‫اراﻳﻪي اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ﺑﺎ‬

‫*‬
‫روﻳﻜﺮد ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن‬
‫‪3‬‬
‫اﻣﻴﺮاﺷﻜﺎن ﻧﺼﻴﺮي ﭘﻮر‪ ،1‬ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ اﻓﺸﺎرﻛﺎﻇﻤﻲ‪ ،2‬اﺣﻤﺪرﺿﺎ اﻳﺰدي‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻛﻮﺗﺎه‬
‫ﭼﻜﻴﺪه‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ :‬ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن ﻳﻜﻲ از اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻮﻓﻖ و ﭘﺮﻛﺎرﺑﺮد در زﻣﻴﻨﻪي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻟﮕﻮ ﻳﻚ ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺟﻬﺖ ﺗﺪوﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد در راﺳﺘﺎي اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻫﺪف اراﻳﻪي اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ‪ -‬ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ‪ 11 ،‬اﻟﮕﻮي ﻧﻈﺮي و ﻋﻤﻠﻲ ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬اﻟﮕﻮﻳﻲ ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪاي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻣﺪل ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺟﻬﺖ ﺟﻤﻊآوري دادهﻫﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﻋﺘﺒﺎر آن ﺑﻪ روش دﻟﻔﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻈﺮات‬
‫ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺗﺄﻳﻴﺪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺿﺮﻳﺐ ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ )‪ 0/94 (Cronbach’s alpha‬ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻦ ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮدن ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ از آزﻣﻮن اﺧﺘﻼف‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬دادهﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮماﻓﺰار ‪ SPSS‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮات ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه از ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﻲ ﺧﺒﺮﮔﺎن در اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪي رﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ‪) 4/02‬از ‪ 5‬ﻧﻤﺮه(‪ ،‬ﻧﻤﺮهي‬
‫اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺪاوم ﻛﻴﻔﻴﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ‪ ،4/5‬اﺳﺘﻔﺎدهي ﺑﻬﻴﻨﻪ از اﻣﻜﺎﻧﺎت و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد ‪ ،4/66‬ﺗﻼش ﻣﺪاوم و ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﺐ رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي ﻣﺮاﺟﻌﺎن ‪ 4/66‬و ﻣﺴﺆوﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮي در ﺧﺼﻮص ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ‪ 4/32‬ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮهي‬
‫ﻣﻨﻈﺮ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ‪ ،11/66‬ﻣﻨﻈﺮ ﺑﻴﻤﺎران ‪ ،11/5‬ﻣﻨﻈﺮ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ‪ ،11/66‬ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ ‪ 10/78‬و ﻣﻨﻈﺮ رﺷﺪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ‪ 11/46‬ﺑﻮد‪ .‬در ﻛﻞ‪ 27 ،‬ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮاي‬
‫‪ 5‬ﻣﻨﻈﺮ اراﻳﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ از اﻟﮕﻮي ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺣﺬف ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﻣﻌﻨﻲداري آزﻣﻮن ‪ t‬در ﺳﻄﺢ ‪ 95‬درﺻﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/05‬ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن و ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﺸﻮر ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﺑﻮده و اﻣﻜﺎن ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ را ﻧﻴﺰ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورد‪ .‬اﻳﻦ اﻟﮕﻮ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﭘﻮﻳﺎي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن‪ ،‬ﭼﺎرﭼﻮﺑﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮﺣﺴﺐ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫واژهﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ؛ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻓﺮاﻳﻨﺪ؛ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ؛ اﻟﮕﻮي ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ‬

‫ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ‪90/2/21 :‬‬ ‫اﺻﻼح ﻧﻬﺎﻳﻲ‪89/12/17 :‬‬ ‫درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪89/10/18 :‬‬

‫‪ ‬اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺻﻞ رﺳﺎﻟﻪي دﻛﺘﺮي ﺑﺎ ﻋﻨﻮان اراﻳﻪي اﻟﮕﻮي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز‬
‫ﻣﺘﻮازن ﭘﻮﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان و‬
‫ﺑﺪون ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺎﻟﻲ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬داﻧﺸﻴﺎر‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ودرﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬واﺣﺪ‬
‫ﻋﻠﻮم و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان )ﻧﻮﻳﺴﻨﺪهي ﻣﺴﺆول(‬
‫‪Email: nasiripour@srbiau.ac.ir‬‬
‫‪ -2‬اﺳﺘﺎدﻳﺎر‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﻋﻤﻠﻴﺎت‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪهي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه آزاد‬
‫اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬واﺣﺪ ﺗﻬﺮان ﻣﺮﻛﺰي‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬
‫‪ -3‬داﻧﺸﺠﻮي دﻛﺘﺮي‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه آزاد‬
‫اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬واﺣﺪ ﻋﻠﻮم و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬
‫ارﺟﺎع‪ :‬ﻧﺼﻴﺮي ﭘﻮر اﻣﻴﺮاﺷﻜﺎن‪ ،‬اﻓﺸﺎرﻛﺎﻇﻤﻲ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ‪ ،‬اﻳﺰدي اﺣﻤﺪرﺿﺎ‪.‬‬
‫اراﻳﻪي اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن‪ .‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬؛ ‪.1169-1179 :(7) 9‬‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ اﺳﺖ )‪.(1‬‬

‫‪1169‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ ‪ /‬دورهي ﻧﻬﻢ ‪ /‬ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ ‪ /‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬‬

‫‪www.mui.ac.ir‬‬

‫ﺑﻪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻣﺎﻟﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ )‪.(5‬‬
‫در اﻟﮕﻮي ‪ BSC‬اﻫﺪاف و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ در ﻳﻚ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ از اﺳﻨﺎد ﺑﺎﻻ دﺳﺘﻲ ﺧﻮد ﻳﻌﻨﻲ رﺳﺎﻟﺖ و اﺳﺘﺮاﺗﮋي‬
‫واﺣﺪﻫﺎي ﺗﺠﺎري اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺷﻔﺎفﺳﺎزي و ﻛﺴﺐ‬
‫آﮔﺎﻫﻲ در ﻣﻮرد اﺳﺘﺮاﺗﮋي‪ ،‬ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ اﻫﺪاف ﻓﺮدي و واﺣﺪﻫﺎ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﺮاﺗﮋي‪ ،‬ارﺗﺒﺎط اﻫﺪاف اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت‬
‫و ﺑﻮدﺟﻪي ﺳﺎﻻﻧﻪ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪﺳﺎزي اﻗﺪاﻣﺎت‬
‫اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي ﺑﺎزﻧﮕﺮي اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ دورهاي و ﻣﻨﻈﻢ‬
‫و ﻛﺴﺐ ﺑﺎزﺧﻮرد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ارﺗﻘﺎي اﺳﺘﺮاﺗﮋي از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺰاﻳﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ‪ BSC‬ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ )‪ .(5‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦﻛﻪ ﻫﺪف ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﻲ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻖ رﺳﺎﻟﺖ و‬
‫ﺑﺮآوردهﺳﺎزي ﻧﻴﺎز ﻣﺸﺘﺮي اﺳﺖ‪ ،‬اﻟﮕﻮي ‪ BSC‬ﺗﻔﺎوتﻫﺎي‬
‫ﻋﻤﺪهي ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻏﻴﺮ اﻧﺘﻔﺎﻋﻲ ﺑﺎ ﺑﺨﺶ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﻲ را ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻗﺮار داده و ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ در ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻮﻣﻲ و‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻏﻴﺮ اﻧﺘﻔﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻜﺮد آنﻫﺎ در دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ رﺳﺎﻟﺖ‬
‫و اﻧﺠﺎم وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺤﻮﻟﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻏﻴﺮ اﻧﺘﻔﺎﻋﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﮔﺴﺘﺮدهاي از ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎ را دارﻧﺪ و ﺑﺎﻳﺪ آﺛﺎر‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻫﺪاف ﻣﺘﻌﺎﻟﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻃﺮز ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ )‪.(1 ،5‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ در اﻟﮕﻮي ‪ ،BSC‬ﺗﺪوﻳﻦ رﺳﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻧﻘﺎط ﻛﻠﻴﺪي و ﻣﻬﻢ اﻟﮕﻮي ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ اﺳﺘﺮاﺗﮋي در‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي اﻧﺘﻔﺎﻋﻲ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ )‪ .(1‬رﺳﺎﻟﺖ ﺳﺎزﻣﺎن در واﻗﻊ‬
‫ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺆاﻻت ﻛﻪ‪ :‬ﻣﺎ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ؟ ﭼﻪ‬
‫ﻛﺎري را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻴﻢ؟ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﻲدﻫﻴﻢ؟ ﭼﺮا اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻴﻢ؟ ﭼﺮا ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺗﻼشﻫﺎ اﺧﺘﺼﺎص ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟ )‪ ،(6‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ‬
‫رﺳﺎﻟﺖ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧﻴﺰ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ )‪.(7‬‬
‫اﺻﻼﺣﺎت در ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ‬
‫دﻧﺒﺎل ارﺗﻘﺎي ﭘﺎﺳﺦﮔﻮﻳﻲ‪ ،‬ﻫﺰﻳﻨﻪ‪ -‬اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺪاري‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد‬
‫ﻛﻴﻔﻴﺖ و رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺻﻼﺣﺎت ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ارﺗﻘﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ‬
‫ﺷﻮاﻫﺪ ﻋﻠﻤﻲ و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ روي آن‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ ‪ /‬دورهي ﻧﻬﻢ ‪ /‬ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ ‪ /‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬‬
‫‪www.mui.ac.ir‬‬
‫اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان‬
‫‪ ‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ در ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺮﺧﻮرداري از اﺑﺰارﻫﺎ و‬
‫ﻧﮕﺮشﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ )‪ (2‬ﺗﺎ ﻛﺎراﻳﻲ‪ ،‬اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ و‬
‫ﭘﺎﺳﺦﮔﻮﻳﻲ ﺧﻮد را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻨﺪ )‪ .(3‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﻟﮕﻮﻫﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ اراﻳﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ اﻟﮕﻮي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز‬
‫ﻣﺘﻮازن )‪ BSC (Balanced scorecard‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )‪.(2 ،4‬‬
‫اﻟﮕﻮي ‪ ،BSC‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ Kaplan‬و ‪ Norton‬اراﻳﻪ ﮔﺮدﻳﺪه‬
‫اﺳﺖ )‪ .(5‬اﻳﻦ اﻟﮕﻮ ﺑﺮاي ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰاري اﺛﺮﺑﺨﺶ‬
‫ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺗﺸﺮﻳﺢ و ﺗﺮﺟﻤﻪي داراﻳﻲﻫﺎي ﻧﺎﻣﺸﻬﻮد ﺑﻪ‬
‫ارزش واﻗﻌﻲ ﻗﺎﺑﻞ درك ﺑﺮاي ذيﻧﻔﻌﺎن‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر راﻫﮕﺸﺎ ﺑﻮده و‬
‫اﻣﻜﺎن اﺟﺮاي ﻣﻮﻓﻖ اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﺳﺎزد )‪ .(1‬اﻫﺪاف‬
‫و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎزي از اﺳﺘﺮاﺗﮋي و ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ﺳﺎزﻣﺎن‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻫﺪاف و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﺎزﻣﺎن در‬
‫ﭼﻬﺎر وﺟﻪ ﻣﻲﻧﮕﺮﻧﺪ‪ :‬ﻣﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻣﺸﺘﺮي‪ ،‬ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ و رﺷﺪ و‬
‫ﻳﺎدﮔﻴﺮي‪ .‬اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻣﻨﻈﺮ‪ ،‬ﭼﺎرﭼﻮﺑﻲ را ﺑﺮاي ‪ BSC‬ﻓﺮاﻫﻢ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ )‪ .(1‬در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻏﻴﺮ اﻧﺘﻔﺎﻋﻲ‪ ،‬اﻫﺪاف و‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ‪ BSC‬از ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در‬
‫واﻗﻊ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﻨﻈﺮﻫﺎ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮي اﻳﻦ ﺳﺆاﻻت‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﻧﮕﺮﻧﺪ؟ در ﭼﻪ ﭼﻴﺰي ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻣﺎﻫﺮ ﺑﺎﺷﻴﻢ؟ آﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺴﺘﻤﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ؟ و ﭼﮕﻮﻧﻪ‬
‫ذيﻧﻔﻌﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﻧﮕﺮﻧﺪ؟ )‪.(1 ،5‬‬
‫ﺻﻔﺖ ﻣﺘﻮازن در ‪ BSC‬ﺑﻪ ﺗﻮازن ﺑﻴﻦ ﺳﻨﺠﻪﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ و‬
‫ﻏﻴﺮ ﻣﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺗﻮازن ﺑﻴﻦ ذيﻧﻔﻌﺎن داﺧﻠﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ ﺳﺎزﻣﺎن‪ ،‬ﺗﻮازن‬
‫ﺑﻴﻦ اﻫﺪاف ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت و ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت و ﺗﻮازن ﺑﻴﻦ ﺳﻨﺠﻪﻫﺎي‬
‫ﻫﺎدي و ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )‪.(5‬‬
‫اﻣﺮوزه ‪ BSC‬از ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ )‪ .(1‬در ﻣﻮرد ﺑﻌﻀﻲ از‬
‫ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در زﻣﻴﻨﻪي اﺳﺘﻔﺎده از ‪ BSC‬ﭘﻴﺸﺮو ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭼﺎرﭼﻮب ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﺮﻛﺰي‬
‫ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻣﻬﻢ از ﻗﺒﻴﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻫﺪاف ﻓﺮدي و ﺗﻴﻤﻲ‪،‬‬
‫ﺟﺒﺮان ﺧﺪﻣﺖ‪ ،‬ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ‪ ،‬ﺑﻮدﺟﻪﺑﻨﺪي و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي‪،‬‬
‫ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺑﺎزﺧﻮرد اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ )‪.(5‬‬
‫‪ Kaplan‬و ‪ Norton‬اﻟﮕﻮي ‪ BSC‬را اﺑﺰار ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‬
‫ﻣﺪﻳﺮان ﺑﺮاي راﻫﺒﺮي ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﻳﺸﺎن در دﻧﻴﺎي رﻗﺎﺑﺘﻲ آﻳﻨﺪه و‬
‫در ﻋﺼﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻲداﻧﻨﺪ‪ BSC .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ‬
‫‪1170‬‬
‫اﻣﻴﺮاﺷﻜﺎن ﻧﺼﻴﺮي ﭘﻮر و ﻫﻤﻜﺎران‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﻋﻤﻠﻜﺮد )رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﺳﺘﺎرهاي( ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪ ،Chang ،(14‬ﭼﺎرﭼﻮب ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻃﺐ ﻣﻠﻲ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎزي‬
‫)‪ ،(15‬ﮔﺰارش دﻓﺘﺮ اروﭘﺎﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻬﺪاﺷﺖ در ﺳﺎل‬
‫‪ 2003‬ﺑﺎ ﻧﺎم اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺒﻮد‬
‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ در اروﭘﺎ )‪ (8‬و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ﻛﺎﻧﺎدا‬
‫)‪ (16‬ﻧﺎم ﺑﺮد‪ .‬در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﻧﻴﺰ ﺑﮕﻠﻮ‪ ،‬در رﺳﺎﻟﻪي دﻛﺘﺮي ﺧﻮد‬
‫ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ اﻟﮕﻮي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﻲ اﻳﺮان ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﮕﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻛﺸﻮرﻫﺎي اﺳﺘﺮاﻟﻴﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻧﺎدا‪،‬‬
‫آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻧﻴﻮزﻟﻨﺪ ﺑﻪ روش ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ‪ -‬ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﺑﻪ اراﻳﻪي اﻟﮕﻮي‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي اﻳﺮان ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ )‪ .(17‬اﻟﮕﻮي ‪ BSC‬را‬
‫ﻣﻲﺗﻮان ﺟﻬﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫ﺑﺮد‪ .‬ﻋﺠﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران از ‪ BSC‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﺨﺶ‬
‫ﻣﺪارك ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻓﺎﻃﻤﻪ اﻟﺰﻫﺮاي )س( ﻧﺠﻒ آﺑﺎد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ )‪ .(4‬وﻃﻦﺧﻮاه و ﺳﺎﻟﻤﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻈﺎم‬
‫ارزﺷﻴﺎﺑﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ‬
‫اﻳﺮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ BSC‬ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‬
‫ﻣﺤﻮرﻫﺎي ارزﺷﻴﺎﺑﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻛﺸﻮر در ﻗﺎﻟﺐ ‪ 4‬ﻣﻨﻈﺮ‬
‫اﻟﮕﻮي ‪ BSC‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪهاﻧﺪ )‪.(2‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﻴﺮ‬
‫اﻧﺘﻔﺎﻋﻲ ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺎﻧﻮن اﻟﺰام در‬
‫ﺳﺎل ‪ 1368‬ﺳﺎزﻣﺎن‪ ،‬ﺧﻮد ﻋﻬﺪهدار اراﻳﻪي ﺧﺪﻣﺎت درﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻣﻠﻜﻲ‬
‫ﺧﻮد ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ )‪ .(18‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻣﻠﻜﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪،‬‬
‫ﮔﺰارشﻫﺎي آﻣﺎري )‪ (19‬و ﮔﺰارش ارزﻳﺎﺑﻲ اﻗﺘﺼﺎدي ﺣﺎوي ‪56‬‬
‫ﺷﺎﺧﺺ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎﻻﻧﻪ اراﻳﻪ ﻣﻲﮔﺮدد )‪ .(20‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻧﻴﺰ در زﻣﻴﻨﻪي ارﺗﻘﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﻮد ﺣﺮﻛﺖ‬
‫ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ 60‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن از ‪ 71‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬
‫ﻣﻠﻜﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي اﻟﮕﻮي اﻳﺰو‬
‫‪ 9001‬و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫اﻟﮕﻮﻫﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ ‪ EFQM ،Malcom Baldrige‬و ﻏﻴﺮه روي‬
‫آوردهاﻧﺪ )‪.(21‬‬
‫‪1171‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ ‪ /‬دورهي ﻧﻬﻢ ‪ /‬ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ ‪ /‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬‬
‫‪www.mui.ac.ir‬‬
‫‪ ‬‬
‫ﺗﺄﻛﻴﺪ وﻳﮋه ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪي ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﭘﺎﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد اراﻳﻪ‬
‫دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺼﺮف‬
‫ﻛﻨﻨﺪهي ﺑﻴﺶ از ﻧﻴﻤﻲ از ﻛﻞ ﺑﻮدﺟﻪي ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ )‪.(8‬‬
‫از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ در ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ‬
‫اﻫﻤﻴﺖ ﻧﻮع ﺧﺪﻣﺎت و ﺳﺮوﻛﺎر داﺷﺘﻦ ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ و ﺟﺎن‬
‫اﻧﺴﺎنﻫﺎ‪ ،‬اﻋﺘﻼي ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﺗﻀﻤﻴﻦ آن ﺑﺮاي ﻧﻈﺎم ﺑﻬﺪاﺷﺖ و‬
‫درﻣﺎن و ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻃﻮر ﻓﺰاﻳﻨﺪه ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از‬
‫ﻳﻜﺴﻮ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﭘﺮداﺧﺖ ﺣﻖ ﺑﻴﻤﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻴﺎت و ﺗﺤﻤﻞ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي‬
‫ﮔﺰاف ﺑﻬﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن و در ﻛﻨﺎر آن اﻓﺰاﻳﺶ آﮔﺎﻫﻲ آﻧﺎن‪،‬‬
‫اﻧﺘﻈﺎرات ﻓﺰاﻳﻨﺪهاي از ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن و دﻳﮕﺮ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي اراﻳﻪ‬
‫دﻫﻨﺪهي ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣﺎﻧﻲ دارﻧﺪ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري ﻛﻼن ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻧﻮﻳﻦ‬
‫درﻣﺎن و اﻓﺰاﻳﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﭘﺮﺳﻨﻞ و ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي ﻧﻴﺮوﻫﺎي‬
‫ﺗﺨﺼﺼﻲ و ﻓﻮق ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺮانﺗﺮ ﺷﺪن ﺧﺪﻣﺎت‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣﺎﻧﻲ ﻣﻲﺷﻮد )‪.(9‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎري در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺎ ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي اﻳﻦ‬
‫روش ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﺿﻤﻦ ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺧﻮد ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎي ﭼﺸﻤﮕﻴﺮي ﻧﺎﻳﻞ ﺷﻮﻧﺪ )‪ ،Chan .(1 ،5‬در‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز‬
‫ﻣﺘﻮازن ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي اﻟﮕﻮي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز در ﻣﺮاﻛﺰ دوﻟﺘﻲ ﻛﺎﻧﺎدا‬
‫و آﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،Chan .‬ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻏﻠﺒﻪ‬
‫ﺑﺮ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ و ﻧﻴﺎز اﻓﺰاﻳﻨﺪه ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺪﻳﺮان دوﻟﺘﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﺟﺮاي اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﺪرن ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ در‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺳﻮق ﭘﻴﺪا ﻛﺮدهاﻧﺪ )‪.(10‬‬
‫در زﻣﻴﻨﻪي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺘﻮازن‪ ،‬ﺗﻼشﻫﺎي زﻳﺎدي ﺻﻮرت‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﻼشﻫﺎي ‪ Josey‬و‬
‫‪ (11) Kim‬ﺑﺎ اﻟﮕﻮي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬
‫‪ Ten Asbroek ،Barberton‬و ﻫﻤﻜﺎران در ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺑﺎ‬
‫ﻋﻨﻮان ﺗﻮﺳﻌﻪي ﭼﺎرﭼﻮب ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻠﻲ ﺑﺮاي‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻫﻠﻨﺪ در ﺳﺎل ‪ Kumar. ،(12) 2004‬و‬
‫‪ Ozdamar‬در ﺳﺎل ‪ 2005‬در ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر )‪ Olden ،(3‬و ‪Smith‬‬
‫در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ‪ Patel ،(13) St. Luke‬و ﻫﻤﻜﺎران ﺑﺎ ﺗﺤﻠﻴﻞ‬

