T.C.

GAZİ ÜNİVERSİTESİ
TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ
OTOMOTİV ANABİLİM DALI

HAZIRLAYAN
ORHAN BALABAN

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM

MOTOR TASARIM HESAPLAMALARI

ANKARA 2015
 Toplam silindir hacmi VT 1665,46 cc

Sıkıştırma oranı  9/1

Motor devri n 4150 d/d

Motor zamanı 4

4
Silindir sayısı Z
Motor gücü Pe 41 kW

Toplam strok hacmi VH 1615 cc

Silindir çapı D mm
77,60
Strok hacmi Vh 403,75 cc

Strok/çap oranı X 1.1

Strok boyu H 85,36 mm

Yanma odası hacmi Vc 50,46 cc

4150 dev/dk, 41 kw, benzinli, su soğutmalı 4 zamanlı bir motorun hesaplamalarını yapınız.

Verilenler:

n= 4150 dev/dk

Pe= 41 kw

f= 0,5 (4 zamanlı bir motor olduğundan dolayı)

Ortalama efektiff basıncını hesaplamak için:

a
Pme= ηt . ηm . ηp . ηv .Hmix .
o

ηt= Teorik termik verim:

1
ηt = 1-  =sıkıştırma oranı , k= 1,4
 k 1
Sıkıştırma oranları benzin motorları için belirlenen değerleri 7/1 ile 10/1 arasındadır.

Buradan  =9 kabul edilir.

1 1
ηt = 1- 1, 41
= ηt = 1- = 0,585
9 9 0, 4
ηp = İyilik derecesi

Otomotiv benzin motorlarında 0,4 - 0,7 arasındadır. Buradan 0,6 kabul edildi.

ηv = Hacimsel verim

4 zamanlı motorlarda hacimsel verim 0,7 - 0,9 değerleri arasında olmalıdır. Buradan 0,7 kabul edildi.

ηm = Mekanik verim

Motorların mekanik verimleri yaklaşık %80 (0,8) oranındadır.

Hmix = Karışımın alt ısıl değeri.

Benzin motorları genellikle zengin karışımlarda çalıştığından 1≤1'dir.

Bu durumda;

H u = 42000 kj/kg , a/ f teo x 14,8 ve atmosferik kuru havanın 0°C , 275 K 'deki yoğunluğu

Pa = 1,293 kg/m³

Hu 42000
H mix  o = H mix  1,293 = Hmix = 3670 kJ/m3
a / f teo 14.8

To =273 K

Ta = 293 K

Po = 1,015 Bar
Pa = 0,98 Bar değerlerini alırsak;

 a 273.0,98
  0,9
o 293.1,015

Pme = 0,585.0,80.0,60.0,70.4150.0,9

Pme = 734,1 kPa Pme = 7,34bar

VH = Toplam strok hacmi

60.41
VH   VH  1615 cc
734,1.4150.0,5

VT = Silindir hacmi
Vc = Yanma odası hacmi

Vh  Strok hacmi

Z = Tasarımda motorumuzun kaç silindir olacağını belirtiyor. 4 silindirli olacak.

VH 1615
Vh   Vh   Vh = 403,75 cc
z 4
Sıkıştırma oranını 9/1 kabul etmiştik.

VT Vh  Vc 403,75  Vc
    9 Vc = 50,46 cm3
Vc Vc Vc

VT  VH  Vc  VT = 1615+50,46  VT = 1665,46 cm3

Strok / çap oranı benzin motorları için 0,6 - 1,1 arasında değiştiğinden Strok / çap oranının x = 1,1
olarak kabul edildi. Buna göre ;

4.VH 4.1615
D3   D3   D =77,60 mm
 .z. X  .4.1,1
H  x.D  H  1,1.77,60  H = 85,36mm

Ortalama Piston Hızı (cm)

H .n 85,36.4150
cm   cm   cm = 11,808m/s
30 30
İndike Ortalama Basınç (Pmi)

Mekanik verim (ηm) = % 80

Termik verim (ηt) = % 58,5

Volumetrik verim (ηv) = % 70

İyilik derecesi (ηp) = % 60

Kabulleri yapıldı. Bunlara göre ortalama indike basınç (Pmi)

