The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

“ ဦ့ဖို့လတး ၏ ်မနးမာအစ”

“်မနးမာအစ” ဟူေသာ အဆိုတျငး က႑ႏြစးရပး ရြ၊

ိ ၇ အဓိပၸါယးႏြစးမ္ိဳ့ႏြငးံ ်ပႆနာႏြစးခ္ကးလညး့ ေပၚထျကး
လြ္ကး ရြိသညး၈ ပထမက႑မြာ ်မနးမာတို႔သညး သီ့သနး႔လူမ္ိဳ့ အေန်ဖငးံ မညးသညးံေဒသတျငး မညးသညးံကာလ
ေလာကး ၉ စတငးေပၚေပါကးလာသညး ဟူေသာ အစိတးအပိုငး့်ဖစး၊၇ ဒုတိယက႑မြာ ်မနးမာတို႔သညး မ္ကးေမြာကး
်မနးမာႏိုငးငဵေတားအတျငး့ မညးသညးံေဒသတျငး မညးသညးံကာလ ေလာကးက စတငးွငးေရာကးလာ၊ ၿမိဳ႕ရျာ်ပဳစု၇
ထီ့နနး့စိုကးထူ ေနထိုငးခဲ႔သညး ဟူေသာ အစိတးအပိုငး့ ်ဖစးသညး၈

်မနးမာတုိ႔သညး သီ့သနး႔လူမ္ိဳ့တစးမ္ိဳ့ အေန်ဖငးံ မညးသညးံေဒသတျငး မညးသညးံကာလေလာကး၉ စတငး

်ဖစးေပၚေနထိုငးခဲ႔သညး ဟူေသာ ပထမက႑ႏြငးံ စပးလ္ဥး့၊. . . ရာဇွငးသုေတသီတို႔ အတျငး့၉၇ အတိအက္
အေသအခ္ာ မဟုတးေစကာ၇ အက္ယးအၾကမး့ ခနး့မြနး့ခ္ကးေပ့ရာွယး တစးဦ့ႏြငးံတစးဦ့ မ္ာ့စျာကျဲလျဲ်ခငး့ မရြိလြ
ဘဲ၇ အာရြတုိကးအလယးပိုငး့၇ တရုတး်ပညး၏ အေနာကးေ်မာကးဖကးႏြငးံ တိဗကး်ပညး၏ အေရြ႕ေ်မာကးဖကး စပးၾကာ့
ေလာကးစ၉
ီ ၇ ခရစးေတားမေပၚမီ ႏြစးေပါငး့ႏြစးေထာငးစုခနး႔ေလာကးတျငး ်ဖစးသငးံသညးဟူေသာ ေတျ့ထငး
ယဵုၾကညးခ္ကး အေပၚ၉ သေဘာႀကိဳကးညီလ္ကး ရြိၾကသညး၈ ၈

သို႔ရာတျငး ထိုေဒသကုိ ညႊနး်ပရာ၉၇ အခ္ိဳ႕က တိဗကး်ပညး အေရြ႕ေ်မာကးဖကးရြိ “ ကိုကိုေ နာ ” အိုငးႀကီ့

တစးွိုကးတျငး ်ဖစးသငးံသညးဟု ဆို၊၇ အခ္ိဳ႕ကလညး့ တရုတး်ပညး အေနာကးေ်မာကးဖကးရြိ “ ကနးစ ုန ယး ” အတျငး့
က္သငးံသညးဟု ဆိုၾကသညး၈ ဤသို႔ ်ပဆိုရာ၉ သို႔ရာတျငး ေသခ္ာခိုငးလဵုေသာ သကးေသအေထာကးအထာ့ ရြ၊
ိ
မဟုတး၇ တိဗကး-်မနးမာ ႏြငးံ မျနးဂိုလး၇ တရုတး လူမ္ိဳ့တို႔၏ လႈပးရြာ့ေနထိုငးခဲ႔ပဵုတို႔ အေပၚ၉ အၾကမး့ဖ္ငး့၇ ေတျ့ေတာ
ဆငး်ခငး၇ မြနး့ဆ၊ ရခ္ကးမြ္ ်ဖစးသညး၈

ဤအခ္ကးႏြငံး စပးလ္ဥး့၊၇ တိက္ေသာ သကးေသ အေထာကးအထာ့ တရပးအေပၚတျငး အေ်ခ်ပဳကာ၇

တိက္ေသခ္ာေသာ ေဒသကို ကၽျႏးုပးတို႔ ညျနး့ဆိုခဲ႔ေလၿပီ၈ ထို အေထာကးအထာ့မြာ အ်ခာ့မဟုတး၇ ်မနးမာဘာသာ
တျငး ေတာငး၇ ေ်မာကး ဟူေသာ အေခၚစကာ့ နြစးရပးပငး ်ဖစးသညး၈ ေတာငး ကုိ ေရြ့ပုဂဵေခတးေက္ာကးစာတို႔တျငး
မႅစ းၾသကး (ွါ) ်မစးေ အာကး ဟု ေရ့ေခၚခဲ႔သညး၈ အရပးေလ့မ္ကးႏြာ အေခၚအေွၚမ္ာ့ကို တိဗကး-်မနးမာႏျယွ
း ငး
ဘာသာတို႔တျငး စဵုစမး့ေလ႔လာ ၾကညးံေသာအခါ၇ အေရြ႕ႏြင းံ အေနာကး ကို ေယဘူယ္အာ့်ဖငးံ ေနထျကးရ ာ ႏြင ံး
ေနွငးရ ာ ဟု ေခၚ၊၇ ေတာငးႏြငံး ေ်မာကး ကုိေသား မိမိတို႔ စျဲ်မဲေနထိုငးရာ ေဒသ၏ ေတာငးဖကးႏြငးံ ေ်မာကးဖကး
တို႔တျငး ထူ့်ခာ့ထငးရြာ့ေသာ ပထွီွငး အေ်ခအေန၇ အ်ခငး့အရာတို႔ကုိ စျဲမြတးေခၚဆိုေၾကာငး့ ေတျ႕ရသညး၈
သို႔်ဖငးံ သြ္မး့၇ မုဆို့ႏြငးံ တငးခုလးနာဂ တို႔က ယငး့တို႔ေနထိုငးရာေဒသမ္ာ့၏ ေတာငးဖကး၉ ေ်မနိမး႔သညးကုိ စျ၊
ဲ
ေတာငးကုိ ေ်မနိမး႔ဘကး ဟူ၊၁ငး့၇ ေ်မာကးဘကး၉ ေ်မ်မငးံသညးကုိ စျ၊
ဲျ ေ်မာကးကို ေ်မ်မငးံဖကး ဟူ၊၁ငး့ ေခၚဆို
သညး၈ မဲေခါငး၇ သဵလျငးႏြငံး ဧရာွတီ်မစးွြမး့ တေလ္ာကးတျငး အေနၾကာခဲ႔ေသာ “မရု” ႏြငးံ “လိစ”ု လူမ္ိဳ့တို႔ကေသား
ေတာငးကုိ ်မစးေ ၾကဖကး ေ်မာကးကုိ ်မစးည ာဖကး ဟူ၊ စျဲမြတးေခၚဆိုသညး၇ ကခ္ငးလူမ္ိဳ့ တို႔ကလညး့ ယငး့တို႔
ေနထိုငးရာ ေဒသ၏ ေတာငးဖကး၉ က္ယး်ပနး႔ေသာ ဧရာွတီ်မစးွြမး့ ရြ၊
ိ ၇ ေ်မာကးဖကး၉ က္ဥး့ေ်မာငး့ေရြလ္ာ့ေသာ
လြ္ိဳေ်မာငးမ္ာ့ ရြိသညးကုိ စျ၊
ဲ ၇ ေတာငး ကို က္ယး်ပနး႔ဖ ကး (ွါ) အနဵဖ ကး ဟု ေခၚ၊၇ ေ်မာကး ကုိ က္ဥး့ေ်မာငး့ဖကး
(ွါ) အလ္ာ့ဖကးဟု ေခၚဆိုသညး၈
အ်ခာ့ တိဗကး-်မနးမာ လူမ္ိဳ့တို႕၏ ေတာငး၇ ေ်မာကး အေခၚမ္ာ့ကို ေထာကးေသား၇ ်မနးမာဘာသာ၉
အေရြ႕ေနထျကးရာသို႔ မ္ကးႏြာမူလိုကးေသာအခါ၇ လကးယာဖကးကို ေတာငးဟု ေခၚဆိုသညးမြာ၇ ထိုအရပးမ္ကးႏြာ၉
်မငးံမာ့ေသာ ကုနး့ခငး့ကုနး့ရို့မ္ာ့ ရြ၊
ိ ၇ လကးွဲဖကးကုိ ေ်မာကး (ွါ) ်မစးေအာကး ဟု ေခၚဆိုသညးမြာ ထုိအရပး
မ္ကးႏြာ၉ ်မစး၏ေအာကးဖကး၇ ်မစးေၾက ရြိေသာေၾကာငးံဟု ေကာငး့စျာယဵုၾကညးရာ၏၈ သို႔ရာတျငး ်မနးမာတုိ႔၏
မ္ကးေမြာကးေနထုိုငးရာ၇ ်မနးမာႏုိငးငဵအတျငး့၉ေသား ေတာငးဖကး၉ ေတာငးမ္ာ့မရြိ၇ ်မစးေၾကရြ၊
ိ ၇ ေ်မကးဖကး၉
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

်မစးေၾကမရြိ၇ ကခ္ငးေတာငးမ္ာ့၇ ပတးကိျဳငးေတာငးမ္ာ့ ရြိေန၊၇ ေတာငး ၇ ေ်မာကး အေခၚႏြငးံ ပထွီွငး

အေနအထာ့မ္ာ့ ေ်ပာငး့်ပနး၇ ေဇာကးထုိ့ ်ဖစးေနေခ္၏၈ ဤသို႔်ဖစးရသညးမြာ အ်ခာ့အေၾကာငး့ၾကာငးံမဟုတး
်မနးမာတို႔သညး မိမိတို႔၏ ေတာငးေ်မာကး အေခၚမ္ာ့ကုိ မိမိတို႔၏ မူလေနထိုငးရာ၇ မိမိတို႔၏ ဇာတိခ္ကးေႂကျေဒသ၉
သဵု့စျဲေနၾကအတိုငး့၇ မိမိတို႔ ေ်ပာငး့ေရျ႕ေနထိုငးရာ၇ မိမိတို႔၏ ပွတၱိေဒသ၉ ဆကးလကးသဵု့စျဲ ေနေသာေၾကာငးံ
်ဖစးေခ္သညး၈ သူတို႔၏ ဇာတိခ္ကးေႂကျေဒသ၉ေသား သူတို႔၏ ေတာငး - ေ်မာကး အေခၚအတိုငး့ ပထွီ
အေနအထာ့မ္ာ့ တိက္မြနးကနးစျာ ရြိရေပမညး၈ ထိုေဒသမြာ အဘယးနညး့၈

်မနးမာႏိုငးငဵ၏ ေ်မာကးဖကးဆီေလာကးက္ေသာ အရြတိုကးအလယးပိုငး့၉ ပထွီွငး အေ်ခအေနမ္ာ့ကို

ေလ႔လာသဵု့သပးၾကညးံေသာအခါ၇ ်မနးမာတုိ႔၏ ေတာငး ေ်မာကး အေခၚမ္ာ့ႏြငံး ကိုကးညီသညးံေဒသ တစးခုတညး့သာ
ရြိေၾကာငး့ ေတျ႕ရသညး၈ ထုိေဒသမြာ တရုပး်ပညးရြိ “ဟိုအငးဟို်မစးႀကီ့” ၏ ်မစးဖ္ာ့ခဵရာမြ ေ်မာကးဖကးသို႔
စီ့ဆငး့သျာ့ေသာ အစိတးအပုိငး့မ္ာ့ႏြငံး၇ ထုိအစိတးအပိုငး့၏ ေတာငးဖကးတျငးတညးရြိေသာ ဗယနးခ ရဥလ (ွါ)
“ဗယနးခရ” ေတာငးႀကီ့၏ စပးၾကာ့ေဒသ ်ဖစးသညး၈ ထိုေဒသတျငး ေ်မာကးဖကးသို႔ စီ့ဆငး့သျာ့ေသာ
“ဟုိအငးဟို်မစးႀကီ့” ၏ အစိတးအပိုငး့ကုိ “မာခ္” (ွါ) ်မစးႀကီ့ ဟုေခၚသညး၇ ဗယနးခရေတာငးႀကီ့ သညးလညး့၇
ယငး့ေဒသ၏ ေတာငးဖကး၉ အေရြ႕ႏြငံး အေနာကး သျယးတနး့လ္ကး ရြိသညး၈ ဤေဒသကုိ ်မနးမာတုိ႔၏
ဇာတိခ္ကးေႂကျအရပးဟု ဆိုေသား လျဲႏိုငးစရာ အေၾကာငး့မရြိဟု ကၽျႏုးပးတို႔ ထငးေပ၏၈

ဤ ဟိုအငးဟို်မစးႀကီ့၏ ်မစးဖ္ာ့ခဵၿပီ့ေနာကး ေ်မာကးဖကးသို႔ စတငးစီ့ဆငး့သျာ့ရာ အစိတးအပိုငး့ မာခ္ ႏြငံး

