Yayinlar PDF 5911ad140bfbf

Mayıs 2016
SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI DIŞ TİCARET RAPORU

SOFRA VE
MUTFAK EŞYALARI
DIŞ TİCARET RAPORU
Mayıs 2016
ZÜCCACİYECİLER DERNEĞİ Hazırlayanlar:

Sibel PALACIOĞLU
Kuruluş: 2004
Kerem YAMAK
SOFRA VE MUTFAK
EŞYALARI

2016

HAZIRLAYANLAR:
Sibel PALACIOĞLU
Kerem YAMAK

ZÜCCACİYECİLER DERNEĞİ
Kuruluş: 2004

2
ZÜCDER - DIŞ TİCARET RAPORU
ÖNSÖZ
2004 yılında kurulan Derneğimiz; sektörümüzün hem mevcut koşullarının analiz edilmesi, hem bu koşulların
iyileştirilip, dünya ile sürdürülebilir rekabet edilebilirliğin korunup geliştirilmesi için çalışmalarına devam
etmektedir.
Sektörümüz;
Cam sofra ve mutfak eşyaları,

Porselen, çini, seramik sofra ve mutfak eşyaları,
Plastik sofra ve mutfak eşyaları,
Metal sofra ve mutfak eşyaları,
Ahşap sofra ve mutfak eşyaları,
Küçük elektrikli ev aletleri,
Hediyelik ve süs eşyaları ile
Endüstriyel mutfak eşyaları,
gibi geniş bir yelpazeyi ihtiva etmektedir. Bu gruplardaki üretici, ihracatçı, ithalatçı, toptancı, perakendeci
gibi segmentleri de aynı çatı altında toplayarak, bir federasyon mantığı ve gücüyle yoluna devam
etmektedir.
Sektörümüz 2015 yılında 3,9 milyar $ ihracat ve 1,7 milyar $ ithalat gerçekleştirerek, 2015 yılı ihracatı 144
milyar $, ithalatı ise 207 milyar $ olarak hesaplanan ülkemiz ekonomisine ihracat ayağında %2’ye yakın katkı
sağlamıştır. Öte yandan verdiği 2,2 milyar $ cari fazla ile ülkemiz ekonomisindeki önemli yerini devam
ettirmiştir.
Üreticilerimizin karşılaştığı yapısal sorunların çözümü, üretimden perakendeye, hatta yurt dışındaki satış
noktalarına kadar karşılaştıkları tüm koşulların iyileştirilmesi, üreticilerimizle markalarımız arasındaki
iletişimin ve ticaretin geliştirilmesi, global markalar yaratılması, ihracatın artırılması ve dünyanın her yerinde
bilinen bir “Türk Züccaciye Sektörü/Türk Malı” imajının yaratılıp geliştirilmesi yönünde Yönetim Kurulumuz
ve personelimiz olarak gayretlerimiz sürecektir.
Dernek olarak; önce ülkemizin, sonra sektörümüzün ve firmalarımızın rekabet gücünün yükseltilmesi ve
dünya ihracat sıralamasında ülkemiz züccaciye sektörünün 6’ncı sıradaki yerinin 4’üncülüğe yükseltilmesini
hedeflediğimizi ifade ederek, hepinizi sevgi ve saygıyla selamlar, Dernek arkadaşlarımızın gerçekleştirmiş
olduğu bu çalışmanın sektörümüze hayırlı ve faydalı olmasını dilerim.
Ömer Ertuğrul Erdoğan

Yönetim Kurulu Başkanı
3
4
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM 1: TÜRKİYE EKONOMİSİ GENEL DEĞERLENDİRME 8
BÖLÜM 2: ZÜCCACİYE SEKTÖRÜ 20
BÖLÜM 3: PLASTİK SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 30
BÖLÜM 4: PORSELEN/ÇİNİ/SERAMİK SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 34

4.1. Porselen-Çini-Seramik Sofra ve Mutfak Eşyaları (Genel) 34
4.2. Porselen veya Çiniden Sofra ve Mutfak Eşyaları 35
4.3. Seramikten Sofra ve Mutfak Eşyaları 37
BÖLÜM 5: AĞAÇTAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 42
BÖLÜM 6: CAM SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 46
BÖLÜM 7: DEMİR-ÇELİK, BAKIR, ALÜMİNYUM SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 50

7.1. Demir-Çelik, Bakır, Alüminyum Sofra ve Mutfak Eşyaları (Genel) 50
7.2. Demir-Çelik Sofra ve Mutfak Eşyaları 51
7.3. Bakırdan Sofra ve Mutfak Eşyaları 53
7.4. Alüminyumdan Sofra ve Mutfak Eşyaları 56
7.5. Yiyecek ve İçeceklerin Hazırlanmasında Kullanılan Mekanik Aletler 58
7.6. Kesici Ağızlı Bıçaklar 61
7.7. Kaşık, Çatal, Kepçe, Spatula vb. Sofra ve Mutfak Eşyası 63
7.8. Demir-Çelikten Yemek Pişirme Cihazları; Gaz Yakıtlı 66
7.9. Demir-Çelikten Yemek Pişirme Cihazları; Sıvı Yakıtlı 68
7.10.Demir-Çelikten Yemek Pişirme Cihazları; Diğerleri, (katı yakıtlı cihazlar dahil) 71
BÖLÜM 8: KÜÇÜK ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ 76

8.1. Küçük Elektrikli Ev Aletleri (Genel) 76
8.2. Elektromekanik mutfak alet ve makineleri 77
8.3. Ev İşlerinde Kullanılan Elektrik Motorlu Diğer Cihazlar 79
8.4. Mikro Dalgalı Fırınlar 82
8.5. Diğer Elektrikli Fırınlar, Ocaklar, Izgaralar vb. 84
8.6. Kahve/Çay Yapmaya Mahsus Elektro Termik Cihazlar 87
8.7. Ekmek Kızartma Makineleri 89
8.8. Diğer Elektro Termik Cihazlar 92
8.9. Evde Kullanılan Kendinden Elektrik Motorlu Fan 94
8.10. Isıtma Tertibatlı Su İle Temizleme Cihazı 97
8.11. Kendinden Elektrikli Vakumlu Süpürge 99
8.12. Kendinden Elektrikli Diğer Vakumlu Süpürge 102
8.13. Elektrikli Traş Makineleri 104
8.14. Elektrikli Saç Kesme Makineleri 107
8.15. Elektrikli Epilasyon Cihazları 109
8.16. Sıvıyla Doldurulmuş Radyatörler 112
8.17. Elektrik Ütüleri 114
8.18. Vakumlu Şişeler ve Diğer Vakumlu Kaplar, Bunların Aksam ve Parçaları 117
5
BÖLÜM 9: ENDÜSTRİYEL MUTFAK EŞYALARI 122

9.1. Endüstriyel Mutfak Eşyaları (Genel) 122
9.2. Paslanmaz Çelikten Eviye-Lavabolar 123
9.3. Gıda Sanayinde Kullanılan Makine-Cihazların Ağızları 125
9.4. Aspiratörlü Davlumbazlar; En Büyük Yatay Kenarı <= 120 Cm. 128
9.5. Diğer Yerlerde Kullanılan Aspiratörü Olan Filtreli Davlumbazlar 130
9.6. En Büyük Yatay Kenarı 120 Cm.Yi Geçen Bir Aspiratörü Olan Davlumbazlar 133
9.7. Birden Fazla Dış Kapılı Kombine Soğutucu-Dondurucular 135
9.8. Sandık Tipi (Yatay) Dondurucular-Hacım=<800 Lt. 138
9.9. Dolap Tipi (Dikey) Dondurucular-Hacmi=<900 Lt. 140
9.10. Vitrin, Tezgah vb. Tipi Soğutucu-Dondurucular 143
9.11. Diğer Bulaşık Yıkama Makineleri 145
9.12. Şişeleri/Diğer Kapları Temizleme/Kurutma Makineleri 148
9.13. Tartı Alet-Cihazları-Tartma Kapasitesi=<30 Kg 150
9.14. Patates Soyma Makine ve Cihazları 153
9.15. Meyve ve Sebzelerin Hazırlanmasına Mahsus Makine ve Cihazlar 155
9.16. Metalden Diğer Mobilyalar 158
BÖLÜM 10: HEDİYELİK EŞYA 162

10.1. Hediyelik Eşya (Genel) 162
10.2. Ağaçtan çerçeveler (resim, fotoğraf, ayna vb. için) 163
10.3. Üzerine Kakma Yapılmış Ağaç Mafhazalar 165
10.4. Yapma Çiçekler 168
10.5. Seramikten Heykelcikler ve Diğer Süs Eşyası 170
10.6. Cam Boncuklar, Süsler vb Eşya 173
10.7. Kuyumcu Eşyası ve Aksamı 175
10.8. Elektrikli Olmayan Zil, Çan, Gong, Heykelcikler, Süs Eşyası, Çerçeve, Ayna vb.178
10.9. Saat Makinalı Duvar Saatleri ve Çalar Saatler 180
10.10. Diğer Saatler 183
10.11. Bayram, Karnaval veya Diğer Eğlenceler İçin Eşya 185
10.12. Yontulmaya Elverişli Hayvansal Maddeler ve Bu Maddelerden Eşya 188
10.13. Jelatin Kapsülleri, İşlenmiş Lületaşı ve Mamülleri vb Eşya 190
10.14. Elle Yapılmış Yağlı Boya, Karakalem ve Pastel Resimler 193
10.15. Plastikten Küçük Heykeller ve Diğer Süs Eşyası 195
10.16. Noel Ağaçlarında Kullanılan Türden Elektrikli Aydınlatıcılar 198
6
TÜRKİYE EKONOMİSİ
GENEL DEĞERLENDİRME
7
BÖLÜM 1
KISA KISA TÜRKİYE EKONOMİSİNİN DÜNYADAKİ YERİ
Türkiye yüzölçümü bakımından birçok ülkeden büyüktür.
Türkiye nüfus sıralamasına göre de dünyadaki 19. ülke durumundadır. AB ülkelerinden

Slovenya’yı örnek verecek olursak 2 milyon nüfusu bulunmaktadır ve sadece İstanbul’da ilk ve orta
dereceleri okullarda okuyan öğrenci sayısı 2,5 milyondur. Türkiye dünyada potansiyeli yüksek bir
pazardır. Buna karşın Çin ve Hindistan 1 milyar 300 milyonları aşkın nüfuslarıyla, gelecekte de
dünyanın potansiyel pazarları olmaya devam edeceklerdir.
TABLO: 1
NÜFUSLARINA GÖRE İLK 20 ÜLKE
2016 2020 2016 2020

(Tahmini) (Tahmini)
1 ÇİN 1.381.454 1.409.130 11 JAPONYA 126.541 124.541
2 HİNDİSTAN 1.309.703 1.380.007 12 FİLİPİNLER 104.195 112.784
3 ABD 324.328 335.682 13 VİETNAM 92.637 96.577
4 ENDONEZYA 258.802 272.604 14 ETİYOPYA 91.196 97.175
5 BREZİLYA 206.082 212.078 15 MISIR 90.203 97.638
6 PAKISTAN 189.870 205.332 16 DEMOKRATİK KONGO 84.130 94.689
7 NİJERYA 183.636 204.684 17 ALMANYA 82.773 83.379
8 BENGLADEŞ 161.513 168.312 18 İRAN 80.460 84.149
9 RUSYA 146.300 146.300 19 TÜRKİYE 78.559 81.699
10 MEKSİKA 128.632 134.837 20 TAYLAND 68.981 69.305
8
TABLO: 2
GAYRİSAFİ HASILAYA GÖRE İLK 20 ÜLKE
Milyar $ Cari Satın Milyar $ Cari Satın

Ölçü Alma Ölçü Alma
1 ÇİN 11.383 20.853 11 MEKSİKA 1.082 2.303
2 ABD 18.558 18.558 12 İTALYA 1.849 2.213
3 HİNDİSTAN 2.289 8.643 13 G.KORE 1.321 1.916
4 JAPONYA 4.413 4.901 14 SUUDİ A. 618 1.720
5 ALMANYA 3.468 3.935 15 KANADA 1.462 1.674
6 RUSYA 1.133 3.685 16 TÜRKİYE 751 1.665
7 BREZİLYA 1.535 3.144 17 İSPANYA 1.242 1.636
8 ENDONEZYA 937 3.011 18 İRAN 386 1.439
9 B.KRALLIK 2.761 2.757 19 AVUSTRALYA 1.201 1.178
10 FRANSA 2.465 2.703 20 TAYLAND 410 1.152
Türkiye hem gayrisafi hasılaya göre hem de kişi başına düşen gelire göre dünyada 16’ncı
sırada yer almaktadır. Gayrisafi hasıla ve milli gelirde ilk 3 sırayı Çin, ABD ve Hindistan almaktadır.
TABLO: 3
İLK 20 ÜLKEDE KİŞİ BAŞI GELİR (2016 - IMF)
$ Cari Satın Cari Satın

Ölçü Alma Ölçü Alma
1 ÇİN 8.240 15.095 11 MEKSİKA 8.415 17.905
2 ABD 57.220 57.220 12 İTALYA 30.232 36.191
3 HİNDİSTAN 1.747 8.643 13 G.KORE 25.990 37.699
4 JAPONYA 34.871 38.731 14 SUUDİ A. 19.313 53.728
5 ALMANYA 41.895 47.535 15 KANADA 40.409 46.199
6 RUSYA 7.742 25.185 16 TÜRKİYE 9.562 21.198
7 BREZİLYA 7.447 15.049 17 İSPANYA 26.823 36.143
8 ENDONEZYA 3.620 11.633 18 İRAN 4.799 17.888
9 B.KRALLIK 42.105 42.041 19 AVUSTRALYA 49.144 48.196
10 FRANSA 38.173 41.868 20 TAYLAND 5.940 16.706
9
TABLO: 4
GAYRISAFİ HASILA GELİŞİM BEKLENTİSİ IMF %
2015 2016 2017 IMF’nin açıklamalarına göre; Dünyanın
genel ortalamasındaki gayrisafi hasıla gelişim
DÜNYA 3,1 3,4 3,6
beklentisinde; 2015’e göre 2017’de 0,5 puan
GELİŞMİŞ ÜLKELER 1,9 2,1 2,1 artması, gelişmiş ülkelerin 0,2, ABD’nin 0,1,
ABD 2,5 2,6 2,6 Rusya’nın 4,7 puan artması, Japonya’nın 0,3,
Çin’in 0,9, Türkiye’nin de 0,6 puan düşmesi
AVRO BÖLGESİ 1,5 1,7 1,7
beklenmektedir.
ALMANYA 1,5 1,7 1,7
Ülkeler itibariyle dış borç stoklarına
FRANSA 1,1 1,3 1,5
baktığımızda ilk sırayı Japonya almakta,
İTALYA 0,8 1,3 1,2 Türkiye ise 17. sırada yer almaktadır.
İSPANYA 3,2 2,7 2,3
JAPONYA 0,6 1,0 0,3
İNGİLTERE 2,2 2,2 2,2
GELİŞEN ÜLKELER 4,0 4,3 4,7
RUSYA -3,7 -1,0 1,0
ÇİN 6,9 6,3 6,0
BREZİLYA -3,8 -3,5 0
HİNDİSTAN 7,3 7,5 7,5
TÜRKİYE 4,0 3,8 3,4
GRAFİK: 1
TOPLAM DEVLET BORCU/ GSYİH-2015 %
243
250
197
200
138
128
150
107
105
99
97
94
90
89
100
71
70
65
44
43
32
50
0
10
GRAFİK: 2
TÜRKİYE’NİN BÜTÇE AÇIĞI (%, GSYİH)
12 11,9 11,5
10
8,8
6 5,5
5,2
3,6 3,6
4
2,8
1,6 1,8
2 1,4 1,5 1,3
1,1
0,6
0
2001
2009
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Grafiklerden de açıkça görüleceği üzere; ülkemizde bütçe açığı 2001’den 2005’e kadar
olumlu yönde kapanmaya devam etmiş, 2009’da tekrar yükselişe geçen açık yine toparlanarak
2015 yılında %1,3 düzeyine gelmiştir.
GRAFİK: 3
TÜRKİYE’DE ENFLASYON %
71,6
62,7
54,4
10,4 8,6 8,2 8,8

6,3 6,5 7,4 7,5
1983- 1995- 2001 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
1994 2001
Ülkemizdeki enflasyonun da 1995-2001 yılları arasında %71,6 ile tepe noktası yaptığını,
2009’da ise en düşük seviye olan %6,3 seviyesini gördüğü gözlenmektedir. 2015’e kadar her yıl
gerçekleşen küçük artışlarla 2015’te enflasyon %8,8 olmuştur.
11
GRAFİK: 4
TÜRKİYE’NİN DIŞ TİCARETİ (MİLYAR $)
300
252 242
240,3 236,5
250
202 207
185,5
200
152,5 152 158
140,9 134,9 144
150 132
113,9
102,1
100
41,4
50 31,3
0
2001 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
İhracat İthalat
Türkiye’nin genel dış ticaretine baktığımızda ekonominin büyümesiyle hem ihracat hem
ithalatta artış olduğu gözlenmektedir. 2001’den 2015 yılına ihracatımız 4,6 kat artarak 144 milyar
$, ithalatımız da 5 kat artarak 207 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılındaki cari açığımız 63
milyar $ olmuştur.
12
TABLO: 5
SEKTÖREL BAZDA İHRACAT RAKAMLARI (1.000 $)
Değişim Pay(15)
2014 2015 ('15/'14) (%)
I. TARIM 22.477.147 20.798.564 -7,5 14,5
A. BİTKİSEL ÜRÜNLER 15.684.456 14.906.209 -5,0 10,4
Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mam. 6.714.804 6.131.854 -8,7 4,3
Yaş Meyve ve Sebze 2.394.315 2.088.540 -12,8 1,5
Meyve Sebze Mamulleri 1.415.615 1.320.108 -6,7 0,9
Kuru Meyve ve Mamulleri 1.458.642 1.346.491 -7,7 0,9
Fındık ve Mamulleri 2.313.237 2.833.701 22,5 2,0
Zeytin ve Zeytinyağı 228.037 189.491 -16,9 0,1
Tütün ve Mamulleri 1.076.773 918.357 -14,7 0,6
B. HAYVANSAL ÜRÜNLER 2.274.587 1.814.907 -20,2 1,3
C. MOBİLYA, KAĞIT VE VE ORMAN ÜRÜNLERİ 4.518.104 4.077.449 -9,8 2,8
II. SANAYİ 124.034.121 108.965.280 -12,1 75,8
A. TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 13.092.639 11.430.744 -12,7 8,0
Tekstil ve Hammaddeleri 8.885.007 7.956.744 -10,4 5,5
Deri ve Deri Mamulleri 1.853.091 1.457.513 -21,3 1,0
Halı 2.354.541 2.016.488 -14,4 1,4
B. KİMYEVİ MADDELER VE MAM. 17.779.037 15.411.032 -13,3 10,7
C. SANAYİ MAMULLERİ 93.162.445 82.123.503 -11,8 57,1
Hazırgiyim ve Konfeksiyon 18.729.283 16.969.575 -9,4 11,8
Otomotiv Endüstrisi 22.269.926 21.156.308 -5,0 14,7
Gemi ve Yat 1.271.866 1.029.863 -19,0 0,7
Elektrik Elektronik ve Hizmet 12.105.262 10.495.718 -13,3 7,3
Makine ve Aksamları 6.040.306 5.528.887 -8,5 3,8
Demir ve Demir Dışı Metaller 7.102.786 6.232.639 -12,3 4,3
Çelik 13.203.696 9.891.536 -25,1 6,9
Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri 3.156.191 2.758.343 -12,6 1,9
Mücevher 3.102.605 2.649.806 -14,6 1,8
Savunma ve Havacılık Sanayii 1.647.799 1.655.752 0,5 1,2
İklimlendirme Sanayii 4.422.806 3.653.683 -17,4 2,5
III. MADENCİLİK 4.641.515 3.900.683 -16,0 2,7
İhracatçı Birlikleri Kaydından Muaf İhracat 6.299.976 10.065.214 59,8 7,0
T O P L A M (TİM+TUİK*) 157.452.759 143.729.741 -8,7 100,0
13
GRAFİK: 5
TÜRKİYE TOP 10 İHRAÇ ÜRÜNLERİ % PAY
Teks-Deri-Halı; Diğer 5,5%
8%
Madencilik; 2,7% Otomotiv

14,7%
D.Çelik; 6,9%
Kimyasal;
10,7% Metaller; 4,3%
Makine; 13,6%
Tarım; 14,5%
H.Giyim Elektrik
11,8% Elektronik; 7,3%
Ülkemizin en fazla ihracat yaptığı sektör %14,7 ile otomotiv, %14,5 ile tarım, %13,6 ile
makine, %11,8 ile hazır giyimdir. Züccaciye sektörünün kimya, metal, çelik, elektrik – elektronik,
diğer sektörleri içinde payları olup, Türkiye’nin 144 milyar $’lık ihracatı içinde payı %2’dir.
GRAFİK: 6
TÜRKİYE’NİN ÖNDE GELEN İHRAÇ PAZARLARI (MİLYAR $ - 2015)
13420
10558
8552
6889
6396
5846
5676
4743
4681
3664
3590
3473
3125
3108
2816
2698
2558
2415
2329
1899
Irak
ABD
BAE
Iran
Italya
İsviçre
İspanya
Hollanda
Romanya
Israil
Almanya
Azerbaycan
B.Krallık
Rusya
Belçika
Fransa
Çin
S.Arab
Mısır
Polonya
Türkiye 13,4 milyar $ ile en fazla Almanya’ya ihracat gerçekleştirmektedir. 10,6 milyar $ ile
Birleşik Krallık, 8,6 milyar $ ile Irak, 7 milyar $ ile İtalya ve 6,4 milyar $ ile de ABD önemli oranlarda
ihracat yaptığımız pazarlar arasındadır.
14
GRAFİK: 7
TÜRKİYE’NİN ÖNDE GELEN İTHAL KAYNAKLARI (MİLYAR $-2015)
24 873
21 352
20 400
11 128
10 639
7 584
7 057
6 096
5 614
5 589
5 541
3 448
3 147
3 140
2 978
2 915
2 600
2 446
2 254
2 218
Almanya
Polonya
Ukrayna
Romanya
Çin
ABD
Rusya
Japonya
Italya
Fransa
B.Krallık
İsviçre
Kore
İran
İspanya
Belçika
Hollanda
Çek C.
Bulgaristan
Hindistan
Türkiye 2015 yılında en fazla ithalatını 24,8 milyar $ ile Çin’den gerçekleştirmiştir. 2. sırada
21,4 milyar $ ile Almanya, 20,4 milyar $ ile Rusya yer almıştır.
Ülkemiz %37,8 ile en çok enerji ithal etmekte, makine, motorlu araçlar ve demir çelik de
önemli ithal kalemleri arasında yer almaktadır.
GRAFİK: 8
EN ÖNEMLİ İTHAL ÜRÜNLERİ(MİLYAR $-2015)
15
GRAFİK: 9
TÜRKİYE’NİN EN ÇOK TİCARET AÇIĞI VERDİĞİ ÜLKELER (MİLYAR $ -2015)
-578
-589
-649
-846
-1449
-1738
-2326
-2432
-2805
-5000
-3750
-4732
-4964
-6488
-7933
-10000
-15000
-16810
-20000
-22458
-25000
Türkiye’nin dış ticaretinde en fazla cari açık verdiği ülkeler -22,5 milyar $ ile Çin ve -16,8 milyar $ ile
Rusya, daha sonra Almanya, Güney Kore, Hindistan vb. sıralanmaktadır.
Türkiye’de en fazla cari açık veren sektörler ise sırasıyla enerji, makine, elektronik makine, demir
çelik vb. sıralanmaktadır.
GRAFİK: 10
TÜRKİYE’DE DIŞ TİCARET AÇIĞI VEREN ÜRÜNLER (MİLYAR $ - 2015)
Org+ino.Kimya
Boyama Müst.
Hayv-Bitk.yağ
Elekt. Makine
Suni Flament
Ağaç Ürünler
Alumin.Ürün
Hassas Ölçü
Yağlı Tohum
Diğ.Kimya
Suni Lifler
Havacılık
Hububat
Makine
İlaç san
D.Çelik
Pamuk
Plastik
Gübre
Enerji
Bakır
Kağıt
-0,5
-0,6
-0,6
-0,7
-0,9
-0,9
-0,8
-1,1
-1,2
-1,5
-1,6
-1,6
-1,8
-3,1
-3,4
-3,9
-4,4
-6,9
-8,2
-9,3
-13,3
-33,3
En çok cari fazla veren sektörler ise örme giyim, hassas ölçü, dokuma giyim, meyveler, demir çelik
vb. sıralanmakta, züccaciye sektörü de diğer fasılların arasında yer almakla birlikte, verdiği 2,2 milyar $’lık
cari fazla ile ülkemiz ekonomisine katkı sağlamaktadır.
16
GRAFİK: 11
TÜRKİYE’DE FASILLAR İTİBARİYLE* TİCARET FAZLASI VEREN ÜRÜNLER (MİLYAR $ -
2015)
(*ZÜCCACİYE MUHTELİF FASILLARDAN DERLENMİŞTİR)
8,1 7,1
4,1 4
2,7 2,2 2,1 2,1
1,7 1,6 1,4 1,3 1,1
1,1 0,6
0
Mobilya
SebzeMeyve Ürn
Dokuma Giyim
ZÜCCACİYE
Örme Eşya
Unlu Mamuller
Hassas Ölçü
Çimento
Halı
Hububat Müst
Diğer Giyim
Sebzeler
Örme giyim
Meyveler
Motorlu Araçlar
D.Çelik Ürünler
61 71 62 8 73 20 25 63 57 94 19 60 11 7 87
17
18
SOFRA VE MUTFAK
EŞYALARI SEKTÖRÜ
19
BÖLÜM 2
SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜ
(GENEL)
Türkiye’nin yıllar itibariyle sofra ve mutfak eşyaları ihracatına baktığımızda; son 10 yılda
değer olarak yaklaşık 3 kat, kg bazında yaklaşık 2 kat, $/kg bazında ise yaklaşık 1,5 kat arttığını
görmekteyiz. 2014 yılına kadar her yıl istikrarlı bir şekilde artış gösteren ihracatımız, 2014 yılında
bir önceki yıla göre %9 oranında artmış, 2015 yılında ise Türkiye genel ihracatının %9 azalmasıyla
birlikte %13 oranında azalarak 3 milyar 955 milyon $ yani yaklaşık 4 milyar $ olarak gerçekleşmiştir.
İthalatımız ise; son 10 yılda değer olarak 2,67 kat, kg bazında yaklaşık 2 kat, $/kg bazında ise
1,35 kat artış göstermiştir. 2014 yılında bir önceki yıla göre %2 oranında azalan ithalatımız, 2015
yılında bir önceki yıla göre %10 azalarak 1 milyar 731 milyon $ olarak gerçekleşmiştir.
Son 10 yıla baktığımızda her yıl cari fazlası giderek artan bir ivmeyle yükselen dış ticaret
dengemiz, 2015 yılında 2 milyar 224 milyon $ fazla vererek, yaptığı ithalattan bile fazla artı dış
ticaret dengesi veren nadir sektörlerden biri olduğumuzu göstermektedir.
TABLO: 6
YILLAR İTİBARİYLE
SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜ DIŞ TİCARET VERİLERİ
İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET
YILLAR ABD Doları kg $/kg ABD Doları kg $/kg DENGESİ
2005 1.358.284.805 531.631.765 2,55 648.368.583 142.678.721 4,54 709.916.222
2010 2.818.264.232 788.448.261 3,57 1.339.143.389 260.442.314 5,14 1.479.120.843
2011 3.599.592.233 927.822.700 3,88 1.767.852.530 324.416.842 5,44 1.831.739.703
2012 3.949.980.269 1.042.400.152 3,79 1.579.136.403 254.453.782 6,20 2.370.843.866
2013 4.160.537.986 1.062.317.923 3,92 1.942.662.852 307.779.482 6,31 2.217.875.134
2014 4.551.736.707 1.119.936.192 4,06 1.905.745.370 283.555.999 6,72 2.645.991.337
2015 3.955.944.253 1.071.158.569 3,69 1.731.489.763 281.316.352 6,15 2.224.454.490
GRAFİK: 12
SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜ DIŞ TİCARET VERİLERİ
5.000.000.000
4.500.000.000
4.000.000.000
3.500.000.000
3.000.000.000
2.500.000.000
2.000.000.000
1.500.000.000
1.000.000.000
500.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
İhracat Dolar İthalat Dolar İhracat kg İthalat kg
20
GRAFİK: 13
SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜ DIŞ TİCARET BİRİM FİYATLARI
8
6,72
7 6,31
6,20 6,15
6 5,44
5,14
5 4,54
4
3,88 3,92 4,06
3,79 3,69
3 3,57
2 2,55
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
İhracat $/kg İthalat $/kg
İthal birim fiyatlarının ihraç birim fiyatlarının oldukça üzerinde (neredeyse 1,6 kat) olması
dikkat çekmektedir. Bu durum daha yüksek fiyat/kalite ürünlerin ithalatta ağırlığı oluşturduğunu
düşündürmektedir.
2005’de 2,55 $/kg olan sektör birim ihraç fiyatı 2014’e gelene kadar 1,65 kat artarak 4,06
$/kg’a ulaşmıştır. 2015 yılında ise $’ın TL karşısında değer kazanmasına bağlı olsa gerek 2010 -
2011 yılları seviyelerine gerilemiş gözükmektedir. Diğer taraftan ithal ürünlerin birim fiyatlarında
da benzer bir seyir izlenmektedir.
TABLO: 7
TÜRKİYE’NİN ÜLKELER BAZLI SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜ
2015 YILI DIŞ TİCARETİ (İLK 10 ÜLKE VE DİĞER) (ABD Doları)
İHRACAT İTHALAT
1. BİRLEŞİK KRALLIK 457.784.830 %12 1. ÇİN 1.005.399.789 %58
2. ALMANYA 332.704.160 %8 2. ALMANYA 105.370.801 %6
3. FRANSA 295.386.665 %8 3. İTALYA 86.205.514 %5
4. İTALYA 274.450.134 %7 4. FRANSA 67.669.680 %4
5. MISIR 172.369.268 %4 5. TAYLAND 44.039.877 %3
6. IRAK 153.388.148 %4 6. İSPANYA 39.101.714 %2
7. BİRLEŞİK DEVLETLER 134.940.633 %3 7. ENDONEZYA 37.087.516 %2
8. İSPANYA 129.736.283 %3 8. GÜNEY KORE 36.153.395 %2
9. İSRAİL 129.581.524 %3 9. ROMANYA 33.499.831 %2
10. SUUDİ ARABİSTAN 96.878.234 %3 10. A.B.D. 19.982.248 %1
DİĞER 1.778.734.374 %45 DİĞER 256.979.398 %15
GENEL TOPLAM 3.955.944.253 GENEL TOPLAM 1.731.489.763
21
Ülkemiz en çok sofra ve mutfak eşyaları ihracatını AB üyesi ülkelere gerçekleştirirken,

birinci sırada yaklaşık yarım milyar $ ile Birleşik Krallık, daha sonra Almanya, Fransa, İtalya, Mısır ve
Irak gelmektedir.
Sektör ithalatımız olan 1 milyar 732 milyon $’ın ise 1 milyar $’ı yani %58’i Çin’den
gerçekleştirilmekte, en çok ihracat yapılan 2. ülke konumundaki Almanya ise ithalatta da 2. ülke
olarak karşımıza çıkmaktadır.
GRAFİK: 14
TÜRKİYE’NİN ÜLKELER BAZLI SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜ
2015 YILI DIŞ TİCARETİ (İLK 10 ÜLKE VE DİĞER)
BİR. KRALLIK
ÇİN
BİR. ALMANYA ALMANYA
KRALLIK
12% FRANSA İTALYA
İTALYA FRANSA
ÇİN
DİĞER 8%
8% MISIR 58% TAYLAND
45%
7% IRAK DİĞER 6%
4% İSPANYA
15% 4% 5%
BİRLEŞİK DEV. ENDONEZYA
4% 1%
3% 3% İSPANYA GÜNEY KORE
3% 2% 3%
İSRAİL 2% ROMANYA
2%
3% S. ARABİSTAN A.B.D.
2%
DİĞER DİĞER
TABLO: 8
ÜLKELER İTİBARİYLE DÜNYA SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜ
2015 YILI DIŞ TİCARETİ (İLK 10 ÜLKE VE DİĞER) (*1000 ABD Doları)
İHRACAT İTHALAT
1. ÇİN 78.907.913 %51 1. BİRLEŞİK DEVLETLER 36.488.427 %27
2. ALMANYA 9.638.105 %6 2. ALMANYA 10.644.300 %8
3. İTALYA 6.818.021 %5 3. BİRLEŞİK KRALLIK 7.022.171 %5
4. MEKSİKA 5.191.549 %3 4. JAPONYA 6.986.411 %5
5. BİRLEŞİK DEVLETLER 5.090.973 %3 5. FRANSA 6.449.331 %5
6. TÜRKİYE 3.970.985 %3 6. KANADA 4.977.897 %4
7. FRANSA 3.656.628 %2 7. HOLLANDA 4.073.227 %3
8. POLONYA 3.400.454 %2 8. İTALYA 3.910.990 %3
9. GÜNEY KORE 3.198.669 %2 9. AVUSTURYA 3.429.859 %3
10. HOLLANDA 3.154.273 %2 10. İSPANYA 2.917.072 %2
DİĞER 31.789.037 %21 20. TÜRKİYE 1.731.489 %1
TOPLAM 154.816.607 DİĞER 44.779.938 %34
TOPLAM 133.411.112
22
Dünya sofra ve mutfak eşyaları ihracatında, genel ihracatta da olduğu gibi başı yaklaşık 79
milyar $ ve %58 pay ile Çin çekmektedir.
İthalatta ise Birleşik Devletler 36,5 milyar $ ve %27 pay ile ön sırada gelmektedir. İthalatta
ABD, Kanada ve Japonya dışında ilk 10 ülkenin tamamı AB üyesidir.
Türkiye Dünya ihracat sıralamasında %3 pay ile 6. sırada yer almakta, ithalatta ise %1 pay
ile 20. sırada yer almaktadır. Bu da ülkemizin dünya ile rekabette iyi bir yere sahip olduğunu
göstermektedir. Ancak sektör olarak kısa vadedeki hedefimiz %4-5 paylara çıkarak Meksika’nın
üstüne 4. sıraya yükselmektir.
TABLO: 15
ÜLKELER İTİBARİYLE DÜNYA SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜ
2015 YILI DIŞ TİCARETİ (İLK 10 ÜLKE VE DİĞER)
ÇİN BİRLEŞİK BİRLEŞİK DEV.

