PENGENALAN KEPADA PROTOKOL DAN ETIKET

20 ELEMEN PENTING PROTOKOL:

1. Anugerah Darjah Kebesaran Persekutuan Dan Negeri
2. Susunan Keutamaan Persekutuan Dan Negeri
3. Panggilan Hormat Bagi Orang-Orang Kenamaan Persekutuan Dan Negeri
4. Pengurusan Senarai Jemputan Bagi Pelbagai Majlis
5. Pengendalian Kad Jemputan Mengikut Amalan Protokol
6. Prinsip Menyusun Tempat Duduk Bagi Pelbagai Majlis
7. Prinsip Menyusun Tempat Duduk Bagi Majlis Jamuan
8. Bendera Dan Susunannya Mengikut Amalan Protokol
9. Susunan Majlis Dalam Dewan dan Luar Dewan Mengikut Amalan Protokol
10. Protokol dalam Pengacaraan Majlis Formal
11. Peranan Penyambut Tetamu Dalam Majlis Formal
12. Fungsi Pegawai Protokol Dan Pengawai Pengiring
13. Pemilihan Menu
14. Penggunaan Lagu Kebangsaan Mengikut Amalan Protokol
15. Penyusunan Gambar Orang Kenamaan Di Dinding
16. Bahasa Istana dan Kesopanan Dengan Raja
17. Kesempurnaan Pakaian Dalam Pelbagai Situasi
18. Pemakaian Anugerah Darjah Kebesaran Persekutuan Dan Negeri
19. Protokol Dalam Urusan Menandatangani Surat Perjanjian
20. Penulisan Program Dan Aturcara Pentadbiran Mengikut Amalan Protokol
15 ELEMEN PENTING ETIKET
1. Citarasa Berpakaian
2. Kesesuaian Pakaian dalam Pelbagai Situasi
3. Penampilan Dan Penggayaan Diri
4. Kesopanan Dalam Pertemuan Dan Perkenalan
5. Kesopanan Dalam Perbualan Sosial
6. Kesopanan Menghadiri Majlis Jamuan Ringan Secara Berdiri
7. Kesopanan Menghadiri Majlis Jamuan Ringan Secara Duduk
8. Kesopanan Dalam Majlis Buffet
9. Adab Makan Pelbagai Kaum Di Malaysia
10. Kesopanan Tuan Rumah Dan Kesopanan Tetamu (Majlis Di Rumah)
11. Kesopanan Tuan Rumah Dan Kesopanan Tetamu (Majlis Di Luar Rumah)
12. Menghadiri Pelbagai Majlis Formal
13. Mengenali Peralatan Jamuan
14. Cara Menghidang
15. Tertib Di Meja Makan

