PROGRAM RAZVOJA I RADA SREDNJE STRUČNE ŠKOLE

ZA NAREDNI ČETVOROGODIŠNJI PERIOD

I. UVODNE NAPOMENE

Srednja stručna škola u Pljevljima je jedina stručna škola na području Opštine Pljevlja,
što je čini specifičnom u odnosu na druge stručne škole u Crnoj Gori. Naime, sve veće opštine u našoj
republici imaju najmanje po dvije, a neke po tri ili četiri stručne škole. Ova okolnost uslovila je izrazito
heterogenu strukturu Srednje stručne škole u kojoj je, praktično, sadržano pet različitih vrsta stručnih
škola, što u značajnoj mjeri komplikuje i otežava ukupnu organizaciju života i rada ovog izuzetno
složenog i razuđenog školskog organizma.
Škola ima status javne ustanove, a u organizacionom pogledu posluje kao jedinstveno
pravno lice sa dvije organizacione jedinice, od kojih se jedna odnosi na nastavnu djelatnost, a druga
na proizvodno-prometnu i uslužnu djelatnost koja se odvija u okviru Učeničke zadruge. Obje
organizacione jedinice u obavljanju poslova iz svog djelokruga u odnosu na treća lica nastupaju u ime
i za račun Škole, kao jedinstvenog pravnog subjekta. Svaka organizaciona jedinica ima svoj
ekonomski subjektivitet i sastavlja poseban interni obračun poslovanja.
U posljednjih nekoliko godina u Školu se upisivalo 35 - 40 odjeljenja, odnosno nastavu
je pohađalo oko 850 - 900 učenika godišnje. Ukupan broj radnika, računajući i Učeničku zadrugu,
kretao se oko 130, od čega se skoro 90 odnosi na nastavno osoblje.Stručna zastupljenost nastave je
skoro optimalna.
Jedan od osnovnih problema je to škola nema svoju fiskulturnu salu, pa se nastava
ovog predmeta izvodi u Sportskoj dvorani ”Ada” i sali Gimnazije, djelimično i u prostorijama naše
škole, što se konstantno negativno odražava na ukupan rad Škole.
S obzirom da smo jedina stručna škola u Opštini Pljevlja, a polazeći od primarnih
interesa i želja učenika i njihovih roditelja, naša škola je verifikovana i organizovana tako da se stvori
mogućnost da se što veći broj učenika koji završavaju osnovnu školu na području naše opštine upiše i
školuje za željenu struku i zanimanje. U skladu sa takvim opredjeljenjem, naša škola je verifikovana za
šest područja rada, odnosno struka, u okviru kojih učenici mogu sticati kvalifikacije za 47 obrazovnih
profila, odnosno zanimanja, od kojih se 17 zanimanja odnosi na IV stepen, a 30 na III stepen
stručnosti. U takvoj situaciji nije lako uskladiti sve tokove obrazovno-vaspitnog procesa i napraviti
optimalnu organizaciju rada tako izrazito razuđene i po svemu heterogene školske institucije.
Učenička zadruga, sama po sebi, predstavlja, takođe, jednu dosta razuđenu radnu
cjelinu. Djelatnost Zadruge u globalu je koncipirana tako da najvećim dijelom bude u funkciji
ostvarivanja paktične nastave i profesionalne prakse, prvenstveno za one učenike koji se školuju za
saobraćajnu, mašinsku i elektro struku. Djelatnost Zadruge je proizvodno-prometnog i uslužnog
karaktera i odvija se u okviru tri posebne radne cjeline, odnosno jedinice, i to: Saobraćajni centar,
Ugostiteljstvo i Štamparija i knjižara. U inače otežanim uslovima privređivanja, u kojima svi privredni
subjekti i sve djelatnosti imaju mnoštvo problema, Učenička zadruga ipak uspijeva da očuva postojeću
supstancu i, uz još uvijek značajnu pomoć resornog ministarstva, ostvari dohodak za svojih 42
radnika.
Praktična nastava, kojoj u stručnim školama pripada posebno mjesto i koja je od
suštinskog značaja, u našoj školi je svuda stručno zastupljena. Praktična nastava se, uglavnom, odvija
u školskim radionicama koje su prilično dobro opremljene potrebnim priborom i opremom. Za neka
zanimanja praktična nastava se organizuje i u Učeničkoj zadruzi, preduzećima, ustanovama i kod
privatnih preduzetnika.
. Zbog rada u dvije smjene i velikog broja odjeljenja, dosta su skromne mogućnosti da
se nastava organizuje na principu specijalizovanih učionica i kabineta, iako je Škola, u cjelinui
gledano, dobro opremljena nastavnim sredstvima i odgovarajućom opremom.
Zagrijavanje Škole i čišćenje i održavanje higijene su na potrebnom nivou. Raspored
mokrih čvorova nije riješen na odgovarajući način. Obezbjeđenje i čuvanje školske zgrade i veoma
vrijedne školske opreme je, ukidanjem radnog mjesta noćnog čuvara, postalo više nego
problematično.
Školska biblioteka i čitaonica zadovoljavaju potrebe Škole. Školska biblioteka raspolaže
sa fondom od oko 11500 knjiga i dosta redovno se zanavlja novim naslovima. Škola je pretplaćena na
pozamašan broj časopisa i listova koji obrađuju školsku problematiku.
 Opšti uspjeh učenika u posljednjih nekoliko godina konstantno je dobar i, gledano
prema procentu prelaznosti, kreće se oko 96%, što je bio slučaj i prethodne školske godine. Istina, u
toku školske godine taj procenat varira od jednog do drugog klasifikacionog perioda, a ponekad i
enormno oscilira, pogotovo kada se uporedi uspjeh učenika na kraju prvog tromjesečja sa uspjehom
na kraju školske godine. Veliki je broj učenika, skoro dva odjeljenja, koji u toku nastavne godine izgubi
status redovnog učenika zbog velikog broja nedovoljnih ocjena ili, pak, zbog neporavdanih izostanaka
sa nastave.
Nedostatak đačkog doma, odnoso veliki broj učenika - putnika, a takvih je skoro jedna
trećina od ukupnog broja, ima negativne implikacije na ukupan opšti uspjeh Škole. Tome doprinosi i
činjenica što je struktura učenika po uspjehu koji donose iz osnovne škole prilično nepovoljna, jer je
od ukupnog broja upisanih učenika najviše onih koji su osnovnu školu završili sa dovoljnim i dobrim
uspjehom. Brojni su i veoma bitni i drugi razlozi koji nepovoljno utiču na uspjeh i zalaganje učenika,
među kojima se motivacioni faktor sve više i jače nameće kao dominantan, mada i neke subjektivne
slabosti Škole, koje postoje u svakom radu, nijesu zanemarljive.
Škola je verifikovana i za sticanje V stepena stručne spreme, odnosno specijalizacije za
područja rada Saobraćaj i Mašinstvo i obrada metala, gdje smo iškolovali znatan boj radnika -
specijalista za odrađena zanimanja i stekli značajno iskustvo.
Saradnja Škole sa preduzećima, ustanovama i lokalnom samoupravom je konstantno
dobra i obostrano korisna.