DEV. ALMANYA
ALMANYA
27%
BİR. KRALLIK
İTALYA
JAPONYA
ÇİN MEKSİKA
51% FRANSA
BİRLEŞİK DEV. DİĞER 8%
DİĞER 34% 5% KANADA
21% 6% TÜRKİYE 5%
5% 4% 5% HOLLANDA
3% FRANSA
İTALYA
POLONYA AVUSTURYA
2% 1%
GÜNEY KORE İSPANYA
3% 3% 2% 3%
2%
HOLLANDA 3% TÜRKİYE
2% 2% 3%
DİĞER DİĞER
23
TABLO: 9
SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜ
2015 YILI İHRACAT – İTHALAT VERİLERİ
(ÜRÜN GRUPLARINA GÖRE)
Yıl GTİP Madde adı İhracat Dolar İthalat Dolar

2015 3924 Plastikten sofra, mutfak, ev, sağlık veya tuvalet eşyası 345.938.268 80.981.945
4414 Ağaçtan çerçeveler (resim, fotoğraf, ayna vb. için) 1.317.044 3.138.544
4419 Ağaçtan mutfak ve sofra eşyası 2.561.940 17.184.580
Üzerine kakma yapılmış ağaç, mafhazalar (çatal, bıçak vb.
4420 İçin), biblolar, süs eşyası 1.676.069 7.895.011
Yapma çicekler, yapraklı dallar, meyvalar ve bunların
6702 aksamı ve bunlardan mamul eşya 1.342.730 33.614.755
Porselen veya çiniden sofra ve mutfak eşyası, diğer ev
6911 eşyası ve tuvalet eşyası 66.994.741 200.727.636
Seramikten sofra ve mutfak eşyası, diğer ev eşyası ve
6912 tuvalet eşyası (porselen veya çiniden olanlar hariç) 30.800.453 28.404.475
6913 Seramikten heykelcikler ve diğer süs eşyası 4.664.988 19.668.345
Sofra, mutfak, tuvalet, yazıhane, ev tezyinatı ve benzeri
7013 işler için cam eşya 390.064.855 79.731.985
Cam boncuklar, taklit inciler, kıymetli veya yarı kıymetli
7018 taş taklitleri, camdan süsler, vb eşya 152.790.017 25.306.447
Kuyumcu eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya
7114 kıymetli metallerle kaplama metallerden) 6.394.324 528.758
Demir veya çelikten sofra, mutfak veya diğer ev işlerinde
7323 kullanılan eşya ve aksamı, yün, sünger, eldiven vb. 254.710.821 99.102.641
Bakırdan sofra, mutfak ve diğer ev işlerinde kullanılan
7418 eşya ile sağlığı koruyucu eşya ve bunların aksamı 6.715.479 6.639.813
Aluminyumdan sofra, mutfak ve ev işlerinde kullanılan
eşya ile sağlığı koruyucu eşya ve bunların aksamı;
7615 süngerler vb. 118.093.671 34.086.457
Yiyecek ve içeceklerin hazırlanmasında veya servisinde
kullanılan, ağırlığı <= 10 kg olan elle işleyen mekanik
8210 aletler 4.021.968 9.549.529
8211 Kesici ağızlı bıçaklar (ağızları tırtıklı olsun olmasın) 2.824.839 25.890.874
8215 Sofra ve mutfak eşyası (kaşık, çatal, kepçe, spatula vb.) 9.142.471 55.595.026
Adi metalden elektrikli olmayan zil, çan, gong,
8306 heykelcikler, süs eşyası, çerçeve, ayna vb. 9.220.563 13.351.524
Saat makinalı duvar saatleri ve çalar saatler( 91.04
9103 pozisyonundaki saatler hariç) 346.242 269.561
9105 Diğer saatler 1.929.729 8.192.666
Bayram, karnaval veya diğer eğlenceler için eşya
9505 (sihirbazlık eşyası veya sürpriz eşyası dahil) 1.189.623 32.203.079
İşlenmiş fildişi, kemik, bağa, boynuz,mercan,
sedef,yontulmaya elverişli diğer hayvansal maddeler ve
9601 bu maddelerden eşya 9.981 549.785
Jelatin kapsülleri, işlenmiş lületaşı ve mamülleri, işlenmiş
9602 yontulabilir bitkisel veya mineral maddeler vb eşya 328.024 14.961.806
Vakumlu şişeler ve diğer vakumlu kaplar (mahfazaları ile
9617 birlikte), bunların aksam ve parçaları 2.299.606 17.024.409
Tamamen elle yapılmış yağlı boya, karakalem ve pastel
9701 resimler, kolajlar vb dekoratif plakalar 3.171.639 20.128.343
392640 Plastikten küçük heykeller ve diğer süs eşyası 2.477.401 29.761.828
Demir/çelikten yemek pişirme cihazları (gaz yakıtlı/hem
732111 gaz hem diğer yakıtlı) 278.204.518 21.986.179
732112 Demir/çelikten yemek pişirme cihazları; sıvı yakıtlı 46.203 16.919
24
Yıl GTİP Madde adı İhracat Dolar İthalat Dolar
Demir/çelikten yemek pişirme cihazları; diğerleri, (katı
2015 732119 yakıtlı cihazlar dahil) 2.712.306 5.911.655
732410 Paslanmaz çelikten eviye-lavabolar 52.222.087 4.181.690
820830 Gıda sanayinde kullanılan makine-cihazların ağızları 1.556.581 6.779.525
Aspiratörlü davlumbazlar; en büyük yatay kenarı <= 120
841460 cm. 72.909.734 33.937.067
841810 Birden fazla dış kapılı kombine soğutucu-dondurucular 712.675.928 81.207.380
841830 Sandık tipi (yatay) dondurucular-hacım=<800lt. 25.462.978 44.534.417
841840 Dolap tipi (dikey) dondurucular-hacmi=<900lt. 184.167.817 24.258.246
841850 Vitrin, tezgah vb. tipi soğutucu-dondurucular 232.881.208 25.294.769
842219 Diğer bulaşık yıkama makineleri 7.744.596 11.368.745
842220 Şişeleri/diğer kapları temizleme/kurutma makineleri 1.377.165 8.766.961
842381 Tartı alet-cihazları-tartma kapasitesi=<30kg 2.642.896 11.899.310
Kendinden elektrikli vakumlu süpürge (gücü <1500 Wat)
850811 bir toz torbasına sahip (kapasite: <20 lt) 28.230.726 46.790.749
850819 Kendinden elektrikli diğer vakumlu süpürge 32.724.903 88.091.538
850940 Elektromekanik mutfak alet ve makineleri 30.190.414 29.539.842
850980 Ev işlerinde kullanılan elektrik motorlu diğer cihazlar 14.685.777 20.382.953
851010 Elektrikli traş makineleri 313.527 10.983.296
851030 Elektrikli epilasyon cihazları 510.608 13.184.625
851640 Elektrik ütüleri 11.256.523 104.176.600
851650 Mikro dalgalı fırınlar 1.924.478 24.981.272
851660 Diğer elektrikli fırınlar, ocaklar, ızgaralar vb. 681.746.620 79.746.332
851671 Kahve/çay yapmaya mahsus elektro termik cihazlar 12.694.058 32.578.807
851672 Ekmek kızartma makineleri 419.997 2.031.849
851679 Ev işlerinde kullanılan diğer elektro termik cihazlar 10.478.336 33.492.034
940530 Noel ağaçlarında kullanılan türden elektrikli aydınlatıcılar 1.056.750 3.811.072
94032080 Metalden diğer mobilyalar 101.570.784 47.287.179
Evde kullanılan kendinden elektrik motorlu masa, yer,
duvar, pencere, tavan veya çatı fan; gücü 125 W.ı
841451002000 geçmeyen 1.614.945 10.509.364
Diğer yerlerde kullanılan aspiratörü olan filtreli
841480802000 davlumbazlar 2.144.426 336.719
En büyük yatay kenarı 120 cm.yi geçen bir aspiratörü
841480809011 olan davlumbazlar 283.756 457.596
Isıtma tertibatlı su ile temizleme cihazı; kendinden
842430010000 motorlu 1.448.522 5.556.392
843860000011 Patates soyma makine ve cihazları 1.127.130 802.487
Meyve ve sebzelerin hazırlanmasına mahsus makine ve
843860000012 cihazlar 5.457.991 18.149.635
851020000011 Elektrikli saç kesme makineleri 48.124 11.119.892
851629100000 Sıvıyla doldurulmuş radyatörler 20.384.355 2.846.845
YIL TOPLAMI 3.955.944.253 1.731.489.763
25
TABLO: 10
2015 YILINDA GERÇEKLEŞEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İHRACATI
(GTİP GRUPLARINA GÖRE) (İLK 10 GTİP)
İHRACAT
GTİP Kodu GTİP ABD Doları kg $/kg
841810 Dış kapılı kombine soğutucu-dondurucular 712.675.928 195.603.564 3,64
851660 Diğer elektrikli fırınlar, ocaklar, ızgaralar vb. 681.746.620 180.898.215 3,77
7013 Sofra, mutfak, ev tezyinatı için cam eşya 390.064.855 209.439.665
3924 Plastikten sofra, mutfak ve ev eşyası 345.938.268 111.136.129
732111 Demir/çelikten yemek pişirme cihazları (gaz yakıtlı) 278.204.518 72.784.388 3,82
7323 Demir veya çelikten sofra, mutfak, ev işlerinde 254.710.821 53.758.061 4,74
kullanılan eşya ve aksamı, yün, sünger, eldiven vb.
841850 Vitrin, tezgah vb. tipi soğutucu-dondurucular 232.881.208 46.273.361 5,03
841840 Dolap tipi (dikey) dondurucular-hacmi=<900lt. 184.167.817 47.987.482 3,84
7018 Cam boncuklar, taklit inciler, kıymetli veya yarı 152.790.017 632.099 241,72
kıymetli taş taklitleri, camdan süsler
7615 Aluminyumdan sofra, mutfak ve ev işlerinde 118.093.671 21.450.546 5,51
kullanılan eşya ve bunların aksamı; süngerler vb.
TABLO: 11
2015 YILINDA GERÇEKLEŞEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İTHALATI
(GTİP GRUPLARINA GÖRE) (İLK 10 GTİP)
İHRACAT
GTİP Kodu GTİP ABD Doları kg $/kg
6911 Porselen veya çiniden sofra ve mutfak eşyası 200.727.636 45.930.421 4,37
851640 Elektrik ütüleri 104.176.600 5.047.145 20,64
7323 Demir veya çelikten sofra, mutfak, ev işlerinde 99.102.641 11.085.432 8,94
kullanılan eşya ve aksamı, yün, sünger, eldiven vb.
850819 Kendinden elektrikli diğer vakumlu süpürge 88.091.538 7.114.562 12,38
841810 Dış kapılı kombine soğutucu-dondurucular 81.207.380 18.117.994 4,48
3924 Plastikten sofra, mutfak ve ev eşyası 80.981.945 11.672.692 6,94
851660 Diğer elektrikli fırınlar, ocaklar, ızgaralar vb. 79.746.332 13.296.789 6,00
7013 Sofra, mutfak, ev tezyinatı için cam eşya 79.731.985 44.834.573 1,78
8215 Sofra ve mutfak eşyası (kaşık, çatal, kepçe vb.) 55.595.026 4.422.548 12,57
94032080 Metalden diğer mobilyalar 47.287.179 6.234.643 7,58
26
TABLO: 12
2015 YILINDA GERÇEKLEŞEN TOPLAM
SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İHRACATI
(ABD Doları)
Endüstriyel Mutfak Grubu 1.404.225.077 %35

Küçük Elektrikli Ev ve Mutfak Aletleri 850.971.519 %22
Metalden Mamül Sofra ve Mutfak Eşyaları 676.472.276 %17
Camdan Mamül Sofra, Mutfak ve Ev Eşyaları 390.064.855 %10
Plastikten Mamül Sofra, Mutfak ve Ev Eşyaları 345.938.268 %9
Hediyelik ve Süs Eşyaları 187.915.124 %5
Porselen,Seramik ve Çiniden Sofra, Mutfak ve Ev Eşyaları 97.795.194 %2
Ağaçtan Mamül Sofra, Mutfak ve Ev Eşyaları 2.561.940 %0
TOPLAM 3.955.944.253
Ülkemizin gerçekleştirdiği toplam sofra ve mutfak eşyaları içinde en büyük payı yaklaşık 1/3
ile endüstriyel mutfak eşyaları almakta, bundan sonra küçük elektrikli ev aletleri 850 milyon $ ile
%22, metal mutfak eşyaları 676 milyon $ ile %17, cam mutfak eşyaları 390 milyon $ ile %10, plastik
mutfak eşyaları 346 milyon $ ile %9, hediyelik eşyalar 188 milyon $ ile %5, porselen-seramik
mutfak eşyaları 98 milyon $ ile %2 ve ağaçtan mutfak eşyaları 2,5 milyon $ ile %1’in altında pay ile
yer almaktadırlar.
GRAFİK: 16
ZÜCCACİYE İHRACATI
Küçük Elektrikli Ev
Aletleri
22%
Endüstriyel
Demir-Çelik- 35%
Alüminyum-Bakır
17%
Cam
10%
Plastik
9%
Ağaçtan Mamüller Porselen- Hediyelik Eşya

0% Seramik-Çini 5%
2%
27
TABLO: 13
ZÜCCACİYE İTHALATI
(ABD Doları)
Küçük Elektrikli Ev ve Mutfak Aletleri 533.036.799 %31
Endüstriyel Mutfak Grubu 319.261.726 %18
Metalden Mamül Sofra ve Mutfak Eşyaları 258.779.093 %15
Porselen,Seramik ve Çiniden Sofra, Mutfak ve Ev Eşyaları 229.132.111 %13
Hediyelik ve Süs Eşyaları 213.381.524 %12
Plastikten Mamül Sofra, Mutfak ve Ev Eşyaları 80.981.945 %5
Camdan Mamül Sofra, Mutfak ve Ev Eşyaları 79.731.985 %5
Ağaçtan Mamül Sofra, Mutfak ve Ev Eşyaları 17.184.580 %1
TOPLAM 1.731.489.763
İthalatta ise bu kez küçük elektrikli ev ve mutfak aletleri yaklaşık 1/3 pay ile ilk sırayı
almaktadır. İhracatta 2. sırayı alan küçük elektrikli ev ve mutfak aletleri, ithalatta ilk sırayı almasına
rağmen, ihracatının çok daha yüksek olması ile yaklaşık 318 milyon $ fazla vermektedir.
En fazla ithalat gerçekleştiren endüstriyel mutfak grubu ise sahip olduğu yüksek ihracat
rakamı ile 1.084 milyar $ dış ticaret fazlasına sahiptir.
İhracatta ve ithalatta 3. sırayı alan metalden mamul ürün grubu 417,7 milyon $ fazla,
camdan mamul ürün grubu 310,3 milyon $ fazla, plastik ürün grubu 265 milyon $ fazla
vermektedir.
Buna karşın porselen seramik grubu 131,3 milyon $, hediyelik ve süs grubu 25,5 milyon $,
ağaçtan mamul sofra ve mutfak eşyaları grubu ise 14,6 milyon $ dış ticaret açığı veren alt gruplar
olarak öne çıkmaktadır.
GRAFİK: 17
ZÜCCACİYE İTHALATI
Küçük Elektrikli Ev Endüstriyel

Aletleri 18%
31%
Hediyelik Eşya
12%
Demir-Çelik-
Alüminyum-Bakır
15% Porselen-Seramik-
Cam Çini
5% 13%
Plastik
5%
Ağaçtan Mamüller
1%
28
PLASTİK SOFRA VE
MUTFAK EŞYALARI
29
BÖLÜM 3
PLASTİK SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
TABLO: 14
PLASTİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 3924)
YILLAR ABD Doları kg $ / kg ABD Doları kg $ / kg DENGESİ
2005 108.772.596 43.695.112 2,49 27.969.519 6.396.460 4,37 80.803.077
2010 189.378.617 53.774.861 3,52 66.151.006 9.268.262 7,14 123.227.611
2011 221.994.673 60.137.317 3,69 90.617.199 11.714.506 7,74 131.377.474
2012 260.865.534 73.925.744 3,53 81.860.237 10.969.938 7,46 179.005.297
2013 323.068.336 89.010.488 3,63 91.128.077 12.766.182 7,14 231.940.259
2014 395.820.902 106.683.787 3,71 93.346.381 12.739.753 7,33 302.474.521
2015 345.938.268 111.136.129 3,11 80.981.945 11.672.692 6,94 264.956.323
Plastikten üretilen sofra ve mutfak eşyaları ihracatı 2015 yılında yaklaşık 346 milyon $
olarak gerçekleşmiştir. Miktar olarak %5 oranında bir artış olmasına karşın, 2014 yılına kadar her yıl
artan kg birim fiyatının son yıl düşmesi sonucu ihracatımız $ bazında %13 oranında düşmüştür.
İthalata bakacak olursak, 2015 yılında plastik mutfak eşyaları ithalatı yaklaşık 81 milyon $
olarak gerçekleşmiş ve bir önceki yıla göre değerde %13, kg bazında %9 $, kg değerinde ise %5’lik
bir küçülme yaşamıştır.
Buna rağmen, son 10 yılda hem ihracatta hem de ithalatta yaklaşık 3 kat büyüme yaşayan
sektör, ithalatının 3 katının üzerinde dış ticaret fazlası vermektedir.
GRAFİK: 18
PLASTİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
450.000.000
400.000.000
350.000.000
300.000.000
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
30
TABLO: 15
ÜLKELER İTİBARİYLE TÜRKİYE’NİN
PLASTİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
2015 YILI DIŞ TİCARETİ (İLK 13 ÜLKE) (ABD Doları)
İHRACAT İTHALAT
İSRAİL 55.863.809 ÇİN 36.981.123
IRAK 24.843.389 FRANSA 7.795.403
ALMANYA 19.905.659 PORTEKİZ 6.058.003
FRANSA 18.339.438 BELÇİKA 5.351.127
İSPANYA 16.494.362 İTALYA 5.100.396
İNGİLTERE 13.749.303 YUNANİSTAN 4.125.027
ROMANYA 10.982.829 TAYVAN 2.826.948
YUNANİSTAN 10.880.889 ABD 2.264.858
MISIR 9.048.262 ALMANYA 1.755.379
İTALYA 8.964.948 TAYLAND 1.622.804
SUUDİ ARABİSTAN 8.347.592 İNGİLTERE 1.375.279
BULGARİSTAN 7.960.640 ENDONEZYA 780.835
LİBYA 7.561.695 HİNDİSTAN 546.042
2015 yılında, plastik sofra ve mutfak eşyaları ihracatımızın büyük çoğunluğu yaklaşık 56
milyon $ %16 pay ile İsrail’e gerçekleştirilmiş, %3-7 oranlarında ihracat gerçekleştirilen diğer
ülkelerin ardından %45’lik gibi önemli bir dilime sahip olan, küçük miktarlarda ihracat yapılan 159
ülke daha bulunmaktadır.
GRAFİK: 19
PLASTİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İHRACATI
(İLK 10 ÜLKE VE DİĞER ÜLKELER - 2015)
İSRAİL
16%
IRAK
Diğer 159 ÜLKE 7%
45% ALMANYA
6%
FRANSA
5%
İSPANYA
5%
İNGİLTERE
4%
ROMANYA
İTALYA MISIR YUNANİSTAN 3%
3% 3% 3%
31
GRAFİK: 20
PLASTİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İTHALATI
ÇİN
46%
FRANSA
10%
DİĞER 51 ÜLKE PORTEKİZ

9% 7%
BELÇİKA
İTALYA 7%
6%
TAYLAND
2%
ALMANYA
2% ABD
TAYVAN YUNANİSTAN
3% 5%
3%
2015 yılında plastik sofra ve mutfak eşyaları ithalatının %46’sı yaklaşık 37 milyon $ ile
Çin’den gerçekleştirilmiştir. Çin’i %10-5 paylarla Fransa, Portekiz, Belçika, İtalya ve Yunanistan
izlemekte, ardından Tayvan ve ABD gelmektedir.
Tüm sofra ve mutfak eşyaları sektörü içinde plastik mutfak eşyaları; ihracatta %9, ithalatta
ise %5 paya sahiptir.
32
PORSELEN/ÇİNİ/SERAMİK
SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
33
BÖLÜM 4
PORSELEN/ÇİNİ/SERAMİK SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
4.1. PORSELEN – ÇİNİ – SERAMİK SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (GENEL)
TABLO: 16
PORSELENDEN/ÇİNİDEN/SERAMİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
DIŞ TİCARET VERİLERİ

YILLAR ABD Doları ABD Doları DENGESİ
2005 46.608.372 70.733.770 -24.125.398
2010 88.085.598 151.960.851 -63.875.253
2011 95.009.759 169.889.468 -74.879.709
2012 83.039.816 152.640.032 -69.600.216
2013 87.007.508 168.097.307 -81.089.799
2014 102.572.650 229.456.206 -126.883.556
2015 97.795.194 229.132.111 -131.336.917
Porselen, çini ve seramik sofra ve mutfak eşyaları ihracatı son 10 yıl içinde 2 kat, ithalatı ise
3,2 kat artış göstermiştir. 2015 yılında 2014 yılına göre ihracat %5 düşmüş, ithalat ise sadece %1’lik
bir düşüşle yılı kapatmıştır. 2015 yılında 131,3 milyon $ dış ticaret açığı yaşanan sektörde ihracatın
da her yıl artmış olması göze çarpan olumlu bir unsurdur.
GRAFİK: 21
PORSELENDEN/ÇİNİDEN/SERAMİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
İhracat Dolar İthalat Dolar
34
4.2. PORSELEN VEYA ÇİNİDEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 6911)
TABLO: 17
PORSELEN VEYA ÇİNİDEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI

2005 35.472.106 16.495.658 2,15 44.621.164 13.644.070 3,27 -9.149.058
2010 67.307.169 24.441.864 2,75 127.824.351 32.691.460 3,91 -60.517.182
2011 74.106.968 27.326.661 2,71 146.489.690 34.848.071 4,20 -72.382.722
2012 56.849.856 20.373.712 2,79 135.058.450 30.442.725 4,44 -78.208.594
2013 59.176.549 18.552.638 3,19 147.326.658 33.705.154 4,37 -88.150.109
2014 64.800.140 21.083.983 3,07 201.072.482 45.151.786 4,45 -136.272.342
2015 66.994.741 23.194.284 2,89 200.727.636 45.930.421 4,37 -133.732.895
2015 yılında sektörümüz ihracatında yaşanan genel düşüşe rağmen porselen mutfak
eşyaları ihracatımız, kg birim fiyatı %6 oranında azaldığı halde, $ cinsinden %3, kg olarak ise %10
civarında artış kaydetmeyi başarmıştır.
Az da olsa düşüş yaşanan porselen ithalatına rağmen ise, bu sektördeki dış ticaret açığı
yaklaşık 134 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. Bunda ihracat kg birim fiyatının ithalat birim
fiyatından 1,5 kat düşük olmasının etkisi de söz konusudur.
GRAFİK: 22
PORSELEN VEYA ÇİNİDEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
İthal edilen porselen mutfak eşyaları miktar olarak ihraç edilenin yaklaşık 2 katı olduğu
halde, ABD Doları olarak 3 katı civarındadır. Bu da yurtdışından katma değeri yüksek porselen
mutfak eşyası ithal edildiğini göstermektedir.
35
TABLO: 18
PORSELEN/ÇİNİ SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
İHRACAT İTHALAT
ALMANYA 12.828.084 ÇİN 177.044.297
İNGİLTERE 8.194.923 BANGLADEŞ 5.739.812
İSVEÇ 4.762.741 MISIR 4.056.543
İTALYA 4.662.905 TAYLAND 2.427.228
İSPANYA 4.019.312 ALMANYA 2.333.859
ABD 3.319.956 BAE 1.178.227
AZERBAYCAN 3.000.947 İNGİLTERE 1.132.453
RUSYA FEDERASYONU 2.182.281 ENDONEZYA 1.071.722
HOLLANDA 1.735.532 ÇEK CUMHURİYETİ 978.441
FRANSA 1.634.595 GÜNEY KORE 814.510
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 1.262.837 HİNDİSTAN 749.441
İRAN 1.131.321 FRANSA 725.158
YUNANİSTAN 1.067.056 TUNUS 499.376
2015 yılında Porselen mutfak eşyaları ihracatımızın yaklaşık 13 milyon $ olan %19’luk kısmı
Almanya’ya gerçekleştirilmiş olup, İngiltere, İsveç, İtalya, İspanya gibi AB ülkeleri de önemli pay
almışlardır. Ardından ABD ve Azerbaycan’a da %5’erlik paylarda ihracat gerçekleştirilmiştir.
İthalatımızın ise %88 gibi büyük bir yüzdesi Çin’den gerçekleştirilmiştir. Çin’den sonra gelen
ülkeler arasında Bangladeş, Mısır, Tayland ve Almanya da öne çıkmaktadır.
GRAFİK: 23
PORSELEN/ÇİNİ SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İHRACATI
ALMANYA
DİĞER 126 ÜLKE 19%
31%
İNGİLTERE
12%
İSVEÇ
7%
İTALYA
FRANSA ABD 7%
2% 5%
HOLLANDA
3%
RUSYA
FEDERASYONU
3% İSPANYA
AZERBAYCAN
5% 6%
36
GRAFİK: 24
PORSELEN/ÇİNİ SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İTHALATI
ÇİN ÇİN
88% BANGLADEŞ
MISIR
TAYLAND
ALMANYA
BAE
İNGİLTERE
ENDONEZYA
2% ÇEK CUMHURİYETİ
DİĞER 29 ÜLKE
2% GÜNEY KORE
BANGLADEŞ
3% DİĞER 29 ÜLKE
0%
1% 1%
0% 1% 1% 1%
4.3. SERAMİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 6912)
TABLO: 19
SERAMİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI

2005 11.136.266 5.228.284 2,13 26.112.606 11.084.058 2,36 -14.976.340
2010 20.778.429 12.290.573 1,69 24.136.500 9.758.547 2,47 -3.358.071
2011 20.902.791 12.504.077 1,67 23.399.778 8.122.485 2,88 -2.496.987
2012 26.189.960 14.815.854 1,77 17.581.582 5.654.742 3,11 8.608.378
2013 27.830.959 13.898.301 2,00 20.770.649 7.082.733 2,93 7.060.310
2014 37.772.510 18.645.288 2,03 28.383.724 9.074.845 3,13 9.388.786
2015 30.800.453 18.163.620 1,70 28.404.475 9.942.391 2,86 2.395.978
Seramikten sofra ve mutfak eşyaları ihracatımız 2014 yılına göre 2015 yılında %19 azalarak
yaklaşık 31 milyon $ gerçekleşmiş olmasına karşın, kg bazında sadece %3 oranında azalmıştır.
Bunda $/kg fiyatının %17 gerilemiş olmasının etkisi bulunmaktadır.
2015 yılında ithalat birim fiyatı da %9 gerilemiş ancak kg bazında %9 artış ile $ bazında
ithalat hemen hemen aynı 28,4 milyon $ düzeyinde kalmıştır. Dış ticaret dengesine baktığımızda
ise; 2005 yılından 2014 yılına kadar pozitif bir değişim söz konusu olup, 2015 yılında denge
rakamında düşüş olmasına rağmen seramik mutfak eşyaları sektörü dış ticaret fazlası veren bir
sektör olarak karşımıza çıkmaktadır.
37
GRAFİK: 25
40.000.000
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
TABLO: 20
İHRACAT İTHALAT
ALMANYA 5.783.469 ÇİN 22.754.321
MISIR 3.442.119 ENDONEZYA 1.248.837
İTALYA 2.183.220 TAYLAND 1.247.911
HOLLANDA 1.915.474 PORTEKİZ 1.010.648
İSVEÇ 1.707.873 İNGİLTERE 576.503
POLONYA 1.533.945 VİETNAM 409.170
FRANSA 1.353.451 ROMANYA 404.263
BELÇİKA 1.087.782 İTALYA 176.503
IRAK 1.045.492 FRANSA 113.165
ABD 1.045.221 HONG KONG 93.595
İNGİLTERE 973.652 ALMANYA 84.131
İRAN 846.272 HİNDİSTAN 71.160
YUNANİSTAN 724.548 ABD 61.256
2015 yılında seramik sofra ve mutfak eşyaları ihracatımızın %19’luk büyük kısmı Almanya’ya
gerçekleştirilmiş olup, Mısır, AB ülkeleri ve ABD de önemli paylara sahiptir. Yine çok küçük
yüzdelerle ifade edilebilecek 108 farklı ülke de toplam %32 gibi önemli bir paya sahiptir.
Seramik mutfak eşyaları ithalatında ise Çin %80 gibi büyük bir paya sahip olup, %4’er
civarında pay alan Endonezya, Tayland ve Portekiz’in ardından gelen ülkeler çok küçük yüzdeler
oluşturmaktadır.
38
GRAFİK: 26
SERAMİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İHRACATI
ALMANYA
19%
MISIR
32% İTALYA
7%
HOLLANDA
6%
İSVEÇ
6%
ABD
3% IRAK
3% BELÇİKA FRANSA POLONYA
4% 4% 5%
GRAFİK: 27
SERAMİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İTHALATI
1% 0% 0%
2%
2%
1%
PORTEKİZ 2% ÇİN
4% ENDONEZYA
TAYLAND TAYLAND
4% PORTEKİZ
ENDONEZYA İNGİLTERE
4% VİETNAM
ROMANYA
İTALYA
FRANSA
ÇİN HONG KONG

80% DİĞER 19 ÜLKE
Porselen – seramik mutfak eşyaları sektörünün toplam sofra ve mutfak eşyaları sektörü
içindeki payı; ihracatta %2, ithalatta ise %13 oranındadır.
39
40
AĞAÇTAN SOFRA VE
MUTFAK EŞYALARI
41
BÖLÜM 5
AĞAÇTAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
TABLO: 21
AĞAÇTAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 4419)

2005 1.160.959 429.287 2,70 1.942.041 1.059.044 1,83 -781.082
2010 1.071.148 262.460 4,08 6.460.972 6.648.213 0,97 -5.389.824
2011 1.384.947 383.708 3,61 8.525.032 5.748.183 1,48 -7.140.085
2012 2.315.977 746.575 3,10 7.360.008 3.718.188 1,98 -5.044.031
2013 2.338.221 623.318 3,75 11.572.386 5.090.738 2,27 -9.234.165
2014 2.855.306 792.346 3,60 12.922.740 4.120.146 3,14 -10.067.434
2015 2.561.940 665.987 3,85 17.184.580 5.381.306 3,19 -14.622.640
Ağaçtan yapılmış sofra ve mutfak eşyaları ithalatımız ihracatımızın yaklaşık 7 katı civarında
olup gitgide artan dış ticaret açığı vermektedir. Son 10 yılda 2 kat artan ihracatımıza rağmen,
ithalatımızın 9 kat artması bu gelişmenin ardındaki en büyük etkendir. Bunda ithalat birim
fiyatlarının ihracat birim fiyatlarımızdan düşük olmasının etkisi olabileceği düşünülmektedir. Ancak
ithalat birim fiyatları da son yıllarda yaşanan artış ile ihracat birim fiyatlarımıza yaklaşmış
bulunmaktadır.
GRAFİK: 28
AĞAÇTAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 4419)
18.000.000
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
42
TABLO: 22
AĞAÇTAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
İHRACAT İTHALAT
ALMANYA 437.378 ÇİN 14.830.601
LİBYA 171.846 FİLİPİNLER 572.756
ABD 141.763 HİNDİSTAN 324.652
AZERBAYCAN 135.963 VİETNAM 314.783
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 132.345 İTALYA 252.425
BAE 125.787 ROMANYA 199.205
IRAK 118.466 TAYLAND 184.767
TÜRKMENİSTAN 98.988 ABD 102.774
KOSOVA 75.595 PERU 91.318
İRAN 71.674 ENDONEZYA 53.384
GÜRCİSTAN 69.397 SIRBİSTAN 51.566
İNGİLTERE 68.729 FRANSA 31.364
BULGARİSTAN 59.815 SLOVENYA 29.988
GRAFİK: 29
AĞAÇTAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İHRACATI
ALMANYA
17%
LİBYA
DİĞER 90 ÜLKE 7%
41%
ABD
5%
AZERBAYCAN
5%
BAE
IRAK 5%
5%
KKTC
5%
İRAN
KOSOVA
3% TÜRKMENİSTAN
3%
4%
2015 yılında ağaçtan mutfak eşyaları ihracatımızın %17’si 437 bin $ ile Almanya’ya
gerçekleştirilmiş olup, ikinci sırada en çok ithalat yapılan Filipinler’e yetişememiştir. Çin’den
yapılan ithalat ise %86 gibi büyük bir oran teşkil etmekte olup, diğer ithalat yapılan ülkelerin büyük
çoğunluğu da Uzakdoğu ülkeleridir.
43
GRAFİK: 30
AĞAÇTAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İTHALATI
FİLİPİNLER
3%
0%
HİNDİSTAN; 2%
1%
DİĞER 27 ÜLKE
1%
2%
VİETNAM
Diğer 2% 1%
7%
ÇİN
86% 1%
1%
ÇİN FİLİPİNLER HİNDİSTAN VİETNAM

İTALYA ROMANYA TAYLAND ABD
PERU ENDONEZYA DİĞER 27 ÜLKE
44
CAM SOFRA VE
MUTFAK EŞYALARI
45
BÖLÜM 6
CAM SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
TABLO: 23
SOFRA VE MUTFAK İŞLERİ İÇİN CAM EŞYA (G.T.İ.P. 7013)

2005 304.411.736 229.968.149 1,32 49.759.910 30.839.840 1,61 254.651.826
2010 423.635.364 242.967.793 1,74 85.545.069 68.254.025 1,25 338.090.295
2011 469.500.938 251.971.897 1,86 123.004.938 93.631.014 1,31 346.496.000
2012 460.675.445 249.911.245 1,84 75.808.586 42.527.861 1,78 384.866.859
2013 472.118.524 250.777.228 1,88 95.999.058 59.619.201 1,61 376.119.466
2014 485.958.990 234.994.467 2,07 77.797.859 42.360.114 1,84 408.161.131
2015 390.064.855 209.439.665 1,86 79.731.985 44.834.573 1,78 310.332.870
Cam sofra ve mutfak eşyaları ülke olarak güçlü olduğumuz sektörlerden biri olup, 2015
yılında 390 milyon $ ihracat, 80 milyon $ ithalat gerçekleşmiştir. İhracat birim fiyatımız ithal birim
fiyatımızın az da olsa üstünde olmasına rağmen, dünyada rekabet gücü yüksek bir sektör olarak
karşımıza çıkmaktadır.
2015 yılında bir önceki yıla göre cam mutfak eşyaları ihracatımızda %20 oranında bir düşüş
ve aksine ithalatta da %2 oranında artışa rağmen halen, ithalatımızın yaklaşık 4 katı oranında bir
dış ticaret fazlası mevcuttur.
GRAFİK: 31
SOFRA VE MUTFAK İŞLERİ İÇİN CAM EŞYA (G.T.İ.P. 7013)
500.000.000
450.000.000
400.000.000
350.000.000
300.000.000
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
46
Tüm sofra ve mutfak eşyaları sektörü içinde cam grubu; endüstriyel grubunu saymazsak,
küçük elektrikli ev aletlerinden sonra %10 ile ihracatta 2. sırada, ithalatta ise %5’lik dilimle %1’lik
ağaç mamullerden sonra plastik mutfak eşyaları ile aynı sırada yer almaktadır.
TABLO: 24
SOFRA VE MUTFAK İŞLERİ İÇİN CAM EŞYA
İHRACAT İTHALAT
İNGİLTERE 33.680.298 ÇİN 39.152.408
ABD 30.368.482 BULGARİSTAN 8.677.896
IRAK 24.534.784 ÇEK CUMHURİYETİ 4.431.638
ALMANYA 24.526.462 FRANSA 4.327.351
İTALYA 20.293.677 ENDONEZYA 3.895.919
FRANSA 18.454.866 MISIR 3.634.155
İSPANYA 15.912.753 İTALYA 2.709.498
SUUDİ ARABİSTAN 15.185.811 ALMANYA 2.572.830
İRAN 14.939.266 POLONYA 2.391.995
MISIR 14.609.363 HİNDİSTAN 1.698.318
DANİMARKA 8.486.098 BAE 1.531.436
BAE 8.211.755 İNGİLTERE 628.055
İSRAİL 6.633.101 ABD 608.963
Cam sofra ve mutfak eşyaları ihracatımızda ezici çoğunlukla yer alan bir ülke bulunmamakta
olup, değerler birbirine yakın seyretmektedir. İlk sırada yaklaşık 34 milyon $ ile İngiltere yer
almakta olup, ardından ABD, Irak, Almanya ve İtalya vb. birbirlerini yakın oranlarda takip eden
dünyanın farklı yerlerinden çok sayıda ülke bulunmaktadır.
GRAFİK: 32
SOFRA VE MUTFAK İŞLERİ İÇİN CAM EŞYA İHRACATI
İNGİLTERE
ABD
9%
8% IRAK
ALMANYA
45%
6%
İTALYA
5%
FRANSA
MISIR İSPANYA 5%
İRAN 4%
4% 4%
SUUDİ ARABİSTAN
4%
47
İhracatımızın 1/5’i oranında yapılan cam mutfak eşyaları ithalatının ise %50’ye yakını
Çin’den gerçekleştirilmektedir.
GRAFİK: 33
SOFRA VE MUTFAK İŞLERİ İÇİN CAM EŞYA İTHALATI
ÇİN
BULGARİSTAN
11% BULGARİSTAN
6%
ÇİN FRANSA
5%
49%
5% ENDONEZYA
MISIR
İTALYA
DİĞER 53
ALMANYA
ÜLKE; 8% 3%
POLONYA
3% HİNDİSTAN
3% DİĞER 53 ÜLKE
2%
48
METAL SOFRA VE
MUTFAK EŞYALARI
49
BÖLÜM 7
METAL SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
7.1. DEMİR-ÇELİK, BAKIR, ALÜMİNYUM SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (GENEL)
Metal mutfak eşyaları adı altında toplayabileceğimiz demir-çelik, bakır, alüminyum sofra ve
mutfak eşyaları sektörümüzde önemli bir yere sahip olup, toplam sektör içinde ihracatta %17,
ithalatta ise %15’lik paya sahiptir.
TABLO: 25
DEMİR-ÇELİK, BAKIR, ALÜMİNYUM SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
2005 330.567.740 100.251.589 230.316.151
2010 506.487.649 213.881.101 292.606.548
2011 589.971.746 275.170.199 314.801.547
2012 644.074.679 235.371.162 408.703.517
2013 696.871.116 266.691.313 430.179.803
2014 781.384.584 265.045.331 516.339.253
2015 676.472.276 258.779.093 417.693.183
2015 yılında bir önceki yıla göre %14 civarında düşüş yaşanan sektörün ihracatı son 10 yıl
içinde 2 kattan fazla artmıştır. Aynı şekilde son 10 yılda sektörün ithalatı da 2,5 kat artmış olup,
buna rağmen 417 milyon $ gibi önemli oranda dış ticaret fazlası veren bir sektör olarak karşımıza
çıkmaktadır.
GRAFİK: 34
DEMİR-ÇELİK, BAKIR, ALÜMİNYUM SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI
800.000.000
700.000.000
600.000.000
500.000.000
400.000.000
300.000.000
200.000.000
100.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
50
7.2. DEMİR – ÇELİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 7323)
Demir-çelik sofra ve mutfak eşyaları, tüm metal mutfak eşyaları içinde en büyük paya
sahiptir. İhraç ettiğimiz kg miktarı ithal ettiğimizin 5 katı civarında olsa da, ihraç birim fiyatı ithal
birim fiyatının ½’si gibi bir oranda olduğundan, ihracatımız ithalatın 2,5 katı civarındadır.
TABLO: 26
DEMİR VEYA ÇELİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI

2005 149.833.025 34.808.371 4,30 39.826.092 5.474.034 7,28 110.006.933
2010 186.903.059 36.593.486 5,11 87.464.071 9.210.518 9,50 99.438.988
2011 215.843.220 43.099.637 5,01 103.630.801 10.744.640 9,64 112.212.419
2012 232.546.525 47.454.097 4,90 88.252.111 9.146.891 9,65 144.294.414
2013 267.025.575 54.504.324 4,90 99.124.519 10.897.775 9,10 167.901.056
2014 298.309.600 58.825.874 5,07 92.913.111 9.855.654 9,43 205.396.489
2015 254.710.821 53.758.061 4,74 99.102.641 11.085.432 8,94 155.608.180
Son 10 yılda ihracatımız %70, ithalatımız ise %100’den fazla artmasına rağmen, yine de
yapmış olduğumuz önemli miktardaki ihracat neticesinde 156 milyon $’lık bir dış ticaret fazlası
mevcuttur.
GRAFİK: 35
300.000.000
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
51
Demir-çelik mutfak eşyaları ihracatı 38 milyon $ ile en fazla Mısır’a gerçekleştirilirken,

Almanya, S. Arabistan, İran, Irak ve Azerbaycan da önemli paylara sahiptir. Küçük oranlarda çok
sayıda ülkeye de ihracat yapılmaktadır.
Sektörün ithalatına bakacak olursak; %73 gibi büyük bir oranda yine Çin’le
karşılaşılmaktadır. Çin haricindeki ülkelerin yüzdeleri tek haneli rakamlarla ifade edilmektedir.
TABLO: 27
İHRACAT İTHALAT
MISIR 38.291.065 ÇİN 72.380.542
ALMANYA 27.089.475 ALMANYA 7.610.578
SUUDİ ARABİSTAN 18.765.826 HİNDİSTAN 3.969.061
İRAN 16.093.309 FRANSA 3.725.196
IRAK 10.055.440 İTALYA 2.440.261
AZERBAYCAN 9.013.053 TAYVAN 2.010.953
İTALYA 7.855.290 TAYLAND 1.081.579
LİBYA 7.360.105 VİETNAM 765.872
RUSYA FEDERASYONU 6.383.960 BOSNA-HERSEK 503.897
İSRAİL 6.257.617 GÜNEY KORE 465.692
ROMANYA 5.487.356 MISIR 448.003
FRANSA 5.060.157 POLONYA 432.113
BAE 4.793.608 UKRAYNA 295.424
GRAFİK: 36
DEMİR VEYA ÇELİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İHRACATI
MISIR
15%
ALMANYA
DİĞER 153 ÜLKE
11%
42%
İRAN
6% SUUDİ
IRAK
ARABİSTAN
4%
7%
İSRAİL
2%
RUSYA AZERBAYCAN
FEDERASYONU İTALYA 4%
LİBYA
3% 3% 3%
52
Ülkeler itibariyle metal sofra ve mutfak eşyaları ihracatımızda; Mısır %15 pay ile ilk sırayı
almakta, ardından %11 pay ile Almanya yer almaktadır. %2’nin altında pay ile toplam %42 oranında
153 farklı ülkeye de metal mutfak eşyası ihracatı yapıldığı görülmektedir.
GRAFİK: 37
DEMİR VEYA ÇELİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI İTHALATI
1% 1% 0% DİĞER 45 ÜLKE
1% 4%
2%
2% ÇİN
FRANSA ALMANYA
4%
HİNDİSTAN
HİNDİSTAN
4% FRANSA
İTALYA
ALMANYA
8% TAYVAN
TAYLAND
VİETNAM
ÇİN BOSNA-HERSEK
73% GÜNEY KORE
DİĞER 45 ÜLKE
7.3. BAKIRDAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 7418)
TABLO: 28
BAKIRDAN SOFRA VE MUTFAK İŞLERİNDE KULLANILAN EŞYA

2005 4.487.634 528.355 8,49 919.139 61.873 14,86 3.568.495
2010 3.687.869 277.429 13,29 2.470.374 150.006 16,47 1.217.495
2011 3.764.701 264.314 14,24 5.056.016 202.500 24,97 -1.291.315
2012 4.000.384 250.309 15,98 4.100.933 180.076 22,77 -100.549
2013 5.704.055 349.631 16,31 6.017.982 251.759 23,90 -313.927
2014 7.072.727 382.218 18,50 6.659.663 336.202 19,81 413.064
2015 6.715.479 382.074 17,58 6.639.813 841.367 7,89 75.666
Bakırdan yapılmış sofra ve mutfak eşyaları ihracatı bir önceki yıla göre %6 azalıp, son 10
yılda yaklaşık %50 artarak 2015 yılında 6 milyon 715 bin $ olarak gerçekleşmiştir. Kg bazında
2014’e göre önemli bir değişim olmayan bakır mutfak eşyalarının ithalatında dikkat çekici unsur
ise; bakır mutfak eşyaları ithalat birim fiyatının %60 düşmesi ile 2,5 kat artan kg miktarına rağmen,
ithalat değerinin 6 milyon 600 bin $ civarında kalmış olmasıdır.
53
Bir diğer dikkat çekici unsur ise; 2005 yılında 3,5 milyon $ dış ticaret fazlası veren sektörün,
2011 yılında 1,3 milyon $ eksi vermiş olması ve 2015 yılında tekrar 75 bin $ artıya geçmiş olmasıdır.
Bunda en büyük unsurun devamlı artan ihracat ithalat değerlerine rağmen oldukça değişkenlik
gösteren ithalat kg birim fiyatları olduğu görülmektedir.
GRAFİK: 38
BAKIRDAN SOFRA VE MUTFAK İŞLERİNDE KULLANILAN EŞYA
8.000.000
7.000.000
6.000.000
5.000.000
4.000.000
3.000.000
2.000.000
1.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bakır mutfak eşyaları tüm metal sofra mutfak eşyaları sektörü ihracatı içinde %1, ithalatı
içinde ise %3 pay ile yer almaktadır.
TABLO: 29
BAKIR SOFRA VE MUTFAK EŞYASI
İHRACAT İTHALAT
ABD 4.386.635 ÇİN 4.738.217
SUUDİ ARABİSTAN 325.078 ALMANYA 816.597
ALMANYA 209.388 İTALYA 280.247
BAE 151.131 HİNDİSTAN 191.055
AZERBAYCAN 98.621 BREZİLYA 182.273
KATAR 86.881 ÇEK CUMHURİYETİ 66.168
IRAK 79.415 İSPANYA 52.748
HOLLANDA 78.040 GÜNEY AFRİKA CUM. 14.328
İSVİÇRE 76.485 SLOVENYA 14.079
BOSNA-HERSEK 73.776 SUUDİ ARABİSTAN 12.011
CEZAYİR 69.148 HOLLANDA 11.999
KUVEYT 63.898 TAYVAN 8.558
54
Bakır mutfak eşyaları ihracatı 4 milyon 386 bin $ ve %65 pay ile en fazla ABD’ye
gerçekleştirilmekte, diğer ülkeler ise %5 ve altında küçük paylar almaktadır.
GRAFİK: 39
BAKIR SOFRA VE MUTFAK EŞYASI İHRACATI
ABD
ABD
65% S. ARABİSTAN
ALMANYA
İNGİLTERE
BAE
DİĞER 73 ÜLKE AZERBAYCAN
16%
KATAR
IRAK
2% 3% 3%
HOLLANDA
İSVİÇRE
S. ARABİSTAN
1% 5% DİĞER 73 ÜLKE
1% 1% 2%
1%
Bakır mutfak eşyalarında yapılan ithalat da 4 milyon 738 bin $ ile %71 oranında Çin’den
gerçekleştirilmektedir.
GRAFİK: 40
BAKIR SOFRA VE MUTFAK EŞYASI İTHALATI
ÇİN
ÇİN
71% ALMANYA
İTALYA
FRANSA
HİNDİSTAN
ALMANYA BREZİLYA
3% 3% 4% İSPANYA
GÜNEY AFRİKA CUM.
1% SLOVENYA
0% İTALYA DİĞER 15 ÜLKE
0% 1% 1% 4%
55
7.4. ALÜMİNYUMDAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 7615)
TABLO: 30
ALÜMİNYUMDAN SOFRA, MUTFAK VE EV İŞLERİNDE KULLANILAN EŞYA İLE
SAĞLIĞI KORUYUCU EŞYA VE BUNLARIN AKSAMI; SÜNGERLER VB.
2005 32.009.377 6.777.814 4,72 13.934.345 1.740.819 8,00 18.075.032
2010 54.370.611 10.159.388 5,35 25.175.506 2.959.552 8,51 29.195.105
2011 60.282.912 10.811.792 5,58 28.518.366 3.156.976 9,03 31.764.546
2012 76.549.157 14.565.298 5,26 30.250.190 3.499.650 8,64 46.298.967
2013 96.759.430 17.713.106 5,46 40.031.029 4.113.428 9,73 56.728.401
2014 115.926.325 19.700.849 5,88 33.500.774 4.134.370 8,10 82.425.551
2015 118.093.671 21.450.546 5,51 34.086.457 5.031.544 6,77 84.007.214
Alüminyumdan sofra ve mutfak eşyaları ihracatı değer olarak son 10 yılda neredeyse 4 kat,
kg olarak da 3 kat civarında artmıştır. Sektör içinde alüminyum eşyalar %1,8 de olsa 2015 yılında
ihracatı artan nadir gruplardandır.
GRAFİK: 41
ALÜMİNYUMDAN SOFRA, MUTFAK VE EV İŞLERİNDE KULLANILAN EŞYA İLE
SAĞLIĞI KORUYUCU EŞYA VE BUNLARIN AKSAMI; SÜNGERLER VB.
120.000.000
100.000.000
80.000.000
60.000.000
40.000.000
20.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
2015 yılında ihracatı 118 milyon $ olarak gerçekleşen alüminyum mutfak eşyalarının ithalatı
34 milyon $ olarak gerçekleşmiş ve sektör 84 milyon $ dış ticaret fazlası vermiştir.
Alüminyum mutfak eşyaları ihracatı, tüm metal sofra ve mutfak eşyaları içinde %17, ithalatı
içinde ise %13 paya sahiptir.
56
TABLO: 31
ALÜMİNYUM SOFRA VE MUTFAK EŞYASI
İHRACAT İTHALAT
MISIR 44.897.553 ÇİN 21.872.124
İTALYA 6.835.729 GÜNEY KORE 3.800.755
İNGİLTERE 6.539.902 FRANSA 3.400.853
SUUDİ ARABİSTAN 6.487.052 İTALYA 3.019.832
İRAN 5.672.218 ALMANYA 386.502
IRAK 4.285.017 İSPANYA 305.431
FRANSA 4.090.960 ENDONEZYA 257.797
İSRAİL 4.075.925 HİNDİSTAN 256.135
AZERBAYCAN 3.664.896 MISIR 235.536
ALMANYA 2.520.965 DANİMARKA 203.942
HOLLANDA 2.222.104 TAYVAN 123.175
YUNANİSTAN 2.214.361 İSVİÇRE 60.631
TUNUS 2.212.663 LİBYA 40.461
GRAFİK: 42
ALÜMİNYUM SOFRA VE MUTFAK EŞYASI İHRACATI
MISIR MISIR
38% İTALYA
İNGİLTERE
İTALYA
SUUDİ
6% ARABİSTAN
DİĞER 121 ÜLKE İNGİLTERE İRAN
25% 6%
IRAK
5%
FRANSA
5%
2% İSRAİL
3% 3% 3% 4%
AZERBAYCAN
ALMANYA
DİĞER 121 ÜLKE
Ülkeler itibariyle alüminyum mutfak eşyalarına bakacak olursak; ihracatta 45 milyon $ ve

%38 pay ile Mısır, ithalatta ise 22 milyon $ ve %64 pay ile Çin ilk sıralarda gelmektedir.
57
GRAFİK: 43
ALÜMİNYUM SOFRA VE MUTFAK EŞYASI İTHALATI
GÜNEY FRANSA
KORE 10%
11% İTALYA 1% 0%
9%
1% DİĞER 20 ÜLKE
Diğer 1%
6%
1% ALMANYA
İSPANYA 1%
ÇİN 1%
64%
ÇİN GÜNEY KORE FRANSA İTALYA

ALMANYA İSPANYA ENDONEZYA HİNDİSTAN
MISIR DANİMARKA DİĞER 20 ÜLKE
7.5. YİYECEK VE İÇECEKLERİN HAZIRLANMASINDA KULLANILAN ELLE İŞLEYEN MEKANİK

ALETLER (G.T.İ.P. 8210)
TABLO: 32
YİYECEK VE İÇECEKLERİN HAZIRLANMASINDA VEYA SERVİSİNDE KULLANILAN, AĞIRLIĞI <= 10 KG
OLAN ELLE İŞLEYEN MEKANİK ALETLER
2005 560.126 114.255 4,90 2.186.682 359.262 6,09 -1.626.556
2010 1.796.422 176.772 10,16 6.157.985 1.070.399 5,75 -4.361.563
2011 3.106.844 311.855 9,96 8.927.665 1.050.209 8,50 -5.820.821
2012 2.847.632 309.213 9,21 10.781.467 1.090.494 9,89 -7.933.835
2013 3.555.051 356.807 9,96 11.648.586 1.345.738 8,66 -8.093.535
2014 4.982.315 511.820 9,73 12.494.223 1.254.973 9,96 -7.511.908
2015 4.021.968 442.913 9,08 9.549.529 1.203.480 7,93 -5.527.561
Yiyecek ve içeceklerin hazırlanmasında veya servisinde kullanılan mekanik aletler ihracatı

2015 yılında bir önceki yıla göre %20 azalarak 4 milyon $ olarak gerçekleşmiş, ancak 2005 yılına
göre 7 kat artarak büyük bir atak gerçekleştirmiştir. Kg bazında ihracat da 4 kat kadar artmıştır.
2014 yılına göre 2015 yılında sektörün ithalatı %24 azalmasına rağmen, ihracatın 2 katından
fazla olması dolayısıyla sektör 5 milyon 500 bin cari açık vermiştir.
58
GRAFİK: 44
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
TABLO: 33
İHRACAT İTHALAT
IRAK 498.505 ÇİN 7.564.467
TÜRKMENİSTAN 379.718 PORTEKİZ 637.286
AZERBAYCAN 312.808 FRANSA 394.923
ALMANYA 198.889 TAYVAN 239.623
GÜRCİSTAN 194.424 ALMANYA 197.527
SUUDİ ARABİSTAN 182.146 ÇEK CUMHURİYETİ 143.871
KAZAKİSTAN 175.782 ABD 104.006
BAE 168.869 POLONYA 68.010
YUNANİSTAN 117.711 İTALYA 46.272
İRAN 115.861 İSPANYA 39.165
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 113.371 HOLLANDA 30.442
İTALYA 99.039 İSVİÇRE 27.021
LİBYA 97.748 MACARİSTAN 11.926
2015 yılında sektör ihracatı en fazla %12 pay ile Irak’a, ithalatı ise %79 pay ile en fazla
Çin’den gerçekleştirilmiştir.
59
GRAFİK: 45
OLAN ELLE İŞLEYEN MEKANİK ALETLER İHRACATI
IRAK
12%
TÜRKMENİSTAN
DİĞER 97 ÜLKE 9%
42% AZERBAYCAN
8%
ALMANYA
5%
BAE
4%
GÜRCİSTAN
5%
İRAN
3%
YUNANİSTAN KAZAKİSTAN SUUDİ ARABİSTAN
3% 4% 5%
GRAFİK: 46
OLAN ELLE İŞLEYEN MEKANİK ALETLER İTHALATI
ÇİN ÇİN
79% PORTEKİZ
FRANSA
TAYVAN
ALMANYA
PORTEKİZ ÇEK CUM.
7%
ABD
4%
POLONYA
İTALYA
İSPANYA
3%
1% 2%
0% 1% 1%
60
7.6. KESİCİ AĞIZLI BIÇAKLAR (G.T.İ.P. 8211)
Kesici ağızlı bıçakların kg bazında ihracatı 2012-2013 yıllarında yükselmiş olsa da, son 10 yıla
baktığımızda az da olsa azalmış, ancak $ bazında %72 artarak 2 milyon 825 bin $ olarak
gerçekleşmiştir.
TABLO: 34
KESİCİ AĞIZLI BIÇAKLAR (AĞIZLARI TIRTIKLI OLSUN OLMASIN)

2005 1.637.452 257.019 6,37 9.211.582 3.555.392 2,59 -7.574.130
2010 2.253.915 252.989 8,91 25.525.969 1.681.553 15,18 -23.272.054
2011 2.193.447 218.703 10,03 38.728.806 2.549.157 15,19 -36.535.359
2012 3.045.685 302.283 10,08 31.220.326 1.939.582 16,10 -28.174.641
2013 3.755.631 387.489 9,69 40.384.352 2.670.441 15,12 -36.628.721
2014 4.790.939 358.108 13,38 38.955.301 2.537.034 15,35 -34.164.362
2015 2.824.839 249.246 11,33 25.890.874 1.655.476 15,64 -23.066.035
İthalat ise son 10 yılda kg olarak %54 civarında düşmüş iken, $ bazında 3 kata yakın artmış,
bunda ithal kg fiyatının 6 kat civarında artması etkili olmuştur.
GRAFİK: 47
KESİCİ AĞIZLI BIÇAKLAR (AĞIZLARI TIRTIKLI OLSUN OLMASIN)
45.000.000
40.000.000
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
61
Ülkeler bazında kesici ağızlı bıçaklar ihracatı birbirine yakın seyretmiş, %9 ile en fazla Suudi
Arabistan’a, ithalatı ise %74 gibi ezici bir çoğunlukla Çin’den gerçekleştirilmiştir.
TABLO: 35
KESİCİ AĞIZLI BIÇAKLAR
İHRACAT İTHALAT
SUUDİ ARABİSTAN 261.182 ÇİN 19.129.004
ALMANYA 258.049 ALMANYA 1.489.095
AZERBAYCAN 195.934 GÜNEY KORE 1.227.967
TÜRKMENİSTAN 184.766 İSVİÇRE 846.068
LİBYA 138.096 İTALYA 451.713
MISIR 116.132 İNGİLTERE 350.468
İTALYA 115.023 JAPONYA 347.545
IRAK 90.725 FRANSA 332.399
İRAN 89.804 ABD 270.458
ROMANYA 75.575 İSPANYA 267.111
GÜRCİSTAN 75.465 VİETNAM 220.668
MAKEDONYA 75.202 TAYVAN 168.924
GRAFİK: 48
KESİCİ AĞIZLI BIÇAKLAR İHRACATI
SUUDİ ARABİSTAN
9%
ALMANYA
9%
DİĞER 109 ÜLKE AZERBAYCAN
44% 7%
TÜRKMENİSTAN
7%
LİBYA
5%
KKTC
MISIR 5%
İRAN IRAK İTALYA
4%
3% 3% 4%
62
GRAFİK: 49
KESİCİ AĞIZLI BIÇAKLAR İTHALATI
ÇİN ÇİN
74%
ALMANYA
GÜNEY KORE
İSVİÇRE
İTALYA
ALMANYA
6% HOLLANDA
İNGİLTERE
2% 2% 3% JAPONYA
FRANSA
ABD
DİĞER 26 GÜNEY KORE
1% DİĞER 26 ÜLKE
ÜLKE 5%
4% 1% 1% 1%
7.7. KAŞIK, ÇATAL, KEPÇE, SPATULA VB. SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 8215)
TABLO: 36
SOFRA VE MUTFAK EŞYASI (KAŞIK, ÇATAL, KEPÇE, SPATULA VB.)

2005 4.398.147 529.180 8,31 23.810.998 3.179.541 7,49 -19.412.851
2010 7.261.844 804.232 9,03 50.064.068 4.271.083 11,72 -42.802.224
2011 9.979.598 948.387 10,52 66.700.119 5.571.884 11,97 -56.720.521
2012 10.041.263 1.140.508 8,80 49.164.706 4.124.150 11,92 -39.123.443
2013 10.434.131 1.004.769 10,38 38.627.593 3.187.976 12,12 -28.193.462
2014 12.062.535 1.158.151 10,42 46.141.233 3.961.393 11,65 -34.078.698
2015 9.142.471 979.384 9,33 55.595.026 4.422.548 12,57 -46.452.555
Kaşık, çatal, kepçe, spatulaların ihracatı 2015 yılında bir önceki yıla göre %25 oranında
azalarak 9 milyon 142 bin $ olarak gerçekleşmiş olup, sektör 46,5 milyon $ dış ticaret eksiği
vermiştir.
63
GRAFİK: 50
SOFRA VE MUTFAK EŞYASI (KAŞIK, ÇATAL, KEPÇE, SPATULA VB.
80.000.000
70.000.000
60.000.000
50.000.000
40.000.000
30.000.000
20.000.000
10.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
TABLO: 37
KAŞIK, ÇATAL, KEPÇE, SPATULA VB.
İHRACAT İTHALAT
AZERBAYCAN 899.606 ÇİN 41.220.499
MISIR 813.852 HOLLANDA 8.824.373
IRAK 576.278 PORTEKİZ 1.327.228
İRAN 550.460 ALMANYA 993.901
ALMANYA 509.721 HİNDİSTAN 755.816
TÜRKMENİSTAN 472.468 İTALYA 719.876
SUUDİ ARABİSTAN 430.328 ENDONEZYA 653.673
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 396.372 VİETNAM 592.790
KAZAKİSTAN 388.417 FRANSA 372.735
KOSOVA 241.470 İSPANYA 26.145
FRANSA 240.283 MISIR 24.750
HOLLANDA 239.099 ABD 15.173
İNGİLTERE 226.568 KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 11.356
Ülkeler itibariyle kaşık, çatal, kepçe, spatula ihracatına baktığımızda; %10’la Azerbaycan’ın
ilk sırada olduğu ve Mısır, İran, Irak gibi ülkelerin sıralandığını, ithalatta ise %74’lük payın Çin’e ait
olduğunu görmekteyiz.
64
GRAFİK: 51
KAŞIK, ÇATAL, KEPÇE, SPATULA VB. İHRACATI
MISIR IRAK
AZERBAYCAN 9% 6% İRAN
10% 6% ALMANYA
6%
TÜRKMENİSTAN
5%
DİĞER 113 ÜLKE SUUDİ ARABİSTAN

42% KKTC 5%
4%
KAZAKİSTAN
4%
KOSOVA
3%
GRAFK: 52
KAŞIK, ÇATAL, KEPÇE, SPATULA VB. İTHALATI
ÇİN ÇİN
74% HOLLANDA
PORTEKİZ
ALMANYA
HİNDİSTAN
İTALYA
HOLLANDA
16% ENDONEZYA
VİETNAM
1% 1% 1% 2%
FRANSA
İSPANYA
0%
DİĞER 20 ÜLKE
0%
PORTEKİZ
1% 1% 3%
65
7.8. DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI (GAZ YAKITLI/HEM GAZ HEM DİĞER
YAKITLI) (G.T.İ.P. 732111)
TABLO: 38
DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI
DIŞ TİCARET VERİLERİ (G.T.İ.P. 732111)

2005 137.588.355 50.433.812 2,73 10.268.844 813.391 12,62 127.319.511
2010 248.197.347 62.221.137 3,99 16.018.825 1.144.052 14,00 232.178.522
2011 291.869.294 67.756.241 4,31 21.634.009 1.332.094 16,24 270.235.285
2012 310.982.534 76.740.075 4,05 20.236.968 1.410.132 14,35 290.745.566
2013 302.565.576 73.508.316 4,12 29.161.302 1.979.631 14,73 273.404.274
2014 333.880.758 79.930.500 4,18 32.658.580 2.271.980 14,37 301.222.178
2015 278.204.518 72.784.388 3,82 21.986.179 1.934.691 11,36 256.218.339
Demir/çelikten yemek pişirme cihazları ihracatı 2014’e göre 2015’te %17, ithalatı ise %34
düşmüş, sektör 256 milyon $ dış ticaret fazlası vermiştir.
GRAFİK: 53
350.000.000
300.000.000
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
66
TABLO: 39
İHRACAT İTHALAT
İNGİLTERE 33.795.589 İSPANYA 11.373.859
FRANSA 26.659.571 İTALYA 4.455.086
CEZAYİR 22.489.833 KAYSERİ SERBEST BÖLGESİ 2.694.250
İTALYA 20.555.742 EGE SERBEST BÖLGESİ 1.374.516
ROMANYA 15.061.591 ÇİN 737.543
IRAK 13.188.085 ALMANYA 421.852
FAS 11.017.768 FRANSA 307.705
SUUDİ ARABİSTAN 8.847.003 ABD 226.023
TUNUS 8.582.378 LİTVANYA 107.861
BAE 8.480.471 VİETNAM 100.500
LİBYA 8.418.734 GÜNEY KORE 44.946
İSPANYA 7.851.709 HOLLANDA 37.421
RUSYA FEDERASYONU 6.448.970 GÜNEY AFRİKA CUM. 27.082
Demir/çelikten yemek pişirme cihazları ihracatımız %12 pay ile en fazla İngiltere’ye
gerçekleştirilmiş olup, bunu Fransa, Cezayir, İtalya takip etmiştir. İthalatımızın ise %52’lik büyük
çoğunluğu İspanya’dan gerçekleştirilmiş, İtalya da %20 gibi önemli bir payla İspanya’yı takip
etmiştir.
GRAFİK: 54
DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI İHRACATI
İNGİLTERE
12% FRANSA
39% CEZAYİR
8%
İTALYA
7%
ROMANYA
IRAK 6%
FAS
4% 5%
BAE
3%
TUNUS
SUUDİ ARABİSTAN
3%
3%
67
GRAFİK: 55
DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI İTHALATI
İSPANYA
İTALYA
İTALYA
20%
KAYSERİ SERB. BÖL.
İSPANYA
52% KAYSERİ SERB. BÖL. EGE SERB. BÖL.
12% ÇİN
ALMANYA
6%
FRANSA
3%
1% 2% ABD
LİTVANYA
VİETNAM
1% DİĞER 16 ÜLKE
1%
1% 1%
7.9. DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI; SIVI YAKITLI (G.T.İ.P. 732112)
TABLO: 40
DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI; SIVI YAKITLI

2005 53.624 27.648 1,94 93.907 5.497 17,08 -40.283
2010 37.710 4.347 8,67 29.418 475 61,93 8.292
2011 61.406 6.805 9,02 62.716 3.989 15,72 -1.310
2012 77.042 14.398 5,35 12.765 1.810 7,05 64.277
2013 34.804 9.941 3,50 20.742 830 24,99 14.062
2014 445.004 94.613 4,70 72.865 6.787 10,74 372.139
2015 46.203 10.641 4,34 16.919 2.000 8,46 29.284
Sıvı yakıtlı yemek pişirme cihazlarında ise hem ihracatta hem ithalatta düzensiz bir seyir
izlenmektedir. 2014 yılında bir önceki yıla göre neredeyse 13 kat artan ihracat 2015 yılında yaklaşık
1/10 düzeyine gerilemiştir. İthalatta da benzer durum yaşanmış, 2014 yılında 3,5 kat artan ithalat,
2015 yılında 4 kattan fazla artarak yaklaşık 17 bin $ olarak gerçekleşmiştir. İthalat birim fiyatının
ihracat birim fiyatının 2 katı civarında olduğu göze çarpan bir başka husustur.
68
GRAFİK: 56
450.000
400.000
350.000
300.000
250.000
200.000
150.000
100.000
50.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
TABLO: 41
İHRACAT İTHALAT
KUVEYT 20.698 HİNDİSTAN 4.369
CEZAYİR 7.739 ALMANYA 4.174
İSRAİL 6.106 İTALYA 4.102
SUUDİ ARABİSTAN 3.958 ÇİN 2.958
GÜRCİSTAN 2.638 FİNLANDİYA 1.316
ALMANYA 2.493
AZERBAYCAN 932
TACİKİSTAN 591
BAE 404
IRAK 253
ROMANYA 221
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 170
Demir/çelikten sıvı yakıtlı yemek pişirme cihazları ihracatı en fazla %45 pay ile Kuveyt’e
yapılırken, toplam 12 ülkeye ihracat yapıldığı ve ithalatın da birbirine yakın paylarla toplam 5
ülkeden yapıldığı dikkat çekmektedir.
69
GRAFİK: 57
DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI (SIVI YAKITLI) İHRACATI
CEZAYİR KUVEYT
17%
İSRAİL CEZAYİR
13% İSRAİL
SUUDİ ARABİSTAN SUUDİ ARABİSTAN
KUVEYT
9%
45% GÜRCİSTAN
6% ALMANYA
5% AZERBAYCAN
2%
TACİKİSTAN
BAE
IRAK
1% 1%
DİĞER 2 ÜLKE
1%
0%
GRAFİK: 58
DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI (SIVI YAKITLI) İTHALATI
(İLK 5 ÜLKE - 2015)
İTALYA
24% ÇİN
17%
FİNLANDİYA
8%
ALMANYA
25%
HİNDİSTAN
26%
70
7.10. DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI; DİĞERLERİ, (KATI YAKITLI CİHAZLAR

DAHİL) (G.T.İ.P. 732119)
TABLO: 42
DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI; DİĞERLERİ,
(KATI YAKITLI CİHAZLAR DAHİL)

2005 1.224.605 1.057.661 1,16 483.554 164.627 2,94 741.051
2010 1.978.872 1.061.753 1,86 974.885 298.437 3,27 1.003.987
2011 2.870.324 1.328.383 2,16 1.911.701 563.450 3,39 958.623
2012 3.984.457 1.959.958 2,03 1.351.696 373.186 3,62 2.632.761
2013 7.036.863 2.790.569 2,52 1.675.208 465.219 3,60 5.361.655
2014 3.914.381 1.706.154 2,29 1.649.581 350.590 4,71 2.264.800
2015 2.712.306 1.654.260 1,64 5.911.655 709.499 8,33 -3.199.349
Sıvı yakıtlara göre katı yakıtlı demir/çelikten yemek pişirme cihazlarında pazarın daha büyük
olduğu görülmektedir. Ancak 2015 yılında %30 azalan ihracata karşılık 3,5 kat civarında artan
ithalat sonucu 2015’e kadar fazla veren sektör yılı 3,2 milyon dolar eksi ile kapatmıştır. İthalat
birim fiyatının da ihracat birim fiyatının 5 katı olması da bu açığın büyümesinin nedenlerindendir.
GRAFİK: 59
7.000.000
6.000.000
5.000.000
4.000.000
3.000.000
2.000.000
1.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
71
TABLO: 43
İHRACAT İTHALAT
İRAN 467.530 ÇİN 4.961.730
BULGARİSTAN 459.966 ABD 725.468
ARNAVUTLUK 229.868 ALMANYA 54.805
ALMANYA 218.460 İNGİLTERE 33.464
SURİYE 208.338 YUNANİSTAN 27.583
LİBYA 104.753 POLONYA 23.220
AFGANİSTAN 104.643 İSPANYA 20.301
MACARİSTAN 82.219 İTALYA 17.891
IRAK 71.203 FRANSA 13.287
AZERBAYCAN 67.024 HİNDİSTAN 7.655
KOSOVA 64.413 VİETNAM 7.351
ROMANYA 59.100 HOLLANDA 7.210
YUNANİSTAN 52.241 İSVEÇ 3.603
Ülkeler itibariyle demir/çelikten katı yakıtlı yemek pişirme cihazlarını incelediğimizde;

%17’şer pay ile, İran ve Bulgaristan’ın ilk iki ülke olduğu görülmekte, ithalatta ise %84 Çin ve %12
ABD’nin neredeyse sektör ithalatının tümünü oluşturduğu görülmektedir.
GRAFİK: 60
(KATI YAKITLI CİHAZLAR DAHİL) İHRACATI
İRAN
17%
BULGARİSTAN
17%
DİĞER 54 ÜLKE
26% ARNAVUTLUK
8%
ALMANYA
8%
SURİYE
LİBYA
8%
4%
AZERBAYCAN
2%
IRAK
3% MACARİSTAN AFGANİSTAN
3% 4%
72
GRAFİK: 61
(KATI YAKITLI CİHAZLAR DAHİL) İTHALATI
ÇİN ÇİN
84%
ABD
ALMANYA
İNGİLTERE
YUNANİSTAN
ABD POLONYA
12%
İSPANYA
İTALYA
FRANSA
1% HİNDİSTAN
1%
1% DİĞER 7 ÜLKE
0% 0%
0% 1%
0% 0%
73
74
KÜÇÜK ELEKTRİKLİ
EV ALETLERİ
75
BÖLÜM 8
KÜÇÜK ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ
8.1. KÜÇÜK ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ (GENEL)
TABLO: 44
KÜÇÜK ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ DIŞ TİCARET VERİLERİ
2005 275.077.678 205.342.889 69.734.789
2010 667.646.185 416.431.949 251.214.236
2011 814.440.949 524.028.037 290.412.912
2012 864.132.855 526.478.323 337.654.532
2013 919.661.949 681.106.268 238.555.681
2014 1.040.696.992 636.191.281 404.505.711
2015 850.971.519 533.036.799 317.934.720
Küçük elektrikli ev aletleri daha önce de belirtildiği üzere sektör ithalatında birinci,
ihracatında ise ikinci sırada yer almaktadır. Dış ticarette olumsuz gelişmelerin yaşandığı sıradışı bir
yıl olan 2015 hariç tutulduğunda, küçük elektrikli ev aletleri grubunun istikrarlı bir şekilde 2005’te
275 milyon $ olan ihracatını her yıl artırarak, 2014’de 1 milyar $ eşiğini aştığı görülmektedir.
İthalatta da aynı şekilde istikrarlı bir artış görülmesine karşın, ihracatın daha yüksek oranlı
artmasına bağlı olarak 2014’de 400 milyon $’ı aşan bir dış ticaret fazlası ortaya çıkmıştır. Sadece 10
yıl içinde 2005 yılı ihracatının dahi %32 üzerinde dış ticaret fazlası verilmesi örnek bir başarı olarak
dikkat çekmektedir.
GRAFİK: 62
KÜÇÜK ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ DIŞ TİCARET VERİLERİ
1.200.000.000
1.000.000.000
800.000.000
600.000.000
400.000.000
200.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
76
8.2. ELEKTROMEKANİK MUTFAK ALET VE MAKİNELERİ (G.T.İ.P. 850940)
TABLO: 45
ELEKTROMEKANİK MUTFAK ALET VE MAKİNELERİ

