Phay CNC Nang Cao

TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA CƠ KHÍ CHẾ TẠO
GIÁO TRÌNH
PHAY CNC NÂNG CAO

NGHỀ: CẮT GỌT KIM LOẠI
(Lưu hành nội bộ)
TP.HCM - 2013
Néi dung
A) ChuÈn bÞ lËp tr×nh
B) M· lÖnh G
C) M· lÖnh M
D) M· lÖnh T,S vµ M
E) M· lÖnh D vµ H
F) Ch−¬ng tr×nh vÝ dô
1
Ch−¬ng A
ChuÈn bÞ lËp tr×nh
2
1. Chương trình là gì ?
Bạn nghĩ gì khi bạn nghe thấy thuật ngữ gọi là
“lập trình “.
Bạn nghĩ chương trình là một sù kiện thể thao,
một bài tập mang tính giáo dục,hay một thao
tác máy tính ?.Nói chung chương trình là một
tập hợp các khối lệnh chỉ dẫn chứa đựng nội
dung kế hoạch hoặc là được viết ra nhằm
thực hiện một công việc, tuân theo một số quy
luật nhất định.
Để điều khiển máy NC cần phải có một
chương trình tốt. Tất các hoạt động của máy
gồm có :chuyển động quay của trục chính,
chuyển động của dụng cụ, điều khiển chất làm
O0001 nguội đều có thể được điều khiển bằng
chương trình.
G91 G28 Z0 T9001
Chương trình được lập bằng các ký tự và chữ
M06 số. Hình ảnh bên trái minh hoạ một đoạn
chương trình.
Nội dung được đưa ra sau đây trình bày
N1 những bước cần thiết để viết một chương
trình. Xin hãy đọc cẩn thận trước khi tiến hành
G90 G00 G54 X90.0 Y105.0; lập chương trình.
G43 Z30.0 H01 S440 T5002;
M03;
G01 Z0 F2000;
X-160.0 F211;
..............
................
3
2. Những yêu cầu đối với người lập chương trình
Người lập chương trình phải có kiến thức về gia công để viết chương trình
trên cơ sở những kiến thức này và nên đọc kỹ những điều sau đây để đảm
bảo các hoạt động chính xác, hiÖu quả và an toàn.
Người lập chương trình phải:
1. Có hiểu biết về lý thuyết cắt gọt.
2. Có kiến thức về đồ gá, phôi để quyết định được phương pháp
gia công và đảm bảo được quá trình hoạt động an toàn và chính
xác.
3. Chọn được dụng cắt thích hợp trên cơ sở phân tích các điều
kiện gia công :”hình dáng, vật liệu phôi, tốc độ quay, lượng chay
dao, chiều sâu cắt, chiều rộng cắt”để tránh các sự cố có thể phát
sinh trong quá tr×nh gia công.
4. Hiểu rõ khả năng gia công của máy đang sử dụng.
5. Biết các thiết bị an toàn và chức năng khoá liên động của máy
đang sử dụng.
6. Hiểu các chức năng của máy liên quan tới việc lập trình.
4
3. Lập chương trình là gì?
Những hoạt động cần thiết khi lập một

chương trình
1. Kiểm tra bản vẽ để xác định yêu cầu gia
công.
Bản vẽ phải được kiểm tra kỹ để hiểu
được các yêu cầu cần thiết.
2. Phân tích các phần gia công, xác định

đồ gá và dụng cụ cần thiết.
Một số người tạo chương trình ngay khi
vừa đọc xong bản vẽ. Sự nóng vội này có
thể gây sai hỏng và nguy hiểm cho các
hoạt động của máy.
Bước Miêu tả Mã dụng cụ
3.Xác định các bước gia công trên cơ sở
1 Phay mặt đầu 02 thông tin và kích thước ghi trên bản vẽ.
2 Khoan 03 Trình tự gia công: trước hết là
nguyên công phay mặt đầu, thứ
hai là khoan các lỗ.
O0001
G91 G28 T9001; 4. Để lập một chương trình, đầu tiên hãy
viết ra giấy. Chương trình bao gồm các
M06;
chữ số và ký tự.
N1;
5.Sau khi hoàn thành, cẩn thận kiểm
G90 G00 G54 X90.0 Y105.0 tra lại nội dung chương trình.
................
5
4. Nhập chương trình vào máy
Sau khi viết chương trình, sử dụng bàn
phím trên bảng điều khiển để nhập
chương trình vào bộ nhớ NC.
Nội dung của chương trình đã nhập vào
có thể được kiểm tra trên màn
hình.Thực hiện chương trình, máy sẽ
hoạt động theo theo các khối lệnh của
chương trình.
Có những trường hợp, dấu chấm thập
phân không được nhập đầy đủ. Để
tránh những trường hợp đó, người lập
trình nên viết các giá trị số theo cách
dưới đây:
Ví dụ:
(1) Z.5 Z0.5
(2) X200. X200.0
Sau khi nhập chương trình vào ,cần kiểm tra lại chương trình một cách
cẩn thận xem có nhập sai hay thiếu dữ liệu hay không.
Nếu chương trình được đưa vào bộ nhớ không phải do người lập
trình mà do người điều khiển máy, hãy viết thật rõ ràng và chính xác để
bất kỳ ai cũng có thể đọc dễ dàng. Nếu người điều khiển máy đọc sai và
nhập dữ liệu sai, dụng cụ cắt và đài dao có thể va vào đồ gá trong quá
trình gia công, gây ra các sự cố nghiêm trọng, nguy hiểm cho người và
máy móc.
6
5. Quá trình cho đến khi hoàn thành sản phẩm
5.1 Trình tự làm việc

Phần này sẽ miêu tả trình tự thực hiện gia công sản phẩm hoàn chỉnh, bao
gồm cả việc lập chương trình. Hiểu và tiến hành theo các bước sau, công
việc sẽ được tiến hành một cách hiệu quả.
1.Nghiên cứu bản vẽ để xác định yêu cầu gia công
Lập kế hoạch
2.Xác định dụng cụ sử dụng
sản xuất và
lập trình
3.Phân tích phương pháp định vị và kẹp
4.Lập chương trình

Thiết lập
5.Bật nguồn cho máy công cụ
6.Nhập chương trình vào máy
7.Lưu chương trình vào bộ nhớ
8.Lắp dụng cụ và phôi lên máy
9.Đo và nhập vào giá trị bù chiều cao và bán kính

Sản xuất
hàng loạt 10. Rà gá phôi trên bàn máy để xác định điểm O
11.Đặt điểm O
12.Kiểm tra chương trình bằng cách chạy không cắt
13.Kiểm tra điều kiện gia công bằng cách tiến hành cắt thử. (sửa
chương trình nếu thấy cần thiết, chỉnh sửa giá trị bù dao nếu cần
thiết)
S¶n xuÊt
14.Gia công trong chế độ tự động
hµng khèi
15.Hoàn thành sản phẩm
7
5.2. Các mục cần kiểm tra
Các mục cần kiểm tra trước khi gia công được tóm tắt theo bảng sau.
Kiểm tra những mục này để đảm bảo quá trình gia công ch ính xác và an
toàn
Các mục kiểm tra

1 Dung sai trên bản vẽ?
2 Hiểu được các ký hiệu thể hiện độ chính xác chưa ?
3 Biết rõ vật liệu và hình dáng phôi chưa?
4 Hiểu rõ các quá trình thực hiện trước và sau trên trung tâm
gia công chưa?
Đọc bản vẽ 5 Hiểu đ ược mấu chốt khi gia công chưa?
6 Xác định chính xác gốc phôi chưa?
7 Hiểu rõ về phôi chưa?
8 Đọc kỹ tất cả các kích thước và ghi chú trên bản vẽ chưa?
9 Có giữ sạch sẽ bản vẽvà chắc chắn rằng không còn thông
tin nào không hiểu.
1 Các điều kiện gia công phù hợp với hình dáng và vật liệu
phôi không.?
2 Phương pháp định vị đã chuẩn chưa ?
3 Lựa chọn đúng dụng cụ cắt chưa?
Các điều 4 Thứ tự các bước gia công có phù hợp với hình dáng và
kiện gia vật liệu phôi không ?
công 5 Liệu có khả năng va đập trong quá trình gia công?
6 Chuẩn bị phiếu công nghệ chưa?
1 Liệu chương trình đang được viết có phù hợp với hình
dáng và vật liệu phôi không?
2 Chương trình có được lập theo các bước gia công hay
không
Nhập 3 Dấu chấm thập phân có được nhập đầy đủ vào các giá trị
chương số hay không?
trình 4 Dấu (+,-) được nhập trước các giá trị số đúng chưa?
5 Chế độ chạy dao sử dụng (chạy dao nhanh, chạy dao gia
công) sử dụng đứng chưa?
6 Lượng chạy dao tiếp cận và lượng chạy dao cắt đã xác
định chưa?
7 Đã kiểm tra tất cả dữ liệu nhập vào chính xác chưa?
8 Liệu có những lỗi ngẫu nhiên trong chương trình do mất tập
trung hay không?
8
1 Đài dao và phần chuôi dao được làm sạch trước khi kẹp
chưa?
2 Dụng cụ có thể bị mòn hoặc mẻ không ?
Kẹp dụng 3 Hình dáng và vật liệu dụng cụ phù hợp với phôi không?
cụ 4 Dụng cụ đã được kẹp lên đài dao đúng chưa?
(Mouting 5 Chiều dài dụng cụ có phù hợp không?
Tool) 6 Khi kẹp trục dao khoét lên trục chính, đầu dụng cụ có
hướng ngược với hướng di chuyển của dụng cụ không?
7 Tất cả dụng cụ đã được đăng ký chưa?
8 Mã dụng cụ có được nhập chính xác không?
Mã số dụng cụ được phân phối phù hợp với kích thước

9 dụng cụ không?
10 Đã lưu ý đến khoảng cách liền kề với dụng cụ có đường
kính lớn chưa?
11 Trong kho dao có bố trí hợp lý các khoảng trống giữa lỗ đặt
dao to và dao nhỏ chưa?
1 Công tắc Door Interlock đẫ được đặt ở vị trí Nomal chưa?
2 Cửa đã đóng chưa?
3 Trong quá trình thao tác bù dao, cần cân nhắc xem có thể
gây va đập dụng cụ hay không?
Bù dao 4 Tốc độ dụng cụ bắt toạ độ đã đúng chưa?
(Tool 5 Giá trị hệ tọa độ phôi đã được đặt đúng chưa ?
Offset) 6 Gốc phôi đã được tính toán trừ( hoặc cộng) với bán kính
dụng cụ bắt toạ độ chưa ?
7 Khi tiến hành đo dữ liệu bù chiều dài dụng cụ, giá trị Z của
hệ tọa độ sử dụng đã đặt về không chưa?
8 Hướng bù dao đã đứng chưa ?
9 Kiểm tra mã số dụng cụ đựoc bù chưa?
10 Kiểm tra dữ liệu bù hình học, bù mòn và hệ toạ độ hệ thống
được sử dụng cho việc bù dao chưa ?
11 Kiểm tra dữ liệu bù bán kính và chiều cao dụng cụ đã đúng
chưa?
1 Khoá DOOR INTERLOCK đã được đặt vào vị trí Nomal

chưa ?
3 Đã bật chế độ chạy từng khối lệnh hay chưa?
4 Bước tiến dao và tốc độ cắt đã phù hợp chưa?
9
5 Chế độ chạy dao( chạy dao nhanh hay chạy cắt gọt) đã
đúng chưa?
6 Hướng rút dao sau khi cắt đã chính xác chưa?
7 Chuyển động của dụng cụ trong vùng đã tính toán không
đảm bảo không va đập chưa?
8 Kiểm tra khả năng va đập của dụng cụ với phôi và đồ gá
chưa?
Chạy thử 9 Có thể dừng khẩn cấp trong quá trình gia công hay không?
không cắt
(Dry run) 10 Sau khi kết thúc chạy thử không cắt gọt (Dry run), đã
chuyển lại công tắc, trên bảng điều khiển(Dry run,
Feedrate…) về vị trí đúng chưa ?
chưa?
3 Chức năng chạy chương trình theo khối lệnh đơn được bật
chưa?
4 Điều kiện gia công ( chiều sâu cắt, chiều rộng cắt, lượng
chạy dao, tốc độ trục chính) đã hợp lý chưa ?
5 Trình tự nguyên công và bước gia công có phù hợp với
Chạy cắt hình dáng và vật liệu phôi hay không?
thử 6 Lựa chọn dụng cụ cắt đã hợp lý chưa?
(Test
7 Lựa chọn đồ gá phù hợp không?
cutting)
8 Phương pháp kẹp phôi đúng đúng chưa?
9 Quá trình cắt có thể được quan sát không ?
10 Lưu lượng và hướng phun dung dịch làm nguội có đúng
không?
11 Dụng cụ cắt có thể va đập với phôi và đồ gá không?
12 Kích thước có được đo sau cắt thô chưa ?
13 Công tắc Override trên bảng điều khiển có được đặt tại %
phù hợp với lượng chạy dao nhanh và chạy dao cắt gọt
không?
14 Có thể dừng máy khẩn cấp trong quá trình gia công không?
1 Độ chính xác dụng cụ đo có phù hợp không?
2 Lựa chọn dụng cụ đo đúng không?
3 Trình tự đo đúng không?
4 Phương pháp đo phù hợp chưa?
5 Vùng được đo có được xác định rõ ràng không?
Đo lường 6 Vùng được đo có thể bị lẫn phoi và dung dich làm mát
(Measuring) không?
7 Kích thước có được đo sau quá trình cắt thô hay không?
10
8 Khi đo, phôi có được làm mát không ?
chưa?
3 Tất cả các chức năng NC như SingleBlock để kiểm tra
sản xuất chương trình đã được tắt chưa?
hàng loạt 4 Mục tiêu thời gian gia công cho một phôi là bao nhiêu?
(Mass 5 Độ mòn dao có được kiểm soát không ?
production) 6 Kích thước có được đo sau quá trình cắt thô hay không?
11
6. Các thuật ngữ trong lập trình
Trong phần này sẽ trình bày một số thuật ngữ cơ bản được dùng khi lập
một chương trình.
6.1. Số chương trình (Program number)
Có thể lưu trữ nhiều chương trình trong trong bộ nhớ NC. Số chương trình
dùng để lưu trữ nhiều chương trình, để phân biệt với các chương trình
khác trong bộ nhớ và được xắp xếp theo một trật tự nhất định. Số chương
trình (dạng số) phải được đặt tại dòng đầu tiên của chương trình. Số
chương trình được xác định bằng bốn chữ số hoặc ít hơn, sau ký tự
Alphabet “O”, từ 1 to 9999.
O0001;----------------------------------------- Số chương trình

G91G28Z0T9001;
M06;
N1;
G90G00G54X90.0Y105.0;
:
M01;
M06;
N2;
G90G00G54X0Y0;
........
M30;
chó ý
Nếu số chương trình đã tồn tại trong bộ nhớ, nó không thể được tiếp. Để
nhập chương trình, phải đổi lại số chương trình.
Số chương trình có thể có ít hơn 4 chữ số.

Ví dụ nếu bạn nhập số chương trình lµ O1, màn hình sẽ tự động hiển thị
O0001.
12
6.2. Số thứ tự (Sequence number)
Số thứ tự sử dụng để tìm kiếm hoặc gọi tới vị trí một dòng lệnh đang sử
dụng, hoặc để tìm một vị trí mà bạn muốn sửa chữa chương trình dễ dàng.
Số thứ tự được thể hiện bằng một số gồm 5 chữ số theo sau ký tự “N”.
Thông thường, số tứ tự dùng để chỉ định một phần chương trình, sử dụng
cho một dụng cụ cắt xác định theo thứ tự.
O0001
G91G28Z0T9001
M06;
N1;------------------------------------------------ Số thứ tự
G90G00G54X90.0Y105.0;
G91G28Z0M05;
M01;
M06;
N2;------------------------------------------------ Số thứ tự
G90G00G54X0Y0;
M30;
1. Nếu một số thứ tự có số chữ số lớn hơn 5, thì 5 chữ số từ vị trí có giá trị
nhỏ nhất được nhận là số thứ tự
2. Không nhất thiết phải sử dụng số thứ tự.
Nếu một dung lượng chương trình quá dài và vượt quá sức chứa của bộ
nhớ thì đặt số thứ tự vào vị trí bắt đầu của mỗi nguyên công (hay bước),
hoặc không sử dụng số thứ tự, điều này sẽ giúp tiết kiệm bộ nhớ.
13
6.3. Đoạn chương trình (Part Program)
Đoạn chương trình chứa các thông tin cần thiết cho việc thực hiện từng
nguyên công (hay bước) được tiến hành bởi một dụng cụ.
O0001;
G91G28Z0T9001;
M06;
N1;
G90G00G54X90.0Y105.0; (phần chương trình dành
G43Z30.0H1S440T502;
M01; cho dụng cụ số 9001)
M06;
N2;
G90G00G54X0Y0;
G43Z30.0H2S800T503; (phần chương trình dành
G91G28Z0M05;
M01; cho dụng cụ số 5002)
M06
6.4. Địa chỉ (Address)

Sử dụng chữ cái trong bảng Alphabet để định nghĩa một địa chỉ.
G01 Z0 F2000
Địa chỉ
6.5. Dữ liệu (Data)

Những số (bao gồm kí hiệu và dấu chấm thập phân) theo sau địa chỉ
được gọi là “Dữ liệu”.
G01 Z0 F2000
Dữ liệu.
chó ý
Ngoài ra, các thông tin khác đưa vào hệ thống NC cho việc gia công phôi
cũng được gọi là dữ liệu.
Xác định rõ kiểu của dữ liệu từ việc giải thích khối lệnh
14
6.6. Từ lệnh (Word)
Từ lệnh là đơn vị nhỏ nhất để gọi một chức năng xác định. Một từ bao gồm
có địa chỉ và dữ liệu.
G01 Z0 F2000
Từ
6.7. Khối lệnh (Block)
Khối lÖnh là đơn vị lệnh nhỏ nhất cần thiết để điều khiển máy, đồng thời
cũng là đơn vị nhỏ nhất tạo nên chương trình. Một khối lệnh bao gồm
nhiều từ lệnh.
Trong chương trình, mỗi dòng lệnh tương ứng với một khối lệnh.
O0001;..................................................... Khối thứ nhất.
G91G28Z0T9001;......................................Khối thứ hai.
M06;...........................................................Kối thứ ba.
chó ý
Khối lệnh được kết thúc bằng ký tự [;].
6.8. Tóm tắt

Một chương trình bao gồm các từ lệnh, sự kêt hợp của địa chỉ và dữ liệu,
một khối lệnh bao gồm nhiều từ lệnh, như được minh hoạ sau đây:
O0001;---------------------------------------số chương trình.

G91G28Z0T9001;-------------------------khối lệnh
N1;--------------------------------------------số thứ tự
G90G00G54X90.0Y105.0;
G91G28Z0M05;---------------------------khối lệnh. Đoạn
M01; chương
Chương
M06; trình
trình
N2;------------------------------------------- số thứ tự.
G90G00G54X0Y0;----------------------- khối lệnh Đoạn
: chương
G91G28Z0M05; trình
M30;----------------------------------------- khối lệnh
15
7. Điều khiển và định hướng các trục
Trong phần này sẽ miêu tả chuyển động theo các trục được điều khiển và
quan hệ của chúng trong chương trình.
Hiểu kỹ về phương chiều các trục điều khiển là rất cần thiết khi lập
trình.
7.1. Di chuyển theo các trục điều khiển
Trong phần này sẽ định nghĩa các trục và cách xác định các trục trong
chương trình.
7.1.1. Loạt máy MV,SV,SVD.
Các trục điều khiển và hướng của chúng được xác định như sau:
Trục Bộ phận chiều dương(+) và âm(-)
X Bànmáy chiều +
về bên trái, nếu quan sát từ mặt trước máy tới phôi
Y Bàn máy chiều +
hướng ra mặt phẳng trước của máy.
(Hướng quan sát từ thân máy đến phôi)
Z Đầu trục chiều +
chính đi lên ,quan sát máy từ mặt trước
(hướng lên, quan sát theo chiều từ phôi lên trục quay
của dụng cụ).
16
7.2. Diễn tả chuyển động các trục trong chương trình.
Với loạt máy MV,SV,SVD, các ký hiệu(+),(-) đủ để xác định hướng các trục
chuyển động.
Trục được Chuyển động thực. Chuyển động giả định khi lập
điều khiển. trình
Trường hợp lệnh “X+__”, Nếu dụng cụ được giả định là

bàn máy di chuyển sang trái di chuyển trong khi bàn máy
,khi quan sát máy từ mặt phẳng không chuyển động, có nghĩa
X trước là dụng cụ di chuyển sang phải
Nếu dụng cụ được giả định là