‫اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪ ،(14‬ﭼﺎرﭼﻮب ارزﻳﺎﺑﻲ ﻃﺐ ﻣﻠﻲ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪،(15‬‬
‫دﻓﺘﺮ اروﭘﺎﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ )‪ ،(8‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪-‬‬
‫درﻣﺎﻧﻲ ﻛﺎﻧﺎدا )‪ (16‬و اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬
‫اﻳﺮان )‪ (17‬ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻤﻊآوري دادهﻫﺎ در ﺑﺨﺶ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬
‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪاي‪ ،‬از ﻛﺎرت ﻓﻴﺶ و ﺑﺮاي ﮔﺮدآوري دادهﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط‬
‫ﺑﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬از ﺟﺪاول ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.‬‬
‫دادهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارك ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺬﻛﻮر‪ ،‬ﮔﺰارشﻫﺎي ﻣﻌﺎوﻧﺖ درﻣﺎن‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺳﺘﺎدي و‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮔﺮدآوري ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي از ﻧﻘﺎط اﺷﺘﺮاك و اﻓﺘﺮاق ﻣﻨﺪرج در ﺟﺪاول‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪاي‪ ،‬اﻟﮕﻮي اوﻟﻴﻪي ﭘﮋوﻫﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ادﺑﻴﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ رﺳﺎﻟﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ و ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻪ‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن اﻟﺰام‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻴﻤﻪي ﺧﺪﻣﺎت درﻣﺎﻧﻲ و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺘﻮن ﻣﺮﺗﺒﻂ‪ ،‬رﺳﺎﻟﺖ‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﺪوﻳﻦ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﺣﺮاز اﻋﺘﺒﺎر اﻟﮕﻮ از روش دﻟﻔﻲ ﻛﻤﻚ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪي ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه در اﺧﺘﻴﺎر ‪ 15‬ﻧﻔﺮ از اﻋﻀﺎي ﻫﻴﺄت‬
‫ﻋﻠﻤﻲ داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪي ﭘﮋوﻫﺶ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻣﻮﺿﻮع‬
‫ﭘﮋوﻫﺶ را دارﻧﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻧﻈﺮات اﻳﺸﺎن در ﻣﻮرد ﻣﺤﺘﻮا و‬
‫ﻧﺤﻮهي ﻧﮕﺎرش ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ اﺧﺬ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻋﻤﺎل ﻧﻘﻄﻪ‬
‫ﻧﻈﺮات و ﺗﺄﻳﻴﺪ اﻳﺸﺎن‪ ،‬رواﻳﻲ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ‬
‫ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎ ‪ 0/94 Cronbach’s alpha‬ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪي ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻧﻤﺎي ﺷﻤﺎﺗﻴﻜﻲ از‬
‫اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي و ﺷﺮح اﺑﻌﺎد اﻟﮕﻮ‪ ،‬رﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي‪،‬‬
‫ﻣﻨﻈﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﻨﻈﺮ و ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻫﺮ ﺷﺎﺧﺺ در اﺧﺘﻴﺎر‬
‫‪ 80‬ﻧﻔﺮ از ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان داراي ﻣﺪرك دﻛﺘﺮي و ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ‬
‫ارﺷﺪ در رﺷﺘﻪي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮان‬
‫ﺷﺎﻏﻞ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮان و ﻣﺴﺆوﻻن و ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن‬
‫داراي ﻣﺪرك ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ و ﺑﺎﻻﺗﺮ در ﻣﻌﺎوﻧﺖ درﻣﺎن‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪي ﺑﻴﺶ از ‪ 5‬ﺳﺎل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‬
‫و از آﻧﺎن درﺧﻮاﺳﺖ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﻴﺰان ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺧﻮد در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ‬
‫رﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي را در ﻗﺎﻟﺐ ﻣﻘﻴﺎس ‪ 5‬ﮔﺰﻳﻨﻪاي ﻟﻴﻜﺮت )از‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ ‪ /‬دورهي ﻧﻬﻢ ‪ /‬ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ ‪ /‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬‬
‫‪www.mui.ac.ir‬‬
‫اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان‬
‫‪ ‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن اراﻳﻪ ﻛﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﺧﺮﻳﺪار‬
‫ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﻲ و ﺧﺼﻮﺻﻲ‪ ،‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﺪﻣﺎت‬
‫اراﻳﻪ ﺷﺪه و ﺧﺪﻣﺎت ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﺪه ﻳﻜﻲ از ﻣﻮارد ﻣﻬﻢ و ﺷﺮوط‬
‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺳﺎزﻣﺎن در ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮر ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ در زﻣﻴﻨﻪي‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ اﻟﮕﻮﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد در ﺟﻬﺖ ارﺗﻘﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺗﻼشﻫﺎﻳﻲ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ در ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﺷﺪ اﺳﺘﻘﺮار ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻴﻔﻴﺖ اﻳﺰو‬
‫‪ 9001‬و ﺗﻤﺮﻛﺰ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎ در زﻣﻴﻨﻪي‬
‫ارﺗﻘﺎي ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﺪﻣﺎت‪ ،‬اراﻳﻪي اﻟﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در ارﺗﻘﺎي ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﺪﻣﺎت‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻣﻠﻜﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻏﻴﺮ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در ارﺗﻘﺎي ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﻲ و‬
‫ﺧﺼﻮﺻﻲ )ﻛﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﺮﻳﺪار‬
‫ﺧﺪﻣﺎت آنﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ( ﺗﺄﺛﻴﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻫﺪف‬
‫اراﻳﻪي ﻳﻚ اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ‪ BSC‬اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ‪ -‬ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ در ﺳﺎل ‪ 1388‬اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪي ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ﺑﻮد‪ .‬در‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻃﺮاﺣﻲ اﻟﮕﻮي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن ﺟﻬﺖ‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي‬
‫ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﻳﺎزده اﻟﮕﻮي ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻧﻈﺮي و ﻋﻤﻠﻲ ‪ BSC‬ﭘﺮداﺧﺘﻪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎر اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬از ﺑﻴﻦ اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ و‬
‫ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس‪ ،‬ﺑﺮ اﺳﺎس دو ﻣﺤﻮر ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺤﻮر اول‪،‬‬
‫ﻃﻴﻔﻲ از اﻟﮕﻮﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه آن از ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ ﺗﺎ‬
‫ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن دوﻟﺘﻲ و در ﻣﺤﻮر دوم‪ ،‬ﻣﺤﺪودهاي از‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻧﻔﺮادي ﺗﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎزده اﻟﮕﻮي اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺷﺎﻣﻞ اﻟﮕﻮي ﺗﺌﻮرﻳﻚ‬
‫ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن ‪ Kaplan‬و ‪ ،(5) Norton‬اﻟﮕﻮي دوﻟﺘﻲ‬
‫‪ ،(10) BSC‬اﻟﮕﻮي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ‪ ،(11) Barberton‬ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ﻫﻠﻨﺪ )‪ ،(12‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر )‪،(3‬‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ‪ ،(13) St. Luke‬اﻟﮕﻮي رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي‬
‫‪1172‬‬
‫اﻣﻴﺮاﺷﻜﺎن ﻧﺼﻴﺮي ﭘﻮر و ﻫﻤﻜﺎران‬
‫‪ ‬‬

‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻨﻈﺮﻫﺎ ﺑﻴﺎن ﺷﺪ و در اﻧﺘﻬﺎ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﻨﻈﺮ در‬
‫ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﺗﺒﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻌﺪاد ﻣﻨﻈﺮﻫﺎ ‪ 3‬و‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻨﻈﺮﻫﺎ ‪ 6‬ﻣﻨﻈﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﻣﻨﻈﺮﻫﺎ در اﻟﮕﻮﻫﺎي‬
‫ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ 4/75‬ﻣﻨﻈﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻟﻎ‬
‫ﺑﺮ ‪ 31‬ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺎ اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر ‪ ± 10/95‬ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺸﺘﺮي‬
‫)ﺑﻴﻤﺎر( در ‪ 90‬درﺻﺪ اﻟﮕﻮﻫﺎ وﺟﻮد داﺷﺖ‪ .‬ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﻨﻈﺮ‬
‫ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ‪ 72‬درﺻﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ و ﻣﻨﻈﺮ رﺷﺪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي‬
‫‪ 63‬درﺻﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ‪ 66‬درﺻﺪ اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﻬﺪاﺷﺖ و‬
‫درﻣﺎن ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻼﺻﻪي اﻟﮕﻮﻫﺎي‬
‫ﻣﻄﺮح در ﺟﺪول ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ‪ 1‬اراﻳﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺰان ﻣﻮاﻓﻘﺖ اﻋﻼم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺧﺒﺮﮔﺎن ﺑﺎ رﺳﺎﻟﺖ‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﻴﺶ از ‪ 4‬ﻧﻤﺮه ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬
‫ﻧﻤﺮهي رﺳﺎﻟﺖ ‪ 4/02‬و ﻧﻤﺮات اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺪاوم ﻛﻴﻔﻴﺖ و‬
‫اﻳﻤﻨﻲ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ‪ ،4/5‬اﺳﺘﻔﺎدهي ﺑﻬﻴﻨﻪ از‬
‫اﻣﻜﺎﻧﺎت و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد ‪ ،4/66‬ﺗﻼش ﻣﺪاوم و ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﺟﻠﺐ رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي ﻣﺮاﺟﻌﺎن ‪ 4/66‬و ﻣﺴﺆوﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮي در‬
‫ﺧﺼﻮص ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ‪ 4/32‬ﺑﻮده‬
‫ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻖ = ‪ 5‬ﺗﺎ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺨﺎﻟﻒ = ‪ (1‬اﻋﻼم ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬
‫در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﻨﻈﺮﻫﺎي اﻟﮕﻮ و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻫﺮ ﻣﻨﻈﺮ‬
‫از ‪ 4‬ﺑﻌﺪ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ رﺳﺎﻟﺖ‪ ،‬اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻨﻈﺮ ﻳﺎ ﺷﺎﺧﺺ‪ ،‬اﻣﻜﺎن‬
‫ﭘﺎﻳﺶ و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﺪاﺧﻠﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﻣﻘﻴﺎس ‪ 3‬ﮔﺰﻳﻨﻪاي ﻟﻴﻜﺮت‬
‫اﻋﻼم ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺟﻤﻊآوري ﻧﻈﺮات ﺧﺒﺮﮔﺎن ﻳﺎد ﺷﺪه‪،‬‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ اﻣﺘﻴﺎز ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎي ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ﻓﺮﻣﻮل آزﻣﻮن اﺧﺘﻼف ﻧﺴﺒﺖ ﺻﻔﺖ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺸﺨﺺ ])‪ Z = [(X/n) -P) 1/√ (P (1-P) /n‬و‬
‫)‪ n = 50‬و ‪ 75‬درﺻﺪ ≥ ‪ (P‬ﺿﺮﻳﺐ اﻃﻤﻴﻨﺎن ‪ 95‬درﺻﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ‪ z‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه از ‪ 1/64‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻮد ﺗﺄﻳﻴﺪ و ﻣﻌﺘﺒﺮ‬
‫ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر از ﻧﺮماﻓﺰار ‪SPSS‬‬
‫)‪ (version, SPSS Inc., Chicago, IL‬اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ در ﭼﻬﺎر ﻗﺴﻤﺖ اراﻳﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬اﺑﺘﺪا‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي‬
‫ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ رﺳﺎﻟﺖ‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اراﻳﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬در اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫ﺟﺪول ‪ :1‬ﻣﻨﻈﺮﻫﺎي اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻧﻈﺮي و ﻋﻤﻠﻲ ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن در ﺑﺨﺶ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ‬
‫ﻣﻨﻈﺮﻫﺎي اﻟﮕﻮ‬ ‫ﻧﺎم اﻟﮕﻮ‬
‫‪ -1‬ﻣﺎﻟﻲ؛ ‪ -2‬ﻣﺸﺘﺮي؛ ‪ -3‬ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ؛ ‪ -4‬رﺷﺪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي‬ ‫اﻟﮕﻮي ﺗﺌﻮرﻳﻚ ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن‬
‫‪ -1‬ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺎﻟﻲ؛ ‪ -2‬ﻣﺸﺘﺮي؛ ‪ -3‬ﻛﺎراﻳﻲ ﻋﻤﻠﻴﺎت؛ ‪ -4‬ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﻧﻮآوري؛ ‪ -5‬ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﺎرﻛﻨﺎن‬ ‫اﻟﮕﻮي دوﻟﺘﻲ ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن‬
‫‪ -1‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن؛ ‪ -2‬ﺧﺪﻣﺖ؛ ‪ -3‬ﻛﻴﻔﻴﺖ؛ ‪ -4‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﺟﺮاﻳﻲ؛ ‪ -5‬ﻣﺎﻟﻲ؛ ‪-6‬رﺷﺪ‬ ‫اﻟﮕﻮي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ‪Barberton‬‬
‫‪ -1‬ﻣﺎﻟﻲ؛ ‪ -2‬ﻣﺸﺘﺮي؛ ‪ -3‬ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ؛ ‪ -4‬ﻧﻮآوري‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ﻫﻠﻨﺪ‬
‫‪ -1‬ﻣﺸﺘﺮي؛ ‪-2‬ﻋﺮﺿﻪ ﻛﻨﻨﺪه؛ ‪-3‬ﻓﺮاﻳﻨﺪ؛ ‪-4‬ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ؛ ‪ -5‬رﺷﺪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي؛ ‪ -6‬ﻣﻨﻈﺮ ﻛﻠﻲ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‬
‫‪ -1‬ﻣﺎﻟﻲ؛ ‪ -2‬رﺿﺎﻳﺖ ﻣﺸﺘﺮي؛ ‪ -3‬رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ؛ ‪ -4‬ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ؛ ‪ -5‬ﻛﺎرﻛﻨﺎن‬ ‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ‪St. Luke‬‬
‫‪ -1‬ﺑﻴﻤﺎران؛ ‪ -2‬ﻣﺎﻟﻲ؛ ‪ -3‬ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ؛ ‪ -4‬رﺷﺪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي‬ ‫اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ اﻳﺮان‬
‫‪ -1‬ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ؛ ‪ -2‬رﺿﺎﻳﺖ ﺑﻴﻤﺎر؛ ‪ -3‬ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و ﻧﺘﺎﻳﺞ؛ ‪ -4‬ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺎﻟﻲ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ﻛﺎﻧﺎدا‬
‫‪ -1‬ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﺑﻴﻤﺎر؛ ‪ -2‬ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ؛ ‪ -3‬ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﻇﺮﻓﻴﺖ و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬ ‫رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن‬
‫‪ -1‬ﺑﻬﺒﻮد ﺳﻼﻣﺖ؛ ‪ -2‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻋﺎدﻻﻧﻪ؛ ‪ -3‬اراﻳﻪ ﻣﺆﺛﺮ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ؛ ‪ -4‬ﻛﺎراﻳﻲ؛ ‪ -5‬ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران؛‬
‫ﭼﺎرﭼﻮب ارزﻳﺎﺑﻲ ﻃﺐ ﻣﻠﻲ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن‬
‫‪ -6‬ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺳﻼﻣﺘﻲ‬
‫‪ -1‬اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ؛ ‪ -2‬اﻳﻤﻨﻲ؛ ‪ -3‬ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﺑﻴﻤﺎر؛ ‪ -4‬ﻛﺎراﻳﻲ؛ ‪ -5‬ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﻣﺤﻮري؛ ‪ -6‬ﺣﻜﻤﺮاﻧﻲ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ‬ ‫دﻓﺘﺮ اروﭘﺎﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ‬
‫اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﺑﺮاي‬
‫‪ -1‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ؛ ‪ -2‬ﺑﻴﻤﺎران؛ ‪ -3‬ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ؛ ‪ -4‬ﻣﺎﻟﻲ؛ ‪ -5‬رﺷﺪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻛﺎرﻛﻨﺎن‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬

‫‪1173‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ ‪ /‬دورهي ﻧﻬﻢ ‪ /‬ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ ‪ /‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬‬

‫‪www.mui.ac.ir‬‬
 ‫اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان‬
‫‪ ‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﻧﻤﺎي ﻛﻠﻲ اﻟﮕﻮ اراﻳﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺧﺒﺮﮔﺎن ﺑﺎ رﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻣﻮاﻓﻖ‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮهي ﻣﻨﻈﺮ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ‪ ،11/66‬ﻣﻨﻈﺮ ﺑﻴﻤﺎران ‪،11/5‬‬ ‫ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﻣﻌﻨﻲداري آزﻣﻮن ‪ t‬در ﺳﻄﺢ ‪ 95‬درﺻﺪ ﻛﻤﺘﺮ از‬
‫ﻣﻨﻈﺮ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ‪ ،11/66‬ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ ‪ 10/78‬و ﻣﻨﻈﺮ رﺷﺪ‬ ‫‪ 0/05‬ﺑﻮده اﺳﺖ و رﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻗﺒﻮل ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬در‬

‫رﺳﺎﻟﺖ‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ‪................‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ درﻣﺎن ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺳﺘﺎن ‪ ................‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬
‫ﻋﻤﻮﻣﻲ‪/‬ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ‪ ،‬ﻋﻬﺪهدار اراﻳﻪي ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻌﺎن ﺑﺎ اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻴﻤﻪﺷﺪﮔﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬
‫در ﺷﻬﺮ‪/‬ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ‪ ..................‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد را از ﻃﺮق زﻳﺮ اراﻳﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺪاوم ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ؛‬
‫‪ -‬اﺳﺘﻔﺎدهي ﺑﻬﻴﻨﻪ از اﻣﻜﺎﻧﺎت و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد؛‬
‫‪ -‬ﺗﻼش ﻣﺪاوم و ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﺐ رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي ﻣﺮاﺟﻌﺎن؛‬
‫‪ -‬ﻣﺴﺆوﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮي در ﺧﺼﻮص ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‬
‫‪ -‬ﻣﻴﺰان ﭘﺬﻳﺮش ﻣﺠﺪد؛‬ ‫ﺑﻴﻤﺎران‬
‫‪ -‬درﺻﺪ ﺳﺰارﻳﻦ؛‬
‫‪ -‬ﻧﺮخ ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ؛‬ ‫‪ -‬ﻣﻴﺰان رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎران؛ ‪ ‬‬
‫‪ -‬ارﺗﻘﺎي ﻧﻤﺮهي ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻳﻤﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎر؛‬ ‫‪ -‬ﻣﻴﺰان ﺷﻜﺎﻳﺎت؛‬
‫‪ -‬ﻣﻴﺰان ﺣﻮادث ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ؛‬ ‫‪ -‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺪت اﻗﺎﻣﺖ ﺑﻴﻤﺎر در اورژاﻧﺲ؛ ‪ ‬‬
‫‪ -‬ﻣﻴﺰان ﻣﺮگوﻣﻴﺮ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ‪  .‬‬

‫ﻣﺎﻟﻲ ‪ ‬‬ ‫ﻧﻘﺸﻪ‬ ‫ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ‬

‫– ﻣﺘﻮﺳﻂ روزﻫﺎي ﺑﺴﺘﺮي؛‬
‫‪ -‬ﻧﺴﺒﺖ درآﻣﺪ ﺑﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪي ﺟﺎري ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺘﺮاﺗﮋي‬
‫ازاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺴﺘﺮي؛‬ ‫– ﻧﺴﺒﺖ ﭘﺬﻳﺮش ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ﭘﺰﺷﻚ؛‬
‫‪ -‬ﻧﺴﺒﺖ درآﻣﺪ ﺑﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪي ﺟﺎري ﺑﻪ‬ ‫– ﻣﻴﺰان ﻛﻨﺴﻠﻲ اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ؛‬
‫ازاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ؛‬ ‫– درﺻﺪ اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺰرگ؛‬
‫‪ -‬ﻣﻴﺰان ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﻛﻞ؛‬ ‫– ﻧﺴﺒﺖ ﭘﺬﻳﺮش ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ﭘﺰﺷﻚ؛‬
‫‪ -‬ﻣﻴﺰان ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﻪ ازاي ﻳﻚ‬ ‫– ﺑﻬﺮهوري ﻛﺎرﻛﻨﺎن؛‬
‫ﺗﺨﺖ ﻓﻌﺎل‪  .‬‬ ‫رﺷﺪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن‬ ‫– درﺻﺪ اﺷﻐﺎل ﺗﺨﺖ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺳﺮاﻧﻪي ﺳﺎﻋﺎت آﻣﻮزﺷﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن؛‬
‫‪ -‬ﻧﺮخ ﻏﻴﺒﺖ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﻴﻤﺎري؛‬
‫‪ -‬رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي ﻛﺎرﻛﻨﺎن؛‬
‫‪ -‬درﺻﺪ ﺣﻮادث ﺷﻐﻠﻲ؛‬
‫‪ -‬درﺻﺪ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي آﻣﻮزش از ﺑﻮدﺟﻪ؛‬
‫‪ -‬ﻛﺎراﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي اﻃﻼﻋﺎت‪  .‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :1‬اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ ‪ /‬دورهي ﻧﻬﻢ ‪ /‬ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ ‪ /‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬‬ ‫‪1174‬‬