2005 20.068.134 2.921.315 6,87 29.521.826 4.104.772 7,19 -9.453.692
2010 32.927.557 3.400.050 9,68 48.093.703 5.954.005 8,08 -15.166.146
2011 35.555.901 3.711.251 9,58 48.362.688 5.229.992 9,25 -12.806.787
2012 34.977.214 3.647.551 9,59 37.065.548 3.714.182 9,98 -2.088.334
2013 33.485.843 3.232.742 10,36 38.691.950 3.775.016 10,25 -5.206.107
2014 33.495.177 3.123.689 10,72 38.415.006 3.616.173 10,62 -4.919.829
2015 30.190.414 3.175.064 9,51 29.539.842 2.760.174 10,70 650.572
Elektromekanik mutfak alet ve makinelerinde 2015 yılında ihracat ve ithalat 30’ar milyon $
civarında gerçekleşmiş, 2014 yılına kadar gitgide düşen ancak yine de cari açık veren sektör 2015’te
ithalatın %24 düşmesiyle az da olsa fazla verir konuma gelmiştir.
GRAFİK: 63
50.000.000
45.000.000
40.000.000
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
77
TABLO: 46
İHRACAT İTHALAT
MISIR 9.969.338 ÇİN 20.133.102
ÇİN 3.590.532 SLOVENYA 3.234.182
HOLLANDA 1.827.142 POLONYA 2.701.949
BAE 1.276.228 ABD 1.403.752
POLONYA 891.981 FRANSA 744.658
FRANSA 889.964 MACARİSTAN 407.298
RUSYA FEDERASYONU 783.350 GÜNEY KORE 271.203
SLOVENYA 754.878 İTALYA 270.231
İRAN 691.604 ALMANYA 108.113
İSRAİL 647.207 ÇEK CUMHURİYETİ 85.353
MACARİSTAN 639.988 İSPANYA 49.414
İNGİLTERE 552.817 HONG KONG 36.284
İSTANBUL ENDÜSTRİ 518.501 İSVİÇRE 22.379
VE TİC.SERB.BÖL.
2015 yılında elektromekanik mutfak alet ve makineleri ihracatımız 2015 yılında %33 pay ile
en fazla Mısır’a 10 milyon $ olarak gerçekleştirilmiş, Mısır’ı %12 ve 20 milyon $ ile Çin takip
etmiştir. Gerçekleştirilen ithalatın ise %68’i Çin’den yapılmıştır.
GRAFİK: 64
ELEKTROMEKANİK MUTFAK ALET VE MAKİNELERİ İHRACATI
MISIR MISIR
33% ÇİN
HOLLANDA
ÇİN BAE
12%
DİĞER 91 ÜLKE POLONYA
29%
HOLLANDA FRANSA
6%
RUSYA
2% 2% 3% SLOVENYA
3% 3% 3%
İRAN
İSRAİL
BAE
DİĞER 91 ÜLKE
4%
78
GRAFİK: 65
ELEKTROMEKANİK MUTFAK ALET VE MAKİNELERİ İTHALATI
ÇİN
SLOVENYA
ÇİN SLOVENYA
68% POLONYA
11%
ABD
POLONYA
9% FRANSA
MACARİSTAN
5%
3% GÜNEY KORE
İTALYA
ALMANYA
DİĞER 16 ÜLKE
0% 1%
1%
1% 0%
8.3. EV İŞLERİNDE KULLANILAN ELEKTRİK MOTORLU DİĞER CİHAZLAR (G.T.İ.P. 850980)
TABLO: 47
EV İŞLERİNDE KULLANILAN ELEKTRİK MOTORLU DİĞER CİHAZLAR

2005 1.509.553 82.788 18,23 3.015.417 196.602 15,34 -1.505.864
2010 3.137.173 261.508 12,00 15.210.172 1.506.730 10,09 -12.072.999
2011 3.642.011 334.595 10,88 20.765.905 2.017.925 10,29 -17.123.894
2012 15.768.599 1.371.982 11,49 22.246.505 1.894.987 11,74 -6.477.906
2013 18.999.755 1.648.166 11,53 22.381.433 1.862.476 12,02 -3.381.678
2014 18.175.657 1.690.091 10,75 20.957.584 1.838.261 11,40 -2.781.927
2015 14.685.777 1.358.342 10,81 20.382.953 1.509.562 13,50 -5.697.176
Ev işlerinde kullanılan elektrik motorlu diğer cihazların ihracatı 2015 yılında yaklaşık 15
milyon $, ithalatı ise 20 milyon $ civarında gerçekleşerek, dengede eksi vermeye devam etmiştir.
79
GRAFİK: 66
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
TABLO: 48
İHRACAT İTHALAT
ALMANYA 6.671.682 ÇİN 15.111.282
HOLLANDA 1.068.740 ALMANYA 3.218.353
İSVEÇ 706.248 İRLANDA 871.770
IRAK 534.946 FRANSA 388.163
RUSYA FEDERASYONU 493.358 ABD 277.204
POLONYA 476.822 GÜNEY KORE 163.303
İNGİLTERE 407.951 İSVİÇRE 143.951
İSPANYA 377.405 İNGİLTERE 75.891
FRANSA 372.655 ÇEK CUMHURİYETİ 41.106
AZERBAYCAN 293.517 JAPONYA 25.000
MACARİSTAN 264.023 MALEZYA 23.593
DANİMARKA 244.622 İTALYA 18.892
TÜRKMENİSTAN 230.900 TAYVAN 6.443
Ev işlerinde kullanılan elektrik motorlu diğer cihazların ihracatı %45 ile en fazla Almanya’ya,
ithalatı ise %74’lük ezici çoğunluğu ile Çin’den gerçekleştirilmiştir.
80
GRAFİK: 67
EV İŞLERİNDE KULLANILAN ELEKTRİK MOTORLU DİĞER CİHAZLAR İHRACATI
ALMANYA
ALMANYA
HOLLANDA
45%
İSVEÇ
DİĞER 102 ÜLKE IRAK
22%
RUSYA FEDERASYONU
HOLLANDA POLONYA
7%
2% İSVEÇ İNGİLTERE
3% IRAK
3% 5%
3% 3% 3% 4% İSPANYA
FRANSA
AZERBAYCAN
DİĞER 102 ÜLKE
GRAFİK: 68
EV İŞLERİNDE KULLANILAN ELEKTRİK MOTORLU DİĞER CİHAZLAR İTHALATI
ÇİN
ÇİN
74% ALMANYA
İRLANDA
FRANSA
ALMANYA ABD
16%
GÜNEY KORE
İSVİÇRE
1% 2%
İNGİLTERE
ÇEK CUMHURİYETİ
İRLANDA JAPONYA
0% 1% 4% DİĞER 12 ÜLKE
0% 1%
0% 1%
81
8.4. MİKRO DALGALI FIRINLAR (G.T.İ.P. 851650)
TABLO: 49
MİKRO DALGALI FIRINLAR

2005 750.620 107.545 6,98 13.587.517 3.711.804 3,66 -12.836.897
2010 1.257.532 159.080 7,91 27.461.216 8.005.558 3,43 -26.203.684
2011 1.602.842 193.185 8,30 33.668.949 8.018.813 4,20 -32.066.107
2012 2.710.356 526.163 5,15 33.744.845 8.977.064 3,76 -31.034.489
2013 2.439.591 209.705 11,63 34.796.317 8.350.793 4,17 -32.356.726
2014 3.497.184 328.600 10,64 33.504.800 8.265.404 4,05 -30.007.616
2015 1.924.478 206.574 9,32 24.981.272 6.045.111 4,13 -23.056.794
Mikro dalgalı fırınlarda dış ticaretin ithalat yönünde ağır bastığı görülmektedir. İhracat birim
fiyatı ithalat birim fiyatının 2 katı civarında olup, gerçekleştirilen ithalat kg bazında ihracatın 30
katı, ABD doları olarak da 13 katı dolayındadır.
2015 yılında 2014 yılına göre hem ihracat hem ithalatta düşüş yaşanmış, ancak dış ticaret
açığı olumlu yönde 7 milyon $ gerileyerek, -23 milyon $ olarak gerçekleşmiştir.
GRAFİK: 69
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
82
TABLO: 50
İHRACAT İTHALAT
IRAK 296.687 ÇİN 22.387.120
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 150.978 İNGİLTERE 1.011.666
İSTANBUL ENDÜSTRİ VE 145.522 MALEZYA 786.753
TİC.SERB.BÖL.
LÜBNAN 120.187 PORTEKİZ 527.839
İRAN 115.187 İTALYA 168.251
TÜRKMENİSTAN 113.403 ALMANYA 46.299
TRABZON SERBEST BÖLGESİ 110.834 FRANSA 25.018
AZERBAYCAN 92.434 İSVİÇRE 9.408
ÖZBEKİSTAN 82.578 İSVEÇ 7.181
CEZAYİR 65.355 ABD 4.684
ÜRDÜN 55.516 NORVEÇ 3.834
SENEGAL 55.380 SLOVENYA 2.510
GÜRCİSTAN 52.797 BULGARİSTAN 409
Mikro dalgalı fırınlarda ihracat %15 ile en fazla Irak’a gerçekleştirilirken, KKTC de %8 ile 2.
sırayı almaktadır.
İthalatın ise neredeyse hepsi diyebileceğimiz %90’lık kısmı 22,4 milyon $ ile Çin’den
gerçekleştirilmekte, hemen ardından %4 pay ile İngiltere 1 milyon $ ile 2. sırada yer almaktadır.
GRAFİK: 70
MİKRO DALGALI FIRINLAR İHRACATI
IRAK
KKTC
IRAK
KKTC İSTANBUL ENDÜSTRİ VE
15%
DİĞER 76 ÜLKE 8% TİC.SERB.BÖL.
33% LÜBNAN
8% İRAN
3% 6% TÜRKMENİSTAN
4% 6% TRABZON SERBEST BÖLGESİ
5%
6% 6%
AZERBAYCAN
ÖZBEKİSTAN
CEZAYİR
DİĞER 76 ÜLKE
83
GRAFİK: 71
MİKRO DALGALI FIRINLAR İTHALATI
ÇİN
ÇİN
90%
İNGİLTERE
MALEZYA
PORTEKİZ
İTALYA
ALMANYA
FRANSA
2% 3% İSVİÇRE
İSVEÇ
0% ABD
0% DİĞER 4 ÜLKE
İNGİLTERE
0% 1%
4%
0% 0% 0%
8.5. DİĞER ELEKTRİKLİ FIRINLAR, OCAKLAR, IZGARALAR VB. (G.T.İ.P. 851660)
TABLO: 51
DİĞER ELEKTRİKLİ FIRINLAR, OCAKLAR, IZGARALAR VB.

2005 242.739.155 76.754.391 3,16 41.232.946 6.541.341 6,30 201.506.209
2010 555.758.611 132.256.808 4,20 56.913.646 9.920.708 5,74 498.844.965
2011 676.431.294 153.255.631 4,41 79.122.630 12.319.174 6,42 597.308.664
2012 708.584.474 170.441.440 4,16 67.693.743 11.607.939 5,83 640.890.731
2013 733.070.777 172.079.399 4,26 91.626.102 12.725.853 7,20 641.444.675
2014 829.345.403 195.425.876 4,24 85.091.362 12.853.705 6,62 744.254.041
2015 681.746.620 180.898.215 3,77 79.746.332 13.296.789 6,00 602.000.288
Diğer elektrikli fırınlar, ocaklar, ızgaralarda yoğun ihracat ağırlıklı bir portre gözlenmektedir.
2015 yılında 681,7 milyon $ olarak gerçekleştirilen ihracat, ithalatın 8,5 katı olup, kg olarak da 13,5
katıdır. Kg başına $ bazında değerde ise ithalat fiyatı ihracat fiyatının 1,6 katı olmasına rağmen,
sektör 2014 yılına göre 142 milyon $ daha az fazla vermiş, 2015 yılında ihracatının tamamına yakın,
602 milyon $ fazla vermiştir.
84
GRAFİK: 72
900.000.000
800.000.000
700.000.000
600.000.000
500.000.000
400.000.000
300.000.000
200.000.000
100.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
2015 yılında ihracatın 125 milyon $ olan %18’lik kısmı İngiltere’ye gerçekleştirilmiş olup,
Fransa, Almanya, İtalya gibi AB ülkeleri ve Rusya Federasyonu da İngiltere’yi takip etmiştir. Bunun
yanında %2 payların altında 151 farklı ülkeye de %42 oranda ihracat yapıldığı göze çarpmaktadır.
TABLO: 52
İHRACAT İTHALAT
İNGİLTERE 124.969.426 ÇİN 22.079.107
FRANSA 70.695.130 İSPANYA 10.500.693
ALMANYA 56.379.167 SLOVENYA 10.286.995
İTALYA 32.123.190 KAYSERİ SERBEST BÖLGESİ 9.830.845
RUSYA FEDERASYONU 28.567.674 ALMANYA 9.232.100
POLONYA 23.871.602 İTALYA 4.775.809
İSPANYA 17.359.300 EGE SERBEST BÖLGESİ 3.897.930
IRAK 15.155.687 POLONYA 2.806.598
İSVEÇ 15.065.997 FRANSA 1.934.925
KAZAKİSTAN 14.017.783 YUNANİSTAN 1.322.279
MISIR 12.442.987 TAYLAND 1.154.835
AVUSTRALYA 10.871.608 ABD 547.343
SUUDİ ARABİSTAN 10.325.985 İNGİLTERE 337.251
85
GRAFİK: 73
DİĞER ELEKTRİKLİ FIRINLAR, OCAKLAR, IZGARALAR VB. İHRACATI
İNGİLTERE FRANSA İTALYA

18% 10% ALMANYA 5%
8%
RUSYA
FEDERASYONU
4%
DİĞER 151 ÜLKE
42%
POLONYA
4%
İSPANYA
3%
IRAK
İSVEÇ 2%
2%
KAZAKİSTAN
2%
Diğer elektrikli fırınlar, ocaklar, ızgaralar ithalatının %28’lik bölümü Çin’den

gerçekleştirilirken, İspanya ve Slovenya’nın da önemli paylar aldığı görülmektedir.
GRAFİK: 74
DİĞER ELEKTRİKLİ FIRINLAR, OCAKLAR, IZGARALAR VB. İTHALATI
SLOVENYA KAYSERİ SERBEST

İSPANYA 13% BÖLGESİ
13% 12%
ALMANYA
12%
ÇİN İTALYA
28% 6%
EGE SERBEST
BÖLGESİ
POLONYA 5%
DİĞER 30 ÜLKE 3%
4% YUNANİSTAN FRANSA
2% 2%
86
8.6. KAHVE/ÇAY YAPMAYA MAHSUS ELEKTRO TERMİK CİHAZLAR (G.T.İ.P. 851671)
TABLO: 53
KAHVE/ÇAY YAPMAYA MAHSUS ELEKTRO TERMİK CİHAZLAR

2005 1.979.442 133.065 14,88 5.160.295 416.519 12,39 -3.180.853
2010 8.776.691 572.490 15,33 15.844.485 1.272.943 12,45 -7.067.794
2011 8.164.349 531.028 15,37 20.827.116 1.537.095 13,55 -12.662.767
2012 10.946.517 713.716 15,34 20.029.226 1.466.744 13,66 -9.082.709
2013 10.371.125 641.656 16,16 41.055.918 2.404.362 17,08 -30.684.793
2014 15.548.314 979.976 15,87 47.575.634 2.163.750 21,99 -32.027.320
2015 12.694.058 907.318 13,99 32.578.807 1.520.621 21,42 -19.884.749
Kahve/çay yapmaya mahsus elektro termik cihazlar ihracatı 2015 yılında önceki yıla göre
%19, ithalatı ise %32 oranında azalarak, 2014 yılında 32 milyon $ olan dış ticaret açığı, 2015 yılında
olumlu yönde 19,9 milyon $ civarına gelmiştir.
GRAFİK: 75
50.000.000
45.000.000
40.000.000
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
87
TABLO: 54
İHRACAT İTHALAT
İRAN 2.243.418 ÇİN 26.979.349
ALMANYA 1.170.177 ROMANYA 1.090.786
KUVEYT 945.380 ÇEK CUMHURİYETİ 1.085.986
MISIR 759.509 İTALYA 1.083.355
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 711.318 İSVİÇRE 576.520
SUUDİ ARABİSTAN 697.615 MACARİSTAN 484.113
IRAK 671.874 SLOVENYA 436.693
BAE 610.902 AVUSTURYA 320.024
AZERBAYCAN 533.300 HOLLANDA 168.349
ÜRDÜN 467.924 ABD 112.909
YUNANİSTAN 440.491 FRANSA 69.033
KATAR 399.228 PORTEKİZ 65.000
İSTANBUL ENDÜSTRİ VE 342.613 ALMANYA 57.112
TİC.SERB.BÖL.
Kahve/çay yapmaya mahsus elektro termik cihazlar ihracatının 2015 yılında %18’i İran’a, %9
Almanya, %7’si Kuveyt’e gerçekleştirilmiş, ithalatın ise yine %83’lük büyük çoğunluğu Çin’den
gerçekleştirilmiştir. Çin’den sonra Romanya, Çek Cumhuriyeti ve İtalya da 1’er milyon $’lık ithalat
gerçekleştirilen ülkeler olmuşlardır.
GRAFİK: 76
KAHVE/ÇAY YAPMAYA MAHSUS ELEKTRO TERMİK CİHAZLAR İHRACATI
İRAN
18%
DİĞER 96 ÜLKE
31% ALMANYA
9%
KUVEYT
7%
MISIR
BAE 6%
ÜRDÜN 5% IRAK
4% 5%
AZERBAYCAN
4% KUZEY KIBRIS TÜRK
CUM.
SUUDİ ARABİSTAN
6%
5%
88
GRAFİK: 77
KAHVE/ÇAY YAPMAYA MAHSUS ELEKTRO TERMİK CİHAZLAR İTHALATI
ÇİN
ÇİN
83% ROMANYA
ÇEK CUMHURİYETİ
İTALYA
İSVİÇRE
MACARİSTAN
SLOVENYA
2% 2% 3% 3%
AVUSTURYA
1% HOLLANDA
0% ROMANYA
1% 1% 3% ABD
1% DİĞER 14 ÜLKE
8.7. EKMEK KIZARTMA MAKİNELERİ (G.T.İ.P. 851672)
Ekmek kızartma makinelerinin ithalat ve ihracat birim fiyatları 10 $’lar gibi birbirine çok
yakın seyretmekte olup, 2015 yılında değer olarak ihracat %44 düşerek 420 bin $, ithalat ise %38
oranında düşerek 2 milyon $ olarak gerçekleşmiştir.
TABLO: 55
EKMEK KIZARTMA MAKİNELERİ

2005 167.863 19.785 8,48 4.390.614 675.989 6,50 -4.222.751
2010 426.354 36.564 11,66 2.953.085 371.533 7,95 -2.526.731
2011 731.855 63.173 11,58 3.801.837 404.562 9,40 -3.069.982
2012 714.252 67.125 10,64 3.567.352 435.680 8,19 -2.853.100
2013 579.179 43.970 13,17 4.445.472 488.289 9,10 -3.866.293
2014 749.733 64.317 11,66 3.258.819 289.689 11,25 -2.509.086
2015 419.997 40.447 10,38 2.031.849 205.467 9,89 -1.611.852
89
GRAFİK: 78
4.500.000
4.000.000
3.500.000
3.000.000
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 56
İHRACAT İTHALAT
UKRAYNA 92.542 ÇİN 2.010.962
İSTANBUL ENDÜSTRİ VE 42.831 İNGİLTERE 12.202
TİC.SERB.BÖL.
AZERBAYCAN 38.374 İTALYA 8.153
IRAK 35.121 NORVEÇ 532
KAZAKİSTAN 26.506
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 24.376
GÜRCİSTAN 18.927
TRABZON SERBEST 16.210
BÖLGESİ
ALMANYA 13.562
İTALYA 13.286
LÜBNAN 11.252
SUUDİ ARABİSTAN 10.148
TÜRKMENİSTAN 7.064
Ekmek kızartma makineleri ihracatı 2015 yılında %22 pay ile en fazla Ukrayna’ya
gerçekleştirilmiş, ithalatın ise %99, yani neredeyse tamamı Çin’den gerçekleştirilmiştir.
90
GRAFİK: 79
EKMEK KIZARTMA MAKİNELERİ İHRACATI
UKRAYNA
İSTANBUL ENDÜSTRİ
4% 3% 3% VE TİC.SERB.BÖL.
5% AZERBAYCAN
6%
6%
8% 24%
KAZAKİSTAN
AZERBAYCAN
KUZEY KIBRIS TÜRK
9%
CUM.
UKRAYNA GÜRCİSTAN
22%
TRABZON SERBEST
BÖLGESİ
ALMANYA
İSTANBUL İTALYA
ENDÜSTRİ VE
TİC.SERB.BÖL. DİĞER 56 ÜLKE
10%
GRAFİK: 80
EKMEK KIZARTMA MAKİNELERİ İTHALATI
(İLK 4 ÜLKE - 2015)
1% 0% 0%
ÇİN
İNGİLTERE
İTALYA
NORVEÇ
ÇİN
99%
91
8.8. DİĞER ELEKTRO TERMİK CİHAZLAR (G.T.İ.P. 851679)
TABLO: 57
EV İŞLERİNDE KULLANILAN DİĞER ELEKTRO TERMİK CİHAZLAR

2005 2.648.211 323.924 8,18 9.256.628 1.219.765 7,59 -6.608.417
2010 7.908.473 759.276 10,42 45.887.004 4.215.074 10,89 -37.978.531
2011 14.099.209 1.354.462 10,41 49.880.937 4.430.899 11,26 -35.781.728
2012 13.848.829 1.505.193 9,20 45.328.600 3.922.196 11,56 -31.479.771
2013 13.892.389 1.537.493 9,04 48.968.888 4.183.689 11,70 -35.076.499
2014 15.607.019 1.730.310 9,02 41.571.246 3.169.494 13,12 -25.964.227
2015 10.478.336 1.442.350 7,26 33.492.034 2.578.927 12,99 -23.013.698
Ev işlerinde kullanılan diğer elektro termik cihazlar ihracatı 2015 yılında 10,5 milyon $,
ithalatı ise 33,5 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. İthal birim fiyatı ihraç birim fiyatının 1,8 katı
civarındadır.
GRAFİK: 81
50.000.000
45.000.000
40.000.000
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
92
TABLO: 58
İHRACAT İTHALAT
İNGİLTERE 1.607.082 ÇİN 26.013.734
ABD 1.075.594 FRANSA 4.436.572
HOLLANDA 730.122 GÜNEY KORE 1.069.187
SİNGAPUR 489.844 ROMANYA 332.845
BAE 419.045 ALMANYA 284.591
AVUSTRALYA 417.558 AVUSTURYA 228.784
FRANSA 394.987 SLOVAKYA 191.532
TÜRKMENİSTAN 351.397 İSVİÇRE 144.471
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 344.018 İTALYA 137.555
IRAK 325.213 İSVEÇ 117.531
MACARİSTAN 305.088 TAYVAN 102.142
HİNDİSTAN 299.180 LİTVANYA 73.722
RUSYA FEDERASYONU 258.896 ÇEK CUMHURİYETİ 70.791
2015 yılında ihracatın %15’lik kısmı 1.607 milyon $ ile İngiltere’ye, 1.075 milyon $ ile de
ABD’ye gerçekleştirilmiştir. İthalatın ise %78’lik büyük kısmı Çin’den gerçekleştirilmiş olup, Fransa
da %13 ile önemli bir paya sahip olmuştur.
GRAFİK: 82
EV İŞLERİNDE KULLANILAN DİĞER ELEKTRO TERMİK CİHAZLAR İHRACATI
İNGİLTERE
İNGİLTERE
15% ABD
ABD HOLLANDA
DİĞER 102 ÜLKE
10%
41% SİNGAPUR
HOLLANDA BAE
7%
AVUSTRALYA
5%
FRANSA
4%
3% 4% 4%
KKTC
IRAK
DİĞER 102 ÜLKE
93
GRAFİK: 83
EV İŞLERİNDE KULLANILAN DİĞER ELEKTRO TERMİK CİHAZLAR İTHALATI
ÇİN ÇİN
78%
FRANSA
GÜNEY KORE
ROMANYA
ALMANYA
AVUSTURYA
FRANSA SLOVAKYA
13%
1% İSVİÇRE
2%
İTALYA
İSVEÇ
0%
DİĞER 25 ÜLKE
0%
1% GÜNEY KORE
0% 1% 1% 3%
8.9. EVDE KULLANILAN KENDİNDEN ELEKTRİK MOTORLU MASA, YER, DUVAR, PENCERE,
TAVAN VEYA ÇATI FAN; GÜCÜ 125 W.I GEÇMEYEN (G.T.İ.P. 841451002000)
TABLO: 59
EVDE KULLANILAN MASA, YER, DUVAR, PENCERE, TAVAN VEYA ÇATI FAN

2010 2.402.209 636.584 3,77 4.394.588 926.049 4,75 -1.992.379
2011 3.509.577 684.805 5,12 17.343.364 4.387.263 3,95 -13.833.787
2012 2.655.254 540.977 4,91 32.891.768 7.897.780 4,16 -30.236.514
2013 2.771.685 571.486 4,85 38.937.760 9.284.562 4,19 -36.166.075
2014 2.153.439 417.756 5,15 10.925.601 2.959.110 3,69 -8.772.162
2015 1.614.945 361.855 4,46 10.509.364 2.406.826 4,37 -8.894.419
Evde kullanılan kendinden elektrik motorlu masa, yer duvar, pencere, tavan veya çatı
fanlarında 2013 yılına kadar gittikçe büyüyen dış ticaret açığı, 2014 yılından sonra ¼ gibi önemli bir
oranda azalmış ve 36 milyon dolarlarda olan açık -8-9 milyon $’lara gerilemiştir.
94
GRAFİK: 84
40.000.000
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2010
2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 60
İHRACAT İTHALAT
KAYSERİ SERBEST 543.912 ÇİN 9.633.219
BÖLGESİ
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 194.006 İSPANYA 374.084
FRANSA 136.813 İTALYA 236.966
ALMANYA 100.015 UKRAYNA 91.955
AZERBAYCAN 87.343 TAYLAND 33.602
IRAK 78.684 ALMANYA 31.193
GÜRCİSTAN 68.225 MALEZYA 29.952
TÜRKMENİSTAN 61.485 VİETNAM 21.568
TACİKİSTAN 60.941 POLONYA 15.969
İSPANYA 28.380 KAYSERİ SERBEST BÖL. 14.121
RUSYA FEDERASYONU 26.523 GÜNEY KORE 13.166
HOLLANDA 26.400 TAYVAN 5.486
ÖZBEKİSTAN 24.539 IRAK 5.438
2015 yılında ihracat %34 ile en fazla Kayseri Serbest Bölgesi’ne, ithalat ise % 92 ile en fazla
95
GRAFİK: 85
EVDE KULLANILAN MASA, YER, DUVAR, PENCERE, TAVAN VEYA ÇATI FAN İHRACATI
KKTC
12%
FRANSA
8%
KAYSERİ SERB. BÖL. ALMANYA
34% 6%
AZERBAYCAN
5%
IRAK
5%
GÜRCİSTAN
4%
DİĞER 33 ÜLKE TACİKİSTAN
16% 4%
TÜRKMENİSTAN
İSPANYA
4%
2%
GRAFİK: 86
EVDE KULLANILAN MASA, YER, DUVAR, PENCERE, TAVAN VEYA ÇATI FAN İTHALATI
ÇİN
İSPANYA
İTALYA
İSPANYA 0% 0%
0% UKRAYNA
4% 0%
İTALYA
TAYLAND
2%
Diğer 0% 0% ALMANYA
2%
ÇİN 1% MALEZYA
92% UKRAYNA
1% VİETNAM
POLONYA
KAYSERİ
SERBEST BÖL.
DİĞER 5 ÜLKE
96
8.10. ISITMA TERTİBATLI SU İLE TEMİZLEME CİHAZI; KENDİNDEN MOTORLU (G.T.İ.P.

842430010000)
TABLO: 61
ISITMA TERTİBATLI SU İLE TEMİZLEME CİHAZI
2005 126.212 7.912 15,95 1.233.325 76.075 16,21 -1.107.113
2010 462.719 41.729 11,09 1.865.282 124.385 15,00 -1.402.563
2011 537.063 72.209 7,44 1.893.966 136.465 13,88 -1.356.903
2012 1.155.207 81.381 14,20 9.300.894 806.023 11,54 -8.145.687
2013 1.948.179 141.280 13,79 12.135.427 1.018.981 11,91 -10.187.248
2014 2.572.536 175.014 14,70 6.804.180 441.691 15,40 -4.231.644
2015 1.448.522 116.215 12,46 5.556.392 239.831 23,17 -4.107.870
Isıtma tertibatlı su ile temizleme cihazı ihracatımız ithalatımızın yaklaşık olarak 1/4’ü olup,
2015 yılında ihracat 1,5 milyon $, ithalat ise 5,5 milyon $ olarak gerçekleşerek 4 milyon $ açık
vermiştir.
Her yıl ithalatın yanında kg ithal birim fiyatının da önemli oranda arttığı gözlenmektedir.
İthal birim fiyatı ihraç birim fiyatının yaklaşık 2 katı civarındadır.
GRAFİK: 87
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
97
Isıtma tertibatlı su ile temizleme cihazları ihracatının %20 gibi önemli bir bölümü
İngiltere’ye yapılmakta, İran, İsveç, Slovenya ve Irak da önemli paylar almaktadır.
5.5 milyon $’lık ithalatın 3 milyon 851 milyon $’lık %69’luk bölümü Almanya’dan
gerçekleşmektedir.
TABLO: 62
İHRACAT İTHALAT
İNGİLTERE 240.675 ALMANYA 3.851.097
İRAN 210.178 ÇİN 390.542
İSVEÇ 159.555 İTALYA 368.606
SLOVENYA 143.791 HOLLANDA 363.458
IRAK 119.398 GÜNEY KORE 271.836
DANİMARKA 67.492 İNGİLTERE 154.196
ABD 64.100 İSVİÇRE 107.649
KAZAKİSTAN 55.550 MACARİSTAN 14.602
FİNLANDİYA 54.480 ÇEK CUMHURİYETİ 10.306
ALMANYA 50.099 FRANSA 9.035
YUNANİSTAN 36.082 BULGARİSTAN 7.661
BELÇİKA 30.712 ABD 7.404
LETONYA 27.256
GRAFİK: 88
ISITMA TERTİBATLI SU İLE TEMİZLEME CİHAZI İHRACATI
İNGİLTERE
ALMANYA DİĞER 32 ÜLKE
17%
3% 20%
FİNLANDİYA İRAN
4% 14%
ABD
4% İSVEÇ
KAZAKİSTAN
11%
4% IRAK SLOVENYA
8% 10%
DANİMARKA
5%
98
GRAFİK: 89
ISITMA TERTİBATLI SU İLE TEMİZLEME CİHAZI İTHALATI
İTALYA
7% MACARİSTAN ALMANYA
ÇİN 0% ÇİN
7%
7% İTALYA
0%
0% HOLLANDA
5%
3% GÜNEY KORE
0%
2% İNGİLTERE
İSVİÇRE
İSVİÇRE
ALMANYA 2% MACARİSTAN
FRANSA
DİĞER 2 ÜLKE
8.11. KENDİNDEN ELEKTRİKLİ VAKUMLU SÜPÜRGE (GÜCÜ <1500 WAT) BİR TOZ
TORBASINA SAHİP (KAPASİTE: <20 LT) (G.T.İ.P. 850811)
TABLO: 63
KENDİNDEN ELEKTRİKLİ VAKUMLU SÜPÜRGE (GÜCÜ <1500 WAT)

2010 14.618.312 1.972.364 7,41 21.331.288 1.713.282 12,45 -6.712.976
2011 12.811.646 1.597.507 8,02 25.702.438 1.827.508 14,06 -12.890.792
2012 16.102.714 1.901.097 8,47 28.733.111 2.102.089 13,67 -12.630.397
2013 19.868.159 2.422.422 8,20 32.061.676 1.794.825 17,86 -12.193.517
2014 30.264.203 3.240.373 9,34 37.875.306 2.224.717 17,02 -7.611.103
2015 28.230.726 3.477.258 8,12 46.790.749 3.580.169 13,07 -18.560.023
Kendinden elektrikli vakumlu süpürge ihracatımız 2015 yılında bir önceki yıla göre %7
azalarak 28 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. Buna karşılık bir önceki yıla göre %23 oranında artan
ithalat neticesinde dış ticaret açığımız 11 milyon $ artarak -18.5 milyon $ olarak karşımıza
çıkmaktadır.
99
GRAFİK: 90
50.000.000
45.000.000
40.000.000
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2010 2011 2012 2013 2014 2015
TABLO: 64
İHRACAT İTHALAT
FRANSA 4.249.368 ÇİN 15.346.396
İSPANYA 3.821.745 ALMANYA 6.729.907
ALMANYA 2.403.019 MALEZYA 6.120.346
KAZAKİSTAN 2.153.997 FRANSA 5.495.439
POLONYA 1.438.953 VİETNAM 4.564.812
IRAK 1.305.624 ABD 3.207.237
İSRAİL 1.238.750 MACARİSTAN 3.038.093
İSTANBUL ENDÜSTRİ 1.060.202 POLONYA 965.982
VE TİC.SERB.BÖL.
İTALYA 860.029 GÜNEY KORE 548.097
ÜRDÜN 777.985 ROMANYA 415.531
MISIR 634.988 İTALYA 125.217
TRAKYA SERBEST 630.013 İSPANYA 56.295
BÖLGESİ
İNGİLTERE 523.184 TAYVAN 37.260
2015 yılında kendinden elektrikli vakumlu süpürge ihracatı en fazla %32 pay ile Fransa’ya,
ithalat ise %33 pay ile Çin’den gerçekleştirilmiştir.
100
GRAFİK: 91
KENDİNDEN ELEKTRİKLİ VAKUMLU SÜPÜRGE (GÜCÜ <1500 WAT) İHRACATI
FRANSA
İSPANYA
FRANSA
ALMANYA
15% İSPANYA
13% KAZAKİSTAN
DİĞER 69 ÜLKE ALMANYA
32% 8% POLONYA
KAZAKİSTAN
IRAK
8%
5% İSRAİL
3%
3% 5%
4% 4% İSTANBUL ENDÜSTRİ VE
TİC.SERB.BÖL.
İTALYA
ÜRDÜN
DİĞER 69 ÜLKE
GRAFİK: 92
KENDİNDEN ELEKTRİKLİ VAKUMLU SÜPÜRGE (GÜCÜ <1500 WAT) İTHALATI
ALMANYA MALEZYA ÇİN

14% 13% ALMANYA
FRANSA
12% MALEZYA
FRANSA
VİETNAM
ÇİN VİETNAM
10%
33% ABD
ABD
MACARİSTAN
MACARİSTAN 7%
2% 6% POLONYA
GÜNEY KORE
ROMANYA
DİĞER 15 ÜLKE
1%
1%
1%
101
8.12. KENDİNDEN ELEKTRİKLİ DİĞER VAKUMLU SÜPÜRGE (G.T.İ.P. 850819)
Kendinden elektrikli diğer vakumlu süpürge ihracatının da ithalatının da 2015 yılında hem
$/kg hem de değer olarak azaldığı görülmektedir. Yaklaşık 33 milyon $ gerçekleşen ihracata karşılık
88 milyon $ ithalat gerçekleşmiş ve 55 milyon $’lık bir cari açık meydana gelmiştir.
TABLO: 65
KENDİNDEN ELEKTRİKLİ DİĞER VAKUMLU SÜPÜRGE

