You are on page 1of 94

ah'{ ufpFkflnsf

ufpF sfo{kflnsfsf] sfof{no


cdflxj]Nxf, ;'g;/L

cfly{s jif{ @)&%÷)&^ sf] nfuL ah'{ ufpFkflnsfsf] tkm{jf6 ufpF;efdf k|:t't
ul/g] jflif{s gLlt, cfly{s ljw]os / ljlgof]hg ljw]os

k|:t't ug]{M

pkfWoIf >L ;+lutf s'df/L /fo

1
@)&% cfiff9 !) ut]
cfb/0fLo cWoIf dxf]bo Ho",
!=hgtfsf] Tofu jlnbfg / ;+3if{jf6 k|fKt nf]stGq clg @)&@ ;fn czf]h # ut] hf/L ePsf] g]kfnsf]
;+ljwfg adf]lhd u7g ePsf ;+l3o ;/sf/ k|b]z ;/sf/ / :yflgo ;/sf/x? dWo] ldlt @)&@ ;fn c;f/
!$=ut] ePsf] :yflgo txsf] lgj{frgjf6 u7g ePsf] o; :yflgo ;/sf/sf] cfly{s jif{ @)&%÷)&^ sf]
gLlt tyf sfo{qmd k|:t't ug]{ cj;/ k|fKt ePsf]df d cToGt} xlif{t / pT;flxt ePsf] 5' .
@=g]kfnsf] O{ltxf;df ePsf ;j} vfn] /fhg}lts ,;fdflhs kl/jt{g sf lgDtL ;xfbQ k|fKt ug'{ x'g] 1ft
c1ft ;lxtx? k|lt of] z'e 3l8df xflb{s >4f ;'dg ;lxt efjk"0f{ >4f~hnL ck{0f ug{ rfxG5' . ;fy}
ljleGg /fhg}lts cfGbf]ngdf 3fO{t] eO{ si6s/ hLjg JolQt ul//xg' ePsf lhpbf ;lxt k|lt ;Ddfg k|s6
ug{ rfxG5' .
#=g]kfn /fi6«,/fli6«otf,clg cv08tfsf nfuL h'g;'s} Tofu / jlnbfgL lbg ;Sg] / o; e' efu nfO{ dfof ug'{
x'g] ;Dk'0f{ lj/ g]kfnL tyf /fhg}lts bn / ;/sf/ tyf z'e]R5's cGo ;j} nfO{ g]kfnsf] /fhg}lts
kl/jt{gdf v]Ng' ePsf] e'ldsf sf] pRr ;Ddfg ub}{ of] P]ltxfl;s ;kmntf sf lgDtL ;j} k|lt cfef/ k|s6
ug{ rfxG5' .
$=hgtfsf] Tofu / jlnbfg jf6 lxhf]sf] :yflgo lgsfo :yflgo ;/sf/sf] ?kdf :yflkt ePsf] xf] . sl/j !*
jif{sf] cGt/fndf :yflkt ePsf] hgk|ltlgwLd"ns :yflgo ;/sf/ k|lt lxhf]sf] eGbf hgtfsf] cfzf / e/f];f
cfh pRr /x]sf] 5 . hgtfsf] of] e/f];f nfO{ lhljt /fVg ufpFkflnssf] ltj|Q/ ljsf; u/L ;Dd[4 :yflgo
;/sf/ sf] ?kdf :yflkt u/fpg of] :yflgo ;/sf/ b[9 ;+sNkLt /xg] 5 . ;fy} o; dxfg sfo{df xft]dfnf]
ug{ ;+l3o ;/sf/ ,k|b]z ;/sf/ ,cGt/ :yfgLo tx, :yfgLo :t/sf /fhg}lts bn ,;+3;+:yf ,;dfh;]jL
,j'l4lhjL / cfdf hg;d'bfodf xflb{s clkn ub{5' .
cWoIf dxf]bo,
g]kfn ;/sf/sf] rf}wf] lqjifL{o of]hgfsf] nIo pb]Zo / o; ah'{ ufpFkflnsf sf] d'n gf/f æs[lif, lzIff,
:jf:Yo,pBf]u, ko{6g / k"jf{wf/ M ;'Gb/, ;d[¢ ah'{sf] cfwf/ ÆnfO{ ;fsf/ ub}{ ljsf; / ;Dj[l4sf] o; dxfg
cleofg nfO{ cfjZos ult lbg cfufdL cf=j=)&%÷)&^ sf lgDtL ljleGg If]qdf lgtL tyf sfo{qmd
th'{df u/]sf] 5' .
pkl:yt ;Dk"0f{ dxfg'efjx?df ah'{ ufpFkflnsfsf] ;fdflhs, cfly{s, z}lIfs, ;f+:s[lts, k"jf{wf/ ljsf/
nufot ;jf{ËL0f ljsf;sf] nflu g]kgnsf] ;+ljwfg -@)&@_, rf}wf] lqjifL{o cfjlws of]hgf, :yfgLo ;/sf/
;+rfng P]g, @)&$, :yfgLo txsf] jh]6 th'{df lbUbz{g @)&$, ;fj{hlgs v/Lb P]g, cfly{s sfo{ljlw P]g,
;+3Lo ;/sf/ / k|b]z ;/sf/s gLlt / lgb]{zgsf] ;fy;fy} :yfgLo cfjZostfnfO{ k|fyldstf lbO{ gLlt tyf
sfo{qmd jgfOPsf] 5 . o;n] ah'{jf;Lx?sf] hLjg:t/df kSs} ;'wf/ NofpF5 eGg] lj:j:t u/fpg rfxG5' .

s=cfly{s ljsf; gLlt M


 o; ufpFkflnsfnfO{ cfly{s ?kdf ;d[¢ agfpgsf] nflus[lifnfO{ klxnf] k|fyldstf /flv s[lifnfO{
k"0f{?kdf Joj;flos/0f ul/b} nlug] gLlt lnPsf] 5' ,;/sf/L , ;xsf/L / lghLIf]q nfO{ cfly{s
ljsf;sf kl/k'/ssf ?kdf kl/rfng ug{ cfjZos ;dGjo / ;xsfo{ ul/g] 5 .
 ;Dk'0f{ s[lif pkh,kmnkm'n,df5fkfng ,s'v'/fkfng,ufO{ e};L kfng,jfv|f,j+u'/ ;'+u'/kfng,/ cGo
cGgjfnL tyf gub]jfnL pTkfbgdf ;lqmo /x]sf ls;fg, tyf s[lif ;xsf/L / s[ifs ;d'xx? nfO{
Joj;flos/0f u/fpg cfjZos jhf/sf] k|jGw ldnfpg'sf ;fy} s[lif tflnd,s[lif cf}hf/df ljz]if
cg'bfg,k|ljlw ;'wf/,s[lifsf] oflGqs/0f nufot ljpljhg ljt/0fsf ;fy} s[lif k|;f/ tyf ;]jfd'ns
sfo{qmd ;+rfng ug]{ lgtL lnPsf] 5' .
 JolQmut pTkfbg eGbf ;fd'lxs s[lif pkh / pTkfbg nfO{ k|fyldstf lbb} ;fgf ls;fgx?nfO{ s[lif
;xsf/Ldf / 7'nf ls;fgx?nfO{ kmd{, sDkgLdf cfj4 x'g k|f]T;flxt ul/g] 5 . ufpFkflnsfsf] s[lif
e'ldsf] df6f] kl/If0f u/L df6f] / jftfj/0f cg's'n jfnL ljsf;df ls;fgx? nfO{ clek|]l/t ul/g] 5 .
2
 o; ufpFkflnsf sf] k|d'v jfnLsf] ?kdf /x]sf] pmv' v]tLdf cfj4 ls;fgx?nfO{ pv' v]tL ;DjlGw
cfjZos 1fg,k|ljlw sf ;fy} ljp ,dn vfb / pmv' /f]Kg] d]lzg vl/bdf cfjZos cg'bfgsf] Joj:yf
ug{ ;DjGw ;/f]sf/jfnf lgsfodf cfjZos kxn ul/g] 5 . ufpFkflnsfjf6 ;d]t cfjZos cg'bfgsf]
k|jGw ldnfO{g] 5 .
 ;xsf/L If]qnfO{ s[lif pTkfbg ,pTkfbsTj, nufgL / /f]huf/Lsf] l;h{gfsf ;fy} ufpFkflnsfsf] ;du|
ljsf;df ;xefuLtf j9fpg ufpFkflnsfn] cfjZos ;xsf/L P]gsf] th'{df u/L cfufdL cf=j=jf6 g}
sfof{Gjogdf Nofpg] 5 . ;xsf/L ;+:yfnfO{ ;xsf/Lsf] d'No / dfGotf cg'?k ;+rfng x'g] Joj:yf
ldnfO{g] 5 / sfg'g jdf]lhd btf{ gu/L ;+rfng eO{ /x]sf ;xsf/L nfO{ lgif]w u/L sfg'gsf] bfo/fdf
NofO{g] 5 .
 o; ah'{ ufpFkflnsf nfO{ ;Ifd / ;d[4 ufpFkflnsf] ?kdf :yflkt ug{ of] % jif{ leqdf cfjZos
;j} lsl;dsf ;+/rgf / k4tLsf] ljsf; ug]{ tkm{ o; ufpkflnsf sf] Wofg k"0f{ ?kdf s]lGb|t x'g] 5
. h;sf nfuL ufpFkflnsf sf] lq— jlif{o cfjlws of]hgf lgdf{0f u/L nfu' ul/g] 5 / x/]s jif{sf]
jflif{s of]hgfdf cfjlws of]hgfn] nlIft u/]sf] pb]Zo kl/k'lt{ ug]{ u/L gLlt sfo{qmd tyf of]hgf
tof/ u/L nfu' ul/g] 5 .
 ;+ljwfg jdf]lhd :yfgLo ;/sf/n] jgfpg' kg]{ P]g,sfg'g, lgod ,lgodfjnL ,ljlgod,tyf lgb]{lzsf
x? tof/ u/L o;} cf=j=)&%.)&^ b]lv :yfgLo /fhkqdf k|sflzt u/L nfu' ul/g] 5 .
 xfd|f] ufpFkflnsf P]ltxfl;s,k|fs[lts / ;f+:s[lts ;Dkbfn] el/k"0f{ ePsf] ufpFkflnsf xf] . oxfF !%@
lj3fsf] ah'{ tfn 5, ;J8f] du/bx,b}tf / lbUxL h:tf l;d;f/ If]q / tfnkf]v/L klg oxL 5g . !@
lj3fsf] wfld{s tyf P]ltxfl;s /fdhfgsL dlGb/ b]lv lnP/ ljleGg cGo ko{6sLo :ynsf] ?kdf
ljsf; ug{ ;lsg] y'k|} ;fj{hlgs :yn / k"jf{wf/ o; ufpFkflnsf leq kb{5g . h;sf] ;d'lrt ljsf;
ug{ ;s] oL ;Dkbfx? ufpFkflnsf] ;Dj[l4sf] nfuL sf]z] 9'+uf ;fljt x'g ;Sg] s'/fdf d ljZj:t 5' .
 t;y{ d'VotxM ah'{ tfn nfO{ ko{6sLo :ynsf] ?kdf ljsf; / lj:tf/ u/L ufpFkflnsf sf] cfly{s
d]?b08sf] ?kdf :yflkt ug{ ;j} k|sf/sf >f]t ;fwgx? nfO{ To; tkm{ s]lGb|t ul/g] 5 . ;fy} cGo
tfn tyf l;d;f/ If]qsf] ;d'lrt ljsf; / lj:tf/ ul/g] 5 .
 /fdhfgsL dlGb/sf] lh0ff]{4f/ u/L wfld{s ko{6sLo :ynsf] ?kdf ljsf; / lj:tf/ ug{ cfjZos
k"jf{wf/ tyf jftfj/0f tof/ ul/g] 5 . o;sf cltl/Qm cGo wfld{s :ynx?sf] ;d]t cfjZoQf
cg';f/ ;+/If0f / ;+j4{g ub}{ nlug] 5 .
 ufpFkflnsf nfO{ ko{6sLo s]Gb|sf] ?kdf cfsif{0f / uGtAo ljGb'sf] ?kdf ljsf; ug{ ko{6g k"jf{wf/sf]
ljsf; ug{ ljz]if hf]8 lbO{g] 5 . :yfgLo /Lltl/jfh, k/Dk/f ,dgf]/~hg cflbsf] e|d0f cjnf]sg ug{
?rfpg] ko{6ssf] ;kgf ;fsf/ kfg{ :yfgLo :t/df pknAw k/Dk/fut z}lnsf snf,k|bz{gL,k|fs[lts
:ynsf] k"0f{ ;+/If0f, ;+j4{g / ljsf; ub}{ nlug] 5 .
 lghL If]q åf/f ;+rflnt ko{6sLo :ynx?nfO{ Jojl:yt u/L ;+rfng ug{ clek|]l/t ul/g] 5 . lghL
If]q tyf ;xsf/L ;+:yfx?nfO{ ko{6sLo :ynsf] cf;kf; xf]6]nJoj;fo,xf]d :6],l/;f]6{ ,kfs{ ;+rfng
ug{ pT;flxt ul/g] 5 . h:sf nfuL cfjZos jftfj/0f tof/ ul/g] 5 .
 ufpFkflnsf df ;+rflnt lghL tyf ;/sf/L ko{6lso :yn;Dd ;xh ?kdf ko{6sx?sf] cfjfudgsf
nfuL ln+s ;8sx?sf] lj:tf/ ljsf; / :t/f]GgtL ul/g] 5 / % jif{ leqdf lt ;8s ;~hfnx?nfO{
sfnf]kq] ul/g] 5 .
 cfufdL cfly{s jif{nfO{ ufpFkflnsfn] ko{6g k"jf{wf/ lgdf{0f jif{sf] ?kdf dgfpg] 5 / ko{6g k"jf{wf/
lgdf{0fsf nfuL cfjZos ;j} k|sf/sf >f]t ;fwg / ;fdYo{sf] k|of]u u/L ;'Gb/ x/fe/f ko{6sLo :yn
lgdf{0f ul/g] 5 .
 cfly{s ljsf;sf] csf]{ dxTjk"0f{ cfwf/ eg]sf] pBf]u tyf Jofkf/ klg xf] . ah'{ ufpFkflnsf leq /x]sf]
s[lifhGo pTkfbgdf cfwfl/t g]kfns} ;j}eGbf 7'nf] lrgL pBf]u O{i6{g ;'u/ldN;sf] lgoldt ;+rfng
/ s[ifsx?sf] pmv'sf] e'QmfgLdf b]lvg] u/]sf] ;d:ofnfO{ cfk;L ;xsfo{ / ;dGjosf dfWodjf6

3
;dfwfg ug{ cfjZos kxn ul/g] 5 . ;fy} ufpF:t/df /x]sf demf}nf tyf ;fgf 3/]n' pBf]usf]
;+/If0f ub}{ o; Joj;fodf ;+nUg Joj;foLx?nfO{ clek|]l/t x'g] sfo{qmdsf] th'{df ul/g] 5 .

v=s[lif , kz' tyf l;rfO{ gLlt M


 ls;fgsf] xslxt ;+/If0f / ;Dj4{g ub}{ s[lifsf] pTkfbg, pTkfbsTj j9fpg l;rfO{sf] plrt
Joj:yfkgsf nfuL of]hgf lgdf{0f / sfof{Gjog ug]{ .
 ;'g;/L df]/+u l;rfO{ of]hgf / r+bfdf]xgf l;rfO{ of]hgfjf6 ;+rflnt gx/x?df lg/Gt/ kfgL /lx/xg]
Joj:yf ldnfpg cfjZos sbd rfNg] .
 /f=j]=/ cdflxj]Nxf lrd8Lsf] sf] ljrdf kg]{ emf]8fsf] 5]pdf /x]sf] 6]+u|fvf]nf / d't'jf vf]nfdf jfFw
lgdf{0f u/L l;rfO{ ug]{ Joj:yfsf nfuL ;DefJotf cWoog ug]{ .
 o; ufpFkflnsf leqsf ls;fgsf] k|d'v gub]jfnLsf ?kdf /x]sf] pmv' jfnLsf] e'QmfgLsf] nfuL x'g]
u/]sf] l9nf ;':tLnfO{ cGTo ul/ ;dod} e'QmfgL ug]{ Joj:yf ldnfpg sf nfuL cfjZos kxn ug]{ .
 a}slNks l;rfO{ Joj:yfsf nfuL l8k jf]l/+u,:6]6 jf]l/+u,s[lif d6/,s[lifsf nfuL Pn=6L nfO{g
lj:tf/sf u/L l;rfO{sf] ;d:of ;dfwfg ug]{ .
 df;'hGo pTkfbg / b'whGo pTkfbgsf nfuL ufO{ e};L kfng ,s'v'/f kfng , jfv|fkfng,df5fkfng
j+u'/kfngnfO{ Joj;fonfO{ Joj;flos / cfTdlge{/ jgfpg ljz]if sfo{qmd NofO{g] 5 .
 s[lif, kz' tyf l;rfO{ ;DjlGw sfo{ ;DjlGwt ljifout sfof{no;+u ;dGjo / ;xsfo{ ul/ sfo{qmd
;+rfng ul/g] 5 .
 s[lif pkhnfO{ Jojl:yt ug{ lglZrt If]q tf]sL s[lifhGo yf]s ahf/,v'b|f ahf/sf] Joj:yfkg ul/ s[lif
, kz' tyf jfujflg Joo;fonfO{ Jojl:yt ul/g] 5 .
 ;fd'lxs t/sf/L v]tL,kz'kfng Joj;fonfO{ cuf8L j9fO{g] 5 .
 Dff;' k;nx?nfO{ cg'udg u/L cfjZos Joj:yfkg ul/g] 5 .
 Kfmnkm'nsf] lj?jf ljt/0f ul/g] 5 .
 kz' lzlj/ ;+rfng ul/Gf] 5 .
 s[lifhGo ahf/nfO{ Jojl:yt / yk klxrfg u/L lj:tf/ ul/g] 5 .
 6]+u|fvf]nfdf l;rfO{sf] nflu pko'Qm :yfgdf ;DefJotf cWoog u/L j8f g+= % / ^ tyf # / $
jLrdf cfjZos k"jf{wf/ lgdf0f{ ug]{ sfo{nfO{ o;} cf=j= b]lv k|f/De ul/g] 5 .

u=ko{6g gLlt M
 ko{6g ljsf;sf] k|r'/ ;+efjgf jf]s]sf] !%@ lj3fsf] ah'{ tfn, tyf du/bx÷;j8f]esf],b}tf,lbUxLsf]
ljsf; / k|j4{g u/L ko{6g ljsf; / cfly{s cfocfh{gsf] d]?b08sf] ?kdf qmdzM ljsf; ub}{ n}hfg]
lgtL lnPsf] 5' .
 /fdhfgsL d+lb/ j8f g+=@, # / %, lzjdlGb/ j8f g+=$,lj/f6]ZJf/ j8fg g+=# nufot d7 d+lb/sf]
ljsf; ul/ wfld{s ko{6sLo If]qsf] 3f]if0ff ul/g] 5 .
 ;+u|fxnosf] ;+efJotf cWoog u/fO{ cfjZos b]lvPdf To;sf] ljsf; / lj:tf/ ul/g] 5 .
 lghL If]qjf6 ;+rflnt ko{6sLo :yn Pe/]i6 ;fO{G; ;]G6/ nufotsf] ljsf; / lj:tf/sf] nflu ljz]if
gLlt cjnDjg ul/g] 5 .

4
 ko{6sLo If]qsf] ?kdf ljsf; / k|j{4g ug{ k/Dk/fut snf tyf ;+:s[ltsf] ;+/If0fdf ljz]if Wofg
lbOg] 5 .
 ko{6sLo ;]jf, ;'ljwf, ljsf; / lj:tf/sf nflu lghL If]qsf] nufgL cfslif{t ul/g] 5 .
 ko{6sLo :ynsf] / pkhsf] ljljwLs/0f / lj:tf/ u/L u|fdL0f ko{6g dfkm{t yk /f]huf/Lsf
cj;/x?sf] l;h{gf ul/g] 5 .
 snf, ;flxTo tyf kqsfl/tfsf] dfWodaf6 ko{6g If]qsf] k|rf/, k|;f/ tyf ljsf; ug{ ;flxTo tyf
kqsfl/tf If]qsf] ;+3;+:yfx?;+u ;dGjodf yk hf]8 lbOg] 5 .

3=cy{,pBf]u / jfl0fHogLltM
 ;fj{hlgs ,lghL / ;xsf/L If]qsf] ;xeflutf / :jtGq ljsf; dfkm{t :yfgLo cy{tGq ;'b[9 ug]{ .
 cy{tGqdf lghL If]qsf] nufgL / e"ldsfnfO{ dxTj lbb} pknAw ;fwg / >f]tsf] clwstd kl/rfng
ul/ cfly{s ;Df[l4 xfl;n ug]{ .
 ;xsf/L If]qnfO{ k|j4{g ub}{ :yfgLo ljsf;df cToflws kl/rfng ul/g] 5 .
 ljz]if cfly{s If]q -SEZ_ sf] :yfkgfsf] nfuL ;DjlGwt lgsfox?df cfjZos kxn,k}/jL ,;dGJfo /
;xof]u ul/g] 5 .
 eG;f/ sfof{no :yfkgfsf] nfuL ;+efJotf cWoogsf] nfuL ljz]if kxn ul/g] 5 .
 cfly{s If]qsf ;j} ultljwLdf :jR5tf,hjfkmb]lxtf / k|lt:kwf{ sfod ug{ lgodgsf] Joj:yf ub}{
ufpFkflnsf sf] ljsf;df k|f]T;fxg / kl/rfng ug]{ .
 pknAw ;fwg, ;|f]t tyf cfly{s ljsf;sf] k|ltkmnsf] Gofof]lrt ljt/0f ug]{ .
 ufpFkflnsf If]qleq pBf]u :yfkgf ug{ lghL If]qnfO{ cfslif{t ug]{ / pBf]usf] ljsf; / lj:tf/åf/f
j:t' tyf ;]jfsf] ahf/ ljljwLs/0f / lj:tf/ ug]{ .
 sfnf]ahf/L ug]{, s[lqd cefj l;h{gf ul/ pkef]Qmf cft+lst ug]{ k|ltikwf{ lgoGq0f u/L Psflwsf/
sfod ug]{ sfo{sf] cGTo u/L Joj;flos If]qdf Jofkfl/s :jR5tf / cg'zf;g sfod ul/ pkef]Qmfsf]
lxt ;+/If0f ug]{ .
 a}b]lzs /f]hfuf/Ldf /x]sf g]kfnLx?sf] 1fg, ;Lk,k|ljwL / k"FlhnfO{ pTkfbgd'ns sfo{df nufgL ug{
k|f]T;flxt ug]{ / :yfgLo ljsf;df pkof]u ug]{ .
 ufpFkflnsf If]qleqsf ljleGg j8fsf ljz]if If]qx?nfO{ ,cf}Bf]lus sl/8f]/ If]q,s[lif If]q, ljz]if cfly{s
If]q,ko{6g If]q,cfbL h:tf cfly{s If]qsf] ?kdf 3f]if0ff u/L ;f]sf] ljsf; / lj:tf/df ljz]if
k|fyldstfsf ;fy sfo{ ug]{ .
 ufpFkflnsf :t/Lo 3/]n' tyf ;fgf pBf]u jfl0fHo ;3+ u7g u/fpg] cfjZos kxn ul/g] 5 .
 3/]n' tyf ;fgf pBf]usf] ljsf;sf] nflu a}+s tyf ljQLo ;+:yfx?;Fu ;dGjo ug]{ gLlt lnO{g] 5 .
 3/]n' tyf ;fgf pBf]usf] Joj;fo btf{ u/fpg] k|f]T;fxg ul/g] 5 .
 pkef]Qmfx?sf] lxt ;+/If0fsf] nflu jhf/ cg'udg lgodg u/L Joj:yLt ul/g] 5 .

5
ª=ef}lts k'jfwf/ gLltM
 j8f sfof{no / j8f :t/Lo ;/sf/L ;+/rgf gePsf j8fdf hUuf pknAw ePdf qmdzM j8fsfof{no
k|fyldstf qmddf lgdf0f{ ul/b} hfg] 5 .
 ;DefJotf cWoog, lj:t[t l8hfOg / nfut cg'udg u/]/ dfq jftfj/0fd}qL ef}lts k"jf{wf/sf]
lgdf{0fdf hf]8 lbOg] 5 .
 k"n ;8ssf bfFof jfFof jftfj/0fd}qL agfpg a[Iff/f]k0f ug]{ gLlt lnOg] 5 .
 j8f sfof{no / ufpFkflnsfsf] ;dGjo / ;fem]bf/Ldf k"jf{wf/ ljsf; sfo{qmd ;+rfng ul/g] 5 .
 ;fj{hlgs :yfgdf lgdf{0f ePsf 3/, 6x/f, k;n nufotnfO{ x6fpg] gLlt lnO{g] 5 .
r=hg;+Vof tyf ;fdflhs ljsf; gLltM
 :j:Yf / ;Eo ;+:s[ltsf] ljsf; u/L ;fdflhs ;';DjGwdf cfwfl/t ;'Gb/ zfGt ;dfhsf] lgdf{0f ug{
ljz]if gLlt lnO{g] 5 .
 P]ltxfl;s,k'/ftflTjs tyf ;f+:s[lts ;Dkbfsf] ;+/If0f,;Dj¢{g / ljsf; ul/g] 5 .
 snf, ;flxTo / ;+uLtsf] ljsf;df hf]8 lbO{g] 5 .
 ;fdflhs,;f+:s[lts tyf ;]jfd'ns sfo{df :yfgLo ;d'bfosf] l;h{glzntfsf] k|j4{g / kl/rfng u/L
:yfgLo hg;xeflutf clej[4L u/L ;fd'bflos ljsf; ug]{ sfo{nfO{ k|f]T:fflxt ub}{ nlug] 5 .
 ;dfhdf ljBdfg wd{,k|yf,k/Dk/f,/Lltl/jfh tyf ;+:sf/sf gfpFdf x'g] lje]b,c;dfgtf,zf]if0f /
cGofosf] cGTo ul/g] 5 .
 jfnljjfx,jfn>dzf]if0f, dlxnf lx+;f, n}lË+s lx+;f,bfOhf] k|yf cflbh:tf ;dfhdf ljBdfg
s'‐k|yfx?nfO{ ;dfhjf6 k"0f{?kdf lgd'{n kfg{ ljleGg cleofgx? tyf ;r]tgfd"ns sfo{qmdx?
;+rfng ul/g] 5 .
 ufpFkflnsf If]qdf sfo{/t ;j} u}/;/sf/L ;+:yfx?sf] k|f]kmfO{n tof/ u/L u}/;/sf/L ;+:yfx?nfO{
ufpFkflnsf k|lt pQ/bfoL agfpg u}=;=;=nfO{ ;xefuL u/fO{ cfjZos gLltut Joj:yf ul/g] 5 .
 ufpFkflnsfdf sfo{qmd ah]6 tyf k|ltj]bg k]z gug]{ u}/;/sf/L ;+:yfx?nfO{ gljs/0f ul/g] 5}g .
;fy} pQm ;+:yfnfO{ uf=kf= jf6 lbO{g] ;]jf ;'ljwf aGb ul/g] 5, /;fem]bf/Ltf klg gul/g] gLltnfO{
s8fO{sf ;fy sfof{Gjog ul/g] 5 .
 ufpFkflnsf If]qleqsf jfnjflnsfx?sf] ljBfno kx'Fr sfo{qmdnfO{ lj:tf/,5fqa[lQsf cj;/ l;h{gf ,
;fIf/tf cleofg,uf=kf=If]qsf ;fd'bflos ljBfnosf pTs[i6 5fq÷5fqfnfO{ ;Ddfg sfo{qmd ;+rfng
ul/g] 5 . uf=kf=If]qdf ;+rflnt jfnljsf; s]Gb|x?nfO{ ;fd'bfloss/0f,Plss/0f / z;lQms/0f ul/g]
5.
 km/s Ifdtf ePsf tyf ckf+u ;d'bfo, blnt, pTkLl8t,cflbjf;L hghftL,dw]zL d'l:nd
lk58fju{,ljkGg ju{,of}lgs tyf t]>f] ln+uL ;lxt j]kQf kl/jf/sf] ;+/If0f tyf cfTdlge{/tfsf 7f];
sfo{qmd ;+rfng ug{ o; cf=j=df ljz]if of]hgf agfO{ sfo{ ;Dkfbg ;'rsfÍdf pk/f]Qm ;d'bfosf]
;jlns/0f,;zlQms/0f dfkm{t d'n k|jflxs/0fdf hf]8 lbg ;Dj4 kIfsf] ;xsfo{df cNksflng tyf
lb3{sflng sfo{of]hgf lgdf{0f ul/ qmdzM sfof{Gjog ub}{ nlug] 5 .
 ;fdflhs ;'/Iff sfo{qmdsf] k|efjsf/L cg'udgsf] Joj:yf ldnfO{g] 5 . j8f / 6f]ndf ;fdflhs
;'/Iff eQf ljt/0fsf] nfuL cfjZos Joj:yf ul/g] 5 .

