Professional Documents
Culture Documents
مقرره بستر و حریم منابع آب و تاسیسات آبی
مقرره بستر و حریم منابع آب و تاسیسات آبی
ٔؼٛدٜ
ٔمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
ػبَ 4637
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
فٟشػز ٔلش٤ٛبر
i
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
ii
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
د٥ـٍفشبس
كش ٓ٤دس ِغز ث ٣ٙٔٔ ٝكشاْ ثٛدٖ ،دٚس اص ٔذاخّ ٚ ٝسٔشم ،ثش كزس داؿشٗ دػز ثشد سا ٔ٥شػب٘ذ ٚ .ث ٝاكٌالف
ٓبْ ٓذْ ٔذاخّ ٝثش ٔىبٖ ٞب ػبكبر سبػ٥ؼبر ٓبْ إِٙفٔ ٝآ٘ـ ٝدس ثلض ٔ ٟٓدٙذاؿش٥ٔ ٝـٛد رخب٤ش ٙٔ ٚبثْ آث٣
اص سٔشم ٔ٥جبؿذ.
كش ٝ٘ ٓ٤سٟٙب اص ِ٘ش فم ٚ ٣ٟكمٛل ٣ثبالٙٔ ٢بثْ آة ٚهْ ٌشد٤ذ ٜثّى ٝكشٔ ٓ٤ؼبػذ أبوٗ ٔمذػ ٚ ....ٝغ٥ش٥٘ ٜض
ٔذ ِ٘ش ثٛد ٜاػز.
آة ث ٝك٥ض ٔبد ٜاػبػ ٣دس س ٢ٚصٔ ٗ٥سإٔ ٗ٥وٙٙذ ٜك٥بر ا٘ؼبٖ ٞب ٛٔ ٚػٛدار ك٥ٔ ٝ٥جبؿذ ،اص ػب٘ت دٍ٤ش
كفبُز اص ٔٙبثْ آث ٚ ٣ػّ٥ٌٛش ٢اص آِٛدٌ ٣آة ثشا ٢ا٘ؼبٖ ٞب اص ا٥ٕٞز ٤ٚظ ٜثشخٛسداس اػز ،دس كٛسر و ٝثٝ
ٔٙبثْ آث ٣سٛػ ٝكٛسر ٍ٘٥شد ٚاهق اػز و ٝسبط٥شار ٔٙف ٣آٖ ثبال ٢وٕ٥ز ٚو٥ف٥ز آة ٔؼشمٕ٥بً ٚاسد ٍٔ٥شدد
ٚدس ٟ٘ب٤ز ٔٙبثْ آث ٣ث ٝؿبِؾ ٔٛاػ٥ٔ ٝـٛد.
كشٙٔ ٓ٤بثْ آث ٣ث ٝخبًش ػّ٥ٌٛش ٢اص آِٛدٌ ٣آة ،كفبُز سبػ٥ؼبر آث ٚ ٣اػشفبد ٜاص آة آٖ داسا ٢اسصؽ ٚاال
ٔ٥جبؿذٔ ،شإػفب٘ ٣ً ٝؿٙذ د ٝٞاخ٥ش ٘ؼجز ٔـىالر داخّٓ ٚ ٣ذْ أ٥ٙز سٛػ ٝالصْ اص ػب٘ت دِٚز دس ساثٌ ٝثٝ
كشٙٔ ٓ٤بثْ آث ٣وـٛس كٛسر ٍ٘شفش ٚ ٝاٞبِ٥٘ ٣ض دسٛٔ ٗ٤سد ث ٣سٛػ ٝثٛد ٜا٘ذ.
ًٛس ٚاهق كذٔبر ؿذ٤ذ دس ٗ٤ساثٌ ٝثٙٔ ٝبثْ آثٚ ٣اسد ٌشد٤ذ ٜاػز ٔظالً :و َٛكـٕز خبٖ ،و َٛؿٕٗ
كوٛسٚ ٢و َٛث٥٘ ٣ٙ٥ضاس و ٝدس ً َٛػبَ داسا ٢آة ٚافش ثٛد٘ذ ٚدشٚسؿٍب ٜا٘ٛاّ ٔخشّف دش٘ذٌبٖ آثض ٢ثٛد
أشٚص ث ٝك٥ض ٔلالر ٔؼى ،٣٘ٛصثبِ ٝداٟ٘ب ٚؿٕٗ ٞب ٢خـه ثذ ٖٚفشؽ ٘جبسٔ ٣جذَ ٌشد٤ذ ٜا٘ذ ٚاص
ٔٛػٛد٤ز آثٟب ٢آٖ ؿ٥ض ٢ثِ٘ ٝش ٕ٘ ٣سػذ ،وٓ ٝبُٔ اػبػ ٣دس اص ث ٗ٥ثشدٖ آٖ ٔذاخّ ٝا٘ؼب٘ ٣ثٛد ٜاػز دس
كبِ٥ىٛٔ ٝػٛد٤ز آثٟبٔ ٢زوٛس ثبٓض ػشػجض ٢ػبكبر اًشاف ٚكفَ ٔل٥ي ص٤ؼز ثٛد ،أب أشٚص اص ػبكبر
ٔزوٛس سٔفٗ ٚثٌ ٢ٛبصار ٔخشّف ثبٓض س٥ِٛذ أشام ٍٔ٥شدد.