2010 16.329.306 1.924.538 8,48 68.319.731 7.249.163 9,42 -51.990.425
2011 20.929.133 2.488.394 8,41 99.542.457 10.632.085 9,36 -78.613.324
2012 26.723.145 3.517.746 7,60 93.645.369 9.087.324 10,31 -66.922.224
2013 46.870.026 5.500.312 8,52 146.599.330 11.413.841 12,84 -99.729.304
2014 46.974.035 5.532.496 8,49 137.418.809 10.267.542 13,38 -90.444.774
2015 32.724.903 4.268.680 7,67 88.091.538 7.114.562 12,38 -55.366.635
GRAFİK: 93
160.000.000
140.000.000
120.000.000
100.000.000
80.000.000
60.000.000
40.000.000
20.000.000
0
2010 2011 2012 2013 2014 2015
102
TABLO: 66
İHRACAT İTHALAT
HOLLANDA 8.463.672 ÇİN 72.609.704
RUSYA FEDERASYONU 3.441.762 ALMANYA 7.975.330
IRAK 2.276.355 İTALYA 2.289.658
POLONYA 2.214.088 VİETNAM 1.646.237
MACARİSTAN 2.085.160 MACARİSTAN 1.595.178
ALMANYA 1.283.071 FRANSA 1.181.098
BAE 1.171.439 LİTVANYA 161.880
İSTANBUL ENDÜSTRİ VE 1.155.057 ROMANYA 124.984
TİC.SERB.BÖL.
LİBYA 996.319 MALEZYA 113.274
AZERBAYCAN 662.964 ABD 83.588
KAZAKİSTAN 628.139 GÜNEY KORE 66.750
ÜRDÜN 571.342 HOLLANDA 62.425
TUNUS 547.251 İSVİÇRE 49.420
GRAFİK: 94
KENDİNDEN ELEKTRİKLİ DİĞER VAKUMLU SÜPÜRGE İHRACATI
HOLLANDA
RUSYA
HOLLANDA IRAK
26% RUSYA
10% POLONYA
IRAK
7% MACARİSTAN
DİĞER 78 ÜLKE POLONYA
27% 7% ALMANYA
6%
BAE
4%
2% 3% 4% 4%
İSTANBUL ENDÜSTRİ
VE TİC.SERB.BÖL.
LİBYA
AZERBAYCAN
DİĞER 78 ÜLKE
Kendinden elektrikli diğer vakumlu süpürge ihracatı 2015 yılında %26 oranda Hollanda’ya,
ithalat ise %83 gibi ezici bir çoğunlukla Çin’den gerçekleştirilmiştir.
103
GRAFİK: 95
KENDİNDEN ELEKTRİKLİ DİĞER VAKUMLU SÜPÜRGE İTHALATI
ROMANYA
LİTVANYA 0%
0%
İTALYA
MALEZYA
3%
0%
ALMANYA
9% VİETNAM ABD
2% FRANSA 0%
1%
Diğer
3%
ÇİN
MACARİSTAN
83%
2%
DİĞER 14 ÜLKE
0%
8.13. ELEKTRİKLİ TIRAŞ MAKİNELERİ (G.T.İ.P. 851010)
TABLO: 67
ELEKTRİKLİ TIRAŞ MAKİNELERİ

2005 132.982 2.220 59,90 6.973.908 172.114 40,52 -6.840.926
2010 111.276 9.469 11,75 8.860.891 357.170 24,81 -8.749.615
2011 508.997 11.276 45,14 7.891.294 217.902 36,21 -7.382.297
2012 104.150 6.523 15,97 11.215.677 271.048 41,38 -11.111.527
2013 317.151 7.250 43,74 12.068.474 295.693 40,81 -11.751.323
2014 97.955 3.927 24,94 11.271.162 286.451 39,35 -11.173.207
2015 313.527 9.690 32,36 10.983.296 322.872 34,02 -10.669.769
Elektrikli tıraş makinelerinin neredeyse tamamının ithal edildiği gözlenmektedir. İhraç ve

ithal birim fiyatları birbirine yakın seyretse de, 2015 yılında 323 bin kg ithalata karşılık yaklaşık
olarak 10 bin kg ihracat gerçekleşmiştir. Değer olarak bakarsak da 11 milyon $ ithalata karşı yapılan
314 bin $ ihracat yaklaşık 11 milyon $’lık bir açık ortaya çıkarmaktadır.
104
GRAFİK: 96
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 68
İHRACAT İTHALAT
ALMANYA 120.661 ÇİN 5.838.021
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 77.504 ENDONEZYA 2.226.935
POLONYA 53.490 ALMANYA 1.475.509
LİBYA 15.313 HOLLANDA 1.397.486
HOLLANDA 12.371 TAYVAN 41.152
İSRAİL 12.239 JAPONYA 3.144
BELÇİKA 10.840 ABD 911
IRAK 4.510 PAKİSTAN 138
İNGİLTERE 1.616
GÜRCİSTAN 1.296
İRAN 999
TÜRKMENİSTAN 828
KIRGIZİSTAN 615
2015 yılında elektrikli tıraş makineleri ihracatı en yüksek oranda %38 ile Almanya’ya
gerçekleştirilmiş olup, KKTC ve Polonya da önemli oranda ihracat yapılan ülkeler olmuştur. İthalat
ise %53 oranla en yüksek Çin’den gerçekleştirilmiş, Endonezya, Almanya ve Hollanda’dan da
önemli oranlarda ithalat gerçekleştirilmiştir.
105
GRAFİK: 97
ELEKTRİKLİ TIRAŞ MAKİNELERİ İHRACATI
İNGİLTERE
1%
LİBYA
POLONYA 5% GÜRCİSTAN
17%
HOLLANDA IRAK 0%
4% 1%
KKTC
25% BELÇİKA
Diğer 3%
10%
İSRAİL
4%
ALMANYA
DİĞER 6 ÜLKE
39%
1%
GRAFİK: 98
ELEKTRİKLİ TIRAŞ MAKİNELERİ İTHALATI
(İLK 8 ÜLKE - 2015)
ALMANYA
JAPONYA
14%
0%
ENDONEZYA
20%
HOLLANDA ABD
13% 0%
Diğer
0% TAYVAN
0%
PAKİSTAN
ÇİN 0%
53%
106
8.14. ELEKTRİKLİ SAÇ KESME MAKİNELERİ (G.T.İ.P. 851020000011)
TABLO: 69
ELEKTRİKLİ SAÇ KESME MAKİNELERİ

2005 31.618 2.364 13,37 4.268.077 454.961 9,38 -4.236.459
2010 209.784 12.193 17,21 8.917.348 812.803 10,97 -8.707.564
2011 135.442 9.089 14,90 8.023.862 585.507 13,70 -7.888.420
2012 152.333 12.763 11,94 8.964.812 562.669 15,93 -8.812.479
2013 232.691 10.730 21,69 11.712.799 635.333 18,44 -11.480.108
2014 188.689 8.409 22,44 11.582.332 754.567 15,35 -11.393.643
2015 48.124 4.208 11,44 11.119.892 737.772 15,07 -11.071.768
Elektrikli saç kesme makineleri ihracatı kg bazında 2014’e göre 2015’te yarı yarıya azalmış,
kg birim fiyatının da yarıya düşmesiyle değer olarak %75 azalarak 2015’te 48 bin $ olarak
gerçekleşmiştir.
İthalat ise 3 yıldır birbirine yakın seyreden $/kg fiyatı, kg ve değer cinsinden ithalat
değerleri ile son 3 yıldır 11 milyon $’lar civarında cari eksik vermeye devam etmektedir.
GRAFİK: 99
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
107
TABLO: 70
İHRACAT İTHALAT
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 13.019 ÇİN 7.832.037
KOSOVA 6.906 ALMANYA 1.703.896
İSRAİL 6.545 ENDONEZYA 1.418.478
IRAK 4.581 MACARİSTAN 112.622
UKRAYNA 2.761 TAYVAN 22.796
TUNUS 2.569 ABD 22.488
TÜRKMENİSTAN 2.326 ÇEK CUMHURİYETİ 7.575
AZERBAYCAN 2.173
MAKEDONYA 2.132
BULGARİSTAN 1.281
GÜRCİSTAN 1.096
İRAN 857
İSPANYA 463
2015 yılında elektrikli saç kesme makinelerinin %27’lik önemli kısmı KKTC’ye, %14
Kosova’ya, %14 ise İsrail’e gerçekleştirilmiş, ithalatın ise %71’i Çin’den, %15’i Almana ve %13’ü de
Endonezya’dan gerçekleştirilmiştir.
GRAFİK: 100
ELEKTRİKLİ SAÇ KESME MAKİNELERİ İHRACATI
İSRAİL
KOSOVA 14%
14% IRAK
10%
UKRAYNA
6%
TUNUS
KKTC 5%
27%
DİĞER 9 ÜLKE TÜRKMENİSTAN

8% 5%
AZERBAYCAN
4%
MAKEDONYA
4%
BULGARİSTAN
3%
108
GRAFİK: 101
ELEKTRİKLİ SAÇ KESME MAKİNELERİ İTHALATI
ALMANYA
15%
TAYVAN
0%
ÇEK CUMHURİYETİ
ENDONEZYA 0%
13%
ABD
0%
Diğer
1%
MACARİSTAN
1%
ÇİN
71%
8.15. ELEKTRİKLİ EPİLASYON CİHAZLARI (G.T.İ.P. 851030)
TABLO: 71
ELEKTRİKLİ EPİLASYON CİHAZLARI

2005 263.499 4.717 55,86 25.643.277 732.908 34,99 -25.379.778
2010 589.839 26.318 22,41 28.200.425 529.287 53,28 -27.610.586
2011 1.021.397 21.186 48,21 26.121.724 542.665 48,14 -25.100.327
2012 691.745 20.429 33,86 21.139.353 374.666 56,42 -20.447.608
2013 361.641 11.297 32,01 18.697.424 346.487 53,96 -18.335.783
2014 511.207 10.309 49,59 16.253.742 267.315 60,80 -15.742.535
2015 510.608 12.998 39,28 13.184.625 301.272 43,76 -12.674.017
Elektrikli epilasyon cihazları ihracatımız 2015 yılında, 2014’e göre miktar olarak %26
oranında artmış olmasına rağmen, kg birim fiyatının %21 düşmesiyle değer olarak fazla bir kayıp
yaşanmamış ve 510 bin $’lık ihracat gerçekleştirilmiştir.
İthalat birim fiyatımız da bir önceki yıla göre %29, değer olarak ithalatımız da %19 oranında
düşmesine rağmen, ithalatımız ihracatımızın 25 katı civarında gerçekleşip, 12,7 milyon $ dış ticaret
açığı vermiştir.
109
GRAFİK: 102
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
Elektrikli epilasyon cihazları ihracatımız %43 ile en fazla Libya’ya gerçekleştirilirken, ithalatın
%52’sinin Almanya, %24’ünün ise Çin’den gerçekleştirilmesi dikkat çekici bir unsurdur.
TABLO: 72
İHRACAT İTHALAT
LİBYA 221.559 ALMANYA 6.821.035
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 90.591 ÇİN 3.136.475
İSRAİL 75.094 BOSNA-HERSEK 1.239.407
AZERBAYCAN 38.478 SLOVENYA 1.024.949
SLOVAKYA 14.865 İSRAİL 33.944
İRAN 12.463 TAYVAN 13.666
SURİYE 11.733 MACARİSTAN 581
IRAK 6.498
HOLLANDA 3.237
LÜBNAN 2.392
GÜRCİSTAN 1.678
110
GRAFİK: 103
ELEKTRİKLİ EPİLASYON CİHAZLARI İHRACATI
LİBYA
KKTC KKTC
18%
İSRAİL
LİBYA
43% İSRAİL AZERBAYCAN
15%
ALMANYA
AZERBAYCAN SLOVAKYA
8% İRAN
5%
2% 2% 2% 3% SURİYE
IRAK
TÜRKMENİSTAN
DİĞER 6 ÜLKE
1% 1%
GRAFİK: 104
ELEKTRİKLİ EPİLASYON CİHAZLARI İTHALATI
(İLK 8 ÜLKE - 2015)
BOSNA-HERSEK
9%
SLOVENYA MACARİSTAN
8% 0%
ÇİN
24%
FRANSA TAYVAN
7% 0%
Diğer
0%
İSRAİL
0%
ALMANYA
52%
111
8.16. SIVIYLA DOLDURULMUŞ RADYATÖRLER (G.T.İ.P. 851629100000)
TABLO: 73
SIVIYLA DOLDURULMUŞ RADYATÖRLER

2005 1.580.633 654.501 2,42 1.831.170 858.165 2,13 -250.537
2010 14.352.224 3.290.837 4,36 1.707.667 641.282 2,66 12.644.557
2011 22.503.955 5.207.378 4,32 3.752.898 1.460.120 2,57 18.751.057
2012 17.367.369 4.102.933 4,23 4.585.141 1.690.411 2,71 12.782.228
2013 22.012.723 3.788.970 5,81 4.858.607 1.841.391 2,64 17.154.116
2014 22.508.656 2.766.885 8,14 3.222.806 1.223.355 2,63 19.285.850
2015 20.384.355 2.793.477 7,30 2.846.845 1.234.359 2,31 17.537.510
Sıvıyla doldurulmuş radyatör ihracatımız (20,4 milyon $) ithalatımızın 7 katı civarında olup,
sektör 2015 yılında 17,5 milyon $ dış ticaret fazlası vermiştir. İhracat birim fiyatının da (7,30 $)
ithalat birim fiyatının (2,31 $) 3 katından fazla olması dünya standartlarına göre sektör olarak daha
kaliteli olduğumuzu göstermektedir.
GRAFİK: 105
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
112
TABLO: 74
İHRACAT İTHALAT
FRANSA 19.023.763 ÇİN 2.806.464
İTALYA 380.467 İTALYA 11.063
ALMANYA 375.133 POLONYA 10.545
İNGİLTERE 296.541 ALMANYA 10.539
ABD 95.042 FRANSA 7.445
İRAN 39.330 MISIR 789
HOLLANDA 36.289
LİBYA 22.298
GÜRCİSTAN 16.570
BOSNA-HERSEK 15.561
MOĞOLİSTAN 13.800
KAZAKİSTAN 11.878
Ülkeler itibariyle sıvıyla doldurulmuş radyatörler ihracatının 2015 yılında %93 gibi çok
büyük bir oranı Fransa’ya gerçekleştirilmiş, ithalatının ise %99’luk oranda neredeyse hepsi Çin’den
gerçekleştirilmiştir.
GRAFİK: 106
SIVIYLA DOLDURULMUŞ RADYATÖRLER İHRACATI
FRANSA
İTALYA İTALYA
0% 0%
2% ALMANYA
ALMANYA 0%
2% İNGİLTERE
0%
ABD
2%
1% 0% İRAN
FRANSA
93% İRAN ABD HOLLANDA
LİBYA
GÜRCİSTAN
DİĞER 17 ÜLKE
113
GRAFİK: 107
SIVIYLA DOLDURULMUŞ RADYATÖRLER İTHALATI
(İLK 6 ÜLKE - 2015)
ALMANYA
0% FRANSA
ÇİN
0%
İTALYA
ÇİN POLONYA
Diğer
99% 0%
1% POLONYA ALMANYA
0% İTALYA
1% FRANSA
MISIR
8.17. ELEKTRİK ÜTÜLERİ (G.T.İ.P. 851640)
TABLO: 75
ELEKTRİK ÜTÜLERİ

2005 2.816.580 300.690 9,37 54.390.101 4.201.437 12,95 -51.573.521
2010 8.104.864 586.173 13,83 52.315.500 2.993.854 17,47 -44.210.636
2011 11.953.626 873.519 13,68 62.806.002 3.839.147 16,36 -50.852.376
2012 11.095.886 820.872 13,52 72.239.881 4.143.840 17,43 -61.143.995
2013 11.200.860 790.632 14,17 105.026.114 5.033.619 20,86 -93.825.254
2014 17.324.665 1.226.293 14,13 116.477.104 5.504.176 21,16 -99.152.439
2015 11.256.523 960.195 11,72 104.176.600 5.047.145 20,64 -92.920.077
Elektrik ütüleri ihracatı miktar olarak, 2005-2013 arası 2,62 oranında artmış, 2014 yılında
ise sadece 1 yılda 1.5 kat artış göstermiştir. Ancak 2015 yılında hem ihracat hem ithalatta yaşanan
küçülmeye rağmen, ihracat son 10 yılda değer olarak 4 kat artarak 2015 yılında 11,3 milyon $,
ithalat ise yine son 10 yılda yaklaşık 2 kat artarak 2015 yılında 104 milyon $ olarak gerçekleşmiştir.
Ancak son 10 yılda ihracat kg birim fiyatının birbirine yakın seyretmesi, ithal birim fiyatının ise
13 $’lardan 20 $’lara çıkması ile cari açık gitgide artmış ve 2015 yılında -‐93 milyon $ civarında
gerçekleşmiştir.
114
GRAFİK: 108
120.000.000
100.000.000
80.000.000
60.000.000
40.000.000
20.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 76
İHRACAT İTHALAT
İRAN 3.878.326 ÇİN 55.358.228
AZERBAYCAN 666.768 FRANSA 21.407.964
İNGİLTERE 568.669 ENDONEZYA 21.241.823
İTALYA 517.149 İSPANYA 4.793.136
UKRAYNA 462.291 MACARİSTAN 553.893
RUSYA FEDERASYONU 442.229 PORTEKİZ 385.262
TÜRKMENİSTAN 433.722 ALMANYA 294.792
IRAK 430.118 İTALYA 105.986
MISIR 338.499 İNGİLTERE 19.658
BAE 278.866 SİNGAPUR 15.003
LETONYA 275.182 HONG KONG 434
TRABZON SERBEST 209.826 NORVEÇ 254
BÖLGESİ
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 208.322 ÇEK CUMHURİYETİ 167
Elektrik ütüleri ihracatı 2015 yılında %34 pay ile en fazla İran’a gerçekleştirilmiş, bunu %6 ile
Azerbaycan, %5 ile İngiltere takip etmiş, %2’nin de altında pay alarak toplam %29 pay ile 80 değişik
ülkeye de ihracat yapıldığı gözlenmiştir.
115
GRAFİK: 109
ELEKTRİK ÜTÜLERİ İHRACATI
İRAN
34%
AZERBAYCAN
6%
İNGİLTERE
5%
DİĞER 80 ÜLKE İTALYA
29% UKRAYNA 5%
4%
MISIR IRAK
BAE 4%
2% 3%
RUSYA
FEDERASYONU
4%
TÜRKMENİSTAN
4%
İthalatın ise %53’ü Çin’den, %21’i Fransa ve %20’si ise Endonezya’dan gerçekleştirilmiştir.
GRAFİK: 110
ELEKTRİK ÜTÜLERİ İTHALATI
ENDONEZYA ALMANYA
20% PORTEKİZ 0%
İTALYA
0% 0%
İSPANYA İNGİLTERE
FRANSA 5% 0%
21%
Diğer
SİNGAPUR
1%
0%
DİĞER 3 ÜLKE
ÇİN 0%
53%
MACARİSTAN
1%
116
8.18. VAKUMLU ŞİŞELER VE DİĞER VAKUMLU KAPLAR (MAHFAZALARI İLE BİRLİKTE),

BUNLARIN AKSAM VE PARÇALARI (G.T.İ.P. 9617)
Vakumlu şişeler ve diğer vakumlu kaplar ihracatımız son 10 yılda kg olarak 7 kat, değer
olarak ise 9 kata yakın artarak 2015’te 2,3 milyon $ olarak gerçekleşmiştir.
İthalatımız ise; son 10 yılda kg olarak 1/3 oranında düşmesine rağmen, kg birim fiyatının 2
$’lardan 10 $’lara yaklaşmasıyla değer olarak 3 kat artarak 17 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. 14,7
milyon $ dış ticaret açığı olmuştur.
TABLO: 77
VAKUMLU ŞİŞELER VE DİĞER VAKUMLU KAPLAR

2005 263.176 58.101 4,53 4.837.788 2.529.313 1,91 -4.574.612
2010 273.261 32.867 8,31 8.155.918 1.513.323 5,39 -7.882.657
2011 302.652 30.643 9,88 14.519.970 1.613.072 9,00 -14.217.318
2012 534.811 62.194 8,60 14.086.498 1.864.716 7,55 -13.551.687
2013 1.240.175 176.152 7,04 17.042.577 2.064.662 8,25 -15.802.402
2014 1.683.120 289.734 5,81 13.985.788 1.660.356 8,42 -12.302.668
2015 2.299.606 416.148 5,53 17.024.409 1.740.309 9,78 -14.724.803
GRAFİK: 111
18.000.000
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
117
TABLO: 78
İHRACAT İTHALAT
SURİYE 792.417 ÇİN 14.737.428
İSRAİL 162.836 HONG KONG 781.061
IRAK 146.601 BELÇİKA 684.032
ALMANYA 144.933 ALMANYA 312.502
ÜRDÜN 128.839 HİNDİSTAN 182.960
LÜBNAN 121.795 ENDONEZYA 138.348
BAE 117.304 ABD 80.291
SUUDİ ARABİSTAN 86.517 İSPANYA 61.952
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 59.766 FRANSA 13.429
KATAR 52.190 TAYVAN 10.476
İSPANYA 44.581 GÜNEY KORE 9.911
LİTVANYA 39.026 İTALYA 5.487
KUVEYT 30.269 İSVEÇ 3.039
GRAFİK: 112
VAKUMLU ŞİŞELER VE DİĞER VAKUMLU KAPLAR İHRACATI
SURİYE
35%
DİĞER 66 ÜLKE
21%
KATAR İSRAİL
2% 7%
BAE
5% IRAK
KKTC LÜBNAN
ALMANYA 6%
3% 5% ÜRDÜN
6% 6%
SUUDİ
ARABİSTAN
4%
118
GRAFİK: 113
VAKUMLU ŞİŞELER VE DİĞER VAKUMLU KAPLAR İTHALATI
HONG KONG ENDONEZYA

5% 1% ABD
0%
BELÇİKA
4% İSPANYA
0%
HİNDİSTAN
FRANSA
Diğer 1% 0%
ÇİN 4% ALMANYA
87% TAYVAN
2%
0%
DİĞER 8
ÜLKE
0%
119
120
ENDÜSTRİYEL
MUTFAK EŞYALARI
121
BÖLÜM 9
ENDÜSTRİYEL MUTFAK EŞYALARI
Endüstriyel mutfak eşyaları grubunun ihracat gelişimi tam bir başarı öyküsüdür. 2015
yılında yaşanan gerileme hariç tutulursa, sektörün yıllık ortalama 1,7 milyar $ civarında bir ihraç
potansiyeli bulunduğu görülecektir. Kaldı ki sektör 2005’de 259 milyon $ civarında olan ihracatını
2011’de 1 milyar $ bandının üzerine (onu da 377 milyon $ aşarak) taşımayı başarmıştır. Bu grup
ortalama olarak yılda 1,2 milyar $ dış ticaret fazlası potansiyeline sahiptir.
9.1. ENDÜSTRİYEL MUTFAK EŞYALARI (GENEL)
TABLO: 79
ENDÜSTRİYEL MUTFAK EŞYALARI DIŞ TİCARET VERİLERİ

2005 258.873.816 80.040.238 178.833.578
2010 912.788.920 222.306.026 690.482.894
2011 1.377.256.431 331.722.720 1.045.533.711
2012 1.603.900.010 294.093.495 1.309.806.515
2013 1.606.825.090 381.680.910 1.225.144.180
2014 1.686.925.782 341.034.029 1.345.891.753
2015 1.404.225.077 319.261.726 1.084.963.351
GRAFİK: 114
ENDÜSTRİYEL MUTFAK EŞYALARI DIŞ TİCARET VERİLERİ
1.800.000.000
1.600.000.000
1.400.000.000
1.200.000.000
1.000.000.000
800.000.000
600.000.000
400.000.000
200.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
122
9.2. PASLANMAZ ÇELİKTEN EVİYE-LAVABOLAR (G.T.İ.P. 732410)
TABLO: 80
PASLANMAZ ÇELİKTEN EVİYE-LAVABOLAR

2005 43.484.510 7.485.244 5,81 6.877.519 572.669 12,01 36.606.991
2010 61.274.006 9.245.987 6,63 6.420.076 420.148 15,28 54.853.930
2011 67.946.869 10.705.904 6,35 7.160.417 435.472 16,44 60.786.452
2012 66.289.722 10.500.852 6,31 5.218.341 315.499 16,54 61.071.381
2013 63.691.578 9.146.241 6,96 6.913.974 441.788 15,65 56.777.604
2014 63.981.366 8.914.892 7,18 5.171.986 337.436 15,33 58.809.380
2015 52.222.087 7.643.417 6,83 4.181.690 374.385 11,17 48.040.397
Paslanmaz çelikten eviye-lavabolar ihracatı, 2015 yılında ithalatının 12,5 katı civarında
gerçekleşmiştir. 6,8 $ kg ihracat fiyatına karşılık, 11 $ kg ithalat fiyatına rağmen açık ara fazla yapılan
ihracatımız neticesinde sektör 48 milyon $ dış ticaret fazlası vermiştir.
GRAFİK: 115
70.000.000
60.000.000
50.000.000
40.000.000
30.000.000
20.000.000
10.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
123
TABLO: 81
İHRACAT İTHALAT
MISIR 6.554.393 İTALYA 2.465.034
ALMANYA 4.277.774 ALMANYA 743.432
POLONYA 4.050.054 İSPANYA 263.923
İRAN 3.480.343 İSVİÇRE 234.790
BAE 3.479.475 ÇİN 169.690
ROMANYA 2.646.042 YUNANİSTAN 52.220
IRAK 2.339.120 ROMANYA 46.647
ABD 1.576.423 İSVEÇ 46.512
MACARİSTAN 1.385.844 SUUDİ ARABİSTAN 35.575
RUSYA FEDERASYONU 1.310.955 MEKSİKA 32.719
FRANSA 1.126.915 ABD 31.763
LİBYA 1.078.216 İNGİLTERE 27.586
SUUDİ ARABİSTAN 1.048.537 ÇEK CUMHURİYETİ 9.084
Paslanmaz çelikten eviye-lavabolar ihracatının büyük kısmı %13’lük pay ve 6,5 milyon $ ile Mısır’a
gerçekleştirilmekte, daha sonra Almanya, Polonya, İran, BAE gibi ülkeler gelmekte, %2’nin altında küçük
miktarlarda da 121 ülkeye toplam %40 pay ile ihracat yapılmaktadır.
GRAFİK: 116
PASLANMAZ ÇELİKTEN EVİYE-LAVABOLAR İHRACATI
MISIR
13% ALMANYA
8%
DİĞER 121 ÜLKE
40% POLONYA
8%
İRAN
7%
BAE
7%
IRAK ROMANYA
ABD
4% 5%
3%
RUSYA
FEDERASYONU
2% MACARİSTAN
3%
124
İthalatın ise %59’luk büyük payı 2,5 milyon $ olarak İtalya’dan gerçekleştirilmekte, bunu
Almanya, İspanya, İsviçre gibi AB ülkeleri takip etmektedir. Bu sektörün ithalatında Çin %4 ile
5.sırada yer almaktadır.
GRAFİK: 117
PASLANMAZ ÇELİKTEN EVİYE-LAVABOLAR İTHALATI
İTALYA
ALMANYA
ALMANYA 6% İSPANYA
18% 1%
6% İSVİÇRE
DİĞER 14
4% 1% ÜLKE ÇİN
Diğer 2%
YUNANİSTAN
7%
İSVEÇ ROMANYA
1%
İSVEÇ
İTALYA
59% SUUDİ ARABİSTAN
ROMANYA MEKSİKA
1%
DİĞER 14 ÜLKE
YUNANİSTAN
1%
9.3. GIDA SANAYİNDE KULLANILAN MAKİNE-CİHAZLARIN AĞIZLARI (G.T.İ.P. 820830)
TABLO: 82
GIDA SANAYİNDE KULLANILAN MAKİNE-CİHAZLARIN AĞIZLARI

2005 1.055.768 44.209 23,88 1.252.870 21.082 59,43 -197.102
2010 2.238.096 106.837 20,95 4.735.799 96.866 48,89 -2.497.703
2011 2.027.424 73.544 27,57 5.356.070 129.992 41,20 -3.328.646
2012 1.681.711 57.430 29,28 6.349.081 171.240 37,08 -4.667.370
2013 1.902.418 57.420 33,13 7.449.684 199.960 37,26 -5.547.266
2014 1.637.074 66.581 24,59 7.156.211 181.231 39,49 -5.519.137
2015 1.556.581 57.311 27,16 6.779.525 185.577 36,53 -5.222.944
Gıda sanayinde kullanılan makine cihazların ağızları ithalata dayalı bir sektör olup, ihracatın
4 katından fazla ithalat gerçekleştirilmektedir. Aynı zamanda 36,5 $ ithal birim fiyatına karşılık 27 $
ihracat birim fiyatı mevcut olup, sektör 5 milyon $’dan fazla dış ticaret açığı vermektedir.
125
GRAFİK: 118
8.000.000
7.000.000
6.000.000
5.000.000
4.000.000
3.000.000
2.000.000
1.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 83
İHRACAT İTHALAT
SLOVENYA 1.001.915 ALMANYA 2.338.537
ALMANYA 197.577 ÇİN 1.912.355
ÇEK CUMHURİYETİ 49.927 FRANSA 543.280
FRANSA 31.498 ABD 539.874
BELÇİKA 24.569 HOLLANDA 398.024
ROMANYA 22.871 BULGARİSTAN 303.127
SUUDİ ARABİSTAN 20.509 İTALYA 256.812
EGE SERBEST BÖLGESİ 20.007 İNGİLTERE 138.875
TANZANYA 16.910 BELÇİKA 137.597
HOLLANDA 16.776 POLONYA 58.878
TÜRKMENİSTAN 15.061 İSPANYA 56.065
BAE 14.520 DANİMARKA 20.843
AZERBAYCAN 13.143 İSVİÇRE 17.347
126
GRAFİK: 119
GIDA SANAYİNDE KULLANILAN MAKİNE-CİHAZLARIN AĞIZLARI İHRACATI
SLOVENYA SLOVENYA
64% ALMANYA
ÇEK CUMHURİYETİ
FRANSA
BELÇİKA
DİĞER 47 ÜLKE
10% ALMANYA ROMANYA
2% 2% 3%
EGE SERBEST BÖLGESİ
TANZANYA
1% HOLLANDA
1%
1%
Gıda sanayinde kullanılan makine cihazların ağızlarının 2015 yılı ihracatı 1 milyon $ ve %64
pay ile en fazla Slovenya’ya gerçekleştirilmiş, bunu %10 ile Almanya takip etmiş; ithalat ise 2,3
milyon $ ve %35 pay ile Almanya’dan, %28 ile de 2.olarak Çin’den gerçekleştirilmiştir.
GRAFİK: 120
GIDA SANAYİNDE KULLANILAN MAKİNE-CİHAZLARIN AĞIZLARI İTHALATI
FRANSA
8%
ÇİN ALMANYA
28% ÇİN
FRANSA
ABD
ALMANYA
35% ABD HOLLANDA
8%
BULGARİSTAN
6%
İTALYA
4%
2% 2% 2% 4% İNGİLTERE
BELÇİKA
POLONYA
DİĞER 14 ÜLKE
1%
127
9.4. ASPİRATÖRLÜ DAVLUMBAZLAR; EN BÜYÜK YATAY KENARI <= 120 CM. (G.T.İ.P. 841460)
TABLO: 84
ASPİRATÖRLÜ DAVLUMBAZLAR; EN BÜYÜK YATAY KENARI <= 120 CM.

2005 25.506.085 4.044.431 6,31 12.861.069 1.187.742 10,83 12.645.016
2010 76.638.041 11.455.217 6,69 15.415.467 1.227.290 12,56 61.222.574
2011 88.735.742 11.888.954 7,46 20.416.581 1.691.875 12,07 68.319.161
2012 88.303.390 12.736.237 6,93 19.660.117 1.639.175 11,99 68.643.273
2013 86.757.610 12.644.616 6,86 31.169.754 2.254.845 13,82 55.587.856
2014 82.789.997 12.041.105 6,88 35.524.667 2.636.696 13,47 47.265.330
2015 72.909.734 12.317.027 5,92 33.937.067 3.184.349 10,66 38.972.667
Aspiratörlü davlumbazlar ihracatı son 10 yılda hem kg hem değer olarak 3 kat civarında
artış göstererek, 2015 yılında 73 milyon $ ihracat gerçekleştirilmiştir. Buna karşın ithalat ise kg
olarak ihracatın ¼’ü, değer olarak da 1/3’ü civarında gerçekleşerek 34 milyon $ dolayındadır. İthal
birim fiyatının da ihraç birim fiyatının iki katına yakın olduğu göze çarpan sektör, 2015 yılında 39
milyon $ dış ticaret fazlası vermiştir.
GRAFİK: 121
100.000.000
90.000.000
80.000.000
70.000.000
60.000.000
50.000.000
40.000.000
30.000.000
20.000.000
10.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
128
TABLO: 85
İHRACAT İTHALAT
ALMANYA 12.187.483 İTALYA 12.713.500
İTALYA 6.746.238 ALMANYA 8.683.442
İNGİLTERE 5.892.913 POLONYA 3.976.827
RUSYA FEDERASYONU 4.180.171 KAYSERİ SERBEST BÖL. 3.909.580
FRANSA 3.962.362 ÇİN 3.124.794
İSPANYA 2.414.158 İSPANYA 969.324
DANİMARKA 2.213.809 EGE SERBEST BÖLGESİ 345.372
ROMANYA 1.886.708 ABD 81.544
LİTVANYA 1.799.577 FRANSA 49.314
POLONYA 1.668.169 LİBYA 36.707
İSVİÇRE 1.645.453 ÇEK CUMHURİYETİ 17.440
HOLLANDA 1.583.809 İNGİLTERE 9.240
IRAK 1.485.782 GÜNEY KORE 4.606
Sektörün ülkeler bazlı dış ticaretine baktığımızda; %17 pay ve 12,2 milyon $ ile en yüksek
ihracatın Almanya’ya yapıldığı, İtalya, İngiltere, Rusya ve Fransa’nın da önemli paylar aldığı,
ithalatta da en yüksek alımın %37 pay 12,7 milyon $ ile İtalya’dan yapıldığı görülmektedir.
GRAFİK: 122
ASPİRATÖRLÜ DAVLUMBAZLAR; EN BÜYÜK YATAY KENARI <= 120 CM. İHRACATI
ALMANYA ALMANYA
17% İTALYA
DİĞER 118 ÜLKE İTALYA İNGİLTERE
41% 9%
RUSYA
İNGİLTERE FRANSA
8%
İSPANYA
6% DANİMARKA
2% 5% ROMANYA
3% 3% 3%
3%
LİTVANYA
POLONYA
DİĞER 118 ÜLKE
129
GRAFİK: 123
ASPİRATÖRLÜ DAVLUMBAZLAR; EN BÜYÜK YATAY KENARI <= 120 CM. İTHALATI
KAYSERİ SERBEST
POLONYA BÖL. FRANSA
12% 12% 0%
LİBYA
ÇİN 0%
9%
İSPANYA ABD
ALMANYA 0%
Diğer
26% 1%
İTALYA
37%
EGE SERBEST BÖL.

1%
9.5. DİĞER YERLERDE KULLANILAN ASPİRATÖRÜ OLAN FİLTRELİ DAVLUMBAZLAR (G.T.İ.P.

