1.

UVOD
Požar je nekontrolisano širenje vatre, koja se razvija pod različitim uslovima. Najčešći uzrok
nastanka požara je ljudski faktor odnosno nepažnja, nehat i nedovoljno poznavanje štetnosti i kako
reagovati u tim situacijama. Požar kada nastane brzo se širi, uništava materijalna dobra, zemlje, šume,
prirodne lepote, ali i nažalost ljudske živote.
Požari u svim sredinama predstavljaju stalnu opasnost i ako se nalaze na samom dnu
svakodnevnih rizika. Urbanizacija, tehnologija i industrija su ljudima donela mnogo toga pozitivnog,
ali i pored toga donose i veću opasnost od požara i eksplozija. Uporedo sa industrijskim i tehnološkim
razvojem stalno se povećava broj stanovnika u naseljima sa razvijenom industrijom, a to zahteva i
rešavanje njihovih stambenih potreba. Nedostatak građevinskog zemljišta doveo je do izgradnje
višespratnica, ali i problema sprovođenja mera zaštite od požara.
Veliki broj požara događa se u urbanim delovima gradskih naselja u kojima se nalaze građevine
koje se razlikuju po značaju, broju ljudi koje mogu da prime, svojoj veličini i spratnosti objekta. Velik
problem pri gašenju požara u urbanim sredinama svakako predstavljaju visoko spratni objekti, jer je
pristupačnost višim spratovima otežana. Iz ovog razloga neophodno je dobro organizovati evakuaciju
svih stanara, kao i izraditi planove evakuacije u svim stambenim objektima.
Predmet ovog rada bila je višespratnica na Bulevaru Cara Lazara 71, za koju je odrađen proračun
evakuacije i postupak evakuacije i spasavanja. Na slici 1. prikazana je všespratnica na Bulevaru Cara
Lazara.

Slika 1. Višespratnica na Bulevaru Cara Lazara 71

1
2. OSNOVNI POJMOVI VEZANI ZA EVAKUACIJU
Evakuacija je udaljavanje osoba u slučaju opasnosti od ugroženog do bezbednog mesta.
Pojmovi i skraćenice :
Polazno mesto (PM) je mesto na kome se može zateći osoba u trenutku saznanja, da je došlo do
razvoja požara ili drugog vanrednog događaja koji zahteva evakuaciju.
Bezbedno mesto (BM) je mesto van zgrade, na kojem se ne mogu očekivati štetni efekti požara
ili drugog vanrednog događaja - plamen, dim, pad oštećenih delova objekta i sl. Bezbedno mesto za
zgrade ovih vrsta, je mesto udaljeno najmanje 20 m od zgrade, na ulicu ili u prostranom dvorištu.
Koridor evakuacije (KE) čine građevinske konstrukcije zgrade kojima se ograničavaju
prostorije za komunikaciju (hodnici, stepeništa, vetrobrani, ulazi i sl.) i sprečava prodor plamena i dima
iz ugrožene prostorije.
Prvi izlaz (PI) je najbliži izlaz iz ugrožene prostorije za boravak koji vodi ka hodniku, izlaz iz,
kancelarije, radne prostorije, kabineta, učionice ili slične grupe prostorija. Direktni put prve etape
evakuacije je put od polaznog mesta do prvog izlaza.
Evakuacioni izlaz (EI) je izlaz, koji vodi preko svih vrata na evakuacionom putu ka
neposrednom izlazu napolje.
Evakuacioni put (EP) je put koji vodi prema evakuacionom izlazu, tako da obezbeđuje sigurno
kretanje tokom određenog vremena. Put evakuacije je projektna putanja koju prelazi osoba u toku
evakuacije.
Krajnji izlaz (KI) je izlaz iz zgrade.
Primarni koridor za evakuaciju (PK) je koridor koji se koristi za normalno kretanje ljudi u
zgradi.
Alternativni koridor za evakuaciju (AK) je koridor evakuacije, koji ima iste ili slične uslove za
evakuaciju kao primarni.
Brzina evakuacije (ve) je projektna vrednost brzine kretanja čoveka kroz koridor evakuacije.
Vreme pripreme za evakuaciju (tpe) je projektno vreme, u kojem se ljudi pripremaju za
evakuaciju, tj. procenjuju potrebu za evakuacijom, savetuju se, traže šta će poneti itd. Vreme pripreme
za evakuaciju je vreme od trenutka kada lice, koje će se evakuisati, sazna da je nastao požar ili drugi
vanredni događaj, koji bi mogao da ugrozi život, pa do trenutka napuštanja prostorije boravka. To je u
stvari vreme u kome lica ocenjuju opravdanost evakuacije i donose odluku.
Vreme evakuisanja (tk) je vreme kretanja od polaznog mesta do bezbednog mesta.
Vreme evakuacije (te) je vreme pripreme za evakuaciju i vreme kretanja od polaznog mesta do
bezbednog mesta.

2
3. LOKACIJA I OPIS OBJEKTA
3.1 Makrolokacija
Višespratnica se nalazi u Novom Sadu na Limanu III, u južnom delu centralnog gradskog
područja. Makrolokacija višespratnice data je na slici 2.

Slika 2. Makrolokacija objekta na Bulevaru Cara Lazara 71

Na slici 2. prikazani su brojevima:
1. Višespratnica na Bulevaru Cara Lazara 71
2. Dom zdravlja „Liman“, koji se nalazi na udaljenosti od 250m.
3. Profesionalna vatrogasno – spasilačka jedinica Novi Sad, na udaljenosti od 3km.
4. Klinički centar Vojvodine, na udaljenosti od 2,5km.
3.2 Mikrolokacija
Objekat na Bulevaru Cara Lazara 71 je projektovan kao izdvojen, samostojeći, spratnosti
Po+Pr+17. Visina poda poslednje etaže objekta prelazi 30m u odnosu na okolni teren, tako daobjekat
pripada grupi visokih objekata. Nalazi se na uglu ulica Bulevar Cara Lazara i Balzakove (slika 3.).

3
 Slika3. Mikrolokacija objekta na Bulevaru Cara Lazara
Odgovarajućih prilaznih puteva objektu za profesionalnuVatrogasno - spasilačku jedinicu Novi
Sad nema. Sa dve strane objekta nalaze se zelene površine sa velikim brojem drveća, koji
onemogućavaju pristup (slika 4.).

Slika 4. Zelene površine oko objekta

Sa strane objekta gde se nalazi ulaz, postoji kolovoz, kojim bi se moglo prići objektu. Međutim,
problem prestavljaju parkirana kola, koja često potpuno zatvaraju prolaz (slika 5.). Takođe, problem
predstavlja i to što je širina kolovoza manja od 3,5m.

4
 Slika 5. Prilazni put na prednje strane objekta
Iz same ulice Bulevar Cara Lazara, objektu je takođe nemoguće prići zbog parkinga, a i stubića
koji su postavljeni na platou kod objekta (slika 6.).

Slika 6. Prilazni put sa Bulevara Cara Lazara

Zbog svega pomenutog, odgovarajućeg pristupnog puta nema ni sa jedne strane zgrade.
Hidrauličnu zglobnu platformu nije moguće nigde postaviti.
Primarna trasa kretanja profesionalne Vatrogasno spasilačke jedinice bila bi ulicama:
Vuka Karadžića, Đorđa Markovića Kodera, Jovana Subotića, Uspenska, Jevrejska, Bulevar
Oslobođenja i Bulevar cara Lazara. U ovom slučaju udaljenost je 3,2 km, a vreme dolaska 9 minuta
(slika 7.).

