นันท์นภัส ยงประพัฒน์ 5961023 | 1204

การวิเคราะห์วรรณคดีตามทฤษฎีเชิงสังคม
เรื่อง นิราศนริทร์

บทวรรณคดีที่เลือก

ถอดคำประพันธ์
กวีบรรยำยว่ำศำสนำรุ่งเรืองมำก
ิ กับพระพุ ทธศำสนำเนื่องจำกได้ฟังธรรมอยู่เสมอทั้งเช้ำและค่ ำ
ผู้คนที่อำศัยอยู่ใกล้ชด
สถำปั ตยกรรมที่เกี่ยวข้องกับศำสนำอย่ำงเจดีย์ได้ถูกสร้ำงขึ้นมำกมำย มีลักษณะสู งสง่ำ
และสวยงำมเป็นอย่ำงมำก จนพู ดได้ว่ำงดงำมกว่ำแสงนพเก้ำ และเปรียบเหมือนเป็นจุดเด่นของแผ่นดิน
และน่ำทึ่งในสวรรค์ นอกจำกนี้ยังมีโบสถ์ วิหำร ระเบียง ธรรมำสน์และศำลำต่ำงๆ
ที่กว้ำงใหญ่ขยำยไปถึงสวรรค์หอพระไตรปิฎก มีเสี ยงระฆังในหอระฆังตอนกลำงคืน
และแสงตะเกียงจำกโคมที่ถก
ู จุดไว้ก็สว่ำงไสวจนเหมือนทำให้แสงจันทร์สว่ำงน้อยลง

กำรวิเครำะห์ตำมแนววรรณกรรมกับสั งคม

1. ภำพสะท้อนของสั งคมจำกบทประพันธ์ข้ำงต้น
จำกคำประพันธ์สำมำรถวิเครำะห์ได้ว่ำ
บ้ำนเมืองในยุคดังกล่ำวมีควำมใกล้ชิดและผูกพันกับศำสนำอย่ำงมำก เนือ
่ งจำกมีกำรระบุถึงศำสนำสถำน
ยกตัวอย่ำงเช่น วิหำร โบสถ์ หอพระไตรปิฎก และ กำรฟั งธรรมของประชำชน
ที่เหมือนเป็นกิจวัตรประจำวัน
นิรำศดังกล่ำวยังมีกำรแสดงให้เห็นถึงสถำปั ตยกรรมในยุคกรุงศรีอยุธยำทีม
่ ีควำมสวยงำมเป็นอย่ำงมำก
ซึ่งหมำยควำมว่ำ ในสมัยนัน
้ มีช่ำงฝีมอ
ื คุณภำพมำกมำย และได้รับกำรสนับสนุน
 นันท์นภัส ยงประพัฒน์ 5961023 | 1204

2. อิทธิพลของสั งคมทีม
่ ีต่อเนือ
้ เรื่องในบทประพันธ์ข้ำงต้น
จำกคำประพันธ์สำมำรถเห็นได้ว่ำควำมเชือ
่ ของคนในสมัยก่อน ส่ งผลต่อกำรเขียนบทกวีอย่ำงมำก
ยกตัวอย่ำงเช่น ควำมเชือ
่ เรือ
่ งนรกสวรรค์ ควำมผูกพันของคนกับพระพุ ทธศำสนำ
ด้วยควำมเชื่อเหล่ำนี้จึงทำให้ในบทประพันธ์ดังกล่ำวมีกำรสอดแทรกเนื้อหำเพื่อคนทีอ
่ ่ำนจะได้เข้ำถึงได้
นอกจำกนี้ลักษณะกำรเขียนที่มีควำมคล้องจองสวยงำมก็ได้รับอิทธิพลมำจำกควำมนิยมในสมัยนั้นอีกด้วย

3. อิทธิพลของบทประพันธ์ที่อำจมีต่อผู้อ่ำน หรือสังคม
จำกคำประพันธ์สำมำรถวิเครำะห์ได้ว่ำ เนื้อหำทีม
่ ีลักษณะของกำรชื่นชม ยกย่อง และเรียกกำลังใจ
อำจจะทำให้ผู้คนที่ได้อ่ำนซึ่งเพิ่งผ่ำนสถำนกำรณ์ที่ยำกลำบำกหลังจำกสงครำมมีกำลังใจ
และเล็งเห็นสิ่ งดีๆที่กำลังฟื้ นคืนมำ ซึ่งมีพระพุ ทธศำสนำเป็นที่ยด
ึ เหนีย
่ วจิตใจให้เข็มแข็ง
นอกจำกนี้บทประพันธ์ยังมีควำมสละสลวยซึ่งทำให้กวีอีกหลำยๆคนชืน
่ ชม
และอำจเป็นแรงบรรดำลใจในกำรสร้ำงสรรค์บทกวีใหม่ๆ