ปุจฉา : ในสถานการณที่บานเมืองมีความเห็นที่แตกตาง เมื่อวาน แตในความเปนมนุษยนั้น เรามีรากรวมทาง เพราะเวลานี้ เ ราเต็ ม ไปด ว ย เราฟงทั้งหมด เราแทบไมตอง จริงเจือสีบาง จากสื่อเทียมบาง สื่อแทบาง สื่อครึ่งๆ กลางๆ
เราฟงทั้งหมด เราแทบไมตอง จริงเจือสีบาง จากสื่อเทียมบาง สื่อแทบาง สื่อครึ่งๆ กลางๆ
“การใหทานดวยพลังสติและพลังปญญา
...สูสันติสุขประเทศไทย”
จากการเสวนาเรื่อง “สอนวาณิชใหเปนเศรษฐี”
เนื่องในโอกาสครบรอบ 35 ป
ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
ณ อาคารตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
วิสัชนาโดย พระมหาวุฒชิ ยั วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี)
ผูอํานวยการสถาบันวิมุตตยาลัย
ปุจฉาโดย คุณภัทรียา เบญจพลชัย
กรรมการและผูจัดการ
ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย
คุณมนตรี ศรไพศาล
ประธานเจาหนาที่บริหาร
บริษัทหลักทรัพยกิมเอ็ง จํากัด (มหาชน)
และทานผูมีเกียรติเขารวมการเสวนา
ที่เปนประโยชนสุข สิ่งใดที่เปนเนื้อหาสาระ สิ่งใดที่เปน
กันอยางมากเชนปจจุบัน ถานึกถึงการสะสมธรรม สะสม
ทานบารมี พระคุณเจาจะมีขอเสนอแนะที่จะชวยกันทํา
ทานใหกับประเทศไทยอยางสรางสรรคอยางไรเพื่อให
สังคมไทยดีขึ้น
วิสัชนา : ตอประเด็นคําถามที่วา แลวเราจะทําทานกัน
อยางไร ในยามที่บานเมืองเปนอยางนี้ และคุณโยมก็กําชับ
วาตองเปนขอเสนอเชิงสรางสรรค อันนี้ไมใชโจทยงายๆ นะ
ถาพระตอบไมดี กลับวัดไมไดเลยนะ แนนอนอาตมาคิดวา
ถาตื้นๆ ก็ไปถวายสังฆทาน แลวก็รวมกันทําบุญประเทศ
แลวก็สวดมนต ซึ่งก็ทํามาหมดแลว เพราะนั่นเปนคําตอบ
ที่คุณโยมคงบอกวาอยาตอบ
อาตมาคิดวาถาเราจะทําทานเพื่อใหประเทศดีขึ้น สิ่งที่เรา
ควรจะทํา “เปนทานหรือใหเปนทาน” ในตอนนี้ หนึง่ เราควร
จะชวยกันใหทานดวยการมอบสติใหกับประเทศนี้ เพราะ
เราขาดสติกันอยางยิ่ง เวลานี้เราเห็นคนแทบไมเปนคน
เห็นคนเห็นแตเสื้อที่สวมใส ความเปนคนขางในเรามอง
ไมเห็น เห็นใครพูดอะไรออกมา เราแทบไมสามารถครอง
สติที่เราจะฟงใหจบ เพราะอะไร เพราะเราคิดวาเขาไมใช
ฝายเดียวกับเราไปแลว ฉะนั้นเมืองไทยตอนนี้ขาดอยางยิ่ง
ไมใชเงิน เพราะวันนี้อานหนังสือพิมพก็เห็นชัดวาผูวาการ
ธนาคารแหงประเทศไทยบอกวาดัชนีเศรษฐกิจยังคงดีตอ เนือ่ ง
เพราะฉะนั้นเมืองไทยไมเคยขาดเงิน เมืองไทยกําลังขาด
อยางยิ่ง คือ “ขาดสติ” พอเราไมมีสติเราก็ลอแหลมตอการ
เขาสูความรุนแรง ฉะนั้น ทานประการที่ 1 ถาคุณจะให