Pme 7,34
Pme  Pmi .m  Pmi   Pmi   Pmi = 9,17 bar
m 0,80

İndike Güç (Pi)

Pe 41
Pi   Pi   Pi = 51,25kW
m 0,80

Sürtünme Gücü (Pf)

Pf  Pi  Pe  Pf  51,25  41  Pf = 10,25kW

Termodinamik Hesaplamalar

V1
P1 = 0,98 bar  9
V2

T = 273K

k = 1,4

Cv= 0,718 kj/kg

Cp= 1,005 kj/kg

Termodinamik Hesaplardan

V1  Vh  Vc  V1  403,75  50,46  V1 = 454,21 cm3

V1 454,21
V2   V2   V2 = 50,46 cm3
 9
V4 = V1  V4-1 = 454,21 cm3

V3 = V2  V3-2 = 50,46 cm3

 P2  P1. k  P2  0,98.(9)1.4  P2 = 21,24 bar

T2  T1. k 1  T2  293.(9) 0, 4  T2 = 705,60 K

Wnet
Pme   Wnet = 0,296
Vh

Wnet  Qin .t  Qin = 0,505 kj

P .V 0,98.454.21.10 6
P1.V1  m.R.T1  m 1 1  m  m = 5293.10-6 kg
R.T1 0,287.293

Qin  m.cv.(T3  T2 ) T3 = 1834,4 K

P3 T3
  P3 = 55,21 bar  P3 = 5,521 N/mm2
P2 T2

P3
P4   P4 = 2,54 bar  P4 = 0,254 N/mm2
k
T3
T4   T4 = 761,72 K
 k 1
Q41  m.cp.(T4  T1 ) Q41  5293.10 6.1,005(761,72  293)  Q4-1 = 2,493 kJ

Durum 1 2 3 4

P (bar) 0,98 21,24 55,21 2,54

V (cm3 ) 454,21 50,46 50,46 454,21

T (K) 293 705,60 1834,4 761,72

Litre Gücü (PL )

Pe 41
PL   PL   PL = 25,38 kW/L
VH 1615.10 3

İndike Verim (ηi)

i  t . P  i  0,585.0,6  ηi = % 35,1

Efektif Verim (ηe)

e  t .P .m  i .m e  0,351.0,8 ηe = % 28

Özgül Yakıt Tüketimi (be)

3600 3600
be   be  be = 0,306 kg / kW-h
e .H u 0,280.42000

B = Saatte yanan yakıt miktarı.

B  be.Pe  B  0,306.41  B = 12,54 kg/h

Silindir Gömleklerinin Boyutlandırılması

Emniyet gerilmesi  em  30 N / mm2 olan kuru gömlek kullanıyoruz. Malzemesi Dökme Demir.

Ls = silindir boyu, mm Pmax = 55,21 bar = 5,521 N/mm2

LP = D.1,3  77,60.1,3 = 100,88

Ls  H  LP  Ls  85,36  100,88  Ls= 186,24 mm

tc= Silindir kalınlığı

( D.Pmax ) (77,60.5,521)
tc   tc   tc = 7,14 mm
(2 em ) (2.30)

Silindir Kapağı Hesaplamaları

Silindir Kapağı Kalınlığı Hesaplamaları

tch=silindir kapağı kalınlığı

 b = müsaade edilen eğilme gerilimi (N/ mm2) = 85 N /mm2 olan bir malzeme seçildi
1 1
P 2  5,521  2
tch  0,434.D max   t ch  0,434.77,60   tch = 8.58 mm
 b   85 

Yaklaşık hesaplamaya göre (benzin motorları için);

t ch  0,09.D  tch = 6,98 mm

Su ceketi kalınlığı ise (tchj)

tchi  2,2  0,03.D  tchi  2,2  0,03.77,60  tchi = 4,528 mm

Silindir Kapak Cıvataları Hesabı

Fb = bir cıvataya gelen kuvvet

Fgmax. = silindirdeki max. gaz kuvveti

nb = bir silindire düşen cıvata sayısı (6)

dbr = diş dibi çapı, mm

db = anma çapı, mm

σab = eksenel çekme gerilmesi (N / mm2) = 85 N/ mm2

Pmax . .D 2 5,521. .77,60 2

Fb   Fb   Fb = 4351 N
4.nb 4.6
 1 1
 4.Fb  2  4.4351  2
d b  1,25   d b  1,25  db = 10,09 mm
  . ab    .85 

10,09
db  1,25.dbr  d br   dbr = 8 mm
1,25

M8 cıvata kullanılmalıdır.

