliev.
4 (GJKA) Përsëritja - përdor formën dhe ngjyrën Diskutim njohurish Nxënësit vlerësohen: - letër vizatimi, laps,
dhe ndërthurja e si motiv në krijim; Imagjinatë krijuese - për zgjedhjen e motivit lapustila, pastele, modele
motivit në krijim - zbulon se përsëritja dhe Turi i galerisë dhe realizimi artistik; demonstrimi me pamje e
ndërthurja e motivit krijon - për ndërthurjen e motivit. foto nga natyra.
lëvizje, harmoni, emocion.
5 (TPA) Modelim - përdor mjete të ndryshme Diskutim njohurish - për modelin e objekteve - karton, plastelinë, kunja
me plastelinë - për të realizuar krijimin; Stuhi mendimesh dhe përdorimin e saktë të druri, thikë plastike,
objekte - ruan formën e objektit Imagjinatë krijuese mjeteve të punës; aksesorë të ndryshëm,
trepërmasore gjatë modelimit. Vëzhgim, komente, - për realizimin e detajeve modele demonstrimi.
diskutim gjatë modelimit.
6 (GJKA) - vizaton një peizazh mbi Diskutim njohurish - për zbatimin e saktë të - letër vizatimi, laps,
Perspektiva bazën e rregulluat ë Veprimtari e drejtuar rregullave të perspektivës; vizore, lapustila, modele
Teknika dhe perspektivës Vëzhgim, komente, - për realizmin korrekt të demonstrimi, pamje e foto
procese - ruan raportet e madhësisë diskutim vizatimit të perspektivës. në perspektivë.
artistike ndërmjet objekteve sipas
(6 orë) vendndodhjes së tyre.
7 (TPA) Format - vizaton formën e hapur të Diskutim njohurish - për angazhimin në punë - karton, vizore, laps,
trepërmasore, trupave gjeometrik dhe i Veprimtari e drejtuar sipas udhëzimeve; gërshërë, modele
krijim pret sipas vijës. Vëzhgim, komente, - për vizatimin e saktë të demonstrimi.
diskutim formave gjeometrike.
8 (TPA) Format - krijon objekte Diskutim paraprak - për krijimin dhe - letër, karton, ngjitës,
trepërmasore, trepërmasore me letër Imagjinatë e drejtuar kombinimin e trupave gërshërë, lapustila,
krijim kartoni; Vëzhgim, komente, gjeometrikë për të krijuar aksesorë zbukurimi,
- kombinon format diskutim një objekt të caktuar. modele demonstrimi.
gjeometrike për të krijuar
një objekt.
9 (HASH) Kultura - vëzhgon dhe përshkruan Bisedë, diskutim - për dëgjim dhe vëzhgim të - pamje të disa pikturave
dhe vepra e një vepër arti; njohurish vëmendshëm dhe të të Henri Rusosë, letër
piktorit Henri - zbulon arritjet artistike dhe Vëzhgim dhe analizë e qëllimtë; vizatimi, laps, lapustila.
Ruso. Pikturoj teknikat e përdoruar nga një vepre arti - për përvetësimin e
“xhunglën” piktori. Komente, diskutime njohurive të reja;
- për përfshirjen në
komente.
10 (TPA) Krijimi i një - zhvillon ndjeshmërinë ndaj Diskutim paraprak - për krijimin e një dizajni të - modele demonstrimi,
dizajni të ri me tekstileve dhe i përdor ato Imagjinatë krijuese ri me copa, fije e kopsa; karton, ngjitës, gërshërë,
fije, copa e kopsa në krijim; Vëzhgim, komente, - për përdorimin e sa më lapustila, fije, kopsa,
- krijon një dizajn të ri duke diskutime shumë elementeve në aksesorë të ndryshëm.
eksperimentuar copa e fije. krijim.
11 (HASH) - bashkëpunon në grup për Diskutim paraprak - për punën e palodhur në - punimet e nxënësve të
Ekspozita e të përzgjedhur krijimet më Veprimtari e drejtuar grup; grumbulluara gjatë vitit
Historia fundvitit të bukura për ekspozitë; Turi i galerisë - për njohuritë e marra në shkollor, mjete pune,
arti dhe - zhvillon aftësitë orën e artit pamor; gërshërë, ngjitës, tabelë
shoqëria ndërvepruese për - për kulturën dhe fjalorin letre, kapëse ose thumba
(2 orë) vlerësimin e krijimeve të artistik. etj.
ekspozuara.
157
Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: II Klasa: IV

Tematika: Gjuha dhe komunikimi artistik Situata e të nxënit:
Tema mësimore: Vija krijon forma, sipërfaqe dhe ritëm Efekti i vijave ne natyrë.
Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të fushës Fjalë kyç:
sipas temës mësimore - vijë e hollë
Nxënësi/ja: - e trashë
- emërton llojet e vijave, e hollë, e trashë, e thyer, e drejtë, e - e thyer
harkuar, zigzag; - e drejtë, e harkuar
- përdor cilësinë emocionale të vijës për vizatimin e tij; - zigzag
- komenton përdorimin e vijave, emocionet dhe idetë që
përcjell në krijimin e tij/saj.
Burimet: libri i nxënësit, e-libri, letër vizatimi, laps të zi, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
lapustila, modele demonstrimi, peizazhe të vizatuara, sende, ndërkurrikulare:
objekte në klasë. Matematikë
Edukim fizik
Muzikë
Diskutim paraprak, imagjinatë e drejtuar, komente - diskutime

Mësuesi/ja udhëheq nxënësit për të rikujtuar llojet e vijave të cilat i kanë mësuar në klasat e mëparshme (I-II).
Kjo demonstrohet me anën e vizitimit në tabelën e vijave. Komentohen mjetet e punës për të veçuar cili e bën
vijën më të hollë apo më të trashë. Nxiten nxënësit që të emërtojnë sa më shumë lloje vijash në një vizatim,
peizazh, por edhe në konturet e objekteve të klasës.
- Gjeni sa më shumë objekte në natyrë, ku të dalloni vijën e drejtë, të thyer, zigzag etj.

Me anë të vijës mund të krijojmë forma e sipërfaqe të ndryshme. Duke e përsëritur vijën krijohet lëvizja dhe
ritmi. Krijojmë me imagjinatë.
- Në fletën e vizatimit nxënësit vizatojnë një vijë harkore me lapsin e zi, për të treguar bregun e detit. Më pas
në vijën e bregut vizatojnë me anë të vijave të thyera të mbyllura disa gurë ose shkëmbinj të vegjël; më pas
disa guralecë ose guaska. Sipër vijës së bregut vizatojnë detin. Mbi det vizatojnë diellin me një vijë të harkuar
të mbyllur. Me lapustilin bojëqielli ngjyrosim sipërfaqen e sheshtë të detit. Pastaj me lapustilin blu vizatojnë
valët e vogla të detit me vija të harkuara ose të thyera. Këto vija përsëriten, dhe kështu krijojnë lëvizjen e
valëve të detit, gjithashtu edhe kombinimin e dy ngjyrave blu-bojë qielli. Rrezet e diellit bëhen me vija të drejta
të shkëputura. Bregu i detit ngjyroset me të verdhë. Vizatohen pika e vija për të krijuar sipërfaqen e rërës etj.
Nxënësi/ja është i lirë të shtojë elemente të tjera në krijimin e tij/saj, gjithashtu edhe ngjyra.

Ekspozohen krijimet në murin e klasës. Nxënësit vëzhgojnë krijimet dhe bëjnë komente për përdorimin e
llojeve të vijave në vizatim. Veçohen punimet që me anë të vijave përcjellin më shumë emocion dhe ritëm në
vizatimin e elementeve natyrore.
- Nxiten nxënësit të bëjnë komente më fjalor të thjeshtë arti.
Vlerësim
- për emërtimin e llojeve të vijave dhe dallimin tyre në art dhe në matematikë;
- për përdorimin e vijave në vizatim për të krijuar forma, sipërfaqe, ritëm;
- për angazhimin në komente.
158

Tematika: Historia dhe procese artistike Situata e të nxënit:
Tema mësimore: Pushimet verore. Peizazh Krijohen plane në peizazh me anë të
ngjyrave dhe toneve.
temës mësimore - peizazh
Nxënësi/ja: - ngjyra
- përshkruan pushimet verore duke zgjedhur ditën më të bukur; - tone
- vizaton një peizazh veror me elementet e dëshiruara; - plane në peizazh
- përdor ngjyrat dhe tonet për të krijuar planet në peizazh;
- zotëron aftësi për të vlerësuar punën më të mirë artistike.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, lapustila, akuarele, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
modele demonstrimi, pamje peizazhesh nga natyra. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Qytetari
Stuhi mendimesh, imagjinatë krijuese, turi i galerisë

Hapi I. Stuhi mendimesh
Organizohet ora e mësimit duke nxitur nxënësit që të diskutojnë rreth pushimeve verore. Lihen të lirë nxënësit
të flasin lirshëm për pushimet e tyre. Jo të gjithë i kanë kaluar pushimet në det. Disa mund t’i kenë kaluar edhe
në vende malore, në fshat tek gjyshja etj. Të gjitha, mendimet shkruhen në tabelë në formën e një kllasteri.

Kërkohet vëmendja e nxënësve për të shpjeguar planet në një peizazh. Shpjegimi bëhet mbi bazën e një
modeli të përgatitur.
- Në një peizazh mund të ketë disa plane, varet nga këndvështrimi i secilit.
- Në planin e parë përfshihen elementet që janë më afër: konturet, forma dhe ngjyrat dallohen qartë dhe
kontrasti është i dukshëm.
- Në planin e dytë objektet zvogëlohen, gjithashtu ngjyrat dhe tonet zbehen dhe nuk janë të theksuara. Po
kështu vazhdon edhe plani i tretë, ku në një peizazh mund të jenë malet, horizonti, bregu i detit etj.
- Mbi bazën e këtyre rregullave në art udhëzohen nxënësit të skicojnë një peizazh sipas imagjinatës. Nëse
është një peizazh veror me det, nxënësit duhet të kenë parasysh se një varkë që ndodhet afër bregut të detit
është më e madhe se një varkë që ndodhet në mes të detit.
Udhëzohen nxënësit që t’i përziejnë ngjyrat për të krijuar tone të forta dhe të zbehta. Ngjyrosja bëhet me
akuarele, ndërsa lapustilat do të përdoren për t’iu dhënë theksim ose tone më të forta objekteve të vizatuara
në peizazh, si blu e fortë, e gjelbër e fortë, vishnje etj.

Ekspozohen krijimet në murin e klasës dhe nxënësit bëjnë “turin e galerisë”. Vëzhgimi dhe komentet do të jenë
rreth kompozimit të peizazhit dhe elementeve të përfshira në të. Nxënësit duhet të jenë të aftë që të dallojnë
planet në peizazh, tonet dhe ngjyrat e përdorura.
- Pse ju pëlqejnë pushimet në fshat, në mal, në bregdet, jashtë Shqipërisë etj.?
Vlerësim
- për vizatimin saktë dhe bukur të elementeve në peizazh;
- për përdorimin e ngjyrave dhe të toneve për të dalluar planet në një peizazh;
- për aftësinë për të dalluar peizazhin më të realizuar artistikisht.
159

Tema mësimore: Ngjyrat e ngrohta dhe të ftohta. Mozaik me Mozaik me letër të prerë. Tullumbacet në
letër festë.
temës mësimore - ngjyra të ngrohta
Nxënësi/ja: - ngjyra të ftohta
- emërton ngjyrat e ngrohta dhe të ftohta; - mozaik
- krijon një mozaik me letër duke kombinuar ngjyrat e ngrohta
me të ftohta;
- përdor mirë mjetet e punës për të realizuar sa më bukur
mozaikun;
- shpjegon krijimin e tij/e saj me fjalor të thjeshtë artistik.
Burimet: libri i nxënësit, e-libri, karton, letra me ngjyra, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
gërshërë, ngjitës, lapustila, laps vizatimi, modele demonstrimi. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë

U kërkohet vëmendje nxënësve dhe u shpjegohen dy konceptet bazë të kësaj ore mësimi, ngjyrat e ngrohta
dhe të ftohta dhe fjala mozaik.
a. Për ngjyrat është folur dhe në klasat e I, II, III.
Ngjyrat e ngrohta janë: ngjyra e verdhë, e kuqe, portokalli dhe të gjitha tonet që dalin nga përzierja e tyre.
- Ngjyrat e ftohta janë: ngjyra blu, e gjelbër, vjollcë dhe të gjitha tonet që dalin nga përzierja e tyre.
- Në natyrë dhe në krijime artistike këto ngjyra janë të ndërthurura me njëra-tjetrën.
b. Teknika e mozaikut është një teknikë e vjetër që përdorej nga artistët për të zbukuruar ambiente të
ndryshme. Kjo teknikë realizohet me materiale të gatshme natyrore, si gurë zalli, copa mermeri të thyera në
formë kuadratesh të vogla. Bukuria e mozaikut qëndron në ritmin e vendosjes së copave dhe në harmoninë
e ngjyrave. Përmendet dhe demonstrohet “Bukuroshja e Durrësit”, mozaiku më i vjetër i zbuluar në Shqipëri.