5
 Slika 7. Primarna ruta kretanja vatrogasno – spasilačke službe
Prva alternativna trasa kretanja profesionalne Vatrogasno spasilačke jedinice bila bi
ulicama:
Vuka Karadžića, Đorđa Markovića Kodera, Jovana Subotića, Uspenska, Jevrejska, Futoška,
Braće Ribnikar, Miše Dimitrijevića, Krilova i Bulevar Cara Lazara. U ovom slučaju udaljenost je 3 km,
a vreme dolaska 10 minuta (slika 8.).

Slika 8. Prva alternativna trasa kretanja vatrogasno – spasilačke jedinice

6
 Druga alternativna trasa kretanja profesionalne Vatrogasno spasilačke jedinice bila bi
ulicama:
Vuka Karadžića, Đorđa Markovića Kodera, Jovana Subotića, Uspenska, Jevrejska, Futoška, Cara
Dušana i bulevar Cara Lazara. U ovom slučaju udaljenost je 3,9 km, a vreme dolaska 11 minuta (slika
9.).

Slika 9. Druga alternativna trasa kretanja vatrogasno – spasilačke jedinice

Zbog nemogućnosti postavljanja hidraulične platforme, gašenje požara bi se izvodilo vatrogasnim
crevima tipa „C“. Za razvlačenje creva do viših etaža, potrebno je i preko 7 minuta, što sa vremenom
dolaska vatrogasno – spasilačke jedinice od 9 minuta ukupno iznosi 16 minuta. Takođe, ovom
vremenu treba dodati vreme za ulazak u sam stan, ako nije otključan. Ukoliko se radi o sigurnosnim
vratima, potrebno je i više od 3 minuta za otvaranje vrata pomogu odgovarajućeg alata.
Bezbedno mesto se nalazi po Tehničkoj preporuci za zaštitu od požara stambenih, poslovnih i
javnih zgrada SRPS TP 21 2002 na rastojanju najmanje 5m od izlaza iz zgrade.
U slučaju višespratnice na Bulevaru Cara Lazara 71, bezbedno mesto se nalazi ispred ulaza u
objekat, gde postoji zelena površina. (slika 10.).

Slika 10. Bezbedno mesto evakuacije

7
4. OPIS OBJEKTA
Objekat je spratnosti Po+Pr+17, visine 50,4 m. Objekat ima jedan ulaz za stanare širine 169cm.
(slika 11.). Vrata se otvaraju prema spolja.

Slika 11. Ulaz u objekat

U objektu postoji jedno komunikaciono stepenište, koje povezuje spratove, čija je širina 123cm
(slika 12.).

Slika 12. Glavno stepenište u objektu

8
 U objektu postoje dva lifta nosivosti po 300 kg i 450 kg (slika 13.). Liftovi nisu izgrađeni kao
požarni liftovi, te se ne mogu koristitiza evakuaciju.

Slika 13. Liftovi u objektu

Ovaj objekat poseduje alternativno stepenište koje se nalazi iza liftova (slika 14.).Alternativno
stepenište je u funkciji, ali nije odgovarajućih karakteristika. Glavni problem prestavlja velik nagib, kao
i izuzetno mala širina – 65cm. Takođe, ne nalaze se u posebnom požarnom sektoru.

Slika 14. Požarno stepenište

Glavni razvodni orman za struju se nalazi na prizemlju i devetom spratu. Osvetljenje u hodniku je
veštačko i prirodno. Na svakom stepeništu i kod ulaza u alternativno stepenište nalaze se stakla.
Prinudna ventilacija u slučaju požara može se vršiti pre samih otvora u hodnicima ili preko vrata na
poslednjem spratu koja vode na krov zgrade.

9
 4.1 Konstrukcija
Osnovna konstrukcija objekta je izvedena od negorivih gradjevinskih materijala.Objekat je
projektovan u sistemu tankih nosećih AB zidova i međuspratnih konstrukcija. Svi ovi elementi su iste
debljine d = 14cm. Oplata nije vezana međusobno kroz betonske zidove, već je primenjem takav
sistem, koji je omogućio fiksiranje elemenata oplate u visini međuspratne konstrukcije. Pojedini
betonski noseći elementi lili su se jednovremeno, sa prefabrikovanim ravnim ili zakrivljenim
elementima, talpama. Na stepenišnim zidovima i u potkrovlju ovi elementi imaju i sloj stiropora, te
tako služe i kao zvučna i termička izolacija.
Krov na objektu je ravna ploča prekrivena hidroizolacijom.
Fundiranje objekta vršilo se na Franki – šipovima, prosečne dubine 17,5 m.
U delu podruma, projektovano je sklonište za civilnu zaštitu kao dvonamenski objekat.
4.2 Obrada i konstrukcija zidova
Fasadni konstruktivni zidovi su od betona 14cm sa izolacijom od „Durisol“ tabli od 5cm sa
spoljne strane. Ispod termoizolacije zida je zid od fasadne opeke 12cm, sa fugama dobro ispunjenim
cementnim malterom.
Zid od opeke vezan je za konstruktivni zid na visini svakih 9 redova opeke. Zid od opeke leži na
konzolastim ispustima u visisni međuspratne konstrukcije, specijalno termički izolovanim.
Fasadni nenoseći zidovi su od siporeks blokova, dok su pregradni zidovi od pune opeke.
4.3 Podovi
Svi podovi u stambenim prostorijama su plivajući, iz razvoga zvučne zaštite objekta. Preko
konstrukcije postavljen je sloj mineralne vune. Preko ovog sloja izliven je sloj od 35mm sitnozrnog
betona MB 300.
Na lođama i spratnim podestima postavljene su teraco ploče. U ulaznom delu pod jeod kamenih
ploča širine 7 – 8 cm. Stepenište je obloženo pločama prirodnog kamena.