Với lệnh “Y+__” thì bàn máy di chuyển trong khi bàn máy
chạy về phía người điều khiển. không chuyển động, có nghĩa
Y là dụng cụ di chuyển sang từ
vị trí người điều khiển tới thân
máy
Với lệnh “Z+__” thì bàn máy đi Cùng h−íng với chuyển động
Z lên, theo hướng nhín từ mặt thực
trước
17
Nếu giả thiết dụng cụ di chuyển, trong khi bàn máy đứng yên, thì phương,
chiều các trục được định nghĩa như dưới đây:
18
8. §iÓm gốc phôi
Khi đưa ra lệnh ”di chuyển dụng cụ cắt tới điểm A”, ví dụ, nếu không có
điểm tham chiếu, máy sẽ không thể tìm được toạ độ điểm A.
Điểm tham chiếu được thiết lập cho chương trình được gọi là điểm gốc
phôi, điểm (X0,Y0,Z0).
Trong chương trình, giá trị toạ độ (X,Y,Z) được tham chiếu với điểm gốc
phôi. Theo đó, gốc phôi phải được xác định rõ ràng.
Điểm gốc phôi nên được xác định tại điểm mà có thể xác định một cách
thuận tiện. Việc xác định gốc phôi làm cho cho việc lập trình trở lên dễ
dàng cũng như là đảm bảo độ chính xác.
Trên bản vẽ, gốc phôi được ký hiệu như sau:
<Ví dụ về đặt điểm gốc phôi>
1).Ví dụ về đặt gốc phôi tại tâm để dễ dàng tính toán toạ độ tâm lỗ, hoặc
các hốc tròn. (pocket)
2).Khi dạng hình học của chi tiết gia công có tính đối xứng, chọn gốc phôi
như hình vẽ để tính toán toạ độ dễ dàng.
19
9. Toạ độ lập trình
Để xác định chuyển động của dụng cụ cắt từ điểm hiện tại tới điểm tiếp
theo (điểm đích ), sử dụng 2 kiểu lệnh sau đây :
1. Lệnh tuyệt đối .
2. Lệnh gia số.
Khi viết chương trình, phải hiểu rõ bản chất của từng loại toạ độ này, để
sử dụng hợp lý.
9.1. Lệnh tuyệt đối
Lệnh tuyệt đối định nghĩa tọa độ một điểm bằng khoảng cách, có dấu (+)
,(-) xác định, từ điểm gốc phôi (X0,Y0,Z0).
Chế độ lệnh tuyệt đối được xác định với lệnh G90.
Lệnh với hÖ to¹ ®é tuyệt đối(1)
Toạ độ của điểm (1) và (2) viết trong

hệ toạ độ tuyệt đối
G90 X100 Y10.0;............(1).
X-20.0Y20;.....................(2).
1. Dấu dương có thể bỏ nhưng
dấu âm thì phải được viết đầy
đủ.
X+10.0 → X10.0
Y+10.0 → Y10.0
2. Giá trị được viết trong (O,O)
trong hình bên trái là giá trí
toạ độ của (X,Y).
20
LËp tr×nh theo hÖ to¹ ®é tuyÖt ®èi (2)
DiÔn t¶ çc điểm (1),(2), (3) vµ (4) theo hệ toạ độ tuyệt đối trªn mÆt ph¼ng
X-Y-Z
G90 X-175.0 Y-100 Z50.0;.........(1).
(G90)X175.0(Y-100) Z50.0;........(2).
(G90)(X175.0)Y100(Z50.0);........(3).
(G90)X-175.0 (Y100.0) (Z50.0);..(4)
Các từ lệnh trong (...),

tương tự các khối lệnh
trước đó, có thể được bỏ
qua.
21
9.2 Lệnh gia số
Lệnh gia số định nghĩa toạ độ một điểm bằng cách chỉ ra khoảng cách di
chuyển tới điểm đích từ điểm hiện tại. Chiều dương chỉ ra rằng điểm đó
nằm theo hướng dương so với điểm hiện tại.
Chế độ lệnh gia số được xác định với lệnh G91
Diễn tả lệnh gia số (1)
Sử dụng lệnh gia số để di chuyển dụng cụ từ điểm (1) tới điểm (2).
G90X10.0Y10.0;...................................(1).
G91X-30.0Y10.0;..................................(2).
1). Với toạ độ dấu dương có thể

bỏ nhưng dấu âm thì không
được bá.
X+30.0 X30.0.
Y+10.0 Y10.0.
2). Giá trị được viết trong (O,O)
trong hình bên là giá trị toạ
độ của (X,Y)
Diễn tả lệnh gia số (2)
Sử dụng lệnh gia số di chuyển qua các điểm (1),(2),(3) và (4).
G90X-175.0Y-100.0Z50.0;....................(1).
G91X350.0(Y0)(Z0);..............................(2).
(G91)(X0)Y200.0(Z0);............................(3).
(G91)X-350.(Y0)(Z0);.............................(4).
Các từ lệnh trong (...), tương tự

các khối lệnh trước đó, có thể
được bỏ qua.
22
9.3. Tóm tắt
Sự khác nhau giữa lập trình theo toạ độ tuyệt đối và gia số được tóm tắt
theo bảng dưới đây.
Lập trình tuyệt đối Lập trình tương đối
Ký tự địa chỉ. G90(X_;Y_;Z_;) G91(X_;Y_;Z_;)
Ý nghĩa dấu (+,-) thể hiện vùng tồn tại của hướng chuyển động tiếp
điểm theo của dụng cụ
Ý nghĩa của giá trị số. khoảng cách so với gốc Hành trình cần di
phôi chuyển tiếp theo
Điểm tham chiếu . Điểm gốc phôi Vị trí dụng cụ hiện tại.
(X0,Y0,Z0).
Nói chung, một chương trình thường được viết theo lệnh tuyệt đối. Lệnh
gia số thường được sử dụng khi lập trình gia công những phần lặp đi lặp
lại theo từng bước cố định.
23
10. Xác định điều kiện cắt gọt.
Các điều kiện cắt gọt được thiết lập

khi lập chương tr ình có ảnh hưởng lớn
đến sự an toàn, hiệu suất và độ chính
xác gia công, được chọn khi lập chương
trình. Các điều kiện này phải được kiểm
tra cẩn thận.
Sau đây là 4 điều kiện cắt gọt cần phải
quan tâm khi gia công
1. Tốc độ trục chính (Spindle Speed) (min-1).
S400;.................Tốc độ trục chính 400v/ph
chó ý min-1 có nghĩa là vòng/phút
2. Tốc độ tiến dao cắt (Cutting Feedrate) (mm/min)

Tốc độ tiến dao được đặt trực tiếp sau địa chỉ F
F100;................. Tốc độ tiến dao 100m/ph
3. Chiều sâu cắt (Depth of cut)

Không có chức năng đặc biệt để xác định chiều sâu cắt. Chiều sâu cắt
đạt được bằng cách di chuyển dụng cụ theo trục Z.
chó ý Với nguyên công gia công lỗ, chiều sâu cắt có thể được chỉ định bằng
cách sử dụng một địa chỉ.
Với nguyên công gia công lỗ, chiều sâu cắt có thể chỉ ra bằng địa chỉ.
(cụ thể hơn, có thể tham khảo phần sau của giáo trình).
4. Chiều rộng cắt.(Cutting Width).
Không có chức năng đặc biệt để chỉ định chiều rộng cắt Chiều rộng
cắt đạt được bằng cách di chuyển dụng cụ theo trục X và Y.
24
11. Các dạng mã lệnh
Một chương trình đã được lập bằng cách sử dụng ký tự và chữ số. Các
mã lệnh G,M,S,F,T,D,và H là thể hiện các chức năng chính.
Chi tiết về các mã lệnh này sẽ được trình bày ở chương B và các chương
kế tiếp.
Bảng dưới đây sẽ khái quát các chức năng trên.
Mã Các chức năng.
Chỉ ra phương pháp gia công trong mỗi khối lệnh hoặc chuyển động
theo các trục. Trước các lệnh này, NC sẽ chuẩn bị cho chuyển động
trong mỗi khối lệnh. Vì lý do này, chức năng G còn được gọi là chức
Mã G năng chuẩn bị.
Gọi là các chức năng phụ và làm việc như một chức năng hỗ trợ cho
chức năng G.
Mã M Ví dụ :M08;.................. .bật dung dịch làm nguội.
M09;....................tắt dung dịch làm nguội.
Mã S Đặt tốc độ quay của trục chính .

Ví dụ :S400;..................là tốc độ trục với 400vòng/phút.
Mã F Đặt tốc độ tiến dao
Ví dụ :F100;..................là lượng tiến dao 100mm/phút.
Mã T Chỉ định mã số dụng cụ.
Ví dụ :T1;......................là gọi dụng cụ cắt số 1.
Chỉ định mã số bù bán kính dụng cụ
Mã D Ví dụ:D1;.......................bù bán kính dụng cụ theo giá trị lưu trong địa
chỉ 1 của bộ nhớ.
Chỉ định mã số bù chiều dài dụng cụ
Mã H Ví dụ :H01.....................bù chiều dài dụng cụ theo giá trị lưu trong
địa chỉ 1 của bộ nhớ.
25
Từ và địa chỉ
Bảng dưới đây đưa ra và giải thích các Từ và Địa chỉ được sử dụng trong
chương trình :
Chức năng Địa chỉ Ý nghĩa.

Số chương trình :(ISO)/O(EIA). Số chương trình
Số thứ tự N Số thứ tự
Chức năng chuẩn G Dạng chuy ển động
bị.
Lệnh di chuyển theo các trục:

X,Y,Z,A,B,C Cung bán kính, góc R.
Từ khoá kích thước R Toạ độ tâm ....
I,J,K
Chức năng tiến dao F Tốc độ tiến dao,bước ren.

Chức năng tốc độ S Tốc độ quay trục chính.
quay trục chính .
Chức năng dụng cụ T Số hiệu dụng cụ số ,mã số bù
dụng cụ .
Chức năng hỗn hợp M Điều khiển tắt mở máy.......
B .........................................
Mã số bù dụng cụ H Mã số bù
Dừng P,U,X Thời gian dừng.
Số chương trình P gọi chương trình con.
Định rõ số tiếp theo P,Q Số lần lặp trong chương trình
Lặp đi lặp lại P Đếm số lần lặp trong chương trình
con
26
Từ và địa chỉ
Bảng dưới đây giải thích sự khác biệt của Từ và Địa chỉ trong chương
trình.
Địa ch ỉ Ý nghĩa
B Xác định vị trí trên trục B (lệnh tuyệt đối)
C Chỉ định góc quay của trục chính (lệnh tuyệt đối)
F Tốc độ tiến dao.
G Phương pháp gia công và chuyển động của các trục trong mỗi
khối lệnh thuộc chương trình
H Chỉ định góc quay của trục chính (lệnh gia số )
I Một thành phần của lệnh nội suy cung tròn, tương ứng với lượng
di chuyển theo trục X
J Một thành phần của lệnh nội suy cung tròn, tương ứng với lượng
di chuyển theo trục Y
K Một thành phần của lệnh nội suy cung tròn, tương ứng với lượng
di chuyển theo trục Z
M Điều khiển các chức năng ON/ OFF của máy.
N Số thứ tự
O Số chương trình.
P Đặt thời gian dừng và gọi chương trình con
Q Chiều sâu cắt mỗi lát khi sử dụng chu trình gia công lỗ .
R Gi¸ trÞ b¸n kÝnh trong lÖnh néi suy cung trßn.
S Tốc độ quay trục chÝnh
T Số dụng cụ.
U Vị trÝ trªn trục X (lệnh gia số) vµ lệnh thời gian trong chức năng
dừng .
W Vị trÝ trªn trục Z (lệnh tuyệt đối) vµ lệnh thời gian trong chức năng
dừng .
X Vị trÝ trªn trục Y (lệnh tuyệt đối) vµ lệnh thời gian trong chức năng
dừng
Z Vị trí trên trục Z (lệnh tuyệt đối)
27
12. MÉu c¬ b¶n cña mét ch−¬ng tr×nh
§©y lµ mẫu ch−¬ng tr×nh khi lËp chương tr×nh cho çc dụng cụ (phay bề
mặt, phay ngãn vv....).:
O0001;..........................Tªn ch−¬ng tr×nh (Dßng lÖnh nµy chØ ®−îc ®−a

ra mét lÇn vµo thêi ®iÓm b¾t ®Çu ch−¬ng tr×nh).
N1;............................... Số thø tù (dßng lÖnh nµy chØ ®−îc ®−a ra mét lÇn
B¾t ®Çu nguyªn c«ng hay b−íc míi).
G90G00G54X_Y_; ......Ch¹y dao nhanh ®Õn X_Y theo to¹ ®é tuyÖt ®èi
Điểm gốc ph«i được x¸c định bởi G54 đến G59.
G43Z_H_S_T_(M08); Di chuyÓn dao ®Õn to¹ ®é Z gäi gi¸ trÞ bï dao H theo chiÒu
Z cña dao ®ã vµ gọi dụng cụ tiÕp theo (T) tíi vÞ trÝ thay
dao.
§Æt tèc ®é trôc chÝnh quay víi vËn tèc S vµ lÖnh bËt dung
dÞch t−íi nguéi (M08)
chó ý
M08 cã thÓ ®−îc bá ®i nÕu kh«ng cÇn t−íi nguéi
M03; Quay trôc chÝnh theo chiÒu thuËn
G00 Z_(M09); Rót dông cô trë vÒ, t¾t dung dÞch lµm nguéi.
G91G28Z0M05; Trở về ®iÓm gèc m¸y, dõng trôc chÝnh
M01; Dõng t¹m thêi
M06 §ổi dụng cụ.
N2................................
.....................................
M6................................
M30; Kết thóc ch−¬ng tr×nh ,quay vÒ dßng ®Çu ch−¬ng tr×nh
28
13. Nh÷ng chó ý khi lËp ch−¬ng tr×nh
13.1. Số chương tr×nh

TÊt c¶ çc sè ch−¬ng tr×nh ph¶i trong kho¶ng 4 ch÷ sè. Tuy nhiªn, kh«ng
cÇn thiÕt ph¶i viÕt ®Çy ®ñ c¶ 4 ch÷ sè. Mét sè ch−¬ng tr×nh ®−îc nhËp Ýt
h¬n bèn ch÷ sè sÏ ®−îc nhËn ra vµ hiÓn thÞ thµnh mét sè bèn ch÷ sè sau
khi ®−îc nhËp vµo NC. NÕu nhËp vµo lµ “O1”, NC sÏ nhËn ra vµ hiÓn thÞ
thµnh “O0001”.
chó ý
ViÖc nhËp sè ch−¬ng tr×nh n¨m ch÷ sè hoÆc h¬n lµ kh«ng ®−îc phÐp.
13.2. Khoảng cách giữa lệnh trong chương trình
O0001; Mét ch−¬ng tr×nh sÏ ®−îc viÕt theo çch sau
G91 G28 Z0 T9001; ®©y:
M06; Trªn dßng (1), 1 kho¶ng tr¾ng ®−îc ®Æt gi÷a
N1; G00 vµ G90. Khi nhËp ch−¬ng tr×nh, kh«ng
G90_G00 G54 X90 thÓ chÌn 1 kho¶ng tr¾ng vµo gi÷a çc tõ
Y105.0;..................................(1). lÖnh. Tuy nhiªn khi nhËp ch−¬ng tr×nh vµo bé
G43_Z30.0 H1 S440 T5002; nhí NC, mét kho¶ng tr¾ng sÏ ®−îc tù ®éng
chÌn vµo gi÷a çc tõ lÖnh.
Kho¶ng tr¾ng.
13.3. DÊu vµ ký hiÖu

Mét ch−¬ng tr×nh ®−îc lËp b»ng çc ký tù Alphabet, çc dÊu +,-,çc ký
hiÖu, çc ch÷ sè vµ dÊu chÊm thËp ph©n. Ngoµi ra, t¹i cuèi ®iÓm mçi khèi
lÖnh sö dông dÊu “;” ®Ó kÕt thóc lÖnh vµ ký hiÖu “/” ®Ó bá qua mét khèi
lÖnh.
chó ý
Chøc n¨ng bá qua mét dßng lÖnh:
NÕu chøc n¨ng nµy ®−îc kÝch ho¹t, çc dßng lÖnh b¾t ®Çu b»ng dÊu “/” sÏ
®−îc bá qua cho tíi dßng lÖnh tiÕp theo. Ch−¬ng tr×nh tiÕp tôc thùc hiÖn
çc dßng lÖnh kh«ng chøa dÊu “/”.
NÕu chøc n¨ng bá qua mét dßng lÖnh kh«ng ®−îc kÝch ho¹t, ch−¬ng tr×nh
sÏ thùc hiÖn tÊt c¶ çc dßng lÖnh , kÓ c¶ nh÷ng dßng lÖnh cã dÊu “/” .
Çc ký hiÖu sau ®©y ®Òu ®−îc sö dông: [,] [*] [ [ ] ] [( )] [#].
Chó ý ký hiÖu [ @ ] kh«ng được dïng.
29
13.4 NhËp dÊu chÊm thËp ph©n
Víi hÖ NC, cã thÓ sö dông dÊu chÊm thËp ph©n ®Ó vµo d÷ liÖu sè, bao
gåm nh− kho¶ng çch, gãc, thêi gian, tèc ®é.
Çc ®Þa chØ sau cho phÐp sö dông dÊu chÊm thËp ph©n.
Khoảng çch vµ gãc : X,Y,Z,U,W,A,B,C,I,J,K,Q,R.
Thời gian :X
Tốc độ tiến dao : F
Khi ®−a mét gi¸ trÞ sè sau mét ®Þa chØ, ph¶i ch¾c ch¾n gi¸ trÞ ®−a lµ
chÝnh x¸c, nÕu thiÕu hoÆc sai vÞ trÝ cña dÊu chÊm thËp ph©n cã thÓ
g©y va ®Ëp khi ch¹y ch−¬ng tr×nh sÏ cã thÓ g©y h− háng
m¸y.
§Ó sö dông hÖ “mm”, sö dông G21.
X1.0 = X1mm
X1 = X0.001 mm
(NÕu kh«ng cã dÊu chÊm thËp ph©n, ch−¬ng tr×nh sÏ coi gi¸ trÞ ®ã
theo ®¬n vÞ nhá nhÊt )
ĐÓ sö dông hÖ “inch”, sö dông G20.
X1.0 = X1inch
X1 = X0.001 inch
(NÕu kh«ng cã dÊu chÊm thËp ph©n, ch−¬ng tr×nh sÏ coi gi¸ trÞ ®ã
theo ®¬n vÞ nhá nhÊt) .
chó ý (1) Cã nhiÒu giíi h¹n trong çc ®¬n vÞ sö dông, tuú thuéc vµo lo¹i ®Þa chØ
sö dông.
Çc ®¬n vÞ sö dông lµ: “mm” “inch” “®é”, vµ “gi©y”.
X150.0 X15mm hay X15inches.
G04 X10 Dừng 1 gi©y.
F10.0 10 mm/rev, 10 mm/phót,10inch/rev, 10 inch/phót
(2) Trong tr−êng hîp sö dông lÖnh thêi gian dõng, dÊu chÊm thËp ph©n
cã thÓ sö dông víi ®Þa chØ X. Tuy nhiªn, kh«ng ®−îc sö dông dÊu chÊm
thËp ph©n nÕu dïng ®Þa chØ P, v× ®Þa chØ P ®ång thêi còng dïng ®Ó chØ
sè thø tù.
(1) §Ó gäi m· lÖnh dõng trong 1giê:
G04 X3600.0
(1giê = 3600s).
(2) Trong ch−¬ng tr×nh hay trong mét khèi lÖnh cã thÓ dïng hoÆc kh«ng
dïng dÊu chÊm thËp ph©n.
X1000 Z23.7;
X10.0 Z22359;
30
Chương B
M· lÖnh G
31
1. Danh s¸ch çc m∙ G
M· G cã thÓ coi lµ m· lÖnh chuẩn bị. M· G, bao gåm çc ®Þa chØ G vµ gi¸
trÞ sè, sau ®ã x¸c ®Þnh çc ph−¬ng ph¸p gia c«ng vµ chuyÓn ®éng trªn çc
trôc trong mét c©u lÖnh. HÖ NC sÏ thiÕt lËp çc d¹ng ®iÒu khiÓn ®Ó ®¸p
øng m· G ®−îc chØ ra.
Gi¸ trÞ sè theo sau ®Þa chØ G ®Þnh nghÜa çc lÖnh, ®−îc viÕt trong tõng khèi.
Phô thuéc vµo çc m· G tiÕp sau, chóng sÏ ®−îc ph©n lo¹i thµnh 2 kiÓu
sau:
KiÓu lÖnh ý nghÜa

D¹ng m· G ®¬n ChØ cã hiÖu lùc trong mét khèi x¸c ®Þnh
(M· G trong 1 nhãm 00
ngo¹i trõ G10 vµ G11)
D¹ng m· G Module M· G cã hiÖu lùc cho ®Õn khi mét m· G
(M· G theo nhãm ) kh¸c ®−îc ®−a ra
VÝ dô, G00 vµ G01 c¶ 2 ®Òu lµ d¹ng m· theo module , chóng ®Òu lµ d¹ng
m· G theo nhãm, trõ nhãm 00.
G01 X_ Y_ ;
X_; G01 Cã hiÖu lùc trong ®o¹n
Y_; ch−¬ng tr×nh nµy
G00 X_ Y_;
chó ý
1. Khi ®−a ra m· G trong mét c©u lÖnh, chóng ph¶i ®−îc ®Æt tr−íc ®Þa chØ.
NÕu ®Æt m· G sau mét ®Þa chØ mµ nã thiÕt lËp chÕ ®é lµm viÖc, chÕ ®é
®−îc thiÕt lËp ®ã sÏ kh«ng cã hiÖu lùc víi ®Þa chØ ®ã.
2. Trong cïng mét c©u lÖnh, cã thÓ sö dông nhiÒu m· G, ®iÒu nµy tuú thuéc
tõng nhãm m· G kh¸c nhau.
3. NÕu nhiÒu m· G ®−a ra trong 1 c©u lÖnh, çc m· G chØ ra sau cïng sÏ cã
hiÖu lùc.
4. NÕu 1 m· G kh«ng cã trong b¶ng m· G hoÆc kh«ng cã trong phÇn lùa
chän bæ xung ®−a ra, tÝn hiÖu c¶nh b¸o (No. 010) sÏ hiÖn trªn mµn h×nh.
5. NC thiÕt lËp chÕ ®é m· G , x¸c ®Þnh bëi biÓu t−îng ], khi nguån ®iÖn ®−îc
bËt lªn.
6. §Ó taro cøng, ®Æt “M29 S_” trong khèi lÖnh tr−íc khèi lÖnh chøa G84
hoÆc G74.
7. §èi víi çc m¸y cã APC, ®iÓm gèc thø 3,4 ®−îc dïng ®Ó ®iÒu khiÓn APC ,
kh«ng dïng cho môc ®Ých kh¸c.
32
M· Nhãm M· lÖnh
G00 X¸c ®Þnh vÞ trÝ
G01 Néi suy tuyÕn tÝnh
G02 Néi suy cung trßn/xo¾n vÝt/ xo¾n Acsimet/ h×nh nãn
01 cïng chiÒu kim ®ång hå.
G03 Néi suy cung trßn/xo¾n vÝt/ xo¾n Acsimet/ h×nh nãn
ng−îc chiÒu kim ®ång hå.
G04 Dõng tÞnh tiÕn dông cô/Dõng chÝnh x¸c
G09 Dõng chÝnh x¸c
G10 Thay ®æi hÖ to¹ ®é ph«i
G10.6
G11 00 Huû chÕ ®é G10
G17 Chän mÆt mÆt ph¼ng gia c«ng XY
G18 02 Chän mÆt mÆt ph¼ng gia c«ng XZ
G19 Chän mÆt mÆt ph¨ng gia c«ng ZY
G20 06 §Æt ®¬n vÞ lµm viÖc theo hÖ inch
G21 §Æt ®¬n vÞ lµm viÖc theo hÖ mm
G27 Quay vÒ gèc m¸y
G28 Trë quay vÒ gèc m¸y tù ®éng
G29 Quay vÒ gèc m¸y thø 2, thø 3 hoÆc thø 4
G30 00 §iÓm O thø hai /thø ba, thø t−
G30.1
G31 Bá qua m· lÖnh
G33 01 C¾t ren
G40 Huû bá hiÖu chØnh bï b¸n kÝnh
G41 HiÖu chØnh b¸n kÝnh dông cô c¾t, dao ë bªn tr¸i c«ng
07 tua gia c«ng
G42 HiÖu chØnh b¸n kÝnh dông cô c¾t, dao ë bªn ph¶i c«ng
tua gia c«ng
G43 08 Bï chiÒu dµi dông cô , +
G44 Bï chiÒu dµi dông cô , -
G45 Bï vÞ trÝ dông cô , t¨ng
G46 Bï vÞ trÝ dông cô , gi¶m
G47 00 Bï vÞ trÝ dông cô , t¨ng 2 lÇn
G48 Bï vÞ trÝ dông cô , gi¶m 2 lÇn
G49 08 Huû bï chiÒu dµi dông cô
G52 00 §Æt hÖ to¹ ®é ®Þa ph−¬ng
G53 Lùa chän hÖ to¹ ®é m¸y
G54 Lùa chän hÖ to¹ ®é ph«i thø nhÊt
G55 Lùa chän hÖ to¹ ®é ph«i thø hai
G56 Lùa chän hÖ to¹ ®é ph«i thø ba
33
G57 14 Lùa chän hÖ to¹ ®é ph«i thø t−
G58 Lùa chän hÖ to¹ ®é ph«i thø n¨m
G59 Lùa chän hÖ to¹ ®é ph«i thø s¸u
G60 00 TiÕp cËn theo mét h−íng
G61 M· lÖnh dõng chÝnh x¸c
G62
G63 15 ChÕ ®é Taro
G64 ChÕ ®é c¾t gät (chÕ ®é kiÓm tra dõng chÝnh x¸c)
G65 00 Gäi marco
G66 12 Gäi nhãm marco
G67 Huû gäi nhãm marco
G72.1 00
G72.2
G73 Gia c«ng lç s©u tèc ®é cao
G74 Chu tr×nh taro
G76 Chu tr×nh khoÐt lç
G80 Huû chu tr×nh gia c«ng lç
G81 Chu tr×nh khoan lç n«ng
G82 Chu tr×nh khoÐt lç bËc
G83 Chu Chu tr×nh gia c«ng lç s©u
G84 tr×nh Chu tr×nh taro
gia
G84.2 Chu tr×nh taro cøng
09 c«ng lç
G84.3 Chu tr×nh taro cøng, ren tr¸i
G87 Chu tr×nh khoÐt lç, mÆt sau.
G90 03 §Æt hÖ to¹ ®é tuyÖt ®èi