Pistonun Boyutlandırılması

Etek kısmında boşluk 0,03 mm alındı.

Etek ile segman bölgesi çapı etek kısmından 0,08 mm küçük alındı.

Di = Piston tepesinin iç çapı, mm

tts = Piston tepesi radyal kalınlığı = 0,05....0,1 mm

PA = Özgül piston tepesi gücü

tt = Piston tepesinin kalınlığı tasarım kitabında çizelge 8.1 den 0,7.D mm olarak alındı.

 rc = Segman ile oyuğu arasındaki radyal aralık, mm, ( 0,70...0,95 ) 0,9 mm alındı.
Piston tepesi kalınlığı:

tt  D.0,07  tt  77,60.0,07  tt= 5,43 mm

Piston tepesi radyal kalınlığı:

tts  0,08.D  tts  0,08.77,60  tts = 6,20 mm

Alev bölgesi yüksekliği: Lf

L f  0,09.D  1  L f  0,09.77,60 Lf = 6,98 mm

Segman ile yuvası arasında aksiyal boşluk: 0,05 mm alındı.

Segman eksenel yüksekliği: 2-4 mm 3 mm alındı.

Piston üzerinde 2 kompresyon 1 yağ segmanı kullanıldı.

1 ve 2. segman arası boşluk : L1  0,05.D  3,88mm

2 ve 3. segman arası boşluk : L2  0,05.D  3,88mm

L  1,3.D  L  1,3.77.60  L = 100,88 mm

Ls  0,8.D  Ls  0,8.77,60  Ls = 62,08 mm

trr  0,04.D  t rr  0,04.77,60  trr= 3,10 mm

Dp= Piston çapı

Dp  D  (0,03  0,08)  D p  77,60  (0,03  0,08) Dp= 77,49 mm

Di = Piston tepesi iç çapı , mm

Di  D  2(tts  trr  rc)  Di  77,60  2(6,20  3,10  0,9) Di = 57,2 mm.

Pmax = maksimum yanma basıncı termodinamik hesaplamalardan = 5,521 N / mm2

1
  .4.t 2  2 Di2 .Pmax 57,2 2.5,521
Di   br t    br    br   σbr= 153,16 N/mm2
 Pmax  4.tt2 4.5,43 2

Pa = özgül piston tepesine etki eden güç.

Pe 41.4
PA   PA   PA = 0,00217 kW/mm2
z. A 4. .77,49 2

belirtilen değerler arasındadır. 0,0015......0,0045

Sekman ağız aralığı

0,01.D = 0,01 .77,60 = 0,776 mm

Piston Pim Hesaplamaları

Pim Çapı

do  0,28.D  d o  0,28.77,60  do = 21,72 mm

Pim Boyu

L  0,85.D  L  0,85.77,60  L = 65,96 mm

Biyel Pim Yatağı Genişliği

L 65,96
b  b  b = 32,98 mm
2 2
Pistondaki Pim Yatağı Uzunluğu

L 65,96
c  c  c = 16,49 mm
4 4
Fmax= Yanmaya Bağlı Max. Gaz Kuvveti, ( N );

Pmax . .D 2 5,521. .77,60 2

Fmax   Fmax   Fmax = 26111,45 N
4 4
P = Pim Yüzey Basıncı 40..60 N / mm2

do = Pim çapı mm

Fmax 26111,45
P  do   do = 36,45 mm
2.c.d o 2.16,49.21,72

Bulunan diğer pim çapı 36,45 mm daha uygun görüldü.

P = Piston Pim Yüzey Basıncı 60 N/ mm2 alındı.

