‫ا زھ‬

‫ا داب و ا م ا‬
‫ا‬ ‫ا‬
‫‪2‬‬ ‫ا ا‬ ‫و"!ة ا‬
‫ا '&‪ %‬ا ‪# $‬‬
‫أ د(‬

‫ا رو خ‬

‫اﻟﺤﺴﻴﻦ ﺷـﺎﻛـﺮ‬

‫‪2014/2013 :‬‬ ‫ا * ا‬

‫‪-1-‬‬
 ‫‪+‬ــ‪-‬ـ!(ـــــ‪:.‬‬

‫ر ظ ر أھ ا ( م و ا & ر ‪ !" # $ %‬ا رض‪ ،‬و‬ ‫ا ا‬ ‫ا د‬

‫‪ .‬درا" ‪ - .‬ھ‪+‬ه ا ا ‪,‬‬ ‫ض ھ‪+‬ه ا & ر ‪ %‬و )‪+‬ا ا ‪ .‬ر ا ‪ $ - ./ 0 1 2‬ا ‪ ,‬ا‬
‫‪ ، 1‬ا ‪ 2‬ف إ ‪ #‬درا" ‪ : /3‬ا ‪ 9‬اھ ا ‪ .‬ر‪3‬‬ ‫ر‪ 3 4‬ا‬ ‫‪6‬ت ا‬ ‫‪ 7/8 ,‬ا‬
‫‪ 1‬ة ا ر‪ 8‬ا ‪ $= > ? /‬اد ا & ر ‪ ,1B 2 4 .%‬إ ‪ 7‬إزا ا ‪ /‬اد و إ ‪ :8 7‬ا ‪ /‬اد‬
‫‪ .‬و ‪ ,1B‬ا=زا و ا ‪ ,G‬و ا=ر" ب ‪IJ‬ث ) ت أ" "‬ ‫‪ 4 D # $ /( E‬ت‬ ‫ا ‪!C‬‬
‫‪.‬‬
‫" ‪ 7 D‬ا ا ‪ ,‬ا > ‪ K L‬و ا ‪ K / 1‬ا ‪N 2‬دي إ ‪ & , 1B #‬ر ‪ 3 %‬ة‪ / 4 ،‬اد‬ ‫ا‬
‫(‪ E /‬ا"! ‪ $‬ا ‪ ,‬ا ‪ ,G‬ا ‪ 2‬ا)‪ ,1P # $ /‬روا"‪.O‬‬ ‫ھ‪ 2‬اد ‪) C‬‬ ‫ا ‪ , >E /!C/‬ا‬
‫إ ‪ RC0 #‬و ‪ & Q‬ر ‪ 3 %‬ة ‪ #/D‬ا ‪I 1B‬ت‬ ‫‪N‬دي ا‬ ‫&ر‪ %‬ا ‪6‬‬ ‫و ‪/ !C E‬‬
‫إ ‪ ،(...V‬و ا ‪ S‬ا‪W‬‬ ‫)ا ح‪ ،‬ا ‪ /‬ء‪ ،‬ا‬ ‫‪ $ / E ,/C‬ا ‪ ,‬ا‬ ‫‪ ،Modelés‬ا ‪S‬‬
‫‪ O" 7$‬ا ‪ !C‬ت ا ‪ R/ 2‬إزا ‪ R /( J‬إ ‪#‬‬ ‫ى‪0‬‬ ‫(> ه ‪ E‬ا"! ‪ $‬ا ‪ ,‬ا ‪ ،,G‬و ا‬
‫‪ 4 D‬ت ‪ ، /‬و ‪ 1P E #/D‬ل ا ‪. C!D‬‬
‫‪,/‬‬ ‫و ا ‪ - . L / 2‬ط ق ا ‪ ،RC‬ا ‪S‬‬ ‫! ر ھ‪+‬ه ا ا ‪ OD( ,‬ط ق ‪3‬‬
‫و ‪ D # $‬ى ا ‪ >D‬ح‪ ،‬و ‪ 7‬ھ ‪ 71/‬ا‪ $‬رھ ‪ $‬ا ‪ ,‬أو‬ ‫‪ D # $‬ى ا وزات ا ‪.‬‬
‫‪ 24 ,/‬إط ر ‪ $ ,‬ا ‪ ,‬ا ‪ ,G‬ا ‪ 1‬ى ا ‪,G E > 1/‬‬ ‫‪ ،Processus élémentaires‬ا ‪ S‬ا‪W‬‬
‫‪ ,1B /‬أ‪1B /90‬‬ ‫‪ &C‬ھ ‪ E G D‬ا ‪ ,‬ا ‪ > D‬ا ‪ ، )+‬و ھ‪+‬ه ا ا ‪,‬‬ ‫ا ‪ /‬اد ا ‪2‬‬
‫‪. > . Morphogéniques‬‬
‫‪ $ 7$‬ا ‪,‬‬ ‫‪ 4‬و ‪ L /‬ا ‪ 1P‬ل ا‬ ‫ھ‬ ‫ر‪ 3 4‬ا ‪/‬‬ ‫إن ا ف ‪ 7‬درا" ا‬
‫‪ ،‬و ‪ G 2 E‬ر‪0‬‬ ‫‪ 4‬ا > ة ا ‪ 4 2‬ا ‪ 1B‬ل و ‪L /‬ا ا ‪/‬‬ ‫وا‪ /‬خ‪، $ > E‬و‬ ‫ا‬
‫‪ :‬ا > ة ا ‪ C‬أو ا ‪ 2 ، / G‬ا ‪ 7 E L /‬ھ ‪ 7$ ^ 0‬ا ‪ /‬ت ا ‪ / G‬و ا ‪ C‬و ا ‪ G/‬ر‪7 E 0‬‬
‫‪ # $ /‬ا >‪ _C‬ا ‪ /‬ا‪ 20‬أ" " ‪R ( ،‬‬ ‫ر‪ 3 4‬ا ‪/‬‬ ‫ھ‪+‬ه ا ‪ /‬ت‪ .‬إن ھ^ ا ‪ 24 RC‬ا‬
‫و )‪/‬و ‪،‬‬ ‫و ‪I C‬ت‬ ‫ا ‪ 9(I/‬و ا ‪ -6‬ا ‪ G/ Q a‬ط‪ : :‬ا`‪ / $‬د ‪ # $‬ا را" ا ‪C‬‬
‫‪ -‬و ‪$ #$‬‬ ‫‪ 4‬أو ا‬ ‫‪ 6‬ل إ ‪ #‬ا" ‪ .‬اج أھ ا ‪ /‬ت ا ‪ / /) ، 1B 4 /‬أ & ‪ # $‬ا‬
‫ا ‪ G‬ح‪.‬‬

‫‪-2-‬‬
 ‫*‪/0‬‬ ‫ق ا‪1‬و‬ ‫ا‬

‫‪ O‬ا ‪ C‬ارة و ا ط ‪ E‬ا ور‬ ‫‪ ،E‬و‬ ‫‪ .‬ر و‬ ‫‪ # $‬ا ‪ !C‬ا !‪2‬ء‬ ‫‪ ,/‬ا‬
‫ا ‪ 24 2D K‬ھ‪+‬ا ا ‪. !C‬‬
‫‪ RC‬إ ‪:7 $ 0 #‬‬ ‫و ‪ DG‬ا ! ق ا و‬
‫و ا=( ‪K‬‬ ‫ا ع ا ول ‪ !C 24 ,c/‬ا ‪ .‬ر ا ^ ‪ $ , 7$‬ا ‪ ,‬ا‬
‫ا ع ا ‪ RC0 24 ,c/ 20 c‬ا ‪ >D‬ح‪ ،‬و ھ ‪ C 0‬ث ‪ 7$‬ط ق ‪ ,G0‬ا ‪ /‬اد‪.‬‬
‫ا ‪%‬ا‬ ‫‪ .1‬ا ‪ ( 3‬و ا‬
‫‪( 3‬‬ ‫‪ .1.1‬ا ‪78!3‬ت ا ‪4 4 5‬‬
‫‪ .1.1.1‬ا ‪ . ;<3‬ا ‪ 0‬اري‪:‬‬

‫ھ‪eee!C eee eee $ eee‬‬

‫ا ‪ .eee‬ا ‪Jfeee geeeC O eee‬‬
‫ا ‪ eeee h‬ات ا ‪ C‬ار ‪ ، eeeee‬و ھ‪+eeeee‬ا‬
‫‪Neee eee‬دي إ ‪2 eee$ Oeeea #eee‬‬
‫ا ‪ e/‬د و ا ‪ _ G e‬ا ‪JNee 2ee‬‬
‫‪ 24‬ا ‪.- . ,1BE .‬‬

‫‪ .2.1.1‬ا ‪!&3‬ع ا ‪!5‬ي‪:‬‬

‫ر وا ط‬ ‫ما‬ ‫م‬
‫ء ا ذي ذ‬ ‫ع‪،‬‬ ‫ا دوا‬
‫دا ل ا وق زداد ‪ $ %‬أ" ء‬
‫د‪ % ،‬دث ) (ط دا '‬ ‫ا‬
‫‪ .‬را‪ $ , - ،‬و ‪ % +‬م‬
‫ا وق‪ .‬و ‪ .‬رار ھ ذه ا ‪' /‬‬
‫ر‪ ،‬و ھ ذا ا ‪ .‬ك‬ ‫‪ .‬كا‬
‫ر ‪ 3‬ر‪ ،‬و‬ ‫'ف ن‬
‫ور ا ( ر‬ ‫ر‪6 +‬ا‬
‫‪.‬‬ ‫ور ا‬ ‫و ط‪6‬ء ‪ 6‬ا‬

‫‪-3-‬‬
 ‫‪ .3.1.1‬ا ‪!&3‬ع ا ‪:>0 5‬‬
‫‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ ( D‬و أ &‪e‬‬
‫‪ # $‬ھ ا ‪ i‬ا ‪ C‬ات ا ‪ Ce‬او‬
‫ا ‪ ,ee/C ، eC /‬ا ‪ e‬اء ا ‪ e/‬ء ا ‪e/‬‬
‫ا ‪+‬ي ‪ D‬ب ‪ D $‬ت ا ‪. .‬‬
‫ا ‪ eeee/‬ا ‪ eeee : eeeeD‬رات ا ‪eeee C /‬‬
‫‪ ee/ ee‬رس ‪#ee $ ee a !hee8‬‬
‫ا ‪Nee e/ .ee‬دي ‪ 2ee4‬ا ‪ e‬إ ‪#ee‬‬
‫‪ k/ !C‬و >‪.k1 1‬‬
‫ع ا ‪Ne 2eC /‬دي )‪l +e‬‬ ‫ا‬
‫إ ‪ .0 , 1eeB #ee‬ر ‪ 2ee4 Oee‬ا ‪ 1‬ا‪Ree 0‬‬
‫‪ !a ,ee‬ھ ‪ e‬إ ‪ e $ #ee‬ة د" ‪ / e‬ات‬
‫‪ . E #/D‬ر ت ‪.Taffonis‬‬

‫ا ‪ 1 0 1 /‬ا ^ ‪ D0 Oa 7$‬ا ‪ /‬ء ‪24‬‬ ‫‪ .4.1.1‬ا ‪!&3‬ع ا ‪ :>? 5‬ھ أ( ‪ $‬ا ‪ ,‬ا‬
‫ا ‪ D 4 . .‬ب ا ‪ /‬ء ‪ 24‬ا ‪ D/‬ت ‪N‬دي ‪ E‬ا ‪ ,‬إ ‪ #‬ا`‪ > 0‬خ أ ا ‪N 4 .‬دي إ ‪ #‬ا‪ D0‬ح ا ‪ /‬ء ‪7$‬‬
‫ط ‪ G‬ا ‪ Oa .%‬ھ‪+‬ه ا ا ‪N ,‬دي إ ‪ !" !C #‬ا ‪ /‬اد ا ‪ ، .‬و ‪ mB‬ھ‪+‬ه ا ا ‪,1BE ,‬‬
‫‪ 7‬ا ‪ /‬ه‪ ،‬وھ‪+‬ا ‪ ,) L /‬ا ‪ /‬دن ا ! ‪.‬‬ ‫ص( )‬ ‫ص ‪ 24‬ا ‪ .‬ر ا ‪ D/‬ا ‪` E G‬‬
‫‪ 7 /‬ا ط ‪ ، E‬ا ‪ /‬ط‪Q‬‬ ‫أو ‪4‬‬ ‫ع ا ‪ 2K /‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ h E L / 2‬ات‬ ‫ا‬
‫ع‬ ‫ا ‪ /‬ار و ا ‪ / B‬ار ‪ 71‬أ & ا ‪ $ !G‬ت ا ‪ :8 g ( marécageux G /‬ا ط ن‪N .‬دي ا‬
‫ا ‪ l +) 2K /‬إ ‪ & , 1B #‬ت ) ة > ‪ GP E ,‬ق ا ‪ ،%‬ھ‪+‬ه ا ‪ 1P‬ل ا ‪ ، C!D‬ا ‪,) L / 2‬‬
‫‪ ،‬ف ‪ 4 Oa‬ات ا ‪ ,‬و ا ‪ %‬و ھ‪.Gilgaï c E #/D l +E 2‬‬ ‫ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا‬
‫‪( 3‬‬ ‫‪ .2.1‬ا ‪ A5‬ھ ا ' @( ? و ا ‪? 5 4‬‬
‫‪ %1$ # $‬ا ا ‪ ,‬ا ‪N 1 0 1 /‬دي ‪ ,‬ا ا ‪ ,‬ا > ‪ K L‬و ا ‪ K / 1‬إ ‪ #‬إ‪ 4‬از اد ‪> .‬‬
‫‪ 7$ D0‬ا ‪ .‬ر ا ‪ ، / !C 2‬و ذ ‪ $ l‬ا ‪ D/‬ت و ا ‪ GB‬ق ا ‪ C 2‬ي ‪ ، $‬و ‪ ,c/‬ذ ‪24 l‬‬
‫ا=ذا‪ J E‬ا >‪ VD‬ا ‪ / 1‬وي‪.‬‬
‫‪ .1.2.1‬ا ذا ‪ :‬ھ‪ 7$ ^ 0 2K L 4 , $ 2‬إذا‪L3 E‬يء ‪ La molécule‬و ‪ k C‬إ ‪ #‬إ ن‬
‫‪O) E m‬‬ ‫‪ B 4 .‬ط ا=ذا‪E‬‬ ‫‪ E Ions‬ا"! ‪ Solvant , C‬ا ‪+‬ي ھ ا ‪ /‬ء ا ي ‪D E‬‬
‫‪ D/ E aI$‬ت و ‪ GB E‬ق ا ‪ C 2‬ي ‪ $‬ا ‪ . .‬و‬ ‫‪ .‬و ‪> E‬د ا ‪2‬‬ ‫ا ‪20 /‬‬
‫ى )ا=‪ 0‬ر و ا ‪ .( C /‬و‬ ‫ا ‪ .‬ر ا " ‪ E‬أ)‪ c‬ا ‪ .‬ر ‪p 8 $‬ذا‪ G E‬ر‪ . E 0‬ر ا‬
‫ا ‪ .‬ر ا=‪ .E‬ر ‪ Roches évaporites‬ا ‪ 7 1B/‬ا ‪ 1‬رور ‪) Chlorure‬ا ‪ ( /‬أو ا ‪ 1‬ت‬
‫‪ Sulfates‬و ا ‪ Gypse %‬أ)‪ c‬ا ‪ .‬ر إذا‪. E‬‬
‫و ‪ - .‬ا=ذا‪ OD( E‬ا ‪ _K .‬ا ‪ K /‬و ا ‪ C‬ار ‪ /‬خ‪ $ ,1BE 2 4 ،‬م ‪ 1‬ن ‪$ $‬‬
‫‪ 1‬ن ا ‪ !a D‬ت ‪ /‬و ا ‪ C‬ارة > ‪ ،‬و ‪ 2 4 l +E‬ذات ‪ 24 / OD0‬ا ! ‪ a‬ت ا ‪ /‬ار ا ط و‬
‫) ا ‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ 1 2‬ن ‪ .6 7‬ر ) ‪ ، D‬ن )‪ c‬ة ا ‪ !a D‬ت ‪ - 8 ) ,1BE 4‬ا‪20 J 3‬‬
‫أ)‪ D‬ا ‪ E 1‬ن ‪ 24‬ا ‪ /‬ء ‪ O DE‬ا ‪ C‬ارة‪.‬‬

‫‪-4-‬‬
‫و ‪ 6‬ا !‪a‬ت‬ ‫ط ‪ $ L / 2‬ة ‪ a !0‬ت ‪E‬‬ ‫‪ .2.2.1‬ا ‪ C '3‬ا ‪ :>? 5 4‬ھ ‪$‬‬
‫اوح‬ ‫اد ‪) C‬‬ ‫‪ ، .‬ھ‪+‬ا ا >‪l1‬‬ ‫ا ط ‪ .‬و ‪N‬دي إ ‪ C #‬ل ‪L3‬ء أو )‪ ,‬ا ‪ 0 1/‬ت ا ‪0 /‬‬
‫‪ 7 E‬ا ‪ Grain C‬و ا ‪ ،Colloïde QE‬و ‪ 1‬ن ‪ 7‬دن ‪ c ( 0 J‬ا ‪ 4 8= E 7 1‬إ ‪#‬‬ ‫أ(‬
‫ا ‪ /‬دن ا ‪ D K‬ا ‪ ,1B R0 ) 2‬ا ‪ .‬ا م‪ ،‬و ‪ #/D‬ھ‪+‬ه ا ‪I 1B‬ت ا ‪ Altérite .D> E C!D‬و‬
‫ا ‪ 1 2‬ن ‪ $‬دة ‪I E 0‬ح ا > ‪.Sels métalliques L‬‬
‫‪:‬‬ ‫ا ‪%‬ا‬ ‫‪ .3.1‬ا‬
‫‪24 #‬‬ ‫‪ O‬ا ‪ K 1‬ت ا ‪ C‬دورا أ" " ‪ !C 24‬ا ‪ .‬ر‪ C D E .‬ا‪ 0‬ت ‪ 4‬ورھ‬
‫‪ # $‬ا ‪ 1P‬ل ا ‪ G /) C!D‬م )‪ C3 >CE l +‬رھ ‪,) 24 Terriers‬‬ ‫ا ‪ ,‬ا ‪ 21 0 1 /‬ا ‪+‬ي ‪G‬‬
‫"‪ Trituration QC‬ا ‪ /‬اد ‪ E‬ا"! ا ر‪. 8‬‬ ‫‪ 24 .‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ /‬ار ا ط‬ ‫ا !‪a‬تا‬
‫ت ‪ G 2 4‬م ‪ !C E‬ا ‪ .‬ر ا ‪ 1" / /‬ا ‪+3 a . 2‬ورھ ‪ $‬ا ‪ GB‬ق‪/ 4 ،‬‬ ‫‪D E‬‬
‫ع ا ‪ , 1‬ا ‪ .‬و اد ا ‪ /‬اد ‪ O /) .,G‬ا ت دورا ر‪24 D K‬‬ ‫‪+3‬ور ا ‪ P‬ر ‪N‬دي إ ‪#‬‬
‫‪ B E m‬ط ا ‪ C‬ي‪+ 4 .‬ور ) ا ‪LC‬از ‪+h (Lichens‬ى ‪7‬‬ ‫ا ‪I‬ت ا ‪ ، K / 1‬ا ‪S‬‬
‫دن ا ‪ .‬ر و ‪ 7 1 # $ $ D‬ط‪I‬ء ( ل ھ‪+‬ه ا ‪ /‬دن‪ .‬ا ‪ 1‬و ا ور > ز أ(‪. ! B0 8 /‬‬

‫‪ .2‬ط ق ا *‪ E F %-‬ا ' ح‬

‫^ ‪ k $‬ط‪ /‬ا وزات‬ ‫‪N‬دي ھ‪+‬ه ا ! ق إ ‪ OC" #‬ا ‪ /‬اد ا ‪ 4 2‬ھ ا ‪ >D‬ح ن ‪ $‬م ‪G0‬‬
‫و ا ت ‪ !C 24‬ا ‪ .‬ر‪I 7/4 .‬ل أ‪ J‬ا ?)‪ ,‬و ا وا"‪O‬‬ ‫!‪ ,/$ ,‬ا‬ ‫ا ‪ ، .‬و ھ‪+‬ا‬
‫ر ‪ l C‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬اد‪ $ D ،‬ھ‬ ‫ا`" ` ‪ 71/ ،‬ا ف ‪ # $‬ھ‪+‬ه ا ! ق‪ 4 .‬دة ‪ 1‬ن ا ذ‪ E‬ھ‪2‬‬
‫‪ OD( ,/ 2 4 ، 3‬ط ق ‪ 7 E 4 L /0 > .‬ط ق ‪ ,G0‬ا ‪ /‬اد و‬ ‫أو ا‬ ‫‪ 24‬ذ ‪ l‬ا ا ‪ ,‬ا‬
‫ا‪) C‬تا‪. 1‬‬

‫‪-5-‬‬
 ‫‪ .1.2‬ط ق ‪ %-‬ا ‪ 5‬اد‪:‬‬
‫‪ ,G0‬ا ‪ /‬اد ‪ # $‬ا ‪ >D‬ح ‪ 71/‬أن ‪I 7 # f‬ل ( ) ‪ C ! DE‬ت‪ g CE ،‬أن )‪71/ ( ,‬‬
‫‪ G" _. / 4‬ط ا ‪ C‬رة و ا`‪` 0‬ت‪1 ،‬‬ ‫أن ‪ C‬ك ‪ ,1BE‬ا‪ >0‬ادي‪ .‬و ھ‪+‬ه ا ! ق ‪ 9C‬و "‬
‫‪. 3 ( EQ‬‬ ‫‪/ 4 r !E‬‬
‫‪ -I .1.1.2‬ط ا ‪ 0‬رة و ا‪H < H‬ت‪ G" :‬ط ا ‪ C‬رة ‪ 7$ ^ 0‬ا‪ >0‬ل )‪ D‬رة أو ‪I3‬‬
‫‪ 1‬ن‬ ‫‪ h6‬ة ‪ ، 3 ( 7‬و ‪N‬دي ھ‪+‬ا ا ‪ GD‬ط إ ‪ #‬ا‪ >.0‬ض ‪ / a 24‬ا`‪ C0‬ار‪L0 .‬ول ھ‪+‬ه ا ‪ /‬اد ‪$‬‬
‫`‬ ‫ا(‪ ,‬أو ‪ ، P ,1BE‬و ‪$‬‬ ‫ھ ك ( ) ‪ $ D‬ا ذ‪ l C # $ E‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬اد‪ ،‬إ ‪$‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪ . $‬رج ا ‪ //‬ات ا ‪ ، G 2‬أو ‪4 ( ,1P # $‬‬ ‫ا) ‪ . ,1P # $‬ر ‪m‬‬ ‫"‪C‬‬
‫‪I‬ت ( ة ‪.OCD E a‬‬ ‫‪ a‬م ا ‪ 3‬اف‪ s .‬ب ا ‪ /‬دة ا ‪ 7 E G a‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬اد‬

‫إذا ) ن "‪ G‬ط ا ‪ C‬رة ‪ 71/‬أن ‪ ,) 24 ,1B‬ا ! ‪ a‬ت ‪ ,1BE L / 0t4‬ص ‪ S E‬ا ‪ /‬ط‪.Q‬‬
‫ض ا ‪ >D‬ح‬ ‫ا‪ ,1BE 3‬دا‪ 24 K‬ا ‪` /‬ت ا ‪ C‬او ‪g ( ،‬‬ ‫‪ 4 C 4‬ت و ا ‪ ./‬ر ‪ m‬ا ‪/‬‬
‫ع ا ‪ /‬ي ‪ 24 mB 4‬ا ل ا ‪ > /‬و ‪ 24‬ا وض‬ ‫ا ‪ .‬ا ‪ /‬اة ‪ : !G‬و ‪ . B‬أ ا‬
‫ا ‪ B‬ا ‪ C‬اري‪ .‬أ & ‪ 24‬ا ل‬ ‫‪ $ 7$ ^ 0‬م ‪4‬‬ ‫ا ‪ .‬د‪ a‬و ا‪ 24 $ !G0‬ا ‪ C‬ري ا ‪D‬‬
‫ن ا ‪ 2 D‬أو ز‪ $L$‬ا ‪`L‬زل‪ ,1B ،‬ا`‪` 0‬ت ‪ ,1BE‬ا ‪.‬‬ ‫ذات ا ‪ >D‬ح ا ‪ $‬ة ا ‪ C0 2‬ا‬
‫‪ .2.1.2‬ا !" ‪:‬‬

‫دل ‪ 8',‬ل و وز ‪ +‬ا ‪ %‬ت ‪6‬‬

‫إط ر ‪% ' .‬ر‪% .‬ث ‪ "9‬ر ا ذ ‪.‬‬
‫‪%‬ر‪ .‬ھذه ا واد ط ; ‪ % ،‬ث ‪.‬ل ‪8',‬‬
‫طول ا وح ا ‪ 6‬ز ‪%‬دار وا)= ن‬
‫ق ذوع ا> ر و‬ ‫?ل ا ‪ %‬ء‬
‫‪ ,A‬دة‪" ،‬م ن ?ل إزا ا زء ا ‪'/‬وي‬
‫ر ‪.‬‬ ‫' روزات ا‬

‫‪-6-‬‬
‫ا ا‪ :4‬ا ‪ND/‬ول ‪ ,/$ 7$‬ا ذ‪ 1 ، E‬ن ا ( ‪ 3‬ذات أ‪ ( ,6‬اري‪ 2K ،‬أو‬ ‫(‪ OD‬ط‬
‫‪8‬‬ ‫ذات ) ( ‪ 9 ،‬أ‪0‬‬ ‫ت ‪ 24‬ا ‪ C‬ارة أو ‪ 24‬ا ط ‪!( ) 24 E‬‬ ‫‪ .23 E‬ا‬
‫‪ / E‬ء ‪ , $ O‬ا ‪ /‬و ا`‪ D0‬ع دورا أ" " ‪،‬‬ ‫‪ ,‬ا ( ‪ O DE 3‬ا ‪I‬ف ا ‪ 1 / 4 . C‬ن‬
‫إ ‪ $ #‬ة " ‪ /‬ات ‪ 4‬ق "!‬ ‫‪ 1/‬ر‪ :4‬ا ‪C‬‬ ‫‪ # $‬ا ‪ !D‬و ذ ‪ .E l‬ق إ‪3 E‬‬ ‫‪G / 4‬‬
‫ا رض‪ $ l +) O .‬م إ‪ >s‬ل دور ا ‪ K 1‬ت ا ‪ " C‬اء ) ن ھ‪+‬ا ا ‪+3 /0 7$ ^ 0 l C‬ور ا ت‬
‫أو ا ‪ C‬ا‪ 0‬ت ا ‪ >C‬رة‪.‬‬
‫‪I E - .‬ف ا ‪ /‬ط‪ Q‬و ا ‪` /‬ت‪.‬‬ ‫‪I E‬ف ا ا ‪ ,‬ا ‪ 24 D/‬و‪ a‬ع ا ( ‪t4 3‬ن أھ‪/‬‬
‫‪ !s‬ءات ‪ 7‬ا ‪ !C‬ت ا ‪ h‬ة ا ‪ ، C‬و ھ‪+‬ا ‪ 0‬ه‬ ‫و ا ‪ /‬او ‪ ) ,1BE‬ھ‪ 2‬ا ‪ 4 ,1B 2‬ا‬
‫‪ .‬ر ‪ 4‬ة ر‪ . ) C 4 4‬إ` أن ‪ ,/$‬ا ( ‪3‬‬ ‫ا ‪ l1> E L / 2‬ا ‪2 C‬‬ ‫‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪/‬‬
‫‪ 3 > 8 #G‬ا ‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ 4‬ن ا ‪ !C‬ت ا ‪ $ .‬دة ‪ 1‬ن ) ة و ` ‪ " ,1B‬ى ‪ !s‬ءات‬
‫‪ # $ !G‬ا ‪ >D‬ح‪.‬‬
‫ت ا ‪: 34‬‬ ‫‪ .2.2‬ا ‪0‬‬
‫) ة ‪ 7‬ا ‪ /‬اد‪2 4 ،‬‬ ‫‪ RC :/‬إ" ا ‪ ) C‬ت ا ‪ ,) 1‬ط ق ا ‪ ,G‬ا ‪ ,1B 2‬أ(‬
‫‪K‬‬ ‫! ر (‪ OD‬أ‪ 1P‬ل ‪ . ` l + . > .‬ا`" ا ‪ D/‬ر ‪+‬ه ا ‪ ) C‬ت ‪ 7‬ا ‪ . a‬و (‪OD‬‬
‫ا ‪ 1‬ة ‪ / DG 71/‬إ ‪ :7 ) 7 /Da #‬ا`‪ a`L0‬ت و ا ‪. .‬‬
‫‪ .1.2.2‬ا‪ JH@ H‬ت ‪:Glissements‬‬
‫' واد‬ ‫ھ‪ 6‬زول ‪ 6' .‬و ر ‪+‬‬
‫‪/‬ل‬ ‫‪ 8',‬طول ا =‪ ،‬ر‪ ,‬و طور‬
‫ب آ‪B‬ف ن‬ ‫ظ ھرة ذھ' ‪9 ' E‬ن‬
‫ا> ر ا ‪. /.‬‬
‫‪ +‬ا ‪%‬ر‪ .‬ت ا ‪ ، ' .‬م‬ ‫و‪6 .‬‬
‫ل‬ ‫ل ا واد ‪ 8',‬طول ط= ا‪ B‬ز‪B‬ق‬
‫‪ ,‬ل ا ذ ‪ 6 .‬ا> ق ا ر و وا ق ھذه‬
‫ا‪ B‬ز‪ EB‬ت ط= ا طوا;‪ 6‬وازي ' =‪ ،‬و‬
‫ھذه ا و)‪ /‬ؤدي إ ‪ 8‬ا‪ B‬ز‪ EB‬ت ا ‪%‬و )‬
‫ر ذات ك‬ ‫ز ‪ %‬د ‪E‬ط‪/‬‬ ‫ا ‪6‬‬
‫ر ‪ ،‬دون أن ‪/‬رض‬ ‫' ري و ظ‬
‫‪.‬‬ ‫‪)B‬طرا ت‬

‫أو‬ ‫‪ $a #$‬ة ط‬ ‫‪ ،‬ن ا ‪ 71/ ,G‬أن‬ ‫‪E _K‬‬ ‫ا‪ Q4‬دا‪/K‬‬ ‫"! ا`‪`L0‬ق `‬
‫ط> ‪ / E B‬ء‪.‬‬
‫‪ .‬و )‪ ,c/‬ا`‪` 0‬ت‪،‬‬ ‫لا‬ ‫ا`‪ a`L0‬ت ا ر‪ . E 8‬ص ‪ # $‬ا ‪ >D‬ح ا ‪ $‬ة‬ ‫‪G‬‬
‫رج ا ‪ /‬ط‪Q‬‬ ‫ا‪9/‬‬ ‫‪K‬‬ ‫ن ا ‪ 2K /‬و ا ‪`L‬زل‪ .‬و >‪ G‬ا`‪ a`L0‬ت‬ ‫‪ mB‬ا`‪ a`L0‬ت ‪ , >E‬ا‬
‫ر ا ن‪،‬‬ ‫‪ 2 4 ،‬ا‪ P 3‬ة ‪ $‬ا ‪ C‬ود ا > ‪ 7 E 6‬ا ‪ .‬ر ا ‪ 4‬ة و ا ‪ h‬ا ‪ 4‬ة ( ‪g‬‬ ‫ا‬
‫إذ ا‪`L0‬ق ‪ , 7$ ^ 0 m DE‬ا ! ‪ 7‬و ا !>‪.,‬‬

‫‪-7-‬‬
 ‫‪ $ a 7$‬ة ‪ G D‬ة‪ .‬و ا ‪.‬‬ ‫‪ .2.2.2‬ا ‪ :Solifluxion ( K3‬ھ ‪ 1 ,G‬و( و ا ‪> /‬‬
‫‪ C‬ل إ ‪ #‬و(‪ E ,‬إ‪ / E $ P‬ء‪ 71/ ` . 4 l + .‬أن ‪ ,1B‬إ`‬ ‫إ` ا ‪ /‬اد ا ! ا ‪E G‬‬ ‫`‬
‫ص ‪ $‬ل ‪ /‬ه‪ ،‬أي ا ‪ GE E h‬ت ‪ ,c Colloïdes‬ا ! ‪ ،7‬ا !>‪S E J ,‬‬ ‫‪ 24‬ا ‪ /‬اد ا ‪E L / 2‬‬
‫ا ‪I 1B‬ت ا ‪ ,c C!D‬ا ‪ ،%‬ا !‪ 2/‬أوا >‪ .D‬ت ا ! ‪.‬‬
‫‪ 1‬ن ‪ # $‬ط ل ا ‪ ، >D‬و ھ‬ ‫‪ $ 3‬ة أ‪ 0‬اع ‪ 7‬ا ‪ OD( .‬ظ وف ‪ ، 1B‬ا ‪S‬‬
‫ا > ‪) 2C‬ا ‪ ،Solifluxion laminaire (Qa /‬و ھ‪+‬ا ا ‪ E L / ,1B‬ط ‪2!E‬ء‬ ‫‪ C 0‬ث ‪ 7$‬ا ‪.‬‬
‫‪ 7 1 /" s /1‬ا (‪2 # ( 0,5) ,‬م(‪ ،‬و ‪ 71/‬ا‪ 3‬ا ‪ !h‬ء ا ‪ 2 B‬أن ‪ ) ( ,a‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬اد‬
‫‪ KL3 24‬ا ي ا ‪ lE B E R c/‬ا ‪+‬ور‪ .‬ھ‪+‬ا ا ‪ .‬ا ‪ C‬ر‪Q . Solifluxion sous cutanée 2a‬‬
‫‪ , " , D‬ا (‪ .,‬أ ‪# $‬‬ ‫ا‪ > 0‬خ ‪ !h‬ء ا ‪N / 2‬دي إ ‪ #‬ا‪ k& E 7$ k >0‬ا ‪ ،S‬و ھ‪+‬ا‬
‫ى ار > ‪ $‬و ‪8 $‬‬ ‫ا`‪ C0‬ارات ا ‪ $‬ة ‪ 1 4‬ن ( ) ا ‪ /‬اد ‪ 7‬ا‪ a`L0‬ت ‪ h6‬ة ر‪` 3‬‬
‫‪ &E‬د" ‪ /‬ات و ‪ #/D‬در ت ‪.Terrassettes‬‬
‫ص )‪ /‬ت ) ة ‪ 7‬ا ‪ /‬ء‪#G l + ،‬‬ ‫‪ m‬أ" " ‪ E‬ا‪ 3‬اد ‪` E a‬‬ ‫‪ , 1B‬ا ‪.‬‬
‫ع أ‪ /0‬ط‪ 24 k‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪E ma D 2‬‬ ‫‪ 0‬درا ‪ 3‬ا ‪ 24‬ا ‪` /‬ت ا ‪ ! 7 ( 24 ، 4‬ر و‬ ‫ا ‪.‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪ ،Ic‬ا‪ 3‬ا ‪.‬‬ ‫‪ 7‬ا ! ر و > ة ط ‪ 24 .‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ /‬ار ا ‪E h‬‬ ‫)‪ /‬ت ھ‬
‫ا > ‪ 2C‬و ‪ a`L0p‬ت ا ‪ h‬ة )در ت( ( ‪g‬‬ ‫ض ‪.‬‬ ‫>‪ .D‬ا ! ا ‪2‬‬ ‫‪ l/D E‬ا ‪1‬‬
‫ا`‪ C0‬ارات ا ‪. G‬‬
‫‪ S E 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ردة ا ا‪ 24 a‬ا وض ا ‪ a s 4 ،‬ا ‪ !a D‬ت ‪ 2 4‬ف ! ر‬
‫‪ : /3‬أ‪ 0‬اع ا ‪ ، .‬ر‪ - 8 s‬ا‪ C0‬ار ا ‪ >D‬ح‪ ،‬و ذ ‪ s O DE l‬ب ا ‪ !h‬ء ا ‪ 2‬أو ‪ C‬ه ‪ /E‬ط‪Q‬‬
‫> ت و ا > ا‪ s‬ت ‪ Interstices‬ا ‪ > . 2‬ا`‪ D0‬ع و‬ ‫ا ‪ 0‬رة‪ .‬و ‪ > D‬ھ‪+‬ا ا ‪ , 1‬ا ‪ 7 ) C /‬ا‬
‫‪N / ،‬دي إ ‪ , 1B #‬ا ‪ .‬ا ‪+‬و‪ ،Gélifluxion 20 E‬إ` أن ا ل ا ط ھ‪2‬‬ ‫ذو‪ E‬ن ا ‪ c‬ج و ا‬
‫‪ 7‬ظ و‪ 4‬ا ‪ ، .‬ا ! ‪ s‬ا‪ 4‬و‬ ‫‪ 90 ،‬ا‬ ‫أ‪ # s‬ا ‪ /‬ط‪ g ( 7 Q‬ا ‪ 1P‬ل ا ‪.‬‬ ‫ا ‪2‬‬
‫‪ h/ E‬ب‪.‬‬ ‫‪ 3 ,c‬ل ا ‪ 3 ، I/‬ل ا ‪L 0‬ا > ‪L‬و ‪ 3 J‬ل ا ‪ -‬ا‬ ‫ا‬

‫‪-8-‬‬
 ‫ا* قا ف‬

‫‪L /‬ا‪ C 71/ 4 ،‬ه ‪ 24‬ذ ‪ l‬ا ‪ /‬ل ا ‪+‬ي ‪k 4 ,a‬‬ ‫‪ ,1B‬ا ! ق ا ف ` ‪4‬‬
‫‪،‬‬ ‫ة و > ‪ ، 3‬و أ( ‪0‬‬ ‫‪a 3‬‬ ‫ا ‪I 1B‬ت ا‬ ‫ا ‪ !a D‬ت ! ر ا ‪ !h‬ء ا ‪g ( ،2‬‬
‫‪ # $‬خ "! ا رض‪ ،‬إذ ‪ ,a‬و ‪ Q ! ,1BE‬ط ق ا ‪ ., 1B‬أ‬ ‫‪ % 2 4 l +‬أي ‪Jf‬‬
‫‪2‬‬
‫ن ‪ 1 4‬ن > ‪ 24 a‬ا ( اض ا ‪ C>D‬ا ‪ 2‬ى ‪. ) 100‬‬ ‫ا‬
‫‪ ,c‬ھ‪+‬ه ا ‪ 0 _K .‬ھ ‪ S E 24‬أ‪L3‬اء ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ردة ‪ /P ,c‬ل ) و`‪ Groenland 0‬و‬
‫دو ‪ O!G E Mc Murdo‬ا ‪ 2 4 ،2E‬ط‪ E Q‬ردة و ‪ %>0 24 4 3‬ا ‪ ،Ra‬إ` أن ‪Jf‬‬ ‫ك‬
‫‪ G/ E‬ر‪ : 0‬ا > ف‪.‬‬ ‫ا ودة ‪ # $‬ا ‪ 1B‬ل ‪3‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪ N? &8 .1‬ا ‪ *5‬ط‪ M‬ا‬
‫‪:‬‬ ‫‪ _K . E‬ا‬ ‫‪ 2a E 7$ 4‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪4 /‬‬
‫‪ L /‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا‬
‫‪C‬‬ ‫‪ 4 :‬رق ‪ 2‬و " ي ‪ ،7 /‬و ‪+‬ا ‪ S E 2>4‬ا ‪ C‬ري ا ‪ C/‬ذ‬ ‫( ارة >‬
‫‪ ,‬ا > رق ا ‪ 2‬إ ‪25 #‬‬ ‫‪ ، > 8‬و ( ‪ #‬دا ‪ ,‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ G‬ر ‪ 4‬درا‬
‫‪ 71/‬أن ‪ 1‬ن ھ‪+‬ا ا > رق‬
‫ا‪. 101/‬‬ ‫> ھ‪ 2‬ا ‪ND/‬و ‪ 7$‬ا‬ ‫در‪ ، 3‬و ھ‪+‬ه ا ‪ C‬ارة ا ‪/‬‬
‫ن ‪ 1 g ( ، &C‬ن ا ود‬ ‫‪ 90 ,‬م ا‬ ‫ي ‪ !a D‬ت ‪/ ،- 8‬‬ ‫ا‪ / /‬ع ا‪D‬‬
‫‪ 24 4 3‬ا ‪.O h‬‬
‫‪ 7‬أ ‪1B‬‬ ‫‪ 0‬رة ا ‪ !h‬ء ا ‪ 2‬و ‪ GE‬ء ا ‪ $ E‬ر ‪ ,E ،‬أن ھ ك ‪ S E‬ا ‪ C‬ري ا ‪.‬‬
‫‪. 0‬‬
‫‪ ,14 ، ( E‬ا ‪ E‬ا ‪ 3 /‬دة ھ‪ 2‬رو‪ 7$ J‬أ ‪R0 1 ، / a E‬‬ ‫ا‪ G 4‬ر ھ‪+‬ه ا ‪ /‬ط‪Q‬‬
‫أ‪ J‬ء ا > ات ا ط و ا( >‪ RC E u‬أ( ر ا ق‪ ،‬و ‪ 1‬ن ھ‪+‬ه ا ‪ ( 7 E‬ت ‪, >E 1" /‬‬
‫ا ط ‪.E‬‬
‫‪ 4;3‬ل‪:‬‬ ‫‪ .2‬ا ‪ A‬وف ا ‪P K‬‬
‫ا ‪ /‬ل ا ف ھ ‪ - 8‬ا ‪ !a D‬ت ا ‪ !/‬و‬ ‫ا ‪ /‬ر ا ‪+‬ي " ‪ Q‬و أن ا ‪ 0‬ه ‪C‬‬
‫نو‬ ‫‪ _K‬ا ‪ 1B‬ل و ذ ‪ E l‬ا"! ظ وف ا‬ ‫ا ‪ . c‬و ھ‪+‬ا ا ‪ /‬ر ھ ا ‪+‬ي ‪ C‬د أ & أھ‬
‫‪ $‬ا ‪) !D‬ا ودة‬ ‫! ‪ C E‬ا‪/‬‬ ‫‪0‬‬ ‫ا ‪ B‬ط ا ‪ .2C‬و ‪ /$ - .‬ا ‪ 0 7 r‬ع ‪W‬‬
‫و ا ‪ C‬ارة(‪.‬‬
‫‪<*F‬‬ ‫‪ ; .1.2‬ط ا ‪ 5‬ه ا ر( و ا‪ 4Q1‬ل ا * ‪+‬‬
‫‪N O‬دي إ ‪#‬‬ ‫ت ‪ 24 /‬ا‬ ‫‪ .1.1.2‬ظ وف ا ( ن و ‪ I‬د‪ :S+‬ف ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪4‬‬
‫ن ا ‪ O 2‬ا ور‬ ‫‪ >1E m‬ءة و " ‪ $‬ا‬ ‫ن‪ G 4 ،‬ة ا ‪ 1 / 2‬ا ‪RC , D‬‬ ‫‪ $ " h‬ا‬
‫ن ‪ D‬د ‪ 24‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬ط‪ ،Q‬ذ ‪ l‬أن ط ‪a‬‬ ‫ا ‪ 24 2D K‬ا ‪ 1B‬ل‪ - 8 ،‬ا ‪ !h‬ء ا ‪ 2‬ھ ا ‪+‬ي ‪ ,‬ا‬
‫‪ $ DE‬دون ‪ , D‬ا ‪f‬‬ ‫‪2P‬ء‪ ) , k0 mG4 % ،‬إ ‪ #‬ا رض و إ‪/0‬‬ ‫ا ا‪G> ` ,E‬‬
‫‪.‬‬ ‫ا ‪+‬ي ‪ /$ k C‬ا` ‪L‬ان ‪v‬وراق ا‬
‫‪ /‬ا ‪ D‬ب‪ ،‬ا ‪2B‬ء‬ ‫ن‪ ،‬و ذ ‪a E l‬‬ ‫‪ D‬ھ )‪ l +‬ا ‪I‬ح ا ‪+ E G‬و‪ E‬ن ‪ " 24‬دة ا‬
‫ا ‪+‬ي ‪ ,G0 # $ $ D‬ا > ت ا ‪ . E G‬و م ‪ >0‬د ا ‪ /‬ه ‪ 24‬ا ‪t4 E‬ن ‪ /$‬ا >‪ 1 VD‬ن ‪> 8‬‬
‫‪C‬ث‬ ‫‪ O ,‬دورا ‪ # 4 ، /‬ا & > ء ا ‪.‬‬ ‫ا ‪D>0 .‬‬ ‫أ & ‪ 4 8= E .‬إ` أن ط‬