G91 §Æt hÖ to¹ ®é gia sè
G92 00 §æi hÖ to¹ ®é ph«i/ §Æt tèc ®é quay lín nhÊt
G94 §Æt tèc ®é tiÕn dao /phót
G95 §Æt tèc ®é tiÕn dao /vßng
G96 13 Tèc ®é bÒ mÆt kh«ng ®æi
G97 Huû tèc ®é bÒ mÆt kh«ng ®æi
G98 10 §Æt kiÓu rót dao, trong chu tr×nh gia c«ng lç
G99 §Æt kiÓu rót dao, trong chu tr×nh gia c«ng lç
34
2. Çc d¹ng to¹ ®é ( G90 , G91)
(LÖnh ®Æt to¹ ®é tuyÖt ®èi vµ gia sè )
Nh÷ng m· lÖnh nh»m x¸c ®Þnh d¹ng chuyÓn ®éng tõ vÞ trÝ hiÖn t¹i tíi vÞ trÝ
tiÕp theo (®iÓm ®Ých)
(1). ChuyÓn ®éng trong to¹ ®é tuyÖt ®èi ……. G90
(2). ChuyÓn ®éng trong to¹ ®é gia sè ……....G91
C©u lÖnh víi hÖ to¹ ®é tuyÖt ®èi G90
Khèi lÖnh tuyÖt ®èi x¸c ®Þnh to¹ ®é ®iÓm ®Ých theo hÖ to¹ ®é cña gèc ph«i
(X0,Y0,Z0).
C©u lÖnh ®Æt hÖ to¹ ®é gia sè G91
LÖnh víi hÖ to¹ ®é gia sè ®Þnh nghÜa to¹ ®é ®iÓm ®Ých b»ng hµnh tr×nh cÇn
di chuyÓn trªn çc trôc ®Ó tíi ®iÓm ®ã tÝnh tõ vÞ trÝ hiÖn t¹i. ChiÒu d−¬ng chØ
ra r»ng vÞ trÝ ®iÓm tiÕp theo n»m theo h−íng d−¬ng so víi ®iÓm hiÖn t¹i.
1. Khèi lÖnh tuyÖt ®èi

G90 X_Y_Z_;
2. Khèi lÖnh gia sè
G91 X_Y_ Z_;
G90 …….. ra lÖnh lµm viÖc víi hÖ to¹ ®é tuyÖt ®èi.
G91 …….. ra lÖnh lµm viÖc víi hÖ to¹ ®é gia sè.
X,Y,Z ……(G90 ) chØ ra h−íng vµ kho¶ng çch tíi ®iÓm
®Ých, tÝnh tõ gèc ph«i
(G91) chØ ra kho¶ng di chuyÓn tíi ®iÓm ®Ých tÝnh
tõ ®iÓm hiÖn t¹i.
chó ý
Khi ®· sö dông G90, nã sÏ cã hiÖu lùc kho ®Õn khi G91 ®−îc
sö dông trong ch−¬ng tr×nh. T−¬ng tù nh− vËy, G91 sÏ cã
hiÖu lùc, nÕu ®−îc chØ ra trong ch−¬ng tr×nh, cho ®Õn khi ®−a ra G90.
Nh÷ng m· G nh− vËy ®−îc gäi lµ m· G module.
§èi víi nhãm m· G, tham kh¶o B-1(1.)
Ký hiÖu chiÒu d−¬ng (+) cã thÓ bá qua , ký tù (-) ph¶i ghi ®Çy ®ñ.
X+10.0 X10.0 Y+10.0 Y10.0
35
LËp tr×nh sö dông G90 & G91 tõ (1)-(2)
Ch−¬ng tr×nh cho dông cô chuyÓn ®éng theo trôc X & trôc Y
Y <Víi lÖnh tuyÖt ®èi >
G90G00 X10.0 Y10.0....................(1)

X-20.0 Y20.0................................(2)
< Víi lÖnh gia sè >
X X G90 G00 X10.0 Y10.0;................. (1)

G91 X-30.0 Y10.0;........................(2)
Gi¸ trÞ ®−îc viÕt trong (O,O) ë h×nh

minh ho¹ bªn tr¸i, chØ ra gi¸ trÞ to¹
Y ®é cña (X,Y)
Ch−¬ng tr×nh sö dông G90 & G91 ( 2 )

LËp tr×nh chuyÓn ®éng (1)- (2)- (3)- (4) trªn trôc X , Y , Z
< Víi hÖ to¹ ®é tuyÖt ®èi >
G90 G00 X-175.0 Y-100.0 Z50.0 ; .......(1)

X175 (Y-100.0 ) ( Z50.0 ) ; …………….(2)
( X175.0 ) Y100.0 ( Z50.0 ) ; …………..(3)
X-175 (Y100.0 ) ( Z50.0 ) ; …………….(4)
< Víi hÖ to¹ ®é gia sè >
G90 G00 X-175.0 Y-100.0 Z50.0 ;…….(1)

G91 X350 (Y0) (Z0) ;...……………....…(2)
(X0 ) Y200.0 (Z0) ; …………………...…(3)
X-350.0 (Y0) (Z0) ; ………………..........(4)
Çc tõ lÖnh trong ( ..............) cã thÓ bá qua.
Çc lÖnh viÕt trong ký hiÖu (...) cã

thÓ ®−îc bá qua.
36
Ch−¬ng tr×nh sö dông G90 & G91 ( 3 )
LËp tr×nh di chuyÓn dông cô theo (1) – (2) – (3) – (4) trªn trªn trôc X vµ Y,
sö dông víi hÖ tuyÖt ®èi vµ gia sè.
G90 G00 X10.0 Y10.5...................(1)

X-20.0 Y20.0.................................(2)
G91 X5.0 Y-30.0.......................... (3)
X25.0 Y-10.0 .................................(4)
G90 X20.0 Y-10.0........................ (5)
37
6. G00 Di chuyÓn dông cô víi tèc ®é ch¹y kh«ng c¾t
(Tèc ®é tiÕn dao lín nhÊt)
Khi sö dông khèi lÖnh G00, tÊt c¶ çc lÖnh

chuyÓn ®éng ®Òu thùc hiÖn víi tèc ®é ch¹y
dao nhanh nhÊt.
M· G00 th−êng xuyªn ®−îc sö dông trong 4
ho¹t ®éng sau:
1. Di chuyÓn tíi ®iÓm b¾t ®Çu gia c«ng
(Di chuyÓn dông cô tíi gÇn ph«i)
2. Sau qu¸ tr×nh c¾t gät
Rót dao ra khái ph«i, khi c¾t gät kÕt thóc,
di chuyÓn ®Õn vïng gia c«ng tiÕp theo.
Khi di chyÓn dông cô víi tèc ®é

ch¹y dao nhanh kh«ng c¾t, ph¶i
ch¾c ch¾n kh«ng cã vËt c¶n nµo
trªn ®−êng dông cô.
3. KÕt thóc gia c«ng

§−a dông cô ra xa ph«i khi qu¸ tr×nh c¾t
gät kÕt thóc.
G00 X_Y_Z_;
G00 …............. gäi m· lÖnh ch¹y dao nhanh
X , Y, Z……… vÞ trÝ.
NÕu chuyÓn ®éng trªn çc trôc X,Y,Z ®−îc ®−a ra ®ång thêi trong cïng mét
khèi lÖnh th× ®−êng ch¹y dao cã thÓ lµ ®−êng chÐo tõ ®iÓm hiÖn t¹i ®Õn
®iÓm cuèi lËp tr×nh. Do ®ã, khi ch¹y dao nhanh, nhÊt thiÕt ph¶i ®¶m b¶o
trªn ®−êng ch¹y dao kh«ng cã vËt c¶n. NÕu gÆp nh÷ng vËt c¶n nh− ®å g¸,
ph«i...., dông cô c¾t hoÆc ®µi dao cã thÓ bÞ va ®Ëp, dÉn ®Õn sù cè h− háng.
chó ý
1. Khi ®· sö dông G00 trong ch−¬ng tr×nh, nã lu«n cã hiÖu lùc cho ®Õn
khi mét m· G kh¸c trong nhãm 01 ®−îc ®−a ra ( G00, G01, G02 , G03)
Víi m· G, cã thÓ tham kh¶o trong B_1(1.).
2. Tèc ®é ch¹y dao nhanh thay ®æi tuú thuéc vµo tõng m¸y .
3. Trªn mét m¸y cô thÓ, tèc ®é ch¹y dao nhanh ®−îc ®iÒu chØnh mét çch
thÝch øng b»ng c«ng t¾c ®iÒu khiÓn, trªn b¶ng ®iÒu khiÓn.
4. NÕu c«ng t¾c ®iÒu khiÓn tèc ®é ch¹y dao trªn b¶ng ®iÒu khiÓn ®Æt vÒ
“0”, tèc ®é ch¹y dao nhanh kh«ng ®−îc thùc hiÖn .
38
Ch−¬ng tr×nh sö dông G00
- Ch−¬ng tr×nh ®Ó ®iÒu khiÓn dông cô c¾t di chuyÓn theo (1) – (2) –(3) – (4)
O0001;
N1;
G90 G00X33.0 Y25.0…… .Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm 1
X-31.0…………………… ...Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm 2
X15.0 Y-15.0 ……………...Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm 3
X15.0 Y25.0 ……………… Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm 4
V× G00 thuéc nhãm m· G module, nã sÏ cã hiÖu lùc trong çc khèi liªn
tiÕp, do ®ã tÊt c¶ çc lÖnh di chuyÓn trong çc khèi lÖnh trªn ®Òu ®−îc thùc
hiÖn ë tèc ®é ch¹y dao nhanh.
39
7. Di chuyÓn dông cô theo ®−êng th¼ng víi tèc ®é ch¹y dao
c¾t gät
Sö dông lÖnh G01, dông cô ch¹y theo
®−êng th¼ng ®Ó gia c«ng
Tèc ®é tiÕn dao x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ ghi
sau m· F, chÝnh lµ tèc ®é tiÕn dông cô
trong mét phót.
LÖnh nµy ®−îc sö dông cho

phay mÆt ®Çu, phay hèc sö
dông dao phay ngãn, hoÆc
dao hèc cã g¾n m¶nh c¾t.
G01 X_Y_Z_F_;
G01 ...........gäi m· lÖnh néi suy tuyÕn tÝnh.
X,Y,Z..........täa ®é ®iÓm ®Ých gia c«ng.
F.................Tèc ®é tiÕn dao.
chó ý
1. Khi lÖnh G01 ®−îc sö dông, nã cã hiÖu lùc cho ®Õn khi mét m· G kh¸c
trong nhãm 01 ®−îc chØ ra. ( vÝ dô G00, G02, G03).
2. Tèc ®é tiÕn dao cã thÓ ®−îc ®iÒu chØnh b»ng c«ng t¾c ®iÒu khiÓn trªn
b¶ng ®iÒu khiÓn, ph¹m vi ®iÒu chØnh tõ 0%-150%.
3. Khi b¾t ®Çu ch−¬ng tr×nh, tèc ®é tiÕn dao ®−îc ®Æt b»ng “0”.NÕu
kh«ng ®Æt tèc ®é tiÕn dao sau m· F, ch−¬ng tr×nh sÏ hiÓn thÞ
th«ng b¸o lçi (No.011).
40
Ch−¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn dông cô c¾t chuyÓn ®éng tõ (1)-(2)-(3)-(4) víi tèc
®é c¾t.
O0001;
N1;
…
G90 G01 X33.0 Y25.0 F500; Ch¹y dao tíi ®iÓm (1), víi tèc ®é tiÕn dao lµ
500mm/min.
X-31.0.......................................Ch¹y dao tíi ®iÓm (2), víi tèc ®é tiÕn dao lµ
500mm/min
X15.0 Y15.0F250 .....................Ch¹y dao tíi ®iÓm (3), víi tèc ®é tiÕn dao lµ
250mm/min.
X15.0 Y-25.0.............................Ch¹y dao tíi ®iÓm (4), víi tèc ®é tiÕn dao lµ
250mm/min
G01 lµ m· G module, nã cã t¸c dông víi çc khèi tiÕp theo.
ChÝnh v× vËy, çc lÖnh chuyÓn ®éng trªn ®−îc thùc hiÖn víi cïng
mét tèc ®é tiÕn dao cho ®Õn khi gÆp tèc ®é tiÕn dao míi.
41
8. G02, G03 di chuyÓn dông cô theo cung trßn víi tèc ®é tiÕn
dao c¼t gät.
G02, G03 ®−îc sö dông khi gia

c«ng cung trßn.
1. Néi suy cung trßn trªn mÆt ph¼ng XY

G17 G02(G03)X_Y_I_J_F_;
G17 G02(G03)X_Y_R_F_;
2. Néi suy cung trßn trªn mÆt ph¼ng ZX
G18 G02(G03)X_Z_I_K_F_;
G18 G02(G03)X_Z_R_F_;
3. Néi suy cung trßn trªn mÆt ph¼ng ZY
G19 G02(G03)Y_Z_J_K_F_;
G19 G02(G03)Y_Z_R_F_;
-G17, G18, G19 …….……..Lùa chän mÆt ph¼ng n¬i ®Þnh cung
trßn ®−îc ®Þnh nghÜa.
-G02................................... Gäi néi suy cung trßn theo chiÒu kim
®ång hå.
-G03................................... Gäi néi suy cung trßn ng−îc chiÒu
kim ®ång hå.
-X ,Y ,Z...............................To¹ ®é ®iÓm cuèi cung trßn.
-I, J, K.................................Kho¶ng çch vµ chiÒu tÝnh tõ ®iÓm
b¾t ®Çu cung trßn ®Õn t©m cung trßn.
-R…………………………... B¸n kÝnh cung trßn.
42
-F…………………………....Tèc ®é ch¹y dao.
chó ý
1. Khi b¾t ®Çu bËt ®iÖn, G17 (lùa chän mÆt ph¼ng XY) ®−îc lùa chän
ngÇm ®Þnh. NÕu muèn gia c«ng çc cung trßn trªn mÆt ph¼ng ZX,ZY ,
cÇn chän mÆt ph¼ng b»ng lÖnh G18,G19.
Th«ng th−êng, çc cung trßn ®−îc thùc hiÖn trªn mÆt ph¼ng XY (G17).
khi gia c«ng trªn mÆt ZX vµ YZ lùa chän mÆt ph¼ng b»ng lÖnh
G18,G19.
2. DÊu (+) vµ (-), víi lÖnh R x¸c ®Þnh theo quy t¾c sau ®©y.
-Víi cung trßn 1800 cã thÓ dïng c¶ dÊu (+), (-).
-NÕu cung trßn n»m trong cung 1800, R>0.
-NÕu cung trßn lín h¬n cung 1800, R<0.
R>0 Cung trßn 1800 hoÆc nhá h¬n.
R<0 Cung trßn 1800 hoÆc lín h¬n.
3. Khi chØ ®Þnh b¸n kÝnh R, gi¸ trÞ R ph¶i tu©n theo nh÷ng ®iÒu kiÖn
sau:
L
≤ R
2
R - B¸n kÝnh cung trßn
(mm)
L – ChiÒu dµi d©y cung.
4. Khi c¾t mét cung trßn kÝn,
kh«ng sö dông lÖnh R. Sö
dông I, J, vµ K ®Ó ®Þnh
nghÜa b¸n kÝnh.
5. Khi lÖnh I, J, K ®−îc sö
dông cïng víi lÖnh R
trong cïng c©u lÖnh, lÖnh
R sÏ ®−îc −u tiªn . I,J,K
kh«ng ®−îc sö dông.
6. §Ó c¾t cung trßn mét çch chÝnh x¸c, sö dông lÖnh I, J, K thay v×
R. NÕu nh− lÖnh R ®−îc sö dông th× cã nhiÒu tr−êng hîp t©m cña
®−êng trßn kh«ng ®−îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c do sai sè cña phÐp néi suy
cung trßn.
G02, G03 ®−îc x¸c ®Þnh b»ng çch quan s¸t theo chiÒu ng−îc víi
chiÒu d−¬ng cña cña trôc. Trôc quan s¸t lµ trôc kh«ng n»m trªn mÆt
ph¼ng ®ang lµm viÖc.
. VÝ dô, trªn mÆt ph¼ng XY (G17), lÖnh G02 ®−îc x¸c ®Þnh b»ng çch
quan s¸t cung trßn ng−îc chiÒu víi chiÒu d−¬ng cña trôc Z.
43
LËp tr×nh sö dông G02 vµ G03(1)
§Þnh nghÜa mét ®−êng trßn kÝn.

Gi¸ trÞ lùa chän trong (O, O ), trong h×nh minh ho¹ d−íi ®©y chØ thÞ
gi¸ trÞ to¹ ®é (X, Y)
O0001;
N1;
…………
G90 G00 X70.0 Y50.0;............. di chuyÓn tíi vÞ trÝ 1 víi tèc ®é tiÕn
dao nhanh.
G01 X0 F500;...........................di chuyÓn tíi vÞ trÝ 2 víi tèc ®é tiÕn dao
500mm/phót.
G03 J_50.0;………………....… C¾t ®−êng trßn ng−îc chiÒu kim ®ång
hå víi tèc ®é tiÕn dao 500mm/phót.
chó ý
Khi c¾t cung trßn kÝn, to¹ ®é X,Y
sÏ kh«ng ®−a ra v× ®iÓm ®Çu vµ
®iÓm cuèi trïng nhau.
Kho¶ng çch tõ ®iÓm ®Çu tíi t©m

®−êng trßn lµ 50mm, theo h−íng
ng−îc chiÒu cña trôc Y.
G01 X-60.0…………........… Di chuyÓn dông cô c¾t tíi vÞ trÝ 3 víi tèc ®é
tiÕn dao 500mm/ph.
44
LËp tr×nh sö dông G02 & G03(2)
LËp tr×nh gia c«ng tõ (1)-(2)-(3)-(4)-(5)-(6)-(7)-(8)-(9)-(1).

O0001;
N1;
G90 G01 X28.0 Y0 F500 ;...................Di chuyÓn tíi vÞ trÝ 1 víi l−îng ch¹y
dao 500mm/min.
Çc lÖnh chuyÓn ®éng trong çc khèi
lÖnh tiÕp theo
®−îc thùc hiÖn víi cïng tèc ®é tiÕn
dao 500mm/phót.
Y20.0;..................................................Di chuyÓn tíi ®iÓm 2
G03 X18.0 Y30.0 I-10.0;......................C¾t ®−êng trßn (ng−îc chiÒu kim
®ång hå ) ®Õn ®iÓm 3 (b¸n kÝnh
10mm).
LÖnh I trong khèi lÖnh nµy kh«ng cã
ý nghÜa ®Æc biÖt. Cã thÓ sö dông
R10.0 thay cho I-10.0.
G01 X-8.0;...........................................Di chuyÓn dông cô tíi ®iÓm 4.
G02 X-28.0 Y10.0 R20.0;....................C¾t cung trßn (cïng chiÒu kim
®ång hå) tíi ®iÓm 5. (b¸n
kÝnh 20.0mm)
G01 X-10.0;.........................................Di chuyÓn dông cô tíi ®iÓm 6.
G02 X-8.0 Y-20.0;............................... C¾t cung trßn (cïng chiÒu kim
®ång hå) tíi ®iÓm 7. (b¸n kÝnh
20.0mm)
G01 X8.0;.............................................Di chuyÓn dông cô tíi ®iÓm 8
45
G91 G03 X10.0 Y10.0 R10.0;..............Néi suy cung trßn (ng−îc chiÒu kim
®ång hå) tíi ®iÓm 9. (b¸n kÝnh
20.0mm).
Khi çc lÖnh ®−îc ®Æt theo d¹ng hÖ
to¹ ®é gia sè, (X10.0,Y10,0) chØ ra
kho¶ng çch tõ ®iÓm ®Çu tíi ®iÓm
cuèi cung trßn.
ViÖc ®−a çc lÖnh trong hÖ to¹ ®é
gia sè chØ nh»m môc ®Ých tham
kh¶o, nã kh«ng cã ý nghÜa g× ®Æc
biÖt.
G90 G90 Y0 ;…….................... ..........Di chuyÓn dông cô tíi ®iÓm 1( lÖnh
trong hÖ tuyÖt ®èi )
46
9. G04 Thùc hiÖn dõng t¹m thêi
LÖnh G04 sö dông ®Ó dõng t¹m thêi mét ch−¬ng
tr×nh trong qu¸ tr×nh gia c«ng mét çch tù ®éng
trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh.
M· lÖnh nµy ®−îc gäi lµ m· lÖnh dõng.
Sö dông m· lÖnh dõng chuyÓn ®éng cña çc trôc,
t¹i mÆt ®¸y lç gia c«ng.
Trôc chÝnh vÉn quay.
B»ng viÖc duy tr× tèc ®é quay t¹i ®¸y lç gia c«ng,
®é chÝnh x¸c cña ®¸y lç ®−îc n©ng cao vµ phÇn
c¾t lÑm còng ®−îc kiÓm so¸t.
chó ý
Khi dõng ch−¬ng tr×nh b»ng lÖnh G04
t¹i ®¸y lç, vÝ dô nh− lùa chän thêi gian
dõng cho phÐp trôc quay quay t¹i ®¸y lç.
NÕu nh− thêi gian dõng qu¸ l©u, cã thÓ
lµm gi¶m tuæi bÒn cña dông cô ®«i khi
cßn lµm ¶nh h−ëng tíi ®é chÝnh x¸c bÒ
mÆt.
LÖnh G04 dïng chØ cho nguyªn c«ng
phay lç hoÆc khoÐt lç.
G04P_;
G04X_;
G04 ……………...... Gäi lµ m· lÖnh dõng
P………………........ Thêi gian dõng.
§¬n vÞ cña thêi gian dõng 0.001 gi©y.
gi©y
Kh«ng dïng dÊu chÊm thËp ph©n.
VÝ dô: P1000 ……1 gi©y
X ……………….......Thêi gian dõng.