ဗရနးခရ ေတာငးတနး့ႀကီ့၏ စပးၾကာ့ေဒသတျငး၇ ေနာငး တိဗကးလူမ္ိဳ့၇ ်မနးမ ာလူမ ္ိဳ့ ဟု ေခၚတျငးမညးံ သူတို႔သညး၇
ထုိအရပးေဒသတျငး ယခုတိုငး လြညးံလညးက္ကးစာ့ ေနထုိုငးလ္ကးရြိေသ့ေသာ “ခ္ိအငးလူမ္ိဳ့” တို႔ႏြငးံ တလဵု့တစညး့
တညး့ ေနထုိငးလ္ကး ရြိခဲ႔ရေပမညး၈ တိဗကးဘာသာ၇ ်မနးမာဘာသာႏြငံး ခ္ိအငးဘာသာ၏ တစိတးတေဒသ ်ဖစးေသာ
နမး့ ဘာသာတို႔ကုိ ယြဥးၿပိဳငးတိုကးဆိုငး ၾကညးံေသာအခါ၇ ယငး့တုိ႔သညး ဘာသာတခုတညး့မြ ဆငး့သကးလာခဲ႔ရမညး
ဟူေသာ သကးေသ အေထာကးအထာ့်ဖစးသညးံ အေ်ခခဵသေဘာတရာ့တို႔၏ အနကးတူ၇ အသဵအာ့်ဖငးံ ရငး့်မစးတူ
ပုဒးေပါငး့ ေ်မာကးမ္ာ့စျာကို ေတျ႕ရသညး၈ တဖနးတ၇ဵု ်မနးမာဘာသာ၇ တိဗကးဘာသာတို႔တျငး တရုတးဘာသာ၇
မျနးဂိုလးဘာသာတို႔ႏြငးံ မိတးတူ ပုဒးေပါငး့ အေတားအတနးေတျ႕ရ်ပနးသညးမြာ တိဗကး - ်မနးမာ - ခ္ိအငး လူမ္ိဳ့တို႔
သညး ထိုစဥးအခါ၉ ယငး့တို႔၏ အေရြ႕ဖကး၉ကပး၊ ေနထိုငးလ္ကးရြိေသာ တရုတးလူမ္ိဳ့၇ ေ်မာကးဘကး၉ကပး၊
ေနထုိငးလ္ကးရြိေသာ မျနးဂိုလးလူမ္ိဳ့မ္ာ့ႏြငံး ရငး့ႏြီ့စျာ ေပါငး့သငး့ဆကးဆဵ ခဲ႔ရေသာေၾကာငးံဟု ဆိုရာသညး၈

ထိုစဥးအခါ၉ တိဗကး၇ ်မနးမာ၇ ခ္ိအငး ဟု ကျဲ်ပာ့်ခငး့မရြိေသ့ဘဲ၇ “ခ္ိအငး” ဟူ၊လညး့ တလဵု့တွတညး့

ေပါငး့စညး့ေနထုိငးခဲ႔ေသာ လူမ္ိဳ့၏ အေၾကာငး့ကို၇ တရုတးတို႔၏ ေစာေစာပိုငး့ ရာဇွငးမြတးတမး့တို႔တျငး ေတားေတား
မ္ာ့မ္ာ့ ပါရြိခဲ႔သညး၈ ဤသို႔ ပါရြိခဲ႔ေသာ အေၾကာငး့အခ္ကးတို႔ကုိ အကးဖး၇ တဗလ္ဴ၇ ေသာမာ႔စး ေရ့နမး့(ဘာသာ)
ဟု ေခၚေသာ စာအုပး၏ နိဒါနး့တျငး အေတား်ပညးစ
ံ ဵုစျာ ေဖား်ပထာ့သညးကို ေတျ႕ရသညး၈ သူ၏ ေဖား်ပခ္ကးတို႔မြ
သိရသညးမြာ ခ္ိအ ငး ဆိုေသာ စကာ့၏ အနကး လူ ်ဖစးေၾကာငး့၇ ခ္ိအငးတို႔သညး အေနာကးဖကး “မာခ္်မစးႀကီ့” မြ
ေတာငးဖကး “ဗီခ္အနးနယး” အတျငး့ အထိ ်ပနးႏြဵ႔စျာ ေနထိုငးလႈပးရြာ့လ္ကးရြိေၾကာငး့၇ သူတို႔သညး
ေကာကးပဲသီ့ႏြဵမ္ာ့ကို အနညး့ငယးမြ္သာ စိုကးပ္ိဳ့၊ ေယာဘူယ္အာ့်ဖငးံ တိရစၧာနးေမျ့်မဴထိနး့ေက္ာငး့်ခငး့်ဖငးံ
အသကးေမျ့ၾကေၾကာငး့၇ သူတို႔အတျငး့၉ တိတး၇ ေတ ဟူ၊၁ငး့၇ စာမရီလူမ္ိဳ့၇ ်မငး့်ဖဴလူမ္ိဳ့၇ ေ်မေချ့သဵု့ေကာငး့ (ွါ)
ေရာႁပျမး့လူမ္ိဳ့ ဟူ၊ ကျဲ်ပာ့ေခၚတျငး ခဲ႔ေသ့ေၾကာငး့ႏြငးံ သူတို႔၏ အေၾကာငး့မ္ာ့ကုိ ခရစးေတားမေပၚမီ
ႏြစးေပါငး့ႏြစးေထာငးေက္ား သဵု့ေထာငးအတျငး့ကပငး တရုတးတို႔၏ ေရြ့ေဟာငး့ရာဇွငးမြတးတမး့တိ၉
ု႔ ေဖား်ပလြ္ကး
ရြိၿပီ့လြ္ငး၇ သူတို႔အာ့ တရုတးတို႔က ခရစးေတား မေပၚမီႏြစး ှ၀ဿ၁ - ှဿ၃၂ အတျငး့၉ အႀကီ့အက္ယး သျာ့ေရာကး
တိုကးခိုကး ႏြိမးႏြငး့ရေၾကာငး့တို႔ ်ဖစးသညး၈
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

ခ္ိအ ငး ဟူေသာ စကာ့သညး “လူ” ေဟာ ်ဖစးေသာေၾကာငးံ၇ ်မနးမာဘာသာတျငး “မငး့ခ္ငး့၇ သာ့ခ္ငး့၇

အခ္ငး့ခ္ငး့၇ ခ္ငး့တု”ိ႔ ဟု ဆိုသညးတို႔တျငး လူ ေဟာပငး်ဖစးေသာ ခ္ငး့ ပုဒးႏြငံး မိတးတူ်ဖစးသညး၈ ေဖၚ်ပခဲ႔သညးံ
အတိုငး့ “ခ္ိအ ငး” တို႔သညး အာရြတုိကးအလယးပုိငး့၉ က္ယးွနး့်ပနး႔ႏြဵ႔စျာ ေနထိုငးခဲ႔ေသားလညး့ ယငး့တို႔အတျငး့၉
ေနာငးအခါတျငး ေတာငးဖကးသို႔ ဆငး့သကးသျာ့၊ ်မနးမာဟု ေခၚတျငးမညးံ သူတို႔သညးကာ့ အထကး၉ ဆိုခဲ႔သညးံ
အတိုငး့ မာခ္်မစးႀကီ့ႏြငးံ ဗရနးခယ ေတာငးတနး့ႀကီ့၏ စပးၾကာ့၉ ၾကာ်မငးံစျာ ေနထုင
ိ းခဲ႔ရေပမညး၈

တရုတးတို႔က ခ္ိအငးတို႔အာ့ အႀကီ့အက္ယး သျာ့ေရာကးတိုကးခိုကး ႏြိမးႏြငး့ခဲ႔သညး ဆိုေသား ခရစးေတား

မေပၚမီႏြစး ှ၀ဿ၁ - ှဿ၃၂ အတျငး့ကာလသညး ေနာငး ်မနးမာဟု ေခၚတျငးမညးံသူတို႔ မိမိတို႔ေနထုိငးရာ ေဒသမြ
ေတာကးဖကးသုိ႔ တသုတးၿပီ့တသုတး၇ အစုအအုပး်ဖငးံ စတငးဆငး့သကး တိမး့ေရြာငးထျကးချာလာခဲ႔ေသာ ကာလ
်ဖစးတနးရာသညး၈ ရာဇွငးဆရာႀကီ့မ္ာ့ ်ဖစးၾကကုနးေသာ ဒီ - ဂ္ီ - အီ့ - ေဟာလး ႏြငးံ ဂ္ီ - အိတးခ္း - လုစး
တို႔ကလညး့ ဤသို႔ပငး ယူဆပဵုေပၚသညး၈ အဘယးေၾကာငးံဆိုေသား သူတို႔၏ ေရ့သာ့မိနး႔ဆိုခ္ကးတို႔တျငး ်မနးမာတုိ႔
သညး အာရြတိုကးအလယးပိုငး့မြ ခရစးေတားမေပၚမီ အႏြစး ႏြစးေထာငးစုခနး႔ေလာကးတျငး စတငး ဆငး့သကးလာသညး
ဟူေသာ ေဖား်ပခ္ကးကို ေတျ႕ရသညး၈ တိဗကးလူမ္ိဳ့တို႔သညးလညး့ ထုိကာလအတျငး့၉ပငးလြ္ငး ယငး့တို႔
မူလေနထုိုငးရာ “ကုိကိုေနာအိုင”း တွိုကးေလာကးဆီမြ အေနာကးေတာငးဖကး မ္ကးေမြာကး တိဗကးနယးအတျငး့သို႔
စတငး ဆငး့သကးသျာ့ခဲ႔ရာသညး၈ အဘယးေၾကာငးံဆိုေသား သူတို႔၏ ရာဇွငးအရ သူတို႔သညး ခရစးေတားမေပၚမီ
အႏြစး ငါ့ရာစုအတျငး့၉ တိဗကး်ပညးနယးတျငး တိဗကးမငး့ဆကး်ဖငးံ စတငးအုပးစို့လ္ကးရြိၿပီ့ ်ဖစးသညး၈ ထိုနညး့တူ
စျာ ခရစးေတားမေပၚမီ အႏြစး တေထာငးံသဵု့ရာေက္ား ကာလက ေတာငးဖကးသ႔ ို စတငးဆငး့သကးလာေသာ ေနာငး
်မနးမာဟု ေခၚတျငးမညးံ သူတို႔သညး မ္ကးေမြာကး်မနးမာႏိုငးငဵအတျငး့သို႔ မညးသညးံကာလေလာကးတျငး
မညးသညးံေဒသေလာကးမြ ွငးေရာကး၊ ၿမိဳ႕ရျာ်ပဳစု၇ ထီ့နနး့စိုကးထူ ေနထိုငးလာခဲ႔ၾကပါသနညး့၈

ဤတျငး “်မနးမာအစ” ဟူေသာ အဆို၏ ပထမက႑ႏြငးံ စပးလ္ဥး့၊ ေ်ဖရြငး့ခ္ကးမြာ အဆဵု့သို႔

ေရာကးၿပီ့လြ္ငး ထိုအဆို၏ ဒုတိယက႑သို႔ ကၽျႏးုပးတို႔ ဆုိကးေရာကးလာေခ္ၿပီ၈ “်မနးမာအစ” ဟူေသာ အဆို၏
ပထမက႑ ေ်ဖရြငး့ခ္ကးကို အက္ဥး့ခ္ဵဳ့ေဖၚ်ပရေသား ်မနးမာတို႔သညး ေတာငးဖကး၉ ေတာငးရ၊
ြိ ေ်မာကးဖကး၉
်မစးေအာကး၇ ်မစးေၾက ရြိေသာ “ဟိုအငးဟို်မစးႀကီ့” ၏ “မာခ္ဴ” ေခၚ ်မစးဖ္ာ့ အစိတးအပိုငး့ႏြငးံ “ဗရနးခရ” ေခၚ
ေတာငးႀကီ့၏ စပးၾကာ့ေဒသတျငး ေနထိုငးခဲ႔ၿပီ့ေနာကး ခရစးေတားမေပၚမီ အႏြစးတေထာငးႏြငးံသဵု့ရာခနး႔က တရုတးတို႔
၏ ရနးေၾကာငးံ ေတာကးဖကးသို႔ စတငးထျကးချာ ဆငး့သကးလာခဲ႔သညး ဟူသတညး့၈

“်မနးမာအစ” ဟူေသာ အဆို၏ ဒုတိယက႑၇ ဒုတိယ်ပႆနာႏြငးံ စပးလ္ဥး့၊ “်မနးမာအစ တေကာငး့က”

ဟူေသာ ်မနးမာတို႔၏ ေရြ့ရို့စဥးလာ စကာ့ကုိေသား ်မနးမာတုိငး့လိုပငး သိၿပီ့်ဖစးပါသညး၈ ထိုစကာ့မြ တိုကးရိုကး
ေပၚထျကးေသာ အနကးမြာ ်မနးမာႏိုငးငဵအတျငး့၉ ်မနးမာတုိ႔သညး တေကာငး့အရပးတျငး စတငး ၿမိဳ႕ရျာ်ပဳစု၇ ထီ့နနး့
စုိကးထူ ေနထိုငးခဲ႔သညးဟ၊
ူ ်ဖစး၏၈ မညးသညးံကာလတျငး ဤသို႔ တေကာငး့အရပးတျငး စတငး ၿမိဳ႕ရျာ်ပဳစု ထီ့နနး့
စိုကးထူ ေနထိုငးခဲ႔ပါသနညး့ ဟုေမ့ေသား၇ ယငး့တို႔၏ တေကာငး့ရာဇွငးသမိုငး့တို႔တျငး အိႏၵိယႏိုငင
း ဵ ေ်မာကးပိုငး့မြ
သက္သာကီွငးမ္ာ့ ဗုဒဘ
ၶ ုရာ့ရြငး သကးေတားထငးရြာ့ရြိစဥးကပငး ယငး့တို႔အေပၚွယး လာေရာကး ထီ့နနး့စိုကးထူ
အုပးစို့သညးဟု ဆိုေသာေၾကာငးံ ခရစးေတားမေပၚမီ အႏြစးေ်ခာကးရာစု အတျငး့ေလာကးက ်ဖစးသညးဟု ေ်ဖရ
ေပမညး၈ ဤအခ္ကးတို႔ကို အထကးက ကၽျႏးုပးတို႔ဆိုခဲ႔ေသာ ်မနးမာတို႔သညး မိမိတို႔၏ ဇာတိခ္ကးေႂကျေဒသမြ ဗီ - စီ
အႏြစး တေထာငးသဵု့ရာခနး႔က စတငးထျကးချာ ဆငး့သကးလာခဲ႔သညးဟူေသာ ယူဆခ္ကးတုိ႔ႏြငးံ ယြဥးၿပိဳငးတိုကးဆိုငး
စဥး့စာေသား၇ အကယး ဟုတး,မဟုတး ဆဵု့်ဖတးရနးမြတပါ့ မ်ဖစးႏိုငးစရာ အေၾကာငး့ေတာ႔ မရြိဟု ဆိုရာ၏၈
်မနးမာတို႔၏ ဇာတိခ္ကးေႂကျေဒသမြာ တေကာငး့အရပးမြ မိုငးေပါငး့တေထာငးခနး႔မြ္ ေွ့ကျာရာ၇ ထို
မိုငး့ေပါငး့တေထာငးခနး႔ ခရီ့ကို အႏြစးခုႏြစးရာအတျငး့ မေပါကးေရာကးႏိုငးစရာ အေၾကာငး့မရြိပါ၈ လူမ္ိဳ့စုမ္ာ့
တေနရာမြ အ်ခာ့တေနရာသို႕ ေ်ပာငး့ေရႊ႕သျာ့ေရာကး ေနထိုငးရာ၉ ၇ အစာေရစာေပါမ္ာ့ေသာ အရပးတို႔ကို
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