6
 ufpF k|f]kmfOn Jojl:yt ug{ k|To]s j8fs]f j8f k|f]kmfOn tof/ ug]{ ,>f]t gSzf tof/ ug]{,ljkGg ju{
klxrfg,ul/jL gS;f+sg ug]{ h:tf sfo{nfO{ ;+rfng ug]{ gLlt lnO{g] 5 .
 ufpFkflnsf / j8fsfof{nodf ;'rgf s]Gb|sf] :yfkgf ul/g] 5 . ;j} lsl;dsf tYof+s Plss[t ?kdf
;+rfng ug{ Plss[t tYof+s k|0ffnL nfu' ul/g] 5 . ah'{ ufpFkflnsf sf] j]j;fO{6 lgdf{0f u/L ljB'tLo
;'rgf k|0ffnL tyf ;'zf;gnfO{ ljz]if k|fyldstfsf ;fy ;+rfng ul/g] 5 .
 ufpFkflnsfsf ;j} ;+/rgfdf slDtdf $)Ü dlxnf ;xeflutf x'g' kg]{ Joj:yfnfO{ s8fO{sf ;fy nfu'
ul/g] 5 .
 hGd,d[To",ljjfx,j;fO{ ;/fO{ tyf ;DjGw ljR5]b cflb h:tf JolQmut 36gf tyf sDKo'6/s[t k|0ffnL
VERS÷MIS jf6 ug]{ Joj:yf ldnfO{g] 5 .
 k|To]s j8fdf Pp6f ;fd'bflos ljBfno / jfn ljsf; lj:tf/ o;} cf=j= @)&%.)&^ df ;+rfng
ul/g] 5 .
 k|fylds txdf clgjfo{ ?kdf c+u|]hL efiffdf k7gkf7g u/fO{g] 5 .
 cfjZoStf cg';f/ z}lIfs ;+:yfx?nfO{ dh{/ ul/g] 5 .
 ah'{ ufpFkflnsfsf] Joj:yfkg ;ldltsf] kbflwsf/Lsf] Ifdtf ljsf; u/fO{g] 5 .
 j8f :t/ / ufpFkflnsf :t/jf6 k|To]s ljBfnodf dlxgfdf Ps k6s ;3g cg'udg u/L uf=kf=df
k|ltj]bg k]z / sfo{kflnsfsf] a}7sdf 5nkmn u/L cfjZos lgb]{zg lbO{g] 5 .
 lghL ljBfnonfO{ cg'udg, lgodg u/L cfjZos lgb]{zg lbg] Joj:yf ldnfO{g] 5 .
 k|To]s ljBfnodf lzIfs / ljBfyL{x?nfO{ kf]zfs / kl/ro kq clgjfo{ ?kdf nfu' ul/g] 5 .
 k|To]s df=lj=df sDKo'6/ sIff clgjfo{ ?kdf ;+rfng ul/g] 5 .
 lzIff ;DalGw sfo{ ljlw agfO{ nfu' ul/g] 5 .
hg:jf:Yo
 df}lns xssf] ?kdf /x]sf] u'0f:t/Lo :jf:Yo ;]jf ;j} gful/sx?sf] kx'Frdf k'Ug]u/L k|efjsf/L ?kdf
pknAw u/fpg] Pjd\ cfwf/e't :jf:Yo ;]jf lgMz'Ns pknAw u/fOg]5 .
 :jf:Yo ;]jfx? ;j{;'ne Pjd\ k|efjsf/L?kdf cfjZos hgzlQm pknAw u/fOg]5 .
 u'0f:t/Lo cf}ifwL / :jf:Yo ;fdfu|Lsf] ;xh tyf k|efjsf/L cfk"lt{ Pjd\ pkof]unfO{ ;'lglZrt ul/g]5
 :jf:Yo ;DjlGw ;Gb]z Pjd\ ;'rgf ;'ne?kdf k|fKt ug]{ ;'rgfsf] xs ;DjlGw clwsf/nfO{
sfo{ut?kdf kl/0ft ug]{ lzIff, ;'rgf / ;Grf/ sfo{qmdnfO{ pRr k|fyldstf lbO{ hg:jf:Yo k|jw{g
ul/g]5 .
 ;Ifd Pjd\ hjfkmb]xL ;dGjo, cg'udg, / lgodg ;+oGq Pjd\ k|lqmof åf/f u'0f:t/Lo :jf:Yo ;]jf
;'lglZrt ul/g]5 .
 u'0f:t/Lo Pjd\ :jf:Yojw{s vfB kbfy{sf] k|jw{g, k|of]u dfkm{t s'kf]if0fnfO{ Go"lgs/0f ul/g]5 .
 :jf:Yo If]qdf sfo{/t dlxnf :jf:Yo :jo+;]ljsfx?nfO{ ;+/If0f / ;Dj¢{g ul/g]5 .
 dlxnf :jf:Yo :jo+;]ljsfsf] sfo{Ifdtfdf j[l¢u/L k|ltsf/fTds, k|jw{gfTds :jf:Yo If]qdf ;d'bfosf]
:jf:Yo :t/df j[l¢ ul/g]5 .
 :jf:Yo rf}sL gePsf] j8fdf ;fd'bflos :jf:Yo PsfO ;+rfng u/L cfwf/e't :jf:Yo ;]jf k|jfx
ul/g]5 .

7
 o; ah'{ ufpFkflnsf cGtu{tsf :jf:Yo rf}sLx?df qmdzM Nofj ;]jf / lrlsT;sLo ;]jf lj:tf/
ul/g]5 . ;fy} :jf:Yo rf}sLx?nfO{ @$ 3G6] k|fylds pkrf/ s]Gb|sf] ?kdf :yflkt ul/g]5 .
 ;fd'bflos ljBfnodf lszf]/lszf]/Lsf] dlxgfjf/L Joj:yfkgsf] nflu dlxnf zf}rfno lgdf{0f /
;]lg6/L Kof8 ljt/0f ul/g]5 .
 dft[ tyf gjlzz' d[To' Go"lgs/0f ug{sf] nflu ue{jtL ;d"x u7g u/L cTofjZos k|hgg :jf:Yo
;]jfdf hgr]tgfsf] ;fy} ;]jfsf] kx'Fr tyf pkof]udf j[l¢ ul/g]5 .
 cd8'jf :jf:Yo rf}sLnfO{ @$ 3G6] aly{Ë ;]G6/sf] ?kdf ;+rfng ul/g]5 .
 ljkGg, l;dfGts[t hfthflt, cflbjf;L tyf lb3{/f]uLx?nfO{ :jf:Yo pkrf/ ;xfotf lbOg]5 .
 j}slNks :jf:Yo ;]jf k¢lt -cfo'j]{b, xf]ldof]KofyL, g]r'/f]KofyL_ nfO{ ;+/If0f / ;Djw{g ul/g]5 .
 ! 3/, % of]u, % hl8j'l6 gf/fnfO{ cfTd;ft u/L of]u If]qnfO{ lj:tf/ ug{ of]u lzlj/ ;+rfng ul/g]5
 k|To]s j8fdf ljz]if1 :jf:Yo lzlj/ ;+rfng ul/g]5 .
 k|To]s j8fdf PDj'n]G; ;]jf lj:tf/ ul/g]5 .
vfg]kfgL tyf ;/;kmfO{
 ufpFkflnsf :t/Lovfg]kfgLsf] cf;]{lgs hf+r ul/g] 5 .
 zt k|ltzt :jR5 vfg]kfgLsf] Joj:yfkg ul/g] 5 .
n}lËs ;dfgtf tyf dlxnf ;zlQms/0f
 dlxnf lj?4 x'g] ;a} k|sf/sf lx+;f, zf]if0f tyf lje]b / jlxis/0fsf] /f]syfd Pjd\ lgoGq0fsf nflu
sfo{qmdx? ;~rfng ul/g] 5 . o:tf lx+;fdo sfo{sf] nflu uf=kf=:tl/o ;ldtL lgdf{0f ul/g] 5 .
 dlxnfx?sf] /fhgLlts, cfly{s tyf ;fdflhs clwsf/x?sf] ;+/If0f / ;Dj4{g ul/g] 5 .
 ljkGg, lk5l8Psf tyf Psn dlxnfsf] nflu cfocfh{g, Ifdtf ljsf; / ;zlQms/0f ug]{
sfo{qmdx?sf] klxrfg u/L sfof{Gjogdf NofOg] 5 .
 dlxnfx?sf] ;Lk ljsf; tyf Ifdtf clej[l4 u/L cfly{s ?kdf cfTdlge{/ agfpg] gLlt cjnDag
ul/g] 5 .
 dfgj j]rljvg Go"lgs/0fsf] nflu tflnd, ;r]tgfd"ns sfo{qmd ;+rfng / k'g{:yfkgf tyf p¢f/sf]
nflu sf]if :yfkgf ul/g]5 .
ckfËtf
 n}lËs lx+;f;DaGwL sfo{nfO{ ;dfhdf g} bafak"j{s ldnfpg] sfo{nfO{ lg?T;flxt ul/g] 5 .
 ckfËtf ePsf] JolQmx?sf] Ifdtf ljsf; Pjd\ pgLx?sf] ;fdflhs ;'/Iff Joj:yfnfO{ k|efjsf/L
agfpFb} n}hfg] gLlt lnO{g] 5 .
 ckfËtfsf] k|s[tL x]/L pko'Qm ;Lkd"ns tflnd k|bfg u/L /f]huf/L cj;/x?df kx'Fr lj:tf/ /
:j/f]huf/Lsf] cj;/x?nfO{ l;h{gf ul/g] 5 .

8
5=k|fs[lts >f]tsf] ;+/If0f,;Dj4{g / pkof]u gLlt M
 ufpkflnsfdf pknAw k|fs[lts ;|f]t ;fwgsf] ;+/If0f,;+j4{g / jftfj/0f cg's'n lbuf] ?kdf pkof]u
ug]{ / :yfgLo ;d'bfonfO{ k|fyldstf / cu|flwsf/ lbb} k|fKt k|ltkmnsf] Gofof]lrt ljt/0f ug]{ Joj:yf
ul/g] 5 .
 ;fj{hlgs :yndf /x]sf ufpFkflnsfsf] If]qflwsf/ leq kg]{ tfn, kf]v/L, bx,ag h+un cfbL h:tf
k|fs[lts ;|f]t ;Dkbfsf] ;+/If0f ;+j4{g / k|jw{g ub}{ ufpFkflnsf / j8fsfof{nosf] cfly{s >f]tsf] j[l4
/ ljsf; ul/g] 5 .
 k|fs[lts k|sf]kjf6 x'g] hf]lvd Go"lgs/0f ug{ k"j{ ;'rgf tof/L,p4f/,/fxt Pj+ k"g{:yfkgf ul/g]5.
 ufpFkflnsfsf j8fx?df /x]sf ;fj{hlgs klt{ tyf ;/sf/L hUufx?df a9b} uPsf] cltqmd0fnfO{
lg?T;flxt ug{ ;Dk"0f{ ;fj{hlgs klt{ Pj+ ;fj{hlgs hUufsf] nut ;+sng ul/ cWofjlws ;lxtsf]
k'l:tsf k|sfzg ul/g] 5 . uf=kf=sf j8fsfof{nox? leqsf rf}tf/fx?,d7 dlGb/x?, gx/, s'nf], tfn,
kf]v/L, l;d;f/ If]q cfbL ;Dkbfsf] ;+/If0fnfO{ k|fyldstf lbO{g] 5 . ;fy} ;fj{hlgs klt{ klxrfg
ePsf hUuf ;Dkbfx?nfO{ uf=kf=sf] gfddf btf{ ug{ cfjZos k|lqmof yflng] 5 .
h= jg, jftfj/0f tyf ljkb Joj:yfkggLlt M
 ufpFkflnsf If]qleq j9b} hfg] kmf]xf]/ pT;h{g x'b} u/]sf] kmf]xf]/d}nf >f]t Joj:yfkg ug{ cfjZos
sfo{ljlw agfO{ nfu' ul/g] 5 . kmf]xf]/d}nfsf] lb3{sflng Joj:yfkg / o; If]qdf k|fKt x'g] ;xof]unfO{
Plss[t 8fnf] k|0ffnLdf cfj4 ug{ j[xt sfo{zfnf cfof]hgf u/L o; If]qdf sfd ug]{ ;+3;+:yfsf]
ls6fg ul/g] 5 . s]xL 5flgPsf If]qdf kmf]xf]/d}nf Joj:yfkg ug{ 6f]n ljsf; ;+:yf / lghL If]q;Fu
;xsfo{ ul/g] 5 . hyfefjL kmf]xf]/d}nf kmfNg]nfO{ cfjZos sfjf{xL ug{ Pp6f ufpFkflnsf :tl/o 6f]nL
lgdf{0f ul/ k|j4{gfTds ,lg/f]wfTds / b08fTds cleofgnfO{ ltj|tf lbO{g] 5 . ljz]if ;/;kmfO{
cleofg rnfO{g] 5 .g]kfn ;/sf/jf6 hf/L ePsf] kmf]xf]/d}nf Joj:yfkg P]g @)^* nfO{ s8fOsf
;fy sfo{Gjog ug{ sfo{of]hgf agfOg] 5 .
 ufpFkflnsf If]qsf] ;f}Gbo{ sfod ug{ cJojl:yt km'6kft Joj;fonfO{ Jojl:yt ug{ kfs{, au}rf
nufot ;+efJo ;Dkbfx?sf] ;d'lrt ljsf; tyf kl/rfng ug{ ;fj{hlgs lghL ;fem]bf/L gLlt dfkm{t
cl3 a9fO{g] 5 .
 3/jf6 lg:sg] kmf]xf]/d}nfnfO{ alu{s/0f u/L>f]tdfg} Joj:yfkg ug{ ;lsg] h:tf hgr]tgfd'ns
sfo{qmdx? ;j} j8fx?df ;+rfng u/L uf=kf=If]qsf] jftfj/0fnfO{ :jR5,;'Gb/, ;kmf jgfpgsf nfuL
kmf]xf]/sf] Go"lgs/0f ug]{ tkm{ cl3 al9g] 5 .
 ;/;kmfO{ If]qdf sfo{/t sd{rf/Lsf] lgoldt :jf:Yo kl/If0f ul/g] 5 . ufpFkflnsfsf] lglZrt If]qnfO{
kmf]xf]/d}nf tyf Knfli6s d'Qm If]q jgfpg ljz]if kxn ul/g] 5 .
 kmf]xf]/d}nfsf]bL3{sflng Joj:yfkgsf] nfuL /0fgLlt lgdf{0f sfo{ o;} cf=j=jf6 z'? ul/g] 5 .
 c:ktfnhGo kmf]xf]/ bL3{sflng Joj:yfkgsf nfuL Ps cg'udg 6f]nL u7g ul/ sfo{ ;'rf? ?kn]
;+rfng ub}{ n}hfg] gLlt cjnDjg ul/g] 5 .
 ;fj{hlgs hUuf ,jf6f] 5]p / P]nfgL hUuf klxrfg u/L j[Iff/f]k0f sfo{ ul/g] 5 .
 k"0f{ ;/;kmfO{ sfo{qmd nfO{ ;/sf/L tyf ljleGg u}/;/sf/L / cGt/fli6«o ;+3;+:yf;Fu ;dGjo u/L
j8fsfof{nosf] ;lqmotfdf k|efjsf/L 9+un] ;+rfng ul/g] 5 .
 ljkb tyf pRr hf]lvd k/]sf] 3/ kl/jf/nfO{ tTsfn /fxt, p4f/ / k"g{:yfkgf ;DaGwL sfo{qmd
;+rfng ul/g] 5 .
9
 ;'/IffsdL{x?nfO{ ljkb /f]syfd / lgoGq0fsf] nflu ;fdfu|L pknAw u/fOg] 5 .
 ljkb /f]Sg k|ltsf/fTds sfo{x? ;+rfng ul/g]] 5 .
 gbL s6fg lgoGq0f / gbL d'xfg tyf lsgf/fsf] ;+/If0f ul/g] 5 .
 ufpFkflnsf :t/Lo g;{/L ljsf; ul/g] 5 .
 ufpFkflnsf :t/Lo ljkb Joj:yfkg sf]if agfO{g] 5 .
 ah'{ ufpFkflnsfsf d'Vo ;8sx?df xl/t ;8s k]6Lsf] ?kdf lasf; ub}{ nlug] 5 .\
em=>d / /f]huf/ gLlt M
 cfly{s jif{ )&%.)&^ df sl/j !)) o'jf o'jltnfO{ Joj;flos tflnd lbO{ /f]huf/L l;h{gf ul/g] 5 .
 ;j}n] sfd ug{ kfpg] tyf ;j}n] sfd kfpg] cj:yf ;'lglZrt ug{ ;fdflhs cfly{s zlQmsf] ?kdf
/x]sf] >dzlQm nfO{ bIf Joj;flos jgfpg ljleGg ;Lkd'ns cfod"ns sfo{qmd ;+rfng u/L
:j/f]huf/ agfpg] / :jb]zdf g} /f]huf/L clej[4L ug]{ jftfj/0f l;h{gf ul/g] 5 .
 ;j} >ldssf] cfwf/e't clwsf/ ;'lglZrt ub}{ ;fdflhs ;'/Iff k|Tofe't ul/g] 5 .
 jfn>d nufot >dzf]if0fsf ;j} ?ksf] cGTo ug]{ ljz]if gLlt lnO{g] 5 .
 >lds / pBdL Joj;foL ljr ;';DjGw sfod /fVb} Joj:yfkgdf >ldssf] ;xeflutf nfO{ k|f]T;fxg
ub}{ nlug] 5 .
 j}b]lzs /f]huf/Ldf hfg] o'jf o'jtLx? g7lupg,gj]lrpg eGgfsf nfuL j}b]lzs /f]huf/L ;DjlGw
ljleGg ;r]tgfd'ns sfo{qmd ;+rfng ul/g] 5 .
 j}b]lzs /f]huf/jf6 cfh{g ePsf] k'FhL,;Lk,k|ljwL / cg'ejnfO{ cfkmg} ufpFdf pTkfbgd'ns If]qdf
nufpg k|f]T;fxg ul/g] 5 .
 >ldsx?sf] ;d:ofnfO{ ;dfwfg ug{sf] nfuL j8fdf clen]v /fVg] / >d Joj:yfkg ;dLlt x/]s
j8fdf j8fWoIfsf] ;+of]hsTjdf % ;b:o /xg] 5 .

~f=;fdflhs Gofo / ;dfj]zLs/0f ;DjlGw gLlt M


 c;xfo cj:yfdf /x]sf Psn dlxnfnfO{ of]Uotf / Ifdtfsf] cfwf/df ;Lk k|bfg ul/ :j/f]huf/
jgfO{ hLljsf]kfh{gsf nfuL ;d'lrt Joj:yf ub}{ hfg],
 hf]lvddf k/]sf,;fdflhs / kfl/jfl/s jlxis/0fdf k/]sf tyf lx+;f lkl8t dlxnfnfO{
k'g:yf{kgf,;+/If0f,;zlQms/0f u/L :JffanDjL jgfpg],
 k|hgg cj:yfdf cfjZos ;]jf ;'ljwf pknAwtfsf] ;'lglZrttf ug]{,
 jfnjRrfsf] kfngkf]if0f,kl/jf/sf] x]/rfx h:tf sfd / of]ubfgnfO{ cfly{s ?kdf d"Nof+sg ug,]{
 jfnjflnsfsf] ;jf]{Qd lxtnfO{ k|fyldstfsf ?kdf Wofg lbg],
 jf:tljs e'ldlxg ;'s'Djf;Lx?sf] klxrfg ul/ Joj:yfkg ug]{ ,
 :yfgLo ljsf;df o'jf ;xeflutf clej[4L ub}{ /fhg}lts,cfly{s,;fdflhs / ;f+:s[lts clwsf/x?sf]
k"0f{ pkof]usf] jftfj/0f l;h{gf ug]{, o'jfsf] ;zlQms/0f / ljsf;sf nfuL lzIff,:jf:Yo, /f]huf/L
nufotsf If]qdf ljz]if cj;/ k|bfg ug]{ .
 cflbjf;L hghftLsf] klxrfg ;lxt ;Ddfgk"j{s jfFRg kfpg] clwsf/ ;'lglZrt ug{ cj;/ tyf
nfesf nfuL ljz]if Joj:yff ub}{ ;d'bfo;+u ;/f]sf/ /fVg] lg0f{ox?df ;xefuL u/fpg] .

10
 cNk;+Vos ;d'bfonfO{ cfkm\gf] klxrfg sfod /fvL ;fdflhs tyf ;f+:s[lts clwsf/ k|of]usf] cj;/
tyf nfesf nfuL ljz]if Joj:yf ug]{ .
 dw]zL ;d'bfo,d'l:nd / lk58fju{nfO{ cfly{s, ;fdflhs tyf ;f+:s[lts cj;/ / nfesf] ;dfg
ljt/0fsf] Joj:yf ug]{
 v]ns'b tyf v]nf8Ldf of]hgfj4 nufgL ug]{ / ufpFkflnsf :tl/o v]n d}bfg lgdf{0fsf] nfuL cfjZos
Joj:yf ldnfpg] .
 ;fd'bflos,/fli6«o tyf cGt/fli6«o u}/ ;/sf/L ;+3 ;+:yfx?sf] nufgL / e'ldsfnfO{ hjfkmb]xL /
kf/bzL{ agfpb} To:tf ;+:yfx?sf] :yfkgf,:jLs[tL,;+rfng,lgodg / Joj:yfkgsf nfuL Ps4f/
k|0ffnL ckgfpg] / ufpFkflnsfsf cfjZostf / k|fyldstfsf If]qdf dfq To:tf ;+3 ;+:yfnfO{ ;+nUg
u/fpg] .
 h]i7 gful/s tyf ckf+ux?sf] x]/rfxsf nfuL cfjZos k"jf{wf/ tyf ;+/Ifs cled'vLs/0f sfo{qmd
;+rfng ug]{ .
 /fHojf6 hf/L ePsf ;dfj]zLs/0f ;DjlGw gLlt nfO{ k"0f{?kdf cfTd;fy ul/g] 5 .
6=;+u7g tyf k|zf;g gLlt M
 a9L /x]sf] k|zf;lgs vr{nfO{ Go"lgs/0f ug{ cfly{s cg'zf;g lgb]{lzsf agfO{ nfu" ul/g] 5,
cTofjZos jfx]s cGo b/jGbL ;[hgf,egf{ ul/g] 5}g,xfn l/Qm /x]sf] b/jGbLnfO{ k'g/fjnf]sg ub}{
cgfjZos b/jGbL vf/]h ub}{ ;+u7gdf r':ttf NofO{g] 5 .
 sd{rf/Lsf] ;'ljwf / zt{ ;DjGwdf ljlgodfjnL th'{df ul/ o;} jif{df nfu" ul/g] 5 .
 ah'{ ufpFkflnsf / cGtu{tsf j8fsfof{nox?sf] ;+u7g ;+/rgf g]kfn ;/sf/jf6 hf/L eP cg'?k
nfu' x'g] 5 .
 ah'{ ufpFkflnsf sfo{nodf ljleGg zfvf ,pkzfvfx? cfjZostf / cf}lrTosf] cfwf/df vf]lng] 5 .
 sd{rf/L tyf kbflwsf/L;Fu sfo{;Dkfbg ;Demf}tf ul/g] 5 . sfo{;Dkfbg ;Demf}tfsf cfwf/df pTs[i6
sfo{ ug]{ sd{rf/L tyf kbflwsf/Lx? nfO{ k'/:s[t ul/g] 5 .
 ;'zf;g k|j4{g / ;xsfo{sf] nfuL ;+:yfx?;Fusf] ;dGjo / ;xsfo{nfO{ ljz]if k|fyldstf lbO{g] 5 .
 sfof{nosf] cfGtl/s Joj:yfkgnfO{ k|efjsf/L agfpg sfof{nodf Joj:yfkg ;"rgf k|0ffnL :yfkgf
ul/g] 5 .
 ;]jfu|fxLsf] clwsf/ ;Djf]wg ug{ Ifltk"tL{ ;lxtsf] gful/s j8fkq hf/L ul/g] 5 . ;dod} ;]jf k|fKt
gePdf o;} sf]ifjf6 IftLk"tL{ lbO{g] 5 . h;jf6 ufpkflnsfsf] ;]jf k|jfx cem} k|efjsf/L x'g] ljZjf;
lnPsf] 5' .
 sfof{noleq x'g ;Sg] clgoldttfnfO{ /f]Sg z'Go ;xgzLntfsf] gLlt cjnDjg ul/g] 5 . ;]jf
k|jfxdf kf/blz{tf Pj+ hjfkmb]lxtf sfod ug{ u'gf;f] ;'g'jfO{,ph'/L Joj:yfkgnfO{ lz3| k|efjsf/L
agfO{g] 5 . ;]jf k|jfxdf ljB'tLo ;'zf;gsf] dfGotf cg';f/ sfof{nosf] sfdnfO{ k|ljwL d}qL agfpb}
nlug] 5 .
 ;+u7g ;+/rgf g]kfn ;/sf/n] to u/] jdf]lhd x'g] 5 / s8fOsf] ;fy nfu' ul/g] 5 .

11
;"rgf, ;~rf/ tyf k|ljlw
 ;Dk'0f{ ;/sf/L ;+:yfdf ljw'tLo xflh/L o;} cf=j=df h8fg ul/g]= 5 .
 ;"rgf k|ljlwsf] o'usf] ?kdf /x]sf] jt{dfg ljZj kl/j]z cg'?k ufpFkflnsf / o;sf j8fx?sf]
sfo{k|0ffnL / clen]vx?nfO{ sDKo'6/ k4ltdf ?kfGt/0f u/L ;]jf k|jfxnfO{ r':t b'?:t / 5l/tf]
ul/g]5 .
 ufpFkflnsfdf O{–nfOa|]/L :yfkgf ul/g]5 .
 ufpFkflnsfdf ;Defjgf x]/L ljn jf]8{ /flvg] 5 .
 ljB'tLo zf;gsf] cjwf/0ffsf] k|j4{gdf hf]8 lbO{g] 5 .
7=s/ tyf /fhZj gLlt M
 ufpFkflnsf If]qleq Joj;fo s/ c;'n ug{ sfo{ljlw lgdf{0f u/L nfu' ul/g] 5 .
 ufpFkflnsf If]qleq nfUg] d]nf,pT;j, ljleGg v]n,hfb' ;s{; cfbLh:tf k|bz{gL ;+rfngsf nfuL
clgjfo{ ?kdf j8f ;ldltsf] sfof{nojf6 dfu eO{ cfPdf ufpkflnsfn] tf]lsPsf] z'Ns lnO{
;+rfngsf] nfuL cg'dtL lbO{g] 5 .
 s/ b:t'/sf] k"0f{ hfgsf/L / kmf/dx? j]j;fO{6df /flvg] 5 . s/ x6nfO{gsf] Joj:yf ul/g] 5 .
 sfof{nojf6 ;j} k|sf/sf ;]jfu|fxLn] k|fKt ug]{ ;]jf ;'ljwfnfO{ lgb]{lzsf dfkm{t Jojl:yt ul/g] 5 eg]
;]jf k|fKt ug{sf nfuL s/ r'Stf k|df0f kq clgjfo{ k]z ug'{kg]{ sfg'gL Joj:yfnfO{ s8fO{sf ;fy
cjnDjg ul/g] 5 .
 s/bftf ;]jf sfof{no,3/]n', oftfoft Joj:yf sfof{no nufotsf ;+:yfx? ;Fu ;dGjo u/L s/
c;'nLnfO{ k|efjsf/L agfO{g] 5 eg] s/bftf lzIff sfo{qmd ^ j8} j8fdf ;+rfng ul/g] 5 .
 o;} rfn' cf=j=jf6} axfn s/ ;+rfng sfo{nfO{ k|efjsf/L 9+un] cuf8L a9fO{g] 5 .
 /fhZj c;'n pk/ ug{sf] nfuL o;} cf=j=b]vL 3'DtL ;]jf ;+rfng ul/g] 5 .

8=gful/ssf cfwf/e't cfjZoQmf gLlt M


 gful/ssf cfwf/e't cfjZostf - ufF; , jf;, skf;, lzIff, :jf:Yo _ cflb h:tf s'/fsf] k|Tofe"t
ug{ k|oTg/t /xg] .
 ;/sf/L ljBfnosf] lzIffnfO{ j}1flgs,k|fljlws,Joj;flos,;Lkd'ns,/f]huf/d'ns Pj+ hgd'vL jgfpb}
;Ifd,k|lt:kwL{ g}lts hgzlQm tof/ ug]{ ,
 lzIff If]qdf :yfgLo ;/sf/sf] nufgL clej[4L ub}{ lzIffdf ePsf] lghL If]qsf] nufgLnfO{ lgodg /
Joj:yfkg u/L ;]jfd'ns jgfpg]
 pRr lzIffnfO{ ;xh,u'0f:t/Lo,Pj+ kx'Fr of]Uo jgfpg ufpFkflnsf If]qleq pRrlzIff cWoogsf] nfuL
sn]hsf] Joj:yf ug{ kxn ug]{ .
 gful/ssf] JolQmTj ljsf;sf nfuL x/]s j8fx?df ;fd'bflos ;'rgf s]Gb| jf k':tsfno jf
jfrgfnosf] :yfkgf ul/g] 5 .
 hg;+Vof Joj:yfkgsf nfuL kl/jf/ lgof]hgnfO{ k|f]T;flxt ub}{ dft[ lzz' d[To"b/ 36fO{ cf}ift cfo'
a9fpg] .
 cJojl:yt j;f]jf;nfO{ Joj:yfkg ug]{ tyf of]hgfj4 / Jojl:yt j:tL ljsf; ug]{,

12
 3/gS;f kf; nfO{ o;} cf=j=sf] efb| dlxgf b]lv nfu' ul/g] 5 .
 k|fylds txdf qmdzM ;j} ljifox? c+u|hL efiffdf k7g kf7g u/fO{g] Joj:yf ldnfO{g] 5 .
 k|fljlws lzIff -:jf:Yo, s[lif, O{lGhlgol/+u / e]6]/Lg/L _ cWoog cWofkg ug{sf] nfuL ;DjlGwt
lgsfodf cfjZos kxn ul/g] 5 .
 lzIff ;'wf/ ;ldlt jgfO{ sfo{ljlw lgdf{0f ul/ sfof{GJfog ul/g] 5 .
 oftfoft If]qdf gful/ssf] kx'rnfO{ z'ne jgfpg b]jfgu~h ‐ah'‐{ lj/f6gu/ tyf
xl/gu/f‐ah'{‐lj/f6gu/ ;8sdf lgoldt ofq'j; ;+rfng x'g] Joj:yf ldnfOg]5 .
 ufpFkflnsf If]qleq vfg]kfgLsf] nfO{g lj:tf/,Ifdtf lj:tf/ cflb sfo{df pkef]Qmf :t/df dfu
jl9/x]sf] ;Gbe{df cfjZoQmf,cf}lrTotf / ;fGble{stf x]/L clwstd ;xof]u ug]{ . vfg]kfgL pkef]Qmf
;+:yf ;Fu cfjZos ;dGjo ul/ pQm ;+:yfnfO{ g} lhDd]jf/ agfO{ uf=kf=;F+u ;dGjo / ;xsfo{ ug]{
Joj:yf ldnfpg] .
9= Gofo / b08 Joj:yf gLlt M
 :yfgLo zflGt ;ldlt,;fd'bflos d]nldnfk cflb h:tf ;+:yfx? ;Fu ;dGjo ul/ Gofo ;DjlGw sfo{
Joj:yfkg ul/g] 5 .
 Goflos ;ldltnfO{ k|efjsf/L agfO{g] 5 .
 ;fdfGo k|s[ltsf ljjfb ;dfwfgsf nfuL d]nldnfk,dWo:ttf h:tf j}slNks pkfox? cjnDjg ul/g]
5.
 /fhg}lts,k|zf;lgs,Goflos,;fdflhs nufot ;j} If]qsf] e|i6frf/ / clgoldttf lgoGq0fsf nfuL
k|efjsf/L pkfo cjnDjg ul/g] 5 .
0f= zflGt ;'/Iff ;DjlGw gLlt M
 ljleGg hfthftL, wd{, ;+:s[lt / ;Dk|bfo ljr kf/:kl/s ;befj, ;lxi0f'tf / P]Soj4tf sfod ul/
Pstf k|j4{g ul/g] 5 .
 /fHosf ljleGg c+ux?;+u ;dGjo u/L zflGt ;'Joj:yf sfod ul/g] 5 .
 ;jf{ËL0f dfgljo ;'/Iffsf] k|Tofe"tL ul/g] 5 .
 ah'{ ufpFkflnsf cGtu{t O{nfsf k|x/L, c:yfoL k|x/L rf}sL, l;df ;'/Iff jn nufot ;'/Iff
lgsfox?nfO{ ;do ;fk]If ;'b[l9s/0f ul/g] 5 .