‫‪-9-‬‬
‫ا ‪ 1 2‬ن ‪ 4‬ا > د ‪71 . $‬‬ ‫و ‪ %1$ # $ ، D0‬ا ‪ c1‬ن ا‬ ‫‪G‬و‬ ‫‪0‬‬ ‫ا ‪I D‬ن ‪DE‬‬
‫‪ /‬ط‪Q‬‬ ‫ا‪/‬‬ ‫‪ c1 4 .‬ن ا‬ ‫ھ ك ا ‪ 4I‬ت ) ة (‪ OD‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬و (‪ OD‬ا ‪ 9‬وف ا ‪/‬‬
‫` ‪ 9‬أي أ‪I D J‬ن‪ . 9 / E ،‬ات ‪ 24‬أ )‪ 7‬أ ى `‬ ‫ا ‪ ، ( D‬ا ‪300 $ mGD 2‬‬
‫‪ " #G‬ى أ‪. 150 7 ,a‬‬
‫ن ا ‪ B /‬ا ‪+‬ي‬ ‫‪ .2.1.2‬ا‪ 4Q1‬ل ا * ‪ F +‬ا ‪ 5‬ه ا ر( ‪ L / :‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪E 4‬‬
‫ن‪،‬‬ ‫‪ ,14 .‬ا‪ C0‬ار > ق ‪ S E k a‬ا ر‪ 3‬ت‪ 9 ،‬آ‪ J‬ر ھ‪+‬ا ا ع ‪ 7‬ا‬ ‫ر ‪ S E‬ا ‪ 1P‬ل ا‬
‫(‪ 1 g‬ن‬ ‫‪ 1" /‬و ‪ G‬و أو ‪ c) 7‬ن ر‬ ‫‪ $‬ا إذا ) ن ا`‪ C0‬ار ‪ > 8 7 ,1B‬ء ‪.6‬‬
‫‪ $ > E‬و ‪ .‬دة‬ ‫ل و ا !‪ 1 4 2/‬ن ‪C‬‬ ‫ا > د ) ة‪ .‬أ ا ‪ /‬اد ا ‪ B‬و ‪ 6‬ا ! ‪ ،7‬ا‬
‫‪ ,1P # $‬زرادي‪ 4 c14 .‬ا ‪ID‬ن ا`‪ E‬ا‪ K‬ا ‪N ، a‬دي إ ‪ 3 #‬ن " ‪ :‬و ‪ . $ D E‬ا" ‪ /‬ار‬
‫‪ .‬ات ھ ‪` # $‬ت ) ة ‪ E #$‬را‪ 28‬ا د ‪. r‬‬ ‫ھ‪+‬ا ا ‪ B‬ط ‪ 24 ,1B‬ا‬
‫‪ ,/$ 7$‬ا ‪ a‬ر ‪ Q‬ا ‪K /‬‬ ‫‪ a $‬م ا & ر ‪ : ! D ،%‬ا ‪I D‬ن )‪ RC0 l +‬ا ‪ C‬ورات ا‬
‫‪ # $ mG4‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ 0 ,E ، 4‬ه ا ‪24‬‬ ‫ا ‪ G D h‬ة و ا ‪ . aN/‬ھ‪+‬ا ا ع ‪ 7‬ا ‪G ` , 1B‬‬
‫ر ا ‪g ( 2K /‬‬ ‫ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ !hE L / 2‬ء ‪ > 2 0‬و > ج‪+ 4 .‬ه ا ‪ P‬ر ا ‪a $ ,1B ) B‬‬
‫‪ k C : ! D‬و > ‪ %>0 ،kG‬ا ور ‪ k‬ا ‪ I‬و ا ‪ 9‬ر ا ‪. .‬‬
‫ا ‪ Ra‬ا ‪24 1‬‬ ‫ا ‪ C‬ا‪ a 4 ،L3‬ر ‪ Q‬ا ‪` K /‬‬ ‫ن ا‪ >/‬ق ‪4 7 L‬‬ ‫إن ط ‪ :E‬ا‬
‫‪ $ O h‬و ا‪ 7 h 2 4 l + ، $I a‬ر ‪ ,) $‬ا ! ح‪ ،‬ا ‪2B‬ء ا ‪+‬ي ‪N‬دي إ ‪ $ D) #‬م و‬
‫إ ‪ , 1B #‬ا ‪ C‬ورات‪ .‬و ‪ m‬ھ‪+‬ا ا ‪ , 1B‬أ" " ‪ /E‬ى و‪ 4‬ة ا ‪ /‬اد ا ‪ a 4 . !C‬م ا & ر ‪0 ،%‬‬
‫ن‪ ،‬و ‪ 71/ J 7‬ا ‪7$ g C‬‬ ‫‪ . Oa‬ر ‪ m‬ا`‪ 0‬ب ‪ :‬ط‪ &( Q‬و ا ‪ 4 L) ` 2‬ا‬
‫ن ا ‪ 71/ L) /‬و( ه أن ‪ ( ,1B‬ور ‪ . ,1P # $‬ر ‪ m‬ا`‪ 0‬ب‪L / ،‬‬ ‫"!ور "‪ .> V‬إ` أن ا‬
‫‪!0 #/D‬ور ا *; أو "!ور س‪ .‬و أ ا‬ ‫اد "‪ ` 1 /‬ى ‪ &E‬أ ر ‪ 24‬ا ‪ /‬ل‪ ،‬و ھ‬ ‫‪BE‬‬
‫ا ‪ /E ,6‬اد ا دم ‪ 1‬ن ا=ر" ‪ E‬ت ‪ ، 1 /" 3‬و ‪ S>.‬ا‪ C0‬ار "! ا ا) ‪ ،‬و ا`‪ G 0‬ل‬ ‫‪$‬‬
‫إ ‪!" #‬ور ا ‪..‬‬
‫ن ‪ Ls‬ا و‬ ‫‪ 1‬نا‬ ‫‪ W ,1P 7/4 ، $ > E‬ھ ك ا‪` G 0‬ت ر‪ 7/4 ، 3‬ا ! ح ‪W‬‬
‫‪ ، a‬ر‪ 3‬أن ا ‪ /‬اد ‪ 4 D/ G0‬ت أط ل ) ‪ ) /‬ن ا` ! ح ‪ ( # 4 . /‬ور ا ‪ )) B‬س( ‪ 1‬ن‬
‫ودة ‪ ,G0‬ا ‪ /‬اد ‪ $‬د ‪ ،‬أ ‪ ( 24‬ور ا ) ‪ 1 4‬م ا" ‪ ( 24 / E ، K c‬ور (& ‪ 4 2‬ا ا) و ‪,G0‬‬
‫ا ‪ /‬اد ‪.‬‬
‫ا ‪ 1P‬ل ا ‪ 6‬و ا ‪ / E 6 .‬ط‪ Q‬ا ‪ 4‬ھ‪ l 2‬ا ‪ E Jf 2‬ر ا ‪ ، /‬و ‪ #/D‬ا ھ ات‬
‫‪ , 1B‬ھ‪+‬ا ا ع ‪ 7‬ا ھ ات ‪0‬‬ ‫ف ب ‪ 24 Salar‬أ ‪ 1‬ا ‪ . I‬و‬ ‫ا ‪QE ! 2 4 . C /‬‬
‫رج ا ‪ C0 S>. /‬ا ‪ C‬ر و ا ‪ ! C/‬ت‪ .‬و ‪ m‬ھ‪+‬ا ا ‪ $ ,‬دة ‪ 3 E‬د‬ ‫>‬ ‫ا) ا ‪I‬ح م‬
‫خ ‪ 7 > OD0 : ,( a‬ا ‪ . .‬و ‪ 71/‬ا ‪ 7 E L /‬ا ‪ . D‬و ا ‪.mB‬‬
‫‪ . D 4‬ھ‪ 2‬وھ ة ‪ P‬ة ا ‪ 0 E L / ، ( /‬ام ا ‪ !h‬ء ا ‪ 2‬و ‪ 9 E‬م ھ رو ‪ 23‬ر‪23‬‬
‫‪ .‬و ‪24‬‬ ‫‪ 7‬ا & ر ‪ %‬ا ‪ /‬ورة أو ‪ 7‬ه ا ن أو ‪ 7‬ھ‪/‬‬ ‫‪ 1 ،RaN‬ن ‪ 7‬ه ا > & ‪ 0‬ت ا‪W‬‬
‫‪ ، /‬و ‪L‬داد ا ‪ ( /‬و ‪ ma D‬ا=‪ .E‬ر ت ‪ a 24‬ا ھ ة إذا ) ‪/) R0‬‬ ‫)‪ ,‬ا ‪` C‬ت ‪ 1‬ن ا ‪.‬‬
‫ا ‪ /‬ه ‪ ، > 8‬و ‪ # $‬ا ا ‪ i‬إذا ) ن ‪ D‬ب ا ‪ /‬ه ‪. /‬‬
‫أ ا ‪ 4 Chott mB‬وھ ة ‪ ,1B ،l +) C‬ا ادا ‪ /‬ه ‪ C‬و دا‪ . /K‬و ‪ ( a‬د‬
‫ر‪ 3 4‬ن ا ‪ 24 mB‬ا ‪ G! /‬ا ‪ 3 /‬دة ( ل ا ‪ C‬ة ا ‪ C /‬و ا ‪ /h a 2‬ھ ا ‪ /‬ه أ( ‪ 0‬أو ‪a‬‬ ‫ا‬
‫‪ -B1‬أ( ‪ 0‬أ ى‪ 1 .‬ن ا ‪ +h‬ا ‪ 24 K /‬ا ‪ E C!" mB‬ا"! ا` ! ( ت‪ ،‬أو ‪ 1 a‬ن ‪4 3‬‬

‫‪- 10 -‬‬
 ‫ و‬G/ ‫ ب ا‬B$ ‫ ا‬k 4 R ،:G D ,1P # $ I mB ‫ا‬ a #G ‫ا‬+ ‫ و‬، /9 s ‫ و‬r !E ‫ ر‬4
. > 8 2$‫ا‬ ,1B g ( ( /

Chott El-Jérid au sud tunisien Z + ‫(! * ب‬ ‫[ ا‬Q Sebkha du désert Danakil (Éthiopie) +Y % ‫ اء د‬0P K I

‫ ھ ر‬E E ‫ م‬G 2 ‫! ا‬B0 ‫ ا‬- . ‫ل‬I 7 ‫ ن‬D0=‫ ا‬O :‫ (\ ا ; ي‬3 ‫ ا‬.2.2

" s $‫ ل ط ق زرا‬/ "‫ و ا‬E h ‫ ث ا‬c 3‫ ا‬# ‫ ن إ‬D0= E :4 20 1D ‫ ظ ا‬9 )`‫ و ا‬G> 4 ، E ‫ا‬
‫ `ت‬Q # ‫و إ‬ ‫ ا‬# ‫ إ‬K ‫ ا‬2$ ‫ ا‬l +) ‫دي‬N .‫ة‬ a 3 ‫ ة ا ار‬4 ، & ‫ ا‬$‫ زرا‬,c
‫ ة‬G4 ‫ ت‬0‫ ا‬C ‫ ا"! ا‬E E ‫ ) ك ا‬0‫ ا‬. ( > 0 ‫ت‬I 1B 7 0 1/ ‫ ا‬4 ‫ اري ا‬E P
‫ ن‬1 4 ،‫ خ‬/ E m 2 ‫! ء ا‬h ‫ ا‬:3‫ا‬ !.4 .‫ ض ھ ر‬4 ، & ‫ اد ا‬/ ‫ ا‬g ( 7
, 4 ‫ ف‬2 ‫ ا‬Q‫ ط‬/ ‫ ا‬24 :G ‫ا‬+‫ و ھ‬، ‫ و‬G/ ‫ > ا‬8 ‫ ن ا ت‬1 /KI s r ‫ وف ا‬9 ‫ا‬
. 3 K ‫ ا‬2$ ‫! ا‬ 4 ،2 ‫! ء ا‬h ‫ ا‬24 JN ‫ ف و ( د‬3

- 11 -
 ‫ا * ق ا ‪ > I 35‬ا ; ‪ S‬ا ف‬

‫‪ L /‬ا ‪ /‬ل ا ‪ 2!" /‬ا ‪ k B‬ا ف و ‪ $ 6‬ا وض ا ‪ /E &>. /‬خ ( ر و ‪ 3‬ف ‪24‬‬
‫ا ‪ / 1‬و ا ‪ 9‬وف ا ‪G! / J //‬‬ ‫ا ‪ -‬و ‪ !a D E‬ت ‪I /‬ل ا > ‪ ,‬ا رد‪ ،‬ا ‪+‬ي ‪4‬‬
‫‪ G! /‬ا ‪ C‬او ‪.‬‬ ‫ا ‪ 4 /) ، ! C/‬ا > ‪ ,‬ا ‪ C‬ر ‪ %>0‬ظ وف ا ا ‪ i‬ا ‪/B‬‬ ‫ا‪/‬‬
‫‪ 24‬ھ‪+‬ا ا ! ق ا ‪ k B‬ا ف ( ‪ 1 g‬ن ا ‪ !a D‬ت ‪ ، > 8‬أ‪ 24 250 7 ,a‬ا ‪ ، D‬و ( ‪g‬‬
‫ا ح ‪ ، a‬إذ ‪ ,1B‬ا ‪ , 1‬ا ا‪ K‬ر (‬ ‫‪ a‬أو ا‪ 0‬ام ا ‪ !h‬ء ا ‪ S E 24 2‬ط‪ 1 ،kG‬ن د‬
‫‪ # $ 6‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪( D‬‬ ‫‪ ، B‬ھ‪ 2‬ا ‪ND/‬و ‪ 7$‬ا ‪ RC‬و ا ‪ ,G‬و ‪ , 1B‬ا ا)‪ /‬ت ا‬
‫ا=ر" ‪ E‬ت ا ‪ > 2‬ا ‪I D‬ن ‪ ,) $‬ا ! ح‪.‬‬ ‫‪ m C/‬ا ط !‪ 2‬أو ‪ >8 # $‬ف ا ود ‪0‬‬
‫‪7$‬‬ ‫ا ‪ 8‬ت ا ‪ C‬أھ ا=ر" ‪ E‬ت ا ‪ C!D‬ا ‪ 4 $ 2‬ھ‪+‬ا ا ‪ /‬ل‪ ،‬وھ‪0 2‬‬ ‫و‬
‫‪I‬ت ا ‪+‬ر ‪.‬‬ ‫ا ‪ /( 2‬ا ح و ‪ 4 D # $‬ت ‪> .‬‬ ‫ا) ا ‪ C‬ت ا‬
‫‪ .1‬ط ق و أ‪ 4Q‬ل ا ‪ ( 3‬ا (‪: 0‬‬
‫‪ /C‬و ا ‪2‬‬ ‫‪ ,G ` 2 4 ،‬إ` ا ‪ C‬ت ا ‪ C!D‬ا ‪h‬‬ ‫ا ح‪ $7 I $‬ا ‪,‬ا‬
‫م‪ .‬و ‪ G‬م‬ ‫‪ E Jf‬ط ‪ ، E‬و ` ‪ mB‬إ` ‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ /E L / 2‬خ ‪ 3‬ف و ‪ !hE‬ء ‪ > 2 0‬أو‬
‫‪.‬‬ ‫ا ح‪ : GE ، a OD( ،‬ا ‪ P‬ر و ‪ ,G E‬و ‪ RC0‬ا ‪ .‬ر و ‪ , 1B E‬ا ‪ c1‬ن ا‬
‫‪ .1.1‬ا ; >‪ / :‬رس ا ح ‪ h8‬ط ‪ # $ a‬أوراق و‪+3‬وع ا ‪ P‬ر‪N / ،‬دي ‪24‬‬
‫ا ‪ .‬ا " "‪.2‬‬ ‫إ ‪ #‬ا‪ >( > . $I a‬ا ‪ s 4‬ة ‪# $ $ D‬‬ ‫ا‬
‫‪:‬‬ ‫ا‬ ‫‪ .2.1‬ا &‪ 7$ ^ 0 :%-‬ا ي ا ‪+‬ي ‪ C‬ث ‪ $‬ا`‪ !6‬ام ا ‪ G‬ي ‪ C‬ت ا‬
‫ا ‪ .‬ر ا ‪ > 2‬ق ( ‪ >) /‬ءة ا ح‪ ،‬ھ‪+‬ا ا`( ‪ 1‬ك ‪ !" ,‬ا ‪ .‬ر ‪ ` G‬و ` و ا ا‪O0‬‬
‫‪ . 1‬و ‪ L /‬ھ‪+‬ه ا ‪ 9‬ھ ة‪ ،‬ا ‪ .‬ر ا ‪ D0 /‬ا ‪ ( 7 1B/‬ت د‪ ,c G a‬ا ‪ 1‬ار ‪،Quartzite R L‬‬
‫ا ‪ 0‬ز ‪ Andésite R‬و ا ر ‪ ،Diorite R‬إ ‪.V‬‬
‫‪ .3.1‬ا ‪]3‬ر( ا (‪N : 0‬دي ‪ ,/$‬ا ‪+‬ر إ ‪ &>. >( #‬ت ‪ 24‬ا ‪ .‬ر ا ‪ .‬ارة‪#/D ،‬‬
‫أو ا & ب‪ G ،‬م ا ح ‪ ,G E‬ا ‪ /‬اد ا ‪ 1B G a‬ا ق‪ D1 ،‬ه‬ ‫‪ E‬ھ ة ا ‪+‬ر ‪ >4 .‬ق ا ر‪ 3‬ت ا‬
‫‪.1‬‬ ‫اد ‪s B‬‬
‫ا ‪2‬‬ ‫ض ا ‪ .‬ر ‪ RC‬ا ‪ 2C‬أ‪ J‬ء ا‪ !6‬ا ‪ C E‬ت ا‬ ‫‪ .4.1‬ا ‪ /0‬ا (‪:>0‬‬
‫ت‪ .‬و ‪ mB‬ا ‪ ,/‬ا ‪) ,1BE 2C‬‬ ‫‪ 4‬ت ‪ h6‬ة ‪ . E #$‬ر ت أو ا ‪.‬‬ ‫‪1B C!" , G‬‬
‫‪ D # $‬ى "! ا رض أ)‪ / c‬ھ ‪ D # $ k $‬ى ا`ر > ع‪ ،‬ن ا ح ‪ G E ,/C‬ب ‪!" 7‬‬
‫‪ 1‬ن أ)‪ P c‬ة ‪24‬‬ ‫ا رض ر ` أ) ( ‪ /‬و أ)‪ G c‬ارا ‪ 24 k /C /‬ط ‪ G‬ا ‪ , 3 / ،‬ا‬
‫‪ 7‬ا ‪ +. l + . !D‬ا ‪ .‬ر ا ‪ ,1B 2‬ا ‪ 9/‬ھ ا & ر ‪ D‬أ‪ 6 ` 1P‬و‬ ‫ا ‪ .‬ر ا ‪ # >D‬ا ‪G‬‬
‫ا ‪ .‬ر‪t4 .‬ذا ) ‪ R0‬ھ‪+‬ه ا ‪ .‬ر ‪24 6‬‬ ‫‪ #$ $‬ا ‪ EL‬رة‪ ،‬ا ‪ OD( 1P - . 2‬ط‬
‫‪ 24‬ط ‪ G‬ا ‪ 7$ ^ 0 # >D‬ذ ‪ k B ,1P l‬ا ‪ & /‬ة‪ ،‬و ‪ / E #/D‬ا‪ K‬ا ‪ C‬او ‪ .‬و‬ ‫و‬ ‫أ‪L3‬اءھ ا‬
‫‪ 1‬ن‬ ‫وا‬ ‫‪ k B‬ا ‪ ./‬وط‪ .‬أ إذا ‪ R a‬ا ‪ .‬ر ا‬ ‫إذا ) ن ا ‪ 7$ ^ 0 %1‬ذ ‪ ,1P l‬آ‬
‫‪.‬‬ ‫‪ $ ,1P‬رة ‪ 7$‬أ‪ E‬اج ‪ E / E P .6‬ا‬

‫‪- 12 -‬‬
 Les sables blancs, New Mexique L’Altiplano andin, Bolivie

:‫ اد‬5 ‫ ا‬%- ‫ آ ت‬.2

,/( : ! D 2 4 ، ) ,1BE ( D ‫ ري و ا ت ا‬C ‫ ا‬24 ,G0 , ) ‫ ا ح‬J‫ أ‬9
‫ رات‬a # ‫إ‬ ‫ ت ا‬C ‫ ا‬,G 0‫ أ‬/) .‫>& ت‬. / ‫ ا‬# ‫إ‬ E‫ رو ي‬. ‫ا‬7 ‫ أزا‬2 ‫ اد ا‬/ ‫ا‬
‫ ت‬4 D # ‫ إ‬، 0 ) E ‫ أم‬R0 ) C ‫ ر‬، G a ‫ اد ا‬/ ‫ ا‬,G 0t4 >6 $ ‫ ن ا ح‬1 $ ‫ و‬،‫أ ى‬
.2C ‫ ا‬,G > . ‫ ة ط ق‬$ 7 E L / ‫ ا‬71/ ‫ا‬+ ‫ و‬.‫ ة‬E

‫ل‬ ‫ ا‬4 *(‫د‬

- 13 -
‫ح أو ا ‪ /‬ه‪ ،‬و ‪L /‬‬ ‫ا‬ ‫‪Jf RC‬‬ ‫‪ ,G0‬ا ‪ /‬اد ‪ 7$‬ط ‪ Q‬ا‬ ‫)ا ‪:(_0‬‬ ‫‪ .1.2‬ا‬
‫‪2!E ,1BE ,G g ( !D E‬ء و ‪.:!G‬‬ ‫‪ mG4‬ا ‪ C‬ت ا ‪ 1‬ا ‪#G 2‬‬
‫‪ .2.2‬ا ‪ :@'-‬ا‪ 7 aI!0‬د ‪ 7‬ا ‪+‬ر ‪ ,/C‬ا ح ا ل ا ‪ G a‬و ا ‪7 E ) !" /‬‬
‫‪ ,‬إ‪#‬‬ ‫وا( ‪ D 7‬ى "! ا رض‪ ،‬و ‪4 D # $‬‬ ‫‪ 1mm‬و ‪ # $ (50 µm‬ار > ع أ‪7 ,a‬‬
‫‪ 1 E‬ا ا) و ‪ " E‬ار ‪.‬‬ ‫و ‪ 6‬ا ‪ 1‬ار ‪L‬‬ ‫ات‪ .‬و ‪ L /‬ا ‪ C‬ت ا‬ ‫‪ B$‬ات ا ‪1‬‬
‫‪ .3.2‬ا ‪ 5‬اد ا ‪ 1 : -‬ن ‪ 7‬ا ‪ C‬ت ا ‪ E‬و ا ! ا ‪ 1 50 7$ / ( ,G 2‬ون‬
‫‪ G" $ " a‬ط و ا ‪I‬ف ( ‪ . /‬و ‪71/‬‬ ‫)‪ ،(50 µm‬و ذ ‪ a - 8 7 s E l‬ة ا ح‪0 ،‬‬
‫ات ‪ , a‬أن ‪ E :8‬ا ‪7$‬‬ ‫‪+‬ه ا ‪ C‬ت أن ‪ 4 D/ ,G‬ت ) ة ‪ ,‬إ ‪ B$ #‬ات أو آ`ف ا ‪1‬‬
‫‪ ,‬إ ‪ #‬آ`ف‬ ‫ل‪ S E .‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬اد ا ‪ 71/ G‬أن ‪ /C‬ا اء إ ‪a $ #‬‬ ‫ا ‪` /‬ت ا ‪ !h/‬ة ‪E‬‬
‫وز ا ‪ ! C/‬ت و ا ‪ G‬رات‪ D ،‬ھ ‪ 7 1 24‬و ‪fB0‬ة ا ‪ 1P‬ل ا ‪ / C!D‬ط‪ Q‬ا ‪2‬‬ ‫ا ر (‪g‬‬
‫ا ‪ :8 ,c ، C‬اد ا ‪.Loess %‬‬ ‫‪ 4Oh‬ا‬
‫‪ .3‬ا ‪ % 4;3‬ا (‪:>0‬‬
‫إر" ب ا ح ‪/C‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪ 1 :‬ن ا ‪ c1‬ن ا‬ ‫‪`; .1.3‬ة و ‪ +‬ر ا ‪ $4‬ن ا‬
‫‪ O DE‬ا‪ $‬اض ‪ QK $‬أو ‪ G$‬أو & ‪ >) -‬ء و ‪ a‬ة ھ ‪ ,) 24 . E‬ا ‪` C‬ت‪ 2G ،‬ا ح ‪L E‬ء ‪7‬‬
‫( ‪,1B #‬‬ ‫أو ) ‪L ` J ، h6 O c) ,1P # $‬ال ) ‪ /‬ت ‪L3 k $ 2G kE‬ءا ‪/( 7‬‬ ‫(‪/‬‬
‫‪ ) C‬أو ‪ CE ,1P # $‬ا ل ‪ #$ Champ de dunes‬ا ق ‪ .Erg‬و ‪ +.‬ھ‪+‬ه‬ ‫)‪ c) 0 c‬ة‪ ،‬إ‬
‫"! ا رض‪،‬‬ ‫) ‪ O‬ا ر ا ‪ ,E ،2C‬أ & (‪ OD‬ط‬ ‫أ‪ G ` 1P‬ة‪0 mG4 % ،‬‬ ‫ا ‪ c1‬ن ا‬
‫‪ .‬و ‪ 71/‬ا ‪ 7 E L /‬ا ‪ 1P‬ل ا ‪:‬‬ ‫ا ت‪ ( J‬ا‪ C‬تا‬
‫‪ l E‬ا ‪ 1B 2‬ا ‪ /‬ري ا ‪ ، K /‬و ‪ 1‬ن ‪ 7‬ا ل ا ‪2‬‬ ‫‪ .1.1.3‬ا ‪ V‬ن‪P E :‬‬
‫‪ ( $ R 8‬ود ا ‪ >1‬ءة ا ‪ . C‬و ‪ L /‬ھ‪+‬ه ا ‪ 1P‬ل ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ 1 g ( ( D‬ن ا ه ا ح ‪ a‬را‪.‬‬
‫‪ , . D>0‬ار > ‪ $‬إ ‪ ( #‬ا ‪1 2‬‬ ‫و )‪+‬ا ‪ 4‬ق ا ‪ c1‬ن ا‬ ‫)‪ 0 /‬ھ أ & ‪ 4‬ق ‪ ( D‬ت ‪D‬‬
‫" ‪ , 7 ( 24 ،‬ا ‪ 4 D/‬ا > ‪ 7&s ,) 7 E 6‬إ ‪ &E #‬د"‪ /‬ات‪ .‬ا ‪ !.‬ط ا ‪ /" 2‬ھ‪+‬ه‬
‫ة ‪ :‬ا ه ا ح‪ L / l + ،‬ا ‪ >D‬ا ‪ /‬ا‪ ` Q4‬ه ا ح ‪ C0 E‬ار‬ ‫‪ 3‬و‬ ‫ا ‪ &h‬ن ‪ 1‬ن‬
‫ا ‪ 2‬ا‪ C0‬ار ‪ D0‬أھ )‪ 30‬در‪.( 3‬‬ ‫‪ G/ E - 8‬ر‪ : 0‬ا‬
‫‪L3 CE m‬‬ ‫‪ .2.1.3‬ا ‪ 8‬ن‪ ,1P +. :‬ھ‪L 2 I‬ل أو ‪ $ / ,1P 24‬ت‪s k 1B .‬‬
‫ن ‪ C O0 E‬ب ‪ 24‬ا ه‬ ‫‪ 7‬ا ‪ C‬ا‪ L / .L3‬ا‬ ‫ط ‪ 1 ` %1 E ,E ،2‬ن إ` ‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪.‬‬
‫‪ G‬ة ‪4 ( ,1B‬‬ ‫‪3 / E‬‬ ‫ن ‪ 24‬ا ه ا ح ا ‪ K D‬ة‪ .‬و ‪C‬‬ ‫ھ ب ا ح‪ ،‬و ‪+E‬را‪7 $‬‬
‫‪S E 24 ,‬‬ ‫ن أ‪ E‬دا "! ‪ , ،‬إ ‪ 4 #‬أو ‪ 5‬أ ر ‪ 24‬ا ‪a ,E ،‬‬ ‫ا ‪I /‬ت‪ .‬و ‪ +.‬ا‬
‫ن ‪ ) $ DE‬ة‪ ،‬و ‪ 1‬ن ‪ Jf gC‬ر ح ‪ 4‬و ‪ E J‬ا` ه‪.‬‬ ‫ا ‪ /‬ط‪ Q‬إ ‪ 20 #‬أو ‪ ,G . 30‬ا‬
‫)‪ /) O ! /‬ر ‪ ) s‬ة و ‪.,G E a‬‬