်ဖတးသနး့သျာ့ရလြ္ငး (သို႔မဟုတ)း အ်ခာ့ တနးခို့ႀကီ့လူမ္ိဳ့တို႔က လမး့တျငး အေႏြာကးအယြကးေပ့ေနလြ္ငး

ေႏြာငးံေႏြ့ၾကနး႔ၾကာတတး၊၇ ထိုသို႔မဟုတး၇ မိမိတို႔လိုရာသို႔ တနး့တနး့မတးမတး သျာ့ရလြ္ငး လြ္ငး်မနးစျာ
ေပါကးေရာကးတတးသညး၈ ်မနးမာတို႔၏ ဆငး့သကးရာလမး့မြာ “ဇီခ္ဴအနး” ႏြငံး “ယူနနးနယး” အေနာကးပိုငး့ရြိ
အမ္ာ့အာ့်ဖငးံ ေတာငးေ်မာကး သျယးတနး့လ္ကးရြိေသာ ေတာငးတနး့ႀကီ့မ္ာ့ႏြငးံ ထိုေတာငးတနး့ႀကီ့မ္ာ့၏
စပးၾကာ့၇ က္ဥး့ေ်မာငး့ေသာ လြ္ိဳေ်မာငးမ္ာ့အတျငး့ စီ့ဆငး့ေနေသာ ်မစးစဥးေက္ာမ္ာ့အလိုကး ်ဖစးသ်ဖငးံ ယငး့တို႔
အဖို႔ အထူ့ေႏြာငးံေႏြ့ၾကနး႔ၾကာေနရနး အေၾကာငး့မရြိဟု ဆိုရာ၏၈ တဖနးတဵု ထိုစဥးကာလ၉ ်မနးမာ်ပညး
ေ်မာကးပိုငး့ကို ်ဖတးသနး့၊ အိႏၵိယ်ပညးေ်မာကးပိုငး့ႏြငံး တရုတး်ပညးအေနာကးပိုငး့သျာ့ လမး့ေၾကာငး့ႀကီ့
ရြိသညးဟု တရုတးတို႔၏ မြတးတမး့မ္ာ့တျငး ေတျ႕ရေၾကာငး့ ရာဗွငးသုေတသီတို႔၏ အဆိုရြိ်ပနးရာ အိႏၵိယ်ပညး
ေ်မာကးပိုငး့သာ့တုိ႔သညး ်မနးမာ်ပညးေ်မာကးပိုငး့သို႔ ေပါကးေရာကးမလာႏိုငးစရာလညး့ အေၾကာငး့မရြိေခ္၇ ယေန႔
တိုငးလညး့ အိႏၵိယ ႏြငံး ်မနးမာ်ပညးေ်မာကးပိုငး့တို႔တျငး လူမ္ာ့ ကူ့သနး့သျာ့လာလ္ကးပငး ရြိေခ္သညး၈ ထုိ႔ေၾကာငးံ
တေကာငး့အရပးတျငး ဗီ - စီ ေ်ခာကးရာစုေလာကး၉ ်မနးမာတို႔ စတငး ၿမိဳ႕ရျာ်ပဳစု၇ အိႏၵိယႏိုငးငဵမြ သက္သာကီွငးမ္ာ့
လာေရာကး ထီ့နနး့စိုကးထူ စို့အုပးၾကသညးဟူေသာ ်မနးမာတို႔၏ ေရြ့ရို့စဥးလာအယူတျငး အကယး ဟုတး,မဟုတး
ဟူေသာ ်ပႆနာကို အပထာ့ကာ၇ မ်ဖစးႏိုငးစရာ အေၾကာငး့မရြိဟု ဆိုသငးံေပသညး၈

ဤ ေရြ့ရို့စဥးလာ အယူအတိုငး့ေသား ်မနးမာတုိ႔သညး ဧရာွတီ်မစးႀကီ့၏ ်မစးဖ္ာ့ႏြငးံ ်မစးလကးတကးမ္ာ့

်ဖစးေသာ “ေမခ်မစး၇ တပိနး်မစး ႏြငးံ ေရႊလီ်မစး” ေၾကာငး့မ္ာ့အလိုကး ်မနးမာႏိုငးငဵအတျငး့သို႔ ဆငး့သကးွငးေရာကး
လာၾကရေပမညး၈ သို႔မြသာ ေရႊလီႏြငံး ဧရာွတီ်မစးတို႔ ေပါငး့ဆဵုရာ ေအာကးဆျယ၉
း တညးရြိေသာ တေကာငး့အရပး
တွိုကးရြိ တိဗကး်မနးမာလူမ္ိဳ့တို႔၏ ဇာတိေဒသမြပငး ်မနးမာတို႔၏ေနာကးမြ ထျကးချာဆငး့သကး လာခဲ႔ၾကေသာ မရု၇
လိစု၇ မုဆို့၇ အဇီ၇ လရြီ၇ ႏုငး့ စေသာ တိဗကး-်မနးမာ လူမ္ိဳ့ငယးတို႔သညးလညး့ ဤ ေမခ၇ တပိနး၇ ေရႊလီ
်မစးေၾကာငး့မ္ာ့တစးေလ္ာကးမြပငး ်မနးမာႏိုငးငဵအတျငး့သို႔ ဆငး့သကးွငးေရာကးလ္ကး ရြိၾကသညး၈ ဤ်မစးသဵု့သျယး
တို႔ အနကးလညး့ တပိနး်မစးေၾကာငး့သညး၇ ယူနနးနယး အေနာကးေတာငးပိုငး့ ေတာငးတနး့ေဒသမြ ်မနးမာႏိုငးငဵ
အတျငး့သို႔ အနီ့ဆဵု့ႏြငံး အလျယးဆဵု့ ေပါကးေရာကးရာ ခရီ့လမး့်ဖစးသညး၈ ်မနးမာရာဇွငး တေလြ္ကးလဵု့တျငး၇
်မနးမာတို႔အာ့ အမ္ာ့ဆဵု့ဒုကၡေပ့ခဲ႔သညးံ တရုတးတရကး၇ သူပုနးသူကနး တို႔သညးလညး့ ထုိတပိနး်မစးေၾကာငး့
တေလြ္ာကးမြပငး ဆငး့သကးွငးေရာကး လာခဲ႔ၾကသညး၈ လျနးစျာ စစးမီ့ထေလ႔ရြိေသာ ငေဆာငးခ္မး့ အရပးႏြငံး
ေရြ့်မနးမာတို႔၏ ခဵတပးၿမိဳ႕မ္ာ့်ဖစးေသာ ငေဆာငးခ္မး့၇ ေကာငး့တဵု၇ ေကာငးစငး စသညးတို႔သညးလညး့
တပိနး်မစးေၾကာငး့ႏြငးံ ယငး့်မစးေၾကာငး့ ေအာကးဆျယးေလာကးတျငး တညးရြိၾကသညး၈ တပိနး်မစးေၾကာငး့သညး
်မနးမာအမ္ာ့စုတို႔ ဆငး့သကးွငးေရာကးလာရာ လမး့ေၾကာငး့ ်ဖစးတနးရာသညး၈

်မနးမာတုိ႔သညး ဧရာွတီ်မစးညာ ်မစးွြမး့အရပးသို႔ ဆငး့သကးွငးေရာကးလာၿပီ့ေနာကး၇ ဧရာွတီ်မစးစဥး

်မစးရို့တေလြ္ာကးသာလြ္ငး တေရျ႕ေရျ႕ တေ်ဖ့ေ်ဖ့ စုနးဆငး့ေ်ပာငး့ေရႊ႕ ၿမိဳ႕ရျာ်ပဳစု ေနထိုငးသျာ့ၾကသညးဟု ဓမၼတာ
အတုိငး့ ယူဖျယးရြိသညး၈ ဧရာွတီ်မစးွြမး့အတိုငး့ စဵုဆငး့လာၿပီ့မြသာလြ္ငး အေနာကးဖကး မူ့်မစး၇ ခ္ငး့တျငး့်မစးွြမး့
ႏြငးံ အေနာကးရို့မ ေတာငးတနး့မ္ာ့ဆီသ၁
ို႔ ငး့၇ အေရြ႕ဖကး ်မစးငယး၇ ေဇားဂ္ီ၇ စမုနး၇ စစးေတာငး့ စေသာ ်မစးွြမး့ႏြငံး
သြ္မး့ရို့မေတာငးတနး့မ္ာ့ဆီသ၁
ို႔ ငး့၇ ကူ့စကး်ပနး႔ႏြဵ႔သျာ့ၾကသညးဟု ယူဆရာသညး၈ အၾကမး့အာ့်ဖငးံ ဤသို႔ပငး
လညး့ ေရြ့ရာဇွငးဆရာ၇ ရာဇွငးသုေတသီႀကီ့မ္ာ့ ယူဆခဲ႔ၾကသညး၈သို႔ရာတျငး ှ၆၀ှ ခုႏြစး ေရာကးေသာအခါ
ရနးကုနးတကၠသိုလး၇ အေရြ႕တိုငး့ ရာဇွငးပါေမာကၡ ဂ္ီ - အိတးခ္း - လုစး က “ပုဂဵမငး့ဆကးေအာကး ်မနးမာႏိုငးငဵ
ပထွီွငး” ဟူေသာ အေၾကာငး့ကုိ ေဟာေ်ပာရာတျငး၇ ပုဂဵေခတး ၿမိဳ႕ရျာမ္ာ့၏ တညးေနပဵုကုိ၇ ေက္ာကးစာမ္ာ့မြ
ေပၚထျကးသညးံအတုိငး့ ေဖၚ်ပၿပီ့ေနာကး၇ ်မနးမာတုိ႔၏ ်ဖစးေကာငး့်ဖစးရမညးံ ရငး့်မစး၇ သူတို႔၏ နနး့ေစာ်ပညးႏြငံး
အဆကးအသျယး သူတို႔၏ ေ်မာကးပိုငး့သြ္မး့်ပညးမြ ်မနးမာ်ပညးေ်မလတးလျငး်ပငးမ္ာ့ အတျငး့သို႔ ကႏၱဴ့၇ သကး ႏြငံး
စၾကာ လူမ္ိဳ့တို႔ ်ဖတးသနး့ကာ ွငးေရာကးလာဟနး ရြိသညးဟု သူ ထငးမြနးယူဆလိုေၾကာငး့ ေရြ့ဦ့စျာမိနး႔ဆိုလိုကး
ေလသညး၈ “ဤထငး်မငး ယူဆခ္ကးတျငး အေတျ့သကးသကး မညးမြ္ပါွငးသညးကို သငးတို႔ သိ်မငးေပမညး၈
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

ဤယူဆခ္ကး အာ့လဵု့ မြာ့ေကာငး့မြာ့ေပမညး၈ သို႔ရာတျငး အကယး အခ္ကးအလကးတို႔ႏြငးံ ထုိ႔ထကး ်ပညးံစဵုစျာ

ကိုကးညီသညးံ ယူဆခ္ကးကို ကၽျႏုးပး်ဖငးံ ရြာ၊ မေတျ႕ပါ” ဟူေသာ စကာ့မ္ာ့်ဖငးံ နိဂဵု့ခ္ဳပးသျာ့သညး၈

ှ၆၁ွ ခုႏြစးသို႔ ေရာကးေသာအခါ “ေရြ့်မနးမာတုိ႔၏ စီ့ပျာ့ေရ့ဘွ (Economic Life the Early

Burman)” ဟူေသာ ေခါငး့စဥးေအာကး၉ ေဟာေ်ပာရာွယး၇ ပါေမာကၡ လုစး က ေက္ာကးဆညးနယးသညး၇ ေ်မ်ပနး႔
လျငး်ပငးတျငး ်မနးမာတုိ႔၏ ေရြ့ဦ့စျာေနထိုငးခဲ႔ရာ ေဒသ်ဖစးသညးမြာ ယဵုမြာ့ဖျယးမရြိဟု အတိအလငး့ ေၾက်ငာလိုကး
ေလသညး၈ ဤသုိ႔ ေၾက်ငာသညးႏြငံး တၿပိဳငးနကး ်မနးမာတိွ
ု႔ ငးေရာကးမလာမီက ေက္ာကးဆညးနယးသညး မျနးတို႔၏
ေဒသ်ဖစးသညး၈ ေက္ာကးဆညးနယး၉ မျနးတို႔ ေနထိုငးလ္ကးရြိသညး၈ ေက္ာကးဆညးနယးတျငး ်မနးမာမ္ာ့ မၾကာမိ
်ပညးံလြ္ဵလာၿပီ့လြ္ငး၇ ေက္ာကးဆညးနယးမြ ေတာငး-ေ်မာကး-အေနာကး တုိ႔ကို ယပးေတာငးသဖျယး ကာ့်ပနး႔ ထျကးချာ
သျာ့ၾကသညး ဟုလညး့ မိနး႔ဆိုလိုကးေလသညး၈ ေနာငးမ္ာ့ မၾကာမီ “်မနးမာအစ ေက္ာကးဆညးက” ဟူေသာ
ပါေမာကၡ လုစး အာ့ ဆညး့ကပးေနသူ သုေတသီပညာရြိတို႔ႏြငးံ ပါေမာကၡ လုစး၏ တပညးံတပနး့မ္ာ့၏ ေႂကျ့ေၾကား
သဵမ္ာ့သညး ်မနးမာတႏိုငးငဵလဵု့သို႔ ်ပနး႔ႏြဵ႕သျာ့သညးသာမက၇ ်မနးမာစျယးစဵုက္မး့ႀကီ့ႏြငးံ ေက္ာငး့သဵု့ဖတးစာ၇ ရာဇွငး
စေသာ စာအုပးမ္ာ့ အတျငး့သို႔ပငး ေရာကးရြိသျာ့ေလသညး၈

“်မနးမာအစ ေက္ာကးဆညးက” ဟူေသာ မိနး႔ဆိုခ္ကး ပါသညးံ “ေရြ့်မနးမာတို႔၏ စီ့ပျာ့ေရ့ဘွ” ဟူေသာ

