Pentaksiran

Berasaskan Sekolah
PENGENALAN

KOMPONEN PBS
Pentaksiran Sekolah
Pentaksiran Pusat
PAJSK
PPsi

SPPBS

PENJAMINAN KUALITI
Pementoran
Pemantauan
Penyelarasan
Pengesanan

PELAPORAN

PBS (Pendidikan Khas)

PENGENALAN
PBS merupakan satu pentaksiran yang bersifat
holistik iaitu menilai aspek kognitif, afektif dan
psikomotor selaras dengan Falsafah Pendidikan
Kebangsaan dan kurikulum kebangsaan. Komponen
PBS terdiri daripada dua kategori iaitu akademik dan
bukan akademik

Kategori akademik terdiri daripada Pentaksiran

Sekolah (PS) dan Pentaksiran Pusat (PP), manakala
kategori bukan akademik terdiri daripada Pentaksiran
Psikometrik (PPsi) dan Pentaksiran Aktiviti Jasmani,
Sukan dan Kokurikulum (PAJSK). Kedua-dua kategori
ini memberi pengiktirafan dan autonomi kepada
guru untuk melaksanakan pentaksiran formatif dan
sumatif yang berasaskan sekolah
PBS mewakili perkataan Pentaksiran
Berasaskan Sekolah dalam satu lingkungan
membawa maksud persekitaran sistem PBS.

melambangkan bahawa
setiap murid yang termasuk dalam sistem PBS
ini mestilah tahu pencapaian prestasi masing-
masing melalui guru yang mendidik. Semua
yang terlibat dengan murid itu juga akan tahu
prestasi murid berkenaan untuk tindakan
masing-masing .
 100% enrolmen merentas semua peringkat
Akses pendidikan daripada prasekolah hingga menengah
atas menjelang tahun 2020

Negara dalam kelompok sepertiga teratas dalam

Kualiti pentaksiran antarabangsa seperti TIMSS dan PISA
dalam tempoh 15 tahun

50% pengurangan dalam jurang pencapaian

Ekuiti (bandar-luar bandar, sosioekonomi, gender
menjelang tahun 2020)

Sistem pendidikan yang menawarkan perkongsian

Perpaduan pengalaman dan nilai kepada kanak-kanak dengan
menghargai kepelbagaian

Sistem yang memaksimumkan keberhasilan murid

Kecekapan mengikut peruntukan sedia ada
Satu proses mendapatkan maklumat dan
seterusnya membuat keputusan (professional
judgement) tentang produk sesuatu program
pendidikan (prestasi murid)

Guru membuat keputusan berdasarkan maklumat

yang dikumpulkan melalui pelbagai teknik dan
bentuk pentaksiran
 Januari 2011

Pelaksanaan
17 Dis 2010
PBS mulai
Tahun 1 dan
Kelulusan Tingkatan 1
2009 - 2010 pelaksanaan mulai 2012
PBS oleh
Mesyuaratdan
2008 Kabinet
perbincangan
meja bulat
Kajian
2005 – 2007 Rintis (550
sekolah
Seminar & rendah)
konferens yang Pentaksiran pendidikan perlu menumpukan
melibatkan perhatian kepada PBS dan peperiksaan perlu
kekal dalam sistem pada lower stake di sekolah
pakar rendah dan menengah rendah (Lembaga
pentaksiran Peperiksaan, 2005, 2006 & 2010; Mokhtar et al.,
pendidikan dari 2006)
dalam dan luar
negara •Pentadbir sekolah dan guru-guru bersetuju PBS dilaksanakan
•Bimbingan dan sokongan harus diberikan kepada guru-guru
•ICT perlu dinaik taraf (Lembaga Peperiksaan, 2009)

•Reformasi sistem pentaksiran pendidikan di Malaysia perlu kepada sistem pentaksiran

berasaskan sekolah yang sesuai
•Kurangkan penekanan terhadap prestasi pelajar berdasarkan keputusan peperiksaan (LP,
2006, 2007 & 2010)
PBS terdiri daripada dua bidang iaitu akademik dan bukan
akademik.