ทาน ชวยใหสติเปนทานไดมั้ย แลวเราจะไดฟงกันมากขึ้น
แลวเราจะไดตระหนักรูวา แทที่จริงความขัดแยงเพิ่งเริ่มขึ้น
วัฒนธรรม ตั้งแตโลกนี้มีมนุษย เราเปนมนุษยชาติกอน
เปนคนไทยดวยซำไปนะ เราเปนคนไทย กอนที่จะแบงฝก
แบงฝายกันดวยซำไป สิ่งนี้ตางหาก ถาเรามีสติ เราก็จะ
มองเห็น แตถาเราขาดสติ เราจะคิดวาคนที่เห็นตางจากเรา
มีศักดิ์ศรีแหงความเปนคนนอย และนั่นเราก็รูสึกวา ถาเรา
ทํารายคนที่มีศักดิ์ศรีแหงความเปนคนไมเทาเรา เราไมผิด
หรอก โลกนี้จะมีอะไรนากลัวยิ่งไปกวาการที่เห็นคนไมเปน
คน ที่ รวันดา (Rwanda) นั้นเขาฆากัน อีกฝงหนึ่งเรียกอีก
ฝงหนึ่งวา “แมลงสาบ” ปฏิบัติการในครั้งนั้น เขาเรียกวา
ปฏิบัติการฆาแมลงสาบ ผลก็คือภายใน 8 เดือน ฆากันเอง
ระหวางชาวรวันดา 2 เผา เผามูตู กับเผาตุซซี่ 8 เดือน ฆา
กันไป 1 ลานคน UN สงกองทหารรักษาสันติภาพเขาไปชวย
ผลคือ กองทหารกองแรกถูกฆาดวย UN ก็เลยถอยออกมา
วางอุเบกขา เพราะอะไร ในสถานการณที่คนในชาติขาดสติ
แมแต UN ก็ตองรักษาชีวิตของตนไวกอน ฉะนั้นขอใหเชื่อ
ไดเลยวา ถาเราขาดสติกันทั้งชาติ สหประชาชาติก็ไมชวย
เพราะคนที่จะชวยที่มาจากสหประชาชาติก็คือ คนที่รักตัว
กลัวตายเหมือนกันกับเรา ดังนั้น เราตองใหสติเปนทาน
พอเรามีสติ เราก็จะสามารถหยัดยืนรักษาความเปนคนระหวาง
เราระหวางเขาไวได แลวก็ทิ้งความเปนเรา ทิ้งความเปนเขา
เหลือแตเราไทยทั้งนั้น นี่คือสิ่งที่เราจะตองยึดใหมั่นวา
อยาใหภาพลวงตาที่สรางขึ้นมานั้น ทําใหเราโกรธเกลียด
ชิงชังซึ่งกันและกัน เพราะลึกกวาสีเสื้อก็คือคน ลึกกวาคน
ก็คือเราเปนมนุษยชาติ คือคนชาติเดียวกัน คือ ชาติมนุษย
นี่คือทานประการที่หนึ่ง ทานประการที่ 2 ขอใหเรา
ทุกคนอยาไปตกหลุมพลางของอคติทั้งสี่ประการ เราจะ
ต อ งช ว ยกั น ให ป ญ ญาที่ เ ป น กลางเป น ทานแก สั ง คมนี้
อคติ หนึ่ง ฉันทาคติ ลําเอียง ใชปญญาของตัวเอง ทั้งๆ ที่ สื่อมอมชน สื่อเมินชน สื่อมั่วชนบาง พอเราไดขอมูลที่ไมใช แกนเปนสารของการที่จะไดอยูรว มกันในแผนดินที่สันติ นี่
เพราะรัก พอเรารักใครมากๆ คุณก็มีปญญานะ ลืมไปหรือ เปนขอเท็จจริง แตเปนขอคิดความเห็นซะสวนมาก ไมใช ตางหากที่เราควรจะรวมกันแสดงพลัง เรามักจะคิดวาตอง
เรารักหัวทิ่มหัวตํา เรายกให เปลาวาเรามีปญญา เราใหคน ขอเท็จจริง ผลก็คือ เราก็มีความลําเอียงในหัวใจ คนเรา แสดงพลังเพื่อไปทําปฏิกิริยากับอีกฝงหนึ่ง เชน มีคนแบง
เปนเทพ โดยที่ไมมีรอยตําหนิ ที่เรารักพูดแทนไปแลวทั้งหมด นั้นพอมีความลําเอียงในหัวใจ คิดก็ลําเอียง พูดก็ลําเอียง ฝายอยูแลว 2 ฝง เราก็แสดงพลังไปเลือกอีกฝายหนึ่งที่เรา