ChØ ra thêi gian dõng sö dông dÊu
chÊm thËp ph©n
X1.0………..............1 gi©y
X1…................……0.001gi©y
47
chó ý 1) Khi ®Þa chØ P ®−îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian dõng, kh«ng dïng dÊu
chÊm thËp ph©n.
Dõng trong 1.5 gi©y ……………G04 P1500.
Dõng trong 2.3 gi©y ……………G04 P2300.
2) Ph¹m vi thêi gian dõng cho phÐp trong kho¶ng : 0.001 ®Õn 99999.999
gi©y
3) LÖnh G04 chØ cã gi¸ trÞ trong mét khèi lÖnh cô thÓ.
4) TÝnh to¸n thêi gian cho mçi vßng quay trôc chÝnh theo c«ng thøc sau:
60(sec)
t (sec) =
SpindleSpe ed (min −1 )
LËp tr×nh sö dông G04
Gia c«ng lç s©u 10mm vµ dõng t¹i ®¸y lç, sö dông dao phay ngãn.
Ch¹y dao nhanh
Ch¹y dao c¾t

O0001;
N1;………………
G90 G00 G54 X0 Y0;
G43 Z30.0 H1 S800 T2 ;.......... §Æt tèc ®é quay trôc chÝnh 800v/phót.
M03;………………………......... Quay trôc chÝnh theo theo chiÒu kim
®ång víi tèc ®é 800v/phót.
G01 Z2.0 F2000; ......................Di chuyÓn tíi ®iÓm (1), tèc ®é tiÕn dao
2000mm/min.
Z-10.0 F50;...............................Di chuyÓn tíi ®iÓm 2 , ®¸y lç, tèc ®é tiÕn
dao 50mm/min.
G04 P100;………….........…......Dïng chuyÓn ®éng tiÕn dao 0.1s t¹i ®¸y lç.
Thêi gian mét vßng quay trôc chÝnh:
60(sec)
t1v = = 0.075s
800(min −1 )
§Ó dõng ch−¬ng tr×nh trong mét kho¶ng
thêi gian t−¬ng ®−¬ng hoÆc h¬n mét vßng
quay trôc chÝnh, ®Æt thêi gian dõng lµ 0.1s.
G01 Z2.0;…………....................Rót dông cô tõ ®iÓm 2 vÒ ®iÓm 1 t¹i tèc ®é
tiÕn dao 50mm/min.
48
5. G17 G18 G19 Lùa chän mÆt ph¼ng gia c«ng
§Ó thùc hiÖn néi suy cung trßn, bï b¸n

kÝnh dông cô, quay hÖ to¹ ®é , sao chÐp
theo gãc quay, sao chÐp song song, vµ
khoan, cÇn thiÕt ph¶i chän mÆt ph¼ng
lµm viÖc.
Th«ng th−êng sö dông mÆt ph¼ng XY,
b»ng çch gäi lÖnh G17. Tuy nhiªn, cã
nhiÒu tr−êng hîp ph¶i ®−îc thùc hiÖn
trªn mÆt ph¼ng ZX hoÆc YZ. §Ó lùa chän
mÆt ph¼ng XZ hoÆc YZ sö dông G18,
G19.
G17 ;……………..MÆt ph¼ng XY(®· ®−îc mÆc ®Þnh khi khëi ®éng m¸y).
G18 ;……………..MÆt ph¼ng ZX.
G19 ;……………..MÆt ph¼ng YZ.
chó ý
1. G17 ®· ®−îc tù ®éng lùa chän khi bËt m¸y.
2. Çc lÖnh di chuyÓn theo çc trôc kh«ng bÞ ¶nh h−ëng bëi mÆt
ph¼ng ®−îc chän.
G17 G02 X_Y_R_F_;
G01 Z_ ............................................. Trôc Z di chuyÓn ®éc lËp víi mÆt
ph¼ng chän.
3. Khi ®−a ra lÖnh néi suy cung trßn hoÆc bï dông cô (G40-G42), ®Ìn c¶nh
b¸o sÏ hiÓn thÞ trªn mµn h×nh nÕu mÆt ph¼ng lùa chän kh«ng phï hîp víi
lÖnh sö dông.
G17 G02 X_Y_R_F…………………… TÝn hiÖu c¶nh b¸o sÏ xuÊt hiÖn
Ch−¬ng tr×nh ph¶i lµ:
G17 G02X_Z_R_F_;
49
Ch−¬ng tr×nh sö dông G17, G18 hoÆc G19 (1)
LËp tr×nh cung trßn tõ (1)-(2)-(3) chØ ra theo minh ho¹ d−íi ®©y:
Gi¸ trÞ (O, O, O) trong phÇn minh ho¹ d−íi ®©y chØ ra gi¸ trÞ to¹ ®é (X,Y,Z).
O0001;
N1;…………………
(G17) G01 X10.0 Y5.0 Z0 F100… …..§Þnh vÞ t¹i ®iÓm 1 trªn mÆt ph¼ng
+Y
XY.
G02 X5.0 Y0 R5.0;…… ……………….Di chuyÓn dông cô theo 10 1
chiÒu kim ®ång hå ®Õn 5
®iÓm 2 trªn mÆt ph¼ng XY. 5 10 +X
C¾t cung trßn (b¸n kÝnh 5.0 mm).
G18 G03 X10.0 Z-5.0 R5.0;……….….Di chuyÓn dông cô ng−îc +X 10 5
2
chiÒu kim ®ång hå ®Õn -5
3 -10
®iÓm 3 trªn mÆt ph¼ng XZ.
C¾t cung trßn (b¸n kÝnh -Z
5.0 mm).
5 10 +Y
G19 G02 Y5.0 Z 0 R5.0 ;… ................Di chuyÓn dông cô theo 1
chiÒu kim -5 3
®ång hå ®Õn ®iÓm 1 trªn mÆt -10

ph¼ng ZY. Z
C¾t cung trßn (b¸n kÝnh 5.0 mm).
50
Ch−¬ng tr×nh sö dông G17, G18 hoÆc G19 (2)
LËp ch−¬ng tr×nh gia c«ng 3 cung trßn (1)-(2)-(3), (1)-(4)-(2), (3)-(4)-(5)
(b¸n kÝnh 10mm) trong gia c«ng b¸n cÇu nh− h×nh vÏ.
Gi¸ trÞ ®−îc viÕt trong (O,O,O) trong h×nh minh ho¹ d−íi ®©y chØ to¹
®é (X,Y,Z).
(Gia c«ng cung trßn (1)-(3)-(2))

..........................
(G17) G01 X10.0 Y10.0 Z0 F100; Di chuyÓn dông cô 3 10
tíi ®iÓm 1 trªn
mÆt ph¼ng XY.
1 2
G02 X10.0 Y0 R10.0;………………… Di chuyÓn dông cô
theo cung trßn cïng -10 10
chiÒu kim ®ång hå ®Õn
®iÓm 2 trªn mÆt ph¼ng XY
(b¸n kÝnh 10.0 mm)
(gia c«ng cung trßn (1)-(4)-(2))
G01 X10.0 Y0 Z0 F100...................... Di chuyÓn dông cô
10 -10
tíi ®iÓm 1. -X
G18 G03 X10.0 Z-5 R5.0;……………..Di chuyÓn dông cô 2 1
theo cung trßn cïng

chiÒu kim ®ång hå ®Õn 4
-Z
®iÓm 2 trªn mÆt ph¼ng ZX
X¸c ®Þnh h−íng quay cña
cung trßn (cïng chiÒu hoÆc
ng−îc chiÒu kim ®«ng hå)
b»ng çch quan s¸t theo
h−íng ng−îc víi chiÒu
d−¬ng cña trôc Y, trôc kh«ng
n»m trªn mÆt ph¼ng ZX.
51
( gia c«ng cung trßn (3)-(4)-(5))
G01 X10.0 Y5.0 Z0 F100.................. VÞ trÝ ®iÓm 3 trªn mÆt ph¼ng
ZY
G19 G02 Y5.0 Z0 R5.00;……………...Néi suy cung trßn theo chiÒu
kim ®ång hå tíi ®iÓm 3 trªn
mÆt ph¼ng ZY.
X¸c ®Þnh h−íng quay cña
cung trßn (cïng chiÒu hoÆc
ng−îc chiÒu kim ®«ng hå)
b»ng çch quan s¸t theo
h−íng ng−îc víi chiÒu d−¬ng
cña trôc Y, trôc kh«ng n»m
trªn mÆt ph¼ng YZ.
52
10. Trë vÒ ®iÓm gèc chÝnh cña m¸y, hoÆc gèc thø hai, thø 3, thø
4 cña m¸y.
Sö dông lÖnh G30,G28 ®Ó trë vÒ çc gèc m¸y §Ó
tr¸nh qu¸ tr×nh trë vÒ dông cô cã thÓ va vµo ph«i, ®å
g¸.., dông cô sÏ di chuyÓn th¼ng tõ ®iÓm hiÖn t¹i vÒ
vÞ trÝ gèc m¸y chØ ®Þnh. LÖnh nµy ®−îc sö dông khi
cÇn thay dao, ®æi ph«i, lµm s¹ch ph«i hoÆc ®æi bµn
m¸y APC (APC – hÖ thèng ®æi bµn m¸y tù ®éng)
chó ý
1.§iÓm O thø ba hoÆc thø t− kh«ng ph¶i
lu«n tån t¹i trªn çc tÊt c¶ m¸y. Nã cã trªn
çc lo¹i m¸y MV,SV vµ SVD, hoÆc çc
m¸y ®−îc trang bÞ APC.
2.Víi çc lo¹i m¸y MV,SV,SVD cã g¾n
APC, ®iÓm O thø ba, bèn ®−îc trang bÞ cho
viÖc ®æi bµn m¸y tù ®éng, ngoµi ra kh«ng
sö dông cho môc ®Ých kh¸c.
1. §iÓm 0 m¸y
G28 X_Y_Z_;
2. §iÓm 0 thø hai
G30X_Y_Z_;
3. §iÓm 0 thø ba vµ thø t−
G30 P3(P4)X_Y_Z_;
G28……………………..Gäi chÕ ®é vÒ gèc m¸y.
G30……………………..Gäi chÕ ®é vÒ gèc thø hai.
G30 P3…………………Gäi chÕ ®é vÒ gèc thø ba.
G30 P4…… ………… Gäi chÕ ®é vÒ gèc thø 4.
X,Y,Z.............................ChØ ra trôc cÇn ch¹y vÒ gèc.
chó ý
Gi¸ trÞ theo sau çc ®Þa chØ X,Y,Z lµ
to¹ ®é cña ®iÓm trung gian mµ dung
cô sÏ ®i qua tr−íc khi vÒ gèc m¸y.
Çc vÞ trÝ cña ®iÓm O thø 2,3,4 ®· ®−îc thiÕt lËp b»ng çch ®Æt kho¶ng
çch tõ ®iÓm gèc m¸y trong çc tham sè ®iÒu khiÓn 1241, 1242, 1243
t−¬ng øng.
Khi sö dông m¸y cã trang bÞ tÝnh n¨ng ®æi Pallet tù ®éng, kh«ng ®−îc thay
®æi çc tham sè nµy. NÕu viÖc cµi ®Æt bÞ thay ®æi sai, m¸y sÏ di chuyÓn
kh«ng nh− mong muèn, lóc ®ã cã thÓ g©y nhiÒu sù cè nguy hiÓm.
53
1. Khi trë vÒ gèc m¸y ( hay gèc thø 2,3,4) sö dông G28,G30, nªn
®−a trôc Z trë vÒ gèc m¸y ( hay gèc thø 2,3,4) tr−íc. Sau ®ã, ®−a
trôc X vµ Y trë vÒ. NÕu ®−a trôc X vµ Y trë vÒ tr−íc, cã thÓ x¶y ra va
®Ëp dông cô víi ph«i, ®å g¸ hay vËt c¶n nµo trong vïng gia
c«ng, g©y ra sù cè nghiªm träng.
2. Khi ®−a trôc Z trë vÒ ®iÓm gèc m¸y( hay gèc thø 2,3,4), cã thÓ sö dông
khèi lÖnh bÊt kú trong çc khèi lÖnh sau “G91 G30 Z0”; , “G91 G28 Z0”; ,
“G91 G30 P3(P4) Z0”;.
NÕu ®Æt G28 vµ G30 trong m· lÖnh tuyÖt ®èi (“G90 G30 Z0”; , “G90 G28
Z0”; , “G90 G30 P3(P4) Z0”); , tr−íc khi vÒ ®iÓm gèc m¸y( hay gèc m¸y thø
2,3,4) trôc Z sÏ ®i qua ®iÓm gèc ph«i. ChuyÓn ®éng nµy cã thÓ g©y ra sù
cè va ®Ëp víi ph«i, ®å g¸ hay bÊt cø vËt v¶n nµo trong vïng gia c«ng, g©y
ra sù cè nguy hiÓm.
chó ý
§Ó ®æi dông cô chØ cã thÓ thùc hiÖn ®−îc khi c¶ 3 trôc X,Y,Z ®ång thêi ë
®iÓm gèc cña m¸y.
G91 G30 Z0 M05;..............Trë vÒ ®iÓm 0 thø 2.
M06;...................................§æi dông cô.

O0001;
N1;
G90 G00 G54 X90.0 Y105.0;
G43 Z30.0 H1 S440 T2;
…….
……...............................................Ch−¬ng tr×nh gia c«ng
……..
G91 G30 Z0 M05;…… ..............…VÒ ®iÓm O thø 2, dõng quay trôc chÝnh.
M01;
M06................................................§æi dông cô, lÊy dông cô T2.
………………………..
54
12. G40 G41 G42. Bï b¸n kÝnh dông cô.
Bï b¸n kÝnh dông cô cã nghÜa lµ xª dÞch ®−êng ch¹y dao sang bªn tr¸i
hoÆc ph¶i tõ ®−êng ch¹y dao lËp tr×nh.
Th«ng th−êng, viÖc bï b¸n kÝnh dông cô sö dông khi gia c«ng pocket hay
phay contour, cã sö dông dao phay ngãn ®Ó gia c«ng theo h×nh d¸ng trªn
b¶n vÏ.
Qu¸ tr×nh sö dông m· lÖnh bï dao ®Ó gia c«ng ph«i cã h×nh d¸ng nh− h×nh
bªn, ®−îc gi¶i thÝch ng¾n gän nh− sau:
§−êng dao ch¹y qua çc ®iÓm (1)-(2)-(3)-(4).
Khi t©m dông cô di chuyÓn däc theo biªn d¹ng ®Þnh

nghÜa, dông cô sÏ di chuyÓn theo ®−êng ®−îc chØ râ
nh− h×nh vÏ bªn. NÕu ch−¬ng tr×nh kh«ng sö dông bï
dao, ph«i sau khi c¾t sÏ nhá h¬n kÝch th−íc yªu cÇu ,cã
h×nh d¸ng nh− h×nh bªn.
§Ó dÞch ®−êng ch¹y dao tõ ®−êng ch¹y dao lËp tr×nh,

h·y nhËp gi¸ trÞ b¸n kÝnh dao vµo d÷ liÖu bï b¸n kÝnh
trªn mµn h×nh TOOL OFFSET.
NÕu sö dông m· lÖnh bï b¸n kÝnh, ®−êng ch¹y dao
thùc tÕ sÏ ®−îc dÞch ra xa ®−êng ch¹y dao lËp tr×nh bëi
mét l−îng bï, nh− ®−îc minh ho¹ ë h×nh bªn.
ViÖc sö dông m· lÖnh bï b¸n kÝnh, cho phÐp ng−êi lËp
tr×nh kh«ng cÇn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng tÝnh to¸n phøc t¹p
mµ cã ®−îc h×nh d¸ng chi tiÕt gia c«ng theo yªu cÇu.
55
1. Bï b¸n kÝnh dông cô trªn mÆt ph¼ng XY.
G17 G01 ( G00) G41 (G42) X_Y_D_F_;
G40 G01(G00) X_Y_I _J_ F;
2. Bï b¸n kÝnh dông cô trªn mÆt ph¼ng ZX.
G18 G01(G00) G41 (G42) X_Z_D_F_;
G40 G01(G00) X_ Z_I _ K_F_;
3. Bï b¸n kÝnh dông cô trªn mÆt ph¼ng YZ.
G19 G01 ( G00 ) G41 (G42) Z_Y_D_F_;
G40 G01(G00) Y_Z_J _K_ F;
G17 G18 G19 Lùa chän mÆt ph¼ng tiÕn hµnh bï b¸n
kÝnh.
G01 ( G00)...............Lùa chän d¹ng néi suy ®Ó bï.

G00: ch¹y dao nhanh.
G01: ch¹y dao c¾t gät
G41..........................Gäi m· lÖnh bï b¸n

kÝnh (bï bªn tr¸i)
§−êng dông cô thùc tÕ sÏ
®−îc dÞch sang tr¸i so víi
®−ßng lËp tr×nh mét l−îng
bï x¸c ®Þnh.
G42 .........................Gäi m· lÖnh bï b¸n kÝnh
(bï bªn ph¶i)
§−êng dông cô thùc tÕ sÏ
®−îc dÞch sang ph¶i so
víi ®−êng lËp tr×nh mét
l−îng bï x¸c ®Þnh.
G40..........................Huû m· lÖnh bï b¸n kÝnh.
X, Y ,Z......................To¹ ®é ®iÓm cuèi.
I ,J , K ......................H−íng cña ph«i ®−îc ®Þnh nghÜa trong çc khèi
lÖnh tiÕp sau, I J K lµ gi¸ trÞ trong hÖ täa ®é gia sè
D .............................M· sè ®Þa chØ bï b¸n kÝnh.
F .............................Tèc ®é tiÕn dao.
56
4. G43 G44 G49 Bï chiÒu dµi dông cô.
LÖnh G43 ,G44 ®−îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh mòi

dông cô theo trôc Z. Do chiÒu dµi cña çc dông
cô kh¸c nhau nªn khi gia c«ng cÇn ®Þnh nghÜa
l¹i täa ®é mòi tõng dông cô cho thèng nhÊt,
b»ng çch sö dông m· lÖnh bï dông cô nµy
Mori Seiki chØ sö dông G43.
Kh¸i niÖm chiÒu dµi dông cô ®−îc gi¶i thÝch nh− sau (xem h×nh minh ho¹).
Trong mét ch−¬ng tr×nh, lÖnh vÞ trÝ dông cô theo trôc Z x¸c ®Þnh víi ®Çu
dông cô.
VÞ trÝ cña ®Çu dông cô theo trôc Z t¹i ®iÓm O cña m¸y thay ®æi tuú thuéc
theo chiÒu dµi mçi dông cô. Do vËy khi ch−a ®Æt lÖnh bï dông cô theo
chiÒu Z, dông cô T1 ,T2 ,T3 ë vÞ trÝ gèc m¸y theo chiÒu Z th× täa ®é mòi cña
chóng sÏ kh¸c nhau. Nh− thÕ nÕu cã lÖnh di chuyÓn ®Õn Z 30.0. Th× mòi
cña tõng dông cô còng sÏ ®Õn çc vÞ trÝ kh¸c.
Trong qu¸ tr×nh xÐt ®Æt vÞ trÝ, kho¶ng çch h1, h2 vµ h3 tÝnh tõ mòi çc
dông cô ®Õn vÞ trÝ Z0 (täa ®é gèc cña ph«i theo chiÒu Z) ®−îc nhËp vµo
b¶ng TOOL OFFSET(®ã chÝnh lµ chiÒu dµi bï dao cÇn thiÕt). Th× khi sö
dông G43 trong ch−¬ng tr×nh, l−îng bï dao sÏ ®−îc tÝnh to¸n, nÕu çc
dông cô ®−îc lËp tr×nh ë cïng mét chiÒu cao (vÝ dô Z30.0 ), ®Çu çc dông
cô ®ã cïng di chuyÓn ®Õn vÞ trÝ cã cïng chiÒu cao lµ Z30.0 so víi gèc ph«i.
Trªn mµn h×nh TOOL OFFSET, vÝ dô chiÒu dµi dông cô ®−îc nhËp:
1...........................-300.0 (L−îng bï cña dông cô sè 1 )
57
<Dông cô 1>
§Ó ®Þnh vÞ t¹i ®é cao Z30.0

G90 G00 G43 Z30.0 H1
-300.0 (L−îng bï cña dông cô sè 1)
+30.0 (vÞ trÝ ®Çu dông cô 1 so víi gèc ph«i)
=-270.0
Dông cô T1 chuyÓn ®éng ®Õn vÞ trÝ 270mm, theo
chiÒu – cña trôc Z, tõ ®iÓm gèc m¸y.
<Dung cô 2>

G90 G00 G43 Z30.0 H2
=-240.0
Dông cô T2 chuyÓn ®éng ®Õn vÞ trÝ 240mm, theo
chiÒu – cña trôc Z, tõ ®iÓm gèc m¸y.
58
<Dông cô 3>

G90 G00 G43 Z30.0 H3
=--170
Dông cô T3 chuyÓn ®éng ®Õn vÞ trÝ 170mm, theo chiÒu
– cña trôc Z, tõ ®iÓm gèc m¸y.
B»ng viÖc sö dông lÖnh “G43 H_” ®Ó bï vÞ trÝ dông cô theo chiÒu dµi, tÊt c¶
çc mòi dông cô ®−îc ®Þnh vÞ t¹i cïng mét chiÒu cao so víi mÆt Z0 cña
ph«i)
G43 Z_H_;
G49;
G43 ................LÖnh bï chiÒu dµi dông cô.
G49 ................lÖnh huû chÕ ®é bï chiÒu dµi dông cô.
Z ................ChiÒu cao ®¹t theo trôc Z
H ................X¸c ®Þnh ®Þa chØ bï chiÒu cao.
chó ý
1. M· lÖnh bï chiÒu dµi còng cã thÓ ®−îc huû b»ng H0, thay v× G49.
2. NÕu sö dông çc lÖnh G28,G30,G30.1, chÕ ®é bï dông cô sÏ bÞ huû.
3. Th«ng th−êng, kh«ng cÇn thiÕt sö dông G49, bëi v× dông cô lu«n trë vÒ
®iÓm O m¸y, hay ®iÓm kh«ng thø 2 (G28,G30), tr−íc khi thùc hiÖn chu
tr×nh ®æi dông cô. Chu tr×nh nµy sÏ huû chÕ ®é bï dông cô .
59
LËp tr×nh sö dông G43 vµ G49
O0001;
N1; ( T1 ®· ®−îc ®Æt trong trôc chÝnh)
G90 G00 G54 X0 Y0 ; ...……...Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (1) trong
hÖ to¹ ®é ph«i ®−îc ®Þnh nghÜa
bëi G54.
G43 Z30.0 H1 S800 T2; ...........Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ Z30 (tÝnh tõ gèc
ph«i)
Thùc hiÖn bï theo chiÒu Z cho dông cô sè1
§Þnh nghÜa tèc ®é quay cho trôc chÝnh
(S800). §−a dông cô T2 vÒ vÞ trÝ chê thay
dao.
M03;
………….
…………. Ch−¬ng tr×nh gia c«ng
………….
M01;
M06;
N2; ( T2 ®· ®−îc ®Æt trong trôc chÝnh)
G90 G00 G54 X40.0 Y0;...… Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (2) trong hÖ to¹®é
ph«i ®−îc ®Þnh gäi bëi G54.
G43 Z30.0 H2 S1000 T3; .........Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ Z30 so víi gèc
ph«i.
TiÕn hµnh bï chiÒu Z cho dông cô 2.
§Þnh nghÜa tèc ®é quay cña trôc chÝnh.
§−a dông cô T2 vÒ vÞ trÝ chê thay dao.
M03;
60
………….
………….
M30;
MÉu ch−¬ng tr×nh c¬ b¶n
O0001
N2;
G90 G00 G54 X- Y- ;
G43 Z- H- S- T-; ←
M03;
………….
M01;
M06;
N2;
G90 G00 G54 X- Y- ;
G43 Z- H- S- T-; ←
M03;
………….
................
M30;
61
25. G53 Lùa chän hÖ to¹ ®é m¸y.
To¹ ®é cña m¸y lµ to¹ ®é tÝnh so víi ®iÓm gèc cña m¸y.
§èi víi çc m¸y ®−îc trang bÞ Sensor hoÆc sö dông çc ®å g¸ chuyªn
dïng, cã thÓ di chuyÓn dông cô tíi mét vÞ trÝ cña ®å g¸ víi tèc ®é ch¹y dao
nhanh, trong hÖ to¹ ®é m¸y G53. Còng cã thÓ dïng G53 ®Ó di chuyÓn bµn
m¸y tíi trung t©m m¸y tr−íc khi kÕt thóc gia c«ng.
Gi¸ trÞ cña hÖ to¹ ®é m¸y cã thÓ x¸c nhËn b»ng çch quan s¸t trªn
vÞ trÝ hiÓn thÞ trªn mµn h×nh.
G90 G53 X_Y_Z_ ;

G90...............................Gäi hÖ to¹ ®é to¹ tuyÖt ®èi.
G53...............................Lùa chän hÖ to¹ ®é m¸y.
X,Y,Z.............................Gi¸ trÞ to¹ ®é trong hÖ to¹ ®é m¸y.
chó ý
1. G53 thuéc nhãm lÖnh “00”, lµ lÖnh chØ cã hiÖu lùc dïng mét
lÇn, chØ cã gi¸ trÞ trong mét c©u lÖnh.
2. G53 cã gi¸ trÞ trong hÖ tuyÖt ®èi (G90), kh«ng cã hiÖu lùc
trong hÖ gia sè (G91).
3. Tr−íc khi sö dông G53, ph¶i huû tÊt c¶ çc m· lÖnh bï dao.
§Ó kÕt thóc ch−¬ng tr×nh, di chuyÓn bµn m¸y ra vÞ trÝ gi÷a cña hµnh tr×nh
trôc X ,Y (hµnh tr×nh trôc X : 1530mm, hµnh tr×nh trôc Y : 660mm).
O0001;
N1;
G90 G00 G54 X0 Y0 ;
G43 Z30.0 H1 S800 T2;
M03;
………….
………….
G91 G28 Z0 M05......................Dõng trôc chÝnh, trë vÒ gèc m¸y.
M01;
M06;..........................................§æi lÊy dông cô T2
G90 G53 X-765.0 Y-330.0........Di chuyÓn bµn m¸y nhanh ra ®iÓm
gi÷a hµnh tr×nh cña trôc X,Y.
M30;
62
3. G54 – G59 Lùa chän hÖ to¹ ®é ph«i
Qu¸ tr×nh “®Æt gèc hÖ to¹ ®é gia c«ng” cã

nghÜa lµ lµm cho hÖ NC hiÓu ®−îc ®iÓm O
ph«i.
Cã thÓ ®Æt tíi 6 hÖ to¹ ®é ph«i ®Ó gäi mét
trong çc hÖ to¹ ®é ®ã vµ sö dông b»ng m·
lÖnh G.
chó ý
Th«ng th−êng, gi¸ trÞ cña Z trong hÖ to¹
®é ph«i ®−îc ®Æt lµ “0”.
(G90) , G54(G55, G56 ,G57, G58 ,G59 )X_Y_;
G90 …………………...... Gäi hÖ to¹ ®é tuyÖt ®èi