13
cWoIf dxf]bo ,

cj d cfly{s jif{ @)&%.)&^ df x'g] cfo / Joosf] cg'dfg o; ;ef ;dIf k]z ug{ uO{
/fv]sf] 5' .
o; ah'{ ufpFkflnsf nfO{ ljlQo ;dflgs/0f cg'bfg tkm{ !)@*$$))). –bz s/f]8 c7fO{;
nfv rf}jfnL; xhf/ _,/fhZj jfF8kmf8 jf6 ^$@(&))). - 5 s/f]8 jofln; nfv ;GtfgJj]
xhf/ / zz{t tkm{ ?=(,(*))))). -gf} s/f]8 cG7fgJj] nfv dfq_ k|fKt ePsf] 5 .
To:t} k|b]z ;/sf/ jf6 ljlQo ;dflgs/0f cg'bfg tkm{ #%%)))). - k}+lt;nfv krf; xhf/ _
/ /fhZj jfF8kmfF8 jf6 $!!&))). - Psrfln; nfv ;q xhf/ _,k|fKt ePsf] 5 .
o;}u/L ah'{ ufpFkflnsfn] cfkmgf] cfGtl/s ;|f]t jf6 ?=!@%))))). -Ps s/f]8 klRr; nfv _
x'g] cg'dfg u/]sf] 5' . / cf=j=)&$.)&% df vr{ eO{ c=Nof=@%)))))). - b'O{ s/f]8 krf;
nfv _ x'g] cg'dfg ul/Psf] 5 .
;fy} nfut ;xeflutf,;/sf/L tyf u}/;/sf/L ;+3;+:yf cg'bfg,;+l3o / k|b]z ;/sf/sf] yk
cg'bfg,;+;bsf]if,cl3Nnf] jif{sf] vr{ eO{ jfsL /x]sf] yk /sd cfjZos k/]df cfGtl/s C0f
;d]t kl/rfng u/L ?=@,$%,)^))). -b'O{ s/f]8 k}tfln; nfv 5 xhf/_ 3f6f ah]6 h'6fO{g] 5 .

14
cg'z'rL 1

cf=j=075.076 sf]
/fhZj -cfo_ sf] cg'dfg

k|flKtsf] 073.074 074.075 sf] 075.076 sf]


l;=g+= ;|f]t k|sf/ >f]t
ljlw sf] oyfy{ ;+;f]lwt cg'dfg cg'dfg

s= ;+l#o ;/sf/

1 ;+l#o ;/sf/ ;dflgs/)f cg'bfg gub 0 १७३६१५००० 102844000

2 ;+l#o ;/sf/ z;t{ cg'bfg gub 0 72302000 99800000

3 ;+l#o ;/sf/ ljz]if k"lhut cg'bfg gub 0 16700000 0

v= k|b]z ;/sf/

ljlQo ;dflgs/)f
1 k|b]z ;/sf/ gub 0 0 ३५५००००
cg'bfg

2 k|b]z ;/sf/ z;t{ cg'bfg gub 0 0 0

/fhZj jf+*kmf+*
u=

1 /fhZj jf+*kmf+* s]lGb|o ;/sf/ gub 0 0 64297000

2 /fhZj jf+*kmf+* k|b]z ;/sf/ Gub 0 0 4117000

cfGtl/s >f]t
#

1 cfGtl/s >f]t Plss[t ;DktLs/ gub 0 0 2000000

dfnkf]t jf e'dLs/ -
2 cfGtl/s >f]t gub 0 673865.58 1000000
aSof}tf_
gub
3 cfGtl/s >f]t #/jxfn s/ 0 50000

gub
4 cfGtl/s >f]t xf^jhf/ k;n s/ 0 166108 2000000

gub
5 cfGtl/s >f]t jxfn lj^f}/Ls/ 0 0 100000

ljlQo tyf k'lhut gub


6 cfGtl/s >f]t 0 0 100000
sf/f]jf/df nfUg] s/

15
lzIff ;]jfz'Ns -lghL gub
7 cfGtl/s >f]t 0 0 100000
ljBfno _
;jf/L;fwg s/ -;jf/L gub
8 cfGtl/s >f]t btf{,jflif{s ;jf/Ls/,tyf 0 0 50000
k^s]s/_
gub
9 cfGtl/s >f]t lj!fkg s/ 0 0 50000

gub
10 cfGtl/s >f]t cGo dgf]/~hgs/ 0 0 50000

gub
11 cfGtl/s >f]t Joj;fo /lhi^«];g b:t'/ 0 108636 500000

s[lif tyf kz'hGo gub


12 cfGtl/s >f]t j:t'sf] Joj;flos 0 0 100000
sf/f]jf/df nfUg]s/
gub
13 cfGtl/s >f]t cGos/ 0 8064 1000000

;/sf/L ;DktLsf] gub


14 cfGtl/s >f]t jxfnjf^ k|fKt cfo - 0 0 100000
P]nfgL hUuf,kf]v/L,cflb_
;/sf/L ;DktLsf] gub
15 cfGtl/s >f]t 0 0 50000
ljqmLjf^ k|fKt /sd
gub
16 cfGtl/s >f]t Goflos b:t'/ 0 0 25000

cGo k|zf;lgs ;]jf gub


17 cfGtl/s >f]t 0 0 100000
z'Ns
gub
18 cfGtl/s >f]t kfls{Ë z'Ns 0 0 100000

gub
19 cfGtl/s >f]t gS;fkf; b:t''/ 0 17625 500000

gub
20 cfGtl/s >f]t l;kmfl/; b:t'/ 0 400775 1000000

JolQut #^\gf btf{ gub


21 cfGtl/s >f]t 0 27778 50000
b:t'/
gub
22 cfGtl/s >f]t gftf k|dfl)ft b:t''/ 0 0 100000

gub
23 cfGtl/s >f]t cGo b:t'/ 0 445169 1000000

Goflos b)*,hl/jfgf / Gub


24 cfGtl/s >f]t 0 0 50000
hkmt

16
25 cfGtl/s >f]t ;fgf ;jf/Ls/ gub 0 0 25000

26 cfGtl/s >f]t cGo /fhZJf gub 0 0 1800000


a]?h' jf^ c;'n ePsf] gub
27 cfGtl/s >f]t 0 0 500000
/sd
2074.075 sf] gub
28 cfGtl/s >f]t 0 3835579.92 25000000
cg'dflgt c=Nof=/sd
nfut ;xeflutf, Gub
cfGt/Ls C)F,
% ;/sf/L tyf u}/ 0 0 24506000
;/sf/L ;+#;+:yf
cg'bfg cfbL
s'n hDdf 0 २६८३००६०१ 336614000

17
cg'z'rL२

Joo cg'dfg
cf=j=2075.076

s= :jLs[t sfo{qmd tyf ah]^;+rfng tkm{

vr{;+s]t vr{ lzif{s -d'Vo lamofsnfk_ :jLs[t /sd >f]t

21111 tnj -sd{rf/L_ 17500000 /fhZj jf*kmf*

21112 tnj, eQf -kbflwsf/L j*f ;d]t_ 3000000 /fhZj jf*kmf*

21121 kf]zfs sd{rf/L tyf kbflwsf/L 1300000 /fhZj jf*kmf*

21122 vfBfGo 250000 /fhZj jf*kmf*

21123 sd{rf/L cf}ifwL pkrf/ vr{ 1000000 /fhZj jf*kmf*

21131 :yflgo eQf -sd{rf/L_ 0 /fhZj jf*kmf*

21132 dx+uL eQf 1800000 /fhZj jf*kmf*

21133 lkmN* eQf 0 /fhZj jf*kmf*

21134 a}&s eQf j*fsfof{nonfO{ ;d]t 3000000 /fhZj jf*kmf*

21135 sd{rf/L k|f]T;fxg tyf k'/:sf/ 500000 /fhZj jf*kmf*

21139 cGo eQf 500000 /fhZj jf*kmf*

21141 kbflwsf/Lx?sf] a}&s eQf 500000 /fhZj jf*kmf*

21149 kbflwsf/Lx?sf] cGo eQf 200000 /fhZj jf*kmf*

21211 ;fdflhs ;'/Iff sf]if vr{ 400000 /fhZj jf*kmf*


of]ubfgdf cfwfl/t lgj[lte/)f tyf
21212 pkbfgsf]if vr{ 500000 /fhZj jf*kmf*

21213 of]ubfgdf cfwfl/t ljdfsf]if vr{ 200000 /fhZj jf*kmf*

21214 sd{rf/L sNof)f sf]if 1164000 /fhZj jf*kmf*

21219 cGo ;fdflhs ;/Iff vr{ 200000 /fhZj jf*kmf*

18
22111 kfgL tyf ljh'nL 500000 /fhZj jf*kmf*

22112 ;+rf/ dxz'n j*fsfof{nonfO{ ;d]t 1000000 /fhZj jf*kmf*

22113 ;fj{hlgs pkof]lutfsf] ;]jf vr{ 100000 /fhZj jf*kmf*


O{Gwg -kbflwsf/L_, j*f sfof{nonfO{
22211 ;d]t 1000000 /fhZj jf*kmf*

22212 O{Gwg -sfof{no k|of]hg_ 900000 /fhZj jf*kmf*

22213 ;jf/L;fwg dd{t vr{ 300000 /fhZj jf*kmf*

22214 ljdf tyf gljs/)f vr{ 400000 /fhZj jf*kmf*

22221 d]zg/L cf}hf/ tyf dd{t;+ef/ vr{ 500000 /fhZj jf*kmf*


lgld{t ;fj{hlgs ;DktLsf] dd{t;+ef/
22231 vr{ 1000000 /fhZj jf*kmf*

22291 cGo ;DktLsf] ;+rfng tyf ;+ef/ vr{ 200000 /fhZj jf*kmf*
d;nGb tyf sfo{fno ;fdfu|L vr{ j*f
22311 sfof{nonfO{ ;d]t 3000000 /fhZj jf*kmf*

22313 k':ts tyf ;fdfu|L vr{ 300000 /fhZj jf*kmf*

22314 O{Gwg -cGo k|of]hg_ 200000 /fhZj jf*kmf*

22315 klqsf,%kfO{ tyf ;'rgf k|sfzg vr{ 1000000 /fhZj jf*kmf*


cGo sfof{no ;+rfng vr{ j*f
22411 sfof{nosf];d]t 1100000 /fhZj jf*kmf*

22411 ;]jf / k/fdz{ vr{ 1500000 /fhZj jf*kmf*


;'rgf k|)ffnL tyf ;km^j]o/ ;+rfng
22412 vr{ 1000000 /fhZj jf*kmf*

22411 s/f/ ;]jfz'Ns 1000000 /fhZj jf*kmf*

22414 ;/;kmfO{ ;]jfz'Ns 300000 /fhZj jf*kmf*

22419 cGo ;]jfz'Ns 300000 /fhZj jf*kmf*

22511 sd{rf/L tflnd vr{ 1000000 /fhZj jf*kmf*


;Lk ljsf; tyf hgr]tgf :fDaGwL uf]li&
25512 vr{ 1100000 /fhZj jf*kmf*

19
25521 pTkfbg ;fdfu|L tyf ;]jf vr{ 300000 /fhZj jf*kmf*

25522 sfo{qmd vr{ 1500000 /fhZj jf*kmf*

25529 ljljw sfo{qmd vr{ 500000 /fhZj jf*kmf*

22611 cg'udg,d"Nof+sg vr{ 1000000 /fhZj jf*kmf*

22612 e|d)f vr{ 1200000 /fhZj jf*kmf*


ljlzi^ JolQm tyf k|ltlglw d)*nsf]
22613 e|d)f vr{ 300000 /fhZj jf*kmf*

22619 cGo e|d)f vr{-kbflwsf/L_ j*fnfO{ ;d]t 1800000 /fhZj jf*kmf*

22711 ljljw vr{ 2000000 /fhZj jf*kmf*

22711 kl/ifb ;+rfng vr{ 800000 /fhZj jf*kmf*

25111 u}/ ljlQo ;+:yfgx? nfO{ rfn' ;xfotf 200000 /fhZj jf*kmf*
u}/ ljlQo ;+:yfgx? nfO{ k"lhut
25112 ;xfotf 200000 /fhZj jf*kmf*

25221 ljlQo Joj;fox?nfO{ rfn' ;xfotf 200000 /fhZj jf*kmf*


u}/ ljlQo Joj;fox? nfO{ k"lhut
25222 ;xfotf 200000 /fhZj jf*kmf*

25311 z}lIfs ;+:yfx? nfO{ ;xfotf 500000 /fhZj jf*kmf*

25312 :jf:Yo ;+:yfx? nfO{ ;xfotf 200000 /fhZj jf*kmf*


pkef]Qmf ;ldlt tyf u}/ ;/sf/L ;+:yf
25314 ;xfotf 200000 /fhZj jf*kmf*

25314 wfld{s tyf ;f+:s[lts ;+:yf ;xfotf 400000 /fhZj jf*kmf*

25315 cGo ;xfotf 500000 /fhZj jf*kmf*

27111 ;fdflhs ;/Iff 300000 /fhZj jf*kmf*

27112 cGo ;fdflhs ;'/Iff 200000 /fhZj jf*kmf*

27211 %fqj[lQ 500000 /fhZj jf*kmf*

27212 p$f/,/fxt tyf k"g:yf{kgf vr{ 700000 /fhZj jf*kmf*

20
27213 cf}ifwL vl/b vr{ 2000000 /fhZj jf*kmf*

27219 cGo ;fdflhs ;xfotf 200000 /fhZj jf*kmf*

28142 #/ ef*f 300000 /fhZj jf*kmf*

28143 ;jf/L;fwg tyf d]zg/L cf}hf/ ef*f 500000 /fhZj jf*kmf*

28149 cGo ef*f 500000 /fhZj jf*kmf*

28211 /fhZj lkmtf{ 0 /fhZj jf*kmf*

28211 Goflos lkmtf{ 0 /fhZj jf*kmf*

28219 cGo lkmtf{ 0 /fhZj jf*kmf*

28911 e}k/L cfpg] rfn' vr{ 1500000 /fhZj jf*kmf*

rfn' vr{ tkm{sf] hDdf 68414000 /fhZj jf*kmf*

21
j*fsf] ;+rfng vr{
cf=j=075.076
kbflwsf/L e|d)f vr{ k|lt j*f -j*fWoIf / ;b:on]
1 225000
qmdzM 7 lbg / 3 lbg k|To]s dlxgf kfpg]_ /fhZj jf*kmf*

2 sd{rf/L e|d)f vr{ 125000


/fhZj jf*kmf*

3 kbflwsf/L tyf j*fsf sd{rf/L j}&s eQf k|lt j*f 325000


/fhZj jf*kmf*
kbflwsf/L ^]lnkmf]g df]jfO{n,;+rf/ j*fWoIf ? 2000
4 72000
j*f ;b:o 1000 /fhZj jf*kmf*
k':ts klqsf O[G^/g]^ dfl;s j*fWoIf 1500 / j*f
5 42000
;b:o 500 /fhZj jf*kmf*

6 cg'udg eQf j*fWoIf ?=1500 / j*f;b:o 1000 66000


/fhZj jf*kmf*

7 oftfoft vr{ j*fWoIf 2000 / j*f ;b:o 1000 72000


/fhZj jf*kmf*
8 sfof{no ;+rfng vr{ 150000 /fhZj jf*kmf*

9 ljljw vr{-ljh'nL ,vfg]kfgL,dd{t ;Def/_ 148000


/fhZj jf*kmf*
kbflwsf/L rf*kj{ vr{ k|lt kbflwsf/L ?=10000
10 50000
jflif{s /fhZj jf*kmf*
kbflwsf/L kf]zfs eQf jflif{s k|lt kbflwsf/L
11 75000
15000 /fhZj jf*kmf*
1350000

22
cg'z'rL 3

कार्यक्षत्र
े गत व्यर्अनुमान
cf=j=2075.076

आ=j=२०७3।७4 आ.व.२०७४।७५ को आ.व.२०७५।७६


संकेत नं. शीर्यक श्रोत
को र्थाथय संशोधित अनुमान को अनुमान

आर्थयक धवकास ० ० 24600000 14=99

सामाधिक धवकास ० ० 26975000 16=43

पूवायिार धवकास ० ० 98200000 58=3


वातावरण तथा
० ० 8075000 4=92
धवपदव्यवस्थापन
संस्थागत धवकास,
० ० 5000000 3=38
सेवाप्रवाह र सुशासन

ljlQo Joj:yfkg 5550000 2=77

16840000 100

23
cf=j= @)&%.)&^ df ;+rfng x'g]
;zt{ cg'bfg tkm{sf] :jLs[t ah]6 gLlt tyf sfo{qmd ?= (,(*,)),))).–
qm=;=
lzif{s lqmofsnfk /sd
1 राधिर् ग्रामीण तथा नवीकरणीर् उिाय
कार्यक्रम नीधतगत,प्रशासधनक तथा ब्र्बस्थापन खर्य 250000
2 राधिर् ग्रामीण तथा नवीकरणीर् उिाय
कार्यक्रम सुिाररएको र्ुलो -बार्ोमास_ प्रधबधि िडान 50000
3 राधिर् ग्रामीण तथा नवीकरणीर् उिाय
कार्यक्रम सौर्य उिाय प्रधबधि िडान 473000
4 राधिर् ग्रामीण तथा नवीकरणीर् उिाय
कार्यक्रम बार्ोग्र्ास िडान 252000
5 स्थानीर् तहमा रहने कृ धर् प्राधवधिकको तलब तथा
कृ धर् धवभाग पोशाक 297000
6
पशु सेवा धवभाग एक गााँउ एक पशु प्राधवधिकको तलब भत्ता 591000
7 कृ र्क पाठशाला संर्ालन -पशु÷कृ धर्_
सम्बन्िी कृ र्क पाठशाला संर्ालन -पशु÷कृ धर्_ सम्बन्िी 200000
8
माटो परीक्षण तथा सुिार सेवा कार्यक्रम कृ धर् र्ुन धवतरण 45000
9 सहकारी खेती, साना धसर्ांइ तथा मल बीउ साना ससंर्ाई धनमायण÷ममयत संभार÷प्लाधिक पोखरी
ढु वानीकार्यक्रम धनमायण÷धहउपोखरी 540000
10
पशु स्वास््र् ,रोग अन्वेशण सेवा धडधिि सर्भयलेन्स तथा ररपोर्टयङ, इधपडेधमर्ोलोधिकल
तथाक्वारे न्टाईन कार्यक्रम ररपोर्टयङ, आउटब्रेक इन्भेधस्टगेशन 66000
11
पशु धवकास सेवा कार्यक्रम नश्ल सुिारका लाधग कृ धत्रम गभायिान कार्यक्रम 210000
12
वातावरणीर् सरसफाइ आर्ोिना वातावरण सरसफाइसम्बन्िीकार्यक्रम संर्ालनगनय 83000
13
वातावरणीर् सरसफाइ आर्ोिना सरसफाइ सम्बन्िी धनमायण कार्यहरु 167000
14
धबरुवा उत्पादन सहर्ोग÷धवरुवा खररद अनुदान -
वृक्ष सुिारवृक्षारोपण तथा धनिी वन कार्यक्रम वस्तुगत र नगद_ -हिारमा_ 150000
15
समाि कल्र्ाण कार्यक्रम -िेष्ठ नागररक सबै स्थानीर् तहमा समुदार्मा आिाररत पुनस्थायपना
कार्यक्रमसमेत_ कार्यक्रम -धस=धव=आर धनदेधशका अनुसार_ संर्ालन 66000
16 समाि कल्र्ाण कार्यक्रम -िेष्ठ नागररक
कार्यक्रमसमेत_ ज्र्ेष्ठ नागररक सम्बन्िी सरोकारवालावीर् अन्तरक्रक्रर्ा 35000
17

ज्र्ेष्ठ नागररक सम्बन्िी क्रदवसीर् कार्यक्रम -अल्िाइमशय


समाि कल्र्ाण कार्यक्रम -िेष्ठ नागररक र्ेतना क्रदवस, ज्र्ेष्ठ नागररक प्रधत हुने दुव्ययवहार
कार्यक्रमसमेत_ धवरुद्धको क्रदवस, अन्तरायधिर् ज्र्ेष्ठनागररक क्रदवस_ 29000

24
18
बाल कल्र्ाण कार्यक्रम बालक्लव गठन, संर्ालन तथा धनर्मन 20000
19
बालबाधलकामाधथ हुने शारीररक, मानधसक दण्ड सिार्
बाल कल्र्ाण कार्यक्रम तथा र्ौनिन्र्दुव्ययवहार न्र्ूधनकरण 33000
20 मधहला धवकास कार्यक्रम -मधहला िागृधत
कार्यक्रमसमेत_ रा=प=अन=धद्ध= धव= तलब 381000
21 मधहला धवकास कार्यक्रम-मधहला िागृधत
कार्यक्रमसमेत_ महधग भत्ता 12000
23 मधहला धवकास कार्यक्रम-मधहला िागृधत लैसगंक सहंसा धनवारणमा न्र्ाधर्क सधमधतको क्षमता
कार्यक्रमसमेत_ धवकास ताधलम 50000
24 मधहला धवकास कार्यक्रम -मधहला िागृधत
कार्यक्रमसमेत_ नेतृत्व तथा संस्थागत धवकास ताधलम 52000
25 मधहला धवकास कार्यक्रम -मधहला िागृधत
कार्यक्रमसमेत_ समुह गठन र पररर्ालन 5000
26 मधहला धवकास कार्यक्रम -मधहला िागृधत
कार्यक्रमसमेत_ समुह सदस्र्को अनुधशक्षण 31000
27 मधहला धवकास कार्यक्रम -मधहला िागृधत
कार्यक्रमसमेत_ अन्तरायधिर् मधहला क्रदवश 20000
28
खेलकु द धवकास कार्यक्रम रािपधत रधनङ्ग धसल्ड प्रधतर्ोधगता 100000
29 सबैका लाधग धशक्षा -आिारभूत÷माध्र्ाधमक
तह धशक्षकको िगेडा तलव 191000
30 आिारभूत तथा माध्र्धमक तहका स्वीकृ त दरवन्दीका
धशक्षक, राहत कोटाअनुदान धशक्षक एवम्प्राधवधिक
सबैका लाधग धशक्षा -आिारभूत÷माध्र्ाधमक िारकाप्रधशक्षक तथा सहार्क प्रधशक्षकका लाधग तलब
तह भत्ता अनुदान 58535000
31 कक्षा १-१०सम्मअध्र्र्नरत धवद्याथीहरुका
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर लाधगपाठ्यपुस्तक अनुदान 1459000
32 धवद्यालर् कमयर्ारी व्यबस्थापन अनुदान -आिारभूत तथा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्र-धिल्ला स्तर माध्र्धमक तह_ 1651000
33 प्रारधम्भक बाल धवकास÷पूबय प्राथधमक कक्षाका
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर सहिकतायहरुकोपारीश्रधमक 3309000
34
धशक्षण धसकाइसामग्रीतथाBook Cornerब्र्वस्थापन
तथा धसकाइका लाधग धनरन्नर धवद्याथी
मुल्र्ांकनकालाधगप्रधत धवद्याथी लागत अनुदान -कक्षा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर वालधवकास-१२_ 1098000
35 कक्षा ११-१२ मा अध्र्र्नरततोक्रकएका लधक्षतवगयका
धवद्याथीहरुका लाधग पुस्तकालर्मा आिाररत हुने
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर गरीपाठ्यपुस्तक उपलब्ि गराउन धवद्यालर्लाइ अनुदान 72000

25
36 सामुदाधर्क धवद्यालर्का आिारभूत तथा माध्र्धमक
तहमा अध्र्र्नरतधवद्याथीहरुका लाधग धवपन्न लधक्षत हुने
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर गरी गैरआवासीर्छात्रबृत्ती 1111000
37 सामुदाधर्क धवद्यालर्मा आिारभूत तथा माध्र्धमक
तहमा अध्र्र्नरतधवद्याथीहरुकालाधग आवाधसर्
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर छात्रबृत्ती 432000
38
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर धवशेर् धशक्षा सञ्चाधलत धवद्यालर्का लाधग अनुदान 115000
39 परं परागतिार्मयक तथावैकधल्पक धवद्यालर् सञ्चालन
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर अनुदान 719000
40
तोक्रकएका पके ट क्षेत्र तथा अधत धसमान्तकृ त, लोपोन्मुख
िाधतका -लधक्षत समूहका_ बालबाधलकाहरुका एवम्
तोक्रकएका धिल्लाका धवद्याथीका लाधग क्रदवाखािा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर उपलब्ि गराउन धवद्यालर्हरुलाइ अनुदान 1769000
41
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर सामुदाधर्क धसकाइ के न्रसञ्चालन अनुदान 144000
42
प्राधवधिक िार सञ्चालन गने धवद्यालर्का लाधग ल्र्ाव
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर व्यवस्थापन तथाप्रधत धवद्याथी लागतअनुदान 816000
43 धवद्यालर् भवन धनमायण -अधिल्लो आ ब कोक्रमागत४
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर कोठे भवन 1294000
44
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर कक्षा ८ को परीक्षा सञ्चालन व्यवस्थापन खर्य 65000
45 उत्कृ ि धसकाइ उपलव्िी भएका धवद्यालर्लाइ धसकाइ
सुदढृ ीकरण तथाधवद्यालर्लाइ कार्य सम्पादनमा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर आिाररत अनुदान(Performance based Grants ) 287000
46 धशक्षकको धशक्षण धसकाइमा धवताउने समर्ाविी सुिार
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम- धिल्ला स्तर र्ोिना कार्ायन्वर्न 2000
47 धशक्षण धसकाइमा सुर्ना प्रधवधि को प्रर्ोग -कम्प्र्ूटर,
इन्टरनेट, कनेधक्टधभटी इक्र्ूपमेन्टस तथा सामग्री
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर खररद_ का लाधग अनुदान 468000
48
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर माध्र्ाधमक धवद्यालर्मा धवज्ञान प्रर्ोगशाला अनुदान 468000
49 पानी तथा स्वास््र् र सरसफाई सुधविा सधहतको
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर शौर्ालर् धनमायण 1007000
50
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर धवद्यालर् सञ्चालनव्यबस्थापनअनुदान 934000
51 कक्षा १-१० सम्मअध्र्र्नरतधवद्याथीहरुका लाधग
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर पाठ्यपुस्तक अनुदान 282000
52 धवद्यालर् कमयर्ारी व्यबस्थापन अनुदान -आिारभूत तथा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर माध्र्धमक तह_ 319000
53 प्रारधम्भक बाल धवकास ÷पूबय प्राथधमक कक्षाका
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम- धिल्ला स्तर सहिकतायहरुकोपारीश्रधमक 639000

26
54
धशक्षण धसकाइसामग्रीतथाBook Cornerब्र्वस्थापन
तथा धसकाइका लाधग धनरन्नर धवद्याथी
मुल्र्ांकनकालाधगप्रधत धवद्याथी लागत अनुदान -कक्षा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर वालधवकास-१२_ 212000
55 कक्षा ११-१२ मा अध्र्र्नरततोक्रकएका लधक्षतवगयका
धवद्याथीहरुका लाधग पुस्तकालर्मा आिाररत हुने
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर गरीपाठ्यपुस्तक उपलब्ि गराउन धवद्यालर्लाइ अनुदान 14000
56 सामुदाधर्क धवद्यालर्का आिारभूत तथा माध्र्धमक
तहमा अध्र्र्नरतधवद्याथीहरुका लाधग धवपन्न लधक्षत हुने
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर गरी गैरआवासीर्छात्रबृत्ती 214000
सामुदाधर्क धवद्यालर्मा आिारभूत तथा माध्र्धमक
तहमा अध्र्र्नरतधवद्याथीहरुकालाधग आवाधसर्
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम--धिल्ला स्तर छात्रबृत्ती 83000
57
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर धवशेर् धशक्षा सञ्चाधलत धवद्यालर्का लाधग अनुदान 22000
58 परं परागतिार्मयक तथावैकधल्पक धवद्यालर् सञ्चालन
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर अनुदान 139000
59 तोक्रकएका पके ट क्षेत्र तथा अधत धसमान्तकृ त, लोपोन्मुख
िाधतका -लधक्षत समूहका_ बालबाधलकाहरुका एवम्
तोक्रकएका धिल्लाका धवद्याथीका लाधग क्रदवाखािा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर उपलब्ि गराउन धवद्यालर्हरुलाइ अनुदान 341000
60
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर सामुदाधर्क धसकाइ के न्रसञ्चालन अनुदान 28000
61 प्राधवधिक िार सञ्चालन गने धवद्यालर्का लाधग ल्र्ाव
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर व्यवस्थापन तथाप्रधत धवद्याथी लागतअनुदान 158000
62 धवद्यालर् भवन धनमायण -अधिल्लो आ ब कोक्रमागत४
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर कोठे भवन 250000
63
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर कक्षा ८ को परीक्षा सञ्चालन व्यवस्थापन खर्य 12000
64 उत्कृ ि धसकाइ उपलव्िी भएका धवद्यालर्लाइ धसकाइ
सुदढृ ीकरण तथाधवद्यालर्लाइ कार्य सम्पादनमा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर आिाररत अनुदान -Performance based Grants) 56000
65 धशक्षकको धशक्षण धसकाइमा धवताउने समर्ाविी सुिार
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर र्ोिना कार्ायन्वर्न 1000
66 धशक्षण धसकाइमा सुर्ना प्रधवधि को प्रर्ोग -कम्प्र्ूटर,
इन्टरनेट, कनेधक्टधभटी इक्र्ूपमेन्टस तथा सामग्री
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर खररद_ का लाधग अनुदान 90000
67
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर माध्र्ाधमक धवद्यालर्मा धवज्ञान प्रर्ोगशाला अनुदान 90000
68 पानी तथा स्वास््र् र सरसफाई सुधविा सधहतको
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर शौर्ालर् धनमायण 194000
69
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर धवद्यालर् सञ्चालनव्यबस्थापनअनुदान 180000
70 कक्षा १-१०सम्मअध्र्र्नरत धवद्याथीहरुका
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर लाधगपाठ्यपुस्तक अनुदान 289000