Punohet me një mozaik me letër të prerë në katrorë të vegjël. Pritet një karton blu me përmasa sa një A4.
Ngjyra blu është ngjyrë e ftohtë. Mbi karton vizatohen me laps disa forma tullumbacesh. Brenda formës së
vizatuar kalohet ngjitësi. Më pas në letrat me ngjyra zgjidhen tri ngjyra të ngrohta: ngjyra e kuqe, e verdhë dhe
portokalli. Me anë të gërshërëve priten katrorë të vegjël, të cilët ngjiten në formën e vizatuar me një ritëm të
caktuar. Katrorët duhet të kenë pak largësi nga njëri-tjetri. Kështu veprohet me të tria tullumbacet. Në fijet që
zgjaten mund të përdoren ngjyra të tjera.
- Nxënësi është i lirë të fusë edhe elemente të tjera në krijim. Në krijimin e sapondërtuar janë kombinuar
ngjyra e ftohtë blu me ngjyrat e ngrohta: e verdhë, e kuqe, portokalli.
- Mund të bëhen konturet me lapustila.
160

Ekspozohen krijimet në murin e klasës. Nxënësit vëzhgojnë me kujdes dhe bëjnë komente rreth mozaikëve
dhe mënyrës së kompozimit të temës “Tullumbacet në festë”.
Vlerësim
- për realizimin me stil artistik të mozaikut;
- për kombinimin e ngjyrave të ngrohta dhe të ftohta;
- për komentin artistik.

Tematika: Teknika dhe procese artistike Situata e të nxënit:
Tema mësimore: Vizatoj ëndrrën time Tregoj ëndrrën time.
sipas temës mësimore - shoh ëndrra
Nxënësi/ja: - vizatoj imazhe
- përcjell mesazhin e dëshiruar nëpërmjet një krijimi artistik; - shpjegoj ëndrrën
- përdor ngjyra e materiale të ndryshme për të realizuar
krijimin;
- shpjegon ëndrrën e tij/e saj nëpërmjet një fjalori të
thjeshtë artistik.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, lapustila, pastele, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
materiale demonstrimi, foto e libra artistikë ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, imagjinatë krijuese, komente, diskutime
Realizoni me mozaik: “Kopshti me tulipanë”.
Hapi I. Bisedë
Organizohet ora e mësimit duke nxitur nxënësit që të flasin për ëndrrat që ata shohin në gjumë, por edhe për
ëndrrat që ata kanë në jetë për t’u bërë dikush.
- Imazhet e ditës mbeten në mendjen tonë dhe ndodh që ato shfaqen në ëndrrat tona. Kjo ndodh edhe
kur shohim një film, ose edhe kur lexojmë një libër artistik. Personazhet e tyre na mbeten në mendje dhe,
ndonjëherë, ju doni të bëheni si ata, p.sh.: Spaidermeni, Goku, Herkuli, Hirushja, Elsa etj.
- Por ju keni dhe ëndrrat tuaja, që doni të bëhen të vërteta kur të rriteni. Dhe këto janë profesionet që ju doni
të zgjidhni në jetë.
- Lihen nxënësit të lirë që të shprehin mendimet e tyre.
161

- Në fletën e vizatimit vizatoni ëndrrën tuaj. Në fillim mendoni idenë, imazhin që ju vjen në mendje, rikujtoni
ngjarjen dhe pastaj vizatojeni.
- Në letër mund të bëni disa skica me laps dhe pastaj të përdorni ngjyrat dhe materialet që dëshironi.
- Mund të pasqyroni edhe ëndrrën që ju doni ta bëni realitet në jetë.
- Ndihmohen nxënësit me modele demonstrimi, si: libra artistikë, profesione të ndryshme me pamje, si dhe
mjetet e tyre të punës.

- Në fund të orës së mësimit nxënësit prezantojnë krijimet dhe bëjnë komentet dhe shpjegimin e ëndrrës së
tyre. Ndihmohen nxënësit që të përdorin një fjalor artistik gjatë komenteve.
- Përzgjidhen krijimet më të bukura dhe vendosen në këndin e klasës.
Vlerësim
- për realizimin e bukur dhe artistik të ëndrrës;
- për argumentin dhe komentin artistik;
- për përdorimin e llojeve të ndryshme të materialeve e të ngjyrave.
Fusha:Arte Lënda: Art pamor Shkalla: II Klasa: IV

Tema mësimore: Ngjyrat e ngrohta: e verdhë, portokalli, e kuqe Fusha me grurë dhe lulëkuqe
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të lëndës sipas temës Koncepte kyç:
mësimore Ngjyrat e ngrohta:
Nxënësi/ja: - e verdhë
- identifikon në natyrë ngjyrat e ngrohta: e kuqe, e verdhë, portokalli; - e kuqe
- zbulon ndjeshmërinë e ngjyrave të ngrohta dhe i përdor ato në krijim; - portokalli
- shpjegon cilësinë emocionale të ngjyrave të ngrohta dhe toneve të
krijuara prej tyre;
- zotëron aftësi për të vlerësuar punën më të mirë artistike.
Burimet: libri i nxënësit, letër vizatimi, lapustila, pastele, laps, gomë, Lidhja me fushat e tjera ose me
modele demonstrimi, pamje nga fshati ose fusha me grurë. temat ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre

- Në klasat II-III nxënësit kanë mësuar ngjyrat e ngrohta dhe të ftohta. Nga përzierja e tyre dalin tonalitete
të ndryshme, të cilat dallohen qartë te objektet në natyrë. Rikujtohen ngjyrat e ngrohta (e kuqe, e verdhë,
portokalli) me anën e fotove dhe pamjeve që u tregohen nxënësve.
- Thoni disa objekte ku dallohen ngjyrat e ngrohta në fotot e paraqitura.
- Emërtoni objekte të tjera që ju vijnë në mendje ose që janë në natyrë, si: flamuri i kuq, portokallia tek
162
semafori, e verdha tek lulet etj.

- Çfarë ndjesie ju krijojnë ngjyrat e ngrohta?

Njihen nxënësit me temën që do të zhvillojnë: të bëjnë një krijim artistik “Fusha me grurë dhe lulëkuqe”, ku
të spikatin sa më shumë ngjyrat e ngrohta. Kur piqet gruri merr ngjyrë të verdhë. Por për të dhënë gjatësinë
e kërcejve dhe të kallëzave të grurit, krijohen tonalitete duke përzierë ngjyrën e verdhë me të kuqen ose me
ngjyrën kuqe. Tonaliteti që krijohet përdoret për t’i dhënë hijen dhe volumin elementit të vizatuar, siç është
bima e grurit. Pranë kallëzave të grurit mbin edhe lulëkuqja me ngjyrë të kuqe. Ajo është e pranishme kudo në
fushë. Ngjyra portokalli do të përdoret tek hijet e ngrohta, që te kallëzat e grurit krijohen nga prania e rrezeve
të diellit.
- Për më tepër saktësi vizatohen elementet me laps dhe pastaj bëhet ngjyrosja e peizazhit. Mbani parasysh
pemët dhe kodrat në sfond, si dhe qiellin e kaltër. Sepse duhet të dimë që prania e ngjyrave të ngrohta dhe të
ftohta është e ndërthurur midis tyre dhe ato gjenden kudo bashkë.

- Ekspozohen krijimet e nxënësve në murin e klasës. Bëhet turi i galerisë: për të vëzhguar dhe zgjedhur
krijimin më të bukur, në të cilin ngjyrat e ngrohta janë më të pranishme.
Të gjithë nxënësit komentojnë krijimin e tyre dhe ngjyrat e ngrohta.
Vlerësim
- për kompozimin e elementeve të peizazhit;
- për përdorimin e ngjyrave të ngrohta dhe të tonaliteteve të tyre;
Detyrë.
Bëni një krijim ku të përdorni sa më shumë ngjyrat e ngrohta.

Tema mësimore: Tekstura vizuale Sportistët në fushë
temës mësimore - teksturë vizuale
Nxënësi/ja: - stampë
- bën dallimin midis teksturës vizuale dhe asaj të prekshme;
- përdor materiale të ndryshme për të realizuar teksturën vizuale;
- shpjegon mënyrën dhe stilin e tij/e saj të punës për të
realizuar një krijim artistik.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi: letër vizatimi, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
akuarel, sfungjer, laps, lapustila, gërshërë, ngjitës, modele ndërkurrikulare:
Edukim fizik
Diskutim njohurish, veprimtari e drejtuar, komente, diskutime
163
Hapi I. Diskutim njohurish

- Diskutohen me nxënësit njohuritë bazë të kësaj ore për të njohur dhe për të bërë dallimin midis teksturës
vizuale dhe teksturës me prekje. Tekstura vizuale përbën atë që ne e shikojmë me sy plot ngjyra. Teksturën
vizuale mund ta paraqesim në forma dhe mënyra të ndryshme.

Si mund të vizatojmë fushën e futbollit me bar të gjelbër, e cila ka një sipërfaqe të ashpër.
Ja si veprojmë: skicojmë me laps formën e fushës së futbollit. E ngjyrosim fushën me ngjyrë të gjelbër. Pastaj
marrim copën e sfungjertit, i cili duhet të jetë pak me pore të mëdha, dhe e lyejmë me akuarel të lëngshëm të
gjelbër të errët.
Sfungjerin e çukitim disa herë mbi ngjyrën e gjelbër. Kështu pikat që do të mbeten krijojnë imazhin e një
teksture të ashpër.
- Më pas në letër vizatohen sportistë, pastaj priten me gërshërë dhe ngjiten pingul mbi fushë në pozicione të
ndryshme. Nxënësi/ja është i lirë të shtojë edhe elemente të tjera sipas dëshirës, si: topi, porta etj.

- Ekspozohen punimet e nxënësve në murin e klasës ose mbi tryezë. Të gjithë nxënësit vëzhgojnë punimet e
njëri-tjetrit dhe diskutojnë për mënyrën dhe stilin e realizimit të krijimit artistik. Vlerësohet punimi më i bukur.
Vlerësim
- për realizimin e një teksture të caktuar;
- për përdorimi i mjeteve të ndryshme;

Tema mësimore: Modelim me plastelinë Enë të thjeshta kuzhine
Nxënësi/ja: - reliev
- modelon me plastelinë duke përdorur forma të ndryshme
gjeometrike dhe natyrore për të krijuar enë të thjeshta kuzhine;
- zbukuron me reliev sipërfaqen e enëve për t’i dhënë karakter
të veçantë;
- shpjegon krijimin e tij/e saj me një fjalor të thjeshtë artistik.
Burimet: libri i nxënësit, karton, plastikë, forma të ndryshme, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
modele demonstrimi, foto e pamje me enë kuzhine, kunja druri. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim njohurish, imagjinatë krijuese, turi i galerisë
164

Aktivizohen nxënësit për të folur rreth temës duke drejtuar pyetjet:
- Ku e gatuan mami gjellën?
- Çfarë enësh përdor apo për të gatuar?
- E ke ndihmuar mamin ndonjëherë për të shtruar tryezën?
- Cilat janë sendet që vendosen në tryezë?
- A i njeh enët e kuzhinës? Emërto disa prej tyre dhe trego përse përdoren.

- Vendosen mbi tryezë disa enë kuzhine plastike. Nxënësit i emërtojnë, sipas formës së tyre.
- Udhëzohen nxënësit që të modelojnë me plastelinë disa enë të thjeshta kuzhine, si: tigan, tenxhere, lugë,
gota, thika, pirun etj.
- Secili zgjedh enët e parapëlqyera dhe nis modelimin e tyre.
- Të gjitha enët kanë forma të ndryshme. Pas modelimit enët mund të zbukurohen me relieve të ndryshme,
si gjethe, lule, rombe, pika, topa, vija. Këto zbukurime mund të jenë tek ibriku i çajit, gota e ujit, filxhani i çajit
etj. Për të modeluar zbukurimet mund të përdoren edhe kunjat prej druri, edhe plastelina me ngjyra. Në këtë
mënyrë mund të ndërthuren edhe format gjeometrike me ato natyrore.
- Modelimet vendosen mbi një bazament kartoni për të krijuar një mjedis kuzhine.