EĞİLME KONTROLÜ
a = Gaz kuvvetlerinin etki noktaları arasındaki mesafe (mm)

3 3
a  .L  a  .65,96  a = 49,47 mm
4 4

L 65,96
b  b  b = 32,98mm
2 2

E = 2,12.105 N/mm2 Çeliğin Elastikiyet Modülü

Düzeltme Faktörü;

b 32,98
k  1  k  1  k = 0,66 ~ 2/3
2a 2.49,47

fmax =0,042 Max. eğilme miktarı (mm) alınmıştır.

a 3 .Fmax 2 49,47 3.26111,45

f k  f max  f   0,042  0,062  0,042
48.E.I 3 48.2,12.10 5.3300
 
I
64
d 4
o 
 d i4  3300  3300 
64
16,85 4  d i4   d i  10

OVALLİK KONTROLÜ

dmax = 0,029 mm alınmıştır.

di=154mm kabul

do  di 16,85  57,2
r  r  r = 18,51mm
4 4

Ld o  di 
3
1 F max .r 3
IL   d    d max   d = 0,024
96 12 E.I L

dmax = 0,029  d = 0,024

d dmax olduğundan piston pimi iç çapı 14 mm olacaktır.

 Benzin motorları D =200
BOYUTLAR Sonuç
mm ye kadar

Piston boyu L 1,3.D 100,88 mm

Üst kısım yüksekliği Lc 0,6.D 46,56 mm

Piston tepesi kalınlığı tt 0,07.D 5,432mm

Biyel açıklığı tcr 0,38.D 29,488 mm

Pim yatağı çapı do 21,72 mm

Piston gövde yüksekliği Ls (0,62.D)+19 62,08 mm

Alev bölgesi yüksekliği Lf 0,078.D+1 6,98 mm

1. ve 2. Sekmanlar arası L1 0,05.D 3,88 mm

2. ve 3. Sekmanlar arası L2 0,05.D 3,88 mm

Kompresyon segman sayısı Zc 2-3 arası 2

Piston kütlesi m4 0,8D3.10-6 0,447 kg

Etek kalınlığı ts 1,5-4,5 4

Piston tepesi radyal kalınlığı tts 0,08.D 6,208 mm

Pim yatağının dış çapı dph 0,38.D 29,48 mm

Pistondaki yağ deliği sayısı 6-12 8

Yağ deliği çapı 0,4 trr 1,24 mm

Segman eksenel yüksekliği Lra 3-5 arası 3 mm

Kompresyon sekmanı radyal kalınlığı trr 0,04.D 3,10 mm

Yağ sekmanı radyal kalınlığı trr 0,04.D 3,10 mm

Segman ile oyuğu arasındaki aralık

0,7…0,95 0,9 mm
Kompresyon sekmanı  rc
0,9…0,11 0,9 mm
Yağ sekmanı
Biyelin Boyutlandırılması
r = Krank Yarı Çapı

H = 85,36 mm
H 85,36
H  2.r  r  r  r = 42,68mm
2 2
Krank biyel oranı

(λ) = r / L =1/4 kabul edildi

r
  L  4.42,68  L = 170,72mm
L
m3  1,2.m4  m3  1,2.0,447  m3 = 0,536 kg

 m4  0,447 kg

Küçük Tarafın Genişliği = Ws

Ws  0,37.D  Ws  0,37.77,60  Ws = 28,71 mm (Yüzer Pimli)

Küçük Tarafın Burç Çapı = dp

do = 21,72 mm (Pim Çapı)