มาแปดเปอนเลย ซึ่งนั่นผิดนะ แตเพราะเรารักไปแลว เราแทบ ทําก็ลําเอียง แสดงออกก็ลําเอียง แลวประเทศนี้มันก็เอียง เชื่อมั่นวา “ถูก” ก็เทากับวา เราเองก็เลือกขางไปอีกขาง
อาตมาบอกลู ก ศิ ษ ย เ สมอว า ไมตอ งคิด เราก็เลยเชือ่ ผลก็คอื จนมันจะควำอยูแลว ฉะนั้นตองระมัดระวังใหเราแสวงหา หนึ่งแลว ฉะนั้นแทนที่จะไปตั้งกลุมขึ้นมาเพื่อแสดงพลัง แสดงพลังทางปญญา พลังทางปญญานี้สําคัญที่สุด เปนสิ่งที่
ใหลูกระวังคนสองประเภทนะ เกิดลัทธิยดึ ติดถือมัน่ ในตัวบุคคล ขอมูลครบถวน รอบดาน เหมือนนักลงทุนวาณิชทั้งหลาย และสงผลใหอีกฝงหนึ่ง หรือฝงหนึ่งไดรับประโยชนจาก ประเทศชาติและบานเมืองกําลังตองการ ดังนั้น ถาคุณ
หนึ่ง คนที่ดีที่สุด สองคือ คนที่ หนึ ่ ง ให ท านเป น สติ ซึ่งฮิตเลอรทําสําเร็จ ผลก็คอื จะลงทุ น ในหุ น ตั ว ไหนก็ ต อ งหาข อ มู ล กั น ให ร อบด า น กลุมของเรา อาตมาคิดวาเราควรจะแสดงพลังวา พลัง กําลังอยากจะใหทานนั้น หนึ่ง ใหทานเปนสติ บานเมือง
ชั่วเกินไป นี่มันผิดมนุษยนะ บานเมืองเราจะไดมีคนที่พูดกันอยางมีสติ เกิ ด สงครามโลกครั้ ง ที่ ส อง เพราะฉะนั้นตองบอกคนไทยใหมีอุปนิสัยนักลงทุน คือหา แหงสติคืออยางไรนะ บานนี้เมืองนี้ขาดสติ เราก็ควรเปน เราจะไดมีคนที่พูดกันอยางมีสติ มีคนฟงกันอยางมีสติ มี
เวลานี้เราเต็มไปดวยฉันทาคติ มีคนฟงกันอยางมีสติ ฉะนั้ น ต อ งระวั ง อคติ ลํ า เอี ย ง ขอมูลเยอะๆ สี่ คือ ลําเอียงเพราะวากลัว หมายความวา พลังแหงสติ คิดดี พูดดี ทําดีใหเห็นวาคนดีๆ คนที่ยังมี ปฏิสัมพันธกันอยางมีสติ เราก็เจรจากันอยางมีสติ สอง
คือพอเรารักใครก็เชียรสุดลิ่ม เพราะรัก ลําเอียงเพราะชัง พอเรากลัวแลวเราก็มักจะบอกกับตัวเองวา ฉันขอเปนพลัง สติสัมปชัญญะปกติเขาเปนอยางนี้ และประเทศที่เปนปกติ คือ ใหพลังทางปญญา พอเรามีพลังทางปญญา เพราะเรา
ทิ่มประตู แสดงวิธีคิดแบบ
มี ป ฏิ ส ั ม พั น ธ ก ั น อย า งมี ส ติ เพราะมันจะทําใหเราไมไดใช เงียบ เปนพลังเงียบที่ปลอยใหประเทศชาติบานเมืองลมจม มันตองเปนอยางนี้ ชวยกันชี้ใหเห็นชัดๆ วา อะไรคืออะไร ไมลําเอียง เราก็จะไดใชปญญาอยางเปนกลาง พอเรามี
สุดโตง ซึ่งพุทธศาสนาไมได เราก็ เ จรจากั น อย า งมี ส ติ ปญญาที่เปนกลางเลย เราใช ไปตอหนาตอตา สมมติวาถาเราทุกคนนั่งในเรือไททานิค แตพอเราลําเอียงไปแลวหรือเพราะวาเราลําเอียงเพราะ ปญญาที่เปนกลาง เราก็จะเห็นทางที่ถูกตอง นี่ก็คือถาคุณ