‫ن * با‪ 5‬ب‬ ‫‪ P‬رة !ة ‪ 8‬ت ‪ - *5‬ا‬

‫‪- 14 -‬‬
 ‫‪ .3.1.3‬ا !و و ا * ‪: 4‬‬
‫‪ $ 1B m‬دة ‪ !DE‬ح ا ‪+‬ر ا ‪,G 2‬‬
‫‪ 4‬ا ل ‪ $ 2 4 ،: " ,1BE‬رة ‪ ) 7$‬ن‬
‫‪ +. ، /9‬أ( ‪0‬‬ ‫‪ h6‬ة ا ‪ C‬و ‪s‬‬ ‫ر‬
‫‪ s P ,1P‬ف أو ‪ P‬غ ‪ 1 g ( ،Têtard‬ن‬
‫رأ" ‪ 24‬ا ه ا ح‪ ,1B .‬أ" " ‪ 7‬ا ل‬
‫ا ‪ - R 8 2‬ا ت ا ‪L3 ( ,1B 2‬ا‬
‫‪ ) ( ,a‬ا ح‪N / ،‬دي إ ‪ #‬ا‪ >.0‬ض‬
‫‪ ,‬ھ‪+‬ه‬ ‫" ‪ $‬و ا‪ >) :3‬ء ‪ ،‬و ھ‪+‬ا‬
‫‪ 24‬ا= ه‬ ‫‪ +.‬ا‪ C0‬ارا ‪a‬‬ ‫ا ‪ 1B‬ا‬
‫ح و آ ‪ 24 > 8‬ا` ه ا ‪ /‬ا‪Q4‬‬ ‫ا ‪%) /‬‬
‫ح‪.‬‬
‫ا ‪ ,1B 2‬ا ‪ E‬و ‪> 8‬‬ ‫ا ‪ 8‬تا‬
‫ى ‪ $‬ھ ‪ &E‬د"‪ /‬ات‪/ E ،‬‬ ‫ا ‪ C‬إذ `‬
‫ا ‪ ,1B 2‬ا ‪ / ( , 4 1‬إ ‪ #‬أ)‪1 7 c‬‬
‫‪ 24‬ا`ر > ع و ‪ 4 7 E‬و ‪ 24 5‬ا ! ل‪ .‬و " اء‬
‫‪m‬‬ ‫ا ‪ E‬و أو ا ‪I 1B 2 4 1‬ت ‪، aN‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪ 3 E 8‬د ( ‪ ،2 0 L3‬و ا‪ 0‬رھ‬
‫‪ E‬ھ ر ھ‪+‬ا ا ‪ ) ( , D / ،L3 C‬ا ل ا ‪2‬‬
‫‪. 1B‬‬

‫(‪:‬‬ ‫\ )ا ‪ $4‬ن ا ‪K‬‬ ‫‪ .4.1.3‬ا‬

‫ز‬ ‫‪،‬‬ ‫و)‬ ‫‪ ".‬ن طو '‬

‫‪ %‬ن ذات ا ‪ %‬دار ن ‪ E‬و ن ' ن ‪ ,‬د‬
‫ط ‪ ،‬راوح ط ول ھ ذه‬ ‫ط‬ ‫ط‬
‫ن ‪ 2‬و ‪ '. 3‬م و ‪,‬ر)‬ ‫ا ‪ ".‬ن‬
‫ن ‪ 30‬و ‪ 150‬م‪ . ،‬ن أن ‪ .‬ون أ‪%‬‬
‫‪'/‬‬ ‫أدرع‬ ‫ط‪ ، /‬ر ط‬
‫ل إ ‪ 30 8‬أو ‪'. 40‬م ‪ 6‬ا طول‪.‬‬

‫‪.Namibie‬‬ ‫\( *‬ ‫)ا‬ ‫‪ % 4;+‬ا ‪ $4‬ن ا ‪K‬‬

‫‪ I1P +. ، J /‬ھ‪ () l +) I‬وة ا اد ‪Fer à‬‬ ‫‪ .5.1.3‬ا ‪ $4‬ن ا ‪!;5‬و ‪ c) :‬ن ‪s‬‬
‫ا ‪ G/‬ة‬ ‫ن‪ 1 g ( ،‬ن ا‬ ‫‪ 71 ،(cheval‬و‪ ` D E 8‬ه ا ح ‪ 1‬ن )‪ ,1B D‬ا‬
‫‪ , a‬ھ رھ ‪2 4 l + ،‬‬ ‫& دة ` ه ا ح‪ 1 .‬ن ھ‪+‬ا ا ع ‪ 7‬ا ‪ c1‬ن ‪ E‬ا"! ا ‪I 1B‬ت ا‬
‫‪24‬‬ ‫ن‪ g ( ،‬اوح أ‪ E‬دھ ‪ 50 7 E‬و ‪200‬‬ ‫أ) ‪ 7‬ا‬ ‫‪ ، G‬و ‪ +.‬أ(‬ ‫‪ EJ‬و ‪s‬‬
‫‪ 24‬ا ض‪.‬‬ ‫ا ! ل و ‪ 10 7 E‬و ‪20‬‬

‫‪- 15 -‬‬
 ‫‪ .6.1.3‬ا ‪) !-‬ا ‪ $4‬ن ا ‪:( a 3 5‬‬
‫د ‪.‬ل ‪ /‬د ‪ +‬ا ه‬
‫ا ر ح ‪. 8',‬ل ‪ %‬ر ن ا ر ل‬
‫ظ و ذات )ر س‬ ‫ا(ر‬
‫‪"/‬ر و ‪ J‬ر وا)=‪ % ،‬ث د‬
‫"' ‪،‬‬ ‫‪ %‬را ذات أ ‪ .‬ل ‪ J‬ر‬
‫و ‪ +‬أ‪,‬راف ذات ا ‪%‬دارات‬
‫ن‬ ‫و )‪/‬‬ ‫د دة ن‬
‫أ رى‪.‬‬

‫ذات ‪ $ a‬ة ‪ & $‬و ‪ /‬ة ‪ ,1P # $‬أ‪ P‬ط‬ ‫‪ :‬ھ‪ E 2‬ت ر‬ ‫‪ .7.1.3‬ا ‪ $4‬ن ا‬
‫‪ /‬ات ا ‪+‬ر ‪2" a #/D‬‬ ‫ا‪ ` G4‬ه ا ح ا ‪ K D‬ة‪ .‬و ھ‪+‬ه ا ‪ P‬ط ‪E , > ، E J‬‬ ‫ط‬
‫‪ Gassi‬إذا ) ن ا ‪ ، .6 G‬و ‪ Feidj K 4‬إذا ) ن ‪ 7 I1B‬ا ل‪.‬‬

‫‪- 16 -‬‬
 ‫د(‪:‬‬ ‫)ا‬ ‫‪ .8.1.3‬ا ‪ $4‬ن ا <‬
‫" ‪ ,1P # $ R‬أھ ام‬
‫‪ , ، / 0‬ار > ‪ $‬إ ‪. 300 #‬‬
‫‪ 1‬ن ‪ JIJ 7‬أو ‪ $‬ة أدرع ا ‪2‬‬
‫‪ 24 2G‬ا ‪ ، /G‬و ‪ %1‬ھ‪+‬ا ا ‪7 m/‬‬
‫ا ‪ c1‬ن ‪ $‬م و‪ 3‬د ر ح " ‪ K‬ة‪4 ،‬‬
‫إذا ‪ $ 2aI 7$ ^ 0‬ة رات ر ‪. C‬‬
‫و ا ‪ h‬د )‪ c‬ن ‪L ، E J‬ود ا ‪I 1B‬ت‬
‫ن‬ ‫ل ‪ ,c‬ا‬ ‫ا ‪ C‬ا‪E G /‬‬
‫و ا ‪ D‬ف‪.‬‬

‫ا (‪ $ :Z‬رة ‪ D 7$‬ت "‪ 7 1 /‬ا ‪ h‬ر ا ‪ Q a‬ا ‪+‬ي (‪ k /‬ا ح‬ ‫‪+ .2.3‬‬
‫" ‪ .k‬و أ‪ E‬ز ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ 4 B 2‬ھ‪+‬ه ا ‪ E‬ھ ك ‪ /P‬ل ا ‪ P ،7‬ق‬ ‫‪ , a‬أن‬ ‫‪ 4 D/‬ت ط‬
‫‪ 0‬ا ‪ 1 fE Mississippi 2 D D/‬ا ‪ 24 J /B‬و"‪ m‬أور‪ . E‬ھ‪ 3 1 /" E 2‬ا ‪ 3000 y‬إ ‪#‬‬
‫‪ a 5000‬م ‪ 24‬ا ‪ 24 1 ،7‬أ ‪ 1‬و أور‪ E‬أ‪ 7 ,a‬ھ‪+‬ا ‪. c1E‬‬

‫‪- 17 -‬‬
 ‫ا ‪ 5‬ل ا ‪ > I 35‬ا ‪!3 5‬ل‬

‫‪ a‬ب ا ‪ ، C‬و ھ‪ 2‬ذات‬ ‫‪ E E L /‬ان ا ‪ C‬ا ‪ S E‬ا ‪ E m" /‬ا‪ 3‬ا ‪ ,"ID‬ا‬
‫ن ھ ا ‪ ,‬ا ‪2D K‬‬ ‫ا‪ C0‬ارات ‪ a‬و ‪ ,1B‬أ" " ‪ 7‬ا ‪ .‬ر ا ‪t4 l + . D 1‬ن ‪ E‬ب ا‬
‫ن‬ ‫‪ .2‬ا ‪ 1P‬ل ا ‪ 2‬ھ‪+‬ا ا ! ق ا ‪ " E ,c/ 2!" /‬س ‪ 24‬ا‬ ‫ا ‪ 24 7/ /‬ھ‪+‬ا ا ‪ 9‬م ا ‪4 /‬‬
‫‪ 6‬ت‬ ‫دة ‪ 7‬ا ا) ‪( ,) 9 ،‬‬ ‫‪ k $‬و ا ‪ 2‬ا‪ Q4‬ا(‪,‬‬ ‫ا ي و ا ‪ 1P‬ل ا‬
‫‪L /‬ة‪.‬‬ ‫ر" ‪E‬‬
‫( ن ا *< ي‪:‬‬ ‫‪ .1‬ظ وف ا‬
‫^ ‪7$‬‬ ‫و‬ ‫ي ‪ 7‬ء ‪ ،:K‬ا ‪+‬ي >‪ 7 G‬ط ‪ k a‬و ‪ $ k a‬ا`( ‪ 1‬ك ‪G E‬‬ ‫‪ 1‬نا را‬
‫ذ ‪ l‬أن‪:‬‬
‫‪ / ) _a‬ا‪RE a‬‬ ‫"! ‪،‬‬ ‫‪ -‬ا!‪G‬ت ا‪ K/‬ا ‪/ $ 3 2‬س ا‪ /‬ى ف " ‪$‬‬
‫ھ‪+‬ه ا ! ‪ G‬ت ا ‪ !G0 7 K /‬ا ‪ /‬س‪ ،‬و ھ‪+‬ا ‪N‬دي إ ‪ #‬ا رج ا ‪ /‬دي ‪ 24‬ا ‪. $ D‬‬
‫‪ -‬ھ‪+‬ا ا`( ‪ 1‬ك ‪ ,6‬إ ‪ #‬ا ‪ /‬ى ‪L3‬ءا ‪ 7‬ط ‪ a‬ا ‪ /‬ء ‪ a ,1P # $‬ة ا`‪L 0‬اع‪ ،‬ا ‪ /D/‬ة ‪24‬‬
‫ا ‪ GE 1 0 1 /‬ة ا ‪ ،LC‬ا ‪ G 2‬م ‪ S E l C E‬ا ‪ r L‬ت ا ‪ C /‬رة ا ‪ 3 /‬دة ‪ 24‬ا ‪ /‬ى و ‪24‬‬ ‫ا‬
‫‪ G‬و أ‪ ،,a‬و‪$‬‬ ‫‪ G4 ،‬ة ا ‪ ) C E /D ` LC‬إ` ‪ r L‬ت ا ‪ 2‬ي إ ‪ ( #‬ود‬ ‫ظ وف‬
‫ھ‪+‬ا ا ‪ 7$ 1 0 C‬ا ‪ >1‬ءة‪.‬‬
‫‪ /9‬وا ‪2‬‬ ‫ن ا ي ‪ :‬وم و ‪ E‬ب ا ر‪ 2>4 ،‬ا ‪ /‬ري ا ‪h‬‬ ‫و ‪L‬داد )> ءة ا‬
‫‪ L /‬ا ‪ 9‬م ا ‪ ،2 D‬و ‪+‬ا ‪h‬‬ ‫‪ a ,1B‬رھ ‪ 7‬ا ‪ I‬و ا ‪ 1 ،# C‬ن ا وم ) ا و ھ‪+‬ا‬
‫‪ 7 $ / /‬ا ا ‪ ,‬ا ‪ 7 $ / 24 /3 71/ 2‬ا ‪: E / 4 ,‬‬ ‫ا‪$ D‬‬
‫>‪ :‬ف ‪ " E‬ھ " ا ‪ /‬ري و ‪: /8 ,‬‬ ‫‪ .1.1‬ا ‪ %‬ا ‪5‬‬
‫‪ -‬ا`‪ C0‬ار‪ G /D :‬ة ا ذ‪E‬‬
‫‪ !$tE‬ء ا ! ‪. a‬‬
‫‪ -‬ا ‪ B‬ع ا ‪ 2 :2K /‬ا ‪,1B‬‬
‫‪24 ,‬‬ ‫ا ‪ D/‬ض ‪ /‬ى‪ ،‬و‬
‫ا ‪ B‬ع ا ‪ 2K /‬ا ‪ Q/‬ا ‪m" /‬‬
‫و‪ $‬ض ا ‪ /‬ى و)‪+‬ا ‪ r‬ا ‪ /‬ى‪.‬‬

‫‪ %>0 24 .O‬ا ‪ /‬ى ا ‪+‬ي ` ‪: k 1P h‬‬ ‫‪ hE m‬ا‬ ‫‪ .2.1‬ا ‪ %‬ا <!ر >‪:‬‬
‫‪ E 3 O‬ر > ع ‪ Q/$‬ا ‪ /‬ء‪ / E ،‬ا ‪ m C/‬ا ‪ L ` , /‬إ` ‪.I a‬‬ ‫‪ u(I O‬أن ار > ع ا‬ ‫‪ h‬ا‬
‫‪ O‬و‪ ( $‬وث ا > & ن‪ / 4 ،‬ء ‪ 24 B‬ا ‪ D‬ل ا > & ‪/‬‬ ‫‪ B 4‬ع ا ‪L 2K /‬داد إذا ‪ E‬زد د ا‬
‫‪.‬‬ ‫‪N‬دي إ ‪ #‬و‪ 3‬د ا ‪ D‬ل ا ‪h‬‬

‫‪- 18 -‬‬
 ‫ت‪:‬‬ ‫‪ .2‬ط ق ‪ %-‬ا ‪0‬‬
‫‪ 7$ - .‬ا=ر" ‪ E‬ت ا ‪C‬‬ ‫‪ /C 4 ،‬ا‬ ‫(‪ ,G0 ، / ( OD‬ا ‪ C‬ت ‪ !E‬ق‬
‫‪ k 4 1C‬ا ا ‪ ,‬ا ‪ / 1‬و ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫‪ 1‬ن ا ‪ /‬ء ‪` C/ E 2 s‬ت ا ‪ / 1‬و ‪ ،‬و ‪+‬ا ‪L 4‬ء ‪ 7‬ا‬
‫‪ !h 4‬ء ا ‪ 2 h‬ا ‪+‬ي ‪ a ,1B‬ر ا ود ‪ 1‬ن ‪N / ،2 D‬دي إ ‪ +h #‬ا > ‪ P‬ا ط ‪،‬‬
‫و‪ 1 K / " , 1B 2 E‬ن از‪ : 0‬ا ‪ /‬ى‪ #G 2 4 ،‬ا ‪ /‬ه ‪ 4‬ة ا > & ‪ 0‬ت ‪ h 1‬ي‬
‫ن ‪ 24‬ا و‪ a‬ت ا ‪. 4‬‬ ‫ن ‪ 4‬ة ا اض ‪ $‬ا‬ ‫ا‬
‫ا ‪ ، C‬و ‪ 1‬ن ھ‪+‬ه‬ ‫‪ %> E‬ا ‪ ,1B‬ا ‪+‬ي ‪ 1‬ن ‪ 24 k $‬ا‬ ‫‪ .1.2‬ا ‪ 5‬اد ا ‪: -‬‬
‫ا ‪ /‬اد ‪ 7‬ا ! ‪ ،7‬ا ‪ E‬ل و ا ل ا ‪ ، G a‬و أ( ‪ 7 0‬ا ل ا ‪ :8 ` 7 ! 4 .l +) !" /‬إ`‬
‫> ‪ 24‬ا ‪ /‬ه ا ا) ة‪ ،‬أ ا ‪ E‬ل و ‪ 6‬ا ‪ 71/ 4 7B.‬أن "‪ 24 O‬ا ‪ /‬ه ا د‪ K‬دون أن ‪ 1‬ن‬ ‫‪E‬‬
‫را) ة‪ Ic ،‬ا ‪ /‬ه ا ‪ D C 2‬ا ‪ !h‬ء ا ‪ D 2‬ل ا > & ذات ا‪ C0‬ار ‪.- 8‬‬
‫‪l E‬ا ‪2‬‬ ‫‪ -‬وا !" ‪ :‬ھ‪+‬ه ا ‪ L 0 1 /‬ت ‪ a 24‬ر ا ود ‪ ،‬و ھ‪P 2‬‬ ‫‪ .2.2‬ا *‪%-‬‬
‫‪ ,G0‬ا ‪ # C‬و‬ ‫‪ 2/‬إ ‪g ( :" P 3 2 ( Da #‬‬ ‫ا ‪ ، C‬إ` أن ا ‪ /‬اد ا ‪G /‬‬ ‫‪ L/‬ا‬
‫‪ S E‬ا ‪ I‬ا ‪ h‬ة أ & ‪ L / .‬ھ‪+‬ه ا ‪ 6 .‬ا ‪ /‬ري ا ‪ 1 2‬ن ‪ 4‬ا`‪ C0‬ارات ‪ a‬و ‪Q/$‬‬
‫ا ‪ /‬ه ‪ %1$ .- 8 3‬ا ‪ G! E ,G‬ا ‪+‬ي ! ‪ /) O‬ت ) ة ‪ 7‬ا ‪ /‬ه‪ 9 .‬ا ‪ # C‬ا ‪+‬ي (‪k /‬‬
‫أي ‪ 24‬ا ه )‪%‬‬ ‫ا ‪ :‬ا ر ا ‪ ،2K /‬و ‪ C0 IK‬ا‬ ‫‪ 1‬ن‬ ‫‪L /‬ا‪ C/4 ،‬ره ا ‪1‬‬
‫ن‪ .‬و ‪ D> 71/‬ذ ‪ 1E l‬ن ا ‪ G G !E ,G # C‬وم ‪ E‬ا ر‪ ،‬و ‪ 7$ -a‬ا ‪ ,G‬و ا ‪) C‬‬
‫‪ ( $‬وث د‪ E E‬ا ر ا ‪ >) 7 S>. 2‬ء ‪.k‬‬

‫‪ .3.2‬ا *‪ C 71 :_ + + 7 %-‬ظ ‪ 24‬ا ‪ ,G‬ا ‪ C 4 ،2C‬ث ‪ Jf RC‬د‪ E E‬ت ‪a‬‬

‫و) ة ر ا ‪ ( $ Ic ،2K /‬وث ا‪ !G0‬ع " ‪ 2! ،‬ر أ‪ %>0 ، /.& ` 1P‬ا ‪2B‬ء ‪ C‬ث ‪$‬‬
‫‪ ،‬و ‪ 1‬ن ھ‪+‬ا ا ع ‪ 7‬ا ر ‪ 24 /‬ا ‪ 9‬م ا ‪ : 2 D‬وم ) ‪.‬‬ ‫ا‪ !G0‬ع " ‪ 3‬ي أو أ‪ s‬ن ‪P‬‬
‫‪ % 4;+ .3‬ا ‪ 5‬ري‬
‫‪ , 1B‬ا ‪ /‬ري ا ‪ /) ، K /‬ھ ا ‪ C‬ل ي ‪ 7$ ^ 0 ،, 1B‬ا > ‪ 7 E ,$‬ا ‪ /‬اد و ‪ $‬ة ‪ $‬ا ‪.,‬‬
‫) ‪N ,G0 ,‬ھ‪ ,/C ,‬ا ‪ r L‬ت ا ‪ D‬ا > ‪ R‬أو ا ‪ C /‬رة ‪ E‬ا"! ا=زا أو ا`( ‪ 1‬ك‪.‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪ %>0‬ا ‪ RC E /D ` 2 4 ، 6 .‬ا ‪ /‬ى إ` ‪E‬‬ ‫ا ‪ r L‬ت ا ‪ > 2‬ق ا ‪ >1‬ءة و ا ‪ .‬ر ا ‪D0 /‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪ C‬ا ‪ r L‬ت ا ‪ h‬ة ا ‪L 0I E G‬اع أو ‪ E‬ا"! ا‬