ပါေမာကၡ လုစး ၏ ေဟာေ်ပာခ္ကးသညး ်မနးမာ႔သုေတသန စာေစာငးံ အတျဲ ၀ွ၇ အပိုငး့ ှ၇ ှ၆၁ွ- ခုႏြစး၇
ဧၿပီလထုတးတျငး ထျကးေပၚလာေသာအခါ၇ ေက္ာကးဆညးၿမိဳ႕၉ ကၽျနးေတား အလုပွ
း တၱရာ့်ဖငးံ ေနထုိငးလ္ကး ရြိပါ
သညး၈ ထိုေဟာေ်ပာခ္ကးတျငး ်မနးမာတုွ
ိ႔ ငးေရာကးမလာမီက ေက္ာကးဆညးနယးမြာ မျနးတို႔၏ ေဒသ်ဖစးသညး၈
ေက္ာကးဆညးခရိုငး၇ စဥးကိုငးၿမိဳ႕နယးအတျငး့ ခဵ်မဴ့၇ ွါ၇ ခဵလူ့၇ တလိုငး့၇ ရျာမ၇ အဲ႔ဗ္ စေသာ ရျာတို႔တျငး ယေန႔တိုငး
မျနးလူမ္ိဳ့ မျနးအႏျယးမ္ာ့ ေနထိုငးလ္ကးရြိေသ့သညး ဟူေသာ စကာ့မ္ာ့ကို ဖတးရႈရေသာအခါ ကၽျနးေတား
ကိုယးတိုငး ယငး့ ခဵ်မဴ့၇ ွါ၇ ခဵလူ့၇ တလိုငး့၇ ရျာမ၇ အဲ႔ဗ္ရျာတို႔သို႔ သျာ့ေရာကးကာ ဟုတး-မဟုတး စဵုစမး့ေမ့်မနး့
ပါသညး၈ ေရြ့ဦ့စျာ ခဵ်မဴ့ ႏြငံး တလိုးငး့ ရျာမ တို႔ကို သျာ့ေရာကးစဵုစမး့ေသာအခါ၇ ထုိရျာမ္ာ့တျငး ေနထိုငးလ္ကးရြိေသာ
သူတို႔တျငး မ္ာ့စျာတို႔မြာ မျနးအဆကးအႏျယးမ္ာ့ ်ဖစးေၾကာငး့ ေတျ႕ရပါသညး၈ သို႔ရာတျငး ယငး့တို႔မြာ ဖို့၇ ေဖ့၇ ဖီ
မြစ၊ ထုိရျာဇာတိသာ့မ္ာ့ မဟုတးၾက၇ ်မငး့ၿခဵနယးမြ ေ်ပာငး့ေရႊ႕ွငးေရာကး ေနထိုငးလာသူမ္ာ့ ်ဖစးေၾကာငး့၇
ယငး့တို႔၏ ဖို့၇ ေဖ့၇ ဖီ တုိ႔က ေ်ပာ်ပခဲ႔သ်ဖငးံ ယငး့တို႔ ထုိအခ္ိနးတိုငး မြတးသာ့ထာ့ၾကပါသညးဟု၇ ယငး့တို႔
ကုိယးတိုငးက ေ်ပာ်ပၾကပါသညး၈ ထုိ႔ေၾကာငးံ ခဵ်မဴ့၇ ခဵလူ့၇ တလိုငး့၇ ရျာမ စေသာ စဥးကိုငးနယး အေနာကးေ်မာကးဖကး
ပိုငး့၉ ေနထိုငးလ္ကးရြိေသာ မျနးအႏျယးတုိ႔မြာ ေက္ာကးဆညးနယး ဇာတိသာ့မ္ာ့ မဟုတး၈ ်မငး့ၿခဵနယး၇ ပုဂဵတွိုကး
ေလာကးမြ ေ်ပာငး့ေရႊ႕ွငးေရာကးလာခဲ႔ေသာ ေရြ့မျနး သဵု႕ပနးအႏျယးမ္ာ့ ်ဖစးတနးရာေၾကာငး့ မြတးသာ့ခဲ႔ရပါသညး၈
တဖနး စဥး႕ကိုငးနယး အေရြ႕ဖကး၇ မကၡရာၿမိဳ႕အနီ့ အဲ႔ဗ္ရျာသို႔ သျာ့ေရာကးစစ
ဵု မး့်ပနးေသာအခါ ထိုရျာ၉ ေနထိုငးလ္ကး
ရြိေသာ မျနးအႏျယးတို႔မြာ၇ အေလာငး့ဖုရာ့လကးထကးတျငး ေအာကး်ပညး ဟဵသာွတီနယးမြ သဵု႔ပနး့မ္ာ့အ်ဖစး်ဖငးံ
ေခၚေဆာငးလာၿပီ့ေနာကး၇ အဲ႕ဗ္တျငး လယးရာလုပးကိုင၊
း သူဴရဲအမႈထမး့မ္ာ့ အ်ဖစး်ဖငးံ ေနထိုငးရနး ခ္ထာ့ခဲ႔သူတုိ႔မြ
ဆငး့သကးလာသူမ္ာ့ ်ဖစးေၾကာငး့၇ သူတို႔ကုိယးတုိငးက ေ်ပာ်ပသ်ဖငးံ သိခဲ႔ရပါသညး၈ ကၽျနးေတား၏ စဵုစမး့ရရြိခ္ကး
မ္ာ့ကို ပါေမာကၡ လုစထ
း ဵ မဆိုငး့မတျပငး စာေရ့သာ့ အေၾကာငး့ၾကာ့လိုကးပါသညး၈ သို႔ရာတျငး သူ႕ထဵမြ ေက့္ဇူ့
တငးေၾကာငး့စာတျငး သုေတသနစာေစာငး အယးဒီတာက ထုိစာကုိ သုေတသနစာေစာငးတျငး မထညးံလိုေၾကာငး့
ေ်ပာသညးဟု ်ပနးၾကာ့ပါသညး၈ ထုိစဥးက သုေတသနစာေစာငး အယးဒီတာမြာ ရဲဗရငးံ - ဂ္ီ - ေပါလးတနး
(Rev.G.Appition) ်ဖစးပါသညး၈

ေက္ာကးဆညးခရိုငးမြာ မျနးေဒသေဟာငး့်ဖစးသညး ဟူေသာ ပါေမာကၡ လုစ၏

း အေၾကာငး့်ပတို႔တျငး
ေက္ာကးဆညးၿမိဳ႕အနီ့၇ သာေလ္ာငး့ေတား၏ တစိတးတေဒသ်ဖစးေသာ ေွဘူေတာငးေ်ခရငး့တျငး မျနးစာ်ဖငးံ
ေရ့ထို့ထာ့ေသာ ေက္ာကးစာတခ္ပးကိုလညး့ ထညးံသျငး့တငး်ပပါေသ့သညး၈ ထိုေက္ာကးစာမြာ ပုဂဵ်ပညးမြ မငး့ႏြငံး
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

မဟာေထရးကို ပနးၾကာ့၊၇ မျနး ဖုနး့ေတားႀကီ့တစးပါ့သညး ေက္ာကးဆညးသို႔ ႂကျလာ သိမးသမုတးေၾကာငး့ကုိ

ပုဂဵေခတးေနာကးပိုငး့ မျနးစာ်ဖငးံ ေရ့ထို့ထာ့်ခငး့်ဖစးရာ၇ ေက္ာကးဆညးနယး၏ ်မနးမာတို႔မေရာကးမီ မျနးတို႔၏ ေဒသ
်ဖစးသညးဟူေသာ အဆိုကို မညးသို႔မြ္ အေထာကးအခဵမ်ပဳပါ၈ ထိုအရပး၉ ထိုစဥး၉ ေနထိုငးလ္ကးရြိေသာ မျနးတို႔မြာ၇
ပုဂဵေခတး မျနးသဵု႔ပနး့မ္ာ့သာ ်ဖစးတနးရာသညး၈ မျနးတို႔၏ ဇာတိခ္ကးေႂကျေဒသ၉ “တလိုငး့ရျာမ” ဟူေသာ
အမညး်ဖငးံ ရျာတညးရြိခဲ႔သညး ဟူေသာအယူမြာလညး့ သဘာွမက္ပါ၇ မျနးတို႔၏ ဇာတိမဟုတး၇ အ်ခာ့လူတမ္ိဳ့မ္ိဳ့၏
ေဒသအတျငး့၉သာ တလိုငး့ရျာမ၇ ွါ၇ မျနးရျာမ ဟူေသာ အမညး်ဖငးံ ေခၚတျငးသညးံရျာ ရြိႏိုငးပါသညး၈ ယခု သြ္မး့ရျာဟု
ေခၚတျငးသညးံ ရျာတုိ႔မြာ သြ္မး့်ပညးနယး၉ မဟုတးဘဲ၇ ်မနးမာ်ပညးနယးအတျငး့၉သာ အႏြဵ႔အ်ပာ့ ရြိသညးံနညး့တူ
်ဖစးပါသညး၈

ှ၆၂၄-ခုႏြစး၇ ၾသဂုတးလ ၆ ရကးေန႔၉၇ ပါေမာကၡ လုစး သညး ်မနးမာသုေတသနအသငး့သို႔၇

“ေရြ့ေက္ာကးဆညး ႏြငံး ်မနးမာတုွ
ိ႔ ငးေရာကး်ခငး့” ဟူေသာအေၾကာငး့ကုိ ေဟာေ်ပာ်ပနးပါသညး၈ ထုိအခါ
“ေလာကးေဆာကး” ႏြငံး “ေရငနး” နယးမ္ာ့ကို ်ဖတးသနး့ကာ နတးထိပးေတာငးမြ ေက္ားကဆညးနယးအတျငး့သို႔
်မနးမာမ္ာ့ ထို့ဆငး့လာခဲ႔သညးမြာ သူအဖို႕ ေသခ္ာေၾကာငး့၇ ဤသို႔ ထို့ဆငး့လာေသာႏြစးမြာ - ်မနးမာႏိုငးငဵ
အလယးပုိငး့၉ အေနာကးဖကး ဧရာွတီ်မစးွြမး့ တေလြ္ာကးလဵု့ကုိ သိမး့ပုိကးထာ့ေသာ မျနးတို႔၏ အလယး၉
ကျကးလပးေပၚလ္ကး ရြိေသာ ခရစးေတားႏြစး ၅၀၂-ခု ်ဖစးသညးဟု အတိအက္ပငး ခနး႔မြနး့မိနး႔ဆို ပါသညး၈ သုိ႔ရာတျငး
ဤမိနး႔ချနး့၉ေသား ်မနးမာတိသ
ု႔ ညး ေက္ာကးဆညးနယး အတျငး့၉ လူဦ့ေရ တို့ပျာ့လြ္ဵထျကးလာခဲ႔ၿပီ့ ေနာကးမြသာ
လြ္ငး အ်ခာ့အရပး ေဒသတို႔ကုိ ယပးေတာငးသဖျယး ်ပနးႏြဵ႔သျာ့ၾကသညးဟု မဆိုသာေတာ႔ပဲ၇ ်မနးမာတို႔သညး
ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့၉ စိမးခဵကာ ေႏြာငးံေႏြ့ဆိုငး့တျ အေနေတာ႔၇ ဆငး့သကးမလာမီက မိမိတို႔ ႀကဵစညး
ရညးရျယး ထာ့သညးံအတိုငး့၇ ေက္ာကးဆညးမြ မိုငး ှ၂ွ မြ္ ကျာေွ့ေသာ “ေ်မာကးခရိုင”း ေခၚ “မငး့ဗူ့” နယး
အတျငး့သုိ႔ ၇ ဧရာွတီ်မစးႀကီ့ကုိ ်ဖတးသနး့ွငးေရာကး သျာ့ၿပီ့လြ္ငး၇ ေပါငးေလာငး ေခၚ ပေလာငးလူမ္ိဳ့တို႔ႏြငံး
စေၾကာ ေခၚ စေကာကရငးလူမ္ိဳ့တို႔ ေနထိုငးရာ ေဒသကုိ သိမး့ပိုကးလိုကးၾကသညးဟု ဆိုသညး၈ ဤေဟာေ်ပာခ္ကး
၉ ပုဂဵကို မညးသညးံကာလ၉ ်မနးမာတို႔ ွငးေရာကးသိမး့ပုိကးသညး (သို႔မဟုတး) တညးေထာငးသညးဟု အေသအခ္ာ
မဆို၇ ပုဂဵကုိ ေအ - ဒီ - ၅၂ွ ခုႏြစးတျငး တညးေထာငးသညးဟု ဇာတာပဵု ရာဇွငးက ဆိုသညး၈ ဤအဆိုမြာ
မြနး့ေကာငး့မြနးေပမညး၈

သုိ႔ရာတျငး “ေနာကးေႏြာငး့မြေရ့ေသာ ရာဇွငးလာစကာ့ ်ဖစးေသာေၾကာငးံ ထုိခုႏြစးကုိ ကၽျႏုးပးတို႔

လကးခဵဖျယး မရြိေခ္” မငး့ဗူ့နယးရြိ စေၾကာ (ွါ) စေကာကရငးမ္ာ့ကုိ ်မနးမာတို႔က တိုကးထုတးလိုကးသ်ဖငးံ၇ စေၾကာ
စစးႀကီ့ ်ဖစးၿပီ့လြ္ငး၇ သေရခတၱရာ ်ပညးႀကီ့သညး ဤစေၾကာစစးရနးေၾကာငးံ ပ္ကးစီ့သျာ့သညးဟု လျနးစျာမြ စိတးကူ့
က္ယး်ပနး႔၇ ေပါကးေ်မာကး၇ ဆနး့ၾကယးေသာ အယူအဆမ္ာ့ကို ပါေမာကၡ လုစး တငး်ပသျာ့သညး၈ ထို႔ထကး
ဆနး့က္ယးေသာ အယူအဆမ္ာ့ကို ပါေမာကၡ လုစ၏
း အယူမြာ- အထကးပါ ေဟာေ်ပာခ္ကးႏြငးံ ဆကးစပးထျကးေပၚ
လာေသာ မြတးတမး့တျငး ပုဂဵ်ပညး၉ အေနားရထာႏြငးံ ေစာလူ့မငး့တို႔ေနာကး နနး့တကးခဲ႔ေသာ ထီ့လိႈငးရြငလ
း ညး့
ေခၚ က္နးစစးသာ့မငး့မြာ၇ အေနားရထာ့မငး့၏သာ့၇ ပုဂဵမငး့ဆကးမငး့ႏျယး မဟုတး၇ ေက္ာကးဆညးနယးသာ့်ဖစး၊၇
မျနးတို႔၏အႏျယး ်ဖစးတနးရာသညး ဟူေသာ သူ၏ အရိပးအႁမျကး်ပ စကာ့မ္ာ့်ဖစးသညး၈

