Заземјување на звездиштето преку реактор за гаснење на лакот

Еден од начините за намалување (компензација) на струјата на спој со

земја, претставува вклучување во звездиштето на регулационен реактор сл.1 кој
се вика реактор за гаснење на лакот, калем на Петерсен или регулационен
индуктивитет. Ако парцијалните капацитети во однос на земјата на сите фази се
еднакви, потенцијалот на звездиштето во нормален режим на работа е нула и
низ калемот не тече струја. При еднофазен спој со земја на звездиштето се
јавува напон од нултата компонента, еднаков на Uf и низ калемот ке тече струја:
Uf  R 1 
Ik  U f  0 2  j 
R0  jL0   L0  L0 
L0 и R0 го претствуваат збирниот индуктивитет. L0=Lk+Li/3 и активен
отпор на нултата компонента, практично еднакви на индуктивитетот L k и
отпорот Rk на самиот калем при што е R0<<wL0. Низ местото на спој со земја
течат струјата низ калемот и струјата на спојот со земја, која се состои од
капацитивната компонента на струјата на водот и активната компонента 3GU f.
Вкупната струја низ местото на спој со земја е :
 R0  1 
I 0  I z  I k  U f 3G   j 3C 0    I a  j  I c  I L 
  L0  
2
L0 
I a2   I C  I L 
2
I0 
На сл.2 се прикажани зависностите низ местото со спој со земја и
векторските дијаграми за типични случаи. Областа лево од точката на минимум
каде е IL<IC се вика област на недоволна компензација, точката I L=IC точка на
компензација или точка на идеално нагодување, а областа I L>IC се нарекува
област на надкомпензација. Првата од р-ките може да се прикаже во следен
облик:
 I I 
I 0  jI C 1  L  j a   jI C 1  q  j   jI C  v  j 
 IC IC 
I0  IC v2   2
2
IL Uf 1  0 
q    
I C L0 3U f C 0  2 3L0 C 0   
2
Ia G R  0  G R
v  1  q ;    0     0
I C C 0 L0   C 0 L0
W0 e сопствена фреквенција на мрежата со реактор во мрежата
Равенството q=1(v=0) одговара на услови на точно нагодување. Притоа
сопствената фреквенција на мрежата е еднаква на фреквенцијата на изворот.
Шемата работи во услови на резонанција на струите. При недоволна
компензација q<1 и W0<W, а при прекомпензација е q>1 W>W0.
Зголемување на напонот при заземјување на звездиштето преку
реактор. Ако звездиштето на мрежата се заземји преку калем за гаснење на
лакот, напонот во мрежата може да се зголеми не само за време на спојот со
земја туку и при нормален режим ако мрежата има барем мала несиметрија.
Како напонот на изолирано звездиште во трифазен систем е :
U 1 Y1  U 2 Y2  U 3 Y3
U0 
Y1  Y2  Y3
 Каде се U 1  U f ,U 2  a U f ,U 3  aU f - фазните напони додека
2

Y1 , Y2 , Y3 , спроводноста на фазите спрема земјата. Ако не се земат во предвид

активните загуби тогаш е Y1  Y2  Y3  jC 0 .
Ако се усвои да капацитетите на крајните фази да се еднакви
(C01=C03=C) а капацитетот на средната фаза C02=mC различен од другите тогаш
е:
mC  a 2 C  aC m 1
U0  U f U f
mC  2C m2
Значително поголеми мегутоа краткотрајни померувања на неутралната
точка се јавуваат за време на прекин или исклучување на една фаза на дел од
водот. Во граничен случај кога една фаза е наполно прекинета (m=0) U 0
постанува U0=0,5Uf
При определување на Uk треба да се има во предвид дека после
наполното или делумното исклучување на едната фаза нагодувањето на мрежата
ке се карактеризира со нова вредност:
1 3
q'  2 q
 L0 C 0 ( 2  m ) 2m
Истовремено се менува и вредноста b, мегутоа тоа може да се занемари
а со тоа да се упрости и понатамошната анализа. За померување во тој случај го
добиваме изразот :
1 m 1
Uk  U f
2m  3 
2

  
2
 1 q
 2  m 

Комутациони пренапони при исклучување

Пренапони може да се јават не само при вклучување туку и при

исклучување на водовите, неоптеретените и слабо оптеретените
трансформатори, струите на куси врски или на оптеретување, испагање од
синхронизам и др. Од кога контактите на прекинувачот ке почнат да се отвараат
мегу нив некое кратко време ке продолжи да гори лак. Моментот на
прекинување на струјата зависи од карактеристиките на прекинувачот и
вредноста на струјата која се прекинува. При големи струи отпорот на лакот кој
се развлекува не е голем и не влиае врз обликот на струјата, конечниот прекина
на колото настанува во моментот кога струјата минува низ нула. Тоа ги
упростува статистичките законитости на процесот во споредба со вклучувањето
кога затварање на колото е можно при различни фази на ЕМС. При мали струи
степенот на јонизација на лакот е незначителен, и може да дојде до брзо
распагање на лачниот канал уште пред струјата да мине низ својата нормална
нула, отпорот на лакот скоковито расте, а струјата низ каналот на лакот нагло
опага до нула – настанува отсечување на струјата која се карактеризира со
LI 02
вредноста I 0  0 . Притоа се ослободува енергија која е акомулирана во
2
индуктивноста L на шемата, на пример во индуктивноста на магнетизирање на
трансформаторот и тоа може да предизвика големи пренапони. По прекинување
на струјата во прекинувачот електричната цврстина на мегуконтактното
растојание постепено расте, што е поврзано со отворање на контактите.
 Воздушните прекинуваче како резултат на нивното брзо отворање и
брзо струење на воздухот имаат во почетокот значително побрз пораст на
електричната цврстина, отколку кај маслените прекинувачи додека граничната
електрична цврстина кај прекинувачите од двата типа практично иста. Ако во
процесот на отворање на контактите напонот кој се воспоставува мегу нив е
поголем отколку електричната цврстина на мегуелектродниот простор, тогаш се
јавува пробој на тој простор односно повторно вклучување на колото.
Наредниот прекин на струјата ке настане кога ке мине низ нула или кога ке се
отсече во случај на исклучување на мали струи. На тој начин комутацијата на
исклучување може да претставува серија последователни исклучувања и
исклучувања, кој се јавуваат до тој момент додека при целосно отворање на
контактите лакот конечно не се прекине. Според тоа комутациите на
исклучување може да се поделат на два вида : 1. Тоа се комутации на просто
исклучување, при кое пренапоните се условени само со осцилаторните особини
на колото, 2. Тоа се комутации кои се усложнети со нестабилното горење на
лакот кое е пропратено со последователни вклучувања и исклучувања. Кон
комутациите на првиот вид се однесуваат исклучувањата на кусите врски и
асинхрониот од, кон вторите исклучувања на малите индуктивни струи и
исклучувања на неоптретени водови.