‫‪www.mui.ac.ir‬‬
‫اﻣﻴﺮاﺷﻜﺎن ﻧﺼﻴﺮي ﭘﻮر و ﻫﻤﻜﺎران‬
‫ﻣﻴﺰان ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﻛﻞ ‪ ،11/14‬درﺻﺪ ﻫﺰﻳﻨﻪي ﺗﻌﻤﻴﺮات‬
‫و ﺗﺠﻬﻴﺰات از درآﻣﺪ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ‪ 9/46‬و ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﻪ‬
‫ازاي ﻳﻚ ﺗﺨﺖ ﻓﻌﺎل ‪ 10/9‬ﺑﻮد‪ .‬ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺑﺎ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي‬
‫ﻧﺴﺒﺖ درآﻣﺪ ﺑﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪي ﺟﺎري ﺑﻪ ازاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺴﺘﺮي‪،‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ درآﻣﺪ ﺑﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪي ﺟﺎري ﺑﻪ ازاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻴﺰان ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﻛﻞ‪ ،‬ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﻪ ازاي ﻳﻚ‬
‫ﺗﺨﺖ ﻓﻌﺎل‪ ،‬ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﻛﻞ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ اﻣﺘﻴﺎز را در اﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ .‬ﺷﺎﺧﺺ درﺻﺪ‬
‫ﻫﺰﻳﻨﻪي ﺗﻌﻤﻴﺮات و ﺗﺠﻬﻴﺰات از درآﻣﺪ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ‬
‫ﻛﺴﺐ اﻣﺘﻴﺎز ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 75‬درﺻﺪ ﻛﻞ و ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺒﻮدن در ﺳﻄﺢ‬
‫‪ 95‬درﺻﺪ )ارزش ‪ P‬ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ (0/05‬رد ﺷﺪ و از اﻟﮕﻮي‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺣﺬف ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻨﻈﺮ رﺷﺪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن‪ ،‬ﻧﻤﺮهي ﺷﺎﺧﺺ ﺳﺮاﻧﻪي ﺳﺎﻋﺎت‬
‫آﻣﻮزﺷﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ‪ ،11/82‬ﻧﺮخ ﻏﻴﺒﺖ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﻴﻤﺎري ‪،10/80‬‬
‫رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي ﻛﺎرﻛﻨﺎن ‪ ،11/66‬درﺻﺪ ﺣﻮادث ﺷﻐﻠﻲ ‪،10/94‬‬
‫درﺻﺪ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي آﻣﻮزش از ﺑﻮدﺟﻪ ‪ 10/80‬و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮهي‬
‫ﻛﺎراﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي اﻃﻼﻋﺎت ‪ 11/10‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺰان ﻣﻌﻨﻲداري آزﻣﻮن ‪ t‬در ﺳﻄﺢ ‪ 95‬درﺻﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪0/05‬‬
‫ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻛﻠﻴﻪي ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻗﺒﻮل ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ 0/05‬ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻛﻠﻴﻪي ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻗﺒﻮل‬
‫ﺑﺤﺚ‬
‫رﺳﺎﻟﺖ‪ ،‬دﻟﻴﻞ وﺟﻮدي ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ )‪ (6‬و ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﺎﻧﻮن اﻟﺰام ﺗﺸﻜﻴﻞ‬
‫ﮔﺮدﻳﺪهاﻧﺪ )‪ .(9‬اﻟﮕﻮي ‪ BSC‬ﻫﺪف ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮد را دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ‬
‫رﺳﺎﻟﺖ در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﻲ ﻣﻲداﻧﺪ )‪ (1 ،2‬ﻛﻪ در ﺗﻤﺎم‬
‫اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رﺳﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺼﺮﻳﺤﻲ ﻳﺎ ﺗﻠﻮﻳﺤﻲ‬
‫ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻌﺪادي از آنﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻟﮕﻮي ﺗﺌﻮرﻳﻚ ‪BSC‬‬
‫)‪ ،(5‬اﻟﮕﻮي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ‪ ،(11) Barberton‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي‬
‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر )‪ ،(3‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ‪ ،(13) St. Luke‬ﭼﺎرﭼﻮب ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﻃﺐ ﻣﻠﻲ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪ (15‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن رﺳﺎﻟﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﮕﻠﻮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺪم ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺧﺒﺮﮔﺎن در ﺗﻌﺮﻳﻒ رﺳﺎﻟﺖ‪ ،‬دورﻧﻤﺎ‬
‫و ﺑﻴﺎﻧﻴﻪي ارزشﻫﺎ در اراﻳﻪي اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي وزارت‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ اﻳﺮان اﺷﺎره دارد )‪ .(17‬ﻋﺠﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران اﺷﺎره دارﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻋﺪم ﺗﻌﺮﻳﻒ رﺳﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻛﻠﻴﺪي در‬
‫‪1175‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ ‪ /‬دورهي ﻧﻬﻢ ‪ /‬ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ ‪ /‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬‬
‫‪www.mui.ac.ir‬‬
‫‪ ‬‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن ‪ 11/46‬ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻴﺰان ﻣﻌﻨﻲداري آزﻣﻮن ‪ t‬در ﺳﻄﺢ ‪95‬‬
‫درﺻﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/05‬ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺑﺎ‬
‫ﻣﻨﻈﺮﻫﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮه در اﻳﻦ‬
‫ﻣﻨﻈﺮﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻨﻈﺮ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و ﻣﻨﻈﺮ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﺑﻮده‬
‫اﺳﺖ و ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮه ﺑﻪ ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ ﺗﻌﻠﻖ داﺷﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﻨﻈﺮ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮهي اﺧﺬ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﻴﺰان‬
‫ﭘﺬﻳﺮش ﻣﺠﺪد ‪ ،10/82‬درﺻﺪ ﺳﺰارﻳﻦ ‪ ،10/98‬ﻧﺮخ ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎي‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ ‪ ،11/34‬ارﺗﻘﺎي ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻳﻤﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎر ‪ ،9/94‬ﻣﻴﺰان‬
‫ﺣﻮادث ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ‪ 9/92‬و ﻣﻴﺰان ﻣﺮگوﻣﻴﺮ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ ‪10/34‬‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺮخ ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ و‬
‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮه ﺑﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻴﺰان ﺣﻮادث ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺗﻌﻠﻖ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﻣﻌﻨﻲداري آزﻣﻮن ‪ t‬در‬
‫ﺳﻄﺢ ‪ 95‬درﺻﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/05‬ﺑﻮده اﺳﺖ و ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺑﺎ‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮهي اﺧﺬ ﺷﺪه در ﻣﻨﻈﺮ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮاي‬
‫رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎران ‪ ،11/52‬ﺑﺮاي ﻣﻴﺰان ﺷﻜﺎﻳﺎت ﻣﺮاﺟﻌﺎن‬
‫‪ 10/98‬و ﺑﺮاي ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺪت اﻗﺎﻣﺖ ﺑﻴﻤﺎر در اورژاﻧﺲ ‪9/96‬‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺑﺎ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻖ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﻣﻌﻨﻲداري آزﻣﻮن ‪ t‬در ﺳﻄﺢ ‪ 95‬درﺻﺪ ﻛﻤﺘﺮ از‬
‫ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﻨﻈﺮ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮهي ﻣﺘﻮﺳﻂ‬
‫روزﻫﺎي ﺑﺴﺘﺮي ‪ ،11/30‬ﻧﺴﺒﺖ ﭘﺬﻳﺮش ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ‬
‫ﭘﺰﺷﻚ ‪ ،10/42‬ﻣﻴﺰان ﻛﻨﺴﻠﻲ اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ ‪ ،11/14‬درﺻﺪ‬
‫اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺰرگ ‪ ،10/46‬ﻧﺴﺒﺖ ﭘﺬﻳﺮش ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻪ ازاي‬
‫ﻫﺮ ﭘﺰﺷﻚ ‪ ،10/4‬ﺑﻬﺮهوري ﻛﺎرﻛﻨﺎن ‪ 11/16‬و درﺻﺪ اﺷﻐﺎل‬
‫ﺗﺨﺖ ‪ 11/66‬ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮه ﺑﻪ درﺻﺪ اﺷﻐﺎل ﺗﺨﺖ و‬
‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮه ﺑﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻧﺴﺒﺖ ﭘﺬﻳﺮش ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ‬
‫ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﻣﻴﺰان‬
‫ﻣﻌﻨﻲداري آزﻣﻮن ‪ t‬در ﺳﻄﺢ ‪ 95‬درﺻﺪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/05‬ﺑﻮد و‬
‫ﻛﻠﻴﻪي ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺑﻮده‪.‬‬
‫در ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮهي ﺷﺎﺧﺺ ﻧﺴﺒﺖ درآﻣﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻫﺰﻳﻨﻪي ﺟﺎري ﺑﻪ ازاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺴﺘﺮي ‪ ،10/96‬ﻧﺴﺒﺖ‬
‫درآﻣﺪ ﺑﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪي ﺟﺎري ﺑﻪ ازاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ ‪،10/78‬‬