Bidang akademik terdiri daripada dua komponen iaitu

Pentaksiran Sekolah (PS) dan Pentaksiran Pusat (PP)

Bidang bukan akademik terdiri daripada Pentaksiran

Psikometrik (PPsi) dan Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan
dan Kokurikulum (PAJSK).

Kedua-dua bidang ini memberi pengiktirafan dan autonomi

kepada guru untuk melaksanakan pentaksiran formatif dan
sumatif yang berasaskan sekolah.
Pentaksiran Sekolah ialah komponen utama
dalam proses Pengajaran dan Pembelajaran
(PdP) kerana pentaksiran ini berperanan
mengukuhkan pembelajaran murid,
meningkatkan keberkesanan pengajaran guru
serta mampu memberi maklumat yang sah
tentang apa yang telah dilaksanakan atau
dicapai dalam satu-satu proses PdP.

Dilaksanakan sepenuhnya oleh guru dan

pihak sekolah
Pentaksiran Sekolah merangkumi;

1. Pentaksiran Rujukan Standard

 Melaporkan prestasi atau tahap penguasaan murid dalam
pembelajaran – tidak membandingkan pencapaian murid

2. Pentaksiran Formatif dan Sumatif

 Assessment for learning (Pentaksiran untuk pembelajaran)
 Assessment of learning (Pentaksiran tentang pembelajaran)
 Dilaksanakan sepanjang masa Pengajaran dan Pembelajaran

3. Diperiksa, direkod dan dilapor oleh guru

4. Dirancang, dibina, ditadbir di sekolah

Ciri-ciri Pentaksiran Sekolah;
1. Holistik
2. Berterusan
3. Fleksibel
4. Merujuk standard prestasi
Pentaksiran Sekolah terbahagi kepada 2 peringkat;

1. Sekolah Rendah;
 Tahun 1 - 6
 melihat perkembangan (Development)
 melibatkan semua mata pelajaran

2. Sekolah Menengah Rendah

 Tingkatan 1 - 3
 melihat perkembangan (Development)
 melibatkan semua mata pelajaran
 STANDARD PRESTASI
(Performance Standard)

Satu label yang digunakan untuk

menunjukkan tanda aras tertentu

Disusun secara hierarki

Digunakan untuk tujuan pelaporan

Band 1, Band 2, Band 3, Band 4,

Band 5, Band 6
Standard Prestasi
• Tahu,faham, boleh buat dengan
6 beradab misali

• Tahu, faham dan boleh buat dengan

5 beradab terpuji

• Tahu,faham dan boleh buat dengan

4 beradab

3 • Tahu, faham dan boleh buat

2 • Tahu dan faham

1 • Tahu
Kerangka Pernyataan Standard

BAND STANDARD
Murid berupaya menggunakan pengetahuan dan
kemahiran sedia ada untuk digunakan pada situasi baru
6
secara sistematik, bersikap positif, kreatif dan inovatif
serta boleh dicontohi.
Murid melaksanakan sesuatu kemahiran pada situasi baru,
5 dengan mengikut prosedur atau secara sistematik, serta
tekal dan bersikap positif.
Murid melaksanakan sesuatu kemahiran dengan beradab,
4 iaitu mengikut prosedur atau secara sistematik.
Murid boleh menggunakan pengetahuan untuk
3 melaksanakan sesuatu kemahiran pada suatu situasi.
Murid menunjukkan kefahaman untuk menukar bentuk
2 komunikasi atau menterjemah serta menjelaskan apa
yang telah dipelajari.
Murid tahu perkara asas, atau boleh melakukan
1 kemahiran asas atau memberi respons terhadap perkara
yang asas.
Hubungkait Pernyataan Standard, Deskriptor dan Evidens

