PROGRAM BR.

2
Student: Ivo Kosir 8785

Za dio prikazan na slici potrebno je odrediti slijedeće:

1.Dimenzije pripremka .

2.Izračunati potreban broj operacija izvlačenja. Za svaku operaciju izračunati sve dimenzije radnog
predmeta.

3.Proračunati silu držača lima za prvu i drugu operaciju izvlačenja.

4.Proračunati silu i rad za prvu i drugu operaciju izvlačenja.

5.Nacrtati u razmjeri radni predmet u svim operacijama izvlačenja.

Zadano:

Debljina lima: s= 1mm

Materijal: Al 99,5

Prečnik: d= 40mm

Visina: h= 110mm

Radijusi: r= 6mm

Proizvodni postupci, strojevi i oprema

1.Dimenzije pripremka .
Dodatak za obrezivanje

iz tablice 4.2

ℎ 110
= = 2.75
𝑑 40
ℎ = 10𝑚𝑚

Visina komada nakon zadnje operacije

hn= ℎ + ℎ = 110 + 10 = 120𝑚𝑚

Dimenzije pripremka

𝐷 = √𝑑2 + 4𝑑(ℎ + 0.57𝑟)

ℎ = ℎ𝑛 − 𝑟 = 120 − 6 = 114𝑚𝑚

𝐷 = 142,78𝑚𝑚

142,78×1mm

2.Izračunati potreban broj operacija izvlačenja. Za svaku operaciju izračunati

sve dimenzije radnog predmeta.
𝑠 1
𝑠𝑟 = 100% = 100% = 0.7%
𝐷 142,78

𝑚1 = 0.56

𝑚2 = 0.76

𝑚3 = 0.78

𝑚4 = 0.80

𝑚5 = 0.82

Broj operacija izvlačenja

𝑙𝑜𝑔𝑑𝑛 −𝑙𝑜𝑔(𝑚1 𝐷) 𝑙𝑜𝑔40−log⁡(0.56142.78)
𝑛 =1+ =1+ = 3,93
𝑙𝑜𝑔𝑚𝑠𝑟 𝑙𝑜𝑔0.79

𝑚2 + 𝑚3 + 𝑚4 + 𝑚5
𝑚𝑠𝑟 = = 0.79
4
𝑛 = 3.93⁡4⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡𝑛𝑢𝑠 = 4

Proizvodni postupci, strojevi i oprema

Korekcija odnosa izvlačenja

𝑑𝑛 1 40 1
(𝑚𝑠𝑟 )𝑠𝑡𝑣 =( ) −1 = (
𝑛𝑢𝑠 )4−1 = 0.793
𝐷𝑚1 142,780.56

 = [(𝑚𝑠𝑟 )𝑠𝑡𝑣 − 𝑚𝑠𝑟 ] = 0.793 − 0.79 = |0.003| = 0.003

 0.003
(𝑚2 )𝑠𝑡𝑣 = 𝑚2 − = 0.76 − = 0.759
𝑛𝑢𝑠 − 1 4−1

 0.003
(𝑚3 )𝑠𝑡𝑣 = 𝑚3 − = 0.78 − = 0.779
𝑛𝑢𝑠 − 1 4−1

 0.003
(𝑚4 )𝑠𝑡𝑣 = 𝑚4 − = 0.80 − = 0.799
𝑛𝑢𝑠 − 1 4−1

Prečnik po fazama izvlačenja

𝑑1 = 𝑚1 𝐷 = 0.56142.78 = 79,95𝑚𝑚

𝑑2 = (𝑚2 )𝑠𝑡𝑣 𝑑1= 0.75979,95 = 60.68𝑚𝑚

𝑑3 = (𝑚3 )𝑠𝑡𝑣 𝑑2= 0.77960,68 = 47,27𝑚𝑚

𝑑4 = 40𝑚𝑚

Radijusi po fazama izvlačenja

𝑑𝑖 − 𝑑𝑖+1
𝑟𝑖 =
2
𝑑1 − 𝑑2 79.95 − 60.68
𝑟1 = = = 9.63𝑚𝑚⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡𝑢𝑠𝑣𝑎𝑗𝑎𝑚𝑜⁡𝑟1 = 14𝑚𝑚
2 2
𝑑2 − 𝑑3 60,68 − 47,27
𝑟2 = = = 6.70𝑚𝑚⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡𝑢𝑠𝑣𝑎𝑗𝑎𝑚𝑜⁡𝑟2 = 12𝑚𝑚
2 2
𝑑3 − 𝑑4 47,27 − 40
𝑟3 = = = 3.63𝑚𝑚⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡𝑢𝑠𝑣𝑎𝑗𝑎𝑚𝑜⁡𝑟3 = 10𝑚𝑚
2 2
⁡𝑟4 = 6𝑚𝑚⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡⁡𝑢𝑠𝑣𝑎𝑗𝑎𝑚𝑜⁡𝑟4 = 8𝑚𝑚