- Punimet e nxënësve ekspozohen mbi tryezë. Vëzhgohen nga të gjithë nxënësit duke shpërndarë përvojë tek
njëri-tjetri.
- Secili bën komentin për punën e bërë dhe shpjegon se si i ka realizuar modelimet. Çdo modelim përveç
formës ka edhe funksionin e tij. Përzgjidhen modelimet më të bukura.
Vlerësim
- për modelimin e saktë dhe të bukur;
- për realizimin e zbukurimeve mbi enë;

Tema mësimore: Objekte trepërmasore me materiale të Top prej letre
riciklueshme
temës mësimore - riciklim
Nxënësi/ja: - trepërmasorë
- dallon objektet trepërmasore dhe interpreton formën dhe
teksturën në krijim;
- përdor letrën për të krijuar objektin e dëshiruar;
- tregon mënyrën dhe stilin e punës për të realizuar krijimin e tij.
165

Libri i nxënësit, modele demonstrim: letër A4 ose vizatimi, letër ndërkurrikulare:
me ngjyra, gërshërë, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Matematikë
Dituri natyre
Diskutim njohurish, veprimtari krijuese, komente, diskutime
Hapi I. Diskutim njohurish, stuhi mendimesh

- Ju jeni njohur në lëndën e matematikës me format dy- dhe trepërmasore Emërtoni disa prej tyre.
- Po materialet e riciklueshme në cilën lëndë i keni mësuar?
Plotësoni në tabelë këto skema.
topi shtëpia qelqi
piramida Forma trepërmasore kubi hekuri Materiale të riciklueshme letra
sfera cilindri kartoni plastelina

kuboidi
• Aktivizohen të gjithë nxënësit duke bërë dhe komente të ndryshme.
Hapi II. Veprimtari krijuese

Sot në krijim do të përdorim letrën si material i riciklueshëm për të formuar topin. Topi ka formën e sferës dhe
është objekt trepërmasor. Këtë formë do ta arrijmë me anë të palosjes së letrës. Zgjidhni ngjyrën e topit tuaj
nga letrat tuaja.
- Palosni letrën për të krijuar kartonin. Heqim me gërshërë pjesën e tepërt. E hapim letrën e palosur dhe e
palosim në formë trekëndëshi që të përfitojmë dy diagonale të katrorit. E hapim kartonin dhe me dy duart
afrojmë diagonalet si në formën e piramidës. Pastaj e palosim në formën e trekëndëshit. Në këtë rast janë
formuar dy trekëndësha të ngjitur.
Vendosim dorën e majtë në majë të trekëndëshit, me dorën tjetër afrojmë cepat nga poshtë-lart të puthitura mirë
me bazën. Po kështu veprojmë edhe me anën tjetër. Është krijuar një katror i vogël. Tani përthyhen katër cepat
nga të dyja anët e katrorit. Cepat sillen në qendër. Në këtë fazë kemi një gjashtëkëndësh. Palosja e cepave ka
krijuar xhepa në të cilat do të futen cepat e njërës anë të figurës. Xhepat dhe copat janë nga të dyja anët. Palosja
bëhet e fortë. Nga ana tjetër topi fryhet lehtë dhe krijon formën e tij. Tani mund të luash me shokun.
Topat do të jenë sipas ngjyrës që keni zgjedhur.
- Ekspozohen krijimet dhe vërehet se nxënësi/ja që i ka kthyer palosjet më mirë, atij/asaj i ka dalë edhe
forma rrumbullake më e qartë.
- Lihen nxënësit të bashkëpunojnë me njëri-tjetrin për të shpërndarë përvojën e tyre dhe të ndihmojnë shokët
që nuk ia kanë dalë.
- Veçohen palosjet më të arritura.
Vlerësim
- për dëgjimin dhe përqendrimin hap pas hapi në procesin e punës;
- për cilësinë e palosjes së letrës sipas udhëzimeve;
- për komenti dhe argumentin e punës së kryer.
166

Tema mësimore: Krijim me copa dhe fije i një moketi Moketi i dhomës sime
temës mësimore - moket
Nxënësi/ja: - copa
- përshkruan objektin dhe nxjerr në pah cilësitë e veçanta të tij; - fije
- krijon formën e një strukture imagjinare duke përdorur
materiale të ndryshme;
- jep mendime dhe ide rreth krijimit të tij dhe të shokëve.
Libri i nxënësit, modele demonstrimi, letër A4 ose letër vizatimi, ndërkurrikulare:
letër me ngjyra, gërshërë. Gjuhë shqipe
Matematikë
Qytetari
Bisedë, stuhi mendimesh, imagjinatë krijueses, turi i galerisë

Nxënësit paraqesin në tabelë disa foto e pamje moketesh ose tapete të ndryshme, si dhe ambiente shtëpie
të zbukuruara. Nxiten që të flasin dhe të përshkruajnë shtëpitë ose dhomat e tyre, se si orenditë e përdorura
krijojnë ambiente të rehatshme për ne.
Si mund ta përshkruajmë një moket?
përbërja moketi forma
funksioni
Plotësohen skemat me mendimet e nxënësve.
Me materialet që janë sjellë, secili krijon një moket sipas dëshirës dhe imagjinatës së tij.
- Me gërshërë presim copën në formën dhe ngjyrën e dëshiruar. Forma mund të jetë drejtkëndëshe, katrore,
rrethore etj.
- Më pas zgjedhim ngjyrat, jo më shumë se dy, dhe me gërshërë presim katrorë të vegjël që do të përdoren
për të formuar figuracione e motive. Këto copa katrorësh ose trekëndoresh ngjiten mbi copën bazë të moketit
në formën që nxënësit dëshirojnë.
- Copat edhe mund të qepen me gjilpërë mbi copën bazë.
- Në pjesët që mbeten bosh mund të krijohen thekë të vegjël me gjilpërë duke e kaluar disa herë fijen në të, pa
e tërhequr, por lihet si thekë. Ngjyra e fijes do të krijojë kontrastin me bazën e moketit. Fijet me ngjyra mund të
përdoren për thekë anësore ose për konture, duke i ngjitur.

Ekspozohen krijimet mbi tryezë. Të gjithë nxënësit bëjnë “turin e galerisë”, për të vëzhguar punimet e secilit.
- Bëhen komente për punën e kryer, për teknikën e përdorur, formën, ngjyrat dhe materialin.
Vlerësim
- për përzgjedhjen e materialeve;
- për kombinimin e ngjyrave dhe të formave;
- për argumentin rreth teknikave të përdorura.
167

Tematika: Historia, arti dhe shoqëria Situata e të nxënit:
Tema mësimore: Piktori Abdurrahim Buza “Lojëra popullore” Përshkrimi dhe analiza e një vepre arti
temës mësimore - moket
- përshkruan çfarë shikon në një vepër arti; - fije
- përcakton teknikën, format, ngjyrat dhe mjetet me të cilat
është realizuar vepra;
- imiton piktorin duke vizatuar figura në lëvizje.
Burimet: libri i nxënësit, tabloja “Lojëra popullore” e Lidhja me fushat e tjera ose me temat
fotokopjuar në përmasa A3 për demonstrim, fletë vizatimi, ndërkurrikulare:
lapsa, lapustila. Gjuhë shqipe
Matematikë
Qytetari
Bisedë e ilustruar, analizë e një vepre arti, imito piktorin

Zef Kolombi
Zhvillojmë një bisedë rreth artistëve Odhise Paskali Abdurrahim Buza
shqiptarë, të cilët me veprat e tyre kanë
Theodor Dule Kol Idromeno
pasqyruar jetën e popullit tonë dhe Artistë shqiptarë
kulturën e historinë ndër vite. Nazhi Bakalli Vangjush Mio
Sadik Kaceli Zef Kolombi

- Flasim për jetën e artisti Abdurahim Buza dhe veprën e tij.
Abdurahim Buza ka lindur më 22 dhjetor 1905 në Shkup, në një familje gjakovare. Ai vdiq në vitin 1987. Ishte
ndër pedagogët e parë të shkollës së Vizatimit në Tiranë. Ai gjeti zërin e tij unik në artin shqiptar. U dekorua
si Mësuesi i Popullit, Piktori i Merituar dhe Piktor i Popullit.
Disa prej veprave të tij ndodhen në Galerinë Kombëtare të Arteve.
Hapi II. Analizë e një vepre arti

Vëzhgohet tabloja “Lojëra popullore”. Kërkohet përqendrim nga nxënësit për të dalluar teknikën, ngjyrat,
tonet, format etj.
- Çfarë shikoni në tablo? Emërtoni ndonjë nga lojërat e vizatuar në tablo.
- Si janë veshur njerëzit? Aty ka dhe vajza dhe djem.
- Çfarë ngjyrash shikoni në këtë pikturë?
- Cilat janë ngjyra të ngrohta? Dhe cilat të ftohta?
- Çfarë teknike ka përdorur piktori? Çfarë mjetesh?
Siç e shikoni në tablo përfshihen modelet e lojërave popullore të të gjitha krahinave të Shqipërisë. Pra,
motivi është loja popullore. Figurat në tablo janë në lëvizje.
Hapi III. Imitoj piktorin
Në fletën e vizatimit skiconi një figurë në lëvizje, që mund ta zgjidhni nga tabloja ose ta krijoni nga imagjinata
juaj. Veshja dhe ngjyrat të vendosen sipas shijes suaj.
Komentohen vizatimet e nxënësve duke bërë krahasimin midis tyre.
Vlerësim
- për aftësitë që zotëron për të analizuar dhe vlerësuar një vepër arti.
168

Tema mësimore: Skulptura abstrakte me letër Lojëra konstruksioni
mësimore - skulpturë abstrakte
Nxënësi/ja: - modelim
- bën lojëra konstruksioni me letër e me materiale të tjera ndihmëse; - palos
- krijon skulpturë abstrakte me letër duke ngjyrosur dhe balancuar të
gjitha pjesët në një të tërë;
- jep mendime dhe ide për krijimin e objekteve trepërmasore me letër.
Burimet: libër nxënësi, letër A3 me ngjyra, gërshërë, ngjitës, Lidhja me fushat e tjera ose me
aksesorë, modele demonstrimi. temat ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim paraprak, imagjinatë krijuese, turi i galerisë

Njihen nxënësit me temën e mësimit dhe diskutojnë rreth saj. Mbi letër vizatojnë, shkruajnë por me të mund
të krijojnë edhe objekte trepërmasore, si kuba, kuboid, vazo, shtëpi etj. Por edhe me shirita letre mund të
ndërtohet diçka e bukur, për shembull, një lule në vazo.

U kërkohet nxënësve të ndjekin me kujdes çdo udhëzim.
- Palosim fletën A3 duke i puthitur mirë cepat. Nga ana që është e palosur, bëjmë prerjen e shiritave me
gërshërë rreth 10 cm të gjatë, jo deri në fund. Mund të dalin rreth 12 shirita me trashësi 1 cm.
- Pasi i kemi prerë shiritat, njërën pjesë të letrës (andej nga nuk janë prerë shiritat) e ngremë 3 cm dhe i ngjisim
të dyja.
- Vëmë re se shiritat formojnë një hark. Pastaj e rrotullojmë letrën në formë kaushi. Brenda rrotullimit duhet të
jetë fleta e ngjitur. Pas rrotullimit fletët ngjiten përsëri. Pastaj përthyhet nga brenda pak fundi i kaushit për të
krijuar bazament si vazo.
- Shiritat hapen si petale luleje. Tani vizatojmë lule dhe flutura me ngjyra të tjera dhe i ngjisim mbi petale.
- Lulja mund të vendoset edhe në një gotë plastike të zbukuruar.

Nxënësit ekspozojnë krijimin e tyre mbi tryezë. Fëmijët lëvizin me grupe për të parë punimet e shokëve.
Secili bën komentin e tij duke treguar përvojën dhe stilin e punës. Përdorimi i aksesorëve të ndryshëm nga
vetë nxënësit, do t’i japë stil dhe veçanti krijimit.
-Veçohen krijimet më të bukura.
Vlerësim
- për dëgjimin me vëmendje e hap pas hapi të udhëzimeve;
- për realizimin bukur të krijimit;
- për përzgjedhjen e aksesorëve nga vetë talenti i nxënësit;
- për marrjen pjesë në diskutime artistike.
Detyrë.
Provoni të ndërtoni lule në forma të tjera trepërmasore.
169

Tema mësimore: Personazhe filmi Personazhi im më i pëlqyer
sipas temës mësimore - personazhe
Nxënësi/ja: - mesazh
- rendit disa tituj filmash që i ka parë dhe i pëlqejnë;
- veçon personazhin që i pëlqen më shumë dhe jep
mesazhin që ka marrë prej ngjarjes;
- komenton vizatimin duke vënë në dukje anët
pozitive të personazhit.
Libër nxënësi, letër A3 me ngjyra, gërshërë, ngjitës, ndërkurrikulare:
aksesorë, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Qytetari
Bisedë - stuhi mendimesh, imagjinatë krijuese, komente, diskutime

Shfaqet për disa minuta në video-projektor filmi “Hirushja” (ose kë të kenë zgjedhur nxënësit) dhe diskutohet
rreth filmit dhe personazhit.
- Cila është Hirushja?
Nxënësit ritregojnë ngjarjen dhe përshkruajnë personazhin. Mendimet e nxënësve pasqyrohen në një stuhi
mendimesh në tabelë.
Spajdermeni Piter Pani
Hirushja Filma të dëshiruar Hajdi Xhuxhat Personazhet më Elsa

të pëlqyera
Borëbardha dhe 7 xhuxhët Goku

Borëbardha Hirushja
Kërkohet nga fëmijët të thonë pse e pëlqejnë këtë personazh.