d p  do  0,012  d p  21,72  0,012  dp = 21,732 mm

Küçük Tarafın İç Çapı = dsi

d si  1,1.....1,25.d p  d si  1,15.21,732  dsi = 25 mm

Küçük Tarafın Dış Çapı = dso

d so  1,25....1,7.d p  d so  1,35.21,732  dso = 29,33 mm

Krank Muylu Yatağı Çapı = dcj

dci  0,56....0,75.D  d cj  0,57.77,60  dcj = 44,23 mm

Biyelin Büyük Tarafının Genişliği = Wb

Wb  0,45...0,95.dcj  Wb  0,45.44,23  Wb = 19,90 mm

Biyel Civataları Arasındaki Mesafe = Cb

Cb  0,8....1,00D  Cb  0,9.77,60  Cb = 69,84mm
Kusinet Kalınlığı = tcb

tcb  0,1.dcj  t cb  0,1.44,23  tcb = 4,423 mm

Biyelin Büyük Tarafının İç Çapı = dbj

dbj  dcj  2.tcb  d bj  44,23  2.4,423  dbj = 53,076 mm

Biyel Gövdesinin Pim Eksenine Dik Genişliği = amin

amin  0,5....0,55.d so  amin  0,50.29,33  amin = 14,66 mm

Biyel Gövdesinin Pim Eksenine Dik Genişliği = a

a  1,2..1,4.amin  a  1,4.14,66  a = 20,52 mm

Biyel Gövdesinin Eksenindeki Genişliği = b

b  0,55..0,75.a  b  0,55.20,52  b = 11,28 mm

Biyel Kesitinin Kalınlığı = ts = tc

ts  tc  2,5...4,0  t s  tc  4

w = açısal hız

 .n  .4150
w  w  w  434,5rad / s
30 30

Gaz Kuvveti = (FG = 26111,45 N)

F04  m4 .r.w2 (1   )  F04  0,373.0,04268.434,5 2 (1  0,25)  F04 = 3756,84 N

FBJ  (m4  m3 ).r.w2 .(1   )  FBJ  (0,373  0,447). 0,04268.434,5 2.(1  0,25)

FBJ = 8259 N

Biyel Kep Cıvataları

ab = 50 N/mm2

FBJ = 8259 N
F  .dbr2
 ab  BJ ABR 
2. ABR 4
Diş Dibi Çapı (dbr)
1 1
 2.FBJ  2  2.8259  2
d br     d br     dbr = 10,25mm
  . ab    .50 

Anma çapı (db)

db  1,25.dbr  d b  1,25.10,25  db = 12,81mm

M16 civata kullanılacak

F04 3756,84
t   t   t = 42,28 N / mm2
2. AA 2.2,165.20,52

Krank Milinin Boyutlandırılması ( D = 77,60 mm)

BOYUTLAR BENZİNLİ MOTOR SONUÇLAR

Kol muylusu çapı dcj 0,6501.D 44,23

Ana muylu çapı d 0,7.D 54,32

Kol muylusu uzunluğu Jcx 0,36.D 27,936

Ana muylu uzunluğu Jmx 0,42.D 32,592

Krank kolu kalınlığı Wx 0,3.D 23,28

Krank kolu genişliği Wy 0,72.D 55,872

KONTROL

Muylu Kavisi = rcf

rcf  0,05.dci  rcf  0,05.44,23  rcf = 2,21 mm

Ana Muylu Kavisi = rmf

rmf  0,05.d mi  rmf  0,05.54,32  rmf = 2,71mm

Kol Muylusundaki Eğilme Gerilmesi

8.FG .a 8.26111,45.102,43
 bj    bj   bj =78,71 N/mm2
 .d cj3  .44,233

Müsaade edilen değerler 70-100 N/mm2

SUPAPLAR
Emme Supap Tablası Çapı = din

din  0,4.D  d in  0,4.77,60  din = 31,04mm

Eksoz Supapı Supap Tablası Çapı = dex

dex  0,4.D  d ex  0,4.77,60  dex = 31,04mm

Supap sapı çapı = dst

d stin  dex .0,25  d stin  31,04.0,25  d stin = 7,76 mm

d stex  dex .0,25  d stex  31,04.0,25  d stex = 7,76mm

Supapın Maksimum Kalkma Yüksekliği = hmax

d in
hmax in  hmax in  7,76mm
do 4
hmax   
4 d hmax ex  7,76mm
hmax in  ex
4

Supap aralığındaki gaz hızı, m/sn = Cgm

 D2   77,60 2 
Cgmin  cm. d o .hmax . cos    C gmin  11,808. 21,72.7,76. cos 45 
 4   4 