III. OSNOVNI PRAVCI I PERSPEKTIVE DALJEG RAZVOJA

Dostignuti stepen razvitka i postojeće opšte stanje u Srednjoj stručnoj školi predstavlja
solidnu osnovu i siguran oslonac za njen dalji razvoj i prosperitet. Takva ocjena i predviđanje
utemeljeni su na brojnim relevantnim pokazateljima, od kojih ćemo, za ovu priliku, istaći nekoliko
najbitnijih, i to:
1. Opština Pljevlja prostire se na površini od 1346 km2 , što je čini trećom opštinom po
prostranstvu u Crnoj Gori. Na tako velikom prostoru, prema posljednjem popisu živi 35806 stanovnika.
Iako su demografska kretanja nepovoljna, jer se broj stanovnika u posljednjih tridesetak godina
smanjuje, i postojeći broj učenika koji završavaju osnovnu školu garantuje siguran priliv učenika u
našu školu.. Kada se tome broju doda izvjestan broj učenika sa strane, iz drugih susjednih opština, te i
učenici koji ponavljaju razred, realno je očekivati da će se u narednom četvorogodišnjem periodu u
našu školu u I razred upisivati najmanje 10 odjeljenja, što, s obzirom na postojeće stanje, neće
predstavljati neki veći problem.
2. Iako je Srednja stručna škola po broju struka i zanimanja jedna od najrazuđenijih u
Republici, za sve struke i zanimanja postoji nastavni kadar koji u svemu ispunjava uslove za izvođenje
nastave. Jedino nastava matematike nije u potpunosti stručno zastupljena, jer nedostaju još tri stručna
nastavnika. Postojeće nastavno osoblje je sa bogatim radnim iskustvom, stečenim najvećim dijelom u
našoj školi, što je od velikog značaja ne samo za tekući rad, nego i za brojne i značajne promjene u
obrazovanju koje nas ubuduće očekuju.
3. Postojeći školski prostor je do sada bio limitirajući faktor za još bolji rad ove velike i
razvijene škole. Ukupna površina od 4803 m2, u okviru koje su 22 učionice i desetak kabineta, a sa
zadržavanjem broja učenika daje mogućnost za savremenije organizovanje nastave. Postojeći broj
školskih radionica i njihova dobra opremljenost solidna su osnova za uspješno izvođenje praktične
nastave. Za neka zanimanja i ubuduće će biti neophodno da se praktična nastava realizuje po
preduzećima ili kod privatnih preduzetnika.
4. Promjene u obrazovanju, utemeljene setom zakona 2002. godine, zahvatiće ili su već
zahvatile sve segmente obrazovanja, a u najvećoj mjeri stručno obrazovanje, odnosno stručne škole.
Promjenama u stručnom obrazovanju stvoreni su institucionalni uslovi da se otklone postojeće slabosti
i nedostaci, koji su se naročito ispoljavali u prenaglašenosti opšteobrazovnih u odnosu na stručne
predmete, što je za posljedicu imalo nedovoljnu stručnu osposobljenost učenika za obavljanje poslova
iz struke za koju su se školovali, kao i nedovoljnoj povezanosti i saradnji svih društvenih činilaca, tzv.
socijalnih partnera, počev od upisne politike i upisa učenika, te tokom čitavaog školovanja i, naravno,
zapošljavanja svršenih učenika.
Srednja stručna škola je od samog početka pratila sve aktivnosti i na vrijeme se
uključivala u pripreme za predstojeće promjene. Na sjednicama Nastavničkog vijeća nastavnici su u
više navrata upoznavani sa osnovnim pravcima promjena, a neki nastavnici su bili aktivno uključeni u
izradu novih obrazovnih programa, standarda zanimanja i odgovarajućih kataloga znanja. Znatan broj