Proizvodni postupci, strojevi i oprema

Visine po fazama izvlačenja

𝐷2 𝑟𝑖
ℎ𝑖 = 0.25 ( − 𝑑𝑖 ) + 0.43 (𝑑𝑖 + 0.32𝑟𝑖 )
𝑑𝑖 𝑑𝑖

𝐷2 𝑟1
ℎ1 = 0.25 ( − 𝑑1 ) + 0.43 (𝑑1 + 0.32𝑟1 ) = 50.11𝑚𝑚
𝑑1 𝑑1

𝐷2 𝑟2
ℎ2 = 0.25 ( − 𝑑2 ) + 0.43 (𝑑2 + 0.32𝑟2 ) = 74.30𝑚𝑚
𝑑2 𝑑2

𝐷2 𝑟3
ℎ3 = 0.25 ( − 𝑑3 ) + 0.43 (𝑑3 + 0.32𝑟3 ) = 100.59𝑚𝑚
𝑑3 𝑑3

ℎ4 = 110𝑚𝑚

3.Proračunati silu držača lima za prvu i drugu operaciju izvlačenja.

𝑠
𝑠𝑟 = 100% = 0.7% < 2%
𝐷
𝑑1
𝑚1 = < 0.6
𝐷
79.95
𝑚1 = = 0.55 < 0.6
142.78

𝐷 𝑑1
𝑝𝑑1 = (0.2 ÷ 0.3) [( − 1)3 + ] 10−2 σ𝑚
𝑑1 200𝑠

σ𝑚 = 320 𝑁⁄
𝑚𝑚2
142.78 79.95
𝑝𝑑1 = (0.25) [( − 1)3 + ] 10−2 320
79.95 2001

𝑝𝑑1 = 0.708 𝑁⁄𝑚𝑚2

𝑟𝑀1 = 0.035[50 + (𝐷 − 𝑑1 )]√𝑠 =

𝑟𝑀1 =0.035[50 + (142.78 − 79.95)]√1 =

𝑟𝑀1 =3.949mm

Zračnost

𝑧 = 𝑠 + 0.07√10𝑠 = 1.22𝑚𝑚

Proizvodni postupci, strojevi i oprema

Zazor

𝑤 = 2𝑧 = 2.44𝑚𝑚

𝑑𝑀1 = 𝑑1 + 𝑤 =79.95+2,44=82.39mm

 3.14
𝐹𝑑1 = [𝐷2 − (𝑑𝑀1 − 2𝑟𝑚1 )2 ]𝑝𝑑1 = [142.782 − (82.39 − 2 ∗ 3.949)2 ] ∗ 0.708
4 4
𝐹𝑑1 = 8250.3⁡𝑁
𝑠
𝑠𝑟 = 100% < 1.5%
𝑑1
𝑠
𝑠𝑟 = = 1.25 < 1.5%
𝑑1
𝑑2
𝑚2 = = 0.758 < 0.8
𝑑1

𝐹𝑑2 = 𝐴2 𝑝𝑑2 = [𝑑1 2 − (𝑑2− 2𝑠)2 ](1 + 𝑐𝑡𝑔)𝑝𝑑2
4
𝑑1 𝑑2
 𝑝𝑑2 = (0.2 ÷ 0.3) [( − 1)3 + ] 10−2 σ𝑚 = 0.715 𝑁⁄
𝑑2 200𝑠 𝑚𝑚2

𝐹𝑑2 = [79.952 − (60.68 − 21)2 ](1 + 0.15𝑐𝑡𝑔45)0.26 =692.44N
4

4.Proračunati silu i rad za prvu i drugu operaciju izvlačenja.

𝐹1 = 𝑑1 𝑠σ𝑚 𝑐1 = 79.95 ∗ 3,14 ∗ 1 ∗ 320 ∗ 0.77 = 61.888𝑘𝑁

C1=0.77

𝐹2 = 𝑑2 𝑠σ𝑚 𝑐2 =60.68*3.14*1*320*1,05=64,052kN

C2=1.05
𝐹1 ⁡×⁡ℎ1
W1 = 𝑥⁡ × 1000

61888⁡×50.11⁡ ⁡64052×74.30
W1 = 0.65⁡ × = 2015.78 J W2 = 0.65⁡ × ⁡ = 3093.3 J
1000 1000

Proizvodni postupci, strojevi i oprema

Proizvodni postupci, strojevi i oprema