10
5. PRORAČUN VREMENA EVAKUACIJE – TEORIJSKE OSNOVE
Na osnovu Tehničke preporuke SRPS TP 21 2002
5.1 Vreme evakuacije
Vreme evakuacije te je vreme pripreme za evakuaciju i vreme kretanja od polaznog mesta do
bezbednog mesta.
5.2 Vreme pripreme za evakuaciju
Vreme pripreme za evakuaciju tpe je vreme od trenutka kada lice koje će se evakuisati sazna da je
nastao požar koji bi mogao da ugrozi život, pa do trenutka napuštanja prostorije boravka. Za potrebe
projektovanja usvaja se:
 za stambene objekte – najmanje 10 minuta
 za poslovne objekte – najmanje 5 minuta
 za javne objekte – najmanje 3 minuta (osim za sportske hale i stadione, za koje iznosi 2
minuta).
5.3 Vreme evakuisanja
Vreme evakuisanja tk je vreme kretanja od polaznog mesta do bezbednog mesta.
5.4 Brzina kretanja pri evakuaciji
Projektna brzina vo neometanog kretanja čoveka na ravnom podu iznosi vo = 1,5 m/s.
Brzina kretanja pri evakuaciji ve smanjuje se usled grupisanja ljudi pred suženjem koridora
(vratima i sl.), skretanjem koridora, na stepeništu, i sl.
Projektna brzina ometanog kretanja predstavlja proizvod brzine neometanog kretanja i faktora
usporavanja u.
ve = u∙vo
u = 0,8 za kretanje niz stepenište;
u = 0,6 - 0,05∙ d za kretanje uz stepenište gde je d broj fiktivnih etaža od po 3 m;
Pri nailasku na suženje koridora ili vrata otvora manjeg od 1,00 m za 10 do 40 lica, ili vrata
otvora manjeg od 1,60 m za 40 do 200 lica, projektno vreme zadržavanja je 3s za svakih 10 lica.
Za svako skretanje pod uglom većim od 30°, a manjim od 60°, i nailaženje na stepenište ili
rampu, vreme zadržavanja je 2s na svakih 10 lica.
Za svako skretanje pod uglom većim od 60°, potrebno je dodatnih 5s na svakih 10 lica.
5.5 Etape evakuacije
Etape evakuacije su sledeće:
 I etapa – od PM do PI (PI je KI za prostorije sa direktnim izlaskom).
 II etapa – od PI do EI (EI je KI za postorije u prizemlju zgrade),
 III etapa – od EI do KI
11
  IV etapa – od KI do bezbednog mesta
Kretanje osobe u I fazi evakuacije treba da se završi za 30 s u svim prostorijama, osim u
amfiteatru (manje od 200 osoba), gde se sedi u stolicama u dužim redovima, i gde I etapa treba da se
završi za 60s.
Kretanje osobe u II etapi treba da se završi za manje od 60 s.
Kretanje osobe u III etapi treba da se završi za manje od 3 minuta.
5.6 Koridori evakuacije
Koridori za evakuaciju treba da budu pregledni, bez suvišnih skretanja, sa promenama smera pod
uglom ne većim od 90° (sem u stepeništu), bez prepreka (viših pragova, visećih i konzolno okačenih
predmeta).
Širina hodnika ne treba da bude manja od 1,2m, a stepeništa 1m, odnosno 1,2m ako je za požarni
segment to jedino stepenište). Potrebna širina zavisi od broja lica koja treba da se evakuišu na tom
koridoru evakuacije.
5.7 Putevi evakuacije
Put evakuacije je projektna putanja koju prelazi osoba u toku evakuacije.
Putevi za evakuaciju do prvog izlaza treba da budu dovoljno kratki da se evakuacija, iz
ugroženog prostora, ostvari pre nego što nastane duže direktno izlaganje osobe vatri i dimu, ili vatra ili
dim zapreče izlaz iz prostorije.
Radi izbegavanja situacije u kojoj je prvi izlaz zaprečen, u većim prostorijama se predviđa broj
alternativnih prvih izlaza i dužina puteva evakuacije do njih:
 za više od 50 osoba, a manje od 300 osoba, u prostoriji treba da postoje dva alternativna
PI (prvi izlaz iz prostorije ili grupe prostorija za boravak do hodnika)
 za više od 300 osoba, a manje od 600 osoba, u prostoriji treba da postoje tri alternativna
PI
Rastojanje od prvog do etažnog izlaza ne treba da bude veće od 30m u nadzemnim, a 25m u
podzemnim etažama.
Minimalna širina otvora vrata u prostorijama u kojima boravi:
 do 10 osoba iznosi 0,92
 više od 10, a manje od 50 osoba iznosi 1m
 više od 50, a manje od 100 osoba, primenjuju se dvokrilna vrata ili dvoja vrata dovoljno
razdvojena
 za više od 100 osoba primenjuju se više dvokrilnih i/ili jednokrilnih vrata.
Za proračun potrebnog broja evakuacionih izlaza i njihovih dimenzija važan faktor je specifična
propusna moć, SPM, koja pokazuje broj ljudi koji može da prođe kroz prolaz ili izlaz određene širine u
toku 1 minuta. Može se uzeti da za širinu prolaza od:
 0,9m SPM iznosi 48 - 62 osobe/m-min;
 1,40m SPM iznosi 78 - 90 osoba/m-min;
 1,80m iznosi 98 - 108 osoba/m-min.

12
6. POSTUPAK EVAKUACIJE I SPASAVANJA
Evakuacija svih prisutnih u objektu vrši se preko:
 Glavnog stepeništa (preko kojeg se evakuišu osobe iz 3 od 4 stana na svakom spratu)
 Alternativnog stepeništa (preko kojeg se evakuišu samo osobe iz jednog stana na
svakom spratu)
Evakuacija osoba sa XVII sprata preko glavnog stepeništa:
Evakuacija prisutnih osoba na XVII spratu preko glavnog stepeništa se vrši istovremeno iz 3
stana. Polazno mesto je stan 1. (slika 15.).
Put evakuacije od PM obuhvata:
 Put od polaznog mesta do prvog izlaza (PI) iz stana
 Put hodnikom do glavnog stepeništa, odnosno izlaza sa XVII sprata
 Stepeništem do prizemlja
 Kroz hodnik do krajnjeg izlaza (KI) iz zgrade
 Preko platoa i pristupnog stepeništa do bezbednog mesta (BM).

Slika 15. Put evakuacije prisutnih sa karakterističnog sprata preko glavnog stepeništa

13
 Evakuacija osoba sa XVII sprata preko evakuacionog stepeništa:
Evakuacija prisutnih osoba na XVII spratu preko evakuacionog stepeništase vrši iz samo jednog
stana. Polazno mesto je stan 4. (slika 16.).
Put evakuacije od PM obuhvata:
 Put od polaznog mesta do prvog izlaza (PI) iz stana
 Put hodnikom do evakuacionog stepeništa,
 Stepeništem do prizemlja
 Kroz hodnik do krajnjeg izlaza (KI) iz zgrade
 Preko platoa i pristupnog stepeništa do bezbednog mesta (BM).

Slika 16. Put evakuacije prisutnih sa karakterističnog sprata preko evakuacionog stepeništa
Evakuacija osoba iz prizemlja:
Evakuacija prisutnih osoba is prizemlja se vrši istovremeno iz svih prostorija. Put evakuacije sa
prizemlja preko glavnog stepeništa dat je na slici 17., a sa evakuacionog stepeništa na slici 18.
Put evakuacije prizemlja obuhvata:
 Put od polaznog mesta (PM) do prvog izlaza (PI) iz stana
 Kroz hodnik do krajnjeg izlaza (KI) iz zgrade i preko platoa i pristupnog stepeništa do
bezbednog mesta (BM).
14
 Slika 17. Put evakuacije prisutnih sa prizemlja od glavnog stepeništa