دس٤بٞب ٢وبثُ ،غض٘ٞ ٚ ٣ش٤شٚد و ٝاص داخُ ؿٟش ٞب ٓجٛس ٕٔٙ٥بٙ٤ذ اوظشاً اص اطش ٔذاخّ ٝثٛٔ ٣سد ٤ى ٝدس ػٛاكُ ٚ
ثؼشش دس٤بٞبٔ ٢زوٛس سٛػي اٞبِ ٣كٛسر ٌشفش ٚ ٝدس ثؼشش دس٤بٞب ٚسوـبح ٞب ٢سشٔٚ ٓ٥ػب٤ئ ،لالر رثق
كٛ٥ا٘بر ٚصثبِ ٝداٟ٘ب ا٤ؼبد ؿذ ٜاػز .ػبكبر اًشاف ثٙذ لشغ ٝػبخشٕبٖ ٞب ٢سٞب٤ـ ،٣سػشٛسا٘ز ٞب ٚثالخشٜ
ٔلُ ثشداؿز ٚدفٗ ٔٛاد فبهٌّ ٝشد٤ذ ٜو ٝدٚاْ آٙ٤ذ ٜثٙذ ٚآة دبن آٖ ٔٛسد ػٛاَ لشاس ٌشفش ٝاػز.
1
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
اص اطش ٓذْ سٛػ ٝث ٝكش ٓ٤وبس٤ض ٞب ٚؿـٕٞ ٝب أشٚص سٔذاد ٢ص٤بد ا ٗ٤سبػ٥ؼبر آث ٣ث٘ ٝؼجز كفبس ٢ؿبٞ ٜب٢
خٛدػش دس كٔ ٝٔٛبدسؿبٞ ٜب وٙٔ ٝجْ سغز ٝ٤وبس٤ض ٞب ٔ٥جبؿذ ٚسٛػ ٝالصْ ث ٝاػشلىبْ ؿبٞبٔ ٢زوٛس سٔذاد اص آٟ٘ب
اص ث ٗ٥سفش ٚ ٝسٔذاد ٔ ٓٞمذاس آثذ ٣ٞآٟ٘ب فٛق أِبد ٜوٕشش ٌشد٤ذ ٜاػز.
اوظش ٔٙبثْ آث ٣دس اسسفبٓبر ٔٛسد ٔذاخّ ٝاٞبِ ٣لشاس ٌشفش ،ٝدسخشبٖ ٘ ٚجبسبر ػبكبر ٔزوٛس اوظشاً ثشا ٢اػشفبدٜ
ٔلشٚلبس ٣لٌْ ٘ ٚبثٛد ؿذ ٜاػز و ٝػبكبر ٔزوٛس ث ٝثّٙذٞ ٢بٓ ٢بس ٢اص ٘جبسبر و ٝداسا ٢خبن غ٥ش ٔؼشلىٓ
ٔ٥جبؿذ ٔجذَ و ٝسٛاٖ رخ٥ش ٜثشف ٤ ٚخـبِٟب سا اص دػز داد ٜا٘ذ ٤ ٚى ٣اص ّٓز ٞب ٢كذٚص ػ٥الة ٞب دس ػبَ
ٞب ٢اخ٥ش ٔ٥جبؿذ ،ػٛاكُ دس٤بٞب اوظشاً اص اطش ٓذْ سٛػ ٝاٞبِ ٣ػٍٙالر دً ٚشف دس٤بٞب لٌْ ٘ ٚبثٛد ٌشد٤ذٚ ٜ
٘جبسبر و ٝدس اػشلىبْ ػٛاكُ دس٤ب ٘مؾ ٕٓذ ٜداسد اص ث ٗ٥ثشد ٜؿذ ٜاػز و ٝأشٚص ٜآػ٥ت دز٤ش ٢ػٛاكُ
دس٤بٞب خلٛكبً دس٤ب ٢آٔ ٛؿبِؾ ثضسٌ ٣سا ثشا ٢دِٚز ث ٝثبس آٚسد ٜاػز.
آة اػشبد٘ ٜبٚس غض٘ ،٣آة اػشبدٔ ٜمش غض٘ – ٣ثٙذ ٞبً ٢ج ٚ ٣ٔ٥ثٙذ ٞب ٢رخ٥شٛٔ ٢ٚػٛد وـٛس ٛٔ ٓٞسد سٟذ٤ذ
ٞبٔ ٢خشّف لشاس ٌشفش ٝاػز و ٝدِٚز ٘شٛا٘ؼش ٣ً ٝػبَ ٞب ٢اخ٥ش ًٛس٤ى ٝالصْ اػز ث ٝكفَ ٔشالجز الصْ
آٟ٘ب ثذشداصد.
ثب دسن ٔـىالر ٚسٟذ٤ذار و ٝاص اطش ٓذْ سٛػ ٝثٙٔ ٝبثْ آث ٣وـٛس ثِ٘ ٝش ٔ٥شػذ الصْ د٤ذ ٜؿذ سب ٞشؿ ٝصٚدسش
لٛا٘ٔ ٗ٥مشسار ً ٚشصإُِٔ ٞب دس ساثٌ ٝث ٝكشٙٔ ٓ٤بثْ آث ٣وـٛس س ٢ٚدػز لشاس داد ٜؿٛد.
خٛؽ ثخشب٘ ٝدػز ا٘ذسوبساٖ ٚصاسر ا٘شط ٚ ٢آة ثب سالؽ ٞب ٢و ٝث ٝخشؽ داد ٜا٘ذٔ ،مشس ٜكش ٓ٤ثؼشش ٔٙبثْ آة
ٚسبػ٥ؼبر آث ٣سا سشس٥ت و ٝدسكبَ ٟ٘ب ٣٤ؿذٖ لشاس داسد.