27
71 धवद्यालर् कमयर्ारी व्यबस्थापन अनुदान -आिारभूत तथा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर माध्र्धमक तह_ 327000
72 प्रारधम्भक बाल धवकास ÷पूबय प्राथधमक कक्षाका
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर सहिकतायहरुकोपारीश्रधमक 654000
73 धशक्षण धसकाइसामग्रीतथाBook Cornerब्र्वस्थापन
तथा धसकाइका लाधग धनरन्नर धवद्याथी
मुल्र्ांकनकालाधगप्रधत धवद्याथी लागत अनुदान -कक्षा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर वालधवकास-१२_ 217000
74 कक्षा ११-१२ मा अध्र्र्नरत तोक्रकएका
लधक्षतवगयकाधवद्याथीहरुका लाधग पुस्तकालर्मा
आिाररत हुने गरी पाठ्यपुस्तक उपलब्ि
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर गराउनधवद्यालर्लाइ अनुदान 14000
75 सामुदाधर्क धवद्यालर्का आिारभूत तथा माध्र्धमक
तहमा अध्र्र्नरतधवद्याथीहरुका लाधग धवपन्न लधक्षत हुने
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर गरी गैरआवासीर्छात्रबृत्ती 220000
76 सामुदाधर्क धवद्यालर्मा आिारभूत तथा माध्र्धमक
तहमा अध्र्र्नरतधवद्याथीहरुकालाधग आवाधसर्
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर छात्रबृत्ती 85000
77
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर धवशेर् धशक्षा सञ्चाधलत धवद्यालर्का लाधग अनुदान 23000
78 परं परागतिार्मयक तथावैकधल्पक धवद्यालर् सञ्चालन
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर अनुदान 142000
79 तोक्रकएका पके ट क्षेत्र तथा अधत धसमान्तकृ त, लोपोन्मुख
िाधतका -लधक्षत समूहका_ बालबाधलकाहरुका एवम्
तोक्रकएका धिल्लाका धवद्याथीका लाधग क्रदवाखािा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर उपलब्ि गराउन धवद्यालर्हरुलाइ अनुदान 350000
80
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर सामुदाधर्क धसकाइ के न्रसञ्चालन अनुदान 28000
81
प्राधवधिक िार सञ्चालन गने धवद्यालर्का लाधग ल्र्ाव
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर व्यवस्थापन तथाप्रधत धवद्याथी लागतअनुदान 161000
82 धवद्यालर् भवन धनमायण -अधिल्लो आ ब कोक्रमागत४
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर कोठे भवन 256000
83
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर कक्षा ८ को परीक्षा सञ्चालन व्यवस्थापन खर्य 13000
84
उत्कृ ि धसकाइ उपलव्िी भएका धवद्यालर्लाइ धसकाइ
सुदढृ ीकरण तथाधवद्यालर्लाइ कार्य सम्पादनमा
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर आिाररत अनुदान(Performance based Grants) 57000
85 धशक्षकको धशक्षण धसकाइमा धवताउने समर्ाविी सुिार
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर र्ोिना कार्ायन्वर्न 1000
86 धशक्षण धसकाइमा सुर्ना प्रधवधि को प्रर्ोग -कम्प्र्ूटर,
इन्टरनेट, कनेधक्टधभटी इक्र्ूपमेन्टस तथा सामग्री
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर खररद_ का लाधग अनुदान 92000
87
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर माध्र्ाधमक धवद्यालर्मा धवज्ञान प्रर्ोगशाला अनुदान 92000

28
89 पानी तथा स्वास््र् र सरसफाई सुधविा सधहतको
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर शौर्ालर् धनमायण 199000
90
धवद्यालर् क्षेत्र धवकास कार्यक्रम-धिल्ला स्तर धवद्यालर् सञ्चालनव्यबस्थापनअनुदान 185000
91 प्राथधमक स्वास््र् सेवा -िनस्वास््र्
कार्ायलर्, स्वास्थर् के न्र, र्ौकी तथा
उपर्ौकीहरू_ कमयर्ारीहरुको तलब वापतकोखर्य 7096000
92 प्राथधमक स्वास््र् सेवा -िनस्वास््र्
कार्ायलर्, स्वास्थर् के न्र, र्ौकी तथा
उपर्ौकीहरू_ स्थानीर् भत्ता 400000
93 प्राथधमक स्वास््र् सेवा -िनस्वास््र्
कार्ायलर्, स्वास्थर् के न्र, र्ौकी तथा
उपर्ौकीहरू_ महंगी भत्ता 192000
94 प्राथधमक स्वास््र् सेवा -िनस्वास््र्
कार्ायलर्, स्वास्थर् के न्र, र्ौकी तथा
उपर्ौकीहरू_ अन्र् स्वास््र् कमीको क्रफल्ड भत्ता 11000
95 प्राथधमक स्वास््र् सेवा -िनस्वास््र्
कार्ायलर्, स्वास्थर् के न्र, र्ौकी तथा
उपर्ौकीहरू_ अन्र् भत्ता 60000
96 प्राथधमक स्वास््र् सेवा -िनस्वास््र्
कार्ायलर्, स्वास्थर् के न्र, र्ौकी तथा
उपर्ौकीहरू_ कमयर्ारीहरूको पोर्ाक भत्ता 150000
97 प्राथधमक स्वास््र् सेवा -िनस्वास््र्
कार्ायलर्, स्वास्थर् के न्र, र्ौकी तथा पाले, स्वीपर, गाडय, वगैंर्े, का.स.आक्रदको सेवा
उपर्ौकीहरू_ करारमा धलने 480000
98 प्राथधमक स्वास््र् सेवा -िनस्वास््र्
कार्ायलर्, स्वास्थर् के न्र, र्ौकी तथा कार्ायलर् मसलन्द सामान, पानी, धविुली, संर्ार,
उपर्ौकीहरू_ िरभाडा, भ्रमण खर्य 86000
99 स्वास््र् प्रबियन -मेरो वर्य अधभर्ान, महामारी, सने
राधिर् स्वास््र् धशक्षा, सूर्ना तथा ,नसने रोग रोकथाम, प्रिनन तथा बालबाताबरण
संर्ारके न्र स्वास््र् आक्रद_ स्वास््र् संर्ार सर्ेतना कार्यक्रम 90000
100 धभटाधमन ए क्र्ाप्सुल आम धवतरण कार्यक्रमका लागी
म=स्वा=स्व= से =पररर्ालन खर्य -२ र्रण काधतकय र
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम वैशाख_ 102000
101 एकीकृ त धशशु तथा बाल्र्कालीन पोर्ण र सुक्ष्म
पोर्कतत्व -बाल धभटा_ समुदार् प्रबियन कार्यक्रम
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम सधमक्षा, पुनरावलोकन र धनरन्तर संर्ालन २७ धिल्ला 49000

29
102 पोर्ण सम्बधन्ि राधिर् क्रदवस संर्ालन -स्तनपान सप्ताह,
आर्ोधडनमधहना, धबद्यालर् स्वास््र् तथा पोर्ण सप्ताह
आक्रद लगार्त कार्य संर्ालनको लाधगबहुक्षेत्रीर् पोर्ण
र्ोिना लागु भएका बाहेकका धिल्लाका ४४५ ओटा
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम स्थानीर् धनकार्हरुकोलाधग_ 35000
103 धशघ्र कु पोर्णको एक्रककृ त व्यवस्थापन कार्यकम धनरन्तर
संर्ालन -कार्यक्रम धनरन्तरता, पुनरावलोकन तथा
नर्ााँ तथा धवध्र्मान स्वास््र्कमींहरूकोज्ञान धसप क्षमता
अधभवृक्रद- २३धिल्लाका २५८ पाधलकाहरु भूकम्प
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम प्रभाधवत धिल्ला समेत_ 39000
104 एर् एम आई एस को ताधलम -५०_ र अधभलेख तथा
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम प्रधतवेदन फाराम छपाइय -५०_ 100000
105 स्वास््र् र्ौकी÷ प्राथधमक स्वास््र् के न्रहरूको सेवा
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम सुदढृ ीकरणक्रक्रर्ाकलाप 100000
106 महामारी तथा प्रकोपिन्र् रोगहरुको अबस्थामाRRT/
CRRTपररर्ालन गने, र्ौमाधशक ररभ्र्ु तथा
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम अधभमुखीकरण गने 44000
107 स्वास््र् र्ौकी स्तरमा औिार उपकरण, फर्नयर्र साथै
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम स्वास््र् संस्थाममयत सुिार -पुंिीगत_ 120000
108 स्थानीर् तहका स्वास््र् र्ूधनटमा डी.एर्.आई.एस २
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम धसिम सेटअपका लाधगकम्र्ूटर खररद -पुंिीगत_ 100000
109 और्धि, भ्र्ाधक्सन, सािन, सामाग्री ररप्र्ाक्रकड.
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम तथा ढु वानी र पूनःधवतरण समेत 60000
110
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम धनःशुल्क स्वास््र् सेवाको लाधग और्धि खररद 600000
111 सामाधिक परीक्षण कार्यक्रम -पुरानो र नर्ां थप हुने
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम स्वास््र्संस्था_ 100000
112 औलो धनर्न्त्रण कार्यक्रमको अनुगमन एवम् मूल्र्ाङ्कन,
औलो माहामारीहुने औलो ग्रसीत क्षेत्रको छनौट गरी
धबर्ाक्रद छकय ने -रे स्पोन्सीभ स्प्रेइङसमेत_,धवश्व औलो
धनर्न्त्रण क्रदवस मनाउने तथा औलो धनर्न्त्रणका लाधग
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम बहुधनकार्अन्तरक्रक्रर्ा 21000
113 कालािार माहामारी हुने क्षेत्रमा धबर्ाक्रद छकय ने
खर्य,कालािाररोगीहरुलाई उपर्ारका लाधग अस्पताल
सम्म आउने र्ातार्ात खर्य अनुदान -प्रधत के श
रू१०००_,कालािार धवरामीहरुको धवधभन्न पररक्षण गने
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम -प्रधत के श रू=५००० सम्म_ 100000
114
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम धनर्धमत रूपमा खानेपानी गुणस्तर धनगराधन गने 50000
115 अस्पतालहरुमा पाठे िरको मुखको क्र्ान्सरको िााँर्को
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम लाधगVIA Set , तथा धसल्कन ररङ प्रेशरीखररद 22000

30
116 पररवार स्वास््र् कार्यक्रमको लाधग पाटोग्राफ, DMT,
MEC Wheel, Flow Chart Job Aidसधहत फमय फरमेट
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम छपाइ 5000
117 पालीकावाट अनुगमन मुल्र्ांकन -प्रिनन् स्वास््र्
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम कार्यक्रमहरुकोFacilityहरु सम्म_ 30000
118 अस्पताल तथाBirthing Centreमा २४ िण्टा प्रसुतीसेवा
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम संर्ालन गनय करारमा अ०न०मी० धनर्ुधि 266000
119
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम एम=धप=धड=एस=आर=कार्यक्रमको कार्यन्वर्न 40000
120
अव्िेरटक क्रफस्टु ला र पाठे िर खस्ने रोगीको धस्क्रसनंग ,
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम ररं गपेशरीतथाVIAिााँर् 35000
121
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम पूणय संस्थागत सुत्के री गा=पा=÷=न=पा=िोर्णा 50000
122 आमा सुरक्षा कार्यक्रम सेवा प्रदान शोिभनाय, र्ातार्ात
खर्य, गभयवती तथा सुत्के री उत्प्रेरणा सेवा -4th ANC
_, धनशुल्क गभयपतन, धिल्ला अस्पताल र सो भन्दा
तलका सरकारीस्वास््र् सस्थाहरुमा प्रसूधत हुने सुत्के री
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम तथा नविात धशशुलाई न्र्ानो झोला -लुगा सेट_ 850000
123
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम आइ=र्ु= धस डी= तथा इम्प्लान्ट सेवा प्रदान 31000
124 पररवार धनर्ोिन, सुरधक्षत मातृत्व, FCHVसेवा क्रदवस
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम मनाउने 30000
125 वन्ध्र्ाकरण िुम्ती धशधवर अगावै म०स्वा०से०साँग
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम छलफल 35000
126
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम गाउिर धक्लधनक सर्ालन र्ातार्ात खर्य 47000
127
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम म स्वा स्व से हरुलाइ पोशाक भत्ता 473000
128
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम म स्वा स्व से अियवार्र्यक समीक्षा बैठक -िना_ 216000
129 म स्वा स्व से हरुलाइ दीियकालीन सेवाका लाधग
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम सम्मानिनक धबदाइ -िना_ 100000
130
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम लामो अवधिको िन्मान्तरको लाधग सेटलाइट सेवा 33000
131 क्रकशोर क्रकशोरी कार्यक्रम अन्तरगत मधहनावारी स्वास््र्
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम व्यवस्थापनकोलागी स्कू लमा स्र्ानेटरी प्र्ाड धवतरण" 25000
132 रोटा खोप शुरुवात गनय स्वास््र् संस्था
स्तरमास्वास््र्कमीहरुको अधभमूधखकरण एक क्रदने -७७
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम धिल्ला_ 15000
133 पूणय खोप गा=पा=, न=पा= सुधनधितता र दीगोपना
सुक्ष्म र्ोिनाअध्र्ावधिकको लाधग न=पा , गा=पा खोप
समन्वर् सधमधत, स्वास््र् संस्था प्रमुख सधहतन=पा= र
गा=पा= प्रमुख तथा वडा प्रमुखहरु र
सरोकारवालाहरुको १ क्रदने गोष्ठी -७७धिल्लाका सबै
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम स्थाधनर् तह_ 25000

31
134 खोपको पहुाँर् बढाई छु ट बच्चालाई खोप क्रदलाई पूणयखोप
सुधनधित गनयवैशाख मधहनालाइ खोप मधहना संर्ालन
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम गने 30000
135
पूणय खोपको दीगोपनाको लाधग साझेदार र स्थानीर्
स्वास््र् संस्थासञ्चालन तथा ब्र्वस्थापन सधमधतका
सदस्र् र वडा खोप समन्वर् सधमधतहरुसाँगअन्तरक्रक्रर्ा,
स्थानीर् र्ोिना धनमायण -७७ धिल्ला, सबै स्वास््र्
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम संस्था_ 35000
136
पहुाँर् नपुगेका र ड्रप आउट -छु ट_ वच्चाको खोिी तथा
पूणय खोप क्रदलाउनमधहला स्वास््र् स्वंर्म सेधवकाहरुलाई
अधभमूधखकरण र र्ोिना धनमायण -७७ धिल्लाकासबै
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम स्वास््र् संस्था _ 45000
137 पाधलकास्तरमा खोप ऐन, धनर्मावली,
ए=ई=एफ=आई= को िानकारी खोपकार्यक्रमको
सधमक्षा, सूक्ष्म र्ोिना अध्र्ावधिक कार्यक्रम २ क्रदने
७५३ तह -स्वास््र् संस्था प्रमुख, खोप कार्यकताय समेत
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम _ 30000
138
पूणय खोप न=पा=, गा=पा= भेररक्रफके सन, अनुगमन
एकीकृ त धिल्ला स्वास््र् कार्यक्रम तथा िोर्णा सभाव्यवस्थापन 25000
139
क्षर्रोग धनर्न्त्रण उपर्ार के न्रमा और्िी भन्डार गनय दराि खरीद 12000
140
उपर्ार के न्रहरुमा आकधस्मक अवस्थामा औसधि, ल्र्ाब
सामाग्री ढु वानी, फमय फरमेट फोटोकपी,ममतय सम्भार,
ल्र्ाव तथा आवश्र्क सामाग्री खररद रई-रट=धब रधिस्टर
क्षर्रोग धनर्न्त्रण अध्र्ावधिक 25000
141 स्वास््र् संस्थाबाट टाढा रहेका बस्ती तथा स्वास््र्
सेवामा पहूर्कम भएको िनसंख्र्ामा माइक्रोस्कोधपक
क्षर्रोग धनर्न्त्रण क्र्ाम्प सञ्चालन 32000
142 उपर्ार के न्रहरुमा गई अनुगमन तथा मुल्र्ांकन गरर
क्षर्रोग धनर्न्त्रण कार्यक्रमकोगुणस्तरीर्ता सुधनधस्र्त गने 12000
143 लुकेर बसेका क्षर्रोगका धबरामी उपर्ार दार्रामा
क्षर्रोग धनर्न्त्रण ल्र्ाउन धशक्षक, समािसेवी म=स्वा=स्व=से परीर्ालन 16000
144 उपर्ाररत क्षर्रोगका धबरामीको उपर्ारको कोहटय
नधतिा, कार्यक्रमकोप्रगधत एवं र्ुनौती र क्षर्रोग
कार्यक्रममाभएका नर्ाधबर्र्मा उपर्ार के न्रकास्वास््र्
कमीहरुलाईअध्र्ावधिक गनेउपर्ार के न्र स्तर कोहटय
क्षर्रोग धनर्न्त्रण धवश्लेर्ण कार्यक्रम 27000
145 पुनःउपर्ार क्र्ाटेगोरीमा भएका सबै पी=धब=सी=
क्षर्रोग धनर्न्त्रण धबरामीहरुलाई उपर्ारअवधिभर पोर्ण भत्ता 16000

hDdf 99800000

32
cg';'rL 4

ah'{ ufpkflnsf
ufp sfo{kflnsfsf] sfof{no ;'g;/L
cf=j=075.076 sf] j*fut sfo{qmd cfof]hgf tyf ah]^
cg'dflgt Joo
cfly{s ljsf; 11=26 k|ltzt
10600000

s= pBf]u tyf jfl)fHo

sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
pkef]Qf lxt
1 ;+/If)f tyf ahf/ s=rf}dfl;s ?kdf ahf/ cg'udg 100000 g]kfn ;/sf/
cg'udg
Jofkf/ k|j${g s=Jofkf/Lx? nfO{ s/ b:t'/ ;DjlGw
2 100000 g]kfn ;/sf/
sfo{qmd cled'vLs/)f

s=xf^jhf/df d"No;'lrsf] xf]l*{u jf]*{


50000 g]kfn ;/sf/
:yfgLo ahf/ tyf agfO{ ;fj{hlgls/)f ug]{ sfo{qmd
3
xf^ k|j${g sfo{qmd
v=xf^ jhf/sf] dd{t tyf ;+ef/ 100000 g]kfn ;/sf/

pBdlzntf ljsf; s=gof pBdL l;h{gf / ljsf;sf nfuL


4 50000 g]kfn ;/sf/
sfo{qmd cled'vLs/)f

v= s[lif tyf kz'

s=s[lifnfO{ cfw'lgsLs/)f tyf


1 s[lif O{lGhlgol/+u 1000000 g]kfn ;/sf/
oflGqs/)f sfo{qmd
kmnkm'n ljsf;
2 s=kmnkm'nsf] lj?jf ljt/)f 500000 g]kfn ;/sf/
sfo{qmd

3 df^f] Joj:yfkg s=df^f] kl/If)f lzlj/ ;+rfng 500000 g]kfn ;/sf/

kz' ljsf; ;]jf


4 s=cf}ifwL tyf s]ldsn vl/b 600000 g]kfn ;/sf/
sfo{qmd
s[lif k|;f/ tyf
5 s=gub] jfnL ljsf; sfo{qmd 200000 g]kfn ;/sf/
tflnd sfo{qmd

33
s=^]ufvf]nfdf 2 &fpdf l;rfO{sf] nfuL
500000 g]kfn ;/sf/
;+efJotf cWoog

s=;fgf l;rfO{ ljsf; sfo{qmd 1500000 g]kfn ;/sf/

6 ljljw v=jfnL pkrf/ lzlj/ sfo{qmd 200000 g]kfn ;/sf/

u=;fd'lxs kz'kfng, s'v'/fkfng,


df%fkfng,jfv|fkfng ,j+u'/kfngsf nfuL 600000 g]kfn ;/sf/
;fem]]bf/L sfo{qmd

u= ko{^g
ko{^g ;'rgf k|jfx
1 s=ko{^sLo &fpx?s]f k|rf/ k|;f/ 500000 g]kfn ;/sf/
sfo{qmd
s= ah'{ tfnsf] lrN*]«[g kfs{
500000 g]kfn ;/sf/
Joj:yfkg

ko{^g k"jf{wf/ v= ah'{tfnsf] ljsf; / lj:tf/ 2000000 g]kfn ;/sf/


2
ljsf; sfo{qmd
u=uf=kf= cGtu{t 6 j^} j*fsf
/fdhfgsL dlGb/,u|fdyfgx?,b}tf kf]v/L 700000 g]kfn ;/sf/
cflbsf] ;+/If)f tyf k|j${g sfo{qmd

;f+:s[lts ;Dkbf s=ljleGg ;f:s[lts ;Dkbfx?sf] ;+/If)f


3 200000 g]kfn ;/sf/
;+/If)f sfo{qmd tyf k|j${g sfo{qmd

4 ljljw s ljljw 100000 g]kfn ;/sf/

#= ljlQo If]q
:yflgotxsf ljlQo
s=ah'{ ufpkflnsf leqsf ljlQo
1 ;+:yf cg'udg 100000 g]kfn ;/sf/
If]qx?sf] rf}dfl;s cg'udg
sfo{qmd
:yflgo /fhZJf
2 s=:yflgo /fhZj clej[l$sf sfo{qmd 100000 g]kfn ;/sf/
;'b[l(s/)f sfo{qme

*= ;xsf/L
;xsf/L tflnd
1 s=;xsf/L tflnd 100000 g]kfn ;/sf/
sfo{qmd
;xsf/L v]tL s=:yflgo :t/df ;xsf/L v]tL k|j${g
2 300000 g]kfn ;/sf/
k|j${g sfo{qmd sfo{qmd

hDdf 10600000

34
cg'dflgt Joo 65
k"jf{wf/ ljsf;
63950000. k|ltzt
s= phf{

sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd
a}sNkLs phf{ Pj+
g]kfn
1 ljsf; k|j${g s=;f}o{ ;*s jlQm h*fg 1100000
;/sf/
sfo{qmd
:yflgo ljB't
g]kfn
2 ljt/)f k|)ffnLsf] s=;*s jlQ lj:tf/ sfo{qmd 500000
;/sf/
lj:tf/ sfo{qmd

v= ejg tyf zx/L ljsf;

s=ufpkflnsf sfof{no ejg lgdf{)f -


ut cf=j=sf] ?=17500000 / g]kfn
27500000
cf=j=75.76 df ?= 10000000yk ;/sf/
u/L ? 27500000 sfod ul/of] .
v=ah'{ 5 l;tfu~Hfsf] g/gf/L g]kfn
500000
;fd'bflos ejg lgdf{)f ;/sf/
u= cfTd !fg k|rf/ ;+#sf] ;fd'bflos g]kfn
500000
ejg lgdf{)f ;/sf/
;fj{hlgs ejg #= j*f g+=1 sf] j*fsfof{nosf] ejg g]kfn
1 2000000
lgdf{)f lgdf{)f ;/sf/
g]kfn
ª= ;fj{hlgs ejg dd{t ;+ef/ 1000000
;/sf/
g]kfn
r= lgdf{)fflwg ;^/ ejg j*f g+=5 2000000
;/sf/
%= j*f g+4+ kf]vl/of ^f]nsf cw'/f] g]kfn
500000
;fd'bflos ejg lgdf{)f ;/sf/
h= l;tfu~h :jf:yrf}sL kl/if/ cuf*L
g]kfn
pQ/ tkm{ Jofkfl/s ;^/ lgdf{)fsf] 800000
;/sf/
nflu j*f sfof{no;u yk

em=j*f g+= 4 sf] j*f sfof{no ejg g]kfn


800000
lgdf{)f ;/sf/

a:tL tyf cfjfz g]kfn


2 s=;'s'Djf;L j:tL Joj:yfkg 2500000
ljsf; sfo{qmd ;/sf/
g]kfn
3 ljljw s=d&dlGb/sf] k"jf{wf/ lgdf{)f 1000000
;/sf/

35
u= ;*s tyf k"n
k"n tyf k"n];f g]kfn
1 s=xf]dkfO{k vl/b 1000000
lgdf{)f sfo{qmd ;/sf/
emf]n'*u]k"n lgdf{)f
s=ah'{ j*f g+=1 df ;/bf/ ^f]nsf] k|b]z
2 tyf :t/f]GgtL 1800000
emf]*fvf]nfdf emf]n'+u]k"n lgdf{)f ;/sf/
sfo{qmd
s=ufpkflnsf :tl/o gd'gf 2 j^f
lgdf{)f -j*f g+= 2sf] l;dfgf b]vL
kmf/d rf]s x'b} blIf)f ef/t ;Ddsf]
g]kfn
jf^f] lgdf{)f ? 3000000. / j*f 8000000
;/sf/
;*s lgdf{)f / g+= 4sf] k'nlst rf}s b]vL blIf)f tkm{
3 :t/f]GgtL tyf ef/tsf] l;dfgf hf]*g] jf^f]sf]
dd{t sfo{qmd :t/f]Gglt ? 5000000.
g]kfn
v=;*s dd{t ;+ef/ 1000000
;/sf/
u= cfjf;sf] #/ b]vL k"j{ ldnt g]kfn
500000
klAns :s'n hfg] jf^f] j*f g+= 5 ;/sf/
s=ah'{ 5 df ufpkflnsf :tl/o v]n k|b]z
4 ljljw 1750000
d}bfg sf] k"jf{wf/ ljsf; ;/sf/
#= ;jf/L ;fwg v/Lb
s= rf/kfªu|] uf*L v/Lb / cfGtl/s
1 ;jf/L ;fwg v/Lb 7500000
sfof{nosf] nflu df]^/;fOsn v/Lb ;|f]t
g]kfn
ª= ;dk"/s sf]if 1700000
;/sf/
hDdf 63950000

cg'dflgt Joo 4=25


jftfj/)f tyf ljkb Joj:yfkg
4000000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd

s= hn pTkGg k|sf]k lgoGq)f

gbL t^jGw s=j*f g+=3 / 6 sf] ^]+u|fvf]nfdf g]kfn


1 2000000
lgoGq)f sfo{qmd s|]l^u ;/sf/

v= kmf]xf]/d}nf Joj:yfkg

kmf]xf]/d}nf
Joj:yfkg g]kfn
1 s= 1000000
cled'vLs/)f ;/sf/
sfo{qmd

36
u= ag tyf e" ;+/If)f
jg g;{/L k|j${g s=j*f g+=6 cGtu{tsf] g;{/L g]kfn
1 500000
sfo{qmd Joj:yfkg ;/sf/
#= ljkb Joj:yfkg
ljkbsf]if :yfkgf
g]kfn
1 tyf ;+rfng s= 200000
;/sf/
sfo{qmd
ljkb k"j{tof/L,vf]h
tyf p$f/ /fxt g]kfn
2 s= 300000
;fdfu}Lsf] k"j{ ;/sf/
e)*f/ sfo{qmd
hDdf 4000000

cg'dflgt Joo 2=65


ljlQo Joj:yfkg tyf ;'zf;g
2500000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd

s= clGtd n]vfkl/If)f tyf j]?h'

cfGtl/s lgoGq)f g]kfn


1 s=tflnd tyf ;fdfu|L vl/b 300000
tyf n]vfkl/If)f ;/sf/
n]vf+sg tyf g]kfn
2 s=/fh:j clej[l$ sfo{qmd 500000
/fhZj kl/rfng ;/sf/
s=;+rfng ePsf] of]hgfx?sf] ;fdflhs g]kfn
3 ;fdflhs kl/If)f 300000
kl/If)f ;/sf/
g]kfn
4 ;fj{hlgs ;'g'jfO{ s= jif{sf] b'O{ k^s 400000
;/sf/
s=OG^«fg]^, ;km\^j]o/ tyf sDKo'^/ g]kfn
5 ljljw 1000000
vl/b ;/sf/
hDdf 2500000

37
cg'dflgt Joo 1=7
;+:yfut ljsf; / ;]jf k|jfx
1600000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
s= clen]v Joj:yfkg
g]kfn
1 ljljw s= lzIff, :jf:Yo, s[lif 200000
;/sf/
v= gful/s j*fkq / ^f]sg k|)ffnL
g]kfn
1 ljljw s= 100000
;/sf/

u= kl~hs/)f Joj:yfkg

kl~hs/)f g]kfn
1 s= 200000
clen]lvs/)f ;/sf/
#= ;'rgf / k|ljlw
g]kfn
1 ljljw s= 100000
;/sf/
ª= ;'/Iff Joj:yfkg
g]kfn
1 ljljw 325000
;/sf/

r= ;+:yfut Ifdtf ljsf;

sfo{ ;Dkfbgdf
g]kfn
1 cfwfl/t s/f/ s= 100000
;/sf/
Joj:yfkg
glthfdf cfwfl/t
g]kfn
2 sfo{ ;Dkfbg s= 200000
;/sf/
d"Nof+sg
;+:yfut sfo{ g]kfn
3 s= 100000
lhDj]jf/L ljefhg ;/sf/
g]kfn
4 ljljw 100000
;/sf/
em ;+:yfut k"jf{wf/
g]kfn
1 kmlg{r/ Joj:yf s= 100000
;/sf/
sfof{no ejg tyf
g]kfn
2 tflnd sIf lgdf{)f s= 75000
;/sf/
tyf ;Def/

hDdf 1600000

38
cg'dflgt Joo 16=73
;fdflhs ljsf; 16000000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd

s= vfg]kfgL tyf ;/;kmfO{

s=ljBfno tyf ;fj{hlgs :ynx?df g]kfn


1 ;/;kmfO{ sfo{qmsd 350000
;/;kmfO{ sfo{qmd / ;fdfu|L ljt/)f ;/sf/
vfg]kfgL cfk"tL{ :jR% vfg]kfgLsf nfuL kflgsf] g]kfn
2 150000
sfo{qmd cf;]{lgs hfr lzlj/ ;/sf/

v= n}lus ;dfgtf tyf ;fdflhs ;dfj]zLs/)f

h]i&gful/s ;Ddfg s=h]i&gful/s ;Ddfg tyf ;fdfu|L g]kfn


1 200000
sfo{qmd ljt/)f sfo{qmd ;/sf/
l;k l;s]sf dlxnf tyf lszf]/
g]kfn
lszf]/Lx? nfO{ ;fd'lxs Joj;foL ug{ 100000
;/sf/
ljpk"hL cg'bfg
dlxnf ;zlQms/)f
2 g]kfn
ty pYyfg sfo{qmd dlxnf ;]jfs]Gb| lgdf{)f 500000
;/sf/
g]kfn
dlxnf ;]jfs]Gb| ;+rfng 200000
;/sf/
ckf+u ;DjlGw s=/fdl;tf df=lj=df ckf+utf %fq g]kfn
3 150000
sfo{qmd %fqfx?sf] Joj:yfkg sfo{qmd ;/sf/
s=Psn dlxnfx?nfO{ Joj;flos tflnd
g]kfn
tyf ljpk"hL cg'bfg- 300000
;/sf/
100000±200000_
v=d'l:nd dlxnfsf] pYyfg tyf ljsf; g]kfn
200000
sfo{qmd ;/sf/
u= d'l:nd dlxnfsf] nflu k|hgg g]kfn
200000
:jf:Yo ;DjlGw hgr]tgf sfo{qmd ;/sf/
g]kfn
#= jfn lbj; sfo{qmd 50000
;/sf/
;fdflhs
4 g]kfn
;df]jz
] Ls/)f #=o"jfx?sf] nfuL Joj;flos tflnd 250000
;/sf/
*==o"jfx?nfO{ nf]s;]jf cfof]u tof/L g]kfn
200000
sIff ;+rfng ;/sf/
r= ljleGg hfthftLsf] wd{ ;+:s[lt g]kfn
500000
pYyfg / ljsf; ;/sf/
%= xfdL ;fg} %f} a(g b]p,ljjfx
xf]O{g k(g b]]p eGg] gf/f ;lxtsf] g]kfn
500000
jfn >d zf]if)f / jfn ljjfx cGTo ;/sf/
cleofg sfo{qmd