ေက္ာကးဆညးနယးသညး ်မနးမာႏိုငးငဵအတျငး့ ်မနးမာလူမ္ိဳ့တို႔ စတငးွငးေရာကး ေနထိုငးရာေဒသ၇

်မနးမာအစ ဟူေသာ အယူႏြငးံ စပးလ္ဥး့၊၇ ပါေမာကၡ လုစး တငး်ပေသာ အေၾကာငး့ယုတၱိ အေထာကးအထာ့မ္ာ့မြာ
ဤသို႔ ်ဖစးပါသညး၈ ေရြ့ေက္ာကးစာပါ ၿမိဳ႕မညး၇ ရျာမညးမ္ာ့ကို ေလ႔လာၾကညးံေသာအခါ ေ်မာကးမ္ာ့စျာတို႔မြာ
ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့မြ ်ဖစးေၾကာငး့ ေတျ႕ရသညး၈ ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့၉ပငး ပုဂဵဆိုငးရာ ေက္ာကးစာ
ေပါငး့ ၁၁-ခနး႔ တို႔ႏြငးံ ်မငးစိုငး့- ပငး့ယေခတး ဆိုငးရာ ေက္ာကးစာေပါငး့ ၄၂-ခနး႔၇ ေပါငး့ ှှ၆-ခနး႔ ေတျ႕ရရာ၇
မ္ာ့်ပာ့သညးဟု ဆိုရာသညး၈ တဖနး ေရြ့အေရ့အေခၚ ခရိုန း ၇ ေခတးအေရ့အေခၚ ခရိုင း ဟူေသာ စကာ့ကိုလညး့
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

ေက္ာကးဆညးနယး၉သာ အမ္ာ့ဆဵု့ ေတျ႕ရ၊၇ ေက္ာကးဆညးနယးမြလျဲလြ္ငး မငး့ဗူ့နယး၉ ေ်ခာကးခုမြ္ႏြငးံ

မႏၲေလ့နယး၉ ေတာငး်ပဳနး့ဟူ၊ တခုတညး့သာ ေတျ႕ရသညး၈ အ်ခာ့ေဒသတိ၉
ု႔ တုိကး ဟူေသာ စကာ့ကုိသာ
သဵု့သညး၈ ခရိုင း ဟူေသာစကာ့်ဖငံး ်မနးမာတို႔၏ ေရြ့အက္ဆဵု့ ေနထုိငးခဲ႔ရာ ေဒသတို႔ကိုသာ ေခၚသ်ဖငးံ၇ ခရိုငး
အမ္ာ့ဆဵု့ရြိေသာ ေက္ာကးဆညးနယးမြာ ်မနးမာတို႔၏ ေရြ့အက္ဆဵု့ ေနထုိငးခဲ႔ရာ ေဒသ်ဖစးရမညးဟူ၏၈

ခရိုင း ဟူေသာ ေရြ့စကာ့အေခၚ စကာ့ကုိ ကၽျႏုးပးတို႔ ဓါတးချဲၾကညးံရာ၇ တိဗကး-်မနးမာ ဘာသာတို႔တျငး ခ

ပုဒးသညး ရျာ၇ ေနရာ၇ နယး၇ အရပး ေဟာ်ဖစးေၾကာငး့ ေအာကးပါတို႔မြ သိရသညး၈

ဘာသာ စကာ့ အနကး

(ှ) မုဆို့ ခ ရျာ

(ဿ) လိစု ခ ရျာ

(ဿ) တငးခုလးနာဂ ခ ရျာ

(၁) ႏုငး ခ ေနရာ၇ အရပး

(၂) စိယငးခ္ငး့ ချ ရျာ၇ ၿမိဳ႕၇ နယး

(၃) လခဲခ္ငး့ ခိ ရျာ၇ ေနရာ၇ အရပး

(၄) သဒို့ခ္ငး့ ခူ ရျာ

(၅) ဗိုဗိုကခ္ာရီ ေခါ အိမး၇ ေနရာ၇ အရပး

(၆) တိဗကး ခကး ေနရာ၇ အရပး၇ နယး၇ ခရိုငး

(ှွ) ဒဗလာ က ေနရာ၇ အရပး

(ှှ) အေဗါမိရီ ေကာ ေနရာ၇ အရပး

(ှဿ) အအို့နာဂ ကိ အိမး၇ ေနရာ၇ အရပး

(ှ၀) ေပါငး့ေရြခ္ငး့ ကျ ရျာ၇ ၿမိဳ႕၇ နယး

(ှ၁) မိုရြငးနာဂ ကီအနး ရျာ

ခရိုငး ၇ ခရိုငး တျငး ရိုနး၇ ရိုငး တို႔ႏြငးံ မိတးတူ်ဖစးေသာ ပုဒးမ္ာ့မြလညး့ ရျာ၇ ၿမိဳ႕၇ နယး၇ ေဟာပငး်ဖစးေၾကာငး့
ေအာကးပါအတိုငး့ ေတျ႕ရသညး၈

ဘာသာ စကာ့ အနကး

(ှ) ခ္ငး့ ရျနး ေနရာ၇ အရပး

(ဿ) ကခ္ငး (မ)ေရငး ရျာ၇ ၿမိဳ႕

(၀) ႏုငး့ (မ)ရငး ရျာ

 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

(၁) တငးခုလးနာဂ ရမး ရျာ

(၂) မီကီရး ေရာငး ရျာ၇ အစုအအုပး

(၃) အေဗာမိရီ (ေမာ)ေရာငး ေတာနယး၇

(၄) တိဗကး ေ်ဂာငး အိမး၇ ရျာ၇ ၿမိဳ႕၇ နယး၇ ေနရာ၈

ခရိုန း ၇ ခရိုင း တျငး ခ ပုဒး၇ ရိုန း ၇ ရိုင း ပုဒး တို႔သညး “ရျာနယး၇ ရျာအုပးစ”ု ေဟာဟု ယူဆရာ၏၈ တနညး့အာ့်ဖငးံ
ဤ ခရိုန း ၇ ခရိုင း ပုဒးသညး တိဗကးဘာသာ ေ်ဂာငး ပုဒးႏြငးံ မိတးတူ်ဖစး၊ ရျာ ၇ ရျာနယး ဟူေသာ အေရ့မ္ာ့ကုိ ေရျာဟး၇
ရျာ၇ တိုကး ဟူေသာ အေရ့မ္ာ့ထကး ေစာ၊ ေတျ႕ရသညးလညး့ မဟုတးပါ၈ ေရျာဟး၇ ရျာ၇ တိုကး ဟူေသာ အေရ့ကုိ
၁၄၁-ခု ေလာကးတျငးထို့ “ရာဇကုမာရေက္ာကးစာ” တျငး စတငးေတျ႕ရ၊၇ ရျာ၇ တိုကး ဟူေသာ အေရ့တို႔ကုိ ၃၃၁-
ခုႏြစးထို့၇ မငး့နနးသူရျာ၇ ေစာမျနးသငး ေက္ာကးစာတျငး စတငးေတျ႕ရေသားလညး့၇ ခရိုန း ဟူေသာ စကာ့ကုိေသာ
သကၠရာဇး ၂၃ွ-ေလာကးတျငး ထို့သညးဟု ယူရနးရြိေသား၇ နရပတိစညးသူ မငး့တညး ဓမၼရာဇိကဖုရာ့ ေက္ာကးစာ
တျငးမြ စတငးေတျ႕ရပါသညး၈ ဤေက္ာကးစာတျငး “်မငးခုႏၲိဳငး ခရိုနး၇ မတုတးခရိုနး၇ မကၡရာခရိုန”း ဟူေသာ အေရ့
အေခၚမ္ာ့ကုိ စတငးေတျ႕ရသညးႏြငးံ တၿပိဳငးနကး “မႅစးသာရျာချငး၇ ပႅညးမနာရျာချငး၇ သငးေတာငးရျာချငး” ဟူေသာ
အေရ့အေခၚတို႔ကုိလညး့ ေတျ႕ရၿပီ့လြ္ငး၇ ေနာကးထပး “်မငးခုနးတိုငးတိုက”း ဟူေသာ စကာ့ကုိလညး့ ထပးမဵေတျ႕ရ
်ပနးပါသညး၈ ဤအခ္ကးတို႔ကို ေထာကးေသား ထုိကာလ၉ ခရိုန း ဟူေသာ စကာ့မြာ ေခတးမစာ့လြေသ့ဘဲ၇ ရျာချင း
ဆိုေသာစကာ့ႏြငံး မ်ခာ့မနာ့ပငး ်ဖစး၊၇ တိုကး ဟူေသာ စကာ့မြာ ခရိုင း (ွါ) ရျာချင း ထကး က္ယးွနး့၊ ခရိုင း (ွါ)
ရျာချင း အမ္ာ့ကုိ စုေပါငး့ထာ့ရာ နယးႀကီ့်ဖစးေၾကာငး့ သိသာေပ၏၈ ယငး့ေက္ာကးစာတျငးပငး “ပုေစာွးတိုကး၇
ပိဆဲတိုကး၇ မုနးေတာငးတိုကး၇ မုဆွ
ို းဖွ
ို းတိုကး၇ ညဵသာတိုကး၇ တဵမာခါတိုကး၇ မုဆွ
ို းၿခဵဳမးတိုကး၇ ပငးစညးတိုကး၇
လေတျတိုကး၇ ခကးလဵုတိုကး” ဟူေသာ တိုကးတို႔၏ အမညးမ္ာ့ကုိ ေတျ႕ရ်ပနးရာ၇ တိုကး ဆိုသညးမြာ ခရိုင း ၇ ရျာချင း
တို႔ထကး က္ယး်ပနး႔ေသာ နယးႀကီ့်ဖစး၊၇ ထိုစဥးအခါ၉ ေက္ာကးဆညးနယး၉သာမဟုတး၇ ေ်မာကးဖကး ေရႊဘိုနယး
တျငးလညး့ လူသူစညးကာ့၊၇ စိုကးခငး့ပ္ိဳ့ခငး့မ္ာ့ ေ်မာကးမ္ာ့စျာရြိေၾကာငး့ ေပၚထျကးလ္ကးရြိသညး၈ အုတးအမ္ာ့
စုေပါငး့တညးရြိေသာ ေနရာကို ေက္ာငး့တုိကး၇ တိုငး့ႏိုငးငဵအမ္ာ့ စုေပါငး့တညးရြိေသာ ေ်မ်ပငးႀကီ့ကုိလညး့
အာရြတုိကး ၇ ဥေရာပတိုကးဟူ၊ ေခၚဆုိရာ၇ ခရိုနးအမ္ာ့၇ ရျာချငးအမ္ာ့ စုေပါငး့ဖျဲ႕စညး့ထာ့ေသာ နယးကုိ တိုကးန ယး
ဟု ေခၚသညး ယူ်ပနးရာ၏၈ ထို႔ေၾကာငးံ တိုကး ဟူေသာ စကာ့သညး၇ “လူသိုကး၇ ငြကးသိုကး၇ အသိုကးအွနး့”
ဟူေသာ စကာ့တို႔တျငး သိုကး ႏြငးံ မိတးတူ အနကးတူ၇ သဵေ်ပာငး့သဵလျဲ မြ္်ဖစးသညး ယူရာ၏၈ ထို႔ေၾကာငးံ ခရိုန း ၇ ခရိုင း
ဟူေသာ စကာ့သညး ရျာ ၇ တိုကး ဟူေသာ စကာ့တို႔ထကး ေရြ့က္၊၇ ဤသို႔ေခၚေသာ ေဒသတို႔သညးသာ ်မနးမာတို႔
ေရြ့ဦ့ေနထိုငးခဲ႔ရာ အရပးမ္ာ့်ဖစးသညး ဟူေသာ အယူမြာ ယုတၱိမတနး ႀကဵဆခ္ကးသကးသကးမြ္်ဖစးသညးကုိ
ထပးေလာငး့တငး်ပနးရနး မလိုဟု ထငးပါသညး၈ ခရိုန း ဟူေသာ စကာ့မ္ာ့သညး နရပတိစညးသူမငး့ လကးထကးတိုငး
အသဵု့မ္ာ့လြေသ့ပဲ၇ ရျာချငး ဟူေသာ စကာ့ကုိလညး့ ခရိုနးအစာ့ သဵု့လြ္ကးရြိၿပီ့လြ္ငး၇ ေနာငးမြသာ ခရိုန း အေခၚသဵု့
သညး တစတစ ေခတးစာ့လာၿပီ့လြ္ငး ယခုအခါ တိုကးနယးအမ္ာ့ စုေပါငး့ထာ့ရာ ေဒသႀကီ့ကုိပငး ေက္ာကးဆညး
ခရိုငး၇ ေရႊဘိုခရိုငး၇ ဟဵသာွတီခရိုငး စသ်ဖငးံ ေခၚဆိုလာသညး ယူသငးံေလသညး၈

ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့၉ ေရြ့ေဟာငး့ေက္ာကးစာ မ္ာ့စျာကို ေတျ႕ရသညး၇ ေရြ့ေဟာငး့ပုဂဵေခတးႏြငးံ

်မငးစိုငး့ - ပငး့တယေခတးထို့ ေက္ာကးစာတို႔တျငး ပါရြိေသာ ၿမိဳ႕မညး၇ ရျာမညး၇ နယးမညး ေ်မာကးမ္ာ့စျာကုိ
ေက္ာကးဆညးနယး အတျငး့၉ ေတျ႕ရသညးဟူေသာ အခ္ကးမ္ာ့က၇ ေက္ာကးဆညးနယးသညး ်မနးမာတို႔၏ ေရြ့ဦ့
ွငးေရာကးေနထုိငးရာ ေဒသ်ဖစးသညး ဟူေသာ ယူဆခ္ကးကို မညးသို႔မြ္ မေထာကးခဵပါ၈ ေက္ာကးဆညးနယးတျငး
အေနားရထာမငး့ေစာ ေဖါကးလုပးသျာ့ေသာ ဆညးေ်မာငး့မ္ာ့၏ အက္ိဳ့ေၾကာငးံ လယး၇ ရာ၇ ဥယာဥး၇ လုပးခငး့မ္ာ
လျနးစျာေပါမ္ာ့ခဲ႔သညး၇ ၿမိဳ႕ရျာ လူေနအိမးေ်ခ လျနးစျာစညးကာ့ခဲ႔သညး ဟူေသာ အခ္ကးကိုသာ ေထာကးခဵႏိုငးပါ
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