PERNYATAAN
BAND DESKRIPTOR EVIDENS
STANDARD

Penerangan generik APA yang murid BAGAIMANA

6 / umum tentang tahu dan boleh murid
5 tahap kemajuan buat menunjukkan
4 pembelajaran apa yang mereka
3 tahu dan boleh
2 buat
1
BAND PERNYATAAN DESKRIPTOR EVIDEN
STANDARD
1 B1 B1DL1 B1DL1E1
Mengetahui Mengecam, Mengajuk bunyi yang
Tahu asas menengur, mengajuk dan didengar
berutur, mengesan bunyi B1DL1E2
membaca dan yang didengar Menentukan arah bunyi yang
menulis didengar
B1DB1 B1DB1E1
Membunyikan Membunyikan huruf vokal
huruf, mengeja dan menamakan konsonan
suku kata dan B1DB1E2
membaca Mengeja dan membatang
perkataan suka kata terbuka dan
tertutup
B1DB1E3
Membaca perkataan yang
terdiri daripada kata nama

B1DT1 B1DT1E1
Menulis huruf, suku Menulis huruf, suku kata dan
kata dan perkataan perkataan
1 2 3 4

Memperbaiki
Meningkatkan
kelemahan/ Mengubahsuai
keyakinan
masalah murid strategi
kepada murid
dalam pengajaran
untuk belajar
pembelajaran
BAND STANDARD
Memahami, menaakul dan menilai sesuatu perkara
6 daripada pelbagai sumber yang didengar-ditutur, dibaca
dan ditulis dengan bertatasusila.
Memahami, menaakul dan memberikan
5 respons/menyampaikan sesuatu perkara yang didengar-
ditutur, dibaca/ditulis dalam pelbagai situasi dengan tepat

Mengetahui, memahami dan memberikan respons

4 terhadap maklumat yang didengar-ditutur, dibaca dan
ditulis dalam pelbagai situasi dengan betul

Mengetahui, memahami dan memberikan respons

3
terhadap perkara yang didengar-ditutur, dibaca dan ditulis

Mengetahui dan memahami perkara yang didengar-

2
ditutur, dibaca dan ditulis

Mengetahui asas mendengar-bertutur, membaca dan

1
menulis
Pentaksiran Pusat (PP) merupakan suatu pentaksiran
yang dilaksanakan oleh sekolah di mana instrumen
pentaksiran, tugasan, peraturan pentaksiran, garis
panduan, peraturan penskoran, penggredan dan
pelaporan dikeluarkan oleh Lembaga Peperiksaan (LP).
Prinsip Pentaksiran Pusat;

1. Format dan tugasan disediakan oleh LP

2. Tugasan berbeza setiap tahun
3. Tempoh pelaksanaan ditentukan oleh LP
4. Dilaksanakan di sekolah
5. Ditaksir oleh guru mata pelajaran
6. Penskoran berdasarkan tugasan yang diberi
7. Pelaporan ditentukan oleh LP
8. Penjaminan kualiti dan standard
Instrumen pentaksiran yang digunakan dalam PP bagi
sesuatu mata pelajaran adalah mengikut kesesuaian dan
kebolehlaksanaan. Instrumen pentaksiran yang digunakan
ialah;

1. Tugasan bertulis
2. Kerja amali
3. Projek
4. Pemerhatian
5. Persembahan
6. Demonstrasi
7. Kajian lapangan
8. Kajian kes
9. Ujian bertulis
10. Ujian lisan
11. Kuiz
Pelaksanaan Pentaksiran Pusat

MERANCANG MELAKSANA MENSKOR

Guru
mentaksir
Guru menerima Murid
pencapaian
arahan tugasan melaksanakan
murid
daripada LP. tugasan
berdasarkan
berdasarkan
Guru peraturan
jadual
menyediakan penskoran
pelaksanaan
bahan mengikut yang
yang
garis panduan dibekalkan
ditetapkan
oleh LP.
Guru merekod
prestasi murid
dan hantar
skor ke LP
PAJSK adalah pentaksiran yang ditadbir, direkod dan
dilaporkan melalui penyertaan, penglibatan dan
pencapaian murid dalam aktiviti sukan, kokurikulum dan
ekstrakurikulum.

Standard Kecergasan Fizikal Kebangsaan (SEGAK) dan

Body Mass Index (BMI) dilaksanakan untuk menilai dan
melaporkan aktiviti fizikal murid.

PAJSK memerlukan murid melibatkan diri dalam aktiviti

bukan akademik sama ada di dalam
atau di luar bilik darjah mengikut keupayaan murid.