SUSUNAN KEUTAMAAN PERSEKUTUAN

(22hb. Januari 1998)
1. Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang Di Pertuan Agung.
2. Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda Raja Permaisuri Agung.
3. Duli-Duli Yang Maha Mulia Raja-Raja dan Pemangku-Pemangku Raja.
4. Tuan-Tuan Yang Terutama Yang Di Pertua Negeri-Negeri.
5. Bekas-Bekas Raja Permaisuri Agung yang menerima saraan Di Raja daripada Kerajaan
Persekutuan.
6. Yang Amat Berhormat Perdana Menteri.
7. Yang Amat Berhormat Timbalan Perdana Menteri.
Kehormat – 7A. Bakal-Bakal Raja (Y.T.M. Tengku Mahkota/Raja Muda).
8. Ahli-Ahli Darjah Utama Seri Mahkota Negara (D.M.N.).
9. Ahli-Ahli Seri Maharaja Mangku Negara (S.M.N.).
10. Ahli-Ahli Seri Setia Mahkota (S.S.M.).
Kehormat – 10A. Dato-Dato Undang Yang Empat Negeri Sembilan dan Tengku Besar
Tampin, Negeri Sembilan.
11. Ketua Hakim Negara Mahkamah Persekutuan.
12. Yang Di Pertua Dewan Negara.
13. Yang Di Pertua Dewan Rakyat.
14. Bekas-Bekas Perdana Menteri.
15. Bekas-Bekas Timbalan Perdana Menteri.
16. Ahli-Ahli Jemaah Menteri.
17. Setiausaha Jemaah Menteri/Ketua Setiausaha Negara.
Kehormat – 17A. Menteri-Menteri Besar dan Ketua-Ketua Menteri.
18. Peguam Negara.
19. Panglima Angkatan Tentera.
20. Ketua Polis Negara.
21. Ketua Pengarah Perkhidmatan Awam.
22. Timbalan-Timbalan Menteri.
23. Timbalan Yang Di Pertua Dewan Negara dan Timbalan Yang Di Pertua Dewan Rakyat.
24. Pesuruhjaya-Pesuruhjaya Tinggi, (High Commissioners), Duta-Duta Besar (Ambassadors),
Menteri-Menteri Yang Mutlak (Minister Envoys), Pemangku Pesuruhjaya-Pesuruhjaya Tinggi
(Acting High Commissioners) dan Kuasa-Kuasa Usaha (Charge d’Affaires).
25. Presiden Mahkamah Rayuan.
26. Hakim Besar Mahkamah Tinggi di Malaya.
27. Hakim Besar Mahkamah Tinggi di Sabah dan Sawarak.
28. Ketua Pembangkang di Parlimen.
29. Hakim-Hakim Mahkamah Persekutuan.
30. Hakim-Hakim Mahkamah Rayuan.
31. Setiausaha-Setiausaha Parlimen.
32. Bekas Ketua Setiausaha Negara.
33. Pegawai-Pegawai Gred Utama Turus I, II dan III.
34. Bekas Peguam Negara, Bekas Panglima Aangkatan Tentera dan Bekas Ketua Polis Negara.
35. Pengerusi-Pengerusi Suruhanjaya yang ditubuhkan di bawah Perlembagaan Persekutuan.
36. Hakim-Hakim Mahkamah Tinggi.
37. Pengerusi Tribunal Perkhidmatan Awam.
38. Pesuruhjaya-Pesuruhjaya Kehakiman.
39. Ketua Audit Negara.
40. Gabenor Bank Negara.
41. Datuk Bandar Kuala Lumpur.
42. Pengerusi Majlis Rasmi Kerajaan.
43. Mufti Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur.
44. Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja.
45. Datuk Paduka Maharaja Lela.
46. Ahli-Ahli Panglima Mangku Negara (P.M.N.)
47. Ahli-Ahli Panglima Setia Mahkota (P.S.M.)
48. Profesor-Profesor Di Raja
49. Ahli-Ahli Panglima Jasa Negara (P.J.N.)
50. Ahli-Ahli Panglima Setia Di Raja (P.S.D.)
 Kehormat – 50A. Timbalan-Timbalan Menteri Besar/Timbalan-Timbalan Ketua Menteri.
Kehormat – 50B. Speaker Dewan-Dewan Undangan Negeri.
51. Ahli-Ahli Dewan Negara.
52. Ahli-Ahli Dewan Rakyat.
53. Pegawai-Pegawai Gred Utama ’A’, dan Pegawai-Pegawai Tentera dan Polis yang setaraf
dengannya.
54. Panglima Tentera Darat.
55. Panglima Tentera Lau.t
56. Panglima Tentera Udara.
57. Timbalan Ketua Polis Negara.
58. Ketua-Ketua Setiausaha Kementerian.
59. Naib-Naib Canselor Universiti.
Kehormat – 59A. Ahli-Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri dan Menteri-Menteri
Negeri di Sabah/Sarawak.
60. Pegawai-Pegawai Gred Utama ’B’ dan Pegawai-Pegawai Tentera dan Polis yang setaraf
dengannya.
61. Pengerusi-Pengerusi Badan-Badan Berkanun Persekutuan dan Ketua-Ketua Badan-Badan
Berkanun Persekutuan setaraf dengan Pegawai-Pegawai Gred Utama ‘B’ dan ke atas.
Kehormat – 61A. Penerima Anugerah ’Fellow Negara’.
62. Wakil-Wakil Tempatan Bangsa-Bangsa Bersatu (Local Representative of the United Nation)
63. Pegawai-Pegawai Gred Utama ’C’, Pegawai-Pegawai Tentera dan Polis dan Ketua Badan-
Badan Berkanun Persekutuan yang setaraf dengannya.
Kehormat – 63A. Ahli-Ahli Dewan Undangan Negeri.
64. Ahli-Ahli Johan Mangku Negara (J.M.N.).
65. Ahli-Ahli Johan Setia Mahkota (J.S.M.).
66. Ahli-Ahli Johan Setia Di Raja (J.S.D.).
67. Pegawai-Pegawai Gred I, Pegawai-Pegawai Tentera dan Polis dan Ketua-Ketua Badan
Berkanun Persekutuan yang setaraf dengannya.
68. Setiausaha-Setiausaha Politik.
69. Pegawai-Pegawai Gred II dan Pegawai-Pegawai Tentera dan Polis yang setaraf dengannya.
70. Konsul-Konsul Besar Negera-Negera yang tiada Perwakilan Diplomatik di Malaysia (Consuls-
General of Counteries Not Having Diplomatic Representation in Malaysia)