သညး၈ ေရြ့ေက္ာကးစာတုိ႔တျငး ပါရြိေသာ ပထွီွငးအမညးမ္ာ့မြာ မညးသညးတို႔ ်ဖစးပါသနညး့၈ တညးေဆာကးခဲ႔

ေသာ ေက္ာငး့၇ ဖုရာ့၇ စရပးတနးေဆာငး့တို႔၏ တညးရာ လြဴဒါနး့ခဲ႔ေသာ ကၽျနး့မ္ာ့၏ေနရာ၇ လယး၇ ရာ၇ ဥယ္ာဥး၇
ထနး့ေတာမ္ာ့၏ တညးရာ၇ ၿမိဳ႕၇ ရျာ၇ ခရိုငး၇ တုိကး တို႔၏ အမညးမ္ာ့သာလြ္ငး ေယဘူယ္အာ့်ဖငးံ ်ဖစးပါသညး၈
တနယးအတျငး့၉ ယငး့အမညးမ္ာ့ကို ေ်မာကးမ္ာ့စျာေတျ႕ရလြ္ငး၇ ထိုနယး၉ လုပးခငး့၇ လယးယာ၇ ဥယ္ာဥး စသညးတို႔
ေပါမ္ာ့၊၇ လုပးသာ့မ္ာ့လညး့ ေပါမ္ာ့သညး ဟုသာ ယူဆႏိုငးပါသညး၈ ထိုနယးသညး ်မနးမာတို႔၏ မူလွငးေရာကး
ေနထိုငးရာ ေဒသ်ဖစးရမညးဟု မယူဆႏိုငးပါ၈

ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့၉ ေက္ာကးစာမ္ာ့စျာ ေတျ႕ရသညး ဆိုေသားလညး့၇ ယငး့တို႔အနကး အေစာဆဵု့

မြာ ပုဂဵေခတးေႏြာငး့ႏြငးံ ်မငးစိုငး့-ပငး့ယေခတး တို႔ႏြငံး ဆိုငးပါသညး၈ ပုဂဵေခတးဦ့ပိုငး့ သကၠရာဇး တပးလ္ကးရြိေသာ
ေက္ာကးစာမ္ာ့မြာ မူလထို့မဟုတး၇ ေနာကးထို့မ္ာ့သာ ်ဖစးပါသညး၈ ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့၉ ပုဂဵေခတးထကး
ေစာ၊ တညးေဆာကးခဲ႔ေသာ ဖုရာ့၇ ပုထို့၇ ေက္ာငး့၇ တနးေဆာငး့ ဟူ၊လညး့ ဘာမြ္မရြိ၇ ပုဂဵေခတးထကးေစာေသာ
ေခတးႏြငးံဆိုငးသညးံ ေရြ့ေဟာငး့ပစၥညး့ဟူ၊လညး့ ဘာတခုမြ္မေတျ႕ရ၇ သို႔်ဖငးံ ေက္ာကးဆညးနယးကို အဘယးသို႔
လြ္ငး “်မနးမာအစ” ဟု ေခၚဆို ယူဆႏိုငးပါအဵ႔နညး့၈

်မနးမာတို႔သညး ေက္ာကးဆညးေ်မ်ပနး႕လျငး်ပငးအတျငး့သို႔ သကးဆငး့ွငးေရာကးလာၿပီ့ေနာကး လူဦ့ေရ

ပုိလြ္ဵသျာ့ၿပီလြ္ငး၇ ေက္ာကးဆညးနယးမြ တဖနး ေတာငး၇ ေ်မာကး၇ အေနာကးတို႔သုိ႔ ယပးေတာငးသဖျယး ကာ့်ပနး႔
ထျကးချာသျာ့ၾကသညး ဟူ၊၁ငး့၇ ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့၉ ၾကာ်မငးံစျာ စိမးခဵေႏြာငးံေႏြ့ဆိုငး့ေတျမေန၇ အေဆာ
တလ္ငးပငး ဧရာွတီ်မစးွြမး့ရြိ ေ်ခာကးခရိုငးေဒသ၇ မငး့ဗူ့နယးအတျငး့သို႔ ထို့ေဖါကးွငးေရာကးသျာ့ၾကသညး ဟူ၊
၁ငး့၇ မညးသို႔ပငးဆိုဆို၇ ယငး့အဆိုတို႕မြာယုတိၱမရိြေပ၈ အကယးစငးစစး ်ဖစးပ္ကးခဲံသညးတို႕မြာ၇ အေနားရထာမငး့ေစာ
လကးထကးမြစ၊၇ အဆကးဆကးေသာမငး့တို႔သညး မိမိတို႕တိုကးခိုကးေအာငး်မငးခဲံေသာ ေဒသတို႔မြ ဖမး့ဆီ့
ေခၚေဆာငးလာခဲံေသာ သဵု႔ပနး့မ္ာ့စျာတို႔အာ့၇ ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့၉ေနရာခ္ထာ့၇ လယးယာလုပးကိုငးေစခဲ၊
ံ ၇
ပတးွနး့က္ငးမို့ေခါငးေရရြာ့အရပးတို႔မြ ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့သို႔ လူမ္ာ့မ်ပတးမလပးလိုပငး ွငးေရာကးေနထုိငးခဲံ
ေသားလညး့ ေက္ာကးဆညးနယးမြာ လူဦ့ေရ်ဖငးံ ်ပညးံလြ္ဵသျာ့သညး၈ ေက္ာကးဆညးနယးမြ အ်ခာ့အရပးတို႕သို႕ လူ
အမ္ာ့ အစုအရဵု့်ဖငးံ ်ပညးံလြ္ဵသျာ့သညး၇ ေက္ာကးဆညးနယးမြ အ်ခာ့အရပးတို႕သို႔ လူအမ္ာ့ အစုအရဵု့်ဖငးံထျကးချာ
သျာ့ေရာကးေနထုိငးခဲံသညးဟ၊
ူ လညး့ မရိြပါ၈ ေရြ့ကဆိုလြ္ငး ထို႔ထကးေႏြ့ေကျ့စရာရိြပါသညး၈ ေရမို့လဵုေလာကး၇
လုပးခငး့လယးယာေကာငး့မျနးေသာ ေဒသမြ လူတို႕သညးအ်ခာ့သို႕ အေၾကာငး့မဲံ ထျကးချာသျာ့ေရာကးေနထုိငးသညး
ဆိုသညးမြာလညး့ သဘာွမက္ပါ၈ ေက္ာကးဆညးစစးတမး့မ္ာ့အရ ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့၉ မျနးတို႔သာမက၇
သြ္မး့၇ ကတူ့၇ လူ့၇ ရခိုငး၇ ယျနး့၇ လငး့ဇငး့သာ့တို႔လညး့ ေနထုိုငးခဲံေၾကာငး့ သိရပါသညး၈ သြ္မး့ ႏြငးံ ကတူ့၇ လူ့၇
ရခိုငး၇ ယျနး၇ လငး့ဇငး့သာ့ တို႕လညး့ ေနထိုငးခဲံေၾကာငး့သိရပါသညး၈ သြ္မး့ႏြငးံ ကတူ့ တို႔မြလျဲလြ္ငး က္နးလူမ္ိဳ့စု
တို႔မြာ စစးသဵု႔ပနး့ႏြငးံ စစးသုဵ႔ပနး့အႏျယး မ္ာ့သာ ်ဖစးသငးံပါသညး၈ အေၾကာငး့ေၾကာငး့ကို ေထာကးေသား
ေက္ာကးဆညးနယးမြာ ေရြ့အခါက လူအေနအထုိငးနညး့ပါ့သညးံ ေတာေတာငးစိမးံၿမိဳငး အရပးသာ်ဖစး၊ အေနားရထာ
မငး့ေစာ မြစ၊ မငး့အဆကးဆကးတို႔ ဆညးေ်မာငး့မ္ာ့ကို ေဖာကးလုပး၇ သဵု႔ပနး့မ္ာ့ကို ခ္ထာ့ေနထိုငးလုပးကိုငး
ေစေသာ အခါက္မြသာလြ္ငး လယးယာဥယ္ာဥး ၿမိဳ႕ရျာ နယးပယး်ဖစးထျနး့တို့ပျာ့ စညးကာ့လာသညးဟု ထငးဖျယးရိြပါ
သညး၈

“ ်မနးမာအစ ေက္ာကးဆညးက ” ဟူေသာ မိမိ၏အယူကို ေထာကးခဵသညံးအေန်ဖငးံ ပါေမာကၡ လုစး တငး်ပ

ေသာ အခ္ကးတစးရပးရိြေသ့သညး၈ ထိုအခ္ကးမြာ ေက္ာကးဆညးနယးအတျငး့ ေတျ႕ရေသာ ၿမိဳ႕ရျာအမညးမ္ာ့ကို
်မနးမာႏိုငးငဵ အ်ခာ့ေဒသတို႕တျငး အႏြဵ႕အ်ပာ့ေတျ႕ရသညးဟူေသာ အခ္ကး်ဖစးသညး၈ ဤသို႔ ေတျ႕ရသညးမြာ ၇
အေၾကာငး့အမ္ိဳ့မ္ိဳ့ေၾကာငးံ ်ဖစးႏိုငးပါသညး၈ အပငးစျဲ ၿမိဳ႕မညးရျာမညးမ္ာ့ တူလ္ကးရိြသညးမြာ ယငး့အပငးမ္ာ့ ်မနးမာ
ႏိုငးငဵ အတျငး့အႏြဵ႕အ်ပာ့ပငး ေပါကးလ္ကးရိြေသာေၾကာငးံ ်ဖစးပါသညး၈ သာဓကမ္ာ့မြာ လကးပဵပငး၇ လကးပဵရျာ၇
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

ေညာငးပငးႀကီ့၇ ေညာငးပငးရျာ၇ ေပါကးပငး၇ ေပါကးေတာ၇ ေပေတာ၇ ထနး့ေတာ စသညးတို႕်ဖစးပါသညး၈ ပ္ဥး့မနာ့၇

်မငး့ၿခဵ၇ ေတာငးငူ စေသာ အမညးမ္ာ့တူလ္ကးရိြသညးမြာလညး့ အေ်ခအေနခ္ငး့တူ၊ေသား၁ငး့၇ သိၿပီ့အမညးကိုယ၊
ူ
မြညးံေခၚေသာေၾကာငး၁ငး
ံ ့ ်ဖစးႏိုငးပါသညး၈ ၿမိဳ႕ရျာေနလူတို႔က အစုလိုကး အၿပဵဳလိုကး ထျကးချာသျာ့ေရာကး၊ အ်ခာ့
ေနရာတို႔တျငး အမညးတူၿမိဳ႕ရျာမ္ာ့ကို တဖနးတညးေထာငး ေနထိုငးၾကေသာေၾကာငးံ မဟုတးတနးရာပါ၈ေက္ာကးဆညး
နယးအတျငး့ရိြ ၿမိဳ႕ရျာမ္ာ့မြာ အေနားရထာမငး့ေစာလကးထကးေလာကးကပငး စတငး်ဖစးေပၚလာတနး၊၇ အ်ခာ့ေဒသ
ရိြ အမညးတူ ၿမိဳ႕ရျာမ္ာ့မြာ ထို႕ေနာကးမြ်ဖစးေပၚလာတနးေသားလညး့ တေနရာမြ တေနရာသို႔ လူမ္ာ့ေရႊ႕ေ်ပာငး့ေန
ထိုငးခဲံေသာေၾကာငးံ ဤသို႔ အမညးခ္ငး့ တူ၊ေနသညး ဟု ေသားကာ့ မယူသငးံပါ၈

“်မနးမာအစ တေကာငး့က” ဟူေသာ ်မနးမာတု႔ိ၏ ေရြ့အစဥးအလာ အယူကုိ ပယးသညးံ အေၾကာငး့်ပ

အေန်ဖငးံ တေကာငး့ၿမိဳ႕ႏြငံး တေကာငး့မငး့ဆကး အေၾကာငး့တို႔ကုိ ရြငးသီလွဵသေရ့ ရာဇွငးေက္ားႏြငးံ ဦ့ကုလာ့
ေရ့ ရာဇွငးခ္ဳပး၇ မဟာရာဇွငးႀကီ့ တုိ႔တျငးမပါ၇ ပုဂဵ်ပညး အေနားရထာမငး့ေစာလကးထကး က္မြသာ တေကာငး့ၿမိဳ႕
ကုိ ထိုမငး့တညးေၾကာငး့ ပါရြိသညးဟု ပါေမာကၡ လုစး က ဆိုသညး၈ ရာဇွငးေက္ားမြာ လျနးစျာက္ဥး့က္ဳဵ႕ေသာ က္မး့
်ဖစး၊၇ ်မနးမာရာဇွငး တခုတညး့ကုိသာမဟုတး ကမာၻအစ မဟာသမၼတ မငး့မြစ၊၇ အိႏၵိယ်ပညးေ်မာကးပိုငး့ႏြငးံ
သီဟုိဠး်ပညး မငး့မ္ာ့အေၾကာငး့ကိုပါ ေရ့သာ့ရာ၇ စာမ္ကးႏြာ ှ၁ွ-ခနး႔တျငး အငး့ွေခတး ေရႊနနး့ေက္ာ႔ရြငး
တိုငးေအာငး ်မနးမာရာဇွငးအပုိငး့က ှ၅ မ္ကးႏြာခနး႔သာ ပါရြိသ်ဖငးံ၇ တေကာငး့အေၾကာငး့ မပါရြိေသာေၾကာငးံ
အဵ႔ၾသရနးမလို၈ ရာဇွငးခ္ဳပးတျငး တေကာငး့မငး့ဆကး အေၾကာငး့ကို ေဖၚ်ပၿပီ့မြ သေရခတၱရာမငး့ဆကး
အေၾကာငး့ကုိ ေဖား်ပ၊၇ မဟာရာဇွငးေတားႀကီ့တျငးေသာ သေရခတၱရာမငး့ဆကး ေအာကး၉ တေကာငး့မငး့ဆကး
အေၾကာငး့ကုိ သီ့သနး႔ထညးံသျငး့ ေဖၚ်ပလ္ကးရြိသညး၈