‫‪- 19 -‬‬
‫ و‬Méandrage >! / ‫ ا‬: ‫ ط ا‬/0 ‫ ا‬7 7 ) 7 $ 0 7 E ‫ ا م‬L / ‫ ا‬71/
,1BE ‫ا ة‬ s 0‫ إ` أ‬، 0 J ‫أ ى‬ 0 ‫ ط‬/0‫ أ‬3 7 > ‫ ا‬7 +‫ ھ‬7 E ‫ و‬.Tressage ‫ &> ة‬/ ‫ا‬
‫ دة‬B / ‫ ا‬،Rectiligne !. ‫ ا‬:2‫ و ھ‬، $ > E 0 (‫ ب أ‬1 ‫ ا‬S E .‫ "! ا رض‬# $ )
.Anabranché $ > / ‫ ا‬J Anastomosé 1E B / ‫ ا‬،Vagabond

‫* ' ت‬5 ‫ري ا‬ .1.3

‫ و !> ت‬Méandres encaissés D ( ‫ !> ت‬:‫ !> ت‬/ ‫ ا‬7 7 D K‫ ر‬7 $ 0 3
.Méandres contraints. ‫ ة‬/ ‫ !> ت ا‬/ ‫ و ھ ا‬m"‫ ع و‬0 / E ‫ و‬Méandres libres G ‫ط‬
Q ‫ ط‬7$ ،23 ‫ ا‬V ‫ ا ر‬7 7 D ‫ ا‬7 I ‫ل‬I ‫ ! رت‬: 0 ‫* ' ت ا‬5 ‫ ا‬.1.1.3
a !" 7 ‫ ع‬4 / ‫ ا‬24‫ ا‬s ! ‫! ا‬D ‫ ا‬7 aI!0‫ و ا‬، ( k $ /$ ‫ ي‬a ‫ ن‬E L / ‫أود‬
‫ )و ھ‬O ‫ ا‬2" " ‫ ا‬. ‫ ا‬2!h ‫ي‬+ ‫! ء ار ا‬s ‫ ق‬4 ‫ أو‬،( > D ‫ر ا‬ ‫ ض )و ھ‬0`‫ا‬
Q/ 4 ، D C ‫ !> ت ا‬/ ‫ ا‬7 7 $ 0 7 E ‫> ق‬0 ‫ أن‬71/ ،‫ اج‬0`‫ة ا‬fB0 OD( ‫ و‬.( ‫! ع‬0`‫ر ا‬
:7$ 0 ‫ ن‬1 ‫ أن‬71/
> " ‫ دة‬3 / ‫ !> ت ا‬/ ‫ ا‬L( -
LC ‫ ة ا‬4 ‫ل‬I ‫ ت‬3‫ ا‬0I 2 ‫ ا ! ر ا ر‬-
71/ g ( h ‫ ل ا‬D ‫ "! ا‬# $ ‫ ! ر‬،‫ ا ا‬c) ‫ا‬ : - ‫* ' ت ا‬5 ‫ ا‬.2.1.3
‫) ى‬ E QK‫ ا‬$ ‫ أ‬3‫ ر دون ا‬,1B ‫أن‬

- ‫* ' ت ا‬5 ‫ا‬ 0 ‫* ' ت ا‬5 ‫ا‬

- 20 -
‫ا ‪ ,1 2 0‬أو ‪ S‬ا`‪ 0‬ا‪ 3‬ت ‪ 7$‬ط ‪Q‬‬ ‫‪ .3.1.3‬ا ‪ ' *5‬ت ا ‪ 5‬ة‪C E L / :‬‬
‫‪7‬‬ ‫ا‬ ‫‪ 71/‬ا‬ ‫ا=ط ر ا ي ا ‪ ! 2 4 .Q/ /‬ر ‪ C ,1BE‬د دا ‪ ,‬واد ‪g ( 2& 4‬‬
‫‪ c I + >* () Calibrer k /KI‬ا ‪ 5‬ى ‪ 453+ >4‬ا ‪ ' *5‬ت ا ‪ %-*3‬أو ا < ة ;‪.( " %4‬‬
‫‪ , >E m‬ا ار ا ‪+‬ي ‪ ,a‬أو‬ ‫‪ ،,J /‬و ھ‪+‬ا‬ ‫‪s ,1P‬‬ ‫ھ‪+‬ه ا ‪ >! /‬ت ‪ ، ) C‬و‬
‫‪ % C‬ا ‪ /‬ا ‪ 2 0‬و ‪ C0 G‬ا ‪. 4 D‬‬
‫‪ J .2.3‬س أ‪ 4Q‬ل ا‪ < 1‬ر ا ‪' *5‬‬
‫ى ‪،2K‬‬ ‫‪/ %0‬‬ ‫ر‪23 4‬‬ ‫درا" ‪ a‬س ا ‪ 1P‬ل ‪ /‬ى ‪ 2K‬أو ‪ ,1BE‬د‪L Q a‬ء ‪3‬‬
‫! ‪ O‬و‪ 7 $ / -6‬ا ‪ _K .‬ا ‪. E L / 2‬‬
‫‪24 Si O 1‬‬ ‫ى ‪4) ،2K‬‬ ‫ا‪ H‬اج‪ C :‬د ھ‪+‬ا ا ‪ /‬ر ‪ D0‬ا‪ 0‬اج‬ ‫‪.1.2.3‬‬
‫ا ‪ B /‬رات ا > ا)> ‪ 0‬و ‪ 24 P‬ا ‪ B /‬رات ا ‪ .( 0 4 10‬و ھ ك ط ‪ G‬ن ‪ G‬س‪ D0 :‬ا ! ل و ‪D0‬‬
‫ا`‪ C0‬ار‪.‬‬
‫ى‬ ‫ي ‪ D E‬ط ‪24‬‬ ‫ا‪ /‬ج‬ ‫ى ‪ Q 8‬و ‪ / E ،Q/‬ا‬ ‫ا ‪9 -! /‬‬ ‫ا‬
‫ي‬ ‫ا ‪+‬ي‬ ‫‪ %>0 .m B0 3 $ > E‬ا ‪2B‬ء ! ‪ # $ Q‬ا‬ ‫‪ ،Q/‬و ھ‪+‬ا ا‬ ‫وا"‪D E D0 :‬‬
‫‪ >8 RC‬ف ‪s‬‬ ‫ى ‪ a ,1B‬ه ‪ 1 ،l" / 7 s 7‬ن ‪ $‬دة !> ‪ G/ E‬ر‪0 : 0‬‬ ‫‪24‬‬
‫‪. 1" /‬‬
‫( `‪ 0‬ا‪7 3‬‬ ‫‪ a‬س ط ل ‪ 3‬ا`‪ 0‬اج ‪) 7 /a 7 E‬ا‬ ‫ا‪ H‬اج‪:‬‬ ‫‪ .2.2.3‬ط ل‬
‫أو ‪. D0 / GE‬‬ ‫أي ‪1 E ، / E‬‬ ‫‪ %>0 7 7‬ا ‪ . ( /‬و !‪ / a #‬ا ‪ G‬س‬
‫‪ $ k" a‬دة ‪ 2 /a 7 E‬ا‪ 0‬ا‪ 7 7 3‬ا ‪ ( /‬ا ‪ . D) /‬و‬ ‫‪ .3.2.3‬رق ا‪ H‬اج‪:‬‬
‫‪ $‬دة ‪ a‬س "‪ m‬ا ‪L3‬اء ا ‪ 71/ . D0 /‬أ & ر" أو ‪ C‬ا ‪Ih‬ف ا ‪ .‬ر‪ ! 0I 23‬ف‪ a J ،‬س‬
‫ات ‪ C‬ل ‪ # $‬ل إ( ‪. " 2K‬‬ ‫‪ $‬د ‪7‬ا‪/‬‬

‫‪ 4 : A‬رق ا`‪ 0‬اج‪ 7 E - . ،‬ا`‪ 0‬ا‪ A1 7 3‬و ‪.A2‬‬

‫‪ : B‬ط ل ا`‪ 0‬اج‪ + fE k" a ،‬و"‪ m‬ا ‪.A G D/‬‬
‫‪ .3.3‬ا ‪ 5‬ري ا ‪ 'V35‬ة‬
‫دة و ‪24 ) C 3‬‬ ‫‪ \ 3K .1.3.3‬أ اع ا ‪ L / : 'V3‬ا ‪ 0‬ر ا ‪ >& /‬ة ‪ /E‬ري‬
‫أو ‪ a‬ا`( اء ‪ # $‬ا ‪ !h‬ء ا ‪ ،2‬ن‬ ‫‪C s،‬‬ ‫ا ‪ /‬ل و ا ‪ L‬ن‪ E , > ،‬أر‪s >6‬‬
‫‪ G‬م ‪ : GE‬ھ‪+‬ا ا ‪ !h‬ء‪.‬‬ ‫و ر‪a s‬‬ ‫ا` ! ( ت ا ‪D‬‬

‫‪- 21 -‬‬
‫‪ D1‬ھ ‪ !s‬ء ‪2 0‬‬ ‫ت‪s‬‬ ‫إذا ) ‪ R0‬ا ‪ /‬ري > ‪ E a‬ا"! ‪L3‬ر ) ة و ‪ !h‬ت ‪1 E‬‬
‫‪ 24 RE‬ا ‪ L‬ن و ا ‪ 1/‬ن‪ C 0 ،‬ث ‪ 7$‬ا ‪ /‬ري ا ‪ 1E B /‬أو ا ‪. $ > /‬‬
‫‪ ,‬دا‪ - 6 24 /K‬ا ود ا ‪ >& /‬ة إذا ) ‪R0‬‬ ‫و ى ‪ S E‬ا ‪ 1‬ب أن ‪ - 6‬ھ‪+‬ه ا ود‬
‫!> )‪ ،(Si < 1,5‬وا" و‪ a‬ا ‪ ،Q/‬و إذا‬ ‫‪ ) C‬و ا‪h‬‬ ‫ا ‪L‬ر ا ‪ > 2‬ق ‪ 7 E‬ا ‪ /‬ري ا‬
‫) ن "‪ m‬ار > ع ا ‪ DG‬ا ي ‪+‬ه ا ‪L‬ر أ‪ ,a‬ار > ‪ 7 $‬ا ‪ , D‬ا ‪ 2 h‬ا ‪ /‬ور‪.‬‬
‫ا ‪#$ $D 2‬‬ ‫ا @ر و ا‪1‬ر‪ 'P‬ا (* ‪ :‬ھ ك ‪ 7 $ /‬ا ‪/‬‬ ‫‪ .2.3.3‬ا ' ق‬
‫‪:‬‬ ‫ا ‪ 7 E L /‬ھ‪ 7 +‬ا ‪ 7 7 $‬ا ‪ 1P‬ل ا ‪h‬‬
‫‪$‬‬ ‫‪L 4 -‬ر ‪ 1‬ن ‪ D1‬ة ‪ G ! E‬ا ‪ B‬ة ‪ / E ،Strates arborées‬ا ر‪ >6‬ا ‪h‬‬
‫‪ C‬ي ‪ # $‬ا ت ‪ 1‬ن ‪ 7‬ا ع ا ‪ Herbacés 2 B‬أو ‪ 2 3‬را‪,)) Arbustif pionnier K‬‬
‫ان إ ‪ " #‬أ ر ‪ h6 ,9‬ة و إن ‪.(R P‬‬ ‫‪ P‬ة‪ $‬ھ‬
‫د ‪1B‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪ -‬ا ‪L‬ر ‪ 1‬ن ‪ $‬دة ‪ 24 E J‬ا ‪ /‬ل و ‪ 24‬ا ‪ L‬ن‪ / E ،‬ا ر‪ >6‬ا ‪h‬‬
‫‪ ،Remobiliser‬و ‪ C0 $ DE ,G‬ا ‪. 4 D‬‬
‫‪ -‬أ ا ا‪ !" 3‬ا ‪L‬ر ‪ D %>0 $‬ى "! ا ‪ , D‬ا ‪ / E ،2 h‬ا ر‪ >6‬ا ‪h‬‬
‫‪ D 7$ &>.‬ى ا ‪,/‬ء ا ‪ , 1‬ض ا ادي ‪.Pleins bords‬‬ ‫‪ 1‬ن‪s‬‬

‫ى ?> ‪) 'V3‬ا‪1‬ط ‪ Z‬ا ‪( 4‬‬

‫‪ .4‬ا ‪ a 3‬ت ا *< ( ‪:‬‬

‫‪,G‬‬ ‫‪ 24 8‬ا ‪ D‬ل أو ‪ a $‬م ا ‪$ ,‬‬ ‫ا ‪ /C 2‬ا ‪ 0‬ر ‪ 24‬ا‬ ‫ا ‪ /‬اد ا ‪h‬‬
‫‪ 24 .‬ا ‪ D‬ل و‪ # $‬ط ل ا ‪ /‬ري ا ‪ :8 ، K /‬أ‪ P‬ط ‪7‬‬ ‫‪ D0‬ا`‪ C0‬ار و ‪ S>.‬ا ‪ >1‬ءة ا‬
‫اد‬ ‫‪ .‬أ ‪ . $‬ج ا ود أي ‪ a $‬م ا ‪B 4 ,‬‬ ‫ا ‪ /‬اد ا " ‪ $ E‬رة ‪ 7$‬در‪ 3‬ت ‪0‬‬
‫ا > & ‪ 0‬ت و ‪ ,1P # $ :8‬اوح ا`‪ 0‬ب‪.‬‬
‫و‪3‬‬ ‫‪ .1.4‬اوح ا‪ & H‬ب‪ L / :‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬اد أ‪ a‬ام ا ل‪ ،‬ذ ‪ l‬أن ا ‪ /‬ري ا ‪$ K /‬‬
‫‪ /E m‬خ‬ ‫‪ :8‬ادھ ‪+. ، B ,1BE‬ة ‪ . I1P‬وط ‪s 8 .‬‬ ‫‪ 7‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا‬
‫ا ود ‪،‬‬ ‫ا ‪ 0‬ر ا ا‪ l 7$ - . /K‬ا ‪ 2‬و‪8‬‬ ‫‪ ,ُ 1ّ Bَ 4 ،7‬و ر" ‪ E‬ا ‪ ./‬ر ‪ m‬ا ‪ 2‬و‪8‬‬
‫‪ -‬ا ‪ /‬اد ‪ Jf 3 #G‬ة ‪ ! E‬ر ا ‪ C‬ض ا ‪.2C>D‬‬ ‫و‬ ‫‪ 71‬ط‬

‫‪- 22 -‬‬
 ‫(‬ ‫"!ور ‪ K‬وط>‪ + - * ،‬ت )ا‪1‬ط ‪ Z‬ا &‬

‫ب ‪ - &E‬ا‪ C0‬ارھ و ‪ Q &E‬ا ‪ ( D/‬ا ‪hB 2‬‬ ‫‪ . L / ،‬ر ‪ m‬ا`‪0‬‬ ‫‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪/‬‬
‫‪ : " ,1BE‬ا ‪ !h‬ء ا ‪L) k $ ^ / ،2‬‬ ‫ا ‪L‬ء ا ي ‪ ./‬وط‪ .‬و ھ‪+‬ه ا ‪ 8‬ت ‪!h‬‬
‫ن ‪ S E 24‬ا ‪ /‬ري ا ‪ 1E B /‬أو ا ‪. >! /‬‬ ‫ا‬
‫أ ‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ . ,1B 4 4 3 k B‬ر ‪ m‬ا`‪ 0‬ب ‪ 7‬اد ‪,1P # $ 8 ، B‬‬
‫‪ K ، 1‬و ا) (‪OD‬‬ ‫‪ " $‬ت ‪ E G‬و ا) ( ‪ .IK > >6 9 g‬ا ‪ /‬اد ا ‪ 1 B.‬ن‬
‫ن‪ ،‬و ‪ ./ 71/‬وط ا‪ 2E 0‬أن ‪ 1‬ن ‪ $ 7‬ة أ‪ Da‬م و( ‪ 8 Da ,) ,1B ،‬ت ‪ 4‬ة‬ ‫ا ها‬
‫ا ! ح ‪ ./ 71/ /) ، 6‬ر ‪ m‬ا‪ 0‬ب ا ‪ /‬ري ا ‪ /‬ورة أن ‪ a $ 2G‬م ا ‪ ,‬و ‪ ( ,1B‬ورا‬
‫إ‪ / D !E‬ا‪.‬‬
‫‪ .2.4‬ا ‪ &5‬ط_ ا *< ( ‪ :‬ا ‪ !G‬ع ا ‪ D/‬ض ‪ O s‬ا ‪ 0‬ر و ا ود ‪ ،‬و رج ا ‪ .‬ا‪Q0‬‬
‫‪ 4 D/‬ت ط ‪ 2 4 .‬إذا ‪ $‬رة ‪7$‬‬ ‫‪ 7 D " 9 ،‬ا ‪ /‬ط‪ 4 ( E , > .O‬ت ‪71/‬‬ ‫ا‬
‫‪ ،‬و ‪+ 71/‬ه ا ‪ /‬اد أن ‪ 2!h‬ا ‪.‬‬ ‫ن ‪ 24‬ا ‪ /‬اد ا ‪h‬‬ ‫‪ Q/‬ا‬ ‫‪0 R 1B ،‬‬ ‫ى‪a‬‬
‫‪ 7$‬ا ‪2‬‬ ‫‪ 1 /" ،‬ا‬ ‫ا " "‪ C 4 2‬ث ‪ 7$‬ا ‪ /‬ط‪ O‬ا ‪ /‬رّ‪ ، 3‬و ‪ 71/‬أن ‪ 1‬ن ‪ 7‬اد ‪s‬‬
‫ط‪ O‬ا ‪.‬‬ ‫و ‪#/D‬‬ ‫‪ $‬ة ‪ 4‬ات ا ا) و ا‬

‫!ر‬ ‫‪ & :A‬ط_ < (‬ ‫‪!3‬ا‪8‬‬ ‫‪ & :B‬ط_ < (‬

‫‪- 23 -‬‬
‫‪%> E 1B‬‬ ‫‪ 7‬ا > ‪ 8‬ت ا ‪ 7$ RJ C 2‬أ‪ 6‬ل ‪ / > .‬ط‪0 O‬‬ ‫ظ تا‬
‫‪ 7$‬ا ‪ h‬ات ا ‪ 4 2‬ا ‪ D/‬ى ا ‪ $ G‬ي ‪ ، C‬ا ‪ ! /‬ا ‪K‬‬ ‫ا ‪ ! / 4 ،,‬ا ‪L‬ھ‪0 L‬‬
‫‪ Oa 7$‬ا`" ‪ G‬ار ا ‪ C‬ي و ا` ‪I‬ل ا ‪ C‬ي‪.‬‬ ‫‪ 7$‬ا ‪ :4‬ا ‪ G :!G /‬رات‪ J ،‬ا ‪ ! /‬ا ‪/‬‬
‫‪ Q‬أي ا‪ G 0‬د أو ا‪ $‬اض‪.‬‬ ‫ھ‪+‬ه ا > ‪ %1$ # $ 8‬ا > ‪ 7 8‬ا ‪ ،7 > D‬ا > ‪ 8‬ا ‪2‬‬
‫ف ‪ D‬ى ا ‪ C‬ر و‪ a s 8‬رة‪S E R4 $ G4 ،‬‬ ‫ا <@ھ@( ‪:‬‬ ‫‪ .1.2.4‬ا ‪&5‬‬
‫‪ ،‬ا‪ D S>.0‬ى ا ‪C‬‬ ‫‪ # $‬ا ‪ D/‬ى ا ‪I 71 ،2/‬ل ا > ة ا‬ ‫ر ط‪ 0 h‬ت ‪CE‬‬ ‫ا‬
‫‪ ،‬و ا‪ 7 aI!0‬ھ‪+‬ه ا ‪L‬ھ‪L‬ة ظ ت ‪ $‬ة ‪ 90‬ت ‪ B‬ح رج ا ‪ /‬ط‪OD( O‬‬ ‫‪ CE‬ا ‪100 2‬‬
‫اھ إ‪ E‬ن ا !‪ h‬ن ا ‪ C‬ي‪ / E ،‬أ‪ J‬ء ا ‪G G‬‬ ‫و‪ 8‬ا ‪ 0 4 . C‬ر ‪ :8‬ادھ ‪ # $‬ط ل‬
‫ا ‪ /‬ا‪ 0‬أظ ت أن ھ‪+‬ه ا ‪، C C6 s 9‬‬ ‫اھ و ‪ .k 4 Q/‬إ` أن ا ‪/‬‬ ‫ا ‪ C‬ي ‪RC 0t4‬‬
‫‪7‬‬ ‫اھ ‪ 24‬ا‬ ‫‪ O‬ا ‪ 0‬ر‪t4 ،‬ن‬ ‫‪t4‬ذا ) ن ط‪ h‬ن ‪ D‬ى ا ‪N C‬دي إ ‪ :8 #‬ا ‪ /‬اد ‪$‬‬
‫‪ O‬ا ‪ 0‬ر و ‪ :8‬ا ‪ /‬اد‬ ‫ف أي ‪ 24 h‬ا`‪ C0‬ار‪ ،‬و ‪+‬ا ‪ h! aI$ 3 I4‬ن ا ‪ C‬ي ‪$‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪ 24‬ا‬ ‫ا‪h‬‬
‫‪ h E‬ات ا`‪ C0‬ار‪،‬‬ ‫! ‪90 24 mG4‬‬ ‫ظ ھ ة ‪ / D‬ة‪،‬‬ ‫‪ .2.2.4‬ا ‪ &5‬ا * ? ‪ :‬ا‬
‫ا`‪ >.0‬ض أو ا ‪:4‬‬ ‫و ‪ 71/‬أن ‪fE G 0‬ن )‪ ,‬ودة ا ‪ RC‬ھ ‪ 7$ ^ 0‬ا ‪L‬ا ا ‪ C0I }3 >/‬ار ‪0‬‬
‫و ‪ B‬رف ا ‪ C‬ا ‪ S E‬ا ‪ m" /‬ا ‪ 4 mB 2‬ا ‪ ) C‬ت‬ ‫ا ‪ G‬ري‪ ،‬و ‪ L /‬ھ‪+‬ه ا ‪ 6 .‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا‬
‫ا ‪ 0 1‬ا‪. c C‬‬
‫دون ا ‪7$ g C‬‬ ‫ا ‪ 71/ ` : 8 *5‬ا ‪ , 1B 7$ g C‬ا ‪ /‬ط‪ O‬ا‬ ‫‪ .3.2.4‬ا ‪&5‬‬
‫‪ 4 Oa‬ات ا ‪ 7 h‬و ا ‪ /4 . >C‬ا ‪ 7 L‬ا ا‪9 RG/ :E‬‬ ‫وا ‪$^02‬‬ ‫أز ت ا ‪ h‬ات ا ‪/‬‬
‫ا ‪ Q " 2‬أن و‪ ، 8‬و ‪ a‬ا` > ق ‪ # $‬أن ‪:8‬‬ ‫ة أ ر ‪ 24‬ا ‪ /‬اد ا ‪h‬‬ ‫ا ‪ /‬ري ا ‪K /‬‬
‫و " ‪ :‬ا ‪ /‬ري ا ‪ 7$ K /‬ط ‪ Q‬ا ‪ y L‬ا ‪ a 2 0‬و‪ :a‬أ‪ J‬ء ا` ‪I‬ل ا ‪ C‬ي‪g ( ،‬‬ ‫ا ‪ /‬اد ا ‪h‬‬
‫‪ 7‬ا ‪ /‬اد ا ‪ B.‬ا ‪8 2‬‬ ‫‪ 4‬ا ‪ >D‬ح ا ر ‪ 7‬ا ‪ !h‬ء ا ‪ / 2‬ري ا ‪ /( K /‬ھ‬
‫ن)ن ا ا‬ ‫ن‪ E 4 .‬ب ا‬ ‫‪ O‬و ‪ a S>.‬ة ا‬ ‫)‪ ,‬ا ! ح‪ g ( ،‬ا‪ :3‬ا‬ ‫‪0 $‬‬ ‫ا‬
‫د إ‪#‬‬ ‫‪ 7‬ا ‪I 1B‬ت ا ‪h‬‬ ‫‪ ،2$ E‬و ‪4 l +‬‬ ‫وا ط‬ ‫دا ‪I‬ل ا > ات ا‬ ‫و‬
‫ا > ات ا ردة‪.‬‬