Udhëzohen nxënësit që të skicojnë në fletë me laps personazhin më të pëlqyer. Theksohen tiparet që e bëjnë
atë të veçantë. Gjithashtu, edhe veshja që e sjell personazhin në stil dhe në kohë të ndryshme.
Nxënësit punojnë të pavarur.
Hapi III. Komente - diskutim

Ekspozohen personazhet në murin e klasës.
Nxënësit argëtohen duke parë dhe komentuar krijimet e tyre. Dikush me sy të mprehtë dhe shije artistike
mund t’i bëjë vërejtje shokut për pamjen e personazhit, për veshjen apo ngjyrat që ka përzgjedhur.
Vlerësim
- për përzgjedhjen e personazhit;
- për vizatimin e personazhit sa më afër realitetit;
- për argumentet dhe komentet artistike rreth temës.
170

Tema mësimore: Format dypërmasore. Thjeshtëzimi i formave Bredhi i Krishtlindjes
temës mësimore - format dypërmasore
Nxënësi/ja: - thjeshtëzim
- zbulon dhe demonstron me format e përbëra duke i - aplikacion
thjeshtëzuar në format bazë gjeometrike;
- bën një krijim artistik me format dypërmasore;
- komunikon mendime dhe ide rreth krijimit të tij dhe të shokëve.
Libri i nxënësit, fletë vizatimi, letër me ngjyra, gërshërë, ngjitës, ndërkurrikulare:
aksesorë, modele demonstrimi, pamje e bredhit të Krishtlindjes, Gjuhë shqipe
figura gjeometrike. Matematikë
Qytetari
Bisedë - stuhi mendimesh, imagjinatë krijuese, komente, diskutime

Vendosen në tabelë pamje nga festa e Krishtlindjes dhe bredhi i zbukuruar. Nxiten nxënësit që të shprehin
emocionet e tyre për festën e Krishtlindjes dhe të Vitit të Ri. Biseda përqendrohet tek bredhi i Vitit te Ri. Fëmijët
flasin për zbukurimet që përdorin dhe format e ngjyrat. Të gjitha mendimet shkruhen në tabelë në formën e një
“stuhie mendimesh”.
- Shpjegohet se bredhi është një objekt trepërmasor. Ai ka vëllim dhe preket e shikohet nga të gjitha anët.
- Në orën e matematikës kemi mësuar se nga faqet e trupave gjeometrikë ne përfitojmë figura gjeometrike.
Nëse e shikoni me kujdes bredhin... çfarë forme gjeometrike ju vjen në mendje? (një trekëndësh dybrinjëshëm)
Pra, ju bëtë thjeshtëzimin e këtij objekti në një formë bazë gjeometrike (trekëndësh).
Hapi II. Veprimtari krijuese

Për të zbukuruar bredhin e Krishtlindjes do të përdorim teknikën e aplikacionit.
- Nga letra e gjelbër do të presim tre trekëndësha të madhësive të ndryshme, pasi t’i kemi vizatuar më parë
me vizore e laps.
- Në fletën e verdhë fillojmë të ngjisim në fillim trekëndëshin e madh, pastaj ngjisim trekëndëshin pak më të
vogël mbi majën e të parit, dhe në fund ngjisim trekëndëshin e vogël.
Presim trungun në formë drejtkëndëshi dhe më pas presim vazon në formë trapezi. Zbukurimet dhe
aksesorët vendosen sipas dëshirës.
Hapi III. Komente - diskutim

Ekspozohen punimet e nxënësve në murin e klasës. Lihen nxënësit të lirë të këmbejnë përvojat e tyre dhe të
tregojnë stilin dhe teknikën e punës së tyre.
- Cilat janë format bazë gjeometrike që përftuat nga bredhi i Krishtlindjes? (trekëndëshi, drejtkëndëshi,
trapezi, katrori etj.)
- Veçohen krijimet më të bukura.
Vlerësim
- për krijimin artistik të bredhit me forma të thjeshtëzuara;
- për përdorimin e aksesorëve;
- për realizimin saktë të teknikës.
Detyrë. Vizatoni një shtëpi me forma të thjeshtëzuara dhe thoni se format që përdorët.
171

Tema mësimore: Vizatim sipas imagjinatës Krijim i lirë. Kujtohen librat artistikë, si:
“Liza në botën e çudirave”
temës mësimore - imagjinatë
Nxënësi/ja: - ngjarje
- përshkruan çfarë i pëlqen më shumë nga një ngjarje e lexuar - personazhe
apo personazh;
- krijon motive dhe detaje me imagjinatë për të ilustruar
përmbajtjen;
- përcjell mesazhin e dëshiruar nëpërmjet një krijimi artistik.
Libri i nxënësit, libri, letër vizatimi, laps, pastele, lapustila, ndërkurrikulare:
modele demonstrimi, libra artistik, si “Liza në botën e Gjuhë shqipe
çudirave”. Qytetari
Bisedë - stuhi mendimesh, imagjinatë krijuese, turi i galerisë

Aktivizohen nxënësit që të diskutojnë dhe të tregojnë rreth librave të ndryshëm artistikë që kanë lexuar gjatë
kohës së lirë. Gjithashtu, edhe rreth temave mësimore që kanë bërë gjatë orës së leximit. Nxiten që të flasin
për ngjarjet dhe personazhet e librit: “Liza në botën e çudirave”.
A përfshihet imagjinata në këtë libër?
Ç’mund të thoni për personazhin Liza?
Po ju a keni imagjinatë?
Çfarë doni ju të bëni ndryshe?
Çfarë ëndrrash keni ju?
Po sikur të ndodheni në një vend të panjohur e me shoqëri të re, si do të silleni?

Udhëzohen nxënësit të bëjnë një vizatim sipas imagjinatës së tyre duke u bazuar në ngjarje dhe personazhet
që u pëlqejnë më shumë.
Nxënësit vizatojnë motive dhe detaje që u kanë mbetur në mendje në lidhje me mjedisin, shoqëritë që kanë
krijuar etj.
Teknikat dhe ngjyrat zgjidhen sipas dëshirës.

Krijimet ekspozohen në murin e klasës dhe vëzhgohen nga nxënësit. Bëhen komente rreth detaje dhe
mënyrës së realizimit të tyre. Veçohen krijimet më të bukura.
Vlerësim
- për përzgjedhjen e temës dhe vizatimin bukur të idesë;
- për komentin rreth krijimit dhe për imagjinatën e tyre.
172

Tema mësimore: Krijim me akuarel “Mollët” (ora e parë) Vëllimi i objektit dhe kontrolli i ngjyrave
temës mësimore - vëllimi i objektit
Nxënësi/ja: - kontrasti i ngjyrave
- vizaton objekte trepërmasore nga natyra; - teknika e akuarelit
- përdor kontrastin e ngjyrave për të nxjerrë në pah vëllimin
e objektit;
- jep mendime dhe ide për teknikën e akuarelit.
libri i nxënësit, letër vizatimi e trashë ose katror, laps, ndërkurrikulare:
gomë, ngjyra akuareli, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Matematikë
Dituri
Diskutim njohurish, veprimtari e drejtuar, komente - diskutime

Mbi një tavolinë vendoset modeli që nxënësit duhet të vizatojnë. Janë zgjedhur tri mollë të formave të ndryshme
dhe me ngjyra të ndryshme (e kuqe, e verdhë, jeshile).

Sot do të vizatoni si një piktor i vërtetë.
Ju keni modelin tek i cili do të bazoheni për të vizatuar. Lapsi do të mbahet lehtë dhe me vija të holla do të
vizatoni formën e tri objekteve që keni përballë. Kujdes, nuk është thjesht një formë rrethore e rregullt, por ka
edhe disa forma të harkuara që i japin formën e veçantë mollës. Me gomë mund të prishni vijat e panevojshme.
Hapi III. Veprimtari e drejtuar

Pasi nxënësit përfundojnë vizatimin, fillojnë punën me ngjyrat e akuarelit.
- Në fillim duhet të vëzhgojmë tonet e errëta dhe duke i sfumuar vijmë tek tonet e hapura.
- Pra, hidhen ngjyrat e para me akuarel dhe lihet që boja të thahet.
- Puna do të vazhdojë në orën tjetër të artit pamor.
Hapi IV. Komente - diskutime

- Nxënësit i vendosin kartonët në një mjedis të klasës për t’i pasur gati orën tjetër.
- Ndërkohë bëhen sugjerime rreth krijimeve. Objekti është vëzhguar dhe vizatuar nga pika të ndryshme.
Vlerësim
- për angazhimin dhe dëshirën për të punuar me penela.
173

Tema mësimore: Krijim me akuarel “Mollët” (ora e dytë) Vëllimi i objektit dhe kontrolli i ngjyrave
temës mësimore - vëllimi
Nxënësi/ja: - tonaliteti
- pikturon objekte trepërmasore me teknikën e akuarelit; - kontrasti
- përdor tone të çelëta dhe të errëta për të theksuar kontrastin;
- shpjegon efektin e akuarelit për të realizuar krijimin e tij dhe
të shokëve.
libri i nxënësit, ngjyra akuareli, lapustila, modele demonstrimi. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Dituri natyre
Diskutim njohurish, imagjinatë e drejtuar, turi i galerisë

Nxënësit kanë mbi bankë punët e filluara nga ora e mëparshme. Akuareli është tharë dhe nxënësit janë gati
për të filluar punën.
- Jepen udhëzime rreth vizatimit të objekteve, nëse ka vend për t’u rregulluar, gjithmonë duke e krahasuar
me modelin.
- Bëhet kujdes me penelat dhe mjetet e pastrimit për të mos penguar shokun e bankës.

- Ngjyrosja do të fillojë nga tonet e errëta, ngjyra sfumohet lehtë për të arritur në tone të çelëta.
- Të tria mollët kanë tonalitete të ndryshme. Kemi të bëjmë me ngjyra të ngrohta dhe ftohta. Bëni
përzierjen e ngjyrave dhe përftoni tonet e tyre.
- Në pjesën ku bie drita përdoren tone të çelëta, që përftohen nga ngjyrat e ngrohta. Tonet e çelëta dhe të
errëta krijojnë kontrastin.
- Nxënësit punojnë të qetë duke zhvilluar imagjinatën e tyre.
- Për konture mund të përdoren lapustilat.

- Ekspozohet krijimet e nxënësve në murin e klasës.
Nxënësit bëjnë “turin e galerisë”. Diskutojnë me shokët dhe këmbejnë përvojën e tyre rreth teknikës së
akuarelit. Flasin për ngjyrat, tonet dhe kontrastet e krijuara. Veçohen krijimet më të bukura.
Vlerësim
- për vizatimin e saktë të objektit 3D;
- për përdorimin e teknikës së akuarelit me saktësi;
- për krijimin e volumit nëpërmjet toneve dhe kontrastit të ngjyrave.
174

Tema mësimore: Ngjyrat e ftohta: blu, e gjelbër dhe vjollcë Kopshti me tulipanë
temës mësimore - ngjyrat e ftohta: blu, e gjelbër, vjollcë
Nxënësi/ja: kombinim
- identifikon në natyrë ngjyrat e ftohta: blu, e gjelbër, vjollcë;
- sjell në krijim ngjyrat e ftohta duke i kombinuar ato;
- bën krahasimin e ngjyrave të ftohta me ngjyrat e ngrohta
sipas emocionit që ato sjellin.
Burimet: libri i nxënësit, karton ose letër me ngjyrat e Lidhja me fushat e tjera ose me temat
ftohta, gërshërë, laps, ngjitës, modele demonstrimi. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutim paraprak, imagjinatë krijuese, turi i galerisë

- Rikujtohen me nxënësit ngjyrat e ngrohta, të cilat janë mësuar më parë prej tyre. Jepen shembuj nga natyra
dhe mjedisi përreth.
- Sot do të njihemi edhe me ngjyrat e ftohta. Jepen shembuj nga natyra dhe nga orenditë në klasë.
limoni mandarina deti qielli

e verdhë blu
Ngjyrat e ngrohta Ngjyrat e ftohta
e kuqe portokalli vjollcë e gjelbër
flamuri molla lule dielli portokalli manushaqe tulipani bari gjethja bima
- Mësuesi/ja shpjegon se nga përzierja e ngjyrave formohen tonalitete të ndryshme.

- Demonstroni ngjyrat që mësuat me anë të letrave me ngjyra.
- Nxënësi ngre lart letrën me ngjyrën që thotë mësuesja.

Nxënësit udhëzohen që me ngjyrat e ftohta të bëjnë një krijim dhe më pas të thonë mendimet e tyre.
Demonstrohet vizatimi i një tulipani në fletën me ngjyrë vjollcë. Njësoj si ai vizatohen edhe dy tulipanë të tjerë.
Më pas i presin bukur dhe i ngjisin me kujdes mbi fletën me ngjyrë blu. Nga letra e gjelbër presin kërcellin dhe
gjethet e tulipanëve. Me kujdes i ngjitin pranë tulipanëve që ngjitën pak më parë. Më pas priten disa forma si
fije bari nga letra e gjelbër dhe ngjiten përsëri në fund të kërcellit të tulipanëve.
- Deri në këtë çast janë kombinuar vetëm tri ngjyrat e ftohta: blu, e gjelbër, vjollcë. Dhe për t’i shtuar pak
ngrohtësi mund të prisni disa fije të holla me letër të verdhë dhe t’i vendosni mbi tulipanët si thekë. Ndoshta
mund të vendosni edhe një flutur të kuqe mbi bar.
- Do të vëreni se ngjyrat e ngrohta dhe të ftohta ndodhen gjithmonë pranë njëra-tjetrës.
175

- Krijimet vendosen në murin e klasës. Nxënësit bëjnë “turin e galerisë” dhe këmbejnë përvojën e tyre me
njëri-tjetrin duke dhënë edhe pëlqimet e tyre për punë të veçanta. Inkurajohen nxënësit që kanë bërë punët
më të mira.
Vlerësim
- për dallimin e ngjyrave të ftohta dhe përdorimin e tyre në krijim;
- për kombinimin e bukur të ngjyrave të ftohta dhe të ngrohta;
- për komentet rreth krijimeve.