Cgmin =211,85 m/s

  D2   77,60 2 
Cgmex  cm. do .hmax . cos    C gmex  11,808. 21,72.7,76. cos 45 
 4   4 

Cgmex =211,85 m/s

Supap Açılma Alanı = Au

Au   .do .h. cos   Au   .21,72.7,76. cos 45  Au = 374,41mm2

Kamların Boyutlandırılması

Emme açılma avansı =15˚

Eksoz açılma avansı = 45˚
Emme kapanma gecikmesi = 45˚
Eksoz kapanma gecikmesi = 15˚
A2max = Maksimum yavaşlama ivmesi = 1350 m/s
Temel dairesi yarıçapı r =25 mm
Supap boşluğu hvc =0,20 mm
Supap boşluk açısı f1 = 10˚ kam açısı
Külbütör manivela oranı rr = 0,82 kabulleri yapıldı
1- Kam Milinin Hesaplanması
a) Emme
θ =180 + 15 + 45 = 240˚
= (θ / x) + f1 → = 240 / 4 + 10 =70˚
b) Eksoz
θ=180 + 15 + 45 =240˚
 = (θ / x) + 1 → = 240 / 4 + 10 =70˚

2- Orta Nokta Mesafesi

a2  wc2 .b2 . cos  2

 .n  .4150
w  w  w  434,58rad / s
30 30

W 434,58
wc   wc   wc = 217,29 rad/s
2 2

cos2 = 1 , 2 = 00

1350
b2in   0,02859  28,59 mm
217,29 2

1350
b2in   0,02859  28,59mm
217,29 2

3- Yarı çapı : r2

r2in  r  h fin  b2  r2in  20  7,76  28,59  r2in = 4,17 mm

r2in  r  h fin  b2  r2in  20  7,76  28,59  r2in = 4,17 mm

4- Orta Nokta Mesafesi : b1

b22  (r  r2 ) 2
b1 
2.(r  r2  b2 . cos  )
28,59 2  (25  4,17) 2
b1in   b1in = 17,35 mm
2.(25  4,17  28,59. cos 70)

28,59 2  (25  4,17) 2

b1ex   b1in = 17,35 mm
2.(25  4,17  28,59. cos 70)
5- Yarı Çap : r1

r1  b1  r

r1in  17,35  25  r1in = 42,35mm

r1ex  17,35  25  r1ex = 42,35mm

6- Açı : α1maxin

b2 . sin  28,59.sin 70
sin 1 max in   sin 1max in 
(b1  r  r2 ) (17,35  25  4,17)
sinα1maxin = 0,705

α1maxin = 40,65o

α2max =70-40,65 =29,35˚ kam açısı bulunur

Kontrol;

Sf1in , Sf1ex > hvc olmalıdır.

S flin  b1in .(1  cos  f 1 )  S flin  17,35.(1  cos10)  Sf1in = 0,26

S flex  b1ex .(1  cos  f 1 )  S flex  17,35.(1  cos 10)  Sf1ex = 0,26

Bu değerler hvc değerinden 0,2 büyük olduğundan bulunan supap boşluk açısı değeri
doğrudur.

C1 < C1max olmalıdır

C1max =0,8 m/s

C1in  WC .b1in .sin 1  C1in  217,29.17,35.sin 10  C1in = 0,654 m/s

C1ex  WC .b1ex .sin 1  C1ex  217,29.17,35.sin10  C1ex = 0,654 m/s

C1in , C1ex < C1max olduğundan hesaplar uygundur.

Supap Yaylarını Boyutlandırılması

Supap kalkma miktarı; (h max) = 7,76

Egzoz supabı için; (h max in) = 7,76

Emme supabı için; (h max ex) = 7,76

Maksimum ivmelenme kuvveti;F max =680 N

Minimum ivmelenme kuvveti; F min=300 N

σ = Kesilme elastikiyet modülü; N/mm2, yay çeliği

σ = 83000 N/mm² Motor devri; 4150 d/d

Motor tasarımı kitabı Şekil 8-31 den h max 'a göre kuvvet:

h max in= 7,76mm için

h max ex = 7,76mm için

Değerleri kabul edildi.