‫‪ 8‬رة ) ل( ‪Pokhara (Népal).‬‬ ‫‪- *5‬‬ ‫‪!3‬ا‪8‬‬ ‫& ط_ < (‬

‫‪- 24 -‬‬
 ‫ا ‪! 5‬ان ا ‪!5‬ي‬

‫‪ /E L / ،‬خ‬ ‫ا‪ ( $ 3‬ود ا ‪ D‬ا‬ ‫‪ 2‬ص‪،‬‬ ‫ان ‪E‬‬ ‫ا ‪ /‬ان ا ‪ /‬ي ھ‬

‫‪ 1‬و`‪ Groenland 0‬أو ا ‪ O!G‬ا ‪2E‬‬ ‫ا ‪ k 4‬ا ‪ " /‬اء ‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪( D‬‬ ‫‪a‬س‬
‫دا‪ 7$ /K‬ا ‪. G GC‬‬ ‫‪ Antarctide‬وھ‪+‬ا ا ‪` :a /‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪ -‬ا ‪ 9‬م ا ‪ /‬ي ‪ / E‬ان ا ‪+‬ي ‪ k 4 O‬ا ‪ /‬دورا ھ ط ال ‪L3‬ء )‬ ‫‪+‬ا ‪71/‬‬
‫‪ !" D1‬ا رض ط ل ا ‪2 ( D‬‬ ‫ا ‪ # $ D‬ا ‪ $) . !G #G k 1 ,a‬م و‪ 3‬د ‪ !s‬ء ‪ 7‬ا‬
‫‪ ،‬و)‪24 l +‬‬ ‫أن ھ ك ا ‪ 7 E‬ا ‪ /‬وا`‪ D0‬ع‪ .‬وھ‪+‬ه ا ‪ 9‬اھ ‪ 71/‬أن ‪ 24 ,1B‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪/‬‬
‫ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ !" /‬وا ‪ C‬او ‪ 4 O ` 71 ،‬ا ‪ /‬ا ور ا ‪.2D K‬‬
‫‪ N? &8 .1‬ا *‪ A‬م ا ‪ > 4;3‬ا ‪!5‬ي‬
‫‪ _K‬ا ‪ 9‬م ا ‪ 2 1B‬ا ‪ /‬ي ‪ E‬ودة و ‪+‬ا ‪ ,1B‬ا ‪ /‬ل ا ‪ /‬ي إ ‪O0 3 #‬‬ ‫‪m‬‬
‫ن‪/ E، 6‬‬ ‫ي ‪ 1‬ن‪k4‬ا‬ ‫ي ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ردة‪ .‬إ` أن ا > ق ‪ / E‬ھ أن ا ‪ /‬ان ا‬ ‫ا‪ /‬لا‬
‫ف ا ‪ /‬ان ا ‪ /‬ي ‪ C‬ل ا ‪ /‬ء ‪ ,K " 7‬إ ‪ O 6 #‬أو ا ‪ ،%1‬وذ ‪ E l‬ا ا ‪ /‬وا ‪+‬و‪ E‬ن‬
‫‪B‬ط‬ ‫)ا=‪ D0‬ع( وھ‪+‬ا ا ا ‪ # $ JN‬ا ‪ 6 .‬ت ا > ‪ / K L‬اد‪) ،‬ا ‪ G/‬و ‪ ،‬ا > د ( و ‪8‬‬
‫‪ O ) 7‬ا ‪` C/‬ت و ‪ -a‬ا ‪ /‬ت‬ ‫ع ا ‪ /‬ي وا > ز ‪h / 4‬‬ ‫ا ‪ ،21 0 1 /‬ا ‪ 24 ,c/ /‬ا‬
‫ا‪/1‬و ‪.‬‬
‫‪7‬ف ا &‪ K‬ي‪ :‬ا ‪ 9‬م ا ‪ C‬اري‬ ‫‪ P 8 .1.1‬ت ا ‪ !5‬وا ]و ن > ا ‪ -‬ا‬
‫‪Ih‬ف ا ‪ .‬ي ‪I $ k 4 1C‬ن‪:‬‬ ‫!‪G‬تا‬
‫‪ -‬ا د`ت ا ‪ C‬ار ‪ :‬ا ا ‪ %> E 2‬ا‪ W‬ت ا ‪ 4 2‬ا ‪I‬دات‪.‬‬
‫‪ Jf‬ات ا ر ا ‪ C‬اري‬ ‫ا د`ت ‪ :‬ا ! ‪ G‬ت ا ‪Ih G /‬ف ا ‪ .‬ي وا ‪$ O h 2‬‬
‫ا‪ 3 7 2 W‬ف ا رض‪.‬‬
‫وا ‪ # $ . 0 G‬ا ‪ 4 ،%1‬ر‬ ‫‪،‬ا>‬ ‫! ‪ h E‬ات ا‬ ‫وا د`ت ا ‪ C‬ار ‪ :‬ا‬
‫ا ‪C‬ــ اري ا ا ‪v 2‬رض ‪ 1‬ن ‪. E‬‬
‫‪ .2.1‬ا *‪A‬ـــ م ا ‪ > 4;3‬ا ‪5‬ــــ!ي‪ :‬إن وب ا ‪ /‬وا ‪+‬و‪ E‬ن ھ ا ‪ ,‬ا ‪ 9 2D K‬م‬
‫‪ 7‬ا‪ W‬ت ا >‪ / ) L‬و ا ‪ # $ JN 2‬ا ‪ 1‬ت‬ ‫ا ‪ 2 1B‬ا ‪ /‬ي ‪ 4‬ا ‪ND/‬ول ‪ $ ,/$ 7$‬د )‬
‫ا ‪ C!D‬وا ‪ .‬ر‪ ،‬و‪ # $ ) ,1BE‬ا ‪ 1B‬ل‪ /$ .‬ا=‪ /3‬د وا ‪+‬و‪ E‬ن أ & ‪ Jf‬ات ‪ # $‬ا ب‬
‫وا ‪ !h‬ء ا ‪.2‬‬
‫‪ G‬ة‪.‬‬ ‫‪ .1.2.1‬ا ‪ f`3‬ات ا '@( ‪ 5‬و( ‪ 5 g‬د وا ]و ن‪ :‬ھ‪+‬ه ا ‪ Jf‬ات ‪& E ,E > .‬‬
‫ت ‪ 24‬ا ‪ Jf RC C‬ا=‪ /3‬د‪ ،‬ا ‪+‬ي ‪N‬دي إ ‪ #‬ا ‪ L‬دة ‪ ( 24‬ا ‪ /‬ء )‪ (%9‬ا ‪2B‬ء‬ ‫‪-‬‬
‫ع ا ‪ /‬ي‪ 24 ،‬ا ‪ .‬ر ا ‪ C / E D0 /‬ث ا`‪ > 0‬خ ‪24‬‬ ‫ا ‪+‬ي ض ا ‪ /‬اد ‪ /‬ات‪ C 4 ،‬ث ا‬
‫ل‪.‬‬ ‫ة)‬ ‫ا ‪ .‬را‬
‫ي ‪7 2f‬‬ ‫‪ ,G 7$‬ا ‪ /‬ء أ‪ J‬ء ا=‪ /3‬د و ‪ 7 1‬ا ‪L‬ل ا‬ ‫ت ‪ 24‬ا ط ‪ E‬ا‬ ‫‪-‬‬
‫ا ا‪N / ،O0‬دي إ ‪ #‬ا > ‪ 6 -‬إذا ) ‪ 4 R0‬ة ا=‪ /3‬د ط ‪ ،‬و ‪ 71/‬أن ‪ GP 9‬ق ا ‪_ G‬‬
‫إذا ) ‪ R0‬ا ‪ /‬اد ‪ 7 0 1‬ا ! ‪.7‬‬

‫‪- 25 -‬‬
‫‪ 4 Pipkrakes‬ق ‪ E‬دا‪ ,G ، K‬ا ‪ /‬ء‬ ‫ي )‪ l +‬إ ‪ , 1B #‬ا=‪ E‬ا‬ ‫‪N‬دي ا ‪L‬ل ا‬
‫ا ‪ 3 /‬د ‪ 24‬ا ‪ E‬إ ‪ #‬ا ‪ ، !D‬ا ‪+‬ي ‪ CE L /‬ارة ! ‪ QE‬ا > ‪ E l +E I1B ،‬رات ‪ ,1P # $‬إ‪E‬‬
‫‪ $,‬ھ إ‪. "8#‬‬ ‫‪ S E‬ا ‪ /‬اد ‪ 4‬ق ا ‪ ، !D‬و‪a‬‬ ‫‪ /$‬د ( ‪ C0 :4 g‬ا ‪ # $‬و ‪:4‬‬

‫دا?‬ ‫ق‪+‬‬ ‫!( ‪Pipkrakes‬‬ ‫ا‬ ‫‪ % 4;+‬ا‬

‫ودة‪ Jf :‬ا ‪ !h‬ء ا ‪ 2‬وا ‪ E E‬ودة وھ‪+‬ا ‪ k‬ا‪ 1 0‬س‬ ‫‪ .2.2.1‬ا ‪ f`3‬ات ا‬
‫ا ودة ‪ ) GK $‬ا ‪ ! 24‬ر ا ‪ !h‬ء ا ‪ ,14 2‬ا ت ` ‪ 71/‬أن‬ ‫‪ # $ P‬ا ‪ 1B‬ل‪.‬‬ ‫‪s‬‬
‫‪ 7‬ا ‪ G‬رة ا ‪ C‬ار ‪ 24‬ا ‪ -‬و ‪ >E l +) : /‬ة ‪ E‬ون ‪.: G6‬‬ ‫! ر إ ‪ #‬إذا أ ‪+‬ت ‪>1‬‬
‫‪ h .2‬ا‪ 4Q1‬ل ا ‪ E F (!5‬ا ‪H 5‬ت ا ‪*5‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪ .1.2‬ا ‪ 3‬ت ا ‪V5‬‬
‫ت ا زة‬ ‫‪.‬ل إ‪%‬دى ا‬
‫دھ أ ) ‪6‬‬ ‫‪.6‬‬ ‫'دان ا طب ا‬
‫ل ا طق ا ‪ /‬د وا دار ‪6 .‬‬
‫ؤ"ر دا; ‪ 6‬ا ‪? .‬ت ا ' ا ل‬
‫وا ‪. 6‬ن أن ‪.‬ون ر ت طورة ‪8',‬‬
‫ور و‪" 6 . ,‬ل ‪ ' ' 6‬ن‬
‫ا )'‪ /‬ت ا ظ و 'ف أ ‪ /‬د ھذه‬
‫رات إ ‪, 8‬دة‬ ‫ا )'‪ /‬ت ن ‪,‬دة‬
‫أ ر‪ % ،‬ث ل أ‪ %‬إ ‪ 20 8‬م‬
‫‪ . A‬ل ا ‪ .‬رة‪.‬‬
‫‪!*3‬رة )ا & ( ‪Sols polygonaux de toundra (Chine).‬‬ ‫ا ‪ 3‬ت ا ‪V5‬‬

‫و ‪ 3‬دا‪ 7 s E /K‬أ‪ # $ 9 ` k0‬ا ‪ C !D‬م ‪ 7‬ا ‪ E‬ل ‪ / E ,‬ء ‪ .‬و ‪( L /‬‬

‫ا ‪ C‬ت ‪ 1 0 (f4 ،7 E‬ن و"‪ m‬ا ‪ &/‬ت ‪ 1‬ن ‪ 7‬ا ‪ E+‬ل وا ا‪ 7 O0‬ا ‪ C‬رة‪ ،‬و رة ‪ C‬ث‬
‫ض > ز‪.‬‬ ‫‪ 3 D0‬د‪ G a‬ودون أن‬ ‫ا ‪ & l +) 3 .%1‬ت ‪ 7 0 1‬اد‬

‫‪- 26 -‬‬
‫‪k R8‬‬ ‫ع ا ‪ /‬ي ا ‪+‬ي‬ ‫‪ -" .2.2‬ل ا ‪ 0‬رة ) ‪ &0‬ة(‪ 1 :‬ن ‪ !( 7‬م ا‬
‫ا ‪ .‬ر ‪ , 1B E a s‬ا ‪ /‬اد ا ‪ . G a‬و ‪ 71/‬أن ‪ 0‬ھ ‪ # $‬ا ‪ >D‬ح ا & > ا`‪ C0‬ار‪ $ 2 4 .‬رة‬
‫‪ 7$‬ر) م ‪ 8 4‬ي ‪ 7 chaos‬ا ‪ I‬ذات ‪ 3‬ا‪ ( O0‬دة‪.‬‬
‫‪ D0‬ا ‪، C‬‬ ‫( ر ‪s‬‬ ‫‪ $ :‬رة ‪ 7$‬ا)‪ /‬ت "!‪C‬‬ ‫‪ .3.2‬ا ‪ ' 3‬ت ا ‪$‬‬
‫‪ # $ E / 4‬اد د‪ . G a‬و ‪L‬ى ا ‪ ,1B‬ا ‪ mD /‬ا ‪+‬ي‬ ‫‪C ،,‬‬ ‫‪ # $ 8‬ا ‪ !D‬و‪,1BE‬‬
‫‪ k $ R 8‬ا ( ر إ ‪ #‬ا > ز ا ‪+‬ي ‪ Jf RC k R8‬ا ‪ /‬وا ‪+‬و‪ E‬ن ا ‪+‬ي ‪ ,G‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬اد‪ .‬و‪$‬‬
‫"‪ G‬ط ا ! ر أو ذو‪ E‬ن ا ‪ c‬ج ‪ ,G‬ا ‪ /‬ء ا > ت ا ‪ G a‬وا ‪ S E 24 #G 2‬ا ( ن ‪! .‬‬
‫‪ ( E‬ر‪.‬‬
‫ى ‪ $ 24‬ھ ‪ / " &E‬ات وھ‪+‬ه‬ ‫‪:‬ھ‪ 2‬أ‪ 1P‬ل ‪ h6‬ة `‬ ‫‪ .4.2‬ا ‪ 4‬ت ا *‬
‫ا ‪ 1P‬ل ` ‪ 24 3‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ E‬ردة وا ‪ C ` 2‬ي ‪ # $‬ا ‪ E h‬ت‪ 71/ ,E ،‬أن ‪ /‬د ‪ C0‬ا ب‬
‫و ‪ ( $ ,1B‬ود ار > ع ‪1000‬م‪ 71/ 2 4 .‬أن ‪ 7 ` G( ,1B‬ا ‪ 1‬ت‪ ،‬ا ت ا ‪k B E m C 2‬‬
‫ض ا ‪ GB0p /G‬ق و ‪ C‬ر ا ‪ /‬اد ا ‪ G a‬ا ‪ ,1B 2‬ا ‪ 1‬ت‪،‬‬ ‫‪ 0‬ت ا رة أو ا اري‪ 71/ .‬أن‬
‫ع ا ‪ /‬ي‪.‬‬ ‫ا‬ ‫و ‪ 7‬ا ‪ ,/ C/‬أن ‪ 1‬ن ذ ‪0 l‬‬
‫‪ % 4;+ .3‬ا ' ح‬
‫عا ‪/‬ي‬ ‫‪ B0 ,c/‬ط ا ‪ 9‬م ا ‪ 2 1B‬ا ‪ /‬ي ‪ # $‬ا ‪ >D‬ح ‪ } 24‬ا ‪ /‬اد وذ ‪ ?E l‬ا‬
‫‪m‬‬ ‫ا و‪ ،20 E‬و ‪ -a‬أھ‪ /‬ھ‪+‬ا ا } ‪ # $‬ا ‪ $ D‬ا ‪ R > 2‬و ‪ E , C‬ا ‪/) ، .‬‬ ‫وا ‪.‬‬
‫أ & ‪ ( CE‬ت ا ‪ /‬اد و ى ‪. D0‬‬
‫ر ھ ا‪`L0‬ق > ‪ # $ }3‬ا‪ C0‬ار ‪ 7 c1‬ا ‪ ^ c‬ا ‪ c C‬ا ‪ GD‬ط‬ ‫ا ‪ < 3‬ر‪ :‬ا‬ ‫‪.1.3‬‬
‫‪ 20‬أو ‪L0‬ول ا ‪I /‬ت‪.‬‬ ‫‪ >D‬ح أو ‪v‬ود ‪ ،‬ا ‪ 2‬ھ‪ G 2‬ا ‪ RC‬ا‬ ‫ر ‪ G‬ات وا"‬ ‫و ‪:‬ا‬
‫‪.1‬‬ ‫و ‪ 2‬ھ‪+‬ه ا ‪ ./E l D/‬وط ‪ 1‬ن ‪ 7‬اد ‪s B‬‬
‫ع ا ‪ /‬ي‪ ،‬ا ‪+‬ي‬ ‫‪ 7$‬ا‬ ‫‪ .2.3‬ا ‪ - !3‬ت ا ‪ 5‬د( ‪ $ :‬رة ‪ " 1 7$‬ت ‪ / 3‬د ا‬
‫ع ا ‪ /‬ي‪.‬‬ ‫‪ 24 mB‬ا ‪ 3‬اف ا ‪ .‬أو ‪ 4‬ق ا`‪ C0‬ارات ا ‪ ، G‬ا ‪ .6 7 ,1B 2‬ر ‪E a‬‬
‫‪7 < .1.2.3‬ت ا !ا ‪:‬‬
‫‪Neeeeeee‬دي ا ‪ eeeeeee‬ع ا ‪ eeeeeee/‬ي‬
‫إ ‪ ,eee 4 #eee‬ا ‪ 7eee$ eee I‬ا ‪ .eee‬ا م‬
‫( ‪ eeea eee $ +GeeeD geee‬م ا ‪ >eeeD‬ح‪1 eeeD ،‬‬
‫‪ . eeeeeee‬وھ‪+eeeeeee‬ه‬ ‫‪ eeeeeee.‬ر ‪ m‬أو ( ‪eeeeeee4‬‬
‫‪ ، eeeeeeee1‬أ‪ E‬دھ‪eeeeeeee‬‬ ‫ا ‪ eeeeeeee/‬اد ‪eeeeeeee s‬‬
‫ا ‪ .‬وا ‪ /‬خ‪.‬‬ ‫! ‪!E‬‬

‫‪- 27 -‬‬
 : ?‫ت ا ا‬7 < .2.2.3
‫ `ت‬eeeeeeeeeG 7eeeeeeeee$ ‫ رة‬eeeeeeeee $
‫ ن‬eeeeeeeeeeeee1 2eeeeeeeeeeeee ‫ رات و ا‬eeeeeeeeeeeeeC / ‫ا‬
7eeeee ‫ ز‬eeeee> ‫ م ا‬eeee E Leeeee / ، >eeee6‫ا‬
eeeeeee 9 ‫ و‬،,>eeeeeee" ‫ ا‬eeeeeeeC0 #eeeeeee $ ‫ا‬
‫ ى‬eeeeee ‫ و أ‬eeeeeeG a‫ ت د‬eeeeeeD/ Oeeeeeea
7 eeeeeeD/ ‫ ا‬l/eeeeee" ‫ اوح‬eeeeee . eeeeeeB
‫ و‬15 7 eeeeeeE eeeeee (7eeeeeeB. ‫ و ا‬Q a eeeeee ‫)ا‬
. " 20

‫ ر‬. ‫ه ا‬+‫ ن ھ‬1 ‫ و‬،‫ ا‬c) C ‫ > ز‬2 ‫ ة ا‬/ 3 ‫ ر‬.6 ‫ ق‬4 ‫ت‬I / ‫ه ا‬+‫ ھ‬,1B
/$ R/ a ‫ و‬،7 D 7 ,E (‫ ى وا‬D 7 mG4 ,1B /C ‫ أن ا‬G ‫ و‬،% 1 ‫ ا‬7 ‫ دة‬$
.‫ ت‬C ‫ س ا‬G 7 / ‫ ا‬:4 ‫ن أو ا‬I D ‫ ا‬Q ‫ ط‬7$ ‫ ھ‬E ‫ أو‬:8 ‫ ة ا‬4 ‫ ء‬J‫ا > ز أ‬
: (!5 ‫ ت ا‬0 ‫ ا‬.3.2.3
‫ ت ) ة و‬3‫ در‬,1P # $ 9 ‫ و‬،‫ ي‬/ ‫ع ا‬ ‫ و‬G/ ‫ ر ا‬. ‫ ا‬24 /K‫دف دا‬
‫ ا ف‬:3‫ا‬ ‫ ھ‬/ ‫ ت ا‬C !D ‫ه ا‬+‫ ھ‬, 1B D K ‫ اھ ا‬9 ‫ ا‬. 3‫ و ر‬a ‫ أو‬L
‫ ا ف دون أن‬,>"‫! أ‬D ‫ ا‬# $ k $ ‫ اد ا‬/ ‫ ا‬:8 ‫ و‬،‫ ي‬/ ‫ع ا‬ ‫ ا‬Q ‫ ط‬7$ ‫ ي‬. ‫ا‬
‫ و‬، . ‫ ا‬/$ , >E ‫ول‬L ‫ ا‬24 ‫ و أ‬،‫ت‬I / ‫ه ا‬+‫! اد ھ‬C ، ‫ ة ز‬4 E . 1 /" ‫! ءا‬s ,1B
. /9 C>" R 1P ‫ و‬، /9 s Q‫ ط‬2!h l +E