Tema mësimore: Modelime me plastelinë dhe brumë Njeriu prej dëbore
mësimore - modelim
- modelon objekte për të shprehur kënaqësinë dhe talentin e tij; - brumë
- përdor forma, dekorime dhe efekte të ndryshme të teksturave;
- shpjegon teknikën dhe mjetet për t’ia arritur qëllimit.
Burimet: libri i nxënësit, plastelinë, brumë i përgatitur, kunja druri, Lidhja me fushat e tjera ose me
aksesorë për dekorim, modele demonstrimi. temat ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Qytetari
Matematikë
Diskutim njohurish, imagjinatë krijuese, komente - diskutime

Së bashku me nxënësit diskutohet për modelimin, një teknikë me të cilën ata janë njohur tashmë. Nxënësit
janë udhëzuar që më parë që të sjellin në klasë brumë të përgatitur.
Mësuesi/ja shpjegon se brumi përdoret jo vetëm për ushqim por, në rastin e kërkuar, edhe për modelim.
Nxënësit mund të shprehen se çfarë dëshirojnë që të modelojnë.

Ndahet klasa në grupe sipas preferencave dhe materialeve që disponojnë. (brumi, plastelinë)
- Me brumë do të modelojmë “njeriun prej bore”. Ndiqen udhëzimet duke vëzhguar dhe modelin e përgatitur
nga mësuesja. Ndahet brumi në tre pjesë jo të barabarta. Krijohen duke e rrotulluar me pëllëmba brumin tre
sfera. Njëra më e madhe dhe dy të tjerat më të vogla. Sferat ngjiten me njëra-tjetrën me anë të kunjave të
drurit. Më pas aksesorët vendosen sipas dëshirës. Letra mund t’ju ndihmojë për të bërë një kapele.
- Grupi që disponon plastelinën me ngjyra modelon rrushin. Ngjyrën e zgjedh vetë dhe në fillim modelon
176
kokrrat e rrushit, pastaj kërcellin dhe gjethet. Edhe këtu mund të përdoren kunjat e drurit për të bashkuar
kokrrat ose gjethet me kërcellin.
- Nxënësit lihen të lirë për të zhvilluar imagjinatën e tyre krijuese dhe plot ide të reja.

Ekspozohen punimet mbi tavolina me një bazament kartoni. Nxënësit vëzhgojnë modelimet e njëri-tjetrit dhe
shpërndajnë ide e mendime të ndryshme.
- Veçohen modelimet më të bukura.
Vlerësimi i nxënësve:
- për zgjedhjen e materialit për modelim;
- korrektësia e kryerjes së modelimit;
- përdorimi i sa më shumë aksesorëve.

Tema mësimore: Krijimi i një stampe gërvishtje Frymëzim nga natyra
mësimore - stampë me gërvishtje
Nxënësi/ja: - stampim
- përdor mjete të ndryshme për të krijuar një stampë me gërvishtje;
- bën stampime mbi letër me stampën e krijuar vetë;
- shpjegon teknikën e gërvishtjes dhe emocionet që sjell stampimi.
Patate ose sapun, thikë plastike, kunja druri, bojëra të lëngshme, temat ndërkurrikulare:
letër, karton. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Matematikë
Diskutim njohurish, veprimtari e drejtuar, komente - diskutime

Udhëzohen nxënësit të përgatisin mjetet e tyre mbi bankë me të cilat do të realizojnë një stampë me
gërvishtje.
Teknika e stampimit është krijuar nga piktorët dhe përdoret nga shumë artistë. Stampimi përdoret edhe në
modelet e tekstileve. Pra, stampa mund të bëhet në letër, karton, tekstile etj.
- Tregohen modele stampash dhe demonstrojmë në letër e karton.

U thuhet nxënësve se për krijimin e një stampe u nevojiten dy materiale: patate dhe sapun.
177
- Grupohen nxënësit sipas materialeve që kanë.

- Në fillim e ndajmë pataten në dy pjesë të barabarta.
- Me majën e një lapsi ose kunje druri vizatohet modeli dhe pastaj bëhet gërvishtja me ngadalë dhe lehtë e
pjesëve anësore që nuk duhet të dalin në stampim.
- Vazhdohet kështu derisa të arrijmë në modelin e dëshiruar. Kështu veprohet edhe me sapunin. Në tabelë
kemi vizatuar modelet; një gjethe, flutur, nusepashke.
Për të gdhendur nusepashkën veprohet kështu:
Vizatoni një formë vezake dhe një rreth të vogël mbi të. Pastaj vijëzoni krahët, trupin. Tek koka janë sytë
dhe antenat anash. Tek krahët vizatoni disa rrethorë të vegjël. Tek krahët vizatoni disa rrethorë të vegjël dhe
gdhendini ato, me qëllim që të jenë bosh nga brenda. Kur t’i stamponi, këto do të duken si pika.
Kështu mund të vazhdohet me fluturën ose edhe me çdo model tjetër të dëshiruar.
Hapi III. Veprimtari – komente – diskutime

Pasi është krijuar stampa, lyejeni me bojë të lëngshme dhe stamponi mbi letër disa herë. Nxënësit këmbejnë
përvojë, mendime dhe ide duke vëzhguar stampimet e njëri-tjetrit.
Veçohen stampat dhe stampimet më të bukura.
Vlerësim
- për përzgjedhjen e modelit dhe punimin e stampës;
- për figuracionin e krijuar me anë të stampimit;
- për përdorimin si duhet të stampës për stampim.

Tema mësimore: Asimetria Pamjet dhe objektet asimetrike janë
dinamike, tregojnë lëvizje.
temës mësimore - simetri
Nxënësi/ja: - asimetri
- bën dallimin e objekteve simetrike dhe asimetrike;
- përshkruan dhe jep argumente për asimetrinë;
- vizaton objekte dhe pamje asimetrike;
- shpjegon ndjenjën e lëvizjes në pamjet asimetrike.
Burimet: libri i nxënësit, modele e pamje demonstrimi Lidhja me fushat e tjera ose me temat
simetrike-asimetrike, letër vizatimi, laps, lapustila. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim njohurish, imagjinatë e drejtuar, komente - diskutime
178

Mësuesi/ja shfaq para klasës figura simetrike dhe asimetrike.
Kujtojmë ç’dimë për simetrinë dhe asimetrinë, njohuritë që kemi marrë në orën e matematikës.
Emërtoni disa figura simetrike që i shihni në natyrë, si: flutura, lulja, frutat e prera në mes etj. Pse quhen
simetrike?
Asimetria është e kundërta e simetrisë. Një pamje ose objekt quhet asimetrik kur elementet që e përbëjnë janë
të vendosur lirshëm dhe jo në varësi të një pike apo qendre.
Pamjet ose objektet asimetrike të krijojnë përshtypjen e lëvizjes.

Sillni shembuj figurash asimetrike nga natyra dhe mjedisi rrethues. Gishtat e dorës janë asimetrik? Po makina,
oborri i shkollës etj.?
Udhëzohen nxënësit që të vizatojnë në fletë objekte asimetrike që i shikojnë në mjedisin rrethues ose në
natyrë.
- Nëse vizatojmë një rrugë të drejtë, në njërën anë të secilës është liqeni dhe në anën tjetër janë shtëpitë, si
mendoni, a është kjo pamje asimetrike? Pse? Bëjmë vizatimin në tabelë dhe nxënësit mund ta vizatojnë në fletë.

Vëzhgohen krijimet e nxënësve dhe kërkohen mendime për të treguar asimetrinë në krijimet e tyre.
- Cili është dallimi midis simetrisë dhe asimetrisë?
- Kur një objekt është simetrik?
- Si e dallojmë asimetrinë?
Vlerësim
- për dallimin e asimetrisë nga simetria;
- për vizatimin dhe kompozimin e një pamjeje ose të një objekti asimetrik;
- për komentin rreth krijimit.

Tema mësimore: Skulpturë me materiale të buta Jastëk zbukurimi
temës mësimore - skulpturë
Nxënësi/ja: - materiale të buta
- përdor materiale të ndryshme për të krijuar një formë të
caktuar;
- realizon një skulpturë simetrike me materiale të buta;
- bën dekorime me mjete të ndryshme zbukurimi;
- shpjegon teknikën e përdorur në krijim.
179
Burimet: libri i nxënësit, copë pëlhure e butë me ngjyra, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
gjilpërë, pe, shirita me ngjyra, pambuk, modele demonstrimi, ndërkurrikulare:
aksesorë, kopsë Gjuhë shqipe
Matematikë

Diskutim paraprak, veprimtari e drejtuar, komente - diskutime

Njihen nxënësit me njohuritë që do të marrin në këtë orë mësimore.
- Secili duhet të ketë mbi bankë mjetet e nevojshme për këtë orë mësimi. Objekti që do të krijohet do të jetë
trepërmasor.
- Tregohet modeli i përgatitur “jastëk zbukurimi” dhe materialet me të cilat është punuar ai.
- Nxiten nxënësit të tregojnë për jastëkun e gjumit dhe jastëkë të tjerë që përdoren në shtëpi por edhe për
jastëkët që përdoren në plazh, të cilët janë prej plastike dhe të fryrë me ajër.

- Kërkohet vëmendje e nxënësve për të ndjekur udhëzimet. Jastëkët mund të jenë të formave të ndryshme:
në formë katrore, trekëndore, drejtkëndore, në formë zemre etj. Zgjidhet forma që atyre u pëlqen më shumë.
- Pritet copa në formën e dëshiruar me gërshërë. Qepim me gjilpërë anët e copës për t’i bashkuar ato. Lëmë
pak vend pa qepur për të futur pambukun. Pas qepjes kthejmë copën nga e mbara, me qëllim që e qepura të
jetë nga brenda. Mbushet jastëku me pambuk. Vendi i lënë bosh qepet me kujdes. Më pas, duke e shtypur
jastëkun me gishta bëjmë që pambuku të shpërndahet mirë nëpër cepat e tij dhe kështu marrim formën e
dëshiruar.
- Zgjedhim shiritin me ngjyrën e dëshiruar dhe e vendosim rreth jastëkut duke e kapur me gjilpërë. Shiritat
mund t’i bëjmë fjongo dhe t’i vendosim nëpër cepa. Në mes mund të qepim një kopsë – e shtrëngojmë fort
perin, me qëllim që ta shtypë jastëkun në mes.
- Pra, aksesorët dhe zbukurimet mund të përdoren sipas dëshirës dhe shijes së secilit.

- Lihen nxënësit të lirë të vështrojnë krijimet e tyre dhe të tregojnë teknikën e përdorur për realizimin e jastëkut,
si dhe për zbukurimet që kanë përdorur për ta bërë sa më të veçantë krijimin.
Veçohen punimet më të bukura.
Vlerësim
- për vëmendjen dhe për ndjekjen e udhëzimeve hap pas hapi;
- për realizimin e modelit duke përdorur mjete të ndryshme;
- për shpjegimi i përvojës vetjake.
180

Tema mësimore: Poster - “Të mbrojmë natyrën nga Të gjithë duhet të japim ndihmesën tonë për
ndotjet”. të jetuar në një mjedis të pastër.
temës mësimore - poster
Nxënësi/ja: - mjedis i pastër
- shpreh mendimin e tij rreth mundësive për mbrojtjen e
natyrës nga ndotjet;
- krijon një poster duke përdorur simetrinë dhe asimetrinë
për mbrojtjen e mjedisit;
- komenton posterin si dhe lidhjen midis formës dhe përmbajtjes.
Burimet: libri i nxënësit, e-libri, materiale demonstrimi, foto, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
pamje, karton, laps, lapustila, figura, gërshërë, ngjitës. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Qytetari
Dituri natyre
Diskutim paraprak, imagjinatë krijuese, vëzhgim - komente - diskutime

Shfaqim në tabelë disa forma posterash që paraqesin tema të ndryshme nga aktivitete shkollore dhe shoqërore.
Rikujtohet me nxënësit se çfarë kanë mësuar në shkollë nga lënda e diturisë së natyrës për bimësinë,
gjelbërimin, oksigjenin e pastër etj., si dhe për ushqyerjen e shëndetshme, mirëmbajtjen dhe kujdesin për
mjediset e gjelbra. Këto njohuri janë marrë në lëndën e qytetarisë, por edhe në jetën e përditshme.
- Si mund të kemi një shëndet të mirë dhe një ajër të pastër?
- Si duhet të kujdesimi për shëndetin tonë?
- Cilët do të kujdesen për mjedisin dhe natyrën?
- Po vetë ju, si nxënës, çfarë ndihme duhet të jepni?