٤م ٗ٥وبُٔ داسْ و ٝثب سٌج٥ك ّٕٓ ٣آٖ اص ًش٤ك ٔشاػْ ٚاداسار ر٤شثي ثٕٞ ٝىبس ٚ ٢اؿششان اٞبِ ٣وـٛس ٘شب٤غ
ٔظجز آ٘شا دس كفَ ٍٟ٘ ٚذاؿز ٔٙبثْ آث ٣وـٛس ؿبٞذ ثبؿ.ٓ٥
ثب اكششاْ
2
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
فلُ اَٚ
اكىبْ ْٕٓٛ
ٔج٣ٙ
ٔبد ٜا:َٚ
أ ٗ٤مشس ٜدس اسسجبى ث ٝػّ٥ٌٛش ٢اص سؼبٚص ٚغلت كشٓ ٓ٤بٔ ٝث ٝخلٛف ٔٔبثش ٔ ٚؼشا ٞب ٢آث ،٣خبن ٚصٔٚ ٗ٥
ّٔى٥ز ٞب ؤٌ ٝبثك ٔٛاص ٗ٤اػالٔ ٣كشاْ ٘ ٚبػبئض دٙذاؿش ٣ٔ ٝؿٛد ٔ ٚشسىت آٖ ٔلى ْٛثٔ ٝؼبصار دٚ ٢ٛٙ٤
اٚخش ٢ٚدا٘ؼش ٝؿذ ٚ ٜث ٝسإػ ٣اص كىٓ ٔٙذسع فمشٔ )۸( ٜبدٞ ٜـشٓ لب٘ ٖٛآة ثِٛٙٔ ٝس سٔ ٗ٥كشٙٔ ٓ٤بثْ آة
ٚسإػ٥ؼبر آث ٚ ٣كفبُز اص آٟ٘ب ٚهْ ٌشد٤ذ ٜاػز.
3
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
سٔ ٗ٥صٟ٘ٚبٔ ٢لبفِش ،٣اك٥ب ٚ ٢سٛػٔ ٝفشؽ ٘جبس ٚ ٣غشع ٟ٘بَ ػٟز سلى ٓ٥ػٛاكُ ٚثٟجٛد ٔل٥ي .0
ص٤ؼز.
اػشفبد ٜاص كش ٓ٤ثِٛٙٔ ٝس فٔبِ٥ز ٞبٔ ٢ؤلش ٣الشلبد ٢اص لج ُ٥ا٤ؼبد سفشػٍبٞ ٜب ،ػّت ػ٥بك،ٗ٥ .1
اسسمب ٢ػٌق فش ٣ٍٙٞاٞبِ ،٣سـ٤ٛك ٚثبصاس٤بثٔ ٣للٛالر صسآش ٚ ٣كٙبٔ ْ٤لّ ٚ ٣ا٤ؼبد اؿشغبَ ثب
سٛػ ٝث ٝخٌشار ػ٥الث،٣
وبٞؾ ٘ضاّ ٙٔ ٚمبؿ ٝدس ٔؼ٥ش وب٘بِٟب دس ػش٤بٖ ثٟش ٜثشداس ٚ ٢كفَ ٔ ٚشالجز، .2
ثبصدؼٍ٥ش ٢كشٞ ٓ٤ب ٢غلت ؿذٙٔ ٜبثْ آث ٣اص لج ُ٥دس٤بٞب ،وب٘بِٟب ،وبس٤ضٞب ،ؿبٞ ٜب ،ثٙذٞب ٚدٍ٤ش .3
سإػ٥ؼبر آثٕٞ،٣ـٙبٖ كفَ ػ٥ؼشٓ ٞب ٚ ٢ٛٙٔٙٓ ٢سبس٤خ.٣
وبٞؾ ٔلبسف دبن وبس ٢وب٘بَ ٞب ٚفشا ٓٞآٚس ٢سؼ٥ٟالر الصْ ثٔذ اص سظج٥ز ٔلُ ػبثؼبئٛٔ ٣اد .4
سشػج،٣
ثب ا٤ؼبد صٟ٘ٚبٔ ٢لبفِش ٣فٔبِ٥ز ٞب ٢ا٘ؼب٘ ٣وٙشش َٚؿذ ٚ ٜدس ٘ش٥ؼ ٝخٌش آِٛد ٣ٌ ٜآة وٕشش ؿذٚ ٜ .5
ٔلئ٥٘ٛز ػب٘ٛاساٖ آثض ٚ ٢غ٥ش آثض ٢سإٔ ٣ٔ ٗ٥ؿٛد،
اكٌالكبر
ٔبد ٜػ:ْٛ
اكٌالكبر آس ٣دس أ ٗ٤مشسٔ ٜفب ٓ٥ٞر ُ٤سا افبدٕ٘ ٣ٔ ٜب٤ذ:
.0ثؼشش ٔٙبثْ آة:
ػٌق صٔ ٗ٥اػز ؤ ٝؼشا ٢آة دس٤ب ،سٚد ثبس ،وب٘بَ ،اٟ٘بس ،سبالة ،ػ٤ ،ُ٥ٟخـبَ ،ثٙذ آة ،ؿـٕ ،ٝوبس٤ض،
ؿب ،ٜػ ٚ ٢ٛػّ٥جش لشاس ٔ٥ٍ٥شد.
.1كشٙٔ ٓ٤بثْ آة:
صٔٞ ٗ٥ب ٢اًشاف ٔٙبثْ آة اػز و ٝثشا ٢كفبُز ٔٙبثْ آة اخشلبف آٖ هشٚس ٢ثٛد ٚ ٜسٔشم ثشآٖ
ػب٤ض ٘٥ؼز.