Slika 18. Put evakuacije prisutnih sa prizemlja od alternativnog stepeništa

15
7. PRORAČUN VREMENA EVAKUACIJE ZA NAJDUŽI PUT EVAKUACIJE
IZ ZGRADE
Proračun je urađen na osnovu tehničke preporuke SRPS TP 21/2012.
Vreme evakuacije je računato za dva scenarija:
 Evakuišu se samo osobe sa poslednjeg (XVII) sprata – najbolji mogući scenario
 Evakuišu se svi prisutni u zgradi, sa tim da se osobe na nižim etažama alarmiraju tek
kada siđu osobe sa viših etaža – najgori mogući scenario.
Na svakom spratu i na prizemlju ima po četiri stana, a za proračun je uzeto da u svakom stanu
ima po tri osobe. To je ukupno 216 osoba. Osobe iz tri stana po spratu su evakuisane glavnim
stepeništem, dok su osobe iz jednog stana po spratu evakuisane alternativnim stepeništem.
7.1 Prvi scenario – evakuacija poslednjeg sprata preko glavnog stepeništa
U svakom stanu maksimalan broj osoba je 3. Na svakom spratu postoje 4 stana, od kojih će se
osobe iz 3 stana evakuisati glavim stepeništem, a ostali evakuacionim stepeništem. Tako je maksimalan
broj osoba koje će se evakuisati glavnim stepeništem 9. Proračun evakuacije se vrši od (PM), a to je
stan 1.
I etapa
Obuhvata put od PM (stan broj 1) do PI (izlaz iz stana). Za proračun se usvaja brzina neometanog
kretanja od 1,5m/s. Ukupan broj osoba koje se evakuišu u ovoj etapi je 3.
Put je ukupne dužine s = 3 + 4,60 + 3,20 = 10,80m, a vreme evakuacije iznosi:
t1 = 10,80/1,5 = 7,20s
Izračunato vreme je manje od onog prema propisima (30 s).
II etapa
Obuhvata put od prvog izlaza preko hodnika do stepeništa. Dalja evakuacija obuhvata kretanje
kroz splet stepeništa od XVII sprata do prizemlja pa preko hola do krajnjeg izlaza iz objekta.
a) Prvi deo druge etape evakuacije obuhvata putanju od PI do stepeništa na XVII spratu. Za
proračun se usvaja brzina neometanog kretanja od 1,5m/s. Put je ukupne dužine s = 5 + 4 = 9m, a
vreme evakuacije iznosi: ta = 9/1,5 = 6 s
b) Drugi deo druge etape obuhvata putanju od XVII do XVI sprata. Za proračun se uzima u obzir
brzina ometanog kretanja niz stepenište (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i
brzina neometanog kretanja na putu dužine s = 4m. Ukupan broj ljudi koji se evakuišu je 9, tako da
nemamo zadržavanja na skretanjima i nailasku na stepenište.
Vreme evakuacije iznosi: tb = 7/1,2 + 4/1,5 = 8,47 s
Kako evakuišemo samo osobe sa XVII sprata, njihov broj je konstantan, te možemo vreme
evakuacije drugog dela II etape pomnožiti sa brojem etaža. Tako dobijamo vreme evakuacije od XVII
do prizemlja: tb2 = tb x 17 = 8,47 x 17 = 144s

16
 c) Treći deo druge etape obihvata kretanje od stepeništa na prizemlju do krajnjeg izlaza iz
objekta. Za proračun se uzima u obzir brzina neometanog kretanjaod 1,5m/s. Put je ukupne dužine s =
7,5m, a vreme evakuacije iznosi: tc = 8/1,5 = 5,33 s
Sabiranjem vremena evakuacije II etape dobijamo: tII = ta + tb2 + tc = 6 + 144 + 5,33 = 155,33s
Izračunato vreme je veće od onog prema propisima (60s).
III etapa
Treće etape nema, jer na ulazu u stepenišni deo objekta nije postavljena požarna prepreka (zid ili
vrata) koja bi sprečila prodor dima i vatre, tj ne postoji izolovan bezbedni evakuacioni put.
IV etapa
Obuhvata put od krajnjeg izlaza iz objekta preko platoa i stepeništa do bezbednog mesta
(bezbedno mesto je zelena površina ispred zgrade). Ukupan broj osoba koje se evakuišu u ovoj etapi je
9.
a) Prvi deo IV etape obuhvata kretanje od KI do stepeništa. Za proračun se uzima u obzir brzina
neometanog kretanjaod 1,5m/s. Ukupna dužina puta je s = 3m, a vreme evakuacije je ta = 3/ 1,5 = 2s
b) Drugi deo IV etape obuhvata kretanje niz stepenice. Za proračun se uzima u obzir brzina
ometanog (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3 + 1,6 = 2,9m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 1,2m. Ukupna dužina puta je s = 1,3 + 1,2 + 1,6 = 4,1m, a vreme evakuacije
je tb = 1,3/1,2 + 1,2/1,5 + 1,6/1,2 = 3,23s
c) Treći deo IV etape obuhvata kretanje od stepeništa do bezbednog mesta. Za proračun se uzima
u obzir brzina neometanog kretanjaod 1,5m/s. Ukupna dužina puta je s = 5m, a vreme evakuacije je tc
= 5/ 1,5 = 3,33s
Sabiranjem vremena evakuacije IV etape dobijamo: tIV = ta + tb + tc = 2 + 3,23 + 3,33 = 8,56s
Ukupno vreme evakuacije za prvi scenario (bez pripreme) iznosi:
tk = tI+ tII + tIII + tIV = 7,20 + 155,33 + 0+ 8,56 = 171s (2min i 51s)
Vreme evakuacije za prvi scenario (sa pripremom) iznosi:
te = tk + tp te = 2min 51s + 10 min = 12min 51s te = 12min 51s
7.2 Prvi scenario – evakuacija poslednjeg sprata preko alternativnog
stepeništa
U svakom stanu maksimalan broj osoba je 3. Na svakom spratu postoje 4 stana, od kojih će se
osobe iz jednog stana evakuisati alternativnim stepeništem. Tako da će se u prvom scenariu
alternativnim stepeništem avakuisati 3 osobe. Proračun evakuacije se vrši od (PM), a to je stan 4.
I etapa
Obuhvata put od PM (stan broj 4) do PI (izlaz iz stana). Za proračun se usvaja brzina neometanog
kretanja od 1,5m/s. Ukupan broj osoba koje se evakuišu u ovoj etapi je 3.
Put je ukupne dužine s = 3 + 4,60 + 3,20 = 10,80m, a vreme evakuacije iznosi:
t1 = 10,80/1,5 = 7,20s
Izračunato vreme je manje od onog prema propisima (30 s).

17
 II etapa
Obuhvata put od prvog izlaza preko hodnika do stepeništa. Dalja evakuacija obuhvata kretanje
kroz splet stepeništa od XVII sprata do prizemlja pa preko hola do krajnjeg izlaza.
a) Prvi deo druge etape evakuacije obuhvata putanju od PI do alternativnog stepeništa na XVII
spratu. Za proračun se usvaja brzina neometanog kretanja od 1,5m/s. Put je ukupne dužine s = 4m, a
vreme evakuacije iznosi: ta = 4/1,5 = 2,67 s
b) Drugi deo druge etape obuhvata putanju od stepeništa na XVII spratu do ulaska na stepenište
na XVI spratu. Za proračun se uzima u obzir brzina ometanog kretanja niz stepenište (u=0,8 za kretanje
niz stepenište), na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina neometanog kretanja na putu dužine s=3m.
Ukupan broj ljudi koji se evakuišu je 3, tako da nemamo zadržavanja na skretanjima i nailasku na
stepenište.
Vreme evakuacije iznosi: tb = 1,3/1,2 + 3/1,5 = 3,1 s
Kako evakuišemo samo osobe sa XVII sprata, njihov broj je konstantan, te možemo vreme
evakuacije drugog dela II etape pomnožiti sa brojem etaža. Tako dobijamo vreme evakuacije od XVII
do prizemlja: tb2 = tb x 17 = 3,1 x 17 = 52,7s
c) Treći deo druge etape obuhvata kretanje od stepeništa na prizemlju do krajnjeg izlaza iz
objekta. Za proračun se uzima u obzir brzina neometanog kretanjaod 1,5m/s. Put je ukupne dužine s =
12m, a vreme evakuacije iznosi: td = 12/1,5 = 8 s
Sabiranjem vremena evakuacije II etape dobijamo: tII = ta + tb2 + td = 2,67 + 52,7 + 8 = 63,37s
Izračunato vreme je veće od onog prema propisima (60s).
III etapa
Treće etape nema, jer na ulazu u stepenišni deo objekta nije postavljena požarna prepreka (zid ili
vrata) koja bi sprečila prodor dima i vatre, tj ne postoji izolovan bezbedni evakuacioni put.
IV etapa
Obuhvata put od krajnjeg izlaza iz objekta preko platoa i stepeništa do bezbednog mesta (BM je
zelena površina ispred zgrade). Ukupan broj osoba koje se evakuišu u ovoj etapi je 3.
a) Prvi deo IV etape obuhvata kretanje od KI do stepeništa. Za proračun se uzima u obzir brzina
neometanog kretanjaod 1,5m/s. Ukupna dužina puta je s = 3m, a vreme evakuacije je ta = 3/ 1,5 = 2s
b) Drugi deo IV etape obuhvata kretanje niz stepenice. Za proračun se uzima u obzir brzina
ometanog (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3 + 1,6 = 2,9m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 1,2m. Ukupna dužina puta je s = 1,3 + 1,2 + 1,6 = 4,1m, a vreme evakuacije
je tb = 1,3/1,2 + 1,2/1,5 + 1,6/1,2 = 3,23s
c) Treći deo IV etape obuhvata kretanje od stepeništa do bezbednog mesta. Za proračun se uzima
u obzir brzina neometanog kretanjaod 1,5m/s. Ukupna dužina puta je s = 5m, a vreme evakuacije je tc =
5/ 1,5 = 3,33s
Sabiranjem vremena evakuacije IV etape dobijamo: tIV = ta + tb + tc = 2 + 3,23 + 3,33 = 8,56s
Ukupno vreme evakuacije za prvi scenario (bez pripreme) iznosi:
tk = tI+ tII + tIII + tIV = 7,20 + 63,37 + 0+ 8,56 = 79s (1min i 19s)