สอนใหคิดแบบนี้ พุทธศาสนา สอง คือ ใหพลังทางปญญา แตความรูสึก สาม ลําเอียง สมมติประเทศไทยคือ เรือไททานิค เราทุกคนคือผูโดยสาร กลัว พอลําเอียงเราก็อยูเฉยๆ กันไปหมด พออยูเฉยๆ กัน อยากจะใหทานนะ ชวยกันใหทานดวยสติ ดังนั้น จากนี้
สอนใหคิดวา ถาคนนี้ดี ดีใน พอเรามีพลังทางปญญา เพราะเราไมลําเอียง เพราะเรารับขอมูลไมครบ รับ บนเรือลํานั้น พอเรือไททานิคไปชนภูเขานำแข็ง กลุมหนึ่ง ไปหมด เมื่อประเทศเจริญ เราก็ไมมีสวนรวม เพราะเราเปน เปนตนไป จะพูดกันดวยสติ จะทําก็ดว ยสติ จะใหสมั ภาษณก็
แงไหน ถาเลว เลวในแงไหน ขอมูลมาอยางหนึ่ง ก็ตัดสินใจ ออกมาเยวๆ เพื่อเอาตัวรอด กลุมหนึ่งเห็นแกตัววิ่งปลน พลังเงียบ พลังเฉย แตพอประเทศลม เราก็เปนพลังเงียบ ดวยสติ ใครเอาไมคมาจอปาก ก็บอกวาเดีย๋ ว ขอเจริญสติกอ น
ให ม องแบบแยกแยะเสมอไป
เราก็ จ ะได ใ ช ป  ญ ญาอย า งเป น กลาง เชื่อแลว พุทธศาสนาทานบอก ทรัพยสิน แตอยางไรเรือก็จมแนนอนอยูแลว ทุกคนจะจม พลังเฉย ก็เทากับวาคุณมาใชพื้นที่ของประเทศนี้อยาง
อะไรๆ นาจะดีขึ้นนะ
ถ า เรามองแบบตี ข ลุ ม เช น นั้ น พอเรามี ป  ญ ญาที ่ เ ป น กลาง วา เราจะตองมี “สมันตจักษุ” ไปดวยกันแนๆ แตมีกลุมหนึ่งบอกวา ฉันขอเปนพลังเงียบ เปลืองเปลา โดยไมมีสวนรวมในทางใดๆ เลย ฉะนั้นเราควร
เราก็ ต กไปสู ห ลุ ม พรางของ เราก็จะเห็นทางที่ถูกตอง คือมีดวงตารอบดาน แตถา นั่งอยูกลางลําเรือ พลังเงียบมีประโยชนมั้ย สุดทายจมมั้ย ตองออกจากความกลัว แลวแสดงพลังที่ถูกตองเหมาะสม
อคติ คือพอรักก็เชียรเลย เรา เรารับขอมูลมาไมครบ เราก็ ก็จม คนที่จะปลนเขาทําไดสะดวกมั้ย ถาพลังเงียบอยูเฉยๆ อยาอยูเฉยๆ เพราะอยูเฉยๆ เทากับไมมีตัวตนอะไร
ไมไดมองขอบกพรองของเขา จะวิ นิ จ ฉั ย บนฐานข อ มู ล ที่ ไ ม เขาก็ทาํ ไดสะดวก แลวคนทีเ่ ขาจะกูเ รือ เขาจะไดรบั ประโยชน เวลานี้สังคมไทยตองการอยางยิ่ง คือความกลาหาญทาง
สอง ลําเอียงเพราะชัง พอชังก็แชงเลย แชงกันใหจมดิน เที่ยงธรรม ใครที่เปนนักวิจัยจะรูดีวา ฐานขอมูลที่จะเอา จากพลังเงียบมั้ย ก็ไมไดรับประโยชน เพราะฉะนั้น การ จริยธรรม คือกลาหาญทําในสิ่งที่ถูกตอง ถาเรากลัวกันหมด
จมทราย เปนภูตผีปศาจกันไปขางหนึ่ง จนกระทั่งเขาไมมีดี มาคิดวิเคราะห์นั้นต้องเป็นฐานข้อมูลที่เที่ยงธรรม คือ กลัวแลวบอกวาตัวเองเปนพลังเงียบ มีก็เหมือนไมมี คุณมี ประเทศก็ไมมีหลักยึดเลยนะ อาตมาพูดเสมอวาคนเลวไม