G54 ®Õn G59 …………. Lùa chän mét hÖ to¹ ®é lµm viÖc
X, Y …………………….. To¹ ®é dông cô trong hÖ to¹ ®é lµm
viÖc ®−îc lùa chän
chó ý
1. HÖ to¹ ®é G54 ®−îc chän mÆc ®Þnh khi b¾t ®Çu khëi ®éng m¸y.
2. NÕu sè to¹ ®é ®Þnh nghÜa bëi G54 - G59 kh«ng ®ñ sö dung, cã thÓ
dïng G10 (®æi to¹ ®é ph«i), G52( hÖ to¹ ®é ®Þa ph−¬ng), ®Ó ®Þnh nghÜa
thªm hÖ to¹ ®é ph«i
3. Mét hÖ to¹ ®é ph«i còng cã thÓ t¹o ra b»ng çch Offset tõ hÖ to¹ ®é
m¸y.
4. Do cã thÓ sö dông tíi 6 hÖ to¹ ®é ph«i tõ G54 - G59, nÕu víi tr−êng
hîp gia c«ng mét lóc nhiÒu ph«i, thao t¸c sÏ rÊt thuËn tiÖn vµ n¨ng
suÊt.
63
LËp tr×nh sö dông G54 ®Õn G59(1)
LËp tr×nh cho ph«i nh− h×nh vÏ, sö dông G54.
§iÓm gèc ph«i
O0001;
N1;
G90 G00 G54 X0 Y0; … ..........Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm O cña ph«i theo
trôc X vµ Y trong hÖ to¹ ®é G54.
G43 Z30.0 H1 S800 T2;............Ch¹y dao nhanh tíi cao ®é Z30.0
Gäi dao T2 ra vÞ trÝ chê ®æi dông cô.
M03;…………........………….….Quay trôc chÝnh víi tèc ®é 800 v/p
G01 Z3.0 F2000;
Z-5.0 F48 ;
……………….
....................... Ch−¬ng tr×nh gia c«ng
.......................
64
LËp tr×nh sö dông G54 ®Õn G59(2)
LËp tr×nh cho ph«i nh− h×nh vÏ, sö dông G54 vµ G55.
§Æt hÖ to¹ ®é lµm viÖc b»ng G54,G55, çc vÞ trÝ gia c«ng trªn çc ph«i cã
vÞ trÝ gièng nhau. §iÓm O ph«i ®Æt nh− h×nh vÏ.
Bµn m¸y
G54 G55
b)
O0001;
N1;
G90 G00 G54 X30.0 Y20.0;…..Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (1)
Trong hÖ to¹ ®é G54.
G43 Z30.0 H1 S800 T2 ;
M03;
X-30.0……………………….......Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (2)
Y-20.0……...…………………....Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (3)
X30.0;……………………….......Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (4)
G55 X30.0 Y20.0;……………...Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (5)
Trong hÖ to¹ ®é ®−îc gäi bëi G55.
X-30.0;…………………………..Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (6)
Y-20.0;…………………………..Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (7)
X30.0;…………………………...Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (8)
Nh− trªn ®· tr×nh bµy, Trong ch−¬ng tr×nh trªn, ®iÓm O ph«i ®−îc x¸c
®Þnh riªng theo tõng ph«i nh− thÕ viÖc lËp tr×nh ®· ®−îc ®¬n gi¶n ho¸
®i nhiÒu.
65
Ch−¬ng C
M· lÖnh M
66
1. B¶ng m∙ M
M· M còng ®−îc gäi lµ m· lÖnh phô, ®iÒu khiÓn dßng ch−¬ng tr×nh, ®ång
thêi nã còng ®−îc gäi lµ m· lÖnh hç trî cho m· lÖnh G.
Kh«ng sö dông M31 vµ M32 trõ khi viÖc sö dông nh÷ng khèi
lÖnh nµy cÇn thiÕt cho viÖc xö lý hoÆc khëi ®éng l¹i çc ho¹t
®éng bÞ gi¸n ®o¹n v× sù cè.
Tr−íc khi sö dông M31 vµ M32, h·y liªn hÖ víi nhµ s¶n xuÊt.
chó ý
1. Cho phÐp sö dông mét m· M trong mét c©u lÖnh. Tuú tõng
tr−êng hîp, mét khèi lÖnh cã thÓ chøa tíi 3 m· M.
2. Ch−¬ng nµy sÏ gi¶i thÝch mét çch kh¸i qu¸t çc m· M . ë
mét sè d¹ng m¸y, tÊt c¶ çc chøc n¨ng nµy cã thÓ kh«ng ®−îc
hç trî ®Çy ®ñ hoÆc cã thÓ ®−îc sö dông cho nh÷ng chøc n¨ng
kh¸c nhau hoÆc lµ kh«ng ®−îc miªu t¶ nh− d−íi ®©y. Chi tiÕt
h¬n, tham kh¶o s¬ ®å ®−îc cung cÊp theo m¸y hoÆc liªn hÖ víi
Mori Seiki.
M· M· lÖnh Miªu t¶
lÖnh
M00 Dõng ch−¬ng tr×nh Dõng ch−¬ng tr×nh t¹m thêi
M01 Dõng lùa chän Dõng ch−¬ng tr×nh t¹m thêi
khi bËt chøc n¨ng OSP, ch−¬ng tr×nh
sÏ t¹m dõng khi gÆp lÖnh M01. Nã
sÏ kh«ng cã t¸c dông khi chøc n¨ng
nµy chuyÓn sang OFF.
M02 KÕt thóc ch−¬ng tr×nh KÕt thóc ch−ong tr×nh vµ ®Æt l¹i NC
Con trá kh«ng quay l¹i ®Çu ch−¬ng
tr×nh.
M03 Quay trôc chÝnh bªn ph¶i Khëi ®éng trôc chÝnh quay theo
chiÒu kim ®ång hå.
M04 Quay trôc chÝnh bªn tr¸i Khëi ®éng trôc chÝnh quay ng−îc
chiÒu kim ®ång hå.
M05 Dõng trôc chÝnh Dõng trôc chÝnh
M06 Thay dông cô Khëi ®éng chu tr×nh thay dao
M07 kÝch ho¹t qu¸ tr×nh b¬m dÇu tr¬n kÝch ho¹t qu¸ tr×nh b¬m dÇu
nguéi.
M08 Phun dÇu t−íi nguéi Phun dÇu t−íi nguéi
M09 T¾t dung dÞch tr¬n nguéi T¾t tÊt c¶ çc chÕ ®é b¬m dÇu, vµ
T¾t b¬m dÇu phun dÇu t−íi nguéi
M10 KÑp trôc thø 4 KÑp trôc thø 4
M11 Nh¶ kÑp trôc thø 4 Nh¶ kÑp trôc thø 4
M19 §Þnh h−íng trôc chÝnh §Þnh h−íng trôc chÝnh
M20 Tù ®éng t¾t nguån ®iÖn cña m¸y Tù ®éng t¾t nguån ®iÖn cña m¸y
67
M21 M· lÖnh ngo¹i vi
M29 D¹ng taro cøng
M30 KÕt thóc ch−¬ng tr×nh KÕt thóc ch−¬ng tr×nh, ®Æt l¹i NC,
quay trë l¹i ®Çu ch−¬ng tr×nh
M31 KÝch ho¹t m· lÖnh kho¸ trôc .................................
M32 Huû lÖnh kho¸ trôc hñy bá M31

M33 CÊt dông cô Tr¶ dông cô tõ trôc chÝnh vÒ
magazine
M40 B¸nh r¨ng ®iÒu khiÓn trôc chÝnh ë ( chØ cã ë MV - 653 / 50, 1003 / 50.1)
vÞ trÝ trung gian
M41 B¸nh r¨ng ®iÒu khiÓn trôc chÝnh ë (chØ cã ë MV - 653 / 50, 1003 / 50.1)
vÞ trÝ 1
vÞ trÝ 2
vÞ trÝ 3
M46 TÝn hiÖu lùa chän c¶m biÕn ON Chän c¶m biÕn l¾p lªn trôc chÝnh
M47 TÝn hiÖu lùa chän c¶m biÕn OFF Chän c¶m biÕn l¾p lªn bµn m¸y
M48 Huû m· lÖnh Override lµm mÊt hiÖu lùc chøc n¨ng ®iÒu
khiÓn Override trªn b¶ng ®iÒu khiÓn
M49 KÝch ho¹t m· lÖnh Override KÝch ho¹t chøc n¨ng ®iÒu khiÓn
Override trªn b¶ng ®iÒu khiÓn
M50 Phun dÇu tr¬n nguéi qua lç mòi khëi ®éng dÇu khoan
khoan
M51 Thæi khÝ ON Khëi ®éng thæi khÝ
M52 Thæi khÝ lµm s¹ch Thæi khÝ lµm s¹ch
M53 Thæi khÝ lµm s¹ch c¶m biÕnON Thæi khÝ lµm s¹ch c¶m biÕnON
M55 Phun dÇu d¹ng s−¬ng mï ON BËt phun dÇu d¹ng s−¬ng mï
M58 Çc m· lÖnh phun khÝ lµm s¹ch bôi T¾t tÊt c¶ çc m· lÖnh phun khÝ lµm
vµ c¶m biÕn OFF s¹ch bôi vµ c¶m biÕn
M59 Thæi khÝ OFF Dõng thæi kh«ng khÝ
M60
M61
M62 Th«ng sè kü thuËt APC
M63
M64
68
M65 KiÓm tra vÞ trÝ trôc Z
M66 Bá qua dông cu ON BËt tÝn hiÖu bá dông cô
M67 KiÓm tra tuæi bÒn dông cô
M68 KÑp trôc thø 5
M69 Më kÑp trôc thø 5
M70 §Õm ph«i
M73 §èi xøng qua trôc Y OFF T¾t m· lÖnh lÊy ®èi xøng qua trôc Y
M74 §èi xøng qua trôc Y ON BËt m· lÖnh lÊy ®èi xøng qua trôc Y
M75 §èi xøng qua trôc X OFF T¾t m· lÖnh lÊy ®èi xøng qua trôc X
M76 §èi xøng qua trôc X ON BËt m· lÖnh lÊy ®èi xøng qua trôc Y
M80 Vßi phun röa phoi ON Lµm s¹ch phoi
M81 Vßi phun röa phoi OFF
M82 Cöa tù ®éng ON Th«ng sè cöa
M83 Cöa tù ®éng OFF
M84 BËt mµn h×nh
M85 T¾t mµn h×nh
M86 §iÒu khiÓn thÝch nghi ON
M88 Lµm nguéi trôc chÝnh ON
M89 Lµm nguéi trôc chÝnh OFF
M96 ChÕ ®é ng¾t marco Ng¾t marco ON
M97 Huû d¹ng ng¾t marco Ng¾t marco OFF
M98 Gäi ch−¬ng tr×nh con
M99 KÕt thóc ch−¬ng tr×nh con Quay vÒ ch−¬ng tr×nh chÝnh tõ
ch−¬ng tr×nh con hiÖn t¹i
M144 C¶m biÕn quang häc ON Sö dông ®Ó lÊy t©m tù ®éng
M145 C¶m biÕn quang häc OFF
M164 Thæi khÝ trôc chÝnh ON
M165 Thæi khÝ qua lç dÇu
69
2. M00, M01 Dõng ch−¬ng tr×nh vµ dõng lùa chän
Khi sö dông M00 trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng,
m¸y sÏ dõng v« ®iÒu kiÖn.
Trôc chÝnh quay, chuyÓn ®éng cña çc trôc,
dung dÞch lµm nguéi còng ®−îc dõng.
Ch−¬ng tr×nh sÏ dõng t¹i bÊt kú vÞ trÝ nµo cã
lÖnh M00.
Kh¸c víi M00, M01 chØ cã hiÖu lùc khi phÝm
dõng trªn b¶ng ®iÒu khiÓn chuyÓn sang
OFF. NÕu phÝm dõng ë chÕ ®é ON, M01 sÏ cã
t¸c dông nh− M00. Do vËy, khi M01 cã hiÖu
lùc, dung dÞch lµm m¸t, chuyÓn ®éng quay vµ
dÞch chuyÓn trôc chÝnh sÏ bÞ dõng.
Khi cÇn thiÕt, ®Æt M01 trong ch−¬ng tr×nh t¹i vÞ
trÝ cÇn dõng. VÝ dô, sö dông M01 khi gia c«ng
ph«i thø nhÊt hoÆc c¾t kiÓm tra.
< Sö dông M01 vµ M00>
-®Ó kiÓm tra kÝch th−íc ph«i gia c«ng.
-kiÓm tra mòi dao.
-lµm s¹ch phoi trong qu¸ tr×nh gia c«ng.
M00;.......Gäi m· lÖnh dõng.
M01;.......Gäi m· lÖnh dõng lùa chän.
Khi ch−¬ngng tr×nh

tr×nh ®ang ®−îc dõng bëi M00 hoÆc M01, kh«ng ®−îc ®æi
dông cô kh«ng ®−îc di chuyÓn çc trôc b»ng tay. NÕu ®· thùc hiÖn
mét hoÆc hai viÖc trªn, h·y ®−a çc trôc vÒ tr¹ng th¸i tr−íc khi thay
®æi. Sau ®ã, çc ho¹t ®éng cã thÓ tiÕp tôc. NÕu nh− kh«ng thÓ ®−a vÒ
tr¹ng th¸i tr−íc ®ã, rÊt cã thÓ sÏ x¶y ra va ®Ëp gi÷a dông cô vµ ph«i,
®å g¸..... hoÆc gia c«ng sai.
1. M00,M01 ph¶i ®−¬c ®Æt trong m«t khèi lÖnh ®éc lËp, kh«ng chøa
chó ý
çc lÖnh kh¸c.
2. §Ìn chØ thÞ STATUS [M00/M01] sÏ s¸ng lªn khi M01
hoÆc M00 ®−îc sö dông.
Ch−¬ng tr×nh ®−îc thùc hiÖn tiÕp tôc khi phÝm (ST) trªn b¶ng
®iÒu khiÓn ®−îc Ên.
3. Khi M01,M00 ®−îc thùc hiÖn, lÖnh M03,M04 (khëi ®éng quay
trôc chÝnh) vµ lÖnh M08 (x¶ dung dÞch lµm m¸t) bÞ ng¾t. Do ®ã,
khi sö dông M01,M00, hÕt søc l−u ý vÞ trÝ ®Æt 2 lÖnh nµy.
Khi khëi ®éng l¹i ch−¬ng tr×nh bÞ dõng bëi M00, M01, ph¶i khëi
®éng l¹i M03, M04 hoÆc M08 (nÕu cÇn).
70
- Çch thøc lµm viÖc cña M01, liªn quan ®Õn tr¹ng th¸i cña
phÝm dõng lùa chän trªn b¶ng ®iÒu khiÓn, ®−îc gi¶i thÝch d−íi
®©y:
- Chøc n¨ng dõng lùa chän ®−îc bËt.
LÖnh M01 sÏ ®−îc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh bÞ dõng sau khèi lÖnh
chøa M01.
- Chøc n¨ng dõng lùa chän bÞ t¾t.
LÖnh M01 sÏ bÞ bá qua vµ ch−¬ng tr×nh ®−îc thùc hiÖn liªn tôc.
: LËp tr×nh sö dông M00 vµ M01

O0001;
N1;
G90G00 G54 X0 Y0…..............Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ (X0 Y0)
trong hÖ to¹ ®é G54.
G43 Z30.0 H1 S400 T2.............Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ Z30.0.
Gäi dao T2 vµo vÞ trÝ chê thay dao.
M03...........................................Quay trôc chÝnh theo chiÒu kim ®ång hå
400-1 min.
..................................................Ch−¬ng tr×nh gia c«ng.
M01; hoÆc M00; <M01> Dõng lùa chän
- NÕu phÝm [OSP] trªn b¶ng
®iÒu khiÓn ë tr¹ng th¸i ON, M01 cã
hiÖu lùc, ch−¬ng tr×nh sÏ dõng khi
gÆp M01.
- NÕu phÝm [OSP] trªn b¶ng
®iÒu khiÓn ë tr¹ng th¸i OFF. M01
kh«ng thùc hiÖn vµ ch−¬ng tr×nh
ch¹y liªn tôc.
<M00> Dõng ch−¬ng tr×nh
- Ch−¬ng tr×nh ®−îc dõng vµ m¸y sÏ
ngõng t¹m thêi. Sau khi lµm s¹h
phoi, ®o kÝch th−íc..., Ên phÝm [ST]
vµ ch−¬ng tr×nh khëi ®éng l¹i tõ khèi
lÖnh tiÕp theo.
M06........................…........§æi dông cô.
N2;
G90 G00 G54 X0 Y0
G43 Z30.0 H2 S400 T3
M03
.......................................…Ch−¬ng tr×nh gia c«ng.
M01; hoÆc M00;
M06;
…
71
3. M02, M30 KÕt thóc ch−¬ng tr×nh, kÕt thóc ch−¬ng tr×nh vµ
lÆp l¹i ch−¬ng tr×nh.
Khi M02 hoÆc M30 ®−îc thùc hiÖn.

1) TÊt c¶ çc ho¹t déng cña m¸y
dõng.
- ChuyÓn ®éng quay trôc chÝnh
dõng
- Di chuyÓn däc trôc dõng.
- Dõng b¬m dung dÞch t−íi
nguéi.
2) NC ®−îc Reset l¹i
-Trong tr¹ng th¸i Reset l¹i, çc
m· G quay tr¹ng th¸i nh− khi
m¸y ®−îc ®ãng ®iÖn.Tuy nhiªn,
çc lÖnh G54 ®Õn G59, G20,
G21 vÉn duy tr×.
-L−îng ch¹y dao(F) bÞ huû,
nh−ng tèc ®é quay vÉn ®−îc
duy tr×.
3) Trong tr−êng hîp sö dông M30, con trá
®−îc quay l¹i ®Çu ch−¬ng tr×nh.
§©y lµ chøc n¨ng REWIND.
LÖnh M30 bao gåm m· lÖnh
rewind ch−¬ng tr×nh. M· lÖnh nµy rÊt
thuËn tiÖn khi gia c«ng çc ph«i gièng
nhau liªn tôc. M30 lu«n ®−îc ®Æt t¹i
cuèi çc ch−¬ng tr×nh.
Khi sö dông M30, çc ch−¬ng
tr×nh gièng nhau ®−îc thùc hiÖn
mét çch lÆp ®i lÆp l¹i b»ng viÖc
Ên phÝm [ST].
chó ý
§èi víi çc m¸y ®−îc trang bÞ chøc
n¨ng door interlock, tÝn hiÖu c¶nh
b¸o (EX1024) sÏ hiÖn trªn mµn
h×nh khi cöa ®−îc më, vµ mÊt khi
cöa ®−îc ®ãng
M02;..........................................KÕt thóc ch−¬ng tr×nh vµ NC ®−îc Reset l¹i

M30;..........................................KÕt thóc ch−¬ng tr×nh vµ NC Reset l¹i, con
trá ®−a vÒ ®Çu ch−¬ng tr×nh.
72
chó ý
1) Kh«ng ®−îc dïng M30, M02 trong cïng khèi víi çc lÖnh
kh¸c.
2) §Ìn chØ thÞ [ST] t¾t khi M30, M02 lµm viÖc. §ång thêi ®Ìn
[M02, M30] s¸ng .
Ch−¬ng tr×nh sö dông M02, M30:

O0001;
N1;
G90G00 G54 X0 Y0 ....... Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ (X0 Y0)
trong hÖ to¹ ®é G54.
G43 Z30.0 H1 S400 T2 Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ Z30.0.
Gäi dao T2 vµo vÞ trÝ thay dao.
M03..................................... quay trôc chÝnh theo chiÒu kim
®ång hå 400 -1 min.
.......................................... Ch−¬ng tr×nh gia c«ng.
M01 <M01> Dõng lùa chän
- NÕu phÝm [OSP] trªn b¶ng ®iÒu
khiÓn ë tr¹ng th¸i OFF. M01 kh«ng
cã hiÖu lùc vµ ch−¬ng tr×nh thùc hiÖn
liªn tôc.
M06........................….... §æi dông cô.
N2;
G90 G00 G54 X0 Y0
G43 Z30.0 H2 S400 T3
M03
.......................................… Ch−¬ng tr×nh gia c«ng.
M01 hoÆc M00
M06;
M30; hoÆc M02; .................. <M02> KÕt thóc ch−¬ng tr×nh vµ tù ®éng
dõng.
<M30> KÕt thóc ch−¬ng tr×nh vµ tù

®éng dõng. Con trá vÒ dßng
®Çu ch−¬ng tr×nh (O0001)
73
4. M03, M04, M05 Quay vµ dõng trôc chÝnh.
LÖnh M03, M04 ®−îc sö dông ®Ó khëi ®éng

trôc chÝnh víi tèc ®é chØ ra trong m· lÖnh S.
LÖnh M05 ®−îc sö dông ®Ó dõng quay trôc
chÝnh
M03 ..........quay trôc chÝnh theo h−íng thuËn.

M04...........quay trôc chÝnh theo h−íng nghÞch.
M05...........dõng trôc chÝnh.
1) Kh«ng ®−îc sö dông M05, dõng quay trôc chÝnh, khi dông cô ®ang
tiÕp xóc víi ph«i. NÕu dông cô dõng khi ®ang tiÕp xóc víi ph«i, cã thÓ
g©y mÎ dao hoÆc ph¸ háng ph«i.
2) Khëi ®éng trôc chÝnh b»ng lÖnh M03, M04 tr−íc khi dông cô c¾t tiÕp
xóc víi ph«i (trõ khi trong çc chu tr×nh taro cøng ). NÕu dông cô b¾t
®Çu quay trong tr¹ng th¸i tiÕp xóc víi ph«i, cã thÓ g©y mÎ dao hoÆc
ph¸ háng ph«i.
chó ý
Tr−íc khi quay trôc chÝnh b»ng lÖnh M03, M04, ph¶i chØ ra tèc ®é
quay b»ng m· S.
Víi m· S, tham kh¶o phÇn sau.
74
LËp tr×nh sö dông M03, M04, M05
O0001;
N1;
G90G00 G54 X0 Y0…............. Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ (X0 Y0)
trong hÖ to¹ ®é ®−îc gäi bëi G54.
M03.......................................... quay trôc chÝnh theo chiÒu kim ®ång
hå 400 -1 min. Sö dông M04 ®Ó quay
trôc chÝnh theo h−íng ng−îc chiÒu kim
®ång hå.
................................... Ch−¬ng tr×nh gia c«ng.
G91 G28 Z0 M05 Dõng trôc chÝnh, trë vÒ ®iÓm gèc m¸y.
M06........................…...............§æi dông cô.
75
5. M06 §æi dông cô.
MÖnh M06 dïng ®Ó ®æi dông cô trªn trôc

chÝnh víi dông cô ë vÞ trÝ thay trªn
Magazine. Khi M06 ®−îc thùc hiÖn, mµ
kh«ng cã dông cô nµo ë vÞ trÝ t−¬ng øng
trªn magzine, dông cô trªn trôc chÝnh sÏ
®−îc cÊt vµo magazine. LÖnh M06 thùc
hiÖn 1 lo¹t t¸c vô trong chu tr×nh thay dao
tù ®éng gåm quay tay g¹t, kÑp nh¶ dông
cô trªn trôc chÝnh.
M06............§æi dông cô.
Qu¸ tr×nh thay dao tù ®éng víi çc dông cô kh«ng cïng kÝch th−íc th× kh¸c
qu¸ tr×nh ®æi dông cô cña nhãm dông cô cã cïng kÝch th−íc.
chó ý 1.NÕu lÖnh M06 thùc hiÖn khi trôc chÝnh ®ang quay, trôc chÝnh sÏ tù ®éng
dõng vµ chu tr×nh ®æi dao thùc hiÖn.
2.Tr−íc khi tiÕn hµnh ®æi dông cô b»ng M06, nhÊt thiÕt ph¶i t¾t dung dÞch
tr¬n nguéi.
3.M06 sÏ kh«ng thùc hiÖn trõ khi trôc Z ®ang ë ®Õn ®iÓm gèc m¸y thø 2
(G30).
76
O0001;
N1;
G90G00 G54 X0 Y0…............ Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ (X0 Y0) trong hÖ
to¹ ®é ®−îc gäi bëi G54.
M03.......................................... quay trôc chÝnh theo chiÒu kim ®ång
hå víi tèc ®é 400 -1 min.
................................
................................ Ch−¬ng tr×nh gia c«ng.
................................
M06;..........................................§æi dông cô, ®−a dông cô T2 vµo trôc chÝnh
N2;
G90 G00 G54 X0 Y0
G43 Z30.0 H2 S400 T3
M03
................................
................................Ch−¬ng tr×nh gia c«ng.
................................
M01 hoÆc M00
M06;....................................§æi dông cô ®−a dông cô T3 vµo trôc chÝnh
77
6. BËt t¾t dung dÞch tr¬n nguéi M08,M09.
M08;...........BËt dung dÞch lµm nguéi.