.2وبس٤ض:
ٔؼشا ٢ص٤شصٔ ٣ٙ٥اػز و ٝآة اص آٖ ث ٝؿىُ ٔ٥الٖ اص ثبال ث ٝػٕز دبئ ٗ٥داخُ ً ُ٘ٛػش٤بٖ ٤بفش ٚ ٝثٝ
ػٌق صٔ ٗ٥ػبس٥ٔ ٢ـٛد.
.3ؿـٕ:ٝ
ٔٙجْ آة اػز و ٝاص آٖ آة ث ٝػٌق صٔ ٗ٥ػش٤بٖ ٔ٤ ٣بثذ.
.4دس٤ب:
ٔؼشاً ٢ج ٣ٔ٥اػز و ٝآة دس آٖ ثٌٛس دا٤ ٚ ٣ٕ٤ب ٔٛػ ٣ٔٛػش٤بٖ داسد .
.5رخب٤ش آث:٣
ػبكً ٝج٤ ٣ٔ٥ب سبػ٥ؼبر اكذاص ؿذ ٜاػز و ٝآة دسآٖ ثلٛسر ًج٤ ٣ٔ٥ب ٔل ٣ٓٛٙرخ٥ش٥ٔ ٜـٛد .
4
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
.6ثٙذ آة ٌشداٖ:
سإػ٥ؼبر آث ٣اػز و ٝثِٕٛٙس سغ٥ش ٔؼ٥ش ٔمذاس ٢اص آة دس٤ب اكذاص ٔ٥ـٛد.
ٟ٘ .7ش ٓ:٢ٛٙٔٙ
ٔؼشأ ٢ل ٣ٓٛٙآة اػز و ٝفبلذ سإػ٥ؼبر وٙشش ٚ ٣ِٚا٘ؼ٥ٙش ٢ثبؿذ.
ٟ٘ .8ش ا٘ؼ٥ٙش:٢
ػبخشٕبٖ ٞب٤ذسٚسخ٥ٙى ٚ ٣سإػ٥ؼبر وٙشش ٣ِٚا٘ؼ٥ٙش ٢آة اػز و ٝثِٕٛٙس ػش٤بٖ آة ٚس ٓ٥ِٙآٖ
اكذاص ٍٔ٥شدد.
.01ػ:ُ٥ٟ
ػبكٚ ٝػ ْ٥آة ا٤ؼشبد ٜاػز (آة ثبساٖ ،ثشف ٚػ ُ٥دس آٖ ثلٛسر ًج ٣ٔ٥ػْٕ ٍٔ٥شدد).
.00كٛم:
سإػ٥ؼبر ٔل ٣ٓٛٙاػز و ٝآة دس آٖ ثِٕٛٙس آؿبٔ٥ذٖ ،كٔٙز ،صسآز ٔ ٚبِذاس ٢ػْٕ ٔ٥ـٛد.
ٌٛ .01داَ:
فشٚسفشًٍ ٣ج ٣ٔ٥دسػٌق صٔ ٗ٥اػز و ٝآثٟب ٢ػٌل ٚ ٣ص٤شصٔ ٣ٙ٥دسآٖ ػْٕ ٔ٥ـٛد.
.02سبالة:
ٔٙبًك ٘ؼجشأ وٓ ٕٓك اػز و ٝآة دس آٖ ثٌٛس دا٤ ٣ٕ٤ب ٔؤلز ػْٕ ٔ٥ـٛد.
.03ص ٖٚرخ٥ش ٜآة:
ػبكٔ ٝلبفِش ٣ؿب٥ٕٓ ٜك اػز و ٝػٟز كفَ ٚسظج٥ز وٕ٥ز ٚو٥ف٥ز آة ثب ِ٘شداؿز ػٌقّٛ٘ ،
سشػجبر ،ؿٔبّ سإط٥ش ،ػٕز ٚػشٓز كشوز آثٟب ٢صٔ ٣ٙ٥سٍٔ٥ٔ ٗ٥شدد.
.04اداسار:
ؿبُٔ ٚصاسر خب٘ٞ ٝب ٚػب٤ش اداسار دِٚشٚ ٣غ٥شدِٚش٥ٔ ٣جبؿذ.
.05ؿبٞ ٜب ٢فـبس٤ ٢ب آسس٥ض٤ب٘:٣
ٓجبسر اص ؿبٞ ٜب ٢اػز و ٝدس ًجمبر آثذاس٤ى ٝث ٗ٥دً ٚجم ٝغ٥ش ٢لبثُ ٘فٛر لشاس داسد ٚآة اص آٖ ثـىُ
فٛسا٘ ٣ث ٝس ٢ٚصٔ ٗ٥ػش٤بٖ د٥ذا ٔ٥ىٙذ ٤بد ٔ٥ـٛد٤ .ب ثٓ ٝجبس ٜدٍ٤ش آثٟب ٢ص٤شصٔ ٣ٙ٥فـبس٤ٚ ٢ب آس٘٥ض٣ٙ٤
ث ٝآٖ آثٟب ٢ص٤شصٔ ٣ٙ٥اًالق ٍٔ٥شدد و ٝدس ث ٗ٥دً ٚجم ٝغ٥ش ٢لبثُ ٘فٛر ٔٛلٔز داؿش ٚ ٝداس ٢فـبس
ٞب٤ذسٚاػشبٙ٤ى ٣ثبؿذ.
5
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
فلُ دْٚ
ثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
6
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
كش ٓ٤وب٘بَ ٤ب ٟ٘شداساُ ٢شف٥ز ( 8أِ )41 ٣شش ٔىٔت آة دس ف ٣طب٘ ٝ٥اصٞش ًشف كؼت اكٛاَ (9 د.