Emme Supabı için Hesaplamalar

Tel çapı : dw

Ortalama helezon çapı Ds = 25 mm

σ = 500 N/mm² kabulü yapılırsa

8.Fmax .Ds 8.680.25

dw  3  dw  3  dw = 4,42 mm
 .  .500

5 dw 5 4,42
k  1  k  1  k = 1,221 mm
4 Ds 4 25

8 Fmax .Ds 8 680.25

 max  k .   max  1,221.  σmax = 612 N/mm2
 d w3  4,42 3

σmax = 612 N/mm2 max. burulma gerilmesi

F
σmin =  max . min
Fmax
σmin = 270 N/mm2 min. burulma gerilmesi
Gerilim Değişimi

σmax - σmin = 342 N/mm2 verilen sınırlar içinde

Yay yolu : fmax

Fmax 680
f max  hmax .  f max  7,76.  fmax= 13,886 mm
Fmax  Fmin 680  300

Sarım Sayısı: i
f .G.d 4 13,886.83000.4,42 4
i  max3 w  i  i=5
8.Ds .Fmax 8.253.680

Uç kısımlar için 2 sarım eklenirse sarım sayısı i=7 olur.

Yayın Titreşim Frekansı ns

dw 4,42
ns  2,17.107.  ns  2,17.107.  ns = 365 1/s
i.Ds2 7.252

Eksoz Supabı için Hesaplamalar

σ = 500 N/mm² kabulü yapılırsa

8.Fmax .Ds 8.680.25

dw  3  dw  3  dw = 4,42 mm
 .  .500

5 dw 5 4,42
k  1  k  1  k = 1,221 mm
4 Ds 4 25

8 Fmax .Ds 8 700.25

 max  k .   max  1,221.  σmax = 612 N/mm2
 d w3  4,423

σmax = 612 N/mm2 max. burulma gerilmesi

F
σmin =  max . min
Fmax
σmin = 270 N/mm2 min. burulma gerilmesi

Gerilim Değişimi

σmax - σmin = 342 N/mm2 verilen sınırlar içinde değerler şekil 8-32’nin yardımıyla kontrol
edildiğinde kabul edilebilir sınırlar arasındadır.
Yay yolu : fmax

Fmax 680
f max  hmax .  f max  8,64.  fmax= 15,138 mm
Fmax  Fmin 680  300

Sarım Sayısı: i

f max .G.d w4 13,188.83000.4,424

i  i  i=5
8.Ds3 .Fmax 8.253.680

Uç kısımlar için 2 sarım eklenirse sarım sayısı i=7 olur.

Yayın Titreşim Frekansı ns

dw 4,42
ns  2,17.107.  ns  2,17.107.  ns = 365 1/s
i.Ds2 7.252

Yardımcı Sistemler

Yakıt Sistemi

Qe = Pe = 41 kj/s

Yakıtın Debisi

 Q 60
mf    0,0014kg / sn
H u 42000

Havanın Debisi (Hacimsel)

   D2   0,077602 
V H n f  z   0,08536  4150  0,5  4 V  3,35m 3 / sn
4 4
Ventüri Boğazının Çapı

H n f  z 0,08536  4150  0,5  4

dv  D   0,07760  dv =0,18
cv 120

Havanın Debisi ( Kütlesel )

cv =120 m/sn

Cv = 0,8 m/sn

a =1,1 kgm/sn kabul edildi.

ma = Cv  Av  cv  a

  0,212
ma  0,8   120  1,1 ma  3,65kgm / sn
4
Soğutma Suyu Debisi

0,28.be.H u .Pe 0,28.0,247 .42,000.41

Qw   Qw   Qw= 0,0330s
3,6.106 3,6.10 6

Qw  mw .cpT2  T1   mw = 0,12 g/s

Yağ Debisi

Qo 2.Vo
Vo   Vod   Vod = 0,076 m3/sn
o .Co .To nod

Marş Motoru

Marş Motoru Gücü

Fc .cm cm  H    
M ds     . sin   sin   =
w w  2  2 

cm  85,36   1 
 . sin(25)  sin(25)  = 0,020
w  2  8 