30/9/2018 Process vs Thread

Process vs Thread
tech.zigexn.vn/infrastructure/2016/process-vs-thread

Trong lập trình bạn thường hay gặp thuật ngữ multithreading và multiprocessing. Vậy
process và thread là gì? Chúng khác nhau như thế nào? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu hai khái
niệm này trong bài viết ngày hôm nay.

Tổng quát
Đầu tiên, để hiểu được process và thread, chúng ta cần hiểu một chương trình được xử lý
như thế nào.

Giả sử chúng ta có một chương trình đơn giản là lấy 3 cộng 4 và lưu kết quả vào bộ nhớ.
Chương trình này bao gồm các bước như sau:

1. Lấy số 3
2. Lấy số 4
3. Thực hiện phép tính cộng 2 số trên
4. Lưu kết quả vào bộ nhớ

Mỗi bước này sẽ được chuyển thành ngôn ngữ máy hay là mã nhị phân (binary code) để
máy có thể hiểu được và xử lý. Mỗi bước đã được chuyển thành binary code được gọi là một
chỉ thị (instruction). Tập hợp những instruction này được gọi là một instruction set. Khi bạn
bắt đầu chạy chương trình trên, việc đầu tiên là những dòng instruction này sẽ được load lên
RAM. Các dòng instruction này được chuyển qua CPU thông qua một hệ thống phụ chuyển
dữ liệu (bus). Một khi chương trình được chuyển vào CPU, các instruction này sẽ được đưa
vào một hàng (queue) để CPU xử lý tuần tự.

Process
Giờ chúng ta có thể tưởng tượng instruction set này tạo thành 1 chương trình (application)
và tập hợp của instruction kết hợp với nhau tạo thành một tác vụ (task) cụ thể. Khi được
thực thi thì tác vụ này là một process.

Vậy process là gì? Process là quá trình hoạt động của một ứng dụng. Điều này có nghĩa là
process bao gồm các dòng lệnh và trạng thái thực thi của những dòng lệnh đó. Ví dụ khi
bạn click đúp vào icon Microsoft Word trên màn hình desktop để khởi động chương trình

http://tech.zigexn.vn/infrastructure/2016/process-vs-thread 1/4
30/9/2018 Process vs Thread

chính là bạn đã bắt đầu một process của chương trình Word. Khi process bắt đầu thì một
vùng nhớ sẽ được phân phối để sử dụng trong quá trình thực thi instruction.

Hệ điều hành (OS) ngày nay cho phép phân phối nhiều process cùng một lúc lên bộ nhớ để
thực hiện đồng thời nhiều tác vụ (multitasking). Thực tế thì những process này không được
thực thi đồng thời mà sẽ được phân bổ qua một bộ phận của OS gọi là scheduler. Bạn có
thể tưởng tượng bộ phận này như một công tắc chuyển đổi để lần lượt đưa các chương
trình này vào CPU. Bộ phận này sẽ thay đổi qua lại giữa các chương trình liên tục trong
khoảng thời gian rất ngắn, giả sử là 1 mili giây. Giả sử mỗi mili giây sẽ có khoảng 1000
instruction được thực thi thì đối với con người là quá nhanh và làm chúng ta tưởng như là 2
chương trình đang chạy đồng thời (concurrent).

Thread
Đa số chương trình ngày nay hỗ trợ đa luồng (multithread). Ví dụ như một process của
chương trình Word có thể có 1 luồng (thread) để nhận chỉ thị từ người dùng qua bàn phím
và hiển thị lên màn hình, 1 thread để thực hiện chức năng in tài liệu ở background, 1 thread
được dùng để lưu xuống ổ cứng.

Có thể tưởng tượng thread là một phiên bản nhẹ hơn của process. Một thread có thể thực
hiện bất cứ tác vụ gì mà một process có thể thực hiện. Tuy vậy, do thread nằm trong
process, những tác vụ của thread thực hiện thường nhỏ hơn. Điểm khác biệt cơ bản giữa
thread và process là nhiều thread nằm trong cùng một process dùng một không gian bộ
nhớ giống nhau, trong khi process thì được phân bổ riêng biệt. Điều này cho phép các
thread đọc và viết cùng một kiểu cấu trúc và dữ liệu, giao tiếp dễ dàng giữa các thread với
nhau. Việc có nhiều thead chạy song song trong cùng một process giúp multitasking nhẹ và
dễ dàng hơn.

Process vs. Thread

Dưới đây là bảng so sánh giữa process và thread:

Processes Threads

Sử dụng nhiều bộ nhớ Sử dụng ít bộ nhớ hơn

http://tech.zigexn.vn/infrastructure/2016/process-vs-thread 2/4
30/9/2018 Process vs Thread

Processes Threads

Nếu process cha ngưng trước khi process con thoát thì Tất cả threads sẽ ngừng hoạt động khi
process con sẽ vẫn tồn tại nhưng không hoạt động process ngừng hoạt động

Sử dụng nhiều tài nguyên hơn vì phải OS phải lưu và Sử dụng ít tài nguyên hơn vì dùng chung
reload mỗi khi chuyển đổi giữa process không gian và bộ nhớ

Process được tạo mới được cung cấp cho một không Thread chia sẻ bộ nhớ nên cần phải giải
gian bộ nhớ ảo (process isolation) quyết vấn đề chia sẻ tài nguyên cho hợp lý

Đòi hỏi giao tiếp giữa process với nhau Có thể giao tiếp qua queue và bộ nhớ
chung

Tạo và xóa chậm hơn Tạo và xóa nhanh hơn

Dễ dàng code và debug hơn Có thể vô cùng phức tạp để code và debug

Mỗi process có code, data và cấu trúc kernel riêng biệt Thread chia sẻ code, data và cấu trúc kernel
trong cùng 1 process

Multithreading trong ruby

Để bắt đầu một thread, chỉ cần truyền một block khi gọi Thread.new . Một thread mới sẽ
được tạo ra để thực thi code trong block, và thread gốc ban đầu sẽ được trả lại trạng thái
hoạt động để thực thi statement tiếp theo.

# Thread #1 is running here

Thread.new {
# Thread #2 runs this code
}
# Thread #1 runs this code

Ví dụ về một chương trình multithreading:

http://tech.zigexn.vn/infrastructure/2016/process-vs-thread 3/4
30/9/2018 Process vs Thread

#!/usr/bin/ruby

def func1
i = 0
while i <= 2
puts "func1 at: #{Time.now}"
sleep(2)
i = i+1
end
end

def func2
j = 0
while j <= 2
puts "func2 at: #{Time.now}"
sleep(1)
j = j + 1
end
end

puts "Started At #{Time.now}"

t1 = Thread.new{func1()}
t2 = Thread.new{func2()}
t1.join
t2.join
puts "End at #{Time.now}"

Code bên trên sẽ trả về kết quả sau:

Started At Wed May 16 08:22:54 -0700 2008

func1 at: Wed May 16 08:22:54 -0700 2008
func2 at: Wed May 16 08:22:54 -0700 2008
func2 at: Wed May 16 08:22:55 -0700 2008
func1 at: Wed May 16 08:22:56 -0700 2008
func2 at: Wed May 16 08:22:56 -0700 2008
func1 at: Wed May 16 08:22:58 -0700 2008
End at Wed May 16 08:23:00 -0700 2008

http://tech.zigexn.vn/infrastructure/2016/process-vs-thread 4/4