‫ﻣﻨﻈﺮ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻي اﻟﮕﻮ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺳﻮدآوري و ﺑﻘﺎي ﺳﺎزﻣﺎن را ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ )‪.(5‬‬
‫در ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺧﺼﻮﺻﻲ و‬
‫ﭘﺎرهاي از ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ‪St. Luke‬‬
‫)‪ ،(13‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ﻛﺎﻧﺎدا )‪ ،(16‬اﻟﮕﻮي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬
‫‪ ،(11) Barberton‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ﻫﻠﻨﺪ )‪ (12‬و‬
‫اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ اﻳﺮان )‪ (17‬از اﻳﻦ‬
‫ﻣﻨﻈﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪادي از اﻟﮕﻮﻫﺎ در ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺪاﺷﺖ و‬
‫درﻣﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻟﮕﻮي دﻓﺘﺮ اروﭘﺎﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ )‪،(8‬‬
‫اﻟﮕﻮي رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪ ،(14‬ﭼﺎرﭼﻮب‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻃﺐ ﻣﻠﻲ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪ (15‬و ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر )‪(3‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﺬف اﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬
‫در راﺳﺘﺎي اراﻳﻪي ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻪ ﺑﻴﻤﻪﺷﺪﮔﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬
‫ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻋﺘﺒﺎر‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮه را در ﺑﻴﻦ ‪ 5‬ﻣﻨﻈﺮ ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﺷﺪه در اﻟﮕﻮ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﮋوﻫﺶ وﻃﻦﺧﻮاه و ﺳﺎﻟﻤﻲ‬
‫)‪ (2‬ﻫﻢراﺳﺘﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺷﺎﺧﺺ درﺻﺪ ﻫﺰﻳﻨﻪي‬
‫ﺗﻌﻤﻴﺮات و ﺗﺠﻬﻴﺰات از درآﻣﺪ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻋﺪم ﺗﺄﻳﻴﺪ‬
‫ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان‪ ،‬از اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺣﺬف ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﭘﻮﺷﺶ‬
‫ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﻛﻞ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ اﻣﺘﻴﺎز را در اﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﻳﻜﻲ از ﻧﻘﺎط ﻗﻮت ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮات را ﻧﻴﺰ اﺧﺬ ﻧﻤﻮد‪ .‬دﻻﻳﻞ‬
‫اﻳﻦ ﻧﻤﺮهي ﺑﺎﻻ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ اﺳﺘﻘﺮار ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻴﻔﻴﺖ‬
‫اﻳﺰو ‪ 9001‬در ﺑﻴﺶ از ‪ 84‬درﺻﺪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﺳﺘﻘﺮار‬
‫اﻳﺰو ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه ﺗﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎزي ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎ و‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﭘﺎﻳﺶ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎ ﻧﻬﺎدﻳﻨﻪ ﮔﺮدد ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫داراي ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰ اﻟﮕﻮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ -‬درﻣﺎﻧﻲ ﻛﺎﻧﺎدا )‪،(16‬‬
‫رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪ (14‬و ﭼﺎرﭼﻮب ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﻃﺐ ﻣﻠﻲ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪ ،(15‬در ﺳﺎﻳﺮ اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﺮ رﺷﺪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان‪ ،‬ﺑﺎ ‪ 6‬ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻨﻈﺮ رﺷﺪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن‬
‫ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻨﻈﺮ رﺷﺪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺮهي ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﺎﻻﻳﻲ‬
‫ﻛﺴﺐ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬آﻣﻮزشﻫﺎي اراﻳﻪ ﺷﺪه در راﺳﺘﺎي‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ ‪ /‬دورهي ﻧﻬﻢ ‪ /‬ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ ‪ /‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬‬
‫‪www.mui.ac.ir‬‬
‫اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان‬
‫‪ ‬‬
‫ﻋﺪم ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ اﻟﮕﻮي ‪ BSC‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )‪ Bart .(4‬و ‪ Hupfer‬در‬
‫ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺿﻤﻦ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ رﺳﺎﻟﺖ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻛﺎﻧﺎدا‪ ،‬ﺑﻪ اراﻳﻪي رﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي اﻳﻦ‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ )‪ .(7‬در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫زﻣﻴﻨﻪي ﻣﺸﺘﺮك و ﺑﻴﺎﻧﻴﻪي ﺧﻂﻣﺸﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﻴﺶ از‬
‫‪ 84‬درﺻﺪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ )‪ (21‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن رﺳﺎﻟﺖ‬
‫ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪي دورﻧﻤﺎ و ارزشﻫﺎي ﺧﻮد را ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﻮد ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺪف ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ‪ ،‬اراﻳﻪي ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و‬
‫درﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر‪ ،‬ارﺗﻘﺎي ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ ﺳﻨﺠﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﻪ ﻃﻮر وﻳﮋه ﺑﻪ‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﮔﺮدد و اﻫﻤﻴﺖ آن ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ در ﺗﻌﺪادي از اﻟﮕﻮﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻟﮕﻮي رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي‬
‫اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪ ،(14‬ﭼﺎرﭼﻮب ارزﻳﺎﺑﻲ ﻃﺐ ﻣﻠﻲ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن )‪،(15‬‬
‫دﻓﺘﺮ اروﭘﺎﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ )‪ ،(8‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‬
‫درﻣﺎﻧﻲ ﻛﺎﻧﺎدا )‪ ،(16‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر)‪ (3‬و ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬
‫‪ (13) St. Luke‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﻨﻈﺮ اﺻﻠﻲ ﺑﻪ آن ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﻴﺰ ﻣﻨﻈﺮ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑﺎ ‪ 6‬ﺷﺎﺧﺺ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﻣﻨﻈﺮ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺑﺎ ﻣﻨﻈﺮﻫﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﺎﻣﻼً‬
‫ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﺮهي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﺟﺰء ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮات ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺎرب ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن و رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي آﻧﺎن ﻣﻮﺟﺐ‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺸﺘﺮي در اﻟﮕﻮي ‪ BSC‬ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ )‪ .(5‬در‬
‫اﻟﮕﻮﻫﺎي ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﺎوﻳﻦ‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺸﺘﺮي‪ ،‬ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﺑﻴﻤﺎر و ﺗﺠﺮﺑﻪي‬
‫ﺑﻴﻤﺎران ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮاي ﻣﻨﻈﺮ‬
‫ﺑﻴﻤﺎران ‪ 3‬ﺷﺎﺧﺺ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ‪ .‬اﺳﺘﻘﺮار ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫ﻛﻴﻔﻴﺖ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در‬
‫ﻧﻬﺎدﻳﻨﻪﺳﺎزي روﻳﻜﺮد ﻣﺸﺘﺮيﮔﺮاﻳﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻨﻈﺮ‬
‫ﺑﻴﻤﺎران و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﺮه در اﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺪت‬
‫اﻗﺎﻣﺖ ﺑﻴﻤﺎر در اورژاﻧﺲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺷﺎﺧﺺ در‬
‫اﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺎﺷﺪ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻟﮕﻮﻫﺎي ‪ BSC‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ‪ ،‬ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ‬
‫‪1176‬‬
‫اﻣﻴﺮاﺷﻜﺎن ﻧﺼﻴﺮي ﭘﻮر و ﻫﻤﻜﺎران‬
‫ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ‪ BSC‬ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ و در ﻛﻞ‬
‫‪ 27‬ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮاي ‪ 5‬ﻣﻨﻈﺮ اراﻳﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻫﻢ‬
‫ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن و ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي‬
‫ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﺸﻮر ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﺑﻮده اﺳﺖ و اﻣﻜﺎن ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ را ﻧﻴﺰ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورد‪.‬‬
‫ﻣﻄﺮح ﺷﺪه در اﻟﮕﻮ‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪي‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ﻣﻮﺟﻮد در زﻣﻴﻨﻪي ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي اﻟﮕﻮي‬
‫ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣﺎﻧﻲ و ﻧﺘﺎﻳﺞ‬
‫ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﺑﻮﻣﻲﺳﺎزي و اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ‬
‫اﻟﮕﻮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ارﺗﻘﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺴﺰاﻳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از اﻳﻦ رو ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪ -‬اﻟﮕﻮي اراﻳﻪ ﺷﺪه در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي‬
‫ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﺸﻮر اﺟﺮا ﮔﺮدد‪ .‬اﺟﺮاي اﻟﮕﻮ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻫﺪاف و اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم در‬
‫راﺳﺘﺎي ارﺗﻘﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪي ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻣﻄﺮح ﺷﺪه در اﻟﮕﻮ ﺷﺎﻣﻞ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ رواﻳﻲ و ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي آنﻫﺎ‬
‫ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -‬از اﻟﮕﻮي اراﻳﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬
‫ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف ﺑﻮدن اﻟﮕﻮ‪ ،‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ‬
‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -‬ﺳﺎﻳﺮ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط ﻣﻴﺎن‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ از اﻳﻦ اﻟﮕﻮ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺘﻮازن ﺟﻬﺖ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان‬
‫ﺗﺸﻜﺮ و ﻗﺪرداﻧﻲ‬
‫از ﻫﻤﻜﺎري آﻗﺎي دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮدرﺿﺎ ﮔﻮﻫﺮي‪ ،‬ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻣﺤﺘﺮم‬
‫درﻣﺎن ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان و ﻛﻠﻴﻪي‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان را در اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ‬
‫ﻳﺎري ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪1177‬‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ ‪ /‬دورهي ﻧﻬﻢ ‪ /‬ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ ‪ /‬وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ ‪1391‬‬
‫‪www.mui.ac.ir‬‬
‫‪ ‬‬
‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزي ﻧﻴﺮوي اﻧﺴﺎﻧﻲ در زﻣﻴﻨﻪي ارﺗﻘﺎي ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﺪﻣﺎت‬
‫و اﺳﺘﻘﺮار ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﺰﻳﻨﻪي ﺑﺎﻻي‬
‫ﻧﻴﺮوي اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان در ﻣﻮرد ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي‬
‫ﺷﺎﺧﺺ ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺎﺧﺺ‬
‫ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد ﺗﺎ واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺶ ﻳﻜﺴﺎن‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ اﻗﺪام ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎ در زﻣﻴﻨﻪي ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي از اﻟﮕﻮي‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه‪ ،‬ﺟﺪاﻳﻲ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ از ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ از ﻗﺒﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪهاﻧﺪ ﻧﻘﺸﻲ در‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ آن ﻧﺪاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت آﺗﻲ‪،‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ‪ BSC‬ﺗﻠﻔﻴﻖ ﮔﺮدد‪ .‬از دﻳﮕﺮ‬
‫ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎي اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﻋﺪم ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻫﺪاف و اﻗﺪاﻣﺎت‬
‫ﻻزم در راﺳﺘﺎي اﺳﺘﻘﺮار اﻟﮕﻮي ‪ BSC‬ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪي اﺳﺘﻘﺮار‪ ،‬آنﻫﺎ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪي ﻣﻮﻓﻖ‬
‫اﻟﮕﻮي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺘﻮازن در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اراﻳﻪي اﻟﮕﻮي‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ﺑﺎ‬
‫روﻳﻜﺮد ‪ BSC‬ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي‪ ،‬ﭼﺎرﭼﻮﺑﻲ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫اﻧﻌﻄﺎف اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮدد‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ اول اﻟﮕﻮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﺎرت اﻣﺘﻴﺎز‬
‫رﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻣﻠﻜﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اراﻳﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ 5 .‬ﻣﻨﻈﺮ ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎي ﻣﻨﻈﺮ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‪ ،‬ﻣﻨﻈﺮ‬
‫ﺑﻴﻤﺎران‪ ،‬ﻣﻨﻈﺮ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي داﺧﻠﻲ‪ ،‬ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ و ﻣﻨﻈﺮ رﺷﺪ‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﺮاي اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي‬
 ‫اﻟﮕﻮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺄﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان‬
 