Nxënëve u thuhet se në këtë orë mësimore do të krijojnë një poster për mbrojtjen e natyrës nga ndotjet. Fjala
poster është e njohur për ta, sepse është trajtuar edhe në lëndë të tjera.
- Posteri komunikon një mesazh, ai të bën tëv etëdijshëm për të marrë pjesë në një veprimtari.
- Nxënësit ndahen në grupe dhe punojnë së bashku mbi një fletë kartoni. Posteri mund të krijohet me vizatime,
por edhe me figura të prera nga revista.
- Kujdes, krijoni simetri midis figurave dhe asimetri midis shkrimit dhe figurave.
Nxënësit lihen të lirë të zgjedhin vetë fjalët që do të shkruajnë dhe figurat që do të zgjedhin në lidhje me përmbajtjen.
- Kjo temë përfshin brenda saj edhe përvojën jetësore të fëmijëve.
Hapi III. Vëzhgime - komente - diskutime

- Pas mbarimit të punës nxënësit ekspozojnë posterat në murin e klasës.
- Diskutimi do të bëhet në grupe për të shprehur secili mendimet dhe idetë.
- Veçohen posterat që janë më të realizuar nga ana e formës dhe përmbajtjes.
- Posterat vendosen në mjedisin e shkollës.
Vlerësim
- për angazhimin në kryerjen e detyrës në grup;
- për marrëdhënien e qytetëruar në lidhje me pjesëtarët e grupit;
- për realizimin e posterit në formë dhe përmbajtje dhe sa më tërheqës për syrin e shikuesit.
181

Tema mësimore: Krijojmë duke stampuar Unë stampoj vizatimin tim
sipas temës mësimore - stampë
Nxënësi/ja: - stampim
- përdor materiale të ndryshme për të stampuar;
- përsërit stampimin për të krijuar një figurë të caktuar;
- ndërthur teknikat për ta realizuar krijimin.
Burimet: libri i nxënësit, karton, letër vizatimi, mjete Lidhja me fushat e tjera ose me temat
stampimi, bojë e lëngshme, sfungjer, topa, laps, ndërkurrikulare:
gërshërë, modele demonstrimi. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutim njohurish, imagjinatë krijuese, komente-diskutime

Mësuesi/ja paraqet në tabelë disa figura kafshësh, të cilat e kanë trupin të veçantë, siç mund të themi për
leopardin, zebrën, kalin ose breshkën etj.
- Nxiten nxënësit që të bëjnë përshkrimin e tyre sipas llojit dhe të theksohen karakteristikat dalluese për
secilin.
- Cilën nga kafshët pëlqeni më shumë? Pse?
- A dini ju të vizatoni kafshë? Le ta provojmë në fletë.

Sot do të përdorni teknika të ndryshme për të realizuar krijimin. Nëse do të zgjidhni zebrën, veprohet kështu:
- Vizatoni figurën mbi letër. Zgjidhni njërin nga mjetet për ta përdorur si stampë, p.sh., sfungjerin, lapsin,
vizoren, një rrip kartoni të palosur etj.
- Hidhni bojën e lëngshme në një pjatë plastike. Lyejeni lapsin me bojën e zezë dhe stamponi disa herë mbi
vizatimin tuaj. Ndërroni stampën për të pasur një formë tjetër. E lëmë pak që të thahet boja, pastaj e presim
figurën me gërshërë dhe e ngjisim mbi një karton me ngjyrë.
Kështu mund të veprohet edhe me leopardin. Ai vizatohet mbi një letër të verdhë dhe stampohet me pulla të
zeza, që mund të bëhen me kapakun e shishes ose me gomën e lapsit.

Ekspozohen krijimet e nxënësve në murin e klasës.
Vëzhgohen krijimet nga nxënësit duke i lënë të lirë të shpjegojnë përdorimin e teknikave dhe të llojeve të
stampave për realizimin e krijimit.
Vlerësim
- për vizatimin e bukur të një kafshe apo objekti;
- zgjedhja e mjetit të stampimit;
- përdorimi i mirë i teknikave për të realizuar krijimin.
182

Tema mësimore: Takim me një arkitekt Çdo profesion është i bukur
sipas temës mësimore - arkitekt
Nxënësi/ja: - arkitekturë
- zbulon profesione të ndryshme në lidhje me artin pamor; - vizatim teknik
- përfiton teknikën dhe kulturën e punës për një profesion
të caktuar;
- shpreh dëshirën dhe mirënjohjen për njerëzit profesionist
dhe artist.
Burimet: libri i nxënësit, studio e një arkitekti, materiale Lidhja me fushat e tjera ose me temat
demonstrimi ndërkurrikulare:
Matematikë
Qytetari
Diskutim paraprak, vëzhgim-bisedë, marrëdhëniet pyetje-përgjigje

Përgatiten nxënësit për qëllimin e vizitës në studion e një arkitekti. Mësuesi/ja u shpjegon nxënësve se atje
do të njihen me arkitektë dhe punën që bëjnë ata. Çfarë mjetesh kanë dhe si i përdorin ato. Si realizohet një
vizatim teknik dhe si zbatohet projekti në natyrë. Nxënësit porositen për rregullat e qytetarisë në mjedise pune
dhe publike. Arkitekti ka një profesion të vështirë dhe të bukur. Ai nuk vizaton me dorë të lirë si piktori, por me
vizore, sepse matjet duhet të jenë shumë të sakta.
Hapi II. Vëzhgim, bisedë, marrëdhëniet pyetje-përgjigje

Nxënësit vëzhgojnë nga afër mjetet e punës në studion e arkitektit, i cili do t’iu shpjegojë se si përdoren.
Arkitekti u tregon se si skicohet një shtëpi dhe si ndërtohet ajo.
Nxënësit dëgjojnë me vëmendje dhe drejtojnë pyetje për gjërat që janë kureshtarë.
- Pse tavolinat janë ndryshe dhe vizoret të gjata, përse shërbejnë ato?
- Ç’do të thotë projekt, po arkitekt?
Hapi III. Kthimi në klasë - komente

Komentohet nga nxënësit vizita tek arkitekti dhe njohuritë që përfituan prej këtij profesioni.
- Cili prej jush do të bëhet arkitekt kur të rritet?
- Çfarë ju pëlqen më shumë nga ky profesion?
Përfshihen të gjithë nxënësit në bisedë.
Vlerësim
- për edukatën dhe qytetarinë që treguan në një mjedis të ri;
- për rëndësinë e profesionit të arkitektit;
- për njohuritë që përfituan nga ky takim.
183

Tema mësimore: Tonet e çelëta dhe të errëta të ngjyrave Nga përzierja e ngjyrave bazë dalin tone
të ngjyrave.
temës mësimore - tone të çelëta
Nxënësi/ja: - tone të errëta
- përshkruan natyrën duke identifikuar ngjyrat e ngrohta dhe të ftohta;
- krijon tonalitete të çelëta dhe të errëta nga përzierja e ngjyrave;
- përdor tonalitete ngjyrash në krijimin e tij për të dalluar formë,
volumin e objektit dhe thellësinë e hapësirës.
Burimet: libri i nxënësit, materiale demonstrimi, pamje e foto Lidhja me fushat e tjera ose me temat
me video-projektor, fletë vizatimi, akuarele, lapustila, pastele ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutim njohurish, imagjinatë krijuese, komente, diskutime

Shfaqen disa pamje e foto ku tregohet natyra në kohë të ndryshme, në të cilat identifikohet lehtë prania e
ngjyrave të ftohta dhe të ngrohta.
Diskutohet rreth njohurive për ngjyrat dhe tonalitetet e tyre.
Ngjyrat bazë përzihen dhe përftohen ngjyra të tjera. Por në qoftë se do të përziejmë me të zezën, do të kemi
tonalitete të errëta, ndërsa nga përzierja me të bardhën ose të verdhën, do të marrin tonalitete të çelëta.
Por, ku përdoren tonalitetet?
Atëherë tonalitetet janë ato që krijojnë dritëhijen ose kontrastin. Atje ku bie drita ka tonalitete të çelëta dhe atje
ku bie hija e objektit, ka tonalitete të errëta. Këto tonalitete janë të pranishme edhe në vetë trupin e objektit, po
kështu edhe në natyrë. Tonalitetet e çelëta dhe të errëta i japin thellësi hapësirës në një kompozim.

Udhëzohen nxënësit të fillojnë punën me krijimin e tyre duke pasur parasysh njohuritë rreth ngjyrave dhe toneve.
Nëse do të krijoni një peizazh, duhet të përputhen ngjyrat e elementeve të vizatuara, si qielli, fusha, lulet apo
shtëpitë. Kur të ngjyroset qielli, duhet të krijoni tonalitete të çelëta duke përzierë ngjyrën blu me të bardhën.
Përzieni të gjelbrën me të bardhën dhe të verdhën që ngjyra të çelet, sepse vetëm kështu duket fusha në
natyrë. Për të ngjyrosur çatitë e shtëpive, duhet të përzieni të kuqen me të verdhën për të krijuar tonin e çelët.
Kështu duhet vepruar edhe me objektet. Aty ku bie hija duhet të përdorni tonalitetet e errëta dhe aty ka dritë
përdoren tonalitetet e çelëta. Teknika lihet e lirë sipas materialeve që përdoren.

Ekspozohen krijimet e nxënësve dhe bëhet vëzhgimi i tyre. Shpjegohet teknika e përdorur dhe realizimi i
tonaliteteve të çelëta dhe të errëta. Vihet re se me cilat ngjyra realizohen më mirë tonalitetet. Çdo nxënës jep
shembullin e tij.
- Veçohen krijimet më të arrira.
Vlerësim
- për krijimin e tonaliteteve të errëta e të çelëta të ngjyrave;
- për realizimin e krijimit me anë të tonaliteteve;
- për argumentin rreth krijimit dhe tonaliteteve.
184

Tema mësimore: Vizatimi i një portreti Vizatimi i një objekti duke e parë në pika shikimi të
ndryshme.
sipas temës mësimore - vizatim
Nxënësi/ja: - portret
- bën përshkrimin e një portreti duke identifikuar disa - pika të ndryshme shikimi
karakteristika të veçanta të tij;
- përdor vijat dhe format për të skicuar një portret
nga këndvështrime të ndryshme;
- komunikon ndjenja dhe emocione në krijimet e tij.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, foto Lidhja me fushat e tjera ose me temat
me portrete të parë në pikë vështrime të ndryshme, ndërkurrikulare:
letër vizatimi, pastele. Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Diskutim njohurish, veprimtari e drejtuar, turi i galerisë

Udhëzohen nxënësit të zgjedhin njërin prej shokëve të tyre ose njërën prej shoqeve dhe t’i gjejnë tri karakteristika
të veçanta në portret, që i/e dallon atë nga të tjerët. Më pas e krahasojnë me veten.
- Dëgjohen komentet e nxënësve. Karakteristikat dhe dallimet do të jenë për formën dhe ngjyrën. P.sh., për
formën e hundës, të portretit, për ngjyrën e syve, të flokëve, të lëkurës etj.
- Vëzhgohen në tabelë disa portrete të skicuara përballë ose në profil dhe gjysmëprofil.
Shpjegohet se si mund të skicohet një portret duke e parë atë në pozicione të ndryshme.

U shpjegohet se nxënësve se portreti do të skicohet me laps me vija të lehta. Vizatohet forma e fytyrës dhe
pastaj vendosja e tipareve, sytë, hunda, goja, pastaj forma e flokëve.
- Bëni kujdes me përmasat e fytyrës.
Për këtë vëzhgohet në tabelë skica e përgatitur. Më pas, për të dhënë karakteristikat e veçanta, përdoren
ngjyrat dhe tonet. Është mirë që të përdoren pastelet për të krijuar tone të buta e të lehta. Theksohet ngjyra
tek sytë, flokët dhe buzët sipas tipit.
- Portreti mund të vizatohet edhe nga imagjinata, nga përvoja juaj jetësore. (Nga një film apo libër i lexuar.)

Krijimet vendosen në murin e klasës. Nxënësit bëjnë “turin e galerisë”. Dikush mund të gjejë veten në
portretet e ekspozuara.
- Çdo nxënës do të bëjë prezantimin e punës së tij dhe shpjegon se ku është bazuar në portretin e vizatuar.
Më pas, bën krahasimin e vizatimit të tij me portretin e shokut.
- Veçohen portretet më të realizuara.
Vlerësim
- për vizitimin e saktë të një portreti me përmasa të rregullta;
- për vendosjen e theksit të ngjyrave te karakteristikat e veçanta të portretit;
- për komentin rreth krijimit.
185

Tema mësimore: Relievi me plastelinë Krijojmë një reliev me plastelinë “vazot me lule në
ballkon”
sipas temës mësimore - reliev
- bën ndërthurjen e formave gjeometrike dhe - modelim
natyrore për të realizuar një krijim;
- përdor mjete të ndryshme për të realizuar idenë në
teknikën e relievi;
- komunikon ndjenja dhe ide rreth mundësive që jep
teknika e relievit.
Burimet: libri i nxënësit, materiale demonstrimi, foto, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
pamje, karton, plastelinë, vizore, laps, kunja druri etj. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Dituri natyre
Diskutim njohurish, imagjinatë krijuese, komente, diskutime

Rikujtohen njohuritë që janë marrë për modelimin me argjilë, plastelinë dhe brumë.
Kur modelojmë krijojmë forma trepërmasore, të cilat i gjejmë në natyrë ose me imagjinatë. Por me plastelinë
mund të krijojmë edhe forma dypërmasore me teknikën e relievit, ku elementet e skalitura mbeten të ngjitura
me sfondin. Relievi është një teknikë e skulpturës.
Materiali që do të përdorim për modelim do të jetë plastelina.