SUSUNAN KEUTAMAAN DARJAH-DARJAH KEBESARAN,

BINTANG-BINTANG DAN PINGAT-PINGAT PERSEKUTUAN
Bil. Anugerah Huruf Ringkas Tarikh Zahir
1. Seri Pahlawan Gagah Perkasa S.P. 29.07.1960
2. Darjah Kerabat Di Raja Malaysia D.K.M. 14.04.1966
3. Darjah Utama Seri Mahkota Negara D.M.N. 16.08.1958
4. Seri Maharaja Mangku Negara S.M.N. 16.08.1958
5. Seri Setia Mahkota Malaysia S.S.M. 15.04.1966
6. Darjah Bakti D.B. 26.06.1975
7. Panglima Mangku Negara P.M.N. 16.08.1958
8. Panglima Setia Mahkota P.S.M. 15.04.1966
9. Panglima Jasa Negara P.J.N. 01.06.1995
10. Panglima Setia Di Raja P.S.D. 03.09.1965
11. Johan Mangku Negara J.M.N. 16.08.1958
12. Johan Setia Mahkota J.S.M. 05.04.1966
13. Johan Setia Di Raja J.S.D. 03.09.1965
14. Kesateria Mangku Negara K.M.N. 16.08.1958
15. Kesatria Setia Di Raja K.S.D. 07.01.1993
16. Ahli Mangku Negara A.M.N. 16.08.1958
17. Pingat Pangkuan Negara P.P.N. 09.08.1960
18. Bentara Setia Di Raja B.S.D. 03.09.1965
19. Panglima Gagah Berani P.G.B. 29.07.1960
20. Jasa Perkasa Persekutuan J.P.P. 29.07.1960
21. Pingat Tentera Udara P.T.U. 17.07.1968
22. Pingat Kebaktian P.K. 29.07.1960
23. Pingat Khidmat Berbakti P.K.B. 29.07.1960
24. Pingat Perkhidmatan Am P.P.A. 08.06.1967
25. Kepujian Perutusan Keberanian K.P.K. 29.07.1960
26. Pingat Perkhidmatan Setia P.P.S. 29.07.1960
27. Pingat Peringatan Malaysia P.P.M. 19.09.1965
28. Pingat-Pingat Pertabalan

GELARAN KEHORMAT
BIL ANUGERAH GELARAN
1. Seri Maharaja Mangku Negara (S.M.N.) Lelaki : Tun
Perempuan : Tun
Isteri : Toh Puan
Suami : Tiada
2. Seri Setia Mahkota Malaysia (S.S.M.) Lelaki : Tun
Perempuan : Tun
Isteri : Toh Puan
Suami : Tiada
3. Panglima Mangku Negera (P.M.N.) Lelaki : Tan Sri
Perempuan : Tan Sri
Isteri : Puan Sri
Suami : Tiada
4. Panglima Setia Mahkota (P.S.M.) Lelaki : Tan Sri
Perempuan : Tan Sri
Isteri : Puan Sri
Suami : Tiada
5. Panglima Jasa Negara (P.J.N.) Lelaki : Datuk
Perempuan : Datuk
Isteri : Datin
Suami : Tiada
6. Panglima Setia Di Raja (P.S.D.) Lelaki : Datuk
Perempuan : Datuk
Isteri : Datin
Suami : Tiada