References
1. Niven PR. Balanced Scorecard Step-by-Step: Maximizing Performance and Maintaining Results. New Jersey,
NJ: John Wiley & Sons; 2002.
2. Vatankhah S, Salemi A. A Study on Evaluation System of Hospitals Affiliated to Iran University of Medical
Sciences Using Balance Score Cards, Tehran, Iran. J Health Adm 2010; 12(38): 49-58. [In Persian].
3. Kumar A, Ozdamar L, Ng CP. Procurement performance measurement system in the health care industry. Int J
Health Care Qual Assur Inc Leadersh Health Serv 2005; 18(2-3): 152-66.
4. Ajami S, Tofighi Sh, Tavakoli N, Ebadsichani A. Performance Evaluation of Medical Records Department with
Balanced Scorecard approach in Fatemehzahra Hospital of Najafabad, Iran. Health Inf Manage 2010; 7(1): 37-47.
[In Persian].
5. Kaplan RS, Norton DP. Strategy map; converting intangible assets to tangible outcomes. Trans. Akbari H,
Soltani, M, Maleki A. Tehran, Iran: Ariyana Publication; 2007. p. 1-42.
6. Tabibi SJ, Maleki MR. Strategic Planning. Tehran, Iran: Ministry of Health and Medical Education; 2003. p. 82-
90. [In Persian].
7. Bart CK, Hupfer M. Mission statements in Canadian hospitals. J Health Organ Manag 2004; 18(2-3): 92-110.
8. Veillard J, Champagne F, Klazinga N, Kazandjian V, Arah OA, Guisset AL. A performance assessment
framework for hospitals: the WHO regional office for Europe PATH project. Int J Qual Health Care 2005; 17(6):
487-96.
9. Izadi AR. A study of social security organization hospitals performance assessment based on organizational
excellence model. [Thesis]. Tehran, Iran: Sciences & Research Branch, School of Management & Economic,
Islamic Azad University; 2006. p. 52-82. [In Persian].
10. Chan YL. Performance measurement and adoption of balanced scorecards: A survey of municipal governments in
the USA and Canada. International Journal of Public Sector Management 2004; 17(3): 204-21.
11. Josey C, Kim IW. Implementation of the balanced scorecard at Barberton citizens hospital. Journal of Corporate
Accounting & Finance 2008; 19(3): 57-63.
12. Ten Asbroek AH, Arah OA, Geelhoed J, Custers T, Delnoij DM, Klazinga NS. Developing a national
performance indicator framework for the Dutch health system. Int J Qual Health Care 2004; 16(Suppl 1): i65-i71.
13. Olden CP, Smith CM. Hospitals, community health and balanced scorecards. AHCMJ 2008; 4(1): 39-58.
14. Patel B, Chaussalet T, Millard P. Balancing the NHS balanced scorecard! European Journal of Operational
Research 2008; 185(3): 905-14.
15. Chang L. The NHS performance assessment framework as a balanced scorecard approach: Limitations and
implications. International Journal of Public Sector Management 2007; 20(2): 101-17.
16. Canadian Institute for Health Improvement. Hospital Report [Online]. 2007 [Cited 2010 Sep 20]; Available from:
URL: www.cihi.com/
17. Begloo AG. Designing a model of performance evaluation for Iranian public hospitals using the BSC [Thesis].
Tehran, Iran: Sciences & Research Branch, Islamic Azad University; 2008. [In Persian].
18. Izadi AR. A study of social security organization hospitals performance assessment based on organizational
excellence model [Thesis]. Tehran, Iran: Sciences & Research Branch, Islamic Azad University; 2006.
[In Persian].
19. Medical Deputy of Social Security Organization. Statistical report of staff in social security organizational
hospitals in 2008. Tehran, Iran: Social Security Organization; 2009. [Unpublished]. [In Persian].
20. Medical Deputy of Social Security Organization. Statistical report of clinical and paraclinical indicator in social
security organizational hospitals in 2008. Tehran, Iran: Social Security Organization; 2009. [Unpublished].
[In Persian].
21. Social Security Organization. Internal newspaper in social security organization. Tamin 2009; 15(716): 2-4. 
[Unpublished]. [In Persian].

1391 ‫ وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ‬/ ‫ ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ‬/ ‫ دورهي ﻧﻬﻢ‬/ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ‬ 1178

www.mui.ac.ir
‫اﻣﻴﺮاﺷﻜﺎن ﻧﺼﻴﺮي ﭘﻮر و ﻫﻤﻜﺎران‬
 

Designing a Performance Assessment Model for Iranian Social Security

Organization Hospitals with Balanced Scorecard Approach*

Amir Ashkan Nasiripour1; Mohammad Ali Afshar kazemi2; Ahmad Reza Izadi3

Short Article
Abstract
Introduction: Balanced scorecard is one of the most successful and widely used models of performance
assessment in healthcare organizations, especially in hospitals. The model is a framework for designing a
set of performance measures for organization strategies. The study was conducted aiming to yield a
performance assessment model for Iranian social security hospitals with balanced scorecard approach.
Methods: In this adaptive and descriptive research, 11 theory and practical models of balanced scorecard
with successful experiences were studied. A model for Iranian social security hospitals was designed. A
questionnaire was designed as a data collection tool. It was validated using expert's survey in Delphi
method. Reliability coefficient for this questionnaire was relatively high (Cronbach's alpha = 0.94).
Independent t-test was used to identify significance of expert responses.
Results: The mean score of experts opinion about the proposed model was 4.02 (out of 5) for mission
statement and 4.5 for continuous improvement in healthcare quality and safety policy, 4.66 for
optimization of current resources and facilities utilization, 4.66 for team working for satisfying our
patients/clients policy, and 4.32 for responsible for environment and employee health and safety policy.
The mean score was 11.66 for clinical perspective, and 11.5 for patient perspective, 11.66 for internal
processes perspective, 10.78 for financial perspective and 11.46 for employee growth perspective. Totally,
27 measures were designed for these perspectives one of which was excluded.
Conclusion: The model can be implemented in one or all the social security hospitals and also can be used
for comparing the performance of the hospitals. Because of the dynamic nature of the balanced scorecard,
the model is a flexible framework that could be adjusted by local situations based on differences in targets.
Keywords: Health Services, Process Assessment, Hospitals, Organizational Models

Received: 8 Jan, 2011 Accepted: 11 May, 2011

Citation: Nasiripour AA, Afshar kazemi MA, Izadi AR. Designing a Performance Assessment Model
for Iranian Social Security Organization Hospitals with Balanced Scorecard Approach. Health
Information Management 2013; 9(7): 1179.

 The article resulted from PhD Dissertation in Health Services Administration.

1- Associate Professor, Health Services Administration, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
(Corresponding Author) Email: nasiripour@srbiau.ac.ir
2- Assistant Professor, Operation Research, School of Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3- PhD Student, Health Services Administration, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

1179 1391 ‫ وﻳﮋهﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ در ﻧﻈﺎم ﺳﻼﻣﺖ‬/ ‫ ﺷﻤﺎرهي ﻫﻔﺘﻢ‬/ ‫ دورهي ﻧﻬﻢ‬/ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻼﻣﺖ‬

www.mui.ac.ir