أِ )8 ٣شش،
كش ٓ٤وب٘بَ ٤ب ٟ٘ش داساُ ٢شف٥ز ( 41أِ ) 48 ٣شش ٔىٔت آة دس ف ٣طب٘ ٝ٥اص ٞشًشف كؼت اكٛاَ .ٜ
( 8أِ )45 ٣شش،
كش ٓ٤وب٘بَ ٤ب ٟ٘ش داساُ ٢شف٥ز ( 48أِ ) 51 ٣شش ٔىٔت آة دسف ٣طب٘٤ ٝ٥ب ث٥ـشش اص آٖ اص ٞشًشف .ٚ
كؼت اكٛاَ ( 45أِ ) 51 ٣شش،
ٞش ٌب ٜدس ًشاك ٣وب٘بِٟب ،ساٞ ٜب ٢خذٔبر كفَ ٔ ٚشالجز ٌُ ٚا٘ذاص ٢دس ٤ه ًشف ٤ب ٞش دٚ ص.
ًشف آٖ ِٔٛٙس ؿذ ٜثبؿذ ،كشٔ ٓ٤شسجي ث ٝفبكّٔ )5( ٝشش ٌٔبثك ٘مـً ٝشف ؿذ ٜثشا ٢كفبُز
آٟ٘ب دس ِ٘ش ٌشفش٥ٔ ٝـٛد.
كش ٓ٤صاثشٞب
ٔبدٞ ٜفشٓ:
كش ٓ٤صاثشٞب كؼت اكٛاَ ٌٔبثك ثُ ٝشف٥ز ػش٤بٖ آة سٔٚ ٗ٥سظج٥ز ٍٔ٥شدد.
7
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
8
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
.1كش ٓ٤ص )5( ٖٚثب دسِ٘شداؿز ٔـخلبر ٥ٓٛ٘ ٚز صٕٔٓ ،ٗ٥ك آة ٘ ٚفٛر دز٤ش ٢خبن كؼت اكٛاَ اص
( 41أِ )458 ٣شش ٔ٥جبؿذ ث ٝؿٕ َٛؿبٞ ٜب ٢فـبس ٓٞ Artesian wells ٢ؿبُٔ ا ٗ٤والع اػز.
.2كش ٓ٤ص )6( ٖٚثب دسِ٘شداؿز ٔـخلبر ٥ٓٛ٘ ٚز صٕٔٓ ،ٗ٥ك آة ٘ ٚفٛر دز٤ش ٢خبن كؼت اكٛاَ اص
( 458أِ )811 ٣شش ٔ٥جبؿذ ِ٘ ٚش ث ٝسػٛثبر ػٌل ٚ ٣ػشٓز كشوز آثٟب ٢ص٤ش صٕٔٞ ٗ٥بٖ ػبك ٝاِ٣
(ٔ )4511شش ٘٥ض سٔ ٗ٥ؿذ٥ٔ ٜشٛا٘ذ.
9
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
فلُ ػْٛ
ُٚب٤ف ٔىّف٥ز ٞب ٚكالك٥ز ٞب ٢اداسار
ُٚب٤ف ٚصاسر ا٘شط ٚ ٢آة
ٔبد ٜؿب٘ضد:ٓٞ ٜ
ٚصاسر ا٘شط ٚ ٢آة دس ٔٛسد سٔ ٗ٥ثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚكفبُز اص آٖ داساُٚ ٢ب٤ف ٚكالك٥ز ٞب ٢ر٣ٔ ُ٤
ثبؿذ:
ػْٕ آٚس ٢اًالٓبر ٞب٤ذسِٛٚط٤ى ٣دس ٔٛسد آثٟب ٢ػٌل ٚ ٣ص٤شصٔ ٚ ٣ٙ٥سلّ ُ٥آٖ. .0
ا٘ؼبْ ٌٔبِٔبر دس ٔٛسد فشػب٤ؾ ػٛاكُ دس٤ب ٞبٟ٘ ،شٞب ،وب٘بَ ٞب ،٣ٕٔٛٓ ٢ػبكبر آثٍ٥ش ٔ ٚـخلبر .1
ف ٣ٙآٟ٘ب ٚػْٕ آٚس ٢اسلبْ ٚاًالٓبر دس صٔ.ٝٙ٥
سٔ ٗ٥ثؼشش ،كشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚصٟ٘ٚب ٢سلز خٌش ػ٥الة ،سإػ٥ؼبر آث ٚ ٣ػب٤ش ٔؼبس ٢آةٓ ،الٔز .2
ٌزاس٘ ٚ ٢مـ ٝثشداس ٢آٖ ٚػب٤ش ٔٛاسد ف ٣ٙثب اػشفبد ٜاص سىٙبِٛط ٢ػذ٤ذ كؼت ا٤ِٛٚز ٞب ثٕٞ ٝىبس٢
اداسار ر٤شثي.
آٌب ٣ٞد ٣ٞاص سٔ ٗ٥ثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث ٣ثٔ ٝشدْ ٔلُ. .3
ثشسػ ٣ؿىب٤بر ٔشدْ. .4
سشس٥ت ٚسٌج٥ك ًشف ٞب ػٟز كفبُز ٍٟ٘ ٚذاس ٢كش ٓ٤دس٤بٞب ،ػٞ ُ٥ٟبٟ٘ ،شٞب ،وب٘بَ ٞب،٣ٕٔٛٓ ٢ .5
كٛم ٞبٌٛ ،داَ ٞب ،وبس٤ضٞب ،ؿـٕٞ ٝب ٚؿبٞ ٜب.