เหลืออยูเลยเชนนั้นหรือ นี่ก็สะทอนวิธีคิดแบบสุดโตง วิเคราะห ณ กาลเทศะไหน ก็ตองเปนจริงเชนนั้น แตถา พลัง คุณควรจะแสดงพลังดานใดดานหนึ่ง ไมจําเปนตอง นากลัว ที่นากลัวก็คือคนดีที่ไมกลา คนดีที่เปนพลังเงียบ
แยกขัว้ อีกเหมือนกัน เปนวิธคี ดิ ทีผ่ ดิ พลาด ซึง่ เปนกันทัว่ โลก ฐานขอมูลผิดพลาดตอใหคุณมีปญญาแหลมคม คุณก็ เปนพลังบวกพลังลบ พลังดีพลังชั่ว แตเปลี่ยนตัวเองเปน ตางหาก และการแสดงพลังของเรา ไมจําเปนตองไปแสดง
พอเราลําเอียงดวยความชัง เราก็มองไมเห็นความดีที่คนอื่น วิเคราะหพลาด ฉะนั้นลําเอียงเพราะเขา ก็หมายความวา พลังแหงสติ เปนพลังแหงปญญา เปนพลังสีขาวที่ใหคน พลังเพือ่ สนับสนุนฝายใดฝายหนึง่ เราแสดงพลังเพือ่ สนับสนุน
มีอยู พอเราลําเอียงดวยความรัก คนที่เรารักพูดอะไรนะ พอเราไดขอมูลมา เปนความจริงครึ่งเดียวบาง เปนความ ที่เลือกขางไปแลวไดเห็นไดมั้ย วาสิ่งใดที่เปนธรรม สิ่งใด สันติสุขไดมั้ย สนับสนุนสันติธรรม สันติภาพไดมั้ย และก็
ปุจฉา : คงจะเปนโอกาสดี ถาหากวาการปุจฉาในวันนี้
จะไมจํากัดแตเฉพาะหัวขอเสวนา “สอนวาณิชใหเปน
เศรษฐี” เทานั้น แตไดมีการพูดถึงเหตุการณที่อยูรอบขาง
เราในขณะนี้และพระคุณเจาไดชี้แนะถึงการทําตัวเปน
พลังเงียบ แตยังไมชัดเจนวา ในการทําตัวอยูในกลุมของ
พลังเงียบนั้น เราควรมีความรับผิดชอบตอสังคมที่เปน
อยูขณะนี้ และควรทําตัวใหเหมาะสมอยางไร ดังที่ทาน
ไดกลาวถึงกรณีสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ฮิตเลอรเหมือน
จะเปนผูกําหนดทุกสิ่งทุกอยางใหเกิดขึ้น ขณะเดียวกัน
ก็ไดกลาวถึงสมัยพุทธกาลที่องคุลีมาลซึ่งฆาสัตวตัดชีวิต
มาเปนรอยๆ ชีวิต แตในที่สุดดวยบุญบารมี ในสมัย
พุทธกาลก็สามารถบรรลุในสิ่งที่มุงหวังได ในเวลานี้ เรา
ไมทราบวาจะทําอยางไรใหผูที่มีอํานาจและกําหนดสิ่ง
ตางๆ ทีเ่ กิดขึน้ ในขณะนี้ ใหสามารถเห็นธรรมและมุง แกไข
ใหเกิดความสงบและสันติสุข และผูที่มองเห็นสิ่งผิด
เนื่องจากความเขาใจผิดหรือเนื่องจากถูกครอบงํามาเปน
เวลานาน ไดเห็นธรรมที่ถูกตองและกระทําไปสูจุดนั้น
ไดอยางไร และขอกราบนมัสการแนวทางที่จะนําไปสู
สันติสุข
วิสัชนา : ที่อาตมาพูดถึงฮิตเลอรหรือสงครามโลกครั้งที่ 2
ประเด็นทีอ่ าตมาอยากจะชีใ้ หเห็น คือในยามใดก็ตามทีม่ นุษย
ขาดสติ หายนะจะเกิดขึ้น ชนิดที่วาไมสามารถประมาณได
คํานวณได ระเบิดปรมาณูในเวลาทีร่ ะเบิดก็ยงั จํากัดเฉพาะที่
เฉพาะแหงนะ แตเมื่อไหรก็ตามที่มนุษยขาดสตินน้ั การ
ขาดสติเทากับการทีเ่ รามีชดุ ความคิดทีผ่ ดิ ๆ ชุดหนึง่ อยูใ นหัว