18
 Vreme evakuacije za prvi scenario (sa pripremom) iznosi:
te = tk + tp te = 1min 19s + 10 min = 11min 19s te = 11min 19s
7.3 Drugi scenario – evakuacija svih etaža preko glavnog stepeništa
U svakom stanu maksimalan broj osoba je 3. Na svakom spratu postoje 4 stana, od kojih će se
osobe iz 3 stana evakuisati glavim stepeništem, a ostali alternativnim stepeništem. Tako je maksimalan
broj osoba koje će se evakuisati glavnim stepeništem, po spratu, 9.
Proračun evakuacije se vrši od (PM), a to je stan 1.
I etapa
Obuhvata put od PM (stan broj 1) do PI (izlaz iz stana). Za proračun se usvaja brzina neometanog
kretanja od 1,5m/s. Ukupan broj osoba koje se evakuišu u ovoj etapi je 3.
Put je ukupne dužine s = 3 + 4,60 + 3,20 = 10,80m, a vreme evakuacije iznosi:
t1 = 10,80/1,5 = 7,20s
Izračunato vreme je manje od onog prema propisima (30s).
II etapa
Obuhvata put od prvog izlaza preko hodnika do stepeništa. Dalja evakuacija obuhvata kretanje
kroz splet stepeništa od XVII sprata do prizemlja pa preko hola do krajnjeg izlaza.
a) Prvi deo druge etape evakuacije obuhvata putanju od PI do stepeništa na XVII spratu. Za
proračun se usvaja brzina neometanog kretanja od 1,5m/s. Put je ukupne dužine s = 5 + 4 = 9m, a vreme
evakuacije iznosi: ta = 9/1,5 = 6 s
b) Drugi deo druge etape obuhvata putanju od XVII do XVI sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo jedno skretanje pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na XVI spratu, osobama sa XVII sprata se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 18 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tb = 7/1,2 + 4/1,5 + 2x5
+ 2x5 = 28,47 s
c) Treći deo druge etape obuhvata putanju od XVI do XV sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na XV spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 27 osoba. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tc = 7/1,2 + 2x5 + 2x5 + 4/1,5 + 2x5
+3x5 = 53,47 s
d) Četvrti deo druge etape obuhvata putanju od XV do XIV etaže. . Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na XIV spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 36 osoba. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: td = 7/1,2 + 3x5 + 3x5 + 4/1,5 + 3x5 +4x5
= 73,47 s

19
 e) Peti deo druge etape obuhvata putanju od XIV do XIII sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na XIII spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 45 osoba. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: te = 7/1,2 + 4x5 + 4x5 + 4/1,5 + 4x5 +5x5
= 93,47 s
f) Šesti deo druge etape obuhvata putanju od XIII do XII sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na XII spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 54 osobe. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tf = 7/1,2 + 5x5 + 5x5 + 4/1,5 + 5x5 +5x5 =
108,47 s
g) Sedmi deo druge etape obuhvata putanju od XII do XI sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na XI spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 63 osobe. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tg = 7/1,2 + 5x5 + 5x5 + 4/1,5 + 5x5 +6x5
= 113,47 s
h) Osmi deo druge etape obuhvata putanju od XI do X sprata. Za proračun se usvaja brzina
ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog kretanja
na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5 sekundi na
svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba). Na X spratu,
evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 72 osobe. Ukupan put evakuacije je s =
7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: th = 7/1,2 + 6x5 + 6x5 + 4/1,5 + 6x5 +7x5 = 133,47 s
i) Deveti deo druge etape obuhvata putanju od X do IX sprata. Za proračun se usvaja brzina
ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog kretanja
na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5 sekundi na
svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba). Na IX spratu,
evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 81 osoba. Ukupan put evakuacije je s =
7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: ti = 7/1,2 + 7x5 + 7x5 + 4/1,5 + 7x5 +8x5 = 153,47 s
j) Deseti deo druge etape obuhvata putanju od IX do VIII sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na VIII spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 90 osoba. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tj = 7/1,2 + 8x5 + 8x5 + 4/1,5 + 8x5 +9x5 =
173,47 s
k) Jedanaesti deo druge etape obuhvata putanju od VIII do VII sprata Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na VII spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 99 osoba. Ukupan put

20
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tk = 7/1,2 + 9x5 + 9x5 + 4/1,5 + 9x5 +10x5
= 193,47 s
l) Dvanaesti deo druge etape obuhvata putanju od VII do VI sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na VI spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 108 osoba. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tl = 7/1,2 + 10x5 + 10x5 + 4/1,5 + 10x5
+11x5 = 213,47 s
m) Trinaesti deo druge etape obuhvata putanju od VI do V sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na V spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 117 osoba. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tm = 7/1,2 + 11x5 + 11x5 + 4/1,5 + 11x5
+12x5 = 233,47 s
n) Četrnaesti deo druge etape obuhvata putanju od V do IV sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na IV spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 126 osoba. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tn = 7/1,2 + 12x5 + 12x5 + 4/1,5 + 12x5
+13x5 = 253,47 s
o) Petnaesti deo druge etape obuhvata putanju od IV do III sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na III spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 135 osoba. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: to = 7/1,2 + 13x5 + 13x5 + 4/1,5 + 13x5
+14x5 = 273,47 s
p) Šesnaesti deo druge etape obuhvata putanju od III do II sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na II spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 144 osobe. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tp = 7/1,2 + 14x5 + 14x5 + 4/1,5 + 14x5
+14x5 = 288,47 s
q) Sedamnaesti deo druge etape obuhvata putanju od II do I sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo tri skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na I spratu, evakuaciji se priključuje jos 9 osoba, tako da se ukupno evakuiše 153 osobe. Ukupan put
evakuacije je s = 7m + 4m = 11m, a vreme evakuacije iznosi: tq = 7/1,2 + 14x5 + 14x5 + 4/1,5 + 14x5
+15x5 = 293,47 s