اسخبر سذاث٥ش الصْ ثِٕٛٙس ػّ٥ٌٛش ٢اص سخش٤ت سإػ٥ؼبر ٔٙبثْ آة ٚسٔشم ٔٚذاخّ ٝدس آٖ . .6
طجز ٔؼبكز ثؼشش ٚكش ٓ٤دس٤بٞب ،ػٞ ُ٥ٟبٟ٘ ،شٞب ،ػٞ ٢ٛب ،كٛم ٞبٌٛ ،داَ ٞب ،وبس٤ضٞب ،ؿـٕٞ ٝب .7
ٚؿبٞ ٜب دس دفشش اساه ٚ ٣اسػبَ ٘مُ ٘مـٞ ٝب ثٔ ٝشاػْ ر٤شثي.
10
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
اػبص ٜفٔبِ٥ز
ٔبد ٜث٥ؼز ٚد: ْٚ
اداسار و ٝدسسلى ٓ٥ػٛاكُ ٚكفبُز كش ٓ٤دس٤بٞب فٔبِ٥ز ٕٔ٘ ٣بٙ٤ذٔ ،ىّف ا٘ذ اػبص ٜوشجٚ ٣صاسر .0
ا٘شط ٚ ٢آة سا وؼت ٕ٘بٙ٤ذ.
ثشداؿز ٚا٘شمبَ ٔٛاد سػٛث ٣اص ثؼشش دس٤بٞب ٚػب٤ش ٔؼبس ٢آة دس ٘ضد٤ى ٣سإػ٥ؼبر آّث ٣اص لج ُ٥دُ .1
ٞب ،دّـه ٞب ٚػشثٙذٞب ٚثٙذٞب ٢آثٍشداٖ و ٝثبٓض سغ٥شٔؼ٥ش ػش٤بٖ آة ٌشدد ،ثذ ٖٚاػبصٚ ٜصاسر
ا٘شط ٚ ٢آة ٕٔ٥ٔ ّٛٙجبؿذ.
11
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
اػشخشاع ػغُ ٚس ً٤اص ثؼشش ٤ب كشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث ٣ثٔذ اص اػى٥ؾ ػبك ٝسٛػي ٚصاسر .2
ٔٔبدٖ ٚدٌشٛٔٚ ٓ٥ِٚافمٚ ٝصاسر ا٘شط ٚ ٢آة ٚاداس ٣ّٔ ٜكفبُز ٔل٥ي ص٤ؼز كٛسر ٌشفش٥ٔ ٝشٛا٘ذ.
ٚصاسر ا٘شطٚ ٢آة ٔىّف اػز ،ثِٛٙٔ ٝس كفبُز اص ٔٛسفِٛٛط ٢دس٤بٞب ٚاػشخشاع س ٚ ً٤ػغُ اص ثؼشش .3
كش ٓ٤آٖ ِ٘بسر ٕ٘ب٤ذ.
فلُ ؿٟبسْ
ٕٔ٥ٓٛٙز ٞب ٔ ٚلذٚد٤ز ٞب دس ثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة
ٓذْ ٔذاخّ ٝدس ثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة
ٔبد ٜثؼ٥ز ٚػْٛ
اؿخبف كم٥م ٚ ٣كىٕ ٣ٕ٘ ٣سٛا٘ذ ثذ ٖٚاػبصٚ ٜصاسر ا٘شط ٚ ٢آة دس ثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٔذاخّ ٚ ٝسلشف
ٕ٘بٙ٤ذ.
12
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
َ .ا٘ىـبف سإػ٥ؼبر ص٤ش صٔ ٣ٙ٥ثشا ٢رخ٥شٕٛ٘ ٜدٖ ٔٛاد٤ى ٝآة سا آِٛد ٜػبصد.
ْ .رخ٥ش ٚ ٜا٘جبس ٔٛاد ثبلٔ ٣ب٘ذ ٜاص رغبَ ػٔٔ ، ًٙذ٘٥بر ٚآفز وؾ ٞب ٢صسآش. ٣
ٖ .ػبخشٗ ٔبسو٥ز ٕ٘ ٚب٤ـٍب ٜسؼبسس ٣ث٥ش ٖٚاص ػبخشٕبٖ ٞبٙٔ ٢بػت و ٝثبٓض آِٛدٔ ٣ٌ ٜل٥ي
ص٤ؼز ٌشدد.
ع .اكذاص اػش٥ـٗ ٞب ٢دٌش ٚ َٚد٤ضَ.
ّ .رخ٥ش ٜوشدٖ ٔٛاد سٕٔ٥شاس ٣و ٝثبٓض اِٛدٙٔ ٣ٌ ٜبثْ آثٌ ٣شدد.
ف .اكذاص كفشٞ ٜب ٌٛ ٚداَ ٞب و ٝثبٓض سؼْٕ ٚػزة آة ٞب ٢آِٛدٌ ٜشدد.
ف .س٥ز ٚدبؿبٖ ٌُ ٚال ٢ػ٥ؼشٓ سلف ٢ٛ٥فبهالة.
ق .دفٗ ٕ٘ٛدٖ ٘ٔؾ كٛ٥ا٘بر.
.2فٔبِ٥ز ٞب ٕٝٓٛٙٔ ٢ص )6( ٖٚدس ص ۲ ٖٚؿبٞب٥ٕٓ ٢ك ٘٥ض ٕٔ ّٛٙثٛد ٜفٔبِ٥ز ٞب ٢ر٥٘ ُ٤ض ٔؼبص
ٕ٘٥جبؿذ .
ؤ .فٔبِ٥ز ٞب ،سإػ٥ؼبر ٔ ٚلُ ٞبٙٔ ٢ذسع فمش )۱( ٜأ ٗ٤بد.ٜ
ة .إٓبس ػشن ٍٔش اٙ٤ى ٝثٔ ٝمبكذ ثٟجٛد كفبُز آثٟب ٢ص٤ش صٔ ٣ٙ٥ثبؿذ.