PAJSK dibangunkan untuk melengkapi sistem pentaksiran

pendidikan di Malaysia supaya lebih holistik dan
bersepadu. Ia juga sejajar dengan konsep Satu Murid Satu
Sukan (1M1S), pembangunan modal insan dan
perkembangan potensi murid dari segi jasmani, emosi,
rohani dan intelek (JERI) seperti yang dihasratkan dalam
Falsafah Pendidikan Kebangsaan.
 PENTAKSIRAN AKTIVITI JASMANI,
SUKAN & KOKURIKULUM (PAJSK)

SEGAK KOKURIKULUM

EKSTRA KURIKULUM
•Standard Kecergasan
Fizikal Kebangsaan
(SEGAK) SUKAN KELAB/
Mengukur tahap BADAN UNIFORM
/PERMAINAN PERSATUAN
kecergasan

Penyertaan,
Penyertaan, penglibatan
dan Penyertaan, Penyertaan
BMI penglibatan
pencapaian penglibatan dan
dan
Kelab dan dan penglibatan
pencapaian
Persatuan di pencapaian secara
Sukan dan
peringkat Unit Uniform sukarela di
• Body Mass Index (BMI) Permainan
sekolah, di peringkat sekolah /di
• Merekodkan tentang di peringkat
daerah, sekolah, luar sekolah/
ketinggian dan berat badan sekolah,
negeri, negara daerah, negeri, Luar Negara/
bagi menentukan tahap jisim daerah,
dan negara dan Dalam
badan. negeri, negara
antarabangsa antarabangsa Negara
dan
antarabangsa
SEGAK dalam PAJSK merupakan aktiviti fizikal yang dilakukan
oleh murid sekolah untuk mengukur kecergasan berdasarkan
kepada Standard Kecergasan Fizikal Kebangsaan (SEGAK) yang
ditetapkan. Skor mengikut tahap umur ini ditetapkan dengan
menggunakan indeks skor standard yang telah diperakui di
peringkat kebangsaan.

Ujian Jangkauan Melunjur

Ujian Naik Turun Bangku

Selama 3 Minit

Ujian Ringkuk Tubi Separa Ujian Tekan Tubi

Indeks Jisim Badan (BMI) dalam PAJSK tertumpu kepada
mengukur berat badan dan ketinggian seseorang murid
menggunakan piawaian ukuran BMI.

Objektif Pentaksiran BMI adalah:

• mengukur BMI murid
• menentukan tahap keseimbangan lemak badan dengan
ukuran ketinggian dan berat badan seseorang murid

Pelaksanaan pentaksiran BMI dua kali setahun iaitu pada

pertengahan dan akhir tahun persekolahan semasa
Pentaksiran Sukan dan Kokurikulum dalam PAJSK adalah
untuk mengukur aktiviti sukan dan kokurikulum yang
ditetapkan oleh KPM yang bertujuan untuk membangunkan
modal insan dalam usaha memupuk nilai, sahsiah serta
pembangunan diri seseorang murid.

Konstruk dan pelaksanaan pentaksiran sukan dan

pentaksiran kokurikulum dalam PAJSK adalah serupa.

Aktiviti sukan merangkumi aktiviti permainan dan

pertandingan di peringkat sekolah, daerah/zon, negeri,
kebangsaan atau antarabangsa.

Aktiviti kokurikulum merangkumi aktiviti murid dalam

persatuan, kelab dan pasukan beruniform di peringkat
sekolah, daerah/zon, negeri, kebangsaan atau antarabangsa.
 Objektif Pentaksiran Sukan dan Kokurikulum ialah memberi
skor kepada aktiviti sukan dan kokurikulum murid. Konstruk
yang diukur ialah:
i. Penyertaan murid dalam aktiviti sukan dan kokurikulum.
ii. Penglibatan murid dalam aktiviti sukan dan
kokurikulum.
iii. Pencapaian atau prestasi murid dalam aktiviti sukan
dan kokurikulum.