တရုတးတို႔၏ ယျန းရ ြိ ေခၚ ရာဇွငးတျငး “ကနးတူ့” တို႔၏ အေၾကာငး့ကုိ ေဖား်ပရာ၉ တေကာငး့ၿမိဳ႕သညး

ယငး့တို႔၏ ဗဟုိဌာန်ဖစးေၾကာငး့ ပါရြိသညးဟု ပါေမာကၡ လုစး က တဖနး မိနး႔ဆို်ပနးသညး၈ ဤအခ္ကးႏြငးံ စပးလ္ဥး့၊
ခုႏြစးသကၠရာဇးကိုေသား မေဖၚ်ပေခ္၈ သို႔ရာတျငး ဤသို႔ တေကာငး့ႏြငးံ တေကာငး့တွိုကး၉ ကနးတူ့ လူမ္ိဳ့မ္ာ့
ႀကီ့စို့ေနသ်ဖငးံ ဧရာွတီ်မစးညာ ေ်မ်ပနး႔လျငး်ပငး အတျငး့သို႔ ်မနးမာမ္ာ့ အသကးဆငး့ႏိုငးဘဲ၇ ေတာငးဖကးသို႔
ဆကးလကးသျာ့ၿပီ့လြ္ငး “ေလာကးေဆာကး” ႏြငးံ “ေရငနး” နယးတုိ႔ဆီ ေရာကးမြ မျနးတို႔ ႀကီ့စို့လ္ကးရြိေသာ
ေက္ာကးဆညးေ်မ်ပနး႔လျငး်ပငး အတျငး့သို႔ သကးဆငး့ခဲ႔သညးဟု ပါေမာကၡ လုစး က ဆုိရိပးရြိသညး၈ ဤသို႔်ဖစးလြ္ငး
တေကာငး့အေၾကာငး့ႏြငံး စပးလ္ဥး့၊ ပါေမာကၡ လုစး၏ အယူအဆႏြစးခုမြာ ဆနး႔က္ငး၊ ေနေပမညး၈ တဖနး
“ကနးတူ့” တို႔ကို ေၾကာကးသ်ဖငးံ တိမး့ေရြာငးလာခဲ႔ရေသာ ်မနးမာတုိ႔သညး၇ ကနးကူ့ တုိ႔ထကး ယဥးေက့္မႈ အဆငးံ
အတနး့ ်မငး၊
ံ အလဵု့အရငး့ ႀကီ့မာေသာ့ ေက္ာကးဆညးနယးကို သိမး့ပိုကးလ္ကးရြိသညးံ မျနးတို႔ ကိုေသာ ပု၊
ိ
မေၾကာကးရေပဘူ့လာ့၈

လူမ္ိဳ့ေရ့တုိ႔ႏြငးံ စပးလ္ဥး့၊၇ တရုတးတို႔၏ ရာဇွငးမြတးတမး့လာ စကာ့တို႔ကို ႁချငး့ခ္ကးမရြိ လကးခဵ

အတညး်ပဳ်ခငး့မြာ မသငးံပါ၈ တႏိုငးငဵအတျငး့ရြိ လူမ္ိဳ့စုမ္ာ့ ကျဲ်ပာ့်ခာ့နာ့ ေ်ပာငး့လဲလႈပးရြာ့ေနပဵုကုိ အ်ခာ့တႏိုငးငဵ
အတျငး့က အကုနးအစငး အေသအခ္ာသိရနး ခဲယဥး့လြပါသညး၈ ်မနးမာႏိုငးငဵအတျငး့သို႔ အေရြ႕ေ်မာကးဖကးမြ
ွငးေရာကးေႏြာငးံယြကး ထိပါ့တိုကးခိုကးလာသူ ဟူသ၊ကုိ နနး့ေစာပိုငး၇ နနးေစာထိုကး၇ တရုတး၇ မျနးဂိုလး၇ မနးခ္ဴ
စသ်ဖငးံ မချဲ်ခာ့ႏိုငးဘဲ၇ တရုတး (ွါ) တရုတးတရကး ဟုသာ စျဲၿမဲေခၚဆို ခဲ႔ပါသညး၈ ထိုနညး့တူစျာ တရုတး်ပညးမႀကီ့
၏ အေနာကးေတာငးဖကး၇ ်မနးမာႏိုငးငဵအတျငး့၉ ေနထိုငးလ္ကးရြိသမ
ူ ္ာ့၇ ထုိအရပးမ္ကးႏြာေလာကးဆီမြ တရုတး
်ပညးႀကီ့ အတျငး့သို႔ ွငးေရာကးလာသူမ္ာ့ ကိုလညး့ တရုတးတို႔က ကနးတူ့ ေလာ၇ ပ္ဴေလာ၇ သြ္မး့ေလာ ဟု ချဲ်ခာ့
သိ်မငး မြတးတမး့တငးရနး ခဲယဥး့လြပါသညး၈ ယငး့တို႔က “ခ္ိေအနးတ”ူ (ွါ) ကနးတူ့ ဆိုသူမ္ာ့သညး ပ္ဴ ်ဖစးလြ္ငး
လညး့ ်ဖစးမညး၇ ်မနးမာ်ဖစးလြ္ငးလညး့ ်ဖစးမညး၈ ်မနးမာတုိ႔အာ့ ပ္ဴ ဟူ၊၁ငး့၇ ်မနးမာႏိုငးငဵကုိ ပ္ဴႏိုငးငဵ ဟူ၊၁ငး့၇
တရုတးတို႔၏ ရာဇွငးမြတးတမး့မ္ာ့တျငး ေခၚဆိုလ္ကး ရြိသညးမြာ ေအ-ဒီ-ှဿ၄ွ ခု တိုငး ်ဖစးေၾကာငး့၇ ထိုအခါက္မြ
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

သာလြ္ငး တရုတးတို႔၏ မြတးတမးမ္ာ့တျငး တရုတးတို႔၏ ်မနးမာဟူေသာ အေခၚ မိေ အနး ဟူေသာ စကာ့ကုိ ေတျ႕ရ
ေၾကာငး့ ပါေမာကၡ လုစး ပငး မိနး႔ဆိုထာ့ပါသညး၈ တရုတးတို႔ကုိ ထာ့ပိဦ့၇ ်မနးမာတို႔ႏြငးံ ေတာငး့ရို့တခုတညး့ ်ဖငးံ
သာ ်ခာ့၊ ေနထိုငးလ္ကးရြိေသာ ရခိုငးတို႔ကပငး၇ သကၠရာဇး ၃၂၄၇၃၃ွ စျဲ၇ ဗုဒၶဂယာ ေက္ာကးစာႏိႈကး အေလာငး့စညး
သူ ်မနးမာမငး့ကုိ “ပုတဥိနးမငး (ပ္ဴတသိနး့မငး့)” ဟူ၊၁ငး့၇ သူ႔အာ့ဆကးခဵသူ မငး့တပါ့ကိုလညး့ “ပုသိၡငးငဲ
(ပ္ဴသခငးငယး)” ဟူ၊၁ငး့ ေရ့သာ့ေခၚဆိုလ္ကး ရြိၿပီ့လြ္ငး၇ ရခိုငးမငး့သမီ့ဧ်ခငး့ တျငးလညး့ ်မနးမာစစးသညးေတား
တသိနး့ကို ပ္ဴတသိနး့ ဟု ေရ့ေခၚစပးဆိုလ္ကးရြိသညး၈

ေရြ့က ကနးတူ့ ဟု ေခၚတျငးခဲ႔သူမ္ာ့သညးလညး့ ပ္ဴတို႔အလယး၉ ေနထိုငးသူ ပ္ဴလူမ္ိဳ့ချဲ တစုပငး ်ဖစးလိမး႔

မညးလာ့မသိ၇ သကၠရာဇး ၂၃၆-ခုစျဲ၇ ပုဂဵၿမိဳ႕၇ ေခမာွရ ဖုရာ့တနးတိုငး့ အတျငး့ရြိ ေက္ာကးစာေၾကာငး့ေရ - ၄ တျငး
“ကႏၲဴပ္ဴကုနး (ကနးတူ့ပ္ဴကုနး့)” ဟူေသာစကာ့ကုိ ေတျ႕ရသညး၈ ထုိ႔ေၾကာငးံ သေရခတၱရာႏြငးံ ပုဂဵေခတးဦ့ တို႔တျငး
ပ္ဴတို႔အလယး၉ ်မနးမာမ္ာ့ ေနထုိငးခဲ႔သညးဟု ယူရနး ရြိသညးံနညး့တူ၇ တေကာငး့ေခတး၉လညး့ ပ္ဴတို႔အလယး၉
ကနးတူ့မ္ာ့ ႏြငးံ ်မနးမ ာမ္ာ့ ေရာႁပျနး့ ေနထုိငးခဲ႔ေပသေလာဟု စဥး့စာ့ဖျယးရြိသညး၈ ှ၆၃ွ- ခုႏြစး၇ ဧၿပီလ အတျငး့၉
ေရြ့ေဟာငး့သုေတသန၉ အလုပွ
း တးတရာ့ႏြငံး ေဆာငးရျကးေနစဥး၇ ကၽျနးေတား တေကာငး့ၿမိဳ႕သို႔ ဆိုကးေရာကးသျာ့
ပါသညး၈ ထိုအခါ တေကာငး့သူႀကီ့ႏြငးံ ေက့္ရျာေကားမတီလူႀကီ့ တုိ႔က၇ တေကာငး့ၿမိဳ႕အလယး၉ လမး့ေဖာကးရနး
ေ်မတူ့ရာ၇ ပ္ဴအရို့အို့မ္ာ့ဟု ယူဆရနးရြိေသာ အရို့အို့ အနညး့ဆဵု့ ငါ့လဵု့ ေ်ခာကးလဵု့ခနး႔ကုိ တူ့ေဖားေတျ႕ရြိ
ေၾကာငး့ တိုငးေ်ပာၾကသညး၈ အို့မ္ာ့ကုိေသား အစိတးစိတးအႁမျာႁမျာ ်ဖစးသျာ့ေသာေၾကာငးံ ထိနး့သိမး့မထာ့ၾက
ေတာ႔ေခ္၈ ထို႔ေၾကာငးံ တေကာငး့မငး့ဆကးမြာလညး့ သေရခတၱရာ မငး့ဆကးနညး့တူ ပ္ဴမငး့ဆကးပငး ်ဖစးတနးရာ
သညး၈ ထို႔ေၾကာငးံပငးလညး့ ပ္ဴတို႔အလယး၉ ေနထိုငးခဲ႔ေသာ ်မနးမာတို႔က တေကာငး့ႏြငံး သေရခတၱရာ ရာဇွငး
သမိုငး့မ္ာ့အေန်ဖငးံ မြတးသာ့လာခဲ႔ၾကသညးဟု ေတျ့ထငးဖျယး ရြိသညး၈

အေနားရထာ့မငး့ေစာ လကးထကးတျငး ်မနးမာ်ပညးႏြငံး သြ္မး့်ပညးစပးၾကာ့ွယး ခဵတပးၿမိဳ႕မ္ာ့ တညး၊

ေသာငး့၇ ေထာငး၇ ရာ်ပဳၿမိဳ႕မ္ာ့ကို ဖျဲ႕စညး့သညးံ စာရငး့တျငး တေကာငး့ ပါရြိသ်ဖငးံ၇ အေနာကးရထာမငး့ေစာ
လကးထကးက္မြ တေကာငး့ၿမိဳ႕ ်ဖစးေပၚလာသညး ဟူေသာ ပါေမာကၡ လုစး၏ ယူဆခ္ကးမြာ မသငးံပါ၈ ထိုအခါ
ၿမိဳ႕တညးသညးဆိုသညးမြာ ခဵတပးအ်ဖစးအသဵု့်ပဳရနး က္ဵဳ့မ္ာ့ကို တူ့ေဖာကး၊၇ ၿမိဳ႕ရို့မ္ာ့ကုိ ဖို႔လုပး တညးေဆာကး
သညးကုိ ဆို်ခငး့်ဖစးသညး၈ ေသာငး့၇ ေထာငး၇ ရာ်ပဳၿမိဳ႕ မ္ာ့ကုိ ဖျဲ႕စညး့သညး ဆိုသညးမြာလညး့ အေရ့ေပၚက ခုခဵ
ကာကျယးတိုကးခိုကးရနး စစးသာ့မ္ာ့ကုိ ေသာငး့၇ ေထာငး၇ ရာ ခ္ီ၊ ရုတးတရကး ေပ့သျငး့ရမညးံ ၿမိဳ႕မ္ာ့ကို ဖျဲ႕စညး့
ထာ့်ခငး့ ်ဖစးရာ၇ ဤသို႔ ်ပဳလုပးရနး လူေနအိမးေ်ခရြိၿပီ့ စညးကာ့ၿပီ့ ၿမိဳ႕မ္ာ့၉သာ ်ဖစးတနးရာပါသညး၈

တေကာငး့ၿမိဳ႕၉ ယေန႔တိုငး ၿမိဳ႕ရို့ႀကီ့မ္ာ့ တညးရြိေသ့သညး၈ အခ္ိဳ႕ အစိတးအပုိငး့မ္ာ့ကုိေသား ဧရာွတီ

်မစးေရ တုိကးစာ့သျာ့ေလၿပီ၈ ယခု တညးရြိေသ့ေသာ ၿမိဳ႕ရို့ႀကီ့မ္ာ့မြာ ေရြ့ တေကာငး့ေခတးတညး ၿမိဳ႕ရို့ႀကီ့မ္ာ့
ေပေလာ၇ အေနားရထာမငး့ေစာတညး ၿမိဳ႕ရို့ႀကီ့မ္ာ့ ေပေလာ၈ တေကာငး့ၿမိဳ႕ေဟာငး့ရာတခုသညး လကးရြိၿမိဳ႕ရာ၏
အေရြ႕ဖကး ေတာထဲ၉ ရြိေသ့သညးဟုလညး့ အခ္ိဳ႕ဆိုသညး၈ တေကာငး့တွိုကးမြာ ေ်မ်ပနး႔လျငး်ပငး်ဖစးသ်ဖငးံ ဧရာ
ွတီ ်မစးေၾကာငး့ကလညး့ ေ်ပာငး့လဲခဲ႔သညးဟု အခ္ိဳ႕က ထငးသညး၈ မညးသို႔ပငး်ဖစးေစကာ တေကာငး့ၿမိဳ႕ေဟာငး့၇
ၿမိဳ႕သစးရာ တို႔တျငး ေရြ့ေဟာငး့သုေတသနဌာနက မညးသို႔မြ္ တူ့ေဖားစမး့သပး ရြာေဖျ်ခငး့ မ်ပဳရေသ့၈ ေ်မေပၚ
တျငးေသား အေနားရထာမငး့ေစာေခတးႏြငးံ ဆိုငးသညးံ အုတးချကး စသညးတို႔ကုိ ေတျ႕ရသညး၈ ေ်မေအာကးသို႔ တူ့ဆျ
ရြာေဖျရနး လုိေသ့သညး၈ ဤကိစက
ၥ ုိ မၾကာမီ ေရြ့ေဟာငး့သုေတသနဌာနက ေဆာငးရျကး လိမး႔မညးဟု ေမြ္ားလငးံပါ
သညး၈ ေဖၚ်ပခဲ႔သညးံအတုိငး့ တေကာငး့မြာ ပ္ဴတို႔၏ (သို႔မဟုတး) ပ္ဴ-်မနးမာတို႔၏ ေရြ့ဦ့ အေ်ခစိုကးခဲ႔ရာ ဌာန
်ဖစးတနးရာသညး၈