คนๆ หนึ่งถามีมิจฉาทิฐิอยูในหัวจะเปนอันตรายมาก เพราะ
อะไร ปรมาณูมันเฉพาะที่เฉพาะทาง แตคนที่มีมิจฉาทิฐิ
คนหนึ่งมันเคลื่อนยายไดตลอดเวลา มันก็ขายไอเดียเขา
ไปทั่ว ฉะนั้นเรื่องแรกที่พระพุทธองคทรงแสดงธรรมก็คือ
สัมมาทิฐิ คนเราตองมีระบบความเชือ่ ระบบความรูท ถ่ี กู ตอง
เสียกอน ถาขาดสิ่งนี้เพียงสิ่งเดียวแลววิกฤติทั้งหมด ถาเรา
มีทัศนคติวิปริต คนวิปริต ถาคนวิปริต สังคมก็วิปริต
ถาสังคมวิปริตประเทศก็วปิ ริต หลายๆ ประเทศวิปริต โลกนี้
ก็วิปริตทั้งหมด แลวความวิปริตทั้งหมดมันเริ่มที่ไหน
มันเริ่มที่ความคิด ผูรูจึงบอกวาเธอจงระวังความคิด เพราะ
ความคิดบอยๆ จะกลายเปนการกระทํา เธอจงระวังการ
กระทํา เพราะการกระทําบอยๆ จะกลายเปนนิสัย เธอจง
ระวังนิสัย เพราะนิสัยจะกลายเปนบุคลิก เธอจงระวังบุคลิก
เพราะบุคลิกจะกําหนดชะตากรรมของเธอ ชะตากรรมของ
ป จ เจกบุ ค คลและของมนุ ษ ยชาติ มั น เริ่ ม ต น ที่ ค วามคิ ด
ดังนั้น ในกรณีของฮิตเลอร ถาเขามีมิจฉาทิฐวิ า ยิวเปนชาติ
ที่ไมดี เปนอันตรายตอเยอรมันชน เขาก็สรางชุดความคิดนี้
ใหกับคน 6 ลานคน สิ่งที่ฆาไมใชอาวุธ สิ่งที่ฆาคือ
ชุดความคิดที่ผิดๆ ตางหาก ฉะนั้นอาวุธที่อันตรายที่สุด
ที่นากลัวที่สุด คือการที่สังคมของเราไดสั่งสมชุดความคิด
ที่ผิดๆ แลวทําใหคนลุกขึ้นมาเกลียดชังกันเอง นี่ตางหาก
คือสิ่งที่เลวรายที่สุด คุณมีปนอยูในมือ ถายิงแมนอยางดี
ก็มีคนตายเทาลูกกระสุน แตถาคุณมีชุดความคิดที่ผิดๆ
อยูในหัว มันจะทํารายคนประมาณไมไดเลย ฉะนัน้ ความคิด
ทีผ่ ดิ จึงเปนอาวุธทีส่ ดุ ราย พระพุทธองคจึงเลือกเทศนเปน
เรื่องแรกหลังตรัสรูดวยนะ เรื่องแรกที่เทศนคือ สัมมาทิฐิ
มนุษยตองมีวิธีคิดที่ถูกตอง นี่ประเด็นที่หนึ่ง ประเด็นที่สอง
เรื่องพลังเงียบ อาตมาอยากจะนิยามใหชัดๆ ลงไปวา
พลังเงียบในความหมายของอาตมา คือคนที่เห็นเหตุการณ
บานเมืองเลวรายแคไหนก็ไมทําอะไร ทั้งไมติดตาม ทั้ง
ไมสนอกสนใจ ยังคงดูละครนำเนา ดูตอ ไป ไมไดคดิ อะไรเลย
อันนีค้ อื พลังเงียบทีแ่ ทจริง สวนคนทีเ่ ห็นเหตุการณบา นเมือง
มีปญหา มีความเลวราย เดือดรอนวิกฤติ แลวพยายาม
ติดตามเหตุการณบานเมือง แลวพยายามเจริญสติ แลว
พยายามหาวิธีพูดหาวิธีคุย ถึงแมไมไดแสดงอะไรออกมา
ในทางสังคม เหลานี้ไมใชพลังเงียบ พลังเงียบหมายถึงพลัง
ที่เฉยเมยตางหาก แตคนที่ทําอะไรอยูที่บาน เชน เจริญสติ
อยูท บ่ี า น สวดมนตอยูท บ่ี า น ติดตามเหตุการณขา วสารรอบตัว
แตไมไดออกมาแสดงบทบาททางสังคม เหลานีไ้ มใชพลังเงียบ