841480802000)
TABLO: 86
DİĞER YERLERDE KULLANILAN ASPİRATÖRÜ OLAN FİLTRELİ DAVLUMBAZLAR

2010 5.268.847 656.532 8,03 83.182 83.182 14,14 5.185.665
2011 7.437.324 799.370 9,30 122.834 122.834 27,37 7.314.490
2012 2.632.116 391.640 6,72 305.816 305.816 11,98 2.326.300
2013 2.738.044 376.827 7,27 50.274 50.274 5,31 2.687.770
2014 3.766.807 525.819 7,16 310.338 310.338 32,98 3.456.469
2015 2.144.426 368.878 5,81 336.719 11.422 29,48 1.807.707
Diğer yerlerde kullanılan aspiratörü olan filtreli davlumbazlarda ihracatımızın yıllar içinde
giderek düştüğünü, ithalatın ise değişkenlik gösterdiğini gözlemekteyiz. Göze çarpan bir başka
önemli husus ithalat birim fiyatının ihracat birim fiyatının 5 katı olmasıdır. Sektör ihracat ağırlıklı
olup, 2015 yılında 1,8 milyon $ dış ticaret fazlası vermiştir.
130
GRAFİK: 124
8.000.000
7.000.000
6.000.000
5.000.000
4.000.000
3.000.000
2.000.000
1.000.000
0
2010
2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 87
İHRACAT İTHALAT
TÜRKMENİSTAN 341.942 HOLLANDA 153.690
AZERBAYCAN 193.915 İNGİLTERE 107.138
IRAK 174.311 ALMANYA 10.074
LİBYA 132.223 HONG KONG 5.000
FAS 104.360 BELÇİKA 2.220
GÜRCİSTAN 101.738 POLONYA 264
İRAN 101.717
İSPANYA 73.215
TACİKİSTAN 72.995
ROMANYA 63.874
ÖZBEKİSTAN 55.998
NİJERYA 37.083
Sektör en fazla ihracatı 2015 yılında %16 pay ile Türkmenistan’a, %9’ar pay ile Azerbaycan
ve Almanya’a, %8 ile Fas’a gerçekleştirilmiş, ithalat ise sadece toplam 7 ülkeden yapılmış, en fazla
ithalat %46 ile Hollanda’dan, %32 ile İngiltere’den, %17 ile de Fransa’dan gerçekleştirilmiştir.
131
GRAFİK: 125
DİĞER YERLERDE KULLANILAN ASPİRATÖRÜ OLAN FİLTRELİ DAVLUMBAZLAR İHRACATI
TÜRKMENİSTAN
TÜRKMENİSTAN AZERBAYCAN
16% AZERBAYCAN
9%
ALMANYA ALMANYA
9%
IRAK IRAK
DİĞER 70 ÜLKE
8% LİBYA
31%
LİBYA FAS
6%
GÜRCİSTAN
5%
3% 5%
İRAN
3% 5%
İSPANYA
TACİKİSTAN
DİĞER 70 ÜLKE
GRAFİK: 126
DİĞER YERLERDE KULLANILAN ASPİRATÖRÜ OLAN FİLTRELİ DAVLUMBAZLAR İHRACATI
(İLK 7 ÜLKE - 2015)
İNGİLTERE
32%
HOLLANDA
46%
FRANSA
17%
POLONYA
0% HONG ALMANYA
BELÇİKA KONG 3%
1% 1%
132
9.6. EN BÜYÜK YATAY KENARI 120 CM.Yİ GEÇEN BİR ASPİRATÖRÜ OLAN DAVLUMBAZLAR
(G.T.İ.P. 841480809011)
TABLO: 88
EN BÜYÜK YATAY KENARI 120 CM.Yİ GEÇEN BİR ASPİRATÖRÜ OLAN DAVLUMBAZLAR

2010 187.922 35.024 5,37 138.838 9.334 14,87 49.084
2011 263.570 36.160 7,29 99.294 4.442 22,35 164.276
2012 578.423 88.413 6,54 113.644 6.864 16,56 464.779
2013 400.807 33.978 11,80 866.360 27.762 31,21 -465.553
2014 401.648 84.067 4,78 364.378 10.578 34,45 37.270
2015 283.756 69.638 4,07 457.596 12.299 37,21 -173.840
Sektörde ithal birim fiyatının ihraç birim fiyatının 9 katı olması ilk göze çarpan unsurdur.
Yıllar içinde sektörün dış ticaret dengesi değişkenlik göstermiştir. 2014 yılında 37 bin $ fazla veren
sektör, ihracatın 2015’te %30 azalması ve ithalatın %25 artması ile 2015 yılını 173,8 bin $ eksi ile
kapatmıştır.
GRAFİK: 127
900.000
800.000
700.000
600.000
500.000
400.000
300.000
200.000
100.000
0
2010
2011
2012
2013
2014
2015
133
Sektör 2015 yılında %36 pay ve 101,2 bin $ ile en çok Irak’a ihracat yapmış, Irak’ı 49’ar bin $
ile İran ve Gürcistan takip etmiştir. Sektör ithalatının ise %86’lık çok büyük bir kısmı 393 bin $ ile
Fransa’dan gerçekleştirilmiştir.
TABLO: 89
İHRACAT İTHALAT
IRAK 101.196 FRANSA 393.617
İRAN 49.702 İTALYA 45.055
GÜRCİSTAN 49.552 ALMANYA 12.699
LİBYA 17.650 JAPONYA 2.662
ALMANYA 12.251 İSVEÇ 1.624
TAYLAND 8.250 ÇİN 1.101
CEZAYİR 6.528 BREZİLYA 838
SURİYE 4.389
MOLDOVA 3.983
KOSOVA 3.652
İSRAİL 3.638
ROMANYA 2.280
GRAFİK: 128
EN BÜYÜK YATAY KENARI 120 CM.Yİ GEÇEN BİR ASPİRATÖRÜ OLAN DAVLUMBAZLAR İHRACATI
İRAN IRAK
IRAK 18%
İRAN
36%
GÜRCİSTAN
GÜRCİSTAN LİBYA
18%
ALMANYA
TAYLAND
LİBYA
DİĞER 20 ÜLKE 6% CEZAYİR
9% 4%
2% 3% SURİYE
MOLDOVA
KOSOVA
DİĞER 20 ÜLKE
1%
1% 2%
134
GRAFİK: 129
EN BÜYÜK YATAY KENARI 120 CM.Yİ GEÇEN BİR ASPİRATÖRÜ OLAN DAVLUMBAZLAR İTHALATI
(İLK 7 ÜLKE - 2015)
İTALYA
10% İSVEÇ
0% BREZİLYA
0%
ALMANYA
3% ÇİN
0%
Diğer
1% JAPONYA
FRANSA 1%
86%
9.7. BİRDEN FAZLA DIŞ KAPILI KOMBİNE SOĞUTUCU-DONDURUCULAR (G.T.İ.P. 841810)
Birden fazla dış kapılı kombine soğutucu-dondurucular ihracatında yıllar içinde artan bir
seyir izlenmiş, kg birim fiyatının azalması ve ihracat bedelinin de 130 bin $ azalmasına rağmen,
ithalatın 9 katına yakın gerçekleşen ihracat 712,7 milyon $ olmuş ve yıllardır pozitif yönde olan dış
ticaret dengesi bu yıl da bozulmayarak sektör 631,5 milyon $ fazla vermiştir.
TABLO: 90
BİRDEN FAZLA DIŞ KAPILI KOMBİNE SOĞUTUCU-DONDURUCULAR

2005 5.803.767 1.612.743 3,60 895.298 75.119 11,92 4.908.469
2010 274.055.025 67.690.484 4,05 37.241.468 7.139.979 5,22 236.813.557
2011 643.114.643 139.761.417 4,60 93.240.744 16.036.909 5,81 549.873.899
2012 905.442.662 210.913.434 4,29 76.831.238 14.358.639 5,35 828.611.424
2013 846.992.310 199.140.415 4,25 86.582.062 16.138.310 5,37 760.410.248
2014 843.039.778 194.209.892 4,34 87.649.553 16.984.019 5,16 755.390.225
2015 712.675.928 195.603.564 3,64 81.207.380 18.117.994 4,48 631.468.548
135
GRAFİK: 130
1.000.000.000
900.000.000
800.000.000
700.000.000
600.000.000
500.000.000
400.000.000
300.000.000
200.000.000
100.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 91
İHRACAT İTHALAT
İNGİLTERE 125.934.991 TAYLAND 35.308.130
ALMANYA 105.336.719 GÜNEY KORE 24.313.788
FRANSA 61.700.585 ÇİN 11.191.703
ABD 52.749.907 ALMANYA 3.108.111
İSPANYA 43.587.605 ENDONEZYA 2.390.004
İTALYA 38.120.898 MEKSİKA 722.262
İSVEÇ 23.513.453 SLOVENYA 644.289
İSRAİL 18.471.859 POLONYA 614.595
IRAK 18.325.764 HİNDİSTAN 489.175
POLONYA 17.567.036 ABD 487.059
LİBYA 14.082.740 İTALYA 426.222
CEZAYİR 13.214.924 AVUSTURYA 403.190
HOLLANDA 13.091.604 MACARİSTAN 300.016
Sektörün 2015 yılında en fazla ihracat yaptığı ülke 126 milyon $ ve %18 pay ile İngiltere
olmuş, bunu 105 milyon $ ile Almanya izlemiştir. İthalatta ise 2015 yılında en başta yer alan ülkeler
35,3 milyon $ ve %43 pay ile Tayland, 24,3 milyon $ ve %30 pay ile Güney Kore, 11 milyon $ ve
%14 pay ile de Çin olmuştur.
136
GRAFİK: 131
BİRDEN FAZLA DIŞ KAPILI KOMBİNE SOĞUTUCU-DONDURUCULAR İHRACATI
İNGİLTERE
29%
ALMANYA
15%
POLONYA
2% FRANSA
9%
İTALYA ABD
İSPANYA
IRAK 5% 7%
6%
3%
İSRAİL
3%
İSVEÇ
3%
GRAFİK: 132
BİRDEN FAZLA DIŞ KAPILI KOMBİNE SOĞUTUCU-DONDURUCULAR İTHALATI
TAYLAND
GÜNEY KORE
ÇİN
14% ÇİN
4% ALMANYA
GÜNEY KORE
0%
30% 3% DİĞER 18 ÜLKE ENDONEZYA
Diğer 2%
MEKSİKA
6% 1%
MEKSİKA SLOVENYA
1% POLONYA
1%
HİNDİSTAN
TAYLAND
43% SLOVENYA ABD
1% DİĞER 18 ÜLKE
137
9.8. SANDIK TİPİ (YATAY) DONDURUCULAR-HACIM=<800LT. (G.T.İ.P. 841830)
TABLO: 92
SANDIK TİPİ (YATAY) DONDURUCULAR-HACIM=<800LT.

2005 33.206.461 8.535.156 3,89 3.681.626 777.907 4,73 29.524.835
2010 62.003.707 14.236.911 4,36 38.875.080 8.202.856 4,74 23.128.627
2011 40.607.931 8.648.962 4,70 40.624.835 8.188.487 4,96 -16.904
2012 39.710.660 9.805.007 4,05 45.598.969 10.046.056 4,54 -5.888.309
2013 27.103.594 5.564.572 4,87 72.467.384 15.756.235 4,60 -45.363.790
2014 31.120.469 6.769.592 4,60 46.272.803 9.426.996 4,91 -15.152.334
2015 25.462.978 6.210.353 4,10 44.534.417 9.479.970 4,70 -19.071.439
Sandık tipi yatay dondurucularda miktar olarak ithalat ihracatın %50’si civarında fazla
seyretmektedir. 2014 yılına göre 2015 yılında ihracat %20 azalarak 25,5 milyon $, ithalat ise %4
oranında azalarak 44,5 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. 5 yıl öncesine kadar dış ticaret fazlası veren
sektör, 2011 yılından bu yana cari açık vermektedir. 2015 yılında da sektör seneyi 19 milyon $
açıkla kapatmıştır.
GRAFİK: 133
80.000.000
70.000.000
60.000.000
50.000.000
40.000.000
30.000.000
20.000.000
10.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
138
TABLO: 93
İHRACAT İTHALAT
IRAK 4.878.712 ROMANYA 28.008.520
İRAN 2.594.670 ÇİN 9.149.662
CEZAYİR 2.292.131 İTALYA 5.543.647
İTALYA 1.447.961 MACARİSTAN 997.585
İSRAİL 1.385.600 POLONYA 275.620
LİBYA 1.355.367 JAPONYA 217.327
AZERBAYCAN 1.075.006 AVUSTURYA 118.177
GÜRCİSTAN 1.029.970 YUNANİSTAN 79.647
ENDONEZYA 893.013 DANİMARKA 70.652
İNGİLTERE 715.139 GÜRCİSTAN 18.343
FRANSA 598.510 BELÇİKA 16.596
ALMANYA 467.807 İNGİLTERE 12.564
İhracat ve ithalatı ülkeler bazında inceleyecek olursak, 2015 yılında sektör ihracatının en
fazla bölümünü %19 pay ve 4,8 milyon $ ile Irak’a gerçekleştirmiştir. %10 ile İran, %9 ile Cezayir de
önemli ihracat yapılan ülkeler arasındadır.
GRAFİK: 134
SANDIK TİPİ (YATAY) DONDURUCULAR-HACIM=<800LT. İHRACATI
IRAK IRAK
İRAN
19% İRAN
10%
CEZAYİR CEZAYİR
9%
İTALYA
DİĞER 91 ÜLKE İSRAİL
30%
LİBYA
İTALYA
5% 6% AZERBAYCAN
4% GÜRCİSTAN
3% 4% 4%
ENDONEZYA
TÜRKMENİSTAN
İSRAİL DİĞER 91 ÜLKE
6%
139
İthalata bakacak olursak %63 pay ve 28 milyon $ ile Romanya ilk sırada yer almıştır. %21
pay ve 9 milyon $ ile Çin ve %12 pay ve 5,5 milyon $ ile İtalya’nın da önemli ithalat yaptığımız
ülkeler arasında olduğu görülmektedir.
GRAFİK: 135
SANDIK TİPİ (YATAY) DONDURUCULAR-HACIM=<800LT. İTHALATI
0%
ROMANYA
0%
ÇİN ÇİN
21% 0%
İTALYA
İTALYA 0% MACARİSTAN
12%
2% POLONYA
2% 0% JAPONYA
JAPONYA
1% AVUSTURYA
POLONYA
ROMANYA YUNANİSTAN
1%
63%
DANİMARKA
ABD
DİĞER 8 ÜLKE
9.9. DOLAP TİPİ (DİKEY) DONDURUCULAR-HACMİ=<900LT. (G.T.İ.P. 841840)
TABLO: 94
DOLAP TİPİ (DİKEY) DONDURUCULAR-HACMİ=<900LT.

2005 51.844.785 12.532.812 4,14 3.601.217 440.982 8,17 48.243.568
2010 154.661.258 37.456.255 4,13 8.912.339 1.649.657 5,40 145.748.919
2011 174.917.842 42.604.566 4,11 11.856.185 2.475.342 4,79 163.061.657
2012 176.025.033 41.649.897 4,23 15.854.932 3.276.177 4,84 160.170.101
2013 194.111.295 42.946.080 4,52 22.244.484 4.642.787 4,79 171.866.811
2014 207.632.442 46.795.373 4,44 15.911.003 3.171.566 5,02 191.721.439
2015 184.167.817 47.987.482 3,84 24.258.246 6.991.561 3,47 159.909.571
140
Dolap tipi (dikey) dondurucular önemli oranda ihracat yapılan bir ürün grubu olup, ithalatın
neredeyse 8 katı ihracatı gerçekleştirilmektedir. 2015 yılında 184 milyon $ ihracat ve 24 milyon $
ithalat gerçekleştirilmiş olup, 160 milyon $ civarında bir cari fazla oluşmuştur. Cari fazla bir önceki
yıla göre %17 azalmış olmasına rağmen, son 10 yılda 3 katın üzerinde artış göstermiştir.
GRAFİK: 136
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 95
İHRACAT İTHALAT
İNGİLTERE 33.452.512 ÇİN 15.103.659
FRANSA 23.165.117 ALMANYA 4.040.295
ABD 18.670.105 MACARİSTAN 2.042.282
ALMANYA 16.624.428 İSPANYA 989.969
MISIR 12.351.149 ROMANYA 885.723
İSVEÇ 9.542.836 ABD 365.758
İSRAİL 8.900.454 BULGARİSTAN 285.585
İSPANYA 5.990.420 AVUSTURYA 183.078
İTALYA 5.506.442 İNGİLTERE 110.184
IRAK 3.409.429 İTALYA 91.259
ÜRDÜN 2.606.065 DANİMARKA 85.424
BAE 2.448.975 HOLLANDA 31.126
AVUSTURYA 2.405.422 JAPONYA 21.114
141
2015 yılında en fazla ihracat 33,5 milyon $ ve %18 pay ile İngiltere’ye gerçekleştirilmiştir.
Daha sonra Fransa, Amerika Birleşik Devletleri, Almanya ve Mısır’a da önemli oranlarda ihracat
yapıldığı görülmektedir. %2’nin altında pay alan 121 değişik ülkeye de toplam %25 gibi ciddi bir
oranda ihracat gerçekleştirilmiştir.
GRAFİK: 137
DOLAP TİPİ (DİKEY) DONDURUCULAR-HACMİ=<900LT. İHRACATI
İNGİLTERE
FRANSA
ABD FRANSA
13%
İNGİLTERE 10%
18% ALMANYA ABD
9% ALMANYA
MISIR
7% MISIR
DİĞER 121 ÜLKE

İSVEÇ
5%
25% İSRAİL
5%
3% İSPANYA
2% 3%
İTALYA
IRAK
DİĞER 121 ÜLKE
İthalata baktığımızda en fazla %62 pay ve 15 milyon $ ile Çin’den alım yaptığımız, %17 ile
Almanya ve %8 ile de Macaristan’ın Çin’i takip ettiği izlenmiştir.
GRAFİK: 138
DOLAP TİPİ (DİKEY) DONDURUCULAR-HACMİ=<900LT. İTHALATI
ÇİN
ALMANYA
ALMANYA
8% MACARİSTAN
17% 0%
1% 0% İSPANYA
4%
4% ROMANYA
1%
Diğer ABD
5% BULGARİSTAN
1% BULGARİSTAN
ABD AVUSTURYA
ÇİN 2%
İNGİLTERE
62%
İTALYA
DİĞER 10 ÜLKE
142
9.10. VİTRİN, TEZGAH VB. TİPİ SOĞUTUCU-DONDURUCULAR (G.T.İ.P. 841850)
TABLO: 96
VİTRİN, TEZGAH VB. TİPİ SOĞUTUCU-DONDURUCULAR

2005 93.278.595 19.877.251 4,69 22.483.143 3.931.876 5,72 70.795.452
2010 197.480.711 36.955.412 5,34 30.163.314 2.340.589 12,89 167.317.397
2011 274.907.421 47.360.989 5,80 39.583.859 3.172.198 12,48 235.323.562
2012 239.001.863 42.381.141 5,64 30.682.512 2.635.005 11,64 208.319.351
2013 267.464.582 46.527.365 5,75 39.025.902 3.105.961 12,56 228.438.680
2014 323.228.805 54.290.974 5,95 32.711.216 2.626.613 12,45 290.517.589
2015 232.881.208 46.273.361 5,03 25.294.769 2.376.750 10,64 207.586.439
Vitrin, tezgah vb. tipi soğutucu-dondurucular da endüstriyel mutfak ürünlerinde ihracat

ağırlıklı ürün grubu olarak karşımıza çıkmaktadır. İhracat birim fiyatının ithalat birim fiyatının ½’si
olduğu, buna karşın miktar olarak 20 kat fazla ihracat yapıldığı görülmektedir. İhracat bir önceki
yıla göre 2015 yılında %28 azalarak 232,8 milyon $, ithalat ise bir önceki yıla göre %22 azalarak
25,3 milyon $ olarak gerçekleşmiş ve sektör 207,6 milyar $ dış ticaret fazlası vermiştir.
GRAFİK: 139
350.000.000
300.000.000
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
143
TABLO: 97
İHRACAT İTHALAT
İNGİLTERE 22.840.506 İTALYA 9.969.262
SUUDİ ARABİSTAN 11.892.207 AVUSTURYA 6.378.564
ALMANYA 10.285.335 ÇİN 2.594.084
FRANSA 9.939.461 ABD 1.992.939
IRAK 9.938.947 ALMANYA 1.521.431
POLONYA 9.240.109 ÇORLU AV. SERB. BÖL. 406.172
HOLLANDA 9.106.686 İNGİLTERE 374.566
ROMANYA 7.618.073 ROMANYA 343.002
AZERBAYCAN 7.013.344 DANİMARKA 274.863
İTALYA 6.228.909 MACARİSTAN 262.677
GÜRCİSTAN 6.021.131 SLOVENYA 259.094
BULGARİSTAN 5.843.252 İSPANYA 236.568
KAZAKİSTAN 5.158.201 HOLLANDA 109.676
Vitrin, tezgah vb. tipi soğutucu-dondurucularda 2015 yılında en fazla ihracat %7 pay ve 22,8
milyon $ ile İngiltere’ye gerçekleştirilmiş, Suudi Arabistan 11,9 milyon $, Almanya 10,3 milyon $ ile
de önemli ihraç pazarları olmuşlardır. Bunun yanında %2’nin altında pay alarak ihracat
gerçekleştirilen 133 ülke de toplam %69 gibi önemli bir oranda dikkat çekmektedir.
GRAFİK: 140
VİTRİN, TEZGAH VB. TİPİ SOĞUTUCU-DONDURUCULAR İHRACATI
İNGİLTERE
DİĞER 133 ÜLKE
ALMANYA
FRANSA
IRAK
İNGİLTERE; 7% POLONYA
2% 2% 3% HOLLANDA
2% 3%
3% 3% 3% 3% ROMANYA
AZERBAYCAN
İTALYA
DİĞER 133 ÜLKE
144
GRAFİK: 141
VİTRİN, TEZGAH VB. TİPİ SOĞUTUCU-DONDURUCULAR İTHALATI
İTALYA
AVUSTURYA
İTALYA AVUSTURYA
39% 25% ÇİN
ABD
ÇİN ALMANYA
10%
ÇORLU AV. SERB. BÖL.
ABD
5% ALMANYA 8% İNGİLTERE
2% 2% 6% ROMANYA
DANİMARKA
1% MACARİSTAN
9.11. DİĞER BULAŞIK YIKAMA MAKİNELERİ (G.T.İ.P. 842219)
TABLO: 98
DİĞER BULAŞIK YIKAMA MAKİNELERİ

2005 1.601.401 112.671 14,21 10.358.066 493.231 21,00 -8.756.665
2010 4.365.411 277.079 15,76 11.025.071 448.158 24,60 -6.659.660
2011 5.103.132 339.840 15,02 14.522.333 544.665 26,66 -9.419.201
2012 7.176.847 585.340 12,26 14.180.419 560.840 25,28 -7.003.572
2013 9.422.603 751.350 12,54 14.414.836 491.714 29,32 -4.992.233
2014 13.137.408 1.194.225 11,00 15.040.887 516.973 29,09 -1.903.479
2015 7.744.596 637.441 12,15 11.368.745 419.890 27,08 -3.624.149
Diğer bulaşık makineleri kategorisinde; 2005 yılından bu yana ihracatta gittikçe artan bir
ivme görülmektedir. 2005’ten 2014 yılına kadar sektör ihracatı 8,2 kat artış göstererek 13 milyon
$’a yükselmiş ve cari açık yaklaşık 9 milyon $’lardan 1,9 milyon $’lara düşmüş, ancak 2015 yılında
ihracatın %42 düşmesi ile 7,7 milyon $ ihracata karşı yapılan 11,4 milyar $’lık ithalat sonucu
sektörün açığı 3,6 milyon $’a yükselmiştir.
145
GRAFİK: 142
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
TABLO: 99
İHRACAT İTHALAT
İSPANYA 578.187 ALMANYA 6.323.718
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 447.126 İTALYA 2.925.288
AZERBAYCAN 436.821 İSVİÇRE 1.053.250
TAYLAND 432.342 İSPANYA 581.820
HOLLANDA 425.062 İNGİLTERE 180.297
İRAN 369.983 DANİMARKA 84.198
FRANSA 343.565 SLOVENYA 79.285
SUUDİ ARABİSTAN 280.723 FİNLANDİYA 51.587
İSRAİL 262.093 POLONYA 35.695
IRAK 253.876 ABD 24.064
TÜRKMENİSTAN 234.427 NORVEÇ 19.273
İNGİLTERE 231.702 İSVEÇ 4.843
ALMANYA 169.159 YUNANİSTAN 4.325
İhracat 2015 yılında en fazla 578 bin $ ile İspanya’ya gerçekleştirilmiş, ancak ilk sıralarda yer
alan İspanya, KKTC, Azerbaycan, Taland, Hollanda, İran gibi ülkeler birbirini %5-7 gibi yakın
yüzdelerle takip etmiştir. Ayrıca %3’ün altında pay ile ihracat gerçekleştirilen ve toplamda %51
paya sahip 114 farklı ülke de tablomuzda mevcuttur.
146
GRAFİK: 143
DİĞER BULAŞIK YIKAMA MAKİNELERİ İHRACATI
AZERBAYCAN
6% İSPANYA
İSPANYA KKTC KKTC
7% 6%
AZERBAYCAN
TAYLAND
6% TAYLAND
DİĞER 114 ÜLKE
51% HOLLANDA
HOLLANDA
5%
5% İRAN
4% FRANSA
3% 3%
İSRAİL
IRAK
DİĞER 114 ÜLKE
İthalatın ise %56’lık büyük bölümü 2015 yılında 6,3 milyon $ ile Almanya’ya yapılmıştır.
İtalya 2,9 milyon $ ve İsviçre 1 milyon $ ile diğer önemli ithalat yapılan ülkelerdir.
GRAFİK: 144
DİĞER BULAŞIK YIKAMA MAKİNELERİ İTHALATI
ALMANYA
İTALYA
İTALYA İSVİÇRE
0%
26% İSVİÇRE
1% 0% İSPANYA
9%
5% 0% İNGİLTERE
Diğer DANİMARKA 0% DANİMARKA
4% 1% SLOVENYA
İNGİLTERE FİNLANDİYA
2%
ALMANYA POLONYA
56%
ABD
DİĞER 5 ÜLKE
147
9.12. ŞİŞELERİ/DİĞER KAPLARI TEMİZLEME/KURUTMA MAKİNELERİ (G.T.İ.P. 842220)
TABLO: 100
ŞİŞELERİ/DİĞER KAPLARI TEMİZLEME/KURUTMA MAKİNELERİ

2005 884.266 200.467 4,41 4.340.588 162.967 26,63 -3.456.322
2010 7.045.877 220.583 31,94 9.463.413 237.522 39,84 -2.417.536
2011 2.026.936 123.984 16,35 7.318.762 140.818 51,97 -5.291.826
2012 1.144.900 51.455 22,25 10.072.216 233.427 43,15 -8.927.316
2013 2.632.603 111.334 23,65 7.122.296 146.376 48,66 -4.489.693
2014 2.192.535 94.071 23,31 11.568.346 221.225 52,29 -9.375.811
2015 1.377.165 80.648 17,08 8.766.961 366.652 23,91 -7.389.796
Temizleme/kurutma makinelerinde 80 bin kg ihracata karşılık 366 bin kg ithalat

gerçekleştirilmektedir. 2015 yılında gerçekleştirilen ithalat kg olarak %65 oranında artsa da kg
birim fiyatının %55 düşmesi ile değer olarak ithalatta %25’lik bir azalma olmuştur. Sektör 2015
yılında 7,4 milyon $ dış ticaret açığı vermiştir.
GRAFİK: 145
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
148
TABLO: 101
İHRACAT İTHALAT
ROMANYA 189.501 ALMANYA 3.600.755
TUNUS 110.288 İSVEÇ 1.861.136
EGE SERBEST BÖLGESİ 94.882 İTALYA 1.636.804
SUUDİ ARABİSTAN 87.836 İSPANYA 456.041
AZERBAYCAN 81.074 ÇİN 217.151
BANGLADEŞ 74.045 BULGARİSTAN 208.914
ABD 62.785 HİNDİSTAN 203.771
KAZAKİSTAN 54.890 İSVİÇRE 131.707
ÜRDÜN 53.540 HOLLANDA 94.585
MISIR 47.500 ABD 94.557
HİNDİSTAN 45.774 UKRAYNA 72.531
YUNANİSTAN 44.082 AVUSTURYA 27.814
Romanya 2015 yılında 189,5 bin $ ile en fazla ihracat yapılan ülke olmuş, Tunus da 110,3
bin $ ile Romanya’yı takip etmiştir. İthalatta ise Almanya 3,6 milyon $ ile ilk sırada yer almış, İsveç
1,8 milyon $, İtalya da 1,6 milyon $ ile önemli ithalat yapılan ülkeler olmuştur.
GRAFİK: 146
ŞİŞELERİ/DİĞER KAPLARI TEMİZLEME/KURUTMA MAKİNELERİ İHRACATI
ROMANYA
ROMANYA
14% TUNUS
TUNUS
DİĞER 37 ÜLKE EGE SERB. BÖL.
8%
38% EGE SERB. BÖL. S. ARABİSTAN
7%
AZERBAYCAN
6% BANGLADEŞ
ABD
6%
3% KAZAKİSTAN
4% 5%
4% 5%
ÜRDÜN
MISIR
DİĞER 37 ÜLKE
149
GRAFİK: 147
ŞİŞELERİ/DİĞER KAPLARI TEMİZLEME/KURUTMA MAKİNELERİ İTHALATI
DİĞER 10 ÜLKE
3%
ALMANYA
İSVEÇ
İTALYA İSPANYA
5% 1% 1% İTALYA
19%
2% İSPANYA
İSVEÇ
21% ÇİN
HİNDİSTAN
Diğer 14% 2% BULGARİSTAN
HİNDİSTAN
BULGARİSTAN ÇİN İSVİÇRE
2% 3%
ALMANYA HOLLANDA
41%
ABD
DİĞER 10 ÜLKE
9.13. TARTI ALET-CİHAZLARI-TARTMA KAPASİTESİ=<30KG (G.T.İ.P. 842381)
TABLO: 102
TARTI ALET-CİHAZLARI-TARTMA KAPASİTESİ=<30KG

2005 1.024.238 56.045 18,28 10.379.749 331.239 31,34 -9.355.511
2010 421.532 18.698 22,54 13.675.299 460.296 29,71 -13.253.767
2011 939.407 43.212 21,74 16.894.622 563.775 29,97 -15.955.215
2012 810.076 32.990 24,56 13.196.567 427.603 30,86 -12.386.491
2013 2.274.200 124.400 18,28 15.717.994 480.856 32,69 -13.443.794
2014 3.550.035 136.427 26,02 14.009.925 549.416 25,50 -10.459.890
2015 2.642.896 109.608 24,11 11.899.310 529.279 22,48 -9.256.414
Tartı alet-cihazlarında ithal kg birim fiyatının önceki yıllarda ihraç birim fiyatlarından yüksek
olduğu, ancak 2014 ve 2015 yıllarında ihraç birim fiyatının az da olsa ithal birim fiyatını geçtiği
gözlenmektedir. Sektörün ihracatı 2015 yılında bir önceki yıla göre %26 oranında azalarak 2,6
milyon $, ithalat ise bir önceki yıla göre %16 azalarak 11,9 milyon $ olarak gerçekleştirilmiştir.
150
GRAFİK: 148
18.000.000
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
Tartı alet ve cihazları ihracatı 2015 yılında %14 pay ile en fazla İspanya’ya gerçekleştirilmiş,
Azerbaycan %12, İtalya %10, Japonya %7 da önemli ihracat pazarları olmuşlardır. İthalatın ise
%60’lık büyük çoğunluğu 7,1 milyon $ olarak Çin’den gerçekleştirilmiş, Almanya da %22 pay ve 2,6
milyon $ ile ikinci sırada yer alan ülke olmuştur.
TABLO: 103
İHRACAT İTHALAT
İSPANYA 368.672 ÇİN 7.104.879
AZERBAYCAN 317.606 ALMANYA 2.651.922
İTALYA 266.726 GÜNEY KORE 697.163
JAPONYA 198.510 İNGİLTERE 651.084
LİBYA 156.003 İSPANYA 326.176
SUUDİ ARABİSTAN 134.917 POLONYA 154.568
ÖZBEKİSTAN 133.743 SİNGAPUR 107.639
MAKEDONYA 100.230 İTALYA 90.251
AVUSTRALYA 92.947 HOLLANDA 58.508
FRANSA 90.825 İSVEÇ 11.896
RUSYA FEDERASYONU 82.849 JAPONYA 11.420
İSRAİL 69.980 İSVİÇRE 10.521
HOLLANDA 69.353 İZLANDA 8.707
151
GRAFİK: 149
TARTI ALET-CİHAZLARI-TARTMA KAPASİTESİ=<30KG İHRACATI
İSPANYA
İSPANYA AZERBAYCAN AZERBAYCAN

14% 12% İTALYA İTALYA
10%
JAPONYA
JAPONYA
DİĞER 62 ÜLKE 7% LİBYA
30%
SUUDİ ARABİSTAN
5% ÖZBEKİSTAN
3% 5%
4% 4% MAKEDONYA
AVUSTRALYA
LİBYA
6% FRANSA
DİĞER 62 ÜLKE
GRAFİK: 150
TARTI ALET-CİHAZLARI-TARTMA KAPASİTESİ=<30KG İTHALATI
ÇİN
ALMANYA
ALMANYA
22% GÜNEY KORE
6% 1%
1%
İNGİLTERE
5% 1% 0% İSPANYA
POLONYA
Diğer 1% 0% POLONYA
7%
SİNGAPUR
İSPANYA İTALYA
ÇİN 3%
HOLLANDA
60%
İSVEÇ
DİĞER 10 ÜLKE
152
9.14. PATATES SOYMA MAKİNE VE CİHAZLARI (G.T.İ.P. 843860000011)
TABLO: 104
PATATES SOYMA MAKİNE VE CİHAZLARI

2005 176.778 14.263 12,39 68.086 2.443 27,87 108.692
2010 674.591 49.176 13,72 1.056.051 21.591 48,91 -381.460
2011 635.955 37.440 16,99 4.480.749 140.316 31,93 -3.844.794
2012 810.246 53.842 15,05 319.723 32.052 9,98 490.523
2013 840.614 59.318 14,17 2.823.496 57.088 49,46 -1.982.882
2014 1.217.710 82.093 14,83 2.429.495 47.140 51,54 -1.211.785
2015 1.127.130 86.700 13,00 802.487 23.598 34,01 324.643
Patates soyma makine ve cihazları ihracatı son 10 yılda 6,4 kat artarak, 2015 yılında 1,1
milyon $ olarak gerçekleşmiştir. İthalat birim fiyatı ihracat birim fiyatının 2,6 katı olduğu göze
çarparken, 2015 yılında yapılan ithalat bir önceki yıla göre %67 oranında azalarak 802 bin $ olarak
gerçekleşmiştir. Önceki yıllarda genellikle eksi bakiye veren sektör, 2015 yılını 324 bin $’lık cari
fazla ile kapatmıştır.
GRAFİK: 151
4.500.000
4.000.000
3.500.000
3.000.000
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
153
TABLO: 105
İHRACAT İTHALAT
CEZAYİR 409.452 HOLLANDA 534.898
IRAK 80.917 İTALYA 160.352
TÜRKMENİSTAN 56.386 FRANSA 18.408
TUNUS 43.338 İSPANYA 17.184
BAE 41.519 ABD 16.189
GÜNEY AFRİKA CUM. 38.810 ÇİN 14.056
AZERBAYCAN 36.570 İNGİLTERE 8.479
ROMANYA 20.382 İSVEÇ 2.737
LİBYA 20.349 NORVEÇ 2.284
GÜRCİSTAN 19.033 ÜRDÜN 505
İNGİLTERE 18.607
İSRAİL 17.690
Patates soyma makine ve cihazları ihracatı 2015 yılında en fazla % 35 pay ile Cezayir’e
gerçekleştirilmiş, Irak, Suudi Arabistan, Türkmenistan, Tunus ve Birleşik Arap Emirlikleri de önemli
ihraç pazarları olmuşlardır. İthalata gelince, 2015 yılında en fazla ithalat %67 pay ve 534 bin $ ile
Hollanda’dan gerçekleştirilmiş, İtalya da %20 pay ile ikinci sırada yer alan ülke olmuştur.
GRAFİK: 152
PATATES SOYMA MAKİNE VE CİHAZLARI İHRACATI
CEZAYİR
CEZAYİR
36% IRAK
IRAK
7% S. ARABİSTAN
TÜRKMENİSTAN
S. ARABİSTAN
5% TUNUS
DİĞER 64 ÜLKE 5% BAE
28%
4% GÜNEY AFRİKA CUM.
4%
4% AZERBAYCAN
2% 2% 3%
ROMANYA
LİBYA
DİĞER 64 ÜLKE
154
GRAFİK: 153
PATATES SOYMA MAKİNE VE CİHAZLARI İTHALATI
(İLK 11 ÜLKE - 2015)
HOLLANDA
İTALYA
İTALYA ALMANYA
20% 4%
İNGİLTERE FRANSA
2% 0%
1% İSPANYA
2% ÇİN
Diğer 2% 0% ABD
5% 0%
HOLLANDA ÇİN
67%
ABD İNGİLTERE
2%
İSVEÇ
NORVEÇ
ÜRDÜN
9.15. MEYVE VE SEBZELERİN HAZIRLANMASINA MAHSUS MAKİNE VE CİHAZLAR (G.T.İ.P.