်မနးမာတို႔၏ ေနာကးေၾကာငး့ရာဇွငးကုိ ေလ႔လာရာ၉ တိဗကး-်မနးမာ အႏျယွ

း ငး်ဖစးေသာ အ်ခာ့လူမ္ိဳ့တို႔
၏ ေနာကးေၾကာငး့ရာဇွငးတို႔ႏြငးံလညး့ တိုကးဆိုငး၇ ညြိႏိႈငး့၇ ခ္ိနးထို့ ၾကညးံသငးံပါသညး၈ ဤအခ္ကးႏြငးံ စပးလ္ဥး့၊
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

်မနးမာႏိုငးငဵအတျငး့သို႔ ်မနးမာလူမ္ိဳ့တို႔ ွငးေရာကးလာသညးမြာ ေအ-ဒီ-ကို့ရာစု အတျငး့ေလာကးကမြဟု ဆိုေသား

လညး့၇ ခ္ငး့လူမ္ိဳ့တို႔ ွငးေရာကးလာသညးမြာ ေအ-ဒီ-ေလ့ရာစု အတျငး့ေလာကးက ်ဖစးသညးဟု ပါေမာကၡ လုစး၏
မိနး႔ဆိုခ္ကးမြာ တဖကးေစာငး့နငး့ က္လြသညး ထငးပါသညး၇ ကရငးတို႔ ွငးေရာကးလာသညးံ ကာလကိုေသား အေစာ
တက အေစာဆဵု့ဟု သူယူဆဟနး ရြိပါသညး၈ ယခုအခါ ်မနးမာႏိုငးငဵေ်မာကးပိုငး့ရြိ ေတာငးတနး့ေဒသတို႔ႏြငးံ၇ အာသဵ
်ပညးနယး၇ ဇီခ္ဴအနး်ပညးနယး၇ ကနးစု်ပညးနယးတို႔တျငး တိဗကး်မနးမာႏျယွ
း ငး လူမ္ိဳ့စု ေ်မာကးမ္ာ့စျာ ရြိပါသညး၈
ှ၆၂၆-ခု ေမလအတျငး့ ယူနနး်ပညးနယးၿမိဳ႕ေတား ကျနးမငး့သို႔ ကၽျနးေတားတို႔ ဆိုကးေရာကးသျာ့ေသာအခါ၇ ထို
်ပညးနယးအတျငး့၉ တိဗကး-်မနးမာႏျယွ
း ငး လူမ္ဳိ့စုေပါငး့ ႏြစးဆယးခနး႔မြ္ ရြိေၾကာငး့၇ ယငး့တို႔အနကး ပိုင(း Pie)ဟု ေခၚ
တျငးသူတို႔မြာ ပ္ဴတို႔ႏြငးံ မ္ာ့စျာ ရငး့ႏြီ့်ခငး့ရြ၊
ိ ၇ သူတို႔သညး အမ္ာ့အေခၚ လိုလို ၇ ယခု တရုတးတို႔အေခၚ ယီ တို႔ႏြငးံ
ေရာေႏြာေနထိုငးလာၿပီ့လြ္ငး၇ ခရစးေတားမေပၚမီ အႏြစးရာေပါငး့မ္ာ့စျာ ကပငး ယူနနးနယးတျငး စို့မို့အုပးခ္ဳပးလာခဲ႔သူ
မ္ာ့ ်ဖစး၊၇ ယဥးေက့္မႈအဆငးံအတနး့တျငး အ်မငးံမာ့ဆဵု့ ်ဖစးၿပီ့လြ္ငး သူတို႔တျငး စာေပလညး့ရြိေၾကာငး့ႏြငံး ထုိင း ဟု
ေခၚေသာ သြ္မး့တို႔မြာ ေအ-ဒီ-တရာ၇ႏြစးရာ စုေလာကးက္မြ ေပၚထငးလာေသာ လူမ္ိဳ့စု ်ဖစးေၾကာငး့၇ ရာဇွငးသုေတ
သီ ဆရာႀကီ့မ္ာ့က ေ်ပာ်ပသ်ဖငးံ မြတးသာ့လာခဲ႔ရ ပါသညး၈ ထို႔ေၾကာငးံ နနးေစာဆိုလြ္ငး သြ္မး့ဟုသာ စျဲ်မဲထငးမြတး
ေနေသာ ်မနးမာရာဇွငးသုေတသီတို႔၏ အယူမြာ တိမး့ယိမး့ေနေၾကာငး့ သတိမူမိခဲ႔ပါသညး၈

ဤသို႔်ဖငးံ “်မနးမာအစ ေက္ာကးဆညးက၇ ေက္ာကးဆညးနယးမြသာ ်မနးမာမ္ာ့ ေတာငး၇ ေ်မာကး၇

အေနာကးတို႔ကုိ ယပးေတာငးသဖျယး ထျကးချာ်ပနး႔ႏြ႔ဵသျာ့ခဲ႔သညး” ဟူေသာအယူမြာ ေသခ္ာပူ့ကပးစျာ ေလ႔လာၾကညးံ
ေသာအခါ ယုတၱိမရြ၇ိ ပုဂဵေခတးထို့ ေက္ာကးစာမ္ာ့ပါ ၿမိဳ႕မညး၇ ရျယးမညး၇ နယးမညး မ္ာ့ႏြငးံ တထစးက္ မြနးသညးဟု
ယူဆထာ့ေသာ တရုတးရာဇွငးလာ စကာ့တို႔အေပၚ၉ မြီ်ငမး့်ပဳကာ၇ စိတးကူ့ယဥးခ္ငးတိုငး့ယဥးၿပီ့ ေတျ့ေတာႀကဵဆ
ထာ့သညးံ ကွိတို႔၏ အိပးမကးပနး့ခ္ီကာ့မြ္ ်ဖစးသညးကုိ သိ်မငးသေလာေပါကး ေလာကးပါၿပီ၇ ထိုအယူႏြငံးစာလြ္ငး
“်မနးမာအစ တေကာငး့က၇ ဧရာွတီ ်မစးညာမြသာ ်မစးေၾကသို႔ ်မနးမာမ္ာ့ စုနးဆငး့်ပနး႔ႏြဵ႔သျာ့ၾကသညး” ဟူေသာ
အယူက ပု၊
ိ သဘာွက္သညး၇ ယုတၱိရြိသညး ဆိုသငးံပါသညး၈ မညးသို႔ပငး ်ဖစးေစကာ၇ ဤ “်မနးမာအစ” ဟူေသာ
်ပႆနာႏြငးံ စပးလ္ဥး့၊ ယခုထကးမ္ာ့စျာ ပိုမိုက္ယး်ပနး႔စျာ၇ ်မနးမာ၇ နနး့ေစာ၇ တရုတး တို႔၏ မြတးတမး့မြတးစုမ္ာ့ႏြငးံ
အ်ခာ့ တိဗကး-်မနးမာ လူမ္ိဳ့တို႔၏ ေနာကးေၾကာငး့သမိုငး့ ရာဇွငး တို႔ကိုပါ ေလ႔လာစဵုစမး့ၿပီ့လြ္ငး ေ်မေအာကးသို႔
လညး့ တူ့ဆျရြာေဖျ သုေတသန်ပဳၿပီ့ ေနာကးမြသာ အကယးေသခ္ာ၇ ခိုငးမာ၇ ယဵုၾကညး၇ အာ့ကို့ေလာကးေသာ
အေ်ဖကုိ ရြာႏိုငးမညး်ဖစးေၾကာငး့၇ ကၽျနးေတား တငး်ပအပးပါသညး၈

ဤသို႔ အေ်ဖမြနးကို မရမီအတျငး့ “်မနးမာအစ ေက္ာကးဆညးက” ဟူေသာ ပါေမာကၡ လုစး ၏ အယူႏြငးံ

ထိုအယူ၏ အၿခဵအရဵမ္ာ့်ဖစးေသာ သေရခတၱရာ်ပညးႀကီ့ကို စေကာကရငးတို႔ႏြငးံ တိုကးခိုကး ဖ္ကးဆီ့ပစးသညး၈
က္နးစစးသာ့မငး့မြာ အေနားရထာမငး့၏သာ့၇ ်မနးမာအစစး မဟုတး၇ မျန-း ်မနးမာက်ပာ့ ်ဖစးသညး ဟူေသာ ယုတၱိ
မ်ပညးံစဵု၇ မခိုငးလဵုသညးံ အယူအဆမ္ာ့ကုိ ေက္ာငး့သဵု့၇ ်ပညးသူသဵု့ လကးစျဲစာေစာငး စာအုပးတို႔တျငး မထညးံသျငး့
ေသ့ဘဲ ခ္နးလြပးထာ့မြသာ သငးံလိမး႔မညးဟု ကၽျနးေတား ယူဆသတိေပ့ လိုပါသတညး့၈ ၈

ဖို့လတး
 The Origin and Advent of The Burmese Race – U Pho Latt

စကာ့ခ္ပး - ဤ ဦ့ဖို့လတး ေရ့သာ့တငးသျငး့ခဲ႔ေသာ “်မနးမာအစ” စာတမး့တျငး လကးရြိေခတးအတျကး

နညး့လညးမႈ ေွွါ့ေစႏိုငးေသာ ေရြ့သဵု့ေွါဟာရမ္ာ့ ပါွငးေသားလညး့ သမိုငး့စာတမး့တစးခု ်ဖစးေသာ
ေၾကာငးံ မူရငး့အတိုငး့ပငး ်ပနးလညး ရိုကးကူ့ထာ့ပါသညး၈

်မနးမာသမိုငး့ကို စိတွ
း ငး့စာ့သ်ဖငးံ ေလံလာခဲံမိသမြ္ ်မနးမာသမိုငး့ႏြငံး ပတးသကးေသာ အ်ခာ့အေၾကာငး့
အရာမ္ာ့ကုိလညး့ ေအာကးပါဘေလာ႔ စာမ္ကးႏြာတျငး ကၽျနးေတား ဆကးလကးေရ့သာ့လြ္ကး ရြိပါသညး၈

်မနးမာသမိုငး့ကုိ ေရ့သာ့ေသာအခါတျငး မညးသညံး သမိုငး့ကိုပငး ေရ့သညး်ဖစးေစ မိမိေရ့သမြ္ မိမိသာ

တာွနးယူရမညး ဟု ဆရာစဥးသမာ့ဆကး ဆဵု့မခဲံၾကပါသညး၈ အထူ့သ်ဖငးံ ဆရာႀကီ့ဦ့ဘေမာငး (လကးရိြ
ေဒါကးတာဘေမာငး)က “သမိုငး့ကို မခိုငးမာဘဲမေရ့နဲ႔၇ လူအမ္ာ့ရဲ႕ ေရြ႕မြာအစစးခဵႏိုငးရမယး၈ ေွဖနး
စစးေဆ့မႈ ၇ အနကးအဓိပၸါယးေကာကးယူမႈ ၇ သဵု့သပးခ္ကး ေဖားထုတးမႈ ၇ အၿမဲဆနး့စစးေလံလာ်ဖညးံတငး့မႈ
တို႔ မပါရိြဘဲ သမိုငး့က္မး့တစးေစာငးေရ့လို႕ မရဘူ့ ၈ ခ္စးလို႔ ေၾကာကးလို႔ မသိလို႔ မလိုလာ့လို႔ စတဲံ
ဂတိ(၁)ပါ့ ကငး့မြသာ သမိုင း့ လို႔ ေခၚတယး " ဟု ဆဵု့မခဲဖ
ံ ူ့ပါသညး၈

ကၽျနးေတားဟာ သမိုငး့ကုိစိတွ
း ငးစာ့တဲ႔ သမိုငး့ေက္ာငး့သာ့တစးဦ့သာ ်ဖစးပါတယး၈ သမိုငး့သုေတသန
လုပးငနး့ကုိ စိတွ
း ငးစာ့သလို ်မနးမာသမိုငး့သုေတသန လုပးငနး့မ္ာ့ကုလ
ိ ညး့ ွါသနာသကးသကး်ဖငးံ
ေလ႔လာေနမိသူ တစးဦ့သာ ်ဖစးပါတယး၈

သုေတသန နယးပယးတျငး အလုပးလုပးသူကသာ သိစၿမဲ ၇ ပိုလုပးသူ ပိုသိၿမဲ ဟု ကၽျနးေတား ခဵယူပါသညး ၈

ပညာရပးနယးပယးႀကီ့တစးခု ကို ငါအာ့လုဵ့သိ ၇ ငါသိသမြ္သာ အမြနး ဟု မခဵယူပါသ်ဖငးံ လာေရာကးဖတးရႈ

ေွဖနးေဆျ့ေႏျ့ ႏိုငးပါသညး ၈ ေမ့ၾကမညး ၇ ေ်ပာၾကမညး ၇ ်ငငး့ခုနးၾကမညး ၇ တုိငးပငးၾကမညး ၇ ေဆျ့ေႏျ့ၾက
မညး ၇ ေလံလာၾကမညး ၇ အမြနးတရာ့သို႕ ရႈေထာငးံစဵုမြခ္ဥး့ကပးႏုိငးေရ့ကို ရညးရျယးပါသညး၈

ေလ့စာ့မႈ်ဖငးံ -

http://daywalker.myanmarbloggers.org