M09;...........T¾t dung dÞch lµm nguéi.
chó ý
1. Kh«ng ®−îc ®æi dông cô khi dung dÞch tr¬n nguéi ®ang phun.
2. NÕu sö dông dung dÞch lµm m¸t, ph¶i ch¾c ch¾n thïng dung dÞch ph¶i
cßn ®ñ.
*§iÒu khiÓn dung dÞch lµm nguéi th«ng qua phÝm ®iÒu khiÓn trªn b¶ng
®iÒu khiÓn thÓ hiÖn nh− sau.
-PhÝm COOLANT ON
*Khi phÝm ®iÒu khiÓn nµy ®−îc ON, ®Ìn chØ thÞ sÏ s¸ng, vµ dung dÞch
lµm m¸t ®−îc cÊp.
Khi M08 ®−îc ®äc trong ch−¬ng tr×nh. (ë chÕ ®é MDI, MEMORY, hoÆc
TAPE), ®Ìn chØ chÞ s¸ng vµ dung dÞch ®−îc phun tù ®éng.
-PhÝm COOLANT OFF
*Khi phÝm ®iÒu khiÓn ë chÕ ®é OFF, dung dÞch ®ang phun, sÏ ngõng
kh«ng phun n÷a vµ ®Ìn chØ thÞ t¾t.
NÕu Ên phÝm ®iÒu khiÓn nµy h¬n 1s dung dÞch sÏ ngõng cÊp vµ ®Ìn
chØ thÞ nhÊp nh¸y. Trong tr−êng hîp nµy, dung dÞch tr¬n nguéi sÏ
kh«ng ®−îc cÊp, ngay c¶ khi sö dông M08.
TÝnh n¨ng nµy sö dông khi kiÓm tra ch−¬ng tr×nh.
*Khi phÝm ®iÒu khiÓn chuyÓn sang chÕ ®é ON trë l¹i, ®Ìn chØ thÞ dõng
nhÊp nh¸y, qu¸ tr×nh cÊp trë l¹i b×nh th−êng.
78
chó ý
LËp tr×nh sö dông M08,M09.
O0001;
N1;
G90G00 G54 X0 Y0…............. Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ (X0 Y0)
trong hÖ to¹ ®é ®−îc gäi bëi G54.
G43 Z30.0 H1 S400 T2 M08 BËt dung dÞch tr¬n nguéi.
M03.......................................... quay trôc chÝnh theo chiÒu kim ®ång hå
.........................................
......................................... Ch−¬ng tr×nh gia c«ng.
.........................................
M09; T¾t dung dÞch tr¬n nguéi.
M06......................….................§æi dông cô.
79
19. M19 khãa trôc chÝnh
Sö dông M19 ®Ó dõng quay trôc chÝnh t¹i

mét vÞ trÝ cè ®Þnh.
Khi l¾p ®Çu khoÐt lªn trôc chÝnh, sö dông
chu tr×nh khoÐt G76 hoÆc G87, M19 ®−îc
sö dông trong chÕ ®é MDI. Khi gäi chu
tr×nh G76 hoÆc G87 trôc chÝnh sÏ ®−îc
quay tíi vÞ trÝ phï hîp víi vÞ trÝ cña trôc
dao khoÐt vµ m¶nh khoÐt theo h−íng dÞch
chuyÓn cña trôc chÝnh.
M19;.............................................cè ®Þnh gãc quay cña trôc chÝnh.

chó ý
Qu¸ tr×nh ®æi dao th«ng dông ®−îc thùc hiÖn tù ®éng trong chu tr×nh ®æi
dao (M06) hoÆc chu tr×nh gia c«ng lç (G76,G87). Trong tr−êng hîp nµy
kh«ng cÇn thiÕt dïng M19 trong ch−¬ng tr×nh.
80
10. M20 T¾t nguån tù ®éng
Khi thùc hiÖn M20, nguån ®iÖn cung cÊp cho

m¸y sÏ ®−îc ng¾t tù ®éng.
M20;.........................§Æt m· lÖnh t¾t nguån tù ®éng.
chó ý (1).PhÝm t¾t nguån tù ®éng trªn b¶ng ®iÒu khiÓn cã chøc n¨ng t−¬ng tù nh−
M20. §Ó m· lÖnh t¾t nguån tù ®éng cã hiÖu lùc, phÝm nµy trªn b¶ng ®iÒu
khiÓn ph¶i ®−îc kÝch ho¹t, chøc n¨ng nµy sÏ ®−îc thùc hiÖn sau M02
(2).§Æt M20 trong khèi lÖnh tr−íc M30.
Sau M30, ch−¬ng tr×nh ®−îc lÆp l¹i, con trá vÒ ®Çu dßng, do ®ã lÖnh M20
kh«ng thÓ thùc hiÖn, nh− ®−îc minh ho¹ d−íi ®©y
VÝ dô
....
...
M30;
M20;
3).Nguån n¨ng l−îng kh«ng thÓ bÞ ng¾t trong khi çc ho¹t ®éng ®ang thùc
hiÖn. M¸y chØ cã thÓ t¾t m¸y sau khi hoµn thµnh çc ho¹t ®éng sau:
-Chu tr×nh APC
-Chu tr×nh ATC
-ChuyÓn vÞ trÝ trªn Magazine.
81
7. M33. Chu tr×nh cÊt dông cô
LÖnh M33 sö dông ®Ó cÊt dông cô tõ trôc

chÝnh tíi 1 vÞ trÝ cßn trèng trªn magazine.
T0;
M6;
LÖnh M33 cã t¸c dông nh− hai khèi lÖnh
trªn. M33 sö dông ®Ó cÊt dông cô tr−íc
khi t¾t m¸y.
M33;...................................LÖnh cÊt dông cô.

chó ý
LÖnh M33 chØ thùc hiÖn ®−îc khi trôc Z vÒ ®iÓm O thø 2(G30).
LËp tr×nh sö dông M33

O0001;
N1;
G90G00 G54 X_ Y_;
...............................
............................................ Ch−¬ng tr×nh gia c«ng.
...............................
G91 G28 Z0 M05;................Dõng trôc chÝnh sau khi hoµn thµnh viÖc trë vÒ
®iÓm gèc m¸y trªn trôc Z
M01;........................….........Dõng t¹m thêi.
M33;.....................................Gäi chu tr×nh cÊt dông cô.
Dông cô trªn trôc chÝnh ®−îc ®−a trë l¹i hèc
cßn trèng trªn Magazine.
82
15. M51,M59 BËt vµ t¾t qu¸ tr×nh thæi khÝ
M51 : BËt chøc n¨ng thæi khÝ.
M59 : T¾t chøc n¨ng thæi khÝ.
Qu¸ tr×nh thæi khÝ sö dông ®Ó lµm s¹ch phoi trªn r·nh hoÆc bÒ mÆt ph«i khi
gia c«ng.
M51;...................................BËt qu¸ tr×nh thæi khÝ.

M59;...................................T¾t qu¸ tr×nh thæi khÝ.
Gia c«ng bÒ mÆt d−íi ®©y, sö dông dao cã ®−êng kÝnh 100mm.
O0001;
N1;
G90G00 G54 X-160.0 Y-40.0...Ch¹y dao nhanh tíi vÞ trÝ (1)
G43 Z30.0 H1 S400 T2;
M03;
G01 Z0 F500;
M51;...........................................B¾t ®Çu thæi khÝ.
X-160.0 F200.............................(2)
Y40.0 F500;...............................(3)
X-160.0 F200;............................(4)
M59;...........................................T¾t thæi khÝ.
.......................
83
8. M98, M99 Gäi ch−¬ng tr×nh con vµ trë vÒ tõ ch−¬ng tr×nh
con
Tõ ch−¬ng tr×nh chÝnh, gäi ch−¬ng tr×nh con
b»ng M98. Trong ch−¬ng tr×nh con kÕt thóc
b»ng M99. Quan hÖ gi÷a ch−¬ng tr×nh
chÝnh vµ ch−¬ng tr×nh con ®−îc minh ho¹
nh− h×nh vÏ sau.
Khi thùc hiÖn çc ®−êng c¾t gièng nhau
( cïng to¹ ®é, cïng h×nh d¹ng) lÆp ®i lÆp
l¹i, ®−êng c¾t ®ã cã thÓ l−u vµo bé nhí NC
nh− 1 ch−¬ng tr×nh con. Trong ch−¬ng tr×nh
chÝnh, chØ ra ch−¬ng tr×nh con vµ sè lÇn sö
dông ch−¬ng tr×nh con.
chó ý
Trong mét ch−¬ng tr×nh con cã thÓ gäi ®Õn mét ch−¬ng tr×nh con kh¸c, sè
líp ch−¬ng tr×nh con cã thÓ ®−îc gäi trong mét thêi ®iÓm lµ 4. NÕu sè
ch−¬ng tr×nh con ®ang ®−îc gäi lín h¬n 4, hÖ th«ng sÏ b¸o lçi (P230).
LÇn LÇn LÇn LÇn
gäi 1 gäi 2 gäi 3 gäi 4
Ch−¬ng Ch−¬ng Ch−¬ng Ch−¬ng Ch−¬ng
tr×nh tr×nh con tr×nh con tr×nh con tr×nh con
chÝnh 1 2 3 4
B»ng çch l−u tr÷ mét phÇn ch−¬ng tr×nh d−íi d¹ng ch−¬ng tr×nh con, cã
thÓ tiÕt kiÖm ®−îc bé nhí vµ gi¶m lçi khi lËp tr×nh.
M98 P_ H_ L_;
M98 ……………...gäi ch−¬ng tr×nh con.
P …………………sè ch−¬ng tr×nh con ®−îc gäi
H ………………...sè thø tù trong ch−¬ng tr×nh con.
L …………………sè lÇn gäi ch−¬ng tr×nh con.
chó ý
1) NÕu sè ch−¬ng tr×nh sau ®Þa chØ P kh«ng ®−îc t×m thÊy, lçi P232 sÏ ®−îc
th«ng b¸o trªn mµn h×nh.
2) NÕu sè thø tù sau ®Þa chØ H kh«ng ®−îc t×m thÊy, lçi
P231 sÏ ®−îc th«ng b¸o trªn mµn h×nh.
3) NÕu gi¸ trÞ sau ‘L” lµ 0 (L0), khèi lÖnh chøa M98 sÏ kh«ng ®−îc thùc
hiÖn, ch−¬ng tr×nh nh¶y sang khèi lÖnh tiÕp theo.
1) NÕu thiÕu ®Þa chØ P, ch−¬ng tr×nh con sÏ kh«ng ®−îc gäi, ch−¬ng
tr×nh sÏ nh¶y tíi khèi lÖnh cã sè thø tù sau ®Þa chØ H, trong ch−¬ng tr×nh
chøa M98.
2) NÕu thiÕu cã ®Þa chØ H, ch−¬ng tr×nh con vÉn ®−îc gäi vµ
®−îc thùc hiÖn tõ dßng lÖnh ®Çu tiªn.
84
3) NÕu thiÕu ®Þa chØ P, H vµ L, ch−¬ng tr×nh con sÏ kh«ng ®−îc gäi vµ
ch−¬ng tr×nh chÝnh sÏ nh¶y vÒ ®iÓm b¾t ®Çu cña ch−¬ng tr×nh chøa
M98.
4) NÕu thiÕu ®Þa chØ L, ch−¬ng tr×nh con sÏ ®−îc gäi 1 lÇn.
5) Sè lÇn gäi ch−¬ng tr×nh con tèi ®a lµ 9999 lÇn.
M99 P_ ;
M99 ............. Quay trë vÒ ch−¬ng tr×nh chÝnh tõ ch−¬ng tr×nh con.
P .................. VÞ trÝ trë vÒ, trong ch−¬ng tr×nh chÝnh, tõ ch−¬ng tr×nh
con.
chó ý
1)NÕu vÞ trÝ P_ kh«ng cã trong ch−¬ng tr×nh, tÝn hiÖu b¸o lçi (P231) sÏ xuÊt
hiÖn trªn mµn h×nh.
2)NÕu ®Þa chØ P tån t¹i, ch−¬ng tr×nh vÉn ph¶i mÊt mét kho¶ng thêi gian ®Ó
t×m kiÕm. Do ®ã, cÇn ph¶i c©n nh¾c khi ®−a ra P_.
1). NÕu thiÕu lÖnh P, ch−¬ng tr×nh sÏ quay trë l¹i khèi lÖnh kÕ tiÕp khèi
lÖnh võa nh¶y vµo ch−¬ng tr×nh con (sau khèi lÖnhchøa M98).
2). NÕu ®Æt M99 trong ch−¬ng tr×nh chÝnh:
Ch−¬ng tr×nh sÏ nh¶y tíi sè thø tù (theo sau ®Þa chØ P) trong ch−¬ng tr×nh
chÝnh.
NÕu thiÕu P_, ch−¬ng tr×nh sÏ nh¶y vÒ ®Çu ch−¬ng tr×nh chÝnh. Ch−¬ng
tr×nh chÝnh sÏ bÞ lÆp v« h¹n.
85
LËp tr×nh sö dông lÖnh M98 hoÆc M99 (1)
Ch−¬ng tr×nh chÝnh : Ch−¬ng tr×nh con :
O1; O100;
N001_____; N101_____;
1.N002 M98 P100 N102_____;
N003_____; N103 M99;
N004_____;
2.N005 M98 P200 L2; 0200;

N006_____; N201_____;
... N202_____;
... N203 M99;
... (LÆp l¹i 2 lÇn)
N011;
3.N012 M98 P300; O300;

N013_____; N301_____;
N014_____; N302_____;
N015_____; N303 M99;P015
86
LËp tr×nh sö dông lÖnh M98 hoÆc M99 (2)
Khoan t¹i çc ®iÓm 1, 2, 3, vµ 4 nh− h×nh vÏ :
Ch−¬ng tr×nh chÝnh (O1)

O1;
N1;
G90 G00 G54 X0 Y0;
G43 Z30 H1 S700 T2;
M03;
G99 G81 Z-25 R10 F120 L0; ............. Chu tr×nh khoan lç (G81)
M98 P2; ............................................. Gäi ch−¬ng tr×nh con O2
Chu tr×nh khoan ®−îc thùc hiÖn tõ
®iÓm 1 tíi ®iÓm 4.
G91 G28 Z0 M05;
M01;
M06;
M30;
Ch−¬ng tr×nh con O2
O2;
X10 Y8; ................................(1)
X-10; ....................................(2)
Y-8; ......................................(3)
X10; .....................................(4)
G80;
M99;
87
LËp tr×nh tr×nh sö dông lÖnh M98 hoÆc M99 (3)
Tõ ch−¬ng tr×nh con trong mét ch−¬ng tr×nh chÝnh ®Ó gäi mét ch−¬ng tr×nh
con kh¸c :
Ch−¬ng tr×nh chÝnh Ch−¬ng tr×nh con 1 Ch−¬ng tr×nh con 2

O1; O100; O200;
N1; ....................... .......................
.............. .................... ....................
M98P100; M98P200; M99;
................... ........................
................ .....................
M30; M99;
Ch−¬ng tr×nh sö dông lÖnh M98 hoÆc M99 (4)

O1;
N1;
N2;
...
...
...
/N7 M99; ......................... Khi m· lÖnh xo¸ Block kh«ng cã hiÖu lùc.
LÖnh “N7 M99” ®−îc thùc hiÖn vµ dßng
ch−¬ng tr×nh quay vÒ dßng ®Çu ch−¬ng
tr×nh. Ch−¬ng tr×nh sÏ lÆp v« h¹n gi÷a N1
vµ N7.
Khi khèi lÖnh xo¸ Block cã hiÖu lùc :
LÖnh “N7 M99” ®−îc bá qua vµ ch−¬ng
tr×nh tiÕp tôc thùc hiÖn khèi lÖnh tiÕp theo.
N8;
M30; ............................... KÕt thóc ch−¬ng tr×nh .
chó ý
Khi ®Æt M99 trong ch−¬ng tr×nh chÝnh, dßng ch−¬ng tr×nh sÏ ®−îc ®−a vÒ
khèi lÖnh ®Çu tiªn cïng ch−¬ng tr×nh. ViÖc nµy ®−îc dïng ®Ó thùc hiÖn çc
ch−¬ng tr×nh gièng nhau, lÆp ®i lÆp l¹i.
88
Ch−¬ng D
M· lÖnh T, S vµ F
89
_______________________________________________________________
1. M∙ lÖnh T
M· lÖnh T gäi dông cô tíi vÞ trÝ ®æi dao. Tªn

dao, tèi ®a gåm 4 ký tù sè sau ®Þa chØ T, chØ
®Þnh dông cô cÇn gäi. Khi gäi dao, Magazine
quay, mang dông cô ®−îc gäi ®Õn vÞ trÝ ®æi
dao vµ chê dông cô trªn trôc chÝnh di chuyÓn
tíi vÞ trÝ ®æi dao.
Ho¹t ®éng cña ATC ( ®æi dao tù ®éng) gåm:
Lùa chän dông cô + §æi dông cô
(M· lÖnh T) (M06)
Dông cô ®−îc gäi theo ph−¬ng ph¸p bé nhí ngÉu nhiªn........
Trong ph−¬ng ph¸p bé nhí ngÉu nhiªn, dông cô ban ®Çu ®−îc x¾p xÕp
theo tõng nhãm kÝch th−íc khi ®¨ng ký ®−êng kÝnh lín, trung b×nh vµ nhá.
Trong chu tr×nh ®æi dông cô, Magazine quay ®−a mét vÞ trÝ cßn trèng trªn
magzine, cïng nhãm kÝch th−íc víi dông cô trªn trôc chÝnh, tíi vÞ trÝ gÇn
nhÊt c¹nh vÞ trÝ ®æi dông cô. Khi dông cô cã ®−êng kÝnh lín tr¶ vÒ tõ trôc
chÝnh, vÞ trÝ trèng trªn magazine (vÞ trÝ ®−îc ®¨ng ký cho nhãm ®−êng kÝnh
lín vµ ®ang n»m gÇn vÞ trÝ thay dung cô) ®−îc ®¸nh sè.
Ph−¬ng ph¸p nµy sö dông ®Ó rót ng¾n thêi gian ®æi dông cô.
1.Khi l¾p dông cô, ph¶i kiÓm tra giíi h¹n cña dông cô vµ ch¾c ch¾n r»ng
dông cô ®· ®−îc s¾p xÕp hîp lý tr¸nh g©y ra va ®Ëp trong khi thay dông
cô. NÕu b¹n quan s¸t nhÇm giíi h¹n cña dông cô, çc dông cô cã thÓ va
®Ëp víi nhau khi thay ®æi dông cô, vµ ®iÒu nµy cã thÓ dÉn ®Õn háng m¸y.
2. Ch¾c ch¾n c¶ 2 hèc bªn c¹nh hèc chøa dông cô ®Òu ph¶i trèng. NÕu
chu tr×nh ®æi dông cô ®−îc thùc hiÖn bªn c¹nh hèc chøa dông cô ®−êng
kÝnh lín, sù va ®Ëp gi÷a çc dông cô sÏ x¶y ra gi÷a dông cô ®−êng kÝnh
lín vµ dông cô ®−îc chøa trong hèc, lµm ph¸ háng m¸y.
T9 ;...................... Sè dông cô cho dông cô ®−êng kÝnh lín (T9000 ®Õn
T9999)
T1 to T8 ;...... Sè dông cô cho dông cô ®−êng kÝnh trung b×nh
(T1000 ®Õn T8999)
T0 ;...................... Sè dông cô cho dông cô ®−êng kÝnh nhá
(T0000 ®Õn T0999)
90
1). Çc ho¹t ®éng cña ATC ®èi víi tõng nhãm dông cô (ph©n lo¹i theo kÝch
th−íc dông cô) th× kh«ng gièng nhau.
Khi ®æi mét dông lín trªn trôc chÝnh víi 1 dông cô nhá trªn
magazine, qu¸ tr×nh x¶y ra theo tr×nh tù sau:
1. Magazine quay
(§−a vÞ trÝ hèc chÝnh cña Magazine vÒ chç ®æi dông cô ®−êng
kÝnh to)
2. §æi dông cô
(dông cô ®−êng kÝnh to trªn trôc chÝnh trë vÒ hèc trªn magazine)
3. Magazine quay
(®−a dông cô nhá trong Magazine vÒ vÞ trÝ hèc chê lÊy dao)
4. §æi dông cô
( l¾p dông cô ®−êng kÝnh nhá lªn trôc chÝnh)
< Ch−¬ng tr×nh >
Ch−¬ng tr×nh d−íi ®©y l¾p T9001 ( ®−êng kÝnh lín) lªn trôc chÝnh
O0011;
N1;
G90 G00 G54 X_ Y_;
G43 Z30.0 H1 S_ T2;.............. Gäi T2 (®−êng kÝnh nhá) tíi vÞ trÝ
thay dông cô.
M03;
...................................... ch−¬ng tr×nh gia c«ng
...
...
G91 G28 Z0 M05;.................... VÒ ®iÓm 0 cña m¸y n»m trªn trôc
Z; dõng trôc chÝnh
M01;
M06; ........................................ §æi T9001 (®−êng kÝnh lín) víi T2
(®−êng kÝnh nhá).
N2;
G90 G00 G54 X_ Y_;
G43 Z30.0 H2 S_ T8003; ........ Gäi T8003 (nÆng, ®−êng kÝnh trung
b×nh) tíi vÞ trÝ thay dông cô.
M03;
...
...................................... ch−¬ng tr×nh gia c«ng
...
G91 G28 Z0 M05; ................... VÒ ®iÓm 0 cña m¸y n»m trªn trôc
Z; dõng trôc chÝnh.
M01;
M06; ........................................ Thay T2 ( ®−êng kÝnh nhá ) víi
T8003 (nÆng, ®−êng kÝnh trung b×nh)
91
2. M∙ lÖnh S
M· lÖnh S ®iÒu khiÓn tèc ®é trôc chÝnh. Tèc

®é trôc chÝnh ®−îc ®Æt trùc tiÖp bëi gi¸ trÞ
sau ®Þa chØ S.
S_M03 (M04);
S............................................... §Æt tèc ®é trôc chÝnh (v/ phót);
M03 (M04)................................ §Æt chiÒu quay
M03 : Quay thuËn.
M04 : Quay nghÞch
1).Tèc ®é trôc chÝnh ®−îc ®Æt theo ®¬n vÞ vßng/phót.