เขาแสดงพลังแลว แตในแบบของเขา ฉะนัน้ ถาพูดถึงพลังเงียบ
ก็ตองนิยามใหชัดๆ เดี๋ยวจะไปตีขลุมไปหมดวา อาตมา
เหมารวมเอาวาคนที่ไมทําอะไร คือพลังเงียบที่เทากับไมมี
ถาอยางนี้แฟนคลับหายไปครึ่ง
มาเขาคําตอบที่สองนะ อาตมาคิดวา เราควรจะแสดงพลัง
แหงสติ พลังแหงปญญาอยางที่เรากําลังทําแบบนี้แหละ
กระจายไปเถอะ จากเหนือจรดใตที่ไหนก็ได ขอใหพลัง
แหงสติ พลังแหงปญญากระจายไปเปนหยอมๆ จัดพูด
จัดเสวนา จัดปาฐกถาธรรม แตขออยางเดียว ขอใหกจิ กรรม
ทุกกิจกรรมทําไปดวยสติ ทําไปดวยปญญา ทําไปดวยเหตุ
ดวยผลบนพื้นฐานที่ไมแบงแยกใคร แตบนพื้นฐานที่อยาก
ใหเมืองไทยมีแตสันติสุข ชวยกันคิด ชวยกันพูด ชวยกันทํา
ออกสื่อหรือไม ไมสําคัญ สําคัญที่เราชวยกันคิด ชวยกันพูด
ชวยกันทํา อาตมาเชื่อมั่นในพลังของคนเล็กๆ ที่ไมอยูเฉยๆ
พระเยซูเคยลุกขึ้นในตะวันออกกลาง พระองคเองก็เปน
เพียงคนๆ หนึ่ง และเสด็จดําเนินไปเผยแผศาสนา ตอนนี้
พระองคก็กลายเปนผูกอตั้งศาสนาสากลที่มีผูนับถืออันดับ
ตนๆ ของโลก พระพุทธเจาเองก็เปนคนเล็กๆ จากรัฐเล็กๆ
ที่อินเดียภาคเหนือ แตพอพระองคเปลี่ยนแปลงตนเองได
สําเร็จ พระองคกก็ ลายเปนศาสดาของโลก อารยธรรมแหง
สันติภาพเผยแผออกไปจากพระองค ในนามของพระพุทธ
ศาสนา โทมัส อันวา เอดิสัน คนเล็กๆ อยูในหองทดลอง
เล็กๆ ทดลองผลิตหลอดไฟ ผิดหวังเกือบหมื่นครั้ง แตพอ
คนเล็กๆ คนนี้ทําวิจัยสําเร็จ โลกนี้ก็มีดวงอาทิตยดวงที่
สอง เจมส วัตต คิดเครื่องจักรไอนําก็เปนคนเล็กๆ แตพอ
ทําสําเร็จโลกก็เขาสูยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม กูเตนเบอรก
คิดเครื่องพิมพเครื่องแรกของโลกได โลกนี้ก็เขาสูยุคของ
การพิมพหนังสือ เปลี่ยนจากยุคจดจารหนังสือเขาสูยุคของ
เครื่องพิมพทันที คุณโยมดูสิ โลกมันเปลี่ยนเพราะคนเล็กๆ
ทั้งนั้น ขออยางเดียวคนเล็กๆ ไมนิ่ง ไมเฉย ไมเย็นชา แต
ลุกขึ้นมาทําอะไรเทาที่ศักยภาพและสติปญญาของตัวเอง
จะทําได ในทางที่ถูกตองและดีงาม อาตมาคิดวานั่นแหละ
คือคําตอบ ถาเราไปหวังคนใหญๆ ใหทํา ทํายาก คนใหญๆ
องคกรใหญๆ มีปญหาเยอะ ขับเคลื่อนลําบาก กอนจะได
แกปญหา ก็สรางปญหาทะเลาะกันเองกอน เพราะฉะนั้น
คนเล็กๆ อยางเราทัง้ หมด ชวยกันแสดงพลังแหงสติ ชวยกัน
แสดงพลังแหงปญญาในฐานะเจาของประเทศ เราตอง
รวมกันแสดงเจตนารมณวา เราไมอนุญาตใหใครทําราย
ประเทศนี้ ชวยกันพูดเปนเสียงเดียวกันแบบนีแ้ หละ เสียงเล็ก
ถาดังขึน้ ๆ ก็เปนเสียงแหงพระพุทธองค ฉะนัน้ พระพุทธองค