39
Goflos ;ldltsf kbflwsf/L tyf
g]kfn
5 Goflos d]nldnfk stf{x?sf] Ifdtf ljsf; / 300000
;/sf/
kbflwsf/Lx?sf] cled'vLs/)f

u= lzIff

k':tsfno Pj+ s=df=lj=x?df k":tsfno Pj+ jfrgfno g]kfn


1 300000
jfrgfno Joj:yfkg ;/sf/
ljBfyL{ k|f]T;fxg
s=pTs[i& ljBfyL{ tyf lzIfsx? nfO{ g]kfn
2 Pj+ %fqj[lQ 150000
k'/:sf/ ljt/)f ;/sf/
sfo{qmd
ljBfyL l;sfO{
g]kfn
3 pknlAw,kl/If)f / s=cg'udg tyf lgl/If)f sfo{qmd 200000
;/sf/
Joj:yfkg sfo{qmd
s=gof egf{ cfly{s cj:yf sdhf]/
cfwf/e"t tx lzIff g]kfn
4 ePsf ljBfyL{x?nfO{ ;fdfu|L ljt/)f 500000
sfo{qmd ;/sf/
sfo{qmd
kf&oqmd /
s=cu|]hL dfWod jf^ k&g kf&gsf g]kfn
5 kf&o;fdfu|L ljt/)f 500000
nfuL ljBfnox?df k":ts vl/b ;/sf/
sfo{qmd
dfWolds lzIff s= b/jGbL gePsf ljBfnodf lzIfs g]kfn
6 700000
sfo{qmd Joj:yfkg ;/sf/
k|fljlws lzIff tyf
g]kfn
7 Joj:fflos tflnd s=k|fljlws lzIff Joj:yfkg sfo{qmd 200000
;/sf/
sfo{qmd
v'Nnf tyf
j}slNks u"?s'n
dbzf{ ,u'Djf s=dbzf{,u"?s'n,u'Djf nufotsf] ;'wf/ g]kfn
8 300000
cfbLdf lg/Gt/ / ljsf; sfo{qmd ;/sf/
l;sfO{ tyf ljz]if
lzIff sfo{qmd
k|f/lDes jfnlzIff s=jfnljsf; s]Gb|x?df cWoog/t
g]kfn
9 tyf ljBfno lzIff ljBfyL{x?nfO{ kf]zfs tyf z}lIfs 500000
;/sf/
sfo{qmd ;fdfu|L ljt/)f
g]kfn
s=v]ns'bf ljsf; / k|j${g 500000
;/sf/
10 v]ns'b
v=cGt/ljBfno ufpkflnsf :tl/o g]kfn
200000
cltl/Qm s[ofsnfk sfo{qmd ;+rfng ;/sf/

40
g]kfn
s= sIff 8 sf] kl/Iff ;+rfng 300000
;/sf/
g]kfn
v=ljBfno nfO{ kmlg{r/ vl/b 1000000
;/sf/
u=blnt ljkGg / cfly{s cj:yf
11 ljljw
sdhf]/ ePsf %fq%fqfx? nfO{ pRr g]kfn
300000
lzIff cWoogsf] nfuL %fqj[lQ ;/sf/
sfo{qmd
g]kfn
Ljljw 200000
;/sf/

#= :jf:Yo

g]kfn
s=ah'{ 3,4/ 5 df l^sf sfo{qmd 300000
;/sf/
1 k|z'lt ;]jf
v= cd*'jf :jf:Yo rf}sLdf jly{ª g]kfn
250000
;]G^/ :yfkgf ;/sf/
g;g]{ /f]u
lgoGq)f,/f]syfd s=dfl;s ?kdf ljz]if! #'DtL :jf:Yo g]kfn
2 1200000
tyf pkrf/fTds lzlj/ ;+rfng ;/sf/
sfo{qmd
g]kfn
c:ktfn ;+rfng s=cf}ifwL tyf cGo ;fdfu|L vl/b, 2500000
;/sf/
3 tyf ljsf;
g]kfn
sfo{qmd v=pks/)f tyf Nofj s]ldsn vl/b 500000
;/sf/
cfo'jl]{ bs tyf s= -Ps #/ 5 of]u 5 h*L j'^L _
g]kfn
4 k/Dk/fut :jf:Yo eGg] gf/f;lxt 6 j^} j*fdf of]u 600000
;/sf/
sfo{qmd lzlj/ ;+rfng
s= dlxnf :jf:Yo :jo+;]ljsf oftfoft g]kfn
5 ljljw 400000
vr{ ;/sf/
hDdf 15750000

41
ah'{ ufpkflnsf
1 g+=j*f sfof{no z'qmjf/]

cf=j=075.076 sf] j*fut sfo{qmd cfof]hgf tyf ah]^

cg'dflgt Joo 20
cfly{s ljsf;
2200000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
s= pBf]u tyf jfl)fHo

pkef]Qf lxt ;+/If)f s= ahf/ cg'udg tyf ;'lr ln:^ g]kfn


1 50000
tyf ahf/ cg'udg sfo{s|d ;+rfng ;/sf/

:yflgo ahf/ tyf s= zqmjf/] tyf d+unaf/] xf^df g]kfn


2 500000
xf^ k|j${g sfo{qmd ^x/f lgdf)f{ ;/sf/
s= l;nfO{ s^fO{ tflnd 18 hgf g]kfn
100000
cfod"ns l;kljsf; dxLnfx?nfO{ ;/sf/
3
sfo{qmd v= sDKo'^/ tflnd 10 hgf nfO{ g]kfn
150000
3 dlxg] tflnd ;/sf/
v= s[lif tyf kz'
ljp k|j${g tyf u')f s= cu'jf s[ifs x?nfO{ pGgt g]kfn
1 200000
lgoGq)f sfo{qmd hftsf ljp ljhg lat/)f sfo{qmd ;/sf/
s= ;fljs /f=j]= 3 sf] emgf{ cfGtl/s
2 ljljw 300000
vf]nfdf *ofDk lgdf)f{ >f]t
u= ko{^g
s= lgdf{)Fflwg ;lxb u]^df aNa
ko{^g k"jf{wf/ ljsf; g]kfn
1 ljw't tyf ^fon ;d]t u/L lgdf)f{ 300000
sfo{qmd ;/sf/
ug]{
*= ;xsf/L
cf=>f]®
;xsf/L ;+:yfsf] k|j${g s= ;xsf/L ljsf; tyf k|j$g
1 600000 g]kfn
/ ljsf; sfo{qmd sfo{s|d
;/sf/
hDdf 2200000

42
cg'dflgt Joo 52=3k|ltz
k"jf{wf/ ljsf;
5750000 t
l;=g+ sfo{qmd cfof]hgfsf]
;|f]t
= gfd d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ?
s= ejg tyf zx/L ljsf;

g]kfn ;/sf/
s= nIdL k|f=lj= ejg dd{t 100000
v= /f=j]= 3 sf] xg'dfg dlGb/ s|dfut
g]kfn ;/sf/
lgdf{)f 300000
u= /f=j]= 8 sf] xg'dfg dlGb/ s|dfut
g]kfn ;/sf/
lgdf{)f 200000
1 ljljw #= /f=j]= 1 sf] d';x/L a:tLdf
lgdf{)Fflwg lbgfeb|L dlGb/ s|dfut g]kfn ;/sf/
lgdf{)f 200000
ª= ;[hg;Ln dlxnf ;fd'bfOs ejg
g]kfn ;/sf/
s|dfut lgdf{)f 400000
r= gj Hof[tL dlxnf km]*/];g ejg
g]kfn ;/sf/
lgdf{)F 400000
v= ;*s tyf k"n
s= /f=j]= 3 ;fljs emf]/f vf]nf b]vL
bIfL)f tkm{sf] d'n ;*s lkkn rf]s g]kfn ;/sf/
;Dd df^f] tyf u|fe]ln+u 500000
v= kfv/ uf%L af^ k'j{ tyf pQ/
g]kfn ;/sf/
tkm{sf] ;*s df^f] tyf u|fe]ln+u 250000
u= ;fljs /f=j] 8 nId)f ofbjsf] #/
b]vL k'j{ s]Znof vf]nf b]vL k'j{sf] g]kfn ;/sf/
;*s df^f] tyf u|fe]ln+u 100000
#= ;fljs /f=j] 2 sf] /fdhL sfdtsf]
cfGtl/s
#/b]vL bIfL)F tkm{sf] d';x/L a:tLdf
;*s lgdf{)f / >f]t
df^f] tyf u|fe]ln+u 400000
1 :t/f]GgtL tyf dd{t
sfo{qmd ª= ;fljs /f=j] /fh]z d)*nsf] #/
b]vL k'j{ klZrdsf] ;*s df^f] tyf g]kfn ;/sf/
u|fe]ln+u 150000
r = gx/ klZrd d';x/L gx/ b]vL
;bfgGbsf] au}rf ;Dd df^f] tyf g]kfn ;/sf/
u|fe]ln+u 300000
% = ;fljs /f=j]= 3 P]nfgL a:tL
s|dfut df^f] tyf u|fe]ln+u ;fljs g]kfn ;/sf/
/f=j]= 3 sf] zf/bf o'jf Sna ;Dd 300000
h= &'n]sf] #/ b]vL pQ/ b;/tsf] #/
g]kfn ;/sf/
;Dd df^f] tyf u|fe]ln+u 300000

43
em= /f=j]= 3 sf] lkkn rf]s ;+hosf]
#/ b]vL gx/ ;Ddsf] ;*s df^f] tyf g]kfn ;/sf/
u|fe]ln+u 500000
ljleGg ;fem]bf/L tyf cGo ljljw
;dk'/s sf]if 1350000 g]kfn ;/sf/
sfo{qmd

hDdf 5750000

cg'dflgt Joo
jftfj/)f tyf ljkb Joj:yfkg 5 k|ltzt
550000
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? >f]t
gfd
s= ljkb Joj:yfkg

s= /fxt p$f/ tyf k'g/:yfkdf


ljkb kZrft 500000 g]kfn ;/sf/
nufot aGbf]a:tL ;fdfu|L v/Lb
:yflgo:t/sf]
1
k'g:yf{kgf tyf
v= ljkb hf]lvd Go"lgs/)fsf nflu k"j{
k"glg{df)f sfo{qmd 50000 g]kfn ;/sf/
tof/Lsf nflu cfjZos ;fdfu|L vl/b

hDdf 550000

cg'dflgt Joo 2=7


ljlQo Joj:yfkg tyf ;'zf;g
300000 k|ltzt
s= clGtd n]vfkl/If)f tyf j]?h'
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
n]vf+sg tyf /fhZj s= /fh:j kl/rfng ;DalGw l';lj/ g]k
] fn
1 50000
kl/rfng tyf ceLd'vLs/)f uf]i&L ;/sf/
s=j*f sfof{nosf] kmlg{r/ tyf cGo g]k
] fn
100000
;fdfu|L ;/sf/
v= :jf:Yo PsfO{nfO{ pks/)f tyf g]k
] fn
150000
kmlg{r/ vl/b ;/sf/
hDdf 300000

44
cg'dflgt Joo 4=1
;+:yfut ljsf; / ;]jf k|jfx
450000 k|ltzt
s= clen]v Joj:yfkg
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
g]k
] fn
1 ljljw s= l*lh^n ;'rgf kf^L h*fg 100000
;/sf/
v= gful/s j*fkq / ^f]sg k|)ffnL
g]k
] fn
1 ljljw s= gful/s j*fkq n]vg 50000
;/sf/

u= kl~hs/)f Joj:yfkg

kl~hs/)f s= kl~hs/)f Joj:yfkg d]zLg/L g]k


] fn
1 100000
clen]lvs/)f cf}hf/ ;/sf/
s= zt k|ltzt hGd btf{ cleofgsf] g]k
] fn
2 kl~hs/)f ;]jfk|jfx 50000
nflu #'DtL lzlj/ ;+rfng ;/sf/
s= blnt hghftL cflbjf;L, lth, %}&
;f+:s[lts ;Dkbf g]k
] fn
3 , lhtLof, wd{sd{, b;}+, d& dlGb/ 100000
;+/If)f sfo{qmd ;/sf/
OTofbL sfo{s|d vr{

em ;+:yfut k"jf{wf/

g]k
] fn
1 kmlg{r/ Joj:yf s=j*f sfof{nosf nflu kmlg{r/ vl/b 50000
;/sf/
g]k
] fn
hDdf 450000
;/sf/

cg'dflgt Joo 15=9


;fdflhs ljsf; 1750000 k|ltzt
s= vfg]kfgL tyf ;/;kmfO{
:jLs[t /sd
l;=g+= sfo{qmd cfof]hgfsf] gfd d'Vo lqmofsnfk
?
s= zf}rfno lgdf{)f sfo{ cGt/ut
l/e lgdf{)f tyf k]g kfOk vl/b g]kfn
1 ;/;kmfO{ sfo{qmsd 700000
u/L 150 #/ k/Ljf/nfO{ hg ;/sf/
>dbfg ;lxt ljt/)f sfo{s|d
s= blnt ljkGg lk%*LPsf 16 #/ g]kfn
2 vfg]kfgL cfk"tL{ sfo{qmd 100000
kl/jf/ nfO{ ^'j]n lat/)f ;/sf/

45
v= n}lus ;dfgtf tyf ;fdflhs ;dfj]zLs/)f
s= dfgj a]rlavg lj?$ 30 hgf
dlxnf j]rljvg tyf g]kfn
1 / p$f/ k'g/:yfkgf ;DalGw 70 100000
lx+;f lj?$sf] sfo{qmd ;/sf/
hgf nfO{ ;r]tgf sfo{s|d
s= jfn >d ;DalGw cled'lvs/)f g]kfn
30000
tfnLd 18 hgf nfO{ ;/sf/
jfnjflnsf ;DjlGw g]kfn
2 v= v]ns'b ;fdfu|L ljt/)f 60000
sfo{qmd ;/sf/
g]kfn
u= hGd btf{ #'dtL l;lj/ 10000
;/sf/
u= lzIff
g]kfn
s= lzIfs Joj:yfkg sfo{s|d 300000
;/sf/
v= Kof* ;lxtsf] dlxnf d}qL g]kfn
1 dfWolds lzIff sfo{qmd 50000
zf}rfno lgdf{)f ;/sf/
u= dlxnf :jf:Yo :jo+;]ljsf g]kfn
100000
pTk|/)ff eQf ;/sf/
#= :jf:Yo
s= :jf:Yo sfof{no Jj:yfkg tyf
g]kfn
1 ljljw :jf:Yo pks/)f d];]g/L cf}hf/ Pjd 300000
;/sf/
kml{gr
{ / tyf cf}ifwL v/Lb sfo{s|d

hDdf 1750000

46
ah'{ ufpkflnsf
2 g+= j*f sfof{no
cf=j=075.076 sf] j*fut sfo{qmd cfof]hgf tyf ah]^

cg'dflgt Joo 20
cfly{s ljsf;
2200000 k|ltzt

sfo{qmd
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
cfof]hgfsf] gfd

s= pBf]u tyf jfl)fHo


:yflgo ahf/
g]kfn
1 tyf xf^ k|j${g s=ledk''/ rf}sdf gof xl^of Joj:yfkg 200000
;/sf/
sfo{qmd
kz'/f]u klxrfg
g]kfn
2 tyf lgoGq)f s=kz' :jf:Yo lzlj/ ;+rfng 150000
;/sf/
sfo{qmd
s[lif k|;f/ tyf s=pv'vt ] L tyf cGgjfnL ;DjlGw cu'jf g]kfn
3 150000
tflnd sfo{qmd s[ifx?nfO{ 2 lbg] tflnd ;/sf/
ljp k|j${g tyf
s= s[ifs ;dx'x?nfO{{ u')f:tl/o g]kfn
4 u')f lgoGq)f 150000
pGgthftsf] ljp ljhg ljt/)f sfo{qmd ;/sf/
sfo{qmd
s=pv' /f]Kg] d]lzg s[lif cf}hf/ vl/bdf g]kfn
300000
s[ifs ;d'xnfO{ cg'bfg ;/sf/
5 ljljw v=a'l(of rf}s b]lv klZrd /fd;]js ^f]n
ah'{ 4 hf]*g] s[lif ;*sdf df^f] k'/L 500000 cf=;f|]
u|fe]n

v= ko{^g

s=wfdl{s ko{^g k|j${gsf nfuL /fdhfgsL


g]kfn
ko{^g k"jf{wf/ dlGb/df wd{zfnf tyf ;fd'bflos ejg 300000
;/sf/
1 ljsf; sfo{qmd lgdf{)f
g]kfn
s=ledk'/ blIf)f eutjL yfg lgdf{)f 75000
;/sf/
;f+:s[lts ;Dkbf g]kfn
2 v=a|Xdyfg df rf}tf/f] lgdf{)f 75000
;+/If)f sfo{qmd ;/sf/
g]kfn
u=j]Nul%of gof /fhf/fgL u|fdyfg lgdf{)f 100000
;/sf/
s=/fdu~Hf rf}s klZrd gx/ b]lv cfGtl/s
3 ljljw 200000
^]+u|fv]\f]nf hfg] s[lif ;*s u|fe]n ;f]|t
hDdf 2200000

47
cg'dflgt Joo
k"jf{wf/ ljsf; 52=3k|ltzt
5750000
sfo{qmd cfof]hgfsf]
;f|]t
l;=g+= gfd d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ?
ljleGg ;fem]bf/L tyf cGo ljljw g]kfn
1 ;dk'/s sf]if 1100000
sfo{qmd ;/sf/

s= ejg tyf zx/L ljsf;

;fj{hlgs ejg s=l;tfu~h :jf:yrf}sL kl/if/ cuf*L g]kfn


1 2000000
lgdf{)f pQ/ tkm{ Jofkfl/s ;^/ lgdf{)f ;/sf/
v= ;*s tyf k"n,sNe^{
k"n tyf k"n];f s=/fo^f]n jgfjf/Lsf] #/ cuf*L sf] g]kfn
1 200000
lgdf{)f sfo{qmd ;*sdf sNe^{ lgdf{)f ;/sf/
s=bkL{gf/fo)f sf] ju}rf b]lv pQ/
g]kfn
cd*''jf ah'{ 4 hf]*g] ;*sdf df^f]sf] 200000
;/sf/
sfd
v=;fj{hlgs /fli^|o cf=lj=b]lv d'n gx/ g]kfn
500000
;Dd ;*s u|fe]n ;/sf/
v=ofbj ^f]n d"n;*s z]v/sf] v]t
u|fdL)f ;*s lgdf{)f
2 b]lv j'l(ofrf}s x'b} klZrd /fgfxf]nL g]kfn
/ :t/f]GgtL 500000
emfg]{ u/L gfnf lgsf; tyf sNe^{ ;/sf/
lgdf{)f
u=k'lnGb/ zdf{sf] #/ b]lv ljgf]b g]kfn
50000
sfdtsf] #/ ;Dd ;*s lgdf{)f ;/sf/
#=;fj{hlgs P]nfgL k}gL hUufx?sf] gfk g]kfn
50000
gS;f ug]{ sfd ;/sf/
g]kfn
s /fo^f]nsf]xg[dfg dlGb/sf] #]/fj]/f 200000
;/sf/
g]kfn
v=j]Nul%ofsf] /fd dlGb/ 200000
;/sf/
g]kfn
3 ljljw u=/fdslj/ cw'/f] dlGb/ lgdf{)f /fo^f]n 200000
;/sf/
#= P]nfgL ktL{ hUuf k'/fgf] k}gLx?sf] g]kfn
150000
gfk gS;f+sg ug]{ sfd ;/sf/
ª= j]Nul%ofsf] cw'/f] ;T;+u ejg g]kfn
150000
lgdf{)f ;/sf/
hDdf 5500000

48
cg'dflgt Joo 5
jftfj/)f tyf ljkb Joj:yfkg
550000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd
s= jftfj/)f ;+/If)f
jftfj/)f tyf
s=jftfj/)f d}qL j*f sfof{nosf nfuL g]kfn
1 h}ljs ljljwtf 50000
km'njf/L Joj:yfkg ;/sf/
;+/If)f sfo{[qmd
v= ljkb Joj:yfkg
ljkbsf]if :yfkgf
g]kfn
1 tyf ;+rfng s=ljkb Joj:yfkg sf]if :yfkgf 300000
;/sf/
sfo{qmd
g]kfn
v=glbs^fg k|of]hgsf nfuL ^]+u|f vf]nf
2 ljljw 200000 ;/sf/ ®
hfg] ;*ssf] :t/f]GgtL
cf=;f|]
hDdf 550000

cg'dflgt Joo
ljlQo Joj:yfkg tyf ;'zf;g 5k|ltzt
550000
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd
n]vf+sg tyf g]kfn
1 s=s/bftf lzIff sfo{qmd 100000
/fhZj kl/rfng ;/sf/
s=j*fsfof{nosf] ;fdflhs kl/If)f g]kfn
2 ;fdflhs kl/If)f 50000
sfo{qmd ;/sf/
s=j*f sfof{nosf] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ g]kfn
3 ;fj{hlgs ;'g'jfO{ 50000
sfo{qmd ;/sf/
s=dlxnf :jf:Yo :jo+;]ljsf k|f]T;fxg g]kfn
54000
11 hgf ;/sf/
v=dlxnf :jf:Yo :jo+;]ljsf df]jfO{n g]kfn
4 ljljw 56000
vl/b u/L ljt/)f ;/sf/
u=sfof{nosf] ljlQo Joj:yfkg tyf g]kfn
240000
cGo ljljw sfo{qmd ;/sf/
hDdf 550000

49
cg'dflgt Joo
;+:yfut ljsf; / ;]jf k|jfx
550000 5 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd
s= clen]v Joj:yfkg
g]kfn
1 ljljw s= l*lh^n ;"rgf kf^L{ h*fg 100000
;/sf/
v= klGhs/)f Joj:yfkg
s= blnt hghftL cflbjf;L, lth, %}&
;f+:s[lts ;Dkbf g]kfn
1 , lhtLof, wd{sd{, b;}+, d& dlGb/ 100000
;+/If)f sfo{qmd ;/sf/
OTofbL sfo{s|d vr{
u= ;'/Iff Joj:yfkg
gu/ k|x/L g]kfn
1 s= zflGt ;'/Iff Joj:yfkg 50000
Joj:yfkg ;/sf/
#= ;+:yfut Ifdtf ljsf;
sfo{ ;Dkfbgdf
s= j*f sfof{nosf] ;'/Iffsf] nflu kfn] g]kfn
1 cfwf/Lt s/f/ 120000
kx/fsf] nflu ;]jf s/f/df lng] ;/sf/
Joj:yfkg
;+:yfut Ifdtf s= ;fd'bflos d]nldnfk s]Gb|sf] Ifdtf g]kfn
2 50000
ljsf; ljsf; sfo+qmd ;/sf/
ª ;+:yfut k"jf{wf/
s= JolQmut #^gfsf] nflu Nofk^k g]kfn
1 75000
vl/b ;/sf/
g]kfn
2 kmlg{r/ Joj:yf s= sfof{no Joj:yfkg 55000
;/sf/
hDdf 550000

cg'dflgt Joo 15
;fdflhs ljsf; 1650000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd
s= vfg]kfgL tyf ;/;kmfO{
kmf]xf]/d}nf s=ljleGg ufp ^f]n j:tLdf (ngfnf g]kfn
1 100000
Joj:yfkg sfo{qmd ;/;kmfO{ sfo{qmd ;/sf/
vfg]kfgL cfk"tL{ s=ljkGg 10 #/kl/jf/ nfO{ ^o"j]n g]kfn
2 50000
sfo{qmd ljt/)f ;/sf/

50
v= n}lus ;dfgtf tyf ;fdflhs ;dfj]zLs/)f
h]i&gful/s ;Ddfg s=80 jif{ dflysf h]i&gful/sx? nfO{ g]kfn
1 150000
sfo{qmd ;Ddfg sfo{qmd ;/sf/
dlxnf j]rljvg
g]kfn
2 tyf lx+;f lj?$sf] s=#/]n' lx+;f ;DjlGw ;r]tgf sfo{qmd 40000
;/sf/
sfo{qmd
s=ljkGg ju{sf dlxnfx? nfO{
g]kfn
dlxnf ;zlQms/)f l;nfO{s^fO{ ;DjlGw P*efG; tflnd 150000
;/sf/
3 tyf pYyfg tyf d]lzg x:tfGt/)f
sfo{qmd g]kfn
v=dlxnfx?sf nfuL :jL^/ j'Gg] tflnd 50000
;/sf/
s=/fdl;tf df=lj=df ;+rflnt ckf+u
ckf+u ;DjlGw g]kfn
4 %fqfjf;sf nfuL ckf+u d}qL zf}rfno 100000
sfo{qmd ;/sf/
lgdf{)f
jfnjflnsf ;DjlGw g]kfn
5 s=jfn g]t[Tj ljsf; sfo{qmd 50000
sfo{qmd ;/sf/
u= lzIff
g]kfn
s=;fj{hlgs /f=cf=e"=jfnd}qL kmlg{r/ 50000
cfwf/e"t tx lzIff ;/sf/
1
sfo{qmd g]kfn
v=gjHof]tL cf=e'=lj=jfnd}qL kmlg{r/ 50000
;/sf/
s=;fj{hlgs /f=cf=e"=ljBfnodf lzIfs g]kfn
100000
z}lIfs k"jf{wf/ Joj:yfkg ;/sf/
2
lgdf{)f sfo{qmd g]kfn
v=gjHof]tL cf=e'=lj=sIffsf]&f dd{t 100000
;/sf/
dfWolds lzIff s=/fdl;tf df=lj=df k|fljlws sIffsf g]kfn
3 100000
sfo{qmd nfuL kmlg{r/ lgdf{)f ;/sf/
s=/fdl;tf df=lj=df ;+rflnt k|fljws
k|fljlws lzIff tyf
lzIffdf cWoog/t k|fljlws wf/sf g]kfn
8 Joj:fflos tflnd 50000
pTs[i& 5 ljBfyL{x? sf nfuL k|f]T;fxg ;/sf/
sfo{qmd
tyf %fqj[lQ
k|f/lDes jfnlzIff
s=3 j^f jfnljsf; s]Gb|sf nfuL v]n g]kfn
4 tyf ljBfno lzIff 60000
;fdfu|L tyf sIff sf]&f Joj:yfkg ;/sf/
sfo{qmd
s=o"jfx?sf nfuL v]ns'b ljsf; g]kfn
50000
sfo{qmd ;/sf/
5 ojf tyf v]ns'b
v=o"jfx?sf nfuL 5 hgfnfO{ *|fO{leu g]kfn
100000
tflnd ;/sf/

51
#= :jf:Yo
s=24 #)^] k|z'lt ;]jf ;+rfng sf
g]kfn
1 k|z'lt ;]jf nfuL l;tfu~h :jf:Yo rf}sLnfO{ 150000
;/sf/
cg'bfg
c:ktfn ;+rfng
s=c:ktfn ;+rfng tyf ljsf; Pj+ g]kfn
2 tyf ljsf; 150000
Nofj ;+rfng cg'bfg ;/sf/
sfo{qmd
hDdf 1650000

52
ah'{ ufpkflnsf
3 g+= j*f sfof{no cd*'jf
cf=j=075.076 sf] j*fut sfo{qmd cfof]hgf tyf ah]^

cg'dflgt Joo
cfly{s ljsf; 20 k|ltzt
2300000
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
s= pBf]u tyf jfl)fHo
g]kfn
s= cfO{taf/] x^Lofdf ;]h lgdf{)f 200000
:yflgo ahf/ tyf ;/sf/
1
xf^ k|j${g sfo{qmd v= kmfd{ rf]sdf xl^of Joj:yfkg g]kfn
50000
sfo{ ;/sf/
pBlzntf ljsf; s= Joj;fo pGd'v cled'vLs/)f g]kfn
2 150000
sfo{qmd sfo{s|d 100 JolQmnfO{ ;/sf/
n#',#/]n' pBf]u
s= ;xsf/L k;n dfkm{t ls;fgx?nfO{
;fgf pBf]u lgodg g]kfn
3 dnvfb / pGgt ljp ljhgsf] nflu 500000
tyf k|j${g ;/sf/
cg'bfg lbg]
sfo{qmd
v= s[lif tyf kz'
g]kfn
s= kz';]jf ;DalGw lzlj/ ;+rfng 20000
kz';]jf k|;f/ tyf ;/sf/
1
tflnd sfo{qmd v= kz' kfng ;DalGw 25 s[isnfO{ g]kfn
30000
tflnd sfo{s|d ;/sf/
cfn' tyf t/sf/L s= cfn' tyf t/sf/L v]tL k|lzIf)f g]kfn
2 50000
ljsf; sfo{qmd 20 kl/jf/ nfO{ -ljp ljt/)f ;d]t_ ;/sf/
u= ko{^g
s= lbgfeb|L dlGb/ lgdf)f{ j}l/of
g]kfn
d';x/L ^f]n 2 bfd*L rf]s ^F]n 1 400000
;/sf/
hgtf :s'n ^F]n 1
v= k'/fgf] v*xL ^F]n lzj dlGb/ g]kfn
200000
ejg lgdf{)F ;/sf/
ko{^g k"jf{wf/
1 g]kfn
ljsf; sfo{qmd u= cd/]Zj/ lzjdlGb/ %t(nfO{ sfo{ 300000
;/sf/
#= kfr'gfy dlGb/ dd{t tyf /e g]kfn
50000
/f]ug ;/sf/
ª= ljleGg dlGb/ dd{t tyf /e g]kfn
50000
/f]ug k'hfkf& sfo{ ;/sf/

53
#= ljlQo If]q
:yflgotxsf ljlQo s= j*fleq /x]sf ljleGg ljlQo
g]kfn
1 ;+:yf cg'udg ;+:yfsf] ceLn]vL s/)F tyf cg'udg 50000
;/sf/
sfo{qmd sfo{s|d
s= :yflgo /fhZJf ;'b[l)fs/)f tyf
:yflgo /fhZJf g]kfn
2 kl/rfng sfo{s|d 1000 #/kl/jf/ 50000
;'b[l)fs/)f sfo{qme ;/sf/
nfO{
*= ;xsf/L
;xsf/L ;+:yfsf] s= ;xsf/L ;+:yfsf] k|j${g / ljsf;
g]kfn
1 k|j${g / ljsf; sfo{qmd tyf ejg lgdf{)f ;xof]u 200000
;/sf/
sfo{qmd sfo{
hDdf 2300000

cg'dflgt Joo 40
k"jf{wf/ ljsf;
4600000 k|ltzt

sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
s= ejg tyf zx/L ljsf;
g]kfn
s= k"/fgf]j*F sfof{no ejg dd{t 500000
;fj{hlgs ejg ;/sf/
1
lgdf{)f g]kfn
v= g]=/f=lzj df=lj= #]/fj]/f 150000
;/sf/
g]kfn
2 Ljljw s= rf}tf/f lgdf{)f -cfl;/fd #/ %]p_ 75000
;/sf/
v= ;+rf/
;+rf/ ;DjlGw
s= j*f sfo{nosf] nflu cfjZos kg]{ g]kfn
1 pks/)f vl/b tyf 75000
;+rf/ pks/)f vl/b sfo{s|d ;/sf/
h*fg
u= ;*s tyf k"n
s= d't'jf vf]nf sNe{^ pQ/sf] jf^F] g]kfn
100000
u|fe]n ;/sf/
s[lif ;*s lgdf{)f v= d't'jf vf]nf sNe{^ bIfL)Fsf] jf^F] g]kfn
2 100000
/ :t/f]GgtL sfo{qmd u|fe]n ;/sf/
u= j+Zf/fhsf] #/ blIF)F v*xL ^F]n g]kfn
400000
jf^F] u|fe]n ;/sf/