` 1P‫ أ‬2! ‫ ا ( ر‬- > ‫ ون‬E ‫ أو‬: Q a ‫ ا‬,( ‫ا‬ . : ‫ ا‬3 ‫ ل ا‬4Q1‫ ا‬.3.3
. G a ‫ اد ا‬/ ‫ ن ا‬h!E L / > .
‫ي‬+ ‫ ا‬l +E P / 9 9 g ( ‫ ار‬C0`‫ ا ه ا‬24 ‫ ة‬/ ‫ ط‬P‫ أ‬J ‫ ت ا‬3 ‫ ا‬. 1.3.3
m : ‫از‬ ‫ ن‬1 # ( ،‫ ار‬C0`‫ ا ه ا‬24 ‫& ت‬/ ‫ ا‬/ : 7 1 ، &/ ‫ ت ا‬E ‫ ا‬L /
، &/ ‫ ت ا‬E E P 1B ‫ آ ت‬. B ‫ وأ ى‬G a‫ ط د‬P Oa ‫ ث‬C ‫ و‬، 1 ‫ ار ا‬C0`‫ا‬
. ‫ ا"! ا‬E :> ‫ ا‬Q ‫ ط‬7$ ‫ ا ( ر‬,GJ : ‫ ل‬E ‫ خ ا‬.> 0‫( ) ا‬

- 28 -
 ‫ا‪ - 1‬ر(‬ ‫‪ . 2.3.3‬ا ا‪) _ J‬‬
‫ل‬ ‫ھ‪ , 6‬رة ‪,‬ن ‪'.‬دات‪،‬‬
‫ل‬ ‫ا ‪ ,‬إ ‪ +) 8‬د رات‪ .‬و‬
‫‪ %‬ت ‪E‬و ‪ .‬وھذه ا ‪'.‬دات (ط‬
‫درات )ج‪ .‬درة( ن ا ‪ /‬ب ا ‪6‬‬
‫ا '‪. 8‬ل ‪'.‬دة‪ .‬و 'ف‬ ‫‪%‬دد ا ‪%‬‬
‫‪،‬‬ ‫ا ‪/‬را‪ E‬ب ‪,‬ن ا ر ت ا ‪/‬ر‪ E‬ن‬
‫أ رى‬ ‫وا د ا ‪ /‬ب‪ ،‬و ن‬
‫‪ %‬ب طوط ا و ‪.‬‬ ‫ظ‬

‫‪5+ 8‬ـــــ ‪:‬‬

‫‪ L /‬ا ‪` /‬ت ا ‪` / 4 ،7 E /‬ت ا ‪ !h 2‬ا ‪ !h‬ء ا ‪ 2‬وا ‪ E ,a‬ودة ‪- .‬‬
‫‪ 7$‬ا ‪` /‬ت ا ‪ E‬ردة وا ‪ C ` 2‬ي ‪ # $‬ا ‪ !h‬ء ا ‪ 2‬و ور ا (‪ ,‬وا ( ر‪ 1P 4 .‬ل ا ‪2‬‬
‫وا )‪ /‬ت ا ‪ P B /‬ا ‪ L / 2‬ا ‪` /‬ت ا و ‪#‬‬ ‫‪ :‬ا=‪ E‬ا‬ ‫‪ - . L /‬ھ‪+‬ه ا ‪` /‬ت‬
‫ي‪.‬‬ ‫)ا ‪ E ,a‬ودة( ‪ .‬أ ا ‪` /‬ت ا ‪ E L / 4 0 c‬ا‪ 3‬ا & ء ا م وا ‪ GB‬ق ا ‪ /‬وا ‪ .‬ق ا‬

‫‪- 29 -‬‬
 ‫ا ـ‪ 5‬ـ!ان ا ـ ـ ـ!ي‬

‫‪L /‬ة‪ 1 k >4 ،‬ن ‪ 3‬ن ا ‪ !a D‬ت‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ي ‪ 7 E 7‬ا ‪ /‬د ‪ 7‬ا ‪/4 /‬‬ ‫ا ‪ /‬ان ا‬
‫رو‬ ‫‪ 1‬ن ھ‪+‬ه ا ‪ !a D‬ت ‪ ،^ J ,1P # $‬ا ‪+‬ي‬ ‫‪ Jf RC‬ا ‪ C‬ارة‪ .O 6 ,1P # $ ،‬و ‪ $‬دة‬
‫‪ m‬أ" " ‪,1BE‬‬ ‫‪ 3 ,1B‬ا ‪ , >E‬ا ‪ ,Gc‬و ا ‪ h‬ات ا ‪ C‬ار ‪ .‬و ا) ا‬ ‫‪ C‬ل ر‬
‫‪N 4 %1 E ,E‬دي إ ‪ #‬ذو‪ k0 E‬و & ‪ ،k a >$‬و( ھ‬ ‫ا ‪ !a D‬ت‪+h ` !/ 4 ،‬ي ‪ E‬ا‬
‫‪./‬‬ ‫ھ‪ 2‬ا ‪ D 2‬ھ ‪ 24‬ا)‪ k/‬و‪D E‬‬ ‫ا ‪ !a D‬ت ا ‪c‬‬
‫!‬ ‫‪ F .1‬ا ‪ ca + %‬ا‬
‫ن أ" " ن‪ :‬ا‪ >.0‬ض ل ا ‪ C‬ارة و و‪ 4‬ة و ‪Ls‬ارة‬ ‫‪I $ 4‬ن‬ ‫‪$‬‬ ‫‪ ,1B‬ا‬
‫ا ا ‪ 9 20 c 4 ،‬إ ‪ 7 , GE k‬ا ھ‪، /‬‬ ‫ا ‪ !a D‬ت‪ .‬إذا ) ن ا ‪ ,‬ا ول ( ‪ 2/‬و ا >‪k 4 1‬‬
‫‪ :‬ا أن ‪ 7 $ /‬ا ‪ /‬ط‪ /P ,c Q‬ل آ" ا ‪ R4 $ 2‬و `زا ‪ R‬ف "‪ m‬ا ‪ C‬ارة "‪O‬‬
‫م ‪ 24‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬ط‪ ،Q‬ن ا ‪ !a D‬ت ‪ ، > 8‬و ‪ 1‬ن ‪ $‬دة ‪,1P # $‬‬ ‫‪ 71 ،‬ر‪ s‬ذ ‪4 l‬‬ ‫‪ , 1B‬ا‬
‫‪ !a D‬ت ‪ # $‬ا=ذا‪ E‬إ ‪) E‬ا ‪ !a D‬ت‪/‬ا=ذا‪ = E‬إ ‪ C ( E‬ث‬ ‫ا=‪/3‬‬ ‫‪t4 .^ J‬ذا ) ‪ R0‬ا ‪C‬‬
‫‪ l" /‬ر ‪ C g ( ^ c 2‬ل ط ‪ k E‬ا > ‪ Jf RC r B4 r P 2K L‬ا &‪ mh‬و ا ‪ h‬ات ا ‪ C‬ار ‪.‬‬
‫(‪g‬‬ ‫‪ C E .‬ر ا اء ا ‪ E % C /‬ا ‪ ،k‬و ‪L l +E‬داد )‪ k 4 c‬ر‬ ‫ض‬ ‫‪ ^c 4‬ا ‪26‬‬
‫‪ 0,02 7 ,G‬إ ‪ ( #‬ا ‪ " :&E 24 0,9 2‬ات‪.‬‬
‫‪L /‬ا ‪ k‬ا ‪ :/3 71/ 4 ، 6 .‬ا ‪I‬دات ا ‪ C‬و( ‪ #‬ا ‪7 $ 0 24 / G‬‬ ‫إذا ) ن ‪3 ,1‬‬
‫أ" " ‪:7‬‬
‫‪7 .1.1‬دات ا ‪ 5‬ت‬
‫‪ 7$ ,1B‬ط ‪ Q‬ا ا) ‪ 24‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ G‬ر ا ‪ !D /‬أو ا ‪ N g ( ، &>. /‬ا & ر ‪%‬‬
‫‪ .‬و ھ‪+‬ه ا ‪ /‬ت ‪ 71/‬أن ‪ 1‬ن ) ة )‪24 ) 800‬‬ ‫‪ 7$‬ذو‪ E‬ن ا‬ ‫‪ -‬ا‪ /‬ه ا‬ ‫ا ‪ /‬ورة‬
‫‪.‬‬ ‫‪ /$ !a‬ا ‪ O!G‬ا ‪ 2E‬و ‪ 1 D E ) 1000‬و`‪ ( 0‬و ‪+‬ا ! ‪ $ Q‬إ" ا ‪ /1‬ا‬
‫‪7 .2.1‬دات ا‪1‬ود(‬
‫> ( ‪ g‬ا) ا ‪ c‬ج‪،‬‬ ‫‪ D # $ +h‬ى ا ‪ C‬ت ا‬ ‫و‬ ‫‪ 24 ,1B‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا‬
‫ا ‪ : 2‬ا ود ( ‪ , #‬إ ‪ G! #‬ا ?)‪ 1 g ( ,‬ن‬ ‫و "‪ OC‬ھ‪+‬ه ا ‪ c‬ج ‪ ,1P # $‬أ ‪3 D‬‬
‫‪ $‬ا ‪ ,‬ا ‪+‬و‪ E‬ن ‪ . /‬و ‪I3 DG 71/‬دة ا ود إ ‪:7 /Da #‬‬
‫‪ ،‬و ھ‪ 2‬ا ‪ G! /‬ا ‪0 //‬‬ ‫‪1‬سا‬ ‫‪4‬‬ ‫و‬ ‫‪ G! -‬ا ا) و ‪ 1‬ن ‪ 24‬ا‬
‫و ا‪ 3‬دا‪ 24 /K‬ا ‪ C‬ت ا ‪ > /‬ا ‪ E m C 2‬ا‪ C0‬ارات و‪ $‬ة‪ .‬و ‪ #G‬ھ‪+‬ه ا ‪ &>. /‬ت )‪ /‬ت ‪/‬‬
‫رات(‪.‬‬ ‫‪ 7$ P‬ط ‪ Q‬ا‬ ‫‪ 7‬ا ‪ c‬ج )‪ 7$ P ,1BE‬ط ‪ Q‬ا ‪ !a D‬ت و ‪s ,1BE‬‬
‫‪ 24‬أود ‪ G 8 3‬و ‪ D ,1P +.‬ن ‪ 3‬ي‪.‬‬ ‫‪ OCD‬ا‬ ‫‪ 24 -‬ا ‪ 4 D‬و ‪ %1$ # $‬ا‬
‫ي ( ‪ C g‬ر ا ‪I‬دة‬ ‫‪ D0` 4‬ع ‪ Q .‬ا ازن ‪ 24‬ا ءات ‪ L / .Apports‬ھ‪+‬ه ا ‪ _a E G! /‬ا‬
‫ي ‪ $‬دة ‪ 4‬ق ا ‪I‬دة‪.‬‬ ‫‪ 7$‬ذو‪ E‬ن ا‬ ‫ا‬ ‫‪ ،, a 7‬و ا ‪ /‬ري ا‬ ‫ا ‪ /‬اد ا ‪/( 2‬‬
‫‪C‬ث‬ ‫‪ G ،‬م ا ‪I‬دة‪ 3 ,G 2 ،‬ا ‪ C0 _a‬ا ‪$ ، 4 D‬‬ ‫( ‪L /‬داد ا ‪ !a D‬ت ‪ 24‬ا‬
‫‪ .‬أ ‪ ( 24‬ا ازن ‪ 7 E‬ا ‪ L‬دة و ا ?)‪ 4 ,‬ا" ‪ G‬ار ا ‪I‬دة‪.‬‬ ‫ا ‪ %1‬ا‪ :3‬ھ‪+‬ه ا‬

‫‪- 30 -‬‬
 ‫ھ ك أ‪ 0‬اع أ ى ‪ G B‬و أ‪ ,a‬أھ‪ ,c /‬ا ‪ /‬ت ا ‪ L /‬و ذات ‪ h6 ( D‬ة )ھ&‬
‫‪ /$ ،‬ت ‪ a‬م ا ‪ /$ ،,‬ت ا ‪ C‬ت‪ .‬و ‪ /‬ا ‪ 24 S‬ھ‪+‬ا‬ ‫(‪ /$ ،‬ت ‪ 4‬ق ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا‬ ‫‪3‬‬
‫ا ‪ 7 E L /‬ا ‪ /‬ت ا ردة أو ا ‪ 1 g ( !G‬ن ا ‪ C‬ارة دون‬ ‫ر ا ‪ C‬ارة‪ ،‬و ھ‬ ‫‪#$ -‬‬ ‫ا‬
‫أو ا ‪ C‬رة ( ‪ 1 g‬ن‬ ‫‪ ، r !E‬و ا ‪ /‬ت ا ‪/‬‬ ‫‪ ،‬و ‪ 1 l+‬ن ( ) ا‬ ‫‪ D‬ى ذو‪ E‬ن ا‬
‫و ھ‪+‬ا ‪.(k ) ( , D‬‬ ‫)و‪ 4‬ة ا ‪ /‬ه أ">‪ ,‬و ‪ 4‬ق ا‬ ‫ا ‪ C‬ارة ‪+ E a‬و‪ E‬ن ا‬
‫! وأ‪ f‬ه ا ‪> 4;3‬‬ ‫(نا‬ ‫‪.2‬‬
‫‪ ,G E‬ا ‪ !C‬ت ا ‪ C /) ، .‬ث ‪ ) !h8‬ا ‪# $‬‬ ‫‪ Jf gC‬ا ذ‪ G ، E‬م ا‬
‫‪ %‬و( ه ا ‪ND/‬ول ‪ 7$‬ا ‪ $ D ,E ،, 1B‬ه ‪ 24‬ذ ‪l‬‬ ‫ا ‪ .‬ا ‪ 2 C‬وھ‪+‬ا أدى ا ‪ .k 1B #‬و ا‬
‫‪ 7$‬ا ‪+‬و‪ E‬ن أو ‪ 7$‬ا ‪ !a D‬ت ا ‪. !/‬‬ ‫)‪ /‬ت ‪ 7 > .‬ا ‪ /‬ء ا‬
‫‪ /E %‬دة ‪ 6‬أو " ‪ ,E K‬ھ ‪L‬ج‪ 2 ،‬أ‪ 71/ k0‬أن‬ ‫( ن ا !‪ :‬ا‬ ‫‪F I .1.2‬‬
‫‪ C‬ك ‪2!E ,1BE‬ء ‪ E‬ا"! ‪ k GJ‬ا ‪+‬ي ‪ C‬ث ‪ # $ !h8‬ا ‪ !D‬ا ! ‪ s‬ا‪ 24‬وا ‪ .‬ا " "‪ 2‬ا ‪+‬ي‬
‫‪ _K‬ا ‪ .‬ا " "‪،2‬‬ ‫و (‪OD‬‬ ‫ا‬ ‫(‪ OD‬ط‬ ‫‪ .ka 4 :8‬و ‪ 3 $ " - .‬ن ا‬
‫‪ 0 7‬ع ا ‪ Calotte /‬أو ا ‪،Inlandsis /1‬‬ ‫‪ 71/ 4‬أن ‪ 1‬ن " ‪ $ a 24‬ة ا ‪ G! /‬ا "!‪#‬‬
‫‪7‬‬ ‫ا ‪ D0 9 2‬ھ‬ ‫‪ 24‬ا م ‪ 24‬ا ‪I‬دات ا ‪/‬‬ ‫‪+ 71/ 71‬ه ا ‪ $ D‬أن ‪ ,‬إ ‪30 #‬‬
‫‪L / kC!D4 ،‬‬ ‫‪ $ ,1BE‬م ‪3‬‬ ‫ا ‪ /‬ء ‪ 4‬ق ا ‪ .‬ا " "‪ 2‬و ا ‪+‬ي ‪ a , /E L /‬ي‪ .‬و " ‪ $‬ا‬
‫ا ‪ C 2‬ك ‪$ DE‬‬ ‫‪ /$ / $ DE‬ھ‪ 24 k $ 2‬ا ‪ %>0 ، G‬ا ‪2B‬ء ‪ G! / D E‬ا "!‪#‬‬
‫‪ /$ /‬ھ‪ 24 k $ 2‬ا ا‪.O0‬‬
‫‪ G> 0t4‬ط ‪a‬‬ ‫‪ S>.‬در‪ 3‬ا‪ C0‬ار ري ا ‪ 0‬ر ا‬ ‫‪ .2.2‬أ‪ 4Q‬ل ا ‪ 3‬ا ‪$ :.‬‬
‫و‪ a‬ر ‪ # $‬ا ‪ RC‬وا=زا و ‪ f‬إ ‪ :8 #‬ا ‪ /‬اد ا " ‪ . E‬و ‪ 7‬ھ ‪ 71/‬ا ‪ G‬ل أن ‪ ,/$‬ا ‪ 0‬ر‬
‫ا ‪ C /‬ك ‪ /) ,G E‬ت ) ة ‪ 7‬ا وا"‪ O‬ا ‪7 > N/‬‬ ‫‪ # $‬ا ‪ RC‬و( ه ‪ G ,E‬م ا‬ ‫` ‪G‬‬ ‫ا‬
‫ف ‪$ / 24‬‬ ‫دة‬ ‫" ‪ # $‬أ‪ 1P‬ل‬ ‫ا ‪ I‬وا ( ر وا ‪ # C‬وا ل وا ! ‪J 7‬‬
‫أو ا ) ت وھ‪ 2‬أ‪ 0‬اع ‪:‬‬ ‫‪ E‬وا"‪ O‬ا‬
‫ي و ‪ +.‬ھ‪+‬ا ا ا)‬ ‫ا‬ ‫>‪ :‬ا) ‪ k 4‬ا ‪ /‬اد ا ‪ 2 0 3 # $ " /‬ا‬ ‫‪ .1.2.2‬ا م ا‬
‫اه‪.‬‬ ‫‪ k 0 3 7‬و ‪ C‬دان‬ ‫( ‪ >C 7 !K‬ن ا‬
‫ى وا( ‪.‬‬ ‫ي ‪ G 7 3 7 0‬ن ‪24‬‬ ‫‪ .2.2.2‬ر م ا ‪ 1 :[I‬ن ‪ 7‬ا ) ت ا ‪0‬‬
‫و‪ C a‬ث أن ‪ $ C‬ة أ‪ 0‬ر و ‪ C‬ر ‪ 24‬واد ‪ $ l +E ,1B 4 :D‬ة ! ط از ‪ 7‬ا ) ت‬
‫ا "!‪.#‬‬
‫‪+‬وب ا‬ ‫ي‪ ،‬و‪$‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫‪ .3.2.2‬ا م ا *< ?> )ر م ا ‪ 1 :( !-5‬ن ‪0 $‬‬
‫‪ . /( a‬و ‪) ( R0 ) /‬‬ ‫ى ‪ L ،2K‬ھ‪+‬ه ا ‪ /‬ه ‪ ,G0 7$‬ا ‪ /‬اد ا ‪ ) 2‬ن ا‬ ‫و ‪ C‬ل إ‪#‬‬
‫ا‬ ‫‪ 24‬ا ا‪ +. ،O0‬ا=ر" ‪ E‬ت ‪ C ,1P‬ب ‪0 $‬‬ ‫‪ $‬دة أ" ع‬ ‫‪ 24‬و"‪ m‬ا‬ ‫ا‬
‫‪ D‬و ‪24‬‬ ‫ي‪ ،‬و ‪+‬ا و ‪ S E‬ا ) ت ا ‪ ,1P # $ K‬ھ‪ .2 I‬و‪ 1 a‬ن " ‪ $‬ا‬ ‫ا‬
‫ا ‪L3‬اء ا ‪ 1 4 > ./‬ن ا ) م ا ‪ $ / mK ( ,1P # $ 2K‬ا ادي‪.‬‬
‫ا ‪ C /‬ك‪ ،‬و ‪7 ,1B‬‬ ‫ي أ">‪ ,‬ا‬ ‫ا‬ ‫‪ .4.2.2‬ر م ا ‪) -‬ا ' >(‪ 1 :‬ن ‪ a 24‬ا‬
‫ا ‪ C /‬ك‪ & .‬ف إ ا ‪ /‬اد ا ‪ 2‬ر ‪ 7‬ا ‪ /G‬ا ‪ /‬ورة‪،‬‬ ‫‪ .6‬ر ا ‪ /‬ى ا ي ا ‪ /B 2‬ا‬
‫وا ‪، 8‬و ‪ E,‬ر^‬ ‫ي أو` ‪ 24 mGD J kC!" # $‬ا ‪ GB‬ق ا !‬ ‫ا‬ ‫و ا ‪ /C 2‬ا‬
‫و ‪ !h8 1CE‬إ ‪ #‬ا ‪. G‬‬

‫‪- 31 -‬‬
‫و‬ ‫ھ ك ‪ 6‬أ" " ‪ E L /‬ا ‪ /‬اد ا ‪) B.‬ا ‪ # C‬و ا ‪ ( I‬ا ‪ ,1B 2‬ر) م ا ‪G‬‬
‫‪ .‬و‪ 7$ Striés P‬ط ‪ Q‬ا`( ‪ 1‬ك إ ‪ & E :‬ا ‪ S‬و إ ‪ :‬ا ‪.‬‬ ‫ھ‪ 2‬أ‪ 1 0‬ن ‪s‬‬
‫‪ 7‬ھ‪+‬ه ا ‪ .‬ر ‪L / I1P +.‬ا ‪ 1 ,1P #$‬اة ‪u(I .Fer à repasser‬‬ ‫ا " "‪ ،2‬و ‪ D0‬ھ‬
‫أدى إ ‪ D1 #‬و إزا أ‪L3‬اء‬ ‫‪/‬ةط‬ ‫أ & د ‪ 1‬ط> > ‪L‬وا ‪ .‬ا‪ 3‬ھ‪+‬ه ا ‪ .‬ر دا ‪ ,‬ا‬
‫( دة ‪. D0‬‬ ‫‪ ! /‬رؤو" أ‬ ‫أ‪ J‬ء ( ) ا‬

‫ت‬ ‫ا ‪ 5‬اد ا ‪I‬‬ ‫!( )‪(Le glacier d'Aletsch en Suisse‬‬ ‫تا‬ ‫‪ \ *&+‬ا‬

‫‪ .3.2‬أ‪ 4Q‬ل ا ‪( 3‬‬

‫ا * ‪ F +‬ا ( ن ا ‪ :@ 5‬أ‪ J‬ء ا=‪ G 0‬ع ) ‪S E R 1B a R0‬‬ ‫‪ .1.3.2‬ا‪ 4Q1‬ل ا ‪-35‬‬
‫‪^0‬‬ ‫‪ 24‬ھ‪+‬ه ا ‪ &>. /‬ت‪ G g ( ،‬م ‪ B E‬ط‬ ‫ا & ر ‪ %‬ا ‪ !G /‬ا ‪2B‬ء ا ‪+‬ي أدى إ ‪ L) #‬ا‬
‫‪.‬‬ ‫ن ا ‪L) /‬‬ ‫‪ , 1B k $‬ا ‪ C‬ت و ا ھ ‪ ،‬ھ‪+‬ه ا ‪ 1P‬ل ا & ر ‪ D‬ھ‪ 2‬ا ‪ # $ $ D 2‬ا‬
‫رات وا ‪ G 2‬م ‪ E‬ورھ ‪I3 , 1B E‬دات‬ ‫‪ C 4‬ت ‪2‬ء ا ‪ 9‬وف ا ‪ $ D/‬ة ‪ Q .‬أو `‪I!0‬ق ا‬
‫‪.‬‬ ‫‪ h6‬ة ‪ +h O DE‬ا ا‪E /K‬‬
‫‪ .1.1.3.2‬ا ‪ 0‬ت‪ $ :‬رة ‪ &>. 7$‬ت ‪ / 24 G h‬وذات ‪ a‬ر ‪E m C ، !D‬‬
‫‪ 1B‬أ" " ‪ 7‬ا ‪ .‬ا م‬ ‫– ‪t4‬ذا ) ‪ R0‬ھ‪+‬ه ا‬ ‫"> ح و‪ $‬ة‪ ،‬و ‪ 1‬ن ھ‪+‬ه ا ‪ C‬ت ‪ G h‬أ( ‪E 0‬‬
‫"‪ D R /‬ا ‪ ، C‬أ إذا ) ن ھ ك ا‪ C0‬ار )‪ 3 %‬وا‪ C0 8‬ا ‪ a 24 ,1B 4 D‬ا ‪ C‬ت‬
‫‪ CE‬ات أو ‪ G D‬ت‪.‬‬
‫ي ا ‪ ،L) /‬و ‪L /‬‬ ‫ن ا‬ ‫ى ‪ C‬ت ‪E‬‬ ‫د ‪ $‬رة ‪7$‬‬ ‫‪ .2.1.3.2‬ا‪ 1‬ھ !‪ :‬ا‬
‫ا ھ ‪ 7 6 .E‬أ" " ‪: 7‬‬
‫‪ # $ !D‬ط ل ‪ k$ !a‬ا ‪ D/‬ض‪ .‬أ ا`‪ C0‬ار ا ! ‪ a D0 4 2‬ي‪, ،‬‬ ‫‪G a-‬‬
‫‪ $‬دة ‪ 24‬ا ‪ /‬ل إ ‪ OD0 #‬وز ‪ % 1‬أو أ)‪. c‬‬
‫‪ >" -‬ح و‪ $‬ة‪ ،‬أ( ‪ /$ k P 0‬د ‪ $ 9 ،‬دة ‪ 1‬ت ا ! ‪ G‬ت ا ‪ ، .‬و‪ C 0 l +E‬ث‬
‫د‪.‬‬ ‫أ( ‪ 3 7$ 0‬ار ا‬