2).Tèc ®é trôc chÝnh ®−îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc sau :
1000 * V
N=
π *D
N : Tèc ®é trôc chÝnh (v/phót)
V : Tèc ®é c¾t (m/phót)
π : H»ng sè pi
D : §−êng kÝnh dông cô (mm)
3). Ph¹m vi tèc ®é gia c«ng ®−îc tù ®éng chän theo gi¸ trÞ ®Æt sau S. Do
®ã, nã kh«ng cÇn ph¶i thay ®æi tèc ®é b»ng lÖnh M41, M42 hoÆc lÖnh M43
trong ch−¬ng tr×nh.
Sö dông lÖnh S
O0001;
N1;
G90 G00 G54 X100.0 Y50.0;
G43 Z30.0 H1 S1000 T2;
M03; ........................................Quay trôc chÝnh víi tèc ®é 1000 vßng/phót
...
...
M05; ........................................Dõng trôc chÝnh.
M03; ........................................Quay trôc chÝnh víi tèc ®é 1000 vßng/phót
S1500; ....................................Quay trôc chÝnh víi tèc ®é 1500 vßng/phót.
92
TÝnh to¸n tèc ®é trôc chÝnh
§Ó tÝnh tèc ®é quay cña trôc chÝnh khi gia c«ng víi tèc ®é c¾t lµ 26 m/phót,
dao phay ngãn ®−êng kÝnh 20mm .
1000 * V
Tèc ®é vßng quay: N =
π *D
N : Tèc ®é quay cña trôc chÝnh

(vßng/phót)
V : Tèc ®é c¾t (m/phót)
π : H»ng sè pi (3,141592654)
D : §−êng kÝnh dông cô.
π *D*N
Tèc ®é c¾t: V =
1000
TÝnh tèc ®é trôc chÝnh sö dông ph−¬ng tr×nh
trªn :
1000 * 26
N= = 414 (/phót)
π * 20
O0001;
N1;
G90 G00 G54 X80.0 Y70.0;
G43 Z30.0 H1 S414 T2;
M03; ........................................ Quay trôc chÝnh theo h−íng thuËn 414v/ph.
93
3. M∙ lÖnh F
M· lÖnh F sö dông ®Ó ®iÒu khiÓn tèc ®é

tiÕn dao.
F_ ; .....................Tèc ®é tiÕn dao (mm/phót).

chó ý
1)Trong ch−¬ng tr×nh, LÖnh F lu«n cã hiÖu lùc cho ®Õn khi mét lÖnh F tiÕp
theo ®−îc chØ ra.
2)Gi¸ trÞ ch¹y dao chØ ®Þnh sau ®Þa chØ F ®¹t ®−îc ®óng gi¸ trÞ cña nã chØ khi
c«ng t¾c OVERRIDE trªn b¶ng ®iÒu khiÓn ®Æt ë 100%.
1) M· lÖnh F chØ sö dông víi çc lÖnh G01,G02,G03 vµ trong çc chu
tr×nh gia c«ng lç.
2)Tèc ®é ch¹y dao lËp tr×nh cã thÓ thay ®æi trong qu¸ tr×nh gia c«ng b»ng
çch ®iÒu chØnh c«ng t¾c OVERRIDE trªn b¶ng ®iÒu khiÓn.
Chó ý r»ng , c«ng t¾c OVERRIDE sÏ bÞ v« hiÖu nÕu sö dông lÖnh M49
trong ch−¬ng tr×nh.
3)Tèc ®é tiÕn dao (Feedrate) ®−îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc :
F = f*Z*N
F: Tèc ®é tiÕn dao (mm/phót)
f : B−íc tiÕn trªn 1 r¨ng (mm/1 r¨ng)
Z: Sè r¨ng cña dao
N: Tèc ®é trôc chÝnh(/phót)
4)Tèc ®é taro ®−îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc d−íi :
F = P*N
F : Tèc ®é tiÕn dao (mm/phót)
P : B−íc ren (mm)
N : Tèc ®é trôc chÝnh(vßng/phót)
94
TÝnh to¸n tèc ®é tiÕn dao(1)
TÝnh to¸n l−îng tiÕn dao khi gia c«ng trong ®iÒu kiÖn sau:
Dao phay ngãn : Φ 20 mm (2 l−ìi c¾t ngang )
L−îng ch¹y dao/r¨ng: 0.08 mm/r¨ng
Tèc ®é trôc chÝnh: 450 v/phót
<Tèc ®é tiÕn dao >

F = f*Z*N
F: Tèc ®é tiÕn dao
(mm/phót)
f: L−îng tiÕn dao/ r¨ng
(mm/1 r¨ng)
Z: Sè r¨ng (dao)
N: Tèc ®é trôc chÝnh (/phót)
Ta cã:
F = 0.08*2*450 = 72 (mm/phót)
TÝnh to¸n tèc ®é tiÕn dao (2) :
TÝnh to¸n tèc ®é tiÕn dao khi taro trong ®iÒu

kiÖn sau:
Mòi taro M8xP1.25
Tèc ®é trôc chÝnh: 400 v/phót
<Tèc ®é tiÕn dao >
F = P*N
F: Tèc ®é tiÕn dao (mm/phót)
P: b−íc ren.
N: Tèc ®é trôc chÝnh.
Ta cã:
F = 1.25*400 = 500 (mm/phót)
95
Sö dông m∙ lÖnh F
O0001;
N1;
G90 G00 G54 X160.0 Y160.0;
G43 Z30.0 H1 S440 T2;
M03;
G01 Z0 F3000; ........................ T¹i ®iÓm1, dao h¹ xuèng chiÒu cao Z0,
víi tèc ®é tiÕn dao 3000 mm/phót.
X-160.0 F200; ......................... ch¹y dao tíi ®iÓm 2, tèc ®é 200
mm/phót. F200 (200 mm/phót) ®−îc l−u
tr÷ cho ®Õn lÖnh F tiÕp theo.
Y-160.0; .................................. ch¹y dao tíi ®iÓm 3, tèc ®é 200 mm/phót
...
N5;
G90 G00 G54 X160.0 Y160.0;
G43 Z30.0 H5 S1000 T6;
M03;
G99 G81 Z-20.0 R3.0 F50;...... Trong chu tr×nh khoan lç G81,
tèc ®é tiÕn dao theo trôc Z lµ 50 mm/phót.
X-160.0;
...
LÖnh F chØ cã hiÖu lùc trong chÕ ®é ch¹y dao c¾t, kh«ng cã gi¸ trÞ khi sö
dông víi G00, chÕ ®é ch¹y dao nhanh.
96
Ch−¬ng E
M· lÖnh D vµ H
97
1. M∙ lÖnh D
M· lÖnh D x¸c ®Þnh ®Þa chØ bï b¸n kÝnh cho
lÖnh G41 vµ G42.M· lÖnh bï b¸n kÝnh ®−îc
sö dông ®Ó bï ®−êng ch¹y dao, gi¶m khèi
tèc ®é tÝnh to¸n khi lËp tr×nh. L−îng bï b¸n
kÝnh ®−îc nhËp qua mµn h×nh
TOOLOFFSET.
Gi¸ trÞ bï nhËp vµo vÞ trÝ No. trªn mµn h×nh
chØ ®Þnh ®Þa chØ bï.
chó ý
Mµn h×nh TOOLOFFSET cã thÓ
thay ®æi giao diÖn tuú theo th«ng
sè kü thuËt vµ model cña hÖ NC.
TOOL TOOL
OFFSET(H) OFFSET(D) MACHINE
GEOME
TRY
WEAR GEOME
TRY
WEAR X 0.000
1 0.000 0.000 0.000 0.000 Y 0.000
2 0.000 0.000 0.000 0.000
Z 0.000
3 0.000 0.000 0.000 0.000
4 0.000 0.000 0.000 0.000
5 0.000 0.000 0.000 0.000
6 0.000 0.000 0.000 0.000 OLD DATA
7 0.000 0.000 0.000 0.000
8 0.000 0.000 0.000 0.000
9 0.000 0.000 0.000 0.000
10 0.000 0.000 0.000 0.000
INPUT DATA
11 0.000 0.000 0.000 0.000
12 0.000 0.000 0.000 0.000
98
Bï b¸n kÝnh trong mÆt ph¼ng XY
G17 G01 (G00) G41 (G42) X_ Y_ D_ F_ ;
G40 G01 (G00) X_ Y_ J_ F_;
G17 ............. Chän mÆt ph¼ng bï dao.
G01 (G00) Lùa chän d¹ng néi suy thùc hiÖn bï
b¸n kÝnh.
G00 ................ Ch¹y dao nhanh
G01 .................ch¹y dao gia c«ng
G41 ............. Gäi m· lÖnh bï b¸n kÝnh
(bªn tr¸i)
§−êng ch¹y dao thùc tÕ
®−îc dÞch sang tr¸i so
víi ®−êng ch¹y dao lËp
tr×nh , theo h−íng
chuyÓn ®éng cña dông
cô, mét kho¶ng çch
b»ng l−îng bï.
G42 ............. Gäi m· lÖnh bï b¸n kÝnh.
(bªn ph¶i)
§−êng ch¹y dao thùc tÕ
®−îc dÞch sang ph¶i so
víi ®−êng ch¹y dao lËp
tr×nh , theo h−íng
chuyÓn ®éng cña dông
cô, mét kho¶ng çch
b»ng l−îng bï.
G40 ............. Huû bá chÕ ®é bï dao.
X,Y ........... .. To¹ ®é ®iÓm cuèi cung trßn
D ................. §Þa chØ OFFSET
F .................. L−îng tiÕn dao.
chó ý
NÕu sö dông bé nhí bï dao B, sÏ kh«ng cã sù kh¸c biÖt gi÷a d÷ liÖu bï
b¸n kÝnh vµ bï chiÒu dµi. Do ®ã, ph¶i ®Æt l−îng bï chiÒu dµi vµ bï b¸n
kÝnh cña mét dông cô ë nh÷ng ®Þa chØ OFFSET kh¸c nhau.
1.Trªn mµn h×nh TOOLOFFSET, gi¸ trÞ bï mßn vµ bï b¸n kÝnh ®−îc ®Æt
mét çch ®éc lËp.
2.L−îng bï b¸n kÝnh b»ng 0 khi sö dông D0. Khi b¾t ®Çu lµm viÖc, NC ë
tr¹ng th¸i nh− khi sö dông lÖnh D0.
99
Sö dông m∙ lÖnh D
M¸y gia c«ng theo biªn d¹ng (1) -> (20 -> (3), sö dông dao phay
ngãn Φ10mm.
TOOL TOOL MACHINE
OFFSET(H)
GEOME WEAR
OFFSET(D)
GEOME WEAR
X 0.000
TRY TRY Y 0.000
1 0.000 0.000 5.000 0.015
2 0.000 0.000 0.000 0.000 Z 0.000
3 0.000 0.000 0.000 0.000
4 0.000 0.000 0.000 0.000
5 0.000 0.000 0.000 0.000
6 0.000 0.000 0.000 0.000 INPUT
7 0.000 0.000 0.000 0.000
8 0.000 0.000 0.000 0.000
9 0.000 0.000 0.000 0.000
10 0.000 0.000 0.000 0.000 OLD DATA
11 0.000 0.000 0.000 0.000
12 0.000 0.000 0.000 0.000
O0001;
N1;
G90 G00 G54 X150.0 Y120.0;
G43 Z30.0 H1 S440 T2;
M03;
Z-5.0;
G42 X120.0 Y40.0 D1; ............ Bï b¸n kÝnh bªn ph¶i. Sö dông l−îng bï
®Æt t¹i vÞ trÝ 1 trªn mµn h×nh
TOOLOFSET.
Trong vÝ dô nµy, tæng l−îng bï b¸n
kÝnh: 5.000 + 0.015 = 5.015 mm.
G01 X60.0 F200; ..................... (2).
X30.0 Y80.0; ........................... (3).
100
2. Yªu cÇu khi sö dông m∙ lÖnh bï b¸n kÝnh.
§Ó sö dông bï dao (offset) theo b¸n kÝnh c¾t (G40, G41 vµ G42), ph¶i
hiÓu çch râ çch nhËp d÷ liÖu.
<NhËp l−îng bï b¸n kÝnh>
NhËp vµo gi¸ trÞ bï dao trªn b¶ng TOOLOFFSET t¹i ®Þa chØ t−¬ng øng víi
®Þa chØ bï dao ®Æt sau lÖnh D.
TOOL TOOL
OFFSET(H) OFFSET(D)
GEOME WEAR GEOME WEAR
TRY TRY
1 0.000 0.000 5.000 0.015
2 0.000 0.000 0.000 0.000
3 0.000 0.000 0.000 0.000
4 0.000 0.000 0.000 0.000
5 0.000 0.000 0.000 0.000
6 0.000 0.000 0.000 0.000
7 0.000 0.000 0.000 0.000
8 0.000 0.000 0.000 0.000
9 0.000 0.000 0.000 0.000
10 0.000 0.000 0.000 0.000
11 0.000 0.000 0.000 0.000
12 0.000 0.000 0.000 0.000
chó ý
1.NÕu sö dông bé nhí bï dao B, sÏ kh«ng cã sù kh¸c biÖt gi÷a d÷ liÖu
bï b¸n kÝnh vµ bï chiÒu dµi. Do ®ã, ph¶i ®Æt l−îng bï chiÒu dµi vµ bï b¸n
kÝnh cña mét dông cô ë nh÷ng ®Þa chØ OFFSET kh¸c nhau.
2.Giao diÖn cña mµn h×nh TOOLOFFSET cã thÓ thay ®æi tuú thuéc
vµo hÖ NC.
101
3. Çc thuËt ng÷ kü thuËt sö dông trong viÖc gi¶i thÝch chøc
n¨ng bï b¸n kÝnh dông cô
Çc thuËt ng÷ kü thuËt dïng cho chøc n¨ng bï th−êng dïng ®−îc gi¶i thÝch
nh− sau:
ThuËt ng÷ ý nghÜa
Start-up Khèi lÖnh ®Çu tiªn chøa G41,G42
Ho¹t ®éng ®Çu tiªn, t©m dông cô ®−îc bï t¹i vÞ trÝ
dõng vÒ bªn ph¶i mét l−îng b»ng b¸n kÝnh.
Offset mode Chøc n¨ng bï mòi dông cô cã hiÖu lùc sau Start-up
Cancel Mode Chøc n¨ng bï b¸n kÝnh dông cô bÞ huû bá bằng G40.
ViÖc huû bï b¸n kÝnh dông cô b¾t ®Çu tõ khèi lÖnh
tr−íc khèi lÖnh chøa G40. T©m dông cô ®−îc ®Þnh vÞ
t¹i bªn ph¶i tíi ®−êng ch¹y dao lËp tr×nh
chó ý
Víi ho¹t ®éng kÝch ho¹t vµ huû bá chøc n¨ng bï dao, cã 2 kiÓu
ho¹t ®éng ®−îc cung cÊp (kiÓu A vµ B).
KiÓu A ®−îc gi¶i thÝch nh− sau (KiÓu B tham kh¶o tµi liÖu cña
nhµ s¶n xuÊt)
G41 (G42) G00 X_ Y_; ............. Khëi ®éng (Start up)

chó ý
Trong tr−êng hîp nh− ®−îc minh ho¹
trªn h×nh vÏ, viÖc bï dao ®−îc thùc
hiÖn sang tr¸i, do ®ã, sö dông G41.
G01 X_ Y_ F_;
X_ Y_; ............... ChÕ ®é Offset
X_ Y_;
X_ Y_;
G40 G00 X_ Y_; .................................Huû bï dao.
102
3.1. Start-up
Khèi lÖnh ®Çu tiªn, chøa G41 ho¨c G42, gäi lµ khèi lÖnh start-up.Trong
ho¹t ®éng start-up, t©m cña dông cô c¾t ®−îc offset, dõng l¹i ë vÞ trÝ to¹ ®é
khèi lÖnh tiÕp theo (Xem h×nh vÏ).
G00 X100.0 Y100.0;.........................................................(1).

G42 X80.0 Y50.0 D_;.......................................................(2).
G01 X-45.0 F_;.................................................................(3)
............
chó ý
Khi sö dông start-up, khèi lÖnh ®Çu tiªn ph¶i tho¶ m·n:
-Khèi lÖnh start-up ph¶i chøa lÖnh di chuyÓn; kho¶ng çch ®−îc
gäi ph¶i lín h¬n l−îng bï (b¸n kÝnh dông cô).
-Start-up ph¶i ®−îc ®Æt trong G00 hoÆc G01 (d¹ng chuyÓn ®éng
tÞnh tiÕn).
*Kh«ng sö dông start-up trong d¹ng néi suy G02 hoÆc
G03. NÕu sö dông trong d¹ng nµy, tÝn hiÖu c¶nh b¸o
No.034 sÏ hiÖn trªn mµn h×nh vµ m¸y ngõng ho¹t ®éng.
*Kh«ng dïng D0 trong ch−¬ng tr×nh. NÕu sö dông, chøc
n¨ng bï b¸n kÝnh sÏ bÞ huû.
103
3.2. OFFSET mode
Tr−êng hîp chøc n¨ng bï b¸n kÝnh dông cô cã hiÖu lùc, sau start-up, ®−îc
gäi lµ Offset mode.
1) Khi h−íng bï dông cô kh«ng ®æi. Dông cô chuyÓn ®éng theo h×nh d¸ng
ph«i vµ tiÕp xóc víi quü ®¹o cÇn gia c«ng.
G42 G00 X100 .0 Y40.0;...........................(1) (START UP)

G01 X70.0 F200........................................(2)
Y65.0.........................................................(3)
G03 X45.0 Y90.0 R25.0............................(4) offset mode
G01 X20.0.................................................(5)
X_ Y_;........................................................(6)
.........................
chó ý
1. T¹i c©u lÖnh Start-up vµ trong chÕ ®é bï dao 2 khèi lÖnh ®−îc ®−a vµo
bé nhí ®Öm. Trong chÕ ®é bï dao nh÷ng khèi lÖnh kh«ng chøa çc lÖnh di
chuyÓn nh−: (Mét khèi lÖnh chØ chøa mét lÖnh M hoÆc G04 th× kh«ng ®−îc
phÐp sö dông). Mét khèi lÖnh ®iÒu khiÓn çc di chuyÓn theo çc trôc b»ng
0 th× còng kh«ng ®−îc phÐp sö dông. NÕu nh÷ng lÖnh nh− vËy ®−îc sö
dông th× sÏ g©y ra c¾t lÑm hoÆc c¾t hôt v× hai khèi lÖnh kh«ng ®−îc ®−a
vµo bé ®Öm, ®iÒu nµy còng g©y ra háng dông cô.
104
2. Khi cè g¾ng ®Ó c¾t cung trßn cã b¸n kÝnh nhá h¬n b¸n kÝnh dông cô
hoÆc c¾t r·nh cã chiÒu réng nhá h¬n ®−êng kÝnh dông cô, hÖ thèng sÏ
c¶nh b¸o, mét th«ng b¸o hiÖn trªn mµn h×nh, ®Ó tr¸nh c¾t lÑm. NÕu viÖc
nµy x¶y ra, khi ch−¬ng tr×nh thùc hiÖn trong chÕ ®é Singleblock, l−îng c¾t
lÑm sÏ lµm háng ph«i bëi v× ch−¬ng tr×nh thùc hiÖn ®Õn cuèi cña khèi lÖnh
tr−íc khi nã kÞp dõng.
3. Kh«ng ®−îc thay ®æi mÆt lµm viÖc víi G17,G18,G19 trong chÕ ®é
OFFSET.
NÕu thay ®æi, c¶nh b¸o x¶y ra, vµ tÝn hiÖu c¶nh b¸o 037 xuÊt hiÖn trªn mµn
h×nh, m¸y ngõng ho¹t ®éng.
2). Khi h−íng bï dông cô thay ®æi.
NÕu h−íng bï dông cô thay ®æi, nh− ®−îc minh ho¹ d−íi ®©y nÕu m· G
goi chøc n¨ng bï b¸n kÝnh thay ®æi gi÷a G41 vµ G42 , chu vi dông cô sÏ
tiÕp xóc víi ph«i theo trong 2 khèi lÖnh liªn tôc t¹i vÞ trÝ thay tõ G41 sang
G42.
........................................
........................................
G41 X70.0 Y60.0;

Y40.0;........................................................................(1)
G42 X_ Z_;................................................................(2)
........................................
........................................
ViÖc chuyÓn chÕ ®é m· G gi÷a G41 vµ G42 th× kh«ng ®−îc ®Æt ë khèi lÖnh
b¾t ®Çu vµ khèi lÖnh tiÕp theo.
105
3.3. Cancel Mode
LÖnh G40, chØ ra trong chÕ ®é Offset, huû bá chøc n¨ng bï dao.
ChÕ ®é huû bï dao b¾t ®Çu tõ cuèi khèi lÖnh tr−íc khèi lÖnhG40. T©m
dông cô sÏ thay ®æi l¹i nh− trong h×nh vÏ.
(G41) X100.0 Y50.0;

X60.0 Y50.0;........................................................(1).
G40 G00 X40.0 Y20.0..........................................(2).(ChÕ ®é huû)
........................................
........................................
(G41) X100.0 Y50.0;

X60.0Y50.0;.............................................................. (1)
G40 G00 X40.0 Y20.0;............................................. (2) (Cancel Mode)
........................................
........................................
chó ý
Trong chÕ ®é huû bï dao, cÇn l−u ý nh÷ng vÊn ®Ò sau:
-Chøc n¨ng bï b¸n kÝnh cã thÓ huû bá b»ng çch nhÊn phÝm [RESET]
trªn b¼ng ®iÒu khiÓn. HoÆc b»ng çch sö dông D0 trong ch−¬ng tr×nh.
-LÖnh hñy (G40) ph¶i ®−îc chØ ra trong chÕ ®é G00 hoÆc G01 (chuyÓn
®éng tÞnh tiÕn).
Kh«ng ®−îc sö dông G40 trong chÕ ®é G02 vµ G03. NÕu sö dông
trong G02 hoÆc G03, c¶nh b¸o sÏ x¶y ra, tÝn hiÖu c¶nh b¸o 034 sÏ
xuÊt hiÖn trªn mµn h×nh vµ m¸y ngõng ho¹t ®éng.
106
5. Ch−¬ng tr×nh vÝ dô
Mét sè ch−¬ng tr×nh vÝ dô sö dông chøc n¨ng bï b¸n kÝnh.
LËp tr×nh sö dông G40,G41 vµ G42 (1).
O0001;
N1;
1) G90 G00 G54 X-100.0 Y-100.0;.........................(1)
2) G43 Z30.0 H1 S300 T2;
M03
3) Z-30.0
4) G17 G41G01X0 Y-40.0 D1 F300; .....................(2)
Y250.0; ..............................................................(3)
5) X200.0; ..............................................................(4)
G02 Y0 R125.0; .................................................(5)
G01 X-40.0; ........................................................(6)
6) G40 G00 X-100.0 Y-100.0; ...............................(7)
.............................................
1) Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm (1) trong hÖ to¹ ®é lµm viÖc G54.
2) Ch¹y dao nhanh tíi Z30.0
3) Ch¹y dao nhanh tíi Z-30.0
107
4) (2) start-up
G41.......... Bï dao bªn tr¸i theo
h−íng tiÕn dông cô
D1............ §Þa chØ bï dao, n¬i b¸n
kÝnh dao ®−îc ®Æt.
5) (3)-(6) ChÕ ®é Offset.

Gia c«ng theo h×nh d¸ng ®· lËp tr×nh.
6) (7) ChÕ ®é huû bï dao.