54
s= hgtf :s'n b]vL k"j{ /f=j]= hf]*g] g]kfn
500000
jf^F] u|fe]n ;/sf/
v= df]lt/fd Clifb]j sf] #/ b]vL
cfGtl/s
klZrd ^]e/f vf]nf ;Dd hfg] jf^F] 300000
>f]t
k"/L u|fe]n
u= efujt /fosf] #/b]vL /fdhfgsL g]kfn
100000
dlGb/ ;Ddsf] jf^F] df^F] k"/L u|fe]n ;/sf/
#= hulb; /fo sf] #/b]vL k"j{ eL=;L= g]kfn
250000
;Ddsf] jf^F] df^f] k"/L u|fe]n ;/sf/
ª= b'uf{ dlGb/ b]vL O{gf/ ;Ddsf]
g]kfn
jf^f]sf] b'j} tkm{ jfnh*fg ul/ jf^F]df 400000
;/sf/
u|fdL)f ;*s lgdf{)f u|fe]n -s|dfut_
3
/ :t/f]GgtL r= g'lgof ^F]n ljrsf] jf^F] df^f] k"l/ g]kfn
100000
u|fe]n ;/sf/
g]kfn
%= k|tL ^F]n ljrsf] jf^F] df^F] u|fe]]n 100000
;/sf/
h= /fwfs[i)F dlGb/ b]vL k"j{sf] jf^f] g]kfn
50000
u|fe]n ;/sf/
g]kfn
em= j}l/of ^F]n ljrsf] jf^F] u|fe]n 200000
;/sf/
`= clwsnfn sf] #/ b]vL pQ/ g]kfn
400000
gx/sf] af^F] u|fe]n ;/sf/
^= k'/fgf] v*xL ^F]nsf] ljrsf] jf^F] g]kfn
400000
df^F] k'/L u|fe]n ;/sf/
g]kfn
4 Ljljw s= j*F leqsf ljleGg jf^f] dd{t 400000
;/sf/
hDdf 4600000

cg'dflgt Joo
jftfj/)f tyf ljkb Joj:yfkg 10 k|ltzt
1150000
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
s= hn pTkGg k|sf]k lgoGq)f
s= s]zlnof vf]nf t^j+w dd{t÷jf+w cfGtl/s
100000
gbL t^jGw ;/IF)F >f]t
1
lgoGq)f sfo{qmd v= jg j[Iff/f]k)f sfo{sf] nflu ;/sf/L g]kfn
50000
k|lt hUuf %'^fpg] sfo{qmd ;/sf/
jf(L eljiojf)fL s= ;d'bfo :t/ pTk|]/)Ff ;"rgf ;+rf/ g]kfn
2 50000
sfo{qmd sfo{qmd ;/sf/

55
v= kmf]xf]/d}nf Joj:yfkg

kmf]xf]/d}nf
s= ;j}^F]n j:tL JolQmx? nfO{ kmf]xf]/
Joj:yfkg g]kfn
1 d}nf Joj:yfkg ;dalGw cled'vLs/)f 50000
cled'vLs/)f ;/sf/
sfo{qmd
sfo{qmd
u= ag tyf e" ;+/If)f
jg g;{/L k|j${g s= j*F leq ;/sf/L k|lt hUufsf] cfGtl/s
1 150000
sfo{qmd klxrfg u/L jg g;{/L :yfkgf sfo{qmd >f]t
s= kmfd{ cfwf/e't ljBfnosf] sDkfp)* g]kfn
200000
#]/fj]/f u/L j[Iff/f]k)f ug]{ ;/sf/
2 j{Iff/f]]k)f sfo{qmd
v= ;/:jtL cfwf/e't ljBfnosf] g]kfn
100000
sDkfp)* #]/fj]/f ul/ j[Iff/f]k)f ug]{ ;/sf/
s= :jR% jftfj/)f lgdf)f{ xfd|f] g]kfn
3 ljljw 50000
cleofg sfo{qmd ;/sf/
#= ljkb Joj:yfkg
ljkbsf]if :yfkgf
s= ljkb sf]if :yfkgf tyf ;+rfng g]kfn
1 tyf ;+rfng 100000
sfo{qmd ;/sf/
sfo{qmd
ljkb k"j{tof/L,vf]h
s= ljkb k'j{tof/L /fxt, vf]h, p$f/
tyf p$f/ /fxt g]kfn
2 tyf k'g:yfkgf ;fdfu|L tyf vl/b 300000
;fdfu}Lsf] k"j{ ;/sf/
sfo{qmd
e)*f/ sfo{qmd

hDdf 1150000

cg'dflgt Joo
ljlQo Joj:yfkg tyf ;'zf;g 10 k|ltzt
1150000
sfo{qmd cfof]hgfsf] :jLs[t /sd
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk ;|f]t
gfd ?
s= clGtd n]vfkl/If)f tyf j]?h'
cfGtl/s lgoGq)f s= j*f jf^ ePu/]sf of]hgf tyf g]kfn
1 100,000
tyf n]vfkl/If)f sfo{s|dsf] cfGt/Ls lgoGq)f ;/sf/
n]vf+sg tyf /fhZj s= /fh:j kl/rfng tyf ;'l$s/)f g]kfn
2 50000
kl/rfng sfo{s|d ;/sf/
g]kfn
3 ;fj{hlgs ;'g'jfO{ s= ;fj{hlgs ;'gj
' fO 50,000
;/sf/
g]kfn
4 ljljw s= ;dk'/s sf]if 950,000
;/sf/
hDdf 1150000

56
cg'dflgt Joo 5
;+:yfut ljsf; / ;]jf k|jfx
575000 k|ltzt
:jLs[t /sd
l;=g+= sfo{qmd cfof]hgfsf] gfd d'Vo lqmofsnfk ? ;|f]t
s= clen]v Joj:yfkg
j}b]lzs /f]huf/L tyf
s= ;L= g= 1 b]lv 4 ;Dd ;j} g]kfn
1 ljk|]if)f tYof+s 10,000
j'bfx? clen]lvs/)f ;/sf/
clen]lvs/)f
s= jf*{ leqsf ue{jtL dlxnf
s[lif pTkfbg tYof+s cfGtl/s
2 tyf o'jltx?sf] :jf:Yo ;DjGwL 20,000
clen]lvs/)f >f]t
clenvLs/)f
z}lIfs tYof+s s= ljBfno egf{ cleofg g]kfn
3 20,000
clen]lvs/)f clen]lvs/)f ;/sf/
s= /fhZj ;'l$s/)f clen]lvs/)f g]kfn
4 ljljw 100,000
sfo}s|d ;/sf/
v= gful/s j*fkq / ^f]sg k|)ffnL
gkfn
1 Ljljw s= gfu/Ls j*fkq n]vg sfo{ 25,000
;/sf/
u= kl~hs/)f Joj:yfkg
s= k~hLs/)f sfo{s|dsf] nfuL gkfn
1 kl~hs/)f clen]lvs/)f 150,000
Nofk^k v/Lb ;/sf/
r ;'/Iff Joj:yfkg
s= jfujfgL ,g;{/L ;'/Iff ;xhstf{ g]kfn
1 ljljw 125,000
1 hgf ;/sf/
em ;+:yfut k"jf{wf/
s= j*f sfof{nodf cfjZos kg]{] g]kfn
1 kmlg{r/ Joj:yf 25,000
kmlg{r/ v/Lb sfo{s|d ;/sf/
s= sfof{no ejg tyf tflnd
g]kfn
2 Ljljw ejgsf] sIff sf]&f lgdf{)f / dd{t 100,000
;/sf/
;+ef/ /u+ /f]ug sfo{
hDdf 5,75,000

57
cg'dflgt Joo 15
;fdflhs ljsf; 1725000 k|ltzt
:jLs[t /sd
l;=g+= sfo{qmd cfof]hgfsf] gfd d'Vo lqmofsnfk ;|f]t
?
s= vfg]kfgL tyf ;/;kmfO{
g]kfn
1 ;/;kmfO{ sfo{qmsd s= vfg]kfgL tyf ;/;kmfO sfo{s|d 50,000
;/sf/
v= n}lus ;dfgtf tyf ;fdflhs ;dfj]zLs/)f
h]i&gful/s ;Ddfg s= h]i& gfu/Ls k|ltIffno pko'Qm g]kfn
1 200000
sfo{qmd :yfgdf lgdf)f{ sfo{ ;/sf/
s= k%*L k/]sf 150 hgf g]kfn
50,000
dlxnfx? ;zlQms/)f sfo{s|d ;/sf/
v= dlxnf :jf= :jod+;]ljsf g]kfn
50,000
Joj:yfkg ;/sf/
u= gf/L lbj; ;f+:s[lts ;df/f]x g]kfn
75,000
tyf pTk|]/)f sfo{s|d ;/sf/
dlxnf ;zlQms/)f ty #= 10 hgf nfO 45 lbg] ;LnfO g]kfn
2 200,000
pYyfg sfo{qmd s^fO tfnLd -;fdfu|L ;lxt_ ;/sf/
g]kfn
ª= j'l^s Odj|f]O*/L tfnLd 100,000
;/sf/
g]kfn
r= Jo"l^;Log tflnd 50,000
;/sf/
g]kfn
5= s'ifg v]nf}gf *n sfo{s|d 100,000
;/sf/
s= ljBfno egf{ ePsf blnt,
cfGtl/s
3 Ljljw cfly{s?kn] ljkGg ljBfyL{nfO{ emf]nf, 150,000
>f]t
kf]zfs, h'Qf vl/b u/L lbg]

u= lzIff

s= ljBfnodf cfwf/Lt jfn ljsf;


kf&oqmd / kf&o;fdfu|L g]kfn
1 s]Gb|x?df c+u|hL dfWodsf] k':ts 200,000
ljt/)f sfo{qmd ;/sf/
v/Lb ljt/)f sfo{s|d
s= cGt/ ljBfno :t/Lo v]ns'b g]kfn
2 vns'b 50,000
sfo{s|d ;/sf/
s= cGt/ ljBfno :t/Lo jf}l$s g]kfn
3 ljljw 50,000
k|lt:kwf{ sfo{s|d ;/sf/

58
#= :jf:Yo
c:ktfn ;+rfng tyf s= c:ktfndf rf}lj;} #)^f k|;'lt g]kfn
1 200,000
ljsf; sfo{qmd ;]jf tyf Nofj ;+rfng ;/sf/
cfGtl/s
s= of]u lzlj/ / ;T;+u 60,000
cfo'jl]{ bs tyf k/Dk/fut >f]t
2
:jf:Yo sfo{qmd v= xf]ldof]Kofly ;]jf ;+rfng cfGtl/s
40,000
cg'bfg >f]t
*= ;xsf/L
g]kfn
s= n]vf tflnd 30,000
;/sf/
;xsf/L ;+:yfsf] k|j${g g]kfn
1 v= Joj:yfkg tflnd 30,000
/ ljsf; sfo{qmd ;/sf/
u= sfof{no :^];g/L cGo ;fdfu|L g]kfn
40,000
;xof]u ;/sf/
g]kfn
hDdf 1,725,000
;/sf/

59
ah'{ ufpkflnsf
4 g+= j*f sfof{no, cd*'jf
cf=j=075.076 sf] j*fut sfo{qmd cfof]hgf tyf ah]^

cg'dflgt
20
cfly{s ljsf; Joo
k|ltzt
2300000
sfo{qmd cfof]hgfsf] :jLs[t /sd
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk
gfd ?
s= pBf]u tyf jfl)fHo
:yflgo ahf/ tyf s=z'qmjf/] xl^of Joj:yfkg -;^/, g]kfn
1 1000000
xf^ k|j${g sfo{qmd ;]* _ ;/sf/
cfod"ns l;kljsf; s=slDtdf 5 hgf o"jfnfO{ 6 dlxg] g]kfn
2 300000
sfo{qmd df]^/;fO{sn dd{t tflnd ;/sf/
v= s[lif tyf kz'
kz';]jf k|;f/ tyf g]kfn
1 s=kz' k|fljlwsnfO{ AI tflnd, ;fdfu|L 25000
tflnd sfo{qmd ;/sf/
kz'/f]u klxrfg tyf g]kfn
2 s= kz' cf}iflw vl/b 50000
lgoGq)f sfo{qmd ;/sf/
kz' ljsf; ;]jf g]kfn
3 s= ^]«leh lgdf)f{ 50000
sfo{qmd ;/sf/
s[lif k|;f/ tyf tflnd s= ;fd'lxs s[lif pTkfbg k|f]T;fxgdf g]kfn
4 200000
sfo{qmd cg'bfg ;/sf/
s= O^x/L ^F]n /fhfhL yfgsf] cfGtl/s
5 dT:o ljsf; sfo{qmd 500000
;fj{hflgs kf]v/L Joj:yfkg >f]t

ljp k|j${g tyf u')f s= ;xsf/L dfkm{t ljp kj${g g]kfn


6 100000
lgoGq)f sfo{qmd sfo{qmd ;/sf/

s=g/u*Fxf ^f]nsf] s[lif k}lg ;kmf g]kfn


55000
ug]{ ;/sf/
7 ljljw
g]kfn
v= x;gk'/ pQ/ l:yt k}lg ;kmf ug]{ 20000
;/sf/
hDdf 2300000

60
cg'dflgt Joo 40
k"jf{wf/ ljsf;
4600000 k|ltzt
sfo{qmd
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
cfof]hgfsf] gfd
s= phf{
a{sNkLs phf{ Pj+
s= j*fsf ljleGg :yfgdf ;f}o{ jlQ g]kfn
1 ljsf; k|j${g 500000
h*Fg ;/sf/
sfo{qmd
v= ejg tyf zx/L ljsf;
s= ah'{ 5 / 4 sf l;dfgfdf kSsL g]kfn
500000
k|j]Zf b\jf/ lgdf)f{ ;/sf/
g]kfn
v= jf}w u'Djf lgdf)F{ 150000
;/sf/
u= >L >L 108 l;+x jflxgL
g]kfn
huthggL b'uf{ dlGb/sf] ck'/f] ejg 200000
;fj{hlgs ejg ;/sf/
1 lgdf)F{
lgdf{)f
#= k'nlst rf}s l:yt O{bufxsf] g]kfn
200000
#]/fj]/f ;/sf/
g]kfn
ª= O{:nfd k'/ db;f{sf] #]/fj]/f 150000
;/sf/
r= y?x^ rf}ssf] cw'/f] rf}tf/f g]kfn
200000
lgdf)F{ ;/sf/
u= ;*s tyf k"n
s[lif ;*s lgdf{)f s= ;femf ^F]nsf lkkn rf}s b]lv
g]kfn
1 / :t/f]GgtL ;+;f/L dfO{ :yfg k'j{ wdgf vf]nf 500000
;/sf/
sfo{qmd ;Dd hfg] af^F] df^F] k'/L u|fe]n
s= u'h]nfn ^F]n a/ufl% rf}s k'j{
g]kfn
ah'{ 2 l;dfgf ;Ddsf] af^F] df^F] 500000
;/sf/
k'/L u|fe]n
v= ;'Jjf ^F]n blIf)F lzj cf=lj= g]kfn
500000
;Dd hfg] af^F] gof ^«ofs vf]Ng] ;/sf/
u= k'nlst rf}s k'j{ sjuf{ hfg] g]kfn
;*s lgdf{)f / 100000
af^F] dd{t ;/sf/
2 :t/f]GgtL tyf
#= b]jgf/fo)F rf}w/Lsf] #/ blIf)F
dd{t sfo{qmd g]kfn
a/ftL rf}w/Lsf] #/ x'b} /fh]Gb| 500000
;/sf/
rf}w/Lsf] #/ ;Dd hfg] af^F] u|fe]n
g]kfn
ª= j*F leqsf ljleGg af^F] dd{t 200000
;/sf/
r= u*]/L ^F]n b]lv blIf)F jf]*{/ hfg] g]kfn
400000
af^F] df^F] k'/L u|fe]n ;/sf/
hDdf 4600000

61
cg'dflgt Joo
jftfj/)f tyf ljkb Joj:yfkg 5 k|ltzt
575000
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
s= hnjfo' kl/jt{g
hnjfo" kl/jt{g
s= hnafo' kl/jt{g ;r]tfgf d'ns cfGtl/s
1 ;r]tgf d'ns 25000
sfo{s|d >f]t
sfo{qmd
v= kmf]xf]/d}nf Joj:yfkg
kmf]xf]/d}nf
Joj:yfkg s= kmf]xf]/ d}nf Joj:yfkg ;DalGw g]kfn
1 50000
cled'vLs/)f ;r]tgf sfo{s|d ;/sf/
sfo{qmd
u= ag tyf e" ;+/If)f
s= lzjsfnL dlGb/ b]lv blIF)F g]kfn
1 j{Iff/f]]k)f sfo{qmd 200000
;*ssf] b'j} ;fO{*df j[Iff/f]k)f ;/sf/
#= ljkb Joj:yfkg
ljkbsf]if :yfkgf s= ljkb sf]if :yfkgf -/fxt, vf]h,
cfGtl/s
1 tyf ;+rfng p$f/ tyf k'g/:yfkgf_ tyf wdgf 300000
>f]t
sfo{qmd vf]nfdf qm]l^ª
hDdf 575000

cg'dflgt Joo 3=7


ljlQo Joj:yfkg tyf ;'zf;g
425000 k|ltzt
l;=g+= sfo{qmd cfof]hgfsf] gfd d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t

s= clGtd n]vfkl/If)f tyf j]?h'


pkef]Qf lxt ;+/If)f tyf s= lgoldt jhf/ cg'udg tYff g]kfn
1 50,000
ahf/ cg'udg d'No;'lr ^f+:g] sfo}{s|d ;/sf/
cfGtl/s lgoGq)f tyf s= cfGt/Ls cfoj[l$ ;DjGwL g]kfn
2 50,000
n]vfkl/If)f ;/f]sf/jfnfx? ;+u cGt/s[of ;/sf/
n]vf+sg tyf /fhZj g]kfn
3 s= s/bftf lzIff sfo{s|d 50000
kl/rfng ;/sf/
v= Joj;fo ;'lts[t sfo{qmd 50000
s= kbflwsf/L, sd{rf/L tyf
ljlQo cg'zf;g tyf g]kfn
4 ;+:yf k|d'vnfO ljlQo cg';f;g 50,000
hf]lvd Go"lgs/)f ;/sf/
;DjGwL tflnd
s= pkef]Qmf ;ldltx?nfO
g]kfn
5 ;fdflhs kl/If)f of]hgf sfof{Gjog tyf ;fdflhs 50,000
;/sf/
kl/IF)f u/fpg]
s= cfGt/Ls cfoj[l$ ;DjGwL g]kfn
6 ljljw 125,000
;/f]sf/jfnfx? ;+u cWog e|d)f ;/sf/
hDdf 425000

62
cg'dflgt Joo
;+:yfut ljsf; / ;]jf k|jfx
575000 5 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
s= gful/s j*fkq / ^f]sg k|)ffnL
g]kfn
1 ljljw s= gfu/Ls j*fkq lgdf)f{ 25,000
;/sf/
v= kl~hs/)f Joj:yfkg
g]kfn
1 kl~hs/)f ;]jfk|jfx s= hGdbtf{ [pTk|]/s sfo{s|d 25,000
;/sf/
u= dfgj ;+;fwg ljsf;
g]kfn
1 sd{rf/L k|lzIf)f s= sd{rf/Lsf] Ifdtf clej[l$ tflnd 50,000
;/sf/
#= ;+:yfut k"jf{wf/
g]kfn
s= kmlg{r/ v/Lv 50,000
;/sf/
1 kmlg{r/ Joj:yf
g]kfn
v= sfof{no ejg Joj:yfkg 50,000
;/sf/
g]kfn
s= kmf]^f]skL d]lzg v/Lb 50,000
;/sf/
sfof{no pks/)f g]kfn
2 v= *]S;^k sDKo"^/ v/Lb 50,000
k|fKtL ;/sf/
g]kfn
u= ;jf/L ;fwg dd{t 50,000
;/sf/
sfof{no ejg tyf
g]kfn
3 tflnd sIf lgdf{)f s= tflnd sIf lgdf{)f 2,25,000
;/sf/
tyf ;Def/
hDdf 5,75,000

63
cg'dflgt Joo 15
;fdflhs ljsf; 1725000 k|ltzt
:jLs[t /sd
l;=g+= sfo{qmd cfof]hgfsf] gfd d'Vo lqmofsnfk ;|f]t
?
s= vfg]kfgL tyf ;/;kmfO{
g]kfn
1 vfg]kfgL cfk"tL{ sfo{qmd s= ^\oj
" ]n v/Lb 100,000
;/sf/
n}lus ;dfgtf tyf ;fdflhs
v=
;dfj]zLs/)f
s= h]i& gfu/Ls g]kfn
1 h]i&gful/s ;Ddfg sfo{qmd 50,000
;Ddfg sfo{s|d ;/sf/
dlxnf j]rljvg tyf lx+;f lj?$sf] g]kfn
2 s= dlxnf lbj; 25,000
sfo{qmd ;/sf/
s= ;xh lhjgofkg
g]kfn
3 ckf+u ;DjlGw sfo{qmd ;DjGwL ;r]tgf 50,000
;/sf/
sfo{s|d
s= ;j} hfthftLsf]
g]kfn
4 ;fdflhs ;df]jz
] Ls/)f ;+:s[tL hu]gf{ 70,000
;/sf/
sfo{s|d
g]kfn
5 jfnjflnsf ;DjlGw sfo{qmd s=jfn lbj; 30,000
;/sf/
u= lzIff
s= cfwf/e't
ljBfnosf g]kfn
1 ljBfyL{ k|f]T;fxg Pj+ %fqj[lQ sfo{qmd 50,000
afnafnLsfx?nfO ;/sf/
z}lIfs ;fdfu|L ljt/)
s= lzj df= lj= /
uf}td a'$ df= lj=df g]kfn
2 cfwf/e"t tx lzIff sfo{qmd 100,000
jfnjfnLsf sIff ;/sf/
Joj:yfkg
s= lbIff df= lj= g]kfn
200,000
#]/fjf/f ;/sf/
v= uf}td a'$ df=
g]kfn
lj=df lzIfs 100,000
3 z}lIfs k"jf{wf/ lgdf{)f sfo{qmd ;/sf/
Joj:yfkg+
u= hgsNof)f df=
g]kfn
lj= ;fOsn :^\of)* 150,000
;/sf/
lgdf{)f
s= k|fljwLs lzIff
k|fljlws lzIff tyf Joj:fflos tflnd sfo{s|d -sDKo"^/ g]kfn
4 100,000
sfo{qmd sIff ;+rfngsf nfuL ;/sf/
hgzQL Joj:yfkg

64
s= hgsNof)f df=
lj=sf] rf}/df /x]sf] g]kfn
300,000
kf]v/Ldf df^f] k'/L ;/sf/
v]n d}bfg jgfpg]
5 v]ns'b
g]kfn
v= lzIfs Joj:yfkg 200,000
;/sf/
g]kfn
u= v]n ;fdu|L v/Lb 50,000
;/sf/
#= :jf:Yo
s= cd*'jf :jf:Yo g]kfn
1 c:ktfn ;+rfng tyf ljsf; sfo{qmd 150,000
rf}ls Joj:Yffkg ;/sf/
hDdf 1,725,000

65
ah'{ ufpkflnsf
5 g+= j*f sfof{no, cdfxLj]Nxf
cf=j=075.076 sf] j*fut sfo{qmd cfof]hgf tyf ah]^

cg'dflgt
20
cfly{s ljsf; Joo
k|ltzt
2500000
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
s= pBf]u tyf jfl)fHo
g]kfn
s=ldng rf}s jhf/df ;^/ lgdf{)f 400000
:yflgo ahf/ tyf ;/sf/
1
xf^ k|j${g sfo{qmd v= l;tfu~h rf}ssf] ljlxjf/] xf^df g]kfn
300000
ahf/ Joj:yfkgsf nfuL ;^/ lgdf{)f ;/sf/
s=ljkGg ju{sf 18 dlxnfx? nfO{
P*efG; l;nfO{ s^fO{ tflnd k|bfg u/L g]kfn
300000
cfod"ns l;kljsf; bIf / ljkGg dlxnfnfO{ l;nfO{ d]lzg ;/sf/
2
sfo{qmd ljt/)f ug]{
g]kfn
v=o""jfx?sf nfuL xfp; jfol/+u tflnd 100000
;/sf/
pBlzntf ljsf; s=;j} hfthfltsf ljkGg dlxnfx?sf g]kfn
3 150000
sfo{qmd nfuL n'ufw'g] ;/km jgfpg] tflnd ;/sf/
v= s[lif tyf kz'
kz'/f]u klxrfg tyf g]kfn
1 s=kz' :jf:Yo hfFr lzlj/ 200000
lgoGq)f sfo{qmd ;/sf/
s[lif k|;f/ tyf g]kfn
2 s=cu'jf s[ifsx?nfO{ 3 lbg] tflnd 130000
tflnd sfo{qmd ;/sf/
dT:o ljsf; s=lbUxL ,;J*f],du/bx,kf]v/Lsf nfuL g]kfn
3 100000
sfo{qmd dTo ljsf;sf nfuL e'/f{ ;xof]u ;/sf/
ljp k|j${g tyf
s=s[ifsx?nfO{ s/];fjf/Lsf] nfuL pGgt g]kfn
4 u')f lgoGq)f 80000
hftsf] ljpljhg pTkfbg tyf ljt/)f ;/sf/
sfo{qmd
u= ko{^g
ko{^g k"jf{wf/ g]kfn
1 s=(fjLvf]nf qmdfut s[lif jf^f] lgdf{)f 100000
ljsf; sfo{qmd ;/sf/
:yflgo ko{^g s=;J*f], du/bx, lbUxL, l;d;f/ g]kfn
2 400000
k|j${g sfo{qmd ljsf; sfo{qmd ;/sf/
;f+:s[lts ;Dkbf s=ah'{ 5 df /x]sf d&dlGb/ cfGtl/s
3 200000
;+/If)f sfo{qmd ,dl:hb,O[bufxf dd{t tyf Joj:yfkg >f]t
#= ljlQo If]q
:yflgo /fhZJf g]kfn
1 s=ah'{ 5 df s/bftf lzIff sfo{qmd 40000
;'b[l)fs/)f sfo{qmd ;/sf/
hDdf 2500000

66
cg'dflgt Joo 50
k"jf{wf/ ljsf;
6250000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd

s= ejg tyf zx/L ljsf;

s=l;tfu~h l:yt g/gf/L wfld{s


;fj{hlgs ejg cfGtl/s
1 hfu/)f ;ldltsf] cw'/f] ;fd'bflos 200000
lgdf{)f >f]t
ejg lgdf{)f

v= ;*s tyf k"n

k"n tyf
s=(fjLvf]nf %]psf] cw'/f] sNe^ g]kfn
1 k"n];f,sNe^{ lgdf{)f 300000
lgdf{)f ;/sf/
sfo{qmd

s=cg;f/L ^f]n d"njf^f] O[zf df]njLsf]


#/ b]lv pQ/ x'b} ;/bf/ ^f]nsf] sf] g]kfn
2000000
(fjL vf]nf sNe^{ sfn]Zj/ ;/bf/sf] ;/sf/
;Dd df^f] tyf u|fe]n

v=l;tfu~h dgf]h ofbjsf] #/ b]lv


g]kfn
k"j{ s^'jfn ^f]n uf]N%fsf] blIf)f gx/ 500000
;/sf/
;Dd hfg] ;*s u|fe]n
u=j*f g+=9sf] k+l*t^f]nsf] d'njf^f] g]kfn
500000
klZrd j'(Lvf]nf ;Dd jf^f] u|fe]n ;/sf/
#=;fljs j*f g+=4 d'n ;*s klZrd
g]kfn
blIf)f hfg] jf^f] df^f] tyf u|fe]n 200000
;/sf/
u|fdL)f ;*s sfd
2
lgdf{)f / :t/f]GgtL *=u"/+u^f]nsf] j:tL leqsf] d'n jf^f] g]kfn
200000
df^f] tyf u|fe]n ;/sf/
r=wfg's ^f]nsf] lblnk d)*nsf] g]kfn
200000
#/b]lv pQ/ hfg] jf^f] df^f] u|fe]n ;/sf/
%=lj/]Gb| rf}s b]lv blIf)f sf]O{/fnf
g]kfn
^f]n hfg] jf^f] df^f] tyf u|fe]n sf] 100000
;/sf/
sfd
h=d]xtf ^f]n b]lv pQ/ lrd*L j*f
g]kfn
g+=6 l;dfgf ;Ddsf jf^f] df^f]sf 100000
;/sf/
sfd
em=km'nrgsf] #/b]lv blIf)f ;*s -
g]kfn
/fd;]jssf] #/ hfg] jf^f]_df df^f] 100000
;/sf/
tyf u|fe]n

67
~f=du/bx ^f]n b]lv blIf)f lzj'zdf{ g]kfn
500000
sf] #/;Ddsf] jf^f] df^f] tyf u|fe]n ;/sf/
^=;fljs j*f g+=9 d'njf^f] b]lv k"j{ g]kfn
50000
gx/ hfg] s[lif ;*s df^f]sf] sfd ;/sf/
&=hfuf] ofbjsf] #/b]lv k"j{ d'ufnfn g]kfn
50000
ofbjsf] #/hfg] jf^f] df^f]sf] sfd ;/sf/
g]kfn
3 ;dk"/s sf]if 1250000
;/sf/
hDdf 6250000

cg'dflgt Joo 5
jftfj/)f tyf ljkb Joj:yfkg
625000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;|f]t
gfd
s= hn pTkGg k|sf]k lgoGq)f
gbL t^jGw s=sd'jfsf\ #/ b]lv pQ/ klZrd hfg] g]kfn
1 125000
lgoGq)f sfo{qmd l/+u jfw lgdf{)f qmdfut ;/sf/
v= kmf]xf]/d}nf Joj:yfkg
s=jiff{tsf] kfgL lgsf; tyf gfnf g]kfn
100000
(n lgdf{)f tyf ;kmfO{ ;/sf/
1
k|zf]wg sfo{qmd v=dgf]h yfkfsf] #/ b]lv d'n jf^f] g]kfn
100000
;Dd dfnk}gL ;kmfO{ ;/sf/
u= ag tyf e" ;+/If)f
jg g;{/L k|j${g s=jg tyf jftfj/)fsf] ;+/If)fsf] nfuL g]kfn
1 100000
sfo{qmd g;{/L Joj:yfkg sfo{qmd ;/sf/
#= ljkb Joj:yfkg
ljkbsf]if :yfkgf
s=ljkb Joj:yfkg,vf]h,p$f/ tyf /fxt g]kfn
1 tyf ;+rfng 200000
sfo{qmd ;/sf/
sfo{qmd
hDdf 625000