‫‪- 32 -‬‬
 ‫ا‪ < 1‬د ‪Auge‬‬ ‫‪Cirque‬‬ ‫ا‪0‬‬

‫ن‬ ‫( ن ا ‪ 0 :_ ;35‬ھ‪+‬ا ا ع ‪ 7‬ا‬ ‫‪ .2.3.2‬ا‪ 4Q1‬ل ا * ‪ /0 F +‬ا ‪ 5‬ى‬

‫& " ‪ 71/ .‬أن ‪ 1‬ن‬ ‫ا ‪ ( D 2!h 2‬ت ‪s " P‬‬ ‫ا ‪ > /‬ق و ‪ 24 ) ,1BE‬ا ‪ /1‬ت ا‬
‫)‪ /‬ھ‬ ‫أن ‪ 2 G‬ا‬ ‫أ & ‪ 0 g ( C‬د‪ 24 4‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪ : ! D ` 2‬ا & ر ‪ %‬ا ‪ G‬ب ‪3‬‬
‫ا ‪ C‬ل ‪ /$ 24‬ت ‪ S E‬ا ا) ‪ 7‬أو ‪ 4‬ق ‪ S E‬ا ‪ ( D/‬ت ا ‪ . !D /‬ر‪ s‬ذ ‪ #G l‬ھ‪+‬ه ا ‪` C‬ت‬
‫‪.‬‬ ‫ن ا ‪ O B /‬ھ ‪ 6 7‬ا ‪ /1‬ت ا‬ ‫ي‪E‬‬ ‫‪ ، 6‬ن ‪ RC0‬ا ‪ /‬ى ا‬
‫‪5+ 8‬‬
‫ي ا ‪ > /‬ق ` ‪JN‬‬ ‫نا‬ ‫ي دورا ھ ‪ 24‬ا ‪ 1B‬ل‪t4 ،‬ذا ) ن ا‬ ‫نا‬ ‫ا‬ ‫‪O‬ط‬
‫ي ا ‪N L) /‬دي إ ‪ gC0 #‬أ‪ 1P‬ل ) ى ‪ ,c‬ا ھ‬ ‫نا‬ ‫‪ 24 ) ,1BE‬ا`‪I 0‬دات‪t4 ،‬ن ا‬
‫‪ 4‬ت ) ة‪.‬‬ ‫وا ‪ 2‬و‪4 R a‬‬ ‫أو ا ‪ Les Fjords (Os) O h‬ا ر‪4‬‬ ‫ا‬
‫‪ 24‬ا ‪ 1B‬ل ‪ JIcE‬ط ق ‪: > .‬‬ ‫و ‪ ,/‬ا‬
‫ا ي ا !ي‪N :‬دي ا ‪ .6 , 1B #‬ر ‪ C‬ود‪ E‬و ‪ ، G‬و ‪ L /‬ھ‪+‬ا ا ع ‪ 7‬ا‬
‫ا ‪ .‬ر ا ‪ G/‬و ‪.‬‬
‫‪N /‬دي إ ‪ , 1B #‬ر) ت ا=‪ 4 0‬ع ھ‪+‬ه‬ ‫‪ :4 E‬أو (‪ ,/‬ا ‪ /‬اد ا ‪!C‬‬ ‫ا زا ‪ G :‬م ا‬
‫‪ 7‬اد ا ) ت‪.‬‬ ‫ا‪ W‬ھ‪ 2‬ا ‪ND/‬و ‪ /) :8 7$‬ھ‬
‫‪ k /( :‬وھ‪+‬ه‬ ‫‪7‬ا‪ /‬ى‬ ‫‪ : GE‬ا ‪ , 1‬ا ‪.‬‬ ‫ا ‪) 0303‬ر" ‪ %‬ا !(‪ G :‬م ا‬
‫‪ CE k $ a 24 L / ، 0‬ارة ‪= /D‬ذا‪ $ k E‬ا=( ‪ 1‬ك ‪ / E‬ى‪ .‬وھ‪+‬ا‬ ‫! ‪ O‬أن ‪ 1‬ن ا‬ ‫ا‪W‬‬
‫‪21‬‬ ‫‪ k/ 9 E mG4 % m‬ا ‪ C‬اري وا‬ ‫ھ‪+‬ا إذا‬ ‫‪ 7‬ا ھ ‪ ,/$ .‬ا‬ ‫أدى إ ‪ $ , 1B #‬د )‬
‫ن‪.‬‬ ‫‪ ,E‬أ & ‪ . E‬رة ا ‪ 90 # $ JN 2‬م ا‬

‫‪- 33 -‬‬
 c ‫ ا‬5 ‫ ا‬0?H

• Bernard Valadas, 2004: Géomorphologie dynamique, Paris, Armand Colin, Collection

Campus, 192 p.
• Georges Viers, 1967: Eléments de géomorphologie, Nathan, Paris, 208 p.
• Jean-René Malavoi et Jean-Paul Bravard, 2010: Eléments d’hydromorphologie fluviale,
Collection Comprendre pour agir, 228 p.
• Jean Tricart, 1965: Principes et méthodes de la géomorphologie, Masson, Paris, 496 p.
• Jean Tricart, 1967: Le modelé des régions périglaciaires. Traité de géomorphologie, tome
II, SEDES, Paris, 512 p.
• Jean Tricart, 1969: Le modèle des régions sèches. Traité de géomorphologie, tome IV,
SEDES, Paris, 472 p.
• Jean Tricart, 1974: Le modèle des régions chaudes. Forêts et savanes. Traité de
géomorphologie, tome V, deuxième édition, SEDES, Paris, 345 p.
• Jean Tricart, 1977: Précis de géomorphologie. Tome 2 : géomorphologie dynamique
générale, SEDES/ CDU, Paris, 345 p.
• Jean Tricart, 1978: Géomorphologie applicable, Masson, Paris, 204 p.
• Jean Tricart, 1981: Précis de géomorphologie. Tome 3 : géomorphologie climatique,
SEDES/CDU, Paris, 313 p.
• Jean Tricart et André Cailleux, 1965: Introduction à la géomorphologie climatique.
Traité de géomorphologie, tome I, SEDES, Paris, 306 p.
• Max Derruau, 1956: Précis de géomorphologie, Masson, 533 p.
• Michel Campy et Jean-Jacques Macaire, 1989: Géologie des formations superficielles,
géodynamique – faciès – utilisation, Masson, Paris, 433 p.
• Roger Coque, 1993: Géomorphologie, cinquième édition, Armand Colin, Paris, 503 p.

- 34 -
 ‫ا '< س‬

‫‪2‬‬ ‫‪.............................................................................................................................................‬‬ ‫ــ‪G‬ـ ـــــ‬

‫‪3 ......................................................................................................................RC‬‬ ‫ا! قا و‬

‫‪3‬‬ ‫‪...............................................................................................‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ا ‪,‬ا‬ ‫وا‬ ‫‪ .1‬ا‬

‫‪3‬‬ ‫‪.......................................................................................‬‬ ‫‪I‬ت ا ‪1 0 1 /‬‬ ‫‪ .1.1‬ا‬
‫‪3‬‬ ‫اري ‪......................................................................................................‬‬ ‫‪ B‬ا‪C‬‬ ‫‪ .1.1.1‬ا‬
‫‪3‬‬ ‫ع ا ‪ /‬ي ‪.......................................................................................................‬‬ ‫‪ .2.1.1‬ا‬
‫‪4‬‬ ‫ع ا ‪........................................................................................................ 2C /‬‬ ‫‪ .3.1.1‬ا‬
‫‪4‬‬ ‫ع ا ‪........................................................................................................ 2K /‬‬ ‫‪ .4.1.1‬ا‬
‫‪4‬‬ ‫‪.....................................................................‬‬ ‫‪ .2.1‬ا ‪ 9/‬ھ ا > ‪ K L‬و ا ‪K / 1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪ .1.2.1‬ا=ذا‪E‬‬
‫‪........................................................................................................................‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪ .2.2.1‬ا >‪ VD‬ا ‪..................................................................................................... 2K / 1‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪............................................................................................................‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ا ‪,‬ا‬ ‫‪ .3.1‬ا‬

‫‪5‬‬ ‫‪..........................................................................................................‬‬ ‫‪ .2‬ط ق ا ‪ # $ ,G‬ا ‪ >D‬ح‬
‫‪6‬‬ ‫‪.................................................................................................................‬‬ ‫‪ .1.2‬ط ق ‪ ,G0‬ا ‪ /‬اد‬
‫‪6‬‬ ‫‪..................................................................................‬‬ ‫‪ G" .1.1.2‬ط ا ‪ C‬رة و ا`‪` 0‬ت‬
‫‪6‬‬ ‫‪ .2.1.2‬ا ( ‪.................................................................................................................. 3‬‬

‫‪7‬‬ ‫‪................................................................................................................‬‬ ‫‪ .2.2‬ا ‪ ) C‬ت ا ‪1‬‬

‫‪7‬‬ ‫‪................................................................................................................‬‬ ‫‪ .1.2.2‬ا`‪ a`L0‬ت‬
‫‪8‬‬ ‫‪....................................................................................................................‬‬ ‫‪ .2.2.2‬ا ‪.‬‬

‫‪9‬‬ ‫‪.....................................................................................................................................‬‬ ‫ا !قا ف‬

‫‪9‬‬ ‫‪ _K‬ا ‪ /‬ط‪ Q‬ا ‪4‬‬

‫‪........................................................................................................‬‬ ‫‪.1‬‬
‫‪9‬‬ ‫‪ .2‬ا ‪ 9‬وف ا ‪ 1B E 6 .‬ل ‪....................................................................................................‬‬

‫‪9‬‬ ‫‪.............................................................‬‬ ‫‪$‬‬ ‫‪ B0 .1.2‬ط ا ‪ /‬ه ا ر و ا ‪ 1P‬ل ا‬

‫‪9‬‬ ‫نو" د‪k‬‬
‫‪.......................................................................................‬‬ ‫‪ .1.1.2‬ظ وف ا‬
‫‪10‬‬ ‫‪.........................................................................‬‬ ‫‪ 7$‬ا ‪ /‬ه ا ر‬ ‫‪ .2.1.2‬ا ‪ 1P‬ل ا‬
‫‪11‬‬ ‫‪..............................................................................................................‬‬ ‫‪-‬ا ‪ B‬ي‬ ‫‪ .2.2‬ا‬

‫‪- 35 -‬‬
‫‪12‬‬ ‫‪..........................................................................................‬‬ ‫ا ! ق ا ‪ 2!" /‬ا ‪ k B‬ا ف‬

‫‪12‬‬ ‫‪............................................................................................‬‬ ‫ا ‪C‬‬ ‫‪ .1‬ط ق و أ‪ 1P‬ل ا‬

‫‪12‬‬ ‫‪ .1.1‬ا ‪2 B‬‬
‫‪....................................................................................................................................‬‬

‫‪ .2.1‬ا ‪12 ................................................................................................................................... ,G‬‬

‫‪ .3.1‬ا ‪+‬ر ا ‪12 ................................................................................................................... C‬‬
‫‪ .4.1‬ا ‪ RC‬ا ‪12 ...................................................................................................................... 2C‬‬
‫‪13‬‬ ‫‪............................................................................................................................‬‬ ‫‪ .2‬آ ت ‪ ,G0‬ا ‪ /‬اد‬
‫‪14‬‬ ‫‪.......................................................................................................................................‬‬ ‫‪ .1.2‬ا‬
‫‪ .2.2‬ا ‪14 ........................................................................................................................................ L>G‬‬
‫‪ .3.2‬ا ‪ /‬اد ا ‪14 ....................................................................................................................... G‬‬
‫‪14‬‬ ‫‪.............................................................................................................................‬‬ ‫‪ .3‬ا ‪ , 1B‬ا ‪2C‬‬
‫‪14 .........................................................................................‬‬ ‫‪fB0 .1.3‬ة و ! ر ا ‪ c1‬ن ا‬
‫‪ .1.1.3‬ا ‪ &h‬ن ‪14 ....................................................................................................................‬‬
‫ن ‪14 .....................................................................................................................‬‬ ‫‪ .2.1.3‬ا‬
‫‪ .3.1.3‬ا ‪15 .......................................................................................................................... 1‬‬
‫‪ .4.1.3‬ا ‪15 ........................................................................................................................ - D‬‬
‫‪ .5.1.3‬ا ‪ c1‬ن ا ‪ B/‬و‪15 ....................................................................................................... 4‬‬
‫‪ .6.1.3‬ا ‪16 ........................................................................................................................... G‬‬
‫‪16 ..........................................................................................................‬‬ ‫‪ .7.1.3‬ا ‪ c1‬ن ا !‬
‫‪17 ..........................................................................................................‬‬ ‫‪ .8.1.3‬ا ‪ c1‬ن ا‬
‫‪ E .2.3‬ا ‪17 ......................................................................................................................... %‬‬

‫‪18‬‬ ‫‪.......................................................................................................‬‬ ‫ا ‪ /‬ل ا ‪ 2!" /‬ا ‪ /‬ل‬

‫‪18‬‬ ‫‪...........................................................................................................‬‬ ‫ي‬ ‫نا‬ ‫‪ .1‬ظ وف ا‬

‫‪18‬‬ ‫‪ ,‬ا ‪23 4 /‬‬
‫‪.............................................................................................................‬‬ ‫‪ .1.1‬ا‬
‫‪ ,‬ا ر ‪18 ............................................................................................................. 23‬‬ ‫‪ .2.1‬ا‬
‫‪19‬‬ ‫‪.......................................................................................................................‬‬ ‫‪ .2‬ط ق ‪ ,G0‬ا ‪ C‬ت‬
‫‪19‬‬ ‫‪.......................................................................................................................‬‬ ‫‪G‬‬
‫‪ .1.2‬ا ‪ /‬اد ا‬
‫‪ .2.2‬ا ‪ G! E ,G‬وا ( ‪19 ..........................................................................................................‬‬
‫‪19 ................................................................................................................... O‬‬ ‫‪ .3.2‬ا ‪IE ,G‬‬
‫‪19‬‬ ‫‪.............................................................................................................................‬‬ ‫‪ , 1B .3‬ا ‪ /‬ري‬

‫‪- 36 -‬‬
‫ري ا ‪ >! /‬ت ‪20 ............................................................................................................‬‬ ‫‪.1.3‬‬
‫‪ .1.1.3‬ا ‪ >! /‬ت ا ‪20 .................................................................................................. D C‬‬
‫‪ .2.1.3‬ا ‪ >! /‬ت ا ! ‪20 .................................................................................................... G‬‬
‫‪ .3.1.3‬ا ‪ >! /‬ت ا ‪ /‬ة ‪21 ..................................................................................................‬‬
‫‪ a .2.3‬س أ‪ 1P‬ل ا ‪ 0‬ر ا ‪21 ............................................................................ >! /‬‬
‫‪ D0 .1.2.3‬ا`‪ 0‬اج ‪21 ..........................................................................................................‬‬
‫‪ .2.2.3‬ط ل ‪ 3‬ا`‪ 0‬اج ‪21 .............................................................................................‬‬
‫‪ 4 .3.2.3‬رق ا`‪ 0‬اج ‪21 ..........................................................................................................‬‬
‫‪ .3.3‬ا ‪ /‬ري ا ‪ >& /‬ة ‪21 ...........................................................................................................‬‬
‫‪ - . .1.3.3‬أ‪ 0‬اع ا &> ‪21 ..............................................................................................‬‬
‫‪22 ...................................................................‬‬ ‫‪ .2.3.3‬ا > ق ‪ 7 E‬ا ‪L‬ر و ا ر‪ >6‬ا ‪h‬‬
‫‪22‬‬ ‫‪.......................................................................................................................‬‬ ‫‪ .4‬ا ‪ 8‬ت ا‬
‫‪22‬‬ ‫‪...............................................................................................................‬‬ ‫ب‬ ‫‪ .1.4‬اوح ا`‪0‬‬
‫‪23‬‬ ‫‪.............................................................................................................‬‬ ‫‪ .2.4‬ا ‪ /‬ط‪ O‬ا‬
‫‪24‬‬ ‫‪.................................................................................................‬‬ ‫‪ .1.2.4‬ا ‪ ! /‬ا ‪L‬ھ‪L‬‬
‫‪24‬‬ ‫‪ .2.2.4‬ا ‪ ! /‬ا ‪...................................................................................................... K‬‬
‫‪24‬‬ ‫‪...................................................................................................‬‬ ‫‪ .3.2.4‬ا ‪ ! /‬ا ‪/‬‬

‫‪25‬‬ ‫‪..................................................................................................................................‬‬ ‫ا ‪ /‬ان ا ‪ /‬ي‬

‫‪25‬‬ ‫‪....................................................................................‬‬ ‫‪ _K‬ا ‪ 9‬م ا ‪ 2 1B‬ا ‪ /‬ي‬ ‫‪.1‬‬

‫‪25‬‬ ‫‪.............................‬‬ ‫‪ .‬ي‬ ‫‪Ih‬ف ا‬ ‫‪ 6 .1.1‬ت ا ‪ /‬وا ‪+‬و‪ E‬ن ‪ 24‬ا ! ‪ G‬ا‬
‫‪ .2.1‬ا ‪9‬ـــ م ا ‪ 2 1B‬ا ‪/‬ــــ ي ‪25 .........................................................................................‬‬
‫‪25‬‬ ‫‪.........................................................‬‬ ‫‪ .1.2.1‬ا ‪ Jf‬ات ا >‪ / ) L‬و ‪ /3p‬د وا ‪+‬و‪ E‬ن‬
‫‪26‬‬ ‫ودة ‪...............................................................................‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ .2.2.1‬ا ‪ Jf‬ات ا‬
‫‪26‬‬ ‫‪.......................................................‬‬ ‫‪ # $‬ا ‪` /‬ت ا ‪!D /‬‬ ‫‪ S E .2‬ا ‪ 1P‬ل ا ‪/‬‬
‫‪26‬‬ ‫‪................................................................................................................‬‬ ‫‪ .1.2‬ا ‪ E‬ت ا ‪&/‬‬
‫‪ G( .2.2‬ل ا ‪ C‬رة ‪27 ....................................................................................................................‬‬
‫‪27 ................................................................................................................‬‬ ‫‪ .3.2‬ا ! > ت ا ‪c‬‬
‫‪27 ................................................................................................................‬‬ ‫‪ .4.2‬ا ‪ 1‬ت ا‬
‫‪27‬‬ ‫‪.................................................................................................................................‬‬ ‫‪ , 1B .3‬ا ‪ >D‬ح‬
‫‪27‬‬ ‫‪.....................................................................................................................‬‬‫ر‬ ‫‪ l D .1.3‬ا‬
‫‪27‬‬ ‫‪.............................................................................................................‬‬ ‫‪ .2.3‬ا ‪ G4‬ت ا ‪ /‬د‬
‫‪27‬‬ ‫‪.......................................................................................................‬‬ ‫‪I‬ت ا‪ 0‬ا‪E‬‬ ‫‪.1.2.3‬‬

‫‪- 37 -‬‬
‫‪I .2.2.3‬ت ا‪ !0‬ا‪28 ...................................................................................................... K‬‬
‫‪ .3.2.3‬ا ‪ C !D‬ت ا ‪28 .................................................................................................. /‬‬
‫‪ .3.3‬ا ‪ 1P‬ل ا ا‪28 .................................................................................................................. E‬‬
‫‪ . 1.3.3‬ا ‪ E‬ت ا ‪28 ....................................................................................................... a‬‬
‫‪ . 2.3.3‬ا ا‪29 ................................................................................................................... O a‬‬
‫‪/‬ـــــ ‪29 ...........................................................................................................................................‬‬

‫ي ‪30 ..........................................................................................................................‬‬ ‫ا ـ‪ /‬ـ ان ا ـ ـ ـ‬

‫‪30 ....................................................................................................................‬‬ ‫‪ $ .1‬ا ‪ :8 ,‬ا‬

‫‪30‬‬ ‫‪I3 .1.1‬دات ا ‪ /‬ت‬
‫‪...............................................................................................................‬‬

‫‪I3 .2.1‬دات ا ود ‪30 ...................................................................................................................‬‬

‫‪31 .................................................................................................. 2‬‬ ‫وأ‪ J‬ه ا ‪1B‬‬ ‫‪ 3 .2‬ن ا‬
‫‪31‬‬ ‫‪....................................................................................,,,........................‬‬ ‫‪ 3 $ " .1.2‬ن ا‬
‫‪ .2.2‬أ‪ 1P‬ل ا ا) ‪31 .......................................................................................................................‬‬
‫‪ .1.2.2‬ا ) م ا ‪31 ........................................................................................................ 2 0‬‬
‫‪ .2.2.2‬ر) م ا "‪31 .............................................................................................................. m‬‬
‫‪ .3.2.2‬ا ) م ا ‪31 .......................................................................................................... 2K‬‬
‫‪ .4.2.2‬ر) م ا ‪31 ............................................................................................................. G‬‬
‫‪32 ..................................................................................................................‬‬ ‫‪ .3.2‬أ‪ 1P‬ل ا‬
‫ن ا ‪34 .................................................L) /‬‬ ‫‪ 7$‬ا‬ ‫‪ .1.3.2‬ا ‪ 1P‬ل ا ‪ !G /‬ا‬
‫‪ .1.1.3.2‬ا ‪ C‬ت ‪32 . ...................................................................................................‬‬
‫‪ .2.1.3.2‬ا ھ ‪32 ....................................................................................................‬‬
‫ن ا ‪33 .....................................O B /‬‬ ‫‪ RC0 7$‬ا ‪ /‬ى ‪E‬‬ ‫‪ .2.3.2‬ا ‪ 1P‬ل ا‬
‫‪/‬ـــــ ‪33 .........................................................................................................................................‬‬

‫‪34‬‬ ‫`‪ CK‬ا ‪ /‬ا‪:3‬‬

‫‪....................................................................................................................................‬‬

‫ا > س ‪35 .....................................................................................................................................................‬‬

‫‪- 38 -‬‬