843860000012)
TABLO: 106
MEYVE VE SEBZELERİN HAZIRLANMASINA MAHSUS MAKİNE VE CİHAZLAR

2005 1.007.162 168.883 5,96 3.241.007 187.926 17,25 -2.233.845
2010 2.976.524 225.471 13,20 11.329.164 538.538 21,04 -8.352.640
2011 2.948.894 165.428 17,83 11.698.389 603.155 19,40 -8.749.495
2012 2.855.549 148.643 19,21 9.106.627 533.293 17,08 -6.251.078
2013 3.988.699 233.097 17,11 12.411.890 810.889 15,31 -8.423.191
2014 5.206.094 255.164 20,40 8.770.930 597.639 14,68 -3.564.836
2015 5.457.991 331.267 16,48 18.149.635 1.168.993 15,53 -12.691.644
Meyve ve sebzelerin hazırlanmasına mahsus makine ve cihazlar ihracatı son 10 yılda kg

olarak 2 kat, değer olarak ise 5 kattan fazla artarak 2015 yılında 5,5 milyon $ olarak
gerçekleşmiştir. Bunda ihraç kg birim fiyatının 10 yılda 3 kata kadar değerlenmesinin önemi
büyüktür. Buna karşın ithalat yıllar içinde değişiklik göstermekle birlikte son 10 yılda 5,5 kat, son yıl
ise 2 kat artarak 18 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılında sektörün cari açığı daha da
büyümüş ve bu açık 12,7 milyon $ olmuştur.
155
GRAFİK: 154
20.000.000
18.000.000
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 107
İHRACAT İTHALAT
ÖZBEKİSTAN 605.216 İTALYA 10.883.970
CEZAYİR 544.081 ALMANYA 2.273.453
SUUDİ ARABİSTAN 462.045 HOLLANDA 1.973.223
YUNANİSTAN 372.927 FRANSA 1.137.250
TÜRKMENİSTAN 303.853 YUNANİSTAN 447.203
İRAN 220.436 ÇİN 370.823
ABD 214.804 POLONYA 324.553
ROMANYA 168.949 ABD 324.236
MISIR 161.560 İSPANYA 145.695
BAE 150.203 İSVİÇRE 92.206
İSRAİL 138.900 BELÇİKA 89.791
FİJİ 121.700 İNGİLTERE 67.287
TUNUS 121.662 İRAN 12.898
156
GRAFİK: 155
MEYVE VE SEBZELERİN HAZIRLANMASINA MAHSUS MAKİNE VE CİHAZLAR İHRACATI
ÖZBEKİSTAN
11%
DİĞER 93 ÜLKE CEZAYİR
41% 10%
SUUDİ ARABİSTAN
8%
YUNANİSTAN
7%
ABD İRAN
4% 4%
BAE
3% TÜRKMENİSTAN
MISIR ROMANYA 6%
3% 3%
Meyve ve sebzelerin hazırlanmasına mahsus makine ve cihazlar ihracatı 2015 yılında 605
bin $ ile en fazla Özbekistan’a yapılmış, Cezayir, Suudi Arabistan, Yunanistan ve Türkmenistan da
önemli pay alan ülkeler olmuşlardır. İthalatta ise İtalya % 60 pay ve 10,8 milyon $ ile ilk sırada yer
almış, Almanya, Hollanda ve Fransa da önemli oranlarda ithalat yapılan ülkeler olmuşlardır.
GRAFİK: 156
MEYVE VE SEBZELERİN HAZIRLANMASINA MAHSUS MAKİNE VE CİHAZLAR İTHALATI
İTALYA
ALMANYA ALMANYA
13% HOLLANDA
11% HOLLANDA
2%
6% FRANSA
1%
POLONYA 0% YUNANİSTAN
Diğer 2%
1% ÇİN
10%
ÇİN POLONYA
2% ABD
İTALYA
60% İSPANYA
İSVİÇRE
YUNANİSTAN
2% DİĞER 6 ÜLKE
157
9.16. METALDEN DİĞER MOBİLYALAR (G.T.İ.P. 94032080)
TABLO: 108
METALDEN DİĞER MOBİLYALAR

2010 63.497.372 15.078.294 4,21 33.771.465 4.499.630 7,51 29.725.907
2011 65.643.341 14.115.385 4,65 58.347.046 7.979.424 7,31 7.296.295
2012 71.436.812 16.824.286 4,25 46.603.293 6.367.832 7,32 24.833.519
2013 96.504.133 23.776.585 4,06 62.420.520 7.861.418 7,94 34.083.613
2014 104.023.614 27.746.451 3,75 58.142.291 7.132.543 8,15 45.881.323
2015 101.570.784 34.022.207 2,99 47.287.179 6.234.643 7,58 54.283.605
2015 yılında metalden diğer mobilyalar ihracatı son 5 yılda 1,6 kat artarak 101,5 milyon $
olarak gerçekleşmiştir. İthal kg birim fiyatı ihracatın 2,5 katı olup, ithalat değeri ihracatın %45’i
kadardır. 2015 yılında 47,3 milyon $ gerçekleşen ithalat sonucu sektör 54,3 milyon $ dış ticaret
fazlası vermiştir.
GRAFİK: 157
120.000.000
100.000.000
80.000.000
60.000.000
40.000.000
20.000.000
0
2010 2011 2012 2013 2014 2015
158
TABLO: 109
İHRACAT İTHALAT
ALMANYA 9.635.260 ÇİN 21.228.195
FRANSA 9.283.624 ALMANYA 5.622.565
IRAK 7.935.959 İTALYA 5.578.147
TÜRKMENİSTAN 6.396.896 İSPANYA 3.585.101
SUUDİ ARABİSTAN 5.354.628 ÇEK CUMHURİYETİ 1.453.668
ROMANYA 4.210.961 TAYVAN 1.039.716
AZERBAYCAN 4.117.255 MACARİSTAN 904.162
İTALYA 3.221.886 FRANSA 857.811
BAE 2.672.357 İNGİLTERE 824.900
HOLLANDA 2.485.114 POLONYA 580.958
İSPANYA 2.310.013 LİTVANYA 538.852
RUSYA FEDERASYONU 2.153.434 HİNDİSTAN 491.262
LİBYA 2.123.705 BULGARİSTAN 445.511
Metalden diğer mobilyalarda 2015 yılında en fazla ihracat %10 pay ve 9,6 milyon $ ile
Almanya’ya gerçekleştirilmiştir. 9,2 milyon $ Fransa, 7,9 milyon $ Irak, 6,4 milyon $ Türkmenistan
ve 5,4 milyon $ ile Suudi Arabistan da önemli oranda ihracat yapılan ülkeler olmuşlardır. İthalatı
incelediğimizde ise en fazla ithalat yapılan ülkenin 21 milyon $ ile Çin olduğu gözlenmektedir.
GRAFİK: 158
METALDEN DİĞER MOBİLYALAR İHRACATI
ALMANYA
ALMANYA
10% FRANSA FRANSA
9% IRAK
8% TÜRKMENİSTAN
46%
TÜRKMENİSTAN SUUDİ ARABİSTAN
6%
ROMANYA
5%
AZERBAYCAN
4%
2% 3% 4% İTALYA
3%
BAE
HOLLANDA
DİĞER 148 ÜLKE
159
GRAFİK: 159
METALDEN DİĞER MOBİLYALAR İTHALATI
ÇİN
İTALYA ALMANYA
12% 7%
ALMANYA İTALYA
12% İSPANYA
1%
ÇEK CUM.
2% DİĞER 51 ÜLKE
Diğer TAYVAN
24% 12%
2% MACARİSTAN
2% FRANSA
ÇEK CUM.
ÇİN 2% 3% İNGİLTERE
45% POLONYA
DİĞER 51 ÜLKE
160
HEDİYELİK VE
SÜS EŞYALARI
161
BÖLÜM 10
HEDİYELİK VE SÜS EŞYALARI
10.1. HEDİYELİK VE SÜS EŞYALARI (GENEL)
TABLO: 110
HEDİYELİK EŞYA DIŞ TİCARET VERİLERİ

2005 32.809.518 112.328.627 -79.519.109
2010 29.170.751 176.406.415 -147.235.664
2011 30.032.790 244.894.937 -214.862.147
2012 30.975.953 205.524.560 -174.548.607
2013 52.647.242 246.387.533 -193.740.291
2014 55.521.501 249.951.543 -194.430.042
2015 187.915.124 213.381.524 -25.466.400
Son 10 yıllık hediyelik eşya dış ticaret rakamlarını incelediğimizde; 2015 yılında ülkemizin
ihracattaki düşüşüne paralel olarak yaşanan sektörümüz ihracatındaki düşüşe rağmen, hediyelik
eşya toplam ihracatında 2015 yılında önemli gelişme yaşandığı görülmektedir.
2015 yılında 188 milyon $ olarak gerçekleşen hediyelik eşya ihracatımız, son 10 yılda
yaklaşık 6 kat, 2014 yılına göre ise yaklaşık 3,5 kat artmıştır. İthalat ise son 10 yılda 2 kata yakın
artmasına rağmen, 2014 yılına göre %15 azalması ile 2014 yılında sektörde yaşanan 194 milyon
$’lık açık azalarak 2015 yılında -25,5 milyon $ olarak gerçekleşmiştir.
Aşağıdaki grafikten de görüleceği üzere, yıllar içinde ihracat ve ithalatın bu derece birbirine
yakınlaşmış olması, sektör açısından oldukça sevindirici bir durum olmuştur.
GRAFİK: 160
HEDİYELİK EŞYA DIŞ TİCARET VERİLERİ
300.000.000
250.000.000
200.000.000
150.000.000
100.000.000
50.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
162
10.2. AĞAÇTAN ÇERÇEVELER (G.T.İ.P. 4414)
TABLO: 111
AĞAÇTAN ÇERÇEVELER (RESİM, FOTOĞRAF, AYNA VB. İÇİN)

YILLAR ABD Doları kg $/kg ABD Doları kg $/kg DENGE
2005 640.838 260.706 2,46 1.871.228 504.852 3,71 -1.230.390
2010 2.140.950 194.739 10,99 3.319.758 1.530.590 2,17 -1.178.808
2011 1.310.333 227.737 5,75 3.981.948 1.473.388 2,70 -2.671.615
2012 1.230.073 181.570 6,77 3.091.111 1.017.810 3,04 -1.861.038
2013 1.851.483 346.841 5,34 3.911.419 1.212.001 3,23 -2.059.936
2014 1.971.384 266.186 7,41 3.653.943 1.173.036 3,11 -1.682.559
2015 1.317.044 222.985 5,91 3.138.544 1.059.088 2,96 -1.821.500
Ağaçtan çerçeveler ihracatı son 10 yılda miktar olarak %15 oranında azalsa da, kg birim
fiyatının iki katına çıkması ile değer bazında da 2 katı civarında artmıştır.
İthalat birim fiyatı 10 yıldır iniş çıkışlarla birbirine yakın seyretmiş olup, miktar olarak 2
katını geçmesiyle birlikte değer olarak da 1,7 kat artmış ve cari eksi vermeye devam etmiştir.
GRAFİK: 161
4.500.000
4.000.000
3.500.000
3.000.000
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
163
TABLO: 112
İHRACAT İTHALAT
İTALYA 99.862 ÇİN 2.062.926
AZERBAYCAN 99.241 POLONYA 564.952
IRAK 98.355 ROMANYA 127.872
İNGİLTERE 75.295 İTALYA 59.255
ROMANYA 67.564 HİNDİSTAN 40.998
LİTVANYA 66.516 İNGİLTERE 36.796
ALMANYA 65.635 ÇEK CUMHURİYETİ 36.696
KATAR 49.799 ENDONEZYA 35.871
NİJERYA 47.943 İSPANYA 29.220
RUSYA FEDERASYONU 45.257 MISIR 21.452
BELÇİKA 36.036 FİLİPİNLER 7.161
Ağaçtan çerçeveler ihracatı %8 pay ile en fazla İtalya’ya, ithalat ise %66 pay ile en fazla
GRAFİK: 162
AĞAÇTAN ÇERÇEVELER (RESİM, FOTOĞRAF, AYNA VB. İÇİN) İHRACATI
AZERBAYCAN
7% İTALYA
İTALYA
8%
AZERBAYCAN
IRAK IRAK
DİĞER 63 ÜLKE 7%
43% TÜRKMENİSTAN; TÜRKMENİSTAN
6% İNGİLTERE
İNGİLTERE
6% ROMANYA
5% LİTVANYA
5% ALMANYA
4% 4% 5%
KATAR
NİJERYA
DİĞER 63 ÜLKE
164
GRAFİK: 163
AĞAÇTAN ÇERÇEVELER (RESİM, FOTOĞRAF, AYNA VB. İÇİN) İTHALATI
(İLK 10 ÜLKE VE DİĞER ÜLKELER – 2015)
ÇİN
POLONYA
POLONYA
18% ROMANYA
2% 1%
1% ABD
4%
DİĞER 26 İTALYA
1%
Diğer ÜLKE; 3% HİNDİSTAN
10%
1% İNGİLTERE
İTALYA
ÇİN
66% ENDONEZYA
İSPANYA
HİNDİSTAN
1% DİĞER 26 ÜLKE
10.3. ÜZERİNE KAKMA YAPILMIŞ AĞAÇ MAFHAZALAR (G.T.İ.P. 4420)
TABLO: 113
ÜZERİNE KAKMA YAPILMIŞ AĞAÇ, MAFHAZALAR
(ÇATAL, BIÇAK VB. İÇİN), BİBLOLAR, SÜS EŞYASI

2005 576.360 202.484 2,85 5.265.071 3.080.560 1,71 -4.688.711
2010 1.298.822 160.660 8,08 8.691.136 6.642.913 1,31 -7.392.314
2011 1.177.465 153.368 7,68 10.954.448 8.174.578 1,34 -9.776.983
2012 815.962 168.807 4,83 8.585.945 6.298.653 1,36 -7.769.983
2013 2.219.449 255.791 8,68 10.372.072 7.825.461 1,33 -8.152.623
2014 1.852.607 291.031 6,37 9.157.626 4.150.360 2,21 -7.305.019
2015 1.676.069 194.986 8,60 7.895.011 2.220.935 3,55 -6.218.942
Üzerine kakma yapılmış ağaç mafhazalar kategorisinde son 10 yılda 3 kata yakın artan
ihracat birim fiyatı ve dolayısıyla 3 kat artan değere rağmen, kg olarak 11 kat fazla gerçekleştirilen
ithalat sebebiyle sektör 6 milyon $’dan fazla açık vermektedir.
165
GRAFİK: 164
ÜZERİNE KAKMA YAPILMIŞ AĞAÇ, MAFHAZALAR (ÇATAL, BIÇAK VB. İÇİN),
BİBLOLAR, SÜS EŞYASI
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 114
(ÇATAL, BIÇAK VB. İÇİN), BİBLOLAR, SÜS EŞYASI
İHRACAT İTHALAT
RUSYA FEDERASYONU 181.904 ÇİN 5.684.816
AZERBAYCAN 146.257 ENDONEZYA 806.144
ABD 145.777 VİETNAM 280.279
NİJERYA 110.347 MISIR 133.297
LİBYA 97.366 TAYLAND 127.541
FRANSA 76.229 İTALYA 106.380
KUVEYT 56.399 PAKİSTAN 74.510
SOMALİ 52.360 FİLİPİNLER 48.233
IRAK 50.482 ABD 43.164
HOLLANDA 48.464 GÜNEY KORE 36.903
YUNANİSTAN 45.765 FRANSA 29.983
2015 yılında sektör ihracatının %11’lik bölümü Rusya Federasyonu’na gerçekleştirilmiş,

Azerbaycan, ABD, Almanya ve Nijerya da önemli oranda ihracat yapılan ülkeler olmuştur. İthalatın
ise %72’si Çin’den, %10’u Endonezya ve diğer ülkelerden gerçekleştirilmiştir.
166
GRAFİK: 165
(ÇATAL, BIÇAK VB. İÇİN), BİBLOLAR, SÜS EŞYASI İHRACATI
RUSYA
RUSYA
AZERBAYCAN
11%
DİĞER 64 ÜLKE AZERBAYCAN; 9% ABD
38% ABD ALMANYA
9%
NİJERYA
ALMANYA
7% LİBYA
NİJERYA
7% FRANSA
3%
3%
3% 4% 6% KUVEYT
SUUDİ ARABİSTAN
SOMALİ
DİĞER 64 ÜLKE
GRAFİK: 166
(ÇATAL, BIÇAK VB. İÇİN), BİBLOLAR, SÜS EŞYASI İTHALATI
ENDONEZYA ÇİN
10%
ENDONEZYA
VİETNAM
3% 1% DİĞER 46 HİNDİSTAN
3% 1% ÜLKE
4% MISIR
Diğer 1%
TAYLAND
12%
İTALYA İTALYA
1% MISIR
ÇİN PAKİSTAN
TAYLAND 2%
72%
2% ALMANYA
FİLİPİNLER
DİĞER 46 ÜLKE
167
10.4. YAPMA ÇİÇEKLER (G.T.İ.P. 6702)
TABLO: 115
YAPMA ÇİCEKLER, YAPRAKLI DALLAR, MEYVALAR VE BUNLARIN AKSAMI VE
BUNLARDAN MAMUL EŞYA
2005 359.314 48.706 7,38 15.784.189 3.399.048 4,64 -15.424.875
2010 714.425 64.656 11,05 26.025.821 1.673.310 15,55 -25.311.396
2011 640.744 47.518 13,48 31.735.695 2.058.810 15,41 -31.094.951
2012 940.867 97.642 9,64 26.860.054 1.789.477 15,01 -25.919.187
2013 1.294.374 115.150 11,24 27.517.273 1.773.245 15,52 -26.222.899
2014 887.102 105.380 8,42 33.678.578 2.181.791 15,44 -32.791.476
2015 1.342.730 140.207 9,58 33.614.755 2.222.372 15,13 -32.272.025
Yapma çiçekler, yapraklı dallar, meyveler ve bunların aksamı ve bunlardan mamul eşya
ihracatında 2015 yılında kg olarak bir önceki yıla göre %33’lük, 2005 yılına göre ise 3 kata yakın
gerçekleşen artış ve $ bazında kg birim fiyatının yıllar içinde dalgalanmalar yaşanmasına rağmen
son 10 yılda %30 civarında artması ile 1,3 milyon $ ihracat gerçekleşmiş ve son 10 yılın en yüksek
seviyesine ulaşmıştır.
Buna rağmen ithalatın son 10 yılda kg olarak %35 azalması, ancak kg birim fiyatının 3 kattan
fazla artarak 15 $’lara gelmesiyle birlikte, değer olarak son 10 yılda 2 kattan fazla artarak 33,6
milyon $ olarak gerçekleşmiş ve sektör 32 milyon $’dan fazla dış ticaret açığı vermiştir.
GRAFİK: 167
YAPMA ÇİCEKLER, YAPRAKLI DALLAR, MEYVALAR VE BUNLARIN AKSAMI VE
BUNLARDAN MAMUL EŞYA
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
168
TABLO: 116
YAPMA ÇİCEKLER, YAPRAKLI DALLAR, MEYVALAR VE BUNLARIN
AKSAMI VE BUNLARDAN MAMUL EŞYA
İHRACAT İTHALAT
TÜRKMENİSTAN 298.686 ÇİN 33.056.440
BAE 124.186 HONG KONG 160.428
IRAK 108.427 TAYLAND 124.152
KATAR 96.168 SRİ LANKA 74.735
POLONYA 71.862 HOLLANDA 46.940
ALMANYA 66.318 ABD 36.853
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 65.187 HİNDİSTAN 32.770
AZERBAYCAN 48.333 FRANSA 20.373
LİBYA 45.495 İSPANYA 19.380
YUNANİSTAN 43.893 ALMANYA 15.500
ROMANYA 37.746 İTALYA 13.855
BULGARİSTAN 27.992 İNGİLTERE 8.278
TUNUS 27.958 ENDONEZYA 1.800
Yapma çiçekler ve meyveler ihracatının %22’lik büyük kısmı Türkmenistan’a

gerçekleştirilmiş, bunu Birleşik Arap Emirlikleri, Irak, Katar gibi ülkeler takip etmiştir. İthalatın ise
%98’lik ezici çoğunluğu Çin’den gerçekleştirilmiş, %2’lik kalan kısmın içinde de Hong Kong, Tayland,
Sri Lanka, Hollanda gibi ülkeler yer almıştır.
GRAFİK: 168
AKSAMI VE BUNLARDAN MAMUL EŞYA İHRACATI
TÜRKMENİSTAN
TÜRKMENİSTAN BAE
22% BAE
9% IRAK
IRAK KATAR
DİĞER 54 ÜLKE 8%
28% POLONYA
KATAR
7% ALMANYA
5% KUZEY KIBRIS TÜRK CUM.
3%
4% 4% 5% AZERBAYCAN
5%
LİBYA
YUNANİSTAN
DİĞER 54 ÜLKE
169
GRAFİK: 169
AKSAMI VE BUNLARDAN MAMUL EŞYA İTHALATI
ÇİN
HONG KONG
0% 0%
0% TAYLAND
0%
0% SRİ LANKA
SRİ LANKA
0% 0% HOLLANDA
ÇİN 0%
2% ABD
98%
TAYLAND HİNDİSTAN
1%
HONG KONG FRANSA
1%
İSPANYA
ALMANYA
DİĞER 8 ÜLKE
10.5. SERAMİKTEN HEYKELCİKLER VE DİĞER SÜS EŞYASI (G.T.İ.P. 6913)
TABLO: 117
SERAMİKTEN HEYKELCİKLER VE DİĞER SÜS EŞYASI

2005 1.839.879 982.404 1,87 9.366.928 2.739.342 3,42 -7.527.049
2010 2.945.776 583.442 5,05 19.989.234 5.092.995 3,92 -17.043.458
2011 3.180.936 631.441 5,04 25.305.414 6.436.372 3,93 -22.124.478
2012 4.612.680 1.157.505 3,99 18.173.894 4.955.855 3,67 -13.561.214
2013 4.783.421 1.128.610 4,24 21.769.545 5.891.913 3,69 -16.986.124
2014 5.477.340 856.941 6,39 22.727.062 6.310.106 3,60 -17.249.722
2015 4.664.988 812.283 5,74 19.668.345 5.757.913 3,42 -15.003.357
Seramikten heykelcikler ve diğer süs eşyası sektörü de genel olarak diğer hediyelik eşyalar
gibi dış ticaret açığı veren bir sektör olup, ihracatı 4 katından fazla gerçekleşen ithalat ile 2015
yılında 15 milyon $ dış ticaret açığı vermiştir.
170
GRAFİK: 170
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Sektörün 2015 yılında ihracat yaptığı alanlar; AHL Serbest Bölgesi, Yunanistan, ABD, Birleşik
Arap Emirlikleri gibi ülkeler olup, ithalatın %82 si 16 milyon $ ile Çin’den gerçekleştirilmiştir.
TABLO: 118
İHRACAT İTHALAT
AHL SERBEST BÖLGESİ 526.392 ÇİN 16.159.476
YUNANİSTAN 427.582 İTALYA 1.096.166
ABD 410.879 VİETNAM 844.932
BAE 405.482 ALMANYA 318.478
IRAK 245.288 PORTEKİZ 197.223
AVUSTRALYA 210.651 FİLİPİNLER 189.024
HOLLANDA 173.000 İSPANYA 154.372
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 157.883 TAYLAND 94.106
ÜRDÜN 157.483 İNGİLTERE 80.921
İRAN 131.452 ENDONEZYA 77.746
SUUDİ ARABİSTAN 121.693 HİNDİSTAN 46.749
GÜNEY KORE 115.278 POLONYA 41.979
171
GRAFİK: 171
SERAMİKTEN HEYKELCİKLER VE DİĞER SÜS EŞYASI İHRACATI
AHL SERBEST BÖLGESİ

AHL SERBEST YUNANİSTAN
BÖLGESİ
ABD
DİĞER 90 ÜLKE 11% YUNANİSTAN; 9%
39% ABD BAE
9% IRAK
BAE AVUSTRALYA
9%
3% 5% HOLLANDA
3% 5%
3% 4% KUZEY KIBRIS TÜRK CUM.
ÜRDÜN
İRAN
DİĞER 90 ÜLKE
GRAFİK: 172
SERAMİKTEN HEYKELCİKLER VE DİĞER SÜS EŞYASI İTHALATI
ÇİN
İTALYA
VİETNAM
6% 0%
0% ALMANYA
2% PORTEKİZ
Diğer 1%
FİLİPİNLER
8%
ÇİN 1% İSPANYA
ALMANYA
82%
2% TAYLAND
İNGİLTERE
PORTEKİZ ENDONEZYA
1%
DİĞER 37 ÜLKE
172
10.6. CAM BONCUKLAR, SÜSLER VB EŞYA (G.T.İ.P. 7018)
TABLO: 119
CAM BONCUKLAR, TAKLİT İNCİLER, KIYMETLİ VEYA YARI KIYMETLİ TAŞ TAKLİTLERİ,
CAMDAN SÜSLER, VB EŞYA

2005 4.967.026 487.773 10,18 30.723.001 8.208.129 3,74 -25.755.975
2010 3.379.177 591.979 5,71 36.241.734 9.043.001 4,01 -32.862.557
2011 2.841.510 523.534 5,43 35.736.047 11.525.709 3,10 -32.894.537
2012 2.262.378 354.781 6,38 34.419.942 12.534.207 2,75 -32.157.564
2013 4.257.058 404.725 10,52 39.158.094 16.697.507 2,35 -34.901.036
2014 16.650.158 413.395 40,28 36.851.563 18.141.655 2,03 -20.201.405
2015 152.790.017 632.099 241,72 25.306.447 15.629.776 1,62 127.483.570
Cam Boncuklar, taklit inciler, kıymetli veya yarı kıymetli taş taklitleri, camdan süsler vb.
eşyalar ihracatında 2015 yılında 2014 yılına göre 9 kat, son 10 yıla göre ise 30 kat artış kaydeden
sektörün 2015 yılına kadar 20-30 milyon $’lar civarında eksi veren dış ticaret dengesi, 2015 yılında
127,5 milyon $ fazla vermiştir.
Bunda, giderek artan miktarda ihracat yapılmasının yanında asıl 10 yılda 24 kat artan kg
birim fiyatı etkili olmuştur.
GRAFİK: 173
160.000.000
140.000.000
120.000.000
100.000.000
80.000.000
60.000.000
40.000.000
20.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
173
Sektörün ihracatı en fazla %68 pay 103 milyon $ ile İtalya’ya gerçekleştirilmiş, İngiltere,
Fransa ve Almanya ile devam etmiş, ithalatı ise %62 pay ve 15,6 milyon $ ile Çin’den
gerçekleştirilmiştir.
TABLO: 120
İHRACAT İTHALAT
İTALYA 103.311.488 ÇİN 15.618.091
İNGİLTERE 33.565.195 ÇEK CUMHURİYETİ 1.652.629
FRANSA 10.766.344 AVUSTURYA 1.514.277
ALMANYA 3.218.082 FRANSA 1.308.430
YUNANİSTAN 476.287 İSPANYA 1.144.088
AHL SERBEST BÖLGESİ 142.239 ALMANYA 927.005
İRAN 125.067 RUSYA FEDERASYONU 686.397
ABD 86.537 İNGİLTERE 625.217
İSPANYA 77.636 İTALYA 341.109
AVUSTURYA 58.241 ABD 340.951
RUSYA FEDERASYONU 57.544 AVUSTRALYA 306.977
ÇİN 56.473 HİNDİSTAN 202.859
SIRBİSTAN 47.685 JAPONYA 126.998
GRAFİK: 174
CAMDAN SÜSLER, VB EŞYA İHRACATI
İTALYA
İNGİLTERE
İNGİLTERE FRANSA
22%
ALMANYA
7% DİĞER 80 ÜLKE
2% YUNANİSTAN
1%
1% AHL SERB. BÖL.
0%
0% İRAN
0% ABD
İTALYA
68% 0% İSPANYA
0%
AVUSTURYA
YUNANİSTAN
DİĞER 80 ÜLKE
0%
174
GRAFİK: 175
CAMDAN SÜSLER, VB EŞYA İTHALATI
ÇEK CUM.
7% ÇİN
ÇEK CUM.
6%
5%
1% AVUSTURYA
4% 1%
FRANSA
İNGİLTERE DİĞER 27 İSPANYA
Diğer 2% ÜLKE
5% ALMANYA
16%
RUSYA RUSYA
ÇİN 3% ALMANYA İNGİLTERE
62% 4%
İTALYA
ABD
DİĞER 27 ÜLKE
10.7. KUYUMCU EŞYASI VE AKSAMI (KIYMETLİ METALLERDEN VEYA KIYMETLİ

METALLERLE KAPLAMA METALLERDEN) (G.T.İ.P. 7114)
Kuyumcu eşyası ve aksamında miktar olarak 2015 yılında bir önceki yıla göre 2.5 kat artış
olmasına rağmen, 2014 yılında son 10 yılın en yüksek değerini alan kg birim fiyatının %62 düşerek
400 $ olarak gerçekleşmesiyle, ihracat değeri 2014’e göre %6 düşerek 6,4 milyon $ civarında
gerçekleşmiştir.
TABLO: 121
KUYUMCU EŞYASI VE AKSAMI
(KIYMETLİ METALLERDEN VEYA KIYMETLİ METALLERLE KAPLAMA METALLERDEN)

2005 6.526.964 57.806 112,91 556.449 10.593 52,53 5.970.515
2010 2.573.020 22.324 115,26 929.681 19.834 46,87 1.643.339
2011 2.777.800 19.160 144,98 905.683 10.062 90,01 1.872.117
2012 4.600.924 15.401 298,74 1.073.014 13.275 80,83 3.527.910
2013 6.432.459 8.720 737,67 1.709.844 18.921 90,37 4.722.615
2014 6.750.798 6.543 1031,76 874.124 13.326 65,60 5.876.674
2015 6.394.324 15.997 399,72 528.758 9.874 53,55 5.865.566
175
İthalatta da giderek azalan kg miktarı ve kg birim değeri ile ithalat rakamımız 10 yıl
öncesiyle neredeyse aynı kalarak 529 milyon $ olarak gerçekleşmiştir.
2015 yılında sektör 6 milyon $’a yakın dış ticaret fazlası vermiştir.
GRAFİK: 176
7.000.000
6.000.000
5.000.000
4.000.000
3.000.000
2.000.000
1.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 122
İHRACAT İTHALAT
ABD 2.844.545 İTALYA 253.822
İSRAİL 2.015.426 BREZİLYA 59.133
BAE 356.154 PORTEKİZ 45.949
KUVEYT 242.349 FRANSA 42.478
CURAÇAO 185.523 ALMANYA 32.198
MEKSİKA 184.747 ÇİN 23.723
ALMANYA 160.863 ABD 20.279
SUUDİ ARABİSTAN 81.306 İSVİÇRE 14.252
AZERBAYCAN 70.074 SUUDİ ARABİSTAN 12.431
İNGİLTERE 55.622 HİNDİSTAN 9.155
KATAR 51.500 GÜNEY KORE 4.634
İTALYA 40.083 JAPONYA 2.600
İRAN 33.268 YUNANİSTAN 2.214
176
Kuyumcu eşyası ve aksamı ihracatının 2015 yılında %44’ü yaklaşık 3 milyon $ ile ABD’ye
gerçekleştirilmiş, İsrail de %32 ile önemli bir pay almış; ithalatın ise %48’i 253 bin $ olarak
İtalya’dan gerçekleştirilmiştir.
GRAFİK: 177
(KIYMETLİ METALLERDEN VEYA KIYMETLİ METALLERLE KAPLAMA METALLERDEN) İHRACATI
ABD
İSRAİL
İSRAİL
32% 6% 1% BAE
1% 1%
4% KUVEYT
ALMANYA DİĞER 24 CURAÇAO
Diğer 2% ÜLKE MEKSİKA
14% 3%
ALMANYA
MEKSİKA
3% CURAÇAO SUUDİ ARABİSTAN
3%
ABD AZERBAYCAN
44% İNGİLTERE
DİĞER 24 ÜLKE
GRAFİK: 178
(KIYMETLİ METALLERDEN VEYA KIYMETLİ METALLERLE KAPLAMA METALLERDEN) İTHALATI
PORTEKİZ
9% İTALYA
BREZİLYA BREZİLYA
İTALYA 11%
PORTEKİZ
48%
FRANSA
FRANSA
8% ALMANYA
ALMANYA ÇİN
6%
ABD
4%
4% İSVİÇRE
3% 2% 2% 3%
SUUDİ ARABİSTAN
HİNDİSTAN
DİĞER 7 ÜLKE
177
10.8. ELEKTRİKLİ OLMAYAN ZİL, ÇAN, GONG, HEYKELCİKLER, SÜS EŞYASI, ÇERÇEVE, AYNA
VB. (G.T.İ.P. 8306)
TABLO: 123
ADİ METALDEN ELEKTRİKLİ OLMAYAN ZİL, ÇAN, GONG, HEYKELCİKLER,
SÜS EŞYASI, ÇERÇEVE, AYNA VB.