ไมกลับมาแน แตแกนของความเปนพระพุทธองค คือ สติ
ยังอยู สติอยูตรงไหน พระพุทธองคก็อยูตรงนั้น ฉะนั้น
ชวยกันแสดงเสียงแหงสติ เวลาเราจะพูด เวลาเราจะให
สัมภาษณ เวลาเราจะเขียนบทความ ขอใหมันเต็มเปยม
ไปดวยพลังของสติ นั่นแหละคือทางออก เทาที่คนเล็กๆ
อยางพวกเราพึงทําได
ปุจฉา : ขอใหพระคุณเจาใหแนวทางวา เราควรจะบอก
แตละฝายอยางไร ใหมีทางออกเพื่อแกไขปญหาของชาติ
บานเมืองไดอยางตรงประเด็น
วิสัชนา : ทางออกมีเยอะนะ อาตมาคิดวา ทางออกที่เรา
จะไปบอกนะ ก็คือใหทุกคนลดตัวเองใหตำและทําประเทศ
ใหสูง เลิกคิดถึงตัวเอง แลวทางออกก็อยูตรงนั้นแหละ คุณ
โยมเชื่อมั้ย เราตัดสินใจดวยความยากลําบากเพราะอะไร
เพราะเราไมไดแกะตัวเองออกจากสิ่งที่เรากําลังเรียกรอง
อาตมาสังเกตดูเวลาที่มีโครงการหลวง โครงการหลวงมัก
ทําสําเร็จลุลวงรวดเร็ว เพราะอะไร เพราะมุงไปที่ประชาชน
จริงๆ แตพอเปนโครงการของเอกชนนะ กวาที่จะผานแตละ
โครงการมันยากมาก ทําไมมันถึงยาก เพราะการตกลงใน
ผลประโยชนมันไมคอยลงตัว เพราะฉะนั้นที่ทุกสิ่งทุกอยาง
มันยึกยักติดขัดเพราะบนเงื่อนไขผลประโยชน แตถาเรา
เอาเงือ่ นไขประโยชนสขุ มาเปนตัวตัง้ มันแสนจะจบงายมาก
แตทุกวันนี้เรามาติดล็อกเรื่องผลประโยชน ฉะนั้นถาจะเอา
ใหสั้นที่สุด ก็บอกวาใหเราเลิกเห็นแกประโยชนสวนตน
และมาเห็นแกประโยชนสวนรวม นี่แหละ อาตมาใหทฤษฎี
อยางนี้ไป จะปฏิบัติก็เปนเรื่องของโยมแลวทีนี้ การใหทานดวย
ปุจฉา : อยากจะขออนุญาตเอาคํากลาวของพระคุณเจา พลังสติและพลังปญญา
ในเรื่องทางออก แนวทางแกไขปญหาของบานเมือง และ
คําวา “พลังเงียบ” ที่พระคุณเจาไดพูดถึงเมื่อสักครูนี้ไป ...สูสันติสุขประเทศไทย
ใหสื่อตางๆ เผยแพร เพื่อเปนจุดที่ทําใหพวกเราเขาใจได
โดย
มากขึ้นวาการที่อยูบานคิดและคิดแกปญหา ไมใชพลัง
เงียบ แตพลังเงียบคือพวกที่ไมสนใจ ไมติดตาม ไมทํา พระมหาวุฒชิ ยั วชิรเมธี
อะไรเลย ถาพระคุณเจาจะอนุญาตใหเผยแพรแนวคิด (ว.วชิรเมธี)
เหลานี้ไปยังสื่อตางๆ ก็มองวาจะเปนการกอบกูบานเมือง
ผมเชื่อวา ทุกวันนี้ ทุกหยอมหญา ไมวาจะไปที่ไหน ก็มี
คําถามเดิมๆ วา จะเอาอยางไรกัน จะไปทางไหน ทุกอยาง
มันตีบตันไปหมด และจากที่ไดฟงขอคิดของพระคุณเจา
บอยๆ วาประเทศชาติมีทางออก ฉะนั้น คงตองขอบารมี
พระคุณเจาโดยเอาคํากลาวของทานในวันนี้ไปเผยแพร
ตอในสือ่ ตางๆ ถาพระคุณเจาจะอนุญาต ตลาดหลักทรัพยฯ
จะขอนําเนือ้ หาทีเ่ ปนประโยชนนไ้ี ปเผยแพรใหกวางขวาง
ตอไป
วิสัชนา : มาถึงบานแลวไมอนุญาต จะกลับวัดอยางไร
เอาเปนวาอาตมาอนุญาตดีไหม