Sot do të krijoni forma natyrore dhe gjeometrike me plastelinë. Format e krijuara do të vendosen mbi një karton
për të dhënë idenë e relievit.
Marrim mendimet e nxënësve për tema dhe ide. Si mendoni sikur të punojmë sipas temës: “Vazot me lule në
ballkon”. Udhëzohen nxënësit për fillimin e punës. Plastelina do të punohet me gishta duke e shtrirë mbi letër.
Kështu veprohet për të krijuar parvazin e ballkonit. Për të dhënë drejtim formës, përdoret vizorja.
Pastaj puna vazhdon me formën e vazos dhe më pas me lulet, gjethet.
Mbi vazo bëhen zbukurime me anë të gricjes me kunja druri.
Shtohen elemente sipas imagjinatës.
Hapi III. Komente e diskutime rreth punës.

Pas mbarimit të punës, nxënësit vëzhgojnë krijimet e njëri-tjetrit dhe flasin për rezultatet dhe mënyrën e
realizimit të relievit. Bëjnë dallimin e formave gjeometrike dhe organike dhe shpjegojnë ndërthurjen e tyre.
Vlerësim
- për realizimin e teknikës së relievit me plastelinë;
- për realizimin dhe ndërthurjen e formave gjeometrike dhe natyrore;
- për vlerësimin e punës së vet dhe të shokëve.
186

Tema mësimore: Përsëritja dhe ndërthurja e motivit Motivi në natyrë
në krijim
sipas temës mësimore - motivi
Nxënësi/ja: - përsëritja e motivit
- vëzhgon dhe zbulon motivin në natyrë. - ndërthurja e motivit
- përdor formën dhe ngjyrën si motiv në krijimin e tij.
- zbulon se përsëritja dhe ndërthurja e motivit krijon
lëvizje, harmoni, emocion.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, foto, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
pamje nga natyra, fletë vizatimi, laps, lapustila, ndërkurrikulare:
pastele Gjuhë shqipe
Matematikë
Dituri natyre
Diskutim njohurish, imagjinatë krijuese, turi i galerisë

Shfaqim disa pamje nga natyra në tabelë, ku nxënësit njihen me natyrën, ngjyrat, elementet dhe objektet që
e përbëjnë atë. Vëreni me kujdes pamjen ku shfaqet një fushë me lule.
Cilat janë ngjyrat që ju bien në sy? (e kuqe e verdhë).
Si përsëriten ngjyrat dhe format?
Si e dalloni motivin në këtë pamje? (lulja dhe ngjyrat).
- Përsëritja e ngjyrave, e kuqe, e verdhë dhe forma e lules përbën motivin.
- Motivin e gjejmë edhe në qilima, rrugica e tapete.
Mësuesi/ja paraqet pamje me këto motive të cilat kanë forma gjeometrike. Përsëritja e motivit tregon lëvizje.

Pasi merren njohuritë për motivin, udhëzohen nxënësit të bëjnë një krijim sipas dëshirës dhe imagjinatës për
të realizuar motivin.
- Motivi identifikohet tek ngjyrat dhe tek format që krijon.
- Vizatoni qilimin me motive popullore, ku bien në sy format gjeometrike dhe ngjyrat në kontrast.
- Vizatoni lulet dhe fluturat ku mbizotërojnë ngjyrat dhe format.
Këto janë disa sugjerime, por nxënësi është i lirë të krijojë sipas dëshirës.

Pasi mbarojnë punën nxiten nxënësit të ekspozojnë me rregull në murin e klasës krijimet e tyre.
Më pas bëhet “turi i galerisë”, ku vëzhgimi do të shoqërohet edhe me komente.
- Çdo nxënës përshkruan dhe tregon motivin e krijimit të tij.
- Shprehen mendime për mundësitë e përsëritjes së motivit dhe emocionin që krijohet.
Vlerësim
- për zgjedhjen e motivit dhe realizimi artistik;
- për përdorimin e ngjyrave dhe të formave në ndërthurjen e motivit;
- për vlerësimin e punës së tij dhe të shokëve.
187

Tema mësimore: Modelim me plastelinë - Dhoma ime, mjetet e mia shkollore
- përdor mjete të ndryshme pune për të realizuar krijimin;
- modelon me plastelinë objekte trepërmasore;
- ruan formën e objektit gjatë modelimit;
- shpreh mendime dhe ide rreth krijimeve të tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, plastelinë, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
karton, kunja druri, thikë, plastike, aksesorë. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Qytetari
Diskutim njohurish, stuhi mendimesh, imagjinatë krijuese
Hapi I. Diskutim njohurish, stuhi mendimesh

Njihen nxënësit me temën e mësimit dhe nxiten me pyetje për angazhimin e tyre në komente.
- Cili do të përshkruajë dhomën e tij?
- Cilat janë mjetet tuaja shkollore dhe vetjake?
Mendimet e nxënësve shkruhen në tabelë. ngjyrat
kuti lapsash vizore
shtrati rafti
Mjete shkollore
Dhoma ime
çanta libra
tavolina karrige
Vetë nxënësit plotësojnë skemat në tabelë dhe bëjnë komente.

Udhëzohen nxënësit të kryejnë modelin me plastelinë të disa orendive ose të mjeteve shkollore.
- Secili zgjedh vetë modelet e tij. Modelimet do të jenë të ndryshme nga forma dhe madhësia.
- Mbi një fletë kartoni vendosen modelimet e dhomës për të krijuar një pamje të vërtetë. Secili e shpreh
talentin e tij duke bërë zbukurime mbi modelime.
Hapi III. Vëzhgime – komente - diskutime

Pas mbarimit të punës nxënësit vëzhgojnë krijimet e tyre të ekspozuara mbi tavolina.
- Secili shpreh mendime rreth punës së tij dhe të shokëve.
- Veçohen modelimet më të bukura.
Vlerësim
- për modelimin e objekteve dhe përdorimi i mirë i mjeteve të punës;
- për realizimin e detajeve në objektet e modeluara;
- për komentet rreth teknikës dhe përvojës së punës.
188

Tema mësimore: Perspektiva Vizatim sipas parimeve të perspektivës
temës mësimore - perspektiva
Nxënësi/ja: - elementet e perspektivës
- vizaton një peizazh mbi bazën e rregullave të perspektivës;
- ruan raportet e madhësisë ndërmjet objekteve sipas
vendndodhjes së tyre;
- kupton që perspektiva krijon ndjesinë e hapësirës dhe të
thellësisë.
Burimet: libri i nxënësit, fletë vizatimi, laps, vizore, lapustila, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
modele demonstrimi, pamje, foto. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim njohurish, veprimtari e drejtuar, vëzhgim – komente – diskutime

Shfaqen para nxënësve disa pamje e foto me peizazhe të ndryshme, në të cilat dallohet mbivendosja e
objekteve dhe perspektiva.
Vëmë re se në peizazhe dallohet thellësia dhe kjo vërehet jo vetëm nga përdorimi i ngjyrave dhe i tonaliteteve,
por edhe nga mbivendosja e objekteve, afër, larg apo nëse madhësia e tyre ndryshon. Objektet afër janë më
të mëdha dhe objektet larg vijnë duke u zvogëluar. Dhe më së miri këtë e shpjegon perspektiva dhe thellësia.

Për të bërë një vizatim me perspektivë duhet të kemi parasysh disa elemente kryesore, si:
• pika e shikimit - është pika ku është vendosur shikuesi;
• pika e horizontit - është vija që ndan tokën nga qielli;
• pika e ikjes - është pika ku bashkohen vijat paralele.
- Në bazë të këtyre elemente nxënësit do të vizatoni një rrugë me shtëpi në perspektivë.
Udhëzohen nxënësit për të skicuar vijat ndihmëse me vizore dhe më pas që të kryejnë skicat e objekteve që
përfshihen në peizazh.
- Nxënësi është i lirë të vizatojë edhe elemente të tjera sipas dëshirës.
Hapi III. Vëzhgim – komente – diskutime

Pas mbarimit të punës, krijimet ekspozohen në murin e klasës. Nxënësit vëzhgojnë krijimet, vlerësojnë njëri-
tjetrin për zbatimin e parimeve dhe të rregullave të perspektivës.
- Bëhen komente rreth elementeve dhe ngjyrave të përdorura në krijim, por mund të gjenden lehtë se ku
elementet e perspektivës nuk janë përdorur drejt.
Vlerësim
- për zbatimin saktë të rregullave të perspektivës;
- për realizimin korrekt të vizatimit të perspektivës;
- për vlerësimin që i bën vetes dhe shokëve.
189

Tema mësimore: Format trepërmasorë (krijim) Shtëpiza ime
temës mësimore - format trepërmasore
Nxënësi/ja:
- emërton disa forma trepërmasore në natyrë dhe në
mjedisin rrethues;
- vizaton formën e hapur të trupave gjeometrikë dhe i pret
sipas vijës.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, plastelinë, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
karton, kunja druri, thikë, plastike, aksesorë. ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim njohurish, veprimtari e drejtuar, vëzhgim – komente – diskutime

Shfaqen para nxënësve disa trupa gjeometrike. Rikujtohet nga lënda e matematikës se trupat kanë tri
përmasa: lartësi, gjerësi, gjatësi. Figurat janë dypërmasore dhe shtrihen në plan, ndërsa trupat janë
trepërmasorë dhe ndodhen në hapësirë.
Tregohet forma e një shtëpie të ndërtuar me karton.
- Emërtoni trupat gjeometrikë që janë përdorur për ndërtimin e kësaj shtëpie.

Udhëzohen nxënësit që të vizatojnë mbi karton formën e hapur të një kuboidi ose kubi. Përmasat jepen nga
mësuesi. Vizatimi kryhet me saktësi me vizore.
- Vizatohet një piramidë me bazë katrore, e cila do të përdoret si çati për shtëpinë.
- Palosen format e prera sipas vijave, që të jenë më të lehta për t’u ngjitur.
- Ndihmohen nxënësit për të krijuar dhe palosur format e prera.

Nxënësit bëjnë komente për punën e tyre për format e vizatuara. Dikush ka prerë formën e kubit, dikush të
kuboidit për të pasur një shtëpi dykatëshe.
- Format e prera vendosen në dosje për të vazhduar në orën tjetër të artit pamor.
Vlerësim
- për angazhimin në punë sipas udhëzimeve të mësueses;
- për vizatimin e saktë të formave gjeometrike;
- për prerjen drejt e formave sipas vijave, sepse sa më saktë të bëhet vizatimi dhe prerja e formave, aq
më mirë formohet trupi gjeometrik.
190

Tema mësimore: Format trepërmasore Shtëpiza ime
sipas temës mësimore - format trepërmasore
Nxënësi/ja:
- krijon objekte trepërmasore me letër e karton;
- dallon madhësinë e hapësirës që zënë objektet
trepërmasore;
- kombinon format gjeometrike për të ndërtuar një shtëpi.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, letër Lidhja me fushat e tjera ose me temat
kartoni, ngjitës, gërshërë, lapustila, aksesorë zbukurimi ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Matematikë
Diskutim njohurish, imagjinatë e drejtuar, vëzhgim - komente - diskutime

Udhëzohen nxënësit për të formuar trupat gjeometrikë duke i ngjitur faqet me ngjitës. Palosja duhet të jetë
bërë mirë sipas vijës së lapsit dhe jo shtrembër. Kjo ndihmon në formimin e saktë të kubit dhe piramidës ose
të kuboidit.

Pasi është kryer ngjitja e formave, trupat janë gati për t’u punuar dhe zbukuruar. Me lapustila vizatohen dhe
ngjyrosen dritaret e shtëpisë. Ndërsa tek kuboidi vizatohen dy kate me dritare.
Po kështu vizatohen edhe dyert. Ndërsa tek piramida vizatohen format e rregullave me vija të valëzuara. Ky vizatim
do të shërbejë për çatinë e shtëpisë. Ndërtohet me karton një cilindër i vogël dhe vendoset mbi çati si oxhak.
- Tani bëhet ngjitja e kubit me piramidën me oxhak. Më pas shtëpia ngjitet mbi një bazament kartoni me ngjyrë.
Mund të vizatohen shkallët dhe lulet me karton ose një rrugë e vogël.
Një pemë me letër të gjelbër mund të vendoset pranë shtëpisë.
Pasi secili ka mbaruar punën bëjnë ekspozimin e tyre duke i vendosur në grupe dhe kështu formohet lagjja
me shtëpi.
- Aksesorët dhe zbukurimet lihen në imagjinatën e nxënësve.
Hapi III. Vëzhgim ‒ komente ‒ diskutime

- Vëzhgohen krijimet nga nxënësit, të cilët bëjnë komente. Ata vënë në dukje të bukurën, por edhe gabimet,
duke gjykuar me syrin e artistit të vogël.
Mësuesi/ja drejton pyetjet:
Çfarë trupash përdorët ju për ndërtimin e një shtëpie?
Çfarë forme ka dritarja? Po dera?
Si e keni zbukuruar shtëpinë?
Si do ta ndërtonit ju shtëpinë tuaj?
Vlerësohen krijimet dhe veçohet grupi që ka punuar më bukur.
Vlerësim
- për formimin me saktësi të trupave gjeometrikë;
- për kombinimin e trupave tredimensionalë për të krijuar një objekt të caktuar;
- për mënyrën se si ndan me shokun përvojën dhe se si jep ndihmën ndaj tij.
191