68
cg'dflgt Joo
ljlQo Joj:yfkg tyf ;'zf;g 5k|ltzt
625000
sfo{qmd
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
cfof]hgfsf] gfd
pkef]Qf lxt
g]kfn
1 ;+/If)f tyf ahf/ s=j*f g+=5 sf] jhf/ cg'udg 50000
;/sf/
cg'udg
cfGtl/s lgoGq)f s=j]?h' km%of}{^ ;DjlGw cled'vLs/)f g]kfn
2 100000
tyf n]vfkl/If)f sfo{qmd ;/sf/
s=j*f sfof{nosf] cfGtl/s /fhZj
n]vf+sg tyf cfGtl/s
3 clejl$sf nfuL ;xhstf{ kl/rfng u/L 200000
/fhZj kl/rfng >f]t
s/ tyf u}s/ /fhZj ;+sng sfo{qmd
s=j*f sfof{nosf] ;fdflhs kl/If)f g]kfn
4 ;fdflhs kl/If)f 75000
sfo{qmd ;/sf/
s=j*f sfof{nosf] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ g]kfn
5 ;fj{hlgs ;'g'jfO{ 100000
sfo{qmd 2 k^s ;/sf/
s=pkef]Qmf ;ldlt nfO{ of]hgf ;+rfng cfGtl/s
6 ljljw 100000
;DjlGw cled'vLs/)f sfo{qmd >f]t
hDdf 625000

cg'dflgt Joo 4=6


;+:yfut ljsf; / ;]jf k|jfx
575000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd
s= gful/s j*fkq / ^f]sg k|)ffnL
s=j*f sfof{nodf ljB'lto ;'rgf kf^L g]kfn
1 ljljw 125000
vl/b tyf h*fg ;/sf/
v= kl~hs/)f Joj:yfkg
s=JolQmut #^gf btf{ tyf ;fdflhs
kl~hs/)f g]kfn
1 ;'/Iff ljB'lto clen]lvs/)f tyf 30000
clen]lvs/)f ;/sf/
cWofjlws
u ;+:yfut k"jf{wf/
g]kfn
1 kmlg{r/ Joj:yf s=j*f sfof{nosf] kmlg{r/f vl/b 150000
;/sf/
s=j*f sfof{no Joj:yfkgsf nfuL
g]kfn
sDKo"^/,Nofk^k,tyf cGo O[n]S^|f]lgS; 170000
;/sf/
sfo{no pks/)f ;fdfg vl/b
2
k|fKtL
v=j*f sfof{nodf lg/Gt/ ljB't g]kfn
50000
cfk'ltsf nfuL O{Ge^/ vl/b tyf h*fg ;/sf/
sfof{no ejg tyf
g]kfn
3 tflnd sIf lgdf{)f s=j*f sfof{no Joj:yfkg 100000
;/sf/
tyf ;Def/
hDdf 625000

69
cg'dflgt Joo 15
;fdflhs ljsf; 1875000 k|ltzt
:jLs[t /sd
l;=g+= sfo{qmd cfof]hgfsf] gfd d'Vo lqmofsnfk ;f|]t
?
s= vfg]kfgL tyf ;/;kmfO{
s=ljkGg kl/jf/sf sf nfuL
cfGtl/s
1 vfg]kfgL cfk"tL{ sfo{qmd vfg]kfgL ^o"j]n vl/b u/L ljt/)f 200000
>f]t
ug]{
v= n}lus ;dfgtf tyf ;fdflhs ;dfj]zLs/)f
h]i&gful/s ;Ddfg s=h]i&gful/s x?sf] ;Ddfg sfo{qmd g]kfn
1 200000
sfo{qmd 250 hgf ;/sf/
dlxnf ;zlQms/)f ty s=dlxnf ;zlQms/)fsf nfuL dlxnf g]kfn
2 30000
pYyfg sfo{qmd g]t[Tj ljsf; tyf pb\#f]if sfo{qmd ;/sf/
s=ckf+ux?sf nfuL pkrf/ ;xfotf g]kfn
3 ckf+u ;DjlGw sfo{qmd 150000
tyf %fqj[lQ sfo{qmd ;/sf/
s=nlIft ;d'x-cflbjf;L
hghftL,blnt,dw]zL,d'l:nd ,lk%*fju{ g]kfn
4 ;fdflhs ;df]jz
] Ls/)f 200000
tyf ljkGg kl/jf/sf o"jfx?nfO{ ;/sf/
*|fO{le+u tflnd
s=jfnljjfx lj?$sf] hgr]tgf g]kfn
30000
jfnjflnsf ;DjlGw sfo{qmd ;/sf/
5
sfo{qmd g]kfn
v= jfnlbj; dgfpg] sfo{qmd 15000
;/sf/
u= lzIff
g]kfn
s=g]=/f=df=lj=df vfg]kfgL ^+sL lgdf{)f 210000
z}lIfs k"jf{wf/ lgdf{)f ;/sf/
1
sfo{qmd v=;fj{hlgs k|f=lj=df sDkfp)* g]kfn
150000
#]/fj]/f ;/sf/
v'Nnf tyf j}slNks s=dbzf{ gbfpnsf] cw'/f] ejg g]kfn
100000
u"?s'n dbzf{ ,u'Djf lgdf{)f ;/sf/
2 cfbLdf lg/Gt/ l;sfO{
g]kfn
tyf ljz]if lzIff v=ldNnt klAns :s'nsf] #]/fj]/f 100000
;/sf/
sfo{qmd
g]kfn
3 v]ns'b s=v]ns'b ljsf; sfo{s|d 85000
;/sf/

70
#= :jf:Yo
s=cdflxj]Nxf :jf:Yo rf}sLdf 24
g]kfn
1 k|;'lt ;]jf #)^f jly{u
+ ;]G^/ ;+rfngsf nfuL 50000
;/sf/
O{Ge^/ vl/b tyf h*fg

g;g]{ /f]u
g]kfn
2 lgoGq)f,/f]syfd tyf s=cfvf hfr lzlj/ ;+rfng 50000
;/sf/
pkrf/fTds sfo{qmd

s=:jf:Yo rf}sLdf vfg]kfgL ^+sL tyf g]kfn


100000
c:ktfn ;+rfng tyf zf}rfnodf wf/f h*fg ;/sf/
3
ljsf; sfo{qmd v=:Jff:Yo rf}sLsf] dflyNnf] tNnfsf] g]kfn
65000
j/)*fdf lu|n nufpg] ;/sf/
s=dlxnf :jf:Yo :jo+;]ljsf k|f]T;fxg g]kfn
90000
tyf vfhf vr{ ;/sf/
4 ljljw
v=dlxnf :jf:Yo :jo+;]ljsfx?nfO{ g]kfn
50000
df]jfO{n vl/b tyf ljt/)f ;/sf/
hDdf 1875000

71
ah'{ ufpkflnsf
6 g+= j*f sfof{no lrd*L
cf=j=075.076 sf] j*fut sfo{qmd cfof]hgf tyf ah]^

cg'dflgt Joo 20
cfly{s ljsf;
2500000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd
s= pBf]u tyf jfl)fHo
s=o"jf tyf dlxnfx?sf nflu cfod"ns
cfod"ns l;kljsf; g]kfn
1 l;k lasf; u/L lap k"lhsf] Joj:yfkg 500000
sfo{qmd ;/sf/
/ cg"bfg
v= s[lif tyf kz'
s=kz',k+IfLsf] Joj;flos ?kdf kfng
kz' ljsf; ;]jf ug]{ JolQm,s[ifs;d'x x?nfO{ cf}ifwL g]kfn
1 300000
sfo{qmd pkrf/,kz' :jf:Yo sfo{qmd / kz' ;]jf ;/sf/
s]Gb| / ag g;{/L Joj:yfkg
v=k|b{zgL v]tL ug]{ ;xsf/L,s[ifs
jfnL ljsf; tyf g]kfn
2 ;d"xx?sf nfuL pGgt hftsf lap 500000
;+/If)f sfo{qmd ;/sf/
lahg,dn,vf$ / s[lif pks/)fdf cg'bfg
u= ko{^g
ko{^g k"jf{wf/ ljsf; s=jh'{ tfnsf] k|rf/ k|;f/ / ko{{^g cfGtl/s
1 1000000
sfo{qmd k"'jf{wf/sf] lasf; >f]t
;f+:s[lts ;Dkbf ;+/If)f s=d& dlGb/ ;+/If)f tyf ef}lts g]kfn
2 200000
sfo{qmd lasf; ;/sf/
hDdf 2500000
cg'dflgt Joo 50
k"jf{wf/ ljsf;
6250000 k|ltzt
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
gfd
s= phf{
a}sNkLs phf{ Pj+
1 ljsf; k|j${g s=;f]nf/jQL h*fg / dd{t 4 yfg 500000 g]kfn ;/sf/
sfo{qmd
v ejg tyf zx/L ljsf;

s=sfnL:yfgsf] wd{zfnf lgdf{)f -s|dfut_ 250000 g]kfn ;/sf/


;fj{hlgs ejg
1 v=jfu]Zj/L dlGb/df wd{zfnf lgdf{)f-
lgdf{)f 250000 g]kfn ;/sf/
qmdfut_
u=afnlasf; s]Gb|sf] ejg lgdf{)f 100000 g]kfn ;/sf/

72
#=>L=df=la=df cfo d'ns ejg lgdf{)f
400000 g]kfn ;/sf/
/ ;^/ lgdf{)f
u ;*s tyf k"n
s=u(L uf=kf=sf] l;dfgf b]lv k")f{
b]jLcf=la= ;Ddsf] s[lif ;*ssf] 400000 g]kfn ;/sf/
:t/;GgtL ug]{ sfo{ -s|dfut_
s[lif ;*s lgdf{)f v=d'n ;*s b]lv ;'s'Dag;L ^f]n
1 / :t/f]GgtL x'b};femf ejg ;Ddsf] s[lif af^f]df df^f] 300000 g]kfn ;/sf/
sfo{qmd k'/L u|fe]n
u==lzj nfn d]xtf ^f]n,lrd*L k|f=la=x'b}
v]nd}bfg ;Ddsf] ;*sdf df^f] k'/L 300000 g]kfn ;/sf/
u|fe]n
s=;fljs lrd*L 8 z's|af/] b]lv b}tf
kf]v/L ;Ddsf] u|fld)f ;*ssf] :t/pGgtL 500000 g]kfn ;/sf/
s|dfut
u|fdL)f ;*s v=hf]uf #/ b]lv j*f sfof{no ;Ddsf
2 500000 g]kfn ;/sf/
lgdf{)f / :t/f]GgtL u|fld)f ;*s u|fe]n -qmdfut_]
u=df]rL ^f]n b]lv kfn ^f]n x'b} k')f{ b]jL
k|f=la=;Ddsf] u|fld)f ;*ssf] :t/pGgtL 500000 g]kfn ;/sf/
-s|dfut_

s=xl/s[i)f #/ b]lv jh'{ tfn hfg] ;*s


500000 g]kfn ;/sf/
ko{^lso af^f]sf] ?kdf lgdf{)f -s|dfut_
;*s lgdf{)f /
3 :t/f]GgtL tyf v=d'n gx/ b]lv d'l:nd ^f]n hfg] af^f
200000 g]kfn ;/sf/
dd{t sfo{qmd u|fe]n
u=d'n ;*s b]lv latfO{ #/ hfg]]
300000 g]kfn ;/sf/
af^f]sf] afsL v)* u|fe]n -s|dfut_
# ;dk"/s sf]if
sfo{qmd cfof]hgfsf]
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ?
gfd
1 ;dk"/s sf]if ;dk"/s sf]if 1250000 g]kfn ;/sf/

hDdf 6250000

73
cg'dflgt Joo
jftfj/)f tyf ljkb Joj:yfkg 5 k|ltzt
625000
sfo{qmd cfof]hgfsf]
;f|]t
l;=g+= gfd d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ?

s= hn pTkGg k|sf]k lgoGq)f


hn pTkGg k|sf]k s=af(L klx/f] af^ aRgsf] nfuL gbL / g]kfn
3 100000
lgoGq)f sfo{qmd ;*s %]pmdf j[Iff/f]kg ;/sf/
v kmf]xf]/d}nf Joj:yfkg
;'/;kmfO{ / kmf]x/ g]kfn
1 k')f{ v'Nnf lbzfd'St #f]if)ff sfo{s|d 225000
Joj:yfkg sfo{qmd ;/sf/
u ljkb Joj:yfkg
ljkb k"j{tof/L,vf]h
s=af(L,v*]/L,cfunfuL / x'/L atf; af^
tyf p$f/ /fxt g]kfn
1 ePsf] %lt k'lt{sf nfuL /fxtsf]ifsf] 300000
;fdfu}Lsf] k"j{ ;/sf/
Joj:yfkg
e)*f/ sfo{qmd
hDdf 625000

cg'dflgt Joo
;+:yfut ljsf; / ;]jf k|jfx 5k|ltzt
625000
sfo{qmd
l;=g+= d'Vo lqmofsnfk :jLs[t /sd ? ;f|]t
cfof]hgfsf] gfd
s= clen]v Joj:yfkg
:jf:Yo ;]jf s=:jf:Yo ;]jfsf tYofs law'lto k|)ffnLdf
g]kfn
1 tYof+s /fVgsf nfuL d]lzg cf}hf/ vl/b / 25,000.00
;/sf/
clen]lvs/)f Joj:yfkg
v= gful/s j*fkq / ^f]sg k|)ffnL
g]kfn
1 ljljw s=gful/s j*f kq lgdf{)f tyf n]vg 50,000.00
;/sf/
u dfgj ;+;fwg ljsf;
sd{rf/L j[lQljsf; g]kfn
1 s=sd{rf/Lsf] j[lQlasf;sf nfuL tflnd 50,000.00
sfo{qmd ;/sf/
# ;'/Iff Joj:yfkg
s=O{=k|=sf=lrd*Lsf] sDkfp)* jfn lgdf{)f g]kfn
1 ljljw 200000
tyf uf*L Joj:yfkg ;/sf/
*= ;+:yfut k"jf{wf/
sfof{no ejg tyf
s=sfof{nosf] sDkfp)* jfn / tflnd g]kfn
1 tflnd sIf lgdf{)f 300000
sIfsf] jl/kl/ lu|n emofnx? ;d]t h*fg ;/sf/
tyf ;Def/
hDdf 625,000.00

74
cg'dflgt Joo 20
;fdflhs ljsf; 2500000 k|ltzt
:jLs[t /sd
l;=g+= sfo{qmd cfof]hgfsf] gfd d'Vo lqmofsnfk ;f|]t
?
s n}lus ;dfgtf tyf ;fdflhs ;dfj]zLs/)f
h]i&gful/s ;Ddfg s=h]i&gful/s,ckfux?sf nfuL :j:Yo g]kfn
1 150000
sfo{qmd kl/If)f / ;Ddfg sfo{s|d ;/sf/
dlxnf ;zlQms/)f ty s=dlxnf :jf:Yo :jod;]ljsf / g]kfn
2 150000
pYyfg sfo{qmd :jf:YosdL{x? nfO{ k|f]T;fxg ;/sf/
s=;a} nlIft ;d"xx?sf nfuL
g]kfn
3 ;fdflhs ;df]jz
] Ls/)f :j/f]huf/ d"ns tflnd u/L tflnd 400000
;/sf/
;+u ;DjlGw cg'bfg
v lzIff
s=;a} ljwfnox?df dfl;s ?kdf
ljBfyL l;sfO{
cltl/St ls|ofsnfk,v]ns'btyf g]kfn
1 pknlAw,kl/If)f / 600000
u")f:tl/o lzIffsf nfuL Joj:yfkg / ;/sf/
Joj:yfkg sfo{qmd
k"jf{wf/ lasf; sfo{s|d
k|f/lDes jfnlzIff tyf s=afn lasf; s]Gb|sf] Joj:yfkg g]kfn
2 100000
ljBfno lzIff sfo{qmd tyf ;fdu|L vl/b ;/sf/
g]kfn
3 v]ns'b s=v]ns'b sfo{s|d 100000
;/sf/
s=lawfnox?df lawfyL{ ;+Vofsf] g]kfn
4 dfWolds lzIff sfo{qmd 300000
cfwf/df hgzStLsf] Joj:yfkg ;/sf/
u :jf:Yo
s=24 #)^f k|z'lt ;]jf,cfs:dLs
g]kfn
1 k|;'lt ;]jf ;]jf / Nofa ;+rfngsf nfuL 400000
;/sf/
hgzStL / cf}ifwL Joj:yfkg cg"bfg
lgoldt tyf ;fKtflxs÷dfl;s g]kfn
2 ljljw 300000
ljz]if1 lrlsT;s :jf:Yo ;]jf ;/sf/
hDdf 2500000

75
ah'{ ufpFkflnsfsf] ljlgof]hg P]g

ah'{ufpFkflnsfsf] cfly{s aif{ @)&%÷@)&^ sf] ;]jf / sfo{x?sf] nflu :yfgLo ;l~rtsf]ifaf6
s]xL /sdvr{ ug]{ / ljlgof]hg ug]{ ;DaGwdfJoj:yfug{ ag]sf] P]g
;efaf6 :jLs[t ldltM @)&% ;fn cfiff9 #) ut]
k|:tfjgfM ah'{ ufpFkflnsfsf] cfly{s aif{ @)&%.)&^ sf] ;]jf / sfo{x?sf] nflu ;l~rtsf]ifaf6
s]xL /sdvr{ ug]{ clwsf/ lbg / ;f] /sdljlgof]hg ug{ jf~5gLo ePsf]n],
g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f @@( sf] pk–wf/f -@_adf]lhd ah'{ ufpF;efn] of] P]g agfPsf] 5 .
!=;+lIfKtgfd/ k|f/DeM -!_o; P]gsf] gfd æ ah'{ ufpFkflnsfsf] ljlgof]hg P]g, @)&%Æ /x]sf] 5 .
-@_ of] P]g t'?Gtk|f/De x'g]5 .
@=cfly{s jif{ @)&%.)&^sf] lgldQ ;l~rtsf]ifaf6 /sdvr{ ug]{ clwsf/M -!_cfly{sjif{
@)&%.)&^ sf] lgldQ ufp sfo{kflnsf, j8f ;ldlt, ljifout zfvfn] ug]{ ;]jf / sfo{x?sf
lgldQ cg';"rL ! df plNnlvt rfn" vr{, k"Flhutvr{ / lalQoJoj:yfsf] /sd ;d]t u/L
hDdf /sd ? ##^^!$))). -cIf]?kL t]tL; s/f]8 5};7L nfv rf}wxhf/ ?k}ofdfq_ df
ga9fO{ lglb{i6 ul/P adf]lhd ;l~rtsf]ifaf6 vr{ ug{ ;lsg]5 .
#= ljlgof]hgM -!_ o; P]g4f/f ;l~rtsf]ifaf6 vr{ ug{ clwsf/ lbOPsf] /sdcfly{s jif{
@)&%.)&^ sf] lgldQ ah'{ ufpFkflnsf] ufpF sfo{kflnsf, j8f ;ldlt / ljifoutzfvfn] ug]{
;]jf / sfo{x?sf] lgldQ ljlgof]hg ul/g]5 .
-@_pkbkmf -!_ dfh'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklgsfo{kflnsf, j8f ;ldlt /
ljifout zfvfn] ug]{ ;]jf / sfo{x?sf] lgldQljlgof]hg u/]sf] /sddWo] s'g}df art x'g] /
s'g}df ck'u x'g] b]lvg cfPdf ufpF sfo{kflnsfn] art x'g] zLif{saf6 gk'ux'g] zLif{sdf /sd
;fg{ ;Sg]5 . o;/L /sd ;fbf{ Ps zLif{saf6 ;f] zLif{ssf] hDdf /sdsf] !)
k|ltztdfga9\g] u/L s'g} Ps jf Ps eGbf a9L zLif{sx?af6 csf]{ Ps jf Ps eGbf a9L
zLif{sx?df /sd ;fg{ tyf lgsf;f / vr{ hgfpg ;lsg]5 . k"Flhut vr{ / ljQLo Joj:yf
tkm{ ljlgof]lht /sd ;fFjf e'QmfgL vr{ / Jofh e'QmfgL vr{ zLif{sdf afx]s cGo rfn" vr{

76
zLif{s tkm{ ;fg{ / laQLo Joj:yf cGtu{t ;fFjf e'QmfgL vr{ tkm{ lalgof]lht /sd Aofh
e'QmfgL vr{ zLif{sdf afx]s cGoq ;fg{ ;lsg] 5}g .
t/ rfn' tyf k"Flhut vr{ / ljQLo Joj:yfsf] vr{ Joxf]g{ Ps ;|f]taf6 csf]{
;|f]tdf /sd ;fg{ ;lsg]5 .
-#_pkbkmf -@_ dfh'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg Ps zLif{saf6 ;f] zLif{ssf] hDdf
:jLs[t /sdsf] !)k|ltzteGbfa9\g] u/L s'g} Ps jf Ps eGbf a9L zLif{sx?df /sd
;fg{ k/]df ufpF;efsf] :jLs[lt lng' kg]{5 .

cg';"lr–!
-bkmf@ ;+u ;DalGwt_
g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f @@( -@_ adf]lhd
;+l~rtsf]ifaf6 ljlgof]hg x'g] /sd

qm=;+= cg'bfg zLif{ssf] gfd rfn' vr{ k"Flhutvr{ z;t{ cg'bfg hDdf
;+Vof
1 2 3 4 5 6 7
1 ufpFsfo{kflnsf j8f,tyf 68414000 168400000 99800000 336614000
ljifout zfvfx? ;d]tsf]
2 j8f ;ldlt
3 laifoutzfvf
4 C0fsf] ;fjfJofhe'QmfgL
5 nufgL -z]o/÷C0f_

77
ah'{ ufpFkflnsfsf] cfly{s P]g
ah'{ ufpFkflnsfsf] cy{ ;DjlGw k|:tfjnfO{ sfof{Gjog ug{ ag]sf] ljw]os k|:tfjgfM
ah'{ ufpFkflnsfsf] cfly{s jif{ @)&%.&^ sf] cy{ ;DjlGw k|:tfjnfo{ sfof{Gjog ug{sf] lgldQ :yfgLo s/ tyf
z'Ns ;+sng ug]{, 5'6 lbg] tyf cfo ;+sngsf] k|zf;lgs Joj:yf ug{ jf~5lgo ePsf]n] g]kfnsf] ;+ljwfgsf]
wf/f @** sf] pk wf/f -@_ adf]lhd ah'{ ufpF ;efn] of] P]g agfPsf] 5 .
!= ;+lIfktgfd / k|f/De M o; P]gsf] gfd æcfly{s P]g, @)&%Æ /x]sf] 5 . of] P]g @)&% ;fn >fj0f ! ut[
b]vL ah'{ ufpFkflnsf If]qdf nfu' x'g] 5 .
@= ;Dklt s/ M ufpFkflnsf If]q leq cg';'rL -!_ adf]lhd Plss[t ;DklQ s/ ÷3/ hUuf s/ nufOg] /
c;'n pk/ ul/g] 5 .
#= e"lds/ -dfnkf]t_ M ufpFkflnsf If]q leq afFsL jSof]tf /x]sf dfnkf]t @)&$.&% sf] b/ /]6 adf]lhd
e"lds/ -dfnkf]t_ c;'n pk/ ul/g] 5 .
$= 3/axfn s/ M ufpFkflnsf If]q leq s'g} AoQmL jf ;+;yfn] ejg, 3/, k;n, Uof/]h, uf]bfd, 6x/f, 5Kk/,
hUuf jf kf]v/L k'/} jf cf+lzs tj/n] axfndf lbPsf]df cg'z'lr - _ adf]lhd 3/ hUuf axfn s/ nufOg] /
c;'n ul/g] 5 .
%= Jofj;fo s/ M ufpFkflnsf If]q leq Jofkf/, Joj;fo, jf ;]jfdf k"Flhut nufgL / cfly{s sf/f]af/sf
cwf/df cg';'rL @ adf]lhd Joj;fo s/ nufOg] / c;'n pk/ ul/g] 5 .
^= hl8a'l6, sjf8L / hLjhGt' s/M ufpFkflnsf leq s'g} JolQm jf ;+:yfn] pmg, vf]6f], hl8j'l6, jgs;,
sjf8Ldfn / k|rlnt sfg'gn] lgif]w ul/Psf] hLjhGt' jfx]ssf cgo d[t jf dfl/Psf hLjhGt'sf] xf8, l;ª,
KjfFv, 5fnf h:tf Joj;flos sf/f]jf/ u/] jfkt cg';'lr - _ adf]lhdsf] s/ nufOg] / c;'npk/ ul/g]5 .
&= ;jf/L;fwg s/M ufpFkflnsf If]qleq btf{ ePsf ;jf/L;fwgdf cg';"lr -#_ jdf]lhd ;jf/L;fwg s/
nufOg] / c;'npk/ ul/g]5 . t/ k|b]z sfg'g :jLs[t eO{ ;f] sfg'gdf cGoyf Joj:yf ePsf] cj:yfdf ;f]lx
jdf]lhd x'g]5 .
*= lj1fkg s/M ufpFkflnsf If]qleq x'g] lj1fkgdf cg';"lr -$_ jdf]lhd lj1fkg s/ nufOg] / c;'npk/
ul/g]5 . t/ k|b]z sfg'g :jLs[t eO{ ;f] sfg'gdf cGoyf Joj:yf ePsf] cj:yfdf ;f]lx jdf]lhd x'g]5 .
(=dgf]/Ghg s/M ufpFkflnsf If]qleq x'g] dgf]/~hg,Joj;fo ;]jfdf cg'z'rL -%_ jdf]lhd Joj:ffo s/ nufOg]
/ c;'n pk/ ul/g] 5 . t/ k|b]z sfg'g :jLs[t eO{ ;f] sfg'gdf cGoyf Joj:yf ePsf] cj:yfdf ;f]lx
jdf]lhd x'g]5 .
!)=jxfn lj6f}/L z'Ns M ufpFkflnsf If]q leq cfkm'n] lgdf{0f,/]vb]v jf ;+rfng u/]sf cg'z'rL ^ df pNn]v
eP cg';f/ xf6 jhf/ jf k;ndf ;f]xL cg'z'rL df ePsf] Joj:yf cg';f/ jxfn lj6f}/L z'Ns nufO{g] / c;'n
pk/ ul/g] 5 .
!!=kfls+Ë z'Ns M ufpFkflnsf If]qleq s'g} ;jf/L ;fwg nfO{ kfls{Í ;'ljwf pknAw u/fP jfkt cg'z'rL - _
df kfls{Í z'Ns nufO{g] / c;'n pk/ ul/g] 5 .
!@=6«]lsË,sf]ofls8,SofgfO{Ë /oflkm6Ë z'Ns ufpFkflnsf n] cfkmgf] 6«]lsË,sf]ofls8,SofgfO{Ë /oflkm6Ë ;]jf jf
Joj;fo ;+rfng u/]jfktcg'z'rL - _ jdf]lhd sf] z'Ns nufOg] / c;'n pk/ ul/g] 5 .
!#= ;]jfz'Ns / b:t'/ M ufpFkflnsf n] lgdf{0f,;+rfng,jf Joj:yfkg u/]sf cg'z'rL & / !) df pNn]lvt
:yflgo k"jf{wf/ / pknAw u/fO{Psf] ;]jfdf ;]jfu|fxL jf6 ;f]xL cg'z'rLdf Joj:yf eP cg';f/ z'Ns nufO{g] /
c;'n pk/ ul/g] 5 .\\
!$ =ko{6g z'Ns M ufpFkflnsf n] ah'{ tfn / cGo ko{6lso If]qle q k|j]z ug]{ ko{6sx? jf6 cg'z'rL -*_
df pNn]lvt b/df ko{6g z'Ns nufO{g] / c;'n pk/ ul/g] 5 . t/ k|b]z sfg'g :jLs[t eO{ ;f] sfg'gdf
cGoyf Joj:yf ePsf] cj:yfdf ;f]lx jdf]lhd x'g]5 .
!%=xf6jhf/ k;n s/ M jh'{ ufpkflnsf leq nfUg] b}lgs jf ;fKtflxs xf6jhf/df cg'z'rL -(_ jdf]lhd s/
c;'n nufO{g] 5 . 7]Ssf sjf]nsf] Go"gtd c+s ah'{ ufpFkflnsf If]q leqsf ;fj{hlgs tfn kf]v/L / xf6
jhf/sf] cg'z'rL -!!_ jdf]lhd Go"gtd 7]Ssf c+s sfod ul/Psf] 5 .
!^ s/ 5'6 M o; P]g jdf]lhd s/ ltg]{ bfloTj ePsf JolQm jf ;+:yfx?nfO{ s'g} klg lsl;dsf] s/ 5'6 lbO{g]
5}g .
78
!&=s/ tyf z'Ns ;+sng ;DjlGw sfo{ljlw M of] P]gdf ePsf] Joj:yf cg';f/ s/ tyf z'Ns ;+sng ;DjlGw
sfo{ljlw ufpFkflnsf n] tf]s] cg';f/ x'g] 5 ;fy} o;df pNn]v x'g g;s]sf] s/ b:t'/ z'Ns sfo{kflnsf sf]
lg0f{o jdf]lhd x'g] 5 .

79
ah'{ ufpFkflnsf
hUufsf] Go"gtd d"Nof+sg b/
j8f g+= ! -;fljs /fdu+h a]nul5of j8f g++ !, @, # / *_
d'Vo :yfg Go"gtd d"No rng rng rNtLsf] PsLs[t ;DklQ
If]q k|lt s7\7f ? rNtLsf] d"No d"No s/sf nflu
clwstd Go"gtd d"No
s s]zlnof vf]nf b]lv klZrd z'qmjf/] # nfv @% !) nfv % nfv % nfv
rf}s ;Dd d"n ;8s df kg]{ xhf/
hUufx?
v z'qmjf/] xf6 b]lv emf]8f jf; ;Dd ! nfv $) !% nfv ^ nfv ^ nfv
d'n ;8sdf kg]{ hUufx? xhf/
u emf]8f jfFw b]lv klZrd 6]+u|fvf]nf %) xhf/ * nfv $ nfv $ nfv
;Dd d'Nf ;8sdf kg]{ hUufx?
;fljs lhNnf :tl/o ;8s uf]kL rf}s % nfv @ nfv @ nfv
jf6 j8f g+=@ l;dfgf ;DDfsf] d'n
;8sdf kg]{ hUufx?
dfly pNn]lvt eP jfx]s sf ;8sn] # nfv ! nfv %) ! nfv %)
5f]Psf hUufx? xhf/ xhf/
;8sn] g5f]Psf v]tL of]Uo ;j} ! nfv %) xhf/ %) xhf/
hUufx?

j8f g+= @ -;fljs /fdu+h a]nul5of j8f g++ $, %, ^, & / (_


d'V :yfg Go"gtd rng rng PsLs[t
o d"No rNtLsf] rNtLsf] ;DklQ
If]q k|lt d"No d"No s/sf
s7\7f ? clwstd clwstd nflu
Go"gtd
d"No
s s]zlnof vf]nf b]vL klZrd 6]+uf| vf]nf ah'{ % sf] l;dfgf !) nfv & nfv & nfv
;Ddsf hUufx?
v
v leqL jf6f] n] 5f]Psf hUufx? ! nfv !=@% ! nfv ! nfv
$) nfv
xhf/
u ah'{ ! l;dfjf6 /fdl;tf df]8 ;Ddsf d"n jf6f]df kg]{ %) % nfv $=% nfv $=%
hUufx? xhf/ nfv
ah'{ @ ledk'/ b]lv ah'{ $ hf]8g] ;8sdf kg]{ hUufx? @=% nfv @ nfv @ nfv
l;tfu~h :jf:y rf}sL b]lv blIf0f ofbj6f]n ;Dd hfg] %=% nfv % nfv % nfv
;8sn] 5f]Psf hUufx?
ofbj 6f]n b]lv blIf0f /fo 6f]n ah'{ # l;dfgf ;Dd $=% nfv $ nfv $ nfv
;8sn] 5f]Psf] hUufx?