2
nastavnika, učešćem na seminarima i savjetovanjima, već je u dobroj mjeri edukovan za realizaciju
planiranih promjena koje će se uvoditi postupno. Od ove školske godine realizuju se novi obrazovni
programi u 14 škola u Republici, među kojima je i naša škola, u kojoj se eksperimentalno realizuje novi
obrazovni program za zanimanje ”tehničar drumskog soabraćaja”.
Sljedeće i narednih godina uvodiće se i drugi novi obrazovni programi, te u tom pogledu
pred našom školom i svim njenim organima stoji odgovoran zadatak da se na vrijeme vrše pripreme
za realizaciju tih izuzetno bitnih poslova koji su za školu od najvećeg značaja.
5. Rad Učeničke zadruge i do sada su pratile brojne teškoće i problemi, koji su, naročito
u posljednjih godinu dana, rješavani pojačanim radnim angažovanjem svih zaposlenih radnika, a,
posebno, finansijskom podrškom Ministarstva prosvjete i nauke. Kako će ova pomoć, izvjesno je, u
bliskoj budućnosti izostati ili će biti svedena na najmanju mjeru, neophodno je, pored ostalog, izvršiti
temeljnu analizu postojećeg stanja u Zadruzi i trasirati osnovne pravce aktivnosti u cilju prevazilaženja
postojećih i rješavanja novih problema i teškoća koje će se javaljati. U vezi sa tim, već je izvjesno,
postojeći broj od 42 radnika treba postepeno smanjivati, a djelatnost Zadruge prilagođavati zahtjevima
tržišta.

IV. ZAVRŠNE NAPOMENE

Promjene u obrazovanju, institucionalno već utemeljene novom zakonskom

infrastrukturom, koje se od ove školske godine u jednom segmentu realizuju i u Srednjoj stručnoj školi,
zahtijevaju ne samo adekvatnu kadrovsko-materijalnu bazu, već i stručan, sposoban i iskusan
rukovodeći tim Škole koji će uživati povjerenje ne samo ovog velikog školskog kolektiva, već i šireg
okruženja. Saradnja sa socijalnim partnerima sve će više ubuduće nametati potrebu da u radu
direktora škole, pored organizaciono-pedagoške, posebno bude naglašena tehno-menadžerska
komponenta.

U Pljevljima, Mervan Avdović

12.05. 2008. god.

Nastava usmjerena ka učeniku, aktivna nastava; učenik subjekat a ne objekat.

Upisna politika prilagođena potrebama razvoja Pljevalja I okoline
Poboljšati I unaprediti rad stručnih aktiva koji treba da postanu inicijatori, kreatori I nosioci izvođenja
nastave,
Podrška samostalnom radu učenika kroz njihove organizacije (odjeljenska organizacija, zajednica
učenika I td.)
Saradnja sa socijalnim partnerima u okruženju
Bibilioteka u skladu sa propisima modernizacija medijateka