Aspek Pentaksiran Sukan dan Kokurikulum

Pentaksiran Aktiviti Ekstrakurikulum merupakan satu usaha
untuk mendapatkan maklumat, membuat penilaian dan
memberi skor untuk aktiviti bermanfaat yang dijalankan sama
ada di sekolah atau di luar waktu persekolahan dan mendapat
kebenaran ibu bapa/penjaga dan pengesahan pihak sekolah.

Aktiviti ekstrakurikulum merupakan aktiviti yang boleh

membentuk keperibadian yang terpuji, membina sahsiah yang
baik, mendorong melakukan kerja amal untuk kepentingan
masyarakat setempat dan umum.
Pentaksiran yang dilaksanakan di peringkat sekolah
dan/atau pusat untuk mengukur kebolehan (innate
ability dan acquired ability), kemahiran berfikir,
kemahiran menyelesaikan masalah, minat,
kecenderungan, sikap dan personaliti murid.
Pentaksiran ini tidak berasaskan kurikulum dan
proses pengajaran dan pembelajaran.

PPsi suatu kaedah yang digunakan secara sistematik

untuk mengumpul maklumat yang menggambarkan
tret psikologi. Tret psikologi yang diukur
merangkumi aptitud dan personaliti murid. Hasil
dapatan PPsi dapat digunakan untuk membantu
mempertingkatkan pembelajaran murid.
KOMPONEN PENTAKSIRAN PSIKOMETRIK

Komponen PPsi yang diuji di peringkat menengah rendah terdiri

daripada Ujian Aptitud dan Ujian Personaliti seperti yang
ditunjukkan dalam Rajah di bawah.
PENTAKSIRAN PSIKOMETRIK
Mengukur kebolehan semula jadi (innate PENTAKSIRAN Tidak berasaskan
ability) dan kebolehan yang diperoleh PSIKOMETRIK kurikulum dan pengajaran
(acquired ability) pembelajaran

• Tidak berjadual, • Tidak berjadual

• Dicadangkan UJIAN APTITUD INVENTORI • Tidak diwajibkan untuk
kepada semua • Aptitud Umum PERSONALITI semua murid
murid • Aptitud Khusus

 LP sediakan item / Mendapatkan maklumat

Mengenal pasti kecenderungan, tentang ciri-ciri perilaku unik
instrumen dan manual
kekuatan/kelemahan, minat, dan stabil yang ada pada setiap
yang komprehensif
 Penskoran secara
bakat dan kesediaan bagi individu untuk membimbing
menyediakan situasi murid membentuk personaliti
dikotomus,
pengajaran dan pembelajaran yang seimbang dan membantu
polikotomus, kadaran
yang terbaik dan mewujudkan guru menggunakan strategi
pilihan
 Pelaporan secara
suasana pembelajaran yang pengajaran dan pembelajaran
aktif dan berkesan yang sesuai
deskriptif dan individu
 Fungsi Pentaksiran Psikometrik

1. Mengumpul data boleh menyumbang

kepada maklumat Profil Murid.
2. Profil murid dijadikan sebagai satu
perkara /aspek yang ditaksir.
3. Profil murid berperanan sebagai
sumber maklumat dalam membantu
pembelajaran murid dan proses
pengajaran & pembelajaran guru.

Tujuan Ujian Psikometrik

1. Mendapatkan deskripsi yang tepat

mengenai diri individu atau kumpulan.
2. Membantu membuat keputusan yang
praktikal /realistik.
3. Memahami secara lebih mendalam;
keadaan semula jadi dan perbezaan
individu.
4. Memberi pendedahan maklumat
kerjaya yang lebih luas dan tepat
(meluaskan aspirasi kerjaya)
KEGUNAAN UJIAN PSIKOMETRIK
Tiga sebab utama kesukaran pelajar membuat
pemilihan kerjaya (Amir Awang,1983)

1. Tidak boleh membuat keputusan kerana minat di dalam

pelbagai bidang, minat tidak jelas dan tiada minat langsung
2. Pelajar tidak dapat mengagak dengan baik minat, potensi
dan personalitinya
3. Kurang pengetahuan dan maklumat

Aptitud Am

Aptitud
Aptitud Khusus

Psikometrik

Inventori Tret Personaliti

Personaliti

Inventori Minat Kerjaya