80
dfyL pNn]v eP jfx]sf jf6f]n] 5f]Psf ;Dk'0f{ hUufx? @=% nfv @ nfv @ nfv
jf6f]n] g5f]Psf v]tL of]Uo ;j} hUufx? !=% nfv ! nfv

j8f g+= # -;fljs cd8'jfsf] j8f g+= !, @, $ / (_


d'Vo :yfg Go"gtd d"No rng rNtLsf] rng PsLs[t
If]q k|lt s7\7f ? d"No rNtLsf] d"No ;DklQ
clwstd clwstd s/sf
nflu
Go"gtd
d"No
s
s]zlnof vf]nfsf] k"n b]lv klZrd * nfv # nfv # nfv
b'uf{ dlGb/ x'b} k'/fgf] vl/6f]n
;Ddsf] jf6f] kg]{ hUufx?, j8f
g+=$ sf] l;dfgf b]lv blIf0f
/fo6f]n x'b} ef/lto l;df ;Ddsf]
jf6f]df kg]{ hUuf
ah'{ j8f g+=@ sf] l;dfgf b]lv kmf/d * nfv $ nfv $ nfv
rf}s x'b} ef/lto l;dfgf ;Ddsf]
;8sdf kg]{ hUufx?
v dfyL pNn]v eP jfx]ssf jf6f]n] % nfv @ nfv @ nfv
5f]Psf ;j} hUufx?
;8sn] g5f]Psf v]tL of]Uo ;j} !=% nfv %) xhf/ %) xhf/
hUufx?

81
j8f g+= $ -;fljs cd8'jfsf] j8f g+= #, %, ^, & / *_
d'Vo :yfg Go"gtd rng rng PsLs[t ;DklQ
If]q d"No rNtLsf] rNtLsf] s/sf nflu
k|lt d"No d"No Go"gtd d"No
s7\7f ? clwstd clwst
d
s ah'{ % sf] l;dfgf b]lv blIf0f ah'{ # ! nfv ^ nfv @ nfv @ nfv
sf] l;dfgf ;Dd sf jf6f]df kg]{ ^) xhf/
hUufx?
v ah'{ @ sf] l;dfgf b]lv u'h]nfn 6f]n *) # nfv @ nfv @ nfv
x'b} g8u8f rf}s ;Ddsf] k"j{ xhf/
klZrd jf6f]df kg]{ hUufx?
g8u8f rf}s b]lv klZrd j'9Lvf]nfsf] ^ nfv % nfv @ nfv
k"n ;Dd sf] jf6f]df kg]{ hUufx?
ah'{ % sf] l;dfgf b]lv blIf0f x;gk'/ !% nfv $ nfv $ nfv
g/fxf x'b} O{6x/L 6f]nsf] ef/lto
l;dfgf ;Ddsf] jf6f]df kg]{ hUufx?
u dfly pNn]v eP b]lv jfx]ssf cGo $) !=% nfv &) &) xhf/
hUufx? xhf/ xhf/

j8f g+= % -;fljs cdfxL a]nxf uflj;_


d'V :yfg Go"gtd d"No rng rng rNtLsf] PsLs[t
o k|lt s7\7f ? rNtLsf] d"No d"No clwstd ;DklQ
If]q clwstd s/sf
nflu
Go"gtd
d"No
s ah'{ % 6]+u|fvf]nf b]lv klZrd % nfv !) nfv % nfv % nfv
l;tfu~h lzj dlGb/ ;Dd d"n
;8sdf kg]{ hUufx?, wdgf vf]nf
b]lv klZrd ;J8f] ;Dd ahf/If]qsf
jf6f]df kg]{ hUufx?, ldngrf}s b]lv
pQ/ jh'{ ^ sf] l;dfgf ;Dd d'n
;8sdf kg]{ hUufx?
v bdfO{ rf}s b]lv zflGtjg ;Ddsf] $ nfv ^ nfv $ nfv $ nfv
jf6f]df kg]{ hUufx?
u l;tfu+hsf] lzj dlGb/ klZrd wdgf ! nfv & nfv $ nfv $ nfv
vf]nf ;Dd ;8sdf kg]{ hUuf
;J8f] b]lv j'9Lvf]nf ;Ddsf] d'n jf6f]n] # nfv @ nfv @ nfv
5f]Psf hUufx?

82
3 l;tfu~h gx/ b]lv d';ndfg6f]n x'b} %) xhf/ * nfv $ nfv $ nfv
klZrd O{bufxf gx/ ;Dd ;8sdf
kg]{ hUufx?
ah'{ ^ sf] l;dfgf b]lv klZrd & nfv % nfv % nfv
k+l8t6f]nsf] d'n ;8sdf kg]{
hUufx?
dfly pNn]v gePsf jf6f]n] 5f]Psf # nfv @=% nfv @=% nfv
hUufx?
jf6f]n] g5f]Psf ;Dk"0f{ v]tLof]Uo ! nfv &) xhf/ &) xhf/
hUufx?

j8f g+= ^ -;fljs lrd8L uflj;_


d'Vo :yfg Go"gtd rng rng rNtLsf] PsLs[t
If]q d"No rNtLsf] d"No clwstd ;DklQ s/sf
k|lt s7\7f d"No nflu Go"gtd
? clwstd d"No
s ah'{ ^ 6]+u|fvf]nf b]lv lrd8L ahf/ x'b} & nfv #) nfv !% nfv & nfv
xl/gu/f hfg] jf6f] lrd8L ahf/ If]q
jfx]sf hUufx?
v ah'{ % sf] l;dfgf b]lv pQ/ l56fxf @ nfv % nfv # nfv # nfv
l;dfgf ;Dd,k]6|f]n kDk b]lv pQ/
l56fxf l;dfgf ;Dd / ah'{ tfn
hfg] jf6f]df kg]{ hUufx?
u lrd8L ahf/ If]q leq kg]{ hUufx? - !% nfv ^) nfv @% nfv !% nfv
:jf:Yo rf}sL klZrd l;g]df xn
;Dd pQ/ O{=k|=sf b]lv blIf0f / wfg
s'6g] ldn ;Ddsf]_
3 cGo ;fgf jf6fx?,le=;L=gx/n] 5f]Psf %) xhf/ # nfv @ nfv @ nfv
hUufx?
jf6f]n] g5f]Psf] v]tL of]Uo ;j} hUufx? !=% nfv ! nfv ! nfv

83
;+/rgfsf] d"Nof+sg b/
;+/rgf k|lt ju{ lkm6 ?=
cf/=l;=l;= k|m]d l;d]06 hf]8fO{df O§f df6f]sf] hf]8fO{df df6f]sf] hf]8fO{df O§f jf ;]8 jf
:6Sr/ jf 9'Ëfsf] uf/f] – O§fjf 9'Ëfsf] uf/f] – 9'Ëfsf] uf/f] – h:tf÷6fonsf] sRrL 3/
cf/=l;=l;= 5fgf cf/=l;=l;= jf 5fgf
l;d]06 hf]8fO{df
O§f jf 9'Ëfsf] uf/f]
– h:tf÷6fonsf]
5fgf
k|lt ju{ 1800 1200 700 500 100
lkm6
d"No

;+/rgfsf] x|f; s§L b/


;+/rgfsf] cf/=l;= l;= k|m]d l;d]06 hf]8fO{df O§f df6f]sf] hf]8fO{df O§f df6f]sf] ;]8 jf
lsl;d :6Sr/ jf 9'Ëfsf] uf/f] – jf 9'Ëfsf] uf/f] – hf]8fO{df O§f sRrL 3/
cf/=l;=l;= 5fgf cf/=l;=l;= jf l;d]06 jf 9'Ëfsf] uf/f]
;+/rgfsf] cfo' hf]8fO{df O§f jf –
9'Ëfsf] uf/f] – h:tf÷6fonsf]
h:tf÷6fonsf] 5fgf 5fgf
! - # jif{ 6 9 12 15 20
#- ^ jif{ 12 18 24 30 40
^- ( jif{ 18 27 36 45 60
(- !@ jif{ 24 36 48 60 80
!@- !% jif{ 30 45 60 75 90
!%- !* jif{ 36 54 72 90 90
!*- @! aif{ 42 63 84 90 90
@!- @$ jif{ 48 72 90 90 90
@$- @& jif{ 54 81 90 90 90
@&- #) jif{ 60 90 90 90 90
#)- ## jif{ 66 90 90 90 90
##- #^ jif{ 72 90 90 90 90
#^- $) jif{ 78 90 90 90 90
$)- $# jif{ 84 90 90 90 90
$#- $^ jif{ 90 90 90 90 90
$^ eGbf dfly 90 90 90 90 90

84
cg'z'rL @
=Joj;fo s/
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/
jflif{s ?=
!= b}lgs pkef]usf vfB kbfy{ j]Rg] k;ndf lgDgcg';f/sf] s/ lng] !))).–
s=krf;xhf/ eGbf d'gLsf] k;ndf ?
v=krf;xhf/ b]lv % nfv ;Ddsf] k;ndf ? @)))
u=kfFrnfv b]lv @) nfv ;Dd %))).
u=@) nfv eGbf dfly hltePkgL ? &))).
@= n'uf l;pg],skfn sf6g],sk8f w'g],,tl:j/ lvRg], k;n !))). –
#= nQf sk8f,kmnfd,l;d]G6,ss{6kftf,tfdf,;'grflbsf uxgf tyf
lkQn af6 tof/ x'g] ef8fs'68f / /+u/f]ug,snfTds d'lt{sf]
;fdfg,ljh'nLsf] ;fdfg ljqmL ug]{ k;ndf lgDgcg';f/sf] s/ lng]
s=krf;xhf/ eGbf d'lgsf] k;ndf ? !))).–
v=krf;xhf/ b]lv % nfv ;Ddsf] ? @)))
u=% nfv b]lv @) nfv ;Ddsf] %)))
u=% nfv eGbf dfly hlt ePkgL ? &)))

$= d;nGbsf]
;fdfg,k]6«f]n,df]ljn,cfon,cfO{;lqmd,h'Qf,kmlg{r/,kmlg{l;+Ë sf]
;fdfg,d]lzg kf6k'hf{,tof/L kf]zfs cfbL dfn;fdfg j]Rg] k;ndf
lgDgfg';f/sf] s/ lng] !))).
s=krf;xhf/ eGbf d'lgsf] k;ndf ? @)))
v=krf;xhf/ b]lv dfly % nfv ;Dd %)))
u=% nfv b]lv @) nfv ;Dddsf] &))).
u=kfrnfv eGbf dfly hltePklg !%)))
3=k]6«f]n kDk nfO{
%= /]l8of],38L,Sofd]/f 6]lnlehg,lkm|h,;jf/L ;fwg jf ljnfl;tfsf]
;fdfg a]Rg] k;ndf lgDgfg';f/sf] s/ lng]
s=krf;xhf/ eGbf d'lgsf] k;ndf ? !))).–
v=krf;xhf/ b]lv dfly % nfv ;Dd @))).
u=kfrnfv eGbf dfly hlt ePklg %))).

^= :yflgo O{hfht k|fKt ePsf] e§Ljf6 pTkflbt ;j} k|sf/sf dlb/f


a]Rg] k;n jf e§Ldf lgDgfg';f/sf] s/ lng]
s=;fgf] k;n @))). –
v=7'nf] k;n %))).
&= l;d]G6 6fon,l;d]G6 Ans,Xo"dkfO{k,l;d]G6 kf]n h:tf l;d]G6 jf6 @%)). –

85
tof/ x'g] ;fdfgsf] k|ltk;n
*= :jb]zL jf ljb]zL l8:6Ln/L jf a|'c/L af6 pTkflbt af]tn jGbL #))).–
dlb/f k;n df
(= lrof ld7fO{ k;n tyf ef]hgfno !))). –
!)= g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt lnO{ :yfkgf ePsf] dbe§Ldf @%))).–
!!= 5fkfvfgf !%)). –
!@= O{6,lem+u6L cflb pTkfbg ug]{ pBf]udf k|lt lrDgL %))). –
!#= 7f8f] ePsf] O{6f lemu6L pTkfbg ljlqmdf !))).–
!$= Hof;n vf]nL Jofkf/ ug]{ k;ndf !))). –
!%= xf]6]n,u]i6xfp;,nhdf @))).–
!^= slj/fh,lrlsT;s,bGt lrlsT;s,O{lGhlgo/,sfg'g !%)).–
Joj;foL,n]vfkl/Ifs,Joj;flos Jofofdzfnf,Hof]ltif,lzIf0f
;+:yf,6fO{k,sDKo"6/,dlgr]Gh/,kmlg{r/,kz'lrlsT;s,;]jf
d;fh,kfn{/ ,k]G6/
!&= a}+lsË / ljlQo ;+:yfdf lgDgfg';f/sf] s/ lng]
s=Pss/f]8 eGbf d'lgsf] k"lhdf %,))). –
v=Ps s/f]8 eGbf dflysf] k"lhdf !)))).
!*= Joj;flos tflnd s]Gb| !%)). –
!(= b'Uw Joj;foL lrh pBf]udf !))). –
@)= 3/]n' tyf ;fgf pBf]udf !))). –
@!= demf}nf pBf]u !@))). –
@@= 7"nf pBf]u
s=klRr; s/f]8 ;Ddsf] @%))).–
v=klRr; s/f]8 eGbf dfly %)))).–

@#= Uffpkflnsf k|wfg sfof{no ePsf] lgdf{0f Joj;foLnfO{ %))).–


@$= Joj;flos ;+rf/ -kmf]g kmofS;_ ;]jf !))).–

86
cg'z'rL #
;jf/L ;fwgs/ -jflif{s_ ufpFkflnsf leq rNg] uf8Lsf] xsdf .
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= a;,6«s,nx/L / cGo x]eL uf8Lsf] @))).–
@= efF8fsf sf/ ,hLk df %)).–
#= ef8fsf 6]Dkf] jf lghL 6]Dkf] %)). –
$= ef8fsf] ldlg j; jf lghL ldlg j; !%)). –
%= lghL sf/,6ofS6/,/ Eofgdf ^)).–
^= :s'6/,df]6/ ;fO{sn tyf cGo ;jf/L ;fwgdf !)).–
&= 7]nf tyf l/S;fdf %).–
ljb]zdf btf{ ePsf b]xfosf ;jf/L ;fwg ufpFkflnsf k|j]z x'bf lgDg cg';f/sf ;jf/Ldf
lgDg jdf]lhdsf] b}lgs s/ lng] .
!= df]6/ ;fO{sn,:s'6/ -b}lgs_ %).–
@= Dff]6/ ,sf/,lhk,Eofg !)).–
#= 6«s,nx/L,j;,sG6]g/,8f]hf]/,/f]n/ ,cfbL h:tf x]eL ;jf/L @)). –
;fwg
k6s] ;jf/L s/
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= lghL tyf ef8fsf j;,6«s / 6ofS6/df -k|lt k6s_ @).–
@= ldlgj;df k|lt k6s !).–
#= lghL tyf ef8fsf sf/ 6]Dkf]df !).–
$= cGo ;jf/L ;fwgdf !).–
cg'z'rL $
lj1fkg s/
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= ufpkflnsf If]qleq lj1fkgsf] nfuL /flvPsf xf]l8+Ë jf]8{ @).–
k|lt :sjfo/ lkm6
@= leQ] n]vg k|ltlj1fkg k|lt :Sjfo/ lkm6 !).–

cg'z'rL %
= dgf]/~hg s/
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= l;g]dfxn,lel8of]xn,;fF:s[lts k|bz{g :yn,lyo6/,;+lut tyf %Ü
dgf]/~hg k|bz{g :ynsf] k|j]z z'Nsdf p7]sf] /sdsf]
@= hfb', ;s{;,r6s cflbdf k|ltlbg @%).–
87
cg'z'rL ^
axfn lj6f}/L s/
l;=g+= ljj/0f Go"gtd -dfl;s_ clwstd- dfl;s_
!= tTsflng uf=lj=;=cfkm}n] lgdf{0f u/]sf @))).– 8fs a9fj9 jf6
kSsL ;6/sf]7fx? sf] dfl;s
@= slRr ;6/ sf]7fx? - tTsflng !))).– 8fs a9fa9 af6
uf=lj=;=cfkm}n] lgdf{0f u/]sf]
#= P]nfgL ktL{ hUUffdf cfkm}n] 3/ 6x/f k|lt3/ #%).–
lgdf{0f u/L ef]urng ul/ j;]sf]df
$= P]nfgL ktL{ hUuf hf]t cfjfb ul/ Ps s¶f ;Ddsf] ?=!)). –
ef]urng u/]sf] hUufdf Ps s¶f eGbf
dfly eP %)).– -k|lts¶f_

-gf]6 M ;8s If]qdf 3/ agfO{ j;f]jf; u/]sf] jf s'g} sf/0fn] ef]urng u/]sf] xsdf s'g}
s/ lnO{g] 5}g . ufpFkflnsf n] ;'rgf u/]sf] #% lbg leq ef]urng 5f8g' kg]{ 5 ._
cg'z'rL &
;]jfz'Ns
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= ;/;kmfO{ z'Ns !%.–
@= ko{6lso agef]h If]qsf] k|j]z z'Ns :jb]zLnfO{ %).–
#= ko{6lso agef]h If]qsf] k|j]z z'Ns ljb]zLnfO{ !)).–
$= kfs{ ,pBfg,k|j]z z'Ns :jb]zLnfO{ %).–
%= kfs{ ,pBfg,k|j]z z'Ns ljb]zLnfO{ !)).
^= s;}sf] /sd snd p7fO{ lbPsf]df p7]sf] /sdsf] %Ü
&= lghL l/;f]6{,kfs{,pBfg,jgef]h :yn cflbdf %))).–
cg'z'rL *
=ah'{ tfn ko{6lso :yn e|d0f sf] ;]jf z'Ns
;'ljwf jfktsf z'Nsx?
l;=g+= ljj/0f O{sfO{ g]kfnL ;fs{ d'n's cGo d'n's
! k|j]z z'Ns k|ltJolQm ?=@). – ?=$). – ?=*). –
@ af]l6Ë z'Ns k|ltJolQm ?=%). – ?=!)). – ?=@)). –
#= lrN8«]g kfs{ z'Ns k|ltJolQm ?=#). – ?=$). – *).–

88
kfls{Ë z'Nsx?
l;=g+= ljj/0f O{sfO{ g]kfnL ;fs{ d'n's cGo d'n's
! df]6/ ;fO{sn k|lt uf]6f ?=!). – ?=@). – ?=$). –
@ tLg kf+u|] z'Ns k|lt uf]6f ?=!%. – ?=#). – ?=^). –
#= a;,6«s,z'Ns k|lt uf]6f ?=!)). – ?=@)). – $)).–
$= 6«ofS6/ z'Ns k|ltuf]6f ?=$) .– ?=*) .– !)) .–

lkslgs :kf]6{ z'Ns


l;=g+= ljj/0f g]kfnL ;fs{ d'n's cGo d'n's
! k|ltJolQm ?=!%. – ?=@%. – ?=%). –
@ ! hgf b]lv !) hgf ;DDf ?=@)). – ?=$)). – ?=^)). –
#= !! hgf b]lv @) hgf ;DDf ?=#%). – ?=%)). – *)).–
$= @! hgf b]lv #) hgf ;DDf ?=%)) .– ?=&%) .– !@)) .–
%= #! hgf b]lv %) hgf ;DDf ?=&)) .– ?=!))) .– !%)) .–
^= %! hgf eGbf dfly ?=!))) .– ?=!%)) .– @))) .–
6x/f z'Ns
l;=g+= ljj/0f g]kfnL ;fs{ d'n's cGo d'n's

! ! hgf b]lv !) hgf ;DDf ?=@)). – ?=$)). – ?=^)). –

a}7s uf]li7 ;Dd]ng ;]ldgf/


l;=g+= ljj/0f g]kfnL ;fs{ d'n's cGo d'n's
! ! hgf b]lv %) hgf ;DDf ? #%). – ?=%)). – ?=*)). –
@= %) hgf b]lv dfly ?=!))). – ?=!%)). – ?=@%)).–

aN5L v]Ng] z'Ns


l;=g+= ljj/0f g]kfnL ;fs{ d'n's cGo d'n's

! k|lt JolQm ?=!%). – ?=#)). – ?=%)). –

r/f ag:ktL cWoog cjnf]sg


l;=g+= ljj/0f g]kfnL ;fs{ d'n's cGo d'n's

@ k|ltJolQm ?=!)). – ?=@)). – ?=$)). –

89
lel8of] ;'l6Ë
l;=g+= ljj/0f g]kfnL ;fs{ d'n's cGo d'n's

@ k|lt6f]nL ?=!))). – ?=@))). – ?=$))). –

अनुशुर्ी (
xf6ahf/ k;n s/
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/?=
!= v;Lsf] df;' k|ltk;n #)).–
@= s'v'/fsf] df;' k|ltk;n &%.–
#= j+u'/, /fFufsf] df;' k|ltk;n #)).–
$= hLpFbf] s'v'/f,xfF; ljqmL ug]{ k|ltk;n #).–
%= k/]jf ljqmL ug]{ k|ltk;n !%. –
^= ;fgf] -nf]sn df5f_ ljqmL ug]{ k;n #).–
&= 7'nf] df5f ljqmL ug]{ k;n %).–
*= e'O{df r§L yfkL ;lAh ljqmL ug]{ k;ndf lgDgcg';f/sf] s/
lng]
s=! s]=hL eGbf dfly %) s]=hL ;Dd ? !%.–
v=%) s]=hL=eGbf dfly hlt ePkgL ^).–

(= 9SsLdf /fvL ;lAh ljqmL ug]{ k;n !). –


!)= kfk8,cfn'rk,srf}/L,ljqmL ug]{ k;n @%.–
!!= 7]nfdf rfpldg ,df]Mdf] ,tyf gf:tf a]Rg] k;n %).–
!@ sk8f k;n &%.–
!$= tof/L kf]zfs j]Rg] k;n &%.–
!%= dlgxf/L,r'/f,wfuf],>[+uf/sf ;fdfgx? a]Rg] k;n %).–
!^= Knfli6ssf ;fdfg a]Rg] k;n #).–
!&= ;/;kmfO{sf nfuL s'rf] ,emf8' a]Rg] k;n !%. –
!*= r6fO{ tyf u'Gb|L a]Rg] k;n !). –
!(= Knfli6ssf emf]nf a]Rg] k;n !).–
@)= e'O{df r6L yfkL ls/fgf ;fdfg laqmL ug]{ k;n ^).–
@!= r6k6] ,k'rsf j]Rg] k;n @). –
@@= h'Qf rKkn a]Rg] k;n #).–
@#= h'Qf rKkn dd{t k;n !). –
@$= df6f]sf] ef8f a]Rg] k;n @%.–
@%= kmnfdsf tof/L ;fdfg a]Rg] k;n %).–
@^= skfn bf/L sf6g] z}n'g -e'O{df j;]/_ @). –
@&= a/km,s'NkmL laqmL ug]{ k;n !%. –
90
@*= bfn,rfdn,slgsf,9SsLdf /fvL ljqmL ug]{ k;n !%. –
@(= e'if,lkgf ljqmL ug]{ k;n !%. –
#)= d;nf ljqmL ug]{ k;n @%.–
#!= kfg k;n @%.–
#@= lrof gf:tff k;n #).–
##= 5ftf agfpg] k;n !). –
#$= d';f,lem+uf dfg]{ ljiffwL ljqmL ug]{ k;n !). –
#%= tfnf rflj ljqmL ug]{ tyf agfpg] k;n @%.–
#^= ljp lahg ljqmL ug]{ k;n #).–
#&= O{n]S6«s tyf O{n]S6«f]lgs ;fdfg j]Rg] k;n &%.–
#*= 9'+ufsf] hfFtf],l;nf}6L j]Rg] k;n !)). –
#( ef8fs'8f k;n !))
#( dflysf] k|s/0fdf gk/]sf cGo ;fdfg j]Rg] k;n !%. –

cg'z'rL !)
b:t'/
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= lgj]bg b:t'/ !).–
@= gful/tf k|df0f kq l;kmfl/;÷k|ltlnkL l;kmfl/; !)). –
#= gftf k|dfl0ft b:t'/ #)).–
$= ;h{ldg b:t'/ %)).–
%= hUuf gfd;f/L -Psf;uf]nsf] _ % s¶f ;Dd !%). –
hUuf gfd;f/L Psf;uf]nsf] % s¶f eGbf k|lt s¶f yk @).–
^= df]xL gfd;f/L Ps;uf]nsf] % s¶f ;Ddsf] !%). –
;f] eGbf dfly k|lt s¶f yk #).–
&= df]xL nut s§f -cGo_ % s¶f ;Dd %)).–
;f] eGbf dfly k|lt s¶f yk !)). –
*= kmf]6f] 6fF; l;kmfl/; @)). –
)(= sRrL ;8sn] 5f]Psf] -u|fe]n gePsf] _ % s¶f ;Ddsf] @%).
% s¶f eGbf dfly k|lt s7\7f yk %).
3/jf6f] l;kmfl/; - u|fe]n jf6f]n] 5f]Psf] hUufdf % s¶f ;Ddsf]_ #)).–
3/jf6f] l;kmfl/; -u|fe]n jf6f]n] 5f]Psf] % s¶f eGbf dflysf] _ &%. –
k|lts¶f yk
lkr jf6f]n] 5fPsf] hUufsf] % s¶f ;Ddsf] %)).–
lkr jf6f]n] 5f]Psf] hUuf % s¶f eGbf dfly k|lt s¶f yk !)). –
af6f]n] g5f]Psf] hUufdf % s¶f ;Dd @)). –
af6f]n] g5f]Psf hUufdf % s¶f eGbf dfly k|lts¶f yk @%. –

91
!#= aflif{s cfo k|dfl0ft
% nfv ;Ddsf] %)).–
% nfv b]lv !) nfv ;Dd k|ltnfv @)).–
!) nfv b]lv dfly hlt;'s k|ltnfv ePkgL #)).–
z}lIfs cWoogsf nfuL cfo k|dfl0ft &%)).
!$= sf7 lr/fgL l;kmfl/; l/Szf 7]nf uf8f jf6 !)). –
jon uf8f jf6 @)).–
6ofS6/ jf6 %)).–
6«s jf6 !))). –
!%= ljB't l;kmfl/; 3/sf] nfuL !%). –
s[lifsf] nfuL @%).–
pBf]usf] nfuL !))).–
!^= cGo gv'n]sf l;kmfl/; b:t'/ !&%
!&= k|ltlnkL k|dfl0ft b:t'/ !)).–
k|ltkfgf yk !).–
!*= k|To]s l;kmfl/;df lgj]bg b:t'/ -clgjfo{ nfUg] _ !). –
!(= k|To]s l;kmfl/; df ;/;kmfO{ z'Ns - clgjfo{ nfUg]_ @%.–
@)= ;fdflhs ;+3 ;+:yf btf{ ,O{hfht,gljs/0f l;kmfl/; b:t'/ !))).
@!= cflwsfl/stf k|dfl0fs/0f b:t'/ %)).
ljqmL cfo
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= ;'s]sf] sf7 k|lt s]=hL @.%)
@= bfp/f k|lt s]=hL= !.–
#= xfFuf ,lemuflemuL,h/fh'/L k|lt s]=hL ).%)
$= 3/÷ 3fF; k|lt d'7f !. –
%= df6f] k|lt 6ofs6/ @%. –
^= df6f] k|lt 6«s !)).–
b08 ;hfo tyf Goflos hl/jfgf
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= JolQmut 36gf btf{ #% lbg gf3]sf]df hl/jfgf - ;]jfz'Ns %).–
jfx]s_
@= ldnfkq b:t'/ -b'j} kIf jf6 %))±%))_ sf b/n] !)))
#= ph'/L btf{ z'Ns !))
$= lkm/fb kq btf{ b:t'/ @))
3/gS;f b:t'/
l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= lgj]bg b:t'/ %)).

92
@= 3/ gSzfkf; k|lt Sjfo/lkm6 %.
# k"/fgf] 3/ nfO{ pNn]v u/]sf] b//]6sf] %)Ü k|ltzt s/ lng]

ljleGg ;+:yf btf{ tyf gljs/0f z'Ns


l;=g+= ljj/0f s/sf] b/ ?=
!= art tyf l/0f ;xsf/L ;+:yf btf{ jflif{s z'Ns ?= @%)).
@= s[lif ;xsf/L ;+:yf btf{ jflif{s z'Ns ? !%)).
%= ax'pB]Zo ;xsf/L ;+:yf btf{ jflif{s z'Ns ?= @))).
&= 3 ju{sf] lgdf{0f Joj;foL O{hfht kq ,btf{ jflif{s z'Ns ? !%))).
*= 3 ju{sf] lgdf{0f Joj;foL O{hfht kq gljs/0f jflif{s z'Ns %))).
?
(= sG;n6]G;L btf{ jflif{s z'Ns ?= !))).
!)= ;'rL btf{ z'Ns ?= %)).
cg'z'rL !!
7]Ssf sf c+Íx?
o; ufpkflnsf If]q leq b}lgs,;fKtflxs ?kdf nfUg] xf6 jhf/ tyf u'b/L xf6jhf/ /
tfn,kf]v/L,l;d;f/ If]qsf] c+sdf g36g] u/L x'g] .
l;=g+= ljj/0f Go'gtd jflif{s 7]Ssf c+s
?=
!= o; ufpFkflnsf cGtu{t j8f g+=! /f=j]=sf] z'qmjf/] / @@!$#).–
d+unjf/] xf6sf]
@= o; ufpFkflnsf cGtu{t j8f g+=^ lrd8Ldf ljleGg jf/ #**$@&.–
nfUg] ;fKtflxs xf6sf]
#= o; ufpFkflnsf cGtu{t j8f g+=$ cd8'jfdf nfUg] @,#!,))).–
z'qmjf/] / d+unjf/] xf6sf]
$= o; ufpkflnsf cGtu{t j8f g+=% cdflxj]Nxf #*%)).–
ldngrf}sdf nfUg] b}lgs u'b/Lsf]
% j8f g+=# sf] cfO{tjf/] / ljlxjf/] xf6 @!))).–

-gf]6 M ut jif{sf] b//]6df !) k|ltztn] j[l4 u/LPsf] ._

93
tfn,kf]v/L tyf l;d;f/ If]qsf] jflif{s 7]Ssf c+Í
l;=g+= ljj/0f Go'gtd
jflif{s 7]Ssf
c+s ?=
!= j8f g+=% cdflxj]Nxf lbUxL df5f kf]v/L &%))).–
@= j8f g+=% cdflxj]Nxf ;A8f] df5f kf]v/L !,!),))). –
#= j8f g+=% du/bx df5f kf]v/L !,!),))). –
$= pNn]lvt kf]v/L j/Lk/L /x]sf] l;d;f/ If]qdf dvfg v]tL x'g] / #),))).–
;f] dvfg v]tL 7]Ssfdf lbbfsf] jflif{s c+s
%= j8f g+=^ lrd8L b}tf df5f kf]v/L @,)),))).–
^= ;fljs cd8'jf & sf] ;fj{hlgs df5f kf]v/L %)))).–

94

You might also like