Tema mësimore: Pikturoj “xhunglën” - Pamje të disa pikturave të Henrit Ruso,
Kultura dhe vepra e piktorit Henri Ruso i cili “mësues kishte vetëm natyrën”
temës mësimore - portret
Nxënësi/ja: - xhungël
- vëzhgon dhe përshkruan një vepër arti në pikturë; - vizatim
- zbulon arritjet artistike dhe teknikat e përdorura nga piktor;
- krijon duke u mbështetur në stilin dhe artin e piktorit.
Burimet: libri i nxënësit, pamje të disa pikturave të Henrit Ruso, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
letër vizatimi, laps, lapustila ndërkurrikulare:
Gjuhë shqipe
Dituri natyre
Bisedë, diskutim njohurish, vëzhgim dhe analizë e një vepre arti, imagjinatë krijuese, komente - diskutime

Mësuesi/ja shfaq përpara nxënësve portretin e piktorit Henri Ruso dhe flet rreth jetës dhe veprës së tij
artistike.
Ai ka lindur në Francë më 21 maj 1844 dhe jetoi deri më 2 shtator 1910. Henri Ruso e donte shumë natyrën.
Edhe pse nuk kishte qenë asnjëherë në xhungël, ai e pikturoi atë. Pikturat e tij më të njohura përshkruajnë
skena të xhunglës. Frymëzimi i tij erdhi nga ilustrimet në librat e fëmijëve dhe kopshtet botanike në Paris.
Shumë vëzhgues komentonin se ai pikturoi si një fëmijë. H. Ruso ishte një piktor impresionist.
- Ruso pretendonte se s’kishte “asnjë mësues tjetër përveç natyrës”.
- Disa nga veprat e tij më të njohura janë: “Ëndrra, Luani i uritur hedh veten në antilopë”, “Tigri në një stuhi
tropikale” etj.
Hapi II. Vëzhgim, analizë e një vepre arti

- Shfaqen para nxënësve disa nga pikturat e H. Ruso. Mësuesi/ja shpjegon:
Shikojmë se natyra është e pranishme gjithmonë me gjithë bimësinë, bukurinë, gjelbërimin e saj. Por natyrën
e ka ndërthurur gjithmonë me kafshët, por edhe me njerëzit. Në kompozimet e H. Ruso bien në sy vijat dhe
format e ndryshme, të cilat krijojnë bimësinë në xhunglën e tij imagjinare. Në pikturat e tij ndërthuren ngjyrat
e ftohta dhe të ngrohta. Motivi përsëritet duke krijuar ritëm. Dukshëm lexohen format e gjetheve nga kontrasti
i ngjyrës së hapur të qiellit.
- Aktivizohen nxënësit për të dalluar vijat, format, motivin, ngjyrat.
Komentohen kafshët e egra që pikturohen nga Ruso në kompozimet e tij.
Pikturat janë të realizuara në ngjyra vaji.
Hapi III. Imagjinatë krijuese

- Po ju keni dëshirë të shëtisni në natyrë?
- Çfarë keni parë atje?
- I keni parë kafshët në kopshtin zoologjik?
- Po në filma e keni parë xhunglën? Po kafshët e egra?
Atëherë, imitoni piktorin duke vizatuar si ai.
Vizatoni një “xhungël” sipas imagjinatës, si dhe një kafshë të egër (atë që pëlqeni më shumë).
192
Hapi IV. Komente - diskutime

Nxënësit tregojnë me dëshirë vizatimet e tyre dhe bëjnë komente për vizatimin.
Bëjnë emërtime për bimësinë dhe kafshët e vizatuara.
- Ekspozohen krijimet në murin e klasës.
Vlerësim
- për dëgjim dhe vëzhgim të vëmendshëm dhe të qëllimtë;
- për përvetësimin e njohurive të reja;
- për përfshirjen në komente;
- për vizatimin sipas imagjinatës.

Tema mësimore: Krijimi i një dizajni të ri me fije, copa e Shtëpiza ime
kopsa
sipas temës mësimore - dizajn
- zhvillon ndjeshmërinë ndaj tekstileve dhe i përdor ato - kopsa
në krijim; - fije
- krijon një dizajn të ri duke eksperimentuar me fije,
copa e kopsa;
- diskuton për elementet që i pëlqejnë më shumë në
punën e tij dhe të shokëve.
Burimet: libri i nxënësit, modele demonstrimi, karton, Lidhja me fushat e tjera ose me temat
ngjitës, gërshërë, lapustila, copa, fije, kopsa, aksesorë ndërkurrikulare:
të ndryshëm Gjuhë shqipe
Matematikë
Qytetari
Diskutim paraprak, imagjinatë krijuese, vëzhgim, komente, diskutime

Njihen nxënësit me materialet me të cilat do të punohet në këtë orë mësimi. Rikujtohen njohuritë e marra për
tekstilet, dizajnin dhe si mund të eksperimentohet me copa, fije e kopsa apo çdo aksesor tjetër.
- Për të krijuar një dizajn të ri, në fillim duhet gjetur motivi dhe ideja. Ato udhëheqin jo vetëm punën, por
ndihmojnë për të sjellë risi të reja. Gjithmonë frymëzimi nis nga përvoja vetjake e lidhur ngushtë me natyrën.
Hapi I. Imagjinatë krijuese

Udhëzohen nxënësit për fillimin e punës. Me mjetet që kanë ata duhet të krijojnë një dizajn të ri sipas imagjinatës
e dëshirës.
193
- Mbi një bazë kartoni do të eksperimentojmë me copa, kopsa e fije.

Madhësia e kartonit do të jetë sa një letër A4, ngjyra sipas dëshirës. Vizatojmë mbi copë formën e një luleje
me pesë petale. Vizatimi bëhet me laps ose lapustilë. Priten me gërshërë sipas formës petalet e lules. Në
qendër të kartonit ngjitet një kopsë e madhe. Rreth kopsës ngjiten petalet me rregull, me estetikë dhe të
baraslarguara. Më pas rreth kopsës së madhe vendosen me ngjitje ose qepje disa kopsa të vogla, ose rruaza.
Pastaj priten në të njëjtën gjatësi disa fije me ngjyra, të cilat vendosen midis kopsave të vogla për të krijuar
idenë e thekëve të lules.
- Pastaj nga një copë tjetër priten tri gjethe. Ato ngjiten në tri pozicione të ndryshme rreth lules.
Më pas gjethet zbukurohen me fije të gjelbra duke i ngjitur mbi copë. Pasi keni realizuar lulen, në sfond
shpërndani në bazën e një ritmi të caktuar, kopsa të vogla me ngjyra ose rruaza.
Me fije mund të formoni disa rrathë të vegjël. Më pas ngjitini në mënyrë të rregullt. Lapustilat mund të përdoren
për të bërë konturet e lules dhe pikat në sfond. Çdo nxënës është i lirë të përdorë elemente nga imagjinata e tij.

- Pas përfundimit të punës, nxënësit lihen të lirë të vëzhgojnë krijimet e njëri-tjetrit. Vihet re mënyra e të
punuarit, prerja e formave sipas vijës dhe ngjitja e rregullt. Krijimet që bien në sy që në fillim janë ato që kanë
kombinimin e ngjyrave, kontrast dhe forma sa më afër natyrës.
- Veçohen krijimet me dizajnin më tërheqës për syrin.
Vlerësim
- për angazhimin ndaj udhëzimeve të njëpasnjëshme nga mësuesi;
- për përdorimin sa më shumë të elementeve në krijimin e tij;
- për realizimin e krijimit mbi bazën e një rregulli dhe në mënyrë estetike;
- për komentet rreth punës së tij dhe shpërndarjen e përvojës me shokët.
Detyrë.
Krijoni një dizajn të ri duke pasur si element kryesor fluturën.
194

Tema mësimore: Ekspozita e fundvitit Ekspozita: “Piktorët e vegjël”
Nxënësi/ja: - përzgjedhje e krijimeve
- bashkëpunon me grupin për të bërë zgjedhjen e krijimeve - ekspozim i krijimeve
më të bukura për ekspozitë;
- vendos punimet në ekspozitë sipas një rregulli dhe kulture
estetike;
- zhvillon aftësitë ndërvepruese dhe komunikon në mënyrë
efektive për vlerësimin e krijimeve të ekspozuara.
Burimet: libri i nxënësit, punimet e nxënësve sipas Lidhja me fushat e tjera ose me temat
tematikave të punuara gjatë vitit shkollor, gërshërë, ngjitës, ndërkurrikulare:
tabakë letre, kapëse ose thumba etj. Gjuhë shqipe
Matematikë
Qytetari

Njihen nxënësit me veprimtarinë që do të kryejnë në këtë orë mësimore. U kërkohet që të hapin një ekspozitë
me krijimet e tyre gjatë këtij viti shkollor. Udhëzohen që të nxjerrin krijimet e tyre nga dosja dhe të bëjnë
përzgjedhjen e tyre.
- Pasi nxënësit bëjnë përzgjedhjen, krijimet vendosen të gjitha në një tavolinë.

Për t’u kryer sa më mirë puna, mësuesi/ja ndan përgjegjësitë.
Do të krijohen katër grupe pune.
Grupi i parë ndan krijimet sipas tematikave dhe teknikave dhe merret gjatë gjithë kohës me rregullimin e
mjedisit të klasës.
Grupi i dytë bën ngjitjen e punimeve mbi tabakë letre.
Grupi i tretë vendos krijimet në mur me ndihmën e mësueses.
Grupi i katërt shkruan titullin “Piktorët e vegjël” dhe ftesat për klasat e tjera.
- Nëse çdo grup kryen saktë detyrën e tij, puna do të ecë mbarë.

Nxënësit bëjnë “turin e galerisë” dhe presin vizitorë. Ata diskutojnë për ekspozitën e tyre për punën e
palodhshme në grup dhe për njohuritë që kanë marrë në orën e artit pamor gjatë një viti shkollor.
Vlerësim
- për punën e palodhur dhe bashkëpunimin në grupe;
- për njohuritë e marra në orën e artit pamor;
- për kulturën e komunikimit me një fjalor të pasur artistik.
195
CIP Katalogimi në botim BK Tiranë
Tashi, Zoica
Art pamor 1-4 : libër mësuesi për tekstet
shkollore / Zoica Tashi ; red. Sevi Lami. –
Tiranë, etj. : Albas, 2018
196 f. : me il. ; 20.5X27.5 cm.
ISBN 978-9928-282-02-6
1.Arte 2. Tekste për mësuesin 3.Tekste për shkollat 9-vjeçare

73/76 (072) (075.2)

Libri Mesuesit Art Pamor 1 4 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Libri Mesuesit Art Pamor 1 4 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Libri Mesuesit Art Pamor 1 4 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Zoica Tashi

Shtëpia botuese Albas

Libër mësuesi për tekstin shkollor ART PAMOR 2

Libër mësuesi për tekstin shkollor ART PAMOR 3

Plani mësimor 108

Libër mësuesi për tekstin shkollor ART PAMOR 4

Orë të sugjeruara për çdo tematikë

35 javë x 1 orë = 35 orë

Gjuha dhe Teknikat dhe Historia, Gjithsej orë

Klasa e parë 10 20 5 35 orë

Shënim. Ky plani është sugjerues.

• Kupton mesazhet që u drejtohen.

• Zhvillon aftësitë për të menduar në mënyrë kritike, krijuese dhe ndërvepruese.

• Ndjek udhëzimet për të realizuar një krijim apo veprimtari.

• Përdor burime të ndryshme për të realizuar një krijim.

• Zgjidh në mënyrë të pavarur detyrën e dhënë.

• Respekton punën e vet dhe të të tjerëve.

• Zbaton rregullat e mbajtjes në rregull të vendit të punës.

1. Kompetencat e lëndës dhe tematikat e saj

Kompetencat e lëndës, përshkrimi dhe realizimi i tyre nëpërmjet tematikave të lëndës

Kompetencat e Përshkrimi i kompetencave Realizimi nëpërmjet tematikave

që janë të rëndësishme për të;

Situata e Metodologjia dhe

Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: I

Organizimi i orës së mësimit

e trashë vijat zigzake

Hapi II. Veprimtari individuale

Hapi III. Komente, turi i galerisë

Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: I

Organizimi i orës së mësimit

Hapi II. Veprimtari individuale

Hapi III. Diskutime, komente

Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: I

Organizimi i orës së mësimit

Hapi II. Imagjinatë e drejtuar

Hapi III. Komente.Turi i galerisë

Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: I

Organizimi i orës së mësimit

makinë kukull - Nga të gjitha lodrat tuaja, ju njërën prej tyre

Hapi II. Imagjinatë e drejtuar. Veprimtari individuale

Hapi III. Komente e diskutime

Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: I

Organizimi i orës së mësimit

Hapi I. Bisedë, stuhi mendimesh

Hapi II. Imagjinatë e drejtuar

Hapi III. Turi i galerisë

Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: I

Rezultatet e të nxënit sipas kompetencave të fushës Koncepte kyç:

Organizimi i orës së mësimit

Hapi II. Veprimtari e drejtuar individuale

Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: I

Organizimi i orës së mësimit

- Çfarë dini për stinën e vjeshtës? Vëreni

Hapi II. Imagjinatë krijuese

Hapi III. Turi i galerisë

Fusha: Arte Lënda: Art pamor Shkalla: I Klasa: I

Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve

Organizimi i orës së mësimit