ع .ا٘شمبَ ٔٛاد آِٛد ٜوٙٙذ ٜآة.
د-7 .اػشفبد ٜصٔ ٗ٥ثل٥ض ؿشاٌب.ٜ
.ٜا٘شمبَ فبهالة .
.ٚاكذاص ٚسٛػٔ ٝصٞىـ.٣
ص .اػشٕٔبَ ػٞ ٓ٥ب ٢ثشل ٚ ٣سشا٘ؼفبسٔش داسأ ٢بٔ٤بر ػشد وٙٙذ ٜو ٝآة سا آِٛد ٜػبصد.
ف .ا٘فالق ٔٛاد ٔٙفّك ٘ـذ.ٜ
ى .لجشػشبٖ.
.3فٔبِ٥ز ٞب ٢ر ُ٤دس ص ۱ ٖٚؿبٞ ٜب٥ٕٓ ٢ك اػش٥ـٗ ٞب ٢آة ٕٔ ٣ٔ ّٛٙثبؿذ :
ؤ .فٔبِ٥ز ٞب ،اكذاص سإػ٥ؼبر ٔ ٚلُ ٞبٙٔ ٢ذسع فمش )۳( ٚ )۲( ٜأ ٗ٤بد.ٜ
ة .دخٓ– َٛجٛس ٛٔ ٚسٚس اؿخبف غ٥ش ٔؼَٛ
عٚ .سٚد ٓشاد ٜػبرٓ ،بثش ٚ ٗ٤كٛ٥ا٘بر.
د .اػشٕٔبَ صٔ ٗ٥ثشا ٢اػشفبدٞ ٜب ٢صسآش ،٣ثبغجب٘ ٚ ٣ػ ٍُٙداس.٢
.4اكىبْ ٔٙذسع فمش )۳( ٚ )۲( ٜأ ٗ٤بد ٜدس ٔٛسد كشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٞب٤ى ٝث ٝصٞ ٖٚب سمؼٍ٘ ٓ٥شد٤ذ ٜلبثُ
سٌج٥ك ٔ ٣ثبؿذ
13
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
ثب ٕٞىبسٟ٘ ٢بدٞب ٢ر٤ذخُ ،اص ًش٤ك ٤ىؼّؼ ٝدالٍ٘زاسٞ ٢ب ٢ث٥ٙبد ٢ثب ِ٘شداؿز طبط٥شار ٔل ،٣ٌ٥اػبصٜ
اػشفبد ٜاص كشٙٔ ٓ٤بثْ آة داد ٜخٛاٞذ ؿذ .اوظشؤغلت كشٙٔ ٓ٤بثْ آة دس ػٟبٖ ٘بؿ ٣اص ٘جٛد ٤ ٚب ٘من لٛا٘ٗ٥
اػز و ٝثبٓض كذٔ ٝثش اسصؽ ٞب ٢الشلبدٔ ٚ ٢ل٥ي ص٤ؼشٌ ٣ٔ ٣شدد .أ ٗ٤مشس ٜو ٝثب ِ٘ش داؿز ٔٛدَ ٞب،
سؼبسة ّٕٓ٘ ٚ ٣شب٤غ ثذػز آٔذ ٜدس وـٛسٞب ٢ثب ؿشا٤ي ٚخلٛك٥بر ٔـبث ٝا٘ىـبف ٤بفش ،ٝسإو٥ذ ث٤ ٝه
ؿبسؿٛة و ٝػٙج ٚ ٣ّٕٓ ٝسٌج٥م ٣سا داسدٕٙ٥ٔ ،ب٤ذ .ؿبسؿٛة ؿبُٔ ٔؼب ُ٤ر ٣ٔ ُ٤ثبؿذ:
14
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
سمؼ ٓ٥ثٙذ ٢كشٙٔ ٓ٤بثْ آة ث ٝػ ٝوشٍٛس ٢وٛؿهٔ ،شٛػي ٚثضسي ثب ِ٘ش داؿز ٔمذاس ػش٤بٖ ٚكؼٓ .0
آة ٚاسصؽ خبف الشلبد ٢آٖ.
ا٤ؼبد ٤ه وٕ٥ؼٔ ٖٛخشّي ػٛا٘ت ر٤ذخُ ػٟز ؿٙبػب ٚ ٣٤سظج٥ز كشٙٔ ٓ٤بثْ آة. .1
٘ل ٜٛاػشفبد ٜاصكش ٓ٤سٛػي ال٤ل ٝػذاٌب٘ ٝسٍ٥ٔ ٓ٥ِٙشدد. .2
ا٤ؼبد فوبٔ ٢ـبسوش ٣ثٟ٘ ٗ٥بد ٞب ٢دِٚشٔ ٚ ٣شدٔ ٣دسثلض ؿٙبخز اص كشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٙٔ ٚفٔز ٞب ٢آٖ .3
ًشاك٤ ٣ه ػبخشبس سـى٥السُٛٔ ٣ف وشدٖ ؿبٖ دس ػٌق وـٛس ثِٕٛٙس ػْٕ آٚس ٢سٕبٔ ٣اسلبْ ٚ .4
ّٔٔٔٛبر دسثلض كشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚا٤ؼبد ٤ه ثب٘ه ّٔٔٔٛبس )Data Base( ٣سبسـخ٥ق ٌشددو ٝث ٝؿ٣
ٔم٥بع كش ٓ٤دسكبَ ٔٛػٛد اػز ٚؿ ٝا٘ذاص ٜاٖ غلت ٌشد٤ذ ٜثب دسع وٛسدٙ٤بد ّٔٛٔٔ ٚبر ٔفلُ دسٔٛسد
غبكج.ٗ٥
ٌٔبِٔ ٝس ٢ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آةٌ ،ـششؽ ا٘شـبسار ٔمبالر ػٟز آٌب ٣ٞدٔ ٣ٞشدْ اص ٔف٥ذ٤ز ٞب ٢و ٝاص .5
كفبُز كشٙٔ ٓ٤بثْ آة كلٍ٥ٔ َٛشدد ٕٞٚـٙبٖ ػٛا٘ت سبط٥شار ٔ٥خٌ،٣الشلبد ٚ ٢فش ٣ٍٙٞآٖ.