21
 r) Osamnaesti deo druge etape obuhvata putanju od I do prizemlja. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 7m, kao i neometanog
kretanja na putu dužine s = 4m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba).. Ukupan put evakuacije je s = 7m, a vreme evakuacije iznosi: tr = 7/1,2 +
15x5 + 15x5 = 155,8 s
s) Devetnaesti deo druge etape obuhvata putanju od stepeništa na prizemlju do krajnjeg
izlaza iz objekta. Za proračun se usvaja brzina neometanog kretanje i jedno skretanje pod uglom većim
od 60 stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba). Ukupno se evakuiše 153 osobe, a ukupan put evakuacije
je s = 8m, a vreme evakuacije iznosi: ts = 8/1,5 + 15x5= 80,33 s
Sabiranjem vremena evakuacije II etape dobijamo: tII = 2923s = 48min 43s
Izračunato vreme evakuacije II etape je mnogo veće od vremena datog propisom (60s).
III etapa
Treće etape nema, jer na ulazu u stepenišni deo objekta nije postavljena požarna prepreka (zid ili
vrata) koja bi sprečila prodor dima i vatre, odnosno ne postoji izolovan bezbedni evakuacioni put.
IV etapa
Obuhvata put od krajnjeg izlaza iz objekta preko platoa i stepeništa do bezbednog mesta
(bezbedno mesto je zelena površina ispred zgrade). Ukupan broj osoba koje se evakuišu u ovoj etapi je
153.
a) Prvi deo IV etape obuhvata kretanje od KI do stepeništa. Za proračun se uzima u obzir brzina
neometanog kretanjaod 1,5m/s i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5s na svakih 10 osoba).
Ukupna dužina puta je s = 3m, a vreme evakuacije je ta = 3/ 1,5 + 15x5 = 77s
b) Drugi deo IV etape obuhvata kretanje niz stepenice. Za proračun se uzima u obzir brzina
ometanog kretanja (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3 + 1,6 = 2,9m, kao i
neometanog kretanja na putu dužine s = 1,2m. Na putu imamo usporenje zbog nailaska na stepenište
(po 5s na svakih 10 osoba). Ukupna dužina puta je s = 1,3 + 1,2 + 1,6 = 4,1m, a vreme evakuacije je tb
= 1,3/1,2 + 1,2/1,5 + 15x5 + 1,6/1,2 = 78,22s
c) Treći deo IV etape obuhvata kretanje od stepeništa do bezbednog mesta. Za proračun se uzima
u obzir brzina neometanog kretanja od 1,5m/s. Ukupna dužina puta je s = 5m, a vreme evakuacije je tc
= 5/ 1,5 = 3,33s
Sabiranjem vremena evakuacije IV etape dobijamo: tIV = 158,55 s
Ukupno vreme evakuacije za prvi scenario (bez pripreme) iznosi:
tk = tI+ tII + tIII + tIV = 7,20 + 2923 + 0+ 158,55 = 3089 s (51min i 29s)
Vreme evakuacije za prvi scenario (sa pripremom) iznosi:
te = tk + tp te = 51min 29s + 10 min = 1h 1min 29s te = 1h 1min 29s
7.4 Drugi scenario – evakuacija svih etaža preko alternativnog stepeništa
U svakom stanu maksimalan broj osoba je 3. Na svakom spratu postoje 4 stana, od kojih će se
osobe iz 1 stana evakuisati alternativnim stepeništem, a ostali glavnim stepeništem. Tako je
maksimalan broj osoba koje će se evakuisati alternativnim stepeništem, po spratu, 3.
Proračun evakuacije se vrši od (PM), a to je stan 4.
22
 I etapa
Obuhvata put od PM (stan broj 4) do PI (izlaz iz stana). Za proračun se usvaja brzina neometanog
kretanja od 1,5m/s. Ukupan broj osoba koje se evakuišu u ovoj etapi je 3.
Put je ukupne dužine s = 3 + 4,60 + 3,20 = 10,80m, a vreme evakuacije iznosi:
t1 = 10,80/1,5 = 7,20s
Izračunato vreme je manje od onog prema propisima (30 s).
II etapa
Obuhvata put od prvog izlaza preko hodnika do stepeništa. Dalja evakuacija obuhvata kretanje
kroz splet stepeništa od XVII sprata do prizemlja pa preko hola do krajnjeg izlaza.
a) Prvi deo druge etape evakuacije obuhvata putanju od PI do stepeništa na XVII spratu. Za
proračun se usvaja brzina neometanog kretanja od 1,5m/s. Put je ukupne dužine s = 4m, a vreme
evakuacije iznosi: ta = 4/1,5 = 2,67 s
b) Drugi deo druge etape obuhvata putanju od XVII do XVI sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na XVI spratu, osobama sa XVII sprata se priključuje jos 3
osobe, tako da se ukupno evakuiše 6 osoba. Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme
evakuacije iznosi: tb = 1,3/1,2 + 3/1,5 = 3,1 s
c) Treći deo druge etape obuhvata putanju od XVI do XV sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na XV spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da
se ukupno evakuiše 9 osoba. Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi:
tc = 1,3/1,2 + 3/1,5 = 3,1 s
d) Četvrti deo druge etape obuhvata putanju od XV do XIV etaže. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo jedno skretanje pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba). Na XIV spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 12 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: td = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 5 + 5 =
13,1 s
e) Peti deo druge etape obuhvata putanju od XIV do XIII sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba). Na XIII spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 15 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: te = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 5 +2x5
+ 2x5= 23,1 s
f) Šesti deo druge etape obuhvata putanju od XIII do XII sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba).Na XII spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 18 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: tf = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 2x5 +
2x5 + 2x5 = 33,1 s
23
 g) Sedmi deo druge etape obuhvata putanju od XII do XI sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba).Na XI spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 21 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: tg = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 2x5 +
2x5 + 2x5 = 33,1 s
h) Osmi deo druge etape obuhvata putanju od XI do X sprata. Za proračun se usvaja brzina
ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina neometanog
kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na X spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 24 osobe. Ukupan put
evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: th = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 2x5 +2x5 +2x5 =
33,1 s
i) Deveti deo druge etape obuhvata putanju od X do IX sprata. Za proračun se usvaja brzina
ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina neometanog
kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60 stepeni (po 5
sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih 10 osoba).
Na IX spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 27 osoba. Ukupan put
evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: ti = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 2x5 +3x5+ 3x5 =
43,1 s
j) Deseti deo druge etape obuhvata putanju od IX do VIII sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba). Na VIII spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 30 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: tj = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 3x5 +
3x5+ 3x5 = 48,1 s
k) Jedanaesti deo druge etape obuhvata putanju od VIII do VII sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba). Na VII spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 33 osobe.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: tk = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 3x5 +
3x5 + 3x5 = 48,1 s
l) Dvanaesti deo druge etape obuhvata putanju od VII do VI sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba). Na VI spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 36 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: tl = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 3x5 +
4x5 + 4x5 = 58,1 s
m) Trinaesti deo druge etape obuhvata putanju od VI do V sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60