2005 14.546.548 2.683.758 5,42 4.068.438 700.701 5,81 10.478.110
2010 7.227.993 978.527 7,39 9.434.177 2.902.593 3,25 -2.206.184
2011 8.422.146 1.156.946 7,28 13.409.206 2.746.223 4,88 -4.987.060
2012 6.881.149 1.100.509 6,25 11.663.178 2.676.382 4,36 -4.782.029
2013 8.378.647 999.527 8,38 14.998.113 2.329.709 6,44 -6.619.466
2014 9.814.978 1.344.552 7,30 14.475.617 2.514.547 5,76 -4.660.639
2015 9.220.563 1.313.670 7,02 13.351.524 2.270.785 5,88 -4.130.961
Adi metalden elektrikli olmayan zil, çan, gong, heykelcikler, süs eşyası, çerçeve, ayna vb.
ürünlerin ihracatı son 10 yılda miktar olarak ½ oranında azalmış, kg ihraç fiyatımızın 1/3
değerlenmesiyle ihracatımız son 10 yılda 1/3 azalarak 2015 yılında 9,2 milyon $ olarak
gerçekleşmiştir.
İthalatımız ise son 10 yılda 3 kat artmış ve 2015 yılında 13,3 milyon $ olarak gerçekleşerek,
4 milyon $’dan fazla cari açık vermiştir.
GRAFİK: 179
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
178
Adi metalden elektrikli olmayan zil, çan, gong, heykelcikler, süs eşyası, çerçeve, ayna vb.
ürünlerin ihracatı %33 pay ve 3 milyon $ ile Amerika Birleşik Devletleri’ne gerçekleştirilmekte,
ithalatı ise %55 pay 7,4 milyon $ ile Çin’den gerçekleştirilmektedir. Hindistan, Kanada, İtalya ve
Almanya da ithalat yapılan önemli ülkeler arasındadır.
TABLO: 124
İHRACAT İTHALAT
ABD 3.078.062 ÇİN 7.391.473
IRAK 858.897 HİNDİSTAN 2.120.818
ALMANYA 748.991 KANADA 1.568.065
İRAN 609.002 İTALYA 633.065
KATAR 443.921 ALMANYA 241.672
SUUDİ ARABİSTAN 327.693 TAYVAN 201.585
HOLLANDA 255.362 İSPANYA 123.783
FRANSA 246.469 ABD 120.429
İSRAİL 208.008 YUNANİSTAN 119.610
İSPANYA 188.514 ENDONEZYA 107.847
İTALYA 165.139 VİETNAM 100.750
TÜRKMENİSTAN 150.794 HOLLANDA 98.452
İSVİÇRE 141.436 FRANSA 82.295
GRAFİK:180
SÜS EŞYASI, ÇERÇEVE, AYNA VB. İHRACATI
ABD ABD
33% IRAK
IRAK
ALMANYA
9%
İRAN
ALMANYA
8% KATAR
DİĞER 89 ÜLKE
24% İRAN SUUDİ ARABİSTAN
7%
HOLLANDA
5%
2% 2% 4% FRANSA
3% 3%
İSRAİL
İSPANYA
DİĞER 89 ÜLKE
179
GRAFİK: 181
SÜS EŞYASI, ÇERÇEVE, AYNA VB. İTHALATI
ÇİN
HİNDİSTAN
HİNDİSTAN 12% KANADA

16% DİĞER 45 İTALYA
5%
1% ÜLKE
5% ALMANYA
Diğer 1% TAYVAN
12%
1% İSPANYA
1% ABD
ÇİN
55% YUNANİSTAN
ENDONEZYA
TAYVAN
1% ALMANYA DİĞER 45 ÜLKE
2%
10.9. SAAT MAKİNALI DUVAR SAATLERİ VE ÇALAR SAATLER (G.T.İ.P. 9103)
TABLO: 125
SAAT MAKİNALI DUVAR SAATLERİ VE ÇALAR SAATLER
(91.04 POZİSYONUNDAKİ SAATLER HARİÇ)

2005 81.313 9.054 8,98 619.478 69.871 8,87 -538.165
2010 895.839 67.139 13,34 287.362 27.328 10,52 608.477
2011 366.768 38.381 9,56 277.884 20.938 13,27 88.884
2012 286.159 28.290 10,12 316.092 27.035 11,69 -29.933
2013 495.713 62.444 7,94 421.236 30.240 13,93 74.477
2014 680.029 107.378 6,33 418.751 25.548 16,39 261.278
2015 346.242 55.206 6,27 269.561 23.664 11,39 76.681
Saat makinalı duvar saatleri ve çalar saatler ihracatı 2015 yılında hem kg hem değer olarak
yaklaşık ½ oranında azalmış, ithalatta ise kg birim fiyatının düşmesi ile değer olarak %36’lık bir
düşüş yaşanmıştır. 2014 yılında 261 bin $ gerçekleşen dış ticaret fazlası, 2015 yılında 76 bin $’a
düşmüştür. Ancak geçmiş yıllara bakıldığında da dış ticaret dengesinin istikrarlı seyretmediği
gözlenmektedir.
180
GRAFİK: 182
1.000.000
900.000
800.000
700.000
600.000
500.000
400.000
300.000
200.000
100.000
0
2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015
TABLO: 126
İHRACAT İTHALAT
IRAK 70.429 ÇİN 210.642
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 30.125 İSVİÇRE 22.739
ALMANYA 21.196 ALMANYA 18.282
BAE 21.028 ABD 5.284
FRANSA 20.538 PAKİSTAN 3.744
HOLLANDA 15.677 İTALYA 3.202
İNGİLTERE 13.005 İSPANYA 2.289
KATAR 11.723 HİNDİSTAN 1.243
TÜRKMENİSTAN 10.906 FİLİPİNLER 860
TUNUS 9.142 İNGİLTERE 650
NİJERYA 9.026 İRAN 309
İRAN 8.957 BELÇİKA 217
SURİYE 8.822 JAPONYA 100
2015 yılında saat makinalı duvar saatleri ve çalar saatler ihracatının %20’lik kısmı Irak’a
gerçekleştirilmiş olup, ithalatının ise %78’lik büyük payı 210 bin $ ile Çin’den gerçekleştirilmiştir.
181
GRAFİK: 183
(91.04 POZİSYONUNDAKİ SAATLER HARİÇ) İHRACATI
ALMANYA
6%
IRAK
IRAK
20% KKTC KKTC
9% ALMANYA
BAE
BAE
DİĞER 51 ÜLKE FRANSA
6%
35%
6% HOLLANDA
5% İNGİLTERE
4%
3% 3% 3%
KATAR
TÜRKMENİSTAN
TUNUS
DİĞER 51 ÜLKE
GRAFİK: 184
(91.04 POZİSYONUNDAKİ SAATLER HARİÇ) İTHALATI
ÇİN
İSVİÇRE
İSVİÇRE ALMANYA; 7% ALMANYA
9%
2%
1% 0% ABD
1%
0% PAKİSTAN
3% İSPANYA 0% İTALYA
1%
İSPANYA
İTALYA
ÇİN 1% HİNDİSTAN
78% FİLİPİNLER
İNGİLTERE
DİĞER 3 ÜLKE
182
10.10. DİĞER SAATLER (G.T.İ.P. 9105)
TABLO: 127
DİĞER SAATLER

2005 835.880 141.034 5,93 8.251.900 1.840.752 4,48 -7.416.020
2010 1.342.316 163.363 8,22 9.532.820 1.619.025 5,89 -8.190.504
2011 2.089.866 198.723 10,52 14.392.974 2.025.320 7,11 -12.303.108
2012 2.376.164 250.450 9,49 10.431.744 1.386.082 7,53 -8.055.580
2013 1.986.997 217.893 9,12 13.262.830 1.247.023 10,64 -11.275.833
2014 2.417.331 251.005 9,63 11.992.363 1.432.220 8,37 -9.575.032
2015 1.929.729 267.940 7,20 8.192.666 1.045.705 7,83 -6.262.937
Yıllar itibariyle diğer saatler incelendiğinde, 2015 yılında ihracatın 4 katından fazla ithalat
gerçekleştiği görülmektedir. İthal/ihraç birim fiyatlarının birbirine yakın seyrettiği sektörde kg
miktar olarak da ithalatın ihracatın 4 katına yakın olduğu görülmektedir.
GRAFİK: 185
DİĞER SAATLER
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
183
TABLO: 128
DİĞER SAATLER
İHRACAT İTHALAT
IRAK 304.291 ÇİN 7.022.034
TÜRKMENİSTAN 222.308 FRANSA 295.065
ROMANYA 99.335 ALMANYA 260.038
FRANSA 97.339 İSVİÇRE 151.380
İNGİLTERE 77.949 İTALYA 121.232
HOLLANDA 64.676 ABD 48.261
AZERBAYCAN 56.002 İSPANYA 36.128
FAS 53.581 MACARİSTAN 35.239
BAE 50.962 TAYVAN 22.672
İRAN 42.594 ÇEK CUMHURİYETİ 9.883
BOSNA-HERSEK 39.057 FİLİPİNLER 9.709
GÜRCİSTAN 37.885 NORVEÇ 9.499
2015 yılı diğer saatler ihracatında %42 pay ile Irak ve sonrasında Türkmenistan yer almakta
olup, ithalatta Çin % 86 pay ile birinci konumundadır.
GRAFİK: 186
DİĞER SAATLER İHRACATI
IRAK
IRAK TÜRKMENİSTAN
16%
ROMANYA
DİĞER 84 ÜLKE TÜRKMENİSTAN
42%
FRANSA
11%
ROMANYA ALMANYA
5%
İNGİLTERE
5%
HOLLANDA
5%
3% 3% 4% AZERBAYCAN
3% 3%
FAS
BAE
DİĞER 84 ÜLKE
184
GRAFİK: 187
DİĞER SAATLER İTHALATI
ÇİN
FRANSA
FRANSA 0%
4% ALMANYA
1% 0%
0% İSVİÇRE
3% İTALYA
HİNDİSTAN
1%
Diğer 1%
İTALYA
ÇİN 7%
86% HİNDİSTAN ABD
2% İSVİÇRE
2% İSPANYA
MACARİSTAN
TAYVAN
DİĞER 21 ÜLKE
10.11. BAYRAM, KARNAVAL VEYA DİĞER EĞLENCELER İÇİN EŞYA (G.T.İ.P. 9505)
TABLO: 129
BAYRAM, KARNAVAL VEYA DİĞER EĞLENCELER İÇİN EŞYA
(SİHİRBAZLIK EŞYASI VEYA SÜRPRİZ EŞYASI DAHİL)

2005 627.973 79.259 7,92 5.947.911 1.165.451 5,10 -5.319.938
2010 1.535.434 262.482 5,85 9.263.008 3.201.164 2,89 -7.727.574
2011 1.263.828 255.412 4,95 32.055.928 1.253.050 25,58 -30.792.100
2012 2.190.510 413.930 5,29 25.279.447 827.726 30,54 -23.088.937
2013 2.179.072 432.627 5,04 25.342.200 682.843 37,11 -23.163.128
2014 2.332.463 557.881 4,18 28.376.406 786.594 36,08 -26.043.943
2015 1.189.623 297.753 4,00 32.203.079 884.124 36,42 -31.013.456
Bayram, karnaval veya diğer eğlenceler için eşyalar ihracatında son 10 yılda 2 kata yakın bir
ihracat olmasına karşın, 2014’e göre 2015’te 1/2 oranında bir azalma olmuştur. Kg miktar olarak da
son 10 yılda ihracat 4 kata yakın artmış, ancak ihracat birim fiyatı 1/2 azalarak 4 $ seviyesine
gelmiştir.
Sektörün ithalatı ise; kg cinsinden 1/4 oranında azalmasına rağmen, kg başına birim fiyatın
7 kattan fazla artmasıyla 2015 yılında 32 milyon $ olarak gerçekleşmiş ve sektör 31 milyon $ dış
ticaret açığı vermiştir.
185
GRAFİK: 188
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 130
İHRACAT İTHALAT
İRAN 222.616 ÇİN 29.467.383
IRAK 199.892 VİETNAM 1.287.067
İSRAİL 159.397 POLONYA 241.103
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 95.766 TAYVAN 230.507
ALMANYA 90.540 İTALYA 156.519
AZERBAYCAN 77.061 TAYLAND 109.907
BAE 62.347 BULGARİSTAN 109.027
LİBYA 42.787 HİNDİSTAN 97.240
RUSYA FEDERASYONU 29.812 İNGİLTERE 92.666
DANİMARKA 27.988 ABD 84.198
CEZAYİR 25.760 BELÇİKA 70.970
BAHREYN 22.045 DANİMARKA 58.514
ROMANYA 19.129 İSPANYA 46.626
Sektör ihracatı 2015 yılında en fazla %19 pay ve 223 bin $ ile İran’a, %17 pay ile Irak’a ve
%13 pay ile İsrail’e gerçekleştirilirken, ithalatın 29,5 milyon $’lık ezici çoğunluğu %92 pay ile
Çin’den gerçekleştirilmektedir. Vietnam da %4 ithalat gerçekleştirilen önemli ülkelerdendir.
186
GRAFİK: 189
(SİHİRBAZLIK EŞYASI VEYA SÜRPRİZ EŞYASI DAHİL) İHRACATI
İRAN
IRAK
17% İSRAİL IRAK
13%
İRAN İSRAİL
KKTC
19% 8% KKTC
ALMANYA ALMANYA
8%
AZERBAYCAN
DİĞER 50 ÜLKE
6% BAE
15%
5% LİBYA
2% 3% 4%
RUSYA FEDERASYONU
DANİMARKA
DİĞER 50 ÜLKE
GRAFİK: 190
(SİHİRBAZLIK EŞYASI VEYA SÜRPRİZ EŞYASI DAHİL) İTHALATI
0% 0%
VİETNAM
4% 0%
DİĞER 26
0%
ÜLKE
1%
ÇİN 4% 0%
92%
POLONYA
1% 1%
TAYVAN
1%
ÇİN VİETNAM POLONYA TAYVAN

İTALYA TAYLAND BULGARİSTAN HİNDİSTAN
İNGİLTERE ABD DİĞER 26 ÜLKE
187
10.12. İŞLENMİŞ FİLDİŞİ, KEMİK, BAĞA, BOYNUZ,MERCAN, SEDEF,YONTULMAYA

ELVERİŞLİ DİĞER HAYVANSAL MADDELER VE BU MADDELERDEN EŞYA (G.T.İ.P. 9601)
TABLO: 131
İŞLENMİŞ FİLDİŞİ, KEMİK, BAĞA, BOYNUZ,MERCAN, SEDEF,YONTULMAYA ELVERİŞLİ DİĞER
HAYVANSAL MADDELER VE BU MADDELERDEN EŞYA

2005 29.968 1.752 17,11 570.928 288.972 1,98 -540.960
2010 12.497 2.839 4,40 863.795 308.093 2,80 -851.298
2011 10.239 200 51,20 1.302.084 443.348 2,94 -1.291.845
2012 8.759 645 13,58 654.396 421.226 1,55 -645.637
2013 27.150 1.754 15,48 968.678 123.498 7,84 -941.528
2014 23.695 2.749 8,62 724.176 142.781 5,07 -700.481
2015 9.981 3.642 2,74 549.785 172.608 3,19 -539.804
Sektörün ihraç birim fiyatları, miktarı ve dolayısıyla ABD Doları bazında değerleri istikrarsız
seyretmiş, bazı yıllar düşüş bazı yıllar yükseliş göstermiştir. 2015 yılında kg olarak ihracat %30
civarında bir artış yaşamasına rağmen, kg birim fiyatının 8,5 $’dan 2,7 $’a düşmesiyle değer olarak
da %68 oranında düşüş yaşanmış ve 2015 yılı ihracatı 10 bin $ civarında gerçekleşmiştir.
İthalata baktığımızda daha istikrarlı bir tablo göze çarpmakta olup, 2015 yılında gerçekleşen
550 milyon $ ithalat sonucu sektör 540 milyon $ dış ticaret açığı vermiştir.
GRAFİK: 191
1.400.000
1.200.000
1.000.000
800.000
600.000
400.000
200.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
188
TABLO: 132
İHRACAT İTHALAT
IRAK 4.359 FİLİPİNLER 221.359
SUUDİ ARABİSTAN 1.803 ÇİN 81.713
NORVEÇ 1.398 HİNDİSTAN 76.369
BAE 826 ENDONEZYA 61.829
MACARİSTAN 588 MISIR 21.953
İRAN 560 VİETNAM 19.559
SİERRA LEONE 187 İTALYA 11.916
ALMANYA 137 ÇEK CUMHURİYETİ 11.674
RUSYA FEDERASYONU 123 LİTVANYA 9.607
İNGİLTERE 8.761
ABD 6.360
BREZİLYA 3.289
İSPANYA 2.780
2015 yılında sektör ihracatının %44’ü Irak’a gerçekleştirilmiş olup, ithalatın %40’ı Filipinler,
%15’i ise Çin’den gerçekleştirilmiştir.
GRAFİK: 192
HAYVANSAL MADDELER VE BU MADDELERDEN EŞYA İHRACATI
(İLK 9 ÜLKE - 2015)
MACARİSTAN
6%
NORVEÇ BAE
14% 8%
İRAN
6%
SUUDİ RUSYA
ARABİSTAN ALMANYA FEDERASYONU
18% Diğer 1% 1%
4%
SİERRA LEONE
2%
IRAK
44%
189
GRAFİK:193
HAYVANSAL MADDELER VE BU MADDELERDEN EŞYA İTHALATI
FİLİPİNLER
ÇİN
HİNDİSTAN HİNDİSTAN
11%
14% 2%
2% 2% ENDONEZYA
ÇİN
15% MISIR
İTALYA; 2% DİĞER 15
Diğer VİETNAM
ÜLKE
20%
VİETNAM 4% İTALYA
MISIR
4% LİTVANYA
FİLİPİNLER
40% İNGİLTERE
DİĞER 15 ÜLKE
10.13. JELATİN KAPSÜLLERİ, İŞLENMİŞ LÜLETAŞI VE MAMÜLLERİ, İŞLENMİŞ YONTULABİLİR

BİTKİSEL VEYA MİNERAL MADDELER VB EŞYA (G.T.İ.P. 9602)
TABLO: 133
JELATİN KAPSÜLLERİ, İŞLENMİŞ LÜLETAŞI VE MAMÜLLERİ, İŞLENMİŞ YONTULABİLİR BİTKİSEL
VEYA MİNERAL MADDELER VB EŞYA

2005 316.400 27.627 11,45 7.081.799 210.883 33,58 -6.765.399
2010 238.866 48.025 4,97 8.401.466 217.706 38,59 -8.162.600
2011 259.305 29.378 8,83 9.446.632 238.376 39,63 -9.187.327
2012 131.170 19.151 6,85 10.337.199 250.845 41,21 -10.206.029
2013 170.752 11.008 15,51 13.870.822 324.618 42,73 -13.700.070
2014 135.770 15.011 9,04 12.846.998 265.067 48,47 -12.711.228
2015 328.024 12.606 26,02 14.961.806 337.182 37,44 -14.633.782
Sektörün kg birim fiyatları yıllar içinde dalgalanmalar göstermekle birlikte, gerçekleştirilen

ihracat miktarı 10 yıl içinde %55 azalmış, değer olarak 10 yılda yaklaşık olarak aynı kalan sektörün
ihracatı 2015 yılında bir önceki yıla göre 2,5 kat artarak 328 bin $ olarak gerçekleşmiştir.
190
GRAFİK: 194
16.000.000
14.000.000
12.000.000
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
İthalat ise son 10 yılda 2 kattan fazla artarak yaklaşık 15 milyon $ olarak gerçekleşmiş ve
sektör 14,6 milyon $ dış ticaret açığı vermiştir. Kg birim fiyatlarında da ithalatın ihracattan çok
daha yüksek olduğu göze çarpmaktadır.
TABLO: 134
İHRACAT İTHALAT
BELÇİKA 242.090 BELÇİKA 9.503.441
ÖZBEKİSTAN 38.810 GÜNEY KORE 1.597.808
GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ 10.683 FRANSA 927.188
BOSNA-HERSEK 9.950 ROMANYA 668.733
İTALYA 9.079 HİNDİSTAN 660.787
KAZAKİSTAN 3.606 HIRVATİSTAN 489.768
İSRAİL 3.575 İSPANYA 473.842
AVUSTURYA 2.061 ÇİN 163.939
MISIR 1.999 KOLOMBİYA 105.323
YENİ ZELANDA 1.479 JAPONYA 55.698
ALMANYA 947 LİTVANYA 39.787
SIRBİSTAN 252 İTALYA 23.798
191
GRAFİK: 195
VEYA MİNERAL MADDELER VB EŞYA İHRACATI
BELÇİKA
ÖZBEKİSTAN
ÖZBEKİSTAN
12% GÜNEY AFRİKA CUM.
3% 1% 1% BOSNA-HERSEK
3% 0%
1% İTALYA
Diğer 1% KAZAKİSTAN
8%
1% İSRAİL
BELÇİKA
74% İTALYA
SUUDİ ARABİSTAN
3%
AVUSTURYA
MISIR
DİĞER 5 ÜLKE
Sektörün 2015 yılı ihracatı 242 bin dolar ve %74 payla Belçika’ya gerçekleştirilmiş, ithalatın
ise 9,5 milyon $ ile %64’lük kısmı yine Belçika’dan gerçekleştirilmiştir. Güney Kore de 1,6 milyon $
ve %11 pay ile ithalat yapılan bir diğer önemli ülke konumundadır.
GRAFİK: 196
VEYA MİNERAL MADDELER VB EŞYA İTHALATI
BELÇİKA
BELÇİKA GÜNEY KORE

64% FRANSA
GÜNEY KORE ROMANYA
11%
HİNDİSTAN
FRANSA
HIRVATİSTAN
6%
5% İSPANYA
4% ALMANYA
3% 3%
ÇİN
KOLOMBİYA
DİĞER 14 ÜLKE
1%
1% 1% 1%
192
10.14. ELLE YAPILMIŞ YAĞLI BOYA, KARAKALEM VE PASTEL RESİMLER (G.T.İ.P. 9701)
TABLO: 135
TAMAMEN ELLE YAPILMIŞ YAĞLI BOYA, KARAKALEM VE PASTEL RESİMLER,
KOLAJLAR VB DEKORATİF PLAKALAR

2005 407.044 21.283 19,13 2.477.855 350.493 7,07 -2.070.811
2010 2.663.630 47.594 55,97 15.826.320 1.502.062 10,54 -13.162.690
2011 3.954.137 35.408 111,67 22.573.648 1.321.142 17,09 -18.619.511
2012 1.800.973 52.050 34,60 18.647.452 701.539 26,58 -16.846.479
2013 14.541.928 27.006 538,47 32.378.183 725.152 44,65 -17.836.255
2014 3.269.656 95.113 34,38 31.388.740 447.935 70,07 -28.119.084
2015 3.171.639 105.835 29,97 20.128.343 232.339 86,63 -16.956.704
Elle yapılmış yağlı boya, karakalem ve pastel resimler ile kolajlar vb. dekoratif plakalar
ihracatında, bir önceki yıla göre 2015’te %3 azalarak 3,2 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. İthalat ise
%36 azalarak 20 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın 6 katından fazla ithalatı yapılan
sektörün 2015 yılında dış ticaret açığı 17 milyon $’dır.
GRAFİK: 197
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
193
TABLO: 136
İHRACAT İTHALAT
İRAN 1.177.070 İNGİLTERE 5.258.574
ABD 605.967 ABD 4.110.717
FRANSA 289.643 FRANSA 3.254.383
İSVİÇRE 217.228 AVUSTURYA 1.550.343
ALMANYA 170.215 ALMANYA 1.217.574
POLONYA 89.930 HOLLANDA 1.180.842
İNGİLTERE 79.197 ÇİN 1.010.369
AZERBAYCAN 53.349 İTALYA 893.592
İTALYA 43.922 BELÇİKA 632.933
IRAK 40.488 İSVİÇRE 269.751
ÇİN 32.674 İSPANYA 171.264
BAE 31.408 DANİMARKA 82.250
TÜRKMENİSTAN 31.035 ÜRDÜN 81.230
Sektörün 2015 yılı ihracatı %37 pay ve 1,2 milyon $ ile İran’a gerçekleştirilmiş, İran’ı
Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, İsviçre ve Almanya takip etmiştir. İthalatın ise %26’lık büyük
bölümü 5,3 milyon $ ile İngiltere’den gerçekleştirilmiştir. ABD 4,1 milyon $, Fransa 3,3 milyon $,
Avusturya 1,5 milyon $, Almanya 1,2 milyon $, Hollanda 1,2 milyon $ ve Çin de 1 milyon $ ile diğer
önemli ithalat yapılan ülkelerdir.
GRAFİK: 198
KOLAJLAR VB DEKORATİF PLAKALAR İHRACATI
İRAN
ABD
9% 7%
5% FRANSA
ABD İSVİÇRE
19% DİĞER 49 ÜLKE
13% ALMANYA
Diğer 1% POLONYA
23%
1% İNGİLTERE
2% AZERBAYCAN
İRAN İTALYA
37% IRAK
İNGİLTERE POLONYA
194
GRAFİK: 199
KOLAJLAR VB DEKORATİF PLAKALAR İTHALATI
İNGİLTERE
ABD
FRANSA ABD
20%
16%
FRANSA
AVUSTURYA
8% AVUSTURYA
ALMANYA
İNGİLTERE ALMANYA
6%
26% HOLLANDA
6%
ÇİN
5%
4% 1% 3% 5% İTALYA
BELÇİKA
İSVİÇRE
DİĞER 37 ÜLKE
10.15. PLASTİKTEN KÜÇÜK HEYKELLER VE DİĞER SÜS EŞYASI (G.T.İ.P. 392640)
TABLO: 137
PLASTİKTEN KÜÇÜK HEYKELLER VE DİĞER SÜS EŞYASI

2005 980.592 206.652 4,75 18.763.317 7.428.492 2,53 -17.782.725
2010 1.981.847 274.737 7,21 25.516.082 3.690.961 6,91 -23.534.235
2011 1.630.225 286.425 5,69 39.946.652 5.941.541 6,72 -38.316.427
2012 2.693.368 487.293 5,53 33.244.205 4.814.539 6,90 -30.550.837
2013 2.684.588 468.723 5,73 38.722.713 5.640.132 6,87 -36.038.125
2014 2.705.004 518.331 5,22 41.029.539 5.455.609 7,52 -38.324.535
2015 2.477.401 493.955 5,02 29.761.828 4.403.455 6,76 -27.284.427
Plastikten küçük heykeller ve diğer süs eşyası ihracatı son 10 yılda 2,5 kat artarak ve 2014’e
göre ise %10 azalarak 2,5 milyon $ civarında gerçekleşmiştir.
İthalata bakacak olursak, miktar olarak 10 yılda %40 azalmasına rağmen, kg birim fiyatının 3
katı civarına çıkmasıyla değer olarak 10 yılda %58 oranında artarak 30 milyon $ civarında
gerçekleşmiş ve sektör 27 milyon $ dış ticaret açığı vermiştir.
195
GRAFİK: 200
45.000.000
40.000.000
35.000.000
30.000.000
25.000.000
20.000.000
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
2005 2010
2011
2012
2013
2014
2015
TABLO: 138
İHRACAT İTHALAT
SUUDİ ARABİSTAN 300.687 ÇİN 27.314.589
ALMANYA 177.756 VİETNAM 352.879
BOSNA-HERSEK 131.185 ALMANYA 220.244
AHL SERBEST BÖLGESİ 128.515 HONG KONG 190.965
ABD 124.859 TAYVAN 180.625
HOLLANDA 124.267 FİLİPİNLER 175.951
IRAK 122.516 TAYLAND 174.927
CEZAYİR 106.354 İRAN 131.247
İRAN 101.154 İTALYA 127.659
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 92.380 HİNDİSTAN 116.138
BAE 88.642 FRANSA 104.995
LÜBNAN 77.517 HOLLANDA 80.326
Ülkeler bazında inceleyecek olursak, sektör 2015 yılında en fazla ihracatı %43 pay ve 300
bin $ ile Suudi Arabistan’a gerçekleştirmiş, ithalatı ise %92 pay ve 27,3 milyon $ ile en fazla Çin’den
gerçekleştirmiştir.
196
GRAFİK: 201
PLASTİKTEN KÜÇÜK HEYKELLER VE DİĞER SÜS EŞYASI İHRACATI
SUUDİ ALMANYA
ARABİSTAN 7%
12%
DİĞER 76 ÜLKE BOSNA-HERSEK
43% 5%
5%
5%
5%
4% 5%
4% 5%
SUUDİ ARABİSTAN ALMANYA BOSNA-HERSEK

AHL SERBEST BÖLGESİ ABD HOLLANDA
IRAK TÜRKMENİSTAN CEZAYİR
İRAN DİĞER 76 ÜLKE
GRAFİK: 202
PLASTİKTEN KÜÇÜK HEYKELLER VE DİĞER SÜS EŞYASI İTHALATI
ÇİN
VİETNAM
0% ALMANYA
0%
DİĞER 44 ÜLKE HONG KONG
0%
2% TAYVAN
1%
ÇİN Diğer
FİLİPİNLER
92% 8%
1%
VİETNAM TAYLAND
1% 1% ABD
1% İRAN
İTALYA
ALMANYA
1% DİĞER 44 ÜLKE
197
10.16. NOEL AĞAÇLARINDA KULLANILAN TÜRDEN ELEKTRİKLİ AYDINLATICILAR (G.T.İ.P.

940530)
TABLO: 139
NOEL AĞAÇLARINDA KULLANILAN TÜRDEN ELEKTRİKLİ AYDINLATICILAR

2005 73.419 13.369 5,49 980.135 225.726 4,34 -906.716
2010 220.159 9.863 22,32 2.084.021 158.672 13,13 -1.863.862
2011 107.488 4.806 22,37 2.870.694 197.275 14,55 -2.763.206
2012 144.817 2.167 66,83 2.746.887 211.117 13,01 -2.602.070
2013 1.344.151 42.919 31,32 1.984.511 135.084 14,69 -640.360
2014 553.186 15.757 35,11 1.756.057 124.559 14,10 -1.202.871
2015 1.056.750 30.271 34,91 3.811.072 279.982 13,61 -2.754.322
Noel ağaçlarında kullanılan türden elektrikli aydınlatıcılar ihracatı son 10 yılda 14,5 kat, son yıl ise 2
kata yakın artarak 1 milyon $ civarında gerçekleşmiştir. 30 bin kg ihracata karşılık yapılan 280 bin kg ithalata
rağmen (9,3 kat), kg birim fiyatımızın yüksekliği nedeniyle değer olarak ithalat ihracatın 3,6 katı olarak
gerçekleşmiştir.
GRAFİK: 203
4.000.000
3.500.000
3.000.000
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
0
2005 2010 2011
2012
2013
2014
2015
198
TABLO: 140
İHRACAT İTHALAT
BAE 597.399 ÇİN 2.177.019
IRAK 182.177 MACARİSTAN 994.973
GÜRCİSTAN 91.377 BULGARİSTAN 564.464
BOSNA-HERSEK 75.781 YUNANİSTAN 41.775
BAHREYN 37.555 ROMANYA 21.438
KATAR 15.755 İNGİLTERE 9.666
BELÇİKA 15.699 HONG KONG 704
KIRGIZİSTAN 12.512 BELÇİKA 482
KAZAKİSTAN 7.054 SLOVAKYA 301
ÜRDÜN 5.230 HİNDİSTAN 250
UKRAYNA 4.629
KUVEYT 3.000
KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. 2.531
Noel ağaçlarında kullanılan türden elektrikli aydınlatıcılar ihracatımız 2015 yılında %57 pay ile en
fazla Birleşik Arap Emirlikleri’ne gerçekleştirilmiş, Irak da %17 pay ile önemli bir yere sahip olmuştur.
GRAFİK: 204
NOEL AĞAÇLARINDA KULLANILAN TÜRDEN ELEKTRİKLİ AYDINLATICILAR İHRACATI
BAE
IRAK
IRAK 9%
17% 0% GÜRCİSTAN
7% 1%
BOSNA-HERSEK
4% DİĞER 7
KIRGIZİSTAN ÜLKE BAHREYN
Diğer 1% 2% KATAR
6%
BELÇİKA
BELÇİKA KATAR KIRGIZİSTAN
1% 1%
BAE KAZAKİSTAN
57%
ÜRDÜN
DİĞER 7 ÜLKE
İthalatta 2015 yılında en fazla alım yapılan ülke %57 ile Çin olurken, Macaristan %26 ve Bulgaristan
%15 ile önemli paylara sahiptirler.
199
GRAFİK: 205
NOEL AĞAÇLARINDA KULLANILAN TÜRDEN ELEKTRİKLİ AYDINLATICILAR İTHALATI
(İLK 10 ÜLKE - 2015)
MACARİSTAN
26% BULGARİSTAN 1%
İNGİLTERE
15% 0% 0%
0%
1%
0%
0%
ROMANYA
1%
ÇİN
57%
ÇİN MACARİSTAN BULGARİSTAN YUNANİSTAN ROMANYA

İNGİLTERE HONG KONG BELÇİKA SLOVAKYA HİNDİSTAN
*KAYNAKLAR:
 TÜİK – Türkiye İstatistik Kurumu Verileri
 IMF – International Monetary Fund Verileri
 İMMİB – İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Verileri
200
Mayıs 2016
SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI DIŞ TİCARET RAPORU
SOFRA VE
MUTFAK EŞYALARI
Mayıs 2016
ZÜCCACİYECİLER DERNEĞİ Hazırlayanlar:

Sibel PALACIOĞLU
Kuruluş: 2004
Kerem YAMAK

Yayinlar PDF 5911ad140bfbf

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Yayinlar PDF 5911ad140bfbf

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Mayıs 2016

SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI DIŞ TİCARET RAPORU

ZÜCCACİYECİLER DERNEĞİ Hazırlayanlar:

Cam sofra ve mutfak eşyaları,

Ömer Ertuğrul Erdoğan

BÖLÜM 1: TÜRKİYE EKONOMİSİ GENEL DEĞERLENDİRME 8

BÖLÜM 2: ZÜCCACİYE SEKTÖRÜ 20

BÖLÜM 3: PLASTİK SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 30

BÖLÜM 4: PORSELEN/ÇİNİ/SERAMİK SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 34

BÖLÜM 5: AĞAÇTAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 42

BÖLÜM 6: CAM SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 46

BÖLÜM 7: DEMİR-ÇELİK, BAKIR, ALÜMİNYUM SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI 50

BÖLÜM 8: KÜÇÜK ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ 76

BÖLÜM 9: ENDÜSTRİYEL MUTFAK EŞYALARI 122

BÖLÜM 10: HEDİYELİK EŞYA 162

Türkiye yüzölçümü bakımından birçok ülkeden büyüktür.

Türkiye nüfus sıralamasına göre de dünyadaki 19. ülke durumundadır. AB ülkelerinden

2016 2020 2016 2020

Milyar $ Cari Satın Milyar $ Cari Satın

$ Cari Satın Cari Satın

10,4 8,6 8,2 8,8

Madencilik; 2,7% Otomotiv

İhracat $/kg İthalat $/kg

Ülkemiz en çok sofra ve mutfak eşyaları ihracatını AB üyesi ülkelere gerçekleştirirken,

ÇİN BİRLEŞİK BİRLEŞİK DEV.

Yıl GTİP Madde adı İhracat Dolar İthalat Dolar

Endüstriyel Mutfak Grubu 1.404.225.077 %35

Ağaçtan Mamüller Porselen- Hediyelik Eşya

Küçük Elektrikli Ev Endüstriyel

DİĞER 51 ÜLKE PORTEKİZ

4.1. PORSELEN – ÇİNİ – SERAMİK SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (GENEL)

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

İhracat Dolar İthalat Dolar

4.2. PORSELEN VEYA ÇİNİDEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 6911)

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

İhracat Dolar İthalat Dolar İhracat kg İthalat kg

4.3. SERAMİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 6912)

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

ÇİN HONG KONG

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

ÇİN FİLİPİNLER HİNDİSTAN VİETNAM

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

7.1. DEMİR-ÇELİK, BAKIR, ALÜMİNYUM SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (GENEL)

7.2. DEMİR – ÇELİKTEN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 7323)

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

Demir-çelik mutfak eşyaları ihracatı 38 milyon $ ile en fazla Mısır’a gerçekleştirilirken,

7.3. BAKIRDAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 7418)

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

7.4. ALÜMİNYUMDAN SOFRA VE MUTFAK EŞYALARI (G.T.İ.P. 7615)

Ülkeler itibariyle alüminyum mutfak eşyalarına bakacak olursak; ihracatta 45 milyon $ ve

ÇİN GÜNEY KORE FRANSA İTALYA

7.5. YİYECEK VE İÇECEKLERİN HAZIRLANMASINDA KULLANILAN ELLE İŞLEYEN MEKANİK

Yiyecek ve içeceklerin hazırlanmasında veya servisinde kullanılan mekanik aletler ihracatı

7.6. KESİCİ AĞIZLI BIÇAKLAR (G.T.İ.P. 8211)

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

İhracat Dolar İthalat Dolar İhracat kg İthalat kg

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

DİĞER 113 ÜLKE SUUDİ ARABİSTAN

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

İhracat Dolar İthalat Dolar İhracat kg İthalat kg

7.9. DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI; SIVI YAKITLI (G.T.İ.P. 732112)

İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET

İhracat Dolar İthalat Dolar İhracat kg İthalat kg

7.10. DEMİR/ÇELİKTEN YEMEK PİŞİRME CİHAZLARI; DİĞERLERİ, (KATI YAKITLI CİHAZLAR