Trong khèi lÖnh tr−íc lÖnh huû bï dao, dông cô
®Þnh vÞ tíi ®iÓm (6). Sau ®ã, ®i ra ®iÓm (x-100.0,
y -100.0)
108
LËp tr×nh sö dông G40,G41 vµ G42.
Gia c«ng 2 pocket sau, sö dông dao phay ngãn φ8.
Pocket ®−îc gia c«ng s©u 5 mm víi l−îng d− c¾t tinh ë mÆt trong lµ 0.3.
Point X Y
(1) -15.0 0
(2) -15.0 10.0
(3) -50.0 10.0
(4) -50.0 -10.0
(5) -15.0 -10.0
(6) 30.0 45.0
(7) 20.0 45.0
(8) 20.0 -45.0
(9) 40.0 -45.0
(10) 40.0 45.0
< Tr×nh tù gia c«ng>
C¾t Pocket.
(1) → (2) →(3) →(4) →(5) →(2) →(1)
C¾t Pocket
(6) → (7) →(8) →(9) →(10) →(7) →(6)
O0001;
N1;
1) G90G00G54X_15.0Y0;...................................... (1)
G43Z30.0H1S500T2;
M03;
G01Z3.0F3000;
Z-5.0F80;
2) G41Y10.0D1;..................................................... (2)
3) X-50.0;............................................................... (3)
4) G03Y-10.0R10.0;............................................... (4)
5) G01X-15.0;......................................................... (5)
109
6) G03Y-10.0R10.0;............................................... (2)
7) G40G01Y0;........................................................ (1)
G00Z3.0;
8) X30.0Y45.0;....................................................... (6)
G01Z-5.0;
9) G41X20.0;.......................................................... (7)
10) Y-45.0;............................................................... (8)
11) G03X40.0R10.0;................................................ (9)
12) G01Y45.0;.......................................................... (10)
13) G03X20.0R10.0;................................................ (7)
14) G40G01X30.0;................................................... (6)
G00Z30.0;
.........................................................
.........................................................
110
chó ý
NÕu kh«ng ®Æt G40 trong khèi (7):
Cã nh÷ng tr−êng hîp lËp tr×nh viªn kh«ng sö dông G40 trong khèi (7) bëi v×
hä hiÓu nhÇm r»ng Start-up vµ Cancel mode chØ sö dông mét lÇn trong
ch−¬ng tr×nh khi mét ph«i ®ang ®−îc gia c«ng
NÕu lÖnh G40 kh«ng ®Æt trong khèi (7), hiÖn t−îng c¾t lÑm (undercut) sÏ
x¶y ra nh− ®−îc minh ho¹ trªn h×nh vÏ.
cã G40 trong c©u lÖnh (7), qu¸ tr×nh

ong c©u lÖnh (6) vµ mét tÝn hiÖu c¶nh
Khi c©u lÖnh (7) kh«ng cã lÖnh G40 ®−îc thùc hiÖn, gi¸ trÞ Offset vÉn tån t¹i
ë c©u lÖnh (8), Do ®ã sÏ g©y ra c¾t lÑm khi dao di chuyÓn vµo vÞ trÝ (6)
(X30.0 Y45.0)
Tuy nhiªn, khi x¶y ra c¾t lÑm, c¶nh b¸o sÏ x¶y ra t¹i vÞ trÝ (6) vµ tÝn hiÖu
c¶nh b¸o t−¬ng øng sÏ hiÖn trªn mµn h×nh vµ m¸y dõng ho¹t ®éng.
111
2. M∙ lÖnh H
M· lÖnh H lµ ®Þa chØ x¸c ®Þnh sè

offset sö dông cho chøc n¨ng bï
chiÒu dµi dông cô (G43,G44).
Sö dông chøc n¨ng bï trong ch−¬ng
tr×nh ®Ó bï vÞ trÝ dông cô, v× vËy
dông cô lu«n ®Þnh vÞ t¹i vÞ trÝ lËp tr×nh
mµ kh«ng cÇn thay ®«i néi dông lËp
tr×nh.
TOOL TOOL MACHINE

GEOME
OFFSET(H)
WEAR
OFFSET(D)
GEOME WEAR
X 0.000 L−îng bï chiÒu dµi dông cô ®−îc
TRY TRY
Y 0.000 nhËp
1 0.000 0.000 0.000 0.000
2 0.000 0.000 0.000 0.000 Z 0.000 trªn mµn h×nh TOOL OFFSET.
3 0.000 0.000 0.000 0.000
4 0.000 0.000 0.000 0.000 chó ý
5 0.000 0.000 0.000 0.000 INPUT DATA Mµn h×nh TOOLOFFSET
6 0.000 0.000 0.000 0.000 thay ®æi tuú theo çc th«ng
7 0.000 0.000 0.000 0.000
8 0.000 0.000 0.000 0.000 sè vµ model cña hÖ NC.
9 0.000 OLD
0.000 DATA
0.000 0.000
10 0.000 0.000 0.000 0.000
11 0.000 0.000 0.000 0.000
12 0.000 0.000 0.000 0.000
G43 Z_ H_;
G49;
G43......................... Gäi chøc n¨ng bï
chiÒu dµi.
G49......................... Huû chøc n¨ng bï chiÒu dµi.
Z............................. X¸c ®Þnh to¹ ®é cÇn ®¹t theo h−íng trôc Z.
H............................. ChØ ra sè Offset sö dông.
chó ý
NÕu sö dông bé nhí B, hÖ ®iÒu khiÓn kh«ng ph©n biÖt gi÷a viÖc bï chiÒu
cao vµ bï b¸n kÝnh. Do ®ã cÇn thiÕt ph¶i ®Æt l−îng bï chiÒu cao vµ l−îng
bï b¸n kÝnh cña mét dông cô ë çc ®Þa chØ kh¸c nhau.
112
1) NÕu sö dông G44 cho viÖc bï chiÒu dµi dông cô, dÊu cña l−îng
bï chiÒu dµi ®−îc ng−îc víi dÊu cña G43.
Mori Seiki chØ sñ dông G43 .
2) L−îng bï dông cô lu«n b»ng 0 khi sö dông H0.
Khi b¾t ®Çu khëi ®éng m¸y, NC ë tr¹ng th¸i nh− khi sö dông H0.
3) Trªn mµn h×nh TOOLOFFSET l−îng bï h×nh häc vµ bï mßn dao ®−îc
®Æt ®éc lËp víi l−îng bï b¸n kÝnh.
Sö dông m∙ lÖnh H
TOOL TOOL MACHINE

OFFSET(H)
GEOME WEAR
OFFSET(D)
GEOME WEAR
X 0.000
TRY TRY Y 0.000
1 0.000 0.000 0.000 0.000
2 0.000 0.000 0.000 0.000 Z 0.000
3 0.000 0.000 0.000 0.000
4 0.000 0.000 0.000 0.000
5 0.000 0.000 0.000 0.000
6 0.000 0.000 0.000 0.000
OLD DATA
7 0.000 0.000 0.000 0.000
8 0.000 0.000 0.000 0.000
9 0.000 0.000 0.000 0.000
10 0.000 0.000 0.000 0.000 INPUT DATA
11 0.000 0.000 0.000 0.000
12 0.000 0.000 0.000 0.000
O0001
N1;
G90 G00 G54 X100.0 Y80.0;
G43 Z30.0 H1 S1000 T2;....................L−îng bï dông cô ®−îc ®Æt t¹i
vÞ trÝ NO.1 trªn mµn h×nh
TOOLOFFSET .
L−îng bï chiÒu cao cña dông
cô lµ tæng cña l−îng bï chiÒu
dµi vµ l−îng bï mßn.
Trong vÝ dô nµy,
-150.0+0.135=-149.865(mm) lµ
l−îng bï chiÒu cao.
M03;
....................
113
Ch−¬ng F
Çc vÝ dô lËp tr×nh
Néi suy cung trßn (bï b¸n kÝnh dông cô)
114
1) X¸c ®Þnh ®iÓm O ph«i vµ ph−¬ng ph¸p g¸ kÑp.
2.) X¸c ®Þnh dông cô
115
Thø tù gia Tªn dông cô Vi trÝ cÇn gia c«ng
c«ng
------------- Dao phay ngãn φ20, T1 §−êng kÝnh lç 100mm
3) X¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn gia c«ng

Nguyªn T S(v/p) F (mm/p) Sè offset
c«ng (dông cô) Tªn dôsng (Tèc ®é (l−îng
cô trôc chÝnh) ch¹y dao) H D
N1 1 Dao phay 330 66 1 2
ngãn
φ20, T1
chó ý
NhËp l−îng bï b¸n kÝnh dông cô12.5mm vµo vÞ
trÝ No.2 (D2) trªn mµn h×nh TOOLOFFSET.
Sö dông mét sè kh¸c cho sè bï b¸n kÝnh vµ sè
bï chiÒu dµi dông cô.
(Do mµn h×nh TOOLOFFSET kh«ng ph©n chia
gi÷a d¹ng bï b¸n kÝnh vµ bï chiÒu dµi).
4) LËp ch−¬ng tr×nh
O0010;............................ Sè ch−¬ng tr×nh.
G00 G40 G80;................ Ch¹y dao nhanh G00, huû chÕ ®é bï
b¸n kÝnh, huû chÕ ®é ch¹y chu tr×nh.
/G91 G28 X0 Y0 Z0;....... §−a çc trôc X,Y vµ Z vÒ gèc m¸y.
/T1.................................. Gäi dông cô No.1( dao phay ngãn
φ20)
/M06................................ §æi dông cô
Khi dông cô T1 ®· ®−îc kÑp trªn trôc chÝnh, bËt chøc n¨ng bá
qua c©u l lÖnh ®Ó bá qua çc lÖnh nµy.
N01 (dao phay ngãn φ25mm; D2=12.5mm);
........................................ Khèi lÖnh No.1
G00 G90 G54 X0 Y0 S330;
........................................ Chän hÖ to¹ ®é lµm viÖc G54.
Ch¹y dao nhanh tíi (X0,Y0). Trôc
chÝnh quay thuËn víi tèc ®é 330 v/p
G43 Z50.0 H1 M03; ....... Bï dông cô theo ®Þa chØ No.1 (G43).
Ch¹y dao nhanh tíi Z50.0. Trôc
chÝnh quay thuËn víi tèc ®é 330v/p.
Z-25.0;............................. Di chuyÓn trôc Z tõ mÆt ph«i (Z0) tíi
vÞ trÝ Z-25.0.
116
G01 G41 X20.0 Y-30.0 D02 F66;
........................................ Néi suy tuyÕn tÝnh, bï b¸n kÝnh dông
cô sang bªn tr¸i (G41). Tèc ®é ch¹y
dao 66 mm/ph.
G03 X50.0 Y0 R30.0;...... Néi suy cung trßn (ng−îc chiÒu kim
®ång hå). B¸n kÝnh 30mm, to¹ ®é
®iÓm cuèi cung trßn (50.0,0) .
I-50.0;............................. §−êng trßn, b¸n kÝnh 50.0mm.
X-20.0 Y30.0 R30.0;....... Néi suy cung trßn (ng−îc chiÒu kim
®ång hå). B¸n kÝnh 30mm, to¹ ®é
®iÓm cuèi cung trßn (20.0,30.0).
G00 Z50.0 M05;............... Ch¹y dao nhanh tíi vÞ tri çch mÆt
ph«i 50mm, dõng trôc chÝnh .
G91 G28 Z0;.................... Trôc Z vÒ ®iÓm O.
M30;................................. KÕt thóc ch−¬ng tr×nh.
B¸n kÝnh tiÕp cËn ®−îc ®Æt lµ 30mm, b»ng 60% R
Gia c«ng nhiÒu ph«i
117
§Æt 4 ph«i trªn bµn m¸y, nh− ®· chØ ra trong phÇn 2.2, lËp tr×nh
ch−¬ng gia c«ng nh− sau:
5) LËp ch−¬ng tr×nh

P0100;............................ Sè ch−¬ng tr×nh (ch−¬ng tr×nh chÝnh)
G00 G40 G80; ............... Ch¹y dao nhanh tíi ®iÓm G00. Huû
bá chÕ ®é bï b¸n kÝnh, huû bá chÕ
®é chu tr×nh.
/G91 G28 X0 Y0 Z0; ..... Ch¹y çc trôc X,Y vµ Z vÒ gèc m¸y.
/T1 .................................. Gäi dông cô No.1
/M06; .............................. §æi dông cô.
M01; ................................ Dõng tuú chän
N01 (dao phay ngãn φ25.0 *D2=12.5mm);
......................................... Khèi lÖnh No.1
G00 G90 G54 X0 Y0 S330;
Gäi hÖ to¹ ®é lµm viÖc G54, ch¹y
dao nhanh tíi ®iÓm (0,0). §Æt tèc ®é
trôc chÝnh 330v/p.
G43 Z50.0 H1 M03; ....... Ch¹y dao tíi ®iÓm Z50.0, bï dao
theo chiÒu dµi, ®Þa chØ H1. Quay trôc
chÝnh bªn ph¶i.
M98 P101; ..................... Gäi ch−¬ng tr×nh con O101.
G55 X0 Y0; ................... Gäi hÖ to¹ ®é lµm viÖc G55, ch¹y
dao nhanh tíi ®iÓm (0,0).
118
M98 P101; ...................... Gäi ch−¬ng tr×nh con O101.
G57 X0 Y0; .................... Gäi hÖ to¹ ®é lµm viÖc G54, ch¹y
dao nhanh tíi ®iÓm (0,0). §Æt tèc ®é
trôc chÝnh 330v/p.
M98 P101; ...................... Gäi ch−¬ng tr×nh con O101.
G91 G28 Z0 M5; ............. Trë l¹i ®iÓm 0 cña trôc Z, dõng quay
trôc chÝnh.
M30; ................................ KÕt thóc ch−¬ng tr×nh.
O0101; ............................ Tªn ch−¬ng tr×nh (ch−¬ng tr×nh con)
G00 G90 Z-25.0 ............. Ch¹y dao nhanh tõ bÒ mÆt lµm viÖc
tíi vÞ trÝ Z-25 mm.
G01 G41 X20.0 Y-30.0 D2 F66;
....................................... Néi suy tuyÕn tÝnh G01. bï b¸n kÝnh
dao bªn tr¸i (G41), t¹i ®Þa chØ D2.
Tèc ®é tiÕn dao 66 mm/phót.
G03 X50.0 Y0 R30.0; .... Néi suy cung trßn ng−îc chiÒu kim
®ång hå, b¸n kÝnh R30.0, to¹ ®é
®iÓm cuèi (50.0,0).
I-50.0; ............................ C¾t ®−êng trßn kÝn, b¸n kÝnh 50 mm.
X20.0 Y30.0 R30.0; ...... C¾t cung trßn b¸n kÝnh 30 mm, ®iÓm
cuèi X20.0 vµ Y30.0.
G01 G40 X0 Y0 F1000;.. Néi suy tuyÕn tÝnh G01. Huû chÕ ®é
bï b¸n kÝnh.
G00 Z25.0; ..................... Ch¹y dao nhanh theo trôc Z çch bÒ
mÆt lµm viÖc 50mm.
M99; ............................... KÕt thóc ch−¬ng tr×nh con.
Tèc ®é quay vµ tèc ®é ch¹y dao cho phay
119
VËt liÖu VËn tèc c¾t m/p Tèc ®é ch¹y dao r¨ng
(Type of Material) (Speed) (Feed per teeth-FPT)
HSS Carbide HSS Carbide

Nh«m vµ magiª >= 180 >= 300 .12 - .60 .12 - .76
§ång thau vµ ®ång
thiÕc (mÒm) 75 - 90 >=120 .12 - .50 .25 - .50
§ång thau vµ ®ång
thiÕc (cøng) 45 - 60 120 .06 - .25 .12 - .75
§ång 45 - 60 >= 300 .12 - .38 .12 - .38
Gang ®óc (mÒm) 22 - 30 75 - 100 .12 - .38 .25 - .50

Gang ®óc (cøng) 15 - 22 60 - 75 .08 - .18 .12 - .25
100 HBN 38 - 53 135 - 180 .10 - .25 .12 - .50
ThÐp
200 HBN 21 - 27 110 - 135 .10 - .25 .12 - .25
300 HBN 12 -> 15 60 - 75 .09 - .12 .12 - .25
400 HBN 6 -> 9 30 - 60 .02 - .08 .10 - .15
500 HBN 3 -> 5 22 - 45 .02 - .08 .10 - .15
ThÐp T«i
kh«ng 10 -> 21 75 - 120 .08 - .12 .08 - .30
gØ Ch−a t«i 21 -> 31 75 - 120 .08 - .12 .08 - .30
D−íi 100 K PSI 10 -> 17 45 - 55 .08 - .12 .10 - .20
100K - 135 K
PSI 7 -> 10 35 - 45 .05 - .12 .08 - .2
Titan ≥135 K PSI 5 -> 8 24 - 36 .02 - .12 .05 - .20
Hîp kim thÊp
Ferritic 12 -> 18 45 - 90 .05 - .12 .08 - .20
ThÐp Hîp kim
chÞu Austenitic 6 -> 9 30 - 70 .02 - .10 .05 - .15
nhiÖt Hîp kim nÒn
cao Nickel Base 2 -> 6 15 - 45 .02 - .08 .05 - .15
Tèc ®é quay vµ tèc ®é ch¹y dao cho khoan
120
Tèc ®é ch¹y c¾t
VËt liÖu §é cøng BHN-3000 KG HSS Carbide
Nhùa, Bakelite çc
lo¹i kh¸c … 60 - 150
Nh«m vµ thÐp hîp
kim … 30 - 75
Nh«m ®óc … 22 - 45
§ång … 30 - 75
§ång thau (mÒm)
®ång vµng v..v. … 30 - 75
§ång thau (cøng)
thiÕc … 25 - 45
D¸t máng <= 150 25 - 45 60 - 90
KÐo sîi 150 - 250 20 - 25 45 - 60

Gang ®óc Lo¹i nhá 250 - 350 12 -> 18 30 - 45
<= 200 15 - 30
200 - 300 15 - 20
ThÐp Cacbon vµ
thÐp hîp kim 300 - 400 6 -> 12
<= 200 12 -> 15
200 - 300 9 -> 12

ThÐp hîp kim 300 - 400 5 -> 9
hîp kim nÒn Niken … 6 -> 9

hîp kim nÒn Cobalt … 2 -> 5
250 - 350 5 -> 9

ThÐp cao 350 - 450 3 -> 5
Titan vµ hîp kim <= 250 15 -> 21
250 - 400 5 -> 9
121
Tèc ®é quay vµ tèc ®é ch¹y dao cho doa
V©n tèc c¾t (m /phót)

VËt liÖu HSS Carbide
Magiª 60 -120 150 -> 300
Nh«m 45 - 90 150 -> 300

§ång thau ®ång thiÕc 38 - 60 76 -> 120
§ång ®á vµ ®ång thiÕc cøng 15 - 22 30 -> 45

MÒm 15 - 30 45 -> 75
Trung b×nh 8 -> 15 22 -> 45

S¾t Cøng 5 -> 8 12 -> 22
D−íi 200 HBN 16 - 24 60- > 90
200 - 300 HBN 9 -> 16 38 -> 06

300 - 400 HBN 6 -> 10 15 -> 38
400 - 500 HBN 3 -> 10 10 -> 15
ThÐp ≥ 500 HBN 3 -> 6 4 -> 10
ThÐp
kh«ng gØ -ThÐp ch−a t«i? 12 -> 18 45 -> 76
Seri 300 6 -> 9 24 -> 36
Seri 400 vµ P.H 4 -> 8 18 -> 30

ThÐp hîp
kim NÒn Nickel 3 -> 6 12 -> 21
chÞu nhiÖt
cao NÒn Cobalt 3 -> 4 9 -> 15
s¹ch 10 -> 15 15 - 30
Titan Hîp kim 3 -> 6 10 -> 15
Tèc ®é quay vµ tèc ®é ch¹y dao cho taro
122
VËt liÖu §é cøng Tèc ®é c¾t (m/p)
BHN (3000kg)
Bakelite 18-30
Nhùa 30-75
Nh«m vµ thÐp non 22-45
§ång thau (®ång ®á 18-30
cøng, mÒm)
Hîp kim ®ång 18-30
Gang ®óc <150 15-24
150-250 9-12
250-300 5-6
ThÐp hîp kim vµ thÐp <200 6-8
cacbon 200-300 5-6
300-400 2-5
ThÐp kh«ng gØ <200 6-9
200-300 2-5
300-400
ThÐp ®é bÒn cao <200 3-8
200-300 3-3
Titan vµ hîp kim ITS <255 8-10
250-400 2-5
123

Phay CNC Nang Cao

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Phay CNC Nang Cao

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHOA CƠ KHÍ CHẾ TẠO

PHAY CNC NÂNG CAO

(Lưu hành nội bộ)

A) ChuÈn bÞ lËp tr×nh

Những hoạt động cần thiết khi lập một

2. Phân tích các phần gia công, xác định

5.1 Trình tự làm việc

1.Nghiên cứu bản vẽ để xác định yêu cầu gia công

4.Lập chương trình

6.Nhập chương trình vào máy

7.Lưu chương trình vào bộ nhớ

8.Lắp dụng cụ và phôi lên máy

9.Đo và nhập vào giá trị bù chiều cao và bán kính

12.Kiểm tra chương trình bằng cách chạy không cắt

15.Hoàn thành sản phẩm

Các mục kiểm tra

Mã số dụng cụ được phân phối phù hợp với kích thước

1 Khoá DOOR INTERLOCK đã được đặt vào vị trí Nomal

O0001;----------------------------------------- Số chương trình

Số chương trình có thể có ít hơn 4 chữ số.

6.4. Địa chỉ (Address)

6.5. Dữ liệu (Data)

6.8. Tóm tắt

O0001;---------------------------------------số chương trình.

Trường hợp lệnh “X+__”, Nếu dụng cụ được giả định là

Nếu dụng cụ được giả định là

Trên bản vẽ, gốc phôi được ký hiệu như sau:

<Ví dụ về đặt điểm gốc phôi>

Lệnh với hÖ to¹ ®é tuyệt đối(1)

Toạ độ của điểm (1) và (2) viết trong

Các từ lệnh trong (...),

Chế độ lệnh gia số được xác định với lệnh G91

Diễn tả lệnh gia số (1)

1). Với toạ độ dấu dương có thể

Diễn tả lệnh gia số (2)

Sử dụng lệnh gia số di chuyển qua các điểm (1),(2),(3) và (4).

Các từ lệnh trong (...), tương tự

Các điều kiện cắt gọt được thiết lập

1. Tốc độ trục chính (Spindle Speed) (min-1).

S400;.................Tốc độ trục chính 400v/ph

chó ý min-1 có nghĩa là vòng/phút

2. Tốc độ tiến dao cắt (Cutting Feedrate) (mm/min)

F100;................. Tốc độ tiến dao 100m/ph

3. Chiều sâu cắt (Depth of cut)

Mã S Đặt tốc độ quay của trục chính .

Chức năng Địa chỉ Ý nghĩa.

Lệnh di chuyển theo các trục:

Chức năng tiến dao F Tốc độ tiến dao,bước ren.

O0001;..........................Tªn ch−¬ng tr×nh (Dßng lÖnh nµy chØ ®−îc ®−a

13.1. Số chương tr×nh

13.3. DÊu vµ ký hiÖu

KiÓu lÖnh ý nghÜa

G90 03 §Æt hÖ to¹ ®é tuyÖt ®èi

1. Khèi lÖnh tuyÖt ®èi

X+10.0 X10.0 Y+10.0 Y10.0

G90G00 X10.0 Y10.0....................(1)

< Víi lÖnh gia sè >

X X G90 G00 X10.0 Y10.0;................. (1)

Gi¸ trÞ ®−îc viÕt trong (O,O) ë h×nh

Ch−¬ng tr×nh sö dông G90 & G91 ( 2 )

G90 G00 X-175.0 Y-100.0 Z50.0 ; .......(1)

< Víi hÖ to¹ ®é gia sè >