24
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba). Na V spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 39 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: tm = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 4x5 +
4x5 + 4x5 = 63,1 s
n) Četrnaesti deo druge etape obuhvata putanju od V do IV sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba).Na IV spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 42 osobe.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: tn = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 4x5 +
4x5 + 4x5 = 63,1 s
o) Petnaesti deo druge etape obuhvata putanju od IV do III sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba). Na III spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 45 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: to = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 4x5 +
5x5 + 5x5 = 73,1 s
p) Šesnaesti deo druge etape obuhvata putanju od III do II sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba). Na II spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 48 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: tp = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 5x5 +
5x5 + 5x5 = 78,1 s
q) Sedamnaesti deo druge etape obuhvata putanju od II do I sprata. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, kao i brzina
neometanog kretanja na putu dužine s = 3m. Na putu imamo dva skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5 sekundi na svakih
10 osoba). Na I spratu, evakuaciji se priključuje jos 3 osobe, tako da se ukupno evakuiše 51 osoba.
Ukupan put evakuacije je s = 1,3m + 3m = 4,3m, a vreme evakuacije iznosi: tq = 1,3/1,2 + 3/1,5 + 5x5 +
5x5 + 5x5 = 78,1 s
r) Osamnaesti deo druge etape obuhvata putanju od I do prizemlja. Za proračun se usvaja
brzina ometanog kretanje (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3m, a ukupan broj
osoba koje se evakuišu je 51. Vreme evakuacije iznosi: tr = 1,3/1,2 = 1,1 s
s) Devetnaesti deo druge etape obuhvata putanju od stepeništa na prizemlju do krajnjeg
izlaza iz objekta. Za proračun se usvaja brzina neometanog kretanje, tri skretanja pod uglom većim od 60
stepeni (po 5 sekundi na svakih 10 osoba) I uspirenje zbog nailaska na vrata manja od 1m (po 3s na
svakih 10 osoba). Na prizemlju se osobama sa viših etaža pridružuju one sa prizemlja, tako da se ukupno
evakuiše 63 osobe. Ukupan put evakuacije je s = 12m, a vreme evakuacije iznosi: ts = 12/1,5 + 5x5 + 3x5
+ 5x5 + 5x5 = 98 s
Sabiranjem vremena evakuacije II etape dobijamo: tII = 796s = 13min 16s
Izračunato vreme evakuacije II etape je mnogo veće od vremena datog propisom (60s).
III etapa

25
 Treće etape nema, jer na ulazu u stepenišni deo objekta nije postavljena požarna prepreka (zid ili
vrata) koja bi sprečila prodor dima i vatre, odnosno ne postoji izolovan bezbedni evakuacioni put.
IV etapa
Obuhvata put od krajnjeg izlaza iz objekta preko platoa i stepeništa do bezbednog mesta
(bezbedno mesto je zelena površina ispred zgrade). Ukupan broj osoba koje se evakuišu u ovoj etapi je
63.
a) Prvi deo IV etape obuhvata kretanje od KI do stepeništa. Za proračun se uzima u obzir brzina
neometanog kretanjaod 1,5m/s i usporenje zbog nailaska na stepenište (po 5s na svakih 10 osoba).
Ukupna dužina puta je s = 3m, a vreme evakuacije je ta = 3/ 1,5 + 6x5 = 32s
b) Drugi deo IV etape obuhvata kretanje niz stepenice. Za proračun se uzima u obzir brzina
ometanog kretanja (u = 0,8 za kretanje niz stepenište) na putu dužine s = 1,3 + 1,6 = 2,9m, kao i
neometanog kretanja na putu dužine s = 1,2m. Na putu imamo usporenje zbog nailaska na stepenište
(po 5s na svakih 10 osoba). Ukupna dužina puta je s = 1,3 + 1,2 + 1,6 = 4,1m, a vreme evakuacije je tb
= 1,3/1,2 + 1,2/1,5 + 6x5 + 1,6/1,2 = 33,21s
c) Treći deo IV etape obuhvata kretanje od stepeništa do bezbednog mesta. Za proračun se uzima
u obzir brzina neometanog kretanjaod 1,5m/s. Ukupna dužina puta je s = 5m, a vreme evakuacije je tc =
5/ 1,5 = 3,33s
Sabiranjem vremena evakuacije IV etape dobijamo: tIV = 68,54 s
Ukupno vreme evakuacije za prvi scenario (bez pripreme) iznosi:
tk = tI+ tII + tIII + tIV = 7,20 + 796 + 0+ 68,54 = 872 s (14min i 32s)
Vreme evakuacije za drugi scenario (sa pripremom) iznosi:
te = tk + tp te = 14min 32s + 10 min = 24min 32s te = 24min 32s

26
8. SIMULACIJA EVAKUACIJE POMOĆU PROGRAMA PATHFINDER
Pathfinder je simulator evakuacije, koji daje 3D vizualizaciju rezultatai omogućava da vidimo
kretanje svih aktera u realnom vremenu.
Ulazni podaci za kreiranje simulacije su:
 fizičke karakteristike objekta (namena, površina korisnog prostora, spratnost, položaj i
dimenzije vetrikalnih komunikacija, itd) i
 broj osoba u objektu.
U Pathfinder-u je kreiran model i urađena simulacija evakuacije. Svim akterima dodeljena je
brzina kretanja od 1,5 m/s po ravnom i 1,2 m/s niz stepenice.
Urađena su dva scenarija pomoću pathfinder-a, i to:
 Evakuacija samo osoba sa poslednjeg sprata,
 Evakuacija svih prisutnih u objektu
8.1 Prvi scenario – evakuacija samo osoba sa poslednjeg sprata
Prvi scenario predviđa evakuaciju u kojoj se evakuišu samo osobe sa poslednjeg (XVII) sprata.
Ukupno 12 osoba se evakuiše u ovom scenariju. Preko glavnog stepeništa evakuisaće se osobe iz tri
stana, odnosno njih devetoro. Preostale tri osobe, iz četvrtog stana evakuisaće se preko alternativnog
stepeništa (slika 19.)

Slika 19.Početak simulacije za prvi scenariio

Ukupno vreme potrebno za evakuisanje svih osoba u prvom scenariju, dobijeno računarskim
modelom, je 2 min 36 s (slika 20.).

27
 Slika 20. Ukupno vreme evakuacije za orvi scenario
Prva osoba napustila je objekat za 131,1, dok je prosečno vreme evakuacije bilo 145,1. Najkraći
put evakuacije iznosi 157,5m, dok je najduži put evakuacije 204,6m. Sve ovo prikazano je na slici 21.

Slika 21.Sumarni prikaz karakteristika evakuacije za prvi scenario

U prvom scenariu nema kritičnih tački, odnosno ne dolazi do usporavanja ili gomilanja ljudi
(slika 21.)

28
 Slika 22. Tok evakuacije za prvi scenario

8.2 Drugi scenario – evakuacija svih prisutnih u objektu

Drugi scenario predviđa evakuaciju u kojoj se evakuišu sve prisutne osobe u objektu. Na svakom
spratu i na prizemlju ima po četiri stana, a u svakom stanu ima po tri osobe. To je ukupno 216 osoba
koje se evakuišu u ovom scenariju. Osobe iz tri stana po spratu će se evakuisati glavnim stepeništem,
dok će se samo osobe iz jednog stana po spratu evakuisati alternativnim stepeništem (slika 23.)

Slika 23.Početak simulacije za drugi scenario

Ukupno vreme potrebno za evakuisanje svih osoba u drugom scenariju, dobijeno računarskim
modelom, je 3 min 14 s (slika 24).

29
 Slika 24. Ukupno vreme evakuacije za drugi scenario
Prva osoba napustila je objekat za 8,1s, dok je prosečno vreme evakuacije bilo 95,1s. Najkraći
put evakuacije iznosi 8,8m, dok je najduži put evakuacije 204,6m. Sve ovo prikazano je na slici 25.