ًشف دشٌٚشاْ ٞب ٢آٌب ٣ٞد ٣ٞاص ًش٤ك ٔؼبػذ ،سىب٤ب ،ؿٛساٞب،أىبستٔ ،ذاسع ٥ٔ ٚذ٤ب ٔ٥شٛا٘ذ دس كفَ .6
كشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٔٛطش ثبؿذ ٕٞ ٚـٙبٖ ٔـبسوز ٔؼشمٔ ٓ٥شدْ ٚثؼ٥غ وشدٖ ؿبٖ دس ا ٗ٤س٘ٚذ سب اص كمٛق
ٔـششن دس كشٙٔ ٓ٤بثْ آة ثبخجش ٌشد٘ذ.
دسثؼبٔٛاسد الصْ اػز سب دِٚز اص ًش٤ك ٔلبى وشدٖ ثب ػبِ ٣اص كشٙٔ ٓ٤بثْ آة ػّ٥ٌٛشٕ٘ ٢ب٤ذ. .7
ص ٖٚثٙذ ٚ ٢اػشفبد ٜسىٙبِٛطٞ ٢ب ٗ٤ٛ٘ ٢ؿٔ GIS ٖٛذ٤ش٤ز ثش كشٙٔ ٓ٤بثْ آة سا اػبٖ ٔ٥ؼبصد ٕٞ ٚـٙبٖ .8
ُشف٥ز ػبص ٢دشػ ُ٘ٛسخ٥ٙى ٚ ٣دا٤ش وشد٘ذ ٚسوـبح ٞب دس صٚ ٚ ٖٚال٤ز وـٛس ٔ٥شٛا٘ذ سب كذٛٔ ٢طش ٚالْ
ٌشدد.
15
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
وٙشش ٚ َٚاسص٤بث ٣اص س٘ٚذ وّ ٣دس ُشف٥ز ػبص ٚ ٢سذ٤ٚش ٚسوـبح
ػٌق ّٔٔ ٚ ٣لّ ٣اص ٘ل ٜٛاػشا٢ ٞب وٙفشا٘غ ٞب دس داخُ ٚ
أٛس دس ثلض كشٙٔ ٓ٤بثْ آة
ٞـذاسد ٣ٞاص خٌشار ٘بؿ ٣اص
خبسع وـٛس ػٟز سؿذ
ػبخشٕبٖ ٞب ٢خٛدػش دس كشٓ٤ ُشف٥ز
دس٤بٞب ػٟز الذأبر ّٕٓ٣
غشع دسخشبٖ
ٔبد ٜث٥ؼز ٘:ٟٓ
غشع دسخشبٖ دس كش ٓ٤دس٤بٞب ،اٟ٘بس ٚوب٘بِٟب ؤ ٝبْ٘ ُشف٥ز ٓجٛس ٤ب ٔؼ٥شًج ٣ٔ٥آة آٖ ٍ٘شدد ٔؼبص وشج٣
ٔ٥جبؿذ.
فلُ دٙؼٓ
اكىبْ ٔشفشلٝ
ٔؼبصار
ٔبد ٜػ٤ ٚ ٣ىٓ:
ؿخل ٣و ٝثؼشش ٚكش ٓ٤دس٤ب ،وب٘بَ ،ػ ،٢ٛؿـٕ ،ٝوبس٤ض ،سبالة ،ػج ٝصاس ،ؿبٞ ٜب ٚآة ٞب ٢ص٤شصٔ ٣ٙ٥وٙٔ ٝبثْ
آثٟبٓ ٢بٔ ٝسا سـى٥ٔ ُ٥ذٞذ ،سلشف ٕ٘ب٤ذً ،جك كىٓ ٔبد ٜػٚ ٣دٙؼٓ لب٘ ٖٛآة ٔؼبصار ٍٔ٥شدد.
17
ٔؼٛدٔ ٜمشس ٜثؼشش ٚكشٙٔ ٓ٤بثْ آة ٚسإػ٥ؼبر آث٣
اػشٕالن
ٔبد ٜػٚ ٣ػ:ْٛ
ٞشٌب ٜصٔ٤ ٗ٥ب ػبخشٕبٖ اؿخبف دسكش ٓ٤دس٤بٞب ،وب٘بَ ٞب ٚسإػ٥ؼبر ثضسي آث ٣لشاس داؿشٚ ٝاػشٕالن آٖ ثشا٢
كفبُز ٔٙبثْ آة ٤ب دفْ خٌشاكشٕبِ ٣هشٚس ٢سـخ٥ق ٌشددٌٔ ،بثك اكىبْ لب٘ ٖٛاػشٕالن ٔ٥ـٛد.
سبس٤خ ا٘فبر
ٔبد ٜػٚ ٣دٙـٓ:
أ ٗ٤مشس ٜاص سبس٤خ ٘ـش دسػش٤ذ ٜسػٕ٘ ٣بفز ٍٔ٥شدد.
18