Slika 25. Sumarni prikaz karakteristika evakuacije za drugi scenario

U drugom scenariju takođe nema kritičnih tački, na kojima dolazi do zagušenja. Gustina
evakuacije prikazana je na slici 26. Kako se na slici vidi, maksimalno je bilo tri osobe po m2, i ta
najveća gustina bila je na alternativnim stepenicama.

30
 Slika 26.Gustina evakuacije u drugom scenariju
Smanjenje broja osoba u objektu vremenom linearno opada, što nam takođe govori da ne dolazi
do zagušenja pri kretanju (slika 27.)

Slika 27. Smanjenje borja osoba u objektu tokom vremena

31
9. POŽARNA ANALIZA ZGRADE
Požarna analiza zgade je izvršena pomoću ček liste za visoke stambene zgrade.
9.1 Pristupni putevi za vatrogasna vozila
Objektu nije obezbeđen pristup sa najmanje dve fasadne strane sa prozorima. Jedini prilaz
objektu je sa strane gde se nalazi ulaz, međutim ni taj put nije odgovarajući. Najveći problem prestavlja
širina puta, koja je manja od 3,5m. Takođe, često su na putu parkirana vozila, koja potpuno
onemogućavaju prolazak. Hidrauličnu zglobnu platformu nije moguće postaviti na ovom putu.
9.2 Građevinske mere za sprečavanje prenosa požara
Najveći problem kod ovog objekta je to što nije podeljen na požarne sektore, te tako ceo objekat
prestavlja jedan požarni sektor.
U neposrednoj blizini objekta se nalaze još dve stambene zgrade iste visine koje su udaljene više
nego što iznosi ½ visine (slika 28.). Prislonjenih objekata na zgradu nema.

Slika 28. Objekti u blizini zgrade

9.3 Evakuacioni putevi

Objekat ne poseduje sigurnosno stepenište. Pored glavno stepeništa, poseduje još jedno,
alternativno. Međutim, ono nije napravljeno kao posebni požarni sektor. Takođe, velik problem kod
ovog alternativnog stepeništa prestavlja velik nagib i mala širina od svega 65cm (slika 29.).

32
 Slika 29. Alternativno stepenište
U prostor sa alternativnim stepeništem se ulazi sa dve strane kroz staklena vrata. Na većini
spratova ova vrata su zaključana ili zatrpana stvarima i saksijskim cvećem (slika 30.).

Slika 30. Ulazi u alternativno stepenište

Podrum je povezan sa gornjim etažama zajedničkim stepeništem. Takođe podrum nije izveden
kao poseban požarni sektor. Ulaz u podrum je zaključan (slika 31.). U okviru podruma nalazi se
atomsko sklonište, ostava, toplotna podstanica i agregat i hidrouređaj (slika 32.).

33
 Slika 31. Ulaz u podrum Slika 32. Spisak prostorija u podrumu
Obloge svih koridora evakuacije su od negorivih mateijala. Vrata krajnjeg izlaza iz objekta, koji
je ujedno i jedini izlaz, su dvokrilna, staklena, širine 169cm. Vrata se otvaraju prema spolja (slika
33.). Problem predstavlja što prilazi krajnjem izlazu nisu obezbeđeni od požara. U slučaju nestanka
električne energije, vrata je moguće otvoriti ručno.

Slika 33. Smer otvaranja vrata krajnjeg izlaza

Oznake za smer evakuacije nalaze se samo kod krajnjeg izlaza i pored svih vrata za ulazak u
prostor sa alternativnim stepeništem. Takođe, oznake se nalaze na neodgovarajućoj visini, preko 40cm
od poda (slika 34.).Duž celih hodnika i na stepenišnom delu oznake ne postoje.

34
 Slika 34. Oznake za smer evakuacije

9.4 Posebni sistemi i mere

Objekat poseduje sistem ručne dojave požara koji se nalaze na svakom spratu, pored stepeništa
(slika 35.)

Slika 35. Sistem ručne dojave požara

Hidranti postoje na svakom spratu, međutim ormani su zaključani (slika 36.).

35
 Slika 36. Hidranti u objektu
Isred ulaza u objekat, sa spoljne strane, takođe postoji jedan hidrant, koji je takođe zaključan
(slika 37.).

Slika 37. Spoljni hidrant

Objekat poseduje aparate za početni gašenje požara na svakom spratu. Aparati su od 6kg praha i
zaključani su. Na nekim spratovima nalaze se u staklu, te je moguće u slučaju požara razbiti staklo i
uzeti ih. Mađutim, na većini mesta ne postoji stakleni deo, te je nemoguće doći do njih (slika 38.).

36
 Slika 38. Aparati z apočetno gašenje požara u objektu
Objekat poseduje uputstvo za postupanje u slučaju požara na prizemlju, kao i na svakom spratu,
kao i planove evakuacije (slika 39.).

Slika 39. Planovi evakuacije i uputstvo za postupanje u slučaju požara u objektu

37
10. ZAKLJUČAK
Na osnovu izvršenog proračuna vremena evakuacije poslednjeg sprata objekta ono iznosi prema
najboljem scenariju 2 min i 51 s. Sa vremenom pripreme, koje za stambene objekte iznosi 10 minuta,
ukupno vreme evakuacije poslednjeg sprata preko glavnog stepeništa iznosi 12 min 51s. Za isti
scenario, vreme evakuacije preko alternativnog stepeništa iznosi sa pripremom 11min 19s.
Dobijeno vreme za najgori mogući scenario, odnosno da se osobe sa donjih etaža alarmiraju tek
kada siđu osobe da gornjih, iznosi 51min 29s, preko glavnog stepeništa. Sa vremenom pripreme vreme
evakuacije iznosi 1h 1min 29s. Za isti scenario, vreme evakuacije preko alternativnog stepeništa iznosi
sa pripremom 24min 32s.
U oba scenarija vreme evakuacije druge etape je veće od preporučenog, odnosno 60s.
Kako je već poznato, u vremenu od 5 do 10 minuta dolazi do potpunog razvoja požara. Na
osnovu dobijenog vremena evakuacije, može se reći da objekat ne ispunjava kruterijume zaštite od
požara.
Objekat poseduje ručnu dojavu požara, hidrante i aparate za početno gašenje požara. Međutim,
ormani sa hidrantima i aparatima su zaključani, te ih je nemoguće upotrebiti (slka 40.). Problem kod
objekta predstavlja i nedostatak panik rasvete kao i oznaka za smer evakuacije.

Slika 40. Zaključani ormani sa hidrantom i aparatom za gašenje požara

Na svakom spratu i prizemlju postoji plan evakuacije i uputstvo za postupanje u slučaju požara.
Kako bi se povećala otpornost objekta na požar, neophodno je napraviti požarne sektore, koji bi
sprečili širenje požara. To bi se moglo uraditi postavljanjem požarnih vrata na ulasku u stepenište.
Takođe, potrebno je napraviti odgovarajuće spoljašnje požarno stepenište koje bi bilo dostupno svim
osoba u objektu. Takođe, bilo bi poželjno ugraditi sistem automtske dojave požara.
Poželjno bi bilo organizovati obuku za upotrebu sredstava za gašenje požara, kao i samu vežbu
evakuacije za stanare.

38
11. GRAFIČKI PRILOZI – OSNEVE PLANA EVAKUACIJE ZA
KARAKTERISTČNU ETAŽU I PRIZEMLJE

Slika 41. Plan evakuacije prizemlja

39
Slika 42. Plan evakuacije karakterističnog sprata

40
Slika 43. Uputstvo za postupanje u slučaju požara

41